Mariastraat/Hoofdstraat (pag

Marjolein Klomps (Proef-locaal Het Achterom):

‘We zijn een Apeldoornse parel’

Ondernemer in de Mariastraat

De bakfiets laat voorbijgangers weten dat zich in het steegje aan het begin van de Mariastraat een heel bijzonder café bevindt: Proef-Locaal Het Achterom. Een onderneming in huiselijke sfeer, Apeldoornse kunst aan de muur, een lichte serre en een grote tuin. Met stip op 1 op TripAdvisor, en niet zonder reden.

Het pand waarin gemeentelijk monument Het Achterom gevestigd is, is in 1910 gebouwd door de invloedrijke Apeldoornse architect Andries van Driesum. De Achterstraat, in de volksmond ook wel ’t Achterom genoemd, was een steegje dat achterlangs herbergen, cafés en winkelhuizen aan de toenmalige Dorpstraat (nu de Hoofdstraat) met de Korenstraat verbond. In het pand zat jaren de bakkerij van Bakker Heins. Later werd de bakkerij omgetoverd tot een museum/gallery met schilderwerken van Apeldoornse kunstenaars uit de verzameling van Bakker Heins.

De Vereniging Andries van Driesum kocht het pand in 2009. Het werd omgetoverd tot een café met inpandige brouwerij en werd de bakermat van Apeldoorns bekendste bier: Veluwse Schavuijt, dat inmiddels aan De Vlijt gevestigd is. “Mensen weten ons nu steeds beter te vinden en het is vijf dagen in de week gezellig druk. Ik merk echter wel dat we voor veel Apeldoorners nog een onontdekte parel zijn.”

Horecaondernemers Marjolein Klomps en haar partner Theo Gerrits huren Het Achterom van de Vereniging. Marjolein: “We hebben een ouderwetse gelagkamer met een haard en een heuse tapkast. Er wordt nog steeds door gepassioneerde vrijwilligers gebrouwen in onze brouwerij: Achterom Amber en Achterom Blond.”

“Gasten verwachten niet dat er nog zo’n grote tuin achter het pand zit, gewoon in de binnenstad, heel rustig en stil.” Marjolein: “We zijn in juni begonnen met themadagen en -avonden. De producten die we hier serveren zijn allemaal lokaal: kaas van Het Kaaslokaal, wijn van ’t Okshoofd, worst van Ter Weele uit Oene en natuurlijk ons eigen bier en Veluwse Schavuijt. We sponsoren inmiddels zelfs het tweede elftal van AGOVV!”

Het hele interview lezen? Kijk op apeldoorn-binnenstad.nl/hetachterom

Historisch verhaal van de Mariastraat/Hoofdstraat

Dat Apeldoorn nooit stadsrechten kreeg, heeft invloed gehad op de opbouw van de binnenstad. Er zijn geen stadsmuren, er is geen stadspoort en daardoor is er geen compact centrum. Daar waar steden in de regio vanaf de Middeleeuwen uitgroeiden tot handelscentra, was en bleef Apeldoorn eeuwenlang een kerkdorp. Ondanks dat nam Apeldoorn binnen de economische en bestuurlijke bedrijvigheid in de regio een belangrijke plek in. Door de centrale ligging op de kruising tussen de drukke noordzuid- en west-oost-handelsroutes was Apeldoorn een pleisterplaats voor handelsreizigers. En vanwege haar neutraliteit, Apeldoorn hoefde als dorp niet trouw te zijn aan een landsheer, werd Apeldoorn vaak gekozen als locatie voor vergaderingen van onder andere het Hanzestedenverbond. Voor een dorp had Apeldoorn dan ook veel herbergen (tientallen) en cafés. Achter deze panden waren steegjes, zoals de Achterstraat, voor bevoorrading. Vaak bevonden zich hier ook de stalhouderijen voor paard en rijtuig van de logees van de herbergen. De wegen en steegjes werden pas in de 18e eeuw met klinkers verhard.

5x leuke plekken voor

heerlijke koffie

1. In een karakteristiek pand aan de Markstraat bevindt zich Lunchroom & Wijnbar Rembrandt. Zowel ’s middags als ’s avonds de plek waar je moet zijn voor veel gezelligheid, gastvrijheid, lekker eten en natuurlijk een heerlijke koffie van het Apeldoornse koffiemerk Bosbrand! Marktstraat 3 2. Bij Doppio Espresso proberen ze een stukje Italië naar de gasten te brengen. Zo zijn de verschillende koffiespecialiteiten allemaal op basis van de Italiaanse espresso en werken ze samen met leveranciers uit Italië voor de koffiebonen. Klinkt goed! Korenstraat 6 3. Je dag goed beginnen doe je bij Schenkers, met een kop dampende koffie voor de nodige dosis energie. Zelf gebrande koffie en zelf gemaakt gebak, Schenkers is de perfecte plek om te genieten van goede koffie, maar ook om te kunnen flexwerken of om lekker bij te kletsen met elkaar. Van Kinsbergenstraat 8 4. Al vele jaren een vertrouwd adres voor de liefhebber van koffie en thee in Apeldoorn en omstreken. Koffie en thee is bij Kaldi beleving en uit zich in de kwaliteit waar je van kunt genieten. Daarnaast is Kaldi winnaar van Koffie Masters 2015. Kwaliteit verzekerd dus! Paslaan 2 5. Bij Apeldoorners is Brasserie Martins razend populair en dat merk je: het is er elke dag gezellig druk. Niet voor niets: Martins serveert niet alleen lekkere gerechten, maar ook de koffie is er niet te versmaden: bedrijfsleider Lizzy Vosselman werd bijvoorbeeld al eerder gekroond tot ‘Best Barista in town’. Paslaan 5

De Nootzaak De geur van vers gebrande noten komt je tegemoet zodra je langs het pand van De Nootzaak loopt en maakt het bijna onmogelijk om niet even naar binnen te hoppen. Hier scoor jij de lekkerste noten en chocolade voor een avondje thuis. Hoofdstraat 140

Het Kaaslokaal De borrelplank thuis is niet compleet zonder een blokje kaas! Elke kaassoort heeft zijn eigen verhaal en smaak. Hilde en Laura van Het Kaaslokaal laten je als bezoeker proeven en vertellen je met veel passie over echte kaas. Van schapenkaas tot geitenkaas en van mozzarella tot kazen die direct van de boer vandaan komen: er is voor iedere liefhebber wat wils. Deventerstraat 4

SMUL Borrelplanken, tapas, verse maaltijden en luxe belegde broodjes: SMUL heeft het allemaal. SMUL is een delicatessenwinkel én cateraar op locatie. In de winkel vind je heerlijke kazen, worsten, tapenades en delicatessen, oftewel: de perfecte ingrediënten voor een avondje thuis borrelen. Hoofdstraat 47

6x lekker voor bij

de film thuis

Traiteur Délicat Dol op lekker hapjes tijdens de film? Bij Traiteur Délicat kan de rasechte Bourgondiër terecht voor uiteenlopende kant-en-klaar maaltijden, vleeswaren, vis, oliën en azijnen, delicatessen en exclusieve wijnen. Gewoon eerlijk, vers eten zonder kunstmatige toevoegingen. Asselsestraat 30

Villa Chocola Ben jij toch meer een zoetekauw tijdens de film? Dan moet je zeker eens een kijkje nemen bij Villa Chocola. Van bonbons tot chocoladelollies en van repen tot tabletten: hier vind je alles wat je chocoladehart begeert. Oranjerie 123

Echte Bakker keurhorst Vroeg opstaan, de mooiste en lekkerste broden bakken en een keur aan specialiteiten klaarmaken. Alles wat je ziet en ruikt in de winkel, komt uit eigen bakkerij. Of je hier nou voor een borrelbroodje komt of voor een lekkere speculaaskoek, hier slaag je voor iets lekkers altijd. Asselsestraat 44

2x

In en rondom de Apeldoornse binnenstad kun je diverse wandelroutes beleven via je eigen smartphone. Onderweg krijg je op verschillende locaties aanvullende info in de vorm van geluid, tekst en beeld. Deze audiotours kun je gratis lopen met behulp van je smartphone. Neem een volle mobiel mee, je oortjes en ga op pad!

Audiotours

in de binnenstad

Audiotour ‘Royals in Apeldoorn’

Van Stadhouder Willem III, die Paleis Het Loo liet bouwen tot Koningin Wilhelmina, voor wie de Veluwe haar ‘Gelders thuis’ was - Apeldoorn heeft een bijzondere band met het Koninklijk huis. In het Buitenmuseum van 2022 wordt die connectie in het centrum van Apeldoorn tot leven gebracht met de nieuwe audiotour: ‘Royals in Apeldoorn’. Op 12 locaties in de binnenstad van Apeldoorn vind je QR-codes op raamstickers op diverse winkelruiten. Door deze te scannen met de Apeldoorn Stories app, kun je de verhalen beluisteren van 12 verschillende Oranjes en hun band met Apeldoorn.

Audiotour ‘De Gouden jaren van Apeldoorn’

De binnenstad op een bijzondere manier ontdekken? Met de audiotour ‘De Gouden Jaren van Apeldoorn’ word je als luisteraar meegenomen naar die voor Apeldoorn belangrijke periode. In een verhaal gebaseerd op historische feiten over de stad wordt uit de doeken gedaan hoe Apeldoorn rond 1900 in snel tempo groeide. De audiotour richt zich op de gouden jaren van Apeldoorn, grofweg tussen 1876 en 1913. Dankzij Paleis het Loo, de aantrekkingskracht van de Oranjes en de opening van het Apeldoornse station groeide de stad in die tijd flink. Niet alleen nam het aantal inwoners toe, ook kwamen er wijken en panden bij en was het een tijd vol sprekende gebeurtenissen. Het startpunt is op het Raadhuisplein en de audiotour eindigt daar ook.

Meer informatie en andere audiotours in de binnenstad vind je op: apeldoorn-binnenstad.nl/audiotours

Historisch verhaal van de Hoofdstraat

Vanaf het einde van de 19e eeuw ontwikkelt Apeldoorn zich van dorp naar een stad. Het inwonertal stijgt door de komst van nieuwe wijken, er is steeds meer werkgelegenheid, er komen extra scholen en er ontstaat toerisme. De Apeldoornse middenstand groeit en bloeit. Langs de Dorpstraat worden op de open kavels winkelpanden gebouwd, veelal ontworpen door Apeldoornse architecten die ook tekenden voor villa’s en rondom de parken, en uitgevoerd in diverse bouwstijlen, van klassiek en Art Nouveau tot Amsterdamse School. De variëteit van de karakteristieke panden, groot en klein, rijk gedecoreerd en sober, licht en donker, vormt een evenwicht. In de nieuwe panden komen kleding- en meubelzaken, banken, juweliers, een parfumerie, een zadel- en koffermakerij, een fotozaak, een paraplu- en wandelstokkenwinkel, een lunchroom, een kapper en levensmiddelenzaken. Veel winkels hebben het predicaat Hofleverancier omdat de Oranjes er geregeld wat kopen of laten maken. De Dorpsstraat houdt haar groene karakter, want aan weerskanten blijven veel bomen staan. Begin 20e eeuw verandert de naam Dorpstraat in Hoofdstraat, passend bij de nieuwe uitstraling van de stad.

Leuke cadeautip: een sieraad!

Ben jij op zoek naar een speciaal cadeau voor je geliefde of dierbaar familielid? Stap dan eens binnen bij een van de juweliers die de binnenstad rijk is! Bijvoorbeeld bij Van Hell Juweliers aan de Hoofdstraat 120B, bij Juwelier Royals aan de Hoofdstraat 65A of ga voor een custom made sieraad bij Gold & Silver Design aan de Beekstraat 65A.