Kuda posle završenih osnovnih studija?

AUTOR: NIKOLA MADŽAREVIĆ

Studije na Farmaceutskom fakultetu traju 5 godina - 10 semestara. Studenti koji završe fakultet dobijaju titulu Magistra farmacije ili Magistra farmacije - medicinskog biohemičara, u zavisnosti od smera koji su pohađali. Sigurno ste se pitali koji je sledeći korak po zavšetku osnovnih studija. U daljem tekstu potrudiću se da vam, na osnovu postojećih zakona i pravilnika koji se tiču zdravstvenog sistema,to i približim.

Oni koji planiraju da rade u sistemu zdravstvene zaštite, ne mogu samostalno da obavljaju posao dok ne obave pripravnički staž i polože stručni ispit. To konkretno znači da je položen stručni ispit neophodan za rad u okviru zdravstvene ustanove (bilo privatne bilo državne) kao i u samostalnoj privatnoj apoteci. Oni koji planiraju da se bave drugim oblastima nemaju tu obavezu. Uslov za polaganje stručnog ispita je prethodno obavljen pripravnički staž.

Prema članu 175. Zakona o zdravstvenoj zaštiti zdravstveni radnici ne mogu obavljati samostalan rad dok ne obave pripravnički staž i polože stručni ispit, u skladu sa ovim zakonom. Pripravnički staž za zdravstvene radnike i zdravstvene saradnike sa visokom sturčnom spremom traje 12 meseci, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Vlada Republike Srbije, na sednici održanoj 12. novembra 2015. godine, utvrdila je Predlog zakona o izmenama i dopunama Zakona o zdravstvenoj zaštiti. Predlogom zakona propisuju se izmene u članu 175. Predloženim zakonom se propisuje da, pored doktora medicine, pripravnički staž traje šest meseci i za stomatologe, magistre farmacije i magistre farmacije - medicinske biohemičare. Ove promene su omogućene usklađivanjem programa osnovnih studija sa evropskim direktivama koje nalažu da u završnoj godini osnovnih studija studenti obave deo programa obaveznog pripravničkog staža.

PRIPRAVNIČKI STAŽ

a) Plan pripravničkog staža za magistre farmacije:

1. Farmaceutska tehnologija i racionalna farmakoterapija ( u javnoj i bolničkoj apoteci)

2. Kontrola kvaliteta lekova i medicinskih sredstava ( u laboratorijama za ispitivanje i kontrolu)

3. Socijalna farmacija ( u institutima ili zavodima za javno zdravlje).

b) Plan pripravničkog staža za magistre farmacije - medicinske biohemičare:

1. Medicinska biohemija

2. Laboratorijska hematologija i hemostaza

3. Sanitarna hemija

4. Toksikološka hemija

5. Pravna regulativa u oblasti medicinske biohemije, toksikološke hemije i sanitarne hemije

(Pripravnički staž magistar farmacije - medicinski biohemičar obavlja u biohemijskoj, toksikološkoj laboratoriji i laboratoriji sanitarne hemije).

*Pripravnički staž obavlja se u radnom vremenu u trajanju od 40 sati nedeljno. Po pravilu se obavlja bez prekida. Pod opravdanim prekidom pripravničkog staža smatra se bolest, porodiljsko odsustvo i vojna obaveza. Ukoliko je došlo do opravdanog prekida, pripravnički staž se produžava za onoliko vremena koliko je prekid trajao. Ukoliko prođe više od godinu dana od završetka pripravničkog staža do polaganja stručnog ispita, zakon traži da staž bude ponovo obavljen, pa se tek onda pristupa polaganju stručnog ispita.

*Danom započinjanja pripravničkog staža obavezna je prijava nadležnoj komori, u ovom slučaju Farmaceutskoj Komori Srbije (FKS), radi upisa u Imenik Komore u kome se vodi posebna evidencija o članovima Komore koji su pripravnici.

Mr.ph Radmila Gujaničić , nekadašnja studentkinja na Farmaceutskom fakultetu u Beogradu, danas na svom radnom mestu.

*Deo pripravničkog staža koji se obavlja u javnoj apoteci može, ali ne mora biti plaćen. Ukoliko je plaćen, visina plate može znatno da varira u odnosu na to u kom gradu se obavlja i da li se radi o državnoj ili privatnoj apoteci. To zavisi isljučivo od ustanove u kojoj se ovaj deo staža obavlja. Za razliku od pripravničkog staža u javnoj apoteci, deo staža koji se tiče kontrole lekova i socijalne farmacije nije plaćen.

SVRHA PRIPRAVNIČKOG STAŽA

Cilj pripravničkog staža je da se farmaceut osposobi za samostalni rad u apoteci primenom i razvijanjem znanja i veština stečenih tokom studija, izgrađivanjem ličnog profesionalnog stava, učenjem profesionalnog ponašanja i odgovornosti. To se postiže obavljanjem staža u ustanovama koje ispunjavaju propisane uslove, a pod neposrednim nadzorom ovlašćenog zdravstvenog radnika mentora, sa najmanje pet godina radnog iskustva nakon položenog stručnog ispita

STRUČNI ISPIT

Nakon obavljenog pripravničkog staža na red dolazi stručni ispit na kome se proverava uspešnost obavljanja pripravničkog staža i spremnost za samostalni rad. Sastoji se iz opšteg i posebnog dela, a polaže se usmeno u zgradi Ministarstva zdravlja u Nemanjinoj ulici br. 22¬26 u Beogradu.

*Svi stažeri koji su položili dobijaju uverenje o položenom stručnom ispitu i odgovarajući sertifikat na kućnu adresu. Uverenje o položenom stručnom ispitu je neophodan dokument za dobijanje licence.

*Stažeri koji ne polože stručni ispit mogu ga ponovo polagati po isteku 60 dana nakon poslednjeg polaganja.

Dodatne informacije u vezi sa polaganjem stručnog ispita, kao i kontakt telefone za eventualna pitanja možete pronaći na internet stranici Ministarstva zdravlja Republike Srbije.

LICENCA

Ukoliko nakon položenog stručnog ispita želite da nastavite da radite u okviru zdravstvene ustanove ili samostalne privatne apoteke potrebno je da se ponovo javite u ogranak FKS kako biste podneli zahtev za izdavanje licence.

Licenca je Zakonom o zdravstvenoj zaštiti definisana kao dozvola za samostalan rad – odobrenje za samostalni rad koje moraju posedovati zdravstveni radnici za obavljanje poslova u zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi.

Licenca je javna isprava koja se izdaje na period od 7 godina. Zdravstveni radnik koji ne dobije, odnosno ne obnovi licencu, pod uslovima koji su propisani, ne može obavljati samostalan rad.

Izvor informacija:

• Zakon o zdravstvenoj zaštiti (“Sl. glasnik RS” br. 107/2005, 72/09¬dr. Zakon, 88/10 i 99/10)

• Pravilnik o pripravničkom stažu i stručnom ispitu zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika (“Sl. glasnik RS” br. 50/2006, 112/2009, 50/2010)

• Pravilnik o bližim uslovima za obavljanje zdravstvene delatnosti u zdravstvenim ustanovama i drugim oblicima zdravstvene službe (“Sl. glasnik RS” br. 43/06)