Waar werd voor gestemd? Nelson Mandala De president komt van de partij • met de meeste stemmen Twee vice-presidenten één voor elk van de twee partijen met de meeste stemmen •• Een kabinet van maximaal 27 ministers ••••••••• iedere partij die meer dan 5% haalt heeft ••••••••• recht op een ministerspost ••••••••• Bij de provinciale overheden komen de bestuurders van de partijen die meer dan 10% halen voor provinciale stemming. Zuid-Afrika krijgt een tweekamerparlement bestaande uit een algemene vergadering en een senaat. De algemene vergadering komt er als volgt uit te zien : 200 direct gekozen leden en 200 leden die volgens een bepaalde verdeelsleutel onder de provincies worden verdeeld. 44 Pretoria-Witwatersrand-Vereniging (PWV) 42 KwaZulu-Natal Oost Kaap 28 20 West Kaap 25 Noord Transvaal 14 Oranje Vrijstaat 11 Oost Transvaal 4 Noord Kaap Noord West 12 De Senaat heeft 90 senatoren . Per provincie worden er 10 afgevaardigden naar de Senaat gestuurd.
TOl de verkiez ing:'iuilslagen een definitief
beeld gaven was Buthelezi echter voor geen co mmenlaar bereik haa r. Officieel was de chie f-min isler van KwaZu lu aJs gevolg van de griep ziek thuis. Van een verkiezingskalcr moel we l sp rake zij n
geweesl.
1~lnde li jk
was het (FP ve rslage n
door het ANC en hel Zuid-Afrikaa nse leger had de rol van zijn KwaZulu-polit ie overgenomen. \Val Ie doen? Zou hij nel als SavÎlnbi in Angola de ve rkiezingen als fraude heslCmpelen en de strijdbijl wee r opgraven. o f zou hij zijn ve rlies erkennen en meI een eventuele minÎsterspost of een functie in het provinciaal bestuu r? In c;moons werd al gegrapt da t hij zou vragen of cle stembiljeuten nogmaal s getdd kondc..:n worde n. De we rkelij k heid was alles behalve grappig. Niet Buthelezi maar het ANC begon de verkiezingen aan te vechte n. Het I PP zou bij illegale stembureaus stembussen met stemmen voor dc provincia le verkiezinge n gevuld hebben. \Vaa rschijnlijk was dat ook zo, maar hel IFP vond ook da t het ANC de hand În eigen boezem moest steken. Het I FP dreigde als antwoord alsnog de verk iezingsuitslag te verwerpen. Het nachunerrie-scenario van een burgeroorlog kwam weer akelig dichtbi j.
Hel voorgenomen beleid De pas gekozen regering heeft tOl de volgende verkiezingen vijf jaar om de nieuwe democrarie tot bloei te laten komen . Maar zonder economische per-
16
Jaso" Magazi" e no. 3, june 1994
specl ieven kunnen de beloften voor we rk , hlJÎzen, o nderwi js, san itair en sociale voorz ieningen niet waargemaakt worden. Een belangri jk angendapunt is daarom econom isch herstel en herintegra ti e in de wereldeconom ie. Ook de schade d ie de economie door apartheid en de internationa le boycot had opgelopen moet weer rechtgezet \vorden. Aangl:zien men dit geheel niet op eigen kîJ.chl kan volhrengen is de hoop gevestigd o p een positief econo misch en politiek klimaat waardoo r in vesteringen uit het huitenbnd kun nen wo rden aangetrokken. Voor de financiering van ét'n miljoen nieuwe hu izen die het ANC hinnen vijf jaa r bel oofd hedt te bouwen is een snoei-operati e in de defensie-uitgaven gepland. Verder is dt.:: kwt.::slie land voo r de zwa rte bevolking een helangri jke reden geweest 0111 op het ANC te stemfnen. T ijdens de verkiezingscampagne beloofde de partij namelijk da t het in een periode van vijf jaar dertig procent van de grond die in hlanke handen is aa n de niet-hlanke bevolking zou overdragen . Het gaat hier vooral Olll het rechtzetten van wetten als de Group Areas Act. D eze wet h ad in 1966 het gevolg dat 1,2 mi ljoen zwa rten en kleurlinge n on teigend werden . De del1ig pro<:ent is mi nder drastisch da n het lijk t omdat het voora l staatsgro nd en fa illie te hed rijven zou betrdTen. Ook de bestri jd ing van geweld en crimina liteit i!'i een wak die de aa ndacht ver-
dient. Et.:n van de methoden die hier voor aangedragen is om door een reorgani:-.atie de politie dichtl:r bij de burger te brengen. De Caspi r ge\'echtswagens mOt:ten van hel straa thel'id ve rdwijnen ten gunste van de wi jkagent. I iel scheppen va n hanen en het verbete ren van cle Icvensstall(.b ard V~1I1 de bevolk ing in de sloppenwijke n zOlKlen de oorzJken werk lex)sheid en ~1Il 11o(..·dl' - moeten wegnemen. MandcIa staat niet al leen vex)I" de taak o m zijn land hijl:cn te houden maar ook zijn partij. l iet ANC is opgchou wcl uil het ANC pur sang, de Sout h African Commu-
nis. Pa rl y (SAC P), de vakbond COSATU en lal va n mensen die in de jaren ·SO een oppositierol in Zuid-Afrika vervu lden. Behalve de gematigde leiders als l\'landela en Ramaphosa zijn cr ook haviken die niet denken in bnge termi jn o ntw ikkelingen maar snel radi kale maatregelen willen doorvoeren. Wit1l1ie Mandela is hier één van en 00k Peler Mokoba va n de ANC jeugdliga. Dezl' politici wi llen een snelle we lva:lrtsvercleling. \Va t cl e wclvaa n sve rcleli ng in cic toekomst betreft Ileblx:n elva ringen in het socia listische Zim habwe aa ngetoond dat de welvaart ongel ijk ve rdeeld hlijft. Het vcrk i cz in g~prograllllll" van hel ANC was bovendien gehaseerd op het Freedolll Cha I1cr uit 1955. Dit w il echter niet zeggen dat het verouderd is. De haviken moeten we l onthouden dat dit document hehal ve economische rce." hlcn ook vrede en vriendschap voor iedereen voorstaat. M:lI1dela weet ebI dat de ha~ i s tot su cces is. NJ het uillm..'ngcn V~1I1 zijn stem ve rkl~l a rcle hij d~1I Zuid-Afrika zich de komende vijf ja~lr tot een bncl za l ontwi k ke!t:n ebt ~1 : 1I1 al zij n in woners hoop za l bieden. liet heleid moet volgen,", hem de komende jaren op verzoening geri cht zijn . Dat hij tot ve rzoening in staa t is hedt hij in ieder geval bewezen. Het verki ezingsdelxlt 1"Ussen De Klerk en Mandela op 14 april begon p lecht ig maar o ntaardde al snel in een fel gevecht onder de gordel wa~l rh i j ve rw ijten en beschukligingen over en wee r vlogen. Maar zoa ls Mandela ve rleide ko nden zij elkaar na zulk e o nenigheden alt ijd weer in de ogen k ijken en samen koffie drinken . Voor de een heid van het bnd is het IC hop en dat ook But helezi v~lk<:r hij Mandcia op de koffie komt.
•
Drs Mike den 11C/l1og is jJoliticoloog en redactellr [ ICI1I .IasolI MC//{azine for InternCitiollClI I Vluirs.