kurdistan ranj u istadegi

Page 1

‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ایٗ وتاب ت‪ٔ ٝ‬یٕ‪ٙ‬ت ضة یّذا‬ ‫ساِش‪ٚ‬ص ت‪ِٛ‬ذ ص٘ذ‪ ٜ‬یاد دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫‪ ٚ‬ت‪ ٝ‬یادت‪ٛ‬د ‪ ٚ‬پاسذاضت آٖ تضسٌ‪ٛ‬اس تمذیٓ ٔیض‪ٛ‬د‪.‬‬

‫‪1‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫(وشدستاٖ؛ س٘ج ‪ ٚ‬ایستادٌی)‬

‫وبڇ ٽشبة‪$ :‬ٽَىٕشبن؛ ٍوغ ي ایٖشبىځی‪#‬‬ ‫‪$‬ډؼمً٭ٍای اُ "تاظطةى حةقيقةت" آطبٍ ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪#‬‬ ‫ځَىآيٍويٌ‪ :‬ٽبيٌ ثَُاډی‬ ‫سبیخ ي ډًوشبّ‪ٙ :‬ٶی‪ٍ ٬‬ي‪ٙ‬ىی‬ ‫‪َ٥‬ف ٍيی ػچي‪ :‬اډیَ هیب‪٥‬ی‬ ‫يیَای٘‪ :‬وب‪ َٝ‬ډَاىی‬

‫‪2‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ف‪ٟ‬شست‬ ‫ـ ډٺيډٍ ځَىآيٍويٌ ٽشبة ‪9 .......................................................................................‬‬ ‫ـ ىٽشَ ٹبٕمچً ٍَجَی ياٹٮڂَا ي ىيٍاويی٘ ‪15 ...........................................................‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪19‬‬ ‫ـ ډوش‪َٞ‬ی اُ ُويځیوبډٍ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪19 ...............................................‬‬ ‫فصُ ‪1‬‬ ‫ـ تحث و‪ٛ‬تا‪ٞ‬ی دستاس‪ ٜ‬س‪ٛ‬سیاِیضْ‬

‫ډٺيډٍ ‪29 ........................................................................................................................‬‬ ‫‪ 1‬ـ ًٕٕیبڅیِڇ‪ ،‬آٍډبن وُبیی كِة ډب ‪30 ....................................................................‬‬ ‫ـ ًٕٕیبڅیِڇ ؿَا "آٍډبن وُبیی" إز؟ ‪33 .................................................................‬‬ ‫‪ 2‬ـ ًٕٕیبڅیِڇ ؿیٖز؟ ‪37 ..........................................................................................‬‬ ‫ـ ًٕٕیبڅیِڇ ي َٕډبیٍىاٍی ‪38 ....................................................................................‬‬ ‫ـ ًٕٕیبڅیِڇ ي ٽبٍ ‪40 ...................................................................................................‬‬ ‫ـ ًٕٕیبڅیِڇ ي اٹش‪ٞ‬بى ‪41 ..............................................................................................‬‬ ‫‪ 3‬ـ ًٕٕیبڅیِڇ ډًػًى ‪44 ..............................................................................................‬‬ ‫ـ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ‪44 .................................................................................‬‬ ‫ـ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی اٍيدبی ‪َٙ‬ٹی ‪51 ................................................................‬‬ ‫ـ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ي ىډپَإی ‪55 ......................................................................‬‬ ‫‪ 4‬ـ ًٕٕیبڅیِڇ ي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ ٽ‪ ًٍٚ‬ډب ‪61 ..................................................................‬‬ ‫‪ 5‬ـ ډً‪ ٬١‬ډب ىٍ ډٺبثڄ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ‪68 ....................................................‬‬ ‫ٽًسبٌ ٕوه ‪78 ................................................................................................................‬‬

‫‪3‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫فصُ ‪2‬‬ ‫ـ وشدستاٖ؛ س٘ج ‪ ٚ‬ایستادٌی ‪80 .................................................................................‬‬ ‫ثو٘ ايڃ ‪82 ...................................................................................................................‬‬ ‫ثو٘ ىيڇ؛ وٶً​ً ٹيٍسُبی ٕچ‪ٍ٦‬ځَ ‪$‬اډذَیبڅیٖشی‪ #‬ىٍ ٽَىٕشبن ‪91.............................‬‬ ‫ثو٘ ًٕڇ؛ وپبر ډُڈ ډٮبَيٌ ‪98 .................................................................................‬‬ ‫ثو٘ ؿُبٍڇ؛ ٽَىَبی ایَان ‪102 ....................................................................................‬‬ ‫ثو٘ دىؼڈ؛ ٽَىَب ىٍ سَٽیٍ ي ٍيٕیٍ ‪117 ....................................................................‬‬ ‫فصُ ‪3‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً ثب ډ‪٦‬جً٭بر ایَان ‪123 .........................................................‬‬ ‫ځٶشڂً ډؼچٍ دی‪ٚ‬ڂبڇ ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪125 .......................................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ثب ٽیُبن ‪153 .......................................................................................................‬‬ ‫ٽىڂٌَ ‪َِ 200‬اٍ وٶَی ٽَىَب ىٍ ډُبثبى ي ډ‪ٞ‬بكجٍ ثب ىٽشَ ٹبٕمچً‪155........................‬‬ ‫٭چىی‪ٙ‬ين كِة ىډپَار ٽَىٕشبن دٔ اُ ‪ٕ 32‬بڃ ٵٮبڅیز دىُبوی‪157.......................‬‬ ‫اٍس٘ ٍا ډىلڄ ٽىیي‪159 ...................................................................................................‬‬ ‫ٍَجَ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ :‬ثٍ ٽٖی اػبٌُ ىهبڅز ىٍ اډًٍ ایَان ٍا ومیىَیڈ‪..........‬‬ ‫‪160‬‬ ‫ډالٹبر َیأر ‪ 8‬وٶٌَ ومبیىيځبن كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثب اډبڇ همیىی‪162..............‬‬

‫ثبٍُځبن ىٍ ډالٹبر ثب َیأر كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪163............................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثب ٍيُوبډٍ‬ ‫"ا‪٥‬ال٭بر" ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب "هًىډوشبٍی ٍا ثُشَ ث‪ٚ‬ىبٕیڈ" ‪166.............................................‬‬ ‫ثٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ثَای ىیياٍ ثب ٵچٖ‪٦‬یىیَب ځٌٍوبډٍ ىاىٌ و‪ٚ‬ي‪171 .................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ثب ٽیُبن‪173 ..................................................................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ثب آیىيٌځبن‪177 .............................................................................‬‬ ‫سؼبيُ ًَادیمبَبی ٭َاٹی ثٍ هبٻ ایَان ي ډً‪ ٬١‬كِة ىډپَار ـ آیىيځبن‪185..........‬‬

‫‪4‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽىٶَاؤ ٕىىيع ثييڇ ډ‪ًٍٚ‬ر اوؼبڇ ‪ٙ‬ي ‪186 ...............................................................‬‬ ‫و‪ َ٪‬ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ ډًٍى ٽىٶَاؤ ٕىىيع‪187....‬‬ ‫ٹ‪٦‬ٮىبډٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪188 .............................................................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډب كب‪ َ١‬ویٖشیڈ یټ ٹيڇ ٭ٺتو‪ٚ‬یىی ٽىیڈ‪192 ......................................‬‬ ‫ىٍ ا٭شَا‪ ٟ‬ثٍ اهجبٍ ٍاىیً ي سچًیِیًن‪ ،‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ى٭ًر ثٍ ٍاَذیمبیی ٽَى‪200 .......‬‬ ‫ىٍ ا٭شَا‪ ٟ‬ثٍ اهجبٍ ٍاىیً ي سچًیِیًن‪ ،‬س‪٪‬بَ​َار ٽَىٕشبن آٍاڇ ثَځِاٍ ‪ٙ‬ي ‪201.........‬‬ ‫هجَځِاٍی ٍيیشَُ‪ :‬ٹبٕمچً آډبىٌ ډٌاٽٌَ ثب ىيڅز إز ‪202 .........................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډیشیىڀ ‪ٝ‬ي َِاٍ وٶَی ىډپَارَب ‪203...............................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬كب‪َ١‬یڈ َٕ ډیِ ډٌاٽٌَ ثى‪ٚ‬یىیڈ ‪205......................................................‬‬ ‫و‪َ٪‬ار ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍثبٌٍ ډٌاٽَار ‪ٝ‬چق ي هًىډوشبٍی ىٍ ٽَىٕشبن ‪208...............‬‬ ‫مصاحبه با دكتز قاسملو‪ ،‬در مورد مذاکزه با ‪216‬‬ ‫دولت‬ ‫‪..............................................‬‬ ‫‪.....‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬كٶب‪٩‬ز اُ ډََُب‪ ،‬ٵٺ‪ ٤‬ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی إز ‪221................‬‬ ‫و‪َ٪‬ار ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى سٺٖیڈ ثًىػٍ ‪228 ............................................................‬‬ ‫ٽىٶَاؤ ډ‪٦‬جً٭بسی ىٽشَ ٹبٕمچً ‪232 ..............................................................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىٍهًإز ٽَىَب اُ ٍئیٔ ػمًٍُی ٍا ا٭الڇ ٽَى‪233............................‬‬ ‫ځٶشڂً ثب ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى ډشًٹٴ‪ٙ‬ين ډٌاٽَار ثب ىيڅز‪236...............................‬‬ ‫سچڂَاڇ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثٍ ك‪ ًٍ٢‬اډبڇ‪239 .........................................................‬‬ ‫دیبڇ ٽىڂٌَ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ اډبڇ همیىی‪240 ................................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ثيهًاَبن ومیهًاَىي ډٌاٽَار َٕ ثڂیَى ‪242........................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ ډًٍى وشبیغ ډٌاٽَار‪243..............‬‬ ‫و‪ َ٪‬ىيڅز ىٍ ډًٍى اوشوبثبر ىٍ ٽَىٕشبن ډٖب٭ي ویٖز‪250.......................................‬‬ ‫ثٺبی َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى اډَی ‪َ١‬يٍی إز‪251 ...............................................‬‬

‫‪5‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إشمياى ىٽشَ ٹبٕمچً اُ اډبڇ ثَای ػچًځیَی اُ ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ىٍ ٽَىٕشبن ‪252..............‬‬ ‫و‪ َ٪‬ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى ډٌاٽٌَ ثب ومبیىيٌ اډبڇ همیىی ‪253.......................................‬‬ ‫ا٭الڇ آډبىځی ىٽشَ ٹبٕمچً ثَای ثلض سچًیِیًوی ‪255 ...................................................‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډب هًىډوشبٍی ډیهًاَیڈ ي ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ ٍاٌ ٽٖت آن َِاٍان‬ ‫‪ُٙ‬یي ىاىٌاوي ‪256 ...................................................................................................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ "ٽیُبن" ثب ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ىٍ ډًٍى ىٍځیَیُبی ډَُی‬ ‫ایَان ي ٭َاٷ ‪261 ...................................................................................................................‬‬ ‫فصُ ‪4‬‬ ‫دیبڇ آٹبی ىٽشَ ٭جياڅَكمبن ٹبٕمچً ثٍ ډىبٕجز ٕبڃ وً ‪$‬وًٍيُ ‪270................ # 1367‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثب ٭ب‪٥‬ٶٍ ځَځیه ‪276 .................................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثب دیبڇ آُاىی ‪303.............................‬‬ ‫ځٶشڂًی ٍاىیً ‪ B.B.C‬ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪317 ...........................................‬‬ ‫ځٶشڂًی ػبڇ ػُبنومبی ٍاىیً ‪ B.B.C‬ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪319.........................‬‬ ‫ٍاىیً ‪ ، B.B.C‬ثَوبډٍ هجَ​َب ‪324 .......................................................................................‬‬ ‫‪B.B.C‬‬ ‫ػبڇ ػُبن ومبى ٍاىیً‬ ‫‪329‬‬

‫‪.......................................‬‬ ‫‪...........................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ‪ٝ‬يای آډَیپب ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبډٖچً ‪334 ................................................‬‬ ‫ځِاٍٗ ځِاٍ‪ٙ‬ڂَ ‪ٝ‬يای آډَیپب اُ ّوً ‪337 ....................................................................‬‬ ‫ٵَ​َىڀ ي اىة ٽَىَب ‪337 ................................................................................................‬‬ ‫ځٶشڂًی ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى ػىڀ ثب ٽًډچٍ ‪338.................................‬‬ ‫‪ B.B.C‬؛ ډ‪ٞ‬بكجٍ ثب ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز ‪343.....................‬‬ ‫ډَٿ همیىی ي ډٖأڅٍ ٽَى ىٍ ایَان ‪348 .........................................................................‬‬ ‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ٽَٖی وبػی ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪350 ...................................................‬‬

‫‪6‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډ‪ٞ‬بكجٍ ثب ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ؿىي ٍيُ ٹجڄ اُ سَيٍ يیه‪$ ،‬وٺڄ ٹًڃ‪354 ............................. #‬‬

‫‪7‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪8‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔمذٔ‪ٌ ٝ‬شدآ‪ٚ‬س٘ذ‪ٜ‬‬ ‫ٽشبثی ٽٍ ایىټ دی٘ ٍي ىاٍیي‪ ،‬ډؼمً٭ٍ‬

‫ای اُ ٽڄ ځٶشٍَب‪ ،‬ډٺبالر ي‬

‫ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىثیَٽڄ يٹز كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪ُ ،‬ويٌیبى ىٽشَ‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ 1368$‬ـ ‪ #1309‬إز‪.‬‬ ‫ثو‪ٚ‬ی اُ آطبٍ‪ ،‬ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ُويٌیبى ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثب‬ ‫ّيٍوبڃَب ي ٍٕبوٍَبی ىاهڄ ي هبٍع اُ ٽ‪ ،ًٍٚ‬دی‪ٚ‬شَ سلز ٭ىًان‬

‫"تاظطةى‬

‫حةقيقةت" ىٍ ‪ 3‬ػچي ثٍ ُثبن ٽَىی ځَىآيٍی ي اوش‪ٚ‬بٍ یبٵشٍ إز ي دی٘ اُ‬ ‫آن ‪َٙ‬ف كبڃ ي ُويځی وبډٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ٽشبثی سلز ٭ىًان "ىٽشَ ٹبٕمچً‪،‬‬ ‫ٍَجَی ډيٍن‪ ،‬اوٺالثی ىډپَار " سًٕ‪ ٤‬ځَىآيٍويٌ ثٍ ؿبح ٍٕیيٌ إز ي‬ ‫ایىټ ػچي ؿُبٍڇ اُ ډؼمً٭ٍی "تاظطةى حةقيقةت" ثب ُثبن ٵبٍٕی ي ثب كٶ‪٨‬‬ ‫ا‪ٝ‬بڅز ي اډبوز‪ ،‬ثيين َیؾځًوٍ ىهڄ ي س‪َٞ‬ٵی ثٍ هًاوىيځبن ي ډ‪ٚ‬شبٹبن اٵپبٍ‬ ‫ي اويی‪ٍَٚ‬بی ایه ٍَجَ ٵَُاوٍ ي يإٍشٍ سٺيیڈ ډیځَىى‪.‬‬ ‫ٕبڃ ‪َ 1374‬ـ‪ ،‬ثَای ايڅیه ثبٍ ثب ػمٮی اُ ىيٕشبن هًى‪ ،‬اٹياڇ ثٍ‬ ‫ځَىآيٍی ثو‪ٚ‬ی اُ آطبٍ ي ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ُويٌیبى ىٽشَ ٭جياڅَكمه‬ ‫ٹبٕمچً ومًىیڈ‪ .‬اُ َمبن آٱبُ ٽبٍ‪ ،‬ؿىيی وڂٌ‪ٙ‬شٍ ثًى ٽٍ ثٍ ٭چز كبىطٍی‬ ‫وبځًاٍی‪٥ ،‬ی یټ ثمجڂٌاٍی ثٍ يٕیچٍی ویَيَبی ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ٽٍ‬ ‫ىٍ كیه ٵٮبڅیشمبن ىٍ آډًُ‪ٙ‬ڂبٌ كِة ٍيی ىاى‪ ،‬ىي سه اُ َمپبٍان ي ىيٕشبن‬ ‫َمَُډمبن ثٍ وبڇَبی ٱٶًٍ ډُيیُاىٌ ي ٭چی اډیىی ‪ُٙ‬یي ‪ٙ‬يوي ي آن ثو٘ اُ‬ ‫ډؼمً٭ٍای ٽٍ ځَىآيٍی ‪ٙ‬يٌ ثًى‪َ ،‬مَاٌ ثب ػٖي آوبن ىٍ آس٘ ًٕهز ي‬ ‫٭چیٍٱڈ ایه ٵٮبڅیز سَيٍیٖشی ٽٍ اُػمچٍ ػىبیزَبی ٕبډىبٻ ٍّیڈ ثًى‪،‬‬

‫‪9‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اَمیز ي اٍُٗ ياٵَ ایه اډَ‪ ،‬ډَا ياىاٍ ٽَى ٽٍ ثٮي اُ ؿىيی‪ ،‬ىيثبٌٍ ىٍ‬ ‫اٍسجب‪ ٣‬ثب ځَىآيٍی ډ‪٦‬بڅت ډٌٽًٍ ډ‪ َٞ‬ثب‪ٙ‬ڈ‪َ​َ .‬ؿىي ډير ُیبىی وجًى ٽٍ اُ‬ ‫وِىیټ اٵشوبٍ َمپبٍی ثب ُويٌیبى ىٽشَ ٹبٕمچً ٍا ىا‪ٙ‬یڈ‪َ ،‬ىڂبډی ٽٍ ُويٌیبى‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ سبٍین ‪ 1368/4/22‬ثٍ ‪ُٙ‬بىر ٍٕیي ي هجَ آن اُ ٍاىیً‬ ‫‪ٝ‬يای ٽَىٕشبن ایَان ثٍ ا‪٥‬ال‪ ٫‬٭مًڇ ٍٕیي‪ ،‬ډه َمَاٌ ثب ػمٮی اُ َمَُډبن‬ ‫هًى‪ ،‬ىٍ وِىیپی ٕىىيع ثٍ َٕ ډیثَىیڈ‪.‬‬ ‫هجَی ىٍىوبٻ ي وبځًاٍ ٽٍ اٵپبٍ ٭مًډی ٍا ثٍ ‪ٙ‬ير سلز سأطیَ ٹَاٍ ىاى‪.‬‬ ‫ه‪ًٝٞ‬بً ٽٍ ایه هجَ ىٍىوبٻ ثَای ډچز ٽَى ي هب‪ٝ‬شبً َمَُډبن آن ُويٌیبى‪،‬‬ ‫آُاٍىَىيٌ ي ډبیٍی سإٔٴ ثًى‪ ،‬ثٍ ‪ًٍ٥‬ی ٽٍ اُ ځً‪ ٍٙ‬ي ٽىبٍ ٽَىٕشبن‪ ،‬ثب‬ ‫ٍَجَی‪ ،‬ٽبىٍَب ي دی‪ٚ‬مَځبن كِة ا‪ُ٩‬بٍ َميٍىی ي َميڅی ډیٽَىوي ي ثب‬ ‫اكٖبٕبر دبٽ‪ٚ‬بن ٽٍ ډمچً اُ ٭‪ٚ‬ٸ ي ٭الٹٍ ثٍ آن ُويٌیبى ثًى‪ٍ ،‬يكیٍ‬ ‫ډجبٍُان كِة ٍا سٖپیه ډیىاىوي‪ ،‬ډه َڈ سٮُي ٽَىڇ ٽٍ ىٍ ډىبٕتسَیه‬ ‫ٵَ‪ٝ‬ز‪ ،‬ډ‪٦‬بڅت ي آطبٍ ای‪ٚ‬بن ٍا ځَىآيٍی ومبیڈ‪.‬‬ ‫ُويٌیبى ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ٭يٌ ُیبىی اُ ٍيُوبډٍَب‪ ،‬سچًیِیًوُب ي ّيٍوبڃَبی‬ ‫ىاهڄ ي هبٍع اُ ٽ‪ ًٍٚ‬ډ‪ٞ‬بكجٍَب ي ځٶشبٍَبی٘ اوش‪ٚ‬بٍ ي دو٘ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ ،‬ثٍ‬ ‫َمیه ىڅیڄ ځَىآيٍی َمٍ آوُب ثٖی ى‪ًٙ‬اٍ ثًى‪ .‬اډب ثٍ َ​َ كبڃ ثب َمیبٍی ي‬ ‫َمپبٍی ىيٕشبن َمَُڇ‪ ،‬سًاوٖشیڈ ثو‪ٚ‬ی اُ ٽڄ ایه َٕډبیٍ ډٮىًی ٍا‬ ‫ځَىآيٍی ٽىیڈ ي ىٍ ٍإشبی آځبَی ىاىن َ​َؿٍ ثی‪ٚ‬شَ ثٍ وٖڄَبی آیىيٌ آن‬ ‫ٍا ؿبح ي ډىش‪ َٚ‬ٽىیڈ‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً وٍ سىُب ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثًى‪ ،‬ثچپٍ‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یشی آٽبىډیټ ي ىاو‪ٚ‬ڂبَی ثًى ي َمـًن ؿٌَُای ‪ٙ‬به‪ ٜ‬ي ثَػٖشٍ ىٍ‬

‫‪10‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫٭َ‪ٍَٝ‬بی ٭چمی‪ٕ ،‬یبٕی ي ٍي‪ٙ‬ىٶپَی ‪ٙ‬ىبهشٍ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ .‬ثٍ ځًاٌ َمٍ ىيٕشبن‬ ‫يی‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ٍَجَی اويی‪ٚ‬مىي ي اوٖبوی ډشٶپَ ثًى ٽٍ ٍٵشبٍ‪ ،‬ٽَىاٍ ي‬ ‫دىياٍ اي َمٍ ا‪َ٥‬اٵیبن ٍا سلز سأطیَ ٹَاٍ ډیىاى ي ایه ٵیوٶٍٖ ومبیبوڂَ‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ياال ي ػبیڂبٌ ٭چمی‪ ،‬ډَسجز اػشمب٭ی ي ٕیبٕی يی ىٍ ډلبٵڄ ٕیبٕی‬ ‫ي ٍي‪ٙ‬ىٶپَی ىاهڄ ي هبٍع اُ ٽ‪ ًٍٚ‬إز‪.‬‬ ‫يٕٮز ىیي ي سٶپَ ٭میٸ ىٽشَ ٹبٕمچً آنؿىبن ‪ٙ‬و‪ٞ‬یشی اُ ىٽشَ ٹبٕمچً‬ ‫ثٍ ىٕز ډیىاى ٽٍ ىٍ ث‪٦‬ه ډجبٍُار آُاىیوًاَبوٍ هًى‪ ،‬وٍ سىُب ىٍ دی اكٺبٷ‬ ‫كٺًٷ ډچی ـ ىډپَاسیټ ډچز ٽَى ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثچپٍ يی ٍا ثَ آن‬ ‫ډیىا‪ٙ‬ز سب ىٍ ٍإشبی اكٺبٷ كٺًٷ ډچی ډچزَبی سلز ٕشڈ ایَان اَشمبڇ‬ ‫يٍُى‪ .‬ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ډٖئچٍ ىډپَإی‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ٭میٺبً ي ډ‪َٞ‬اً ثَ ایه ثبيٍ‬ ‫ثًى ٽٍ وجبیٖشی ىٍ َیؾ ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ي سلز سأطیَ َیؾ ډٖبئچی‪ ،‬ډٖئچٍ ىډپَإی‬ ‫ٵيای ډٖئچٍ ډچی ‪ًٙ‬ى‪َٕ .‬اوؼبڇ ایىپٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ٵَایىي ډجبٍُار ي‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ ډجبٍُاسی هًى‪ ،‬ٽمبٽبن ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ډجبٌٍُ ثب ٕشڈ‪ ،‬إشجياى‪ ،‬إشظمبٍ‬ ‫ىیپشبسًٍی ي ‪ ...‬وڂبٌ ي ٍيیپَىی ٵَاكِثی ي ٵَاډچی ىا‪ٙ‬ز ي ثٍ ُٕڈ هًى ىٍ‬ ‫سمبډی اثٮبى ثب آن ډٖبئڄ ډجبٌٍُ ډیٽَى ي وڂبٌ ي ٍيیپَىٗ ‪َٝ‬ٵبً ډلييى ي‬ ‫ډل‪ ًٍٞ‬ثٍ ډجبٌٍُ ثَای اكٺبٷ كٺًٷ ډچی ـ ىډپَاسیټ ډچز ٽَى ومی‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ُويٌیبى ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ډجبٍُی دیڂیَ ي ثٍِٿ ډَى ثًى ٽٍ َمٍ ډَاكڄ‬ ‫ډجبٍُاسی هًى ٍا ىٍ ٍاٌ اكٺبٷ كٺًٷ دبیمبڃ‪ٙ‬يٌ ډچیزَبی ایَاوی سو‪ٞ‬ی‪ٜ‬‬ ‫ىاىٌ ثًى ي ثٍ ځٶشٍ آن ُويٌیبى‪ ،‬ثٍِځشَیه ىٱيٱٍ ىٍ ُويځی يی ډٖئچٍ ٕشڈ ي‬ ‫ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ثًى‪ ،‬ثٍ َمیه ىڅیڄ ثًى ٽٍ ىٍ ډیبن وُبىَب ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬یزَبی ډياٵ‪ ٬‬ي‬ ‫ډجبٍُ كٺًٷ ث‪ َٚ‬ػبیڂبَی اٍُويٌ ي ياال ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ای‪ٚ‬بن ډٶبَیڈ ي ډٮىبی آُاىی‬

‫‪11‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ي ىډپَإی ٍا ىٍ ٹبڅت كٺیٺی هًى سجییه ډیٽَى ي ٽبٍثٖز آن ٍا ثُشَیه ي‬ ‫ډ‪٦‬چًةسَیه ٕبٍيٽبٍ ثَای ٍَبیی اُ ٹیي ي ثىي ىیپشبسًٍی ي إشجياى‬ ‫ډیىاوٖز ي ثب ٭‪٦‬ٴ ثٍ َمیه اويی‪ ٍٚ‬ي اٵپبٍ ثًى ٽٍ ىٍ ٭َ‪ ٍٝ‬ډجبٍُار‬ ‫آُاىیوًاَبوٍ ډَىډبن ایَان‪ ،‬ثب سٮُي اهالٹی ي ٕیبٕی ىٍ ٍإشبی اكٺبٷ آن‬ ‫ډٶبَیڈ ثَ ثچىيای ٭َ‪ٕ ٍٝ‬یبٕز ډیایٖشي ي ډبويځبٍ ډیډبوي‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ډجشپَ ًٕٕیبڅیِڇ ىډپَاسیټ ثًى ٽٍ ىٍ ٽىڂٌَ ‪ٚٙ‬ڈ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثٍ آٍډبن وُبیی كِة ډجيڃ ‪ٙ‬ي‪ .‬يی ثَ ایه ثبيٍ ثًى‬ ‫ٽٍ ًٕٕیبڅیِڇ ثيين ىډپَإی ومیسًاوي ىٍ ٍإشبی ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ي سجٮی‪٠‬‬ ‫اػشمب٭ی ي اكٺبٷ ٭ياڅز اػشمب٭ی ډظمَطمَ ثب‪ٙ‬ي ي ىٍ ایه ٍإشب ثًى ٽٍ‬ ‫َ​َځًوٍ ډ‪٪‬بَ​َی ایه ؿىیىی ٍا ډلپًڇ ي ډِډًڇ ثٍ كٖبة ډیآيٍى‪ .‬ای‪ٚ‬بن ثَ‬ ‫ایه ثبيٍ ثًىوي ٽٍ ًٕٕیبڅیٖڈ ىٍ ٵٺيان ي وجًى ىډپَإی ياٹٮی‪ ،‬ډىؼَ ثٍ‬ ‫ىیپشبسًٍی هًاَي ‪ٙ‬ي ي ثٍ َمیه ىڅیڄ اوًا‪ ٫‬ي اٹٖبڇ ىیپشبسًٍی ٍا وٶی ي‬ ‫ډلپًڇ ډیٽَى‪.‬‬ ‫ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی ایه ٽشبة ىٍثَځیَويٌ ثو‪ٚ‬ی اُ ځٶشٍَب‪ ،‬وً‪ٙ‬شٍَب ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی‬ ‫ُويٌیبى ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچًٕز ٽٍ ثب كٶ‪ ٨‬ا‪ٝ‬بڅز ي اډبوشياٍی ي ثيين‬ ‫َیؾ ىهڄ ي س‪َٞ‬ٵی سٺيیڈ هًاوىيځبن ډلشَڇ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬ٽشبثی ٽٍ ومبیبوڂَ ي‬ ‫ډجیه الیٍَبیی اُ اٵپبٍ ٍّٳ ي اويی‪ٍَٚ‬بی ىٽشَ ٹبٕمچًٕز ٽٍ ىٍ الثٍالی‬ ‫ؿڈيهڈ سلًالر ٕیبٕی ثٮي اُ اوٺالة ي ویِ ي‪١‬ٮیز ٕیبٕی ىاهچی‪ ،‬ډى‪٦‬ٺٍای‬ ‫ي ویِ ػىج٘ ډچی ـ ىډپَاسیټ ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ىٍ آن ثَ​ٍَ اُ ُډبن ٕبیٍ‬ ‫ٍي‪ٙ‬هَبی ثٖیبٍی ٍا ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ىٕزاويٍٽبٍان يٹبی‪ٕ ٬‬یبٕی آن ٍيُ ثبُ‬ ‫ډیومبیبوي‪.‬‬

‫‪12‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اډیي إز ٽٍ هًاوىيځبن ډلشَڇ‪ ،‬ٽشبة دیٍ٘ي ٍا ثب كٖه و‪َ​َ َ٪‬ؿٍ‬ ‫سمبډشَ ډ‪٦‬بڅٮٍ ومبیىي ي ا‪ًٝ‬ڃ ي ثىیبوُبی ٵپَی ي ٕیبٕی ُويٌیبى ىٽشَ‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ٍا ثب سًػٍ ي سٮمٸ ثی‪ٚ‬شَی ډًٍى ډياٹٍ ٹَاٍ ىَىي‪.‬‬ ‫ىٍ ایىؼب الُڇ إز اُ َمٍ ىيٕشبن ي َمَُډبوی ٽٍ ىٍ ایه اډَ ډُڈ ثب‬ ‫ایىؼبوت َمپبٍی ومًىوي‪ ،‬ٽمبڃ س‪ٚ‬پَ ٍا اثَاُ ىاٍڇ‪ ،‬٭چی‬

‫اڅو‪ ًٛٞ‬ىيٕز‬

‫٭ِیِڇ ػىبة آٹبی ډ‪٦ٞ‬ٶی َؼَی‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬ ‫ٽٍ ډٺيډٍ يُیىی ٍا ثَای ٽشبة وً‪ٙ‬شىي‪ ،‬وُبیز ٕذبٕڂٌاٍی ٍا ثىمبیڈ ي ویِ‬ ‫ىيٕشبن ځَاډی ػىبة آٹبی ‪ٙ‬ٶی‪ٍ ٬‬ي‪ٙ‬ىی ٽٍ ىٍ سبیخ ي ډًوشبّ ٽشبة ُكمبر‬ ‫ٵَاياوی ٍا ډشلمڄ ‪ٙ‬يوي ي ویِ ىيٕز ځَاډی ػىبة آٹبی وب‪ َٝ‬ډَاىی ٽٍ ثب‬ ‫ىٹز ٵَايان‪ ،‬ډشه ٽشبة ٍا ثبُوڂَی ي يیَای٘ ومًىوي ي َمـىیه آٹبی اډیَ‬ ‫هیب‪٥‬ی ٽٍ ‪َ٥‬ف ٍيی ػچي ٍا آډبىٌ ٽَىوي ي ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی َمٍ ٽٖبوی ٽٍ ىٍ‬ ‫ایه اډَ ډُڈ وُبیز َمپبٍی ٍا ومًىوي‪ ،‬ٽمبڃ س‪ٚ‬پَ ٍا ثىمبیڈ‪.‬‬ ‫الُڇ ثٍ ًٽَ إز ىٍ ثو‪ٚ‬ی اُ ایه ٽشبة اُ‬

‫‪" CD‬ٽَىٕشبن‪ٍ ،‬يَُبی‬

‫ثلَان" ٽٍ سًٕ‪ ٤‬آٹبی ثُِاى هً‪ٙ‬لبڅی ځَىآيٍی ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬إشٶبىٌ ومًىٌاڇ‪.‬‬ ‫ٽبيٌ ثَُاډی‬ ‫‪1388/ 10/ 1‬‬

‫‪13‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪14‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬س‪ٞ‬ثشی ‪ٚ‬الع ٌشا ‪ ٚ‬د‪ٚ‬سا٘ذیص‬ ‫ٽشبة دی٘ ٍي ډؼمً٭ٍ ای اُ دیبډُب‪ ،‬وً‪ٙ‬شٍ َب ي ډ‪ٞ‬بكجٍ َبی اويی‪ٚ‬مىي ثٍِٿ‬ ‫ٽَى‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ٍا ىٍ ثَ ډی ځیَى ٽٍ ‪٥‬ی ٕبڅُبی آٱبُیه ثَ َٕ‬ ‫ٽبٍ آډين ػمًٍُ إالډی سب ثٍ َىڂبڇ ‪ُٙ‬بىس٘ ثٍ ىٕز سَيٍیٖز َبی ٍّیڈ‬ ‫ػمًٍُی إالډی ىٍ ٍيُ ثیٖز ي ىيڇ سیَډبٌ ‪ 1368‬هًٍ‪ٙ‬یيی ىٍ يیه‪ ،‬ىٍ‬ ‫ډىبٕجبر ي ډَاكڄ ډوشچٴ ػىج٘ َٕإَی ایَان ي ثٍ يیٌْ ػىج٘ ٽَىٕشبن‪ ،‬ىٍ‬ ‫ٍيُوبډٍَب ي و‪َٚ‬یبر ډوشچٴ ثٍ ‪ًٍٝ‬ر دَاٽىيٌ ؿبح ي ډىش‪ٙ َٚ‬يٌاوي‪.‬‬ ‫ځَىآيٍی ي ؿبح ډؼيى آوُب ىٍ یټ ډؼچي ٭اليٌ ثَ ایىپٍ آوُب ٍا اُ ځِوي‬ ‫وبثًىی ىٍ ‪ً٥‬ڃ ُډبن وؼبر ډی ثو‪ٚ‬ي‪ ،‬ایه اډپبن ٍا ویِ ٵَاَڈ ډی آيٍى ٽٍ ثو‪ٚ‬ی‬ ‫ډُڈ اُ اويی‪َ ٍٚ‬بی ٕیبٕی ي اػشمب٭ی ایه ٍاىډَى ٭َ‪ٕ ٍٝ‬یبٕز‪ ،‬ثٍ ٍاكشی ىٍ‬ ‫ىٕشَٓ ٭الٹمىيان اٵپبٍ ثچىي ای‪ٚ‬بن ثٍ يیٌْ وٖڄ ػيیي ډجبٍُان ٍاٌ آُاىی‬ ‫ایَان ي ٽَىٕشبن ٹَاٍ ځیَى ي ثَ ځىؼیىٍی سؼَثیبر ډجبٍُاسی آوبن ثیبٵِایي‪.‬‬ ‫ډ‪٦‬بڅٮٍ ایه ډؼمً٭ٍ ي ٕبیَ وً‪ٙ‬شٍ َبی ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ ٭ىًان ٍَجَی ياٹ‪ ٬‬ځَا‬ ‫ي ىيٍاويی٘ یبىآيٍ ایه ياٹٮیز إز ٽٍ ؿڂًوٍ ىٍ ډپبٌٍ‬

‫ثبُاٍ اكٖبٕبر ي‬

‫ٍاىیپبڅیٖڈ ٍإز ي ؿخ‪ ،‬آوڂبٌ ٽٍ ػمٮی همیىی ٍا ىٍ ډبٌ ډی ىیيوي ي ځَيَی‬ ‫ىیڂَ ىٍ ٍيیبی ایؼبى كپًډز ٽبٍځَی ىٍ ایَان ثًىوي‪ ،‬ایه ډَى ىٍ ‪ٝ‬يٍ ٍَجَی‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ٽٍ ثبٍ ٕىڂیه ډجبٌٍُ ډچی ىٍ ٽَىٕشبن ٍا ثٍ‬ ‫ىيٗ ډی ٽ‪ٚ‬یي‪ٕ ،‬وه اُ سًان ي ياٹٮیز ثٍ ډیبن ډی آيٍى‪ ،‬ىٍ ثَاثَ همیىی ُاوً‬ ‫ومی ُوي ي ثٍ ػبی كپًډز ٽبٍځَی‪ ،‬دَؿڈ ىډپَإی ي كٺًٷ ډچی هچٸ ٽَى ٍا‬ ‫ثَډیاٵَاُى ي ؿٍ ُهڈ ُثبوُب ي اَبوز َب ٽٍ اُ َ​َ ‪َ٥‬ٳ وظبٍٗ ډی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬يڅی ؿٍ‬

‫‪15‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثبٻ ٽٍ يی‪ٕ ،‬یبٕز ي ٍاَپبٍَبی٘ ډجبٌٍُ ډچی ٽَىٕشبن ٍا ا٭شال ثو‪ٚ‬یي ي‬ ‫ىٍٕشی ایه ٍاٌ ٍا ثٍ ػُبن ډشمين ویِ و‪ٚ‬بن ىاى‪ ،‬ي اٽىًن ثٍ ٕمجڄ ډجبٍُار‬ ‫ٍإشیه ډچز ٽَى ي ډلجًة َمٍ آوُبیی سجيیڄ ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ ‪٥‬ی ىٍَ‬

‫َبی‬

‫ځٌ‪ٙ‬شٍ ُډبډياٍی ډ‪ٚ‬شی آىڇ ډشلؼَ ٍا ثَ ایَان سؼَثٍ ٽَىٌاوي‪.‬‬ ‫ػىجٍ ىیڂَ ډ‪٦‬بڅٮبر ایه ډؼمً٭ٍ‪ ،‬ثبٍ ىیڂَ اى٭بَبی ىٍيٱیه ػمٮی اُ‬ ‫ى‪ٙ‬مىبن كٺًٷ ډچی ٽَىَب ي ٕبیَ ډچیز َبی ایَان ٍا ثَای وٖڄ ٽىًوی آ‪ٙ‬پبٍ‬ ‫ډیٕبُى ٽٍ ٕٮی ومًىٌ ي ډی ومبیىي ډجبٍُار ډچی ډَىڇ ٽَى ثٍ يیٌْ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ٍا ػىج‪ٚ‬ی سؼِیٍ ‪٥‬چجبوٍ ي ياثٖشٍ ډٮَٵی ومبیىي ي ثٍ ایه‬ ‫ثُبوٍ ثَ اىاډٍ ٕیبٕز سمَٽِځَایبوٍ ي سمبډیزهًاَبوٍ ځَيٌ إشیالځَ ىٍ ډَٽِ‬ ‫دبی ٵ‪ٚ‬بٍوي‪ ،‬ٽٍ وشبیغ آن َمـىبوپٍ ىیيیڈ ػِ ػىڀ‪ ،‬ه‪ًٚ‬وز ي سجٮی‪ ٠‬وجًى ي‬ ‫ووًاَي ثًى‪ُ ،‬یَا ٽٍ ډچیز َبی ٕشميیيٌ ایَان ثی٘ اُ ایه ثَ ایه وً‪ ٫‬كپًډز‬ ‫ٽٍ وشیؼٍی سچن آوَا ىَُب ٕبڃ إز ډیؿ‪ٚ‬ىي‪ ،‬سمپیه ووًاَىي ٽَى‪.‬‬ ‫وپشٍ ىیڂَی ٽٍ ىٍ ایه ډوش‪ َٞ‬الُڇ ثٍ سً‪١‬یق إز ایىپٍ ایه ٕوىبن ي‬ ‫وً‪ٙ‬شٍَب ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬اػشمب٭ی ي ٕیبٕی ایَان ي ډى‪٦‬ٺٍ ثٍ يیٌْ ٕیبٕز ثیه اڅمچچی‬ ‫ىٍ ٕبڅُبی ‪ 68‬ـ ‪ 1357‬ثٍ ٍ‪ٙ‬شٍ سلَیَ ىٍآډيٌاوي ي اٽىًن كييى ثیٖز ٕبڃ‬ ‫اُ آن ٍيَُب ډی ځٌٍى‪٥ .‬ی ایه ثیٖز ٕبڃ ىځَځًوی َب ي سلًالر ډى‪٦‬ٺٍ ډی سًان‬ ‫ځٶز ىٍ كي یټ ٹَن ٹجڄ اُ آن ؿٌَُ ٕیبٕی ي اػشمب٭ی ػُبن ٍا ډشلًڃ ومًىٌ‬ ‫إز‪ .‬ٵَيدب‪ٙ‬ی ىیًاٍ ثَڅیه ي اسلبى ػمبَیَ ‪ًٍٙ‬يی ي ثىیبوڂٌاٍی ثی٘ اُ ىٌ‬ ‫كپًډز ثَ يیَاوٍ َبی آن‪ ،‬سٮبىڃ ٹًا ىٍ ػُبن ي ثٍ يیٌْ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ثٍ ٽچی‬ ‫ىځَځًن ومًىٌ إز‪ .‬ایه سلًالر ٭میٸ ه‪ ٤‬ث‪٦‬الن ثَ ثٖیبٍی اُ سئًٍی‬

‫َب ي‬

‫ثبيٍَبیی ٽ‪ٚ‬یي ٽٍ ‪٥‬ی كييى یپ‪ٞ‬ي ٕبڃ ٹجڄ اُ آن ‪ٕ ،‬بهشبٍ ٕیبٕی ػُبن ٍا‬ ‫ٍٹڈ ډیُىوي‪ .‬ثَ َمیه ډجىب اځَ ثَهی اُ ایيٌ َبیی ٽٍ ىٍ ایه وً‪ٙ‬شٍ‬

‫‪16‬‬

‫َب ٽٍ ىٍ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪َٙ‬ای‪ُ ٤‬ډبوی يیٌْ هًى ثیبن ‪ٙ‬يٌ اوي يڅی ثب ډًٹٮیز ٽىًوی ػُبن َموًاوی‬ ‫وياٍوي‪ ،‬ؿیِی ىيٍ اُ ًَه وجًىٌ ي اُ اٍُٗ ایيٌ َبی ىٽشَ ٹبٕمچً ومی ٽبَي‪ُ ،‬یَا‬ ‫ٽٍ اٍُیبثی سئًٍی َب‪ ،‬ایيٌ َب ي كشی ٍٵشبٍ ځَيَُب ي اٵَاى آوڂبٌ ډی سًاوىي ىٍ ډلټ‬ ‫ٹ‪٢‬بير ‪ٝ‬لیق ٹَاٍ ځیَوي ٽٍ ډًٹٮیز ػبډٮٍ ي ثبيٍَبی كبٽڈ ثَ آن ىٍ ُډبوی‬ ‫ٽٍ سئًٍیَب اٍائٍ ‪ٙ‬يٌ اوي ډي و‪ َ٪‬ٹَاٍ ځیَوي‪ .‬اُ ایه ٍي إز ٽٍ اځَ ثو‪ٚ‬ی اُ‬ ‫ایيٌَبی ٵچٖٶی‪ٕ ،‬یبٕی ي كشی ٭چمی ډشٶپَان ٹَين ځٌ‪ٙ‬شٍ‬

‫ىٍ ‪ً٥‬ڃ ُډبن ي‬

‫سلًالر ػبډٮٍ ي دی‪َٚ‬ٵز ٭چڈ ي سپىیټ ُیَ ٕئًاڃ ډی ٍيوي ي ځبٌ ډىًٖ م ا٭الڇ‬ ‫ډی‪ًٙ‬وي‪ ،‬اُ ا٭شجبٍ ي اٍُٗ ایه ډشٶپَان ومی ٽبَي‪ .‬ؿٍ ثٖب اځَ ىٽشَ ٹبٕمچً ي یب‬ ‫ىاو‪ٚ‬مىياوی ٽٍ ثٍ آوُب ا‪ٙ‬بٌٍ ٍٵز اٽىًن ُويٌ ثًىوي‪ ،‬ىٍ ثٖیبٍی اُ ډٮشٺيار ي‬ ‫ثبيٍَبی هًى سؼيیيو‪ َ٪‬ډیٽَىوي‪.‬‬ ‫ثب َمٍ ایىُب‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىثیَٽڄ يٹز كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان‪ ،‬اُ وبىٍ ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز َبیی إز ٽٍ ثٮي اُ ٕذَی ‪ٙ‬ين ثی٘ اُ ثیٖز ٕبڃ اُ‬ ‫سبٍین ‪ُٙ‬بىس٘‪َ ،‬ىًُ ػبی٘ ىٍ ډیبن ٕیبٕشمياٍان ایَاوی ي ٽَى هبڅی إز ي‬ ‫ډ‪٦‬بڅٮٍ آطبٍ اي ثَای َ​َ هًاوىيٌ ای َٕ‪ٙ‬بٍ اُ آډًُويځی ي سبُځی إز‪ .‬اُ ایه‬ ‫ډى‪ َ٪‬ځَىآيٍی‪ ،‬آډبىٌ ٽبٍی ي ؿبح ي دو٘ ایه آطبٍ ىٍ ایه ډؼچي هيډز‬ ‫‪ٙ‬بیبوی إز ي ػبی سٺيیَ‪.‬‬ ‫ډ‪٦ٞ‬ٶی َؼَی‬ ‫وًُىَڈ ىیډبٌ ‪1388‬‬

‫‪17‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪18‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔختصشی اص ص٘ذٌی ٘أ‪ ٝ‬دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ُويٌیبى ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ٵَُوي ډلمي آٹب يطًٷ اُ ثٍِځبن ډى‪٦‬ٺٍ اٍيډیٍ‬ ‫‪$‬ىٌٍّ ٹبٕمچً‪ #‬ىٍ ‪ٙ‬ت یچيای ٕبڃ ‪ٙ 1309‬مٖی‪ ،‬ډ‪ٞ‬بىٳ ثب ‪ 22‬ىٕبډجَ ٕبڃ‬ ‫‪ 1930‬ډیالىی‪ ،‬ؿ‪ٚ‬ڈ ثٍ ػُبن ځ‪ًٚ‬ى‪ .‬سل‪ٞ‬یالر اثشيایی ي ډشًٕ‪ٍ ٍ٦‬ا اثشيا ىٍ‬ ‫‪ َُٙ‬اٍيډیٍ ي ٕذٔ ىٍ سَُان ثٍ اسمبڇ ٍٕبویي‪ .‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍ‬ ‫هبوًاىٌای َٕ‪ٙ‬ىبٓ‪ ،‬ىيٍان وًػًاوی ي ػًاوی هًى ٍا ٕذَی ومًى‪ .‬ای‪ٚ‬بن‬ ‫وًػًاوی ثی٘ وجًى ٽٍ ثب ډٖبئڄ ٕیبٕی آ‪ٙ‬ىبیی دیيا ٽَى ي ثب ثٌَُ ځیَی اُ‬ ‫وجًٯ ٕیبٕی ي ٵپَی هًى‪ ،‬اُ َمبن ٭ىٶًان ػًاوی‪َ١ ،‬يٍر ډجبٌٍُ ثَای ٍٵ‪٬‬‬ ‫ٕشڈ ٍا ثٍ هًثی ىٍٻ ومًى ي ىٍ َمیه ٍإشب ثًى ٽٍ ثٍ ډٖبئڄ ٕیبٕی ځَيیي‬ ‫ي ثٍ سج‪ ،٬‬اٵپبٍ آُاىیوًاَی ي اوٺالثی ىٍ ًَى٘ ػبی ځَٵز‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍ ٕبڃ ‪ٙ 1324‬مٖی‪ ،‬ٵٮبڅیز ٕیبٕی هًى ٍا ثب‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ اسلبىیٍ ػًاوبن ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ ‪ َُٙ‬اٍيډیٍ آٱبُ ٽَى‪ .‬يی‬ ‫ثٮيَب ثٍ ىڅیڄ ٭الٹٍ هب‪ ٛ‬هًى ثٍ اويی‪ ٍٚ‬ؿخ‪ ،‬ثٍ كِة سًىٌ ایَان دیًٕز‪.‬‬ ‫ٕبڃ ‪ٙ 1325‬مٖی ډشٮبٹت ٕٺً‪ ٣‬ػمًٍُی ٽَىٕشبن ىٍ ډُبثبى‪ ،‬ػُز‬ ‫سل‪ٞ‬یڄ ٍاَی سَُان ‪ٙ‬ي ي ىٍ ٕبڃ ‪ٙ 1327‬مٖی ثَای اىاډٍ سل‪ٞ‬یڄ ٭بُڇ‬ ‫دبٍیٔ‪ ،‬دبیشوز ٵَاوٍٖ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٍٕیين ای‪ٚ‬بن ثٍ دبٍیٔ‪ ،‬ډ‪ٞ‬بىٳ ثب سیَاوياُی ثٍ ًٕی ‪ٙ‬بٌ ایَان‪،‬‬ ‫ډلميٍ‪١‬ب ‪ٙ‬بٌ دُچًی ىٍ ىاو‪ٚ‬ڂبٌ سَُان ‪ 15$‬ثُمه ‪ #ٗ 1327‬ثًى ٽٍ ډىؼَ‬

‫‪19‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٍ اډلبء آُاىیُبی ىډپَاسیټ ىٍ َٕإَ ایَان ‪ٙ‬ي‪ .‬ثيیه ډىبٕجز ځَىَمبیی‬ ‫يٕی‪ ٬‬ىاو‪ٚ‬ؼًیبن ایَاوی ىٍ دبٍیٔ ثَځِاٍ ځَىیي ٽٍ ىٍ آن ىٽشَ ٭جياڅَكمه‬ ‫ٹبٕمچً‪ٕ ،‬وىَاوی ‪ٙ‬يیياڅچلىی ٭چیٍ ‪ٙ‬بٌ ایَان ایَاى ٽَى ي ىٍ وشیؼٍ‬ ‫ىاو‪ٚ‬ؼًیبن یټ دیبڇ ا٭شَا‪١‬ی ثٍ ډلميٍ‪١‬ب ‪ٙ‬بٌ ډوبثٌَ ٽَىوي‪ .‬ایه اٹياڇ‬ ‫ثب٭ض ٵ‪ٚ‬بٍ ٕٶبٍر ایَان ىٍ دبٍیٔ ي كشی كپًډز ٵَاوٍٖ ثَ يی ‪ٙ‬ي ٽٍ‬ ‫وُبیشبً ډًػت ٽىٖڄ ‪ٙ‬ين ثًٍٓ سل‪ٞ‬یچی ي هَيع يی اُ ٵَاوٍٖ ‪ٙ‬ي‪ .‬يی‬ ‫ثٮيَب ثٍ ٭ىًان ىاٍويٌ ايڅیه ثًٍٕیٍ ایَاوی "اسلبىیٍ ثیه اڅمچچی ىاو‪ٚ‬ؼًیبن "‬ ‫ٍاَی دَاٿ دبیشوز ؿپًٕچًاٽی ‪ٙ‬ي‪$ .‬ىٍ َمبن ډير اٹبډز هًى ىٍ ٵَاوٍٖ‬ ‫ثب َمپبٍی ؿىي سه ىیڂَ اُ ىاو‪ٚ‬ؼًیبن ٽَى‪ ،‬اوؼمه ىاو‪ٚ‬ؼًیبن ٽَى ىٍ اٍيدب‬ ‫ٍا سإٔیٔ ٽَى‪٥ #.‬ی ډيسی ٽٍ ىٍ دَاٿ ډ‪ٚ‬ٲًڃ سل‪ٞ‬یڄ ثًى‪ ،‬ىٍ ٵٮبڅیشُبی‬ ‫اسلبىیٍ ثیه اڅمچچی ىاو‪ٚ‬ؼًیبن ویِ ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ىٍ ٕبڃ ‪ٙ 1330‬مٖی ثٍ‬ ‫ومبیىيځی اُ ىاو‪ٚ‬ؼًیبن ایَاوی‪ ،‬ىٍ ىيډیه ٽىڂٌَ آن ٕبُډبن ٽٍ ىٍ ‪َُٙ‬‬ ‫دَاٿ ثَځِاٍ ځَىیي ‪َٙ‬ٽز ٽَى‪ .‬ىٍ َمبن ایبڇ ثٍ ٭ىًان ومبیىيٌ ایَان ىٍ‬ ‫ثی‪ٚ‬شَ ځَىَمبیی َب ي ٽىٶَاوُٖبی ٵيٍإیًن ػُبوی ػًاوبن ىٍ ‪ َُٙ‬ثًىادٖز‪،‬‬ ‫دبیشوز ډؼبٍٕشبن ‪َٙ‬ٽز ډیومًى‪.‬‬ ‫ىٍ َمیه ایبڇ ثًى ٽٍ ىٍ ؿپًٕچًاٽی ثب هبوڈ َچه ٽَيڅی٘ ‪$‬وَٖیه‪ #‬اُىياع‬ ‫ٽَى ٽٍ طمٌَ ایه اُىياع ىي ىهشَ ثىبڇ َبی َیًا ي ډیىب ثًى ‪$‬ډیىب ىٍ دَاٿ‬ ‫ىیيٌ ثٍ ػُبن ځ‪ًٚ‬ى ي َیًا ىٍ سَُان‪ٕ .#‬بڃ ‪ٙ 1331‬مٖی‪ ،‬ىٍ ُډبن كپًډز‬ ‫ډچی ىٽشَ ډ‪ٞ‬يٷ‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثٮي اُ ایىپٍ ىٍ ىاو‪ٚ‬ڂبٌ دَاٿ‬ ‫ډًٵٸ ثٍ اهٌ څیٖبؤ ٭چًڇ اػشمب٭ی ي ٕیبٕی ‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٍ ایَان ثبُځ‪ٚ‬ز‪ .‬ىٍ آن‬ ‫ُډبن ډیبن كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ي كِة سًىٌ اٍسجب‪ ٣‬ي يكير س‪ٚ‬پیالسی‬

‫‪20‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫يػًى ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً دٔ اُ ‪ 6‬ډبٌ ٵٮبڅیز ىٍ سَُان‪ ،‬ثٍ ٭چز سلز‬ ‫سٮٺیتثًىن اُ ًٕی كپًډز ‪ٙ‬بٌ‪ ،‬٭بُڇ ډُبثبى ‪ٙ‬ي ي ىٍ آوؼب ډٖئًڅیز ٽبٍ‬ ‫كِثی ٍا ثَ ٭ُيٌ ځَٵز‪ .‬ثٮي اُ ٽًىسبی ‪ 28‬ډَىاى ‪ ،1332‬ىٽشَ ٹبٕمچًي‬ ‫وبؿبٍاً ثٍ ٵٮبڅیز ډوٶی ٍيی آيٍى ډوٶیبوٍ ىٍ سَُان ي ٽَىٕشبن ثٍ ٵٮبڅیز‬ ‫ٕیبٕی ي كِثی ډ‪ٚ‬ٲًڃ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ىٍ ایه ٵب‪ٝ‬چٍ‪ ،‬ای‪ٚ‬بن َٕدَٕشی ٍيُوبډٍ "ٽًٍىٕشبن" اٍځبن ډَٽِی كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ٍا ثَ ٭ُيٌ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ سىُب دىغ ‪ٙ‬مبٌٍ آن ډوٶیبوٍ ثٍ ؿبح‬ ‫ٍٕیي ي ىٍ َمیه ایبڇ ثًى ٽٍ یټ ٽمیشٍ َٕإَی ػُز دی‪ٚ‬جَى ٵٮبڅیز َبی‬ ‫ٕیبٕی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ َٕدَٕشی يی ٕبُډبويَی ي ‪ٙ‬پڄ ځَٵز‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً دٔ اُ دىغ ٕبڃ ٵٮبڅیز ٕیبٕی ي كِثی ىٍ ایَان ي ثٍ يیٌْ ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ٕ ،‬بڃ ‪ 1336‬ډؼيىاً ٭بُڇ ؿپًٕچًاٽی ‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ٕبڃ ‪ ،1337‬دٔ اُ‬ ‫دیَيُی اوٺالة ٭َاٷ ي ٍيی ٽبٍآډين كپًډز ٭جياڅپَیڈ ٹبٕڈ ي ثبُځ‪ٚ‬ز‬ ‫ّوَاڃ ډ‪٦ٞ‬ٶی ثبٍُاوی ثٍ ٭َاٷ‪ ،‬اٹياڇ ثٍ اكیبء س‪ٚ‬پیالر ي ٕبُډبوُبی كِة‬ ‫ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ومًى ي ىٍ ثٲياى ډٖشٺَ ‪ٙ‬ي ي ثٮياً ىٍ ىاو‪ٚ‬ڂبٌ ثٲياى ثٍ‬ ‫سيٍیٔ دَىاهز‪.‬‬ ‫ىٍ ٕبڃ ‪ 1339‬ثٍ ىالیچی وبؿبٍ ثٍ سَٻ ٽ‪ ًٍٚ‬٭َاٷ ځَىیي ي ثٍ دَاٿ‬ ‫ثَځ‪ٚ‬ز‪ .‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ٕبڃ ‪ #1962$ 1341‬ىٍ ىاو‪ٚ‬ڂبٌ دَاٿ ثٍ‬ ‫اهٌ ډيٍٻ ىٽشَا ىٍ ٍ‪ٙ‬شٍ ٭چًڇ اٹش‪ٞ‬بىی وبئڄ آډي ي سب ٕبڃ‬

‫‪ 1349‬ىٍ‬

‫ىاو‪ٚ‬ڂبٌ دَاٿ ىٍٓ "اٹش‪ٞ‬بى َٕډبیٍ ىاٍی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بى ًٕٕیبڅیٖشی ي سئًٍی ٍ‪ٙ‬ي‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىی" ٍا سيٍیٔ ډی ومًى ي ٭اليٌ ثَ آن ىٍ ىیڂَ ىاو‪ٚ‬ڂبٌ َبی اٍيدب ثٍ‬ ‫سيٍیٔ دَىاهز‪.‬‬

‫‪21‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٍ َمیه ایبڇ‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ وً‪ٙ‬شه ي سلَیَ ؿىي ٽشبة ي ػِيٌ ىٍ اٍسجب‪٣‬‬ ‫ثب ډٖبئڄ ٭چمی‪ٕ ،‬یبٕی ي اٹش‪ٞ‬بىی دَىاهز ٽٍ ډٮَيٵشَیه آوُب ٽشبة‬ ‫"ٽَىٕشبن ي ٽَى" ډیثب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه ٽشبة ٽٍ ىٍ ا‪ٝ‬ڄ ثٍ ُثبن ؿپی وً‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز‪ ،‬سبٽىًن ثٍ ؿىيیه ُثبن ډوشچٴ اُ ػمچٍ ُثبن َبی اوڂچیٖی‪ ،‬إچًاٽی‪،‬‬ ‫څُٖشبوی‪ ،‬٭َثی‪ ،‬ٽَىی‪ ،‬ٵبٍٕی ي ثو٘ َبیی اُ آن ویِ ثٍ ُثبن ٵَاوٍٖ سَػمٍ‬ ‫ي ثٍ ؿبح ٍٕیيٌ إز‪.‬‬ ‫الُڇ ثٍ ًٽَ إز ٽٍ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثٍ ُثبوُبی ٽَىی‪ ،‬سَٽی‪،‬‬ ‫ٵبٍٕی‪ ،‬٭َثی‪ ،‬ٵَاوًٖی‪ ،‬اوڂچیٖی‪ ،‬ؿپی ي ٍيٕی آ‪ٙ‬ىبیی ي سٖچ‪ ٤‬ٽبډڄ ىا‪ٙ‬ز‬ ‫ي َمـىیه ثٍ ثَهی اُ ُثبوُبی ىیڂَ ډبوىي آڅمبوی ي ُثبوُبی إالي آ‪ٙ‬ىبیی‬ ‫وٖجی ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ٕبڃ ‪ 1349‬ثٮي اُ ‪ٝ‬ييٍ ثیبویٍ ‪ 11‬ډبٍٓ ‪ 1971‬ي سًاٵٸ ډیبن ٍَجَی‬ ‫ثو٘ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ثب ىيڅز يٹز ٭َاٷ‪ ،‬اډپبن ٵٮبڅیز ٕیبٕی ىٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان ثی‪ٚ‬شَ ٵَاَڈ ‪ٙ‬ي‪٥ .‬ی َمیه ىيٍان‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ػُز كڄ ډٖئچٍ ٽَى‪،‬‬ ‫ډیبن ىيڅز ٭َاٷ ي ډَكًڇ ډ‪٦ٞ‬ٶی ثبٍُاوی ډیبوؼیڂَی ومًى‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً اُ‬ ‫ایه ٵ‪٢‬بی ډًػًى ٽٍ دی٘ آډيٌ ثًى إشٶبىٌ ومًى ي ىٍ ٭َاٷ ډبويځبٍ ‪ٙ‬ي ي‬ ‫ډ‪ٚ‬بيٍر يُاٍر اٹش‪ٞ‬بى ٭َاٷ ٍا ډشٺجڄ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫َمبن‪ ًٍ٥‬ٽٍ ًٽَ ‪ٙ‬ي‪ ،‬سب ٕبڃ ‪ 1332‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ي كِة‬ ‫سًىٌ ایَان سب كييى ُیبىی يكير س‪ٚ‬پیالسی ي ٍياث‪ ٤‬ىي ًٕیٍ ىا‪ٙ‬شىي ي ایه‬ ‫ٍاث‪ ٍ٦‬ؿٍ ثٍ څلب‪ ٧‬س‪ٚ‬پیالسی ي ؿٍ ثٍ څلب‪ٕ ٧‬یبٕی‪ ،‬إشٺالڃ ي ډًا‪ٕ ٬١‬یبٕی‬ ‫كِة ىډپَار ٍا سلز سأطیَ ٹَاٍ ىاىٌ ثًى‪ .‬ىٍ َمیه اطىب ىٽشَ ٹبٕمچً ثَای‬

‫‪22‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كٶ‪ ٨‬إشٺالڃ ٕیبٕی كِة‪ٍ ،‬اَپبٍی ثٍ ػِ ٵب‪ٝ‬چٍ ځَٵشه اُ كِة سًىٌ‬ ‫ومیىیي‪.‬‬ ‫ي ىٍ ایه ٍإشب ویِ ځبډُبی ٕیبٕی ي س‪ٚ‬پیالسی ډإطَی ثَىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫َمـىیه الُڇ ثٍ ًٽَ إز ٽٍ سب ٽىٶَاؤ ًٕڇ ‪$‬هَىاى‬

‫‪ ،#1350‬كِة‬

‫ىډپَار ٽَىٕشبن ثَوبډٍ ي إبٕىبډٍ ډ‪ٚ‬و‪ٞ‬ی ويا‪ٙ‬ز‪ ،‬سٶپَ وبٕیًوبڅیٖڈ‬ ‫سىڀ و‪َ٪‬اوٍ َمَاٌ ثب ایيئًڅًّی ؿخ اٵَا‪٥‬ی‪ ،‬ىهبڅز ىیڂَان ىٍ‬ ‫ٕیبٕزځٌاٍی كِة‪ ،‬وً٭ی دَاٽىيځی ي آ‪ٙ‬ٶشڂی ٍا ىٍ ‪ٝ‬ٶًٳ ډًػت ‪ٙ‬يٌ‬ ‫ثًى‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ ٭ىًان َٕآٱبُ اٹياڇ هًى ٍا ىٍ ٍإشبی َٕيٕبډبن ىاىن‬ ‫ثٍ ؿىیه ي‪١‬ٮیز ثٲَوؼی ي دی‪ٚ‬جَى ي سلٺٸ ډجبوی ٵپَی ي ٕیبٕی كِة‪،‬‬ ‫سًاوٖز ثَوبډٍ ي إبٕىبډٍ كِة ٍا ثب يیْځی َب ي ډجبوی ىډپَاسیټ ي ډيٍن‪،‬‬ ‫سييیه ي سى‪٪‬یڈ ومبیي ٽٍ ىٍ هالڃ ٽىڂٌَ ًٕڇ كِة ‪ #1352 $‬ثٍ س‪ًٞ‬یت‬ ‫ا٭‪٢‬بی ٽىڂٌَ ٍٕیي ي ى ٍَمیه ٽىڂٌَ ثًى ٽٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ٍٕمبً ثٍ ٭ىًان‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثَځِیيٌ ‪ٙ‬ي‪ .‬اُ ىیڂَ اٹياډبر ىٽشَ‬ ‫ٹبٕمچً سالٗ ثَای ایؼبى َمبَىڂی ىيػبوجٍ ثب اكِاة ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز َبی ىیڂَ‬ ‫ثيين سياهڄ ىٍ اډًٍ یپيیڂَ ثًى ي ایه ثٍ وًثٍ هًى وٺ‪ ٍ٦‬ای ٭‪٦‬ٴ ي اٹياډی‬ ‫ثىیبىیه ىٍ ٍإشبی إشٺالڃ ٕیبٕی كِة ثًى ٽٍ ډيیًن ي ډَ​ًَن سالٗ َب ي‬ ‫اثشپبٍار ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچًٕز‪.‬‬ ‫ُويٌیبى ىٽشَ ٹبٕمچً اُ آن ډٺ‪ ٬٦‬ثٍ ثٮي ىٍ َمٍ ٽىڂٌَ‬ ‫٭ىًان ىثیَٽڄ اوشوبة ډی ‪ٙ‬ي‪ ،‬ثيیه سَسیت ثٍ ډير‬

‫َبی كِة ثٍ‬

‫‪ٕ 18‬بڃ ثٍ ٭ىًان‬

‫ٍَجَی ٽبٍىان ي ‪ٙ‬بیٖشٍ اىاٌٍ اډًٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ٍا ىٍ یپی‬ ‫اُ ٕوزسَیه ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډجبٌٍُ ایه كِة ثَ٭ُيٌ ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬

‫‪23‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ٕبڃ ‪ 1357‬ىٍ إٓشبوٍ يٹً‪ ٫‬اوٺالة هچٸ‬

‫َبی ایَان‪،‬‬

‫ػُز ٵٮبڃ ومًىن ي سؼيیي ٕبُډبن كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ٭بُڇ ایَان ‪ٙ‬ي‬ ‫ي ُډیىٍ ډىبٕت ٍا ثَای ٵٮبڅیز ٕبُډبوُب ي س‪ٚ‬پیالر كِة ىٍ ٍإشبی‬ ‫ثَاوياُی ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ٵَاَڈ ومًى ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬بً ي ثٍ ‪ ًٍ٥‬ډوٶیبوٍ اُ وِىیټ ایه اډَ‬ ‫ډُڈ ٍا ٍَجَی ي َيایز ومًى‪.‬‬ ‫ىٍ ٕبڃ ‪ ، 1358‬ثٮي اُ ٕٺً‪ٍّ ٣‬یڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی‪ ،‬ډیشیىڀ سبٍیوی كِة‬ ‫ىډپَار ٍا ىٍ إشبىیًڇ يٍُ‪ٙ‬ی ډُبثبى ثَځِاٍ ومًى‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ٙ‬و‪ٞ‬یشی ډجبٍُ ي اوٖبن ىيٕز ثًى ٽٍ اويی‪ ٍٚ‬هًى ٍا ثَای‬ ‫سلٺٸ كٺًٷ ډچی ي ىډپَاسیټ ډچز ٽَى ي ىیڂَ ډچیشُبی سلز ٕشڈ ایَان ي‬ ‫ویِ سجییه ي سلٺٸ آُاىی‪ ،‬ىډپَإی ي ٭ياڅز اػشمب٭ی ىٍ ػبډٮٍ ایَان ي‬ ‫ٽَىٕشبن ثٍ ٽبٍ ځَٵز‪ .‬ىٍ َمیه ٍإشب ثًى ٽٍ كڄ ډٖئچٍ ډچی ٽَى ٍا ىٍ‬ ‫ىیبڅًٿ ي ځٶشڂً ډی ىیي‪ .‬ثٍ ىوجبڃ دیَيُی اوٺالة ا‪ٝ‬یڄ هچٸ َبی ایَان ىٍ‬ ‫ٕبڃ ‪ ، 1357‬ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ ٭ىًان ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬ ‫ؿىيیه ثبٍ ثب ٍَجَ و‪٪‬بڇ ‪$‬همیىی‪ #‬ي ىٕز اويٍٽبٍان ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی‬ ‫ياٍى ىیبڅًٿ ي ډٌاٽٌَ ‪ٙ‬ي ي ٭چی ٍٱڈ آوپٍ ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان ي ىٍ‬ ‫ٍأٓ آن ‪ٙ‬و‪ ٜ‬همیىی‪ ،‬ػىڀ ٽَىٕشبن ٍا ثَ ډچز ٽَى سلمیڄ ٽَى‪ ،‬ىٽشَ‬ ‫ٹبٕمچً ٽمبٽبن ٍاٌ كڄ ٕیبٕی كڄ ډٖئچٍ ٽَى ٍا ډيو‪ َ٪‬ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ثٍ ىوجبڃ ٵشًای همیىی ىاڃ ثَ سپٶیَ ډجبٍُان ٽَى ي ا٭الڇ ػُبى ٭چیٍ ډچز‬ ‫ٽَى ‪ 28$‬ډَىاىډبٌ ‪ #1358‬ي ډشٮبٹت آن يٹً‪ ٫‬ػىڂی وبهًإشٍ ٽٍ ثٍ ػىڀ‬ ‫‪ 3‬ډبٍَ ‪َُٙ‬ر دیيا ٽَى ي ٍّیڈ ډشلمڄ ‪ٙ‬پٖز ٕوشی ‪ٙ‬ي ي همیىی ىٍ دیبڇ‬ ‫‪ 26‬آثبنډبٌ ‪ 1358‬ا٭الڇ آس٘ ثٔ ومًى ایه ثبٍ َڈ كِة ىډپَار‬

‫‪24‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽَىٕشبن ایَان ي ىٍ ٍأٓ آن ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ ٭ىًان ىثیَٽڄ كِة‪ ،‬آډبىځی‬ ‫هًى ٍا ػُز ډٌاٽٌَ ثب َٕان ٍّیڈ ا٭الڇ ومًى‪ َ​َ .‬ؿىي ٽٍ ٭چی‬

‫ٍٱڈ آن‬

‫‪ٙ‬و‪ ٜ‬ىٽشَ ٹبٕمچً ثَ ایه ثبيٍ ثًى ٽٍ هًإشٍ ٌ ا ي كٺًٷ ډچی ي ىډپَاسیټ‬ ‫ډچز ٽَى‪ ،‬ىٍ ؿبٍؿًة ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان ٹبثڄ سلٺٸ ویٖز‪َ​َ.‬ؿىي‬ ‫ٽٍ ٵَایىي ځٶشڂً ي ډٌاٽٌَ ثب ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان‪ ،‬وشیؼٍ ای ډ‪٦‬چًة ثٍ‬ ‫ػِ اىاډٍ ػىڀ ‪٥‬چجی ي هًوَیِی اُ ًٕی ٍّیڈ ىٍثَ ويا‪ٙ‬ز‪ ،‬اډب َٕىډياٍان‬ ‫ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی‪ٕ ،‬یبٕز آ‪ٙ‬شی ػًیبوٍ ي ډٖبڅمز آډیِ ٍا ثَوشبثیي ي اُ‬ ‫سياثیَ ىډپَاسیټ ایه ٍَجَ ٵَُاوٍ ثَای كڄ ډٖئچٍ ډچیشُبی ایَاوی‪ ،‬اُ ػمچٍ‬ ‫ډچز ٽَى ي ویِ اُ كٖه ویز ىٽشَ ٹبٕمچً وُبیز ًٕءإشٶبىٌ ٍا ثٍ ٭مڄ‬ ‫آيٍى‪ .‬ؿىبوـٍ ‪٥‬ی یټ ثَوبډٍ اُ دی٘ ‪َ٥‬ف ٍیِی ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ثٍ سبٍین ‪ 22‬سیَډبٌ‬ ‫‪ 1368‬ىٍ كبڅی ٽٍ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثَای ىٕشیبثی ثٍ ٍاٌ‬

‫كڄ‬

‫ډٖبڅمزآډیِ ډٖئچٍ ٽَى ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ثب سىی ؿىي اُ ومبیىيځبن‬ ‫ػمًٍُی إالډی ىٍ يیه دبیشوز اسَی٘ ثَ َٕ ډیِ ډٌاٽٌَ ي ځٶز‬

‫يځً‬

‫و‪ٖٚ‬شٍ ثًى‪َ ،‬مَاٌ ثب ُويٌ یبى ٭جياهلل ٹبىٍیآًٍ‪ ،‬٭‪ ً٢‬ٽمیشٍ ډَٽِی كِة‬ ‫ىډپَار‪ ،‬سًٕ‪ ٤‬ىیذچمبر ـ سَيٍیٖشُبی ػمًٍُی إالډی ایَان ثٍ ‪ُٙ‬بىر‬ ‫ٍٕیي‪.‬‬

‫‪25‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪26‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫فصُ ‪1‬‬

‫تحث و‪ٛ‬تا‪ٞ‬ی‬ ‫دستاس‪ ٜ‬س‪ٛ‬سیاِیضْ‬

‫‪27‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪28‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔمذٔ‪ٝ‬‬ ‫ىٍ ثَوبډٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪ ،‬ٵ‪ٞ‬ڄ ايڃ "َيٵُبی ٽچی "‪ ،‬ډبىٌ‬ ‫ىيڇ ؿىیه آډيٌ إز‪:‬‬ ‫" آٍډبن وُبئی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ایؼبى یټ ػبډٮٍ ىډپَاسیټ‬ ‫ًٕٕیبڅیٖشی إز"‪.‬‬ ‫ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ایه ډبىٌ إز ٽٍ ډیوًاَیڈ ؿىي ډٖئچٍ إبٕی ٍا ٍي‪ٙ‬ه‬ ‫ومبئیڈ‪:‬‬ ‫ووٖز آوپٍ‪ ،‬ثٍ ؿٍ ٭چز ىٍ ثَوبډٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ثٍ ًٕٕیبڅیِڇ ٍا ‪َ١‬يٍی‬ ‫س‪ٚ‬وی‪ ٜ‬ىاىٌایڈ؟‬ ‫ىيڇ آوپٍ‪ًٕٕ ،‬یبڅیِډی ٽٍ ډب ىٍ و‪ َ٪‬ىاٍیڈ ثٍ ډظبثٍ آٍډبن وُبئی كِة‬ ‫دیبىٌ ٽىیڈ‪ ،‬ؿڂًوٍ ًٕٕیبڅیِډی إز؟ ي ؿَا ثيیه ‪ٙ‬یًٌ ىٍ ثَوبډٍ ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز؟‬ ‫ًٕڇ آوپٍ‪ٍ ،‬اث‪ ٍ٦‬كِة ډب ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ث‪ ًٍ٦‬ا٭ڈ ي ثب اسلبى‬ ‫‪ًٍٙ‬يی ث‪ ًٍ٦‬اه‪ ٜ‬ؿڂًوٍ ثبیي ثب‪ٙ‬ي؟‬

‫‪29‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪1‬ـ س‪ٛ‬سیاِیضْ‪ :‬آسٔاٖ ٘‪ٟ‬ائی حضب ٔا‬ ‫ووٖشیه دَٕ‪ٚ‬ی ٽٍ ثٍ ډیبن ډیآیي ایه إز ٽٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان ‪$‬ف‪.‬ى‪.‬ٻ‪.‬ا‪ #‬ٽٍ یټ كِة "ډبٍٽٖیٖز" یب "ډبٍٽٖیٖز ـ څىیىیٖز "‬ ‫یب "ٽمًویٖز" ي ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی كِة يیٌْ ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ ویٖز‪ ،‬ثٍ ؿٍ ٭چز اُ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ٕوه ثٍ ډیبن ډیآيٍى؟‬ ‫دبٕن ایه دَٕ٘ ایه إز ٽٍ ‪$‬ف‪.‬ى‪.‬ٻ‪.‬ا‪ #‬اځَ ؿٍ یټ كِة ىډپَاسیټ ـ‬ ‫ډچی إز څیپه ىٍ َمبن كبڃ كِثی إز دی‪َٚ‬ي‪.‬‬ ‫دی‪َٚ‬ي ثٍ ایه ډٮىب ٽٍ ډیهًاَي َمَاٌ ثب كڄ ډٖئچٍ ډچی ي ٽٖت كٺًٷ‬ ‫ډچی هچٺمبن‪ ،‬ډ‪ٚ‬پالر اػشمب٭ی ٍا ویِ كڄ ي ٵ‪ٞ‬ڄ ومبیي‪ .‬ىٍ سٮییه ؿىیه‬ ‫آٍډبوی‪ ،‬ډب وٍ ٵٺ‪ ٤‬سؼَثیبر ډچشُبی ىیڂَ ػُبن ثچپٍ سؼَثیبر ځٌ‪ٙ‬شٍ ډچز‬ ‫ٽَى ٍا ویِ ث‪ ًٍ٦‬اه‪ ٜ‬ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىاىٌایڈ‪.‬‬ ‫ایه سؼَثیبر ٽياډىي؟ سؼَثیبسی ٽٍ كب‪ٝ‬ڄ ډجبٍُار هچٸ ٽَى ثًىٌ‬

‫اوي‬

‫و‪ٚ‬بن ىاىٌاوي كِثی ٽٍ ډیٽً‪ٙ‬ي ػىج٘ هچٸ ٽَى ٍا ٍَجَی ومبیي ‪ ،‬ؿىبوـٍ‬ ‫سىُب یټ كِة وبٕیًوبڅیٖز ‪$‬ډچی ځَا‪ #‬سمبڇ ٭یبٍ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬یٮىی ‪ َٝ‬ٵبً كڄ ډٖئچٍ‬ ‫ډچی ٍا ډي و‪ َ٪‬ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ي ثٔ‪ ،‬ثٍ آوؼب هًاَي ٍٕیي ٽٍ اُ یټ ‪َ٥‬ٳ‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر اػشمب٭ی ٍا كڄ وپَىٌ ثبٹی ډیڂٌاٍى ي ثيیه سَسیت ٽٖت كٺًٷ‬ ‫ډچی ٍا ث‪ًٍٞ‬ر اډَی ثی ٵبیيٌ ىٍ هًاَي آيٍى ي اُ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ اُ آوؼب ٽٍ ثٍ‬ ‫َ​َكبڃ ومیسًان ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر اػشمب٭ی ٍا وبىیيٌ اوڂب‪ٙ‬ز‪ ،‬وبځِیَ كِة‬ ‫ىیڂَی دیيا هًاَي ‪ٙ‬ي ٽٍ ثَ ٍيی كڄ ؿىیه ډٖبئچی سأٽیي هًاَي ٽَى ي ثٍ‬ ‫ایه سَسیت ثو٘ ثٍِځی اُ ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽَىٕشبن ٍا ثٍ ًٕی هًى ػچت هًاَي‬ ‫ومًى‪.‬‬

‫‪30‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٮىًان ومًوٍ ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ثٮي اُ اوٺالة ‪ّ 14‬يئیٍ ىٍ ٕبڃ ‪،1958‬‬ ‫ىي ػَیبن ویَيډىي ٍ‪ٙ‬ي ومًىوي‪:‬‬ ‫ووٖز ـ دبٍر ىډپَار ٽَىٕشبن ٭َاٷ ٽٍ َّڈ هًى ٍا ډشًػٍ ډٖبئڄ ډچی‬ ‫ٽَىٌ ثًى‪ ،‬ثَای ویڄ ثٍ ایه ډى‪ ًٍ٪‬كب‪ َ١‬ثًى ثب يادٖڂَاسَیه اٹ‪ٚ‬بٍ ي ‪٥‬جٺبر‬ ‫ػبډٮٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ َمپبٍی ومبیي‪ ،‬اُ َ​َ ‪ٙ‬یًٌای ىٍ اډَ ډجبٌٍُ ثٌَُ ځیَى‬ ‫ي ثب َ​َ ٽٖی دیًوي ىيٕشی ثَٹَاٍ ٕبُى‪.‬‬ ‫ىيڇ ـ كِة ‪ٙ‬یً٭ی ‪$‬ٽمًویٖز‪ #‬٭َاٷ ٽٍ ىٍ ډٺبثڄ‪ ،‬ثَ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر‬ ‫اػشمب٭ی سپیٍ ډیٽَى سب ثيان يٕیچٍ ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽَىٕشبن ٍا ثٍ ًٕی هًى‬ ‫ػٌة ٽىي‪.‬‬ ‫اډب َٕاوؼبڇ ډٮچًڇ ځَىیي ٽٍ َیؾ یټ اُ ایه ىي ػَیبن ومیسًاوىي ىٍ ٽبٍ‬ ‫هًى ډًٵٸ ځَىوي ي ثٍ هًثی ٍي‪ٙ‬ه ‪ٙ‬ي ٽٍ ؿٍ آن كِثی ٽٍ ثی‪ٚ‬شَ ډٖبئڄ ي‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر ډچی ٍا اٍع ډیوُي ي ډٖبئڄ اػشمب٭ی ٍا اُ یبى ډیثَى ي ؿٍ آن‬ ‫كِثی ٽٍ ‪َٝ‬ٵبً ثٍ ډٖبئڄ اػشمب٭ی سًػٍ ىاٍى ي ډٖئچٍ ډچی هچٸ ٽَى ٍا ىٍ‬ ‫ایه ډَكچٍ ٽٍ یټ ډٖئچٍ إبٕی إز ٵَاډًٗ ډیومبیي یب اَمیز ٽمشَی‬ ‫ثَای آن ٹبئڄ ډی‪ًٙ‬ى‪َ ،‬یؾ ٽياڇ ٹبىٍ ویٖشىي ىٍ ډَكچٍ ٽىًوی ډجبٌٍُ‪ ،‬وٺ٘‬ ‫ٍَجَی ػىج٘ هچٸ ٽَى ٍا ثٍ ٭ُيٌ ثڂیَوي ي آن ٍا ثٍ دیَيُی وُبئی ثَٕبوىي‪.‬‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان اُ َمبن آٱبُ ثٍ ایه ‪َ١‬يٍر دی ثَىٌ إز‬ ‫ٽٍ ثبیي ؿىبن ثَوبډٍای ٍا سييیه ومبیي ٽٍ ىٍ آن َڈ ثٍ ‪ٙ‬یًٌای ا‪ًٝ‬څی ي‬ ‫دیڂیَ‪ٍ ،‬اٌ كڄ ډٖئچٍ ډچی ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ځَىى ي َڈ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر اػشمب٭ی‬ ‫ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ثڂیَى ي ثَای كڄ آوُب اٍائٍ ‪َ٥‬یٸ ‪ًٙ‬ى ایه كِة اُ َمبن‬ ‫آٱبُ سإٔیٔ هًى یٮىی اُ ٕبڃ ‪ ،#1945$ 1324‬كِثی دی‪َٚ‬ي ثًىٌ ي اُ ٕبڃ‬

‫‪31‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ #1971$ 1350‬سبٽىًن ثَوبډٍ آن ثٍ يیٌْ ثَ إبٓ ٍاٌ كڄ ىي ډٖئچٍ "ډچی "‬ ‫ي"اػشمب٭ی" دبیٍ ځٌاٍی ‪ٙ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫ىٍ ډًٍى ډٖئچٍ ډچی‪ :‬ډلشًای ایه ډٖئچٍ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ٽٖت‬

‫"كٸ سٮییه‬

‫َٕوً‪ٙ‬ز" إز‪ ،‬ایه كٸ ٍا ډیسًان ثٍ ؿىي ‪ٙ‬پڄ سبډیه ومًى‪:‬‬ ‫ووٖز ـ ثٍ ‪ٙ‬پڄ إشٺالڃ ٽٍ ډ‪ًٍُٚ‬سَیه ‪ٙ‬پڄ آن إز‪ ،‬ډچشی ٽٍ ثٍ‬ ‫إشٺالڃ ډیٍٕي كٸ سٮییه َٕوً‪ٙ‬ز ٍا ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽبډڄ ثٍ ىٕز ډیآيٍى‪.‬‬ ‫ىيڇ ـ ثٍ ‪ٙ‬پڄ "ٵيٍاڅیِڇ" یٮىی ٽٖت كٺًٷ ډچی ىٍ ؿُبٍؿًة یټ‬ ‫كپًډز ٵيٍاڃ‪.‬‬ ‫ًٕڇ ـ ‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی‬ ‫ډب ثب ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشه ي‪ ٬١‬ٽَىٕشبن ي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ ایَان ي اي‪١‬ب‪ ٫‬ډچی هچٸ‬ ‫ٽَى ىٍ هبيٍډیبوٍ‪ ،‬هًىډوشبٍی ٍا اوشوبة ٽَىٌایڈ ي ثَ ایه ا٭شٺبىیڈ ٽٍ ثب ثٍ‬ ‫ىٕز آيٍىن هًىډوشبٍی‪ ،‬ډٖئچٍ ډچی هچٸ ٽَى ىٍ ایَان ثٍ ‪ ًٍ٥‬وٖجی كڄ‬ ‫هًاَي ‪ٙ‬ي ي ثٍ ىوجبڃ آن ٍاٌ ثَای كڄ ډٖبئڄ اػشمب٭ی ي ٍٵ‪ ٬‬٭ٺت اٵشبىځی‬ ‫ٽچی ػبډٮٍ ډب َمًاٍ هًاَي ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫اډب ىٍ ډًٍى ډٖبئڄ اػشمب٭ی‪ :‬ثٍ ا٭شٺبى ډب ٍاٌ كڄ ډٖبئڄ اػشمب٭ی ثٍ‬ ‫‪ًٍٝ‬ر إبٕی‪ ،‬إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ إز‪.‬‬ ‫إبٓ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ياٹ‪ ٬‬اُ ډیبن ثَىن إش‪ٚ‬مبٍ اوٖبن ثٍ ىٕز اوٖبن‬ ‫إز‪ .‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ډیهًاَي سب ثٌَُ ٽ‪ٚ‬ی اُ اوٖبن ىٍ‬ ‫ػبډٮٍ ثٍ ٽچی ٍی‪ٍٚ‬ٽه ‪ًٙ‬ى ي اُ ایه ٍي إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ٍا ثٍ ډظبثٍ آٍډبن‬ ‫وُبئی هچٸ ډب ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىاىٌ إز‪ .‬ثىبثَایه ٕوىبن دبٌٍای اُ ځَيَُب ي‬ ‫ىٕشٍَب ٽٍ اى٭ب ډیٽىىي ‪ٙ‬ٮبٍ كِة ىډپَار‪ ،‬ٽٖت هًىډوشبٍی إز ي ثٮي‬

‫‪32‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اُ آن ثَای ایه كِة ي‪٩‬یٶٍ ىیڂَی ثبٹی ووًاَي ډبوي ي ثٍ وبؿبٍ ثبیي ډىلڄ‬ ‫ځَىى ي اُ ډیيان ډجبٌٍُ ٽىبٍ ثَيى‪ ،‬اځَ هبڅی اُ ٱَ‪ ٟ‬وجب‪ٙ‬ي و‪ٚ‬بوٍ وبآځبَی‬ ‫إز‪ ،‬ؿَا ٽٍ ثٮي اُ ٽٖت هًىډوشبٍی‪ ،‬سبٌُ ثبیي ثَای دیبىٌٽَىن ثَوبډٍ‬ ‫كِة ىٕز ثٍ ٽبٍ ث‪ًٚ‬یڈ ٽٍ َيٳ وُبئی آن‪ ،‬إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ إز‪.‬‬ ‫س‪ٛ‬سیاِیضْ چشا "آسٔاٖ ٘‪ٟ‬ائی" است؟‬ ‫ثيياً ثبیي سًػٍ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ثَای ىٕزیبثی ثٍ َيٳ‪ ،‬ثبیي ډَكچٍ ثٍ ډَكچٍ‬ ‫ػچً ٍٵز ي ثَای َ​َ ډَكچٍ ‪ٙ‬ٮبٍ يیٌْای ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ث‪ ًٍ٦‬ٽچی َ​َ كِة ٕیبٕی‬ ‫ٍٕ وً‪ٙ ٫‬ٮبٍ ىاٍى‪:‬‬ ‫ووٖز ـ ‪ٙ‬ٮبٍ "ٍيُ" ٽٍ ډیسًاوي ىٍثبٌٍ ډٖئچٍ ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ثٖیبٍ ٽًؿپی‬ ‫ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثَای ومًوٍ‪ :‬اځَ ىٍ ‪َ​َُٙ‬ب "وبن" یب "وٶز" ٽمیبة ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ډیسًاویڈ ډَىڇ‬ ‫ٍا س‪ًٚ‬یٸ ومبئیڈ سب ىيٍ َڈ ػم‪ٙ ٬‬يٌ‪ ،‬س‪٪‬بَ​َار ثىمبیىي ي هًإشبٍ "وبن " یب‬ ‫"وٶز" ځَىوي‪ .‬ډیسًاویڈ ډل‪ٞ‬چیه ډيآٍ ٍا ى٭ًر ثٍ ٍاَذیمبئی ثىمبئیڈ ٽٍ‬ ‫‪٥‬ی آن ثوًاَىي "آډًُځبٍان ي ىثیَاو‪ٚ‬بن سجٮیي وڂَىوي " ي ‪ٙ‬ٮبٍَبئی اُ ایه‬ ‫ٹجیڄ‪. ...‬‬ ‫ىيڇ ـ ىٍاُ ډيرسَ اُ ‪ٙ‬ٮبٍ "ٍيُ"‪ٙ ،‬ٮبٍ "سبٽشیپی" إز‪ .‬اځَ ډجبٍُار‬ ‫كِة ٍا ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىَیڈ ىٍ ډییبثیڈ ٽٍ ثٮي اُ اوٺالة ایَان سب ثٍ‬ ‫اډَيُ‪ ،‬كِة ډب ؿىي ثبٍ سبٽشیټ هًى ٍا ٭ً‪ ٟ‬ٽَىٌ إز‪ .‬ىٍ آٱبُ‪ ،‬سبٽشیټ‬ ‫ډب َمپبٍی ثب ٍّیمی ثًى ٽٍ ثٮي اُ اوٺالة ثَ َٕ ٽبٍ آډيٌ ثًى‪ .‬ډب اُ ٍَجَی‬ ‫همیىی ي ٍّیڈ يی د‪ٚ‬شیجبوی ډیٽَىیڈ ي ډٖئچٍ ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ډ‪َ٦‬ف وجًى‪.‬‬ ‫ىٍ ػىڀ ‪ 3‬ډبٍَ‪ ،‬ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ٍا ٭چیٍ ٍّیڈ همیىی ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽَىیڈ ٽٍ ىٍ‬

‫‪33‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ياٹ‪ ٬‬ایه ‪ٙ‬یًٌ ډجبٌٍُ ٍا ٍّیڈ ثَ ډب سلمیڄ ٽَىٌ ثًى‪ .‬ثٮي اُ دیَيُی ىٍ ػىڀ‬ ‫ٍٕ ډبٍَ‪ ،‬ثبٍ ىیڂَ سبٽشیټ هًى ٍا سٲییَ ىاىیڈ‪ ،‬څیپه ایه ثبٍ ثٍ ػبی د‪ٚ‬شیجبوی‬ ‫اُ ٍّیڈ همیىی‪ ،‬ډیهًإشیڈ ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬دیياٽَىن ٍاٌ ؿبٌٍای ثَای كڄ ډٖئچٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ثب ىيڅز ثٍ ډٌاٽٌَ ثذَىاُیڈ‪ .‬سبٽشیټ "ډٌاٽٌَ " ویِ ؿىيان ىياڇ‬ ‫ویبيٍى ي ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ډؼيىاً آٱبُ ‪ٙ‬ي‪ .‬څیپه اځَ سًػٍ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‬ ‫ىٍهًاَیڈ یبٵز ٽٍ سبٽشیټ ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ٽىًوی ډب ثب سبٽشیټ ډجبٌٍُ‬ ‫ډٖچلبوٍډبن ىٍ ػىڀ ٍٕ ډبٍَ سٶبير ىاٍى‪ ،‬ىٍ آن َىڂبڇ ډب ډیػىڂیيیڈ ٽٍ‬ ‫ٍّیڈ ٍا وبؿبٍ ثٍ ډٌاٽٌَ ثپىیڈ‪ ،‬اډب اٽىًن ډیػىڂیڈ ثَای آوپٍ ٍّیڈ ٍا‬ ‫َٕوڂًن ٕبُیڈ‪ ،‬ؿَا ٽٍ ثٍ ا٭شٺبى ډب ىٍ ؿُبٍؿًة ٍّیڈ همیىی‪َ ،‬یؾ یټ اُ‬ ‫هًإشُبی ډَىڇ ٽَىٕشبن ي هچٺُبی ایَان ثَ آيٍىٌ ومی‪ًٙ‬ى‪ .‬اُ ایه ٍي‬ ‫سبٽشیټ ٽىًوی ډب "َٕوڂًوی ٍّیڈ همیىی" إز‪.‬‬ ‫ثيیه سَسیت ډیثیىیڈ ٽٍ ‪َ٩‬ٳ ایه ډير ؿىي ډَكچٍ دی٘ آډيٌ إز ي‬ ‫ډشىبٕت ثب َ​َ یټ اُ ایه ډَاكڄ‪ ،‬سبٽشیټ هًى ٍا ٭ً‪ ٟ‬ٽَىٌ‪ٙ ،‬ٮبٍ ډشىبٕت‬ ‫ثب آن ٍا ډ‪َ٦‬ف ٕبهشٍایڈ‪.‬‬ ‫ًٕڇ ـ اُ سبٽشیټ ىٍاُډير سَ ‪" ،‬إشَاسْی " إز‪ .‬ډَكچٍ إشَاسْیټ‪،‬‬ ‫ىيٌٍای إز ٽٍ ؿىي ډَكچٍ سبٽشیپی ٍا ىٍثَ ډیځیَى‪َ .‬مبوڂًوٍ ٽٍ ا‪ٙ‬بٌٍ‬ ‫ٽَىیڈ ‪٥‬ی ؿىي ٕبڃ ځٌ‪ٙ‬شٍ ډب ؿىي ثبٍ سبٽشیټ هًى ٍا سٲییَ ىاىٌایڈ‪ ،‬څیپه‬ ‫‪ٙ‬ٮبٍ إشَاسْیټ هًى ٍا ٽٍ ٭جبٍر ثًىٌ اُ‪:‬‬

‫"ىډپَإی ثَای ایَان ي‬

‫هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن"‪ ،‬ؿٍ آن ُډبن ٽٍ اُ ٍّیڈ همیىی د‪ٚ‬شیجبوی‬ ‫ډیٽَىیڈ‪ ،‬ؿٍ ثٍ َىڂبڇ ػىڀ ٍٕ ډبٍَ‪ ،‬ؿٍ ډًٹٮی ٽٍ ثب ډٖئًالن ىيڅز‬

‫‪34‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډ‪ٚ‬ٲًڃ ډٌاٽٌَ ثًىیڈ ي ثبالهٌَ ؿٍ ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ٽٍ ‪ٙ‬ٮبٍ َٕوڂًوی ٍّیڈ ٍا‬ ‫ډ‪َ٦‬ف ٕبهشٍایڈ‪َ ،‬مـىبن ىٕز ووًٍىٌ ثبٹی ځٌا‪ٙ‬شٍایڈ‪.‬‬ ‫ثىبثَایه ډَكچٍ إشَاسْیټ ‪ً٥‬الوی إز ي ډمپه إز ‪ 5‬سب ‪ٕ 10‬بڃ‪ ،‬كشی‬ ‫‪ٕ 25‬بڃ ي ثی٘ اُ آن ویِ ‪ً٥‬ڃ ثپ‪ٚ‬ي‪ .‬اىاډٍ ډَكچٍ إشَاسْیټ‪ ،‬٭چڄ ي ٭ًاډڄ‬ ‫ُیبىی ىاٍى ي ډو‪ًٝٞ‬بً ثٍ ایه ډٖئچٍ ثٖشڂی دیيا ډیٽىي ٽٍ ډب ىٍ یټ‬ ‫ډَكچٍ سبٽشیپی ثٍ ؿٍ ډیِاوی ډًٵٺیز ثيٕز آيٍىٌ ي سب ؿٍ كي اُ سبٽشیپُبی‬ ‫ډىبٕت إشٶبىٌ ٽَىٌایڈ‪.‬‬ ‫ث‪ ًٍ٦‬ٽچی ثَوبډٍ ٕیبٕی َ​َ كِثی ثَای یټ ډَكچٍ إشَاسْیټ سييیه‬ ‫ډیځَىى ي ثَوبډٍ كِة ډب ؿىیه إز‪ .‬اډب ٭اليٌ ثَ ډ‪٦‬بڅجی ٽٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪َ​َ ،‬‬ ‫كِة اوٺالثی اُ ثَهی ا‪ًٝ‬ڃ ویِ دیَيی ډیومبیي ٽٍ ثَای َ​َ یټ اُ آوُب‬ ‫ډمپه إز اُ ؿىيیه ډَكچٍ إشَاسْیټ ٭جًٍ ٽىي‪.‬‬ ‫ثَای ډب‪ ،‬إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ا‪ٝ‬ڄ ثٖیبٍ ډُمی ثٍ كٖبة ډیآیي ي ثَای‬ ‫سلٺٸ ؿىیه ا‪ٝ‬چی ىٍ اٵٸ ٽىًوی ډجبٍُار هچٸ ٽَى‪ ٍٕ ،‬ډَكچٍ إشَاسْیټ ٍا‬ ‫ىٍ و‪ َ٪‬ىاٍیڈ‪:‬‬ ‫ډَكچٍ ايڃ ٽٖت هًىډوشبٍی إز‪.‬‬ ‫ثٮي اُ ٽٖت هًىډوشبٍی‪ ،‬ٵَاَڈ ٕبهشه ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډىبٕت ثَای دیبىٌ ٽَىن‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ‪ ،‬ډَكچٍ ىيڇ ٍا س‪ٚ‬پیڄ ډیىَي‪ .‬اځَ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬ ‫ثشًاوي ثٮي اُ ثٍ ىٕز آيٍىن هًىډوشبٍی‪َ٩ ،‬ٳ ډير‬

‫‪ٕ 25‬بڃ ثَوبډٍ‬

‫ٽىًوی هًى ٍا ثٍ ډَكچٍ اػَا ىٍآيٍى‪ ،‬دیَيُی سبٍیوی ثٖیبٍ ثٍِځی ٽٖت‬ ‫ومًىٌ إز‪ .‬اځَ ؿٍ ‪ٕ 25‬بڃ ىٍ ډٺبیٍٖ ثب ‪ً٥‬ڃ ٭مَ یټ اوٖبن‪ ،‬ډير ُډبوی‬

‫‪35‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫وٖجشبً ‪ً٥‬الوی ثٍ و‪ َ٪‬ډی آیي څیپه ایه ډير ىٍ سبٍین كیبر یټ ډچز‪ ،‬ډيسی‬ ‫ثٖیبٍ ٽًسبٌ إز‪.‬‬ ‫ثٍ ىوجبڃ دیبىٌ ‪ٙ‬ين ثَوبډٍ كِة‪ ،‬ثَوبډٍ سبٌُای ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬إشٺَاٍ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ سييیه هًاَیڈ ٽَى ي ایه ډَكچٍ ًٕڇ إز‪ .‬إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫هًى ډير ُیبىی يٹز الُڇ ىاٍى ي اكشمبالً ثبیي ُويځی ىي یب ٍٕ وٖڄ ٍا ثٍ‬ ‫آن اهش‪ٞ‬ب‪ ٛ‬ىاى‪ .‬ٽ‪ًٍَٚ‬بی ثٖیبٍ دی‪َٚ‬ٵشٍای ىٍ اٍيدبی ‪َٙ‬ٹی ډبوىي آڅمبن‬ ‫ىډپَاسیټ ي ؿټإچًاٽی‪َ ،‬ىڂبډی ٽٍ ٽبٍ ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ ٍا ‪َٙ‬ي‪٫‬‬ ‫ٽَىوي اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی‪ ،‬ىَُب ٕبڃ اُ ډب دی‪َٚ‬ٵشٍسَ ثًىوي‪ ،‬څیپه‬ ‫َىًُ َڈ اى٭ب ومیٽىىي ٽٍ ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽبډڄ یٮىی آوـٍ "ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫دی‪َٚ‬ٵشٍ" وبډیيٌ ډی‪ًٙ‬ى ىٍ ٽ‪ًٍٙٚ‬بن دیبىٌ ‪ٙ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫ثىبثَایه دیبىٌ ٽَىن یټ ا‪ٝ‬ڄ ډُڈ ډبوىي إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ٽٍ ډب ثَای‬ ‫هًى اوشوبة ٽَىٌایڈ ي ثٍ آن ا٭شٺبى ىاٍیڈ‪ ،‬ثٍ ٍٕ ډَكچٍ إشَاسْیټ ویبُ‬ ‫ىاٍى‪.‬‬ ‫ثٍ ‪ ًٍ٥‬هال‪ ٍٝ‬ډب اُ كبال‪َ ،‬ڈ ‪ٙ‬ٮبٍ هًى ٍا ٽٍ ثو‪ٚ‬ی إز اُ سبٽشیټ ډب ي‬ ‫َڈ سبٽشیټ هًى ٍا ٽٍ ػِئی إز اُ إشَاسْی ډب ي َڈ إشَاسْی هًى ٍا ٽٍ‬ ‫ثَ إبٓ یټ ا‪ٝ‬ڄ ډٺيٓ دبیٍځٌاٍی ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬ثٍ ٍي‪ٙ‬ىی ډ‪ٚ‬و‪ٜ‬‬ ‫ومًىٌایڈ‪.‬‬ ‫إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ٍاٌكڄ إبٕی ډٖبئڄ اػشمب٭ی إز‪ ،‬څیپه ایه ډٖئچٍ‬ ‫آٍډبن وُبئی إز ي ىٍ ډَكچٍ ٽىًوی ډجبٍُار ډب ومیسًاوي ‪ٙ‬ٮبٍ ٍيُ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫كشی ډٖئچٍ إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ‪ ،‬ثب ي‪ ٬١‬اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬اػشمب٭ی ي ٵَ​َىڂی ٽىًوی‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬وٍ سىُب ومیسًاوي ‪ٙ‬ٮبٍ ٍيُ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثچپٍ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ومیسًاوي ثٍ ٭ىًان‬

‫‪36‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یټ ډَكچٍ سبٽشیپی ویِ ډًٍى ثلض ٹَاٍ ځیَى‪ .‬څیپه ‪َٝ‬ٳ ایه ياٹٮیز ٽٍ اُ‬ ‫َمیه كبال ا٭الڇ ډیٽىیڈ‪" :‬آٍډبن وُبئی كِة ډب إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ إز "‪،‬‬ ‫ه‪٤‬ډ‪ٚ‬ی ٽچی كِة ٍا ثَای آیىيٌ سٮییه ومًىٌ ي اٵٸ ٕیبٕی ي ډجبٍُاسی ډب ٍا‬ ‫ٍي‪ٙ‬ه ٕبهشٍ إز‪ .‬٭اليٌ ثَ آن ثٍ ٍي‪ٙ‬ىی و‪ٚ‬بن ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ ىٍ‬ ‫ػبډٮٍ ٽَىٕشبن ؿٍ ٽٖبوی د‪ٚ‬شیجبن ډب َٖشىي‪ ،‬ثب ٽياڇ ‪٥‬جٺٍ ي ٹ‪ َٚ‬ډیسًاویڈ‬ ‫ي ثبیي ىٍ ډجبٌٍُ َمڂبڇ ثب‪ٙ‬یڈ ي ىٍ ایَان ي ىٍ ػُبن‪ ،‬ىيٕشبن ي َڈ دیمبوبن ډب‬ ‫ؿٍ ٽٖبوی َٖشىي؟‬ ‫‪ 2‬ـ س‪ٛ‬سیاِیضْ چیست؟‬ ‫سب ایىؼب ىٍ ٹبڅت ډٺيډٍای ٽًسبٌ‪ ،‬٭چز ‪َ٥‬ف ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ثَوبډٍ كِة ٍا‬ ‫ٍي‪ٙ‬ه ٕبهشیڈ ي ځٶشیڈ‪ :‬ډب ثٍ ٭ىًان یټ كِة دی‪َٚ‬ي‪ًٕٕ ،‬یبڅیِڇ ٍا ثيان‬ ‫ډى‪ ًٍ٪‬اوشوبة وپَىٌایڈ ٽٍ ثٖبن یټ ‪ٙ‬ٮبٍ‪ ،‬هً‪ٙ‬بیىي ډَىڇ ثب‪ٙ‬ي یب ایىپٍ‬ ‫ٵالن ىٕشٍ یب ځَيٌ ډب ٍا "دی‪َٚ‬ي" ثوًاوي! ‪ .‬ډب ًٕٕیبڅیِڇ ٍا دٔ اُ ډ‪٦‬بڅٮٍ‬ ‫ٽبٵی ي سؼِیٍ ي سلچیچی ٍّٳ اوشوبة ومًىٌایڈ‪.‬‬ ‫ډب ثٍ ٭ىًان یټ كِة اوٺالثی ياٹ‪٬‬ثیه‪ٕ ،‬ٮی ډیپىیڈ ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی ٕشڈ ډچی‬ ‫ٍا اُ ثیه ثجَیڈ سب هچٸ ډب اكٖبٓ ٽىي ٽٍ كبٽڈ ثَ َٕوً‪ٙ‬ز هًی٘ إز ي‬ ‫ډیسًاوي ٵَ​َىڀ ډچی هًى ٍا ځٖشَٗ ىَي‪ ،‬څیپه ىٍ َمبن كبڃ ٕٮی ډیٽىیڈ‬ ‫ٽٍ دی٘ اُ َ​َ ؿیِ‪ُ ،‬كمشپ‪ٚ‬بن ٽَىٕشبن‪ ،‬ٽٍ اٽظَیز هچٸ ٽَى ٍا س‪ٚ‬پیڄ‬ ‫ډی ىَىي ثٍ كٺًٷ اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی‪ٚ‬بن ثَٕبویڈ ي ٍاٌ ىٕشیبثی ثٍ ؿىیه‬ ‫آٍُيیی‪ ،‬ؿیِی ػِ إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ویٖز‪.‬‬

‫‪37‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫س‪ٛ‬سیاِیضْ ‪ ٚ‬سشٔای‪ٝ‬داسی‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ٭ىًان یټ و‪٪‬بڇ وبٵی َٕډبیٍىاٍی دب ثٍ ډیيان ځٌا‪ٙ‬شٍ إز‬ ‫ي ډب يٹشی ا٭الڇ ډیٽىیڈ‪" :‬هًاَبن ًٕٕیبڅیِڇ َٖشیڈ" ډى‪ًٍ٪‬ډبن ایه إز‬ ‫ٽٍ َٕډبیٍىاٍی ٍا وٶی ډیومبییڈ ي ثَ ایه ا٭شٺبىیڈ ٽٍ َٕډبیٍىاٍی ثٍ ٭ىًان‬ ‫یټ و‪٪‬بڇ اػشمب٭ی‪ ،‬اُ و‪ َ٪‬سبٍیوی ډلپًڇ ثٍ وبثًىی إز‪.‬‬ ‫اُ ایه ځٶشٍ ثٍ ٕبىځی ډیسًان ىٍیبٵز ٽٍ ‪ٙ‬ٮبٍ َٕوڂًوی َٕډبیٍىاٍی‬ ‫ثبیي َىڂبډی اوشوبة ‪ًٙ‬ى ٽٍ اډپبن إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ٭ىًان یټ ي‪٩‬یٶٍ‬ ‫ثٖیبٍ ډجَڇ ىٍ ىٕشًٍ ٍيُ ٹَاٍ ځَٵشٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه ػًاثی إز ثٍ دبٌٍای اُ‬ ‫ىٕشٍَب ي ځَيَُبی ٕیبٕی ٽٍ َ​َ اُ ؿىي ځبٌ یپجبٌٍ ثٍ اوشٺبى اُ ډب ډیدَىاُوي‬ ‫ي ٵَیبى ثَ ډیآيٍوي ٽٍ ؿَا ىٍ ‪ٙ‬ٮبٍَبی هًى ‪ٙ‬ٮبٍ ‪١‬ي َٕډبیٍىاٍی ٍا‬ ‫ومیځىؼبویڈ؟‬ ‫دیيإز َىڂبډی ٽٍ ډیځًییڈ‪:‬‬

‫"ډَٿ ثَ اډذَیبڅیِڇ‬

‫"‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬٭چیٍ‬

‫َٕډبیٍىاٍی ‪ٙ‬ٮبٍ ىاىٌایڈ‪ ،‬ؿَا ٽٍ اډذَیبڅیِڇ‪ٕ ،‬یٖشڈ ػُبوی ډَكچٍ ٽىًوی‬ ‫َٕډبیٍىاٍی إز‪ .‬څیپه يٹشی ډٖبئڄ ىاهچی ٽَىٕشبن ډ‪َ٦‬ف إز ثبیي ایه‬ ‫ډٖئچٍ ٍا ثٍ ځًوٍای ىیڂَډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىاى‪ ،‬ثٍ ایه ډٮىی ٽٍ ډب ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ثبیي ٭چیٍ ٽياډیه َٕډبیٍىاٍی ‪ٙ‬ٮبٍ ثيَیڈ؟ ایه َٕډبیٍىاٍی‬ ‫ٽؼبٕز؟‬ ‫‪ٙ‬بیي ؿىیه س‪ًٙ ًٍٞ‬ى ٽٍ َ​َ ٽٔ ډظالً یټ ډیچیًن سًډبن دًڃ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‬ ‫َٕډبیٍىاٍ ثٍ كٖبة ډیآیي‪ ،‬ىٍ كبڅی ٽٍ اُ و‪ َ٪‬٭چمی َٕډبیٍىاٍی ډٶًُڇ‬ ‫ىیڂَی ىاٍى‪ .‬ډبٍٽٔ ٽٍ ىٍ سؼِیٍ ي سلچیڄ َٕډبیٍىاٍی َٕ آډي َمڂبن‬ ‫إز ډیځًیي‪َٕ" :‬ډبیٍ یټ ٍاث‪ ٍ٦‬اػشمب٭ی إز "‪ٙ ،‬بیي ثٍ و‪ َ٪‬ٽٖبوی ٽٍ ثٍ‬

‫‪38‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډل‪ ٠‬ثلض ىٍثبٌٍ َٕډبیٍ ثٍ یبى ػیجُبی دَ اُ دًڃ‪ ،‬اډالٻ ي ىاٍایی‬ ‫ډیاٵشىي‪ ،‬ایه سٮَیٴ اويٽی ٭ؼیت ثٍ و‪ َ٪‬ثَٕي‪.‬‬ ‫څیپه ىٍ كٺیٺز سىُب ُډبوی ډیسًاویڈ ٕوه اُ َٕډبیٍىاٍی ثٍ ډیبن آيٍیڈ‬ ‫ٽٍ ٍاث‪ ٍ٦‬اػشمب٭ی يیٌْای ثٍ يػًى آډيٌ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٍ ایه ډٮىی ٽٍ ىٍ یټ‬ ‫‪َ٥‬ٳ‪َٕ ،‬ډبیٍىاٍ يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ي ىٍ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ‪ ،‬ٽبٍځَ ي ىٍ ډیبن ایه‬ ‫ىي ٍاث‪ ٍ٦‬إشظمبٍی ثَٹَاٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬إشظمبٍ ثيان ىڅیڄ ٽٍ ؿًن ٽبٍځَ هًى‬ ‫‪ٝ‬بكت يٕبئڄ سًڅیي ویٖز‪ ،‬وبځِیَ ویَيی ٽبٍ هًى ٍا ډیٵَي‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ثىبثَایه طَيسمىي ي َٕډبیٍىاٍ ثب َڈ سٶبير ىاٍوي‪ َ​َ ،‬آىڇ َٕډبیٍىاٍ‬ ‫طَيسمىي إز‪ ،‬څیپه َ​َ ‪ٙ‬و‪ ٜ‬طَيسمىيی َٕډبیٍىاٍ ویٖز‪ .‬اځَ اُ ؿىیه‬ ‫ىیيځبَی ثٍ ٽَىٕشبن ایَان وڂبٌ ٽىیڈ‪ ،‬ډشًػٍ هًاَیڈ ‪ٙ‬ي ٽٍ اٽىًن ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن طَيسمىي يػًى ىاٍى اډب اٵَاى َٕډبیٍىاٍی ثٍ آن ‪ًٍٝ‬ر ىیيٌ‬ ‫ومی‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫څٌا اډَيٌُ ىٍ ٽَىٕشبن ‪َ٥‬ف ‪ٙ‬ٮبٍ ‪١‬ي َٕډبیٍىاٍی ‪َ١‬يٍسی وياٍى‪،‬‬ ‫ډو‪ًٝٞ‬بً ٽٍ ډَكچٍ ٽىًوی ډجبٌٍُ‪ ،‬ډَكچٍ ډچی ـ ىډپَاسیټ إز ي ځٌ‪ٙ‬شٍ‬ ‫اٍآن وٍ سىُب َٕډبیٍىاٍی ىٍ ٽَىٕشبن ىٍ یټ ‪٥‬جٺٍ ډىٖؼڈ ي ٕبُډبن یبٵشٍ‬ ‫ٽٍ ثشًاوي ىٍ ثَاثَ هًإز ډچی ـ ىډپَاسیټ هچٸ ٽَى ٹي ٭چڈ ٽىي سجچًٍ‬ ‫ویبٵشٍ إز‪ ،‬ثچپٍ ثًٍّياُی ي هَىٌ ثًٍّياُی ٽٍ ثی‪ٚ‬شَ ثبُاٍی ي ًٕىاځَ‬ ‫إز‪ ،‬ثًیٌْ ىٍ ‪َ​َُٙ‬ب هًى ثٍ ډجبٌٍُ هچٸ ٽَى ٽمټ ډیومبیي ي ىٍ آن‬ ‫‪َٙ‬ٽز ىاٍى‪.‬‬ ‫س‪ٛ‬سیاِیضْ ‪ ٚ‬واس‬

‫‪39‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډب ثيان ػُز ًٕٕیبڅیِڇ ٍا اوشوبة ٽَىٌایڈ ٽٍ ثٌَُٽ‪ٚ‬ی ي إشظمبٍ ٍا اُ‬ ‫ثیه ثجَیڈ‪ .‬یٮىی آن ا‪ٝ‬چی ٍا ػبډٍ ٭مڄ ثذً‪ٙ‬بویڈ ٽٍ ډبٍٽٔ ي اوڂچٔ ثٍ ‪ًٍ٥‬‬ ‫اهش‪ٞ‬بٍ ىٍ اطَ ډ‪ ًٍُٚ‬هًى ثٍ وبڇ "اوشٺبى اُ ثَوبډٍ ٽًسبٌ " آوَا ثٍ ٍي‪ٙ‬ىی ثیبن‬ ‫ٽَىٌاوي ي آن ایه إز ٽٍ‪:‬‬ ‫ډٮیبٍ كٺًٷ اوٖبن ىٍ ًٕٕیبڅیِڇ ثب ډٮیبٍ َٕډبیٍىاٍی ډٲبیَر ىاٍى‪ ،‬سب‬ ‫ُډبن س‪ٚ‬پیڄ ػبډٮٍ ًٕٕیبڅیٖشی‪ ،‬ٵَىی ٽٍ دًڃ‪ ،‬ٽبٍهبوٍ‪ُ ،‬ډیه ي اډپبوبسی اُ‬ ‫ایه ٹجیڄ ىاٍى اُ ي‪ ٬١‬ثُشَی ثَهًٍىاٍ إز ي اُ ُويځی ثُشَی ثٌَُډىي‬ ‫ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬اډب ىٍ ػبډٮٍ ًٕٕیبڅیٖشی َمٍ ایه اډپبوبر ثٍ سيٍیغ اُ ډیبن‬ ‫ډیٍيوي ي سىُب یټ ډٮیبٍ ثبٹی ډیډبوي ي آن َڈ "ٽبٍ" إز‪ .‬یٮىی ثٍ َ​َ ٽٔ‬ ‫ثٍ وٖجز إشٮياىٗ ٽبٍ ياځٌاٍ ډی‪ًٙ‬ى ي َ​َ ٵَىی ثٍ وٖجز ٽبٍٗ‪ ،‬كٺًٷ‬ ‫هًى ٍا اُ ػبډٮٍ ىٍیبٵز ډیىاٍى‪.‬‬ ‫ثيیه سَسیت ىٍ ًٕٕیبڅیِڇ اډشیبُار وْاىی‪ ،‬اٍطی‪ ،‬٭‪ٚ‬یٌَای‪ ،‬ډٌَجی ي ٱیٌَ‬ ‫اُ ډیبن ډیٍيى ي ډب َڈ ثٍ ایه ىڅیڄ ًٕٕیبڅیِڇ ٍا اوشوبة ٽَىٌایڈ ٽٍ اُ ایه‬ ‫اډشیبُار‪ ،‬و‪ٚ‬بوی ثبٹی ومبوي ي ‪َٝ‬ٵبً "ٽبٍ" ډٮیبٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ؿَا ٽٍ آوَا ثٖی‬ ‫٭بىالوٍسَ ي اوٖبویسَ ډیىاویڈ‪.‬‬ ‫اډب وجبیي ٵَاډًٗ ٽَى ٽٍ ډٮیبٍ ثًىن "ٽبٍ"‪ ،‬ثٍ ایه ډٮىب ویٖز ٽٍ ثبیي‬ ‫‪َٝ‬ٵبً "ٽمیز ٽبٍ"ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ثَای آن ٽٍ ثشًان ٽبٍ ٍا ډٮیبٍ ٹَاٍ‬ ‫ىاى ثبیي ٍٕ ػىجٍ آن ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ځیَى‪ :‬ووٖز ـ ٽمیز ٽبٍ‪ ،‬ىيڇ ـ‬ ‫ٽیٶیز ٽبٍ‪ًٕ ،‬ڇ ـ اَمیز ٽبٍ ثَای ػبډٮٍ‪ .‬ډظالً ٽبٍ یټ دِ‪ٙ‬ټ اُ و‪َ٪‬‬ ‫ٽیٶیز اُ ٽبٍ یټ ٽبٍځَ ٕبىٌ ډُمشَ إز‪ ،‬ٽبٍ آن ٽبٍځَی ٽٍ ىٍ ډٮبىن‬ ‫ُٱبڃ ٽبٍ ډیٽىي اُ ٽبٍ ٽٖی ٽٍ ٍيُوبډٍ ٵَي‪ٙ‬ی ډیٽىي ثَای ػبډٮٍ اَمیز‬

‫‪40‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثی‪ٚ‬شَی ىاٍى‪ .‬اُ ایه ٍي ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ٽبٍ ډٖئًڅی ٽٍ یپی اُ اٍځبوُبی ډمچپز‬ ‫ٍا َٕدَٕشی ډیومبیي یب ٵَىی ٽٍ ٽبٍهبوٍ ثٍِځی ٍا اىاٌٍ ډیٽىي یب‬ ‫ىاو‪ٚ‬مىيی ٽٍ ثٍ ٽبٍ سلٺیٸ ٭چمی ا‪ٙ‬شٲبڃ ىاٍى‪ ،‬ثبیي كٺًٷ ډبَبوٍ ثی‪ٚ‬شَی‬ ‫ىٍیبٵز ىاٍوي ي اډپبوبر الُڇ ثَای دی‪ٚ‬جَى ٽبٍ ىٍ اهشیبٍ‪ٙ‬بن ٹَاٍ ځیَى‪.‬‬ ‫س‪ٛ‬سیاِیضْ ‪ ٚ‬التصاد‬ ‫اٽىًن ډیهًاَیڈ اُ ىیيځبٌ اٹش‪ٞ‬بىی ثياویڈ ٽٍ ثٍ ؿٍ ٭چز ًٕٕیبڅیِڇ ٍا‬ ‫اوشوبة ٽَىٌایڈ؟ ٽَىٕشبن ایَان ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی ډى‪٦‬ٺٍای ٭ٺت اٵشبىٌ ىٍ ىاهڄ‬ ‫ٽ‪ًٍٚ‬ی ٭ٺت اٵشبىٌ ثٍ كٖبة ډیآیي ي اُ آوؼب ٽٍ ًٕٕیبڅیِڇ ډٖبئڄ ي‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر اٹش‪ٞ‬بىی ٍا َٕیٮشَ ي ثُشَ كڄ ډیٽىي‪ ،‬ثَای اُ ثیه ثَىن ٭ٺت‬ ‫اٵشبىځی ٽ‪ ،ًٍٚ‬ډب ًٕٕیبڅیِڇ ٍا اوشوبة ٽَىٌایڈ‪.‬‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ایه اډپبن ٍا ثٍ يػًى ډیآيٍى ٽٍ ىٍآډي ډچی ‪$‬ثٍ ٭ىًان‬ ‫ډُمشَیه ‪ٙ‬به‪ ٜ‬اي‪١‬ب‪ ٫‬اٹش‪ٞ‬بىی َ​َ ٽ‪ًٍٚ‬ی‪َٕ #‬یٮشَ اٵِای٘ یبثي ي ایه‬ ‫ىٍآډي ثٍ ‪ َُ٥‬٭بىالوٍسَی سًُی‪ ٬‬ځَىى‪ .‬اځَ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‪ ،‬آن‬ ‫ًٕٕیبڅیِډی ٍا ٽٍ "ًٕٕیبڅیِڇ ډًػًى " یب "ًٕٕیبڅیِڇ دیبىٌ ‪ٙ‬يٌ‬

‫" وبڇ‬

‫صئی‪ ،‬ثٍ ‪ًٍ٥‬‬ ‫ځٌا‪ٙ‬شٍاوي ىٍ و‪ َ٪‬ثڂیَیڈ ‪َٝ ،‬ٳ و‪ َ٪‬اُ دبٌٍای اُ ډًاٍى إز وب‬ ‫ٽچی وٖجز ىٍآډي ډَىڇ ‪ ،‬یټ ثٍ ىٌ ډیثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٍ ایه ډٮىی ٽٍ ؿىبوـٍ ٵَ‪١‬بً‬ ‫كياٹڄ ىٍآډي ډبَبوٍ ډَىڇ ٍا َِاٍ سًډبن ىٍ و‪ َ٪‬ثڂیَیڈ ‪ "95‬ډَىڇ‪ ،‬ډبَبوٍ‬ ‫اُ یټ َِاٍسب ىٌَِاٍ سًډبن ىٍیبٵز ډیومبیىي‪ ،‬یب ثٍ ٭جبٍسی ىیڂَ‪ ،‬ىٍ ایه‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬ب ىٍآډي اٽظَیز ډَىڇ ىٍ ډبٌ اُ َِاٍ سًډبن ٽمشَ ي اُ ىٌ َِاٍ سًډبن‬ ‫ثی‪ٚ‬شَ ویٖز‪ ،‬ىٍ كبڅی ٽٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍ ىاٍی ىٍ ثٖیبٍی اُ ډًاٍى ایه‬

‫‪41‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫وٖجز سب كي "یټ ىٍ ډٺبثڄ َِاٍ " ویِ ډیٍٕي‪ ،‬ؿَا ٽٍ ثٖیبٍی اُ اٵَاى يػًى‬ ‫ىاٍوي ٽٍ ډظالً ىٍ ډبٌ ‪ 300‬ىالٍ ىٍآډي ىاٍوي ي ىٍ ډٺبثڄ ٽٖبوی ویِ َٖشىي‬ ‫ٽٍ ىٍ ډبٌ ‪َِ 300‬اٍ ىالٍ ٽٖت ډیومبیىي ي سٮياى َ​َ ىي ځَيٌ ډٌٽًٍ ىٍ‬ ‫ؿىبن ػًاډٮی ثٖیبٍ ُیبى إز‪ .‬ثىبثَایه ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‪ ،‬سٶبير‬ ‫ؿىياوی ىٍ ٕ‪٦‬ق ىٍآډي اٵَاى يػًى وياٍى ي اځَ َڈ يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٍيُ ثٍ‬ ‫ٍيُ اُ ډیِان آن ٽبٕشٍ ډیځَىى ي ؿىبوـٍ ٍيُی ٵَا ٍٕي ٽٍ ایه اهشالٳ ثٍ‬ ‫یټ ىٍ ډٺبثڄ دىغ ثَٕي‪ ،‬آوڂبٌ اُ څلب‪ ٧‬ىٍآډي سٶبير ؿىياوی ثبٹی ووًاَي‬ ‫ډبوي‪.‬‬ ‫اڅجشٍ وجبیي ٵَاډًٗ ٽَى ٽٍ ایه اډَ ىٍ ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ‪ ًٍ٥‬سيٍیؼی ‪ًٍٝ‬ر‬ ‫هًاَي ځَٵز‪ ،‬ؿَا؟ اځَ ثٍ ځًوٍای وبځُبوی اوؼبڇ ځیَى ُیبوُبی ٵَاياوی ثٍ ثبٍ‬ ‫هًاَي آيٍى ي ىٍ ياٹ‪ ٬‬آوـٍ اځبڅیشبٍیٖڈ ‪$‬یپٖبنٕبُی‪ #‬وبډیيٌ ډی‪ًٙ‬ى ىٍ‬ ‫آٱبُ ٽبٍ‪ ،‬ؿىبن ي‪١‬ٮی ثٍ يػًى ډیآيٍى ٽٍ ډبو‪ ٬‬س‪ًٚ‬یٸ ډَىڇ ثَای اثَاُ‬ ‫‪ٙ‬بیٖشڂی ي ثٍ ٽبٍ اوياهشه اډپبوبس‪ٚ‬بن هًاَي ځَىیي‪ .‬ثبُ ىٍ ډًٍى ډٖئچٍ‬ ‫ىٍآډي‪ ،‬ا‪ٙ‬بٌٍ ثٍ یپی ىي وپشٍ ٽًؿټ ىیڂَ هبڅی اُ ٵبیيٌ ویٖز‪:‬‬ ‫ووٖز آوپٍ‪َ ،‬ىًُ َڈ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ځُڂبَی إشظىبئبسی ثٍ‬ ‫ؿ‪ٚ‬ڈ ډیهًٍى‪ .‬ډظالً اډپبن ىاٍى ٽٍ ىٍ یټ ٽ‪ًٕٕ ًٍٚ‬یبڅیٖشی‪ ،‬ٵَىی اُ‬ ‫‪َ٥‬یٸ ىُىی یب ٹبؿبٹـیځَی طَيسی ؿىي ډیچیًوی ثٍ ؿىڀ آيٍى‪ ،‬اډب ایه‬ ‫ډٖئچٍ اَمیز ؿىياوی وياٍى ُیَا اُ یټ ‪َ٥‬ٳ ثَای ایه ٹجیڄ ٽبٍَب‬ ‫ډؼبُاسُبی ٕىڂیىی ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ‪ٙ‬يٌ ي اُ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ ایه اډَ ىٍ ٕیٖشڈ‬ ‫٭مًډی ي ٭بىی اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬یټ كبڅز إشظىبئی ثی٘ ویٖز ي ثٍ َیؾ يػٍ‬ ‫ومیسًاوي سٲییَ ثٍه‪ًٝٞ‬ی ىٍ ٍياث‪ ٤‬اٹش‪ٞ‬بىی ٽ‪ ًٍٚ‬ثٍ يػًى آيٍى‪.‬‬

‫‪42‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىيڇ آوپٍ‪ ،‬ثبیي ٹجًڃ ٽَى ٽٍ ىٍ دبٌٍای اُ ډًاٍى ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫ویِ ثَهی ثی٭ياڅشیَبی اٹش‪ٞ‬بىی ډ‪ٚ‬بَيٌ ډیځَىى‪ .‬ډظالً اځَ ٽبٍځَی ثب‬ ‫َمَٖٗ َ​َ ىي ٽبٍ ٽىىي‪ َ​َ ،‬ىي كٺًٷ ډبَبوٍ ىٍیبٵز ډیومبیىي‪ .‬اډب ُن ي‬ ‫‪ َ​ًَٙ‬ىیڂَی ٽٍ ي‪ ٬١‬ډ‪ٚ‬بثُی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ثب ایه سٶبير ٽٍ ىاٍای ٵَُويان‬ ‫ډشٮيىی ثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬كشی اځَ ثَای ٵَُويان هًى ویِ ٽمپُبی ډبڅی ىٍیبٵز ومبیىي‬ ‫اُ آوؼب ٽٍ ایه ٽمټ ؿىيان ُیبى ویٖز‪ ،‬ىٍآډي آوُب ٽٍ ډیبن َٶز ـ َ‪ٚ‬ز‬ ‫وٶَ اُ اٵَاى هبوًاىٌ سٺٖیڈ ډی‪ًٙ‬ى ىٍ ډٺبیٍٖ ثب ىٍآډي ُيع ايڃ ثٖیبٍ ٽمشَ‬ ‫هًاَي ثًى ي ایه ډٖئچٍ سب كيی ډًػت ثَيُ دبٌٍای اُ ثی٭ياڅشیَب ډیځَىى‪.‬‬ ‫ىٍ ایىؼب ایه ٕئًاڃ دی٘ ډیآیي دٔ ؿٍ يٹز ػبډٮٍ یب و‪٪‬بڇ‪ ،‬ٽبډالً‬ ‫٭بىالوٍ هًاَي ثًى؟‬ ‫ػًاة ایه إز‪َ :‬ىڂبډیٽٍ َ​َ ٽٔ ثٍ وٖجز إشٮياى هًى ٽبٍ ٽىي ي ثٍ‬ ‫وٖجز ویبُٗ ىٍآډي ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬څیپه ؿىیه و‪٪‬بډی ٵٮالً ثٖیبٍ ىيٍ اُ‬ ‫ىٕشَٓ ٹَاٍ ىاٍى ‪.‬‬ ‫ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی اځَ ډیِان ٍ‪ٙ‬ي ىٍآډي ډچی ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ٍا ثب‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍىاٍی ډٺبیٍٖ ٽىیڈ‪ ،‬ډشًػٍ هًاَیڈ ‪ٙ‬ي ٽٍ ؿىیه ٍ‪ٙ‬يی ىٍ‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍىاٍی ‪٥‬ی ‪ٕ 25‬بڃ ځٌ‪ٙ‬شٍ ٕبالوٍ ‪ 3‬ىٍ‪ٝ‬ي ثًىٌ‪ ،‬ىٍ كبڅی‬ ‫ٽٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی اُ ‪ 8‬ىٍ‪ٝ‬ي ثی‪ٚ‬شَ ثًىٌ إز‪ .‬٭چز ؿىیه‬ ‫اهشالٵی ایه إز ٽٍ ًٕٕیبڅیِڇ‪ ،‬ډو‪ًٝٞ‬بً ىٍ ايایڄ إشٺَاٍ هًى ډیسًاوي‬ ‫سمبډی ویَيی ډبىی ي اوٖبوی ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا ثٍ ٽبٍ اوياُى ي اُ آوؼب ٽٍ إشظمبٍی‬ ‫ثبٹی ومی ډبوي ي ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډَىڇ ثَای هًى ٽبٍ ډیٽىىي ي ىڅجٖشڂی ي سالٗ‬ ‫ثی‪ٚ‬شَی اُ هًى و‪ٚ‬بن ډیىَىي‪ ،‬ثلَان اٹش‪ٞ‬بىی ویِ ٽٍ اُ يیْځیُبی و‪٪‬بڇ‬

‫‪43‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َٕډبیٍىاٍی إز اُ ثیه ډیٍيى ي ثٍ ‪ًٍٝ‬ر ډبوٮی ىٍ ومیآیي‪ ،‬وشیؼشبً َ​َ‬ ‫ٽبٍی َٕیٮشَ ي ُيىسَ دی‪َٚ‬ٵز ډیٽىي‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ س‪ٛ‬سیاِیضْ ٔ‪ٛ‬ج‪ٛ‬د‬ ‫ثٍ ‪َٝ‬اكز ثبیي ا٭شَاٳ ٽَى ٽٍ ولًٌ إشٺَاٍ ي ٍ‪ٙ‬ي ًٕٕیبڅیِڇ ډًػًى ىٍ‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‪ ،‬ومیسًاوي ىٍثٖز ډًٍى سبئیي ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ایه ٍاث‪ٍ٦‬‬ ‫ثَهی ا‪ٙ‬شجبَبر ٍم ىاىٌ ٽٍ اٱچت ايٹبر اُ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ ي ٭یىی وب‪ٙ‬ی ‪ٙ‬يٌاوي‪.‬‬ ‫ایه ا‪ٙ‬شجبَبر ٽياډىي ي ٭چڄ ي دیيای٘ آوُب ؿٍ ثًىٌ إز؟‬ ‫س‪ٛ‬سیاِیضْ دس اتحاد ض‪ٛ‬س‪ٚ‬ی‬ ‫ډبٍٽٔ ي اوڂچٔ ىٍ ډبویٶٖز كِة ٽمًویٖز ډیځًیىي‪ " :‬دَيڅشبٍیب ي‪٥‬ه‬ ‫وياٍى‪ ،‬ي‪٥‬ه دَيڅشبٍیب سمبډی ػُبن إز " ًٕٕیبڅیِڇ ویِ َ​َځِ ديیيٌای ډچی‬ ‫وجًىٌ ي یټ ٕیٖشڈ ػُبوی إز‪ ،‬ډبٍٽٔ ي اوڂچٔ دی٘ثیىی ډیٽَىوي ٽٍ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ‪ ،‬ووٖز ثبیي ىٍ دی‪َٚ‬ٵشٍسَیه ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍىاٍی آن َڈ ىٍ‬ ‫ؿىي ٽ‪ ًٍٚ‬دیَيُ ‪ًٙ‬ى سب آن ٽٍ ثٍ ‪ًٍٝ‬ر یټ ٕیٖشڈ ػُبوی ىٍآیي‪ .‬اډب‬ ‫سبٍین ٹبوًومىيیُبی يیٌْ هًى ٍا ىاٍى‪ :‬ثَای دی‪َٚ‬ٵز ي سپبډڄ ػبډٮٍ یټ‬ ‫سئًٍی ي‪ ٬١‬ډیځَىى‪ ،‬څیپه ځَىيوٍ سبٍین ػبډٮٍ ٍا ثٍ ًٕی ىیڂَ ډیٽ‪ٚ‬بوي‪.‬‬ ‫ایىؼبٕز ٽٍ سئًٍی ثٍ وبؿبٍ ثبیي هًى ٍا ثب ياٹٮیز س‪٦‬جیٸ ىَي‪.‬‬ ‫سبٍین ؿىیه دی٘ آيٍى ٽٍ إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ‪ ،‬ٹجڄ اُ َ​َ ػب ىٍ ٽ‪ًٍٚ‬ی‬ ‫ٱیَ اُ آن ؿٍ ډبٍٽٔ ي اوڂچٔ دی٘ثیىی ٽَىٌ ثًىوي دیبىٌ ځَىى‪ .‬یٮىی ىٍ‬ ‫ٍيٕیٍ ٽٍ اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی ثٍ َیؾ يػٍ ثَای دیبىٌ ٽَىن‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ آډبىځی ٽبډڄ ٍا ويا‪ٙ‬ز‪ .‬٭اليٌ ثَ آن ٍيٕیٍ اُ څلب‪ ٧‬كبٽمیز‬

‫‪44‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىيڅشی‪ ،‬یپی اُ إشجياىیسَیه ٽ‪ًٍَٚ‬بی اٍيدبیی ثًى ٽٍ ىٍ َٕإَ سبٍین‬ ‫هًی٘ كشی یټ ٍيُ آُاىی ي ىډًٽَإی ثٍ هًى ويیيٌ ثًى‪ .‬ىٍ ؿىیه‬ ‫ٽ‪ًٍٚ‬ی ثًى ٽٍ اوٺالة اٽشجَ اوؼبڇ ځَٵز ي څىیه ي ډبٍٽٖیٖشُبی ىیڂَ ٭مالً‬ ‫ثب ډٖئچٍ دیبىٌ ٽَىن ًٕٕیبڅیِڇ ٍيثَي ‪ٙ‬يوي‪.‬‬ ‫آوُب ىي ٍاٌ ىٍ دی٘ ىا‪ٙ‬شىي‪ :‬یب ډیثبیٖشی و‪ َ٪‬ثٮ‪٢‬ی اُ ا٭‪٢‬بء ٍَجَی‬ ‫كِة ثچ‪ًٚ‬یټ ٍا ثذٌیَوي ٽٍ ډیځٶشىي ثبیي ٵٮالً اُ ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ‬ ‫ٍيٕیٍ ؿ‪ٚ‬ڈ دً‪ٙ‬یي ي سب ثٍ ٵَاَڈ‪ٙ‬ين اډپبن إشٺَاٍ آن ىٍ ؿىي ٽ‪ ًٍٚ‬ىیڂَ‬ ‫‪ٝ‬جَ ومًى؛ یب ډبوىي څىیه ي ‪َ٥‬ٵياٍان اي ډیثبیٖشی ٕٮی ىٍ دیبىٌ ٽَىن‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ آن ٽ‪ ًٍٚ‬ومبیىي ي ډیُه هًى ٍا ثٍ ‪ًٍٝ‬ر دبیڂبَی ػُز‬ ‫إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ ىٍآيٍوي‪...‬‬ ‫څیپه َمبن ځًوٍ ٽٍ ٹجالً ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي ایه ٽ‪ ًٍٚ‬یٮىی ٍيٕیٍ‪ ،‬ثَای إشٺَاٍ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ َیؾ يػٍ آډبىځی ويا‪ٙ‬ز‪ .‬ؿَا ٽٍ ٍيٕیٍ ثب ډ‪ٚ‬پالر اوٺالة‬ ‫ثًٍّيایی ٍيثَي ثًى ٽٍ و‪٪‬بڇ َٕډبیٍىاٍی ىٍ ؿىي ٽ‪ ًٍٚ‬اٍيدبیی ي آډَیپبی‬ ‫‪ٙ‬مبڅی ډيسُب دی٘ سب كي ُیبىی ثٍ كڄ آوُب سًٵیٸ یبٵشٍ ثًى؛ ډبوىي ډٖئچٍ‬ ‫‪ٝ‬ىٮشی ٽَىن ٽ‪ ،ًٍٚ‬ډٖئچٍ اٍ‪١‬ی‪ ،‬ډٖئچٍ ػيایی ډٌَت اُ ىيڅز‪ ،‬ډٖئچٍ‬ ‫آډًُٗ ي دَيٍٗ ٭مًډی يثٖیبٍی ډٖبئڄ ىیڂَ‪...‬‬ ‫ثُشَ إز ىٍثبٌٍ ثَهی اُ ایه ډٖبئڄ‪ٍ ،‬اٌ كڄ یبٵشٍ ‪ٙ‬يٌ ثَای آوُب ي وشبیغ‬ ‫كب‪ٝ‬چٍ‪ ،‬ثب سٶ‪ٞ‬یڄ ثی‪ٚ‬شَی ‪ٝ‬لجز ‪ًٙ‬ى‪ :‬وً‪ٙ‬شٍَبی څىیه ثٮي اُ دیَيُی‬ ‫اوٺالة اٽشجَ ثٍ ٍي‪ٙ‬ىی و‪ٚ‬بن ډیىَىي ٽٍ څىیه ىٍ اثشيای اډَ ثٍ َیؾ يػٍ‬ ‫ډٮشٺي وجًى ٽٍ یټ كِة ياكي ثبیي كبٽمیز ٍا ىٍ ىٕز ځیَى ي سب ٕبڃ‬ ‫‪ 1918‬ثَ ایه ثبيٍ ثًى ٽٍ كِة ثچ‪ًٚ‬یټ ثبیي ثب ٕبیَ اكِاة َمپبٍی ومبیي ي‬

‫‪45‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثب یبٍی سمبډی ٽٖبوی ٽٍ آٍډبن ًٕٕیبڅیٖشی ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬ػبډٮٍ ًٕٕیبڅیٖشی ثٍ‬ ‫يػًى آيٍى‪ .‬اډب ىٍ َمبن آٱبُ‪ ،‬ډ‪ٚ‬پالسی ثَيُ ٽَى ٽٍ ثَای كڄ ي ٵ‪ٞ‬ڄ آوُب‬ ‫هًى ٍا وبؿبٍ ىیيوي سيٍیؼبً ثٍ إشٺَاٍ ٕیٖشڈ سټ كِثی ثذَىاُوي‪.‬‬ ‫یپی اُ ایه ډ‪ٚ‬پالر ډٖئچٍ اٍ‪١‬ی ثًى‪ُ :‬ډبویپٍ اوٺالة اٽشجَ دیَيُ ‪ٙ‬ي‪،‬‬ ‫ٕبٽىبن ٍيٕشبَب ىٍ ٍيٕیٍ یٮىی ډًّیټ َب كبڅشی ډبوىي ثَىځبن ىا‪ٙ‬شىي ي‬ ‫َمَاٌ ُډیه هَیي ي ٵَيٗ ډی ‪ٙ‬يوي‪ ،‬ایه ٭مڄ‬

‫"َٕياّ " وبډیيٌ ډی ‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫ىٍياٹ‪ ٬‬ډيسی دی٘ اُ اوٺالة اٽشجَ َٕياّ ثٍ ‪ٍٕ ًٍ٥‬می ډچٲی ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ ،‬څیپه‬ ‫آطبٍ آن َىًُ ثبٹی ثًى‪ .‬ىٍ ٕبڃ‬ ‫‪ًٕٕ$‬یبڅیٖزَبی اوٺالثی‪ #‬یب آ‪ .‬آٍ ‪$‬‬

‫‪ 1918‬ٽٖبویپٍ ًٕٕیبڃ ٍیًڅًٕیًوَ‬ ‫‪ #S.R‬وبډیيٌ ډی ‪ٙ‬يوي‪ ،‬ىٍ ډٺبثڄ‬

‫ثچ‪ًٚ‬یټَب ثٍ ډٮبٍ‪ ٍ١‬ثَهبٕشىي‪ .‬ثَ دبیٍ وً‪ٙ‬شٍ َبی څىیه "آ‪ .‬اٍ"َب ىٍ ډیبن‬ ‫ىَٺبوبن وٶً​ً ُیبىی ىا‪ٙ‬شىي ي ٍيُوبډٍ وڂبٍ آډَیپبیی "ػبن ٍیي " ىٍ ٽشبة‬ ‫ډ‪ ًٍُٚ‬هًى "ىٌ ٍيُی ٽٍ ىویب ٍا سپبن ىاى "‪ ،‬ایه كٺیٺز ٍا ثٍ ٍي‪ٙ‬ىی و‪ٚ‬بن‬ ‫ىاىٌ إز‪.‬‬ ‫څىیه ډو‪ًٝٞ‬بً ثَای ػٌة ىَٺبوبن ي ‪َٙ‬ٽز ىاىن آوُب ىٍ ىيڅز‪ ،‬اسلبى‬ ‫كِة ثچ‪ًٚ‬یټ ثب "آ‪ .‬اٍ"َب ٍا ډ‪َ٦‬ف ٕبهز‪ .‬اُ ایىَي‪ٙ ،‬ٮبٍ "اسلبى ٽبٍځَان‬ ‫ي ىَٺبوبن" ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ كِة ثچ‪ًٚ‬یټ ثٍ ٭ىًان یټ ا‪ٝ‬ڄ ډًٍى ٹجًڃ ٹَاٍ‬ ‫ځَٵشٍ ثًى‪ ،‬ىٍ ػَیبن اوٺالة اٽشجَ ډ‪َ٦‬ف ځَىیي‪ .‬ىٍ كبڅیپٍ ىٍ ُډبن ډبٍٽٔ‬ ‫ي اوڂچٔ ‪ٝ‬لجز اُ ؿىیه اسلبىی ثيیىڂًوٍ ىٍ ډیبن وجًى ي ‪ٙ‬ٮبٍ دبیٍ ځٌاٍان‬ ‫ډبٍٽٖیِڇ ٭جبٍر ثًى اُ "دَيڅشبٍیبی ػُبن ډشلي ‪ًٙ‬یي!"‬ ‫ثٍَ​َكبڃ‪َٕ ،‬اوؼبڇ آ‪ .‬اٍَب ُیَ ثبٍ ؿىیه اسلبىی وَٵشىي ي ثٍ ځًاَی سبٍین‬ ‫كشی هیبڃ ىا‪ٙ‬شىي ىٕز ثٍ ٽًىسب ثِوىي ي هًى كبٽمیز ٕیبٕی ٍا ثٍ ىٕز‬

‫‪46‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثڂیَوي‪ .‬څیپه ثچ‪ًٚ‬یټ َب ا‪٥‬ال‪ ٫‬دیيا ٽَىوي ي دی‪ٚ‬يٕشی ومًىوي‪ .‬آ‪ .‬اٍَب‬ ‫ډیځٶشىي ىٍ اٽشجَ ‪ 1917‬ویِ ثچ‪ًٚ‬یټَب ٽًىسب ٽَىٌ اوي وٍ اوٺالة ي ایهٍا‬ ‫ډو‪ًٝٞ‬بً ثيان ٭چز ډی ځٶشىي ٽٍ ىٍ اثشيا اوٺالة ثب سلمڄ سچٶبر ثٖیبٍ ٽمی‬ ‫دیَيُ ‪ٙ‬يٌ ثًى ي ٵٺ‪ ٤‬ثٍ َىڂبڇ سٖویَ ٹ‪ُ َٞ‬ډٖشبوی سِاٍ ثًى ٽٍ ؿىي‪ٝ‬ي‬ ‫وٶَی ٽ‪ٚ‬شٍ ‪ٙ‬يوي‪ .‬ثٮيَب آ‪ .‬اٍَب اُ َٕثبُان ي ىَٺبوبوی ٽٍ ډٖچق ‪ٙ‬يٌ‬ ‫ثًىوي‪ ،‬ىٍهًإز ومًىوي ٽٍ ٭چیٍ ثچ‪ًٚ‬یټ َب ٹیبڇ ومبیىي ي َمبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً‬ ‫ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ایه َىڂبڇ ثًى ٽٍ كِة ثچ‪ًٚ‬یټ وبؿبٍ ‪ٙ‬ي آوُب ٍا َٕٽًة‬ ‫ومبیي ي ثيیه سَسیت إشٺَاٍ ىیپشبسًٍی دَيڅیشبٍیب ٭مالً سلٺٸ یبٵز‪.‬‬ ‫یپی ىیڂَ اُ ٭ًاډچی ٽٍ ػَیبن سظجیز كبٽمیز یټ كِة ياكي ٍا سَٖی‪٬‬‬ ‫ومًى‪ ،‬ډلب‪ ٌَٝ‬اسلبى ‪ًٍٙ‬يی اُ ػبوت ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍ‬

‫ىاٍی ثًى‪ .‬اسلبى‬

‫‪ًٍٙ‬يی سب ٕبڃ ‪ ،1920‬اُ ًٕی ؿُبٍىٌ ىيڅز َٕډبیٍىاٍی ٱَة ثب َمپبٍی‬ ‫‪١‬ي اوٺالة ىاهچی ډلب‪ٙ ٌَٝ‬يٌ ثًى ي سىُب َٕاوؼبڇ ثٮي اُ ىي ٕبڃ ػىڀ ي‬ ‫ٵياٽبٍی ثٖیبٍ ثًى ٽٍ ثچ‪ًٚ‬یټ َب سًاوٖشىي دیَيُ ځَىوي‪ .‬ىي ٕبڃ ثٮي اُ آن‪،‬‬ ‫ىٍ ٕبڃ ‪ 1922‬ػمًٍُی َبی ‪ًٍٙ‬يی ډشلي ‪ٙ‬يوي ي اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا ثٍ يػًى‬ ‫آيٍىوي ي ثيیه سَسیت اډپبن إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ یټ ٽ‪ ًٍٚ‬ٵَاَڈ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫څیپه َمبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي ایه ٽًڅٍ ثبٍ‪ٕ ،‬ىڂیىی ؿىيیه ٕبڃ ٭ٺت‬ ‫اٵشبىځی اډذَاسًٍی ٍيٕیٍ ٍا ویِ ثٍ َمَاٌ ىا‪ٙ‬ز‪ًٕٕ .‬یبڅیِڇ ډی ثبیٖشی ثيياً‬ ‫ثَای ډٖبئچی ؿًن ‪ٝ‬ىٮشی ٽَىن ٽ‪ ،ًٍٚ‬آډًُٗ ي دَيٍٗ‪ُ ،‬ډیه ‪ ،‬ډٖئچٍ ډچی‬ ‫ي ثٖیبٍی ډ‪ٚ‬پالر اػشمب٭ی‪ ،‬ٵَ​َىڂی ي اٹش‪ٞ‬بىی ىیڂَ ٍاٌكڄ ثیبثي ـ ډٖبئڄ‬ ‫ي ډ‪ٚ‬پالسی ٽٍ ىٍ ثٖیبٍی اُ ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍىاٍی ٹجالً كڄ ‪ٙ‬يٌ ثًىوي ـ‬ ‫ثٍ َمیه ىالیڄ ثًى ٽٍ اډَ دیبىٌٽَىن ًٕٕیبڅیِڇ ثب ا‪ٙ‬پبڃ دی٘ ٍٵز‪ .‬ډظالً‬

‫‪47‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ووٖشیه ثَوبډٍ ‪ٕ 5‬بڅٍ اٹش‪ٞ‬بىی سىُب ىٍ ٕبڃ ‪ ،1929‬یٮىی ‪ٕ 12‬بڃ ثٮي اُ‬ ‫اوٺالة اٽشجَ آٱبُ ځَىیي‪.‬‬ ‫‪ ، 1924‬اي‪١‬ب‪ ٫‬ىاهچی اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‬

‫ثٮي اُ ىٍځٌ‪ٙ‬ز څىیه ىٍ ٕبڃ‬

‫ډو‪ًٝٞ‬بً ىٍ ىاهڄ كِة ٽمًویٖز ‪$‬كِة ثچ‪ًٚ‬یټ‪ #‬سٲییَ ٽَى‪ .‬إشبڅیه ٽٍ‬ ‫ٹيٍر ٍا ثٍ ىٕز ځَٵشٍ ثًى‪ ،‬ثٍ ػبی ىډپَإی ىٍ ىاهڄ كِة ي ىٍ ٽ‪،ًٍٚ‬‬ ‫سلز وبڇ ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب‪ ،‬ىیپشبسًٍی ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی هًى ٍا سلمیڄ ومًى‪ .‬ایه‬ ‫ډٖئچٍ اولَاٵی ډُڈ اُ ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی كِة ثچ‪ًٚ‬یټ ثًى ٽٍ سب ثٍ اډَيُ آطبٍ آن‬ ‫ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثٍ ؿ‪ٚ‬ڈ ډیهًٍى‪.‬‬ ‫ثٍ‪ًٍ٥‬ٽچی دبیمبڃ ٽَىن ىډپَإی‪ ،‬یپی اُ ديیيٌ َبی ىيٍان إشبڅیه إز‪.‬‬ ‫ىٍ ُډبن إشبڅیه ثًى ٽٍ اَمیز‬

‫ىاىن ثی٘ اُ كي ثٍ وٺ‪ٚ‬ی ىیپشبسًٍی‬

‫دَيڅشبٍیب َمبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىیڈ سيٍیؼبً ثٍ ىیپشبسًٍی كِة ي‬ ‫ىیپشبسًٍی كِة َڈ ثٍ ىیپشبسًٍی ىثیَٽڄ كِة ‪$‬إشبڅیه‪ #‬ٽٍ كِة‬ ‫ثچ‪ًٚ‬یټ ٍا ٽبډالً سلز ٕچ‪ ٍ٦‬هًى ىٍآيٍىٌ ثًى‪ ،‬سجيیڄ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫یپی اُ دیبډيَبی اډلبء ىډپَإی‪ ،‬٭يڇ ثَځِاٍی ٽىڂٌَ كِة ثًى‪ .‬اُ ٕبڃ‬ ‫‪ 1917‬ٽٍ اوٺالة اٽشجَ ‪ًٍٝ‬ر دٌیَٵز سب ٕبڃ ‪ 1924‬ٽٍ څىیه ىٍ ٹیي كیبر‬ ‫ثًى‪ٕ َ​َ ،‬بڅٍ ٽىڂٌَ كِة ثچ‪ًٚ‬یټ ثَځِاٍ ډی ‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ایه ٽىڂٌَ َب ځِاٍٗ‬ ‫ٽمیشٍ ډَٽِی سٺيیڈ ډی ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر ډًػًى ثلض ي سجبىڃ‬ ‫اٵپبٍ ثٍ ٭مڄ ډی آډي ي َ​َٽٔ ثب آُاىی سمبڇ‪ ،‬٭ٺبیي هًى ٍا اثَاُ ډی ٽَى‪ .‬اډب‬ ‫ثٮي اُ يٵبر څىیه ثٍ سيٍیغ ٵب‪ٝ‬چٍ ډیبن ىي ٽىڂٌَ ثی‪ٚ‬شَ ‪ٙ‬ي ي ٽبٍ ثٍ ػبیی‬ ‫ٍٕیي ٽٍ آهَیه ٽىڂٌَ ُډبن إشبڅیه یٮىی ٽىڂٌَ وًُىَڈ ثب ٽىڂٌَ َؼيَڈ‪،‬‬ ‫ٕیِىٌ ٕبڃ ٵب‪ٝ‬چٍ دیيا ٽَى‪ .‬اڅجشٍ ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ػىڀ ػُبوی ىيڇ َڈ ىٍ ایه ٽبٍ ثی‬

‫‪48‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫سأطیَ وجًى‪ ،‬څیپه ياٹٮیز ایه إز ٽٍ اډَ اكشَاڇ ثٍ إبٕىبډٍ ىاهچی كِة‬ ‫ثَای إشبڅیه ثیڂبوٍ ثًى‪.‬‬ ‫ىٍ ىيٍان سٖچ‪ ٤‬إشبڅیه اٽظَیز ٽٖبوی ٽٍ ثب ‪ٙ‬یًٌ‬ ‫وجًىوي‪ ،‬ثَٽىبٍ ي س‪٢‬ٮیٴ ‪ٙ‬يوي‪ .‬ومًوٍ‬

‫ٍَجَی اي ډًاٵٸ‬

‫ثبٍُ ؿىیه اٹياډی‪ ،‬ٽمیشٍ‬

‫كِة‬

‫ثچ‪ًٚ‬یټ ىٍ څىیىڂَاى ثًى ٽٍ َمٍ ا٭‪٢‬بی آن وبثًى ‪ٙ‬يوي‪.‬‬ ‫ىٍ ُډیىٍ اٹش‪ٞ‬بىی ویِ اُ ثیه ٍٵشه ىډپَإی ي ځٖشَٗ ٹيٍر ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی‬ ‫إشبڅیه‪ ،‬ډًػت ثَيُ ثٖیبٍی اُ ا‪ٙ‬شجبَبر ي ٽبٕشی َب ځَىیي‪ .‬ثَای ومًوٍ‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ٽچوًَُب ٍا ډظبڃ ډی آيٍیڈ‪ ،‬ٽبٍی ٽٍ ثٍ ٵَډبن إشبڅیه ‪ًٍٝ‬ر ځَٵز‬ ‫ي اطَار ٭میٸ ي ُیبوجبٍی ىٍ اي‪١‬ب‪ ٫‬اٹش‪ٞ‬بىی اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثَػبی ځٌا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫دٔ اُ دیَيُی اوٺالة اٽشجَ‪ ،‬و‪ َ٪‬ثي ایه ثًى ٽٍ ُډیه َڈ ډبوىي ٽبٍهبوٍ َب‬ ‫ډچی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬څیپه ثٮياً ډٮچًڇ ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ ٽ‪ ًٍٚ‬٭ٺت اٵشبىٌای ؿًن ٍيٕیٍ ٽٍ اُ‬ ‫و‪ َ٪‬سپىیټ ٽ‪ٚ‬بيٍُی ٭ٺت ډبويٌ ثًى‪ ،‬ایه ٽبٍ اډپبن دیَيُی ؿىياوی وياٍى‪.‬‬ ‫ٱیَ اُ دبٌٍای ډىب‪٥‬ٸ ٽٍ اډپبن ډچیٽَىن اٍا‪١‬ی ي س‪ٚ‬پیڄ ‪َٙ‬ٽزَبی ىيڅشی‬ ‫ثٍ وبڇ ًٕهًُ يػًى ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ىٍ ډىب‪٥‬ٸ ىیڂَ ‪ٝ‬الف ایه ثًى ٽٍ ىٍ اثشيا‬ ‫ُډیه َب ډیبن ٽ‪ٚ‬بيٍُان سٺٖیڈ ځَىى ي ثٮياً ٽ‪ٚ‬بيٍُان ثَای س‪ٚ‬پیڄ‬ ‫‪َٙ‬ٽزَبی سٮبيوی ‪$‬ٽچوًُ‪ #‬س‪ًٚ‬یٸ ‪ًٙ‬وي‪ .‬ا‪ٝ‬ڄ ثَ ایه ثًى ٽٍ آوُب سَٱیت‬ ‫‪ًٙ‬وي سب ثٍ ډیڄ ي ثىب ثٍ سٺب‪١‬بی هًى ثٍ ٭‪ً٢‬یز ٽچوًُ ىٍآیىي ي ایه َڈ‬ ‫ُډبوی اډپبن دٌیَ ډی ثًى ٽٍ ٽ‪ٚ‬بيٍُان ډٮشٺي ځَىوي ٽٍ اځَ ياٍى ٽچوًُ ‪ًٙ‬وي‪،‬‬ ‫ي‪ ٬١‬اٹش‪ٞ‬بىی‪ٚ‬بن ثُشَ هًاَي ‪ٙ‬ي ي ىٍآډي‪ٙ‬بن ىٍ ډٺبیٍٖ ثب ىٍآډيی ٽٍ ثٍ‬ ‫‪ ًٍ٥‬اوٶَاىی اُ ُډیه َبی هًى ثٍ ىٕز ډی آيٍوي‪ ،‬ثی‪ٚ‬شَ اٵِای٘ هًاَي‬ ‫یبٵز‪ .‬اډب ثَ هالٳ ا‪ٝ‬ڄ یبى‪ٙ‬يٌ‪ ،‬إشبڅیه ٽ‪ٚ‬بيٍُان ٍا ثٍ اػجبٍ ياىاٍ ومًى ٽٍ‬

‫‪49‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ُډیهَبی‪ٚ‬بن ٍا اىٱبڇ ومبیىي ي ٽچوًُ ىٍٕز ٽىىي‪ .‬آطبٍ ًٕء ایه اٹياڇ َىًُ‬ ‫َڈ ډ‪ٚ‬بَيٌ ډی ‪ًٙ‬ى ي ىيڅز ‪ًٍٙ‬يی سبٽىًن وشًاوٖشٍ إز ډ‪ٚ‬پالر ي ٍياث‪٤‬‬ ‫ٽ‪ٚ‬بيٍُی ٍا ىٍ ػُز ډىبٵ‪ًٕٕ ٬‬یبڅیِڇ كڄ ٽَىٌ ي ٕبډبن ثو‪ٚ‬ي‪َ .‬مٍ‬ ‫ډیياوىي ٽٍ ٍيُځبٍی اٽَایه ثٍ اوجبٍ ځىيڇ ىویب ‪َُٙ‬ر ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬اډب اٽىًن اسلبى‬ ‫‪ًٍٙ‬يی وبؿبٍ إز َ​َ ٕبڃ اُ آډَیپب ځىيڇ هَیياٍی ومبیي‪ .‬ؿَا ٽٍ اځَ ىٍ‬ ‫اٹش‪ٞ‬بى یټ ٽ‪ٙ ًٍٚ‬یًٌ هب‪ٝ‬ی كبٽڈ ځَىى‪ ،‬آوٺيٍَب َڈ ثٍ ٕبىځی اُ ثیه‬ ‫ووًاَي ٍٵز ي ػبیڂِیه ٕبهشه ‪ٙ‬یًٌ ای وً‪ ،‬ویبُډىي ٽبٍ ي ٽً‪ ٘ٙ‬ىٍاُډير‬ ‫إز‪.‬‬ ‫َمـىبوپٍ ٹجالً ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪َ ،‬يٳ اُ ایه ثلض ایه ثًى ٽٍ و‪ٚ‬بن ىَیڈ‬ ‫دیبىٌٽَىن ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ٽ‪ًٍٚ‬ی ٽٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬الُڇ ىٍ آن ثٍ يػًى ویبډيٌ إز‬ ‫ثب ؿٍ ډ‪ٚ‬پالر ي ى‪ًٙ‬اٍیُبی ٵَاياوی ٍيثَي هًاَي ‪ٙ‬ي ي ؿٍ هَاثی َب ٽٍ اُ‬ ‫آن ډىشغ هًاَي ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫اځَ ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی ډبوىي إشبڅیه ډًٵٸ ‪ٙ‬ي سمبډی ٹيٍر ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا‬ ‫ٹج‪ ٍ٢‬ومبیىي ي ثيیهٕبن ىډپَإی ٍا څڂيډبڃ ٽىي‪ ،‬ثبَُڈ ٭چز آن ثٍ َمبن‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر ي ډٮ‪٢‬الر یبى‪ٙ‬يٌ ثَډی ځَىى‪ ،‬يځَوٍ هًى څىیه َڈ إشبڅیه ٍا هًة‬ ‫ډی‪ٙ‬ىبهز‪ .‬اي دی٘ اُ ډَٿ هًى ىٍ وبډٍ ای ٽٍ ه‪٦‬بة ثٍ ٽمیشٍ ی ډَٽِی‬ ‫وً‪ٙ‬شٍ إز‪ ،‬ډیڂًیي‪" :‬ثَای ىثیَٽچی كِة‪ٙ ،‬و‪ٞ‬ی ٍا دیيا ٽىیي ٽٍ اُ و‪َ٪‬‬ ‫ٽبٍ و‪٪‬یَ إشبڅیه ٵٮبڃ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬اډب ډبوىي اي سىيهً ي ٕوشڂیَ وجب‪ٙ‬ي!‬

‫"‪ .‬ىٍ ایه‬

‫وبډٍ ٽٍ ا٭‪٢‬بی كِة ثٍ‪ ًٍ٥‬ٽچی اُ يػًى آن ثی هجَ ثًىوي ي ثٍ ىٕشًٍ‬ ‫إشبڅیه دىُبوی وڂبٌ ىا‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬يٌ ثًى ي ثبالهٌَ ىٍ ُډبن هَي‪ٙ‬ـٴ اوش‪ٚ‬بٍ یبٵز‪،‬‬ ‫څىیه ىٍ سبٍین دىؼڈ ډبٍٓ ‪ 1922‬ډیوًیٖي‪" :‬اُ ایىَي دی‪ٚ‬ىُبى ډی ٽىڈ ٽٍ‬

‫‪50‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍٵٺب ؿبٌٍ ػًیی ٽىىي ي إشبڅیه ٍا اُ ایه ډٺبڇ ثَٽىبٍ ومبیىي ي ‪ٙ‬و‪ ٜ‬ىیڂَی‬ ‫ٍا ثٍ ػبی يی ثڂمبٍوي‪". ...‬‬ ‫٭چیَٱڈ َمٍ ډ‪٦‬بڅت ٵًٷ اڅٌٽَ‪ ،‬وڂبَی ثٍ دیَيُی َبی ٭‪٪‬یڈ ‪ًٍٙ‬يی ډیشًاوي‬ ‫و‪ٚ‬بنىَىيٌ ډًٵٺیز ثی و‪٪‬یَ ًٕٕیبڅیِڇ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ؿَا ٽٍ ثب يػًى َمٍ‬ ‫٭ٺتاٵشبىځیَب ي ثب يػًى سمبډی ډ‪ٚ‬پالر یبى‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ىٍ وشیؼٍ‬

‫ٵياٽبٍی ي‬

‫اُهًىځٌ‪ٙ‬شڂی ي ایمبن اوٺالثی ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽ‪ًٍٙ ًٍٚ‬يی‪ ،‬اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‬ ‫سًاوٖشٍ إز ثٍ آن دبیڂبٌ ٍٵیٮی ىٕز یبثي ٽٍ َمڂبن اٽىًن ‪ٙ‬بَي آوىي‪.‬‬ ‫س‪ٛ‬سیاِیضْ دس وط‪ٛ‬س‪ٞ‬ای اس‪ٚ‬پای ضشلی‬ ‫ثٮي اُ ػىڀ ػُبوی ىيڇ‪ ،‬ىٍ اٍيدبی ‪َٙ‬ٹی ٱیَ اُ یًځٖاليی ي آڅجبوی‪ٍّ ،‬یڈ‬ ‫ًٕٕیبڅیٖشی ثب آډين اٍس٘ َٕم ډٖشٺَ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫یًځٖاليی ي آڅجبوی ثيين ٽمټ ډٖشٺیڈ اٍس٘ َٕم‪ ،‬هًى ٍا آُاى ٽَىوي‪.‬‬ ‫ؿټإچًاٽی َڈ اځَؿٍ ثب ٽمټ اٍس٘ َٕم آُاى ځَىیي‪ ،‬څیپه ثٮياً اٍس٘‬ ‫َٕم ٍإٔبً ٭ٺت و‪ٚ‬یىی ٽَى ي ثٍ ىوجبڃ آن كِة ٽمًویٖز ىٍ یټ اوشوبثبر‬ ‫آُاى‪ ،‬اٽظَیز آٍاء ٍا ثٍ ىٕز آيٍى ي اٹياڇ ثٍ س‪ٚ‬پیڄ ىيڅز ومًى‪.‬‬ ‫ؿټإچًاٽی سىُب ٽ‪ ًٍٚ‬اٍيدبی ‪َٙ‬ٹی ثًى ٽٍ ىٍ آن كِة ٽمًویٖز ىٍ‬ ‫ٵب‪ٝ‬چٍ ىي ػىڀ ػُبوی‪ ،‬وٶً​ً ي ا٭شجبٍ ُیبىی ىا‪ٙ‬ز ي ډبوىي یټ كِة ٹبوًوی‬ ‫ٵٮبڅیز ٭چىی ىا‪ٙ‬ز‪ .‬اډب ُډبویپٍ ٍيډبوی ثٍ ىٕز اٍس٘ َٕم آُاى ځَىیي‪،‬‬ ‫سٮياى ا٭‪٢‬بی كِة ٽمًویٖز ىٍ آن ٽ‪ ًٍٚ‬دَػمٮیز ثٍ َِاٍ وٶَ ډی ٍٕیي‪.‬‬ ‫ډؼبٍٕشبن ویِ ي‪ ٬١‬ډ‪ٚ‬بثُی ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬

‫‪51‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٍ آن ٽ‪ًٍَٚ‬ب َىڂبډی ٽٍ ډٖئچٍ إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ دی٘ آډي‪ ،‬ثيين آوپٍ‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ ٵَ​َىڂی‪ ،‬اػشمب٭ی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی ي سبٍیوی آوُب ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪،‬‬ ‫َ​َ آوـٍ ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ‪ًٍٝ‬ر ځَٵشٍ ثًى‪ ،‬ثٍ ٭ىًان سىُب ومًوٍ ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫ىٍ ایه ٽ‪ًٍَٚ‬ب ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ځَٵز‪ .‬دیبىٌ ٽَىن ًٕٕیبڅیِڇ ثيیه ‪ٙ‬یًٌ‪،‬‬ ‫ثب٭ض ثَيُ دبٌٍ ای ډ‪ٚ‬پالر ځَىیي ٽٍ ؿىي ومًوٍ اُ آوُب ٍا ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ‬ ‫ډیىَیڈ‪:‬‬ ‫ُډبویپٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٽبٍ دیبىٌٽَىن ًٕٕیبڅیِڇ ٍا آٱبُ ومًى‪ ،‬ػمٮیز آن‬ ‫ٽ‪ ًٍٚ‬اُ ‪ 140‬ډیچیًن وٶَ سؼبيُ ډی‬

‫ٽَى‪ .‬څیپه َىڂبډیپٍ كبٽمیز‬

‫ًٕٕیبڅیٖشی ىٍ ډؼبٍٕشبن ثٍ دیَيُی ٍٕیي‪ ،‬ایه ٽ‪ ًٍٚ‬ىٍ كييى ‪ 9‬ډیچیًن‬ ‫وٶَ ػمٮیز ىا‪ٙ‬ز‪ .‬یټ ٽ‪ 140 ًٍٚ‬ډیچیًوی ایه اډپبن ٍا ىاٍى ٽٍ ٽچیٍ‬ ‫‪ٝ‬ىبی‪ٕ ٬‬ىڂیه اُ ٹجیڄ ډىبث‪ً ٬‬ية آَه ي ٵًالى‪ ،‬دشَي‪ٙ‬یمی ي اڅپشَيویټ ي‬ ‫كشی ‪ٝ‬ىٮز اسمی ٍا ویِ ثىب وُي‪ ،‬ډو‪ًٝٞ‬بً ٽٍ ٽ‪ًٍٙ ًٍٚ‬يی ىٍ آن ُډبن سىُب‬ ‫ثًى ي اُ ‪َ٥‬ٳ ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍ ىاٍی ډلب‪ ٌَٝ‬اٹش‪ٞ‬بىی ‪ٙ‬يٌ ي ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ‬ ‫ډًػًىیز هًى‪ ،‬وبځِیَ اُ ایؼبى َمٍ ٍ‪ٙ‬شٍَبی ‪ٝ‬ىبی‪ٕ ٬‬ىڂیه ثًى‪ .‬څیپه ٽبډالً‬ ‫دیيإز ٽٍ یټ ٽ‪ 9 ًٍٚ‬ډیچیًوی ډبوىي ډؼبٍٕشبن‪ ،‬ومی سًاوٖز سمبډی ایه‬ ‫‪ٝ‬ىبی‪ٕ ٬‬ىڂیه ٍا دبیٍ ځٌاٍی ٽىي‪ ،‬ؿَا ٽٍ وٍ اډپبوبر ي ډىبث‪ُ ٬‬یَُډیىی‪ ،‬وٍ‬ ‫ویَيی اوٖبوی ي وٍ َٕډبیٍ َبی ډًػًى ىٍ آن ٽ‪ ًٍٚ‬اػبٌُ‬

‫ؿىیه ٽبٍی ٍا‬

‫ومیىاى‪ .‬ثب يػًى ایه‪ ،‬ډؼبٍٕشبن َڈ اُ ٍيی اڅڂًی اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٽبٍ ایؼبى‬ ‫‪ٝ‬ىبی‪ٕ ٬‬ىڂیه ٍا آٱبُ ٽَى ي ؿىيیه ثَوبډٍ ٍا ىٍ ایه ُډیىٍ ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ومًى ٽٍ‬ ‫َ​َ یټ اُ آوُب ډیچیبٍَب َِیىٍ ثَىا‪ٙ‬شىي ي اٽظَیز ا٭شجبٍار ډبڅی ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا‬ ‫ػٌة ومًىوي‪ .‬یپی اُ وشبیغ ؿىیه اٹياډبسی ایه ثًى ٽٍ ډَىڇ ثَای‬

‫‪52‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ویبُډىيیُبی اثشيایی هًى ىٍ سىڂىب ٹَاٍ ځَٵشىي‪ ،‬ؿَا ٽٍ َٕډبیٍ‬

‫ځٌاٍی ىٍ‬

‫‪ٝ‬ىبی‪ ٬‬ډ‪َٞ‬ٵی ثٍ كياٹڄ هًى ٽبَ٘ یبٵشٍ ثًى‪.‬‬ ‫ثلض ىٍثبٌٍ ډؼبٍٕشبن ٍا ثٍ ایه ىڅیڄ ثٍ ډیبن آيٍىیڈ ٽٍ ایه ٽ‪ ًٍٚ‬ىٍ‬ ‫ډٺبیٍٖ ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ‪ ،‬٭ٺت اٵشبىٌ ثٍ كٖبة ډی آیي‪ .‬څیپه ىٍياٹ‪َ ٬‬مبو‪ًٍ٦‬‬ ‫ٽٍ ٹجالً یبىآيٍ ‪ٙ‬يیڈ‪ ،‬ٽچیٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی اٍيدبی ‪َٙ‬ٹی َ​َٽياڇ ثٍ ‪ٙ‬یًٌ‬

‫ای ثب‬

‫ډ‪ٚ‬پالسی ٍيثَي ځ‪ٚ‬شىي‪ .‬ومًوٍ ای َڈ اُ یټ ٽ‪ ًٍٚ‬دی‪َٚ‬ٵشٍ ډبوىي ؿپًٕچًاٽی‬ ‫ثیبيٍیڈ‪:‬‬ ‫ایه ٽ‪ ًٍٚ‬ىٍ ُډیىٍ ‪ٝ‬ىٮز ٽٶب‪ٙ‬ی یپی اُ دی‪َٚ‬ٵشٍ سَیه ٽ‪ًٍَٚ‬ب ډو‪ًٝٞ‬بً‬ ‫ثٖیبٍ دی‪َٚ‬ٵشٍسَ اُ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثًى ‪" $‬ثبسیب " ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن هًىډبن‬ ‫"ثبسٍ" وبډیيٌ ډی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬وبڇ ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی ثًى اَڄ ؿپًٕچًاٽی ٽٍ ٽبٍهبوٍ‬ ‫ٽٶ٘ىيُی ثٍِځی ىٍ آن ٽ‪ ًٍٚ‬ىایَ ٽَىٌ ثًى‪ .#‬ىٍ آٱبُ ٕبڅُبی‬

‫‪،1950‬‬

‫َیأسی اُ ؿټإچًاٽی ٭بُڇ ډٖپً ‪ٙ‬ي سب ‪ٙ‬یًٌ ٽٶٕ٘بُی ٍا اُ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‬ ‫ثیبډًُى ي آوَا ىٍ ٽ‪ ًٍٚ‬هًى سٮمیڈ ىَي!‬ ‫كشی اُ ایه ‪ٙ‬ڂٶز اوڂیِسَ‪ ،‬ډیِ ي ویمپز َبی ډيآٍ ‪ًٍٙ‬يی ٍا اوياٌُ‬ ‫ځَٵشىي ي ثَځ‪ٚ‬شىي ىٍ ؿټإچًاٽی ویِ ‪٥‬جٸ َمبن اوياٌُ‪ ،‬اٹياڇ ثٍ ٕبهشه ډیِ‬ ‫ي ویمپز ومًىوي‪ ،‬څیپه ثٮياً ډٮچًڇ ‪ٙ‬ي ٽٍ ٽًىٽبن ؿپًٕچًاٽی اُ ٽًىٽبن‬ ‫اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٹيثچىيسَ َٖشىي ي ویمپز َبی سٺچیيی ثَای و‪ٖٚ‬شه آوبن‬ ‫ډىبٕت ویٖز‪ .‬اُ ایىَي وبؿبٍاً اوياٌَُب ٍا ٭ً‪ ٟ‬ٽَىوي!‬ ‫َيٳ اُ ًٽَ ایه ومًوٍ َب ایه ثًى ٽٍ و‪ٚ‬بن ىَیڈ ٽبٍ سٺچیي اُ ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثٍ ٽؼبَب ٽ‪ٚ‬یيٌ ثًى!! اُ څلب‪ٕ ٧‬یبٕی ویِ ډياهچٍ إشبڅیه ىٍ‬ ‫اډًٍ ىاهچی ایه ٽ‪ ًٍٚ‬ثی٘ اُ كي ثًى‪" .‬ثَیب" ٽٍ ىٍ ُډبن إشبڅیه‪ ،‬ډٖئًڃ‬

‫‪53‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫"ن‪.‬ٻ‪.‬ي‪.‬ى" ‪ٕ$‬بُډبن اډىیز‪ #‬ثًى ثب ډشُڈ ومًىن ي ا٭ياڇ اٵَاى ثٖیبٍی ؿىبن‬ ‫ثالیی ثَ َٕ ډَىڇ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی آيٍى ي ىٍ ډیبن اكِاة ٽمًویٖز‬ ‫آن ٽ‪ًٍَٚ‬ب ؿىبن ي‪ ٬١‬دچیٖی وبَىؼبٍی ٍا ډٖچ‪ٕ ٤‬بهز ٽٍ كٺیٺشبً ډوبڅٴ‬ ‫اثشياییسَیه ا‪ًٝ‬ڃ ًٕٕیبڅیِڇ ثًى‪ .‬ىٍ ثچٲبٍٕشبن‬

‫"ٽًٕشًٳ " ‪$‬٭‪ ً٢‬ىٵشَ‬

‫ٕیبٕی ي ػبو‪ٚ‬یه ٍیبٕز ػمًٍُی‪ ،#‬ىٍ ډؼبٍٕشبن "ٍایټ" ‪$‬ىثیَٽڄ كِة‬ ‫ىٍ ُډبن ػىڀ ي يُیَ اډًٍ هبٍػٍ‪ ،#‬ىٍ ؿټإچًاٽی "إالوٖپی " ‪$‬ىثیَٽڄ‬ ‫كِة‪ #‬ا٭ياڇ ‪ٙ‬يوي‪ .‬ىثیَٽڄ َبی ٽىًوی اكِاة ٽمًویٖز ؿپًٕچًاٽی ي‬ ‫ډؼبٍٕشبن‪ًَٕ" ،‬بٻ" ي "ٽبىاٍ" َ​َ ىي ىٍ ُډبن إشبڅیه ُوياوی ثًىوي‪.‬‬ ‫ایه ٹجیڄ ډ‪ٚ‬پالر ثب٭ض ثَيُ سىبٹ‪٢‬بر ثٍِځی ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫ځَىیيوي ي ثٍ ‪ًٍٝ‬ر ډًاوٮی ىٍ ٍاٌ دی‪َٚ‬ٵز ي سًٕٮٍ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍآډيوي‪.‬‬ ‫ىٍ ډؼبٍٕشبن ىٍ ٕبڃ ‪ ، 1956‬اهشالٵبر ثٍ كيی ثبال ځَٵز ٽٍ ډىؼَ ثٍ‬ ‫ػىڀ ي ٽ‪ٚ‬ز ي ٽ‪ٚ‬شبٍ ځَىیي ي ؿىبوـٍ اٍس٘ َٕم ډياهچٍ ومی ٽَى‪ ،‬اطَی اُ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ایه ٽ‪ ًٍٚ‬ثبٹی ومی ډبوي‪ .‬ىٍ څُٖشبن ویِ ىٍ َمبن كبڃ آ‪ًٙ‬ة‬ ‫ثٍِځی ثَدب ‪ٙ‬ي ي ثٍ ٕوشی اُ ػىڀ ي هًوَیِی ػچًځیَی ثٍ ٭مڄ آډي‪ ،‬ثٮياً‬ ‫ثَای كڄ ایه ډ‪ٚ‬پالر‪" ،‬ځًډًڅپب" ٍا ٽٍ ىٍ ُويان ثٍ َٕ ډیثَى‪ ،‬آُاى ٽَىوي‬ ‫ي اي ٍا ثٍ ٭ىًان ٹَُډبن ډچی‪ ،‬ثٍ ىثیَٽچی كِة ډى‪ًٞ‬ة ومًىوي ي ډير ُډبن‬ ‫وٖجشبً ‪ً٥‬الوی ثٍ يی ډُچز ىاىوي سب ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا َٕيٕبډبن ىَي‪ ،‬اډب يی َڈ‬ ‫ډًٵٺیشی ثٍ ىٕز ویبيٍى ي اي‪١‬ب‪ٍ ٫‬ا ثٍ ًٕی آ‪ٙ‬ٶشڂی ثی‪ٚ‬شَ ًٕٷ ىاى‪ ،‬ؿَاٽٍ‬ ‫وبډجَىٌ ویِ ‪٥‬جٸ َمبن ٍياڃ ىيٍان إشبڅیه ٽبٍ ډی ٽَى‪ .‬ځَٵشبٍیَبی اډَيُ‬ ‫څُٖشبن وشیؼٍ َمبن ي‪ ٬١‬وبثُىؼبٍ ٕبڅُبی ډٌٽًٍ ي ډ‪ٚ‬پالر ىیڂَی إز‬ ‫ٽٍ ‪٥‬ی ىيٍان ځٌ‪ٙ‬شٍ ثَ ٍيی َڈ اوجب‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬يٌ إز‪.‬‬

‫‪54‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٍ ایىؼب ثیډىبٕجز ومی ىاویڈ ثبٍ ىیڂَ ایه كٺیٺز ٍا ډؼيىاً ډًٍى سأییي‬ ‫ٹَاٍ ىَیڈ ٽٍ ومی سًان ځىبٌ سمبډی ایه ا‪ٙ‬شجبَبر ي وبثٖبډبوی َب ٍا ثٍ ځَىن‬ ‫إشبڅیه اوياهز‪ .‬ډى‪ٚ‬أ سمبډی ایه ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر‪ ،‬آډبىٌ وجًىن ‪َٙ‬ای‪٤‬‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬اػشمب٭ی ي ٵَ​َىڂی ثَای إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ىٍ ٍيٕیٍ ثًى ٽٍ‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یز َٕ‪ٙ‬بٍ اُ سىبٹ‪ ٠‬إشبڅیه َڈ ثٍ وًثٍ هًى ثَآیىي َمیه ياٹٮیز ثًى‪.‬‬ ‫وط‪ٛ‬س‪ٞ‬ای س‪ٛ‬سیاِیستی ‪ ٚ‬دٔىشاسی‬ ‫آوـٍ ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ځٶشٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٍ ایه‬ ‫ډٮىی ویٖز ٽٍ ىٍ آن ٽ‪ًٍَٚ‬ب ًٕٕیبڅیِڇ َیؾ ډًٵٺیشی ثٍ ىٕز ویبيٍىٌ‬ ‫إز یب آوپٍ ًٕٕیبڅیِڇ سًاوبیی كڄ ډ‪ٚ‬پالر ي ډٮ‪٢‬الر ٍا وياٍى‪ ،‬یب ثبالهٌَ‬ ‫ایىپٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ ډ‪ٚ‬پالسی يػًى وياٍى‪َ .‬مـىبوپٍ ىٍثبٌٍ‬

‫اسلبى‬

‫‪ًٍٙ‬يی ځٶشٍ ‪ٙ‬ي‪ًٕٕ ،‬یبڅیِڇ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بیی ٽٍ دیبىٌ ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬دیَيُیُبی‬ ‫ثٔ ثٍِځی ثٍ يػًى آيٍىٌ إز‪ ،‬څیپه اځَ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ي اي‪١‬ب‪ ٫‬ي اكًاڃ يیٌْ َ​َ‬ ‫ٽ‪ًٍٚ‬ی ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ډی ‪ٙ‬ي‪ ،‬اُ سٺچیي ي اڅڂًٕبُی دَ​َیِ ډی‬

‫ځَىیي‪َ ،‬ڈ‬

‫دیَيُیَبی ثٍِځشَی ثٍ ىٕز ډی آډي ي َڈ ډ‪ٚ‬پالر ٽمشَی ثَ َٕ ٍاٌ ٹَاٍ‬ ‫ډیځَٵز‪ .‬سَىیيی ومی سًان ىا‪ٙ‬ز ٽٍ َ​َ یټ اُ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫سًاوبیی آوَا ىاٍوي ٽٍ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر ډَثً‪ ٣‬ثٍ دیبىٌ ٽَىن ًٕٕیبڅیِڇ ٍا‬ ‫اُ ډیبن ثَىاٍوي‪ .‬اډب ثَای ؿىیه ٽبٍی ډ‪ٚ‬بٍٽز سمبډی ډَىڇ ‪َ١‬يٍر سمبڇ‬ ‫ىاٍى ي ٹيڇ ايڃ آن إز ٽٍ ثٍ ډَىڇ اػبٌُ ىاىٌ ‪ًٙ‬ى و‪َ٪‬ار هًى ٍا ىٍثبٌٍ‬ ‫ډٖبئڄ ډوشچٴ آُاىاوٍ اثَاُ ىاٍوي ي ثٍ سجبىڃ اٵپبٍ ثذَىاُوي‪ .‬ىٍ ایىؼبٕز ٽٍ‬ ‫یټ ډٖئچٍ ثٖیبٍ إبٕی‪ ،‬یٮىی ىډپَإی ثٍ ډیبن ډیآیي‪.‬‬

‫‪55‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٍ ډى‪ٕ ًٍ٪‬بىٌ سَومًىن ایه ثلض‪ ،‬ثُشَ آن إز ٽٍ ثو‪ُٚ‬بی ډوشچٴ‬ ‫ىډپَإی ٍا اُ َڈ سٶپیټ ومبئیڈ‪َ​َ .‬ؿىي إبٕبً ومی سًان ىډپَإی ٍا سٶپیټ‬ ‫ٽَى‪ُ ،‬یَا ٽچیٍ ػىجٍَبی آن ثب َڈ ٍاث‪ ٍ٦‬ىیبڅپشیپی ىاٍوي‪ ،‬څیپه ثَای ىٍٻ‬ ‫ثُشَ ایه ثلض ؿىیه سٶپیپی ‪َ١‬يٍر ىاٍى ي ډب آوُب ٍا ىډپَإی اػشمب٭ی‪،‬‬ ‫ىډپَإی اٹش‪ٞ‬بىی ي ىډپَإی ٕیبٕی ډیوبډیڈ‪.‬‬ ‫ىٍ ډًٍى ىډپَإی اٹش‪ٞ‬بىی ٹجالً ثلض ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬ایه ىډپَإی ثٍ ‪ًٍ٥‬‬ ‫ٽچی ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ىٍ ډٺبیٍٖ ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍ‬

‫ىاٍی ٍ‪ٙ‬ي‬

‫ثی‪ٚ‬شَی یبٵشٍ إز‪ ،‬ؿَاٽٍ ىٍآډي ډچی ٭بىالوٍ سًُی‪ ٬‬ډی ‪ًٙ‬ى‪ .‬دیيإز ٽٍ‬ ‫ؿىیه ىٍآډيی ډمپه إز ٽڈ یب ُیبى ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ایه ىٍٕز إز ٽٍ ٕ‪٦‬ق‬ ‫ُويځی یټ ٽبٍځَ ډشًٕ‪ ٤‬ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی اُ ٕ‪٦‬ق ُويځی ٽبٍځَ ډ‪ٚ‬بثُی ىٍ‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی دی‪َٚ‬ٵشٍ َٕډبیٍىاٍی دبییه سَ إز ٽٍ ایه هًى ٭چڄ سبٍیوی ىاٍى‪،‬‬ ‫څیپه ىٍآډي ډًػًى ثٍ ‪ ًٍ٥‬٭بىالوٍ سَی سٺٖیڈ ډی‪ًٙ‬ى ي ایه ډٖئچٍای ویٖز‬ ‫ٽٍ ثَ ٽٖی دً‪ٙ‬یيٌ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ىٍ ه‪ ًٛٞ‬ىډپَإی اػشمب٭ی ویِ ي‪ ٬١‬ثَ َمیه ډىًاڃ إز‪ُ .‬یَا‬ ‫ا٭شجبٍاسی ٽٍ ىيڅز ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ثَای آډًُٗ ي دَيٍٗ‪،‬‬ ‫ثُيا‪ٙ‬ز‪ ،‬ٽمټ ثٍ هبوًاىٌ َبی ٽڈ ىٍآډي‪ ،‬ډإٕٖبر ٵَ​َىڂی ي َىَی ي ٱیٌَ‬ ‫اهش‪ٞ‬ب‪ ٛ‬ډی ىَي‪ ،‬كٺیٺشبً ثٖیبٍ ؿ‪ٚ‬مڂیَ إز‪ .‬ػبډٮٍ ًٕٕیبڅیٖشی ىٍ ایه‬ ‫اٍسجب‪ ٣‬ثٖیبٍی اُ اډشیبُار وب٭بىالوٍ ٍا اُ ډیبن ثَىا‪ٙ‬شٍ إز ي ىٍ ایه‬ ‫ه‪ ًٛٞ‬ثب ػًاډ‪َٕ ٬‬ډبیٍىاٍی ا‪ٝ‬الً ٹبثڄ ډٺبیٍٖ ویٖز‪.‬‬ ‫څیپه يٹشی ٕوه اُ ىډپَإی ٕیبٕی ثٍ ډیبن ډی آیي‪ ،‬ډٖئچٍ ٵَٷ ډی ٽىي‪.‬‬ ‫ىٍ ایىؼب ویِ ثٍ ډى‪ٍ ًٍ٪‬ي‪ٙ‬ىشَ‪ٙ‬ين ثلض‪ ،‬ثُشَ إز ىډپَإی ٕیبٕی ٍا ثٍ‬

‫‪56‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىي ثو٘ سٺٖیڈ ومبئیڈ‪ :‬ثو٘ ووٖز‪ ،‬ىډپَإی ٵَىی إز‪ ،‬ثٍ ایه ډٮىب ٽٍ‬ ‫َ​َٽٔ ثشًاوي ُويځی ه‪ًٝٞ‬ی هًى ٍا آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ هً‪ٙ‬بیىي ايٕز‪ ،‬اىاٌٍ ومبیي‪،‬‬ ‫ډظالً ىٍ ػمًٍُی إالډی ایَان ایه وً‪ ٫‬ىډپَإی ثٍ ٹيٍی ډلييى إز ٽٍ‬ ‫كشی ‪ٙ‬یًٌ څجبٓ دً‪ٙ‬یين ویِ ډ‪ٚ‬و‪ٙ ٜ‬يٌ إز‪ .‬ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی ؿىیه ډلييىیز َبیی يػًى وياٍى ي اځَ َڈ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٖیبٍ وبىٍ‬ ‫إز‪ .‬ىٍ ُډبن اوٺالة ٵَ​َىڂی ؿیه دبٌٍ ای اُ ایه ډلييىیز َب يػًى ىا‪ٙ‬ز‪،‬‬ ‫ډظالً ٽَايار ُىن ډمىً‪ٙ ٫‬يٌ ثًى‪ .‬یټ وٶَ ایَاوی ٽٍ اُ ًَاىاٍان آڅجبوی ثًى‬ ‫وٺڄ ډی ٽىي ٽٍ‪ :‬دىغ ٕبڃ دی٘ اُ ایه اُ اٍيدبی ٱَثی ٭بُڇ آڅجبوی ثًىٌ إز‪،‬‬ ‫يڅی َىڂبډی ٽٍ ياٍى ٵَيىځبٌ سیَاوب ډی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ٹجڄ اُ َ​َ ؿیِ ثٍ ىڅیڄ ثچىيثًىن‬ ‫ډًَبی َٕٗ اي ٍا ډٮ‪٦‬ڄ ډی ٽىىي ي ثبالهٌَ ډًَبی٘ ٍا ډی‬

‫ُوىي‪ .‬اكشمبالً‬

‫اډَيُ ؿىیه ډلييىیز َبیی ٽٍ ثٍ ُويځی ه‪ًٝٞ‬ی اٵَاى ډَثً‪ ٣‬ډی‬

‫‪ًٙ‬ى‪،‬‬

‫هیچی ٽڈ ‪ٙ‬يٌ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ثىبثَایه آوـٍ ػبی ثلض ي ځٶشڂً ىاٍى‪ ،‬ىډپَإی ٕیبٕی ىٍ ٕ‪٦‬ق ٽچی‬ ‫إز ٽٍ ثٍ ډً‪١‬ٮڂیَی ٵَى ىٍ ډٺبثڄ ٍّیڈ‪ ،‬ىيڅز ي كبٽمیز ډَثً‪٣‬‬ ‫ډی‪ًٙ‬ى‪ .‬آیب ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ٵَى ډی سًاوي و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍثبٌٍ‬ ‫ٕیبٕز ىيڅز اثَاُ ىاٍى؟ ي ایه و‪ٍ َ٪‬ا ثٍ آځبَی ډَىڇ ثَٕبوي؟ آیب َیؾ‬ ‫ٽٔ ډی سًاوي ىٍ ډ‪٦‬جً٭بر‪ٍ ،‬اىیً ي سچًیِیًن اُ ىيڅز اوشٺبى ٽىي ي اُ څلب‪٧‬‬ ‫ٕیبٕی ىٍ ډٺبثڄ ىيڅز ثأیٖشي؟ ثب سإٔٴ ٵَايان ثبیي ځٶز ٽٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫ًٕٕیبڅیٖشی ٱیَ اُ یًځٖاليی ٽٍ ىٍ آن آُاىیُبیی يػًى ىاٍى ي سب كيی َڈ‬ ‫ىٍ ډؼبٍٕشبن‪ ،‬ؿىیه ىډپَإیای يػًى وياٍى‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫َٕډبیٍىاٍی ایه آُاىی َٖز‪.‬‬

‫‪57‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثؼب إز َڈ اٽىًن ایه وپشٍ ٍا ٍي‪ٙ‬ه ومبئیڈ ٽٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی َٕډبیٍ ىاٍی‪،‬‬ ‫آُاىی ي ىډپَإی ٽبوبڅیٌِ ‪ٙ‬يٌ إز ي ىٍ ثٖیبٍی اُ ډًاٍى ‪َٝ‬ٵبً ىٍ سئًٍی‬ ‫يػًى ىاٍى ي ىٍ ٭مڄ‪ ،‬دیبىٌ ٽَىن آن ؿىيان َڈ ٕبىٌ ویٖز‪ .‬ډظالً ‪٥‬جٸ ٹبوًن‪،‬‬ ‫َ​َ ٽٔ كٸ ىاٍى ٍيُوبډٍ ډىش‪ َٚ‬ومبیي ي كٺیٺشبً َڈ ٽٖی ډبو‪ ٬‬يی ومی ځَىى‪،‬‬ ‫اډب اوش‪ٚ‬بٍ ٍيُوبډٍ دًڃ َىڂٶشی الُڇ ىاٍى ٽٍ ثَای َ​َ ٽٖی ٵَاَڈ ومی ‪ًٙ‬ى ي‬ ‫كشی ٕبُډبن ي اكِاة ثٍِٿ ٕیبٕی ویِ ثٍ ٕوشی ډی سًاوىي ٍيُوبډٍ هًى ٍا‬ ‫ډَسجبً ي ثيين ىٍىَٕ اوش‪ٚ‬بٍ ىَىي‪ .‬څیپه ثب يػًى ایه سب كيی آُاىی ٕیبٕی‬ ‫يػًى ىاٍى‪ .‬ىٍ اوشوبثبر َ​َ ٽٔ ډی سًاوي آُاىاوٍ ٍأی ثيَي‪ ،‬و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍ‬ ‫ٍيُوبډٍَب ي ثٍ ‪ًٍٝ‬ر ٽشبة ډىش‪ٕ َٚ‬بُى‪ ،‬ىٍ ٕبُډبن‬

‫َبی ٕیبٕی ي‬

‫ٕىيیپبَبی ىڅوًاٌ هًى ٭‪ًٙ ً٢‬ى‪ ،‬آُاىاوٍ ثٍ هبٍع اُ ٽ‪ٕ ًٍٚ‬ٶَ ومبیي ي ثب‬ ‫ٕبُډبن َبی ٕیبٕی ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ سمبٓ ثڂیَى ي ثَای َیؾ یټ اُ ایه‬ ‫ٵٮبڅیزَب‪ ،‬سلز سٮٺیت ٹَاٍ ومیځیَى‪ُ ،‬وياوی ومی‪ًٙ‬ى ي ډلپًڇ ومیځَىى‪. ...‬‬ ‫‪ٙ‬بیي ایه دَٕ٘ دی٘ آیي‪ ،‬اځَ ا٭‪٢‬بء كِة ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫آ‪ٙ‬پبٍا ثٍ اوشٺبى ثذَىاُوي‪ ،‬ؿٍ هًاَي ‪ٙ‬ي؟ ػًاة ایه إز ٽٍ ثٍ ا٭شٺبى‬ ‫اٽظَیز ا٭‪٢‬بی كِة‪ ،‬ایه ٹجیڄ ٽبٍَب ثمظبثٍ َٕ ثَ ىیًاٍ ٽًثیين إز‪ .‬ایىبن‬ ‫ثٍ سؼَثٍ ىٍیبٵشٍ اوي ٽٍ ځَؿٍ ډمپه إز ىٍ اثشيا ثٍ آوُب ځٶشٍ ‪ًٙ‬ى ٽٍ‬ ‫اوشٺبىٽَىن كٸ آوبن إز‪ ،‬څیپه ىٍ ايڅیه ٵَ‪ٝ‬ز ثب ىٕشبيیِی ډًٍى ډؼبُار‬ ‫ٹَاٍ هًاَىي ځَٵز‪.‬‬ ‫ؿىبوپٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬اٽىًن ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ىٍ ایه ه‪ًٛٞ‬‬ ‫سٶبيرَبیی يػًى ىاٍى‪ .‬ىٍ یًځًٕاليی ي ډؼبٍٕشبن سب كيی ي‪ ٬١‬ثُشَ إز‬ ‫ي ٍّیڈ ىٍ ډٺبثڄ اوشٺبىار ډَىڇ‪ٕ ،‬وشڂیَی ؿىياوی و‪ٚ‬بن ومی ىَىي‪ .‬ثيين‬

‫‪58‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ‬ټ اځَ ایه اډپبن ثٍ يػًى آیي ٽٍ ډَىڇ آُاىاوٍ و‪َ٪‬ار هًى ٍا ثیبن ٽىىي‪،‬‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ثُشَ ٍٵ‪ ٬‬ي ٍػً‪ ٫‬هًاَي ‪ٙ‬ي ي وٍ ٵٺ‪٤‬‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ه‪ َ٦‬ووًاَي اٵشبى‪ ،‬ثچپٍ ثٖیبٍ َڈ ثَای ًٕٕیبڅیِڇ ًٕىډىي‬ ‫هًاَي ثًى‪.‬‬ ‫ىٍ ځِاٍٗ ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ٽمًویٖز ٵَاوٍٖ ثٍ ٽىڂٌَ‬ ‫ؿُبٍڇ ایه كِة ٽٍ ىٍ ٕبڃ‬

‫ثیٖز ي‬ ‫"ثَای‬

‫‪ 1982‬س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي‪ ،‬آډيٌ إز‪:‬‬

‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی اٍيدب‪ ،‬دی‪َٚ‬ٵز ثب٭ض دیيای٘ ډ‪ٚ‬پالر ي سىبٹ‪٢‬بر‬ ‫ډشٮيى ځ‪ٚ‬شٍ‪ . ...‬ایه ٽ‪ًٍَٚ‬ب ثٍ دی‪َٚ‬ٵز اػشمب٭ی اكشیبع ىاٍوي ٽٍ ایه ویِ ثٍ‬ ‫وًثٍ هًى ډًػت دیيای٘ ویبُډىيیُبی سبٌُ ای ىٍ ډیبن ډچز َبی آن ٽ‪ًٍَٚ‬ب‬ ‫ډیځَىى‪ ...‬ي ویِ ثٍ ىډپَإی ویبُ ىاٍوي ٽٍ اُ َ​َ و‪ َ٪‬ډیشًاوي ٍاٌكڄ ډٖبئڄ ي‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر ډًػًى ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ىډپَإی ‪َ١‬يٍی سَیه ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ثَای دی‪َٚ‬ٵز ػبډٮٍ‬ ‫إز‪ .‬ىډپَإی ‪َٝ‬ٵبً ثب ؿىي ىٕشًٍ اىاٍی ثٍ يػًى ومی‬

‫آیي ٽٍ ىٍ ایه‬

‫ٽ‪ًٍَٚ‬ب ثٍ ػبی ډجبٌٍُ ٕیبٕی ي ایيئًڅًّیپی ثٍ ٽبٍ ځَٵشٍ ډی ‪ًٙ‬ى ي ډب ٽبډالً‬ ‫ثب آن ډوبڅٴ َٖشیڈ‪ .‬ثبیي ىٍ سمبڇ ػىجٍ‬

‫َبی كیبر اػشمب٭ی‪ ،‬سٲییَار‬

‫ىډپَاسیټ ٭میٺی ‪ًٍٝ‬ر ځیَى‪".‬‬ ‫٭اليٌ ثَ ډٖبئچی ٽٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی دبٌٍ ای اډشیبُار‬ ‫ثیډًٍى ثَای ا٭‪٢‬بی ٭بڅی ٍسجٍ كِثی ي ىيڅشی يػًى ىاٍى ٽٍ ثب ا‪ًٝ‬ڃ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ډٲبیَر ىاٍوي ي ثب٭ض دیيای٘ ډ‪ٚ‬پالر ؿىيی ډیځَىى‪ .‬یپی اُ‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر إبٕی ایه إز ٽٍ ډٖئًالن ي ٽبىٍَبی ثَػٖشٍ‬

‫كِة اٍسجب‪٣‬‬

‫ډٖشٺیڈ ؿىياوی ثب ډَىڇ وياٍوي‪ .‬وشیؼٍ ؿىیه ي‪١‬ٮی ٵب‪ٝ‬چٍ‬

‫ځَٵشه اُ ډَىڇ‬

‫إز‪ ،‬ثٍځًوٍ ای ٽٍ ىٍ ثٮ‪٢‬ی اُ ډًاٍى ٽبىٍَبی كِثی ثٍ ‪ٙ‬یًٌ‬

‫‪59‬‬

‫ډو‪ًٛٞ‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هًى كَٳ ډیُوىي‪ٙ ،‬یًٌای ٽٍ ډَىڇ ٭بىی ثٍ آن ٭بىر وپَىٌاوي‪ .‬دیيإز‬ ‫ٽٍ ىيٍی ػٖشه اُ ډَىڇ ٭بىی اځَ ډيسی ثٍ ‪ً٥‬ڃ اوؼبډي‪ ،‬ىيڅشمَىان ٍا ثب‬ ‫ا٭شٺبىار‪ ،‬ثبيٍَب يهًإزَبی ډَىڇ ثٍ ٽچی ثیڂبوٍ هًاَي ٽَى‪.‬‬ ‫***‬

‫‪60‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ 4‬ـ س‪ٛ‬سیاِیضْ ‪ ٚ‬ضشایط وط‪ٛ‬س ٔا‬ ‫سب ایىؼب‪َ ،‬ڈ اُ څلب‪ ٧‬و‪َ٪‬ی ي َڈ اُ ىیيځبٌ ٭مچی ػىجٍ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ٍا ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىاىٌ‬

‫َبی ډظجز‬

‫ایڈ‪ .‬دبٌٍ ای اُ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر‬

‫ًٕٕیبڅیِڇ ډًػًى ٍا ویِ اُ و‪ َ٪‬ځٌٍاويیڈ ي َٕاوؼبڇ ثٍ ایه وشیؼٍ ٍٕیيیڈ ٽٍ‬ ‫ډ‪ٚ‬پڄ إبٕی ىٍ ًٕٕیبڅیِڇ ډًػًى‪ ،‬ٵٺيان یب ډلييىثًىن ىډپَإی ٕیبٕی‬ ‫إز‪.‬‬ ‫ایىټ ډی سًاویڈ ياٍى ایه ثلض ډُڈ ‪ًٙ‬یڈ ٽٍ آن ًٕٕیبڅیِډی ٽٍ ډب‬ ‫ډی هًاَیڈ ؿٍ وً‪ًٕٕ ٫‬یبڅیِډی إز؟ یب ثُشَ إز دَٕیيٌ ‪ًٙ‬ى آن‬ ‫ًٕٕیبڅیِډی ٽٍ ډب هًإشبٍ ثىیبن وُبىو٘ َٖشیڈ‪ ،‬ىٍٕز اُ َمبن وً‪٫‬‬ ‫ًٕٕیبڅیِډی إز ٽٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ډٖشٺَ ‪ٙ‬يٌ إز؟‬ ‫ػًاة ایه ٕئًاڃ ثٍ ٕبىځی سمبڇ ایه إز ٽٍ‪ :‬هیَ! ایه ًٕٕیبڅیِڇ ثب‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٽ‪ ًٍٚ‬ډب ػًٍ ىٍ ومی آیي‪ .‬ووٖز آوپٍ‪ ،‬ایه ىٍٕز إز ٽٍ ىٍ ایَان‬ ‫ٽىًوی ٍياث‪َٕ ٤‬ډبیٍ ىاٍی ٍ‪ٙ‬ي ٽَىٌ‪ ،‬ػبډٮٍ‬

‫ٽَىٕشبن ویِ ياٍى ډَكچٍ‬

‫َٕډبیٍىاٍی ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬څیپه ٍياث‪ ٤‬ىيٍان ٵئًىاڅیِڇ َىًُ ثٍ ٽچی اُ ثیه‬ ‫وَٵشٍ إز ي سَٽیت اػشمب٭ی ي ٕبهشبٍ ‪٥‬جٺبسی ػبډٮٍ‬

‫ډب ثب یټ ػبډٮٍ‬

‫َٕډبیٍىاٍی سٶبير َبی ٵبك‪ٚ‬ی ىاٍى‪ ،‬هچٸ ډب ویِ ىاٍای ٵَ​َىڀ ي ٕىز‬ ‫ډو‪ ًٛٞ‬ثٍ هًى إز ٽٍ ثب ٵَ​َىڀ ي ٕىز هچٸ َبی ىیڂَ سٶبير ىاٍى‪ .‬اُ‬ ‫ایه ٍي دیيإز ًٕٕیبڅیِډی ٽٍ ډب هًإشبٍ إشٺَاٍٗ َٖشیڈ‪ ،‬ثبیي ثب‬

‫‪61‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ًٕٕیبڅیِڇ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‪ ،‬ٵَاوٍٖ‪ ،‬يیشىبڇ یب َ​َ ٽ‪ ًٍٚ‬ىیڂَی ٵَٷ ىا‪ٙ‬شٍ‬ ‫ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ثب سًػٍ ثٍ َمٍ ایه ډٖبئڄ ي ډًاٍى إز ٽٍ ډیهًاَیڈ ًٕٕیبڅیِډی دیبىٌ‬ ‫ٽىیڈ ٽٍ ثب ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ي اي‪١‬ب‪ ٫‬ي اكًاڃ يیٌْ ي‪٥‬ىمبن ٕبُځبٍ ثب‪ٙ‬ي ي اُ َمٍ‬ ‫ډُڈسَ‪ ،‬آٍډبن وُبیی كِة ٍا ٕبهشمبن یټ ػبډٮٍ ىډپَاسیټ ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫سٮییه ومًىٌ ایڈ‪ .‬ثب ا٭الڇ ؿىیه ډٖئچٍ ای وٍ ٵٺ‪ ٤‬ځىبَی ډَسپت و‪ٚ‬يٌ ایڈ‪ ،‬ثچپٍ‬ ‫ډٖئچٍ ثٖیبٍ ‪٥‬جیٮی ي ٕبىٌ ای ٍا ثیبن ٽَىٌ ایڈ‪ .‬ٽچیٍ ی ا٭‪٢‬بء ي ًَاىاٍان‬ ‫كِة ثبیي ىٍ ایه ثبٌٍ سًػیٍ ‪ًٙ‬وي ي ٹبو‪ ٬‬ځَىوي‪ ،‬ٽٍ ىٍ ایه ولًٌ ثَىا‪ٙ‬ز‪،‬‬ ‫وٍ سىُب َیؾ اولَاٵی اُ ا‪ًٝ‬ڃ يػًى وياٍى‪ ،‬ثچپٍ ثَ٭پٔ ایه ثیبوڂَ سيايڇ‬ ‫ډجبٍُار ا‪ًٝ‬څی كِة ي هچٸ ډب ډی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ؿَا ٽٍ كِة ډب ثٍ ٭ىًان یټ‬ ‫كِة ىډپَار ٽٍ ؿُڄ ٕبڃ إز ىٍ ٍاٌ آُاىی ي ىډپَإی ډجبٌٍُ ډی ٽىي‪،‬‬ ‫ثٍ ىډپَإی ٭میٺبً ا٭شٺبى ىاٍى ي سأډیه آوَا ىٍ َ​َ ‪َٙ‬ای‪٦‬ی یپی اُ ا‪ًٝ‬ڃ‬ ‫إبٕی دی‪َٚ‬ٵز ػبډٮٍ ډیىاوي‪.‬‬ ‫ثيیه سَسیت ‪ٙ‬ٮبٍ إبٕی كِة ٍا ىٍ ىٍاُډير ډی سًان ؿىیه سپمیڄ ٽَى‪:‬‬ ‫"هًىډوشبٍی‪ ،‬ىډپَإی ي ًٕٕیبڅیِڇ "‪ .‬دٔ ډب هًاَبن یټ و‪٪‬بڇ ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫ډى‪٦‬جٸ ثب ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډیُه هًى َٖشیڈ ٽٍ ىٍ آن‪َ ،‬ڈ كٸ سٮییه َٕوً‪ٙ‬ز ثٍ‬ ‫‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی‪ ،‬ىډپَإی ي آُاىیُبی ىډپَاسیټ س‪٢‬میه ‪ًٙ‬ى ي َڈ ىٍ‬ ‫وشیؼٍ اُ ثیه ٍٵشه إشظمبٍ اوٖبن اُ اوٖبن‪ٍ ،‬ياث‪ٕ ٤‬یًٕیبڅیٖشی ثَ ػبډٮٍ كبٽڈ‬ ‫ځَىى‪.‬‬ ‫كِة ٽمًویٖز ٵَاوٍٖ ىٍ ٽىڂٌَ ثیٖز ي ؿُبٍڇ هًى ىٍ ُډٖشبن ٕبڃ‬ ‫‪ ، 1982‬سىُب یټ ‪ٙ‬ٮبٍ ٍا ډ‪َ٦‬ف ٽَىٌ ثًى‪ ،‬آن َڈ "ٕبهشه ًٕٕیبڅیِډی ٽٍ‬

‫‪62‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍوڀ ٵَاوًٖی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي! " یٮىی كِثی ٽٍ ىٍ ډیبن ثٍِځشَیه اكِاة‬ ‫ٽمًویٖز اٍيدبی ٱَثی ثی‪ٚ‬شَ اُ َمٍ ثٍ كِة ٽمًویٖز اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‬ ‫وِىیپشَ إز‪ ،‬ډیوًاَي ًٕٕیبڅیِډی دیبىٌ ٽىي ٽٍ ثب اي‪١‬ب‪ ٫‬ي اكًاڃ ٵَاوٍٖ‬ ‫ٕبُځبٍ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫یټ ډٖئچٍ إبٕی ٽٍ ثبیي ىٍ ًٕٕیبڅیِڇ ډى‪٦‬جٸ ثب اي‪١‬ب‪ ٫‬ي اكًاڃ ډیُىمبن‬ ‫ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ډٖئچٍ ىډپَإی ي آُاىی إز‪ .‬هچٸَبی ایَان ي ډچز‬ ‫ٽَى ‪ٝ‬يَب ٕبڃ ىٍ ُیَ ٕچ‪ٍّ ٍ٦‬یڈ إشجياىی ُويځی ٽَىٌ اوي‪ ،‬اُ ایىَي ثٍ‬ ‫آُاىی ي ىډپَإی ویبُ ډجَډی ىاٍوي ي ډی هًاَىي آُاى ثب‪ٙ‬ىي ي ثب آُاىی‬ ‫ُويځی ٽىىي‪ًٕٕ .‬یبڅیِڇ وبن‪ ،‬ډٖپه‪ ،‬آډًُٗ ي ثُيا‪ٙ‬ز ٍا ٵَاَڈ ډی ٕبُى‪،‬‬ ‫څیپه اوٖبن ‪َٝ‬ٵبً ثٍ هب‪ َ٥‬وبن ُويځی ومی ٽىي‪ .‬ىٍ ډٺبثڄ ایىُب وٍ ٵٺ‪َ​َ ٤‬ځِ‬ ‫وجبیي آُاىی یټ اوٖبن اُ يی ىٍیٰ ځَىى‪ ،‬ثچپٍ ثَ٭پٔ‪ ،‬هیچی ثی‪ٚ‬شَ اُ‬ ‫ىيٍان َٕډبیٍ ىاٍی ثبیي ثٍ اي آُاىی ىاىٌ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډب ثبیي ًٕٕیبڅیِډی دیبىٌ‬ ‫ٽىیڈ ٽٍ وٍ سىُب ىډپَإی ٍا ډلييى وىمبیي‪ ،‬ثچپٍ آوَا ویِ ځٖشَٗ ثيَي‪.‬‬ ‫ډبٍٽٔ ي اوڂچٔ ىٍ ډبویٶٖز كِة ٽمًویٖز ډی ځًیىي‪" :‬ثٍ ػبی ػبډٮٍ‬ ‫ٽُىٍ َٕډبیٍ ىاٍی ثب ‪٥‬جٺبر ي س‪٢‬بىَبی ‪٥‬جٺبسی ډًػًى ىٍ آن‪ ،‬ػبډٮٍ‬

‫ای‬

‫هًاَیڈ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ىٍ آن ‪ٙ‬پًٵبیی آُاىاوٍ َ​َ ٵَى ‪ٙ ٣َٙ‬پًٵبیی آُاىاوٍ‬ ‫سمبډی اٵَاى هًاَي ثًى‪".‬‬ ‫ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ؿىیه ا‪ٝ‬چی إز ٽٍ ثبیي ځٶز ‪َ٥‬ٵياٍی اُ ىیپشبسًٍی‬ ‫دَيڅشبٍیب ٽٍ ځبٌ ځياٍی اُ ًٕی ثٮ‪٢‬ی اُ ا٭‪٢‬بء ي ًَاىاٍان كِة ىډپَار‬ ‫اثَاُ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬اډَی إز ثی ډًٍى ي وبډٮٺًڃ‪ ،‬ؿَاٽٍ اُ یټ ‪َ٥‬ٳ ‪َ٥‬ٵياٍی اُ‬ ‫ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب اُ ًٕی ٭‪ ً٢‬یټ كِة ىډپَاسیټ ـ ډچی ډبوىي كِة ډب‪،‬‬

‫‪63‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اډَ ثی ډٮىبیی إز ي اُ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ كشی اځَ اُ ىیيځبٌ یټ ٵَى ډبٍٽٖیٖز‬ ‫ویِ ثٍ ډٖئچٍ ثىڂَیڈ‪َ٥ ،‬ٵياٍی اُ ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب ثٍ َیؾ يػٍ وجبیي ډبوىي‬ ‫یټ ا‪ٝ‬ڄ سٲییَوبدٌیَ ي ٱیَٹبثڄ ثلض ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫كِة ثٍِځی ؿًن كِة ٽمًویٖز ٵَاوٍٖ ؿىيیه ٕبڃ إز ٽٍ‬ ‫ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب ٍا وٶی ٽَىٌ ي ىٍ ٽىڂٌَ ثیٖز يؿُبٍڇ هًى ‪$‬ٽٍ ٵًٹبً‬ ‫ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪ #‬ىٍ ډًٍى ایه ډٖئچٍ ي ډلپًڇ ‪ٙ‬ىبهشه إشبڅیىیِڇ‪ ،‬ثٍ سٶ‪ٞ‬یڄ ثٍ‬ ‫ٍي‪ٙ‬ىڂَی دَىاهشٍ إز‪ .‬ٱیَ اُ كِة ٽمًویٖز ٵَاوٍٖ‪ ،‬اٱچت اكِاة‬ ‫ٽمًویٖز ٽ‪ًٍَٚ‬بی ٱَثی َمیه ىیيځبٌ ٍا ىاٍوي‪ .‬ثىبثَایه اځَ ىٍ ؿىیه‬ ‫‪َٙ‬ای‪٦‬ی ٭‪ً٢‬ی اُ یټ كِة ىډپَاسیټ ـ ډچی اُ ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب‬ ‫ػبوجياٍی ٽىي‪ ،‬ٱیَ اُ "ٽبٍٕ ىاٱشَ اُ آٗ " ؿٍ وبڇ ىیڂَی ډی سًان ثَ اي‬ ‫ځٌا‪ٙ‬ز؟!‬ ‫اٽىًن كشی ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ي ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ىیڂَ ویِ‪ ،‬اُ‬ ‫ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب ثلظی ومی ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډبٍٽٔ ىٍ اثشيای اډَ‪ ،‬ىیپشبسًٍی‬ ‫دَيڅشبٍیب ٍا ثٍ ‪ًٍٝ‬ر یټ ا‪ٝ‬ڄ ډ‪َ٦‬ف وپَىٌ إز‪ ،‬ثچپٍ آوَا ثٍ ٭ىًان‬ ‫ډَكچٍای ځٌٍا ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىاىٌ ٽٍ وشیؼٍ آن "اُ ډیبن ٍٵشه ٽچیٍ ‪٥‬جٺبر‬ ‫ي ثٍ يػًىآډين یټ ػبډٮٍ ثی ‪٥‬جٺٍ" هًاَي ثًى ‪$‬وبډٍ ی ډبٍٽٔ ثَای یًُیٴ‬ ‫يایز ډیچَ‪ ،‬دىغ ډبٍٓ ‪ .#1852‬ىٍ ډبویٶٖز كِة ٽمًویٖز ویِ ٽٍ ىٍ ٕبڃ‬ ‫‪ 1848‬ډىش‪ٙ َٚ‬يٌ إز‪ ،‬ډبٍٽٔ ي اوڂچٔ وً‪ٙ‬شٍ اوي‪..." :‬ٹيڇ ايڃ اوٺالة ‪٥‬جٺٍ‬ ‫ٽبٍځَ‪ٍٕ ،‬بوين دَيڅشبٍیب ثٍ ډٺبڇ ‪٥‬جٺٍ كبٽمٍ إز سب ثشًاوي ىٍ ډجبٌٍُ هًى‬ ‫ثَای ىډپَإی دیَيُ ځَىى‪ " .‬٭اليٌ ثَ آن ډبٍٽٔ ىٍ وً‪ٙ‬شٍ‬

‫هًى ىٍثبٌٍ‬

‫ٽمًن دبٍیٔ ډی ځًیي‪" :‬دیپبٍ ثٍِٿ اوٺالثی ٭جبٍر إز اُ ٕذَىن كبٽمیز‬

‫‪64‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٍ ډَىڇ سب آوپٍ ایه كبٽمیز ثٍ ‪ًٍٝ‬ر یټ ویَيی ُويٌ ي إبٕی ډَىډی‬ ‫ىٍآیي‪ ،‬وٍ آوپٍ ثٍ ‪ٙ‬پڄ ویَيیی ٹي ٭چڈ ٽىي ٽٍ ډبوىي یًٯ ثَځَىن يی ٹَاٍ‬ ‫ځیَى‪ ".‬اُ ایه ٕوىبن ایه ياٹٮیز آ‪ٙ‬پبٍ ډی ځَىى ٽٍ ثٍ ا٭شٺبى ثىیبوڂٌاٍان‬ ‫ډبٍٽٖیِڇ‪ ،‬ډلشًای ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب إشجياى ویٖز‪ ،‬ثچپٍ ىډپَإی إز‪.‬‬ ‫ىٍ ٽىڂٌَ ثیٖشڈ كِة ٽمًویٖز اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‪ ،‬اُ كبٽمیز ٭مًډی هچٺی‬ ‫‪ٝ‬لجز ‪ٙ‬يٌ ي سب ثلبڃ ایه و‪َ٪‬یٍ وٶی و‪ٚ‬يٌ إز‪ .‬ىٍ ؿیه‪ ،‬ډبئًسٍٖ سًوڀ اُ‬ ‫ٍيُ ايڃ ثٍ ػبی ىیپشبسًٍی دَيڅیشبٍیب‪ ،‬اُ‬

‫"ىیپشبسًٍی ىډپَإی " ‪ٝ‬لجز‬

‫ډیٽَى‪ .‬اي ىٍ ٽشبة ډ‪ ًٍُٚ‬هًى ثٍ وبڇ "ىیپشبسًٍی ىډپَإی هچٺی‬

‫" ثٍ‬

‫اهش‪ٞ‬بٍ ډیځًیي‪" :‬ىیپشبسًٍی ٭چیٍ ى‪ٙ‬مىبن هچٸ ي ىډپَإی ثَای هچٸ‬

‫"‪.‬‬

‫اډَيٌُ ویِ ىٍ ؿیه ثی‪ٚ‬شَ اُ ىډپَإی ًٕٕیبڅیٖشی ځٶشڂً ىٍ ډیبن إز سب‬ ‫ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب‪.‬‬ ‫ثىبثَایه ډب ثبیي ًٕٕیبڅیِډی ثٖبُیڈ ٽٍ ىډپَاسیټ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه ځٶشٍ‪َ ،‬ڈ ثٍ‬ ‫ډٮىبی ثٌَُ ځیَی اُ ىٕشبيٍىَبی اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی ي َڈ ثٍ ډٮىبی‬ ‫ثٌَُډىيثًىن اُ آُاىیُبی ٵَىی ي ٕیبٕی ي ډ‪ٚ‬بٍٽز ډٖشٺیڈ ډَىڇ ىٍ اډًٍ‬ ‫اىاٌٍ ٽ‪ ًٍٚ‬إز‪ .‬ىٍ ًٕٕیبڅیِڇ ىډپَاسیټ‪ ،‬ٵَى وٍ ىٍ ُډیىٍ‬

‫اٹش‪ٞ‬بىی ي‬

‫اػشمب٭ی ي وٍ اُ څلب‪ٕ ٧‬یبٕی ډًٍى ثٌَُ ٽ‪ٚ‬ی ٹَاٍ ومی ځیَى‪َُٙ .‬يوي یټ‬ ‫ٽ‪ًٕٕ ًٍٚ‬یبڅیٖشی ٽٍ ىٍ آن ًٕٕیبڅیِڇ ىډپَاسیټ دیبىٌ ‪ٙ‬يٌ إز‪،‬‬ ‫‪َُٙ‬يويی إز آُاى ي ثب آُاىی ُويځی ډیٽىي‪.‬‬ ‫ىٍ ایىؼب ‪َ١‬يٍر ىاٍى ثٍ س‪ٞ‬لیق ًٕءسٮجیَی ىٍ ډًٍى ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫ىډپَاسیټ ثذَىاُیڈ‪ ،‬ؿَا ٽٍ ثَهی اٵَاى ثٍ ډٶًُڇ ىٍٕز ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫ىډپَاسیټ دی وجَىٌ اوي! "ًٕٕیبڅیِڇ ىډپَاسیټ" ثب "ًٕٕیبڃ ىډپَإی" ٵَٷ‬

‫‪65‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ُیبىی ىاٍى‪ًٕٕ .‬یبڃ ىډپَإی یټ ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی ٍٵَډیٖشی إز ٽٍ ثب وبڇ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ اُ َٕډبیٍ ىاٍی ىٵب‪ ٫‬ډی ٽىي ي آوَا ډی ؿَهبوي! ثب وبڇ ًٕٕیبڅیِڇ‪،‬‬ ‫ٽبٍځَان ٍا ثٍ ٹجًڃ َٕډبیٍ ىاٍی س‪ًٚ‬یٸ ډی ٽىي ي هال‪ ٍٝ‬ډی هًاَي ډٖبئڄ ي‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر ٕیبٕی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی ٽبٍځَان ٍا ىٍ ؿُبٍؿًة َٕډبیٍ ىاٍی‬ ‫كڄ ي ٵ‪ٞ‬ڄ ومبیي‪ ،‬ثيين آوپٍ ایه ؿُبٍؿًة ٍا ىٍ َڈ ث‪ٚ‬پىي‪ .‬ىٍ كبڅیپٍ‬ ‫ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ډٮىبی اوُياڇ ٽبډڄ َٕډبیٍىاٍی ي ایؼبى ػبډٮٍای وًیه إز‪.‬‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ اُ آن‪ًٕٕ ،‬یبڅیِڇ ثَ یټ و‪٪‬بڇ اػشمب٭ی ا‪٥‬الٷ ډی ځَىى ي كبڃ آوپٍ‬ ‫ًٕٕیبڃ ىډپَإی ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی یټ ٕبُډبن ٕیبٕی إز‪ .‬ىٍياٹ‪ٙ ٬‬جبَز‬ ‫"ًٕٕیبڅیِڇ ىډپَاسیټ" ثب "ًٕٕیبڃ ىډپَإی " ډبوىي ‪ٙ‬جبَز‬

‫"اٹش‪ٞ‬بى‬

‫ٕیبٕی" ثب "ٕیبٕز اٹش‪ٞ‬بىی" إز‪" .‬اٹش‪ٞ‬بى ٕیبٕی" ثٍ ىاو٘ اٹش‪ٞ‬بى ځٶشٍ‬ ‫ډی‪ًٙ‬ى ٽٍ ٹبوًومىيیُبی ٭مًډی اٹش‪ٞ‬بى ٍا ډ‪٦‬بڅٮٍ ډی‬

‫ٽىي‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ‬

‫"ٕیبٕز اٹش‪ٞ‬بىی"‪ٕ ،‬یبٕز ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬كِة یب ىيڅشی ىٍ ٭َ‪ٍٝ‬‬

‫اٹش‪ٞ‬بىی‬

‫إز‪.‬‬ ‫يٹشی ډی ځًییڈ ډب ًٕٕیبڅیِڇ ډی‬

‫هًاَیڈ‪ ،‬ایه هًى ثٍ ډٮىبی وٶی‬

‫َٕډبیٍىاٍی ي وشیؼشبً ډَىيى‪ٙ‬ىبهشه ًٕٕیبڃ ىډپَإی إز‪ .‬څیپه َىڂبډیپٍ‬ ‫ا٭الڇ ډی ٽىیڈ هًاَبن "ًٕٕیبڅیِڇ ىډپَاسیټ" َٖشیڈ‪ ،‬ډٮىبی آن ایه إز‬ ‫ٽٍ ډب ‪َٝ‬ٵبً هًإشبٍ ًٕٕیبڅیِڇ َٖشیڈ‪ ،‬اډب ًٕٕیبڅیِډی ٽٍ ثب ىډپَإی‬ ‫ىډٖبُ ثب‪ٙ‬ي ي آوَا ځٖشَٗ ىَي‪ .‬ځِاٍٗ كِة ٽمًویٖز ٵَاوٍٖ ثٍ ٽىڂٌَ‬ ‫ثیٖز ي ؿُبٍڇ آن كِة‪ ،‬ٽٍ سبٽىًن ؿىي ثبٍ ثٍ آن ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬يٌ إز ىٍ ایه‬ ‫ثبٌٍ ډی ځًیي‪ " :‬دی‪َٚ‬ٵز ىډپَاسیټ ىٍ ػُز ىٕشیبثی ثٍ یټ ًٕٕیبڅیِڇ‬

‫‪66‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىډپَاسیټ ٽٍ ٽبډالً ثب ياٹٮیبر ٽ‪ًٍٚ‬ډبن ي ٭یىیز َبی ىویبی اډَيُ ٕبُځبٍ‬ ‫ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ایه إز َيٳ ثٍِٿ كِة ډب!"‬ ‫دیيإز ٽٍ ىٍ اډَ ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ ‪َٝ‬ٳ و‪ َ٪‬اُ ایىپٍ ثبیي ‪َٙ‬ای‪٤‬‬ ‫يیٌْ َ​َ ٽ‪ًٍٚ‬ی ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬دبٌٍ ای اُ ا‪ًٝ‬ڃ ٽچی ویِ ثبیي ٍ٭بیز‬ ‫ځَىى‪:‬‬ ‫ووٖز‪َ ،‬مـىبوپٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي ًٕٕیبڅیِڇ ثٍ ډٮىبی اُ ډیبن‬

‫ثَىا‪ٙ‬شه‬

‫ثٌَُٽ‪ٚ‬ی ي ایؼبى ػبډٮٍایٖز ٽٍ ىٍ آن "ٽبٍ" اوٖبن ډٮیبٍ إبٕی إز‪.‬‬ ‫ىيڇ‪ًٕٕ ،‬یبڅیِڇ سؼَثٍ ایٖز سبٍیوی ي ثٍ َمیه ىڅیڄ ىٍ ٽبٍ ٕبهشمبن آن‬ ‫ثبیي اُ سؼَثیبر َمٍ ٽ‪ًٍَٚ‬ب إشٶبىٌ ځَىى‪ ،‬ثيين آوپٍ ٽ‪ ًٍٚ‬هب‪ٝ‬ی ثٍ‬ ‫٭ىًان اڅڂًی ډ‪٦‬چٸ اوشوبة ځَىى ي ثيين آوپٍ سؼَثیبر یب اٍُٗ َیؾ‬ ‫ٽ‪ًٍٚ‬ی وبىیيٌ ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ثَای ډظبڃ َڈ اٽىًن ىٍ ٵَاوٍٖ آُډبی٘ سبٌُ‬

‫ای‬

‫آٱبُ ځ‪ٚ‬شٍ إز‪ .‬اڅجشٍ ومی سًان اوش‪٪‬بٍ ىا‪ٙ‬ز ثٍ ایه ُيىیَب ػبډٮٍی ٵَاوٍٖ‬ ‫ىؿبٍ ىځَځًوی إبٕی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬څیپه َڈ اٽىًن ىيڅز ًٕٕیبڅیٖشی ٵَاوٍٖ اُ و‪َ٪‬‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی سٺَیجبً َمبن ٽبٍَبیی ٍا اوؼبڇ ډی ىَي ٽٍ ډًٍى و‪ َ٪‬كِة‬ ‫ٽمًویٖز ٵَاوٍٖ إز‪َ ...‬مبوڂًوٍ ٽٍ دی٘ سَ ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬آُډبی٘ ٵَاوٍٖ َڈ‬ ‫سبٌُ إز ي َڈ ډير ٽًسبَی ثی٘ اُ ٭مَ آن ومی ځٌٍى‪ ،‬ثٍ َمیه ىڅیڄ إز‬ ‫ٽٍ وجبیي ُیبى ٍيی آن كٖبة ٽَى‪ ،‬اډب ىٍ ایه آُډبی٘ سىُب یټ ډٖئچٍ ثَای‬ ‫ډب ػبڅت إز ي آن ایىپٍ اځَ ایه سؼَثٍ دیَيُ ځَىى‪ ،‬ومًوٍ ای اُ ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫ىډپَاسیټ ثٍ ىٕز هًاَي ىاى‪.‬‬ ‫ثيين ‪ٙ‬ټ ىٍ اډَ ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ ثبیي سؼَثیبر اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‪،‬‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی اٍيدبی ‪َٙ‬ٹی ي ؿیه ثٍ ٭ىًان آُډبی٘ َبی اٍُ‪ٙ‬مىي ډًٍى سًػٍ‬

‫‪67‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٹَاٍ ځیَوي‪ ،‬وٍ ٵٺ‪ ٤‬اُ ایه څلب‪ ٧‬ٽٍ ًٕٕیبڅیِڇ ٍا ثبیي ؿڂًوٍ دیبىٌ ٽَى‪ ،‬ثچپٍ‬ ‫اُ ایه و‪ َ٪‬ویِ ٽٍ ؿڂًوٍ وجبیي دیبىٌ ٽَى‪ .‬ډب ثبیي َڈ اُ وشبیغ ډظجز ایه سؼَثٍ‬ ‫سبٍیوی ٽٍ ثٍِځشَیه ي ډُمشَیه آُډبی٘ ػبډٮٍ ث‪َٚ‬یز إز ثٌَُ ثڂیَیڈ ي‬ ‫َڈ اُ ا‪ٙ‬شجبَبر آن ىيٍی ػًئیڈ‪.‬‬ ‫***‬

‫‪68‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪5‬ـ ٔ‪ٛ‬ضع ٔا دس ٔماتُ وط‪ٛ‬س‪ٞ‬ای س‪ٛ‬سیاِیستی‬ ‫دی٘ اُ آوپٍ ثٍ ا‪ٝ‬ڄ ډ‪٦‬چت ثذَىاُیڈ‪ ،‬و‪ َ٪‬ٽًسبَی ثَ سبٍین ػىج٘‬ ‫ٽبٍځَی ػُبن ‪َ١‬يٍی إز‪ :‬اوشَوبٕیًوبڃ ىيڇ ثٍ ٭ىًان ٕبُډبن ٽبٍځَان‬ ‫ػُبن ىٍ ٕبڃ ‪ 1894‬ىٍ ُډبن اوڂچٔ ثٍ يػًى آډي‪ .‬ىٍ ىيٍان ػىڀ ػُبوی‬ ‫ايڃ‪ ،‬ىٍ ٕبڅُبی ‪ 1918‬سب ‪ 1914‬اوشَوبٕیًوبڃ ىيڇ اُ ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی ٍإشیه هًى‬ ‫یٮىی اُ ډً‪ ٬١‬ىٵب‪ ٫‬اُ ډىبٵ‪ُ ٬‬كمشپ‪ٚ‬بن ػُبن ډىلَٳ ځَىیي ي ثٍ ایه‬ ‫سَسیت اطجبر ومًى ٽٍ ٵی اڅًاٹ‪" ،٬‬اوشَوبٕیًوبڃ" ٽبٍځَان ویٖز‪ُ .‬یَا َىڂبډی‬ ‫ٽٍ ػىڀ ‪َٙ‬ي‪ٙ ٫‬ي‪ ،‬ثٖیبٍی اُ اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ٽٍ ٭‪ ً٢‬اوشَوبٕیًوبڃ‬ ‫ىيڇ ثًىوي اُ َٕډبیٍ ىاٍی ٽ‪ ًٍٚ‬ډشجً‪ ٫‬هًى ي سأډیه ثًىػٍ‬

‫َبی ػىڂی‬

‫كمبیز ٽَىوي‪ .‬ىٍ كبڅیپٍ ثچ‪ًٚ‬یټ َب ي اوشَوبٕیًوبڃَبی ياٹٮی ډٮشٺي ثًىوي‬ ‫ٽٍ ٽبٍځَان َ​َ ٽ‪ًٍٚ‬ی ثبیي ٭چیٍ َٕډبیٍ ىاٍی ٽ‪ ًٍٚ‬هًى ثٍ ډجبٌٍُ ثَهیِوي‬ ‫ي ثَای َٕوڂًوی آن ثپً‪ٙ‬ىي ي اُ كمبیز ي د‪ٚ‬شیجبوی ‪ًٙ‬يویِڇ ٭‪٪‬مز ‪٥‬چجبوٍ ي‬ ‫ػىڀاٵَيُی َٕډبیٍىاٍی ٽ‪ًٍَٚ‬بی ډَثً‪ ،ٍ٥‬هًىىاٍی ومبیىي‪.‬‬ ‫ؿىیه اهشالٳ و‪َ٪‬ی ثب٭ض ‪ٙ‬ي ٽٍ كِة ثچ‪ًٚ‬یټ اُ اوشَوبٕیًوبڃ ىيڇ هبٍع‬ ‫‪ًٙ‬ى ي ثٍ ایه سَسیت اوشَوبٕیًوبڃ ىيڇ ٭مالً اُ َڈ ٵَي دب‪ٙ‬یي‪ .‬ثٮي اُ دیَيُی‬ ‫اوٺالة اٽشجَ‪ ،‬څىیه دی‪ٚ‬ىُبى س‪ٚ‬پیڄ اوشَوبٕیًوبڃ ًٕڇ یٮىی اوشَوبٕیًوبڃ‬ ‫ٽمًویٖشی ٍا ومًى‪ .‬ایه اوشَوبٕیًوبڃ ىٍ ٕبڃ ‪ 1919‬س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي ي ثٍ ‪ًٍٝ‬ر‬ ‫ډؼم‪ ٬‬اكِاة ٽمًویٖشی ىٍ آډي‪َ .‬يٳ څىیه اُ ایؼبى اوشَوبٕیًوبڃ ًٕڇ ایه‬ ‫ثًى ٽٍ اكِاة ٽمًویٖز ٍا ىٍ یټ ٕبُډبن ياكي ػُبوی ځَىَڈ آيٍى سب‬ ‫ډشلي ي یپذبٍؿٍ ٭مڄ ٽىىي ي اُ كبٽمیز ‪ًٍٙ‬يی ٽٍ ډًٍى یًٍٗ ىيڅز َبی‬ ‫َٕډبیٍىاٍی ٹَاٍ ځَٵشٍ ثًى‪ ،‬ىٵب‪ ٫‬ومبیىي‪.‬‬

‫‪69‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوشَوبٕیًوبڃ ًٕڇ ٕبُډبوی ثًى ٽٍ دب اُ ػجٍُ ٵَاسَ ځٌا‪ٙ‬شٍ ي ثی‪ٚ‬شَ ثٍ یټ‬ ‫كِة ‪ٙ‬جبَز ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ایه اوشَوبٕیًوبڃ‪ ،‬ثیٖز يیټ ا‪ٝ‬ڄ ىا‪ٙ‬ز ي َ​َ كِثی‬ ‫ثٍ ٭‪ً٢‬یز آن ىٍ ډی آیي وبځِیَ اُ ٹجًڃ ایه ثیٖز‬

‫يیټ ا‪ٝ‬ڄ ثًى ي‬

‫ډیثبیٖشی اُ آوُب دیَيی ومبیي‪ .‬یپی اُ ایه ا‪ًٝ‬ڃ ٽٍ ‪َُٙ‬ر ُیبىی دیيا ٽَىٌ‬ ‫ثًى‪ ،‬ایه ثًى‪" :‬ډٮیبٍ اوشَوبٕیًوبڅیِڇ‪ٙ ،‬یًٌ ډً‪١‬ٮڂیَی ىٍ ډٺبثڄ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‬ ‫إز"‪ ،‬ثٍ ایه ډٮىی ٽٍ اځَ كِثی‪ٕ ،‬یبٕز ٽ‪ًٍٙ ًٍٚ‬يی ٍا ٽٍ ىٍ آن ُډبن‬ ‫سىُب ٽ‪ًٕٕ ًٍٚ‬یبڅیٖشی ػُبن ثًى ٹجًڃ ډی ٽَى ي ثيين ؿًنيؿَا اُ آن ىٵب‪٫‬‬ ‫ي دیَيی ډی ومًى‪ ،‬اوشَوبٕیًوبڅیٖز ثٍ كٖبة ډی آیي‪ .‬ىٍ ٱیَ ایه ‪ًٍٝ‬ر‪،‬‬ ‫یٮىی ؿىبوـٍ و‪ َ٪‬اوشٺبىآډیِی ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬اوشَوبٕیًوبڅیٖز ٹچمياى ومی‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ایه ي‪ ٬١‬سب ُډبن اولالڃ اوشَوبٕیًوبڃ ًٕڇ ىٍ ٕبڃ ‪َ ،1943‬مـىبن اىاډٍ‬ ‫ىا‪ٙ‬ز‪ .‬څیپه ىٍ آن ٕبڃ ا٭الڇ ‪ٙ‬ي ٽٍ ثٍ ىڅیڄ ػَیبن ػىڀ‪ َ​َ ،‬كِة‬ ‫ٽمًویٖشی ډی سًاوي ٕیبٕز هًى ٍإبً سٮییه ومبیي‪ .‬ثٮي اُ ػىڀ ىيڇ ػُبوی‬ ‫ویِ "اوٶًٍڇ ثًٍي" یب "ىٵشَ ډجبىڅٍ ا‪٥‬ال٭بر" ىٍ ډیبن اكِاة ٽمًویٖز ثٍ‬ ‫يػًى آډي ٽٍ آن َڈ ثٍ ىوجبڃ ٍهياىَبی ٕبڃ ‪ ،1956‬ډىلڄ ځَىیي‪.‬‬ ‫ثيیه سَسیت‪ ،‬ډيسُبٕز ٽٍ َ​َ كِة ٽمًویٖشی كٸ ایه ٍا ىاٍى ٽٍ‬ ‫ٕیبٕز هًى ٍا ډٖشٺالً اسوبً ومبیي ي و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍثبٌٍ كًاىص ىویب ي ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ډشجً‪ ٫‬هًى ا٭الڇ ىاٍى‪ .‬اكِاة ٽمًویٖز اٍيدبی ٱَثی‪ ،‬ه‪ًٝٞ‬بً اكِاة‬ ‫ٽمًویٖز ایشبڅیب‪ ،‬ٵَاوٍٖ ي إذبویب ىٍ ډًٍى ثٖیبٍی اُ ډٖبئڄ ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫ًٕٕیبڅیٖشی ي اسلبى ‪ًٍٙ‬يی اهشالٳ و‪ َ٪‬ىاٍوي ي ىیيځبَُبی هًى ٍا ىٍ‬ ‫ډ‪٦‬جً٭بر هًى ډىش‪ َٚ‬ډیٕبُوي‪.‬‬

‫‪70‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثىبثَایه اځَ یټ كِة ٽمًویٖز اُ ایه كٸ ثٌَُ ډىي ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍثبٌٍ‬ ‫ثٖیبٍی اُ ډٖبئڄ‪ ،‬و‪َ٪‬ار ډ‪ٚ‬بثُی ثب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ويا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬دیيإز ډب‬ ‫ٽٍ یټ كِة ىډپَاسیټ ـ ډچی َٖشیڈ ث‪َ٦‬یٸ ايڅی اُ ؿىیه كٺی ثَهًٍىاٍ‬ ‫َٖشیڈ ي ډی سًاویڈ ىٍ ډًٍى ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ ي ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ٕیبٕز‬ ‫ػُبوی‪ ،‬و‪َ٪‬ار يیٌْ هًى ٍا ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫ثيين سَىیي اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٕیبٕز هبٍػی يیٌْ هًى ٍا سٮٺیت ډی ومبیي‪.‬‬ ‫څیپه آیب ؿىیه ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی يیٌْای ثب و‪َ٪‬ار ي ثبيٍَبی هچٸ َبی ایَان ډی سًاوي‬ ‫َمًاٌٍ ٕبُځبٍ ثب‪ٙ‬ي؟ ډظالً اډَيٌُ َمڂبن ډیياوىي ٽٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٭اليٌ ثَ‬ ‫اسًډجیڄ‪ ،‬ٽبډیًن ي څًاُڇ ىیڂَ‪ٕ ،‬الكُبیی اُ ٹجیڄ‪ :‬آٍ‪ .‬ثی‪.‬ػی‪ ،‬ٽبسیً‪ٙ‬ب ي‬ ‫إچلٍ ي ډُمبر ویِ ثٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ٵَيهشٍ ثًى‪ٍّ .‬یڈ ‪ٙ‬بٌ ٽٍ یټ ٍّیڈ‬ ‫ىیپشبسًٍی ي دچیٖی ثًى اځَ ایه ٕالكُب ٍا ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ‬ ‫ډیىاى‪ ،‬ایه ٽبٍ ‪١‬يیز ثب آُاىی ي هًإزَبی ٭بىالوٍ هچٺُبی ایَان ثًى ي‬ ‫اځَ ىٍ هبٍع اُ ایَان اُ آن إشٶبىٌ ډی ٽَى‪ ،‬اُ آوؼب ٽٍ ٍّیمی ثًى ياثٖشٍ‬ ‫اډذَیبڅیِڇ ي ثٍ ‪ًٍٝ‬ر ّاوياٍڇ هبيٍډیبوٍ ىٍآډيٌ ثًى‪ ،‬ثبَُڈ ایه ٽبٍ ثٍ‬ ‫ډٮىبی ه‪ًٞ‬ډز ثب آُاىی ي آُاىیوًاَی هچٸ َبی ایه ډى‪٦‬ٺٍ ثًى ‪َ$‬مبوڂًوٍ ٽٍ‬ ‫‪ٙ‬بٌ ایه ٕالكُب ٍا ىٍ ‪٩‬ٶبٍ ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ىاى!‪ #‬ثىبثَایه آیب ډب ثٍ ٭ىًان‬ ‫ایَاویبوی آُاىیوًاٌ كٸ ويا‪ٙ‬شیڈ ثڂًئیڈ ٽٍ ٵَيهشه ایه ٕالكُب ثٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ‪،‬‬ ‫٭چیٍ ډىبٵ‪ ٬‬هچٸَبی ایَان ثًى؟‬ ‫ي‪٩‬یٶٍ ډب ایه إز ٽٍ ٹجڄ اُ َمٍ اُ ډىبٵ‪ ٬‬هچٸ هًىډبن ىٵب‪ ٫‬ٽىیڈ‪،‬‬ ‫َمبوڂًوٍ ٽٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ویِ اثشيا اُ ډىبٵ‪ ٬‬هچٺُبی هًى ىٵب‪ ٫‬ډی ٽىي‪ .‬ډب‬ ‫َیـڂبٌ اُ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی اوش‪٪‬بٍ وياٍیڈ ٽبٍی ٽٍ ډب ثبیي اوؼبڇ ىَیڈ‪ ،‬ثَایمبن‬

‫‪71‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوؼبڇ ىَي‪ .‬ډشإٔٶبوٍ ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ ثٖیبٍی اُ ډجبٍُان ٽَىٕشبن ؿىیه اوش‪٪‬بٍی ٍا‬ ‫ىا‪ٙ‬شىي ي ثٍ آوُب یبى ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ ثًى ٽٍ ثبیي ‪ًٍٙ‬يی َب ثیبیىي ي ډب ٍا آُاى ٽىىي‪.‬‬ ‫اٽىًن كِة ډب ایه ياٹٮیز ٍا ثَای ا٭‪٢‬بی هًى‪ ،‬هچٸ ٽَى ي هچٸ َبی ىیڂَ‬ ‫ایَان ٍي‪ٙ‬ه ٽَىٌ إز ٽٍ ډب ثبیي هًى ٍإٔبً ډیُىمبن ٍا آُاى ٽىیڈ ي َ​َځِ‬ ‫وجبیي ؿ‪ٚ‬ڈ ثَاٌ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی یب َ​َ ٽٔ ي َ​َ ٹيٍر ىیڂَی ثب‪ٙ‬یڈ ٽٍ اُ‬ ‫هبٍع ثیبیي ي ثَایمبن ىډپَإی ي هًىډوشبٍی سأډیه ومبیي‪ .‬وجبیي اُ اسلبى‬ ‫‪ًٍٙ‬يی اوش‪٪‬بٍ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ ٽٍ َ​َ ؿٍ ٍا ډی هًاَیڈ ىٍٕز ډ‪٦‬بثٸ آن ٭مڄ‬ ‫ٽىي‪ .‬ىٍ ډٺبثڄ‪ ،‬اڅجشٍ َیؾ ىيٕشی َڈ وجبیي اُ ډب اوش‪٪‬بٍ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ َ​َ ؿٍ‬ ‫يی ډیځًیي ډب َڈ ٵًٍاً ا‪٥‬ب٭ز ومبئیڈ‪.‬‬ ‫ثٍ ٭ىًان ومًوٍ‪ٕ ،‬یبٕز اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ایَان‬

‫"همیىی " ىٍ‬

‫و‪ َ٪‬ثڂیَیڈ‪:‬‬ ‫ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی‪ٕ ،‬یبٕز ‪ًٍٙ‬يی َب ىٍ ډٺبثڄ ٍّیڈ همیىی ‪٥‬ی ؿُبٍ ٕبڃ دٔ اُ‬ ‫دیَيُی اوٺالة ایَان اُ ىیي هًى‪ٙ‬بن یټ ٕیبٕز ‪ٝ‬لیق ي ا‪ًٝ‬څی ثًىٌ‬ ‫إز‪ .‬څیپه اُ ىیيځبٌ ډب ٽٍ ٭چیٍ ٍّیڈ همیىی ډجبٌٍُ ډی ٽىیڈ‪ٕ َ​َ ،‬یبٕشی ٽٍ‬ ‫اُ ایه ٍّیڈ كمبیز ومبیي وبىٍٕز‪ ،‬وبهً‪ٙ‬بیىي ي ٱیَا‪ًٝ‬څی إز‪.‬‬ ‫ىڅیڄ ‪ًٍٙ‬يی َب ثَای دی‪ٚ‬جَى ؿىیه ٕیبٕشی ؿیٖز؟ آوُب إشيالڃ ډی ٽىىي‬ ‫ٽٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ٍّیمی ثًى ‪١‬ي اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ي َٕٕذَىٌ آډَیپب‪ٍّ ،‬یڈ همیىی‬ ‫َڈ ىٍٕز إز ٽٍ ‪١‬ي ‪ًٍٙ‬يی إز‪ ،‬څیپه ىٍ َمبولبڃ ‪١‬ي آډَیپبیی ویِ‬ ‫َٖز ‪$‬یب كياٹڄ ډبوىي ‪ٙ‬بٌ َٕٕذَىٌ آډَیپب ویٖز‪ ،#‬اُ ایىَي یټ ىٍػٍ اُ‬ ‫ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ثُشَ إز ي ثَای اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٹبثڄ ٹجًڃسَ‪.‬‬

‫‪72‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډمپه إز ؿىیه ٕیبٕشی اُ څلب‪ ٧‬ثیه اڅمچچی ٕیبٕز ىٍٕشی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬يڅی آیب‬ ‫ډب َڈ ثبیي ډٖئچٍ ٍا اُ ایه ىیيځبٌ ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىَیڈ؟ ثَای هچٸ ٽَى ٽٍ‬ ‫ډير ؿىي ٕبڃ إز ىٍځیَ ډجبٍُ ٌای ٕوز ي ىٍاُډير ٭چیٍ ٍّیڈ همیىی‬ ‫إز ي َ​َ ٍيُ ىٍ ایه ٍاٌ ؿىيیه وٶَ اُ ٵَُوياو٘ ٍا ٵيا ډی ٽىي‪ ،‬آیب ٕیبٕز‬ ‫د‪ٚ‬شیجبوی اُ ٍّیڈ ډیسًاوي ٹبثڄ ٹجًڃ ثب‪ٙ‬ي؟ ثيين ‪ٙ‬ټ‪ ،‬هیَ!‬ ‫ثىبثَایه ډب وٍ ډی سًاویڈ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا ثٍ ػبی هًىډبن ٵَ‪ ٟ‬ٽىیڈ ي اُ‬ ‫اي ثوًاَیڈ ډً‪١‬ٮی ډبوىي ډب ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ي وٍ ډی سًاویڈ هًىډبن ٍا ثٍ ػبی‬ ‫اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثڂٌاٍیڈ ي ٕیبٕشی ډبوىي آن ىٍ دی٘ ځیَیڈ‪.‬‬ ‫ثٍ ٭اليٌ ثبیي ایه ډٖئچٍ ٍا ویِ ا٭الڇ ٽىیڈ ٽٍ ډب وٍ ٵٺ‪ ٤‬ډوبڅٴ سًٕٮٍ‬ ‫ٍياث‪ ٤‬ثبٍُځبوی ي ٵَ​َىڂی ایَان ثب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ي ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‬ ‫ىیڂَ ویٖشیڈ‪ ،‬ثچپٍ ډٮشٺيیڈ َ​َ ٍّیمی ىٍ ایَان ثَ َٕ ٽبٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثبیي ٍياث‪٤‬‬ ‫هًى ٍا ثب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‪ ،‬ایه َمٖبیٍ ثٍِٿ ایَان سًٕٮٍ ثو‪ٚ‬ي‪ .‬ایَان ثٍ‬ ‫٭ىًان یټ ٽ‪ ًٍٚ‬ٽ‪ٚ‬بيٍُی ډی سًاوي ډٺبىیَ ُیبىی ډًاى هبڇ ثٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی‬ ‫ثٶَي‪ٙ‬ي ي ٽبالَبی ‪ٝ‬ىٮشی ٍا اُ آن ٽ‪ ًٍٚ‬هَیياٍی ومبیي‪ .‬ځٌ‪ٙ‬شٍ اُ آن‪،‬‬ ‫ایَان ډی سًاوي اُ ٍاٌ سَاوِیشی اسلبى ‪ًٍٙ‬يی إشٶبىٌ ٽىي ي ثب َِیىٍ ای ثٖیبٍ‬ ‫ٽمشَ ٽبالَبی هًى ٍا اُػمچٍ ځبُ ٍا ثٍ اٍيدب ثَٕبوي ي ٽبالَبی ډًٍى ویبُ ٍا اُ‬ ‫اٍيدب ياٍى ومبیي‪ .‬ٽٖبویپٍ س‪ ًٍٞ‬ډی ٽىىي ا٭ِاڇ یټ سیڈ ٵًسجبڃ اُ اسلبى‬ ‫‪ًٍٙ‬يی ثٍ ایَان یب ‪َٙ‬ٽز آوُب ىٍ ډٖبثٺٍ ‪َ٦ٙ‬وغ ثب سیڈ ایَان كمبیز اُ‬ ‫ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ثًىٌ إز‪ ،‬ا‪ٙ‬شجبٌ ډیٽىىي ي ٍياث‪ ٤‬ثیه‬ ‫وپَىٌاوي‪.‬‬

‫‪73‬‬

‫اڅمچچی ٍا ثٍ هًثی ىٍٻ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثىبثَایه سپَاٍ ډی ٽىیڈ ٽٍ ډب ډوبڅٴ ځٖشَٗ ٍياث‪ ٤‬اٹش‪ٞ‬بىی ي ٵَ​َىڂی‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ثب ٍّیڈ همیىی ویٖشیڈ‪ ،‬څیپه د‪ٚ‬شیجبوی ٕیبٕی اُ ایه‬ ‫ٍّیڈ ٍا ثیډًٍى ډیىاویڈ‪َ .‬مـىبوپٍ ىٍ ُډبن ‪ٙ‬بٌ ویِ كمبیز َبی ٭ؼیجی ٽٍ‬ ‫ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی اُ ‪ٙ‬بٌ ثٍ ٭مڄ ډی آډي‪ ،‬ثٖیبٍ ډبیٍ سإٔٴ ثًى ي ثٍ‬ ‫َیؾ يػٍ ومی سًاوٖشیڈ هًى ٍا ٹبو‪ ٬‬ٽىیڈ ٽ‪ًٍٚ‬ی ډبوىي ٍډبوی ىٽشَای ٭چًڇ‬ ‫اػشمب٭ی ثٍ ډلميٍ‪١‬ب ‪ٙ‬بٌ ثيَي‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ ډی ىاویڈ إبٓ ٭چًڇ اػشمب٭ی ىٍ‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‪ ،‬ډبٍٽٖیِڇ ـ څىیىیِڇ إز‪.‬‬ ‫ایىټ ثب سًػٍ ثٍ سمبډی ډٖبئچی ٽٍ ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬ي‪ٍ ،‬اث‪ ٍ٦‬كِة ډب ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫ًٕٕیبڅیٖشی ثبیي ثَ ؿٍ ډىًاڅی ثب‪ٙ‬ي؟ دبٕن ایه إز ٽٍ ایه ٍاث‪ ٍ٦‬ثبیي‬ ‫ىيٕشبوٍ ثب‪ٙ‬ي یٮىی وٍ ه‪ٞ‬مبوٍ‪ ،‬ډبوىي دبٌٍ ای اُ ځَيَُب ي ىٕشٍ َبی ٕیبٕی‬ ‫ٽٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا ًٕٕیبڃ اډذَیبڅیٖز یب اډذَیبڅیٖز سمبڇ ٭یبٍ‬ ‫ډی‪ٙ‬ىبٕبوىي ي وٍ ىوجبڅٍ ٍيی ثی ؿًنيؿَا‪ ،‬ډبوىي كِة سًىٌ ٽٍ َ​َ ډٖئچٍ ای ٍا‬ ‫ٽٍ ىٍ ‪ًٍٙ‬يی دی٘ ډی آیي ي َ​َ ٕیبٕشی ٍا ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ‪ًٍٙ‬يی ىٍ‬ ‫دی٘ ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ىٍثٖز ٹجًڃ ډی ٽىي ي ثٍ ډياكی آن ډی دَىاُى!‪ .‬اُ ىیيځبٌ‬ ‫ډب دیًوي ىيٕشی ثٍ ایه ډٮىب ویٖز ٽٍ َ​َ آوـٍ ىيٕشبومبن ثوًاَىي ثڂًئیڈ‬ ‫څجیټ!‪.‬‬ ‫ثيين ‪ٙ‬ټ ؿىبوـٍ ډب ثب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی اهشالٳ و‪َ َ٪‬ڈ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪َ​َ ،‬ځِ‬ ‫ثب ایه ٽ‪ ًٍٚ‬اُ ىٍ ه‪ًٞ‬ډز ىٍومی آییڈ‪ ،‬اډب كٸ اوشٺبى ٍا َمًاٌٍ ثَای هًى‬ ‫ډلٶً‪ ٧‬هًاَیڈ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬آیب َ​َ ٽبٍی ٽٍ كِة ىډپَار اوؼبڇ ډی‬

‫ىَي‪،‬‬

‫ډی سًاوي ډًٍى دٖىي كِة ٽمًویٖز اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثب‪ٙ‬ي سب آوپٍ ډب َڈ َ​َ‬ ‫ٽبٍی ٍا ٽٍ ىيڅز ‪ًٍٙ‬يی اوؼبڇ ډیىَي سأییي ومبئیڈ؟‬

‫‪74‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمڂبن ډی ىاوىي ٽٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ىيڅشی إز ثٖیبٍ ٹيٍسمىي ي ثبوٶً​ً‪ .‬ډب‬ ‫َڈ كِة ٽًؿټ ډچز ٽًؿپی َٖشیڈ‪ ،‬اډب آیب ایه ىڅیڄ ډی ‪ًٙ‬ى ٽٍ ډب ٍاث‪ٍ٦‬‬ ‫هًى ٍا ثَ ایه ډجىب دبیٍ ځٌاٍی ٽىیڈ ٽٍ َ​َؿٍ ٍاىیً ډٖپً ثڂًیي‪َ ،‬مبن ٍا‬ ‫اوؼبڇ ىَیڈ؟! اكِاة ي ٕبُډبن َبیی يػًى ىاٍوي ‪$‬ډو‪ًٝٞ‬بً ىٍ هبيٍډیبوٍ‪#‬‬ ‫ډبوىي كِة سًىٌ ایَان ٽٍ َىًُ َڈ هیبڃ ډیٽىىي ٽٍ َ​َ آوـٍ اُ ٍاىیً ډٖپً‬ ‫دو٘ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثبیي ثيين ؿًن يؿَا اُ ًٕی آوُب سپَاٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ؿىیه ٽبٍی‬ ‫و‪ٚ‬بوٍ ‪١‬ٮٴ ي ُثًوی ي ٭يڇ إشٺالڃ آوُبٕز‪.‬‬ ‫وجبیي ٵَاډًٗ ٽَى ٽٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ٝ‬بكت َٕډبیٍ‬ ‫ثٍِځی إز‪ ،‬آوُڈ َمبن ٕیبٕز ډٖشٺچی إز ٽٍ ىٍ دی٘ ځَٵشٍ إز‪.‬‬ ‫سبٽىًن یپی اُ ٍډًُ ډًٵٺیز ډب ىٍ اسوبً َمیه ٕیبٕز ډٖشٺڄ وُٶشٍ إز‪.‬‬ ‫ایه ٕیبٕز‪ ،‬ىٍٕز یب وبىٍٕز َ​َ ؿٍ ثًىٌ ډ‪ٞ‬ىً‪ ٫‬هًىډبن ثًىٌ إز‪.‬‬ ‫ُیَا ډٮشٺيیڈ ٽٍ َیؾ ٽٔ ثٍ اوياٌُ هًى ډب اُ ياٹٮیبر ػبډٮٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ثبهجَ ویٖز ي َڈ ثيان ىڅیڄ إز ٽٍ َیـپٔ ثٍ اوياٌُ هًى ډب ‪ٝ‬الكیز‬ ‫س‪ٞ‬میڈځیَی ثٍ ویبثز اُ ډب ٍا وياٍى‪َ .‬یؾ اٍځبوی ؿٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ یټ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ثو‪ ًٛٞ‬ي ؿٍ ثیه اڅمچچی‪ ،‬ایه كٸ ٍا وياٍى ٽٍ ثيين ا‪٥‬ال‪ ٫‬ډب ىٍثبٌٍ ډب‬ ‫س‪ٞ‬میڈ ثڂیَى‪َ .‬مـىبوپٍ ډب َڈ ثٍ هًى اػبٌُ ومی ىَیڈ ٽٍ ىٍثبٌٍ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ىیڂَی س‪ٞ‬میڈ ثڂیَیڈ‪َ .‬یـڂبٌ وجبیي ډىبٵ‪َ ٬‬یؾ ٽ‪ ًٍٚ‬ي َیؾ كِثی ثَای ډب‬ ‫ډٮیبٍ ٹَاٍ ځیَى‪ .‬سىُب ډٮیبٍ ثَای ډب ډىبٵ‪ ٬‬هچٸ ٽَى ي هچٺُبی ىیڂَ ایَان‬ ‫إز ي ثٔ ي َیؾٽٔ ىیڂَی ٱیَ اُ هچٸ ٽَى ي ٕبیَ هچٺُبی ایَان‪،‬‬ ‫ومیسًاوي ایه ډىبٵ‪ٍ ٬‬ا ثُشَسٮییه ي سجییه ومبیي‪.‬‬

‫‪75‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډٖئچٍ ىیڂَی ٽٍ ثبیي ٍي‪ٙ‬ه ځَىى ایه إز ٽٍ ډب ثٍ ٭ىًان كِة‬ ‫ىډپَار‪ ،‬وجبیي هًى ٍا ياٍى اهشالٵبر ي س‪٢‬بىَبی ډًػًى ډیبن ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫ًٕٕیبڅیٖشی ثىمبئیڈ ي ډظالً ثڂًوٍ ای ٍٕمی اُ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ىٍ ډٺبثڄ ؿیه‬ ‫ػبوجياٍی ٽىیڈ یب ایىپٍ آڅجبوی ٍا اڅڂًی هًى ٹَاٍ ىَیڈ ي َپٌا‪ ...‬څیپه ؿىبوـٍ‬ ‫ځبٌځياٍی یپی اُ ا٭‪٢‬بی كِة ډب‪ ،‬ثو‪ُٚ‬بیی اُ ٕیبٕز هبٍػی ‪ًٍٙ‬يی ٍا‬ ‫ډًٍى اوشٺبى ٹَاٍ ىاى یب ایىپٍ ػىجٍ َبیی اُ ًٕٕیبڅیِډی ٍا ٽٍ ىٍ آوؼب يػًى‬ ‫ىاٍى سأییي وىمًى‪ ،‬ایه اډَ وجبیي كمڄ ثَ آوشی ًٕیشیِڇ ‪١$‬ي ‪ًٍٙ‬يی ثًىن‪ #‬یب‬ ‫آوشی ٽمًویِڇ ‪١$‬ي ٽمًویٖز ثًىن‪ #‬ځَىى‪ .‬ایه ىي یٮىی آوشی ًٕیشیِڇ ي آوشی‬ ‫ٽمًویِڇ ډيسُب إز ىٍ كِة ډب ډلپًڇ ‪ٙ‬يٌ إز‪َ .‬مـىیه اځَ ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی ىٍ‬ ‫ىاهڄ كِة ثٍ ىٵب‪ ٫‬اُ ثٮ‪٢‬ی اُ ٕیبٕز َبی ‪ًٍٙ‬يی ثذَىاُى‪ ،‬وجبیي اي ٍا ثٍ‬ ‫"سًىٌ"ای ثًىن ي اولَاٳ اُ ه‪ ٤‬كِة ډشُڈ ٕبُوي‪ .‬ایه وً‪ ٫‬ثَؿٖت ُىنَب‬ ‫ي اسُبڇ ثٖشه َب ؿیِی إز ٽٍ ډشإٔٶبوٍ اُ ًٕی كِة سًىٌ ٍياع ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز!‬ ‫اٽظَیز ایه ٹ‪٢‬بيسُبی وبىٍٕز ٽٍ ډو‪ًٝٞ‬بً ثٍ هًٍى ػًاوبن ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ ي‬ ‫ډشإٔٶبوٍ ىٍ ډیبن ثٮ‪٢‬ی اُ آوُب‪ ،‬ډًػجبر آ‪ٙ‬ٶشڂی َبی ٵپَی ُیبىی ٍا ٵَاَڈ‬ ‫ٽَىٌ إز‪ ،‬سلٶٍ ایٖز اُ ػبوت ٍَجَان كِة سًىٌ‪ .‬اىثیبر ډىلَٵی ٽٍ اُ‬ ‫ډٲِ ٍَجَان كِة سًىٌ سَايٗ ٽَىٌ‪َ ،‬مڂی و‪ٚ‬بن‬

‫ىَىيٌ ډبٽیبيڅیِڇ‪،‬‬

‫ادًٍسًویِڇ ي ٵَ‪ٝ‬ز‪٥‬چجی إز‪.‬‬ ‫ډشإٔٶبوٍ ثٍ ىڅیڄ آوپٍ ىٍ ایَان ىٕشَٕی ثٍ اىثیبر ا‪ٝ‬یڄ ٕیبٕی ٽبٍ‬ ‫ډ‪ٚ‬پچی ثًىٌ ي َٖز‪ ،‬ایه اىثیبر اولَاٵی ثَ ثبيٍَب ي ا٭شٺبى یټ وٖڄ ٽبډڄ اُ‬ ‫ػًاوبن ډب سأطیَار ًٕئی ځٌا‪ٙ‬شٍ إز‪.‬‬

‫‪76‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثَای آوپٍ ؿىیه ا٭شٺبىار ٵَ‪ٝ‬ز ‪٥‬چجبوٍای ٍی‪ٍٚ‬ٽه ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثبیي ډب اُ یټ‬ ‫‪َ٥‬ٳ ي‪٩‬یٶٍ هًى ٍا ىٍ ډجبٌٍُ ثب آوُب ثٍ اوؼبڇ ثَٕبویڈ ي اُ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ ثٍ‬ ‫ٍٵٺبی هًى سٶُیڈ ومبئیڈ ٽٍ ؿىبوـٍ ډی هًاَىي ثب ډبٍٽٖیِڇ ياٹٮی آ‪ٙ‬ىبیی‬ ‫دیيا ٽىىي‪ ،‬ثبیي كٖبة آطبٍ هًى ډبٍٽٔ‪ ،‬اوڂچٔ ي څىیه ٍا اُ ٭ٺبیي اولَاٵی‬ ‫كِة سًىٌ ي و‪َ٪‬ار دبٌٍ ای اُ ځَيَُب ي ىٕشٍَبی ځمَاٌ ػيا ومبیىي‪ .‬اځَ‬ ‫ٽٖی ډٮشٺي ثٍ ٭چڈ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ډی ىاوي ٽٍ سئًٍی ٭چمی َ​َځِ ديیيٌ ای ایٖشب ویٖز‬ ‫ي ٍيُ ثٍ ٍيُ سپبډڄ دیيا ډی ٽىي‪ .‬ثىیبوڂٌاٍان ډبٍٽٖیِڇ ویِ َ​َځِ ثَ ایه ثبيٍ‬ ‫وجًىٌاوي آوـٍ ٍا ٽٍ ځٶشٍ اوي يكی إٓمبوی إز ي وجبیي ىٕشپبٍی ‪ًٙ‬ى‪ .‬آوُب‬ ‫آ‪ٙ‬پبٍا ځٶشٍ اوي ٽٍ ډبٍٽٖیِڇ ٍاَىمبی ٭مڄ إز ي دیًٕشٍ ویِ ىٍ كبڃ سپبډڄ‬ ‫ډیثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫سٶبير ډب ثب اٽظَیز ځَيَُب ي ىٕشٍ َب ایه إز ٽٍ آوُب ډی ٽً‪ٙ‬ىي ياٹٮیبر‬ ‫ډیُه ډب ٍا ثب سئًٍیُبی هًى ډى‪٦‬جٸ ٕبُوي ي ډب ثَ٭پٔ‪ ،‬ډیهًاَیڈ ثب‬ ‫ثٌَُځیَی اُ سئًٍی ي سؼَثیبر اوٺالثی ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ ي ٽ‪ ًٍٚ‬هًىډبن ي ویِ‬ ‫ىٍيٓ ػىج‪ُٚ‬بی سبٍیوی هچٸ ٽَى‪ ،‬سئًٍیُب ٍا ثب ياٹٮیبر ػبډٮٍ س‪٦‬جیٸ ىَیڈ‪.‬‬ ‫ىٍ ایه ٍاٌ اُ ثَؿٖت ُىوُب وجبیي َ​َآ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬كِة ډب سبٽىًن طبثز ٽَىٌ‬ ‫إز ٽٍ ثَؿٖت ي سُمز ُىوُب ىٍ ٕیبٕز ي ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬یاٗ اطَ ومی ځٌاٍى ي ىٍ‬ ‫آیىيٌ ویِ ثبیي َمیه ٍيٗ ٍا اىاډٍ ثيَي‪.‬‬

‫‪77‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫و‪ٛ‬تا‪ ٜ‬سخٗ‪...‬‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪ًَ ،‬اىاٍ دیڂیَ ًٕٕیبڅیِڇ إز ي ثَای ویڄ‬ ‫ثٍ آن دیپبٍ ډیٽىي‪ .‬څیپه‪:‬‬ ‫ووٖز‪ ،‬إشٺَاٍ ًٕٕیبڅیِڇ ٵٮالً ىٍ ىٕشًٍ ٽبٍ ٍيُ ٹَاٍ وياٍى‪.‬‬ ‫ىيڇ‪ًٕٕ ،‬یبڅیِډی ٽٍ ډی هًاَیڈ دیبىٌ ٽىیڈ‪ًٕٕ ،‬یبڅیِډی إز ىډپَاسیټ‬ ‫ٽٍ ثب ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ ډیُه ډب ٕبُځبٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬اځَ ٱیَ اُ ایه ثب‪ٙ‬ي‪ًٕٕ ،‬یبڅیِډی‬ ‫ياٍىاسی ي ډ‪ٞ‬ىً٭ی هًاَي ثًى‪ ،‬هالٹیز ووًاَي ىا‪ٙ‬ز ي ډًٍى دٖىي ػبډٮٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ٹَاٍ ووًاَي ځَٵز‪.‬‬ ‫ًٕڇ‪ٍ ،‬اث‪ ٍ٦‬ډب ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ٍاث‪ ٍ٦‬ایٖز ىيٕشبوٍ‪" .‬ىيٕشبوٍ "‬ ‫ثٍ ډٶًُڇ وٍ ه‪ًٞ‬ډز ي وٍ ىوجبڅٍ ٍيی ثیؿًنيؿَا‪ .‬ډب ه‪٤‬ډ‪ٚ‬ی ٕیبٕی هًى ٍا‬ ‫سٮییه ډی ٽىیڈ‪ ،‬ؿَا ٽٍ كِة ډٖشٺچی َٖشیڈ ي ؿٍ دَسًان ي ؿٍ ٽڈ سًان‪ ،‬ؿٍ‬ ‫ٽًؿټ ي ؿٍ ثٍِٿ ثب‪ٙ‬یڈ‪ٕ ،‬یبٕز ډٖشٺڄ هًى ٍا ٍَب ووًاَیڈ ٽَى‪ .‬وجبیي‬ ‫سَىیي ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی ا‪ًٝ‬الً د‪ٚ‬شیجبن ډب َٖشىي ي ثبیي َڈ‬ ‫د‪ٚ‬شیجبن ډب ثب‪ٙ‬ىي‪ُ .‬یَا ډب اُ كٺًٷ اوٖبوی ي ډچی هًى ىٵب‪ ٫‬ډی ٽىیڈ‪ .‬اځَ اډَيُ‬ ‫ایه د‪ٚ‬شیجبوی ؿىيان ومبیبن ویٖز‪ ،‬ثی ځمبن ىٍ آیىيٌ ثٍ ‪ًٍٝ‬ر كمبیز ٵٮبڅی‬ ‫ىٍهًاَي آډي‪ ،‬ؿَا ٽٍ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ىٍ هبيٍډیبوٍ سىُب یټ ویَيی اوٺالثی يػًى‬ ‫ىاٍى ٽٍ سب ثٍ كبڃ كمبیز ؿىياوی اُ يی ثٍ ٭مڄ ویبډيٌ إز ي آن َڈ‬ ‫ػىج٘ هچٸ ٽَى ثٍ ‪ ًٍ٥‬ا٭ڈ ي ػىج٘ ډچی ـ ىډپَاسیټ ٽَىٕشبن ایَان ثٍ‬ ‫‪ ًٍ٥‬اه‪ ٜ‬ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ډشإٔٶبوٍ َىًُ ایه ياٹٮیز ٽبډالً ومبیبن وڂَىیيٌ‪ ،‬څیپه‬ ‫ثيين ‪ٙ‬ټ ىٍ آیىيٌ آ‪ٙ‬پبٍ هًاَي ‪ٙ‬ي ي سًػٍ ٽچیٍ آُاىیوًاَبن ػُبن ٍا ثٍ‬

‫‪78‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ًٕی هًى ػچت هًاَي ٽَى ي ىٍ ٭َ‪ٕ ٍٝ‬یبٕی هبيٍډیبوٍ سأطیَ إبٕی‬ ‫هًاَي ځٌا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ىٍ ډجبٌٍُ ىٍاُډير هًى‪ ،‬ډب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا ىيٕز ي َڈ‬

‫دیمبن‬

‫إشَاسْیټ هًى ثٍ كٖبة ډی آيٍیڈ ي َمًاٌٍ ثَ ایه ا٭شٺبى ثبٹی هًاَیڈ ډبوي‪.‬‬ ‫كشی اځَ یټ كِة وبٕیًوبڅیٖز سمبڇ ٭یبٍ َڈ ډی ثًىیڈ ‪$‬ٽٍ ویٖشیڈ‪ #‬ثب ىٍ‬ ‫و‪َ٪‬ځَٵشه ‪َٙ‬ای‪ّ ٤‬ئًدًڅشیټ ‪$‬ػٲَاٵیبیی ـ ٕیبٕی‪ #‬ډیُه ډب‪ ،‬ثبَُڈ ډی ثبیٖشی‬ ‫ىيٕشی ثب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ٍا ؿًن ا‪ٝ‬چی ٍ٭بیز ډیٽَىیڈ‪.‬‬ ‫ثىبثَایه‪ ،‬ډب ثبیي ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی ٕیبٕی ىٍٕز هًى ٍا ٽٍ ډجبٌٍُ ىٍ ٍاٌ إشٺَاٍ‬ ‫ىډپَإی ىٍ ایَان ي ٽٖت هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن إز اىاډٍ ىَیڈ ي‬ ‫وٶً​ًی ٍا ٽٍ ىٍ ایَان ثٍ ىٕز آيٍىٌ ایڈ اٵِای٘ ىَیڈ‪ .‬آوڂبٌ یٺیه ىاٍیڈ ٽٍ‬ ‫وٍ سىُب ٽ‪ًٍَٚ‬بی ًٕٕیبڅیٖشی‪ ،‬ثچپٍ سمبډی ٕبُډبن َبی ډشَٹی ػُبن ي ٽچیٍ‬ ‫آُاىیوًاَبن ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ‪ ،‬دیڂیَاوٍ اُ ډب د‪ٚ‬شیجبوی هًاَىي ٽَى‪.‬‬

‫‪79‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫فصُ ‪2‬‬

‫وشدستاٖ‬ ‫س٘ج ‪ ٚ‬ایستادٌی‬

‫‪80‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪81‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫وشدستاٖ‪ ،‬س٘ج ‪ ٚ‬ایستادٌی‬ ‫وًیٖىيٌ‪ :‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫سَػمٍ ډشه اُ اوڂچیٖی ثٍ ٵبٍٕی‪ :‬ایَع ٭جبىی‬ ‫تخص ا‪َٚ‬‬ ‫ثبیي ىاوٖز ٽٍ سُبػڈ ثٍِٿ ثیڂبنٿان ‪ ،‬ثب٭ض ٭يڇ ځٖشَٗ آثبىاوی ي‬ ‫٭مَان ډى‪٦‬ٺٍ ي ٍ‪ٙ‬ي ػمٮیز ىٍ ٽَىٕشبن ځَىیي‪. ...‬‬ ‫ىٍ سمبڇ ډى‪٦‬ٺٍ ‪َٙ‬ٷ‪ ،‬سَٽبن ٕچؼًٹی ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪1051$‬ڇ‪ ،#‬ډٲًڃ َب ىٍ‬ ‫ٕبڃ ‪1231‬ڇ ي سیمًٍ څىڀ ‪1402$‬ڇ‪ #‬ٽٍ ػِي ا‪ٙ‬ٲبڅڂَان ایَان ‪ ،‬ىٍ سبٍین‬ ‫َبی ثٍِځی ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ سچٺی ډی‪ٙ‬يوي‬ ‫ایه َُٕډیه ث‪ٚ‬مبٍ ډی ٍيوي‪ ،‬ثب ایىپٍ ٹيٍر‬ ‫يڅی ػِ يیَاوی ثَای ٽ‪ ًٍٚ‬ډب اٍډٲبوی ثٍ ىوجبڃ ویبيٍىوي ي ثَای ډيسُب ‪ ،‬٭بډڄ‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر اػشمب٭ی ي اٹش‪ٞ‬بىی ٱیَٹبثڄ ٭الػی ویِ ثَای ډَىڇ ډب ثًىوي‪ .‬ىٍ‬ ‫آٱبُ ٹَن ‪ٙ‬بوِى َڈ‪ ،‬ویَيیی ٽٍ ىٍ ډٺبیٍٖ ثب ٕبیَ ایبالر ډشمَٽِ ثًى َڈ ىٍ‬ ‫ایَان ي َڈ ىٍ كی‪ٍ٦‬ی ٹيٍر ىيڅز ٭ظمبویَب ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ يػًى ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫‪ٙ‬بٌ إمب٭یڄ ‪ٝ‬ٶًی ‪1518 -1502$ #1$‬ڇ‪ #‬ڇؤ ٕٔ ٕچٖچٍ ی ‪ٝ‬ٶًی ٽٍ‬ ‫كبٵ‪ ٨‬ي ډًػي ډٌَت ‪ٙ‬یٮٍ ٭چیٍ ډٌَت سٖىه ٽٍ ډٌ​ٌ ة ٍٕمی ایَان ٹجڄ اُ‬ ‫يی ثًى‪ ،‬سً‪ٝ‬یٍی َٕان ٽَى ىٍ ٽَىٕشبن ٍا ٽٍ ثٍ اي دی‪ٚ‬ىُبى ‪ٙ‬يٌ ثًى سب يی‬ ‫ٍا ىٍ ډجبٌٍُ ٭چیٍ سٖویَ یپی اُ ثىبىٍ ثىبڇ ‪ #porte sublime $‬یبٍی ىَىي‪،‬‬ ‫وذٌیَٵز ي آوُب ٍا ثٍ ُويان اوياهز‪#6$.‬‬

‫‪82‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕچ‪٦‬بن ٭ظمبوی ثىبڇ ٕچیڈ ثیبٍ ‪ ،‬ٽٍ ثب٭ض سلَیټ ٽَىَبی ٕىی ډٌَت ىٍ‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍ ‪ٙ‬مبڃ ٽَىٕشبن ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ ،‬ثب ُیَٽی ایه ٹًڇ ٍا ٭چیٍ كپًډز ‪ٝ‬ٶًیٍ‬ ‫سُییع ډی ومًى‪ٌ ،‬ة ځًوٍای ٽٍ آوُب ثب َمپبٍی سَٻ َب‪ٙ ،‬بٌ إمب٭یڄ ‪ٝ‬ٶًی ٍا‬ ‫ىٍ ػىڀ ثٍِٿ ؿبڅيٍان ىٍ ٕبڃ ‪ 1514‬ىٍ ‪ٙ‬مبڃ ٱَثی ىٍیبؿٍ اٍيډیٍ‬

‫‪،‬‬

‫ډشلمڄ ‪ٙ‬پٖز ٕوشی ٽَىوي‪ .‬ىٍ وشیؼٍ َمیه ػىڀ ي ‪ٙ‬پٖز ایَاویبن ثًى‬ ‫ٽٍ ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ثیه ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ي سَٻ َبی ٭ظمبوی سٺٖیڈ ځَىیي ي ثو٘‬ ‫ُیبىی اُ ایه ډى‪٦‬ٺٍ ‪$‬ٽَىٕشبن‪ #‬ىٍ اهشیبٍ اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٭ظمبوی ٹَاٍ ځَٵز‪ .‬ایه‬ ‫سٺٖیڈثىيی‪ ،‬ىٍ ٹَاٍىاىی ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪ 1639‬ڇ سًٕ‪ٙ ٤‬بٌ ٭جبٓ ي ‪ٙ‬بٌ ډَاى‬ ‫دىؼڈ اډ‪٢‬بء ‪ٙ‬ي‪ ،‬٭مالً ث‪ًٍٞ‬ر ډپشًثی ٍٕمی ىٍ آډي‪ .‬ایه ٹَاٍىاى ثٍ ٭ىًان‬ ‫یټ ٕىي ٹ‪٦‬ٮی ‪ ،‬ثٮيَب ىٍ سمبڇ كًاىص سبٍیوی‬

‫‪ ،‬وٺ٘ وبهً‪ٙ‬بیىيی ثَای‬

‫ٽَىَب ىٍ دی ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ا‪ ٛ‬سڃبً ٽَى ثًى ي اَڄ ثشچیٔ؛ ىٍ ٽشبثی ٽٍ ثٮي ٌ ا وً‪ٙ‬شٍ‬ ‫ٽیڈ اىٍیٔ‪ ،‬ٽٍ ا‬ ‫‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٮىًان ٽٖی ٽٍ‬

‫"ىٍ ٕبڃ ‪1514$‬ڇ‪ #‬سًٕ‪ٕ ٤‬چ‪٦‬بن سَٻ‬

‫‪ ،‬ٵَډبوی‬

‫ىٍیبٵز ومًى سب ٽَىٕشبن ٍا ث‪ًٍٞ‬ر سیًڃ سلز ٵَډبن هًى ىٍآيٍى‬

‫"‪،‬‬

‫‪ٙ‬ىبهشٍ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬اي ٹ‪ٞ‬ي ىا‪ٙ‬ز سب ډََُبی سَٽیٍ ٍا إشلپبڇ ثو‪ٚ‬ي‪.‬‬ ‫اىٍیٔ‪ ،‬ٹجبیڄ ٽَى ٍا ىٍ ‪ً٥‬ڃ ډََُب ډؼيىاً ډٖشٺَ ومًى ي اُ سمبڇ ٹًاویىی ٽٍ‬ ‫اي ٍا ډلييى ډی ومًى ‪ٙ‬بوٍ هبڅی ٽَى‪ .‬ایه ٹًڇ ٽٍ اُ ٹجبیڄ ُیبىی س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫ثًى اُ دَىاهز ډبڅیبر ډٮبٳ ‪ٙ‬يوي ‪ ،‬ثيیىڂًوٍ آوُب ویَيی ٱیَو‪٪‬بډی ایبالر‬ ‫سَٻ ُثبن سچٺی ډی ‪ٙ‬يوي ٽٍ ىٍ ډًاٹ‪َ١ ٬‬يٍی ‪ ،‬ډی سًاوٖشىي ٕذَ ىٵب٭ی‬ ‫ویَيډىيی ثَای سَٽُب ىٍ ډٺبثڄ َؼًڇ َمٖبیڂبن سَٽیٍ ‪$‬ډلًٖة‪ًٙ #‬وي‪ .‬ایه‬ ‫ٕیبٕز سَٻَب‪ ،‬اُ ٕبڃ ‪1514‬ڇ سب ویمٍ ٹَن ‪19‬ڇ اىاډٍ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ىٍ ‪ً٥‬ڃ‬

‫‪83‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ایه ډير‪ ،‬ثٮ‪٢‬ی اُ كپمَاوبن سَٻ ډًػي ٹًاویه وٖجشبً ٹبثڄ سلمچی ثًىوي ٽٍ‬ ‫رٽیي ىا‪ٙ‬ز ي ٕی‪ ٌَ٦‬ی اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٭ظمبوی ٍا‬ ‫ثَ وً٭ی هًىډوشبٍی ٽَىَب أ‬ ‫ډلييى ډیٽَى‪.‬‬ ‫ثٮ‪٢‬ی اُ ایه كپمَاوبن ډلچی ‪ ،‬ځبٌ "ا‪َٙ‬اٳ ٵئًىاڃ" كشی ثب ‪ٙ‬بٌ ایَان ي‬ ‫ٕچ‪٦‬بن سَٽیٍ ٹَاٍى اىَبیی َڈ اډ‪٢‬ب ٽَىوي سب ىٍ ډٺبثڄ دَىاهز ډبڅیبر ي‬ ‫و‪٪‬بٍر ډَٽِ ‪ ،‬ثٍ كٺًٹی ډبوىي ‪َ١‬ة ٕپٍ ثٍ وبڇ هًى وبئڄ ‪ًٙ‬وي ي ىٍ َىڂبڇ‬ ‫‪َٙ‬ي‪ ٫‬ډَإڈ ډٌَجی ډبوىي "ه‪٦‬جٍ"‪ ،‬ثٍ ػبی وبڇ ثَىن اُ إڈ دبى‪ٙ‬بٌ ‪ ،‬آوُب اُ‬ ‫إڈ هًى إشٶبىٌ ډیٽَىوي‪.‬‬ ‫َمبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ویِ ًٽَ ‪ٙ‬ي ‪ ،‬وٍ سىُب ا‪َٙ‬اٳ ُډیه ىاٍ ي ٵئًىاڃ َب‪ ،‬ثچپٍ‬ ‫سمبڇ ٕچٖچٍ َب ي اډیَان ویِ ؿىیه إشٺالڅی ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬اځَؿٍ آوُب ثب َڈ ډشلي‬ ‫وجًىوي ي ځبٌ ىٍ ػىڀ َبی ډى‪٦‬ٺٍای ي ډلچی ‪َٙ‬ٽز ډی‬ ‫كمبیز ‪ٙ‬بٌ ایَان ي یب ىٍ ډًٹٮیز‬

‫ٽَىوي ي هًإشبٍ‬

‫َبی ىیڂَ اُ ٕچ‪٦‬بن سَٽیٍ یبٍی‬

‫ډیهًإشىي‪ .‬یپی اُ ىيٍاوُبی اٹشياٍ ٽَىَب ‪ ،‬ډَثً‪ ٣‬ثٍ سٖچ‪ٕ ٤‬چٖچٍ ثٍِٿ‬ ‫ٽَى "ُويیٍ" ي سٖچ‪ ٤‬ٽَیڈ هبن‬

‫ُوي ىٍ ایَان ‪٥‬ی ٕبڃ َبی ‪-1795‬‬

‫‪1752‬ڇ ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه ياٹٮٍ ٵَ‪ٝ‬شی ‪٥‬الیی ثَای ٽَىَب ډلًٖة ډی ‪ًٙ‬ى ي‬ ‫سبٍین دَ ‪ٙ‬پًَی ثَای آوُب سچٺی ډی ځَىى‪َ .‬مبوڂًوٍ ٽٍ ‪ٝ‬الف اڅيیه ایًثی ‪،‬‬ ‫دبى‪ٙ‬بٌ ٕبیَ ډچڄ ځَىیي‪ ،‬ٽَیڈ هبن ویِ دبى‪ٙ‬بٌ ایَان ځَىیي ي هًى ٍا ومبیىيٌ‬ ‫ډَىڇ یب يٽیڄ اڅَ٭بیب وبډیي‪ .‬ٽىًٖڃ ٵَاوٍٖ ىٍ ثٲياى ىٍ ثبٌٍ ی ٽَیڈ هبن ُوي‬ ‫ىٍ ٕبڃ ‪1763‬ڇ ىٍ وبډٍ ای ٽٍ ثَای دبٍیٔ ٵَٕشبى ایىـىیه ډی‬

‫وًیٖي ‪:‬‬

‫"ٌةو‪ َ٪‬ډیٍٕي ٽٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ‪ ،‬یپجبٍ ىیڂَ ثٍِځی ي ٭‪٪‬مز هًى ٍا سلز‬ ‫ٍَجَی ٽَیڈ هبن ثب ٍٵشبٍ ډَُثبن آډیِ ي دَٕىڄ ویَيډىيٗ ثيٕز آيٍىٌ‬

‫‪84‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إز ي َ​َع يډَع يك‪ٚ‬ز آيٍ ي ٭مچیبر و‪٪‬بډی ثی دبیبن هًى ٍا ثٍ ‪ٝ‬چق ي‬ ‫اډىیز سجيیڄ ٽَىٌ إز‪#7$.‬‬ ‫ٽىًٖڃ ٵَاوٍٖ َمـىیه اٵِيى‬

‫‪ :‬ػبىٌ َب اډه إز‪ ،‬سؼبٍر اكیب‬

‫ءي‬

‫ٽبٍيانَبی ُیبىی اُ هبٍع ثٍ ایَان ډی ٍيوي ‪ 15 .#8$‬سب ‪َِ 20‬اٍ هبوًاىٌ‬ ‫ایَاوی ٽٍ دىبَىيٌ ٽ‪ًٍَٚ‬بی َمٖبیٍ ‪ٙ‬يٌ ثًىوي‪ ،‬ثشيٍیغ ثٍ َُٕډیه ډبىٍی‬ ‫هًى ثَډیځَىوي‪ .#9$‬ٽَیڈ هبن كبډی ٭چڈ‪ ،‬ٵَ​َىڀ ي ىٍ ٭یه كبڃ یټ ډجشپَ‬ ‫ثٍِٿ ثًى‪.#10$‬‬ ‫ډچپڈ‪ ،‬ػُبوڂَى ډ‪ ًٍُٚ‬اوڂچیٖی ىٍثبٌٍ ٽَیڈ هبن ډی وًیٖي ‪" :‬اي ُويځی‬ ‫‪ٙ‬بىډبوٍای ىاٍى ي ډَٿ اي دبیبن ُويځی ٽٖی‬

‫ا ٕز ٽٍ سًٕ‪ ٤‬ډَىڇ ثب‬

‫ًٕځًاٍی ي اوييٌ ثٖیبٍ ‪ًٍٝ‬ر ډی ځیَى‪ .#11$‬آهَیه ٕچٖچٍ كپمَاوی ٽٍ ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ثبٹی ډبوي ‪ٕ ،‬چٖچٍی اٍىالن ثًى ٽٍ ډُمشَیه كپبڇ آ ن‪ ،‬اډبناڅًُ هبن‬ ‫‪1820-1800$‬ڇ‪ #‬ي دَٖٗ هَٖي هبن ٍا ثبیي ًٽَ ومًى ‪ ،‬اٍىالنَب إشٺالڃ‬ ‫هًى ٍا سب ىيٌٍی هَٖي هبن كٶ‪ ٨‬ومًىوي‪ ".‬هَٖي هبن یټ ػىڂؼًی ډ‪ًٍُٚ‬‬ ‫ثًى ٽٍ سب اډَيُ‪َٙ ،‬ف ٹَُډبویَبی اي ُويٌ وڂٍ ىا‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬يٌ إز‪#12$ ".‬‬ ‫ىٍ ٕبڃ ‪1865‬ڇ‪ ،‬ٱالڇ ‪ٙ‬بٌ هبن ياڅی ډى‪٦‬ٺٍ اٍىالن ‪ٙ‬ي‪ .‬ثٮي َب ‪ٙ‬بٌ ایَان‬ ‫ایه ياڅی ٍا وبثًى ومًى ي ٵَى ىٕز و‪ٚ‬بويٌی هًى ٍا ثٍ ػبی اي ډٖشٺَ ومًى ي‬ ‫ثيیه ‪َ٥‬یٸ‪ ،‬آهَیه ‪َ٥‬ف إشٺالڃ ي آُاىی ډى‪٦‬ٺٍ ٽَىٕشبن اُ ىٕز ٍٵز‪.‬‬ ‫ثٮي اُ ٍوغ ثٖیبٍ ٽَىَب ثَ اطَ ‪ٙ‬پٖز اُ ایَاویبن‪ ،‬سَٻ َب سًػٍ هًى ٍا ثٍ‬ ‫ډََُبی ‪َٙ‬ٹی هًى ػچت ومًىٌ ي ثشيٍیغ ىٍ اډًٍ كپبڇ ٽَى ىهبڅز ومًىٌ ي‬ ‫وٶًى هًى ٍا ىٍ آن ډى‪٦‬ٺٍ ځٖشَٗ ىاىوي‪ .‬ىٍ ٕبڃ ‪1830‬ڇ‪ ،‬آوُب ډًٵٸ ثٍ‬ ‫ایؼبى ډَاٽِ ډُڈ و‪٪‬بډی ىٍ ٽَىٕشبن ځَىیيوي ٽٍ اكٖبٓ ډٺبيډز هب‪ٝ‬ی ٍا‬

‫‪85‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډب ثیه اٽَاى ثَاوڂیوز‪ .‬ایه ډٺبيډز َب ثشيٍیغ ‪ٙ‬ير ډیځَٵز ي اوٮپبٓ آن‬ ‫ىٍ اوٺالثُبی ثٮيی آوبن ػچًٌ ومبیی ومًى‪ ،‬اوٺالةَب ي وُ‪٢‬ز َبیی ٽٍ َيٵ٘‬ ‫ثيٕزآيٍىن هًىډوشبٍی یب ډى‪٦‬ٺٍ ای ٵيٍاسیً ثًى ‪ ،‬ایه وُ‪٢‬ز َب یپی ثٮي اُ‬ ‫ىیڂَی سب اياهَ ٹَن ‪19‬ڇ اىاډٍ یبٵز‪ .‬یپی اُ ٽٖبویپٍ ثب ‪ٙ‬ؼب٭ز ثب سَٻ ٌ ا‬ ‫ة وبڇ "ډیَ ٍايويُ" ډ‪ ًٍُٚ‬إز‪ .‬اي څ‪ٚ‬پَ َبیی ٍا‬ ‫ػىڂیي‪ ،‬ډلمي دب‪ٙ‬بٕز ٽٍ ٌ‬ ‫ٵَاَڈ آيٍى ي ثب ٕبهشه إچلٍ َبی َٕى ي ځَڇ َمـًن هىؼَ‪ ،‬سٶىڀ ي كشی‬ ‫سًدوبوٍ‪ ،‬ډٖشٺیمبً ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٍايويُ ٹیبڇ ٽَى‪ .‬يی ثی٘ اُ ‪ 200‬ٹج‪ ٍ٢‬سًح‬ ‫آډبىٌ ومًى ٽٍ ثٮ‪٢‬ی اُ‬

‫آوُب ىٍ ٍياوييُ ي ثٖیبٍی ىیڂَ‬

‫ىٍ ډََُبی‬

‫ٽَىٕشبن وڂُياٍی ډی‪ٙ‬ي‪#13$ .‬‬ ‫ډلمي دب‪ٙ‬ب څ٘ ٻٍی ‪َِ 30‬اٍ وٶَی ٍا ثٖیغ ومًى ي ىٍ ډير ٽمی‬

‫‪،‬‬

‫دیَيُیُبی ثٖیبٍی ٍا ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ی ٽَىٕشبن ثيٕز آيٍى ي ډً‪ٝ‬ڄ‪ ،‬ډبٍىیه ‪،‬‬ ‫ػِیَ ي ثه ٭مَيُ ٍا سلز ٕی‪ ٌَ٦‬ی هًى ىٍآيٍى ي ډىب‪٥‬ٸ سلز وٶً ًٗ ٍا اُ‬ ‫ثٲياى سب ػبیی ٽٍ اډَيُ ډََُبی ایَان‬

‫‪ ،‬٭َاٷ ي ًٍٕیٍ وبډیيٌ ډی‬

‫‪ًٙ‬ى‪،‬‬

‫ځٖشَٗ ىاى‪.‬‬ ‫يی َمـىیه دیمبوی ٍا ثب اثَاَیڈ دب‪ٙ‬ب ياڅی ډ‪ َٞ‬ډىٮٺي ٕبهز سب ثب ٕچ‪٦‬بن‬ ‫ة٭چیٍ اډذَا‪ ًٍ٥‬ی ٭‪٪‬یڈ ٭ظمبوی ثًى‪ .‬ثٮي‬ ‫سَٽیٍ ثؼىڂىي‪َ .‬يٳ‪ ،‬ډجبٌٍُ ىي ػبنٌ‬ ‫ٻ ویَيډىيی‬ ‫اُ سلپیڈ دیمبن ي ٹَاٍىاىَبی ٵی ډبثیه‪ٕ ،‬چ‪٦‬بن ‪$‬٭ظمبوی‪ #‬څ٘ ٍ‬ ‫ثَای َٕٽًة ډیَ ٵَٕشبى‪ .‬ایه ػىڀ وشیؼٍ ای ثَای ٽَىَب ويا‪ٙ‬ز‪ .‬هًى ډیَ‬ ‫سلز وٶً​ً ډالیی ثًى ثٍ وبڇ "ډال دیَ ډلمي" ٽٍ ډٮشٺي ثًى ػىڀ ٭چیٍ هچیٶٍ‬ ‫ځىبٌ ثٍِځی إز‪ ،‬اي ىاي‪٥‬چجبوٍ هًى ٍا سٖچیڈ ٕچ‪٦‬بن ٭ظمبوی ومًى ي ثٍ ًٕی‬ ‫ٹٖ‪٦‬ى‪٦‬ىیٍ ‪$‬إشبوجًڃ اډَيُ‪ #‬ځَیوز ‪ ،‬ٽٍ َٕاوؼبڇ َىڂبڇ ثَځ‪ٚ‬ز اُ ډٖبٵَر ‪،‬‬

‫‪86‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ث‪ ًٍ٦‬ثیَكمبوٍای سًٕ‪ ٤‬ډِىيٍان سَٻ‪ ،‬ىٍ ډى‪٦‬ٺٍی سَاثًٍُان ثٍ ٹشڄ ٍٕیي‪.‬‬ ‫‪ٙ‬بَِاىٌ ي كبٽڈ ػِیَ‪ ،‬ٽٖی ثًى ٽٍ ىٍ ډٺبثڄ یًٍٗ سَٽُب ‪ ،‬ډٺبيډز هًثی اُ‬ ‫ډه ‪٥‬ٸ‬ ‫هًى و‪ٚ‬بن ىاى ي ىٍ ٕبڃ ‪1842‬ڇ‪َُٕ ،‬ډیه ياكيی ٍا ٽٍ ‪ٙ‬بډڄ سمبڇ ا‬ ‫ىٍیبؿٍی يان‪ ،‬ىٍیبؿٍ ی اٍيډیٍ‪ ،‬ډً‪ٝ‬ڄ‪ٍ ،‬ياوييُ ي ثو‪ٚ‬ی اُ ػىًة ٽَىٕشبن‬ ‫ة َ​َكبڃ ىٍ سلَیټ ډٖیلیبن ٭چیٍ ٽَىَب‬ ‫ثًى ٍا ىٍ اهشیبٍ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬سَٽُب‪ٌ ،‬‬ ‫ډًٵٸ ‪ٙ‬يوي‪ .‬ىٍ اثشيا ډٖیلیبن اُ دَىاهز ډبڅیبر ثٍ ىيڅز يٹز هًىىاٍی‬ ‫ډیٽَىوي ٽٍ سًٕ‪ ٤‬ثيٍ هبن ‪ٙ‬يیياً سىجیٍ ي َٕٽًة ‪ٙ‬يوي‪ .‬ثٮياً ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫ٵَاوٍٖ ي ثَیشبویب ثَای سًػٍ ثٍ ُويځی ي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ثُشَ ي‪ ٬١‬یز ډٖیلیبن ‪ ،‬اُ‬ ‫ٕچ‪٦‬بن ٭ظمبوی ىٍهًإز ٽَىوي ٽٍ ىٍ ایه ٍإشب اٹياډبر ‪َ١‬يٍی ثٍ ٭مڄ‬ ‫ٗ ثيٍ هبن ‪ٙ‬پٖز هًٍى ي ثٍ ُويان‬ ‫آيٍى‪ٌ .‬ة هب‪ َ٥‬هیبوز یپی اُ ډه‪ٛ‬يثب ر‬ ‫اٵشبى‪.‬‬ ‫ثٍِځشَیه اوٺالة ایه ىيٌٍ ‪ ،‬ثٍ َىڂبڇ ػىڀ ثیه سَٻ‬

‫َب ي ٍيٓ َب ىٍ‬

‫ٕبڃَبی ‪1853 -1856‬ڇ ٍيی ىاى‪ .‬ایه ػىڀ سلز ٍَجَی ٹَُډبن ډچی‬ ‫ی " َيایز ډی ‪ٙ‬ي‪ .‬ػىڀ ىٍ ډىب‪٥‬ٸ ٽبٍی ي ثًسبن اسٶبٷ اٵشبى ي‬ ‫ٽَى "یِىان ٍٗ‬ ‫ی‬ ‫ثٍ َٕ٭ز ثٍ ډىب‪٥‬ٸ ىیڂَ َٕایز ٽَى ‪ ،‬ث‪ًٍ٦‬یپٍ ىٍ ډير ٽًسبَی ‪ ،‬یِىان ٍٗ‬ ‫ډه‪٥‬ٸ ډبثیه ىٍیبؿٍ ی يان سب ثٲياى ٍا آُاى ٕبهز‪ .‬یپی اُ‬ ‫سمبڇ ا‬

‫ػچً ٌَبی‬

‫ٹبثڄ سًػٍ ایه اوٺالة ‪ ،‬كمبیز ځٖشَىٌ سًىٌ َبی ډَىڇ ډىب‪٥‬ٸ ډوشچٴ ثًى ي‬ ‫ثَهالٳ ىيٍان ٍَجَی ډٖیلیبن ىٍ آن ډى‪٦‬ٺٍ‪ ،‬آوبن ىٍ ػىج٘ ‪َٙ‬ٽز‬ ‫ٽَىوي ي ٽمټَبی ٵَاياوی ومًىوي‪.‬‬ ‫ی ثبڅٰ ثَ ‪َِ 30‬اٍ وٶَ ٍٕیي‬ ‫ىٍ ّاوًیٍ ی ٕبڃ ‪1855‬ڇ‪ ،‬ویَيَبی یِىان ٍٗ‬ ‫ٽٍ ثٮيَب ثب اكشٖبة یًوبویَب ي ا٭َاة سب ‪َِ 100‬اٍ وٶَ اٵِای٘ یبٵز‪#14$ .‬‬

‫‪87‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یِىان ٗیٍ ٕٮی ٽَى ٽٍ ثٍ ویَيَبی ٍيٕیٍ ډچلٸ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬اډب ډشبٕٶبوٍ ډًٵٸ‬ ‫و‪ٚ‬ي‪ .‬ػىڀ سب ىي ٕبڃ اىاډٍ ىا‪ٙ‬ز ‪ ،‬ثٮياً ثَیشبویب ویَيَبیی ٍا ثٍ كمبیز‬

‫اُ‬

‫ی ٍا‬ ‫سَٽیٍ ځٖیڄ ىا‪ٙ‬ز ي ثب ډیبوؼی ڇ أ ډًٍ ډوٶی هًى "ومَيى " یِىان ٗ ٍ‬ ‫س‪ًٚ‬یٸ ٽَى سب ثب ٕچ‪٦‬بن ‪$‬٭ظمبوی‪ #‬آ‪ٙ‬شی ومبیي‪َ .‬مـًن ٕبیَ ډًاٍى ډ‪ٚ‬بثٍ ىٍ‬ ‫ی ویِ ثب ٕچ‪٦‬بن ٹًڃ ي ٹَاٍی ځٌا‪ٙ‬ز ي ةٌ ًٕی إشبوجًڃ‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ‪ ،‬یِىان ٍٗ‬ ‫ٕٶَ ٽَى ي ثيیه سَسیت آن اوٺالة ویِ ىٍ ٽَىٕشبن ٵَي و‪ٖٚ‬ز‪ .‬ةٌ َ​َكبڃ ‪،‬‬ ‫ةكَٽشُبی ثٮيی‬ ‫ی ٭میٺی ٍ‬ ‫ایه وُ‪٢‬ز سأصٍ‬

‫ي ډجبٍُار آُاىیوًاَبن ٽَى‬

‫ىا‪ٙ‬ز ي وبڇ یِىان ٗیٍ​ٍا ىٍ اىثیبر ٭بډیبوٍ ي ٵًڅپچًٍ ډچز ٽَى ‪ ،‬سب اډَيُ‬ ‫ُويٌ وڂٍ ىا‪ٙ‬شٍ إز‪.‬‬ ‫اُىیڂَ اوٺالثُبی ٹبثڄ سًػٍ هچٸ ٽَى‪ ،‬ډی سًان ثٍ وُ‪٢‬ز ي ٍَجَی ‪ٙ‬ین‬ ‫٭جیياهلل ‪ٙ‬مِیىی ىٍ ٕبڃ ‪1880‬ڇ ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَى‪ٙ .‬ین ‪ ،‬سمبڇ ٹيٍر هًى ٍا ثپبٍ‬ ‫ثَى سب ٽَىَبی ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ډشلي ٕبُى ي َٕاوؼبڇ سمبډی ډىب‪٥‬ٸ ډبثیه ىٍیبؿٍی‬ ‫اٍيډیٍ ي يان ٍا آُاى ومًى‪ .‬اي ایه كٺیٺز ٍا هًة ډی ىاوٖز ٽٍ ٵٺ‪ ٤‬ثب‬ ‫ډشليٽَىن ډَىڇ ثَای یټ َيٳ ډ‪ٚ‬شَٻ ي ىٍ ٭یه كبڃ ثب ٕیبٕشی ىيٕشبوٍ‬ ‫ىٍ ٹجبڃ اٹچیز َبی ٕبٽه ىٍ آن ډى‪٦‬ٺٍ إز ٽٍ ډی سًان ثٍ اَياٳ هًى وبیڄ‬ ‫‪ٙ‬ي‪ .‬يٹشی ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪1885‬ڇ‪ ،‬ثٍ اي دی‪ٚ‬ىُبى ‪ٙ‬ي ٽٍ ثٍ ٽ‪ٚ‬ز اٍ ػمٮیز‬ ‫ډٖیلیبن ثذَىاُى‪ ،‬اي دبٕن ىاى‪" :‬سَٻَب ډب ٍا ثوب‪ َ٥‬ډًاُوٍ ٹًا ىٍ ډٺبثڄ‬ ‫ډٖیلیبن ډی هًاَىي ي آوڂبٌ ٽٍ ډٖیلیبن وجب‪ٙ‬ىي ثٍ ٍاكشی ثَ ډب ٱچجٍ هًاَىي‬ ‫ٽَى ي ػىڀ ٭چیٍ ډب ٍا آٱبُ هًاَىي ٽَى!" ‪#15$‬‬ ‫ىٍ ایه ياٹٮٍ ویِ ڇأ ډًٍیه ٕیبٕز َبی إشٮمبٍی ثَیشبویب ‪ ،‬وٺ٘ ډِيٍاوٍ ی‬ ‫هًى ٍا ثبُی ٽَىوي‪ .‬ىٍ ٕوىَاوی ای ٽٍ ‪ٙ‬ین ىٍ ډى‪٦‬ٺٍی وًؿب ایَاى ومًى‪ ،‬ثٍ‬

‫‪88‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ایه وپشٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَى ‪" ،‬يٹشی ٽىًٖڃ ثَیشبویب ىٍ يان ا‪ٙ‬بٌٍ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ثبیي ٽَىَب‬ ‫ٍا ػيی ځَٵز ي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ثٍ وٶ‪ ٬‬هًى‪ٙ‬بن ډی‬

‫هًإشىي ‪ٙ ،‬ین‬

‫ًَ‪ٙ‬یبٍاوٍ اٵِيى‪" :‬ډه ثٍ كَٳ هبٍػی َب يٹٮی ومی ځٌاٍڇ‪ ،‬ٹجڄ اُ سُبػڈ‬ ‫ىيڅز ایَان‪ ،‬ثبیي ډًٹٮیز ٽىًوی ٍا ٽبډالً ػيی ځَٵز سب ثشًان سمبډی‬ ‫َُٕډیه هچٸ ٽَى ٍا اُ ٕی‪ ٌَ٦‬ی كپًډز َبی ایَان ي سَٽیٍ دٔ ځَٵز‪ " .‬اي‬ ‫ثب ٹيٍر كپًډز ډٖشٺڄ ٽَىٕشبن ٍا ثىب وُبى‪ . #16 $‬ٹبثڄ سًػٍ إز ٽٍ ىٍ‬ ‫َبی ایَان ي سَٽیٍ ثب َمپبٍی‬ ‫ایه َىڂبڇ ثب آځبَی اُ ډٺب‪ٝ‬ي ‪ٙ‬ین ‪ ،‬كپًډز‬ ‫یپيیڂَ‪ ،‬آهَیه ي ډُمشَیه اوٺالة آُایوًاَبوٍ ی ډچز ٽَى ٍا سب آن‬

‫ډٺ‪٬٦‬‬

‫َٕٽًة ومًىوي‪.‬‬ ‫ثٮي اُ ایه اوٺالة ‪ #sublime porte $‬ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ىٍیبؿٍ ی يان‪ٕ ،‬چ‪٦‬بن‬ ‫٭ظمبوی ٕیبٕز سً أڇ ثب وَډ٘ ٍا وٖجز ثٍ ٽَىَب ىٍ دی٘ ځَٵز‪ .‬ىٍ ٕبڃ‬ ‫‪1892‬ڇ‪ ،‬ډيآٍ سٮچیڈ ي سَثیز و‪٪‬بډیبن ىٍ ثٮ‪٢‬ی اُ ٹجیچٍ َب أرٕیٔ ځَىیي‬ ‫ٽٍ َيٳ آن ‪ ،‬سَثیز ا٭‪٢‬ب ی ًٕاٌٍ ن‪٧‬اڇ إچلٍ ٕجټ ثًى ي څ‪ٚ‬پَی ٍا َڈ‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ىاىوي‪ .‬ایه څ‪ٚ‬پَ ةٌ وبڇ كمیي یب ٕچ‪٦‬بن كمیي ٽٍ ىٍ آن ُډبن‬ ‫كپمٶَډبیی ىا‪ٙ‬ز ‪ ،‬وبډیيٌ ډی ‪ٙ‬ي‪ .‬سَٽُب ثٍ ایه وً‪ ٫‬ٹ‪ًٚ‬ن‬

‫ىٍ هالڃ ػىڀ‬

‫ډزٕٶبوٍ اٽظَ آوُب ٍا ثَای ٹشڄ ٭بڇ ػمٮیز‬ ‫٭چیٍ ٍيُٕب اكشیبع ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬اډب أ‬ ‫اٍډىٖشبن ثپبٍ ډی ثَىوي‪ .‬ٹ‪ًٚ‬ن یب څ‪ٚ‬پَ كمیي یٍ ثٍ سىُبیی َیـڂًوٍ‬

‫نٹ‪ٚ‬ی‬

‫ډُمی ىٍ ػىڀ ويا‪ٙ‬ز‪ ،‬ډٮٌُا ایه كٌٖه ٍا ثَای سَٽُب ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ٽَىَب ٍا‬ ‫ٌة ٭ىًان یبيٍ سَٽُب‬

‫ٹچمياى ډی ٽَى ‪ ،‬ٽٍ ایه هًى اڅڂًیی ثًى ثَای‬

‫ا٭شمبىٕبُی ثیه كپًډز ٭ظمبوی ي ٽَىَب‪ .‬ىٍ ډٺبڅٍ ای ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪1895‬ڇ‬ ‫وڂب‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬يٌ إز ؿىیه وٺڄ ځَىیيٌ‪" :‬كمڄ ٕالف ي دً‪ٙ‬یين یًویٶًٍڇ ‪ ،‬سًٕ‪٤‬‬

‫‪89‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ًٕاٌٍ و‪٪‬بڇ څ‪ٚ‬پَ كمیي ثٍ هبٍع اٍ دبىځبن ىٍ څل‪٪‬بر آډًُٗ ډمىً‪ ٫‬إز‪،‬‬ ‫ىٍ ‪ًٍٝ‬ر سوچٴ اُ ایه ىٕشًٍاڅٮمڄ‪ًٕ ،‬اٍ ٌ و‪٪‬بڇ َبی څ‪ٚ‬پَ كمیي ثٍ ىاىځبٌ‬ ‫اك‪٢‬بٍ ډی‪ٙ‬يوي‪#17$".‬‬

‫‪90‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫تخص د‪ْٚ‬‬ ‫٘ف‪ٛ‬ر لذست‪ٟ‬ای سّط‪ٌ ٝ‬ش (أپشیاِیستی) دس وشدستاٖ‬

‫ٹَن ثیٖشڈ ىٍ هبيٍډیبوٍ‪ ،‬ىيٍان ډجبٌٍُ ثیَكمبوٍ ٍيٕیٍ‪ ،‬ثَیشبویب ي ٵَاوٍٖ‬ ‫ثًى‪ .‬ایه ډجبٌٍُ ثب يٍيى آڅمبوی َب ‪ٙ‬پڄ ثیَكمبوٍ سَی ٌة هًى ځَٵز‪ .‬ډجبٌٍُ ویِ‬ ‫ىٍ ٽَىٕشبن دبځَٵز ‪ ،‬یٮىی ډى‪٦‬ٺٍ ای ٽٍ ډلڄ ډالٹبر ڇ‬

‫أ ډًٍان ډوشچٴ‬

‫ٹيٍرَبی ثٍِٿ ي ٕچ‪٥ٍ٦‬چت ثًى‪.‬‬ ‫ایه ڇأ ډًٍان یب ىیذچمبر ثًىوي یب اُ ٽبٍځِاٍان ٹيٍر‬

‫َبی اډذَیبڅیٖشی‪.‬‬

‫ڇأ ډًٍان ىيڅز ٕچ‪٥ ٍ٦‬چت ٍيٕیٍ ىٍ ػىڀ ثب ایَان ثٍ ٽَىَب ٭الٹمىي ‪ٙ‬يوي ‪،‬‬ ‫ُیَا ىي ًٕڇ وٶَار اٍس٘ ایَان ٍا ٽَىَب س‪ٚ‬پیڄ ډیىاىوي‪#18$.‬‬ ‫ىٍ هالڃ ػىڀ‪٥ ،‬ی ٕبڃَبی ‪1828 -1829$‬ڇ‪ #‬ٽٍ ثیه ٍيٕیٍ ي سَٽیٍ‬ ‫ٍيی ىاى ‪ ،‬ثو‪ ًٛٞ‬ىٍ ػىڀ ٽَیمٍ‬

‫‪ ،#1835-56$‬ډیِان سًػٍ ٍيٕیٍ‬

‫هياڇ آوبن ىٍ اٍس٘ هًى ثًىوي‪ُ ،‬یَا‬ ‫سِاٍی ثٍ ٽَىَب ثی‪ٚ‬شَ ‪ٙ‬ي ي آډبىٌ آر‬ ‫ٍيٕیٍ ٽَىَب ٍا ډچشی ٍُډىيٌ ډی ىاوٖز ٽٍ ٭چیٍ ٕذبٌ ٕچ‪٦‬بن ٭ظمبوی ة‬

‫ٌ‬

‫هًثی ډیػىڂیيوي ي سًاوٖشٍ ثًىوي دیَيُی ٍيٕیٍ ٍا هىظی ومبیىي‪.‬‬ ‫كپًډزَبی ٍيٕیٍ سِاٍی ي ثَیشبویب ‪ ،‬ثَ ډٖیلیز أرٽیي ىا‪ٙ‬شىي ي ثَ آن‬ ‫ثًىوي سب ثب٭ض سٺًیز اٍاډىٍ سَٽیٍ ٽٍ اٽظَ‬

‫اً ىٍ ٽَىٕشبن سَٽیٍ اٹبډز‬

‫ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬ث‪ًٚ‬وي‪ .‬آوبن ثَ اكٺبٷ كٺًٷ اٍاډىٍ‬

‫‪ ،‬سلز څًای ىیه ډٖیلیز‬

‫دبٵ‪ٚ‬بٍی ډی ومًىوي ي ثيیه ىڅیڄ‪ ،‬ثَ ٵ‪ٚ‬بٍ ٕیبٕی هًى ثَ كپًډز ٕچ‪٦‬بن‬ ‫٭ظمبوی ډیاٵِيىوي ي ثٍ ٽَىَب ثٍ ٭ىًان اوٖبن ىٍ ډٺبثڄ ډٖیلیبن‬

‫‪ ،‬سًػُی‬

‫ويا‪ٙ‬شىي‪ .‬ىٍ َٶشڈ ٕذشبډجَ ‪1880‬ڇ‪ ،‬كپًډز َبی ٍيٕیٍ‪ ،‬ثَیشبویب‪ ،‬ٵَاوٍٖ ي‬ ‫ىیڂَ ٽ‪ًٍَٚ‬بی اٍيدبیی‪ ،‬یبىىا‪ٙ‬شی ياكي ثَای كپًډز ٭ظمبوی ٵَٕشبىوي‪ .‬ایه‬

‫‪91‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یبىىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ىٍ دبٕن ثیبویٍ ای ثًى ٽٍ ىيڅز سَٽیٍ ىٍ ډًٍى اٍاډىٍ‬ ‫ثو٘ ‪َٙ‬ٹی ٽ‪ ًٍٚ‬هًى ‪ٝ‬بىٍ ومًىٌ ثًى ي ػمٮیز آوؼب ٍا‬

‫ی ٕبٽه‬ ‫‪ "1‬ػمٮیز‬

‫ٽ‪ ًٍٚ‬هًى ډلًٖة وپَىٌ ثًى‪.‬‬ ‫ىٍ یبىىا‪ٙ‬ز ایىڂًوٍ ا‪ُ٩‬بٍ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪" :‬وجبیٖشی ٭ىب‪ َٝ‬ثًډی ٽَى‬

‫ٽٍ ىٍ‬

‫ٽًَٖشبنَب ُويځی ډی ٽىىي‪ ،‬ثٍ ډلڄ ُويځی ډٖیلیبن وِىیټ یب ثب آوُب‬ ‫ډٮب‪َٙ‬ر ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ‪ُ ،‬یَا ٽَىَب ٭بډڄ َ​َعيڇٍع ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ډی ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ثبیي‬ ‫ىٍ ځِاٍ‪ٙ‬بر ‪ٙ‬مب ‪ ،‬٭ىًان ٽَىن آډبٍ وٍ ث‪ ًٍ٦‬ٽچی ي ىٍع ىٍ‪ٝ‬ي ‪ ،‬ثچپٍ ثبیي‬ ‫آډبٍ ػمٮیز ډى‪٦‬ٺٍ ث‪ ًٍ٦‬ٽبډڄ ثب سٮياى‪ ،‬ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ځَىى‪#19$ .‬‬ ‫ىٍ هالڃ ػىڀ ػُبوی ايڃ‪ ،‬ٹيٍرَبی اډذَیبڅیٖشی ‪َ١‬يٍی ډی ىیيوي ٽٍ‬ ‫ٽچمٍی "٭ى‪ َٞ‬ٽَى" ٍا ىٍ ډًٍى ٽَىَب ة ٌ ٽبٍ ثجَوي‪ .‬ڇ أ ډًٍیه ٍيٕیٍ ي‬ ‫ثَیشبویب ثَای ىٕشَٕی ثٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٽَىٕشبن ىٍ سالٗ ثًىوي ي ڇ أ ډًٍیه آڅمبوی‬ ‫َڈ ىٍ َمیه ٍإشب ثَ آن ثًىوي ٽٍ وٶً​ً هًى ٍا ىٍ ٹٖمز ػىًثی ٽَىٕشبن‬ ‫سًٕٮٍ ىَىي‪ .‬يآ ډًٓ‪ ،‬ٽىًٖڃ آڅمبن ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٽَىٕشبن‪ ،‬ډًٵٸ ‪ٙ‬ي ٽٍ اُ‬ ‫ډالٹبر څ‪ٚ‬پَیبن ٍيٕیٍ ي ثَیشبویب ‪ ،‬ثب ٽمټ اٽَاى ‪$‬ویَيَبی ٽَى ٕىىيػی‪#‬‬ ‫ػچًځیَی ومبیي‪ .‬ومبیىيځبن ثَیشبویب سَسیجی ىاىوي سب ثٍ ٹجبیڄ ٽچَُ‪ ،‬ځًٍان ي‬ ‫ايٍاډبن ٍ‪ ًٌٙ‬ىاىٌ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثٍ آوُب ‪٥‬ال ډیىاىوي ي آوُب ٍا ٭چیٍ ٹجبیڄ ٕىىيػی‬ ‫سلَیټ ډی ومًىوي‪ .‬ڇأ ډًٍیه آډَیپبیی ویِ ىٍ ايایڄ ٹَن ثیٖشڈ ‪ ،‬سلز ٭ىًان‬ ‫ډجچٲیه ډٌَجی ثٍ ٽَىٕشبن ایَان وٶً​ً ٽَىوي ي ثٮيَب ىٍ ‪ً٥‬ڃ ػىڀ ػُبوی‬ ‫ايڃ‪ ،‬وٺ٘ ډُمی ىٍ كَٽزَبی ډىب‪٥‬ٸ ٍ‪١‬بئیٍ ي ډُبثبى ایٶب ٽَىوي‪.‬‬ ‫ٌةَ​َكبڃ‪ ،‬سالٗ آډَیپب ثَای يٍيى ثٍ ٽَىٕشبن ي ډٺبثچٍ ثب ٹيٍر‬ ‫ىیڂَ‪ ،‬ثٮي اُ ػىڀ ػُبوی ىيڇ ‪٩‬بَ​َ ځَىیي‪.‬‬

‫‪92‬‬

‫َبی‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٍ ىيٍان ػىڀ ػُبوی ايڃ ىٍ ډبٌ ډی ‪ ،1916‬ومبیىيځبن ثَیشبویب ي ٵَاوٍٖ‬ ‫دی٘ثیىی ‪ٙ‬پٖز آڅمبن ٍا ىٍ ػىڀ ومًىٌ ثًىوي‪ ،‬څٌا ٵٮبڅیشُبی َٕإَی هًى‬ ‫ة وبڇ "ٓایپٔ دیپً "‪،‬‬ ‫ٍا ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی هبيٍډیبوٍ آٱبُ ومًىوي‪ .‬ایه ٭مچیبر ٌ‬ ‫"‪ ،"Six. P. Cut‬ثب٭ض سٖچ‪ ٤‬آوُب ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ َمیه ٭مچیبر ثًى ٽٍ‬ ‫اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٭ظمبوی ثٍ ىي ٹٖمز ډلًٍی ‪ ،‬ثیه ٽ‪َ ًٍٚ‬بی اوڂچٖشبن ي ٵَاوٍٖ‬ ‫سٺٖیڈ ځَىیي‪ .‬ٹٖمز "َٕم" اوڂچٖشبن ٽٍ ‪ٙ‬بډڄ َُٕډیه ٭َاٷ‪ ،‬هبوٺیه ىٍ‬ ‫‪ٙ‬مبڃ ي ػىًة ٽَىٕشبن سب آوًٖی ٽًیز ثًى ځٖشَٗ یبٵز ي ویِ ٹٖمز‬ ‫"آثی" ٵَاوٍٖ ٽٍ ‪ٙ‬بډڄ ډىب‪٥‬ٸ اډَيُی ًٍٕیٍ ‪ ،‬څجىبن ي ػىًة سَٽیٍ ‪ٙ$‬مبڃ‬ ‫ٱَثی ٽَىٕشبن‪ #‬ثًى‪ .‬ډى‪٦‬ٺٍ ٵچٖ‪٦‬یىی ة ٌ ‪ًٍٝ‬ر ثو٘ ثیه‬

‫اڅمچچی څلب‪٧‬‬

‫ځَىیي‪.‬‬ ‫يُیَ اډًٍ هبٍػٍ ٍيٕیٍ ‪ُ ،‬يوًٳ‪ ،‬ٹجالً اُ ایه سً‪٥‬ئٍ هجَ ىا‪ٙ‬ز ي ډًاٵٺز‬ ‫ة ‪ ٣َٙ‬ياځٌاٍی ایبالر ‪َٙ‬ٹی سَٽیٍ ي سَاثًٍُان ثٍ ٽ‪ٍ ًٍٚ‬يٕیٍ ‪،‬‬ ‫هً ى ٍا ٌ‬ ‫ثب آن سٺٖیڈ ثىيی ا٭الڇ ومًى‪ .‬ثيیه سَسیت‪ ،‬ٹٖمز ا٭‪٪‬ڈ َُٕډیه ٽَىٕشبن‬ ‫ثیه ایه ٍٕ ویَيی ٕچ‪ٍ٦‬ځَ سٺٖیڈ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫‪ٙ‬بَِاىٌ ‪ٙ‬بهًٕپی‪ ،‬ٽىًٖڃ ٍيٕیٍ سِاٍی ىٍ ىډ‪ٚ‬ٸ ٹجڄ اُ ػىڀ ػُبوی‬ ‫ايڃ ي ومبیىيٌی ا‪ٝ‬چی ‪ٍ$‬يٕیٍ‪ #‬سِاٍی ىٍ ٽَىٕشبن‪ُ ،‬ډبن ػىڀ وً‪ٙ‬شٍ إز‪:‬‬ ‫"ٽبٍ ٵًٷ اڅٮبىٌ ای اوؼبڇ ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ ٽٍ وشیغسبً ثب٭ض وبثًىی كپًډز سِاٍَب ي‬ ‫ٹیبڇ ٵًٍیٍ ثًىٌ إز‪#22$ ".‬‬ ‫ایه ٕوه ثيیه ډٮىی إز ٽٍ اوٺالة ثًٍّيا ـ ىډپَاسیټ ٍيٕیٍ ىٍ ٵًٍیٍ‬ ‫‪ ،1917‬ىٍ وشیؼٍ ٽمټَب ي سالَٗبی يی ‪ًٍٝ‬ر ځَٵشٍ إز‪.‬‬

‫‪93‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىيځڄ ډی وًیٖي‪ :‬ىٍ كٺیٺز اوٺالة ٍيٕیٍ ثب اوٺالة ًٕٕیبڅیٖشی اٽشجَ‬

‫‪،‬‬

‫ه‪ ٤‬دبیبوی ثَ ٕیبٕز سِاٍَب ٽ‪ٚ‬یي‪ .‬ٹمبٍی هًویه ٽٍ ثب َٕوً‪ٙ‬ز هچٸ ٽَى‬ ‫ځٌَ هًٍىٌ ثًى ي ډًٍى سًػٍ ػيی ىیڂَ اثَ ٹيٍر َب ٹَاٍ ويا‪ٙ‬ز ي ثٍ ثبهز‬ ‫سِاٍَب ډىؼَ ځَىیي‪#23$.‬‬ ‫ٓیپٔ دیټي " ي ٕبیَ ٭مچیبر‬ ‫اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ‪ ،‬ىٍ كٺیٺز ‪َ٥‬ف ٭مچیبر " ا‬ ‫اډذَیبڅیٖشی ٍا ډلً ي ىٍ ډٺبثڄ ‪ ،‬ثٍ ډَىڇ ي هچٸَبی هبيٍډیبوٍ ‪$‬ىٍ آن ُډبن ‪#‬‬ ‫‪ٙ‬یًٌ ډٺبيډز ي ډٺبثچٍ ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی ٕچ‪ ٍ٦‬ځَ ٍا آډًهز‪ .‬اوٺالة‬

‫‪1917$‬ڇ‪#‬‬

‫ىٍ ٍيٕیٍ ‪ ،‬دیبډيی َمـًن اوٺالة َبی ایَان ي سَٽیٍ ٍا ىٍ دی ىا‪ٙ‬ز‬

‫‪،‬‬

‫َمـًن س‪ٚ‬پیڄ كپًډز آ ًٍثبیؼبن ىٍ ایَان ي ػمًٍُی ٽَىٕشبن ىٍ ډُبثبى ‪،‬‬ ‫ٽٍ ډىؼَ ثٍ س‪ٚ‬پیڄ اوؼمه َب ي ‪ًٍٙ‬اَبیی ىٍ ٕىىيع ‪ٕ ،‬ٺِ ي ٽَډبو‪ٚ‬بٌ ویِ‬ ‫ځَىیي‪ًٍٙ .‬ای اوٺالثی ډُبثبى ثٍ ٵَډبويَی یټ ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ډَىډی ي ډچی ثىبڇ‬ ‫ٹب‪١‬ی ٵشبف ‪ٙ‬پڄ ځَٵز ي ‪ًٍٙ 10‬ای اوٺالثی ىیڂَ ویِ ىٍ ٽَډبو‪ٚ‬بٌ س‪ٚ‬پیڄ‬ ‫‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ َمبن ُډبن ‪ ،‬ػىج٘ ٹجبیڄ ٽَى ُثبن ‪ٙ‬پبٻ ىٍ ا‪َ٥‬اٳ ٍ‪١‬ب ئیٍ آٱبُ‬ ‫‪ٙ‬ي ي ‪ٙ‬ٮبٍ هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن ث‪ ًٍ٦‬ػيی ډ‪َ٦‬ف ځَىیي‪.‬‬ ‫ىٍ سَٽیٍ ثب دیَيُی ‪$‬ي إشٶبىٌ اُ دیَيُی ‪ #‬ػًاوبن سَٻ ي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ‬ ‫سَٽیٍ‪ ،‬ٽَىَب ویِ ٹيڇ َبی َٕیٮی ٍا ثَای إشٺالڃ ایبڅز ٽَىٕشبن ثَىا‪ٙ‬شىي‪.‬‬ ‫و‪َٚ‬یٍ "ٽَىٕشبن" ىٍ ٕبڃ ‪1898‬ڇ ثٍ ٭ىًان ايڅیه و‪َٚ‬یٍ ٽَىی ‪ ،‬اثشيا ىٍ‬ ‫ډ‪ َٞ‬ي ٕذٔ ىٍ ّوً ؿبح ‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ٕبڃ ‪1908‬ڇ و‪َٚ‬یٍی "ٍَسبيی ٽًٍى "‪،‬‬ ‫"هًٍ‪ٙ‬یي ٽَى" ٌةث‪ًٍٞ‬ر ثًڅشىی ‪ ،‬ػُز دی‪َٚ‬ٵز ي سَٹی اػشمب٭ی ٽَىٕشبن‬ ‫ىٍ ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه سًُی‪ ٬‬ځَىیي‪ .‬ثٍ ىوجبڃ آن و‪َٚ‬یٍ ی "ٍيّا ٽًٍىٕشبن" ٌة‬ ‫ؿبح ٍٕیي‪ .‬ایه ډجبٍُار سًٕ‪ٍ ٤‬ي‪ٙ‬ىٶپَان ا‪َٙ‬اٳ‬

‫‪94‬‬

‫ُاىٌ ٽَى ي ځَي ٌ َبی‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫وبٕیًوبڅیٖشی ثب اَياٳ ځٖشَٗ سٶپَ ډجبٌٍُ ثَای اكٺبٷ كٺًٷ ډچی ي آُاىی‬ ‫ٽَىَب اُ ٕچ‪ ٍ٦‬ډشؼبيُیه ‪ًٍٝ‬ر ډیځَٵز‪.‬‬ ‫ػىڀ ػُبوی ايڃ ‪ ،‬ثب٭ض ‪ٙ‬پٖز ٵٮبڅیز ځَيٌ ٌ ای ٽَى ي سًٹٴ ډجبٍُار‬ ‫آوبن ځَىیي‪.‬‬ ‫ډٺبډبر سَٻ ػىڀ هًى ٍا ثٮىًان ػُبى ډٺيٓ ‪$‬ػىڀ دیَيان ډلمي ٭چیٍ‬ ‫ٽٶبٍ‪ #‬ىٍ ډٺبثچٍ ثب ى‪ٙ‬مىبن هًى وبډیيوي ي ٽَىَب ٍا ىٍځیَ ایه ػىڀ ٕبهشىي ي‬ ‫ثيیه ‪َ٥‬یٸ ډجبٍُار إشٺالڃ ‪٥‬چجبوٍ ي آُایوًاَبوٍ ی ٽَىَب ډشًٹٴ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ډجبٍُاسی ٽٍ ډیٍٵز ىٍ ‪ً٥‬ڃ ػىڀ‪ ،‬ویَيډىيسَ ي ڇوٖؼڈ سَ ‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫كپًډز سَٽیٍ‪ٕ ،‬یبٕز اوُياڇ ٽَىَب ٍا ڇىو‪ َ٪‬ىا‪ٙ‬ز ي ثب َمیه وٺ‪ ٍ٦‬و‪، َ٪‬‬ ‫سٮياى ُیبىی اُ ٍَجَان ٽَى ٍا وبثًى ٕبهز‪ .‬اُ ًٕی ىیڂَ ثٍ ثُبوٍ‬

‫ی‬

‫دی‪َٚ‬ٵز ډى‪٦‬ٺٍ‪َِ 700 ،‬اٍ وٶَ اُ ٽَىَب ٍا اُ اٹبډشڂب َبی‪ٚ‬بن سٲییَ ډپبن‬ ‫ىاىوي ٽٍ ثٖیبٍی اُ آنَب سبة ي سًان ایه ډُبػَر ٍا ويا‪ٙ‬شىي ي اُ ډیبن‬ ‫ٍٵشىي‪#25$.‬‬ ‫ػىڀ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ثٍ ػِ ٵٺَ‪ٕ ،‬شڈ‪ ،‬ٹشڄ ٭بڇ ي وبثًىی سًىٌ َبی ُكمشپ٘‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬طمٌَای ثٍ ىوجبڃ ويا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ثٮي اُ اوٺالة اٽشجَ‪ ،‬ىٍ ‪ 13‬اٽشجَ ‪1918‬ڇ‪ ،‬ٹَاٍىاى ‪ٝ‬چلی ىٍ ډيٍٓ‬ ‫ډىٮٺي ځَىیي ٽٍ ثب٭ض سٖچیڈ ثال‪ ٣َٙ‬سَٽیٍ ځَىیي‪ .‬ىٍ ٭یه كبڃ ایه ٹَاٍىاى‬ ‫ثٍ ډٮىی ٕٺً‪ ٣‬اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٭ظمبوی ثًى ‪ .‬ثٮي اُ ػىڀ‪ٕ ،‬بُډبوُبی سَٽیٍ ي‬ ‫ٍيُوبډٍَبی آن ٽ‪ ، ًٍٚ‬ٵٮبڅیز يٕیٮی ٍا ىٍ ػُز إشٺالڃ َُٕډیه هًى ثٍ‬ ‫ة ىڅیڄ اوٺالة ًٕٕیبڅیٖشی اٽشجَ‪ ،‬ډٺبډبر‬ ‫٭مڄ آيٍىوي‪ .‬ىٍ َمیه ىيٍان ٌ‬ ‫ةای سًٕٮٍی اډًٍ اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی‬ ‫‪ًٍٙ‬يی ىٍ اثشيا سالَٗبی ٕبُويٌای ٍ‬

‫‪95‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ةكًاىص ٽ‪َ ًٍٚ‬بی َمٖبیٍ ځٌا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫رطیَار َمٍ ػبوجٍای ٍ‬ ‫هًى ومًىوي ٽٍ أ‬ ‫ىٍ ايایڄ ىٕبډجَ ‪1917‬ڇ‪ ،‬ا٭الډیٍ ډ‪ًٍٙ ًٍُٚ‬يی ډىش‪ َٚ‬ځَىیي‪ .‬ایه‬ ‫ا٭الډیٍ ثٍ ُكمشپ‪ٚ‬بن ډٖچمبن ٍيٕیٍ‪ ،‬آُاىی ثی‪ٚ‬شَی ډی‬

‫ىاى ي ډٖئچٍ‬

‫ډچیز َبی آن ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا ىٍ ٍإشبی آُاىی إشٶبىٌ اُ كٺًٷ ٵَ​َىڂی ي اىاٌٍ‬ ‫ة ىٕز هًى ‪ ،‬سَٖی‪ ٬‬ډی ومًى‪ .‬ایه ا٭الډیٍ سًػٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی َمٖبیٍ‬ ‫اډًٍ هًى ٌ‬ ‫ي ثباله‪ ٜ‬ډچیز َبی آن ٽ‪ًٍَٚ‬ب ٍا ٌة هًى ػچت ومًى ي ىٍ سٮی ین ُويځی‬ ‫آیىيٌ ډچڄ سلز ٕشڈ آن ٽ‪ًٍَٚ‬ب ‪ ،‬وٺ٘ ڇ ؤ طَی ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ر أ طیَ سبٍیوی ایه‬ ‫ٍيیياى ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ثٺيٍی ٭‪٪‬یڈ ثًى ٽٍ ىٍ ٽَډبو‪ٚ‬بٌ ىٍ ٕبڃ‬ ‫‪1918‬ڇ‪َ ،‬مبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ًٽَ ځَىیي‪ ،‬ؿىيیه ‪ًٍٙ‬ا ىٍ ډیبن ٽَىَب س‪ٚ‬پیڄ‬ ‫ځَىیي ٽٍ ډىؼَ ثٍ ػًٗ ي هَيٗ ډجبٍُار إشٺالڃ ‪٥‬چجبوٍی ؿ‪ٚ‬مڂیَی ىٍ‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍ ځَىیي‪ .‬ىٍ ٕبڃ‬

‫‪1919‬ڇ‪ ،‬ډجبٍُار إشٺالڃ ‪٥‬چجبوٍ ای ثٍ ٍَجَی‬

‫ډ‪٦ٞ‬ٶی ٽمبڃ ىٍ َٕسبَٕ سَٽیٍ آٱبُ ځَىیي‪ .‬ىٍ ډبٌ ػًالی َمبن ٕبڃ‬

‫‪،‬‬

‫س‪ٚ‬پچی اُ ٍَجَان ثًٍّيای ډچی ي ٕبُډبن َبی ي‪٥‬ه دَٕز ٕبٽه سَٽیٍ ثَ دب‬ ‫ځَىیي‪ ،‬ٽٍ آوَا "اػشمب‪ ٫‬ىٵب‪ ٫‬اُ كٺًٷ آوبسًڅی ‪َٙ‬ٹی" وبډیيوي‪ .‬ىٍ ایه ُډبن‬ ‫ػچٍٖای ىٍ اٍٍُيڇ س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي ٽٍ ثٮ‪٢‬ی اُ اٹ‪ٚ‬بٍ آځبٌ ي ٕیبٕی ٽَى ٽٍ اُ‬ ‫َیـڂًوٍ یبٍی ي ٽمپی ىٍ ٍاٌ ډجبٍُار ډچز سَٻ ىٍ ډٺبثڄ ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫ډشؼبيٍ ىٍیٰ نٽَ ىٌ ثًىوي‪ ،‬ىٍ آن ‪َٙ‬ٽز ٽَىوي‪ .‬ٽَىَب ا٭شٺبى ىا‪ٙ‬شىي ٽٍ‬ ‫دیَيُی سَٻ َب‪٥ ،‬جٸ ي٭يٌ ډٺبډبر سَٽیٍ آن ُډبن‪ ،‬ثب٭ض ‪ٙ‬ىبهز كٺًٷ ډچی‬ ‫آوُب هًاَي ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫َىڂبډی ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪1920‬ڇ‪ ،‬ډؼچٔ ثٍِٿ سَٽیٍ ىٍ آوپبٍا س‪ٚ‬پیڄ‬ ‫ځَىیي‪ 72 ،‬ومبیىيٌ ٽَى ىٍ آن ډ‪ٚ‬بٍٽز ىا‪ٙ‬شىي ‪ ، #26 $‬ٽٖبوی ٽٍ ثٍ ٭ىًان‬

‫‪96‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ومبیىيٌ ٽَىَب‪ ،‬ثب سَٻ َب ىٍ ػَیبن ډجبٍُار ٽٖت إشٺالڃ ‪َ ،‬مپبٍی ٽَىٌ‬ ‫ثًىوي‪ .‬ىٍ اير ٕبڃ ‪1920‬ڇ‪٥ ،‬جٸ ډٮبَيٌ "ٕه ٍُ" ٽٍ ثو‪ٚ‬ی اُ ډٮبَيٌ ی‬ ‫"يٍٕبی" ثًى‪ ،‬ا‪ًٝ‬څی ثَ ىيڅز سَٽیٍ سلمیڄ ځَىیي‪.‬‬ ‫ثَیشبویب‪ ،‬ٵَاوٍٖ‪ٍ ،‬يٕیٍ ‪ ،‬ایشبڅیب‪ ،‬ؿپٖچًاٽی‪ ،‬اٍډىٖشبن‪ ،‬ثچْیټ‪ ،‬كؼبُ ‪$‬ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫٭َثٖشبن اډَيُ‪ #‬ي آډَیپب ىٍ یټ ًٕ ي ٕچ‪٦‬بن سَٽیٍ ىٍ ًٕی ىیڂَ ٹَاٍ‬ ‫ىا‪ٙ‬شىي‪ .‬ومبیىيٌ ٽَىَب ‪َٙ ،‬یٴ دب‪ٙ‬ب ثًى ٽٍ ىٍ آن ٽىٶَاؤ ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ىٍ‬ ‫آن ٹَاٍىاى ‪ ،‬ډًاٍىی ویِ ىٍ ډًٍى ٽَىٕشبن ڇ‬

‫‪3‬‬

‫ؤ ٽي ‪ٙ‬يٌ ثًى‪$ .‬ثو٘‬

‫ډبىٌی‪ .#62‬ایه ٽمیٖیًن ىٍ إشبوجًڃ ثَدب ځَىیي ي ٍٕ ٭‪ ً٢‬اُ كپًډز َبی‬ ‫ثَیشبویب‪ ،‬ٵَاوٍٖ ي ایشبڅیب ىٍ آن ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شٍ اوي‪ .‬آوبن ډلشَډبوٍ ډشٌٽَ ‪ٙ‬يوي‬ ‫ٽٍ ىٍ هالڃ ‪ 6‬ډبٌ‪َ٥ ،‬كی ٍا ثَای هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن ي سٖچ‪ ٤‬ٽَىَب ىٍ‬ ‫‪َٙ‬ٷ ٍيى ٵَار ي ػىًثی سَیه ٹٖمز ډََُبی اٍډىٖشبن‪َ ،‬مبوڂًوٍ ٽٍ ىٍ‬ ‫ډبىٌی ‪ 17‬ي ‪ 11‬ي ثىي ‪2‬ي‪ 3‬٭ىًان ځَىیيٌ ثًى‪ ،‬اٍا ٌئ ىَىي‪ .‬ؿىب نؿٍ ىٍ ایه‬ ‫وًاكی‪ ،‬وباډىیای اسٶبٷ ډی اٵشبى‪ ،‬ثبیي سًٕ‪ ٤‬ٽڈیٕیًن كپًډز َبی ٵًٷ اڅٌٽَ‪،‬‬ ‫ډًٍى ٍٕیيځی ٹَاٍ ډی ځَٵز ‪ .‬ایه ‪َ٥‬ف ‪ٙ‬بډڄ ډلبٵ‪٪‬ز اُ آ‪ًٍٙ‬ی‬

‫َب‪،‬‬

‫ٽچياویَب ي وْاىَبی ىیڂَ ي اٹچیز َبی ډٌَجی ایه ډىب‪٥‬ٸ ډی ځَىیي‪ .‬ثىبثَایه ‪،‬‬ ‫ٽڈیٕیًوی ډش‪ٚ‬پڄ اُ ا٭‪٢‬ب ی كپًډز َبی ثَیشبویب‪ ،‬ٵَاوٍٖ‪ ،‬ایشبڅیب‪ ،‬ایَان ي‬ ‫ومبیىيځبن ٽَىٕشبن‪ ،‬ډىب‪٥‬ٸ ډًٍى و‪ٍ َ٪‬ا ىیيوي ي س‪ٞ‬میڈ ځَٵشىي ٽٍ ؿٍ‬ ‫ا‪ٝ‬الكبسی ىٍ ډَُ سَٽیٍ ‪ ،‬ىٍ ‪ًٍٝ‬ر څِيڇ ثبیي ثپبٍ ځَٵشٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ایه ٹَاٍىاى ي‬ ‫ٗ‪.‬‬ ‫٭مچیبر ډ‪ٚ‬بثٍ‪َ ،‬مِډبن ‪ٙ‬بډڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان َڈ ډی ى‬

‫‪97‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫تخص س‪ْٛ‬‬ ‫٘ىات ٔ‪ٔ ٟٓ‬عا‪ٞ‬ذ‪ٜ‬‬

‫ډبىٌ ‪ :63‬كپًډز سَٽیٍ اُ‬

‫ایه دٔ ‪ ،‬ډًاٵٺز ډی ومبیي ٽٍ ډؼَی‬

‫س‪ٞ‬میمبر َ​َ ىي ٽمیٖیًن ٵًٷ اڅٌٽَ ىٍ ډبىٌ ‪ 62‬ثًىٌ ي ىٍ ٭َ‪ 3 ٟ‬ډبٌ‬ ‫كپًډزای ډٌٽًٍ‪ ،‬ډًاٍى ډًٍى سًاٵٸ ٍا اػَا ومبیي‪.‬‬ ‫ٌ‬ ‫ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب‬ ‫ډبىٌ ‪ :64‬اځَ ىٍ هالڃ یټ ٕبڃ ‪ ،‬ډٮبٌ ىٌ ٵٮچی ٭مچی و‪ًٚ‬ى‪ ،‬هچٸ ٽَى ي‬ ‫َُٕډیه آوُب ٽٍ ىٍ ډبىٌ ی ‪ 62‬ىٍع ځَىیيٌ‪ ،‬سًٕ‪ ٤‬هًى آوُب ي ‪ًٍٙ‬ای‬ ‫ومبیىيځبن ډچڄ ‪ ،‬ثب سًػٍ ثٍ اٽظَیز ػمٮیز آوؼب اىاٍ‬

‫ٌ هًاَي ‪ٙ‬ي‪ ،‬اڅجشٍ‬

‫ؿىبوـٍ ٍأی ډَىڇ ٽَى‪ ،‬ػيایی ي إشٺالڃ اُ سَٽیٍ ثب‪ٙ‬ي ي ‪ًٍٙ‬ا َڈ و‪َ٪‬‬ ‫ډًاٵٸ ىَي‪ ،‬ډَىڇ ٽَى ‪ٙ‬بیٖشٍ ؿىیه إشٺالڅی َٖشىي ي ایه هًإز ثبیي‬ ‫ثيانَب سٶًی‪ ٠‬ځَىى‪ .‬سَٽیٍ ویِ ىٍ ایىؼب ډًاٵٸ اػَای ؿىیه ٵَډبوی إز ي‬ ‫ثبیي اُ سمبډی كٺًٷ ي ډِایبی هًى ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ؿ‪ٚ‬ڈ دً‪ٙ‬ی ومبیي‪ .‬ډ‪َٚ‬يف ؿىیه‬ ‫ٵَډبوی ثب ډًاٵٺز وبډٍ ػياځبوٍای‪ ،‬ډبثیه ٹيٍر َبی ا‪ٝ‬چی ډشلي سَٽیٍ ډىٮٺي‬ ‫ډیځَىى‪ٝ .‬ييٍ ؿىیه ٵَډبوی‪ ،‬كٸ ا٭شَا‪ ٟ‬ي ىهبڅز ویَيَبی ډشلي سَٽیٍ ٍا‬ ‫ثٍ َىڂبڇ س‪ٚ‬پیڄ ٽَىٕشبوی آُاى‪ ،‬اُ آوُب ډیځیَى‪.‬‬ ‫ایه ډىب‪٥‬ٸ ‪ٙ‬بډڄ ثو٘ ډً ‪ٛ‬ڃ َڈ ډی ‪ًٙ‬ى‪ .‬دَٕ‪ٚ‬ىبډٍَب ثٍ ایه كٺیٺز‬ ‫ا‪ٙ‬بٌٍ ىاٍى ٽٍ ثَیشبویب ي ٵَاوٍٖ یٮىی ٹيٍر َبی اډذَیبڅیٖشی يٹز ‪ ،‬ىٍ ٹَاٍىاى‬ ‫"ٕه ٍُ" ٍ‪١‬بیز هًى ٍا ډجىی ثَ هًىډوشبٍی هچٸ ٽَى ا٭الڇ ىا‪ٙ‬شٍ اوي‪ ،‬ٽٍ‬ ‫ىٍ ثىي ‪ ،14‬ثَإبٓ وٺ‪ ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی "يیچًٖن " ثَ آن رأ ٽیي ځَىیيٌ إز‪.‬‬ ‫ډُمشَیه ٭بډڄ سًػٍ آوُب ثٍ ډًاٍى ٵًٷ‪ ،‬ػچًځیَی اُ ځٖشَٗ ثیياٍی ډچز‬ ‫رطیَدٌیَی اُ ‪ٙ‬ٮبٍَبی ايڅیٍ ی اوٺالة ًٕٕیبڅیٖشی ثًى‪ .‬اثَ ٹيٍسُب‬ ‫ٽَى ي أ‬

‫‪98‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ّیټ ‪،‬‬ ‫ډشَ‪ٝ‬ي ثًىوي ٽٍ ایبڅز َبی سلز أرطیَ ٵئًىاڃَب ٍا ثٍ یټ وٺ‪ ٍ٦‬إشَا ر‬ ‫ثَای ثٌَُثَىاٍی اُ وٶز ٹٶٺبُ سجيیڄ ومبیىي‪ .‬ایه ٭مچیبر اثَ ٹيٍرَب ‪ ،‬ډبثیه‬ ‫ٽَىَب ي دیَيان ٽمبڃ ٽٍ َيٵ‪ٚ‬بن ػيایی آوبسًڅی ‪َٙ‬ٹی ثًى‪ ،‬يكير ای ع اى‬ ‫ٽَىٌ ثًى‪ .‬ٽَىٕشبن ٽٍ كبډی دیَيان ډ‪٦ٞ‬ٶی ٽمبڃ ډلًٖة ډی ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ٭یه‬ ‫كبڃ‪ ،‬٭بډڄ سٺًیز ي ویَيډىي‪ٙ‬ين آوُب َڈ ثًى‪ .‬ثَیشبویب ٽٍ وٺ٘ ٭ميٌ ای ىٍ‬ ‫ایه ډٮبَيٌ ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ډٮشٺي ثًى ٽٍ ثبالهٌَ ایه ایبڅز ‪ٙ‬پڄ هًاَي ځَٵز ي‬ ‫سلزاڅلمبیٍ ثَیشبویب هًاَي ‪ٙ‬ي‪ .‬آوُب ٌة ي‪ً١‬ف ٕٮی ډی ٽَىوي ٽٍ ډى‪٦‬ٺٍ ی‬ ‫ډً‪ٛ‬ڃ ٍا اُ سَٽیٍ ػيا وڈ يىٌ ي آوَا سلز وٶً​ً هًى ٹَاٍ ىَىي ‪ ،‬ؿًن ثٍ سبُځی‬ ‫ىٍ آن ډى‪٦‬ٺٍ ‪ ،‬وٶز ٽ‪ٚ‬ٴ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ .‬ډٮبَيٌ ی "ٕه ٍُ"‪ ،‬ىٍ كٺیٺز ‪ٙ‬پبٳ ي‬ ‫ٵَيدب‪ٙ‬ی ٽبډڄ اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٭ظمبوی ٍا دی٘‬

‫ثیىی ٽَىٌ ثًى ي آوَا ػِي‬

‫ة ‪ ًٍ٥‬ډٖشٺیڈ یب ٱیَډٖشٺیڈ ‪ ،‬ډی ثبیٖشی سلز‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بیی ٹچمياى ډی ٽَى ٽٍ ٌ‬ ‫ٕی‪ ٌَ٦‬ٹيٍر َبی ثٍِٿ ٹَاٍ ډی ځَٵز‪" . ...‬ډىًٖ" ٵَډبويٌ ڇأ ډًٍیه ٵَاوٍٖ‪،‬‬ ‫ىٍ ٕوىبوی ٽٍ ىٍثبٌٍ ی سؼِیٍ ی سَٽیٍ ثٮيَب ٭ىًان ومًى ‪ ،‬ځٶز‪ :‬ثچٍ ډه‬ ‫ډً‪ٛ‬ڃ ٍا سَٻ ٽَىڇ يڅی ډی هًإشڈ ٽٍ ٽیپچیب ٍا ویِ سٖویَ ومبیڈ‪ .‬ٽیپچیب ي‬ ‫ٕپىٍ آن نیُ ثٍ َیؾ يػٍ ثي ویٖشىي‪ ،‬ثٍ َمیه ىڅیڄ إز ٽٍ ډه ایه وپشٍ ٍا‬ ‫ثب اوڂچٖشبن ىٍ ډیبن وُبىڇ ي اُ آوُب دَٕیيڇ ٽٍ سَػیلبً ؽ ٌ ٽبٍ ثبیي ٽَى؟‬ ‫ډً‪ٛ‬ڃ یب ٽیپچیب؟ ػًاة آوُب ډًاٵٺز ثب سٖویَ ډً ‪ٛ‬ڃ ثًى! ډه آوَا دٌیَٵشڈ!‬ ‫‪ٙ‬مب ډیسًاویي ‪ٝ‬بكت ډً‪ٛ‬ڃ ثب‪ٙ‬یي ي ډه ٽی ٽچیب ٍا ثيٕز هًاَڈ آيٍى‪.‬‬ ‫‪#28$‬‬ ‫ىٍ ایه ػب ثٍ ي‪ً١‬ف ىیيٌ ډی‪ًٙ‬ى ٽٍ اثَٹيٍرَب‪ ،‬ثب ؿىبن ثيثیىی ‪ٙ‬يیيی‬ ‫وٖجز ثٍ َڈ‪ ،‬ثَای آیىيٌی ډچشُب س‪ٞ‬میڈ ډیځَٵشىي‪.‬‬

‫‪99‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ ...‬ډىًٖ‪ ،‬ىٍ و‪٦‬ٸ دبٍڅمبوی هًى ىٍ ٵَاوٍٖ ا٭شَاٳ ٽَى ٽٍ‪ :‬ىٍثبٌٍ اٍُٗ‬ ‫ًهبیَ وٶشی ىٍ ډً ‪ٛ‬ڃ ثٍ اي ا‪٥‬ال٭بسی ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ إز ي ثُشَ إز ٽٍ‬ ‫ٽ‪ ًٍٗٚ‬ایه ډٮبَيٌ ٍا اډ‪٢‬ب وپىي‪#29$ .‬‬ ‫ڇی‪ًٙ‬ى ځٶز ٽٍ كٸ ثب "دًیه ٽبٍ" ڇ أ ډًٍ اوڂچیٔ إز‪ ،‬ٽٍ ډی ځًیي‪:‬‬ ‫"ډٮبَيٌا ی ىٍ "ٕه ٍُ" اډ‪٢‬ب ځَىیي‪ .‬یټ ٽبٍهبوٍ ؿیىی ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ "ٕه ٍُ"‬ ‫ىایَ ثًى ي سًڅیيار ‪ٙ‬پٖشىی ډبوىي‬

‫"ځچيان " ډی ٕبهز ي ىٍ كٺیٺز آن‬

‫ځچيان ومی‪ٙ‬پٖز!"‬ ‫ویَيَبی دیَيُ ٽمبڃ ي ٽمبڅیٖشُبی سَٻ‪ ،‬ىٍ ٱچجٍ ثَ ٹ‪ًٚ‬ن یًوبن ىٍ ٽىبٍ‬ ‫ٍيىهبوٍ ٕبٽبيی‪ ،‬ىٍ اياهَ سبثٖشبن ‪1921‬ڇ‪ ،‬ایه ډٮبَيٌ ٍا ٵٺ‪٤‬‬

‫ةٍ ٍيی‬

‫ٽبٱٌ دبٌٍَب كٶ‪ ٨‬ٽَىوي ي ډٶبى آن ٍا وبىیيٌ ځَٵشىي‪.‬‬ ‫ىٍ ٕذشبډیَ ‪1922‬ڇ‪ ،‬سمبڇ سَٽیٍ ي سَٻ َب اُ ُیَ یًٯ هبٍػی َب ٍَب ځ‪ٚ‬شٍ‬ ‫ثًىوي ي ىٍ ايڃ وًاډجَ ‪1922‬ڇ‪ٕ ،‬چ‪٦‬ىز ىٍ سَٽیٍ وبثًى ځَىیي‪ .‬ىٍ ع يالی‬ ‫‪ 1923‬ډًاٵٺشىبډٍ ای ىٍ ٽىٶَاؤ "څًٕه" اډ‪٢‬ب ځَىیي ي ‪٥‬جٸ آن سمبډیز‬ ‫سَٽیٍ ٌة ‪ًٍ٥‬ٽبډڄ كٶ‪ٙ ٨‬ي ي ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ویِ ا‪ٝ‬الً ډ‪َ٦‬ف و‪ٚ‬ي‪ .‬ٹَاٍ ىاى‬ ‫ی اٹچیز َب ىٍ آن‬ ‫ی ي ٵَ​َىڀ‬ ‫ٵٺ‪ ٤‬ثٍ ایه وپشٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىٌ ثًى ٽٍ كٸيٷ ډٌَت‬ ‫ٽ‪ ًٍٚ‬ثبیي ډًٍى اكشَاڇ ٹَاٍ ځیَى‪ .‬ایه ا٭مبڃ ي س‪ٞ‬میڈ ځیَیَب‪ ،‬طبثز ډیومبیي‬ ‫ٽٍ سب آوؼبیی ٽٍ ثٍ ٽَىَب ډَثً‪ ٣‬ډی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ډٮبَيٌ "ٕه ٍُ " ىٍ ایه ډًٍى‬ ‫اَمیز هب‪ٝ‬ی ىا‪ٙ‬ز‪ُ ،‬یَا ثَای ايڅیه ثبٍ ‪ ،‬كٺًٷ ډچز ٽَى ىٍ یټ ډٮبَيٌ‬ ‫ډزٕٶبوٍ اُ‬ ‫رٽیي ٹَاٍ ځَٵشٍ ثًى‪ .‬ایه ديیيٌ ی ډظجز‪ ،‬أ‬ ‫ثیهاڅمچڄی ډًٍى سًػٍ ي أ‬ ‫ث‪٦‬ه یټ ډٮبَيٌ ډٶیي‪ ،‬ډَىٌ ثٍ ىویب آډي‪ .‬اوٺالة ي ػىج٘ ٽَىَب ىٍ ٕبڃ‬ ‫ة سبُځی‬ ‫‪1943‬ڇ‪ ،‬ډغى ىاً َمٍ ځیَ ‪ٙ‬ي! ایه اوٺالة سًٕ‪ ٤‬ډ‪٦ٞ‬ٶی ثبٍُاوی ٽٍ ٌ‬

‫‪100‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اُ سجٮیي ٕچیمبویٍ ځَیوشٍ ثًى‪ٍَ ،‬جَی ډی ‪ٙ‬ي‪ .‬ػىج٘ ثٍ َٕ٭ز‬

‫ځٔسَىٌ‬

‫ډی‪ٙ‬ي‪ ،‬كپًډز ٭َاٷ ډٌاٽَاسی ‪ً٥‬الوی ثب ثبٍُاوی اوؼبڇ ىاى ‪ ،‬ثٮ‪٢‬ی ايٹبر ‪،‬‬ ‫ي٭يٌَبیی ثَای ٍٵ‪ ٬‬ډًاو‪ ٬‬ىاىٌ ډی ‪ٙ‬ي ٽٍ ځبٌ كَٽز َب ي ي٭يٌَبی آوُب‪ ،‬سًأڇ‬ ‫ثب سُيیي َڈ ثًى‪ ،‬اډب وشبیغ ډظجشی ثٍ ثبٍ ومیآيٍى‪ .‬ىٍ ٕبڃ ‪1945‬ڇ‪ًٍٙٙ ،‬ی‬ ‫ډٖچلبوٍ ٽٍ سًٕ‪ ٤‬اٵَٖان ٽَى اٍس٘ ٭َاٷ كمبیز ډی ‪ٙ‬ي آٱبُ ځَىیي‪ .‬ىٍ‬ ‫٭هی آٍُي‪ٌ ،‬ة ‪ ًٍ٥‬ٽبډڄ ثب‬ ‫ایه ‪ ، ًٍٗٙ‬كِة وبٕیًوبڅیٖز ٽَى ‪َ" ،‬یًا" ثٍ ڇ ا‬ ‫ایه ػىج٘ َمپبٍی ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ایه ډجبٌٍُ سب اٽشجَ ‪1945‬ڇ اىاډٍ یبٵز سب ایىپٍ‬ ‫ػىڂؼًیبن ثبٍُاوی ياٍى ډََُبی ایَان ‪ٙ‬يوي ي ىٍ ایه َىڂبڇ ثًى ٽٍ ډٺيډبر‬ ‫أرٕیٔ ػمًٍُی ىډپَاسیټ ٽَىٕشبن ىٍ ډُبثبى ٵَاَڈ ‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫‪101‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫تخص چ‪ٟ‬اسْ‬ ‫وشد‪ٞ‬ای ایشاٖ‬

‫ثٮي اُ ػىڀ ػُبوی ايڃ ‪ ،‬ػىج٘ َبی ُیبىی ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ٍيی ىاى ٽٍ‬ ‫ډُمشَیه آوُب‪ ،‬ٹیبڇ ٕمپً ‪$‬إمب٭یڄ آٹب ٕمیشٺً‪ #‬ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه ٹیبڇ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ‬ ‫اٍيډیٍ ىٍ ٕبڃ ‪1920-1925‬ڇ ثب ٍَجَی اي َيایز ځَىیي‪ٕ .‬مپً ثو٘‬ ‫ثٍِځی اُ ٽَىٕشبن ایَان ٍا اُ ٹیي كپبڇ ٕشمڂَ آُاى ٕبهز‪ٕ .‬مپً ثٮي ا‬

‫ُ‬

‫اٍسجب‪ ٣‬ثب ‪ٙ‬ین ډلمًى ىٍ ٕبڃ ‪1923‬ڇ‪ ،‬ٽٍ ‪ٙ‬و‪ٞ‬بً ىٍ ٕچیمبویٍ ثب اي ىیياٍی‬ ‫ىا‪ٙ‬ز‪ٙ$ ،‬ین ډلمًى ویِ ثَای ٽٖت هًىډوشبٍی ثٮي اُ ډيسی ىيٕشی ثب‬ ‫ڇأ يٍیه اوڂچٖشبن ي ىٍٻ ډ‪٦‬بډ‪ٕ ٬‬چ‪٥ ٍ٦‬چجبوٍ آوُب‪ ،‬ثب اٍس٘ اوڂچٖشبن ثٍ‬ ‫ٕشیِی ػبوبوٍ ثَهبٕز ي ډيسُب ىٍ ثو٘ ی اُ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ‪ٕ ،‬یبىر ي‬ ‫ٵَډبوَيایی ىا‪ٙ‬ز‪$.‬ڇ‪ #‬ڇأ ډًٍیه ثَیشبویب سَسیجبسی ٵَاَڈ ٽَىوي سب ٕمپً ٍا ٭چیٍ‬ ‫آ‪ًٍٙ‬یَب سلَیټ ومبیىي ‪ ،‬ىٍ وشیؼٍ اي َٕٽَىٌ آوُب ٌة وبڇ "ڇ‪ٙ .‬بډًن" ٍا ثٍ‬ ‫ٹشڄ ٍٕبویي ي ایه ٭مڄ اڅجشٍ ډًٹٮیز ٕیبٕی اي ٍا ثٖیبٍ س‪٢‬ٮیٴ ومًى‪.‬‬ ‫ٍ‪١‬بهبن‪َٕ ،‬ىاٍ ٕذٍ ایَان ىٍ ٕبڃ ‪1925‬ڇ‪ ،‬دبى‪ٙ‬بٌ ٽ‪ٙ ًٍٚ‬ي ي اُ آن‬ ‫دٔ ثٍ ٕیبٕز ایؼبى سمَٽِ ي یپٖبن ٕبُی سمبڇی ډچیز َبی ایَان ي اوٺیبى‬ ‫آوبن ىٍ ٍإشبی سبثٮیز اُ كپًډز ډَٽِی ٍيی آيٍى‪ .‬ایه ٽبٍ ‪ ،‬ثباله‪ ٜ‬ىٍ‬ ‫ډًٍى ٽَىٕشبن ثٍ ‪ٙ‬ير ٭مچی ځَىیي‪ .‬ثىبثَایه اي ثٍ ایه وشیؼٍ ٍٕیي ٽٍ ثبیي‬ ‫ٕمپً ٍا اُ َٕ ٍاٌ ثَىاٍى‪ .‬سب ٕبڃ ‪1930‬ڇ‪ٕ ،‬مپً ؽويیه وجَى ؽ‪ٙ‬مڂیَ ٍا‬ ‫ی‪ٙ‬شَ ایه وجَىَب‪،‬‬ ‫٭چیٍ څ‪ٚ‬پَیبن ایَان‪ ،‬سَٽُب ي ٭َاٹی َب ٍَجَی ومًى ٽٍ ىٍ ة‬ ‫دیَيُی ثب ویَيَبی ٕمپً ثًى‪ .‬ىٍ ‪ّ 21‬يئه‪1930‬ڇ‪ ،‬اي ٍا ثٍ ‪ َُٙ‬ا‪ٙ‬ىًیٍ‬

‫‪102‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ$‬ىً‪ ،#‬ػُز ډٌاٽٌَ ثب ٕوىڂًی ویَيَبی ىيڅز ایَان ى٭ًر ومًىوي ٽٍ‬ ‫َٕاوؼبڇ ىٍ آوؼب اي ٍا وب ػًاومَىاوٍ سَيٍ ٽَىوي‪.‬‬ ‫ػىج٘ ىیڂَی ىٍ دبییِ ‪1931‬ڇ‪ ،‬سلز ٵَډبويَی ػٮٶَ ٕچ‪٦‬بن َمياوی‬ ‫ٍيی ىاى ٽٍ ډبوىي ىیڂَ ػىج٘ َبی دی‪ٚ‬یه َٕٽًة ځَىیي‪ .‬ثٮي اُ ایه ياٹٮٍ‬ ‫ثًى ٽٍ ومبیىيٌ ٽَىٕشبن ىٍ ډؼچٔ ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬ز‪" :‬ٽٍ ىیڂَ ډٖئچٍ ای ٌة وبڇ‬ ‫‪$‬ډٖأڅٍ‪ #‬ٽَى يػًى وياٍى ي ٽَىَب ایَاوی َٖشىي ي ػِ ثٍ ایَان ومیاويی‪ٚ‬ىي‪".‬‬ ‫اُ آن دٔ ډبوىي ٽَىَبی سَٽیٍ‪ ،‬ٽَىَبی ایَان ویِ اُ كٺًٷ ډچی ډلَيڇ‬ ‫‪ٙ‬يوي‪ُ ،‬ثبن ٽَىی ډمىً‪ٙ ٫‬ي ‪ ،‬اػبٌُی ؿبح ٽشت ي و‪َٚ‬یبر ثٍ ُثبن ٽَىی‬ ‫ثٍ آوبن ىاىٌ ومی‪ٙ‬ي ي كشی دً‪ٙ‬یين څجبٓ ٽَىی ثَای آوُب ډ‪ٚ‬پڄ ایؼبى‬ ‫ډیومًى‪ .‬سٮياى ثی‪ٚ‬مبٍی اُ ډَىڇ ثٍ هب‪ َ٥‬٭يڇ ا‪٥‬ب٭ز اُ ٵَا ډین ‪ٝ‬بىٍ ٌ ثٍ‬ ‫ُويان اٵشبىوي‪ ،‬هیچی اُ ویَيَبی ډچی سجٮیي ‪ٙ‬يوي ‪ .‬اػَای ایه وً‪ ٫‬اٹياډب ر سب‬ ‫ػىڀ ػُبوی ىيڇ إشمَاٍ یبٵز‪ .‬اُ ډؼمً‪ ٫‬آوـٍ ٽٍ ځٶشٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ایه وشیؼٍ‬ ‫ثيٕز ډی آیي ٽٍ اُ ویمٍ ی ىيڇ ٹَن ‪ 19‬ارػىڀ ػُبوی ىيڇ ‪ ،‬ٽَىَب اٹياڇ‬ ‫ٌة یټ ٕچٖچٍ ػىج٘‬

‫َبی آُایوًاَبوٍ ثب َيٳ آُاىیوًاَی ي ٽٖت‬

‫هًىډوشبٍی وجًىنى‪ .‬ثب آٱبُ ٹَن ثیٖشڈ ‪ ،‬ثو‪ ًٛٞ‬ىٍ ډٺ‪ ٬٦‬ػىڀ ػُبوی ايڃ‪،‬‬ ‫ډجبٌٍُ ډچز ٽَى ثب َيٳ ایؼبى ٽَىٕشبوی ډٖشٺڄ اىاډٍ یبٵز‪.‬‬ ‫عُّ ‪ ٚ‬ا‪ٞ‬ذاف ا٘مالب وشد‪ٞ‬ا‬

‫ٌة ٍإشی ٭بډڄ ا‪ٝ‬چی ایه اوٺالة َبی ځٖشَىٌ ىٍ سمبڇ ډًاٍى ؿٍ ثًى‬ ‫٭بډچی ٽٍ ثب ه‪ٞ‬چشی ډچی ٭ؼیه ثًى‪.‬‬

‫‪103‬‬

‫؟‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډیسًان ځٶز‪ ،‬٭بډڄ ا‪ٝ‬چی‪ ،‬ٵ‪ٚ‬بٍ ي ٕشڈ ډچی ثًى‪ .‬ثیياٍی ډچی هچٸ ٽَى‪ ،‬ةٌ‬ ‫سيٍیغ دب ځَٵز ي َمِډبن ثب َٕٽًة اكٖبٕبر ډچی ٽٍ سًٕ‪٥ ٤‬جٺبر كبٽڈ‬ ‫ىٍ ٽ‪ًٍٝ ًٍٚ‬ر ډیځَٵز‪ ،‬ډجبٌٍُ ٭چیٍ ٕشڈ ي اهشىبٷ ډچی‬

‫‪ ،‬دیًويی ثیه‬

‫سمبڇی ځَيٌ َب ي ‪٥‬جٺبر اػشمب٭ی ٽَى ډبوىي ٽ‪ٚ‬بيٍُان‪ ،‬هَىٌ ثًٍّياُی ي ٹ‪َٚ‬‬ ‫ٍي‪ٙ‬ىٶپَ‪ٙ ،‬پڄ ىاىٌ ثًى‪ .‬إشظمبٍ ‪ٙ‬يیي ډچز ٽَى‪ ،‬ثو‪ ًٛٞ‬ٽ‪ٚ‬بيٍُان سًٕ‪٤‬‬ ‫ډٺبډبر كپًډشی‪ ،‬ډبڅیبر َبی ٕىڂیه‪ ،‬ٵ‪ٚ‬بٍَبی اٹش‪ٞ‬بىی ٽٍ سًٕ‪ ٤‬څ‪ٚ‬پَیبن ي‬ ‫ّاوياٍډَی ثَ ٍيٕشبییبن ا٭مبڃ ډی ځَىیي‪ ،‬سمبڇ ایه ٭ًاډڄ ثب٭ض ځٖشَٗ‬ ‫ای ي‬

‫ٕشڈ ډچی ي اوڂیٌِ ‪٥‬ٲیبن سًىٌ َبی ٭‪٪‬یڈ ٽ‪ٚ‬بيٍُان ٭چیٍ ٍَجَان ٹجیچٍ‬ ‫ٵئًىاڃَب ځَىیي‪#31$ .‬‬ ‫ة ‪ ًٍ٥‬ٹبثڄ سًػُی‬ ‫ډجبٌٍُ ٭چیٍ ډشؼبيُیه هبٍػی ٌ‬

‫‪ ،‬س‪٢‬بى آ‪ٙ‬شی وبدٌیَ‬

‫‪٥‬جٺبسی ٽ‪ٚ‬بيٍُان ٽَىٕشبن ٍا ٽبَ٘ ىاى‪ .‬ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی ىٍ ٽَىٕشبن ة ٌ‬ ‫هب‪ٍ ًٍُ٩ َ٥‬ياث‪ ٤‬ٹجیچٍای "ٽالن" ‪١‬ٮیٴ ځَىیي‪.‬‬ ‫‪١‬مىبً ثٍ ایه ىڅیڄ ویِ ٽٍ ٵئًىاڃ َبی ٽَى اٽظَاً ‪ٙ‬ین ثًىوي‪ٍَ ،‬جَان ډٌَجی‬ ‫آوُب ٍا ثٍ ؿ‪ٚ‬ڈ دً‪ٙ‬ی ىٍثبٌٍ ی ُٕڈ هًى ي ٭يڇ ا٭شَا‪ ٟ‬ثٍ إشظمبٍ هًى‬ ‫ياىا‪ٙ‬شٍ ي ٽ‪ٚ‬بيٍُان ٍا ډٖشٺیمبً ٌةډجبٌٍُ ثب هبٍػیبن ى٭ًر ډی‬

‫ٍىوي‪.‬‬ ‫ٻ‬

‫ٵئًىاڃَب ي ډبڅپیه ویِ ٽٍ ٹيٍر كپًډشی ٍا س‪ٚ‬يیي ډی ٽَىوي‪ ،‬ثب٭ض إٓیت‬ ‫ٍٕبویين ثٍ ډٺبيډز سًىٌ َبی ٽَى ډی ‪ٙ‬يوي ي ٭الٹمىي وجًىوي ٽٍ ٹيٍر هًى‬ ‫ٍا ىٍ ٍيٕشبَبی ٽَىٕشبن اُ ىٕز ثيَىي‪ .‬آوبن َمًاٌٍ ثٍ ‪ٙ‬ير ثب ٹیًىی ٽٍ‬ ‫كپًډز ډَٽِی ا٭الڇ ډیٽَى‪ ،‬ډوبڅٶز ډیٽَىوي‪ٙ .‬بیي ثٍ َمیه هب‪ َ٥‬ثًى‬ ‫ٽٍ آوُب اُ ػىج٘ َبی ډچی كمبیز ډی‬

‫ٽَىوي ي ىٍ ٭یه كبڃ اوٺالثیًن‬

‫ٽَىٕشبن ٍا آٍاڇ ډیومًىوي‪#32$ .‬‬

‫‪104‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َٕډبیٍىاٍان ػًان ٽَىٕشبن ‪ٍ ،‬ا‪١‬ی ثٍ سؼِیٍ ی ٽَىٕشبن ثٮي اُ ػىڀ‬ ‫ػُبوی ايڃ وجًىوي ‪ ،‬ٽٍ ایه ػىڀ ثب٭ض ٽبَ٘ وٶً​ً آوبن ي ډلييىیز سٮبډڄ‬ ‫آوبن ثب ثىبىٍ سؼبٍسی ډی ځَىیي‪َٕ .‬ډب یٍىاٍان ٽَىٕشبن ‪ ،‬٭مالً ثَاطَ ٕچ‪ٍ٦‬‬ ‫سَٻَب‪ ،‬ٵبٍٓ َب ي ا٭َاة ىٍ اوِيا ٹَاٍ ځَٵشٍ ثًىوي‪ .‬ایه هًى ثیبوڂَ كمبیز‬ ‫ثو‪ٚ‬ی اُ َٕډبیٍىاٍان ثًى ٽٍ اُ اوٺالة َبی ډٌٽًٍ كمبیز ي هًاَبن ایؼبى‬ ‫ٽَىٕشبوی آُاى ي هًىډوشبٍ ثًىوي‪ .‬ثٮي اُ اوٺالة ًٕٕیبڅیٖشی اٽشجَ ىٍ‬ ‫ٍيٕیٍ ي ثٍ ىوجبڃ ثلَان ٭مًډی َٕډبیٍ ىاٍای ػُبوی ‪$‬ٽبدیشبڅیٖڈ‪ ، #‬ػبډٮٍ ی‬ ‫ٽَى ‪ٙ‬يیياً سلز أرطیَ ٭ٺبیي ي ‪ٙ‬ٮبٍَبی ډجبٍُاسی ‪ًٍٙ‬يی ٭چیٍ اثَٹيٍر َب‬ ‫ثًى‪ ،‬سب ثٍ آُاىی ډچڄ سلز ٕشڈ وبئڄ آیي‪ .‬ثو‪ٚ‬ی اُ ٽَىَب ‪َ​َ$‬ؿىي ثب ػمٮیز‬ ‫ٽڈ‪ ،#‬ىٍ َُٕډیه اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثبٹی ډبويوي‪ .‬ػبیی ٽٍ ٽَىَب ىٍ ايایڄ اوٺالة‬ ‫ثَای ايڅیه ثبٍ ىٍ سبٍین‪ ،‬ثٍ ٭ىًان اوٖبن ثٍ كٺًٷ ډچی هًى ىٕز یبٵشىي‪.‬‬ ‫‪١‬ٮٴ ثًٍّياُی ي ٭يڇ ‪ٙ‬ىبهز ٽبډڄ ٍي‪ٙ‬ىٶپَان وٖجز ثٍ یپيیڂَ ي ٱیجز‬ ‫ٹٍ ی ٽبٍځَ ‪ َ​َ$‬ؿىي ثی‪ٚ‬شَ ٽبٍځَان ٽَىٕشبن ٽ‪ٚ‬بيٍُ ثًىوي‪ ،‬وٍ ٽبٍځَ‬ ‫‪٣‬ة‬ ‫ی ػمٮی ىٍ اوٺالة ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬ثب٭ض ‪ٙ‬ي‬ ‫ٽبٍهبوٍَب ‪$‬ڇ‪ .#‬ٽٍ ثشًاوىي ډ‪ٚ‬بٍٽز‬ ‫ٽٍ ٍَجَی اوٺالة ىٍ ىٕز ا‪َٙ‬اٳ ٵئًىاڃ ي یب ٍَجَان ډٌَجی ٽَى ٹَاٍ‬ ‫ځیَى‪#32 $.‬‬ ‫ة‬ ‫كشی ثٮياً يٹشیپٍ َٕډبیٍ ىاٍان ػًان ٽَىٕشبن سالٗ ومًى وي سب ىٍ ٽبىٍ‬ ‫ٍَجَی ػىج٘ وٶً​ً ومبینى‪ ،‬اډپبندٌیَ و‪ٚ‬ي ي ا‪َٙ‬اٳ ٽَى ٍَجَی هًى ٍا ىٍ‬ ‫ػىج٘ ډچی ٽَىٕشبن ‪ ،‬سب ػىڀ ػُبوی ىيڇ كٶ‪ ٨‬ومًىوي ي ثىبثَ ُډیىٍ ٵئًىاڅی‬ ‫ػبډٮٍی ٽَىٕشبن‪ٍ ،‬ياث‪ ٤‬ٹجیچٍ ای َىًُ أرطیَار ٹًډی هًى ٍا ىٍ ډیبن ٽَىَب‬ ‫ٌة ‪ ًٍ٥‬ځٖشَىٌ ‪$‬ثٍ َمَاٌ‪ #‬ىا‪ٙ‬ز‪ .‬یپی اُ ځٌََبی ٽًٍ وبٕیًوبڅیٖڈ ٽَى ایه‬

‫‪105‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثًى ٽٍ ثب يػًى ك‪ٍ ًٍ٢‬ي‪ٙ‬ىٶپَان ي اٵَاى سل‪ٞ‬یڄ ٽَىٌ ٽَى‪ ،‬ویَيَبی اوٺالة‬ ‫ډیثبیٖشی اُ ‪َ٥‬ٳ ٹجبیڄ ي ٍَجَاو٘ ثٍ كَٽز ىٍ ډی آډيوي‪ ،‬ٽٖبوی ٽٍ وٍ‬ ‫سٶپَی ىا‪ٙ‬شىي ي وٍ ٭ٺیيٌ ای‪ ،‬ي ثؼِ اوش‪٪‬بٍ ةٌ ىٕز آيٍىن ډىٶٮز ‪ ،‬سبٍاع ي‬ ‫إٓیتُىن ثٍ ٹيٍر كپًډشی ‪ #33 $‬اوڂیٌِ ی ىیڂَ ی ويا‪ٙ‬شىي‪ٍَ .‬جَی ي‬ ‫ٵَډبويَی ا‪َٙ‬اٳ ٵئًىاڃ ىٍ ػىج٘‬

‫َبی ډچی ٽَىٕشبن‬

‫‪ ،‬وشبیغ وبځًاٍ ي‬

‫وبثًىٽىىيٌای ثيوجبڃ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ٽبٵی ثًى ٽٍ ٍَجَ اوٺالة وبثًى ځَىى‪َ ،‬مِډبن‬ ‫اوٺالة ډُبٍ ډی ځَىیي‪ .‬ثبٍَب اسٶبٷ اٵشبى ٽٍ ٍَجَان ‪ ،‬ثٍ هب‪ٖٕ َ٥‬شی ي ٭يڇ‬ ‫سل‪ٞ‬یالر هًى‪ٙ‬بن‪ ،‬ٹَثبوی ىٕیٍٖ َبی اثَٹيٍرَب ي یب ایبىی ىاهچی آوبن‬ ‫‪ٙ‬يوي ي هًى آڅز ىٕز ٕیبٕشمياٍان ي ػیٌَ هًاٍان آوبن ځَىیيوي‪ .‬ىٍ ډًاٍى‬ ‫ثٖیبٍی ‪ ،‬ډچز ٽَى ‪ٙ‬بَي ثًىٌ إز ٽٍ ٍَجَی ٵئًىاڃ‬

‫‪ ،‬هًى ثب٭ض‬

‫ٵَيٽ٘ٽَىن ػىج٘ ډچی ٽَى ‪ٙ‬يٌ؛ ىٍ كبڅیپٍ ُكمشپ‪ٚ‬بن ٍيٕشب َب آٍُيډىي‬ ‫ك‪ًٞ‬ڃ وشیؼٍ ىٍ ډجبٌٍُ ثًىوي ‪ ،‬يڅی هبن ٵئًىاڃ ثٍ هب‪ َ٥‬ډىبٵ‪ ٬‬هًى ثب‬ ‫كپًډز ډَٽِی یب ڇأ ډًٍیه اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٕبُٗ ډی ٽَى‪ .‬ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ‪ ،‬ویَيی‬ ‫ا‪ٝ‬چی سمبډی اوٺالة َب ىٍ ٽَىٕشبن‪ ،‬اُ ډیبن ٽ‪ٚ‬بيٍُان ثَهبٕشٍ اوي ٽٍ ایه‬ ‫سلَٻ ي ډجبٌٍُ ثٍ هب‪ َ٥‬إشظمبٍ ثی٘ اُ اوياٌُ‬

‫ی آوُب سًٕ‪ ٤‬ډبڅپیه ي‬

‫اٍثبثبو‪ٚ‬بن ثًىٌ إز‪َ .‬مبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ثٍ آن ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬يػًى ٍياث‪ ٤‬ٹجیچٍ ای‬ ‫ي ایه كٺیٺز ٽٍ ٍَجَی ػىج٘ ثب ‪ٙ‬ین ي یب ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی ډٌَجی ثًى ٽٍ هًى‬ ‫ٹيٍر ډٮىًی هب‪ٝ‬ی َڈ ىا‪ٙ‬ز‪،‬‬

‫‪$‬ىٍ اثشيا ‪ #‬اوٺالة ٍا ثٍ ًٕی ه‪ٞ‬چز‬

‫‪١‬ي‪٥‬جٺبسی ي ‪١$‬يیز ثب‪ #‬سؼبيُ ثیڂبوڂبن ًٕٷ ډی‬

‫ىاىوي ي ډجبٌٍُ وڂَ‪ٙ‬ی‬

‫ډزٕٺبوٍ ىٍ وُبیز‪ ،‬آن كىجَ٘ب ډُبٍ‬ ‫ځٖشَىٌ ي ډچی ثٍ هًى ډی ځَٵز‪ .‬يڅی أ‬ ‫ډیځَىیي‪.‬‬

‫‪106‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫جٕ‪ٟٛ‬سی وشدستاٖ‬

‫ىٍ ٕبڃ ‪1941‬ڇ‪ ،‬ویَيَبی ډشٶٺیه اُ ػمچٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ياٍى هبٻ ایَان‬ ‫‪ٙ‬يوي ي يٍيى آوبن ثٍ ٹيٍر ‪٥‬چجی ٍ‪١‬ب ‪ٙ‬بٌ هبسمٍ ىاى ي كٺًٷ ىډپَاسیټ‬ ‫ډچیزَبی ایَاوی ډًٍى سًػٍ ویَيَبی ډجبٍُ ٹَاٍ ځَٵز ي‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ سب كيی آُاىی ثٍ ډَىڇ ا٭بىٌ ځَىیي‪ .‬ىٍ ٕبڃ‬

‫ىٍ ډٺبیٍٖ ثب‬ ‫‪1945‬ڇ‪ ،‬ػىج٘‬

‫ډَىډی ثٍ دیَيُی ؿ‪ٚ‬مڂیَ ی ىٕز یبٵز‪ .‬ىٍ ىٕبډجَ ‪1945‬ڇ‪ ،‬آًٍثبیؼبن‬ ‫ایَان‪ ،‬سًٕ‪ ٤‬كِة ىډپَار آًٍیبثؼبن‪$ ،‬ثب ٍَجَی دی‪ٍٚ‬‬ ‫ډًػًىیز ي ا٭الڇ ثٍ‬

‫يٍی‪ .‬ڇ‪ #‬ا٭الڇ‬

‫س‪ٚ‬پیڄ كپًډز هًىډوشبٍ ‪$‬ػمًٍُی ىډپَار یٻ‬

‫آًٍثبیؼبن‪ #‬ىٍ سجَیِ ومًى‪ .‬كپًډز ډچی آًٍثبیؼبن ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ثٍ ا‪ٝ‬الكبر‬ ‫ٕیبٕی ـ اػشمب٭ی ومًى‪ُ .‬ډیهَبی ډبڅپیه ثٍِٿ ٍا ثیه ُكمشپ‪ٚ‬بن ٍيٕشبیی‬ ‫سٺٖیڈ ومًى ي ُٕڈ ٍيٕشبییبن ٍا ثٍ ٭ىًان ‪ٝ‬بكجبن ا‪ٝ‬چی ُډیه ا٭بىٌ ومًى‪8 .‬‬ ‫ٕب٭ز ٽبٍ ٍا ىٍ ‪ً٥‬ڃ ٍيُ ثَای ٽبٍځَان ي ٽ‪ٚ‬بيٍُان دی٘‬

‫ثیىی ٽَى ي‬

‫رډیه ُويځی َ​َ ‪َُٙ‬يوي ٕبٽه ىٍ كپًډز ىډپَاسیټ‬ ‫ا‪ٝ‬الكبر اػشمب٭ی ي أ‬ ‫ٍا څلب‪ ٧‬ٽَى‪ُ .‬ثبن سَٽی ٽٍ ٹجالً ډمىً‪ٙ ٫‬يٌ ثًى‪ ،‬ة ٌ ‪ًٍٝ‬ر ُثبن ٍٕمی‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍی آُاى ‪ٙ‬يٌ ا٭الڇ ځَىیي‪ .‬ثو٘ ډَٽِی ٽَىٕشبن ایَان ‪$‬ډًٽَیبن‪ #‬ویِ‬ ‫عنث٘ ٍَبیی ثو٘ هًى ٍا آٱبُ ومًى ‪ُ ،‬یَا ٹًای ډشٶٺیه سمبډی‬ ‫ایَان ٍا ‪٥‬ی ػىڀ ػُبوی ىيڇ ا‪ٙ‬ٲبڃ وپَىٌ ثًى‪ .‬ثٮي اُ ایىپٍ‬

‫‪َُٕ$‬ډیه‪#‬‬ ‫ىٍ ٕبڃ‬

‫‪1944‬ڇ‪ ،‬ثٺبیبی ویَيَبی ٍّیڈ ایَان ثٍ ُيٍ اُ ډُبثبى ٍاويٌ ‪ٙ‬ي وي‪ ،‬هًى ډَىڇ‬ ‫كبٽڈ ایه ډى‪٦‬ٺٍ ‪ٙ‬يوي‪ .‬ىٍ َمیه ُډبن یټ س‪ٚ‬پڄ وبٕیًوبڅیٖشی ‪$‬كِة‬

‫‪107‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ّیبوٍيٌی ٽًٍىٕشبن ـ ّٽبٳ‪ #‬ثىبڇ "كِة اكیبی ٽَىٕشبن" ٵٮبڅیز هًى ٍا‬ ‫آٱبُ ومًى‪.‬‬ ‫ىٍ ‪ 15‬اير ‪ ،1945‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ةٍ إبٓ ډجبوی‬

‫ّ‪-‬‬

‫رٕیٔ ځَىیي‪ .‬كِة ثِيىی ػمٮیز ٽظیَی اُ ٽ‪ٚ‬بيٍُان‪،‬‬ ‫ٽبٳ‪ ،‬ىٍ ډُبثبى أ‬ ‫ٽبٍځَان ‪َُٙ‬ی‪ ،‬هَىٌ ثًٍّياُی‪ ،‬ډبڅپیه ډشًٕ‪ ٤‬ي ٹجبیڄ ډیُه ىيٕز ٍا ٽٍ‬ ‫اُ وٺ‪ ٍ٦‬و‪َ٪‬ار ي ثَوبډٍ َبی كِة ىٵب‪ ٫‬ډیٽَىوي‪ٌ ،‬ة ًٕی هًى ػچت ومً ى‪.‬‬ ‫ثَوبډٍی ا‪ٝ‬چی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثَ ډًاٍى ُیَ إشًاٍ ثًى‪:‬‬ ‫‪1‬ـ آُاىی ي هًىډوشبٍی ډچز ٽَى ىٍ ؿبٍؿًة ىډپَإی‬

‫ي إشٺالڃ‬

‫ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان‬ ‫‪2‬ـ ُثبن ٽَىی‪ُ ،‬ثبن ٍٕمی كپًډز هًىډوشبٍ هًاَي ثًى‪.‬‬ ‫ة٭ُيٌ هًاَي‬ ‫‪3‬ـ اوشوبة ‪ًٍٙ‬ای ایبڅشی ٽَىٕشبن ٽٍ اىاٌٍ سمبڇ ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ٍ‬ ‫ىا‪ٙ‬ز‬ ‫‪4‬ـ ایؼبى ډىبٕجبر ثَاىٍی ي يكير ثب ډچز ډجبٍُ آ‬ ‫ڇڅیشُبی ایَاوی ىٍ ػُز إشمَاٍ ډجبٌٍُ عَز ٽٖت كٸ‬

‫ًٍثبیؼبن ي ٕبیَ‬ ‫هًىډوشبٍی ي‬

‫‪$‬سأډیه‪ #‬ىډپَإی ثَای ٕبیَ اٹچیزَبی ډچی ىٍ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫‪5‬ـ ثُجًى ‪َٙ‬ای‪ ٤‬اٹش‪ٞ‬بىی ثب إشٶبىٌ اُ ډٮبىن ي ډىبث‪٥$ ٬‬جیٮی‪ #‬ٽَىٕشبن‬ ‫‪6‬ـ سًٕٮٍی ٽ‪ٚ‬بيٍُی‪ ،‬سؼبٍر‪ ،‬ٵَ​َىڀ ي سالٗ ثَای ایؼبى ػبډٮٍ‬

‫ای‬

‫ډَٵٍ ٽٍ ىٍ آن ډَىڇ آُاىاوٍ ثشًاوىي ثَای هً‪ٙ‬جوشی ي دی‪َٚ‬ٵز ٽ‪ ًٍٚ‬سالٗ‬ ‫ٽىىي‪.‬‬

‫‪108‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬ا‪ٝ‬الكبر ػيیي اٍ‪١‬ی ٍا ٭ىًان ومًى ي هًى ىٍ‬ ‫ؿبٍؿًة ډلييىیز َبی ډًػًى‪ ،‬سًُی‪ ٬‬ٱالر ُډیه َبی اػبٌٍای ي سٺٖیڈ آن‬ ‫ٍا ثیه ٽ‪ٚ‬بيٍُان ي ډبڅپیه ثٮُيٌ ځَٵز‪.‬‬ ‫ىٍ ‪ّ 23‬اوًیٍ ٕبڃ ‪1946‬ڇ‪ ،‬ػمًٍُی ډچی ٽَىٕشبن ثٍ ٍَجَی یټ‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ډچی ي یټ ډجبٍُ ىڅیَ ثىبڇ ٹب‪١‬ی ډلمي ىٍ ډُبثبى ا٭الڇ ډًػًىیز‬ ‫ٽَى‪ .‬كپًډز ډچی ٽَىٕشبن ٹَیت ثٍ یټ ٕبڃ ‪ 11 $‬ډبٌ‪ #‬ثٍ كیبر ډٖشٺالوٍ‬ ‫هًى ىٍ ٽَىٕشبن اىاډٍ ىاى ‪ ،‬ډٮٌُا ىٍ هالڃ ایه ډير اويٻ‪ ،‬هيډبر ُیبىی‬ ‫ٍا ثَای ډچز ٽَى ثٍ اوؼبڇ ٍٕبنى‪ .‬ثَای ووٖشیه ثبٍ ‪ُ ،‬ثبن ٽَىی ُثبن ٍٕمی‬ ‫ػمًٍُی ځَىیي ي ٽًىٽبن ٽَى ثب ُثبن ډبىٍی هًى ىٍٓ ډی هًاويوي‪ .‬سٮياى‬ ‫ُیبىی اُ ڇػالر ي ٽشبة َبی ٽَىی ثب ډ‪٢‬بډیه ډوشچٴ ي اوٺالثی ډىش‪َٚ‬‬ ‫ډی‪ٙ‬ي‪ُ .‬وبن ٽَى ثَای ووٖشیه ثبٍ ىٍ ُويځی ٵَ​َىڂی ي ٕیبٕی ډى‪٦‬ٺٍ هًى ‪،‬‬ ‫ر سَ ٽَىی ٍيی ٕه‬ ‫كشی ٌة ٭ىًان اڅڂًیی ىٍ ٕ‪٦‬ق ٽ‪َٙ ًٍٚ‬ٽز ٽَىوي‪ .‬ئب‬ ‫ٍٵز‪ .‬ٹَاٍىاى َمپبٍی ثب اسلبى ‪ًٍٙ‬يی اډ‪٢‬ب ‪ٙ‬ي‪ .‬سؼبٍر ‪ ،‬دی‪َٚ‬ٵز ي ٍيوٸ‬ ‫ُیبىی ثٍ هًى ځَٵز‪ .‬ىٍ كبڅیپٍ سٮياىی اُ ډبڅپیه اُ آوؼب ځَیوشٍ ثًىوي‪،‬‬ ‫ٽ‪ٚ‬بيٍُان‪ ،‬ډبڅپیه كٺیٺی ُډیه هًى ‪ٙ‬يوي ‪ ،‬اډب َىًُ ا‪ٝ‬الكبر اٍ‪١‬ی ةٌ ‪ًٍ٥‬‬ ‫ٽبډڄ ‪ًٍٝ‬ر وڂَٵشٍ ثًى‪ .‬اډًٍاسی اُ ایه ىٕز ویِ ىٍ ػمًٍُی آًٍثبیؼبن‬ ‫اػَا ‪ٙ‬ي‪ .‬إبٕبً ٵئًىاڃ َب اډشیبُار ٕبثٸ هًى ٍا ىا‪ٙ‬شىي‬

‫‪ ،‬ٽبٍډىيان ٽَى‬

‫ډ‪ٚ‬بٱچی ٍا ٽٍ ٹجالً ثب سجٮی‪ ٠‬سًٕ‪ ٤‬سَٽُب ي ٵبٍٕی ُثبن َب ا‪ٙ‬ٲبڃ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪،‬‬ ‫ىيثبٌٍ دٔ ځَٵشىي ‪ ،‬اٍس٘ ډچی ي دی‪ٚ‬مَځبن ٽَى ‪ ،‬وڂُجبن ي ډياٵ‪ ٬‬كپًډز‬ ‫ډلچی ځَىیيوي ي ػبیڂِیه دچیٓ كپًډشی ٕبثٸ ‪ٙ‬يوي‪.‬‬

‫‪109‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٕزيٍى كپًډز ػمًٍُی ٽَىٕشبن‪$ ،‬سأډیه‪ #‬آُاىی ډچی ثَای‬ ‫ډُمشَیه ا‬ ‫ډچز ٽَى ‪ ،‬دٔ اُ ٕبڅُب ٵ‪ٚ‬بٍ ي ٕشڈ ډ‪٢‬ب٭ٴ كپًډز َبی ٱیَ ٽَى ثًى‪.‬‬ ‫ډَاٽِ اوٺالثی ىٍ ٽَىٕشبن ىایَ ځَىیي ي‬

‫ثٍ ُډیىٍ ای ثَای ػىج٘ َبی‬

‫ىډپَاسیټ ىیڂَ ىٍ َٕسبَٕ ایَان سجيیڄ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ىٍ ‪ 23‬آيٍیڄ ‪1946‬ڇ‪ ،‬ډًاٵٺشىبډٍای ډب ثیه ػمًٍُی ىډپَار آًٍثبیؼبن‬ ‫یټ ٽَىٕشبن اډ‪٢‬ب ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ آن ثَ يكير ي ىيٕشی‬ ‫ي ػمًٍُی ىډپَار‬ ‫رٽیي ځَىیي‪َ .‬مبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ًٽَ ‪ٙ‬ي ‪ ،‬كپًډز َبی‬ ‫هچٸَبی ٽَى ي سَٻ أ‬ ‫ایه ىي ډى‪٦‬ٺٍ ٌة ډير یټ ٕبڃ ىياڇ دیيا ٽَىوي ي ثٍ ىڅیڄ ياٽى٘ ‪ٙ‬يیي‬ ‫ایَان ٽٍ اُ كمبیز ٱَة ي ٍيٕیٍ ‪ًٍٙ$‬يی ٕبثٸ‪ #‬ثَهًٍىاٍ ثًى ‪ ،‬ثیَكمبوٍ‬ ‫َٕٽًة ‪ٙ‬يوي‪.‬‬ ‫ىٍ آًٍثبیؼبن ثی٘ اُ ‪ 1500‬وٶَ اُ ىډپَار َب ىٍ ػىڀ ىٕشڂیَ ي‬ ‫سٮياىی اُ ډجبٍُان یب ا٭ياڇ ‪ٙ‬يوي ي یب ىٍ ػىڀ ٽ‪ٚ‬شٍ ‪ٙ‬يوي‪َٕ .‬ان ػىج٘‬ ‫آًٍثبیؼبن ثٍ ‪ًٍٙ‬يی ځَیوشىي‪$ .‬ىيڅز ایَان‪ #‬ثٮي اُ ډلبٽمٍ ی َٕی ‪$‬ثٍ‬ ‫ا‪٦ٝ‬الف ٍٕمی‪ٍَ #‬جَ ډچز ٽَى ٽٍ ثٍ "دی‪ًٚ‬ا ٹب‪١‬ی ډلمي‬ ‫ٵَىی ٽٍ ثب ‪$‬ٵَډبن‪ #‬ا٭الڇ ٭يڇ ػىڀ ثب ىيڅز ایَان ي‬

‫" ډ‪ ًٍُٚ‬ثًى‬ ‫ثَ ٭ُيٌ ځَٵشه‬

‫‪$‬ډٖئًڅیز‪ #‬سمبڇ كَٽز ډجبٍُاسی ډچز ٽَى ي ا٭الڇ آډبىځی ػُز ډٌاٽٌَ ثب‬ ‫ڇأ ډًٍیه اٍس٘ ایَان ٽٍ ىٍ اثشيا َڈ ثب ٌ ڇیه سَٵىي ثٍ ٽَىٕشبن آډيٌ ثًىوي ‪،‬‬ ‫سب اُ ٽ‪ٚ‬شبٍ ډَىڇ ثیىٵب‪ ٫‬ي ډجبٍُان ٽَى ػچًځیَی ومًى ‪َٕ ،‬اوؼبڇ ثب ُیَدب‬ ‫ځٌا‪ٙ‬شه ٹًڃ ي ٹَاٍَبی هًى ‪ ،‬ایه ٍَجَ وبډی ي ٵياٽبٍ ٽَى ٍا ثٍ َمَاٌ ‪ٝ‬يٍ‬ ‫ٹب‪١‬ی ٽٍ ٭‪ ً٢‬ډؼچٔ ‪ًٍٙ‬ای ډچی ایَان ثًى ي ویِ یپی ىیڂَ اُ َمَُډبو٘‬

‫‪110‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٍ وبڇ ٕیٴ ٹب‪١‬ی ‪$‬يُیَ ػىڀ كپًډز ډلچی ډُبثبى‬

‫‪ ،#‬ىٍ ‪ 31‬ډبٍٓ‬

‫‪ 1947‬ثٍ ؿًثٍ ىاٍ آيیوز‪.‬‬ ‫اٍس٘ ي ّاوياٍډَی ىٍ ډىب‪٥‬ٺی اُ ٽَىٕشبن ثٍ ٱبٍر ي يیَاوی ٽَىٕشبن‬ ‫دَىاهشىي‪ .‬ثبٍُاویَب ٽٍ كبډی ٹبثڄ سًػُی ثَای كپًډز ډچی ٽَىٕشبن‬ ‫ډلًٖة ډی ‪ٙ‬يوي‪ٝ ،‬لىٍ ی ډ‪ٞ‬بٳ ٍا سَٻ وپَىوي ي ثٍ وبؿبٍ ىٍ ډٺبڇ ىٵب‪٫‬‬ ‫اُهًى ثٍ ٍَجَی ډ‪٦ٞ‬ٶی ثبٍُاوی ٽٍ ٵَډبويٌ ی ویَيَبی ډٖچق ػمًٍُی‬ ‫ٽَىٕشبن ٍا ثٍ ٭ُيٌ ىا‪ٙ‬ز ‪ ،‬ثٍ وجَىی ‪ٙ‬يیي ي وبثَاثَ ثب اٍس٘ ایَان‬ ‫وي ‪ .‬آډَیپبییَب ٌةىڅیڄ ٍٹبثز ثب ‪ًٍٙ‬يی ‪ ،‬ډٖشٺیمبً ثب ډُمبر ي ٕبُ ي‬ ‫دَىاهز‬ ‫ثَٿ ػىڂی‪ ،‬اٍس٘ ایَان ٍا ډؼُِ ٽَىٌ ثًىوي ي ‪ًٍٙ‬يی َڈ ثٍ وبؿبٍ ‪٥‬جٸ و‪َ٪‬‬ ‫ٕبُډبن ډچڄ ډشلي ویَيَبی هًى ٍا اُ ایَان ٭ٺت ٍاوي ي ثٍ سٮُيار هًى ىٍ‬ ‫كمبیز اُ كپًډزَبی وًدبی ٽَىٕشبن ي آًٍثبیؼبن ٭مڄ وپَى‪ٕ .‬ٶیَ آډَیپب‬ ‫ىٍ ایَان ّوَاڃ عی ـ آڅه‪ ،‬ډٖشٺیمبً اُ ػجٍُی ػىڀ ثبُىیي ٽَى‪#34$.‬‬ ‫‪ُٙ‬بډشی ٽٍ سًٕ‪ ٤‬ثبٍُاوی ي دی‪ٚ‬مَځُبی اي ثٍ ومبی٘ ځٌا‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ډشًٍُاوٍ‬ ‫ي ىٍهًٍ سلٖیه ثًى‪ ،‬ثٍ ځًوٍای ٽٍ َٕسیت ٍُڇ آٍا ‪ ،‬یپی اُ ٵَډبوي َبن اٍس٘‬ ‫ایَان ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬ز‪" :‬اٍس٘ ډيٍن ایَان ثب ؿىبن ػىڂؼًیبن ویَيډىيی سبٽىًن‬ ‫ډًاػٍ و‪ٚ‬يٌ إز‪ " .‬ىٍ َمبن ُډبن ‪ٙ‬بٌ ایَان ٵَډبن ىاى سب اٹياډبر ‪ٙ‬يیيسَی‬ ‫٭چیٍ آوُب ا٭مبڃ ځَىى‪ .‬ٵَډبن اي ىٍ ‪ 3‬ډبٍٓ ‪ 1947‬ٹبثڄ سًػٍ إز‪ .‬اٍس٘‬ ‫ایَان ثب ًَادیمب ویَيَبی ٽَى ٍا ثمجبٍان ٽَى ي سمبڇ ی هبوًاىٌَب ي دی‪ٚ‬مَځبن‬ ‫ثبٍُاوی ٍا ٽٍ ىٍ كبڃ ٭ٺت و‪ٚ‬یىی ثًىوي‪ ،‬سب ډََُبی ایَان سٮٺیت ٽَى‪ .‬سب‬ ‫آيٍیڄ ‪1947‬ڇ‪ ،‬ډی ثبیٖشی ٽٍ وجَى دبیبن ثڂیَى ٽٍ ثَای اٍس٘ ایَان‬

‫‪111‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هؼبڅز آيٍ ثًى اُ ویَيَبی ثبٍُاوی ‪ٙ‬پٖز ثوًٍى ي ثڂٌاٍى ٽٍ آوُب ثڂَیِوي‪.‬‬ ‫‪#34$‬‬ ‫ة ثبٍ آيٍى ي ثٮي اُ ٵ‪ٚ‬بٍ ػىڂی‬ ‫ثٮي اُ ایىپٍ اٍس٘ ایَان هَاثی ُیبىی ٌ‬ ‫ُیبىی ٽٍ ثٍ ویَيَبی ٽَى ياٍى آډي‪ ،‬ثبٍُاوی ياٍى ٭َاٷ ‪ٙ‬ي‪ .‬ػبییپٍ ویَيَبی‬ ‫وًٍی ٕٮیي ثب ‪ٙ‬م‪ٚ‬یَ ي سٶىڀ اوش‪٪‬بٍ‪ٙ‬بن ٍا ډی ٽ‪ٚ‬یيوي‪ُ .‬وبن ٕبڅوًٍىٌ ي‬ ‫ثـٍَب ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ی ثبٍُان ثبٹی ډبويوي ي كييى ‪ 500‬ػىڂؼًی ٽَى ٽٍ سًٕ‪٤‬‬ ‫ٵَډبويٌی اٵٖبوٍ ای ٽَى‪$ ،‬ډ‪٦ٞ‬ٶی ثبٍُاوی ‪ٍَ #‬جَی ډی ‪ٙ‬ي‪ ،‬ثبٍ ی ىیڂَ اُ‬ ‫ډََُبی ایَان ځٌ‪ٙ‬شىي‪ .‬اُ ًٕی ىیڂَ اٍس٘ ایَان ثب ‪َِ 10‬اٍ وٶَ ویَي ي ثب‬ ‫اوًا‪ ٫‬سؼُیِار و‪٪‬بډی ي كمبیز ًَادیمبَب‪ ،‬سًدوبوٍ‬

‫َبی هًى ٍا ویِ ثٍ‬

‫ٽَىٕشبن ا٭ِاڇ ٽَىوي‪ .‬اډب كمبیز ٽَىَب اُ ویَيَبی ثبٍُاوی ٽٍ ٹَُډبوبوٍ ىٍ‬ ‫ایه وجَى ایٖشبىځی ډی‬

‫ٽَىوي‪ ،‬ثٍ ٽَىَب اػبٌُ ىاى ٽٍ‬

‫‪ 300‬ٽیچًډشَ‬

‫ة ىٕز آيٍىوي‪ .‬آوُب‬ ‫٭ٺتو‪ٚ‬یىی ومبیىي‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ دیَيُی َبی ُیبىی ویِ ٌ‬ ‫ىٍ یټ ػىڀ وُبیی اُ ٍيى آٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ ي ياٍى ‪ًٍٙ‬يی ‪ٙ‬يوي‪ .‬سٮياىی اُ ایه‬ ‫ویَيَب ي َٕان ا‪ٝ‬چی آن َمـًن ډ‪٦ٞ‬ٶی ثبٍُاوی ‪ ،‬كييى ‪ٕ 14‬بڃ ىٍ ‪ًٍٙ‬يی‬ ‫اٹبډز ىا‪ٙ‬شىي ٽٍ ثٮي اُ دیَيُی اوٺالة ٭َاٷ ىٍ ٕبڃ‬

‫‪ ،1958‬ایه‬

‫ػىڂؼًیبن سًاوٖشىي ثٍ َُٕډیه ډبىٍی هًى ثَٿ‪ٙ‬شٍ ي ثٍ ډجبٌٍُ هًى ػُز‬ ‫ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ي إشٺَاٍ ىډپَإی ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ اىاډٍ ىَىي‪.‬‬ ‫ػمًٍُی ٽَىٕشبن ىٍ ډُبثبى ‪ ،‬ثی٘ اُ یټ ٕبڃ ىياڇ ویبيٍى‪ ،‬يڅی ثٍ ٭ىًان‬ ‫یټ وٺ‪ ٍ٦‬٭‪٦‬ٴ سبٍیوی وٍ سىُب ىٍ ‪$‬سبٍین‪ #‬ٽَىٕشبن‪ ،‬ثچپٍ ثٍ ٭ىًان یپی اُ‬ ‫ډُمشَیه كًاىص سبٍین ډٮب‪ َٝ‬ىٍ هبيٍډیبوٍ ‪ٙ‬ىبهشٍ ‪ٙ‬ي‪#36$ .‬‬

‫‪112‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ة ډظبثٍ ی ايڅیه ػىج٘‬ ‫ٗ ىٍ ایه إز ٽٍ ٌ‬ ‫ػىج٘ ‪1945- 46‬ڇ‪ ،‬اَمیر‬ ‫ٍَبییثو٘ ي ىډپَاسیټ ىٍ سبٍین ٽَىٕشبن سچٺی ډی‬

‫ځَىى‪ .‬ایه ػىج٘‬

‫‪،‬‬

‫ډٖشٺیمبً ٭چیٍ ډىبٵ‪ ٬‬ي ٱبٍسڂَیَبی اثَٹيٍرَب سچٺی ډی ‪ٙ‬ي ي هًإز َبی‬ ‫ډچی ٽَى ٍا ډىٮپٔ ډیومًى ي ىٍ ‪١‬يیز ثب ٕشڈ ډچی ي ثَای آُاىی دیپبٍ‬ ‫ة دب هبٕشىي ي ثَای‬ ‫ډیٽَى‪ .‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ ث‪٦‬ه ایه ػىج٘ ‪ ،‬٭چیٍ اٍسؼب‪ٌ ٫‬‬ ‫ىډپَاسیٌِٽَىن ٽ‪ ًٍٚ‬سالٗ ډی ٽَىوي ي ‪٥‬بڅت كٺًٷ ثَاثَ ثَای اٽظَیز‬ ‫اٹ‪ٚ‬بٍ ػبډٮٍ ؿًن هَىٌ ثًٍّياُی‪ٍ ،‬ي‪ٙ‬ىٶپَان‪ ،‬ٽ‪ٚ‬بيٍُان ي ٽبٍځَان ‪َُٙ‬ی‬ ‫ثًىوي‪ .‬سًىٌَبی دَاٽىيٌ ی ډَىڇ ثَای اكَاُ كٺًٷ كٺٍ ی هًى ثٍ ایه ػىج٘‬ ‫ډیدیًٕشىي‪َ .‬مبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ویِ ًٽَ ځَىیي‪ ،‬اوٺالة ًٕٕیبڅیٖشی اٽشجَ وٍ‬ ‫سىُب ىٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ثچپٍ ىٍ ىیڂَ ډىب‪٥‬ٸ ػُبن اطَ‬

‫ثو٘ ثًى ‪ .‬ػىج٘ ‪-46‬‬

‫‪ 1945‬ٽَىٕشبن ىٍ َ​َ كبڃ‪ ،‬سىُب كَٽشی ثًى ٽٍ ٭چیٍ ٵب‪ٙ‬یٖڈ ىاهچی ي‬ ‫ٕچ‪ٍ٦‬ځَیَبی هبٍػی ‪ ،‬ډجبٍُار هًى ٍا ومبیبوي‪ .‬ایه كَٽز ٵی وٶٍٖ یټ‬ ‫ػىج٘ ىډپَاسیټ ډلًٖة ډی ‪ًٙ‬ى‪ .‬ایه ‪ًٙ‬اَي و‪ٚ‬بن ډی ىَي ٽٍ وٍ سىُب‬ ‫ویَيَبی اوٺالثی ایَان ‪ ،‬ثچپٍ سمبډی ویَيَبی سَٹیوًاٌ ػُبن‪ ،‬ىٍ ډٺبڇ ىٵب‪ ٫‬اُ‬ ‫ػىج٘ ٍَبییثو٘ ٽَىٕشبن ي آًٍثبیؼبن ثَآډيوي‪.‬‬ ‫كپًډز ٽَىٕشبن اطجبر ومًى ٽٍ سىُب كپًډشی ٽٍ اُ ډَىڇ اڅُبڇ ځَٵشٍ ي‬ ‫ىٍ هيډز ډَىڇ ي ویبَُبی اوٖبوی ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ډیسًاوي ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ دب ثڂیَى‪ .‬كشی‬ ‫اډَيٌُ ډچز ٽَى‪ ،‬ډىؼمچٍ ٽٖبوی ٽٍ هبٍع اُ ایَان ُويځی ډی ٽىىي ‪ ،‬ثب ىیي‬ ‫اكشَاڇ ثٖیبٍی ثٍ ػمًٍُی ٽَىٕشبن ډیوڂَوي‪.‬‬ ‫ډَاكڄ ثٮيی ػىج٘ ثب اٽَاى ٭َاٷ‪،‬‬

‫‪$‬ثٍ ٍَجَی‪ #‬ثبٍُاوی دیًوي یبٵز‪.‬‬

‫ومبیىيځبن ُیبىی اُ ٽَىٕشبن سَٽیٍ ي ٽَىَبی ډىب‪٥‬ٸ ډوشچٴ ٽَىٕشبن ثٍ‬

‫‪113‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كمبیز اُ ػمًٍُی ٽَىٕشبن ثَهبٕشىي‪ .‬ىٍ إبٓ ‪ ،‬ایه ػىج٘ ىٍثَځیَويٌ ی‬ ‫ٕشلټڇىٌ ويٌ ی یپذبٍؿڂی‬ ‫ا‬ ‫ویبَُبی اوٖبوی ٽَىَب ي يكير ډچی ډچز ٽَى ي ا‬ ‫ډچی سمبڇ ٽَىَب ىٍ ډىب‪٥‬ٸ ډَُی‪ ،‬ٽَىٕشبن ځَىیي‪.‬‬ ‫ىٕزيٍىَبیی ٽٍ اُ ػىج٘ ډُبثبى ‪٥‬ی ٕبڃ ‪46‬ـ‪1945‬ڇ ٌة ىٕز آډي‪،‬‬ ‫ا‬ ‫و‪ٚ‬بن ىاى ٽٍ ایه كِة ‪$‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪#‬‬

‫ډٖشٺیمبً سًٕ‪٤‬‬

‫ویَيَبی ىډپَاسیټ ٽَى ایَان اىاٌٍ ډی ‪ًٙ‬ى ي كِة ىډپَار‪ ،‬كِة ډشَٹی ي‬ ‫ٕبُډبن یبٵشٍ ی ٽَىٕشبن سچٺی ډی‬

‫ی‬

‫‪ٙ‬ي‪ .‬ایه كِة ثب سٮٺیت ثَوبډٍ‬

‫ىډپَاسیټ هًى‪ ،‬ىٍ دی ډشليٽَىن ویَيَبی ډشَٹی ي اٹ‪ٚ‬بٍ ي ‪٥‬جٺبر ډشٶبير‬ ‫ډَىڇ ثًى ٽٍ ثٍ ‪ ًٍ٥‬إبٕی ډی سًان ځٶز هَىٌ ثًٍّياُی‪ٍ ،‬ي‪ٙ‬ىٶپَان‪،‬‬ ‫ډبڅپیه هَىٌ دب ي ‪٥‬جٺٍ ی ډشًٕ‪ ٤‬ػبډٮٍی ٽَىٕشبن ٍا ډشلي ومًى‪ .‬ایه كِة‬ ‫ىٍیبٵز ٽٍ ډجبٌٍُ ی ډچز ٽَى ىٍ ایَان ‪ ،‬سىُب اُ ‪َ٥‬یٸ َمجٖشڂی ي َمپبٍی‬ ‫ٕبیَ ډچز َب ي س‪ٚ‬پیالر ٕبُډبن یبٵشٍ ی ثٍ ٍيُ‪ ،‬ډیَٖ ډیځَىى‪ .‬ثىبثَایه‪ ،‬ایه‬ ‫دیًوي َمپبٍی ٍا ىٍ ٍأٓ ٽبٍَبی كِثی هًى ٹَاٍ ىاى‪ٍ .‬يف اوٺالة ثشيٍیغ‬ ‫ىٍ ػىج٘ ٽَىٕشبن هًى ٍا ومبیبوي‪َ١ .‬يٍر یپذبٍؿڂی ډچی‪َ ،‬مَاٌ ثب ٍيف یٍ‬ ‫آُاىیوًاَی ي آُاىځی ي ٍَب یی ډچی اُ سلز ٕچ‪ ٍ٦‬كپبڇ ‪١‬يٽَى ډى‪٦‬ٺٍ‬

‫‪،‬‬

‫ثباله‪ ٜ‬ایَان ي ىيٕشبن ایَان ثٮىًان یټ ‪َ١‬يٍر سبٍیوی ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬ي‪#37$ .‬‬ ‫ػىج٘ ډچی ‪ ،‬ىٍ ډُبثبى ‪$‬ٽَىٕشبن ‪ #‬ي ىٍ َٕسبَٕ ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه‬

‫‪$ ،‬ثٍ‬

‫٭ىًان‪ #‬إبٓ ي َٕآٱبُ كَٽز سبٌُای اُ سبٍین ډجبٍُار ډچز ٽَى‬

‫ومبیبن‬

‫‪ٙ‬ي‪ .‬ىيڅز ٕچ‪٥ٍ٦‬چت آډَیپب‪ ،‬كپًډز ‪ٙ‬بٌ ٍا يا ىا‪ٙ‬ز سب ثب ػىڀ‬

‫٭چیٍ‬

‫كپًډزَبی ىډپَاسیټ ٽٍ اُ و‪ َ٪‬آډَیپب ‪ ،‬ثیڈ ىهبڅز ‪ًٍٙ‬يی ىٍ ایَان‬ ‫ة ًٕی ٽَىٕشبن ي آًٍثبیؼبن ځٖیڄ ى اٍى‪.‬‬ ‫ډیٍٵز‪ ،‬ویَيَبی و‪٪‬بډی اٍس٘ ٍا ٌ‬

‫‪114‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ًٍٙ‬يی ثٍ سبُ ځی اُ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیَان ٽىىيٌ ػىڀ َبی سبٍیوی ي ػُبوی اٗ ثیَين‬ ‫آډيٌ ثًى ي ثٍ هب‪ َ٥‬سٮُيار ثیهاڅمچی هًى‪ ،‬اډپبن ډ‪ٚ‬بٍٽز ي كمبیز اُ‬ ‫ة سٮُيار هًى ثب َڈ دیمبوبن ٭مڄ وپَى‬ ‫كپًډزَبی ىډپَاسیټ ٍا ويا‪ٙ‬ز ي ٌ‬ ‫ي آوُب ٍا سىُب ‪$‬ثٍ كبڃ هًى‪ٍَ #‬ب ٽَى‪ .‬٭ًاڇڃ ىاهچی ىیڂَی ثب٭ض دیَيُی‬ ‫كمالر ى‪ٙ‬مه ځَىیي ‪ ،‬ډىؼمچٍ سًاوبیی ٹيٍر ي ‪١‬ٮٴ َمبَىڂی ډجبٍُ‬ ‫ویَيَبی ىډپَاسیټ ىٍ ایَان ‪ ،‬٭بډڄ دیَيُی ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ځَىیي‪.‬‬

‫ار‬

‫ىٍ ػمًٍُی‬

‫ٽَىٕشبن ىٍ ډُبثبى‪ ،‬اځَؿٍ ‪ٙ‬ٮبٍ اوٺالثی ٹبثڄ سًػُی ٍا ىٍ ٍإشبی ډىبٵ‪٬‬‬ ‫‪ "80‬ػبډٮٍی ٽَى یٮىی ٽ‪ٚ‬بيٍُان ډ‪َ٦‬ف ٽَى ‪ ،‬يڅی ٌة ‪ ًٍ٥‬ٽبډڄ ثٍ سٺٖیڈ‬ ‫اٍا‪١‬ی ثٍِځشَیه ٵئًىاڃ َبی ډى‪٦‬ٺٍ وذَىاهز‪ .‬ا‪َٙ‬اٳ ُډیىياٍ ٽٍ اُ ٽَىٕشبن‬ ‫ځَیوشٍ ثًىوي ‪ ،‬ى‪ٙ‬مىی هًى ٍا ىٍ ډٺبثڄ ػمًٍُی ىډپَاسیټ‬

‫‪$‬ٽَىٕشبن‪#‬‬

‫و‪ٚ‬بن ىاىوي‪ .‬ىٍ ایه ډَكچٍ ویِ ٽَىٕشبن ىٍ اػَای ا‪ٝ‬الكبر اٍ‪١‬ی ثٮي اُ‬ ‫كپًډز آًٍثبیؼبن ٹَاٍ ډیځَٵز‪.‬‬ ‫وً‪ ٫‬ا‪ٝ‬الكبر اٍ‪١‬ی ىٍ ٽَىٕشبن‪ ،‬وٍ سىُب ىٍ ٍ‪ٙ‬ي ٭مًډی ػىج٘ اطَ‬ ‫وڂٌا‪ٙ‬ز‪ ،‬ثچپٍ ثب ځبڇ َبی ‪َ​َ$‬ؿىي‪َٕ #‬یٮی وشًاوٖز ډلييىیز ٭‪٪‬یمی ٽٍ ةٌ‬ ‫هب‪َُٕ َ٥‬ډیه دُىبيٍ ایَان يػًى ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ثب ٕیٖشڈ ىډپَاسیټ سبٌُ هًى آن ٍا‬ ‫اُ ډیبن ثَىاٍى ‪ ،‬ثچپٍ ایه سٶپَ ٽٍ ثو٘ ثٍِځی اُ ډبڅپیه ٽَىٕشبن َمييٗ‬ ‫اوٺالثیًن ٽَىٕشبن ٹَاٍ ډیځَٵشىي‪ ،‬ثب٭ض ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ اػَای ا‪ٝ‬الكبر اٍ‪١‬ی‬ ‫سٮچڄ ‪ًٙ‬ى ي ىٍ وشیؼٍ ثو‪ٚ‬ی اُ ډبڅپیه ‪ ،‬وً٭بً وٺ٘ ڇ ؤطَی ىٍ ػىڀ ٭چیٍ‬ ‫ویَيَبی اوٺالثی ٽَى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬الُڇ ثٍ یبىآيٍیٖز ٽٍ ‪ "50‬ثىیبوڂٌٍان‬ ‫كِة اُ ٵئًىاڃ َبی هَىٌ دب‪ ،‬ٹ‪ َٚ‬ډشًٕ‪ ٤‬ػبډٮٍ ي ا٭‪٢‬ب ٹجبیڄ ٽَىٕشبن‬ ‫ثًىوي‪ .‬ىٍ ایىؼب ثبیي ثٍ ٵبٽشًٍ ثبُ ىاٍويٌ ىیڂَی ا‪ٙ‬بٌٍ ومًى‪،‬‬

‫‪115‬‬

‫ي آن ایىپٍ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ة هب‪َ٥‬‬ ‫ٹٖمز يٕیٮی اُ ٽَىٕشبن ایَان ىٍ آن ُډبن ٽبډالً آُاى و‪ٚ‬يٌ ثًى ي ٌ‬ ‫ىالیڄ سبٽشیپی‪ ،‬ػچت ډبڅپیه ډشًٕ‪ ٤‬ي هَىٌ دب ي ٹجبیڄ ػىًثی ٽَىٕشبن‪،‬‬ ‫ة ‪ ًٍ٥‬ٽبډڄ اوؼبڇ ىَي ي ىٍ‬ ‫كِة ىډپَار ومی سًاوٖز ا‪ٝ‬الكبر اٍ‪١‬ی ٍا ٌ‬ ‫ة ىٍٕشی سپبډڄ دیيا‬ ‫ایه كبڃ ویِ سٶپَ ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی ىٍ ٍيٕشبَبی ٽَىٕشبن ٌ‬ ‫وپَىٌ ثًى‪.‬‬ ‫ٹيٍر ډبوًٍ كپًډز ٽَىٕشبن ویِ ډلييى ثًى ‪ "30 ،‬اُ ػمٮیز ٽَىٕشب ن‬ ‫ىٍ كی‪ ٍ٦‬ی ػٲَاٵیبیی ػمًٍُی ٽَىٕشبن ٹَاٍ ىا‪ٙ‬ز ‪ ،‬ثو٘ ػىًثی ٽَىٕشبن‬ ‫ٽٍ ‪ٙ‬بډڄ ډه‪٣‬ٹٍ يٕیٮی ډی ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ىٕز كپًډز ډَٽِی ثبٹی ډبوي ي ‪ٙ‬بیي‬ ‫ثٍ َمیه ىڅیڄ ثًى ٽٍ ىيڅز ډَٽِی سًان كمچٍ َٕی‪ ٬‬و‪٪‬بډی ٍا ثٍ كپًډز‬ ‫ىډپَاسیټ ٽَىٕشبن ىٍ اهشیبٍ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬سجچیٰ ي٭يٌ ي ي٭یيَبی كپًډز‬ ‫ډَٽِی ي ٵٺيان سؼَثٍ ی ٕیبٕی ي س‪ٚ‬پیالسی اٽظَیز اٵَٖان ي ٵَډبويَبن‬ ‫ػمًٍُی وًدب‪ ،‬یپی ىیڂَ اُ ٭ًاډڄ ا‪١‬ملالڃ ػمًٍُی ٽَىٕشبن ثًى‪ .‬اڅجشٍ ایه‬ ‫ػىڂی وبثَاثَ‪ ،‬ثیه اٍس‪ٚ‬ی سب ىويان ډٖچق ثب دی‪ٚ‬مَځبوی اُ ػبن ځٌ‪ٙ‬شٍ يڅی ثب‬ ‫اډپبوبر ‪١‬ٮیٴ ډبڅی ي سياٍٽبسی ویِ ثًى‪.‬‬

‫‪116‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫تخص پ‪ٙ‬جٓ‬ ‫وشد‪ٞ‬ا دس س‪ٛ‬سی‪ ٚ ٝ‬س‪ٚ‬سی‪ٝ‬‬ ‫ًٍٕیٍ ٽٍ ػِي ٹچمَي اډذَا‪ًٍ٥‬ی ٭ظمبوی ثًى‪ ،‬ثٮي اُ ػىڀ ػُبوی ايڃ‪،‬‬ ‫سلز وٶً​ً ویَيَبی ٕچ‪ ٍ٦‬ځَ ٵَاوٍٖ ىٍآډي‪َ .‬مبوڂًوٍ ٽٍ ٹجالً ویِ ثٍ ایه‬ ‫ډ‪٦‬چت ا‪ٙ‬بٌٍ ځَى یى‪ ،‬ویَيَبی ٕچ‪ ٍ٦‬ځَ ي ډشؼبيُ ٵَاوٍٖ ‪ $‬ثٍ سلچیڄ آن ٍيُ‪،‬‬ ‫ځَٵز ي‬ ‫ٌ‬ ‫اډذَیبڅیٔ ٱَة‪ #‬كمبیز اُ ًٍٕیٍ ٍا ىٍ ډٺبثڄ ٽ‪ ًٍٚ‬سَٽیٍ ثٍ ٭ُيٌ‬ ‫ڇ‬ ‫ٕٮی ومًى سب اُ ډجبٍُار ي ػىج٘ ډچی ٽَى ىٍ ًٍٕیٍ ثٌَُ ثَىاٍی ومًىٌ ي‬ ‫ډٺب‪ٝ‬ي سًٕٮٍ ‪٥‬چجبوٍ ی هًى ٍا ٭مچی ٕبُى‪ .‬ىٍ كٺیٺز ًٍٕیٍ دىبَڂبٌ‬ ‫ٍُډىيځبن ٽَى ‪ٙ‬يٌ ثًى ٽٍ ثٮي اُ ‪ٙ‬پٖز ‪ٙ‬ین ٕٮیي ىٍ ٕبڃ‬

‫‪1325‬‬

‫ځَیوز ثًىوي ‪ .‬اډب ثٮيٌ ا اهشالٳ ثیه ٵَاوٍٖ ي سَٽیٍ ډًٍى‬ ‫ٌ‬ ‫َـ‪ ٗ.‬ثٍ آوؼب‬ ‫سًػٍ ٹَاٍ ځَٵز ي ثب ډًاٵٺشی ٽٍ ىٍ ٕبڃ‬

‫‪1929‬ڇ‪ ،‬ىٍ آوپبٍا اډ‪٢‬ب ‪ٙ‬ي‪،‬‬

‫ثو‪ٚ‬ی اُ ُډیه َبی سَٽیٍ ثٍ ًٍٕیٍ ياځٌاٍ ‪ٙ‬ي‪ .‬ٽَىَبی ًٍٕیٍ‪ ،‬اٽظَاً ىٍ ایه‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍ ياځٌاٍ ‪ٙ‬يٌ ُويځی ډی ٽَىوي‪ .‬ػبیی ٽٍ ىٍ ډَُ سَٽیٍ ‪ ،‬٭َاٷ ي ًٍٕیٍ‬ ‫ډًٹٮیز اػشمب٭ی ي اٹش‪ٞ‬بىی آوُب ډبوىي ٕبیَ ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه‬

‫‪ ،‬ثٖیبٍ‬

‫ٍٹزاوڂیِ ثًى‪.‬‬ ‫ٹجڄ اُ ػىڀ ػُبوی ىيڇ‪ ،‬ٽَىَبی ًٍٕیٍ و‪َٚ‬یبر ي ٽشت هًى ٍا ډىش‪َٚ‬‬ ‫ډیٽَىوي‪ ،‬اډب ىٍ ٕبڅُبی اهیَ سٲییَار ُیبىی ىٍ ٽَىٕشبن ًٍٕیٍ ډ‪ٚ‬بَيٌ‬ ‫ومی‪ًٙ‬ى ي َیـڂًوٍ ا‪ٝ‬الكبر ثىیبىیه ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬وبځًاٍ ٽَىَبی ًٍٕیٍ ا٭مبڃ‬ ‫وڂَىیيٌ إز ‪ .‬ىٍ ایه ٍإشب ‪َ​َ ،‬ځبٌ ویَيَبی ىډپَاسیټ ٽَى ثٍ ډًٹٮیشی‬ ‫ىٕز یبٵشٍ اوي ي ا‪ٝ‬الكبر ډٶیيی ىٍ ٽ‪ًٍٝ ًٍٚ‬ر ځَٵشٍ‪ ،‬ؿ‪ٚ‬ڈ اوياَُبیی‬

‫‪117‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثَای ُويځی ثُشَ ٽَىَب ډش‪ ًٍٞ‬ځَىیيٌ ٽٍ َٕاوؼبڇ ثٍ وشیؼٍ وَٕیيٌ إز‪.‬‬ ‫ثچٮپٔ‪ َ​َ ،‬كَٽشی ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ویَيَبی ىډپَاسیټ ٽَى ‪ًٍٝ‬ر ځَٵشٍ‪،‬‬ ‫َؼًڇ ي كمچٍ ثٍ س‪ٚ‬پیالر ي ٕب ُډبنَبی ډچی ٽَىَب ىٍ ٽَىٕشبن آٱبُ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز‪ .‬ٽَىَب ىٍ ًٍٕیٍ هًاَبن كٺًٷ ډچی هًى ثًىوي ي َ​َ ياٽى‪ٚ‬ی ث‪ٚ‬ير‬ ‫ډلپًڇ ي ٭بډچیه ٍياوٍی ىاىځبَُبی ٵَډبی‪ٚ‬ی ىيڅز ًٍٕیٍ ډی‬

‫‪ٙ‬ينى‪ .‬ىٍ‬

‫كبڅیپٍ ثٮظیَب ىٍ ٍأٓ ٹيٍر ٹَاٍ ىاٍوي‪ ،‬ٽَىَبی ًٍٕیٍ اُ ٽٖت كٺًٷ‬ ‫ډچی هًى ډلَيڇ ‪ٙ‬يٌ اوي‪ .‬ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ًٕٕیبڅیٖشی ‪$‬ٹجڄ اُ ٵَيدب‪ٙ‬ی ‪،#‬‬ ‫ٹٖمشی اُ َُٕډیه َبی ٽَىَب ػِي ثو‪ٚ‬ی اُ َُٕډیه ٍيٕیٍ سِاٍی ٹَاٍ‬ ‫ځَٵز‪$ .‬ثٮي اُ ٹَاٍىاى وىڂیه ‪1813‬ڇ‪ ،‬ٽٍ ډبثیه ایَان ي ٍيٕیٍ سِاٍی ډىٮٺي‬ ‫ځَىیي‪ #.‬ایه ٹٖمز ‪ٙ‬بډڄ ٽَىَبیی ډی ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ "اڅیِاثز دًڃ"‪ ،‬ځَػٖشبن ي‬ ‫ثٮيَب ویِ ‪ٙ‬بډڄ ثو‪ٚ‬ی اُ ٽَىَبیی ډی‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍٹچمَي ایَيان ي ځَػٖشبن‬ ‫ُويځی ډیٽَىوي‪ .‬ىٍ ٹَاٍىاى سَٽمهؿبی ‪$‬ىٍ ٕبڃ ‪1828‬ڇ‪ ،#‬ٽٍ ثیه ایَان ي‬ ‫ٍيٕیٍ ډىٮٺي ځَىیي‪َُٕ ،‬ډیهَبی ثی‪ٚ‬مبٍ ىیڂَی ثٍ ٍيٕیٍ ډچلٸ ځَىیي ٽٍ‬ ‫ثو‪ٚ‬ی اُ آوُب ویِ ٽَىو‪ٚ‬یه ثًىوي‪ ،‬ډبوىي اٍډىٖشبن‪.‬‬ ‫ثٮي اُ اوٺالة اٽشجَ ىٍ ٍيٕیٍ‪٥ ،‬جٸ ډٮبَيٌ ای ٽٍ ثیه اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ي‬ ‫سَٽیٍ ىٍ ډبٍ ٓ ‪ 1921‬ډىٮٺي ځَىیي‪َٕ ،‬اوؼبڇ ډى‪٦‬ٺٍ ٽبٍُي ي آٍىاَبوجٍ ثٍ‬ ‫سَٽیٍ ٭ًىر ىاىٌ ‪ٙ‬ي ي ٵٺ‪ ٤‬ؿىي َِاٍ ٽَى ىٍ اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ثبٹی ډبويوي‬ ‫‪$‬اډَيُ ػمٮیز ٽَىَب ثیه ‪َِ 200‬اٍ وٶَ ىٍ اٍډىٖشبن‪ ،‬ىٍ آن ٽ‪ ًٍٚ‬سبٌُ‬ ‫مډیه ُىٌ ډی ‪ًٙ‬وي‪ .‬ڇ‪ #‬ثی‪ٚ‬شَ ایه ٽَىَب ٽٍ ىٍ آوؼب ُويځی‬ ‫إشٺالڃ یبٵشٍ ر‬ ‫ډیٽىىي ‪َِ 26000$‬اٍ وٶَ آډبٍ ٹجچی ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ ، #‬ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ای ةٌ وبڇ‬ ‫سبڅیه ي اڅڂًُ ٕبٽه َٖشىي‪ .‬٭چیٍٱڈ ػمٮیز ٽڈ ٽَىَب ىٍ ٍيٕیٍ‬

‫‪118‬‬

‫‪ ،‬آوبن‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٮىًان ډڄیر ‪ٙ‬ىبٕبیی ‪ٙ‬يٌ اوي‪ .‬ىٍ ډيآٍ ثب إشٶبىٌ اُ ٽشبثُبی ٽَىی ىٍٓ‬ ‫ان ٽَىی ىاٍوي‪٦ٕ .‬ق ُويځی آوبن اُ ٕبیَ‬ ‫ډیهًاوىي ي و‪َٚ‬یبسی ویِ ثٍ ُ ة‬ ‫رډیه اػشمب٭ی‪ ،‬سب اوياٌُ ای ثُشَ ي آیىيٌ ای‬ ‫ٽَىَبی ٽ‪ًٍَٚ‬بی َمٖبیٍ اُ و‪ َ٪‬أ‬ ‫ٍي‪ٙ‬ه دیٍ٘ي ىاٍوي‪ .‬ثٮي اُ ٵَيدب‪ٙ‬ی ‪ًٍٙ‬يی‪ ،‬ا‪٥‬ال٭بر ی ډٖشىي ىٍ ډًٍى‬ ‫ُويځی ي سٲییَار اٹش‪ٞ‬بىی ي آُاىی َبی ‪َُٙ‬يويی آوُب ىٍ ىٕز ویٖز؛ ‪َ​َ$‬‬ ‫ؿىي ىډپَإی ثٍ آن ٽ‪ ًٍٚ‬ثبُ ځ‪ٚ‬شٍ ي ىیًاٍ آَىیه ىیپشبسًٍی دَيڅشبٍیب ٵَي‬ ‫ٍیوشٍ إز ي اډپبن سمبٓ ػُبوی ي ا‪٥‬ال‪ٍٕ ٫‬بوی آوُب ثٖیبٍ ځٖشَىٌ سَ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز‪ .‬ڇ‪#‬‬ ‫ډىبث‪٬‬‬ ‫‪َٙ -1‬ٵىبډٍی ثشچیٖی ؿبح ٭‪168 -1930 َٞ‬‬ ‫‪ -2‬آٍ‪ٙ‬یً ډچڄ‬

‫ـ ځِاٍ‪ٙ‬بر ٽىًٖڃ‬

‫ـ ثٲياى ػچي ايڃ ‪ٝ‬لٶٍ‬

‫‪ -175‬وٺڄ اُ‬

‫ځِاٍ‪ٙ‬بر‬ ‫ډَثً‪ ٣‬ثٍ ایَان‬ ‫‪ -3‬دیمبنوبډٍ ثٲياى‬ ‫‪ -4‬سبٍیم ایَان ـ ىٽشَ َيایشی‬ ‫‪ -5‬سبٍین ایَان عڅي ًٕڇ ـ ؿبح ‪ٝ 1821‬لٶٍ ‪ 220‬ډبڅپڈ‬ ‫‪ -6‬سبٍین ایَان ـ اٽَاى ـ ‪168 ٛ‬‬ ‫‪ -7‬ح‪ -‬اي‪ّ -‬یبوًٳ‪ -‬ٽشبة ٽَىی ـ ػچي ‪ -11‬ؿبح ‪ 1900‬سٶچیٔ ‪-148 ٛ‬‬ ‫‪149‬‬ ‫‪ -8‬ویپشیه ـ "ٹٶٺبُ ي اٍيډیٍ" ٍيُوبډٍ ی إٓیبیی ـ ّاوًیٍ ي ډبٍٓ ‪ٛ -1929‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪ -9‬ڇ‪ .‬ٵبوی ـ "هچٸ ٽَى ي دی‪َٚ‬ٵز اػشمب٭ی آن" دبٍیٔ‪171 ٛ -1933 -‬‬

‫‪119‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪" -10‬ٽَى ي اډذَیبڅیٖڈ" سب‪ٙ‬پىي ـ ‪ٙ -1932‬مبٌٍ ‪94 -14 ٛ -13‬‬ ‫‪ -11‬اُ َمبن ډٺبڅٍ‬ ‫‪َ -12‬مبن ٽشبة ‪119 ٛ‬‬ ‫‪َ -13‬مبن ٽشبة ‪109 ٛ‬‬ ‫‪َ -14‬مبن ٻ‪116 ٛ .‬‬ ‫‪َ -15‬مبن ‪243 ٛ‬‬ ‫‪ -16‬ن‪ -‬ىٍٕیمی‪" -‬ٽَىٕشبن" ‪1952 -125 ٛ‬‬ ‫‪ -17‬ع‪ .‬آًَدَ ‪ .‬٭َاٷ‪100-99 ٛ -‬‬ ‫‪ -18‬ډیچَ ثچیِٽی‪22 ٛ 1918-1922 -‬‬ ‫‪َ -19‬مبن ٽشبة ‪23 ٛ‬‬ ‫‪" -20‬ه‪ٞ‬چز ىيٍان ٵئًىاڅیشٍ ٽَىٕشبن" ٹٖمز ‪118 ٛ -11‬‬ ‫‪" -21‬ایه سىُب ٭بډچی ثًى ٽٍ ثب٭ض ر‪ٙ‬يیي ډجبٌٍُ دَسًان ٵئًىاڃَبی ٽَىٕشبن ٭چیٍ‬ ‫ډٺبډبر كپًډشی ي ویَيی ّاوياٍډَی ي و‪٪‬بډی ځَىیي‪.‬‬ ‫‪ -22‬ا‪ٍ .‬يُ يڅز ‪" :‬ػمًٍُی ىډپَاسیټ ډُبثبى‬

‫" ډؼچٍ هبيٍډیبوٍ ‪ ،‬ویًیًٍٻ‪-‬‬

‫‪298 ٛ 1947‬‬ ‫‪ -23‬ي‪ -‬إشیذبوًٳ‪" -‬ډالٹبر ٽَىَب" ػيیي ـ ‪ٙ‬مبٌٍ ‪ّ 8 -28‬يالی ‪1949‬‬ ‫‪ -24‬ن‪ -‬دٖیبن "اُ ډُبثبى هًویه سب ًٕاكڄ آٍ‬

‫َ​َان ‪103 ٛ -1948‬‬ ‫"ر‬

‫‪$‬ٽشبة ثٍ ُثبن ٵبٍٕی إز‪#‬‬ ‫"سبطیَ ٭میٸ ٍيف ػمًٍُی ٽَىٕشبن ي ا٭ياڇ ٍَجَ ػىج٘ ‪ ،‬ىٍ ػمالر ُیَ ٽٍ‬ ‫سًٕ‪ ٤‬يیچیبڇ ىاځالٓ ثیبن ځَىیيٌ‪ ،‬ثٍ هًثی ىیيٌ ډی ‪ًٙ‬ى‪ " .‬ػًان َمَاٌ َمَٖ ثٍ‬ ‫ًٕی ػبىٌ آډي‪.‬‬ ‫اي ًٕاٍ االٱی ثًى‪َ .‬مَٖٗ ډٲَيٍاوٍ ىٍ ٽىبٍٗ ٹيڇ ډی ُى‪ٕ .‬الڇ ي اكًاڃ دَٕی‬ ‫ٽَىیڈ‪ .‬دَٕیيڇ ٽٍ هبوٍار ٽؼبٕز؟‬

‫‪120‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اي ځٶز‪ :‬ډب ٽَى َٖشیڈ ي ثٍ ُیبٍر ډی ٍيیڈ‪ ،‬ثَای ٭جبىر ثٍ سَثز ٹب‪١‬ی آډيٌ ایڈ‪.‬‬ ‫ىٍ ‪ٝ‬يای٘ ډی ‪ٙ‬ي ډٺبيډز ٍا ‪ٙ‬ىیي ي ؿ‪ٚ‬مُبی٘ َمـًن هىؼَی ثًى ٽٍ ىٍ ٽمَ‬ ‫ىا‪ٙ‬ز‪ .‬٭ِډی ٍإن ٽٍ هًى ٍا آډبىٌ ی َ​َ وً‪ ٫‬ډجبٌٍُ ثب ٭بډچی ٽٍ يی ٍا اُ ٍٵشه ىٍ‬ ‫ډٖیَ هًى ثبُ ډی ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ٹب‪١‬ی ډلمي یټ ُیبٍر ځبٌ ياٹٮی إز‪ٝ .‬يَب ٽَى َ​َ ٍيُ‬ ‫ىٍ آوؼب ثٍ ٭جبىر ي اىای اكشَاڇ ډ‪ٚ‬ٲًڅىي‪ .‬ٹبسڄ ایه ٹَُډبن ٽَى ٵٺ‪ ٤‬سًاوٖز ػٖڈ اي‬ ‫ٍا وبثًى ومبییي ي ٹبىٍ وجًى ٭ٺیيٌ يی ٍا ثٍ آُاىی ي ٍٵبٌ ٽَىٕشبن وبثًى ٽىي‪.‬‬ ‫اي ىٍ كٺیٺز ٹيٍر ي إشلپبڇ سبٌُ ای ثٍ ٍيكیٍ ي ډجبٌٍُ ٽَىَب ثو‪ٚ‬یي‪ .‬ثٍ و‪َ٪‬‬ ‫ٽ‪ٚ‬بيٍُان ٕبىٌای ٽٍ ‪ٝ‬يَب ډبیڄ ثَای ىیياٍ ي سبٌُ ٽَىن هب‪ ٌَ٥‬ی اي ډیآیىي‪ ،‬ٹب‪١‬ی‬ ‫ثٍ ٭ىًان اوٖبن هًثی ‪ٙ‬شبهشٍ ‪ٙ‬يٌ ي ُويځی اي ٍيیبیی ٍا ډؼٖڈ ډی ٽىي ٽٍ ثبیي څجبٓ‬ ‫ياٹٮیز ثٍ هًى ثذً‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫يیچیبڇ ىيځالٓ "َٕ ُډیه ٭ؼبیت" ‪64-63 ٛ‬‬ ‫‪25‬ـ " ډچز ٽَى" ڇ‪ .‬ٵبوی‬ ‫‪26‬ـ هچٸ ٽَى ي دی٘ اػشمب٭ی آن " ڇ‪ .‬ٵبوی‬ ‫‪ " -27‬ٽَى ي اډذَیبڅیٖڈ" ٽًٍيىځچً ‪64 -63 ٛ‬‬ ‫"ډچز ٽَى" ڇ‪ .‬ٵبوی‬ ‫‪" -28‬هچٸ ٽَى ي دی‪َٚ‬ٵز اػشمب٭ی آن" ڇ‪ .‬ٵبوی‬ ‫‪" -29‬ٽَى ي اډذَیبڅیٖڈ" ٽًٍىي ځچً‬ ‫‪ – 30‬ویپشیه ـ "ٹٶٺبُ ي اٍيډیٍ"‬ ‫‪ -31‬ویپشیه "ٽَىَب"‬ ‫‪َُٕ" -32‬ډیه ٭ؼبیت" يیچیبڇ ىيځالٓ‬ ‫‪ 36 -35 -34 -33‬ي ‪ 37‬اُ َمبن ٽشبة‬

‫‪121‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪122‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫فصُ ‪3‬‬ ‫ٔصاحث‪ٞٝ‬ای دوتش عثذاِشحٕٗ‬ ‫لاسّٕ‪ ٛ‬تا ٔطث‪ٛ‬عات ایشاٖ‬ ‫دس ساِ‪ٟ‬ای ‪59 ٚ 58 ،57‬‬

‫‪123‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪124‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٌفتٍ‪ٛ‬ی ٔجّ‪" ٝ‬پیطٍاْ "‬ ‫تا دوتش عثذاِشحٕاٖ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ٓ‪ٕ :‬ی ي ؿُبٍ ٕبڃ ډجبٌٍُ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ ؿٍ ا‪ٙ‬پبڅی‬ ‫ثًىٌ ي ىٍ ایه ډير و‪ َٚ‬آطبٍ سئًٍیټ كِثی ىٍ ؿٍ ٕ‪٦‬لی ثًىٌ؟‬ ‫ع‪ :‬اڅجشٍ ډب ثٍ ٕی يدىؼمیه ٕبڃ سإٔیٔ كِة وِىیټ ډی ‪ًٙ‬یڈ‪ ،‬ىٍ ایه‬ ‫ٕیيدىغ ٕبڃ‪ ،‬كِة ډب ٵَاُ ي و‪ٚ‬یت ُیبىی ٍا اُ ىيٍان ػمًٍُی ډُبثبى سب‬ ‫ىيٍان ډوٶی ‪٥‬ی ٽَىٌ إز ي ډجبٍُار ٕیبٕی ډوشچٴ ىا‪ٙ‬شٍ ي كشی ىٍ‬ ‫ٕبڅُبی ‪ 1347‬ـ ‪ 1346‬ثٍ ډير ‪ 18‬ډبٌ ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ٽَىٌ إز‪ .‬اُ ایه‬ ‫ٕیيؿُبٍ ٕبڃ ډجبٌٍُ‪ٕ ،‬ی يىي ٕبڅ٘ ٍا كِة ډب ثٍ ‪ًٍٝ‬ر ډوٶی ځٌٍاويٌ‪،‬‬ ‫ٵياٽبٍیُبی ثٖیبٍی ٽَىٌ ي ‪ُٙ‬يا ي ُوياویبن ُیبىی ىا‪ٙ‬شٍ إز ي ٭يٌ ُیبىی‬ ‫ډؼجًٍ ‪ٙ‬يٌ اوي ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا سَٻ ٽىىي‪ .‬اُ ایه ډجبٍُار ثٍ يیٌْ اُ ډجبٍُار‪ ،‬یپٖبڃ‬ ‫اهیَ كِة‪ ،‬كِة ډب ثب َٕثچىيی ثیَين آډيٌ ي ډًٵٸ ‪ٙ‬يٌ د‪ٚ‬شیجبوی اٽظَیز‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ػچت ٽىي‪.‬‬ ‫ىٍ ىيٍان ډوٶی‪ ،‬ٵٮبڅیز ډ‪٦‬جً٭بسی ډب يٕیٮشَ ثًى ُیَا ىٍ ىيٍان ډوٶی ایه‬ ‫وً‪ ٫‬ٵٮبڅیز ډی سًاوي ثیه كِة ي ډَىڇ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثٮي اُ اوٺالة ثٍ ٭چز ډ‪ٚ‬ٲچٍ‬ ‫ُیبى ډًٵٸ و‪ٚ‬يیڈ آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ‪ٙ‬بیٖشٍ إز ثٍ ډٖبئڄ اوش‪ٚ‬بٍاسی ي ډ‪٦‬جً٭بسی ي‬ ‫ثٍ يیٌْ ډٖبئڄ سئًٍیټ سًػٍ ٽىیڈ‪.‬‬

‫‪125‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډب ثی‪ٚ‬شَ ٍيی ثَوبډٍ ي إبٕىبډٍ كِة ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډب سب ىيٍان اوٺالة ٽبډالً‬ ‫ػًاثڂًی ډٖبئڄ ٽَىٕشبن ایَان ثًىٌ ي َىًُ َڈ ثٖیبٍی اُ ډًاٍى ایه‬ ‫إبٕىبډٍ ي ثَوبډٍ ای ٽٍ ىٍ ٽىڂٌَ ًٕڇ ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪ 1352‬سييیه ‪ٙ‬ي ثٍ ػبی‬ ‫هًى ثبٹی إز ‪$‬سأٽیي ىا‪ٙ‬شٍایڈ‪.#‬‬ ‫اُ ‪َ٥‬ٳ كِة ٽشبثُبیی ثٍ ُثبن ٽَىی ؿبح ‪ٙ‬يٌ ٽٍ َڈ وٺ٘ ثٍِځی ىٍ‬ ‫سلَیټ اكٖبٕبر ‪ٝ‬لیق ډچی ىا‪ٙ‬شٍ ي َڈ يٕیچٍ هًثی إز ثَای ایىپٍ‬ ‫ځٶشٍَب ي وً‪ٙ‬شٍ َبی ډب ٍا سًىٌ َبی يٕی‪ ٬‬ډَىڇ ثٶُمىي ي ایه ٽبٍیٖز ٽٍ كبال‬ ‫َڈ اىاډٍ ډی ىَیڈ‪ ،‬ؿىبوپٍ ٍيُوبډٍ "ٽًٍىٕشبن" ‪$‬ياثٖشٍ ثٍ اٍځبن ډَٽِی‪ٍ #‬ا‬ ‫ثٍ ىي ُثبن ٵبٍٕی ي ٽَىی ډىش‪ َٚ‬ډی ٽىیڈ‪ .‬اځَ ‪َٙ‬ای‪ٝ ٤‬چق اىاډٍ دیيا ٽىي‪،‬‬ ‫ىٍ و‪ َ٪‬ىاٍیڈ یټ و‪َٚ‬یٍ ٕیبٕی ډبَبوٍ ډىش‪ َٚ‬ٽىیڈ سب ډٖبئڄ سئًٍیټ ٍا‬ ‫آوؼب ډ‪َ٦‬ف ٽىیڈ‪.‬‬ ‫ىٍ ىيٍان ډوٶی‪ ،‬و‪َٚ‬یٍ ای ىيٍن كِثی سلز وبڇ "سیپً‪ "ٍ ٍٙ‬ىا‪ٙ‬شیڈ ٽٍ‬ ‫ډٖبئڄ إبٕی و‪َ٪‬ی ي ٕیبٕی كِة ىٍ آن ډ‪َ٦‬ف ډی ‪ٙ‬ي‪ .‬اډیيياٍ َٖشڈ‬ ‫ثشًاویڈ "سیپً‪ٍ "ٍ​ٍٙ‬ا ٽٍ ثٍ ُثبن ٽَىی ؿبح ډی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثٍ ُثبن ٵبٍٕی ویِ‬ ‫ؿبح ٽىیڈ ي ىٍ ٕ‪٦‬ق يٕیٮی دو٘ ومبئیڈ‪ .‬ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ٵٮبڅیز ډ‪٦‬جً٭بسی ډب‬ ‫ىٍ َمیه كي إز ٽٍ وٖجز ثٍ كؼڈ د‪ٚ‬شیجبوی ډَىڇ اُ كِة ډب ثٖیبٍ ٽڈ‬ ‫إز‪ .‬ډب ثٍ ایه ډٖئچٍ سًػٍ ىاٍیڈ ي اډیيياٍیڈ ٽٍ ىٍ آیىيٌ ایه وٺ‪ ٜ‬ػجَان‬ ‫‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ځٶشیي ثی‪ٚ‬شَ و‪َٚ‬یبسشبن ىٍ ُډبویپٍ كِة ډوٶی ثًى دو٘ ډی‬ ‫آیب ىٍ ٕ‪٦‬ق ٽَىٕشبن ایَان دو٘ ډی‪ٙ‬ي؟‬

‫‪126‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪َ :‬مبو‪ًٍ٦‬یپٍ ډی ىاویي‪ ،‬دو٘ و‪َٚ‬یٍ ىٍ ىيٍان ٵٮبڅیز ډوٶی ډلييى‬ ‫إز‪ .‬ډظالً ٍيُوبډٍ "ٽًٍىٕشبن" ؿًن ومی سًاوٖز ىٍ ٕ‪٦‬ق يٕی‪ ٬‬دو٘‬ ‫ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬ٵٺ‪ ٤‬ثٍ ىٕز ٭يٌ ای ډلييى اُ ډَىڇ ډی ٍٕیي‪ .‬ىٍياٹ‪ ٬‬ىٍىی ٽٍ ډب‬ ‫ىا‪ٙ‬شیڈ ىٍى َمٍ ٕبُډبوُبی ډوٶی ثًى‪ ،‬یٮىی سمبٓ ثب سًىٌ َبی يٕیٮی اُ‬ ‫ډَىڇ ډ‪ٚ‬پڄ ثًى ي اٽىًن إز ٽٍ ىٍ كي ٽَىٕشبن سًاوٖشٍ ایڈ ٽٍ اُ وِىیټ‪،‬‬ ‫َڈ اُ ‪َ٥‬یٸ ډ‪٦‬جً٭بر ي َڈ ډٖشٺیمبً ثب ډَىڇ ي ثٍ يیٌْ ثب ىَٺبوبن ٽٍ ثيوٍ‬ ‫ا‪ٝ‬چی كِة ډب ٍا س‪ٚ‬پیڄ ډیىَىي‪ ،‬سمبٓ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬ٮبٍ إشَاسْیټ كِة ىډپَار " ىډپَإی ثَای ایَان‪ ،‬هًىډوشبٍی‬ ‫ثَای ٽَىٕشبن" إز‪ .‬ایه ىډپَإی ثٍ ٍَجَی ٽياڇ ‪٥‬جٺٍ إز؟ آیب ایه‬ ‫ىډپَإی‪ ،‬یټ ىډپَإی ثب ډٶًُڇ ثًٍّياُی ویٖز؟‬ ‫ع‪ َ​َ :‬ٽٔ ي َ​َ كِثی ثَای هًىٗ ثَوبډٍ ي ًَیشی ىاٍى‪ .‬ىډپَإی ای ٽٍ‬ ‫ډب ډی ځًییڈ‪ ،‬ىډپَإی ثيين ثَؿٖت ي ياٹٮی إز‪ .‬ډب كِثی َٖشیڈ ډچی ي‬ ‫ىډپَار‪ ،‬كِة ‪٥‬جٺٍ ډٮیىی ویٖشیڈ‪ .‬ىٍ إبٕىبډٍ كِة آډيٌ إز ٽٍ كِة‬ ‫ىډپَار‪ ،‬كِة ٽبٍځَان‪ ،‬ىَٺبوبن ي ٍي‪ٙ‬ىٶپَان اوٺالثی إز‪ .‬ډب اى٭ب وياٍیڈ‬ ‫ٽٍ كِة ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَیڈ‪ ،‬يڅی ىٍ كِة ډب اٵَاى ثٖیبٍی ثٍ ا‪ًٝ‬ڃ‬

‫"ڇ ـ ڃ "‬

‫دبیجىيوي‪ .‬اډب اٽظَیز ا٭‪٢‬بی كِة ډب ا٭شٺبىار ډٌَجی ىاٍوي‪ ،‬یٮىی كِة‪،‬‬ ‫ثبُسبثی اُ ػبډٮٍ ٽَىٕشبن ایَان إز ي َ​َؿٍ ىٍ یټ ػبډٮٍ ډی ځٌٍى‪ ،‬ثبیي‬ ‫ىٍ یټ كِة ډىٮپٔ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ثٍ ایه سَسیت ایه ىډپَإی ٽٍ ىٍ ‪ٙ‬ٮبٍ‬ ‫إشَاسْیټ ډب آډيٌ‪ ،‬ىٍياٹ‪ ٬‬ىډپَإی ثٍ ډٶًُڇ ا٭ڈ إز یٮىی ایىپٍ‬ ‫ىډپَإی ثَای َمٍ ډَىڇ‪ ،‬ثَای َمٍ ٕبُډبوُب‪ ،‬ثَای َمٍ اكِاة ي آن ؿیِی‬ ‫إز ٽٍ ډب ىٍ ٭مڄ َڈ س‪٦‬جیٸ ىاىٌایڈ‪.‬‬

‫‪127‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثب يػًى ایىپٍ كِة ىډپَار اځَ ىٍ سمبډی ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن َڈ‬ ‫كبٽمیز ٍا ىٍ ىٕز ويا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ثٮ‪٢‬ی اُ ‪َ​َُٙ‬ب ؿٍ ٹجڄ اُ ىٍځیَی ي‬ ‫ؿٍ كبال كبٽمیز ٍا ىٍ ىٕز ىاٍى‪ .‬يڅی كشی ثٍ آن ځَيَُبیی ٽٍ ثی‪ٚ‬شَ‬ ‫ٵٮبڅیش‪ٚ‬بن ډوبڅٶز ثب كِة ىډپَار إز‪ ،‬ٽًؿپشَیه سٮَ‪١‬ی وپَىٌایڈ‪.‬‬ ‫ىٍ ډُبثبى ځَيَی ثٍ إڈ دی‪ٚ‬مَځبن ُكمشپ٘ ٵٮبڅیز ډی ٽىىي ٽٍ سمبډی‬ ‫ډ‪٦‬جً٭بس‪ٚ‬بن ي ٕوىَاوی َبی‪ٚ‬بن سىُب ي سىُب ډوبڅٶز ثب كِة ىډپَار ډی ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ثٮ‪٢‬ی اُ ٍٵٺبی كِثی ډیځٶشىي ایىُب ‪ 12‬ـ ‪ 10‬وٶَ ثی‪ٚ‬شَ ویٖشىي ي ثبیي‬ ‫ثٖب‪ٚ٥‬بن ٍا ػم‪ ٬‬ٽَى‪ ،‬يڅی ٍَجَی كِة ډوبڅٴ ایه ٽبٍ ثًى‪ُ ،‬یَا ډب‬ ‫ىډپَإی ٍا ثٍ ایه ډٶًُڇ ىٍٻ ډی ٽىیڈ ٽٍ اٹچیز ډوبڅٴ ثشًاوي آُاىاوٍ‬ ‫ا‪ُ٩‬بٍو‪ َ٪‬ٽىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب ثٮي اُ كڄ ډٖئچٍ ‪٥‬جٺبسی إز ٽٍ هچٸَب ډًٵٸ ډی‪ًٙ‬وي ثٍ‬ ‫هًىډوشبٍی ثَٕىي‪ .‬ثب يػًى ٕیٖشڈ ٵٮچی‪ ،‬و‪ٙ َ٪‬مب ىٍ ایه ډًٍى ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ډه ثَای و‪ٙ َ٪‬مب اكشَاڇ ٹبئچڈ‪ ،‬يڅی ډًاٵٸ و‪ٙ َ٪‬مب ویٖشڈ‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب سب‬ ‫يٹیپٍ ډٖئچٍ ډچی ثٍ ٭ىًان كچٺٍ إبٕی َمٍ ډٖبئڄ یټ ډى‪٦‬ٺٍ ډ‪َ٦‬ف إز‪،‬‬ ‫ډٖئچٍ ‪٥‬جٺبسی ثٍ آن ‪ٙ‬پچی ٽٍ ‪ٙ‬مب ډی ځًییي‪ ،‬ومیسًاوي ا‪ٝ‬الً ثَيُ ٽىي‪ .‬ډظالً‬ ‫االن ٕبُډبن َبیی َٖشىي ٽٍ ډجىبی ډجبٌٍُ ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی‬ ‫ځٌا‪ٙ‬شٍاوي‪ ،‬يڅی ایه كِة ىډپَار ٽَىٕشبن إز ٽٍ سًاوٖشٍ إز اٽظَیز‬ ‫ډَىڇ ٍا ثٍ ًٕی هًى ػچت ٽىي ي ایه ثٍ ٭چز سًػٍ ٽَىن ىٍ ایه ډَكچٍ ثٍ‬ ‫ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ډچی ٽٍ كچٺٍ إبٕی َمٍ ډٖبئڄ إز ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثٮي اُ كڄ ډٖئچٍ‬ ‫ډچی إز ٽٍ ډٖئچٍ ‪٥‬جٺبسی ‪ٙ‬ير هًاَي ځَٵز ي ایه یپی اُ ا‪ًٝ‬ڃ ٭چمی‬ ‫إز ٽٍ ىٍ ثٖیبٍی اُ ٽ‪ًٍَٚ‬ب سؼَثٍ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ىٍياٹ‪ ٬‬ډجبٌٍُ ډچی‬

‫‪128‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َٕدً‪ٙ‬ی ثَ ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی إز ي اػبٌُ ومی ىَي ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی آوـىبن ٽٍ‬ ‫الُڇ إز هًىٗ ٍا و‪ٚ‬بن ىَي‪.‬‬ ‫٭ٺیيٌ ډب ثَ ایه إز ٽٍ اځَ ٕبُډبوُبیی ٭الٹٍ ثٍ دی‪ٚ‬جَى ي ‪ٙ‬ير‬ ‫ثو‪ٚ‬یين ثٍ ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی ىاٍوي ي ډبیچىي هًإشُبی ډَثً‪ ٣‬ثٍ ‪٥‬جٺبر‬ ‫ُكمشپ٘ ثٍ يیٌْ ٽبٍځَان ي ىَٺبوبن ډ‪َ٦‬ف ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثٍ كڄ ډٖئچٍ ډچی ٽٍ هًى‬ ‫ډَكچٍای ىٍ ٍاٌ ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی إز ٽمټ ٽىىي‪ .‬كِة ىډپَار ډجبٌٍُ ىٍ‬ ‫ٍاٌ آُاىی ډچی ٍا ػيا اُ ډجبٌٍُ ىٍ ٍاٌ آُاىی ‪٥‬جٺبسی ومی ىاوي‪ .‬ډجبٌٍُ ٕیبٕی‬ ‫ي اػشمب٭ی ثٍ ډًاُار َڈ ػچً ډی ٍيوي‪ .‬ډب ىٍياٹ‪ ٬‬هًىډوشبٍی ٍا ثَای ایه‬ ‫ومیهًاَیڈ ٽٍ ٵٺ‪ ٤‬٭يٌ ای ثًٍّيا ي ٵئًىاڃ ثٍ ػبی َیئز كبٽمٍ ٕبثٸ‪،‬‬ ‫كبٽمیز ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ثٍ ىٕز ځیَوي‪ .‬ډب ډی هًاَیڈ ٽٍ هًىډوشبٍی‪،‬‬ ‫ډٶًُڇ اٹش‪ٞ‬بىی ـ اػشمب٭ی ثَای ډَىڇ ٽَىٕشبن ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬یٮىی ٽبٍځَان‬ ‫هًإشٍ َبی هًى ٍا دیبىٌ ٽىىي ي ىَٺبوبن ُډیه ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ٙ .‬ٮبٍ ډب ىٍ ډًٍى‬ ‫ىَٺبوبن ایه إز ٽٍ "ُډیه اُآن ٽٖی إز ٽٍ ٍيی آن ٽبٍ ډیٽىي" ٽٍ ثٍ‬ ‫و‪ َ٪‬ډب ٍاىیپبڅشَیه ‪ٙ‬ٮبٍ إز ي ایه ٍا دیبىٌ هًاَیڈ ٽَى‪.‬‬ ‫ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ډچی ډَثً‪ ٣‬ثٍ َمٍ ‪٥‬جٺبر ٽَىٕشبن ډی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬كشی ثًٍّياُی ٽَى‬ ‫َڈ ىٍ ُیَ ٕشڈ ډچی ٹَاٍ ځَٵشٍ‪ ،‬يٹشی ٕشڈ ډچی ٍٵ‪ٙ ٬‬ي‪ٍ ،‬ٵ‪ٕ ٬‬شڈ ‪٥‬جٺبسی‬ ‫ثی‪ٚ‬شَ ثَيُ ډیٽىي‪ .‬سب ٍٕیين ثٍ آن ډجبٌٍُ ‪ٙ‬يیي ‪٥‬جٺبسی‪ ،‬ډجبٌٍُ ‪٥‬جٺبسی ٍا ثٍ‬ ‫ډًاُار ډجبٌٍُ ډچی ثبیي اىاډٍ ىاى ي ثٍ هب‪َ َ٥‬میه و‪ َ٪‬إز ٽٍ كِة‬ ‫هًىډبن ٍا ىٍياٹ‪ ٬‬كِة ُكمشپ‪ٚ‬بن ډی ىاویڈ ي ٭مالً ایه ٍا طبثز ٽَىٌ‬

‫ایڈ‪.‬‬

‫ډظالً يٹشی َیئز كبٽمٍ‪ ،‬ٵئًىاڅُب ٍا ډٖچق ٽَىٌ ثًى سب ٭چیٍ ىَٺبوبن ي‬ ‫ٕبُډبن َبی ىډپَاسیټ ډجبٌٍُ ٽىىي‪ ،‬كِثی ٽٍ ثب ٹب‪٥‬ٮیز سمبڇ ٵئًىاڅُب ٍا هچ‪٬‬‬

‫‪129‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕالف ٽَى‪ ،‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثًى‪ .‬ایه و‪ َ٪‬ډب ىٍثبٌٍ ډجبٌٍُ ډچی ي‬ ‫‪٥‬جٺبسی إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ إبٕىبډٍ كِة اُ ‪ًٙ‬يویِڇ ٭‪٪‬مز ‪٥‬چجبوٍ ایَان ثٍ ٭ىًان ه‪َ٦‬‬ ‫٭ميٌ یبى ‪ٙ‬يٌ ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډب ىیيی اولَاٵی إز‪ .‬و‪ َ٪‬هًىسبن ىٍ ایه ډًٍى‬ ‫ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬دٔ و‪ٙ َ٪‬مب ایه إز ٽٍ وبٕیًوبڅیِڇ ٽَى ه‪َ٦‬وبٻ إز؟‬ ‫ٓ‪ :‬هیَ‪ ،‬ؿًن ډب ډٖبئڄ ٍا ‪٥‬جٺبسی ثٍَٕی ډیٽىیڈ‪ .‬و‪َ٪‬ډبن ایه إز ٽٍ‬ ‫آوـٍ ٭ميٌ إز‪ ،‬ؿٍ ثَای هچٸ َبی ایَان ي ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ُكمشپ‪ٚ‬بن ٕیٖشڈ‬ ‫َٕډبیٍ ىاٍی إز؟‬ ‫ع‪ :‬دٔ ډشإٔٶڈ ډشًػٍ آن ػَیبن و‪ٚ‬يٌ ایي‪ .‬ایه ډٖئچٍ ىٍ إبٕىبډٍ ډب ىي‬ ‫ډً‪ٍ ٫ً١‬ا ىٍ ډٺبثڄ َڈ ٹَاٍ ډی ىَي‪ .‬ایه ډٖئچٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ َٕډبیٍ‬

‫ىاٍی ي‬

‫ایىُب ویٖز‪ .‬اُ و‪ًَ َ٪‬ىی االن ىي ه‪ َ٦‬ثَای وُ‪٢‬ز ډب ډمپه إز يػًى‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬یپی ځَای٘ وبٕیًوبڅیٖشی سىڀ و‪َ٪‬اوٍ ىٍ ثیه ٽَىَب آن ؿیِی‬ ‫ٽٍ ډب ىٍ ٽَىی ثٍ آن "ٽَىایشی ‪َٝ‬ٳ" ډی ځًئیڈ‪ ،‬یٮىی ٽبٍٗ ٵٺ‪ ٤‬ایه‬ ‫إز ٽٍ ٽَى ٍا ثٍ ٭ىًان ٽَى ثٍ َيٵ٘ ثَٕبوي‪ .‬ٽبٍی ثٍ هچٸ ٽَى‪ ،‬ثٍ‬ ‫ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽَى وياٍى‪ ،‬هًى ٍا ىٍ ډٺبثڄ ُكمشپ‪ٚ‬بن ٵبٍٓ یب هچٸ‬

‫َبی‬

‫ٱیَٽَى ٹَاٍ ډی ىَي‪ .‬ډب ایه و‪َ٪‬یٍ سىڀ و‪َ٪‬اوٍ ٍا ٍى ډی ٽىیڈ‪ .‬ىٍياٹ‪ ٬‬ډب‬ ‫اوشَوبٕیًوبڅیٖز َٖشیڈ‪ .‬ىيٕشی ثیه ډچشُب ثَای ډب اَمیز ثٖیبٍی ىاٍى ي یټ‬ ‫ه‪ َ٦‬ىیڂَ ٭جبٍر إز اُ ‪ًٙ‬يویِڇ ٭‪٪‬مز ‪٥‬چجبوٍ ٵبٍٓ ایَاوی ٹيیڈ‪ ،‬آن‬ ‫ؿیِی ٽٍ ‪ٙ‬بٌ ىٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی ځىؼبويٌ ثًى‪ .‬ىٍ ثیه ایه ىي سب ‪ًٙ‬يویِڇ‬ ‫٭‪٪‬مز‪٥‬چجبوٍ ٵبٍٓ ډی ځًیي "ا‪ٝ‬الً ٽَى يػًى وياٍى‬

‫‪130‬‬

‫"‪ ،‬يػًىٗ ٍا اوپبٍ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډیٽىي‪ .‬یٮىی كب‪ َ١‬ویٖز ٽًؿپشَیه كٸ ډچی ٍا ثٍ ٽَىَب ثيَي‪ .‬يٹشی ډب‬ ‫ایه ىي ٍا ثب َڈ ډٺبیٍٖ ډی ٽىیڈ‪ ،‬آنيٹز ‪ًٙ‬يویِڇ ٭‪٪‬مز‬

‫‪٥‬چجبوٍ ه‪َٗ٦‬‬

‫ثی‪ٚ‬شَ اُ وبٕیًوبڅیِڇ سىڀ و‪َ٪‬اوٍ إز‪ .‬ایىؼب ډٖئچٍ َٕډبیٍىاٍی یب اډذَایبڅیٖڈ‬ ‫ډ‪َ٦‬ف ویٖز‪ ،‬االن ى‪ٙ‬مه ‪ٝ‬چی َمٍ هچٺُبی ایَان اډذَیبڅیِڇ إز‪ .‬اڅجشٍ ډب‬ ‫ثٍ ٭ىًان یټ كِة ىډپَار ٽٍ ىٍ آیىيٌ َيٵمبن ایؼبى ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ‬ ‫إز‪ ،‬ىٍ آیىيٌ َٕډبیٍىاٍی ٍا ثٍ‪ًٍ٥‬ٽچی ثٍ ٭ىًان یټ ػبډٮٍ ٍى ډیٽىیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ًٙ :‬يویِڇ ایَاوی ىٍ كٺیٺز ډچیز َبی ډوشچٴ ایَان ٍا ىٍثَ ډیځیَى‪.‬‬ ‫يڅی ‪ٙ‬مب ایىؼب ‪ًٙ‬يویِڇ ٵبٍٓ ٍا ډ‪َ٦‬ف ٽَىیي‪.‬‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ایه ډٖئچٍ ثلض إز‪ .‬ایه یټ ډٖئچٍ سَډیىًڅًّی یٮىی ا‪٦ٝ‬الكبر‬ ‫إز‪ .‬ؿًن ثٮ‪٢‬ی َب ثَ ایه ٭ٺیيٌ اوي ٽٍ ځٶشٍ ‪ًٙ‬ى ‪ًٙ‬يویِڇ ٵبٍٓ ي ٭يٌ ای‬ ‫‪ًٙ‬يویِڇ ٵبٍٓ ٍا ‪ًٙ‬يویِڇ ایَاوی ډی وبډي‪ًٙ .‬يویِڇ ٵبٍٓ ډی ځًیي ثٍ هب‪َ٥‬‬ ‫ډه ٵبٍٓ‪ٙ ،‬مب وجبیي كٸ ډچی هًىسبن ٍا ثوًاَیي ي ىٍ څًای ایَاوی‬

‫ثًىن ي‬

‫ایَاویځَی ایه ‪ًٙ‬يویِڇ ٍا ثٍ ٽبٍ ډی ثَى‪ .‬يٹشی ىٍ إبٕىبډٍ ډیهًإشیڈ ایه‬ ‫ډبىٌ ٍا ثىًیٖیڈ‪ ،‬ثَ ٍيی ایه ډٖئچٍ ثلض ثًى‪ ،‬يڅی ثبالهٌَ ثٍ ایه وشیؼٍ‬ ‫ٍٕیيیڈ ٽٍ ‪ًٙ‬يویِڇ ایَاوی ‪ٝ‬لیق سَ إز‪ ،‬ؿًن ‪ًٙ‬يویِڇ ٵبٍٓ ٽٍ ډی هًاَي‬ ‫كپًډز ٽىي‪ ،‬سلز َمیه وبڇ ا٭مبڃ ٹيٍر ومی ومبیي‪ ،‬ثچپٍ ثٍ إڈ ایَاویځًیی‬ ‫ي ایىپٍ َمٍ ایَاوی َٖشیڈ ي ثبیي ىٍ ؿُبٍؿًة ایَان ٵٮبڅیز ٽىیڈ ثٍ ډیيان‬ ‫ډی آیي ي ثٍ هب‪َ َ٥‬میه ٽچمٍ ‪ًٙ‬يویِڇ ایَاوی ثٍ ٽبٍ ٍٵشٍ إز‪.‬‬ ‫ٽىیڈ‬ ‫ٓ‪ :‬ډب اُ ىیيځبٌ ډبٍٽٖیٖشی ـ څىیىیٖشی ډٖبئڄ ٍا ‪٥‬جٺبسی ثٍَٕی ډی‬ ‫ي ثٍ َمیه هب‪ َ٥‬يٹشی ‪ٙ‬مب ىٍ إبٕىبډٍ كِة اُ كِة ىډپَار ثٍ ٭ىًان‬

‫‪131‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كِة دی‪ٚ‬بَىڀ سمبڇ هچٸ وبڇ ډی ثَیي‪ ،‬ثب ‪ٙ‬ىبهز ډب اُ دی‪ٚ‬بَىڀ ىٍ س‪٢‬بى‬ ‫ٹَاٍ ډیځیَى‪ٙ .‬مب دی‪ٚ‬بَىڀ ٍا ؿٍ سٮَیٴ ډیٽىیي؟‬ ‫ع‪َ :‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ځٶشڈ‪ ،‬ډه ثَای و‪ٙ َ٪‬مب اكشَاڇ ٹبئچڈ‪ .‬ډٖئچٍ دی‪ٚ‬بَىڀ ٍا ډب‬ ‫ایى‪ ًٍ٦‬ٵُمیيٌ ایڈ ٽٍ يٹشی اٽظَیز ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍَجَی كِثی یب ٕبُډبوی‬ ‫ٍا ٹجًڃ ثپىىي ي آن ٕبُډبن ٍاَىمبی ډجبٌٍُ اٽظَیز ډَىڇ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬آن يٹز ثٍ‬ ‫آن دی‪ٚ‬بَىڀ اسالٷ ډی ‪ًٙ‬ى‪ٙ .‬مب دی‪ٚ‬بَىڀ ٍا ىٍ ؿُبٍؿًة یٮىی ډ‪َ٦‬ف‬ ‫ډیٽىیي ٽٍ دی‪ٚ‬بَىڀ كشمبً كِة ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ إز‪ .‬ډب ٵپَ ډی‬

‫ٽىیڈ ىٍ‬

‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ٽَىٕشبن ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ ٽَى وياٍیڈ‪.‬‬ ‫ا‪ًٝ‬الً ىٍ یټ ٽ‪ًٕٕ ًٍٚ‬یبڅیٖشی يٹشی ٽٍ هچٺُب ثب ډیچیًوُب ٍ‪ٙ‬شٍ اٹش‪ٞ‬بىی‪،‬‬ ‫ٕیبٕی ي اػشمب٭ی ثٍ َڈ دیًوي ىاٍوي‪٥ ،‬جٺٍ ٽبٍځَ ٍا ومی‬

‫‪ًٙ‬ى ثٍ ډىب‪٥‬ٸ‬

‫ډوشچٴ سٺٖیڈ ٽَى‪ .‬ىٍ ایَان ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ يػًى ىاٍى ‪ ،‬يڅی ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ ٽٌَى‬ ‫يػًى وياٍى‪ .‬اڅجشٍ ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ ایَان كٸ ىاٍى ٕبُډبن ٕیبٕی دی‪ٚ‬بَىڀ‬ ‫هًىٗ ٍا ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬اډب ىٍ ٽَىٕشبن ډب ثب ي‪ ٬١‬ډو‪ًٝٞ‬ی ‪َ٥‬ٳ َٖشیڈ ي‬ ‫ایه ي‪ ٬١‬ډو‪ ًٛٞ‬ثٍ ډب اػبٌُ ٽبٍثَى ایه ا‪٦ٝ‬الف ٍا ډی ىَي ٽٍ اڅجشٍ كِة‬ ‫ىډپَار دی‪َٚ‬ي ډَىڇ ٽَىٕشبن إز‪ ،‬یٮىی ډَىڇ ٽَىٕشبن ىوجبڃ كِة‬ ‫ىډپَار ډیثب‪ٙ‬ىي‪.‬‬ ‫ډب ٵپَ ډی ٽىیڈ ایه ا‪٦ٝ‬الف سب كيی ىٍ ډًٍى ډب سلٺٸ یبٵشٍ‪ ،‬اڅجشٍ ىٍ آیىيٌ‬ ‫ثٖشٍ ثٍ ایىپٍ ٽياڇ كِة یب ٕبُډبن اُ ډىبٵ‪ ٬‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٵب‪ ٫‬ٽىي‪،‬‬ ‫ډَىڇ د‪ٚ‬ز آن ٕبُډبن ٍا هًاَىي ځَٵز ي ایىپٍ ؿىيیه ٕبُډبن ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن َٖز‪ ،‬ثَای ډَىڇ هًة إز‪ ،‬ؿًن ثَای ػچت د‪ٚ‬شیجبوی ډَىڇ ثب‬ ‫َميیڂَ ډٖبثٺٍ ډی ځٌاٍوي ي َ​َٽياڇ ٽٍ ىٍ ػُز ډىبٵ‪ ٬‬ډَىڇ ثی‪ٚ‬شَ ٽً‪٘ٙ‬‬

‫‪132‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽىي‪ ،‬آن دی‪َٚ‬ي إز‪ .‬ٵپَ ډی ٽىڈ ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی ډب ډًٵٸ ثًىٌ‬

‫ایڈ ي ایه‬

‫ډًٹٮیز ٍا كب‪ٝ‬ڄ ٽَىٌایڈ‪ ،‬اڅجشٍ ٽبډڄ ویٖز يڅی ډًٵٺیز ُیبىی إز‪.‬‬ ‫ثٍ و‪ َ٪‬ډه ثَهًٍىی ٽٍ ‪ٙ‬مب ىاٍیي ثب ایه ا‪٦ٝ‬الف‪ ،‬ثَای َٕإَ ایَان‬ ‫ٽبډالً ‪ٝ‬لز ىاٍى‪ ،‬اډب ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬يیٌْ ٽَىٕشبن‪ ،‬ٽچمٍ دی‪َٚ‬ي ٽٍ ډب ثٍ‬

‫ٽبٍ‬

‫ثَىٌایڈ ٱیَ‪ٝ‬لیق ویٖز‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ىٍ ػًاة ٕئًاڃ ٵًٷ څٶ‪ ٨‬دی‪َٚ‬ي ٍا ثٍٽبٍ ثَىیي‪ ،‬ىٍ ‪ًٍٝ‬سیپٍ ىٍ‬ ‫إبٕىبډٍ اُ دی‪ٚ‬بَىڀ وبڇ ثَىٌ ‪ٙ‬يٌ‪.‬‬ ‫ع‪ :‬دی‪ٚ‬بَىڀ ىٍ ډًٍى كِثی ٽٍ دی‪ٚ‬بدی٘ ىیڂَان ډَىڇ ٍا ٍَجَی ډی ٽىي‬ ‫ثٍٽبٍ ډی ٍيى ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډب ىٍ ٽَىٕشبن ‪ٝ‬لیق إز ي ایه ثٍ َیؾ يػٍ‬ ‫ډٖئچٍ اول‪ٞ‬بٍ‪٥‬چجی ویٖز ي ایىپٍ كِة دی‪ٚ‬بَىڀ ي سىُب كِة دی‪َٚ‬ي ډي‬ ‫و‪ َ٪‬وجًىٌ ي اځَ اكیبوبً ٽچمٍ دی‪َٚ‬ي اُ ایه ثبثز آډيٌ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬كشمبً ىٍ ٽىڂٌَ‬ ‫ؿُبٍڇ سٲییَ هًاَي ٽَى‪ ،‬يڅی ٵپَ ومی ٽىڈ ایى‪ ًٍ٦‬ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثَای ایىپٍ ډب ىٍ‬ ‫ډ‪٦‬جً٭بسمبن هچیی ٽً‪ ٘ٙ‬ډیٽىیڈ ٽٍ هًىډبن ٍا یپی اُ ٕبُډبوُبیی ٽٍ ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ٵٮبڅیز ډی ٽىىي ٹچمياى ٽىیڈ ي ثٍ َیؾ يػٍ ٽَىٕشبن ٍا ډىل‪ َٞ‬ثٍ‬ ‫كِة ىډپَار ومی ىاویڈ‪ .‬كِة ىډپَار ٍا كِثی ډظڄ اكِاة ىیڂَ كٖبة‬ ‫ډیٽىیڈ ي ٵٺ‪ ٤‬و‪ َ٪‬ډب ایه إز ٽٍ َ​َ كِثی‪ٕ َ​َ ،‬بُډبوی و‪َ٪‬ار هًى ٍا ىٍ‬ ‫ډٺبثڄ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٹَاٍ ثيَي ي ایه ډَىڇ ٽَىٕشبن إز ٽٍ آُاىاوٍ‬ ‫اوشوبة هًاَىي ٽَى ٽٍ ىوجبڃ ؿٍ كِثی ي یب ؿٍ ٕبُډبوی ثَيوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب آٍډبوُبی یټ ډبٍٽٖیٖز‪ ،‬ایؼبى ػبډٮٍ ٽمًویٖشی إز‪.‬‬ ‫كِة ىډپَار ىٍ إبٕىبډٍ هًى ػبډٮٍ ٭بىالوٍ ًٕٕیبڅیٖشی ٍا آٍډبن وُبیی‬ ‫هًى ىاوٖشٍ ٽٍ ثَای ډب وبډٶًُڇ إز‪ .‬څ‪٦‬ٶبً ایه ډً‪ٍ ٫ً١‬ا ثی‪ٚ‬شَ ‪َٙ‬ف ىَیي‪.‬‬

‫‪133‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډب كَٳ اُ ٽمًویٖڈ وِىٌ ایڈ‪ .‬ثجیىیي‪ٙ ،‬مب یټ ا‪ٙ‬پبڅی ىٍ ٽبٍسبن إز ي‬ ‫آن ایه إز ٽٍ ډظڄ ایىپٍ ثب یټ ډٖیلی و‪ٖٚ‬شٍ ایي ي َمٍ اٗ ډیهًاَیي ٽٍ‬ ‫ٹَآن ٍا ٹجًڃ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ي ایه ثٍ و‪ َ٪‬ډه ثَهًٍى ‪ٝ‬لیلی ویٖز‪ .‬آن‬ ‫ؿیِی ٽٍ ‪ٙ‬مب ثٍ ٭ىًان ایيئًڅًّی ډبٍٽٖیٖشی ٹجًڃ ٽَىٌ ایي‪ ،‬ثَای ډه ٹبثڄ‬ ‫اكشَاڇ إز‪ ،‬يڅی ډب ىٍ آٱبُ ٵٮبڅیشمبن ځٶشٍ ایڈ ٽٍ وٍ كِة ٽمًویٖز َٖشیڈ‬ ‫ي وٍ كِة ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ‪ ،‬یټ كِة ىډپَار ي ډچی َٖشیڈ‪.‬‬ ‫كبال ىٍ آیىيٌ سپچیٴ ایه كِة ؿٍ هًاَي ‪ٙ‬ي ومی ىاوڈ ي ایه ٍا ياځٌاٍ‬ ‫ډیٽىیڈ ثَای وٖچُبی آیىيٌ‪ ،‬يڅی االن ډب یټ كِة ډبٍٽٖیٖشی ویٖشیڈ‪ .‬ىٍ‬ ‫ثیه ډب اٵَاى ډبٍٽٖیٖز دیيا ډی ‪ًٙ‬وي‪ ،‬يڅی كِة ډب یټ كِة ډبٍٽٖیٖشی‬ ‫ویٖز‪ .‬ثٍ ایه سَسیت ډه ىٍ آن ؿُبٍؿًة ي ىٍ ٽبىٍ آن ومی سًاوڈ ثٍ ٕئًاڃ‬ ‫‪ٙ‬مب ػًاة ثيَڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ٕ :‬ئًاڃ ډب سٮَیٴ ػبډٮٍ ٭بىالوٍ ًٕٕیبڅیٖشی ثٍ ډظبثٍ َيٳ وُبیی‬ ‫كِة ثًى‪.‬‬ ‫ع‪ :‬ډب ثَای هًىډبن ځٌا‪ٙ‬شٍ ایڈ ٽٍ ىٍ آیىيٌ ًٕٕیبڅیِڇ ٍا ىٍ ایَان ي ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ثٖبُیڈ ي ثَای ایه َڈ ٽً‪ ٘ٙ‬ډی‬

‫ٽىیڈ‪ .‬كبال ډمپه إز ىٍ‬

‫اوشوبة ٍاَی ٽٍ ثٍ ًٕٕیبڅیِڇ ډىؼَ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثبَڈ اهشالٳ ٕچیٺٍ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫ډمپه إز ىٍ آیىيٌ ىٍ وشیؼٍ ثلض ي ثب سًػٍ ثٍ ياٹٮیشی ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن‬ ‫يػًى ىاٍى‪ ،‬ثٍ ډٖبئڄ ډ‪ٚ‬شَٽی ثَٕیڈ‪ .‬ؿىبوپٍ یټ ٕبڃ دی٘ ٽٍ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ٵٮبڅیز ٭چىی اٗ ٍا ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽَى‪َ ،‬مٍ ٕبُډبوُبیی ٽٍ ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ثًىوي هیبڃ ډی ٽَىوي ٽٍ ي‪٩‬یٶٍ آوُب ډجبٌٍُ ثب كِة ىډپَار إز‪.‬‬ ‫ؿًن ثب ‪ َُ٥‬سٶپَی ٽٍ ىا‪ٙ‬شىي ي ‪ٙ‬مب ثی‪ٚ‬شَ ثٍ آن آ‪ٙ‬ىبیی ىاٍیي‪ ،‬ډی ځٶشىي‬

‫‪134‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽٍ ډظالً ایه كِة هَىٌ ثًٍّياُی إز ي كشی ه‪َ٦‬وبٽشَ اُ ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ي‬ ‫اډذَیبڅیِڇ ډی ثب‪ٙ‬ي ي ثبیي ثب ایه كِة ډجبٌٍُ ٽَى‪ .‬يڅی االن ډی ثیىیڈ ٽٍ اٹالً‬ ‫ىي سب اُ ایه ٕبُډبوُب ثب ډب َمپبٍی وِىیټ ىاٍوي ي ثب َڈ ثٍ سًاٵٸ ٍٕیيٌ ایڈ ي‬ ‫‪َ٥‬ف ډ‪ٚ‬شَٻ سُیٍ ٽَىٌایڈ‪.‬‬ ‫ډه ٵپَ ډی ٽىڈ ياٹٮیز َب َمی‪ ٍٚ‬إشًاٍسَ ي ډٺبيډشَ اُ سئًٍیُبیی َٖشىي‬ ‫ٽٍ ډب ىٍ ٽشبثُب هًاويٌایڈ ي ٵپَ ډیٽىڈ ىٍ ډبٍٽٖیٖز ـ څىیىیٖز ٽٍ ‪ٙ‬مب‬ ‫ډیځًییي‪ ،‬ډلټ ي ‪١‬بث‪ ٍ٦‬ياٹٮیز ثب‪ٙ‬ي وٍ سئًٍی‪ .‬سئًٍی ٽٍ ثب ياٹٮیز‬ ‫ووًاوي‪ ،‬ثبیي ٭ً‪ ٘١‬ٽَى‪ ،‬وٍ ایىپٍ ٕٮی ٽَى ياٹٮیز ٍا ثب سئًٍی س‪٦‬جیٸ ىاى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىيڅز ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب كِة ىډپَار ډً‪١‬ٮڂیَی ډشٶبيسی ىا‪ٙ‬شٍ‪ ،‬یپی ىٍ‬ ‫ډٺ‪ ٬٦‬یًٍٗ ثٍ ٽَىٕشبن ٽٍ څجٍ سیِ كمچٍ اٗ ٍا ډشًػٍ كِة ىډپَار‬ ‫ډی ٽىي ي ىیڂَی ىٍ ډَكچٍ ډٌاٽَار ٽٍ اُ سمبډی ویَيَبی ٕیبٕی ىیڂَ هًى‬ ‫ٍا ثی‪ٚ‬شَ ثٍ كِة ىډپَار وِىیټ ډیٽىي‪ .‬څ‪٦‬ٶبً ایه وًٕبن ٭مچپَى ىيڅز ٍا‬ ‫اُ ىي ػىجٍ ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب كِة ي ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ىيڅز سً‪١‬یق ىَیي‪.‬‬ ‫ع‪ :‬اڅجشٍ ثُشَ ثًى ‪ٙ‬مب ایه ٕئًاڃ ٍا اُ هًى ىيڅز ډی‬

‫ٽَىیي‪ ،‬ؿًن ډب‬

‫ویٖشیڈ ٽٍ ډً‪١‬ٮمبن ٍا ٭ً‪ ٟ‬ٽَىٌ ایڈ‪ .‬ډب َمبن كِة ىډپَار َٖشیڈ ٽٍ‬ ‫ډًٹٮی ډی ځٶشىي كِة ‪ٙ‬یب‪٥‬یه‪ ،‬كبڃ َڈ َمبن كِة ىډپَار َٖشیڈ ٽٍ‬ ‫‪ٙ‬يٌایڈ كِة ٵَ‪ٙ‬شڂبن‪ .‬كبڃ ٵَ‪ ٟ‬ٽىیي ٽٍ یټ ىٵٮٍ ىډپَاسُب ىٍ ٵالن ػب‬ ‫اٍس٘ ٍا إپًٍر ډی ٽىىي‪ ،‬ثَای ایىپٍ هيای وپَىٌ ثيهًاَبن ثٍ اٍس٘ كمچٍ‬ ‫وپىىي‪ .‬ایىُب َمبن ىډپَاسُبیی َٖشىي ٽٍ ځٶشٍ ډی ‪ٙ‬ي ‪ٙ‬مب ىډپَار ویٖشیي‪،‬‬ ‫‪ٙ‬مب ډىبٵٸ َٖشیي‪.‬‬

‫‪135‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ياٹٮیز ایه إز ٽٍ ډب وٍ آن ‪ٙ‬یب‪٥‬یىی َٖشیڈ ٽٍ ثٍ ډب ډی ځٶشىي ي وٍ ایه‬ ‫ٵَ‪ٙ‬شڂبن ٽٍ كبال اُ ډب ىٍٕز ٽَىٌ اوي‪ .‬ډب یټ كِة ٕیبٕی ي اوٖبوُبی‬ ‫ډٮمًڅی َٖشیڈ‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډه ىيڅز ؿًن آن ډًٹ‪ ٬‬ډی ىاوٖز ٽٍ ویَيی ا‪ٝ‬چی‬ ‫ډٺبيډز ىډپَاسُب َٖشىي‪ ،‬ثٍ َمیه ٭چز څجٍ سیِ كمچٍ ٍا ډشًػٍ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٌ ثًى‪ .‬اڅجشٍ اٽظَیز ٹَیت ثٍ اسٶبٷ ٭مچیبر ػىڂی ٍا كِة‬ ‫ىډپَار اوؼبڇ ىاىٌ ثًى‪ .‬ډب ثبیي اُ د‪ٚ‬شیجبوی َمٍ ځَيَُب ي ٕبُډبوُب إڈ‬ ‫ثجَیڈ‪ .‬يڅی ياٹٮیز ایه إز ٽٍ د‪ٚ‬شیجبوی ډَىڇ ٽَىٕشبن ي ډجبٌٍُ كِة‬ ‫ىډپَار ٭بډڄ ا‪ٝ‬چی دیَيُی ثًى ي ایه اُ طمَار دیَيُی إز ٽٍ كبال ثىيٌ‬ ‫ىٍ هيډز ‪ٙ‬مب ىٍ ډُبثبى و‪ٖٚ‬شٍ اڇ ي ىاٍیڈ ثب َڈ ډ‪ٞ‬بكجٍ ډی ٽىیڈ‪ .‬ډجبٌٍُ ډب‬ ‫ثب٭ض كمچٍ آوُب ثٍ كِة ىډپَار ثًى‪.‬‬ ‫اډب كبال ثٍ و‪َ٪‬ڇ ىڅیچ٘ ٽمی ٵَٷ ٽَىٌ ي آن ایه إز ٽٍ ىيڅشی‬

‫َب‬

‫ٽً‪ ٘ٙ‬ىاٍوي ثیه ٕبُډبوُب ي ځَيَُب اهشالٳ ثیىياُوي ي ډشإٔٶبوٍ ثَهًٍى‪ٙ‬بن‬ ‫‪ًٍ٥‬ی إز ٽٍ ٽَىَب ٍا آىډُبی ٽڈ ٭ٺڄ یب َمً‪٥‬ه َبی ىٍػٍ ىيڇ كٖبة‬ ‫ډیٽىىي ٽٍ ىٍٻ ُیبىی وياٍوي‪ .‬ثٍ ایه سَسیت هیبڃ ډیٽىىي اډشیبُ ٽًؿپی‬ ‫ثٍ كِة ىډپَار ثيَىي ي كِة ىډپَار َڈ اڅجشٍ ایه اډشیبُ ٍا ډی ځیَى ي اُ‬ ‫آن ا‪ًٝ‬ڃ ي َيٵُبیی ٽٍ ثَای٘ ډجبٌٍُ ٽَىٌ ‪َٝ‬ٳ و‪ َ٪‬ډی ٽىي ي ثٍ یټ‬ ‫كِة ٕبُ‪ٙ‬پبٍ سجيیڄ ډی ‪ًٙ‬ى ي اډشیبُاسی َڈ ثَای ٍَجَاو٘ ډی ځیَى‪ .‬ډظالً‬ ‫یپی يُیَ ډی ‪ًٙ‬ى‪ ،‬یپی ٕٶیَ ډی ‪ًٙ‬ى ي ثٍ یپی َڈ هبوٍ ای ډی ىَىي ي ىیڂَ‬ ‫ډجبٌٍُ سمبڇ ډی ‪ًٙ‬ى‪ .‬ایه ىٍٻ ٱچ‪ ٤‬ىٕشڂبٌ ىيڅشی اُ كِة ىډپَار إز‪.‬‬ ‫َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ؿُبٍ ډبٌ دی٘ ٵپَ ډیٽَىوي ىيیٖز ـ ٕی‪ٞ‬ي وٶَ ىډپَار ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن إز ي ثب َٕٽًة ایىُب وُ‪٢‬ز هچٸ ٽَى اُ ثیه هًاَي ٍٵز‪،‬‬

‫‪136‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمیى‪ ًٍ٦‬كبال َڈ ثَهًٍى‪ٙ‬بن ا‪ٙ‬شجبٌ إز‪ .‬كِة ىډپَار كِثی إز ډؼَة‬ ‫ي آُډًىٌ ي سؼَثٍ ٽبٵی ىٍ ایه ډٖبئڄ ىاٍى‪ ،‬ایه كِة ٍا ثٍ إٓبوی ومی ‪ًٙ‬ى‬ ‫ٵَیت ىاى ي ثب ایه اډشیبُار ٽًؿټ ٵَیت ىَىي‪.‬‬ ‫ډب ثٍ ٭ىًان كِة ىډپَار ایه يكيسی ٍا ٽٍ دی٘ آډيٌ‪ ،‬ثٍ َیؾ يػٍ‬ ‫ثَ​َڈ ووًاَیڈ ُى سب يٹشی ٽٍ ىيٕشبوی ٽٍ ثب ډب َٖشىي هيای وبٽَىٌ ایه‬ ‫يكير ٍا ثٍ َڈ وِوىي‪ .‬ډب ٭ٺیيٌ ىاٍیڈ ٽٍ ایه يكير ومًوٍ هًثی ثَای‬ ‫َٕإَ ایَان ډی سًاوي ثب‪ٙ‬ي‪ .‬وٍ سىُب ومی هًاَیڈ ایه يكير ٍا ثٍ َڈ ثِویڈ‪،‬‬ ‫ثچپٍ ډی هًاَیڈ ٭میٺشَٗ ٽىیڈ سب ىٍ آیىيٌ ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ ثی‪ٚ‬شَی ثبَُڈ ثٍ‬ ‫وٺب‪ ٣‬ډ‪ٚ‬شَٽی ثَٕیڈ‪ .‬ایه َيٳ ډبٕز ي ثٍ َیئز يیٌْ ویِ ایه ډٖئچٍ ٍا‬ ‫ؿىيیه ثبٍ سٌٽَ ىاىٌ ایڈ ٽٍ ډب ثٍ ٭ىًان َیئز ومبیىيځی ٽَى ډٌاٽٌَ ډی ٽىیڈ‬ ‫ي ‪ٙ‬بیي َڈ إڈ ځَيَُب ٍا ثجَیڈ‪ ،‬يڅی سَٽیت َیئز ومبیىيځی َمبن إز ٽٍ‬ ‫َٖز ي ىڅیچی ومی ثیىیڈ ثَای ایىپٍ سٲییَی ىٍ ایه سَٽیت ىاىٌ ث‪ًٚ‬ى‪ .‬ؿًن‬ ‫آنډًٹ‪ ٬‬ډب َڈ ثٍ هًىډبن كٸ هًاَیڈ ىاى ىٍ ډًٍى َیئز يیٌْ ومبیىيځی‬ ‫هچٸ ډب ا‪ُ٩‬بٍو‪ َ٪‬ثپىىي ي كشی اځَ ایه ډٖئچٍ ٍا ‪ ٣َٙ‬ډٌاٽٌَ ٹَاٍ ىَىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٮ‪٢‬ی اُ ٕبُډبوُبی ٕیبٕی‪ ،‬كِة ىډپَار ٍا ډشُڈ ثٍ ٕبُ‪ٙ‬پبٍی ثب‬ ‫ىيڅز ډیومبیىي‪ .‬آیب ایه اسُبڇ ډیسًاوي ثیبوڂَ ػىبفثىيی ىٍ كِة ثب‪ٙ‬ي ي یب‬ ‫ایىپٍ ه‪ ٤‬ٽچی كَٽشی كِة ثب٭ض ؿىیه اسُبډی ‪ٙ‬يٌ إز؟ څ‪٦‬ٶبً ثی‪ٚ‬شَ‬ ‫سً‪١‬یق ىَیي‪.‬‬ ‫ع‪ :‬اڅجشٍ اسُبډبر ُیبى إز‪ .‬يٹشی ٽٍ ىٍځیَیُبی ٽَىٕشبن ‪َٙ‬ي‪ٙ ٫‬يٌ ثًى‪،‬‬ ‫اُ ‪َ٥‬ٳ ىٕشڂبٌ ىيڅشی ىٍ ٭یه كبڃ ډب ٍا َڈ ٽمًویٖز ي َڈ ‪ُٝ‬یًویٖڈ‬ ‫ډیهًاويوي‪َ ،‬ڈ ٭بډڄ اډذَیبڅیِڇ آډَیپب ثًىیڈ ي َڈ سؼِیٍ ‪٥‬چت‪ .‬اسُبډبر ي‬

‫‪137‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ‬بیٮبر ٍا ثبیي ٽىبٍ ځٌا‪ٙ‬ز ي ثٍ ياٹٮیز سًػٍ ومًى‪ .‬ډی هًإشڈ ياٹٮیشی ٍا‬ ‫٭َ‪ ٟ‬ٽىڈ ٽٍ ىٍ ىاهڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬ډب ػىبكُبی ډوشچٴ‬ ‫وياٍیڈ‪ .‬یټ ػىبف ىاٍیڈ ي آن َڈ ٕیبٕز كِة ٍا دی٘ ډی ثَى‪ ،‬كِثی َٖشیڈ‬ ‫ىډپَار ٽٍ اٵَاى ىٍ ا‪ُ٩‬بٍو‪َ​َ٪‬بی هًى ىٍ ىاهڄ كِة آُاىوي‪ ،‬يڅی يٹشی ٽٍ‬ ‫س‪ٞ‬میڈ اُ ‪َ٥‬ٳ كِة ځَٵشٍ ډی ‪ًٙ‬ى‪َ ،‬مٍ ډچِډىي ‪٥‬جٸ إبٕىبډٍ ایه س‪ٞ‬میڈ‬ ‫ٍا اػَا ٽىىي‪.‬‬ ‫ډٮمًالً ځٶشٍ ډی ‪ًٙ‬ى ٽٍ ىٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن یټ ػىبف سًىٌ‬

‫ای‬

‫إز ي یټ ػىبف ىډپَار ډی ثب‪ٙ‬ي ي ثىيٌ َڈ ػِي ىډپَاسُب ډی ثب‪ٙ‬ڈ‪ .‬ډه ٵپَ‬ ‫ډیٽىڈ ایه سًَڈ ‪ٙ‬بیي اُ ثٮ‪٢‬ی ‪ً٩‬اَ​َ وب‪ٙ‬ی ‪ٙ‬يٌ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ډظالً ډه ثب ٽبٻ ٱىی‬ ‫ٽٍ ځٶشٍ ډی ‪ًٙ‬ى اُ ػىبف سًىٌ ایٖز‪ ،‬ىٍ ډًٍى سمبڇ ډٖبئڄ ډًٍى ثلض ي‬ ‫ډٌاٽٌَ اهشالٵی وياٍیڈ‪ .‬ثيیه سَسیت ډٖئچٍ يػًى ػىبكُب ډلپًڇ إز‪ .‬اډب ىٍ‬ ‫ډًٍى ایىپٍ ؿَا ثٮ‪٢‬ی اُ ٕبُډبوُب ډب ٍا ډشُڈ ثٍ ٕبُ‪ٙ‬پبٍی ډی‬

‫ٽىىي‪ ،‬ډه‬

‫ډیوًاَڈ یټ ډٖئچٍ ٍا ډو‪ًٝٞ‬بً ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ىي ٕبُډبوی ٽٍ ثب ډب َمپبٍی‬ ‫ډیٽىىي‪ٍ ،‬ي‪ٙ‬ه ومبیڈ ي آن ایىپٍ ىٍ ٕیبٕز ٽٍ اڅجشٍ ډب ىٍ آن یټ هَىٌ‬ ‫ٕىمبن ثی‪ٚ‬شَ إز ي ‪ٙ‬بیي ىي سب دیَاَه اُ ‪ٙ‬مب ثی‪ٚ‬شَ دبٌٍ ٽَىٌ ثب‪ٙ‬یڈ ي‬ ‫سؼَثٍ ثی‪ٚ‬شَی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪ٕ ،‬بُٗ ىاٍیڈ ي ٕبُ‪ٙ‬پبٍی‪ٕ .‬بُٗ يٹشی إز‬ ‫ٽٍ ىٍثبٌٍ ډٖئچٍ ډٮیىی كشی ثب كِثی ٽٍ ىيٕز ‪ٙ‬مبٕز ډٌاٽٌَ ډی ٽىیي‪،‬‬ ‫‪ٙ‬مب ثبالهٌَ اُ ؿىي هًإز هًى ىٕز ثَډی ىاٍیي ي ځَيٌ ډٺبثڄ َڈ ایه ٽبٍ‬ ‫ٍا ډی ٽىي ي ثبالهٌَ ٍيی وپبر ډ‪ٚ‬شَٻ ثب َڈ ثٍ وشیؼٍ ډی ٍٕیي‪ .‬يٹشی ٽٍ ثب‬ ‫ىيڅشیَب ډٌاٽٌَ ډی ٽىیي‪ ،‬٭یه َمیه ډٖئچٍ ډ‪َ٦‬ف إز‪ ،‬یٮىی ‪ٙ‬مب اُ‬ ‫هًإشٍَبی كياٽظَ هًى ٽمی دبییه ډی آییي ي ىيڅز َڈ ٽمی اُ آن كياٹچی‬

‫‪138‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽٍ ډی هًاَي ډًاٵٺز ثپىي ثبال ډی ٍيى ي آوًٹز ثٍ وشیؼٍ ډی‬

‫ٍٕیي‪ .‬ایىپٍ‬

‫ځٶشٍاوي "ٕیبٕز َىَ ډمپه إز " ثٍ و‪ َ٪‬ډه ثی هًى وڂٶشٍ اوي‪ .‬ډب االن‬ ‫هًىډوشبٍی ىٍ ؿُبٍؿًة ػمًٍُی إالډی ډی‬

‫هًاَیڈ‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ ىٍ‬

‫إبٕىبډٍ ‪ٝ‬لجز ‪ٙ‬يٌ ٽٍ َيٳ ډب ٕبهشمبن ًٕٕیبڅیِڇ إز‪ ،‬اډب ؿَا كبال‬ ‫‪ٙ‬ٮبٍ ًٕٕیبڅیٖشی ډ‪َ٦‬ف ومی ٽىیڈ؟ ؿًن ٭مچی ویٖز‪ُ ،‬یَا ‪َٙ‬ای‪ ٤‬آډبىٌ‬ ‫و‪ٚ‬يٌ‪ .‬دٔ ثڂٌاٍیي ډً‪ً١‬٭ی ٍا ٍي‪ٙ‬ه ٽىڈ‪ٕ « ،‬بُٗ ىٍثبٌٍ ډٖئچٍ ډٮیىی‬ ‫ثَای دی‪ٚ‬جَى ا‪ًٝ‬ڃ‪ ،‬ا‪ًٝ‬څی ٽٍ ډب ثٍ هب‪ َ٥‬آن ډجبٌٍُ ډی ٽىیڈ ٽبډالً ډ‪َٚ‬ي‪٫‬‬ ‫إز‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ ٕیبٕز ٕبُ‪ٙ‬پبٍی یٮىی ‪َٝ‬ٳ و‪ َ٪‬ٽَىن اُ ا‪ًٝ‬ڃ ي اَياٳ‬ ‫ي ٕبهشه ثب ؿخ ي ٍإز ٱیَ ډ‪َٚ‬ي‪ ٫‬إز‪».‬‬ ‫ثيیه سَسیت ثٍ و‪ َ٪‬ډه ىٍ ٕیبٕز ثبیي ٕبُٗ ٽَى ي ډب ډی‬

‫ٽىیڈ ي‬

‫هًاَیڈ ٽَى‪ َ​َ .‬كِة ٕیبٕی ٕبُٗ ډیٽىي‪ .‬اوٺالثی سَیه كِثُب ٕبُٗ‬ ‫ٽَىٌاوي يڅی كِة ډب ٕبُ‪ٙ‬پبٍی ٍا ثٍ ٭ىًان إبٕی ثَای ٕیبٕز هًى ٽبډالً‬ ‫ٍى ډیٽىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪َ٪‬سبن ىٍ ډًٍى ‪ٝ‬ٴ آٍایی ویَيَبی ىٍين َیئز كبٽمٍ ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬و‪َ٪‬ڇ هیچی ډوش‪ َٞ‬إز‪ .‬االن ډب ثب َیئز كبٽمٍ ای ‪َ٥‬ٵیڈ ٽٍ َىًُ‬ ‫سجچًٍ ویبٵشٍ ي ىٍ ياٹ‪ ٬‬ثب سٮياى ډَاٽِ ٹيٍر ي س‪ٞ‬میڈځیَی ‪َ٥‬ٵیڈ‪ .‬ثيیه‬ ‫سَسیت ډه ٵپَ ډیٽىڈ َىًُ ډ‪ٚ‬پڄ إز ىٍثبٌٍ ‪ٝ‬ٴآٍائی ىٍ ىاهڄ َیئز‬ ‫كبٽمٍ ا‪ُ٩‬بٍ و‪ َ٪‬ىٹیٺی ٽَى ي آوـٍ ډٖچڈ إز ډجبٌٍُ ثٖیبٍ ‪ٙ‬يیيی ىٍ‬ ‫ىاهڄ َیئز كبٽمٍ ػُز ٽٖت ډَاٽِ ٹيٍر اىاډٍ ىاٍى‪ٍ َ​َ .‬يُ ډ‪٪‬بَ​َ ایه‬ ‫ډجبٌٍُ ث‪ًٍٞ‬سی ‪٩‬بَ​َ ډی‪ًٙ‬ى‪ .‬آوـٍ ډٖچڈ إز َیئز كبٽمٍ ثٍ ایه ‪ٙ‬پڄ‬ ‫ووًاَي سًاوٖز ډير ‪ً٥‬الوی ي‪ ٬١‬ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا اىاٌٍ ٽىي‪ ،‬ؿًن ‪ٙ‬یًٌَبیی ٽٍ‬

‫‪139‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثَای اىاٌٍ اډًٍ ثپبٍ ډی ثَوي ىٍ ياٹ‪ٙ ٬‬یًٌَبیی ٹيیمی‪ ،‬٭ٺت اٵشبىٌ ي ٹَين‬ ‫يٕ‪٦‬بئی إز ٽٍ ثب ي‪ ٬١‬ٵٮچی ي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬اٹش‪ٞ‬بىی ـ اػشمب٭ی ایَان ډ‪٦‬بثٺز‬ ‫وياٍى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثب سًػٍ ثٍ وٺ٘ ٕذبٌ دبٕياٍان ي اٍس٘ ىٍ ػىڀ سلمیچی ٽَىٕشبن‬ ‫ایه ىي ویَي ٍا ؿڂًوٍ ثٍَٕی ډیٽىیي؟‬ ‫ع‪ :‬ډب هًاَبن هًىډوشبٍی َٖشیڈ‪ .‬ثٍ ایه سَسیت اٍس٘ ىٍ ٽَىٕشبن يػًى‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي یب ويا‪ٙ‬شٍ وجب‪ٙ‬ي‪ ،‬اهشالٵی وياٍیڈ‪ .‬آوـٍ ىٍثبٌٍ اٍس٘ ډًٍى‬ ‫اهشالٳ إز وٺ٘ اٍس٘ إز‪ ،‬ي‪٩‬یٶٍ اٍس٘ ىٵب‪ ٫‬اُ ډََُب ي إشٺالڃ‬ ‫ډمچپز إز‪ ،‬وٍ َٕٽًة ػىج٘ اوٺالثی ډَىڇ‪ .‬ایه آن ؿیِیٖز ٽٍ ډب‬ ‫ډیهًاَیڈ‪ ،‬ٽٍ اٍس٘ ىٍ آیىيٌ ي‪٩‬یٶٍاٗ ثٍ َمبن ي‪٩‬یٶٍ ا‪ٝ‬چی ډلييى ث‪ًٚ‬ى‬ ‫ي ىیڂَ ىٍ اډًٍ ىاهچی ي اوش‪٪‬بډبر ىاهچی ىهبڅز وپىي ي ثٍ يیٌْ ثٍ آڅز‬ ‫َٕٽًة سجيیڄ و‪ًٚ‬ى‪.‬‬ ‫اډب ىٍثبٌٍ دبٕياٍان‪ ،‬ډب دبٕياٍان ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ُیبىی ډیىاویڈ ي ٵپَ‬ ‫ډیٽىیڈ ډَىڇ ٽَىٕشبن هًى‪ٙ‬بن ٹبىٍ ثب‪ٙ‬ىي ٽبٍَبی ىاهچی هًى ٍا اىاٌٍ‬ ‫ٽىىي‪ .‬ډظال َمیه ‪ َُٙ‬ډُبثبى ثُشَیه ومًوٍ إز‪ ،‬يٹشی دبٕياٍان ایىؼب وجًىوي‬ ‫اډىیز ٽبډڄ ىٍ ‪ َُٙ‬ثَٹَاٍ ثًى‪ ،‬يڅی يٹشی ٽٍ آډيوي اډىیز ‪ٍ َُٙ‬ا ثَ​َڈ‬ ‫ُىوي ي كبال َڈ ىٍ هبوٍ‪ ،‬ػًاوبن ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډلجًٓ ي ُوياوی َٖشىي‪ .‬ثبُ َڈ ىٍ‬ ‫‪ َُٙ‬اډىیز ٽبډڄ ثَٹَاٍ إز‪ .‬دٔ ثٍ ایه سَسیت ثَ هالٳ اى٭بی ىيڅز‬ ‫ډَٽِی‪ ،‬دبٕياٍان وٍ سىُب ٭بډڄ اډىیز ویٖشىي ثچپٍ ٭بډڄ اٱش‪ٚ‬ب‪ٙ‬ىي‪ .‬اُ ‪َ٥‬ٵی‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍ‪ٙ‬ي ٽبٵی ىاٍوي ٽٍ هًى‪ٙ‬بن اډىیز ىاهچی ٽَىٕشبن ٍا سبډیه‬ ‫ٽىىي‪.‬‬

‫‪140‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ :‬ځبَڂبَی اُ ىٕشڂبَُبی سجچیٲبسی ىيڅز ي ػَایيی اُ ٹجیڄ"ډَىڇ" ثٍ‬ ‫وٺ٘ ویَيَبی ياثٖشٍ ثٍ اډذَیبڅیِڇ ډبوىي دبڅیِثبن ي ٱیٌَ ىٍ ډٖئچٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ا‪ٙ‬بٌٍ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬و‪ٙ َ٪‬مب ىٍ ډًٍى ایه اى٭بَب ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬اځَ ػىج٘ ٽَىٕشبن ٍا ډىشٖت ثٍ اډذَیبڅیِڇ آډَیپب ي دبڅیِثبوُب ثپىىي‪،‬‬ ‫اُ ا‪ٝ‬ڄ ډَىيى إز‪ .‬ػىج٘ ٽَىٕشبن یټ ػىج٘ ا‪ٝ‬یڄ ډچی إز ي كِة‬ ‫ىډپَار ثٮىًان یټ كِة ىډپَار ي ىیڂَ ویَيَبی ا‪ٝ‬یڄ ایَان‪ ،‬ایه ػىج٘‬ ‫ٍا اىاٌٍ ٽَىٌاوي‪ .‬كبال ډمپه إز دبڅیِثبوُب ثوًاَىي ىٍ ایه ػىج٘ ىهبڅز‬ ‫ٽىىي ي ‪ٙ‬بیي ٽً‪ُٚٙ‬بئی ىٍ ایه ثبٌٍ ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬يڅی وٺ٘ ایىُب آوٺيٍ ٽًؿټ إز‬ ‫ٽٍ يٹشی ډب‪ ،‬یٮىی َیئز ومبیىيځی هچٸ ٽَى ثب ىيڅز ثٍ سًاٵٸ ثَٕىي‪ ،‬ایه وً‪٫‬‬ ‫ویَيَب ىٍ ډٺبثڄ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٹيٍر ٭َ‪ ٟ‬اوياڇ ٍا ووًاَىي ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ؿىبوپٍ ډ‪ٚ‬بَيٌ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬ػمٮیشی سلز وبڇ "ٍُځبٍی " ىٍ ٕىىيع‬ ‫ٵٮبڅیز ىاٍوي ي َمـىیه ىاٍیًٗ ٵَيَ​َ ىٍ ډ‪ٞ‬بكجٍ اهیَٗ ثٍ ٵٮبڅیز‬ ‫ٕبُډبن "یپٖبوی" ىٍ ٽَىٕشبن ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىٌ‪ .‬اُ ٵٮبڅیز ایه ځَيَُب سب ؿٍ كي‬ ‫ډ‪٦‬چٮیي؟‬ ‫ع‪ :‬ډه ا‪٥‬ال‪ ٫‬ؿىياوی اُ ٵٮبڅیز ٕبُډبن‬ ‫ٽًؿپشَیه ا‪ُ٩‬بٍ و‪َ٪‬ی ثىمبیڈ‪ .‬اډب ىٍثبٌٍ‬

‫"یپٖبوی " وياٍڇ ي ومیسًاوڈ‬ ‫"ٍُځبٍی " هًة ایىُب ٭يٌای‬

‫َٖشىي ٽٍ ىٍ ػَیبن ثًىوي ي ډب ثَای ایىپٍ ثشًاویڈ ا‪ُ٩‬بٍ و‪ َ٪‬ثپىیڈ اُ‬ ‫ٍٵٺبیمبن ډو‪ًٝٞ‬ب ىٍ ٕىىيع هًإشیڈ سب سلٺیٸ ٽىىي ٽٍ َيٳ ایىُب ؿیٖز‬ ‫ي اُ ؿٍ ‪ٙ‬ٮبٍَبئی د‪ٚ‬شیجبوی ډیٽىىي‪ .‬ؿٍ ياثٖشڂی‬

‫ای ىاٍوي؟ ومیهًاَڈ‬

‫دی‪ٚ‬يايٍی ثپىڈ ٽٍ هيای وپَىٌ ا‪ُ٩‬بٍو‪ َ٪‬ٱیَ‪ٝ‬لیلی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ایه ډًٍى‬ ‫اػبٌُ ثيَیي سلٺیٺبر ډب ثٍ وشیؼٍ ثَٕي‪.‬‬

‫‪141‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ :‬ډً‪٬١‬ځیَی كِة سًىٌ ٍا ىٍ ډًٍى ډجبٌٍُ هچٸ ٽَى اٍ اثشيای ػىج٘‬ ‫ٽَىٕشبن سبٽىًن ؿڂًوٍ ډیثیىیي؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ىٍ آٱبُ ىٍځیَیُب كِة سًىٌ ډً‪٬١‬ځیَی ‪ٝ‬لیلی‬ ‫ويا‪ٙ‬ز ي ث‪ ًٍ٦‬ډٖشٺیڈ ځبَی ډشبٕٶبوٍ اُ ػىج٘ هچٸ ٽَى ثٍ ٭ىًان ‪١‬ي‬ ‫اوٺالثی َڈ إڈ ډی ثَى‪ ،‬ي اڅجشٍ ډب ډوبڅٴ ؿىیه ثَهًٍىی ثًىیڈ ي َٖشیڈ‪ ،‬يڅی‬ ‫هً‪ٙ‬جوشبوٍ ډٺبيډز ډَىڇ ٽَىٕشبن ي ٍي ‪ٙ‬ين ياٹٮیشُب ٍَجَی كِة سًىٌ ٍا‬ ‫ياىا‪ٙ‬ز ٽٍ ډً‪ٝ ٬١‬لیق سَی ثڂیَى ي اُ كڄ ډٖبڅمزآډیِ ډٖئچٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ي سأډیه كٺًٷ هًىډوشبٍی هچٸ ډب ىٵب‪ ٫‬ثپىي‪ ،‬اڅجشٍ ډب اُ ایه سٲییَ ډً‪٬١‬‬ ‫ٍَجَی كِة سًىٌ هً‪ٙ‬لبڅیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ‪ًٍٝ‬ر ‪ٙ‬پٖز ٽچی ډٌاٽَار‪ ،‬ډجبٌٍُ كِة ىډپَار ىٍ ؿٍ‬ ‫ا‪ٙ‬پبڅی اىاډٍ ډییاثي؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي‪ ،‬كِة ډب اُ ىیَيُ ډجبٌٍُ ومیٽىي‪ٕ .‬یي ؿُبٍ ٕبڃ إز ایه‬ ‫ډجبٌٍُ اىاډٍ ىاٍى ي اځَ ایه ډٌاٽَار ثٍ وشیؼٍ وَٕي ډب ډجبٌٍُ هًى ٍا اىاډٍ‬ ‫هًاَیڈ ىاى ي ایه ٽٍ ثٍ ؿٍ ‪ٙ‬یًٌای ډجبٌٍُ هًاَیڈ ٽَى‪ ،‬ډظڄ َمی‪ ٍٚ‬ډَثً‪٣‬‬ ‫ثٍ ‪َ٥‬ٳ ډٺبثڄ إز‪ .‬ىيڅز ي َیئز كبٽمٍ ثٍ ډب ػىڀ ٍا سلمیڄ ٽَىوي ي ډب‬ ‫ډٌاٽٌَ ي ‪ٝ‬چق ٍا ثٍ ىيڅز سلمیڄ ٽَىیڈ ي ایه ډب ویٖشیڈ ٽٍ ډٌاٽٌَ ي ‪ٝ‬چق‬ ‫ٍا ثٍ َڈ ډیُویڈ‪ .‬يڅی اځَ ډًٍى كمچٍ ٹَاٍ ثڂیَیڈ ډ‪٦‬مئىبً اُ هًىډبن ىٵب‪٫‬‬ ‫هًاَیڈ ٽَى ي ډه ډ‪٦‬مئه َٖشڈ ٽٍ ایه ىٵٮٍ‪ ،‬ثُشَ اُ ٕبثٸ اُ هًى ىٵب‪٫‬‬ ‫ډیٽىیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬سأطیَدٌیَی ػىج٘ هچٸ ٽَى ىٍ ایَان اُ ػىج٘ هچٸ ٽَى ىٍ ٭َاٷ سب‬ ‫ؿٍ كيی إز؟ ي ثٍ ؿٍ ‪ًٍٝ‬ر؟‬

‫‪142‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډه ٵپَ ومیٽىڈ ٽٍ ډٖشٺیمبً سأطیَدٌیَ ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬يڅی ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٱیَډٖشٺیڈ‬ ‫َمـىبوپٍ ډجبٍُار آُاىیجو٘ ىٍ َٕإَ ػُبن اُ َميیڂَ سبطیَ ډیدٌیَوي ي‬ ‫ایه اډَی إز ‪٥‬جیٮی ٽٍ ډجبٌٍُ ٹٖمشُبی ډوشچٴ ٽَىٕشبن ثَ َڈ سأطیَ‬ ‫ثڂٌاٍوي‪ .‬ىٍ ډَاكڄ ډوشچٴ ي‪ ٬١‬سٲییَ ډیٽىي‪ .‬ډظالً ىٍ ىيٍان ٍ‪ٙ‬ي ػىج٘‬ ‫ىډپَاسیټ ایَان ىٍ ٕبڅُبی ‪ ، 1324‬ٽَىٕشبن ٭َاٷ اُ ٽَىٕشبن ایَان سأطیَ‬ ‫ډیځَٵز ي ىٍ ٕبڅُبی ‪ 1353-1354‬ػىج٘ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ىٍ ایَان ثب‬ ‫سَٽیٍ سأطیَ ډیځٌا‪ٙ‬ز‪َٙ .‬ای‪ َ​َ ٤‬ٽياڇ اُ ایه ٽ‪ًٍَٚ‬ب ثب َڈ ٵَٷ ىاٍى‪ .‬ډظالً‬ ‫ډب ىٍ ٽَىٕشبن ثی‪ٚ‬شَ سلز سأطیَ ػىج٘ َٕإَی ایَان َٖشیڈ سب سلز سبطیَ‬ ‫ٽَىٕشبن ٭َاٷ‪ ،‬ایه و‪َ َ٪‬ڈ ىٍ ډًٍى سَٽیٍ ٵپَ ډیٽىڈ ‪ٝ‬يٷ ډیٽىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪ َ٪‬كِة ىډپَار ىٍ ډًٍى ٭مچپَىَبی كِة ثٮض ٭َاٷ ىٍ ٍاث‪ٍ٦‬‬ ‫ثب ٽَىَبی ٭َاٷ ي ٍيٕشبَبی ډَُی ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ډًٍى ٍيٕشبَبی ډَُی ٽٍ ثمجبٍان ‪ٙ‬ي‪ ،‬ډب َمبن ډًٹ‪ ٬‬ا٭الډیٍ ىاىیڈ‬ ‫ي ٭مڄ ىيڅز ٭َاٷ ٍا ډلپًڇ ٽَىیڈ‪ .‬اڅجشٍ َ​َ سؼبيُی اُ هبٍع ثٍ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ایَان ث‪ًٚ‬ى اُ و‪ َ٪‬ډب ډلپًڇ إز ي ث‪ ًٍ٦‬ٽچی ٕیبٕز ډب ایىٖز ٽٍ‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی هبٍػی ثٍ َیؾ يػٍ ثٍ هًى اػبٌُ ډياهچٍ ىٍ اډًٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ٍا‬ ‫ويَىي ي َمـىیه َیؾ ٽ‪ًٍٚ‬ی وجبیي ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ىیڂَ ډياهچٍ ٽىي ي ایه‬ ‫ٹبوًن ثٍ سمبډی ٽ‪ًٍَٚ‬ب ډَثً‪ ٣‬ډی‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫ىٍثبٌٍ ي‪ ٬١‬ٽَىَبی ٭َاٹی ثبیي ثٍ ٭ُيٌ هًى ٽَىَبی ٭َاٷ ځٌا‪ٙ‬ز‪ .‬االن‬ ‫ٕبُډبوُبی ٕیبٕی ٽَى ٭َاٷ آډي ي ‪ٙ‬ي ُیبىی ثٍ ٽَىٕشبن ایَان ىاٍوي ي ډب‬ ‫ثٍ َیؾ يػٍ ډًاٵٸ ویٖشیڈ ایىُب ىٍ اډًٍ ٽَىٕشبن ایَان ٽًؿپشَیه ىهبڅشی‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ي ثٍ َمیه ٭چز َڈ ثٍ هًىډبن اػبٌُ ډياهچٍ ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ‬

‫‪143‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍا ومیىَیڈ‪ .‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ي سَٽیٍ‪ ،‬ثَای َيٵُبی هًى ثب َ​َ ٕیبٕز‬ ‫ي ٍي‪ٙ‬ی ډجبٌٍُ ٽىىي ډب د‪ٚ‬شیجبوی ډیٽىیڈ ي ایه كٸ ډٖچڈ ډبٕز ٽٍ اُ ډجبٌٍُ‬ ‫ٽَىَبی ٭َاٷ ي سَٽیٍ د‪ٚ‬شیجبوی ٽىیڈ‪ .‬اڅجشٍ ثيين ىهبڅز ډٖشٺیڈ ىٍ ٽبٍَبی‬ ‫آوُب‪َ ،‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ىيٕز وياٍیڈ آوُب ىٍ ٽبٍَبی ډب ىهبڅز ٽىىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪ َ٪‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان وٖجز ثٍ كِة ثٮض ٭َاٷ ثٮىًان‬ ‫یټ كِة كبٽڈ ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍثبٌٍ كِة ثٮض ٭َاٷ ي‪٩‬یٶٍ ډب ویٖز ٽٍ و‪ َ٪‬ثيَیڈ ي ایه ي‪٩‬یٶٍ‬ ‫ٽَىَبی ٭َاٷ إز‪َ ،‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ډب ىٍثبٌٍ َیئز كبٽمٍ ایَان و‪ َ٪‬ثيَیڈ‪ .‬ډب‬ ‫ثَای هًىډبن ایه كٸ ٍا ٹبئڄ َٖشیڈ ٽٍ ثٍ وٶ‪ ٬‬ډَىڇ ٽَىٕشبن اُ ویَيَبی‬ ‫ډشَٹی هبٍػی إشٶبىٌ ٽىیڈ‪ ،‬يڅی ٕیبٕز ٽچی ډب ثَ ایه إز ٽٍ ٵٺ‪ ٤‬ثٍ‬ ‫ویَيَبی هًىډبن ډشپی ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬ډمپه إز ثَای ٭يٌ ای ایه ډٖئچٍ ٹبثڄ ٹجًڃ‬ ‫وجب‪ٙ‬ي‪ ،‬يڅی ثَای ډب ٽٍ سؼَثٍ ىاٍیڈ ي ډو‪ًٝٞ‬ب ىٍ ٽَىٕشبن ثٍ ایه وشیؼٍ‬ ‫ٍٕیيٌایڈ ٽٍ ثب ىٍآډي ٽڈ ي ویَيَبی ٽڈ ثٖبُیڈ سب هيای وپَىٌ ثٍ ویَيَبی‬ ‫هبٍػی ډشپی وجب‪ٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثب ىٍ و‪َ٪‬ځَٵشه ایىپٍ ػىج٘ ٽَىٕشبن ایَان ي ػىج٘ ٽَىٕشبن ٭َاٷ‬ ‫َ​َ ىي َيٳ ياكيی ٍا ىوجبڃ ډیٽىىي‪ ،‬یٮىی َ​َ ىي هًإشبٍ هًىډوشبٍی‬ ‫َٖشىي‪ ،‬دی‪َٚ‬ٵز َ​َ ٽياڇ اُ ایىُب ٍا ىٍ ډَكچٍ اوٺالثی‪ٚ‬بن ؿ‪ ًٍ٦‬ډیثیىیي؟‬ ‫ع‪ :‬ډه ٵپَ ډیٽىڈ ىٍ ډَكچٍ ٵٮچی ډب هیچی ػچًسَ َٖشیڈ ي ىٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان ډب ثٍ َيٳ وِىیټ ‪ٙ‬يٌایڈ‪ ،‬ؿًن سمبډی ٭ًاډڄ ٕیبٕی ي و‪٪‬بډی ىٍ‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی ثٍ وٶ‪ ٬‬ډبٕز‪ .‬ډه ىیڂَ ویَيئی ٍا ىٍ ایَان ومی‪ٙ‬ىبٕڈ ٽٍ ثشًاوي‬ ‫هچٸ ٽَى ٍا َٕٽًة ٽىي‪.‬‬

‫‪144‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ :‬ىٍ سجَیِ ایى‪ٙ ًٍ٦‬بی‪ٙ ٬‬يٌ ثًى ٽٍ كِة ىډپَار ىٍ ػَیبوبر سجَیِ‬ ‫‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شٍ ي كشی ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب َمیه ډٖئچٍ یټ ډٺياٍ ػً ‪١‬ي ٽَىی‬ ‫دی٘ آډيٌ ثًى‪ٙ .‬مب ػَیبوبر سجَیِ ٍا ؿ‪ ًٍ٦‬ډیثیىیي ي ٭چز ایه ‪ٙ‬بیٮٍَب ٍا‬ ‫ؿٍ ډیىاویي؟‬ ‫ع‪ :‬ايالً ډب ٽًؿپشَیه ىهبڅشی ىٍ ػَیبوبر سجَیِ ويا‪ٙ‬شیڈ ي طبویبً ډب ٵٺ‪٤‬‬ ‫ا٭الډیٍ ىاىیڈ ي كمچٍ ثٍ ډىِڃ آیز اهلل ‪َٙ‬یٮشمياٍی ٍا ډلپًڇ ٽَىیڈ ي ٵپَ‬ ‫ډیٽىڈ ایه كٸ ډٖچڈ ډب ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ثٍ ٭ىًان یټ كِة ىډپَار اُ سؼبيُ ثٍ‬ ‫آُاىیُبی ډَىڇ ي ثٍ يیٌْ اُ ‪ٙ‬و‪ٞ‬یزَبی ٕیبٕی ي ډٌَجی ٽٍ ډًٍى اكشَاڇ‬ ‫ډَىڇ َٖشىي‪ ،‬ىٵب‪ ٫‬ومبیئڈ ي ٱیَ اُ ایه‪ ،‬ډب اُ كٸ ډَىڇ آًٍثبیؼبن ثَای‬ ‫هًىډوشبٍی ىٵب‪ ٫‬ٽَىیڈ ي ىٍ ا٭الډیٍ َڈ ثٍ َیؾ كِة ډٮیىی ا‪ٙ‬بٌٍ وپَىیڈ‪.‬‬ ‫ثيیه سَسیت ډب ىهبڅشی ىٍ ػَیبن سجَیِ وپَىٌ ي ومی ٽىیڈ ي ٵپَ ډی‬

‫ٽىیڈ‬

‫ډَىڇ آًٍثبیؼبن ثٍ اوياٌُ ٽبٵی ٍ‪ٙ‬ي ٕیبٕی ي آځبَی ىاٍوي ٽٍ ثيين ىهبڅز‬ ‫ډب س‪ٞ‬میڈ ثڂیَوي ؿ‪ ًٍ٦‬ٽبٍَبی هًى ٍا اىاٌٍ ٽىىي‪.‬‬ ‫یټ يٹشی ىٍ ‪ٕ 34‬بڃ دی٘‪ ،‬آًٍثبیؼبن ثٍ ډب ىٍٓ ډجبٌٍُ ي هًىډوشبٍی‬ ‫ډیىاى ي كبال َڈ اځَ ډب ثشًاویڈ ٽمپی ثٍ ډَىڇ آًٍثبیؼبن ثپىیڈ‪ ،‬اڅجشٍ‬ ‫آډبىٌایڈ‪ ،‬يڅی ىٍ ٽبٍ ډَىڇ آًٍثبیؼبن ىهبڅز ومی ٽىیڈ ي ایه اسُبڇ ډظڄ ثٺیٍ‬ ‫اسُبډبسی ٽٍ ثٍ ډب ُىٌ ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ٽبډالً ثی إبٓ إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ هب‪ َ٥‬ػً ىډپَاسیټ ٽَىٕشبن‪ٙ ،‬بَي َؼًڇ څیجَاڃَب ثٍ ٽَىٕشبن‬ ‫سلز ٭ىًان ىٵب‪ ٫‬اُ كٺًٷ هچٸ ٽَى ي ‪ٙ‬ٮبٍ آُاىی هًاَی َٖشیڈ‪ .‬ډً‪٬١‬‬ ‫كِة ىٍ ډٺبثڄ ایه ویَيَب ؿیٖز؟‬

‫‪145‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬٭َ‪ ٟ‬ٽىڈ ډب ٍيُی ٽٍ كِة ىډپَار ٍا ٭چىی ا٭الڇ ٽَىیڈ‪ٙ ،‬ٮبٍی‬ ‫ثَای هًىډبن ځٌا‪ٙ‬شیڈ ٽٍ ایه ‪ٙ‬ٮبٍ ډًٍى ٹجًڃ ډَىڇ ٽَىٕشبن إز ي كبال‬ ‫َڈ وشیؼٍ هًثی ثَای ډب ثٍ ثبٍ آيٍىٌ إز‪ .‬ډچز ٽَى ډچشی إز ٕشميیيٌ؛‬ ‫ډظچی ىاٍیڈ ٽٍ ډی ځًیىي "َِاٍ ىيٕز ٽڈ إز ي یټ ى‪ٙ‬مه ثٖیبٍ‬

‫"‪ ،‬ډب‬

‫ثَإبٓ ‪ٙ‬ٮبٍی ٽٍ آن ډًٹ‪ ٬‬ثَای هًىډبن ا٭الڇ ٽَىیڈ ٽٍ "وٍ ٽٖی ٽٍ‬ ‫ىيٕز ډب ویٖز ى‪ٙ‬مه ډبٕز‪ ،‬ثچپٍ ٽٖی ٽٍ ى‪ٙ‬مه ډب ویٖز‪ ،‬ىيٕز‬ ‫ډبٕز" ي ثَ ایه إبٓ ٽٍ ثب ډب ى‪ٙ‬مىی وپىي‪ ،‬آوَا ىيٕز ثٍ كٖبة‬ ‫ډیآيٍیڈ‪ .‬ډظالً ډب وٍ سىُب ثب ىيٕشبن ٵيایی هچٸ ٽٍ اُ ٹجڄ ىٍ ډًٍى ډب‬ ‫ډً‪١‬ٮڂیَی ٽَىٌاوي ي ډً‪١‬ٮ‪ٚ‬بن ٍي‪ٙ‬ه إز ي یب ثب ىیڂَ ٕبُډبنَبی ډشَٹی‬ ‫ىیڂَ ٽٍ ىٍ سَُان َٖشىي ىيٕز َٖشیڈ‪ ،‬ثچپٍ ثب ٽٖبوی ٽٍ سب ىیَيُ ىٍثبٌٍ‬ ‫هًىډوشبٍی هچٸ ٽَى سَىیي ىا‪ٙ‬شىي ي یب كشی ډوبڅٴ ثًىوي‪ ،‬اځَ ثیبیىي ي‬ ‫ياٹٮیز ٍا آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ َٖز ثجیىىي ي و‪َٙ٪‬بن ٍا ٭ً‪ ٟ‬ٽىىي‪ ،‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب َڈ ثٍ‬ ‫سٶبَڈ ثی‪ٚ‬شَ ثیه هچٸ َبی ایَان هيډشی ٽَىٌ اوي ي ډب هً‪ٙ‬لبڃ ډی ‪ًٙ‬یڈ ٽٍ‬ ‫ایىُب ثَيوي ياٹٮیز ٍا َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ َٖز ډىٮپٔ ٽىىي‪ ،‬ؿًن ٵپَ ډی‬

‫ٽىیڈ‬

‫ډىٮپٔٽَىن ي‪ ٬١‬ياٹٮی ٽَىٕشبن ىٍ سَُان ي ػبَبی ىیڂَ ایَان ثٖیبٍ‬ ‫ډٶیي إز‪.‬‬ ‫ثٖز ثی‪ٚ‬شَی ډیٍٕي‪ .‬څ‪٦‬ٶبً‬ ‫ٓ‪ :‬ډب ‪ٙ‬بَي َٖشیڈ ٽٍ َ​َ ٍيُ ډٌاٽَار ثٍ ثه‬ ‫ډًٹٮیز ٽىًوی ډٌاٽَار ٍا ثبُ ٽىیي‪.‬‬ ‫ع‪ :‬هیچی هال‪ ٍٝ‬ثڂًیڈ‪ ،‬ډب ا‪ٝ‬الً ډٌاٽٌَ وپَىٌ ایڈ‪ .‬ىٍياٹ‪ ٬‬ډب یټ ػچٍٖ‬ ‫ٍٕمی ىا‪ٙ‬شیڈ ي آن ػچٍٖ ډٮبٍٵٍ ثًى ٽٍ ثٮي اُ ډٮبٍٵٍ‪َ ،‬یئز يیٌْ ىيڅز ثٍ‬

‫‪146‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫يػًى ؿَیپُبی ٵيائی هچٸ ي ٽًډچٍ ا٭شَا‪ ٟ‬ٽَى ي ثٮي اُ ا٭شَا‪ ٟ‬سىٶٖی‬ ‫هًإشىي ي اُ آنډًٹ‪ ٬‬سبٽىًن سىٶٔ اىاډٍ ىاٍى‪.‬‬ ‫ډیىاویي ‪َ٥‬كی ٍا ثٍ ٭ىًان ‪َ٥‬ف هًىځَىاوی ډىش‪ َٚ‬ٽَىٌ اوي ٽٍ ډب ثٍ‬ ‫٭ىًان َیئز ومبیىيځی‪ ،‬و‪َ٪‬ار هًىډبن ٍا ىٍ ډًٍى ‪َ٥‬ف هًىځَىاوی َیئز‬ ‫يیٌْ ىيڅز ىاىیڈ ي ځٶشیڈ اځَ سٲییَار إبٕی ىٍ ‪َ٥‬ف ىاىٌ ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬ډی سًاوي‬ ‫ډجىبی ډٌاٽَار ٹَاٍ ثڂیَى‪ .‬ډب ىٍ ٭َ‪ ٟ‬اډَيُ ٵَىا‪َ٥ ،‬ف َیئز ومبیىيځی ٍا‬ ‫ىٍثبٌٍ هًىډوشبٍی اٍائٍ ډیىَیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ىٽشَ ‪ٙ‬مب دی‪ٚ‬مَٿ ٍا ؿڂًوٍ سٮَیٴ ډیٽىیي ي یټ دی‪ٚ‬مَٿ اُ‬ ‫و‪ٙ َ٪‬مب ثبیي ىاٍای ؿٍ ه‪ًٝٞ‬یبسی ثب‪ٙ‬ي؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ كييى ىي َٶشٍ دی٘‪ ،‬دی‪ٚ‬مَٿ َبی ډُبثبى اُ ډه ى٭ًر ٽَىٌ ثًىوي‬ ‫ٽٍ ثَيڇ ثب آوُب ‪ٝ‬لجز ٽىڈ‪ .‬آوؼب ؿىي ډٖئچٍ ٍا ډ‪َ٦‬ف ٽَىڇ ٽٍ ثَای ‪ٙ‬مب‬ ‫َڈ سپَاٍ ډیٽىڈ‪ .‬دی‪ٚ‬مَځٍ ثبیي ٹجڄ اُ َمٍ یټ ٵَى آځبٌ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ثياوي ثَای‬ ‫ؿٍ ډی ػىڂي ي َيٵ٘ ؿیٖز ي ایه ٵَٷ إبٕی دی‪ٚ‬مَځٍ ي ویَيی ‪َ٥‬ٳ‬ ‫ډٺبثڄ إز‪ .‬ىيڇ ایىپٍ دی‪ٚ‬مَځٍ ثبیي او‪٢‬جب‪ ٣‬ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ اڅجشٍ يٹز ٽڈ‪،‬‬ ‫َىًُ ثٍ ډب آن اػبٌُ ٍا وياىٌ ٽٍ او‪٢‬جب‪ ٣‬ي ىیٖیذچیه ياٹٮی ىٍ دی‪ٚ‬مَځٍ ثٍ‬ ‫يػًى ثیبيٍیڈ ي ىٍ ‪١‬مه ډب َیـًٹز ا٭شٺبى وياٍیڈ ٽٍ ا‪٥‬ب٭ز ٽًٍٽًٍاوٍ ٍا‬ ‫ىٍ ثیه دی‪ٚ‬مَځبن ثٍ يػًى ثیبيٍیڈ ي ثٍ َمیه ٭چز َڈ ثٍ و‪ َ٪‬ډب دی‪ٚ‬مَځٍ‬ ‫ثبیي آځبَبوٍ او‪٢‬جب‪ ٣‬ي ىیٖیذچیه ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثٮي ایىپٍ دی‪ٚ‬مَځٍ ثبیي ثبًٕاى‬ ‫ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثٖیبٍی اُ دی‪ٚ‬مَځٍ َبی ډب ثیًٖاىوي ي ایه ثَای ډب هؼبڅز آيٍ إز‬ ‫ٽٍ دی‪ٚ‬مَځٍ َبیی كييى ‪ ٘ٙ‬ډبٌ ىٍ ‪ٝ‬ٶًٳ دی‪ٚ‬مَځٍ َبی كِة ىډپَار‬ ‫ٵٮبڅیز ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ي َىًُ ثبًٕاى وجب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه یپی اُ ي‪٩‬بیٶی إز ٽٍ‬

‫‪147‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډٖئًالن ثبیي ثپً‪ٙ‬ىي ٽٍ دی‪ٚ‬مَځبن ػًان ٍا ثبًٕاى ٽىىي سب ثشًاوىي آځبَی‬ ‫ٕیبٕی هًى ٍا ثبال ثجَوي‪.‬‬ ‫یټ دی‪ٚ‬مَٿ ثبیي اُ و‪ َ٪‬اهالٹی ي اُ و‪ َ٪‬ثَهًٍى ثب ډَىڇ‪ ،‬ا‪ًٝ‬څی ٍا‬ ‫ٍ٭بیز ٽىي ٽٍ ومًوٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬اُ ایه ویَي ي ٹيٍسی ٽٍ ځَٵشٍ ًٕءإشٶبىٌ وپىي‬ ‫ٽٍ ایه ؿیِی إز ٽٍ اٽظَیز دی‪ٚ‬مَځبن ٍ٭بیز ډی‬

‫ٽىىي‪ .‬اڅجشٍ َٖشىي‬

‫٭يٌای ٽٍ ي‪٩‬یٶٍ دی‪ٚ‬مَځٍ ٍا آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ الُڇ إز ىٍٻ وپَىٌ اوي ي اډیيياٍڇ‬ ‫ىٍ ي‪٩‬یٶٍ ای ٽٍ ثٍ ٭ُيٌ ىاٍوي‪ٝ ،‬لیق ٭مڄ ٽىىي ي ىٍياٹ‪ ٬‬ثٍ ډَىڇ و‪ٚ‬بن‬ ‫ثيَىي ٽٍ ثب ّاوياٍڇ ي دچیٔ ٹجچی ٵَٷ إبٕی ىاٍوي سب ډَىڇ آوُب ٍا اُ هًى‬ ‫ثياوىي‪َ ،‬مـىبوپٍ كبال َڈ ډی‬

‫ىاوىي‪ .‬ایىُب ؿیَِبیی إز ٽٍ ډب اُ‬

‫دی‪ٚ‬مَځٍَبیمبن ډی هًاَیڈ‪ .‬ډب اُ آوُب ومی هًاَیڈ ٽٍ ‪ٙ‬ؼب٭ز ثٍ هَع ثيَىي‪،‬‬ ‫ؿًن ٵپَ ډی ٽىڈ ایه ډٖئچٍ ثٍ هًىی هًى كڄ ‪ٙ‬يٌ ي دی‪ٚ‬مَځبن ډب ‪ٙ‬ؼب٭ز‬ ‫ي هًى ٍا ‪٥‬ی ایه ؿىي ډبٌ و‪ٚ‬بن ىاىٌاوي ٽٍ سب ؿٍ اوياٌُ كب‪ َ١‬ثٍ ٵياٽبٍی ي‬ ‫اُهًىځٌ‪ٙ‬شڂی َٖشىي‪ "90 .‬دی‪ٚ‬مَځٍَبی ډب ىَٺبوبن ثی ؿیِ َٖشىي ي ‪َٙ‬ٽز‬ ‫ایه دی‪ٚ‬مَځٍ َب ىٍ وُ‪٢‬ز ىٍياٹ‪َٙ ٬‬ٽز ُكمشپ‪ٚ‬بن ىٍ وُ‪٢‬ز إز ٽٍ ىٍ‬ ‫يَچٍ ايڃ ثبیي ثٍ وٶ‪ ٬‬هًى آوُب سمبڇ ‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ٹجبڃ سٖویَ ٕٶبٍر آډَیپب ي ایه ػىج٘ ‪١‬ي اډذَیبڅیٖشی ٽٍ ډَىڇ‬ ‫ثٍ آن ٍي آيٍىوي ي ځٖشَٗ ىاىوي‪ ،‬و‪ٙ َ٪‬مب ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍثبٌٍ ډجبٌٍُ ثب اډذَیبڅیِڇ‪ ،‬اكشیبػی وياٍیڈ ډؼيىاً ثڂًئیڈ ٽٍ اُ ډجبٍُان‬ ‫دیڂیَ ‪١‬ياډذَیبڅیٖز َٖشیڈ‪ٕ .‬ی يؿُبٍ ٕبڃ سبٍین ډجبٌٍُ كِة ډب ىٍياٹ‪٬‬‬ ‫ٹجڄ اُ َمٍ ٭چیٍ اډذَیبڅیِڇ آډَیپب ثٍ ٭ىًان ى‪ٙ‬مه ىٍػٍ یټ هچٺُبٕز ي اډب‬ ‫ىٍثبٌٍ ‪ٙ‬پڄ ډجبٌٍُ ي آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ‪ٙ‬مب ډی ځًئیي‪ ،‬سٖویَ ٕٶبٍر‪ ،‬یه ‪ٙ‬پڄ ٍا‬

‫‪148‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٝ‬لیق ومی ىاویڈ‪ .‬٭ٺیيٌ ډب ایه إز ٽٍ اځَ ډجبٍُان دیڂیَی َٖشیڈ ثَای‬ ‫ٍی‪ٍٚ‬ٽهٽَىن وٶً​ً اډذَیبڅیِڇ آډَیپب ىٍ ایَان ي هبيٍډیبوٍ‪ٍ ،‬اَُبی ىیڂَی‬ ‫يػًى ىاٍى‪ .‬ډظالً ٹَاٍىاىَبی إبٍر آيٍ ٽٍ َىًُ َڈ ثیه ایَان ي آډَیپب‬ ‫ډًػًى إز‪ ،‬ثبیي څٲً ‪ًٙ‬ى ٽٍ څٲً و‪ٚ‬يٌ ي وٶً​ً ٕیبٕی ي ٵَ​َىڂی آډَیپب ٍا‬ ‫ىٍ ایَان ثبیي ٹ‪ ٬٦‬ٽَى ٽٍ و‪ٚ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫ډلييىٽَىن ډجبٌٍُ ثٍ ایىپٍ ثبیي ‪ٙ‬بٌ ٍا دٔ ثيَىي ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډب ٽبٍ‬ ‫ثٖیبٍ ىٍٕشی ویٖز‪ ،‬اڅجشٍ ډب ډًاٵٸ ایه َٖشیڈ ٽٍ ‪ٙ‬بٌ ىٍ ایَان ثٍ یټ‬ ‫ىاىځبٌ هچٺی سلًیڄ ىاىٌ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ىٍ ایه سَىیيی ویٖز‪ .‬ؿًن ‪ٙ‬بٌ ٍا ػىبیشپبٍ‬ ‫ډیىاویڈ ي اُ ػىبیشپبٍان ثٍِٿ سبٍین َڈ ډی ىاویڈ‪ ،‬يڅی ډٖئچٍ ایه إز ٽٍ‬ ‫اځَ ٹَاٍ ث‪ًٚ‬ى َ​َ ٽ‪ًٍٚ‬ی ثٍ ٭ىًان ایىپٍ ىٍ ٕٶبٍسوبوٍ َبی هبٍػی ػبًٕٓ‬ ‫يػًى ىاٍى‪ ،‬ایه ٕٶبٍسوبوٍ َب ٍا ا‪ٙ‬ٲبڃ ٽىىي‪ ،‬ډه ايالً ٵپَ ومی‬

‫ٽىڈ ٽٍ‬

‫ٕٶبٍسوبوٍای ىٍ ىویب يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ آن ػبًٕٕی وجب‪ٙ‬ي ي آن يٹز‬ ‫ثَ اطَ سٖویَ ٕٶبٍسوبوٍ َب ىٍياٹ‪ٍ ٬‬ياث‪ ٤‬ىیذچمبسیټ ثٍ َڈ هًاَىي هًٍى ي‬ ‫آنيٹز ٍياث‪٦‬ی ثبٹی ووًاَىي ډبوي‪ .‬ثىبثَایه ىٍ ٭یه كبڃ ٽٍ ثب ٭میٺشَٽَىن‬ ‫ډجبٌٍُ ثب اډذَیبڅیِڇ آډَیپب ي ثب ځٖشَٗ ډلشًای ایه ډجبٌٍُ ٽبډالً ډًاٵٺیڈ‪،‬‬ ‫يڅی ‪ٙ‬پڄ ډجبٌٍُ ای ٽٍ ىاو‪ٚ‬ؼًیبن دیَي ه‪ ٤‬اډبڇ دی٘ ځَٵشٍ اوي ٍا ‪ٝ‬لیق‬ ‫ومیىاویڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ًَ :‬اىاٍان كِة سًىٌ ډیځًیىي كِة ىډپَار وُبیشبً ‪ٙ‬بهٍ ایبڅشی كِة‬ ‫سًىٌ هًاَي ثًى‪ .‬و‪ٙ َ٪‬مب ىٍ ایه ډًٍى ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ٵپَ ډی ٽىڈ ٽٍ ډب ٽٖی ٍا يٽیڄ هًىډبن وپَىٌ ایڈ‪ .‬ایه كِة ىډپَار‬ ‫إز ثبیي س‪ٞ‬میڈ ثڂیَى ٽٍ آیب ‪ٙ‬بهٍ كِثی ث‪ًٚ‬ى یب و‪ًٚ‬ى ي یب ا‪ًٝ‬الً ‪ٙ‬بهٍ‬

‫‪149‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كِة ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ ایَان هًاَي ‪ٙ‬ي‪ .‬يٹشی اُ ډب ډی دَٕىي كِة سًىٌ ایَان‬ ‫كِة ‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ إز یب ؿَیپُبی ٵيائی؟ ډب ػًاة ډیىَیڈ ایه ٍا ثبیي اُ‬ ‫‪٥‬جٺٍ ٽبٍځَ ایَان دَٕیي‪ .‬ثٍ ایه سَسیت اُ كِة ىډپَار َڈ ثبیي دَٕیي ٽٍ‬ ‫ډیهًاَي یب ومی هًاَي ‪ٙ‬بهٍ كِة سًىٌ ث‪ًٚ‬ى‪ .‬ډب وٍ ىٍ ٽًسبٌ ډير ي وٍ ىٍ‬ ‫ىٍاُډير ٵٮالً ؿىیه و‪َ٪‬ی وياٍیڈ‪ .‬اڅجشٍ وٖڄ َبی آیىيٌ كِة ډب س‪ٞ‬میڈ‬ ‫هًاَىي ځَٵز ٽٍ ؿڂًوٍ سپچیٴ كِة ىډپَار ٍا سٮییه ثپىىي‪ ،‬يڅی ډه ٵپَ‬ ‫ډیٽىڈ ٽٍ اٹالً ثَای دىؼبٌ ٕبڃ ىیڂَ‪ ،‬كِة ىډپَار ثَوبډٍ ىاٍى ي ثَای‬ ‫اوؼبڇ ایه ثَوبډٍ‪ ،‬ډير ‪ً٥‬الوی ای يٹز ډی هًاَي ي آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ًَاىاٍان كِة‬ ‫سًىٌ اى٭ب ډی ٽىىي ٽٍ ثٮي اُ هًىډوشبٍی كِة ىډپَار ؿپبٍ ډی ٽىي؟ ثبیي‬ ‫ثڂًئیڈ ډب يٹشی هًىډوشبٍی ځَٵشیڈ‪ ،‬سبٌُ ډی ٍٕیڈ ثٍ دیبىٌ ٽَىن ‪َ٥‬كُبی‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىی ي اػشمب٭ی ٽٍ ىٍ ثَوبډٍ كِثمبن آډيٌ إز‪ .‬ثيیه سَسیت ىیڂَ‬ ‫ډٖئچٍ ثَای ډب ٽبډالً ٍي‪ٙ‬ه إز‪ ،‬یٮىی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ؿىیه‬ ‫اويی‪ ٍٚ‬ي و‪َ٪‬ی ٽٍ سجيیڄ ثٍ ‪ٙ‬بهٍ یپی اُ اكِاة سجيیڄ ث‪ًٚ‬ى وياٍى ي‬ ‫ًَاىاٍان كِة سًىٌ َڈ اځَ ؿىیه و‪َ٪‬ی ىاٍوي‪ ،‬كشمبً ػًاوىي ي آٍُي ثَ ػًاوبن‬ ‫٭یت ویٖز‪.‬‬ ‫ٓ‪َ :‬يٳ اُ ٽ‪ٚ‬بٍ ٹبٍوٍ ثٍ و‪ٙ َ٪‬مب ؿٍ ثًى؟‬ ‫ع‪َ :‬يٳ اُ ٽ‪ٚ‬بٍ ٹبٍوٍ هیچی ٕبىٌ إز‪ .‬یپی ىي ٍيُ ٹجڄ اُ ٽ‪ٚ‬شبٍ ٹبٍوٍ‪،‬‬ ‫ثَ اطَ كمچٍ دی‪ٚ‬مَځبن ډب یپی ىي سب اُ دبیڂبَُبی إبٕی دبٕياٍان ثٍ َڈ‬ ‫هًٍى ي ٭يٌای اُ دبٕياٍان ٽ‪ٚ‬شٍ ‪ٙ‬يوي ي ؿًن آٹبیبن ډٮجًىی‪ُ٩ ،‬یَوْاى‪،‬‬ ‫كٖىی ي ىیڂَان‪ ،‬ٹيٍر ایه ٍا ويا‪ٙ‬شىي اوشٺبڇ ثڂیَوي‪ٍ ،‬ٵشىي اُ ډَىڇ ډٮمًڅی‬ ‫اوشٺبڇ ځَٵشىي ي ایه ٽ‪ٚ‬شبٍ ٍا ثٍ و‪ َ٪‬هًى‪ٙ‬بن ػُز سَٕبوين ي َُ​َؿ‪ٚ‬ڈ‬

‫‪150‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ځَٵشه ډَىڇ ٽَىٕشبن اوؼبڇ ىاىوي‪ .‬اڅجشٍ ایه ٽ‪ٚ‬شبٍ يك‪ٚ‬یبوٍ یپی اُ وىڂُبی‬ ‫ػمًٍُی إالډی إز ي سبٽىًن َڈ ٽًؿپشَیه سلٺیٺی ىٍ ایه ثبٌٍ و‪ٚ‬يٌ ي‬ ‫ډٖججیه ډؼبُار و‪ٚ‬يٌاوي ي ډه ٵٺ‪ ٤‬ایه ٕئًاڃ ٍا ډ‪َ٦‬ف ډیٽىڈ ي ػًاث٘ ٍا‬ ‫ثٍ ٭ُيٌ هًى‪ٙ‬بن ډی ځٌاٍڇ ٽٍ اځَ یټ ؿىیه ٹشڄ‬

‫٭بڇ ثیَكمبوٍ ي ياٹٮبً‬

‫يك‪ٚ‬یبوٍ ىٍ یپی اُ ىَبر سَٻ و‪ٚ‬یه‪ ،‬هيای وپَىٌ اُ ‪َ٥‬ٳ دی‪ٚ‬مَځبن ډب‬ ‫اوؼبڇ ډیځَٵز‪ ،‬٭پٔاڅٮمڄ ىيڅز ډَٽِی ي َیئز كبٽمٍ ؿٍ ثًى؟‬ ‫ٓ‪ :‬ؿٍ دیبډی ثَای ىیڂَ هچٸ َبی ایَان ىاٍیي؟‬ ‫ع‪ :‬دیبڇ ډب َمبن إز ٽٍ ثبٍَب ٵَٕشبىٌایڈ‪ :‬د‪ٚ‬شیجبوی اُ هًإشٍَبی ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ٽٍ ىٍياٹ‪ ٬‬د‪ٚ‬شیجبوی ای اُ آُاىی ایَان إز‪ ،‬ؿًن ډب ٵپَ ډی ٽىیڈ‬ ‫ٽٍ ٽَىٕشبن ثٍ ٕىڂَ ا‪ٝ‬چی ډجبٌٍُ سجيیڄ ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ډب سىُب ثَای هًىډوشبٍی‬ ‫ډجبٌٍُ ومی ٽىیڈ ي ‪ٙ‬ٮبٍ ډب ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن‬ ‫إز‪ .‬یٮىی ٹجڄ اُ ایىپٍ ثَای هًىډوشبٍی ډجبٌٍُ ٽىیڈ‪ ،‬ىٍياٹ‪ ٬‬ثَای آُاىی ي‬ ‫ىډپَإی ډجبٌٍُ ډی ٽىیڈ‪ َ​َ .‬د‪ٚ‬شیجبوی اُ هًإشٍ َبی هچٸ ٽَى‪ ،‬د‪ٚ‬شیجبوی اُ‬ ‫ډجبٍُار ډَىڇ ایَان إز ي َ​َ ډًٵٺیشی ډب ثٍ ىٕز آيٍیڈ‪ ،‬ډًٵٺیشی إز‬ ‫ثَای َمٍ هچٺُبی ایَان‪ .‬دیبڇ ډب ایه إز ٽٍ َمـىبن ٽٍ ىٍ ػَیبن‬ ‫ىٍځیَیُبی ځٌ‪ٙ‬شٍ ي ىٍ ػَیبن ‪ٝ‬چق ي ډٌاٽٌَ‪ ،‬ډَىڇ ي ٕبُډبوُبی ىډپَاسیټ‬ ‫اُ ډب د‪ٚ‬شیجبوی ٽَىوي‪ ،‬ىٍ آیىيٌ َڈ اځَ ىٍځیَیُبیی ثٍ يػًى آیي‪ ،‬اډیيياٍیڈ‬ ‫ٽٍ ایه د‪ٚ‬شیجبوی اىاډٍ دیيا ٽىي‪.‬‬

‫‪151‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1357/12/10‬‬

‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ ‪ٕ 50‬بڅٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ‬ ‫یټ ډ‪ٞ‬بكجٍ اهش‪ٞ‬ب‪ٝ‬ی ثب ٽیُبن ىٍ ډًٍمٌ ‪ 1357/12/10‬ا٭الڇ ٽَ ى‪ :‬هچٸ‬ ‫ٽَى ٕبڅیبن ىٍاُی إز ٽٍ سلز ٕشڈ ډچی ٹَاٍ ىاٍى ي ىٍ ياٹ‪٬‬‬

‫ٍٳ‪ٕ ٫‬شڈ‬

‫ډچی ٽٍ اثٮبى اػشمب٭ی ‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی ي ٵَ​َىڂی ىاٍى‪ ،‬یپی اُ ي‪٩‬بیٴ ىيڅز اوٺالثی‬ ‫ډُىيٓ ثبٍُځبن إز‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ایه ځٶشڂً ‪١‬مه ثٍَٕی ٭چڄ ‪ٙ‬پٖز‬ ‫ػىج٘ ٽَىٕشبن ىٍ ٕبڅُبی ‪ 24‬ي ‪ 25‬ي ثَ‪ٙ‬مَىن هًإزَبی هچٸ ٽَى‪،‬‬ ‫ډٖئڄ ٽَى ىٍ سؼبَڄ ایه ډٖئچٍ ویٖز ي ىٍ ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ٽٍ اوٺالة‬ ‫ٌ‬ ‫ځٶز‪ :‬كڄ‬ ‫يٕیٮی ىٍ ایَان ‪ًٍٝ‬ر ځَٵشٍ ي ډیُه ډب اُ یټ إشجياى ثٍِٿ ٍَبیی یبٵشٍ‬ ‫إز‪ ،‬كڄ آن ؿىيان ى‪ًٙ‬اٍ ویٖز‪ .‬آوـٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ډیهًاَىي ٭جبٍر‬ ‫إز اُ سأډیه كٺًٷ ډچی ىٍ ؿبٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ي وٍ ػيا ٽَىن ٽَىٕشبن‬ ‫اُ هبٻ ایَان ‪ ،‬آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ٭ىب‪ َٝ‬ډَسؼ‪ ٬‬ي ٵَ‪ٝ‬ز‪٥‬چت ډ‪َ٦‬ف ډیٽىىي‪ .‬يی‬ ‫اٵِيى‪ :‬ىٍ إبٕىبډٍ ډب ٭ىًان ‪ٙ‬يٌ إز ‪ ،‬كِة ډب كِثی إز ىډپَار ي‬ ‫ډياٵ‪ ٬‬ٽبٍځَان‪ ،‬ىَٺبوبن ‪ُ ،‬كمشپ‪ٚ‬بن ي ٍي‪ٙ‬ىٶپَان ي ایه ځَيَُب ویَيی‬ ‫ډلَٽٍ ػبډٮٍ َٖشىي‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب ډٖبئڄ ډَثً‪ ٣‬ثٍ اډًٍ ډبڅی ي ثبوپی‪ ،‬ةٌ يیٌْ‬ ‫وٺ٘ إپىبٓ ي ډٖبئڄ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ‪َ٥‬كُبی اٹش‪ٞ‬بىی ىٍاُډير ٽٍ اُ و‪َ٪‬‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىی ي ىٍ ٕ‪٦‬ق ډچی ډیسًاوي ډُڈ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی‬ ‫إز‪ .‬ثٺیٍ ډٖبئڄ ډَثً‪ ٣‬ثٍ اډًٍ ىاهچی ډى‪٦‬ٺٍ هًىډوشبٍ ډی‪ًٙ‬ى‬

‫‪َ ،‬مٍ‬

‫ډٖبئڄ ٵَ​َىڂی‪ ،‬اىاٍی ي اػشمب٭ی هب‪ ٛ‬ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ىيڅز هًىډوشبٍ اىاٌٍ‬ ‫ډیٽىي‪ .‬ىٍ كبڅی ٽٍ ثَای ومًوٍ اٍس٘ اُ ډَٽِ ثبیي اىاٌٍ ‪ًٙ‬ى‪ّ ،‬اوياٍډَی ي‬

‫‪152‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪َُٙ‬ثبوی ثبیي ثًٕیچٍ ىيڅز هًىډوشبٍ اىاٌٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ٹبٕمچً ‪١‬مه سبییي َمٍ‬ ‫ځَيَُب ي ٕبُډبوُبیی ٽٍ ٭چیٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ډجبٌٍُ ٽَىٌاوي ځٶز‪ :‬ډب كب‪َ١‬یڈ ىٍ‬ ‫ُډیىٍ ىي ډٖئچٍ إبٕی ُیَ ي ىٍ ثٖیبٍی اُ ُډیىٍَبی ىیڂَ‪ ،‬ثب ایه ٕبُډبوُب ي‬ ‫ىیڂَ اكِاة ډچی َمپبٍی ٽىیڇ‪:‬‬ ‫‪1‬ـ سأډیه ىډپَإی ي آُاىیُبی إبٕی ثَای َمٍ اكِاة‬

‫‪ٕ ،‬بُډبنَب ي‬

‫ځَيَُبی ٕیبٕی ي ډچی ٽٍ ٭چیٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ډجبٌٍُ ٽَىٌانى‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ډجبٌٍُ ىٍ ٍاٌ سأډیه كٺًٷ ډچی هچٸَبی ایَان‪ ،‬اُ ػمچٍ هچٸ ٽَى‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى وشیؼٍ ډٌاٽَار َیأر ا٭ِاډی ىيڅز ځٶز‪ :‬ډب ثٍ‬ ‫َیأر ځٶشیڈ ثبیي ا٭شمبى ډَىڇ ػچت ي اُ ‪ٙ‬یًٌَبی ځٌ‪ٙ‬شٍ اػشىبة ‪ًٙ‬ى‪ .‬ىيڅز‬ ‫ثبیي ثب ومبیىيځبن ياٹٮی هڄٷ ٽَى ياٍى ډٌاٽٌَ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬وٍ ثب آوُب ٽٍ سب ىیَيُ ثٍ‬ ‫‪ٙ‬بٌ سمچٸ ډیٽَىوي ي اډَيُ ثٍ ىٕز ثًٕی اډبڇ ډیَيوي‪ .‬ډب ثٍ ‪َٝ‬اكز ځٶشیڈ‬ ‫َیؾ ویَيی سؼِیٍ‪٥‬چجی ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ يػًى وياٍى ي ثبیي ًَه ډَىڇ ٍا ىٍثبٌٍ‬ ‫یَاډًن يٹبی‪٬‬‬ ‫ډٖئچٍ هًىډوشبٍی هچٸَب ٍي‪ٙ‬ه ٽَى‪ٍَ .‬جَ كِة ىډپَار ‪ ،‬ح‬ ‫اهیَ ىٍ دبىځبوُبی و‪٪‬بډی ٽَىٕشبن ځٶز‪ :‬دبىځبوُبی ډُبثبى‪ ،‬ػچيیبن‪ ،‬دیَاو‪َُٚ‬‬ ‫ي دًٌٖ ثٍ يٕیچٍ ٽمیشٍ ډ‪ٚ‬شَٽی اُ َٕثبُان‪ ،‬اٵَٖان‪ ،‬ىٍػٍىاٍان ي اوٺالثیًن‬ ‫ډٖچق اىاٌٍ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬يڅی دبىځبوُبی َٕى‪ٙ‬ز َىًُ س‪ٞ‬ٶیٍ و‪ٚ‬يٌ إز‪.‬‬

‫‪153‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫و‪ٍٙ‬ش‪ٞ 200 ٜ‬ضاس ٘فشی وشد‪ٞ‬ا‬ ‫دس ٔ‪ٟ‬اتاد ‪ٔ ٚ‬صاحث‪ ٝ‬دوتش لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ډُبثبى‪ -‬ځَيٌ هجَوڂبٍان ا‪٥‬ال٭بر‪َِ 200 :‬اٍ ٽَى ٽٍ اُ ډىب‪٥‬ٸ ډوشچٴ‬ ‫ٽَىو‪ٚ‬یه ثٍ ډُبثبى آډيٌ ثًىوي ‪ ،‬ىٍ ووٖشیه ډشیىڀ ٽٍ اُ ًٕی كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن سَسیت یبٵشٍ ثًى ‪ ،‬ثبٍ ىیڂَ هًاَبن هًىډوشبٍی ډىب‪٥‬ٸ ىٍ‬ ‫ؿبٍؿًة ایَان ډٖشٺڄ ‪ٙ‬يوي ي اُ ىيڅز هًإشىي َ​َؿٍ ُيىسَ ډً‪ ٬١‬هًى ٍا‬ ‫ىٍ ٹجبڃ ایه ډٖئچٍ ٍي‪ٙ‬ه ٽىي‪ .‬ووٖشیه ډشیىڀ ٽَىَب‪ ،‬ځَيَى اُ هجَوڂبٍان‬ ‫هبٍػی ډ‪٦‬جً٭بر ي‬

‫ٍاىیً سچًیِیًوُبی ىویب ٍا ثٍ ډُبثبى ٽ‪ٚ‬بويٌ ثًى‪.‬‬

‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ آٱبُ ډشیىڀ ‪٥‬ی‬ ‫ر‪:‬‬ ‫ٕوىبوی ځٴ‬ ‫"آُاىی ي ىډپَإی ىٍ ایَان‪ ،‬ثيين ىډپَإی ثَای ٽَىَب ثٍ طمَ ومیٍٕي‪،‬‬ ‫ة ػبیی ووًاَي ٍٕی ى‪ .‬ډچز‬ ‫َمـىبوپٍ اوٺالة هچٸ ٽَى ثيين آُاىی ایَان ٌ‬ ‫ٽَى اوش‪٪‬بٍ ىاٍى ك‪َ٢‬ر آیز اهلل اڅٮ‪٪‬می همیىی ‪ ،‬اُ آٍډبن ٽَىَب ٽٍ اُ‬ ‫آٍډبوُبی آُاىیوًاَی ډڄڃ ایَان ػيا ویٖز ‪ ،‬ػبوجياٍی ٽىىي ي ىيڅز ډًٹز‬ ‫ډُيی ثبٍُځبن ٍا ياىاٍوي سب وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی هًى ٍا ىٍ ٹجبڃ هًىډوشبٍی ډچز‬ ‫ٓ اٵِي ى‪" :‬سؼِیٍ‪٥‬چتی آَه ٿ ٽُىٍای إز ٽٍ‬ ‫ٽَى ا٭الڇ ٽىي‪ " .‬يی ٓح‬ ‫اٍسؼب‪ٕ ٫‬بُ آن ٍا ُىٌ ي ډب آن ٍا ٹًیبً ٍى ډیٽىیڈ‪ " .‬ٹبٕمچً آنځبٌ َ‪ٚ‬ياٍ ىاى‪:‬‬ ‫"َ​َ ٽٔ ثب ډب ىيٕشی ثپىي ثب اي ىيٕشی ډیٽىیڈ ‪ ،‬يڅی ایه ثٍ آن ډٮىی ویٖز‬ ‫ٽٍ َ​َ ٽٔ ىيٕز وجب‪ٙ‬ي ى‪ٙ‬مه إز ‪ ،‬ثچپٍ َ​َ ٽٔ ى‪ٙ‬مه ډب وجب‪ٙ‬ي ىيٕز‬ ‫إز‪".‬‬

‫‪154‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫رٽیي ٽَى ٽٍ ىٍ ډؼچٔ ډإٕٖبن‪ ،‬ٽَىَب ثبیي وٖجز ثٍ ػمٮیز‬ ‫يی آوڂبٌ أ‬ ‫هًى‪ ،‬ومبیىيٌ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ي ‪َُٙ‬ثبوی ي ّاوياٍډَی َب ثبٍ ىیڂَ ثٍ ‪ٙ‬پڄ ٕبثٸ‬ ‫ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ثٍ ٽبٍ وپىىي‪.‬‬

‫‪%%%‬‬

‫‪155‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫عّٗی ضذٖ حضب دٔىش ات وشدستاٖ‬ ‫ٖ‪ٜ‬ا٘ى‬ ‫س اص ‪ 32‬ساَ فعاِیت ج‬ ‫ج‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1357/12/13‬‬

‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار‪ ،‬اُ اډبڇ هًإز ٽٍ ىٍ ډًٍى هًإشُبی هچٸ ٽَى‪،‬‬ ‫ثٍ ىيڅز ٍَىمًى ثيَي‪.‬‬ ‫"ثيين ا٭‪٦‬بء كٺًٷ هچٸ ٽَى‪ ،‬ىډًٽَإی ياٹٮی ىٍ ایَان اډپبندٌیَ‬ ‫ویٖز‪".‬‬ ‫ډُبثبى‪ ،‬هجَنٿاٍ ا٭ِاډی‪ :‬ثٍ ډىبٕجز ٭چىی‪ٙ‬ين ٵٮبڅیز كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ثٮي اُ ‪ٕ 32‬بڃ ٵٮبڅیز ډوٶی‪ ،‬اػشمب٭ی ثب ك‪ ًٍ٢‬ىَُب َِاٍ‬ ‫وٶَ اُ ‪َ٥‬ٵياٍان ایه كِة ىٍ يٍُٗځبٌ ډُبثبى ثَځِاٍ ‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ایه اػشمب‪ ٫‬ٽٍ‬ ‫اُ ُډبن ‪ٙ‬پٖز كپًډز هًىډوشبٍ ٹب‪١‬ی ډلمي ىٍ ٽَىٕشبن ثی و‪٪‬یَ ثًى ‪،‬‬ ‫َِاٍان وٶَ اُ ٍيٕشبئیبن ىٍ كبڅیپٍ ‪ٙ‬ٮبٍ ډیياىوي‪« :‬كِة ډب ٵٺ‪ ٤‬كِة‬ ‫ىډپَار إز» ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬ىٍ دی‪ٚ‬بدی٘ ٍيٕشبئیبن‪ٍ ،‬يكبویًن ډشَٹی ٽٍ‬ ‫‪َ٥‬ٵياٍ ایه كِة ىٍ ٍيٕشبَب َٖشىي كَٽز ډیٽَىوي‪ٍ .‬يٕشبئیبن ‪ ،‬٭پُٖبیی‬ ‫ی‪ًٚ‬اى هچٸ ٽَى‪ ،‬ډال آياٌٍ ي ىیڂَ ٍيكبویًن ٽٍ ىٍ ػىج٘‬ ‫اُ ٹب‪١‬ی ډلمي ح‬ ‫ٕبڃ ‪ُٙ 47‬یي ‪ٙ‬يوي ىٍ ىٕز ىا‪ٙ‬شىي‪ .‬ىٍ ایه اػشمب‪ٝ ،٫‬يَب وٶَ ة‬

‫ٌ‬

‫ومبیىيٿى اُ اَبڅی ٽچیٍ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىو‪ٚ‬یه ‪َٙ‬ٽز ٽَىوي‪ .‬ىٍ ایه ډَإڈ حٓ‬ ‫اُ هًاوين َٕيى "ای ٍٹیت " ثٍ ُثبن ٽَىی‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪٥ ،‬ی ٕوىبوی ثَ هًإشُبی هچٸ ٽَى ىٍ‬ ‫رٽیى ٽَى‪ .‬يی ځٶز‪:‬‬ ‫ُډیه هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن ي ٍى َ​َ وً‪ ٫‬سؼِیٍ‪٥‬چجی أ‬ ‫ٌ‬

‫‪156‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كِة ډب ‪ُٙ‬يای ُیبىی ىاىٌ ٽٍ سىُب ‪٥‬ی ٕبڃَبی ‪َ ،1346-47‬ٶشبى وٶَ اُ‬ ‫َمَُډبن هًى ٍا ىٍ ‪ ًٍٗٙ‬ډٖچلبوٍ اُ ىٕز ىاىیڈ‪ .‬ډَىان ٍيكبوی‬ ‫ٽَىٕشبن ىٍ َمٍ سهٿوبَب ثب هچٸ ٽَى ثًىٌاوي‪ .‬كِة ډب ٽٍ كِة ٹب‪١‬ی‬ ‫ډلمي‪ ،‬كِة ‪ُٙ‬يای « ؽَبٍؽٍاٯ» ‪$‬ډلچی ىٍ ډُبثبى ٽٍ‬

‫ٍَجَان ػمًٍُی‬

‫ٽَىٕشبن ٍا ىٍ آوؼب ثٍ ىاٍ آيیوشىي ‪ ،#‬ډال آياٌٍَب ي ٭ِیِ یًٕٶیَب ډیثب‪ٙ‬ي ي‬ ‫سب ٌة ىٕز آيٍىن َمٍ كٺًٷ ډچی ٽَى اُ احی ووًاَي و‪ٖٚ‬ز‪. ...‬‬ ‫ډً‪ ٬١‬ىيڅز ؽیٖز؟‬ ‫يی اٵِيى‪" :‬اډَيُ ىٍ ډُبثبى ‪ ،‬سمبڇ دبیڂبَُبی اٍسؼب٭ی ىٍ َڈ ٽًثیيٌ ‪ٙ‬يٌ ‪،‬‬ ‫اډب ا‪٥‬میىبوی ویٖز ٽٍ اٍسؼب‪ ٫‬ىٍ وٺب‪ ٣‬ىیڂَ ىٕز ثٍ یًٍٗ ډؼيى وِوي‪.‬‬ ‫ثيين آوپٍ كٺًٷ هچٸ ٽَى سأډیه ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬سلٺٸ ىډًٽَإی ياٹٮی ىٍ ایَان‬ ‫اډپبندٌیَ ویٖز‪ .‬يی اُ اډبڇ همیىی هًإز ثب ىاىن ٍَىمًن الُڇ ثٍ ىيڅز‬ ‫ډًٹز‪ ،‬اُ هًإزَبی هچٸ ٽَى ىٵب‪ ٫‬ٽىىي ي ثبیي ىيڅز ثبٍُځبن َڈ ‪ٍٕ ،‬مبً‬ ‫ډً‪ ٬١‬هًى ٍا ىٍ ایه ثبٌٍ ٍي‪ٙ‬ه ومبیي‪ .‬يی اٵِيى‪ :‬ىٍ ډؼچٔ ڇؤ ٕٖبن آیىيٌ ‪،‬‬ ‫ومبیىيځبن ياٹٮی هچٸ ٽَى ثبیي ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ډب ثٍ ٽٖی اػبٌُ‬ ‫ومیىَیڈ يكير ډچی ٍا هي‪ٍٙ‬ىاٍ ٽىي‪ٕ .‬یبٕز ډب ىٍ ثَاثَ اكِاة ىیڂَ ایه‬ ‫إز ٽٍ َ​َٽٍ ى‪ٙ‬مه ډب ویٖز ‪ ،‬اي ٍا ىيٓر ثٍ كٖبة هًاَیڈ آيٍى‪ .‬ډب‬ ‫اوشٺبىَب ٍا ډیدٌیَیڈ ي ىٍ ٕ‪٦‬ق ډچی ي ډى‪٦‬ٺٍای اول‪ٞ‬بٍ‪٥‬چت ویٖشیڈ‪ .‬كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن كب‪ َ١‬إز ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ډٖبئڄ ُیَ ثب َ​َ ٽٔ ي َ​َ كِثی‬ ‫َمپبٍی ٽهى‪:‬‬ ‫‪1‬ـ اثٮبى ػمًٍُی ىډپَاسیټ ىٍ ایَان‪.‬‬

‫‪157‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ -2‬سأډیه كٸ هًىډوشبٍی ثَای َمٍ هچٺُبی ایَان ىٍ ؿبٍؿًة یټ‬ ‫ٽ‪ ًٍٚ‬ياكي ي ویِ سأډیه كٺًٷ ىډپَاسیټ ثَای َمٍ ځَيَُب ي ىٕشٍَبی‬ ‫ٕیبٕی‪.‬‬ ‫‪ -3‬ىٍدی٘ٿٍٵشه ٕیبٕز اٹش‪ٞ‬بىی ىٍٕز ٽٍ ډىبٵ‪ُ ٬‬كمشپ‪ٚ‬بن ٍا‬

‫ڇى‬

‫و‪ َ٪‬ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫‪ -4‬ډجبٌٍُ ثب ثیًٖاىی ي ثبالثَىن ٕ‪٦‬ق ٵَ​َهٿ سًىٌَب ثَإبٓ آډًُٗ ثٍ‬ ‫ُثبن ډبىٍی اٹًاڇ ي هچٺُبی ایَان‪.‬‬ ‫‪ٕ -5‬یبٕز ډٖشٺڄ ډچی ي كمبیز اُ َمٍ ػىج‪ُٚ‬بی ٍَبییثو٘‪.‬‬ ‫یًوي ثب َ​َ ٽ‪ًٍٚ‬ی ٽٍ كبٽمیز ډچی ایَان ٍا ثذٌیَى ‪.‬‬ ‫‪ -6‬ایؼبى ح‬ ‫استص سا ٔ‪ٙ‬حُ و‪ٙ‬یذ‬ ‫ٹبٕمچً َڈؽویه اُ ىيڅز ډَٽِی هًإز اُ سؼيیي ٕبُډبن ّاوياٍډَی ي‬ ‫‪َُٙ‬ثبوی ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٽَىٕشبن هًىىاٍی ٽىي ي ي‪٩‬بیٴ ایىُب ٍا ثٍ ٭ُيٌ اَبڅی‬ ‫ثڂٌاٍى‪ .‬اي هًإشبٍ اولالڃ اٍس٘ ي ایؼبى اٍس٘ی هچٺی ‪ٙ‬ي ي ځٶز‪" :‬اٍس٘‬ ‫وجبیي ؽډبٷ ىيڅز ثَای َٕٽًة هچٸ‬

‫َب ثب‪ٙ‬ي‪ " .‬اي اُ «ډیچیشبٍیٌِ»ٽَىن‬

‫ٽَىٕشبن اوشٺبى ٽَى ي اٵِيى‪َ" :‬یؾ ځَيٌ ي ىٕشٍا ی وجبیي ویَيَبی هًى ٍا‬ ‫ٓ «ډلمي اډیه‬ ‫یَى‪ٓ " .‬ح‬ ‫ثَای سلَیټ ٭يٌای ٭چیٍ ځَيٌ ی ىیڂَ ثٍ ٽبٍ ٿ‬ ‫َیمه» ‪ٙ‬ب٭َ ډٮَيٳ ٽَى ي َمَُڇ ٹب‪١‬ی ډلمي ‪ ،‬ٹ‪٦‬ٮٍ ‪ٙ‬ٮَی ثٍ ُثبن ٽَىی‬ ‫یبڇ‬ ‫‪ٙ‬ز إز‪ٕ .‬ذٔ ح‬ ‫ٓ اُ ‪ٕ 15‬بڃ سجٮیي ىٍ ٭َاٷ ‪ ،‬ثٍ ڇیَه ثَٿ ٌ‬ ‫هًاوي‪ .‬يی ح‬ ‫ډال ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی‪ ،‬اډبڇ ػمٮٍ ډُبثبى هًاويٌ ‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫ومبیىيٌ و‪٪‬بډیبن‬

‫یبډى ځٶز‪" :‬اٍس٘ ىیڂَ َیؾځبٌ ثٍ ٍيی‬ ‫اوٺالثی ویِ ٽٍ یټ َٕيان ثًى‪٥ ،‬ی ح‬

‫‪158‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثَاىٍاو٘ آس٘ ووًاَي ٿ‪ًٙ‬ى‪ .‬دیبڇ ومبیىيځبن هچٸ آًٍی‪ ،‬كِة اسلبىیٍ‬ ‫ىډپَاسیټ ډَىڇ ي ځَيٌ ډى‪ٚ‬ٮت اُ ؽٍیپُبى ٵيایی هچٸ ي ؽوي ٕبُډبن ي‬ ‫ځَيٌ ٕیبٕی ىیڂَ ویِ ٹَائز ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫س‪ٞ‬ثش حضب دٔىشات وشدستاٖ‪:‬‬ ‫ت‪ ٝ‬وسی اجاص‪ ٜ‬دخاِت دس أ‪ٛ‬س ایشاٖ سا ٕ٘ید‪ٞ‬یٓ‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1357/12/26‬‬

‫ٕىىيع ـ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪،‬‬ ‫ىٍ ډ‪ٞ‬بكجٍای ا٭الڇ ٽَى هچٸ ٽَى ٵٺ‪ ٤‬هًىډوشبٍی ډیهًاَي ي َ​َ ٽٔ ٽٍ‬ ‫ىٍ ٽَىٕشبن ُوي ٿى ډیٽىي ډیسًاوي ثٍ ٭‪ً٢‬یز ایه كِة ىٍآیي ‪ .‬يی ځٶز ‪:‬‬ ‫ة هًثی‬ ‫"‪ٙ‬ٮبٍ ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ‪ ،‬ډیسًاوي ٌ‬ ‫و‪َ٪‬ار ډب ٍا ډىٮپٔ ٽىي "‪ .‬ٹبٕمچً ځٶز‪" :‬ىٍ ثَوبډٍای ٽٍ ىٍ ٕبڃ ‪ 1350‬اُ‬ ‫ًٕی ٽىڂٌَ ًٕڇ كِة سييیه ي س‪ًٞ‬یت ‪ٙ‬ي ي ثٮياً ىٍ آن سؼيیيو‪ َ٪‬إبٕی‬ ‫ثٍ ٭مڄ آډيٌ إز ‪ ،‬كٺًٷ ډچی ٽَىَب ي ُكمشپ‪ٚ‬بن‬

‫ٍا ډي و‪ َ٪‬ٹَاٍ ىاىٌ‬

‫إز"‪ .‬يی ځٶز‪" :‬ىٍ ىيٍان ٍّیڈ ځٌ‪ٙ‬شٍ ‪ ،‬ا٭‪٢‬بء كِة ډب ‪ٙ‬يیياً سلز‬ ‫سٮٺیت ثًىٌاوي ي ىَُب وٶَ اُ آوُب ا٭ياڇ ي ‪ٝ‬يَب وٶَ ثٍ ُوياوُبی ‪ً٥‬یڄاڅمير‬ ‫ډلپًڇ ‪ٙ‬يوي‪ ".‬يی ځٶز‪" :‬ویَيَبی ډچی ىٍ اوٺالة َٕإَی ایَان ‪َٙ‬ٽز‬ ‫ٍيَى ویٖز ‪ ،‬ډب هًى ٍا اُ اوٺالة ایَان‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍاوي ي اوٺالة ایَان سیًڃ َیؾ ٿ‬ ‫ػيا ومیٽىیڈ ي ٍَجَی آیزاهلل همیىی ٍا ٹجًڃ ىاٍیڈ ‪ ".‬يی ىٍ ډًٍى َيٵُبی‬ ‫كِة ځٶز‪َ" :‬يٳ ډب ایؼبى ػبډٮٍ ای ًٕٕیبڅیٖشی إز ي ډٮشٺيیڈ إشظمبٍ‬

‫‪159‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوٖبن ثٍ ىٕز اوٖبن ثبیي اُ ثیه ثَيى ‪ ".‬يی ډٮشٺي إز كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن یټ كِة ډبٍٽٖیٖشی ویٖز ‪ ،‬يڅی ىٍ ډجبٍُار هًى ډشپی ثٍ‬ ‫ُكمشپ‪ٚ‬بن إز‪ .‬ٹبٕمچً ا‪١‬بٵٍ ٽَى ‪" :‬كِة ډب اُ ٕبوشَاڅیٖڈ ىډپَاسیټ‬ ‫یَيى ډیٽهى ي سمبڇ ډٔئيالن كِثی ةٌ يیٌْ ىٍ ٕ‪٦‬ق ‪َ​َُٙ‬ب ي ٍيٕشبَب‬ ‫ح‬ ‫اوشوبثی َٖشىي‪ ".‬ٹبٕمچً ىٍثبٌٍ كٸ سٮییه َٕوً‪ٙ‬ز هچٸ ٽَى ځٶز‬

‫‪،‬‬

‫‪" :‬ډب‬

‫هًاَبن س‪ٚ‬پیڄ ىيڅز ٵيٍاسیً َٖشیڈ ي َمٍ هچٺُبی ایَان ثبیي كٸ سٮییه‬ ‫َٕوًٗر هًى ٍا ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ‪ ".‬يی سبٽیي ٽَى ٽٍ "ثيين يػًى ىډًٽَإی‬ ‫ياٹٮی ىٍ ٽ‪ ، ًٍٚ‬ایؼبى یټ ٽ‪ ًٍٚ‬ٵيٍاسیً ي سأډیه كٺًٷ ډچی ٽَىَب‬ ‫اډپبندٌیَ ویٖز‪ ".‬ثٍ ٭ٺیيٌ ٹبٕمچً "ىيڅز هًىډوشبٍ ٽَىٕشبن ٍا ثبیي یټ‬ ‫ډؼچٔ ثًػًى آيٍى ي اىاٌٍ ډى‪٦‬ٺٍ هًىډوشبٍ َڈ ثبیي ىٍ ىٕز ٽَىَب ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ثب ایهكبڃ‪ ،‬ىيڅز هًىډوشبٍ ثبیي سبث‪ ٬‬ىيڅز ډَٽِی ثًىٌ ي اُ څلب‪٧‬‬ ‫يڅى ومیسًاوي ډٖشٺڄ‬ ‫ىٵب‪٫‬ی‪ ،‬اډًٍ هبٍػٍ ي اډًٍ ډبڅی ي ح‬

‫اډًٍ‬

‫اُ ىيڅز ثب‪ٙ‬ي‪" .‬‬

‫ة َیؾ يػٍ اډپبن وياٍى‬ ‫ٹبٕمچً ځٶز‪" :‬ایؼبى ىيڅز هًىٽٶب ىٍ ٽَىٕشبن ٌ‬ ‫ٽَىٕشبن ثٍ څلب‪ ٧‬ثَوبډٍَبی اٹش‪ٞ‬بىی ‪ً٥‬یڄاڅمير َڈ ياثٖشٍ ثٍ اٹش‪ٞ‬بى‬ ‫َٕإَ ایَان هًاَي ثًى‪ ".‬يی ىٍ ډًٍى ‪٥‬بڅجبوی ځٶز‪" :‬ډب ډبیڄ ویٖشیڈ َیؾ‬ ‫ٽٔ ىٍ اډًٍ ىاهچی ایَان ډياهچٍ ٽىي ‪َ ،‬ڈؽوبن ٽٍ ډب ىٍ اډًٍ ٽَىٕشبن‬ ‫٭َاٷ ىهبڅز ومیٽىیڈ ‪ ،‬يڅی ‪٥‬جیٮی إز ډب اُ ػىج‪ُٚ‬بی ٽَىٕشبن ٭َاٷ ي‬ ‫وياٍی‪" .‬‬ ‫ڇ‬ ‫سَٽیٍ كمبیز ډیٽىیڈ‪ ،‬اډب ٍاث‪ ٍ٦‬س‪ٚ‬پیالسی ثب آنان‬

‫‪160‬‬

‫ي‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔاللات ‪ٞ‬یأت ‪ٞ‬طت ٘فش‪ٕ٘ ٜ‬ای‪ٙ‬ذٌاٖ حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫تا أاْ خٕی‪ٙ‬ی‬ ‫اطالعات ـ ‪1358/1/9‬‬

‫ىیَيُ ٕب٭ز ‪َ ،17/45‬یأر َ‪ٚ‬ز وٶٌَ ومبیىيځبن كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ثب اډبڇ همیىی ډالٹبر ٽَىوي ‪.‬‬ ‫ىٍ ایه ډالٹبر ٽٍ ىٍ ډىِڃ اډبڇ اوؼبڇ ‪ٙ‬ي ‪ ،‬ډٖبئڄ ػبٍی ٽَىٕشبن ډًٍى‬ ‫ثلض ٹَاٍ ځَٵز ي ٍئیٔ ایه َیأر ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬اي‪١‬ب‪ ٫‬ایه ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ثَای اډبڇ س‪َٚ‬یق ٽَى‪ .‬ىٍ‬ ‫ٹبٕمچً ایه ډٌاٽَار ٍا ٍ‪١‬بیشجو٘ هًاوي ي ځٶز‪ :‬ثَای ٍٵ‪ًٕ ٬‬‬

‫ایبن ‪،‬‬ ‫ح‬ ‫ءسٶبَڈ ي‬

‫ٽًسبٌ ٽَىن ىٕز ٭مبڃ ډِىيٍ ي هبئىیه ثٍ ډیُه ٹَاٍ ‪ٙ‬يٌ إز ډالٹبر ي‬ ‫ډٌاٽٌَای ویِ ثب ډُىيٓ ډُيی ثبٍُځبن ووٖز يُیَ ىيڅز ډًٹز اوٺالثی‬ ‫یَى سب ثَای ٍٵ‪ ٬‬ډ‪ٚ‬پالر ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ اٹياڇ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ایه‬ ‫ایَان ‪ًٍٝ‬ر ثڀ‬ ‫َیأر‪ ،‬اډَيُ ىٍ یټ ډ‪ٞ‬بكجٍ ډ‪٦‬جً٭بسی ىٍ َشڄ ایىشَٽىىبوشبڃ ‪َٙ‬ٽز ٽَى‪ .‬ىٍ‬ ‫‪١‬مه كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬ىی‪ٚ‬ت ثب اوش‪ٚ‬بٍ ثیبوٍای ا٭الڇ ٽَى ىٍ‬ ‫ٍٵَاويڇ ‪َٙ‬ٽز ومیٽىي‪ .‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ٭يڇ ‪َٙ‬ٽز هًى ىٍ‬ ‫ٍٵَاويڇ ٍا ٌةىڅیڄ ٱیَ ىډپَاسیټ ثًىن ٍٵَاويڇ ي ٍي‪ٙ‬ه وجًىن ډلشًای‬ ‫أډیه كٺًٷ هچٺُبی ایَان‬ ‫ػمًٍُی إالډی ىٍ ُډیىٍ سأډیه ىډًٽَإی ي ویِ ر‬ ‫ًٽَ ٽَىٌ إز‪.‬‬ ‫دس وشدستاٖ ٘یش‪ٚ‬ی تجضی‪ٝ‬طّة ‪ٚ‬ج‪ٛ‬د ٘ذاسد‬ ‫َیأر ومبیىيځی فُ ة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٮي اُ ډالٹبر ثب اډبڇ همیىی ‪ ،‬ىٍ‬ ‫یټ ډ‪ٞ‬بكجٍ ډ‪٦‬جً٭بسی ‪َٙ‬ٽز ٽَى ي ثٍ ٕئًاالر هجَوڂبٍان ىاهچی ي هبٍػی‬

‫‪161‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دبٕن ځٶز‪ .‬ىٍ ایه ډ‪ٞ‬بكجٍ‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىثیَٽڄ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ٱىی ثچًٍیبن ډجبٍُ ډ‪ ًٍُٚ‬ٽَى ي ٭‪ ً٢‬ىٵشَ ٕیبٕی كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬اډیَ ٹب‪١‬ی‪ ،‬اكمي ٹب‪١‬ی‪ ،‬ډلمي َٕاػی ي ومبیىيځبن ا‪ٙ‬ىًیٍ ي‬ ‫ٕچمبٓ ي ‪ٝ‬بٍڇ اڅيیه ‪ٝ‬بىٷ يُیَی ‪ ،‬ومبیىيٌ ٽَىَبی ډٺیڈ سَُان ‪َٙ‬ٽز‬ ‫ىا‪ٙ‬شىي‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫تاصسٌاٖ دس ٔاللات تا ‪ٞ‬یأت حضب دٔىشات وشدستاٖ ‪:‬‬ ‫تشای تطشیح خ‪ٛ‬است‪ٟ‬ای وشد‪ٞ‬ا دس تّ‪ٛ‬یض ی‪ٔ ٖٚ‬ا٘عی ‪ٚ‬ج‪ٛ‬د ٘ذاسد‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/1/15‬‬

‫َیأر ومبیىيځی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ثٍ ىوجبڃ ډالٹبر ثب اډبڇ‬ ‫همیىی ثب ډُىيٓ ثبٍُځبن ویِ ډالٹبر ٽَى ي ىٍ ډًٍى ډٖبئڄ ػبٍی ډمچپز‬ ‫ٌةيیٌْ ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ا‪٣‬ال٭یٍای ډىش‪ َٚ‬ٽَى ‪.‬‬ ‫ىٍ ایه ډالٹبر ‪ٍ ،‬ئیٔ َیأر ومبیىيځی ٽَىَب ٍا ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫ثٍ ٭ُيٌ ىا‪ٙ‬ز ي ىٍ آن ٱىی ثچًٍیبن ‪ ،‬ډلمياډیه َٕاػی ي اډیَ ٹب‪١‬ی ا٭‪٢‬بی‬ ‫ىٵشَ ٕیبٕی كِة ٭‪ً٢‬یز ىا‪ٙ‬شىي ‪ .‬آٹبی ىاٍیًٗ ٵَيَ​َ يُیَ ٽبٍ ویِ ىٍ‬ ‫وغ ىٹیٺٍ ‪ً٥‬ڃ ٽ‪ٚ‬یي ‪،‬‬ ‫ایه ىیياٍ ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ىٍ ػَیبن ډالٹبر ٽٍ َٶشبى ي ح‬ ‫اثشيا ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ٍ ،‬يی ٽبٍآډين ىيڅز ډًٹز ػمًٍُی إالډی‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ٍا اُ آن ا٭الڇ ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ٍا سجَیټ ځٶز ي ح‬ ‫ٕذٔ ثٍ سٶ‪ٞ‬یڄ ىٍثبٌٍ ي‪ ٬١‬ٵٮچی ٽَىٕشبن‪ ،‬سلَیپبسی ٽٍ اُ ًٕی اٵَاى‬ ‫‪١‬ياوٺالثی ثٍ ي یٌْ ىٍ ٕىىيع ي اٍيډیٍ ٭چیٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن اوؼبڇ ډی‪ًٙ‬ى‬

‫‪162‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕوه ځٶز ي آوڂبٌ هًإزَبی ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ډ‪َ٦‬ف ٽَى ي ډٶًُڇ‬ ‫هًىډوشبٍی ٍا ثٍ سٶ‪ٞ‬یڄ سً‪١‬یق ىاى ‪ .‬يی اثشيا اُ ووٖز يُیَ هًإز ٽٍ ثٍ‬ ‫َیأر ومبیىيځی اډپبن ىاىٌ ‪ًٙ‬ى ىٍ ٍاىیً ي سچًیِیًن‬

‫‪ ،‬هًإشُبی ډَىڇ‬

‫ٽَىٕشبن ٌةيیٌْ هًىډوشبٍی ٍا ثَای اٵپبٍ ٭مًډی ایَان ٍي‪ٙ‬ه ٕبُى‪ .‬ىٽشَ‬ ‫ٹبٕمچً َڈؽویه اُ ووٖز يُیَ هًإز ٽٍ ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬ځىؼبوين هًا‬

‫ٓسُبی‬

‫هچٸ ٽَى ىٍ ٹبوًن إبٕی ‪ ،‬ومبیىيٌ ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ سييیه ٹبوًن إبٕی‬ ‫ػيیي ‪َٙ‬ٽز ومبیي‪.‬‬ ‫ووٖز يُیَ ‪ٟ ،‬ډه ا‪ُ٩‬بٍ هً‪ًٙ‬ٹشی اُ ایه ىیياٍ ‪ ،‬ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬ز آوـٍ اُ‬ ‫‪َ٥‬ٳ ىيڅز ای‪ٚ‬بن اوؼبڇ ځَٵشٍ ي ثب سًػٍ ثٍ‬

‫ا‪ُ٩‬بٍار ك‪َ٢‬ر آیز‬

‫اهلل‬

‫همیىی‪ ،‬آیزاهلل ‪َٙ‬یٮشمياٍی ي آیزاهلل ‪٥‬بڅٺبوی ٽٍ ىٍثبٌٍ سٖبيی كٺًٷ اَڄ‬ ‫سٖىه ي س‪ٚ‬ی‪ ، ٬‬ٽَى‪ ،‬ٵبٍٓ‪ ،‬سَٽمه ي ىیڂَان اوؼبڇ ځَٵشٍ ‪ ،‬و‪ٚ‬بوٍ كٖه ویز ي‬ ‫٭الٹٍ ىيڅز ي ٍيكبویز وٖجز ثٍ ایه ډٔئڅٍ ثًىٌ إز‪ .‬ىٍ ډًٍى هًإشُبی‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ي ډٔئڅٍ هًىډوشبٍی ‪ ،‬ووٖز يُیَ ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ‪َ٥‬ف‬ ‫دی‪ٚ‬ىُبىی ٍا ډًٍى ډ‪٦‬بڅٮٍ ٹَاٍ هًاَي ىاى ي ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاى ٽٍ ٻ‬

‫ډیٕیًوی اُ‬

‫يُیَان ىٵب‪ ٫‬ٽ‪ ًٍٚ‬ي ٽبٍ س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬يٌ سب ثب ومبیىيځبن ياٹٮی ډچز ٽَى ډٖبئڄ‬ ‫نوي ‪.‬‬ ‫ٍا ثٍَٕی ٻ‬ ‫يی ا‪ٝ‬ڄ هًىډوشبٍی ٍا سب كيی ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ اډًٍ ىاهچی ثب‪ٙ‬ي‬

‫‪ ،‬ؽیِ‬

‫ډ‪٦‬چًة ي ٹبثڄ ٹجًڅی هًاوي ي ا‪١‬بٵٍ ٽَى ٽٍ ایه سٲییَار إبٕی ثبیي ىٍ‬ ‫وؼبوي ٌ ‪ًٙ‬ى ي ثٍ ډَكچٍ اػَا ىٍآیي‪ .‬ىٍ‪١‬مه ‪ ،‬ا‪ٙ‬بٌٍ ومًى ٽٍ‬ ‫ٹبوًن إبٕی ٿ‬ ‫ىيڅز اي ډًٹز إز ي ٵٺ‪ ٤‬ډیسًاوي ډٺيډٍ سٲییَار إبٕی ٍا ٵَاَڈ ٽىي‪.‬‬ ‫ی‪ٚ‬ىُبى ٽَى ٽٍ ومبیىيځبن ٽَىٕشبن ثب ٽمیٔ یين سٮییه‪ٙ‬يٌ‬ ‫ووٖز يُیَ ح‬

‫‪163‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمپبٍی ٽىىي‪ .‬ووٖز يُیَ اُ ى٭ًر یبَٕ ٭َٵبر اُ َیأر ومبیىيځی كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثَای ډٖبٵَر ثٍ څجىبن إشٺجبڃ ٽَىوي ي ىٕز ي ٍ ىاى‬ ‫سُٖیالر الُڇ ٍا ىٍ ایه ثبٌٍ ثٍ ٭مڄ آيٍوي ‪ .‬ىٍ ډًٍى إشٶبىٌ اُ ٍاىیً ي‬ ‫سچًیِیًن‪ ،‬ثٍ ډى‪ٍ ًٍ٪‬ي‪ٙ‬هٕبهشه اٵپبٍ ٭مًډی ىٍثبٌٍ هً‬

‫إشُبی ډَىڇ‬

‫ٽَىٕشبن ي ډٶًُڇ هًىډوشبٍی ‪ ،‬ووٖز يُیَ ځٶشىي هًىسبن ډَاػٮٍ ٽىیي‪،‬‬ ‫ډبوٮی ىٍ ثیه ویٖز‪ .‬ډُىيٓ ثبٍُځبن كٖه ویز ُیبىی ٍا ىٍ ػَیبن ایه‬ ‫ىیياٍ اُ هًى و‪ٚ‬بن ىاى ي ٍيی َڈ ٍٵشٍ ‪َ٥‬كی ٽٍ ثب سمب ڇیز اٍا‪١‬ی ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫س‪٢‬بى ويا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٍا ٹبثڄ ٹجًڃ ىاؤر ‪.‬‬

‫‪164‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔصاحث‪ ٝ‬دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ ،ٛ‬دتیشوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫تا س‪ٚ‬ص٘أ‪" ٝ‬اطالعات "‪ ،‬دس ساتط‪ ٜ‬تا "خ‪ٛ‬دٔختاسی سا ت‪ٟ‬تش تط‪ٙ‬اسیٓ "‬ ‫‪1358/1/16‬‬ ‫"كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ كبڅی ٽٍ ثَای هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن‬ ‫ډجبٌٍُ ډیٽىي‪َ٥ ،‬ٵياٍ آُاىی ي إشٺالڃ ثَای ایَان إز‪ .‬هًىډوشبٍی‬ ‫هًإشی إز ٽٍ ىٍ ؿبٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ي ایَاوی ىډپَاسیټ‪ ،‬ٽبډالً ٹبثڄ‬ ‫سلٺٸ إز‪".‬‬ ‫ٍىَمبیى‬ ‫ایه ٍا ىٽشَ ٹبٕمچً ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ىٍ ٿ‬ ‫ٍَجَان كِة ىډپَار ي ٽَىَبی ډٺیڈ سَُان ي ځَيَُبیی اُ ومبیىيځبن‬ ‫ٕبُډبوُب ي ػمٮیزَبی ډوشچٴ ٕیبٕی‪ٍ ،‬يُ یپ‪ٚ‬ىجٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ ىٍ ىاو٘‬ ‫‪ٝ‬ىٮشی سَُان ٭ىًان ٽَى‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ځٶز‪« :‬هًإشٍَبی ډب‬

‫ځبٌ‬

‫‪ ،‬ؿٍ ډچی ي‬

‫ٕیبٕی ي ؿٍ اػشمب٭ی ثب‪ٙ‬ي ىٍ ؿبٍؿًة هبٻ ایَان إز‪ .‬هًىډوشبٍی‬ ‫یؽیي ٌای ویٖز‪ ،‬يڅی سبٽىًن ډب وشًاوٖشٍایڈ آنؿٍ ٍا ٽٍ ي‪٩‬یٶٍ ډب ثًىٌ‬ ‫ډٖئچٍ ح‬ ‫اوؼبڇ ىَیڈ ي ډٖئچٍ هًىډوشبٍی ٍا ثَای ډَىڇ س‪َٚ‬یق ٽىیڈ‪ .‬ایىؼب ثب ىي ځَيٌ‬ ‫ٍیشىي‪،‬‬ ‫‪َ٥‬ٳ َٖشیڈ‪ ،‬٭يٌای اُ هًىډوشبٍی ا‪٥‬ال٭ی وياٍوي ي ډشإٔٶبوٍ ىٍ اٻص‬ ‫٭يٌای َڈ ٭مياً ثب آوپٍ ډیىاوىي هًىډوشبٍی‬

‫ؽیٖز‪ ،‬آوَا ىٍ ٍىیٴ‬

‫سؼِیٍ‪٥‬چجی ٹچمياى ډیٽىىي‪ .‬ي‪٩‬یٶٍ ډب ـ اڅجشٍ ثب ٽمټ ‪ٙ‬مب ـ ایه إز ٽٍ‬ ‫اٵپبٍ ٭مًډی ٍا آډبىٌ ٽىیڈ سب ثٍ إٓبوی هًىډوشبٍی ٍا ثٶُمىي‪ .‬هًىډوشبٍی‬

‫‪165‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یؽیي ٌ ویٖز‪ .‬ډب ډیىاویڈ‬ ‫ٿوٍ ٽٍ ثٮ‪٢‬یَب هًإشٍاوي آن ٍا ػچًٌ ىَىي‪ ،‬ح‬ ‫آن ي‬ ‫ٽٍ ډٖبئڄ ډَثً‪ ٣‬ثٍ اٍس٘ ي ىٵب‪ ٫‬اُ ٽ‪ٍ ،ًٍٚ‬ياث‪ٕ ٤‬یبٕی ي سؼبٍی ي هبٍػی‪،‬‬ ‫يڅى ي اٍُی ي ‪َ٥‬كُبی اٹش‪ٞ‬بىی ىٍاُډير ٽٍ ثٍ َٕډبیٍځٌاٍیَبی‬ ‫ٕیبٕز ح‬ ‫ؽ‪ٙ‬ڈٿیَ ویبُډىي إز ‪ ،‬اُ ډٖبئچی إز ٽٍ ډىل‪َٞ‬اً ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز‬ ‫ډَٽِی هًاَي ثًى‪ .‬ثٺیٍ اډًٍ ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ اىاٌٍ اډًٍ ىاهچی ډى‪٦‬ٺٍ هًىډوشبٍ‬ ‫ډی‪ًٙ‬ى ‪ ،‬ىٍ ‪ٝ‬الكیز ٕبُډبوُبی هًىډوشبٍ إز‪ .‬يا‪١‬ق إز ٹًاویىی ٽٍ‬ ‫ثَای آیىيٌ ایَان ي‪ ٬١‬هًاَي ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ٽَىٕشبن َڈ ډظڄ ٕبیَ وٺب‪ ٣‬ٹبثڄ‬ ‫اػَإز‪ ،‬اډب ىٍ ډًٍى ایه ډٖئچٍ ٽٍ ډب َڈ ډیهًاَیڈ اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىی‬ ‫هًىٽٶب ثب‪ٙ‬یڈ‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بى ٽَىٕشبن ایَان ياثٖشٍ ثٍ اٹش‪ٞ‬بى ایَان إز ي ىٍ ي‪٬١‬‬ ‫ٿى ثی‪ٚ‬شَ ًٕٷ ىاىٌ ډی‪ًٙ‬ى ‪ .‬ثىبثَایه ډٖئچٍ‬ ‫ٽىًوی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بى ٌة‪َ٥‬ٳ ياثٖز‬ ‫ػياٽَىن اٹش‪ٞ‬بى ٽَىٕشبن اُ اٹش‪ٞ‬بى ایَان ٌةَیؾ يػٍ ډ‪َ٦‬ف ویٖز‪ .‬اډب ډب‬ ‫ىٍ ډًٍى اٍس٘ و‪َ٪‬اسی ىاٍیڈ ‪ ،‬كبال ٽٍ هچٸَبی ایَان ‪٥‬ٲیبن ٽَىٌاوي‪ ،‬اوٺالة‬ ‫ٽَىٌاوي‪ ،‬وجبیي یپجبٍ ىیڂَ اػبٌُ ىاى ٽٍ اٍس٘ سجيیڄ ثٍ ؽډبٷ ىٕز ىيڅز‬ ‫ٍىى‪ .‬ډب ٭ٺیيٌ ىاٍیڈ ٽٍ اٍس٘‬ ‫ډَٽِی ثَای َٕٽًة ػىج٘ هچٸَبی ایَان ٿ‬ ‫ة يػًى آیي‬ ‫‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی ثبیي س‪ٞ‬ٶیٍ ‪ًٙ‬ى ي ٌةػبی آن یټ اٍس٘ ډچی ي هچٺی ٌ‬ ‫ٽٍ ډًٍى اكشَاڇ َمٍ ډَىڇ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ي‪٩‬یٶٍ اٍس٘ ىٍ یټ ػمچٍ ‪ ،‬ىٵب‪ ٫‬اُ ډََُبی‬ ‫ٽ‪ ًٍٚ‬إز‪ ،‬ىٍ ٽَىٕشبن دبىځبوُب ثبیي ثٍ ډَُ ډىشٺڄ ‪ًٙ‬وي ي ىٍ آوؼب ډٖشٺَ‬ ‫ٍىوي ‪.‬‬ ‫ٿ‬ ‫ډلمي ٍ‪١‬ب ‪ٙ‬بٌ ایه دبىځبوُب ٍا ىٍ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن وٍ ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ‬ ‫ډََُب‪ ،‬ثچپٍ ثَای َٕٽًة ػىج٘ هچٸ ډب ةٌ يػًى آيٍى ي ډب ومیهًاَیڈ‬ ‫آوـٍ ډلميٍ‪١‬ب ‪ٙ‬بٌ ډیٽَى ‪ ،‬ىٍ آیىيٌ ویِ اػَا ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډَىڇ ډب اُ إڈ‬

‫‪166‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ّاوياٍډَی ي یب ‪َُٙ‬ثبوی ډیسَٕىي ي ثٍ كٸ ‪ ،‬ډَىڇ ومیهًاَىي ویَيیی ة‬

‫ٌ‬

‫٭ىًان ّاوياٍډَی ډٖشٺَ ‪ًٙ‬ى ي ىٍ كٶ‪ ٨‬ډىبٵ‪٥ ٬‬جٺٍ كبٽمٍ ثپً‪ٙ‬ي‪ .‬ډب‬ ‫إياٍان اوٺالة‪ ،‬یب ثب َ​َ‬ ‫اٍى ډچی یب ح‬ ‫ی‪ٚ‬ىُبى ډیٽىیڈ ویَيی ػيیيی ثب وبڇ ٿ‬ ‫ح‬ ‫یًويى‪ .‬ثٍ ایه سَسیت ډیثیىیي ٽٍ‬ ‫وبڇ ىیڂَى ‪ ،‬س‪ٚ‬پیڄ ‪ًٙ‬ى ي ثٍ اٍس٘ ةح‬ ‫هًإز هًىډوشبٍی ډب ىٍ ىاهڄ ي ؿبٍؿًة ایَان سلٺٸدٌیَ إز ‪ ،‬ډیثیىیي‬ ‫ٽٍ ىډپَإی ثَای ایَان یٮىی هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن‪.‬‬ ‫ډب هًإشُبیمبن ٍا ػم‪٬‬ثىيی ٽَىیڈ ي س‪ٞ‬میڈ ځَٵشیڈ ٽٍ آوُب ٍا ډٖشٺیمبً ثب‬ ‫ٍَجَی اوٺالة ایَان‪ ،‬اډبڇ همیىی ډ‪َ٦‬ف ٽىیڈ‪ .‬ؽَبٍ‪ٙ‬ىتٌ ځٌ‪ٙ‬شٍ ومبیىيځبن‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ هيډز اډبڇ همیىی ٍٕیيوي ي هًإزَبی‬ ‫إبٕی ٍا ثب ای‪ٚ‬بن ډ‪َ٦‬ف ٽَىوي‪ .‬ډٖب ئڃ ىیڂَى ویِ ىٍ ُډیىٍ سلَیپبر‬ ‫٭ىب‪ َٝ‬ډَسؼ‪ ٬‬ي ثبُډبوي ٿان ٍّیڈ ځٌ‪ٙ‬شٍ ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬ي‪ .‬اډبڇ ثب كٖه ثَهًٍى‪،‬‬ ‫یپجبٍ ىیڂَ ډب ٍا ثٍ يكير ٽچمٍ ى٭ًر ٽَىوي ي ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬شىي ٽٍ َ​َ ایَاوی‬ ‫‪َٝ‬ٳو‪ َ٪‬اُ ډٌَت ي ډچیش٘ ‪ ،‬ثبیي ىٍ ثَاثَ ٹبوًن ډٖبيی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ډب اډیيياٍیڈ‬ ‫ٽٍ ایه ايڅیه ثَهًٍى‪ ،‬ٽمټ ٽىي سب ىٍ آیىيٌ‪ ،‬سٶبَڈ ثی‪ٚ‬شَی ثیه ډَىڇ‬ ‫ة يػًى آیي‪ .‬ډب َمیه هًإشُب ٍا ث‪ ًٍ٦‬ىٹیٸسَ ي‬ ‫ٽَىٕشبن ي ٍَجَی اوٺالة ٌ‬ ‫ډٶ‪ٞ‬ڄسَ ثٍ سً‪ٝ‬یٍ اډبڇ ثب ډُىيٓ ثبٍُځبن ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ‪ .‬آوـٍ ډُىيٓ‬ ‫ثبٍُځبن ثٍ ډب ځٶز ‪ ،‬و‪ٚ‬بن اُ كٖه ویز ثٖیبٍ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬اڅجشٍ ډب ىٍ ثَاثَ ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ډٖئًڅیز ىاٍیڈ‪ ،‬اډب كٖه ویز ىيڅز ثبٍُځبن ُډبوی ٽٍ‬ ‫هًإشٍَبی ډب سلٺٸ دٌیَى‪ ،‬٭مالً طبثز ‪ٙ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫اځَ كٺًٷ ډچی هچٸ ٽَى ي ىیڂَ هچٺُبی ایَان سأډیه ‪ًٙ‬ى‬

‫‪ ،‬ىیڂَ َیؾ‬

‫سلَیټ هبٍػی یب سلَیټ ٭ىب‪ َٝ‬ډَسؼ‪ ٬‬ىاهچی‪ ،‬وشیؼٍ ووًاَي ىا‪ٙ‬ز‪ُ ،‬یَا‬

‫‪167‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ي ٕبیَ هچٺُبی ٕشميیيٌ ایَان‪ ،‬ؿىیه سلَیپبر ي اٹياډبسی ٍا‬ ‫ىٍ و‪٦‬ٶٍ هٶٍ هًاَىي ٽَى‪.‬‬ ‫سأډیه كٺًٷ ډچی هچٺُبی ٕشميیيٌ ایَان‪ ،‬اسلبى ياٹٮی آوبن ٍا ډًػت‬ ‫هًاَي ‪ٙ‬ي ي آن يٹز َمیه هچٺُب َٖشىي ٽٍ اُ ډََُبی ایَان ىٵب‪ ٫‬هًاَىي‬ ‫ٽَى‪ .‬ثٍ ایه ولً اځَ ٽٖی ياٹٮبً ثٍ إشٺالڃ ي سمبډیز اٍ‪١‬ی ایَان ا٭شٺبى ىاٍى‪،‬‬ ‫ثبیي دی٘ اُ َ​َ ؿیِ ثٍ كٺًٷ ډچی هچٺُبی ایَان ‪ ،‬ثٍ ‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی یب‬ ‫كپًډز ٵيٍاسیً ا٭شٺبى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ډب ثَای ٭مچی‪ٙ‬ين هًإشُبیمبن ثٍ ٽمټ سمبڇ‬

‫ی ویَيَبی ىډپَاسیټ‬

‫اكشیبع ىاٍیڈ‪ .‬ډب آٍُي ىاٍیڈ ٽٍ ٽَىٕشبن ایَان ىٍ آیىيٌ ثشًاوي وٺ٘ ثی‪ٚ‬شَی‬ ‫یَيُی ثَٕیڈ ٽٍ َمٍ ثٍ‬ ‫ىٍ دی‪ٚ‬جَى اوٺالة ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ُ .‬ډبوی ډیسًاویڈ ثٍ ح‬ ‫ى ىٍ ٽىبٍ َڈ‪ ،‬ثَای اَياٳ ډ‪ٚ‬شَٻ ډجبٌٍُ ٽىیڇ‪.‬‬ ‫ح ؿڀ‬ ‫یټٍ‬ ‫اسلبى ي ا‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ػًاة یپی اُ كب‪َ١‬ان ٽٍ دَٕیي‪ :‬آیب سب ٌة كبڃ اُ ‪َ٥‬ٳ‬ ‫ىيڅز ىٍ ډًٍى هًىډوشبٍی سً‪١‬یلی ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ إز یب وٍ؟ ځٶز‪« :‬اُ ‪َ٥‬ٳ‬ ‫ىيڅز سب ثٍ كبڃ َیؾ سً‪١‬یلی ىاىٌ و‪ٚ‬يٌ إز ي رنَب ایىؼب ي آوؼب ٽٖبوی ٽٍ‬ ‫ياثٖشٍ ثٍ ٍَجَی ي اوٺالة َٖشىي‪ ،‬كَٵُبیی ُىٌاوي‪ ،‬كَٵُبی هًة ي ثي‪ .‬ثٍ‬ ‫َمیه ػُز یپی اُ هًإشٍَبی ډب ایه ثًى ٌ ي َٖز ٽٍ ىيڅز ډًٹز ډُىيٓ‬ ‫ثبٍُځبن ٍٕمبً ىٍ ثَاثَ ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ډً‪٬١‬ٿیَی ٽىي‪ .‬ىيڅز سىُب ػًاة‬ ‫یَى ي ثَای ایه‬ ‫ىاىٌ إز ٭ؼچٍ وپىیي سب ډٖئچٍ ډًٍى ثٍَٕی ي ډ‪٦‬بڅٮٍ ٹَاٍ ٿ‬ ‫ثٍَٕی ویِ ‪ 3‬وٶَ ٍا اوشوبة ٽَىٌ إز‪ ،‬ډب ثب هً‪ٙ‬جوشی ىٍ اوش‪٪‬بٍ ىيڅز‬ ‫ثبٍُځبن َٖشیڈ»‪.‬‬

‫‪168‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕئًاڃ ‪ٙ‬ي ٽٍ اځَ ثب هًىډوشبٍی ډًاٵٺز و‪ٚ‬ي‪ ،‬كِة ىډپَار ؿٍ هًاَي‬ ‫ٽَى؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ػًاة ىاى‪" :‬كِة ىډپَار ثَای هًىډوشبٍی ډجبٌٍُ هًاَي‬ ‫ٽَى‪ .‬ډب سب سأډیه ‪ٙ‬ٮبٍ كِثمبن «ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای‬ ‫اى ووًاَیڈ و‪ٔٚ‬ر‪" .‬‬ ‫ٽَىٕشبن» ثب یبٍی ٗڇا اُ ح‬ ‫ٹبٓڅً ىٍ دبٕن ثٍ ایه ٕإاڃ ٽٍ آیب ډٌاٽَار كِة ىډپَار‬ ‫ىٽشَ ڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ثب اډبڇ همیىی ثب ډًاٵٺز ‪ٙ‬ین٭ِاڅيیه كٖیىی ثًىٌ إز یب وٍ؟‬ ‫ځٶز‪" :‬ډه ا٭الڇ ډیٽىڈ ٽٍ ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ ٽَىٕشبن ي هًىډوشبٍی‬

‫‪،‬‬

‫ٽًؽٽشَیه اهشالٵی ډیبن ډب ي ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی يػًى وياٍى ي ىٍ ػًاة‬ ‫يیڈ كشی ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه وبډٍای ویِ اُ ‪َ٥‬یٸ ډب ثَای اډبڇ همیىی‬ ‫‪ٙ‬مب ثبیي ثڀ‬ ‫ٵَٕشبىوي‪".‬‬ ‫ٕئًاالر ىیڂَی ویِ ىٍ ُډیىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ي كِة سًىٌ‬ ‫ایَان ي ډًا‪ ٬١‬كِة ىډپَار ىٍ ثَاثَ كِة سًىٌ‬

‫ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٽشَ‬

‫ٹبٕمچً ىٍ ػًاة آوُب ځٶز‪" :‬ډب ؿٍ اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕی ي ؿٍ اُ و‪ َ٪‬س‪ٚ‬پیالسی ىٍ‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی ډجبٌٍُ‪ ،‬ډٖشٺڄ َٖشیڈ ي ثٍ َیؾ ویَيی ىاهچی یب هبٍػی ياثٖزٿى‬ ‫ة يػًى آډيٌ ثًى‪ ،‬كِة‬ ‫وياٍیڈ‪ .‬ىٍ ُډبن ىٽشَ ډ‪ٞ‬يٷ ٽٍ اډپبن ٵٮبڅیز ٌ‬ ‫ة ‪ٙ‬مبٍ ډیٍٵز‪ ،‬ثٍ‬ ‫سًىٌ ایَان ٽٍ ىٍ آن ډًٹ‪ٕ ٬‬بُډبن ثٍِٿ ٕیبٕی ایَان ٌ‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثَای اكیبی ایه ٕبُډبن ٽمټ ٽَى‪ .‬دٔ اُ ٽًىسبی‬ ‫څیُٔىٌ ‪ٙ‬ي ‪ ،‬ىٍ ٕبڃ‬ ‫‪ 28‬ډَىاى‪َ ،‬ىڂبډی ٽٍ ٕبُډبوُبی كِة سًىٌ ایَان ح‬ ‫‪ 1334‬ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن س‪ٞ‬میڈ ځَٵز ٽٍ ٍاث‪ ٍ٦‬هًى‬ ‫ٍا ثب كِة سًىٌ ٹ‪ ٬٦‬ٽىي‪ .‬آن ډًٹ‪ٍ ٬‬اث‪ ٍ٦‬ډب ٍاث‪ ٍ٦‬س‪ٚ‬پیالسی ثًى ي ایه ٍاث‪ٍ٦‬‬

‫‪169‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اٽىًن ٹ‪ٙ ٬٦‬يٌ إز ‪ .‬اډب ډً‪ ٬١‬ٽىًوی كِة ىډپَار ٍا ىٍ ډٺبثڄ كِة‬ ‫سًىٌ ؿىیه ډیشًاویڈ ثیبن ٽىیڈ ٽٍ ډب ٍاث‪َ ٍ٦‬مپبٍی ٍا ثب ٕبُډبوُبیی ٽٍ ىٍ‬ ‫٭مڄ ىٍ ٍاٌ ىډپَإی ي ٭چیٍ اٍسؼب‪ ٫‬ډجبٌٍُ ٽىىي ي ىٍ ایه ډجبٌٍُ ‪ٝ‬میمبوٍ‬ ‫ثپًٗنى ي ثوًاٌ نى ثب ډب ٍاث‪ ٍ٦‬ایؼبى ٽهنى ٍى ومیٽىیڈ "‪.‬‬ ‫ُاٍٗ ډٖشىي ٕبُډبن‬ ‫دٔ اُ ٕوىبن ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ ،‬یټ ىاو٘ آډًُ ٽَى‪ ،‬ٿ‬ ‫اوٺالثی ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽَىٕشبن ایَان ٍا ىٍثبٌٍ يٹبی‪ٕ ٬‬ىىيع ىٍ ایبڇ وًٍيُ‬ ‫ُاٍٗ ‪ ،‬٭چڄ يٹبی‪ ٬‬ٽَىٕشبن ي ه‪ًٝٞ‬بً ٕىىيع ٍی‪ٍٚ‬یبثی‬ ‫ٹَائز ٽَى‪ .‬ىٍ ایه ٿ‬ ‫ينٿى إشٶبىٌ ٵَ‪ٝ‬ز‪٥‬چجبن‪ ،‬٭ًاډڄ ثبُډبويٌ ٍّیڈ ٕبثٸ ي‬ ‫‪ٙ‬يٌ إز ي اُ ؿڀ‬ ‫ٍى ٌ ثَىا‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ىٍ ایه‬ ‫ایی «وًٍيُ هًویه ٕىىيع» ح‬ ‫ٕبُ‪ٙ‬پبٍان ىٍ ثَ ح‬ ‫ينٿى ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽ‪ٚ‬شبٍ ډَىڇ آډيٌ إز‪" :‬آیب ٹیبڇ‬ ‫ٿُاٍٗ ‪١‬مه ثَ‪ٙ‬مَىن ؿڀ‬ ‫ډَىڇ ٕىىيع یټ كبىطٍ ثًى؟ ډٖچمبً هیَ‬

‫" ایه ىٍ كٺیٺز ثبُسبة یټ‬

‫وبٍ‪١‬بیی ٭مًډی ثًى‪!!...‬‬ ‫ت‪ ٝ‬دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬تشای دیذاس تا فّسطی‪ٙ‬ی‪ٞ‬ا يرس٘أ‪ ٝ‬داد‪٘ ٜ‬صد‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/1/18‬‬

‫ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ى٭ًر یبَٕ‬ ‫٭َٵبر ٍئیٔ ػجٍُ آُاىیجو٘ ٵچٖ‪٦‬یه اُ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثَای‬ ‫ٕٶَ ثٍ څجىبن‪ ،‬ا‪٥‬ال٭یٍای ډىش‪ َٚ‬ٽَىٌ إز‪ .‬ىٍ ایه ا‪٥‬ال٭یٍ آډيٌ آر‪:‬‬ ‫"ثىب ثٍ ى٭ًر ػىبة آ ٷای یبَٕ ٭َٵبر ٍئیٔ ػجٍُ آُاىیجو٘ ٵچٖ‪٦‬یه‬ ‫اُ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ٹَاٍ ثًى َیأسی ثٍ ٍیبٕز ىثیَٽڄ كِة ‪،‬‬

‫‪170‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ٌ ،‬ة ډى‪ ًٍ٪‬سؼيیي ىيٕشی ىیَیه ډیبن كِة ډب ي‬ ‫ػجٍُ آُاىیجو٘ ٵچٖ‪٦‬یه ‪ ،‬ثٍ څجىبن ډٖبٵَر ٽىي‪ .‬ډشإٔٶبوٍ ‪ ،‬ثب ایىپٍ اډبڇ‬ ‫همیىی اُ ایه ډٖبٵَر إشٺجبڃ ٽَى ي ووٖز يُیَ ویِ ىٕشًٍ الُڇ ٍا ىٍ ایه‬ ‫ډًٍى ‪ٝ‬بىٍ ومًىٌ ثًى ‪ ،‬اىاٌٍ ٿًٍوبډٍ كب‪ َ١‬ثٍ ‪ٝ‬ييٍ ٿًٍوبډٍ ثَای ىٽشَ‬ ‫ٹبٕمچً و‪ٚ‬ي‪َ .‬یأر ومبیىيځی كِة ثب ا‪ُ٩‬بٍ ڇ ي ىر َیأر كِثی ثٍ ىیياٍ‬ ‫ىيٕشبن ٵچٖ‪٦‬یه هًاَي ٍٵز‪".‬‬ ‫ٹ‪٦‬ٮىبڇٌ َیأر ا٭ِاډى كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ة ٌ سَُان ي ٹڈ ىٍ ‪٥‬ى‬ ‫ڇً اٽٌَ ثب اډبڇ همیىى ي ىيڅز ثبٍُځبن ىٍ ‪ 3‬ډبىٌ ٌة ‪َٙ‬ف ُیَ ‪ٝ‬بىٍ ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ى‬ ‫ٕذٔ ىٽشَ ٹبٕمچً ‪١‬مه س‪ٚ‬پَ اُ اډبڇ ػمٮٍ ډُبثبى ٽٍ ثب٭ض یټ حاٍ ؿڀ‬ ‫ډچز ٽَى ‪ٙ‬يٌ إز ‪ ،‬ٿُاٍٗ ٕٶَ َیأر ا٭ِاډی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ‬ ‫سَُان ي ٹڈ ي ډٌاٽٌَ ثب اډبڇ همیىی ي ىيڅز ثبٍُځبن‬

‫ٍا ثٍ ا‪٥‬ال‪َٙ ٫‬ٽز‬

‫ان ٍٕبوي ي ځٶز‪" :‬٭يٌای هياو‪ٚ‬ىبٓ ډظڄ َمی‪ ، ٍٚ‬ډٖئچٍ هًىډوشبٍی‬ ‫ٽىىيٿ‬ ‫ٽَىٕشبن ٍا ‪ ًٍ٥‬ىیڂَى ثٍ اډبڇ همیىی ي ىيڅز ثبٍُځبن ډٶًُڇ ٽَىٌ ثًىوي ي‬ ‫ډب ثٍ آوُب ځٶشیڈ ٽٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪ ،‬د‪ٚ‬شیجبن اوٺالة ایَان َٖشىي‪ ،‬اډبڇ ویِ ثب‬ ‫ٽمبڃ هً‪ًٙ‬ٹشی ا‪ُ٩‬بٍ ‪َٙ‬ٽز ډب ىٍ ٍٵَاوييڇ ځچٍ ٽَىوي ٽٍ ډه ي ا٭‪٢‬بی‬ ‫َیأر سً‪١‬یلبر الُڇ ٍا ىٍ ایه ډًٍى ثٍ ا‪٥‬ال٭‪ٚ‬بن ٍٕبويیڈ‪ .‬ډشه ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ىٍ‬ ‫ایبن ایه اػشمب‪ ٫‬ٹ‪٦‬ٮىبډٍای ىٍ ‪ 3‬ډبىٌ ث‪َٚ‬ف ُیَ ‪ٝ‬بىٍ ٽَىوي‪:‬‬ ‫ح‬ ‫ٿى ي َڈٿاډی هًى ٍا ثب ػىج٘ ٽىًوی هچٸ ي‬ ‫‪1‬ـ ٭‪ٚ‬بیَ ي‪٥‬هدَٕز‪َ ،‬مجٖز‬ ‫اوٺالة َٕإَ ایَان ‪ ،‬ثٍ ٍَجَی اډبڇ همیىی ا٭الڇ ىا‪ٙ‬شٍ ي اُ ‪ٙ‬ٮبٍ ىډًٽَإی‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ومًىوي ‪.‬‬ ‫ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ایَان ح‬

‫‪171‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ 2‬ـ ٹًاویه ا‪ٝ‬الكبر اٍ‪١‬ی ثب سمبڇ وًاٹ‪ ٜ‬ي وٺب‪١ ٣‬ٮٶی ٽٍ ىاٍى‬

‫‪ ،‬ىٍ‬

‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٽىًوی ثبیي ٍ٭بیز ‪ًٙ‬ى‪ .‬سب ُډبویپٍ ٹًاویه ػيیي ىٍ َٕإَ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫یَى ‪ ،‬ؿَاٽٍ ٭يڇ‬ ‫ایَان س‪ًٞ‬یت ي اػَا و‪ًٚ‬ى‪ ،‬ډًٍى اكشَاڇ َڈ ٿان ٹَاٍ ٿ‬ ‫ٍ٭بیز ایه اډَ ډًػت سٶَٹٍ ي اهشالٳ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی هًاَي ‪ٙ‬ي ي ‪َٝ‬ٵبً ثٍ وٶ‪٬‬‬ ‫ٗ‪.‬‬ ‫ى‪ٙ‬مىبن هچٸ ٽَى ي ٕبیَ هچٺُبی ایَان هًاَي ى‬ ‫‪3‬ـ ىٍ ایه ‪َٙ‬ای‪ ٤‬كٖبٓ سبٍیوی ‪ ،‬٭‪ٚ‬بیَ ي‪٥‬هدَٕز ٽٍ آٿاَبوٍ ىٍ ػُز‬ ‫ٿى هًى‬ ‫اڇ ثَډیىاٍوي ‪ ،‬ثبٍ ىیڂَ َمجٖز‬ ‫ډىبٵ‪ ٬‬هچٸ ٽَى ي ٕبیَ هچٺُبی ایَان ٿ‬ ‫ٍا ثب اوٺالة ٍإشیه ډچز ي هًإز ډ‪َٚ‬ي‪ ٫‬هچٸ ٽَى ا٭الڇ ىا‪ٙ‬شىي‪ .‬ایه‬ ‫ٹ‪٦‬ٮىبڇٌ ثٍ اډ‪٢‬بی ٽچیٍ َٕان ٭‪ٚ‬بیَ ٍٕیي‪.‬‬ ‫ٔصاحث‪ ٝ‬دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬تا وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ىٍ ډ‪ٞ‬بكجٍ ثب ٽیُبن ىٍ ډًٍهٍى‬

‫‪،1358/2/19‬‬

‫ا٭الڇ ٽَى‪« :‬ډب هًىډوشبٍی ٍا ىٍ ؿبٍؿًة ایَان ډیهًاَی ڇ‪ ،‬اوٺالة ایَان‬ ‫یټ اوٺالة ا‪ٝ‬یڄ ي ډچی إز ي َیؾ ىڅیچی وجبیي يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ كٺًٷ‬ ‫هچٸ ٽَى أرډیه و٘يى‪».‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫ځٶشڂًى ډ‪٦‬جً٭بسی ځٶز‪:‬‬

‫‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ یټ‬ ‫"ډب هًىډوشبٍی ٍا ىٍ ؿبٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان‬

‫ين سىبٷ‪ٟ‬ی ثیه هًىډوشبٍی ي سمبډیز‬ ‫ډیهًاَیڈ ي ٵپَ وڈیٽىیڈ ٽٍ َیؾٿ ٌ‬ ‫اٍ‪١‬ی ي إشٺالڃ ایَان يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي "‪ .‬ىٍ ایه ځٶشڂًى ډ‪٦‬جً٭بسی ٽٍ َٶز‬ ‫وٶَ اُ ا٭‪٢‬بی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ي‬

‫٭ي ٌای اُ هجَوڂبٍان ىاهچی ي‬

‫هبٍػی ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬شىي ‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً دیَاډًن ډالٹبر ىیَيُ هًى ثب اډبڇ‬

‫‪172‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫همیىی ځٶز‪« :‬ډب ىٍ ایه ىیياٍ هًإشٍَبی ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ٌة ٭َ‪ ٟ‬اډبڇ‬ ‫ٍٕبويیڈ ي ن‪ٍ٧‬ا ر هًىډبن ٍا دیَاډًن سلَیپبسی ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن اوؼبڇ‬ ‫ډیځَٵز‪ ،‬ا‪ُ٩‬بٍ ٽَىیڈ‪ .‬ىٍ ډٺبثڄ ‪ ،‬اډبڇ ثٍ يكير ٽچمٍای ٽٍ ىٍ ُډبن اوٺالة‬ ‫ایَان يػًى ىا‪ٙ‬ز ‪ ،‬سپیٍ ٽَىوي ي ایىپٍ ایه يكير ٽچمٍ ثبیي كٶ‪ًٙ ٨‬ى‬

‫‪.‬‬

‫‪َٝ‬ٳو‪ َ٪‬اُ ډٌَت ي ډچیز ‪ .‬اډبڇ ځٶشىي َمٍ ثبیي كٺًٷ ډشٖبيی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‬ ‫ى ثپىهى‪" .‬‬ ‫ين ٕشمی ىٍ ایَان ُويٿ‬ ‫ي َمٍ آُاىاوٍ ي ثيين يػًى َیؾٿ ٌ‬ ‫يی ىٍ دبٕن ثٍ ایه ٕئًاڃ ٽٍ آیب هًىډوشبٍی ٽىًوی ٽَىٕشبن ثٍ سؼِیٍ‬ ‫آن ىٍ آیىيٌ ډجيڃ ووًاَي ‪ٙ‬ي ؟ ا‪ُ٩‬بٍ ىاٗر‪" :‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫وِىیټ ثٍ ‪ٕ 33‬بڃ إز ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ډجبٌٍُ ډیٽىي ي یټ كِة‬ ‫ډَىډی ي ا‪ٝ‬یڄ ایَاوی إز‪ٙ .‬ٮبٍ ا‪ٝ‬چی ډب‬

‫"ىډًٽَإی ثَای ایَان ي‬

‫هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن " إز ‪ ،‬ایه ‪ٙ‬ٮبٍ وشیؼٍ ډجبٍُار ‪ً٥‬الوی ي‬ ‫هًإز ىائمی ډَىڇ ٽَىٕشبن إز‪ .‬اډب هًىډوشبٍی ٍا ىٍ ؿبٍؿًة ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ایَان ډیوًاَیڈ ي ٵپَ ډیپىیڈ ٽٍ َیؾ ٿينٌ سىبٷ‪ٟ‬ی ډبثیه هًىډوشبٍی ي‬ ‫سمبډیز اٍ‪١‬ی ي إشٺالڃ ایَان يػًى وياٍى‪ .‬ثَ٭پٔ ‪ ،‬رأ ډیه هًىډوشبٍی ي‬ ‫سلٺٸ كٺًٷ ډچی هچٸ ٽَى ‪ .‬اسلبى ياٹٮی هچٺُبی ایَان ٍا ډٖشلپڈسَ هًاَي‬ ‫ٕبهز ي ‪١‬بډه كٶ‪ ٨‬إشٺالڃ ي آُاىی ایَان هًاَي ثً ى‪ .‬ډب َ​َ ځًوٍ اسُبڇ‬ ‫سؼِیٍ‪٥‬چجی ٍا ٹًیبً ي ‪ٙ‬يیياً ٍى ډیٽىیڈ ي یپجبٍ ىیڂَ ا٭الڇ ډیپىیڈ ٽٍ َیؾ‬ ‫ویَيی سؼِیٍ‪٥‬چجی ىٍ ٽَىٕشبن ایَان يػًى وياٍى‪".‬‬ ‫څیٔ ٽٍ اڅجشٍ‬ ‫يی ىٍ اىاډٍ ٕوىبن هًى اٵِيى‪" :‬ډب ډٮشٺيیڈ ّاوياٍډَی ي ح‬ ‫ایه ىي إڈ ثٍ يیٌْ ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ایؼبى وٶَر ډیٽىىي ‪ ،‬ثبیي سجيیڄ ثٍ‬

‫‪173‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إياٍان اوٺالة ثَای كٶ‪ ٨‬اډىیز‬ ‫اٍى ډچی ح‬ ‫یټ ٕبُډبن ىیڂَ ‪ًٙ‬وي ‪ ،‬ډظڄ ٿ‬ ‫ىاهچی ي ایه اڅجشٍ ثبیي ىٍ ‪ٝ‬الكیز ٕبُډبوُبی هًىډوشبٍ ثب‪ٙ‬ي‪".‬‬ ‫يی ىٍ دبٕن یپی اُ هجَوڂبٍان ٽٍ دَٕیي ‪ٙ ،‬بیٮٍ ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ ثٍ ٽَىَبی‬ ‫ایَان ثَای س‪٢‬ٮیٴ ىيڅز اوٺالثی ٽمټ ډی‪ًٙ‬ى‬

‫‪ ،‬ځٶز‪" :‬ډب ىیَيُ يٹشی‬

‫هيډز اډبڇ همیىی ٍٕیيیڈ ‪ٌ ،‬ة ایه ډٖئچٍ إبٕی سًػٍ هب‪ ٛ‬ٽَىیڈ ‪ .‬ډب ثٍ‬ ‫اډبڇ ځٶشیڈ ثَای ػچً ٿیَی اُ سلَیپبر ىیڂَان ي اٍسؼب‪ ٫‬ىاهچی ىٍ ٽَىٕشبن ‪،‬‬ ‫رډیه ‪ًٙ‬ى‪ .‬يٹشی ٽٍ ډَىڇ‬ ‫ثبیي كٺًٷ ډچی ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ ؿبٍؿًة ایَان أ‬ ‫ٽَىٕشبن اكٖبٓ ثپىىي كبٽڈ ثَ َٕوً‪ٙ‬ز هًى َٖشىي ‪ ،‬اكٖبٓ ثپىىي ٽٍ‬ ‫ة هًى آوُب ياځٌاٍ ‪ٙ‬يٌ إز ي اوٺالة ایَان ٽٍ ةٌ كٸ‬ ‫اىاٌٍ اډًٍ ٽَىٕشبن ٌ‬ ‫ٌة ٍَجَی اډبڇ همیىی یټ اوٺالة ا‪ٝ‬یڄ ډچی إز ‪ ،‬اځَ ایه اوٺالة كٺًٷ آوُب‬ ‫ة ٭ىًان یټ ٕبُډبن ډٖئًڃ ٕیبٕی‬ ‫ٍا أرډیه ٽَىٌ ‪ ،‬ىٍ ؿىیه ‪ًٍٝ‬سی ډب ٌ‬

‫‪،‬‬

‫ایىؼب ا٭الڇ ډیپىیڈ َیؾ ٹيٍر هبٍػی ي َیؾ ویَيی اٍسؼب٭ی ىاهچی ووًاَي‬ ‫سًاوٖز اُ سلَیپبر هًى ىٍ ٽَىٕشبن وشیؼٍ ډظجشی ة ٿیَى ‪ ،‬ؽ ين ىٍ ایه‬ ‫اٍؿٍ اُ اوٺالة ایَان ي ىٕزا يٍىَبی آن ىٍ ډٺبثڄ‬ ‫‪ًٍٝ‬ر َمٍ ډچز ٽَى یټح‬ ‫اٍسؼب‪ ٫‬ىاهچی ي سؼبيَُبی هبٍػی ىٵب‪ ٫‬هًاٌ نى ٽَ ى‪ٕ .‬یبٕز آیىيٌ ډب ىٍ‬ ‫ياٹ‪ ،٬‬ث‪ًٍ٦‬ٽچی سٲییَ وپَىٌ ي ثب ٕیبٕز ځٌ‪ٙ‬شٍ ډب ٵَٹی وياٍى ‪ٕ .‬یبٕز ډب‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی اُ اوٺالة ایَان إز ‪ .‬ډب اُ اوٺالة ایَان ثٍ ٍَجَی آیزاهلل همیىی‬ ‫ح‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ډیپىیڈ ‪َ ،‬ڈؿه ان ٻٌ اُ ىيڅز ډًٹز اوٺالثی ډُىيٓ ثبٍُځبن‬ ‫ح‬ ‫ة ‪ًٍ٥‬ٽچی ة ٌ ایه ډٮىی ویٖز ٽٍ‬ ‫‪ٙ‬شیجبویٽَىن ٌ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ډیپىیڈ ‪ ،‬يڅی ح‬ ‫ح‬ ‫هًإشٍَبی هًىډبن ٍا ډ‪َ٦‬ف وپىیڈ ي یب ىٍ ډٖبئڄ ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ي ډٮیىی ثب ىيڅز‬ ‫ي ٍَجَی اوٺالة اهشالٳو‪ َ٪‬ويا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڇ‪" .‬‬

‫‪174‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٿ ػىج٘ هچٸ ٽَى دی‪َٚ‬ٵز ٽَىٌ إز ي َ​َ ٿاٌ ىٍ ٽىبٍ‬ ‫يی اٵِيى‪ َ​َ" :‬اٌ‬ ‫ىٕزيٍىَبیی ىا‪ٙ‬شٍ إز‪ ،‬ى‪ٙ‬مىبن هچٸ ٽَى ي‬ ‫ا‬ ‫ىیڂَ هچٺُب ثٍ وشبیؼی ٍٕیيٌ ي‬ ‫اڅجشٍ ى‪ٙ‬مىبن ایَان ا ُ ٭ٺتډبويٿی ػبډٮٍ ٽَى ًٕ ءإشٶبىٌ ٽَىٌاوي ي ثب‬ ‫ډ‪َ٦‬فٽَىن ٽبًثبوٍ هًإشٍَبی هچٸ ٽَى‪ ،‬ٽَىَب ٍا ٭چیٍ ىيڅز ډَٽِی‬ ‫سلَیټ ٽَىٌاوي ‪ ،‬ایه سلَیپبر َڈ ا ُ ىاهڄ ي َڈ اُ هبٍع إز‪ .‬ډب ٭ٺیيٌ‬ ‫ایٿاَُب یی اُ ایه ٍّیڈ ثبٹی ډبويٌ‬ ‫ىاٍیڈ ٽٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی اُ ثیه ٍٵشٍ ‪ ،‬يڅی ح‬ ‫إز‪ .‬كشڈاً ‪ٙ‬مب ىٍ ٍيُوبډٍ هًاويیي ٽٍ ىٍ ُډبن اوٺالة ایَان‪َٕ ،‬څ‪ٚ‬پَ ٹَوی‬ ‫ىٍ ځٶشٍَب ي ا٭الډیٍَبی٘ ‪ٙ ،‬یًٌَب یی ٍا ٌة ٽبٍ ډیثَى ٽٍ ىٍ ُډبن ٍّیڈ‬ ‫‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی ډ‪٬‬ډً ڃ ثًى ي ډب هیچی هً‪ٙ‬لبڅیڈ ٽٍ َٕڅ‪ٚ‬پَ ٹَوی اُ ٽبٍ ثَٽىبٍ‬ ‫‪ٙ‬ي‪ٌ .‬ة ایه سَسیت ‪ ،‬سلَیپبر َڈ اُ ػبوت ٽٖبوی إز ٽٍ ثبٹیمبويٌَبی ٍّیڈ‬ ‫ٕبثٸ َٖشىي ي َڈ اُ ػبوت ویَيَبی اٍسؼب٭ی ىاهچی"‬ ‫ىٍ دبٕن ثٍ ایه ٕئًاڃ ٽٍ اځَؿٍ ‪ٙ‬مب ثٍ ػمًٍُی إالډی ٍ أی ووًاَیي‬ ‫ٍیز آٍا ء ٍا ٌة ىٕز هًاَي آيٍى ي ٹبوًن إبٕی‬ ‫ىاى‪ ،‬يڅی ایه ػمًٍُی اٻص‬ ‫ػمًٍُی ٌة يػًى هًاَي آډي ‪ ،‬ىٍ ایه ‪ًٍٝ‬ر اځَ هًإشٍَبی ‪ٙ‬مب ډًٍى ٹجًڃ‬ ‫ياٹ‪ ٬‬و‪ٚ‬ي‪ٙ ،‬مب ؿٍ هًاَیي ٽَ ى؟ ىٽشَ ٹبٕمچً ځٶز‪" :‬ډب ثٮي اُ ٕی ي ٍٕ‬ ‫ٕبڃ ٌة ‪ًٍٝ‬ر ٭چىی ٵٮبڅیز ډیپىیڈ ي ایه ٍا ىٕشبيٍى ثٍِ ٿى ثَای هًى ي‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ډیىاویڈ‪ ،‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ ٌة ‪ًٍ٥‬ٽچی ‪ ،‬اوٺالة ایَان یټ‬ ‫اوٺالة ا‪ٝ‬یڄ ي ډچی إز ي َیؾ ىڅیچی وجبیي يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ كٺًٷ هچٸ‬ ‫ٽَى أرډیه و‪ًٚ‬ى‪".‬‬ ‫ىٍ دبٕن ثٍ ایه ٕئًاڃ ٽٍ آیب اٵَاى ٕبالٍ ػبٳ ىٍ آ‪ًٙ‬ثُبی ٽَىٕشبن‬ ‫ر‪" :‬ثچٍ ډب ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍیڈ ٽٍ ‪َ٥‬ٵياٍان ي‬ ‫ىٕز ىا‪ٙ‬شٍ اوي یب هیَ ؟ ٹبٕمچً ځٴ‬

‫‪175‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىاٍيىٕشٍ ٕبالٍ ػبٳ ‪َ ،‬ىًُ َڈ ىٍ ٽَىٕشبن ة ٌ يیٌْ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٕٺِ‬ ‫ٵٮبڅیزَبیی ىاٍوي ي اڅجشٍ ډب ایه ٍا ثٍ ډٺبډبر ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاىیڈ ي دی‪ٚ‬ىُبىاسی َڈ‬ ‫ٽَىیڈ سب اٹياډبسی ثَای ػچًٿیَی اُ ٵٮبڅیز آوُب اوؼبڇ ‪ًٙ‬ى ‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ٔصاحث‪ ٝ‬تا "آی‪ٙ‬ذٌاٖ "‬ ‫آی‪ٙ‬ذياٖ‬ ‫‪1358/2/20‬‬

‫"٭يٌای ډیهًاَىي ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ىٍ ډٺبثڄ ىيڅز ٹَاٍ ىَىي"‬ ‫"ٹبٕمچً‪ :‬اډیيياٍیڈ ډٖبئڄ ٽَىٕشبن اُ ٍاَُبی ډٖبڅمزآډیِ كڄ ‪ًٙ‬ى"‬ ‫"ثٍ ٭پٔ آٹبی ثبٍُځبن‪ ،‬آیزاهلل همیىی ثٍ ډب يٹز ډالٹبر ىاىوي ي‬ ‫سٺب‪١‬بی ا٭ِاڇ ٌ یأ ر ثٍ ٽَىٕشبن ٍا دٌیَٵشهى "‬ ‫"ٍاىیً ـ سچًیِیًن ياٹٮیز ٍا سب كي ُیبىی سلَیٴ ‪ٙ‬يٌ ډه٭پٔ ډیومبیي"‬ ‫"ؽَبٍ َِاٍ سه اُ ډَىڇ وٺيٌ آياٌٍ َٖشىي"‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ یټ ډ‪ٞ‬بكجٍ‬ ‫ډ‪٦‬جً٭بسی ٽٍ ٹجڄ اُ‪ َُ٩‬ىیَيُ ىٍ َشڄ ٽىشیىبوشبڃ اوؼبڇ ‪ٙ‬ي‪ ،‬دیَاډًن ډٔ ئڅٍ‬ ‫هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن‪ ،‬كًاىص وٺيٌ‪ ،‬ډالٹبر ثب اډبڇ همیىی‪ ،‬آیزاهلل اڅٮ‪٪‬می‬ ‫‪َٙ‬یٮشمياٍی ي سمبٓ ثب ىيڅز سً‪١‬یلبسی ىا‬

‫ى‪ .‬ٹبٕمچً ىٍ آٱبُ ځٶز‪:‬‬

‫"هًإز ا‪ٝ‬چی ډب ٭جبٍر إز اُ ‪ٙ‬ٮبٍی ٽٍ االن سجيیڄ ‪ٙ‬يٌ ثٍ ‪ٙ‬ٮبٍ َمٍ‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪$‬ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ‪ ،#‬ثيیه‬ ‫ػُز هًإشٍَبی ډب كًڃ ایه ‪ٙ‬ٮبٍ ػم‪ٙ ٬‬يٌ آر‪" .‬‬

‫‪176‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمـىیه ځٶز‪" :‬٭چز ډٖبٵَر ډب ثٍ سَُان‪ ،‬ډٌاٽٌَ ىٍثبٌٍ هًإز‬ ‫ا٭الڇ ‪ٙ‬يٌ ثًى ي ىٍ ‪١‬مه‬

‫ا‪ٝ‬چیډبن ثًى ٽٍ یټ ډبٌ دی٘ ثٍ ىيڅز‬

‫ډیهًإشیڈ ىٍثبٍ ٌ ډٖبئڄ وٺيٌ سً‪١‬یلبسی ثيَیڈ‪ .‬ىیَيُ ډب هيډز اډبڇ‬ ‫همیىی ي َمـىیه آیزاهلل اڅٮ‪٪‬می ‪َٙ‬یٮشمياٍی ٍٕیيی‬

‫ڇ‪ .‬اُ ُډبویپٍ ډب‬

‫هًإز ا‪ٝ‬چی هًى یٮىی كٸ هًىډوشبٍی ٍا ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ‪٩ ،‬بَ​َ اً ٹيډُبیی‬ ‫ثَىا‪ٙ‬شٍ ‪ٙ‬ي‪ٌ ،‬ة ٭ىًان ډظبڃ‪ ،‬ثبٍُځبن ىٍ یپی اُ ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ډ‪٦‬جً٭بسی هًى‬ ‫ثٍ ا‪ٝ‬ڄ هًىډوشبٍی ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَى‪".‬‬ ‫ٹبٕمچً ثٍ ‪َٙ‬ف يٹبی‪ ٬‬وٺيٌ دَىاهز ي ‪١‬مه ایىپٍ اهجبٍ ٍاىیً ي سچًیِیًن ٍا‬ ‫ىٍ ډًٍى كًاىص ٽَىٕشبن ‪ ،‬سلَیٴ ‪ٙ‬يٌ ي ٱیَياٹٮی ٭ىًان ٽَى‪ ،‬ىٍ ایه ثبٌٍ‬ ‫ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬ز‪" :‬ډب ٍيُ ‪ 31‬ٵَيٍىیه ثَای ثَځِاٍی یټ ډشیهٿ ډٖبڅمزآډیِ‬ ‫ان‬ ‫ٿ‬

‫ثٍ وٺيٌ ٍٵشٍ ثًىیڈ‪ ،‬٭يٌای ٌة ډب ایَاى ډیٿیَوي ٽٍ ىٍ ډیبن س‪٪‬بَ​َٽىىي‬ ‫اٵَاى ډٖچق ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬ایه ياٹٮیز ىاٍى‪ ،‬يڅی ډه َمیه اډَيُ اُ ٍاىیً‬ ‫‪ٙ‬ىیيڇ ٽٍ ىٍ اًَاُ‪ ،‬س‪٪‬بَ​َار ډٖچلبوٍای ثًىٌ ي كشی سیَاوياُی ًَا‬

‫ة‬ ‫یی ٌ‬

‫٭ىًان ا‪ُ٩‬بٍ ‪ٙ‬بىډبوی اوؼبڇ ‪ٙ‬يٌ إز ي آوُب ٽٍ ایَاى ثَ ډٖچقثًىن ثٮ‪٢‬ی‬ ‫اٵَاى ‪َٙ‬ٽزٽىىيٌ ىاٍوي‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډیهًاَىي ؿىیه ياومًى ٽىىي ٽٍ ډب‬ ‫سیَاوياُی ٍا ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽَىٌایڈ ‪ ،‬اډب ىٍ ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ډیشیهٿ ‪ ،‬سیَاوياُی اُ هبٍع ‪َٙ‬ي‪٫‬‬ ‫‪ٙ‬ي‪ .‬اي‪١‬ب‪ ٫‬سب كيی ٍي ثٍ آٍاډ٘ وُبى‪ ،‬اډب ویڈ ٕب٭ز ثٮي‪ ،‬سیَاوياُی ىيثبٌٍ‬ ‫ډلڄ ٽَىو‪ٚ‬یه وٺيٌ ثبُ ډی ٿ‪ٙ‬شىي ‪،‬‬ ‫‪َٙ‬ي‪ٙ ٫‬ي ي ډَىڇ دَاٽىي ٌ ‪ٙ‬ي ي ثبیي ثٍ ٌ‬ ‫ثبُٿ‪ٙ‬ز ډَىڇ ثٍ ډلچٍ ٽَىو‪ٚ‬یهَب ‪ًٍ٥‬ی ثًى ٽٍ ثبیي اُ ډلڄ سَٻو‪ٚ‬یهَب‬ ‫‪ٙ‬ز ثبډُب ٕه ٿٍثىيی‬ ‫ډیځٌ‪ٙ‬شىي‪ .‬ىٍ ػَیبن ٭جًٍ ډٮچًڇ ‪ٙ‬ي ٽٍ ٍيی سمبڇ ح‬ ‫‪ٙ‬يٌ إز ي ٭يٌای َڈ سیَاوياُی ډیٽَىوي‪ .‬ثٮي ډٮچًڇ ‪ٙ‬ي ىٍ هبنٌ وِىیټ‬

‫‪177‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٍ ډلڄ ثَځِاٍی ډیشیهٿ ‪ ،‬ىیًاٍَب ٹجالً ًٍٕام ‪ٙ‬يٌ ي ٕهځَثىي ی ٽَىٌ ثًىوي‬ ‫ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی ٽٍ ډیهًإز ثياوي سیَاوياُی اُ ٽؼبٕز‪ ،‬ځَٵشبٍ اٵَاى ىاهڄ هبوٍ‬ ‫‪ٙ‬ي ٽٍ اي ٍا ٽ‪ٚ‬شىي ي ویِ ىي وٶَ اُ ډأډًٍان اوش‪٪‬بډبر ٍا َڈ ىٍ آوؼب ٽ‪ٚ‬شىي ي‬ ‫إچلٍَبی آوُب ٍا ثَىنى‪ .‬ډب ثب ٽمیشٍ ‪ٙ‬مبٌٍ یټ سمبٓ ځَٵشیڈ ي سىُب هًإز‬ ‫ډب ایه ثًى ٽٍ ٍاٌ ډُبثبى ٍا ثبُ ٽىىي سب ډب ثشًاویڈ اُ ‪ َُٙ‬هبٍع ‪ًٙ‬یڈ ٽٍ اڅجشٍ‬ ‫ر‪" .‬‬ ‫ایه هًإز ډب َڈ‪ ،‬ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ وڂَٳ‬ ‫ٹبٕمچً ا‪١‬بٵٍ ٽَى‪ٝ" :‬جق ٍيُ یپ‪ٚ‬ىجٍ ‪ ،‬ٽٍ سٺَیجب آس٘ ثٔ ثَٹَاٍ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫ثًى‪ ،‬ثب َمٍ ایىُب اٍس٘ س‪ٞ‬میڈ ثٍ ىهبڅز ځَٵز‪ .‬ثب ىهبڅز اٍس٘‪ ،‬ډب اُ ډُبثبى‬ ‫سمبٓ َبیی ثب ىيڅز ي إشبوياٍی ىٍ اٍيډیٍ ي ىٵشَ آیزاهلل ‪٥‬بڅٺبوی ځَٵشیڈ ي‬ ‫َمـىیه سڄٿٍاډی ثٍ ك‪ ًٍ٢‬آیزاهلل همیىی ٵَٕشبىیڈ ي ىٍ َمٍ آوُب ډشٌٽَ‬ ‫‪ٙ‬يیڈ ٽٍ ا٭ِاڇ اٍس٘ ثٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ‪ ،‬ډمپه إز ي‪ٍ ٬١‬ا ډش‪ٚ‬ىغ ثپىي‪ ،‬ؽ ين‬ ‫ډب ا‪٥‬میىبن ويا‪ٙ‬شیڈ ٽٍ اٍس٘ ثشًاوي ثی‪َ٥‬ٵی هًى ٍا كٶ‪ ٨‬ٽىي‪ .‬اډب ډزأ ٕٶبوٍ‬ ‫ة ‪َ٥‬ٳ وٺيٌ ا٭ِاڇ ٗ ى‪ .‬ډب ثٍ‬ ‫هًإز ډب ډًٍى ٹجًڃ ٹَاٍ وڂَٵز ي اٍس٘ ٌ‬ ‫َیؾ يػٍ َٕػهٿ ثب اٍس٘ ويا‪ٙ‬شیڈ ي َمی‪َ ٍٚ‬ڈ ځٶشٍایڈ ٽٍ د‪ٚ‬شیجبن ىيڅز‬ ‫اوٺالثی آٹبی ثبٍُځبن َٖشی ڇ‪َ .‬هٿاډیټٌ اٍس٘ ا٭ِاڇ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ډب ومبیىيٌای‬ ‫ٵَٕشبىیڈ سب ثب ٵَډبويٌ ‪$‬اٍس٘‪ٌ #‬ة ‪َ٥‬ٳ وٺيٌ ثَيى ٽٍ ډجبىا اُ ‪َ٥‬ٳ اٵَاى ډب‬ ‫یَى ‪ ،‬يڅی يٹشی ٽٍ ىيٕز ډب ىٍ ٍٕ ٍاٌ‬ ‫ٌة ‪َ٥‬ٳ آوُب سیَاوياُی ‪ًٍٝ‬ر ثڀ‬ ‫وٺيٌ ثٍ اٍس٘ ثَهًٍ ى‪ ،‬ډ‪ٚ‬بَيٌ ٽَى ٭يٌای اُ ډؼبَيان اٍيډیٍ َٖشىي ٽٍ‬ ‫اٍس٘ ٍا ٌة ‪َ٥‬ٳ وٺيٌ ٍَجَی ډیٽىىي ي ىيٕز ډب ٍا َمبوؼب ىٕزٿیَ ٽَىوي‬ ‫ي اځَ ىهبڅز ثٮ‪٢‬ی اُ اٍس‪ٚ‬یبن ومیثًى‪ ،‬اٵَاى ٽمیشٍَب اي ٍا ډیٽ‪ٚ‬شىي‪.‬‬

‫‪178‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اٍس٘ ٌة ‪َ٥‬ٳ وٺيٌ دی‪َٚ‬يی ٽَى ي ىٍ آوؼب ثَهالٳ آنؽٌ ٵَډبويٌ څ‪ٚ‬پَ‬ ‫ٍَب ي‬ ‫اى٭ب ډیٽىي‪ ،‬ىٍ وٺيٌ ىهبڅز ٽَى ي كشی اُ وٺيٌ َڈ هبٍع ‪ٙ‬ي‪َ .‬چیٽً دز‬ ‫سبوټَب‪ ،‬سب ‪15‬ـ‪ 10‬ٽیچًډشَی وٺيٌ دی‪َٚ‬يی ٽَىوي ي ىَبر ٽَىو‪ٚ‬یه ٍا ُیَ‬ ‫آس٘ ځَٵشهى‪" .‬‬ ‫ىٍ ایه ډًٹ‪ ، ٬‬ٹبٕمچً ثَای اطجبر كَٵُبی٘‪ ،‬وًاٍی ٍا ثَای هجَوڂبٍان‬ ‫ه٘ ٽَى ٽٍ ىٍ آن ‪ٝ‬يای ٵَډبويَبن ثب اٵَاى سلز ٽىشَڃ هًى ٽٍ ثب‬ ‫ح‬ ‫ثیٕیڈ ‪ٝ‬لجز ډیٽَىٌاوي ي َمـىیه ‪ٝ‬يای َچیٽً‬

‫سَ ي ٍ ٿثبٍ ډٖچٖڄ‬ ‫ح‬

‫‪ٙ‬ىیيٌ ڇی‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٹبٕمچً ىٍ اىاډٍ كَٵُبی٘ ا‪١‬بٵٍ ٽَ ى‪" :‬ىٍ ػَیبن ‪$‬ػىڀ‪ #‬وٺيٌ ي يٍى‬ ‫ة ‪ ًٍ٥‬ډٖشٺیڈ ٌة ‪َ٥‬ٳ‬ ‫اٍس٘‪ ،‬ىيٕشبن ډب ‪ُٙ‬بىر ىاىٌاوي ٽٍ َٕثبُان اٍس٘ ٌ‬ ‫ي‪ُٙ‬ب ىٍ اهشیبٍ ٽمیشٍَب ثًىٌ ي‬ ‫ٽَىَب سیَاوياُی ومیٽَىٌاوي ي سبوټَب ي ٌٍُ ح‬ ‫آوُب ٭مچیبر و‪٪‬بډی ٍا ىٍ ىاهڄ ‪ َُٙ‬وٺيٌ ٍَجَی ډیٽَىوي‪ .‬ثٮي اُ ایه‬ ‫ُىيهًٍىَب‪ ،‬إشبوياٍ ي ىيڅز دی‪ٚ‬ىُبى ٽَىوي ٽٍ ډب اٵَاى ډٖچق هًى ٍا‬ ‫ٵَاهًاویڈ‪ ،‬سب ‪َ٥‬ٳ ډٺبثڄ َڈ ایه ٽبٍ ٍا ثپىي ي آس٘ثٔ ثَٹَاٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډب ایه‬ ‫ٽبٍ ٍا ٽَىیڈ ثٍ ‪ُٙ‬بىر َمٍ‪ ،‬يڅی ‪َ٥‬ٳ ډٺبثڄ ایه ٽبٍ ٍا وپَى ي ثٍ ‪َ٥‬ٳ ډب‬ ‫دی‪َٚ‬يی ٽَى ي ثٖیبٍی اُ هبوٍَب ٍا ٱبٍر ي يیَان ٽَىوي‪".‬‬

‫وٶًى ىٍ ٽمیشٍَب‬ ‫ٹبٕمچً ىٍ ػبی ىیڂَی اُ سً‪١‬یلبس٘ ىٍ ډًٍى وٺيٌ ځٶز‪:‬‬

‫"يٹبی‪ ٬‬وٺيٌ‬

‫سً‪٥‬ئٍای ثًى ٽٍ َىًُ َڈ اىاډٍ ىاٍى‪ ،‬ډب ډشًػٍ ‪ٙ‬يیڈ ٽٍ ىٍ ٽمیشٍَبی وٺيٌ‬ ‫ي اٍيډیٍ‪ ،‬اٵَاىی وٶً​ً ٽَىٌاوي ٽٍ ثٍ َیؾ يػٍ و‪ َ٪‬هً‪ٙ‬ی ثٍ اوٺالة وياٍن ى‪.‬‬ ‫ایه اٵَاى ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ ٍ ؤٕبی ؽډبٹياٍان ي َمپبٍ وِىیټ ٕبياٻ ثًىوي ٽٍ‬

‫‪179‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ي‪ٍ ٬١‬ا اىاٌٍ ډیٽَىوي ي سلز ٍَجَی آٹبی كٖىی ٍئیٔ ٽمیشٍ اٍيډیٍ ٹَاٍ‬ ‫ىا‪ٙ‬شىي‪ .‬ٹجڄ اُ ایىپٍ ػَیبوی اسٶبٷ ثیٶشي‪ ،‬آٹبی كٖىی ا٭ياى ُیبىی إچلٍ ىٍ‬ ‫ډیبن سَٻَبی وٺيٌ سًُی‪ ٬‬ٽَىٌ ثًى‪".‬‬ ‫يی ىٍ ډًٍى ډٌاٽَار سَٻَب ي ٽَىَبی وٺيٌ ثٮي اُ آس٘ثٔ ي سَٻ‬ ‫ډوب‪ٝ‬مٍ ثیه آوُب ځٶز‪َ" :‬یأر ومبیىيٿی وٺيٌ كب‪ َ١‬ثٍ ډٌاٽٌَ و‪ٚ‬ي‪ ،‬هًإز‬ ‫َیأر ومبیىيٿی سَٻَبی وٺيٌ‪ ،‬ایه إز ٽٍ اٍس٘ ي ّاوياٍډَی ىٍ وٺيٌ‬ ‫ثمبوىي ي ډَىڇ ٽَى ُثبن هچ‪ٕ ٬‬الف ‪ًٙ‬وي‪ .‬اځَ ثٍ ایه هًإزَب ي ډٖبئڄ‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ ٽٍ ىٍ وٺيٌ ٍيی ىاى سًػٍ ٽىیڈ‪ ،‬ىٍ ډییبثیڈ ٽٍ ٭يٌای ډیهًاَىي اُ‬ ‫یَیَب یی‪ ،‬وشبیغ اوٺالة ایَان ٍا اُ ثیه ثجَوي ي سمبڇ‬ ‫ٍاٌ سلَیټ ي ایؼبى ىٍ ٿ‬ ‫ایه و‪َ​َ٪‬ب ي سیَاوياُیَبی ٹجچی‪ ،‬ثَای ایه إز ٽٍ ثٍ وُ‪٢‬ز ډَىڇ ٽَىٕشبن‬ ‫كمچٍ ‪ًٙ‬ى ي ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ىٍ ډٺبثڄ ىيڅز ٹَاٍ ىَىي ي ډب ثَای َمیه‬ ‫ډى‪ ًٍ٪‬ثٍ سَُان آډيٌایڈ ي ډیهًإشیڈ ثٍ ىيڅز َ‪ٚ‬ياٍ ثيَیڈ ‪ ،‬اډب ىٍ سمبڇ‬ ‫ډزٕٶبوٍ‪ ،‬سًػٍ ٽبٵی ثٍ ایه ډٖبئڄ‬ ‫ایه ػَیبنَب‪ ،‬ډشًػٍ ‪ٙ‬يٌایڈ ٽٍ ىيڅز أ‬ ‫وياٍى یب ‪ٙ‬بیي هيای وپَىٌ ایه ٭يڇ سًػٍ‪ ،‬سًأڇ ثب ٭مي ثب‪ٙ‬ي‪".‬‬ ‫ٹبٕمچً ا‪١‬بٵٍ ٽَى‪" :‬اٽىًن یټ َٶشٍ إز ٽٍ ډب ىٍ سَُان َٖشیڈ‬

‫‪ ،‬يڅی‬

‫سبٽىًن ډالٹبسی ثب ىيڅز ٵَاَڈ و‪ٚ‬يٌ إز‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىٍثبٌٍ ډالٹبر ا٭‪٢‬بی كِة ثب اډبڇ همیىی ا‪ُ٩‬بٍ‬ ‫ىا‪ٙ‬ز‪" :‬ثٍ ٭پٔ آٹبی ثبٍُځبن‪ ،‬آیزاهلل همیىی ثٍ ډب يٹز ډالٹبر ىاىوي ي‬ ‫ىٍ ٭َ‪ 50 ٟ‬ىٹیٺٍ‪ ،‬سمبڇ ډٖبئڄ ي هًإشٍَبیمبن ٍا ثٍ اډبڇ ځٶشیڈ‪ .‬ډب ىٍ‬ ‫ډالٹبسمبن ثب اډبڇ همیىی‪ ،‬سٺب‪١‬ب ٽَىیڈ ثَای ٍي‪ٙ‬ه‪ٙ‬ين ياٹٮیز ي ثَای ٽمټ‬ ‫ثٍ ٍٵ‪ ٬‬وٶبٷ ي ٽييٍر ډبثیه ىي هچٸ سَٻ ي ٽَى ىٍ وٺيٌ‪َ ،‬یأسی اُ ‪َ٥‬ٳ‬

‫‪180‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هًى‪ٙ‬بن ثٍ ٽَىٕشبن ثٶَٕشىي ي ای‪ٚ‬بن ایه سٺب‪١‬بی ډب ٍا دٌیَٵشىي ٽٍ ىٍ‬ ‫ٗ‪" .‬‬ ‫‪َ٩‬ٳ ؽوي ٍيُ آیىيٌ ‪ ،‬ایه َیأر اُ ػبوت اډبڇ ثٍ ډى‪٦‬ٺٍ ا٭ِاڇ هًاَي ى‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً اٵِيى‪" :‬ډب ثب ك‪َ٢‬ر آیزاهلل ‪َٙ‬یٮشمياٍی ویِ ډالٹبسی‬ ‫ىا‪ٙ‬شیڈ ي ډٖبئڄ وٺيٌ ٍا ویِ ثب ای‪ٚ‬بن ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ ي ای‪ٚ‬بن سًػٍ هب‪ ٛ‬ی ةٌ‬ ‫ایه ډٖئچٍ ډجٌيڃ ىا‪ٙ‬شىي‪ .‬ىٍ ایه ډالٹبر َڈ ‪ ،‬ٹَاٍ ‪ٙ‬ي ٽٍ ثَای ٍي‪ٙ‬ه‪ٙ‬ين‬ ‫كٺبیٸ‪ ،‬ك‪َ٢‬ر آیزاهلل ‪َٙ‬یٮشمياٍی ویِ َیأسی ثٍ ٽَىٕشبن ا٭ِاڇ ومبیىي‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ٕذٔ ثب ا‪ٙ‬بٌٍ ثٍ اهجبٍی ٽٍ ىٍ ډًٍى وٺيٌ اُ ٍاىیً ي‬ ‫ه٘ ډی‪ًٙ‬ى ځٶز‪ٍ" :‬اىیً ي سچًیِیًن‪ ،‬ياٹٮیز ٍا سب كي ُیبىی‬ ‫سچًیِیًن ح‬ ‫سلَیٴ ‪ٙ‬يٌ ډه٭پٔ ډیٕبُنى ي هجَ​َب ٍا آن ‪ًٍ٥‬ی ٽٍ َٖز‪ ،‬ډىٮپٔ‬ ‫ومیٕبُوي ي ډٖبئڄ ٍا ‪ًٍ٥‬ی ډ‪َ٦‬ف ډیٕبُوي ٽٍ سىُب كِة ىډپَار ي ٽَىَب‬ ‫ٿوبَپبٍوي ي كبڃ آوپٍ اٽىًن وِىیټ ثٍ ‪ 4000‬وٶَ اُ ډَىڇ وٺيٌ آياٌٍ َٖشىي‬ ‫ي ثَای ثبُٿ‪ٙ‬ز ثٍ وٺيٌ اډىیز وياٍنى‪" .‬‬

‫ٹ‪٦‬ٮىبډٍ دی‪ٚ‬ىُبىی‬ ‫يی ىٍ ایه َهٿاڇ‪ ،‬دی‪ٚ‬ىُبىَبی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ٍا ډ‪َ٦‬ف‬ ‫ٽَى‪ ،‬ىٍ ایه دی‪ٚ‬ىُبىَب ځٶشٍ ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ایه ٍيَُب ډ‪٦‬بڅت ٿيوب ځًوی ىٍ ډًٍى هًىډوشبٍی ة ٌ ‪ ًٍ٥‬ډجُڈ ي‬ ‫وبډى‪٪‬ڈ ىٍ ډ‪٦‬جً٭بر ىٍع ډی‪ًٙ‬ى ٽٍ ٿاَی ىيڅز آوُب ٍا سپٌیت ډیٽىي‬

‫‪.‬‬

‫ثَای ٍٵ‪ ٬‬نٿٍاوی هچٸَبی سلز ٕشڈ ډچی ‪ ،‬اُ ىيڅز ډیهًاَیڈ ډً‪ ٬١‬هًى ٍا‬ ‫ىٍ ډًٍى هًإز هًىډوشبٍی ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ كِة ډب اٍائٍ ‪ٙ‬يٌ‪ٍ ،‬ي‪ٙ‬ه ومبیي‪.‬‬ ‫ٍىیي ٌ‪ ،‬ىٍ‬ ‫‪2‬ـ َمبنځًوٍ ٽٍ ٹجالً ویِ ثب ډَاػ‪ٝ ٬‬الكیزىاٍ ىيڅشی ډ‪َ٦‬ف ٿ‬ ‫یمب ي‬ ‫كبڃ كب‪ َ١‬ویِ اٹش‪٢‬ب ء ىاٍى ٽٍ ىيڅز اُ ٵَٕشبىن ویَيَبی اٍس‪ٚ‬ی ‪ًَ ،‬اح‬

‫‪181‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إياٍ ثٍ وٺب‪ ٣‬ډوشچٴ ٽَىٕشبن ٽٍ ٭مالً ة ٌ ٭چچی ‪ ،‬اُ‬ ‫َچیٽً سحَ ‪ ،‬ډؼبَي ي ح‬ ‫كييى ثی‪َ٦‬ٵی ٭ييڃ ومًىٌ ي هًاَىي ومًى هًىىاٍی ومبیي ‪ُ ،‬یَا ایه اډَ ة ٌ‬ ‫‪ٙ‬ير ډًػت سلَیټ ي اكیبوبً ٭پٔاڅٮمڄ ډَىڇ ډی‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ ٵَډبويٌ څ‪ٚ‬پَ اٍيډیٍ ٽٍ ىٍ كًاىص وٺيٌ ‪َٙ‬ٽز ي ىهبڅز ډٖشٺیڈ‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ي َمـىیه ډلَٽیه ي ٭بډچیه سً‪٥‬ئٍ ي ٽ‪ٚ‬شبٍ ثیَكمبوٍ ىي ‪َ٥‬ٳ‪،‬‬ ‫سٮٺیت ي ډؼبُار ځَىى‪.‬‬ ‫ٿ ي ٕبياٽیَبی ٕبثٸ‬ ‫‪4‬ـ ٽمیشٍَبی اوٺالة اٍيډیٍ ي وٺيٌ اُ ٭ىب‪ َٝ‬اهالڃ ٍ‬ ‫ٍىى ‪.‬‬ ‫س‪ٞ‬ٶیٍ ٿ‬ ‫‪5‬ـ ىيڅز‪َ ،‬یأسی ٍا ثَای ډٌاٽٌَ دیَاډًن ثَٹَاٍی آٍاډ٘ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ي‬ ‫ثلض ىٍ ډًٍى هًىډوشبٍی‪ ،‬ثٍ ډُبثبى ا٭ِاڇ ىاٍى‪.‬‬ ‫ان وٺيٌ ثٍ وًاكی ډًٍى‬ ‫رډیه ػبوی آياٍٿ‬ ‫‪6‬ـ ىيڅز ٵًٍاً يٕبئڄ ثبُ ٿ‪ٙ‬ز ي أ‬ ‫ٕپًوز هًى ىٍ ‪ َُٙ‬ي ىَبر ي ویِ دَىاهز هٖبٍار ػبوی ي ډبڅی وب‪ٙ‬ی اُ‬ ‫ٿٕشَٗ سً‪٥‬ئٍ ٍا ٵَاَڈ ومبیى‪.‬‬ ‫‪7‬ـ ىيڅز ثَای أرډیه و‪٪‬ڈ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ وٺيٌ ي ثَٹَاٍی آٍاډ٘ ي ثٖ‪ ٤‬سٶبَڈ‬ ‫ثیه ىي هچٸ ٽَى ي آًٍی ‪ٌ ،‬ة يیٌْ ىٍ ایه ‪َُٕٙ‬شبن‪ ،‬سَسیت اوشوبة ‪ًٍٙ‬ای‬ ‫ډ‪ٚ‬شَٽی اُ ومبیىيځبن ٍإشیه سَٻ ي ٽَى ي ٕذَىن اىاٌٍ اډًٍ ‪ َُٙ‬ي ډى‪٦‬ٺٍ‬ ‫ثٍ آن ‪ًٍٙ‬ا ٍا ثيَي‪.‬‬ ‫‪ 8‬ـ هَيع ٽچیٍ ویَيَبی ٱیَثًډی دٔ اُ س‪ٚ‬پیڄ ‪ًٍٙ‬ا ي‬

‫‪$‬ویِ‪ #‬ویَيَبی‬

‫اوش‪٪‬بډی ي هچ‪ٕ ٬‬الف اٵَاى وب‪ٝ‬بڅق ‪٥ ،‬جٸ و‪ َ٪‬ي س‪ٚ‬وی‪ًٍٙ ٜ‬ا ي ایؼبى یټ‬ ‫ياكي ٿاٍى ډچی ډىشوت ‪ًٍٙ‬ا ‪ٌ ،‬ة ٭ىًان ویَيی اػَایی‪.‬‬

‫‪182‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ 9‬ـ اسوبً سياثیَ الُڇ ثَای ثَٹَاٍی اٍسجب‪ ٣‬ډٖشٺیڈ ي ٵًٍی ومبیىيځبن‬ ‫ة ډى‪ًٍ٪‬‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثب ىيڅز ي َیأسی ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ٌ‬ ‫ی ٌة ي‪ ٬١‬ٽَىٕشبن اوشوبة ‪ٙ‬يٌ آر‪.‬‬ ‫ٍٕیيٿ‬ ‫ىثیَ ٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬ىٍ ډًٍى ٍياث‪ ٤‬ایه كِة ثب آیزاهلل‬ ‫٭ِاڅيیه كٖیىی ځٶز‪ٍ" :‬ياث‪ ٤‬ډب ثٖیبٍ هًة إز ‪ ،‬اډب ډب یټ كِة ٕیبٕی‬ ‫َٖشیڇ‪" .‬‬ ‫اڅیِثبن ىٍ ٽَىٕشبن ځٶز‪" :‬سب آوؼب ٽٍ ډه‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىٍ ډًٍى سً‪٥‬ئٍ ح‬ ‫ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍڇ اي ىٍ ٭َاٷ إز ‪ ،‬يڅی ډب ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىٹیٸسَی اُ ٵٮبڅیز ډلمي ‪ٝ‬يیٸ‬ ‫ػبٳ‪ ،‬یپی اُ اٹًاڇ ٕبالٍ ػبٳ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٕٺِ ىاٍیڈ ي ثٍ ىيڅز دی‪ٚ‬ىُبى‬ ‫ٿیَنى‪" .‬‬ ‫ٽَىیڈ ٽٍ ػچً ایه اٵَاى ٍا ة‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ‬

‫ایبن ځٶز‪:‬‬ ‫ح‬

‫اډیيياٍیڈ ثب ا٭ِاڇ ىي َیأر اُ ‪َ٥‬ٳ آیزاهلل اڅٮ‪٪‬می همیىی ي آیزاڅُی‬ ‫اڅٮ‪٪‬می ‪َٙ‬یٮشمياٍی‪ ،‬ډٖبئڄ ٽَىٕشبن اُ ٍاٌ ډٖبڅمزآډیِ كڄ ‪ًٙ‬ى‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪183‬‬

‫"ډب‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫تجا‪ٚ‬ص ‪ٛٞ‬ا جیٕا‪ٞ‬ای عشالی ت‪ ٝ‬خان ایشاٖ ‪ٛٔ ٚ‬ضع حضب دٔىشات‬ ‫آی‪ٙ‬ذٌاٖ‬ ‫‪1358/3/16‬‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬

‫‪١ ،‬مه رأییي سؼبيُ‬

‫یمبَبی ٭َاٹی ثٍ هبٻ ایَان ي ډً‪ ٬١‬كِة ىډپَار‬ ‫ًَاح‬

‫‪ ،‬ىٍ ډ‪ٞ‬بكجٍ ثب‬

‫ٵز‪:‬‬ ‫ان ىٍ ډًٍمٌ ‪ ،1358/3/16‬ؿىیه ٿ‬ ‫آیىيٿ‬ ‫ډب ٽٍ ومیىاویڈ ٭چز ایه سؼبيُ ؿٍ ثًىٌ إز ‪ ،‬ىٍ َ​َ ‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬ډب َ​َ‪$‬ځًوٍ‪#‬‬ ‫سؼبيُ هبٍػی ٍا ٌة هبٻ ایَان ٽٍ ي‪٥‬ه ډ‪ٚ‬شَٻ ډبٕز‪ ،‬ډلپًڇ ډیٽىیڈ‪ .‬آن‬ ‫ډڄ ٽبویٍِ ‪ ،‬حيّڃ ي‬ ‫‪ ًٍ٥‬ٽٍ ثٍ ډب هجَ ٍٕیي ‪ ،‬ثٮياُ‪ َُ٩‬ىیَيُ ؽوي ٍيٕشب اُ ع ٌ‬ ‫یمبَبی ٭َاٹی ثمجبٍان ‪ٙ‬يوي ٽٍ یټ وٶَ اُ اَبڅی ٽبویٍِ‬ ‫وًٽبن‪ٌ ،‬ة يٕیچٍ ًَاح‬ ‫ُهمی ‪ٙ‬يٌ ي ىٍ ٍيٕشبی ٽًٌٍ‪ٙ‬یَ ویِ ‪ 6‬وٶَ ٽ‪ٚ‬شٍ ي ‪ 4‬وٶَ ُهمی ‪ٙ‬يوي ٽٍ‬ ‫٭ميسبً ُن ي ثـٍ َٖشهى‪.‬‬ ‫یمبَبی ٭َاٹی ٽٍ ثٍ هبٻ ایَان سؼبيُ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى سٮياى ًَاح‬ ‫یمبَب ٍا ىي ډیٿ ثٍ ډب ٿُاٍٗ ىاىوي ي ؿىبوـٍ ٵَ‪ٟ‬‬ ‫ٽَىوي ځٶز‪ :‬سٮياى ًَا ح‬ ‫یمبَبی ٭َاٹی ٹ‪ٞ‬ي سؼبيُ ويا‪ٙ‬شٍاوي ‪ ،‬يڅی ثبیي ىٍ و‪ َ٪‬ىا‪ٙ‬ز‬ ‫ٽىیڈ اځَ ًَا ح‬ ‫ډىب‪٥‬ٺی ٽٍ ډًٍى سؼبيُ ٹَاٍ ځَٵشٍ‪ ،‬هبٻ ایَان ي ىَبر ایَان ثًىٌ إز‬ ‫یيا ٽَىٌ آر‪.‬‬ ‫اٽىًن َڈ هجَ ایه‪ٕ ٌ ًٍ٥‬ز ٽٍ ډٖئچٍ هبسمٍ ح‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى اكشمبڃ ىٍ ٿیَی اٵَى ٹیبىٌ ډًٹز ثب اٵَاى ػالڃ‬ ‫‪٥‬بڅجبوی ٽٍ ډًػت ایه سؼبيُ ‪ٙ‬يٌ ثب‪ٙ‬ي ځٶز‪" :‬ىٍ آن ډى‪٦‬ٺٍ ةٌ ه‪ ًٛٞ‬اُ‬ ‫ثَهًٍى ایه ىيسب ا‪٥‬ال٭ی وياٍڇ‪ .‬يڅی آن ‪ ًٍ٥‬ٽٍ ىيٕشبن ي آ‪ٙ‬ىبیبن اُ سَُان‬

‫‪184‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثٍ ډه ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاىٌاوي ‪ ،‬ىيڅز ډًاٵٺز ٽَىٌ إز ٽٍ ا٭‪٢‬بی ٹیبىٌ ډًٹز ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ډٖشٺَ ‪ًٙ‬وي‪ .‬ډب و‪َ٪‬ډبن ایه إز ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن ایَان َیؾ ٽَى‬ ‫ٱیَایَاوی كٸ ىهبڅز وياٍى ي ا٭‪٢‬ب ی ٹیبىٌ ډًٹز َڈ اُ ػمچٍ ٽَىَبی‬ ‫ه٘ ‪ٙ‬يٌاوي ي آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ځٶشٍ ډی‪ًٙ‬ى ‪،‬‬ ‫وبَىيٌ َٖشىي ٽٍ ىٍ وٺب‪ ٣‬ډوشچٴ ح‬ ‫ح‬ ‫ىيڅز ډًاٵٺز ٽَىٌ ایه اٵَاى ىٍ ٽَىٕشبن ډٖشٺَ ‪ًٙ‬وي‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫و‪ٙ‬فشا٘س س‪ٙ​ٙ‬ذج تذ‪ٔ ٖٚ‬ط‪ٛ‬ست تطىیُ ضذ‬ ‫آی‪ٙ‬ذياٖ‬ ‫‪1358/3/20‬‬

‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪ ،‬ىی‪ٚ‬ت‬ ‫ىٍ ډًٍى ى٭ًر ىيثبٌٍ اُ ًٕی ٽىٶَاؤ ٕىىيع ځٶز‪َ" :‬مبو‪ًٍ٦‬ی ٽٍ ٹجالً‬ ‫ځٶشڈ‪ ،‬ایه ٽىٶَاؤ ثب ٭ؼچٍ سَسیت ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ ي الُڇ ثًى ٹجالً ډ‪ًٍٚ‬رَب یی ىٍ‬ ‫ایه ډًٍى ‪ًٍٝ‬ر ډیځَٵز ي َمٍ ځَيَُب وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی هًى ٍا ا٭الڇ‬ ‫ډیٽَىوي سب ثٍ وپبر ډ‪ٚ‬شَٽی ډیٍٕیيوي‪ .‬ډه ثٍ آٹبی ډٶشیُاىٌ َڈ ځٶشڈ ٽٍ‬ ‫ثب ایه ٭ؼچٍ ي ثيين ډ‪ًٍٚ‬ر اډپبن وياٍى اٹياڇ ثٍ س‪ٚ‬پیڄ ؿىیه ٽىٶَاوٖی‬ ‫ٽَى‪ .‬كبال َڈ اځَ ى٭ًر ىيثبٌٍای ث‪ًٚ‬ى ثب ٍٵٺب ډ‪َ٦‬ف هًاَي ‪ٙ‬ي‪ ،‬يڅی ٵپَ‬ ‫ومیٽىڈ ثب ایه ٭ؼچٍ‪ ،‬اډپبن ‪َٙ‬ٽز ډب ىٍ ٽىٶَاؤ ٕىىيع يػًى ىا‪ٙ‬شٍ‬ ‫ثبٗ‪" .‬‬ ‫ى‬

‫‪185‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫٘ظش دوتش لاسّٕ‪ ،ٛ‬دتیشوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫دس ٔ‪ٛ‬سد و‪ٙ‬فشا٘س س‪ٙ​ٙ‬ذج‬ ‫آی‪ٙ‬ذياٖ‬ ‫‪1358/3/21‬‬

‫ىٽشَ ٹبٕچمً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ ډًٍى ٽىٶَاؤ ٕىىيع‬ ‫ة ‪ًٍ٥‬ٽچی ٽً‪ ٘ٙ‬ډیٽىي ىٍ ثیه َمٍ ویَيَب‬ ‫ان ځٶز‪" :‬فُة ډب ٌ‬ ‫ثٍ آیىيٿ‬ ‫ىٍ ٽَىٕشبن اسلبى ثًػًى ثیبيٍى‪ .‬آٹبی ډٶشیُاىٌ اُ كِة ډب ؿىیه ى٭ًسی ثٍ‬ ‫٭مڄ آيٍىٌ ي سچٶىی َڈ ٽٍ ثب ډب سمبٓ ځَٵشىي ثٍ ای‪ٚ‬بن ٭َ‪ ٟ‬ٽَىیڈ ٽٍ‬ ‫ثُشَ ثًى ٹجالً ثب َڈ ډ‪ًٍٚ‬ر ډیٽَىیڈ ي ثب آٹبی ٕیي ٭ِاڅيیه كٖیىی َڈ‬ ‫سمبٓ ډی ځَٵشیڈ ي َمٍ ثب َڈ یټ ؿىیه اػشمب٭ی ٍا آډبىٌ ډیٽَىیڈ ٽٍ ىٍ‬ ‫آن ‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬ډًٵٺیز آن هیچی ثی‪ٚ‬شَ ثًى‪ .‬ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی‪ ،‬سىُب ٽبٍی ٽٍ‬ ‫ډیسًاوٖشیڈ ثپىیڈ ‪$ ،‬ایه ثًى ٽٍ‪ #‬ثٍ یپی اُ ا٭‪٢‬بی كِة ىٍ ٕىىيع ځٶشیڈ ثٍ‬ ‫٭ىًان وب‪ َ٩‬ىٍ ډیشیهٿ كب‪ًٙ َ١‬ى‪ .‬ډب ثب آٹبی ٕیي ٭ِاڅيیه كٖیىی َڈ‬ ‫ة ‪ًٍ٥‬ٽچی اډیيياٍ‬ ‫سمبٓ ځَٵشیڈ ي ثب ای‪ٚ‬بن ىٍ ایه ډًٍى ډ‪ًٍٚ‬ر ٽَىیڈ ي ٌ‬ ‫َٖشیڈ ٽٍ ػىبة ډٶشیُاىٌ ىٍَب ٍا ثبُ ثڂٌاٍوي ‪ٙ ،‬بیي ىٍ آیىيٌ َمٍ ثب َڈ‬ ‫ثشًاویڈ ىيٍ َڈ ػم‪ًٙ ٬‬یڈ‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ا‪١‬بٵٍ ٽَى‪" :‬ىٍ ډًٍى ‪َٙ‬ٽز ىٍ ٽىٶَاؤ‪ ،‬ثبالهٌَ دٔ اُ‬ ‫ډ‪ًٍٚ‬سُبیی ٽٍ ‪ًٍٝ‬ر ځَٵز‪ ،‬ځٶشیڈ ثٍ آن سَسیجی ٽٍ آٹبی ډٶشیُاىٌ سٺب‪١‬ب‬ ‫ٽَىٌاوي‪َٙ ،‬ٽز ومیٽىیڈ ي سٺب‪١‬بی ای‪ٚ‬بن این ثًى ٽٍ ډه ثب آٹبی ٭ِاڅيیه‬ ‫كٖیىی ‪ٝ‬لجز ثپىڈ ي ثب َڈ ىٍ ٽىٶَاؤ ‪َٙ‬ٽز ثپىیڈ ٽٍ ایه اڅجشٍ ٭مچی‬

‫‪186‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډزٕٶبوٍ ٹجالً ډ‪ًٍٚ‬سی وپَىٌ ثًىوي ي ډه ثٍ آٹبی ډٶشیُاىٌ دی‪ٚ‬ىُبى‬ ‫ویٖز ي أ‬ ‫ٽَىڇ ٽبٍی ثپىىي ٽٍ ثٮي اُ ایه ػچٍٖ‪ ،‬ډ‪ًٍٚ‬رَب‬

‫یی اوؼبڇ ةٿیَى ‪ٙ ،‬بیي‬

‫َمبو‪ًٍ٦‬ی ٽٍ ځٶشڈ َمٍ ثب َڈ ثشًاویڈ ىيٍ َڈ ػم‪ًٙ ٬‬یڈ‪".‬‬ ‫ٹبٕمچً ىٍ دبٕن ثٍ ایه ٕئًاڃ ٽٍ آیب ا‪ًٝ‬الً ؿىیه ٽىٶَاوٖی ٍا سبئیي‬ ‫؟ ځٶز‪:‬‬

‫ډیٽىیي ي س‪ٞ‬میمبر آن ډًٍى رأییي كِة ‪ٙ‬مب هًاَي ثًى یب وٍ‬

‫"اٽىًن و‪َ٪‬ی ومیسًاویڈ ىٍ ایه ډًٍى ثيَیڈ ‪ ،‬ثبیي ىیي وشبیغ ایه اػشمب‪ ٫‬ؽ ی‬ ‫أییي ډیٽىیڈ ي وٍ ډوبڅٴ آن َٖشیڈ ‪".‬‬ ‫َٖز‪ .‬ډب االن وٍ اػشمب‪ٍ ٫‬ا ر‬ ‫‪%%%‬‬ ‫لطع‪ٙ‬أ‪ ٝ‬حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫آی‪ٙ‬ذياٖ‬ ‫‪1358/3/23‬‬

‫ډشه ٹ‪٦‬ىبډٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ٽٍ ىٍ ىيډیه ٍيُ‬ ‫ٽىٶَاؤ ٕىىيع اُ ًٕی ومبیىيٌ ایه كِة‬

‫اُ ثَځِاٍی‬

‫ٹَائز ‪ٙ‬ي ي ډًٍى إشٺجبڃ‬

‫ثیو‪٪‬یَ ‪َٙ‬ٽزٽىىيٿان ىٍ ایه ٽىٶَاؤ ٹَاٍ ځَٵز ؿىیه إز ‪:‬‬ ‫ډَىڇ ډجبٍُ ٽَىٕشبن!‬ ‫ىٍ ووٖشیه ٍيَُبی ‪َٙ‬ي‪ ٫‬اوٺالة ایَان ثٍ ٍَجَی اډبڇ همیىی‬

‫‪ ،‬ډَىڇ‬

‫ٽَىٕشبن ىٍ ‪ٝ‬ٶًٳ ډٺيڇ آن ٹَاٍ ىا‪ٙ‬شىي ي َمبوىي ٕبیَ ډىب‪٥‬ٸ ایَان‬

‫‪،‬‬

‫یَيُی وُب یی اىاډٍ‬ ‫یَان ىٍ ٍاٌ َٕنٿيوی ٍّیڈ ‪٥‬بٱًسی ‪ ،‬ډجبٍُ ٌ ٍا سب ح‬ ‫یٿ ٌ‬ ‫ح‬ ‫ىاىٌاوي ‪ .‬ىٍ ایه ډجبٍُار ‪َٕ ،‬إَ ٽَىٕشبن اُ هًن ‪ُٙ‬یيان ٍنٿیه ‪ٙ‬ي ‪ ،‬ؿٍ ىٍ‬ ‫ػَیبن اوٺالة ي ؿٍ ىٍ ثَهًٍى ثب اٵَاى‬

‫څیٔ ي اٍس٘ ډِىيٍ‪ ،‬ډجبٍُان‬ ‫ح‬

‫‪187‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽَىٕشبن ‪ٙ‬ؼب٭بوٍ ٕیىٍ ٕذَ ٽَىوي ي ثَای دی‪ٚ‬جَى ‪ٙ‬ٮبٍَبی ډچی ایَان‬ ‫ػهٿیيوي‪ .‬انٿیِ ٌ ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ ایه ډجبٌٍُ ٭اليٌ ثَ َٕنٿيوی ٍّیڈ ٵبٕي‬ ‫‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی‪ ،‬ایه ثًى ٽٍ ؽوبن ٍّیڈ ډَىډی‬

‫ای ىٍ ایَان َٕٽبٍ آ یى ٽٍ‬

‫هًإزَبی ډچی ي ډَىډی ٍا ىٍ ثَوبډٍ هًى ةٿوؼبوي ‪ .‬ثيیه سَسیت ٽٍ هچٸ ډب‬ ‫ثَای ىي َيٳ إبٕی ډجبٌٍُ ډیٽَى‪ ،‬ووٖز ثَاوياهشه ٍّیڈ ‪٥‬بٱًسی ي ایؼبى‬ ‫یټ ٍّیڈ ډَىڇی ٽٍ ٌة َمٍ آُاىیَبی اػشمب٭ی ىٍ َٕإَ ٽ‪ ًٍٚ‬اكشَاڇ‬ ‫ثڂٌاٍى‪ .‬ىيڇ‪ ،‬أرډیه كٺًٷ ډچی ثٍ ‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی ایٵيٍاسیً ىٍ ؽَبٍ ؽية‬ ‫ایَاوی آُاى‪ٕ .‬شڈ ډچی َمٍ عيا وت ُويٿی هچٸ ٽَى ٍا ٵَا ځَٵشٍ إز‬ ‫ٕشڈ‪َ ،‬ڈ ػىجٍ ٵَ​َهٿی ىاٍى ي َڈ ػىجٍ ډبىی‪ٍ ،‬ٵ‪ٕ ٬‬شڈ ډچی‬

‫‪ .‬ایه‬

‫‪ٍ ،‬ٵ‪َ$ ٬‬مٍ‪#‬‬

‫ٕشڈَبٕز‪ .‬آوـٍ ثی٘ اُ َمٍ ىٍ ډٖئچٍ ٕشڈ ډچی اَمیز ىاٍى ‪ ،‬ایه إز ٽٍ‬ ‫هچٸ ٕشميیيٌ ‪ ،‬اكٖبٓ كبٽمیز ثَ َٕوً‪ٙ‬ز‬

‫م يى ومیٽىي‪ .‬هچٸ ٽَى‬

‫ډیهًاَي كٸ َٕوً‪ٙ‬ز هًى ٍا سٮییه ٽىي‪ .‬ډى‪٦‬ٺٍ هًىډوشبٍ ٽَىٕشبن‪َ ،‬مٍ‬ ‫ٍىى‪ .‬ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه ثب ىٍو‪َ٪‬ځَٵشه‬ ‫ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه ایَان ٍا ‪ٙ‬بډڄ ډی ٿ‬ ‫ٍیز ٕبٽىیه َ​َ ډى‪٦‬ٺٍ‬ ‫ص‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬سبٍیوی‪ ،‬ػٲَاٵیبیی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی ي هًإز اٻ‬

‫‪،‬‬

‫رییه هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ .‬هًىډوشبٍی یب ٵيٍاسیً َ​َ ٽياڇ یټ ‪ٙ‬پڄ ډٮیه اُ سلٺٸ ي‬ ‫‪٫‬‬ ‫سٮییه َٕوً‪ٙ‬ز ډیثب‪ٙ‬ي‪ .‬اځَ ىٍ ایَان سىُب یټ هچٸ ٕشميیيٌ ډضالً هچٸ ٽَى‬ ‫يػًى ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬آوڂبٌ كڄ ډٖئچٍ ٕشڈ ډچی سىُب ‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی ډیسًاوٖز‬ ‫ثب‪ٙ‬ي‪ .‬څپه ٌة ٭چز يػًى هچٸَبی ٕشميیيٌ ډز‪ ٫‬ىى ‪ٙ ،‬پڄ ٵيٍایشً ٍاٌكڄ‬ ‫ػبډ‪٬‬سَی ثٍ و‪ َ٪‬ډیٍٕي ‪ .‬ىٍ َ​َ ‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬ثٮ‪٢‬ی اُ اډًٍ ډىل‪َٞ‬اً ىٍ ‪ٝ‬الكیز‬ ‫ىيڅز ډَٽِی إز‪ .‬ایه اډًٍ ىٍ ؽَبٍ ثو٘ هال‪ ٍٝ‬ډی‪ًٙ‬ى‪:‬‬

‫‪188‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ 1‬ـ اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ٍياث‪ ٤‬هبٍػی ٽٍ ‪ٙ‬بډڄ ٍياث‪ٕ ٤‬یبٕی‪ ،‬ثبٍُځبوی ي ډبڅی‬ ‫هًاَي ثًى‪.‬‬ ‫‪2‬ـ اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ٽبٍَبی اةوټ ډَٽِی اُ ٹجیڄ ؿبح إپىبٓ ي ٽىشَڃ‬ ‫ډٖبئڄ اٍُی‪.‬‬ ‫‪3‬ـ اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ىٵب‪ ٫‬اُ ډََُبی ٽ‪ ، ًٍٚ‬إشٺالڃ ي آُاىی هچٸَبی ایَان‬ ‫ىٍ ډٺبثڄ سؼبيُ هبٍعی‬ ‫‪4‬ـ اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ثَوبډٍَبی ىٍاُډير اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬ثَوبډٍَب یی ٽٍ ډٮمًالً ثٍ‬ ‫َٕډبیٍځٌاٍیَبی ؽ‪ٙ‬ڈٿیَ ویبُډىي إز‪.‬‬ ‫اىاٌٍ اډًٍ ىاهچی ىٍ ‪ٝ‬الكیز ٕبُډبوُبی هًىډوشبٍ هًاَي ثًى‪ .‬ثَای‬ ‫څیٔ ي ّاوياٍډَی‬ ‫ٍي‪ٙ‬ه‪ٙ‬ين ثی‪ٚ‬شَ ډٶًُڇ هًىډوشبٍی یب ٵيٍاسیً ‪ ،‬ډیسًان ح‬ ‫ٍا ډظبڃ ُى‪ .‬ىٍ كبڅیپٍ اىاٌٍ اٍس٘ ي ٵَډبويَی آن‬

‫‪ ،‬ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز‬

‫څیٔ ي ّاوياٍډَی ي یب آوـٍ ثبیي ػبیٿُیه آوُب ث‪ًٚ‬ى ‪ ،‬ىٍ‬ ‫ډَٽِی إز‪ ،‬اىاٌٍ ح‬ ‫‪ٝ‬الكیز ٕبُډبوُبی ډى‪٦‬ٺٍ هًىډوشبٍ هًاَي ثًى‪ .‬ىٍ ډًٍى وٺ٘ اٍس٘ ‪ ،‬و‪َ٪‬‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ایه إز ٽٍ اٍس٘ اٍسؼب٭ی ي ‪١‬يهچٺی ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی‬

‫‪ ،‬ثبیي‬

‫ا٭زاى سًىٌَبی ډَىڇ ٽَىٕشبن‬ ‫سجيیڄ ثٍ اٍس٘ی ډچی ـ ډَىډی ‪ًٙ‬ى‪ .‬ػچت ڇ‬ ‫ی كیبسی ىاٍى ‪ .‬اُ ًٕ یی ویِ وٺ٘ اٍس٘‬ ‫ویِ ‪َ١‬يٍر‬

‫ىٍ یټ ػمچٍ هال‪ٍٝ‬‬

‫ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬آوُڈ ىٵب‪ ٫‬اُ ډََُبی ٽ‪ ًٍٚ‬ىٍ ډٺبثڄ سؼبي ُ هبٍػی إز‪ .‬اٍس٘ ثٍ‬ ‫َیؾ يػٍ وجبیي ىٍ اډًٍ ىاهچی ٽ‪ ًٍٚ‬ىهبڅز ٽىي ي ثَای ر أ ډیه ایه َيٳ ‪،‬‬ ‫دی‪ٚ‬ىُبى ډی‪ًٚ‬ى دبىځبوُب اُ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن هبٍع ي ىٍ ډََُب ډٖشٺَ ‪ًٙ‬وي‪.‬‬ ‫ډؼچٔ ډچی ٽَىٕشبن اُ ًٕی ډَىڇ ٽَىٕشبن اوشوبة ‪ًٙ‬ى‪ .‬اوشوبثبر ٭مًډی ‪،‬‬ ‫ډشٖبيی‪ ،‬ډٖشٺیڈ ي ثب ٍ أی ډوٶی هًاَي ثًى‪ٕ .‬بُډبوُبی اػَا یی ٽَىٕشبن ةٌ‬

‫‪189‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫يٕیچٍ ډؼچٔ ثَ دب هًاَي ‪ٙ‬ي‪ .‬اُ ًٕی ىیڂَ ویِ ډٖچڈ إز ٽٍ ومبیىيځبن‬ ‫ډىب‪٥‬ٸ هًىډوشبٍ ٽَىٕشبن ایٵيٍاسیً ‪ ،‬ډبوىي ٕبیَ ډىب‪٥‬ٸ ایَان ىٍ ىيڅز‬ ‫‪َٙ‬ٽز هًاٌ نى ىا‪ٙ‬ز ‪ .‬يا‪١‬ق إز‪$ ،‬سأډیه كٺًٷ‪ #‬هچٸ ٽَى ؿٍ ة ٌ ‪ٙ‬پڄ‬ ‫هًىډوشبٍی ي ؿٍ ثٍ ‪ٙ‬پڄ ٵيٍاسیً‪ ،‬س‪٢‬بىی ثب يكير ي سمبډیز اٍ‪١‬ی ایَان‬ ‫وياٍى‪ٌ .‬ة َمیه ػُز ىٍ كبڅیپٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن َ​َ ٿيوٍ اسُبڇ سؼِیٍ‪٥‬چجی ٍا‬ ‫ٍی اُ آطبٍ ‪ًٙ‬ڇ ٍّیڈ ‪٥‬بٱًسی‬ ‫ٍى ٽَىٌ ي ډیٽىىي ي آوَا كَثٍای ٵًَٕىٌ ي ا ص‬ ‫ډیىاوىي‪ٝ ،‬میڈا وٍ اُ اډبڇ همیىی ډیوًاٌ نى و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍ ډٺبثڄ هًإز‬ ‫هچٸ ٽَى ىٍ ٹبوًن إبٕی ػمًٍُی إالډی‬

‫‪$‬ثٍ‪ #‬ىٕز اويٍٽبٍ ان ‪ٝ‬بىٍ‬

‫وؼبوي ٌ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ‬ ‫ٵَډبیىي سب كٸ هًىډوشبٍی ىٍ ٹبوًن إبٕی ٿ‬ ‫ػَیبن اوٺالة ٭‪٪‬یڈ َٕإَی ثٍ ٍَجَی آیزاهلل اڅٮ‪٪‬می اډبڇ همیىی ‪ُٕ ،‬ڈ‬ ‫هًى ٍا اىا ٽَىوي‪ ،‬څٌا ٌة كٸ اوش‪٪‬بٍ ىاٍوي ٽٍ اُ طمَار اوٺالة ثَُډىي ‪ًٙ‬وي ‪.‬‬ ‫ډًا‪ ٬١‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪ ،‬هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ي ىډًٽَإی ثَای ایَان‬ ‫ىٍ ؽَبٍؽية كپًډز إالډی اډپبن سلٺٸ ىاٍى ‪ ،‬آوـٍ ثَای هچٸ ٽَى اَمیز‬ ‫ىاٍى وبڇ ػمًٍُی ویٖز ‪ ،‬ثچپٍ ډلشًای آن إز ‪ .‬ؽانوـٍ ػمًٍُی إالډی‬ ‫ایه هًإز إبٕی ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ډًٍى ٹجًڃ ٹَاٍ ىَي‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی هًاَىي ٽَى‪.‬‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن اُ ػمًٍُی إالډی ح‬ ‫ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪190‬‬

‫‪ ،‬ثيين سَىیي‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دوتش لاسّٕ‪ٔ :ٛ‬ا حاضش ٘یستیٓ یه لذْ عمة٘طی‪ٙ‬ی و‪ٙ‬یٓ‬ ‫ایشاٖ فشدا‬ ‫‪1358/3/28‬‬

‫ُاٍٗ ٽَى "‬ ‫"آیزاهلل ٍثبوی‪ ،‬٭پٔ آوـٍ ٍا ٽٍ ىیيٌ ثًى ٿ‬ ‫"ىٍ ٹبوًن إبٕی‪ ،‬ثی‪ٚ‬شَ ‪ٙ‬ٮبٍ ي سىبٹ‪ ٠‬ثٍ ؽ‪ٙ‬ڈ ډیهًٍى "‬ ‫ىٍ ٕبهشمبن كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ ىیياٍ ٹبٕمچً ي ثچًٍیبن ډیٍيیڈ‪.‬‬ ‫٭پٔ ٹبة ‪ٙ‬يٌ ٹب‪١‬ی ډلمي ثَ ىیًاٍ إز‪ .‬ٹبٕمچً سبٌُ اُ سَُان ٍٕیيٌ ي‬ ‫ٿی اُ ؽَ​ٌَاٗ ډیثبٍى‪ .‬ىٍثبٌٍ ثَوبډٍ ٍاىیً ‪ٝ‬لجز ډیٽىىي ي ٹبٕمچً‬ ‫هٖز‬ ‫یَی ثپ‪ٚ‬بوىي‪.‬‬ ‫ډیٿيیي ‪ ،‬٭مالً ىٕز ثٍ سلَیٴ ډیُوىي‪ ،‬ډیهًاَىي ډب ٍا ثٍ ىٍ ٿ‬ ‫ثَای ٕب٭شی ثٮي ٹَاٍ ډی ځٌاٍیڈ‪ .‬ٹبٕمچً ي ثچًٍیبن ثب ىي دی‪ٚ‬مَ ٿ ډی آیىي ‪،‬‬ ‫ٹجالً ثب دی‪ٚ‬مَ ٿَب ىٍ ‪ َُٙ‬ي ىٍ كِة ‪ٝ‬لجز ٽَىٌایڈ ‪ ،‬آوبن ډَىاوی َٖشىي‬ ‫‪ٙ‬زاوي‪ ،‬سب ٵيایی یب دی‪ٚ‬مَ ٿ هچٺ‪ٚ‬بن ثبٗ نى‪.‬‬ ‫ی هًى ځٌ ٌ‬ ‫ٽٍ اُ َمٍ ؿیِ ُوي ٿ‬ ‫یَډَىی ډیځٶز‪" :‬ډه ؽَبٍ دَٖ ىاٍڇ‪ ،‬ىي دَٖڇ ٍيی ُډیه ٽبٍ ډیٽىىي‪،‬‬ ‫ح‬ ‫هًىڇ ثب ىي دَٖ ىیڂَڇ دی‪ٚ‬مَ ٿ َٖشیڈ‪ ،‬ثَای ډب ٽَىَب دی‪ٚ‬مَ‬

‫ٿ ډَىڇ‬

‫ثًىن اٵشوبٍی إز‪ ".‬كٺًٷ ډبَیبوٍ آوُب ثٖیبٍ وبؿیِ إز‪ ،‬ىيیٖز سب‬ ‫وؼب ٌ سًډبن ثَای ٍٕ ډبٌ‪ ،‬ثٍ ‪ٝ‬لجز ډیو‪ٚ‬یىیڈ‪ ،‬ډ‪َ٦‬فسَیه ډٖئچٍ‬ ‫ىيیٖز ي ح‬ ‫ډیسًاوي ٹبوًن إبٕی ي دیبډيَبی٘ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ؽٍا ٽٍ كٺًٷ ىٍهًإشی ٽَىَب ىٍ‬ ‫دی٘وًیٔ آن ‪ ،‬وبىیيٌ ځَٵشٍ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ٹبٕمچً ډی ٿيیي‪" :‬اوش‪٪‬بٍاسی ٽٍ اُ ایه‬ ‫ٹبوًن ىا‪ٙ‬شیڈ‪ ،‬ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ثَآيٍىٌ و‪ٚ‬يٌ إز‪ .‬اڅجشٍ ٹبوًن إبٕی ػًاوت‬ ‫ډظجشی ىاٍى‪ ،‬ایه اډَ ٽٍ ٍّیڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی ثَای َمی‪ ٍٚ‬ىٍ ایَان وٶی ‪ٙ‬ي‪،‬‬

‫‪191‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یٖز‪ .‬ىٍ ٹبوًن إبٕی ‪ ،‬ثی‪ٚ‬شَ ‪ٙ‬ٮبٍ ي سىبٹ‪ ٠‬ثٍ ؽ‪ٙ‬ڈ ډیهًٍى‪.‬‬ ‫یَيُی ثٍِ ٿ‬ ‫ح‬ ‫ثٖیبٍی اُ ا‪ًٝ‬څی ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ آُاىی اكِاة‬

‫‪ ،‬ػمٮیزَب ي آُاىیَبی‬

‫اَی ايٹبر ډَثً‪٣‬‬ ‫ٿ" ٿ‬ ‫ٿ"ی سًأڇ إز ي اڅجشٍ ایه "ڇ ٍ‬ ‫ىډپَاسیټ إز ثب "ڇ ٍ‬ ‫ډی‪ًٙ‬ى ثٍ ایىپٍ ‪ ،‬وجبیي ډٲبیَ ثب ا‪ًٝ‬ڃ إالڇ ثب‪ٙ‬ي ي یب وجبیي ډٲبیَ ثب كیظیز ي‬ ‫‪َٙ‬اٵز اوٖبوی ي اُ ایه وً‪ .٫‬يڅی سؼَثٍ و‪ٚ‬بن ىاىٌ إز ایه«ڇ ٿٍ»َب ٍا َ​َ‬ ‫ٽٖی ثٍ إٓبوی ډیسًاوي ثٍ وٶ‪ ٬‬هًى سٶٖیَ ٽىي ي یب ىٍ ډًٍى ډٌَت‪ ،‬ا‪ٝ‬الً‬ ‫وؼبويٌ ډی‪ٙ‬ي‪ .‬اڅجشٍ ډب ثٍ هًثی‬ ‫ومیثبیٖز ؿىیه ډبىٌای ىٍ ٹبوًن إبٕی ٿ‬ ‫ىٍٻ ډیٽىیڈ‪ ،‬ثَای ٽٖبوی ٽٍ ىٍ ٍَجَی اوٺالة إالډی ٹَاٍ ځَٵشٍاوي‪ ،‬ىٍ‬ ‫ایَان ایه ا‪ٝ‬ڄ ثٍ ‪ٙ‬پڄ ىیڂَ ډ‪ٚ‬پڄ إز‪ ،‬كٺًٷ آوُب ٍ٭بیز و‪ٚ‬يٌ إز‪ُ .‬ن‬ ‫ىٍ اػشمب‪ ٫‬ي ىٍ هبوًاىٌ ‪$‬ثَ هبوًاىٌ سأٽیي ىاٍڇ‪ #‬ثبیي ىاٍای كٺًٷ ډشٖبيی ثب‬ ‫ٿیَ ى‪".‬‬ ‫ډَى ثب‪ٙ‬ي ي ىٍ ډٺبثڄ ٽبٍ ډٖبيی‪ ،‬ډِى ډٖبيی ة‬ ‫حم‪ٛ‬ق خّم‪ٟ‬ا‬ ‫"ىٍډًٍى كٺًٷ هچٺُب‪ ،‬ایه دی٘وًیٔ ىٍ ؽوي ػب وٖجز ثٍ ٹبوًن إبٕی‬ ‫ٕبثٸ‪ ،‬ٹيډُبیی ثَىا‪ٙ‬شٍ إز‪ .‬ىٍ ا‪ٝ‬ڄ ‪ ،15‬ا٭شَاٳ ثٍ يػًى ٹًڇ ٽَى ىٍ‬ ‫ان ٹبوًن اُ ٹًڇ ؽیٖز‪ #‬ي‬ ‫ایَان ‪ٙ‬يٌ ‪$‬اڅجشٍ يا‪١‬ق ویٖز ٽٍ ثَىا‪ٙ‬ز وًیٖىي ٿ‬ ‫ىٍ ا‪ٝ‬ڄ ىیڂَی ثٍ آُاىی ُثبن ي ډ‪٦‬جً٭بر ډلچی ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬يٌ إز ‪ ،‬يڅی ا‪ٝ‬ڄ‬ ‫‪ 74‬ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ‪ًٍٙ‬اَبٕز ‪ ،‬ٵَٷ ُیبىی ثب اوؼمهَبی ایبڅشی ي يالیشی ٕبثٸ‬ ‫وياٍى‪".‬‬ ‫ٕوه ٍا ثٍ هًىډوشبٍی ډیٽ‪ٚ‬بوڈ‪ ،‬ډی ٿيیي‪" :‬ډٖئچٍ ٍا ځبٌ ‪ ٣‬يٍی ډ‪َ٦‬ف‬ ‫ډیٽىىي ٽٍ انٿاٍ ډب ثَای یټ ٍيٕشب ي یب یټ ‪ َُٙ‬هًىډوشبٍی ډیهًاَیڈ‪ .‬ډب‬

‫‪192‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هًىډوشبٍی ٍا ثَای هچٸ ٽَى ي ډَىڇ ٽَىٕشبن ډیهًاَیڈ ي ایه‬ ‫هًىډوشبٍی سىُب ډَثً‪ ٣‬ثٍ اىاٌٍ اډًٍ آډًُ‪ٙ‬ی‪ ،‬اډًٍ ثُياٍی ي ٵَ​َه‬

‫ٿی‬

‫ویٖز‪ ،‬ثچپٍ ٹجڄ اُ َ​َ ؿیِ‪ ،‬هًىډوشبٍی یٮىی ایىپٍ هچٸ ٽَى اكٖبٓ ٽىي‬ ‫ىیڂَ َمً‪٥‬ه ىٍػٍ ىيڇ ویٖز ي كبٽڈ ثَ َٕوً‪ٙ‬ز هً ی٘ آر‪ ،‬ثَای ٽٖی‬ ‫ٽٍ ٕشڈ ډچی ډ‪ٚ‬پڄ إز‪ ،‬ډب ډٶًُڇ هًىډوشبٍی ٍا ٵَډًڅٍ ٽَىٌایڈ‪ .‬ډب‬ ‫ډیٿيییڈ ٕیبٕز هبٍػی‪ ،‬اٍس٘ ي اډًٍ ىٵب٭ی‪ٕ ،‬یبٕز‬

‫حيڅی ي اٍ ُی ي‬

‫ٕیبٕز َبی اٹش‪ٞ‬بىی ىٍاُډير‪ ،‬ډىل‪َٞ‬اً ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی إز‪.‬‬ ‫اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ىاهڄ ٽَىٕشبن ي ډو‪ًٝٞ‬بً اوش‪٪‬بډبر ‪ ،‬ثبیي ىٍ اهشیبٍ ‪ًٍٙ‬اَبیی‬ ‫ثب‪ٙ‬ىي ٽٍ ډَىڇ ډى‪٦‬ٺٍ اوشوبة ډیٽىىي‪ .‬ډب ثبیي یټ اٍ ٿان ډشمَٽِ ىا‪ٙ‬شٍ‬ ‫ثب‪ٙ‬یڈ ٽٍ ثشًاوي ثٍ سمبڇ اډًٍ ٵَ​َهٿی ي ثُياٍی ي اٹش‪ٞ‬بىی ٍٕیيٿی ٽىي‪ .‬ډب‬ ‫ىٍ ياٹ‪ ٬‬هًىډوشبٍی ٍا ثَای ډچیزَبی ٱیَ ٵبٍٓ ایَاوی ډیهًاَیڈ ٽٍ ىٍ‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ ډًٍى ٕشڈ ډچی ٹَاٍ ځَٵشٍاوي‪ .‬ٽٖبوی ٽٍ ډی ٿيیىي َمٍ ډَىڇ ایَان‬ ‫ي‪ ٘ٙ‬ډٖبيار ي ثَاىٍی‬ ‫هًىډوشبٍی ډیهًاَىي ا‪ٙ‬شجبٌ ډیٽىىي‪ .‬آوُب ىٍ ح‬ ‫ة ٕشڈ ډچی ثڂٌاٍوي ي ياٹٮیز ایه إز ٽٍ ‪َ٥‬ٵياٍ ٍٵ‪٬‬‬ ‫ي‪ٙ‬ی ٍ‬ ‫ډیهًاَىي َٕ ح‬ ‫ٕشڈ ډچی ویٖشىي‪ .‬ىٍ ىویب ثٖیبٍی اُ اٹچیزَبی ویڈ ډیچیًوی إشٺالڃ ىاٍوي‪ .‬ډب‬ ‫ىٍ ؿبٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ‪ ،‬هًىډوشبٍی ډیهًاَیڈ ي ‪ٕ 34‬بڃ إز ٽٍ ثَای‬ ‫ٍٕیين ثٍ آن ډجبٌٍُ ډیٽىیڈ‪ .‬اځَ ومیياوىي‪ ،‬ثياوىي‪ .‬ثیا‪٥‬ال٭ی َیؾيٹز ىڅیڄ‬ ‫هًثی ویٖز‪ .‬هًىډوشبٍی‪ ،‬هًإز ډچز ډبٕز‪ .‬ثَيیي اُ ډَىڇ ثذَٕیي‪ .‬اځَ‬ ‫ين هًاَي ثًى؟ ثَای‬ ‫ثب هًىډوشبٍی ډًاٵٺز وپىىي ‪ ،‬اىاډٍ ډجبٌٍُ ثب ‪ٙ‬مب ؿڀ ٌ‬ ‫ایىپٍ َیؾ اثُبډی ىٍ ایه ډًٍى ثبٹی ومبوي ‪ ،‬ثبُ سأٽیي ډیٽىڈ اځَ ډب َڈ وشًاویڈ‪،‬‬ ‫ثٮي اُ ډب هًاَىي آډي ي ډجبٌٍُ ٍا اىاډٍ هًاَىي ىاى‪ .‬ډب ىٍ ُډبن ٍّیڈ ډىٶًٍ‬

‫‪193‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ‬بٌ‪ ،‬ىٍ ثَوبډٍ كِة هًى‪ ،‬ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ٍا ډجبٌٍُ إبٕی ٹیي ٽَىٌ ثًىیڈ‪،‬‬ ‫ُیَا ٽٍ َمٍ ٍاَُبی ډجبٌٍُ ىډپَاسیټ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډٖييى ثًى ‪ ،‬يڅی كبال ٽٍ‬ ‫ـ‬

‫كِة ٭چىی إز‪ ،‬سب يٹشی ٽٍ ٍاَُبی ډجبٌٍُ ثٍ ‪ٙ‬یًٌ ىډپَاسیټ ثبُ ثب‪ٙ‬ي‬

‫یمبیی ي اوشوبثبر ـ سمبڇ ٕٮی ډب ایه هًاَي ثًى ٽٍ اُ‬ ‫ٍيُوبډٍ‪ ،‬س‪٪‬بَ​َار‪ٍ ،‬اٌ ح‬ ‫ایه ٍاٌ َب‪ ،‬ثَای ځَٵشه كٸ هًىډوشبٍی ډجبٌٍُ ٽىیڈ ي ثٍ َیؾ يػٍ كب‪َ١‬‬ ‫ویٖشیڈ كشی یټ ٹيڇ ٭ٺتو‪ٚ‬یىی ٽىیڈ ي ثٍ َیؾ يػٍ َڈ ٭الٹٍ وياٍیڈ ثٍ‬ ‫٭ىًان یټ كِة ٕیبٕی ډٖئًڃ‪ ،‬ىٍ ٿیَی ډٖچلبوٍ ثیه ډب ي ىيڅز یب ویَيی‬ ‫ىیڂَی دی٘ ثیبیي‪".‬‬ ‫ٔاجشای ٘مذ‪ٜ‬‬ ‫"آوـٍ ىٍ وٺيٌ ځٌ‪ٙ‬ز‪ ،‬ثٍ ډب سلمیڄ ‪ٙ‬ي‪ .‬ػهٿ ٍا ٭چیٍ ډب ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽَىوي ي‬ ‫ایبن ىاىن ثٍ ػهٿ ٍا ةٌ ٭ُيٌ ځَٵشیڈ‪.‬‬ ‫ډب هبسمٍ ىاىیڈ‪ .‬ډٖئًڅیز ٕیبٕی ح‬ ‫یَيی ٽَىوي‪ .‬ډب اډیيياٍیڈ ىٍ آیىيٌ ثٍ َیؾ يػٍ ایه‬ ‫ډَىڇ َڈ اُ هًإز ډب ح‬ ‫٭مڄ سپَاٍ و‪ًٚ‬ى ‪ ،‬يڅی ثٍ ٭ىًان یټ اوٖبن آُاىیوًاٌ ي ثٍ ٭ىًان ىثیَ‬

‫ٽڄ‬

‫كِة ٕیبٕی ىډپَار ٽٍ ٕبڅُب ډجبٌٍُ ٽَىٌ‪ ،‬ڇ یٿيیڈ اځَ ػهٿی ثٍ ډب سلمیڄ‬ ‫‪ًٙ‬ى ي اځَ اٍسؼب‪ ٫‬ي ویَيَبی ‪١‬ياوٺالة ىٍ ایَان ٹيٍر دیيا ٽىىي ٽٍ ثٍ‬ ‫ٍيی ډب إچلٍ ثپ‪ٚ‬ىي‪ ،‬ډب اُ هًىډبن ىٵب‪ ٫‬هًاَیڈ ٽَى‪ .‬ایه و‪ َ٪‬كِة ډبٕز‬ ‫ٽٍ ‪َٝ‬یق ډی ٿيیڈ ي ډبیڄ َٖشڈ ٽٍ ډَىڇ ایَان ویِ ثياوىي ‪ .‬ډه ثب ثَهًٍىَبی‬ ‫ٍاىیپبڃ ډًاٵٸ ویٖشڈ‪ .‬ىٍٕز إز ٽٍ ثَای ىډپَإی ډلييىیز ٹبئڄ‬ ‫‪ٙ‬يٌاوي ي َ​َ ٍيُ ایه ډلييىیز ٍا ثی‪ٚ‬شَ ډیٽىىي ‪ ،‬يڅی ثب ایه َمٍ‪ ،‬آوـٍ كبال‬ ‫اُ و‪ َ٪‬يػًى ىډًٽَإی ىٍ ایَان َٖز‪ ،‬ٹبثڄ ډٺبیٍٖ ثب ُډبن ‪ٙ‬بٌ ویٖز‪.‬‬

‫‪194‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اڅجشٍ ایه ډلييىیزَب ٽمشَ ىٍ ٽَىٕشبن ایؼبى ‪ٙ‬يٌ ي ایىپٍ ډیځًیڈ اډپبوبر‬ ‫ىډپَاسیټ َىًُ يػًى ىاٍى‪ٝ ،‬لیق إز‪".‬‬

‫آی‪ٙ‬ذ‪ ٜ‬خّك‬ ‫ٍاػ‪ ٬‬ثٍ آیىيٌ هچٸ ٽٌَى ډی ٿيیي ‪" :‬ډب ثٍ َیؾ يػٍ ‪ ،‬ډجبٌٍُ ډَىڇ ٽَىٕشبن‬ ‫ٍا ىٍ َیؾ ډٺ‪٦‬ٮی‪ ،‬اُ ډجبٌٍُ ٕبیَ هچٺُبی ایَان ػيا وپَىٌایڈ ي ومیٽىیڈ‪.‬‬ ‫‪ٙ‬ٮبٍ ډب "ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ایَا ن" إز ٽٍ‬ ‫اځَ اُ ‪َ٥‬ٳ ویَيَبی ډچی ىٍٻ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ثٖیبٍی اُ ډ‪ٚ‬پالر كڄ هًاٌ ن ى ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ایىپٍ ډب ا‪َٝ‬اٍ ىاٍیڈ ىډًٽَإی ثَای ایَان ٍا ٹجڄ اُ هًىډوشبٍی ثَای‬ ‫ٽَىٕشبن ثڂٌاٍیڈ‪ ،‬س‪ٞ‬بىٵی ویٖز ‪ ،‬ډب ومیسًاویڈ س‪ ًٍٞ‬ٽىیڈ ٽٍ ډب ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬یټ هًىډوشبٍی ىډپَاسیټ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ ي ډَىڇ ىٍ ٕبیَ ثو‪ُٚ‬بی‬ ‫ایَان ىٍٿیَ یټ ٍّیڈ إشجياىی ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬اځَ ایى‪ ًٍ٦‬ثب‪ٙ‬ي ثٍ ‪َ٥‬یٸ ايڅی‬ ‫ووًاَیڈ سًاوٖز ىٍ ٽىبٍ َڈ‪َ ،‬مِیٖشی ډٖبڅمزآډیِ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬ثٍ َمیه‬ ‫ىڅیڄ‪ ،‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ َمٍ ویَيَبی ډچی ىٍ ایَان ثبیي ډشلي ‪ًٙ‬وي‪.‬‬ ‫ی‬ ‫اٽٖبُی ي ٕبُوي ٿ‬ ‫ویَيَبی ا‪ٝ‬یڄ اوٺالثی ـ ډٌَجی ي ٱیَ ډٌَجی ـ ثَای ح‬ ‫ٍایبن كَٳ‬ ‫ثبیي ياٹٮبً ثب َڈ ډشلي ‪ًٙ‬وي "‪ .‬اُ اٹياډبر ‪١‬ياوٺالثی ي اول‪ٞ‬بٍ ٿ ٌ‬ ‫ډیُوي‪َ" :‬يٳ اُ ایه اٹياډبر ي یب ىٍ ياٹ‪ ٬‬سً‪٥‬ئٍَب ‪ ،‬ډشًٹٴٕبهشه اوٺالة‬ ‫ىیي ٌ سبٌُای ویٖز‪ .‬ثٮي اُ َ​َ اوٺالثی ویَيَب ثٍ ىي ػجٍُ‬ ‫ایَان إز‪ .‬ایه ح‬ ‫ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬سٺٖیڈ ډی‪ًٙ‬وي‪ .‬ویَيَبیی ٽٍ ىٍ سٮمیٸ ي دی‪ٚ‬جَى اوٺالة ډیٽً‪ٙ‬ىي‬ ‫ي ویَيَبیی ٽٍ اوٺالة ٍا سمبڇ ‪ٙ‬يٌ ډیىاوىي ي ډیهًاَىي آوَا ډشًٹٴ ٽىىي‪.‬‬ ‫ایه ویَيَب ـ ویَيی ىيڇ ـ ثٍ ډَيٍ سجيیڄ ثٍ ویَيَبی اٍسؼب٭ی ي ‪١‬ياوٺالثی‬

‫‪195‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډی‪ًٙ‬وي ي كبال َمیه ویَيَب ‪$‬اڅجشٍ ثب ٽمټ ډٖشٺیڈ دٔ ډبويٌَبی ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ‬ ‫ٽٍ ىٍ ٽمیشٍَب ي اٍس٘ ثبٹی ډبويٌاوي ‪ٕ #‬ٮی ىٍ ډشًٹٴٕبهشه اوٺالة ي‬ ‫اولَاٳ آن اُ ٍاٌ ا‪ٝ‬چی ای ٽٍ ىٍ دی٘ ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ىاٍوي‪ .‬وجبیي ډىش‪ َ٪‬ثًى‬

‫ٽٍ‬

‫اول‪ٞ‬بٍ‪٥‬چجی ثٍ كي و‪ٞ‬بة هًى ثَٕي ي ىیپشبسًٍی ٍا ىٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ډٖچ‪ ٤‬ٽىي ي‬ ‫ثٮياً ډجبٌٍُ ٭چیٍ آن ٍا آٱبُ ٽَى ‪$‬اول‪ٞ‬بٍ‪٥‬چجی ىٍ ُیَ َ​َ‬

‫ي‪ ٘ٙ‬ي َ​َ‬ ‫ح‬

‫‪ٙ‬ٮبٍی ٽٍ ثب‪ٙ‬ي ىٍ ا‪ٝ‬ڄ ډٖئچٍ سٲییَی ومیىَي ‪ .#‬ثب س‪٪‬بَ​َ ٽً ؽٻ ي ثٍِ ٿی‬ ‫ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ځَيٌَبی اول‪ٞ‬بٍ‪٥‬چت ٍيی ىَي‪ ،‬ثبیي ثالٵب‪ٝ‬چٍ ډجبٌٍُ ٽَى ي‬ ‫یَيُی اٍسؼب‪٫‬‬ ‫یَی اُ ح‬ ‫َمبوؼب ىٍ و‪٦‬ٶٍ هٶٍ‪ٙ‬بن ٽَى‪ .‬ػِ ایه ٍاَی ثَای ػچً ٿ‬ ‫ي ٵب‪ٙ‬یِڇ يػًى وياٍى‪".‬‬ ‫یَی ٽَىٌایي‪ ،‬ثَای‬ ‫ډیدَٕڈ ډی ٿيیىي ‪ٙ‬مب اُ ثبُ ٿ‪ٙ‬ز آياٍ ٿان ػچً ٿ‬ ‫ان ؿٍ ٽَىٌایي ي ؿٍ ٽَىٌاوي؟ ډی ٿيیي‪" :‬ثَهالٳ اى٭بی ثَهی اُ‬ ‫آياٍٿ‬ ‫ډلبٵڄ ىيڅشی ي ثَهی اُ ډلبٵڄ اٍسؼب٭ی ‪ ،‬ٽٍ ثٍ ٽىبیٍ ي یب ‪َٝ‬اكشبً ډی ٿيیىي‬ ‫كِة ډب اُ ثبُ ٿ‪ٙ‬ز آياٍ ٿان ثٍ وٺيٌ ډمبوٮز ة ٌ ٭مڄ ډی آيٍى‪َ ،‬يٳ ي‬ ‫ٱَ‪ٕ ٟ‬یبٕی ىٍ ایه ػُز ثپبٍ ډی ځیٍوي‪ ،‬ډب اُ ٍيُ ايڃ‪ ،‬ډًاٵٸ ډَاػٮز َمٍ‬ ‫ان ثًىیڈ‪ .‬ډَاػٮز آوُب ثٍ و‪ َ٪‬ډب یټ ٭مڄ اوٺالثی إز ي يػًى‪ٙ‬بن‬ ‫آياٍٿ‬ ‫ىٍ وٺيٌ ‪ ،‬وً٭ی ډجبٌٍُ ي هىظیٽَىن سً‪٥‬ئٍَب ئیٖز ٽٍ ىٍ وٺيٌ ػَیبن ىاٍى‪ .‬ډب‬ ‫ثب ډٺبډبر ىيڅشی ي كشی ثب هًى اډبڇ ‪$‬ٽٍ ثی‪ٚ‬شَ ثٍ هب‬

‫‪ ٍ٣‬ډٖئچٍ وٺيٌ ثٍ‬

‫ىیياٍ‪ٙ‬بن ٍٵشیڈ‪ #‬سمبٓ ځَٵشیڈ ي سٺب‪١‬ب ٽَىیڈ َیأ سی ثٶَٕشىي ٽٍ ډشإٔٶبوٍ ‪،‬‬ ‫آیزاهلل ٍثبوی ٽٍ ٍیبٕز َیأ ر ٍا ثٍ ٭ُيٌ ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ثٮي اُ ډَاػٮز‪ ،‬ثَهالٳ‬ ‫كٺیٺز ي ثَهالٳ َمٍ ا‪ًٝ‬ڃ اهالٹی‪ ،‬ٵٺ‪ ٤‬ډب ٍا ډشُڈ ٽَى ي ٭پٔ آن ؿٍ ٍا‬ ‫ُاٍٗ ٽَى‪ .‬ډب ډؼيىاً ثب ډٺبډبر ىيڅشی سمبٓ ځَٵشیڈ‪ٍٕ .‬مبً‬ ‫ٽٍ ىیيٌ ‪$‬ثًى‪ #‬ٿ‬

‫‪196‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ثٍ ډب ځٶشٍ ‪ٙ‬ي ٽٍ ثب س‪ٚ‬پیڄ یټ ‪ًٍٙ‬ای ډ‪ٚ‬شَٻ اُ ‪َ٥‬ٵیه‬ ‫‪$‬سَٻ ي ٽَى‪ #‬ډًاٵٺز ‪ٙ‬يٌ ي ٹَاٍ إز ‪َ٥‬ٵیه‪ َ​َ ،‬ٽياڇ ‪ 5‬ومبیىيٌ ىٍ ‪ًٍٙ‬ا‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ي ایه اُ ايڅیه دی‪ٚ‬ىُبىَبی ډب ثًى‪ .‬یپی اُ ٭چڄ كًاىص وٺيٌ ٍا‬ ‫َڈ ٭يڇ يػًى ‪ًٍٙ‬ای ډ‪ٚ‬شَٻ اٍيډیٍ‪ٕ ،‬چمبٓ‪ ،‬ډبٽً‪ ،‬ډیبوييآة‪ ،‬ٹَيٌ‬

‫ي‬

‫‪ٙ‬بَیهىّ ًٽَ ٽَىٌایڈ‪ٌ .‬ة َ​َكبڃ‪ ،‬ډًاٵٺز ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ آياٍ ٿان ثٍ وٺيٌ‬ ‫إياٍاوی ٽٍ اُ سَُان ا٭ِاڇ ‪ٙ‬يٌاوي‪،‬‬ ‫ثبُٿٍىوي ي اډىیز ‪ َُٙ‬ىٍ آٱبُ سًٕ‪ ٤‬ح‬ ‫أرډیه هًاَي ‪ٙ‬ي ي ىيڅز ډًاٵٺز ٽَىٌ إز ‪$‬اڅجشٍ ػبی سإٔٴ ثٖیبٍ ىاٍى‬ ‫ان دَىاهز و‪ٚ‬يٌ إز‪.#‬‬ ‫ٽٍ سبٽىًن ٽً ؽٽشَیه ٽمپی اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ثٍ آياٍ ٿ‬ ‫ثٮي اُ اوٺالة‪ٍ ،‬اىیً ي سچًیِیًن ډُبثبى ؽويیه ثبٍ اُ كِة ډب سٺب‪١‬ب ٽَى ٽٍ‬ ‫اډىیز ٕبُډبن ٍا كٶ‪ ٨‬ٽىیڈ ي ډب َمی‪ ٍٚ‬ثب ٽمبڃ ډیڄ‪ ،‬ایهٽبٍ ٍا ٽَىیڈ ي‬ ‫َىًُ َڈ ډیٽىیڈ‪ .‬یټ ډبٌ ي اويی دی٘‪ ،‬ثٮي اُ ډالٹبر ىيڇ ثب اډبڇ‪ ،‬ډٖئچٍ‬ ‫ٍاىیً ي سچًیِیًن ي ٹ‪ ٬٦‬ثَوبډٍَبی ٽَىی ي َمـىیه اهجبٍ سلَیټآډیِ ٍا‬ ‫َی سی اُ ‪َ٥‬ٳ ٍاىیً ي سچًیِیًن سَُان ثٍ ډُبثبى‬ ‫ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ‪ ،‬ىٍ وشیؼٍ أ‬ ‫آډي‪ .‬ډه ي ٽبٻ ٱىی ثچًٍیبن ثب آوُب ‪ٝ‬لجز ٽَىیڈ‪ .‬ثٍ َ​َكبڃ‪ ،‬وشیؼٍ ډظجز‬ ‫ه٘ ٽىىي ي ثٍ ٍاىیً ي‬ ‫ثًى ي ٹجًڃ ٽَىوي ٽٍ ثَوبډٍَبی ٽَىی ٍا ډؼيىاً ح‬ ‫سچًیِیًن ډُبثبى ي ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن ‪ ،‬سب كيی آُاىی ای ػُز‬ ‫سًڅیي ثَوبډٍَبی ډلچی ثيَىي ي ایهٽبٍ ياٹٮبً اوؼبڇ ‪ٙ‬ي‪ .‬يڅی ډؼيىاً ډيسی‬ ‫إز ٽٍ ٍاىیً ي سچًیِیًن ـ ‪ٙ‬بیي ىٍ وشیؼٍ ٍَىمًىَبیی ٽٍ ىاىٌ ډی‪ًٙ‬ى‬ ‫كمالر هًى ٍا ثٍ ډَىڇ ٽَى ي كِة ىډپَار ٽَىٕشبن آٱبُ ٽَىٌ إز ي‬ ‫ایه اڅجشٍ ثب ٕیبٕز يُا ٍر اډًٍ هبٍػٍ ٽٍ ومبیىيځبن ډب ٍا ثيين ا٭الڇ َیؾ‬ ‫ىڅیچی‪ ،‬ثٍ آن ػچٍٖ ډ‪ٚ‬پًٻ ٍاٌ وياى‪ ،‬س‪٦‬جیٸ ىاٍى‪ .‬كمچٍَبیی ٽٍ اهیَاً آٱبُ‬

‫‪197‬‬

‫ـ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ‬يٌ‪ ،‬سًاٵٸ ثیو‪٪‬یَ ډٖئًڅیه ٍا و‪ٚ‬بن ډیىَي ي اُ ایه و‪ َ٪‬ډب ثٖیبٍ ډزأ ٕٶیڈ‪.‬‬ ‫ؽٽشَیه و‪َ٪‬ی ٍا ثٍ‬

‫ډب َمی‪$ ٍٚ‬ایه‪ #‬اډپبن ٍا ىا‪ٙ‬شیڈ ‪ ،‬يڅی َیؾ يٹز ٽً‬

‫ٕبُډبن ٍاىیً ي سچًیِیًن ډُبثبى سلمیڄ وپَىیڈ ي ػبی سإٔٴ إز ٽٍ َمیه‬ ‫ٍاىیً ي سچًیِیًن ثٍ ایه سَسیت ىٍ سلَیٴ كٺبیٸ ي ىٍ سلَیټ اٵپبٍ ٭مًډی‬ ‫ٽً‪ ٘ٙ‬ډیٽىي‪".‬‬ ‫ٽٖبوی ٽٍ ایه ٕالكُب ٍا ىٍیبٵز ٽَىٌاوي ػِي ډَسؼ‪٬‬سَیه ي ډىٶًٍسَیه‬ ‫ٵئًىاڅُب ي ډبڅپبن ډى‪٦‬ٺٍ ٽَىٕشبن َٖشىي‪ .‬ایىُڈ ػِئی اُ سً‪٥‬ئٍایٖز ٽٍ ٭چیٍ‬ ‫ٍَجَی اوٺالة اوؼبڇ ځَٵشٍ‪ .‬آوُب َيٵ‪ٚ‬بن سىُب ي سىُب ‪ ،‬ىيٍٽَىن ٍَجَی اُ‬ ‫ډَىڇ ي سًىٌ َبٕز سب ثشًاوىي ٍيُی ثٍ إٓبوی ثٍ ٍَجَی اوٺالة ‪ٝ‬يډٍ ثِوىي‪.‬‬ ‫َيٳ ویَيَبی اٍسؼب٭ی ‪ ،‬ډ‪ٚ‬و‪ٞ‬بً ویَيَبی ډشَٹی إز‪ .‬وٖجزَبیی ٽٍ ثٍ‬ ‫ٕبُډبوُبی ډوشچٴ ٕیبٕی ٽٍ ىاٍای ٕبثٺٍ ىٍه‪ٚ‬بن ډجبٍُا‬ ‫ډیىَىي‪ ،‬ىٹیٺبً ڇؤ یي ایه َيٳ إز‪ .‬وشیؼٍ ایه َيٳ‬

‫ر َٖشىي‬ ‫یَیُب ؽیٖز؟‬ ‫ٿ‬

‫ویَيَبی اٍسؼب٭ی ٕٮی ىٍ ثيوبڇ ٽَىن ٕبُډبنَب ی ٕیبٕی ىاٍوي ي ٹ‪ٞ‬ي‬ ‫ىاٍوي اُ ایه ‪َ٥‬یٸ‪ ،‬ثٍ ایه ٕبُډبوُب څ‪٦‬مٍ ثِوىي ي‬

‫ؽ ين ٹيٍر ٍيیبٍيیی‬

‫څیٖی ي ػبًٕٕی‬ ‫ډٖشٺیڈ ثب ایه ٕبُډبوُب ٍا ىٍ هًى ومیثیىىي‪ ،‬ثٍ ‪ٙ‬یًٌَبی ح‬ ‫ٽٍ ىٍ ا‪ٝ‬ڄ ډلپًڇ إز ‪ ،‬ډشًٕڄ ډی‪ًٙ‬وي‪ .‬ایه‪ ًٍ٥‬ثٍ و‪ َ٪‬ډیَٕي ٽٍ‬ ‫ویَيَبیی هبٍع اُ اډپبوبر ىيڅز ي هبٍع اُ كی‪ ٍ٦‬ٹيٍر ىيڅز ٭مڄ ډیٽىىي‬ ‫ډزٕٶبوٍ ٍيُ ثٍ ٍيُ يا‪١‬قسَ ډی‪ًٙ‬ى‪ .‬ومًوٍ ىیڂَ ایه وً‪ ٫‬ٽبٍَب هَيع‬ ‫ي أ‬ ‫ډوبڅٴ ٹبوًن ي ا‪ًٝ‬ڃ ي ډجبوی اوٺالة‪ ،‬دَٖ آیزاهلل ډىش‪َ٪‬ی إز ٽٍ ىٍ ياٹ‪٬‬‬ ‫ثب ایه ٭مڄ‪ ،‬سمبڇ ویَيَبی اوٺالثی ي ىيڅز اوٺالثی ٍا ثٍ ډٖوٌَ ځَٵز ي و‪ٚ‬بن‬ ‫ىاى ىٍ ىاهڄ آوـٍ ٽٍ ډب ٍَجَی اوٺالة ډیوبډیڈ‪ ،‬ویَيَبی ٕیبٌ ي ډبػَاػً یی‬

‫‪198‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َٖشىي ٽٍ ٹبىٍوي َ​َ ان‪ ،‬اوٺالة ٍا ثٍ ػبیی ثپ‪ٚ‬بوىي ٽٍ ٵبػٮٍ ة ٌ ثبٍ آيٍى‪.‬‬ ‫ٿ ثیهاڅمچچی سَُان ثب كمبیز ىیڂَان‪،‬‬ ‫يٹشی ٽٍ ٽٖی ٹبىٍ إز ىٍ ٵَيى اٌ‬ ‫ؽوبن ٭مچی ٍا اوؼبڇ ىَي‪ ،‬ثٍ ‪َ٥‬یٸ ايڅی هًاَي سًاوٖز ىٍ َ​َ وٺ‪ ٍ٦‬ایَان‪،‬‬ ‫٭چیٍ َ​َ ویَيی اوٺالثی‪ ،‬٭مچی ډبػَاػًیبوٍ اوؼبڇ ىَي ٽٍ وشیؼٍاٗ ډمپه‬ ‫یَی ي ثَهًٍى ډٖچلبوٍ ي كشی ٵبػٮٍ ثب‪ٙ‬ي‪".‬‬ ‫إز ىٍٿ‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ت‪ ٝ‬ع‪ٛٙ‬اٖ اعتشاض ت‪ ٝ‬اخثاس سادی‪ ٚ ٛ‬تّ‪ٛ‬یضی‪ٖٛ‬‬

‫حضب دٔىشات وشدستاٖ دع‪ٛ‬ت ت‪ ٝ‬سا‪ ٜ‬جیٕایی وشد‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/4/20‬‬

‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ٍَ ،‬جَ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬اهجبٍ ٍاىیً ي‬ ‫سچًیِیًن ىٍ ډًٍى ٽَىٕشبن‬

‫ٍا ډٲَ‪١‬بوٍ ي سلَیټآډیِ هًاوي ي آن ٍا‬

‫يٕیچٍای ثَای ثَ​َڈُىن ٍياث‪ ٤‬ثیه ډَىڇ ٽَىٕشبن ي كپًډز ډَٽِی هًاوي ‪.‬‬ ‫يی ا‪١‬بٵٍ ٽَى َهٿاډی ٽٍ اُ یټ ‪َ٥‬ٳ ثٍ ډب ډی ٿيیىي ثیب ییي ثَای اډىیز‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍ ډٌاٽٌَ ٽىیڈ ي اُ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ ثٍ ډب كمچٍ ډیٽىىي ‪ ،‬ثٍ و‪ َ٪‬ډیٍٕي ٽٍ‬ ‫ه٘ اهجبٍ‬ ‫٭يٌای یب ٭ًاډچی ومیهًاَىي ثیه ډب ي ىيڅز ي ٕٮی ىٕزځب َُبی ح‬ ‫ثَ ٭چیٍ ډب ایه إز ٽٍ ثٍ ایه ٍياث‪ ٤‬څ‪٦‬مٍ ثِوىي‪ .‬يی ا‪١‬بٵٍ ٽَى ثٍ ډى‪ًٍ٪‬‬ ‫ا٭شَا‪ ٟ‬ثٍ ایه ٱَ‪ٟ‬يٍُیُب ي َمـىیه سؼبيُ ثٍ كَیڈ آُاىیَب‪ ،‬اډَيُ ىٍ‬ ‫ٗ‪.‬‬ ‫ٽچیٍ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن‪ ،‬ا٭ش‪ٞ‬بثبر ي س‪٪‬بَ​َار َٕإَی ثَځِاٍ هًاَي ى‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪199‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دس اعتشاض ت‪ ٝ‬اخثاس سادی‪ ٚ ٛ‬تّ‪ٛ‬یضی‪ٖٛ‬‬

‫تظا‪ٞ‬شات وشدستاٖ آساْ تشٌضاس ضذ‬ ‫آی‪ٙ‬ذياٖ‬ ‫‪1358/4/21‬‬

‫ىیَيُ ثٍ ځٶشٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬ثی٘ اُ ‪30‬‬ ‫یمب یی ُىوي ي ډٲبٌُ َب ي اىاٍار‬ ‫َِاٍ وٶَ ىٍ ډُبثبى ‪ ،‬ىٕز ثٍ س‪٪‬بَ​َار ي ٍاٌ ح‬ ‫‪ .‬ٹبٕمچً ‪َ ،‬مـىیه ىٍ ډًٍى ٭يڇ‬

‫ایه ‪ٌ َُٙ‬ة َمیه ډىبٕجز‪ ،‬سٮ‪٦‬یڄ ثًى‬

‫‪َٙ‬ٽز ثَهی اُ ځَيَُبی ٕیبٕی ىٍ ایه س‪٪‬بَ​َار ثٍ ىڅیڄ‬

‫ځٔسَى ٌ ي‬

‫ػبډ‪٬‬وجًىن َيٳ ي ثَوبډٍ س‪٪‬بَ​َار ځٶز‪:‬‬

‫"ایه ٭يٌ ځَيَُبی ٽً‬

‫َٖشىي ٽٍ ایه ا٭شَا‪ٍ ٟ‬ا َڈ ثٍ ډب ىا‪ٙ‬شىي‬

‫‪ ،‬يڅی ثَوبډٍ َ​َ س‪٪‬بَ​َار ي‬

‫ؽٽی‬

‫ٍاٌ حیمبیی ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬یټ یب ىي َيٳ ثَځِاٍ ډی‪ًٙ‬ى ي سمبڇ هًإشٍَب ٍا‬ ‫یمب یی ډىٮپٔ ٽَى‪ .‬س‪٪‬بَ​َار اډَيُ ‪$‬ىیَيُ‪َٝ #‬ٵبً ثٍ‬ ‫ومی‪ًٙ‬ى ىٍ یټ ٍاٌ ح‬ ‫ډى‪ ًٍ٪‬ا٭شَا‪ ٟ‬ثٍ ىٍيٯدَىاُیُبی ٍاىیً ي سچًیِیًن ثًىٌ إز ي ‪٥‬جیٮشبً ثَای‬ ‫یمب یی ي س‪٪‬بَ​َار‬ ‫اوؼبڇ ىیڂَ هًإشُبیمبن اځَ الُڇ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثبَُڈ ىٕز ثٍ ٍاٌ ح‬ ‫هًاَیڈ ُى‪".‬‬ ‫ثٍ ٿُاٍٗ هجَوڂبٍان آیىي ٿان ىٍ ‪َ​َُٙ‬بی ثبوٍ‪ ،‬دیَاو‪ ،َُٚ‬ا‪ٙ‬ىًیٍ ي ىیڂَ‬ ‫‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن‪ ،‬ایه س‪٪‬بَ​َار ‪ًٍٝ‬ر ځَٵز ٽٍ ىٍ آوُب َِاٍان سه اُ‬ ‫ٕبٽىبن ٍيٕشبَبی ا‪ٍ٣‬اٳ ویِ ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شىي ‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪200‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫خثشٌضاسی س‪ٚ‬یتش ص‪ :‬لاسّٕ‪ ٛ‬آٔاد‪ٔ ٜ‬زاوش‪ ٜ‬تا د‪ِٚ‬ت است‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/6/3‬‬

‫‪ٝ‬يای ػمًٍُی إالډی ایَان ‪ ،‬ىی‪ٚ‬ت اُ ٹًڃ هجَځِاٍی ٍيیشَُ ا٭الڇ ٽَى‬ ‫ٽٍ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىثیَٽڄ كِة ډىلچٍ ىډپَار ٽَىٕشبن ٽٍ ىٍ‬ ‫ډلڄ وبډٮچًډی ٌة َٕ ډیثَى‪ ،‬ثٍ هجَځِاٍی ٍيیشَُ ځٶشٍ إز آډبىٌ إز ثب‬ ‫ىيڅز ػمًٍُی إالډی ډٌاٽٌَ ٽىي‪ .‬اُ ًٕی ىیڂَ ډىبث‪ ٬‬ډ‪٦‬چ‪ ٬‬ٽٌَى‪ ،‬ىی‪ٚ‬ت‬ ‫ة ىوجبڃ سٖچیڈ وبډٍای اُ ‪َ٥‬ٳ ٍؤٕبی ایڄ ‪ٙ‬پبٻ ي‬ ‫ىٍ سَُان ا٭الڇ ٽَىوي ٌ‬ ‫َ​َٽی ثٍ إشبوياٍ آًٍثبیؼبن ٱَثی‪ ،‬إشبوياٍ ‪٥‬ی دیبډی اُ ‪ًٍٙ‬ای ‪ َُٙ‬ډُبثبى‬ ‫هًإشٍ إز ٽٍ َیأسی ثَای ډٌاٽٌَ ىٍ ډًٍى ولًٌ ثبُ ٿ‪ٙ‬ز اٍس٘ ثٍ ډُبثبى‬ ‫ي كڄ ډٖبڅمزآډیِ ډٖئچٍ ٽَىٕشبن‪ ،‬ثٍ اٍيډیٍ ثَيى ي َمـىیه ا‪٥‬ال‪ ٫‬كب‪ٝ‬ڄ‬ ‫‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ َیأسی ویِ اُ ‪َ٥‬ٳ ‪ًٍٙ‬ای اوٺالة ‪ َُٙ‬ډُبثبى ثٍ اٍيډیٍ ٍٵشٍ‬ ‫إز‪ ،‬يڅی اُ وشبیغ ډٌاٽَار ا‪٥‬ال٭ی ىٍ ىٕز ویٔر‪.‬‬ ‫اُ ًٕی ىیڂَ هجَځِاٍی ٵَاوٍٖ اُ‬

‫سَُان ځِاٍٗ ىاى‪" :‬ډىبث‪ ٬‬ډ‪٦‬چ‪٬‬‬

‫ٽَىَبی ډٺیڈ ډَٽِ ا٭الڇ ٽَىوي سمبَٓب یی ثَای آډبىٌٕبهشه ُډیىٍ ثَای‬ ‫اوؼبڇ ځٶشڂًَبی ډٖشٺیڈ ډیبن ىيڅز ي ډٺبڇَبی ٽَى ‪ ،‬ثَای ٭بىیٽَىن اي‪١‬ب‪٫‬‬ ‫ىٍ ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه ایَان اوؼبڇ ځَٵشٍ إز‪َ ".‬میه ډىبث‪ ٬‬اٵِيىوي‪ :‬اځَ ایه‬ ‫سمبَٓب ثٍ وشیؼٍ ثَٕي‪ ،‬اكشمبالً ځٶشڂًَبی ٍٕمی ٌة ُيىی آٱبُ هًاٌ ى ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ىٍ سمبٓ ٽیُبن ثب ډٺبډُبی ډٖئًڃ ىيڅشی‪ ،‬اُ ایه ػَیبن ا‪ُ٩‬بٍ ثیا‪٥‬ال٭ی‬ ‫‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫‪201‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬دس ٔیتیٗي صذ‪ٞ‬ضاس ٘فشی دٔىشات‪ٟ‬ا‪:‬‬

‫ٔا ت‪ ٝ‬پیاْ أاْ "ِثیه" ٌفت‪ٝ‬ایٓ‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/8/29‬‬

‫ٍىیي ي‬ ‫ٍأٓ ٕب٭ز ‪ 3‬ثٮياُ‪ َُ٩‬ثب َٕيى ٍٕمی ٽَىٕشبن ‪ ،‬ډَإڈ آٱبُ ٿ‬ ‫ثٮي اُ آن یټ ىٹیٺٍ ثٍ یبى ي اكشَاڇ ‪ُٙ‬يا ‪ٕ ،‬پًر ا٭الڇ ‪ٙ‬ي ‪ .‬آنٿاٌ ىٽشَ‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ ډیبن اثَاُ‬ ‫‪ٙ‬ز ډیپَيٵًن ٹَاٍ ځَٵز ي ٕوىبن ډ‪َٚ‬يكی ثٍ‬ ‫اكٖبٕبر ثیٕبثٺٍ ډَىڇ ‪ ،‬ح‬ ‫ُثبن ٽَىی ایَاى ٽَى ‪ .‬يی ځٶز‪" :‬هًاَ​َان ي ثَاىٍان ٭ِیِ ! ډچز ٭ِیِ! ډَىڇ‬ ‫ٹَُډبن ي ٹَُډبندَيٍ ډُبثبى! هًى ٍا هیچی هً‪ٙ‬جوز ډیىاوڈ ٽٍ دٔ اُ ؽوي‬ ‫ډبٌ ىٍ اػشمب‪ ٫‬دَ‪ ًٍٙ‬ي ىٍ ډیبن ‪ٙ‬مب َٖشڈ ي ىٍ ډًٍى ٽَىٕشبن ثب َڈ‬ ‫آ ثٍ سمبڇ‬ ‫‪ٝ‬لجز ډیٽىیڈ‪ .‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ‪ ،‬ثٮي اُ اىای اكشَاڇ ي ٓح‬ ‫ان ثٍِ ٿ ٽَى ي ُكمشپ‪ٚ‬بن‬ ‫‪ُٙ‬يای ٍاٌ آُاىی ٽَىٕشبن ي ایَان ‪ ،‬دی‪ٚ‬مَ ٿ‬ ‫ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه ځٶز‪" :‬اُ ٽچیٍ ُوبن ‪ ،‬ىاو٘آډًُان ي ػًاوبن ویِ س‪ٚ‬پَ‬ ‫ډیٽىڈ ٽٍ ډب ٍا ىٍ ایه ډجبٌٍُ ثٍِ ٿ‪ٝ ،‬میمبوٍ یبٍی ٽَىوي‪َ .‬مـىیه اُ ٽچیٍ‬ ‫ٍي‪ٙ‬ىٶپَان ىویب ٽٍ ىٍ سمبڇ ‪َٙ‬ای‪ٕ ٤‬وز‬

‫‪ ،‬ثب كَٳ ي وً‪ٙ‬شٍ اُ ډجبٌٍُ‬

‫كٸ‪٥‬چجبوٍ ډب كمبیز ٽَى ٌاوي س‪ٚ‬پَ ډیٽىڈ‪ .‬اډَيُ ډب ایىؼب ػم‪ٙ ٬‬يٌایڈ سب‬ ‫ٿییڈ ٻٌ‬ ‫یټ ثبٍ ىیڂَ ثٍ ٍَجَ اوٺالة إالډی ایَان ٕالڇ ٽَىٌ ي ثٍ ای‪ٚ‬بن ةي‬ ‫دیبڇ ای‪ٚ‬بن ٍا ‪ٙ‬ىیيٌ ي ثٍ آن څجیټ ځٶشٍایڈ ي ډب كب‪َ١‬یڈ سمبڇ اډپبوبر هًى ٍا‬ ‫ثٍ ٽبٍ ثڂیَیڈ سب ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ىٍ ٽَىٕشبن َ​َؿٍ ُيىسَ سمبڇ ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬اڅجشٍ‬

‫‪202‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٍ ایه ػَیبن ثٍ ځٶشٍ اډبڇ همیىی ‪ ،‬ثيهًاَبوی يػًى ىا‪ٙ‬شىي ٽٍ ومیهًإشىي‬ ‫ٿی ایؼبى ‪ًٙ‬ى ي ډب اُ ای‪ٚ‬بن ډیهًاَیڈ ٽٍ ایه ٹجیڄ‬ ‫ایه اسلبى ي َمجٖز‬ ‫ثيهًاَبن ٌة ‪ٙ‬ير ډؼبُار ‪ًٙ‬وي ‪َ .‬يٳ ډب اُ ډجبٌٍُ‪ ،‬ىډپَإی ثَای ایَان ي‬ ‫هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ایَان ثًىٌ ي َڈاٽىًن ویِ ایه ‪ٙ‬ٮبٍ ډبٕز‬

‫‪ .‬اُ‬

‫ًٕی ىیڂَ َڈاٽىًن ثَای ٍَجَ اوٺالة ي هچٸَبی ایَان ي ىيٕشبن ډب ٍي‪ٙ‬ه‬ ‫‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ ډب وٍ سىُب سؼِیٍ‪٥‬چت ویٖشیڈ ‪ ،‬ثچپٍ ثب اډذَیبڅیٖڈ ي ‪ ٍٝ‬یيویٖڈ‬ ‫ویِ َمپبٍی ويا‪ٙ‬شٍایڈ ‪ ،‬ثچپٍ ػِي هچٸَبی يٵبىاٍ ثٍ ایَان َٖشیڈ ي ثوب‬

‫‪ٍ٣‬‬

‫هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن ایَان ي ىډپَإی ثَای َٕإَ ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ‪ ،‬سٶهٿ‬ ‫ٌة ىٕز ځَٵشٍایڈ ي اډیي ډب ایه ا ٕز ٽٍ سمبڇ ډَىڇ ایَان ىٍ ٽىبٍ َڈ ډظڄ‬ ‫ٍيَُبی ٹجڄ ي ثٮي اُ اوٺالة‪ ،‬ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ آُاىی ي إشٺالڃ ایَان ثپً‪ٙ‬ىي‪.‬‬ ‫یش‪ٚ‬صی عمُ‬ ‫ج‬ ‫ٹبٕمچً ىٍ ٹٖمز ىیڂَی اُ ٕوىبن هًى ځٶز ‪ ،‬٭ٺڄ ي ٽیبٕز ي ٵُڈ ي‬ ‫یَيُ ‪ٙ‬ي ٌ إز ‪ ،‬ډب ٽٍ ثب ٭ٺڄ ٕچیڈ‬ ‫‪ٙ‬ٮًٍ إز ٽٍ ىٍ ډٖیَ ډجبٌٍُ ډب ح‬ ‫آډيٌایڈ‪ ،‬آډبىٌایڈ َڈ ثَای آس٘ثٔ ي َڈ ثَای ډٌاٽٌَ‪َ ،‬مـىیه ډیهًاَیڈ‬ ‫ډظڄ یټ كِة ٕیبٕی ډٔئيڃ ي یټ كِة ٽٍ ایه ډَىڇ ثٍ آن ا٭شمبى ىاٍوي‬ ‫ي اُ ٽبٍَبی آن هب ‪ٍ٣‬ػم‪٬‬اوي ‪ ،‬ثب ډٺبډبر ىيڅز ثٍ ‪ٝ‬لجز ثى‪ٚ‬یىیڈ ي ا٭شٺبى‬ ‫ىاٍیڈ ي ډیهًاَیڈ ٽٍ ایه ډٌاٽٌَ ىٍ ؽَبٍؽية ٍإشی ي ا٭شمبى ثٍ َميیڂَ‬ ‫اوؼبڇ ٿیَى ي ثيهًاَبن ویِ ىٍ ایه ډیبن اُ َ​َ وبكیٍ ي ىٍ َ​َ ډٺبډی ٽٍ‬ ‫ثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬ثب ٹيٍر ډچز َٕٽًة ‪ًٙ‬وي ي ډه ډی ٿيیڈ ٽٍ ثبیي اةایه ٹجیڄ اٵَاى‬ ‫ٽٍ ثوب‪ ٍ٣‬ډىبٵ‪ ٬‬هًى ومیهًاَىي ‪ٝ‬چق ي ‪ٝ‬ٶب ةٌ يػًى آیي ‪ ،‬ډجبٌٍُ ٽَى ي‬

‫‪203‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ة يػًى آډيٌ ي یب یټ‬ ‫اػبٌُ وياى ٽٍ یټثبٍ ىیڂَ ىیپشبسًٍی ىٍ ایه ډمچپز ٌ‬ ‫‪،‬‬

‫ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ىیڂَ اسٶبٷ اٵشي ‪ .‬ډب اځَ ثب َڈ اسٶبٷو‪ َ٪‬ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‬ ‫آنيٹز إز ٽٍ ډیسًاویڈ سمبڇی آوـٍ ٍا ٽٍ ٌةىٕز آيٍىٌایڈ‪ ،‬كٶ‪ ٨‬ٽىیڈ‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫دوتش لاسّٕ‪ :ٛ‬حاضشیٓ سش ٔیض ٔزاوش‪ ٜ‬ت‪ٙ‬طی‪ٙ‬یٓ‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/8/30‬‬

‫ډُبثبى‪ ،‬هجَوڂبٍ ا٭ِاډی ٽیُبن ـ ډیشیهٿ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ٕ ،‬ب٭ز‬ ‫‪ 3‬ثٮياُ‪ َُ٩‬ىیَيُ ىٍ إشبىیًڇ يٍُ‪ٙ‬ی ډُبثبى ثَځِاٍ ‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ایه ډَإڈ ٽٍ‬ ‫ځَيَُبی ډوشچٴ ډَىڇ ډُبثبى ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شىي‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ‪٥ ،‬ی ٕوىبوی ځٶز‪:‬‬

‫‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫"هًاَ​َان ي ثَاىٍان ٭ِیِ ي‬

‫َم‪َُٚ‬یبن ي ډچز ٹَُډبندَيٍ ٽَى ! ایىټ هًى ٍا ثٖیبٍ هً‪ٙ‬جوز ډیىاوڈ ٽٍ‬ ‫ثٮي اُ ؽوي ډبٌ ىٍ ډُبثبى ٭ِیِ ثب َڈ ىٍثبٌٍ ىٍ ٿیَیُبی ٽَىٕشبن ‪ٝ‬لجز‬ ‫ٽىیڈ‪ .‬ثٍ ډه اػبٌُ ىَیي ٹجڄ اُ ا‪ٙ‬بٌٍ ثٍ ډً‪١‬ٮبر ډوشچٴ‪ ،‬ثَ ‪ُٙ‬یيان ٍاٌ‬ ‫آُاىی ٽَىٕشبن ایَان ي ایَان ٕالڇ ٽىڈ‪ " .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ ،‬دٔ اُ س‪ٚ‬پَ اُ‬ ‫ډَىڇ ځٶز‪" :‬اډَيُ ډب ىٍ ایىؼب ػم‪ٙ ٬‬يٌایڈ ٽٍ یټثبٍ ىیڂَ ٕالڇ ډب ثٍ ٍَجَ‬ ‫٭بڅیٹيٍ اوٺالة إالډی ایَان ثَٕي ‪ ،‬ډب ىٍ ایه ػب ػم‪ٙ ٬‬يیڈ ٽٍ ثٍ اډبڇ‬ ‫ٿيییڈ دیبڇ اي ٍا ىٍیبٵز ٽَىیڈ ي ثٍ دیبڇ ای‪ٚ‬بن څجیټ ډی‬ ‫همیىی ة‬

‫ٿيییڈ‪.‬‬

‫كب‪َ١‬یڈ سمبڇ ٹيٍر هًى ٍا ثٍ ٽبٍ ةٿیَیڈ سب ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ‬

‫ثٍ‬

‫ثَٓ‪ .‬اډبڇ همیىی ىٍ دیبډ‪ٚ‬بن ډی ٿيیىي ایه ثيهًاَبن ثًىوي ؿىیه‬ ‫اسمبڇ ى‬ ‫ي‪١‬ٮی ٍا دی٘ آيٍىوي ٽٍ ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ثپىىي ‪ ،‬سمبڇ ډَىڇ ٽَى ثب َڈ ي یټ ‪ٝ‬يا‬

‫‪204‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اُ اډبڇ همیىی ډیهًاَىي ىٍ ثَاثَ‬

‫‪ ،‬ایه‬

‫ؽ‪ٙ‬ڈ سمبڇ هچٸ ٽَى ي ایَاویبن‬

‫ثيهًاَبن ٍا ډؼبُار ثپىىي ‪ ،‬ډب و‪َ٪‬ډبن وٖجز ثٍ اوٺالة َٕإَی ایَان‬ ‫٭ً‪ ٟ‬و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬ډب َيٵمبن اُ ػهٿ ‪ ،‬ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای‬ ‫ٽَىٕشبن ثًىٌ ي كبال َڈ ایه َيٳ ‪ٙ ،‬ٮبٍ ډبٕز ي ؽانوـٍ اډبڇ همیىی ىٍ‬ ‫دیبڇ هًى‪ٙ‬بن ویِ ډیٵَډبیىي ‪ ،‬هًىډوشبٍی ثَای ایه ډچز ٽٍ ثٍ آوُب ‪٩‬چڈ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی هًى ٍا‬ ‫ي ٕبڅُبی ٕبڃ إز ثَای آن ډجبٌٍُ ډیٽىىي ‪ ،‬ثب سمبڇ يػًى ح‬ ‫اُ اډبڇ ٽٍ ثَ ٭چیٍ اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ډجبٌٍُ ډیٽىىي‬

‫‪ ،‬ا٭الڇ ډیٽىیڈ‪.‬‬

‫اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ‪ ،‬ى‪ٙ‬مه ‪ٙ‬مبٌٍ ‪ 1‬ایَان ٍا ډلپًڇ ډیٽىیڈ‪ .‬هًاَ​َان ي‬ ‫ثَاىاٍن ٭ِیِ ! اډَيُ ىٍ ایىؼب ػم‪ٙ ٬‬يیڈ ٽٍ ٕیبٕز ایَان ٍا ىٍثبٌٍ‬ ‫اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ٽٍ ومیهًاَي ‪ٙ‬بٌ ػالى ٍ ا ثٍ ایَان دٔ ثيَي ‪ٍ ،‬ي‪ٙ‬ه ٽَىٌ‬ ‫ي ایه ٕیبٕز اډذَیبڅیٖشی ٍا ډلپًڇ ٽىیڈ ‪ .‬ډب آٍُي ىاٍیڈ یپجبٍ ىیڂَ سمبڇ‬ ‫اٍؿٍ ډظڄ ٍيَُبی ايڃ اوٺالة ایَان ‪ ،‬ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ‬ ‫ډَىڇ ایَان‪ ،‬یپيڃ ي یټح‬ ‫سمبڇ ایَان ‪ ،‬ىٍ ډٺبثڄ اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ثب َڈ دی٘ ثَيوي‪ .‬ډب ىٍ ایىؼب ثب َڈ‬ ‫ٿاٌ ىيڅشی ‪ ،‬ا‪ٙ‬وب‪ٝ‬ی َٖشىي ٽٍ ډلی‪ٕ ٤‬بڅڈ‬ ‫ػم‪ٙ ٬‬يٌایڈ سب ا٭الڇ ٽىیڈ ىٍ ىٕز‬ ‫ډٌاٽٌَ ٍا آڅًىٌ ډیٽىىي‪ ،‬اډب ایىؼب ا٭الڇ ډیٽىیڈ َيٳ ډب اُ ػهٿ‪ ،‬ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی‬ ‫ٱبڅت ي ډٲچًة ویٖز ‪َ .‬مٍ ثب َڈ ثَاىٍ َٖشیڈ ‪ ،‬اُ اډَيُ ثبیي ثپً‪ٙ‬یڈ ثَای‬ ‫یَيُی ای ثٍ‬ ‫ایَانی آُاى ي آثبى ي ثَای هً‪ٙ‬جوشی ډچشمبن ٽً‪ٙ‬ب ثب‪ٙ‬یڈ ‪ ،‬اځَ ح‬ ‫ىوجبڃ َٖز ٽٍ َٖز ‪ ،‬ډَىڇ ایَان َڈ‬

‫یَيُ َٖشىي ي ایه َٕثچىيی ي‬ ‫ح‬

‫یَيُی ثَای اوٺالة ایَان ډیثب‪ٙ‬ي ‪ .‬ثبیي ځٶز ٽٍ ٭ٺڄ ي ٕیبٕز‬ ‫ح‬

‫ي سٶبَڈ‬

‫اٻ ‪ ،‬آډبىٌ آس٘ثٔ‬ ‫یَيُ ‪ٙ‬يٌ ‪ .‬ډب ډظڄ َمی‪ ٍٚ‬ثب ىڃ ح‬ ‫إز ٽٍ ثَ ه‪ًٞ‬ډز ح‬ ‫ي ډٌاٽٌَ َٖشیڈ‪ .‬ډچز ثبیي ىٍ ؽَبٍؽية ٍإشی ي ا٭شمبى ‪ ،‬ایه ‪ٝ‬ياَب ٍا ٽٍ‬

‫‪205‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫يٗ ي ‪َ٥‬ٵی ٽٍ َٖز ي ىٍ‬ ‫ٿيَب اىاډٍ یبثي ‪ ،‬كبڃ ىٍ َ​َ ٿ ٌ‬ ‫ومیهًاَىي ایه ځٶز‬ ‫َ​َ ډٺبډیٽٍ َٖز ‪ ،‬ثب ٹيٍر َٕٽًة ٽىىي ي وجبیي ثٍ ٭يٌای ٽٍ ډیهًاَىي‬ ‫ىیپشبسًٍی ایؼبى ٽىىي ي ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ایؼبى ومبیىي ‪ ،‬اػبٌُ ٵٮبڅیز ىاى‪.‬‬ ‫ډَىڇ ي ځَيَُبی ٕیبٕی ‪ ،‬ومیهًاَىي ىٍ ٽَىٕشبن ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی اىاډٍ‬ ‫یبثي‪ ،‬يڅی ایه ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ٍا ثٍ ډَىڇ ٽَى سلمیڄ ٽَىوي‪ .‬كبال ٽٍ ٍاٌ‬ ‫آ‪ٙ‬شی ‪ٍ ،‬اٌ ؽ إٌٍبُی ٕیبٕی َمًاٍ ‪ٙ‬يٌ‬

‫‪ ،‬اډپبن ىاٍى اُ ٍاٌ ډٌاٽٌَ ‪،‬‬

‫ٿیَیڈ ي ا٭الڇ ډیٽىیڈ ي ىيٕز ىاٍیڈ ٽٍ آ‪ٙ‬شی ٽىیڈ ي ډب‬ ‫هًىډوشبٍی ة‬ ‫ىيٕز ي هًاَبن ثَاىٍی َٖشیڈ ي ىيٕز ىاٍیڈ ىٍ ٕبیٍ ػمًٍُی إالډی ثب‬ ‫َڈ ډظڄ ثَاىٍ ُوي ٿی ٽىیڈ ي ایه ؿیِی ویٖز ٽٍ ډب االن ثوًاَیڈ ‪ ،‬ثچپٍ ىٍ‬ ‫سمبڇ ‪ً٥$‬ڃ‪ #‬سبٍین ‪ ،‬ډچز ٽَى هًاَبن ثَاىٍی ي ثَاثَی ثًىٌ إز ‪ُ .‬یَا ډچز‬ ‫ډب ډچشی ډٖچمبن إز‪ ،‬ډب ډیهًاَیڈ َیأر كٖهویز ٽٍ اُ اډبڇ ىٕشًٍ‬ ‫ٍٿٍىى ‪ .‬اځَ ىيڅز یټ ٹيڇ ثَای‬ ‫ځَٵشٍ إز‪َ​َ ،‬ؿٍ ُيىسَ ثٍ ٽَىٕشبن ة‬ ‫ډٌاٽٌَ ثَىاٍى‪ ،‬ډب ىي ٹيڇ ثَډیىاٍیڈ‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ځٶز‪:‬‬

‫"كب‪َ١‬یڈ َٕ ډیِ ډٌاٽٌَ ثى‪ٚ‬یىیڈ ي ن ځٌ اٍیڈ‬

‫ٍيَی ‪ ،‬٭چیٍ ډَىڇ ٽَى اٹياڇ ٽىىي ‪ .‬كِة ىډپَار‬ ‫ٍان ي ٍٕبوٍَبی ٿ‬ ‫سً‪٥‬ئٍٿ‬ ‫ٽَىٕشبن سب ٍٕیين ثٍ كٸ هًىډوشبٍی ي إشٺَاٍ ىډپَإی ىٍ ایَان ډٺبيڇ‬ ‫هًاَي ثًى‪ ،‬ډب اُ سمبډی ځَيَُبی ٕیبٕی ي ‪$‬ویَيَبی‪ #‬اػشمب٭ی ډیهًاَیڈ ٽٍ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ٽىىي ‪".‬‬ ‫اُ ډچز ٽَى ح‬ ‫ایبن ایه اػشمب‪ ، ٫‬ٹ‪٦‬ٮىبډٍای ىٍ َٶز ډبىٌ ٹَائز ‪ٙ‬ي ي ثٍ س‪ًٞ‬یت‬ ‫ىٍ ح‬ ‫ډَىڇ ډُبثبى ٍٕیي ‪ .‬ىٍ ایه ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ‪١ ،‬مه إشٺجبڃ اُ دیبڇ سبٍیوی ٍيُ‬

‫‪26‬‬

‫‪ٙ‬شیجبوی ي ثَ ٍٵ‪٬‬‬ ‫آثبنډبٌ اډبڇ همیىی ‪ ،‬اُ ډً‪ٍَ ٬١‬جَ اوٺالة إالډی ایَان ح‬

‫‪206‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕشڈ ډچی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬ٵَ​َهٿی ي ٕیبٕی اُ ډچز ٽَى ر أ ٽیي ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ىٍ‬ ‫ٹٖمشی اُ ٹ‪٦‬ٮىبډٍ آډيٌ إز‪ٝ" :‬میمبوٍ اُ ٍَجَ اوٺالة ډیهًاَیڈ ثب ٹجًڃ‬ ‫هًإز ا‪ٝ‬چی هچٸ ٽَى ‪ ،‬یٮىی هًىډوشبٍی ‪ ،‬ىٍ ؽَبٍ ؽية سمبډیز اٍ‪١‬ی‬ ‫ایَان‪ ،‬یټثبٍ ىیڂَ ٭الٹٍ هًى ٍا ثٍ ٍٵ‪ ٬‬وبثَاثَیُبی ډًػًى ىٍ ػبډٮٍای ٽٍ‬ ‫ډیَاص ٍّیڈ ٵبٕي ځٌ‪ٙ‬شٍ إز‪ ،‬ثٍ ػُبویبن ا٭الڇ ىاٍوي‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫٘ظشات دوتش لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫دستاس‪ٔ ٜ‬زاوشات صّح ‪ ٚ‬خ‪ٛ‬دٔختاسی دس وشدستاٖ‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/9/5‬‬

‫سً‪١‬یلی ىٍثبٌٍ ایه ډ‪ٞ‬بكجٍ‬ ‫آوـٍ ىٍ ُیَ ډیهًاویي ‪ ،‬ځٶشڂًیی إز ٽٍ إمب٭یڄ ػم‪ٚ‬یيی‬

‫‪ ،‬هجَوڂبٍ‬

‫ا٭ِاډی "ا‪٥‬ال٭بر"‪ٕ ،‬ب٭ز ‪ٝ 9‬جق ٍيُ ‪ٙ‬ىجٍ ‪ًٕ ،‬ڇ آًٍډبٌ ‪ ،‬ثمير ‪ 90‬ىٹیٺٍ‬ ‫ثب ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ یپی اُ ډىبُڃ ډُبثبى اوؼبڇ ىاىٌ إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ىٽشَ ٹبٕمچً ډه ىٍ ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ثَای ډ‪ٞ‬بكجٍ دی٘ ‪ٙ‬مب آډيڇ ٽٍ‬ ‫ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ىٍ وٺ‪ ٍ٦‬٭‪٦‬ٴ ٹَاٍ ځَٵشٍ ي اٵپبٍ ٭مًډی ي ة ٌ ‪ًٍ٥‬ٽچی‬ ‫ٿاٌ ډیٻنوي ‪ًٕ .‬ډیه ىيٍ اُ‬ ‫ػبډٮٍ اوٺالثی ایَان‪ ،‬ثٍ ایه ډٖئچٍ ثب ىیي هب‪ٝ‬ی ن‬ ‫سال‪ُٙ‬بی َیأر يیٌْ‪ ،‬ثب ك‪ ًٍ٢‬ؽوي ٕب٭شٍ ‪ٙ‬مب ىٍ ػم‪ ٬‬آوبن‪ ،‬كپبیز اُ ایه‬ ‫ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ثَهالٳ ثٮ‪٢‬ی ‪ٙ‬بیٮبر ‪ ،‬ىي ‪َ٥‬ٳ ډٌاٽٌَ ثب اكٖبٓ ډٔ ئً څیز‬

‫‪207‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽبډڄ‪ ،‬ثَای ایؼبى سٶبَڈ سالٗ ىاٍوي‪ .‬ډه اُ ‪ٙ‬مب ډیهًاَڈ ثب سًػٍ ثٍ سمبڇ‬ ‫ػًاوت‪ ،‬و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍثبٌٍ ایه اٹياډبر ي ٌة ‪ًٍ٥‬ٽچی ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ‪َٙ‬ف‬ ‫ىَیي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ٹجڄ اُ ایه ىٍٿیَیُب َڈ يػًى ىا‪ٙ‬ز ‪ ،‬یٮىی‬ ‫ص ي ٵٮبڅی ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬اوش‪٪‬بٍ‪ٙ‬بن‬ ‫یَيُی اوٺالة وٺ٘ ډإ ٍ‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ٽٍ ىٍ ح‬ ‫ة يػًى آيٍى ي ٌة كٺًٷ‬ ‫ایه ثًى ٽٍ اوٺالة ایَان یټ ٍّیڈ ىډپَاسیټ ػيیي ٌ‬ ‫ځٌ اٍى‪ ،‬اُ ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ ‪ ،‬ډَىڇ‬ ‫هچٺُبی ایَان ي كٺًٷ َمٍ ډَىڇ ایَان اكشَاڇ ة‬ ‫ٽَىٕشبن ٕبڅُب ثَای ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ډچی ډجبٌٍُ ٽَىٌاوي ي اوش‪٪‬بٍ ىا‪ٙ‬شىي دٔ اُ‬ ‫یَيُی اوٺالة ‪ٍَ ،‬جَی اوٺالة كٺًٷ ډچی آوُب ٍا رأڇیه ٽىي ي ىٍ ؽَبٍ ؽية‬ ‫ح‬ ‫هًىډوشبٍی‪ ،‬ایه كٺًٷ ٍا ثٍ ډَىڇ ثيَي‪ .‬ډب ایه هًإشُب ٍا ؽوي ثبٍ‪ ،‬وٍ سىُب‬ ‫ىٍ ډ‪٦‬جً٭بر ډىش‪ َٚ‬ٽَىیڈ ي یب ىٍ ٕوىَاویُب ثیبن ومًىیڈ‪ ،‬ثچپٍ یټثبٍ َڈ ثٍ‬ ‫٭َ‪ ٟ‬اډبڇ ٍٕبويیڈ ي ثَای سً‪١‬یق هًإز هًىډوشبٍی ٽٍ هًإز ا‪ٝ‬چی‬ ‫يیٌ كِة ډب ‪ ،‬دی٘ اډبڇ ٍٵز‪ٍ .‬يُ‬ ‫ی ّ‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن إز ‪َ ،‬یأر ومبیىيٿ‬ ‫َ‪ٚ‬شڈ ٵَيٍىیه ‪ ،‬ډب هًإزَبی هًى ٍا ثٍ اډبڇ اٍائٍ ومًىیڈ‪ ،‬ایىؼب یټ وٖوٍ‬ ‫آنٍا هيډز ‪ٙ‬مب ډیىَڈ ‪ .‬ىٍ ایه ثیبویٍ آډيٌ إز‪ :‬هًىډوشبٍی یا ٵياٍسیً ‪،‬‬ ‫َ​َ ٽياڇ ‪ٙ‬پڄ ډٮیىی اُ دیبىٌٽَىن كٸ سٮییه َٕوً‪ٙ‬ز ډیثب‪ٙ‬ي‪ .‬اځَ ىٍ‬ ‫ایَان سىُب یټ هچٸ ٕشميیيٌ‪ ،‬ډظالً هچٸ ٽَى يػًى ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬آنٿاٌ ٍاٌكڄ ډٖئچٍ‬ ‫ډچی‪ ،‬سىُب ‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی ډیسًاوٖز ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬څیپه‪ ،‬ثٍ ٭چز يػًى هچٺُبی‬ ‫ة و‪ َ٪‬ډیٍٕي‪ .‬ىٍ َ​َ ىي‬ ‫ٕشميیيٌ ډشٮيى‪ٙ ،‬پڄ ٵيٍاسیً ٍاٌكڄ ػبډ‪٬‬سَی ٌ‬ ‫‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬ثَهی اُ اډًٍ‪ ،‬ډىل‪َٞ‬اً ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی إز‪ .‬ایه اډَ ىٍ‬ ‫ؽَبٍ ثو٘ هال‪ ٍٝ‬ډی‪ًٙ‬ى‪ 1 :‬ـ اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ٍياث‪ ٤‬هبٍػی ٽٍ ٗاډڄ ٍياث‪٤‬‬

‫‪208‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕیبٕی‪ ،‬ثبٍُځبوی ي ډبڅی هًاَي ثًى‪2 .‬ـ اډًٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ىٵب‪ ٫‬اُ ډََُبی ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ي إشٺالڃ ي آُاىی هچٺُبی ایَان ىٍ ډٺبثڄ سؼبيُار هبٍػی ‪3‬ـ اډًٍ ډَثً‪٣‬‬ ‫ثٍ ٽبٍَبی ثبوټ ډَٽِی اُ ٹجیڄ ؿبح إپىبٓ ي ډٖب ئڃ اٍُی ‪4‬ـ اډًٍ‬ ‫ډَثً‪ ٣‬ثٍ ثَوبډٍَبی ىٍاُډير اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬ثَوبډٍَبیی ٽٍ ډٮمًالً ثٍ‬ ‫َٕډبیٍځٌاٍیُبی ؽ‪ٙ‬ڈٿیَ ویبُډىي إز ‪.‬‬ ‫اىاٌٍ اډًٍ ىاهچی ‪ ،‬ىٍ ‪ٝ‬الكیز ٕبُډبوُبی هًىډوشبٍی هًاَي ثًى‪ .‬ډب ایه‬ ‫هًإشُبی هًى ٍا ثٍ اډبڇ اٍائٍ ومًىیڈ‪ ،‬ثٍ يیٌْ ایىپٍ ىٍ ثلظُبی ډٺيډبسی ٽٍ‬ ‫ثب َیأر يیٌْ ىيڅز ىا‪ٙ‬شیڈ‪،‬آٹبی ٵَيَ​َ ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬شىي ایه هًإشُب ة‬

‫ٌ‬

‫‪ًٍ٥‬ٽچی ٌة و‪ َ٪‬اډبڇ ٍٕیيٌ ي ای‪ٚ‬بن ډًاٵٺز هًى ٍا ثب ایه هًإشُب ا٭الڇ‬ ‫ٽَىٌاوي‪ .‬ډشإٔٶبوٍ‪ ،‬آنډًٹ‪ ٬‬ٽٖی ثٍ هًإزَبی ډب سًػٍ وپَى‪ ،‬ثچپٍ اُ َ​َ‬ ‫‪َ٥‬ٳ ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ثٍ سً‪٥‬ئٍ ٽَىوي‪ .‬یٮىی آوُب ٽٍ اډبڇ ىٍ دیبډ٘ إڈ آوبن ٍا‬ ‫ثيهًاَبن وبډیيوي ‪ًَ ،‬ه ٍَجَی ٍا ډ‪ًٚ‬ة ٽَىوي ي ٭چیٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن‬ ‫حٌ‪ ،‬اُ ‪َ٥‬ٳ‬ ‫ی اُ ٕىىيع ځَٵشٍ سب اي‬ ‫یىٍح‬ ‫سلَیټ ومًىوي‪ .‬ىٍ وشیؼٍ كمچٍَبی ح‬ ‫سً‪٥‬ئٍٿٍان سَسیت ىاىٌ ‪ٙ‬ي ي ډب ثب يػًى ایىپٍ ثٖیبٍ ٽً‪ ٘ٙ‬ٽَىیڈ ثب‬ ‫ايٌ‪ ،‬ؽوبن ٿٕشَى ٌ سُیٍ‬ ‫هًوَٖىی ي ثَىثبٍی سلمڄ ٽىیڈ ‪ ،‬ډشبٕٶبوٍ سً‪٥‬ئٍ ح‬ ‫‪ٙ‬يٌ ثًى ٽٍ ىیڂَ ٍاَی ثَای ډب ثبٹی ومبوي ٽٍ كشی و‪َ٪‬ار هًى ىٍثبٌٍ ایه‬ ‫سً‪٥‬ئٍ ي ډٖبئڄ ٽَىٕشبن ٍا ثشًاویڈ ثٍ ډَىڇ ایَان ة ٿيئیڈ ‪ .‬ىٍياٹ‪ ، ٬‬آوـٍ‬ ‫ومیثبیٖز ث‪ًٚ‬ى ‪ٙ ،‬ي ي یټ ػهٿ وبهًإشٍ ٌة ډب سلمیڄ ‪ٙ‬ي ي ىٍ وشیؼٍ ‪ ،‬ډب‬ ‫ٍاَی ػِ ىٵب‪ ٫‬اُ هًى ويا‪ٙ‬شیڈ ي وياٍیڈ ‪ ،‬كبال ٽٍ ٭ٺڄ ٕچیڈ ىٍ ىاهڄ ىيڅز ي‬ ‫یيا ‪ٙ‬يٌ ي دیبڇ اډبڇ ویِ وًیي سبٌُای ة ٌ ىٕز ىاىٌ‪،‬‬ ‫‪ًٍٙ‬ای اوٺالة إالډی ح‬

‫‪209‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫و‪ َ٪‬ډه ایه إز ٽٍ ثبیي ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډٖب٭يی ٌة يػًى آيٍیڈ سب ثشًاویڈ ىٍثبٌٍ‬ ‫هًإزَبی هچٸ ٽَى ډٌاٽٌَ ٽىیڈ‪.‬‬

‫ډٌاٽٌَ ثَاىٍاوٍ‬ ‫اُ َمبن آٱبُ ‪ ،‬و‪َ٪‬ډبن ایه ثًىٌ ٽٍ ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن ٍاٌكڄ و‪٪‬بډی وياٍى‬

‫‪،‬‬

‫وبٌ ثَىن ثٍ‬ ‫ٍاٌكڄ ٕیبٕی ىاٍى‪ٌ .‬ة و‪ َ٪‬ډب اُ َمبن آٱبُ ډیثبیٖز ٌة ػبی ح‬ ‫ثَیڈ‪ .‬كبال َڈ اځَؿٍ‬ ‫وبٌ ة‬ ‫سَ ي سبوټ ‪ ،‬ثٍ ٭ٺڄ ٕچیڈ ي ډٌاٽٌَ ح‬ ‫ٵبوشًڇ‪َ ،‬چیٽً ح‬ ‫ىٍ ایه ثَهًٍى و‪٪‬بډی ‪ ،‬ډ‪ٞ‬بئت ثٖیبٍی و‪ٞ‬یت ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬يڅی ډب‬ ‫َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ا٭الڇ ٽَىیڈ‪ ،‬ىٍ ػهٿ ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی‪ ،‬ٱبڅت ي ډٲچًة ومی‪ٙ‬ىبٕیڈ ي‬ ‫ډٮشٺيیڈ َیؾ ‪َ٥‬ٵی وجبیي اُ ډً‪ ٬١‬ٹيٍر كَٳ ثِوي‪ ،‬ثچپٍ ثَاىٍياٍاوٍ‬ ‫ثى‪ٚ‬یىیڈ ي كَٳ ثِویڈ‪ .‬اډب ىٍثبٌٍ ډٌاٽَار ‪ ،‬سب ایه څل‪ ٍ٪‬ٽٍ ىٍ هيډز ‪ٙ‬مب‬ ‫َٖشڈ ـ إم٘ ٍا ډٌاٽٌَ ځٌا‪ٙ‬ز ـ اوؼبڇ وڂَٵشٍ إز‪ ،‬ثىيٌ هًىڇ ‪ٙ‬و‪ٞ‬بً‬ ‫ة ا‪٦ٝ‬الف هًٗآډي ٿيیی ‪ ،‬هيډز َیأر يیٌْ ىيڅز ٍٕیيڇ ي‬ ‫ىیَيُ ثَای ٌ‬ ‫آوؼب ثٍ َیؾ يػٍ ډٌاٽٌَای اوؼبڇ وڂَٵز‪ ،‬ػِ ایىپٍ ىٍثبٌٍ آس٘ثٔ ي ایىپٍ‬ ‫ډٌاٽَار ډب ىٍ ؿٍ ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ي ىٍ ٽؼب ي ثب ك‪ ًٍ٢‬ؿٍ ٽٖبوی اوؼبڇ هًاَي‬ ‫ة ٭مڄ آډي ‪ .‬ډب ىٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬دٔ اُ ثلض ي ځٶشڂً ثب‬ ‫ځَٵز‪ٝ ،‬لجزَبیی ٌ‬ ‫ػىبة ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ‪ ،‬ٹَاٍ ځٌا‪ٙ‬یڈ ٕوهٿيی َیأر اُ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ثب‪ٙ‬ي ي ثٺیٍ ا٭‪٢‬بی َیأر ٭جبٍسىي اُ ومبیىيځبن ؽٍیټَبی‬ ‫ٵيائی هچٸ ي كِة ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽَىٕشبن‪ ،‬ٽًډچٍ ‪٥ .‬جٸ سًاٵٺی ٽٍ ثٍ ٭مڄ‬ ‫آډيٌ‪ ،‬ایه ىي ٕبُډبن ىٍ ٽچیٍ ډٌاٽَار ‪َٙ‬ٽز ىاٍوي ي اڅجشٍ و‪َ٪‬اس‪ٚ‬بن ٍا اُ‬ ‫ٿ و‪َ٪‬اس‪ٚ‬بن ٍا ډىٮپٔ ډیٽىي‬ ‫ٿ ډیىَىي ي ٕوه ي‬ ‫‪َ٥‬یٸ یبىىا‪ٙ‬ز ثٍ ٕوه ي‬

‫‪210‬‬

‫‪.‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫يڅی آوـٍ ٽٍ اَمیز ىاٍى‪ ،‬ایه إز ٽٍ ایه ٕبُډبوُب ىٍ ډًٍى ؿبٍؿًة‬ ‫يوٍ ډ‪َ٦‬ف ٽىىي ‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬ثٍ سًاٵٸ ا‪ًٝ‬څی‬ ‫ډٌاٽَار ي ایىپٍ هًإشُبی‪ٚ‬بن ٍا ؿڀ‬ ‫ٍٕیينى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬یپی اُ ډٖبئڅی ٽٍ ىٍ ایه ٕٶَ ‪ ،‬ثَای ٍٕ ځَيٌ َیأر كٖهویز دی٘‬ ‫آډي‪ ،‬ك‪ ًٍ٢‬ؽٍیپُبی ٵيائی هچٸ إز ‪ .‬یپی اُ آٹبیبن ا٭‪٢‬بی َیأر‪ ،‬ىیَيُ‬ ‫و‪ٙ َ٪‬مب‬ ‫ثٍ ډه ډی ځٶز ٽٍ ډب ثب ومبیىيٌ ایه ٕبُډبن ‪ٝ‬لجز ووًاَیڈ ٽَىٌ‪ .‬ة‬ ‫اځَ ثَ َٕ ایه ډً‪ٕ ٫ً١‬مبػز ث‪ًٚ‬ى‪ٙ ،‬مب ؿٍ هًاَیي ٽَى؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬اڅجشٍ ىٍ ډٌاٽَار‪ٕ ،‬مبػز ٌة ‪ًٍ٥‬ٽچی ٗیًٌ هًثی ویٖز ‪،‬‬ ‫يڅی ثب َمٍ ایه اكًاڃ‪ ،‬ډب و‪َ٪‬ډبن ایه ا ٕز ٽٍ ىٍ ایه ډٌاٽَار‪ ،‬یټ ‪َ٥‬ٳ‬ ‫وجبیي سَٽیت َیأر ومبیىي ٿی ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ ٍا سٮییه ٽىي‪ٙ .‬بیي ډب َڈ و‪َ٪‬ی ىٍ‬ ‫ډًٍى یټ یب ؽوي ٭‪َ ً٢‬یأر ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ ‪ ،‬ثب ایه ي‪ٝ‬ٴ ډب َيٵمبن ایه إز‬ ‫ٽٍ ډٌاٽَار دی٘ ثَيى‪ .‬ىٍ ډًٍى ؽٍیپُبی ٵيایی هچٸ‪ ،‬ىیَيُ ډ‪٦‬چجی ة ٌ ډب‬ ‫ځٶشىي‪ ،‬ډب ایه و‪ٍ َ٪‬ا ثب ‪ٙ‬و‪ٙ ٜ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ي ځَيَُبی ىیڂَ ډ‪َ٦‬ف‬ ‫ډیٽىیڈ‪ ،‬ایه ډٖئچٍ وجبیي ثٍ َیؾيػٍ‪ ،‬ډبو‪ ٬‬ډٌاٽَار ث‪ًٚ‬ى‪.‬‬

‫ىٍ اوش‪٪‬بٍ دی‪ٚ‬ىُبىار ىيڅز‬ ‫ة َٕ ډیثَڇ‪ ،‬اكٖبٓ ډیٽىڈ ٽٍ‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ‪ً٥‬ڃ ٍٕ ٍيُی ٽٍ ىٍ ډُبثبى ٌ‬ ‫ة ىڅیڄ آس٘ثٔی إز ٽٍ ‪ٙ‬مب‬ ‫یټ آٍاډ٘ وٖجی ثَٹَاٍ ‪ٙ‬يٌ ‪ ،‬آیب ایه ٌ‬ ‫ىاىیي؟‬ ‫ٹبٕمچً‪ :‬ایه آٍاډ٘ وٖجی اُ آن ډًٹٮی ٽٍ َیأر يیٌْ ىيڅز ثٍ ٽَىٕشبن‬ ‫آډيٌ‪ ،‬ثٍ يیٌْ ثٮي اُ دیبڇ اډبڇ همیىی ‪ ،‬٭مالً ٌة يػًى آډيٌ إز‪ .‬ډب سب ایه‬

‫‪211‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إياٍَب ي‬ ‫څل‪ ٍ٪‬آس٘ثٔ وياىیڈ‪ ،‬ثَای ایىپٍ ىي ‪ ٣َٙ‬ىا‪ٙ‬شیڈ‪ ،‬یپی ثبُ ٿ‪ٙ‬ز ح‬ ‫ىیڂَ ایىپٍ ىٍ ډًٹ‪ ٬‬آس٘ثٔ‪ ،‬اٍس٘ وجبیي وٺڄ ي اوشٺبڅ٘ ‪ًٍ٥‬ی ثب‪ٙ‬ي ٽٍ‬ ‫ایٿاَُبی اُ ىٕزىاىٌاٗ ٽبٍی ثپىي‪ .‬ىٍ ډًٍى ٵَډًڃ‬ ‫ثَای ٌة ىٕز آيٍىن ح‬ ‫ىيڇ ٽٍ وٺ‪ ٍ٦‬اهشالٳ إز ‪ ،‬ٵٮالً ىاٍیڈ ډٌاٽٌَ ډیٽىیڈ‪ .‬اڅجشٍ ډب و‪ٙ َ٪‬ین‬ ‫٭ِاڅيیه ٍا ډیدَٕیڈ ‪َ ،‬میه االن ٵبسق ‪ٙ‬یناالٕالډی ‪ ،‬ومبیىيٌ ای‪ٚ‬بن ایىؼب‬ ‫س‪َٚ‬یٴ آيٍىوي‪ .‬ډه اُ ای‪ٚ‬بن هًاَ٘ ٽَىٌ ثًىڇ س‪َٚ‬یٴ ثیبيٍوي سب ډًاٵٺز‬ ‫ای‪ٚ‬بن ػچت ث‪ًٚ‬ى‪ .‬ىٍ َ​َ ‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬ډب ډوبڅٴ ىٍ ٿیَی َٖشیڈ ي اډیيياٍیڈ‬ ‫َ​َؿٍ ُيىسَ ياٍى ډٌاٽٌَ ‪ًٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬اُ ډٖبئڅی ٽٍ ثٍ ٿډبن ډه ىٍ ایه ىيٍ ايڃ ډٌاٽَار ډ‪َ٦‬ف هًاَي ‪ٙ‬ي‪،‬‬ ‫ډٔئڅٍ ٿٍي ٿاوُب إز‪ ،‬ىٍ ‪١‬مه ډیىاویڈ ٽٍ كِة ىډپَار ‪ ،‬یټ ٕبُډبن‬ ‫س‪ٚ‬پیالسی ډى‪٪‬ڈ إز‪ .‬آیب ىٍ ډًٍى سٮياى ٽ‪ٚ‬شٍ‪ٙ‬ي ٿان ػه ٿ ‪ ،‬آډبٍی ىٍ‬ ‫ىٕز ىاٍیي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ىٍثبٌٍ سٮياى ‪ُٙ‬یيان ‪ ،‬ىٍ كبڃ ػم‪٬‬ٽَىن آډبٍ َٖشیڈ ٽٍ‬ ‫ډزٕٶبوٍ ‪ُٙ‬يا یډبن ثٖیبٍ ُیبى إز‪ .‬ىٍ ډًٍى ُوياویبن ‪،‬‬ ‫َىًُ ٽبډڄ و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬يڅی أ‬ ‫ډب ٍٕ َٶشٍ دی٘ سٺَیجبً َمٍ ُوياویبن اٍس‪ٚ‬ی ٍا آُاى ٽَىیڈ ٽٍ كييى ‪ 60‬وٶَ‬ ‫ثًىوي ي ؽوي وٶَی َڈ ډبويٌ ثًىوي ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډه ‪ٍ 10‬يُ دی٘ آُاى ‪ٙ‬يوي‪.‬‬ ‫ان وڂَٵشیڈ ‪ ،‬٭يٌای ٍا ىٍ ډیيان ػه ٿ ي‬ ‫ٍي ٿ‬ ‫ثَهالٳ آوـٍ اى٭ب ډی‪ًٙ‬ى ‪ ،‬ډب ٿ‬ ‫ىٍ كبڃ ػهٿ ځَٵشیڈ ‪ ،‬يڅی آوـٍ ٽٍ آوُب اُ ډب ځَٵشىي‪ ،‬ىٍ هبوٍَب ي اٱچت‬ ‫ٽٖبوی ثًىوي ٽٍ ىٍ ىٍ ٿیَی ‪َٙ‬ٽز ويا‪ٙ‬شىي‪ .‬ډظالً دَٖ ٭مًی ډَا ٵٺ‪ ٤‬ة ٌ‬ ‫هب‪ ٍ٣‬ایىپٍ إم٘ ٹبٕمچً ثًى ي َمیى‪ ًٍ٦‬اُ ٵبډیڄ ىیڂَان‪ ،‬ایهػًٍی ٽٍ ډه‬

‫‪212‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هجَ ىاٍڇ‪ ،‬اثًی ػىبة ‪ٙ‬یناالٕالډی ٍا ځَٵشىي ‪ ،‬ٵٺ‪ ٤‬ثوب ‪ ٍ٣‬ایىپٍ إم‪ٚ‬بن‬ ‫‪ٙ‬یناالٕالډی ثًى‪ .‬اڅجشٍ یپی اُ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬آس٘ثٔ‪ ،‬آُاىی ُوياویبن إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب َڈ آُاى ډیٽىیي؟‬ ‫ٹبٕمچً‪ :‬ثچٍ ‪ ،‬ٵپَ ډیٽىڈ ىٍ كييى ‪ٞٙ‬ز وٶَی ٽٍ ىٍ ډیيان ػهٿ ځَٵشیڈ‬ ‫ډب َڈ آُاى‪ٙ‬بن ٽىیڈ‪.‬‬

‫ٍٵَاوييڇ ٹبوًن إبٕی‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ډی ىاویي ٽٍ ٽبٍ ډؼچٔ هجَٿان سمبڇ ‪ٙ‬يٌ ي ٹبوًن‬ ‫إبٕی سييیه ‪ٙ‬يٌ ي آډبىٌ ثَای ٍٵَاوييڇ إز‪ٙ .‬مب ىٍثبٌٍ ٹبوًن إبٕی‬ ‫و‪َ٪‬ی ىاٍیي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډه اڅجشٍ يٹز ويا‪ٙ‬شڈ ىٍ ډؼچٔ هجَ ٿان ‪َٙ‬ٽز ٽىڈ ‪ ،‬اڅجشٍ‬ ‫یيا ډیٽَىڇ ‪ ،‬ىٍثبٌٍ ٵ‪ٞ‬ڄَبی ډوشچٴ ٹبوًن‬ ‫اځَ ډه آوؼب ثًىڇ ي يٹز َڈ ح‬ ‫إبٕی‪ ،‬ا‪ُ٩‬بٍ و‪ َ٪‬ډیٽَىڇ‪ .‬كبال ثبیي ایه ‪ 175‬ډبىٌ ٍا ډ‪٦‬بڅٮٍ ٽىڈ ي و‪َ٪‬ڇ ٍا‬ ‫هًإزَبی ډب ٌة َیؾيػٍ‬ ‫ٌ‬ ‫ٿيیڈ‪ ،‬يڅی هًة ‪ ،‬ایه‪ ًٍ٥‬ٽٍ هجَ ىاٍڇ ثٖیبٍی اُ‬ ‫ة‬ ‫وؼبوي ٌ و‪ٚ‬يٌ إز‪ ،‬ډلييىیشُب یی ثَای آُاىی ة ٌ يػًى‬ ‫ىٍ ٹبوًن إبٕی ٿ‬ ‫آډيٌ ٽٍ ډب ډوبڅٴ آن َٖشیڈ ي ا‪ٝ‬ڄ هًىډوشبٍی ٽٍ اُ هًإشُبی ډب ثًى‬

‫‪،‬‬

‫ىٍ ٹبوًن إبٕی ویبډيٌ إز‪ .‬ایه ا‪ٝ‬ڄ كشمبً ثبیي ىٍ ٹبوًن إبٕی سييیه‬ ‫‪ًٙ‬ى‪ .‬ایه هًإشی إز ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ‬

‫ؽوي ډیچیًن وٶَ إز‪ ،‬كبال اځَ‬

‫ډٌاٽَار وشیؼٍ ثيَي ‪ ،‬ثبیي ٌة ‪ًٍٝ‬ر ډشمڈ ثب ؽوي ا‪ٝ‬ڄ ا‪١‬بٵی ي یب سج‪ ٌَٞ‬ثٍ‬ ‫آن ا‪١‬بٵٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډب اډیيياٍیڈ َیأر كٖهویز ‪ ،‬ياٹٮبً كٖهویز هًى ٍا و‪ٚ‬بن‬ ‫ٿیَى ‪ .‬سب كبال‬ ‫ثيَي ي سب ٹجڄ اُ ٍٵَاوييڇ ‪ ،‬ٽبٍ ډب ٽٍ ٽبٍ یټ ٍيٌُ إز ‪ ،‬اوؼبڇ ة‬

‫‪213‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ٭َ‪ ٟ‬ٽَىڇ ډه هیچی ٽڈ ثب آوُب ډالٹبر ىا‪ٙ‬شڈ‪ ،‬يڅی ډیياوڈ‬ ‫ػىبة ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی سب كبال ىيثبٍـ یپجبٍ ثب ػىبة ٵَيَ​َ ي یپجبٍ َڈ ثب‬ ‫ٌ یأ ر ـ ؽويیه ٕب٭ز ‪ٝ‬لجز ٽَىوي‪ .‬ډب َ​َؿٍ ٕٮی ٽَىیڈ یټ ؽَبٍ ؽيثی‪،‬‬ ‫یټ ‪َ٥‬كی اُ ‪َ٥‬ٳ آوُب دی‪ٚ‬ىُبى ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬سبٽىًن هجَی و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬اځَ َیأر يیٌْ ‪،‬‬ ‫ایه‪ ًٍ٥‬ٱیَػيی ثب ډٖئچٍ ٍيثَي ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ډ‪٦‬مئىبً سب ٍٵَاوييڇ‬

‫‪ ،‬ډٔئڅٍ كڄ‬

‫ووًاَي ‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫آُاىی ‪ ٣َٙ‬ومیهًاَي‬ ‫ىیيڇ‬ ‫‪،‬‬ ‫ٓ‪ :‬اُ ػمچٍ ‪ٙ‬ٮبٍَبیی ٽٍ ډه ىٍ ډُبثبى ي ىیڂَ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىو‪ٚ‬یه‬ ‫‪ٙ‬ٮبٍ ىډًٽَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن إز‪ٙ .‬مب ثَای‬ ‫ایؼبى ىډًٽَإی ىٍ ایَان‪ ،‬ؽٹيٍ دی٘ ډیٍيیي ي سب ؿٍ اوياٌُ اُ ایه هًإز‬ ‫كمبیز ډیٽىیي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډب هًىډوشبٍی ٍا ثَای ٽَىٕشبن ایَان ډیهًاَیڈ ي ایه ٍا اُ‬ ‫ة و‪ َ٪‬ډب اځَ ‪١‬بډىی ثَای هًىډوشبٍی يػًى‬ ‫ىډًٽَإی ػيا ومیىاویڈ‪ٌ .‬‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىډًٽَإی ثَای َمٍ ډَىڇ ایَان إز‪َ .‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ا‪ٙ‬بٌٍ‬ ‫ٽَىیي‪ ،‬ىٍ سمبڇ ‪ٙ‬ٮبٍَبی ډب ایه هًإز ډ‪َ٦‬ف إز ‪ ،‬ډب ىډًٽَإی ثيين‬ ‫ٍؽٕت ډیهًاَیڈ‪ ،‬ډب آُاىی ثيين ثَ ؽٕت ڇیهًاٌ یڇ‪ .‬ډ‪٦‬جً٭بر آُاى إز‬ ‫ة‬ ‫ډزٕٶبوٍ آن‪٣‬يٍ ٽٍ ډب ٕبثٺٍ سبٍیوی‬ ‫ٌة ‪٥َٙ‬ی ٽٍ ‪ ...‬ایه ا‪ٝ‬الً آُاىی ویٖز‪ .‬أ‬ ‫ىاٍیڈ‪ ،‬ډٮمًالً ایه ‪َ٣َٙ‬ب‪ ،‬ثٍ ىیپشبسًٍی هشڈ ډی‪ًٙ‬ى‪.‬‬

‫‪214‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔصاحث‪ ٝ‬تا دوتش لاسّٕ‪ ، ٛ‬دتیشوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫دس ٔ‪ٛ‬سد ٔزاوش‪ ٜ‬تا د‪ِٚ‬ت‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/9/6‬‬

‫ٓ‪ :‬آٹبی ٹبٕمچً‪ ،‬ډمپه إز ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ډٌاٽَار ي ډٖبئڅی ٽٍ ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬يٌ‪،‬‬ ‫سً‪١‬یلبسی ثيَیي؟‬ ‫یَيُی اوٺالة ایَان ‪َ٥ ،‬ٵياٍ ایه ثًىیڈ ٽٍ‬ ‫ع‪ٌ :‬ة ‪ًٍ٥‬ٽچی ډب اُ آٱبُ ح‬ ‫ډٖبئڃ ٽَىٕشبن ٍا اُ ‪َ٥‬یٸ ډٌاٽٌَ‪ ،‬اُ ‪َ٥‬یٸ ډٖبڅمزآډیِ كڄ ٽىیڈ‪.‬‬ ‫َهٿاډیٽٍ ثٍ ىیياٍ ػىبة ډُىيٓ ثبٍُځبن ٍٵشیڈ ‪ ،‬ځٶشیڈ ثٍ و‪ َ٪‬ډب ډٔ ئڅٍ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ٍ ،‬اٌكڄ و‪٪‬بډی وياٍى‪ ،‬ثچپٍ ٍاٌكڄ ٕیبٕی ىاٍى‪ .‬ډشإٔٶبوٍ ‪ ،‬اُ ‪َ٥‬ٵی‬ ‫٭يڇ ىٍٻ ډٖب ئڃ ٽَىٕشبن ىٍ ډیبن ٍَجَان ٕیبٕی ي ډٌَجی ىٍ سَُان ي‬ ‫٭يٌای اٵَاى ٱیَ ډٔئيڃ ي دٔډبويٌَبی ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ‪َ ،‬مٍ ایىُب ډى‪٦‬ٺبً ثب َڈ‬ ‫وشیؼٍاٗ ایه ‪ٙ‬ي ٽٍ ثبالهٌَ ‪ ،‬٭چیَٱڈ سمبیالر ي َ‪ٚ‬ياٍَبی ډب ٽٍ ثٍ يیٌْ ىٍ‬ ‫وبډٍ َٕٿ‪ٙ‬بىٌ ای ثٍ اډبڇ همیىی وً‪ٙ‬شیڈ ي هیچی ػيی َ‪ٚ‬ياٍ ىاىیڈ‪ ،‬ى‪ٙ‬مىبن‬ ‫هچٸ ٽَى ډًٵٸ ‪ٙ‬يوي ػهٿ اوُياډی ٍا ٭چیٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍاٌ ثیىياُوي‬

‫‪.‬‬

‫ايٌ ځٌ‪ٙ‬ز ‪ ،‬ومًوٍای اُ آن ثًى‪ .‬٭چیَٱڈ َمٍ سمبیالر ‪ ،‬هًوَٖىی ي‬ ‫آوـٍ ىٍ ح‬ ‫ثَىثبٍی اوٺالثی ډب ‪ ،‬ثبالهٌَ سً‪٥‬ئٍ ٿٍان ي ى‪ٙ‬مىبن هچٸ ٽَى ډًٵٸ ‪ٙ‬يوي ػهٿ‬ ‫ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ٍاٌ ثیىياُوي‪ .‬ثبالهٌَ ډب ىٍ یټ ػهٿی ىٍٿیَ ‪ٙ‬يیڈ ٽٍ وِىیټ ثٍ‬ ‫‪ 3‬ډبٌ اىاډٍ ىا‪ٙ‬ز ي يٹشی َیأر ؽوي ٍيُ دی٘ ثٍ ډُبثبى آډيٌ ثًى ‪ ،‬ىٍ یټ‬ ‫ػچٍٖ ډٺيډبسی ‪ ،‬ثب ومبیىيځبن كِة ډب سمبٓ ځَٵز ي اڅجشٍ یټ َڈ‬

‫‪215‬‬

‫ؿه یه‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫سمبٕی ثب ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی َڈ ځَٵشٍ ‪ٙ‬ي ‪ .‬ډب َمی‪َ٥ ٍٚ‬ٵياٍ ډٌاٽٌَ‬ ‫ثًىیڈ‪ ،‬االن َڈ ‪َ٥‬ٵياٍ ډٌاٽٌَ َٖشیڈ ي إشٺجبڃ َڈ ډیٽىیڈ اُ ډٌاٽٌَ ‪ ،‬يڅی‬ ‫و‪ َ٪‬ډب ایه إز ٽٍ ډٌاٽٌَ ثبیي ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ٹجڄ اُ ډٌاٽٌَ ‪ ،‬ډَكچٍ‬ ‫آس٘ثٔ إز ‪ ،‬ثَای ډب ډَكچٍ آس٘ثٔ‬

‫‪ ،‬ډَكچٍای إز ٽٍ ثٮ‪٢‬ی اُ‬

‫یيا ٽىي‪.‬‬ ‫هًإشٍَبی إبٕی ډب ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ىيٍان ػهٿ إز‪ ،‬ثبیي سلٺٸ ح‬ ‫ىيڇ‪ ،‬هَيع دبٕياٍان ٱیَ ثًډی اُ ٽَىٕشبن‪ًٕ .‬ڇ‬

‫‪ ،‬آُاىی ُوياویبن ي‬

‫ان ‪ ،‬ډو‪ًٝٞ‬بً ډشًٹٴٕبهشه ا٭ياڇَبیی ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ثَٿٍىاوين سجٮیي‪ٙ‬ي ٿ‬ ‫اوؼبڇ ځَٵز ‪ ،‬اڅجشٍ ثٮي‪ ،‬ډى‪ ٬‬وٺڄ ي اوشٺبڃ اٍس٘ ي ویَيَبی ډٖچق ىٍ ىيٍان‬ ‫آس٘ثٔ ثٮي اُ ایىپٍ ىٍ یټ ػچٍٖ ډٺيډبسی ‪ ،‬ومبیىيځبن ډب ثب ومبیىيځبن‬ ‫ىيڅز ‪ٝ‬لجز ٽَىٌ ثًىوي ‪ ،‬ایى‪ ًٍ٦‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب ٍٕیي ٽٍ ‪ٙ‬بیي ٹجًڃ ا٭الن‬ ‫ٍٕمیز كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثَای ىيڅز ي اډبڇ ىٍ ډَكچٍ ٽىًوی ډ‪ٚ‬پڄ‬ ‫ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٍ ٭ىًان ىٍٻ ثٍ ا‪٦ٝ‬الف ٍيان‪ٙ‬ىبٕی ‪َ٥‬ٳ ډٺبثڄ ‪ ،‬كب‪ٙ َ١‬يیڈ اُ‬ ‫ایه ‪َٝ ٣َٙ‬ٳو‪ َ٪‬ٽىیڈ ي َمـىیه اُ ایه ‪ ٣َٙ‬ٽٍ ُوياویبن آُاى ث‪ًٚ‬وي‬ ‫‪َٝ‬ٵى‪ َ٪‬ثپىیڈ‪ ،‬ؽين ایه ډٖئچٍ ثٖیبٍ ډُمی ویٖز ‪ ،‬ؽين ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډب ٭يٌای‬ ‫ُوياوی ىٍ ُوياوُبی ٽ‪ ًٍٚ‬ىاٍیڈ‪ .‬اڅجشٍ ُوياویبن ثی‪ٚ‬شَ ىٍ اهشیبٍ ډب َٖشىي ‪ ،‬ثٍ‬ ‫ایه سَسیت‪ ،‬ایه ىي ‪ٍ ٣َٙ‬ا ٽٍ كٌٳ ثپىیڈ ‪ ،‬ىي ‪ ٣َٙ‬ثبٹی ډیډبوي ٽٍ یپی‬ ‫إياٍان ي ‪$‬ىیڂَی‪ #‬٭يڇ وٺڄ ي اوشٺبڃ اٍس٘ ي كبال َڈ ‪ ٣َٙ‬آس٘ثٔ‬ ‫هَيع ح‬ ‫َمیه َٖز‪ .‬اډب ثَای ډٌاٽٌَ ‪ ،‬ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ يٹشی ایه ىيسب ‪ ٣َٙ‬ٹجًڃ‬ ‫ث‪ًٚ‬ى ي ډلی‪ ٤‬ډٖب٭يسَی ثَای ډٌاٽٌَ ة ٌ يػًى ثیبیي ‪ ،‬ثٍ يیٌْ ډٖئچٍ‬ ‫إياٍان ٱیَثًډی ٍا ومیهًاَیڈ ‪ ،‬اځَ ىي ‪ ٣َٙ‬ډب‬ ‫إياٍان ایه ویٖز ٽٍ ډب ح‬ ‫ح‬ ‫ٹجًڃ ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬آنيٹز ډب ډیسًاویڈ ىٍثبٌٍ هًإشٍَبیمبن ٽٍ هیچی ٍي‪ٙ‬ه َڈ‬

‫‪216‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َٖز‪ ،‬ډٌاٽٌَ ثپىیڈ‪ .‬يڅی ثَای ډٌاٽٌَ ثبُ ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ثَای ایىپٍ ثب‬ ‫ډًٵٺیز ثٍ وشیؼٍ ثَٕیڈ ‪ ،‬ثبیي ؽوي ډٖئچٍ ډُڈ ٍا ىٍ و‪ َ٪‬ةٿیَیڈ ي آن ایىپٍ‬ ‫َ​َ ىي ‪َ٥$‬ٳ‪ٝ #‬الكیز ٽبډڄ ٍا ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ي ثشًاوىي س‪ٞ‬میڈ ةٿیَوي‪ .‬اځَ‬ ‫ٹَاٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ډٖئچٍای ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ډب ډ‪َ٦‬ف ډی‪ًٙ‬ى ىيثبٌٍ ثٍ سَُان یب ٹڈ‬ ‫ٿیَوي ‪ ،‬ایه ډٌاٽَار ثٖیبٍ ‪ً٥‬الوی هًاَي‬ ‫ثَيى ي ىٍ آوؼب ىٍثبٌٍاٗ س‪ٞ‬میڈ ة‬ ‫ثًى‪ .‬هً‪ٙ‬جوشبوٍ ایى‪ ًٍ٦‬ډیومبیىي ‪٩‬بَ​َاً َیأسی ٽٍ سٮییه ‪ٙ‬يٌ ‪ٝ ،‬الكیز ىيڅز‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ٽَىٌاوي ‪َ .‬ىًُ َڈ ٍيی ایه دی‪ٚ‬ىُبىډبن‬ ‫ٍا ىاٍى ي هًى اډبڇ َڈ ح‬ ‫ة ٭ىًان ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ډٌَجی ي ٕیبٕی‬ ‫‪$‬ډ‪َٖ #َٞ‬شیڈ ٽٍ ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ٌ‬ ‫ډًٍى اكشَاڇ‪ ،‬ډیسًاوي ثب كِة ډب ىٍ ایه ډٌاٽَار ‪َٙ‬ٽز ٽىي ي ځٶشیڈ ثٍ‬ ‫‪ ٣َٙ‬ایىپٍ ٹجًڃ ثپىىي ٕوهٿيی ا‪ٝ‬چی ىٍ ایه ډٌاٽَار‬

‫‪ ،‬كِة ىډپَار‬

‫ٍیز ٹَیت ثٍ اسٶبٷ ډَىڇ ٽَىٕشبن اُ ایه‬ ‫ٽَىٕشبن ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ ياٹ‪ ، ٬‬اٽض‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ډیٽىي‪ .‬ځَيٌَبی ىیڂَ َڈ ډیسًان ن ى ىٍ ډٌاٽَار ‪َٙ‬ٽز‬ ‫كِة ح‬ ‫ٽهنى ‪ ،‬یب ایىپٍ و‪َ٪‬ار هًى ٍا هال‪ ٍٝ‬ٽَىٌ ‪ ،‬ثٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن یب‬ ‫ی‪ ،‬هًإشٍَبی آوُب ٍا َڈ ډ‪َ٦‬ف‬ ‫َیأر ومبیىي ٿی ثَٕبوىي ٽٍ َیأر ومبیىي ٿ‬ ‫ٽىي‪ .‬ایىپٍ سب كبال آس٘ثٔ ٭مچی َٖز ‪ ،‬ایه اُ وَډ٘ ٕیبٕز ډب َٕ ؽ‪ٙ‬ڈ ٌ‬ ‫ة يػًى ثیبيٍیڈ ٽٍ َیأر ومبیىيځی ثشًاوي ثب‬ ‫ډیٿیَى ٽٍ هًإشیڈ ډلی‪٦‬ی ٌ‬ ‫ٿیَى ‪ ،‬يڅی مي ة ثب اكٖبٓ ډٔئيڅیشی ٽٍ وٖجز‬ ‫ومبیىيځبن ٽَىٕشبن سمبٓ ة‬ ‫ثٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ىاٍیڈ ‪ ،‬ثٍ َیؾيػٍ ُیَ ثبٍ سبٽشیپُبی ٕیبٕی ٽٍ ډٺ‪ًٞ‬ى ي‬ ‫ډى‪ ،ًٍٗ٪‬ىٵ‪ ٬‬يٹز یب ٽٖت يٹز ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ووًاَیڈ ٍٵز‪ .‬ډب كب‪َ١‬یڈ ‪ٝ‬بىٹبوٍ‬ ‫‪ٙ‬ز ډیِ ډٌاٽٌَ ثَيیڈ ي اډیيياٍ َڈ َٖشیڈ ٽٍ ثٍ وشیؼٍ‬ ‫ي ثب اهال‪ ٛ‬ٽبډڄ ‪ ،‬ح‬ ‫ډظجز ثَٕیڈ‪.‬‬

‫‪217‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫رٽیي ٽَى اځَ ي‪١‬ٮی دی٘ ثیبیي ٽٍ ثیه ٽَىَب‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىٍ ایه ځٶشڂً أ‬ ‫ة ‪ًٍٝ‬ر هىيٹی هًى ٍا و‪ٚ‬بن ىَي ‪،‬‬ ‫ي ایَان ٵب‪ٝ‬چٍای ثیٶشي ي كشی ایه ٵب‪ٝ‬چٍ ٌ‬ ‫ٿٌ ډیٽىیڈ ٽٍ َ​َ هىيٹی ٍا دَ ٽىي‪.‬‬ ‫ىٕشُبیمبن ٍا ىٍاُ ډیٽىیڈ ي ثٍ َڈ ٍ‬ ‫ٹبٕمچً ىٍډًٍى اډبڇ ځٶز‪ :‬ډه اٵپبٍ اډبڇ ٍا ‪ٝ‬بىٹبوٍ ډیٕشبیڈ ي ٵپَ ډیٽىڈ‬ ‫ډٮ‪٢‬الر ي ډ‪ٚ‬پالسی ٽٍ ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ډٖئچٍ ٽَىٕشبن دی٘ آډي ي ډًػت‬ ‫نٿٍاوی اډبڇ ‪ٙ‬ي ‪ ،‬وب‪ٙ‬ی اُ اهجبٍ ‪ٟ‬ى ي وٺی‪٢‬ی ثًى ٽٍ ثٍ ٿيٗ ٍَجَ اوٺالة‬ ‫ډیٍٕیي‪ .‬ډب سؼِیٍ‪٥‬چت ویٖشیڈ ي اُ ثیٿانٿان ډشىٶَ َٖشیڈ‪" .‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ځٶز ‪" :‬اځَ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر ٽَىَب ثَ‪َ٥‬ٳ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬ٽَىَب ٽٍ‬ ‫یپی اُ ٹًیشَیه ویَيَبی و‪٪‬بډی َٖشىي ‪ ،‬ډیسًاوىي ىٍ ه‪ ٤‬اډبڇ ي ثٍ ٵَډبن اډبڇ‬ ‫هًإشبٍ ٍإشیه اوٺالة ثب‪ٙ‬ىي‪ " .‬ٹبٕمچً ایه وپشٍ ٍا َڈ یبىآيٍ ‪ٙ‬ي ‪" :‬ٽڈڅ‪٦‬ٶی‬ ‫اډبڇ ثَای ډب هیچی ثُشَ اُ څ‪٦‬ٴ ثیٿانٿان آر‪" .‬‬ ‫ٓ‪ :‬دیبډشبن ثَای ډچز ایَان ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ډه ىٍ ياٹ‪ ، ٬‬ىٍ ؽوي ػمچٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ دیبڇ هًىڇ ٍا ځٶشڈ‪ .‬ډب هیچی ډشإٔٶیڈ‬ ‫ٽٍ یټ ؿىیه ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬یای ثٍ ډب سلمیڄ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ایه ػه‬ ‫سلمیچی إز ي اُ ‪َ٥‬ٳ ډب وبهًإشٍ إز‬

‫ٿ‬

‫‪ ،‬يڅی َ​َ اوٖبن ‪َٙ‬اٵشمىي‬

‫ی‬

‫٭ٺیيٌای ىاٍى‪ ،‬ډب ثٍ ٭ىًان یټ اوٖبن‪ ،‬ثٍ ٭ىًان یټ ډچز ُويٌ ‪ ،‬كٸ ىٵب‪ ٫‬اُ‬ ‫وبډًٓ ي هًإشٍَبی هًى ٍا ىاٍیڈ‪ .‬هًى اوٺالة ایَان ثٍ ډب ىٍ ایه ډٖئچٍ‬ ‫ٍاوجُبیی آډًهز ي ډب ایه ىٍُٕب ٍا ٵَاډًٗ ووًاَیڈ ٽَى‪ .‬ثبیي ایه‬ ‫ىٍُٕبی ٿ‬ ‫كٸ ٍا ثٍ ډب ثيَىي ٽٍ كٸ ىاٍیڈ اُ هًىډبن ىٵب‪ ٫‬ٽىیڈ ‪ ،‬یٮىی ډب وٍ ثٍ ٽٖی‬ ‫كمچٍ ٽَىیڈ ي وٍ ثو‪ٚ‬ی اُ ایَان ٍا هًإشبٍیڈ ي وٍ هًإشٍایڈ و‪َ٪‬ار هًى ٍا‬ ‫ثٍ ٽٖی سلمیڄ ٽهیڇ ‪ ،‬ډب اُ ډًػًىیز ي وبډًٓ هًى ىٵب‪ ٫‬ډیٽىیڈ ي ایه ٽبٍ‬

‫‪218‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍا اىاډٍ هًاَیڈ ىاى‪ .‬ي‪٩‬یٶٍ َمٍ اوٖبوُبی ‪َٙ‬اٵشمىي ‪ ،‬هبٍع اُ اهشالٳ ٭ٺیيٌ‬ ‫ٕیبٕی ي ډٌَجی‪ٚ‬بن ایه َٖز ٽٍ ىٍ ایه ‪َٙ‬ای‪ ٤‬كٖبٓ سبٍیوی ‪ ،‬ایه كٺیٺز‬ ‫ٍا ثٶُمىي ٽٍ ډچز ٽَى وٍ ٭چیٍ إالڇ ٹیبڇ ٽَىٌ ي وٍ ٭چیٍ ػمًٍُی إالډی‬ ‫ٹیبڇ ٽَىٌ ‪ ،‬ثچپٍ سىُب ي سىُب اُ كٸ ډ‪َٚ‬ي‪ ٫‬هًى ىٵب‪ ٫‬ډیٽىي ي آوُب َڈ ‪ ،‬ثىب ثٍ‬ ‫‪ ،‬ثبیي اُ ایه كٸ ډ‪َٚ‬ي‪ ٫‬ډَىڇ‬

‫ي‪٩‬یٶٍ إالډی ي اوٖبوی ي ډچی هًى‪ٙ‬بن‬ ‫ٽَىٕشبن ىٵب‪ ٫‬ٽىهى‪.‬‬

‫ٓ‪ٙ :‬مب ډ‪٦‬چجی ٵَډًىیي ىٍ ډًٍى إالڇ‪ ،‬ایه‪ ًٍ٥‬ٽٍ ثیه ډَىڇ ‪ٙ‬بی‪ ٬‬إز‬ ‫‪ٙ‬مب ٭ٺبیي ‪١‬يإالډی ىاٍیي ‪ ،‬یب ایىپٍ كشی ‪ٙ‬مب إڈ دَٖسبن‬

‫ٍا "څىیه "‬

‫ٿًا‪ٙ‬شٍایي‪ .‬هًاَ٘ ډیٽىڈ ٍاع‪ٌ ٫‬ة ایه ډً‪ ٫ً١‬سً‪١‬یق ثٶَډبییي؟‬ ‫ع‪ :‬ډب وٍ سىُب ٭ٺیيٌ ‪١‬يإالډی وياٍیڈ‪ ،‬ثچپٍ َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ډالك‪ ٍ٪‬ډیٽىیي‬ ‫ثی‪ٚ‬شَ ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ډٖچمبن َٖشىي ‪ .‬كِة ډب اُ ا٭مبٷ ػبډٮٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ص ا٭‪٢‬بی ډب َڈ ډٖچمبن َٖشىي ‪ ،‬ایمبن ٭میٸی َڈ ثٍ ا‪ًٝ‬ڃ‬ ‫ثیَين آډيٌ ‪ ،‬اٻٍ‬ ‫إالڇ ىاٍوي‪ .‬ډب َڈ ثٍ ٭ىًان یټ كِة ٕیبٕی ‪ ،‬ثٍ ایه ایمبن ٭میٸ ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ا٭شٺبى ىاٍیڈ‪ .‬ىٍ ډؼمً‪ ، ٫‬ډب ډٖچمبن َٖشیڈ ‪ ،‬اډب ىٍ ډًٍى دَٖ ډه‬ ‫ٽٍ ٵَډًىیي‪ ،‬ايالً ډه دَٖ وياٍڇ‪ ،‬إڈ ىهشَڇ َڈ "َیًا" إز ٽٍ ىٍ ٽَىی‬ ‫ډٮىی آن "اډیي" إز‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪219‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬دس ٔصاحث‪ ٝ‬اختصاصی تا خثشٍ٘اس وی‪ٟ‬اٖ‪:‬‬ ‫حفاظت اص ٔشص‪ٞ‬ا‪ ،‬فمط دس صالحیت د‪ِٚ‬ت ٔشوضی است‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/10/12‬‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ ثو٘‬ ‫ٿيی اهش‪ٞ‬ب‪ٝ‬ی هًى ثب‬ ‫ځٶز‬

‫ایبوی‬ ‫ح‬

‫"ٽیُبن "‪ ،‬وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی٘ ٍا دیَاډًن ډٖبئڄ‬

‫إياٍان‪ ،‬اٍس٘‪َ ،‬یأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بى ي‬ ‫حح‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ډؼچٔ‪ٓ ،‬اٌ‬ ‫ٿ ثب ىٽشَ ٹبٕمچً اُ ػمچٍ َٕی ځٶز‬ ‫سٺٖیڈ ثًىػٍ ا٭الڇ ٽَى‪ .‬ځٶزي‬

‫ٿيَبی‬

‫اهش‪ٞ‬ب‪ٝ‬ی ٽیُبن ثب ٍَجَان ٽَىٕشبن إز ٽٍ ٌة سيٍیغ ٌةؽ ا ح ډیٍٕي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی‪ٙ ،‬مب ٍا ډلپًڇ ثٍ هچ‪ٕ ٬‬الف ي ٱبٍر یټ‬ ‫ٕشًن اُ اٍس٘ ٽَىوي ـ ىٍ ډیبوييآة ي ثًٽبن ـ ي ځٶشىي كِة ىډپَار‬ ‫ثَسَی ٿٍيَی هًى‪ٙ‬بن ٍا ثٍ هچٸ ٽَى سَػیق ډیىَىي‪ ،‬و‪ٙ َ٪‬مب ؽیٖز؟‬ ‫ٍيٌ ویٖز ‪ ،‬اځَ ٽٖی ىٍ ایهػب ا‪ٝ‬الً ثٍ ثَسَی‬ ‫ع‪ :‬كِة ىډپَار یټ ٿ‬ ‫ٍيَی ٵپَ وپىي ‪ ،‬كِة ىډپَار ډیثب‪ٙ‬ي‪ .‬ايالً ایه كَٳ‬ ‫ٿ‬

‫‪ ،‬كَٵی إز‬

‫آډیوز اوي ٽٍ ومی‪ًٙ‬ى‬ ‫ٌ‬ ‫وب‪ٝ‬لیق‪ ،‬ؽين كِة ىډپَار ثب هچٸ ٽَى ؽوبن ثٍ َڈ‬ ‫‪$‬آوُب ٍا‪ #‬اُ َڈ ػيا ٽَى‪ٙ .‬مب وشبیغ اوشوبثبر ٍا نٿاٌ ٽىیي ‪ ،‬ثجیىیي ىٍ َمیه‬ ‫‪ َُٙ‬ډُبثبى‪ ،‬ٽٍ كشی ډب یټ ډیشیهٿ َڈ ثَای اوشوبثبر وياٍیڈ‬

‫‪ 82 ،‬ىٍ‪ٝ‬ي‬

‫ډَىڇ ثٍ كِة ډب ٍأی ىاىوي‪ .‬ىٍ دیَاو‪ 91 َُٚ‬ىٍ‪ٝ‬ي ي ویِ آٹبی ډ‪٦ٞ‬ٶی‬ ‫َؼَی ٽٍ ٭‪ ً٢‬ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ډب َٖشىي ي ٽبويیيای وٺيٌ َڈ ثًىنى ‪ .‬ثٍ‬

‫‪220‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍيٌ إز‪ .‬ٿٍيٌ آنَبیی َٖشىي ٽٍ‬ ‫یټ ؿىیه كِثی ىیڂَ ومی‪ًٙ‬ى ځٶز ٽٍ ٿ‬ ‫ٿ ٽًډچٍ إز ي كشمبً‬ ‫‪ٍ 500‬أی آيٍىوي ي َڈؿىیه اى٭ب ىا‪ٙ‬شىي ٽٍ ثًٽبن ‪ٕ ،‬ه ٍ‬ ‫ومبیىيٌ ٽًډچٍ اوشوبة هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ ،‬ډه هًىڇ ىٍ آوؼب ثًىڇ ‪ ،‬یټ ٍيُ ٹجڄ اُ‬ ‫ٍيٌ ٽًډچٍ ډیځٶز‪ :‬ٽًډچٍ آنػب ثیه‬ ‫اوشوبثبر‪ ،‬یپی اُ اٵَاى ثٖیبٍ ػيی ٿ‬ ‫‪ 55‬سب ‪ 60‬ىٍ‪ٝ‬ي آٍاء ٍا هًاَي آيٍى ي ياٹٮبً ٽبويیيی َڈ ٽٍ ىا‪ٙ‬شىي یټ‬ ‫‪٥‬جیجی َٖز ثب‪ٙ‬و‪ٞ‬یز‪ ،‬ٽٍ ٕبڃَبی ٕبڃ إز ىٍ آن ػب ٵٮبڅیز ډیٽىي‪.‬‬ ‫ٽبويیي ډب ‪ ،‬ثب يػًى ایهٽٍ اَڄ ثًٽبن ثًى ي یټ ډبٌ ثی‪ٚ‬شَ وجًى ٽٍ ثٍ ثًٽبن‬ ‫‪ٙ‬ز ثًى ‪ ،‬ډب ‪ 57‬ىٍ‪ٝ‬ي آٍا ء ٍا آيٍىیڈ ي ىٍ ىيٍ ايڃ َڈ اوشوبة ‪ٙ‬يیڈ‪ .‬ډب‬ ‫ثَٿ ٌ‬ ‫ا‪٥‬میىبن ٹب‪ ٬٥‬ىاٍیڈ ٽٍ اځَ ىٍ ډَیًان ي ىٍ ٕىىيع َڈ اوشوبثبر ث‪ًٚ‬ى‬

‫‪ ،‬ډب‬

‫یَيُ هًاَیڈ ‪ٙ‬ي ي ایه وبډٍای إز ٽٍ هًى آٹبی ٭ِاڅيیه كٖیىی ثب ه‪٤‬‬ ‫ح‬ ‫رییي ٽبويیي ٽًډچٍ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ سپبة ي ‪ٙ‬بَىيّ‪ ،‬ثب َمٍ‬ ‫هًى‪ٙ‬بن وً‪ٙ‬شٍاوي ‪ ،‬ىٍ أ‬ ‫ایهَب‪ ،‬ومبیىيٌ ډب ىٍ آنػب ‪ٍ 20000‬أی آيٍى ي ومبیىيٌ ای‪ٚ‬بن ي ٽًډچٍ ٍيی‬ ‫َڈ ٍٵشٍ ‪َِ 5‬اٍ ٍأی‪.‬‬ ‫ر ٽَىٌایي ي‬ ‫ػبییي‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب َمی‪ ٍٚ‬آٹبی ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ٍا ىٍ َمٍ أ‬ ‫آٹبی ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ُډبوی ٽٍ كِة هچٸ ډٖچمبن ىٍ سجَیِ ٍاىیً‬ ‫سچًیِیًن ٍا ځَٵشىي آنَب ٍا كمبیز ٽَى‪ .‬ایه ډٔ ئڅٍ ٍا ؿڀيوٍ سًػیٍ‬ ‫ډیٽىیي؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ډیهًإشیڈ آٹبی ٭ِاڅيیه كٖیىی ثی‪َ٥‬ٳ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ډب ثٍ ٭ىًان كِة‬ ‫ىډپَار‪ ،‬ثب آٹبی ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی َمپبٍیمبن ‪$‬ىٍ ایه ؿُبٍؿًة‪ #‬إز‬ ‫ٽٍ ای‪ٚ‬بن ٍ ئیٓ َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ډیثب‪ٙ‬ي ي ىٍ ایه ؿبٍؿًة‬ ‫ٍوٍ ‪ ،‬ډب وٍ ډٔئيڃ ځٶشٍَبی ای‪ٚ‬بن َٖشیڈ ي وٍ ٭مڄ ای‪ٚ‬بن‪.‬‬ ‫َمپبٍی ىاٍیڈ‪ ،‬ي ٿ‬

‫‪221‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اڅجشٍ ىٍ ډٖبئڄ ثٖیبٍی و‪ َ٪‬ډ‪ٚ‬شَٻ ىاٍیڈ ي آوـٍ ثی‪ٚ‬شَ ډب ٍا اُ َڈ ػيا‬ ‫ډیٽىي‪ ،‬ىٍ ‪ٙ‬یًٌ ٽبٍ ي ٵٮبڅیز ي ‪ٙ‬یًٌ ثَهًٍى وٖجز ثٍ ډٖبئڄ إز‪ .‬يڅی‬ ‫٭مالً ایه وبډٍ و‪ٚ‬بن ډیىَي ‪$‬اڅجشٍ ایه وبډٍ ډىل‪ َٞ‬ثٍ ٵَى َڈ إز‬

‫‪ ،‬ىٍ‬

‫‪ٙ‬شیجبوی‬ ‫ػبَبی ىیڂَ َڈ اُ ایه وبډٍَب ډیثب‪ٙ‬ي‪ #‬ٽٍ ای‪ٚ‬بن اُ ومبیىيٌ ٽًډچٍ ح‬ ‫ډیٽىىي‪ .‬اڅجشٍ كٸ ډٖچڈ هًى‪ٙ‬بن إز ‪ ،‬ډب اى٭بیی وياٍیڈ ‪ ،‬يڅی ډب كب‪ َ١‬ي‬ ‫آډبىٌایڈ ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ ډ‪ٚ‬شَٻ ثب ای‪ٚ‬بن َمپبٍی ثپىیڈ‪.‬‬

‫ُډبن ػهٿ‪ ،‬ډب ثًىیڈ ٽٍ ډیػهٿیيیڈ‬ ‫آن ‪ٙ‬ٮبٍَبی سىيی ٍا ٽٍ ځَيَُب ‪ #َٕ$‬ډیىَىي ي ٿاَی َڈ ٭مالً ‪ ،‬ثٮ‪٢‬ی اُ‬ ‫ٽبٍَب ٍا ډیٽىىي ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډب ثٍ وٶ‪ ٬‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ویٖز ‪ ،‬ډب ایه ٽبٍ ٍا‬ ‫ٿ‬

‫ومیٽىیڈ‪ ،‬ډب ډیىاویڈ ٽٍ اځَ ىٍ ٿیَی یب هيای ووًإشٍ ډؼيىاً ػه‬

‫یبیي ‪ ،‬ایه ډب َٖشیڈ ٽٍ ‪َ٥‬ٳ ا‪ٝ‬چی هًاَیڈ ثًى ‪َ ،‬مبو‪ًٍ٦‬‬ ‫ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ٌة يػًى ة‬ ‫ٽٍ ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ َڈ ثًىیڈ ‪ٙ .‬ٮبٍىاىن ىٍ ُډبن ‪ٝ‬چق ي ىٍ هبوٍ و‪ٖٚ‬شه ىٍ ُډبن‬ ‫ػهٿ ي ػهٿ ثٍ​ٍاٌاوياهشه ٽبٍ إٓبوی إز ‪ ،‬يڅی ډب ډٔئيڅیز ىاٍیڈ‪ .‬ىٍ ُډبن‬ ‫ػهٿ‪ ،‬ډب ثًىیڈ ٽٍ ػهٿ ډیٽَىیڈ ي كبال ُډبوی إز ٽٍ ومیهًاَیڈ ػه ٿ‬ ‫ث‪ًٚ‬ى ي االن اهشالٳ ډب ثب ىيٕشبن ‪ ،‬ثَ َٕ آډين اٍس٘ إز ي ُډبوی ٽٍ‬ ‫اٍس٘ ثٍ ډب هجَ ډیىَي ٽٍ ٵَ‪ ٟ‬ٽىیي اُ اٍيډیٍ ډیٍيى ثٍ ډُبثبى‬

‫‪ ،‬ؽ ٍا‬

‫ػچًٿیَی ٽىیڈ ؟ اٍس٘ ډیهًاَي ثیبیي‪ ،‬ډیهًاَي ثَيى ‪ ،‬يڅی ډیهًإشڈ ایه ٍا‬ ‫ىيٕشبن هًة ىٍٻ ثپىىي ٽٍ ډب ثب ای‪ٚ‬بن ىٍ ایه ډًٍى اهشالٳو‪ َ٪‬ىاٍیڈ ٽٍ‬ ‫ډیثیىیڈ‪ ،‬اٍس٘ ډیهًاَي ثب ُيٍ ثٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ ثیبیي ‪ ،‬ؽ ٍا ثب ُيٍ ډیهًاَیي‬ ‫ثیبییي؟‬

‫‪222‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډه ایه ٍا ثٍ آٹبی إشبوياٍ ځٶشڈ‪ ،‬ځٶشىي‪" :‬اٍس٘ ډیهًاَي ىٍ ا‪ٙ‬ىًیٍ ډبوًٍ‬ ‫ثيَي" ځٶشڈ ٹَثبن ‪ ،‬كبال ٽٍ ىٍ ا‪ٙ‬ىًیٍ ىٍ ٿیَی َٖز‪ ،‬ىٍٕز ىٍ آن ډى‪٦‬ٺٍ‬ ‫‪ٙ‬ز َٕ ٵئًىاڃَب ي اُ آنَب د‪ٚ‬شیجبوی ٽىیي؟‬ ‫ډیهًاَي ډبوًٍ ثيَي ‪ ،‬ثَيیي ح‬ ‫‪ٙ‬مب ؽوي ٍيُ ‪ٝ‬جَ ٽىیي ي ثٮي َ​َ ٽؼب ٽٍ اٍس٘ ډیهًاَي‪ ،‬ثَيى‪ .‬ثَهًٍى ډب‬ ‫ثب اٍس٘ ایه إز‪.‬‬

‫ٕیبٕز كِة ىډپَار ىٍ ډؼچٔ‬ ‫ٓ‪ :‬ډٖچڈ ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ سٮياىی اُ ومبیىيځبن ‪ٙ‬مب ‪ ،‬ثٍ ډؼچٔ هًاٌ ن ى‬ ‫ٍٵز‪ٕ .‬یبٕز ٽچی ٽبويیياَبی ‪ٙ‬مب ىٍ ډؼچٔ ؿٍ هًاَي ثًى؟‬ ‫ع‪ٕ :‬یبٕز ډب َمبن ؽَبٍ ا‪ٝ‬ڄ إز‪ ،‬ډجبٌٍُ ثَای آُاىی ي ىډپَإی ثَای‬ ‫ایَان‪ ،‬ډجبٌٍُ ثَای هًىډوشبٍی ي ډجبٌٍُ ثٍ وٶ‪ ٬‬ف ٷيٷ ُكمشپ‪ٚ‬بن‪ .‬ایه ؽَبٍ‬ ‫ا‪ٝ‬ڄ ٍا ٽهٿٌٍ سٮییه ٽَىٌ إز ‪$ ،‬ٽهٿٌٍ ؽَبٍڇ كِة ډب ٽٍ ىي ډبٌ دی٘‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي‪ #‬ایه ٕیبٕز ثَای كِة ډب سٮییه ‪ٙ‬يٌ ي ٽبويیياَبی ډب ٽٍ‬ ‫اډیيياٍیڈ ثشًاوىي ثٍ ډؼچٔ ثَيوي‪ ،‬اُ ایه ؽَبٍ ا‪ٝ‬ڄ ىٵب‪ ٫‬هًاَىي ٽَى‪.‬‬ ‫إياٍان ٽٍ اُ سمبڇ ډَىڇ ایَان ډیثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬یټ‬ ‫حح‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ډیىاویي ٽٍ ٓاٌ‬ ‫إياٍان ي دی‪ٚ‬مَٿان ٽَى ‪ ،‬یټ‬ ‫ا‪ٝ‬چی إز ىٍ ٹبوًن إبٕی‪ ،‬ثَای ایهٽٍ ثیهح‬ ‫سٶبَمی ٌة يػًى ثیبیي‪ ،‬ؿٍ ثبیي ٽَى؟‬ ‫ع‪ :‬ډه ٵپَ ډیٽىڈ ٽٍ هیچی ٕبىٌ إز‪ .‬هًإزَبی هچٸ ٽَى ٹجًڃ ث‪ًٚ‬ى ‪،‬‬ ‫إياٍ ىٍٕز ثپىىي‬ ‫ثٮياً اځَ ٹَاٍ إز دبٕياٍ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬اُ هًى دی‪ٚ‬مَ ٿَب ح‬ ‫إياٍان ا‪ٝ‬ٶُبن وٍ ثَای ػهٿ ثب َچیٽً‬ ‫ثیىیي ٽٍ ح‬ ‫‪ٙ‬مب ة‬ ‫ثیبیىي ٌة ٭ىًان ډُمبن‪ ،‬ثجیهیى ؿٍ إشٺجبڅی هًاَي ‪ٙ‬ي ‪.‬‬

‫‪223‬‬

‫سَ ي سبوټ‪ ،‬يڅی‬ ‫ح‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ َڈ یټ‬ ‫ح‬ ‫ٓ‪ٓ :‬حاٌ َڈ ډبوىي اٍس٘ إز ي اٍس٘ َمٍ ػب ډیٍيى ي ثبیي اٌ‬ ‫ح ؽیٖز؟‬ ‫ؿىیه وٺ‪ٚ‬ی ىٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ډب ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ي كبال و‪ٙ َ٪‬مب ىٍثبٌٍ ٓاٌ‬ ‫ع‪ :‬ډب و‪َ٪‬ډبن ىٍ ایه ثبٌٍ ٍي‪ٙ‬ه إز ‪ ،‬ىٍكبڅیپٍ ‪$‬ىٍ ایه ا‪ٝ‬ڄ ډیثیىیي ٽٍ‪#‬‬ ‫اٍس٘ ي كٶب‪٩‬ز ډََُب ٵٺ‪ ٤‬ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی إز ‪ ،‬كٶ‪ ٨‬اوش‪٪‬بډبر‬ ‫ة ىٕز هًى ډَىڇ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ایه اځَ ٭مچی و‪ًٚ‬ى ‪ ،‬كٖبٕیز ثٍ يػًى‬ ‫ىاهچی ثبیي ٌ‬ ‫ډیآيٍى ‪ ،‬ډو‪ًٝٞ‬بً ثب ایه ياٹٮٍای ٽٍ ىٍ ؽوي ٍيُ دی٘ ٍم ىاىٌ‪ ،‬دٔ ثبیي‬ ‫ة يػًى ثیبیي‪ ،‬ي اال ډب ثٍ ٭ىًان كِة‬ ‫ؽوي ډيسی ٵب‪ٝ‬چٍ ىاى سب ایه ا‪٥‬میىبن ٌ‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬ثَهالٳ ځٶشٍَبی ٵَډبويٌ ٭مچیبر‬

‫إياٍان‪ ،‬٭چیٍ‬ ‫ح‬

‫إياٍَب ثبیي یټ‬ ‫إياٍان ٽً ؽٽشَیه ٱَ‪ ٟ‬یب اوِػبٍی وياٍیڈ‪ ،‬ثَ٭پٔ ح‬ ‫ح‬ ‫وُبى اوٺالثی ثَای كٶ‪ ٨‬ىٕشبيٍىَبی اوٺالة ثب‪ٙ‬ىي وٍ ثَای َٕٽًة ډَىڇ‬

‫‪.‬‬

‫إياٍان ډى‪٦‬ٺٍ ٱَة ‪ ،‬ډ‪ٞ‬بكجٍای ٽَىٌ ثًى ىٍ‬ ‫حح‬ ‫یپی اُ ډٮبيوبن ٵَډبويٌ ٓاٌ‬ ‫ٍيُوبډٍ ٽٍ ډه ك‪ ٠‬ٽَىڇ‪ َ​َ ،‬ؿٍ ‪$‬ٽٍ‪ #‬آنػب ځٶشٍ ثًى ډًٍى ٹجًڃ ډب ثًى ي‬ ‫اسٶبٹبً ایه ډٔئڅٍ ٍا ځٶشٍ ثًى ٽٍ ؽ‪ ًٍ٥‬ثبیي ٽبٍی ٽَى ٽٍ سٶبَڈ ډشٺبثڄ ة ٌ‬ ‫يػًى ثیبیي‪ ،‬ډه اسٶبٹبً آن ُډبن هیچی ٽً‪ ٘ٙ‬ٽَىڇ سچٶىی ثب ای‪ٚ‬بن سمبٓ‬ ‫ٿیَڇ ‪ ،‬يڅی ډشإٔٶبوٍ ډمپه و‪ٚ‬ي‪ .‬هًإشڈ سجَیټ ثٍ ای‪ٚ‬بن ة‬ ‫ة‬

‫ٿيیڈ ‪ ،‬ياٹٮبً‬

‫كَٳَبیی ٽٍ ای‪ٚ‬بن ُىوي ٽبډالً َمبن كَٳَبیی إز ٽٍ ډب ډیُویڈ‪.‬‬ ‫إياٍان ٍا ‪ٙ‬پىؼٍ ډیىاىیي؟‬ ‫ٓ‪ :‬آیب ‪ٙ‬مب ح‬ ‫إياٍَب ‪ #‬ٽٍ ٍٵشىي ي ایه‬ ‫ع‪ :‬ډشإٔٶبوٍ ٍٕ ؽَبٍ وٶَ ثی‪ٚ‬شَ وجًىوي ‪$‬ایه ح‬ ‫إياٍَب‪ ،‬ا‪ًٝ‬الً ‪ٙ‬پىؼٍ ٍا ىٍ َ​َ‬ ‫كَٳَب ٍا ُىوي‪ ،‬ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی وٍ وٖجز ثٍ ح‬ ‫څجبٕی ٽٍ ثب‪ٙ‬ي ډلپًڇ ډیٽىیڈ‪ ،‬يڅی ای‪ٚ‬بن یټ ؿیَِبیی ډیځٶشىي ٽٍ سب كيی‬ ‫ياٹٮیز ىا‪ٙ‬ز ي آن ایىپٍ ٵَ‪ ٟ‬ٽىیي‬

‫‪ ،‬ٱٌای‪ٚ‬بن هًة وجًى‬

‫‪224‬‬

‫‪ ،‬ػبیی ٽٍ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډیهًاثیيوي ثي ثًى ‪ ،‬يڅی ای ٽبٗ آن‬

‫يٹز ‪ٙ‬مب ډیآډيیي ي ډب ٍا ىٍ‬

‫ٽًَٖشبن ډیىیي یي ٽٍ ډب َڈ َمبن ي‪ٍ ٬١‬ا ىا‪ٙ‬شیڈ ‪ .‬يڅی ثبيٍ ثٶَډبییي َ​َ ؿٍ‬ ‫إياٍَب َڈ ډیهًٍىوي‪ ،‬ډه ځٶشڈ ٽٍ ىٍ ايایڄ یپی اُ ٽٖبوی‬ ‫ډب ډیهًٍىیڈ ‪ ،‬ح‬ ‫ٽٍ ډٔئيڃ ُويان ثًى ي ثيٍٵشبٍی ډیٽَى ثب ٭يٌای اُ‬

‫إياٍان‪ ،‬ثالٵب‪ٝ‬چٍ‬ ‫ح‬

‫٭ً‪ ٘١‬ٽَىیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىي وٶَ اُ ػُبىٕبُوي ٿی ثٍ وبڇ وب‪ َٝ‬سَٽبن ي یټ وٶَ ىیڂَ ٽٍ‬ ‫ٿيییي ػَډ‪ٚ‬بن ؿٍ ثًى؟‬ ‫ډلبٽمٍ ‪ٙ‬يٌ ثًىوي‪ ،‬ډی‪ًٙ‬ى ة‬ ‫ع‪ :‬ډه ومیىاوڈ‪.‬‬ ‫وغ ‪ ٘ٙ‬وٶَ‬ ‫ىٍ ایهػب ‪ ،‬یپی اُ َمَاَبن آٹبی ىٽشَ ٹبٕمچً سً‪١‬یق ىاى ٽٍ ح‬ ‫ٍا اُ ىَبر ٽَىو‪ٚ‬یه ځَٵشىي ي آيٍىوي دی٘ ډب ي ډب ٽبٍر اي ٍا ىیيیڈ‪ .‬یټ‬ ‫ح دبٕياٍان ي اځَ َڈ ای‪ٚ‬بن‬ ‫ٍيی ٽبٍر‪ ،‬ػُبىٕبُويٿی ثًى ي ‪َ٥‬ٳ ىیڂَ ٓاٌ‬ ‫ډیځٶز ٽٍ ډبڃ ػُب ى ‪ٕ$‬بُويځی‪ #‬وجًىٌ‪ ،‬ای‪ٚ‬بن ٭مالً ىٍ ػه‬

‫ٿ ثًىٌ ي ىٍ‬

‫ػهٿ‪ٕ ،‬شیِ ٽَىٌ ثًى‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ اىاډٍ ٕوىبن هًى اٵِيى‪ٍ :‬ٵٺبی ډب اُ ثبوٍ هجَ ىاىوي ٽٍ‬ ‫ػُبى ٕبُويٿی آنػب ډیهًاَي ىٍ كييى َِاٍ سب ىي َِاٍ وٶَ ٍا إشوياڇ‬ ‫ٿ ي آنَب آوؼب ٽبٍ ٽىىي‪ ،‬ځَيَُبی ىیڂَ ډوبڅٶز ٽَىوي ‪،‬‬ ‫ثپىي ثٍ ٭ىًان ٽبٍ ٍ‬ ‫ډب ځٶشیڈ سمبڇ ٽً‪ٚٙ‬مبن ثَای ایه إز ٽٍ ٍيُی ٽ‪ًٍٚ‬ډبن ٍا آثبى ٽىیڈ‬ ‫ځٶشیڈ ؽٍا وپىیڈ ؟ ي كبال آنَب ٽبٍ ډیٽىىي ‪ ،‬ػُبىٕبُويٿی َڈ َٖز ي يٹشی‬ ‫ٽٍ ډه ٍٵشڈ ثبوٍ‪ ،‬آنَب آډيوي دی٘ ډب ځٶشىي ډب ډیهًاَیڈ ىٍ ډیشیه ٿ ‪ٙ‬مب‬ ‫او‪ٞ‬ي وٶَ‬ ‫‪َٙ‬ٽز ثپىیڈ‪ ،‬ځٶشیڈ ؿٍ ثُشَ اُ ایه ‪ ،‬ثٮياً ىیيیڈ َِاٍ سب ىي َِاٍ ي ح‬ ‫َڈٿی ثیڄَبی‪ٚ‬بن ٍيی ىي‪ٚٙ‬بن ثًى آډيوي ىٍ ډیشیهٿ َڈ ‪َٙ‬ٽز ٽَىوي ي‬

‫‪225‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډب َڈ هیچی هً‪ٙ‬لبڃ ‪ٙ‬يیڈ ي ډب سمبڇ ٿڅٍای ٽٍ ىاٍیڈ ایه إز ٽٍ‬

‫‪ ،‬ؽ ٍا‬

‫ثًىػٍای ومیىَىي ي ٽبٍ ٭مَاوی ومیٽىىي ؟ ىڅیڄ آنَب ‪ ،‬ایه إز ٽٍ ىٍ‬ ‫ډُبثبى اډىیز ویٖز‪ ،‬يٹشی ٽٍ یټ وٶَ ٽبٍ ٽً ؽٽی اوؼبڇ ډیىَي‬

‫‪ ،‬ثٍِ ٿٗ‬

‫ډیٽىىي ي ٍاىیً َڈ ویِ ډی ٿيیي ‪ٙ ،‬مب ډیهًاویي ىٍ ٵالن ػب ثَهًٍى ‪ٙ‬يٌ ثًى‬ ‫اوِىٌ ٍيُ دی٘ ىٍ ػبی ىیڂَ‪ ،‬ډه ډیهًاَڈ ةٿيیڈ ىٍ َمٍ ػب َٖز‪ ،‬ایه‬ ‫يح‬ ‫ٵٺ‪ ٤‬ډَثً‪ ٣‬ثٍ ٽَىٕشبن ویٖز‪ ،‬يڅی ؽٍا ٹ‪٢‬یٍ ٽَىٕشبن ثبیي ثٍِ ٿ ‪ًٙ‬ى ؟‬ ‫اځَ ػُبىٕبُويٿی ثیبیي ثب ډب َمپبٍی ثپىي‪َ ،‬مٍ اډپبوبسمبن ٍا ىٍ اهشیبٍ‪ٙ‬بن‬ ‫یای ٽٍ‬ ‫أڇیه ډیٽىیڈ ي َ​َ ٽبٍ ٕبُوي ٿ‬ ‫ډیځٌاٍیڈ ي اډىیش‪ٚ‬بن ٍا َڈ ٽبډالً ر‬ ‫ډیهًاَي ثپىي‪ ،‬اوؼبڇ ىَي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آیب اٵَاىی اُ ػُبىٕبُويٿی ٌة ٭ىًان ٿٍي ٿان وِى ‪ٙ‬مب َٖشىي یب وٍ؟‬ ‫ع‪ :‬سب ثٍ كبڃ اٵَاىی ٍا آيٍىٌاوي ي ىیيیڈ ثٍ ٭ىًان ػُبى‬

‫‪ٕ$‬بُويځی‪#‬‬

‫یَیڈ ‪ ،‬ډب ٽبٍی ثٍ ٽٖی‬ ‫ډیثبٗنى ‪ ،‬آُاى ٽَىٌایڈ ي ډب ایه اياهَ ٽٖی ٍا ومی ٿ‬ ‫وياٍیڈ‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪226‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫٘ظش دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬دس ٔ‪ٛ‬سد تمسیٓ ت‪ٛ‬دج‪ٝ‬‬ ‫إز ي‪ ٬١‬اٹش‪ٞ‬بىی‬ ‫ئڅٍای ٽٍ ىٍ اډَ هًىډوشبٍی ډجُڈ ډبويٌ ‪،‬‬ ‫ٓ‪ :‬یټ ډٔ‬ ‫یبىٌ هًاَي ‪ٙ‬ي؟‬ ‫ډیثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٶَډبئیي ثٍ ؿٍ ‪ًٍٝ‬ر ح‬ ‫ع‪ :‬آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ثیڅ‪٦‬ٶی‪ٚ‬بن هیچی ُیبى ثًى ‪ ،‬ثَای ایىپٍ ای‪ٚ‬بن ىٽشَ‬

‫ای‬

‫اٹش‪ٞ‬بى ډیثب‪ٙ‬ىي ‪ .‬اُ ایه وٺ‪ٍ٦‬و‪ َ٪‬ډب َمپبٍ ډیثب‪ٙ‬یڈ‪ ،‬ډه َڈ ٍ‪ٙ‬شٍ اٹش‪ٞ‬بى ٽبٍ‬ ‫ٽَىٌاڇ‪ .‬ای‪ٚ‬بن ډیٵَډبیىي ٽٍ ایه آٹبیبن هًىډوشبٍی ډیهًاَىي‪،‬‬

‫څیٔ اُ‬ ‫ح‬

‫هًى‪ٙ‬بن ثب‪ٙ‬ي‪ّ ،‬اوياٍډَی اُ هًى‪ٙ‬بن ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬اٍس٘ اُ هًى‪ٙ‬بن ثب‪ٙ‬ي ‪$‬ٽٍ اڅجشٍ‬ ‫يڃ َڈ اُ ډب ډیهًاَىي ‪.‬‬ ‫ډب ؿىیه ؿیِی ووًإشٍایڈ‪ ،#‬ثٮي ح‬ ‫ٿ ډب َڈٿی َمً‪٥‬ه ویٖشیڈ‪ .‬ډب ي ‪ٙ‬مب یٮىی‬ ‫ايالً ایه ډٔئڅٍ ډب ي ‪ٙ‬مب‪ ،‬ڇ ٍ‬ ‫يڅی ٽٍ آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ډیهًاَي ثيَي ىٍ ٽَىٕشبن هَع ث‪ًٚ‬ى ‪،‬‬ ‫ؽی؟ یٮىی ح‬ ‫يڃ َمٍ ایَان إز ‪ ،‬یب ٵٺ‪ ٤‬ډبڃ هًُٕشبویَب ډیثب‪ٙ‬ي ؟‬ ‫يڃ ای‪ٚ‬بن ډیثب‪ٙ‬ي ؟ ح‬ ‫ح‬ ‫يڃ سمبڇ ډَىڇ ایَان إز‪ ،‬ډب َڈ ایَاوی‬ ‫ډب ډیهًاَیڈ ایه ٍي‪ٙ‬ه ‪ًٙ‬ى‪ ،‬اځَ ح‬ ‫َٖشیڈ‪ ،‬دٔ ډىشی وياٍیڈ‪ ،‬اځَ ډبڃ هًُٕشبویَب ډیثب‪ٙ‬ي ؽٍا ىٍ سَُان هَع‬ ‫ډی‪ًٙ‬ى؟ ډٔئڅٍ ىيڇ ایىپٍ ‪ًٍ٥ ،‬ی دی‪ٚ‬ىُبى ٽَىٌ ثًىیڈ ي ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ‬ ‫ایَان اځَ ثوًاَي اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىی دی‪َٚ‬ٵز ثپىي ‪ ،‬ثبیي ثًىػٍ ډٮمًڅی ٍا‬

‫اُ‬

‫ثًىػٍ ٕبُويٿی آن ػيا ثپىي‪ ،‬ثَای ایىپٍ ډیىاویڈ ىٕز ٿاٌ اىاٍی ډب ؿىیه‬ ‫ی‪َٝ ،‬ٳ كٺًٷ ډيیَ ٽچی ي آډي ي ‪ٙ‬يَب‬ ‫ٿاَی إز ٽٍ ثًىػٍ ٕبُوي ٿ‬ ‫ىٕز‬ ‫‪ًٙ‬ى ي ؿیِ ىیڂَی ثٍ ػب ومبوي‪ .‬ډی‪ًٙ‬ى ٕبُډبن ثَوبډٍ‬

‫‪ ،‬یټ ثًىػٍای‬

‫ډو‪ ًٛٞ‬هًى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثَای دی‪َٚ‬ٵز ٽ‪ ًٍٚ‬ػيا اُ ثًىػٍ اىاٍی ي ایه‬ ‫يڃ وٶز ي ىٍآډيَبی ډٔ َٕ ؽ‪ٙ‬ڈٌ سأډیه ث‪ًٚ‬ى ‪ ،‬یٮىی ةٌ‬ ‫ثًىػٍ ډٮمًالً اُ ح‬

‫‪227‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫يڃ ٍا ٽٍ ٽبٍی ثٍ اىاٌٍ آن وياٍڇ‬ ‫صاً يٹشی ٽٍ ډب ایه ح‬ ‫‪ًٍٝ‬ر اٍُ‪ ،‬اٻٍ‬

‫‪َ ،‬مٍ‬

‫إشبنَب ؿ‪٤‬يٍ اىاٌٍ ډی‪ًٙ‬ى اُ څلب‪ ٧‬اىاٍی َمٍ ډىب‪٥‬ٸ ایَان‪ ،‬ٽَىٕشبن َڈ‬ ‫َمبن‪ ًٍ٥‬اىاٌٍ ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬يڅی يٹشی ٽٍ ایه ثًىػٍ ٕبُوي ٿی ػم‪ٙ ٬‬ي ‪ ،‬ایه ٍا ډب‬ ‫وغ َِاٍ سًډبن ثٍ َ​َ‬ ‫ثیبيٍیڈ ٌة ‪ًٍٝ‬ر َٕاوٍ سٺٖیڈ ثپىیڈ ‪ ،‬ٵَ‪ ٟ‬ٽىیڈ ٽٍ ح‬ ‫وٶَی ډیٍٕي‪ ،‬ىٍ ایَان ثٍ ‪ ًٍ٥‬ډشًٕ‪ ٤‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ ثبیي ىٍ ایَان ٽبٍ‬ ‫ىیڂَی ٽَى ‪ ،‬ؿًن ٕ‪٦‬ق اٹش‪ٞ‬بىی إشبنَبی ډوشچٴ هیڄی ثب َڈ ٵَٷ ډیٽىي ‪،‬‬ ‫‪$‬إشبن‪ #‬ٽَىٕشبن یپی اُ ٭ٺتاٵشبىٌسَیه إشبنَب ډیثب‪ٙ‬ي‪ ،‬يڅی ٭ٺتاٵشبىٌسَ‬ ‫اُ ٽَىٕشبن ویِ ىاٍیڈ‪ ،‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ آن يٹز ثبیي ‪ًٍ٥‬ی سٺٖیڈ ٽَى ٽٍ‬ ‫ثَای َ​َ وٶَی ډظالً‬

‫ىٍ ثچًؽٕشبن ډبَی‬

‫‪ 6000‬سًډبن ؽ ين اُ َمٍ‬

‫٭ٺتاٵشبىٌسَ ډیثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ٽَىٕشبن ‪ 5500‬سًډبن‪ ،‬ډظالً ٽب‪ٙ‬بن ‪ 5000‬سًډبن ‪،‬‬ ‫ډشًٕ‪ ٤‬ثٮي ىٍ سَُان ‪ 4000‬سًډبن‪ ،‬ؿیِی ٽٍ ډب دی‪ٚ‬ىُبى ډیٽىیڈ ایه إز ي‬ ‫ډب َیؾ اډشیبُ هب‪ٝ‬ی َڈ ثَای ٽَىٕشبن ٹبیڄ ویٖشیڈ ‪ ،‬ىٍ ٵپَ َمٍ ایَان َڈ‬ ‫يڅی ٽٍ اُ وٶز ډیآیي ىٍ‬ ‫َٖشیڈ‪ ،‬يڅی ٵپَ ډیٽىیڈ ‪ٝ‬لیق ویٖز ٽٍ َ​َ ح‬ ‫سَُان ي ډبُويٍان ي ثٮ‪٢‬ی ډىب‪٥‬ٸ ډٮیه هَع ث‪ًٚ‬ى ‪ًٍ٥ ،‬ی هَع ث‪ًٚ‬ى ٽٍ‬ ‫سٶبير ٕ‪٦‬ق اٹش‪ٞ‬بىی ٽڈٽڈ اُ ثیه ثَيى ‪ ،‬اڅجشٍ ٽبٍ یټ ٍيُ ي ىي ٍيُ ویٖز ‪،‬‬ ‫او‪ٞ‬ي سًډبن َ​َ ؽٹيٍ ثًى ‪ ،‬ایه ثًىػٍ‬ ‫كبال اځَ آن ‪ 5000‬سًډبن وجًى ‪ ،‬ح‬ ‫ی ٌة ‪ًٍٝ‬ر َٕاوٍ سٺٖیڈ ‪ًٙ‬ى ٽٍ ‪٩‬چڈ و‪ًٚ‬ى ‪ ،‬ياٹٮبً سب كبال ىٍٕز‬ ‫ٕبُويٿ‬ ‫ثَ٭پٔ آن ثًىٌ إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬سَٽیت َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ثٍ ؿٍ ‪ًٍٝ‬ر إز؟ آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ډب‬ ‫صاً ‪َ٥‬ٵياٍ كِة ىډپَار َٖشىي ي اوشوبثبر ویِ‬ ‫ثب ډَىڇ ‪ٝ‬لجز ٽَىیڈ اٻٍ‬ ‫آن ٍا و‪ٚ‬بن ىاى‪.‬‬

‫‪228‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ٍ :‬ئیٔ َیأر ومبیىيځی آٹبی ‪ٙ‬ین٭ِاڅيیه كٖیىی إز ي ثٮي ایه َیأر‬ ‫ٿ ىاٍى ي ٕوهٿيی َیأر ‪ ،‬كِة ىډپَار إز ي ىي‬ ‫ٕوه ي‬

‫ٿٍيٌ ىیڂَ ىٍ‬

‫ٿ اػبٌُ ةٿیَوي‪ ،‬یبىىا‪ٙ‬ز‬ ‫ػچٖبر يٹشی ډیسًاوىي و‪ َ٪‬ثيَىي ٽٍ اُ ٕوه ي‬ ‫ٿ اځَ ‪ٝ‬الف ىیي اػبٌُ ىَي‬ ‫ٿ كَٳ آنَب ٍا ثِوي‪ ،‬یب ٕوه ي‬ ‫ثيَىي‪ ،‬یب ٕوه ي‬ ‫آنَب ‪َٙ‬ٽز ٽىىي‪ ،‬ډب ثٍ ایه ‪ ، ٣َٙ‬كب‪ٙ َ١‬يیڈ ىٍ ایه ‪َ٥‬ف ‪َٙ‬ٽز ٽىیڈ‪،‬‬ ‫ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډٖبئچی ٍا ٹجالً آډبىٌ ډیٽىیڈ‪ ،‬ثٮي ډیٍيیڈ ثب َیأر ىيڅز ډیو‪ٚ‬یىیڈ‬ ‫ي اڅجشٍ ‪ ،‬یټ ػچٍٖ َڈ ثی‪ٚ‬شَ وى‪ٖٚ‬شیڈ ٽٍ آٹبی ‪ٝ‬جبٱیبن ځٶز‪ :‬ٽٍ ىيڅز ثب‬ ‫آن ىي ٿٍيٌ كب‪ َ١‬ویٖز ‪ٝ‬لجز ثپىي‪ .‬اُ آن ډًٹ‪ ، ٬‬آٹبی ٵَيَ​َ سىٶٔ ىاىوي‬ ‫ي سب كبال سىٶٔ اىاډٍ ىاٍى‪.‬‬ ‫ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬٭يٌ ُیبىی اُ كِة ډب َڈ ا٭شَا‪ ٟ‬ىاٍوي ٽٍ ومبیىيځی هچٸ‬ ‫ٿ یب ثبُسبة ػبډٮٍ ٽَى ویٖز‪ ،‬ثَای ایىپٍ كِة‬ ‫ٽَى ثٍ ایه سَسیت ‪ ،‬ػًاةي‬ ‫‪ٙ‬شیجبن آن َٖشىي ي ایىؼب ٍٕ ٿٍيٌ‬ ‫ىډپَار ثٍ سىُبیی ‪َٚ ،‬شبى ىٍ‪ٝ‬ي ډَىڇ ح‬ ‫یَی ػچً ٿیَی ٽىیڈ ‪ ،‬آن ُډبن‬ ‫آډيوي ي ‪َٙ‬یټ ‪ٙ‬يوي ي ثَای ایهٽٍ ډب اُ ىٍ ٿ‬ ‫َیأر ىيڅز آس٘ثٔ ىاى ي ثٮي ىیڂَان َڈ ډؼجًٍ ‪ٙ‬يوي سجٮیز ٽىىي ‪ ،‬كبال‬ ‫َڈ َمیه‪َٖ ًٍ٥‬ز‪ ،‬٭يٌای ٽٍ ډمپه إز ٽبٍ ډظجز اوؼبڇ ثيَىي‪ ،‬ایه إز‬ ‫ٽٍ ډب ځٶشیڈ َمپبٍی ثپىیڈ ي ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی ایه ځَيَُب ٍا ډی‪ًٙ‬ى ىٍ ؿبٍؿًة‬ ‫ومبیىيځی ثب آن َمپبٍی ٽَى ‪ ،‬ډظڄ اسلبىیٍ ٽمًویٖزَب‪ ،‬ډظڄ‬

‫یپبٍ‪ ،‬ډظڄ‬ ‫ح‬

‫‪ً٥‬ٵبن‪ ،‬ایه وً‪ ٫‬ځَيَُب ایهػب َٖشىي ٽٍ ډب ثٍ َیؾيػٍ ومیسًاویڈ ثب آنَب‬ ‫َمپبٍی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫ٿيییي؟‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب دیبډی ىاٍیي ٽٍ ثَای ډچز ایَان ة‬

‫‪229‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډه آٍُي ىاٍڇ ٽٍ كَٳَبی ډب ٍا ډىٮپٔ ثپىیي‪ ،‬هیچی هً‪ٙ‬لبڃ‬ ‫هًاَیڈ ‪ٙ‬ي‪ .‬ثَای ایهٽٍ ډب ٵَیبىډبن ٿاَی ثٍ ډَٽِ ومیٍٕي‪ .‬يڅی دیبڇ ډب‬ ‫دیبډی إز ٽٍ ثبٍَب ځٶشیڈ ‪ ،‬ډب آٍُي ىاٍیڈ ٽٍ َڈ ډَىڇ َٕإَ ایَان ي َڈ‬ ‫ُډبډياٍان ي ډٔئيڅیه ‪ ،‬ثبالهٌَ ىٍیبثىي ٽٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن َٕػهٿ ثب ثَاىٍان‬ ‫هًى ٍا وياٍوي‪ ،‬ډب ډیهًاَیڈ ىٍ ؽ ٌ اٍؿًة ایَان ثَاىٍياٍ ُوي ٿی ثپىیڈ ‪ ،‬ثٍ‬ ‫٭ىًان كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ػهٿ ٍا ٍى ډیٽىیڈ‪ٍ .‬اٌكڄ و‪٪‬بډی ٍا ٍاٌكڄ‬ ‫ومیىاوڈ‪ ،‬آنؿیِی ٽٍ آٹبی ٽَډبوی ومبیىيٌ اډبڇ ىٍ ٱَة ٽ‪ ًٍٚ‬ځٶز ي ثَای‬ ‫ډب ٹبثڄ ٹجًڃ ثًى ‪ ،‬ای‪ٚ‬بن ځٶز‪ :‬ٹجڄ اُ ػه ٿ اكشمبڅی ىیڂَی ‪ ،‬ثى‪ٚ‬یىیڈ ي‬ ‫ډٌاٽٌَ ثپىیڈ‪ ،‬و‪َٙ٪‬بن ایه ثًى ٽٍ اځَ ىٌ ٕبڃ ػه ٿ ٽىیڈ ي یټ ډیچیبٍى‬ ‫هٖبٍر ثيَیڈ ي یټ ډیچیًن وٶَ ٽ‪ٚ‬شٍ ث‪ًٚ‬وي‪ ،‬ثبالهٌَ ثبیي ثیبییڈ ىيٍ یټ‬ ‫ډیِ ثى‪ٚ‬یىیڈ‪ ،‬كبال ٽٍ ایه‪ ًٍ٥‬إز ؽٍا ایهٽبٍ ٍا وپىیڈ ‪ ،‬ډب إچلٍ ٍا‬

‫٭چیٍ‬

‫ثَاىٍان ٵبٍٓ‪ ،‬سَٻ‪ ،‬ثچًؽ‪ ،‬٭َة ي سَٽمه ثَويا‪ٙ‬شیڈ‪ ،‬ډب إچلٍ ٍا ثَای ىٵب‪٫‬‬ ‫اُ اوٺالة ثَىا‪ٙ‬شیڈ ي ثٍ ٭ىًان یټ كِة ٕیبٕی ‪ ،‬يٹشی ٽٍ اډىیز ىاهچی‬ ‫ٽ‪ ًٍٚ‬ثٍ ىٕز هًى ډَىڇ ٕذَىٌ ‪ٙ‬ي‪ ،‬هًإشٍَبی ډب آن‪ ًٍ٥‬ٽٍ ځٶشڈ‬ ‫ثَآيٍىٌ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ايڅیه كِثی َٖشیڈ ٽٍ ډوبڅٴ ایه هًاَیڈ ثًى ٽٍ یټٵَى‬ ‫ٍٕمی ي ٱیَډٔئيڃ ‪ ،‬إچلٍ كمڄ ٽىي‪ .‬ایه و‪ َ٪‬ډبٕز ي ٹب‪٥‬ٮبوٍ ځٶشیڈ‪.‬‬

‫‪230‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫و‪ٙ‬فشا٘س ٔطث‪ٛ‬عاتی دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫تأذاد‬ ‫‪1358/10/12‬‬

‫دیَاو‪َُٚ‬ـ هجَوڂبٍ ثبډياى‪ :‬٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ثٍ دیَاو‪ َُٚ‬ياٍى ‪ٙ‬ي ي ىٍ یټ ٽىٶَاؤ ٽٍ ىٍ ډٖؼي ػبډ‪٬‬‬ ‫ایه ‪ َُٙ‬ثَځِاٍ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪َٙ ،‬ٽز ٽَى‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ایه ٽىٶَاؤ ځٶز‪" :‬ډب َیؾٿاٌ سبث‪ ٬‬ػه ٿ ي هًوَیِی‬ ‫وجًىٌ ي ویٖشیڈ ي ثب يػًى آوپٍ ډير آس٘ثٔ ځٌ‪ٙ‬شٍ‬

‫‪ ،‬يڅی ډب َڈ ؽوبن‬

‫آس٘ثٔ ٍا كٶ‪ ٨‬ٽَىٌایڈ‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ٹٖمز ىیڂَی اُ ٕوىبو٘ ځٶز‪" :‬ډب ‪٥‬بڅت هًىډوشبٍی‬ ‫َٖشیڈ ي ثبیي كٸ هًىډوشبٍی ‪$‬ثٍ ٍٕمیز‪ٙ #‬ىبهشٍ ‪ًٙ‬ى ي ىٍ ٹبوًن إبٕی‬ ‫ویِ ثٍ طجز ثَٕي‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ثو٘ ىیڂَى اُ ٕوىبو٘‬

‫‪١ ،‬مه ا‪ٙ‬بٌٍ ة ٌ ‪َ٥‬ف‬

‫هًىځَىاوی َیئز يیٌْ ځٶز‪" :‬ایه ‪َ٥‬ف ثب دیبڇ اډبڇ همیىی س‪٦‬جیٸ ومیٽىي ي‬ ‫ٌة ‪ٝ‬الف ډب ویٖز ٽٍ ډٌاٽَار ٍا اىاډٍ ىَیڈ ي ؽين َیئز ثَای ٽً ؽٽشَیه‬ ‫ٿیَى‪ ،‬ډب ثبیي ډٖشٺیمبً ثب اډبڇ همیىی‬ ‫ډٖئچٍ ډیثبیٖز ثب سَُان ي ٹڈ سمبٓ ة‬ ‫ياٍى ډٌاٽٌَ ي ځٶشڂً ‪ًٙ‬یڈ‪.‬‬

‫‪231‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یس جٕ‪ٟٛ‬سی سا اعالْ وشد‬ ‫دوتش لاسّٕ‪ ،ٛ‬دسخ‪ٛ‬است وشد‪ٞ‬ا اص س ئ‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/11/9‬‬

‫ی ډلَُ‪ٙ‬ين اوشوبة "ىٽشَ اثًاڅلٖه ثىی ‪ٝ‬يٍ " ثٍ ٍیبٕز ػمًٍُی‬ ‫ىٍ ح‬ ‫إالډی ایَان ي ا‪ُ٩‬بٍار يی ىٍ حی يٹبی‪ ٬‬ٽَىٕشبن‪ ،‬٭‪ َٞ‬ىیَيُ ىٽشَ‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬ىٍ دبٕن ایه ٓئياڃ ٽٍ‬ ‫اوش‪٪‬بٍار كِة ىډپَار اُ ووٖشیه ٍ ئیٔ ػمًٍُی ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان‬

‫ؿیٕز؟‬

‫دبٕن ىاى‪" :‬ډب اُ ٽڈ ي ٽیٴ ي ډلشًای ثَوبډٍَبی آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ثٍ ‪ًٍ٥‬‬ ‫ٽبډڄ ا‪٥‬ال‪ ٫‬وياٍیڈ‪ ،‬اډب ىٍ ډؼمً‪ ٫‬ډیسًاویڈ ةٿيییڈ ٽٍ ډب هًإشبٍ ٍ‪ٙ‬ي‪،‬‬ ‫‪ٙ‬پًٵبیی ي سپبډڄ اوٺالة ي ىٍ ٭یه كبڃ‪$ ،‬كڄ‪ #‬ډٖئچٍ هچٸ ٽَى ي ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ‬ ‫ډچی ثٍ ‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی َٖشیڈ‪ " .‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ځٶز‪" :‬ډب ػُز‬ ‫ا‪٥‬ال‪ ٫‬آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ‪ ،‬ثبٍ ىیڂَ ا٭الڇ ډیٽىیڈ ٽٍ ډظڄ َمی‪ ٍٚ‬ډیهًاَیڈ‬ ‫رٽیي‬ ‫ډٖئچٍ ٽَىٕشبن‪ ،‬اُ ‪َ٥‬یٸ ډٖبڅمزآډیِ ي اُ ٍاٌ ډٌاٽٌَ كڄ ‪ًٙ‬ى ي ثبُ أ‬ ‫ډیٽىیڈ ٽٍ سىُب ٍاٌكڄ ډٖئچٍ ٽَىٕشبن‪ٙ ،‬یًٌَبی ٕیبٕی ي ډٌاٽٌَ إز‪ .‬ثَ‬ ‫ٍی ثَای اىاډٍ ػيی‬ ‫اډُبی ڇؤص‬ ‫ایه إبٓ‪ ،‬اُ ٍ ئیٔ ػمًٍُی ډیهًاَیڈ ٽٍ ٿ‬ ‫ٽبٍ َیأر يیٌْ ا٭ِاډی ثٍ ٽَىٕشبن ي ىوجبڃٽَىن ډٌاٽَار ثَىاٍى‪ " .‬ىٽشَ‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ا‪١‬بٵٍ ٽَى‪:‬‬

‫"ثيين سَىیي‪ ،‬ا٭‪٦‬بی هًىډوشبٍی ثٍ‬

‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ىٍ ٽًسبٌٽَىن ىٕز اډذَیبڅیٖڈ ثٍ ه‪ ًٛٞ‬اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ي‬ ‫ؤص هًاَي ثًى‪ ،‬هب‪ ٍٝ‬آوپٍ اډبڇ همیىی‬ ‫َمـىیه ىٍ دی‪ٚ‬جَى اوٺالة ایَان ڇ ٍ‬ ‫‪ٙ‬شیجبن ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ډچی ي ٍٵ‪٩ ٬‬چڈ اُ هچٸ‬ ‫ٍَجَ اوٺالة إالډی ایَان‪َ ،‬مًاٌٍ ح‬

‫‪232‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕشميیيٌ ٽَى ثًىٌاوي ي دیبڇ سبٍیوی ‪ 26‬آثبنډبٌ ٍا ویِ ىٍ ایه ه‪ٝ ًٛٞ‬بىٍ‬ ‫ٽَىٌاوي"‪ .‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً اٵِيى‪" :‬ثَ إبٓ ډلشًای دیبڇ اډبڇ‪ٍ ،‬ئیٔ‬ ‫ػمًٍُی ایَان ثبیي ډً‪ ٬١‬ٹب‪ ٬٥‬وٖجز ثٍ ډً‪ ٫ً١‬ٽَىٕشبن اسوبً ٽىي‪ُ ،‬یَا‬ ‫إياٍ ایَان إز يهًىډوشبٍی ډیسًاوي‬ ‫هچٸ ٽَى‪َٕ ،‬ثبُ ٍإشیه اوٺالة ي ح‬ ‫‪١‬بډه إشٺالڃ‪ ،‬كبٽمیز ډچی ي سمبډیز اٍ‪١‬ی ایَان ثب‪ٙ‬ي"‪.‬‬

‫٭يڇ كٖه ویز‬ ‫ډزٕٶبوٍ ډٌاٽٌَ ثب ىيڅز‪،‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىٍ ځٶشڂًی ىیڂَی ا‪ُ٩‬بٍ ىا‪ٙ‬ز‪ " :‬أ‬ ‫سبٽىًن ثٍ ‪ٙ‬یًٌای ٱیَا‪ًٝ‬څی ي ٱیَډشٮبٍٳ ‪ًٍٝ‬ر ځَٵشٍ إز‪َ .‬یأر‬ ‫ومبیىيځی هچٸ ٽَى ثب آډبى ٿی ٽبډڄ ي ثب إشٺجبڃ ٵَا يان اُ ٍاٌكڄ ٕیبٕی‬ ‫ډٖئچٍ ٽَىٕشبن‪ُ ،‬ډیىٍ اوؼبڇ ډٌاٽٌَ ٍا ا٭ڈ اُ ثَٹَاٍی ٹًاویه‪ ،‬آٍاډ٘ ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ي ایؼبى ډلی‪٦‬ی ډمچً اُ كٖهویز ٵَاَڈ آيٍىٌ إز "‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً‬ ‫اٵِيى‪" :‬كِة ډب آس٘ثٔ ا٭الڇ ٽَى ي ٭چیَٱڈ ٭يڇ سلٺٸ هًإشُبی ډ‪َٚ‬ي‪٫‬‬ ‫ة ه‪ ًٛٞ‬كِة ىډپَار‪ ،‬ثٮي اُ‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ي ٌ‬

‫ایبنیبٵشه ډير‬ ‫ح‬

‫رډیه آٍاډ٘ ي اىاډٍ ُډیىٍَبی الُڇ ثَای ډٌاٽٌَ‪،‬‬ ‫آس٘ثٔ‪َ ،‬مًاٌٍ ىٍ أ‬ ‫سالٗ ٵَايان ثٍ ٭مڄ آيٍىٌ إز‪ .‬اډب ډزأ ٕٶبوٍ ‪ ،‬٭مڄی ډشٺبثڄ یٮىی اثَاُ‬ ‫كٖهویز الُڇ اُ ػبوت ىيڅز ‪ًٍٝ‬ر وڂَٵشٍ إز"‪.‬‬

‫آُاىی ُوياویبن‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ثب ا‪ٙ‬بٌٍ ثٍ آُاىی ُوياویبن ځٶز‪" :‬ډب سٮياى ُیبىی اُ ُوياویبن‬ ‫ډزٕٶبوٍ اُ‬ ‫ٿیَ ‪ٙ‬يٌ ثًىوي آُاى ٽَىیڈ‪ ،‬اډب أ‬ ‫ٍا ٽٍ ىٍ ػَیبن ػهٿ سلمیچی ىٕز‬

‫‪233‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫آُاىی ُوياویبن ٽَى ٽٍ ثٍ وبكٸ ي ثی ٿوبٌ ثبُىا‪ٙ‬ز ‪ٙ‬يٌ ي ثٍ كجَٔبی‬ ‫‪ً٥‬یڄاڅمير ډلپًڇ ٿٍىیيٌاوي‪ ،‬سبٽىًن هجَی و‪ٚ‬يٌ إز "‪ .‬يی ا‪١‬بٵٍ ٽَى‪:‬‬ ‫"ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ثٍ ‪ًٍٝ‬سی ىٍ آډيٌ ا ٕز ٽٍ ر أ طیَ ٹب‪ ٬٥‬ىٍ َٕوً‪ٙ‬ز‬ ‫اوٺالة ایَان ىاٍى ي كڄ آنَڈ ٕبىٌ إز ‪َ ،‬ڈ ثَای اىاډٍ اوٺالة ي‬

‫ویِ‬

‫ٿٕشَٗ ىٕشبيٍىَبی آن ‪َ١‬يٍی ډیثب‪ٙ‬ي ي ثبڅٮپٔ‪ ،‬ثیسًػُی وٖجز ثٍ‬ ‫آن‪ ،‬ثٍ ډَسؼٮیه ىاهچی ي ٭ًاډڄ اډذَیبڅیٖڈ‪ ،‬اػبٌُ ٵٮبڅیز ‪١‬ياوٺالثی ىٍ‬ ‫ػُز سًٹٴ اوٺالة ٍا هًاَي ىاى ي ىٍ ډؼمً‪ ٫‬ثبیي ځٶز ٽٍ ډٌاٽٌَ‪ ،‬ياٍى‬ ‫ين وشیؼٍای ٽٍ ډٶیي ثٍ كڄ ډٖئچٍ‬ ‫ډَكچٍ هب‪ٝ‬ی و‪ٚ‬يٌ ي ىٍ ياٹ‪ ٬‬ثٍ َیؾ ٿ ٌ‬ ‫ٽَىٕشبن ي ا٭‪٦‬بی هًىډوشبٍی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ویىؼبډیيٌ إز‪".‬‬

‫ػچًٿیَی اُ سؼيیي ػهٿ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً اٵِيى‪" :‬ثيیُی إز كِة ىډپَار ‪ ،‬ثب اكٖبٓ ډٔ ئيڅیز‬ ‫وٖجز ثٍ اوٺالة ایَان ي ثب ٭چڈ ثٍ سً‪٥‬ئٍَب یی ٽٍ ثيين سَىیي ىٍ ‪َٙ‬ٳ‬ ‫یَی اُ سؼيیي ػه ٿ سلمیچی ىٍ‬ ‫سپًیه إز‪َ ،‬مٍ ٕٮی هًى ٍا ثَای ػچً ٿ‬ ‫ٽَىٕشبن ا٭مبڃ ډیومبیي ي اډیيياٍ َٖشڈ ٽٍ ىيڅز ویِ ایه ډًٹٮیز ه‪٦‬یَ ٍا‬ ‫ىٍٻ ومبیي ي ثَای دبٕنىاىن ي كَډز ځٌا‪ٙ‬شه ثٍ هًإشٍَبی ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ي ویِ ثَای ٽًسبٌٽَىن ىٕز اډذَیبڅیٖڈ ي سً‪٥‬ئٍَبی آن‪ ،‬ثب هًإز‬ ‫یٿیَ ىوجبڃ ٽَىٌ ي ثٍ‬ ‫سبٍیوی هچٸ ٽَى ډًاٵٺز ي آن ٍا ثٍ ‪ٙ‬یً ٌای ػيی ي ح‬ ‫وشیغٌ ډ‪٦‬چًة ثَٕبوي‪".‬‬

‫‪234‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٌفتٍ‪ ٛ‬تا دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬دس ٔ‪ٛ‬سد ٔت‪ٛ‬لف ضذٖ ٔزاوشات تا د‪ِٚ‬ت‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/11/10‬‬

‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬

‫‪ ،‬ىیَيُ ىٍ‬

‫ډ‪ٞ‬بكجٍای ثب هجَوڂبٍ ا٭ِاډی ٽیُبن اُ ىٵشَ َٕدَٕشی آًٍثبیؼبن ٱَثی‬ ‫‪$‬اٍيډیٍ‪ #‬ثٍ ٕئًاالر اي دبٕن ىاى‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ دبٕن ایه ٕئًاڃ ٽٍ‪ :‬ډى‪ًٍ٪‬‬ ‫‪ٙ‬مب اُ ٕٶَ​َبی اهیَ ثٍ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىو‪ٚ‬یه ؽیٖز؟ ځٶز‪:‬‬

‫"ډب ثٍ ٭ىًان‬

‫ډٔئيالن كِثی ‪ ،‬ي‪٩‬یٶٍ ىاٍیڈ ػُز ثٍَٕی ډ‪ٚ‬پالر ډَىڇ ٽَى ي آ ٿاٌٽَىن‬ ‫آوُب اُ سً‪٥‬ئٍ ‪١‬ياوٺالة‪ ،‬ثٍ ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىو‪ٚ‬یه ٕٶَ ٽىیڈ‪.‬‬ ‫ٕئًاڃ ىیڂَ ٽیُبن اُ ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬دیَاډًن ٭چز ډشًٹٴ‪ٙ‬ين ډٌاٽَار‬ ‫َیأر يیٌْ ىيڅز ثب ومبیىيځبن ٽَىَب ثًى ٽٍ يی دبٕن ىاى‪" :‬ډب ډٌاٽَار ٍا‬ ‫ډشًٹٴ وپَىٌایڈ‪ ،‬هچٸ ٽَى َمًاٌٍ آډبىٌ إز سب ډٖب ئڃ ډًػًى‪ ،‬ثٍ ‪َ٥‬یٸ‬ ‫ډٖبڅمزآډیِی كڄ ‪ًٙ‬ى‪ .‬٭چز ډشًٹٴ‪ٙ‬ين ډٌاٽَار ویِ‪ ،‬ا٭شَا‪ ٟ‬آٹبی‬ ‫ډُىيٓ ‪ٝ‬جبٱیبن ثٍ سَٽیت ومبیىيځی هچٸ ٽَى ثًى‪ .‬ىڅیڄ ىیڂَ آن ویِ ‪٩‬بَ​َاً‬ ‫ٿی َیأر يیٌْ ىيڅز ثًىٌ إز‪ ،‬سب ثٍكبڃ ویِ ډٌاٽٌَای‬ ‫ثٍ ډى‪ٍ ًٍ٪‬ٵ‪ ٬‬هٖز‬ ‫ثٍ آن ‪ًٍٝ‬ر اوؼبڇ و‪ٚ‬يٌ ي ٵٺ‪ ٤‬ػچٍٖای ثٍ ٭ىًان ډٮبٍٵٍ س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز‪".‬‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬ىٍ دبٕن ایه ٕئًاڃ ٽٍ ىٍ و‪ٖٚ‬ز ‪ٙ‬مب‬ ‫ثب َیأر يیٌْ ىيڅز ‪ ،‬ؿٍ ډٖبئچی ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬يٌ ي ایه و‪ٖٚ‬ز سب ؿٍ اوياٌُ‬ ‫ًٕىډىي ثًىٌ إز ؟ ځٶز‪" :‬ىٍ ایه ػچٖبر ‪َ ،‬یأر يیٌْ ىيڅز سًاوٖز سىُب‬ ‫‪َ٥‬ف هًىٿٍىاوی ٍا س‪َٚ‬یق ٽىي ٽٍ ډب ویِ دٔ اُ ثٍَٕی ‪َ٥ ،‬كی ىاىیڈ ٽٍ ىٍ‬

‫‪235‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍٕبوٍَبی ٿٍيَی ویِ ډىٮپٔ ‪ٙ‬ي‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب‪ ،‬ىٍ ‪ًٍٝ‬سی ٽٍ ډٌاٽَار‪ ،‬هبٍع‬ ‫ٍیز ٹَیت ثٍ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی اٻص‬ ‫اُ َیأر سَٽیجی ومبیىيځبن هچٸ ٽَى ٽٍ ډًٍى ح‬ ‫ٍی ووًاَي ىا‪ٙ‬ز‪" .‬‬ ‫یَى ‪َ ،‬یؾ اص‬ ‫اسٶبٷ ډَىڇ ٽَىٕشبن إز اوؼبڇ ٿ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍثبٌٍ ‪َ٥‬ف هًى ٿٍىاوی َیأر يیٌْ ىيڅز ځٶز‪" :‬ډب ثٍ ‪ًٍ٥‬‬ ‫ډٶ‪ٞ‬ڄ و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍثبٌٍ ایه ‪َ٥‬ف ا٭الڇ ٽَىٌایڈ ي ایه و‪ َ٪‬ىٍ ٍيُوبډٍَب‬ ‫ډىش‪ٙ َٚ‬يٌ‪ ،‬يڅی ػبی سإٔٴ إز ٽٍ ایه ‪َ٥‬ف ثٍ َیؾيع‬

‫ٌ ثب دیبڇ اډبڇ‬

‫همیىی ٍَجَ اوٺالة إالډی ایَان ډ‪٦‬بثٺز وياٍى‪ ،‬ىٍ كبڅی ٽٍ ډب ٵپَ ډیٽىیڈ‬ ‫ٽٍ هًإز ا‪ٝ‬چی ډب ‪$‬هًىډوشبٍی‪ #‬ىٍ ؿبٍؿًة دیبڇ سبٍیوی اډبڇ همیىی‬ ‫ٍىاوی ‪ ،‬یټ ‪َ٥‬ف اىاٍی ثَای ىاىن ثَهی اُ‬ ‫وؼي‪ .‬ىٍ كبڅی ٽٍ ‪َ٥‬ف هًى ٿ‬ ‫ډیٿ‬ ‫اهشیبٍار ډلچی إز ي ایه ‪َ٥‬كی إز ٽٍ اُ ًٕی َیأر يیٌْ ىيڅز ا٭الڇ‬ ‫‪ٙ‬يٌ‪ ،‬وٍ اُ ًٕی اډبڇ همیىی ‪ ".‬ٹبٕمچً َمـىیه ځٶز‪:‬‬

‫"ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬كٖبٓ‬

‫ٵٮچی‪ ،‬ډَىڇ ٽَى اُ ٭يڇ سًػٍ َیأر يیٌْ ا‪ُ٩‬بٍ نٿٍاوی ډیٽىىي ‪ُ ،‬یَا ي‪٬١‬‬ ‫یَی‬ ‫‪ًٍ٥‬ی إز ٽٍ اځَ ډٌاٽَار ثٍ َٕ٭ز ي ػيی ىوجبڃ و‪ًٚ‬ى ‪ ،‬اډپبن ىٍ ٿ‬ ‫ثٖیبٍ ُیبى إز ي ایه ؿیِی إز ٽٍ وٍ اډبڇ همیىی ډیهًاَي ي وٍ ډب‬

‫"‪.‬‬

‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ىٍثبٌٍ هًإزَبی َیأر ومبیىيځی‬ ‫هچٸ ٽَى ځٶز‪" :‬ثَهی اُ ىٕزاويٍٽبٍان ‪ ،‬ثٍ يیٌْ ثيهًاَبن ‪ ،‬ٽً‪ ٘ٙ‬ىاٍوي‬ ‫یؽیي ٌای إز ي ثيیه ػُز‬ ‫ایه ‪ ًٍ٥‬ياومًى ٽىىي ٽٍ هًىډوشبٍی ډٖئچٍ ح‬ ‫٭مياً ا‪٦ٝ‬الف هًىډوشبٍی ٍا ثب سؼِیٍ‪٥‬چجی ىٍ یټ ٍىیٴ ٹَاٍ ډیىَىي ‪ ،‬ىٍ‬ ‫كبڅی ٽٍ هًىډوشبٍی‪ ،‬ٽًؽٽشَیه س‪ٚ‬بثُی ثب سؼِیٍ‪٥‬چجی وياٍى ي ىٍ ياٹ‪٬‬‬ ‫ا٭‪٦‬بی هًىډوشبٍی ثٍ هچٸَبی ٕشميیيٌ ایَان ‪ ،‬ثُشَیه يٕیچٍ ثَای كٶ‪٨‬‬ ‫يكير ٕیبٕی ي سمبډیز اٍ‪١‬ی ایَان إز‪ .‬آوـٍ ىٍ هًىډوشبٍی ثَای ډب‬

‫‪236‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اَمیز ىاٍى ‪ ،‬ایه إز ٽٍ ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه ثٍ ٭ىًان یټ ياكي ػٲَاٵیبیی ‪ ،‬ىٍ‬ ‫ؿبٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ‪ٙ‬ىبهشٍ ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬ثيان ډٮىی ٽٍ ػِ ىٍ ؽَبٍ ډٖئچٍ إبٕی‬ ‫يڅی ي ؽا ح إپىبٓ ي ثَوبډٍَبی‬ ‫ٍياث‪ ٤‬هبٍػی‪ ،‬اىاٌٍ اډًٍ اٍس٘‪ٕ ،‬یبٕز ح‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىی ىٍاُډير ٽٍ ثٍ َٕډبی ٌ ځٌ اٍی ٽالن ویبُ ىاٍى‬ ‫‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی إز ‪ ،‬ثٺیٍ اډًٍ ىاهچی ىٍ ‪ٝ‬الكیز اٍ‬

‫ي ډىل‪َٞ‬اً ىٍ‬ ‫ٿانَبی‬

‫هًىډوشبٍ ثب‪ٙ‬ي ي ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ډؼچٔ یب ‪ًٍٙ‬ا ٍا ډٖشٺیمبً اُ ًٕی هًى‬ ‫انَبی اػَایی‪ ،‬سمبڇ اډًٍ ٍا ثٍػِ آوُبیی ٽٍ ىٍ ‪ٝ‬الكیز‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ىَىي ي اٍ ٿ‬ ‫ىيڅز ډَٽِی إز ٍا اىاٌٍ ٽىىي ‪ .‬ډظالً ىٍ كبڅی ٽٍ اىاٌٍ اډًٍ اٍس٘‬ ‫انَبی هًىډوشبٍ‬ ‫‪ٝ‬الكیز اٍ ٿ‬

‫‪ ،‬ىٍ‬

‫نثب‪ٙ‬ي ‪ُ ،‬ثبن ٽَىی ىٍ ډيآٍ ي اىاٍار‬

‫ٽَىٕشبن هًىډوشبٍ ثٍ ٍٕمیز ‪ٙ‬ىبهشٍ ‪ًٙ‬ى ي ثٮي اُ ٕبڃ ؽَبٍڇ اثشيایی‪،‬‬ ‫ُثبن ٵبٍٕی ویِ ىٍ ٽىبٍ ُثبن ٽَى ی‪ُ ،‬ثبن آډًُ‪ٙ‬ی ي َمـىیه ُثبن ډ‪ٚ‬شَٻ‬ ‫ي ٍٕمی َمٍ ډىب‪٥‬ٸ ایَان اُ ػمچٍ ٽَىٕشبن ثب‪ٙ‬ي‪".‬‬ ‫هجَوڂبٍ "ٽیُبن" ه‪٦‬بة ثٍ ىٽشَ ٹبٕمچً ځٶز‪" :‬ثَهیَب ایى‪ ًٍ٦‬ا‪ُ٩‬بٍو‪َ٪‬‬ ‫ډیٽىىي ٽٍ اځَ ثٍ هچٸ ٽَى هًىډوشبٍی ىاىٌ ‪ًٙ‬ى‬

‫‪ ،‬دٔ اُ ډيسی ایه‬

‫هًىډوشبٍی ثٍ سؼِیٍ‪٥‬چجی هًاَي اوؼبډیي‪ .‬و‪ٙ َ٪‬مب ىٍ ایه ثبٌٍ ؽیٖز؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً دبٕن ىاى‪" :‬آوـٍ ىیڂَان ډی ٿيیىي ‪ ،‬ډَثً‪ ٣‬ثٍ هًى‪ٙ‬بن إز ‪.‬‬ ‫ډه َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىڇ ٍاٌ ا‪ٝ‬چی ‪ ،‬ثَای كٶ‪ ٨‬اسلبى هچٸَبی ایَان ي ىٵب‪٫‬‬ ‫اُ يكير ٕیبٕی ي سمبډیز اٍ‪١‬ی ډیُه ډب‪ ،‬سأډیه كٺًٷ ډچی هچٸَبی‬ ‫ٕشميیيٌ ىٍ ؿبٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان إز‪ .‬يٹشی ډَىڇ ٽَىٕشبن‬

‫‪ ،‬ىٍ ىاهڄ‬

‫ایَان ثٍ كٺًٷ ډ‪َٚ‬ي‪ ٫‬هًى ثَٕىي ‪ ،‬ىیڂَ ىڅیچی ثَ سؼِیٍ‪٥‬چجی ثبٹی ومیډبوي ‪،‬‬ ‫ثچپٍ سأډیه ایه هًإشُب ثٍ سلپیڈ ډجبوی إشٺالڃ ایَان ٽمټ هًاَي ٽَى ي‬

‫‪237‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٻ ىٍ ثٖیبٍی اُ ٽ‪ًٍَٚ‬ب ‪ ،‬ثٍ هچٸَب كٸ هًىډوشبٍی ىاىٌ ‪ٙ‬يٌ ي ایه‬ ‫ویِ آ ن ٌ‬ ‫اډَ ٌة َیؾيػٍ ډىؼَ ثٍ سؼِیٍ آن ډمبڅټ و‪ٚ‬يٌ إز"‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ دبٕن ایه ٕئًاڃ ٽٍ اځَ ډٌاٽَار ‪ٙ‬مب ثب َیأر يیٌْ ىيڅز‬ ‫ثٍ وشیؼٍ وَٕي ‪ ،‬ؿٍ ٽبٍ هًاَیي ٽَى؟ ځٶز‪" :‬ډب ىٍ ياٹ‪َ ٬‬ڈاٽىًن ویِ اُ‬ ‫ډٌاٽَار ثب َیأر يیٌْ ىيڅز ډأیًٓ َٖشیڈ ي ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ ٍاٌ هَيع اُ‬ ‫ة يػًى آيٍىٌ‪ ،‬ډٌاٽٌَ ډٖشٺیڈ ثب اډبڇ یب ومبیىيځبن‬ ‫ثهثٖشی ٽٍ َیأر يیٌْ ٌ‬ ‫ډٖشٺیڈ ای‪ٚ‬بن إز"‪.‬‬ ‫ایبن‪ ،‬دیَاډًن ٍاث‪ ٍ٦‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثب ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه‬ ‫ٹبٕمچً ىٍ ح‬ ‫كٖیىی ځٶز‪" :‬هًإشُبی هچٸ ٽَى‪ ،‬ثیه كِة ډب ي ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ثب‬ ‫سٶبَڈ ٽبډڄ ي يكير و‪ َ٪‬ثٍَٕی ډی‪ًٙ‬ى‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫تُيساْ دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ ٛ‬ت‪ ٝ‬حض‪ٛ‬س أاْ‬ ‫جٕ‪ٟٛ‬سی اسالٔی‬ ‫‪1358/11/15‬‬

‫آٍ ‪ ،‬ىیَيُ اُ ‪َ٥‬ٳ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىثیَٽڄ‬ ‫ٌة ٿُاٍٗ هجَځِاٍی ح‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ‪ ،‬سڄٿٍاډی ثٍ ك‪ ًٍ٢‬اډبڇ همیىی ډوبثٌَ ‪ٙ‬ي‬

‫‪ .‬ىٍ‬

‫ٹٖمشی اُایه سچڂَاڇ آډيٌ آر‪:‬‬ ‫"ك‪َ٢‬رآیزاهلل اڅٮ‪٪‬می همیىی ىاډز ثَٽبسٍ‪ ،‬یټثبٍ ىیڂَ سً‪٥‬ئٍ يٕیٮی‬ ‫٭چیٍ اوٺالة ایَان ي ٍَجَی آن ك‪َ٢‬ر ي ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ كبڃ سپمیڄ‬ ‫ٿ ٌ‪َ ،‬ڈ اٽىًن‬ ‫إياٍان ثٍ ٽبډیبٍان ي ٽ‪ٚ‬شبٍ ډَىڇ ثی وب‬ ‫إز‪ ،‬دٔ اُ كمچٍ ح‬

‫‪238‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫حٌ ػَیبن ىاٍى ‪ ،‬ىٍ ایه ىٍ ٿیَیُب ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ‬ ‫ىٍٿیَی ‪ٙ‬يیيی ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ اي‬ ‫إياٍان ایؼبى ‪ٙ‬يٌ ‪َ ،‬چیٽً سحَ ‪ ،‬سبوټ ي كشی ٵبوشًڇ ‪َٙ‬ٽز ٽَىٌ ي ٍيٕشب ئیبن‬ ‫ح‬ ‫ثیىٵب‪ٍ ٫‬ا ثمجبٍان ومًىٌاوي ‪ ،‬هبوٍَبی ثٖیبٍی يیَان ‪ٙ‬يٌ ي ُوبن ي ٽًىٽبن‬ ‫ډٮ‪ًٞ‬ڇ ٍا ٹشڄ٭بڇ ٽَىٌاوي‪".‬‬ ‫ىٍ ثو٘ ىیڂَی اُ ایه سڄٿٍاڇ آډيٌ إز ‪" :‬ډه ثب اكٖبٓ ډٔئيڅیز ي ثب‬ ‫یَی اُ‬ ‫ا‪ٍٛ‬اٍ اُ ك‪َ٢‬ر اډبڇ هًاَ٘ ډیٽىڈ ىٕشًٍ ٵًٍی ي ػيی ثَای ػچً ٿ‬ ‫یَیُب ٍا ‪ٝ‬بىٍ ٵَډبیىي ‪ .‬ىٕشًٍ ثٶَډبئیي ٽٍ‬ ‫ٿٕشَٗ ىٍ ٿ‬

‫إياٍان ثٍ‬ ‫ح‬

‫یيا ٽىي‪ َ​َ .‬ٿيوٍ‬ ‫ډلڄَبی إشٺَاٍ هًى ډَاػٮٍ ومبیىي سب ىٍ ٿیَیُب هبسڈ ٌ ح‬ ‫٭يڇ سًػٍ ي أرهیَ ىٍ ایؼبى س‪ٞ‬میڈ ػيی ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬ػچً‬

‫یَی اُ ػه ٿ‬ ‫ٿ‬

‫ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی‪ ،‬ډیسًاوي ٭ًاٹت يهیمی ثٍ ثبٍ آيٍى‪".‬‬ ‫ثب ىٍيى ٵَايان‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫‪%%%‬‬ ‫پیاْ و‪ٍٙ‬ش‪ ٜ‬حضب دٔىشات وشدستاٖ ت‪ ٝ‬أاْ خٕی‪ٙ‬ی‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/12/3‬‬

‫ډُبثبى ـ ٽهٿٌٍ ؽَبٍڇ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬ٽٍ اهیَاً ىٍ ډُبثبى ‪َٙ‬ي‪٫‬‬ ‫ثٍ ٽبٍ ٽَىٌ‪ ،‬دیبډی ثٍ اډبڇ همیىی ډوبثٌَ ٽَىٌ إز ‪ .‬ىٍ ایه دیبڇ‪ ،‬ومبیىيځبن‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬آٍُيی ٍٵ‪ ٬‬ٽٖبڅز َ​َؿٍ ُيىسَ ٍَجَ ان‬

‫ٷ الة‬

‫إالډی ایَان ٍا ٽَىٌاوي‪ .‬ډشه دیبڇ اُ ایه ٹَاٍ إز‪" :‬ىٍ ایه څل‪٪‬بر ٽٍ ىٍ‬

‫‪239‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪َٙ‬ای‪٦‬ی آُاى ي ىٍ آٍاډ٘ ي و‪٪‬می ډ‪٦‬چًة‪ ،‬ٽهٿٌٍ ؽَبٍڇ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ىٍ ‪ َُٙ‬ډُبثبى ثَځِاٍ ډی‪ًٙ‬ى‪ ،‬ا٭‪٢‬ب ي ومبیىيځبن كِة آٍُي‬ ‫ىاٍوي َ​َؿٍ ُيىسَ ٽٖبڅز ٍَجَ اوٺالة ثَ‪َ٥‬ٳ ٿٍىى ي اډیيياٍیڈ ثبٍ ىیڂَ‬ ‫ای‪ٚ‬بن ٍا ىٍ ډیبن هًى ي ٕبیَ ثَاىٍان ي هًاَ​َان ډٖچمبن ثجیىیڈ ي اُ َيایز‬ ‫ي ٍَجَی اوٺالثی ای‪ٚ‬بن ثَُډىي ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬اوٺالة ایَان ٽٍ وشیؼٍ ٍَجَی ٹب‪٥‬ٮبوٍ‬ ‫اډبڇ همیىی ي ٵياٽبٍیُبی ثیىٍیٰ َمٍ هچٸَبی ایَان ثًىٌ‪ ،‬طمَار ٭‪٪‬یمی ثٍ‬ ‫ثبٍ آيٍىٌ إز‪ .‬ایه اوٺالة ثب اثٮبى يٕی‪ ،٬‬ثبیي ډش‪ ٠‬ڇن هیَ ي ثَٽز ثَای‬ ‫َمٍ هچٺُب ي َمٍ وُ‪٢‬زَب ىٍ ىاهڄ ي هبٍع ایَان ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫اډبڇ همیىی ‪ ،‬ثب‬

‫ٍَجَیَبی هَىډىياوٍ ي دیبڇ سبٍیوی ‪ 26‬آثبنډبٌ‪ ،‬ثٍ ػه‬

‫ٿ وبمي إشٍ‬

‫ایبن ىاى ي وًٍ اډیي ىٍ ىڅُب ٌة يػًى آيٍى‪ ".‬ىٍ ایه دیبڇ سبٍیوی‬ ‫ٽَىٕشبن ح‬ ‫ٽٍ ٽهٿٌٍ ؽَبٍڇ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثَای آن اٍُٗ ٹبئڄ إز‪،‬‬ ‫ثٍ ‪َٝ‬اكز ثٍ ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈَبی ٕیبٕی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬ٵَ​َهٿی ي اػشمب٭ی ا‪ٙ‬بٌٍ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز‪" :‬ثٮي اُ ‪ٝ‬ييٍ ایه دیبڇ‪ ،‬س‪ ًٍٞ‬ډیٍٵز ٽٍ ڇٕئچٍ كٺًٷ ډچی هچٸ ٽَى‬ ‫ډزٕٶبوٍ ٭يڇ ٹب‪٥‬ٮیز ډٔ ئيڅیه اډًٍ ي اډَ اوشوبثبر‬ ‫كڄيٵ‪ٞ‬ڄ ‪ًٙ‬ى‪ ،‬اډب أ‬ ‫ٍیبٕز ػمًٍُی ثب٭ض ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ اػَای ىٕشًٍ ٽًسبَی ‪ًٙ‬ى‪ .‬ډب كب‪َ١‬ان ىٍ‬ ‫ایه ٽهٿٌٍ سبٍیوی‪ ،‬اُ اډبڇ اوش‪٪‬بٍ ىاٍیڈ یټ ثبٍ ىیڂَ اُ ډٔ ئيڅیه اډًٍ ‪ ،‬ثَای‬ ‫كڄ وُبیی ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ىٕشًٍار الُڇ ٍا ‪ٝ‬بىٍ ٵَډبینى‪ٍ .‬ٵ‪ ٬‬ایه ډ‪ٚ‬پڄ‪،‬‬ ‫ډٖچمبً یپی اُ ىٕشبيٍىَبی اوٺالة ایَان هًاَي ثًى ي ‪ٝ‬ٶًٳ ډب‬

‫ٍا ثَای‬

‫ډجبٌٍُ ٹب‪٬٥‬سَ ثب ى‪ٙ‬مىبن اوٺالة إالډی ایَان ٵ‪َٚ‬ىٌسَ هًاَي ٕبهز‪ .‬ىٍ‬ ‫یَيُی‬ ‫ٽهٿٌٍ ؽَبٍڇ كِة ډب‪ٍَ ،‬جَی اډبڇ همیىی ثٍ ٭ىًان ثٍِ ٿسَیه ٭بډڄ ح‬ ‫ٍیز‬ ‫ډًٍى أرییي ٹَاٍ ځَٵشٍ إز‪ .‬ىٍ ایه ٽه ٿٌٍ ٭‪٪‬یڈ ٽٍ ومبیىيځبن اٻ ص‬

‫‪240‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ة س‪ًٞ‬یت ٍٕیيٌ إز ٽٍ ثَ اىاډٍ‬ ‫ٕبٽىبن ٽَىٕشبن ك‪ ًٍ٢‬ىاٍوي‪ ،‬ثَوبډٍای ٌ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ثیىٍیٰ اُ‬ ‫اوٺالة ایَان ثٍ ٍَجَی اډبڇ همیىی ‪ٝ‬لٍ ځٌا‪ٙ‬شٍ إز‪ .‬ح‬ ‫اوٺالة ٭‪٪‬یڈ ایَان ٽٍ ثٍ ا٭شٺبى ډب ‪ ،‬هچٸ ٽَى ىٍ آن ثٍ كٸ هًىډوشبٍی‬ ‫هًاَي ٍٕیي‪ ،‬ثٍ ٭ىًان ي‪٩‬یٶٍ إبٕی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ډًٍى‬ ‫أرییي ٹَاٍ ځَٵشٍ إز‪ .‬ومبیىيځبن كِة ډب ‪ ،‬یپجبٍ ىیڂَ ثٍ اډبڇ همیىی ي َمٍ‬ ‫هچٸَبی ایَان ا‪٥‬میىبن ډیىَىي ٽٍ سب آهَیه وٶٔ‪ ،‬ىٍ ٍاٌ يكير ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ػمًٍُی إالډی ایَان ثٍ ډجبٌٍُ اىاډٍ هًاَىي ىاى‪.‬‬ ‫ثَٹَاٍ ثبى اسلبى ثَ إبٓ كٺًٷ ډشٖبيی‬ ‫ٽهٿٌٍ ؽَبٍڇ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬ ‫ىٽشَ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫‪%%%‬‬ ‫دوتش لاسّٕ‪ :ٛ‬تذخ‪ٛ‬ا‪ٞ‬اٖ ٕ٘یٌزاس٘ذ ٔزاوشات سش بيیشد‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/12/13‬‬

‫ٕىىيع ‪ -‬هجَوڂبٍ ا‪٥‬ال٭بر‪ :‬ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ډٖبئڄ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ياٍى ٕىىيع ‪ٙ‬ي ي ٕب٭ز‬

‫‪ 3‬ثٮياُ ‪َُ٩‬‬

‫ىیَيُ ىٍ یټ ػچٍٖ ٕوىَاوی ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ـ‬ ‫س‪ٚ‬پیالر ٕىىيع ـ ىٍ ٕبڅه سوشی ایه ‪ َُٙ‬سَسیت یبٵشٍ ثًى‪َٙ ،‬ٽز ٽَى‪ .‬ىٍ‬ ‫ایه اػشمب‪ ٫‬ٽٍ ٭يٌ ٽظیَی اُ اَبڅی ٕىىيع ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شىي‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ‬ ‫ٍي ٌ َبی‬ ‫ٹٖمشی اُ ٕوىبن هًى ‪ ،‬ىٍ دبٕن ثٍ اسُبډبسی ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ثٮ‪٢‬ی اُ ٿ‬

‫‪241‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ؿخٍي ي اٵَا‪٥‬ی ٽَىٕشبن ثٍ كِة ىډپَار ُىٌ ډی‪ًٙ‬ى ځٶز‪َ" :‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ‬ ‫ٿیَى ي ډیهًاَىي‬ ‫اډبڇ همیىی ٵَډًىوي‪ ،‬ثيهًاَبن ومیځٌاٍوي ډٌاٽَار َٕ ة‬ ‫ػهځی سلمیچی ثَای ٽَىٕشبن سياٍٻ ثجیىىي‪ .‬ٵَٕشبىن َیأسی اُ ًٕی كِة‬ ‫ة َیؾ يػٍ وٶی َیأر ومبیىيځی ٽَى‬ ‫ثَای ډٌاٽٌَ ثب ډٔئيڅیه ثٍ سَُان‪ٌ ،‬‬ ‫ویٖز‪ .‬ډب ٵٺ‪ ٤‬ډیهًإشیڈ ٍاٌ ثبُ ‪ًٙ‬ى ي ایه ي‪" ٬١‬وٍ ػهٿ ‪ ،‬وٍ ‪ٝ‬چق" هبسمٍ‬ ‫یبثي‪ .‬اكِاة ډى‪٦‬ٺٍ ٽٍ سُمز ډیُوىي ثبیي ثياوىي ٍاٌ ډجبٌٍُ‪ ،‬ثَؽٕتُىن ثٍ‬ ‫ځَيَُبی ىیڂَ ویٖز‪ ،‬ثچپٍ َمپبٍی إز‪ " .‬ٹبٕمچً یبىآيٍ ‪ٙ‬ي ٽٍ‬

‫"‪َ٥‬ف‬

‫‪ ٘ٙ‬ډبىٌای كِة ىډپَار‪َ٥ ،‬ف ‪ 26‬ډبىٌای َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ٍا‬ ‫وٶی ومیٽىي‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ٔصاحث‪ ٝ‬تا دوتش لاسّٕ‪ ،ٛ‬دتیشوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫دس ٔ‪ٛ‬سد ٘تایج ٔزاوشات‬ ‫اطالعات‬ ‫‪1358/12/20‬‬

‫ىٍ ایه ډ‪ٞ‬بكجٍ ‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ثٍ ٹ‪ ٬٦‬ثَوبډٍَبی ٽَىی اُ ٍاىیً ي سچًیِیًن‬ ‫ه٘ ‪ٙ‬ي ‪.‬‬ ‫ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَى ي َمـىیه وًاٍ ػَیبوبر ٽَىٕشبن‪ ،‬ثَای هجَوڂبٍان ح‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ٽٍ اهیَاً َمَاٌ ثب َیأر ومبیىيځی كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ثب اډبڇ همیىی ي ك‪َ٢‬ر آیزاهلل اڅ‪٧ ٬‬ډی ‪َٙ‬یٮشمياٍی ډالٹبر‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ إز‪ٍ ،‬يُ ځٌ‪ٙ‬شٍ ىٍ یټ ډ‪ٞ‬بكجٍ ډ‪٦‬جً٭بسی ٽٍ ثب ك‪ ًٍ٢‬هجَوڂبٍان‬ ‫ىاهچی ي هبٍػی ثَځِاٍ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ډًٍى وشبیغ ایه ډٌاٽَار ي ویِ كًاىص اهیَ‬ ‫وٺيٌ ٕوه ځٶز‪.‬‬

‫‪242‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ٹجڄ اُ ‪َ٥‬ف ٕإاالر هجَوڂبٍان ‪ ،‬اُ آوُب هًإز سب ثٍ وًاٍی‬ ‫ٽٍ ىٕشًٍار ٵَډبويٌ څ‪ٚ‬پَ ىٍ ډًٍى سیَاوياُی ثٍ ډَىڇ وٺيٌ ىٍ آن ‪١‬ج‪٤‬‬ ‫‪ٙ‬يٌ ثًى ٿيٗ ىَىي ‪.‬‬ ‫دٔ اُ ‪ٙ‬ىیين ایه وًاٍ‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً ‪٥‬ی ٕوىبوی ځٶز‪" :‬آوـٍ ٽٍ ثَای ډب‬ ‫ډٖچڈ إز‪ ،‬ایه إز ٽٍ اٍس٘ ‪ ،‬آنډًٹ‪ ٬‬ډٖشٺیمبً ىٍ كًاىص وٺيٌ ىهبڅز‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ي ىٍ ػَیبن ىهبڅز ویَيَبی اٍس٘‪ ،‬آوُب ثی‪َ٥‬ٵی ٍا ٍ٭بیز وپَىٌاوي ‪،‬‬ ‫ؽين ىٍ وًاٍی ٽٍ ‪ٙ‬ىیيیي ‪ ،‬ډَسجبً ‪ٝ‬لجز اُ ىٕشًٍ سیَاوياُی ثٍ ‪َ٥‬ٳ ٽَىَب‬ ‫ٿیَی آوُبٕز ي ثَهالٳ آوـٍ ٽٍ ځٶشٍ ډی‪ًٙ‬ى ‪ ،‬ډؼبَيیه اُ ‪َ٥‬یٸ‬ ‫ي ىٕز‬ ‫سَ ىٍ اهشیبٍ‬ ‫سَ​َب ثٍ ډَىڇ وٺيٌ سیَاوياُی ٽَىٌاوي ‪ ،‬سىُب اٍس٘ َچیٽً ح‬ ‫َچیٽًح‬ ‫ىاٍى ي سیَاوياُیَب سًٕ‪ ٤‬ویَيَبی اٍس٘ ثًى وٍ ډؼبَيیه‪ .‬ثىبثَایه ثَای ډب‬ ‫سَ​َب َيٳ سیَاوياُی‬ ‫ډٖچڈ إز ٽٍ ویَيَبی اٍس٘‪ ،‬ډَىڇ وٺيٌ ٍا اُ َچیٽً ح‬ ‫ٹَاٍ ىاىٌاوي‪".‬‬

‫ٕإاالر هجَوڂبٍان‬ ‫ایبن ٕوىبن ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬هجَوڂبٍان ٕإاالر‬ ‫دٔ اُ ح‬ ‫هًى ٍا ډ‪َ٦‬ف ٽَىنى‪:‬‬ ‫ٓ‪١ :‬مه ډالٹبر ثب اډبڇ همیىی ي ك‪َ٢‬ر آیزاهلل اڅٮ‪٪‬می ‪َٙ‬یٮشمياٍی‪،‬‬ ‫َیأر ومبیىيځی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ ؿٍ وشبیؼی ىٕز یبٵز؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ایه ډالٹبر ‪ ،‬ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر ٽَىٕشبن ډًٍى ثلض ي سجبىڃو‪َ٪‬‬ ‫ٹَاٍ ځَٵز‪َ .‬یأر ومبیىيځی ىٍ ایه ىیياٍ‪ ،‬اډبڇ ٍا اُ ي‪ ٬١‬إٶىبٻ آياٍ ٿان‬

‫‪243‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫وٺيٌ ډ‪٦‬چ‪ ٬‬ٿٍىاویي ي سٺب‪١‬ب ٽَى ٽٍ اډبڇ ٍَىمًىَبی الُڇ ٍا ىٍثبٌٍ ٽمټ ثٍ‬ ‫ان ي ثَ ٿٍىاوين آوبن ثٍ هبوٍَبی‪ٚ‬بن ي ویِ رأ ډیه اډىیز يآٍاډ٘ ىٍ‬ ‫آياٍٿ‬ ‫‪ َُٙ‬وٺيٌ ‪ ،‬ثٍ ىيڅز ي ٽمیشٍَبی اډبڇ ىٍ آن ډلڄ ثيَىي‪١ .‬مىبً َیأر‬ ‫ان ‪ ،‬ا‪ُ٩‬بٍ سٮؼت ي أرٕٴ ٽَى‪.‬‬ ‫ومبیىيځی اُ ٭يڇ سًػٍ ىيڅز وٖجز ثٍ آياٍٿ‬ ‫‪٧‬ډی‬

‫َیأر ومبیىيځی ىٍ سٮٺیت ډٖبئڄ وٺيٌ ثٍ اډبڇ ي ك‪َ٢‬ر آیزاهلل اڅ‪٬‬‬

‫‪َٙ‬یٮشمياٍی سً‪١‬یق ىاى ٽٍ ٹجڄ اُ يٍيى اٍس٘‪،‬آس٘ثٔ ىٍ وٺيٌ ثَٹَاٍ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫ثًى‪ ،‬يڅی اٍس٘ ىٍ ٭مچیبر هًى‪ ،‬ثی‪َ٥‬ٵی ٍا ډَا٭بر وپَى ي ثب ‪َٙ‬ٽز ي‬ ‫ىهبڅز ‪ٙ‬و‪ ٜ‬ٵَډبويٌ څ‪ٚ‬پَ‪ ،‬٭چیٍ ٽَىَب ياٍى ٽبٍُاٍ ‪ٙ‬ي‪َ .‬یأر ومبیىيځی ‪،‬‬ ‫وبٍ‪١‬بیی هًى ٍا اُ ډلييىیزَب یی ٽٍ ىٍ ٍاىیً ي سچًیِیًن ثٍ يػًى آډيٌ‬ ‫إز اثَاُ ىا‪ٙ‬ز ي ثٍ يیٌْ ثٍ ٹ‪ ٬٦‬ثَوبډٍَبی ٽَىی ي ډمىً٭یز‬

‫ه٘‬ ‫ح‬

‫ثَوبډٍَبی ٽَىی اُ ٍاىیً ـ سچًیِیًن ډُبثبى ا‪ٙ‬بٌٍ ومًى‪ .‬دٔ اُ ډالٹبر ثب‬ ‫اډبڇ همیىی‪َ ،‬یأر ومبیىيځی ٽَىٕشبن ىیياٍی ثب ك‪َ٢‬ر آیز اهللاڅ‪٧ ٬‬ډی‬ ‫‪َٙ‬یٮشمياٍی ىا‪ٙ‬ز ٽٍ ‪٥‬ی ایه ىیياٍ‪ ،‬ډٖبئڄ ډَثً‪ ٣‬ثٍ كًاىص وٺيٌ ي‬ ‫آياٍٿان ایه ‪ َُٙ‬ډًٍى ثٍَٕی ي ډٌاٽٌَ ٹَاٍ ځَٵز ي ك‪َ٢‬ر آیزاهلل‬ ‫‪َٙ‬یٮشمياٍی ثب سأٽیي ثَ ثَاثَی ي ثَاىٍی ثیه ىي هچٸ سَٻ ي‬

‫ٽَى‪ ،‬سًػٍ‬

‫هب‪ٝ‬ی وٖجز ثٍ ایه ډٖبئڄ اثَاُ ىا‪ٙ‬شىي ي ي٭يٌ ىاىوي ٽٍ اُ وٶً​ً ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز‬ ‫هًى‪ ،‬ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬إشٺَاٍ آٍاډ٘ ي ٍٵ‪ ٬‬ٽييٍر ډیبن ثَاىٍان ٽَى ي سَٻ‪،‬‬ ‫إشٶبىٌ ومبیىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ډالٹبر ثب اډبڇ همیىی‪ ،‬هًإز َبی هچٸ ٽَى ٍا ثٍ ؿٍ ‪ٙ‬پچی‬ ‫ډ‪َ٦‬ف ٽَىیي؟‬

‫‪244‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډب ىٍ ډالٹبر ثب اډبڇ همیىی ‪ ،‬هًإزَبی هًى ٍا ثٍ ایه ‪َٙ‬ف ثیبن‬ ‫ٽَىیڈ‪ :‬ىٍهًإز ا٭الڇ ډًاٵٺز ثب هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن ىٍ ؽ‬

‫ٌ اٍؿًة‬

‫ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان اُ ‪َ٥‬ٳ ‪ٙ‬و‪ ٜ‬اډبڇ‪ ،‬هًىىاٍی ىيڅز اُ ٵَٕشبىن اٍس٘ ثٍ‬ ‫ډىب‪٥‬ٸ ٽَىو‪ٚ‬یه ي ػچً ٿیَی اُ سؼيیي ٵٮبڅیز ّاوياٍډَی ي ‪َُٙ‬ثبوی ثٍ ‪ٙ‬پڄ‬ ‫ٕبثٸ‪ ،‬اسوبً س‪ٞ‬میڈ وٖجز ثٍ اػَای ثَوبډٍَبی ٽَىی اُ ٍاىیً ي سچًیِیًن ي‬ ‫ه٘ ثَوبډٍَبی ٽَىی اُ ٍاىیً ي سچًیِیًن ‪َ​َُٙ‬بی‬ ‫ٍٵ‪ ٬‬ډمىً٭یز ح‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬س‪ٚ‬پیڄ ویَيی اوش‪٪‬بډی ډَٽت اُ اٵَاى ثًډی ىٍ ٽَىٕشبن ي اسوبً‬ ‫س‪ٞ‬میڈ ثَای س‪ٚ‬پیڄ ‪ًٍٙ‬ای ډ‪ٚ‬شَٻ اَبڅی سَٻ يٽَى ىٍ ‪ َُٙ‬وٺيٌ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪ٍٕ َ٪‬می اډبڇ همیىی ىٍثبٌٍ ٽَىٕشبن ي هًإز َبی ډَىڇ ٽَى‬ ‫ؽیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ای‪ٚ‬بن ٌة‪ًٍ٥‬ٽچی‪َ٥ ،‬ٵياٍ ډٖبيار ٽبډڄ ثیه سمبڇ هچٸَبی ایَان ي ٍٵ‪٬‬‬ ‫َ​َٿيوٍ ٕشڈ ثٍ ایه هچٸَب َٖشىي‪ .‬ډب اُ اډبڇ همیىی هًإشیڈ ٽٍ و‪َٙ٪‬بن ٍا‬ ‫ىٍډًٍى سٺب‪١‬بی ډب ډجىی ثَ هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن ثیبن ومبیىي ‪ ،‬يڅی ای‪ٚ‬بن ایه‬ ‫ا٭الڇ و‪ٍ َ٪‬ا ثٍ ىيڅز ياځٌاٍ ٽَىوي ٽٍ ایه اڅجشٍ ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ايڅیه ډالٹبر ډب ثب‬ ‫اډبڇ همیىی ثًى ٽٍ ثٍ ىوجبڃ آن ‪ ،‬آٹبی ثبٍُځبن و‪ َ٪‬ىيڅز ٍا وٖجز ثٍ ډٖئچٍ‬ ‫هًىډوشبٍی هچٸ ٽَى اُ ‪َ٥‬یٸ ٍاىیً ـ سچًیِیًن ا٭الڇ ٽَىوي‪ .‬ىٍ ډالٹبر‬ ‫ٍيُ ځٌ‪ٙ‬شٍ ‪ ،‬ډب ډؼيىاً هًإز ٹجچی هًى ٍا ىٍ ډًٍى هًىډوشبٍی ٽَىٕشبن‬ ‫ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ‪.‬‬ ‫یټ هجَوڂبٍ هبٍػی دَٕیي‪ :‬آیب ىٍ ػمًٍُی إالډی ‪ ،‬ډٖئچٍ هًىډوشبٍی‬ ‫هچٸَب ډیسًاوي ډ‪َ٦‬ف ‪ًٙ‬ى؟آیب ثَای ىاىن كٸ هًىډوشبٍی ثبیي ٍّیڈ ٭ً‪ٟ‬‬ ‫‪ًٙ‬ى؟‬

‫‪245‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ػًاة ځٶز‪ :‬آوـٍ ٽٍ ثَای ډب ډُڈ إز‬

‫‪ ،‬ډلشًای‬

‫رډیه ٽىي‪ ،‬ډب‬ ‫ػمًٍُی إالډی إز‪ .‬اځَ ػمًٍُی إالډی هًإزَبی ډب ٍا أ‬ ‫ىٍ ؽٌ اٍؿًة ػمًٍُی إالډی ثبٹی هًاَیڈ ډبوي‪.‬آوـٍ ٽٍ ډب ٍيُ ځٌ‪ٙ‬شٍ اُ‬ ‫ٕوىبن اډبڇ إشىجب‪ ٣‬ٽَىیڈ ي هًىډبن َڈ ثَ ایه ٭ٺیيٌایڈ ایه إز ٽٍ‬ ‫س‪٢‬بىی ثیه ډٖئچٍ هًىډوشبٍی ي ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی يػًى وياٍى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىيڅز سبٽىًن ؿٍ اٹياډبسی ىٍ ػُز سلٺٸ ي٭يٌَبیی ٽٍ ثٍ ډَىڇ ٽَى‬ ‫ىاىٌ ثًى‪ ،‬ثٍ ٭مڄ آيٍىٌ إز؟‬ ‫ع‪ :‬ډشإٔٶبوٍ ٭مالً ‪ ،‬سبٽىًن َیؾ اٹياډی اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ‪ًٍٝ‬ر وڂَٵشٍ إز‪.‬‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ اُ ایه‪ ،‬ثٮي اُ كًاىص وٺيٌ‪ ،‬ډب ثب یټ وً‪ ٫‬٭يڇ سًػٍ اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز‬ ‫ة ىوجبڃ ډالٹبسُبیی ٽٍ ثب اډبڇ‬ ‫وٖجز ثٍ كٺًٷ ډچی هچٸ ٽَى ډًاػٍ ‪ٙ‬يیڈ‪ٌ .‬‬ ‫همیىی‪ ،‬ك‪َ٢‬ر آیزاهلل اڅ‪٧٬‬ډی ‪َٙ‬یٮشمياٍی ي ك‪َ٢‬ر آیزاهلل اڅ‪٬‬‬

‫‪٧‬ډی‬

‫‪٥‬بڅٺبوی ىا‪ٙ‬شیڈ‪ ،‬ډشًػٍ ‪ٙ‬يیڈ ٽٍ ىٍ یټ ډٖئچٍ ډًٵٸ ‪ٙ‬يٌایڈ ي آن ایه‬ ‫ډ‪٦‬چت إز ٽٍ ٍَجَان ډشًػٍ ‪ٙ‬يٌاوي هًىډوشبٍی ثب سؼِیٍ‪٥‬چجی سٶبير‬ ‫ىاٍى‪ .‬ډب ثَای ٍي‪ٙ‬هٽَىن اًَبن ٭مًډی ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ډٖئچٍ هًىډوشبٍی ثٍ‬ ‫ٽَار اُ ډٖئًڅیه ٍاىیً ي سچًیِیًن هًإشٍایڈ سب ثٍ ډب ایه اډپبن ىاىٌ ‪ًٙ‬ى‬ ‫ٽٍ ٍاػ‪ ٬‬ثٍ هًىډوشبٍی ثب ډَىڇ ‪ٝ‬لجز ٽىیڈ‪ .‬وپشٍ ػبڅت ایىپٍ ‪ ،‬دٔ اُ ثبٍَب‬ ‫ډَاػٮٍ ثٍ ىٵشَ ٽبٍ آٹبی ٹ‪٦‬تُاىٌ ٽٍ ډى‪ ًٍ٪‬اُ ایه ډَاػٮبر‪ ،‬ىٍیبٵز‬ ‫ٵَ‪ٝ‬شی ثَای ثیبن وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بیمبن ثًى ‪ ،‬ډى‪ٚ‬ی ای‪ٚ‬بن ثٍ ډب ځٶشىي ٽٍ ډه إڈ‬ ‫‪ٙ‬مب ٍا ٽٍ ډیهًاَیي ٍاػ‪ ٬‬ثٍ سؼِیٍ‪٥‬چجی ٽَىٕشبن ‪ٝ‬لجز ٽىیي یبىىا‪ٙ‬ز‬ ‫ٽَىٌاڇ‪ .‬ډشإٔٶبوٍ َىًُ ډٖئًڅیه ٍاىیً ي سچًیِیًن وٶُمیيٌاوي ٽٍ سٶبيرَبی‬

‫‪246‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثیه سؼِیٍ‪٥‬چجی ي هًىډوشبٍی ؽیٖز ي ثٍ ډب ٵَ‪ٝ‬ز سً‪١‬یقىاىن ٍاػ‪ ٬‬ثٍ‬ ‫وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بیمبن ىاىٌ ومی‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫‪ٙ‬زاوي؟ آ ډبٍی ٽٍ ‪ٙ‬مب اُ سٮياى‬ ‫ٓ‪ :‬آیب آياٍٿان وٺيٌ ثٍ هبوٍ َبی هًى ثَٿ ٌ‬ ‫ٽ‪ٚ‬شٍ‪ٙ‬يٿان كًاىص وٺيٌ ىٍ ىٕز ىاٍیي ‪ ،‬ؿٍ ٍٹمی ٍا و‪ٚ‬بن ډیىَي؟‬ ‫ٍىوي‪ٍ .‬يُ‬ ‫ان وشًاوٖشٍاوي ثٍ هبوٍَبی هًى ثبُ ٿ‬ ‫ع‪ :‬ډشإٔٶبوٍ َىًُ ایه آياٍ ٿ‬ ‫ثٮي اُ ػهٿ ٽٍ ثٍ وٺيٌ ٍٵشٍ ثًىڇ ‪ ،‬كييى ‪ 3760‬وٶَ اُ اَبڅی وٺيٌ ثٍ ډُبثبى‬ ‫وبَىي ٌ ‪ٙ‬يٌ ثًىوي‪ .‬آوـٍ ٽٍ ىٍ ایه ډیبن یبى آيٍی آن الُڇ إز ‪ ،‬ایه إز‬ ‫ح‬ ‫ٽٍ ىيڅز ٽً ؽٽشَیه ٽمپی ثٍ آياٍ ٿان ٽَى وپَىٌ إز‪ .‬ىٍ ػَیبن يٹبی‪٬‬‬ ‫وٺيٌ‪ ،‬ثیمبٍٕشبن ‪ٙ‬یَ ي هًٍ‪ٙ‬یي ایه ‪ َُٙ‬اُ دٌیَٵشه ډؼَيكبن ٽَى هًىىاٍی‬ ‫ٽَىٌ ي ډب ډؼَيكبومبن ٍا ثٍ اٍيډیٍ ډىشٺڄ ٽَىیڈ‪ .‬ىٍ ډًٍى سٮياى سچٶبر‬ ‫ػهٿ َبی وٺيٌ‪،‬آډبٍی ٽٍ ډب سُیٍ ٽَىٌایڈ‪ٍ ،‬ٹڈ ‪ 200‬ٽ‪ٚ‬شٍ ٍا و‪ٚ‬بن ډیىَي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ و‪ٙ َ٪‬مب‪ ،‬٭بډڄ ا‪ٝ‬چی ثَيُ كًاىص وٺيٌ ؿٍ ثًى؟‬ ‫ع‪ :‬آوـٍ ىٍ ٽَىٕشبن اسٶبٷ اٵشبى ‪ ،‬وٍ ثٍ وٶ‪ ٬‬هچٸ آًٍثبیؼبن ي وٍ ثٍ وٶ‪٬‬‬ ‫هچٸ ٽَىٕشبن ثًى‪ .‬ډب ٭بډڄ ا‪ٝ‬چی ایه كًاىص ٍا ًٕ ءویز اٵَاىی ډیىا نیڈ ٽٍ‬ ‫ی‬ ‫يیڈ ٽمیشٍ اوٺالة‬ ‫ٽًؽٽشَیه ٭الٹٍای ثٍ اوٺالة ایَان وياٍوي‪ .‬ډشإٔٶبوٍ ثبیي ثڀ‬ ‫‪ َُٙ‬اٍيډیٍ‪ ،‬وٺ٘ ډُمی ىٍ ثَيُ ثَاىٍٽ‪ٚ‬یَبی وٺيٌ ىا‪ٙ‬شٍ إز‪ .‬اٵَاىی اُ‬ ‫ٹجیڄ "كٖىی" اُ َٕٕذَى ٿان ٍّیڈ ٕبثٸ ي "ډٮجًىی" َٕٽَىٌ ؽډبٷىاٍان‬ ‫‪١‬ياوٺالة ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬ی ثىبڇ "ٹ‪٦‬بٍی " ٽٍ َمٍ ډَىڇ دیَاو‪ َُٚ‬اُ ځٌ‪ٙ‬شٍ ي‬ ‫ًٕاثٸ يی ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍوي‪ ،‬ثب وٶً​ً ىٍ ٽمیشٍ اوٺالة ډُبثبى ‪ ،‬ػهٿ وٺيٌ ٍا ثٍ ٍاٌ‬ ‫اوياهشىي‪ .‬ډب ٽمیشٍ اوٺالة اٍيډیٍ ٽٍ اٵَاىی ‪١‬ياوٺالثی ثٍ آن ٍاٌ یبٵشٍاوي ٍا‬ ‫٭بډڄ ا‪ٝ‬چی ایه ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ډیىاویڈ‪.‬‬

‫‪247‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ :‬ثیه كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ي ىیڂَ اكِاة ي ٕبُډبوُبی ٕیبٕی ؿٍ‬ ‫ٍاث‪ٍ٦‬ای يػًى ىاٍى؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ثب ځَيَُبی ډوشچٴ ٕیبٕی اُ ٹجیڄ ډؼبَيیه هچٸ‪ ،‬ػجٍُ ىډپَاسیټ‬ ‫ډچی ایَان‪ٕ ،‬بُډبن ؽٍیټَبی ٵيائی هچٸ ایَان ي كِة سًىٌ سمبٓ ځَٵشیڈ‬ ‫سب وٺ‪ ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی هًىډبن ٍا ثَای ایه اكِاة ي ػمٮیزَب ٍي‪ٙ‬ه ٽىیڈ‪ .‬ىٍ ایه‬ ‫ډیبن ډً‪ ٬١‬كِة سًىٌ ایَان ىٍ ٹجبڃ كًاىص وٺيٌ‪ ،‬سٮؼت ي سإٔٴ ډب ٍا ة ٌ‬ ‫ىوجبڃ ىا‪ٙ‬ز‪ .‬كِة سًىٌ ىٍ و‪َٚ‬یبر هًى ‪ ،‬و‪َ٪‬ی كشی ځٌٍا ثٍ كًاىص وٺيٌ‬ ‫اُ هًى و‪ٚ‬بن وياى‪.‬‬ ‫ایبن ایه ډ‪ٞ‬بكجٍ ‪ ،‬ىٽشَ ٹبٕمچً هب ‪َ٥‬و‪ٚ‬بن ٕبهز‪ ،‬اځَ ىيڅز اٹياډی‬ ‫ىٍ ح‬ ‫َٕی‪ ٬‬ي ٹب‪ٍ ٬٥‬اػ‪ ٬‬ثٍ آوـٍ ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن ډیځٌٍى اُ هًى و‪ٚ‬بن ويَي‪ ،‬ډب‬ ‫ثٍ آیىيٌ ٽَىٕشبن ومیسًاویڈ هًٗثیه ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬ډب اډیيياٍیڈ ٽٍ َیأسُب‬

‫یی اُ‬

‫‪َ٥‬ٳ اډبڇ همیىی ي ك‪َ٢‬ر آیزاهلل ‪َٙ‬یٮشمياٍی ثٍ ٽَىٕشبن ا٭ِاڇ ‪ًٙ‬وي‬ ‫سب ثشًاوىي ډٖبئڄ ډًػًى ىٍ ایه ٹٖمز اُ ٽ‪ًٍٚ‬ډبن ٍا ثب ‪ٝ‬چق ي ‪ٝ‬ٶب كڄ‬ ‫ٽىىي ٽٍ ایه َڈ ثٍ وٶ‪ ٬‬اوٺالة إالډی ایَان ي َڈ ثٍ وٶ‪ ٬‬سمبڇ هچٸ َبی ایَان‬ ‫إز‪.‬‬

‫‪248‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫٘ظش د‪ِٚ‬ت دس ٔ‪ٛ‬سد ا٘تخاتات دس وشدستاٖ ٔساعذ ٘یست‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1358/12/23‬‬

‫ثبوٍ ـ هجَوڂبٍ ٽیُبن‪ :‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان‪٥ ،‬ی ٕوىبوی ىٍ ثبوٍ ‪ ،‬وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی ایه كِة ٍا دیَاډًن‬ ‫ډٖبئڄ ػبٍی ٽَىٕشبن ا٭الڇ ٽَى ي اٵِيى ٽٍ و‪ َ٪‬ىيڅز ىٍ ډًٍى اوشوبثبر‬ ‫ٽَىٕشبن وبډٖب٭ي إز‪ .‬يی َڈؿىیه ىالیڄ ٕٶَ َیأسی اُ ًٕی كِة‬ ‫ىډپَار ثٍ سَُان ي ډٌاٽٌَ ثب ٍئیٔ ػمًٍُ ٍا ثَای ډَىڇ س‪َٚ‬یق ٽَى‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىٍ ٕوىبن هًى ىٍ ډٖؼي ػبډ‪ ٬‬ثبوٍ ‪١ ،‬مه ا‪ٙ‬بٌٍ‬ ‫ثٍ سٲییَ سٮياى ومبیىيځبن اٍيډیٍ‪ٕ ،‬ٶَ ثٍ ثبوٍ ي ًٕډب ي ثَاىيٕز ي سًٹٴ‬ ‫اوشوبثبر ىٍ ٕىىيع ‪ ،‬ا٭الڇ ٽَى ٽٍ و‪ َ٪‬ىيڅز ىٍ ډًٍى اوشوبثبر ىٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ٻ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ډٖب٭ي ویٖز ي َمـىیه سبٽیي ٽَى ٌ‬

‫‪ ،‬سىُب ثٍ‬

‫ډَىڇ ياثٖشٍ إز ي َیؾ ٿيوٍ ياثٖزٿیای ةٌ ځَيَُب ي ٽ‪ًٍَٚ‬بی هبٍػی‬ ‫وياٍى‪ .‬يی دیَاډًن ٕٶَ َیأر ومبیىيځی كِة ىډپَار ځٶز‪" :‬ایه َیأر ثٍ‬ ‫ډى‪ ًٍ٪‬هبٍعٕبهشه ډٌاٽَار اُ ثهثٖز ي س‪َٚ‬یق وٺ‪ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بی كِة ثَای‬ ‫ٍئیٔ ػمًٍُ ي هبٍعٕبهشه كِة اُ اولالڃ ‪ ،‬ثٍ سَُان ٕٶَ ٽَى‪.‬‬

‫" ىٽشَ‬

‫ٹبٕمچً أرٽیي ٽَى ٽٍ ډب ‪٥‬بڅت ػهٿ وجًىٌ ي ویٖشیڈ ي إچلٍَبیی َڈ ٽٍ ىٍ‬ ‫ىٕز ىاٍیڈ‪ ،‬ٵٺ‪ ٤‬ثَای ٌة ىٕزآيٍىن كٺًٷ هًى ‪$‬ډچز ٽَى‪ #‬ثًىٌ إز‪.‬‬ ‫يی ‪١‬مه ا‪ٙ‬بٌٍ ثٍ ٕوىبن َب‪ٙ‬ڈ ‪ٝ‬جبٱیبن ٭‪َ ً٢‬یأر يیٌْ ىيڅز ‪ ،‬ځٶز‪ :‬ٽٍ‬ ‫يی ‪َ٥‬ف ‪ ٘ٙ‬ډبىٌای كِة ىډپَار ٍا سلَیٴ ٽَىٌ إز ي ٭ِیمز َیأر‬ ‫ډٌاٽٌَ كِة ىډپَار ویِ ثٍ ا‪٥‬ال‪َ ٫‬یأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ٍٕیيٌ ثًى‪.‬‬

‫‪249‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫تمای ‪ٞ‬یأت ٕ٘ای‪ٙ‬ذٌی خّك وشد أشی ضش‪ٚ‬سی است‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1359/1/6‬‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ یټ ځٶشڂً‬

‫ی‬

‫اهش‪ٞ‬ب‪ٝ‬ی ثب هجَوڂبٍ "ٽیُبن" ‪١‬مه ا٭الڇ ایه ډ‪٦‬چت ځٶز‪" :‬ومبیىيځبن ډب اُ‬ ‫ٍیز ٹب‪ ٬٥‬ډَىڇ ٽَىٕشبن اوشوبة ‪ٙ‬يٌاوي ي ثَای كٺًٷ ایه ډَىڇ‬ ‫ص‬ ‫‪َ٥‬ٳ اٻ‬ ‫ىٍ ډؼچٔ ٵٮبڅیز ډیٽىىي‪َ ".‬مـىیه وبډجَىٌ اٵِيى‪:‬‬

‫"ؽ ين ایه اٵَاى اُ‬

‫‪َ٥‬ٳ ډَىڇ ٽَىٕشبن اوشوبة ‪ٙ‬يٌاوي‪ٙ ،‬ىبٕبیی ي ‪ٝ‬الكیز ومبیىيځی آنَب‬ ‫ىٍ ډؼچٔ ثٍ ٭ُيٌی هًى ایه ډَىڇ إز‪ " .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب ا‪ٝ‬ڄ ‪6‬‬ ‫ډبىٌای كِة ىډپَار ځٶز‪" :‬اځَ ایه ‪َ٥‬ف ډًٍى س‪ًٞ‬یت ‪ًٍٙ‬ای اوٺالة ٹَاٍ‬ ‫یَى‪ ،‬ډٔئڅٍ هًىډوشبٍی ٹبثڄ كڄ ډی‪ًٙ‬ى ي ؽين ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ‪ ،‬اُ ‪َ٥‬ف ‪26‬‬ ‫ثڀ‬ ‫ډبىٌای َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ډ‪ٚ‬شٸ ‪ٙ‬يٌ إز‪ٍ ،‬يی ػِ ئیبر ایه ‪َ٥‬ف‬ ‫َڈ ثبیي ثب ىيڅز ډٌاٽٌَ ٽَى‪.‬‬

‫" ىثیَٽڄ كِة ىډپَار‬

‫ىٍثبٌٍ َیأر‬

‫ومبیىيځی هچٸ ٽَى ځٶز‪" :‬ډب ٕوهٿيی ایه َیأر َٖشیڈ ي ثٺبی ایه َیأر ٍا‬ ‫ی‪" .‬‬ ‫اډَی ‪َ١‬يٍی ډیىاویڈ ي ثٍ َیؾ يػٍ ٹ‪ٞ‬ي ثٍ َڈُىن ایه سَٽیت ٍا وياٍ ڇ‬ ‫ایبن ځٶز‪" :‬ډب ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ځَيَُبیی ٽٍ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍ ح‬ ‫ځَٵز ي ډيرَب دی٘ َڈ هچ‪ٕ ٬‬الف‬ ‫ٌ‬ ‫وٺ٘ ٕبُويٌای وياٍوي ‪ ،‬س‪ٞ‬میڈ وُبیی ٍا‬ ‫ایه ځَيَُب ٍا ثٍ َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى دی‪ٚ‬ىُبى ٽَىیڈ‬

‫‪ ،‬يڅی ىيٕشبن‬

‫ٽًډچٍ ثٍ سىُبیی ىٕز ثٍ ایه ٭مڄ ُىوي ي اڅجشٍ ىٍ ایه ٽبٍ ډًٵٸ و‪ٚ‬يوي‪".‬‬

‫‪250‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫استٕذاد دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬اص أاْ‬ ‫تشای جّ‪ٛ‬يیشی اص تشادسوطی دس وشدستاٖ‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1359/1/9‬‬

‫ډُبثبى ـ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ سڄٿٍاډی‬ ‫ٽٍ ثٍ ك‪ ًٍ٢‬اډبڇ همیىی ٍَجَ اوٺالة ي ثىیبوڂٌاٍ ػمًٍُی إالډی ایَان‬ ‫ډوبثٌَ ٽَى‪ ،‬اُ ای‪ٚ‬بن إشمياى ٽَى ثَای ػچً‬

‫یَی اُ ػه ٿ اٵَيُان ىٍ‬ ‫ٿ‬

‫‪١‬ی ‪ٝ‬بىٍ ٽىىي‪.‬‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ىٕشًٍار ډٸر‬ ‫ډشه سڄٿٍاڇ ثٍ ایه ‪َٙ‬ف إز ‪:‬‬ ‫ك‪َ٢‬ر اډبڇ همیىی‪ٍَ ،‬جَ ٭بڅیٹيٍ اوٺالة ایَان!‬ ‫یپجبٍ ىیڂَ ك‪َ٢‬ر اډبڇ ٍا ډوب‪٥‬ت ٹَاٍ ډیىَیڈ‪ .‬ایىټ ثيهًاَبن‬ ‫ىٍ‪ٝ‬يىوي ػه ٿ ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ىیڂَی ثٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن سلمیڄ ومبیىي‪.‬‬ ‫یَی ىٍ ا ‪ٍ ٣‬اٳ اٍيډیٍ اىاډٍ ىاٍى ي اٍس٘‬ ‫َڈاٽىًن ىٍ ٿ‬

‫‪ّ ،‬اوياٍډَی ي‬

‫سَ ثٍ ٍيٕشبَبی ٽَىو‪ٚ‬یه كمچٍ ډیٽىىي‪.‬‬ ‫إياٍان ثب سبوټ ي سً ح ي َچیٽً ح‬ ‫ح‬ ‫ىٍ ‪ َُٙ‬اٍيډیٍ‪ ،‬ثٖیغ ي ػُبى ٭مًډی ٭چیٍ هچٸ ٽَى ا٭الڇ ‪ٙ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫ك‪َ٢‬ر اډبڇ! اځَ ایه ي‪ ٬١‬ؽويی ىیڂَ اىاډٍ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ي‪ ٬١‬ه‪َ٦‬وبٽی‬ ‫دی٘ هًاَي آډي ي ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ىیڂَی َٕإَ ٽَىٕشبن ٍا ٵَا هًاَي‬ ‫ځَٵز‪.‬‬ ‫ك‪َ٢‬ر اډبڇ! دیبڇ ثیٖزي‪ٚٙ‬ڈ آثبنډبٌ ٕبڃ ‪ 1358‬ك‪َ٢‬ر٭بڅی‪ ،‬ډب ٍا ثٍ‬ ‫كڄ ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن اُ ‪َ٥‬یٸ ډٌاٽٌَ اډیيياٍ ٕبهز‪ .‬ډب ثالٵب‪ٝ‬چٍ ثٍ دیبڇ‬

‫‪251‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ك‪َ٢‬ر٭بڅی څجیټ ځٶشیڈ ي ا٭الن آس٘ثٔ ىاىیڈ ‪ ،‬ډب اُ ٍَجَ اوٺالة ډ‪َٞ‬اً‬ ‫ٿیَوي ‪.‬‬ ‫ډیهًاَیڈ ٽٍ ػچً ایه ػهٿ ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ٍا ة‬ ‫ك‪َ٢‬ر اډبڇ ! سب ىیَ و‪ٚ‬يٌ ثٍ اٍس٘ ي ّاوياٍډَی ىٕشًٍ ثيَیي اُ‬ ‫ػهٿ اٵَيُی ثی٘ اُ ایه ىٍ ٽَىٕشبن ثذَ​َیِ نى ‪ ،‬ىٍ ٱیَ ایه‪ًٍٝ‬ر ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ثب سمبڇ ٹًا اُ آُاىی ي ډًػًىیز هًی٘ ىٵب‪ ٫‬هًاَىي ومًى‪ .‬اٽىًن‬ ‫ىیڂَ س‪ٞ‬میڈ ثب ثىیبنځٌ اٍ ػمًٍُی إالډی إز‪.‬‬ ‫ثب ىٍيى ٵَايان ـ ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬ ‫ىثیَٽڄ ـ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫‪%%%‬‬ ‫٘ظش دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬دس ٔ‪ٛ‬سد ٔزاوش‪ ٜ‬تا ٕ٘ای‪ٙ‬ذ‪ ٜ‬أاْ خٕی‪ٙ‬ی‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1359/1/14‬‬

‫هجَځِاٍی حآٍ ویِ ىٍ ډًٍى ایه ډٌاٽَار‬

‫ایبن‬ ‫ٿُاٍٗ ىاى ‪ .‬ىٍ ح‬

‫ډٌاٽَار ٍيُ ىي‪ٙ‬ىجٍ كؼزاالٕالڇ كبع ‪ٙ‬ین كٖیه ٽَډبوی ومبیىيٌ اډبڇ ىٍ‬ ‫ٱَة ٽ‪ ًٍٚ‬ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان ي ؽوي سه اُ ٍَجَان ایه كِة ىٍ ډُبثبى ‪ َ​َ ،‬ىي وشبیغ ایه ډٌاٽَار ٍا‬ ‫ثٖیبٍ ډٶیي‪ ،‬وًیيىَىيٌ ي ىٍ ډلی‪٤‬ی ‪ٝ‬میمبوٍ ي ثب ‪ٝ‬ٶب ا٭الڇ ٽَىوي‪.‬‬ ‫ایبن ایه ډٌاٽَار ىٍ ځٴسڀيیی‬ ‫اُ ًٕی ىیڂَ ‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍ ح‬ ‫آٍ " ‪١‬مه اثَاُ هً‪ٙ‬لبڅی اُ ډالٹبر‬ ‫ثب هجَوڂبٍ ا٭ِاډی هجَځِاٍی "ح‬ ‫كؼزاالٕالڇ كبع ‪ٙ‬ین كٖیه ٽَډبوی ځٶز‪:‬‬

‫"يی هً‪ٙ‬جوشبوٍ ىٍ ډٖبئڄ‬

‫ٽَىٕشبن ث‪ٞ‬یَر ٽبډڄ ىاٍى ي إشىجب‪٥‬ی ٽٍ اُ اي‪١‬ب‪ ٫‬ٽَىٌ إز ډب ٍا‬

‫‪252‬‬

‫ثب‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اډیيياٍسَ ٕبهز ٽٍ كَٳَبی ډب ىٹیٺبً آو‪ًٍ٦‬ی ٽٍ ډیهًاَیڈ‬

‫‪ ،‬ىٍ ډل‪َ٢‬‬

‫اډبڇ‪ًٍٙ ،‬ای اوٺالة ي وِى ٍئیٔ ػمًٍُی ډىٮپٔ هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ .‬ډب ډٖبئڄ ٍا ثب‬ ‫‪َٝ‬اكز ٽبډڄ ي كٖهویز ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ‪ " .‬ىٽشَ ٹبٕمچً اٵِيى‪:‬‬

‫"ىٍ ایه‬

‫ډٌاٽَار ىٍثبٌٍ ىي ډٔئڅٍ إبٕی ځٶشڂً ‪ٙ‬ي‪ ،‬یپی ډشًٹٴٕبهشه ىٍ ٿیَیَب ي‬ ‫رډیه كٺًٷ ډَىڇ ٽَىٕشبن ثٍ‬ ‫ىيڇ ‪َ٥‬ف ډٖبئڄ إبٕی ډٖئچٍ ٽَىٕشبن ثب أ‬ ‫‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی‪ .‬ډب دی‪ٚ‬ىُبىَبیی ىٍ ایه ُډیىٍ سٺيیڈ ٽَىیڈ ٽٍ اډیيياٍیڈ‬ ‫ثب َٕ٭ز َ​َؿٍ ثی‪ٚ‬شَ ‪ ،‬ثٍ آنَب ػًاة ىاىٌ ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬ؽين ي‪ ٬١‬ٽ‪ ًٍٚ‬ایه اډَ ٍا‬ ‫ایؼبة ډیٽىي‪.‬‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن اٵِيى‪" :‬ډب هً‪ٙ‬لبڅیڈ ٽٍ سًاوٖشیڈ یپجبٍ‬ ‫ىیڂَ ایه اكٖبٓ ٍا ثٍ يػًى ثیبيٍیڈ ٽٍ ثٍ َٕوً‪ٙ‬ز ډیُه ٭ِیِډبن ایَان ي‬ ‫إشٺالڃ ٽ‪ ًٍٚ‬ي ٍيىٍ​ٍيیی ىٍ ډٺبثڄ سً‪٥‬ئٍَب ٭الٹمىيیڈ ي آوـٍ ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ډیهًاَىي ‪ ،‬ىٍ ؽٌ اٍؿًة ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان اٷثڄ سلٺٸ إز‪ .‬ىٍ ‪١‬مه اُ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ٍا‬ ‫ٵَ‪ٝ‬ز إشٶبىٌ ٽَى ٌ ي یپجبٍ ىیڂَ ح‬ ‫اُ ٍَجَی اډبڇ اډز ا٭الڇ ٽىیڈ‪".‬‬ ‫آٍ اُ ىٽشَ ٹبٕمچً ٓئً اڃ ٽَى ‪ٙ‬مب ٵپَ ډیٽىیي ثب‬ ‫هجَوڂبٍ هجَځِاٍی ح‬ ‫ډٌاٽَار اډَيُ ‪ ،‬ىٍ ٿیَیَب ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ ډشًٹٴ ث‪ًٚ‬ى؟ يی ځٶز‪:‬‬

‫"ډب ٭الٹٍ‬

‫ىاٍیڈ ٽٍ ىٍ ٿیَیَب ډشًٹٴ ث‪ًٚ‬ى ‪ ،‬ؿًن ىڅیچی ثَای ىٍ ځیٍیَب ومیثیىیڈ ‪ .‬اُ‬ ‫ٿیَی ىيٍ ث‪ًٚ‬ى ‪ .‬ىٍ ډًٍى‬

‫و‪ َ٪‬ډب ٽبٵی إز ٽٍ اٍس٘ اُ ډىب‪٥‬ٸ ىٍ‬

‫دی‪ٚ‬ىُبىَبی ‪َ٥‬ف‪ٙ‬يٌ ‪ ،‬ځٶشٍ ‪ٙ‬ي اډیيياٍیڈ ىٍ ػچٖبر آیىيٌ ‪ ،‬ثٍ ‪ ًٍ٥‬ډ‪ٚ‬و‪ٜ‬‬ ‫ٿیَى ‪".‬‬ ‫یَی ٹَاٍ ة‬ ‫دی‪ٚ‬ىُبىَبی ‪َ٥‬ٵیه ډًٍى ثلض ي س‪ٞ‬میڈٿ‬

‫‪253‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اعالْ آٔاد يی دوتش لاسّٕ‪ ٛ‬تشای تحث تّ‪ٛ‬یضی‪٘ٛ‬ی‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1359/1/14‬‬

‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ىٍ وبډٍای ثٍ‬ ‫‪ٝ‬يا ي ٕیمبی ػمًٍُی إالډی ایَان ‪ ،‬آډبىٿی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ٍا‬ ‫ثَای ‪َٙ‬ٽز ىٍ ثلض آُاى ىٍ سچًیِیًن ا٭الڇ ٽَى‪.‬‬ ‫آٍ ‪ ،‬ډشه وبډٍ ثٍ ایه ‪َٙ‬ف إز‪:‬‬ ‫ثٍ ٿُاٍٗ هجَوڂبٍ هجَځِاٍی ح‬ ‫‪ٝ‬يا ي ٕیمبی ػمًٍُی إالی ایَان! دٔ اُ سٺيیڈ ٕالڇ ‪ ،‬ثيیه يٓ یڅٍ اُ‬ ‫‪َ٥‬ٳ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬آډبى ٿی ٽبډڄ هًى ٍا ثَا ی ‪َٙ‬ٽز ىٍ‬ ‫ثلض آُاى ىٍ سچًیِیًن ‪ ،‬ىٍثبٌٍ ډ‪ٚ‬پالر ٽَىٕشبن‬

‫ي َٕإَ ٽ‪ ًٍٚ‬ا٭الڇ‬

‫ډیٽىیڈ‪ .‬ومبیىيځبن كِة ډب ثَای ‪َٙ‬ٽز ىٍ ایه ثلض آډبىٌاوي ي ډىش‪َ٪‬‬ ‫سٮییه يٹز ي ډٮَٵی ومبیىيځبن ىيڅز ډیثب‪ٙ‬ىي‪.‬‬ ‫ثب سٺيیڈ اكشَاڇ‬ ‫ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬ ‫ىثیَٽڄ ـ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪254‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫دوتش لاسّٕ‪ٔ :ٛ‬ا خ‪ٛ‬دٔختاسی ٔی خ‪ٛ‬ا‪ٞ‬یٓ ‪ ٚ‬دس سا‪ ٜ‬وسة آٖ‬ ‫ٔشدْ وشدستاٖ ‪ٞ‬ضاساٖ ض‪ٟ‬یذ داد‪ ٜ‬ا٘ذ‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1359/1/16‬‬

‫ىٍ ‪ًٍٝ‬ر ثَٹَاٍی ىډپَإی ‪ ،‬٭يڇ ىهبڅز ځَيَُبی ٱیَډٔئيڃ ي رأ ډیه‬ ‫كٸ هًىډوشبٍی ‪ ،‬كِة ىډپَار ثٍ ٭ىًان ووٖشیه كِة ٕیبٕی ثب َ​َ ٿيوٍ‬ ‫كمڄ إچلٍ ډوبڅٶز ډیٽىي‪.‬‬ ‫ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن اځَ كڄ و‪ًٚ‬ى ‪ ،‬٭چیٍٱڈ سمبیڄ ىٍيوی ډب ‪ ،‬یپجبٍ ىیڂَ ډىٶؼَ‬ ‫هًاَي ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ډب هًىډوشبٍی ډیهًاَیڈ ي ىٍ ٍاٌ ٽٖت آن ‪ ،‬ډَىڇ ٽَىٕشبن َِاٍان‬ ‫‪ُٙ‬یي ىاىٌاوي‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬

‫‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ یټ‬

‫آٍ " ثٍ ډُبثبى ‪ ،‬دیَاډًن‬ ‫ځٶشڂًی اهش‪ٞ‬ب‪ٝ‬ی ثب هجَوڂبٍ ا٭ِاډی هجَځِاٍی "ح‬ ‫٭چڄ ىٍٿیَیَبی اهیَ ‪ ،‬ډوبڅٶز كِة ىډپَار ثب هچ‪ٕ ٬‬الف ي ډٌاٽَار يی‬ ‫ثب ومبیىيٌ اډبڇ ىٍ ٱَة ٽ‪ٕ ،ًٍٚ‬وه ځٶز‪.‬‬ ‫يی ىٍ ډًٍى ٭چڄ ىٍ ٿیَیَبی اهیَ آًٍثبیؼبن ٱَثی ځٶز‪:‬‬

‫"ډشإٔٶڈ‬

‫یټثبٍ ىیڂَ ډٺبډبر ٍٕمی ياٹٮیز ٍا سلَیٴ ډیٽىىي ‪ ،‬يڅی ٵپَ ډیٽىڈ ډَىڇ‬ ‫ایَان ًَ‪ٙ‬یبٍسَ اُ آن َٖشىي ٽٍ‬

‫ٿيڃ ثوًٍوي‪ .‬٭چز ا‪ٝ‬چی ىٍ‬

‫یَیَب ‪،‬‬ ‫ٿ‬

‫ي‪٬١‬یشی إز ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن يػًى ىاٍى‪ .‬ایه ي‪" ٬١‬وٍ ػهٿ ي وٍ ‪ٝ‬چق "‪،‬‬ ‫ومیسًاوي ثَای ډير ‪ً٥‬الوی اىاډٍ یبثي‪ .‬ډٖئچٍ ٽَىٕشبن اوجب‪ٙ‬ز ‪ٙ‬يٌ ي اځَ‬

‫‪255‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كڄ و‪ًٚ‬ى‪ ،‬سجيیڄ ثٍ ٭ٺيٌ هًاَي ‪ٙ‬ي ي ٭چیٍٱڈ سمبیڄ ىٍيوی ډب ‪ ،‬یپجبٍ ىیڂَ‬ ‫ٽَىٕشبن ډىٶؼَ هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ ".‬ىٽشَ ٹبٕمچً اٵِيى‪" :‬٭چز ا‪ٝ‬چی‪ ،‬٭يڇ سًػٍ ثٍ‬ ‫هًإشٍَبی ثَكٸ ډَىڇ ٽَىٕشبن إز ي ىٍ ایه ډیبن ‪ ،‬٭يٌای ٵَ‪ٝ‬ز‪٥‬چت ي‬ ‫‪١‬ياوٺالة‪ ،‬اُ ي‪ ٬١‬ډًػًى ثٍ ًٕى هًى ي ٿٍيٌ هًى إشٶبىٌ ډیٽىىي ي‬ ‫ياٹٮیز ایه إز ٽٍ ثی٘ اُ یټ ٕبڃ إز ٽٍ ٵئًىاڃَبی اٍيډیٍ ٽٍ اٻ صٍ اً‬ ‫ٿ‬

‫ٍياث‪ ٤‬وِىیپی ثب ٕبياٻ ىا‪ٙ‬شٍاوي ي كشی َٕىٕشٍ آنَب ٍ‪ٙ‬یي ثی‬

‫ػُبنٿیَی اُ ډٺَثیه ‪ٝ‬یبىیبن ‪ٍ ،‬ئیٔ ٕبياٻ ډلچی آًٍثبیؼبن ٱَثی‪ ،‬ىَٺبوبن‬ ‫ٍا اُ هبوٍ ي ٽب‪ٙ‬بوٍ‪ٙ‬بن اهَاع ٽَىوي ي ډٺبډبر سبٽىًن ثٍ هًإز ا‪ٝ‬چی‬ ‫يوز هًى سًػٍ وپَىٌاوي‪ .‬دٔ اُ ایهٽٍ آٹبی‬ ‫آنَب ثَای ډَاػٮز ثٍ ڇكڄ ٕټ‬ ‫‪َ٧‬یَوْاى‪ ،‬ډؼيىاً اډپبن ٵٮبڅیز یبٵز ي ثٍ ٍیبٕز ّاوياٍډَی ٽڄ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ٍىیي ‪ ،‬ثالٵب‪ٝ‬چٍ ٍ‪ٙ‬یيثیٿ ػُبنٿیَی ي ىاٍيىٕشٍاٗ ٍاَُبی ثیه‬ ‫ډى‪ًٞ‬ة ٿ‬ ‫ا‪ٙ‬ىًیٍ ي ًٕډب ي ثَاىيٕز ٍا ډٖييى ٽَىوي ي ثٍ آُاٍ ډَىڇ دَىاهشىي ي‬ ‫ىَٺبوبن اُ ایه ػَیبن ‪ ،‬ٽبٍٕ ‪ٝ‬جَ‪ٙ‬بن څجَیِ ‪ٙ‬ي ي ٭چیٍ ایه ٵئًىاڃَب ٹیبڇ‬ ‫ٽَىوي ي ٽً‪ ٘ٙ‬ٽَىوي سب ٍاَُب ٍا ثبُ ٽىىي‪ .‬اڅجشٍ كِة ډب َڈ ؽوبن ٽٍ ىٍ‬ ‫یَیَبیی‬ ‫ر ي ىٍ وشیؼٍ ىٍ ٿ‬ ‫ثَوبډٍاٗ آډيٌ‪ ،‬ثٍ ٽمټ ىَٺبنان ‪ٙ‬شبٳ‬

‫ٽٍ ىٍ‬

‫ډزٕٶبوٍ ډىؼَ ثٍ ٽ‪ٚ‬شٍ‪ٙ‬ين ٭يٌای‬ ‫ٿٍ ثٍ يػًى آډي أ‬ ‫ٿٍ ي ډَ ي‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍ سَ ي‬ ‫ثیٿوبٌ ‪ٙ‬يٌ ‪ ،‬اڅجشٍ ډًػت هچ‪ٕ٬‬الف ٭يٌای اُ ایه ډِىيٍان َڈ ‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫" يی‬

‫َمـىیه ځٶز‪" :‬وٺيٌ ٽٍ ډيسُبٕز ډَٽِ سً‪٥‬ئٍ ثٍ ‪ٙ‬مبٍ ډیٍيى ‪ ،‬ثٍ َٕ٭ز اُ‬ ‫ایه ٵَ‪ٝ‬ز إشٶبىٌ ٽَى ي كمچٍ ٍا ثٍ ًٕی ا‪ٙ‬ىًیٍ آٱبُ ومًى ي ىٍ ٍيٕشبی‬ ‫"ٹالسبن"‪ ،‬ػَیبن ٽ‪ٚ‬شبٍ ثیٍكمبوٍ "ٹبٍوب" ثٍ ‪ٙ‬پڄ ىیڂَ سپَاٍ ‪ٙ‬ي ي ‪ 20‬وٶَ‬ ‫یَیڈ‬ ‫ىٍ ایه ىٌ ثٍ ٹشڄ ٍٕیي وي ٽٍ ‪ 17‬وٶَ آنَب ٱیَډٖچق ثًىوي‪ .‬وشیؼٍ ډی ٿ‬

‫‪256‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یَی ىٍ ا ‪ٍ٣‬اٳ اٍيډیٍ ‪ ،‬٭جبٍر إز اُ ثَهًٍى ثیه ویَيَبی اوٺالثی ي‬ ‫ىٍٿ‬ ‫نیٍيَبی ‪١‬ياوٺالة ٽٍ ډز أ ٕٶبوٍ اٍس٘ ي ّاوياٍډَی ٭چىبً اُ ویَيَبی‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ډیٽىىي ‪".‬‬ ‫‪١‬ياوٺالة ح‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬هچ‪ٕ ٬‬الف كِة ىډپَار‬ ‫ٓئًاڃ ‪ٙ‬ي ‪ٙ‬مب ا٭الڇ ٽَىیي ٽٍ ډَىڇ ٽَى ‪ ،‬إچلٍ ٍا ثَ ُډیه ووًاَىي‬ ‫ٿ ایهٽٍ هًىډوشبٍی ثيَىي ‪ ،‬ىٍ كبڅی ٽٍ ډب ډیىاویڈ ډَىڇ ٽَى‬ ‫ځٌا‪ٙ‬ز‪ ،‬ڇ ٍ‬ ‫ػِي ډچز ایَان إز‪ .‬كبال ٽٍ ډچز ایَان‬

‫‪ ،‬هًاَبن هچ‪ٕ ٬‬الف سمبڇ‬

‫ځَيَُبٕز‪ٙ ،‬مب ثٍ ؿٍ ىڅیڄ ثب هًإز ډچز ډوبڅٶز ډیٽىیي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬هًإز ٽياڇ ډچز؟‬ ‫هجَوڂبٍ ځٶز‪ :‬ډچز ایَان‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډب ثٍ ٭ىًان هچٸ ٽَى ‪ٕ ،‬بڃَبٕز ٽٍ ىٍ ٍاٌ كٺًٷ ڇڅی ثٍ‬ ‫‪ٙ‬پڄ هًىډوشبٍی ىٍ ؽٌ اٍؿًة ایَان ډجبٌٍُ ډیٽىیڈ ‪ ،‬ډب ٭چیٍ ػمًٍُی‬ ‫إالډی إچلٍ ثَويا‪ٙ‬شٍایڈ ‪ ،‬يڅی اُ آٱبُ اوٺالة ایَان سبٽىًن‬

‫‪ ،‬ثبٍَب ډَىڇ‬

‫ډزٕٶبوٍ اٍس٘ ي‬ ‫ٽَىٕشبن ثٍ ٕوشی ډًٍى كمچٍ ځَيَُبی ٱیَډٔ ئيڃ ي أ‬ ‫ّاوياٍډَی ٹَاٍ ځَٵشٍاوي ي ىٍ وبډٍ َٕٿ‪ٙ‬بىٌ هًى َڈ ثٍ آٹبی ىٽشَ ثىی‪ٝ‬يٍ‬ ‫وً‪ٙ‬شٍایڈ ٽٍ اځَ ډب إچلٍ ثَ ُډیه ثڂٌاٍیڈ ‪ ،‬آیب ای‪ٚ‬بن س‪٢‬میه ډیٽىىي ٽٍ‬ ‫ٹبٍوبی ىیڂَی یب ؽوي ٹبٍوبی ىیڂَ ثٍ يػًى ویبیي ي آیب ای‪ٚ‬بن س‪٢‬میه ډیٽىىي‬ ‫َڈؽوبن ٽٍ ىٍ ٽبډیبٍان اسٶبٷ اٵشبى ‪ ،‬ځَيَُبی ٱیَډٔئيڃ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا‬ ‫ٹشڄ٭بڇ وپىىي؟ ثٍ ایه سَسیت سٺب‪١‬بی ډب هیچی ٕبىٌ إز ؛ ايالً ډب و‪َ٪‬ډبن ایه‬ ‫إز ٽٍ إچلٍ ایی ٍا ٽٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ىٍ اهشیبٍ ىاٍوي ‪ ،‬ډیسًاوي ٽبډالً ىٍ‬

‫‪257‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪$‬ایه إز ٽٍ‪#‬‬

‫ٿیَى‪ .‬آوـٍ ډب ډیهًاَیڈ‬ ‫هيډز ػمًٍُی إالډی ٹَاٍ ة‬

‫اډىیز ىاهچی ثٍ ٭ُيٌ ډَىڇ ٽَىٕشبن ياځٌاٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬اٍس٘ ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز‬ ‫ډَٽِی إز ي االن َڈ ىٍ َٕإَ ٽَىٕشبن ډٖشٺَ إز ي ٽٖی َڈ ډٮشَ‪ٟ‬‬ ‫اٍس٘ ومی‪ًٙ‬ى‪ .‬طبویبً ډب هًىډوشبٍی ډیهًاَیڈ ‪ .‬ىٍ یټ ػه ٿ ٍٕ ډبٍَ ‪،‬‬ ‫إياٍان ثب سمبڇ ویَيی هًى ‪ ،‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا ٽًثیيوي ‪،‬‬ ‫اٍس٘‪ّ ،‬اوياٍډَی ي ح‬ ‫كبڃ ثيين ډٺيډٍ اُ ډب ډیهًاَىي إچلٍ ٍا ثَ ُډیه ثڂٌاٍیڈ ي ډب ىٍ ػًاة‬ ‫ډی ٿيییڈ ‪ ،‬يٹشی ٽٍ ا‪ًٝ‬ڃ ىډپَإی ىٍ ایَان ثَٹَاٍ ‪ٙ‬ي ي ځَيَُبی‬ ‫ٱیَډٔئيڃ ‪ ،‬كٸ ىهبڅز ىٍ َٕوً‪ٙ‬ز ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا ويا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‬

‫‪ ،‬يٹشی كٸ‬

‫هًىډوشبٍی ثَای ډَىڇ ٽَىٕشبن أرډیه ٿٍىى ي اوش‪٪‬بډبر ىاهچی ٽَىٕشبن‬ ‫ثٍ ىٕز دی‪ٚ‬مَ ٿان ٽَى ٕذَى ٌ ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬آوڂبٌ ډب ثٍ ٭ىًان ووٖشیه كِة‬ ‫ٕیبٕی‪ ،‬آډبىٌایڈ ثب َ​َ ٿيوٍ كمڄ إچلٍ اُ ‪َ٥‬ٳ َ​َ ډٺبڇ ٱیٍَٕمی ډوبڅٶز‬ ‫ٽىیڈ‪ ،‬ؽٍاٽٍ ىٍ ایه‪ًٍٝ‬ر ‪ ،‬ایه هًى ډَىڇ هًاَىي ثًى ٽٍ كپًډز هًاَىي‬ ‫ٽَى ي اډب اځَ ٽٖی ثٍ ُيٍ ثوًاَي ىٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ډَىڇ ٍا هچ‪ٕ ٬‬الف ثپىي‬

‫‪،‬‬

‫ٿ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ایه َٕآٱبُ ػهٿ ي ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی إز‪.‬‬ ‫ثبیي ٽبډالً آ اٌ‬ ‫ٓئياڃ ‪ٙ‬ي ‪ٙ‬مب ثب ٽياډیټ اُ ٽ‪ًٍَٚ‬ب ىٍ اٍسجب‪َٖ ٣‬شیي ي إچلٍ ي ډُمبر‬ ‫هًى ٍا اُ ٽؼب أرډیه ډیٽىیي‪ُ ،‬یَا ځٶشٍ ډی‪ًٙ‬ى ثب ٽ‪ًٍَٚ‬بی هبٍع ىٍ اٍسجب‪٣‬‬ ‫َٖشیي؟‬ ‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ځٶز‪" :‬ایه اسُبډبر ‪ ،‬ياَی ي دٔډبويٌ‬ ‫ٍّیڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی إز ‪ ،‬ایه اسُبډبر ثٍ اوياٌُای حي ؽ إز ٽٍ اكشیبع ثٍ‬ ‫‪ٙ‬شیجبن ا‪ٝ‬چی ډب ډَىڇ ٽَىٕشبن َٖشىي‬ ‫ػًاة وياٍى‪ ،‬ح‬

‫‪ ،‬ډب هًى ٍا ایَاوی‬

‫ډیىاویڈ ي اُ ایَان ثٍ ٭ىًان ي‪٥‬ه هًى ‪ ،‬اُ إشٺالڃ ایَان ي اُ ىٕشبيٍىَبی‬

‫‪258‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوٺالة ي اُ ډََُبی ډیُه ٭ِیِډبن َمی‪ ٍٚ‬آډبىٌایڈ ىٍ ډٺبثڄ سؼبيُ هبٍػی‬ ‫اُ َ​َ ٽؼب ٽٍ ثب‪ٙ‬ي ىٵب‪ ٫‬ٽىیڈ‪".‬‬ ‫ٕئًاڃ ‪ٙ‬ي‪ :‬اډَيُ ومبیىيٌ اډبڇ ىٍ ٱَة ٽ‪ ًٍٚ‬ثٍ ډُبثبى آډيٌ ي ډالٹبسی ثب‬ ‫‪ٙ‬مب ىا‪ٙ‬شٍ‪ ،‬وشیؼٍ ډالٹبر ٍا ‪ٙ‬مب ؿڀيوٍ ډیثیىیي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ځٶز‪" :‬يٹشی ٽٍ ىٍ ٿیَیَب ىا‪ٙ‬ز ‪ٙ‬ير ډی ځَٵز ‪ ،‬ډه اُ‬ ‫‪َ٥‬ٳ ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ‪ ،‬سڄٿٍاډی ثٍ ك‪ ًٍ٢‬اډبڇ ٵَٕشبىڇ ي سٺب‪١‬ب ٽَىڇ‬ ‫هًى اډبڇ ىٍ ایه ډٔئڅٍ ىهبڅز ٽىىي ‪ ،‬ؽٍاٽٍ ىٍ ٱیَ ایه‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬ه‪ َ٦‬ػه ٿ‬ ‫َٕإَی ىٍ ٽَىٕشبن ډیٍيى‪ .‬هً‪ٙ‬جوشبوٍ َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ اوش‪٪‬بٍ ډیٍٵز ‪ ،‬اډبڇ‬ ‫ثٍ هًإز ډب ػًاة ډظجز ىاىوي ي ثٍ ډب هجَ ىاىوي ٽٍ ك‪َ٢‬ر آیزاهلل‬ ‫ٽَډبوی‪ ،‬ثَای ډالٹبر ثٍ ډُبثبى هًاٌ نى آډي ي ډب ٭میٺبً هً‪ٙ‬لبڅیڈ ‪ ،‬ثٍ يیٌْ ٽٍ‬ ‫ای‪ٚ‬بن ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ ویِ ثب ډٖبئڄ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ثٍ ‪ ًٍ٥‬ياٹ‪٬‬ثیىبوٍای ثَهًٍى‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍاوي‪ .‬اډیيياٍیڈ ایه ډالٹبر ډىؼَ ثٍ سًٹٴ ىٍٿیَیَب ث‪ًٚ‬ى ي طبویبً ثَای‬ ‫یبٵشه ٍاٌكڄ إبٕی ثَای ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ٽٍ َمبن أرډیه كٸ هًىډوشبٍی‬ ‫ٽَىٕشبن إز‪ ،‬ٽمټ ومبیي‪".‬‬ ‫ثیڄ ثیه‬ ‫ایبن ٕئًاڃ ‪ٙ‬ي اهیَاً سٮياىی اُ هبوًاىٌَبی ډشٮچٸ ثٍ ى‪ٙ‬ز ‪،‬‬ ‫ىٍ ح‬ ‫ا‪ٙ‬ىًیٍ ي اٍيډیٍ ٱبٍر ‪ٙ‬يٌاوي ي ځٶشٍ ډی‪ًٙ‬ى ایه ٱبٍرَب ٍا اٵَاى ډٖچق‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٌاوي؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً دبٕن ىاى‪" :‬ډه ٵپَ ډیٽىڈ ډَىڇ اٍيډیٍ ىٍ یټ ٕبڃ ځٌ‪ٙ‬شٍ‬ ‫ىٍیبٵشٍاوي ٽٍ ا٭‪٢‬بی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثَهالٳ سجچیٲبر ًٕء‬ ‫ٿٍی ویٖشىي ي اڅجشٍ ډمپه إز ٽٖی ثٍ إڈ كِة ډب ؿىیه‬ ‫آىڇَبی ٱبٍر‬ ‫ٽبٍی ٽَىٌ ثب‪ٙ‬ي ي ىٍ ػَیبن ثَهًٍى ي ػه‬

‫‪259‬‬

‫ٿ ډٮمًالً اُ ایه اسٶبٹبر‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕیبٍډیاٵشي ‪ ،‬يڅی ثب َمٍ اینَب ‪ ،‬اځَ ډب ثٍ ٭ىًان كِة ثٶُمیڈ ٽٍ ٽٖی اُ‬ ‫ة‬ ‫ًَاىاٍان یب ا٭‪٢‬بی كِثمبن ‪ ،‬هبوٍ ٽٖی ٍا ٱبٍر ٽَىٌ یب اځَ كشی ایه ‪ٙ‬و‪ٜ‬‬ ‫آن‪ ًٍ٥‬ٽٍ ډب ډی ٿيییڈ ډِىيٍ َڈ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ثب َمٍ ایهَب‪ ،‬كشمبً اډًاڃ دٔ ىاىٌ‬ ‫هًاَي ‪ٙ‬ي‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫وی‪ٟ‬اٖ‬ ‫‪1359/1/27‬‬

‫ٔصاحث‪" ٝ‬وی‪ٟ‬اٖ " تا دوتش لاسّٕ‪ ، ٛ‬دتیشوُ حضب دٔىشات‬ ‫دس ٔ‪ٛ‬سد دسٌیشی‪ٟ‬ای ٔشصی ایشاٖ ‪ ٚ‬عشاق‬ ‫الة الی ځٶز ي ‪ٙ‬ىًى ٽیُبن ثب‬ ‫اډب ٕبیٍ ٍي‪ٙ‬ه ډٖبئڄ ٽَىٕشبن ٍا ډیسًان ٌ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ي ‪ٙ‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی‬ ‫اُ ٍَجَان ډٌَجی ایه ډى‪٦‬ٺٍ سَٕیڈ ٽَى‪ .‬ووٖشیه ثو٘ اُ ایه َٕی ځٶشڂًَب‬ ‫ٍا اډَيُ ډیهًاویي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪َ٪‬سبن ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ىٍٿیَیَبی اهیَ ىٍ ډَُ ایَان ي ٭َاٷ ؽیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ٹجڄ اُ ٌ ٍؿیِ‪ ،‬ډب سُيیيَبی ُډبډياٍان ٭َاٷ ٍا ثب ٹب‪٥‬ٮیز ٍى ډیٽىیڈ‬ ‫ي اڅجشٍ َ​َ سؼبيُی ٽٍ ثٍ ایَان ډیُه ډب ث‪ًٚ‬ى ثب َمٍ ویَي ىٍ ډٺبثڄ آن سؼبيُ ‪،‬‬ ‫ډٺبثچٍ هًاَیڈ ٽَى ‪ ،‬ایه سؼبيُ اُ ‪َ٥‬ٳ َ​َ ٽٔ ٽٍ ډیهًاَي ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ‪١‬مه ‪،‬‬ ‫ډب ٭مڄ اهَاع ایَاویبن ٍا ٽٍ اُػمچٍ سٮياى ُیبىی ٽَى َڈ ىٍ ډیبن آنَب‬ ‫ډیثب‪ٙ‬ي ي ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽڄی‪ ،‬٭مڄ اهَاع ٍا ٭مچی ٱیَاوٖبوی ډیىاویڈ ي ډلپًڇ‬ ‫ډیٽىیڈ‪ .‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ىٍ ‪ً٥‬ڃ سبٍین ‪ ،‬ٽَىَب ډَُىاٍان ثٖیبٍ‬ ‫هًثی ثًىٌاوي ي كبال َڈ ٽٍ ‪َ١‬يٍر ایؼبة ٽىي ‪ ،‬ثب سمبڇ ویَي اُ ډََُب ىٵب‪٫‬‬

‫‪260‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هًاَىي ٽَى ي ډ‪٦‬چت ىیڂَ ‪$‬ایىپٍ‪ #‬اُ ځٶشٍَبی آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ثٖیبٍ وبٍاكز ي‬ ‫ثٖیبٍ ىڃٿیَ ډیثب‪ٙ‬یڈ ‪ ،‬ثَای ایهٽٍ ای‪ٚ‬بن ځٶشٍاوي ډب ومیسًاویڈ اٍس٘ ٍا ثٍ‬ ‫‪ٙ‬ز ٭چیٍ آن سً‪٥‬ئٍ ثپىىي‪ .‬ایه ٍا ډب اُ‬ ‫ٍيَبی ډٖچق ‪ ،‬اُ ح‬ ‫دی٘ ثٶَٕشیڈ ي ٿ‬ ‫‪َ٥‬ٵی سًَیه ثٍ هًىډبن ډیىاویڈ ‪ ،‬اځَ ډٺ‪ًٞ‬ى آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ډبَب َٖشیڈ ٽٍ‬ ‫ډشإٔٶبوٍ َٖشیڈ‪ ،‬ىٵٮٍی ايڃ ویٖز ٽٍ ایهؿىیه ىٍ ایه ثبٌٍ ‪ٝ‬لجز ډیٽىي ي‬ ‫طبویبً‪ ،‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی ؽين ای‪ٚ‬بن ٵَډًىوي ٽٍ ثبیي ايڃ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ٿيیڈ ډب ٿٍيٌ ویٖشیڈ‪ٙ ،‬مب ثٶَډبییي‬ ‫اٻ ٽَى‪ ،‬ثبیي ة‬ ‫ٍا اُ يػًى ایه ځَيَُب ح‬ ‫وغ‪ ٘ٙ ،‬ډیچیًوی َٖشیڈ ي ډٖچق ‪ .‬ډب‬ ‫ٿيیىي ‪ ،‬ڇا یټ ډچز ح‬ ‫ىٍثبٌٍ ٽَىٕشبن ة‬ ‫یټ ٿٍيٌ ویٖشیڈ ىٍ ٽَىٕشبن‪َِ ،‬اٍ‬

‫ان اٵَاى ډٖچق ىاٍیڈ ‪ .‬ډب ىٍ وبډٍ‬

‫َٕٿ‪ٙ‬بىٌ ای ثٍ آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ وً‪ٙ‬شیڈ ي كبال َڈ سپَاٍ ډیٽىیڈ ‪ ،‬ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ‬ ‫إشٺالڃ ایَان ي سمبډیز اٍ‪١‬ی آن ثب َمٍی ٹًا آډبىٌ َٖشیڈ‪ ،‬ىٍ ثَاثَ سؼبيُ‬ ‫َ​َ ٽ‪ ًٍٚ‬هبٍػی ٽٍ ثب‪ٙ‬ي ډٺبيډز هًاَیڈ ٽَى ي ٹيٍر ډٺبيډز‬

‫ٍا َڈ‬

‫‪ٙ‬شیجبن ٕیبٕز كِة‬ ‫ىاٍیڈ‪ .‬ډچز ٽَى ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ‪ ،‬ډچشی إز ي‪٥‬هىيٕز ي ح‬ ‫ډب ٽٍ ٕیبٕز آن ىٵب‪ ٫‬اُ إشٺالڃ ٽ‪ ًٍٚ‬إز‪ .‬يڅی ىٍ ‪١‬مه اځَ ٹَاٍ ثب‪ٙ‬ي‬ ‫ایه ډجبٌٍُ ٭چیٍ اډذَیبڅیٖڈ ٽٍ اكشیبع ثٍ يكير ىاٍى ثُبوٍ ٹَاٍ ىاىٌ ‪ًٙ‬ى ٽٍ‬ ‫ىٕزيٍىَبی اوٺالة كمچٍ ‪ًٙ‬ى‪َ ،‬ڈؿىیه ٽٍ ثبٍَب ځٶشیڈ ي كبال َڈ‬ ‫ثٍ ډب یب ا‬ ‫سپَاٍ ډیٽىیڈ‪ ،‬اػبٌُ ؿىیه ٽبٍی ٍا ووًاَیڈ ىاى‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب اٹياډبسی ثَای ډٺبثچٍ ثب سؼبيُ٭َاٷ اُ څلب‪ ٧‬ویَي ٽَىٌایي؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ویَي ىاٍیڈ ‪ ،‬ىٍ ډَُ ٵپَ ومیٽىیڈ ػبیی ٽٍ ډب ویَي ىاٍیڈ ٽٖی ػَأر‬ ‫ٽىي ثٍ آن ٹٖمز كمچٍ ٽىي‪ ،‬ؽين َ​َ كمچٍای ‪ ،‬ثب ‪ٙ‬ير َ​َ ؿٍ ثی‪ٚ‬شَ ػًاة‬ ‫ىاىٌ هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ .‬ىٍ ‪١‬مه ډب ثبٍَب ځٶشیڈ‪ ،‬يٹشی اٍس٘ ثب كٖهویز ثٍ ‪َُٙ‬‬

‫‪261‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډُبثبى آډي ؽويیه ثبٍ اسٶبٷ اٵشبى ٽٍ ډب اٍس٘ ٍا إپًٍر ٽَىٌایڈ ي كشی ثب‬ ‫ځَيَُب سب كي ثَهًٍى دی٘ ٍٵشٍایڈ ي يٹشی ٽٍ آٹبی ٽَډبوی ومبیىيٌ اډبڇ‬ ‫ح ٿان ٍٕمبً اُ ډب س‪ٚ‬پَ ٽَىوي‪ .‬ثٍ ډب‬ ‫ایهػب ثًى ‪ ،‬هًى ای‪ٚ‬بن اُ ‪َ٥‬ٳ ٵَډبويٌ اى‬ ‫هجَ ىاىوي ٽٍ ىیَيُ اٍس٘ اُ ٍٵٺبی ډب هًاَ٘ ٽَى‬

‫ٌ سب ثٍ "هبن " ي‬

‫"دیَاو‪ "َُٚ‬ىٍ ډَُ ٭َاٷ ثَي نى ي ٍٵٺبی ډب ثب اٍس٘ ٍٵشىي ي ځٶشىي ٽٍ‬ ‫كب‪َ١‬وي اٵَاى ٍا َڈ ثَای ىٵب‪ ٫‬ىٍ اهشیبٍ اٍس٘ ثڂٌاٍوي‬

‫‪ٍ ،‬ٵشىي ثب َڈ‬

‫‪ٙ‬زاوي‪ ،‬وٍ ثَهًٍىی ي وٍ وِا٭ی ‪ٙ‬يٌ‬ ‫‪ٙ‬ىبٕبیی ٽَىٌاوي ي ثب َمپبٍی ٽبډڄ ثَ ٿ ٌ‬ ‫إز‪ ،‬دٔ ایه ډب ویٖشیڈ ٽٍ ثَهًٍى ایؼبى ډیٽىیڈ ‪ .‬اځَ ایه ثَهًٍى اٍس٘‬ ‫وٖجز ثٍ ډب ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٍ و‪ َ٪‬ډه ٽً ؽٽشَیه ثَهًٍىی ووًاَي ثًى‪ ،‬يڅی اځَ ډظڄ‬ ‫ایه ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ‪ٍ 15‬يُ دی٘ اسٶبٷ اٵشبى ي ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ یټ ډ‪ٚ‬ز ٵئًىاڃ‬ ‫ٕبياٽی ٕبثٸ ‪ ،‬اٍس٘ ٭چیٍ ىَٺبوبن ي ٭چیٍ ویَيَبی ٕیبٕی ىٕز ثٍ اٹياډبر‬ ‫ي ٭مچیبر و‪٪‬بډی ثِوي ي ّاوياٍډَی ډو‪ًٝٞ‬بً‪ ،‬آن يٹز ډٮچًڇ إز ٽٍ ډَىڇ‬ ‫اُ هًى‪ٙ‬بن ىٵب‪ ٫‬هًاَىي ٽَى‪َ ،‬مـىبن ٽٍ ىٵب‪ ٫‬ٽَىٌاوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ‪ُ٩‬یَوْاى ؽويیه ثبٍ اُ ‪ٙ‬مب ى٭ًر ثٍ ډىب‪ ٌَ٩‬سچًیِیًوی ٽَىٌ‬ ‫إز؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ثب آٹبی ٍئیٔ ػمًٍُ ډىب‪ ٌَ٩‬سچًیِیًوی هًاَیڈ ىا‪ٙ‬ز وٍ ثب اٵَاىی‬ ‫ډظڄ ‪ُ٩‬یَوْاى‪ ،‬اي ٽٖی ویٖز ٽٍ ٹبثڄ ډىب‪ ٌَ٩‬ثب ډه ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪ٙ َ٪‬مب ىٍثبٌٍ ‪َ٥‬ف هچ‪ٕ ٬‬الف ځَيَُبی ٕیبٕی ؽیٖز؟‬ ‫یبىٌٽَىن ‪َ٥‬ف هچ‪ٕ ٬‬الف‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ح‬

‫‪ ،‬ثيين سلٺٸ ثو‪ٚ‬یين ثٍ ر‬

‫أ ډیه‬

‫هًإشٍَبی ىډپَاسیټ یب ىډپَإی ي ٹجًڃ ٽَىن كٸ هًىډوشبٍی ي ٕذَىن‬

‫‪262‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوش‪٪‬بډبر ىاهچی ثٍ دی‪ٚ‬مَ ٿان ٽَى ي ٱیَ اُ ایه ‪َ٥ ،‬ف هچ‪ٕ ٬‬الف ثَای هًى‬ ‫آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ یٮىی ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ي َیؾ ډٮىبی ىیڂَی َڈ ومیىَي‪.‬‬ ‫ٓ‪َ٥ :‬ف ‪ ٘ٙ‬ډبىٌای ٽٍ ‪ٙ‬مب دی‪ٚ‬ىُبى ٽَىٌایي ‪ ،‬ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب َیأر‬ ‫كٖهویز ي ومبیىيٌ اډبڇ‪ ،‬سب ؿٍ اوياٌُ ډًٵٸ ثًىٌ ي اهشالٳ ‪ٙ‬مب ثب ىيڅز ثَ‬ ‫َٕ ؿٍ ډً‪ً١‬٭ی ډیثب‪ٙ‬ي؟‬ ‫ع‪ :‬ډشإٔٶڈ ٽٍ ایه كَٳ ٍا ډیُوڈ‪ ،‬ډه ومیىاوڈ ٽٍ ثب ؿٍ ٽٖی ‪َ٥‬ٳ‬ ‫َٖشیڈ‪ .‬ؿىيیه ډبٌ‪ ،‬اُ ٍيُ ا٭الڇ آس٘ثٔ سب كبال ‪َ٥ ،‬ٳ ډب َیأر يیٌْ ىيڅز‬ ‫ثَای ٽَىٕشبن ثًىٌ‪ ،‬ایه َیأر آډي ي ٍٵز‪ َ​َ .‬ؿٍ ډب ځٶشیڈ‪ َ​َ ،‬ؿٍ ډب ٕٮی‬ ‫ٽَىیڈ ٽٍ ثٍ یټ سًاٵٺی ثَٕیڈ ‪َ ،‬میه ٽٍ آٹبی ‪ٝ‬جبٱیبن اُ ٽَىٕشبن هبٍع‬ ‫‪ٙ‬يوي‪ ،‬ډظڄ ایهٽٍ َمٍ ‪$‬ؿیِ‪ٍ #‬ا ٵَاډًٗ ٽَى ي ٭مالً ثٍ ا‪ٙ‬پبڃسَا‪ٙ‬ی ي‬ ‫ٽبٍ‪ٙ‬پىی دَىاهز‪ٍ .‬يُ ايڃ ځٶشىي ثب ومبیىيځی هچٸ ٽَى ياٍى ډٌاٽٌَ‬ ‫ومی‪ًٙ‬وي ٽٍ ایه ٍا ډب ثُبوٍی ثی٘ ومیىاویڈ‪ .‬ثٮياً كشی هًى ډب ي هیچی اُ‬ ‫ځَيَُبی ىیڂَ‪ ،‬ثٍ ډب اسُبڇ ياٍى ٽَىوي ٽٍ ؽ ٍا سىُب ثب ىيڅز ياٍى ډٌاٽٌَ‬ ‫‪ٙ‬يٌایي ي ډب ثَای ایهٽٍ ٭الٹٍ ي ٭ٺیيٌ ىاٍیڈ ي َىًُ َڈ ثَ َٕ ٭ٺیيٌ‬ ‫هًىډبن َٖشیڈ ٽٍ ډٔئڅٍ ٽَىٕشبن ٍاٌكڄ و‪٪‬بډی وياٍى‬

‫‪ ،‬ثبیي و‪ٖٚ‬ز ي‬

‫ډٌاٽٌَ ٽَى ي ثيیه ػُز و‪ٖٚ‬شیڈ ي آن ‪ ٘ٙ‬ا‪ٝ‬ڄ ٍا ىي ډبٌ دی٘ ثٍ اډبڇ‬ ‫ىاىیڈ‪ .‬ىٍ َمبن ُډبن ځٶشىي ٽٍ ډًاٵٺز ‪ٙ‬ي ي ثٮي ډشإٔٶبوٍ ‪ ،‬ڇٕئ څٍ ثیمبٍی‬ ‫اډبڇ دی٘ آډي ي ٹَاٍ ثًى َیأسی اُ ‪َ٥‬ٳ هًى اډبڇ ثٍ ٽَىٕشبن ثیبیي‪ .‬ایه‬ ‫َیأر ویبډي ي ث‪٬‬ىاً ٍئیٔ ػمًٍُ اوشوبة ‪ٙ‬ي ي ډب ثٍ آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ ٍ‬

‫أی‬

‫وياىیڈ‪ ،‬يڅی يٹشی اوشوبة ‪ٙ‬ي ‪ٍ ،‬ئیٔ ػمًٍُ آن ٽٖبوی ویٖز ٽٍ ثٍ يی ٍأی‬ ‫ىاىوي‪ ،‬ثچپٍ ٍئیٔ ػمًٍُ ٽ‪ًٍٚ‬ی إز ي ډب ثٍ ٭ىًان یټ ډٺبڇ ٍٕمی ثٍ‬

‫‪263‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ای‪ٚ‬بن ٍػً‪ ٫‬ٽَىیڈ‪ ،‬سمبٓ ځَٵشٍایڈ‪ .‬آٹبی كٖهُاىٌ ٽٍ ٭‪ ً٢‬ىٵشَ ٕیبٕی‬ ‫كِة ډب َٖشىي ‪ ،‬ػِي َیأسی ثًىوي ٽٍ ٍٵشىي ثب هًى ای‪ٚ‬بن ډٌاٽٌَ ٽَىوي ي‬ ‫آٹبی ٍئیٔ ػمًٍُ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ٍا ٹجًڃ ٽَىوي‪ .‬اځَ س‪َٞ‬یلبً ي یب ‪َٝ‬اكشبً ٹجًڃ‬ ‫وپَىٌ ثبٗنى‪ ،‬سچًیلبً ٹجًڃ ٽَىٌاوي ي ډب ځٶشیڈ ٻٌ اځَ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ٍا ٭ىًان‬ ‫‪ٙ‬شیجبوی ډیٽىیڈ اُ ٍیبٕز‬ ‫ثپىیڈ‪ ،‬آن يٹز ىیڂَ ویبُی ثٍ ډٌاٽٌَ ویٖز‪ .‬ډب ح‬ ‫ٍیز ٹَیت ثٍ‬ ‫ص‬ ‫‪ٙ‬مب ي ډب ٭ٺیيٌ ىاٍیڈ ٽٍ اځَ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ س‪ًٞ‬یت ث‪ًٚ‬ى ‪ ،‬اٻ‬ ‫اسٶبٷ ډچز ٽَى اُ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ‪َ٥‬ٵياٍی ډیٽىىي ‪ ،‬ؽٍاٽٍ هًإشٍَبی هچٸ‬ ‫ٽَى ىٍ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ٿوؼبويٌ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬یٮىی ډیهًاَڈ وشیؼٍ ةٿیَڇ ٽٍ ډب‬ ‫ص ٽً‪ ٘ٙ‬هًىډبن ٍا ‪ ،‬ثَای ایىپٍ اُ ‪َ٥‬یٸ ډٖبڅمزآډیِ ډٔ ئڅٍ ٍا كڄ‬ ‫كياٻٍ‬ ‫ثپىیڈ ثٍ ٽبٍ ثَىیڈ ‪ .‬يٹشی ٽٍ ىٍ ٿیَیَبی اٍيډیٍ دی٘ آډي ‪ ،‬ډب ډشًػٍ ‪ٙ‬يیڈ‬ ‫ٽٍ ٭مالً‪َ ،‬ڈ آٹبی إشبوياٍ ٽٍ ىٍ كَٳَبی٘ ‪ًٍ٥‬ی و‪ٚ‬بن ډیىاى ٽٍ ډوبڅٴ‬ ‫یَی إز ‪ ،‬٭مالً ىٍ ىٍ ځیٍیَب ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬ز ي َڈ ٽٖبوی ٽٍ ؽويیهثبٍ‬ ‫ىٍٿ‬ ‫ىٍ ياٹ‪ ٬‬ىٍ ٿیَی ثٍ يػًى آيٍىوي ‪ ،‬آٹبی كٖىی ثب آٹبی ‪ُ٩‬یَوْاى ثًىوي ي ایه‬ ‫ىٍٿیَیَب ىٍٕز ىي ٍيُ ثٮي اُ ایهٽٍ آٹبی ‪ُ٩‬یَوْاى ثٍ ٵَډبويَی ٽڄ‬ ‫ّاوياٍډَی ډى‪ًٞ‬ة ‪ٙ‬ي ‪َٙ ،‬ي‪ٙ ٫‬ي ي س‪ٞ‬بىٵی وجًى ‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډه ‪ ،‬ډب ياٹٮبً ىیيیڈ‬ ‫ٽٍ ىاٍوي یټ ػهٿ ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی ٍاٌ ډیاوياُوي ‪ ،‬اُ آٹبی ثىی‪ٝ‬يٍ َڈ ٽٍ هجَ ی‬ ‫و‪ٚ‬ي‪ ،‬ىٍ وشیؼٍ َیؾ ٍاٌ ىیڂَی ٽٍ ډؼيىاً‬

‫ثٍ هًى اډبڇ ډَاػٮٍ ثپىیڈ‬

‫‪،‬‬

‫ويا‪ٙ‬شیڈ‪ .‬ایه ثًى ٽٍ سڄٿٍاٵی ٵَٕشبىیڈ ثٍ ك‪ ًٍ٢‬اډبڇ ي ىٍ ٍيُوبډٍ "ٽیُبن "‬ ‫َڈ ؽا ح ‪ٙ‬ي‪ ،‬سمبډبً ثٍ َمبن ‪ًٍٝ‬سی ٽٍ ډ‪َ٦‬ف ٽَىیڈ ي هً‪ٙ‬جوشبوٍ‬

‫‪ ،‬اډبڇ‬

‫ثالٵب‪ٝ‬چٍ ػًاة ىاى ي آٹبی كؼزاالٕالڇ ٽَډبوی ٍا ٵَٕشبى ثَای ډٌاٽٌَ ي‬ ‫ىٍ ياٹ‪ ٬‬ای‪ٚ‬بن ثَای ډٌاٽٌَ ثب كِة ىډپَار ایهػب آډيوي ي ىٍ ػچٍٖای ٽٍ‬

‫‪264‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىا‪ٙ‬شیڈ ي ‪ٕ 9‬ب٭ز ثٍ ‪ً٥‬ڃ اوؼبډیي‪ ،‬ډٌاٽٌَ ٽَىیڈ ي سٺَیجبً ثٍ سًاٵٸ ٽبډڄ‬ ‫ٍٕیيیڈ ي ای‪ٚ‬بن ایه سًاٵٸ ٍا َڈ ا٭الڇ ٽَىوي ي اهیَاً ٽٍ ایهػب ثًىوي‬ ‫دی‪ٚ‬ىُبىَبی ڇ‪ٙ‬و‪ٍ ٜ‬ا ٽٍ ىاىٌ ثًىیڈ ثب هًى‪ٙ‬بن ثَىوي‬

‫‪،‬‬

‫‪ ،‬ٹَاٍ ثًى ٽٍ‬

‫ٍىوي ي ىٍ ٭َ‪َ ٟ‬میه َٶشٍ ٽٍ ځٌ‪ٙ‬ز هجَی ثٍ ډب ثيَىي ‪ ،‬يڅی ډشإٔٶبوٍ‬ ‫ثَٿ‬ ‫اُ ای‪ٚ‬بن هجَی و‪ٚ‬ي‪ .‬ایه ي‪١‬ٮی إز ٽٍ االن يػًى ىاٍى ‪ ،‬ي‪" ِ٬١‬وٍ ع وڀ ي‬ ‫وٍ ‪ٝ‬چق" ٽٍ اڅجشٍ ثب آن اٹياډبسی ٽٍ ٭يٌای سً‪٥‬ئٍ‬

‫ٿٍ ىٍ اٍيډیٍ‪ ،‬وٺيٌ ي‬

‫ٽَډبو‪ٚ‬بٌ ػم‪ٙ ٬‬يٌاوي ي اډپبوبر ُیبىی َڈ ىٍ اهشیبٍ ىاٍوي‬

‫‪ ،‬ه‪ َ٦‬ػه ٿ‬

‫ثَاىٍٽ‪ٚ‬ی َمی‪ ٍٚ‬يػًى ىاٍى‪.‬‬ ‫ٓ‪َ٥ :‬ف ‪ ٘ٙ‬ډبىٌای ‪ٙ‬مب‪ ،‬آیب ډًٍى سًاٵٸ ځَيَُبی ىیڂَ ډیثب‪ٙ‬ي ي اځَ‬ ‫‪ٙ‬و‪ ٜ‬یب ٿٍيَی ثب آنَب اهشالٳ ىاٍى ثَ َٕ ؿٍ ډٖبئچی ډیثب‪ٙ‬ي؟‬ ‫ع‪ :‬ډب يٹشی ٽٍ َیأر ومبیىيځی هچٸ ٽَى ٍا س‪ٚ‬پیڄ ىاىیڈ ‪ ،‬ايڅیه ثیبویٍای‬ ‫ٽٍ ىاىیڈ ‪ 8‬ا‪ٝ‬ڄ ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ اُ آن ‪ 8‬ا‪ٝ‬ڄ ډ‪ٚ‬شٸ ډیثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫یپی اُ آوُب ا٭‪٦‬بی هًىډوشبٍی ډیثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬یپی ىیڂَ اُ آن ا‪ٝ‬ڄ َب‪ ،‬آُاىی‬ ‫ىډپَاسیټ ىٍ َٕسبَٕ ایَان إز ‪ .‬ىي سب اُ آنَب ٍا ځٶشڈ ‪$‬ي ىٍ ياٹ‪٘ٙ #٬‬‬ ‫ا‪ٝ‬ڄ ثبٹی ډیډبوي ي اُ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ إز ٽٍ ‪َ٥‬ف ‪ 69‬ډبىٌای ډ‪ٚ‬شٸ ‪ٙ‬يوي ٽٍ‬ ‫ثٍ ٭ىًان ‪َ٥‬ف ٹبوًوی دی‪ٚ‬ىُبى ‪ٙ‬يٌ إز ي ایه ىي سب ثب َڈ ‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ٙ ٬‬بیي ى ٍ‬ ‫ػِئیبر سٶبير ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ؽين ‪َ٥‬ف ‪ 26‬ډبىٌای ډٶ‪ٞ‬ڄ ډیثب‪ٙ‬ي ي ایه ‪٘ٙ‬‬ ‫ا‪ٝ‬ڄ َمٍ ‪$‬ػًاوت‪ #‬هًىډوشبٍی ٍا ‪ٙ‬بډڄ إز ‪ .‬ډب ٭ٺیيٌډبن ایه إز ٽٍ اځَ‬ ‫ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ٹجًڃ ث‪ًٚ‬ى ‪$‬ډب ثب ىيڅز ثٍ ځٶشڂً دَىاهشیڈ ي آنَب ځٶشىي ٽٍ ‪َ٥‬ف‬ ‫ٹبوًوی ٍا ومی‪ًٙ‬ى س‪ًٞ‬یت ٽَى ي ډؼچٔ ثبیي س‪ًٞ‬یت ثپىي‪#‬‬ ‫هًىډوشبٍی ٹجًڃ ‪ٙ‬يٌ إز ي اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ي ومبیىيٌ اډبڇ‬

‫‪265‬‬

‫‪ ،‬ؽٌ اٍؿًة‬ ‫‪ ،‬ایه دیبڇ ٍا‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىاىٌاوي ٽٍ ډب ا‪ًٝ‬ڃ هًىډوشبٍی ٍا ٹجًڃ ډیٽىیڈ‪ .‬اډبڇ ا٭الڇ ډیٽىي ایىيڅز‬ ‫ا٭الڇ ډیٽىي ‪ ،‬ثٮي ‪َ٥‬ف ٹبوًوی آن ډیٍيى ثٍ ډؼچٔ‪ .‬ثٍ ایه سَسیت ‪ ،‬ایه ‪6‬‬ ‫ا‪ٝ‬ڄ دی‪ٚ‬ىُبى ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ اهشالٳ إبٕی ویٖز ي ٕذٔ ډه‬ ‫ٿیَى‬ ‫هیچی ‪َٝ‬یق ډیهًاَڈ ٭َ‪ ٟ‬ثپىڈ ٽٍ اځَ ایه ‪ 6‬ا‪ٝ‬ڄ ډًٍى ٹجًڃ ٹَاٍ ة‬ ‫ي ا٭الڇ ث‪ًٚ‬ى ‪َ ،‬یؾ ٿٍيَی ىٍ ٽَىٕشبن ومیسًاوي ثب ایه ‪ ٘ٙ‬ا‪ٝ‬ڄ ډوبڅٶز‬ ‫ثپىي ي َ​َ ٿٍيَی ثب آن ډوبڅٶز ثپىي ‪ ،‬اڅجشٍ اُ ډَىڇ ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچی ىيٍ هًاَي‬ ‫‪ٙ‬ي ي ٽبٍی َڈ اُ ىٕش٘ ثَ ووًاَي آډي‪.‬‬

‫‪266‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫فصُ ‪4‬‬ ‫پیاْ آلای دوتش عثذاِشحٕاٖ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ت‪ٙٔ ٝ‬اسثت ساَ ٘‪ٛ٘( ٛ‬س‪ٚ‬ص ‪)1367‬‬

‫ٔصاحث‪ٔ ٝ‬طث‪ٛ‬عات‬ ‫فاسسی صتاٖ خاسج اص وط‪ٛ‬س‬ ‫تا دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬

‫‪267‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪268‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫پیاْ آلای دوتش عثذاِشحٕاٖ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ت‪ٙٔ ٝ‬اسثت ساَ ٘‪ٛ٘( ٛ‬س‪ٚ‬ص ‪)1367‬‬ ‫َمً‪٥‬ىبن ځَاډی!‬ ‫ٍٵٺبی ٭ِیِ!‬ ‫ثٍ ډىبٕجز ٍيُ ٵَهىيٌ وًٍيُ ٕبڃ ‪ٝ ، ‬میمبوٍ ثٍ ‪ٙ‬مب سجَیټ‬ ‫ډیځًیڈ‪ .‬اډیيياٍڇ ٕبڃ وً‪ٕ ،‬بڃ آُاىی‪ ،‬دیَيُی ثَ إشجياى ي ٕبڃ ‪ٝ‬چق ي‬ ‫إٓبی٘ ثَای َمٍی ډَىڇ ایَان ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫َمً‪٥‬ىبن!‬ ‫وًٍيُ ٕبڃ ‪َٕ ، 1367‬آٱبُ ىَمیه ٕبڅڂَى دیَيُی اوٺالة هچٸ َبی ایَان‬ ‫ثَ ٍّیڈ ٕشمڂَ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی إز‪َ .‬مـىیه اډٖبڃ‪ ،‬دب ثٍ ىَمیه ٕبڃ كبٽمیز‬ ‫آهًويَب ډی ځٌاٍیڈ ٽٍ ډًٵٸ ‪ٙ‬يوي اوٺالة سًىٌ َبی ډَىڇ ایَان ٍا ډ‪ٞ‬بىٌٍ‬ ‫ٽىىي ي یټ ٍّیڈ اٍسؼب٭ی ٹَينيٕ‪٦‬بیی ٍا ىٍ ډیُه ډب ډٖشٺَ ٕبُوي‪.‬‬ ‫دٔ اُ سٖچ‪ ٤‬همیىی ي ىاٍيىٕشٍ اٗ‪ٕ َ​َ ،‬بڃ اي‪١‬ب‪ ٫‬ٽ‪ ًٍٚ‬ډب آ‪ٙ‬ٶشٍ سَ ي‬ ‫ثيسَ ډی‪ًٙ‬ى‪ .‬ىٌ ٕبڃ كبٽمیز همیىی‪ ،‬ٽ‪ًٍٚ‬ی يیَان‪ ،‬ډَىډی ىٍثيٍ‪ٝ ،‬يَب‬ ‫َِاٍ ٽ‪ٚ‬شٍ‪ُ ،‬همی ي وبٹ‪ ٜ‬اڅٮ‪ ،ً٢‬ؿىيیه ډیچیًن آياٌٍ‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی ىٍَڈ ٍیوشٍ‬ ‫ي ثیثَوبډٍ ثٍ ػبی ځٌا‪ٙ‬شٍ إز‪٦ٕ .‬ق ُويځی سًىٌَبی ډَىڇ ىائمبً ډٖیَ‬ ‫وِيڅی ډی دیمبیي ي ځَاوی َٕٕبڇ آيٍ ي ٽمجًى ٽبالَبی ‪َ١‬يٍی‪ ،‬ډَىڇ ٍا ثٍ‬ ‫سىڀ آيٍىٌ إز‪ .‬ىٍ ایَان اډَيُ وٍ اُ ُويځی ‪ٙ‬بیٖشٍ اوٖبن ٹَن ثیٖشڈ اطَی‬

‫‪269‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډبويٌ ي وٍ اُ آٍاډ٘ ي إٓبی٘‪ .‬ىیپشبسًٍی ثَ ىډپَإی‪ ،‬ٹچيٍی ي ُيٍځًیی‬ ‫ثَ اكشَاڇ ي اثشياییسَیه كٺًٷ ث‪ َٚ‬ي ػىڀ ثَ ‪ٝ‬چق ډٖچ‪ ٤‬ځَىیيٌ إز‪.‬‬ ‫٭چیَٱڈ اى٭بی ځَىاوىيځبن ٍّیڈ ي ثَهی اُ ځَيَُب ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز‬

‫َبی‬

‫ادًُٕیًن‪ ،‬وٍ سىُب و‪٪‬بڇ ػمًٍُی إالډی سظجیز و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬ثچپٍ ٵشًاَبی دی ىٍدی‬ ‫همیىی ىٍ ؿىي ډبٌ اهیَ ثیبوڂَ ٍي‪ٙ‬ه ایه ياٹٮیز إز ٽٍ ثلَان اٹش‪ٞ‬بىی‪،‬‬ ‫اػشمب٭ی ي و‪٪‬بډی ٽٍ ؿىيیه ٕبڃ إز ځَیجبوڂیَ ٍّیڈ ‪ٙ‬يٌ ي َ​َ ٕبڃ ‪ٙ‬ير‬ ‫ثی‪ٚ‬شَی ډی یبثي‪ ،‬ایىټ ډًػت یټ ثلَان ٭میٸ ٕیبٕی ىٍ سمبډیز ٍّیڈ‬ ‫همیىی ځَىیيٌ إز‪.‬‬ ‫دیَډَىی ‪ٕ 80‬بڅٍ‪ ،‬ثیمبٍ‪ ،‬ٽیىٍ سًُ ي ٕشمڂَ‪َٕ ،‬وً‪ٙ‬ز ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا ىٍ ىٕز‬ ‫ىاٍى ي ؿىيیه وٶَ ثی ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ثٍ وبڇ ٍئیٔ ػمًٍُ‪ٍ ،‬ئیٔ ډؼچٔ ي ووٖز‬ ‫يُیَ ي ٱیٌَ‪ ،‬ډبوىي وًٽَان ډِىيٍ اي‪ ،‬اډَ ي ىٕشًٍار يی ٍا اػَا ډی ٽىىي‪ .‬وٍ‬ ‫ډؼچٔ ‪ًٍٙ‬ای إالډی ثٍ ډؼچٔ ډی ډبوي ي وٍ ىيڅز ثٍ ىيڅز ‪ٙ‬جبَز ىاٍى ي‬ ‫وٍ َٕىډياٍان ي ٹجڄ اُ َمٍ ‪ٙ‬و‪ ٜ‬همیىی ٽٍ دبیٍ ځٌاٍان ػمًٍُی إالډی‬ ‫َٖشىي‪ ،‬ٽًؿپشَیه ا٭شجبٍی ثَای ٹبوًن إبٕی َمیه ػمًٍُی ٹبئچىي‪.‬‬ ‫دیَډَى ثیمبٍ ػمبٍان‪ ،‬یټ ٍيُ ي‪ٝ‬یز وبډٍ هًى ٍا سٲییَ ډی ىَي‪ٍ ،‬يُ ىیڂَ‬ ‫ثٍ ٍئیٔ ػمًٍُ سًىَىی ډی ُوي ي ثبالهٌَ ٍيُی َڈ ‪ًٍٙ‬ای وڂُجبن ٍا ٽٍ‬ ‫سبٽىًن دچیٔ هًى يی ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬ډَاٹجز اُ ډؼچٔ ‪ًٍٙ‬ا ثًى‪ ،‬سجيیڄ ثٍ اٍځبوی‬ ‫ثیډلشًا ي ٵبٹي ٹيٍر ډی ٽىي ي اٍځبن ىیڂَی ٍا آٹبثبالَٕ ٹَاٍ ډیىَي‪ٙ .‬بیي‬ ‫یپی اُ ٭چڄ ایه ‪ٙ‬شبثِىځی َب ي ثي٭ز ځٌاٍیُب‪ ،‬كشی ىٍ ؿُبٍؿًة يالیز ٵٺیٍ‬ ‫ایه ثب‪ٙ‬ي ٽٍ َڈ همیىی ي َڈ آهًويَبی ىيٍ ي ثَ‪ ،‬ډَٿ اي ٍا وِىیټ‬ ‫ډیثیىىي‪َ .‬ڈاٽىًن‪ ،‬ىٍ ُډبن كیبر هًى همیىی س‪٢‬بىَبی ىٍيوی ٍّیڈ ٍيُ ثٍ‬

‫‪270‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍيُ ثی‪ٚ‬شَ س‪ٚ‬يیي ډی یبثىي ي ‪ٙ‬یَاٌُ ػمًٍُی إالډی ٍا ثٍ اُ َڈ دب‪ٙ‬یين‬ ‫سُيیي ډی ٽىىي‪ .‬اډَيُ ىیڂَ كشی ‪ٙ‬و‪ ٜ‬همیىی ویِ ٹبىٍ ثٍ ٽىشَڃ ٽبډڄ ٍّیڈ‬ ‫هًى ویٖز‪.‬‬ ‫ىٍ ؿىیه اي‪١‬ب٭ی ػىڀ ثب ٭َاٷ اُ ًٕیی ي اوِيای ٽبډڄ ىٍ ‪ٝ‬لىٍ ٕیبٕز‬ ‫ثیهاڅمچچی اُ ًٕی ىیڂَ‪ٍّ ،‬یڈ همیىی ٍا ىٍ ؿىبن سىڂىبیی ٹَاٍ ىاىٌ ٽٍ ىٍ‬ ‫سبٍین ىٌ ٕبڅٍ ډًػًىیز آن‪ ،‬ثی ٕبثٺٍ إز‪ .‬ثب يػًى ایه‪ ،‬ؿًن إبٓ ٍّیڈ‬ ‫يالیز ٵٺیٍ ثَ ‪ٝ‬ييٍ اوٺالة إالډی ي ایؼبى آ‪ًٙ‬ة ي ػىڀ اٵَيُی إشًاٍ‬ ‫إز‪ ،‬ځَىاوىيځبن ٍّیڈ ثب َمٍ ٹيٍر ىٍ سال‪ٙ‬ىي سب ػىڀ يیَان ٽىىيٌ ٭چیٍ‬ ‫٭َاٷ ٍا َمـىبن اىاډٍ ىَىي‪ .‬ػىڀ ٭چیٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ویِ دب ثٍ ىَمیه ٕبڃ‬ ‫هًى ځٌا‪ٙ‬شٍ إز ي َ​َؿىي ٍّیڈ ىٍ ٽَىٕشبن دیَيُی ثٍ ىٕز ویبيٍىٌ ي‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن‪ ،‬إشًاٍ ي یپذبٍؿٍ ىٍ ډٺبثڄ آن ایٖشبىځی ډی‬

‫ٽىىي‪ ،‬څیپه‬

‫َٕىډياٍان ػمًٍُی إالډی ثبَُڈ آډبىځی دٌیَٗ َیـپياڇ اُ هًإز َبی‬ ‫٭بىالوٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا وياٍوي ي َمـىبن ثَآوىي ٽٍ ثٍ ُيٍ ځچًڅٍ‪ ،‬ػىج٘‬ ‫ىډپَاسیټ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا َٕٽًة ومبیىي‪.‬‬ ‫٭مچیبر دی‪ٚ‬مَځبن ىٍ ٕبڃ ‪ ، 1366‬ثٍ ٍي‪ٙ‬ىی و‪ٚ‬بن ىاى ٽٍ ٍّیڈ همیىی وٍ‬ ‫سىُب ٹيٍر َٕٽًة ػىج٘ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٍا وياٍى‪ ،‬ثچپٍ َ​َ ٕبڃ ٽٍ‬ ‫ډیځٌٍى‪ ،‬ویَيَبی٘ ‪١‬ٮیٴ سَ ډیځَىى ي ٍيكیٍ ‪ٙ‬بن دبییىشَ ډیآیي‪َ١ .‬ثبر‬ ‫‪ٙ‬يیي ي ډإطَ دی‪ٚ‬مَځبن ٹَُډبن كِة ىډپَار ىٍ ٕبڃ ځٌ‪ٙ‬شٍ ىٍ اٱچت‬ ‫ډىب‪٥‬ٸ ٽَىٕشبن‪َ ،‬ڈ ثیبوڂَ إشلپبڇ‪ ،‬و‪٪‬ڈ ي او‪٢‬جب‪ٝ ٣‬ٶًٳ دی‪ٚ‬مَځبن ي َڈ‬ ‫و‪ٚ‬بوٍ ُثًوی ي ىٍډبويځی ویَيَبی ډٖچق همیىی إز‪.‬‬

‫‪271‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوِيای ٕیبٕی ٍّیڈ ویِ ىٍ ٽَىٕشبن ثٍ ايع هًى ٍٕیيٌ إز‪ .‬ىٍ َٕإَ‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان‪ٍّ ،‬یڈ ثٍ َیؾ يػٍ ډًٵٸ و‪ٚ‬يٌ دبیڂبٌ ٕیبٕی یب اػشمب٭ی ثَای‬ ‫هًى ىٕز يدب ٽىي‪ .‬ىٍ َٕإَ ٽَىٕشبن ػِ سٮياىی ډِىيٍ‪َ ،‬یؾ ځَيٌ یب كشی‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یز َبی ٕیبٕی كب‪ َ١‬ثٍ َمپبٍی ثب ٍّیڈ آهًويی ویٖشىي‪ .‬ایه هًى‬ ‫ثٍِځشَیه دیَيُی ػىج٘ اوٺالثی ډَىڇ ٽَىٕشبن إز ي ثيين سَىیي ىٍ ثٍ‬ ‫ُاوً ىٍآيٍىن ٍّیڈ وٺ٘ ډُمی ایٶب هًاَي ٽَى‪.‬‬ ‫َمً‪٥‬ىبن!‬ ‫ٍٵٺب!‬ ‫ىي ډبٌ دی٘ ىٍ ٍيُ ٵَهىيٌ ىيڇ ثُمه ډبٌ‪ ،‬ٽىڂٌَ َ‪ٚ‬شڈ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ثٍ ٽبٍَبی هًى دبیبن ىاى‪ .‬ایه ٽىڂٌَ ثٍ ځًوٍ‬

‫ای ډشلي ي‬

‫یپذبٍؿٍ‪ٕ ،‬یبٕز ٍَجَی كِة ٍا ډًٍى س‪ًٞ‬یت ٹَاٍ ىاى ي ثَای ٵٮبڅیز َبی‬ ‫آیىيٌ َمٍ اٍځبوُبی كِثی‪ٍَ ،‬ىمًىَبی دَاٍُ‪ٙ‬ی اٍائٍ ومًى‪ .‬سٲییَاسی ٽٍ‬ ‫ٽىڂٌَ ىٍ ٍَجَی كِة ثٍ ٭مڄ آيٍى‪ ،‬ثيين سَىیي ډًػت هًاَي ‪ٙ‬ي ٽچیٍ‬ ‫اٍځبوُب ي ٕبُډبوُبی كِثی ډى‪٪‬ڈ سَ ي ا‪ًٝ‬څی سَ ثٍ ٵٮبڅیز هًى اىاډٍ ىَىي ي‬ ‫سًان سلَٻ َمٍ س‪ٚ‬پیالر كِثی اٍسٺبء یبثي‪ .‬دیبڇ ٽىڂٌَ َ‪ٚ‬شڈ ٽبډالً ٍي‪ٙ‬ه‬ ‫إز‪ .‬ایه دیبڇ هًاَبن يكير ‪ٝ‬ٶًٳ كِة إز‪ ،‬ثَای ایىپٍ كِة ىډپَار‬ ‫ثشًاوي ثٍ ډظبثٍ ٕبُډبويٌ ي ٍَجَ ػىج٘ اوٺالثی ډَىڇ ٽَىٕشبن‪ٍٕ ،‬بڅز ثٍ‬ ‫دیَيُیٍٕبوين ایه ػىج٘ ٍا ثٍ ولً اكٖه ثٍ اوؼبڇ ثَٕبوي‪َ .‬مـىیه ٽىڂٌَ‬ ‫هًاَبن اسلبى َمٍ ‪٥‬جٺبر ي اٹ‪ٚ‬بٍ ىډپَاسیټ ػبډٮٍ ٽَى إز ثَای ایىپٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ثی٘ اُ دی٘ ٹبىٍ ثٍ ایٶبی وٺ٘ هًى ثٍ ٭ىًان ٕىڂَ آُاىی َٕإَ‬ ‫ایَان ځَىى ي ویِ ٽىڂٌَ هًاَبن اسلبى َمٍ هچٸ َبی ایَان ي َمٍ ویَيَبی‬

‫‪272‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اوٺالثی ي ىډپَار إز‪ ،‬ثَای آوپٍ ىٍ یټ ػجٍُ يٕی‪ ٬‬ىډپَاسیټ ځَىَڈ‬ ‫آیىي ي ډشٶٺبً ‪َٙ‬ای‪َٕ ٤‬وڂًوی ٍّیڈ اٍسؼب٭ی همیىی ٍا ٵَاَڈ آيٍوي‪.‬‬ ‫اځَ ثَځِاٍی ٽىڂٌَ َ‪ٚ‬شڈ‪ ،‬ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ى‪ًٙ‬اٍ ٽىًوی ثَای كِة ډب یټ‬ ‫دیَيُی ثٍ ‪ٙ‬مبٍ ډی ٍيى‪ ،‬ه‪ ٤‬ډ‪ٚ‬ی ٕیبٕی ډ‪ًٞ‬ة ي س‪ٞ‬میمبر اسوبً‪ٙ‬يٌ ىٍ‬ ‫ٽىڂٌَ‪ ،‬دیَيُی ىیڂَی إز ٽٍ ثيين سَىیي سأطیَ ثٍ ِٕایی ثَ ٽڄ ٵٮبڅیز‬ ‫آیىيٌ كِة ډب هًاَي ځٌا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫َمً‪٥‬ىبن ٭ِیِ!‬ ‫َمٍ ثب َڈ ثپً‪ٙ‬یڈ سب ٕبڃ ‪ ،1367‬ىَمیه ٕبڃ دیَيُی هچٸ َبی ایَان‪ٕ ،‬بڃ‬ ‫دبیبوی كبٽمیز ٍّیڈ همیىی ځَىى‪َ .‬مٍ ثب َڈ سالٗ ٽىیڈ سب ثُبٍ ٕبڃ آیىيٌ‪،‬‬ ‫ثٍ ثُبٍ آُاىی سجيیڄ ‪ًٙ‬ى ي ډَىڇ ایَان دٔ اُ ىٌ ٕبڃ ثيثوشی‪ٕ ،‬یٍ ٍيُی ي‬ ‫ػىڀ ي آياٍځی‪ٍ ،‬يی آُاىی‪ٝ ،‬چق‪ ،‬إٓبی٘ ي ‪ٙ‬بىی ٍا ثجیىىي‪.‬‬ ‫ثٍ اډیي آن ٍيُ‬ ‫یټ ثبٍ ىیڂَ ثٍ ‪ٙ‬مب سجَیټ ډی ځًیڈ ي ثَای َمٍ ٕالډشی‪ ،‬هً‪ٙ‬ی ي‬ ‫دیَيُی ىٍ ډجبٌٍُ ٭چیٍ اٍسؼب‪ ٫‬ي إشجياى ٍا آٍُي ډیٽىڈ‪.‬‬ ‫ډىج‪:٬‬‬ ‫ٍيُوبډٍ "ٽًٍىٕشبن"‪ ،‬اٍځبن ٽمیشٍ ډَٽِی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪،‬‬ ‫‪ٙ‬مبٌٍ ‪ ،135‬إٶىي ‪1366‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪273‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪274‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔصاحث‪ ٝ‬ی دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ ٛ‬تا عاطف‪ٌ ٝ‬شٌیٗ دس پاییض ‪ ،1365‬دس‬ ‫وتاب فصّی دس ٌُ سشخ‬ ‫ٓ‪ :‬هت‪ ،‬آٹبی ٹبٕمچً اُ ٽؼب ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽىیڈ؟‬ ‫ع‪ :‬اُ َ​َ ٽؼب ٽٍ ‪ٙ‬مب ډبیچیي ثٶَډبییي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثُشَ إز اُ ٽَىٕشبن ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ٽىیڈ‪ .‬څ‪٦‬ٶبً ثڂًییي وشیؼٍ وجَى ‪ٙ‬مب ثب‬ ‫ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان َڈ اٽىًن ثٍ ٽؼب ٍٕیيٌ إز؟‬ ‫ع‪َ :‬مـىبوپٍ ډی ىاویي ىٍٕز َٶز ٕبڃ إز ٽٍ ٽَىٕشبن ىٍ ډٺبثڄ‬ ‫سُبػمبر ٱیَاوٖبوی ٍّیڈ همیىی ډٺبيډز ډی ٽىي‪٥ .‬ی ایه َٶز ٕبڃ‪ ،‬ډب‬ ‫ډَاكڄ ډوشچٶی ٍا د‪ٚ‬ز َٕ ځٌا‪ٙ‬شٍ ایڈ‪ ،‬يڅی ډُڈ ایه إز ٽٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن‬ ‫دَؿڈ ډجبٌٍُ ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ایَان َمـىبن ثَاٵَا‪ٙ‬شٍ وڂبٌ ىا‪ٙ‬شٍ‬

‫اوي ي‬

‫هً‪ٙ‬جوشبوٍ ٍّیڈ همیىی ثب َمٍ ٽً‪ُٚٙ‬بی٘ وشًاوٖشٍ إز ډٺبيډز ٍا ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ىٍَڈ ‪ٙ‬پىي‪ .‬اُ ًٕی ىیڂَ ډشإٔٶبوٍ ٽَىٕشبن سىُبٕز ي ٍّیڈ ٹبىٍ‬ ‫إز ثو٘ ډُمی اُ ویَيَبی ډٖچق هًى ٍا آوؼب ډشمَٽِ ٕبُى‪َ .‬ىڂبډی ٽٍ‬ ‫ٍّیڈ همیىی ىٍ ٕبڃ ‪ ، 1358‬ثَای ووٖشیه ثبٍ ػىڀ ٍا ٭چیٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن‬ ‫آٱبُ ومًى‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬سمبڇ ٽَىٕشبن ي ډىؼمچٍ ‪َ​َُٙ‬ب ىٍ اهشیبٍ دی‪ٚ‬مَځبن ثًى‪،‬‬ ‫دٔ اُ ا٭الن ػُبى اُ ًٕی همیىی ىٍ ډَىاىډبٌ ‪ ،1358‬ىٍ ػىڀ ٍٕ ډبٌ ايڃ‪،‬‬ ‫ٍّیڈ ‪ٙ‬پٖز هًٍى ي دی‪ٚ‬مَځبن ډؼيىاً ثٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب ثَځ‪ٚ‬شىي‪ .‬اُ وًٍيُ‬ ‫ٕبڃ ‪ٍّ ، 1359‬یڈ ػىڀ ىیڂَی ٍا آٱبُ ومًى ٽٍ سبٽىًن اىاډٍ ىاٍى‪ .‬ډب ثٍ‬ ‫٭چڄ و‪٪‬بډی ـ اٹش‪ٞ‬بىی وبؿبٍ ‪ٙ‬يیڈ ‪َ​َُٙ‬ب ٍا سَٻ ٽىیڈ‪ ،‬ؿَاٽٍ َ​َ يٹز ىٍ‬

‫‪275‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىاهڄ ‪ َُٙ‬ىٍځیَی و‪٪‬بډی ثٍ يػًى ډی آډي‪ ،‬ثًٕیچٍ دبىځبوُبیی ٽٍ ىٍ ىاهڄ ي‬ ‫یب ٽىبٍ ‪َ​َُٙ‬ب ٹَاٍ ىاٍوي‪ٍّ ،‬یڈ ىٕز ثٍ ٽ‪ٚ‬شبٍ ډَىڇ ثی ىٵب‪ ٫‬ډیُى‪ .‬اُ ًٕی‬ ‫ىیڂَ‪َ​َُٙ ،‬بی ٽَىٕشبن ىٍ ډلب‪ ٌَٝ‬اٹش‪ٞ‬بىی ٽبډڄ ٹَاٍ ىا‪ٙ‬شىي ي ٍّیڈ اُ‬ ‫يٍيى آًيٹٍ‪ًٕ ،‬هز ي كشی ىاٍي ثٍ ٽَىٕشبن ډمبوٮز ثٍ٭مڄ ډیآيٍى‪.‬‬ ‫اٽىًن ډب ىٍ ٽًَُبی ٽَىٕشبن ډٖشٺَ َٖشیڈ‪ٍّ .‬یڈ ویَيی ُیبىی ثپبٍ‬ ‫ډیثَى سب ثَ ٽَىٕشبن ٽبډالً سٖچ‪ ٤‬یبثي‪ .‬ثىبثَ ا‪٥‬ال٭بسی ٽٍ ىٍ اهشیبٍ ىاٍیڈ‬ ‫ىٍ كييى ‪َٕ 200000‬ثبُ‪ ،‬دبٕياٍ‪ ،‬ثٖیؼی‪ ،‬ػبٗ ‪$‬ٽَىَبیی ٽٍ ثب ٍّیڈ ٭چیٍ‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن َمپبٍی ډی ٽىىي ي هً‪ٙ‬جوشبوٍ سٮياى‪ٙ‬بن ډَسجبً ٽبَ٘ ډی یبثي‪ ،#‬ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن سمَٽِ یبٵشٍ اوي‪ .‬ثب ایىُمٍ ٍّیڈ ٹبىٍ ویٖز وٍ ٽَىٕشبن ٍا ٽبډالً‬ ‫ا‪ٙ‬ٲبڃ ٽىي ي وٍ سلز ٽىشَڃ هًى ىٍآيٍى‪ .‬ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ىٍ ٽَىٕشبن ٍٕ‬ ‫وً‪ ٫‬ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ډی سًاویڈ ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ٽىیڈ‪ .‬یپی ډىب‪٥‬ٺی إز إشَاسْیټ ي ډُڈ‬ ‫ٽٍ ‪ٙ‬بډڄ ‪َ​َُٙ‬ب ي ثٮ‪٢‬ی وٺب‪ ٣‬ډی ‪ًٙ‬ى ٽٍ َڈ اُ و‪ َ٪‬ػىڀ ٭چیٍ ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ي َڈ اُ و‪ َ٪‬ػىڀ ٭چیٍ ٭َاٷ ثَای ٍّیڈ اَمیز ٵَايان ىاٍى‪ ،‬ثٍ‬ ‫َمیه ىڅیڄ ایه ډىب‪٥‬ٸ سلز ٽىشَڃ ‪ٙ‬يیي ٍّیڈ ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثب ایهَمٍ‪ ،‬ػمًٍُی‬ ‫إالډی ىٍ ایه ډىب‪٥‬ٸ ٽبډالً سٖچ‪ ٤‬وياٍى ي سؼَثٍ ډب ایه إز ٽٍ َ​َ يٹز‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ثوًاَىي‪ ،‬ډی سًاوىي ثٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب وٶً​ً ٽىىي ٽٍ اڅجشٍ ایه ٽبٍ‬ ‫ٽمشَ اوؼبڇ ډی ځیَى‪ ،‬ؿَا ٽٍ َمـىبوپٍ ځٶشڈ يٹشی ٽٍ ىٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب‬ ‫ىٍځیَی ثٍ يػًى ډی آیي‪ٍّ ،‬یڈ ډَىڇ ثی ىٵب‪ٍ ٫‬ا َيٳ ٹَاٍ ډی ىَي‪ .‬څیپه‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ځبَی ثَای ىٵب‪ ٫‬اُ ډَىڇ ي كٶ‪ٍ ٨‬يكیٍ ډٺبيډز ډَىڇ ي َمـىیه‬ ‫ثَای ‪َ١‬ثٍ ُىن ثٍ دبیڂبَُبی و‪٪‬بډی ٍّیڈ ثٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب وٶً​ً ډی ٽىىي‪ ،‬ډظالً‬

‫‪276‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪٥‬ی ىي ډبٌ ځٌ‪ٙ‬شٍ ثٍ ‪َ​َُٙ‬بی ا‪ٙ‬ىًیٍ ي ٽبډیبٍان وٶً​ً ٽَىوي ي ٭مچیبر ثٖیبٍ‬ ‫ډًٵٺیزآډیِی اوؼبڇ ىاىوي‪.‬‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍ ىيڇ‪ ،‬ډى‪٦‬ٺٍ ای إز ٽٍ ډب آوَا ډى‪٦‬ٺٍ ډوشچ‪ ٤‬ډی‬

‫وبډیڈ‪ .‬ىٍ ایه‬

‫ډى‪٦‬ٺٍ‪ٍّ ،‬یڈ اُ ٕب٭ز َ‪ٚ‬ز ‪ٝ‬جق سب دىغ ثٮي اُ ‪ َُ٩‬ػبىٌ َب ٍا ثٍ ډى‪ًٍ٪‬‬ ‫كمڄ وٶَار ي يٕبیڄ و‪٪‬بډی ډی‬

‫ثىيى ي ثب ځمبٍىن ډأډًٍیه ىٍ َٕإَ‬

‫ػبىٌَبی ډُڈ‪ ،‬ٽىشَڃ آوُب ٍا ىٍ ىٕز ډی ځیٍ ى‪ .‬ډأډًٍیه سأډیه ػبىٌَب‪ ،‬ثبٍَب‬ ‫اُ ًٕی دی‪ٚ‬مَځبن ډًٍى كمچٍ ٹَاٍ ځَٵشٍ اوي ي ‪َ١‬ثبر ‪ٙ‬يیيی ثٍ آوُب ياٍى‬ ‫آډيٌ إز‪ .‬يڅی ثٮي اُ ٕب٭ز دىغ ثٮي اُ ‪ َُ٩‬سب َ‪ٚ‬ز ‪ٝ‬جق ٽٍ اٵَاى ډٖچق‬ ‫ٍّیڈ ثٍ دبیڂبَُبی هًى دىبٌ ډی ثَوي‪ ،‬ډؼيىاً ٽىشَڃ ایه ډى‪٦‬ٺٍ ثٍ ىٕز‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ډیاٵشي‪.‬‬ ‫ىٍ ایه ډىب‪٥‬ٸ‪ٍ ،‬ٵز يآډي دی‪ٚ‬مَځبن ٽبٍ ډ‪ٚ‬پچی ویٖز‪ .‬ثڂٌٍیڈ اُ ایىپٍ‬ ‫اٵَاى ثٖیبٍی اُ دبیڂبَُبیی ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن يػًى ىاٍى ثَ ‪٥‬جٸ ځٶشٍ ډٮَيٳ‬ ‫"ٍٵشبٍ ډیٽىىي"‪ ،‬یٮىی ایه ٽٍ وڂبٌ ډی ٽىىي يڅی ومی ثیىىي‪ ،‬ډٺ‪ًٞ‬ى ایه إز‬ ‫ٽٍ اُ ٍٵز ي اډي دی‪ٚ‬مَځبن آ‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍوي‪ ،‬څیپه ثَای كٶ‪ ٨‬ػبن هًى ایه ا‪ٝ‬ڄ‬ ‫ٍا دٌیَٵشٍ اوي ٽٍ اځَ دی‪ٚ‬مَځبن ثٍ دبیڂبٌ آوبن كمچٍ ثپىىي‪ ،‬آوُب ویِ ٽبٍی ثٍ‬ ‫آډي ي ٍٵز دی‪ٚ‬مَځبن ويا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ي ‪ٙ‬بیي سىُب دىغ ىٍ‪ٝ‬ي اُ دبیڂبَُب ٽٍ‬ ‫٭ميسبً اُ اَمیز إشَاسْیټ ثَهًٍىاٍوي ي ٵَډبويَی آوُب ٍا دبٕياٍان‬ ‫كِةاڅچُی ثَ٭ُيٌ ىاٍوي ٽٍ ځبَی ثٍ ًٕی دی‪ٚ‬مَځبن سیَاوياُی ډی ٽىىي ي‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ویِ دبٕن ډشٺبثڄ ثٍ ایه سیَاوياُیُب ٍا ډی ىَىي‪ .‬ډى‪ًٍ٪‬ڇ ایه إز‬ ‫ٽٍ يػًى ٍٕ َِاٍ دبیڂبٌ ٍّیڈ ثٍ َیؾ يػٍ ٹبىٍ ویٖز اُ ٍٵز ي آډي‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ډمبوٮز ثٍ٭مڄ آيٍى‪.‬‬

‫‪277‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډى‪٦‬ٺٍ ًٕڇ‪ ،‬ٽٍ ٽبډالً سلز ٽىشَڃ دی‪ٚ‬مَځبن إز ي ثی‪ٚ‬شَ ىٍ وًاٍ ډَُی‬ ‫ٹَاٍ ىاٍى‪ .‬اُ ػىًة ٽَىٕشبن ىٍ ډَُ ٭َاٷ سب ‪ٙ‬مبڃ ىٍ ډَُ سَٽیٍ اډشياى‬ ‫دیيا ډی ٽىي‪ .‬دی‪ٚ‬مَځبن ثب سٖچ‪ ٤‬ٽبډڄ ىٍ ثٖیبٍی اُ ډىب‪٥‬ٸ ډٖشٺَ َٖشىي‪،‬‬ ‫ثَای ومًوٍ ‪ َُٙ‬وًًٕى ٍا ډظبڃ ډی آيٍڇ ٽٍ اُ آٱبُ ػىڀ سبٽىًن ىٍ ىٕز‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ٹَاٍ ىاٍى ي ٍّیڈ ثب آوپٍ َمیه اياهَ كمچٍ يٕیٮی ٍا ثَای دٔ‬ ‫ځَٵشه وًًٕى اوؼبڇ ىاى‪ ،‬يڅی َیؾځًوٍ ډًٵٺیشی ثٍ ىٕز ویبيٍى‪.‬‬ ‫ٽالً ي‪ٕ ٬١‬یبٕی ٍّیڈ ىٍ ٽَىٕشبن ثَای ځَىاوىيځبن آن یأٓ آيٍ إز‪.‬‬ ‫َىًُ ثٮي اُ َٶز ٕبڃ‪ ،‬ػمًٍُی إالډی وشًاوٖشٍ ٽًؿپشَیه دبیڂبَی ىٍ ډیبن‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ٽٖت ٽىي‪ .‬ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ‪ ،‬ډَىڇ ‪َ​َُٙ‬ب ٭مًډبً اُ ‪َٙ‬ٽز ىٍ‬ ‫ومبُ ػمب٭ز ٽٍ ٍّیڈ ثَدبٽىىيٌ آن إز هًىىاٍی ډی‬

‫يٍُوي‪ ،‬كشی یټ‬

‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ٽَى ومی سًان دیيا ٽَى ٽٍ ثب ٍّیڈ همیىی َمپبٍی ٽىي‪ .‬ثَهی اُ‬ ‫ٍيكبویًن ٽَى ٽٍ ٕبثٺبً هیبڃ ډی ٽَىوي ډی سًاوىي ثب ایه كبٽمیز ٽٍ هًى ٍا‬ ‫إالډی ٹچمياى ډی ٽَى َمپبٍی ومبیىي‪ .‬اٽىًن ثٍ ایه وشیؼٍ ٍٕیيٌ‬

‫اوي ٽٍ‬

‫َمپبٍی ثب كبٽمیز اهًويی ثٍ َیؾ يػٍ اډپبن وياٍى‪ .‬سىُب ٭يٌ ډٮييىی اُ‬ ‫ډالَبی ىٍػٍ ىيڇ ي ًٕڇ ٽَىٕشبن ٽٍ ثٍ ٭ىًان دی٘ ومبُ یب اډبڇ ػمٮٍ‬ ‫سٮییه ‪ٙ‬يٌاوي‪٩ ،‬بَ​َاً ثب ٍّیڈ ٽىبٍ آډيٌ اوي‪ ،‬څیپه ایه اٵَاى ویِ ٽً‪ ٘ٙ‬ىاٍوي‬ ‫اُ ‪َ٥‬ٷ ډوشچٴ ثب ػىج٘ ٽَىٕشبن سمبٓ ثڂیَوي ي َمپبٍی هًى ٍا ثب‬ ‫ػمًٍُی إالډی اُ ٍيی وبؿبٍی ي اػجبٍ ٹچمياى ومبیىي‪ .‬ثيیه سَسیت َیؾ‬ ‫ځَيٌ ٕیبٕی ي اػشمب٭ی ىیڂَی دیيا ومی ٽىیي ٽٍ ثب ٍّیڈ َمپبٍی ٽىي‪ .‬سلز‬ ‫سأطیَ َٕان ثَهی اُ ٭‪ٚ‬بیَ‪ ،‬٭يٌ ای ثٍ وبڇ "ػبٗ" ىٍ آٱبُ ػىڀ ٭چیٍ ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن‪َ ،‬مپبٍی ډی ٽَىوي‪ .‬هً‪ٙ‬جوشبوٍ سٮياى ایه اٵَاى ٍيُثٍ ٍيُ ٽبَ٘‬

‫‪278‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډییبثي‪ .‬ىٍ ٹٖمز ‪ٙ‬مبڅی ي ډَٽِی ٽَىٕشبن‪ٙ ،‬مبٍ ایه اٵَاى ثٍ كياٹڄ‬ ‫ٍٕیيٌ إز‪ .‬ىٍ ػىًة ٽَىٕشبن ٽٍ وِىیټ ثٍ ثیٖز يدىغ ىٍ‪ٝ‬ي اُ ډَىڇ‪،‬‬ ‫اَڄ س‪ٚ‬ی‪ ٬‬ډی ثب‪ٙ‬ىي‪ٍّ ،‬یڈ ىٍ آٱبُ ػىڀ ٽً‪ٙ‬یي اُ اكٖبٕبر ډٌَجی اوبن‬ ‫ًٕءإشٶبىٌ ٽىي ي ثبیي اً٭بن ٽَى ٽٍ سب كيی َڈ ىٍ ایه اډَ ډًٵٺیز ثيٕز‬ ‫آيٍى‪ ،‬څٌا َڈ اٽىًن آوُب ویِ ډظڄ اٽظَ ډَىڇ ایَان ثٍ ډبَیز ٍّیڈ دی ثَىٌ ي اُ‬ ‫ػمًٍُی إالډی ٍيی ځَىان ‪ٙ‬يٌاوي‪ .‬ثيیه سَسیت ٍّیڈ اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕی ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ٽبډآلً ډىِيی ځَىیيٌ ي دٔ اُ ثٍ ٽ‪ٚ‬شه ىاىن ؿُڄ َِاٍ وٶَ ي َٶز‬ ‫ٕبڃ ػىڀ َیؾ ځًوٍ دبیڂبٌ ډَىډی ای وٍ ثٍِٿ ي وٍ ٽًؿټ ثٍ ىٕز ویبيٍىٌ‬ ‫إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ؿڂًوٍ آیىيٌ ای ٍا ثَای هچٸ ٽَى دی٘ثیىی ډیٽىیي؟‬ ‫ع‪ :‬آیىيٌ هچٸ ٽَى ٍا اُ آیىيٌ هچٺُبی ایَان ػيا ومی ىاویڈ‪ .‬آیىيٌ هچٸ ٽَى‬ ‫ثٖشڂی ىاٍى ثٍ َٕوڂًوی ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان‪ .‬ىٍ آٱبُ ػىڀ ٍٕ‬ ‫ډبٍَ‪َ ،‬ىڂبډی ٽٍ ثٍ سبُځی ثٍ ٽًَٖشبن ٍٵشٍ ثًىیڈ‪ٍ ،‬ٵٺبی كِثی اُ ډه ٕإاڃ‬ ‫ومًىوي اٹبډز ي ډجبٌٍُ ډب ىٍ ٽًَٖشبوُب ؿٍ ډيسی ‪ً٥‬ڃ هًاَي ٽ‪ٚ‬یي ي ډه‬ ‫دبٕن ىاىڇ ثیٖز يدىغ ٕبڃ‪ .‬ىٍ آن ډًٹ‪ ٬‬ػًاة ډه ثَای ٭يٌ‬

‫ای ‪ًٙ‬هی‬

‫ثٍو‪ َ٪‬ډی آډي‪ ،‬كبال َٶز ٕبڃ سمبڇ اُ ایه دَٕ٘ ځٌ‪ٙ‬شٍ إز‪ ،‬اډب اٽىًن اځَ‬ ‫َمبن ٕإاڃ ٍا سپَاٍ ٽىىي ووًاَڈ ځٶز َؼيٌ ٕبڃ ىیڂَ‪ ،‬ډه كبال ثی٘ اُ‬ ‫ٕبثٸ هً‪ٙ‬جیه سَڇ‪ ،‬ؿَا ٽٍ دی‪ٚ‬مَځبن ي ډَىڇ ٽَىٕشبن و‪ٚ‬بن ىاىٌ‬

‫اوي ٽٍ‬

‫ؿٺيٍ دبیمَىی ىاٍوي ي ثب يػًى ‪َٙ‬ای‪ٕ ٤‬وز اٹش‪ٞ‬بىی ي ٵ‪ٚ‬بٍ و‪٪‬بډی سب ؿٍ‬ ‫اوياٌُ كب‪َ١‬وي ٵياٽبٍی ومبیىي ي ػىج٘ ٍا یبٍی ىَىي‪َ .‬میه ٵياٽبٍی ي‬ ‫ځٌ‪ٙ‬ز إز ٽٍ یًٍ‪ُٙ‬بی ٕیبٕی ـ و‪٪‬بډی ي كشی ٍياوی ٍّیڈ ٍا ثی‬

‫‪279‬‬

‫سأطیَ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ومًىٌ إز‪ .‬ډب آیىيٌ ىٍه‪ٚ‬بوی ٍا دی٘ ٍي ىاٍیڈ‪ ،‬ایه آیىيٌ ډشٮچٸ ثٍ سمبډی‬ ‫هچٺُبی ایَان إز‪ .‬ؿَا ٽٍ َڈ اٽىًن ىيٍان ‪ٝ‬ٮًى ػىج٘ آٱبُ ‪ٙ‬يٌ ٽٍ دبیبن‬ ‫یپی اُ سَاّیپشَیه ىيٍاوُبی سبٍیوی ډبٍا وًیي ډیىَي‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب َڈاٽىًن اُ ػىڀ ػجٍُای ثٍ ػىڀ دبٍسیِاوی ٍيی آيٍىٌایي‪ ،‬آیب‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن سًاوٖشٍ اوي هًى ٍا ثٍ سبٽشیټ ػىڀ دبٍسیِاوی ٭بىر ىَىي؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ٽىڂٌَ ‪ٚٙ‬ڈ كِة ٽٍ ٍٕ ٕبڃ دی٘ س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ثٮي اُ ػم‪ ٬‬ثىيی‬ ‫سؼبٍة ځٌ‪ٙ‬شٍ‪ ،‬ډب ثٍ ایه وشیؼٍ ٍٕیيیڈ ٽٍ ثب ډٖشٺَ ثًىن‬

‫‪َِ 200‬اٍ وٶَ‬

‫ویَيَبی ډٖچق ٍّیڈ ىٍ ٽَىٕشبن ي ثب ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشه اډپبوبر يٕیٮی ٽٍ ىٍ‬ ‫اهشیبٍ ىاٍوي‪ ،‬ومی سًاویڈ ثب ىياُىٌ َِاٍ دی‪ٚ‬مَٿ ي ثب اډپبوبر ډلييى ثٍ ػىڀ‬ ‫ػجٍُای اىاډٍ ثيَیڈ‪ .‬ثٍ َمیه ىڅیڄ س‪ٞ‬میڈ ځَٵشیڈ ٽٍ سبٽشیټ و‪٪‬بډی هًى ٍا‬ ‫سٲییَ ىَیڈ‪ٙ .‬مب ډی ىاویي ٽٍ َ​َ ىځَځًوی ای ثب ډ‪ٚ‬پالسی َمَاٌ إز‪ ،‬ىٍ‬ ‫ػَیبن ایه سٲییَ ډب ځبَی ‪َ١‬ثٍ هًٍىیڈ يڅی ثب ٽً‪ ٘ٙ‬ٵَايان ډًٵٸ ‪ٙ‬يیڈ‬ ‫دَيٍٕ سٲییَ ٍا ثٍ دبیبن ثَٕبویڈ‪ .‬ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬دی‪ٚ‬مَځبن ډب َڈ ا‪ًٝ‬ڃ ػىڀ‬ ‫دبٍسیِاوی ٍا دٌیَٵشٍ اوي ي َڈ آوَا ٵَا ځَٵشٍ اوي ي ػىڂُبیی ٽٍ اُ ثُبٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ‬ ‫آٱبُ ‪ٙ‬ي‪ ،‬و‪ٚ‬بن ډی ىَي ٽٍ ى‪ٙ‬مه إٓیت دٌیَسَ اُ ٹجڄ ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثَ٭پٔ‪ ،‬ډب‬ ‫ثُشَ ډی سًاویڈ ویَيَبیمبن ٍا كٶ‪ ٨‬ٽىیڈ‪ .‬اُ ًٕی ىیڂَ ٍيكیٍ اٵَاى ٍّیڈ ثٖیبٍ‬ ‫دبییه آډيٌ ي ىیڂَ وٍ ډبوىي ٕبثٸ ثٍ ه‪ ٤‬اډبڇ ایمبن ىاٍوي ي وٍ آډبىٌ اوي ‪ُٙ‬یي‬ ‫‪ًٙ‬وي‪ٕ .‬بثٸ ثَایه اٵَاى ٍّیڈ سب آهَیڈ ٵ‪ٚ‬ىڀ ډی‬

‫ػىڂیيوي‪ ،‬يڅی ىٍ كبڃ‬

‫كب‪ َ١‬هیچی ُيى سٖچیڈ ډی ‪ًٙ‬وي‪ .‬ثٍ َمیه ػُز دی‪ٚ‬مَځبن ډی‬

‫سًاوىي ىٍ‬

‫٭َ‪ ٟ‬ؿىي ٕب٭ز دبیڂبٌ ‪ 150 ،100‬وٶَی آوبن ٍا ثب ٽمشَیه سچٶبر س‪َٞ‬ٳ‬ ‫ٽىىي‪.‬‬

‫‪280‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ٕ :‬یبٕز اٹش‪ٞ‬بىی ي و‪٪‬بډی ػمًٍُی إالډی ایَان ىٍ ٽَىٕشبن ٍا‬ ‫ؿڂًوٍ اٍُیبثی ډی ومبییي؟ آیب ٍّیڈ ایَان ثٍ َيٵُبی هًى ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ‬ ‫ىٕز یبٵشٍ إز؟‬ ‫ع‪َ :‬يٳ ا‪ٝ‬چی ٍّیڈ ٭جبٍر إز اُ َٕٽًة ػىج٘ ډَىڇ ٽَىٕشبن‪ ،‬يڅی‬ ‫ثٖیبٍی اُ َٕىډياٍان ٍّیڈ ثٍ ایه وشیؼٍ ٍٕیيٌ اوي ٽٍ ىٕز‬

‫یبٵشه ثيیه‬

‫َيٳ اډپبندٌیَ ویٖز‪ .‬اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕی ٍّیڈ ثٍ ٽچی ىٍ ٽَىٕشبن ‪ٙ‬پٖز‬ ‫هًٍىٌ ي اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىی ویِ وشًاوٖشٍ ډب ٍا ىٍ سىڂىب ٹَاٍ ىَي‪ ،‬ثٍ ىي ىڅیڄ‪،‬‬ ‫یپی ایىپٍ ٽَىٕشبن اُ و‪ َ٪‬ٽ‪ٚ‬بيٍُی هًىٽٶب ډی ثب‪ٙ‬ي ي َمی‪ ٍٚ‬اُ ثو‪ُٚ‬بیی‬ ‫ثًىٌ ٽٍ ثٍ ٕبیَ ٹٖمشُبی ایَان ډل‪ًٞ‬الر ٽ‪ٚ‬بيٍُی ‪ٝ‬بىٍ ٽَىٌ إز‪ .‬ىيڇ‬ ‫ایىپٍ ٽَىٕشبن ىٍ ډَُ ىي ٽ‪ ًٍٚ‬٭َاٷ ي سَٽیٍ ٹَاٍ ىاٍى ي ثٖیبٍی اُ ٽبالَب‬ ‫اُ ‪َ٥‬یٸ ٹبؿبٷ ىٍ ٽَىٕشبن ثٍ ىٕز ډی آیي ٽٍ ىٍ ثو‪ُٚ‬بی ىیڂَ ایَان‬ ‫سُیٍاٗ ثٍ إٓبوی ډمپه ویٖز‪ ،‬يڅی ثب يػًى ایه‪ ،‬ي‪ ٬١‬اٹش‪ٞ‬بىی ٽَىٕشبن‬ ‫َڈ ډبوىي ىیڂَ ثو‪ُٚ‬بی ایَان ثلَاوی إز ي ثَهی اُ ٽبالَبی ‪َ١‬يٍی یب ثٍ‬ ‫ُكمز یبٵز ډی‪ًٙ‬ى ي یب اٽظَ ډَىڇ ٹيٍر هَیي آوَا وياٍوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آیب ‪ٝ‬لز ىاٍى ٽٍ ٽَىٕشبن اُ ‪َ٥‬ٳ ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان‬ ‫ٽبډالً ډیچیشبٍیٌِ ډی‪ًٙ‬ى ‪ $‬وِىیټ ثٍ ٍٕ َِاٍ دبیڂبٌ و‪٪‬بډی ىٍ آن ډٖشٺَ ‪ٙ‬يٌ‬ ‫إز‪#‬؟‬ ‫ع‪ :‬ثچٍ َمیه ځًوٍ إز ٽٍ ډیځًییي‪ .‬ىٍ ياٹ‪َ ٬‬یؾ ډى‪٦‬ٺٍ‬

‫ىیڂَی ػِ‬

‫ډى‪٦‬ٺٍ ػىًة ٽٍ وِىیټ ډَُ ٭َاٷ ٹَاٍ ىاٍى ي ډى‪٦‬ٺٍ ػىڂی ٽبډڄ ثٍ ‪ٙ‬مبٍ‬ ‫ډیٍيى‪ ،‬ډبوىي ٽَىٕشبن ډیچیشبٍیٌِ و‪ٚ‬يٌ إز‪ .‬اڅجشٍ ٽَىٕشبن ىٍ ُډبن ‪ٙ‬بٌ‬ ‫َڈ ډیچیشبٍیٌِ ثًى‪ ،‬يڅی اٽىًن ‪٥‬جٸ ځٶشٍ ٍاىیً سَُان‪َِ ٍٕ ،‬اٍ دبیڂبٌ و‪٪‬بډی ىٍ‬

‫‪281‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽَىٕشبن يػًى ىاٍى‪.‬ىٍ ایه دبیڂبَُب ثٍ ‪ ًٍ٥‬ډشًٕ‪ ٤‬دىؼبٌ سب ‪ٞٙ‬ز سه اُ‬ ‫اٵَاى ډٖچق ٍّیڈ ډٖشٺَ ډی ثب‪ٙ‬ىي ي ایى‪ ًٍ٦‬ثٍ و‪ َ٪‬ډی ٍٕي ٽٍ ىٍ ایه ډى‪٦‬ٺٍ‬ ‫ثيين ایىپٍ سٮياى دبیڂبَُب ٍا ٽڈ ٽىىي اُ اٵَاى و‪٪‬بډی آن ٽبٕشٍ اوي‪ ،‬آوُڈ ثٍ‬ ‫ىڅیڄ ویبُ ٍّیڈ ثٍ ایه اٵَاى ىٍ ػجٍُ َبی ػىڀ ثب ٭َاٷ إز‪ .‬څیپه ثٍ ٭چز‬ ‫‪َ١‬ثٍَبی ‪ٙ‬يیيی ٽٍ ٍّیڈ ىٍ ایه اياهَ اُ دی‪ٚ‬مَځبن هًٍىٌ‪ ،‬ډؼيىاً ثٍ ایه‬ ‫ٵپَ اٵشبىٌ ٽٍ دبیڂبَُب ٍا ىٍ ٽَىٕشبن سٺًیز ومبیي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثب ایه ي‪ ،٬١‬ػىڂیين دی‪ٚ‬مَځبن ډی ثبیٖز ثٖیبٍ ى‪ًٙ‬اٍ ‪ٙ‬يٌ ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ؿڂًوٍ إز ٽٍ ‪َ١‬ثبر دی‪ٚ‬مَځبن ثَ دیپَ ویَيَبی ډشوب‪ٝ‬ڈ ‪ٙ‬يیيسَ ي‬ ‫ٽبٍایی آن ثی‪ٚ‬شَ إز؟‬ ‫ع‪ :‬اٵَاى ٍّیڈ ىٍ اثشيای ػىڀ اُ ٍيكیٍ هًثی ثَهًٍىاٍ ثًىوي يڅی ىٍ كبڃ‬ ‫كب‪ َ١‬آن ٍيكیٍ ٹًی ٍا اُ ىٕز ىاىٌ اوي‪ .‬اُ ایه ‪َ٥‬ٳ دی‪ٚ‬مَځبن ثٮي اُ‬ ‫َٶز ٕبڃ‪َ ،‬ڈ ا‪ًٝ‬ڃ ػىڀ دبٍسیِاوی ٍا هًة ٵَا ځَٵشٍ‬

‫اوي ي َڈ ثُشَ‬

‫ٕبُډبويَی یبٵشٍ اوي‪ ،‬ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ‪ ،‬دی‪ٚ‬مَځبن َ​َځًوٍ س‪ٚ‬پچی ٍا ٍى ډی ٽَىوي‪،‬‬ ‫ؿَا ٽٍ آوَا ثیبوڂَ ٕیبٕز ٕشمڂَاوٍ ىيڅز ډَٽِی ډی‬

‫ىاوٖشىي‪ ،‬ډير‬

‫‪ً٥‬الویای ‪ً٥‬ڃ ٽ‪ٚ‬یي سب ډب ثشًاویڈ اُ و‪ َ٪‬و‪٪‬بډی آوڂًوٍ ٽٍ الُڇ ثًى‪،‬‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ٍا ٕبُډبويَی ٽىیڈ‪ٙ ،‬بیي كبال سٮياى دی‪ٚ‬مَځبن اويٽی ٽمشَ اُ دىغ‬ ‫ٕبڃ دی٘ ثب‪ٙ‬ي يڅی اُ څلب‪ ٧‬ٽیٶیز ي اُ و‪ َ٪‬ٽبٍآیی ي سٖچ‪ ٤‬ثٍ ٵىًن و‪٪‬بډی‬ ‫ي اُ و‪ٍٙ َ٪‬ي ٕیبٕی ي ٵپَی‪ ،‬دی‪ٚ‬مَځبن ٽىًوی كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان ٹبثڄ ډٺبیٍٖ ثب ؿُبٍ‪ ،‬دىغ ٕبڃ دی٘ ومی ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ایه اُ ٭چڄ إبٕی‬ ‫ډًٵٺیز دی‪ٚ‬مَځبن إز‪ .‬٭چز إبٕی ىیڂَ‪ ،‬د‪ٚ‬شیجبوی ډَىڇ اُ كِة ي‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ډه ٵپَ ډی ٽىڈ وًى ىٍ‪ٝ‬ي اُ ډَىڇ ٽَىٕشبن ثب َمٍ‬

‫‪282‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اډپبوبس‪ٚ‬بن ي ثب ػبن ي ىڃ اُ دی‪ٚ‬مَځبن د‪ٚ‬شیجبوی ډی ٽىىي‪ .‬ثٍ َمیه ىڅیڄ‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن ىٍ ىاهڄ ٽَىٕشبن َمی‪ ٍٚ‬ډی سًاوىي ډلٶً‪ ٧‬ثمبوىي ي اُ ى‪ٙ‬مه‬ ‫ٽمشَ څ‪٦‬مٍ ثوًٍوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ؿٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ای ثیه ػىج٘ اوٺالثی هچٸ ٽَى ي ػىج٘ َٕإَی اُ و‪َ٪‬‬ ‫سبٽشیپی ثَٹَاٍ إز؟‬ ‫ع‪ :‬ػىج٘ اوٺالثی هچٸ ٽَى َ​َ ؿٺيٍ َڈ ویَيډىي ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍ ثُشَیه كبڅز‬ ‫ډی سًاوي ٍّیڈ ٍا س‪٢‬ٮیٴ ٽىي ي ‪َٙ‬ای‪َٕ ٤‬وڂًوی آن ٍا ٵَاَڈ ٕبُى يڅی ثٍ‬ ‫سىُبیی ثٍ َیؾ يػٍ ٍيی ووًاَي سًاوٖز آڅشَوبسیً ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ثٍ َمیه ىڅیڄ ډب‬ ‫َمی‪ ٍٚ‬ثَ ایه ٕٮی ثًىٌ ایڈ ٽٍ ٍياث‪ ٤‬ػىج٘ اوٺالثی هچٸ ٽَى ي ػىج٘‬ ‫هچٺُبی ىیڂَ ایَان ٍا كٶ‪ ٨‬ٽىیڈ‪ ،‬يڅی ډشإٔٶبوٍ سبٽىًن وشًاوٖشٍ ایڈ ثٍ ایه‬ ‫ٍاث‪ ٍ٦‬ىٍيوی ي اٍځبویټ ‪ٙ‬پڄ ثيَیڈ‪ ،‬يٹشی ىٍ ‪ًٍٙ‬ای ډچی ډٺبيډز ثًىیڈ‪،‬‬ ‫ٵپَ ډی ٽَىیڈ ٽٍ ‪ًٍٙ‬ا ٭مالً ایه ي‪٩‬یٶٍ سبٍیوی ٍا ثٍ ٭ُيٌ هًاَي ځَٵز ي‬ ‫ىٍ ياٹ‪ ٬‬دڄ دیًويی ډیبن ډجبٌٍُ اوٺالثی هچٸ ٽَى ثب ډجبٍُار هچٺُبی ىیڂَ‬ ‫ایَان هًاَي ‪ٙ‬ي‪َ .‬مـىبن ٽٍ ډی ىاویي ایه سؼَثٍ ډب ‪ٙ‬پٖز هًٍى يڅی ډب‬ ‫ډی سًاویڈ ایه ٍا ثٍ ‪ٙ‬مب ثڂًییڈ ي وِى ‪ٙ‬مب اٵ‪ٚ‬ب ٽىیڈ ٽٍ ثٖیبٍی اُ ‪ٙ‬و‪ٞ‬یشُب ي‬ ‫ٕبُډبوُبی ىاهڄ ایَان ثب ډب سمبٓ ډی ځیَوي ي ثٍ ىیين ډب ډی آیىي ي ثَای ډب‬ ‫دیبڇ ډیٵَٕشىي‪ ،‬ثٍ ډب ډی ځًیىي ډب ثٍ ٽَىٕشبن اډیيياٍیڈ ي ډب َڈ دبٕن‬ ‫ډیىَیڈ ډبَڈ ثٍ ډَىڇ ایَان اډیيياٍیڈ‪.‬‬ ‫ٽىڈ ‪ٙ‬بیي‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ځٶشیي ثب ادًُٕیًن ىاهڄ ایَان سمبٓ ىاٍیي‪ .‬ډه ٵپَ ډی‬ ‫ډى‪ًٍ٪‬سبن وُ‪٢‬ز آُاىی آٹبی ثبٍُځبن ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ىٍٕز إز؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ثب وُ‪٢‬ز آُاىی ي آٹبی ثبٍُځبن َیؾ سمبٕی ويا‪ٙ‬شٍایڈ‪.‬‬

‫‪283‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ :‬ډمپه إز و‪َ٪‬سبن ٍا ىٍثبٌٍ وُ‪٢‬ز آُاىی ي ‪ٙ‬و‪ ٜ‬آٹبی ثبٍُځبن‬ ‫ثڂًییي؟‬ ‫ع‪ :‬و‪ َ٪‬ډب ثٍ ‪ ًٍ٥‬ٽچی ىٍثبٌٍ ادًُٕیًن ایَان ٍي‪ٙ‬ه إز‪ .‬ډب ثب َ​َ ویَيی‬ ‫ادًُٕیًوی ٽٍ ډوبڅٴ ٍّیڈ همیىی ثب‪ٙ‬ي ي ثَای ثبُٕبُی ډؼيى ٕچ‪٦‬ىز‬ ‫ٽً‪ ٘ٙ‬وپىىي‪ ،‬كب‪ َ١‬ثٍ َمپبٍی َٖشیڈ‪َ .‬مـىیه ادًُٕیًن ډی ثبیٖز ثٍ‬ ‫دچًٍاڅیٖڈ ٕیبٕی ا٭شٺبى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ډب ٵپَ ډیٽىیڈ ثٮي اُ َٕځٌٍاوين ىي‬ ‫إشجياى ثٖیبٍ ‪ٙ‬يیي‪ ،‬إشجياى ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی ي إشجياى همیىی‪ ،‬يٹز آن ٍٕیيٌ‬ ‫ٽٍ ىٍ ایَان یټ ٍّیڈ ىډپَاسیټ ثَ َٕ ٽبٍ ثیبیي‪.‬‬ ‫ثيیه سَسیت ډب ثب َیؾ ویَيیی ٽٍ ‪َ٥‬ٵياٍ ىیپشبسًٍی ثب‪ٙ‬ي كب‪ َ١‬ثٍ‬ ‫َمپبٍی ویٖشیڈ ي َ​َ وً‪ ٫‬ىیپشبسًٍی ٍا ٍى ډی ٽىیڈ‪ .‬اډب آوـٍ ٽٍ ډَثً‪ ٣‬ثٍ‬ ‫هًى آٹبی ثبٍُځبن ډی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ای‪ٚ‬بن وٺ٘ هًی٘ ٍا ىٍ ٍيی ٽبٍ آيٍىن ٍّیڈ‬ ‫همیىی ثبُی ٽَىٌ إز‪ .‬كبال َڈ ډب َیـڂًوٍ سًَمی وٖجز ثٍ وُ‪٢‬ز اُاىی‬ ‫ي ‪ٙ‬و‪ ٜ‬آٹبی ثبٍُځبن وياٍیڈ ي ٕبثٺٍ آوبن ٍا هًة ثٍ هب‪ َ٥‬ىاٍیڈ‪ ،‬يڅی ىٍ‬ ‫‪١‬مه اُ َ​َ ډوبڅٶشی ثب ٍّیڈ همیىی‪ ،‬ثٍ َ​َ ‪ٙ‬یًٌای ٽٍ ثب‪ٙ‬ي إشٺجبڃ ډیٽىیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثجیىیي آٹبی ٹبٕمچً‪ ،‬ډه ثبالهٌَ وٶُمیيڇ ایه ٕبُډبوُب ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬یشُبیی‬ ‫ٽٍ اُ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ثَایشبن دیبڇ ډیٵَٕشىي ي ثٍ ىیيوشبن ډیآیىي ٽياڇ ویَيَب‬ ‫َٖشىي؟‬ ‫ع‪ :‬ډه ډٺ‪ًٞ‬ىڇ ویَيَبیی ډی ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ثَای َٕوڂًوی ٍّیڈ همیىی ډجبٌٍُ‬ ‫ډیٽىىي ي ؿىیه ویَيَبیی ىٍ ىاهڄ ایَان يػًى ىاٍوي‪ ،‬اػبٌُ ثيَیي اُ آوبن وبڇ‬ ‫وجَیڈ‪.‬‬

‫‪284‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪َ :‬مبوڂًوٍ ٽٍ ډیىاویي ٍّیڈ كبٽڈ ثَ ډیُىمبن ٍيَُبی ثٖیبٍ ثلَاویای‬ ‫ٍا ډیځٌٍاوي‪ .‬ایه ثلَان سمبډی ډیُه ډبٍا ٵَا ځَٵشٍ‪ ،‬ثلَان اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬ٵَ​َىڂی‬ ‫ي ٕیبٕی‪ .‬ٵپَ ومی ٽىیي ایه كبٽمیز آهَیه ٍيَُبی ٭مَ هًی٘ ٍا ٕذَی‬ ‫ډی ٕبُى؟ ‪ٙ‬مب ثبيٍ ىاٍیي ثٍ یټ ٹیبڇ ډٖچلبوٍ سًىٌای؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي هبوڈ ځَځیه‪ ،‬ډه اُ آن ػمچٍ ٽٖبوی ویٖشڈ ٽٍ اُ ٹجڄ سٮییه ٽىڈ‬ ‫ٽٍ ٍّیڈ همیىی اُ ؿٍ ‪َ٥‬یٺی َٕوڂًن هًاَي ‪ٙ‬ي‪ .‬اڅجشٍ ٵپَ ډی ٽىڈ ایه ٍّیڈ‬ ‫ٍا اُ ٍاٌ اوشوبثبر آُاى ي یب وً‪ٙ‬شه ؿىي ډٺبڅٍ ىٍ هبٍع ومی ‪ًٙ‬ى َٕوڂًن ٽَى‪.‬‬ ‫ایه ٍّیڈ ٍا ډی ثبیٖز اُ ‪َ٥‬یٸ ٹَُآډیِ َٕوڂًن ٽَى‪ ،‬كبال ایه ‪َ٥‬یٸ‬ ‫ٹَُآډیِ‪ ،‬ٹیبڇ ډٖچلبوٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب هًاَي ثًى ي یب سچٶیٺی اُ ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ‬ ‫‪َُٙ‬ی ثب ػىڀ دبٍسیِاوی ٍيٕشبیی ي یب ا٭ش‪ٞ‬بثبر‪ ،‬س‪٪‬بَ​َار ي ٹیبڇ ډَىڇ ىٍ‬ ‫‪َ​َُٙ‬ب‪ ،‬ٵپَ ډی ٽىڈ ایه ٍا اُ ٹجڄ ومی ‪ًٙ‬ى ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ٽَى ي اډب ىٍثبٌٍ ایىپٍ ایه‬ ‫ٍّیڈ َٕوڂًن هًاَي ‪ٙ‬ي‪ ،‬آوُڈ اُ ‪َ٥‬یٸ ٹَُآډیِ‪ ،‬ډه َیؾ سَىیيی وياٍڇ‪.‬‬ ‫ثلَان ٍّیڈ ثٖیبٍ ٭میٸ إز‪ٍّ ،‬یڈ ىٍ ياٹ‪َ ٬‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ‪ٙ‬مب ٵَډًىیي اُ‬ ‫و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىی‪ ،‬و‪٪‬بډی‪ٕ ،‬یبٕی ي ٵَ​َىڂی ىٍ ثلَان ثٍ َٕ ډی ثَى‪ٍّ .‬یڈ وٍ سىُب‬ ‫وشًاوٖشٍ إز َیؾ یټ اُ ډٖبئڄ ي ډ‪ٚ‬پالر ډُڈ ٽ‪ ًٍٚ‬ډب ٍا كڄ ٽىي‪ ،‬ثچپٍ‬ ‫ثٍ ایه ډ‪ٚ‬پالر ویِ اٵِيىٌ ي ثَهالٳ آوـٍ ثٮ‪٢‬ی اُ ٕبُډبوُب‪ ،‬اٵَاى ي‬ ‫ومبیىيځبن ىيڅشُبی ٱَثی ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬اى٭ب ډی ٽىىي‪ٍّ ،‬یڈ ثٍ َیؾ ٍيی‬ ‫سظجیز و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬ایه ٍّیڈ اُ و‪ َ٪‬و‪٪‬بډی ثٍ ثه ثٖز ٽبډڄ ٍٕیيٌ‪ ،‬وٍ ډیسًاوي ثٍ‬ ‫ػىڀ هبسمٍ ىَي ي وٍ ډی سًاوي دیَيُی ثيٕز آيٍى‪ .‬اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕی َڈ‬ ‫اهشالٵبر ىٍيوی اٗ ايع یبٵشٍ ي ثٍ ٭چز ډ‪ٚ‬پالر ٵَايان اػشمب٭ی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی‪،‬‬ ‫ٕیبٕی ي و‪٪‬بډی‪ ،‬دبیٍ َبی ٍّیڈ ٕٖز ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ٽبَ٘ ٹیمز وٶز ي دبییه‬

‫‪285‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫آډين ډیِان ‪ٝ‬ييٍ آن هًى ډِیي ثَ ٭چز إز‪ .‬وًىيدىغ ىٍ‪ٝ‬ي ىٍآډي اٍُی‬ ‫ٽ‪ ًٍٚ‬ډب ٍا ‪ٝ‬بىٍار وٶز سأډیه ډی ٽىي‪٥ .‬جٸ دی٘ ثیىی‪ ،‬ىٍ ٕبڃ ػبٍی ىٍآډي‬ ‫وٶز ٽمشَ اُ یټ ًٕڇ ىٍآډي ٕبڃ ٹجڄ هًاَي ثًى‪َ .‬مٍ ایه ٭ًاډڄ‪ٍّ ،‬یڈ‬ ‫آهًويی ٍا ثٖیبٍ س‪٢‬ٮیٴ ومًىٌ‪ ،‬يڅی آیب ثَای َٕوڂًوی یټ إشجياى ٹَين‬ ‫يٕ‪٦‬بیی َمیه ٽبٵی إز؟ ثٍ و‪ َ٪‬ډب هیَ‪ ،‬اُ و‪ َ٪‬ډب ډشإٔٶبوٍ ىٍ كبڃ كب‪َ١‬‬ ‫ىٍ ٕ‪٦‬ق َٕسبَٕی ایَان آوـىبن ویَيیی يػًى وياٍى ٽٍ ثشًاوي ٍّیڈ ٍا‬ ‫َٕوڂًن ٽىي‪ .‬ایه ٍا ثبیي ثٍ ‪َٝ‬اكز ځٶز‪ ،‬ؿَا ٽٍ اځَ وڂًییڈ آن‬

‫يٹز‬

‫ٽً‪ ٘ٙ‬ٽبٵی ثَای ایؼبى ؿىیه ویَيیی ووًاَیڈ ٽَى‪ .‬ثٍ َ​َكبڃ‪ ،‬ډب و‪َ٪‬ډبن ایه‬ ‫ویٖز ٽٍ ٍّیڈ سظجیز ‪ٙ‬يٌ إز ي ىٍ ٭یه كبڃ َڈ ډوبڅٴ سٮییه سبٍین ثَای‬ ‫ٕٺً‪ ٣‬آن َٖشیڈ‪ .‬ایه ‪ٙ‬ٮبٍ ٍا َڈ ٹجًڃ وياٍیڈ ٽٍ ثَهی ډيسی إز سپَاٍ‬ ‫ډیٽىىي ي آن ایىپٍ ٍّیڈ ىٍ َٕا‪ٙ‬یت ٕٺً‪ ٣‬ٹَاٍ ىاٍى‪َٕ ،‬ا‪ٙ‬یت ٕٺً‪ ٣‬ٽٍ‬ ‫ومیسًاوي ؿىيیه ٕبڃ ‪ً٥‬ڃ ثپ‪ٚ‬ي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍثبٌٍ ىيٕشبن ځٌ‪ٙ‬شٍسبن‪ٕ ،‬بُډبن ډؼبَيیه هچٸ ایَان ي ‪ًٍٙ‬ای ډچی‬ ‫ډٺبيډز ثڂًئیي‪ .‬ٵپَ ډیٽىیي ایىڂًوٍ ٽٍ ایه ٕبُډبن ډیځًیي هًاَي سًاوٖز‬ ‫ثِيىی ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی ایَان ٍا َٕوڂًن ٽىي؟ آیب ٕبُډبن ډؼبَيیه ثب‬ ‫ویَيی ډٖچلی ٽٍ ىٍ اهشیبٍ ىاٍى ډیسًاوي ىٕز ثٍ یټ ٹیبڇ سًىٌای ثِوي؟‬ ‫ع‪ :‬ډٖبئڄ ٕیبٕی ٍا ٽٍ ثب ‪َ٥‬ف ‪ٙ‬ٮبٍ ي ٹَاٍ ىاىن آٍُيَب ثٍ ػبی ياٹٮیز‬ ‫ومی‪ًٙ‬ى كڄ ٽَى‪ .‬اڅجشٍ َ​َ ٽٔ ډیسًاوي هًإشٍَب ي آٍُيَبیی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‬ ‫يڅی ىٍ ٕیبٕز‪ٙ ،‬مب ثب ياٹٮیز ‪َ٥‬ٳ َٖشیي‪ .‬ډب يٹشی ي‪ ٬١‬ایَان ٍا سلچیڄ‬ ‫ډیٽىیڈ ثٍ ایه وشیؼٍ ډیٍٕیڈ ٽٍ وٍ سىُب ٕبُډبن ډؼبَيیه‪ ،‬ثچپٍ َیؾ‬ ‫ٕبُډبن ىیڂَی ثٍ سىُبئی‪ ،‬اُ ػمچٍ كِة ىډپَار ٽٍ سىُب ٕبُډبن ویَيډىي ي‬

‫‪286‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٵٮبڃ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ثٍ ‪ٙ‬مبٍ ډیٍيى‪ ،‬ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ٹبىٍ ووًاَي ثًى ٍّیڈ ٍا‬ ‫َٕوڂًن ٕبُى ي سجيیڄ ثٍ آڅشَوبسیً ث‪ًٚ‬ى‪ .‬ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ‪ٍَ ،‬جَان ٕبُډبن‬ ‫ډؼبَيیه سبٍین ثَای َٕوڂًوی ٍّیڈ سٮییه ډیومًىوي يڅی َیؾ ٽياڇ ياٹٮیز‬ ‫دیيا وپَى‪ .‬ډه و‪َ٪‬ڇ ایه إز ٽٍ ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی ثب ىٍ و‪ َ٪‬ځَٵشه ‪َ١‬ثبسی‬ ‫ٽٍ ایه ٕبُډبن ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬هًٍىٌ ي ثب سًػٍ ثٍ ډ‪ٚ‬پالر ٕیبٕی ثٖیبٍی‬ ‫ٽٍ ثب آن ٍيثَيٕز‪ ،‬ىٍ آیىيٌ وِىیټ ووًاَي سًاوٖز ٹيٍر ٍا ىٍ ایَان‬ ‫ثيٕز ثڂیَى‪.‬‬ ‫ٓ‪ٕ :‬بُډبن ډؼبَيیه هچٸ ایَان ي كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪ ،‬ىي‬ ‫ثبُيی ا‪ٝ‬چی ي ډٖچق ػىج٘ اوٺالثی ایَان ډیثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬آیب ثٍ هب‪َ َ٥‬يٵُبی‬ ‫ډ‪ٚ‬شَٻ ثَ ایه س‪ٞ‬میڈ ویٖشىي ٽٍ ډؼيىاً ثب یپيیڂَ ثٍ ٵٮبڅیز ثذَىاُوي؟‬ ‫ع‪ :‬سؼَثٍای ٽٍ ډب ىٍ ‪ًٍٙ‬ای ډچی ډٺبيډز اُ َٕ ځٌٍاويیڈ ثٖیبٍ آډًُويٌ‬ ‫ثًى‪ .‬ډب َمبوڂًوٍ ٽٍ ځٶشٍایڈ‪َ ،‬می‪ ٍٚ‬كب‪َ١‬یڈ ثب َمٍ ویَيَبی ادًُٕیًن ٽٍ‬ ‫ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چت وجب‪ٙ‬ىي َمپبٍی ٽىیڈ‪ .‬ډب ثب ٕبُډبن ډؼبَيیه هچٸ ایَان َڈ‬ ‫كب‪ َ١‬ثٍ َمپبٍی َٖشیڈ يڅی ایه َمپبٍی ثبیي ىٍ ؿُبٍؿًة ثَوبډٍ ػيیي ي‬ ‫ثَ اطَ سًاٵٸ ډشٺبثڄ اوؼبڇ ثڂیَى‪.‬‬ ‫ٽىڂٌَ َٶشڈ ډب ىٍ آًٍډبٌ ‪ 1364‬سأٽیي ٽَى ٽٍ كِة ډب كب‪ َ١‬ثٍ َمپبٍی‬ ‫ثب ٕبُډبن ډؼبَيیه ډیثب‪ٙ‬ي‪ ،‬يڅی ىٍ ؿُبٍؿًة ډ‪ٚ‬و‪ٞ‬ی‪ ،‬ثَای َيٵُبی‬ ‫ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ي ډٮیه‪ ،‬ایه ٍا ډه ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ویِ سپَاٍ ډیٽىڈ‪ ،‬يڅی ثَای ایه‬ ‫َمپبٍی ډیثبیٖز َڈ ٕبُډبن ډؼبَيیه دی٘ ٹيڇ ث‪ًٚ‬ى ي َڈ ىٍ ثٖیبٍی اُ‬ ‫ثَهًٍىَبیی ٽٍ ىٍ ځٌ‪ٙ‬شٍ وٖجز ثٍ كِة ډب ي ثَهی اُ ویَيَبی ىیڂَ ىٍ‬ ‫ؿىي ٕبڃ ځٌ‪ٙ‬شٍ ىا‪ٙ‬شٍ إز‪ .‬سؼيیي و‪ َ٪‬ومبیي‪.‬‬

‫‪287‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ٙ :‬مب ٵپَ ومیٽىیي ىٍ ایه آ‪ٙ‬ٶشٍ ثبُاٍ ٕیبٕی ىٍ ایَان یټ ٽًىسب‬ ‫‪ًٍٝ‬ر دٌیَى؟ اځَ ؿىیه ‪ًٙ‬ى ایه ٽًىسب ثٍ وٶ‪ ٬‬ٽٍ هًاَي ثًى؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی َیؾ یټ اُ ویَيَبیی ٽٍ ٹ‪ٞ‬ي َٕوڂًوی ٍّیڈ ٍا ىاٍوي‬ ‫ٹبىٍ ثٍ ٽًىسب ویٖشىي‪ .‬ىٍ ‪١‬مه ثبیي ځٶز َ​َ ویَيی ٕیبٕی ثىبثَ ډبَیز ي‬ ‫َيٵُبی هًى‪َ٥ ،‬ٷ ډوشچٶی ٍا ثَای َٕوڂًوی ٍّیڈ اوشوبة ومًىٌ إز‪ .‬ډظالً‬ ‫ډب ډجبٌٍُ ډٖچلبوٍ ي ثٖیغ سًىٌای ډیٽىیڈ‪ٕ ،‬بُډبن ىیڂَی َڈ ‪ٝ‬لجز اُ‬ ‫ٹیبڇ ډٖچلبوٍ ډیٽىي‪ .‬سىُب ویَيیی ٽٍ ٍاٌ ىیڂَی ػِ ٽًىسب وياٍى ٕچ‪٦‬ىز‬ ‫‪٥‬چجبن ډیثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬ؿًن ىٍ ثیه ډَىڇ دبیڂبَی وياٍوي ي ډبَیز آوبن ‪ًٍ٥‬ی‬ ‫ویٖز ٽٍ اُ ‪َ٥‬یٸ ٹیبڇ سًىٌَب‪،‬ا٭ش‪ٞ‬بثبر ي س‪٪‬بَ​َار ثوًاَىي ٹيٍر ٍا ىٍ‬ ‫ىٕز ځیَوي‪ .‬ایه ٍاَُب ا‪ٝ‬الً ثب ‪ َُ٥‬سٶپَ‪ٙ‬بن ػًٍ ىٍ ومیآیي‪ ،‬ثٍ َمیه ىڅیڄ‬ ‫یټ ٍاٌ ثی‪ٚ‬شَ ثَای آوُب يػًى وياٍى ي آن َڈ ٽًىسب إز‪ .‬ٽًىسب َڈ ثبیي اُ‬ ‫‪َ٥‬یٸ اٍس٘ ثٍ اوؼبڇ ثَٕي‪ .‬څیپه اٍس٘ ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی ٹبىٍ ثٍ اوؼبڇ ؿىیه‬ ‫ٽًىسبیی ویٖز‪ ،‬اٍس٘ َڈ ډ‪ٚ‬ٲًڃ ػىڀ ثب ٭َاٷ إز ي َڈ ثب ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن ي اُ ًٕی ىیڂَ ډٺبډبر ٽچیيی اٍس٘ ىٍ ىٕز آهًويَب ي یب‬ ‫ومبیىيځبن ٕذبٌ دبٕياٍان ډیثب‪ٙ‬ي ي اُ ‪َ٥‬یٸ اىاٌٍ ډٮَيٳ ایيئًڅًّیټ ٽىشَڃ‬ ‫ٽبډڄ ډی‪ًٙ‬ى؛ ډیډبوي ٕذبٌ دبٕياٍان ٽٍ ٹ‪٦‬ٮبً اځَ اٍس٘ ىٕز ثٍ ٽًىسب ثِوي‬ ‫ىٍ ډٺبثچ٘ ایٖشبىځی هًاَي ٽَى‪ .‬ي اډب هًى ایه ٕذبٌ ٽٍ ٵَډبويَبو٘‬ ‫آٍُيَبیی ىٍ َٕ ډیدَيٍاوىي‪ ،‬سب ُډبوی ٽٍ همیىی اُ ‪ٝ‬لىٍ هبٍع و‪ٚ‬يٌ‪،‬‬ ‫ثمى‪ ًٍ٪‬ٽٖت ٹيٍر ىٕز ثٍ َیؾ اٹياډی ووًاَي ُى‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ثٍ ؿٍ ىڅیڄ ‪َ١‬يٍر س‪ٚ‬پیڄ ػجٍُ ىډپَاسیټ ‪١‬ي اډذَیبڅیٖشی ٍا‬ ‫ىٍ ىٕشًٍ ٽبٍ هًى ٹَاٍ ىاىٌایي؟‬

‫‪288‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډب ثٮي اُ اوٺالة دی‪ٚ‬ىُبى ایه ػجٍُ ٍا ومًىیڈ ي ډيسی َڈ ثَای آن‬ ‫ٵٮبڅیز ٽَىیڈ‪ ،‬يڅی ډشإٔٶبوٍ ٕبُډبوُبیی ٽٍ ډیثبیٖز ثٍ ويای ډب ػًاة‬ ‫ډظجز ثيَىي ٕپًر ومًىوي‪ ،‬اُ ػمچٍ ٕبُډبن ډؼبَيیه هچٸ ایَان ي ٕبُډبن‬ ‫ؿَیپُبی ٵيائی هچٸ ایَان‪ .‬ثٮيَب يٹشی هًى ایه ٕبُډبوُب ىٍ ادًُٕیًن ٽبډڄ‬ ‫ٹَاٍ ځَٵشىي ي ډٖئچٍ ػجٍُ ډؼيىاً ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬يٌ ثًى ٹجڄ اُ س‪ٚ‬پیڄ ‪ًٍٙ‬ا‪ ،‬ډب ثب‬ ‫ٕبُډبن ډؼبَيیه ىٍثبٌٍ س‪ٚ‬پیڄ ػجٍُ ډٌاٽٌَ ومًىٌ ي كشی ثٍ وشیؼٍ ٍٕیيٌ‬ ‫ثًىیڈ‪ ،‬يڅی ٍيیياىَبی ثٮيی ي ایؼبى اسلبى ثیه آٹبی ثىی ‪ٝ‬يٍ ي ډؼبَيیه ي‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ‪ًٍٙ‬ا‪ ،‬ډب ٍا ىٍ ډٺبثڄ ٭مڄ اوؼبڇ ‪ٙ‬يٌ ٹَاٍ ىاى‪ .‬ثيیه سَسیت دی‪ٚ‬ىُبى‬ ‫ډب ثَای س‪ٚ‬پیڄ ػجٍُ سبُځی وياٍى يڅی ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬كبى ٵٮچی ‪َ١‬يٍر یټ‬ ‫ؿىیه ٽبٍی ٍا ثی‪ٚ‬شَ اكٖبٓ ډیٽىیڈ‪ ،‬ثيیه ٭چز ٽٍ ویَيَبئی ٽٍ ‪٩‬بَ​َاً ىٍ‬ ‫٭مڄ ډیسًاوٖشىي ثٍ آڅشَوبسیً سجيیڄ ‪ًٙ‬وي‪ ،‬ډً‪ً١‬٭یز هًى ٍا اُ ىٕز‬ ‫ىاىٌاوي‪ٕ .‬چ‪٦‬ىز ‪٥‬چجبن َ​َځِ ثَای ډب آڅشَوبسیً وجًىٌاوي‪ َ​َ .‬ؿٍ ٹيٍ َڈ آوبن‬ ‫ىٍثبٌٍ ډ‪َٚ‬ي‪ٍ٥‬هًاَی ي ىډپَإی ىاى ٕوه ثيَىي ي ایَان ٍا ثب ًٕئي ي‬ ‫اوڂچٖشبن ډٺبیٍٖ ٽىىي‪ ،‬ډب سؼَثٍ سبٍیوی هًىډبن ٍا ىاٍیڈ ٽٍ ثَ ‪٥‬جٸ آن‪،‬‬ ‫ٕچ‪٦‬ىز ٭جبٍر إز اُ إشجياى ي ياثٖشڂی‪ ،‬ؿىبوپٍ ډیىاویي ډير ‪ً٥‬الویای‬ ‫ٕچ‪٦‬ىز ثٍ سَسیت ياثٖشٍ ثٍ ٍيٕیٍ سِاٍی ي اډذَا‪ًٍ٥‬ی اوڂچٖشبن ي‬ ‫اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ثًى‪ .‬اډب ډب ٽَىَب یټ ىڅیڄ ىیڂَ َڈ ثَای ډوبڅٶز ثب‬ ‫ٕچ‪٦‬ىز ىاٍیڈ ي آن ٭جبٍر اُ ایه إز ٽٍ ٕچ‪٦‬ىز یٮىی سمَٽِ ٹيٍر ىٍ‬ ‫سَُان‪ ،‬سمَٽِ س‪ٞ‬میڈځیَی ىٍ ډَٽِ ٽٍ اُ ډبَیز ٍّیڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی َٕؿ‪ٚ‬مٍ‬ ‫ډیځیَى‪ .‬ایه سمَٽِ وشیؼٍاٗ َمی‪َٕ ٍٚ‬ٽًة َ​َ وً‪ ٫‬ډجبٌٍُ هچٺُبی ٕشڈ‬ ‫ىیيٌ ایَان ثًىٌ‪ ،‬ثچًؿُب ٍا ډیٵَٕشبىوي ثٍ ػىڀ ٽَىَب‪ ،‬٭َثُب ٍا ثٍ ػىڀ‬

‫‪289‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫سَٽمهَب‪ ،‬ډب ډیهًاَیڈ یټ ثبٍ ثَای َمی‪ ٍٚ‬ثٍ سمَٽِ ٹيٍر ىٍ سَُان هبسمٍ‬ ‫ثيَیڈ‪ .‬ډَىڇ إشبوُبی ډوشچٴ ي هچٺُبی ډوشچٴ ایَان‪ ،‬كٸ س‪ٞ‬میڈ ځیَی‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ي ٵٺ‪ ٤‬آوـٍ ‪َ١‬يٍر ىاٍى ىٍ ‪ٝ‬الكیز ىيڅز ډَٽِی ٹَاٍ‬ ‫ثڂیَى ډظالً ٍياث‪ ٤‬هبٍػی‪ ،‬ىٵب‪ ٫‬اُ إشٺالڃ ي سمبډیز ٽ‪ ،ًٍٚ‬اىاٌٍ ٕیٖشڈ دًڅی‬ ‫ي یب ثبوپی‪ ،‬ثَوبډٍ​ٍیِیَبی ىٍاُ ډير ٽٍ َٕډبیٍَبی ٽالن الُڇ ىاٍى‪ .‬اُ‬ ‫ًٕاڃ ‪ٙ‬مب ىيٍ و‪ًٚ‬ڇ‪ ،‬ډیدَٕیي ‪َ١‬يٍر س‪ٚ‬پیڄ ػجٍُ ٍا ؿَا الُڇ ىاوٖشیڈ‬ ‫ثيیه ىڅیڄ ٽٍ ٕبُډبن ډؼبَيیه هچٸ ایَان‪ ،‬آڅشَوبسیً ‪ًٍٙ‬ا ٍا ًُٕاوي ي ډب‬ ‫ىیڂَ ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬آڅشَوبسیًی وياٍیڈ‪ .‬ثٍ َمیه ػُز ډب ثی٘ اُ َ​َ ډًٹ‪٬‬‬ ‫ىیڂَی‪َ١ ،‬يٍر س‪ٚ‬پیڄ ػجٍُ ٍا اكٖبٓ ډیٽىیڈ‪َ .‬ڈ ؿىبن ٽٍ ‪ٙ‬مب ځٶشیي‬ ‫ٍّیڈ ىٍ ثلَان ٭میٺی ٵَي ٍٵشٍ‪ ،‬اځَ ىٍ ایه ي‪١‬ٮیز هب‪ ٛ‬سبٍیوی‪ ،‬ویَيَب ي‬ ‫ٕبُډبوُبی ډشَٹی ي ىډپَاسیټ ثٍ هًى ویبیىي ي اٹياڇ وپىىي‪ ،‬اډذَیبڅیٖڈ‬ ‫آډَیپب ي ویَيَبی ىٕز ٍإشی اٍسؼب٭ی‪ ،‬ډؼيىاً ٽً‪ ٘ٙ‬هًاَىي ومًى‬ ‫آڅشَوبسیًی ثَای ٍّیڈ همیىی ثٍ يػًى آيٍوي‪ .‬ثَای ػچًځیَی اُ ؿىیه‬ ‫آڅشَوبسیًی ي ثَای وؼبر ډیُىمبن‪ ،‬ډب دی‪ٚ‬ىُبى ػجٍُ ٍا ومًىیڈ‪ .‬ډب ځٶشٍایڈ ثٮي‬ ‫اُ ٍّیڈ همیىی‪ ،‬ىي كبڅز ثی‪ٚ‬شَ يػًى وياٍى‪ .‬كبڅز ايڃ ٭جبٍر إز اُ‬ ‫إشٺَاٍ یټ ٍّیڈ ىډپَاسیټ ثب كٶ‪ ٨‬دچًٍاڅیٖڈ ٕیبٕی ي اكشَاڇ ثٍ كٺًٷ‬ ‫َمڂبن ي ‪َٙ‬ٽز َمڂبن ـ اڅجشٍ َ​َ ٽٔ ثٍ ُٕڈ هًى ـ ىٍ اىاٌٍ اډًٍ ٽ‪ًٍٚ‬‬ ‫ثيين ٽً‪ ٘ٙ‬اُ ‪َ٥‬ٳ ایه یب آن ویَي ثٍ ډى‪ ًٍ٪‬سلمیڄ َْډًوی یب ىیپشبسًٍی‪.‬‬ ‫ایه ٍا َڈ ثبیي ثڂًئیڈ ٽٍ ډب َیؾ وً‪َْ ٫‬ډًویای ٍا ىٍ ػجٍُ ٹجًڃ ووًاَیڈ‬ ‫ٽَى ي َ​َ ویَيیی ٽٍ ٽً‪ ٘ٙ‬ٽىي َْډًوی ىٍ ػجٍُ ایؼبى ٽىي‪ ،‬ىٍ ډٺبثچ٘‬ ‫ډیایٖشیڈ‪ .‬يڅی ثٍ يػًى آيٍىن َْډًوی ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬اُ ‪َ٥‬یٸ ػچت‬

‫‪290‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫د‪ٚ‬شیجبوی ډَىڇ‪ ،‬كٸ ډٖچڈ َ​َ ویَيئی إز‪ .‬ډب ثٍ ٭ىًان كِة ىډپَار ا٭شٺبى‬ ‫ٍإن ىاٍیڈ ٽٍ ثی٘ اُ َ‪ٚ‬شبى ىٍ‪ٝ‬ي اُ ډَىڇ ٽَىٕشبن ‪َ٥‬ٵياٍ كِة ډب‬ ‫َٖشىي ي ىٍ یټ اوشوبثبر آُاى‪ ،‬ثٍ ډب ٍأی هًاَىي ىاى‪ .‬اځَ كبڅز ايڃ‬ ‫اډپبندٌیَ و‪ًٚ‬ى‪ ،‬یٮىی اځَ ىډپَإی ىٍ ایَان ‪ٙ‬پٖز ثوًٍى‪ ،‬ډشإٔٶبوٍ آوڂبٌ‬ ‫إشٺَاٍ ىیپشبسًٍی ىٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ثب َ​َ إمی ٽٍ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬وشیؼٍاٗ ػىڀ ىاهچی‬ ‫هًاَي ثًى‪ .‬ایه ٍا َڈ ډه ډوٶی ومیٽىڈ ٽٍ َیؾ ٕبُډبوی ىٍ ىاهڄ ایَان‬ ‫يػًى وياٍى ٽٍ ثُشَ اُ ډب ثَای ػىڀ ىاهچی ٽ‪ٚ‬یيٌ و‪ًٚ‬ى‪ ،‬ؿَا ٽٍ ؿىیه‬ ‫ػىڂی ىٍ ایَان ٽٍ ىٍ ‪ٙ‬مبڃ ىاٍای ثی٘ اُ ‪ 2000‬ٽیچًډشَ ډَُ ډ‪ٚ‬شَٻ ثب‬ ‫اسلبى ‪ًٍٙ‬يی ډیثب‪ٙ‬ي ي ىٍ ػىًة آن ډى‪٦‬ٺٍ هچیغ ٵبٍٓ ٹَاٍ ىاٍى ٽٍ ىٍ‬ ‫هبيٍډیبوٍ ډى‪٦‬ٺٍ إشَاسْیټ ي ٽچیيی ثٍ ‪ٙ‬مبٍ ډیٍيى‪ ،‬دیبډيَبی ه‪َ٦‬وبٽی‬ ‫هًاَي ىا‪ٙ‬ز‪ .‬دیبډيَبیی ٽٍ َیؾ ٽٔ ومیسًاوي اثٮبى آوَا دی٘ثیىی ٽىي ي‬ ‫كشی اكشمبڃ ىاٍى سمبډیز إشٺالڃ ٽ‪ ًٍٚ‬ډب ثٍ ه‪ َ٦‬ثیٶشي‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ثَ ایه و‪َ٪‬یي ٽٍ ػِ ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چجبن‪ ،‬ثٺیٍ ادًُٕیًن ډیسًاوىي ىٍ‬ ‫ایه ػجٍُ ‪َٙ‬ٽز ٽىىي‪ ،‬آیب ىٕز ٍإشیُبئی ٽٍ ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چت ویٖشىي َڈ‬ ‫ډیسًاوىي َڈ دیمبوبن ‪ٙ‬مب ثب‪ٙ‬ىي؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي‪َ ،‬يٵُبی ػجٍُ ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬إز‪ ،‬ډب ؿُبٍ َيٳ ٽچی ٍا دی‪ٚ‬ىُبى‬ ‫ومًىٌایڈ‪ ،‬یپی ډٖئچٍ إشٺالڃ ایَان إز‪ .‬ډب ‪َ٥‬ٵياٍ ایؼبى ایَاوی ډٖشٺڄ ي‬ ‫ډشٮُي َٖشیڈ‪ ،‬ٵپَ ډیٽىڈ ىٍ ایه ه‪ ًٛٞ‬ثٖیبٍی اُ ویَيَب ثب ډب اسٶبٷ و‪َ٪‬‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬ویَيَبئی ٽٍ ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چت ویٖشىي ي ډوبڅٴ ٍّیڈ همیىی‬ ‫ډیثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ىيڇ ایىپٍ ډب ثٍ ىډپَإی ي آُاىی ا٭شٺبى ىاٍیڈ‪ ،‬ډَىڇ ایَان ىٍ‬ ‫اوٺالة‪ٞٙ ،‬ز َِاٍ ‪ُٙ‬یي ىاىوي سب آُاى ثب‪ٙ‬ىي يڅی ډشإٔٶبوٍ ؿىیه و‪ٚ‬ي‪ .‬ىٍ‬

‫‪291‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫كبڃ كب‪ َ١‬ثبیي ٍّیمی َٕٽبٍ ثیبیي ٽٍ آُاىی ٍا ډلشَڇ ث‪ٚ‬مبٍى‪ ،‬آُاىی ثیبن‪،‬‬ ‫ډ‪٦‬جً٭بر‪ ،‬اوشوبثبر‪ ،‬دً‪ ٘ٙ‬ي ٱیٌَ‪ًٕ .‬ڇ ٭ياڅز اػشمب٭ی إز‪ ،‬ایه ٍّیڈ‬ ‫ډیثبیٖز ثٍ كٺًٷ اػشمب٭ی ُكمشپ‪ٚ‬بن ٽٍ اٽظَیز ډَىڇ ٽ‪ٍ ًٍٚ‬ا س‪ٚ‬پیڄ‬ ‫ډیىَىي‪ ،‬اكشَاڇ ثڂٌاٍى ي سبډیه آوَا ډي و‪ َ٪‬ٹَاٍ ثيَي‪ .‬ډٖئچٍ ؿُبٍڇ ٭جبٍر‬ ‫إز اُ سأډیه كٺًٷ ډچی هچٺُبی ٕشڈىیيٌ ایَان‪ .‬ډب ًَاىاٍ ‪ٙ‬ٮبٍ ىډپَإی‬ ‫ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای ٽَىٕشبن َٖشیڈ‪ ،‬يڅی ؿًن ایَان اُ هچٺُبی‬ ‫ډشٮيىی س‪ٚ‬پیڄ یبٵشٍ‪ ،‬اځَ ثوًاَیڈ اُ ‪َ٥‬ٳ َمٍ هچٺُب ٕوه ثڂًئیڈ ثبیي‬ ‫ډٖئچٍ ػمًٍُی ٵيٍاسیً ٍا ‪َ٥‬ف ٽىیڈ‪ .‬ىٍ ػمًٍُی ٵيٍاسیً‪َ ،‬ڈ سمبډیز‬ ‫اٍ‪١‬ی ي يكير ایَان كٶ‪ ٨‬ډی‪ًٙ‬ى ي َڈ هچٺُب ثٍ كٺًٷ ډچی هًى ډیٍٕىي‪.‬‬ ‫ډب ایه ؿُبٍ َيٳ ٍا دی‪ٚ‬ىُبى ٽَىٌایڈ يڅی ثَ ٍيی ٽچمبر ا‪َٝ‬اٍی وياٍیڈ‪.‬‬ ‫ثَ ٍيی إڈ ػجٍُ َڈ ا‪َٝ‬اٍی وياٍیڈ‪ .‬سمبڇ ایىُب ٹجڄ اُ س‪ٚ‬پیڄ ػجٍُ ٹبثڄ‬ ‫ثلض ي ډىبٹ‪ ٍٚ‬إز‪ .‬ثيیه سَسیت َ​َ ویَيی ػمًٍُیوًاٌ ًَاىاٍ دچًٍاڅیٖڈ‬ ‫ٽٍ ډوبڅٴ ٍّیڈ همیىی ثب‪ٙ‬ي ي َيٵُبی ډٌٽًٍ ٍا ثذٌیَى‪ ،‬ډیسًاوي ثٍ ػجٍُ‬ ‫ثذیًويى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ و‪ٙ َ٪‬مب اوٺالثی ي ىډپَار ٽیٖز؟ ي ‪١‬ي اوٺالة ي ٱیَ ىډپَار‬ ‫ؿٍ ٕبُډبوُب ي اكِاة ي اٵَاىی َٖشىي؟ ایه اسلبى ادًُٕیًن ٽٍ ‪ٙ‬مب ثٍ آن‬ ‫٭الٹٍ ٵَايان و‪ٚ‬بن ډیىَیي‪ ،‬ډظالً ىٍ ثَځیَويٌ كِة سًىٌ ي ویَيَبی ٱیَ‬ ‫ډَىډی ي ٱیَ هچٺی ىیڂَی َڈ ډی‪ًٙ‬ى؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي اوٺالثی ثًىن ٍا ‪ٙ‬مب ډ‪َ٦‬ف ډیٽىیي‪ ،‬ډب آوَا ‪ ٣َٙ‬يٍيى ثٍ ػجٍُ‬ ‫ٹَاٍ وياىٌایڈ‪ .‬ډب ځٶشٍایڈ ٽٍ َ​َ ‪ٙ‬پچی اُ ډجبٌٍُ‪ ،‬كشی ‪ٙ‬پڄ ډىٶی ډجبٌٍُ ٍا ىٍ‬ ‫ػبی هًى ډٶیي ډیىاویڈ ي ثيیه سَسیت ا‪ٝ‬الً الُڇ ویٖز َ​َ ٽٔ ياٍى ػجٍُ‬

‫‪292‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډی‪ًٙ‬ى اوٺالثی ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ډظالً ثٖیبٍی اُ هبومُب ثٍ ‪َ٥‬یٺی ٭چیٍ كؼبة ډجبٌٍُ‬ ‫ډیٽىىي ي ٽً‪ ٘ٙ‬ىاٍوي اُ ُیَ ثبٍ دً‪ ٘ٙ‬كؼبة هبٍع ‪ًٙ‬وي‪ ،‬ډب ایه ٍا وً٭ی‬ ‫اُ ډجبٌٍُ ډیىاویڈ ي ثَای ایه ٽبٍ َیؾ الُڇ ومیىاویڈ هبومُب كشمبً اوٺالثی‬ ‫ثب‪ٙ‬ىي یب اٵپبٍ اوٺالثی ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ایه وً٭ی اُ ډجبٌٍُ ډىٶی إز‪ .‬وً‪ ٫‬ىیڂَ‬ ‫اُ ډجبٌٍُ ډىٶی ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن اوؼبڇ ډیدٌیَى‪ ،‬٭يڇ ‪َٙ‬ٽز ډَىڇ ىٍ ومبُ‬ ‫ػمب٭ز إز‪ .‬ډٖؼيَب ىٍ ٕبثٸ ىٍ ٽَىٕشبن هبڅی وجًى يڅی ىٍ كبڃ كب‪َ١‬‬ ‫هبڅی إز‪ ،‬ځٖشَٗ ي سچٶیٸ ا‪ٙ‬پبڃ ډوشچٴ ډجبٌٍُ إز ٽٍ ډیسًاوي ٍّیڈ ٍا‬ ‫َٕیٮشَ َٕوڂًن ٕبُى‪ٙ .‬مب ویَيَبئی ٍا ‪١‬ي هچٺی وبڇ ثَىیي‪ ،‬يڅی ډب ویَيی‬ ‫هب‪ٝ‬ی ٍا إڈ ومیثَیڈ‪ .‬ؿَا ثٍ ىڅیڄ ایه ٽٍ ډب هًى یټ ویَيی ػجٍُ َٖشیڈ‬ ‫ي ثٍ سىُبیی كٸ س‪ٞ‬میڈ ځیَی ىٍ ډًٍى ویَيَبی ىیڂَ ٍا وياٍیڈ‪ .‬يٹشی ػجٍُ‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي‪ ،‬آوًٹز اځَ ویَيَب ډ‪ٚ‬شَٽبً س‪ٞ‬میڈ ځَٵشىي ٽٍ ډظالً ٕبُډبن اڅٴ‪،‬‬ ‫ثٍ ایه ٭چز ٽٍ ‪١‬يهچٺی إز ي ٕبُډبن ة‪ ،‬ثٍ ایه ٭چز ٽٍ ډظالً ډٖشٺیمبً‬ ‫ياثٖشٍ إز وجبیي ىٍ ػجٍُ ‪َٙ‬ٽز ػًیي‪ .‬آوًٹز ډب َڈ و‪َ٪‬ډبن ىٍ ایه‬ ‫ه‪ ًٛٞ‬ثٍ َمبن ىڅیچی ٽٍ ځٶشیڈ ډً‪٬١‬ځیَی وپَىیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب اُ ؿڂًوٍ ىډپَإی ای یبى ډی ٽىیي‪ ،‬آیب ثٍ و‪ٙ َ٪‬مب ىډپَإی‬ ‫ٽىیي ىٍ‬ ‫ٕمز ي ًٕ وجبیي ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي؟ ایه ىډپَإی ٽٍ ‪ٙ‬مب ثٍ آن سپیٍ ډی‬ ‫ػُز ډىبٵ‪ ٬‬ٽياڇ ‪٥‬جٺٍ اُ ډَىڇ ډیُىمبن ډیثب‪ٙ‬ي؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي‪ ،‬هبوڈ ځَځیه‪ ،‬ډب ثبٍَب ایه ًٕاڃ ٍا ‪ٙ‬ىیيٌ ایڈ‪ ،‬اُ ډب ډیدَٕىي ٽٍ‬ ‫ډب ډٮٺشي ثٍ ىډپَإی هچٺی َٖشیڈ ي یب ىډپَإی ثًٍّيائی‪ .‬ډب ډی ځًئیڈ‪ ،‬ٵٺ‪٤‬‬ ‫ىډپَإی‪ ،‬ٵٺ‪ ٤‬ؿَا‪ ،‬ثَای ایىپٍ اځَ ثڂًئیڈ ىډپَإی هچٺی‪ ،‬ؿًن ویَيَبیی‬ ‫َٖشىي ٽٍ اُ و‪٥ َ٪‬جٺبسی هَىٌ ثًٍّيا ډی ثب‪ٙ‬ىي ي ‪ٙ‬بیي َڈ ثًٍّيا يڅی اٵپبٍ‬

‫‪293‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىډپَاسیټ ىاٍوي ي ثٍ َٕوڂًوی ٍّیڈ همیىی ٭الٹمىيوي‪ .‬ایىبن كب‪َ١‬وي ىٍ‬ ‫ؿُبٍؿًة ‪ َُ٥‬سٶپَ هًى ىٍ ایه اډَ ٽً‪ ٘ٙ‬ٽىىي‪ ،‬هًة ؿَا ډب آوبن ٍا ىيٍ‬ ‫ٽىیڈ ي وڂٌاٍیڈ ياٍى ػجٍُ ‪ًٙ‬وي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬يڅی ایىبن ىیڂَ ثٍ ډجبٌٍُ ‪١‬ي اډذَیبڅیٖشی ومی دیًويوي‪ ،‬ډڂَ وٍ ایه‬ ‫إز ٽٍ ‪ٙ‬مب یپی اُ َيٳ َبیشبن ىٍ ایه ػجٍُ‪ ،‬ډجبٌٍُ اډذَیبڅیٖشی ویِ‬ ‫ډیثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ع‪ :‬ډب َيٳ َبیمبن ٍا ځٶشیڈ‪ٙ ،‬مب ٵَاډًٗ ٽَىیي‪ .‬ډب ىٍ َيٳ ايڅمبن‬ ‫ځٶشیڈ‪ ،‬ډب ایَاوی ډی‬

‫هًاَیڈ ډٖشٺڄ ي ډشٮُي ي ایه هًى ډلشًای ‪١‬ي‬

‫اډذَیبڅیٖشی َيٳ ډبٍ ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ډیٕبُى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ٹبٕمچً‪ ،‬وِىیټ ثٍ ٍٕ ٕبڃ إز‪ ،‬یٮىی اُ ‪ 25‬آثبن ‪ ، 1363‬ثیه‬ ‫كِة ىډپَار ي ٽًډچٍ ىٍځیَیُبی ډٖچلبوٍ ي هًویىی آٱبُ ځَىیي‪ ،‬سب آوؼب‬ ‫ٽٍ ډه ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍڇ‪ ،‬آهَیه آن سب اډَيُ ىٍسبٍین‪ 5‬سیَډبٌ ‪ 1365‬ډیثب‪ٙ‬ي‪ ،‬ٽٍ‬ ‫ىٍ ایه ىٍځیَی ډشإٔٶبوٍ سىُب اُ ویَيَبی ‪ٙ‬مب ‪ٙ‬بوِىٌ وٶَ ثٍ ‪ُٙ‬بىر‬ ‫ىاویي ٽٍ‬ ‫ٍٕیيٌ اوي ي اُ ویَيَبی ٽًډچٍ ا‪٥‬ال٭ی ىٍ ىٕز وياٍڇ‪ٙ .‬مب هًة ډی‬ ‫هًإز سمبډی ډَىڇ ي ادًُٕیًن ډشَٹی ي اوٺالثی ایَان ي هًإز سًىٌ َبی‬ ‫هچٸ ي ډَىڇ ایَان‪ ،‬دبیبن ایه ىٍځیَیَب ي ا٭الڇ آس٘ثٔ ثیه كِة ىډپَار‬ ‫ي ٽًډچٍ ډی ثب‪ٙ‬ي‪ًٕ .‬اڃ ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ډه اُ ‪ٙ‬مب ایه إز ٽٍ ؿَا ٽً‪ ٘ٙ‬ػيی‬ ‫ثَای دبیبن ایه ػىڀ ومی ٽىیي‪ ،‬ي ثٍ آس٘ ثٔ ثی ٹیي ي ‪ ٣َٙ‬ٽًډچٍ دبٕن‬ ‫ډظجز ومیىَیي؟‬ ‫ع‪ :‬اځَ ډی هًاَیي ىڅیڄ ػىڀ ٽًډچٍ ي كِة ىډپَار ٍا هًة ثياویي‪ ،‬ثبیي‬ ‫ثٍ ٭چز ا‪ٝ‬چی ایه ىٍځیَی دی ثجَیي‪ .‬سلچیچی ٽٍ ٽًډچٍ اُ ػبډٮٍ ٽَىٕشبن‬

‫‪294‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډیومبیي ي َيٳ َبیی ٍا ٽٍ ثَای هًى ډ‪ٚ‬و‪ ٜ‬ومًىٌ‪،‬‬

‫٭چز ا‪ٝ‬چی ایه‬

‫یَی َب ٍا س٘ٽیڄ ډی ىَي‪ .‬ٽًډچٍ و‪َ٪‬ار هًى ٍا ىٍ یټ سئًٍی ډٮَيٳ ثٍ‬ ‫ىٍٿ‬ ‫سئًٍی ډظچض ثٍ ٹچڈ آٹبی ٭جياهلل ڇٌ سيی ىٍ و‪َٚ‬یٍ ٽمًویٖز ؿبح ي ٵَډًڅٍ‬ ‫ومًىٌ‪ ،‬ىٍ ایه سئًٍی ٽًډچٍ اى٭ب ډی ومبیي ىٍ ٽَىٕشبن یټ ډظچض يػًى ىاٍى‬ ‫ٽٍ یټ ‪١‬چ‪ ٬‬آن ثًٍّياُی ایَان ثٍ ومبیىيځی ػمًٍُی إالډی ي ‪١‬چ‪ ٬‬ىیڂَ‬ ‫آن ثًٍّياُی ٽَىٕشبن ثٍ ومبیىيځی كِة ىډپَار ي ‪١‬چ‪ًٕ ٬‬ڇ آن دَيڅشبٍیب‬ ‫ثٍ ومبیىيځی ٽًډچٍ إز‪ .‬ىٍ یپی اُ و‪َٚ‬یبر ٽًډچٍ ډٺبڅٍ ای ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ یپی‬ ‫اُ ا٭‪٢‬بی ىٵشَ ٕیبٕی ثٍ ٍ‪ٙ‬شٍ وڂبٍٗ ىٍآډيٌ‪ ،‬ځٶشٍ ډی‬

‫‪ًٙ‬ى ٽٍ ه‪َ٦‬‬

‫ثًٍّياُی هًىی ثی‪ٚ‬شَ إز ي ثٍ َمیه ىڅیڄ ىٍ ‪ًٍٝ‬ر څِيڇ ثبیي اُ ػىڀ‬ ‫٭چیٍ ٍّیڈ هًىىاٍی ومًى ي ثٍ ػىڀ ٭چیٍ كِة ىډپَار ايڅًیز ىاى‪ .‬ؿىي‬ ‫ٕبڃ دی٘‪ ،‬ٹجڄ اُ ایىپٍ هًى ٍا كِة ٽمًویٖز ثىبڇ نى‪ٍَ .‬جَان يٹز ٽًډچٍ‪،‬‬ ‫ؿىي ىٍځیَی ثب ډب ایؼبى ومًىوي ٽٍ ډب ٕٮی ومًىیڈ اُ ‪َ٥‬یٸ سٶبَڈ آوَا‬ ‫كڄ يٵ‪ٞ‬ڄ ومبییڈ ي وڂٌاٍیڈ ځٖشَٗ دیيا ٽىي‪ ،‬وِىیټ ثٍ ؿُبٍ ٕبڃ دی٘‬ ‫آٹبی ٭جياهلل ډُشيی ىٍ وبډٍ ای ٽٍ ثَای ٕبُډبن ٽًډچٍ ىٍ َٕى‪ٙ‬ز ٵَٕشبىٌ‬ ‫ثًى ي ثٍ ىٕز ډب اٵشبى ي ثٮيَب ایه وبډٍ ٍا ثٍ هًى ای‪ٚ‬بن و‪ٚ‬بن ىاىیڈ ‪ ،‬وً‪ٙ‬شٍ‬ ‫ثًى ٽٍ ػىڀ ثیه ٽًډچٍ ي كِة ىډپَار َٕاوؼبڇ ىٍ هًاَي ځَٵز‪ ،‬دٔ َ​َ‬ ‫ؿٍ ُيىسَ ثُشَ ‪ ،‬ډب هیچی ٽً‪ ٘ٙ‬ومًىیڈ ثٍ ٍَجَان ٽًډچٍ ثٶُمبویڈ ٽٍ ػىڀ‬ ‫ثٍ ‪ ٍَ١‬ػىج٘ ىډپَاسیټ ٽَىٕشبن ي َٕإَ ایَان إز يڅی ثٍ َیؾ ‪ٙ‬پچی‬ ‫ځٶشٍَبی ډب ٍا ٹجًڃ وپَىوي‪.‬‬ ‫يٹشی ىٍځیَی ‪ 25‬آثبن ‪ 1363‬دی٘ آډي‪ٍ ،‬ٵٺبی ىٵشَ ٕیبٕی ډب ٽً‪٘ٙ‬‬ ‫ويا‪ٙ‬ز ‪ٌ ،‬ة َ​َكبڃ اٵَاى‬ ‫ٌ‬ ‫ومًىوي ډؼيىاً ٹَاٍځبٌ ٕبُډبن ٽًډچٍ ىٍ آوؼب دبیڂبٌ‬

‫‪295‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٽًډچٍ ٍا ثٍ َمبن ډى‪٦‬ٺٍ وًًٕى ثَځَىاويوي ي َمپبٍی ثٍ ػبیی ٍٕیي ٽٍ‬ ‫ثَای ػچًځیَی اُ وٶً​ً ‪٫‬ډبڃ همیىی ىٍ ډیبن ىي ٕبُډبن إڈ ‪ٙ‬ت ځٌا‪ٙ‬شیڈ‪،‬‬ ‫يڅی اٵَاى ٽًډچٍ ثب إشٶبىٌ اُ َمیه إڈ ‪ٙ‬ت‪ٙ ،‬ت ىیَ يٹز وڂُجبوبن كِة‬ ‫ډب ٍا ځَٵشىي‪ ،‬ايڃ آوُب ٍا ٽ‪ٚ‬شىي ي ٕذٔ ثب آٍ‪.‬دی‪ .‬ػی ثٍ ډٺَ​َبی كِة كمچٍ‬ ‫ومًىوي ي ػىبیز ثٍِځی ٍا ثجبٍ آيٍىوي‪ .‬ډه آن ډًٹ‪ ٬‬ىٍ هبٍع اُ ٽ‪ ًٍٚ‬ثًىڇ‪،‬‬ ‫يٹشی ثبُځ‪ٚ‬شڈ ٽً‪ٚٙ‬ڈ ایه ثًى ٽٍ ثب سمبڇ ٽ‪ٚ‬شبٍی ٽٍ ‪ٙ‬يٌ ثشًاوڈ ٍاٌ كچی‬ ‫ثَای دبیبن ىاىن ثٍ ایه ىٍځیَی َب ثٍ ٍَجَان ٽًډچٍ دی‪ٚ‬ىُبى ٽىڈ‪ ،‬ٵپَ‬ ‫ډیٽَىڇ اځَ ٍَجَان كِة ٽًډىیٖز ٽًډچٍ ٍٕمبً ا٭الڇ ومبیىي ٽٍ اُ ایه‬ ‫ػىبیز ثیا‪٥‬ال‪ ٫‬ثًىٌ اوي‪ٙ ،‬بیي ثشًان ثٍ سًاٵٸ ٍٕیي يڅی ډشإٔٶبوٍ ثبَُڈ و‪َٚ‬یٍ‬ ‫ٽمًویٖز آة دبٽی ٍيی ىٕز ډب ٍیوز ي آٹبی ډُشيی ىٍ ایه و‪َٚ‬یٍ‬ ‫وً‪ٙ‬ز ٽٍ ىٍ ډًٍى ایه ٽبٍ یٮىی آوـٍ ډب آوَا ثٍ كٸ ػىبیز ‪ٚٙ‬ڈ ثُمه‬ ‫ډی وبډیڈ‪ٍَ ،‬جَ كِة ٽمًویٖز و‪ٖٚ‬شٍ ي س‪ٞ‬میڈ ځَٵشٍ ي اٹياڇ ومًىٌ إز ي‬ ‫كشی ثٍ آن آٵشوبٍ َڈ ډی ٽىي‪ .‬ػبڅتسَ ایه ثًى ٽٍ سٮياى ‪ُٙ‬يای ډب ٍا ثی‪ٚ‬شَ‬ ‫اُ آوـٍ ياٹٮیز ىا‪ٙ‬ز ػچًٌ ډی ىاىوي‪ ،‬ثيیه سَسیت ٽًډچٍ ٍاٌ ډٌاٽٌَ ثب كِة‬ ‫ىډپَار ٍا ثٖز يڅی اُ آن ډًٹ‪ ٬‬ٽٍ ٽًډچٍ ٵُمیيٌ ومی سًاوي ثب كِة ډب‬ ‫ثؼىڂي‪ ،‬هًإشبٍ ‪ٝ‬چق ثی ٹیي ي ‪ٙ ٣َٙ‬ي‪ .‬ډب ىٍ ػَیبن ىٍځیَی َب ډياٍٽی اُ‬ ‫ٽًډچٍ ىاٍیڈ ٽٍ ‪َٝ‬اكشبً ثیبن ډی ٽىي ٽٍ ٽًډچٍ ثبیي ثب كِة ثؼىڂي ي ثٮي ثبُ‬ ‫ډؼيىاً دٔ اُ ػم‪ ٬‬آيٍی ویَي‪ ،‬ػىڀ ٍا آٱبُ ومبیي‪ .‬ایىُڈ ثيیه ىڅیڄ إز ٽٍ‬ ‫ٽًډچٍ ویَيی ٽبٵی وياٍى ي ٹ‪ٞ‬ي ىاٍى ثب ایه ػىڀ يځَیِ‪ ،‬ویَيَبی هًى ٍا‬ ‫ٕبُډبن ىَي‪ .‬ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ٽًډچٍ سىُب ىٍ یټ وٺ‪ ٍ٦‬اُ ٽَىٕشبن ډٖشٺَ‬ ‫ډیثب‪ٙ‬يي آن ډى‪٦‬ٺٍ َٕ‪ٙ‬یً‪ ،‬ياٹ‪ ٬‬ىٍ ثیه ثبوٍ‪ ،‬ډَیًان ي ٕٺِ إز‪ .‬ایىبن اُ‬

‫‪296‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمٍ ٽَىٕشبن ػىًثی ي ډَٽِی ي ‪ٙ‬مبڅی ٍاويٌ ‪ٙ‬يٌ اوي‪ ،‬ثٍ َمیه ىڅیڄ ٵَیبى‬ ‫‪ٝ‬چق َٕ ىاىٌ اوي‪ ،‬يڅی ومی هًاَیڈ ثب ٽًډچٍ ‪ٝ‬چق ثَٹَاٍ ٽىیڈ ٽٍ سىُب یپی ىي‬ ‫ډبٌ ‪ً٥‬ڃ ثپ‪ٚ‬ي ي ډؼيىاً ىٍ یپی اُ ډىب‪٥‬ٸ ٽَىٕشبن ػىبیشی ډبوىي ػىبیز‬ ‫ايٍاډبوبر ثجبٍ ثیبيٍوي‪ .‬ىٍ ‪١‬مه ډب ثب ثٖیبٍی اُ ٕبُډبن َب ‪ٝ‬لجز ومًىٌ ایڈ‬ ‫يڅی َیؾ یټ‪ ،‬كب‪ َ١‬ثٍ ىاىن س‪٢‬میىی ىٍ ډًٍى ایىپٍ ٽًډچٍ ىیڂَ ىٕز ثٍ‬ ‫ػىبیز ووًاَي ُى‪ ،‬و‪ٚ‬يٌاوي‪ٙ .‬ین ٭ِاڅيیه كٖیىی ٽٍ ٕبثٺبً اُ ٽًډچٍ ىٵب‪٫‬‬ ‫ډی ومًى‪ ،‬وٍ سىُب كب‪ َ١‬ثٍ ىاىن ؿىیه س‪٢‬میىی و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬ثچپٍ ٕیبٕز ٽىًوی‬ ‫كِة ٽمًویٖز ٽًډچٍ ٍا ډلپًڇ ډیٽىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبی ٹبٕمچً ډمپه إز ثٶَډبییي ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ثب ٍّیڈ همیىی سمبٓ‬ ‫ي ډٌاٽٌَ ای ىاٍیي‪ ،‬ډى‪ًٍ٪‬ڇ ایه ډی ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ای ثیه ‪ٙ‬مب ي كبٽمیز‬ ‫ایَان ثَٹَاٍ إز؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچی وٍ‪ ،‬ډٌاٽٌَ ای ثیه كِة ىډپَار ي ٍّیڈ همیىی ػَیبن‬ ‫وياٍى ي و‪ َ٪‬ډب ىٍ ډًٍى ٍّیڈ همیىی َمبن إز ٽٍ ثبٍَب ځٶشٍ ي كبال َڈ‬ ‫سپَاٍ ډی ٽىڈ ي آن ایىپٍ‪ ،‬ىٍ ؿُبٍؿًة ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی َیـپياڇ اُ‬ ‫هًإشُبی إبٕی ډب‪ ،‬ىډپَإی ي هًىډوشبٍی ٹبثڄ سلٺٸ ویٖز‪ .‬ایه ٍا َڈ‬ ‫ا‪١‬بٵٍ ډیٽىڈ ٽٍ كِة ىډپَار ثٍ ٭ىًان ومبیىيٌ اٽظَیز ډَىڇ ٽَىٕشبن َ​َ‬ ‫يٹز ‪َ١‬يٍی ثياوي‪ ،‬كٸ ىاٍى ىٍ ډًٍى هًإز َبی هچٸ ٽَى ثب ایه یب آن‬ ‫ٍّیڈ ډٌاٽٌَ ٽىي ي ا‪ًٝ‬الً ډٌاٽٌَ ٍا ویِ ‪ٙ‬پچی اُ ډجبٌٍُ ډیىاویڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪١ :‬مه س‪ٚ‬پَ اُ ‪ٙ‬مب ثٍ هب‪ َ٥‬اوؼبڇ ایه ډ‪ٞ‬بكجٍ‪ ،‬ډمپه إز ثٍ ىي‬ ‫ًٕاڃ ىیڂَ ډه دبٕن ثڂًئیي؟‬ ‫ع‪ :‬ثچٍ‪ ،‬ثٶَډبئیي‪.‬‬

‫‪297‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٓ‪ :‬ىٍ ثبٌٍ ػىڀ ایَان ي ٭َاٷ ثڂًییي‪ .‬ایه ػىڀ ىٍ ؿٍ ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ثٍ‬ ‫هبډً‪ٙ‬ی هًاَي و‪ٖٚ‬ز؟‬ ‫ع‪ :‬ایه ػىڀ ثَای ډَىڇ ایَان ي ٭َاٷ ثٖیبٍ ځَان سمبڇ ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬وِىیټ ثٍ‬ ‫یټ ډیچیًن ٽ‪ٚ‬شٍ ي ډٮچًڃ ىٍ ایَان ي دبو‪ٞ‬ي َِاٍ وٶَ ىٍ ٭َاٷ ي يیَاوی‬ ‫ثو٘ ثٍِځی اُ ‪َ​َُٙ‬ب ي ډإٕٖبر اٹش‪ٞ‬بىی َ​َ ىي ٽ‪ ،ًٍٚ‬ؿىیه إز ثیالن‬ ‫وبٹ‪ ٜ‬ایه ػىڀ ثی َيٳ‪ .‬اځَ سأطیَ ٍياوی ُیبن آيٍ ایه ػىڀ ٽٍ ىٍ ٍيكیٍ‬ ‫ػًاوبن ي ىٍ ُويځی هبوًاىٌ َب ي ثٍيیٌْ ُوبن ػًاوی ٽٍ ‪َ​ًَٙ‬ان هًى ٍا اُ‬ ‫ىٕز ىاىٌ اوي ٍا ویِ ىٍ و‪ َ٪‬ثڂیَیڈ ي ىٍیبثیڈ ٽٍ ډشإٔٶبوٍ ایه سأطیَ ىٍاُ‬ ‫ډير هًاَي ثًى‪ ،‬آوڂبٌ ثٍ ٭‪٪‬مز ٵبػٮٍ ای ٽٍ ػىڀ وبڇ ىاٍى دی هًاَیڈ ثَى‪.‬‬ ‫ياٹٮیز ایه إز ٽٍ همیىی ُډیىٍ ؿىیه ػىڂی ٍا سياٍٻ ډیىیي ي َڈ اٽىًن‬ ‫‪ٕ ٘ٙ‬بڃ دٔ اُ آٱبُ آن‪ ،‬ٽبډالً يا‪١‬ق ځ‪ٚ‬شٍ ٽٍ ػىڀ اٵَيُ ا‪ٝ‬چی همیىی‬ ‫إز‪ .‬یټ ياٹٮیز ىیڂَ َڈ ایه إز ٽٍ سؼبيُ آ‪ٙ‬پبٍ ثٍ هبٻ ډیُه ډب اُ‬ ‫ًٕی ٭َاٷ آٱبُ ‪ٙ‬ي‪ .‬ثب ایىپٍ ډب اٽىًن ا٭شٺبى ٍإن ىاٍیڈ ٽٍ اځَ ٭َاٷ ػىڀ‬ ‫ٍا آٱبُ وپَىٌ ثًى‪ ،‬ػمًٍُی إالډی دی٘ ٹيڇ ډی ‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ َ​َ ‪ًٍٝ‬ر ایىُب‬ ‫ياٹٮیزَبی سبٍیوی إز يڅیپه يك‪ٚ‬شىبٻ سَیه اُ ایىُب‪ ،‬یټ ياٹٮیز ىیڂَ‬ ‫إز ي آن ایىپٍ اىاډٍ ىَىيځبن ایه ػىڀ‪ ،‬ثو‪ٚ‬ی اُ آهًويَبی كبٽڈ َٖشىي‬ ‫ٽٍ ىٍ ٍأٓ آوُب همیىی ٹَاٍ ىاٍى‪ .‬ثٍ َمیه ػُز ډجبٌٍُ ىٍ ٍاٌ ‪ٝ‬چق‪ ،‬ىٍ‬ ‫ياٹ‪ ٬‬وً٭ی اُ ډجبٌٍُ ىٍ ٍاٌ َٕوڂًوی ٍّیڈ همیىی إز‪ٍّ .‬یڈ همیىی ىٍ‬ ‫ډٖأڅٍ ػىڀ ىٍ ثه ثٖز ٽبډڄ ٹَاٍ ځَٵشٍ إز‪ .‬اىاډٍ ػىڀ‪ ،‬دیَيُی ډی ‪٥‬چجي‬ ‫ٽٍ سبٽىًن ډیَٖ وجًىٌ ي ىٍ آیىيٌ َڈ اكشمبڃ آن ثٖیبٍ اويٻ إز‪ .‬ډشًٹٴ‬ ‫ٕبهشه ػىڀ اُ ًٕی كبٽمیز آهًويی‪ ،‬ثٍ ډٮىی وٶی ٵچٖٶٍ يػًىی ي‬

‫‪298‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ایيئًڅًّی ٍّیڈ يالیز ٵٺیٍ إز ٽٍ ػىڀ ٍا يٕیچٍ ‪ٝ‬ييٍ اوٺالة إالډی‬ ‫ډیىاوي‪ .‬ثيیه سَسیت ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬سيايڇ كبٽمیز آهًويَب‪ ،‬سىُب ىٍ ‪ًٍٝ‬سی‬ ‫‪ٝ‬چق اډپبن دٌیَ إز ٽٍ یب ٍّیڈ ‪ٙ‬پٖز ٵبك‪ٚ‬ی ىٍ ػىڀ ډشلمڄ ‪ًٙ‬ى ي یب‬ ‫‪ٙ‬و‪ ٜ‬همیىی اُ ‪ٝ‬لىٍ هبٍع ځَىى‪ .‬ډشإٔٶبوٍ سب آن ډًٹ‪ ٬‬ػىڀ اىاډٍ هًاَي‬ ‫یبٵز ي ىَُب َِاٍ وٶَ ىیڂَ ٹَثبوی هًاَىي ‪ٙ‬ي ي اډب ثُشَیه ٍاٌ كڄ‬ ‫ډشًٹٴ ٕبهشه ػىڀ‪َ ،‬مبوب َٕوڂًوی ٍّیڈ ػمًٍُی إالډی إز ٽٍ َڈ ‪ٝ‬چق‬ ‫ي َڈ آُاىی ثَای ډَىڇ ډیُه ډب ثٍ اٍډٲبن هًاَي آيٍى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬و‪ٙ َ٪‬مب ىٍثبٌٍ سَيٍیٖڈ ؿیٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ډب سَيٍیٖڈ ٍا اٹياډی ډی ىاویڈ ٽٍ ُويځی ي آُاىی ډَىڇ ثی ىٵب‪ٍ ٫‬ا ثٍ‬ ‫ډوب‪ ٌَ٥‬ډیاوياُى‪ .‬ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بی ٱَثی‪ ،‬سمبیڄ ىاٍوي سَيٍیٖڈ ٍا ډىل‪ َٞ‬ثٍ‬ ‫ځَيځبنځیَی ي ثمت ځٌاٍی ىٍ ‪َ​َُٙ‬بی ثٍِٿ ثپىىي‪ ،‬اڅجشٍ ډب ویِ ایىُب ٍا‬ ‫٭مڄ سَيٍیٖشی ډی ىاویڈ ي آوَا ډلپًڇ ډی ٽىیڈ‪ .‬ډير َٶز ٕبڃ إز ٽٍ ډب‬ ‫٭چیٍ ٍّیڈ ػىبیشپبٍی ؿًن ٍّیڈ همیىی ډی ػىڂیڈ‪ ،‬څیپه َمی‪ ٍٚ‬اُ ثٍ ه‪َ٦‬‬ ‫اوياهشه آُاىی ي ُويځی ډَىڇ ثی ىٵب‪ ٫‬دَ​َیِ ومًىٌ ایڈ‪ .‬وٍ سىُب َ​َځِ ثٍ‬ ‫ځَيځبوڂیَی ډشًٕڄ و‪ٚ‬يٌ ایڈ ثچپٍ ثٍ آُاىی ؿىي ځَيځبن اُ ٽ‪ًٍَٚ‬بی‬ ‫اٍيدبیی ثٍ يیٌْ ٵَاوٍٖ ٽمټ ومًىٌ ایڈ‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب ثمت ځٌاٍی ي ځَيځبوڂیَی‬ ‫ىٍ ٽًسبٌ ډير‪ ،‬ډًػت سجچیٲبر ثَای ایه یب آن ځَيٌ ډی ‪ًٙ‬ى ي څیپه ىٍ ىٍاُ‬ ‫ډير ثٍ ا٭شجبٍ ػىج٘ ‪ٝ‬يډٍ ډی ُوي‪ ،‬آوَا اُ ٍاٌ ا‪ًٝ‬څی ډىلَٳ ډی ٕبُى ي اُ‬ ‫ىاهڄ ډشال‪ٙ‬ی ډی ومبیي‪ .‬ثٍ َمیه ػُز كِة ىډپَار ا‪ًٝ‬الً ډوبڅٴ‬ ‫ثمت ځٌاٍی ي ځَيځبوڂیَی إز ٽٍ ُويځی ي آُاىی اٵَاىی ٽٍ َیـڂًوٍ‬ ‫ډٖئًڅیشی وياٍوي ٍا ډًٍى سُيیي ٹَاٍ ډیىَي‪.‬‬

‫‪299‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اډب ثٍ و‪ َ٪‬ډب ىيڅز آډَیپب ٽٍ هبٻ ٽ‪ ًٍٚ‬ځَيوبىا ٍا ثٍ ُيٍ س‪َٞ‬ٳ ٽَىٌ‬ ‫ي یب ثٍ ٽًوشَا ٽمټ ډی ٽىي ٽٍ ىٍ هبٻ ویپبٍاځًئٍ ٭مچیبر سَيٍیٖشی اوؼبڇ‬ ‫ىَي ویِ سَيٍیٖز ثٍ ‪ٙ‬مبٍ ډی ٍيى‪ .‬ىيڅز آٵَیٺبی ػىًثی ٽٍ ډجبٍُان ‪١‬ي‬ ‫سجٮی‪٠‬وْاىی ٍا ثٍ ځچًڅٍ ډی ثىيى سَيٍیٖز إز‪ٍّ .‬یڈ همیىی ٽٍ ډَىڇ‬ ‫ٍيٕشبَبی ٽَىٕشبن ٍا ٹشڄ ي٭بڇ ډی ٽىي ي سَيٍیٖڈ ٍا ٭مالً ي ٍٕمبً سب ٕ‪٦‬ق‬ ‫ٕیبٕز ىيڅز اٍسٺبء ىاىٌ‪ ،‬ث‪َ٦‬یٸ ايڅی سَيٍیٖز ډلًٖة ډی ځَىى‪ .‬ىٍ ياٹ‪٬‬‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بی ػُبن ًٕڇ ي ثٍ يیٌْ ػىج٘ َبی آُاىیجو٘ ٍا سَيٍیٖز ٹچمياى‬ ‫ٽَىن‪ ،‬یپی اُ ‪ٙ‬ڂَىَبی اډذَیبڅیٖز َبٕز‪ .‬ىيڅز إَائیڄ َڈ ٽٍ ٽمخ‬ ‫دىبَىيځبن ٵچٖ‪٦‬یىی ٍا ثمجبٍان ډی ٽىي ثبیي سَيٍیٖز ‪ٙ‬ىبهشٍ ‪ًٙ‬ى‪ .‬اځَ‬ ‫ثمتځٌاٍی ىٍ ٽىٖز إشبډجًڃ ٽٍ ثب٭ض ٽ‪ٚ‬شٍ ‪ٙ‬ين ‪ 24‬وٶَ ‪ٙ‬يٌ ٭مڄ‬ ‫سَيٍیٖشی ث‪ٚ‬مبٍ ډی ٍيى ي ثبیي آوَا ډلپًڇ ٽَى‪ ،‬ثبیي ىيڅز سَٽیٍ ٍا َڈ‬ ‫سَيٍیٖز ىاوٖز ي ډلپًڇ ومًى ٽٍ هبٻ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ٍا ثمجبٍان ډی ٽىي‬ ‫ي ډًػت ٹشڄ ثی٘ اُ ‪ 250‬وٶَ اُ ډَىڇ ثیيٵب‪ ٫‬ډیځَىى‪.‬‬ ‫اُ ًٕی ىیڂَ ایه ياٹٮیز ٍا وجبیي اُ و‪ َ٪‬ىيٍ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ سب ٍی‪ ٍٚ‬سَيٍیٖڈ‬ ‫اُ ډیبن وَيى‪ ،‬سَيٍیٖڈ ٍی‪ ٍٚ‬ٽه ووًاَي ‪ٙ‬ي‪ .‬سَيٍیٖڈ ډٮچًڃ إز‪ ،‬وٍ ٭چز‪،‬‬ ‫٭چز سَيٍیٖڈ ‪$‬اڅجشٍ ډٺ‪ًٞ‬ى سَيٍیٖڈ ٕیبٕی إز‪ #‬ىٍ ثی‬

‫٭ياڅشی‪ ،‬ثلَان‬

‫ػبډٮٍ‪ٕ ،‬شڈ ډچی‪ ،‬سجٮی‪ ٠‬وْاىی ي ٱیٌَ وُٶشٍ إز‪ .‬اُ ثیه ثَىن ایه ٭چڄ‪َ ،‬ڈ‬ ‫ٽبٍی ثٔ ډ‪ٚ‬پڄ إز ي َڈ اٍاىٌ ي اوَّی ي يٹز ٵَايان الُڇ ىاٍى‪ .‬اځَ‬ ‫هبيٍډیبوٍ َٕؿ‪ٚ‬مٍ سَيٍیٖڈ ډلًٖة ډی ځَىى ثيیه ٭چز إز ٽٍ ثی٘ اُ‬ ‫َ​َ ډى‪٦‬ٺٍ ىیڂَی ډَٽِ س‪٢‬بىَب ي ثَهًٍىَبی إشَاسْیټ‪ٕ ،‬یبٕی‪ ،‬اٹش‪ٞ‬بىی‪،‬‬ ‫ډٌَجی ي ډچی ډی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬سب ایه س‪٢‬بىَب اُ ثیه وَيى‪ُ .‬ډیىٍ سَيٍیٖڈ ثبٹی هًاَي‬

‫‪300‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډبوي‪ ،‬سب آن ډًٹ‪ ٬‬ثَای ډجبٌٍُ ثب سَيٍیٖڈ ىٍ ٕ‪٦‬ق ثیه‬

‫اڅمچچی وٍ سىُب ثب‬

‫ځَيَټَب‪ ،‬ثچپٍ ثی‪ٚ‬شَ ثب ىيڅز َبیی ٽٍ آوُب ٍا سلَیټ ډی‬

‫ٽىىي‪ ،‬ثبیي ثٍ‬

‫ډجبٌٍُ دَىاهز‪ .‬سَىیيی ویٖز ٽٍ ىٍ ٍأٓ ایه ىيڅز َب‪ٍّ ،‬یڈ همیىی ٹَاٍ‬ ‫ىاٍى‪ .‬ډًٵٺیز ؿىیه ډجبٌٍُ ای ىٍ ځَي َمجٖشڂی َمٍ هچٸ َبی ‪ٙ‬یٶشٍ آُاىی‬ ‫ىٍ َٕإَ ىویب ي ثٍ يیٌْ هچٸ َبی ػُبن ًٕڇ ي ػىج٘ َبی آُاىی ثو٘ ا‪ٝ‬یڄ‬ ‫ي ىډپَار إز‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪301‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٔصاحث‪ ٝ‬دبیسوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ ا یشاٖ‬ ‫تا پیاْ آصادی‬ ‫و‪َٚ‬یٍ ‪ًٍٙ‬ای ډشلي ؿخ ثَای ىډپَإی ي إشٺالڃ‬ ‫‪ٙ‬مبٌٍ ‪ ،119‬اٍىیجُ‪ٚ‬ز ‪1362‬‬ ‫ثب س‪ٚ‬پَ اُ ا یىپٍ ىٍ ایه ٍيَُبی دَډ‪ٚ‬ٲچٍ ‪ ،‬ٹٖمشی اُ يٹز اٍُ‪ٙ‬مىي‬ ‫ىاىیي ثب اػبٌُ ‪ٙ‬مب ايڅیه ٕئًاڃ ٍا‬ ‫‪.‬‬ ‫هًىسبن ٍا ثَای اوؼبڇ ایه ځٶشڂً اهش‪ٞ‬ب‪ٛ‬‬ ‫‪ ٌ٣‬ثب َؼًڇ اهیَ ٍّیڈ همیىی ثٍ هچٸ‬ ‫ډ‪َ٦‬ف ډیٽىڈ‪ .‬ايڃیه ٕئًاڃ ډه ىٍ ٍاة‬ ‫ٽَى ي اى٭بی دیَيُی ٍّیڈ إز‪ .‬اى٭بیی ٽٍ سب ډيسُب ځًٗ ٵچټ ٍا ٽَ ٽَىٌ‬ ‫یبڇ ٍاىیً یی اهیَسبن‪ ،‬اٍُیبثیای ثَإبٓ اٍٹبڇ ي آډبٍ اُ وشبیغ‬ ‫ثًى‪ٙ .‬مب ىٍ ح‬ ‫ایه َؼًڇ ثيٕز ىاىیي‪ .‬ثب ایه يػًى اځَ ؿپیيٌ ایه اٍُیبثی ٍا ثبٍ ىیڂَ ثبُځً‬ ‫ٽىیي‪ ،‬ډمىًن هًاٌ یڈ ثًى‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ٌ :‬ةن‪ َ٩‬ډب ٍّیڈ همیىی ة‪٣‬يٍٽچی ىؿبٍ یټ‬

‫ثلَان ٭مًڇ ی‬

‫إز ي ایه ٍّیڈ ثَای كٶ‪ ٨‬ػً ػىڀ ي ىٍ ياٹ‪ ٬‬ثَای َٕدًٗ ٿ ً ا‪ٙ‬شه ثَ‬ ‫ډ‪ٚ‬پالر ثٖیبٍی ٽٍ ىٍ ىاهڄ ثب آوُب ٍيثَي إز ي اُ آوؼب ٽٍ اكشیبع ثٍ ثبال‬ ‫وڂبٌىا‪ٙ‬شه ٍيكیٍ ‪ٍ٣‬ٵياٍان هًى ىاٍى ‪ ،‬ثب ىٍو‪َ٪‬ځَٵشه ایه ياٹٮیشُب ‪ ،‬ډیثبیٖز‬ ‫ىٍ یپی اُ ػجٍَُب ڇيٵٸیشی یب دیَيُی ای ثيٕز ثیبيٍى ‪ .‬اډب ٍّ یڈ همیىی اُ‬ ‫ةَیؾيػٍ ىٍ ػجٍَُبی ٕیبٕی‬ ‫ٍّیمُبیی إز ٽٍ ٌ‬

‫‪ ،‬اػشمب٭ی یب ٵَ​َىڂی‬

‫ٹيٍر ثيٕز آيٍىن َیؾ وً‪ ٫‬دیَيُیای وياٍى ‪ .‬سىُب ػجٍُا ی ٽٍ ىٍ آن ‪ٙ‬بیي‬

‫‪302‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثشًاوي ډًٵٺیشی ثيٕز ثیبيٍى ‪ ،‬ػجٍُ ن‪٩‬بډی إز ‪ ،‬ػجٍُ ػىڀ إز‪َ .‬مـىبوپٍ‬ ‫ا‪٣‬ال‪ ٫‬ىاٍ یي ىٍ ؿىي ډبٌ ٿً ‪ٙ‬شٍ ٍّیڈ ثب يػًى كمالر دیىٍدی ثٍ هبٻ‬ ‫٭َاٷ‪ ،‬وشًاوٖز دیَيُیای ثيٕز ثیبيٍى ي ثب ىاىن سچٶبر ثٖیبٍ ‪ ،‬ډؼجًٍ ثٍ‬ ‫٭ٺتو٘یىی ‪ٙ‬ي ‪ .‬دٔ اُ ا یه‪َٕ ،‬ىډياٍان ٍّیڈ ثٍ ایه وشیؼٍ ٍٕیيوي ٽٍ ‪ٙ‬بیي‬ ‫ىٍ ٽَىٕشبن ؿىیه دیَيُیای ثيٕز ثیبيٍ وي‪ .‬يڃ ی ایه سىُب ‪ ،‬یپی اُ ٭چڄ‬ ‫إبٕی یًٍٗ ځٖشَىٌ ٍّیڈ ثٍ ٽَىٕشبن ثًى ‪ .‬یپی ىیڂَ اُ ایه ٭چڄ‪ ،‬ایه ثًى‬ ‫ٽٍ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ٽٖبوی ٽٍ ىاٍوي ىيٍان ثٮي اُ ‪$‬ډَٿ‪ #‬همیىی ٍا آډبىٌ ډیٽىىي‬ ‫ڇیهًاَىي ثيٕز ٍّیڈ همیىی‬

‫‪ ،‬نیَيَبی ٍاىیپبڃ‬

‫‪،‬‬

‫ي نیَيَبی اوٺالثی ٍا‬

‫َٕٽًة ثپىىي ي ٍاٌ ٍا ثَای یټ آڅشَوبسیً آډَیپبئی ثبُ ٽىهى‪.‬‬ ‫ىٍ َ​َ ‪ًٍٝ‬ر ‪ٍّ ،‬یڈ یًٍٗ ځٖشَىٌای ٍا ٽٍ اُ ثُبٍ اډٖبڃ آٱبُ ٽَىٌ ثًى ‪،‬‬ ‫س‪ٚ‬يیي ٽَى ي ؿىيیه ىٌ َِاٍ وٶَ اُ دبٕياٍان ي ثٖیؼیَب ٍا َمَاٌ ثب څ‪ٚ‬پَ‬ ‫‪ 64‬اٍيڇیٍ ثٍ ػىڀ ډَىڇ ٽَىٕشبن ٵَٕشبى ‪ٍّ .‬یڈ‪َ ،‬یبًَی ثٖیبٍی دیَاډًن‬ ‫ة ٍاٌ انىاهز ي اډپبوبر ډبڃ ی ي و‪٪‬بډی ثٖیبٍی ىٍ اهشیبٍ ایه‬ ‫ایه كمچٍ ٌ‬ ‫ٿ ا‪ٙ‬ز يڅی وشیؼٍای ٽٍ ٍّیڈ اُ كمچٍ ځَٵز ‪ٌ ،‬ة ٌ یؾ يػٍ ػًاثڂًی‬ ‫ویَيَب ً‬ ‫اډپبوبسی وجًى ٽٍ ثَای ایه َيٳ ثٖیغ ٽَىٌ ثًى‪ .‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬سىُب ډًٵٸیز ٍّیڈ ‪،‬‬ ‫ثبُځ‪ٚ‬بیی ډلًٍ دیٍاو‪ َُٚ‬ـ َٕى‪ٙ‬ز ثًى ٽٍ اڅجشٍ ثبُځ‪ٚ‬بیی َمیه ډلًٍ ٌ‬

‫ڇ‬

‫ثَای ٍّیڈ ثٖیبٍ ځَان سمبڇ ‪ٙ‬ي ‪ .‬ڇ‪٣‬اثٸ آډبٍ وبٹ‪ٞ‬ی ٽٍ ډب ىٍ اهشیبٍ ىاٍیڈ‬

‫‪،‬‬

‫ٍّیڈ ىٍ ایه ػبىٌ ‪ ،‬ثی٘ اُ ‪َِ 6‬اٍ وٶَ ٽ‪ٚ‬شٍ ىاى ي ة ی٘ اُ ‪َِ 8‬اٍ وٶَ اُ‬ ‫نیَيَبی ډٖچق ٍّیڈ ُهمی ‪ٙ‬يوي ‪ .‬ډٺياٍ ُیبىی إچلٍ ي ډُمبر ثيٕز‬ ‫ی‪ٚ‬مَځبن اٵشبى ي ثٖیبٍی اُ سؼُیِار ٍّیڈ ىٍ ا یه ػبىٌ ډىُيڇ ‪ٙ‬ي ‪ .‬يڃی‬ ‫ح‬ ‫َيٳ ٍّیڈ اُ ایه كمچٍ سىُب ثبُځ‪ٚ‬بئی ٍاٌ دیَاو‪ َُٚ‬ـ َٕى‪ٙ‬ز وجًى‪َ .‬يٳ‬

‫‪303‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍّیڈ اُ ایه كمچٍ ٭جبٍر ثًى اُ ثبُځ‪ٚ‬ب ئی ٍاٌ دیَاو‪ َُٚ‬ـ َٕى‪ٙ‬ز‪ٕ ،‬ذٔ‬ ‫ثبُځ‪ٚ‬بئی ٍاٌ َٕى‪ٙ‬ز ـ ډُبثبى ي ٍاٌ ډُبثبى ـ ثًٽبن اُ ‪ ٍ٣‬یٸ ٍيٕشبی ثَ​َبن‬ ‫ي َمـىیه كمچٍ ثٍ ډَٽِ ىٵشَ ٓیبٕی كِة ي س‪َٞ‬ٳ ایه ډَٽِ ي كمچٍ ثٍ‬ ‫ډه‪٣‬ٹٍ "ىيڅٍ سًي"‪ ،‬يڃی اُ ډؼمً‪ ٫‬ایه َيٵُب ٍّیڈ ٵٸ‪ ٣‬سًاوٖز َيٳ ايڃ ٍا‬ ‫ثو‪ٚ‬ي‪ ،‬سبٌُ َڈ یه‬ ‫ٽٍ ٭جبٍر ثًى اُ ثبُځ‪ٚ‬بیی ٍاٌ دیَاو‪ َُٚ‬ـ َٕى‪ٙ‬ز‪ ،‬سلٺٸ ة‬ ‫َيٳ َڈ‪ ،‬ٽبډالً ي آن‪٣‬يٍ ٽٍ ٍ ّیڈ ډیهًإز یب آٍُي ىا‪ٙ‬ز‬

‫سلٺٸ ویبٵشٍ‬

‫إز‪.‬‬ ‫ٹَ یجبً ‪ 4‬سب ‪ 4/30‬ثٮياُ‪ ،َُ٩‬ویَيَبی ډٖچق ٍّیڈ ثب‬ ‫اُ ٕب٭ز ‪ٝ 9‬جق سب ر‬ ‫سَٓ ي څَُ اُ ایه ػبىٌ ٭جًٍ ډیٽىىي ي اُ ٕب٭ز ‪ 5‬ثٮياُ ‪ َُ٩‬سب ٕب٭ز‬

‫‪8‬‬

‫‪ٝ‬جق ا یه ػبىٌ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ىٍ ٽىشَڃ دی‪ٚ‬مَځبن ٹَاٍ ىاٍى ‪َ ،‬مـىبن ٽٍ هًى ‪ٙ‬مب‬ ‫َڈ ‪ٙ‬بَي ثًى یي‪ ،‬ثً یٌْ ‪ٙ‬جُب آډي ي ‪ٙ‬ي ي ٭جًٍ اُ ایه ػبىٌ ىٍياٹ‪ ٬‬یټ ؿیِ‬ ‫ثٖیبٍ ډٮمًڅی آر‪.‬‬ ‫هال‪ ٍٝ‬ڇیٽىڈ‪ ،‬اكشیبع ٍّیڈ ثٍ دیَيُی ٍا اُ َمیه ػب ډی‪ًٙ‬ى ٵُمیي ٽٍ‬ ‫یَاو‪ َُٚ‬ـ َٕى‪ٙ‬ز سجڄیٲبر ٽَى ي ؿٍ َیبًَی سجچیٲبسی‬ ‫ؿٺيٍ ىٍثبٌٍ ډلًٍ ح‬ ‫یچًډشَ ایه‬ ‫یچً ډشَ اُ ا یه ػبىٌ‪ ،‬ؿًن ‪ 20‬ٻ‬ ‫ثٍ ٍاٌ اوياهز‪ .‬يڃی ثبُځ‪ٚ‬بئی ‪ 70‬ٻ‬ ‫ػبىٌ اُ دیَاو‪ َُٚ‬ثٍ ‪ٍ٣‬ٳ َٕى‪ٙ‬ز ي اُ َٕى‪ٙ‬ز ة ٌ ‪ٍ ٣‬ٳ حیَاو‪ َُٚ‬ىٍ‬ ‫یچًډشَ آن ىٍ ىٕز دی‪ٚ‬مَځبن ثًى ي ثبُځ‪ٚ‬بئی ایه‬ ‫ىٕز ٍّیڈ ثًى ي ‪ 50‬ٻ‬ ‫یچًډشَ ایه َمٍ َیبًَ الُڇ ويا‪ٙ‬ز ي ډب ثب سًػٍ ثٍ آن َمٍ سچٶبسی ٽٍ‬ ‫‪ 70‬ٻ‬ ‫ٍّیڈ ىاى‪ ،‬ایه ثبُځ‪ٚ‬بیی ٍا وٍ اُ و‪ َ٪‬و‪٪‬بډی ي وٍ اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕی‬

‫‪ ،‬دیَيُی‬

‫ثٍِځی ثَای ٍّیڈ ومیىا نیڈ ‪ٍّ .‬یڈ َمٍ اډپبوبر هًى ‪َ ،‬مٍ سًاوبئ ی هًى ٍا‬ ‫ىٍياٹ‪ ٬‬ػم‪٬‬آيٍی ٽَىٌ ثًى سب ثٍ ُ٭ڈ هًىٗ یب آن‪٣‬يٍی ٽٍ ٍٵٖىؼبوی ځٶز ‪،‬‬

‫‪304‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یَيُ و‪ٚ‬ي ي‬ ‫یټ ڇٍىڇ ٽَىٕشبن ٍا ث‪ٚ‬پىي ‪ ،‬يڃی ىٍ ایه ٍاٌ ح‬ ‫ٽمَ ػىج٘ ىډپَار‬ ‫اػجبٍاً ثٍ یټ ډًٵٺیز ډلييى اٽشٶب ٽَى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ٽبٻ ىٽشَ‪ ،‬ثَا ی ا‪٥‬ال‪ ٫‬ٽٖبویپٍ س‪ ًٍٞ‬وبىٍٕشی اُ اي ‪ٟ‬ا‪ ٫‬ٽَىٕشبن‬ ‫ة ایه ډٖأڅٍ‬ ‫ىاٍوي ي سٮياى‪ٙ‬بن َڈ ډشإٔٶبوٍ ٽڈ ویٖز ‪ ،‬ثي نیٖز ا‪ٙ‬بٌٍای ٌ‬ ‫ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یي ٽٍ ډىب‪٣‬ٷ آُاى ‪ٙ‬يٌ ٽىًوی ٽَىٕشبن‪ ،‬كييىاً ؿىي ىٍ‪ٝ‬ي هبٻ‬ ‫یڄ ډیىَي‬ ‫إز ٍا س‪ٚ‬ټ‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ‪$‬ډه‪ًٍ٩‬ڇ ٽَىٕشبن اُ ‪ٙ‬مبڃ سب ػىًة ‪#‬‬ ‫ي ىٍ ډىب ‪٣‬ٷی ٽٍ ٌة ا‪٣ٛ‬الف ُیَ ٽىشَڃ ٍّیڈ ٹَاٍ ىاٍى ي دبٽٖبُی ‪ٙ‬يٌ ‪،‬‬ ‫ی‪ٚ‬مَځبن ؿڂًوٍ إز؟‬ ‫سلَٻ ح‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ىٍ إبٓ ‪َ​َُٙ ،‬ب ی ٽَىٕشبن ي ػبىٌَبی ا‪ٝ‬چی ىٍ ٽىشَڃ‬ ‫ویَيَبی همیىی إز ي سبٌُ ایه ٽىشَڃ َڈ‬

‫‪ ،‬ػىجٍ وٖجی ىاٍى ‪ .‬ڇ طالً ‪ٙ‬مب‬

‫ڇیىاویي ٽٍ دی‪ٚ‬مَځبن َ​َ يٹز ثوًاَىي ياٍى ‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن ډی‪ًٙ‬وي ي‬ ‫٭مچیبر ثٖیبٍ يٕیٮی َڈ ىٍ ‪َ​َُٙ‬ب اوؼبڇ ډیىَىي‬

‫‪َ .‬مـىبوپٍ ىٍ ٍيُ‬

‫ی‪ٚ‬مَځبن كِة ىډپَار‬ ‫ٻائی ډؼچٔ هجَځبن ي ډیبنىيٌٍای ‪ ،‬ح‬ ‫اوشوبثبر ً‬ ‫یَاو‪ ، َُٚ‬ډُبثبى‪َٕ ،‬ى‪ٙ‬ز ي ثًٽبن‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ثً یٌْ ىٍ ‪َ​َُٙ‬بی ا‪ٙ‬ىًیٍ ‪ ،‬ح‬ ‫٭مڄیبر و‪٪‬بډی اوؼبڇ ىاىوي ي ایه ىٍٕز َمبن ډلًٍی إز ٽٍ ٍّیڈ اى٭ب‬ ‫ډیٽَى ٽٍ ٽبډالً سلز ٽىشَڃ هًى ىٍ آيٍىٌ إز‪ .‬ة ٌ ایه سَسیت ‪ ،‬اځَ اُ‬ ‫‪َ​َُٙ‬بی ٽَىٕشبن ي اُ ػبىٌَبی ا‪ٝ‬چی ٽٍ ثڀً ٍیڈ‪ ،‬دی‪ٚ‬مَځبن آُاىی ٽبډڄ‬ ‫آډي ي ‪ٙ‬ي ىٍ َمٍ ډىب ‪٣‬ٷ ٽَىٕشبن ٍا ىاٍوي ‪ .‬اڅجشٍ ٍّیڈ ي ٭ًاډڄ ٍّیڈ ‪ ،‬ځبَی‬ ‫ثٍ ٭ىًان دبٽٖبُی ثٍ ٍيٕشبَبی ا ‪ٍ٣‬اٳ ػبىٌَب كمچٍ ډیٽىىي ي ډَىڇ ٍا‬ ‫ثًیٌْ ډَىڇ ُكڈسپ٘ ي اَبڃ ی ٍيٕشبَب ٍا ډًٍى آُاٍ ٹَاٍ ډیىَىي‬

‫‪،‬‬ ‫‪ .‬يڃی‬

‫ٻىٍ ډٔیَ ػبىٌَب ایؼبى ٽَىٌاوي ي ػِ‬ ‫ویَيَبی همیىی ػِ ىٍ دبیڂبَُب یی ٌ‬

‫‪305‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫َمـه ن ىٍ ىٕز‬ ‫ا‬ ‫ىٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب ‪ ،‬ىٍ ٽَىٕشبن كبٽمیز وياٍوي ي كبٽمیز‬ ‫ٍیز هبٻ‬ ‫ډَىڇ ي دی‪ٚ‬مَځبن ٽَىٕشبن إز ي ډیسًان ځٶز ٽٍ ىٍياٹ‪ ٬‬اٻص‬ ‫‪ٟ‬ء‬ ‫ٍىٕشبن‪َ ،‬ڈیه كبال ىٍ ٽىشَڃ دی‪ٚ‬مَځبن إز ي دی‪ٚ‬مَځبن ي ډَىڇ ي ا‪ ٫‬ا‬ ‫ٻ‬ ‫كِة ي َمٍ ډجبٍُان كشی ٯیَٽَى ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن ثَٖ ډیثَوي ثٍ آُاىی‬ ‫ډیسًاوىي اُ ‪ٙ‬مبڃ سب ػىًة كَٽز ي آډي ي ‪ٙ‬ي ثپىىي‬

‫‪ .‬اڅجشٍ وٍ اُ ‪ ٍ٣‬یٸ‬

‫ٍاٌَبی إٓٶبڅز ي ٍاٌَبی ا‪ٝ‬چی ‪ ،‬يڅی اُ ‪ ٍ٣‬یٸ ٍاَُبئی ٽٍ َمی‪ ٍٚ‬دی‪ٚ‬مَځبن‬ ‫ىٍ اهشیبٍ ىا‪ٙ‬شٍاوي ي كبال َڈ ىٍ اهشیبٍ ىاٍوي‪.‬‬ ‫یىیي ‪ٌ ،‬ة َ​َ ٍي ىٍ َؼًڇ امیَ ثو‪ٚ‬ی اُ ډىب‪٣‬ٷ آُاى ‪ٙ‬يٌ‬ ‫ٓ‪ :‬ٽبٻ ىٽشَ ثت‬ ‫ة و‪َ٪‬‬ ‫ٽَىٕشبن ثب اكيا ص دبیڂبَُب یی سًٓ‪ ٣‬ډِىيٍان همیىی وب اډه ‪ٙ‬يٌ ي ٌ‬ ‫ډیٍٕي ٽٍ ٭چز َمیه ډًٵٺیزَبی ثٖیبٍ ډلييى َڈ سىُب سمَٽِ ثی٘ اُ كي‬ ‫ویَي سًٓ‪ٍّ ٣‬یڈ ي س‪ٚ‬پیڄ ٹَاٍځبٌ كمٌِ وجًى ‪ .‬آیب ‪ٙ‬مب ىٍ وب اډه‪ٙ‬ين ا یه‬ ‫ډىب‪٣‬ٷ آُاى‪ٙ‬يٌ‪ ،‬سٺ‪ٞ‬یَاسی ٍا ویِ ډشًػٍ كِة ىډپَار ي ویَيَبی دی‪ٚ‬مَٿ‬ ‫ډیىاویي ي ؿٍ اوشٺبىاسی ٍا ثَ هًى ياٍى ډیىاویى؟‬ ‫یىیي یپی اُ ه‪ًٝٞ‬یبر كِة ىډپَار ایه ثًىٌ ي َٖز‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ثت‬ ‫ٽٍ ٍَجَی كِة ‪ٌ ،‬ة ٌ یؾ يػٍ ٭الٹٍ ويا‪ٙ‬شٍ ىٍ ٌ یؾ ‪َٙ‬ای‪٣‬ی ياٹٮیسُب ٍا اُ‬ ‫ی ثپىي‪ .‬ډب َڈی‪ ٍٚ‬ياٹٮیشُب ٍا ‪ ،‬آن‪٣‬يٍ ٽٍ ثًىٌ ثَای ډَىڇ ثبُځً‬ ‫ډَىڇ ډوٴ‬ ‫ٽَىیڈ ي ٵپَ ڇیٽىیڈ ٽٍ ٍاُ ډلجًثیز كِة َڈ یب یٻی اُ ٭چڄ ډلجًثیز‬ ‫كِة ډب ىٍ َمیه ثَهًٍى ىٍٕز ثب ٭مچپَى هًى كِة وُٶشٍ إز‬

‫‪ .‬اڅجشٍ‬

‫ٍّیڈ ویَيی ثٖیبٍ ٭‪٪‬یمی ٍا ثٖیغ ٽَىٌثًى ي ٕذٔ ػىڀ یټ ػىڀ ػجٍُای‬ ‫ثًى‪ .‬ىٍ ػىڀ ػجٍُا ی‪ٙ ،‬مب اكشیبع ُیبىی ثٍ ډُمبر ي إچلٍ ٕىڂیه ي اٵَاى‬ ‫ىاٍیي ٽٍ اڅجشٍ وٖجز ثٍ ٍّیڈ ‪ ،‬ډب اُ ا یه څلب‪ٟ ٧‬٭یٴسَیڈ ‪ .‬يڃی ػِ ایىُب ‪،‬‬

‫‪306‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ياٹٮیز ایىٖز ٽٍ ډب ىٍ اٍُیبثیای ٽٍ اُ ایه یًٍٗ ٽَىیڈ ‪ ،‬ةٌ ایه وشیؼٍ‬ ‫ٍٕیيیڈ ٽٍ وٺب ‪ٟ ٣‬٭ٴ ثٔیبٍی َڈ ىٍ ویَيَبی ډب يػًى ىا‪ٙ‬شٍ ي وٍ سىُب‬ ‫ومیهًاَیڈ ایه وٺب ‪ٟ ٣‬٭ٴ ٍا ډوٶی ثپىیڈ ‪ ،‬ثچپٍ س‪ٞ‬ڈ یڈ ځَٵشیڈ ٽٍ ىٍ‬ ‫ػِيٌای سمبډی ایه وٺب ‪ٟ ٣‬ٱٴ ٍا ‪ ،‬ا‪ٙ‬شجبَبر هًىډبن ٍا‪َ ،‬مٍ ٍا ػم‪٬‬ثىي‬ ‫ثپىیڈ ي ثَای ٕبُډبوُبی كِثی ‪ ،‬ثَا ی ىٕشٍَبی دی‪ٚ‬مَځبن ثٶَٕشیڈ ي‬

‫ی‬ ‫ثَا ی‬

‫آوُب سً‪ٟ‬یق ثيَیڈ سب اُ ٿً ‪ٙ‬شٍ ثَای آیىيٌ ىٍٓ ثڂیَوي‪ .‬ډه ٵٸ‪ ٣‬ثٍ ؿىي سب‬ ‫اُ ا یه وٺب ‪ٟ ٣‬٭ٴ ا‪ٙ‬بٌٍ ډیٽىڈ ‪ .‬یپی سؼَثٍ ٽڈ ٵَډبوي َبن ن‪٩‬بډی ډبٕز ‪.‬‬ ‫‪٣‬يٍٽڄی ډب ډؼمً٭بً سىُب ‪ٕ 3‬بڃ ي نیڈ إز ٽٍ ډیػىڂیڈ ي ایه ډير ثَای‬ ‫ة‬ ‫ٽٖت سؼَثٍ‪ ،‬ٽبٵی ویٖز ‪ ،‬ثًیٌْ ایىپٍ ثٔیبٍی اُ ٵَډبويَبن ډب اٵَاى ػًاوی‬ ‫ة‪٣‬يٍٽچی ډب اُ و‪َ٪‬‬ ‫َٖشىي ٽٍ ٕبثٺٍ و‪٪‬بډیثًىن ٍا َڈ وياٍوي ‪ٌ .‬ةایه سَسیت ٌ‬ ‫ٵَډبويَی ‪ٟ‬٭یٴ ثًىیڈ ي َىًُ َڈ ‪ٟ‬٭ٴ ىاٍیڈ‪ .‬وٸ‪ٟ ٌ٣‬٭ٴ ىیڂَ ډب ٽٍ‬ ‫ة كٸ ثٖیبٍی اُ ا‪ٟ ٫‬ا ی‬ ‫اٽىًن ثٖیبٍ ډًٍى و‪ َ٪‬إز ي ىٍياٹ‪ ٬‬ډًٍى اوشٺبى ٌ‬ ‫كِة ٹَاٍ ځَٵز ‪ٕ ،‬بُډبويٌ ی إز‪ .‬ډب ىٍ ٕبُډبويٌ ی اٵَاى كِثی ي ةٌ يیٌْ‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن َىًُ َڈ اكشیبع ثٍ يٹز ي ‪َٝ‬ٳ اوَّی ُیبى ی ىاٍیڈ ‪ .‬ډب َىًُ‬ ‫ی آن ویَيی ٕبُډبن ىاىٌ ‪ٙ‬يٌای ٍا ثًػًى ثیبيٍیڈ ٽٍ ػًاثڂًی‬ ‫وشًاوٖشٍا ڇ‬ ‫ي‪ ٫ٟ‬ٽىًوی ػىج٘ ىډپَاسیټ ٽَىٕشبن ثب‪ٙ‬ي ي ٵپَ ډیٽىیڈ ٽٍ ىٍ آ یىيٌ ‪،‬‬ ‫ثبیي ثٍ ډٖئچٍ ٕبُډبويَی سًػٍ ٽبٵی ثپىیڈ ي ٽً‪ ٘ٙ‬ثپىیڈ سب ویَي ي‬ ‫اوَّیای ٍا ٽٍ ىٍ اهشیبٍ ىاٍیڈ ‪ ،‬ثُشَ ٕبُډبن ىاىٌ ث‪ًٚ‬ى سب وز یؼٍ ٽبٍ ي‬ ‫ٵٮبڅیز ویَيَبیمبن ثی‪ٚ‬شَ ثب‪ٙ‬ي ي ػًاثڂًی ي ‪ ٫ٟ‬كٖبٕی ثب‪ٙ‬ي ٽٍ كبال ډب ىٍ‬ ‫ډیڀٍانیڇ ‪ٕ .‬ذٔ ٭يڇ آ‪ٙ‬ىبیی ٽبٵی ة ا ا‪ًٝ‬ڃ‬ ‫‪ًٍ٥‬ٽچی ىٍ ایَان ً‬ ‫ٽَىٕشبن ي ة‬ ‫ػىڀ دبٍسیِاوی ‪ ،‬ثً یٌْ اُ و‪ َ٪‬سئًٍیټ ‪ ،‬یپی اُ وٺب ‪ٟ ٣‬٭ٴ ډبٕز‪ٙ .‬مب هًىسبن‬

‫‪307‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ‬بَي ثًىیي ٽٍ دی‪ٚ‬مَځبن ډب اُ و‪ٙ َ٪‬ؼب٭ز ي اُ ن‪ َ٩‬آډبىځی ‪ٟ‬٭ٶی وياٍوي ‪،‬‬ ‫يڃی یټ وٺ‪ ٜ‬ثٍِٿ ىٍ ٽبٍ ډب ثًى ٌ ي َٖز ي آن ایىپٍ َ​َ دی‪ٚ‬مَٿ یب‬ ‫ث‪٤‬يٍٽچی َ​َ ٽَىی ‪ ،‬ثبڅٺًٌ یب ‪٣‬ثیٮشبً هًى ٍا یټ دبٍسیِان آډبىٌ كٖبة ډیٽىي‬ ‫ي سًػٍ ثٍ ډٖبئڄ سئًٍیټ ػىڀ دبٍسیِاوی ي یب ٵَاځَٵشه ا‪ًٝ‬ڃ ػىڀ‬ ‫دبٍسیِاوی ويا ٍى ي ا یه َڈ ثٍ و‪ َ٪‬ډه ‪ ،‬یپی اُ وٺ‪ُٞ‬بی ډبٕز ٽٍ ىٍ آیىيٌ ثبیي‬ ‫ی ثٍ ٭يڇ‬ ‫ٽً‪ ٘ٙ‬ثپىیڈ ٽٍ آوَا ٍٵ‪ ٬‬ثپهیڇ ‪ٕ .‬ذٔ اځَ ثوًاَڈ اىاډٍ ىَڈ‪ ،‬ثب ى‬ ‫ی ىٍ ػَیبن ػىڀ ا‪ٙ‬بٌٍ ثپىڈ ‪ ،‬ثب ا یىپٍ اُ ایه څلب‪ ٧‬ومًوٍَبی‬ ‫سلَٻ ٽبٳ‬ ‫ثٖیبٍ هًثی َڈ ىاٍیڈ ‪ ،‬يڃی ثَای ډب ٍي‪ٙ‬ه ‪ٙ‬ي ٽٍ ىٍ ایؼبى اٍسجب‬ ‫ایؼبى َمبَىڂی ثیه ثو‪ُٚ‬بی ډوشچٴ دی‪ٚ‬مَځبن‬

‫‪ ٣‬ار ‪ ،‬ىٍ‬

‫‪ ،‬ىٍ ایؼبى َمبَىڂی ثیه‬

‫ډىب‪٣‬ٷ ډوشچٴ َىًُ ٽمجًىَبی ثٖیبٍ ُیبىی ىا ٍیڈ ي یًٍٗ ٍّیڈ ىٍياٹ‪ ٬‬ایه‬ ‫ٽمجًىَب ٍا ٽبډالً ثٍ ډب و‪ٚ‬بن ىاى‪ .‬اڅجشٍ وٺب ی‪ ٛ‬ى یڂَی َڈ ىٍ ٽبٍ ډب ثًىٌ ٽٍ‬ ‫ػمٮجىيی ‪ٙ‬يٌ يڅی ىٍ ‪ٟ‬ډه ایه یًٍٗ وٶ‪ ٬‬ثٖیبٍ ځَاوجُبئی َڈ ىٍياٹ‪ ٬‬ثَای‬ ‫ډب ىا‪ٙ‬ز ‪ .‬یپی ایىپٍ ډًػت ‪ٙ‬ي ٭يٌ ٽمی اُ اٵَاى ډشِڅِڃ ٽٍ ىٍ ىاهڄ‬ ‫‪ٟ‬ء كِة یب ‪ٍ٣‬ٵياٍان كِة ثًىوي ‪ ،‬هًى ٍا آوـىبوپٍ ىٍياٹ‪٬‬‬ ‫دی‪ٚ‬مَځبن یب ا‪ ٫‬ا‬ ‫٭ياى‪ٙ‬بن ثٖیبٍ ٽڈ ثًى ‪ ،‬يڃی ثب ایه َمٍ ىٍياٹ‪٬‬‬ ‫َٖشىي و‪ٚ‬بن ثيَىي ‪ ،‬ثب ا یىپٍ ر‬ ‫ًٕ یٍ ٭مچی ىٍ ‪ٝ‬ٶًٳ ډب‬ ‫ایه یًٍٗ ىٍ ډىب ‪٣‬ٹی ٽٍ اوؼبڇ ځَٵز ‪ ،‬یټ وً‪ ٫‬ر‬ ‫ایؼبى ٽَى ٽٍ ٌة و‪ َ٪‬ډه وشبیؼ٘ ثٖیبٍ ٍ‪ٟ‬ایشجو٘ إز ‪ .‬اُ ‪ٍ٣‬ٳ ى یڂَ ډب‬ ‫ىٍُٕبی ُیبىی َڈ اُ ایه یًٍٗ آډًهشیڈ ي ثًیٌْ ثب سبٽشیټ و‪٪‬بډی ى‪ٙ‬مه‬ ‫ثی٘ اُ دی٘ آ‪ٙ‬ىب ‪ٙ‬يیڈ ي كبال ډیياویڈ ٽٍ ویَيَبی ډٖچق‬

‫هڈیىی يٹشی‬

‫ٽىهى‪ ،‬اُ ؿٍ وً‪ ٫‬سبٽشیپُب یی إشٶبىٌ ډیٽىىي ي ؿڂًوٍ ایه‬ ‫ثوًاَىي كمچٍ ة‬ ‫سبٽشیپُب ٍا ىٍ ډىب ‪٣‬ٷ ډوشچٴ ثپبٍ ډیثَوي ‪ .‬يڃی ٵپَ ډیٽىڈ ٽٍ ایه َڈ ثَای‬

‫‪308‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډب ثٖیبٍ ًٕىډىي إز ي ثيين سَىیي ىٍ آیىيٌ ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ هًاَي‬ ‫ځَٵز‪.‬‬ ‫‪٣‬يٍٽڄی ډه ٵپَ ډیٽىڈ ٽٍ اځَ ىيڅشی ثب َمٍ اډپبوبسی ٽٍ ىٍ اهشیبٍ ىاٍى ‪،‬‬ ‫ة‬ ‫ثوًاَي ػبىٌا ی ٍا اُ دبٍسیِاوُب دٔ ثڂیَى‪ٌ ،‬ة ‪٣َٙ‬ی ٽٍ آډبىٌ ثب‪ٙ‬ي ثُبی ایه‬ ‫‪ٟ‬‬ ‫‪٣‬يٍٽڄی ٹبىٍ ثٍ ایه ٽبٍ هًاَي ثًى ي ٍّیڈ همیىی كب ٍ‬ ‫دی‪َٚ‬يی ٍا ثذَىاُى ‪ ،‬ة‬ ‫ثًى ایه ثُب ٍا ثذَىاُى ي َمؾ وبوپٍ ڇ یياویي ي ىٍ آډبٍی َڈ ٽٍ ډب آيٍىٌ‬ ‫ی‪ٚ‬مَٿ ‪ٍّ ،‬یڈ ‪ 23‬وٶَ سچٶبر‬ ‫ثًىیڈ‪ ،‬ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىٌ ثًىڇ ىٍ اُاء َ​َ یٻ وٶَ ح‬ ‫ی٘ اُ ‪َِ 6‬اٍ وٶَ اُ نیَيَبی ډٖچق‬ ‫یچًډشَ ‪ ،‬ة‬ ‫ىاىٌ ي ثَا ی دی‪َٚ‬يی ىٍ ‪ 70‬ٻ‬ ‫ٍّیڈ ٽ‪ٚ‬شٍ ‪ٙ‬يوي ‪ٌ ،‬ة ایه سَسیت ثب ثپبٍځَٵشه إچلٍ ٕىڂیه ‪ٌ ،‬ةيیٌْ سًدوبوٍ ي‬ ‫نیَيی ًَا یی ي یب سؼُیِ ٽبډڄ ویَيَب ي ثٖیغ سٮياى ُیبىی ویَي ‪ ،‬ثبالهٌَ اډپبن‬ ‫ایه َٖز ٽٍ ٍّیڈ ثشًاوي ىٍ ډلًٍی دی‪َٚ‬يی ثپىي ي اځَ ىٍ ن‪ َ٩‬ثڂیَیڈ ٽٍ‬ ‫یَاو‪ َُٚ‬ـ َٕى‪ٙ‬ز ٍا ثبُځ‪ٚ‬ب یی‬ ‫ٍّیڈ ىٍياٹ‪ ٬‬سىُب ثٮي اُ ‪ 6‬ډبٌ سًاوٖز ٍاٌ ح‬ ‫یبوڂَ ایه ياٹ‪٬‬یر إز ٽٍ ایه ٽبٍ ثَای ٍّیڈ ثٖیبٍ ځَان سمبڇ‬ ‫ٽىي ‪ ،‬هًى ة‬ ‫ة‬ ‫ة َمیه ػُز‬ ‫‪ٙ‬يٌ ي ىٍياٹ‪ ٬‬ویَيَبی ٍّیڈ ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ر‪ٟ‬٭یٴ ٽَىٌ ي ٌ‬ ‫ی‪ٚ‬مَځبن ثی‪ٚ‬شَ‬ ‫إز ٽٍ ‪ٙ‬مب ډیثیىیي ٽٍ ثٮي اُ ثبُځ‪ٚ‬بئی ایه ٍ اٌ‪ ،‬سلَٻ ح‬ ‫ٍىن دی‪ٚ‬مَځبن ثٍ دبیڂبَُب ي ویَيَبی ٍّیڈ نٌ سىُب‬ ‫‪ٙ‬يٌ ي اډپبن ‪ٍٟ‬ثٍ ياٍى ٻ‬ ‫ٻسَ و‪ٚ‬يٌ ‪ ،‬ثچپٍ ثبال ٍٵشٍ ي ‪ٍٟ‬ثبر ثٔیبٍ هَىٽىىيٌای ثٍ ٍّیڈ ىٍ ىاهڄ‬ ‫ڇ‬ ‫‪َ​َُٙ‬ب ي دبیڂبَُبی ډوشچٴ ياٍى ‪ٙ‬يٌإز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ٽبٻ ىٽشَ ‪ٙ‬مب ىٍ اٍُ یبثیای ٽٍ اُ ایه َؼًڇ ٽَى یي یپی اُ ىالیڄ‬ ‫كمچٍ ٍا آډبىٌٕبُی ډلی‪ ٣‬ثَا ی یټ آڅشَوبسیً آډَیپبیی ًٽَ ٽَىیي‪ .‬هًة‬ ‫هًى ډب َڈ امیَاً ‪ًٙ‬اَي ثٔیبٍ ىیڂَی اُ َمپبٍی ویَيَبی ياثٖشٍ ثٍ آډَیپب‬

‫‪309‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثب ٍّیڈ همیىی ىٍ َٕٽًة ویَيَبی اوٺالثی ؿٍ ىٍ سَُان ؿٍ ىٍ ثچًؿٖشبن ي‬ ‫ؿٍ ىٍ ٕبیَ ػبَب ډ٘اَيٌ ٽَىٌا یڈ‪ .‬آیب ثى‪ٙ َ٪‬مب ایه إشَاسْی ياثٖشڂبن ثٍ‬ ‫اډذَیبڅٖڈ ا‪ًٝ‬الً ڇیسًاوي ثَای آوُب ډًٵٺیشی ٌة َمَاٌ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي؟‬ ‫یىیي ‪ ،‬ػًاة ٌة این ٕئًاڃ ‪ٙ‬مب ‪ ،‬ىٍياٹ‪َ ٬‬ڈ ‪ٙ‬بډڄ اثٮبى‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ثت‬ ‫ىاهچی إز ي َڈ اثٮبى ثیهاڅمچچی ‪ .‬ډه اڅجشٍ ػًاثڈ ٍا ثٍ اثٮبى ىاهڄ ی ډلييى‬ ‫ڇیٽىڈ‪ .‬س‪ ًٍٞ‬ٽهیي ٽٍ اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ډیهًاَي ىٍ ایَان آڅشَوبسیًی‬ ‫َٕٽبٍ ثیبيٍى ٽٍ ایه آڅشَوبسیً ‪َ ،‬ڈ ثشًاوي ډٖشٺَ ث‪ًٚ‬ى ي َڈ ډىبٵ‪ ٬‬آډَیپب ٍا‬ ‫كٶ‪ ٨‬ثپىي ‪ .‬اڅجشٍ ٌة ن‪ َ٩‬ډه ٍّیڈ همیىی االن َڈ ثٖیبٍی اُ ػًاوت ډىبٵ‪٬‬‬ ‫ٍّیی إز وبدبیياٍ‪ٍّ ،‬یمی إز ٽٍ آیىيٌ‬ ‫آډَیپب ٍا كٶ‪ ٨‬ډیٽىي ‪ ،‬يڃی ؿًن ڇ‬ ‫وياٍى‪ ،‬آډَیپب اُ سَٓ ایىپٍ ٕٺً ‪ٍّ ٣‬یڈ همیىی ىٍياٹ‪ ٬‬ډًػت ٍيی ٽبٍآډين‬ ‫یټ ٍّیڈ ىډپَاسیٻ یب ٍاىیپبڃ ىٍ ایَان و‪ًٚ‬ى ‪ ،‬ٽً‪ ٘ٙ‬ڇیٽىي ٽٍ ثٍ ډًٹ‪٬‬‬ ‫ثٍ ػبی ایه ٍّیڈ ‪ ،‬یټ ٍّیڈ وٖجشبً دبیياٍ يڅی ثی‪ٚ‬شَ ة ٌ ا‪٣ٛ‬الف ‪ٍ٣‬ٵياٍ‬ ‫آډَیپب َٕ ٻاٍ ةیبيٍى ي ثؼبی ایه ٍّیڈ ‪ ،‬یټ ؿىیه ٍّیمی ٍا ىٍ ایَان ډٖشٺَ‬ ‫‪٫ٟ‬یٴ ‪ًٙ‬ى ‪ ،‬ٽٍ ثًیٌْ ثٮي اُ‬ ‫ة ػبیی ثَٕي ٽٍ ٽبډالً ر‬ ‫ثپىي‪ .‬اځَ ٍّیڈ همیىی ٌ‬ ‫ډَٿ هڈیىی ؿىیه ي ‪ٟ‬٭ی دی٘ هًاَي آډي ‪ ،‬آنيٹز آډَیپب اځَ ثوًاَي ىٍ‬ ‫آن ډًٹ‪ٍّ ، ٬‬یمی ثٍ ػبی ٍّیڈ همیىی ثڂمبٍى ىؿبٍ ډ‪ٚ‬پالر ةٓیبٍ ُیبىی‬ ‫هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ .‬اُ آن ػمچٍ ډوبڅٶز ویَيَبی ٍاىیپبڃ‬

‫‪ٟ ،‬ى اډذَیبڅیٖز ي‬

‫ىډپَاسیپی ٽٍ اٽىًن ىٍ ایَان يػًى ىاٍوي ‪ ،‬ډبوىي ف ُة ىډپَار‪ٕ ،‬بُډبن‬ ‫ډؼبَيیه ي ویَيَبی ؿخ ىیڂَ ‪ .‬ةٌ ایه ػُز ٹجڄ اُ‬

‫اُ ثیه ٍٵشه ٍّیڈ‬

‫همیىی‪َٕ ،‬ٽًة ایه ویَيَب ي آوُڈ سبٌُ ٌة ىٕز هًى ٍّیڈ‬

‫هڈیىی ‪ ،‬ثَای‬

‫آډَیپب یټ ٭مڄ ثٖیبٍ ایيٌآڅی آر‪ ،‬اډب سب ؿٍ اوياٌُ ٭ًاډڄ آډَیپبئی یب هًى‬

‫‪310‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫آډَیپب ىٍ ایه ٭مڄ ډًٵٸ هًاَىي ‪ٙ‬ي‪ ،‬ډه ٵپَ ڇیٽىڈ ٽٍ ‪ٙ‬بؤ ډًٵٺیز‬ ‫اډذَیبڅیٖڈ آډَیپب ىٍ ایه ډًٍى ُیبى ویٖز ‪ .‬ؿَا ٽٍ نیَيَب یی ٽٍ ٕبڅُبی ٕبڃ‬ ‫‪٣‬يٍٽچی ‪ٟ‬٭یٴ ‪ٙ‬يٌاوي‪.‬‬ ‫ثب آډَیپب َمپبٍی ډیٽَىوي‪ ،‬ىٍ ایَان ة‬ ‫‪٣‬يٍٽچی ثبال ٍٵشٍ ي ثًیٌْ ثٮي اُ‬ ‫ډَىڇ ایَان ًَ‪ٙ‬یبٍوي‪ ،‬آځبَی ډَىڇ ایَان ة‬ ‫سلمڄ ىي وً‪ ٫‬ىیپشبسًٍی‪ ،‬یپی ىیپشبسًٍی ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی ي ىیڂَی ىیپشبسًٍی‬ ‫ٹَين يٓ‪٣‬ائی همیىی ‪ ،‬ډَىڇ س‪ٚ‬ىٍ آُاىی ي آُاىیُبی ىډپَاسیټاوي ي ا ځَ ىٍ‬ ‫ایَان ٵَىا ‪ ،‬آُاىیُبی ىډپَاسیټ يػً ى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي اډذَ یبڅیٖڈ آډَیپب ووًاَي‬ ‫سًاوٖز اٍاىٌ هًى ٍا ثَ ډَىڇ سلمیڄ ٽىي ي ٌة َمیه ػُز ٵپَ ډیٽىڈ ٽٍ‬ ‫‪ٙ‬بؤ ډًٵٺیز آډَیپب ىٍ سلمیڄ یټ ٍّیڈ ٽبډالً آډَیپبئی ډبوىي ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ یب‬ ‫ډ‪ٚ‬بثٍ آن ُیبى ویٖز ي ډه ثٍ سلَٻ ي‬

‫یڂَی ي سًاوبئی ویَيَبی‬ ‫اوٺالة‬

‫ىډپَاسیٻ ا یَان ىٍ آیىيٌ اډیيياٍڇ ي اډیيياٍ َٖشڈ ٽٍ ایهثبٍ ىٍ ایَان ‪ ،‬ياٹٮبً‬ ‫یټ ٍّیڈ ىډپَاسیټ ثَإبٓ یټ دچًٍاڅیٖڈ ياٹٮی ډٖشٺَ ث‪ًٚ‬ى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ٽبٻ ىٽشَ! ثه‪ َ٩‬ډیآیي ٽٍ ٍّیڈ همیىی َمبن‪٣‬يٍی ٽٍ اُ ویَيَبی‬ ‫ډٮَيٳ ثٍ "ػبٗ" ىٍ ٽَىٕشبن ي هبئه ىٍ َٕإَ ایَان یب و‪٪‬یَ كِة سًىٌ‬ ‫صٍیز إشٶبىٌ ډیٽىي ‪ ،‬ومًوٍاٗ ایه دیبڇ اهیَ همیىی ي ثو‪ًٚ‬ىځیای ٽٍ‬ ‫ي اٻ‬ ‫‪ٙ‬بډڄ كبڃ ٕبياٽیُب ‪ٙ‬ي ٽٍ ثبڃ‪٣‬ث‪ٕ ٬‬بياٽیُب ثٮىًان ةىسَ یه ومًوٍ ىٍ و‪َ٪‬‬ ‫ځَٵشٍ ‪ٙ‬يٌ سب ٍاٌ َمپبٍی ثٺیٍ ویَيَبی ياثٖشٍ ثٍ ٍّیڈ ځـ ً ‪ٙ‬شٍ ثب ٍّیڈ‬ ‫همیىی ثبُ ‪ًٙ‬ى‪ .‬يڃی ثى‪ َ٪‬ډیآیي ٽٍ َمبن َٕوً‪ٙ‬ز سًىٌایُب ىٍ اوش‪٪‬بٍ ایىُب‬ ‫ص إشٶبىٌ اُ ایىُب ٍا‬ ‫هًاَي ثًى ‪ .‬یٮىی ٍّیڈ ثٍ ډق ‪ ٟ‬ایىپٍ سًاوٖز كياٻٍ‬ ‫ثپىي آوُب ٍ ا ٽىبٍ هًاَي ځـ ً ا‪ٙ‬ز ي َٕٽًة هًاَي ٽَى‪ .‬آیب ثى‪ٙ َ٪‬مب َڈ‬ ‫َمیه‪٣‬يٍ إز؟‬

‫‪311‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یىیي ‪ ،‬اڅجشٍ ثبيٍ وڈیٽىڈ ٽٍ ‪ٍ٣‬ٵياٍان ٍّیڈ ‪ٙ‬بَى‪ٚ‬بَی یب‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ثت‬ ‫ٕڄ‪٣‬وز ‪٣‬څجبن كَٵُبی همیىی ٍا ثبيٍ ثپىىي ‪ ،‬ؿًن ایىُب ٽٖبوی َٖشىي ٽٍ‬ ‫سبٽىًن ‪ٍٟ‬ثٍ ٽبٵی اُ ًٕی ‪ٍ٣‬ٵياٍان همیىی ىیيٌاوي ي ‪ٙ‬مب ډیىاویي ٽٍ‬ ‫ٕڄ‪٣‬وز ‪٣‬څجبن ډٮمًالً اٵَاىی َٖشىي ٽٍ ڇسٮچٸ ثٍ ډَٵٍسَ یه ٹ‪َ َٚ‬بی ػبډٮٍ‬ ‫ٍ‪ٙ‬بن ىٍ هبٍع ُويځی ډیٽىىي ‪ ،‬٭يٌ ُیبىی ٍا َڈ اُ و‪َ٪‬‬ ‫ډب ډیثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ایىُب اٽض‬ ‫‪ ٟ‬ویٖشىي ٽٍ ُويځی ډَٵٍ هًى ٍا‬ ‫سٮياى س‪ٚ‬پیڄ ومیىَىي ي ثٍ َیؾ يػٍ كب ٍ‬ ‫ىٍ هبٍع ٍَب ثپىىي ي سه ثٍ ایه ٽبٍ ثيَىي ٽٍ ثٍ ایَان ثَځَىوي ي اډیيياٍ‬ ‫ا‪ٙ‬ىي ثٍ ا یىپٍ همیىی ي٭يٌَب ی٘ ٍا ٭مچی ثپىي ‪ .‬ؿًن ثب سؼَثٍ ٽبٳ ی ٽٍ‬ ‫ة‬ ‫َڈاٽىًن ٹ‪َ​َٚ‬ب ي ویَيَبی ٕیبٕی ایَان اُ ٍّیڈ همیىی ىاٍوي ‪ ،‬ٵپَ ڇ یٽىڈ‬ ‫ٽٍ‪ ،‬وٍ ٕڄ‪٣‬وز ‪٣‬څجبن كَٳ همیىی ٍا ځًٗ ثپىىي ي وٍ سبٌُ اځَ كَٳ همیىی‬ ‫ٍا َڈ ځًٗ ٽَىوي ي ثٍ ایَان ثَځ‪ٚ‬شىي ‪ ،‬ثشًاوىي ٽبٍی اُ حی٘ ثجَوي ‪ .‬ىٍ َ​َ‬ ‫‪ًٍٝ‬ر‪ ،‬آوـٍ ثَای ډب ډٖچڈ إز ‪$‬ایه إز‪ #‬ٽٍ ٍّیڈ همیىی ٍّیمی إز‬ ‫ٍیبٽبٍ ٽٍ ىٍياٹ‪ ٬‬ىٍيٯ ٍا سب كي ٕیبٕز ٍٕمی ىيڅز اٍسٺب ء ىاىٌ ي آوٺيٍ ىٍ‬ ‫ي‪٣‬ن ډب ىٍيٯ ځٶشٍ ٽٍ ٽمشَ ٽٖی كَٵُبی آهًويَب یی ڇصڃ همیىی ٍا ثبيٍ‬ ‫یيا ث‪ًٚ‬ى ي ثٍ ي٭يٌ َبی همیىی ىڃ هًٗ‬ ‫هًاَي ٽَى ي اځَ ٽٖی َڈ اكیبوبً ح‬ ‫ثپىي‪ ،‬اي ىیڂَ ثبیي َمبن َٕوً‪ٙ‬شی ٍا ىٍ اوش‪٪‬بٍ هًى ثجیىي ٽٍ ثٺًڃ ‪ٙ‬مب‬

‫‪،‬‬

‫سًىٌای َب ىیيوي یب ىیڂَ ٕبُډبوُبئی ٽٍ سب ؿىيی دی٘ ثَای ٍّیڈ همیىی‬ ‫ٕیىٍ ډیُىوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ٽبٻ ىٽشَ! دي یيٌ ػيیي ىٍ سبٍین ډجبٍُار اهیَ هچٸ ٽَى ‪َٙ ،‬ٽز‬ ‫نیَيَبی دی‪ٚ‬مَٿ اسلبىیٍ ډیُهی ٽَىٕشبن ٭َاٷ ثٍ ٍَجَی ٽبٻ ػالڃ‬ ‫‪٣‬اڅجبوی ‪ ،‬ٽٍ ىٍ ایىؼب ثٍ ویَيی د‪ٚ‬شیجبن ډٮَيٳ ‪ٙ‬يٌاوي ىٍ ىٵب‪ ٫‬اُ ډىب ‪٣‬ٷ‬

‫‪312‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫آُاى‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬اٍُ یبثی ‪ٙ‬مب اُ ایه ډ‪ٚ‬بٍٽز ؿیٖز؟ ػًاوت ڇصثز ي افیبوبً‬ ‫ی آوَا ؿڂًوٍ اٍُیبثی ډیٽىیي؟‬ ‫ډىٴ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬اڅجشٍ ډه ىٍ ا یه ‪َٙ‬ٽز ثٍ َیؾ يػٍ ػًاوت ډىٶیای ومیثیىڈ‪.‬‬ ‫ٵپَ ڇیٽىڈ ٽٍ ایه یټ ٽبٍ ثٖیبٍ ‪٣‬ثیٮی إز ٽٍ يٹشی ډب ثٮىًان یټ كِة‬ ‫ىډپَار ي اوٺالثی ‪ ،‬اُ َمٍ ویَيَبی اوٺالثی ػُبن‬

‫‪ ،‬اُ َمٍ ػىج‪ُٚ‬بی‬

‫ص ډب ثٮىًان ٽَىَبی‬ ‫یىڈ ٽٍ ڇ الً‬ ‫آُاىیجو٘ ػُبن د‪ٚ‬شیجبوی ډیٽىیڈ ‪ ،‬ىڃیچی ومی ة‬ ‫آُاىیوًاٌ ایَان اُ ډجبٌٍُ ٽَىَبی آُاىیوًاٌ ٭َاٷ د‪ٚ‬شیجبوی وپىیڈ ي ةٌ َمیه‬ ‫سَسیت ىڅیچی ومیثیىڈ ٽٍ ثٍ ډًٹ‪ ، ٬‬هًى ٽَىَبی آُاىیوًاٌ ٭َاٷ اُ ډجبٌٍُ‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ایَان ىٍ ٍاٌ ىډپَإی ثَای ایَان ي هًىډوشبٍی ثَای‬ ‫ی‬

‫یجبوی وپىىي ‪ .‬ثىبثَا یه ډه ‪َٙ‬ٽز دی‪ٚ‬مَځبن اسلبىیٍ ډیُه‬ ‫ٽَىٕشبن د‪ٚ‬ز‬

‫ٽَىٕشبن ٭َاٷ ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ثٍ ٭ىًان د‪ٚ‬شیجبوی اُ دی‪ٚ‬مَځبن كِة‬ ‫ىډپَار‪ ،‬یټ ٭مڄ ثٖیبٍ ‪٣‬ثیٮی ډیىاوڈ ‪ ،‬ثًیٌْ ‪$‬ایىپٍ‪ #‬ایه ٭مڄ ٍا ډه كمڄ‬ ‫ثَ آځبَی ٍَجَی اسلبىیٍ ډیُهی ٽَىٕشبن ډی ثیىڈ ٽٍ ثٍ م ‪ ٍ ٣‬ا‪ٝ‬ڄی ىٍ‬ ‫هبيٍڇیبوٍ ٽٍ ٭جبٍسٖز اُ ٍّیڈ همیىی‬

‫‪،‬‬

‫‪ ،‬ةٌ ٭ىًان اٍسؼب٭یسَیه‬

‫٭ٺتاٵشبىٌسَیه ي ىٍويٌسَیه ٍّیڈ دی ثَىٌ إز ‪ ،‬ىٍ كبڅیپٍ ىٍ ٭َاٷ ثَای‬ ‫كٺًٷ ډَىڇ ٽَىٕشبن ډجبٌٍُ ډیٽىي ‪ ،‬ىٍ َمبن ډًٹ‪َ ٬‬ڈ ‪ ،‬ثٔیبٍی اُ ویَيَبی‬ ‫هًى ٍا يٹٴ ٽمټ ثٍ دی‪ٚ‬مَځبن كِ ة ىډپَار ٽَىٕشبن ا یَان ډیومبیي ي ډب‬ ‫اُ ایه ٭مڄ اسلبىیٍ ډیُهدَٕشبن ٽَىٕشبن ٽبډالً إشٺجبڃ ڇیٽهیڇ ي ىٍ ‪ٟ‬ډه‬ ‫ایه ٍا و‪ٚ‬بوی اُ ثبال ٍٵشه آځبَی ٕیبٕی ٕبُډبوُبی ٽَىٕشبوی ډیىاوڈ‬

‫‪ .‬ىٍ‬

‫سبٍین ډچز ٽَى ثبٍَب اسٶبٷ اٵشبىٌ ٽٍ اٵَاىی اُ ثو‪ٚ‬ی اُ ٽَىٕشبن ثٍ ٽمټ‬ ‫ػىج٘ی ىٍ ثو٘ ىیڂَ ٽَىٓسبن ثَيوي ‪ ،‬يڃی ایه ووٖشیه ثبٍ إز ٽٍ ىٍياٹ‪٬‬‬

‫‪313‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫یټ ٕبُډبن ٕیبٕی ‪ ،‬س‪ٞ‬میڈ ځَٵشٍ ٽٍ ثٍ ػىج٘ ىډپَاسیټ هچٸ ٽَى ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ٽمټ ثپىي ي ډیهًاَڈ ا‬

‫‪ٟ‬اٵٍ ثپىڈ ٽٍ سىُب اسلبىیٍ‬

‫ډیُهدَٕشبن ٽَىٕشبن ٭َاٷ وجًى ٽٍ ایه ٽبٍ ٍا ٽَى ‪ ،‬ثچپٍ كِة ًٕٓیبڅیٖز‬ ‫ٽَىٕشبن سَٽیٍ َڈ َڈیه ٽبٍ ٍا ٽَى ‪ ،‬ثب ایىپٍ ویَيی ُیبىی ثٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان وٶَٕشبى‪ ،‬يڅی َڈ اډپبوبر ي دی‪ٚ‬مَځبن هًى ٍا ىٍاهشیبٍ كِة ىډپَار‬ ‫ٹَاٍ ىاى ي َڈ ىٍ ډجبٌٍُ ٭چیٍ ٍّیڈ همیىی ‪َٙ‬ٽز ٽَىوي‬

‫‪ .‬ػىج٘ ٽَى‬

‫‪٣‬يٍٽڄی س‪ٚ‬وی‪ ٜ‬ىاىٌ ٽٍ ٍّیڈ همیىی اٍسؼب٭یسَیه ي يك‪ٚ‬یسَیه ٍّیمی‬ ‫ة‬ ‫إز ٽٍ ىٍهبيٍډیبوٍ يػًى ىاٍى ي ډجبٌٍُ ثب ایه ٍّیڈ ‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬ي‪٩‬یٶٍ َمٍ‬ ‫اوٖبوُبی آُاىیهًاٌ ي َمٍ ىډپَاسُب ی ډه‪٣‬ٹٍ هبيٍڇیبوٍ إز ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ٽبٻ ىٽشَ! امیَاً ‪ٙ‬بیٮبر ثٖیبٍی ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ڇً اٽٌَ ډبڇ ػالڃ ‪٣‬اڅجبوی ي‬ ‫اسلبىیٍ ډیُهدَٕشبن ٽَىٕشبن ٭َاٷ ثب ډٺبډبر ىيڅز ٭َاٷ دیَاډًن سلٺٸ‬ ‫هًىډوشبٍی ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ثڂًٗ ډیٍٕي ‪ .‬ىٍ‪ًٍٝ‬ر ‪ٝ‬لز ا یه‬ ‫‪ٙ‬بیٮبر‪ ،‬ډًٵٺیز اكشمبڅی ایه ډٌاٽَار ٍا سب ؿٍ ڇیِان اٍُیبثی ډی ٽهیي ي‬ ‫ة ډجبٍُار ٽَىٕشبن‬ ‫یَی ٍ‬ ‫ىٍ‪ًٍٝ‬ر ډًٵٺیز ډٌاٽَار ٵپَ ډیٽىیي ؿٍ سأ ص‬ ‫ایَان هًاَي ځـً ا‪ٙ‬ز؟‬ ‫ڃ ‪ٙ‬مب اُ ا یه ‪ٙ‬بیٮبر ا‪٥‬ال‪ ٫‬دیيا ٽَىیڈ ي ډه‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬اڅجشٍ ډب َڈ ڇص‬ ‫ٵپَ ډیٽىڈ ٽٍ ایه ډٌاٽَار اُ ؿُبٍؿًة ‪ٙ‬بیٮبر َڈ هبٍع ‪ٙ‬يٌ ي ٍَجَا ن‬ ‫اسلبىیٍ ډیُهدَٕشبن ٽَىٕشبن َڈ ؿىیه ډٌاٽَاسی ٍا ډوٶی ومیٽىىي ‪ .‬سب ؿٍ‬ ‫اوياٌُ ډب ثٍ ډًٵٸیز ایه ډٌاٽَار اډیيي اٍیڈ یب هً‪ٙ‬جیه َٖشیڈ‪ ،‬ایه ٍا ىٍياٹ‪٬‬‬ ‫ثبیي ‪ٍ٣‬ٵیه كڄ ثپىىي ‪ ،‬ؿًن ا یه ډٖئچٍ ډَثً ‪ ٣‬ثٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ إز ي ایه‬ ‫ډَىڇ ٽَىٕشبن ٭َاٷ َٖشىي ٽٍ ثبیي ىٍثب ٌٍ ایه ډٌاٽَار و‪ َ٪‬ثيَىي ي‬

‫‪314‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هًإشٍَبی هًى ٍا آن ؿىبوپٍ ‪ٍٟ‬يٍی ي ثؼب ډیىاوىي ډ‪َ٦‬ف ثپىىي ‪ ،‬اډب سب‬ ‫آوؼبیی ٽٍ ثٍ ډب ډَثً‪ ٣‬إز‪ ،‬هًة ډب اڇیيياٍیڈ ي هً‪ٙ‬لبڃ هًاَیڈ ‪ٙ‬ي اځَ‬ ‫ؿىیه اسٶبٹی ثیبٵشي‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫اهجبٍ ٍاىیً إَائیڄ‪ٕ ،‬ب٭ز ‪ 6‬ثٮي اُ‪َُ٩‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‬

‫ٵز‪:‬‬ ‫ٿ‬

‫"ٍّیڈ ػمًٍُى إالډى ایَان اهی ٍاً سٮياىى اُ ویَيَبى هًى ٍا ٻ ٌ ٭چی ٌ‬ ‫ة ػجٌٍ َبى ٭َاٷ ډىشٺڄ ٕبهز ٌ إز‪" .‬‬ ‫هًىډوشبٍی‪٥‬چجبن ٽَى ڇیػهٿوي‪ٌ ،‬‬ ‫ٵز‪ ،‬اٵِيى‪:‬‬ ‫ٵَاؤ ىٍ حاٍیٔ ٕوه ڇ یٿ‬ ‫ٌ‬ ‫ٿا ٍى‬ ‫ٻ ثب ومبیىي ٌ هجَ ُ‬ ‫ٹبٕمچً ٌ‬ ‫إياٍان ىيڅشى ىٍ ٽَىٕشبن ثَ ىيیٖز َِاٍ وٶَ ثبڅٰ‬ ‫"َڈاٽىًن سٮياى ح‬ ‫ٓ َِاٍ ٹَاٍ ځبٌ و‪٪‬بډى ډٖشٺَ َٖشىي‪.‬‬ ‫ٻ ىٍ ٌ‬ ‫ڇی‪ًٙ‬ى ٌ‬

‫ٵزٌ ٹبٕمچً ‪،‬‬ ‫" ةٌ ٿ‬

‫ٓ اُ كمالر ٿٕشَى ٌ ویَيَبى ىيڅشى ىٍ ‪ ٘ٙ‬ډب ٌ‬ ‫هًىډوشبٍی‪٥‬چجبن ٽَى ح‬ ‫ة ویَيَبى‬ ‫ٍٵزاوي‪ .‬آوُب ىٍ ٕب٭بر ٍيُ ٌ‬ ‫ی٘ ٿ ٌ‬ ‫إشَارى ػيیيى ىٍ ح‬ ‫ّ‬ ‫ځٌ‪ٙ‬شٍ‪،‬‬ ‫آُاىان ىٍ ػبىٌَب ٍٵزيآډي ٽىىي ‪ ،‬يڅى ثب ٵَإٍیين‬ ‫ٌ‬ ‫ىيڅشى اډپبن ڇیىَىي‬ ‫‪ٙ‬ت‪ ،‬ػهٿػًیبن ٽَى ثَ َڈٌ وٺب‪ ٣‬ډٖچ‪ ٤‬ڇیثب‪ٙ‬ىي‪.‬‬ ‫ٵز‪" :‬اُ ٽمټ‬ ‫يى سٮياى ػهٿػًیبن هًى ٍا ى ٌ َِاٍ وٶَ ثَآيٍى ٽَى ي ٿ‬ ‫ٵزٌ ٹبٕمچً ‪ ،‬ثُبى إچق ٌ ى ٍ‬ ‫ٿٕشَى ٌ اَبڅى ٍيٕشبَب ثَهًٍىاٍ َٖشىي‪ .‬ةٌ ٿ‬ ‫یبٵز ُیَا ثيوجبڃ ٭ٺت و‪ٚ‬یىى ډبَُبى اهیَ ویَيَبى‬ ‫ٽَىٕشبن اهیَاً ٽبَ٘ ٌ‪،‬‬ ‫ایَاوى اُ ‪ٙ‬مبڃ ٭َاٷ‪ ،‬ډٺبىیَ ُیبىى ٕالف ثيٕز ٽَىَب اٵشبىٌ إز‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪315‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ي‪ٚ‬ى سادی‪B.B.C ٛ‬‬ ‫يفت‬ ‫تا دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ ٛ‬دتیشوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ ایشاٖ‬ ‫ٕب٭ز ‪ٙ 8/30‬ت ـ ‪1365/4/12‬‬ ‫ٌ ّ یَ سیمًٍیبن‪ :‬آٹبی ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ٙ ،‬مب ثٍ ٭ىًان ٍَجَ كِة‬ ‫یثیىیي یب‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪ ،‬آیب ثَٹَاٍى ىډپَإى ىٍ ایَان ٍا ډمپه ڇ‬ ‫هیَ؟‬ ‫ٿٵشٍ ‪ٙ‬يٌ ٽٍ‬

‫ػًاة‪ :‬ثجیىیي‪ ،‬ايالً ایىپٍ ىٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بى إالډى ایى‪ًٍ٦‬‬

‫یبىٌ و‪ٚ‬يٌ ‪ ،‬ډَثً‪ ٣‬ثٍ إالډى ثًىن آوُب ویٖز‪ ،‬ډَثً‪ ٣‬ثٍ ایه َٖز‬ ‫ىډپَإى ح‬ ‫ٽٍ َمٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بى إالډى ‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬ػِي ٽ‪ًٍَٚ‬بى ػُبن ًٕڇ ث‪ٚ‬مبٍ‬ ‫ڇیٍيوي‪ ،‬یٮىى ػِي ٽ‪ًٍَٚ‬بى ٭ٺت اٵشبىٌ َٖشىي اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىى ي اػشمب٭ى ي‬ ‫ٿ اُ و‪ َ٪‬اٹش‪ٞ‬بىى ي اػشمب٭ى ػچً ثیٶزنى ‪َٙ ،‬ای‪ ٤‬ایؼبى ىډپَإى ة ٌ يػًى‬ ‫اٍ‬ ‫هًاٌ ى آډي ي اډب آنؽٌ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ایَان آیىيٌ إز ‪ َ​َ ،‬ایَاوى ډیُه دَٕز ي‬ ‫آُاىیوًاٌ ثبیي ایه ياٹٮیز ٍا ىٍٻ ثپىي ٽٍ ثٮي اُ ‪َٕ$‬وڂًوی‪ٍّ #‬یڈ ٽىًوى ىي‬ ‫كبڅز ثی‪ٚ‬شَ ىٍ ایَان يػًى ووًاَي ىا‪ٙ‬ز‪ :‬یب ثبُ َڈ ىٕشُب‬

‫یى ٹيٍر ٍا‬

‫یبىٌ هًاَي ٽَى ٽٍ ثٍ‬ ‫ثيٕز هًاَي ٿٍٵز ي ىیپشبسًٍى ٍا ډؼيىاً ىٍ ایَان ح‬ ‫و‪ َ٪‬ډب یټ ؽویه ىیپشبسًٍ ای ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچى ډىؼَ ثٍ ػه ٿ ىاهچى هًاَي‬ ‫ی٘ ثیىى ٽىي‪ .‬ي یب ایىپٍ ډیُه دَٕشبن ي‬ ‫‪ٙ‬ي ٽٍ ٭بٹجش٘ ٍا َیؽٽٔ وڈیسًاوي ح‬ ‫آُاىیوًاَبن ثٍ ایه وشیؼٍ هًاَىي ٍٕیي ٽٍ ڇ یسًاوىي ثب َڈ َمپبٍى ٽىىي ي‬ ‫څًٍاڅیِڇ ىډپَاسیټ ثب َ​َ ٕبُډبوى ي َ​َ ىٕشٍ‬ ‫ثَإبٓ ح‬

‫اى آُاىوٍ ثشًاوىي‬

‫و‪َ٪‬ار هًى‪ٙ‬بن ٍا اثَاُ ٽىىي ي ىٍ اىاٌٍ اډًٍ ٽ‪َٙ ًٍٚ‬ٽز ٽىىي ‪ .‬ډب ثٍ ٭ىًان‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان آډبى ٿى ٽبډڄی ثَاى ىډپَإى ىاٍیڈ‪َ .‬میه‬

‫‪316‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫االن ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ىډپَإى ثَٹَاٍ إز ي يٹشى ٽٍ ‪$‬ىٍ‪َٙ #‬ای‪ ٤‬ػهٿى‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍاى‪ ،‬ثشًان ىٍ ٽ‪ ًٍٚ‬٭ٺت اٵشبىٌاى ىډپَإى ٍا ډٖشٺَ ومًى ‪ ،‬ؽٍا وڈی‪ًٙ‬ى‬ ‫ىٍ ایَان آیىيٌ ىډپَإى ٍا ډٖشٺَ ٕبهز ‪ .‬ي ‪ٙ‬پڄ ىيڇ ػهٿ ىاهچى إز ‪ ،‬اُ‬ ‫و‪ َ٪‬و‪٪‬بډى ٵپَ وڈیٽىیڈ ٽٍ َیؽ ٕبُډبوى ثٍ اوياٌُ ډب آډبى ٿى ثَاى ػه ٿ‬ ‫ىاهچى ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬اډب آٍُيى ډب ایه إز ٽٍ ایَان ى ؽاٍ ػهٿ ىاهچى و‪ ًٚ‬ى‪.‬‬ ‫ثبٍى ایىپٍ آیىيٌ ایَان ي َٕوً‪ٙ‬ز ایَان‬

‫ٍا ثب ؽویه ػه ٿى ي ثب ي‪٬١‬‬

‫إشَاریپى ٽٍ ٽ‪ًٍٚ‬ډبن ىاٍى‪ ،‬ثٍ ه‪ َ٦‬هًاَي اوياهز‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫اډیياياٍٽىىي‬ ‫ٌ‬ ‫ٓئياڃ‪ :‬آنؽٌ ثوًاَیي آٹبى ىٽشَ‪ ،‬آیىيٌ ٽ‪ًٍَٚ‬بى ٵٺیَ ُیبى‬ ‫ویٖز‪ ،‬اٽظَیز ایه اٹچیشُب آىډُبى ػًان ثب ٕه ٽمشَ اُ ‪ٕ 15‬بڃ َٖشىي‪ ،‬كي‬ ‫اوش‪٪‬بٍ هیچى ُیبى ‪$‬إز‪ #‬ي ٿډبن وپىڈ َیؽ ىيڅشى ثشًاوي ایىُب ٍا ىٍ ډير ٽمى‬ ‫ثٍ آٍُيَبی‪ٚ‬بن ثَٕبوي‪ .‬ىٍ وشیؼٍ ٭‪ٞ‬جبوى هًاَىي ‪ٙ‬ي ي ثٍ سَيٍیِڇ ي ډٖبئچى‬ ‫‪$‬ایىـىیه‪ #‬ىٕز هًاَىي ُى؟‬ ‫ػًاة‪ :‬ډب ثٍ ٭ىًان كِة ىډپَار ثٍ ىډپَإى ایمبن ٭میٸ‬

‫ی ىاٍیڈ ي‬

‫ٍيٍٕ ػُبوى َڈ و‪ٚ‬بن ډیيٌ ٽٍ ثٖیبٍى اُ ٽ‪ًٍَٚ‬ب َ​َ ؽوي ثشيٍیغ ي َ​َ ؽوي‬ ‫ح‬ ‫ی٘ ڇیٍيوي‪ٙ .‬مب ثٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بى‬ ‫آَٖشٍ‪ ،‬يڅى ىٍ وُبیز ٌة ‪َ٥‬ٳ ىډپَإى ح‬ ‫آډَیپبى السیه نٿاٌ ثپىیي‪ ،‬هًاَیي ىیي ٽٍ اٽظَیز ایه ٽ‪ًٍَٚ‬ب سب ؽوي ٕبڃ‬ ‫ٍٵشبٍ ثًىوي‪ ،‬االن ثٍ وً٭ى اُ ىډپَإى‬ ‫ی٘ ىٍ ىٕز ىیپشبسًٍَبى و‪٪‬بډى ٿ‬ ‫ح‬ ‫ٍٕیيٌاوي‪ .‬ؽٍا یټ ؽویه ي‪١‬ٮى ىٍ ایَان ډب ډمپه وجب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ثب ىٍو‪ َ٪‬ٿٍٵشه‬ ‫اٍى‬ ‫ایىپٍ ډَىڇ ایَان ٵَ​َهٿى ٭بڅى ىاٍوي ي ډَىڇ ایَان ث‪ًٍ٦‬ٽچى ډَىڇ ٕبُ ٿ‬ ‫َٖشىي ي ایه ؽیِى إز ٽٍ ٵَنٿیُب ثُ٘ ڇ یٿيیىي ‪ .‬ىٍ ایَان ډب ػِ ىٍ‬ ‫ىيٍان اهیَ ػمًٍُى إالډى ‪ ،‬ىٍ ثیه ډَىڇ ثٔیاٍ وٶً​ً ىا‪ٙ‬شٍ ي ثيیه سَسیت‬

‫‪317‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ډب ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ایؼبى ىډپَإى ىٍ ایَان ٍا ىاٍیڈ ي ډه اډیيياٍڇ ٽٍ‬

‫ؽویه‬

‫ىډپَآیای ىٍ آیىيٌ ىٍ ایَان ياٹٮبً ډًٵٸ ث‪ًٚ‬ى‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ي‪ٚ‬ى جاْ ج‪ٟ‬اٖ ٕ٘اى سادی‪B.B.C ٛ‬‬ ‫يفت‬ ‫تا دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ٕب٭ز ‪ٙ 8/45‬ت ‪65/5/29‬‬ ‫ٿي یى ثب ٭مَ ایچوبوى ُاىٌ‪ ،‬٭‪ ً٢‬ٽمیشٍ‬ ‫ٵز‬ ‫ىٍ ػبڇ ػُبنومبى ىی‪ٚ‬ت ‪ ،‬ٿ‬ ‫ډَٽِى ٽًډچٍ ي كِة ٽمًویٖز ایَان ىا‪ٙ‬شیڈ ي ٹَاٍ ٿـٌا‪ٙ‬شیڈ ٽٍ اډ‪ٚ‬ت‬ ‫َڈ ‪ٝ‬لجشى ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ایَان ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬ؽٍیپُبى ٽًډچٍ ي كِة ىډپَار ډيسُبٕز ٽٍ ثوب‪َ٥‬‬ ‫یَ ثَهًٍىَب یى هًویه َٖشىي ي ىٍ ؽوي ٍيُ ٿـٌ‪ٙ‬شٍ‬ ‫اهشالٵبر ٭ٺیيسى ىٍ ٿ‬ ‫ویِ هجَ ٍٕیيٌ ٽٍ ُى يهًٍىَبى ػيیيى ډیبن آن ىي ٍم ىاىٌ إز‪ .‬ٽًډچٍ‬ ‫ًیَٗ آس٘ ثٔ إز ي كِة ىډپَار ڇ یٿيیي ٽٍ‬ ‫ڇیٿيیي ٽٍ كب‪ َ١‬ثٍ ح‬ ‫ٓ اُ ایىپٍ ؽويیه ډبٌ ػهٿ ثیه ىي ‪َ٥‬ٳ ىٍ نٿٍٵشٍ ثًى ‪ ،‬ىيثبٌٍ ثٍ‬ ‫ٽًډچٍ ح‬ ‫ؽٍیپُبى كِة ىډپَار كمچٍ ٽَىٌ ي آس٘ ثٔ ٍا سىُب ثَاى سؼيیي ٹًا‬ ‫ڇیهًاَي‪ .‬كِة ىډپَار َڈ ؽویه ډي٭ى إز ٽٍ‬

‫ی‪ٚ‬مَ ٿَبی٘ اهیَاً‬ ‫ح‬

‫٭مچیبر سُبػمى يٕیٮى ٍا ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ٭چیٍ ویَيَبى ىيڅز ډَٽِى‬ ‫آٱبُ ٽَىٌ اوي‪ .‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن‬ ‫ٍٕیي‪:‬‬ ‫ی٘ ىٍ څىين ثًى ‪ .‬ثبٹَ ډٮیه ‪ٟ‬ډه ډ‪ٞ‬بكجٍ اى اُ اي ح‬ ‫ایَان ؽوي ٍيُ ح‬ ‫ٽٍ ٵٮالً اي‪١‬ب‪ ٫‬و‪٪‬بډى ٽَىٕشبن ثَ ؽٌ ډىًاڃ إز؟‬

‫‪318‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ػًاة‪ :‬اُ و‪ َ٪‬و‪٪‬بډى ‪ ،‬ډب ىٍ ٽَىٕشبن كبال ٍٕ ډى‪٦‬ٺٍ ډوشچٴ ىاٍیڈ‪.‬‬ ‫ډىب‪٥‬ٺى ٽٍ سلز ٽىشَڃ ‪ٙ‬يیي ٍ ّیڈ َٖشىي ‪ ،‬ډظڄ ‪َ​َُٙ‬بى ثٍِ‬

‫ٿ ي وٺب‪٣‬‬

‫إشَاریټ ي ٍاَُبى إشَارّ یټ‪ .‬ډى‪٦‬ٺٍ ىيڇ ډى‪٦‬ٺٍ اى إز ٽٍ اُ‬ ‫ّ‬ ‫ثٖیبٍ‬ ‫ٕب٭ز ‪ٝ 8‬جق سب ‪ ،َُ٩ 5‬اٵَاى ډٖچق ٍ ّیڈ ایه ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ىٍ ٽىشَڃ هًى‬ ‫ٍىوي ي اُ ‪ 5‬ثٮياُ‪ َُ٩‬سب‬ ‫ایٿاَُبى هًى‪ٙ‬بن ثَ ڇ یٿ‬ ‫ٓ ثٍ ح‬ ‫یَوي ي ٓح‬ ‫ڇیٿ‬ ‫ٿ‬ ‫ان إز‪ .‬یټ ډى‪٦‬ٺٍ ىی ٍ‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿ‬ ‫‪ٝ‬جق ٍيُ ثٮي‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬ایه ډى‪٦‬ٺٍ ىٍ اهشیبٍ ح‬ ‫ان ډب‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿ‬ ‫َڈ يػًى ىاٍى ثٍ ٭ىًان ډى‪٦‬ٺٍ ًٕڇ ‪ ،‬ٽٍ ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچى ىٍ ٽىشَڃ ح‬ ‫ٌ ٕز ٽٍ یټ ‪ َُٙ‬ٽً ؽٽى َڈ َىًُ ىٍ اهشیبٍ ډبٕز ‪ ،‬ثب ایىپٍ ‪ 2‬ډبٌ حی٘‬ ‫هیچى ٽً‪ٙ‬یي ٽٍ ایه ‪ٍ َُٙ‬ا اُ س‪َٞ‬ٳ ډب ىٍ ثیبيٍى ٽٍ ډًٵٸ و‪ٚ‬يٌ ‪ ،‬ایه ‪، َُٙ‬‬ ‫"وًًٕى" ىٍ إشبن ٽَډبو‪ٚ‬بٌ إز‪.‬‬ ‫ًٕاڃ‪ :‬آ و‪ ًٍ٦‬ٽٍ ومبیىيٌ َب ي ا٭‪٢‬بى ٽًډچٍ ڇیٿيیىي سٮياى ویَيَبى آوُب‬ ‫ىٍ ىاهڄ ٽَىٕشبن ‪ٙ‬مبڅى اُ ویَيَبى ‪ٙ‬مب ثی‪ٚ‬شٌَ‪ ،‬و‪ٙ َ٪‬مب ٍاػ‪ ٬‬ثٍ ایه‬ ‫ؽیٍ؟‬ ‫ع‪ :‬ايالً ىٍ ٽَىٕشبن ‪ٙ‬مبڅى آوُب ا‪ٝ‬الً يػًى وياٍوي ‪ ،‬اُ ٽَىٕشبن ډَٽِى‬ ‫َڈ ٍاويٌ ‪ٙ‬يٌاوي‪ .‬ٽًډچٍ االن ٵٺ‪ ٤‬ىٍ ډى‪٦‬ٺٍاى ثٍ إڈ "َٕ‪ٙ‬یً" ٽٍ ډى‪٦‬ٺٍ اى‬ ‫إز ىٍ ډیبن ٕٺِ ي ثبوٍ ي ډَیًان ‪ ،‬ك‪ ًٍ٢‬ىاٍى ي اٿٍ وٺ‪ ٍٚ‬ایَان ٍا هًة‬ ‫یيا ٽَىٌ ثٍ ىاهڄ‬ ‫ٿى ح‬ ‫ىٹز ثپىیي‪ ،‬آوؼب یی ٽٍ ډٺياٍى اُ هبٻ ٭َاٷ ٵَيٍٵز‬ ‫هبٻ ایَان‪َٕٙ" ،‬یً" آوؼب ياٹ‪ٙ ٬‬يٌ إز‪.‬‬ ‫ًٕاڃ‪ :‬اُ يٹشى ٽٍ ډؼبَيیه ډٺَ‪ٙ‬بن ٍا ثٍ ثٲياى آيٍىوي ٍاث‪ٙ ٍ٦‬مب ثب آوُب‬ ‫ؽٌ سٲییَى ٽَىٌ؟‬

‫‪319‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډب اُ يٹشى ٽٍ اُ ‪ًٍٙ‬اى ډچى ډٺبي‬

‫ڇ ر هبٍع ‪ٙ‬يیڈ‪ٍ ،‬اث‪ٍ٦‬‬

‫اى ثب‬

‫ډؼبَيیه ويا‪ٙ‬شیڈ‪ .‬كبال ٽٍ ډٖئًڃ ډؼبَيیه ثٍ ثٲياى ٍٵشٍ ‪َ ،‬ىًُ سب آوؼبیى‬ ‫ٍٵشٍ و‪ٚ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫ٽٍ ډه ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍڇ سمبٓی ثب كِة ډب ٍٕمبً ٿ‬ ‫ٿ ىاٍوي ي ډ‪ٚ‬ٲًڃ‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٌ‬ ‫ٓ‪ :‬ډؼبَيیه ډي٭ى َٖشىي ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن ح‬ ‫ډجبٌٍُ َٖشىي‪ .‬آیب ایه كَٳ ىٍٕشٍ؟‬ ‫ع‪ :‬ډٺ‪ًٞ‬ىسبن ىٍ ٽَىٕشبن ایَاوٍ؟ ثچٍ ‪ .‬سب ػبئى ٽٍ ډه ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍڇ االن ىٍ‬ ‫‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچى‪ ،‬ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ډؼبَيیه ك‪ ًٍ٢‬وياٍوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ؽ‪ًٍ٥‬؟‬ ‫ثًیٌ ك‪ ًٍ٢‬وياٍنى‪.‬‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ‪ ،‬ىٍ ‪َ​َُٙ‬بى ٽَىٕشبن ٭َاٷ ّ‬ ‫ٓ‪ٍ :‬اث‪ ٍ٦‬ډؼبَيیه ثب ٽَىَبى ٭َاٷؽ‪ًٌٍ٥‬؟ آو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ډه ‪ٙ‬ىیيڇ ‪٩‬بَ​َاً‬ ‫‪٥‬بڅجبوى ؽويان‬ ‫‪،‬‬ ‫ٍاث‪ٍ٦‬ا ‪ٙ‬بن ثب اسلبىیٍ ډیُىى ٽَىٕشبن ٭َاٷ ثٍ ٍَجَى ػالڃ‬ ‫هًة ویٖز؟‬ ‫ع‪ :‬ثچٍ ‪ ،‬ډب َڈ ایه ٍا ‪ٙ‬ىیيیڈ‪ .‬ڇیىاویڈ ٽٍ آوؼب ډشإٔٶبوٍ ثَهًٍىَبیى َڈ‬ ‫ثیه ایه ىي ٕبُډبن ٍيی ىاىٌ ي ثٍ ایه سَسیت ‪ ،‬ىٍ ډىب‪٥‬ٸ آُاى ٽَىٕشبن ٭َاٷ‬ ‫االن ډؼبَيیه ك‪ ًٍ٢‬ىاٍوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ٍ :‬اث‪ٙ ٍ٦‬مب ثب ٍ ّیڈ ٭َاٷ ؽ‪ًٌٍ٥‬؟ آیب ٵپَ ومىپىیي ٽٍ ‪ٙ‬مب ثب ٍ ّیڈ‬ ‫٭َاٷ ثٍ َ​َ كبڃ یټ ين‪ٍ ٫‬اث‪ ٍ٦‬ىاٍیي ٽٍ ىٍ ‪ َُ٥‬ٵپَ ٽَىَب وٖجز ثٍ ‪ٙ‬مب‬ ‫ٿًاٍ ى؟‬ ‫اطَ ة‬ ‫ع‪ٍ :‬اث‪ ٍ٦‬ډب ثب ىيڅز ٭َاٷ ثٖیبٍ ٍي‪ٙ‬ه إز‪ .‬ډب االن ٭چیٍ ى‪ٙ‬مه ډ‪ٚ‬شَٻ‬ ‫ڇیػهٿیڈ‪ .‬ػهٿ ډب ثب ػهٿ ىيڅز ٭َاٷ ‪$‬٭چیٍ ایَان‪ #‬ٵَٷ ىاٌٍ‪ .‬ډب ىٍ ىاهڄ‬ ‫اٍسیِاوى ڇیٽىیڈ ي ثَاى "ىډپَإى ثَاى ایَان ي‬ ‫ایَان ڇیػهٿیڈ‪ ،‬ػهٿ ح‬

‫‪320‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هًىڇهشبٍى ثَاى ٽَىٕشبن " ڇیػهٿیڈ‪ .‬ىيڅز ٭َاٷ ىٍ ډَُ ڇ یػهٿى‪ ،‬یټ‬ ‫ی٘ ڇیثَى ي ثَاى ‪ٝ‬چق ڇ یػهٿى‪ .‬ثيیه‬ ‫ػهٿ ډيٍن ثب إچلٍ ٕهٿیه ٍا ح‬ ‫سَسیت‪ ،‬ډب ىٍٕشٍ ٽٍ ى‪ٙ‬مه ډ‪ٚ‬شَٻ ىاٍیڈ‪ ،‬يڅى َيٵُبیمبن ي ‪ٙ‬پڄ‬ ‫ډجبٌٍُډبن ثب َڈ ٵَٷ ىاٍى‪ .‬ىٍ ‪١‬مه َمٍ ڇ ىاوىي ٽٍ ػهٿ ٍّیڈ ٭چیٍ ډَىڇ‬ ‫ٽَىٕشبن سٺَیجبً یټ ٕبڃ ٹجڄ اُ ػهٿ ٭چیٍ ٭َاٷ آٱبُ ‪ٙ‬يٌ‪ .‬اكشمبڃ َڈ ىاٌٍ‬ ‫یيا ٽىي ي ػهٿ ډب ٭چیٍ ٍ ّیڈ َڈ ؽوبن‬ ‫ٽٍ ػهٿ ثیه ایَان ي ٭َاٷ ‪ ،‬هبسمٍ ح‬ ‫ثبٗ ‪.‬‬ ‫اىاډٍ ىا‪ٙ‬شٍ ى‬ ‫ٓ‪ :‬ثب سًػٍ ثٍ ایىپٍ ‪ٙ‬مب ثٍ َ​َكبڃ ډٺَسبن ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ىٍ ٭َاٷ‬ ‫َٖز‪ ،‬ٵپَ وڈیٽىیي ٽٍ ‪ٙ‬مب َمبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ډال ډ‪٦ٞ‬ٶى ثبٍُاوى يػٍ اڅم‪ٞ‬بڅلٍ‬ ‫ٿیَیي؟‬ ‫‪ٝ‬چق ثیه ایَان ي ٭َاٷ ٹَاٍ ٿٍٵز ‪ٙ ،‬مب َڈ ي ػٍ اڅم‪ٞ‬بڅلٍ ٹَاٍ ة‬ ‫ةای َمپبٍى ثب َ​َ ىيڅز ىیٿٍى ‪َٙ‬ای‪٦‬ـى ٹبئڄ‬ ‫ع‪ :‬ډب ثَاى هًىډبن ‪ٍ ،‬‬ ‫‪ٙ‬يیڈ‪ ،‬یپی ایىپٍ ثٍ َیؽ يػٍ‪ ،‬هًىډبن ٍا ياثٖشٍ ثٍ َیؽ ىيڅشى وڈیٽىیڈ‪ .‬ىيڇ‬ ‫ایىپٍ‪ٍ ،‬اث‪٦‬ـٍ ډب ثب ٭َاٷ ثٍ َیؽ يػٍ ثٍ ‪ ٍَ١‬ډَىڇ ٽَىٕشبن ٭َاٷ وجبیي سمبڇ‬ ‫ث‪ًٚ‬ى ي سمبڇ و‪ٚ‬يٌ‪ .‬ډه ٵپَ وڈ‬

‫یٽىڈ ٽٍ ٽَىَبى ٭َاٷ ىٍ ایه ډًٍى‬

‫ٽًؽٽشَیه ٿالیٍ اى اُ ډب ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ .‬ډب اڅجشٍ ىٍ ډى‪٦‬ٺٍ اى َٖشیڈ ىٍ ډَُ‬ ‫ایَان ي ٭َاٷ ىٍ هبٻ ٽَىٕشبن ٽٍ سىُب سلز ٽىشَڃ هًىډبن إز‬

‫‪َ ،‬ی ؽ‬

‫ٽٔ ىیٿٍى ػِ ډب ایه ډى‪٦‬ٺٍ ٍا ٽىشَڃ وڈیٽىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ي ثبالهٌَ ڇیهًإشیڈ اُ ‪ٙ‬مب ایه ًٕاڃ ٍا ثپىیڈ ٽٍ آیب سلز َی ؽ‬ ‫یيا ث‪ ٍٚ‬ٽٍ ‪ٙ‬مب‬ ‫‪َٙ‬ای‪٦‬ى ٵپَ ڇیٽىیي ثیه ‪ٙ‬مب ي ىيڅز ایَان یټ وً‪ ٫‬سًاٵٺىح‬ ‫ثشًانیى ىٍ ىاهڄ هبٻ ایَان ډؼيىاً ثٍ ٵٮبڅیز ةحٍىاُیي؟‬

‫‪321‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ايالً ىيڅز ایَان ىٍ ثلَان ٽبډڄ ثَٖ ڇ‬

‫یثَى ‪$ ،‬ثٍ څلب‪ #٧‬اي‪١‬ب‪٫‬‬

‫ان ډب اُ ثُبٍ‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿ‬ ‫اٹش‪ٞ‬بىى‪ ،‬و‪٪‬بډى‪ ،‬اػشمب٭ى ي ٕیبٕى‪ .‬ىٍ ‪َٙ‬ایـ‪ ٤‬ٵٮچى ‪ ،‬ح‬ ‫اډٖبڃ و‪ٚ‬بن ىاىوي ٽٍ ىيٍان سُبػڈ يٕی‪ ٬‬ډب ٵَا ٍٕیيٌ ي‬

‫دی‪ٚ‬مَځبن ډب‬

‫دبیڂبَُبی ثٖیبٍی ٍا س‪َٞ‬ٳ ٽَىٌ اوي ٽٍ ثٍ و‪ َ٪‬ډب آٱبُ ډَكچٍ ػيیيى‬ ‫إز‪ .‬ثَاى ایىپٍ و‪ٚ‬بن ډی ىَي ٽٍ ٍيكیٍ اٵَاى ٍ ّیڈ ثٖیبٍ حاییه آډيٌ‪ .‬ډب‬ ‫سچٶبسمبن ثٖیبٍ ٽڈ َٖز ي ایه هًى و‪ٚ‬بوٍ ایه َٖز ٽٍ اٵَاى ٍّیڈ ډظڄ ‪ 6‬ـ‬ ‫ٿ ایمبنی ثٍ ایه ٍ ّیڈ وياٍوي‪ .‬ثٍ‬ ‫‪ٕ 5‬بڃ ٹجڄ ‪ ،‬سب آهَیه ٵ‪ٚ‬هٿ وڈیػهٿوي ي ىی ٌ‬ ‫ایه سَسیت ‪ٍّ ،‬یڈ ىٍ ياٹ‪ ٬‬ىٍ كبڅز ‪١‬ٮٴ ٹَاٍ ىاٍى‪ .‬ثب ایه َمٍ ډب َمی‪ٍٚ‬‬ ‫ا٭الڇ ٽَىٌ ایڈ ٽٍ كب‪ َ١‬ثٍ ډٌاٽٌَ َٖشیڈ ي و‪ َ٪‬ډه ایه َٖز ٽٍ ډٖئچٍ‬ ‫ٽَىٕشبن ٍا اُ ‪َ٥‬یٸ و‪٪‬بډى وڈ ی‪ًٙ‬ى كڄ ٽَى‪ .‬يڅى اڅجشٍ هًإشٍ َبى ډب ثٍ‬ ‫ػبى هًىٗ ثبٹى ٌ ٕز‪ َ​َ .‬يٹز ٍ ّیڈ ٽىًوى كب‪ َ١‬ث‪ًٚ‬ى هًإشٍ َبى ډب ٍا‬ ‫ٿيیڈ ٽٍ ىٍ‬ ‫ٹجًڃ ثپىي‪ ،‬ډب كب‪ َ١‬ثٍ ډٌاٽٌَ َٖشیڈ‪ .‬ثب ایه َمٍ ‪ ،‬ډشإٔٶبوٍ ثبیي ة‬ ‫ؽَبٍؽية ایه ٍ ّیڈ ثب سَٽیت ٽىًنیاٗ‪ ،‬ثٍ َی ؽ يػٍ ٵپَ وڈ یٽىڈ ٽٍ‬ ‫ًیَى‪.‬‬ ‫ح‬ ‫هًإشٍَبى ا‪ٝ‬چى ډب سلٺٸ ة‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ٓ ‪ٙ‬ىجٍ ‪1366/2/22‬‬ ‫ٌ‬ ‫سادی‪ ،B.B.C ٛ‬تش٘أ‪ ٝ‬چ‪ٞ‬ش‪ٜٞ‬ا‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ٍَ ،‬جَ ‪ٕ 55‬بڅٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪،‬‬ ‫ىٍ هبوًاىٌاى ډشًڅي ‪ٙ‬ي ٽٍ ٕبثٺٍ ٵٮبڅیز ٕیبٕى ٿٕشَىٌ اى ويا‪ٙ‬ز‪ .‬ٽً‪٘ٙ‬‬ ‫ىٍ اي ثَ آن ثًى ٽٍ ٭چیَٱڈ ٍيٗ ډٮمًڃ ٽَىٕشبن ىٍ آن ُډبن ‪ ،‬ٵَُويان‬ ‫ح‬ ‫هًى ٍا ثٍ ډيٍٍٕ ثٶَٕشىي ي ٭جياڅَكمه سىُب ٽٖى ثًى ٽٍ ىٍ هبوًاىٌ‬

‫‪322‬‬

‫اٗ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٿى اي ثٍ ٕیبٕز اُ ډيٍٍٕ آٱبُ ‪ٙ‬ي‪،‬‬ ‫ډٖشٺیمبً ثٍ ‪َ٥‬ٳ ٕیبٕز ٍٵز‪ .‬ىڅجٖز‬ ‫اي او‪ٚ‬ب یى ىٍثبٌٍ آسُ٘ىن سوز ػم‪ٚ‬یي ثٍ ىٕز إپىيٍ وً‪ٙ‬شٍ ثًى ٽٍ ثَويٌ‬ ‫ػبیٌِاى ‪ٙ‬ي‪ .‬ػبیٌِ ایه او‪ٚ‬ب یټ ٽشبة څىیه ‪ ،‬ثٍِٿسَیه ډَى اوٺالثى ىویب ثًى ي‬ ‫یوز ي ثَ ثیى٘ ٕیبٕى اي سأطیَ‬ ‫ایه ٽشبة ٭الٹٍ ثٍ ٕیبٕز ٍا ىٍ اي ثَا وڀ‬ ‫ٿًا‪ٙ‬ز‪ .‬اډب ‪َٙ‬ف كبڃ ي ػِئیبر ُوي ٿى ٹبٕمچً ٍا اُ ُثبن هًى اي ث‪ٚ‬ىًیي‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډه ىٍ ٕبڃ ‪ 1309‬ىٍ اٍيډیٍ ډشًڅي ‪ٙ‬يڇ؛ سل‪ٞ‬یالر‬ ‫ایبن ٍٕبويڇ ‪ ،‬ثٮياً ثَاى سل‪ٞ‬یڄ ثٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ٵَاوٍٖ‬ ‫ىثیَٕشبنیاڇ ٍا ىٍ ایَان ثٍ ح‬ ‫ٍٵشڈ‪ ،‬ډشإٔٶبوٍ ایه ډ‪ٞ‬بىٳ ‪ٙ‬ي ثب ًٕ ءٹ‪ٞ‬ي ‪ 15‬ثُمه ٭چیٍ ‪ٙ‬بٌ ىٍ ىاو٘ٿاٌ ي‬ ‫ډه ٵٮبالوٍ ىٍ س‪٪‬بَ​َاسى ىٍ ٵَاوٍٖ ‪َٙ‬ٽز ٽَىڇ‪ ،‬ثٮياً ىيڅز ایَان ىیٿٌ ثٍ‬ ‫ډه ثًٍٓ وياى ي ىٍ وشیؼٍ ډؼجًٍ ‪ٙ‬يڇ ٵَاوٍٖ ٍا سَٻ ثپىڈ ي ثًٍٕى‬ ‫ىٍیبٵز ٽَىڇ اُ اسلبىیٍ ثیه اڅمچچى ىاو‪ٚ‬ؼًیبن ىٍ ؽٽٖچًاٽى ي ثٍ ایه سَسیت‬ ‫ایبن ٍٕبويڇ‪ .‬ثٮي‬ ‫سل‪ٞ‬یالسڈ ٍا ىٍ حٍا ٿ ثٍ ح‬

‫اً ىٍ ٕبڃ ‪ 1331‬ثٍ ایَان‬

‫وغ ٕبڃ ىٍ ایَان ٵٮبڅیز ٕیبٕى ىا‪ٙ‬شڈ ٽٍ ؽَبٍ ٕبڅ٘ ٵٮبڅیز‬ ‫ثبُٿ‪ٙ‬شڈ‪ .‬ح‬ ‫ډوٶى ثًى ي ډؼيىاً ثٍ اٍي‬

‫دب ثَٿ‪ٙ‬شڈ ي ىٽشَایڈ ٍا ىٍ ٭چڈ اٹش‪ٞ‬بى ىٍ‬

‫ایبن ٍٕبويڇ ي ډير ‪ٕ 15‬بڃ ىٍ ىاو٘ٿاٌ حٍا ٿ ثٍ سيٍیٔ‬ ‫ؽٽٖچًاٽى ثٍ ح‬ ‫ٍىاهشڈ‪ .‬ووٖز اٹش‪ٞ‬بى ٕیبٕى سيٍیٔ ڇ‬ ‫ح‬

‫ٓ ‪َ٥‬ف ٍیِى‪،‬‬ ‫یٽَىڇ ي ٓ ح‬

‫ثًی ٌ ثَوبډٍ ٍیِى ىٍاُډير ٍا سيٍیٔ ڇ یٽَىڇ ٽٍ ىٍ ایه‬ ‫ثَوبډٍ​ٍیِى ي ّ‬ ‫یيا ٽَىڇ‪ .‬ىٍ ٕبڃ ‪ 1357‬ؽوي ډبٌ ٹجڄ اُ اوٺالة‬ ‫م‪ ٜٝ‬ح‬ ‫ثًیٌ ر‬ ‫ډً‪ّ ٫ً١‬‬ ‫ایَان‪ ،‬ثٍ ایَان ثبُ ٿ‪ٙ‬شڈ ي اُ آن ډًٹ‪ ٬‬ىٍ ٽَىٕشبن ایَان َٖشڈ‪ .‬ىٍ ډير ایه‬ ‫‪ٕ 7‬بڃ ‪ ،‬ؽويیه ثبٍ ثٍ اٍي‬

‫ح ډٖبٵَر ٽَىڇ ‪ ،‬ي اال ثٺیٍ ُوي ځیاڇ ٍا ىٍ‬ ‫ا‬

‫ٽًَٖشبوُبى ٽَىٕشبن ڇیٿًٍاويڇ‪.‬‬

‫‪323‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٿاٌ‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب ٿٵشیي ٽٍ اين ډًٹ‪ ٬‬ثٮي اُ ایىپٍ ٵبٍٯاڅشل‪ٞ‬یڄ ‪ٙ‬يیي اُ ىاو٘‬ ‫ح ٿ‪ ،‬ثَ ٿ‪ٙ‬شیي ثٍ ایَان ي ؽوي ٕبڅى ٍا ٵٮبڅیز ٕیبٕى ڇیٽَىیي ي ډوٶى‬ ‫ٍا‬ ‫حٍٕڈ ٽٍ ىٍ ؽٌ ٹبڅجى ‪ٙ‬مب ٵٮبڅیز ٕیبٕى ڇ یٽَىیي؟ آیب‬ ‫ثًىیي‪ ،‬ڇی‪ ٍٙ‬ة‬ ‫ډٖشٺیمبً ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ٽَىٕشبن ثًى؟ یب ایىپٍ ىٍ ٍاث‪ ٍ٦‬ثب اكِاة َٕإَى‪.‬‬ ‫ډظالً ثب ٽياڇ یټ اُ اكِاة ي ٕبُډبوُب ٵٮبڅیز ڇیٽَىیي؟‬ ‫ع‪ :‬اڅجشٍ ډٖشٺیمبً ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ٽَىٕشبن ثًى‪ ،‬ډه ٵٮبڅیز ٕیبٓیاڇ ٍا ثٮي اُ‬ ‫ؽوي ډبَى ٽٍ ىٍ سَُان ثًىڇ‪ٍ ،‬ٵشڈ ثٍ ٽَىٕشبن ي ىٍ ٽَىٕشبن ٵٮبڅیشڈ ٍا‬ ‫اىاډٍ ىاىڇ‪ .‬ىٍ آن ډًٹ‪َ ، ٬‬ڈؽوبوپٍ ڇ یىاویي ؽوي ډبَى نٿً‪ٙ‬ز ٽٍ ٽًىسبى‬ ‫‪ 28‬ډَىاى اسٶبٷ اٵشبى ي ډه اػجبٍاً ډوٶى ‪ٙ‬يڇ ي ىٍ ٽَىٕشبن َڈ ډظڄ‬ ‫ثو‪ُٚ‬بى ىیٿٍ ایَان ‪ٍّ ،‬یڈ ‪ٙ‬بٌ ثٍ سٮٺیت آُاىیوًاَبن‬

‫ډی دَىاهز ي‬

‫ٕبُډبوُبى كِثى ډب َڈ ىٍياٹ‪ ٬‬ډًٍى َؼًڇ ٕبياٻ ياٹ‪ٙ ٬‬يوي‪ .‬آن ډًٹ‪ ٬‬اڅجشٍ‬ ‫ٵَډبوياٍى و‪٪‬بډى ثًى ‪َ ،‬مبو‪ ًٍ٦‬ٽٍ ډىياویي ٕبياٻ ؽوي ٕبڅى ثٮي اُ ٽًىسبى‬ ‫‪ 28‬ډَىاى سإٔیٔ ‪ٙ‬ي ي ډه آن ډًٹ‪ ٬‬ىٍ ىَبر ٽَىٕشبن ٵٮبڅیز ڇ یٽَىڇ‪،‬‬ ‫َيٳ ډب ایه ثًى ٽٍ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ٍا ډؼيىاً اكیب ء ثپىیڈ ي سب كيى‬ ‫َڈ ډًٵٸ ‪ٙ‬يیڈ‪ .‬ثٮيَب ډبوي نڇ ىٍ ایَان ثٖیبٍ ډ‪ٚ‬پڄ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ٍ .‬ٵٺبى َمپبٍڇ‬ ‫س‪ٞ‬میڈ ٿٍٵشىي ٽٍ ثُشَ إز ثَاى ډيسى ثٍ هبٍع ثَيڇ ي ایه ثًى ٽٍ ىٍ ٕبڃ‬ ‫‪ 1336‬ثٍ هبٍع ډٖبٵَر ٽَىڇ‪ .‬ثٮي ثَاى ډير سٺَیجبً‬

‫ح‬ ‫‪ٕ 15‬بڃ ىٍ اٍي ا‬

‫ډبويځبٍ ‪ٙ‬يڇ‪ ،‬اڅجشٍ ىٍ ٕبڃ ‪ 1958‬ثٮي اُ اوٺالة ٭َاٷ ٽٍ ة‬

‫ٌ يٕیچٍ‬

‫ٍٵز ثٍ ٭َاٷ ثَ ٿ‪ٙ‬شڈ ي ثَاى اكیب ء ٕبُډبوُبى كِة‬ ‫٭جياڅپَیڈ ٹبٕڈ اوؼبڇ ٿ‬ ‫ىډپَار ٽٍ ډشال‪ٙ‬ى ‪ٙ‬يٌ ثًىوي ىٍ ىاهڄ ٽً‪ ٘ٙ‬ومًىڇ ي ىي ٕبڃ ىٍ ٭َاٷ‬ ‫ثبٹى ډبويڇ‪ .‬ډشإٔٶبوٍ ثٮيَب ىيڅز ٭َاٷ يػًى ډَا ىٍ ٭َاٷ ډ‪ َ٢‬س‪ٚ‬وی‪ ٜ‬ىاى‬

‫‪324‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ي ډه ٍا اُ ٭َاٷ اهَاع ٽَىوي ي ډؼيىاً ثٍ ؽٽٖچًاٽى ثَ ٿ‪ٙ‬شڈ ‪ .‬اُ ٕبڃ ‪1336‬‬ ‫سب ‪ 1349‬ىٍ ؽٽٖچًاٽى ډبويڇ ي ‪$‬ډيٍٻ‪ #‬ىٽشَایڈ ىٍ ٭چڈ اٹش‪ٞ‬بى ٍا ثيٕز‬ ‫آيٍىڇ ي ثٮي ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ثٍ سيٍیٔ ٽَىڇ ي َڈ ؽوبوپٍ ٿٵشڈ ىٍ ٹٖمشُبى ډوشچٴ‬ ‫سيٍیٔ ڇیٽَىڇ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬اُ آن ُډبوى ٽٍ ‪ٙ‬مب ثَٿ‪ٙ‬شیي ثٍ ایَان ي ٵٮبڅیز ٕیبٕى ڇیٽَىیي ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬سب كبال ٕى ٕبڃ ي هًٍىٌ اى ٿً‪ٙ‬شٍ‪ٙ .‬مب هًىسبن ٵپَ ڇ یٽىیي‬ ‫ؽٹيٍ سٲییَ ٽَىٌ اين اٵپبٍى ٽٍ ىا‪ٙ‬شیي ثَاى ٽَىٕشبن ي یب ثَاى ایَان ي یب‬ ‫آ ن آٍډبوُبسًن یب ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ؽٹيٍ ثُشَ ‪ٙ‬يٌ ىٍ ایه ‪ٕ 30‬بڃ ثَاى ‪ٙ‬مب ي ٵپَ‬ ‫یيا ٽَىٌ ایي؟ ٵپَ ڇیٽىیي؟‬ ‫ڇیٽىیي هًى ‪ٙ‬مب سلًڃ ح‬ ‫ع‪ :‬یټ ډٖأڅٍاى ثَاى ډه إبٕى ثًى ي آن ایىپٍ ثَاى ٍٵ‪ٕ ٬‬شڈ ـ َ​َٿيوٍ‬ ‫ٕشمى ـ اُ آٱبُ ػًاوى ډجبٌٍُ ٽَىٌاڇ ي ياٹ‪٬‬ثیهسَ ‪ٙ‬يٌاڇ ي یب ثپچى ياٹ‪ ٬‬ثیه‬ ‫‪ٙ‬يٌاڇ‪ .‬ډه ىٍ ُوي ٿى َمی‪ ٍٚ‬هً‪ٙ‬جیه ثًىٌاڇ‪ ،‬ىٍ ٕوزسَیه ‪َٙ‬ای‪َ ٤‬می‪ٍٚ‬‬ ‫ٍيكیٍ هًىڇ ٍا كٶ‪ ٨‬ٽَىٌ اڇ‪ ،‬كبال َڈ َمیى‪َٖ ًٍ٦‬شڈ‪ .‬ډه هیچى ٭الٹٍ ثٍ‬ ‫ډ‪٦‬بڅٮٍ ىاٍڇ‪َ ،‬ڈٌ ډؼالر ي ٍيُوبډٍ َبى هبٍػى ي ایَاوى ٍا ىٍ ٽَىٕشبن‬ ‫ڇیٿیَڇ ي ډ‪٦‬بڅٮٍ ڇیٽىڈ ي هیچى ٭الٹٍ ثٍ ډ‪٦‬بڅٮٍ ٽشبثُبى ٭چمى ي ٍډبن‬ ‫ىاٍڇ‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ډظالً ٍډبوى ٍا اهیَاً هًاويٌایي؟ یب ؽٌ ٽشبثى ٍا اهیَاً هًاويٌ ایي؟‬ ‫ع‪ٍ :‬ډبوى ٍا ٽٍ اهیَاً ډ‪٦‬بڅٮٍ ٽَىٌاڇ ٭جبٍر ثًى اُ ٍډبوى ىٍثبٌٍ آډَیپبى‬ ‫السیه ٽٍ ثٍ ٵبٍٕى َڈ سَػمٍ ‪ٙ‬يٌ ‪ٝ" ،‬ي ٕبڃ سىُبئى"‪ .‬يڅى ډه ‪ٙ‬ٮَ هیچى‬ ‫ُیبى ىيٕز ىاٍڇ ‪ ،‬ډب ‪ٙ‬ت َبى ‪ٙ‬ٮَ سى‪٪‬یڈ ڇ‬

‫یٽىیڈ ىٍ ٽَىٕشبن ي ‪ٙ‬ٮَ‬

‫ڇیهًاویڈ‪ .‬ډه ثٍ ا‪ٙ‬ٮبٍ ٽالٕیټ ایَاوى هیچى ٭الٹٍ ىاٍڇ ‪ٙ ،‬ٮَ كبٵ‪ٕ ،٨‬ٮيى‪،‬‬

‫‪325‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫هیبڇ‪ ،‬ثبثب‪٥‬بَ​َ ي ٵَىيٕى ي اڅجشٍ ثٍ اىثیبر ي ا‪ٙ‬ٮبٍ ٽَىى‬

‫‪ ،‬ثًیّ ٌ ‪ٙ‬ب٭َى‬

‫َٖز ډچٺت ثٍ "ٿيٍان " ٽٍ ثٍِٿسَیه ‪ٙ‬ب٭َ ٹَن ثیٖشڈ ٽَىٕشبن إز ي‬ ‫يٍ‬ ‫اكمي هبوى ٽٍ ‪ٙ‬ب٭َ ٽالٕیټ ٽَىَب إز‪ .‬اُ ‪ٙ‬ٮَاى ػيیي اڅجشٍ وبىٍ وبىٍ ح‬ ‫ٍيیه ا٭ش‪ٞ‬بډى ٍا هیچى ىيٕز ىاٍڇ ي‬ ‫ي اكمي ‪ٙ‬بډچً‪ ،‬ىیًان ايوُب ٍا ىاٍڇ ي ح‬ ‫ياٹٮبً ‪ٙ‬ٮَ​َبی٘ ٍا ‪ ،‬ٵپَ ڇیٽىڈ ٽٍ هیچى ثٍ ُوي ٿى ډب وِىیټ إز ىٍ ‪َٙ‬ای‪٤‬‬ ‫يیٌ يٹشى ٽٍ ‪ٙ‬مب ډٖئًڃ‬ ‫ٵٮچى ي ػِ ایىُب اڅجشٍ ڇیىاویي ډجبٌٍُ ٕیبٕى ‪ٌ ،‬ة ّ‬ ‫ی٘ ڇ یآيٍى ٽٍ‬ ‫ثب‪ٙ‬یي ي ػهٿ ىاهچى َڈ ىٍ ٽبٍ ثب‪ٙ‬ي ‪ ،‬ا‪ٙ‬پبالسى ثَاى ‪ٙ‬مب ح‬ ‫هًىرن وٖجز ثٍ ‪ٙ‬ٮَ یب‬ ‫ا‬ ‫ډشإٔٶبوٍ وڈیسًاویي ثٍ ‪ٕ ًٍ٥‬یٖشمبسیټ ‪ ،‬ثٍ ٭الٹٍ‬ ‫ډًٕیٺى اىاډٍ ثيَیي ‪ .‬یپى اُ ا‪ٙ‬پبالسى ٽٍ ىٍ ُوي ٿى ډه االن َڈ يػًى ىاٍى ‪،‬‬ ‫ډٖأڅٍ ‪ُٙ‬بىر ٍٵٺبى وِىیټ إز ‪ .‬ایه یپى اُ ثٍِ ٿسَیه وبٍ اكشىَبیى إز‬ ‫ٿیَڇ ‪،‬‬ ‫ٿ ډه االن هًىڇ ڇ یسًاوٖشڈ س‪ٞ‬میڈ ة‬ ‫ٽٍ ډه ىٍياٹ‪ ٬‬ىٍ ُوي ځیاڇ ىاٍڇ‪ .‬ا ٍ‬ ‫ىڅڈ ڇیهًإز ډ‪ٚ‬ٲًڃ ٭چڈ ثب‪ٙ‬ڈ یب ثٍ ډٖبئڄ ٵَ​َه ٿى ي اىثیبر ي ایىُب‬ ‫يیٌ ىڅڈ ڇیهًإز ٽٍ ىٍ ٍ‪ٙ‬شٍ هًىڇ ډ‪٦‬بڅٮٍ ثپىڈ ي‬ ‫ة ّ‬ ‫ٍىاُڇ‪ٌ ،‬‬ ‫ح‬ ‫ة‬

‫ډ‪٦‬بڅجی‬

‫وًن ىٍ ٽَىٕشبن َٖشڈ ي آوؼب هًىڇ ٍا ډً‪٩‬ٴ ڇ یىاوڈ‬ ‫ثىًیٖڈ‪ .‬يڅى ډه اٻ‬ ‫ثَاى ایىپٍ اكٖبٓ ډٖئًڅیز ڇیٽىڈ ىٍ ډٺبثڄ ډَىڇ ٽَىٕشبن ي ډَىڇ ایَان‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آیب ىٍ سبٍین ٕیبٕى‪ ،‬ثی‪ٚ‬شَ سبٍین ډٮب‪ َٝ‬ایَان ي ث‪ًٍ٦‬ٽچى ىٍ سبٍین‪،‬‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یز َبیى َٖشىي ٽٍ ‪ٙ‬مب ثٍ ٭ىًان ثٍ ا‪٦ٝ‬الف یٍ ػًٍ َٕډ‪ٚ‬ٸ ثُ‪ًٚ‬ن‬ ‫یَیي‬ ‫ة‬ ‫نٿاٌ ثپىیي یب ایىپٍ ٵَ‪ ٟ‬ثپىیي ٽٍ ثوًاَیي ٍاٌ ايوُب ٍا ثَیي یب ىٍٓ ٿ‬ ‫اُ‪ًٙ‬ن؟‬ ‫ع‪ :‬اڅجشٍ ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز َبى ثٖیبٍى يػًى ىاٍوي‪ٙ ،‬و‪ٞ‬یشُبى ډوشچٴ‪ .‬اُ َ​َ‬ ‫ٍٵز ‪ ،‬ډظالً ٵَ‪ ٟ‬ٽىیي ىٍ‬ ‫‪ٙ‬و‪ٞ‬یشى ڇیٗيى ثٍ ‪َ٥‬یٸ ىی ٿٍى ىٍٓ ٿ‬

‫‪326‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٿى‬

‫ٽَىٕشبن‪ٙ ،‬و‪ٞ‬یشى ډظڄ ٹب‪١‬ى ډلمي ٽٍ ډه اي ٍا ‪ٙ‬و‪ٞ‬یز ثٖیبٍ ثٍِ‬

‫ڇیىاوڈ‪َ ،‬ڈ اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕى ي َڈ اُ و‪ َ٪‬ایىپٍ ٍي‪ٙ‬ىٶپَ ثٖیبٍ ٵُمیيٌ اى ثًىٌ ي‬ ‫یو‪٪‬یَ ثًىٌ‪ ،‬ثَاى ډه ومًوٍ إز ‪ ،‬ومًوٍ‬ ‫‪ٙ‬بیي ىٍ ىيٍان هًى ىٍ ٽَىٕشبن ة‬ ‫ثٍ ایه څلب‪ ٧‬ٽٍ سب آهَ وٖجز ثٍ آٍډبو٘ يٵبىاٍ ثًى ي ثٍ ډَىڇ ي آٍډبو٘‬ ‫هیبوز وپَى ‪ .‬یب ٵَىى ډظڄ ىٽشَ ډ‪ٞ‬يٷ ثَاى ډه ومًوٍ إز ي ٵپَ ڇ یٽىڈ‬ ‫ٽٍ َ​َ اوٖبن ٕیبٓیای ىٍ ایَان‪ ،‬ڇیسًانى ثٖیبٍى اُ سؼَثیبر ‪$‬هًى‪ٍ #‬ا اُ‬ ‫ډجبٌٍُ هًى ىٽشَ ډ‪ٞ‬يٷ ٽٖت ثپهى ‪.‬‬ ‫ٿ ٍا َڈ اُ ‪ٙ‬مب ڇیٽىڈ ي اين ایه َٖز ٽٍ ‪ٙ‬مب ٵپَ‬ ‫ٓ‪ :‬ډه یټ ٕإاڃ ىیٍ‬ ‫ڇیٽىیي ‪ 15 ، 10‬یب ‪ٕ 25‬بڃ ثٮي ډ‪ٚ‬ٲًڃ ؽٌ ٽبٍى ثب‪ٙ‬یي ي ىٍ ٽؼب ثب‪ٙ‬یي؟‬ ‫ی٘ ثیىى ثپىڈ‪ .‬ىٍ ایه ‪َٙ‬ای‪٦‬ى ٽٍ ډب َٖشیڈ ا‪ٝ‬الً‬ ‫ع‪ :‬ډه ٽٍ وڈیسًوڈ ح‬ ‫ی٘ ثیىى ٽبٍ ثٖیبٍ ډ‪ٚ‬پچى إز ‪ ،‬يڅى ډه ىڅڈ ڇیهًإز ٽٍ ثٮي اُ‬ ‫ح‬ ‫ٕبڅى‪ ،‬ا ځَ ثشًاوڈ ډ‪ٚ‬ٲًڃ ٽبٍ ٭چمى ي وً‪ٙ‬شه ثب‪ٙ‬ڈ‪ .‬ډه هیچى‬

‫ؽوي‬

‫‪$‬ثُ٘‪ #‬٭الٹٍ‬

‫ىاٍڇ‪ .‬ؽين ٽٍ االن وِىیټ ثٍ ‪ٕ 40‬بڃ إز ٽٍ ډه ىٍ ډجبٌٍُ ‪َٙ‬ٽز ىاٍڇ‬ ‫ٽٍ ثشًاوڈ سؼَثیبسڈ ٍا ثىًیٖڈ ثَاى ػًاوُب ي ىٍ ‪١‬مه ٭الٹٍ ىاٍڇ ٽٍ ٽبٍ‬ ‫ثپىڈ‪ .‬ډه يٹشى ٽٍ ىٍ ىاو٘ٿاٌ ثًىڇ ٽشبثُبى ثٖیبٍى ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ اٹش‪ٞ‬بىى‬ ‫وً‪ٙ‬شٍاڇ‪ .‬ٵپَ ڇیٽىڈ ٽٍ االن َڈ ثشًاوڈ ىٍ ایه ُډیىٍ ٽبٍ ثپىڈ‪ .‬يڅى ىٍ َ​َ‬ ‫كبڃ‪ ،‬٭الٹٍ ىاٍڇ ٽٍ ىٍ ثیه ډَىڇ ثب‪ٙ‬ڈ ي ثب ايوُب ُوي‬ ‫ٍٵشٍ اڇ ٽٍ ثَاى ډه كبال ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ٵٮچى‬ ‫اوياٌُاى اؤ ٿ‬

‫ى ثپىڈ‪ .‬ىیٿٌ ثٍ‬ ‫ٿ‬ ‫‪ ،‬ىيٍى اُ ډَىڇ‬

‫٭بىی ثٖیبٍ ډ‪ٚ‬پڄ إز ي اډیيياٍڇ ٽٍ ‪َٙ‬ای‪٦‬ى حی٘ ثیب یى ٽٍ ایَان ډب‬ ‫سجيیڄ ثٍ یټ ٽ‪ ًٍٚ‬ډٖشٺڄ ي آٍاڇ ث٘ يى ي ىٍ آن ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ډه ىٍ یپى اُ‬ ‫ٍيٕشبَبى ٽَىٕشبن‪ٙ ،‬بیي ىٍ ٍيٕشبى ٹبٕمچً ـ ‪ٙ‬بیي وياویي َڈؿىیه ٍيٕشبئى‬

‫‪327‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ة وڈ ي سب آهَ ٭مَ ثوًاوڈ‬ ‫ٍٵشٍ ایڈ ـ ډب‬ ‫يػًى ىاٌٍ‪ ،‬يڅی ډب اُ ايوؼب إممًن ٍا ٿ‬ ‫ي ثىًیٖڈ‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫جاْ ج‪ٟ‬اٖ ٕ٘اى سادی‪B.B.C ٛ‬‬ ‫‪1367/5/27‬‬ ‫ثبٹَ ډٮیه‪ ،‬ډ‪ٞ‬بكجٍ اى ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ٍَ ،‬جَ كِة ىډپَار‬ ‫ٽَىٕشبن ایَان ثٍ ٭مڄ آيٍىٌ إز ٽٍ ثب ایه ٕإاڃ ‪َٙ‬ي‪ ٫‬ڇی‪ًٙ‬ى‪:‬‬ ‫ًیَٗ ٹ‪٦‬ٮىبڇٌ آس٘ثٔ ‪ًٍٙ‬اى اډىیز ٕبُډبن ډچڄ ډشلي‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ ىوجبڃ ح‬ ‫سًٕ‪ ٤‬ایَان‪ ،‬ي‪ ٬١‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ؿڀيوٍ إز؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ثٍ ٭ىًان كِة ىډپَار ‪َ ،‬می‪َ٥ ٍٚ‬ٵياٍ ‪ٝ‬چق ثیه ایَان ي ٭َاٷ‬ ‫ٿ ىٍ ٽَىٕشبن ‪ ،‬ٹجڄ اُ ػهٿ ایَان ي ٭َاٷ‬ ‫ثًىیڈ‪ ،‬يڅى ىٍياٹ‪ ٬‬یټ ػهٿ ىیٍ‬ ‫‪َٙ‬ي‪ٙ ٫‬يٌ ثًى ٽٍ كبال َڈ اىاډٍ ىاٍى‪ ،‬ډب ویَيَبیمبن ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬هیچى‬ ‫ٿيیڈ اُ ٕبڅُبى ٹجڄ ٵٮبڃسَوي‪ ،‬ؽٍا ٽٍ ٍيكیٍ اٵَاى ډٖچق‬ ‫ٵٮبڅىي‪ ،‬ڇیسًاوڈ ة‬ ‫يیٌ ٽٍ آن ‪ٝ‬الثز ي اثُشى ٽٍ ٍ‬ ‫ٍّیڈ ثٖیبٍ احییه آډيٌ ‪ٌ ،‬ة ّ‬

‫ّیڈ ػمًٍُى‬

‫ى ثَىٌاوي ٽٍ وٍ‬ ‫إالډى ي ‪ٙ‬و‪ ٜ‬همیىى ىا‪ٙ‬ز ‪ٙ‬پٖشٍ ي سًىٌ َبى ډَىڇ ح‬ ‫همیىى آن ٍَجَ ىائمى ي وبثٲٍ إز ي وٍ ػمًٍُى إالډى آن ویَيیى إز‬ ‫ٽٍ ٱیَ ٹبثڄ ‪ٙ‬پٖز ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثب سًػٍ ثٍ ایىپٍ ثٍَ​َكبڃ‪ٙ ،‬مب ثَ ٵَ‪َ ٟ‬ڈ یټ ‪َ١‬ثٍاى ثٍ ویَيَبى‬ ‫ػمًٍُى إالډى ثِویي‪ ،‬ثبُ ډؼجًٍ َٖشیي ٭ٺتو‪ٚ‬یىى ثپىیي‪َ ،‬يٳ ‪ٙ‬مب اُ ایه‬ ‫ٵٮبڅیشُب ؽیٍ آٹبى ىٽشَ؟‬

‫‪328‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬ډب ډشًػٍ َٖشیڈ ٽٍ ٽَىٕشبن سىُب وڈیسًاوي آڅشَوبسیً ثب‪ٙ‬ي ىٍ آیىيٌ‬ ‫ایَان‪ ،‬ثٍ َمیه ػُز َيٳ ٽىًوى ډب اُ ٭مچیبر و‪٪‬بډى‪ ،‬س‪٢‬ٮیٴ ٍّیڈ إز ي‬ ‫ياىاٍٽَىو٘ ثٍ ٭ٺت و‪ٚ‬یىى‪ .‬كبال ٽٍ ٍ ّیڈ ثب ٹجًڃ ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ‪ 598‬٭ٺت و‪ٚ‬یىى‬ ‫ٽَىٌ‪ ،‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب ‪َٙ‬ای‪ ٤‬آډبىٌ ‪ٙ‬يٌ ثَاى ایىپٍ ٍ ّیڈ ٍا ياىاٍ ثٍ ٭ٺت و‪ٚ‬یىیُبى‬ ‫ثی‪ٚ‬شَى ثپىیڈ‪.‬‬ ‫ٓ‪ٙ :‬مب آیب ثٍ َ​َكبڃ ثب ػىبف ٵٮچى ػمًٍُى إالډى ٽٍ ٍيى ٽبٍ َٖز‬ ‫ي ثٍ َ​َكبڃ َمٍ ىٍ ٱَة ایه ػىبف ٍا یټ ػىبف ډیبوٍ​ٍيى ڇیىاوىي‪ ،‬كب‪َ١‬‬ ‫ثٍ ډٌاٽٌَ َٖشیي؟ ي آیب َیؽ اٹياډى ىٍ ایه ٍاٌ ‪ٙ‬يٌ یب و‪ٚ‬يٌ؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي ‪ ،‬ډب َمی‪ٍ ٍٚ‬اٌ ډٌاٽٌَ ٍا ثبُ ٿًا‪ٙ‬شیڈ‪ .‬٭چیَٱڈ َمٍ اوشٺبىاسى ٽٍ‬ ‫ثٍ ډب ياٍى ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ډب و‪َ٪‬ډبن ایه َٖز ٽٍ ډٌاٽٌَ یپى اُ ‪ٙ‬یًٌ‬

‫َبى ډجبٌٍُ‬

‫إز‪ .‬ثٍ و‪ َ٪‬ډب ٵٮالً ٽٖى ىٍ ایَان يػًى وياٍى ٽٍ ثشًاوي ډوب‪٥‬ت ىٍٕشى‬ ‫ان ‪ ،‬ٵپَ ډىپىیڈ ثٮي اُ همیىى ي ثٮي اُ ایىپٍ‬ ‫ثَاى ډب ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ایه ‪ٙ‬و‪ ٜ‬یب اٍ ٿ‬ ‫سًاوٖز ثَ ٍٹیت َبى هًىٗ ډٖچ‪ ٤‬ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬ډمپه إز ثًػًى ثیبیي‪ .‬آن يٹز‬ ‫ډب ىٍ ٭مڄ هًاَیڈ ىیي ٽٍ آیب ٽٖى َٖز ٽٍ كب‪ َ١‬ثب‪ٙ‬ي ىٍثبٌٍ‬ ‫َمبن‪ ،‬ىٍ ىي ٽچمٍ هال‪ ٍٝ‬ډى‪ًٚ‬ى "ىډپَإى ثَاى ایَان ي‬ ‫ا‬ ‫هًإشٍَبى ډب ٽٍ‬ ‫هًىډًهشبٍى ثَاى ٽَىٕشبن" ثب ډب ډٌاٽٌَ ثپهى یب وٍ؟‬ ‫ٓ‪ :‬ػىبكى ٽٍ ‪٩‬بَ​َاً اُ كِة ىډپَار ػيا ‪ٙ‬يٌ‪ٙ ،‬مب ٍا سب كيى ډشُڈ ثٍ‬ ‫ٿیَیي ي ثب ٍ ّیڈ‬ ‫ایه ڇیٽىٍ ٽٍ ‪ٙ‬مب ٹ‪ٞ‬ي ىا‪ٙ‬شیه ډیبوٍ ٍيى ىٍ حی٘ ة‬ ‫إن ‪ٙ‬مب ثٍ اسُبډبر ایىُب ؽیٍ ي ٭چز‬ ‫ػمًٍُى إالډى ډٌاٽٌَ ثپىیي‪ .‬ح‬ ‫ػيا‪ٙ‬ين آوُب ؽى ثًىٌ؟‬

‫‪329‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬هبٍع اُ ډٖبئڄ ه‪ًٝٞ‬ى ‪ٍ ،‬ياث‪ ٤‬ي ایىُب‪ ،‬ا‪ٝ‬چى ٽٍ َمٍ ایه ٌ ا یی ٽٍ ىٍ‬ ‫ياٹ‪ ٬‬اُ كِة ٽىبٍ ٍٵشهى ‪ ،‬ىٍ یټ ؽیِ ډ‪ٚ‬شَٽهى ي آن ایه إز ٽٍ اُ ډجبٌٍُ‬ ‫هٖشٍ ‪ٙ‬يٌ اوي ي اډب آوؾٌ ىٍثبٌٍ ایىپٍ ډب ثٍ ا‪٦ٝ‬الف ډیبوٍ ٍي َٖشیڈ‪ ،‬وڈیىيوڈ‬ ‫يوٍ سٶٖیَ ڇیٽىیي؟ يڅى ډب ىٍ ٕیبٕز ٭بىر ٽَىٌ ایڈ ي‬ ‫ٽچمٍ ډیبوٍ​ٍي ٍا ؿڀ‬ ‫ٍٵشٍ ایڈ ٽٍ ياٹ‪ ٬‬ثیه ثب‪ٙ‬یڈ‪$ .‬ثبٹَ ډٮیه‪ :‬ایه كَٳ ډه وجًى‪ ،‬كَٳ‬ ‫یبى ٿ‬

‫آوُب‬

‫ثًى‪ #.‬ډب ڇیهًاَیڈ ياٹ‪ ٬‬ثیه ثب‪ٙ‬یڈ‪ ،‬ثَاى ایىپٍ آٍُيَب ٍا ڇ یٗيى ثٍ ػبى‬ ‫ياٹٮیشُب ٿًا‪ٙ‬ز‪ ،‬يڅى آن يٹز ‪ ،‬آىڇ َٕٗ ؽوبن ثٍ ٕهٿ ڇیهًٌٍ ٽٍ ٿاَى‬ ‫كشى وڈیسًوٍ ثچىي ث‪.ٍٚ‬‬ ‫ٓ‪ :‬ثٍ و‪ٙ َ٪‬مب ك‪ ًٍ٢‬ویَيَبى وب‪ َ٩‬ثَ آس٘ ثٔ ٕبُډبن ډچڄ ىٍ‬ ‫ډََُبى ایَان ي ٭َاٷ‪ ،‬ؽٌ سأطیَى ثَ ٵٮبڅیشُبى ‪ٙ‬مب هًاَي ٿًا‪ٙ‬ز؟‬ ‫ع‪ :‬ډب ا٭ال ڇ ٽَىٌایڈ ي ایىؼب ډه سپَاٍ ڇیٽىڈ ٽٍ ‪ٝ‬چق ثیه ایَان ي ٭َاٷ‬ ‫یټ ‪ٝ‬چق ىائمى ووًاَي ثًى ‪ ،‬ڇځَ ایىپٍ ىٍ ػَیبن ډٌاٽَار ي ىٍ ػَیبن‬ ‫إشٺَاٍ ؽویه ‪ٝ‬چلى‪ ،‬ډٖئچٍ ٽَى َڈ ي آنؽٌ ډَثً‪ ٣‬ثٍ ډبٕز‪ ،‬ډٖئچٍ ٽَى ىٍ‬ ‫ٿیَ ى‪ ،‬ؽين ‪ٙ‬مب ڇ یىاویي ٽٍ ډََُبى ایَان ي‬ ‫ایَان ىٍ ياٹ‪ ٬‬ډي و‪ َ٪‬ٹَاٍ ة‬ ‫٭َاٷ وِىیټ ثٍ ‪ 500‬ٽیچًډشَٗ ىٍ ٽَىٕشبوٍ ي ٽٖى ٽٍ ثوًا ٌ ى ىٍ ایه‬ ‫ډََُب ‪ٝ‬چق ٍا ډٖشٺَ ثپهى ثيين ډًاٵٺز ػىج٘ ٽٍ ثو٘ ثٖیبٍ ُیبىى اُ ایه‬ ‫ډََُب ٍا ٽىشَڃ ډىپىٍ‪ ،‬ٽبٍ ٭مڄیای ووًاَي ثًى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬يڅى آٹبى ىٽشَ ‪ٙ‬مب هًىسًن َٕوً‪ٙ‬ز ډال ډ‪٦ٞ‬ٶى ثبٍُاوى ٍا ٽٍ ثٍ‬ ‫ٻ االن ىٍ ٭َاٷ َٖشه‪ ،‬ؽٌ ‪ٙ‬مب‪ ،‬ؽٌ ډؼبَيیه‪،‬‬ ‫هب‪ َ٥‬ىاٍیه ي سمبڇ ٽٖبوى ٌ‬ ‫ثٍ َ​َكبڃ اُ ‪َ٥‬ٳ ىيڅز ٭َاٷ اػبٌُ ووًاَیي ىا‪ٙ‬ز ٽٍ اُ ىاهڄ هبٻ ٭َاٷ‬ ‫ی٘ هًاَیي ٿٍٵز؟‬ ‫ثٍ هبٻ ایَان كمچٍ ثپىیي‪ٙ .‬مب ؽٌ ٽبٍى ىٍ ح‬

‫‪330‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ع‪ :‬يڅى اػبٌُ ثي ٌ یي ٽٍ س‪ٞ‬لیق ثپىڈ كَٳ ‪ٙ‬مب ٍا‪ ،‬ډب ثٍ َی ؽ يػٍ ىٍ‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿان ډب ىٍ ىاهڄ هبٻ ایَاوىي‬ ‫ٵشڈ ‪ ،‬سمبڇ ح‬ ‫٭َاٷ ویٖشیڈ ي َڈا و‪ًٍ٦‬ى ٽٍ ٿ‬ ‫ي ډب ىٍ ډَُ‪ ،‬ىٍ ډَُ ایَان‪ ،‬ىٍ ٽًَٖشبوُب‪ ،‬آن َڈ هبٍع اُ ډى‪٦‬ٺٍ سلز ٽىشَڃ‬ ‫ایٿاَُب یى ىاٍیڈ‪ .‬اڅجشٍ ىؽاٍ ډ‪ٚ‬پالسى هًاَیڈ ‪ٙ‬ي‪ ،‬ډب ایه ٍا ڇ یىاویڈ‪،‬‬ ‫٭َاٷ ح‬ ‫ی٘ ثٌَ ؟‬ ‫يڅى هًة ٽياڇ ډجبٌٍُ َٖز ٽٍ ثيين ډ‪ٚ‬پالر ح‬ ‫ٓ‪ٍ :‬اث‪ٙ ٍ٦‬مب ثب ډؼبَيیهؿیٌ؟ ي آیب ٵپَ ډىپىیه ثٍ ٭ٺتو‪ٚ‬یىیُبیى ٽٍ‬ ‫يُیٖیًن ایَان ‪ ،‬ډو‪ًٝٞ‬بً ايوُبیى ٽٍ ىٍ ٭َاٷ َٖشىي ى ؽاٍ ‪ٙ‬يٌ اوي؟ یټ‬ ‫اح‬ ‫وً‪ ٫‬اسلبى ډیبو٘ان ثَٹَاٍ هًاَي ‪ٙ‬ي؟‬ ‫يُٕیًن ٍياث‪٤‬‬ ‫ح‬

‫ع‪ :‬ډب َمی‪ ٍٚ‬ٽً‪ ٘ٙ‬ٽَىیڈ ٽٍ ثب َمٍ ٕبُډبوُبى ا‬

‫ىيٕشبوٍ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬یڈ‪ .‬ثٮياُ ایىپٍ اُ ‪ًٍٙ‬ا ثیَين آډيیڈ‪ ،‬ٽً‪ ٘ٙ‬ٽَىیڈ ثب‬ ‫ډؼبَيیه ٍياث‪٦‬ڈا ن ٍا كٶ‪ ٨‬ٽىیڈ ‪ ،‬يڅى ډشإٔٶبوٍ ډؼبَيیه َڈ‬ ‫ٿ ٍٵشبٍ ٽَىنى ‪ ،‬ثب ډب َڈ كب‪ َ١‬و‪ٚ‬ين‬ ‫ٕبُډبوُبى ىیٌ‬

‫ؽوبوپٍ ثب‬

‫ى ٍياث‪ًٚ٦‬ن ٍا اىاډٍ‬

‫ثيَىي ي اډب ىٍثبٌٍ كمچٍ ‪ًٙ‬ن‪ ،‬ډب ٭ٺیيٌ ډًن ایه َٖز ٽٍ ایه كمچٍ ٽبٍ ثٖیبٍ‬ ‫وبثوَىاوٍ ي وٖىؼیيٌاى ثًى ـ اڅجشٍ ىٍثبٌٍ كمچٍ إالڇ‬

‫آثبى ي ٽَوي كَٳ‬

‫ڇیُوڈ ـ ثَاى ایىپٍ و‪ٚ‬بن ىاى ٽٍ ډؼبَيیه َیؽ سلچیڄ ىٍٕشى اُ ي‪ ٬١‬ایَان‬ ‫و٘ن ىاى ٽٍ اٵَاى ي ٍَجَان ډؼبَيیه‪ ،‬ثٖیبٍ ٱیَ ډٖئًڃ َٖشىي‪ ،‬ي‬ ‫وياٍوي ي ا‬ ‫َڈؽویه و‪ٚ‬بن ىاى ٽٍ ثَهالٳ سًَم٘ا ن‪ ،‬ډَىڇ ایَان آو‪ًٍ٦‬ى ٽٍ ايوُب هیبڃ‬ ‫ڇیٽَىوي ثٍ إشٺجبڅ‪ًٚ‬ن هًاَىي ٍٵز‪ ،‬وَٵشىي ي ػبڅجشَ اُ ایه‬

‫‪ ،‬ډى‪٦‬ٺٍ اى ٍا‬

‫اوشوبة ٽَىوي ٽٍ آوؼب ډى‪٦‬ٺٍ "اَڄ كٸ" َٖز ي ‪ َُ٥‬سٶپَ اَڄ كٸ ثٍ َی ؽ‬ ‫يػٍ ثب ‪ َُ٥‬سٶپَ ي ایيئًڅً ّى ډؼبَيیه ٽٍ هًاَبن یټ ػمًٍُى إالډى‬ ‫َٖشىي‪ ،‬ػًٍ ىٍویبډيٌ‪.‬‬

‫‪331‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪%%%‬‬ ‫يصاسش سادی‪ ٛ‬آٔشیىا ـ ساعت ‪ 6/30‬تأذاد‬ ‫وٺڄ ٹًڃ‬ ‫ثًیٌ ٭الٹمىي إز ٽٍ ثب ىيڅز ٍیٿان سمبٓ ثَٹَاٍ ٽىي ‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً؛ اي ّ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډب إچلٍ وڈیهًاَیڈ‪ ،‬سىُب هًإشبٍ كمبیز ٕیبٕى َٖشیڈ ي‬ ‫ٽىیڈ ‪ُ ،‬یَا سىُب ٿٍيٌ ډوبڅٶى َٖشیڈ‬ ‫ډىوًاَیڈ وٺ‪ ٍ٦‬و‪َ​َ٪‬بى هًى ٍا س‪َٚ‬یق ة‬ ‫ٽٍ اُ ‪َ$‬مبن‪ #‬آٱبُ ثب ٍّیڈ همیىى ػهٿیيٌ ایڈ‪.‬‬ ‫ٍا سً‪ٝ‬یٴ ڇیٽىي‪ ،‬اډب ڇیٿيیي ٽمًویٖز‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً ػىج٘ هًى ٍا ؿذڀ‬ ‫ویٖز ي ڇیاٵِایي‪ :‬ثَوبډٍ اي ثَ ‪$‬إبٓ‪ #‬ىډپَإى ثَاى ایَان ي هًىډوشبٍى‬ ‫ثَاى ٽَىٕشبن سلپیڈ یبٵشٍ إز‪ .‬ٹبٕمچً ڇ‬

‫یٿيیي‪ :‬ډب ایَاوى َٖشیڈ‬

‫ڇیهًاَیڈ ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان ثبٹى ثمبویڈ ي َيٳ ا‪ٝ‬چى ډب َٕنٿيوى ٍّیڈ‬ ‫آیزاهلل همیىى إز‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪332‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍاىیً ‪ٝ‬ياى آډَیپب‪ٕ ،‬ب٭ز ‪ٙ 10/15‬ت ‪1367/6/1‬‬ ‫ٔصاحث‪ ٝ‬تا دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫دتیشوُ حضب دٔىشات وشدستاٖ ایشاٖ‬ ‫ٿيیى ثب هجَن ٿاٍ ثو٘ ٵبٍٕى ‪ٝ‬ياى‬ ‫ٵز‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍ ٿ‬ ‫ٵشٍ‬ ‫اٍیٔ ‪ ،‬اُ آیىي ٌ ي سأطیَ ػهٿ ایَان ي ٭َاٷ ثَ ٽَىَب ٕوه ٿ‬ ‫آډَیپب ىٍ ح‬ ‫ویڈ‪.‬‬ ‫ُاٍٗ ػچت ڇیٻ‬ ‫إز‪ .‬سًػٍ ‪ٙ‬مب ٍا ثٍ ایه ٿ‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثٍ‬ ‫اٍیٔ ٿٵز ٽٍ اٽىًن ىٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬٭ٺت‬ ‫هجَنٿاٍ ‪ٝ‬ياى آډَیپب ىٍ ح‬

‫و‪ٚ‬یىى ي‬

‫‪١‬ٮٴ ي ‪ٙ‬پٖز ٍ ّیڈ ػمًٍُى إالډى ‪ ،‬ا‪ٙ‬پبڃ ډوشچٴ ایه ډجبٍُار ؽ ٌ ىٍ‬ ‫یَى‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً اُ ىي ا‪ٙ‬شجبٌ‬ ‫ٿ ڇیسًاوي ثبال ٿ‬ ‫ٽَىٕشبن ي ؽٌ ىٍ وٺب‪ ٣‬ىی ٍ‬ ‫ٍَیِ ڇیٽىي‪ ،‬یپى ایىپٍ ثٍ َی ؽ يػٍ ٭ٺیيٌ وياٍى ٽٍ ىٍ ‪َٙ‬ای‪ٝ ٤‬چق‬ ‫ح‬ ‫ٿ ایىپٍ َڈؽویه ٭ٺیيٌ وياٍى ٽٍ‬ ‫ػمًٍُى إالډى ثالٵب‪ٝ‬چٍ ٕبٹ‪ًٙ ٤‬ى ي ىیٍ‬ ‫ىٍ ‪َٙ‬ای‪ٝ ٤‬چق ‪ٍّ ،‬یڈ ػمًٍُى إالډى ثَاى َمی‪ ٍٚ‬سظجیز ٿٍىى ي ډٖشٺَ‬ ‫‪ًٙ‬ى‪.‬‬ ‫ډبن ڇ یٽىىي ‪ٝ‬چق ډمپه إز‬ ‫ٍيٌ ىیٿٍى ٍا ٽٍ ٿ‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً و‪ َ٪‬ٿ‬ ‫ىيڅشمَىاوى اُ ثو٘ ډیبوٍ ٍيَبى ػمًٍُى إالډى ٍا ثٍ ٹيٍر ډٖشٺَ ویِ‬ ‫ثَٕبوي‪ ،‬ډًاٵٸ ویٖز ي ایه و‪ٍ َ٪‬ا ویِ ا‪ٙ‬شجبٌآډیِ سً‪ٝ‬یٴ ڇیٽىي‪.‬‬ ‫يوٍ ٹ‪ٞ‬ي ىاٍیي ىٍ آیىيٌ وِىیټ‬ ‫ىٍ ػًاة ایه ٕإاڃ ٽٍ ؿڀ‬

‫‪ ،‬ډجبٍُار‬

‫ډٖچلبوٍ ٍا ٭چیٍ ویَيَبى ػمًٍُى إالډى ٿٕشَٗ ىَیي؟ ٹبٕمچً ڇ یٿيیي‪:‬‬

‫‪333‬‬

‫‪،‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٿ اين ‪ ًٍٙ‬ي ‪ًٙ‬ٷ ٕبثٸ ٍا وياٍوي ي آوبن‬ ‫ٍُډىيٿان ػمًٍُى إالډى ىی ٌ‬ ‫ىیڀٍ ډظڄ ٕبثٸ سب آهَیه ٵ‪ٚ‬ه‬

‫ٿ وڈ یػهٿوي‪ .‬ىٍ آن ُډبن يٹشى ډب‬

‫ُهمىُبی‪ٚ‬بن ٍا ثَاى ډٮبڅؼٍ ثٍ ىٍډبن ٿاَُبډًن ڇ یثَىیڈ‪ ،‬ا‪ٙ‬شیبٹى ثٍ‬ ‫ډٮبڅؼٍ‪ٙ‬ين ويا‪ٙ‬شىي؛ ُیَا ثَاى ډَىن آډيٌ ثًىوي‪ .‬اډب ىٍ ؽوي ډبٌ اهیَ ىیٿٍ‬ ‫اُ آن ػهٿػًیبن و‪ٚ‬بوى ویٖز‪ُ ،‬يى ٵَاٍ ڇ‬

‫یٽىىي ي ُيىسَ ایىپٍ سٖچیڈ‬

‫ڇی‪ًٙ‬وي‪.‬‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً سأٽیيٽىبن ڇیٿيیي ٽٍ اٵپبٍ ٭مًډى ایَان ي ػُبن‬ ‫وجبیي ىؽاٍ ا‪ٙ‬شجبٌ ‪ًٙ‬وي ٽٍ ثب ثَٹَاٍى ‪ٝ‬چق ډیبن ایَان ي ٭َاٷ‬

‫‪ ،‬ډجبٍُار‬

‫یَى‪ .‬يى ثب سأٽیي ا٭الڇ ڇ یىاٍى ٽٍ‬ ‫ایبن ڇیٿ‬ ‫هًىډوشبٍی‪٥‬چجبوٍ ډَىڇ ٽَى ح‬ ‫یَيُى اىاډٍ هًاَي‬ ‫ډجبٌٍُ ډچز ٽَى ثَاى اكٺبٷ كٺًٷ ډچى ي ‪٥‬جیٮى هًى سب ح‬ ‫یبٵز‪ .‬ایه يَڈ ي ٿډبن وجبیي ٽٖى ٍا ثٶَیجي ٽٍ ثَٹَاٍى ‪ٝ‬چق ډی ا ن ‪ٝ‬ياڇ‬ ‫ی٘ هًاَي آيٍى ٽٍ سًاٵٸ ‪ٝ‬ياڇ كٖیه ي‬ ‫كٖیه ي همیىى ‪َ ،‬مبن ي‪١‬ٮى ٍا ح‬ ‫يیي‬ ‫ی٘ آيٍىٌ ثًى‪ .‬يى سأٽیي ڇ یٽىي ي ڇیٿ‬ ‫‪ٙ‬بٌ ىٍ ٕبڃ ‪ 1975‬ىٍ اڅؼِیٌَ ح‬ ‫ٽٍ َٕوً‪ٙ‬ز ډال ډ‪٦ٞ‬ٶى ثبٍُاوى ي َٕوً‪ٙ‬ز آن ىيٌٍ اُ ډجبٌٍُ ٽَى َب‪ ،‬سپَاٍ‬ ‫ووًاَي ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍثبٌٍ اډپبن ائشالٳ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثب‬ ‫ٿ ډوبڅٶبن ٍ ّیڈ همیىى ڇیٿيیي‪" :‬ډٮیبٍى ٽٍ ډب ىاٍیڈ‬ ‫ىیٍ‬

‫‪َ ،‬مبن ډٮیبٍ‬

‫ىډپَإى ي هًىډًهشبٍى إز‪َ​َ .‬ٽياڇ اُ ایه ‪ٙ‬و‪ٞ‬یشُب ي ایه ٕبُډبوُب ایه‬ ‫ىي سب ٍا ٹجًڃ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي‪ ،‬ډب كب‪َ١‬یڈ ثبَب‪ًٙ‬ن َمپبٍى ثپىیڈ‪ٙ .‬مب ڇ یىاویي‬ ‫‪٣‬يٍٽچى هًىډوشبٍى ٍا ٍى ڇیٽىىي‪ .‬ثٍ ایه سَسیت ٍاٌ ٍا‬ ‫ٽٍ ٕچ‪٦‬ىز‪٥‬چجُب ة‬ ‫ثَاى ایىپٍ ډب ثشًاویڈ ثبَب‪ًٙ‬ن َمپبٍى ثپىیڈ ثٖشٍ اوي‪ .‬ٵَ‪ ٟ‬ٽىیي يٹشى ٽٍ ډب‬

‫‪334‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٍ ډٺبثڄ ‪ًٍٙ‬اى ډچى ډٺبيډز ثًىیڈ ‪ ،‬آٹبى ثىى‪ٞ‬يٍ آن ‪َ٥‬ف هًىډوشبٍى ٍا‬ ‫ٽٍ ‪ًٍٙ‬اى ډچى ډٺبيډز ىاىٌ ثًى‪ ،‬اډ‪٢‬بء ٽَىوي‪ .‬ثٮي اُ ایىپٍ اُ ‪ًٍٙ‬ا آډيیڈ‬ ‫ثیَين‪ ،‬ډؼبَيیه ىٍ ياٹ‪ ٬‬آن ‪َ٥‬ف ٍا ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچى ٽىبٍ ٿًا‪ٙ‬شىي ي ‪ًٍ٥‬ى ثٍ‬ ‫ا‪٦ٝ‬الف و‪ٚ‬بن ىاىوي ٽٍ آن ‪َ٥‬ف ٵٺ‪ ٤‬يٹشى اٍُٗ ىا‪ٙ‬ز ٽٍ كِة ىډپَار‬ ‫ىٍ ‪ًٍٙ‬ا ثًى‪ ،‬یٮىى ا‪ًٝ‬الً ا٭شٺبىی ثٍ هًىډوشبٍى وياٍوي‪".‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثٍ اكشمبڃ ثٖیبٍ ُیبى ‪ ،‬ثٍ ّوً ٕٶَ هًاَي ٽَى سب‬ ‫ىٍ ػَیبن ډٌاٽَار ‪ٝ‬چق ایَان ي ٭َاٷ ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬يى ثب ایه ك‪ًٍ٢‬‬ ‫یبڇ ٽَى ٍا ثٍ ػُبویبن اثالٯ ٽىي‪ .‬ىٍ ایه ثبٌٍ ڇ یٿيیي‪" :‬االن ثی‪ٚ‬شَ‬ ‫ٹ‪ٞ‬ي ىاٍى ح‬ ‫ثَٓوڈ ي آن ایه إز ٽٍ ا ٿٍ‬ ‫یبڇ ٍا ا‬ ‫َيٵڈ ایه َٖز ٽٍ یټ ډٖأڅٍ ٍا‪ ،‬یټ ح‬ ‫ایَان ي ٭َاٷ ‪ٝ‬چق ڇیٽىىي‪ ،‬ایه ثٍ ایه ډٮىى ویٖز ٽٍ ػىج٘ ٽَىٕشبن‬ ‫یبڇ ډب ایه‬ ‫َٕٽًة هًاَي ‪ٙ‬ي ‪ ،‬ثٍ ډظبثٍ ٕبڃ ‪ 1975‬ي اُ ثیه هًاَي ٍٵز‪ .‬ح‬ ‫َٖز ٽٍ ثٍ َ​َ ‪ٍ٣‬یٺى ٽٍ َٖز ډجبٌٍُ ٍا اىاډٍ هًاَیڈ ىاى‪ .‬ډمپه إز‬ ‫‪َٙ‬ای‪ٕ ٤‬وز سَ ثب‪ ،ٍٙ‬يڅى ډب ىیځَ ثٍ ‪َٙ‬ای‪ٕ ٤‬وز ٭بىر ٽَى‬

‫ٌایڈ ي ىٍ‬

‫یبڇی ثٍ ػبډٮٍ ثٍ ا‪٦ٝ‬الف ثیه اڅمچچى ثَٓ ا وڈ‪ ،‬اُ ىثیَٽڄ‬ ‫‪١‬مه ډیهًاَڈ ح‬ ‫ٍٵشٍ سب ىیٿٍان ٽٍ ثيين كڄ ډٖئچٍ ٽَى ‪ٝ‬چلى يػًى ووًاَي ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ایه‬ ‫ٿ‬ ‫ٿ ٽٖى ثٍ ایه سًَڈ ى ؽاٍ ‪ٙ‬يٌ ٽٍ ىٍ ډَُ ‪ 500‬ٽیچًډشَى‬ ‫یبڇ یٮىى ایىپٍ ا ٍ‬ ‫ح‬ ‫ثیه ایَان ي ٭َاٷ ‪ ،‬ٽٍ ایه ډَُ ‪ 500‬ٽیچًډشَى ىٍ ٽَىٕشبن ٹَاٍ ىاٍى‪ ،‬ا ٿٍ‬ ‫ٽٖى هیبڃ ڇیٽىي ىٍ ایه ډَُ ڇیٗيى ‪ٝ‬چق ٍا ډٖشٺَ ٕبهز ‪ ،‬ثيين ایىپٍ‬ ‫سًػُى ثٍ ډٖأڅٍ ٽَى ي هًإز ٽَىَب ث‪ ٍٚ‬ـ ‪$‬اڅجشٍ‪ #‬ډه ىٍثبٌٍ ٽَىَبى‬ ‫ایَان كَٳ ډىِوڈ ـ ٽبډالً ا‪ٙ‬شجبٌ ڇیٽىي‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪335‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍاىیً ‪ٝ‬ياى آډَیپب‪1367/6/6 ،‬‬ ‫يصاسش يصاسشيس صذاى آٔشیىا اص ط٘‪ٛ‬‬ ‫ُاٍ ٽَىٌ اوي‪ ،‬ثٍ س‪َٚ‬یق ایه‬ ‫آٹبى ٹبٕمچً ىٍ ډ‪ٞ‬بكجٍ اى ډ‪٦‬جً٭بسى ٽٍ ثَ ٿ‬ ‫ٍىاهشٍ اوي ٽٍ سٺَیجبً ‪ 500‬ٽیچًډشَ ډَُ ډ‪ٚ‬شَٻ ثیه ایَان ي ٭َاٷ‬ ‫ٹ‪٢‬یٍ ح‬ ‫يػًى ىاٍى ي ٽَىَب ُیبوُبی هیچى ُیبى ی ٍا سلمڄ ٽَىٌ اوي ي َ​َ وً‪ٝ ٫‬چلى‬ ‫ٿ كٺًٷ ٽَىَب ىٍ ایه ‪َ٥‬ف ډلٶً‪ ٧‬ي ډى‪ًٍ٪‬‬ ‫ٽٍ ثیه ىي ٽ‪ ًٍٚ‬ثَٹَاٍ ث٘يى ‪ ،‬ا ٍ‬ ‫اثَػب ثمبوي‪ .‬ثبُ ڇ یٿٵشىي ٽٍ ډب هًإشبٍ هًىډوشبٍى‬ ‫و‪ٚ‬يٌ ثب‪ٙ‬ي‪ ،‬وڈیسًاوي ح‬ ‫ىٕشٍػمٮى اُ ایه ٹجیڄ ویٖشیڈ ‪ ،‬ډب ٵٺ‪ ٤‬ڇ یهًاَیڈ ٽٍ كٺًٷ ډب ډلٶً‪٧‬‬ ‫ثمبوي‪ ...‬ىٍ ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ‪ٕ 598‬بُډبن ډچڄ ‪ ،‬ا‪ًٝ‬الً َ​َؽوي إڈ ډب آيٍىٌ و‪ٚ‬يٌ‪ ،‬يڅى‬ ‫ایىؼب ډٖئچٍ ٽَىَب ډ‪َ٦‬ف ٌ ٕز ‪ ...‬ىٍ ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ‪ 598‬ٿٵشٍ ‪ٙ‬يٌ إز ٽٍ‬ ‫‪َ٥‬ٵیه ًیىٶ‪ ،٬‬ثىبثَایه ډب ػِي ایه ٹ‪٦‬ٮىبډٍ َٖشیڈ ي ثبیي ډى‪ ًٍ٪‬ثب‪ٙ‬یڈ‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ٍاىیً ‪ٝ‬ياى آډَیپب ‪67/6/25‬‬ ‫فش‪ٗٞ‬ي ‪ ٚ‬ادب وشد‪ٞ‬ا‬ ‫"وٺڄ ٹًڃ"‬ ‫ىٍ ٽىٶَاؤ ډ‪٦‬جً٭بسى ىٍ دبٍیٔ ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬ثَ كٶ‪ ٨‬ٵَ​َهٿ ‪ُ ،‬ثبن ي ًَیز ٽَُى سأٽیي ٽَى ي‬ ‫ٵز‪ :‬ډچز ٽَُى ‪ٝ‬بكت ٵَ​َهٿى ډٖشٺڄ إز‪ ،‬اډب ایه ٵَ​َه ٿ ډچى‬ ‫ډإٽياً ٿ‬ ‫ٿ‪ ،‬ىٍ كبڃ وبثًىى إز ي ڇیٍيى ٵَ​َهٿ ایه‬ ‫ٹَوُب سلز ٕی‪ ٌَ٦‬ډچشُبى ىیٍ‬ ‫ن اى آٍیبیى‪ ،‬ىٍ سبٍاع سٖچ‪٤‬ػًیى ٭َة‪ ،‬ٵبٍٓ ي سَٻ وبثًى و‪ًٚ‬ى‪.‬‬ ‫ّ‬

‫‪336‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٝ‬ياى آډَیپب‪ 67/6/29 ،‬ـ ٕب٭ز ‪ٙ 10/5‬ت‬ ‫ي‪ٚ‬ى تا دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ ،ٛ‬س‪ٞ‬ثش حضب دٔىشات وشدستاٖ‬ ‫يفت‬ ‫ایشاٖ دس ٔ‪ٛ‬سد ج‪ ًٙ‬تا و‪ّٝٔٛ‬‬ ‫ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ٍَ ،‬جَ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪،‬‬

‫ؽوي‬

‫َٶشٍاى إز ٽٍ ىٍ اٍي احثٍ َٕ ڇیثَى‪ .‬يى ثب هجَنٿاٍ ثو٘ ٵبٍٕى ‪ٝ‬ياى‬ ‫ٿيیى سچٶىى ىا‪ٙ‬شٍ إز ٽٍ ىٍ آن ثٍ س‪َٚ‬یق ډً‪٬١‬‬ ‫ٵز‬ ‫اٍیٔ ٿ‬ ‫آډَیپب ىٍ ح‬ ‫ٍىاهشٍ إز‪.‬‬ ‫كِة هًى ي َيٵُبى آن ح‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ىٍثبٌٍ ىٍ ٿیَیُبیى ٽٍ كِة ثب ٽًډچٍ‪ ،‬ډَٽت اُ‬ ‫یَيان ‪ٙ‬یًٌ‬ ‫ٽَىَبى ډجبٍُ ٽًډًویٖز ىا‪ٙ‬شٍ إز‪ ،‬آوبن ٍا ح‬

‫"حڃ حر " ىٍ‬

‫ٽبډجًع ڇیىاوي ي ػيایى وُبیى اُ ٽًډچٍ ٍا ثٍ ُډبوى ډَثً‪ ٣‬ڇ یٕبُى ٽٍ آن‬ ‫یًٕشىي‪ .‬ىثیَٽڄ كِة‬ ‫ٍيٌ اُ ٽَى َبی ایَاوى‪ ،‬ثٍ كِة ٽًډًویٖز ایَان ح‬ ‫ٿ‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ‪ ،‬اُ ائشالٳ ثب ‪ًٍٙ‬اى ډچى ډٺبيډز ایَان ثٍ ٍَجَى‬ ‫ډٖٮًى ٍػًى‪ ،‬یبىثًى آُاٍىَىيٌ اى ىاٍى ي ٵَډبويٌ ډؼبَيیه هچٸ ٍا یټ يڃی‬ ‫ٵٺیٍ اُ وً‪ ٫‬آیز اهلل همیىى ڇیىاوي ٽٍ اُ ىډپَإى ي آُاىډى‪ٚ‬ى و‪ٚ‬بوى ىٍ‬ ‫يى ىیيٌ وڈی‪ًٙ‬ى‪ .‬ىٽشَ ٹبٕمچً ىٍثبٌٍ ٍػًى ى ؽاٍ سًَڈ ‪ٙ‬يٌ ثًى‪ ،‬آنؽوبن ٽٍ‬ ‫ډبن ڇیٽَى ٽٍ ثٍ ٍإشى ٕبُډبن ډؼبَيیه هچٸ ي ‪ًٍٙ‬اى ډچى‬ ‫يیي ٿ‬ ‫هًى ڇیٿ‬ ‫ډٺبيډز‪ًٍٙ ،‬ا ي ٕبُډبوى ىډپَار إز‪ .‬ثب ایه كبڃ ‪ٕ 4‬بڃ ډبٌ ٭ٖڄ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ي ‪ًٍٙ‬اى ډچى ډٺبيډز‬

‫‪337‬‬

‫‪ ٣‬يڃ ٽ‪ٚ‬یي‪ .‬٭جياڅَكمه‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٿيیى ٽٍ ىا‪ٙ‬شیڈ‪ ،‬ىٍثبٌٍ ډٖبئڄ‬ ‫ٵز‬ ‫ٹبٕمچً‪ ،‬اډَيُ ىٍ ٿ‬

‫ٵشٍ‬ ‫ين ٕوه ٿ‬ ‫ٿيوب ٿ‬

‫ٿ ػچت ڇیٽىیڈ‪.‬‬ ‫ٵزي‬ ‫إز ٽٍ سًػُشبن ٍا ثٍ ایه ٿ‬ ‫ى‪.‬ٹبٕمچً‪ :‬ػهٿ ډب ثب ٍ ّیڈ ػمًٍُى إالډى ٹجڄ اُ ػه ٿ ایَان ي ٭َاٷ‬ ‫آٱبُ ‪ٙ‬ي‪ .‬يٹشى ٽٍ ىٍ ػَیبن ػه ٿ ثب ػمًٍُى إالډى ایَان‪ ،‬ىٍ ياٹ‪٬‬‬ ‫ػمًٍُى إالډى سلَیپبسى ٍا ٭چیٍ ٭َاٷ آٱبُ ٽَى‪ ،‬يڅى يٹشى ٽٍ ٭َاٷ كمچٍ‬ ‫ٽَى ثٍ ایَان‪ ،‬ډب هیچى ‪َٝ‬یق ثٍ َٕان ػمًٍُى إالډى ٿٵشیڈ ٽٍ كب‪َ١‬یڈ‬ ‫ٿً‪ٙ‬شٍ ٍا ٽىبٍ ةٿًاٍیڈ ي ىٍ ٽىبٍ ویَيَبى ډٖچق ػمًٍُى إالډى‬ ‫٭َاٷ ثؼهٿیڈ‪ ،‬ثٍ ‪٥َٙ‬ى ٽٍ ثٍ هًإشٍ َبى ډب سًػٍ ث‪ًٚ‬ى‬

‫‪ ،‬٭چیٍ‬

‫‪ ،‬يڅى ا ٿٍ ثٍ‬

‫ٍيَُب ٽٍ‬ ‫هًإشٍَبى ډب سًػٍ و‪ًٚ‬ى‪َ ،‬مبن ډًٹ‪ ٬‬ٿٵشیڈ ثَهالٳ ثٮ‪٢‬ى اُ ٿ‬ ‫ٍٵشىي ثَاى ػمًٍُى إالډى ػهٿیيوي‪ ،‬ٿٵشیڈ ي ‪َٝ‬اكشبً َڈ‬

‫ٿٵشیڈ كب‪َ١‬‬

‫ویٖشیڈ اُ كبٽمیز آهًويَب ىٵب‪ ٫‬ٽىیڈ‪ .‬االن َڈ ډٖأڅٍ َمیه إز‪ ،‬ډب‬ ‫ثڂًی ‪ ،‬ثٍ ٽٖى اػبٌُ‬ ‫ڇ‬ ‫ٿ َڈ‬ ‫هًىډبن ٍا ایَاوى ڇیىاویڈ‪ ،‬ڇیهًاَڈ یټ ثبٍ ىیٍ‬ ‫وڈیىَیڈ ٽٍ هًىٗ ٍا اُ ډب ایَاوىشَ ثي انى ‪ .‬ډب ىڅیچى ثَاى ایه ٽبٍ وڈیثیىیڈ‪،‬‬ ‫َ​َ هًإشى َڈ ٽٍ ىاٍیڈ‪ ،‬ىٍ ؽاٍ ؽية ٽ‪ ًٍٚ‬ایَان‪ ،‬ىٍ‬

‫ؽ اٍ ؽية إشٺالڃ‬

‫ایَاوٍ ي ثٍ َیؽ يػٍ هیبڃ ػيایى اُ ایَان ٍا َڈ وياٍیڈ‪ .‬يڅى ىٍ ‪١‬مه ډب ىٍ‬ ‫یټ ي‪٬١‬یز ّئًدًڅشیټ ٹَاٍ ىاٍیڈ ي آن ایىپٍ َیؽ ٍاَى ثٍ هبٍع وياٍیڈ‪.‬‬ ‫ٿ ٵَ‪ ٟ‬ٽىیي ډه اډپبن نىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ڈ اُ ‪َ٥‬یٸ یپى اُ ٽ‪ًٍَٚ‬بیى ډظڄ سَٽیٍ‬ ‫اٍ‬ ‫ي ٭َاٷ ثٍ هبٍع ٕٶَ ثپىڈ‪ ،‬آن يٹز هًة ا‪ٝ‬الً وڈیسًإشڈ ثٍ هيډز ‪ٙ‬مب‬ ‫ثَٕڈ‪ .‬ثٍ َمیه سَسیت ډب ‪$‬ایه ٍا‪ #‬كٸ ډٖچڈ هًىډبن ڇیىاویڈ ٽٍ اُ اډپبوبر‬ ‫ی‪ٚ‬جَى َيٵُبیمبن إشٶبىٌ ثپىیڈ‬ ‫ٽ‪ًٍَٚ‬بى َمٖبیٍ ثَاى ح‬

‫‪ ،‬يڅى ىٍ ‪١‬مه‬

‫ڇیهًاَڈ ا‪١‬بٵٍ ثپىڈ ٽٍ ډب ثٍ َیؽ يػٍ ـ كشى ىٍ ػَیبن ػهٿ ـ ٽًؽٽشَیه‬

‫‪338‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إياٍان اوؼبڇ وياىیڈ‪.‬‬ ‫حح‬ ‫َمپبٍىای ثب اٍس٘ ٭َاٷ ٭چیٍ اٍس٘ ایَان یب ٓ اٌ‬ ‫ؽٍا؟ ثَاى ایىپٍ ػهٿ ډب ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچى اُ ػه ٿ ایَان ي ٭َاٷ ‪ ،‬ىٍ ياٹ‪َ ٬‬ڈ‬ ‫ډبَیش٘ ػيإز ي َڈ َيٵُبی٘‪ .‬ډب ثَاى ىډپَإى ي هًىډوشبٍى‬ ‫ڇیػهٿیڈ‪ ،‬٭َاٹیُب اٹالً ىٍ ایه اياهَ كَٵ‪ًٚ‬ن ایه ثًى ٽٍ ثَاى ‪ٝ‬چق‬ ‫ڇیػهٿوي‪ .‬ډب ىٍ ىاهڄ ایَان ڇ یػهٿیڈ‪ ،‬٭َاٷیَب ىٍ ډَُ ڇیػهٿوي‪ .‬ډب ػه ٿ‬ ‫ی٘ ڇیثَیڈ‪ ،‬ىٍ كبڅى ٽٍ ٭َاٹی َب ػه ٿ‬ ‫اٍسیِاوى ٍا ىاٍیڈ ىٍ ٽَىٕشبن ح‬ ‫ح‬ ‫ػجٍُاى ٽالٕیټ اوؼبڇ ڇیىَىي‪ .‬ثٍ ایه سَسیت ‪ ،‬ایه ىيسب ػهٿ ثب َڈ ‪ ،‬اُ َ​َ‬ ‫څلب‪ ٧‬ٽٍ ثوًاَیي ٵَٷ ىاٍ نى‪ .‬ػهٿ ایَان ي ٭َاٷ یټ ػه ٿ ثیًُىٌ ي ثى‬ ‫ډٮىى إز ٽٍ ا‪ٝ‬الً َيٵ٘ ٍي‪ٙ‬ه ویٖز‪ .‬ىٍ كبڅیپٍ ػه ٿ ډب ‪ ،‬یټ ػه ٿ‬ ‫آُاىیجو٘ إز ي ثَاى آُاىى ډچشى ىاٍیڈ ڇ یػهٿیڈ‪ .‬سبٌُ ډب سىُب ثَاى‬ ‫ٵشٍ ایڈ ي ‪ٙ‬مب َڈ كشمبً ىٹز ٽَىٌ ایي‬ ‫آُاىى ٽَىٕشبن وؼهٿیيٌ ایڈ‪ .‬ډب َمی‪ ٍٚ‬ٿ‬ ‫ٽٍ ىٍ ‪ٙ‬ٮبٍڇان‪ ،‬ىډپَإى ٍا ٹجڄ اُ هًىډوشبٍى ٹَاٍ ڇیىَیڈ‪ .‬ؽ ٍا؟ ثَاى‬ ‫ایىپٍ و‪َ٪‬ډبن ایه إز ٽٍ ثيين ىډپَإى ىٍ ٕ‪٦‬ق َٕإَى ایَان‪ ،‬ا ٿٍ ډب‬ ‫ٍيُى هًىډوشبٍى َڈ ثيٕز ثیبيٍیڈ‪ ،‬ایه هًىډوشبٍى س‪٢‬میىى ثَاى ثٺب‬

‫ء‬

‫ووًاَي ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ؽویه ثٍ و‪ َ٪‬ڇ یٍٕي ٽٍ ٭مالً ثَاى ایؼبى ائشالٳ ‪ ،‬ثَاى َمجٖزٿى‬ ‫ویَيَبى ډچى ي آُاىیجو٘ ي ‪َ٥‬ٵياٍ ىډپَإى ‪ ،‬ٽً‪ ٘ٙ‬ؽوياوى اُ ػبوت‬ ‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ثٍ ٭مڄ وڈیآیي؟‬ ‫ع‪ :‬ایىؼب ‪ٙ‬مب ثى څ‪٦‬ٶى ڇیٽىیي‪ ،‬ؽين ډب ثب َمٍ ٕبُډبوُب ي ‪ٙ‬و‪ٞ‬یشُبیى ٽٍ‬ ‫هًاَبن َمپبٍى ثب ډب َٖشىي‪ ،‬ىٍ ياٹ‪ ٬‬سمبٓ ٿٍٵشیڈ ي كب‪ َ١‬ثٍ َمپبٍى‬ ‫ٿ سؼَثٍ ‪ًٍٙ‬اى ډچى ډٺبيډز سپَاٍ‬ ‫َٖشیڈ‪ .‬يڅى ډب وڈیهًاَیڈ یټ ثبٍ ىیٍ‬

‫‪339‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ایياٍ ثبٗى ي ىٍ ياٹ‪٬‬‬ ‫ث‪ًٚ‬ى‪ .‬ڇیهًاَیڈ ایه َمپبٍى ثَ ا‪ًٝ‬څى إشًاٍ ثب‪ٙ‬ي ٽٍ ح‬ ‫آن وشیؼٍاى ٍا ٽٍ ‪ٙ‬مب ثٍ آن ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىیي‪ ،‬یٮىى َٕنٿيوى ػمًٍُى إالډى‬ ‫ٍا ثَاى ډب سأډیه ثپىي‪ .‬ډب ثَاى َمپبٍى ثب َمٍ ػمًٍُیوًاَبن آډبىٌ ایڈ‪$ ،‬اډب‪#‬‬ ‫ثب ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چجبن كب‪ َ١‬ثٍ َمپبٍى ویٖشیڈ‪ .‬ثٍ ىڅیڄ ایىپٍ ٕچ‪٦‬ىز ىٍ ایَان ‪،‬‬ ‫ډٺيډٍ ىیپشبسًٍى إز‪ ،‬ىیپشبسًٍى َڈ ډٺيډٍ ياثٖزٿى ثٍ هبٍع إز ي ډب‬ ‫ٿ َڈ ثَاى ډوبڅٶز ىاٍیڈ‪ ،‬ؽين ٕچ‪٦‬ىز ىٍ ياٹ‪ ٬‬٭جبٍر‬ ‫ٽَىَب یټ ىڅیڄ ىی ٍ‬ ‫إز اُ سمَٽِ ٹيٍر ىٍ سَُان‪ .‬ىٍ كبڅى ٽٍ هًىډوشبٍى ىٍ ة ‪ ٣‬ن هًىٗ‬ ‫یيا ٽىي‪ .‬یٮىى ایىپٍ‬ ‫ایه ډٮىى ٍا ىاٍى ٽٍ ىٍ ياٹ‪ ، ٬‬ٹيٍر ثبیي ٭يڇ سمَٽِ ح‬ ‫ٹيٍر‪َ ،‬مٍ ٹيٍر ثٮي اُ ایه وجبیي ىٍ سَُان ػم‪ ٬‬ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬ثچپٍ ډظڄ ثٖیبٍى‬ ‫ایى‪ ،‬ډَىڇ هًى‪ٙ‬بن اډًٍ ىاهچى‬ ‫اُ ٽ‪ًٍَٚ‬ب اُ آډَیپب ٿٍٵشٍ سب ٽ‪ًٍَٚ‬بى اٍي ح‬ ‫هًى‪ٙ‬بن ٍا اىاٌٍ ثپىىي ي ىٍياٹ‪ ٬‬ثٍ ایه ػُز ډب ډوبڅٴ ٕچ‪٦‬ىز‬

‫‪٥‬چجبن ي‬

‫ٕچ‪٦‬ىز َٖشیڈ‪ .‬ایه ٍا ٽٍ ٿٵشڈ ثٍ َیؽ يػٍ ډٮىىبٗ ایه ویٖز ٽٍ ډب‬ ‫و‪َ٪‬ډبن ایه إز ٽٍ ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چجبن ٍا ثٍ ا‪٦ٝ‬الف وجبیي ایَاوى ىاوٖز‪،‬‬

‫‪$‬یب‬

‫ایىپٍ‪ #‬ثبیي آوُب ٍا ٿٍٵز ي ُوياوى ٽَى ي یب آُاٍ ىاى‪ ،‬وٍ هیَ‪ .‬آوُب َڈ ثٍ ٭ىًان‬ ‫َڈډیُىبن ډب ڇیسًاوىي ىٍ ایَاوى ٽٍ ػمًٍُى إز‪ُ ،‬وي‬ ‫هًإشىي هًة ډظالً و‪ َ٪‬ډه هیچى ‪َٝ‬یق إز‪ ،‬آٹبى ٍ‪١‬ب‬

‫ٿى ثپىىي ي ا ٿٍ‬ ‫َچًى ا ٿٍ ثٍ‬ ‫ح‬

‫٭ىًان یټ ‪َُٙ‬يوي ایَاوى ٵَىا ثیبیي ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ي ىٍ آوؼب ثَاى هًىٗ‬ ‫ثوًاَي سجچیٲبر ثپىٍ ٽٍ ثٍ ٭ىًان ٍئیٔ ػمًٍُ اوشوبة ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬ډب ثٍ َی‬

‫ؽ‬

‫يػٍ ډوبڅٶشى ثب ای‪ٚ‬بن وياٍیڈ‪ .‬يڅى ىیځَ ٕچ‪٦‬ىز ثٍ و‪ َ٪‬ډب ثب اوٺالة ایَان‪ ،‬ثب‬ ‫یاٗ ٽٍ ایه اوٺالة ثٍ ثبٍ آيٍىٌ‪ ،‬ثَاى َمی‪ ٍٚ‬ډيٵًن ‪ٙ‬يٌ‪.‬‬ ‫سمبڇ ػًاوت ډىٴ‬ ‫ډه ٵٺ‪ ٤‬ڇیسًاوڈ ‪ٙ‬مب ٍا ډ‪٦‬مئه ثپىڈ ٽٍ كِة ىډپَار ىٍ ایه ډًٍى اُ َی ؽ‬

‫‪340‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫اٹياډى ٽًسبَى ووًاَي ٽَى‪ .‬ٵٺ‪َ ٤‬مٍ آوُبیى ٽٍ ىډپَاسىي‪ ،‬ا٭شٺبى ثٍ‬ ‫څًٍاڅیٖڈ ىاٍوي ي ػمًٍُیوًاَىي‪ ،‬هًىډوشبٍى ٍا ٹجًڃ ىاٍوي‪ ،‬ثب َمٍ آوُب‬ ‫ح‬ ‫ثيين إشظىبء ډب كب‪َ١‬یڈ َمپبٍى ثپىیڈ ي ډه ٵپَ ڇ یٽىڈ ٽٍ سمبُٕبیى ٽٍ ډب‬ ‫ٍٵشیڈ ‪ ،‬و‪ٚ‬بن ىاى ٽٍ ڇی‪ًٙ‬ى ىٍ ایه ٍاٌ‬ ‫إٍبڃ ٿ‬ ‫ح‬

‫اډُبی ىیٿٍى ثٍ ػچً‬ ‫ٿ‬

‫يی ٌ كبال ٽٍ ‪َٙ‬ای‪ ٤‬ىٍ ىاهڄ ٽ‪ ًٍٚ‬ثی‪ٚ‬شَ ثَاى ایه َيٳ آډبىٌ‬ ‫ثَىا‪ٙ‬ز‪ ،‬ثٍ ّ‬ ‫‪ٙ‬يٌ‪ ،‬يڅى اڅجشٍ س‪ٚ‬پیڄ ایه ػجٍُ ٽبٍ ُیبى ڇیهًاَي‪.‬‬ ‫يٍ ثوشیبٍ‪ٍَ ،‬جَ وُ‪٢‬ز ډٺبيډز ډچى ایَان‪ ،‬ثٍ و‪ٙ َ٪‬مب ىٍ‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبى ‪ٙ‬بح‬ ‫ٿ ٍيُى ډًٵٸ ث‪ ،ٍٚ‬ػبیى ىاٍى ثَاى ٵٮبڅیز یب وٍ؟‬ ‫ایه ائشالٳ اكشمبڅى ا ٍ‬ ‫يٍ ثوشیبٍ ؽويثبٍ سمبیڄ و‪ٚ‬بن ىاىوي ٽٍ ثب ډه ډالٹبر ثپىىي‪.‬‬ ‫ع‪ :‬آٹبى ‪ٙ‬ب ح‬ ‫ٿ اُ ٕچ‪٦‬ىز ‪٥‬چجُب ثجَُوي ي ا٭الڇ ثپىىي‬ ‫ػًاة ډه َمی‪ ٍٚ‬ایه ثًىٌ ٽٍ ای‪ٚ‬بن ا ٍ‬ ‫ا‪ٝ‬ڄ هًىډوشبٍى ٍا ٹجًڃ ىاٍوي‪ ،‬ډب اڅجشٍ كب‪َ١‬یڈ ثب ای‪ٚ‬بن َڈ ډظڄ ىی ٿٍان‬ ‫ثى‪ٚ‬یىیڈ ي ىٍثبٌٍ ػجٍُ ‪ٝ‬لجز ٽىیڈ‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً سأٽیي ڇیٽىي ٽٍ ‪ٝ‬چق ایَان ي ٭َاٷ ىٍ ػه ٿ ‪ٕ 8‬بڅٍ ‪ ،‬ثٍ‬ ‫َیؽ يػٍ ډجبٍُار ٽَىَبى ایَان ثَاى ویڄ ثٍ هًىډوشبٍى ٍا ډشًٹٴ ووًاَي‬ ‫ٽَى ي اٵِين ثَ ایه ٭ٺیيٌ ىاٍى ٽٍ‪:‬‬ ‫"ډب ثبالهٌَ‪ ،‬ثٍ ایه سًاٵٸ ثب ىيٕشبن ٽَىډبن ىٍ ٭َاٷ ٍٕیيٌ ایڈ ٽٍ ي‪٬١‬‬ ‫حڃسیټ ډب ایؼبة ڇیٽىي ٽٍ ډب ٍاث‪ ٍ٦‬ډبن ٍا ثب ٭َاٷ كٶ‪ ٨‬ثپىیڈ ي آوُب‬ ‫ّئً ي‬ ‫‪$‬ویِ‪ٍ #‬اث‪ٙ ٍ٦‬بن ٍا ثب ایَان كٶ‪ ٨‬ثپىىي‪ .‬يڅى یټ ډً‪ ٫ً١‬ػيیي‪ ،‬یټ‬

‫ىیيٌء‬ ‫ح‬

‫یيا ‪ٙ‬يٌ ي آن ایه إز ٽٍ ىٍ ٭یه كبڃ ‪ ،‬ډب‬ ‫ػيیي االن ىٍ ػىج٘ ٽَىٕشبن ح‬ ‫ٍاث‪ٍ٦‬ډبن ٍا ثب آٹبى ‪٥‬بڅجبوى ي اسلبىیٍ ډیُىى ٽَىٕشبن ي ثٮ‪٢‬ى ىی‬

‫‪341‬‬

‫ٿٍ اُ‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٕبُډبوُبى ٽَى ٭َاٹى كٶ‪ ٨‬ٽَىٌ ایڈ ي هیبڃ ىاٍیڈ ایه ٍاث‪ٍ ٍ٦‬ا َڈ كٶ‪٨‬‬ ‫ٽىیڈ‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬ ‫ثَوبډٍ ‪ٙ‬جبنٿاَى ‪1367 /9/16 B.B.C‬‬ ‫٘طست ا٘تش٘اسی‪٘ٛ‬اَ س‪ٛ‬سیاِیست‬ ‫‪ًٍٙ‬اى ډَٽِى اكِاة ًٕٕیبڃ ىډپَار ٽٍ ٭يٌ اى اُ اكِاة ًٕٕیبڃ‬ ‫ىډپَار ي ډىؼمچٍ كِة كبٽڈ ٵَاوٍٖ ىٍ آن ٭‪ً٢‬یز ىاٍوي‪ ،‬ىیَيُ ي اډَيُ‬ ‫اٍیٔ و‪ٖٚ‬ز ىا‪ٙ‬ز‪ .‬یپى اُ ٕوىَاوبن‬ ‫ىٍ ح‬

‫‪ ،‬ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪،‬‬

‫ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ثًى‪ .‬سىُب كِة ٽَى ىی ٿٍ ی ٽٍ ىٍ‬ ‫اػالٕیٍ ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬ز‪ ،‬اسلبىیٍ ډیُىى ٽَىٕشبن سلز ٍَجَى آٹبى ػالڃ‬ ‫‪٥‬بڅجبوى ثًى‪.‬‬ ‫***‬

‫كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان یټ ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ‪ 4‬ثىيى س‪ًٞ‬یت ٽَى ٽٍ ىٍ‬ ‫آن اُ ىيڅشُبى سَٽیٍ‪ ،‬ایَان‪ ،‬٭َاٷ ي ًٍٕیٍ هًإشٍ ڇ ی‪ًٙ‬ى كٺًٷ ډچى‬

‫‪25‬‬

‫ډیچیًن ٽَى ٍا ډلشَڇ ثياٍوي ي ثَاى اُ ثیه ثَىن ًَیز ایه ډچز وپً‪ٙ‬ىي‪.‬‬ ‫"ډٮ‪ًٞ‬ډٍ ‪َ٥‬ٵٍ" اډَيُ ډپبڅمٍ ای سچٶىى ثب ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ثٍ ٭مڄ‬

‫‪342‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫آيٍى ي اُ اي هًإز ىٍثبٌٍ ٕبُډبن ثیه اڅمچچى ًٕٕیبڅیٖز َب یب اوشَوبٕیًوبڃ‬ ‫ًٕٕیبڅیٖز سً‪١‬یق ثيَي‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ڇیىاویي ٽٍ اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز ثٮي اُ ػه‬

‫ٿ ىيڇ‬

‫ػُبوى س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬يٌ إز ي وِىیټ ثٍ ‪ٝ‬ي كِة ًٕٕیبڅیٖز‪ ،‬ىډپَار ي‬ ‫ٕبُډبوُبى آُاىیجو٘ ىٍ ایه اوشَوبٕیًوبڃ یب ٭‪ً٢‬یز ىاٍوي یب َمپبٍى‬ ‫ڇیٽىىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ډشىى ٽٍ اُ ‪َ٥‬ٳ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ىٍ ػچٍٖ ډؼم‪ ٬‬٭مًډى‬ ‫ی‪ٚ‬ىُبى ي ثٮي َڈ س‪ًٞ‬یت ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ؽٌ ثًىٌ إز؟‬ ‫ایه اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ح‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى اُ كٺًٷ ډچى‪ ،‬ىډپَاسیټ ي اوٖبوى‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډشه آن ىٍ ياٹ‪ ٬‬ح‬ ‫هچٸ ٽَى إز ي َڈؽویه ٭جبٍر اُ ایه إز ٽٍ ډَىڇ ٽَىٕشبن ث‪ًٍ٦‬ٽچى‬ ‫‪َ٥‬ٵياٍ ‪ٝ‬چلىي‪ ،‬يڅى ایه ‪ٝ‬چق وجبیي ثٍ ‪َ ٍَ١‬یؽ یټ اُ هچٺُبى هبيٍډیبوٍ ي‬ ‫اُ ػمچٍ هچٸ ٽَى ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬اُ ُډبوى ٽٍ ثیه ایَان ي ٭َاٷ ‪ٝ‬چق ا٭الڇ ‪ٙ‬يٌ ي آس٘ ثٔ ثًىٌ‪ ،‬ىٍ‬ ‫ي‪ ٬١‬ٽَىَب ؽٌ سٲییَى ثًػًى آډيٌ إز؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬اُ يٹشى ٽٍ آس٘ ثٔ ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ‪ٍّ ،‬یڈ‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿان ثًى؛ يڅى ایه كمچٍ ‪،‬‬ ‫همیىى ىٍ ‪ٝ‬يى آډبىٌ ٽَىن یټ كمچٍ يٕی‪ ٬‬ثٍ ح‬ ‫اییه آډيٌ إز ثب‬ ‫ثَاى ایىپٍ ثٮي اُ ػهٿ ث‪ًٍ٦‬ٽچى ٍيكیٍ اٵَاى ډٖچق ٍّیڈ ح‬ ‫ډًٵٺیز ٍيثَي و‪ٚ‬ي ي ىٍ وشیؼٍ ىٍ ٽَىٕشبن ایَان سٲییَ ُیبىى ٍيى وياىٌ‬ ‫إز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ٽَىٕشبن ٭َاٷ ؿ‪٤‬يٍ؟ ډظالً ‪ٙ‬مب ٽ‪ٚ‬شبٍ ‪ٙ‬یمیبیى ٽَىَب ٍا ډلپًڇ‬ ‫ٽَىیي؟‬

‫‪343‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىٽشَ ٹبٕمچً ‪ :‬ثچٍ ډب ٽٍ ایه ٍا ٿٵشیڈ ٹجالً‪ ،‬ثچٍ‪ .‬یٮىى ډب ا‪ًٝ‬الً ثٍ ‪ًٍ٥‬ٽچى‬ ‫ةىٌ ثًى؛ يڅى اڅجشٍ‬ ‫َ​َ ٽ‪ٚ‬شبٍ ‪ٙ‬یمیبیى ٍا ډلپًڇ ٽَىیڈ‪ ،‬ؽين ایَان َڈ ثپبٍ ٍ‬ ‫وٍ ثٍ آن يٕٮز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ي‪ ٬١‬ٽَىَبى ٭َاٹى االن ؿ‪٤‬يٍ إز؟‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډه اُ ي‪ ٬١‬ٽَىَبى ٭َاٷ ُیبى ا‪٥‬ال‪ ٫‬وياٍڇ‪ ،‬يڅى ډی ىاوڈ ٽٍ‬ ‫وٖجز ثٍ ٕبڃ ٹجڄ ‪ ،‬ي‪١‬ٮ‪ٚ‬بن ثُشَ ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ؽ ين ىٍ ایه ػچٍٖ‬

‫‪ًٍٙ‬اى‬

‫اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز‪ ،‬ومبیىي ٿان اسلبىیٍ ډیُىى ٽَىٕشبن َڈ ‪َٙ‬ٽز‬ ‫ٽَىٌ ثًىوي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ٿٍيَُبى ډوشچٴ ٽَى ایَاوى ‪ ،‬آیب اهشالٵ‪ٚ‬بن ٍا ثب َڈ سب كيى كڄ‬ ‫ٽَىٌاوي یب وٍ؟‬ ‫ع‪ :‬ىٍ ٽَىٕشبن ایَان ة ٌ ػِ ىي ٕبُډبن‪ ،‬ډه ٕبُډبن ىی‬

‫ٿٍى ٍا‬

‫وڈی‪ٙ‬ىبٕڈ‪ ،‬آوُڈ ٭جبٍسىي اُ كِة ىډپَار ي ٽًڇ ڃ ٌ‪ .‬ډشإٔٶبوٍ ىٍ ٕبڅُبى‬ ‫ٿً‪ٙ‬شٍ ‪ ،‬ثَهًٍىَبى ډٖچلبوٍ ثیه ایه ىي ٕبُډبن ٍيى ىاى ٽٍ ػبى سإٔٴ‬ ‫ثًى‪ .‬يڅى كبال ډيسى إز ٽٍ ٭مالً ثَهًٍىى و‪ٚ‬يٌ‪ٙ ،‬بیي ٭چش٘ ایه ثب‪ٙ‬ي ٽٍ‬ ‫ٿ ٵٮبڅیز ؽوياوى ىٍ ىاهڄ ٽَىٕشبن ایَان وياٍى‪.‬‬ ‫ٕبُډبن ٽًډچٍ ىیٍ‬ ‫ٓ‪ :‬كبال ٽٍ ‪ٝ‬چق ثیه ایَان ي ٭َاٷ ٹَاٍ إز ثَٹَاٍ ث‪ًٚ‬ى‪ ،‬آیب ٍاَى ثَاى‬ ‫ډ‪ٞ‬بڅلٍ ثیه ‪ٙ‬مب ي ىيڅز ایَان يػًى ىاٍى؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي‪ٙ ،‬مب كشمبً ا‪٥‬ال‪ ٫‬ىاٍیي ٽٍ ډب َمی‪ ٍٚ‬ډشُڈ ‪ٙ‬يٌ ایڈ ثٍ ایىپٍ‬ ‫ڇیهًاَیڈ ثب ىيڅز ایَان ډٌاٽٌَ ثپىیڈ‪ ،‬يڅى ىٍ ياٹ‪ ٬‬سبٽىًن َی‬

‫ؿڀيوٍ‬

‫ډٌاٽٌَاى ٍم وياىٌ ي ىيڅز ایَان ‪َ$‬ڈ‪ٕ #‬یبٕز هًى ٍا وٖجز ثٍ هچٸ ٽَى‬ ‫ىٍ ٽَىٕشبن ایَان سٲییَ وياىٌ إز ‪ .‬ىٍ ا٭ياڇ َبى اهیَى ٽٍ ىٍ ایَان‬

‫‪344‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ًٍٝ‬ر ٿٍٵشٍ‪ ،‬ثٖیبٍى اُ ًَاىاٍان ي ا٭‪٢‬بى كِة ډب َڈ ا٭ياڇ ‪ٙ‬يٌ اوي‪ .‬ثيیه‬ ‫يوٍ ڇیسًان ثب ٍّیڈ ډٌاٽٌَ ٽَى ي ثَ‬ ‫سَسیت ثب ایه ٕیبٕز ډه وڈیىاوڈ ؿڀ‬ ‫ٍيى ؽٌ إبٕى ؟‬ ‫ٓ‪ :‬آن يٹز ٵٮبڅیز ‪ٙ‬مب ؿڀيوٍ إز؟ یٮىى آیب سٰییَى ىٍ ولًٌ ثَهًٍى‬ ‫‪ٙ‬مب‪ ،‬ولًٌ ٵٮبڅیز ٕیبٕى ي ٵٮبڅیز و‪٪‬بډی ‪ٙ‬مب ثًػًى آډيٌ إز؟‬ ‫ع‪ :‬سٲییَ ُیبىى َڈؿهاوپٍ ٭َ‪ ٟ‬ٽَىڇ ثًػًى ویبډيٌ‪ ،‬ثَاى ایىپٍ ٍ‬

‫ّیڈ‬

‫همیىى ىٍ ياٹ‪ ٬‬وشًاوٖز آن‪ٍ ً٥‬ى ٽٍ ىٍ ثَوبډٍ ٿوؼبويٌ ثًى‪ ،‬ػىج٘ ٽَىٕشبن‬ ‫ٍا ىٍ ایَان َٕٽًة ٽىي‪ .‬ىٍ وشیؼٍ ډب ٵٮبڅیز هًى ٍا اُ و‪ َ٪‬و‪٪‬بډى ىٍ‬ ‫ٍيٕشبَب ي ىٍ ٽًَٖشبن َب ي اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕى ىٍ ىاهڄ ‪َ​َُٙ‬ب َڈ ؽوبن اىاډٍ‬ ‫ىاىٌایڈ ي ٵپَ ڇیٽىڈ ٽٍ ٍيُثَيُ َڈ ي‪ ٬١‬ډب ثٍ يیٌْ اُ و‪ٕ َ٪‬یبٕى ىاٍى‬ ‫ثُشَ ڇی‪ًٙ‬ى‪ .‬ثَاى ایىپٍ ٍ ّیڈ االن ‪١‬ٮٴ َبی٘ ٍيُثَيُ ثی‪ٚ‬شَ آ‪ٙ‬پبٍ‬ ‫ح ؽ ٌ ىٍ‬ ‫ڇی‪ًٙ‬وي ي ډَىڇ ٽَىٕشبن ٽٍ اُ اثشيا ډوبڅٴ ٍّیڈ ثًىوي‪ ،‬كبال یټ اٍ‬ ‫ٍٵشٍ اوي‪.‬‬ ‫ډٺبثڄ ٍّیڈ ٹَاٍ ٿ‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ثیه اڅمچڄ یب ا‪ًٝ‬الً‬ ‫ٓ‪ :‬ٵپَ ڇیٽىیي ٽٍ ح‬ ‫ٕبُډبوُب ي ٿٍيَُبى ٱَثى ٽٍ ثو‪ ًٛٞ‬ثٮي اُ ٽ‪ٚ‬شبٍ ‪ٙ‬یمیبیى ٽَىَب هیچى‬ ‫ثی‪ٚ‬شَ ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ؽٌ سأطیَى ڇ یسًاوي ىٍ ي‪ ٬١‬ٽَىَب ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي؟‬ ‫ع‪ :‬ثجیىیي ډب ىٍ ٽَىٕشبن ډَظَچى ىاٍیڈ؛ ڇیٿيییڈ ٽٍ یټ ى‪ٙ‬مه ثٖیبٍ إز‬ ‫یيا ٽىیڈ ي َ​َ ٽٖى ٽٍ‬ ‫ي َِاٍ ىيٕز ٽڈ‪ .‬ډب اكشیبع ىاٍیڈ ثٍ ایىپٍ ىيٕز ح‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى ثپىي‪ ،‬اڅجشٍ ډب إشٺجبڃ ڇیٽىیڈ‪ .‬ډه ٵپَ ڇ‬ ‫اُ ډجبٌٍُ ډب ح‬

‫یٽىڈ ٽٍ‬

‫ٵشڈ‬ ‫اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز ٽٍ ٕبُډبن ثٖیبٍ يٕیٮى إز‪َ ،‬ڈ ؽوبوپٍ ٿ‬ ‫وِىیټ ثٍ ‪ 17‬كِة ىٍ ایه ٕبُډبن ‪$‬اىاٌٍ‪ #‬ىيڅشُب ٍا ثيٕز ىاٍوي ي اكِاة‬

‫‪345‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ًٕٕیبڅیٖز ثبوٶً​ًى َڈ ٽٍ َىًُ ٹيٍر ٕیبٕى ٍا ثيٕز نٿٍٵشٍ اوي‪ ،‬ىٍ ایه‬ ‫ٕبُډبن ٵٮبڅیز ىاٍوي؛ َمیه ؽوي ٍيُ حی٘ ثًى ٽٍ ډظالً اُ ‪َ٥‬ٳ كِة‬ ‫ٍی ٓر ػمًٍُى ډىشوت ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ًٕٕیبڅیٖز يوِيئال ٽبويیياى ایه كِة ثٍ ا‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ي ىډپَار ي اڅجشٍ َ​َ وً‪ ٫‬ح‬ ‫ثيیه سَسیت ح‬ ‫ٿ ثَاى ډب اَمیز ثِٖایى ىاٍى ي َيٳ ډب ایه إز ٽٍ ىٍ ياٹ‪ ٬‬اٵپبٍ‬ ‫ىیٍ‬ ‫ٿ ثپىیڈ اُ آنؽ ٌ ٽٍ ىٍ ٽَىٕشبن ڇ‬ ‫٭مًډى ػُبن ٍا ٽبډالً آ اٌ‬

‫یځٌ ٍى‪ ،‬ٽٍ‬

‫ډشإٔٶبوٍ ا‪٥‬ال٭بر ډَىڇ ػُبن ىٍثبٌٍ ٽَىٕشبن ثٖیبٍ ٽڈ إز‪.‬‬ ‫***‬

‫‪ٙ‬مبٌٍ ‪ٝ ،1567‬ياى آډَیپب ‪68/3/16‬‬ ‫ایىټ سًػٍ ‪ٙ‬مب ٍا ثٍ ٕوىبن ىٽشَ ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة‬ ‫ىډپَار ٽَىٕشبن‪ ،‬ىٍثبٌٍ ىٍٿً‪ٙ‬ز آیز اهلل همیىى ػچت ڇیٽىیڈ‪.‬‬ ‫ىٽشَ ٹبٕمچً‪ :‬ډَ ٿ آیز اهلل همیىى ثَاى ډب َٕآٱبُ‬

‫ایبن یپى اُ‬ ‫ح‬

‫سبٍیپشَیه ىيٍاوُبى سبٍین ایَان إز ي ٵپَ ڇیٽىیڈ ٽٍ ثب ډَ ٿ اي ٍاٌ ثَاى‬ ‫ٿٿيوى َبى إبٕى ىٍ ډیُه ډب َمًاٍ ‪ٙ‬يٌ‪ ،‬ؽٍا؟ ثَاى ایىپٍ ٍ ّیڈ همیىى‬ ‫ىٍ‬ ‫ثی‪ٚ‬شَ ثٍ يػًى همیىى ثٖزٿى ىا‪ٙ‬ز سب ٍّیڈ ‪ٙ‬بٌ ثٍ ‪ٙ‬و‪ٙ ٜ‬بٌ‪ .‬ډب ډَ‬

‫ٿ‬

‫همیىى ٍا َٕآٱبُ ي‪١‬ٮى ڇیىاویڈ ٽٍ ‪ٙ‬بؤ ػيیيى ثَاى َمٍ هچٺُبى ایَان‬ ‫ثًیٌ ثَاى ډَىڇ ٽَىٕشبن‪ٍ .‬يكیٍ ویَيَبى‬ ‫ي ویَيَبى ٕیبٕى ایؼبى ‪ٙ‬يٌ‪ّ ،‬‬ ‫ان اوؼبڇ‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿ‬ ‫ی٘ ٭مچیبسى ٽٍ ح‬ ‫ډٖچق ٍّیڈ ثٖیبٍ ثي ثًى‪َ ،‬میه یټ ډبٌ ح‬ ‫اییه سَ هًاَي آډي‪،‬‬ ‫ڇیىاىوي ثٖیبٍ ډًٵٺیز آډیِ ثًى ي كبال كشمبً ایه ٍيكیٍ ح‬

‫‪346‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ان ډب‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿ‬ ‫ثيسَ هًاَي ‪ٙ‬ي ي ثٍ ایه سَسیت اډپبوبر ثٖیبٍ ٿٕشَىٌ اى ثَاى ح‬ ‫ثًػًى هًاَي آډي‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪347‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٍيُوبډٍی څًډًوي‪ٙ ،‬مبٌٍ ‪1579‬‬ ‫‪ّ 15$ 68/3/30‬يئه ‪#1989‬‬ ‫وٺڄ ٹًڃ‬ ‫ٔشي خٕی‪ٙ‬ى ‪ٔ ٚ‬سأِ‪ ٝ‬وشد دس ایشاٖ‬ ‫آٹبى ىٽشَ ٹبٕمچً‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ڇ یٿيیي ٽٍ‬ ‫َمی‪ ٍٚ‬آډبىٌ ډٌاٽٌَ ثب سَُان إز‪ .‬وِىیټ ثٍ ‪ٕ 10‬بڃ إز ٽٍ ؽٍیپُبى‬ ‫هًىډوشبٍی‪٥‬چت ٽَى ىٍ ایَان ‪ ،‬٭چیٍ ویَيَبى ىيڅشى ػهٿى ٍا اىاډٍ ڇیىَىي‬ ‫ٽٍ اٱچت ثٍ ٭ىًان "ػهٿ ٵَاډًٗ ‪ٙ‬يٌ " اُ آن وبڇ ثَىٌ ڇ ی‪ًٙ‬ى‪ .‬ډٮٌڅټ‪،‬‬ ‫ایه ػهٿ ډًػت ثٖیغ سٺَیجبً ‪َِ 250‬اٍ وٶَ َٕثبُ كپًډشى ‪ٙ‬يٌ ٽٍ ىٍ‬ ‫ایٿاٌ و‪٪‬بډى ىٍ ٽَىٕشبن ډٖشٺَ ‪ٙ‬يٌ اوي‪.‬‬ ‫وِىیټ ثٍ ‪ 3000‬ح‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿان ٽَى سلز ٵ‪ٚ‬بٍ ویَيَبى ىيڅشى اُ‬ ‫اُ ٕبڃ ‪ 1984‬ثٍ ثٮي ‪ ،‬ح‬ ‫إشَارى "ػهٿ ډً‪١‬ٮى" ىٕز ٽ‪ٚ‬یيٌ ي ثٍ ٭مچیبر ؽٍیپى ٍيى آيٍىٌ اوي‬ ‫ّ‬ ‫ي ػِ ډىب‪٥‬ٸ آُاى‪ٙ‬يٌ ‪ ،‬ثَػبى ىیٿٍى ٽىشَڃ وياٍوي‪ .‬ډَٿ همیىى سب ؽٌ اوياٌُ‬ ‫ثَ ي‪ ٬١‬آوُب سأطیَ هًاَي ٿًا‪ٙ‬ز ؟‬ ‫آٹبى ٭جياڅَكمه ٹبٕمچً‬

‫‪ ،‬ىثیَٽڄ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان‪،‬‬

‫ی‪ٚ‬مَ ٿ ایَاوى ‪ ،‬ىٍ ایه ثبٌٍ هًى ٍا وٖجشبً هً‪ٙ‬جیه و‪ٚ‬بن‬ ‫ډُمشَیه ٕبُډبن ح‬ ‫ډىىَي ي ڇیٿيیي‪" :‬ډَٿ همیىى ډٖبئچى ثًػًى ڇ یآيٍى‪ٍ ،‬يكیٍ ویَيَبى‬ ‫ىيڅشى ٍا ٽٍ اُ ُډبن آس٘ ثٔ ثب ٭َاٷ ډشِڅِڃ ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬ثبَُڈ ‪١‬ٮیٴ‬

‫سَ‬

‫هًاَي ٽَى‪ .‬ایه ویَيَب سمبیچى ثٍ ٭مچیبر وياٍوي ي ٭مالً ډیڄ ىاٍوي اُ ثَهًٍى‬ ‫اػشىبة ٽىىي‪".‬‬

‫‪348‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ثبيػًى ایه‪ ،‬آٹبى ٹبٕمچً ډٮشٺي إز ٽٍ ثَاى ‪$‬كڄ‪ #‬ډٖأڅٍ ٽَى ىٍ ایَان ‪،‬‬ ‫ٍاٌكڄ و‪٪‬بډى يػًى وياٍى‪ .‬يى سأٽیي ڇ یٽىي ٽٍ ثَاى ډٌاٽٌَ ثب سَُان‪،‬‬ ‫ثَإبٓ هًإشُبیمبن ٽٍ ىيسب اُ ډُمشَیه آوُب ىډپَإى ي هًىډوشبٍى‬ ‫ٿ كپًډز ایَان‬ ‫ٓ ڇیاٵِایي‪" :‬ا ٍ‬ ‫یًٕشٍ آډبىٌ ثًىٌ ي هًاَي ثًى‪ٓ .‬ح‬ ‫َٖشىي‪ ،‬ح‬ ‫ا٭الڇ ٽىي ٽٍ كب‪ َ١‬إز هًىډوشبٍى ثٍ ډب ثيَي‪ ،‬كِة ډب ثٍ ډظبثٍ ومبیىيٌ‬ ‫ٿ ٍا ٍى ٽىي‪" .‬‬ ‫ٵزي‬ ‫هچٸ ٽَى وڈیسًاوي ٿ‬ ‫ىٍ ایه ؽَبٍؽية ‪ ،‬ي‪٬١‬یز ثٮي اُ ‪$‬ډَٿ‪ #‬همیىى اډیيياٍ ٽىىيٌ إز‪ .‬اي‬ ‫ڇیٿيیي‪" :‬ٵَاډًٗ وپىیڈ ٽٍ همیىى اُ َمبن آٱبُ ډوبڅٴ َ​َ ٿيوٍ ډٌاٽٌَ اى‬ ‫ٿ ٭ٺیيٌ هًى ٍا سٲییَ وياى‪ .‬اډب‬ ‫ی٘ ډب ٍا ډلپًڇ ىاوٖز ي ىی ٍ‬ ‫ثًى‪ .‬اي ىٌ ٕبڃ ح‬ ‫یيا هًاَىي ‪ٙ‬ي ٽٍ ثوًاَىي ٍاٌ كڄَبى‬ ‫ىٍ ثیه ػبو‪ٚ‬یىبو٘ كشمبً ياٹ‪ ٬‬ثیىُبیى ح‬ ‫یيا ٽىىي‪ ،‬ٽٍ ډٖأڅٍ ٽَىٕشبن یپى اُ‬ ‫ډ‪ٚ‬و‪ٞ‬ى ٽٍ ٽ‪ ًٍٚ‬ثب آوُب ٍيثَي إز ح‬ ‫آوُب إز‪ ".‬ثٍ ٭اليٌ آٹبى ٹبٕمچً ٭ٺیيٌ ىاٍى ٽٍ ‪ :‬سًػیٍ كبڅز ػه ٿ ىٍ‬ ‫ٽَىٕشبن‪ ،‬ىٍ كبڅى ٽٍ ػهٿ ثب ٭َاٷ سمبڇ ‪ٙ‬يٌ إز‪ ،‬ثی٘ اُ حی٘ ډ‪ٚ‬پڄ‬ ‫هًاَي ثًى‪".‬‬ ‫یًٕز‪،‬‬ ‫ثىبثَایه آٹبى ٹبٕمچً ٭ٺیيٌ ىاٍى ٽٍ‪" :‬سٲییَاسى ثٍ يٹً‪ ٫‬هًاَي ح‬ ‫اډب وجبیٖشى ثٖیبٍ هً‪ٙ‬جیه ثًى‪ " .‬ثٍ ٭ٺیيٌ اي ٽٖبوى ٽٍ ٍيى َٕنٿيوى َٕی‪٬‬‬ ‫ى ڇیٽىىي‪ .‬يى سأٽیي ڇیٽىي ٽٍ‪:‬‬ ‫ػمًٍُى إالډى ٹمبٍ ڇیٽىىي‪ ،‬ا‪ٙ‬شجبٌ ثٍِ ٿ‬ ‫"ػمًٍُى إالډى ‪َ ،‬ىًُ َڈ ویَيَبى ًهیٌَ ُیبىى ىاٍى ي ڇ یسًاوي ثبُ َڈ‬ ‫ُډبن ٽڈيثی٘ ىٍاُى ثٍ ٭مَ هًی٘ اىاډٍ ىَي‪ " .‬اي ا‪ُ٩‬بٍ سإٔٴ ڇ یٽىي اُ‬ ‫يُٕیًوى يػًى وياٍى ٽٍ ثشًاوي ٍ ّیڈ سَُان‬ ‫ایىپٍ ىٍ كبڃ كب‪َ َ١‬یؽ ویَيى ا ح‬ ‫يُٕیًوى اكشمبڃ ىاٍى ىٍآیىيٌ ثًػًى‬ ‫ٍا ٕبٹ‪ ٤‬ٽىي‪ .‬اډب ڇیاٵِایي ٽٍ ؽویه ا ح‬

‫‪349‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫آیي‪" :‬ډه ډ‪٦‬مئىڈ ٽٍ اٽظَیز ایَاویبن وٍ ‪َ٥‬ٵياٍ ٕچ‪٦‬ىز اوي ي وٍ ‪َ٥‬ٵياٍ‬ ‫ػمًٍُى إالډى‪ .‬آوبن هًاَبن یټ ػمًٍُى َٖشىي ٽٍ یټ ٹبوًن إبٕى‬ ‫ىډپَاسیټ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ډَىڇ ایَان هًاَبن ‪ٝ‬چق ي اډىیزاوي‪".‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪350‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫‪ٙ‬مبٌٍ ‪ ،1581‬سبٍین ‪68/4/2‬‬ ‫ػبڇ ػُبن ومبى ٍاىیً ‪B.B.C‬‬ ‫ٔصاحث‪ ٝ‬وسشى ٘اجى تا دوتش عثذاِشحٕٗ لاسّٕ‪ٛ‬‬ ‫ًٕٕیبڅیٖز ثیهاڅمچڄ ‪$‬ػىج٘ ًٕٕیبڅیٖز ي ٽبٍ‬

‫ٍى‪َ #‬ٶشٍ ٿً‪ٙ‬شٍ‬ ‫ٿ‬

‫ُاٍ ٽَى‪ .‬ىٍ ایه ٽهٿٌٍ ٽٍ ىٽشَ‬ ‫ٽهٿٌٍ اى ٍٕ ٍيٌُ ىٍ ‪ َُٙ‬إشُپچڈ ًٕئي ثَٿ‬ ‫٭جياڅَكمه ٹبٕمچً ٍَجَ كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان َڈ ‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬ز‪،‬‬ ‫ډٖبئڄ ډوشچٶى اُ ػمچٍ ډٖأڅٍ ٽَىَب ویِ ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬ي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬څ‪٦‬ٶبً ٕبثٺٍ ي اَياٳ ػىج٘ ًٕٕیبڅیٖز ثیهاڅمچڄ ٍا س‪َٚ‬یق ومبییي؟‬ ‫ی٘ س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي ي ډى‪ ًٍ٪‬اُ‬ ‫ع‪ :‬اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز ىٍٕز ‪ٝ‬ي ٕبڃ ح‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ایه اوشَوبٕیًوبڃ ىٍياٹ‪ ٬‬ػم‪ ٬‬آيٍى َمٍ ٕبُډبوُبى ًٕٕیبڅیٖشى ي‬ ‫ٍى ثًى‪ .‬سب ٕبڅُبى اهیَ ىٍ آن ثی‪ٚ‬شَ اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ي ًٕٕیبڃ‬ ‫ٽبٍٿ‬ ‫ىډپَار اٍي اح‪َٙ‬ٽز ىا‪ٙ‬شىي‪ .‬ىٍ ٽهٿٌٍ "څیمب" ٽٍ ٍٕ ٕبڃ‬

‫حی٘ ىٍ حٍي‬

‫س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي‪ ،‬سٮياى ُیبىى اُ اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ٽ‪ًٍَٚ‬بى ػُبن ًٕڇ ي ثٍ‬ ‫يیٌ آډَیپبى السیه ‪َٙ‬ٽز ٽَىوي‪ .‬ىٍ ٽه ٿٌٍ اى ٽٍ اډٖبڃ ىٍ إشُپچڈ‬ ‫ّ‬ ‫س‪ٚ‬پیڄ ‪ٙ‬ي‪ ،‬اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ٽ‪ًٍَٚ‬ب‬

‫یى ډبوىي سًؤ‪ ،‬ډ‪ َٞ‬ي كِة‬

‫ًٕٕیبڃ ىډپَار سَٽیٍ ثٍ ٭‪ً٢‬یز اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز ىٍ آډيوي‪ .‬ىٍ‬ ‫ایه ٽهٿٌٍ ‪ ،‬اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ىډپَار ي ٕبُډبن َبی آُاىیجو٘ ‪َٙ‬ٽز‬ ‫ىا‪ٙ‬شىي‪َ ،‬ڈؽویه ىٍ ایه ٽهٿٌٍ ثَاى ووٖشیه ثبٍ اكِاة ٻ ڇيویٖز اسلبى‬ ‫ػمبَیَ ‪ًٍٙ‬يى‪ ،‬ډؼبٍٕشبن‪ ،‬څُٖشبن ي ٕبُډبن آُاىیجو٘ ٵچٖ‪٦‬یه َڈ ثٍ‬ ‫٭ىًان وب‪ َ٩‬ى٭ًر ‪ٙ‬يٌ ثًىوي‪ .‬كِة ىډپَار ٽَىٕشبن ایَان ډبوىي ٽه ٿٌٍ‬

‫‪351‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫څیمب ثٍ ٭ىًان ډُمبن ى٭ًر ‪ٙ‬يٌ ثًى ‪ٙ .‬ٮبٍ ا‪ٝ‬چى ٽهٿٌٍ ٭جبٍر ثًى اُ‪:‬‬

‫"ثٍ‬

‫ی‪ًٚ‬اُ ٹَن ػيیي " ي سمبڇ ثَوبډٍ اى َڈ ٽٍ ىٍ ایه ٽهٿٌٍ ىٍثبٌٍ آن ثلض‬ ‫ح‬ ‫‪ٙ‬ي‪ ،‬ډَثً‪ ٣‬ثٍ ٕیبٕز ٽچى ٽه ٿٌٍ ي اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ي اوشَوبٕیًوبڃ‬ ‫ًٕٕیبڅیٖز ىٍثبٌٍ آیىيٌ ثًى‪.‬‬ ‫ٓ‪َ :‬میه ٍا ڇیهًإشڈ اُ هيډششبن ٕإاڃ ٽىڈ ٽٍ اډٖبڃ ىٍ ایه ٽهٿٌٍ‬ ‫ؽٌ ډٖبئچى ډ‪َ٦‬ف ‪ٙ‬ي؟‬ ‫ع‪ :‬ډٖبئچى ٽٍ ډ‪َ٦‬ف ثًى ٭جبٍر ثًى اُ‪ :‬ايڃ اډىیز ډ‪ٚ‬شَٻ ىٍ ػُبن‬ ‫ٽىًوى‪ ،‬ډجبٌٍُ ىٍ ٍاٌ ‪ٝ‬چق ي اډىیز ي َڈ ؽویه كٺًٷ ث‪ َٚ‬ي ډٖأڅٍ َمپبٍى‬ ‫ثیه ‪َٙ‬ٷ ي ٱَة‪ ،‬ډٖأڅٍ ٍياث‪ ٤‬ثیه ‪ٙ‬مبڃ ي ػىًة ‪ .‬ډٖأڅٍ ىیٿٍى ٽٍ ىٍ‬ ‫ثبٌٍاٗ ثلض ‪ٙ‬ي ‪ ،‬٭جبٍر اُ إشَارّ ىای ثًى ٽٍ اكِاة ًٕٕیبڅیٖز ىٍ‬ ‫ډًٍى ډلی‪ُ ٤‬یٖز ثبیي ثب َڈ ىا‪ٙ‬شٍ ثب‪ٙ‬ىي ي ىٍ ایه ٽه ٿٌٍ َڈؽویه یټ‬ ‫ا٭الډیٍ ډُمى ثٍ ٭ىًان "ا٭الډیٍ ا‪ًٝ‬ڃ اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز" ډىش‪ٙ َٚ‬ي‬ ‫وؼبويٌ اوي‪.‬‬ ‫ٽٍ َمٍ ایه ډٖبئچى ٽٍ ‪ٝ‬لجش٘ ٍا ٽَىڇ‪ ،‬ىٍ ایه ا٭الډیٍ ٿ‬ ‫ٓ‪ :‬ٿُاٍٗی ىا‪ٙ‬شیڈ ٽٍ ىٍ ٽهٿٌٍ اډٖبڃ یپى اُ ډُمشَیه ډٖبئڄ‪ ،‬ډٖبئڄ‬ ‫هبيٍډیبوٍ ثًىٌ‪ .‬ډمپه إز ىٍ ایه ډًٍى سً‪١‬یق ثيَیي؟‬ ‫ع‪ :‬ډٖبئڄ هبيٍډیبوٍ ‪ ،‬اڅجشٍ ىٍ ٭َٳ ایه ‪ #ًٍ٥$‬إز ٽٍ يٹشى اُ هبيٍډیبوٍ‬ ‫‪ٝ‬لجز ڇی‪ًٙ‬ى‪ ،‬ډٮمًالً اُ وِا‪ ٫‬ثیه ٵچٖ‪٤‬ینیَب ي إَئیڄ ‪ٝ‬لجز ڇی‪ًٙ‬ى‪ .‬ىٍ‬ ‫ایه ډًٍى ىٍ اوشَوبٕیًوبڃ ثٖیبٍ ‪ٝ‬لجز ‪ٙ‬يٌ إز‪ .‬ثٍ ٭چز ایىپٍ ثَاى‬ ‫ووٖشیه ثبٍ ٕبُډبن آُاىیجو٘ ٵچٖ‪٦‬یه ثٍ ٭ىًان وب‪ َ٩‬ى٭ًر ‪ٙ‬يٌ ثًى‪،‬‬ ‫ٿ إَائیڄ اُ ‪َٙ‬ٽز ىٍ ٽهٿٌٍ هًىىاٍى ومًى‪ ،‬يڅى كِة "ډبحاڇ "‬ ‫كِة ٽبٍ ٍ‬ ‫ٽٍ كِة ىیٿٍى إز اُ اكِاة ًٕٕیبڅیٖز إَائیڄ ‪ ،‬ىٍ ایه ٽهٿٌٍ ‪َٙ‬ٽز‬

‫‪352‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ىا‪ٙ‬ز ي ىٍ ا٭الډیٍ اى َڈ ٽٍ ىاى و‪ َ٪‬هًى ٍا ىٍثبٌٍ َمپبٍى ي سمبٓ ثب‬ ‫ٕبُډبن آُاىیجو٘ ٵچٖ‪٦‬یه ا٭الڇ ومًى‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ىٍ ډًٍى ډٖأڅٍ ٽَىَب ؽٌ ‪ٝ‬لجشى ‪ٙ‬ي ي ؽٌ س‪ٞ‬میمبسى ٿٍٵشٍ ‪ٙ‬ي؟‬ ‫ان ٽهٿٌٍ ثٍ ډٖأڅٍ ٽَىَب‬ ‫ع‪ :‬ىٍثبٌٍء ډٖأڅٍ ٽَىَب ‪ ،‬ثٖیبٍى اُ ومبیىي ٿ‬ ‫ی ډًٍيا"‪ ،‬ووٖز يُیَ ٕبثٸ ٵَاوٍٖ ي ىثیَ‬ ‫یٍ‬ ‫ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىوي‪ ،‬ډىؼمچٍ آٹبى "ح‬ ‫ٍی٘ ثٍ‬ ‫‪َ٥‬یبن څًی‪ ، ٠‬اُ كِة ًٕٕیبڅیٖز ا ر‬ ‫ايڃ ٽىًوى كِة ًٕٕیبڅیٖز‪ ،‬ح‬ ‫ومبیىيٿى اُ ٽمیٖیًن كٺًٷ ث‪ َٚ‬اوشَوبٕیًوبڃ ًٕٕیبڅیٖز‬

‫‪ ،‬يڅیي ػىجال ى‪،‬‬

‫ی‪َٚ‬ي څجىبن ي ىیٿٍان‪ .‬ایىُب َڈٿى ثٍ ٕشڈ ډچى ىٍ‬ ‫ٍَجَ كِة ًٕٕیبڅیٖز ح‬ ‫‪ٙ‬شیجبوى اُ ػىج٘‬ ‫ډًٍى ٽَىَب ي وٺ‪ ٠‬كٺًٷ ث‪ َٚ‬ىٍ ٽَىٕشبن ي ‪َ١‬يٍر ح‬ ‫ډچى ٽَىٕشبن ا‪ٙ‬بٌٍ ومًىوي‪ .‬اُ َمٍ ډُمشَ آوپٍ ىٍ ٹ‪٦‬ٮىبډٍ ٍٕمى ٽهٿٌٍ ـ‬ ‫ٿيیڈ ٽٍ ٵٺ‪ ٤‬یټ ٹٮ‪٦‬ىبډٍ س‪ًٞ‬یت ‪ٙ‬يٌ ي ىٍثبٌٍ ىیٿٍ ٽ‪ًٍَٚ‬بى‬ ‫اڅجشٍ ثبیي ة‬ ‫ډوشچٴ‪ ،‬ٹ‪٦‬ٮىبډٍَبى ډوشچٴ س‪ًٞ‬یت و‪ٚ‬يٌ ـ اُ وٺ‪ ٠‬كٺًٷ ث‪ َٚ‬ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب‬ ‫ٽَىَب‪ ،‬ثٍ ٭ىًان یټ اډَ سَاّىیټ یبى ‪ٙ‬يٌ إز‪.‬‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪353‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ػبڇ ػُبن ومبى ٍاىیً ‪ B.B.C‬ـ ‪ٙ‬مبٌٍ ‪1601‬‬ ‫"وٺڄ ٹًڃ"‬ ‫سبٍین ‪68/4/25‬‬ ‫ؽوي ٍيُ ٹجڄ اُ ياٹ‪ ٌ ٬‬سَيٍ آٹبى ىٽشَ ٹبٕمچً‪ٝ ،‬ٶب كبئَى ٍيُوبڇ ٌ نٿاٍ‬ ‫ٻ ىٍ ػَیبن آن‪ ،‬آٹبى ٹبٕمچً‬ ‫ډ‪ٞ‬بكتاى ٽَىٌ ثًى ٌ‬ ‫ٌ‬ ‫اٍیٔ‬ ‫ایَاوى ثب يى ىٍ ح‬ ‫ان ىيڅز ایَان إز‪ .‬اډَيُ ثٮياُ‪، َُ٩‬‬ ‫ٻ آډبى ٌ ډٌاٽَ ٌ ثب ومبیىي ٿ‬ ‫سأٽیي ٽَى ٌ ٌ‬ ‫ٵز‪:‬‬ ‫اٍیٔ سمبٓ ٿٍٵشڈ ي اي ىٍایه ثبٌٍ ٿ‬ ‫سچٶىى ثب ‪ٝ‬ٶب كبئَى ىٍ ح‬ ‫ٵز‪$ ،‬اُ ایٗان وٺڄ‬ ‫ٻ ثب ای‪ٚ‬بن ىا‪ٙ‬شڈ ٿ‬ ‫‪ٝ‬ٶب كبئَى‪ :‬ىٍ آهَیه ډالٹبسى ٌ‬ ‫حٿډبسیٖڈ آٹبى ٍٵٖىؼبوى ‪ ،‬اډیيياٍ إز ٻ ٌ‬ ‫ٻ ثب سًعٌ ٌة ٍا‬ ‫ٹًڃ ڇیٽىڈ‪ٌ #‬‬ ‫ٍئیٔ ډؼچٔ ثشًاوي ثب ٽمټ ٍَجَ ػيیي‪ ،‬یٮىى هبډهٌ اى‪ ،‬ثلَان ٽَىٕشبن ٍا‬ ‫ٻ ىٍ ٽَىٕشبن ػهځٍ ‪،‬‬ ‫ایىټ ‪ٕ 10‬بڃ إز ٌ‬ ‫اڅجز ثٮي اُ ٌ‬ ‫ٻ ٌ‬ ‫كڄ ٽىي ي اٵِيى ٌ‬ ‫ٻ َیؽ ٍاٌكچى و‪٪‬بډى وياٍ ى ي اُ ایه ‪َ٥‬ٳ كِة ىډپَار‬ ‫ٍّیڈ ٵُمیي ٌ ٌ‬ ‫ٻ ایه ٍّیڈ ٵٮالً ډبويوى إز ي ٹبٕمچً اٵِيى ٻ ٌ‬ ‫ٽَىٕشبن َڈ ډٮشٺي إز ٌ‬ ‫ٌة َ​َكبڃ ثَاى ډٌاٽٌَ آډبىٌ إز ي آډبىٌ ثيٌ ي ثٖشبنیَبیى َٖز‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬ایى‪ٌ ًٍ٦‬ة و‪ َ٪‬ڇیآیي ٻ ٌ آٹبى ٹبٕمچً ىٍ ډًٍى اي‪١‬ب‪ ٫‬ایَان‬ ‫ىا‪ٙ‬زاوي‪ .‬ؿٍ اوش‪٪‬بٍى ي ؿٍ سلچیچى ا ُ اي‪١‬ب‪ ٫‬ایَان ثٮي اُ‬ ‫ٌ‬ ‫اډیيياٍیُبیى‬ ‫ىٍٿـٌ‪ٙ‬ز آیز اهلل همیىى ىا‪ٙ‬شىي؟‬ ‫ع‪ٌ :‬ة سلچیڄ آٹبى ٹبٕمچً‪ٍَ ،‬جَى ػيیي ىٍ ډؼمً‪ٕ ٫‬ٮى هًاَي ٽَىٻ ٌ‬ ‫ٻ ٍاٌ همیىى ٍا ڇ یٍيى‪ ،‬يڅى ىٍ كٺیٺز اُ ډلشًاى‬ ‫ىٍ ‪٩‬بَ​َ و‪ٚ‬بن ثيَي ٌ‬ ‫ٻ‬ ‫ً‪ٙ‬زاٗ ثیَين ڇیآیي ي إمى اُ آن ثی‪ٚ‬شَ ثَػبی ووًاَي ډبوي‪ .‬ایىُب ٍا ٌ‬ ‫ٿ ٌ‬ ‫ىاٍڇ ڇیٿڇ‪ ،‬٭یه كَٵُبى هًى ٹبٕمچً إز‪.‬‬

‫‪354‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫ٻ آٹبى ٹبٕمچً اډیيياٍ ثًىوي ثشًاوىي‬ ‫ٓ‪ :‬ا‪ٙ‬بٌٍ ٽَىیي ٌة ثيٌ ي ثٖشبوُبیى ٌ‬ ‫ة سًاٵٸ ثَٕىي‪ ،‬ا‪ٙ‬بٍ ٌ ٌة ایه ثي ٌ ي ثٖشبوُب ي ٽیٶیش٘‬ ‫ىٍ ډًٍىٗ ثب ایَان ٌ‬ ‫ٽَىوي؟‬ ‫ٿ ثوًاَي هًىډوشبٍى ة ٌ‬ ‫ٻا ٍ‬ ‫ة ایه وشیغٌ ٍٕیيٌ ثًى ٌ‬ ‫ع‪ :‬آٹبى ٹبٕمچً ٌ‬ ‫ٻ ةٌ َ​َ كبڃ َمی‪ ٍٚ‬ایَاویُب ٍا‬ ‫ٿیَ ى‪ ،‬ٽچڈٌ اى ٌ‬ ‫ډٮىبى ٽبډڄ ٹ‪٢‬یٍ ‪ٙ‬پڄ ة‬ ‫سَٕبويٌ‪ٙ ،‬بیي ایه وً‪ ٫‬ٽچمبر ي ایه وً‪ ٫‬يا ٌَّب ٍا ثبیي ثَىاٍى ي‬

‫ثىبثَایه اُ‬

‫ځًیڇ آډبىٌ ثًى ثَاى‬ ‫آن ‪َ٥‬ٳ ‪ٍّ ،‬یڈ آډبى ٿى و‪ٚ‬بن ثيَي‪ .‬یٮىى ڇیسًاوڈ ة‬ ‫كياٹڄ هًىډوشبٍى‪ ،‬ثٍ ػبى كياٽظَ هًىډوشبٍى ي اُ آوَي َڈ اډیيياٍ ثًى‬ ‫ٍٵشٍ‬ ‫ٽٍ ٍّیڈ إالډى َڈ اُ ایه سىيٍي یاى ٽٍ وٖجز ثٍ ٽَىَب ىٍ حی٘ ٿ‬ ‫ىٕز ثَىاٌٍ ي آوُب َڈ كب‪ َ١‬ث‪ًٚ‬وي یټ ډٺياٍ اډشیبُى ثٍ كِة ىډپَار‬ ‫اٌٍ اى اُ اډًٍ‬ ‫ثيَىي‪ ،‬كياٹڄ ثَاى ك‪ ًٍ٢‬ىا‪ٙ‬شه ىٍ ٽَىٕشبن ي ثَاى ‪$‬اىاٌٍ‪ #‬ح‬ ‫ډى‪٦‬ٺٍاى ثٍ يٕیچٍ هًى ٽَىَب‪ ،‬وَډ٘ و‪ٚ‬بن ثيَىي‪.‬‬ ‫ٓ‪ :‬آٹبى ٹبٕمچً ا‪ٙ‬بٌٍاى ثٍ اي‪١‬ب‪ ٫‬هًى ٽَىٕشبن ىٍ كبڃ كب‪ َ١‬ٽَىوي؟‬ ‫ع‪ :‬ثچٍ‪ ،‬ثٮي اُ آس٘ ثٔ ي ثو‪ ًٛٞ‬ثٮي اُ ‪$‬ډَٿ‪ #‬آٹبى همیىى ‪ ،‬آٹبى‬ ‫إياٍَب ثو‪ ًٛٞ‬ي ویَيَبى ډٖچق‬ ‫ٵز‪ :‬ٽبډالً اي‪١‬ب‪ ٫‬٭ً‪ٙ ٟ‬يٌ‪ ،‬ح‬ ‫ٹبٕمچً ٿ‬ ‫ٵز‬ ‫ىٍ كي ُیبىى ٍيكیٍ ا‪ٙ‬بن ٍا اُ ىٕز ىاىٌ اوي‪ ،‬ډظڄ ٕبثٸ وڈ ػهٿوي ي ڇ یٿ‬ ‫اوُبی‪ٚ‬بن ي یب‬ ‫حٿ‬ ‫اَُب ي اى‬ ‫إياٍَب اُ ٹَاٍ ٿ‬ ‫ٽٍ ثو‪ ًٛٞ‬ثٮي اُ ډَ ٿ همیىى‪ ،‬ح‬ ‫ځَٵزاوي‪ ،‬سٺَیجبً ثیَين وڈ یآیىي‪ .‬اڅجشٍ‬ ‫ٌ‬ ‫ّیپی ٽٍ ىٍ ىٍٕز‬ ‫ٍيٕشبَبى إشَار‬ ‫ی‪ٚ‬مَ ٿَبٕز ٽٍ ٍاكز ڇ یآیىي ي‬ ‫َڈؽوبن ٽىشَڃ ډىب‪٥‬ٸ ‪ٙ ،‬جُب ىٍ اهشیبٍ ح‬ ‫ڇیٍيوي ي ٍيَُب ٽىشَڃ ڇ یاٵشي ىٕز ویَيَبى اٍس‪ٚ‬ى ‪ ،‬ثٍ ه‪ ًٛٞ‬ٽٍ یټ‬ ‫إياٍَب اهشالٳ ‪ٙ‬يیيى ىٍ ډًٍى‬ ‫وپشٍ ٍا ُیبى سًػٍ ڇیىاى ٽٍ ثیه هًى ح‬

‫‪355‬‬


‫ثو‪ٚ‬ی اُ ډٺبالر ي ډ‪ٞ‬بكجٍَبی ىٽشَ ٹبٕمچً‬

‫إياٍانِ سلز اډَ ٹَاٍ ٿاٌ‬ ‫ٽَىٕشبن يػًى ىاٍ ى‪ ،‬یٮىى اُ و‪ َ٪‬آٹبى ٹبٕمچً‪ ،‬ح‬ ‫ٍډ‪٢‬بن‪ ،‬هًاَبن كڄ ډٖبڅمز آډیِ ثلَان ٽَىٕشبن َٖشىي‪ ،‬ىٍ كبڅى ٽٍ‬ ‫إياٍان سلز ٵَډبويَى ٹَاٍځبٌ كمٌِ ‪ٕ$‬یي اڅ‪ُٚ‬يا ‪ ،#‬هیچى سىيٍيسَ َٖشىي ي‬ ‫ح‬ ‫يُٕیًن ىٍ ٽَىٕشبن ڇیثب‪ٙ‬ىي‪.‬‬ ‫هًاَبن ٹچ‪٬‬يٹم‪٬‬ٽَىن ٽبډڄ ویَيَبى اح‬ ‫‪%%%‬‬

‫‪356‬‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.