ಹರಪ್ಪ - ಮೊಹೆಂಜೋದಾರೊ (Harappa - Mohenjodaro)

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ 1 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ZÀjvÉA æ iÀÄ£ÀÄß Q渥 ÛÀ Æ À ªÀð 1500PÉÌ »A¢VAvÀ gÀa¸À®Ä ¸ÁzsåÀ «®èªA É §, ªÉÊ¢PÀªÄÀ vÀzÀ DAiÀÄðgÀÄ ¨sÁgÀvPÀ ÌÉ §AzÀ £ÀAvÀgÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ EwºÁ¸Àª£ À ÄÀ ß Q渥 ÛÀ Æ À ªÀð 6 £ÉAiÀÄ ±Àvª À iÀ Á£À¢AzÀ ±Á¹ÛçÃAiÀĪÁzÀ gÁdQÃAiÀÄ ZÀjvÉA æ iÀÄ£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÉA§ C©ü¥ÁæAiÀĪÀÅ ¥Á±ÁÑvÀå ZÀjvÀPæ ÁgÀgÀ°è E¢ÝvÀÄ.

DzÀgÉ ¹AzsÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAeÁ©£À°è £Àqz É À ±ÉÆÃzs£ À U É ½ À AzÀ F C©ü¥ÁæAiÀĪÀ£ÄÀ ß §zÀ¯Á¬Ä¸À¨ÃÉ PÁ¬ÄvÀÄ. ºÀg¥ À àÀ ¸ÀA¸ÀÌøw CxÀªÁ ¥ÁæUÁãgw À ÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøw (¥ÉÆÃæ mÉÆÃEArPï) DPÀ¹äPª À ÁV ¨É¼QÀ UÉ §A¢vÀÄ. 1856gÀ°è eÁ£ï ªÀÄvÀÄÛ «°AiÀÄA §æAl£ï JA§ÄªÀgÄÀ PÀgÁa ºÀwg Û À gÉʮĪÀiÁUÀðªÀ£ÄÀ ß gÀa¸ÀÄwÛzÁÝUÀ ¨ÁæºäÀ uÁ¨Ázï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAeÁ©£À ºÀg¥ À àÀ ¤ªÉñÀ£U À ½ À AzÀ ¥ÀÄgÁvÀ£À PÁ®zÀ EnÖUU É ¼ À £ À ÄÀ ß ºÁ¢UÁV G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀgÄÀ . 1861gÀ°è PÀ¤AUÁíªiÀ ï ºÀg¥ À àÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ªÀÄÄzÉU æ ¼ À £ À ÄÀ ß ¸ÀAUÀ» æ ¹zÀ£ÄÀ . DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À ¥ÁæªÄÀ ÄRå «¢vÀªÁVgÀ°®è. 1922gÀ°è Dgï.r. ¨Á£Àfð ªÀÄvÀÄÛ r.Dgï. ¸ÁºÀt ºÀg¥ À àÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ ¤ªÉñÀ£U À ¼ À À ±ÉÆÃzs£ À A É iÀÄ£ÁßgÀA©ü¹zÀgÀÄ. ¸Àgï Dgɯï¹Öãï 1926 jAzÀ 1940 ªÀgÉUÉ C£ÉÃPÀ ¥ÀæªÁ¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄvÀÄ ºÀaÑzÀgÀÄ. ºÁgïVæêïì ªÀÄvÀÄÛ J£ï.f. ªÀÄdÄAzÁgï £Á¯ï ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À®Æè, ªÀiÁåPÉà ZÁºÀÄßzÁgÉÆÃzÀ®Æè ªÀvÀì, «íîgï ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ ¥ÀÄ£ÀB ºÀgÀ¥Àà, ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ, gÀÆ¥Ágï EvÁå¢ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqÀ¹zÀgÀÄ. ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwVAvÀ ¥ÁæaãÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼ÀÄ £Á¯ï, £ÀAzÁgÀ, D«Äæ, PÀÄ°è, gÁuÁWÀÄAqÉÊ£À°è ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀzÉAzÀÄ PÉ®ªÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀĪÁVzÉ. gÁuÁWÀÄAqÉÊ£À°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ Qæ¸Û¥ À Æ À ªÀð 3500 gÀ¯èÉ ¸ÀA¸ÀÌøw DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. £Á¯ï ªÀÄvÀÄÛ D«Äæ ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼ÀÄ Qæ¸ÀÛ¥ÀƪÀð 3000 zÀ°è ºÀgÀ¥Àà MAzÀgÀ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ÀªÁVzÀݪÀÅ. zÀQët ¨É®Æa¸ÁÜ£ÀzÀ°è PÀAzÀħtÚzÀ

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ

35

PÀÄA¨sÀUÀ¼ÀÄ PÉélÖ, D«Äæ-£Á¯ï, PÀÄ°è, £ÀAzÁgÀ UÀ¼À®Æè, GvÀÛgÀ ¨É®Æa¸ÁÜ£ÀzÀ°è PÉA¥ÀÄ §tÚzÀ PÀÄA¨sÀUÀ¼ÀÆ ¹QÌgÀĪÀÅzÀjAzÀ zÀQët ¨É®Æa¸ÁÛ£ÀzÀ°è ¨ÉÆïÁ£ï PÀt廃 ªÀiÁUÀðªÁV MAzÀÄ d£ÁAUÀªÀÅ, GvÀÛgÀ ¨É®Æa¸ÁÛ£ÀzÀ°è SÉʧgï ªÀiÁUÀðªÁV §AzÀ ¥À¶ðAiÀiÁzÉñÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ d£ÁAUÀªÀÅ £É®¹zÀݪÉAzÀÄ H»¸À¯ÁVzÉ. ºÀgÀ¥Àà MAzÀgÀ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ÀªÁzÀ PÀÄ°èAiÀÄ°è F ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼É®è «Ä®£ÀªÁVzÀÄÝ ¥Á±ÁÑvÀå zÉñÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ªÁå¥ÀÛªÁVzÀݪÀÅ.

PÀÄ°èAiÀÄ PÀÄA¨sÀUÀ¼ÀÄ (¸ÀÆó¸Àó) ªÉĸÉÆ¥ÉÆmÉëÄAiÀÄ PÀÄA¨sÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆîĪÀŪÀÅ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ Qæ.¥ÀÆ. 2800gÀ°è ¸ÀÆó¸Àó PÉA¥ÀÄ ªÀÄqÀPÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É JvÀÛ£ÀÄß ºÀÆrgÀĪÀ AiÀÄÄzÀÞ gÀxÀzÀ avÀæ PÀÄ°è jÃwAiÀÄ°èzÉ. ªÀÄj, Hgï, Qµï, ¸ÀÆó¸Àó n¯ï DUÁæ¨ï ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ¤ªÉñÀ£U À ¼ À ° À è ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀȵÀ¨¥ Às Æ À eÉAiÀÄ PÀÄgÀĺÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁV PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

2 ºÀgÀ¥Àà ZÀPÁæ¢ü¥ÀvÀåzÀ PÀÄgÀĺÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 60 ¤ªÉñÀ£ÀUÀ¼À°è PÀAqÀħA¢ªÉ. ¥ÀAeÁ¨ï ªÀÄvÀÄÛ ¹AzsÀÄ ¥ÁæAvÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ UÀt¹zÀgÉ F ¸ÁªÀiÁædå 950x700x550 ªÉÄÊ° «¸ÁÛgª À ÁzÀ wæPÆ É ÃtzÀAvÉ PÀAqÀÄ §gÀÄvÀz Û .É F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ºÀ½îUÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚ ¥ÀlÖtUÀ¼ÀÄ EzÀÄÝ GvÀÛgÀzÀ°è ºÀgÀ¥Àà zÀQëtzÀ°è ªÉƺÉAeÉÆzÁgÉÆ 350 ªÉÄÊ°UÀ¼À CAvÀgÀzÀ°èzÀÝ JgÀqÀÄ gÁdzsÁ¤UÀ¼ÀÆ EzÀݪÀÅ. ¹AzsÀÄ£À¢ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ gÁ« (EgÁªÀw) £À¢UÀ¼ÀÄ gÁdªÀiÁUÀðUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. FUÀ ªÀÄgÀĨsÀÆ«ÄAiÀÄAvÉ PÁtĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è LzÀÄ ¸Á«gÀ ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉ ªÀļÉAiÀÄÄ D¢üPÀªÁVvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¥sÀ®ªÀvÁÛV¢ÝvÀÄ. ¹AzsÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁ« £À¢UÀ¼À ¥ÁvÀæUÀ¼ÀÄ DUÁUÀ §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄwÛzÀÄÝzÀjAzÀ C£ÉÃPÀ ¥ÀlÖtUÀ¼ÀÄ ºÁ¼ÁUÀÄwÛzÀݪÀÅ. ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ ¤ªÉñÀ£ÀzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ºÀvÀÄÛ ¥ÀlÖtUÀ¼ÀÄ MAzÀgÀ ªÉÄïÉÆAzÀÄ PÀAqÀħA¢zÀÝgÀÆ CzÀPÀÆÌ PɼÀUÉ JµÀÄÖ ¥ÀlÖtUÀ½zÀݪÉA§ÄzÀ£ÀÄß CUÉvÀ¢AzÀ ¤zsÀðj¸À®Ä ¹AzsÀÆ £À¢AiÀÄ ¥ÀæªÁºÀªÀÅ CqÀZu À A É iÀiÁVzÉ. ºÀg¥ À àÀ ¥ÀlÖt ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ ¥ÀlÖtQÌAvÀ ¥ÁæaãÀªÁVzÀÄÝ ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ £Á±ÀªÁzÀªÉÄÃ®Æ ¸Àé®à PÁ® ¨Á½vÉAzÀÄ PÀAqÀħA¢zÉ. ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøw £Á±ÀªÁzÀ ªÉÄÃ¯É §ºÀıÀB Qæ.¥ÀÆ. 2000gÀ°è gÀhÄPÁgï ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ vÀzÀ£ÀAvÀgÀ gÀhiÁAUÁgï ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ EzÀÄÝ D ªÉÄÃ¯É DAiÀÄðgÀÄ ¨sÁgÀvÀPÉÌ §AzÀgÉAzÀÄ PÉ®ªÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀĪÁVzÉ. ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ ¤ªÉñÀ£ÀzÀ ±ÉÆÃzsÀ£É¬ÄAzÀ ªÀiÁåPÉ CªÀgÀÄ PɼÀUÉ PÀAqÀAvÉ ¥ÀzÀgÀUÀ¼À£ÀÄß «AUÀr¹gÀĪÀgÀÄ.

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ

36

ªÉÄð¤AzÀ-DzsÀĤPÀ-1. (J,©) ; 2. d®¥ÀæªÁºÀ, 3. ¥ÀzÀgÀUÀ¼ÀÄ.

ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À-1, 2, 3.

¥ÁæaãÀ-1, 2, 3. ªÉĸÉÆ¥ÉÆmÉëÄAiÀÄzÀ°è mɯï D¸Áägï, C¯ïG¨ÁAiÀiïØ, Qµï, Hgï, ¤ªÉñÀ£U À ¼ À À CªÀ±ÃÉ µÀU½ À AzÀ ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ«£À ªÉÄîàzÀgÀUÀ¼ÀÄ Qæ.¥ÀÆ.

2500PÉÌ ¸ÉÃjzÀªÉAzÀÄ ¥sÁæAPï¥sÀmïð ¤zsÀðj¹gÀĪÀgÀÄ. CzÀPÀÄÌ PɼÀUÉ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ, 7, 8 ¥ÀzÀgÀUÀ½gÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÉƺÉAeÉÆzÁgÉÆ Qæ.¥ÀÆ. 2800jAzÀ 2500gÀ ªÀgÉUÀÆ E¢ÝvÉAzÀÄ H»¹gÀĪÀgÀÄ. ºÀgÀ¥ÀàzÀ°è JA.J¸ï. ªÀvÀì D ¥ÀlÖtzÀ ¥ÁæaãÀvÉAiÀÄ£ÀÄß Qæ.¥ÀÆ. 3500PÀÄÌ »AzÉ ºÁQgÀĪÀgÀÄ. FZÉUÉ ªÀiÁnðªÀÄgï «íîgï ¸ÀjAiÀiÁV ±Á¹ÛçÃAiÀĪÁV ±ÉÆâü¸z À ,É ¸ÀA§Azs¥ À l À Ö C£ÉÃPÀ «µÀAiÀÄUÀ¼£ À ÄÀ ß «ªÉÃa¸ÀzÉ ºÀg¥ À àÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ Qæ.¥ÀÆ.2300PÉÌ »A¢£Àz® À ª è A É zÀÄ, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï Ff¦ëAiÀÄ£ï ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼ÀAvÉAiÉÄà EzÀÄÝ ªÉĸÉÆ¥ÉÆmÉëÄAiÀÄzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ¢AzÀ C£ÉÃPÀ CA±ÀU¼ À £ À ÄÀ ß UÀ» æ ¹zÀÄÝzj À AzÀ PÉêÀ® ¨sÁgÀwÃAiÀĪÀ®èªA É zÀÄ, ‘LzÀÄ ¸Á«gÀ ªÀµÀðzÀ ¥ÁQ¸ÁÛ£À ¸ÀA¸ÀÌøw’AiÉÄAzÀÄ «avÀæ ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrgÀĪÀ£ÀÄ.

3 ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ JgÀqÀÄ ¸Á«gÀ ªÀµÀðUÀ¼À ZÀjvÉæAiÀÄ°è ªÉÆzÀ°¤AzÀ®Æ MAzÉà jÃw PÀAqÀħgÀĪÀzÀjAzÀ CAvÀºÀ G£ÀßvÀ ªÀÄlÖPÉÌ §gÀ¨ÉÃPÁVzÀÝgÉ £ÀÆgÁgÀÄ ªÀµÀð ¨É¼ÀªÀtÂUÉ DVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ H»¸ÀĪÀzÀÄ ¸À ª À Ä Ad¸À ª ÁVzÉ . AiÀ i ÁªÀ d£ÁAUÀ z À ª À g À Ä F ¸À A ¸À Ì ø wUÉ PÁgÀ t gÉ A zÀ Ä ºÉüÀĪÀzÀPÉÌ ¸ÁPÀµÀÄÖ DzsÁgÀUÀ½®è. EzÀĪÀgÉUÀÄ ¹QÌgÀĪÀ PÉêÀ® 10-15 C¹Û¥ÀAdgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjÃQë¹ F d£ÀgÀ°è J®è ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ EzÀݪÉAzÀÄ ¤zsÀðj¹zÉ. ¢ÃWÀðPÀ¥Á®zÀ ‘ªÉÄrlgÉäAiÀÄ£ï’ ºÀæ¸ÀéPÀ¥Á®zÀ ‘D¯ÉàöÊ£ï’, ‘¥ÉÇæÃmÉÆÃ-D¸ÀÖç¯ÁAiÀiïÖ’, ‘ªÀÄAUÉÆðAiÀÄ£ï’, ªÀUÀðUÀ¼É®è PÀAqÀħA¢gÀĪÀ zÀjAzÀ, “ªÉÄrlgÉäAiÀÄ£ï” d£ÀgÉà ªÀÄÄRågÁVzÀÝgÉAzÀÄ ºÉüÀĪÀzÀÄ ¸ÁzsÀåªÀ®è; ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ¥ÀgÀªÁzÀ ‘DAiÀÄð’ ‘zÁæ«qÀ’ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀĪÀzÀAvÀÄ J®è DzsÁgÀUÀ½UÀÆ «gÀÄzÀÞ. £À U À g À ¤ªÀ i ÁðtzÀ ° è ºÀ g À ¥ À à ªÉ Æ ºÉ A eÉ Æ ÃzÁgÉ Æ MAzÉ Ã vÀ®«£Áå¸ÀªÀ£ÀߣÀĸÀj¹ªÉ. £ÀUÀgÀUÀ¼À ¥À²ÑªÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è 400x200 UÀd «¸ÁÛgÀªÁzÀ 30 Cr JvÀÛgÀ dUÀÄ°AiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀnÖzÀ PÉÆÃmÉUÀ½ªÉ. PÉÆÃmÉUÀ¼À UÉÆÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀ¹ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄlÖ EnÖUÉUÀ½AzÀ PÀnÖ ªÉÄîPÉÌ ºÉÆÃUÀ®Ä vÁgÀ¹ ªÉÄnÖ®Ä ªÀÄvÀÄÛ zÁégÀUÀ¼ÀÄ EªÉ. PÉÆÃmÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀ¸ÀA§AzsÀªÁzÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ EzÀÄÝ ¥ÀÄgÉÆûvÀ-gÁd (Priest-King) ªÀ¸Àw E¢ÝvÉAzÀÄ H»¸À¯ÁVzÉ. DzÀgÉ

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ

37

F «±Á® ¥ÀlÖtUÀ¼À ªÀÄvÁÛªÀ ¨sÁUÀUÀ¼À®Äè ¸ÀàµÀÖªÁV zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÁzÀ PÀlÖqÀUÀ½®èªÁzÀÄzÀjAzÀ®Æ ªÀÄvÁZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀåQÛUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖªÉà ºÉÆgÀvÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀªÁVgÀ°®èªÉAzÀÄ PÀAqÀħgÀĪÀzÀjAzÀ ªÉÄð£À HºÉ ¤gÁzsÁgÀªÁzÀÄzÀÄ. ºÀgÀ¥Àà £ÀUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃgÀªÁV GvÀÛgÀ-zÀQët, ¥ÀƪÀð¥À²ª Ñ ÄÀ ¢PÀÄÌU½ À UÉ ¸ÀjAiÀiÁV vÀ®«£Áå¸À gÀa¹ PÀnÖgÄÀ ªÀzj À AzÀ £ÉÃgÀªÁzÀ ¢PÀÄÌU¼ À £ À ÄÀ ß w½AiÀÄĪÀµÄÀ Ö eÉÆåÃwµÀ eÁÕ£ª À £ À ÄÀ ß ªÁ¸ÀIJ Û ®à vÀvéU À ¼ À £ À ÄÀ ß w½¢zÀÝgA É zÀÄ ¤±ÀÑ Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. E°è G¥ÀAiÉÆÃV¹gÀĪÀ EnÖUU É ¼ À À ¥ÀjªÀiÁt PÁ±Àå¥À ¸ÀA»vÉAiÀÄ°è GPÀÛªÁzÀAvÉAiÉÄà EzÉ. ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ JgÀqÀÄ ªÀÄÆgÀÄ CAvÀ¸ÀÄÛUÀ½zÀÄÝ UÉÆÃqÉUÀ½UÉ ºÀÄ®Äè «Ä±ÀæªÁzÀ ªÀÄtÚ£ÀÄß CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É UÁgÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄtÚªÀ£ÀÄß ¯Éæ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ªÀÄ£ÉUÀ¼À ªÀÄzsÀåzÀ°è CAUÀ¼À«zÀÄÝ CzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ®Æ FV£À vÉÆnÖªÀÄ£ÉUÀ¼ÀAvÉ PÉÆÃuÉUÀ½zÀݪÀÅ. ºÉÆgÀV£À ©Ã¢AiÀÄ PÀqÉUÉ QlQUÀ½gÀzÉ M¼ÀCAUÀ¼ÀzÀ PÀqÉUÉ EzÀÄÝ ªÀÄÄRåzÁégÀ ªÀiÁvÀæ ©Ã¢¬ÄAzÀ ¥ÀæªÉò¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁV¢ÝvÀÄ. £É®PÉÌ ¸ÀÄlÖ EnÖUÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁQ ªÀÄ£É ºÉÆgÀV£À UÉÆÃqÉAiÀÄ ºÀwÛgÀªÉà ¨Á«¬ÄzÀÄÝ MAzÀÄ QAr¬ÄAzÀ ªÀÄ£ÉAiÀĪÀgÀÄ ¤ÃgÀÄ ¸ÉÃzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀPÀÆÌ ¥ÀPÀÌzÀ ªÀÄ£ÉAiÀĪÀgÀÄ ©Ã¢¬ÄAzÀ¯Éà ¤ÃgÀÄ ¸ÉâPÉƼÀÄîªÀAvÉAiÀÄÆ K¥Àðr¹zÀÝgÀÄ. ¸ÁߣÀzÀ ªÀÄ£É, ¥ÁAiÀÄSÁ£ÉUÀ¼À£ÀÄß DzsÀĤPÀ jÃwAiÀÄ°è PÀnÖ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÁUÀªÁV ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ ªÀÄtÂÚ£À PÉƼÀªÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁQ¹zÀÝgÀÄ. ©Ã¢AiÀÄ JgÀqÀÄ ¥ÀPÀÌUÀ¼À®Æè ¨sÀzÀæªÁzÀ ZÀgÀArUÀ½zÀÄÝ PÉÆ¼É ¤ÃgÉ®è HgÁZÉ ºÉÆÃV £À¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀĪÀAvÉ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁrzÀÝgÀÄ. ªÀÄ£ÉUÀ¼À ªÉÄïÁÒªÀtÂUÉ zÉêÀzÁgÀÄ ªÀÄgÀzÀ vÉƯÉUÀ¼À£ÀÄߥÀAiÉÆÃV¹ ©¹®Ä PÁ®zÀ°è ªÀĺÀr ªÉÄÃ¯É ªÀÄ®UÀĪÀÅzÀPÉÌ K¥ÁðlÄ ªÀiÁrzÀÝgÀÄ.

CrUÉ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ¸ËzÉ, EzÀÝ®£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀAvÉ §ºÀ¼À d£ÀPÉÌ CrUÉ ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ M¯ÉUÀ½zÀݪÀÅ. PÀÄað, ªÉÄÃdÄ, D¯ÉäöÊgÀ, ªÀÄAZÀ ªÀÄÄAvÁzÀ UÀȺÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ½zÀݪÀÅ. ªÀÄ£ÉAiÀÄ MAzÀÄ PÉÆÃuÉAiÀÄÄ zÉêÀgÀ ¥ÀÆeÉUÉ «ÄøÀ¯ÁV¢ÝvÀÄ. £ÀUÀgÀgÀPÀëuÁªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ DzsÀĤPÀ jÃwAiÀÄ°èzÀÄÝ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À ªÀÄvÁÛªÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ®Æè PÀAqÀħgÀĪÀ¢®è. ¥ËgÀ¸¨ À A És iÀÄÄ «±Á® gÀ¸U ÛÉ ¼ À £ À ÄÀ ß zÀÄgÀ¸ÄÀ Û ªÀiÁqÀÄvÀÛ §A¢zÉ. ZËPÀUÀ¼À°è PÀ±Àä® ¸ÀAUÀæºÀPÁÌV vÉÆnÖUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ gÁwæAiÀÄ°è £ÀUÀgÀ gÀPÀëuÉUÁV ¥ÉÆ°Ã¸ï ¸ÉÖõÀ£ÀÄßUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¹¢ÝvÀÄ. 85x97 Cr «¸ÁÛgÀªÀżÀî JgÀqÀÄ ªÀÄÆgÀÄ CAvÀ¹Û£À PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ¹Q̪É. C®èzÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ EzÀݪÅÀ . CgÀªÄÀ £É CxÀªÁ «zÁå®AiÀÄ PÀlÖqÀ JAzÀÄ PÀgA É iÀįÁzÀ ¨sª À £ À U À ¼ À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ£Àå ¸ÀAUÀæºÀtPÉÌAzÀÄ H»¹gÀĪÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ «±Á®ªÁzÀ CAUÀ¼ÀUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Ä JgÀqÀÄ ªÀÄÆgÀÄ CAvÀ¸ÀÄÛ EgÀĪÀAvÉ ¤«ÄðvÀªÁVªÉ. ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆÃzÀ°è MAzÀÄ «±Á® ¨sÀªÀ£À GvÀÛgÀ zÀQëtUÀ¼À°è JgÀqÉgÀqÀÄ ¸ÀtÚ ¨ÁV®ÄUÀ¼À£ÀÄß zÀQëtzÀ°è JAlÄ Cr CUÀ®zÀ ªÀĺÁzÁégÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 80

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ

38

PÉÆÃuÉUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAr¢ÝvÀÄ. EzÀgÀ GvÀÛgÀ ¨sÁUÀzÀ°è PÁªÀ®ÄUÁgÀgÀ PÉÆÃuÉUÀ¼ÀÄ, zÀQëtzÀ°è CrUɪÀÄ£É, PÀtd, PÀgÀtÂPÀgÀ PÉÆÃuÉUÀ¼ÀÄ, JgÀqÀÄ ¨Á«UÀ¼ÀÄ EzÀݪÀÅ. zÉÆqÀØ ¸ÁߣÀzÀPÉƼÀ ºÀwÛgÀ EzÀÄÝ £À¢¬ÄAzÀ ¤ÃgÀÄ §gÀĪÀAvÉ EnÖUÉUÀ½AzÀ ZÀgÀArUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀÝgÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ PÀÆ°UÀ½UÁV JgÀqÀÄ ¸Á®Ä ªÀÄ£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀnÖzÀÝgÀÄ. EªÀÅUÀ½UÉ DZÉ ºÀvÀÄÛ Cr «£Áå¸ÀªÀżÀî ZÀPÁæPÁgÀªÁzÀ EnÖUÉUÀ½AzÀ ªÀiÁrzÀ ªÉâPÉUÀ½zÀݪÀÅ. ªÉâPÉUÀ¼À ªÀÄzsÀåzÀ°è UÀĽ¬ÄzÀÄÝ CzÀgÀ°è ªÀÄgÀzÀ MgÀ¼À£ÀÄß ºÁQ UÀįÁªÀÄjAzÀ zsÁ£ÀåªÀ£ÀÄß PÀÄnÖ¸ÀÄwÛzÀÝgÉAzÀÆ DzÀÝjAzÀ UÀįÁªÀÄ ¥ÀzÀÞw EzÀÄÝ ¥ÀlÖtPÉÌ®è ¨ÉÃPÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖ »lÖ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÝgÉAzÀÄ H»¸À¯ÁVzÉ. DzÀgÉ F ªÉâPÉUÀ¼À ªÀÄzsÀåzÀ°ègÀĪÀ UÀĽUÀ¼À°è zsÁ£ÀåUÀ¼Éà C®èzÉ PÉ®ªÀÅ ¥ÁætU  ¼ À À ªÀÄƼÉU¼ À ÄÀ ¹QÌgÄÀ ªÀÅzÀjAzÀ F HºÉ vÀ¥àA É zÀÄ PÀAqÀħgÀĪÀzÄÀ . ºÀwÛgÀzÀ°ègÀĪÀ «±Á®ªÁzÀ ¨sÀªÀ£À £ÁlPÀ±Á¯ÉAiÀiÁUÀ°, zÉêÁ®AiÀĪÁUÀ°, ¸À¨sÁ¸ÀܼÀªÁUÀ° DV¢ÝvÉA§ÄzÀPÉÌ DzsÁgÀ«®è. §ºÀıÀB ªÉÊ¢PÀ AiÀÄdÕUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä IÄwédgÀÄ ªÁ¸ÀªÀiÁqÀĪÀzÀPÁÌV F ¨sÀªÀ£À ¤«Äð¸À®ànÖvÉAzÀÄ H»¸À§ºÀÄzÀÄ. ZÀPÁæPÁgÀzÀ ªÉâPÉU¼ À ÄÀ ²®à ¸ÀÆvÀU æ ¼ À ° À è PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ‘gÀxZ À PÀ a æÀ w’ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀߣÀĸÀj¹gÀĪÀzÀjAzÀ F ªÉâPÉUÀ¼À ªÀÄzsÀåzÀ°è AiÀÄÆ¥ÀªÀ£ÀÄß £ÀlÄÖ ªÉÊ¢PÀ AiÀÄdÕU¼ À £ À ÄÀ ß ªÀiÁqÀÄwÛzÝÀ gA É zÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. F PÀlÖqU À ¼ À À ºÀwg Û ª À ÃÉ zÉÆqÀØ ¸ÁߣÀWÀlÖUÀ½ªÉ. 180x108 Cr «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÉƼÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ®Ä ªÀgÁAqÀUÀ¼ÀÄ PÉÆÃuÉUÀ¼ÀÄ EªÉ. ªÀÄzsÀåzÀ°ègÀĪÀ PÉƼÀ 39x23 Cr «¸ÁÛgÀ«zÀÄÝ ªÉÄlÖ®ÄUÀ½ªÉ. ¤ÃgÀÄ ºÉÆgÀUÉ ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ 6 Cr JvÀÛgÀzÀ ZÀgÀAr EzÉ.

PÉƼÀ JAlÄ Cr D¼À«zÉ. ¸ÀÄvÀÛ®Ä EgÀĪÀ PÉÆÃuÉUÀ¼À°è D«¸ÁߣÀ (ºÀªÀiÁªÀiï) ªÀiÁqÀ®Ä ¤ÃgÀ£ÀÄß PÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀPÁÌV £É®zÀ PɼÀUÉ M¯ÉUÀ½zÀÄÝ D« ªÉÄîPÉÌ §gÀĪÀAvÉ £É®zÀ°è ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃuÉAiÀÄ UÉÆÃqÉAiÀÄ°è gÀAzsU æÀ ½ À ªÉ. F zÉÆqÀØ PÉƼÀzÀ ºÀwÛgÀ ªÀÄPÀ̽UÁV D¼À«®èzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ aPÀÌ PÉƼÀ«zÉ. EAvÀºÀ ºÀªÀiÁªÀiï ¸ÁߣÀ ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÁÛªÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ®Äè PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è. £ÀUÀgÀzÀ ¸ÀgÀºÀ¢Ý£À°è gÀPÀëuÉUÁV JgÀqÀÄ PÀ®ÄèUÉÆÃqÉUÀ¼À PÉÆÃmÉUÀ½zÀݪÀÅ.

4 D PÁ®zÀ d£ÀfêÀ£ÀªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¢gÀĪÀ ±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ½AzÀ ¸ÀàµÀÖªÁV w½AiÀħºÀÄzÀÄ. d£ÀgÀÄ ªÀÄvÁÛªÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ®Äè E®èzÀµÀÄÖ ªÀÄlÖzÀ ¸ËRåªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÀÝgÀÄ. ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ CvÀÄåZÀÑ ¹ÜwUÉ §A¢zÀݪÀÅ. ±ÁPÁºÁgÀªÃÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVzÀÝgÆ À ªÀiÁA¸ÁºÁgÀªÅÀ ¸Àé®à ªÀÄnÖUÉ ¥ÀZ æ ÁgÀz° À ¢ è ÝvÄÀ .

JgÀqÀÄ «zsÀªÁzÀ UÉÆâü, AiÀĪÉ, CQÌ ªÀÄÄAvÁzÀ zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ, zÁæQë, CAdÆgÀ, PÀ®A è UÀr ºÀtÄÚ, RdÆðgÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¥s® À UÀ¼ÄÀ ªÀÄÄSÁåºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÁVzÀݪÅÀ .

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ

39

C®èzÉ PÉÆý, PÀÄj, ºÀA¢, «ÄãÀÄ, DªÉÄ ªÀÄÄAvÁzÀª£ À ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÝÀ gÄÀ .

SÁgÀzÀ¥ÀÄr CgÉAiÀÄĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ©Ã¸ÀĪÀ PÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ ¹Q̪É. ªÀ¸ÀÛçUÀ¼À£ÀÄß ºÀwÛ GuÉÚUÀ½AzÀ £ÉÃAiÉÄÎAiÀĪÀgÀÄ vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£Àå d£ÀgÀÄ ¹ÛçÃAiÀÄgÁUÀ°, ¥ÀÄgÀĵÀgÁUÀ°, JzÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É §mÉÖ zsÀj¸ÀÄwÛgÀ°®è. §ºÀıÀB ¥ËgÉÆûvÀ ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ, G¥À¥À£ÀßgÀÄ, ªÀiÁvÀæ ±Á®£ÀÄß G¥À«ÃvÀzÀAvÉ JqÀ¨sÀÄdzÀªÉÄÃ¯É §®¨sÀÄdzÀ PɼÀUÉ §gÀĪÀAvÉ zsÀj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. F ±Á®ÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É FV£ÀAvÉ “UËjÃ¥ÁzÀ’ aºÉßUÀ½ªÉ. ¥ÀÄgÀĵÀgÄÀ ¹ÛçÃAiÀÄgÀÄ D¨sg À t À ¦æAiÀÄgÁVzÀÝgÄÀ . UÀAqÀ¸g À ÄÀ ¢ÃWÀð PÉñÀªÀ£ÀÄß UÀAlĺÁQ ¥ÀlÖªÀ£ÀÄß ¸ÀÄwÛPÉƼÀÄîwÛzÀÝgÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ ¢ÃWÀð ±Àä±ÀÄæ ¨É¼¹ À «ÄøÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ vÉV¸ÀÄwÛzÝÀ gÄÀ . ºÉAUÀ¸g À ÄÀ ªÉÆtPÁ® ªÉÄÃ¯É £ÀqÄÀ ªÀgU É Æ À ®AUÀzÀAvÀºÀ §mÉÖAiÀÄ£ÀÄß zsÀj¹ ZÀ½UÁ®zÀ°è ªÀiÁvÀæ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ±Á®£ÀÄß ºÉÆzÉzÀÄPÉƼÀÄîwÛzÀÝgÀÄ. PÉ®ªÀÅ ¥ÀÄgÀĵÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹Ûçà «UÀæºÀUÀ¼ÀÄ £ÀUÀߪÁVAiÉÄà £ÀÈvÀå¨sÀAVAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄwÛgÀĪÀzÀjAzÀ zÉêÀvÁ¥ÀÆeÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è £ÀUÀßvÀé DªÀ±ÀåPÀªÉA§ ¨sÁªÀ£É ºÉÆA¢¢ÝgÀ§ºÀÄzÀÄ. UÀAqÀ¸ÀgÀÄ vÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÆý¹ UÀqÀتÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¨É¼É¸ÀĪÀzÀÄ, CxÀªÁ UÀqÀØ vÀ¯ÉUÀÆzÀ®£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ «ÄøÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ vÉV¸ÀĪÀzÄÀ , CxÀªÁ UÀqª ØÀ £ À ÄÀ ß ªÉÄlÄÖ ªÉÄlÄÖ¯ÁV ¨É¼¸ É ÄÀ ªÀzÄÀ F ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. EAvÀºÀ PÉñÀ«zsÁ£À ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï ªÀÄvÀÄÛ Ff¦ëAiÀÄ£ï ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À°è PÀAqÀÄ §gÀĪÀ¢®è. ºÉAUÀ¸ÀgÀ PÉñÀ«zsÁ£ÀUÀ¼À°è §ºÀ¼À ªÉÊ«zsÀå«zÉ. vÀ¯ÉPÀÆzÀ®£ÀÄß §ÄnÖAiÀÄAvÉ ªÉÄîPÉÌ JwÛPÀnÖ JgÀqÀÄ ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀAvÉ PÁtĪÀ ºÁUÉ dqÉ ºÁPÀĪÀzÀÄ, ¨É£ÀߪÉÄÃ¯É eÉÆïÁqÀĪÀAvÉ C£ÉÃPÀ dqÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉuÉAiÀÄĪÀzÀÄ, PÉñÀªÀ£Éß®è MAzÀÄ ¥ÀPÀÌzÀ°è PÉƦà£ÀAvÉ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀzÀÄ - EvÁå¢ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ «UÀæºÀUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. C®èzÉ ¹ÛçÃAiÀÄgÀÄ qÁ§Ä, MqÁåt, ªÉÄÃR¯É, N¯É, CA¢UÉ, §¼É, ºÉÃg念ï, PÀjªÀÄt¸ÀgÀ ªÀÄÄAvÁzÀĪÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. PÀtÂÚUÉ CAd£À, vÀÄnUÉ PÉA¥ÀÄ, ªÀÄÄRPÉÌ ZÀÆtðUÀ¼À£ÀÄß DzsÀĤPÀ jÃwAiÀÄ°è C®APÁgÀPÁÌV ¤AiÉÆÃf¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. »AzÀƹÛçÃAiÀÄjUÉ ¥À«vÀæªÉ¤¹zÀ CgÀ¹£À, PÀÄAPÀĪÀÄ, §¼É, PÀjêÀÄtÂ, ªÀiÁAUÀ®å ªÀÄÄAvÁzÀĪÀÅ ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ PÁ®¢AzÀ §A¢zÉ.

QæÃqÁ-«£ÉÆÃzÀUÀ¼ÀÄ C£ÉÃPÀ «zsÀªÁVzÀݪÀÅ. ¥ÀÄgÀĵÀjUÉ ªÀÄ®èAiÀÄÄzÀÞ, ¥ÁætÂUÀ¼ÉÆqÀ£É AiÀÄÄzÀÞ, ¨ÉÃmÉ, «ÄãÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀÄ, ©®Äè-¨Át PÀwÛ UÀzÉUÀ¼À°è P˱À®å QæÃqÉU¼ À ÁVzÀݪÅÀ . ªÀÄ£ÉU¼ À ° À è ZËPÀ-¨ÁgÀ, PÉÆAiÀÄåAUÉÆlÖ, ºÀÄ°-PÀÄj Dl, ZÀvÀÄgÀAUÀ EvÁå¢UÀ½AzÀ PÁ®PÉëÃ¥À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ªÀÄPÀ̽UÁV C£ÉÃPÀ vÀgÀºÀ DlzÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀÄUÀ½zÀݪÀÅ. ZÀPÀæUÀ¼ÀļÀî §¸ÀªÀ, ¥ÀQë DPÁgÀzÀ ²°àUÀ¼ÀÄ, UÉÆð, §mÉÖAiÀÄ ZÉAqÀÄ, UÉÆA¨ÉUÀ¼ÀÄ ¹Q̪É. ¸ÀAVÃvÀ £ÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀæZÁgÀzÀ°èzÀݪÉAzÀÄ PÉ®ªÀÅ «UÀº æ U À ½ À AzÀ®Æ ªÀÄÄ¢æPU É ½ À AzÀ®Æ H»¸À§ºÀÄzÀÄ. PÀAa¤AzÀ ªÀiÁrzÀ C£ÁUÀjPÀ ¹ÛçÃAiÀÄgÀ £ÀUÀß «UÀæºÀUÀ¼ÀÆ £ÀlgÁd£ÀAvÉ PÁ¯ÉwÛPÉÆArgÀĪÀ PÀ°è£À «UÀæºÀUÀ¼ÀÄ £ÀÈvÀåPÀ¯ÉUÉ ¸ÁQëAiÀiÁVªÉ. ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ vÀAwæêÁzÀå,

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ

40

PÀgÀvÁ¼À, PÀwÛ¤AzÀ eÉÆÃ®Ä ºÁQPÉÆAqÀÄ ¨Áj¸ÀĪÀ ªÀÄÈzÀAUÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄämÉ awævÀªÁVªÉ. PÉ®ªÀÅ «UÀæºÀUÀ¼À PÉÊ, PÀvÀÄÛ, PÁ®ÄUÀ¼À ¸ÀܼÀzÀ°è gÀAzsÀæªÀiÁrgÀĪÀzÀ jAzÀ §ºÀıÀB ¸ÀÆvÀæzÀ UÉÆA¨ÉAiÀiÁlªÀÇ ¥ÀæZÁgÀzÀ°è¢ÝvÀÄ.

DAiÀÄÄzsÀ D¨sÀgÀt UÀȺÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ½UÁV C£ÉÃPÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÀÄߥÀ AiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. §ºÀıÀB ªÉÄʸÀÆj¤AzÀ vÀj¹zÀ a£ÀߪÀ£ÀÄß ¨É½îAiÉÆqÀ£É «Ä±ÀæªÀiÁr J¯ÉPÀÖçªÀiï vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¨É½î ªÀÄvÀÄÛ ¹Ã¸ÀªÀ£ÀÄß DWÁϤ¸ÁÛ£À CxÀªÁ ¥À¶ðAiÀÄ¢AzÀ®Æ, vÁªÀÄæªÀ£ÀÄß gÁd¥ÀÄmÁt ¨É®Æa¸ÁÛ£À¢AzÀ®Æ DªÀÄzÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. vÁªÀÄæzÉÆqÀ£É ¤PÀ̯ï CxÀªÁ vÀªÀgÀªÀ£ÀÄß ¨ÉgÀ¹ PÀAZÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ «Ä±Àæ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÁA¸ÀåAiÀÄÄUÀ ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ D¢¬ÄAzÀ®Æ E¢ÝvÀÄ. PÀAa¤AzÀ ZÁPÀÄ, PÀ£Àßr, D¨sÀgÀt, «UÀæºÀ, ¥ÁvÉæ, PÀwÛ, UÀÄzÀÝ° EvÁå¢AiÀÄ£ÀÄß JgÀPÀ ºÉÆAiÀÄÄÝ vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆÃzÀ°è vÁªÀÄæªÀ£ÀÄß PÀgÀV¹ JgÀPÀ ºÉÆAiÀÄÄåªÀ PÀÄ°ªÉÄUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħA¢ªÉ. ¯ÉÆúÀUÀ¼À®èzÉ C£ÉÃPÀ ªÀtðUÀ¼À ²¯ÉUÀ½AzÀ ªÀÄt §¼É ªÀÄÄAvÁzÀĪÀ£ÄÀ ß ªÀiÁqÀÄwÛzÝÀ gÄÀ . ¤Ã®Vj¬ÄAzÀ vÀj¹zÀ ºÀ¸g À ÄÀ PÀ®Äè, CªÀÄÈvÀ²¯É, §¼À¥ÀzÀPÀ®Äè, PÀt²¯É, f¥ÀìA, C®¨Á¸ÀÖgï, §¸Á¯ïÖ, gÀvÀß eÁwUÉ ¸ÉÃjzÀ ¯Á妸ï, lPÁðAiÀiïì, eÉÃqÉÊl, CUÉÃmï, gÁPï Qæ¸ÀÖ¯ï, ZÁ½ìqÉƤ, ¸À¥ÀðAmÉÊ£ï, ºÉêÀÄmÉÊmï, ¨ÉæQÌAiÀÄ EvÁå¢ ²¯ÉUÀ½AzÀ D¨sÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

5 PÉÊUÁjPÉ ªÁå¥ÁgÀU¼ À ° À è ¨sÁgÀvª À ÅÀ C¢éÃwAiÀĪÁV¢ÝvÄÀ . ºÀw,Û ¸Ét§Ä, GuÉÚ ªÀ¸ÛçÀ U¼ À £ À ÄÀ ß CvÀåAvÀ £ÀAiÀĪÁVAiÀÄÆ PÀ¯Á¥ÀÆtðªÁVAiÀÄÆ vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÝÀ gA É zÀÄ «UÀº æ U À ½ À AzÀ H»¸À§ºÀÄzÀÄ. ¸ÀĪÀtðPÁgÀgÀ P˱À®åª£ À ÄÀ ß a£Àß, ¨É½,î PÀAZÀÄ, ¹Ã¸À, vÀªÀgÀ, D¨sÀgÀt UÀȺÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ½AzÀ w½AiÀħºÀÄzÀÄ. PÀ°è¤AzÀ ªÀÄt¸ÀgÀUÀ¼ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¹zÀgÉ D±ÀÑAiÀÄðªÁUÀ¢gÀ¯ÁgÀzÀÄ. ZÁ£ÀÄízÁgÉÆà ªÀÄt vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ PÉÃAzÀæ PÁSÁð£É DV¢ÝvÉAzÀÄ H»¸À®ªÀPÁ±À«zÉ. CzsÀð CAUÀÄ® EgÀĪÀ MAzÀÄ ªÀÄtÂAiÀÄ°è PÉA¥ÀÄ PÁ¤Ãð°AiÀÄ£ï, ©½ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ã° ZÁ°ìqÆ É Ã¤ PÀ®ÄèU½ À AzÀ ªÀiÁrzÀ LzÀÄ «¨sÁUÀU½ À ªÉ. MAzÀAUÀÄ® GzÀÝ vÀAwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀĪÀiÁgÀÄ E¥ÀàvÄÀ Û ªÀÄtÂU¼ À £ À ÄÀ ß ¥ÉÆÃt¸§ À ºÀÄzÁzÀµÄÀ Ö aPÀÌzÁVªÉ. EAvÀºÀ UÀnÖAiÀiÁzÀ aPÀÌzÁzÀ PÀ®ÄèªÀÄtÂAiÀÄ°è MAzÀÄ PÀÆzÀ®£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¥ÉÆÃt¸ÀĪÀµÀÄÖ ¸ÀÆPÀëöäªÁzÀ gÀAzsÀæªÀ£ÀÄß PÉÆgÉ¢gÀĪÀÅzÀÄ D±ÀÑAiÀÄðPÀgÀªÁVzÉ. ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ PÀÄA¨sU À ¼ À ÄÀ C£ÉÃPÀ §tÚU¼ À À avÀU æ ¼ À £ À ÄÀ ß ºÉÆA¢ DPÀµð À tÂÃAiÀĪÁzÀ DPÁgÀU¼ À ° À ª è .É ¥ÁæaãÀ Ff¥ïÖ, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ, mÉ¯ï ºÀ¯Á¥sï ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À®Æè EAvÀºÀ §ºÀĪÀtðgÀAfvÀ PÀÄA¨sÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è. ºÀgÀ¥Àà ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼ÀÄ DzÀ±Àð

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ

41

PÀ¯ÁP˱À®åªÀ£ÄÀ ß ªÀåPÀÛ¥r À ¸ÀÄvÀÛª.É ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄÄ¢æPU É ¼ À ÄÀ ªÉĸÉÆ¥ÉÇmÉëÄAiÀÄzÀ°è ¹QÌzÀÝgÀÆ ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ÀßjUÉ EªÀÅUÀ¼À C£ÀÄPÀgÀuɪÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÉ MgÀlÄ MgÀmÁzÀ ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ.

PÉ Ê UÁjPÉ U À ¼ À Ä «±É à µÀ ª ÁV ¨É ¼ É ¢ zÀ Ä ÝzÀ j AzÀ M¼À z É Ã ±À z À ªÀ Ä vÀ Ä Û «zÉòÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀªÀÅ «¸ÀÛj¹¢ÝvÀÄ. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀiÁUÀðªÁVAiÀÄÆ £É®zÀ ªÉÄÃ¯É ¥À¶ðAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀªÀÇ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀtÂdgÀÄ Ff¥ïÖ, ¹jAiÀÄ, ¥Á®¸ÉÖöÊ£ï, ªÉĸÉÆ¥ÉÆmÉëÄAiÀÄ zÉñÀUÀ¼ÉÆqÀ£É ªÁå¥ÁgÀ £ÀqÀ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. CAvÉAiÉÄà ¤Ã®Vj PÀ®Äè, PÉÆïÁgÀzÀ a£Àß, ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ°è PÀAqÀħgÀĪÀ zÀjAzÀ zÀ Q ë t zÉ Ã ±À z É Æ qÀ £ É A iÀ Ä Æ, ºÀ g À ¥ À à £ÁUÀ j PÀ g À ° è ªÀ Ä AUÉ Æ Ã°AiÀ Ä £ï d£À g À Ä EzÀÄÝzj À AzÀ ªÀÄzsåÀ KµÀå aÃtzÉÆqÀ£A É iÀÄÆ ¸ÀA¥ÀPð À «¢ÝvA É zÀÄ H»¸À§ºÀÄzÀÄ.

DzÀgÉ EzÀĪÀgÉUÉ zÀQët ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ aÃtUÀ¼À°è ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ PÀÄgÀĺÀÄUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħA¢®è. ªÀÄÄRå ªÁå¥ÁgÀªÉ®è ¥Á±ÁÑvÀå zÉñÀUÀ¼ÉÆqÀ£É E¢ÝvÀÄ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ F ¥Á±ÁÑvÀå ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀÄÄzÉæ MwÛzÀgÀÆ D ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ½AzÀ AiÀiÁªÉÇAzÀÄ ªÀÄÄSÁåA±ÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAr®èªÉA§ÄzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁVzÉ. zÉÆqÀØ ¥ÀlÖtUÀ¼ÁzÀ ºÀgÀ¥Àà ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆÃUÀ¼À°è PÉ®ªÀgÀÄ ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï d£Àj¢ÝgÀ§ºÀÄzÁzÀgÀÆ CªÀgÀ ¥Àæ¨sÁªÀ £ÀªÀÄä ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀAqÀħA¢®è. ¸ÀªÄÀ ÄzÀA æ iÀiÁ£Àª£ À ÄÀ ß £ËPÉU½ À AzÀ ªÀiÁqÀÄwÛzÝÀ gA É §ÄzÀ£ÄÀ ß PÀÄA¨sU À ¼ À À ªÉÄÃ¯É awæ¹gÀĪÀ zÉÆÃtÂUÀ½AzÀ H»¸À§ºÀÄzÀÄ. »ÃUÉ «±Á® ªÁå¥ÁgÀ £ÀqA É iÀÄÄwÛzÝÀ gÆ À £ÁtåUÀ¼ÃÉ PÀAqÀħA¢®è. §ºÀıÀB a£Àß, ¨É½î, vÁªÀÄæ ¯ÉÆúÀU¼ À À vÀÄAqÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÁtåUÀ¼ÀAvÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. DzÀgÀÆ C¼ÀvÉ vÀÆPÀUÀ¼ÀÄ §ºÀ¼À RavÀªÁVzÀݪÀÅ. PÀAa£À ¸À¯ÁPÉUÉ ºÀwÛzÁgÀ¢AzÀ vÀUÀ®ÄºÁQzÀ vÁªÀÄæzÀ vÀmÉÖUÀ¼ÀļÀî vÀPÀÌrUÀ½zÀݪÀÅ. PÀ°è£À vÀÆPÀUÀ¼ÀÄ 1, 2, 8 x 1/3, 4, 8, 16, 32, 64, 160, 200, 320 F ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è 0.12,000ªÀgÀUÉ EªÉ. ªÀÄÆ® ¥ÀæªÀiÁt 0.8565 UÁæªÀiï. F vÀÆPÀ AiÀiÁªÀ ¨Á婯ÉÆäAiÀÄ£ï, C¹ìjAiÀÄ£ï, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï vÀÆPÀUÀ¼À£ÀÆß ºÉÆîĪÀÅ¢®è. C¼ÀvÉUÁV UÀdPÀrØAiÀÄ£ÀÄߥÀAiÉÆÃV ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. EzÀgÀ°è UÀÄgÀÄvÀÄ ªÀiÁrgÀĪÀ CAvÀgÀUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ ¸ÀÆPÀëöäªÁVzÉ JAzÀgÉ MAzÀAUÀÄ®zÀ .003 ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ PÀÆqÀ vÀ¥ÀÅà ªÀåvÁå¸À«®è. ºÁUÉAiÉÄà EnÖUÉUÀ¼À C¼ÀvÉ PÀÄA¨sÀUÀ¼À ¥ÀjªÀiÁt ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹zÀgÉ UÀtÂvÀ±Á¸ÀÛç JµÀÄÖ ¨É¼É¢¢ÝvÉA§ÄzÀÄ ªÀåPÀÛªÁUÀÄvÀÛzÉ.

6 «±ÉõÀ ªÁå¥ÁgÀ, «zÉñÀ ¸ÀA¥ÀPÀð, §ºÀÄPÁ®gÀÆqsÀªÁzÀ ªÀÄvÀ, «±Á® ªÁå¦ÛAiÀÄļÀî ¸ÀA¸ÀÌøw, C¥ÁgÀªÁzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ

42

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ

¤jÃQë¸À§ºÀÄzÁzÀgÀÆ §gÀªÀtÂUÉ ºÉZÁÑV PÀAqÀħgÀ¢gÀĪÀzÀÄ D±ÀÑAiÀÄðPÀgÀ ªÁVzÉ. Ff¦ëAiÀÄ£ï, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï, C¹ìÃjAiÀÄ£ï, QæÃl£ï ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À°è ªÉÆzÀ®Ä ªÀÄvÀ¸ÀA§AzsÀªÁzÀ ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ °¦UÀ¼ÀÄ ¥ÀÄgÉÆûvÀªÀUÀðzÀªÀ jAzÀ ¹Ü«ÄvÀPÉÌ vÀgÀ®àlÖªÉA§ÄzÀÄ ¤²ÑvÀªÁVzÉ. C£ÀAvÀgÀ ªÁtÂdå ºÉaÑzÀAvÉ ªÀvÀðPÀgÀÄ vÀªÀÄä ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ¥ËgÉÆûvÀ °¦ (ºÉÊgÉÆÃVè¦üPï)AiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¹PÉÆAqÀgÉA§ÄzÀÆ «¢vÀªÁVzÉ. zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À UÉÆÃqÉUÀ¼À ªÉÄïÉ, PÀÄA¨sU À ¼ À À ªÉÄïÉ, EnÖUU É ¼ À À ªÉÄïÉ, «UÀº æ U À ¼ À À ªÉÄÃ¯É Ff¦ëAiÀÄ£ï, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï ¨s Á µÉ U À ¼ À ° è ¢ÃWÀ ð ¸Á»vÀ å , ±Á¸À £ À U À ¼ À Ä PÀ A qÀ Ä §gÀ Ä vÀ Û ª É . DzÀ g É ºÀ g À ¥ À à , ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆà ¥ÀlÖtUÀ¼À UÉÆÃqÉUÀ¼À ªÉÄïÁUÀ°, «UÀæºÀUÀ¼À ªÉÄïÁUÀ° (MAzÉgÀqÀÄ «£Á), PÀÄA¨sÀUÀ¼À ªÉÄïÁUÀ°, §mÉÖ ºÀ®UÉ PÀ®Äè ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄïÁUÀ° §gɪÀtÂUÉ PÀAqÀħgÀĪÀzÉà E®è. Cw ¸ÀÄAzÀgÀªÁV D¨sÀgÀtUÀ¼ÀAvÉ vÀAiÀiÁj¹zÀ §¼À¥ÀzÀ PÀ°è£À ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀiÁvÀæ °¦ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. F °¦ avÀæ°¦ (¦PÉÆÖÃUÁæ¦üPï) CªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄ gÉÃSÁgÀÆ¥À (°Ã¤AiÀÄgï) zÀ°ègÀĪÀzÀjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ JgÀqÀÄ ¸Á«gÀ ªÀµÀð MAzÉà jÃwAiÀÄ°è PÀAqÀħgÀĪÀzÀjAzÀ Qæ.¥ÀÆ. 3000PÉÌ »AzÉAiÉÄà £ÀÆgÁgÀÄ ªÀµÀðUÀ½AzÀ ¨É¼ÉzÀħA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ. F ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ®Ä ¨É¼ÀQUÉ §AzÁUÀ ¥Á±ÁÑvÀågÀÄ, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï, QæÃl£ï, Ff¦ëAiÀÄ£ï, »mÉÖöÊmï °¦UÀ¼ÉÆqÀ£É ºÉÆð¹ ºÀgÀ¥Àà °¦ D °¦UÀ½AzÀ ºÀÄnÖg¨ À ÃÉ PÉAzÀÄ HºÉU¼ À £ À ÄÀ ß ªÀiÁrzÀgÄÀ . DzÀgÉ «zÉòÃAiÀÄ °¦UÀ½UÀÆ, ºÀgÀ¥Àà °¦UÀÆ AiÀiÁªÀ ¸ÀA§AzsÀªÀÇ E®èªÉAzÀÄ FUÀ ¸ÀàµÀÖªÁVzÉ.

CAvÉAiÉÄà PÉ®ªÀgÀÄ zÁæ«qÀ °¦ JAzÀÆ ªÀÄvÉÛ PÉ®ªÀgÀÄ F¸ÀÖgï L¯ÉAqï, ¥Á®¤Ã¶AiÀÄ CxÀªÁ ¥ÁæaãÀ aÃt °¦UÀ¼ÉÆqÀ£É ¸ÀA§AzsÀ«zÉAiÉÄAzÀÄ ¤gÁzsÁgÀªÁzÀ HºÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrgÀĪÀgÀÄ. °¦UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥Àæ±ÉßAiÀÄÆ EzÉ. ªÁåqɯï CªÀgÀÄ ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï, QæÃl£ï ªÀÄvÀÄÛ Ff¦ëAiÀÄ£ï ¨sÁµÉUÀ½UÉ ªÀÄÆ®ªÁzÀ ‘DAiÀÄð’ ¨sÁµÉAiÉÄAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÀÄ. ¯ÁAUÀØ£ï CªÀgÀÄ ºÀgÀ¥Àà °¦ ¨Áæ»äUÉ ªÀÄÆ®ªÉAzÀÆ ºÀAlgï CªÀgÀÄ ¥ÉÆæÃmÉÆ E¼ÀªÉÄÊmï JAzÀÆ ¥Áæt£ÁxÀgÀÄ vÁAwæPÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀªÉAzÀÆ ±ÀAPÀgÁ£ÀAzÀgÀªÀgÀÄ vÁAwæPÀ ªÉÊ¢PÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀªÉAvÀ®Æ, ºÉgÁ¸ï CªÀgÀÄ zÁæ«qÀ ¨sÁµÉAiÉÄAzÀÆ ºÁæ¹ß CªÀgÀÄ ¥ÉÆæÃmÉÆà »mÉÖöÊmï JAzÀÆ ºÉýgÀĪÀgÁV F «ZÁgÀzÀ°è C£ÉÃPÀ ªÁzÀUÀ¼ÀÄ ºÀÄnÖªÉ. D¯É£ïgÁ¸ï ºÀgÀ¥Àà ªÀÄÆ®¨sÁµÉ ¥ÀÄgÁvÀ£À zÁæ«qÀ CxÀªÁ ªÀÄÄAqÀ CxÀªÁ §ÄgÀĵÀ¹Ì DVgÀ¯ÁgÀzÉAzÀÄ, £ÀªÀªÀiÁAPÀ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁVgÀĪÀzÀjAzÀ §ºÀıÀB ¥ÀÄgÁvÀ£À EAqÉÆäöAiÀÄ£ÉßAzÀÄ H»¹gÀĪÀgÄÀ . ªÀÄÄ¢æPU É ¼ À À ªÉÄÃ¯É CPÀg ë U À ¼ À £ À ÄÀ ß §®¢AzÀ JqÀPÉÌ, C£ÉÃPÀ ªÉÃ¼É JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ CxÀªÁ £ÉÃV®¸Á°£ÀAvÉ §®-JqÀ, JqÀ-§® ¥ÀAQÛUÀ¼ÁV §gÉzÀAvÉ PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. F¸ÀÖgï L¯ÁåAqï (Island)

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ

43

19£ÉAiÀÄ ±ÀvÁ§ÝzÀ avÀæ°¦UÀÆ ºÀgÀ¥Àà °¦UÀÆ AiÀiÁªÀ ¸ÀA§AzsÀªÀÇ E®è.

Qæ¸ÛÀ±PÀ À ªÀÄÆgÀ£A É iÀÄ ±ÀvÁ§ÝzÀ vÀ«Ä¼À£ÄÀ ß Qæ¸ÛÀ¥Æ À ªÀð 3000zÀ ªÀÄÄ¢æPU É ¼ À À ªÉÄÃ¯É NzÀ®Ä AiÀÄwß¹zÀ ºÉgÁ¸ÀgÀªÀgÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ºÁ¸Áå¸ÀàzÀªÁVzÉ. ºÁæ¹ß PÉÆÃuÁPÁgÀzÀ »mÉÖöÊmï ªÀÄvÀÄÛ avÀæ°¦ ¥ÉÆæÃmÉÆà »mÉÖöÊmï ¥Àj±ÀæªÀÄ¢AzÀ ºÀgÀ¥Àà °¦AiÀÄ£ÀÄß NzÀ®Ä AiÀÄwß¹gÀĪÀgÀÄ. ‘F °¦ ªÉÊ¢PÀ ªÁYäAiÀÄPÉÌ ¸Á«gÀ ªÀµÀð ªÀÄÄAZÉAiÉÄà EzÀÝ DAiÀÄð¨sÁµÉAiÀÄ °¦. F ¨sÁµÉAiÀÄ°è ºÉÊgÉÆÃVè¦üPï-»mÉÖöÊmï, EAqÉÆÃAiÀÄÄgÉÆæAiÀÄ£ï, ºÀÄjæAiÀÄ£ï, ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï, ¥ÉÆæÃmÉÆà EArAiÀÄ£ï ªÀÄvÀÄÛ ¨Á婯ÉÆäAiÀÄ£ï CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉÆArªÉ. ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É zÉêÀvÉUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ½ªÉ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ Qæ.¥ÀÆ. 2400gÀ°è DgÀågÁzÀ ºÉÊgÉÆÃVè¦üPï-»mÉÖöÊmï (¥ÉÆæÃmÉÆà EArAiÀÄ£ï) d£ÀgÀÄ PÁå¹àAiÀÄ£ï PÁPÀ¸À¸ï ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ §AzÀÄ ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ PÁgÀtgÁzÀgÀÄ. ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß C£ÁUÀjPÀ zÁæ«qÀgÀÄ £Á±ÀªÀiÁrzÀgÀÄ. Qæ.¥ÀÆ. 2000-1500 gÀ°è F C£ÁUÀjPÀ zÁæ«qÀgÀÄ DAiÀÄð ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß £Á±ÀªÀiÁqÀ®Ä AiÀÄwß¹zÀgÀÄ. DzÀgÉ 1500-1200gÀ°è ªÉÊ¢PÀ ªÀÄvÀzÀ DAiÀÄðgÀÄ ¥ÀÄ£ÀB ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ C¯ÉAiÀiÁV §AzÀÄ C£ÁUÀjPÀ zÁæ«qÀgÀ£ÀÄß zÀQëtPÉÌ Nr¹zÀgÀÄ. ºÁæ¹ßAiÀÄ F ¹zÁÞAvÀªÀÅ PÀÆqÀ ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁV PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è. ªÉÊ¢PÀ DAiÀÄðgÀÄ ºÉÆgÀV¤AzÀ §AzÀ d£ÁAUÀªÉA§ÄzÀPÉÌ AiÀiÁªÀ ¥À槮 ¤zÀ±Àð£ÀªÀÇ E®è. ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ C¥ÁgÀªÁzÀ ¸Á»vÀåzÀ°è DAiÀÄðgÀÄ «zÉñÀUÀ½AzÀ §AzÀªÀgÉAzÀÄ J°èAiÀÄÆ ºÉý®è. ªÉÃzÀUÀ¼À PÁ®ªÀÅ PÀÆqÀ CµÀÄÖ DzsÀĤPÀªÀ®è ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀvÀðPÀgÀÄ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ ¸ÁªÀÄVæU¼ À À ªÉÄÃ¯É vÀªÄÀ ä ªÀÄÄzÉæ MvÀÄÛªz À PÀ ÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÝÀ gA É § HºÉAiÀÄÄ ¸ÀjAiÀÄ®è. MAzÉà jÃwAiÀiÁzÀ §gɪÀtÂUÉAiÀÄļÀî 20-30 ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼ÀÄ ¹Q̪É.

C®èzÉ F ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼À »A¨sÁUÀzÀ°è zÁgÀ ¥ÉÆÃt¸ÀĪÀzÀPÁÌV gÀAzsÀæUÀ½ªÉ.

DzÀÄzÀjAzÀ F ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼ÀÄ ‘vÁAiÀÄw’ CxÀªÁ ‘AiÀÄAvÀæ’ (DªÀÄÄå¯Émïì) JAzÀÄ ¤zsÀðj¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ¨sÀÆvÉÆÃZÁÒl£É gÉÆÃUÀ¤ªÁgÀuÉUÁV CxÀªÀðªÉÃzÀzÀ°è GPÀÛªÁzÀ ªÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ F vÁAiÀÄwUÀ¼À ªÉÄÃ¯É §gÉAiÀÄ®ànÖªÉ JA§ ¹zÁÞAvÀªÉà £ÀªÀÄUÉ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.

7 ºÀg¥ À àÀ ¸ÀA¸ÀÌøw PÉêÀ® ¯ËQPÀªA É § C©ü¥ÁæAiÀÄ ¤gÁzsÁgÀªÁzÀÄzÀÄ. ªÀÄvÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ «±ÉõÀªÁV¢ÝvÀÄ. DzÀgÉ Ff¥ïÖ, ¸ÀĪÉÄÃgÀÄ, D¹ìjAiÀÄ zÉñÀUÀ¼À°èzÀÝAvÉ ¥ÀÄgÉÆûvÁ¢üPÁgÀ«zÀÄÝ ¥ÀÄgÉÆûvÀ-gÁd (Priest-King), MAzÀÄ ªÀÄÄRå zÉêÀvÉ, MAzÀÄ ¥ÀæzsÁ£À zÉêÁ®AiÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ®Æè E¢ÝvÉA§ÄzÀPÉÌ AiÀiÁªÀ DzsÁgÀªÀÇ E®è. ªÀÈPÀë, £ÁUÀ, ¥À±ÀÄ, ¥ÀQë, °AUÀ, «UÀº æ À, ªÀiÁvÀÈzÉêÀvÁ ¥ÀÆeÉUÀ¼ÀÄ

44

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ

PÀAqÀħAzÀ ªÀiÁvÀæPÉÌ ªÉÊ¢PÀ ¸ÀA¸ÀÌøw C®èªÉAzÀÄ, zÁæ«qÀ ¸ÀA¸ÀÌøw JAzÀÄ ºÉüÀĪÀzÀÄ ªÀÄvÀÆÛ ºÁ¸Áå¸ÀàzÀªÁVzÉ. ªÉÊ¢PÀ ªÁYäAiÀÄ¢AzÀ¯Éà EªÀÅUÀ¼É®èPÀÄÌ DzsÁgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ°è CxÀªÀðªÉÃzÀzÀ°è PÀAqÀħgÀĪÀ ªÉÊ¢PÀªÀÄvÀªÉà PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À PÀÄgÀĺÉà ¹QÌ®è. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ®Æè UÀȺÀzÉêÀvÉ ¥ÀÆeÉUÁV ¥ÀævÉåÃPÀ ¸ÀܼÀ«zÀÄÝ «UÀæºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼ÀÄ ¹Q̪É. £ÀgÀ§°PÉÆqÀÄwÛzÀÝgÉA§ÄzÀPÉÌ DzsÁgÀ«®è. ªÀiÁvÀÈzÉêÀvÁ «UÀæºÀUÀ¼À°è PÀ£Áå, AiÉÆÃzsÀ, ªÀÄUÀÄ JwÛPÉÆAqÀ vÁ¬Ä, £ÀUÀß, £ÀÈvÀå, ¸À¥ÀÛªÀiÁvÀÈPÁ ªÀÄÄAvÁzÀ ¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀÄgÀĵÀ «UÀæºÀUÀ¼À°è AiÉÆÃV, ‘²ªÀ¥À±ÀÄ¥Àw’, £ÀUÀß £ÁUÀ¸À»vÀ, £ÀÈvÀå, Cd CxÀªÁ ªÀȵÀ¨sÀ ±ÀÈAUÀªÀżÀî ªÁåWÀæzÀªÀÄ£À EvÁå¢ gÀ Æ ¥À ¨ s É Ã zÀ U À ½ ªÉ . °AUÀ U À ¼ À Ä ¥Át ¥ À l Ö U À ¼ À Ä ¹QÌ g À Ä ªÀ z À j AzÀ CªÉÊ¢PÀªÁzÀ ±ÉʪÀªÀÄvÀªÉà ¥ÀæzsÁ£ÀªÁVzÀÄÝ FV£ÀªÀgÉUÀÆ fêÀAvÀªÁV EgÀĪÀzÀjAzÀ ±ÉʪÀªÀÄvÀªÀ£ÀÄß CvÀåAvÀ ¥ÁæaãÀªÉAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁVzÉ. DzÀgÉ ¸Á°UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ (ammonites), ±ÀAR ªÀÄvÀÄÛ vÀļÀ¹Ã §ÈAzÁªÀ£À, UÀgÀÄqÀ, C±ÀévÀÜ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ EzÀݪÉAzÀÄ vÉÆÃj¹gÀĪÀzÀjAzÀ ªÉʵÀÚªÀ ªÀÄvÀªÀÇ, ªÀiÁvÀÈzÉêÀvÁ «UÀæºÀUÀ½gÀĪÀzÀjAzÀ ±ÁPÀÛ vÁAwæPÀªÀÄvÀªÀÇ EzÀݪÉAzÀÄ ºÉüÀ¨ÉÃPÀÄ. PÉ®ªÀÅ £ÀUÀß «UÀæºÀUÀ½zÀÝ ªÀiÁvÀæPÉÌ eÉÊ£ÀªÀÄvÀªÉà ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV¢ÝvÉA§ PÉ®ªÀgÀ ªÁzÀ ¤gÁzsÁgÀªÁzÀÄzÀÄ. ¥ÀÆeÁPÁ®zÀ°è £ÀUÀßvÀéPÉÌ ¥ÁæzsÁ£Àå EvÀgÀ ªÀÄvÀUÀ¼À®Æè PÀAqÀħgÀÄvÀz Û .É CVߥÀÆeÉUÉ ¥Àv æ åÉ ÃPÀ ¸Àܼ« À ¢Ýg° À ®è JA§ PÁgÀt¢AzÀ AiÀÄdÕª£ À ßÉ Ã ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛzÀÝ DAiÀÄðªÀÄvÀªÀ®èªÉAzÀÄ ºÉüÀĪÀÅzÀÄ C¸ÀªÀÄAd¸À. ªÉÊ¢PÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ°è ªÀÄÆvÀð, CªÀÄÆvÀð ¥ÀÆeÉUÀ¼ÉgÀqÀÆ EzÀݪÀÅ. AiÀÄdÕUÀ¼À£ÀÄß PÉ®ªÀgÄÀ G¥À¥£ À ßÀ gÀÄ ªÀiÁvÀæ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsåÀ . UÀȺÀU¼ À ° À è O¥Á¸À£É ªÀiÁqÀĪÀzPÀ ÁÌV ¥Àv æ åÉ ÃPÀ ªÉâPÉU¼ À ÄÀ ¨ÉÃPÁV®è. C®èzÉ GvÀª Û ÄÀ ªÀtðzÀªg À ° À è PÉ®ªÀgÄÀ AiÀÄdÕU¼ À £ À ÄÀ ß ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉA§ÄzÀPÉÌ ZÀPÁæPÁgÀªÁV gÀavÀªÁzÀ gÀxÀZÀPÀæ awUÀ½zÀݪÉAzÀÄ »AzÉAiÉÄà vÉÆÃj¹zÉ. MnÖ£° À è FV£À »AzÀƪÀÄvÀªÃÉ Q渥 ÛÀ Æ À ªÀð 3000 zÀ®Æè E¢ÝvÉAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. CAvÀåPÀªÀÄð «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¹zÀgÀÆ »ÃUÉAiÉÄà ¤zsÀðj¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ªÀÄÈvÀgÀ£ÀÄß zÀºÀ£À ªÀiÁqÀĪÀzÉà ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV¢ÝvÀÄ. C¹Ü ¸ÀAZÀAiÀÄ£À ªÀiÁrzÀ ªÉÄÃ¯É C¹ÜUÀ¼À£ÀÄß PÀÄA¨sÀzÀ°èlÄÖ ºÀƼÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ C¹ÜUÀ¼À£ÀÄß £À¢AiÀÄ°è ©qÀĪÀ ¥ÀzÀÞwAiÉÄà «±ÉõÀªÁV C£ÀĸÀj¸À®àqÀÄwÛ¢ÝvÀÄ. ¸À£Áå¹UÀ¼À£ÀÄß R£À£ÀªÀiÁr ºÀƽgÀĪÀAvÉ PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀiÁ¢üUÀ¼ÀÆ ¹Q̪É. «zÉñÀUÀ½AzÀ §A¢zÀÝ ¸ÀĪÉÄÃjAiÀÄ£ï ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÆ vÀªÀÄä vÀªÀÄä ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀAvÉ ºÀƼÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ²±ÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄA¨sÀUÀ¼À°èlÄÖ ºÀƼÀÄwÛzÀÝgÀÄ. zÀºÀ£À R£À£ÀUÀ¼ÉgÀqÀÆ ªÉÃzÀªÀÄAvÀæUÀ¼À°èAiÉÄà GPÀÛªÁVªÉ. C®èzÉ ¸ÀªÀiÁ¢ü PÀÄA¨sÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀvÀì CªÀgÀÄ vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ IÄUÉéÃzÀzÀ ºÀvÀÛ£É ªÀÄAqÀ®zÀ CAvÉåÃ¶Ö ªÀÄAvÀæUÀ¼À°è GPÀÛªÁzÀ ¥ÁgÀ¯ËQPÀ ¨sÁªÀU¼ À ÃÉ awævª À ÁVªÉ. DzÀÝjAzÀ ªÉÊ¢PÀªÄÀ vÀªÃÉ ºÀg¥ À àÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ°è ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV¢ÝvÉA§ÄzÀgÀ°è ¸ÀA±ÀAiÀÄ«®è.

ºÀgÀ¥Àà-ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ

45

ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ¸ÀªÀiÁdªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÆ ZÁvÀĪÀðtåðªÀ£ÀߣÀĸÀj¹¢Ý vÉAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. ¥ÀÄgÉÆûvÀgÀzÉAzÀÄ ¤zsÀðj¹gÀĪÀ «UÀæºÀUÀ½AzÀ ¨ÁæºÀät ªÀtðzÀªj À zÀÝgA É zÀÆ £ÀUg À g À PÀ ëu À ,É AiÀÄÄzÀÞPÁÌV PÀëwA æ iÀÄjzÀÝgA É zÀÆ «zÉñÀU¼ À Æ É qÀ£É ªÁå¥ÁgÀ £ÀqɸÀÄwÛzÀÝ ªÉʱÀåj¢ÝgÉAzÀÆ, ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ PÉÊUÁjPÉUÀ½AzÀ fêÀ£À £ÀqɸÀÄwÛzÀÝ ±ÀÆzÀæªÀtðzÀªÀjzÀÝgÉAzÀÆ ¤zsÀðj¸À¨ÉÃPÀÄ ¸ÀtÚ ªÀÄtÂÚ£À PÀÄrPÉUÀ¼À£ÀÄß GzÉÝñÀ¥ÀƪÀðPÀªÁV MqÉzÀÄ ºÁQzÀAvÉ PÀAqÀħgÀĪÀzÀjAzÀ §ºÀıÀB C¸ÀÖø±ÀågÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀÝ ¥ÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß MqÉzÀÄ ºÁPÀÄwÛzÀÝgÉAzÀÄ H»¸À¯ÁVzÉ. EzÀjAzÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è CAvÀådgÀÄ EzÀÝgÉAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÉÊ¢PÀ ªÀÄvÀªÀÇ ZÁvÀĪÀðtåð ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÆ ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ PÁ®PÉÌ ZÉ£ÁßV ¨ÉÃgÀÆjzÀÄݪÀÅ.

EAvÀºÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß AiÉÆÃzsÀgÁVzÀÝ C®à ¸ÀASÁåvÀgÁzÀ ªÉÊ¢PÀ DgÀågÀÄ MAzÉà ¸ÀªÀÄ£É £Á±À¥Àr¹zÀgÉA§ÄzÀ£ÀÄß £ÀA§®Ä PÀµÀÖªÁVzÉ. F ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ªÉʱÁ®å¥Á槮åªÉ®è EzÀÝQÌzÀÝAvÉ CzÀȱÀåªÁV °¦AiÀÄ£ÀßjAiÀÄzÀ gÀhÄPÁgï, gÀhÄAUÁgï (Jhukar, Jhangar) ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À d£ÀgÀÄ DPÀ« æ ĹPÉÆAqÀgÉAzÀÄ C£ÀAvÀgÀ DAiÀÄðgÀÄ §AzÀgÉAzÀÄ PÉ®ªÀgÀÄ H»¹gÀĪÀzÀÄ ªÀÄvÀÆÛ C¸ÀªÀÄAd¸À, gÀÆ¥Ágï JA§ ¸ÀܼÀzÀ°è FZÉUÉ £ÀqÉzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀ wêÀiÁð£ÀPÀÆÌ §gÀĪÀAw®è. ºÀgÀ¥Àà °¦AiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð ªÀÄgÉvÀgÀÆ, ±ÉʪÀªÀÄvÀ ªÀÄÄAvÁzÀĪÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ªÀÄgÉAiÀÄ°®èªÉAzÀÄ ºÉüÀĪÀÅzÀÄ C¸ÀA§zÀÞ ¥Àæ¯Á¥ÀzÀAvÉ PÀAqÀħgÀĪÀzÀÄ. ºÀgÀ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ £ÀUÀgÀ ¤ªÀiÁðt ªÀÄÄAvÁzÀ ¨sËwPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ (material culture) CzÀȱÀåªÁzÀgÀÆ PÀ¯É ªÀÄvÀ ªÀÄÄAvÁzÀ DzsÁåwäPÀ vÀvÀÛ÷éUÀ¼ÀÄ FUÀ®Æ PÀÆqÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ°è ±Á±ÀévÀªÁV C£ÀĸÀÆåvÀªÁVªÉ.

DzsÁgÀUÀ¼ÀÄ Marshall : Mohenjo-Daro and Indus Valley Civilisation (3 volumes) 1930.

2. Mackay : Further Excavations at Mohenjo Daro, (3 Volumes) 1934.

3. Vats : Excavations at Harappa, (3 Volumes) 1934.

4. Piggot : Prehistoric India. (Penguin Publications, 1950).

5. Mortimer Wheeler : Cambridge History of India, Vol. I. (Supplement) 1955.

6. Mortimer Wheeler : Ancient India, Vol. IV. 7. Hrozny : Ancient History of Western Asia, India and Crete.

8. David Diringer : The Alphabet-A key to the History of mankind, 1953.

1.

46

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ

9. S. Srikantha Sastri : Bharatiya Samskriti (in Kannada) 1954.

10. S. Srikanth Sastri : Proto-Indic Religion, 1942.

11. S. Srikanth Sastri : Proto-Indian Ceramics. (Indian Historical Quarterly, 1940).

12. The Vedic Age History of Indian People, Vol.I. (Bharatiya Vidya Bhavan).