Waardestelling station Tilburg

Tilburg was in het Nederlandse spoorwegnetwerk een belangrijk station vanwege de Centrale Werkplaats, gelegen aan de noordzijde van het spoor. De Centrale Werkplaats was bij de aanleg van de eerst Staatslijn aan Tilburg toegewezen en bestond uit verschillende, met elkaar in verbinding staande werkplaatsen waar allerlei reparties werden uitgevoerd aan spoorwegmaterieel. De werkplaatsen leverde sindsdien een groot aantal arbeidsplaatsen op in Tilburg.

De komst van de werkplaatsen en de spoorlijn gaven aan de lokale industrie een positieve impuls, vooral omdat Tilburg nog geen haven had.8 Desondanks had in Tilburg de textielindustrie zijn vlucht genomen, eerst waren dat kleine weverijen bij mensen thuis, waarvan sommige uitgroeiden tot grote fabriekscomplexen. De komst van het spoor maakte dat het langzame en dure transport per paard en wagen niet meer nodig was. Veel Tilburgse industriĂŤlen probeerden vanzelfsprekend hun bedrijf zo dicht mogelijk bij het station te vestigen. Niet alleen konden de goederen zo veel sneller worden uitgevoerd, het was vooral aantrekkelijk voor de aanvoer van kolen die nodig was als brandstof in de fabrieken. Ook de gemeentelijke gasfabriek (gas werd in die tijd nog gewonnen uit kolen) werd om die reden aan de noordzijde van de Centrale Werkplaats gebouwd. Tot 1978 heeft de gasfabriek een aansluiting gehad op het spoorwegnetwerk. Deze spooraansluiting werd ook gebruikt door twee andere Tilburgse bedrijven: de Tilburgsche Stoomketel- en IJzerwarenconstructieFabriek Gebrs. Deprez en aannemersbedrijf Weijers. Dit zijn slechts enkele van de Tilburgse bedrijven die rond 1900 gebruik maakten van de lokaalspoorwegen in de stad.

Het uitbreidingsplan van 1917.

De komst van het spoor in de negentiende eeuw had een positieve invloed op de economische ontwikkeling van de stad maar zorgde ook voor een ruimtelijke tweedeling. Omdat Tilburg tot diep in de negentiende eeuw feitelijk niet meer was dan een onsamenhangende structuur van dorpen en linten was het vrij eenvoudig om door dit losse stedelijk weefsel een spoorlijn te trekken. Het station en de wagenwerkplaatsen kwamen daardoor vrij dicht bij het stadscentrum te liggen. Bij veel andere historische Nederlandse steden was een dergelijke centrale positionering van het station niet mogelijk vanwege de zeer dichte stedelijke structuren die ontstaan waren als gevolg van de verdichting binnen 19 8) Met het uitgraven van het Wilhelminakanaal werd pas in 1910 begonnen en in 1923 werd de Piushaven voltooid.