Grein / Article
Anna María Björnsdóttir
Þýðing / Translation Lilja Ragnheiður Einarsdóttir
Íslenska jólabókaflóðið er einstakt Viðtal við Pál Valsson The Unique Icelandic Christmas Book Flood Interview with Páll Valsson
Myndir / Photos Íslendingar hafa margir hverjir þann sérstaka og góða sið að gefa bók í jólagjöf, sið sem lengi vel hefur haldið lífinu í íslenskri bókaútgáfu. Höfundar fara að birtast á skjánum níu nóttum fyrir jól með gilda bók í hendi og nú er sú tíðin gengin í garð. Því er tilvalið að fá að forvitnast um þessa hefð okkar Íslendinga út frá sjónarhorni útgefenda. Páll Valsson á langan feril að baki við bókaútgáfustörf og hefur verið útgáfustjóri hjá Bjarti & Veröld frá árinu 2016. Hann segir íslenska jólabókaútgáfu vera alveg einstaka í alþjóðlegu samhengi. „Það er engin önnur þjóð sem getur mátað sig við okkur hvað þetta tímabil varðar, að hjá svona fámennri þjóð komi út svona margir titlar á okkar eigin tungu,“ segir hann í samtali við blaðamann Stúdenta blaðsins. „Þetta er án hliðstæðu.“ „ÞAÐ ER BETRA AÐ LIFA EN AÐ DEYJA“ Þetta árlega tímabil í bókaútgáfu er gjarnan kallað jólabókaflóð en Páll segist ekki vera hrifinn af því orði. „Þegar við tölum um flóð, þá er það eitthvað neikvætt. En hvað er neikvætt við það að út streymi fjöldi titla af öllu tagi?“ Að hans mati sé eini neikvæði þátturinn kannski að titlarnir séu of margir. „Þetta flóð er ekki skemmtileg líking, við þurfum að finna eitthvað annað.“ Páll segir að svo lengi sem hinn góði jólasiður, að gefa bók í jólagjöf, sé við lýði muni íslensk bókaútgáfa lifa og því hugsi hann ávallt mjög jákvætt til jólatarnarinnar. „Við bókaútgefendur höfum þó lengi reynt að komast út úr þessu,“ segir Páll, því fylgi mikið stress að leggja allt undir á jólamarkaðinum. Þó svo að sala á kiljum og bókum fyrir ferðamenn hafi aukist og sé allt árið um kring séu jólin engu að síður algjör kjölfesta í bókaútgáfu. „Jólin halda okkur á floti. Það er stressandi en það er betra að lifa en að deyja,“ segir Páll. Þrátt fyrir að þessi árstíð sé kvíðavaldandi fyrir útgefendur sé hún alltaf ákaflega skemmtileg og uppskeran ríkuleg. „Það er svo gaman að gefa út bækur, við erum alltaf í smá vímu á þessum árstíma. Og það heldur okkur við efnið, þetta er rosalega gefandi og skapandi vinna.“ VERIÐ VIÐBÚIN, ÞETTA ER SLAGUR En hvers konar bækur fá að taka þátt í þessu merka fyrirbæri? Páll segir það fara bæði eftir höfundi og eðli bókarinnar. „Þetta er mjög THE STUDENT PAPER
Mandana Emad
Many Icelanders traditionally give each other books for Christmas, a custom that has kept book publishing enterprises afloat for decades. Authors seem to appear during advent with books to fill up stockings and now this season has come. It is therefore ideal to investigate this Icelandic phenomenon from a publisher’s perspective. Páll Valsson has had a long career in book publishing and has been head of publishing at Bjartur & Veröld since 2016. He claims the Icelandic book publication schedule arranged to be in time for Christmas is unique internationally. “No other nation is a match for us at this time of year” he mentioned to the journalist from the Student Paper. “That so many titles come out in our own language in such a small nation is unparalleled.” “BETTER TO LIVE THAN DIE” This yearly period is often called the Christmas book flood in the book publishing industry but Páll is not very fond of the term. “When we talk of a flood it has negative connotations. But what could be negative about an outpouring of all kinds of titles?” In his view the only negative factor might be that the titles are too numerous. “This flood is not a great metaphor, we should find something else.” Páll says that the Icelandic publishing industry stays alive as long as the tradition of gifting books for Christmas remains so he looks fondly to the holiday season. “We book publishers have nonetheless tried to get away from this mentality for a long time,” Páll explains that it is very stressful to place all bets on the holiday market. Despite the rise of year round sales of paperbacks and books aimed at travellers, Christmas is a true staple of book publishing industry. “Christmas keeps us afloat. It’s stressful but it’s better to live than die,” says Páll. Though it’s nerve wracking season for publishers it is always immensely enjoyable too and the yield is plentiful. “It’s so much fun to publish books, we are always on a bit of a high around this time of year. It also keeps us on track, it is very creative and rewarding work.”
43
