Suiker 07 by Suikerkrant

nr.7 ~ april 2010

GRATIS www.suikerkrant.be

lekker interessant

Groezrock

Eric Antonis

O Congo

Open Doek

Erfgoeddag

Decap

“Een muzikante van de harmonie had een lief uit Werchter. Dat bracht ons op een idee: waarom niet eens een festival organiseren?” Dat is de ware ontstaansgeschiedenis van Groezrock. Het festival onderging doorheen zijn geschiedenis een paar gedaantewisselingen tot het zijn eigen identiteit vond en werd wat het nu is: een niet meer weg te denken alternatief punkrockfestival.

De memoires van Eric Antonis, deel 2. De eerste Warandedirecteur vertelt hoe hij dertig jaar geleden de toenmalige cultuurpausen tegen zich in het harnas joeg. “Als de berg niet tot Mohammed wil komen, dan moet Mohammed naar de berg gaan”, redeneerde Antonis. En hij haalde een vogeltentoonstelling, de stempelcontrole en een rommelmarkt naar de Warande... En het volk leerde de Warande kennen.

Vijftig jaar geleden werd België ineens een heel stuk kleiner. ‘Belgisch’ Congo werd onafhankelijk. De koning gaat dat in Kinshasa vieren, dat staat ondertussen vast. Hij had zich de moeite van de verre verplaatsing kunnen besparen en naar Turnhoiut kunnen komen. In de Warande wordt ‘O Congo’ georganiseerd: een veelomvattend cultuurfestival met muziek, expo’s, film en theater.

Filmfestival Open Doek laat van 23 april tot en met 2 mei 75 films op u los. Voor pakweg 50 of 60 euro reis je van de Filippijnen naar Argentinië, van Australië naar Ecuador, van China naar Spanje en van Jemen naar Noorwegen. Als u één reisbureau kent waar het nog goedkoper kan, laat het ons dan weten. U leest alles over het filmfestival in onze special van vier bladzijden.

Op vrijdag 25 april wordt de Nationale Erfgoeddag georganiseerd. Het thema waarin de feestelijkheden dit jaar kaderen is ‘Fake’. Erfgoedcel Noorderkempen bokste een hoogstorigineel programma in mekaar over onze waargebeurde, gedeeltelijk waargebeurde en verzonnen geschiedenis. Laat je gerust wat wijsmaken. Of juist niet. De evenementen zijn gratis en op maat van het gezin.

“In de Kempen waren wij helden”, vertelt Tony Decap. “Onze naambekendheid is fel verminderd. Laatst vroeg een kapster mijn naam. Ze reageerde niet toen ik ‘Decap’ zei. Zoiets was vroeger ondenkbaar”. Maar wie meent dat het slecht gaat met de orgelbouwers uit Herentals vergist zich schromelijk. De Amerikanen zijn nog altijd verzot op decaporgels. Rijke verzamelaars ook.

3 blz.

6 blz.

12 blz.

13 blz.

17 blz.

22 blz.

Roel Sels

Neem NU een abonnement op Suiker is gratis verkrijgbaar in de 27 gemeentes van het arrondissement Turnhout. Je vindt het in handelszaken, stations, ziekenhuizen, bibliotheken en cultuurcentra. Je kan er niet naast kijken. Of toch … want als je tegenslag hebt, is de stapel Suikers al weg voor je er passeert. Geen nood, je kan je abonneren! Voor het ronde bedrag van 20

Deurne, bergdorp van Nederland Jean Ferrat is dood. De Franse zanger heeft zijn tachtigste verjaardag niet gehaald. Dat droeve nieuws is een uitstekende gelegenheid om samen met hem ook Friso Wiegersma even in herinnering te brengen, een noorderbuur die de kaap van 80 net wél wist te ronden voor hij vier jaar geleden overleed. Maar laat ik beginnen bij het begin: bij Jean Tenenbaum, want zo heette Ferrat écht. Jean Tenenbaum werd in 1930 geboren in Vaucresson, een troosteloos voorstadje van Parijs. Tenenbaum was amper twintig toen hij de banlieue achter zich liet en zijn geluk ging zoeken in de mondaine wereldstad. Hij studeerde af én vond werk als chemicus, maar van dat geklooi met reageerbuizen en erlenmeyers werd hij ook niet vrolijker. Toneelspelen en muziek maken: dát wilde hij doen. Allemaal goed en wel, maar als je als artiest iets wil bereiken, kan je beter niet Tenenbaum heten en Tenenbaum besefte dat. Hij bedacht een aantal bijnamen, waaronder Jean Laroche en -hoe verzin je het- Frank Noël (Frank ‘Kerstmis’). Het succes bleef om begrijpelijke redenen uit. In 1955 verzeilde Tenenbaum in de Franse Alpen. Hij stootte er op het dorp Saint-Jean-Cap-Ferrat en werd er zo verliefd op dat hij prompt voor de artiestennaam Jean Ferrat koos. Een goede zet -alles is beter dan Frank Noël- maar ook dat hielp niet direct. Het succes bleef uit. Ferrats liedjes waren zeker niet slecht, maar meestal raakten ze pas bekend als iemand anders ze zong. Zoals Christine Sèvres bijvoorbeeld, met wie hij dan maar trouwde. If you can’t beat them, join ‘em. In 1964 componeerde Ferrat het prachtige chanson ‘La montagne’. Het liedje gaat over de teloorgang van een sympathiek Frans bergdorpje, waar jongeren ongeduldig aftellen naar de dag waarop ze de saaie boeren- en herdersgemeenschap eindelijk vaarwel zullen kunnen zeggen en naar de grootstad kunnen verhuizen om daar heel veel geld te gaan verdienen. Ferrat schreef de tekst met veel liefde voor het platteland en nog meer onbegrip voor de jongeren. Dat hij, toen hij in hun schoenen stond, nét hetzelfde had gedaan door het armtierige Vaucresson te ruilen voor Parijs, vergeven we hem graag. Fer-

2 — April 2010

rat heeft dat achteraf trouwens uitgebreid rechtgezet door zich voor de rest van zijn leven te settelen in Antraigues-sur-Volane in de Ardèche; het gat van Pluto dat hem de inspiratie had bezorgd voor ‘La montagne’. We zouden in Vlaanderen nooit van ‘La montagne’ gehoord hebben zonder Friso Wiegersma. Friso Wiegersma werd geboren in Deurne. In Nederland, vergis je niet. Het enige wat het Nederlandse Deurne (bij Helmond) en het Belgische Deurne (bij Antwerpen) gemeen hebben, is dat hun bekendste inwoners geen mensen zijn. Bij ons zijn de grootste beroemdheden van Deurne de Makro en een vervallen voetbalstadion. In Nederland is dat een gipsen beeld van Elvis dat volgens Elvisimitator Toon Nieuwenhuisen, die het in zijn huis had staan, écht kon wenen. Maar dit terzijde. Deurnenaar Friso Wiegersma was kunstenaar, tekstschrijver en partner van Wim Sonneveld. Hij vertaalde in 1966 ‘La Montagne’ van Jean Ferrat als ... ‘Het dorp’. In een land waar appelsap ‘jus d’orange van appelen’ wordt genoemd, hoef je daar niet echt van te schrikken, maar in dit geval was er geen sprake van een gebrekkige talenkennis. Er was meer aan de hand. Wiegersma wilde voor Sonneveld al lang een lied schrijven over de leegloop en de modernisering van zijn geboortedorp Deurne, maar Sonneveld had daar geen oren naar. “Dat lijkt mij een buitengewoon vervelend idee”, zou hij Wiegersma gezegd hebben. Maar Wiegersma trok toch aan het langste eind. Toen Sonneveld hem in 1966 de opdracht gaf om ‘het fantastisch mooie La Montagne’ van Ferrat te vertalen naar het Nederlands maakte Wiegersma er ‘Het dorp’ van en beschreef hij Deurne. “Ik kon de tekst niet letterlijk vertalen. Over een bergdorp in Nederland zingen, is onzin”, verdedigde hij de dichterlijke vrijheid die hij zich had gepermitteerd. Daar kon zelfs Sonneveld weinig tegen inbrengen. En dus zong de cabaretier maar over ‘het tuinpad van zijn vader, waar hij de hoge bomen zag staan’. Flauwekul, natuurlijk. Wiegersma zal die bomen in Deurne inderdaad wel gezien hebben, maar Sonneveld zat als broekventje in Utrecht naar heel andere dingen te kijken.

euro krijg je Suiker een jaar lang (11 edities) in je brievenbus. Zo ben je zeker dat je je favoriete cultuurmagazine nooit zal missen. Schrijf 20 euro over op rekeningnummer 068-889066257 van GCV Procart, Otterstraat 8 bus 2, 2300 Turnhout, en je krijgt de volgende 11 Suikers toegestuurd. Vermeld duidelijk je naam en adres, zodat er bij de verzending niets kan misgaan.

Kristel Zweers in de Zoerla WESTERLO - Kristel Zweers kent het klappen van de zweep. Ze overleefde als een van de weinige vrouwen het harde stand-upcircuit en toert intussen al een paar jaar met haar eigen soloprogramma’s. Zweers doet waar ze goed in is: ze vertaalt haar irritaties en verbazingen in een vlijmscherpe conférence. Ze praat, verrast en charmeert. Ze kan grof zijn zonder

ordinair te worden en hard zijn zonder te choqueren. Achter het onschuldige gezichtje en de blauwe pretogen schuilt een cabaretière met ballen en rake teksten. ‘Ruig’, de nieuwste voorstelling van Kristel Zweers, is te zien op vrijdag 30 april om 20u in zaal de Zoerla, Gevaertlaan 1 in Zoerle-Parwijs. Tickets kosten 14 euro aan de kassa.

Johnny Berlin & Lucky Persian WEELDE - Op zaterdag 3 april kan in bij vzw Dust in Weelde terecht voor een dubbelconcert van Johnny Berlin en Lucky Persian. Johnny Berlin mixt postpunk met newwave, elektro en indierock en maakt daar iets heel speciaals van. Als je aan hen vraagt door wie ze beïnvloed zijn, antwoorden ze “The Smiths, Joy Division, Nirvana en Smashing Pumpkins”.

De jonge groep uit Belgisch Limburg kent zijn klassiekers, da’s duidelijk. Lucky Persian is een Turnhouts gezelschap dat gecoacht wordt door The Hickey Underworld en dat links en rechts al een rockconcours wist te winnen, maar de grote doorbraak laat voorlopig nog op zich wachten. Misschien tot na het concert in Dust.

Steun en word lid van de ‘Club van 100’ Hebt u een hart voor cultuur? Wilt u uw bedrijf een cultureel imago aanmeten? Bent u geïnteresseerd in een aantal vrijkaarten voor culturele voorstellingen? Wilt u lokale artiesten een hart onder de riem steken? Vindt u het ook een verademing om tussen de tientallen reclameblaadjes eens een informatieve en reclamevrije krant aan te treffen? Dan hebt u een goede reden om Suiker te steunen en toe te treden tot de ‘Club van 100’. Voor alle info belt u naar Leen Verwaest (0495 53 54 80) of mailt u naar leen@suikerkrant.be.

En zo ontstond

Groezrock MEERHOUT - Van ambachtenmarkt tot punkfestival: het kan! Groezrock in Meerhout-Gestel is daarvan het springlevende bewijs. Wat begon als een ‘pensenkermis’ van de plaatselijke harmonie groeide uit tot een Europese topper in het liefelijke genre ‘punk, hardcore en metalcore’. Suiker sprak met de metaalbewerkers van het eerste uur: François Nuyts en Jos Tordoor.

“

”

Een muzikante van de harmonie had een lief uit Werchter. Dat bracht ons op een idee: waarom geen festival organiseren! “Groezrock was een activiteit van de harmonie St.-Jorisgilde”, vertelt Jos Tordoor. “Om geld in het bakje te krijgen, organiseerden we een vrijetijdsbeurs met oude ambachten. Het succes was enorm: de ambachten haalden vlot 6.000 bezoekers op een zondagnamiddag. Omdat de tent er op zaterdag al stond, stelde iemand voor er optredens in te organiseren. De eerste jaren brachten we concerten van de ‘Twee Belgen’ en ‘Spring-part’. Maar dat leek niet echt de juiste keuze te zijn. Een muzikante van de harmonie had een lief uit Werchter. Dat bracht ons op een ander idee: “Waarom geen festival!” – En dat werd Groezrock. Leg de naam eens uit? Jos: De ambachtenbeurs vond plaats op de Grasheuvel. Het Meerhoutse dialect voor gras is ‘groez’, vandaar dus Groezrock. Met acht mensen hebben we onze eerste affiche samengesteld. Daarop stonden namen als Dinky Toys, Ashbury Faith, Burma Shave en Pitti Pollack. Elk jaar was er wel een iets grotere opkomst, maar die stond niet in verhouding tot de inspanningen en investeringen. Deze bands hadden al heel België platgespeeld. Groezrock bracht niets vernieuwends. François: Na een editie met The Scabs stond het water ons zelfs aan de lippen en was het festival bijna op sterven na dood. Toen Groezrock nog klein was, hadden we in Meerhout nog een zware concurrent: Apollo Rock. Dat was toen best groot en zat in hetzelfde genre als wij. Het is vooral onze jeugd geweest die ons heeft doen inzien dat we nooit de concurrentie met de toen bestaande grotere festivals zouden winnen. Apollo heeft het ook niet gered en kijk even naar Graspop: vroeger haalden zij het ook niet met namen als Joe Cocker. Ook zij hebben een niche moeten aanspreken om door te groeien.

Lange tijd was Groezrock een festival zo– als er dertien zijn in een dozijn. Plots was er een ommekeer en groeide het festival van 400 naar 30.000 man. Leg dat eens uit. François: Het was duidelijk dat we van muziekgenre moesten veranderen. We moesten groepen brengen die ‘in’ waren bij jongeren. Op een dag viel een tape van de Nederlandse ‘Brotherhood Foundation’ in de brievenbus: beukende gitaren, ritmische percussie, hiphop-crossoverzang ... De bandleden stonden vol met tatoeages en piercings. Dat moest het worden! We hebben toen ‘hardere’ groepen op de affiche gezet. In 1997 zorgde onze hoofdact ‘Rykers’ meteen voor een verdubbeling van het aantal bezoekers. Groezrock had daarmee zijn eigen stijl gevonden: een punkrockfestival met invloeden van ska, emo en hardcore. – Bij leken zeggen jullie namen niet veel. Brengen jullie echt de allergrootste toppers uit het genre, zeg maar de Black Sabbath van de punkrock? François: Het is inderdaad een muziekstijl waarvan alleen de insiders -de punk- en hardcoreliefhebbers - de namen kennen. Er zijn nog wel enkele toppers die we nog niet gehad hebben maar de ‘punkvijver’ hebben we toch al behoorlijk leeggevist. – Punkrock kan vrij agressief klinken en de bands zien eruit alsof ze nog maar net hun snekken hebben verlaten. Nooit schrik gehad van het publiek of de groepen? François: Vooral de hardcore komt agressief over. Maar je mag dit genre zeker niet vergelijken met de neonazimuziek, zoals soms onterecht gebeurt. Schrik van het publiek of de groepen hebben we nog nooit gehad. Het is niet omdat iemand getatoeëerd is of piercings draagt dat hij een crimineel is. Maar toegegeven, ons publiek toont ruig. Maar dat went. Ons festival telt veel minder vechtpartijen dan een gemiddelde fuif .

Jos: Punk is protestmuziek tegen de gevestigde orde en heeft vooral veel aanhang bij studenten die bewust met dergelijke zaken bezig zijn. Absoluut geen herriezoekers. Wel jongeren die plezier maken en wat deugnietenstreken uithalen. Maar op welk festival gebeurt dat niet? – Wat zeker opvalt, is het internationale karakter van jullie publiek. Jullie medewerkers schuimen blijkbaar heel Europa af met flyers en affiches. François: Dat klopt. Je moet op alle mogelijke manieren proberen je festival bij het publiek bekend te maken. Omdat het een nichefestival is, moet je niet het brede publiek bereiken maar een echte doelgroep. Het Groezrockpubliek bestaat voor bijna 65 % uit buitenlanders, vooral Duitsers. De laatste jaren komen er ook steeds meer Spanjaarden opdagen. – De stille Kempen lijkt wel het mekka van het hardere genre. Enige verklaring daarvoor? François: Ik denk niet dat er een speciale reden is waarom het harde genre in de Kempen leeft. Wel hoor ik regelmatig positieve dingen over de gastvrijheid van de medewerkers en omwonenden. Zo’n mentaliteit straalt ook af op een evenement . Jos: Toen het festival begon te groeien, was het wel even aanpassen voor de buurt. Ondertussen is het festivalterrein met hekkens afgezet, loopt er security rond en zijn er overal aan de invalswegen seingevers. De buurtbewoners hebben ons publiek ondertussen ook leren kennen als beleefde en verdraagzame mensen, van wie -en ja, misschien klinkt dat wat gek- de meesten nog altijd met twee woorden spreken. Gestel heeft leren leven met punkmuziek. – Is de organisatie nog in handen van vrijwilligers of is het al professioneel werk? Jos: Wij zijn allemaal nog vrijwilligers die proberen het festival zo professioneel mo-

gelijk te runnen. Met de harmonie, jong en oud, zijn we 15 jaar lang gaan werken op Werchter om Groezrock te kunnen te organiseren – Heb je een bijzondere anekdote of ervaring met een groep: speciale eisen, veel noten op hun zang? François: De eisen van de groepen vallen over het algemeen wel mee. De bandleden zijn meestal vriendelijk en willen naast het podium eigenlijk alleen met rust gelaten worden. Het is ook een apart en niet te onderschatten leven dat ze leiden . – Hebben jullie nog een droom... een groep die jullie absoluut ooit eens op het podium van Groezrock willen zien staan? Francois: Van een aantal namen dromen we nog. Maar of we die bands ooit op Groezrock zetten is een andere vraag. We hebben altijd getracht een betaalbaar festival te organiseren. Als je naar de echte grote namen gaat meedingen, wordt het opzet veel commerciëler en moet je andere maatstaven gaan hanteren. De vraag is of wij dit zelf willen.

Affiche Groezrock Een greep uit de Groezrockaffiche: vrijdag 23 april: Bad Religion, Sum41, Pennywise, The Broncx, H2O, The Bouncing Souls, Story Of the Year, Rise And Fall, 50 Lions, Born From Pain, Parkway Drive, A.F.I., vrijdag 24 april: Hatebreed, Face To Face, The Mighty Mighty Bosstones, Saves The Day, Agnostic Front, The Real McKenzies, Sunny Day Real Estate, Saves The Day, Banner Pilot, ... Tekst: Stijn Janssen Foto: Bart Van der Moeren

Suiker — 3

SCHOUWBURGKALENDER 20:00 – ‘t Schaliken – Herentals

Compagnie Cecilia Altijd prijs – € 12

20:15 – de Werft – Geel

An nelissen Obscene fabels – € 17,5

15 16

20:00 – Plein De Vrede – Sint-Jozef-Olen

12:15 – ‘t Getouw – Mol

Hautekiet en de Leeuw Op drift! – € 15 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

Kapitein Winokkio Kapitein Winokkio lacht – € 6,5

3 and a Crowd Allo Allo – € 20

14:30 – Rex – Mol

20:15 – de Werft – Geel

Kapitein Winokkio Kapitein Winokkio lacht – € 6,5

The Scene Liefde op doorreis – € 21,5

15:00 – ‘t Heilaar – Beerse

13:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

HetPaleis Bolleke Sneeuw – € 5

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

15:00 – de Warande, schouwburg – Turnhout

15:00 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

16:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

A Filetta Corsicaanse polyfone muziek – € 16

Jan De Smet & Kim Duchateau Het stripconcert van Jan & Kim – € 10

18 19

15:00 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

16:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

14:00 – de Werft – Geel

13:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

Tony Decap Lezing: Het Decaporgel – € 6 Bert Gabriëls & Michaël Van Peel Pech voor dummies – € 12,5

20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

Javier Guzman Por Dios – € 16 20:00 – Begijnhofkerk – Herentals

Mark Van de Looverbosch & Kiyotaka Izumi Een poppenhuis – € 13

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

20:15 – Het Gevolg – Turnhout

16:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

Het Gevolg Doodgewoon – € 10

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

20:15 – St-Pieter & Pauwelkerk – Mol

Garland Jeffreys – € 18

Vlaams Radio Koor Stabat Mater – € 12

20:15 – Rex – Mol

Freek De Jonge De hel van het noorden – € 28

20:15 – de Werft – Geel

fABULEUS Everland – € 10

20:15 – Rex – Mol

Alex Agnew More human than human – € 16

40 jaar Nicole & Hugo – € 18 20:15 – de Werft – Geel

Centrumharmonie Opus 2 – € 12

20:15 – de Werft – Geel

20:15 – ‘t Getouw – Mol

Javier Guzman Por Dios – € 15 Alex Agnew More human than human – € 16 13:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep) 15:00 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep) 16:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep) 20:00 – De Wouwer – Ravels

Trio Pulse en Ludo Mariën Rhythmosis – € 12

24 25 27 28

Steph Goossens Roekeloze Rita – € 15 20:15 – Rex – Mol

20:15 – Het Gevolg – Turnhout

Het Gevolg Doodgewoon – € 10 15:00 – de Werft – Geel

Centrumharmonie Opus 2 – € 12 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

KVS (Bruno Vanden Broecke) Missie – € 16 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

An nelissen Obscene fabels – € 17,5 20:15 – ‘t Heilaar – Beerse

40 jaar Nicole en Hugo – € 17,5 Literatuur: Helse Tijden over religie In Godsnaam – € 16

20:15 – Rex – Mol

20:15 – de Werft – Geel

20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

I Lirici I Lirici Light – € 10

11 14

Ballet Biarritz Carmen / l’ Amour Sorcier – € 20

20:15 – de Werft – Geel

14:30 – ‘t Schaliken – Herentals

20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout

20:00 – Atelier Tony Decap – Herentals

Balletschool Czestochowa De mens redt zijn eigen planeet – € 9

Broché – Bouyer – Joris Jazzlabseries – € 9

15:00 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

20:00 – de Werft – Geel

Dansatelier Impuls Dansproject 9 – € 10 20:15 – de Halle – Geel

Kommil Foo Wolf – € 20

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep) Freddy Birset, Jan Mues en Cool Cargo Café Cool – € 10

19:00 – de Werft – Geel

20:00 – ‘t Schaliken – Herentals

13:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

Circus Ronaldo Circenses (+10 jaar) – € 18 10:30 – ‘t Heilaar – Beerse

11:00 – Rex – Mol

20:15 – Rex – Mol

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

Guido Belcanto met Decaporgel Balzaal der gebroken harten deel 2 – € 12 19:00 – Rex – Mol

HetPaleis Bolleke Sneeuw – € 5

Vaya Con Dios – € 25

Circus Ronaldo Circenses (+10 jaar) – € 18 20:15 – ‘t Heilaar – Beerse

Marc De Bel Het boek van Troet – € 6,5

No Angry Young Man – € 0 20:00 – De Djoelen – Oud-Turnhout

APRIL

KVS (Bruno Vanden Broecke) Missie – € 16

20:15 – Begijnhofkerk – Turnhout

Capilla Flamenca Désir d’ Aymer – € 18 20:00 – De Wouwer – Ravels

Alex Agnew More human than human – € 16

Bart Cannaerts Ik tel tot tien – € 7,5

13:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

20:00 – ‘t Schaliken – Herentals

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

Guido Belcanto en het Decaporgel Balzaal der gebroken harten deel 2 – € 18

15:00 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

20:15 – ‘t Getouw – Mol

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep)

The Clement Brothers MartHa!tentatief – € 10

16:30 – de Warande, Houten Zaal – Turnhout

20:15 – de Warande, Kuub – Turnhout

De generaal in zijn tuin Als de wolf van huis is – € 80 (per groep) 20:15 – de Halle – Geel

Lidlboj – € 9

Konono N°1 Opzwepende muziek uit Congo – € 16

21:00 – Rex (foyer) – Mol

Waso Quartet – € 9

Adressen en contactgegevens: De Warande , Warandestraat 42, 2300 Turnhout, tel: 014 41 69 91, info@warande.be, www.warande.be – PC De Blijde Boodschap , Lode Peetersplantsoen 2, 2300 Turnhout – Het Gevolg , Otterstraat 31-33, 2300 Turnhout, 014 42 63 27, info@hetgevolg.be, www.hetgevolg.be – De Werft , Werft 32, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66, info@dewerft.geel, www.dewerft.be – De Halle , Markt 1, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66; info@dewerft.geel, www.dewerft.be – ‘t Getouw , Molenhoekstraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 09 00, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be – Rex , Smallestraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 08 88, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be – ‘t Schaliken , Grote markt 35, 2200 Herentals, tel: 014 28 51 30, cultuurcentrum@herentals.be, www.herentals.be – ‘t Heilaar , Heilaarstraat 35, 2340 Beerse, tel: 014 60 07 70, cultuur@beerse.be, www.beerse.be – De Djoelen , Steenweg op Mol 3 bus 2, Oud-Turnhout, tel: 014 46 22 32, jeugd.cultuurdienst@oud-turnhout.be, www.oud-turnhout.be – De Wouwer , Kloosterstraat 4, 2380 Ravels, tel: 014 65 21 55, info@dewouwer.be, www.dewouwer.be – Zaal Ootello , Ezaart 162, 2400 Mol, tel: 014 31 81 16, www.ootello.be – Theobaldus Kunsthuis , Koningin Elisabethlei 2, 2300 Turnhout, www.theobalduskunsthuis.be – De Onthaasting , Laar 14, 2400 Mol, tel: 014 32 20 15, www.deonthaasting.be – Begijnhofkerk , Begijnhof, 2200 Herentals, tel 014 28 50 50 (cultuur Herentals) – Atelier Tony Decap , Langepad, 2200 Herentals, tel 014 28 51 30

4 — April 2010

The Clement Brothers

MOL - Een concert voor de meezingers onder jullie! Stel je voor: je gaat naar een cultuurcentrum in de buurt, je krijgt -om de schrik of de schaamte te overwinnen- een drankje als aperitief, je krijgt een boekje mee met alle teksten van nummers die op het podium gezongen zullen worden en het is de bedoeling dat je het hele optreden lang uit volle borst meezingt met klassiekers als ‘Lay down your head, Tom Dooley’ en ‘De lichtjes van de Schelde’. Dat is exact waar een optreden van The Clement Brothers voor staat. Een avond pure ambiance. Zijn de stille Kempen luid genoeg om dit tot een goed einde te brengen? We zullen het weten op vrijdag 30 april. Dan concerteren The Clement Brothers, samen met jullie, in ‘t Getouw in Mol. Kaarten kosten 10 euro. Da’s heel weinig. Dat komt omdat je de show zelf mee moet maken.

Ballet Biarritz: Carmen / l’ Amour Sorcier

Café Cool

GEEL - Café Cool is een muzikaal theaterstuk. De Werft wordt omgetoverd tot een gezellige, bruine kroeg, waar Freddy Birset, Jan Muës en zijn kwartet zullen optreden. De gestoorde cafébaas zorgt voor de vrolijke noot. Franse chansons en jazzy standards in de beslotenheid van een leuk, maar geschift cafeetje. Dat is de toegangsprijs van 10 euro zeker waard. Koffie en gebak krijg je er gratis bovenop. Café Cool, op dinsdag 6 april om 14u in de Werft.

Javier Guzman

GEEL - Na zijn bejubelde voorstelling ‘Delirium’ schuwt Javier Guzman in zijn nieuwe show ‘Por Dios’ opnieuw geen enkel risico. Guzman had in Nederland zoveel succes dat hij de bekendheid niet meer aankon en zijn toevlucht zocht in de drank. Maar hij is terug van weggeweest, met een avondvullende voorstelling die alle criticasters de mond zal snoeren. Javier Guzman, op vrijdag 9 april in de Werft. Kaarten kosten 15 euro.

TURNHOUT - Ballet Biarritz, dat onder leiding staat van Thierry Malandain, is bekend van Spanje tot in China en van New York tot in Sint-Petersburg. Thierry Malandain slaagt er als geen ander in klassieke choreografieën in een modern jasje te steken. “Het klassieke ballet is altijd het uitgangspunt”, zegt hij, “maar daarna ga ik ermee aan de haal. Ik ga uit van de tijd waarin wij leven. Ik let daarbij op de muziek en op de kwaliteit van de dansers,

Garland Jeffreys

want de kracht en de sensualiteit van het lichaam moet altijd centraal staan.” Ballet Biarritz toert nu met een dubbelprogramma dat een perfect overzicht geeft van het werk van Malandain. Carmen maakte hij al in 1998. Het is de voorstelling waarmee hij gekozen werd tot artistiek leider van Ballet Biarritz. Het gezelschap danst deze klassieker van Bizet op muziek van Schubert en brengt het overbekende verhaal van de wanhopige liefde van

Don José voor het zigeunermeisje Carmen. De voorstelling ‘L’ Amour Sorcier’ is tien jaar jonger dan ‘Carmen’. Thierry Malandain laat zich dit keer inspireren door de sfeer van waarzeggerij en magie bij de zigeuners in Andalusië. ‘L’Amour Sorcier’ is net als ‘Carmen’ gebaseerd op een passioneel liefdesverhaal. Kaarten voor Ballet Biarritz, op woensdag 21 april in de Warande, kosten 20 euro.

Freek De Jonge MOL, TURNHOUT - Freek De Jonge heeft geen introductie meer nodig. We voegen de daad bij het woord en laten het hierbij. Voilà. Wel nog even meedelen dat hij op vrijdag 23

april in schouwburg Rex in Mol optreedt (28 euro) en op woensdag 12 mei in de Warande in Turnhout (26 euro). Er zijn nog kaarten voor beide voorstellingen.

“I shall say this only once” MOL - ‘Allo Allo’, de razend populaire Britse tv-serie over de gebeurtenissen in een Frans dorpje tijdens de Tweede Wereldoorlog, is vertaald naar het Nederlands én naar het theater. Dezelfde producent die eerder al de Nederlandse tv-hit “Zeg eens AAA’ naar de theaterzalen bracht, is verantwoordelijk voor deze krachttoer. Toneel is een totaal ander medium dan televisie. Om die reden kon het nooit de bedoeling zijn de tv-serie simpelweg live na te spelen. De theaterversie is veel meer dan een flauw afkooksel van het Britse origineel. Daar zorgt onder meer een ijzersterke cast voor, met Alfred van den Heuvel (gekend van Kinderen Geen Bezwaar) in een glansrol. ‘Allo Allo’ wordt op vrijdag 2 april om 20.15u opgevoerd in schouwburg Rex. Kaarten kosten 20 euro.

TURHOUT - ‘Take me to the matador’ en ‘Hail hail rock-’n-roll’ zijn twee hits waarmee Garland Jeffreys zichzelf lang geleden al verzekerde van een dik pensioen. Terecht, want niemand kan mooier ‘Turup tup tup tup tup tup tup’ zingen dan deze singer-songwriter uit New York, die er weer volop zin in heeft en een nieuwe plaat uitbrengt. Enkele jaren geleden was hij nog te zien op het rhythm & bluesfestival in Peer, nu op vrijdag 23 april in de Warande. Kaarten kosten 18 euro.

Altijd prijs

HERENTALS - ‘Altijd prijs’ is een erg donkere voorstelling van theatermaker Arne Sierens, componist Jean-Yves Evrard en choreograaf Koen Augustijnen. Centraal in het verhaal staan Dino en Pierre. De ene heeft de andere uit de goot gehaald, maar later komen ze mekaar opnieuw tegen. De spanning is te snijden. Mede door het bijzondere decor van Guido Vrolix is de sfeer altijd intens, emotioneel, onvoorspelbaar en onheilspellend. Tickets voor ‘Altijd prijs’, op donderdag 1 april in ‘t Schaliken, kosten 12 euro.

Suiker — 5

De Warandememoires van Eric Antonis

Dit is het tweede en laatste deel van zijn Warandememoires waarin onze held een gevecht moet leveren tegen moraalridders, een ruilhandel opzet tussen theatertickets en 100 gram salami en zijn zaal plots gesloten zag worden …. 6 — April 2010

TURNHOUT - Eric Antonis werd begin dit jaar gelauwerd met de belangrijke prijs voor ‘Algemene Culturele Verdienste van de Vlaamse Gemeenschap’. Suiker vroeg de aimabele Turnhoutenaar terug te blikken op zijn Warandejaren. Antonis was van 1972 tot 1988 de eerste directeur van naar verluidt het beste cultuurcentrum van Vlaanderen.

Antonis heeft met zijn no-nonsensebeleid meer voor de democratisering van cultuur betekend dan menig goedbedoeld Koninklijk Besluit ‘Ter verspreiding van de hoge cultuur onder alle lagen der bevolking’. Zeg dat wij het gezegd hebben. Antonis schaamde er zich niet voor om ‘de koning van de ambiance’ James Last naar de Warande te brengen. “Onze poetsvrouwen gingen na hun dagtaak niet naar huis. Ze kleedden zich om in de toiletten, maakten zich voor de spiegel mooi op en kwamen als echte dames te voorschijn om naar het

concert te gaan. We probeerden altijd de prijzen zo laag mogelijk te houden. Ik heb ze eens vergeleken met voetbaltickets: naar de Warande komen was goedkoper dan een zitje zondags op de tribune van FC Turnhout.” Antonis wilde vooral veel volk over de vloer krijgen en haalde de stempelcontrole in huis, gaf de kanariekwekers hun vogeltentoonstelling en organiseerde op de zondagen rommelmarkten. Het zijn ‘truken van de foor’ maar ze worden vandaag de dag nog stevig gecopycat. Vandaag woont Eric de koude helft van

het jaar in Antwerpen en de warme helft in een huisje in de Franse Auvergne. “Ik heb nood aan zowel de stad als de natuur”, zegt hij. “Als ik in Frankrijk lang genoeg alleen heb geleefd met mijn verrekijker en mijn boeken kom ik terug naar hier. Ik ga in Antwerpen nog tot vier maal per week naar het theater. Deze namiddag loop ik binnen in de Augustinuskerk en luister naar hemelsmooie muziek, en deze avond kan ik dan nog een voorstelling van HetPaleis meepikken. Als je zoveel jaren in een stad hebt gewoond en van zoveel dingen geproefd hebt, kan je dat niet meer missen. Naar de Kempen keer ik niet terug.”

Kanaries “Het merendeel van wat we in de Warande brachten, viel onder de grote gemeenschappelijke noemer ‘authenticiteit’. Je kan authentiek én volks zijn. Of je kan authentiek én avant-gardistisch zijn. Daartussenin zit het ‘entertainment’: een genre dat voor velen weggelegd is maar waarvan ik vond dat het onze rol niet was om het te brengen. Onze opdracht lag tussen die twee uitersten: authentiek volks en authentiek avant-gardistisch. Zo voelde ik me niet te beroerd om de ‘Kleur- en Sierkanaries Maatschappij’ elk jaar een tentoonstelling aan te bieden in de Warande. Het waren vaak eenvoudige mensen die ’s avonds na hun werk bij de ‘Anco’ hun volière binnenstapten en dan plotsklaps specialist werden in het kweken van vogels met fantastische kleurencombinaties. Die mannen speelden gewoon met de wetten van Mendeljev. Ik vond dat heel authentiek.”

“ Ruilhandel

“Een van de mooiste voorbeelden van hoe een cultuurcentrum zijn grenzen kan verleggen, was het naar de Warande halen van ‘Kiss’, een groep beroepsartiesten van allerlei nationaliteiten: Britten, Fransen, Grieken en zo meer. Ze hebben een paar jaar in Turnhout gewoond, in de sociale woon-

voor een gewaagde voorstelling van Salome van Oscar Wilde. En die mensen vonden dat geweldig. Ik heb het nog gezegd bij de uitreiking van de prijs: ‘Wij onderschatten de mensen altijd’. Ze kunnen veel meer aan dan we denken. Waarom hangen we zo vaak de ‘platterik’ uit en brengen we veel risicoloze zaken? Omdat we niet moedig genoeg zijn. Bied de mensen kwaliteit aan! Nodig hen toch uit om al die mooie en ontroerende voorstellingen mee te maken!”

Den dop “Het was voor ieder van ons een fantastische periode. We amuseerden ons geweldig, organiseerden 1001 dingen, werkten dag en nacht en kwamen nog maar zelden thuis. We merkten in Turnhout vaak zaken op en speelden daarop in. Zo vond de stempelcontrole destijds plaats in de inkomhal van het zwembad Kursaal, een donkere hal waar altijd de chloorgeur van het zwembad hing. Terwijl we in de Warande over een grote ontvangstruimte beschikten met bibliotheek, tentoonstellingsruime en parking. Waarom ‘den dop’ niet in huis halen? Toen gebeurde er iets heel speciaals. We organiseerden met de werklozen een talentenbank: ‘Wie kan wát ‘ en ‘Wie vraagt wát.’ Ik kan Duits geven, een ander wilde zijn Frans bijschaven. Dat is de start geworden van Dinamo. We boden hun onze vergaderlokalen aan en na het stempelen gingen ze lessen Duits of iets anders volgen.”

Rommelmarkt “Een ander voorbeeld was de rommelmarkt. We waren vaak op zondag open voor de tentoonstellingen, maar de grote massa kwam daar niet altijd op af. We wilden niet voor twee man en een paardenkop heel het centrum openhouden. Op zondag moest het een ‘va-et-vient’ worden van mensen en we dachten aan een rommelmarkt. De eerste keer stond ik alleen in de hal, samen met zeven vrienden. Ik had wat spullen van mijn ouders meegebracht. Spijtig genoeg

heb hun op een dag voorgesteld om allemaal samen een voorstelling te creëren. Dat zijn uiteindelijk de grote Turnhoutse revues geworden. Een gigantische onderneming met fantastische decors! Revues als ‘Turnawt brandt’ groeiden uit tot een begrip: twee weken lang was de zaal met 750 plaatsen volledig uitverkocht! We vroegen aan een professionele theaterschrijver het stuk te schrijven en engageerden telkens een beroepsacteur die iedereen op sleeptouw kon nemen. Zo heb ik Luc Philips eens naar de Warande gebracht voor een revue. Hij had naast zich René De Roeck, dé steracteur van Turnhout. Ik herinner me nog dat Luc Philips tijdens de pauze naar me toe kwam en paniekerig vroeg: “Zeg, kan je die man niet wat intomen”. Hij werd overspeeld door René! (lacht uitbundig). Mooie dingen als je zoiets kan meemaken.”

Homo’s “Als ik eerlijk ben: mijn leukste job was de Warande. Ik heb het liever gedaan dan mijn schepenambt in Antwerpen. Het plezierige was dat niemand je zaken oplegde. We konden elke dag denken, plannen en dromen. Het Turnhoutse stadsbestuur heeft ons vrijwel altijd de volle vrijheid gegeven. Maar soms hebben we ook moeten knokken. Niet alles wat we organiseerden, was naar de volle goesting van het stadsbestuur. Zo brachten we eens een project rond homoseksualiteit met het Werktheater Amsterdam, een voor zijn tijd erg geëngageerde en progressieve theatergroep. Op de affiche stonden foto’s van homo’s. Het toenmalige stadsbestuur reageerde erg boos. “Dat doe je niet!” In hun ogen viel de Warande ten prooi aan zedenverwildering. Ik werd in eerste instantie ‘geroepen’ naar een ACWvergadering in Den Bond. Ik trof er mensen aan met rode gezichten van kolere. Er werd een pastoor bijgehaald en die begon de vergadering met een gebed. Nadien las hij een tekst voor uit het Oude Testament waaruit

Sorry, maar de deuren van uw zaal gaan dicht!

blokken aan de Parkwijk, en repeteerden overdag in de Warande. We kregen er geen subsidies voor. Ik ben nog geld gaan bedelen bij rijke mensen in Oud-Turnhout. Toon Tersas, Max Seelen en Jan Vaerten maakten er kunstwerken voor die we dan veilden. Het was armoe troef. Maar weet je wat het mooiste was? Omdat de artiesten geen geld hadden om eten te kopen, betaalden ze bij de bakker of beenhouwer met toegangskaarten van de schouwburg. Het was een zeer bijzondere vorm van ruilhandel. Maar daardoor zaten al die middenstanders van Turnhout ‘s avonds wel in onze schouwburg

”

moest ik na een tijdje al naar huis omdat de helft ervan gestolen werd. (lacht). De rommelmarkt is klein begonnen, maar tot een groot succes uitgegroeid. In Turnhout zou nu de revolutie uitbreken als de rommelmarkt zou worden afgeschaft.”

De Turnhoutse revues

“Eenmaal in het jaar konden de Turnhoutse amateurtheaterverenigingen in onze schouwburg terecht voor hun grote voorstellingen. De opvoeringen konden in de beste omstandigheden gebracht worden met ondersteuning van onze technici. Ik

bleek dat men in die tijd homo’s met veel sympathie bejegende. De vergadering viel pardoes stil en de ruzie was opgelost.”

Polemiek “Erotiek en seksualiteit vormden altijd wel een heikel punt. Ik heb een serieus conflict gehad rond een tentoonstelling van Liliane Vertessen met nogal wat erotiek. Burgemeester Richard Proost stoof woedend mijn bureau binnen: “Die tentoonstelling moet weg!” Het stoorde hem vooral dat de expo op publieke plaatsen stond opgesteld waar veel passage was. “Je verplicht de mensen om die

rare dingen te zien”, zei hij. Ik antwoordde: “Ik wil de tentoonstelling verhuizen, maar ik doe ze niet weg.” Als compromis hebben we de foto’s verhuisd naar de bovenhall van de Warande: een hele nacht hebben we daaraan gewerkt. Maar de pers is erop gesprongen en dat bracht weer flink was publiciteit op. Kijk: de polemiek is een onderdeel van je werking. Ik heb zelfs polemiek nodig om te functioneren, hoewel ik ze nooit expliciet opzocht. Op de duur kon je wel inschatten welke voorstellingen reacties zouden uitlokken. Als je het risico neemt om met interessante kunstenaars te werken, weet je dat die controversiële zaken gaan doen waaraan anderen aanstoot nemen. Maar het was mijn verdomde plicht om die kunstenaars te blijven verdedigen.”

De mooiste “De mooiste en meteen ook de grootste voorstelling die we ooit gemaakt hebben, was die van ‘Jules Verne’ met Franz Marijnen. Dat was een gigantische en erg emotionele onderneming. Ik kan de ervaring alleen maar vergelijken met het moment dat de reuzen tijdens Antwerpen ‘93 de eerste keer de stad bezetten. Toen reageerden de Antwerpenaars erg emotioneel. Mensen die zo kwaad op hun stad waren, vonden plots dat hun stad leefde en dat er romantiek in de lucht hing. De tranen rolden over hun wangen. Ik heb toen luidop gezegd: “Als het de dag nadien verkiezingen waren geweest, had het Vlaams Belang klappen gekregen.” Zo’n moment was ook ‘Jules Verne’. Ook omdat de voorstelling uit nood werd geboren. Ik leg het uit ... Ik had de voorstelling gezien in Groningen en wilde ze absoluut in Turnhout brengen . Ik had met Franz Marijnen gans de Warande afgelopen: de tentoonstelling zou heel het centrum inpalmen, van het dak tot de kelders. Toen de decors en tientallen trailers al in het gebouw stonden, kreeg ik een telefoon van de burgemeester: “Sorry: de deuren gaan dicht want er zit asbest in je schouwburg”. We hebben dan die nacht nog alle trailers uit het gebouw gehaald. Een paar dagen later kreeg ik van Janssen Pharmaceutica een leegstaande bedrijfshal ter beschikking. Ik heb Marijnen opgebeld met een marifoon. Hij zat op een boot ergens op de Middellandse zee. “Franz, je moet komen, want we hebben een groot probleem.” Ik heb toen met een bang hart met hem de hal bezocht en out of the blue zei hij: “We bouwen ‘Jules Verne’ hier op!” Vanaf toen kreeg de voorstelling mythische proporties. (geëmotioneerd) Geweldig wat we toen hebben opgebouwd.”

Plicht “Je kan je vandaag wel afvragen of de Kempen niet te veel cultuurcentra heeft. Veel hangt af van de ambities van die centra. Ik heb kleinkinderen in Lichtaart, waar een ontmoetingscentrum is waar gepensioneerden komen kaarten en de school zijn voorstellingen komt geven. Dat is gemeenschapsopbouw. Ik vind het prima dat ze in elke van de Kempense dorpen aanwezig zijn. Maar je moet voorzichtig zijn met het spreiden van je grote theaterinfrastructuur. Voor je het goed en wel beseft, gaan centra met elkaar concurreren. Ik vind dat je met elkaar moet overleggen en terreinen moet afbakenen De Warande heeft nu een infrastructuur die zaken toelaat die in de rest van de Kempen niet mogelijk zijn. Daar moeten we eerlijk in zijn. Maar de Warande heeft dan ook de plicht deze grotere voostellingen en festivals te brengen, en dat op een hoogstaande manier.”

En tot slot, Eric: kan kunst de wereld redden? Eric: “Natuurlijk kan de kunst de wereld niet redden. Maar ik denk dat de wereld niet te redden is zonder kunst.” Tekst: Stijn Janssen Foto: Bart Van der Moeren

Suiker — 7

expo

KEI!Kunst: bonjour Kinderen welkom in Kunstforum Würth TURNHOUT - Kunstforum Würth is in maart gestart met een nieuw project: KEI!Kunst. Elke tweede woensdag van de maand is er om 14u een familierondleiding. Families met grote en kleine kinderen zijn dan welkom om in gezinsverband en met een leuke gids kunst te ervaren op maat van kinderen. Niet alleen wordt er goed naar kunst gekeken, want aan de passieve kunst-

beleving wordt ook een actief luik gekoppeld met interactieve doe- en tekenopdrachten. Zo kunnen de kinderen hun oor te luisteren leggen bij een kunstwerk en de geheimen en de raadsels van het werk ontsluieren. Op voorhand inschrijven is aangewezen, want er is maar een beperkt aantal plaatsen. Deelnemen kost 5 euro per persoon. De activiteit duurt ongeveer een uur.

Frappant XPO in het Nationaal Museum van de Speelkaart TURNHOUT - In het kader van Frappant XPO stellen 35 kunstenaars tentoon in het Nationaal Museum van de Speelkaart, Druivenstraat 18 in Turnhout. Vier zaken hebben ze gemeen: ze zijn jong, ze zijn gedreven, the sky is the limit en ze namen deel aan de kunstwedstrijd Frappant XPO, georganiseerd door de provincie Antwerpen in samenwerking met AmuseeVous. Die wedstrijd wil jongeren ertoe aanzetten kunst te bedrijven

en geeft hun de mogelijkheid hun werk te tonen. Het Turnhoutse museumcollectief Tram41 sprong graag op de ... euh... tram en stelde het Speelkaartenmuseum ter beschikking. In totaal nemen meer dan honderd kunstenaars deel aan de wedstrijd. 35 van hen werden door een vakbekwame jury geselecteerd. Zij mogen hun werk nu tonen aan het publiek. Het Nationaal Museum van de Speelkaart is een van

Hannelore Van Even: The Beat TURNHOUT - Hannelore Van Even geeft les aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten in Turnhout en aan het filiaal van diezelfde academie in Zoersel. Van Even maakt uitgesproken figuratieve schilderijen. Krachtige lijnen en levendige kleuren typeren Van Evens werk. “Het valt niet onder een bepaalde stijl of stroming”, zegt ze, “ik ben gewoon een kind van mijn tijd. De indrukken die ik opdeed, vertaal ik in beelden. Die beelden zitten in mij. Ze komen naar buiten wanneer ik door de stad fiets, dans, naar muziek luister of van iemand houd. Daarom ook dat ik steeds werk met luide muziek. Dat brengt me in een trance. Als ik schil-

8 — April 2010

der, ben ik gelukkig. Het is mijn leven.” Van Even stelt tentoon in de Warande in Turnhout. De expo heet ‘The Beat’. Hannelore verwerkte ervoor enkele indrukken uit een ver verleden, want The Beat verwijst natuurlijk naar de beatcultuur van de jaren zestig, toen zij geboren werd. Hannelore Van Even betrok ook haar leerlingen bij de tentoonstelling. De leerlingen van het derde en het vierde jaar van haar klassen in Zoersel maakten werk naar het werk van hun juf. Dat wordt samen met de werken van Van Even zelf tentoongesteld. De expo is nog tot 11 april te zien in de Warande.

de musea waar een van de ‘voorrondes’ plaatsvindt. Pieter-Jan Maesen, Mathias Goyvaerts, Bram Luyts, Tom De Doncker, Preben Van der Straete (foto), Dries Segers, Griet Teck en Mike Poppe stellen er tentoon. Een van hen zal rechtstreeks worden afgevaardigd naar de finale: een tentoonstelling die in de zomer in de KBC-toren in Antwerpen zal worden georganiseerd. Voor de kunstenaars is er dus wel wat eer te rapen, maar er zijn

ook geldprijzen te winnen en bovendien neemt Kunst In Huis een selectie van de werken op in zijn catalogus. De expo in het Nationaal Museum van de Speelkaart loopt nog tot 18 april. Te bezoeken van dinsdag tot en met zaterdag van 14 tot 17u en op zondag van 11 tot 17u. De toegang bedraagt 2,50 euro voor wie niet in aanmerking komt voor een gunsttarief. Voor jongeren (-18) is het gratis.

Foto’s Louis Jacobs in PC Ginderbuiten MOL - Louis Jacobs is een hobbyfotograaf die lessen volgde bij de afdeling fotografie van de Academie voor Beeldende Kunst in Mol. Hij fotografeert liefst analoog en in zwart-wit. Zo houdt hij alles in eigen hand, van bij de opname tot en met de definitieve afwerking. De weg is langer en moeilijker dan die van de digitale fotografie, maar de voldoening is groter. Louis Jacobs laat zich graag inspireren door de typisch Vlaamse ‘koterijen’. “Ik beschouw ze als industriële ruïnes,” zegt Jacobs. “Een kot is ook de meest essentiële oervorm van architectuur. Het staat in schril contrast met de moderne samenleving, hoewel het daar nog altijd wel een plaats in heeft, zij het aan de rand. Boeren timmerden met wat hout en golfplaten op

hun wei een kot in mekaar om hun dieren bescherming te bieden of om voedsel voor de dieren droog te houden. Of in hun tuin, om materiaal op te slaan.” “Daar dienen de koten nu nog voor. Ze hebben de tand des tijds doorstaan, maar met de grootste moeite. Ze vertonen tekenen van verval. Ze worden nauwelijks of niet onderhouden, maar ze zijn er nog wel. En ze zijn typisch Belgisch. In de ons omringende landen zie je ze niet.” In het parochiecentrum van Ginderbuiten (Kapellestraat 90) stelt Louis Jacobs een tiental werken tentoon. De tentoonstelling loopt van 4 april tot 25 juli. De toegang is gratis. Je kan de foto’s gaan bekijken op zondag van 10 tot 12u en op maandag van 19 tot 20u.

Creative factory: “In eigen vuil” TURNHOUT - Creative Factory verleent voor de tweede keer een forum aan een ‘jonge wolf’. Drie weekends lang (3 en 4, 10 en 11 en 17 en 18 april) mag Klitzkov zijn werk tonen in de de Galerie Creative Factory, die gelegen is in de Druivenstraat 18 in Turnhout, boven het Speelkaartenmuseum. De expo is te bezichtigen van 13.30 tot 17u. Klitzkov studeerde audiovisuele kunsten, afdeling animatiefilm, aan het SintLukasinstituut in Brussel. In Creative Factory krijgt hij via het projet ‘Jonge Wolven’ carte blanche om een overzicht van zijn nieuw werk te tonen, dat bestaat uit digitale collages en tekeningen. Het project ‘Jonge wolven’ werd in het leven geroepen om kunstenaars die nog studeren of pas zijn afgestudeerd de kans te geven zichzelf te promoten via een expositie of een ander evenement.

Zichtbare gedachten GEEL - In de Halle op de Markt in Geel stellen nog tot 4 april twaalf kunstenaars tentoon: Annick Timmermans, Digna De Cock, Eefje Van Den Brande, Luk Mutsaerts, Pascale Pollier, Jacquies Verbist, Hilda Renders, Xiaohui Feng (China), Magali Realis (Columbia), Ridha Dhid (Frankrijk), Jan Peeters (Nederland) en Sylvain Vaes, die trouwens ook de curator is. ‘Zichtbare gedachten’ is de titel van de tentoonstelling. Voor kunstenaars is het zichtbaar maken van gedachten, het veruitwendigen van wat er binnen in hen leeft de voornaamste drijfveer voor het maken van kunst. Voor hen is een kunstwerk een manier om te communiceren met de buitenwereld. Een doek, een schilderij, een beeld... het is een ‘vertaling’ van wat er in hen omgaat. De toegang tot de tentoonstelling is gratis.

Mathilde Van Hoof

MOL - Cultuurcentrum ‘t Getouw zet in april een kunstenares van eigen bodem in de schijnwerpers. Mathilde Van Hoof stelt in de Molse cultuurtempel haar werk -papier, textiel en keramiektentoon. Van Hoof leeft voor de kunst. Niet alleen maakt ze zelf kunstwerken; ze probeert de liefde voor de kunst ook door te geven aan anderen, via de workshops die ze thuis, in haar eigen atelier, organiseert. Onlangs nam Van Hoof in het Molse Pierement nog deel aan een duotentoonstelling met Guido Vangenechten. Ze werd daarvoor genomineerd voor de Molse cultuurprijs. De expo in ‘t Getouw loopt van 2 tot en met 25 april en is gratis.

Klitzkov haalt zijn inspiratie uit het dagelijkse leven. Niks is te banaal, alles is bruikbaar. En heilige huisjes bestaan niet. Klitzkov wil zich vooral niet te fel laten leiden door regels die voorgeschreven zijn door lifestylemagazines, reclame, modedrugs of economische modellen. Makkelijker gezegd dan gedaan, want hoe ontsnap je daaraan? Dankzij de kunst, in het geval van Klitzkov. Klizkov is een tekenaar die registreert. En daar laat hij het bij. Hij analyseert zelden of knoopt zelden conclusies vast aan wat hij heeft vastgelegd. Zijn getekende verhalen vertonen weinig logica, maar zijn veeleer een opeenvolging van impulsieve en gevoelsmatige gebeurtenissen en indrukken. Klitzkovs werk doet op het eerste gezicht ruw aan, maar wie beter kijkt, merkt snel de poëzie en zelfs de romantiek. Ook humor is nooit ver weg in Klintzkovs werk.

Lieve Lauwers GEEL - Lieve Lauwers is licentiate Romaanse filosofie. Ze is trouwens ook lerares Frans, maar daarnaast is ze ook kunstenares. Aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Mechelen volgde ze vijf jaar tekenen en tien jaar schilderen. Ze specialiseerde zich in het schilderen van portretten. Meestal vertrekt ze daarbij van een foto. Lauwers schenkt altijd speciale aandacht aan één aspect van de foto. Dat kan een blik zijn, een contrast, de beweging of de ligging van de handen, de houding... Het is niet Lauwers’ intentie om de foto zo goed

en nauwkeurig mogelijk weer te geven. Dat zou geen zin hebben. De foto is op dat vlak niet meer te overtreffen. Lauwers maakt een bewerking van de foto. Sommige aspecten laat ze weg, andere vergroot ze uit. Het eindresultaat is een portret dat erg individueel is. De schilderijen van Lieve Lauwers zijn nog tot 16 april te zien in Galerie Artonivo in de Stationsstraat 175 in Geel (onder koffie- en eethuis Mezza-Nine). De expo is open van dinsdag tot en met zaterdag van 9.30 tot 18u, maar gesloten op 2 en 3 april.

Lieve Vanheerswynghels: Ergens onderweg

GEEL - Tot 11 april loopt in MGallery in de Kameinestraat 8 in Geel een tentoonstelling met etsen van Lieve Vanheerswynghels. Lieve is de leerlinge van meester Hugo Besard, die internationale bekendheid geniet. Vanheerswynghels benadert kunst op een totaal andere manier dan Besard, maar de hand van de meester is toch duidelijk herkenbaar. Vanheerswynghels’ etsen worden vaak gekenmerkt door een kleurrijk lijnenspel. Haar werken zijn altijd doorspekt met liefde, in de breedste betekenis van het woord: de liefde tussen man en vrouw, de liefde voor mensen, de liefde voor het vak en de liefde voor de liefde. Haar werken zijn erg open, nooit voorgekauwd en dus steeds vatbaar voor interpretatie. Iedereen kan er zijn eigen verhaal in vinden. Dat is trouwens ook helemaal de bedoeling. De expo is te bezichtigen van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17u en op zondag van 15 tot 18u.

Fleerackers, Deschacht en Coninckx

OUD-TURNHOUT - Renild Fleerackers, Kris Deschacht en Chris Coninckx exposeren van 10 tot en met 18 april hun aquarellen in ‘t Hofke van Chantraine, Kerkstraat 46 in Oud-Turnhout. Aquarelschilderen is een discipline apart. Het leren beheersen van het soms oncontroleerbare water is een kunst op zich. Fleerackers, Deschacht (foto) en Coninckx zijn daarin bescheiden meesters. Hun werken vertonen een speelsheid die de toeschouwer blijft boeien. Alsof het werk echt leeft. De expo is te bezichtigen op zaterdag en zondag van 11 tot 17u en van dinsdag tot en met vrijdag van 13 tot 17u. De toegang is gratis. Alle info bij www. hofkevanchantraine.be.

Jan van Strien

TURNHOUT - In Cachet de Cire, Grote Markt 12 in Turnhout, stelt Jan van Strien nog tot en met 17 april zijn abstracte schilderijen voor. Van Strien laat zich in zijn werken leiden door drie basisingrediënten: kleur, verschillende materialen en lijnen. “Kleur is de basis voor elk werk”, legt hij uit. “Door te werken met verschillende materialen creëer ik diepte, en lijnen brengen de twee vorige ingrediënten samen tot een spannend geheel. Mijn werken zijn nooit helemaal abstract of 100% figuratief. Het zit altijd ergens tussen de twee. De ene keer heeft het abstracte de overhand, de andere keer het figuratieve.”

Suiker — 9

Floor Deckx

800 jaar Hoogstraten: de viering komt op kruissnelheid

Great Belgian beers “Dit is waarvoor God mij op de wereld heeft gezet. Ik deug voor niks anders.” De journalisten aan tafel lachen hartelijk. Haha, wat een grappige kerel toch, die Chris. Die Amerikaanse grootsprakerigheid, daar lusten ze wel pap van. Chris lacht mee, want hij had het natuurlijk ook wel grappig bedoeld. Maar tegelijkertijd meent hij dit. Zijn ogen sprankelen van enthousiasme. Koken, dat is zijn missie in dit leven. En great Belgian beers serveren, dat ook. Chris Lively is de eigenaar van Ebenezer Kezar’s Pub in Portland, Maine, USA. In de winter ligt de sneeuw daar metershoog. Je kan er zwarte beren en elanden spotten in de bossen. Je kan er de beroemde Maine lobster eten. Ook Chris serveert die kreeft in zijn restaurant, maar het is niet daarvoor dat de Amerikanen massaal afzakken naar Ebenezer Kezar’s. Neen, ze komen voor het bier. Want wanneer Chris het heeft over great Belgian beers gaat hij daar niet licht over. Hij werd niet voor niets verkozen tot beste bierkok ter wereld. Meer dan tachtig soorten biedt hij aan in zijn restaurant. Dat gaat verder dan een Stella, een Hoegaarden of een Leffe. Chris heeft een zwak voor oude geuze en kriek. “Dé ambachtelijk gebrouwen bieren bij uitstek!”, verkondigt hij enthousiast. “Het ultieme genot voor de echte bierliefhebber!” Nu beschouw ik mezelf niet meteen als een bierliefhebber, maar dat “ultieme genot” wekte wel mijn nieuwsgierigheid. Die middag stond er een degustatie van de culinaire creaties van Chris op het programma, inclusief bijpassende bieren. Dus dacht ik (maar ik zei het gelukkig niet hardop): laat die geuze maar aanrukken! Daar werd het aperitief al gepresenteerd: een oude geuze van brouwerij Drie Fonteinen. Ik nipte een eerste keer en nam nog een tweede slok. Aan het goedkeurend gebrom rondom mij leidde ik af dat mijn tafelgenoten -overwegend mannendeze bijzondere drank ten zeerste wisten te appreciëren. Maar mijn enthousiasme bleef uit. Ik weet niet of u ooit al geuze proefde, maar ik kan u één ding zeggen: dat smaakt zuur, echt zuur. “Dat hoort zo”, werd me verzekerd door Chris en mijn tafelgenoten. “Geuze heeft per definitie

een zurige smaak”. Ik begreep niet goed waarom dat dan als zo’n lekkernij gezien wordt. De meeste bieren zijn toch eerder bitter, soms een beetje zoet? Wie houdt er nu van zuur? “Dat is het ‘m net”, zei Chris. “Wij kennen die smaak niet meer, omdat al het eten en drinken tegenwoordig zo overvloedig gezoet wordt. Daarom vergt het wat moeite om de authentieke smaak van geuze te appreciëren.” En dat uit de mond van een Amerikaan die ons zonet stukjes rundvlees, gemarineerd in – ik verzin het niet – ketchup en cola geserveerd had. De journalisten keken ervan op. Chris ging onverstoorbaar verder: “Ik ben verzot op jullie bieren. Dit land heeft zoveel authentieke smaken te bieden, maar jullie beseffen het zelf amper!” Ondertussen werd een Oude Schaerbeekse Kriek op tafel gezet. “Jaargang 2005, niet meer te verkrijgen”, sprak de sommelier gewichtig. Die mededeling werd enthousiast onthaald. Niets dan goedkeurend geknik tijdens het proeven. Ik zette me schrap. Dit was blijkbaar iets zeldzaams; dat moest toch lekker zijn? Het dronk iets makkelijker dan die oude geuze aan het begin van de middag, maar ik werd er toch niet lyrisch van. “Blijven volhouden”, moedigde Chris me aan. “Vergelijk het met rode wijn of whisky: dat vind je toch ook niet van de eerste keer lekker?” Dat was waar. Sommige dingen moet je leren appreciëren. Chris gaf ten slotte nog wat uitleg bij zijn kookkunsten. “Wij serveren typical Belgian food. Mensen komen van heinde en verre naar Ebenezer Kezar’s om onze stoemp en de moules frites te proeven. Amerikanen zijn gek op de Belgische keuken én op jullie bieren, in het bijzonder geuze en kriek. Onze brouwerijen proberen dat ambachtelijke brouwproces zelfs te kopiëren. Jullie mogen echt trots zijn op jullie culinaire erfgoed, hoor.” Die avond ontkurkten we thuis een fles Franse wijn en bereidden we een Thaise curry. Niet bepaald een eerbetoon aan de Belgische keuken. Chris had gelijk: wij appreciëren onze eigen, authentieke smaken niet meer. Misschien moeten we inderdaad maar eens wat vaker stoemp met worst eten. En aperitieven met geuze. Als dat niet zo verdomd zuur was.

HOOGSTRATEN - De middeleeuwse stad Hoogstraten is dit jaar 800 jaar oud geworden. Dat wordt een jaar lang gevierd met ongeveer 800 feesten. In Hoogstraten pakken ze de dingen graag grondig aan. April neemt in het feestjaar een aparte plaats in. Op 24 en 25 april zal het een drukte vanjewelste zijn in en om de Vrijheid. ‘Vivat Hooghstraeten!’ is de verzamelnaam voor alle feestjes die er zullen plaatsvinden. Leuk is dat er echt gekozen werd voor originele invalshoeken en unieke evenementen .

Historische bivakken

In het centrum zijn zowel op zaterdag als zondag enkele historische taferelen te bewonderen. Je maakt kennis met jagers uit de prehistorie, met vervaarlijke Noormannen, met ambachtslui uit de middeleeuwen, met Franse douaniers van het ancien régime en met soldaten uit de Tweede Wereldoorlog. Het hoeft niet bij een beleefde hoofdknik te blijven. Knderen mogen gerust de strijd aangaan met een Noorman of aan het kanon van een Frans soldaat gaan staan. De activiteit is gratis en op maat van het hele gezin.

Middeleeuws riddertornooi Op zaterdag 24 april wordt er een middeleeuws riddertornooi georganiseerd. Ridders op briesende paarden stormen op mekaar af en strijden om in de gunst te komen van de Jonkvrouwe van Hooghstraeten. Het tornooi start om 11u op de zandpiste voor het stadhuis. Slechterik met dienst is de Black Knight. Hij vormt een bedreiging voor Hoogstraten en moet en zal verslagen worden.

Stadsgedicht Om 15u worden stadsrechten overhandigd aan de burgemeester. Marc Pairon, die al enkele jaren in Hoogstraten woont,

10 — April 2010

schreef een stadsgedicht dat deze historische gebeurtenis voor de eeuwigheid vastlegt.

Tafelen in volle Vrijheid Een betere omschrijving voor deze feestbrunch hadden de organisatoren onmogelijk kunnen kiezen. Meer dan 2.000 mensen steken aan de Vrijheid hun benen onder tafel en genieten van een heerlijke brunch. Er is doorlopend animatie en om 14u wordt er een gooi gedaan naar het wereldrecord aardbeien eten. Een gerechtsdeurwaarder zorgt ervoor dat alles volgens het boekje verloopt. De plaatsen voor de feestbrunch zijn al uitverkocht, maar voor het wereldrecord aardbeien eten, is iedereen welkom.

Smoutebollen in de Laermolen Liever smoutebollen dan aardbeien? Geen probleem. Dan kun je van 10u tot 18u terecht in de Laermolen. Die is een beetje afgelegen, maar er zijn pendelbussen van en naar het centrum voorzien.

Week van de Amateurkunsten Het volksfeest in het kader van 800 jaar Hoogstraten valt samen met de Week van de Amateurkunsten. Maar de twee evenementen zijn geen concurrenten, integendeel. Tijdens de Week van de Amateurkunsten (23 april - 2 mei) hebben Hoogstraatse amateurkunstenaars de etalages van de winkels in en rond de Vrijheid versierd met kunstwerken.

jazz All that

Waso Quartet

MOL - Het Waso Quartet is een van de oudste jazzensembles van de Lage Landen. De band viert dit jaar zijn 35ste verjaardag. In 1975 richtten Koen de Cauter en zijn kameraad Fapy Lafertin het Waso Quartet op. De combinatie kon niet mislukken. Een multi-instrumentalist als Koen De Cauter en gitarist en Django Reinhardterfgenaam Lafertin samen in één groep: dat moest vonken geven. Het Waso Quartet nam zeven albums op en stond op podia in alle Europese landen, de Verenigde Staten en Niew-Zeeland. De bezetting van het Waso Quartet veranderde voortdurend, maar Koen De Cauter bleef er altijd wel deel van uitmaken. Ook vandaag is dat nog zo. Vader De Cauter is steevast present en -al naargelang van de beschikbaarheid- spelen zijn al even getalenteerde zonen -Myrddin, Dajo en Waso- mee in de groep.

De oorspronkelijke bezetting van het kwartet zorgde voor een revival van de Hot Club de France-muziek in heel Europa. Ondertussen is het Waso Quartet natuurlijk geëvolueerd. Het is nu een gezelschap dat alle stijlen aankan en ook aanpakt: van musette tot klassiek, van tzigane tot swing. Dankzij die veelzijdigheid blijft de groep zichzelf voortdurend vernieuwen. Voor deze nieuwe tournee heeft het Waso Quartet een beroep gedaan op ritmegitarist Xavier Bronchart. Hij brengt een diepe, zware groove in de band, terwijl Dajo De Cauter voor de nodige swing zorgt. Muziek in de allerbeste Reinhardttraditie: dat is wat je mag verwachten op vrijdag 30 april in zaal Rex in Mol. het concert begint om 21u. Kaarten kosten 9 euro.

Broché, Bouyer, Joris GEEL - Een viool en een saxofoon. Wie denkt dat die twee niet samengaan, moet dringend naar Cecile Broché en Etienne Bouyer komen luisteren. “Er is veel creativiteit en talent nodig om die twee instrumenten goed te laten samenklinken”, zeggen Broché en Bouyer. “Het is juist die uitdaging die ervoor zorgde dat wij samen zijn gaan optreden. We wilden gewoon bewijzen dat het kon.” Aanvankelijk stonden ze maar met twee op het podium. Nadien kregen ze versterking van percussionist Chris Joris, die in feite veel meer is dan percussionist. Hij is zo’n genie die muziek kan maken op alles wat je hem in de handen duwt. Het toonaangevende Franse tijdschrift Jazz Hot schreef over Joris zonder enige zin voor nuance dat hij waarschijnlijk de allerbeste percussionist van Europa is. Dat kan tellen.

Chris Joris maakt niet zo vaak deel uit van kleine bandjes. Dat hij nu als lid van een trio op de planken staat, is dus best wel bijzonder. Neem daar de présence en het talent van de Belgische violiste Cécile Broché nog bij, die meer op Jimi Hendrix lijkt dan op pakweg Stéphane Grapelli, en je weet dat je een avond gebeiteld zit. En dan hebben we het nog niet eens over Etienne Bouyer (Frankrijk) gehad. Als kind volgde hij vioollessen. Vandaar dat hij dat instrument goed kent en weet hoe hij zijn sax ermee moet combineren. Op zijn twaalfde schakelde hij al over op de saxofoon. Hij kon het ding nog maar amper vasthouden. Ondertussen geniet Bouyer wereldfaam. Broché, Bouyer en Joris concerteren op 19 april in de Halle op de Markt in Geel. Kaarten kosten 9 euro.

The Phoenix Jazzband

MOL - Je moet niet van Phoenix zijn om The Phoenix Jazzband te heten, Assenede is goed genoeg. Toon De Groote was in een vorig leven bekend als jazztrombonist. Na tien jaar hing hij zijn trombone aan de haak, maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Hij kreeg de jazzmicrobe opnieuw te pakken. Deze keer zette hij zich achter de piano -handig als je het instrument maar uit te kiezen hebt- en verzamelde hij met Bruno Van Acoleyen (trompet), Hans Hamelinck (klarinet en sax), Dave Senior (trombone), Paul Brandes (bas) en Bruno De Groote (gitaar) een nieuwe groep rond zich. In 2006 werd de eerste cd uitgebracht: een liveconcert in Brugge. Vorig jaar kwam de opvolger uit: een studio-cd deze keer. The Phoenix Jazzband brengt er nummers uit het vertrouwde én minder vertrouwde New-Orleansrepertoire: gospels, ballades, blues en swingjazz. Op vrijdag 30 april, vanaf 20.30u, speelt The Phoenix Jazzband in de parochiezaal van Mol-Achterbos, in Achterbos 76. Kaarten kosten 12 euro aan de kassa.

Bij Bik Bent Braam staat improvisatie centraal. Niet dat op het podium de totale chaos heerst, verre van zelfs. Maar de band speelt wel altijd zonder een vooropgezet plan, zonder een setlist en zonder op voorhand af te spreken wie wanneer zijn solootje mag spelen. Michiel Braam schrijft composities die dergelijke vrije interpretaties wel toelaten en de muzikanten weten wel hoe ze hun partij in het geheel kunnen verwerken. Er zijn met andere woorden net genoeg ‘grote lijnen’ uitgetekend om het nooit fout te laten lopen. Er is altijd een structuur aanwezig waarop iedereen kan terugvallen. Maar ondertussen mag elk groepslid wel zijn ding doen. Zo klinkt elk concert weer anders. Daarom wordt Bik Bent Braam ook wel omschreven als ‘de spannendste muziekmachine van dit moment’. Kaarten voor dit concert kosten 15 euro.

Stéphane Kerecki Trio met Tony Malaby Carlo De Wijs Trio KASTERLEE - Carlo De Wijs is een buitenbeentje in de jazzwereld. Niet alleen omdat hij hammondorgel speelt, wat sowieso al uitzonderlijk is in jazzmiddens, maar vooral omdat hij altijd weer met verrassende projecten voor de dag komt. Een rode draad die doorheen zijn carrière loopt, is zeker de onophoudelijke zoektocht naar invloeden en kruisbestuivingen tussen verschillende muzikale stijlen. Van oorsprong is Carlo De Wijs een jazzen funkmuzikant, maar daar blijft het niet bij. Leuk wordt het voor hem pas als de jazz en de funk overgoten worden met een sausje dat samengesteld is met ingrediënten zoals gospel, soul, blues of rock. Hij speelde samen met de groten der aarde: Candy Dulfer, Steve Lukather (Toto), Gary Brooker (Procol Harum). Op maandag 5 april concerteert Carlo De Wijs in Jazzclub Houtum Street (Houtum 58 in Kasterlee). Hij brengt drummer Lucas Van Merwijk en saxofonist Benjamin Herman mee.

Bik Bent Braam

RIJKEVORSEL - De Nederlandse pianist Michiel Braam leidt een bigband. Die heet ‘Bik Bent Braam’ en is op vrijdag 2 april te gast in zaal De Singer in Rijkevorsel (Bavelstraat 35). De Singer is een mooie reputatie aan het opbouwen als het gaat om bigbandconcerten. Na het Instant Composers Pool, het Brussels Jazz Orchestra en Flat Earth Society haalt De Singer opnieuw een toporkest naar de Noorderkempen.

RIJKEVORSEL - Op zaterdag 24 april is in zaal De Singer in Rijkevorsel het Stéphane Kerecki Trio te gast. Dat is schoon volk om over de vloer te krijgen, zeker als het trio ook nog eens tenorsaxofonist Tony Malaby meebrengt als versterking. Hij wordt beschouwd als een ‘coming man’ in de jazzwereld. Voor een stuk is dat onterecht, want Tony Malaby heeft al zo’n indrukwekkend curriculum dat je nog moeilijk van een belofte kan spreken. Malaby, geboren in Arizona, woont al vijftien jaar in New York. Hij deelt er regelmatig het podium met de allerbeste muzikanten, en daar wordt hij zelf natuurlijk niet slechter van. Zijn debuutplaat ‘Sabino’ werd door de New York Times bestempeld als een van de beste jazz-cd’s van het jaar 2000. Tony Malaby steekt ook regelmatig de plas over. In Europa trad hij al een aantal keer op met het Stéphane Kerecki Trio en daar is hij nu weer mee op pad. Contrabassist Stéphane Kerecki is al even gereputeerd als Malaby. Hij maakte deel uit van het Steve Potts Quartet en de Paris Jazz Big Band. Malaby en Kerecki brachten in 2008 samen een plaat uit: ‘Houria’. In Frankrijk kreeg het album dat jaar de prijs voor ‘muzikale revelatie’ en de onderscheiding ‘Victoires du jazz’. Stéphane Kerecki (contrabas) en Tony Malaby (tenorsax) laten zich begeleiden door Matthie Donarier (tenor- en sopraansax) en Thomas Grimmonprez (drums). Kaarten kosten 15 euro aan de kassa. De Singer ligt in de Bavelstraat 35 in Rijkevorsel.

Suiker — 11

Congolese schilderkunst De Warande organiseert, in het kader van het festival O Congo, twee overzichtstentoonstellingen van Congolese schilderkunst. In ‘50 jaar onafhankelijkheid in 50 schilderijen’ toont de Warande het werk van enkele volksschilders uit Congo. Cheri

KVS: Missie

In de schouwburg van de Warande speelt Bruno Vanden Broecke ‘Missie’, gebaseerd op een documentaire die geschreven werd door David Van Reybrouck. De aangrijpende monoloog is het resultaat van intens researchwerk van Van Reybrouck. Hij trok langs Vlaamse rusthuizen om er te praten met missionarissen op rust. Maar hij ging ook naar Congo, meer bepaald naar de roerige provincie Kivu, om er de getuigenissen te noteren van missionarissen die nog in het heetst van de strijd werken. Bruno Vanden Broecke speelt het met hart en ziel. ‘Missie’ is een voorstelling die niemand onberoerd zal laten. Op 27, 28 (uitverkocht) en 29 (uitverkocht) april in de schouwburg van de Warande. Kaarten kosten 16 euro. Voorafgaand aan de opvoering interviewt Don Verboven auteur David Van Reybrouck op 27 april, om 19.15u.

Samba is de bekendste van hen. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de naïeve volksschildersschool, die in het midden van de jaren zeventig furore maakte. De werken van de volksschilders waren immers vaak maatschappijkritisch. Ze werden gebruikt om de aandacht te vestigen

O Congo TURNHOUT - Vijftig jaar geleden werd Congo onafhankelijk. De koning gaat naar ginder om dat te vieren, maar dat is omdat hij niet beter weet. In de Warande wordt in april een viering op poten gezet waarbij die van juni in Kinshasa zal verbleken. Een overzicht van de evenementen.

Koloniale cinema In samenwerking met Open Doek werd ook een festivalluik over Congolese film uitgewerkt. Een boeiend verhaal is dat, want uit veel historische films blijkt dat Congo een Belgische kolonie was en daar moest de nodige propaganda voor worden gemaakt.

Historische films

Open Doek toont enkele films die een rol speelden in de koloniale propagandamachine. Ze geven ons een beter inzicht in de koloniale periode. ‘Congo coeur d’ Afrique’ (25 april, Houten Zaal, 19u) is een korte documentaire over het traject tussen Boma en Leopoldstad. ‘Congo’ uit 1942 schetst de modernisering van Belgisch Congo vlak voor de Tweede Wereldoorlog. ‘L’ élite Noir de Demain’ uit 1950 handelt over de opvoeding van jonge Congolezen door Belgische missionarissen. ‘Bongolo’ (26 april, 19u, Houten

12 — April 2010

op verandering, die dringend nodig was. In de Warande zijn werken te zien van Bodo (foto), Cheik Ledy, Moke, Syms, Cheri-Cherin, Tshibumba en anderen. Bij de expo wordt ook een catalogus gepubliceerd met daarin een essay dat geschreven werd door de Congolese kunsthistoricus Joseph Ibongo. De expo vindt plaats in tentoonstellingsruimte A. Je kan er terecht van 24 april tot 6 juni. De toegang is gratis.

Zaal) is een koloniale fictiefilm. De film vertegenwoordigde Congo op het filmfestival van Cannes in 1953.

Hedendaagse films

Vanzelfsprekend zijn er ook enkele hedendaags films en documentaires te bekijken. ‘Cemetery State’ (24 april, 20u, Houten Zaal) portretteert jongeren die leven op het kerkhof Kintambo in Kinshasa. ‘Kinshasa Symphonie’ (foto) (27 april, 20u, Utopolis) is een ontroerend verhaal over het Congolese doe-het-zelforkest Orchestre Symphonique Kimanguiste’. ‘The race for uranium (27 april, 20u, Houten Zaal) zet de strijd om het Afrikaanse uranium centraal. ‘Congo in Four Acts’ (28 april, 20u, Houten Zaal) is een werk van vier jonge regisseurs die hun land laten zien volgens het principe van ‘Het leven zoals het is’. Eerlijke cinema zonder grootsprakerigheid dus.

‘Congo Futur’ is de naam van de expo die in de tweede tentoonstellingsruimte (B) loopt, van 24 april tot 23 mei. Congo Futur richt de blik op de toekomst en vroeg enkele jonge Congolese schilders om hun visie op de toekomst van het land weer te geven. De toegang is gratis. Op 27 april, om 14u, organiseert Dinamo een gratis rondleiding door de expo’s. Vooraf inschrijven is verplicht.

Konono N°1

Veel hedendaagse muziekgroepen met Afrikaanse invloeden hebben zich laten inspireren door Konono N°1: een legendarische Congolese groep uit Kinshasa. Konono N°1 heeft een heel eigen geluid. Er wordt beweerd dat dat geluid slechts op een heel toevallige manier tot stand kwam. Als Konono N°1 repeteerde in de hoofdstad, moesten ze de versterkers zo ver opendraaien om boven het geluid van het ronkende verkeer en het straatlawaai uit te komen dat de oorspronkelijke klank vervormd en verstoord werd. Zo ontstond een eigen sound, die wel bijzonder op de dansspieren werkt. Konono N°1 is op-en-top Afrikaans, maar er zijn ook duidelijk invloeden van westerse muziekstijlen te horen, zoals elektro en experimentele rock. In 2006 kreeg Konono N°1 de ‘BBC 3 Award for World Music’. Jef van Eyck geeft om 19.30u in vergaderlokaal A een gratis inleiding op het concert, dat plaatsvindt op vrijdag 30 april in de Kuub. Na het concert neemt Jef Van Eyck, samen met dj Baobab, plaats achter de draaitafel. Kaarten kosten 16 euro.

SPECIAL FILMFESTIVAL

OPEN DOEK Van 23 april tot en met 2 mei 23 29

34 24 4 6 28

9 5

20 15 3

1. Algerije Harragas – Merzak Allouache 2. Argentinië El ultimo verano de la boyita – Julia Solomonoff El secreto de sus ojos – Juan José Campanella La Cantante de Tango – Diego Martinez Vignatti 3. Australië Bran Nue Dae – Rachel Perkins Samson and Delilah – Warwick Thornton Contact – Martin Butler en Bentley Dean 4. Bosnië-Herzegovina Na Putu – Jasmila Zbanic 5. Brazilië Jean-Charles – Henrique Goldman Before the World Ends – Ana Luiza Azevedo Garapa – José Padilha 6. Bulgarije Eastern Plays – Kamen Kalev 7. Chili Dawson Isla 10 – Miguel Littin 8. China Wild Horse from Shangri-La – Gigo Lee City of Life and Death – Chuan Lu Last train home – Lixin Fan 9. Colombia El vuelco del cangrejo – Oscar Ruiz Navia Los Viajes del Viento – Ciro Guerra 10. Congo Kinshasa Symphony – Martin Baer en Claus Wischmann Cemetary State – Filip De Boeck Congo in four acts – Kiripi Katembo Siku, Dieudo Hamadi, Patrick Ken Kalala, Divita Wa Lusala

11. Ecuador Crude – Joe Berlinger 12. Fillipijnen Lola – Brillante Mendoza Kinatay – Brillante Mendoza For your Height Only – Eddie Nicart Foster Child – Brillante Mendoza Insiang – Lino Brocka Kaleldo – Brillante Mendoza Masahista – Brillante Mendoza Serbis – Brillante Mendoza Tirador – Brillante Mendoza Weighed But Found Wanting – Lino Brocka Boatman – Tikoy Aguiluz 13. Frankrijk Liberté – Tony Gatlif White Material – Claire Denis Think Global, act rural – Corinne Serault 14. IndiA 7 days in slowmotion – Umakanth Thumrugoti 15. Indonesië Garadu di dadaku – Ifa Isfansyah 16. Iran The Hunter – Rafi Pitts No One Knows about Persian Cats – Bahman Ghobadi Tehroun – Takmil Homayoun Nader Women without Men – Shirin Neshat en Shoja Azari 17. Israël The Loners – Renen Schorr Eyes Wide Open – Haim Tabakman Lebanon – Samuel Maoz Zion and his brother – Eran Merav

18. Japan Mai Mai Miracle – Sunao Katabushi Oblivion Island – Shinsuke Sato Yona Yona Pinguin – Rintaro Air Doll – Kore-Eda Hirokazu Symbol – Hitoshi Matsumoto Toad's Oil – Kôji Yakusho The Cove – Louie Psihoyos 19. Kenia From a whisper – Wanuri Kahiu 20. Maleisië Woman on Fire Looks for Water – Woo Ming Jin 21. Mexico El viaje de Teo – Walter Doehner Alamar – Pedro Gonzalez Rubio Which way home – Rebecca Cammisa 22. Niger Vents de sables, femmes de roc – Nathalie Borgers 23. Noorwegen Rafiki – Christian Lo 24. Oostenrijk For a moment, Freedom – Arash T. Riahi 25. Rwanda Le jour où Dieu est parti en voyage – Philippe van Leeuw 26. Spanje Rabia – Sebastian Cordero 27. Thailand Mundane History – Anocha Suwichakornpong 28. Turkije Min Dit: The Children of Dyarbakir – Miraz Bezar Honey – Semih Kaplanoglu

29. UK Unmade Beds – Alexis Dos Santos The Shock Doctrine – Michael Winterbottom 30. VS Plastic Planet – Werner Boote 31. Yemen The Oath – Laura Poitras 32. Zuid-Afrika Izulu Lami – Madoda Ncayiyana Shirley Adams – Oliver Hermanus 33. Zuid-Korea Bandhobi – Dong-il Shin Mother – Bong Joon Ho Running Turtle – Yeon-woo Lee 34. Zwitserland Seed Warriors – Mirjam von Arx en Katharina von Flotow

De cultuurkrant van de kempen. Suiker — 13

Diego Martinez Vignatti stelt “La Cantante de Tango” voor

BRUSSEL / TURNHOUT – In een vorig leven was hij advocaat in Buenos Aires, maar eigenlijk wilde Diego Martinez Vignatti films maken. Dus kwam hij naar Brussel. Hij studeerde film aan het INSAS en werkte daarna even als cameraman, maar sinds zijn tangodocumentaire “Nosotros” volgt de ambitieuze Argentijn resoluut zijn eigen weg als regisseur. Op Open Doek wordt zijn tweede langspeelfilm, ‘La Cantante de Tango’, voorgesteld. “Films maken is zó hard en zó moeilijk. Je moet dat op een serieuze manier aanpakken.” Buenos Aires, Argentinië. De beloftevolle tangozangeres Helena wordt verlaten door haar geliefde. Ze weet geen blijf met haar verdriet, vindt wel troost in het zingen, maar kan toch niet meer aarden in de stad. Ze trekt naar de Franse Opaalkust. Het contrast kon niet groter zijn: het broeierig hete stadsleven van Buenos Aires versus een verlaten kuststadje in de winter. “La Cantante de Tango”, de tweede langspeelfilm van Diego Martinez Vignatti, schetst een intiem portret van een gebroken vrouw, die vertolkt wordt door zijn echtgenote Eugenia, in het echte leven trouwens ook een tangodanseres en -zangeres. – Welk basisidee gaat er schuil achter het portret van de kwetsbare Helena? “La Cantante de Tango” drijft op een aantal fundamentele vragen. Wat gebeurt er met de mens wanneer hij compleet uitgestreden is, helemaal op het einde van zijn krachten, afgedaald tot in het diepste van zijn ziel? Wanneer hem geen greintje hoop meer rest? Helena valt in die diepe put wanneer ze verlaten wordt door de liefde van haar leven. Haar reactie? Ze vlucht weg. Ook dat interesseert me: waarom gaat een mens, gedreven door verdriet, vrijwillig in ballingschap? Waarom willen we ons na een relatiebreuk het liefst fysiek

“ “

Er worden veel films gemaakt, maar weinig cinema

”

Eugenia Ramirez Miori speelt tangozangeres Helena: – Hoe is het om geregisseerd te worden door je eigen man? Toen hij me vroeg om de hoofdrol te spelen, wist ik niet meteen of dat wel een goed idee was. Toch heb ik toegezegd, omdat ik Diego wilde helpen zijn droom waar te maken. Ik heb mijn ego opzijgezet en me volledig op de rol gestort. Samenwerken als koppel bleek geen probleem. We zitten allebei op dezelfde golflengte én we gunnen mekaar veel. Dat maakt alles veel makkelijker. – Jouw personage is dat van tangozangeres. Zelf danste je de tango al, maar was je ook actief als zangeres?

✂

14 — April 2010

De tango leren zingen was een grote artistieke verrijking

De bon van halfvier

”

zo ver mogelijk verwijderen van die ander? Een onderliggende vraag die ik in deze film stel, is ook: kan kunst de mens redden? Kan kunst liefde vervangen? Ik denk eerlijk gezegd van niet. Helena is een grote tangozangeres in wording -de tango zingen vergt jaren en jaren oefening- maar ondanks de troost die de muziek haar biedt, valt ze toch nog volledig ten prooi aan haar verdriet. – De tango speelt een prominente rol in de film. Je zou bijna kunnen spreken van een tweede hoofdpersonage. De tango is het kloppende hart van de film. De muziek en de teksten van de liedjes vertellen het verhaal van het hoofdpersonage, veel meer nog dan de dialogen. Ze brengen Helena’s dromen, emoties en verlangens tot uiting. Haar innerlijke parcours. Ik heb ervoor gekozen om zowel de grote klassiekers uit het genre als hedendaagse composities te verwerken in de film. Sommige zijn zelfs speciaal voor de film gecomponeerd. Weet je, de geschiedenis van de tango gaat een eeuw terug. De oude muziek wilde ik niet links laten liggen, want daar zitten heel veel pareltjes tussen. Maar ik wilde ook werken met de tangomuziek van nu. – De tango ligt je na aan het hart. Geldt dat per definitie voor iedere Argentijn? Neen. Om te beginnen is de tango een typisch stedelijk fenomeen. Op het platteland leeft de tango niet. En uiteraard is Argentinië meegegaan met zijn tijd op muzikaal vlak: naast de tango zijn er evengoed heel wat hedendaagse muziekgenres in ontwikkeling. Niet alle Argentijnen zijn daarom per se geïnteresseerd in de tango. – In 1997 kwam je naar Brussel om filmmaker te worden. Vanwaar die drastische keuze om je leven als advocaat in Argentinië achter je te laten? Ik heb altijd geweten dat ik films wilde maken. Maar omdat ik uit een arme familie kwam, heb ik de kans om aan de universiteit te kunnen studeren met beide handen gegrepen. Iets artistieks doen, zonder vooruitzicht op werkgelegenheid in die branche? Dat was gewoonweg geen optie. Dus studeerde ik rechten en werkte ik daarna als advocaat in een aantal grote bedrijven. Tot ik een job aangeboden kreeg in Spanje. Dat was mijn kans om naar Europa te komen en mijn leven een andere wending te geven. Kijk, mijn verlangen om films te maken, is enorm. Dat is wat me zover heeft gedreven. Je moet het ook héél erg graag willen, want het is zo’n harde stiel

Ik zing al van jongs af, maar ik was geen echte tangozangeres. De tango is een muziekvorm die veel meesterschap eist, zowel in de dans als de zang. Ik geef al elf jaar danslessen. Ik kende de tango dus al wel vrij goed. Om me op de rol voor te bereiden en de tango te leren zingen zoals het moet, heb ik zeer intensief lessen gevolgd. Elke dag heb ik geoefend, anderhalf jaar lang. Daarom heb ik deze film ervaren als een van de meest verrijkende projecten in mijn leven als artieste. De kans om een heel nieuw artistiek metier te leren, krijg je niet elke dag. – Je was theateractrice in Argentinië, maar hebt je carrière ginder achtergelaten om Diego te volgen naar België. Was dat niet moeilijk?

Knip deze bon uit, wissel hem in aan de kassa en geniet gratis van een festivalfilm naar keuze. De bon is enkel geldig voor films die van maandag tot en met vrijdag gespeeld worden, om halfvier.

dat je het niet haalt als je het niet serieus aanpakt. – Je echtgenote Eugenia speelt de rol van Helena. Waarom wilde je met haar werken? Omdat zij een formidabele actrice is, natuurlijk. (lacht) Ik heb Eugenia leren kennen tijdens het draaien van mijn documentaire over de tango. Ze viel me onmiddellijk op, en vanaf dat moment wist ik dat ik met haar films wilde maken. Daarin heb ik trouwens voet bij stuk gehouden, want bij financiële onderhandelingen ben ik meermaals gestoten op types die enkel geld in de film wilden steken als we voor de hoofdrol een bekende actrice zouden nemen. On rencontre des fous parfois. Je komt soms gekken tegen, hoor. Maar goed, dat heeft me niet tegengehouden om toch voor Eugenia te kiezen. Als je elke keer moet toegeven aan die manipulatie en intimidatie die je in de filmwereld tegenkomt, dan kan je enige artistieke integriteit wel vergeten. Voor mij is cinema kunst. Het is een manier om jezelf artistiek uit te drukken. Alleen zie je dat tegenwoordig nog maar zelden gebeuren. Er worden veel films gemaakt, maar te weinig cinema. – Ik was ook verbaasd om Pieter Embrechts te zien opduiken in jouw film. Zo’n serieuze rol, met bovendien erg weinig tekst: dat zijn we in Vlaanderen niet echt gewoon van hem. (lacht) Ja, jullie kennen hem eerder als entertainer, geloof ik, hé? Ik kende Pieter aanvankelijk niet, maar wat me meteen overtuigde toen ik hem ontmoette, was zijn fysiek. Hij heeft een heel mannelijke lichaamsbouw: perfect voor de rol van de stoere zeeman die ik hem wilde laten spelen. Bovendien heeft hij ook een heel mooie, warme stem. Pieter is een goed acteur en ook een toffe kerel. We hebben heel wat afgelachen samen. – Nog zo’n opvallende samenwerking is die met ontwerper Tim Van Steenbergen, die de kostuums voor de film heeft getekend. Inderdaad. Ik ben heel blij dat ik Tim heb mogen ontmoeten, want ik ben al langer fan van Belgische mode. De Belgische stijl is simpel en gesofistikeerd. Net zoals de tango, eigenlijk. Ik wilde dat mijn film tijdloos zou zijn, en daarom heb ik Tim gevraagd om de kleding te ontwerpen. Zijn kleren zijn discreet en stijlvol, en wat voor mij vooral belangrijk is: ze zullen binnen tien, twintig jaar niet gedateerd overkomen.

Tja, ik was gewoon héél erg verliefd. (lacht) Maar het was inderdaad niet vanzelfsprekend. Ik kende de taal niet en moest dus wachten tot Diego films begon te maken om weer te kunnen acteren. – Wat deed je dan in het begin? Ik gaf tangolessen. Dat deed ik ook al in Argentinië. Dans is een universele taal. Het was dus niet erg dat ik in het begin nog niet goed Frans sprak. (lacht) – Zullen we jou in Diego’s volgende film opnieuw kunnen bewonderen? Die kans is groot, al denk ik niet dat het opnieuw de hoofdrol zal zijn. Zijn beide langspeelfilms hadden een getormenteerde vrouw in de hoofdrol. Voor zijn volgende project wil hij een mannelijk hoofdpersonage, geloof ik. Tekst: Floor Deckx Foto: Bart Van der Moeren

Meter Tine Van den Brande: “Ik sleur mijn dochter en haar vriendinnen mee naar Open Doek.” Actrice en presentatrice Tine Van den Brande neemt voor het tweede jaar op rij het meterschap van Open Doek op zich. Tine presenteerde in het verleden voor Canal Plus drie filmprogramma’s. “Ik schuimde in die tijd alle premières en filmfestivals af. Films kunnen een positieve invloed hebben op je leven. Als ze op een heldere en poëtische manier een boodschap overbrengen, kunnen ze een steun zijn als je met de grote levensvragen worstelt.” “Open Doek brengt niet alleen zwaar-

op-de-handfilms. In het aanbod zitten zeker ook heel mooie, verhalende films die een groot publiek kunnen aanspreken. Je krijgt ook de kans om meer dan 20 films in première te zien. Daarvoor zou je anders al naar Cannes, Venetië of Berlijn moeten gaan. Ik vind het een heel kwalitatief programma. Er wordt niet zomaar gratuite commentaar gegeven op het maatschappelijke gebeuren. Ik ben superenthousiast over Open Doek. Het is ook fantastisch dat het zo’n groot aantal toeschouwers aantrekt. Eerlijk: voor ze mij als meter vroegen, kende ik het festival niet. Nu ben ik fan. Ik merk dat ze een tiental jongerenfilms vertonen. Ik ga mijn dochter en al haar vriendinnen ermee naartoe sleuren.” Vorig jaar heeft vooral de film “Klass” mij hard geraakt: een schooldrama dat zich afspeelde in Estland. Het was een bijzondere film omdat je ging meeleven met de gast die de school ging neerknallen. Straffe cinema.”

Martin Heylen: ‘De films van Open Doek jagen mijn fantasie op stang’ Voor de derde keer is de immer sympathieke Woestijnvis Martin Heylen (‘Terug naar Siberië’) peter van het filmfestival. Martin cumuleerde de voorbije jaren zijn peterschap met zitjes in de Canvas- en Amnesty Internationaljury. “Het vele reizen heeft mijn blik op de wereld opener gemaakt. Het laat me nu toe anders naar films te kijken. Ik ben van mening dat je maar iets kan appreciëren als je er ook iets van weet. Een cultuur kan je maar appreciëren als je er al eens van geproefd hebt. In het geval van Open Doek kan het in beide richtingen werken. Ofwel ga ik eerst op reis naar bijvoorbeeld Rusland of China en kies ik daarna uit het aanbod van Open Doek een film uit die landen. Maar het gebeurt ook dat ik een film zie over een mij onbekend land en dat ik nadien de drang voel om dat land te bezoeken. De films van Open Doek jagen mijn fantasie op stang.” “Ik voel affiniteit met de filmmakers die op het festival aan bod komen. Ze moeten, net als ik, hun werk vaak doen met een klein budget. Maar je kan niet zeggen dat het resultaat slecht is, inte-

Vind de juiste film

Laten we eerlijk zijn: we zijn niet allemaal cinefielen. Hoe kies je de juiste film als je de regisseur en de acteurs niet kent? In de programmabrochure wordt elke film natuurlijk kort besproken. Maar om het nog gemakkelijker te maken, heeft Open Doek de films onderverdeeld in vijf categorieën: Docz (documentaires), Kidz (kinderfilms), Competition (de 11 competitiefilms), Stories (films die een verhaal vertellen) en Discovery (artistieke en soms iets minder toegankelijke films).

gendeel. Het is een uitdaging om met beperkte middelen creatief te zijn. Ik ambieer ook geen politieke documentaire in Rusland of een sociaal relevante onderzoeksreportage in China. Daar zijn andere mensen voor. Ik beperk me tot het terrein waarvan ik wél veel weet: het dagdagelijkse leven in banale steden en dorpen. Dat leven van elke dag is ook vaak het onderwerp van de Open Doekfilms. Dat het vaak kommer en kwel is in die films? Wat wil je? Ze

worden gemaakt in landen waar veel kommer en kwel is! Toch is er altijd ook humor te bespeuren, hoor. Zo herinner ik me een film die vorig jaar in de selectie van de Canvasjury zat. Een Chinees op leeftijd ging zijn dochter, die verhuisd was naar Amerika, opzoeken. De cultuurschok die de mens onderging, was heel grappig en kleinmenselijk. Maar de beste film vorig jaar vond ik ‘For a moment, freedom’, die trouwens ook de Canvas Award won.

Praktische gegevens Prijzen

Filmticket: 7,50 euro Onlinereservaties: 6 euro Kortingen: (studentenpas, vrijetijdspas) 4 euro Openingsavond: 10 euro 55-plussers: 7 euro Jonger dan 4: gratis Ontbijt op zondagochtend: 7 euro Tienrittenkaart: 60 euro Vijfrittenkaart: 35 euro

Reserveren Reserveren kun je online vanaf 12 april. Later kan je je tickets ophalen aan een aparte kassa. Telefonisch reserveren kan vanaf 19 april (van

13u tot 21u). Het afhalen van gereserveerde tickets kan elke dag van 13u tot 21u aan de speciale kassa in Utopolis, ten laatste een halfuur voor de film begint. De films beginnen stipt.

Respect voor de vrijwilligers De kassa wordt bemand door onbetaalde én onbetaalbare vrijwilligers. Wees geduldig en respectvol. Zonder vrijwilligers is er geen festival. Een halfuur voor aanvang van de films wordt het erg druk aan de kassa’s. Daar kun je zélf iets aan doen. Kom wat vroeger, wandel recht tot bij de kassa (die toch altijd open is) en drink een glas of een tas in het gezellige festivalcafé.

Suiker — 15

11 competitiefilms strijden om de Canvas Award Er zijn 75 films te zien op het festival, maar slechts 11 ervan strijden écht om de knikkers: de Canvas Award. Die 11 competitiefilms zijn allemaal exclusief en waren nooit eerder te zien in België. De inzet van de competitie is niet gering: de winnende film wordt door Open Doek aangekocht, komt uitgebreid in de zalen en wordt bovendien vertoond op Canvas. De festivaljury -en alleen zij- kiest uit de 11 competitiefilms de winnende festivalfilm. Zoals het een echt festival betaamt, zijn er ook tal van andere prijzen; noem het nevencompetities: de publieksprijs, de kinderen- en jongerenprijs, de Amnesty International Prijs, de Behind The Scenes Award, ... We stellen de 11 festivalfilms kort aan u voor:

zoon identificeren, de andere wil haar kleinzoon zien, die net is opgepakt voor moord. Originele prent van filmmaker Mendoza, die de jeugd beschrijft door de ogen van bejaarden: wijze mensen die beseffen dat het niet zo vanzelfsprekend is het leven te overleven.

Mundane history Thailand, 2009, 82’ Pun is verlamd en Ake is zijn verzorger. Ake woont in bij Pun en zijn vader, die een erg gestoorde relatie hebben. De warmte in huis is ver te zoeken, maar Ake en Pun groeien wel naar mekaar toe en filosoferen over het leven en hun plaats in de kosmos. Mooie film over een moeilijke vader-zoonrelatie, en onderliggend ook over de politieke toestand in Thauiland.

Bandhobi Zuid-Korea, 2009, 117’ De Bengaalse Karim is migrant in ZuidKorea. Zijn werken verblijfsvergunning zijn bijna verlopen, maar voor hij het land verlaat wil hij nog betaald worden door zijn baas. Vriendin (Bandhobi betekent vriendin) Min-seo wil hem helpen. Een sociaal en politiek drama, dat baadt in een warme en vriendelijke sfeer.

The hunter Iran, 2010, 92’ Ex-gedetineerde Ali is nachtwaker. Als zijn vrouw omkomt in een vuurgevecht en zijn dochter wordt vermoord, neemt hij wraak en doodt hij twee agenten. Hij vlucht de bossen in, maar wordt ingerekend. Tot plots zijn achtervolgers verdwijnen en het plots niet meer duidelijk is wie wie achterna zit. Indrukwekkende film, die zich afspeelt in Teheran tijdens de recente verkiezingen.

Bandhobi

Dawson, Island 10 Chili, 2009, 117’ Op Dawson Eiland is een concentratiekamp gevestigd waarin na de staatsgreep van 1973 de overlevende regeringsleiders werden opgesloten. Ze verloren hun identiteit en kregen een nummer. Ex-minister van mijnbouw Sergio Bitar was ‘Dawson, Island 10’. Hij shcreef het gelijknamige boek, waarop deze film is gebaseerd. Aangrijpende film, rauwe acteerprestaties, gefilmd als een documentaire.

El vuelco del cangrejo Colombia, 2009, 95’ Een blanke man, Daniel, komt aan in een bijna uitsluitend ‘zwart’ vissersdorp. Hij wacht op een boot en krijgt een hangmat ter beschikking. Hij mag blijven als hij in ruil voor de gastvrijheid wat klusjes opknapt. Ingetogen film, gevoelige cinema.

Harragas Algerije, 2009, 95’ Rashid en Nasser wagen de oversteek van Algerije naar Spanje. Ze bereiden hun tocht minutieus voor, maar worden vanop een afstand in de gaten gehouden door een onbekende man. De dag van het

Schone film

16 — April 2010

The loners Israël, 2009, 92’

LOLA vertrek nadert, het liefje van Nasser kot achter hun plannen en wil niet alleen achterblijven. Stijlvolle film, mooi camerawerk.

Jean Charles Groot-Brittannië/Brazilië, 2009, 91’ Bij een terroristische aanslag in de metro van Londen komen 52 mensen om het leven. Angst en paranoia overvallen de stad. De ordehandhavers reageren paniekerig. Een jonge immigrant, Jean Charles de Menezes, wordt doodgeschoten... een onschuldige electricien uit Brazilië, die een beter leven had gezocht én gevonden. Indrukwekkend drama.

Open Doek wil een milieuvriendelijk en duurzaam festival zijn. De impact van het festival op de planeet moet zo klein mogelijk zijn. Om een idee te krijgen van die impact werd vorig jaar een nulmeting uitgevoerd. Sindsdien wordt nauwkeurig bijgehouden hoeveel energie wordt verbruikt, hoeveel kilometers de films, de organisatoren en het publiek afleggen, hoeveel papier er nodig is, ... Op www. schonefilm.be kan je de meetresultaten bekijken. In het kader van het thema ‘milieu en energie’ worden de documentaires ‘Think global, act rural’ en ‘Plastic planet’ (foto) getoond. En het festivalcafé werd omgedoopt tot ‘Kaffee Kopenhagen’, met een verduurzaamde drank- en eetkaart. Het voedsel en de drank zélf zijn weliswaar altijd vers en niet gerecycleerd.

Dawson, Island 10 Kinshasa Symphony Duitsland, 2009, 95’

Het Orchestre Symphonique Kimanguiste telt 200 leden. Armoede is troef, maar opgewektheid ook. De leden knutselen thuis instrumenten in mekaar, stoppen met repeteren als de stroom uitvalt, maken zelf hun kleren voor de optredens. En nu repeteren ze voor een groot concert. Duizenden toeschouwers worden verwacht. Prachtig, inspirerend, positief. Typisch Afrikaans, dus.

Lola Filipijnen, 2009, 110’ Twee oma’s komen aan bij het politiebureau. De ene komt haar vermoorde klein-

Twee Russische immigranten willen Israëli zijn en toetreden tot het leger. Maar alles gaat fout. Ze worden -onterecht- beschuldigd van landverraad en opgesloten. Beroofd van hun vrijheid en hun waardigheid, hebben ze nu niets meer te verliezen... Intens gevangenisdrama, dat op waar gebeurde feiten gebaseerd is.

Woman on fire looks for water Maleisië, 2009, 99’ Een film over echte, moeilijk en onmogelijke liefdes. In een vissersdorp worstelen een vader en zijn zoon met zichzelf. De vader wil voor hij sterft zijn echte liefde terug oppzoeken. De zoon is verliefd op een meisje dat alleen met hem wil trouwens als hij meer geld verdient. Realistisch portret waarin naast de vader en de zoon ook de locatie een hoofdrol opeist.

De festivaljury De jury die de elf competitiefilms beoordeelt, bestaat uit:

Luc Janssen Controversieel radio- en tv-maker, presentator. Is voorzitter van de festivaljury.

Marie Vinck Actrice (De Kus, Loft, De smaak van De Keyser, De Rodenburgs ...)

Dorian van der Brempt Ex-adviseur cultuurministers Anciaux en Van Grembergen, docent, regeringscommissaris bij het Vlaams Fonds der Letteren, ...

Patrice Toye Regisseur van de films Rosie, Gezocht: man, (n)iemand)

Sahim Omar Kalifa Koerdische regisseur van de film Black water en de kortfilm Nan.

Catherine Wilmes Ex-strategisch adviseur Canvas, nu verantwoordelijk voor de filmaankopen van Eén en Canvas.

Kapinga Gysel Zangeres, danseres, percussioniste, o.a. bij Zita Swoon

Erfgoedcel Noorderkempen heeft een druk programma vertellen over wat er zich ooit heeft afgespeeld binnen de muren van het gemeentehuis. Er wordt een zoektocht aan gekoppeld. Welke bezoeker kan achterhalen wat echt is en wat vals?

Beerse: het historische centrum van de Noorderkempen? De Archeologischt dienst Antwerpse Kempen (AdAK) heeft onlangs enkele belangrijke opgravingen gedaan op het grondgebied van Beerse. Voorwerpen tonen aan dat Beerse ooit het historische centrum van de Noorderkempen was. Of bedriegt de geschiedenis ons?

NOORDERKEMPEN - Op vrijdag 25 april vindt de nationale Erfgoeddag plaats. Dit jaar staat die helemaal in het teken van “fake”. Wat is waarheid? Wat is vals? Hoe kun je dat weten? Wat mogen we geloven van onze geschiedenis, zoals die is neergeschreven en getekend? Werken we zelf niet voortdurend mee aan vervalsingen, zij het op kleine schaal? Bijvoorbeeld door onze vakantiefoto’s een beetje bij te werken? Over wat echt is en wat niet, valt heel wat te vertellen. Daarover gaat de erfgoeddag.

Beerse en de beren Waar komt de naam Beerse vandaan? Heeft het iets te maken met beren? Dat zou verklaren waarom verschillende verenigingen een beer in hun wapenschild dragen. En waarom de gemeente zelfs beren in het gemeenteschild heeft. Allemaal onzin. Beerse heeft niks te maken met beren. Maar met wat dan wel?

Hoe vals zijn jouw foto’s? De heemkundige kring en de cultuurdienst van Beerse riepen de jongeren op om foto’s te nemen en die te bewerken. De foto’s worden getoond in het Tempelhof van 10u tot 18u. De beste of meest creatieve fotografen krijgen om 17u een prijs.

Kunst in de Sint-Lambertuskerk De Sint-Lambertuskerk van Beerse zit vol mysteries. Kijk maar eens naar de beelden en de glasramen. Waarom zit er een duif aan het oor van Gregorius de Grote? Waarom staat Barbara’s toren in brand? Waarom is Matheus patroonheilige van de belastingontvangers? Tijdens de rondleidingen om 11.30u, 14.30u en 16.30u verneem je er alles over.

Niets is vals bij Vaerten Jan Vaerten maakte échte kunst. Daar is iedereen het wel over eens. Maar hij verwerkte wel bijzonder vreemde elementen in zijn kunstwerken, zoals bijvoorbeeld een eenhoorn. Waar was dat nu weer voor nodig? De erfgoedcel Noorderkempen, die de gemeenten Turnhout, Oud-Turnhout, Vosselaar, Beerse en Kasterlee omvat, heeft zich van bij de bekendmaking van het thema stevig vastgebeten in het onderwerp en een mooie affiche uitgewerkt. “We zijn heel beredeneerd te werk gegaan”, zegt erfgoedcoördinator Jan Matthé. “We hebben voor kwaliteit gekozen en niet voor kwantiteit. We hebben er immers rekening mee gehouden dat er in onze regio nog een hoop activiteiten zijn in deze periode van het jaar. Het is niet de bedoeling dat de mensen gaan verzuipen in een overaanbod. Daarom hebben we bewust niet té veel willen organiseren. We hebben gekozen voor minder activiteiten, maar wel met een stevige inhoudelijke verhaallijn en met een duidelijk profiel.” Opvallend is de prachtige affiche die Erfgoedcel Noorderkempen heeft laten maken. “We hebben er een traditie van gemaakt om die elk jaar door een andere striptekenaar te laten ontwerpen. We wijken daarmee af van het nationale campagnebeeld en onderscheiden ons daarmee van de andere erfgoedcellen in Vlaanderen. Voor de bezoeker is dit wellicht randinformatie, maar wij vinden het belangrijk en zijn er trots op. Ere wie ere toekomt: de affiche werd ontworpen door Steven Dhondt, de man die o.a. Kriegels tekent voor Marc De Bel.” We loodsen je op een drafje door het programma dat Erfgoedcel Noorderkempen in mekaar heeft gebokst. Voor gedetailleerde info kan je altijd terecht op www.erfgoedcelnoorderkempen.be.

Sprookje in beeld

Kom op verhaal

Turnhout en zijn relikwieën

Sagen, legenden en verhalen bevatten altijd wel een kern van waarheid. In ‘Sprookje in beeld’ vertellen toneelgezelschappen een verhaal. De voorstellingen vinden plaats om 11u, 14u en 16u. In Beerse spelen Staltheater en Hoogspanning op het Kerkplein, in Oud-Turnhout geeft Tintel Toneel zijn voorstellingen in het bezoekerscentrum van De Liereman, in Tielen kan je Tejater De Orchidee aan het werk zien in Tielendorp, in Turnhout speelt Theater Stap op de Grote Markt en in Vosselaar vertelt Toneelkring Veredeling zijn verhaal in de Cingel.

Elk dorp heeft wel zijn verhaal, waarvan niemand nog precies weet hoeveel waarheid het juist bevat. Beerse, Turnhout en Vosselaar organiseren verhalenwandelingen om 11.30u, 14.30u en 16.30u. In Beerse start de wandeling aan het Kerkplein, in Turnhout aan ‘t Steentje en in Vosselaar aan de Cingel.

De Heilig Hartkerk in Turnhout toont haar relikwieën. Ze zoomt in op de splinters van het kruis, stukjes kledij en botjes van heiligen. Details, echte of valse, worden uitvergroot. De Heilig Hartkerk buigt zich over de echtheid van de relikwieën. En de waarheid kan kwetsen. Met alle vermeende splinters van het kruis zou je immers een kathedraal kunnen bouwen.

Erfgoedhuis Tielen binnenstebuiten Het nieuwe Erfgoedhuis in Tielen zet zijn deuren open voor het publiek. Binnen en buiten het gebouw worden geheimen onthuld door markante figuren die verhalen

25 april: Erfgoeddag

De natuur speelt vals Kunnen spinnen bijten? Zijn bijen dodelijk gevaaarlijk? Welke trucs gebruiken de dieren om elkaar te misleiden? Wie zijn de beste valsspelers? In het Natuurpuntmuseum aan de Graatakker 11 verneem je er alles over.

De verliefde jongeling en de kabouter De Historische Drukkerij (Steenweg op Mol 84 in Turnhout) zet zijn oude drukpersen in werking op de Erfgoeddag. Het verzonnen verhaal -of niet?- over de verliefde jongeman en de kabouter wordt gedrukt en gratis verdeeld. Kinderen die van kabouters houden, kunnen in de Begijnenstraat 28 in de huid kruipen van echte kabouters. De workshops starten om 14.30u en 16u.

De Erfgoeddag in jouw gemeente Omdat de Erfgoeddag een nationaal evenement is, worden uiteraard ook in jouw gemeente activiteiten georganiseerd. Voor een overzicht van wat er te doen is, surf je naar www.erfgoeddag.be (of google gewoon naar Erfgoeddag) en je tikt de naam van je gemeente in. Simple as that.

Suiker — 17

Stijn Janssen

Lang leve

de pil

Geen Kempense kat die ooit een Chinees heeft aanschouwd Een stad is als een bad waarvan de kranen continu open staan. Steeds weer krijgt een stad nieuwe toevoer van altijd weer nieuwe zaken. Pas als het bad overstroomt, worden de gebieden rondom bevloeid. Eerst komen de dorpen in de nabijheid aan de beurt. Na verloop van tijd worden ze volledig overspoeld en als voorsteden mee opgenomen in de grote kolkende massa. Hoe verder weg een dorp van de stad gelegen is, hoe langer het duurt alvorens de tentakels het kunnen grijpen en de achterlijkheid er geworteld blijft. Lang nadat de stedelingen al hun witte, droge rijst hadden leren eten en de vertierbuurten stilaan oververzadigd geraakten van hun restaurants, trokken de Chinezen als eerste andersgekleurde mensen uit Vlaamse steden weg en vestigden zich in de nog onontgonnen Kempense dorpen. Ze bouwden in de nederige dorpskernen gigantische eettempels met aan de gevels strakke tekens die steevast verwezen naar rijzende planeten of vruchtbare tuinen. Aan de grote ramen hingen zware gordijnen en links in de inkomham stond onontkoombaar een groot aquarium. De Chinezen serveerden ontelbare gerechten, ordentelijk genummerd van 1 tot 98b. Ze sneden varkens en runderen in kleine onherkenbare reepjes en overgoten het vlees met glibberige substanties, opvallend door hun ongeziene en uitbundige kleurenpracht: felgeel (curry), lichtgroen (pikante curry) tot rozerood (de wonderlijke zoetzure saus). Niemand die ooit een blik kon werpen in hun onzichtbare keukens. Toch kon het niet anders dan dat deze hoofdzakelijk werden bevolkt door afwassers, gelet op de nooit eindigende rij van kommetjes en porseleinen lepeltjes waarin de gerechten, bijgerechten en subbijgerechten werden opgediend. Het Chinese restaurant was het eerste exotisme dat de Kempen aandeed. Gaan eten bij de Chinees was in de voetsporen treden van kruisvaarders, ontdekkingsreizigers en missionarissen. Maar geen hond, laat staan een kat, die in de Kempen ooit een Chinees in le-

18 — April 2010

venden lijve mocht aanschouwen. Toch moeten ze, te meten aan het aantal restaurants, met ontelbaar velen in deze contreien aanwezig geweest zijn. Ze kwamen niet in de cafés, bezochten geen kerken, waren niet te bespeuren op jaarmarkten. Opmerkelijk: ook op zondag reden ze niet langsheen de kanalen op hun zo geliefkoosde fiets. Geen hopeloze Kempense vrouw van middelbare leeftijd die ooit een Chinees ten huwelijk heeft gevraagd. Er bestaat niet zoiets als een Chinese mulat. De Chinezen waren zo schichtig als muizen. Eenmaal opgemerkt glipten ze weg in hun holen. Is het daarom dat er tot op heden geen moord en brand geschreeuwd is over hun zeden, gewoonten en vreemde goden? Ze hielden zich schuil in de achterkeukens van hun zaken. Enkel het oudstgeboren kind van het vrouwelijke geslacht werd als lokale attractie de eetzalen ingestuurd om de bestellingen op te nemen: flietjes of lijst? De Chinezen zijn hier vertrokken zoals ze zijn gekomen: onopgemerkt. Vandaag zijn veel van hun eethuizen uit het straatbeeld verdwenen. Ze zijn gedegradeerd tot meeneemchinezen en vertoeven in dezelfde horeca-afdeling als frituren, pita- en pizzatenten. Wie er binnengaat, moet eerst een flink eind stappen door de enorme eetzalen van weleer waar vandaag geen grote kroostrijke gezinnen -het duurste gerecht, de gelakte eend (nr.75), kostte destijds niet meer dan 80 fr- meer aan de tafels zitten. We hebben er het raden naar wanneer de eerste Chinezen in ons dorp zijn toegekomen. Maar als we de uitslagen van de provinciale voetbalcompetities van de afgelopen 50 jaar erop naslaan, moet het vóór 8 mei 1967 zijn. Op die zaterdagnamiddag werd in het arbeidersvoetbal de degradatiewedstrijd tussen ‘Drinkers Club Wittegracht’ en ‘Vera Boys’ gespeeld. Vera Boys kon toen in extremis in de laatste vijf minuten een 0-2 achterstand ombuigen in een 3-2 winst. Op die manier kon de club een zekere degradatie naar het cafévoetbal vermijden. Op miraculeuze wijze, dachten we toen nog.

TURNHOUT - De pil bestaat 50 jaar. Als u, net als ik, jonger bent dan 50 wil ik u bij deze feliciteren dat u het hebt gehaald. Het had anders kunnen lopen. Want sinds het Duitse Schering de pil in 1961 op de markt bracht, zijn er -om het zo maar even te zeggenveel meer kinderen niet geboren dan wel. Aan de basis van de eerste Europese pil, ‘Anovlar’, lag de Turnhoutse gynaecoloog Ferdinand Peeters. Het lag in de jaren 50, vlak na de Tweede Wereldoorlog, niet voor de hand om in Duitsland te experimenteren met pillen die tot doel hadden zwangerschappen te voorkomen. Farmaciebedrijf Schering zit daar verveeld mee. Het heeft een hormonenpreparaat in huis dat nog niet helemaal op punt staat, maar dat dezelfde werking blijkt te hebben als Enovid: een pil die in Amerika al op de markt is en die als voorbehoedsmiddel kan dienen. Om geen hommeles te krijgen met wie dan ook vragen de Duitsers aan een Belg om het hormonenpreparaat te testen en op punt te stellen. Die Belg is Nand Peeters uit Turnhout. In 1960 ontwikkelt hij de eerste pil. Wanneer hij op 31 maart 1960 de testresultaten voorlegt aan de wetenschappers van Schering, springen die een gat in de lucht. Hun pil is veel beter dan de Amerikaanse tegenhanger Enovid, dat een hoop nevenwerkingen heeft: hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid. De pil van Schering, ‘Anovlar’, heeft die niet. Amper een half jaar nadat Schering ‘Anovlar’ op de markt brengt, erkennen de Amerikanen stilzwijgend de superioriteit van de Europese pil door hun eigen pil aan te passen naar het Duitse voorbeeld en het hormonengehalte van ‘Enovid’ met de helft te verminderen. De pil is er niet van de ene dag op de andere gekomen. Er zijn vele jaren wetenschappelijk onderzoek aan voorafgegaan. Het zou dus overdreven zijn Nand Peeters

de uitvinder van de pil te noemen, want hij perfectioneerde alleen maar wat al bestond. Maar hij is zeker wél een van de ontwikkelaars van de pil en veel meer dan zomaar een schakel in het geheel. Wie nam de eerste pil? In 2012, wanneer Turnhout de culturele hoofdstad van Vlaanderen zal zijn, wil het organisatiecomité Turnhout 2012 een historische tentoonstelling op poten zetten waarin het werk van Nand Peeters een prominente plek zal krijgen. Maar het is niet de bedoeling dat het een louter farmaceutische of wetenschappelijke bedoening wordt, integendeel. Daarom is Turnhout 2012 nu op zoek naar ‘menselijke verhalen’. Naar de Kempense -of andere- vrouwen die dokter Nand Peeters in 1960 of net voordien hebben geholpen met zijn experiment. Getuigenissen van de moderne vrouwen van toen -de eerste moderne vrouwen van Europa, die misschien wel tegen het advies van de familie, de school en de kerk in tóch aan geboortebeperking deden en bij dokter Peeters te rade gingen voor de pil- zouden een belangrijk onderdeel van de tentoonstelling kunnen vormen. Wie informatie kan verschaffen over het baanbrekende onderzoek van Nand Peeters en de allereerste testen met de pil, kan contact opnemen met karl.van.den.broeck@ knack.be. Discretie wordt verzekerd indien gewenst.

BE N

OVER DE SCHREEF

HIER

popconcerten vlak over de grens Emily Bonn & The Vivants EINDHOVEN - Banjoliefhebbers aller landen, verenigt u! De Amerikaanse Emily Bonn is met haar band The Vivants (wat wil je, als je Bonn heet?) op tournee door West-Europa. Op donderdag 22 april houdt de rootsrocker halt in Dynamo in Eindhoven. Emily Bonn is een begenadigd gitartiste en banjospeelster. Ze is een bezige bij. Als studiomuzikante wordt ze veel gevraagd. Ze geeft ook les aan beginnende artiesten, maar ze componeert ook graag eigen nummers. Die schrijft ze in de allerbeste country-, cajun- en folktraditie. Alle genres zijn

Newton Faulkner

BREDA - Sam Newton Battenberg Faulkner, die zich kortweg Newton Faulkner noemt, is een buitenbeentje in de muziekindustrie. Als kind drumde hij en speelde hij piano, maar het bleef bij een korte eerste kennismaking, want hij werd al snel verliefd op de gitaar. Hij bleek behoorlijk getalenteerd te zijn. Hij was amper 16 toen hij hedendaagse muziek ging studeren. Hij is nog maar enkele jaren beroepsmuzikant. In 2007 verscheen zijn debuutalbum ‘Hand built by robots’. Engeland was

Mark Lanegan EINDHOVEN - Op woensdag 21 april komt een van de godfathers van de grungemuziek naar Eindhoven. Mark Lanegan zal in de Effenaar een akoestisch soloconcert verzorgen. Mark Lanegan heeft niet dezelfde naambekendheid als pakweg Eddie Vedder of Kurt Cobain. Zijn carrière liep ook anders. Lanegan was, in tegenstelling tot zijn twee geestesgenoten, nooit de frontman van een supergroep. Hij slaagde erin, bewust of onbewust, om meer op de achtergrond te blijven. Maar zijn betekenis voor de grungemuziek is daarom niet minder groot, al liggen de hoogdagen van de grunge al meer dan een decennium achter ons en heeft Mark Lanegan zich zeker niet alleen beperkt tot de grunge. Lanegan was in het begin van de jaren 90 de zanger van The Screaming Trees, maar hij was ook voortdurend bezig met allerlei zijprojectjes. Zo trad hij ook solo op en ging hij samenwerkingen aan met andere groepen. In 1990 componeerde hij het semiakoestische album ‘The winding sheet’. Kurt Cobain werkte eraan mee. Omdat Lanegan een unieke stem heeft, die soms een beetje op de diepe, doorrookte stem van Tom Waits lijkt, wordt hij vaak gevraagd als gastzanger. Queens Of The Stone Age vraagt hem zowel voor studiowerk als live-

mogelijk, zolang er maar een duidelijke link is naar de Amerikaanse muziekgeschiedenis. Het verklaart meteen waarom Emily Bonn een voorliefde heeft voor instrumenten als de banjo, de trekzak en de fiddle. Voor Bonn is liedjes schrijven een ambacht. Een goeie song heeft een begin, een midden en een eind. Er zit een inhoudelijk én een muzikaal verhaal in. En elk detail is belangrijk. Hoewel de vergelijking zeker niet helemaal opgaat, wordt ze qua stijl en aanpak dikwijls vergeleken met de Canadese zusjes McGarrigle, die de wereld veroverden met hun ‘Ballade pour Ste Catherine’. Kaarten voor dit concert, dat kadert in de ‘Hillbilly Hellride’-reeks, kosten 10 euro. er meteen wild van. De ene single na de andere werd uit dat album gepuurd en Newton Faulkner mocht de voorprogramma’s verzorgen van James Morrison, Paolo Nutini, John Mayer en The John Butler Trio. In 2009 bracht Newton Faulkner zijn tweede album uit: ‘Rebuilt by humans’. Pittig detail: hij noemde die plaat niet zo omdat de titel een leuke opvolger was van ‘Hand built by robots’, maar om een andere reden. In 2008 kwam Faulkner stomweg ten val op een ijsplek. Dokters moesten een metalen plaat in zijn hand steken. “Mijn arm lag in puin, maar werd terug in mekaar gestoken door mensen. Vandaar de naam”, verklaarde Faulkner de titel. Newton Faulkner speelde op de grootste festivals in Engeland en de Verenigde Staten: Glastonbury, Isle of Wight, Lollapalooza en Bonnaroo. Hij is nog altijd maar 25 jaar oud. Voor de Britten is dat blijkbaar nog altijd jong genoeg om hem nog een tijdje als ‘nieuw wonderkind’ te blijven bestempelen. Newton Faulkner speelt op vrijdag 23 april in Mezz in Breda. Kaarten kosten 15 euro.

Agenda

do 01-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Caro Emerald € 12,5 do 01-04-10 – 20:30 – Mezz Breda Rigby € 12 do 01-04-10 – 20:30 – Dynamo Eindhoven Trash Talk, Rolo Tomassi, Throats € 10 vr 02-04-10 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Daybroke (cd-release) € 0 vr 02-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Life Of Agony € 24 vr 02-04-10 – 20:30 – Dynamo Eindhoven Flotsam & Jetsam € 15 vr 02-04-10 – 21:00 – Mezz Breda Jesus Christ Superstar € 12,5 za 03-04-10 – 23:00 – Effenaar Eindhoven Len Faki, Secret Cinema, Rick Angel € 15 ma 05-04-10 – 20:00 – Effenaar Eindhoven Frank Turner € 10 ma 05-04-10 – 20:30 – Mezz Breda Stiff Little Fingers € 14 do 08-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Candy Dulfer € 22,5 do 08-04-10 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Fixkes € 10 do 08-04-10 – 21:00 – Effenaar Eindhoven Popa Chubby € 18 do 08-04-10 – 21:00 – Mezz Breda Delain € 14 vr 09-04-10 – 19:00 – Zaal 013 Tilburg Destine, Only Seven Left, MakeBelieve € 8 vr 09-04-10 – 21:00 – Mezz Breda Brainbox € 16 vr 09-04-10 – 21:00 – Effenaar Eindhoven Dirty sweet € 9 za 10-04-10 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Clash of the Coverbands (finale) € 17,5 za 11-04-10 – 13:45 – Zaal 013 Tilburg Frans Bauer, Dennie Christian, Wesley Klein, Frans Duijts, ... € 12,5 zo 11-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Madina Lake € 12,5 zo 11-04-10 – 20:30 – Mezz Breda Bettie Serveert, The Bohemes € 11 di 13-04-10 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Lostprophets € 20 di 13-04-10 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg EF, Say Hello To My Kids € 8 do 15-04-10 – 16:00 – Zaal 013 Tilburg Roadburn Festival € 145 do 15-04-10 – 20:30 – Chassé Theater Breda Stevie Ann € 9 do 15-04-10 – 20:30 – Mezz Breda Sivert Höyem, Christer Knutsen € 16,5 do 15-04-10 – 21:00 – Effenaar Eindhoven Dennis € 10 vr 16-04-10 – 16:00 – Zaal 013 Tilburg Roadburn Festival € 145 vr 16-04-10 – 20:30 – Dynamo Eindhoven Antillectual, Sweet Empire, Screw Houston Start Screaming vr 16-04-10 – 21:00 – Effenaar Eindhoven The Emperor Machine € 8 vr 16-04-10 – 21:30 – Mezz Breda The Opposites € 12,5 za 17-04-10 – 16:00 – Zaal 013 Tilburg Roadburn Festival € 145 zo 18-04-10 – 14:30 – Dynamo Eindhoven Agnostic Front, Discipline, ... € 12,5 zo 18-04-10 – 16:00 – Zaal 013 Tilburg Roadburn Festival € 20 zo 18-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Femi Kuti € 25 ma 19-04-10 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Larry Graham € 22,5 ma 19-04-10 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg And So I Watch You From Afar € 7,5 wo 21-04-10 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Emergenza halve finale € 10 wo 21-04-10 – 20:00 – Effenaar Eindhoven Eckart in concert 2010 € 5

concerten. Voor zijn eigen platen kan Lanegan steevast rekenen op de hulp van leden van Pearl Jam en Alice In Chains. Grunge is dus nooit ver uit de buurt, of hij nu onder zijn eigen naam platen maakt of als frontman van The Screaming Trees. Zes jaar geleden bracht Mark Lanegan de cd ‘Bubblegum’ uit. PJ Harvey speelde mee op die plaat, net als Aldo Struyf (van Millionaire), Josh Homme en Nick Oliveri (Queens Of the Stone Age), Duff McKagan en Izzy Stradin (Guns ‘n’ Roses en Velvet Revolver). De laatste jaren trok Lanegan veel op met de Schotse band Belle & Sebastian en werkte hij samen met Greg Dulli van Afghan Wigs. Hij richtte met The Gutter Twins ook een nieuwe groep op. Mark Lanegan is met andere woorden een artiest die niet zo snel in één hokje te duwen is als bijvoorbeeld Eddie Vedder. Terwijl Vedder al twintig jaar aan het roer staat van dezelfde band, springt Mark Lanegan van het ene project naar het andere. Commercieel is dat niet de beste keuze, maar dat zal Lanegan worst wezen. Het is ook niet te voorspellen wat hij zal spelen tijdens het akoestisch soloconcert in Eindhoven. Nummers van The Gutter Twins? Mark Lanegan? Screaming Trees? Belle & Sebastian? Vermoedelijk gewoon waar hij zin in heeft. Tickets kosten 20 euro.

wo 21-04-10 – 21:00 – Effenaar Eindhoven Mark Lanegan (solo & akoestisch) € 20 do 22-04-10 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Emergenza halve finale € 10 do 22-04-10 – 20:00 – Effenaar Eindhoven The Zombies € 23,5 do 22-04-10 – 20:00 – Effenaar Eindhoven Eckart in concert 2010 € 5 do 22-04-10 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Steve Gadd € 15 do 22-04-10 – 20:30 – Mezz Breda Moss € 10 do 22-04-10 – 20:30 – Dynamo Eindhoven Emily Bonn & The Vivants € 10 vr 23-04-10 – 19:00 – Zaal 013 Tilburg Riverside € 24 vr 23-04-10 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Emergenza halve finale € 10 vr 23-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Laura Jansen € 14 vr 23-04-10 – 21:00 – Mezz Breda Newton Faulkner € 15 za 24-04-10 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Emergenza halve finale € 10 za 24-04-10 – 21:15 – Zaal 013 Tilburg Samuel (cd-presentatie) € 5 za 24-04-10 – 22:00 – Mezz Breda New Collective Big Band € 16 zo 25-04-10 – 20:00 – Effenaar Eindhoven The Chariot € 12 zo 25-04-10 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Freek de Jonge & Ocobar € 20 di 27-04-10 – 20:30 – Mezz Breda The Proclaimers € 15 do 29-04-10 – 21:15 – Effenaar Eindhoven Nobody Beats The Drum + Koninginnenachtfestival € 10 do 29-04-10 – 23:00 – Effenaar Eindhoven Koninginnenachtfestival met The Crookers, ... € 15 vr 30-04-10 – 14:00 – Effenaar Eindhoven Koninginnenachtfestival met The Seatsniffers € 0 Adressen en contactgegevens: – Zaal 013 , Veemarktstraat 44 Tilburg, 0031 13 460 95 00, www.013.nl – Effenaar , Dommelstraat 2 Eindhoven, 0031 40 239 36 66, www.effenaar.nl – Dynamo , Catharinaplein 21 Eindhoven, 0031 40 239 31 10, www.dynamo-eindhoven.nl – Mezz , Keizerstraat 101 Breda, 0031 76 515 66 77, www.mezz.nl – Chassé Theater , Claudius Prinsenlaan 8, Breda, 0031 76 530 31 32, www.chasse.nl

Suiker — 19

Toon Horsten

Deze maand in de Poppenzaal

Een oud walske Het bericht dat Annie Van Avermaet en Fons Fraeters ons de juiste uitspraak van het Nederlands zouden bijbrengen, maakte niet echt grote indruk. Connais pas. Nooit van gehoord. Maar bij onze ouders baarde het wel opzien. Fraeters en Van Avermaet presenteerden in de hoogdagen van ‘Vlaams Brussel’ nationwide met Joos Florquin het programma ‘Hier spreekt men Nederlands’. De ambitie was om via de beeldbuis het taalgebruik en de uitspraak van de Vlaamse Jan en Jeanne Modaal op te trekken. In primetime mochten Annie en Fons in soms wat geforceerde dialogen voordoen hoe het moest. Ze werden Bekende Vlamingen toen die term nog niet bestond. In de tweede helft van de jaren 80 was van ‘Hier spreekt men Nederlands’ al lang geen sprake meer. Wat Annie en Fons niet belette om in de kelders van het Instituut voor Levende Talen de studenten van de Leuvense universiteit de beginselen van de juiste uitspraak van het Nederlands bij te brengen. Of dat toch tenminste te proberen. Dat er ook bij mij werk aan de winkel was, hoorde ik meteen. We zaten in alfabetische volgorde en mijn buurman Joost Kaesemans -nu directeur communicatie van Febiac, de vereniging van de Belgische automobielindustrie- sprak toen al een ronkend Nederlands waarbij mijn Kempische koeterwaals schraal afstak. Het contrast tussen zijn a-, e-, i- en uklanken en de mijne was groot. Maar Fons Fraeters leek de onvolkomenheden van mijn uitspraak vooral bijzonder grappig te vinden. De man was oud-leerling van het kleinseminarie in Hoogstraten, waar ook deze jongen zijn broek versleet. Zelfs mijn onvolmaakte huig- en keelklanken riepen bij hem blijkbaar een nostalgisch gevoel van herkenning op. Met meer geduld en toewijding dan de kwaliteit van mijn uitspraak verdiende, legde hij me omstandig uit hoe het moest. Ik heb erg veel van hem geleerd. Dat lag dus niet alleen aan het lichtende voorbeeld van Joost Kaesemans aan mijn rechterkant, maar had vooral met de autoriteit van Fraeters te maken. Zijn opmerkingen waren terecht en aan alles voelde je: deze man heeft gelijk, hij weet waarover hij het heeft. Mijn Nederlands is er wel bij gevaren, al ontsnappen er tijdens pogingen om -als ik denk dat het zo hoort- het dialect achter mij te laten ook vandaag nog wel eens een vijftal klanken die er niet helemaal thuishoren.

20 — April 2010

Een van mijn leraren in de middelbare school had, wat mij betreft, die autoriteit niet, al dacht ook deze man een bijdrage aan mijn taalbeheersing te leveren. Al van bij het begin ging het mis. De eerste opmerking die hij over een van mijn teksten maakte, was dat ik het woord nonkel niet meer mocht gebruiken. In mooi Nederlands was dat oom. Oom Jan dus, niet nonkel Jan. Ik dacht van niet. “Zever”, oordeelde ik. “Je zegt toch nonkel Bob, en niet oom Bob.” Het viel slecht en het is niet meer goed gekomen. Tussen die leraar en mij, bedoel ik dan. Nonkel Bob is tot aan zijn overlijden vorige maand een kleine held gebleven. De nonkel is ook nooit een oom geworden. Eén keer smaakte ik het genoegen om hem in levenden lijve te ontmoeten. In de zomer van 1994, toen ik als jong verslaggever naar de Geelse Metten werd gestuurd, een festival dat op de parking voor het Geelse stadhuis plaatsvond. Arno was er, Noordkaap, The Choice, Betty Goes Green, Brendan Croker en Zebda, achteraf heel groot geworden in Frankrijk. Een affiche die een mens vandaag een kapitaal zou kosten en toch wel wat volk op de been zou brengen, maar die op die knoerhete zomerdag amper volk trok. In de loop van de namiddag stond ook Ashbury Faith op de planken, een Vlaamse kermisversie van Red Hot Chili Peppers rond Axl Peleman, toen nog een jonge hond die tegen schenen schopte. Een cameraploeg volgde de groep voor een VRT-programma en had een speciale verrassingsgast meegebracht: nonkel Bob zelf, die met Ashbury Faith zou optreden. Toen hij werd aangekondigd, haalde dat het festival meteen uit zijn landerigheid en lethargie. Wie achter op het plein een biertje stond te drinken, snelde naar het podium, waar nonkel Bob meteen “een oud walske” aankondigde. “Vrolijke vrienden” werd ingezet, wellicht de hardste versie aller tijden. Iedereen zong vrolijk mee. Toen ik nonkel Bob na afloop vroeg hoe hij het gevonden had, keek hij er met plezier op terug. Alleen de vraag naar zijn oordeel over Asbury Faith leek hij een tijdje te ontwijken. Tot hij, na een stilte, een oordeel velde. “Ik heb tijdens de Tweede Wereldoorlog een paar bombardementen meegemaakt. Daar deed het me aan denken.” Hij zei het traag, duidelijk en in vlekkeloos Nederlands. Fons Fraeters, jarenlang zijn collega bij ‘Vlaams Brussel’, zou tevreden zijn geweest.

TURNHOUT - In De Poppenzaal (Steenweg op Oosthoven 114 in Turnhout) kan je deze maand terecht voor drie voorstellingen. Voor kleuters van 3 tot 6 jaar is er ‘’t Is tijd, klein konijn’. Centraal in dat verhaal staat een konijn dat droomt van een verre reis met een raket. Maar het bouwen van de raket komt er nooit van. Er is altijd wel wat te doen: school, speelplein, eten, slapen, ... Nooit blijft er tijd over om een raket te bouwen. Maar op een dag komt het konijn een wijze uil tegen. Die weet wel raad. Op woensdag 7 april wordt ‘’t Is tijd, klein konijn’ gespeeld, om 10.30 en om 14.30u. Voor kinderen van 6 tot 12 jaar speelt Propop een eigen productie: “Afscheid”. Deze voorstelling gaat over verlies. Als je gewoon bent met drie te spelen, wat moet je dan doen als je plots nog maar met twee bent omdat de derde een ongeval heeft gehad? Moet je gewoon doorgaan en doen alsof er niks aan de hand is? Of kan je beter stoppen met spelen en wachten tot de derde terugkomt? Maar wat als die nooit meer terugkomt? Hoe moet het dan verder? ‘Afscheid’ is een stuk over verdriet en gemis, maar het is geen trieste voorstelling. Droevige momenten worden afgewisseld met vrolijke. Er wordt geac-

teerd, muziek gemaakt en met objecten gespeeld. ‘Afscheid’ kun je zien op zondagen 18 en 25 april om 10.30u en op woensdagen 21 en 28 april om 14.30u. Ruud Alles van Propop kleurt in april ook even buiten de lijntjes met een voorstelling ‘voor volwassenen vanaf 10 jaar’. Het stuk heet ‘(Al + C)² = geluid’. Na dertig jaar is dit de eerste voorstelling die Ruud Alles maakt voor volwassenen. Grote, abstracte figuren bewegen door de ruimte. Praten doen ze niet, maar ze kunnen geluiden maken. Wie goed luistert, merkt dat elke figuur een eigen geluid heeft. Het publiek heeft trouwens ook geluid. En al die geluiden samen resulteren in muziek. Maar elke voorstelling zal helemaal anders zijn. Kaarten kosten 8 euro. Speeldata: woensdagen 21 en 28 april om 14.30u en vrijdagen 23 en 30 april om 20.30u. Vanaf mei gaat Propop met dit stuk de boer op. Reserveren bij Propop/De Poppenzaal kan op het nummer 014 42 33 22. Tickets voor kindervoorstellingen kosten 5 euro voor kinderen en 6 euro voor volwassenen. De voorstelling voor volwassenen kost 8 euro.

Lisa Del Bo & Wim Soutaer MOL, POSTEL - Lisa Del Bo en Wim Soutaer hebben de handen in mekaar geslagen en wagen zich aan een muzikale show die de glorietijden van de jaren vijftig en zestig doet herleven. Del Bo en Soutaer coveren de mooiste ballades

en vinnigste rock-’n-rollhits uit die tijd. Geïntegreerd in de show is ook een ode aan Frank Sinatra. De voorstelling vindt plaats op zondag 25 april om 12u. Kaarten kosten 34,50 euro. Een feestmenu is inbegrepen.

www.suikerkrant.be Suiker heeft een digitaal verlengstuk gekregen. Op www.suikerkrant.be kan je terecht voor alle info over de krant, over de mogelijkheden om lid te worden van ‘de Club van 100’ en over de verdeelpunten van Suiker. Je kunt er ook reageren op artikels. Surfen maar!

Het Père-Lachaise van de Campine en de bibliotheek: het perfecte koppel Suiker is verkrijgbaar in alle gemeentes van het arrondissement Turnhout. En omdat élke gemeente een bibliotheek heeft, waar bovendien het cultureel geïnteresseerde lezerspubliek van Suiker over de vloer komt, zijn de bibliotheken de gedroomde de partners van Suiker. Suiker is ook verkrijgbaar in horecazaken, stations, ziekenhuizen en cultuurcentra. Maar de grootste kans om Suiker op de kop te tikken, heb je in de bibliotheek. Want daar worden de meeste Suikers verdeeld. Suiker is verkrijgbaar in élke bibliotheek van het arrondissement, dus ook in die van jouw gemeente of deelgemeente. De cultuurkrant verschijnt de laatste donderdag van de maand, behalve als die nog na de 27ste valt. In dat geval verschijnt Suiker op de voorlaatste donderdag. Wees er op tijd bij!

Circus Ronaldo

‘Alice Swerts in wonderland’ (1916 – 2003)

SINT-JOZEF-OLEN - ‘Circenses’ is de nieuwste voorstelling van Circus Ronaldo. Op 15, 16 en 17 april strijkt het circus neer op het plein vóór Zaal de Vrede, in SintJozef-Olen. Het spektakel wordt georganiseerd door de vzw Keizer Karel, in samenwerking met de cultuurcentra van Geel en Herentals (de Werft en ‘t Schaliken). In ‘Circenses’ wordt een nooit geziene mengeling van circus en theater gebracht. Tickets kosten slechts 15 euro en vermoedelijk zullen die snel uitverkocht zijn. Je kan kaartjes kopen bij Boekhandel Verdonck in Sint-Jozef-Olen, bij ‘t Snoepkrantje in Onze-Lieve-Vrouw-Olen en in het gemeentehuis van Olen. Je kan ook op de website bestellen: in.olen.be/keizerkarel.

Nieuw licht en geluid voor Seven2one-feestjes OLEN - OUD-TURNHOUT - De afterworkparties die ‘Seven2one’ maandelijks organiseert in Alta Ripa II in Oud-Turnhout en in De Hezehoef in Olen krijgen een nog professioneler jasje aangemeten. De organisatie heeft de firma PFL uit Lille aangesproken om voortaan het licht en het geluid te verzorgen. De keuze voor PFL was niet zo moeilijk. Organisator Jan Moons: “PFL heeft tonnen ervaring. De firma werkte al voor de Turnhoutse Vrij-Dagen en voor de Antilliaanse Feesten. Dat zijn echte adelbrieven.” Ook PFL is opgetogen. Zaakvoerder Dominic De Gruyter: “We werken graag voor evenementen die perfect georganiseerd worden. Seven2one is er eentje dat, wat dat betreft, zijn sporen al ruimschoots verdiend heeft.”

Er zijn graven en graven. Graven van veel te vroeg gestorvenen, graven van onbekende soldaten, graven van families en kindergraven... Er zijn praalgraven en massagraven. Graven van moordenaars en graven van helden. Op elke mens past wel een graf. Op Kempense kerkhoven liggen her en der graven waarvan de bewoners een seconde langer aan de onvermijdelijke vergetelheid ontsnappen. Het zijn de graven van jonge voetbalsterren, van schrijvers die nog zoveel beloofden, van werkmanshelden. Het Père Lachaise van de Campine. BALEN - 57 jaar was Alice Swerts uit Rosselaar toen ze zich meldde aan de Molse kunstacademie. Alice mocht dan wel een eenvoudig boerenleven hebben geleefd, door haar hoofd trok elke dag ‘De stoet der dwazen van het circus Jeroen Bosch’. Haar fantastische, naïeve schilderijen die vandaag overal in de wereld in huiskamers hangen, blijven daar de getuigen van. Alice bracht de geur van akkers, beesten en verbrand hout mee naar het schildersatelier. Ze ging tussen de andere leerlingen zitten, vouwde haar armen voor haar borst en deed verder niets. Na de les sprak ze de leraar aan: ‘Ze lachen me hier niet uit. Ik blijf komen.’ Samen met haar man Dictus wroette Alice dagelijks in de grond, als echte keuterboeren. Ze bezaten een huis met bemeubelde kamers in het dorp, maar daar zetten ze nauwelijks een stap binnen. Het kinderloze koppel leefde in de kelders tussen de bergen groenten. Op een hoop aardappelen lag de koperen bombardon van Dictus te blinken. Achter het erf stond een caravan, het schildersatelier van Alice. De schilderes Alice Swerts werd uit het artistieke wereldje geweerd, want ze kon niet tekenen of schilderen en had geen notie van perspectief. Toen haar academiejaren voorbij waren, reikte de directeur haar

tijdens de prijsuitreiking tegen zijn zin een diploma uit. Gelukkig voor de wereld en Alices unieke talent trof Alice echter op de academie een leraar schilderkunst uit de duizenden. Op een dag bladerde hij door haar schetsboek en liet hij zijn oog vallen op een kinderlijke tekening. Alice had tijdens een vrij moment een dwerg getekend die op een fles door de lucht vloog. Zij reageerde kribbig op de gemeende belangstelling van haar leraar: “Geef hier dat prul”. Maar die ontdekking betekende het begin van haar schildersloopbaan. Om haar fantasie verder te prikkelen, verzon de leraar voor haar de meest fantastische verhalen. Alice uit Rosselaar gleed dan binnen in haar eigen wonderland en creëerde op doek haar volstrekt eigen wereld, bevolkt met dwergen, gigantische koeien en bomen met enorme bladeren. Toen haar medeleerlingen haar op een dag als Madame Rousseau begonnen aan te spreken, begreep ze dat niet. Wie in godsnaam mocht die Rousseau wel zijn? In een kunstencyclopedie stootte ze op de Franse schilder Henri Rousseau le douanier, een vertegenwoordiger van de naïeve schilderkunst. Het was een schok te moeten vaststellen dat er vóór haar op de wereld nog iemand had geleefd die een eigen wonderwereld had geschapen en taferelen in dezelfde fantastische,

primitieve stijl had geschilderd. Het verhaal van deze Balense oerboerin, die sprak als een orakel en schilderde als een kind, was puur goud voor de Nederlandse tv-maker Rik Felderhof. In zijn programma ‘De Stoel’ liet hij Alice opdraven als een curiosum uit de diepste krochten van Vlaanderen. De gevolgen lieten niet lang op zich wachten. Horden Nederlanders kwamen Alice in haar caravan opzoeken en bejegenden haar werk met dezelfde hautaine verrukking als ontdekkingsreizigers de tatoeages van een pygmee in Borneo. Toch liet Alice zich deze belangstelling welgevallen. De Nederlanders wilden allemaal een schilderij van haar en na verloop van de tijd kon ze de opdrachten niet meer bijhouden. De puurheid van haar eerste werken ging verloren en maakte plaats voor routineus bandwerk. Toch zorgt die bekendheid ervoor dat haar schilderijen vandaag overal ter wereld in huiskamers hangen. Op het einde van haar leven werd Alice zelf een figuur uit haar schilderijen. Was ze zot van glorie geworden? Feit was dat Alice en Dictus, die voordien altijd sober van eigen gewin hadden geleefd, zich van de ene op de andere dag een echte sportwagen aanschaften. Met open dak en de haren in de wind reden ze door het dorp. Wilde Alice zelf de stoet van Jeroen Boch aanvoeren, ‘onder een groene hemel in de blauwe zon met achter haar twee konijnen met een trechter op hun kop’? De urn met daarin de assen van Alice Swerts staat opgeborgen in het columbarium van het kerkhof van Rosselaar, afgeschermd door een zwarte, blinkende tegel met daarop enkel haar naam.

Suiker — 21

Decap

De naambekendheid slabakt, de internationale uitstraling niet.

HERENTALS - Enkel de allergrootsten slagen erin hun naam wereldwijd onlosmakelijk te verbinden aan hun uitvinding. Gillette: het scheermesje! Parker: de vulpen! Mac Adam: de macadam! Kalasjnikov: het automatische geweer. Sam Goris: de basketschoen! In dat illustere rijtje hoort ook de familienaam Decap: het volautomatische orgel! Omdat Guido Belcanto momenteel met een authentiek decaporgel op de podia van de cultuurcentra staat en Tony Decap (49) in cc ’t Schaliken een lezing geeft over het fenomeen van het automatische orgel, gingen we deze telg uit het vierde geslacht orgelbouwers opzoeken in zijn originele orgelfabriek aan de Langepad in Herentals. En wat blijkt: Decap is still alive and kicking! Het eerste decaporgel was onze ‘close encounter of the third kind’, onze eerste ontmoeting met een ‘buitenaards object’. Midden jaren zestig landde het enorme ding in dancing Kaasboerin in Mol-Postel. Het bestond uit een enorm orgel dat samen met een drumstel, trekzak, trompet en gitaren een volledig balorkest vormde. Het wonder voltrok zich door eenvoudig een muntstuk in de gleuf te schuiven. In een magische seconde kwam een gans orkest tot leven: de

22 — April 2010

toetsen van de klavieren gingen op en neer, de trekzak open en dicht, de stokken roffelden op de trommels … En dit alles zonder dat er in de verste verte een levende muzikant te bespeuren viel. Het was niet minder dan een wonder wat we aanschouwden. Wat zeggen we: een mirakel. Het volautomatische orgel maakte van de Kaasboerin een bedevaartsoord voor de dansende Mariekes en Jannekes uit de Kempen. Nu het decaporgel al lang verdwenen is, vragen we ons af: “Où sont les neiges d’antan?” “Het is niet Décap”, maar Decap met een doffe e”, zo wijst Tony Decap ons onmiddellijk terecht. “Decap is een wereldnaam. Je begrijpt dat ik streng moet zijn.” – Tony, op het internet hebben we nog een Decapfabriek gevonden in Antwerpen. Wie zijn nu eigenlijk de originele decaporgelbouwers? De orgelfamilie Decap bestond vroeger uit vijf broers. Ze hadden samen een orgelfabriek in Antwerpen. De fabriek bestaat nog steeds; ze heeft een vijftal jaren geleden zelfs haar 100-jarig bestaan gevierd. Maar een van de vijf broers, mijn grootvader, is in 1934 zijn eigen weg gegaan. Hij vond dat hij alléén betere orgels kon bouwen. Hier in Herentals heeft hij 75 jaar geleden zijn eigen fabriek opgericht. Maar dat heeft absoluut niet tot ruzie geleid in de familie. Ik eet met de andere Decaps nog wekelijks ribbekes. – Die naambekendheid van Decap moet je toch echt wel koesteren? Het is met die naambekendheid toch wat aan het slabakken. Toen ik als kind op de eerste schooldag mijn naam moest zeggen, was de reactie van de meester altijd: “Ah, Decap! Toch niet van de orgels?” Dan werd het eerste uur volledig aan onze orgels gewijd. Onlangs liet ik mijn haar knippen en tijdens het keuvelen liet ik mijn naam vallen. Het kapstertje keek niet meer verbaasd op. Terwijl wij vroeger de plaatselijk helden waren. De reden is uiteraard dat er geen dancings meer zijn waar nog decaporgels staan. Maar trek niet de verkeerde conclu-

sie: het ligt niet aan het orgel maar aan een veranderende uitgaanscultuur. Mensen gaan vandaag naar het Sportpaleis voor evenementen met 15.000 toeschouwers in plaats van naar de dancings. – Is Decap dan nog steeds een naam die wereldwijd in verband wordt gebracht met automatische orgels? Het is vandaag zelfs méér dan vroeger een wereldnaam. Onze orgels waren aanvankelijk niet verder bekend dan in Antwerpen, Limburg en een deel van Duitsland. Nu zijn onze orgels de pronkstukken van internationale collecties. Insiders koesteren ze zelfs als de Rolls-Royces van de automatische instrumenten. In Amerika zijn decaporgels gegeerde verzamelobjecten. Mijn vader en broer verblijven vaak weken in de States om er een oud orgel te restaureren. Laatst zat ik er zelf met een verzamelaar in een restaurant en die kon het niet laten dolenthousiast een vriend op te bellen: ‘Weet je met wie ik nu aan tafel zit: with a real Decap!” – Toch hebben jullie in de jaren zeventig en tachtig, toen de dancings een voor een sloten, zwarte sneeuw gezien. Ik geef grif toe dat er toen dagen zijn geweest dat mijn vader en ik mekaar aankeken en we ons afvroegen: wat zitten we hier in ons atelier in godsnaam nog te doen? Ik heb de tijd nog gekend dat in de Kempen alleen al meer dan driehonderd dancings waren met een decaporgel. Die zaken zaten elke dag vol! Ik heb met mijn eigen ogen gezien hoe het geld er in wasmanden naar buiten werd gedragen. Echt gebeurd! – Waar is het dan misgelopen? We hebben de teloorgang van die dancings te laat opgemerkt. Je moet weten dat onze orgels in de glorieperiode van de dancing geen pronkstukken meer waren. De vraag was zo groot dat ze aan de lopende band werden geproduceerd. We hadden toen veel sneller terug moeten omschakelen naar het pure decaporgel, een product van echt vakmanschap. Mijn grootvader is destijds orgels beginnen bouwen met de intentie er kunstwerken van

te maken. We hebben het oude hart van ons bedrijf terug moeten ontdekken. – Maar wie anders dan een dancing koopt zo’n gigantisch automatisch orgel? Oh, je zou er van staan te kijken hoeveel rijke mensen er zijn die in hun kastelen van huizen een gigantische privécollectie automatische instrumenten hebben staan. Die markt van verzamelaars is nooit verdwenen. Aan hen hebben we het te danken dat we ons hoofd boven water hebben kunnen houden. De grote fabrieken die destijds met tienduizend mensen miljoenen automatische instrumenten bouwden, hebben wel hun deuren moeten sluiten. Wij zijn kleiner en flexibeler, en allicht daardoor de enige overlevenden. Bovendien hebben we met ons bedrijf ingespeeld op nieuwe technologische evoluties. We zijn vandaag geëvolueerd van een dansorgel naar computergestuurde, volautomatische instrumenten. Die omschakeling heeft ons honderdduizenden euro’s gekost aan investeringen in nieuwe technologie, maar die beginnen nu hun vruchten af te werpen. – Is het niet bizar dat jullie traditionele product uitgerekend dankzij de computer nieuwe perspectieven heeft gekregen? Echt fantastisch. Met computers kan je van een automatisch instrument een echt muzikaal topproduct maken! Vroeger was de muziek die uit onze orgels kwam van bijkomstig belang. Voor de simpele boer die op zaterdag zijn dansje kwam doen, speelde dat ook geen rol. Maar vandaag stelt iedereen op muzikaal vlak enorm hoge eisen. Computerprogramma’s laten toe onze automatische instrumenten te laten klinken als echte instrumenten. Onze trekzak klinkt als een echte trekzak. – U bent zelf ook pianist maar u noemt zich een knutselaar. Je moet in onze branche beiden zijn: én technieker én muzikant. Hoe kan je nu een zelfspelend instrument bouwen als je geen muzikant bent? Je moet van alle markten thuis zijn: software kunnen schrijven, een

“

Orgelbouwer Tony Decap:

Vroeger waren wij helden

notie hebben van elektronica, hout kunnen bewerken en een instrument kunnen bouwen. Onze instrumenten produceren niet dat harde elektronische geluid maar warme akoestische klanken. Onze nieuwe uitdaging is vandaag het ontwikkelen van automatische snaar- en blaasinstrumenten. Voor onze grootvaders was dat gewoon technisch onmogelijk. Maar nu kunnen we, dankzij computergestuurde sensoren,

niet alleen een automatische viool bouwen, maar ook nog een die echt speelt als een virtuoos. Dat is nooit vertoond en biedt enorme perspectieven. Ik ben er zeker van dat in Las Vegas een hotel of casino geïnteresseerd is om in de lobby een volautomatisch orkest te zetten dat live de ‘Vier seizoenen’ van Vivaldi speelt. Momenteel zijn onze accordeons een groot succes. Ze staan op een voet en spelen op zichzelf. Veel restaurant-

“Veel rijke verzamelaars hebben in hun kastelen van huizen gigantische privécollecties automatische instrumenten staan. Dankzij hen hebben wij het hoofd boven water kunnen houden.”

”

houders kopen zo’n instrument en laten het tijdens de maaltijd een walsje spelen. Ik zal je eens iets vertellen, maar schreeuw het nog niet van de daken: op dit moment staat Pat Metheny, een Amerikaans jazzgitarist die miljoenen platen verkoopt, op het punt een groot contract bij ons te tekenen. (Metheny maakte samen met David Bowie onder meer de wereldhit ‘This is not America’, nvdr). Hij wil dat we voor zijn wereldtournee niet minder dan 200 ‘slagwerkunits’ met akoestische klank leveren. Metheny beweert dat hij en veel van zijn collega-muzikanten opnieuw akoestische instrumenten op het podium willen. Hij ziet voor ons product een grote toekomst weggelegd. Als ik hem moet geloven, moeten we zelfs een fabriek bijzetten. Ik word nu al gek van al het werk. – Maar de tijd van het authentieke decaporgel lijkt blijkbaar wel definitief voorbij Als je ‘volledig verdwenen’ zegt, lijkt het alsof het afgelopen is met het orgel. Maar we hebben nog nooit in ons leven zoveel

werk gehad met het maken van volautomatische orgels. We maken ook nog replica’s van oude orgels met boeken en kartonnen banden. Die zijn bestemd voor de echte verzamelaars. Een replica maken is een zeer straffe toer, vergelijkbaar met het bouwen van een nieuwe Eiffeltoren. Het zijn grote instrumenten met meer dan 1.000 pijpen die een voor een met de hand moeten gemaakt worden. Mijn broer is een ‘121 toetspijporgel’ aan het bouwen en is daar al vijf jaar mee bezig. We hebben nog onlangs een nieuw orgel gezet in café Destiny in Deurne. Maar in de Kempen kan je ze inderdaad niet meer bewonderen. – Je hebt ook nog ambitieuze plannen om dit oude atelier te moderniseren en er een orgelmuseum in onder te brengen. Het woord museum zul je uit mijn mond niet horen. Een museum is iets voor wat voorbij is en onze instrumenten zijn nog niet voorbij. Die hebben nu een tweede leven. Nostalgie mag er zijn, maar ik wil hier geen museum bouwen. Ik ga een showroom bouwen: een ‘automatisch instrumentenparadijs’. Er komt zeker een spiegeltent waar zondags kan gedanst worden. Ik denk ook aan een muziekstudio en een winkel met automatische instrumenten. Ik voel dat het nu het moment is om het te realiseren. – Succes! Tekst: Stijn Janssen Foto’s: Bart Van der Moeren

Op zaterdag 1 mei bieden de familie Decap en Cultura een extra voorstelling aan van ‘Balzaal der gebroken harten’ in de schouwburg van ‘t Schaliken. Guido Belcanto, Vitalski, Lady Angelina, Martin Jansen en het decaporgel spelen om 20 uur. Dat is de laatste keer dit seizoen dat je het programma in Vlaanderen kunt bewonderen. De voorstelling op 30 april is uitverkocht. Meer info: tickets.cultuurcentrum@herentals.be.

Suiker — 23

LEZINGEN✱ WORKSHOPS CURSUSSEN✱UITSTAPPEN Kalender april do 1 april Meerhout – SABAM en de billijke vergoeding Een vereniging die een activiteit organiseert, doet dat vaak met de bedoeling extra centen te verdienen. Maar een deel van je winst moet je afstaan aan organisaties zoals SABAM, Billijke Vergoeding, enkel omdat je muziek draait op je activiteit… Polyvalente zaal, Gasthuisstraat, 2450 Meerhout In samenwerking met Vormingplus Kempen elke donderdag Geel – Praatpunt Spreek je al een beetje Nederlands en wil je verder oefenen? Kom dan naar het Praatpunt. Daar komen mensen uit verschillende culturen samen om te praten over alledaagse dingen zoals werk, hobby’s, kinderen, familie, ... ACV, Stationsplein, 2440 Geel In samenwerking met Vormingplus Kempen

ontsnappingen in het stripverhaal en in cartoons. De tentoonstelling ‘De gestreepte stripper’ maakt deel uit van een ruimer opgezette tentoonstelling. Landloperskapel, Kapelstraat, 2330 Merksplas In samenwerking met Vormingplus Kempen vrij 16 april Turnhout – Cursus Insectendeterminatie Deze cursus is een initiatief van Natuurpunt Educatie om geïnteresseerden kennis te laten maken met het determineren van insecten die in het veld niet of zeer moeilijk te determineren zijn. Stereo-microscopen (binoculairs) zijn daarbij onmisbaar en zullen ter plaatse aanwezig zijn. De lessen kunnen afzonderlijk gevolgd worden. Natuurpunt Educatie, Graatakker, 2300 Turnhout

en afwerking van houten vloeren en massieve parket. De begeleider demonstreert de verschillende technieken en je krijgt, waar mogelijk, de kans om dit ook zelf uit te proberen. Kamp C - provinciaal centrum duurzaam bouwen en wonen, Britselaan, 2260 Westerlo ma 19 en 26 april Turnhout – Praatpunt Spreek je al een beetje Nederlands en wil je verder oefenen? Kom dan naar het Praatpunt. Daar komen mensen uit verschillende culturen samen om te praten over alledaagse dingen zoals werk, hobby’s, kinderen, familie, ... De Warande, Warandestraat, 2300 Turnhout In samenwerking met Vormingplus Kempen

di 6, 13, 20, 27 april Herentals – Babbelhoek In den Babbelhoek kan je als anderstalige Nederlands oefenen, je spreekangst overwinnen en correcter leren spreken. Huis van het Nederlands, Fraikinstraat, 2200 Herentals In samenwerking met Vormingplus Kempen Van 10 tot 25 april Merksplas – De gestreepte stripper Gevangenismuseum vzw organiseert jaarlijks een tentoonstelling rond ‘vrijheidsberoving’. In 2010 is het thema ‘Straf gestript’. Daarin gaat de bezoeker op zoek naar boefjes, gevangenissen, cipiers en

Zin om iets te organiseren? Vormingplus Kempen betaalt voor een aantal activiteiten tot 75% terug van je kosten voor de bege-

za 17 april Westerlo – Infosessie Warmtepompen: de natuur als bron van verwarming Een warmtepomp kun je gebruiken om warmte uit de natuur (water, grond, lucht) te benutten voor de verwarming van onze woning en voor de bereiding van sanitair warm water. Deze infosessie maakt je vertrouwd met het systeem van energiezuinige warmtepompen. We overlopen de voor- en nadelen van dit energievriendelijke systeem. Kamp C -provinciaal centrum duurzaam bouwen en wonen, Britselaan, 2260 Westerlo za 17 april Westerlo – Workshop parket en houten vloeren In deze workshop maak je kennis met verschillende technieken voor de plaatsing

leiding (met een maximum van 200 euro). Ons aanbod en honderden cursussen, lezingen, workshops vind je op www.vormingpluskempen.be.

Je 24 — April 2010

di 20 april Turnhout – Mijn status is positief/de moeder van mijn dochter Annemie Struyf is een journaliste en schrijfster van boeken over wereldproblemen. Lieve Blanquaert is haar compagnon die de foto’s maakt. Struyf reist de wereld rond. Gedreven door verhalen van First Ladies en koninginnen, maar ook van heel gewone vrouwen van vlees en bloed. Wie Struyf een keer hoorde vertellen, is meteen in de ban van haar aanpak... Sint-Pietershoek, Schoolstraat, 2300 Turnhout woe 21 april Kasterlee – Tuinmachines: hou onderhoud je de motor? Wanneer na de winter in de tuin alles begint te groeien en te bloeien, wil iedereen zijn tuin op orde zetten. En dus halen we de tuinmachines opnieuw van onder het stof. Vaak zijn veel van die tuinmachines na hun winterslaap niet zo goed wakker te krijgen. Tijdens deze cursus bekijken we in grote lijnen de werking en het onderhoud van de motoren van tuinmachines. De Hoge Rielen, Molenstraat 62, 2460 Kasterlee

za 3 april Mol – De vijfelementenleer - het houtelement Het houtelement vindt zijn plek in de levenskringloop naast vuur, aarde, metaal of ether en water. De pas ontluikende lente nodigt uit ons te buigen over de houtenergie in onszelf, als een creatieve en scheppende energie om nieuwe plannen te smeden en die ook uit te voeren. Wat is het dan dat ons telkens opnieuw weer blokkeert? Oude Bleken, Oude Bleken, 2400 Mol Van 5 tot 9 april Geel – Basiscursus eutonie Eutonie is een zeer zachte vorm van lichaamswerk en wordt in cursusverband aangebracht. Er ligt een wollen matje voor je klaar. Je wordt uitgenodigd om je lichaam beter te leren kennen, van binnen en van buiten. Een groter lichaamsbewustzijn werkt een groter zelfbewustzijn in de hand. Meer levenskwaliteit mag hierdoor verwacht worden. Hoeve Middenin, Buitensteinde, 2440 Geel

goede 75 jaar geleden een orgelfabriek in Herentals. Tony Decap vertelt u meer over de geschiedenis van het orgel en over de voorstelling die in de hersenpan van Guido Belcanto is ontstaan. Orgelfabriek Decap, Langepad, 2200 Herentals

di 20 april Merksplas – Infoavond: Ouder wordende personen met een handicap Ook personen met een handicap worden steeds ouder. Dit geeft veel vragen bij nauw betrokkenen en zorgverstrekkers. Hoe kun je dit concreet vorm geven in je persoonlijke ontmoeting? Hoe kan een voorziening structureel inspelen op deze vergrijzing? Ria Toelen, orthopedagoge van ‘t Zwart Goor, leidt in. ‘t Zwart Goor, Zwart Goor 1, 2330 Merksplas do 22 april Herentals – Tony Decap over het Decaporgel Naar aanleiding van de voorstelling ‘Balzaal der gebroken harten deel 2’ in cc ’t Schaliken geeft Tony Decap, de maker van het orgel, een lezing over het magische Decaporgel. De Decapfamilie startte een

activiteit in deze kalender? Cursussen, lezingen en workshops voer je makkelijk en snel in op www.cultuurdatabank.be. Doe dat wel zo snel mogelijk. Als je ze aanvinkt als ‘educatieve activiteit’ komen ze niet alleen trecht op www. UitinVlaanderen.be, maar ook op allerlei agenda’s, websites en redacties. En natuurlijk ook

woe 21 april Kasterlee – Bloemschikreeks Zin om eens creatief aan de slag te gaan? Dat kan op onze bloemschikcursus. Nieuwe ideeën en materialen laten je toe eindeloos te variëren op je favoriete klassiekers en de nieuwste trends. Greet demonstreert steeds enkele bloemstukken. Daarna heb je voldoende inspiratie om zelf een bloemstuk te creëren met je favoriete bloemen en materialen. PC Kasterlee, Geelsebaan, 2460 Kasterlee ma 26 april Retie – Volksdansen Wie er nog aan mocht twijfelen: volksdansen is nog steeds ‘in’. Tijdens deze lessenreeks staan ‘je amuseren’ en ‘genieten’ voorop en we staan te popelen om je de nodige danskriebels te bezorgen. De dansen zijn haalbaar voor jong en minder jong. Burcht, Nederstraat 1, 2470 Retie do 29 april Retie – Bloemschikken Bloemen en bloemschikken staan centraal in deze lessenreeks. Burcht, Nederstraat 1, 2470 Retie

in Suiker! Meer details vind je op www.cultuurnet. be/uitdatabank.

Maak kennis met Dinamo !

Je hoeft niet per se aan een cursus of workshop deel te nemen om Dinamo te leren kennen. Je kan ook kennismaken via tal van andere activiteiten. Er zijn de zogenaamde Instappers: het zijn activiteiten waar je vrijblijvend aan kan deelnemen, zonder inschrijving, en bovendien gratis. In het voorjaar kan je terecht in het Frans taalcafé (dinsdagnamiddag), het bridgecafé (vrijdagvoormiddag), open atelier textiel (dinsdagnamiddag), en een spel- of dansnamiddag. We nodigen je ook graag uit op de tentoonstelling van onze creatieve workshops tijdens de Week van de Amateurkunsten (foto). Enthousiaste groepjes cursisten uit verschillende kunstworkshops bundelen hun creativiteit en knutselen samen knappe kunstwerken in elkaar: kleurige insecten in de hagen, kalligrafische verrassingen die je doen watertanden, kijkdozen om lekker in te gaan spieken, trage schildpadden die je helpen onthaasten, geschilderd fruit… je zou er haast in bijten! Tijdens de Week van de amateurkunsten (vr 24/4 – zo 2/5) kan je deze kunstzinnige objecten en installaties bewonderen in de onmiddellijke omgeving van de Warande! Of kijk je liever van thuis uit achter je computer naar wat er bij Dinamo gebeurt: op de blog van Dinamo vind je regelmatig verslagjes van activiteiten, nieuwe weetjes, … www.warande.be/ dinamo. Blijf je graag op de hoogte van het Dinamo-programma? Vraag dan de gratis brochure aan met het aanbod, of surf naar www.warande.be (cursussen).

O Congo Tijdens het festival ‘O Congo’ (26/430/4) ontvangt Dinamo je graag aan de rode toog in de Kuub voor Congolees hapje en/of drankje, overgoten met een heerlijke soukoussaus! Wat doet de herdenking ‘50 jaar Congo’ met jouw herinneringen? Heb je zelf in Congo gewoond? Heeft je leven daar een stempel gedrukt op je leven hier en nu? Heb je niet in Congo gewoond, maar ben je gefascineerd door dit stukje geschiedenis? We nodigen je graag uit voor een boeiende uitwisseling van ervaringen, vooroordelen en verhalen in een gemoedelijke sfeer. Voor luisteraars én vertellers. Verhalenstudio: Bieke Suykerbuyk, do 22/4 van 13.30 tot 16u, de Warande. Gratis, maar vooraf inschrijven is verplicht Op di 27 april voorziet Dinamo in de namiddag een rondleiding in de tentoonstelling ‘ De volksschilders van Kinshasa’. Op do 29 april kan je deelnemen aan een workshop ‘je eigen beeldverhaal’ met de tentoonstelling als inspiratiebron.

Do 1/4 van 10 tot 16u Het Achter Olenpad in Olen begeleide wandeling 2 euro Do 1/4 van 13 tot 16u Poëziebomen Workshop (2 lessen) De Warande 3 euro Vr 2/4 van 9 tot 12u Bridgecafé vrij bridgen, elke vrijdagvoormiddag tot 11/6 De Warande Gratis instapper

Wo 21/4 van 9.20 tot 17.20u Op wereldavontuur in Antwerpen Daguitstap 48 euro uitgezonderd treinticket Do 22/4 van 9 tot 12u Houdingsadvies Lezing (1 sessie) De Warande 2 euro

Di 27/4 van 13 tot 16u Voorjaarsfietstocht 2 euro Di 27/4 van 13 tot 16u Creapunt Open atelier textiel Kongoplein Gratis instapper

Verantwoordelijk uitgever: Procart GCV (Promotie van cultuur in het arrondissement Turnhout)

Redactieadres:

Do 22/4 van 10 tot 13u Ecologische moestuin Samen tuinieren in de moestuin van Dinamo De Warande Gratis instapper

Di 27/4 om 14u O Congo: tentoonstelling de volksschilders van Kinshasa Geleid tentoonstellingsbezoek 5 euro

Roel Sels Oranjemolenstraat 35, 2300 Turnhout roel@suikerkrant.be

Adres Procart:

Ma 19/4 van 9.30 tot 12u Buiten schetsen Vrij schetsen (7 sessies) Vertrek aan de Rode Toog in de Warande Gratis instapper

Do 22/4 van 12.30 tot 16u Duinenwandeling De Liereman in Oud-Turnhout Natuurwandeling 2 euro

Di 27/4 van 14 tot 16u Santiago de Compostela Lezing: Gerarda Damad-Dekker vertelt – naar aanleiding van haar boek - over haar ervaringen op de Camino Francès en de Via de la Plata De Warande 2 euro

Ma 19/4 van 19 tot 21u Praatpunt Conversatietafels voor anderstaligen, elke maandagavond tot 17 mei De Warande Gratis instapper

Do 22/4 van 13.30 tot 16u O Congo Verhalenstudio: Wat doet de herdenking 50 jaar Congo met jouw herinneringen? De Warande Gratis, vooraf inschrijven verplicht

Do 29/4 van 9 tot 12u Congolese Kunst als inspiratiEbron voor je eigen ‘beeld’verhaal Tentoonstellingsbezoek en workshop De Warande 2 euro

Di 20/4 van 8 tot 19.30u Ardense wandeling volgeboekt Daguitstap 20 euro

Van vr 23/4 tot en met zon 2/5 Week van de Amateurkunsten Tentoonstelling met werken van cursisten De Warande gratis

Vr 30/4 van 13.30 tot 16u Thé Dansant Vrij dansen aan de Rode Toog De Warande Gratis instapper

Otterstraat 8 bus 3, 2300 Turnhout

Oplage: 20.000 exemplaren

Verspreidingsgebied: Arrondissement Turnhout (Arendonk, Baarle-Hertog, Balen, Beerse, Dessel, Geel, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Herselt, Hoogstraten, Hulshout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Meerhout, Merksplas, Mol, Olen, Oud-Turnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo).

Redactie: Roel Sels Stijn Janssen

Redactiemedewerkers: Di 20/4 van 13.30 tot 15.30u Rencontres Frans praatcafé De Warande Gratis instapper

Dit logo betekent dat de activiteit een zogenaamde “instapper” is. Je hoeft er niet op voorhand voor in te schrijven en de toegang is gratis.

Floor Deckx Toon Horsten

Vormgeving: Dimitri Paeleman

Advertenties: Leen Verwaest (0495 53 54 80) leen@suikerkrant.be

Info Dinamo - de Warande – T 014 47 21 64 – e-mail: dinamo@warande.be – Dinamoactiviteiten: www.warande.be (cursussen)– Dinamo-nieuws: www.warande.be/dinamo

Drukkerij: DKZet (Hapert, NL)

Suiker — 25

Toon Horsten schrijft een boek:

HOOGSTRATEN - De ene medewerker van Suiker die de andere interviewt... We geven het toe: dat ruikt verdacht veel naar navelstaarderij. En dat ís het ook. Maar als er een goede aanleiding voor is, mag het. En die is er. Onze columnist Toon Horsten brengt deze maand een boek uit: ‘Het geluk van de lezer’. Het is een verzameling columns die hij voor de Standaard der Letteren, de wekelijkse boekenbijlage van De Standaard, schreef. “Toon Horsten vlooit boeken uit op zoek naar wijsheden die ons beter maken. Meestal vindt hij iets anders.” Zo werd in de Standaard der Letteren de opdracht omschreven waarmee Horsten werd opgezadeld. Nu ja, opgezadeld is een te groot woord, want de boekenzot uit Hoogstraten doet niks liever dan in bibliotheken, boekhandels en antiquariaten koortsachtig op zoek gaan naar niks in het bijzonder. Het ging dus in één moeite mee door. – Wat sprak je aan bij die opdracht? Ten eerste vond ik het leuk dat het ook over oude boeken en soms wat vergeten schrijvers mocht gaan, de waan van de dag was ver weg. Het uitgangspunt boeide me ook. Ik moest geen typische boekbespreking schrijven. Ik kreeg de vrijheid om simpelweg te vertellen wat mij had getroffen in een boek. Ik mocht er passage uitlichten en er mocht al eens gelachen worden. De opdracht was heel breed: ik kon er alle kanten mee uit. – Hoe lang heeft de rubriek gelopen? Vier jaar; veel langer dan gepland. Er was afgesproken om het een jaar vol te houden. Maar bij de Standaard der Letteren waren ze blijkbaar wel tevreden over de rubriek en ikzelf vond het erg leuk om te doen. – Die vaste rubriek is nu een boek geworden. Is het boek louter een verzameling van reeds gepubliceerde artikels of heb je er ook nieuwe voor geschreven? Ik heb er enkele nieuwe geschreven, maar het gaat voornamelijk om stukken die in de Standaard der Letteren zijn verschenen, ja. Alleen heb ik ze bijna allemaal nog wat herwerkt. – Waarom?

26 — April 2010

Een boek is toch iets anders dan een krantenartikel. Het is uiteindelijk veel meer geworden dan zomaar een verzameling columns. De uitgever wilde er een soort alternatieve leesgids van maken. Een boek dat de lezer diets zou maken hoe je veel plezier kan beleven door op een heel ongedwongen manier met lezen om te gaan. Daarom hebben we bij elk stukje ook wat leestips opgenomen. Bovendien heb ik de meeste teksten nu nog eens grondig onder handen genomen, en eventuele schoonheidsfoutjes weggewerkt. – De titel van het boek is: “Het geluk van de lezer”. Leg uit.

“

Lezen is een ontdekkingstocht. Soms lees je dingen waarvan je denkt: ‘Zo had ik het nog niet bekeken.’ Nog prettiger is het wanneer een schrijver op papier zet wat je zelf altijd gedacht hebt. Dat is het geluk van de lezer, zoiets kan me erg vrolijk stemmen. Laat me het uitleggen met een voorbeeld. Ik ben, om het zacht uit te drukken, nooit een fan geweest van Ulysses van James Joyce. Het is bijna een automatische reflex om dat soort dingen voor jezelf te houden, want Ulysses is een klassieker in de wereldliteratuur en de fout zal dus wel bij jou liggen en niet bij het boek. Een tijdje geleden las ik een boek van de Duitse schrijver en columnist Kurt Tucholsky. In een recensie van de Duitse vertaling van Ulysses van zeventig jaar geleden maakte die brandhout van Ulysses. Hij vergeleek het boek met Liebigvleesbouillon.”Je kan het niet eten, maar er zal nog veel soep van worden getrokken”, schreef hij. Het ‘zie-je-welgevoel’ dat je dan ervaart: dat is het geluk van de lezer. De dieperliggende betekenis is dat je bij het lezen altijd verrast kan worden. Je

Er gaat nog veel soep van worden getrokken

stoot vaak op heel andere dingen dan je had verwacht. Of je vindt antwoorden op vragen die je je nooit had gesteld. Als je leest dat een vandaag bijna heiligverklaarde schilder als Miró een paar jaar voor zijn dood in een interviewboek nogal balorig zegt ‘J’aimerais mourir en disant merde’, dan is dat toch een revelatie. In zo’n boek spreekt zo’n man je soms bijna rechtstreeks toe. Anders gezegd: het loont altijd de moeite om te lezen, want je weet nooit wat je te wachten staat. Het is tegelijkertijd een pleidooi om te lezen wat je wil lezen, niet wat anderen je opdragen te lezen. – Heb je in ‘Het geluk van de lezer’ een voorkeur voor een bepaalde thematiek? Zit er een rode draad in? Neen, ik heb geschreven over wat mij geraakt heeft in boeken, ongeacht de schrijver en ongeacht het thema. De meest uiteenlopende auteurs komen aan bod. Ik heb zowel over voetbal geschreven als over Victor Hugo of Vader Abraham. Er zit geen enkele lijn in. Of het zou moeten zijn dat ik uiteindelijk toch wel een voorliefde heb voor schrijvers die helder en duidelijk formuleren. Vreemd genoeg zijn dat meestal schrijvers die niet altijd naar waarde geschat worden. Godfried Bomans heeft nooit een literaire prijs gekregen die naam waardig. Simon Carmiggelt wel, maar pas toen hij hoogbejaard was. Of wat te zeggen van Karel van het Reve, die al op zijn achttiende zinnen als ‘zindelijkheid is goed, maar het mag niet ontaarden in hygiëne’ schreef. ‘Het geluk van de lezer’ van Toon Horsten verschijnt bij Linkeroever Uitgevers en ligt vanaf begin april in de betere boekhandel. Tekst: Roel Sels Foto: Bart Van der Moeren

ONZE PARTNERS

de Warande

Warandestraat 42, 2300 Turnhout ma-vr 9-17u, za 9-14u 014 41 9494 (algemeen) 014 41 69 91 (ticketbalie) Website: www.warande.be

Adres: Ticketbalie: Tel:

Cultuurcafé Waaranders

Adres: Warandestraat 42, 2300 Turnhout Openingsuren: ma-za 11-1u, zo 7-24u Tel: 014 47 21 90 Website: www.warande.be

Vormingplus Kempen Adres: Otterstraat 109/4, 2300 Turnhout Tel: 014 41 15 65 Mail: info@vormingpluskempen.be Website: www.vormingpluskempen.be

Cc ‘t Schaliken

Adres: Grote Markt 35, 2200 Herentals Openingsuren: ma 9-12u / 17-19.30u, di, do, vr 9-12u / 13.30-16u, wo 9-12u. Ticketbalie ook op wo 13.30-16u en za 10-14u. Tel: 014 28 51 30 Fax: 014 22 28 56 Mail: cultuurcentrum@herentals.be Website : www.schaliken.be

THEATER STAP

Adres: Tel: Fax: Mail: Website:

Brugstraat 55, 2300 Turnhout 014 42 85 90 014 42 84 19 info@theaterstap.be www.theaterstap.be

OOGWENK OPTIEK

Carine Vermoesen brillen, contactlenzen, gratis ogentest, hoorapparaten Adres: De Valken 16, 2370 Arendonk Openingsuren: di-vr 9-12u en 13-18u, do tot 18u, za 9-17u, ma afspraak Tel en fax: 014 67 24 35 Mail: oogwenk@skynet.be

DINAMO Adres: Openingsuren: Tel: Mail: Website: Blog:

Warandestraat 42, 2300 Turnhout educabalie ma-vr 9-12u en 13-16u, ma 18-20u 014 41 94 94 (algemeen), 014 47 21 64 (educabalie) dinamo@warande.be www.warande.be (cursussen) www.warande.be/dinamo

JAKOB SMITSMUSEUM

Adres: Openingsuren: Tel en fax: Mail: Website:

Sluis 155a, 2400 Mol wo-zo: 14-18u 014 31 74 35 info@jakobsmits.be www.jakobsmits.be

Cc ‘t Getouw (schouwburg Rex – zaal ‘t Getouw) VBK Aannemingen

Adres balie : Smallestraat 2, 2400 Mol Openingsuren: ma-vr : 9-12u / 13.30-16u, za 10-12u / 13.30-16u / 1 uur voor elke podiumvoorstelling Tel: 014 33 09 00 Fax: 014 33 08 90 Mail: cultuurbalie@gemeentemol.be Website : www.getouw.be

Kunstforum Würth

Adres: Everdongenlaan 29, 2300 Turnhout Openingsuren: alle dagen: 10-17u Tel: 014 44 55 95 Fax: 014 44 56 62 Mail: kunstforum@würth.be Website: www.wurth.be

Dynamo Adres: Tel: Mail: Website:

De Singer Adres: Website:

Adres: Tel: Mail: Website:

Kollegestraat 118, 2440 Geel 014 56 65 60 kunstacademie@geel.be www.kunst.academiegeel.be

Bavelstraat 35, 2310 Rijkevorsel www.desinger.be of www.ajazzexperience.be

KUNST- EN ERFGOEDCENTRUM HOFKE VAN CHANTRAINE Adres: Tel: Fax: Mail: Website:

Algemene grond- en afbraakwerken, plaatsen containers, leveren van grond, grind, schors, ... machineverhuur met of zonder machinist, leggen van klinkers, plaatsen van omhei- ningen Adres: Adres: Molenstraat 77, 2490 Balen Tel: Tel: 0496 61 88 66 Mail: Fax: 014 70 87 47 Website: Mail: vbkgrondwerken@telenet.be

Kunstacademie Geel

Catharinaplein 21, 5611 DE Eindhoven 0031 40 239 31 10 info@dynamo-eindhoven.nl www.dynamo-eindhoven.nl

Kerkstraat 46, 2360 Oud-Turnhout 014 47 94 94 014 65 25 18 info@hofkevanchantraine.be www.hofkevanchantraine.be

DL-TEC NV

Achiel De Laet Wechelsebaan 27, 2275 Lille 0495 086 153 achiel.delaet@gmail.com www.eagleproducts.eu

DE POPPENZAAL

Adres: Steenweg op Oosthoven 114, 2300 Turnhout Tel: 014 42 33 22 Fax: 014 42 43 55 Mail: info@propop.be Website: www.propop.be

Café Wirwar Een eigentijds café met een Strip Turnhout Brouwerij de Koninck vleugje heimwee naar vroeger Adres: Warandestraat 42, Adres: Mechelsesteenweg 291, Adres: Otterstraat 8, 2300 Turnhout ERFGOEDCEL 2300 Turnhout 2018 Antwerpen Tel: 014 47 23 43 NOORDERKEMPEN Openingsuren: afhalen: ma-do van 8.30 tot Advocaat Busschaert Mail: stripturnhout@warande.be Adres: Stadhuis/Erfgoedhuis, Grote 12.30u en van 13.30 tot 17u. Adres: Markt 50, 2400 Mol Website : www.stripturnhout.be Markt 1, 2300 Turnhout Tel: 03 218 40 48 Openingsuren: Na afspraak Tel: 014 44 33 62 Mail: info@dekoninck.com Tel: 014 32 27 76 Mail: info@erfgoedcel Filmfestival Website: www.dekoninck.com Fax: 014 32 27 77 noorderkempen.be Open Doek Mail: peter.busschaert@skynet.be Website: www.erfgoedcel Adres: Warandestraat 42, de kringwinkel Website: www.advocaatbusschaert.be 2300 Turnhout noorderkempen.be Adressen: goedkoop en origineel Tel: 014 41 94 94 Mol (Sint-Appolonialaan, 014 Cc de Werft Fax: 014 42 08 21 32 61 63), Turnhout (Steenweg IOK Adressen: Werft 32, Markt 1, 2440 Geel Mail: info@opendoek.be op Tielen 70), Retie (Sint-Mar- Intercommunale (exporuimte de Halle) Website: www.opendoek.b tinusstraat 50), Hoogstraten Ontwikkelingsmaatschappij Centrumparking Nieuwstraat, (Meerseweg 135, 014 44 20 40), voor de Kempen 2440 Geel (exporuimte de Academie Arendonk Adres: Antwerpseweg 1, 2440 Geel Geel (Kollegestraat 104, Gas- Schrijnwerkerij) Adres: Wampenberg 26, Tel: 014 58 09 91 straat 2a), Herentals (Lierse- Balie: ma 13.30-16.30u, 2370 Arendonk Fax: 014 58 97 22 weg 136), Kasterlee (Krokus- di-vr 9-12u / 13.30-16.30u, Tel: 014 44 20 61 Mail: info@iok.be laan 10), Balen (Steenweg op za 10-12u Fax: 014 44 20 63 Website: www.iok.be Leopoldsburg 71/2), Herselt Tel: 014 56 66 60 (administratie) Mail: secretariaat@ (Blaubergsteenweg 113), Heist014 56 66 66 (reserveringen) academiearendonk.be op-den-Berg (Noordstraat 25/1, RADIO NOORDERKEMPEN Fax: 014 56 66 80 Website: www.academiearendonk.be 015 21 23 73). Mail: admin.dewerft@geel.be, 107.5FM res.dewerft@geel.be Adres: Steenweg op Sevendonk 82, Boeckx Piano’s Rockin’ Website: www.dewerft.be 2360 Oud-Turnhout Stemmen, herstellen, verhuur, Around Turnhout Tel: 014 45 01 45 verkoop nieuw en tweedehands ‘s Werelds grootste TRAM 41 (Turnhoute Fax: 014 45 30 48 Adres: Bergenstraat 94b, 2480 Dessel rock-’n-rollkroegentocht Route Archief en Musea) Mail: radio@radionoorder Tel: 0496 33 22 32 2, 3, 4 en 5 april. Met o.a. Adressen: Stadsarchief (Stadhuis/Erfkempen.be Website: www.boeckxpianos.be Rocky Burnette! goedhuis, Grote Markt 1, 2300 Website: www.radionoorderkempen.be Turnhout, 014 44 33 98) Bibliotheek Turnhout Brouwerij Nationaal Museum van de Kunst In Huis Adres: Warandestraat 42, Corsendonck Speelkaart (Druivenstraat 18, Kunstuitleen vzw 2300 Turnhout Adres: Slachthuisstraat 27, 2300 Turnhout, Adres: Gallaitstraat 78, 1030 Brussel Openingsuren: ma 14-20u, di t.e.m. do 11-20u, 2300 Turnhout 014 41 56 21) Tel: 02 247 97 10 vr 11-18u, za 10-17u Tel: 014 45 33 11 Taxandriamuseum Fax: 02 242 83 11 Tel: 014 47 22 41 Fax: 014 45 33 88 (Begijnenstraat 28, Mail: info@kunstinhuis.be Fax: 014 41 61 41 Mail: corsendonk@corsendonk.com 2300 Turnhout, 014 43 63 35) Website: www.kunstinhuis.be <http:// Mail: bibliotheek@turnhout.be Website: www.corsendonk.apluz.be Begijnhofmuseum (Begijnhof www.kunstinhuis.be> Website: www.turnhout.be/bib 56, 2300 Turnhout, Storm op komst 014 42 12 48) HoReCa Creative Factory Kinderkunstenfestival Openingsuren: musea: di-za 14-17u, provincie Antwerpen Adres: Druivenstraat 20 Vrijdag 19 - dinsdag 23 maart Afdelingen Noorderkempen en zo 11-17u (3de verdieping), Adres: Warandestraat 42, Stadsarchief: Middenkempen 2300 Turnhout 2300 Turnhout ma 9-12u / 13.30-18u, Adres: Ieperstraat 4, 2300 Turnhout Tel: 0475 78 71 92 Mail: info@stormopkomst.be di-vr 9-12u / 13.30-17u Tel: 0495 53 54 80 Mail: creafacto@belgacom.net Website: www.stormopkomst.be Mail: tram41@turnhout.be Website: www.creative-factory.be Website: www.tram41.be W&W Bouwservice Mezz Dak- & isolatiewerken Adres: Keizerstraat 101, GROEZROCK Gyproc®-werken 4811 HL Breda punk-, rock- en hardcorefestival Totaalrenovatie Tel: 0031 76 515 66 77 23 en 24 april Tel: 0477 91 40 24 Fax: 0031 76 520 02 37 www.groezrock.be Mail: info@ww-bouwservice.be Mail: info@mezz.nl Website: www.ww-bouwservice.be Website: www.mezz.nl

Suiker — 27