Κοινωνική κ πολιτική αγωγή ε δημοτικού διαγωνίσματα taexeiola gr by Σχολικά Βοηθήματα taexeiola

Ε΄ Δημοτικού

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Κριτήρια Αξιολόγησης & Διαγωνίσματα

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2015

Έκδοση taexeiola

Αντί προλόγου Το βιβλίο αυτό αποτελεί βοήθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής E΄ Δημοτικού. Περιλαμβάνει Κριτήρια Αξιολόγησης για κάθε κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου καθώς και Επαναληπτικά Διαγωνίσματα για κάθε Ενότητα. Για την διευκόλυνση των μαθητών παρέχονται και οι απαντήσεις των Κριτηρίων Αξιολόγησης και των Επαναληπτικών Διαγωνισμάτων στο τέλος κάθε ενότητας. Το βοήθημα διαρκώς ανανεώνεται, γίνονται προσθήκες και βελτιώσεις, οπότε σιγουρευτείτε πως διαθέτετε την τελευταία έκδοση. Η συγγραφέας

Το παρόν βιβλίο «Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Ε΄ Δημοτικού: Κριτήρια Αξιολόγησης & Διαγωνίσματα» έκδοσης taexeiola, είναι ελεύθερο προς ανάγνωση από την ιστοσελίδα taexeiola αλλά και άλλους διαδικτυακούς τόπους. Επιτρέπεται το δωρεάν κατέβασμα και εκτύπωση του βιβλίου για προσωπική χρήση. Επιτρέπεται επίσης η ολική αναδημοσίευση του έργου μέσω του διαδικτύου. Προσοχή! Σε καμία περίπτωση και με κανένα τρόπο δεν επιτρέπεται η πώλησή του. Ο εκδότης

Δείτε Ακόμα

Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή E΄ Δημοτικού Λύσεις και Απαντήσεις Βιβλίου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Α: Είμαστε όλοι πολίτες Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.1: Πού ανήκω; ................................................................8 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.2: Τα ονόματα είναι κάτι περισσότερο από λέξεις .......11 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.3: Ζούμε όλοι μαζί στην Ελλάδα ...................................14 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.4: Περικλής, πολίτης Αθηναίος .....................................17 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.5: Το κράτος και το έθνος .............................................20 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.6: Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου .............................................................................................................23 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.7: Είναι και δική μου δουλειά; ......................................27 Διαγώνισμα Α΄ Ενότητας ...........................................................................................31 Λύσεις και Απαντήσεις Α΄ Ενότητας......................................................................... 39

ΕΝΟΤΗΤΑ B: Έχουμε δικαιώματα και υποχρεώσεις Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.1: Γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας, αναλαμβάνουμε τις υποχρεώσεις μας ..............................................................................................75 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.2: Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας .....................78 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.3: Η ελληνική πολιτεία προστατεύει τα δικαιώματά μας .....................................................................................................82 Διαγώνισμα Β΄ Ενότητας............................................................................................85 Λύσεις και Απαντήσεις Β΄ Ενότητας ......................................................................... 91

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄: Ζούμε στη Δημοκρατία Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.1: Τι είναι δημοκρατία; ............................................. 112 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.2: Το δημοκρατικό πολίτευμα της Ελλάδας ............. 114 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.3: Πώς λειτουργεί το ελληνικό κοινοβούλιο ............ 116 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.4: Η δημοκρατία στην καθημερινή ζωή .................... 120 Διαγώνισμα Γ΄ Ενότητας ......................................................................................... 123 Λύσεις και Απαντήσεις Γ΄ Ενότητας ....................................................................... 129

ΕΝΟΤΗΤΑ Δ΄: Συμμετέχουμε στη λήψη αποφάσεων Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.1: Ερευνώ – σκέφτομαι – αποφασίζω ....................... 149 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.2: Οι αποφάσεις στον Δήμο ....................................... 151 Κριτήριο Αξιολόγησης Κεφ.3: Ο ενεργός πολίτης αποφασίζει, συμμετέχει και δρα. ............................................................................................ 154 Διαγώνισμα Δ΄ Ενότητας ........................................................................................ 155 Λύσεις και Απαντήσεις Δ΄ Ενότητας ....................................................................... 160

ΕΝΟΤΗΤΑ Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να σημειώσετε δίπλα από κάθε πρόταση Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Συμμετέχουμε σε ομάδες για να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες μας. Τα μέλη μιας ομάδας έχουν μόνο δικαιώματα. Η πρώτη ομάδα στην οποία ανήκουμε είναι η οικογένεια. Στην Ελλάδα, ο νόμος ορίζει ότι τα παιδιά πρέπει υποχρεωτικά να παρακολουθήσουν το σχολείο από την ηλικία των 5 ως την ηλικία των 18. Όλοι οι Έλληνες είναι υποχρεωμένοι να είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι χωρίς θρήσκευμα. Η Εκκλησία βοηθά πολλές φορές όσους έχουν ανάγκη.

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτων προτάσεις. Κάθε άνθρωπος που ανήκει σε μια ομάδα ονομάζεται ____________ της ομάδας.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Όσοι ανήκουν σε μια ομάδα έχουν κοινούς ____________, ίδια ____________ και ίδιες ____________. Επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της ____________. Η Εκκλησία συχνά προσφέρει ____________ και ____________ σε άπορους συμπολίτες μας.

3. Να γράψετε μια ομάδα στην οποία ανήκετε. Τι διαφορά έχει η ομάδα αυτή από τις απλές συναντήσεις ανθρώπων; Γιατί αποτελεί ομάδα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

4. Να γράψετε τρία δικαιώματα και τρεις υποχρεώσεις που έχουν τα μέλη της ομάδας, στην οποία ανήκετε. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις Ληξιαρχείο



 άνθρωποι που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους λόγω πολέμου ή άλλων καταστροφών.

Μετανάστες



 είναι μια υπηρεσία του Δήμου, η οποία καταχωρίζει σε ειδικά βιβλία γεγονότα που αφορούν την κατάσταση των πολιτών, όπως γεννήσεις, γάμους, θανάτους.

Πρόσφυγες



 άνθρωποι που πηγαίνουν σε άλλες χώρες για να εργαστούν.

Πολιτογράφηση 

 η παροχή ιθαγένειας σε αλλοδαπούς ανθρώπους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να έχουν ένα ____________ και ένα ____________. Το παιδί που γεννιέται από Έλληνα πατέρα ή Ελληνίδα μητέρα αποκτά την ελληνική ____________, είναι δηλαδή Έλληνας ____________. Για να αποκτήσει κάποιο μετανάστης ή πρόσφυγας την ελληνική ιθαγένεια πρέπει να είναι ____________ και να έχει ζήσει μόνιμα στην Ελλάδα για ____________ χρόνια. Υποβάλλει αίτηση στον ____________ που διαμένει. Το Υπουργείο Εσωτερικών τον καλεί για ____________ και ύστερα αποφασίζει αν θα του δώσει την ελληνική ιθαγένεια, αφού εκείνους δώσει ____________ ότι θα τηρεί το ____________ και τους ____________ του ελληνικού κράτους και θα εκπληρώνει τα ____________ του ως Έλληνας πολίτης.

3. Πώς μπορεί να αποκτήσει κάποιος την ελληνική ιθαγένεια; Γιατί είναι σημαντικό δικαίωμα η ιθαγένεια; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Γιατί πολλοί άνθρωποι φεύγουν από τις χώρες τους και εγκαθίστανται σε άλλες χώρες; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις. Οι Έλληνες πολίτες μπορούν να ψηφίζουν στις βουλευτικές και δημοτικές εκλογές μόλις κλείσουν τα 18. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει θρησκευτική ελευθερία. Όσοι κάτοικοι της Ελλάδας δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, δεν έχουν δικαίωμα να εργάζονται στη χώρα. Όσοι κάτοικοι της Ελλάδας δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, δεν έχουν υποχρέωση να σέβονται τους νόμους της χώρας. Όσοι κάτοικοι της Ελλάδας δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, δεν έχουν δικαίωμα να καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων. Οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν δικαιώματα και ____________. Όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας ζουν με ____________, ____________ και ____________ και οφείλουν να σέβονται και να τηρούν τους ____________ της. Οι πολίτες αποκτούν την ιθαγένεια είτε με τη ____________ τους είτε με ____________ και έχουν δικαίωμα να ____________, να ____________ και να καταλαμβάνουν ____________ θέσεις. Οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν βιβλιάριο ____________ και κάθε χρόνο κάνουν φορολογική ____________.

3. Να αναφέρετε μερικά δικαιώματα και μερικές υποχρεώσεις των κατοίκων της Ελλάδας. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Έχουν όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας τα ίδια δικαιώματα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις. Πνύκα



 Τα χρήματα που έδινε η Αθήνα στους άπορους πολίτες για να παρακολουθούν κι αυτοί παραστάσεις.

Εκκλησία του Δήμου 

 Εκεί συνεδρίαζε η Εκκλησία του Δήμου.

Θεωρικά



 Εξερευνούν τους αρχαιολογικούς χώρους.

Αρχαιολόγοι



 Η συνέλευση των Αθηναίων πολιτών.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Στην Αρχαία Αθήνα, οι πολίτες είχαν δικαίωμα να μην συμμετέχουν στην Εκκλησία του Δήμου. Στην Εκκλησία του Δήμου λαμβάνονταν σημαντκές αποφάσεις, όπως ο πόλεμος ή η ειρήνη. Οι Αθηναίοι παρακολουθούσαν θεατρικές παραστάσεις γιατί έτσι μορφώνονταν και ψυχαγωγούνταν. Στην Αρχαία Αθήνα, Αθηναίοι πολίτες ήταν όσοι γεννιούνταν στην Αθήνα. Στην Αρχαία Αθήνα, δεν θεωρούσααν σημαντική την ενασχόληση με τα κοινά.

3. Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις είχαν οι πολίτες στην αρχαία Αθήνα; Ποιοι θεωρούνταν Αθηναίοι πολίτες; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις έχουν οι Έλληνες πολίτες σήμερα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Η ____________ είναι μια εδαφική έκταση που ορίζεται από τα σύνορα. Οι άνθρωποι που είναι εγκατεστημένοι μόνιμα σε μια χώρα και έχουν την ιθαγένειά της αποτελούν τον ____________ της. Η κοινωνική ζωή μιας χώρας ρυθμίζεται από τους ____________. Οι Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες αποτελούν μέρος του ελληνικού ____________. Οι Έλληνες που ζουν μόνιμα στην Ελλάδα αποτελούν μέρος του ελληνικού ____________, αλλά και του ελληνικού ____________. Ο ανώτερος νόμος του ελληνικού κράτους είναι το ____________.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Οι πολίτες, με τους αντιπροσώπους που εκλέγουν, θεσπίζουν τους νόμους. Το έθνος είναι λαός εγκατεστημένος μόνιμα σε μια χώρα. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Σήμερα στον κόσμο υπάρχουν περίπου 200 κράτη. Η χώρα είναι μια εδαφική έκταση. Δεν της ανήκει μέρος του αέρα που είναι πάνω από αυτήν ούτε μέρος της θάλασσας, αν βρέχεται από αυτή. Τον λαό μιας χώρας αποτελούν άνθρωποι που δεν έχουν απαραίτητα την ιθαγένειά της. Το κράτος δεν μπορεί να καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ανθρώπων που ζουν σ’αυτό.

3. Τι είναι το κράτος; Ποια είναι τα στοιχεία για τη σύσταση ενός κράτους; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Πότε οι άνθρωποι ανήκουν στο ίδιο έθνος; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. 1.

___Ε___

_Υ_________

__Ρ__

__Ω__

Π______

___Η_________

1. Το όραμα για μια ενωμένη Ευρώπη άρχισε να πραγματοποιείται μετά τα τραγικά αποτελέσματα των δύο Παγκοσμίων ____________. 2. Όλοι οι πολίτες της Ε. Ε. μπορούν να εκλέγουν και να εκλέγονται στις ____________. 3. Το νερό, το έδαφος και τα καύσιμα είναι φυσικοί ____________. 4. Το 1992 ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή ____________. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

5. Είμαστε ____________ της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου. 6. Μεταξύ των πολιτών του κόσμου υπάρχει ____________, αφού ο ένας επηρεάζει τη ζωή των άλλων και επηρεάζεται από τους άλλους.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Η Ελλάδα είναι κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρώπη αποτελείται από κράτη και λαούς που μιλούν την ίδια γλώσσα. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις κάθε πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτώνται από την εθνικότητα και το φύλο του. Οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γίνονται κάθε πέντε χρόνια. Το Δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο είναι ένα είδος εμπορίου που βοηθά τους πλούσιους ανθρώπους. Τα προβλήματα που έχει ένας τόπος επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων των άλλων χωρών.

3. Πότε και πώς ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

4. «Όλοι είμαστε πολίτες ενός κράτους, αλλά και πολίτες του κόσμου». Να σχολιάσετε την παραπάνω φράση. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Όσο μικροί κι αν είμαστε, έχουμε τη δύναμη να συμμετέχουμε στην προσπάθεια για να γίνει καλύτερη η ζωή μας. Η αλλαγή του κλίματος οφείλεται σε φυσικά αίτια. Οι δραστηριότητες των ανθρώπων δεν επηρεάζουν την ατμόσφαιρα. Εθνικές και διεθνείς οργανώσεις συμβάλλουν με τη δράση τους στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Οι δασικές πυρκαγιές βοηθούν στην αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπνασης.

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Μερικές από τις δραστηριότητες του ανθρώπου που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα είναι: __________________________________________ Οι ρύποι εμποδίζουν ένα μεγάλο μέρος της ______________ να διαφύγει στο σύμπαν, με αποτέλεσμα να ______________ ο πλανήτης μας. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Για να λυθούν τα προβλήματα που προκαλούνται, είναι απαραίτητη η ______________ όλων μας. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων δημιουργούνται ______________, που μπορεί να δραστηριοποιούνται μόνο σε ένα κράτος (______________) ή να επεκτείνονται σε όλες τις χώρες (______________). Στην Ελλάδα υπάρχει η ______________, η οποία ασχολείται με την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αφορούν την ποιότητα ζωής των πολιτών. Η ______________ έχει στόχο της προστασία του περιβάλλοντος. Ο ______________ αποτελείται από κράτη – μέλη, που συνεργάζονται με σκοπό τη διατήρηση της ειρήνης, της ασφάλειας και τη συνεργασία για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων.

3. Πώς ο άνθρωπος ρυπαίνει την ατμόσφαιρα και ποια είναι τα αποτελέσματα της ρύπανσης αυτής; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Πώς προσπαθούν οι άνθρωποι να αντιμετωπίσουν τα διάφορα προβλήματα και να επιτύχουν τους σκοπούς τους; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε το σταυρόλεξο. 2

8 5 4

1. Η πρώτη ομάδα στην οποία ανήκουμε. 2. Όλοι έχουμε δικαίωμα να έχουμε ένα ______________. 3. Την αποκτούμε με τη γέννησή μας από Έλληνα ή Ελληνίδα ή με πολιτογράφηση. 4. Η ______________ του Δήμου ήταν η συνέλευση των αρχαίων Αθηναίων. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

5. Ο ανωτέρος νόμος του ελληνικού κράτους. 6. Το σύνολο των ανθρώπων με στοιχεία κοινού πολιτισμού και κοινού ιστορικού παρελθλοντος. 7. Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και του ______________. 8. Οι άνθρωποι δραστηριότητες δημιουργούν ______________ που μολύνουν το περιβάλλον. (0,5 μον.)

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Τα μέλη μιας ομάδας ενώνονται με κοινούς ______________, αξίες και ______________. Οι άνθρωποι αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια με τη ______________ τους από Έλληνα ή Ελληνίδα ή με ______________. Οι Έλληνες πολίτες έχουν δικάιωμα να εκλέγουν και να ______________ και να καταλαμβάνουν ______________ θέσεις. Σύμφωνα με τον νόμο του Περικλή Αθηναίοι πολίτες θεωρούνταν: ____________________________________________________________________ Το κράτος είναι ______________εγκατεστημένος μόνιμα σε μια χώρα, που προσδιορίζεται

από

συγκεκριμένα

______________,

οργανώνεται

με

______________ και ασκεί ______________. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα να εκλέγονται στο Ευρωπαϊκό ______________. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προκαλούνται από τη ρύπανση του περιβάλλοντος δημιουργούνται εθνικές και διεθνείς ______________, αλλά είναι απαραίτητη και η ______________ όλων μας. (0,5 μον.)

3. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες προτάσεις. 1. Ο κοινωνικός ρόλος της Εκκλησίας είναι πολύ σημαντικός. 2. Κάθε άνθρωπος μπορεί να ανήκει μόνο σε μια ομάδα. 3. Ελληνική ιθαγένεια αποκτούν μόνο όσοι άνθρωποι γεννιούνται στην Ελλάδα. 4. Πολίτες θεωρούνται όλοι όσοι κατοικούν σε μια χώρα. 5. Στην Αρχαία Αθήνα, Αθηναίοι πολίτες θεωρούνταν οι ενήλικοι άντρες των οποίων και οι δύο γονείς κατάγοναν από την Αθήνα. 6. Ένας Έλληνας που ζει μόνιμα στη Γερμανία ανήκει στο ελληνικό κράτος. 7. Ένας Έλληνας που ζει μόνιμα στη Γερμανία ανήκει στο ελληνικό έθνος. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

8. Όλοι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν την ίδια γλώσσα και την ίδια θρησκεία. 9. Ο Ο. Η. Ε. είναι μια οργάνωση που έχει στόχο να αντιμετωπίσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα. (1 μον.) 4. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. 1. _ _ _ _ _ Υ _ _ _ 2.

Π______

_Ο____

Χ___

__Ρ_____

6. 7.

Ε____ ___Ω___

8. _ _ _ _ _ Σ _ _ 9. _ _ _ _ _ Ε _ 10.

Ι________

11. _ _ _ _ _ Σ _

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Άνθρωποι που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, εξαιτίας πολέμων ή άλλων καταστροφών. 2. Γινόμαστε __________ μιας χώρας όταν αποκτήσουμε την ιθαγένειά της. 3. Πρέπει να σεβόμαστε και να τηρούμε τους __________ του κράτους. 4. Είναι μια εδαφική έκταση που ορίζεται από τα σύνορα. 5. Σημαντικός πολιτικός της Αρχαίας Αθήνας. 6. Το 1992 ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή __________. 7. Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, αλλά και της __________ . 8. Στην Αρχαία Αθήνα, όλοι οι Αθηναίοι πολίτες είχαν δικαίωμα και υποχρέωση να συμμετέχουν στην __________ του Δήμου. 9. Γινόμαστε μέλη σε κάποια ομάδα για να ικανοποιήσουμε τις __________ μας. 10. Την αποκτούμε με τη γέννησή μας από Έλληνα ή Ελληνίδα ή με πολιτογράφηση. 11. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν ατμοσφαιρική __________. (0,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

5. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις. Μέλη



 Ένα σύνολο ατόμων με ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις και κοινούς στόχους.

Ομάδες



 Συγκροτημένες ομάδες ατόμων με κοινό σκοπό, όπως η WWF.

Οργανώσεις 

 Τα άτομα που συμμετέχουν σε μια ομάδα.

Υποχρέωση



 Η ελευθερία που αναγνωρίζεται από τον νόμο σε κάποιο πρόσωπο, ώστε να ενεργεί για την ικανοποίηση των συμφερόντων του.

Δικαίωμα



 Το καθήκον, το χρέος (0,5 μον.)

6. Ποια είναι η διαφορά του κράτους από το έθνος; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

7. Πώς μπορεί κάποιος να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

(1 μον.)

8. Με ποιες ενέργειες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αλλαγή του κλίματος της Γης; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (2 μον.)

9. Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις έχουν οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

10. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά μιας ομάδας; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 39 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να σημειώσετε δίπλα από κάθε πρόταση Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Συμμετέχουμε σε ομάδες για να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες μας.

 Τα μέλη μιας ομάδας έχουν μόνο δικαιώματα.

 Η πρώτη ομάδα στην οποία ανήκουμε είναι η οικογένεια.

 Στην Ελλάδα, ο νόμος ορίζει ότι τα παιδιά πρέπει υποχρεωτικά να παρακολουθήσουν το σχολείο από την ηλικία των 5 ως την ηλικία των 18.

 Όλοι οι Έλληνες είναι υποχρεωμένοι να είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι.

 Υπάρχουν άνθρωποι που είναι χωρίς θρήσκευμα.

 Η Εκκλησία βοηθά πολλές φορές όσους έχουν ανάγκη.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 40 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτων προτάσεις. Προτεινόμενη απάντηση: Κάθε άνθρωπος που ανήκει σε μια ομάδα ονομάζεται μέλος της ομάδας. Όσοι ανήκουν σε μια ομάδα έχουν κοινούς στόχους, ίδια δικαιώματα και ίδιες υποχρεώσεις. Επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού. Η Εκκλησία συχνά προσφέρει τροφή και στέγη σε άπορους συμπολίτες μας.

3. Να γράψετε μια ομάδα στην οποία ανήκετε. Τι διαφορά έχει η ομάδα αυτή από τις απλές συναντήσεις ανθρώπων; Γιατί αποτελεί ομάδα; Προτεινόεμενη απάντηση: Κάθε άνθρωπος ανήκει σε πολλές ομάδες, όπως κι εγώ. Μια από τις ομάδες που είμαι μέλος είναι η φιλοζωική ομάδα της περιοχής μου. Διαφέρει από τις απλές συναντήσεις ανθρώπων επειδή έχουμε κοινούς στόχους, τηρούμε κάποιους κανόνες και έχουμε ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις. Αποτελεί ομάδα γιατί έχει όλα τα χαρακτηριστικά της ομάδας.

4. Να γράψετε τρία δικαιώματα και τρεις υποχρεώσεις που έχουν τα μέλη της ομάδας, στην οποία ανήκετε. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 41 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

Προτεινόμενη απάντηση: Δικαιώματα Έχουμε δικαίωμα να εκφέρουμε την άποψή μας σε οποιοδήποτε θέμα συζητάμε. Έχουμε το δικαίωμα να υιοθετήσουμε κάποιο αδέσποτο ζώο αν θέλουμε. Έχουμε το δικαίωμα να προσκαλούμε κι άλλα μέλη στην ομάδα.

Υποχρεώσεις Έχουμε την υποχρέωση να είμαστε συνεπείς στις συναντήσεις της ομάδας. Έχουμε την υποχρέωση να ενδιαφερόμαστε και να φροντίζουμε τα ζώα. Έχουμε την υποχρέωση να ενημερώνουμε τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας για τις ενέργειές μας.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 42 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις Προτεινόμενη απάντηση: Ληξιαρχείο



 άνθρωποι που αναγκάζονται να ε-

γκαταλείψουν την πατρίδα τους λόγω πολέμου ή άλλων καταστροφών. Μετανάστες



 είναι μια υπηρεσία του Δήμου, η ο-

ποία καταχωρίζει σε ειδικά βιβλία γεγονότα που αφορούν την κατάσταση των πολιτών, όπως γεννήσεις, γάμους, θανάτους. Πρόσφυγες



 άνθρωποι που πηγαίνουν σε άλλες χώρες για να εργαστούν.

Πολιτογράφηση 

 η παροχή ιθαγένειας σε αλλοδαπούς ανθρώπους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 43 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Προτεινόμενη απάντηση: Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να έχουν ένα όνομα και ένα επώνυμο. Το παιδί που γεννιέται από Έλληνα πατέρα ή Ελληνίδα μητέρα αποκτά την ελληνική ιθαγένεια, είναι δηλαδή Έλληνας πολίτης. Για να αποκτήσει κάποιο μετανάστης ή πρόσφυγας την ελληνική ιθαγένεια πρέπει να είναι ενήλικος και να έχει ζήσει μόνιμα στην Ελλάδα για δέκα χρόνια. Υποβάλλει αίτηση στον Δήμου που διαμένει. Το Υπουργείο Εσωτερικών τον καλεί για συνένετευξη και ύστερα αποφασίζει αν θα του δώσει την ελληνική ιθαγένεια, αφού εκείνους δώσει όρκο ότι θα τηρεί το Σύνταγμα και τους νόμους του ελληνικού κράτους και θα εκπληρώνει τα καθήκοντά του ως Έλληνας πολίτης.

3. Πώς μπορεί να αποκτήσει κάποιος την ελληνική ιθαγένεια; Γιατί είναι σημαντικό δικαίωμα η ιθαγένεια; Προτεινόμενη απάντηση: Ένα παιδί που γεννιέται από Έλληνες γονείς (ή είναι Έλληνας ο ένας από τους δύο γονείς) αποκτά την ελληνική ιθαγένεια με τη γέννησή του. Ένας μετανάστασης ή ένας πρόσφυγας την αποκτά με πολιτογράφηση. Δηλαδή, υποβάλλει αίτηση στον δήμο που διαμένει και η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εσωτερικών εξετάζει την αίτησή του, τον καλεί σε συνέντευΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 44 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

ξη και αποφασίζει αν θα του παραχωρήσει την ιθαγένεια. Πρέπει, βέβαια, να είναι ενήλικος και να διαμένει μόνιμα για δέκα χρόνια στην Ελλάδα. Εκείνος δίνει όρκο ότι θα τηρεί και θα σέβεται το Σύνταγμα και τους νόμους του ελληνικού κράτους και θα εκπληρώνει τα καθήκοντά του ως Έλληνας πολίτης. Είναι σημαντικό να έχουμε την ιθαγένεια της χώρας στην οποία ζούμε για να μπορούμε να απολαμβάνουμε όλα τα προνόμια που προσφέρει το κράτος. Με την ιθαγένεια, έχουμε τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τους υπόλοιπες πολίτες και μπορούμε να συμμετέχουμε στις εκλογικές διαδικασίες.

4. Γιατί πολλοί άνθρωποι φεύγουν από τις χώρες τους και εγκαθίστανται σε άλλες χώρες; Προτεινόμενη απάντηση: Μερικοί άνθρωποι αναγκάζονται να φύγουν από τις χώρες που γεννήθηκαν και να εγκατασταθούν σε άλλες. Άλλοι φεύγουν για να εργασθούν (μετανάστες), ενώ άλλοι επειδή στη χώρα τους υπάρχει πόλεμος ή έχουν προκληθεί άλλες καταστροφές.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 45 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις.

 Οι Έλληνες πολίτες μπορούν να ψηφίζουν στις βουλευτικές και δημοτικές εκλογές μόλις κλείσουν τα 18.

 Στην Ελλάδα δεν υπάρχει θρησκευτική ελευθερία.

 Όσοι κάτοικοι της Ελλάδας δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, δεν έχουν δικαίωμα να εργάζονται στη χώρα.

 Όσοι κάτοικοι της Ελλάδας δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, δεν έχουν υποχρέωση να σέβονται τους νόμους της χώρας.

 Όσοι κάτοικοι της Ελλάδας δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, δεν έχουν δικαίωμα να καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 46 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις. Όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας ζουν με ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη και οφείλουν να σέβονται και να τηρούν τους νόμους της. Οι πολίτες αποκτούν την ιθαγένεια είτε με τη γέννησή τους είτε με πολιτογράφηση και έχουν δικαίωμα να εκλέγουν, να εκλέγονται και να καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις. Οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν βιβλιάριο υγείας και κάθε χρόνο κάνουν φορολογική δήλωση.

3. Να αναφέρετε μερικά δικαιώματα και μερικές υποχρεώσεις των κατοίκων της Ελλάδας. Προτεινόμενη απάντηση: Οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν το δικαίωμα: να έχουν βιβλιάριο υγείας. να πιστεύουν σε όποιο θρήσκευμα θέλουν. να εργάζονται. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 47 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

να μορφώνονται. να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους. Οι κάτοικοι της Ελλάδας έχουν υποχρέωση: να τηρούν και να σέβονται το Σύνταγμα και τους νόμους. να κάνουν φορολογική δήλωση και να πληρώνουν τους φόρους. να σέβονται τις διαφορετικές πεποιθήσεις των άλλων ανθρώπων.

4. Έχουν όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας τα ίδια δικαιώματα; Προτεινόμενη απάντηση: Δεν έχουν όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας τα ίδια δικαιώματα, αφού δεν είναι όλοι Έλληνες πολίτες, δεν έχουν δηλαδή την ελληνική ιθαγένεια. Όσοι δεν είναι πολίτες δεν έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στις εκλογές της χώρας, δηλαδή να εκλέγουν και να εκλέγονται, αλλά ούτε και να καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 48 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις. Προτεινόμενη απάντηση: Πνύκα



 Τα χρήματα που έδινε η Αθήνα στους άπορους πολίτες για να παρακολουθούν κι αυτοί παραστάσεις.

Εκκλησία του Δήμου 

 Εκεί συνεδρίαζε η Εκκλησία του Δήμου.

Θεωρικά



 Εξερευνούν τους αρχαιολογικούς χώρους.

Αρχαιολόγοι



 Η συνέλευση των Αθηναίων πολιτών.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 49 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Στην Αρχαία Αθήνα, οι πολίτες είχαν δικαίωμα να μην συμμετέχουν στην Εκκλησία του Δήμου.

 Στην Εκκλησία του Δήμου λαμβάνονταν σημαντκές αποφάσεις, όπως ο πόλεμος ή η ειρήνη.

 Οι Αθηναίοι παρακολουθούσαν θεατρικές παραστάσεις γιατί έτσι μορφώνονταν και ψυχαγωγούνταν.

 Στην Αρχαία Αθήνα, Αθηναίοι πολίτες ήταν όσοι γεννιούνταν στην Αθήνα.

 Στην Αρχαία Αθήνα, δεν θεωρούσαν σημαντική την ενασχόληση με τα κοινά.

3. Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις είχαν οι πολίτες στην αρχαία Αθήνα; Ποιοι θεωρούνταν Αθηναίοι πολίτες; Προτεινόμενη απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 50 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

Οι Αθηναίοι πολίτες είχαν δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση να συμμετέχουν στα κοινά. Η Εκκλησία του Δήμου συνεδρίαζε στην Πνύκα, όπου συζητούσαν για τις σημαντικές αποφάσεις. Όλοι είχαν δικαίωμα να πουν τη γνώμη τους, αλλά και υποχρέωση να συμμετάσχουν. Όποιος δεν συμμετείχε, πλήρωνε πρόστιμο. Μια ακόμη υποχρέωση ήταν να προσφέρουν ένα μέρος της περιουσίας τους στην πόλη. Για παράδειγμα, οι πλούσιοι Αθηναίοι αναλάμβαναν την εκπαίδευση και πληρωμή της ομάδας των δρομέων για τις λαμπαδηδρομίες. Η μόρφωση και η ψυχαγωγία των Αθηναίων αποτελούσε πολύ σημαντικό δικαίωμα. Είχαν όλοι το δικαίωμα να παρακολουθούν θεατρικές παραστάσεις (που μόρφωναν και ψυχαγωγούσαν). Ακόμη και οι άποροι πολίτες μπορούσαν να παρακολουθούν, αφού η πόλη προσέφερε χρήματα (τα θεωρικά) για αυτό τον σκοπό. Αθηναίοι πολίτες θεωρούνταν μόνο οι ενήλικοι άντρες, των οποίων και οι δύο γονείς κατάγονταν από τους δήμους της Αθήνας.

4. Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις έχουν οι Έλληνες πολίτες σήμερα; Προτεινόμενη απάντηση: Σήμερα, το δικαίωμα του πολίτη έχουν τόσο οι άντρες, όσο και οι γυναίκες. Για να θεωρηθεί κάποιος Έλληνας πολίτης αρκεί ένας από τους δύο γονείς Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 51 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

του να είναι Έλληνας. Το δικαίωμα του πολίτη μπορεί να αποκτήσει κάποιος είτε με τη γέννησή του είτε με πολιτογράφηση. Ελληνική ιθαγένεια έχουν και τα παιδιά. Οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στις εκλογικές διαδικασίες, να εργάζονται, να έχουν βιβλιάριο υγείας, να μορφώνονται, να ψυχαγωγούνται και να ενημερώνονται. Ακόμη, μπορούν να διεκδικούν τα δικαιώματά τους, όταν νομίζουν ότι καταπατούνται. Υποχρέωση των Ελλήνων πολιτών είναι να πληρώνουν τους φόρους τους, να σέβονται τους νόμους, να προστατεύουν την πατρίδα, να είναι ενεργοί και υπεύθυνοι πολίτες.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 52 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Η χώρα είναι μια εδαφική έκταση που ορίζεται από τα σύνορα. Οι άνθρωποι που είναι εγκατεστημένοι μόνιμα σε μια χώρα και έχουν την ιθαγένειά της αποτελούν τον λαό της. Η κοινωνική ζωή μιας χώρας ρυθμίζεται από τους κανόνες – νόμους. Οι Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες αποτελούν μέρος του ελληνικού έθνους. Οι Έλληνες που ζουν μόνιμα στην Ελλάδα αποτελούν μέρος του ελληνικού κράτους, αλλά και του ελληνικού έθνους. Ο ανώτερος νόμος του ελληνικού κράτους είναι το Σύνταγμα.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 53 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Οι πολίτες, με τους αντιπροσώπους που εκλέγουν, θεσπίζουν τους νόμους.

 Το έθνος είναι λαός εγκατεστημένος μόνιμα σε μια χώρα.

 Σήμερα στον κόσμο υπάρχουν περίπου 200 κράτη.

 Η χώρα είναι μια εδαφική έκταση. Δεν της ανήκει μέρος του αέρα που είναι πάνω από αυτήν ούε μέρος της θάλασσας, αν βρέχεται από αυτή.

 Τον λαό μιας χώρας αποτελούν άνθρωποι που δεν έχουν απαραίτητα την ιθαγένειά της.

 Το κράτος δεν μπορεί να καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ανθρώπων που ζουν σ’αυτό.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 54 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

3. Τι είναι το κράτος; Ποια είναι τα στοιχεία για τη σύσταση ενός κράτους; Προτεινόμενη απάντηση: Κράτος είναι λαός εγκατεστημένος μόνιμα σε μια ορισμένη χώρα, που προσδιορίζεται από ορισμένα σύνορα, οργανώνεται με νόμους – κανόνες και ασκεί εξουσία. Το κράτος έχει την εξουσία να θεσπίζει τους νόμους, να φροντίζει για την τήρησή τους και να καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ατόμων που ζουν σ’ αυτό. Για τη σύσταση ενός κράτους πρέπει να γίνονται εκλογές για να εκλέγονται οι αντιπρόσωποι του λαού (Κοινοβούλιο), να ρυθμίζεται η δικαιοσύνη από τα διακαστήρια και να γίνεται έλεγχος για την τήρηση των νόμων. Υπάρχουν ακόμη κι άλλα όργανα του κράτους, όπως είναι οι υπάλληλοι στις δημόσιες υπηρεσίες, οι ένοπλες δυνάμεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

4. Πότε οι άνθρωποι ανήκουν στο ίδιο έθνος; Προτεινόμενη απάντηση: Οι άνθρωποι ανήκουν στο ίδιο έθνος όταν έχουν κοινό πολιτισμό, κοινό ιστορικό παρελθόν, έχουν κοινές επιδιώξεις, πολλές φορές μιλούν την ίδια γλώσσα και έχουν την ίδια θρησκεία. Για παράδειγμα, οι Έλληνες που ζουν στην μόνιμα σε άλλες χώρες αποτελούν μέρος του ελληνικού έθνους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 55 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. Προτεινόμενη απάντηση: 1. Π Ο Λ Ε Μ Ω Ν 2. Ε Υ Ρ Ω Ε Κ Λ Ο Γ Ε Σ 3. Π Ο Ρ Ο Ι 4. Ε Ν Ω Σ Η 5. Π Ο Λ Ι Τ Ε Σ 6. Α Λ Λ Η Λ Ε Ξ Α Ρ Τ Η Σ Η

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 56 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Η Ελλάδα είναι κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 Η Ευρώπη αποτελείται από κράτη και λαούς που μιλούν την ίδια γλώσσα.

 Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις κάθε πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτώνται από την εθνικότητα και το φύλο του.

 Οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γίνονται κάθε πέντε χρόνια.

 Το Δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο είναι ένα είδος εμπορίου που βοηθά τους πλούσιους ανθρώπους.

 Τα προβλήματα που έχει ένας τόπος επηρεάζουν τη ζωή των Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 57 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

ανθρώπων των άλλων χωρών.

3. Πότε και πώς ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση; Προτεινόμενη απάντηση: Η Ευρώπη αποτελείται από πολλά κράτη και λαούς, οι οποίοι μιλούν διαφορετικές γλώσσες, αλλά έχουν και αρκετά κοινά ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία. Γι’ αυτόν τον λόγο, πολλοί Ευρωπαίοι οραματίστηκαν από παλιά μια ενωμένη Ευρώπη. Το όραμα αυτό άρχισε να πραγματοποιείται μετά τα τραγικά αποτελέσματα των δύο Παγκοσμίων Πολέμων. Τότε, ορισμένα Ευρωπαϊκά κράτη ίδρυσαν μια κοινότητα οικονομικής συνεργασίας και ανάπτυξης, την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Ε. Ο. Κ.). Η πρώτη αυτή κοινότητα εξελίχθηκε κι έτσι προέκυψε η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αριθμεί 28 κράτη – μέλη και διευρύνεται με νέα.

4. «Όλοι είμαστε πολίτες ενός κράτους, αλλά και πολίτες του κόσμου». Να σχολιάσετε την παραπάνω φράση. Προτεινόμενη απάντηση: Όλοι οι άνθρωποι ανήκουμε σε ένα κράτος. Είμαστε όμως και πολίτες του κόσμου, καθώς ό, τι συμβαίνει στις άλλες χώρες μάς αφορά άμεσα. Τα προβλήματα των άλλων χωρών επηρεάζουν και τη δική μας. Ο ένας επηρεάζει τη ζωή των άλλων και επηρεάζεται από τους άλλους όσο μακριά κι αν ζούμε. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 58 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

Για παράδειγμα, οι Έλληνες είμαστε πολίτες της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Απολαμβάνουμε τα δικαιώματα που έχουμε τόσο ως Έλληνες, όσο και ως Ευρωπαίοι πολίτες, αλλά και έχουμε τις υποχρεώσεις που ορίζονται τόσο από το ελληνικό κράτος, όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 59 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Όσο μικροί κι αν είμαστε, έχουμε τη δύναμη να συμμετέχουμε στην προσπάθεια για να γίνει καλύτερη η ζωή μας.

 Η αλλαγή του κλίματος οφείλεται σε φυσικά αίτια.

 Οι δραστηριότητες των ανθρώπων δεν επηρεάζουν την ατμόσφαιρα.

 Εθνικές και διεθνείς οργανώσεις συμβάλλουν με τη δράση τους στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

 Οι δασικές πυρκαγιές βοηθούν στην αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπνασης.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 60 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Μερικές από τις δραστηριότητες του ανθρώπου που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα είναι: ο καταναλωτισμός, τα εργοστάσια, οι δασικές πυρκαγιές, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τα αυτοκίνητα. Οι ρύποι εμποδίζουν ένα μεγάλο μέρος της θερμότητας να διαφύγει στο σύμπαν, με αποτέλεσμα να ζεσταίνεται υπερβολικά ο πλανήτης μας. Για να λυθούν τα προβλήματα που προκαλούνται, είναι απαραίτητη η συμμετοχή όλων μας. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων δημιουργούνται οργανώσεις, που μπορεί να δραστηριοποιούνται μόνο σε ένα κράτος (εθνικές) ή να επεκτείνονται σε όλες τις χώρες (διεθνείς). Στην Ελλάδα υπάρχει η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ (Ένωση για την ποιότητα της ζωής), η οποία ασχολείται με την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αφορούν την ποιότητα ζωής των πολιτών. Η WWF (Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση) έχει στόχο της προστασία του περιβάλλοντος. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (Ο. Η. Ε.) αποτελείται από κράτη – μέλη, που συνεργάζονται με σκοπό τη διατήρηση της ειρήνης, της ασφάλειας και τη συνεργασία για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 61 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

3. Πώς ο άνθρωπος ρυπαίνει την ατμόσφαιρα και ποια είναι τα αποτελέσματα της ρύπανσης αυτής; Προτεινόμενη απάντηση: Ο άνθρωπος ρυπαίνει την ατμόσφαιρα με τις διάφορες δραστηριότητές του. Ο καταναλωτσμός, οι δασικές πυρκαγιές, τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα απορρίματα, τα καυσαέρια των τροχοφόρων προκαλούν ρύπους στην ατμόσφαιρα. Αυτοί οι ρύποι εμποδίζουν ένα μεγάλο μέρος της ατμόσφαιρας να διαφύγει στο σύμπαν. Η θερμότητα ζεσταίνει υπερβολικά τον πλανήτη μας, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να αυξάνεται η θερμοκρασία της Γης. Η αύξηση της θερμοκρασίας επιφέρει πολλές συνέπειες. Οι πάγοι λιώνουν, οι παγετώνες υποχωρούν, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η ξηρασία, η διάβρωση του εδάφους, οι πλημμύρες και η εξαφάνιση πολλών ζώων και φυτών.

4. Πώς προσπαθούν οι άνθρωποι να αντιμετωπίσουν τα διάφορα προβλήματα και να επιτύχουν τους σκοπούς τους; Προτεινόμενη απάντηση: Για να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι διάφορα προβλήματα δημιουργούν ή συμμετέχουν σε οργανώσεις. Οι οργανώσεις μπορεί να είναι εθνικές ή διεθνείς. Στην Ελλάδα, υπάρχει η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ, που στοχεύει στην αντιμετώπιση προβλημάτων που αφορούν στην ποιότητα ζωής των πολιτών, ενώ η WWF έχει στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Τέλος, ο Ο. Η. Ε. , αποτελείται Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 62 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

από κράτη – μέλη, που συνεργάζονται για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας και τη συνεργασία για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 63 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

1. Να συμπληρώσετε το σταυρόλεξο. Προτεινόμενη απάντηση: 2 1

6 Ι

Ν 8

5 Κ

Γ 7

Μ Ο

1. Η πρώτη ομάδα στην οποία ανήκουμε. 2. Όλοι έχουμε δικαίωμα να έχουμε ένα ______________. 3. Την αποκτούμε με τη γέννησή μας από Έλληνα ή Ελληνίδα ή με πολιτογράφηση. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 64 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

4. Η ______________ του δήμου ήταν η συνέλευση των αρχαίων Αθηναίων. 5. Ο ανωτέρος νόμος του ελληνικού κράτους. 6. Το σύνολο των ανθρώπων με στοιχεία κοινού πολιτισμού και κοινού ιστορικού παρελθλοντος. 7. Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και του ______________. 8. Οι άνθρωποι δραστηριότητες δημιουργούν ______________ που μολύνουν το περιβάλλον. (0,5 μον.)

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Τα μέλη μιας ομάδας ενώνονται με κοινούς σκοπούς, αξίες και εμπειρίες. Οι άνθρωποι αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια με τη γέννησή τους από Έλληνα ή Ελληνίδα ή με πολιτογράφηση. Οι Έλληνες πολίτες έχουν δικάιωμα να εκλέγουν και να εκλέγονται και να καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις. Σύμφωνα με τον νόμο του Περικλή Αθηναίοι πολίτες θεωρούνταν: οι ενήλικοι άνδρες των οποίων και οι δύο γονείς κατάγονταν από τους δήμους της Αθήνας. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 65 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

Το κράτος είναι λαός εγκατεστημένος μόνιμα σε μια χώρα, που προσδιορίζεται από συγκεκριμένα σύνορα, οργανώνεται με νόμους – κανόνες και ασκεί εξουσία. Οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα να εκλέγονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προκαλούνται από τη ρύπανση του περιβάλλοντος δημιουργούνται εθνικές και διεθνείς οργανώσεις, αλλά είναι απαραίτητη και η συμμετοχή όλων μας. (0,5 μον.)

3. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες προτάσεις. Προτεινόμενη απάντηση: 1. Ο κοινωνικός ρόλος της Εκκλησίας είναι πολύ σημαντικός.

2. Κάθε άνθρωπος μπορεί να ανήκει μόνο σε μια ομάδα.

3. Ελληνική ιθαγένεια αποκτούν μόνο όσοι άνθρωποι γεννιούνται στην Ελλάδα.

4. Πολίτες θεωρούνται όλοι όσοι κατοικούν σε μια χώρα.

5. Στην Αρχαία Αθήνα, Αθηναίοι πολίτες θεωρούνταν οι ενήλικοι

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 66 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

άντρες των οποίων και οι δύο γονείς κατάγοναν από την Αθήνα.

6. Ένας Έλληνας που ζει μόνιμα στη Γερμανία ανήκει στο ελληνικό κράτος.

7. Ένας Έλληνας που ζει μόνιμα στη Γερμανία ανήκει στο ελληνικό έθνος.

8. Όλοι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν την ίδια γλώσσα και την ίδια θρησκεία.

9. Ο Ο. Η. Ε. είναι μια οργάνωση που έχει στόχο να αντιμετωπίσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Διόρθωση λανθασμένων: 2. Κάθε άνθρωπος μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μία ομάδα. 3. Ηελληνική ιθαγένεια αποκτάται με τη γέννηση από Έλληνα ή Ελληνίδα ή με πολιτογράφηση. 4. Πολίτες θεωρούνται όσοι έχουν την ιθαγένεια της χώρας. 6. Ένας Έλληνας που ζει μόνιμα στη Γερμανία ανήκει στο

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 67 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

ελληνικό έθνος. 8. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από λαούς που μιλούν διαφορετική γλώσσα και έχουν διαφορετική θρησκεία. 9. Ο Ο. Η. Ε. είναι μια οργάνωση που έχει στόχο τη διατήρηση της ειρήνης, της ασφάλειας και τη συνεργασία για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων. (1 μον.)

4. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. Προτεινόμενη απάντηση: 1.

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

ΠΟΛΙΤΕΣ

ΝΟΜΟΥΣ

ΧΩΡΑ

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

ΕΝΩΣΗ

ΕΥΡΩΠΗΣ

ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 68 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

ΑΝΑΓΚΕΣ

10. Ι Θ Α Γ Ε Ν Ε Ι Α 11. Ρ Υ Π Α Ν Σ Η

1. Άνθρωποι που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, εξαιτίας πολέμων ή άλλων καταστροφών. 2. Γινόμαστε __________ μιας χώρας όταν αποκτήσουμε την ιθαγένειά της. 3. Πρέπει να σεβόμαστε και να τηρούμε τους __________ του κράτους. 4. Είναι μια εδαφική έκταση που ορίζεται από τα σύνορα. 5. Σημαντικός πολιτικός της Αρχαίας Αθήνας. 6. Το 1992 ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή __________. 7. Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, αλλά και της __________ . 8. Στην Αρχαία Αθήνα, όλοι οι Αθηναίοι πολίτες είχαν δικαίωμα και υποχρέωση να συμμετέχουν στην __________ του Δήμου. 9. Γινόμαστε μέλη σε κάποια ομάδα για να ικανοποιήσουμε τις __________ μας. 10. Την αποκτούμε με τη γέννησή μας ή με πολιτογράφηση. 11. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν ατμοσφαιρική __________. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 69 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

(0,5 μον.) 5. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις. Προτεινόμενη απάντηση: Μέλη



 Ένα σύνολο ατόμων με ίδια δικαιώ-

ματα και υποχρεώσεις και κοινούς στόχους. Ομάδες



 Συγκροτημένες ομάδες ατόμων με κοινό σκοπό, όπως η WWF.

Οργανώσεις 

 Τα άτομα που συμμετέχουν σε μια ομάδα.

Υποχρέωση



Δικαίωμα



 Το καθήκον, το χρέος (0,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 70 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

6. Ποια είναι η διαφορά του κράτους από το έθνος; Προτεινόμενη απάντηση: Κράτος είναι λαός εγκατεστημένος μόνιμα σε μια ορισμένη χώρα, που προσδιορίζεται από ορισμένα σύνορα, οργανώνεται με νόμους – κανόνες και ασκεί εξουσία. Το κράτος έχει την εξουσία να θεσπίζει τους νόμους, να φροντίζει για την τήρησή τους και να καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ατόμων που ζουν σ’ αυτό. Το έθνος είναι ένα σύνολο ανθρώπων που είναι ενωμένο με στοιχεία κοινού πολιτισμού, κοινού ιστορικού παρελθόντος, έχουν κοινές επιδιώξεις, πολλές φορές μιλούν την ίδια γλώσσα και έχουν την ίδια θρησκεία. Για παράδειγμα, οι Έλληνες που ζουν σε άλλες χώρες ανήκουν στο ίδιο έθνος. Οι Έλληνες που κατοικούν στην Ελλάδα ανήκουν στο ίδιο κράτος, αλλά και στο ίδιο έθνος. (1 μον.)

7. Πώς μπορεί κάποιος να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια; Προτεινόμενη απάντηση: Ένα παιδί που γεννιέται από Έλληνες γονείς (ή είναι Έλληνας ο ένας από τους δύο γονείς) αποκτά την ελληνική ιθαγένεια με τη γέννησή του. Ένας μετανάστασης ή ένας πρόσφυγας την αποκτά με πολιτογράφηση. Δηλαδή, υποβάλλει αίτηση στο δήμο που διαμένει και η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εσωτερικών εξετάζει την αίτησή του, τον καλεί σε συνέντευξη Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 71 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

και αποφασίζει αν θα του παραχωρήσει την ιθαγένεια. Πρέπει, βέβαια, να είναι ενήλικος και να διαμένει για δέκα χρόνια στην Ελλάδα. Εκείνος δίνει όρκο ότι θα τηρεί και θα σέβεται το Σύνταγμα και τους νόμους του ελληνικού κράτους και θα εκπληρώνει τα καθήκοντά του ως Έλληνας πολίτης. (1 μον.)

8. Με ποιες ενέργειες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αλλαγή του κλίματος της Γης; Προτεινόμενη απάντηση: Το πρόβλημα της αλλαγής του κλίματος μάς αφορά όλους. Ο καθένας από μας μπορεί να βοηθήσει, αφού μερικές μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο. Για παράδειγμα, μπορούμε να συμμετέχουμε στην ανακύκλωση, να μετακινούμαστε περισσότερο με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και το ποδήλατο, παρά με το αυτοκίνητό μας ή να μη χρησιμοποιούμε προϊόντα μίας χρήσης, αλλά προϊόντα με επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες. Ακόμα, μπορούμε να κάνουμε οικονομία νερού και ρεύματος, αν δεν αφήνουμε τη βρύση να τρέχει ή τα φώτα αναμμένα, όταν δεν τα χρειαζόμαστε, καθώς και να περιορίσουμε τη χρήση των κλιματιστικών. Έτσι, με αυτές τις μικρές ενέργειες μπορούμε να βοηθήσουμε να αντιμετωπιστεί το μεγάλο αυτό πρόβλημα.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 72 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

Για να αντιμετωπίσουμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα μπορούμε, ακόμη, συμμετέχουμε σε οργανώσεις εθνικές ή διεθνείς, που έχουν δημιουργηθεί για την επίτευξη αυτού του σκοπού. (2 μον.)

9. Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις έχουν οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Προτεινόμενη απάντηση: Όλοι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, το φύλο, τη θρησκεία και τις πεποιθήσεις έχουν δικαίωμα: Να εκλέγουν και να εκλέγονται στις Ευρωεκλογές και στις δημοτικές εκλογές της κοινοτικής χώρας πο ζουν, ακόμα κι αν δεν είναι πολίτες της χώρας αυτής. Να ταξιδεύουν, να ζουν, να εργάζονται, να σπουδάζουν σε κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να συμμετέχουν σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να αποκτήσουν γνώσεις και ικανότητες. Υποχρέωση των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να εφαρμόζουν τους κανονισμούς της Ε. Ε. , που γίνονται και νόμοι της χώρας τους. (2 μον.) Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) 73 Ενότητα Α΄: Είμαστε όλοι πολίτες

10. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά μιας ομάδας; Προτεινόμενη απάντηση: Η ομάδα είναι ένα σύνολο ατόμων που έχουν κοινούς στόχους. Για να πετύχουν τους στόχους αυτούς συμμετέχουν σε κοινές δραστηριότητες βοηθώντας το ένα το άλλο. Έχουν ίδια δικαιώματα και ίδιες υποχρεώσεις και τηρούν τους ίδιους κανόνες. (1 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΕΝΟΤΗΤΑ Β΄: Έχουμε δικαιώματα και υποχρεώσεις

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) Ενότητα Β΄: Έχουμε δικαιώματα και υποχρεώσεις

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε έχουμε ____________. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε ____________ ανάγκες, όσο διαφορετικοί κι αν είμαστε. Η άσκηση των δικαιωμάτων δημιουργεί και ανάλογες ____________. Τα δικαιώματά μας σταματούν εκεί που ____________ τα δικαιώματα των άλλων.

2. Να αντιστοιχίσετε τις ανάγκες και τις επιθυμίες.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

 Στέγη Ανάγκες 

 Τροφή  Χορός  Νερό

Επιθυμίες 

 Υγιεινή διατροφή  Γλυκό  Ταινίες  Εκπαίδευση  Πάρτι  Πατίνι

3. Ποιες είναι οι βασικές ανάγκες κάθε ανθρώπου; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Να αναφέρετε τρία δικαιώματα που έχει ο άνθρωπος. α. Ποιες υποχρεώσεις προκύπτουν από αυτά τα δικαιώματα; β. Τι συμβαίνει όταν δεν τηρούμε τις υποχρεώσεις μας; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ______________ και έχουν τα ______________ δικαιώματα. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση, δημιουργήθηκε ένα σύνολο δικαιωμάτων που χαρακτηρίστικαν ως ______________. Οι πόλεμοι έχουν ως αποτέλεσμα την ______________ των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Τα κράτη – μέλη του ______________ υιοθέτησαν ομόφωνα την Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η διακήρυξη αυτή καθορίζει τα βασικά δικαιώματα που πρέπει να έχουν όλοι οι

άνθρωποι,

όπως

το

δικαίωμα:

_____________

______________ (Γράψτε 3 δικαιώματα). Εκτός από την Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, υπάρχει και η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του ______________.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Οι άνθρωποι είχαν πάντα το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας. Η Γαλλική Επανάσταση έγινε το 1821. Η Γαλλική Επανάσταση βοήθησε ώστε να καθιερωθούν βασικά δικαιώματα του ανθρώπου. Κατά τη διάρκεια των πολέμων δεν παραβιάζονται τα δικαιώματα των ανθρώπων. Στην Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για τα παιδιά.

3. Πώς απέκτησαν οι άνθρωποι τα δικαιώματα που έχουν σήμερα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Τι είναι η Οικουμενική Διακήρυξη Δικαιωμάτων του ανθρώπου και ποια είναι τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

5. Τι είναι η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα των παιδιών; Πώς ομαδοποιούνται τα δικαιώματα αυτά; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, τα δικαιώματα του ατόμου προστατεύονται από το ______________ και τους ______________. Τα δικαιώματα των αλλοδαπών προστατεύονται από τις ______________, αλλά και από ______________ του ______________. Τα δικαιώματα αυτά διακρίνονται σε ______________, ______________ και ______________. Ο ______________ του Πολίτη είναι μια Ανεξάρτητη αρχή, που προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών. Ελέγχεται μόνο από τη ______________. Το ______________ είναι μια άλλη Ανεξάρτητη Αρχή, που ελέγχει τη λειτουργία του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης σύμφωνα με τους νόμους.

2. Να αντιστοιχίσετε τα δικαιώματα ανάλογα με την κατηγορία τους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Ατομικά 

 Δικαίωμα για εκπαίδευση.  Δικαίωμα να είσαι ένορκος στο δικαστήριο.  Δικαίωμα της ισότητας.

Κοινωνικά 

 Δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας.  Δικαίωμα της προσωπικής ελευθερίας.  Δικαίωμα να διορίζεται σε δημόσιες υπηρεσίες.  Δικαίωμα της προστασίας της μητρότητας.

Πολιτικά 

 Δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας.  Δικαίωμα για εργασία.

3. Τι είναι ο Συνήγορος του Πολίτη; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

4. Τι είναι ο Συνήγορος του Παιδιού; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες. 1. Έχουμε δικαίωμα να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας. 2. Κάθε υποχρέωση που έχουμε γεννά ένα δικαίωμα. 3. Τα 54 άρθρα της Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού θεμελιώνουν δικαιώματα ανάλογα με την καταγωγή, το φύλο και τη γλώσσα κάθε παιδιού. 4. Τα δικαιώματα των ανθρώπων δεν ήταν αναγνωρισμένα σε όλες τις ιστορικές περιόδους. 5. Το δικαίωμα της ισότητας ανήκει στην κατηγορία των πολιτικών δικαιωμάτων. 6. Ο Συνήγορος του Πολίτη προσφέρει τις υπηρεσίας του δωρεάν. (1,5 μον.)

2. Αφού γράψετε ποιες είναι οι κατηγορίες των δικαιωμάτων, να αναφέρετε τρία δικαιώματα για κάθε κατηγορία. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

__________δικαιώματα

___________δικαιώματα

(1 μον.) 3. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. 1. _ _ _ Α _ _ _ _ _ _ 2.

__Ν______

Α______

4. _ _ _ Γ _ _ 5. _ _ _ Κ _ _ _ _ _ 6.

Ε________

Σ______

1. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε έχουμε ___________.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2. Ο ___________ του Πολίτη προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών. 3. Μία από τις κατηγορίες των δικαιωμάτων. 4. Η τροφή και η στέγη είναι βασική ___________ κάθε ανθρώπου. 5. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υιοθετήθηκε η Οικουμενική ___________ των δικαιωμάτων του αθρώπου. 6. Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ___________. 7. Για την προστασία των παιδιών δημιουργήθηκε η Διεθνής ___________ για τα δικαιώματα του παιδιού. (1 μον.) 4. Για κάθε δικαίωμα που αναφέρεται στον πίνακα, να γράψετε την υποχρέωση που δημιουργείται. ΔΙΚΑΙΩΜΑ

ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ

Έχω δικαίωμανα με σέβονται και να μη με κοροϊδεύουν. Έχω δικαίωμα να λέω ελεύθερα τη γνώμη μου. Έχω δικαίωμα να προστατεύονται η οικογένειά μου, το σπίτι μου και αυτά που σκέφτομαι. (1 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

5. Πώς καθιερώθηκαν τα δικαιώματα των ανθρώπων; Πώς προστατεύονται στην Ελλάδα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (2 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

6. Πώς καθιερώθηκαν τα Δικαιώματα του Παιδιού; Ποια είναι τα βασικά δικαιώματα που αναφέρονται; Πώς προστατεύονται στην Ελλάδα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (2 μον.) Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

7. Τι είναι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Από τη στιγμή που γεννιόμαστε έχουμε δικαιώματα. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε παρόμοιες ανάγκες, όσο διαφορετικοί κι αν είμαστε. Η άσκηση των δικαιωμάτων δημιουργεί και ανάλογες υποχρεώσεις. Τα δικαιώματά μας σταματούν εκεί που αρχίζουν τα δικαιώματα των άλλων.

2. Να αντιστοιχίσετε τις ανάγκες και τις επιθυμίες. Προτεινόμενη απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

 Στέγη Ανάγκες 

 Τροφή  Χορός  Νερό

Επιθυμίες 

 Υγιεινή διατροφή  Γλυκό  Ταινίες  Εκπαίδευση  Πάρτι  Πατίνι

3. Ποιες είναι οι βασικές ανάγκες κάθε ανθρώπου; Προτεινόμενη απάντηση: Βασικές ανάγκες κάθε ανθρώπου είναι η τροφή, η στέγη, η υγεία, εκπαίδευση, η εργασία.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

4. Να αναφέρετε τρία δικαιώματα που έχει ο άνθρωπος. Προτεινόμενη απάντηση: Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να: 1. τον σέβονται και να μην τον κοροϊδεύουν, 2. λέει ελεύθερα τη γνώμη του, 3. προστετεύει την οικογένειά του, το σπίτι του και αυτά που σκέφτεται.

α. Ποιες υποχρεώσεις προκύπτουν από αυτά τα δικαιώματα; Προτεινόμενη απάντηση: Οι υποχρεώσεις που προκύπτουν είναι: 1. Να μην προσβάλλουμε και να μην κοροϊδεύουμε τους άλλους. 2. Να ακούμε τη γνώμη των άλλων, ακόμα κι αν δεν συμφωνούμε. 3. Να σεβόμαστε την ιδιωτική ζωή των άλλων.

β. Τι συμβαίνει όταν δεν τηρούμε τις υποχρεώσεις μας; Προτεινόμενη απάντηση: Όταν δεν τηρούμε τις υποχρεώσεις μας, παραβιάζουμε τα δικαιώματα των άλλων. Τότε κινδυνεύουμε να χάσουμε κι εμείς τα δικαιώματά μας. Ακόμη, Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

οι νόμοι επιβάλλουν ποινές, που μπορεί να είναι αρκετά βαριές, σε περίπτωση που δεν τηρούμε τις υποχρεώσεις μας.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ελεύθεροι και έχουν τα ίδια δικαιώματα. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση, δημιουργήθηκε ένα σύνολο δικαιωμάτων που χαρακτηρίστηκαν ως ατομικά. Οι πόλεμοι έχουν ως αποτέλεσμα την παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Τα κράτη – μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο. Η. Ε.) υιοθέτησαν ομόφωνα την Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η διακήρυξη αυτή καθορίζει τα βασικά δικαιώματα που πρέπει να έχουν όλοι οι άνθρωποι, όπως το δικαίωμα: στη ζωή, στην ελευθερία, στη θρησκεία. (Γράψτε 3 δικαιώματα). Εκτός από την Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, υπάρχει και η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του Παιδιού.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2. Δίπλα από κάθε πρόταση, να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Οι άνθρωποι είχαν πάντα το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας.

 Η Γαλλική Επανάσταση έγινε το 1821.

 Η Γαλλική Επανάσταση βοήθησε ώστε να καθιερωθούν βασικά δικαιώματα του ανθρώπου.

 Κατά τη διάρκεια των πολέμων δεν παραβιάζονται τα δικαιώματα των ανθρώπων.

 Στην Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για τα παιδιά.

3. Πώς απέκτησαν οι άνθρωποι τα δικαιώματα που έχουν σήμερα; Προτεινόμενη απάντηση: Οι άνθρωποι δεν είχαν πάντα τα δικαιώματα που έχουν σήμερα. Τα απέκτησαν με αγώνες και θυσίες χιλιάδων ανθρώπων, που αφιέρωσαν τη ζωή τους για την κατάργηση της δουλείας και την καθιέρωση του δικαιώματος της ελευθερίας και της ισότητας. Ένα σημαντικό γεγονός που βοήθησε στην αναΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

γνώριση των δικαιωμάτων αυτών ήταν η Γαλλική Επανάσταση που έγινε το 1789. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση δημιουργήθηκε ένα σύνολο δικαιωμάτων, που χαρακτηρίστηκαν ως ατομικά. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα κράτη μέλη του Ο. Η. Ε. υιοθέτησαν ομόφωνα την Οικουμενική Διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα (10 – 12 - 1948).

4. Τι είναι η Οικουμενική Διακήρυξη Δικαιωμάτων του ανθρώπου και ποια είναι τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα; Προτεινόμενη απάντηση: Η Οικουμενική Διακήρυξη των ανθρώπινων δικαιωμάτων υιοθετήθηκε ομόφωνα από όλα τα κράτη – μέλη του Ο. Η. Ε. μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (10 – 12 -1948). Η Διακήρυξη αυτή καθορίζει τα βασικά δικαιώματα που πρέπει να έχουν όλοι οι άνθρωποι, όπως το δικαίωμα στη ζωή, στην ελευθερία, στην ελευθερία της σκέψης, στη θρησκεία, στην τροφή και στην κατοικία. Ορισμένα από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα που περιέχονται στην Οικουμενική Διακήρυξη είναι: Καθένας έχει το δικαίωμα να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια. Καθένας έχει το δικαίωμα σε ιατρική βοήθεια, αν είναι άρρωστος. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Καθένας έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στην πολιτισμική ζωή της κοινότητάς του. Καθένας έχει το δικαίωμα να εργάζεται σε ένα ασφαλές περιβάλλον και να αμείβεται δίκοια για την εργασία που προσφέρει. Καθένας έχει το δικαίωμα να ζει με ελευθερία και ασφάλεια. Κανένας δεν μπορεί να παραβιάσει το σπίτι μας ή να ενοχλήσει εμάς και την οικογένειά μας.

5. Τι είναι η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα των παιδιών; Πώς ομαδοποιούνται τα δικαιώματα αυτά; Προτεινόμενη απάντηση: Εκτός από την Οικουμενική Διακήρυξη των ανθρώπινων δικαιωμάτων υπάρχει και η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού. Πρόκειται για μια διεθνή συνθήκη που αναφέρεται στα δικαιώματα των παιδιών. Δημιουργήθηκε το 1989 από τον Ο. Η. Ε.. Την έχουν υπογράψει 191 χώρες και το 1992 επικυρώθηκε και στη χώρα μας. Περιέχει 54 άρθρα που αφορούν όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από την εθνική προέλευση, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις ιδιαίτερες ανάγκες ή την εμφάνισή τους. Τα άρθρα μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Δικαιώματα Επιβίωσης: Κάθε παιδί έχει δικαίωμα για ζωή, στέγη, διατροφή και ιατρική φροντίδα. Δικαιώματα Προστασίας: Τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από κάθε μορφή βίας, εκμετάλλευσης, παραμέλησης. Δικαιώματα Ανάπτυξης – Εκπαίδευσης: Όλα τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση, στο παιχνίδι και την αναψυχή, στη συμμετοχή σε πολιτισμικές εκδηλώσεις, στην πρόσβαση σε πληροφορίες, στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Δικαιώματα συμμετοχής: Επιτρέπεται στα παιδιά να παίζουν ενεργό ρόλο στις κοινωνίες και τα έθνη τους. Αυτά περιλαμβάνουν την ελευθερία να εκφράζουν γνώμη, να έχουν λόγο σε ζητήματα που αφορούν τη ζωή τους, να συμμετέχουν σε οργανώσεις και να συναθροίζονται ειρηνικά.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, τα δικαιώματα του ατόμου προστατεύονται από το Σύνταγμα και τους νόμους. Τα δικαιώματα των αλλοδαπών προστατεύονται από τις διεθνείς συμβάσεις αλλά και από άρθρα του Συντάγματος. Τα δικαιώματα αυτά διακρίνονται σε ατοιμικά, κοινωνικά και πολιτικά. Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι μια Ανεξάρτητη αρχή, που προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών. Ελέγχεται μόνο από τη Βουλή των Ελλήνων. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (Ε. Σ. Ρ.) είναι μια άλλη Ανεξάρτητη Αρχή, που ελέγχει τη λειτουργία του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης σύμφωνα με τους νόμους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

100

2. Να αντιστοιχίσετε τα δικαιώματα ανάλογα με την κατηγορία τους. Προτεινόμενη απάντηση: Ατομικά 

 Δικαίωμα για εκπαίδευση.  Δικαίωμα να είσαι ένορκος στο δικαστήριο.  Δικαίωμα της ισότητας.

Κοινωνικά 

Πολιτικά 

 Δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας.  Δικαίωμα για εργασία.

3. Τι είναι ο Συνήγορος του Πολίτη; Προτεινόμενη απάντηση: Ο Συνήγορος του Πολίτη δημιουργήθηκε το 1997. Είναι μια Ανεξάρτητη Αρχή, η οποία ελέγχεται μόνο από τη Βουλή των Ελλήνων, δηλαδή από τους αντιπροσώπους του λαού. Σε αυτή την Αρχή λειτουργούν 6 τμήματα που Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

101

συντονίζονται από 6 Βοηθούς Συνηγόρους. Ο Συνήγορος μεσολαβεί μεταξύ των πολιτών και της Διοίκησης για να προστατεύσει τα δικαιώματα των πολιτών και να ελέγχει αν όλα γίνονται νόμιμα. Προσφέρει τις υπηρεσίες του δωρεάν σε όποιον πολίτη το ζητήσει.

4. Τι είναι ο Συνήγορος του Παιδιού; Προτεινόμενη απάντηση: Ένα από τα τμήματα του Συνηγόρου του Πολίτη είναι και ο Συνήγορος του Παιδιού στην Ελλάδα. Λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2003 και αποστολή του είναι να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των ανηλίκων, δηλαδή όλων των αγοριών και κοριτσιών έως την ηλικία των 18 χρόνων.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

102

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες. Προτεινόμενη απάντηση: 1. Έχουμε δικαίωμα να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας.

2. Κάθε υποχρέωση που έχουμε γεννά ένα δικαιώμα.

3. Τα 54 άρθρα της Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού θεμελιώνουν δικαιώματα ανάλογα με την καταγωγή, το φύλο και τη γλώσσα κάθε παιδιού.

4. Τα δικαιώματα των ανθρώπων δεν ήταν αναγνωρισμένα σε όλες τις ιστορικές περιόδους.

5. Το δικαίωμα της ισότητας ανήκει στην κατηγορία των πολιτικών δικαιωμάτων.

6. Ο Συνήγορος του Πολίτη προσφέρει τις υπηρεσίας του δωρεάν.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

103

Διόρθωση λανθασμένων προτάσεων: 2. Κάθε δικαίωμα που έχουμε γεννά μια υποχρέωση. 3. Τα 54 άρθρα της Σύμβαση για τα Δικαιώματα του παιδιού θεμελιώνουν δικαιώματα ανεξάρτητα από την καταγωγή, το φύλο και τη γλώσσα κάθε παιδιού. 5. Το δικαίωμα της ισότητας ανήκει στην κατηγορία των ατομικών δικαιωμάτων. (1,5 μον.)

2. Αφού γράψετε ποιες είναι οι κατηγορίες των δικαιωμάτων, να αναφέρετε τρία δικαιώματα για κάθε κατηγορία. Προτεινόμενη απάντηση: Τα δικαιώματα διακρίνονται σε ατομικά, κοινωνικά και πολιτικά. Τα ατομικά δικαιώματα εξασφαλίζουν την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας κάθε ατόμου. Τα κοινωνικά δικαιώματα είναι οι παροχές που είναι υποχρεωμένη η πολιτεία να εξασφαλίζει στους πολίτες, ώστε όλοι να απολαμβάνουν τα στοιχειώδη αγαθά. Τα πολιτικά δικαιώματα εξαφαλίζουν τη συμμετοχή του πολίτη στην άσκηση της κρατικής εξουσίας. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

104

Ατομικά δικαιώματα

Κοινωνικά δικαιώματα

Πολιτικά δικαιώματα

Η προσωπική ελευθε-

Δικαίωμα για εκπαί-

Να εκλέγει τους αντι-

ρία

δευση

προσώπους του

Η προσωπική ασφά-

Δικαίωμα για εργασία

Να ιδρύει και να συμ-

λεια

μετέχει σε πολιτικά κόμματα

Το άσυλο κατοικίας

Προστασία του περι-

Να είναι ένορκος στα

βάλλοντος

δικαστήρια

(1 μον.) 3. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. 1.

Δ Ι Κ Α Ι Ω Μ Α ΤΑ

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ

ΑΤΟΜΙΚΑ

4. Α Ν Α Γ Κ Η 5.

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ

ΣΥΜΒΑΣΗ

1. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε έχουμε ___________.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

105

4. Για κάθε δικαίωμα που αναφέρεται στον πίνακα, να γράψετε την υποχρέωση που δημιουργείται. Προτεινόμενη απάντηση: ΔΙΚΑΙΩΜΑ

ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ

Έχω δικαίωμα να με σέβονται και Έχω την υποχρέωση να μην προνα μη με κοροϊδεύουν.

σβάλλω τους άλλους και να μην τους κοροϊδεύω.

Έχω δικαίωμα να λέω ελεύθερα τη Έχω την υποχρέωση να σέβομαι τη γνώμη μου.

γνώμη του άλλου, ακόμα κι αν δεν συμφωνώ.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

106

Έχω δικαίωμα να προστατεύονται η Έχω την υποχρέωση να σέβομαι την οικογένειά μου, το σπίτι μου και ιδιωτική ζωή των άλλων. αυτά που σκέφτομαι.

(1 μον.)

5. Πώς καθιερώθηκαν τα δικαιώματα των ανθρώπων; Πώς προστατεύονται στην Ελλάδα; Προτεινόμενη απάντηση: Οι άνθρωποι δεν είχαν πάντα τα δικαιώματα που έχουν σήμερα. Τα απέκτησαν με αγώνες και θυσίες χιλιάδων ανθρώπων, που αφιέρωσαν τη ζωή τους για την κατάργηση της δουλείας και την καθιέρωση του δικαιώματος της ελευθερίας και της ισότητας. Ένα σημαντικό γεγονός που βοήθησε στην αναγνώριση των δικαιωμάτων αυτών ήταν η Γαλλική Επανάσταση που έγινε το 1789. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση δημιουργήθηκε ένα σύνολο δικαιωμάτων, που χαρακτηρίστηκαν ως ατομικά. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα κράτη μέλη του Ο. Η. Ε. υιοθέτησαν ομόφωνα την Οικουμενική Διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα (10 – 12 - 1948). Στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες, τα δικαιώματα του ατόμου προστατεύονται από το Σύνταγμα και τους νόμους. Ακόμη, υπάρχει μια ΑνεξάρτηΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

107

τη Αρχή, ο Συνήγορος του Πολίτη, που δημιουργήθηκε το 1997. Ελέγχεται μόνο από τη Βουλή των Ελλήνων. Σε αυτή την αρχή λειτουργούν 6 τμήματα που συντονίζονται από 6 Βοηθούς Συνηγόρους. Ο Συνήγορος μεσολαβεί ανάμεσα στους πολίτες και στη Διοίκηση, για να προστατεύσει τα δικαιώματα των πολιτών και να ελέγχει αν γίνονται όλα νόμιμα. Προσφέρει τις υπηρεσίες του δωρεάν σε όποιον πολίτη το ζητήσει. (2 μον.)

6. Πώς καθιερώθηκαν τα Δικαιώματα του Παιδιού; Ποια είναι τα βασικά δικαιώματα που αναφέρονται; Πώς προστατεύονται στην Ελλάδα; Προτεινόμενη απάντηση: Το 1989 δημιουργήθηκε αππό τον Ο. Η. Ε. η σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Είναι μια διεθνής συνθήκη που αναφέρεται στα δικαιώματα των παιδιών, που έχει υπογραφεί από 191 χώρες και το 1992 επικυρώθηκε και στη χώρα μας. Περιέχει 54 άρθρα που αφορούν όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από την εθνική προέλευση, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις ιδιαίτερες ανάγκες ή την εμφάνισή τους. Τα άρθρα μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: Δικαιώματα Επιβίωσης: Κάθε παιδί έχει δικαίωμα για ζωή, στέγη, διατροφή και ιατρική φροντίδα. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

108

Δικαιώματα Προστασίας: Τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από κάθε μορφή βίας, εκμετάλλευσης, παραμέλησης. Δικαιώματα Ανάπτυξης – Εκπαίδευσης: Όλα τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση, στο παιχνίδι και την αναψυχή, στη συμμετοχή σε πολιτισμικές εκδηλώσεις, στην πρόσβαση σε πληροφορίες, στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Δικαιώματα συμμετοχής: Επιτρέπεται στα παιδιά να παίζουν ενεργό ρόλο στις κοινωνίες και τα έθνη τους. Αυτά περιλαμβάνουν την ελευθερία να εκφράζουν γνώμη, να έχουν λόγο σε ζητήματα που αφορούν τη ζωή τους, να συμμετέχουν σε οργανώσεις και να συναθροίζονται ειρηνικά. Στην Ελλάδα,τα δικαιώματα των παιδιών προστατεύονται από τον Συνήγορο του Παιδιού. Είναι ένα από τα τμήματα του Συνηγόρου του Πολίτη, που λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2003. Αποστολή του είναι να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των ανηλίκων, δηλαδή όλων των αγοριών και κοριτσιών έως την ηλικία των 18 χρόνων. (2 μον.)

7. Τι είναι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης; Προτεινόμενη απάντηση: Σύμφωνα με ττο Σϋνταγμα της Ελλάδας, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (Ε. Σ. Ρ.) είναι μια Ανεξάρτητη Αρχή που έχει στόχο να ελέγχει τη λειΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

109

τουργία του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης σύμφωνα με τους νόμους. Επίσης, προστατεύει τα παιδιά και τους νέους ως προς το περιεχόμενο των προγραμμάτων αυτών των μέσων ενημέρωσης, στέλνοντας τις κατάλληλες οδηγίες. (1,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

110

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄: Ζούμε στη Δημοκρατία

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) Ενότητα Γ΄: Ζούμε στη δημοκρατία

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. _____________ είναι ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται και ασκείται η κρατική εξουσία. _____________ είναι το πολίτευμα στο οποίο την εξουσία την έχει ο δήμος, δηλαδή ο _____________. Στην Ελλάδα, το 1967 είχαμε στρατιωτική _____________, δηλαδή χούντα. Μια ομάδα στρατιωτικών κατάργησε τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση με _____________, δηλαδή με βίαιο τρόπο.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη.  Στο δημοκρατικό πολίτευμα όλοι οι πολίτες είναι ίσοι.  Στη δικτατορία ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του.  Η χούντα στην Ελλάδα διήρκησε 1 χρόνο.  Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, καταπατήθηκαν τα Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

112

δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών.  Στις 28 Οκτωβρίου τιμάμε τον αγώνα των φοιτητών που εξεγέρθηκαν στο Πολυτεχνείο κατά της χούντας.  Στη δημοκρατία η αστυνομία και ο στρατός επιβάλλουν, ακόμη και με τη βία, τις αποφάσεις αυτών που κυβερνούν.  Στη δικτατορία υπάρχει λογοκρισία στη γνώμη και την πληροφόρηση των πολιτών.

3. Γιατί είναι σημαντικό να ζούμε σε δημοκρατικό πολίτευμα; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

113

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων. Το πολίτευμα της χώρας μας είναι η _____________. Αρχηγός του κράτους είναι ο _____________, ο οποίος εκλέγεται από τους _____________ κάθε _____________ χρόνια. Η _____________ επιτροπή αναλαμβάνει τη διεξαγωγή των εκλογών. Η ψηφοφορία στις εκλογές είναι _____________. Αντιπρόσωποι των πολιτών είναι οι _____________, οι οποίοι εκλέγονται από τον _____________ κάθε _____________ χρόνια. Οι πολίτες μπορούν να δημιουργούν _____________, με σκοπό να αναλάβουν την κυβέρνηση της χώρας.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη.  Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από τον λαό.  Από τη Βουλή προέρχεται η Κυβέρνηση. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

114

 Οι πολίτες δεν μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα στις εκλογές.  Το μαθητικό συμβούλιο οφείλει να ενημερώνει τους μαθητές για τα προλήματα που δημιουργούνται στο σχολείο.

3. Πώς ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

115

1. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. 1.

Κ______

_Ο________

___Ι________

___Ν____________

_Ο________

Β____

Ο________

_Υ________

__Λ____

10. _ _ _ _ _ _ Ι _ 11.

_Ο_______

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

116

1. Η Βουλή είναι όργανο του _____________. 2. Η σημαντικότερη αρμοδιότητα της Βουλής είναι η _____________. 3. Οι βουλευτές είναι οι _____________ του λαού. 4. Μια από τις λειτουργίες της Βουλής είναι ο _____________ έλεγχος. 5. Έτσι ονομάζεται το σχέδιο νόμου. 6. Το κτίριο όπου συνεδριάζουν οι βουλευτές. 7. Το σύνολο των βουλευτών ονομάζεται _____________ της Βουλής. 8. Οι

Έλληνες

συμμετέχουν

και

στην

εκλογή

βουλευτών

του

_____________ Κοινοβουλίου. 9. Στις _____________, οι πολίτες ψηφίζουν τους αντιπροσώπους τους. 10. Στην

Αρχαία

Αθήνα,

οι

πολίτες

συγκεντρώνονταν

στην

_____________ του δήμου για να αποφασίσουν για τα σοβαρά θέματα. 11. Στα σύγχρονα κράτη, οι πολίτες αναθέτουν την εξουσία στους _____________.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη.  Στη Βουλή γίνεται δημόσιος διάλογος για τα θέματα που Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

117

αφορούν το ελληνικό κράτος και έθνος.  Στα σύγχρονα κράτη, οι πολίτες συγκεντρώνονται όλοι μαζί και συζητούν για τα σοβαρά θέματα.  Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος αφορά την ψήφιση των νόμων.  Στην ψήφιση ενός νόμου συμμετέχουν βουλευτές από όλα τα κόμματα της Βουλής.  Μόνο η Κυβέρνηση μπορεί να κάνει πρόταση νόμου.  Η Βουλή και οι πολίτες δεν μπορούν να ελέγξουν την Κυβέρνηση.  Οι βουλευτές εκλέγονται από τους πολίτες.  Οι βουλευτικές εκλογές διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια.

3. Ποιες είναι οι δύο κύριες λειτουργίες της Βουλής; Μπορείτε να τις αναλύσετε; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

118

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

119

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη.  Όταν κάποιος δεν συμφωνεί με τους κανόνες που έχουν ψηφιστεί, δεν είναι αναγκασμένος να τους τηρεί.  Οι αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την αρχή της πλειοψηφίας.  Σε μια δημοκρατική κοινωνία, έχουμε δικαίωμα να ενημερωνόμαστε.  Αν κάποιος δεν συμμετέχει σε μια εθνική εκστρατεία, θα υποστεί ποινές.  Στη δημοκρατία, δεν μπορεί κανείς να εκφράζει ελεύθερα τη γνώμη του.  Η δημοκρατία μπορεί να γίνει τρόπος ζωής.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

120

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την αρχή της ______________. Τα Μέσα ______________ Ενημέρωσης δηλαδή οι ______________, τα ______________, η και το ______________ μας ενημερώνουν. Πρέπει να ______________ τα δικαιώματα των άλλων. Στις Εθνικές Εκστρατείες πρέπει να συμμετέχουμε όλοι ______________, επειδή το θεωρούμε ______________ και ______________. Η δημοκρατία είναι μία μορφή ______________. Όσοι δεν καπνίζουν, αλλά εισπνέουν τον καπνό από τους άλλους γίνονται ______________ καπνιστές.

3. Να σχολιάσετε την πρόταση: «Η δημοκρατία υπάρχει στην καθημερινή μας ζωή, στη συμπεριφορά μας, στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων». ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

121

4. Ποιες προϋποθέσεις μάς εξασφαλίζουν την αρμονική συμβίωση και την ευημερία; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

122

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες. 1. Το πραξικόπημα είναι ένας δημοκρατικός τρόπος για να αναλάβει κάποιος την εξουσία. 2. Στη δημοκρατία οι πολίτες μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους. 3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια. 4. Η κυβέρνηση προέρχεται από τη βουλή. 5. Οι βουλευτικές εκλογές γίνονται κάθε πέντε χρόνια. 6. Το νομοθετικό έργο αφορά τον έλεγχο των πράξεων της κυβέρνησης. 7. Είναι σημαντικό για τους ανθρώπους να ενημερώνονται για όσα συμβαίνουν γύρω τους. (1 μον.) Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

123

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται και ασκείται η κρατική εξουσία ονομάζεται ____________. Στη δημοκρατία η εξουσία πηγάζει από τον ____________, δηλαδή ο λαός εκλέγει τους ____________ του. Το πολίτευμα της Ελλάδας είναι η ____________. Αρχηγός του κράτους είναι ο ____________. Από τη Βουλή προέρχεται η ____________. Η Βουλή συγκροτείται από τους ____________. (1 μον.)

3. Να συμπληρώσετε το σταυρόλεξο. Προτεινόμενη απάντηση: 1. Όχι μόνο πολίτευμα, αλλά τρόπος ζωής. 2. Για επτά χρόνια στην Ελλάδα υπήρχε στρατιωτική ____________. 3. Ο λαός εκλέγει τους ____________ του. 4. Αντιπρόσωποι του λαού είναι οι ____________.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

124

5. Στην Αρχαία Αθήνα οι πολίτες συγκεντρώνονται στην ____________ του Δήμου. 6. Η ____________ είναι το όργανο του κράτους που ασκεί εξουσία. 7. Λέγεται κι έτσι η Βουλή.

(1 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

125

4. Να γράψετε 3 δικαιώματα που έχουν οι άνθρωποι στα δημοκρατικά πολιτεύματα και 3 δικαιώματα που καταπατούνται σε περίοδο δικτατορίας. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1,5 μον.)

5. Τι συνέβη στην Ελλάδα στις 21 Απριλίου 1967; Ποια ήταν η αντίδραση των πολιτών; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

126

6. Γιατί οι βουλευτές θεωρούνται οι αντιπρόσωποι του λαού; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

127

7. Πώς γίνεται ο κοινοβουλευτικός έλεγχος; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1,5 μον.)

8. Πώς ασκείται το νομοθετικό έργο από την Βουλή; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1,5 μον.) Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

128

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Πολίτευμα είναι ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται και ασκείται η κρατική εξουσία. Δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίο την εξουσία την έχει ο δήμος, δηλαδή ο λαός. Στην Ελλάδα, το 1967 είχαμε στρατιωτική δικτατορία, δηλαδή χούντα. Μια ομάδα στρατιωτικών κατάργησε τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση με πραξικόπημα, δηλαδή με βίαιο τρόπο.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Στο δημοκρατικό πολίτευμα όλοι οι πολίτες είναι ίσοι.

 Στη δικτατορία ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

129

 Η χούντα στην Ελλάδα διήρκησε 1 χρόνο.

 Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, καταπατήθηκαν τα Σ

δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών.  Στις 28 Οκτωβρίου τιμάμε τον αγώνα των φοιτητών που

εξεγέρθηκαν στο Πολυτεχνείο κατά της χούντας.  Στη δημοκρατία η αστυνομία και ο στρατός επιβάλλουν, ακόμη και με τη βία, τις αποφάσεις αυτών που κυβερνούν.

 Στη δικτατορία υπάρχει λογοκρισία στη γνώμη και την Σ

πληροφόρηση των πολιτών.

3. Γιατί είναι σημαντικό να ζούμε σε δημοκρατικό πολίτευμα; Προτεινόμενη απάντηση: Στο δημοκρατικό πολίτευμα, η εξουσία ασκείται από τον δήμο, δηλαδή από τον λαό. Στα σύγχρονα δημοκρατικά κράτη, οι πολίτες συμμετέχουν στη διακυβέρνηση της χώρας τους με τις εκλογές. Έχουν δικαίωμα να ψηφίζουν τους αντιπροσώπους τους, αλλά και να θέτουν υποψηφιότητα. Ακόμα, όταν υπάρχει δημοκρατία όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι απένταντι στον νομο και προστατεύονται τα δικαιώματα και οι ελευθερίες τους. Ο καθένας μπορεί να εκφράζει ελεύθερα τη γνώμη του. Οι πολίτες μπορούν να εκφράζουν τη διαΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

130

φωνία τους με απεργίες και διαδηλώσεις για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Για όλους αυτούς τους λόγους, είναι πολύ σημαντικό να ζούμε σε δημοκρατικό πολίτευμα.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

131

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Το πολίτευμα της χώρας μας είναι η δημοκρατία. Αρχηγός του κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος εκλέγεται από τους βουλευτές κάθε πέντε χρόνια. Η εφορευτική επιτροπή αναλαμβάνει τη διεξαγωγή των εκλογών. Η ψηφοφορία στις εκλογές είναι μυστική. Αντιπρόσωποι των πολιτών είναι οι βουλευτές, οι οποίοι εκλέγονται από τον λαό, κάθε τέσσερα χρόνια. Οι πολίτες μπορούν να δημιουργούν κόμματα, με σκοπό να αναλάβουν την κυβέρνηση της χώρας.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

132

Προτεινόμενη απάντηση:  Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από τον λαό.

 Από τη Βουλή προέρχεται η Κυβέρνηση.

 Οι πολίτες δεν μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα στις εκλογές.

 Το μαθητικό συμβούλιο οφείλει να ενημερώνει τους μαθητές για τα προλήματα που δημιουργούνται στο σχολείο.

3. Πώς ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του; Προτεινόμενη απάντηση: Μόλις προκηρυχθούν εκλογές, οι πολίτες παρακολουθούν, ενημερώνονται και διαβάζουν τα προγράμματα των πολιτικών κομμάτων. Την ημέρα των εκλογών οι ψηφοφόροι πηγαίνουν στα εκλογικά τμήματα και ψηφίζουν το κόμμα που θεωρούν καλύτερο. Μόλις τελειώσει η ψηφοφορία μετρώνται τα ψηφοδέλτια του κάθε κόμματος και οι ψήφοι που έλαβε κάθε υποψήφιος.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

133

1. Να συμπληρώσετε τη μεσοστιχίδα. Προτεινόμενη απάντηση: 1. 2.

ΚΡΑΤΟΥΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ

ΒΟΥΛΗ

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ

ΕΚΛΟΓΕΣ

10. Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α 11.

ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

134

Έλληνες

συμμετέχουν

και

στην

εκλογή

βουλευτών

του

_____________ Κοινοβουλίου. 9. Στις _____________, οι πολίτες ψηφίζουν τους αντιπροσώπους τους. 10. Στην

Αρχαία

Αθήνα,

οι

πολίτες

συγκεντρώνονταν

στην

_____________ του δήμου για να αποφασίσουν για τα σοβαρά θέματα. 11. Στα σύγχρονα κράτη, οι πολίτες αναθέτουν την εξουσία στος _____________.

2. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

135

Προτεινόμενη απάντηση:  Στη Βουλή γίνεται δημόσιος διάλογος για τα θέματα που αφορούν το ελληνικό κράτος και έθνος.

 Στα σύγχρονα κράτη, οι πολίτες συγκεντρώνονται όλοι μαζί Λ

και συζητούν για τα σοβαρά θέματα.  Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος αφορά την ψήφιση των νόμων.

 Στην ψήφιση ενός νόμου συμμετέχουν βουλευτές από όλα τα Σ

κόμματα της Βουλής.  Μόνο η Κυβέρνηση μπορεί να κάνει πρόταση νόμου.

 Η Βουλή και οι πολίτες δεν μπορούν να ελέγξουν την Κυβέρνηση.

 Οι βουλευτές εκλέγονται από τους πολίτες.

 Οι βουλευτικές εκλογές διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια.

3. Ποιες είναι οι δύο κύριες λειτουργίες της Βουλής; Μπορείτε να τις αναλύσετε; Προτεινόμενη απάντηση: Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

136

Οι κύριες λειτουργίες της Βουλής είναι η ψήφιση των νόμων (νομοθετικό έργο) και ο έλεγχος των πράξεων της κυβέρνησης (κοινοβουλευτικός έλεγχος). Η σημαντικότερη αρμοδιότητα της Βουλής είνα η νομοθετική, δηλαδή η θέσπιση νόμων. Η κύρια λειτουργία της δηλαδή είναι να συζητά, να επεξεργάζεται και να ψηφίζει τους νόμους. Η κυβέρνηση καταθέτει ένα σχέδιο (νομοσχέδιο) σχετικά με κάποιο θέμα. Οι βουλευτές μιας ειδικής επιτροπής που είναι αρμόδια για αυτό το θέμα. Σε αυτή την επιτροπή συμμετέχουν βουλευτές από όλα τα κόμματα που αντιπροσωπεύονται στη Βουλή. Αφού το διαβάσουν και το συζητήσουν, αποφασίζουν κατά πλειοψηφία αν θα το ψηφίσουν ή όχι. Τέλος, η Ολομέλεια της Βουλής ακούει την απόφαση της επιτροπής ψηφίζει αν θα γίνει δεκτό το νομοσχέδιο. Κατά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, οι πολίτες και η Βουλή ελέγχουν την Κυβέρνηση. Όταν οι πολίτες διαπιστώσουν ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα επικοινωνούν με τους βουλευτές που εκλέγονται στη περιοχή τους για να τους ενημερώσουν. Οι βουλευτές καταθέτουν στη Βουλή ερώτηση προς την Κυβέρνηση, προκειμένου να ενεργήσει για το θέμα αυτό. Ο αρμόδιος Υπουργός, αφού εξετάσει την ερώτηση, είναι υποχρεωμένος να δώσει εξηγήσεις στη Βουλή.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

137

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Όταν κάποιος δεν συμφωνεί με τους κανόνες που έχουν Λ

ψηφιστεί, δεν είναι αναγκασμένος να τους τηρεί.  Οι αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την αρχή της πλειοψηφίας.

 Σε μια δημοκρατική κοινωνία, έχουμε δικαίωμα να Σ

ενημερωνόμαστε.  Αν κάποιος δεν συμμετέχει σε μια εθνική εκστρατεία, θα Λ

υποστεί ποινές.  Στη δημοκρατία, δεν μπορεί κανείς να εκφράζει ελεύθερα τη γνώμη του.  Η δημοκρατία μπορεί να γίνει τρόπος ζωής. Έκδοση taexeiola

Σ Λυμπεροπούλου Βασιλική

138

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Οι αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την αρχή της πλειοψηφίας. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δηλαδή οι εφημερίδες, τα περιοδικά, η τηλεόραση και το ραδιόφωνο μας ενημερώνουν. Πρέπει να σεβόμαστε τα δικαιώματα των άλλων. Στις Εθνικές Εκστρατείες πρέπει να συμμετέχουμε όλοι εθελοντικά, επειδή το θεωρούμε αναγκαίο και σημαντικό. Η δημοκρατία είναι μία μορφή πολιτεύματος. Όσοι δεν καπνίζουν, αλλά εισπνέουν τον καπνό από τους άλλους γίνονται παθητικοί καπνιστές.

3. Να σχολιάσετε την πρόταση: «Η δημοκρατία υπάρχει στην καθημερινή μας ζωή, στη συμπεριφορά μας, στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων». Προτεινόμενη απάντηση: Η δημοκρατία δεν είναι μόνο ένα πολίτευμα. Είναι τρόπος ζωής. Οι δημοκρατικές αρχές βρίσκουν εφαρμογή στην καθημερινή μας ζωή. Αυτό σημαίνει πως στην καθημερινή μας ζωή οφείλουμε να συμπεριφερόμαστε με δημοκρατικό τρόπο. Πρέπει να σεβόμαστε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων ανθρώπων, να τηρούμε τις υποχρεώσεις μας και τους νόμους, να Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

139

συμμετέχουμε στους κοινούς αγώνες και να συμπεριφερόμαστε δίκαια χωρίς να κάνουμε διακρίσεις. Έτσι μόνο θα επιτύχουμε την αρμονική συμβίωση και την ευημερία. Σε ένα δημοκρατκό κράτος οφείλουν και οι πολίτες να συμπεριφέρονται δημοκρατικά.

4. Ποιες προϋποθέσεις μάς εξασφαλίζουν την αρμονική συμβίωση και την ευημερία; Προτεινόμενη απάντηση: Την αρμονική συμβίωση και την ευημερία εξασφαλίζει η συμπεριφορά των πολιτών. Οι πολίτες οφείλουν να συμπεριφέρονται δημοκρατικά. Πρέπει δηλαδή να συμμετέχουν στις κοινές προσπάθειες, να σέβονται τα δικαιώματα των άλλων και να τηρούν τους νόμους και τους κανόνες του κράτους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

140

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες. Προτεινόμενη απάντηση: 1. Το πραξικόπημα είναι ένας δημοκρατικός τρόπος για να αναλάβει κάποιος την εξουσία.

2. Στη δημοκρατία οι πολίτες μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα Σ

τη γνώμη τους. 3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια.

4. Η κυβέρνηση προέρχεται από τη βουλή.

5. Οι βουλευτικές εκλογές γίνονται κάθε πέντε χρόνια.

6. Το νομοθετικό έργο αφορά τον έλεγχο των πράξεων της Λ

κυβέρνησης. 7. Είναι σημαντικό για τους ανθρώπους να ενημερώνονται για όσα συμβαίνουν γύρω τους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

141

Διόρθωση λανθασμένω προτάσεων 1. Οι εκλογές είναι ένας δημοκρατικός τρόπος για να αναλάβει κάποιος την εξουσία. 3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται κάθε πέντε χρόνια. 5. Οι βουλευτικές εκλογές γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια. 6. Το νομοθετικό έργο αφορά τη θέσπιση των νόμων. (1 μον.)

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Προτεινόμενη απάντηση: Ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται και ασκείται η κρατική εξουσία ονομάζεται πολίτευμα. Στη δημοκρατία η εξουσία πηγάζει από τον δήμο, δηλαδή ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του. Το πολίτευμα της Ελλάδας είναι η Δημοκρατία. Αρχηγός του κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Από τη Βουλή προέρχεται η Κυβέρνηση. Η Βουλή συγκροτείται από τους βουλευτές. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

142

(1 μον.) 3. Να συμπληρώσετε το σταυρόλεξο.

(1 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

143

4. Να γράψετε 3 δικαιώματα που έχουν οι άνθρωποι στα δημοκρατικά πολιτεύματα και 3 δικαιώματα που καταπατούνται σε περίοδο δικτατορίας. Προτεινόμενη απάντηση: Δικαιώματα που υπάρχουν στη δημοκρατία: Οι πολίτες έχουν την ελευθερία να εκφράζουν τη διαφωνία τους είτε με απεργίες είτε με διαδηλώσεις. Οι πολίτες είναι ελεύθεροι να λένε τη γνώμη τους. Όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στον νόμο.

Δικαιώματα που καταπατούνται στη δικτατορία: Απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις και οι διαμαρτυρίες των πολιτών. Υπάρχει λογοκρισία, όχι μόνο στη γνώμη των πολιτών, αλλά και στην πληροφόρησή τους. Οι πολίτες διώκονται, τιμωρούνται και φυλακίζονται σε περίπτωση διαφωνίας με τους δικτάτορες. (1,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

144

5. Τι συνέβη στην Ελλάδα στις 21 Απριλίου 1967; Ποια ήταν η αντίδραση των πολιτών; Προτεινόμενη απάντηση: Στις 21 Απριλίου 1967 μια ομάδα στρατιωτικών διέλυσε τη Βουλή και κατάργησε τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση με πραξικόπημα, δηλαδή με βίαιο τρόπο. Καταπάτησε τα δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών, όπως την ελευθερία του λόγου και το δικαίωμα να εκλέγουν την κυβέρνηση. Πολλοί πολίτες που αντέδρασαν σε αυτή την κατάσταση φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και οδηγήθηκαν στην εξορία. Τον Ιούλιο του 1974 μετά από αγώνες του λαού, των εργατών, των αγροτών και των φοιτητών, η χούντα έπεσε και η δημοκρατία επανήλθε στην Ελλάδα. (1 μον.)

6. Γιατί οι βουλευτές θεωρούνται οι αντιπρόσωποι του λαού; Προτεινόμενη απάντηση: Κάθε τέσσερα χρόνια γίνονται οι βουλευτικές εκλογές. Οι πολίτες πηγαίνουν στα εκλογικά κέντρα και ψηφίζουν το κόμμα και τους υποψήφιους που θεωρούν καλύτερους. Οι πολίτες, δηλαδή, ψηφίζουν αυτούς, με τους οποίους συμφωνούν περισσότερο ως προς τις απόψεις. Οι βουλευτές θα εκλεγούν κατά πλειοψηφία. Επομένως, θα αντιπροσωπεύουν τις απόψεις του μεγαλύτερου μέρους των πολιτών. Οι βουλευτές δεν πράττουν αυθαίρετα, αλλά με Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

145

βάση αυτά που τους έχει «ζητήσει» ο λαός μέσω της ψήφου του. Γι’ αυτό και θεωρούνται αντιπρόσωποί του. (1,5 μον.)

7. Πώς γίνεται ο κοινοβουλευτικός έλεγχος; Προτεινόμενη απάντηση: Κατά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, οι πολίτες και η Βουλή ελέγχουν την Κυβέρνηση. Όταν οι πολίτες διαπιστώσουν ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα επικοινωνούν με τους βουλευτές που εκλέγονται στη περιοχή τους για να τους ενημερώσουν. Οι βουλευτές καταθέτουν στη Βουλή ερώτηση προς την Κυβέρνηση, προκειμένου να ενεργήσει για το θέμα αυτό. Ο αρμόδιος Υπουργός, αφού εξετάσει την ερώτηση, είναι υποχρεωμένος να δώσει εξηγήσεις στη Βουλή. (1,5 μον.)

8. Πώς ασκείται το νομοθετικό έργο από την Βουλή; Προτεινόμενη απάντηση: Η κυβέρνηση καταθέτει ένα σχέδιο (νομοσχέδιο) σχετικά με κάποιο θέμα. Οι βουλευτές μιας ειδικής επιτροπής που είναι αρμόδια για αυτό το θέμα. Σε αυτή την επιτροπή συμμετέχουν βουλευτές από όλα τα κόμματα που αντιΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

146

προσωπεύονται στη Βουλή. Αφού το διαβάσουν και το συζητήσουν, αποφασίζουν κατά πλειοψηφία αν θα το ψηφίσουν η όχι. Τέλος, η Ολομέλεια της Βουλής ακούει την απόφαση της επιτροπής ψηφίζει αν θα γίνει δεκτό το νομοσχέδιο. (1,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

147

ΕΝΟΤΗΤΑ Δ΄: Συμμετέχουμε στη λήψη αποφάσεων

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Κριτήρια Αξιολόγησης και Διαγωνίσματα) Ενότητα Δ΄: Συμμετέχουμε στη λήψη αποφάσεων

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Στη __________ συμμετέχουμε σε ομάδες, αναλαμβάνουμε __________ και παίρνουμε αποφάσεις για την __________ των θεμάτων που μας απασχολούν. Ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτελείται από τους __________ σε κάθε σχολείο. Ο Σύλλογος Διδασκόντων συνεδριάζει και παίρνει αποφάσεις για διάφορα θέματα που αφορούν τη __________ του __________. Οι άνθρωποι καθημερινά παίρνουν αποφάσεις είτε σε __________ είτε σε __________ επίπεδο.

2. Ποια είναι τα βήματα που ακολουθούμε για να πάρουμε με απόφαση; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

149

3. Όταν δυσκολευόμαστε να πάρουμε μια απόφαση, τι πρέπει να σκεφτούμε; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

150

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη.  Δήμο αποτελούν όσες ελληνικές πόλεις έχουν πληθυσμό πάνω από 50.000 κατοίκους.  Οι δημοτικές εκλογές γίνονται κάθε πέντε χρόνια.  Το Δημοτικό Συμβούλιο συνεδριάζει μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις.  Οι πρωτεύουσες νομών αποτελούν δήμο.  Οι κάτοικοι δεν μπορούν να συμμετέχουν στην ανάπτυξη της πόλης τους.

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

151

Όσες πόλεις έχουν πληθυσμό πάνω από ____________ κατοίκους ή είναι ____________ νομών αποτελούν Δήμο. Υπάρχουν όμως και περιοχές με μικρότερο πληθυσμό που έχουν χαρακτηριστεί ως δήμοι για ____________ λόγους. Κάθε ____________ χρόνια γίνονται δημοτικές εκλογές, όπου οι πολίτες εκλέγουν τον ____________ και τους ____________. Στις συνεδριάσεις, το δημοτικό ____________ συζητά κάθε θέμα. Προτείνουν διάφορες

____________,

τις

αξιολογούν

και

αποφασίζουν

κατά

____________.

3. Φανταστείτε ότι είστε μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου. Ένας δημοτικός σύμβουλος πρότεινε στη θέση του πάρκου που υπάρχει στην περιοχή να δημιουργηθεί εμπορικό κέντρο. Ο Δήμαρχος δείχνει να συμφωνεί με αυτή την πρόταση. Εσείς όμως δεν συμφωνείτε. Να γράψετε ένα κείμενο στο οποίο να προβάλλετε τα επιχειρήματά σας με σκοπό να πείσετε τον δήμαρχο και το υπόλοιπο δημοτικό συμβούλιο να μην ψηφίσουν αυτή την πρόταση. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

152

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

153

1. Ποιος θεωρείται «ενεργός» πολίτης; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

2. Με ποιους τρόπους συμμετέχουμε και ενδιαφερόμαστε για όσα συμβαίνουν στη γειτονιά, στο Δήμο, στη χώρα μας, στον κόσμο; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

154

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες προτάσεις. 1. Πάντα είναι εύκολο να πάρουμε αποφάσεις για κάποιο θέμα. 2. Πριν λάβουμε μια απόφαση οφείλουμε να σκεφτούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε πρότασης. 3. Ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτελείται από τους μαθητες μιας τάξης. 4. Το πρώτο βήμα που κάνουμε όταν πρέπει να πάρουμε μια απόφαση είναι να αξιολογήσουμε τις προτάσεις. 5. Οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις μόνο σε ατομικό επίπεδο. 6. Οι αποφάσεις σε μια ομάδα λαμβάνονται κατά πλειοψηφία. 7. Στις δημοτικές εκλογές εκλέγεται η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός. 8. Υπάρχουν περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως Δήμοι για

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

155

ιστορικούς λόγους. 9. Κάθε Δήμος αποτελεί έναν οργανισμό διοίκησης μιας πόλης. 10. Για να θεωρηθεί κάποιος ενεργός πολίτης, αρκεί μόνο να ψηφίζει στις εκλογές. (2 μον.)

2. Να συμπληρώσετε το στυρόλεξο. 1. Για να λύσουμε ένα πρόβλημα προτείνουμε εναλλακτικές __________. 2. Αξιολογούμε τις προτάσεις βάζοντας ορισμένα __________. 3. Οι πόλεις που έχουν πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους αποτελούν __________. 4. Κάθε πέντε χρόνια διαξάγονται __________ εκλογές. 5. Ο Δήμαρχος και το Δημοτικό __________φροντίζουν για τα θέματα του Δήμου. 6. Οι αποφάσεις λαμβάνονται κατά __________. 7. Δήμο αποτελούν και οι __________ νομών.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

156

(1,5 μον.)

3. Να βάλετε στη σειρά τις παρακάτω προτάσεις με βάση τα βήματα που ακολουθούμε για να λάβουμε μια απόφαση.  Θέτουμε έναν στόχο.  Αξιολογούμε τις εναλλακτικές προτάσεις.  Συζητάμε το πρόβλημα, αναλύουμε τις αιτίες και τις επιπτώσεις του. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

157

 Αποφασίζουμε κατά πλειοψηφία.  Διατυπώνουμε εναλλακτικές προτάσεις. (1 μον.)

4. Ένας φίλος σας δυσκολεύεται να αποφασίσει πώς θα διαχειριστεί τα χρήματα που έχει μαζέψει. Θέλει να αγοράσει ποδήλατο και υπολογιστή. Τα χρήματά του όμως φτάνουν μόνο για το ένα από τα δύο. Τι θα του λέγατε να σκεφτεί για να διαλέξει αν σας ρωτούσε τη γνώμη σας; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (2 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

158

5. Με τι ασχολείται ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (1,5 μον.)

6. Τι μπορούμε να κάνουμε για να δείξουμε το ενδιαφέρον μας για τον τόπο μας και να γίνουμε ενεργοί πολίτες; ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ (2 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

159

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Προτεινόμενη απάντηση: Στη δημοκρατία συμμετέχουμε σε ομάδες, αναλαμβάνουμε δράσεις και παίρνουμε αποφάσεις για την επίλυση των θεμάτων που μας απασχολούν. Ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτελείται από τους διδάσκοντες σε κάθε σχολείο. Ο Σύλλογος Διδασκόντων συνεδριάζει και παίρνει αποφάσεις για διάφορα θέματα που αφορούν τη λειτουργία του σχολείου. Οι άνθρωποι καθημερινά παίρνουν αποφάσεις είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο.

2. Ποια είναι τα βήματα που ακολουθούμε για να πάρουμε με απόφαση; Προτεινόμενη απάντηση: Για να πάρουμε μια απόφαση ακολουθούμε τα εξής βήματα:  Συζήτηση του προβλήματος και ανάλυση αιτιών και επιπτώσεών του.  Ορισμός του στόχου. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

160

 Διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων.  Αξιολόγησης προτάσεων.  Απόφαση κατά πλειοψηφία.

3. Όταν δυσκολευόμαστε να πάρουμε μια απόφαση, τι πρέπει να σκεφτούμε; Προτεινόμενη απάντηση: Πολλές φορές δυσκολευόμαστε να πάρουμε μια απόφαση. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να σκεφτούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε εναλλακτικής επιλογής που έχουμε. Ακόμη, μπορούμε να λάβουμε υπόψη τη γνώμη άλλων ανθρώπων σχετικά με το θέμα αυτό, αλλά και τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις μας.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

161

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Προτεινόμενη απάντηση:  Δήμο αποτελούν όσες ελληνικές πόλεις έχουν πληθυσμό πάνω Λ

από 50.000 κατοίκους.  Οι δημοτικές εκλογές γίνονται κάθε πέντε χρόνια.

 Το Δημοτικό Συμβούλιο συνεδριάζει μόνο σε έκτακτες Λ

περιπτώσεις.

 Οι πρωτεύουσες νομών αποτελούν δήμο.  Οι κάτοικοι δεν μπορούν να συμμετέχουν στην ανάπτυξη της

πόλης τους.

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

162

Προτεινόμενη απάντηση: Όσες πόλεις έχουν πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους ή είναι πρωτεύουσες νομών αποτελούν Δήμο. Υπάρχουν όμως και περιοχές με μικρότερο πληθυσμό που έχουν χαρακτηριστεί ως δήμοι για ιστορικούς (και άλλους) λόγους. Κάθε πέντε χρόνια γίνονται δημοτικές εκλογές, όπου οι πολίτες εκλέγουν τον Δήμαρχο και τους Δημοτικούς Συμβούλους. Στις συνεδριάσεις, το δημοτικό συμβούλιο συζητά κάθε θέμα. Προτείνουν διάφορες λύσεις, τις αξιολογούν και αποφασίζουν κατά πλειοψηφία.

3. Φανταστείτε ότι είστε μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου. Ένας δημοτικός σύμβουλος πρότεινε στη θέση του πάρκου που υπάρχει στην περιοχή να δημιουργηθεί εμπορικό κέντρο. Ο Δήμαρχος δείχνει να συμφωνεί με αυτή την πρόταση. Εσείς όμως δεν συμφωνείτε. Να γράψετε ένα κείμενο στο οποίο να προβάλλετε τα επιχειρήματά σας με σκοπό να πείσετε τον δήμαρχο και το υπόλοιπο δημοτικό συμβούλιο να μην ψηφίσουν αυτή την πρόταση. Προτεινόμενη απάντηση: Με αφορμή την πρόταση που έγινε να μετατραπεί ο χώρος του πάρκου σε εμπορικό κέντρο, θα ήθελα να σας αναφέρω μερικούς λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να καταστρέψετε το πάρκο. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

163

Η γνώμη μου είναι ότι το πάρκο είναι απαραίτητο στην περιοχή μας επειδή είναι ένας χώρος που έχει δέντρα και φυτά. Εκτός από το γεγονός ότι ομορφαίνει την περιοχή μας με τα πολύχρωμα λουλούδια του, είναι πηγή οξυγόνου και καθαρού αέρα. Επίσης, το πάρκο αποτελεί το μοναδικό χώρο που τα παιδιά μπορούν να μαζεύονται και να παίζουν με ασφάλεια, ενώ γονείς τους απολαμβάνουν τον περίπατό τους. Σκεφτείτε πόσο θα λυπηθούν όλα τα παιδιά της περιοχής μας, αν καταστραφεί ο μοναδικός χώρος που μπορούν να πηγαίνουν για παιχνίδι! Από την άλλη μεριά, σίγουρα ένα εμπορικό κέντρο θα ωφελήσει την περιοχή μας. Επομένως, θα μπορούσατε να αξιοποιήσετε έναν άλλο χώρο, που δεν είναι τόσο χρήσιμος όσο το πάρκο. Ελπίζω να λάβετε υπόψη σας τη γνώμη μου πριν προχωρήσετε στην καταστροφή του πολύτιμου πάρκου. Αναλογιστείτε τους κατοίκους, τα παιδιά, το μέλλον του δήμου μας! ΠΗΓΗ: Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού «Αριστεύω» Έκδοσης taexeiola (διασκευασμένο)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

164

1. Ποιος θεωρείται «ενεργός» πολίτης; Προτεινόμενη απάντηση: Ενεργός πολίτης είναι εκείνος που ενημερώνεται και ενδιαφέρεται για όσα συμβαίνουν στη γειτονιά του, στον δήμο του, στη χώρα του και στον κόσμο και συμμετέχει, μέσα στις δυνατότητές του, στην επίλυση τόσο των τοπικών όσο και των παγκόσμιων προβλημάτων.

2. Με ποιους τρόπους συμμετέχουμε και ενδιαφερόμαστε για όσα συμβαίνουν στη γειτονιά, στο Δήμο, στη χώρα μας, στον κόσμο; Προτεινόμενη απάντηση: (Στην ερώτηση αυτή, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και όσα μάθαμε στα προηγούμενα μαθήματα) Για να γίνουμε ενεργοί πολίτες οφείλουμε να ενημερωνόμαστε και να ενδιαφερόμαστε για όσα συμβαίνουν στην περιοχή μας αλλά και σε όλο τον κόσμο. Πρέπει να συμμετέχουμε στις εκλογές με την ψήφο μας είτε να βάλουμε εμείς οι ίδιοι υποψηφιότητα στις εκλογές. Ακόμη, μπορούμε να συμμετέχουΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

165

με σε δράσεις που πραγματοποιούνται για θέματα που μας ενδιαφέρουν και να γινόμαστε μέλη σε οργανώσεις που δραστηριοποιούνται είτε στην περιοχή μς είτε κάπου αλλού.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

166

1. Δίπλα από κάθε πρόταση να σημειώσετε Σ, αν είναι σωστή ή Λ, αν είναι λανθασμένη. Να διορθώσετε τις λανθασμένες προτάσεις. Προτεινόμενη απάντηση: 1. Πάντα είναι εύκολο να πάρουμε αποφάσεις για κάποιο θέμα.

2. Πριν λάβουμε μια απόφαση οφείλουμε να σκεφτούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε πρότασης.

3. Ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτελείται από τους μαθητες μιας Λ

τάξης. 4. Το πρώτο βήμα που κάνουμε όταν πρέπει να πάρουμε μια απόφαση είναι να αξιολογήσουμε τις προτάσεις.

5. Οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις μόνο σε ατομικό επίπεδο.

6. Οι αποφάσεις σε μια ομάδα λαμβάνονται κατά πλειοψηφία.

7. Στις δημοτικές εκλογές εκλέγεται η Κυβέρνηση και ο Λ

Πρωθυπουργός. 8. Υπάρχουν περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως Δήμοι για Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

167

ιστορικούς λόγους.

9. Κάθε Δήμος αποτελεί έναν οργανισμό διοίκησης μιας πόλης.

10. Για να θεωρηθεί κάποιος ενεργός πολίτης, αρκεί μόνο να Λ

ψηφίζει στις εκλογές.

Διόρθωση λανθασμένων προτάσεων 1. Δεν είναι πάντα είναι εύκολο να πάρουμε αποφάσεις για κάποιο θέμα. 3. Ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτελείται από τους διδάσκοντες σε κάθε σχολείο. 4. Το πρώτο βήμα που κάνουμε όταν πρέπει να πάρουμε μια απόφαση είναι να συζητήσουμε το πρόβλημα και να αναλύσουμε τις αιτίες και τις επιπτώσεις του. 5. Οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις σε ατομικό επίπεδο και σε συλλογικό επίπεδο. 7. Στις δημοτικές εκλογές εκλέγεται ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο. 10. Για να θεωρηθεί κάποιος ενεργός πολίτης πρέπει να ψηφίζει στις εκλογές, αλλά και να ενημερώνεται και να ενδιαφέρεται για όσα συμβαίνουν γύρω του. (2 μον.) Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

168

2. Να συμπληρώσετε το στυρόλεξο. Προτεινόμενη απάντηση:

(1,5 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

169

3. Να βάλετε στη σειρά τις παρακάτω προτάσεις με βάση τα βήματα που ακολουθούμε για να λάβουμε μια απόφαση. Προτεινόμενη απάντηση: Η σωστή σειρά των βημάτων είναι: 1. Συζητάμε το πρόβλημα, αναλύουμε τις αιτίες και τις επιπτώσεις του. 2. Θέτουμε έναν στόχο. 3. Διατυπώνουμε εναλλακτικές προτάσεις. 4. Αξιολογούμε τις εναλλακτικές προτάσεις. 5. Αποφασίζουμε κατά πλειοψηφία. (1 μον.)

4. Ένας φίλος σας δυσκολεύεται να αποφασίσει πώς θα διαχειριστεί τα χρήματα που έχει μαζέψει. Θέλει να αγοράσει ποδήλατο και υπολογιστή. Τα χρήματά του όμως φτάνουν μόνο για το ένα από τα δύο. Τι θα του λέγατε να σκεφτεί για να διαλέξει αν σας ρωτούσε τη γνώμη σας; Προτεινόμενη απάντηση: Θα τον προέτρεπα να σκεφτεί τι τον ενδιαφέρει περισσότερο, αλλά και ποιο από τα δύο έχει περισσότερα πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα, με το ποδήλατο μπορεί να πηγαίνει βόλτες, αλλά και να γυμνάζεται. Έχει όμως ήδη ένα Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

170

ποδήλατο, αλλά είναι παλιό και σκουριασμένο. Με τον υπολογιστή θα μπορεί να σερφάρει στο ίντερνετ και να κάνει τις εργασίες του, όμως θα πρέπει να προσέχει να μην κάθεται πολλές ώρες μπροστά από την οθόνη. Έπειτα, θα του ζητούσα να ζητήσει τη γνώμη των γονιών του. Στη συνέχεια θα έπαιρνε την απόφασή του. (2 μον.)

5. Με τι ασχολείται ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο; Προτεινόμενη απάντηση: Ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο φροντίζουν για όλα τα θέματα του Δήμου (καθαριότητα, φωτισμός, εκδηλώσεις, συντήρηση σχολικών κτιρίων κ. ά.). (1,5 μον.)

6. Τι μπορούμε να κάνουμε για να δείξουμε το ενδιαφέρον μας για τον τόπο μας και να γίνουμε ενεργοί πολίτες; Προτεινόμενη απάντηση: Για να γίνουμε ενεργοί πολίτες οφείλουμε να ενημερωνόμαστε και να ενδιαφερόμαστε για όσα συμβαίνουν στην περιοχή μας αλλά και σε όλο τον κόσμο. Πρέπει να συμμετέχουμε στις εκλογές με την ψήφο μας είτε να βάλουμε Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

171

εμείς οι ίδιοι υποψηφιότητα στις εκλογές. Ακόμη, μπορούμε να συμμετέχουμε σε δράσεις που πραγματοποιούνται για θέματα που μας ενδιαφέρουν και να γινόμαστε μέλη σε οργανώσεις που δραστηριοποιούνται είτε στην περιοχή μς είτε κάπου αλλού. (2 μον.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

172