• Van speeddaten tot erwtensoep
• Medisch specialisten in de hoofdrol • Veel vraag naar locatiebijeenkomsten Kamer Dienstverband Ve e r t i e n d e j a a r g a n g
•
Dr. Dr. P.W.M. P.W.M. Cuypers, Cuypers, Plaatselijk Plaatselijk ActieComité ActieComité Catharina Catharina Ziekenhuis Ziekenhuis Eindhoven Eindhoven
“Actiedag toonde grote eensgezindheid”
november 2010
•
nummer
5
Inhoud
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
2 Hoofdredactioneel
3
Landelijke actiedag in beeld
4
Vooruitkijken
5
Van speeddaten tot erwtensoep Speeddaten met specialisten Plannen zijn snert: gratis soep
6
Kaartenactie succesvol
7
Zorg is koekoeksjong met gouden eieren Gezondheidseconoom Marc Pomp
8
Kwaliteit loont en het is aan ons allen om dit nog lonender te maken Column van de algemeen voorzitter Willem van der Ham
9
Medich specialist in de hoofdrol
10
Veel vraag naar locatiebijeenkomsten Kamer Dienstverband
10
Aanpassing vakantiewetgeving
11
Stand van zaken Wet personenvennootschap
11
Uitstel nieuwe tarieven, weer onduidelijkheid over onderliggende CVZ-cijfers
11
Ledenpeiling en regiobijeenkomsten Orde
12
52e Algemene Ledenvergadering
13
Congrespagina
14
Agenda 2010
15
Ordenieuws Kwaliteitsspecial Na zeven jaar neemt dr. L.H. (Harry) van Hulsteijn afscheid als voorzitter van de Raad voor Wetenschap, Opleiding en Kwaliteit van de Orde. In de bij dit Ordenieuws bijgevoegde Kwaliteitsspecial leest u alles over de ontwikkelingen op het gebied van verbetering en transparantie van kwaliteit van zorg door de Orde in samenwerking met de wetenschappelijke verenigingen.
Hoofdredactioneel
Dr. B.J. Heesen, arts, MBA directeur Orde van Medisch Specialisten
3
Het einde van het jaar nadert met rasse schreden. Binnen de Orde zijn wij dan ook druk in de weer met de voorbereiding voor de Algemene Ledenvergadering (ALV) van 25 november. Het wordt een bijzondere ALV. Eén waar maar liefst vier bestuursleden toetreden tot het bestuur en drie bestuursleden aftreden. De algemeen voorzitter Willem van der Ham treedt af, zijn termijn van drie jaar zit er alweer op. Namens het bureau wil ik hem alvast bedanken voor zijn inzet, kennis en betrokkenheid. Zijn beoogd opvolger Frank de Grave wordt de komende ALV voorgedragen. Zoals u weet werd de voorzitter voorheen altijd uit eigen kring gekozen. Het bestuur heeft besloten nu te kiezen voor een externe voorzitter omdat de dynamiek in ons landschap waarin de politiek van groot belang is, sterk is veranderd. Het is in de ogen van het bestuur essentieel om een voorzitter te hebben die goed ingevoerd is in Den Haag om de vertaalslag tussen politiek en medisch specialist te kunnen blijven maken. Vanuit het bureau zien wij de komst van Frank de Grave met vertrouwen tegemoet en kijken ernaar uit om met zijn kennis en die van de andere zittende en nieuw aantredende bestuursleden de Orde verder toekomstbestendig te maken.
gerealiseerd, waarvan de richtsnoer Functioneren van een medisch-specialistische afdeling in een universitair medisch centrum het meest recente is. Deze beide vertrekkende bestuursleden danken wij hartelijk voor hun inzet de afgelopen jaren. Zij hebben met het agenderen van deze kwaliteitsonderwerpen laten zien dat de Orde meer is dan een materiële belangenbehartiger. De Orde is een club van en voor alle medisch specialisten.
De dynamiek in ons landschap is sterk veranderd
Henri Verbrugh vertrekt bij de Kamer Academisch Medisch Specialisten. Onder zijn voorzitterschap is een aantal producten voor academisch medisch specialisten
Naar het einde van het jaar maakt de Orde zich op voor de volgende stap in haar bestaan. Een nieuw bestuur, een nieuwe voorzitter en een dynamische buitenwereld. Het bureau is er klaar voor. Het komende jaar zal belangrijk zijn. Een nieuwe minister, een nieuwe koers en lopende rechtszaken. De uitgangspunten van de Orde zijn duidelijk. Aan u en ons om samen te laten zien waar de medisch specialisten in Nederland voor staan. Veel leesplezier. Bart Heesen
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
Zoals ik eerder opmerkte vertrekken ook Harry van Hulsteijn en Henri Verbrugh. Naar aanleiding van het vertrek Harry van Hulsteijn is het eerste kwaliteitscongres georganiseerd op 3 november 2010. Aan het eind van dit symposium neemt hij afscheid van de Orde. In het kader van dit kwaliteitssymposium verschijnt er een bijzondere uitgave van Ordenieuws: de Kwaliteitsspecial. Deze special laat zien dat professionals verantwoordelijkheid nemen en kwaliteit hoog op de agenda hebben staan. Het kenmerk van een professional is niet voor niets het continu willen verbeteren van de kwaliteit en effectiviteit.
Vanuit het bureau zullen wij de komende periode verder gaan met het onder de aandacht brengen van alle mooie dingen die onze leden realiseren. Dat doen wij onder andere aan de hand van een serie op TV. Deze serie zal in december op TV verschijnen bij RTL4. Zo werken wij samen met u hard aan het imago van de Medisch Specialist.
Landelijke actiedag in beeld
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
4
Onder grote belangstelling van lokale en landelijke media opende dr. Cuypers ’s ochtends vroeg de eerste bijeenkomst van de actietour in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. Hij heette de aanwezige medisch specialisten welkom, zo’n zeventig in totaal. Volgens Cuypers toonde de actiedag grote eensgezindheid onder medisch specialisten in het Catharina Ziekenhuis. Ook in Ziekenhuis Rivierenland in Tiel en het Medisch Centrum Haaglanden in Den Haag vonden actiebijeenkomsten plaats. Naast de leden van het Plaatselijk ActieComité spraken op deze locaties ook Janko de Jonge en gezondheidseconoom Marc Pomp de actievoerders toe.
ACTUEEL
Vooruitkijken
5
De zondagsdienstactie ligt al weer enige tijd achter ons. Veel mensen, zowel patiënten als collega’s, vragen mij: “heeft het wat opgeleverd?” Op zich een begrijpelijke vraag. Maar beantwoorden kan ik die vraag niet. Voor wie of wat voer je actie? Voor het publiek, de politiek of de eigen achterban? Middelen om je mening zichtbaar te maken in het publieke debat zijn moeilijk op effectiviteit te beoordelen. Wel merken we in gesprekken met politici dat er meer begrip is voor de positie van de medisch specialist en (bij vrijgevestigde medisch specialisten) voor de ondernemerstatus. Wel merken we dat er binnen de ziekenhuizen een gesprek ontstaat over taken en verantwoordelijkheden van medisch specialisten en raden van bestuur. Ook merken we dat er tussen medisch specialisten een discussie ontstaat over onterechte inkomensverschillen. Bij mijzelf merk ik dat het me nog eens dwingt na te denken over onze standpunten. Veel collega’s in dienstverband voelen zich ongelukkig met de argumenten die naar voren zijn gebracht om te benadrukken wat de voordelen zijn van het vrije beroep. In gesprekken met collega’s in loondienst valt mij op dat het woordje ‘gedwongen’ nogal eens vergeten wordt.
Klink vinden we terug. Budget naar de raden van bestuur, doorvoeren van de wijzigingen van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) en de Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ).
Hoop op snelle oplossing De nieuwe minister, Edith Schippers (VVD), heeft op de dag van aantreden al aangegeven snel met de medisch specialisten te willen praten. Dit geeft hoop. Niet alleen de medisch specialisten, maar ook de nieuwe minister en vooral de patiënten, hebben baat bij een snelle oplossing van het conflict over het vrije beroep, de positie van de vrijgevestigd medisch specialist en het al twee jaar slepende debat over de overschrijding van het budgettair kader zorg. Met betrekking tot dit laatste punt wordt nu ook de NVZ vereniging van ziekenhuizen wakker. Nu ook de ziekenhuizen dreigen te worden gekort komen ook zij tot de conclusie dat de cijfers niet kloppen! Wellicht schaart deze natuurlijke partner zich aan onze zijde.
Wij komen bij u langs, u komt toch ook?
Na 7 oktober is er een nieuw kabinet aangetreden. Voor de nieuwe minister is er rond de cure een bijkomend probleem. Er zijn geen afspraken opgenomen over de cure in het gedoogakkoord. Dit betekent dat er een wisselende coalitie gevormd zal moeten worden om de kabinetsplannen te ondersteunen. Uitbreiden van marktwerking, toestaan van winstdeling, snel doorontwikkelen van prestatiebekostiging, een groter risico voor de verzekeraars (dat werd ook wel tijd) en een verbetering van de positie van de raden van bestuur van ziekenhuizen/instellingen, om maar een aantal onderwerpen te noemen. Ook de oude plannen van
Regiobijeenkomsten Tot 25 november, de Algemene Ledenvergadering, valt er nog veel te doen. Om met de leden van tevoren van gedachten te wisselen over de consequenties van het regeringsbeleid, de voorgestelde maatregelen en de insteek van de Orde komen we langs in de regio. We komen bij u langs, u komt toch ook? Janko de Jonge, voorzitter Kamer Vrij Beroep
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
Kabinetsplannen
Van speeddaten tot erwtensoep 6
Geen boze patiënten aan de balies maar opvallend veel begrip. Dat was de teneur van de specialistenacties op 7 oktober. Het actievoeren kende vele vormen, blijkt uit een rondgang langs drie ziekenhuizen.
Speeddaten met specialisten
Plannen zijn snert: gratis soep
In Ziekenhuis Rijnstate in Arnhem draaiden de vrijgevestigde artsen zondagsdiensten. Spoedeisende operaties en onderzoeken gingen wél door, net als emotioneel belastende ingrepen.“Zo hebben we de operatie van een autistische jongen, waar strikt genomen geen spoed bij was, laten doorgaan”, vertelt radioloog Ernst Bom. “We wilden patiënten zo min mogelijk duperen.” Om dezelfde reden kozen de specialisten in Rijnstate ervoor de nadruk te leggen op patiëntenvoorlichting. ’s Middags was er een informatiemarkt waar specialisten medische vragen beantwoordden. De circa 25 artsen demonstreerden een dotterprocedure, en lieten de aanwezigen ook kijkoperatietechnieken, een driedimensionale CT-scan en endoscopische ingrepen zien. Daarna konden patiënten speeddaten met een arts. Bom: “Ze kregen een paar minuten om hun vraag te stellen. Dit was het leukste onderdeel van de dag.” Volgens de radioloog was er een opkomst van circa 100 belangstellenden. “Grootste winst van de actie vind ik dat we het lokale nieuws op een positieve manier hebben gehaald. In deze fase is het belangrijk dat we onze bezwaren tegen het kabinetsbeleid helder voor het voetlicht krijgen.”
Omdat 8 oktober een feest- en vrije dag is in Alkmaar werden in het Medisch Centrum Alkmaar geen zondagsdiensten gedraaid. In plaats daarvan deelden artsen gratis erwtensoep uit. “En de hele week kregen patiënten een brief mee waarin onze grieven stonden uitgelegd”, vertelt cardioloog en stafvoorzitter Hans-Otto Peels. “Aan dat document was een interne discussie voorafgegaan. Maar in de uiteindelijke tekst van de brief konden zowel dienstverbanders als vrijgevestigde artsen zich goed vinden.” Volgens Peels was de sfeer in het ziekenhuis gemoedelijk. “Een enkele patiënt begon over geld. Maar als we uitlegden dat het ons om kwaliteit en de autonomie van de arts te doen is, was er veel begrip. Ik heb diverse openlijke steunbetuigingen gekregen, onder meer van een taxichauffeur die luidkeels liet weten dat hij zo tevreden was over de arts van zijn dochtertje. Die bijval viel me mee, want onze bezwaren tegen de kabinetsplannen zijn niet makkelijk uit te leggen en de beeldvorming in de media helpt ook niet echt.” De raad van bestuur van het MCA steunde de actie en betaalde de erwtensoep. Bestuursvoorzitter Harry Luik kwam zelf een kopje nuttigen en praatte met patiënten.
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
We hebben patiënten duidelijk kunnen maken waarom we actievoeren
Speeddaten in Ziekenhuis Rijnstate in Arnhem
Gratis erwtensoep in het Medisch Centrum Alkmaar
Over het resultaat van de actie is Peels bescheiden: “Dit is een steentje in de vijver. Maar het actiemiddel, soep uitdelen, vond ik erg geslaagd. Dat kwam de sfeer ten goede en hielp om ons standpunt bij het publiek duidelijk te maken.”
7
IJsjes in oktober
Kaartenactie succesvol Kamerleden van de Vaste commissie voor VWS hebben in de afgelopen weken ruim 3500 actiekaarten ontvangen. Mede dankzij deze kaartenactie is de boodschap van de Orde de Kamerleden zeker niet ontgaan. Edith Schippers heeft op haar laatste dag als Kamerlid namens de Orde nog een e-mail ontvangen, met daarin een uitnodiging tot gesprek. Na haar beëdiging tot minister van VWS heeft zij bekend gemaakt snel met de medisch specialisten om in gesprek te willen gaan. Dit geeft aan dat de geluiden die wij in de afgelopen periode op verschillende manieren hebben laten weerklinken, tot op het hoogste niveau zijn doorgedrongen. Dank voor uw medewerking aan de kaartenactie. Door uw inzet is de actie succesvol geweest. Heeft u nog ondertekende kaarten liggen, stuurt u deze dan alsnog naar de Orde. Wij blijven de kaarten verzamelen en zullen deze op een geschikt moment als symbool van de actie overhandigen aan de nieuwe minister van VWS.
Informatiemarkt in het Rijnland Ziekenhuis in Alphen a/d Rijn en Leiderdorp
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
In het Rijnland Ziekenhuis in Alphen a/d Rijn en Leiderdorp stond de actiedag in het teken van kwaliteit. “Dit hebben we in overleg met onze raad van bestuur besloten. Zij steunen ons in onze bezwaren tegen de Wet cliëntenrechten zorg”, zegt oogarts Ruud van der Pol. Door kwaliteit centraal te stellen, verklaarden ook de dienstverbanders zich solidair met de actie. “Elke afdeling bepaalde zelf wat er met het thema werd gedaan. De een hield de protocollen nog eens tegen het licht, de ander optimaliseerde de zorgprofielen.” ’s Middags was er een symposium over kwaliteit waar circa 50 personen op af kwamen. Hoewel 80 tot 90 procent van de patiëntenzorg was afgezegd, deden zich aan de balies geen incidenten voor. Op beide locaties waren er gratis ijsjes voor medewerkers en patiënten.“Veel mensen dachten dat we actievoerden voor ons inkomen. Maar als we de werkelijke reden uitlegden, was er begrip”, zegt Van der Pol. Hij omschrijft de sfeer als prettig. “Het belangrijkste resultaat is dat we patiënten duidelijk hebben kunnen maken waarom we actievoeren. Daarnaast is voor zowel specialisten als medewerkers het onderwerp kwaliteit extra op de agenda gezet.”
Zorg is koekoeksjongmet gouden eieren
8
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
Gezondheidseconoom Marc Pomp
Na een carrière bij het Centraal Planbureau is Marc Pomp sinds 2008 zelfstandig adviseur gezondheidseconomie. Tijdens de landelijke actiedag reisde Marc Pomp mee in de actiebus en stak specialisten een hart onder de riem. Maar hij hield hun ook een spiegel voor.
B-segment; anderzijds komt de budgettering terug. Dat budgettering haaks staat op meer marktwerking, snapt men niet”.
budget waaruit specialistische zorg betaald moet worden. Is het geld op, dan kan er bijvoorbeeld niet geopereerd worden. Dit leidt onherroepelijk tot wachtlijsten weten we uit het verleden.”
Pomp had tijdens de actiedag ook een prettige boodschap voor specialisten. De econoom ziet voor hen een belangrijke rol weggelegd. Hij pleit ervoor dat juist de specialist de prikkels en de ruimte krijgt om meer doelmatige zorg te realiseren. “De arts weet als geen ander waar de zorg beter kan en hoe dit geregeld moet worden. Budgettering werkt averechts omdat daarmee de prikkels om betere zorg te realiseren worden weggenomen”. Volgens Pomp is het in het belang van de dokter dat de trend naar marktwerking wordt doorgezet. “Ik ben ervan overtuigd dat meer marktwerking ertoe leidt dat artsen hun professionele autonomie, die nu onder druk staat, kunnen behouden. Meer marktwerking zal ook een einde maken aan de discussie over loondienst of vrije vestiging. Dat is iets wat specialisten en verzekeraars prima zelf kunnen regelen. Laat dokters veel meer onderhandelen met verzekeraars: over hun uurtarief maar ook over behandelingen. Ik denk dat 80 tot 90 procent van de ziekenhuiszorg onderhandelbaar is. Kijk ook naar het succes van het B-segment.”
Volgens Pomp behoort de Nederlandse gezondheidszorg tot de beste in de wereld. De econoom berekende dat elke euro in de zorg 30 procent rendement geeft; een opbrengst waar menig bedrijf zijn vingers bij zou aflikken. Pomp komt tot dit resultaat door de verbetering in kwaliteit van leven en extra levensjaren die zorg oplevert te verrekenen met de kosten (circa € 60 miljard per jaar). “Onze gezondheidszorg is een kip met gouden eieren”, concludeert Pomp. Maar die kip heeft wel een keerzijde. “We geven gemiddeld € 3.500 per Nederlander uit aan zorg. Die kosten stijgen snel. Als een koekoeksjong dreigen de zorgkosten andere collectieve uitgaven uit het nest te duwen. Elke euro in het ziekenhuis kan bijvoorbeeld niet naar onderwijs of infrastructuur.”
Budget maakt comeback Dat de overheid de zorgkosten wil indammen, vindt Pomp daarom terecht. Maar hij is kritisch over de huidige plannen. “We zien een comeback van de budgettering. Ziekenhuisdirecties krijgen straks een vast
Een euro in het ziekenhuis kan niet naar onderwijs of infrastructuur Budgetten hebben nog een tweede nadeel: ze ontnemen elke prikkel om te concurreren en het beter en efficiënter te doen dan andere zorgaanbieders. Het loont ook niet meer een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) te beginnen, voorziet Pomp. “Het regeerakkoord is paradoxaal. Enerzijds wil het nieuwe kabinet meer marktwerking, onder meer door uitbreiding van het
Specialist aan het roer
CO L U M N VA N D E A LG E M E E N VO O R Z I T T E R
Kwaliteit loont en het is aan ons allen om dit nog lonender te maken
W.G.J.M. van der Ham algemeen voorzitter Orde van Medisch
9
Specialisten
Het kwaliteitsdenken in de gezondheidszorg is de laatste weken in een stroomversnelling geraakt. Het is niet langer het exclusieve domein van ons dokters, maar iedereen bemoeit zich ermee en eigenlijk is dat wat mij betreft maar goed ook. Zo worden we met onze neus op de feiten gedrukt en gedwongen nog harder aan ons kwaliteitsbeleid te werken dan we al deden. Daarom is het dan ook jammer dat onze echte kwaliteitsman dr. Harry van Hulsteijn ons gaat verlaten, want we hadden zijn kennis en kunde nog heel erg goed kunnen gebruiken. Harry, bedankt voor je inzet als voorzitter van de Raad voor Wetenschap, Opleiding en Kwaliteit en het klinkende resultaat dat je bereikt hebt.
Een goede leidinggevende inspireert het team en geeft zelf het goede voorbeeld
Kwaliteit lijkt haast een modewoord in de zorg te worden. Het standpunt dat wij al tijden uitdragen, namelijk dat goede zorg ook goedkope zorg is, lijkt onderhand breed gedragen te worden. Het ministerie van VWS kwam met het plan om een bepaalde nieuwe vorm van het plaatsen van hartkleppen, namelijk via katheterisatie, nog slechts aan vijf hartcentra toe te vertrouwen. Over de uitvoering ervan kun je wat bedenkingen hebben, maar het basisidee deugt. Ook de universitaire medische centra lanceerden een dergelijk voorstel voor concentratie van kinderoncologie in enkele UMC's en ook KWF Kankerbestrijding sloot in dit rijtje aan. In het rapport 'Kwaliteit van kankerzorg in Nederland' bepleit het KWF eveneens een verdere concentratie van de oncologische zorg, omdat uit het hiertoe gepleegde onderzoek duidelijk blijkt dat de kwaliteit dan zienderogen toeneemt. En dan niet alleen bij – wat je zou verwachten – de moeilijke gevallen als slokdarmkanker, maar ook bij bijvoorbeeld borstkanker.
Tandje hoger Ik weet niet of CZ zich hierdoor heeft laten inspireren, maar de zorgverzekeraar gooide een knuppel in het hoenderhok door zelf de aanpak van borstkanker van scores te gaan voorzien. Dat leverde natuurlijk veel lawaai op en ook terecht, omdat de criteria die CZ hanteert, zacht gezegd nogal discutabel zijn. En eigenlijk kunnen we dit alleen maar onszelf verwijten.
Kwaliteit loont Ook wij dokters moeten steeds beter willen worden en daarbij onze eigen sterktes en zwaktes kennen en daar ook naar handelen. Wat het moderne ziekenhuis en onze patiënten nodig hebben, zijn goed ingespeelde medische teams die volgens heldere protocollen handelen, waarbinnen iedereen de eigen verantwoordelijkheden kent en men ook niet bang is om elkaar op mogelijke fouten te attenderen; niet als ze al gemaakt zijn, maar om ze te voorkomen. De leiding en eindverantwoordelijkheid blijven hierbij natuurlijk in handen van de medisch specialist, maar een goede leidinggevende inspireert het team en geeft zelf het goede voorbeeld. Verder is het noodzakelijk dat we behandelingen, zeker de complexe en ingewikkelde zorg, regelmatig verrichten en een twintigtal per jaar te doen om de vaardigheden te behouden en verder te ontwikkelen. Ik besluit met de woorden van Harry: “Kwaliteit loont en het is aan ons allen om dit nog lonender te maken”.
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
Concentratie leidt tot betere zorg
De andere partijen springen in een gat dat wij hen laten. Als wij vinden dat kwaliteitsnormen en daaraan gekoppeld -oordelen, enkel bij professionals in goede handen zijn, dan zullen we dit ook waar moeten maken. Via prestatie- en outcome-indicatoren kunnen we ons eigen handelen kwalificeren en classificeren. We zijn er via ons kwaliteitskader mee bezig, maar de versnelling moet een tandje hoger. Onze wetenschappelijke verenigingen zijn volop in touw om kwaliteitsindicatoren voor hun respectievelijke medische disciplines te ontwikkelen. Het streven is om in 2012 al zo’n 80 procent van het volume aan zorg van prestatie-indicatoren te kunnen voorzien en hierna nog meer haast te maken met de rest.
Medisch specialisten in de hoofdrol 10 Vanaf begin december zendt RTL4 een achtdelige serie uit over het leven en werk van medisch specialisten. De selectie van de vijf medisch specialisten die de hoofdrol gaan spelen in deze serie is afgerond. De voorbereidingen voor de opnames zijn in volle gang. Deze starten begin november.
iedere dokter heeft afgelegd? En kan deze wel in alle omstandigheden worden waargemaakt?
Het beeld van de medisch specialisten is meestal beperkt tot de dokter in de witte jas aan het werk met de patiënt. Of ze komen in beeld wanneer er iets is misgegaan. De laatste tijd moeten ze vooral in het geweer komen tegen de misvatting dat dokters grootverdieners en graaiers zijn. In deze real life serie, waartoe de Orde het initiatief nam, wordt een zo volledig mogelijk beeld gegeven van het werk van de medisch specialist.
Naast de vijf specialisten worden ook vier andere professionals gevolgd. Dit zijn een politicus die zich bezighoudt met de gezondheidszorg, een topambtenaar of een beleidsmedewerker uit de zorgsector, een beleidsmaker bij een zorgverzekeraar en de directeur van een algemeen ziekenhuis. In de serie wordt duidelijk op welke wijze deze mensen betrokken zijn bij de zorg en hoe hun werk van invloed is op de praktijk van de zorg die medisch specialisten dagelijks ervaren. In het volgende Ordenieuws leest u wanneer de uitzendingen zijn en stellen we de hoofdrolspelers uitgebreid aan u voor!
Wat doet een medisch specialist? De Orde wil met de serie aan een breed publiek laten zien wat het vak van een medisch specialist inhoudt en daarnaast ook de mens achter de professional tonen.
In de serie wordt bijvoorbeeld duidelijk hoe een maatschap of een vakgroep werkt, welke extra werkzaamheden medisch specialisten verrichten buiten hun medische praktijk om en welk spanningsveld er is tussen de medische staf en een ziekenhuisdirectie. Maar ook: hoe werkt het beroep door in de persoonlijke levenssfeer? Wat drijft de medisch specialisten in hun vak? Welke medische en maatschappelijke idealen worden gekoesterd? Zeker in deze tijd van bezuinigingen is de uitdaging om de kwaliteit van zorg te waarborgen groot. Door beleidsontwikkelingen in de zorg komen dokters soms voor grote dilemma’s te staan. Hoe verhoudt de dagelijkse praktijk van het werk zich tot de eed die
Andere rollen
KAMER DI ENSTVER BAN D
Veel vraag naar locatiebijeenkomsten Kamer Dienstverband
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
De Orde wordt steeds vaker uitgenodigd door vakgroepen om tijdens een locatiebijeekomst in hun ziekenhuis uitleg te geven over het vakgroepreglement van de Orde. Deze bijeenkomsten bieden ook een goede gelegenheid om in te gaan op andere onderwerpen. Bijvoorbeeld op vragen rond het organiseren van medisch specialisten in dienstverband in een vereniging. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het werken in of voor een stichting en vooral aan de arbeidsvoorwaardelijke aspecten daarbij. Als vierde onderwerp komt levensfasebewust personeelsbeleid voor medisch specialisten aan bod. Naast voorstellen die vertaald zouden moeten worden naar de Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten in dienstverband (AMS), geeft dit beleid ook handvatten voor de medisch specialisten in een vakgroep. Het blijkt dat een groot aantal zaken behulpzaam kan zijn om een vakgroep goed vorm te geven.
Gecombineerd systeem Onvermijdelijk wordt op deze bijeenkomsten ook aandacht besteed aan recente ontwikkelingen rondom de medisch specialisten vrij beroepsbeoefenaren en de communicatie hierover. Medisch specialisten in dienstverband storen zich aan de wijze waarop de suggestie wordt gewekt, dat het verdwijnen van het vrij beroep de kwaliteit van gezondheidszorg zou aantasten en dat de productie van medisch specialisten in dienstverband enorm laag zou zijn. Alsof alleen vrij beroepsbeoefenaren kwaliteit en productie zouden leveren en medisch specialisten in dienstverband niet. Deze onterechte beelden die over dienstverband en vrij beroep leven bestrijdt de Kamer Dienstverband. De Kamer Dienstverband wil het gecombineerde systeem
van zowel dienstverband als vrij beroep handhaven. Juist de beide wijzen van werken hebben er toe bijgedragen dat de medisch-specialistische zorg in Nederland internationaal tot de top behoort. De Kamer Dienstverband heeft er grote moeite mee als dienstverbanders worden neergezet als dokters die minder hard werken. Zij staat dan ook achter de oproep van haar leden en zal er binnen de Orde nog beter op letten dat de discussie rond de medisch specialisten in vrij beroep zich niet richt tegen de collega‚s in dienstverband.
Wilt u dat de Orde langskomt? Ondanks deze kritiek is men positief over de locatiebijeenkomsten. De aangedragen onderwerpen blijken een waardevolle aanvulling te zijn op het uitgebreide dienstenpakket van de Orde voor haar dienstverbanders. Indien u ook wenst dat de Orde bij u langskomt, dan kunt u dat doorgeven via kdv@orde.nl of bellen met J. Lavue, telefoon (030) 28 23 670.
Eind augustus 2010 is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend waardoor werknemers die langdurig ziek zijn hetzelfde aantal vakantiedagen krijgen als niet zieke werknemers. Deze wijziging in de vakantiewetgeving hangt samen met uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Op dit moment bouwt een werknemer, die wegens ziekte langdurig geen arbeid verricht, alleen vakantiedagen op over de laatste zes maanden van de ziekteperiode. En een werknemer die wegens ziekte slechts gedeeltelijk arbeid verricht, bouwt alleen vakantie op over de tijd dat hij of zij daadwerkelijk werkt. In het wetsvoorstel verdwijnt het onderscheid in de opbouw van minimumvakantierechten voor zieke en gezonde werknemers. De werkgever is dan verplicht de werknemer ieder jaar de gelegenheid te geven de minimumvakantie (vier maal de overeengekomen arbeidsduur) op te nemen. Om het herstel van de werknemer te bevorderen wordt een vervaltermijn voor de minimumvakantieaanspraken voorgesteld van zes maanden. Dit betekent dat alle werknemers na afloop van het kalenderjaar waarin de minimum-aanspraak is verworven, binnen zes maanden hun minimumvakantieaanspraak moeten opnemen. Het is mogelijk om in individuele arbeidsovereenkomsten of CAO’s afwijkende afspraken te maken.
inwerkingtreding van dit wetsvoorstel worden opgebouwd. Als de wet op 1 januari 2011 ingaat, komen de dagen opgebouwd over 2011 op 1 juli 2012 te vervallen. De vakcentrales FNV, CNV en MHP hebben gezamenlijk een brief gestuurd naar de Tweede Kamer, waarin zij hun bezwaren uiten tegen de plannen om de vakantiewetgeving aan te passen. Zodra de wet in werking treedt krijgt u meer informatie.
Vervaltermijn
Heeft u naar aanleiding van bovenstaande nog vragen, neem dan contact op met mr. D. Jongsma, arbeidsrecht jurist via (030) 28 23 666.
Alleen als de werknemer redelijkerwijs de minimumvakantie niet kan opnemen, mogen de vakantieaanspraken niet vervallen. Dit is bijvoorbeeld het geval als de werknemer om medische redenen (bijvoorbeeld bij zeer beperkte zelfredzaamheid) het hele opbouwjaar en de daarop volgende zes maanden niet in staat was om zijn minimumvakantierecht te benutten. Ook als het door toedoen van de werkgever niet mogelijk was om (voldoende) vakantie op te nemen, vervallen de vakantieaanspraken niet. De vervaltermijn is van toepassing op minimumvakantiedagen die vanaf de datum van
Circulaire Voor universitair medisch specialisten met een aanstelling bij een UMC is sinds 4 februari 2010 de circulaire ‘Opbouw vakantie bij langdurige ziekte’ van kracht. Kern hiervan is dat bij langdurige ziekte de vakantieopbouw stopt na 26 weken en dat het aantal over te boeken vakantieuren naar een volgend kalenderjaar beperkt is. De volledige circulaire staat op de website van de Orde onder Belangenbehartiging - Universitair medisch specialist.
VRIJ BEROEP
Stand van zaken Wet personenvennootschappen
11
Op 5 oktober 2010 heeft de Eerste Kamercommissie besloten dat invoering van de Wet personenvennootschappen (Wpv) voorlopig wordt uitgesteld. De commissie stemde niet in met het concept dat is voorgelegd. Het is onduidelijk hoe lang de opschorting zal duren en wanneer de commissie de behandeling van de wet zal hervatten. Als de wet in werking treedt, houdt de maatschapsvorm op te bestaan. Via de website van de Orde en Ordenieuws zullen wij u over dit onderwerp op de hoogte houden. Heeft u nog vragen, neem dan contact op met de Infodesk van de Orde, telefoon (030) 28 23 666.
Uitstel nieuwe tarieven, weer onduidelijkheid over onderliggende CVZ-cijfers De NZa en DBC-Onderhoud hebben deze week bekend gemaakt dat de oplevering van het DBC-pakket 2011 (de RS07) met daarin de DBC-tarieven 2011 opnieuw is uitgesteld. De NZa heeft hierover een nieuwsbericht op haar website geplaatst. De oplevering van het DBC-pakket 2011 is uitgesteld omdat de NZa wacht op een definitieve aanwijzing van de minister over de hoogte van de korting op honorariumtarieven die in de nieuwe DBC-tarieven moet worden verwerkt. De precieze hoogte van deze korting moet nog worden bepaald aan de hand van nieuwe cijfers van het College voor Zorgverzekeringen. De nieuwe CVZ-cijfers leiden wederom tot een nieuwe uitkomst. De eerder genoemde korting van € 648 miljoen wordt aan de hand van deze nieuwe cijfers weer aangepast. Op basis daarvan worden de nieuwe tarieven vastgesteld. Het is nog niet bekend hoeveel vertraging de uitlevering van het DBC-pakket 2011 oploopt.
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
Aanpassing vakantiewetgeving
12
Ledenpeiling en regiobijeenkomsten Orde Op 15 oktober jl. is een ledenbrief naar de leden Vrij Beroep is gegaan met daarin een toelichting op de oplossingsrichtingen van de Orde als opening naar de politiek en de nieuwe minister. De Kamer Vrij Beroep werkt aan alternatieven die passen binnen de uitgangspunten zoals besproken met de Algemene Ledenvergadering op 22 juni 2010. Zoals gezegd heeft de nieuwe minister van VWS, Edith Schippers, verklaard op korte termijn met de medisch specialisten in gesprek te gaan om uit de huidige impasse te komen. De Orde verzet zich immers met alle mogelijke middelen tegen het beheersingsmodel van de vorige minister en de gevolgen van wetsvoorstellen die voorliggen in het parlement. Het doorvoeren van de Wet cliëntenrechten zorg (Wcz) en de aanpassingen in de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) is een bedreiging voor de professionele autonomie en de positie van de medisch specialist. De Orde vreest voor de kwaliteit van de gezondheidszorg. Bovendien tasten de wetsvoorstellen het fiscaal ondernemerschap van de medisch specialist vrij beroepsbeoefenaar aan. Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 22 juni zijn de uitgangspunten van de Orde als volgt verwoord: • Behoud van het vrij beroep • Medisch specialisten zijn verantwoordelijk voor medisch inhoudelijk proces (behoud professionele autonomie) • Excessieve omzetten zijn onacceptabel • Systeem van rechtvaardige omzetverdeling (€ 250.000,- tot € 300.000,-) • Medisch specialisten moeten voldoende invloed houden op ziekenhuisorganisatie Geen tariefskorting op basis van ondeugdelijke cijfers. •
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
De Orde wil deze alternatieve plannen met haar achterban bespreken. Hiervoor is een stappenplan ontwikkeld.
Stappenplan 1
2
3
4
Afgelopen week heeft de Orde een ledenpeiling uitgevoerd onder de leden vrij beroepsbeoefenaren. Doel van de ledenpeiling is het toetsen van het draagvlak voor de uitgangspunten en standpunten van de Orde. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau GfK/Intomart Health Care. De resultaten zullen tijdens de Algemene Ledenvergadering van 25 november worden teruggekoppeld. Op dinsdag 26 oktober 2010 zijn de alternatieve plannen besproken met de Beroepsbelangencommissies van de wetenschappelijke verenigingen, de voorzitters van de stafmaatschappen en de vertegenwoordigers van de Plaatselijke ActieComités (PAC’s). Er worden zes regiobijeenkomsten gehouden in het land. De eerste twee bijeenkomsten hebben plaatsgevonden (zie kader). Een Algemene Ledenvergadering op 25 november 2010.
Als u een van de regiobijeenkomsten wilt bijwonen, kunt u zich opgeven bij J. Warmer via telefoon (030) 28 23 681 of e-mail: j.warmer@orde.nl
Datum Maandag 1 november
Tijd 19.15 uur
Plaats Catharina Ziekenhuis, Eindhoven, wintertuin
Dinsdag 2 november
19.15 uur
Bronovo Ziekenhuis, Den Haag, auditorium
Donderdag 4 november
19.15 uur
Van der Valk Assen, 1e etage
Maandag 8 november
19.15 uur
Spaarne Ziekenhuis, Hoofddorp, kerkzaal
Dinsdag 9 november
19.15 uur
Albert Schweitzer Ziekenhuis, Dordrecht, locatie Dordwijk, zaal 6
Donderdag 11 november
19.15 uur
Gelre Ziekenhuizen, locatie Apeldoorn, auditorium
52ste Algemene Ledenvergadering 13 Datum: donderdag 25 november 2010 Locatie: Auditorium van Domus Medica, Mercatorlaan 1200, 3528 BL te Utrecht Aanvang: 19.15 uur Het belooft een interessante Algemene Ledenvergadering te worden. Naast de vaststelling van de begroting met bijbehorend jaarplan 2011 annex contributie, is er aandacht voor de aftredende bestuursleden en worden vier nieuwe bestuursleden voorgedragen voor een periode van drie jaar. Daarnaast komt de stand van zaken rond de bekostiging en positionering van medisch specialisten vrij beroepsbeoefenaren aan de orde. Hierbij worden de alternatieve plannen gepresenteerd.
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
De algemene ledenvergadering is uitsluitend toegankelijk voor leden van de Orde van Medisch Specialisten. U kunt zich aanmelden via www.orde.nl of telefonisch (030) 28 23 650. U ontvangt binnenkort via de e-mail nieuwsbrief de volledige agenda. Deze is ook te lezen op www.orde.nl.
C O N G R E S PA G I N A
14
KNMG NVEH-congres 9 februari 2011 van en voor artsen over zorg op afstand
Hoe staat het met uw eHealth? Voor veel artsen is eHealth nog een ver-van-mijn-bed show. Voorlopers onder de artsen kennen de winst van zorg op afstand. Zij delen op dit congres graag hun ervaringen met collega’s. Artsenfederatie KNMG en de Nederlandse Vereniging voor e-Health (NVEH) bieden hiervoor een platform. Lezingen en workshops Van teleconsultatie tot tweetspreekuur en van online afspraken tot online inzicht in persoonlijke gegevens, het is allemaal te ervaren tijdens de workshops. Artsen uit de eerste en tweede lijn (waaronder een gynaecoloog, internist, huisarts, dermatoloog, neuroloog, chirurg en psychiater) tonen hun eigen ervaringen met eHealth. Ook vertellen VWS, CVZ en andere instanties over hun visie op eHealth en de uitdaging een brug te slaan naar de praktijk. De plenaire sprekers gaan vooral in op de grenzen en mogelijkheden van eHealth in de zorg. Waar lopen artsen tegenaan? Hoe gaat u om met uw veranderende rol als de behandeling deels wordt verplaatst van de spreekkamer naar de huiskamer via online contact? Wie betaalt het allemaal? En wat levert het op?
Aanmelden? U kunt zich aanmelden op www.knmg.nl/congres/ehealth of bel het KNMG Congresbureau: (030) 282 32 03.
Donderdag 25 november 2010 in het World Forum Den Haag
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
Expeditie Patiëntveiligheid; een nieuwe kijk op leiderschap Na het succes van vorig jaar organiseren de partners van het VMS Veiligheidsprogramma wederom een bijzonder congres tijdens de Week van de Patiëntveiligheid voor alle medewerkers uit de ziekenhuizen en branche partijen uit de zorg. Het congres vindt plaats op 25 november in het World Forum in Den Haag en biedt een platform om op inspirerende wijze ervaringen uit te wisselen op het gebied van patiëntveiligheid. De ziekenhuizen die aan het VMS Veiligheidsprogramma deelnemen zijn op een unieke expeditie patiëntveiligheid. Zij stellen daarbij alles in het werk om de top in december 2012 te behalen. Met als resultaat een geaccrediteerd/gecertificeerd veiligheidsmanagementsysteem en het reduceren van vermijdbare schade op tien inhoudelijke thema’s. Een nieuwe kijk op leiderschap is onontbeerlijk om de expeditie naar die top te vervolmaken, maar ook dé succesfactor om blijvend aan patiëntveiligheid te werken en de risico’s op onbedoelde vermijdbare schade optimaal te kunnen beheersen. De toegangsprijs bedraagt 220 euro exclusief BTW. U kunt zich aanmelden op www.vmszorg.nl
COLOFON
Ordenieuws is een uitgave van de Orde van Medisch Specialisten en verschijnt in een oplage van 11.200 exemplaren
Reageren?
Agenda De agenda is een nieuw item van Ordenieuws. Het biedt een overzicht van bijeenkomsten, congressen en andere belangrijke data die interessant kunnen zijn voor iedere medisch specialist.
15
6 november AIOSdag van De Jonge Orde, de Orde van Medisch Specialisten en de LVAG. Domus Medica, Utrecht.
Bel naar (030) 28 23 672
25 november 2010
of e-mail naar communicatie@orde.nl
Redactie Afdeling Communicatie en Informatie
Redactie-adres Postbus 20057
52ste Algemene Ledenvergadering. Domus Medica, Utrecht. 25 november 2010 Congres ‘Expeditie Patiëntveiligheid; een nieuwe kijk op leiderschap’. Van het VMS Veiligheidsprogramma World Forum, Den Haag.
3502 LB Utrecht (030) 28 23 672
Druk Verweij Printing Mijdrecht
9 februari 2011 Hoe staat het met uw eHealth? KNMG NVEH-congres van en voor artsen over zorg op afstand. Domus Medica, Utrecht.
Medewerkers aan dit nummer Rutger Vahl
Vormgeving Berkhout Grafische Ontwerpen, BNO Harmelen Overnemen van de inhoud, geheel of gedeeltelijk, is toegestaan mits met
ISSN: 1572-252X Kijk voor het laatste nieuws op www.orde.nl
Aanvullingen en correcties In Ordenieuws 4 staat onder het artikel over de rechtsbijstandsverzekering van Meeùs (pagina 21) een onjuist telefoonnummer. Het juiste telefoonnummer is: (076) 531 34 80.
Ordenieuws • november 2010 • nummer 5
bronvermelding.
Meer dan ooit is het noodzakelijk om uw algemene competenties op peil te houden, zoals ten aanzien van financiën, management en kwaliteitszorg. De Academie voor Medisch Specialisten stemt haar scholing steeds af op de meest actuele ontwikkelingen: Individueel Functioneren Medisch Specialisten – visitatietrainingen – communicatie – onderhandelen – timemanagement – vergadertechniek – samenwerking – mediation – coaching – intervisie – management maatschap – opzetten onderneming – ziekenhuisfinanciën – ziekenhuismanagement – medisch management – presentatietechnieken – lezen jaarrekening – beleid en strategie – training getuige deskundigen – marketing – projectmanagement – kwaliteitszorg – ondernemingsrecht – gezondheidsrecht – patiëntenlogistiek – klinisch leiderschap – leiden medische staf – besturen vereniging – schrijven wetenschappelijke publicatie – mediatraining www.academiemedischspecialisten.nl