Klantjaarverslag 2011 by TBV Wonen

fhu Passie

paren s e b e i Energ ovatie is n door re t succes o een gro

inke

Rob V

meren m i t e “W g. Op e w e d aan bied. ” alle ge

lein

veltp e s o o R

Jaarverslag 2011

vatie o n e r e “Bij d angepakt. a is alles uxer. ” l Alles is

Inhoud

pagina

Voorwoord Rob Vinke

“Duurzaam is geen modieuze kreet, maar echte noodzaak.” Interview Peter den Biggelaar

Unieke veiling: huurders bepalen zelf de huurprijs

“Bij de renovatie is alles aangepakt. Alles is luxer.” Interview Yvonne Rommelaars

“De Raad van Toezicht fungeert als financiële waakhond.” Interview Jaap Boogaard

“Huismeester nieuwe stijl.” Interview Reinier Zegers, huismeester

“Ik kwam binnen en was meteen verliefd op dit huis.” Interview Yolanda Marin Guarin “Ik wilde per se aan de Phoenixplaats wonen, en dat is gelukt!” Interview Jules den Boer, nieuwe bewoner

“Het is hier net een dorp in de stad, alles zit vlakbij.” Interview Wim Jansen, bewoner Energieplein 51 Tilburg

“We maken het woningzoekenden gemakkelijk in Tilburg.” Interview Len Amendt, coördinator Woning in Zicht

“Bouwkranen in tijden van crisis. Dat is toch geweldig?!” Interview Marieke Moorman, wethouder Onderwijs en Spoorzone

De Grebbe, een geslaagd project

“We timmeren aan de weg. Op alle gebied.” Interview Rob Vinke

Juist goede huurders verdienen extra aandacht

Wat doen wij bedrijfsmatig?

“De ontmoetingsruimte van de grond krijgen duurde jaren. Maar opgeven was geen optie.” Interview John Liesting, bewoner Hoffmannflat

Samenwerking

Kansen en keuzes maken

Voorwoord Het zal u niet zijn ontgaan: woningcorporaties staan volop in de belangstelling. Helaas vaak niet in de gunstige zin van het woord. Het gevoerde beleid is daar vaak debet aan. Een andere factor die regelrecht invloed heeft op wat een woningcorporatie nog wel en niet meer kan, is het besluit om woningcorporaties allerlei zware heffingen op te leggen ten gunste van de schatkist. Het motief om de woningmarkt van slot te halen, zal hierdoor juist een averechts effect hebben. Na de kopers, blijven nu ook de huurders zitten waar ze zitten. Een logisch gevolg. En nog voorspelbaar ook. Wat dit allemaal voor úw TBV Wonen betekent? Veel. Maar, wij blijven onverminderd investeren in de stad. Wij hebben een goed jaar achter de rug met sociaal maatschappelijke prestaties die er echt toe doen. Maar ook met financieel goede resultaten. De afgelopen jaren hebben wij een voorzichtig financieel beleid gevoerd waardoor wij ook in 2012 én de jaren

daarna, kunnen blijven investeren. In renovatieprojecten en in nieuwbouw. Zoals de bouw van maar liefst 862 nieuwe woningen in 2012. Wij zijn niet bang om onze nek uit te steken. Wij zorgen voor bouwkranen in de stad. En dat is, om met wethouder Marieke Moorman te spreken, “een geweldig gezicht”. Door ons gedegen financieel beleid - onafhankelijk van verkoop van bestaand bezit - en vooral door ambitieuze, resultaatgerichte, betrokken medewerkers en partners in de stad, is 2011 een jaar geworden met prima resultaten. Ook in 2012 zetten we er samen de schouders weer onder. Tilburg is een mooie stad waar het goed wonen is. En dat moet vooral zo blijven. Daar zetten wij ons graag voor in.

Drs. Rob Vinke Directeur-bestuurder

Aan de Dolomietenlaan werden acht woningen volgens de passiefhuismethode ingrijpend gerenoveerd. Het resultaat mag er zijn. Van binnen en van buiten. Het abstracte begrip energiebesparing is inmiddels concreet geworden. Goed zichtbaar op de jaarlijkse eindafrekening. Een interview met technisch beleidsmedewerker Peter den Biggelaar van TBV Wonen.

Interview

“Duurzaam is geen modieuze kreet, maar echte noodzaak.” “De passiefhuismethode, waarop we de woningen aan de Dolomietenlaan in de wijk Groenewoud hebben gerenoveerd, is niet nieuw, maar in dit geval wel uniek,” vertelt Peter den Biggelaar, die dit project leidde. “De passiefhuismethode houdt in dat je door heel goede isolatie van buitenkant en dak, en de nodige ingrepen binnen, zorgt voor een luchtdicht huis. Waardoor je nog maar heel weinig energie nodig hebt om je huis in de winter te verwarmen. Nu blijkt energiebesparing toch nog een abstract begrip te zijn voor veel mensen, maar toen de bewoners van dit project hoorden wat we gingen doen en wat dat zou opleveren, was iedereen enthousiast. Daardoor konden we de hele rij woningen aanpakken. We hebben de buitenkant, de schil, van nieuwe, sterk isolerende elementen voorzien, en datzelfde hebben we met het dak gedaan. De woningen lijken nu ‘dikker’ omdat het om toevoegingen gaat. De afwerk- materialen zijn ontzettend mooi, waardoor de woningen een echte chique uitstraling hebben gekregen.”

Energieneutraal “Voordat je begint is alles vanzelfsprekend doorgerekend. Je kunt mensen niet met een huurverhoging confronteren zonder dat daar echt iets tegenover staat. En dat wat er tegenover stond, was een energiebesparing op gas van zo’n 70%. Dat is heel erg veel. Gemiddeld heb je het dan over een besparing van 60 euro, terwijl de huurverhoging 45 was. En de woning is helemaal opgeknapt. In de winter houden de huizen de warmte vast, en in de zomer en ’s nachts, creëer je een natuurlijke ventilatiestroom door beneden een raam open te zetten, en boven het dakraam, waardoor de ruimtes worden geventileerd en koel blijven. Die ramen zijn inbraakveilig, dus kunnen ze ook ’s nachts open blijven. De bewoners geven elke drie maanden hun gasmeterstanden door,

zodat wij in de praktijk kunnen bijhouden of alles volgens onze berekening ook klopt. Energiezuinig bouwen en renoveren, is bij TBV Wonen beleid. Voor nieuwbouw streven we naar label A en bij renovaties minstens naar label B. De woningen aan de Dolomietenlaan hebben wel label A gekregen. We hebben hier in Tilburg het Energieconvenant ondertekend, wat inhoudt dat we in 2045 de hele sociale woningbouw CO2-neutraal willen hebben. En dat is nodig, want iedereen weet dat er een keer een eind komt aan de huidige fossiele bronnen. Duurzaam is dus geen modieuze kreet, maar echte noodzaak.” Energielasten versus woonlasten “Het mooie aan de renovatie van de acht huizen aan de Dolomietenlaan was dat alle bewoners gewoon in hun huis konden blijven tijdens de renovatie. Daar hebben ze wel overlast van gehad, maar die is altijd nog minder dan wanneer je naar een tijdelijke woning moet. Behalve het milieu speelt er voor TBV Wonen nog een ander aspect mee, namelijk de woonlasten. Je ziet nu dat de energielasten niet in verhouding staan tot de woonlasten. Daar

Energiesprongprijs 2011

kunnen mensen door in de problemen raken, en als je dan dat deel een flink eind naar beneden kunt helpen, dan is iedereen daarbij gebaat. Mens én milieu.” Werkgroep Milieu TBV Wonen mag zondermeer vooruitstrevend worden genoemd op het gebied van duurzaamheidsstreven en de manier waarop dat in de praktijk wordt gebracht.“We hebben in Berkdijk ook woningen gerenoveerd, en die zijn van duurzaamheidslabel F/G naar B gegaan. Dat is een heel grote stap. We monitoren deze woningen om te zien hoe alles in de praktijk werkt. En volgend jaar, in 2013, gaan we verder met woningen energiezuinig te maken door renovatie. Andere projecten pakken we ook aan. We hebben een groendaktype uitgevoerd en hebben proeven met

Je nek uitsteken met een spraakmakend renovatieproject is één ding. Er de nodige erkenning voor krijgen is iets anders. Rob Vinke, directeur-bestuurder TBV Wonen, mocht op 18 november 2011 de Energiesprong Prijs voor dit project in ontvangst nemen. Omdat de hoge ambities in de praktijk waren waargemaakt. Dit project kwam tevens op de nominatielijst voor de Passief Bouwen Award 2011 te staan en heeft de VSK Award gewonnen.

LED-verlichting gedaan. In de praktijk bleek echter dat we met t5-lampen evenveel (80%) konden besparen als met LED-verlichting, maar dat het licht veel aangenamer was om bij te werken. Op kantoor doen we ook alles wat kan. Zoals drukwerk op FSCpapier en zoveel mogelijk dubbelzijdig printen. Dat scheelt al heel veel. Als mensen zich er continu van bewust zijn, wordt het steeds gemakkelijker om het in de praktijk te brengen.”

Unieke veiling: huurders bepalen zelf de huurprijs Door de veranderde weten regelgeving mochten in 2011 woningcorporaties géén huurwoningen onder de 652 euro meer aanbieden aan mensen met een inkomen boven de 32.000 euro. Concreet betekent dit dat mensen met een middeninkomen tussen de 32.000 en 43.000 euro weinig keus hebben in betaalbare huurwoningen. Dat was voor ons de reden om te kijken of, en hoe, een veiling zou werken. Hiermee wilden we onderzoeken hoeveel de middeninkomens overhebben voor een woning.

Elke dag één woning Iedere werkdag boden we één woning aan op de website www.livy.nl. Het bedrag begon bij de minumumhuur van 680 euro voor de tussen- woningen en 800 euro voor de hoekwoningen en de bieders konden bieden met stappen van vijftien euro. De eerste helft van de woningen werd binnen een paar minuten geveild voor het maximale huurbedrag van 814 euro, en beide hoekwoningen voor 940. We hadden gerekend

Voor het eerst in Nederland heeft een woningcorporatie een veiling gehouden. TBV Wonen liet de aanstaande huurders zelf de huurprijs bepalen. De negentien prachtige, witte huurwoningen aan de Vlodropstraat hadden binnen heel korte tijd nieuwe bewoners.

op een week veiling, maar dat bleek dus niet het geval te zijn. Daarna liep het aantal biedingen terug, en werden er in de tweede helft van de veiling zelfs ‘gewonnen’ woningen teruggegeven. Dat was voor ons reden om uiteindelijk zeven woningen met een huurprijs van 814 euro via het lotingmodel van WoninginZicht aan te bieden. Jonge huurders Na de veiling bleek dat de meeste huurders dertigers waren, de zogenaamde starters. Deze manier van huurprijsbepalen heeft hen een riante, nieuwe woning opgeleverd, met een ruimte tuin. Toch heeft TBV Wonen besloten om deze actie eenmalig te laten plaatsvinden. De conclusie van het experiment is dat huishoudens met een jaarinkomen tussen 33.614 en 38.000 euro niet in staat of bereid zijn een hogere huur dan 652 euro te betalen voor een woning. De woningen zijn uiteindelijk geaccepteerd door de hogere middeninkomens die met spoed een woning nodig hadden De lagere middeninkomens dreigen inderdaad tussen de wal en het schip te geraken. Ondertussen hebben we onlangs het beleid aangepast en helpen we mensen met een middeninkomens tot 38.000 euro ook aan een woning. Het was echter een interessant en leerzaam experiment. Voor ons en voor de nieuwe huurders.

1 Januari 2012 was een gedenkwaardige dag. De deur van de wisselwoning trok ze na 8 maanden achter zich dicht. Om in haar compleet gerenoveerde én vergrote woning terug te keren. Een interview met Yvonne Rommelaars, bewoonster aan het Rooseveltplein in Berkdijk. De woningen van TBV Wonen in de wijk Berkdijk worden rigoureus gerenoveerd. Behalve moderner en luxer, worden ze waar mogelijk groter én gaan ze van energielabel F/G naar B. De eengezinswoningen aan het Rooseveltplein zijn al klaar. “Alles is veranderd in de woning. En dan vond ik de oude staat ook niet verkeerd. Maar nu is het een geweldige woning geworden. Veel luxer ook. De keuken en badkamer zijn perfect en je kon ook zelf kiezen. Maar behalve dat alles nu veel mooier is en fraai afgewerkt, is mijn huis ook groter. Er is een uitbouw van maar liefst drie meter aan de achterkant gecreëerd. En dat is best veel. Alles staat nu ruimer. Gelukkig is mijn hobby niet in gevaar gekomen; tuinieren. Ik had al een grote tuin, en ondanks dat er nu een stuk af is, is hij nog heel behoorlijk. Ik kan me hierin uitleven! De bewoners waarvan de woningen zijn gerenoveerd, hebben van TBV Wonen een verhuisvergoeding gekregen, omdat je niets meer had aan de oude vloer- en raambekleding. Dat was een mooie ‘bijkomstigheid’, want nieuw inrichten is toch een heel leuke bezigheid.”

Energiezuinig “De woningen zijn tijdens de renovatie energiezuinig gemaakt. We hebben hoog kwalitatief isolerende beglazing gekregen, een HR-ketel en de daken en wanden zijn geïsoleerd. Dat scheelt behoorlijk in de stookkosten, terwijl ik merk dat het huis heel goed op temperatuur blijft. Ik ben echt heel blij met mijn ‘nieuwe’ huis.”

“Bij de renovatie is alles aangepakt. Alles is luxer.” Interview

“Wij hebben gewoon een bedrijfsvoering en werken met een jaarbegroting.”

Niemand die tv kijkt of kranten leest kan er omheen; regelmatig berichten over woningcorporaties die hun financiën niet op orde hebben. Met grote gevolgen voor huurders en bouwers. Hoe dit werkt bij TBV Wonen, en waarom deze corporatie financieel gezond is en blijft, is te danken aan gezond verstand, verstandig met geld omgaan en geen ja zeggen als dat onverstandig is. Een interview met Jaap Boogaard, lid van de Raad van Toezicht van TBV Wonen.

“De Raad als

De Raad van Toezicht oefent intern toezicht uit op de interne gang van zaken en op het functioneren van het bestuur. Financiële continuïteit, de prestaties op het gebied van volkshuisvesting én het tegemoetkomen aan de maatschappelijke doelstellingen zijn de hoofdtaken van de Raad. Jaap Boogaard is één van de vijf leden van deze Raad. “Wij functioneren als team. Onze achtergronden zijn divers, maar alle vijf hebben we op die terreinen gewerkt waar we ons in de Raad van Toezicht mee bezighouden. Onze taak is dus verdeeld en inhoudelijk gemaakt op kennis en kunde.” Vermogen in stenen Jaap Boogaard vervolgd: “Ik ben bestuurder geweest van de Nieuwe Unie, een woningcorporatie in Rotterdam. Dus ik weet uit ervaring wat er allemaal speelt bij een corporatie. Als econoom ben ik ook voorzitter van de Audit Commissie Financiën. Het beleid formuleren is abstract, maar de concrete planning en begroting is concreet. Wij proberen zo bedrijfseconomisch te werken. Als Raad van Toezicht geven wij toestemming voor bepaalde projecten, of niet. Als het Bestuur toestemming vraagt voor een project, bijvoorbeeld een groot renovatieproject, of nieuwbouw, dan kan dat pas door gaan als de Raad van Toezicht daarmee heeft ingestemd. Een woningcorporatie heeft vermogen in stenen. En dat raakt echt niet zomaar op. Behalve als je te risicovolle investeringen en/of financieringen doet, dan heb je een probleem. Maar daar zijn wij voor. Als woningcorporatie mag je nooit uit het oog verliezen dat je een maatschappelijke taak hebt. En dat brengt de nodige verantwoordelijkheid met zich mee. Dus moet je je altijd afvragen: ‘Welke middelen hebben wij beschikbaar, wat gaat eruit, en wat komt er binnen?’ Als toezichthouder moet je ontzettend scherp zijn. De belangrijkste eigenschap, die je als toezichthouder moet bezitten is om ‘nee’ te zeggen als iets echt niet kan. Wij zijn de financiële waakhond.” Positief bedrijfsresultaat Hoe maatschappelijk de rol ook is van een woningcorporatie, het is ook een bedrijf. “Ja, met inkomsten en uitgaven. De belangrijkste inkomsten is de huur die binnenkomt. TBV Wonen realiseert nog elk jaar een positief bedrijfsresultaat. Nu wordt in de komende jaren de inkomende kasstroom flink afgeroomd door het Rijk, en dat zullen we zeker merken, maar, TBV Wonen is een gezonde corporatie met een flink scala aan gewilde en goed onderhouden huizen. Nieuwbouw, renovatie en onderhoud gaan door om dat goede woningbestand aan te vullen en op peil te houden. En om bewoners die problemen hebben, te (laten) begeleiden. Dat komt de samenleving ten goede. TBV Wonen wil dat haar bewoners, groot en klein, prettig leven en daar investeert ze ook in. Daar is geld voor. Dat is onze gezamenlijke taak. Er speelt momenteel dan wel heel veel, en alles heeft nu een politiek tintje gekregen, maar TBV Wonen is en blijft een verantwoordelijke, maatschappelijk betrokken woningcorporatie. Daar kunnen de huurders van op aan.”

van Toezicht fungeert financiële waakhond.” Interview

“Er is geen typische werkdag. Elke dag is compleet verschillend.”

Interview

“Huismeester nieuwe stijl.”

De taak van huismeester was vroeger anders dan nu. Toen ging het om reparaties doorgeven, klachten over lekkende kranen verhelpen, en kapotte lampen vervangen. En zorgen dat de liften het bleven doen. Nu gaat het om veel meer zaken. Het accent ligt op gebouwtoezicht én op bewonerscontact. Een interview met Reinier Zegers, huismeester bij TBV Wonen.

“Je mag stellen dat ons werk nu ‘huismeester nieuwe stijl’ is,” vertelt Reinier Zegers. “Ons werk heeft de afgelopen jaren een grote verandering ondergaan. We houden nog steeds toezicht op de staat van de gebouwen. We controleren nog steeds of ze ook echt goed worden schoongehouden. Maar, een groot deel van onze tijd zit in het contact met bewoners en het oplossen van problemen.” Reinier Zegers is één van de 8,5 huismeesters die bij TBV Wonen in dienst is. Die halve huismeester is een tijdelijke functie voor een groot renovatieproject. Hulpinstanties en praten TBV Wonen zet zich in voor mensen die in sociaal opzicht wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. “Vaak komen we problemen op het spoor doordat mensen bijvoorbeeld een huurachterstand hebben. Dan ga je praten met deze mensen, en dan blijken er meestal

andere problemen mee te spelen. Daar hebben we vier punten in kunnen vaststellen: eenzaamheid, psychische problemen, financiële problemen en burenoverlast. Maar ook fysieke problemen zijn regelmatig aan de orde. Wij hebben heel goed contact met de hulpinstanties, en gezamenlijk proberen we deze mensen dan weer uit hun situatie te halen. Door erover te praten voelen mensen zich al opgelucht. Of we krijgen een telefoontje van buren die zich ongerust maken. Dat mensen op elkaar letten in de goede zin van het woord, is voor ons heel waardevol.” Fatsoen is een groot goed Burenoverlast. Een groot probleem. De uitzending van de Rijdende Rechter is een zeer goed bekeken programma. “Geluidsoverlast staat echt op 1. Maar, soms weten mensen niet eens dat ze overlast veroorzaken. Dan moet je uitleggen dat een harde vloer een heel goede isolerende ondergrond moet hebben. En dat als je hakken draagt op laminaat, ze daar deuren verder nog overlast van kunnen hebben. Ook mensen met een ander leefritme kunnen hun buren gek maken door te harde muziek en zo. Of blaffende honden als het baasje weg is, dat kan een ramp zijn. Toch helpt het in de meeste gevallen als we met mensen om tafel gaan zitten. Wij hebben daar grote successen mee geboekt, want we spelen in op het fatsoen van mensen, en dan zie je toch dat ze hun best gaan doen. Fatsoen is immers een groot goed in onze samenleving. En als huismeester kun je dat toch wel vaak in de goede richting sturen. Daarom is dit zo’n boeiend vak.”

“Ik wil altijd alles weten, want hoe meer je weet, hoe meer je ermee kunt.”

De klant aan het woord

“Ik kwam binnen en was meteen verliefd op dit huis.” De dag van dit interview kreeg Yolanda Marin Guarin de sleutel van haar nieuwe woning aan de Korte Schijfstraat. “Het is een kleine woning, maar ruim genoeg voor mij. Woonkamer en keuken, twee slaapkamers en een badkamer. En een tuintje. De keuken en de wc zijn nieuw, maar ook de rest is in heel goede staat. En erg schoon. Ik vind de sfeer van een huis heel belangrijk. Toen ik hier binnenstapte om te gaan kijken, werd ik op slag verliefd. Dit huis voelde zó goed! En ik heb geen overburen, dus zit ik heel vrij. Ik ben meteen begonnen met verven, daarna nieuwe gordijnen, nog wat klusjes, en dan hoop ik eind van de week te kunnen verhuizen. Ik wil hier zeker de komende jaren blijven wonen. Het enige minpuntje hier is parkeren. Maar, daar weegt de rest wel tegenop. Ik had door omstandigheden snel een ander huis nodig, en TBV Wonen heeft mij ontzettend goed geholpen. Ik vind het de beste woningcorporatie van Tilburg. Dat mag best wel eens gezegd worden.”

“Ik wilde per se aan de Phoenixplaats wonen, en dat is gelukt!” Nieuwe bewoner Jules den Boer, docent Nederlands bij De Rooi Pannen, is een gelukkige nieuwe bewoner. Voordat het appartement waar hij zojuist de sleutel van in ontvangst heeft genomen vrijkwam, had hij al twee appartementen in het gebouw bezichtigd. “Ik wilde niet overal zitten in Tilburg. Het was of de Schoolstraat, of de Phoenixplaats. En die laatste is het geworden. Ik heb dit appartement ‘blind’ genomen. Dus niet vooraf bezichtigd. Het is een vrije sector woning, waardoor ik hem direct kon huren. Je kunt je voorstellen - toen ik even de sleutel mocht lenen om het appartement te bekijken - ik zeer verrast was. Alles klopte. De lichtinval is prachtig, er ligt een heel mooie vloer in en het is een ruim appartement. Het was áf! Dit zijn nieuwe appartementengebouwen in een jaren-30 buurt. Ik heb om de hoek gewoond, dus ken ik deze buurt heel goed. TBV Wonen heeft me werkelijk fantastisch geholpen, alles ging perfect. Een scheiding is nooit leuk, maar als je dan zo snel, zo’n goede woonruimte vindt, dan helpt dat wel.”

‘Alles is dichtbij, alles is op loopafstand.’ Interview

Aan het Energieplein zijn 26 seniorenwoningen opgeleverd, in een 3-laags appartementengebouw. Bewoner van het laatst opgeleverde deel, is Wim Jansen. Vol lof over zijn woning, de buren en de buurt.

“Het is hier net een dorp in de stad, alles zit vlakbij.” Aan het Energieplein zijn 26 seniorenwoningen opgeleverd, in een 3-laags appartementengebouw. Bewoner van het laatst opgeleverde deel, is Wim Jansen. Vol lof over zijn woning, de buren en de buurt.

De woning waar Wim Jansen afgelopen februari de deur achter zich dichttrok, was van een particulier verhuurder. En dat bracht de nodige consequenties met zich mee. “Het onderhoud was slecht. Het was heel klein en ik voelde me daar echt opgesloten. Toen ben ik bij TBV Wonen binnengestapt, en die zeiden ter plekke: ‘Volgens ons hebben we precies wat u zoekt.’ Ik ben gaan kijken aan het Energieplein 51 en ik was meteen verkocht. Dat begon namelijk al in de entree. Alles was zó netjes. En dan het huis zelf. Heel licht en ruim met twee slaapkamers en ook nog een tuinkamer. Daar kun je de

ramen openzetten en zodra de zon schijnt is het daar heerlijk. Ik woon op de 3e etage, dus heb ik aan de ene kant uitzicht over bomen, en aan de andere kant over de stad. Magnifiek! En dan de voorzieningen. Alles is dichtbij. Hier onderin de flat heb je een winkeltje, maar de supermarkt is ook dichtbij. En hier zit een huisarts en een grote apotheek. En als mensen hulp nodig hebben, dan kan dat ook. Ik heb nog niet veel contact met de buren, eerst nog even inburgeren. Maar, en

‘Het is hier een zee van licht.’ dat is ook heel belangrijk; niemand heeft last van elkaar, want je hoort helemaal niets. Alles is perfect geïsoleerd. Ik heb hier echt het gevoel dat ik onder de pannen ben.”

Interview Woning in Zicht werd in 1997 door vier Tilburgse corporaties, waaronder TBV Wonen, opgezet. Het doel is om een compleet overzicht aan huur- en koopwoningen aan te bieden via één loket. In februari 2011 werd een kwaliteitsslag gemaakt om woningzoekenden nog beter te helpen. Of je nu morgen een woning zoekt of je wilt over een tijdje wonen in je favoriete wijk; bij het vernieuwde Woning in Zicht kan het. Alles gaat nu digitaal, reageren via woonbonnen is verleden tijd. Maar wie contact wil, kan natuurlijk altijd persoonlijk terecht. Bij de Woonwinkel of telefonisch via één van de betrokken en deskundige medewerkers. Een interview met Len Amendt, coördinator Woning in Zicht.

“Alles gaat per internet, maar persoonlijk contact blijft altijd bestaan.”

“Alle woningzoekenden zijn bij ons aan het goede adres,” vertelt Len Amendt. “Het onderscheid dat we tussen woningzoekenden maken, zit in het in kaart brengen van hun specifieke behoeften. Er zit immers nogal wat verschil tussen iemand die een aangepaste woning wil, of een starter op de woningmarkt. Of tussen een zogeheten spoedzoeker, of iemand die heel kritisch is en vooraf weet dat het wel eens wat langer kan duren. Eerst kon je maar op één manier aan een woning komen, want toen ging het erom wie het langst stond ingeschreven. Vanaf februari 2011 kunnen we op onze nieuwe website en nieuwe aanpak woningzoekenden met verschillende zoekvragen veel beter aan een woning helpen. Mensen kunnen bij ons terecht voor een sociale huurwoning,

een woning in de vrije sector, maar ook voor koopwoningen die de vier corporaties aanbieden.”

“We maken het woningzoekenden gemakkelijk in Tilburg.” Hechte samenwerking Woning in Zicht wordt gerund door drie medewerksters.“De software verwijdert automatisch na een week de woningen van de site. Het komt nooit voor dat een woning na een week nog niet verhuurd is, tenzij een potentiële huurder zich alsnog terugtrekt, dan zetten we hem er opnieuw op. Het aanbod wordt dagelijks aangeleverd door de corporaties. Alles wat wij doen, doen we in afstemming met de corporaties. Elke corporatie heeft een persoon in het Bestuur van Woning in Zicht. Dit bestuur is eindverantwoordelijk. Verder voeren wij nog de nodige overleggen met dit bestuur en andere partijen, bijvoorbeeld met de verhuurmakelaars van de corporaties.” Nu hebben internet en computergebruik ook voor de oudere mens weinig geheimen meer, maar is de website ook voor deze groep duidelijk? “Ja, voordat de website www.woninginzicht.nl in de lucht ging, hebben we uitvoerig overleg gehad met ouderenadviseurs van diverse instanties en met de Gemeente. En nu, nog geen anderhalf jaar na dato zien we dat er nog maar mondjesmaat hulp nodig is bij het zoeken op de website. De mogelijkheid van persoonlijk contact met de corporaties blijft natuurlijk bestaan. De site is zo ingericht dat we kunnen stellen dat de woningzoekende bij ons centraal staat. En die hebben wij nu één plek gegeven voor het hele aanbod.”

Interview Ambitieus maar rationeel. Creatief maar degelijk. Zo zou je de wethouder Onderwijs en Spoorzone kunnen noemen. Marieke Moorman heeft sinds 2006 als taak de Spoorzone met daarin Tilburg TalentSquare, te ontwikkelen tot Stadscampus. Geen sinecure, maar door samenwerking met enthousiaste partijen, waaronder TBV Wonen, haalbaar. Een interview. “TalentSquare is ontstaan vanuit de gedachte dat stad, universiteit en hogescholen steeds meer met elkaar verbonden moeten worden. Een andere gedachte was dat we internationale studenten goed moesten kunnen huisvesten in een aantrekkelijk gebied. Tilburg is de 6e stad van Nederland en onze universiteit krijgt internationaal steeds meer bekendheid. Wat nodig is om te bereiken dat internationale studenten eerder kiezen voor Tilburg dan voor de andere universiteitssteden, is gezelligheid en goede huisvesting. Tilburg staat wat studentenhuisvesting betreft al hoog op de lijst van steden, maar die 1000 buitenlandse studenten moeten we ook kunnen huisvesten. De Spoorzone waar TalentSquare toe behoort, is daarvoor dé uitdaging die we met beide handen hebben aangepakt.” Blijven TBV Wonen heeft samen met Cardan, Gemeente Tilburg, VolkerWessels en de Universiteit van Tilburg het concept van TalentSquare in heel korte tijd ontwikkeld. TBV Wonen gaat voor TalentSquare maar liefst 706 woningen ontwikkelen. Zowel studio’s als kamers. Onderin de plint komen commerciële functies. We hebben rekening gehouden met de behoefte van buitenlandse studenten. Daarom komen er ook nog andere voorzieningen, die de studenten ‘ontzorgen’. “Ik hoor altijd dat pas als mensen hier studeren, ze merken hoe ontzettend leuk Tilburg als stad is. De horeca is hier onovertroffen. We hebben al veel te bieden en dat moet nog meer worden. Daarom moeten we ook investeren in de kennisindustrie. Zodat in elk geval de Nederlandse afgestudeerden bewaard blijven voor Tilburg en niet naar de Randstad vertrekken omdat ze daar wel vinden wat ze zoeken.”

Nek uitsteken “Wat ik bijzonder waardeer aan TBV Wonen, is dat ze zo haar nek uitsteekt. Als je ziet onder welke tijdsdruk de investeringen zijn aangegaan voor deze ambitieuze, maar haalbare plannen, dan vind ik dat fantastisch. De Spoorzone wordt een gemixt gebied. Er komen woningen, Fontys Hogescholen komt hier met twee instituten, de openbare bieb wordt hier gevestigd en er komt hotel- en congresaccommodatie. En de nodige horeca natuurlijk. Het wordt de Stadscampus van Tilburg. Een campus, die ook een aantrekkelijke wisselwerking met het centrum zal krijgen. De bouw van TalentSquare is begin dit jaar van start gegaan. In het nieuwe studiejaar 2013-2014 moet het opgeleverd zijn. Met de partijen waar we nu mee samenwerken, moet dat zeker lukken. Als ik ze zie, die bouwkranen in tijden van crisis, dan denk ik alleen maar; geweldig toch?!”

“Bouwkranen in tijden van crisis. Dat is toch geweldig?!”

In wijk De Blaak waagde TBV Wonen zich aan een uniek project: senioren en verstandelijk gehandicapten in één gebouw, De Grebbe. Een verslag over het tot stand komen van dit project en de dagelijkse praktijk.

In de wijk De Blaak staan vrijwel geen huurwoningen, maar vooral veel koopwoningen. Mensen die hier wonen en in de wijk willen blijven, zouden, als ze ouder worden en hulp nodig hebben, dan ook hun oude vertrouwde wijk uit moeten. TBV Wonen bleek de oplossing te hebben én te zijn, toen de Gemeente een stuk bouwgrond had en een partij zocht die daadwerkelijk zorg in de wijk kon brengen. Met appartementen voor senioren en cliënten van Amarant ontwikkelde TBV Wonen een uniek woonconcept in de Blaak Gezelligheid en rust Jan van Coenen is één van de twaalf Amarant-bewoners van de Grebbe. Hij is blij met zijn nieuwe appartement, waar hij sinds eind maart 2011 in woont. Want hoewel hij graag onder de mensen is, wil Jan ook graag de rust en de ruimte hebben om te puzzelen en muziek te luisteren. Zijn stereo-installatie neemt een centrale plaats in de woonkamer in.

“Het allerleukste hier? De mensen!”

De Grebbe, een geslaagd project Favoriete cd is op dit moment ‘Hollands Schoon’; Nederlandstalige muziek die hij nog kent van een concert waar hij ooit bij was. Het liefst luistert Jan met de hoofdtelefoon op. Dan kan hij er helemaal in op gaan. Het appartement van Jan van Coenen op de begane grond is licht en ruim, zeker als je het vergelijkt met zijn vorige onderkomen in villa Luchesio. In het Amarant-gebouw waar hij eerst woonde, had hij maar een kleine kamer. Hier heeft Jan een aparte slaapkamer, een badkamer met toilet en zelfs een klein keukentje waar hij zelf koffie kan zetten voor zijn visite. De inrichting is strak en modern met veel zwart en rood, niet alleen omdat Jan dat mooie kleuren vindt, maar vooral omdat ze vanwege zijn visuele beperking het best zichtbaar zijn. Vier dagen in de week werkt Jan bij het Hoge Veer. Daar sorteert hij schroeven en ander klein materiaal. Op woensdag is hij vrij en heeft hij de tijd om, samen met een begeleider, naar de kapper te gaan bijvoorbeeld. Jan houdt van gezelligheid en hij zoekt dan ook vaak het gezelschap van de andere bewoners. Samen drinken ze vaak koffie in de gezamenlijke huiskamer. Echt iets voor Jan, want als we hem vragen wat het aller-leukst is aan zijn nieuwe woonomgeving, zegt hij zonder aarzelen: “De mensen!” Voordeur delen met senioren De andere bewoners zijn negen senioren die ook hun eigen appartement hebben. De voordeur delen ze met de verstandelijk gehandicapten. Het contact onderling is heel goed en men weet elkaar te vinden als dat nodig is. De Grebbe mag dan ook een aanwinst voor wijk De Blaak worden genoemd.

Zelf koken en zelf de was doen.

Interview Je kunt geen krant openslaan of je leest wel een negatief bericht over de woningmarkt. Corporaties worden hard aangepakt. Nieuwe huurders en kopers krijgen met starre regels te maken. Bouwen lijkt een activiteit uit het verleden. Bij TBV Wonen gaat men daar anders mee om. Daar wordt de toekomst met optimisme tegemoet gezien. Vanwege bijtijds inspelen op veranderingen, innovatie, renovatie en een financieel gezonde balans. En bouwen! Een interview met Rob Vinke, directeur-bestuurder van TBV Wonen.

“We timmeren aan de weg. Op alle gebied.” “De grootste verandering in 2011, was de 90%-maatregel die Brussel de woningcorporaties per 1 januari 2011 heeft opgelegd. Namelijk dat we 90% van ons sociaal huurwoningbestand alleen mochten verhuren aan mensen met een inkomen tot e 33.000. Wie meer verdient valt dus tussen wal en schip. Ze verdienen te veel voor een sociale huurwoning en te weinig voor de vrije sector. Laat staan voor een koopwoning*. Deze maatregel was voor mensen die bij ons ingeschreven staan, en nét boven die grens uitkomen, moeilijk uit te leggen. Per 7 mei 2012 hebben we die dan ook aangepast; mensen met een inkomen van e 33.000 tot e 38.000, kunnen gewoon weer bij ons terecht.”

Investeren in leefbaarheid “De klant staat bij ons altijd op de eerste plaats. Daarom merken onze huurders niets van al die maatregelen die ons als corporatie, heel veel geld gaan kosten. De huren gaan dus niet extra omhoog. We hebben andere zaken aangepakt, sommige zelfs al een paar jaar geleden. Zo zijn we bijvoorbeeld efficiënter gaan werken. En we blijven investeren in renovatieprojecten. Daar zal de komende jaren ook het accent op komen te liggen. Innovatief renoveren is investeren in leefbaarheid. Maar renoveren, is beter voor het milieu dan nieuw bouwen. Die

huizen kunnen dan zo maar weer 25 tot 50 jaar langer mee. Woningbehoud in de juiste zin van het woord. Maar bouwen doen we ook. Er staan 862 woningen gepland, waarvan 706 studentenwoningen op het Talent Square. Een prachtig project. Wij zijn een financieel gezonde corporatie, dus kunnen we dit ook doen.” Excellente dienstverlening Kun je als bestuurder in deze tijd nog wel lichtpuntjes vinden? Blijkbaar wel! “Ik zie de toekomst optimistisch tegemoet. We timmeren aan de weg, en ook belangrijk, we hebben hier in Tilburg heel goede wethouders, waar de woningcorporaties echt goed mee kunnen samenwerken. Dat motiveert. In de toekomst gaan we ons, naast onze bouwen renovatieplannen, sterk richten op excellente dienstverlening. Ons nieuwe ondernemingsplan 2013-2016 draait om die dienstverlening. Alles richting huurder moet soepel en efficiënt verlopen. We hebben heel betrokken bewoners. Zoals die paar mensen van de Hoffmannflat het voor elkaar hebben gekregen dat daar toch een ontmoetingsruimte komt. Niet opgeven, maar vasthoudend en creatief naar oplossingen zoeken. Dat vind ik zo inspirerend. Vernieuwend denken. Dat doen wij als woningcorporatie ook en daarom kunnen wij de toekomst met vertrouwen tegemoet zien.”

Rob Vinke: â&#x20AC;&#x153;Men wil dat corporaties een deel van hun woningbestand verkoopt aan hun huurders. Dat dit een onzalig plan is, is aangetoond in andere landen waar dit eveneens aan de orde was. In de UK stelde Margaret Thatcher de maatregel The Right To Buy in. Woningen werden met enorme kortingen aan de huurders verkocht. Het kopen ging dus wel, maar het onderhouden niet. In Letland idem dito. Het gevolg is dat je in deze landen overal compleet verpauperde wijken door gebrek aan onderhoud ziet. Die kant moeten wij in Nederland dus beslist niet op. In Nederland zijn we trots op de volkshuisvesting en laat dat vooral zo blijven.â&#x20AC;?

Juist goede huurders verdienen extra aandacht

Een groot deel van de aandacht voor de huurder is weggelegd voor mensen met problemen. Eén van de eerste signalen, die duidt op mogelijke problemen, is huurachterstand. Om te voorkomen dat de problemen groter worden, proberen we doorgaans samen met de huurder op zoek te gaan naar oplossingen. Soms lukt dat op eigen kracht en soms zoeken we daarbij de hulp van Bureau Schuldhulpverlening en de Thuisadministrateurs van de Twern en Humanitas. Wij zien het onze taak om huurders daarbij te helpen. Daarbij, huurachterstand kost ons jaarlijks heel veel geld. Geld, dat we liever ten goede van de huurders en onze woningen zouden willen inzetten. Maar, de mensen die wel op tijd betalen mogen ook wel eens extra aandacht krijgen. Door dit doodnormale, maar goede huurdersgedrag te belonen, willen we bovendien de kleine groep die niet altijd op tijd betaalt, stimuleren om dit wel te doen. Of het percentage aan huurachterstanden hierdoor is afgenomen is moeilijk te zeggen. Maar de actie leverde veel verraste huurders en leuke reacties op.

Met de actie ‘betaal ook op tijd en win een maand huur’, heeft TBV Wonen gedurende zes maanden iedere maand een huurder beloond met een maand huur van 435 euro. Het enige, dat de huurders daarvoor hoefden te doen, was op tijd hun huur betalen.

n en wi d j i t nd l op Bet a a n ma a

huur ! :30 -11 13

29-09

De kasstroom, de solvabiliteit en het jaarresultaat zijn allemaal indicatoren die de sterkte van onze financiële positie aangeven. Voor 2011 is deze wederom goed te noemen, ondanks dat we door de inzakkende woningmarkt minder woningen verkocht hebben.

Wat doen wij bedrijfsmatig? Alleen met een gezonde financiële positie kunnen we onze primaire taak, namelijk het verhuren van sociale huurwoningen met een goede kwaliteit, goed blijven uitvoeren. Door gedegen financieel beleid, goed risicomanagement en goed toezicht zijn we erin geslaagd om onze kasstroom goed te houden. Deze kasstroom maakt het mogelijk om ook in de toekomst te blijven investeren in nieuwbouw en renovaties. Dit vergt echter ook keuzes maken en kritisch blijven kijken waar we geld aan uit geven, en vooral waarom. Een woningcorporatie werkt met maatschappelijk kapitaal en daar zijn we ons zeer van bewust. We streven openheid en transparantie na in onze verantwoording. Aantal woningen: Aantal eenheden in zorggebouwen: Gemiddelde huurprijs: Aantal woningen verkocht: Aantal woningen opgeleverd: Verhuisgraad: Aantal personen in dienst:

6084 426 450 euro 27 139 8,1% 89

De bedrijfswaarde van ons onroerend goed bedraagt e 341 miljoen. In totaal krijgen we ruim 40 miljoen euro binnen voornamelijk uit huuropbrengsten en een klein deel uit de verkoop van bestaand bezit. De solvabiliteit voldoet met 26% aan de eisen van het Centraal Fonds Volkshuisvesting om de A-status te verkrijgen. Met de veranderingen in de politiek en in de markt, zijn woningcorporaties niet zondermeer zeker van hun financiële stabiliteit. Deze ontwikkelingen zijn een uitdaging en vragen om meer flexibiliteit van ons als ondernemende organisatie. Vooruitkijken en focussen op resultaat zijn belangrijker dan ooit. Wat doet TBV Wonen met de bedrijfsopbrengsten?

25% 11%

23%

38%

Bedrijfskosten Onderhoudskosten Financieringskosten (Her)waardering vastgoed Resultaat

3% Wilt u precies weten welke resultaten we hebben behaald in 2011? De totale jaarverantwoording en de uitgebreide jaarrekening vindt u op onze website www.tbvwonen.nl

De combinatie van inzicht in de noodzaak van een eigen ontmoetingsruimte met de vasthoudendheid van een terriër, heeft tot succes geleid. De ontmoetingsruimte voor de Hoffmannflat is dit jaar in juli een feit. De aanloop daartoe duurde maar liefst zes jaar, maar opgeven stond niet in het woordenboek. Een interview met John Liesting, een van de initiatiefnemers, over bewoners voor bewoners.

“De ontmoetingsruimte duurde jaren. Maar

“In 2008 is er een enquête gehouden onder de bewoners van deze flat om de haalbaarheid van een echte ontmoetingsruimte te toetsen. Daarna werd door TBV Wonen in 2009 een klankbordgroep opgericht bestaande uit bewoners en medewerkers van TBV Wonen om samen het realiseren van een ontmoetingsruimte voor te bereiden. In de zomer van 2010 werd opdracht verstrekt aan een architect voor het maken van een ontwerp. Op een voorlichtingsavond In januari 2011 werd het uitverkozen model met laaiend enthousiasme ontvangen. Daarna werd door TBV Wonen een inventarisatie gehouden over de bereidheid bij de bewoners om mee te doen en daarvoor een eigen bijdrage te betalen. Echter tot onze stomme verbazing kregen we begin juni 2011 van TBV Wonen te horen dat het hele project in de voorgestelde opzet niet door kon gaan. De oorzaak, zo werd ons verteld, was het aanmerkelijk duurder uitvallen van het ontwerp en de niet voorziene extra kosten voor het verleggen van ondergrondse leidingen. Die mededeling sloeg in als een bom. TBV Wonen kwam daarna nog met een voorstel om een afgeslankte ontmoetingsruimte te realiseren maar het bleek dat de bewoners vanwege de voorgestelde locatie en vooral de hoogte van de inmiddels verhoogde maandelijkse bijdrage daar weinig trek in hadden”.

Zoeken naar alternatieven “Nu ligt het niet in mijn aard om op te geven, en dat geldt vooral ook voor de andere initiatiefnemers Willem Jansen en Piet Staffhorst. Wij zijn alle drie lid van het dagelijks bestuur van de Huurderscommissie/bewonersvereniging Hoffmannflat. We moesten dus iets anders verzinnen,” vertelt John Liesting. “Want, van de 256 appartementen van onze flat, worden er 117 door alleenstaanden bewoond. En een deel daarvan zit in een sociaal isolement, die mensen moet je daaruit proberen te halen. De ontmoetingsruimte die we nu hebben, daar passen maar 15 mensen in! Hoewel de zaak dus op zijn gat lag, zijn we naar alternatieven gaan zoeken. En we kwamen op het spoor van een demontabel gebouw. Geen fundering voor nodig! We hebben weer contact met TBV Wonen gezocht en gevraagd of we dat gebouw bij de flat mochten neerzetten. Daar zagen ze wel wat in en wilden dit zelfs financieren onder voorwaarde dat wij als bewoners de exploitatielasten zouden dragen. Dus de nutsvoorzieningen en koffie, thee enzovoorts. Vervolgens hebben we de bewoners gepolst en het bleek dat ruim 70 % bereid was om mee te doen. Daarna hebben we de gemeente Tilburg benaderd en ook die was in principe bereid om met ons in zee te gaan. We konden overigens de urgentie van dit initiatief aantonen; er was echt behoefte aan.”

van de grond krijgen opgeven was geen optie.” Interview

Alles in eigen hand Ook bij zo’n tijdelijk gebouw - we mogen het voor vijf jaar naast de flat neerzetten - komen er zaken om de hoek kijken als bestemmingsplan, omgevingsvergunning, huurcontract grond. Je krijgt werkelijk met van alles te maken. De Gemeente was echter ook direct enthousiast. Ze hebben ons heel professioneel met raad en daad terzijde gestaan. Samen met de mensen van TBV Wonen hebben we het best mogelijke advies gekregen. En dat niet alleen; we moesten een garantstelling tekenen dat als er schade zou ontstaan aan een onder de bouwplaats liggende riool en waterleiding, wij dat zouden betalen en niet de Gemeente. Gelukkig heeft TBV Wonen zich daar garant voor gesteld! We hebben nu zelfs een aparte vereniging opgericht omdat de ruimte moet worden geëxploiteerd. De eigen bijdrage is nu bijna de helft lager dan in het alternatieve plan van TBV Wonen. Nu wachten we op de officiële vergunningen. Na afloop van de bezwaarprocedure (begin juni-red.) wordt de grond bouwrijp gemaakt. De officiële opening is 8 september. De naam van onze ontmoetingsruimte,

die we overigens vanuit onze flat kunnen bereiken, hebben we via een prijsvraag gekozen. Die naam wordt dan ook onthuld. Het is geweldig om te zien dat als je mensen enthousiast krijgt, bewoners, gemeenteambtenaren, wethouders en de mensen van TBV Wonen, je toch heel wat kunt bereiken. De Hoffmannflat heeft al riante appartementen met prachtig uitzicht tegen een relatief bescheiden huur. En met deze ontmoetingsruimte hebben we straks een heel fraai onderkomen gecreëerd voor alle bewoners en onze vrijwilligersgroepen. Er bestaat een goede cohesie in deze flat, vergaderingen worden druk bezocht, veel ouderen zijn nog erg actief. En dat wordt straks nog sterker.” En John Liesting zelf? Dat blijkt een 83-jarige man, met de stem van een 50-jarige en de inzet van een young urban professional. Chapeau!

Overheid Gemeente Tilburg Bewonersvertegenwoordiging Huurders Belangen Organisatie TBV Wonen (HBO-TBV Wonen) Stedelijk Bewoners Overleg Tilburg (SBO Tilburg) Huurderscommissies

TBV Wonen

Wonen Tiwos WonenBreburg â&#x20AC;&#x2DC;t Heem

Maatschappelijke hulpverlening De Twern IMW Tilburg Traverse GGD Hart voor Brabant GGZ RIBW Bureau Schuldhulpverlening MEE Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant Kompaan en De Bocht Stichting Humanitas MOM Stichting SEW Surplus

Zorg De Wever Thebe Amarant Prisma Novadic Kentron

Onderwijs Universiteit van Tilburg Brede School Tilburg

Werk Diamant Groep

Veiligheid Politie Brandweer

Internationale kennispartners DCHA Aiguillon

Samenwerking

De economische crisis zal de komende tijd de politiek nog meer dwingen om keuzes te maken die de meeste Nederlanders in hun portemonnee zullen voelen. De economische crisis, de politieke ontwikkelingen en veranderende weten regelgeving dwingen ook ons om keuzes te maken. Maar brengt ook kansen. Kansen om meer ons gezicht te laten zien in Tilburg. En kansen om te laten zien waar we goed in zijn: het bieden van kwalitatief goede woningen en het centraal stellen van onze belangrijkste klant: de huurder. In 2012 stellen we ons Ondernemingsplan voor de komende drie jaar vast. Dit Ondernemingsplan bepaalt de koers van onze organisatie en is richtinggevend voor de keuzes van wat we wel en niet doen. We zullen ons solide financieel beleid handhaven, zonder daarbij de opgave voor de stad uit het oog te verliezen.

Kansen en keuzes maken We kijken vooruit De heffing van de huurtoeslag, die we waarschijnlijk vanaf 2013 moeten betalen, hebben we gelukkig al veel eerder zien aankomen. Hiermee hebben we al rekening gehouden bij onze financiële keuzes, waardoor we geen projecten hebben hoeven annuleren of stilleggen. Door vooruit te kijken en te anticiperen blijven we financieel gezond én blijven we investeren. Als één van de weinige partijen in de stad gaan we door met bouwen en ontwikkelen en zoeken daarbij onze partners in de stad op. Zowel TalentSquare, Zonnehof, het Rijghpark als het Jozefpark, zijn hier voorbeelden van. We blijven investeren in Tilburg en we blijven investeren in wonen. 2012 wordt dus weer een uitdagend jaar, maar u kunt op ons blijven rekenen!

n o f o l Co n Tekste

onen TBV W ter: chrijfs rghe Teksts tenbe it W n va Anna

rafie

Fotog

den er Hey van d ia r a M iews: . 3, 15 Interv rx: pag ie D 1 , g. 6 8 Anja en: pa n o W TBV

ing

rmgev

& vo maak

ng Schwu

Reclam

Druk Incido e Oplag uks 750 st

TBV Wonen Spoorlaan 430 5038 CG Tilburg Correspondentieadres Postbus 356 5000 AJ Tilburg T (013) 594 05 94 F (013) 594 05 99 Info@tbvwonen.nl www.tbvwonen.nl www.twitter.com/tbvwonen

Reageren? Wilt u reageren op wat u leest in dit verslag? Ik hoor graag uw mening! Bel met mij, Rob Vinke, directeur-bestuurder van TBV Wonen: (013) 594 05 01

Kijk voor het totale jaarverslag op onze website www.tbvwonen.nl