ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﺎرِ ﭼﺎپ ﻣﺠﺎزي La définition du Beau est facile : il est ce qui désespère .
ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻣﺮ زﻳﺒﺎ آﺳﺎن اﺳﺖ :زﻳﺒﺎ آن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻣﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﭘﻞ واﻟﺮي
ﻧﺎﺗﻨﻲ ،رﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦاش در ﻣﺎهﻫﺎي ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺳﺎل 1381در ﭘﺮاگ آﻏﺎز ﺷﺪ و ﺑﻴﺶ از ﺳﺎﻟﻲ ﺑﻪ درازا اﻧﺠﺎﻣﻴﺪ .در ﺑﻬﺎر 1383ﻧﺸﺮ ﮔﺮدون در ﺑﺮﻟﻴﻦ آن را در ﺷﺶﺻﺪ ﻧﺴﺨﻪ ﭼﺎپ ﻛﺮد .ﻧﻪ وﻗﺘﻲ ﻣﻲﻧﻮﺷﺘﻢ اﻣﻴﺪ داﺷﺘﻢ ﻛﻪ روزي ﺑﺘﻮان آن را در اﻳﺮان ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮد و ﻧﻪ اﻛﻨﻮن اﻣﻴﺪ ﻣﻲﺑﺮم ﻛﻪ آﻳﻨﺪهاي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺮاي اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺎﻏﺬي آن در درون ﻛﺸﻮر وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﺎپ ﻣﺠﺎزي آن در ﭘﺎﻳﮕﺎه اﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ رادﻳﻮ زﻣﺎﻧﻪ ،ﺷﺎﻳﺪ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﭘﻴﺶ ﻧﻬﺪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب را ﻣﻲﺟﻮﻳﻨﺪ و ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﻨﺪ. در اﻳﻦ ﭼﺎپ ،اﻧﺪكﺷﻤﺎر ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﻄﺒﻌﻲ را درﺳﺖ ﻛﺮدهام .در زﺑﺎنﻧﮕﺎره ﮔﺎﻫﻲ دﺳﺖ ﺑﺮدهام .ﻣﺘﻦ ﻛﺘﺎب ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭼﺎپ ﻛﺎﻏﺬي ﺑﻮد؛ ﺟﺰ آن ﻛﻪ ﻣﻮﺧﺮه را ﺣﺬف ﻛﺮدم ،زﻳﺮا ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر رﻣﺎن ﻛﻤﻜﻲ ﻧﻤﻲﻛﺮد.
ﺑﺴﻴﺎري ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪهاﻧﺪ آﻳﺎ داﺳﺘﺎن ﻓﺆاد ،ﻗﺼﻪي زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﺑﻲﮔﻤﺎن ﻧﻴﺴﺖ .ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻧﺎﺗﻨﻲ ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻜﺎنﻫﺎ ،زﻣﺎنﻫﺎ ،آدمﻫﺎ و روﻳﺪادﻫﺎي »واﻗﻌﻲ« ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ .ﺑﻲﺗﺮدﻳﺪ ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎ »ﺗﺼﺎدﻓﻲ« اﺳﺖ .ﻧﺎﺗﻨﻲ ،ﻗﺼﻪاي ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﻳﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ،درﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ راﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎن ﻫﺮ ﻗﺼﻪ ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻲ و زﻣﺎﻧﻪي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهاش ،ﺗﺼﺎدﻓﻲ و ﺧﻴﺎﻟﻴﻦ اﺳﺖ .آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﺗﺼﺎدف و ﺧﻴﺎل را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ، ﭼﻨﺪان درﮔﻴﺮ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ. ﺳﭙﺎس ﻣﻲﮔﺰارم ﺑﻪ وﻳﮋه از دو دوﺳﺖ ،ﻋﺒﺎس ﻣﻌﺮوﻓﻲ و ﻣﻬﺪي ﺟﺎﻣﻲ ،ﻛﻪ ﺑﻲﻫﻤﺖ و ﻟﻄﻒﺷﺎن ،ﻧﺎﺗﻨﻲ ،ﺷﺎﻳﺪ ﻧﻮر ﻧﺸﺮ ﻛﺎﻏﺬي و ﻣﺠﺎزي را ﻧﻤﻲدﻳﺪ. ﺣﻖ ﭼﺎپ ﻣﺠﺎزي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻨﺤﺼﺮاً از آنِ رادﻳﻮ زﻣﺎﻧﻪ و ﺑﺮاي اﻧﺘﺸﺎر در وبﺳﺎﻳﺖ اﻳﻦ رادﻳﻮﺳﺖ .ﺣﻖ اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺎﻏﺬي ،ﻳﺎ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي دﻳﮕﺮ از داﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺗﺮﺟﻤﻪ ،ﻓﻴﻠﻢ و ﺟﺰ آن ﻳﺎ ﻧﺸﺮ ﻣﺠﺎزي در وبﺳﺎﻳﺖﻫﺎي دﻳﮕﺮ در اﻧﺤﺼﺎر ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه اﺳﺖ.
ﻣﻬﺪي ﺧﻠﺠﻲ
»ﺑﺮاي ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ« ﻓﺆاد
ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ ﻓﺸﺎر آوردم ،ﻳﺎدم ﻧﻴﺎﻣﺪ ﻛﺠﺎ اﻳﻦ زن را دﻳﺪهام .ﺗﺎ وارد ﻻﺑﻲ ﻫﺘﻞ ﺷﺪ، ﻧﮕﺎهاش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﻣﻦ .ﻣﻮﻫﺎش آراﻳﺸﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ داﺷﺖ؛ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ و دو رﺷﺘﻪ از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ،ﺣﻠﻘﻪ ﺷﺪه ﻛﻨﺎر ﺻﻮرت .ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪﻫﺎي زنِ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎي ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ دﻫﻪي ﭘﻨﺠﺎه را ﻳﺎد آدم ﻣﻲآورد .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ،ﻣﻴﻨﻲ ژوﭘﻲ ﻛﺮِمرﻧﮓ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد و ﺑﻠﻮزي ﻳﺸﻤﻲ و ﺳﺎده ﻛﻪ آﺳﺘﻴﻦﻫﺎش ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﭻ ﺗﻮﻗﻒ ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎش روﺷﻦ روي ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻣﻲﺗﺎﺑﻴﺪ .وﻗﺖ ورود، زودﺗﺮ از ﻣﺮد ﻫﻤﺮاﻫﺶ آﻣﺪه ﺑﻮد ﺗﻮ ،وﻟﻲ ﺣﺎﻻ ﻣﺮد ﺟﻠﻮﺗﺮ از او ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺬﻳﺮش ﻫﺘﻞ ﻣﻲرﻓﺖ .ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط ﻗﺪم ﺑﺮﻣﻲداﺷﺖ .اﻧﮕﺎر روي ﺣﺠﻤﻲ ﺷﻴﺸﻪاي راه ﻣﻲرود و ﻣﻲﺗﺮﺳﺪ ﭘﺎﺷﻨﻪي ﻛﻔﺶﻫﺎش روي آن ﺗَﺮَﻛﻲ ﺑﻴﻨﺪازد .ﺣﺘﺎ وﻗﺘﻲ ﻧﮕﺎهﻣﺎن را از روي ﻫﻢ ﺑﺮداﺷﺘﻴﻢ ،از دﺳﺖ و ﭘﺎم ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﺣﺲﺷﺎن ﻧﻤﻲﻛﺮدم .ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢ ﻣﻲدﻳﺪم ﮔﻮﺷﻪي ﻟﺐاش را زﻳﺮ دﻧﺪان ﻣﺰه ﻣﺰه ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﭼﺎيام را ﻫﻮرت ﻛﺸﻴﺪم .ﻛﻤﻲ داغ ﺑﻮد .ﺻﺪاي ﺣﺮفزدن آنﻫﺎ را ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮل ﭘﺬﻳﺮش ﻫﺘﻞ ﻧﻤﻲﺷﻨﻴﺪم .ﻓﺮم ﭘﺮ ﻛﺮدن و ﻛﻠﻴﺪ ﮔﺮﻓﺘﻦﺷﺎن ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻃﻮل ﻧﻜﺸﻴﺪ .ﭼﻤﺪاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ .ﻓﻘﻂ ﻣﺮد ﻛﻴﻒ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ داﺷﺖ .دﻛﻤﻪي آﺳﺎﻧﺴﻮر را ﻓﺸﺎر داد .ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪهي
١
ﭼﺎيام را ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪم .ﺗﻠﺦ ﺑﻮد .ﭘﺎﻛﺖ ﻛﻮﭼﻚ ﺷﻜﺮ را ﻛﻪ ﺗﻮي ﻣﺸﺘﻢ ﻋﺮق ﻛﺮده ﺑﻮد ،ﻛﻨﺎر ﻓﻨﺠﺎن اﻧﺪاﺧﺘﻢ. ﻣﺠﻠﻪي ﻣﺎدام ﻓﻴﮕﺎرو را از روي ﻣﻴﺰ ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﺑﻲﻫﺪف ورق زدم .ﺟﻠﻮ ﭘﺬﻳﺮش ﻫﺘﻞ ﻛﺴﻲ ﻧﺒﻮد .ﻣﺴﺌﻮل ﭘﺬﻳﺮش ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺘﺨﺪمﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮد .ﺷﺮوع ﻛﺮدم ﺑﻪ ﺑﺎزﺳﺎزي ﻫﻤﺎن ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﮕﺎه ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ .از ﭼﻬﺮهي او ﭼﻴﺰي ﺟﺰ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻣﺒﻬﻢ در ﻳﺎدم ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﻗﺪ ﻛﺸﻴﺪه و ﺳﻴﻨﻪﻫﺎي ﺑﺮآﻣﺪهاش ﺗﻤﺎم ﻓﻜﺮم را ﭘﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد .ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ آن ﺻﻮرت را دﻗﻴﻖﺗﺮ و ﺷﻔﺎفﺗﺮ ﻛﻨﻢ ،ﮔُﻢﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪ و ﻣﻲﮔﺮﻳﺨﺖ .ﻓﻘﻂ ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ در ذﻫﻨﻢ ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد ،ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﻤﻲآوردم. ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ اﺗﺎق .ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻮدن ﺗﺨﺖ ،اﺗﺎق را ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻠﻮه ﻣﻲداد .ﺟﻠﻮ آﻳﻨﻪي ﻗﺪي اﻳﺴﺘﺎدم. ﻳﻌﻨﻲ دوﺑﺎره اﻳﻦ زن را ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ؟ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ ﺑﻮد .رﺳﺘﻮران از ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ ﺗﺎ ده ،ﺷﺎم ﺳﺮو ﻣﻲﻛﺮد .ﺣﺘﻤﺎً آنﻫﺎ ﺑﺮاي ﺷﺎم ﺑﻪ رﺳﺘﻮران ﻣﻲروﻧﺪ .رﻓﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪي اول .ﻧﮕﺎﻫﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ .ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .اﺻﻼً از ﻛﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻗﺒﻼً ﻏﺬا ﻧﺨﻮرده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﺮوﻧﺪ ﺑﻴﺮون ﻏﺬا ﺑﺨﻮرﻧﺪ؟ ﺳﺮ ﻣﻴﺰي ﻧﺸﺴﺘﻢ؛ ﺷﺎﻳﺪ ﭘﻴﺪاﺷﺎن ﺷﻮد .ﭘﻴﺶﻏﺬا ﺳﻔﺎرش دادم ﺑﺎ ﺷﺮاب ﻗﺮﻣﺰ .دﺳﺘﻤﺎل ﺳﻔﻴﺪ را روي ﭘﺎم ﭘﻬﻦ ﻛﺮدم .درﺳﺖ روﺑﻪروي در ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﻛﻪ اﮔﺮ آﻣﺪ ﺑﺒﻴﻨﻤﺶ .ﺟﺮﻋﻪي اول دﻟﻢ را از ﺟﺎ ﻛَﻨﺪ .ﭼﺸﻤﻢ ﺳﻴﺎﻫﻲ رﻓﺖ .ﻗﺎﻣﺖ ﺑﻠﻨﺪ زن در ﭼﺎرﭼﻮبِ در ﻗﺎب ﺷﺪ .ﻣﻜﺜﻲ ﻛﺮد. ﻣﺮد ﻫﻢ اﻳﺴﺘﺎد .رﻓﺘﻨﺪ ﮔﻮﺷﻪي رﺳﺘﻮران ،ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮهي ﺗﻤﺎم ﻗﺪ ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﺑﺎغ .ﻣﺮد ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺖ و ﻣﺎﻧﻊ دﻳﺪنام ﻣﻲﺷﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮﻗﻲ ﻧﺪاﺷﺖ .اﮔﺮ زن ﻫﻢ روي آن ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺖ ،ﺻﻮرتاش را ﻧﻤﻲدﻳﺪم .ﺣﻀﻮرش ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺑﻮد. ﺟﺎم را دوﺑﺎره ﭘﺮ ﻛﺮدم .ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ وارد ﺷﺪ .ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪاي از رﺳﺘﻮران ،ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻦ رﻓﺘﻨﺪ .در آﻳﻨﻪي روي ﺳﺘﻮن ﻛﻨﺎري ،دﻳﺪم ﻣﺮدي ﭘﺸﺖ ﭘﻴﺎﻧﻮ ﻧﺸﺴﺖ و اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش را روي ﻛﻼوﻳﻪ ﺳﺮاﻧﺪ .زن ﺳﺮش را اﻳﻦ ﻃﺮفﺗﺮ آورد ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﺻﺪا از ﻛﺠﺎ ﻣﻲآﻳﺪ .ﻟﺒﺨﻨﺪي زد. ﺷﺮاب ﺧﻮشﻃﻌﻤﻲ ﺑﻮد.
٢
ﺑﺎ ﻟﻘﻤﻪﻫﺎ ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﺮدم .ﻧﮕﺎﻫﻢ ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﻴﺸﻪي ﭘﻨﺠﺮهي ﺑﺎغ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪاي ﺳﺒﺰ و ﺗﻴﺮه ،ﻧﻴﻢرخ زن را ﺑﺎزﻣﻲﺗﺎﺑﺎﻧﺪ .ﺳﻴﮕﺎري آﺗﺶ ﻛﺮدم و ﭘﻨﻴﺮ ﺳﻔﺎرش دادم .ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮد ﺣﺮف ﻣﻲزد .ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻣﻲﻧﻮاﺧﺖ .ﺑﻄﺮي ﻫﻨﻮز ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻳﻚ ﺟﺎم ،ﺷﺮاب داﺷﺖ .ﻫﻤﻬﻤﻪي رﺳﺘﻮران ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ .ﺑﺎ ﺑﺎﻻرﻓﺘﻦ ﺻﺪاي ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ،ﻣﺮدم ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺣﺮف ﻣﻲزدﻧﺪ ﺗﺎ ﺻﺪاي ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ .ﻫﻤﺎن ﻧﮕﺎه اول را ﻣﻲﺟﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪ .ﻳﻜﻲ دو ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻫﻢ اﻳﻦ ﮔﺮه در ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﺧﻮرده ﺑﻮد .ﻣﻦ ﭘﻴﺸﺘﺮﻫﺎ ﻫﻢ او را دﻳﺪه ﺑﻮدم ،اﻣﺎ ﻧﮕﺎه آن روز ﺻﺒﺢ زود ﻗﻢ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﺑﻮد .آﻓﺘﺎب ﻫﻨﻮز از ﺳﺮ ﺷﺎﺧﻪي درﺧﺖﻫﺎي اﻧﺎرِ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮد. ﺧﻨﻜﻲِ ﺳﺤﺮ روي آﺟﺮﻧﻈﺎﻣﻲﻫﺎي ﺣﻴﺎط ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﺑﺎ ﻣﺎدر و ﺑﺮادر و ﺧﻮاﻫﺮش ﺟﻠﻮ درِ ﺧﺎﻧﻪ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ و داﺷﺘﻨﺪ ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ ﺗﻪ ﻳﻚ ﻛﻮﭼﻪي ﺑﻦﺑﺴﺖ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﻫﺰار ﻣﺘﺮ ﻣﺴﺎﺣﺖ ،دري ﻛﻮﭼﻚ داﺷﺖ. از اﺻﻔﻬﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ روزي ﻣﻴﻬﻤﺎن ﻣﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ .دﻳﺪن او در ﻣﻴﺎن زنﻫﺎ آﺳﺎن ﻧﺒﻮد .اﺗﺎق و ﺳﻔﺮهي زنﻫﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺟﺪا ﺑﻮد .ﭘﺴﺮ ﺳﻴﺰده ﺳﺎﻟﻪاي ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ،ﺑﻪ ﻗﻮل ﭘﺪرم ،اﻫﻞ ﺗﻤﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲآﻣﺪ؛ در ﺟﻤﻊ زنﻫﺎ ﺟﺎش ﻧﺒﻮد .ﻣﻦ ﻛﻨﺞﻛﺎو ﺑﻮدم ﺑﺒﻴﻨﻢ در آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ و اﺗﺎﻗﻲ ﻛﻪ زنﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﭼﻪ ﻣﻲﮔﺬرد .ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻬﻦ ﻛﺮدن ﺳﻔﺮه ﻳﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪي ﻛﻤﻚ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻣﺎدرم ﺑﻪ ﺟﻤﻊ زنﻫﺎ ﺳﺮَﻛﻲ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم و دﻳﺪي ﻣﻲزدم .ﭼﻨﺪ ﺑﺎر در ﺷﻠﻮﻏﻲ و از زﻳﺮ ﭼﺸﻢ دﻳﺪه ﺑﻮدماش .ﭼﺎدر ﺳﻴﺎه ،ﺣﺎﺷﻴﻪي ﺻﻮرﺗﺶ را ﻫﻢ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﻳﻮار ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮد و ﻣﻦ ﭼﻴﺰي ﺷﺒﻴﻪ ﻧﻴﻢرخ او را ﻣﻲدﻳﺪم .ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﭼﺸﻢﻫﺎش ،ﻛﺸﻴﺪه و درﺷﺖ ،در دﻟﻢ ﭼﺮﺧﻴﺪ. ﻣﮋهﻫﺎش ﭼﻨﮓ اﻧﺪاﺧﺖ روي ﺳﻴﻨﻪام .ﭘﺎﻫﺎم ﻓﺮورﻳﺨﺖ .رﻓﺘﻨﺪ .رﻓﺖ و ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﭼﺸﻢ ﺟﺎﻣﺎﻧﺪ روي ﭼﺸﻢﻫﺎم و ﺟﺎ را ﺑﺮاي ﭼﺸﻢﻫﺎي ﺧﻮدم ﺗﻨﮓ ﻣﻲﻛﺮد .زود ﭘﺮﻳﺪم ﺗﻮي اﺗﺎق .ﭘﺘﻮ را ﻛﺸﻴﺪم روي ﺻﻮرﺗﻢ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ را روي ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺣﻚ ﻛﻨﻢ .ﺳﺮم ﻣﻮج ﻣﻲﺧﻮرد. ﺗﻤﺎم روز ﺗﻼش ﻛﺮدم از ﻫﻤﻪ دور ﺑﺎﺷﻢ ﺗﺎ ﻛﺴﻲ ﻣﺮا ﭘﻲِ ﻛﺎري ﻧﻔﺮﺳﺘﺪ؛ ﺧﻮدم ﺑﺎﺷﻢ؛ ﺗﻨﻬﺎ .روزِ آن روز ﺗﻤﺎم ﻧﻤﻲﺷﺪ؛ ﺷﺐاش ﻫﻢ .ﺑﺎد ﺗﻮي ﺣﻴﺎط ﻫﻮ ﻫﻮ ﻣﻲزد .از ﮔﻮﺷﻪي ﭘﺘﻮ ﺗﻮي ﺗﻨﻢ ﻣﻲﺧﺰﻳﺪ .ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺖ دوﺑﺎره رو ﺑﮕﻴﺮد ،ﻣﻮﻫﺎي ﺟﻠﻮ ﺳﺮش را دﻳﺪم .ﻣﺸﻜﻲ ﻧﺒﻮد. ﮔﻮﻧﻪﻫﺎش ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻮد .ﻳﻚ آن ﭘﻠﻚزدناش ،ﻣﺪام در ذﻫﻨﻢ ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﺪ .ﻣﺜﻞ ﺗﺼﻮﻳﺮ آﻫﺴﺘﻪي ﻓﻴﻠﻢ ،ﻣﮋهﻫﺎش آرام روي ﻫﻢ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﺑﺎد ﻣﻲآﻣﺪ .ﺻﺪاي ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن درِ ﭼﻨﺪ ﭘﻨﺠﺮه ،ﺗﻦ درﺧﺘﺎن را دﻳﻮاﻧﻪ ﻣﻲﻛﺮد .ﭘﻠﻚﻫﺎ از ﻫﻢ ﺑﺎز ﺷﺪ .ﭘﺪرم روي ﺳﺠﺎده ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد. ٣
ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﺮد و ﻟﺒﺨﻨﺪي زد .ذﻛﺮش را ﺑﺮﻳﺪ .ﻓﺆاد ﺟﺎن! اﻳﻦ ﻓﺆادﺟﺎنِ اول ﺻﺒﺢ آﺷﻨﺎ ﺑﻮد .زود رﻓﺘﻢ وﺿﻮ ﮔﺮﻓﺘﻢ. ﻧﻤﺎزم ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ،ﭘﺪرم را دﻳﺪم در رﺧﺘﺨﻮاﺑﺶ دراز ﻛﺸﻴﺪه و دﺳﺖاش را روي ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﻃﺎق ﺑﺴﺘﻪ .اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻲروم از ﭘﺴﺮ ﺣﺎج ﻋﺒﺪاﷲ ﺷﻴﺮ ﻣﻲﺧﺮم .ﺳﺮش را ﺗﻜﺎﻧﻲ داد .از ﺗﻮي ﺟﻴﺐام ﭘﻮل ﺑﺮدار .ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻧﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻴﺮم .ﭼﺮا آنﻗﺪر زود از ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﻮدم؟ ﭼﺮا ﺑﻪ ﻛﻠﻪام زده ﺑﻮد ،ﺷﻴﺮ ﺑﺨﺮم ،ﺑﺎ وﺟﻮد آنﻛﻪ از ﻫﺮ ﭼﻪ ﺻﻒ ﺑﻴﺰار ﺑﻮدم؟ ﺻﺒﺢﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺳﺨﺖ از ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﻣﻲﺷﺪم .اوﻟﻴﻦ ﻛﻠﻤﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲﺧﻮرد »ﻧﻤﺎز« ﺑﻮد .از ﺑﻴﺪار ﺷﺪن زورﻛﻲ ﺑﺪم ﻣﻲآﻣﺪ .دردي ﺳﺮم را ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻣﻲﻛﺮد .ﺧﻮاﺑﻴﺪنِ ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﻲ ﺣﺴﺮﺗﻲ ﺑﻮد .ﻓﻘﻂ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮد ،ﻣﻲﺷﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺧﻮاب ﺧﻮاﺑﻴﺪ. آن روز ﺧﻮدم زود ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﻮدم .ﺷﺐاش ﻫﻢ ﭘﻠﻚﻫﺎم ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻣﻲﺷﺪ. اﺣﺴﺎس ﻣﻲﻛﺮدم ﺳﺮم ﺗﺮﮔﻮﻧﻪ ﺷﺪه از ﺑﺎران .ﺳﻮار دوﭼﺮﺧﻪام ﺷﺪم و ﺳﻄﻞِ ﺧﺎﻟﻲ ﺷﻴﺮ را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن آوﻳﺰان ﻛﺮدم .دوﭼﺮﺧﻪ ﻳﺎﻣﺎﻫﺎ ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﺸﺖ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ روي زﻳﻦ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻢ ،ﭘﺎم ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪ .ﺗﻨﺪ رﻛﺎب زدم .ﻛﻮﭼﻪ ﺧﻠﻮت ﺑﻮد و آﺳﻤﺎن ﻫﻨﻮز ﻛﺎﻣﻼً ﻫﻢ رﻧﮓ روز ﻧﺸﺪه ﺑﻮد .ﭼﺸﻢﻫﺎي زﻫﺮا در ذﻫﻨﻢ ﻣﻲدرﺧﺸﻴﺪ .ﻣﻴﺎن زﻣﻴﻦ و آﺳﻤﺎن ﺑﻮدم .ﺳﺮﻋﺖام را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺮدم .دﺳﺘﻢ را از روي ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﺣﺲ ﭘﺮواز روي ﺷﺎﻧﻪﻫﺎ و دﺳﺖﻫﺎم اوج ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﻦ ﺑﺮاي آن ﭼﺸﻢﻫﺎ ﭘﺎ ﻣﻲزدم .ﺑﭽﻪ ﺣﻮاﺳﺖ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺻﺪاي ﻧﺎﺷﺘﺎ و ﻧﺨﺮاﺷﻴﺪهي ﭘﺴﺮ ﺣﺎج ﻋﺒﺪاﷲ ،ﺟﻠﻮ آن ﻫﻤﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ،آب ﻳﺦ رﻳﺨﺖ روي ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎم .ﭼﻨﺪ ﺷﺐ ﭘﻴﺶ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮري ﺳﺮدم ﺷﺪ ﺗﻮي رﺧﺘﺨﻮاب .در ﺣﺮم اﻣﺎم رﺿﺎ در ﻳﻜﻲ از رواقﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم .ﺳﻪ ﻃﺮف رواق ،دﻳﻮار ﺑﻮد .دور ﺗﺎ دور دﻳﻮارﻫﺎ ﻃﻼ و آﻳﻨﻪ ﺑﻮد .ﻣﺮدم ﻫﺮ ﭼﻪ را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ در و دﻳﻮار ﺣﺮم آوﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .در ازدﺣﺎم زاﺋﺮان و ﻫﻤﻬﻤﻪي دﻋﺎ و زﻳﺎرت ،ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ دﻳﻮار .ﭘﺎﻫﺎ را ﺗﻮي ﺷﻜﻢام ﻓﺮوﺑﺮدم .ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺗﺼﺎوﻳﺮي را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد؛ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪي ﻓﻮﺗﺒﺎل ،ﻓﻴﻠﻢﻫﺎي ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﻛﻮدك .ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﺳﻴﺪي ﭼﻬﺎرﺷﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺖ .ﻋﺒﺎﻳﻲ ﺳﻴﺎه و ﻗﺒﺎﻳﻲ رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮِ ﺗﻴﺮه ﺑﻪ ﺗﻦ داﺷﺖ؛ ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﻪاي ﺑﺰرگ و رﻳﺸﻲ ﺟﻮﮔﻨﺪﻣﻲ و ﺑﻠﻨﺪ .ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ.
٤
وﻗﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻨﻪ زد و ﻣﺮا در ﺟﺎم ﺗﻜﺎن داد ،دﻳﺪم دو ﻛﻠﺖ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻟﻮﻟﻪ دراز ﺑﻪ ﻛﻤﺮﺑﻨﺪش آوﻳﺰان اﺳﺖ .ﻛﻠﺖ اول ﺑﻪ ﻛﻤﺮش ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه و ﻛﻠﺖ دوم ﺑﻪ ﻛﻠﺖ اول .رﻓﺖ. رواق ﻛﻤﻲ ﺧﻠﻮتﺗﺮ ﺷﺪ .ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﺮﻓﻚ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد .ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻳﻚﻧﻮاﺧﺖ ﮔﺮﻓﺖ. ﺷﺮابِ ﻧﻴﻤﻪي ﺟﺎم را ﺳﺮﻛﺸﻴﺪم .ﻣﺮد داﺷﺖ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎبِ ﻏﺬا را اﻣﻀﺎ ﻣﻲﻛﺮد .زن از ﺟﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ .ﻛﻴﻒ دﺳﺘﻲاش را روي ﺷﺎﻧﻪ اﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ در راه اﻓﺘﺎد .راﺳﺘﻲ ﭼﻨﺪ ﺳﺎلاش ﺑﻮد؟ ﻫﻴﭻ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻓﻜﺮ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدم .ﻓﻘﻂ ﻧﻴﻢرخاش را ﻣﻲ دﻳﺪم .ﺷﺒﻴﻪ ﻳﻚ رﻗﺎص ﺑﺎﻟﻪ ﻧﺮم و آرام راه ﻣﻲرﻓﺖ .وﻗﺎرِ راه رﻓﺘﻦاش از ﺳﻦ ﻧﺒﻮد ،از ﺳﺒﻜﻲ ﺑﻮد؛ اﻳﻦ ﻗﺪر ﺳﺒﻚ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪ ﺗﻨﺪ و ﭼﺎﺑﻚ ﻗﺪم ﺑﺮدارد .ﺣﺎﻻ از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ،ﻛﺘﻒﻫﺎش را ﻣﻲدﻳﺪم و ﮔﺮدﻧﺶ را .روﺷﻨﻲ ﭘﻮﺳﺖاش ﻫﻤﻪي ﭼﺸﻢام را ﮔﺮﻓﺖ؛ ﻣﺜﻞ ﭘﺮدهاي ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ روي آﻳﻨﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻣﻦ ﺧﻮدم را در آن آﻳﻨﻪ ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ از دور ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭘﻴﺮﻫﻦ ،ﻫﻨﺪﺳﻪي ﺗﻦاش را ﺑﺎ دﻗﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد .ﻋﺮض ﻛﻤﺮ از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲﺷﺪ .ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﺳﻦ ﻛﻪ ﻣﻲرﺳﻴﺪ ﺑﺎز ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻼﻳﻢ ﭘﻬﻨﺎ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﭘﺎﻫﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮد؛ ﻧﻪ ﭼﺎق و ﻧﻪ ﻻﻏﺮ .ﻋﻄﺮ ﻋﺠﻴﺒﻲ دﻣﺎﻏﻢ را ﭘﺮ ﻛﺮد .ﺣﺘﻤﺎً ﻣﺎل آن زن ﻧﺒﻮد .ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهاي ﺑﻮد ﻛﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻮي او را ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﻛﺮد .اﻃﺮاﻓﻢ ﻫﻢ ﻛﺴﻲ ﻧﺒﻮد .ﺑﻮي ﻋﻄﺮي زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎر اول ﻧﺒﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻄﺮ را اﺳﺘﺸﻤﺎم ﻣﻲ ﻛﺮدم .رﺧﻮﺗﻲ ﺑﺪنام را ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﻄﺐ دﻛﺘﺮ ﺳﻬﺮاب ﺻﺪر از اﻳﻦ ﺑﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺮ ﺑﻮد .ﮔﺎﻫﻲ ﺗﺎ وارد ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻓﺮﺻﺖ ﺷﻴﺮازي ﻣﻲﺷﺪم ،ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم اﻳﻦ ﻋﻄﺮ ﭘﺸﺖ ﭘﺮّهﻫﺎي ﺑﻴﻨﻲام دارد ﺑﺨﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎل داﺷﺘﻢ .ﺳﺮدردي ﻣﺰﻣﻦ اﻣﺎنام را ﺑﺮﻳﺪه ﺑﻮد .ﻛﺴﻲ ﻣﺤﻞ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ .اﻳﻦ ﺳﺮدرد از ﻳﺎزده ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺳﺮاغام آﻣﺪه ﺑﻮد؛ درﺳﺖ از وﻗﺘﻲ رﻓﺘﻢ ﺣﻮزه .ﻣﺎدرم ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ .ﻣﻨﻈﻮرش ﻫﻤﺎن ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ ﻣﻲﻧﻮﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻴﺶ از ﻣﺘﻦ ،اﻃﺮاف آن ﭘﺮ ﺑﻮد از ﺣﺎﺷﻴﻪ؛ از راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ،از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ و در ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻣﻨﺤﻨﻲ؛ درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺒﺪ و ﻣﻨﺎره .اﻳﻦ ﺟﺪا از ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ،از ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻮدم ،ﻛﻨﺎر ﻛﺘﺎب ﻣﻲﻧﻮﺷﺘﻨﺪ .ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻧﺸﺎﻧﻪي زﺣﻤﺖ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﺮاي ﻓﻬﻤﻴﺪن ﻣﺘﻦ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺣﺘﺎ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ آﺑﺮو ﻣﻲدادﻧﺪ .واﻗﻌﺎً ﺑﻲﻋﻘﻠﻲ! ﻣﻦ ﺳﻲ ﺳﺎل ٥
اﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ .ﭘﺲ ﭼﺮا ﺳﺮم درد ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ؟ ﮔﻮﺷﻪي راﺳﺖ دﻫﺎن ﭘﺪرم ﻛﺞ ﺷﺪ. ﻫﺮ وﻗﺖ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻜﻞ را ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﺮد .وﻗﺘﻲ ﺑﺮاي اﺻﻼح رﻳﺶاش آﻳﻨﻪ را از روي ﺗﺎﻗﭽﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ ،ﮔﻮﺷﻪي راﺳﺖ دﻫﺎناش را در آﻳﻨﻪ ﻛﺞ ﻣﻲدﻳﺪم؛ ﺣﺘﺎ وﻗﺘﻲ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮد .ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻢ و ﺑﺎ دﻟﻬﺮه ﺑﻪ ﺻﻮرتاش ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم .ﻣﻲدﻳﺪم دﻫﺎناش ﻫﻴﭻ ﻋﻴﺐ و اﻳﺮادي ﻧﺪارد .ﻫﻴﭻ ﻋﻴﺐ و اﻳﺮادي ﻧﺪارد؟ ﭘﺪرم زل زده ﺑﻮد ﺑﻪ دﻛﺘﺮ ﺣﺎﺟﻴﺎن ﻛﻪ زﻳﺮ ﻛﺎﺳﻪي زاﻧﻮم ﭼﻜﺶ ﻣﻲزد .ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب ﻗﻢ اﺳﺖ .اول ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺻﻔﺎﻳﻴﻪ ﻣﻄﺐ داﺷﺖ .دﻛﺘﺮﻫﺎي ﻗﻢ ﭼﻴﺰي ﺣﺎﻟﻲﺷﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮد .ﭘﺪرم ﺗﻨﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﺑﻪ ﻣﺎدرم ﻧﮕﺎه ﻛﺮد .دﻛﺘﺮﻫﺎي ﺟﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﮕﺮ ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻲﺷﻮد؟ دﻛﺘﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻗﺮص ﻣﻴﮕﺮن ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻛﺮدﻧﺪ .ﻫﻴﭻ ﻛﺪام ﻓﺎﻳﺪه ﻧﺪاﺷﺖ. در روزﻧﺎﻣﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻳﻚ آﮔﻬﻲ دﻳﺪم؛ آدرس دﻛﺘﺮ ﺳﻬﺮاب ﺻﺪر ،ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﺗﺎزﮔﻲ از اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ .ﺑﻬﺎﻧﻪي ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻮد ﺑﺮاي ﺗﻬﺮان رﻓﺘﻦ .ﻗﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدم ،وﻟﻲ ﺗﺎزﮔﻲﻫﺎ دﻟﻢ در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪم ،ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ و ﻛﻮﭼﻪﻫﺎ ﻛﻬﻨﻪﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ .از ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺮﻋﺸﻲ ﻧﺠﻔﻲ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻢ ﺧﺎﻧﻪ. ﻳﻚﺑﺎره دﻳﺪم اﻳﻦ ﻣﻐﺎزهﻫﺎ ﭼﻪ دﺧﻤﻪﻫﺎي ﭘﺮﮔﺮد و ﻏﺒﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺟﻨﺲﻫﺎﺷﺎن را ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ﻧﻔﺮوﺧﺘﻪاﻧﺪ .ﺧﻴﺎﺑﺎن ،ﺷﻴﺎر ﺧﺎﻛﻲ ﮔﻮﺷﻪي دﻳﻮار زﻳﺮزﻣﻴﻦﻣﺎن ﺷﺪ .ﺑﻌﻀﻲ وﻗﺖﻫﺎ ﻋﺒﻮر ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﻣﻜﺮر ﻣﻮرﭼﻪﻫﺎ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم .از ﻻﻧﻪ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻻﻧﻪ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻨﺪ .زنﻫﺎ ﻫﻤﻪ در ﭘﺎرﭼﻪﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﺧﻴﻠﻲ دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻲدادم ﻛﺪام ﻳﻚ از ﻣﻮرﭼﻪﻫﺎ ﻣﺎدهاﻧﺪ و ﻛﺪام ﻧﺮ. ﭼﻬﺮهي ﻣﺮدﻫﺎ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد .ﻣﻮرﭼﻪﻫﺎي ﺳﺒﺰ را ﺟﺪا ﻣﻲﻛﺮدم .از ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﻴﺮون ﻣﻲﺑﺮدمﺷﺎن ﺗﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻠﻮ ﻣﻦ راه ﺑﺮوﻧﺪ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺒﻴﻨﻢﺷﺎن .ﻫﻤﻪ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﻏﻴﺮ از ﻟﺒﺎس ﻋﺎدي ﻛﻪ ﻟﺒﺎس ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد ،ﻗﺒﺎﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر-و-ﻧﻴﻢ دور ﺑﺪن ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ. ﺷﺎﻧﻪﻫﺎﺷﺎن زﻳﺮ ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪﻫﺎي ﺳﻮﺳﻚ ﻣﺮدهاي ﺧﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد .روﻳﺶ ﻫﻢ ﻋﺒﺎﻳﻲ ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲﺷﺪ ﺳﻪ ﺑﺎر دور ﻫﻴﻜﻞ آدم ﺑﮕﺮدد .روي ﺳﺮﺷﺎن ﻫﻢ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻣﻲﺑﺴﺘﻨﺪ ﺳﻴﺎه
٦
ﻳﺎ ﺳﻔﻴﺪ ،دﺳﺖ ﻛﻢ ﭘﻨﺞ ﻣﺘﺮ .ﺗﻤﺎم راهﺷﺎن ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻧﺖ ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ .ﮔﺎﻫﻲ ﺣﺘﺎ ﭼﻴﺰي ﻫﻢ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ؛ ﻧﻪ ﭘﺎي ﺳﻮﺳﻜﻲ و ﻧﻪ ﺳﺮش را .ﻋﺎدت داﺷﺘﻨﺪ اﻳﻦ راه را ﻃﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮدم ﺑﻔﻬﻤﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﻳﺎ اﺻﻼً آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﭼﻴﺰي دﺳﺘﮕﻴﺮم ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﺟﺎيام را ﺗﻐﻴﻴﺮ دادم .ﺳﻤﺖ دﻳﮕﺮِ ﻻﻧﻪ دراز ﻛﺸﻴﺪم. دﺳﺖﻫﺎم را زﻳﺮ ﭼﺎﻧﻪ ﻗﻔﻞ ﻛﺮدم .ﻓﺮﻗﻲ ﺑﻪ ﺣﺎلﺷﺎن ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﺎز ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ. ﻣﻲرﻓﺘﻢ و ﻣﻲآﻣﺪم. ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻮد ﻣﺴﻴﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﺣﺮم ﺣﻀﺮت ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻳﺎ ﻣﺪرﺳﻪي ﻓﻴﻀﻴﻪ را ﻛﻪ دﻳﻮار ﺑﻪ دﻳﻮار ﺣﺮم ﺑﻮد ،ﻃﻲ ﻣﻲﻛﺮدم .در رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺻﺒﺢ و ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ،ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﻫﻤﺎن آدمﻫﺎ را ﻣﻲدﻳﺪم .دﻳﮕﺮ ﺻﻮرت آدمﻫﺎ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺖ .ﺣﺲ ﻛﺮدم ﺷﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﻣﻬﻢ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻲﺷﻤﺮدمﺷﺎن .اول ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم راﺣﺖ اﺳﺖ .راﺣﺖ ﻧﺒﻮد .ﻫﻤﻪي ﻣﻮرﭼﻪﻫﺎ ﺷﻜﻞ ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﻛﺪامﺷﺎن ﺑﻪ ﻻﻧﻪ رﻓﺘﻪ و ﻛﺪام ﻳﻜﻲ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه. ﺑﺎد ﺗﻨﺪي ﭘﻴﭽﻴﺪ ﺗﻮي زﻳﺮزﻣﻴﻦ .رﻧﮓ ﻏﺒﺎر ﻫﻤﻪي ﺧﻴﺎﺑﺎن را ﮔﺮﻓﺖ .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻣﺜﻞ ﺷﻤﻌﻲ ﻧﺎﺗﻮان ﺗﺎرﻳﻚ ﺷﺪ .ﻻﻳﻪي ﺿﺨﻴﻢ ﺧﺎك ،آﺳﻔﺎﻟﺖ ﺧﻴﺎﺑﺎن آﺳﺘﺎﻧﻪ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ .ﺧﺎك رس از دورﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪي ﻛﻮﻳﺮ ﭘﺎ ﻣﻲﺷﺪ و ﺟﻠﻮ ﭼﺸﻢ آدم ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﺳﺮ ﭼﻬﺎرراه ﺑﺎزار ﺑﻮدم .ﻛﻨﺎر ﻣﺴﺠﺪ اﻣﺎم ،ﻗﺼﺎﺑﻲ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺑﻮد .ﺑﻲدرﻧﮓ و از ﻫﺠﻮم ﺑﺎد ﺧﻮدم را اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﺗﻮي دﻛﺎن .دود ﺳﻴﮕﺎرِ ﻛﻨﺎرِ ﻟﺐِ ﻗﺼﺎب ،ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﺗﻨﮓ ﻣﻲﻛﺮد .ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲِ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي ﺳﻴﻨﻪاش از ﻻي ﭘﻴﺮﻫﻦِ ﻧﻴﻤﻪﺑﺎز و زﻳﺮﭘﻴﺮﻫﻦِ ﭼﺮكاش ﭘﻴﺪا ﺑﻮد .راﺳﺘﻪي ﮔﻮﺳﻔﻨﺪي را زﻳﺮ ﭼﺎﻗﻮش ﮔﺮﻓﺖ. آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮي ،ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ،ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮﻳﺪﮔﻲ ﮔﻮﺷﺖ را ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻲﻛﺮد .دﺳﺖ ﺑﻪ رﻳﺸﺶ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ و ﺗﺴﺒﻴﺢ ﺷﺎهﻣﻘﺼﻮدش را ﻻي ﻋﺮق دﺳﺖﻫﺎش ﺗﺎب ﻣﻲداد .ﻋﻘﺐ ﻣﻐﺎزه ،ﻛﻨﺎر ﻳﺨﭽﺎل ،ﻗﻔﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت درش ﺑﺎز ﺑﻮد .ﻛﻼغ ﺳﻴﺎه و درﺷﺘﻲ در آن آﺷﻴﺎن داﺷﺖ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ آن ﻛﻼغ ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺎش را از ﻗﺼﺎﺑﻲ ﺑﻴﺮون ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد .ﭼﺸﻢﻫﺎش از ﺷﺮم و ﺷﺮارت ﺑﺮق ﻣﻲزد. ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻛﻪ ﻣﻲﻛﺮدم ،ﺣﺲ دوﮔﺎﻧﻪي ﺗﻨﻔﺮ و ﺗﺮﺣﻢ در ﻣﻦ ﺑﻴﺪار ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻲﺣﺎل راه ﻣﻲرﻓﺖ. ﮔﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﭘﺮﻫﺎش را ﺑﺎز ﻣﻲﻛﺮد ،ﻗﺼﺎب ﭼﺸﻢﻏﺮّهاي ﻣﻲرﻓﺖ .ﺑﺎ دﻟﺨﻮري ﭘﺮﻫﺎش را ﻣﻲﺑﺴﺖ و ﻫﺮﭼﻪ ﻛﻴﻨﻪ داﺷﺖ ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻣﻲرﻳﺨﺖ و ﻧﺜﺎر ﻣﺸﺘﺮيﻫﺎ ﻣﻲﻛﺮد.
٧
ﺑﺎد ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﻣﻲوزﻳﺪ .ﻧﻪ ﻛﻼغ ،ﻧﻪ ﻗﺼﺎب و ﻧﻪ آن ﭘﻴﺮﻣﺮد ،ﻫﻴﭻ ﻛﺪام اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﺑﺮدﻧﺪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮي ﻫﺴﺘﻢ .ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺳﺎﻋﺖ دو ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺑﻮد .ﭘﻴﺮﻫﻦ ﺳﻔﻴﺪ ﻳﻘﻪ آﺧﻮﻧﺪيام را روي ﺷﻠﻮار اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدم .ﻛﻨﺎر ﮔﻮﺷﻢ ﭼﻨﺪ داﻧﻪ ﻣﻮي ﺳﻴﺎه ﺳﺒﺰ ﺷﺪه ﺑﻮد .روي ﻟﺒﻢ ﻫﻢ رﮔﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﻴﺮﮔﻲ ﻣﻲزد. ﭘﻠﻪﻫﺎ ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻮد .ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ .دﺧﺘﺮي در را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﻟﺒﺨﻨﺪي زد .ﻧﻤﻲداﻧﻢ از روي ادب ﺑﻮد ﻳﺎ ﺗﻌﺠﺐ از ﻣﺸﺘﺮي ﺑﻲﻣﻮﻗﻊ .ﻳﻚدﻓﻌﻪ ﺗﻨﻢ داغ ﺷﺪ .ﺷﺎﻳﺪ از ﺑﻮي ﻋﻄﺮي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺑﺎز ﻛﺮدنِ در ﺑﻪ ﻫﻤﻪ رگﻫﺎم ﻧﻔﻮذ ﻛﺮد ،ﻳﺎ از ﺧﺠﺎﻟﺖ ،ﻳﺎ از اﻳﻦﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر زن ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﻲ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻲدﻳﺪم .دﻛﻤﻪﻫﺎي ﻣﺎﻧﺘﻮ آﺑﻲرﻧﮕﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﻧﺒﻮد .ﺑﻠﻮز و داﻣﻦ ﭼﺴﺒﺎناش ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﮔﻲ ﺑﺪن را ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲﻛﺮد .روﺳﺮي روي ﺳﺮش اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .ﻣﻮﻫﺎ را ﻧﻤﻲﭘﻮﺷﺎﻧﺪ .دﺧﺘﺮ ﻋﻤﻮﻫﺎم ﻫﻢ ﻣﺎﻧﺘﻮ ﻧﻤﻲﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ،از وﻗﺘﻲ ده ﻳﺎزده ﺳﺎﻟﻢ ﺷﺪ ،روﺳﺮيﻫﺎﺷﺎن را ﻣﺤﻜﻢ ﻣﻲﺑﺴﺘﻨﺪ و ﻟﺒﺎسﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ و ﮔﺸﺎد ﺗﻦ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ؛ ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ده ﻳﺎزده ﺳﺎلﺷﺎن ﺑﻮد .ﻳﻚ ﺑﺎر ﻋﻤﻮم زﻳﻨﺐ را ﺑﺎ دﺳﺘﻪي ﺟﺎرو آن ﻗﺪر زد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻳﺎدش ﻣﺎﻧﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺪون ﺟﻮراب ﺿﺨﻴﻢ ﺑﺮود در ﺣﻴﺎط را ﺑﺎز ﻛﻨﺪ و آﺷﻐﺎلﻫﺎ را ﺑﻪ ﺳﭙﻮر ﺑﺪﻫﺪ. ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﻛﺶدار ﮔﻔﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ. ﺳﻼم .ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ ﻣﻄﺐ دﻛﺘﺮ اﺳﺖ؟ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻠﻮي ﻛﻮﭼﻚ روي در ﻧﮕﺎه ﻛﺮد .ﺑﻠﻪ. ﻗﺮار ﻗﺒﻠﻲ دارﻳﺪ؟ زود ﻧﮕﺎهام را از روي اﺳﻢ »دﻛﺘﺮ ﺳﻬﺮاب ﺻﺪر ،ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب« ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﻧﻪ .ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻼً وﻗﺖ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻴﺪ .آﻗﺎي دﻛﺘﺮ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮﺷﺎن ﺷﻠﻮغ اﺳﺖ .ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ .از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن آﻣﺪهام .ﺣﺎﻻ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺗﻮ .دﻛﺘﺮ ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻬﺎر ﻣﻲآﻳﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺸﻮد ﺑﻴﻦ ﻣﺮﻳﺾﻫﺎ ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ. ﻋﻄﺮش ﺗﺎزﮔﻲ داﺷﺖ؛ ﻛﺮِﺧﺘﻢ ﻣﻲﻛﺮد .ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻣﻼﻳﻤﻲ ﻛﻪ روي ﻫﻤﻪ اﺷﻴﺎي اﺗﺎق ﻟﻤﻴﺪه ﺑﻮد .ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎ و ﺳﺮودﻫﺎﻳﻲ را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﺮد .ﺗﺎزه ﭘﺪرم ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﺎ را در ﺣﺎل ﮔﻮش دادن ﺑﻪ آنﻫﺎ ﻣﻲدﻳﺪ ،روﻳﺶ را در ﻫﻢ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .دﺧﺘﺮ ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻮد .اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﻟﻎ ﺷﺪه ﺑﻮدم و اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي درﺷﺘﻢ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ او اﺣﺴﺎس ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻛﻨﻢ .ﻧﺸﺴﺖ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰش .ﺧﻮدم را ﺟﻤﻊ ﻛﺮده و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺣﺠﻢ
٨
را روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﺑﻪ آن راﺣﺘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .ﻫﻨﻮز ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﭼﻬﺮهاش ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻢ .ﺻﻨﺪﻟﻲ روﺑﻪروي ﻣﻴﺰ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﺑﻮدم ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺧﻮب ﺑﺒﻴﻨﻤﺶ .ﻛﺎﻣﻼً ﺟﺮأت ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺟﻮري ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻧﻔﻬﻤﺪ .دﺧﺘﺮ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از ﻛﺎﻏﺬﻫﺎي روي ﻣﻴﺰ را ﺑﺮداﺷﺖ و روي ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻣﻮﻫﺎش را ﻛﻪ ﺗﻮي ﺻﻮرت ﻣﻲآﻣﺪ ،ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﻛﻨﺎر زد .از ﻛﻴﻒاش ﻳﻚ ﻛﻴﻠﻴﭙﺲ درآورد و ﺗﻮي دﻫﺎﻧﺶ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻣﻮﻫﺎش را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ،ﺟﻤﻊ ﻛﺮد .ﻛﻴﻠﻴﭙﺲ را از دﻫﺎن ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎ زد .آﻗﺎ! ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺰي ﻣﻲﺧﻮرﻳﺪ؟ ﻛﺎﻓﻪاي ،ﺟﻮﺳﻲ؟ ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ روي ﺗﻦام ﺷﻼق ﻣﻲزد .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻄﺐ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﺑﻮد .دﻫﺎنام ﺧﺸﻚ ﺷﺪ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ زﻣﺎن ﺑﮕﺬرد ،دﻛﺘﺮ زود ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻳﺎ ﺳﺮ و ﻛﻠﻪي ﻣﺮﻳﺾﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺪا ﺷﻮد. ﻧﻪ .ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن ،ﻫﻤﻴﻦ اﻻن ﺧﻮردهام .ﻛﻴﻒ دﺳﺘﻲاش را ﺑﺎز ﻛﺮد .آﻳﻨﻪي ﻛﻮﭼﻜﻲ درآورد. ﺑﻲاﻋﺘﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ اﺑﺮوﻫﺎش را در آﻳﻨﻪ ﻣﺮﺗّﺐ ﻛﺮد .ﺳﺮش را ﻛﻪ ﺟﻠﻮ آﻳﻨﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﺮد ،روﺳﺮي اﻓﺘﺎد روي ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش و او ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد اداﻣﻪ داد ،اﻧﮕﺎر ﻧﻪ اﻧﮕﺎر .وﻗﺘﻲ آﻳﻨﻪ ﺟﻠﻮ ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻴﺎل راﺣﺖﺗﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻛﻨﻢ. آرﻧﺞﻫﺎش را روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ .روي ﺳﻴﻨﻪاش ﭼﻨﺪ ﻟﻚ ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﻮد .زﻳﺮ ﭼﺸﻤﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺧﻢ ﺷﺪن ﭘﺴﺘﺎنﻫﺎش را ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺑﺒﻴﻨﻢ .درﺷﺖ و ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻗﻠﺒﻢ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢام ﻣﻲﭘﺮﻳﺪ .ﻫﻴﭻ وﻗﺖ اﻳﻦ ﻗﺪر ﮔﺮمام ﻧﺸﺪه ﺑﻮد؛ ﺣﺘﺎ در دﻣﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﭘﻨﺠﺎه درﺟﻪي ﻗﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ را روي آﺳﻔﺎﻟﺖ ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻲ ،ﺧﺸﻚﭘﺰ ﻣﻲﺷﺪ و ﻣﻲﺗﺮﻛﻴﺪ .آب ﺧﺸﻚ دﻫﺎنام را ﺗﻨﺪ ﺗﻨﺪ ﻗﻮرت دادم .آﻗﺎ! ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﭙﺮﺳﻢ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﮔﻠﻮم ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ. ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﮕﺎﻫﻢ را از روي ﺳﻴﻨﻪﻫﺎش دزدﻳﺪم .ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ ﻛﺪام ﻣﺸﻜﻞ؟ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺷﻤﺎ آﻣﺪﻳﺪ دﻛﺘﺮ ،ﻧﻪ؟ ﺑﻠﻪ ﺑﻠﻪ .ﻣﺪﺗﻲ اﺳﺖ ﺳﺮدرد دارم .ﻗﺒﻼً ﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر دﻛﺘﺮ رﻓﺘﻪام .ﻓﺎﻳﺪهاي ﻧﺪاﺷﺘﻪ .آﻳﻨﻪ را از ﺟﻠﻮ ﭼﺸﻤﺎناش ﻛﻨﺎر ﻛﺸﻴﺪ .دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﺪاﻧﻢ ﭼﻪ ﻃﻮر اﻳﻦ ﻣﻄﺐ را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻳﺪ. ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺳﺌﻮال را از ﻫﻤﻪ ﻣﺮﻳﺾﻫﺎﻣﺎن ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﺪام آﮔﻬﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮده .آﻗﺎي دﻛﺘﺮ ﺗﺎزه از اﻣﺮﻳﻜﺎ آﻣﺪهاﻧﺪ؟ ﺑﻠﻪ .ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻲﺷﻮد .ﻟﻮس آﻧﺠﻠﺲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻳﺎﻟﺘﻲ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﺰﺷﻜﺎن آنﺟﺎ ﺑﻮدﻧﺪ.
٩
ﭘﺎ ﺷﺪ .از ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰ آﻣﺪ ﺟﻠﻮ اﻳﺴﺘﺎد و ﺑﺎﺳﻦاش را ﺑﻪ ﻣﻴﺰ ﺗﻜﻴﻪ داد .ﻋﻄﺮش دوﺑﺎره ﻫﺠﻮم آورد ﺑﻪ دﻣﺎغام .ﺑﺎ ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺖ دﺳﺖ اﻳﻦ ﺑﻮ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻦ ﭘﺮواز ﻣﻲداد .ﺣﺎﻻ ﺣﺪود ﻳﻚ ﻣﺘﺮي ﻣﻦ ﺑﻮد .ﻟﺐﻫﺎش را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲﻣﺎﻟﻴﺪ .ﻧﮕﺎهاش ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﻣﻦ ﻧﻤﻲدﻳﺪم ﺑﻪ ﭼﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻓﻘﻂ ﭘﺎﻫﺎي ﺑﻲﺟﻮراب او را ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﺎﻻي زاﻧﻮ ﭘﻴﺪا ﺑﻮد .ﻛﻔﺶﻫﺎش ﭼﻨﺪ ﺑﻨﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻃﺮف ﺑﻪ آن ﻃﺮف ﺗﺨﺘﻪ ﻛﻔﺶ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد .دﻛﺘﺮﻫﺎ ﭼﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ؟ ﭼﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻛﺮدﻧﺪ؟ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮدم اﺳﻢ داروﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورم .از اﻳﻦﻛﻪ اﺳﻢ آنﻫﺎ را ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ اﺣﺴﺎس ﻏﺮور ﻣﻲﻛﺮدم .اﺳﻢﻫﺎ ﻫﻤﻪ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﻮد .اﻳﻦ ﻗﺮصﻫﺎ را ﻧﺨﻮرﻳﺪ .دﻛﺘﺮﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﻠﺪﻧﺪ ﻣﺮﻳﺾ را ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ ﺑﻪ دارو .ﻣﻦ ﻣﻲروم ﻧﺴﻜﺎﻓﻪاي ﺑﺮاي ﺧﻮدم درﺳﺖ ﻛﻨﻢ .اﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻴﺎورم. ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن؟ ﺑﻴﺎورم ﻳﺎ ﻧﻴﺎورم؟ ﺧﻮن ﭘﺮﻳﺪ زﻳﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﺻﻮرتام .ﻧﻪ ،ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن .ﺷﻤﺎ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ .ﺑﺪناش ﺣﻀﻮر ﻣﺮداﻧﮕﻲ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ. درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺮد ﻣﺮد ﻧﺒﻮدم ،اﻣﺎ ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎلام ﺑﻮد و ﻣﻄﻤﺌﻦام ﻛﻪ ﻗﻴﺎﻓﻪام دﺳﺖﻛﻢ ﻫﻔﺪه ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد .ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻧﺎﻣﺤﺮم ﻛﻪ ﺑﻮدم. ﻣﺎﻧﺘﻮش را درآورد و روي ﺟﺎﻟﺒﺎﺳﻲ آوﻳﺰان ﻛﺮد .رﻓﺖ ﻃﺮف دري ﻛﻪ ﺑﻪ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎز ﻣﻲﺷﺪ .ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻫﻢﭼﻨﺎن ﻣﻲﻧﻮاﺧﺖ و از ﭼﻬﺎرﮔﻮﺷﻪي ﺳﺎﻟﻦ آدم را ﻓﺮوﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ﻓﻨﺠﺎن ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ .ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻣﺮﻳﺾﻫﺎﻣﺎن ﭘﺮوﻧﺪه درﺳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﻮﺑﺖﻫﺎي ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﻣﻲآﻳﻨﺪ ﮔﺰارش ﭘﺰﺷﻜﻲ آنﻫﺎ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ. ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺮفﻫﺎ را ﻣﻲزد اﻧﮕﺸﺖﻫﺎي ﺑﺎرﻳﻚ و ﻧﺎﺧﻦﻫﺎي ﻧﺎرﻧﺠﻲ و ﺑﻠﻨﺪش اوراق ﻳﻚ ﭘﻮﺷﻪ را ﻣﻲﻛﺎوﻳﺪ؛ ﮔﻮﻳﻲ در ﻣﻮﻫﺎي ﻟَﺨﺖ دﺧﺘﺮﻛﻲ ﻓﺮوﻣﻲرود و آنﻫﺎ را ﻧﻮازش ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻛﺎﻏﺬي ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و آﻣﺪ ﻛﻨﺎرم روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮش ﻓﻨﺠﺎن را روي ﻣﻴﺰ ﻛﻮﭼﻚ روﺑﻪروي ﻣﻦ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدم .ﻋﻄﺮش از دﻣﺎغام ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ،ﭘﺸﺖ ﺳﺮم ﻣﺜﻞ ﻧﺒﺾ ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ .ﻫﻤﻬﻤﻪاي در اﻃﺮافام ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ درﺳﺖ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ .ﺷﻜﻢام ﺑﻪ ﻧﺮدهي زﻧﮓزدهي آﻫﻨﻲ ﭘﻞ آﻫﻨﭽﻲ ﻓﺸﺮده ﻣﻲﺷﺪ .ﺧﻴﺎﺑﺎن اراك از ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﻴﺎه ﺑﻮد .از ﺳﺮ و ﻛﻮل ﻫﻢ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ .ﭼﻴﺰي ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮي ﮔﻼب روي ﭘﺎرﭼﻪ ﺗﺮﻣﻪ و ﺧﺎك،
١٠
ﻣﺸﺎمام را ﺧﺮاش ﻣﻲداد .ﺑﺎﻻﺗﻨﻪام از ﻓﺸﺎر ﺗﻮدهي ﻣﺮدم ،آن ﻃﺮف ﻧﺮده ﺧﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد؛ اﻧﮕﺎر ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺧﻮدم را ﭘﺮت ﻛﻨﻢ ﻛﻒ رودﺧﺎﻧﻪ .رودﺧﺎﻧﻪ ﺧﺸﻚ ﺑﻮد ،ﻣﺜﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت؛ اﻣﺎ ﭘﺮ ﺑﻮد از ﭘﺎﺳﺪارﻫﺎ و ﭼﻨﺪ روﺣﺎﻧﻲ ﻛﻪ آﻓﺘﺎب ،ﺳﻔﻴﺪي و ﺳﻴﺎﻫﻲ ﻋﻤﺎﻣﻪﻫﺎﺷﺎن را ﺑﻲرﻧﮓﺗﺮ ﻣﻲﻛﺮد. ﻫﻤﻪ در وﻟﻮﻟﻪ ﺑﻮدﻧﺪ. ﭘﺸﺖ ﻳﻚ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮ داﺷﺘﻨﺪ اﻃﻼﻋﻴﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ .ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﻴﺴﺎن از زﻳﺮ ﭘﻞ ﮔﺎز داد و ﻏُﺮّﻳﺪ .ﺑﻴﺴﺖ ﻣﺘﺮي آﻣﺪ ﺟﻠﻮﺗﺮ؛ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪش .ﭘﺸﺖ واﻧﺖ ﭼﻨﺪ ﭘﺎﺳﺪار اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ .زﻧﻲ ﺑﺎ ﺻﻮرﺗﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪه ،ﻛﻒ واﻧﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ،ﻟﻮﻟﻪي ﭼﻨﺪ ژ-ﺳﻪ دورش را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد. آﺧﻮﻧﺪي ﭘﺸﺖ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮ رﻓﺖ .ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ را ﻧﻤﻲﺷﻨﻴﺪم .ﻣﺮدم ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻦ ﻳﺎ ﻟﻌﻨﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ﻳﺎ ﺗﻒ .دﻫﺎنﻫﺎ ﺑﺎز ﺑﻮد .ﺑﻮي ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲآﻣﺪ .ﻫﻮا ﭘﺮ از ﻛﻒ ﺷﺪه ﺑﻮد؛ ﻛﻒﻫﺎي ﺗﺸﻨﻪ و ﺗﻔﺘﻴﺪه. ﻣﺮد ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺑﻪﺳﺮ ﻣﺮدم را ﺑﻪ آراﻣﺶ دﻋﻮت ﻛﺮد ﺗﺎ ﺣﻜﻢ ﺧﺪا ﺟﺎري ﺷﻮد .ﻛﻨﺎر رودﺧﺎﻧﻪ ،آن ﺑﺎﻻ ،زﻳﺮ ﻛﺎجﻫﺎي ﭘﺎﻛﻮﺗﺎه ،زنﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﻨﮕﺴﺎر زن را ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻛﻨﻨﺪ .ﺣﻜﻢ زنِ زاﻧﻴﻪي ﻣﺤﺼﻨﻪ رﺟﻢ اﺳﺖ .آﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲﭘﻨﺎه ﺳﺮش را ﺗﻮي ﻛﺘﺎب ﻟُﻤﻌﻪ ﻓﺮوﺑﺮده ﺑﻮد. ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﻫﻢ راه ﻣﻲرﻓﺖ ،ﺳﺮش آنﻗﺪر ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻴﺎل ﻣﻲﻛﺮدي ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﻋﻤﺎﻣﻪي ﺑﻪ آن ﺑﺰرﮔﻲ را روي ﮔﺮدن ﭼﺮوﻛﻴﺪهاش ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪِ .ﻧﻜﺎح در ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﮔﺎﻳﻴﺪن اﺳﺖ .دو ﺳﻪ ﻃﻠﺒﻪي ﻛﻨﺎرم ﭘﻘﻲ زدﻧﺪ زﻳﺮ ﺧﻨﺪه. ﺟﺪﻳﺖ آﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲﭘﻨﺎه ﺳﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ را ﻫﻢ ﺗﻮي ﻛﺘﺎب ﻟُﻤﻌﻪ ﻓﺮوﺑﺮد .ﻳﻜﻲ از ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﭘﺎﺷﺪ و از ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻴﺮون رﻓﺖ .ﺗﺎ آﺧﺮ درس ﺑﺮﻧﮕﺸﺖ .ﻓﺮداش ﺳﺮش را آورد ﻧﺰدﻳﻚ ﮔﻮﺷﻢ .ﺟﻨُﺐ ﺷﺪه ﺑﻮدم .آﺧﺮ ﺑﺪ ﺟﻮري رك درس ﻣﻲدﻫﺪ .رﻓﺘﻢ ﺗﻮي دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ و اﺳﺘﻤﻨﺎء ﻛﺮدم .دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ وارد ﻣﺴﺠﺪ ﺷﻮم .ﺳﺎل ﺑﻌﺪش ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﺻﺮار ﻛﻤﺎل ،ﻫﻢﺑﺤﺚام ،رﻓﺘﻴﻢ ﺧﺎﻧﻪي او؛ در واﻗﻊ ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرش .ﺧﺎكﻓَﺮَج زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادهاش روﺣﺎﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ .ﭘﺪرش ﻓﻘﻴﻪ ﻣﺸﻬﻮري ﺑﻮد .داﻻن دم در را ﻛﻪ رد ﻛﺮدﻳﻢ ،از ﭘﻨﺠﺮهي ﭼﻮﺑﻲ اﺗﺎقﻫﺎ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﭘﻮﺳﺘﻲ را دﻳﺪم ﻛﻪ در ﻗﻔﺴﻪ روي ﻫﻢ اﻧﺒﺎر ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺣﺘﻤﺎً ﺧﻴﻠﻲ از آنﻫﺎ ﺧﻄﻲ ﺑﻮدﻧﺪ.
١١
ﺗﺎ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ دﺳﺖﻫﺎش را ﻧﮕﺮان ﺑﺎﻻ ﺑﺮد .ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ،ﻫﻤﻪﺟﺎي اﻳﻦ ﻓﺮش اﺣﺘﻴﺎط دارد. ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ .ﻓﻘﻂ روي ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺘﻮ ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﺪ .ﺑﻪ ﻛﻤﺎل ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم .ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺠﺲ اﺳﺖ؟ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺘﻮ اﺷﺎره ﻛﺮد .ﻧﻪ ،ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺠﺲ ﺑﺎﺷﺪ .وﻟﻲ ﭼﻮن ﻣﻦ ﺗﻮي اﻳﻦ اﺗﺎق ﻣﻲﺧﻮاﺑﻢ و زﻳﺎد در ﺧﻮاب ﻣﺤﺘﻠﻢ ﻣﻲﺷﻮم ،ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﺣﺘﻴﺎط ﻛﻨﻴﻢ .ﻛﻤﺎل زﻳﺮ ﻟﺐ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪ. ﺷﺎل ﺳﺒﺰش را درآورد و روي زاﻧﻮش ﮔﺬاﺷﺖ. رﻓﺖ ﭼﺎي ﺑﻴﺎورد .ﭘﺎﺷﺪم و ﻗﻔﺴﻪي ﻛﺘﺎبﻫﺎش را دﻳﺪ زدم .ﺑﻴﺸﺘﺮِ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻓﻘﻬﻲ ﺑﻮد. ﻳﻚ دوره ﻣﺠﻤﻊ اﻟﺒﻴﺎن و ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺎت ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي ﻫﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﻔﺴﻪﻫﺎ ﺑﻮد .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﭼﺸﻤﻢ ﺧﻮرد ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻻﺗﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﻋﻄﻒ ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﺑﻲدرﻧﮓ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪﻣﺶ. »راﻫﻨﻤﺎي ﻋﺸﺎق« .آﻣﻮزش ﺳﻜﺲ ﺑﻮد ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﺎ ﻛﺎﻏﺬ ﮔﻼﺳﻪ و ﻋﻜﺲﻫﺎي رﻧﮕﻲ از ﺣﺎﻟﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻣﻴﺰش ﺟﻨﺴﻲ .ﻛﺘﺎب روي دﺳﺘﻢ و ﻧﮕﺎﻫﻢ روي ﻛﺘﺎب ﻣﺎﺳﻴﺪ .رو ﻛﺮدم ﺑﻪ ﻛﻤﺎل ﻛﻪ از ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻲﺧﺒﺮ ﻗﺮآن ﺟﻴﺒﻲاش را ورق ﻣﻲزد .ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ در ﺣﺎل و ﻫﻮاي ﺣﻔﻆ ﺑﻮد .ﻛﻤﺎل! ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي دﻳﺪه ﺑﻮدي؟ ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﻗﺮآناش را ﺑﺴﺖ و ﺑﻮﺳﻴﺪ .ﻛﺘﺎب را از دﺳﺘﻢ ﮔﺮﻓﺖ .اﻧﮕﻠﻴﺴﻴﻪ؟ ﻻي ﻛﺘﺎب را ﻛﻪ ﺑﺎز ﻛﺮد رﻧﮕﺶ ﭘﺮﻳﺪ .ﻧﻔﺲاش ﺗﻨﺪ ﺷﺪ .ﺗﺮس و ﻫﻮس در ﭼﻬﺮهاش آﻣﻴﺨﺖ .ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش ﻧﻮك ورق را ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ،اﻧﮕﺎر ﺻﻔﺤﺎت اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪﺟﺎي ﻓﺮش اﺣﺘﻴﺎط داﺷﺖ. ﻛﻤﺎل ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﻣﻌﺮوف ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺤﺠﻮﺑﻲ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻫﻤﻪي داﻧﺎﻳﻲ ﺟﻨﺴﻲاش را ﻣﺪﻳﻮن ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﻮد و ﺣﻠﻴﺔ اﻟﻤﺘﻘﻴﻦ .ﭘﺪرش روﺣﺎﻧﻲ ﺑﻮد و ﻣﺎدرش را ﻫﻢ دو ﺑﺎر ﺗﺼﺎدﻓﻲ دﻳﺪه ﺑﻮدم؛ روﺑﻨﺪهاي ﺻﻮرﺗﺶ را ﻣﺤﻮ ﻛﺮده ﺑﻮد و ﭼﺎدر ﻣﺸﻜﻲ ﻫﻤﻪ ﺟﺎش را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﺟﺰ ﭼﺎﻗﻲاش را .ﻛﻤﺎل ﻳﻚ ﺑﺎر ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻣﺎﻫﻲ ﻳﻚ دﻓﻌﻪ ﻣﺤﺘﻠﻢ ﻣﻲﺷﻮم .ﻫﺮ ﺑﺎر ﺧﻮاب ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻨﺎر ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪام و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ادرار ﻛﻨﻢ .ﺧﻴﻠﻲ ﻋﺬاب ﻣﻲﻛﺸﻢ و اﻋﺼﺎﺑﻢ ﺧﻮرد ﻣﻲﺷﻮد .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﺤﺘﻠﻢ ﻣﻲﺷﻮم. ﻛﻤﺎل ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ روي ﻛﺘﺎب ،آن را ﺑﺴﺖ .ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﮕﺬار ﺳﺮﺟﺎش ﺗﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه .ﺑﺎ ﺳﻴﻨﻲ ﭼﺎي آﻣﺪ ﺗﻮ .ﻛﺘﺎب ﺗﻮي ﻫﻮا ﻣﻴﺎن دﺳﺖ ﻣﻦ و ﻛﻤﺎل ﺑﻮد .اﺻﻼً ﺑﻪ روي ﺧﻮدش ﻧﻴﺎورد .ﻛﺎر از ﻛﺎر ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد .ﻋﻠﻤﺎ ﺳﻴﺮ و ﺳﻠﻮك ﻋﻤﻠﻲ را ﻫﻢ ﺷﺮوع
١٢
ﻛﺮدهاﻧﺪ؟ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﻛﻤﺎل ﻫﺎج و واج ﺑﻪ ﻣﻦ و او ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ .ﻛﺮﻳﻢﻣﺎن از آدﻳﺲآﺑﺎﺑﺎ آورده .ﺑﺮادرش راﻳﺰن ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻮد .ﻣﺠﻴﺪ ،ﺑﺮادر ارﺷﺪش ،ﻫﻢ دو ﺳﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ،ﺑﻌﺪ از ازدواج دﺧﺘﺮﺧﺎﻟﻪاش ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﺑﺎﻧﻚ ،ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي را درآورده ،دﻳﮕﺮ درس ﻧﻤﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﭘﺪرم ﻣﻲﮔﻔﺖ آدم ﺑﺎﺳﻮادي ﺑﻮد .ﭘﻴﺶ آﻗﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎهآﺑﺎدي ﺣﻜﻤﺖ ﻣﺘﻌﺎﻟﻴﻪ و ﻋﺮﻓﺎن ﺧﻮاﻧﺪه. ﻫﻤﻴﻦ دﻳﺮوز در ﻛﻮﭼﻪي ﻧﻮرﺑﺨﺶ ﺟﻠﻮ ﻣﻦ اﻳﺴﺘﺎد .از ﺑﺪناش ﺑﻮي ﭼﺮﺑﻲِ ﻛﺒﺎﺑﻲﻫﺎي ﻗﻢ ﻣﻲآﻣﺪ .ﭘﺎﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻮد .ﭘﻴﺮﻫﻦ آﺧﻮﻧﺪي ﺑﻠﻨﺪش ﭼﺮك ﭼﺮك ﺑﻮد .اﺳﻤﺖ ﭼﻴﻪ؟ ﻓﺆاد .وﻟﻲ او ﻳﻚ اﺳﻢ ﻧﺪارد .ﺻﻔﻴﻪ اﺳﻢ اﻋﻈﻢ اوﺳﺖ .و ﻟﻪ اﻻﺳﻤﺎء اﻟﺤﺴﻨﻲ ﻓﺎدﻋﻮه ﺑﻬﺎ .ﺻﺎدر اول اﺳﺖ. ﺟﻠﻮهي اول اﺳﺖ .ﻻﺗﻜﺮار ﻓﻲ اﻟﺘﺠﻠﻲ .ﻓﻴﺾ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ از ﻃﺮﻳﻖ او ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺳﺮرﻳﺰ ﻣﻲﺷﻮد .ﺻﻔﻴﻪ ﻫﻤﺎن اﺳﺒﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اَﺑﻲ اﷲ ان ﻳﺠﺮي اﻻﻣﻮر اﻻ ﺑﺎﺳﺒﺎﺑﻬﺎ. ﻛﺘﺎب را از دﺳﺖ ﻛﻤﺎل ﮔﺮﻓﺖ و در ﻗﻔﺴﻪ ﮔﺬاﺷﺖ .ﺳﺎل آﺧﺮي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﺧﻴﺎرات ﻣﻜﺎﺳﺐ و ﻛﻔﺎﻳﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﻣﺼﻼي ﻗﻢ .ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ دﻳﻮار و ﭘﺎﻫﺎم را ﺗﺎ ﻛﺮده، ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﻣﻌﻤﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد .آﻣﺪ ﺟﻠﻮ .ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮت .ﺗﻮ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﭼﻪ آﻣﺪهاي؟ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻧﻤﻲﻛﺸﻲ اﺳﻢ ﺧﻮدت را ﻃﻠﺒﻪ ﻣﻲﮔﺬاري؟ ﺣﺘﻤﺎً ﺟﻨُﺐ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻲ .ﺑﺪون آنﻛﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ واﻛﻨﺸﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ ،از ﻣﻦ دور ﺷﺪ .ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم ﭼﺮا ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ او دﻳﮕﺮ ﻃﻠﺒﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻤﺎً در ﺣﺎل ﺟﻨﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ .ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺷﺸﺼﺪ ﻧﻔﺮي ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﺳﻪ ﭼﻬﺎر زن ﻫﻢ از ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻟﺰﻫﺮاء آن دورﺗﺮ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮدﻫﺎ وارد ﻣﺼﻠﻲ ﺷﻮﻧﺪ .ﺻﻮرت آن زنﻫﺎ ﻫﻢ ﭘﻴﺪا ﻧﺒﻮد .ﻣﺮدمِ آن ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺣﻠﻘﻪوار ﺑﺎز ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﺎ ﻛﻨﺎر رﻓﺘﻦ آنﻫﺎ ﮔﻮداﻟﻲ روي زﻣﻴﻦ رودﺧﺎﻧﻪ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ. زن را از ﭘﺸﺖ واﻧﺖ ﻧﻴﺴﺎن ﭘﻴﺎده ﻛﺮدﻧﺪ .ﺣﻜﻢ زنِ زاﻧﻴﻪي ﻣﺤﺼﻨﻪ رﺟﻢ اﺳﺖ .ﭘﮋواك ﺻﺪاي آﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲﭘﻨﺎه در ﻓﻀﺎي رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ دﻳﻮارﻫﺎي ﻣﺪرﺳﻪي ﻓﻴﻀﻴﻪ ﻣﻲﺧﻮرد و ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺖ .ﭼﺎدر ﺑﺰرگ ﺳﻔﻴﺪي روﻳﺶ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ .ﭼﺎدر ﺳﻴﺎهاش از زﻳﺮ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻓﺘﺎد .دو زن ﻣﺄﻣﻮر دﺳﺖﻫﺎﻳﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻧﺰدﻳﻚ ﮔﻮدال ﺑﺮدﻧﺪش .ﺷﻤﺮده ﺷﻤﺮده راه ﻣﻲرﻓﺖ .ﮔﻮﻳﺎ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺳﻤﻲ آﻳﻴﻨﻲ ﻗﺪم ﺑﺮﻣﻲدارد .اﻧﮕﺎر روز ﻋﺎﺷﻮراﺳﺖ و دارد ﻣﻲرود ﺣﺮم ،زﻳﺎرت، ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺑﭽﻪﻫﺎش دﻋﺎ ﻛﻨﺪ.
١٣
ﺷﻦرﻳﺰهﻫﺎي رودﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﻴﻨﻪاش آﻣﺪ .اﷲ اﻛﺒﺮ .اﷲ اﻛﺒﺮ .اﷲ اﻛﺒﺮ .ﺳﻨﮓ اول ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ﻧﺸﺴﺖ .ﻳﻚ ﭼﺸﻤﻪي ﺳﺮخ روي ﺳﺮش ﺷﻜﻔﺖ .زﺑﺎن در دﻫﺎنام ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اﺣﺘﻀﺎر اﻓﺘﺎد .ﺳﻴﻨﻪام داﺷﺖ ﺧُﺮد ﻣﻲﺷﺪ از ﺑﺲ ﻫﺠﻮم ﻣﻲآوردﻧﺪ .ﭘﺎﻫﺎم ﺗَﺒﺮ ﺧﻮرد .ﻣﻦ ﻧﺎﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدم ،زﻳﺮ ﻓﺸﺎر اﻳﺴﺘﺎده ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم .دﺳﺖﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺳﻨﮓ ﺷﺪه ﺑﻮد؛ دﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﺳﻨﮓ. ﭼﺎدر دﻳﮕﺮ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﺒﻮد .ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﺧﻮن را ﻧﺒﻴﻨﻢ .ﮔﻠﺪﺳﺘﻪﻫﺎي ﺣﺮم زﻳﺮ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﺪ ،ﻋﺪﺳﻲ ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﻣﻲﺑﺮﻳﺪ .ﻃﻼي ﮔﻨﺒﺪ از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺮخﺗﺮ ﺑﻮد .ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺴﺘﻢ. ﺧﻮاب ﺑﻮدم ﻳﺎ ﺑﻴﺪار؟ ﻣﺮدي ﺑﺎ رداﻳﻲ ﻛﻬﻨﻪ ﻛﻨﺎر ﺑﺴﺘﺮ زﻧﻲ ﻧﺸﺴﺖ .اﻃﺮافاش ﭘﺮ اﺳﺖ از ﻛﺎﻏﺬﻫﺎي ﭘﺎﭘﻴﺮوس و ﭘﻮﺳﺖ آﻫﻮ. زن ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎي ﻧﻴﻤﻪﺑﺎز ،ﺧﻮدش را ﻋﺮﻳﺎن روي ﺗﺸﻚ ﭘﻬﻦ ﻛﺮد و ﭘﺎﻫﺎش را از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻧﮕﻪ داﺷﺖ .ﻣﺮد ﻗﻠﻢ و ﻗﻠﻢﺗﺮاش را ﺟﻠﻮش ﮔﺬاﺷﺖ .ﺗﻴﻎ ﻗﻠﻢﺗﺮاش را ﻧﺰدﻳﻚ زن ﺑﺮد، ﻣﻴﺎن ﭘﺎﻫﺎش .دو ﻟﺒﻪي ﻧﻬﺎنﺟﺎي زن را ﺑﺎ دﻗﺖ از ﻫﻢ ﺑﺎز ﻛﺮد و زﺑﺎﻧﻚ ﻣﻴﺎﻧﻲاش را ﺑﺎ ﺗﻴﻎ ﺑﺮﻳﺪ .ﺧﻮن ﻏﻠﺘﻴﺪ روي زﻣﺨﺘﻲ آﻫﻦِ ﺗﻴﻎ و از آنﺟﺎ ﭼﻜﻪ ﭼﻜﻪ روي ﻣﻼﻓﻪي ﺳﻔﻴﺪ زﻳﺮ زن. ﻣﺮد ﺗﻴﻎ را ﺑﻴﺮون آورد .ﺳﺮازﻳﺮ ﻛﺮد و ﺧﻮناش را ﺗﻜﺎﻧﺪ ﺗﻮي ﻗﻠﻢدان .ﺑﻌﺪ ﻫﻤﺎن ﺗﻴﻎ را ﻣﻴﺎن ﭘﺎي ﺧﻮد ﺑﺮد .از ﺷﻜﺎف آﻟﺖاش ﻣﺎﻳﻊ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮕﻲ ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ .ﺗﻴﻎ را آﻫﺴﺘﻪ زﻳﺮ ﻣﺎﻳﻊ ﮔﺮﻓﺖ .ﻫﺮ ﭼﻪ از ﻣﺎﻳﻊ روي ﺗﻴﻎ ﻣﺎﻧﺪ ،رﻳﺨﺖ ﺗﻮي ﻗﻠﻢدان .ﺑﺎز ﺗﻴﻎ را ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻬﺎنﺟﺎي زن ﺑﺮد .ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺧﻮن و ﻣﺎﻳﻊِ ﺳﻔﻴﺪرﻧﮓ را ﺗﻮي ﺷﻴﺸﻪي ﻗﻠﻢدان رﻳﺨﺖ .ﺷﻴﺸﻪ را ﺗﻜﺎن داد ﺗﺎ ﺧﻮب ﺑﻪ ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﻧﻮك ﻗﻠﻢ را در ﻗﻠﻢدان ﻓﺮوﻛﺮد .ﻳﻜﻲ از ﭘﻮﺳﺖﻫﺎي ﻟَﻒﺷﺪه را ﺑﺎز ﻛﺮد و روي دﺳﺘﺶ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮ ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ :ذﻛﺮ رﺳﻴﺪن ﺳﻠﻄﺎن ﺷﻬﺎب اﻟﺪوﻟﺔ و ﻗﻄﺐ اﻟﻤﻠﺔ اﺑﻲ ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺴﻌﻮد اﺑﻦ ﻳﻤﻴﻦ اﻟﺪوﻟﺔ و اﻣﻴﻦ اﻟﻤﻠﺔ ،رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ،ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻫﺮي و ﻣﻘﺎم ﻛﺮدن آن ﺟﺎ و ﺑﺎزﻧﻤﻮدن اﺣﻮال آنﭼﻪ ﺣﺎدث ﮔﺸﺖ آنﺟﺎ ﺗﺎ آنﮔﺎه ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﺘﻦ ﺗﺮﻛﻤﺎﻧﺎن رﻓﺖ و ﻣﺠﺎري آن اﺣﻮال .زن ﭘﻠﻜﻲ زد .ﺧﻮدم را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﺮدم .ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﻮدم ﺑﺪﻧﻢ ﺑﻪ او ﻧﺨﻮرد .ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪن اﺳﻢ ،ﻣﺤﻞ ﺗﻮﻟﺪ ،ﺳﺎل ﺗﻮﻟﺪ ،آدرس ،ﺷﻐﻞ و اﻳﻦ ﺟﻮر ﭼﻴﺰﻫﺎ. ﻏﻴﺮ از اﺳﻢ و ﺳﺎل ﺗﻮﻟﺪ ،ﺑﻘﻴﻪ را دروغ ﮔﻔﺘﻢ .ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم اﮔﺮ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻗﻢ و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺴﺘﻢ ،ﺷﺎﻳﺪ ﻏﺶ ﻛﻨﺪ .وﻗﺘﻲ ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻢ را ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ ،ﻫﻤﻪ اﻋﺪاد را ﺑﻪ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﻧﻮﺷﺖ. ١٤
دﺳﺘﺶ را ﺑﻪ دﺳﺘﻪي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﺗﻜﻴﻪ داد .ﭘﺎﻫﺎش را روي ﻫﻢ اﻧﺪاﺧﺖ .ﺑﺎ دﻛﺘﺮ ﻳﻚ ﻛﺘﺎب روانﺷﻨﺎﺳﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻲﻛﻨﻢ .درﺑﺎره ﻛﺘﺎب و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهاش ﺗﻮﺿﻴﺢﻫﺎﻳﻲ داد ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ زور زدم ﭼﻴﺰي ﺳﺮ درﻧﻴﺎوردم .ﮔﻮش ﻣﻲدادم. زﺑﺎﻧﻢ ﻧﺎن آﻓﺘﺎبﺧﻮرده ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺑﻪ اﻟﺘﻤﺎس ﻧﻔﺲﻫﺎم اﻓﺘﺎده ﺑﻮدم .در ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرم دو ﺟﻠﺪ ﻛﺘﺎب ﻗﻄﻮر دﻳﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ روﻳﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد اﺻﻮل روانﺷﻨﺎﺳﻲ .ﺑﺮاي اﻳﻦﻛﻪ ﻛﻢ ﻧﻴﺎورم ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدم ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﺧﺎﻧﻢ! ﺷﻤﺎ ﻛﺘﺎب اﺻﻮل روانﺷﻨﺎﺳﻲ را ﺧﻮاﻧﺪهاﻳﺪ؟ ﭼﺸﻢﻫﺎش ﮔﺮد ﺷﺪ .ﻛﺪام اﺻﻮل روانﺷﻨﺎﺳﻲ را؟ ﻫﻤﺎن ﻛﻪ دو ﺟﻠﺪ ﻗﻄﻮر اﺳﺖ و رﻧﮓ ﺟﻠﺪش ﻫﻢ ﻗﻬﻮهاي اﺳﺖ .اوه! آن را ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ؟ آنﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ اﺳﺖ .از اوﻟﻴﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎي روانﺷﻨﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﺮان ﭼﺎپ ﺷﺪه .ﭼﻄﻮر ﻣﮕﺮ؟ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮري؟ ﺗﻮ آن را از ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻲ؟ ﺧﻮب ﻫﺪف ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮد ﻣﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﺴﺘﻢ .ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش را ﺑﺎﻻ اﻧﺪاﺧﺖ .ﺣﺮف را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب روانﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻛﺘﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺘﻲ وﺳﻄﻲ ،ﻋﺮقِ روي اﺑﺮوﻫﺎم را ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﮔﺮمات اﺳﺖ؟ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻮﻟﺮ را ﺗﻨﺪﺗﺮ ﻛﻨﻢ .ﻧﻪ ،ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن .ﭼﻘﺪر ﺗﻌﺎرﻓﻲ ﻫﺴﺘﻲ! ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ و ﻛﻠﻴﺪ ﻛﻮﻟﺮ را ﻓﺸﺎر داد .دﻛﻤﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﭘﻴﺮﻫﻦاش را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﺑﺪن ﻣﻦ و آن ﻛﻮﻟﺮ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﻨﺪي. ﮔﻔﺘﻲ از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن آﻣﺪهاي .از رﺷﺖ ﻣﻲآﻳﻲ؟ ﻧﻪ ﺧﺎﻧﻢ .ﻫﻢ از ﺑﻮدن و ﺣﺮف زدن ﺑﺎ او ﺧﻮﺷﻢ ﻣﻲآﻣﺪ و ﻫﻢ از دﺳﺖ ﺳﺌﻮالﻫﺎش ﻛﻼﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدم .ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﺮاب ﺷﻮد. از ﻛﺎﺷﺎن ﺧﺎﻧﻢ! آه! ﻛﺎﺷﺎن! ﺷﻬﺮ ﻗﺸﻨﮕﻲ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر رﻓﺘﻪام .ﻣﺎدرﺑﺰرگ ﻣﺎدريام اﻫﻞ ﻛﺎﺷﺎن اﺳﺖ. اي داد ﺑﻴﺪاد! ﻣﻦ ﻛﻪ اﺻﻼً در ﻋﻤﺮم ﻳﻚ ﺑﺎر ﻫﻢ ﻛﺎﺷﺎن را ﻧﺪﻳﺪهام .اﺻﻼً ﺑﺮاي ﭼﻲ ﻛﺎﺷﺎن از دﻫﻦام ﺑﻴﺮون ﭘﺮﻳﺪ؟ اﮔﺮ درﺑﺎرهي ﻛﻮﭼﻪ و ﺧﻴﺎﺑﺎن و اوﺿﺎع و اﺣﻮال آنﺟﺎ ﭼﻴﺰي ﺑﭙﺮﺳﺪ ،آﺑﺮويام ﭘﺎك ﻣﻲرود .ﻛﻮﻟﺮ اﻳﻦﺟﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻛﻮﻟﺮﻫﺎي ﻗﻢ ،اﻧﮕﺎر ﺑﺎد داغ را روي آب ﺟﻮش ول ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت آدم ﻣﻲﭘﺎﺷﺪ .آب ﺧﻨﻚ ﻣﻲﺧﻮري؟
١٥
دﻳﺪم اﮔﺮ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن ،ﺗﺸﻨﮕﻲ ﻫﻼكام ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد .ﺳﺮم را آﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﻜﺎن دادم .ﺗﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻠﻪ ،زﻧﮓ زدﻧﺪ .ﻣﺮدي ﺑﺎ ﻛﻴﻒ ﭼﺮﻣﻲ ﻣﺸﻜﻲ ،ﻛﺖ و ﺷﻠﻮار و ﻛﺮاوات وارد ﺷﺪ .ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻜﺮدم ﻛﻪ ﺧﻮد دﻛﺘﺮ اﺳﺖ ،دﻛﺘﺮ ﺳﻬﺮاب ﺻﺪر .ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ رﻓﺖ ﺗﻮي اﺗﺎق و دﺧﺘﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او .ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻧﻮﺑﺖ آب آوردن ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺷﺪ ،از اﺗﺎق ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲآﻣﺪ. دﻳﻮارﻫﺎ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم و ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺑﺮام ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ .ﻧﻪ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻨﻈﺮه ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﻪ آدم .ﺗﻜﻪﻫﺎي رﻧﮕﻲ ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ﻻﺑﺪ ﻣﻌﻨﺎﻫﺎي ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﺮﻳﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺧﻴﻠﻲ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ دﺧﺘﺮ ﺑﻴﺮون آﻣﺪ .زن از در ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻪ ﺑﻮد. در راﻫﺮو و ﺟﻠﻮ آﺳﺎﻧﺴﻮر ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﺒﻮد .ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم .ده دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪ ده ﺑﻮد. آﺧﺮﻳﻦ ﺟﺮﻋﻪي ﺟﺎم را ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ .ﺳﻴﮕﺎر و ﻓﻨﺪك را ﺗﻮي ﺟﻴﺐ ﻛﺖام ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از رﺳﺘﻮران ﺑﻴﺮون آﻣﺪم .ﺳﻮار آﺳﺎﻧﺴﻮر ﺷﺪم .ﻛﻠﻴﺪ را ﻛﻪ ﺗﻮي ﻗﻔﻞ ﮔﺮداﻧﺪم ،ﺻﺪاي زﻧﮓ ﺗﻠﻔﻦ را ﺷﻨﻴﺪم .زود رﻓﺘﻢ ﺗﻮ و ﭘﺮﻳﺪم روي ﺗﺨﺖ .ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﺗﻮ ﻛﺠﺎﻳﻲ؟ دو ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﮓ ﻣﻲزﻧﻢ و ﻧﻴﺴﺘﻲ .ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﻫﺘﻞ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺑﻴﺮون ﻫﻢ ﻧﺮﻓﺘﻪاي. ﺗﻮي رﺳﺘﻮران ﺑﻮدم .دارم ﻣﻲآﻳﻢ ﭘﻴﺸﺖ .روي ﺗﺨﺖ دراز ﻛﺸﻴﺪم .از ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق، ﺧﻴﺎﺑﺎن آﻣﺴﺘﺮدام و اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺳﻦ ﻻزار ﭘﻴﺪا ﺑﻮد .ﻧﻮراﻓﻜﻦ اﻳﻔﻞ دور ﺳﺮ ﺗﺎرﻳﻜﻲِ ﭘﺎرﻳﺲ ﻃﻮاف ﻣﻲﻛﺮد .اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ،ﺷﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ رﺳﻴﺪم ﭘﺎرﻳﺲ .ﺗﺎ از ﻓﺮودﮔﺎه اورﻟﻲ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم ،ﺑﻪ ﺗﺎﻛﺴﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮود ﺳﻦ ﻣﻴﺸﻞ .روي ﭘﻞ ﭘﻴﺎده ﺷﺪم .ﻧﻮك ﻧﻮراﻧﻲ ﻧﻮﺗﺮدام روي ﻣﻮجﻫﺎي ﺳﻦ ﺗﺎب ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﻮد .ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺧﻠﻮت ﺑﻮد؛ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻛﺎﻓﻪ ﺳﺮِ ﻣﻴﺪان .ﭼﻤﺪانام را زﻣﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺘﻢ و روي ﻳﻚ ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺸﺴﺘﻢ. ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎي ﭘﺮ ﻛﺮﺷﻤﻪي زﻧﻲ ﻧﮕﺎهام ﻣﻲﻛﺮد .آدم ﺗﻮي اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﭘﻴﺮ ﻫﻢ ﻣﻲﺷﻮد؟ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺗﻮ اوﻟﻴﻦ ﺧﺎرﺟﻲ ﻫﺴﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎلﻫﺎ ﻣﺎﻧﺪن ،از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ و ﺷﻠﻮﻏﻲ و دﺷﻮاري زﻧﺪﮔﻲ و ﻛﺎﻏﺬﺑﺎزي ادارياش ﻧﻤﻲﻧﺎﻟﺪ .ﺷﺎﻳﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ اﻳﻦ ﺟﺎ ﺧﻮدم را ﺧﺎرﺟﻲ ﺣﺲ ﻧﻜﺮدم .ﻣﻦ اﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ و آدمﻫﺎش را در رؤﻳﺎﻫﺎي ﻳﻚ ﻧﻔﺮ دﻳﺪهام .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﭘﺎرﻳﺲ را ﺷﺐ ﻛﺸﻒ ﻛﺮدم و ﻫﻤﻴﺸﻪ
١٦
اوﻟﻴﻦ ﺑﺎرِ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ،ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺧﺎﻃﺮهﻫﺎي ﺑﻌﺪي اﺳﺖ .اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻧﺸﺎﻧﻪي ﻛﻤﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﻳﻚ ﻛﻴﻔﻴﺖ اﺳﺖ. ﭼﻪ ﭼﻴﺰِ ﭘﺎرﻳﺲ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﻮد ﻛﺸﻴﺪ؟ ﻛﻠﮋ دوﻓﺮاﻧﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺰدﻳﻜﻲﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ. زردي ﺗﺎﺑﻠﻮِ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ ژﻳﺒِﺮ ژوزف زﻳﺮ ﻧﻮر ﭼﺮاغ ،ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻦ ﻣﻴﺸﻞ را از ﻇُﻠُﻤﺎت درﻣﻲآورد. آﻗﺎي ﻓﺮوﻏﻲ ﻣﻲﮔﻔﺖ اﻧﺠﻤﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ را از روي اﻟﮕﻮي ﻛﻠﮋ دو ﻓﺮاﻧﺲ درﺳﺖ ﻛﺮدهاﻧﺪ .در راﻫﺮو ﻛﺴﻲ ﻧﺒﻮد .دﻳﺮ رﺳﻴﺪم .وارد ﻛﻪ ﺷﺪم ،دم در ،ﺗﺮدﻳﺪي ﭘﺎم را ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻛﺮد .ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدم آﻗﺎي ﻓﺮوﻏﻲ ﺳﺮش را ﺑﺮﮔﺮداﻧَﺪ و اﺟﺎزهي ﻧﺸﺴﺘﻦ دﻫﺪ .دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ. وﺳﻂ ﻛﻼس دﺧﺘﺮي ﺗﻜﻴﻪ داده و دﺳﺘﺶ را روي ﻣﻴﺰ ﻋﻘﺐ ﭘﻬﻦ ﻛﺮده ﺑﻮد .ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪﺳﻔﻴﺪ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﮔﻮيِ آﺗﺶ ﺷﺪ و ﺣﺪﻗﻪ را ﺳﻮزاﻧﺪ .ﻫﺰارﺑﺎر ﭘﻠﻚ زدم ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮم اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻢ .زﻫﺮا دﺳﺖاش را روي ﻛﺎﻏﺬﻫﺎي ﻳﻚ ﻛﻼﺳﻮر ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲداد .ﻫﻤﺎن ﻧﮕﺎه ﺑﻮد؛ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﭼﺸﻢﻫﺎ و ﻣﮋهﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺐ ﺗﻮي ﺧﻴﺎلام ﻧﻘﺎﺷﻲﺷﺎن ﻛﺮده ﺑﻮدم. ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ...ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ .آﻗﺎي ﻓﺮوﻏﻲ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﺑﺮاﻧﺪازم ﻣﻲﻛﺮد .ﭘﺎم ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺰ و ﺑﺎ ﻣﺦ رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﺷﻜﻢ دﺧﺘﺮي ﻛﻪ ردﻳﻒ اول ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻣﺜﻼً ﺷﺶ داﻧﮓ ﺣﻮاساش را ﺑﻪ اﺳﺘﺎد داده ﺑﻮد .دﺧﺘﺮ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮدش را ﻛﺸﻴﺪ ﻋﻘﺐ .ﻳﻚ آن ،دﺳﺖ ﻣﻦ روي ﺳﻴﻨﻪاش اﻓﺘﺎد ﺗﺎ از اﻓﺘﺎدنِ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎزداردم ﻳﺎ دﺳﺘﺎوﻳﺰي ﺑﺮاي ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪن ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ. وﺿﻊ ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺮاژﻳﻚ ﺷﺪ .ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻣﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻛﺸﻴﺪم ﻳﺎ آن دﺧﺘﺮ .ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﻨﻴﺪن ﻫﺮ ﺣﺮف و ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻮدم .ﺧﻮدم ﻛﻪ زﺑﺎنام ﭘﺲ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮي ﺣﻠﻖام .دﺧﺘﺮ ﺑﻴﭽﺎره ﻫﻢ اﻳﻦ ﻗﺪر ﺷﻮﻛﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﻧﺰد .آﻗﺎي ﻓﺮوﻏﻲ ﻫﻢ ﺧﻨﺪهاش ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻢ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮد اﺧﻢ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻼس از دﺳﺖاش ﻧﺮود .ﺑﺪون آنﻛﻪ ﺳﺮم را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﻢ، ﻋﺬرﺧﻮاﻫﻲ زﻳﺮ ﻟﺐ و ﺳﺮﻳﻌﻲ ﻛﺮدم و زود ﻧﺸﺴﺘﻢ در ردﻳﻒ دوم .ﺣﺲ ﻏﺮﻳﺒﻲ در ﺟﺎنام اﻓﺘﺎد. ﻫﻢ دﻳﺪن زﻫﺮا و ﻫﻢ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ،ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﺎﻃﻲ ﻛﺮد .وﻗﺘﻲ ﺳﺮ ﺟﺎم ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪم، دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﻓﻜﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺟﺰ زﻫﺮا .اﻣﺎ روم ﻧﻤﻲﺷﺪ ﺑﺮﮔﺮدم و ﻧﮕﺎهاش ﻛﻨﻢ .آﻳﺎ واردﺷﺪن ﺷﺎﻫﻜﺎر ﻣﺮا دﻳﺪه ﺑﻮد؟ ﺣﺘﻤﺎً دﻳﺪه ﺑﻮد .اﺻﻼً ﻣﺮا ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد؟
١٧
ﻃﻲ اﻳﻦ ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﻴﺎﻓﻪي ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻮض ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ .ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ ﻧﻤﻲآﻣﺪ .ﻣﺎدرم ﻓﻘﻂ از ﻗﻮل ﻣﺎدرش ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺑﭽﻪدار ﺷﺪه و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ﻫﻢ ﻃﻼق ﮔﺮﻓﺘﻪ .اﻣﺎ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻬﺮان اﺳﺖ .ﺷﺎﻳﺪ اﻻن ﻫﻢ ﺳﻔﺮي آﻣﺪه .ﭼﻪ ﺟﻮري از ﻛﻼس ﻓﻠﺴﻔﻪي ﻫﻨﺮ ﺳﺮ درآورده؛ آن ﻫﻢ ﺗﻮيِ اﻧﺠﻤﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ؟ ﻣﻄﻤﺌﻦام ﻛﻪ ﻣﺮا ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ .وﻗﺘﻲ ﺑﭽﻪ ﺑﻮدم ﻣﺮا دﻳﺪه ﺑﻮد .ﺣﺎﻻ ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻲ ﻣﻲﮔﺬرد .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ .اﺻﻼً ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ؟ اﻳﻦ ﻣﻦ ﺑﻮدم ﻛﻪ در ﺧﻴﺎلام از او ﺗﺼﻮﻳﺮي ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻫﻤﻪي اﻳﻦ ﺳﺎلﻫﺎ را ،ﻣﺜﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،در ﻣﻌﺒﺪ آن ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺑﺮده ﺑﻮدم. ﺑﺮاي او ﻻﺑﺪ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﺑﻮدم ﻣﺜﻞ داﻧﺸﺠﻮﻫﺎي دﻳﮕﺮ .ﺷﺎﻳﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪي ﻋﺎﻟﻲ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﭼﻠﻔﺖﺗﺮﻳﻦﺷﺎن .ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻨﻢ؟ ﻛﻼس ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻔﻬﻤﻴﺪه ﺑﻮدم .آﻗﺎي ﻓﺮوﻏﻲ ﺑﺎ ﻧﮕﺎهاش ﻫﻤﺪﻟﻲ ﻣﻲﻛﺮد ﺑﺎ ﻣﻦ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﺌﻮالﻫﺎ را ﻣﻦ ﻛﺮده ﺑﻮدم .اﻳﻦ ﺑﺎر اﻣﺎ ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻮدم .از ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم .ﻛﻨﺎر ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻠﻮِ اﻋﻼﻧﺎت اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد؛ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺗﺎزه ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪهي اﻧﺠﻤﻦ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﭘﻴﺮﻫﻦِ ﺳﺎﺗﻦِ ﺳﺮخرﻧﮓ ﺑﻠﻨﺪ و ﮔﺸﺎدي ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ روﺳﺮياي ﻛﻪ ﻻﻗﻴﺪاﻧﻪ دور ﺳﺮش ﭘﻴﭽﻴﺪه .ﭘﺸﺖ ﺳﺮش اﻳﺴﺘﺎدم .ﺳﻼم. ﺑﺮﮔﺸﺖ .در ﻧﮕﺎهاش ﭼﻴﺰي از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺒﻮد ،ﻧﻪ از آن ﺳﺎلﻫﺎ ﻛﻪ ﻗﻢ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ و ﻧﻪ از ﺷﻴﺮﻳﻦﻛﺎري وﻗﺖ ورودم ﺑﻪ ﻛﻼس .ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺟﺮأت داد ﺗﺎ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻢ و ﻧﮕﺬارم ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐ ،ﺻﺪام را ﺑﻠﺮزاﻧﺪ .ﺷﻤﺎ زﻫﺮا ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻢ ﺟﻮاب ﺑﺪﻫﺪ .ﻣﻦ ﻓﺆاد ﻫﺴﺘﻢ. ﻣﻦ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻲآورﻳﺪ؟ ﺷﻤﺎ ...ﻫﺎن! ﭼﻘﺪر ﺑﺰرگ ﺷﺪهاﻳﺪ! ﺑﺎﺑﺎ و ﻣﺎﻣﺎن ﺧﻮباﻧﺪ؟ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻗﺪ و ﺑﺎﻻش ﻛﺮدم .وﻟﻲ ﺷﻤﺎ اﺻﻼً ﺑﺰرگ ﻧﺸﺪهاﻳﺪ .ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ دﻳﺪه ﺑﻮدمﺗﺎن ﻣﺎﻧﺪهاﻳﺪ .ﺧﻨﺪﻳﺪ. ﺷﻤﺎ ﻛﻪ اﻧﮕﺎر ﻃﻠﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﺪ؟ اﻳﻦﺟﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟ ﻧﻜﻨﺪ ﺣﻮزهي ﻋﻠﻤﻴﻪ در اﻧﺠﻤﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﻢ ﺷﻌﺒﻪ زده؟ ﺗﺎ اﻃﻼع ﺛﺎﻧﻮي ﻧﻪ .ﮔﻔﺘﻢ ﺗﺎ ﺣﻮزهي ﻋﻠﻤﻴﻪ اﻳﻦ ﺟﺎ را ﻫﻢ ﺗﺼﺮف ﻧﻜﺮده ،ﺑﻴﺎﻳﻢ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﻪ ﺧﺒﺮ اﺳﺖ .ﻫﻤﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﺷﺮوع ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺗﺎ ﻣﻲﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺴﺘﻢ و دارم ﻛﻼسﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎه ﻳﺎ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻲآﻳﻢ ،ﻛﻠﻲ ﻣﺘﻠﻚ ﺑﺎرم ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺷﻤﺎ ﻫﻨﻮز اﺻﻔﻬﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
١٨
از ﭘﻠﻪﻫﺎ آﻣﺪﻳﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ .ﻫﻨﺮﻫﺎي زﻳﺒﺎ درس ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ .ﭼﻄﻮر ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪي ﻫﻨﺮ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺷﺪﻳﺪ؟ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮري .ﺧﻮدم ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﺗﺌﻮري ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻫﻢ زﻳﺎد ﺧﻮاﻧﺪهام .ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎنام ﮔﻔﺖ اﻳﻦﺟﺎ ﻛﻼس اﺳﺖ .اوﻟﻴﻦ ﺑﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲآﻳﻢ .ﺑﺎد ﭘﺎﻳﻴﺰ ﭼﻨﺪ ﺑﺮگ ﺧﺸﻜﻴﺪه از ﺷﺎﺧﻪي درﺧﺘﺎن ﺑﺎغ اﻧﺠﻤﻦ را ﭘﻴﺶ ﭘﺎﻣﺎن اﻧﺪاﺧﺖ .ﻣﻲداﻧﻢ .از ﻛﺠﺎ؟ اوﻟﻴﻦ ﺑﺎري ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻼس ﻣﻲآﻳﻢ. روﺳﺮياش اﻳﻦﻗﺪر ﻋﻘﺐ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ اﻓﺘﺎدن ﺑﻮد .اﻃﺮاف را دﻳﺪي زد و ﺑﺎ ﺑﻲﺣﻮﺻﻠﻪﮔﻲ روﺳﺮي را ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻛﺸﻴﺪ ،اﻣﺎ ﻧﻪ آن اﻧﺪازه ﻛﻪ ﻣﻮﻫﺎي ﺑﻮرش را ﻛﺎﻣﻼً ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ. ﻛﻨﺎرش راه ﻣﻲرﻓﺘﻢ و ﻧﻴﻢرﺧﻲ از او ﻣﻲدﻳﺪم .ﭼﻘﺪر ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻛﻮﭼﻪ آراﻛﻠﻴﺎن و ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺗﺎ ﭼﻬﺎرراه اﻣﻴﺮ اﻛﺮم ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻮد .اﻳﺴﺘﺎد. ﺧﻮب .ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوم .ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻛﻪ ﺗﺎ آن ﻣﻮﻗﻊ در ﺳﻜﻮﺗﻲ دلﻧﺸﻴﻦ ﻓﺮورﻓﺘﻪ ﺑﻮد ،ﺑﺎ ﻏﺮّش ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎ و ﺳﻴﺎﻫﻲ دود ﻏﻠﻴﻆﺷﺎن از ﺧﻠﻮﺗﻲ درآﻣﺪ .ﻛﻤﻲ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺧﻮدم را ﻛﻨﺎر وﻳﺘﺮﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﻐﺎزهي ﻟﺒﺎسﻓﺮوﺷﻲِ ﺳﺮ ﭼﻬﺎرراه ﻛﺸﻴﺪم .ﮔﻮﺷﺖ ﭘﺎﻫﺎم داﺷﺖ ﻣﻲرﻳﺨﺖ. ﺻﺪاي ﻟﺮزش اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي ﺑﺮﻫﻨﻪام را ﻣﻲﺷﻨﻴﺪم .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ داد ﺑﺰﻧﻢ ﺧﺎﻧﻢ! ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮوﻳﺪ؟ ﻣﻦ ﺗﺎزه ﺷﻤﺎ را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدهام .اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﺎل ﮔﻢﺗﺎن ﻛﺮده ﺑﻮدم .وﻟﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﺑﻠﻬﺎﻧﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﺮدم .ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﻲآﻳﻴﺪ؟ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﻴﺎﻳﻢ .ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد؟ آدم ﻫﻢ اﻳﻦ ﻗﺪر ﺧﻮﻧﺴﺮد؟ اﺻ ً ﻼ ﻧﻤﻲداﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺮده اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺷﺐ ،اﻳﻦ ﻫﻤﻪ روز! ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﻧﺴﺮد ﻣﻲﻣﺎﻧﺪم .اﻣﺮوز ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ در ﺗﺮن ﺑﻮدم .دﻳﺸﺐ ﻫﻢ درﺳﺖ ﻧﺨﻮاﺑﻴﺪم .ﻛﺘﺎب آﺧﺮم ﺧﻴﻠﻲ ﻛﺎر ﻣﻲﺑﺮد :ﻣﻔﻬﻮم ﺑﺨﺖ و ﺗﺼﺎدف در اروﭘﺎي ﺳﺪهﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﻲِ ﻣﺘﺄﺧﺮ. دﻳﺮوز وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺗﺎم ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوم ﭘﺎرﻳﺲ ،ﺷﺎخ درآورد .ﻫﻴﺄت ﻣﺸﺎوران اﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ دارﻧﺪ و ﺗﻮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﮕﺬاري ﺑﺮوي؟ ﻓﻘﻂ ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ .ﺑﺮاي ﺟﻠﺴﻪ ﺧﻮد را ﻣﻲرﺳﺎﻧﻢ .ﺿﺮﺑﻪ ﻣﺤﻜﻢﺗﺮ ﺷﺪ .از ﺟﺎ ﭘﺮﻳﺪم .در را ﺑﺎز ﻛﺮدم .روي ﺳﻴﻨﻪام اﻓﺘﺎد؛ ﻣﺜﻞ ﻛﺒﻮﺗﺮي ﻛﻪ روي آﺷﻴﺎناش ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ .ﺑﻐﻞاش ﻛﺮدم .ﻧﺸﺴﺖ روي ﻟﺒﻪي ﺗﺨﺖ .ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ
١٩
ﻧﮕﺎهاش ﻛﺮدم .ﻧﮕﺎهام ﻛﺮد .اﻧﮕﺎر ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ اﺳﺖ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﻧﺪﻳﺪهاﻳﻢ .ﭘﺎ ﺷﺪم .در ﻣﻴﻨﻲ ﺑﺎر ﻫﺘﻞ را ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﭼﻴﺰي ﻣﻲﺧﻮري؟ آب ﭘﺮﺗﻘﺎل ﻟﻄﻔﺎً. اﻓﺘﺎدم روي ﻣﺒﻞ .ﺧﻮب ﺗﻮ ﭼﻪﻃﻮري؟ ﺧﻮﺑﻢ .راﺳﺘﻲ ﭘﺎﺗﺮﻳﺴﻴﺎ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﺳﺖ .واي! اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻓﺘﺎده؟ ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ .ﻧُﻪ ﻣﺎهاش ﺗﻤﺎم ﺷﺪه دﻳﮕﺮ .ﻗﺮار اﺳﺖ ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺮوز و ﻓﺮدا ﺑﺰاﻳﺪ .ﭘﺎﺗﺮﻳﺴﻴﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺧﻮدش ﺑﻮد .ﺳﻪ ﺳﺎل از ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺑﺰرگﺗﺮ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻒ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺑﺎ دوﺳﺖ ﭘﺴﺮش ﺗﺎزه ﺑﻪ ﻫﻢ زده ﺑﻮد .ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺪام ﮔﻮري .ﻣﻦ دﻳﺸﺐ ﭘﻴﺶ ﭘﺎﺗﺮﻳﺴﻴﺎ ﺑﻮدم .اﻣﺸﺐ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ آﻣﺪهاي ﭘﺎرﻳﺲ .ﺧﻴﻠﻲ ﺳﻼم رﺳﺎﻧﺪ .ﺧﻮب ﭼﺮا ﭘﻴﺶاش ﻧﻤﺎﻧﺪي؟ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺗﻮ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮ ﺧﺒﺮي ﺑﺸﻮد ﺑﻪ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞام زﻧﮓ ﻣﻲزﻧﻨﺪ .ﺧﻮشﺣﺎلام؛ اﮔﺮﭼﻪ ﻧﮕﺮان ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻢ. داﺳﺘﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدي آوردي؟ آره .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺷﻴﻄﻨﺘﻲ دوﻳﺪ ﮔﻮﺷﻪي ﻟﺒﺎناش .ﻛﺎش ﺑﻪ ﺟﺎي آنﻛﻪ اﻳﻦﻗﺪر داﺳﺘﺎن ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺗﻮ ﻣﻲدادم ،ﻣﻦ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ ﻣﻲآوردم. آب ﭘﺮﺗﻘﺎل را ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﺳﺮ ﻟﻴﻮان را ﻛﺞ ﻛﺮدم .ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺠﺸﻜﻲ ﻛﻪ در ﮔُﻠﺨﺎﻧﻪ ﮔﻴﺮ اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ ،ﺻﺪاي ﺧﻨﺪهاش ،ﺑﻲﺗﺎب ،ﺑﻪ در و دﻳﻮارِ اﺗﺎق ﻣﻲﺧﻮرد .ﺳﺮش را ﻋﻘﺐ ﺑﺮد .ﻟﻴﻮان را ﮔﺮﻓﺖ ﺗﻮي دﺳﺖاش و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﭘﻴﺮﻫﻦ را روي ﭘﺎﻫﺎش ﻛﺸﻴﺪ .ﺗﺎزه ﺗﻮﺟﻬﻢ ﺑﻪ ﻟﺒﺎساش ﺟﻠﺐ ﺷﺪ؛ ﭘﻴﺮﻫﻦ آﺑﻲِ روﺷﻨﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻣﭻ ﭘﺎﻫﺎش را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮدم .ﻣﻦ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ را ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﺟﻴﻦ دﻳﺪه ﺑﻮدم .اﻧﮕﺎر اﻣﺸﺐ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻲ ﺑﺮود ﻳﺎ از ﻳﻚ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻲ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﺑﻠﻮز و ﺷﻠﻮار ﻳﺎ ﻛﺖ و داﻣﻦ ﻣﻲﭘﻮﺷﻴﺪ .ﺟﺎم ﻛﻨﻴﺎك را ﻻي دﺳﺖﻫﺎم ﻓﺸﺮدم و ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ او زل زده ﺑﻮدم ،ﻟﺒﻢ را ﺑﺎ آن ﺗﺮ ﻣﻲﻛﺮدم. ﭘﺲ ﺑﺨﻮان .ﭼﺮا ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻣﺮا ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ از ﻛﻴﻒ ﺑﺰرگاش ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ را درآورد .ﺧﺎﻧﻪاي دﻳﺪهام ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻔﺘﻪي آﻳﻨﺪه آن را ﺑﺨﺮم .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﺧﻮدش را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐﺧﺎﻧﻪ ﭘﺲ داده ﺑﻮد .ﭼﻨﺪ وﻗﺘﻲ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎدرش زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮد .از ﻟﺒﻪي ﺗﺨﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ .روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ،رو ﺑﻪ روي ﻣﻦ ،ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه ﻧﺸﺴﺖ.
٢٠
ﺗﺎﺑﺶ ﻧﻮراﻓﻜﻦ اﻳﻔﻞ ،ﭘﺸﺖ ﺳﺮش ﺟﻠﻮه ﻣﻲﻛﺮد .وﻗﺘﻲ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﻛﺮد ،ﺻﺪاش ﺗﻮي اﺗﺎق ﭘﻴﭽﻴﺪ .اﻧﮕﺎر داﺷﺖ ﺗﻮي ﻳﻚ اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﭼﻴﺰي ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎي اﺻﻠﻲ داﺳﺘﺎنﻫﺎش ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻳﻚ ﻣﺮد ﺑﻮد .اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻧﺎم ﻳﻚ زن ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﺪ :ژﻧﻮوﻳﻮ ﻛﻪ در ﺑﺮوﻛﺴﻞ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺎ ژانﭘﻴﺮ .ﻫﻤﺴﺮ ژﻧﻮوﻳﻮ ﻳﻚ دﻳﭙﻠﻤﺎت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ رﻓﺘﻪ .ﺷﺐ ﻛﻪ ژﻧﻮوﻳﻮ از آﺗﻠﻴﻪ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدد ،ﭘﻴﻐﺎمﮔﻴﺮ ﺗﻠﻔﻦ را روﺷﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺻﺪاي ﻳﻚ آﺷﻨﺎي ﮔﻢﺷﺪه .ﻟﻮران .ﺑﺎ ﻟﻮران وﻗﺘﻲ آﺷﻨﺎ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در ﭘﺎرﻳﺲ درس ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .در آﺗﻠﻴﻪ درﺳﺖ ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﮔﺎﻫﻲ از ﭘﺸﺖ ﺑﻮم ﺟﻮري ﺑﻪ او ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ داﻧﺸﺠﻮﻫﺎ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺑﻮ ﺑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ. ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺗﺎق ﭘﻮل ﻛﻢ ﻣﻲآورد ،ﻟﻮران ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﻚ اﺳﺘﻮدﻳﻮي ﻣﺸﺘﺮك ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺳﻪ ﺳﺎل ﺑﺎ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺗﺎزه ﺳﺎل دوم ﻣﻲﻓﻬﻤﺪ ﻟﻮران را دوﺳﺖ دارد .ﻣﺎه ﻓﻮرﻳﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻟﻮران ﻏﻴﺐاش ﻣﻲزﻧﺪ .ﻓﻘﻂ ﻛﺎﻏﺬي ﻣﻲﮔﺬارد .دو ﺧﻂ .ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺗﻠﮕﺮاف .ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ،ﺧﺪاﺣﺎﻓﻆ .ﻟﻮران .ژﻧﻮوﻳﻮ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدد ﺑﺮوﻛﺴﻞ .اﻻن دوازده ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ژانﭘﻴﺮ را دوﺳﺖ دارد؛ اﻳﻦ اﻧﺪازه ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻴﻞاش ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ ازدواج ﺗﻦ ﺑﺪﻫﺪ. آﻣﺪ ﻛﻪ ورق ﺑﺰﻧﺪ ،ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ از دﺳﺖاش اﻓﺘﺎدﻧﺪ. ﺧﻢ ﺷﺪ ﺗﺎ از روي زﻣﻴﻦ ﺟﻤﻊﺷﺎن ﻛﻨﺪ .آنﻫﺎ را دﺳﺘﻪ ﻛﺮد و ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮش آب ﭘﺮﺗﻘﺎل را ﺳﺮﻛﺸﻴﺪ .ﻟﻮران ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه ﺑﻮد؟ ﻧﻤﻲداﻧﺪ .ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ ﭼﻪ ﭼﻴﺰي واﻗﻌﺎً ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه و ﭼﻪ ﭼﻴﺰي در ﺟﺎﻳﻲ از ذﻫﻦ ﺟﺎﺧﻮش ﻛﺮده و ﻫﺮ وﻗﺖ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺳﺮ ﺑﺮﻣﻲآورد. راﺳﺘﺶ ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻟﻮران ﻣﻲاﻓﺘﺪ ،اﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻪ آن ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻓﺮاﻣﻮشاش ﻧﻜﺮده .ﺣﻀﻮر ژانﭘﻴﺮ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ اﺳﺖ .وﻟﻲ ﮔﺎﻫﻲ ﺣﻀﻮر ﻳﻚ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ،ﻋﺸﻖ ﻏﺎﻳﺐ را ﺑﻪ ﭘﺴﺘﻮي ذﻫﻦ ﻣﻲراﻧﺪ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ،از ﻟﻮران ﺟﺰ ﺳﺎلﻫﺎي اﺑﻬﺎم ،ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ آدمﻫﺎ ﭼﻴﺰي در ﺧﺎﻃﺮش ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ .ﮔﺬﺷﺖ ﺳﺎلﻫﺎ ﺷُﺮهاي رﻧﮓ رﻳﺨﺘﻪ روي ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻟﻮران .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ داﺷﺖ ﺑﺎ ﮔﺮدنﺑﻨﺪ ﻧﺎزكاش ورﻣﻲرﻓﺖ .ﮔﺎﻫﻲ آن را ﺗﻮي دﺳﺖ ﻣﭽﺎﻟﻪ ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﻪ زﺣﻤﺖ ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﭼﺎﻧﻪ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ .ﻣﻦ در ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻫﺴﺘﻢ .دوﺳﺖ دارم دوﺑﺎره ﺑﺒﻴﻨﻢات .اﻳﻦ ﻫﻢ آدرس ﻣﻦ. ژﻧﻮوﻳﻮ روي ﻣﺒﻞ ﻣﻲاﻓﺘﺪ .ﻛﻴﻒ از دﺳﺖاش رﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد روي ﭘﺎرﻛﺖ.
٢١
دو روز دﻳﮕﺮ ژانﭘﻴﺮ ﻣﻲآﻳﺪ .ﺳﺮش را روي ﭘﺸﺘﻲ ﻣﺒﻞ اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮف ﻗﻞ ﻣﻲدﻫﺪ .ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮد .دﻛﻤﻪي ﭘﻴﻐﺎمﮔﻴﺮ را دوﺑﺎره ﻓﺸﺎر ﻣﻲدﻫﺪ .آدرس ﻟﻮران را ﻳﺎدداﺷﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ ﺗﻮي اﻳﺴﺘﮕﺎه ،دﻧﺒﺎل ﻗﻄﺎر ﻣﻲﮔﺮدد .ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻗﻄﺎري ﺑﺮاي ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ آﺧﺮﻳﻦ ﻗﻄﺎر ﭘﺎرﻳﺲ را ﺑﮕﻴﺮد و از آن ﺟﺎ ﻗﻄﺎر ﺑﺮﻟﻴﻦ را .ﺳﻮار ﻣﻲﺷﻮد. ﭼﺸﻢﻫﺎش زﻳﺮ ﭘﻠﻚﻫﺎ ﺑﻴﺪار اﺳﺖ .ﺑﺪﻧﺶ ﻣﻮر ﻣﻮر ﻣﻲﺷﻮد .ﺗﻜﻪي ﻳﺨﻲ را آرام آرام روي ﭘﻮﺳﺘﺶ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ .از ﺑﻨﺎﮔﻮش ﻣﻲآﻳﺪ روي ﮔﺮدﻧﺶ و ﺑﻌﺪ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرود ﺳﻤﺖ ﺻﻮرت و روي ﻟﺐﻫﺎ و ﻗﻄﺮهاي از آن ﻣﻲﻟﻐﺰد روي ﭼﺎل ﻣﻴﺎن ﺳﻴﻨﻪ و ﮔﺮدن و ﺗﻮﻗﻔﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺗﻨﺪ ﺳﺮ ﻣﻲﺧﻮرد ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﻳﻴﻦ .ﻳﺦ ﺑﺎﻻي ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻲرﺳﺪ .ﻧَﻔَﺲاش ﺷﺘﺎب ﻣﻲﮔﻴﺮد و دﺳﺖﻫﺎش ﻣﻲرود روي داﻣﻦ ﺗﺎ آن را ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ .ﻧﻮك ﭘﺴﺘﺎنﻫﺎش ﺑﺮآﻣﺪه اﺳﺖ .ﻗﺎﻟﺐِ ﻳﺦ را ﻣﻲﻣﻜﺪ. ﺣﺘﺎ ﻳﻚ ﻗﻄﺮه را از دﺳﺖ ﻧﻤﻲدﻫﺪ .ﺑﺪناش داغ ﻣﻲﺷﻮد. ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﺎز ﺷﺪن در ﻛﻮﭘﻪ ،ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﺑﺎز ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﺮدي ﻣﻴﺎنﺳﺎل ،ﺑﺎ ﻛﺖ و ﺷﻠﻮاري ﺷﻴﻚ و ﺳﺮ و وﺿﻌﻲ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲآﻳﺪ ﺗﻮ؛ از آنﻫﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻛﻤﺘﺮ در ﺟﺎﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺟﻨﺘﻠﻤﻦﻫﺎي ﻓﻴﻠﻢﻫﺎي دﻫﻪي ﻫﻔﺘﺎد و ﻫﺸﺘﺎد ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ .ﺳﻼم ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪي روﺑﻪروي ژﻧﻮوﻳﻮ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ .ژﻧﻮوﻳﻮ ﺧﻮدش را ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .در ﭼﺸﻢﻫﺎي آن ﻣﺮد ﭼﻴﺰي ﻏﻴﺮﻋﺎدي ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ؛ ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻮس .ﻣﮕﺮ ﺧﻮد او اﻳﻦ وﻗﺖ ﺷﺐ و ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻠﻔﻦ ،دﻧﺒﺎل ﻳﻚ ﻫﻮس ﻧﻴﺎﻣﺪه؛ ﮔﻴﺮم ﻫﻮﺳﻲ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﺑﺎ ﺧﺎﻃﺮهاي ﻣﺎت .اﻣﺎ اﻳﻦ ﻫﻴﭻ ﺟﻨﺒﻪ رﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ او ﻧﻤﻲدﻫﺪ .ﻣﮕﺮ ژانﭘﻴﺮ را دوﺳﺖ ﻧﺪارد؟ ذﺧﻴﺮهي رﻣﺎﻧﺘﻴﻚاش را ﺑﺮاي او ﻣﺼﺮف ﻧﻜﺮده؟ ذﺧﻴﺮهي رﻣﺎﻧﺘﻴﻚ؟ ﻳﺦ روي ﺷﻜﻢ و دور ﻧﺎفاش را ﻏﻠﻐﻠﻚ ﻣﻲدﻫﺪ .ﺣﺮﻛﺖ دوار ﻳﺦ او را از ﺷﺮّ اﻓﻜﺎرش رﻫﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﻪ دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ ﺑﺮَش ﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﺗﻦاش .ﻛﻤﻲ راﺣﺖﺗﺮ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ .ﺳﻜﻮت ﺷﺐ و ﺗﻠﻖّ و ﺗﻠﻖّ ﻣﻨﻈﻢ ﻗﻄﺎر ،ﻋﺒﻮر ﻳﺦ را ﺟﺎدوﻳﻲﺗﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻳﺦ آب ﻧﻤﻲﺷﻮد .ﻫﺮ ﭼﻜﻪاي ﻛﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻳﻚ ﻫﻮا ﺑﺰرگﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد .ﭘﺎﻫﺎش را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﻠﻮ دراز ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺟﻮري ﻛﻪ ﻣﺮد ﺑﺘﻮاﻧﺪ ،ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ،ﺳﻔﻴﺪي ﺑﺎﻻي رانﻫﺎش را ﺑﺒﻴﻨﺪ .دﺳﺖﻫﺎي ﻣﺮد ﻛﻪ ﺳﺮدﺗﺮ از ﻳﺦ اﺳﺖ، ﺳﺮاﻧﮕﺸﺘﺎن ﭘﺎﻫﺎش را ﻣﻲﻧﻮازد .دﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺎش را ﺑﻮ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ .ﺗﻜﻪي ﻳﺦ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺷﻜﻢ ﻣﻲرﺳﺪ .دﺳﺖاش را زﻳﺮ ﺷﻜﻢ ﻣﻲﺑﺮد ﺗﺎ از ﻓﺮوﻏﻠﺘﻴﺪن آن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ٢٢
ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ .دﺳﺖ ﺑﻪ ﻟﻴﺰي ﻳﺦ ﻏﻠﺒﻪ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .دﺳﺖ ﻣﺮد ،زﻳﺮ ﭘﺎ ،ﺑﺎﻻﺗﺮ از زاﻧﻮ را ﻣﻲﺑﻮﺳﺪ. دﺳﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺑﺎﻻﺗﺮ از ران و ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﺷﻜﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲرﺳﻨﺪ .اﺻﻄﻜﺎك ﺳﺮد دﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎ اﺻﻄﻜﺎك ﮔﺮم ﻟﺐﻫﺎ ﻣﻲآﻣﻴﺰد .ﻳﺎدم آﻣﺪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦﻛﻪ داﺳﺘﺎناش را ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد اﺳﻢ آن Frictionsاﺳﺖ :اﺻﻄﻜﺎكﻫﺎ. دﻛﻤﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﭘﻴﺮﻫﻦام را ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭼﺸﻢ از ﻛﺎﻏﺬ ﺑﺮﻧﻤﻲداﺷﺖ .وﻗﺘﻲ ﻣﻲﻧﻮﺷﺖ ﻳﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻛﺘﻲ در اﻃﺮاف ﺗﻮﺟﻪاش را ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻲﻛﺮد .ﻛﻤﻲ ﺧﻮدش را رﻫﺎ ﻛﺮد روي ﭘﺸﺘﻲ ﺻﻨﺪﻟﻲ .ﺑﺨﺎر ،ﺷﻴﺸﻪ ﻗﻄﺎر را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه .ژﻧﻮوﻳﻮ از ﻛﻮﭘﻪ ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻳﺪ. ﺗﺸﻮﻳﺸﻲ دﻟﺶ را ﭼﻨﮓ ﻣﻲزﻧﺪ .ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺮق ﻫﻮس و ﻋﺸﻖ ،ﻛﻨﺞﻛﺎوي و دلﺳﭙﺮدن ﻓﻜﺮ ﻛﺮده و ﻫﺮ ﺑﺎر ﻫﻢ ﻣﺸﻮش ﺷﺪه .ﺷﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮي ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺮق آنﻫﺎ را ﺑﻔﻬﻤﺪ .از ﺑﭽﻪﮔﻲ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﺮ و ﻛﺎر داﺷﺘﻪ .ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺳﺮش زده ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺗﺠﺴﻤﻲ ﺑﺨﻮاﻧﺪ، ﭘﻴﻜﺮﺳﺎزي را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﻨﺪ .اﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺻﺎف راﺣﺖﺗﺮ اﺳﺖ .ﺑﺪن اﻧﮕﺎر در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﻨﺪﺑﻌﺪيﺗﺮ از ﻣﺠﺴﻤﻪ از آب درﻣﻲآﻳﺪ؛ دﻳﮕﺮ ﺑﺪن ﻧﻴﺴﺖ ،اﮔﺮﭼﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺪن اﺳﺖ ﻧﻪ ﭼﻴﺰي دﻳﮕﺮ. ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ دﻧﺒﺎل ﻗﻄﺎر ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد ،ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﺎدش ﻣﻲرود اﺻﻼً ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺑﺮود .ﭼﻘﺪر ﻓﺮاﻧﺴﻪ را دوﺳﺖ دارد ،ﮔﺮﭼﻪ آنﺟﺎ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﻨﻴﺪه آدمﻫﺎ ﺟﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪهاﻧﺪ ،ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ ﺷﻬﺮ و دﻳﺎر دﻳﮕﺮي دوﺳﺖ دارﻧﺪ .ﺑﺎرﻫﺎ ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﭼﻪ اﺣﺴﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﻗﻢ دارم؟ ﺑﻲﺗﺮدﻳﺪ دوﺳﺖاش ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﺷﺎﻳﺪ زادﮔﺎه آدم ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ آدم در آن ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﻲﺷﻮد ،ﺑﻞﻛﻪ ﺟﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آدم ﺧﻮدش ﻣﻲزاﻳﺪ .ﻗﻢ ﻣﻈﻬﺮ ﺳﺘﺮوﻧﻲ ﺑﻮد .ﺷﻬﺮي ﻛﻪ ﺗﺮس ﺗﻮي ﺟﻠﺪش رﻓﺘﻪ؛ ﺗﺮس ﻓﺮوﺧﻮردهي ﻛﻬﻨﻪاي ﻛﻪ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﺮ آدم ﺑﺎ ﺧﻮدش ﺷﺒﺤﻲ ﺣﻤﻞ ﻣﻲﻛﺮد .ﮔﺎﻫﻲ ﺧﻮدش ﻫﻢ ﺷﺒﻴﻪ ﺷﺒﺤﻲ ﻣﻲﺷﺪ .در ﺷﺒﺢاش ﻓﺮوﻣﻲرﻓﺖ و ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺷﻬﺮ ﻫﻢ ﺷﻜﻞ ﺷﺒﺢ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ. ﺣﺎﻻ از ﭘﺸﺖ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻲﺷﻮد ﻏﻴﺮ از ﺳﻴﺎﻫﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎي دﻳﮕﺮ را ﻫﻢ دﻳﺪ .آﻓﺘﺎب ﻟﻤﻴﺪه روي ﺻﻮرتاش .ﻫﻨﻮز ﺗﺎ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺧﻴﻠﻲ راه اﺳﺖ .ﻛﻤﺮش را ﺗﺎﺑﻲ داد و آﻣﺪ روي ﺗﺨﺖ دراز ﻛﺸﻴﺪ. ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ را در ﻫﻮا ﺟﻠﻮ ﺻﻮرﺗﺶ ﮔﺮﻓﺖ.
٢٣
ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ از ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺳﺮﭘﺎ ﺑﻮدم .دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺳﻴﺦ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ .رﻓﺘﻢ ﻛﻨﺎرش و ﻧﻴﻢﺧﻴﺰ دﺳﺘﻢ را ﻣﺘﻜﺎي ﺷﻘﻴﻘﻪام ﻛﺮدم .دﺳﺖ دﻳﮕﺮم را ﻓﺮوﺑﺮدم ﻻي ﻣﻮﻫﺎش .ﻣﻮﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ و ﺑﻠﻮﻧﺪش را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ .ﭼﻘﺪر آن روز ﺻﺒﺢ دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﺪاﻧﻢ ﻣﻮﻫﺎي زﻫﺮا ﭼﻪ ﺷﻜﻠﻲ اﺳﺖ ،ﭼﻪ رﻧﮕﻲ اﺳﺖ .ﺷﺐاش ،ﺗﻮي ﺧﻴﺎلام ،ﻣﻮﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪي ﺑﺮاي او ﺗﺼﻮر ﻣﻲﻛﺮدم ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻤﺮش ﻣﻲآﻳﺪ .ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ دﺳﺖ ﺑﻜﺸﻢ روي ﻣﻮﻫﺎش و اﻳﻦﻗﺪر ﺻﻮرتام را ﺑﻪ آن ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻴﻨﻢ .اﻳﻦﻗﺪر ﺻﻮرتام را روي رﺷﺘﻪي ﻣﻮﻫﺎش ﭼﺴﺒﺎﻧﺪم و ﻓﺸﺎر دادم ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ روي ﮔﻮﻧﻪام ﺟﺎ اﻧﺪاﺧﺖ. ﺻﺒﺢ ﻛﻪ آﻣﺪم ﻟﺐ ﺣﻮض وﺿﻮ ﺑﮕﻴﺮم ،ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻋﻜﺲ ﺧﻮدم را روي آب ﺑﺒﻴﻨﻢ. ﺑﺮگﻫﺎي ﺧﺸﻜﻴﺪه را ﻛﻨﺎر زدم .ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ ﺣﻮض ﭘﺮ از ﻛﺒﻮدي آب ﺑﻮد .روي زﻳﻠﻮﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺗﺎ ﻫﻢﺑﺤﺚام ﺑﻴﺎﻳﺪ .ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ از ﻫﺮ ﺳﻦ و ﺳﺎل دور و ﺑﺮِ ﺣﻮض ﻣﺪرﺳﻪ ،روي ﻟﺒﻪي آن ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .ﮔﺎه ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮي ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮف ﻣﻲزدﻧﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﺧﻮدم ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪم اﻳﻦﻫﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦﺟﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ درس ﻧﻤﻲﺧﻮاﻧﻨﺪ؟ ﺳﺎلﻫﺎي اول اﻧﻘﻼب ﺟﻠﻮ در ﻣﺪرﺳﻪي ﻓﻴﻀﻴﻪ روزﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ؛ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ .ﻃﻠﺒﻪاي روزﻧﺎﻣﻪاي ﻣﻲﺧﺮﻳﺪ و ﭘﻬﻦ ﻣﻲﻛﺮد روي زﻣﻴﻦ .ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دور روزﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻨﺪ .ﭘﺎﻫﺎﺷﺎن را زﻳﺮ ﺷﻜﻢ ﻣﻲﺑﺮدﻧﺪ و ﺳﺎﻳﻪي ﺳﻴﻨﻪﻫﺎﺷﺎن ﻛﻠﻤﺎت روزﻧﺎﻣﻪ را ﺗﺎرﻳﻚ ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﺜﻞ اﻳﻦﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎ زﻣﻴﻦ ﺑﺨﻮاﺑﻨﺪ ،روي آن ﺧﻢ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ و ﻧﻔﺲ ﻧﻔﺲزﻧﺎن ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ. ﺑﻌﺪﻫﺎ دﻳﮕﺮ از اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ روزﻧﺎﻣﻪﺧﻮاﻧﻲ ﻫﻢ ﺧﺒﺮي ﻧﺒﻮد .در ﻋﻮض ﺟﻠﻮ ﺗﺎﺑﻠﻮِ اﻋﻼﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺎزه ﻧﺼﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﻠﻮغ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ ،آﮔﻬﻲ اﺳﺘﺨﺪام در دﺳﺘﮕﺎه ﻗﻀﺎوت ﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺴﻠﺢ ،دﻋﻮت ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﺒﻬﻪﻫﺎي ﺣﻖ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺎﻃﻞ و ﺗﺎرﻳﺦ ﺷﺮوع درسﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ درسﻫﺎي اﺧﻼق .از وﻗﺘﻲ ﺗﻌﺪاد ﻣﺪرسﻫﺎي ﻧﺎآﺷﻨﺎ و ﻧﻮرﺳﻴﺪه زﻳﺎد ﺷﺪ ،ﮔﺎﻫﻲ اﻋﻼنﻫﺎ روي ﻫﻢ ﻣﻲﭼﺴﺒﻴﺪ .آﮔﻬﻲ درس ﻣﻌﺎﻟﻢ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﻬﻨﺪس ﺣﺠﺔاﻻﺳﻼم ﻣﻔﺘﺢ را ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪم ،ﺧﻨﺪهام ﮔﺮﻓﺖ. ﮔﻮﺷﻪي ﺳﻤﺖ راﺳﺖ دﻫﺎن ﭘﺪرم ﻛﺞ ﺷﺪ .ﺳﺮت را ﺑﻴﻨﺪاز ﭘﺎﻳﻴﻦ درسات را ﺑﺨﻮان. اﻳﻦﻫﺎ ﻃﻠﺒﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﭘﺲ اﻳﻦ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ ﻛﺠﺎﻳﻨﺪ؟ آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي
٢٤
ﻃﻠﺒﻪ ﺑﻮد .وﻟﻲ آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ .ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﺸﻮم ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﺗﺴﺒﻴﺢ ﺷﺎهﻣﻘﺼﻮدش را ﺗﻮي دﺳﺘﺶ ﻣﭽﺎﻟﻪ ﻛﺮد .زﻳﺮ ﻟﺐ ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪاي ﺟﻮﻳﺪ .ﻫﻤﻪ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﺪرﺳﻪ ﻛﻨﺎر ﺣﻮض ﻳﺎ روي زﻳﻠﻮﻫﺎ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ،ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧﺪ .وﻗﺘﻲ ﻳﻜﻲ از ﻫﻢﻣﺒﺎﺣﺜﻪﻫﺎي ﻣﻦ از ﺻﻴﻐﻪ ﺣﺮف زد ،ﺗﺎزه ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻫﻢ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﺮاي ﺻﺤﺒﺖ آنﻫﺎﺳﺖ. ﺑﺴﻴﺎر اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ از ﻣﻴﺪان آﺳﺘﺎﻧﻪ رد ﻣﻲﺷﺪم ،آﺧﻮﻧﺪي را ﻣﻲدﻳﺪم اﻳﺴﺘﺎده ،زﻣﻴﻦ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ و زﻧﻲ زﻳﺮ ﮔﻮش او ﭼﻴﺰي ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﻳﻚ ﺑﺎر اﻳﺴﺘﺎدم ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻮد .آﺧﻮﻧﺪ راه اﻓﺘﺎد رﻓﺖ و زن ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ده ﻣﺘﺮ دﻧﺒﺎﻟﺶ .ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﻣﻴﺎنﺑﺮ زدن ،از ﻳﻚ درِ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺷﻴﺨﺎن ﻣﻲآﻣﺪم و از در دﻳﮕﺮ ﻣﻲرﻓﺘﻢ .ﻛﻨﺎر ﻗﺒﺮ ﺣﺎج ﻣﻴﺮزا ﺟﻮادآﻗﺎ ﻣﻠﻜﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰي ﭼﻨﺪ ﻃﻠﺒﻪ ﺟﻮان اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ .ﺳﺮﻫﺎﺷﺎن روي ﮔﺮدن ﺧﻢ ﺑﻮد و دﺳﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﻪ .ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ،ﻣﺰار ﻣﻴﺮزاي ﻗﻤﻲ ،ﺻﺎﺣﺐ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ،ﺑﻮد و ﺑﺮ ﺧﻼف ﻗﺒﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺗﻮي ﻳﻚ اﺗﺎﻗﻚ. ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ زن آنﺟﺎ ﺑﻮدﻧﺪ .آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ ﻓﺎﺗﺤﻪ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ ،ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﺎﺗﺤﻪ ﻟﺒﺎنﺷﺎن ﻣﻲﺟﻨﺒﻴﺪ .زود از آنﺟﺎ ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻮي ﺧﺎك ﻛﻬﻨﻪي ﻓﺮش ﺑﺎ ﻋﺮقﻫﺎي ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ ﭘﺎرﭼﻪﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﻣﻲآﻣﻴﺨﺖ و ﻣﺜﻞ ﺑﻮي زﻫﻢ ﮔﻮﺷﺖ ﺗﻮي دﻣﺎغ ﻣﻲزد. اﻳﻦﺟﺎ ﻛﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ آﻣﺪهام؟ ﻫﺮ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻣﻲدارد ،ﭘﺎش ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﻣﻲﺧﻮرد؛ ﺑﻄﺮي آبﺟﻮﻳﻲ ﻳﺎ ﻗﻮﻃﻲ ﻛﻨﺴﺮوي .دﻳﮕﺮ ﭘﺎﻫﺎش ﺻﺪاي ﺧﻮد را ﻧﺪارﻧﺪ .دﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻣﻮنﻣﺎرﺗﺮ ،راه ﻣﻲرﻓﺖ ﺻﺪاي ﻛﻔﺶاش ﮔﻮش دﻳﻮار را ﺗﻴﺰ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺣﺲِ زﻧﺎﻧﻪﮔﻲ ﺷﺐ را ﺑﻴﺪار ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻲاﻳﺴﺘﺪ .در ﻧﻮر ﺿﻌﻴﻔﻲ ﻛﻪ از دور ﻣﻲآﻳﺪ ،ﻛﺎﻏﺬ را از ﺟﻴﺐاش درﻣﻲآورد .دوﺑﺎره ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻜﺮده .ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺑﻌﺪي را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﭙﻴﭽﺪ. ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﻛﻪ راه اﻓﺘﺪ ،ﺗﺮدﻳﺪي روي ﭘﻮﺳﺖاش آب ﻣﻲاﻧﺪازد .ﺳﺎﻳﻪﻫﺎ از زﻣﻴﻦ ﻣﻲﺗﺮﺳﻨﺪ و ﺑﻪ دﻳﻮار ﭘﻨﺎه ﻣﻲآورﻧﺪ و ﻣﺜﻞ ﮔﺮﺑﻪاي ﻫﺮاﺳﺎن ﺧﻮدﺷﺎن را ﻛﺶ و ﻗﻮس ﻣﻲدﻫﻨﺪ.
٢٥
ﭘﺎش ﻣﻲﻟﻐﺰد .ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻣﺤﻠﻪ ﺟﺎي اﻣﻨﻲ اﺳﺖ؟ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﺤﻠﻪي ﺗﺮكﻫﺎ دور ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺷﻬﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻳﻮار ﻓﺮورﻳﺨﺘﻪاش دﭼﺎر اﺳﻜﻴﺰوﻓﺮﻧﻲ ﺷﺪه .ﻫﺮ روز ﭼﻬﺮه ﻋﻮض ﻣﻲﻛﻨﺪ و ي ﺑﺮﻳﺪﮔﻲِ آدم را ﻣﻲﺗﺮﺳﺎﻧﺪ .ﻟﻮران ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﺪت ﻛﺠﺎ ﺑﻮده؟ ﭼﻪ ﻣﻲﻛﺮده؟ ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺟﺎ ِ ﭼﺎﻗﻮ روي ﺑﺎزوي راﺳﺖ ﻟﻮران ،ذﻫﻨﺶ را ﺧﺮاﺷﻴﺪ. دﻛﻤﻪ را ﻓﺸﺎر ﻣﻲدﻫﺪ .ﺻﺪاي زﻧﮓ ،ﻛﺒﻮﺗﺮي ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق را ﺑﺎز دﻳﺪه و آﻣﺪه ﺗﻮ .زﻳﺮ ﺳﻘﻒ ﻫﺎل ،ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲاش را ﺑﻪ در و دﻳﻮار ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ .ﺗﻜﺮار ﺻﺪا ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﻮد آورد .از ﭘﻨﺠﺮه دﻳﺪماش .روﺳﺮي از ﺳﺮش ﺑﻪ ﻋﻘﺐ واﻟﻐﺰﻳﺪه ﺑﻮد و ﺑﻮريِ ﻣﻮﻫﺎش را زﻳﺮ ﻧﻮرِ ﭼﺮاغِ ﺑﺮقِ ﻛﻮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد .ﺑﺎﻻ ﻛﻪ آﻣﺪ ،اول ﻛﻴﻒ دﺳﺘﻲاش را روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ .از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺮﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﻴﺪ .ﺑﺎز ﻫﻢ ﻗُﺮﻣﻪ ﺳﺒﺰي ﭘﺨﺘﻪاي! ﻧﺸﺴﺖ روي ﺻﻨﺪﻟﻲ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ .ﻓﺆاد! ﭼﺸﻢﻫﺎت را ﺑﺒﻨﺪ .ﺑﺎز ﭼﻲ ﺷﺪه زﻫﺮا! ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﺪا ﭼﺸﻢﻫﺎت را ﺑﺒﻨﺪ! از زﻳﺮ ﭼﺸﻢ ،دﺳﺖﻫﺎش را دﻳﺪم ﻛﻪ ﻛﻴﻒ دﺳﺘﻲ را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﺑﻄﺮياي درآورد ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻌﻲ ﺳﺮخ در آن ﺑﻮد .ﺣﺎﻻ ﺑﺎز ﻛﻦ. از ﻛﺠﺎ آوردهاي زﻫﺮا! ﺗﻮ ﭼﻪ ﻛﺎر داري؟ ﻧﺘﺮﺳﻴﺪي ﺗﻮي راه ﺑﮕﻴﺮﻧﺪت؟ ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ! ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺮاب و زن ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ ،ﺷﺮاب ﺑﺎ زن اﻣﻨﻴﺖ اﺳﺖ .ﻛﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺷﻚ ﻣﻲﺑﺮد ﻛﻪ ﺗﻮي ﻛﻴﻒام را وارﺳﻲ ﻛﻨﺪ؟ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ اﻣﺮوز ﺑﺮام آورد .ﺧﻮدش ﺷﺮاب ﻣﻲاﻧﺪازد .ﺟﺎم داري؟ ﻧﻪ. ﺗﻮي ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻮانﻫﺎ ﻣﻲﻧﻮﺷﻴﻢ. آﺳﺘﻴﻦ ﻣﺎﻧﺘﻮش را ﺑﺎﻻ زد .دﺳﺖﻫﺎش را ﺗﻮي ﻇﺮفﺷﻮﻳﻲ ﺷﺴﺖ .دﻟﻢ ﺑﺎ ﺷُﺮﺷُﺮ آب ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻳﺨﺖ .ﺑﻄﺮي را ﺑﺮداﺷﺖ .ﻗﻠﺒﻢ روي ﺷﻴﺸﻪ ﺑﻄﺮي ﻣﻲزد .ﺑﺎﻻ ﺑﺮد و در ﻧﻮر ﭼﺮاغ ﮔﺮﻓﺖ .ﭼﺸﻤﻪي ﺳﺮﺧﻲ ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ﭼﺸﻢ ﻣﺮا در ﺣﺪﻗﻪ ﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ .ﮔﺬاﺷﺖ روي ﻣﻴﺰ .درِ ﺑﻄﺮي را ﭼﺮﺧﺎﻧﺪ .دﻳﻮارﻫﺎي اﻃﺮافام ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪ .ﭼﻘﺪر دﺳﺖﻫﺎش ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺑﻮد ﺑﺎ ﺷﺮاب .ﻟﻴﻮانﻫﺎ را ﻧﻴﻤﻪ ﭘﺮ ﻛﺮد و ﺳﺮ ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ .ﺷﺮاب را ﭼﻪ ﺟﻮري ﻣﻲﺧﻮرﻧﺪ زﻫﺮا؟ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺧﻨﺪه ﺳﻴﻨﻪﻫﺎش را ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲﺑﺮد .آﻫﺎن! داﺷﺖ ﻳﺎدم ﻣﻲرﻓﺖ .از ﻛﻴﻒاش ﻳﻚ ﻧﻮار درآورد و در ﺿﺒﻂ ﮔﺬاﺷﺖ.
٢٦
Lassée de parler haut sans jamais pouvoir faire Et d’inventer souvent des excuses à nos faiblesses Lassée de nous apprendre comme deux terres étrangères Et d’accorder nos cœurs aux ruines qu’on se laisse Songes, las, ta force est la mienne 1 On pourrait chanter, haut, dans cette arène FPT
TPF
دﻛﻤﻪﻫﺎي ﻣﺎﻧﺘﻮ را ﺑﺎز ﻛﺮد و ﺑﺪﻧﺶ را ﺗﺎب داد .روي ﻧﻮك ﭘﺎﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد .ﻟﻴﻮان را زد ﺑﻪ ﻟﻴﻮانام .ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺘﻲ .از ﻣﻴﺰ ﺟﺪا ﺷﺪ .ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺎز ﺑﻮد و ﺑﺎد ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ،ﭘﻴﺮﻫﻦ ﻛﺮِمرﻧﮓ را روي ﺗﻦاش ﻫﺮاﺳﺎن ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﻮجِ دﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﺮش راه اﻓﺘﺎد .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ در ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﻟﻴﻮان را ﻧﺰدﻳﻚ ﻟﺐﻫﺎم ﺑﺮدم و روي ﺻﻨﺪﻟﻲ وارﻓﺘﻢ .اﻧﺪاماش ﺑﻪ ﺻﺪاي ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ رﻧﮓ ﻣﻲداد و دور ﻫﺎل ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪ .ﺳﺮم ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺷﺪ .ﭘﺎﻫﺎ و دﺳﺖﻫﺎش روي ﻫﻮا ﻣﻌﻠﻖ ﺷﺪ .در ﻫﻮا ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﺟﺰ ﺳﻴﻨﻪاش ﻛﻪ در ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻣﺪام ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﺪ .ﻟﺐﻫﺎش ،ﺗﻤﺎمِ ﻣﻦ را ﺑﻪ ﻣﻐﺎﻛﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﻓﺮاﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻮد و ﻧﻔﺲ ﺧﺎﻧﻪ روي زﻧﺎﻧﻪﮔﻲاش ﺑﻨﺪ آﻣﺪه ﺑﻮد. اﻳﻦ ﺑﺎر اﻧﮕﺸﺖ را ﺑﻴﺸﺘﺮ روي دﻛﻤﻪي زﻧﮓ ﻧﮕﻪ ﻣﻲدارد .ﻣﺮدي از ﭘﻨﺠﺮه ﺳﺮش را ﺑﻴﺮون ﻣﻲآورد .اول ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﺪش. ﭘﻮﺳﺖ اﻃﺮاف ﭼﺸﻢﻫﺎش را درﻫﻢ ﻣﻲﺑﺮد ،ﻣﺜﻞ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ آﻓﺘﺎب ﺑﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎي آدم ﺗﺠﺎوز ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺧﻮدش اﺳﺖ .آﻳﺎ او ﺧﻮدش اﺳﺖ؟ ﺧﻮدش ﻣﺎﻧﺪه؟ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﺗﻜﻪﻫﺎي ﺑﺰرگ ذﻏﺎلﺳﻨﮕﻲ ﻣﻲﺷﻮد اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ روي ﻛﻤﺮش .ﺑﺮﮔﺸﺖ .روي ﺳﻴﻨﻪ ﺧﻮاﺑﻴﺪ .ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ را روي ﺗﺨﺖ ﮔﺬاﺷﺖ .ﺣﺎﻻ اﻧﺤﻨﺎي ﭘﺸﺖاش را ﺑﻪ وﺿﻮح ﻣﻲﺷﺪ دﻳﺪ .اﺗﻮي ﭘﻴﺮاﻫﻦاش ﺑﺎ ﺧﻮاﺑﻴﺪن روي ١ﺧﺴﺘﻪ از ﺑﻠﻨﺪ ﺣﺮفزدن ،ﺑﻲ ﻫﺮﮔﺰ ﻳﺎراي ﻛﺎري داﺷﺘﻦ و ﻋﺬر ﺗﺮاﺷﻴﺪن ،ﻫﻤﺎره ،ﺑﺮاي ﺿﻌﻒﻫﺎﻣﺎن ﺧﺴﺘﻪ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﭼﻮن دو ﺳﺮزﻣﻴﻦِ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ و دلﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ در وﻳﺮاﻧﻪﻫﺎﻳﻲ واﻧﻬﺎده ﺑﻴﻨﺪﻳﺶ! ﻧﻴﺮوي ﺗﻮ از آنِ ﻣﻦ اﺳﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ آواز ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ ،ﺑﻠﻨﺪ ،در اﻳﻦ ﻣﻴﺪان PT
TP
٢٧
ﺗﺨﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮرد .ﭘﺎﻫﺎش را روي ﻫﻮا ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد .ﺗﻜﺎن داد .دﺳﺖﻫﺎي ﻛﺴﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ زﻳﺮ آب ﻣﺎﻧﺪه و ﻛﻤﻚ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ .ﮔﻮدي ﻛﻤﺮ ﺑﺎ ﮔﻴﺴﻮاناش ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪ .دﺳﺖام را از ﻣﻮﻫﺎش ﺟﺪا ﻛﺮدم و ﻛﺸﻴﺪم روي ﻛﻤﺮش .ﭼﻬﺎر ﮔﻴﺮهاي را ﻟﻤﺲ ﻣﻲﻛﺮدم ﻛﻪ ﭘﺴﺘﺎنﻫﺎش را ﺳﺨﺖ رو ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻧﮕﻪ ﻣﻲداﺷﺖ .دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ آنﻫﺎ را ﺑﺎز ﻛﻨﻢ .رﻫﺎ ﻛﻨﻢ .ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲﻛﺮدم اﻳﻦ ﻗﺪر زود ﺑﻴﺎﻳﻲ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲﻛﺮدم .از ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪم .ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ؟ در اﻳﻦ ﺳﺌﻮال ﭼﻴﺰ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ژﻧﻮوﻳﻮ را ﻣﻲﮔﺰد .ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺑﻲاﺧﺘﻴﺎر ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲاﻓﺘﺪ؛ ﺑﻴﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﺣﺎل و آﻳﻨﺪهاي ﻛﻪ در ذﻫﻦاش ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻳﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ درﺣﺎل ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪن اﺳﺖ .ﺣﺘﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻳﻦ ،ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ ﺧﻮدش و آدمﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ ﻳﺎ ﺣﺘﺎ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﺪ .ﺧﻴﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آدمﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢدﻳﮕﺮ ﺗﻔﺎوت ﻧﺪاﺷﺖ ﻳﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﻳﻨﺪهﺷﺎن ﻓﺮﻗﻲ ﻧﻤﻲﻛﺮد ،ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻠﻤﻪاي ﺑﻲﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﺷﺪ .اﻣﺎ ﺣﺎﻻ آﻳﺎ ﻣﻌﻨﺎ داﺷﺖ؟ ﺟﻮاﺑﻲ ﻧﻤﻲدﻫﺪ .ﻟﻮران ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮد .ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﺑﺮﻫﻨﻪ ﻣﻲرود ﻃﺮف آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ .ﻻﺑﺪ ﺷﺎم ﻧﺨﻮردهاي؟ ﻛﻤﻲ ﻣﺎﻫﻲ ﻫﺴﺖ ﺑﺎ ﺑﺎﮔﺖ و ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ. ژﻧﻮوﻳﻮ ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﻣﻲﺑﻨﺪد .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺨﻮاﺑﻢ ،ﺧﺴﺘﻪام .ﺧﺴﺘﮕﻲ روي ﺗﻦاش ﭘﻬﻦ ﻣﻲﺷﻮد .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻓﻘﻂ ﻛﺴﻲ ﻣﺪام ﻳﺎد ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻲاﻓﺘﺪ ﻛﻪ ﺑﺎور دارد ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﺴﺖ، ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر اداﻣﻪ دارد .ﻟﻮران ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲﻛﺸﺪ .ﺗﻮ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدي ﺧﺴﺘﻪاي ،ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺨﻮاﺑﻲ! وﻟﻲ اﻻن ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮﮔﺮدم .ﻟﻮران ﻟﺒﺎسﻫﺎش را ﻣﻲﭘﻮﺷﺪ. ﺧﻴﻠﻲ ﻟﺞﺑﺎزي! ﺗﺎ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﻲآﻳﻢ .ژﻧﻮوﻳﻮ ﭘﺸﺖاش را ﻣﻲﭼﺴﺒﺎﻧﺪ ﺑﻪ در .ﻧﻪ، ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﺧﻮدم ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدم .ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺣﺘﺎ ﺗﺎ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﺮﮔﺸﺘﻦاش را ﺑﺎ ﻟﻮران ﺗﺒﺎه ﻛﻨﺪ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﭘﺸﺖ ﻛﻨﺪ .ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﺬرد ﻛﺮﻳﻪﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد .ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮدناش ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﺮاي آنﻛﻪ ﻧَﻔَﺲاش را ﺑﻨﺪ آورد .زﻧﺪﮔﻲاش ﮔﺮﻳﺰي اﺳﺖ ﻳﻚﻧَﻔَﺲ از ﮔﺬﺷﺘﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻧَﻔَﺲ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻣﻲﺷﻮد .دمِ در ،ﭼﺮاغِ روﺷﻦِ ﭼﻨﺪ ﺧﺎﻧﻪي اﻃﺮاف ،ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ .ﺑﺎ ﻗﺪمﻫﺎي ﺗﻨﺪ ﻣﻲﭘﻴﭽﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺮ از ﺑﻄﺮي ،ﻗﻮﻃﻲ و ﻛﺎﻏﺬﻫﺎيِ ﻣﭽﺎﻟﻪ اﺳﺖ.
٢٨
آب ﭘﺮﺗﻘﺎل ﺑﺮات ﺑﻴﺎورم؟ ﻧﻪ .ﺑﮕﻮ ﻛﺎﻓﻪ ﺑﻴﺎورﻧﺪ .ﮔﻮﺷﻲ را ﻛﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ،ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺧﻮدش را ﻛﺸﻴﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮ .ﺳﺮش را در ﻣﻴﺎن ﺑﺎزوم ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻛﺮد .ﺧﺴﺘﻪاي؟ ﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺗﻮ. دﻳﺸﺐ ﺧﻮب ﺧﻮاﺑﻴﺪم .وﻗﺘﻲ ﺗﻮ اي-ﻣﻴﻞ ﻛﺮدي ،اول ﺗﺮﺳﻴﺪم؛ وﻟﻲ اي-ﻣﻴﻞ دوم آرامام ﻛﺮد. ﺧﻮشﺑﺨﺘﺎﻧﻪ اﻣﺮوز ﻛﻼﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﻓﻘﻂ ﺗﻮي ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮدم. از ﺧﻮدم ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭘﺲ ﭼﺮا از ﻇﻬﺮ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﭘﻴﺪاش ﻧﺒﻮده؟ ﺗﻼش ﻧﻤﻲﻛﺮدم ﭼﻴﺰي را ﻛﺸﻒ ﻛﻨﻢ .ﺑﻴﺸﺘﺮِ آدمﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ راﺣﺖﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦاﻧﺪ دروغﻫﺎﺷﺎن را ﻛﺸﻒ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺪنات ﺳﺮد اﺳﺖ .ﭘﺘﻮ را ﺑﻜﺶ روت. ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ و ﭘﻴﺮﻫﻦاش را درآورد .زﻳﺮش ﭼﻴﺰي ﻧﭙﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد ﺟﺰ ﺳﻴﻨﻪﺑﻨﺪ و ﺷﻮرت. ﻓﻮري ﺧﺰﻳﺪ زﻳﺮ ﭘﺘﻮ .در زدﻧﺪ .ﻣﺴﺘﺨﺪم ،ﺳﻴﻨﻲ ﻗﻬﻮه را دﺳﺖام داد .ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻣﻴﺰ ،ﻛﻨﺎر ﺗﺨﺖ .از ﺻﺒﺢ زود ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﻟﺒﺎسﻫﺎم را درﻧﻴﺎورده ﺑﻮدم .ﺧﻮب ،ﻧﻈﺮ ،اﻧﺘﻘﺎد ﺳﺎزﻧﺪه ﻳﺎ ﻛﺸﻨﺪه؟ ﺧﻨﺪﻳﺪم .اﻧﺘﻘﺎد ﻣﮕﺮ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﺸﻨﺪه ﻧﺒﺎﺷﺪ؟ ﻣﻲآﻳﺪ ﺗﺎ ﭼﻴﺰي را وﻳﺮان ﻛﻨﺪ؛ ﺷﺎﻳﺪ وﻳﺮاﻧﻲ ﭼﻴﺰي را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ. ﺳﻴﻨﻪام زﻳﺮ ﻧَﻔَﺲاش ﺣﺒﺲ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻛﺎﻓﻪ ﺳﺮد ﺷﺪ ،ﻻﺑﺪ ﺑﻲﺷﻜﺮ؟ ﻳﻚ ﺑﺎر ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﺎﻓﻪ را ﺗﻠﺦ و ﺳﻴﺎه دوﺳﺖ دارد ،ﻣﺜﻞ زﻧﺪﮔﻲ .ﺷﺨﺼﻴﺖ ژﻧﻮوﻳﻮ ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ .اﻳﻦ اﺑﻬﺎم ﻛﻤﻲ ﺑﺎورش را ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺳﺨﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺟﻤﻠﻪام ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻏﺮوب و ﭼﻬﺮهي آن زن در ﻻﺑﻲ ﻫﺘﻞ ﭘﻴﺶ ﭼﺸﻢام آﻣﺪ. ﭼﺮا اﻳﻦ ﻗﺪر ﻣﻨﺘﻈﺮش ﻧﺸﺴﺘﻢ؟ ﭼﺮا دو ﺳﺎﻋﺖ در رﺳﺘﻮران ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮش و ﺑﻪ دﻧﺒﺎلاش ﺑﻮدم؟ اﮔﺮ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ زودﺗﺮ ﺳﺮاغام آﻣﺪه ﺑﻮد ،دﻳﺪن آن زن اﻳﻦ ﻗﺪر ذﻫﻦام را ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻲﻛﺮد؟ اﮔﺮ ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ روﺑﻪروي ﻫﺘﻞ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ،او را ﻣﻲدﻳﺪم؟ اﺻﻼً اﮔﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻔﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﻴﺎﻳﻢ؟ اﮔﺮ ﻣﺜﻞ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ در ﺧﺎﻧﻪام در ﻣﻴﺪان ﻫﻮﮔﻮ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدم؟ اﮔﺮ ﻟﻨﺪن ﻧﻤﻲرﻓﺘﻢ؟ از ﺗﻬﺮان ﻧﻤﻲآﻣﺪم؟ از ﻗﻢ ﻛَﻨﺪه ﻧﻤﻲﺷﺪم؟ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﻲآﻳﻢ اﺻﻔﻬﺎن.
٢٩
زﻫﺮا ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮود دﻧﺒﺎل ﭘﺮوﻧﺪهاش .ﺑﭽﻪ را از اﺣﻤﺪ ﺑﮕﻴﺮد .دﺳﺖﻛﻢ دادﮔﺎه ﺑﮕﺬارد ﺑﺒﻴﻨﺪش .اواﺋﻞ ﻣﻲﮔﻔﺖ دﻳﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺎش را اﺻﻔﻬﺎن ﻧﻤﻲﮔﺬارد .ﺣﺎﻻ ﻧﺤﺴﻲِ ﮔﺬﺷﺘﻪاي ﺟﺎﻣﺎﻧﺪه در آن ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ وادارش ﻣﻲﻛﺮد .اردﻳﺒﻬﺸﺖ ﺑﻮد .ﺻﺒﺢ زود از ﻫﺘﻞ ﺑﻴﺮون آﻣﺪﻳﻢ .دﻳﺸﺐ از ﺑﺲ دﻧﺒﺎل ﻫﺘﻞ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ،ﺧﺴﺘﻪﮔﻲ ﺟﺎنﻣﺎن را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﻫﺮ ﻫﺘﻠﻲ ﻣﻲرﻓﺘﻴﻢ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و اﮔﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ اﺛﺒﺎت ﻛﻨﻴﻢ زن و ﺷﻮﻫﺮﻳﻢ ،اﺗﺎق ﻧﻤﻲدادﻧﺪ .آﺧﺮ ﺳﺮ ،ﻣﺴﺌﻮل ﻳﻜﻲ از ﻫﺘﻞﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﺎ رﺣﻢ ﻛﺮد .ﻛﺎرت داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﻣﻦ و زﻫﺮا را ﮔﺮﻓﺖ و ﻛﻠﻴﺪي دﺳﺖﻣﺎن داد .زﻫﺮا روﺳﺮي ﺑﻠﻨﺪ ﺻﻮرﺗﻲاش را اﻧﺪاﺧﺖ روي ﻣﻴﺰ و ﺑﺎ ﻣﺎﻧﺘﻮ اﻓﺘﺎد روي ﺗﺨﺖ. ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗﻊ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲﻛﺮدم ﻳﻚ روزي ﺗﻮي ﺷﻬﺮ ﺧﻮدم ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮم ﺷﺒﻲ در ﻫﺘﻞ ﺑﺨﻮاﺑﻢ .ﻣﮋهﻫﺎش ﻧﺰدﻳﻚ ﻫﻢ ﺷﺪ .ﻫﻮا ﻫﻨﻮز روﺷﻦ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد .ﺗﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺎز ﻛﺮدم ،دﻳﺪم روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ و دارد از ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق ﺧﻴﺎﺑﺎن را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻛﻤﻲ دورﺗﺮ زاﻳﻨﺪهرود را .ﻫﻨﻮز ﻣﺎﻧﺘﻮ روﺷﻦاش را ﺑﻪ ﺗﻦ داﺷﺖ .دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺗﻮي اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﭘﻠﻚﻫﺎم را روي ﻫﻢ ﺑﮕﺬارم. ﻛﻔﺶﻫﺎ و ﺟﻮرابﻫﺎﻣﺎن را درآوردﻳﻢ .ﭘﺎﭼﻪﻫﺎي ﺷﻠﻮارم را ﺑﺎﻻ زدم .ﻣﺎﻧﺘﻮش را ﻛﻤﻲ ﺑﺎﻻ داد .ﭘﺎﻫﺎﻣﺎن را اﻧﺪاﺧﺘﻴﻢ ﺗﻮي آب .آﻓﺘﺎب ﺑﻲﺟﺎنِ ﺻﺒﺢ ،روي اﻣﻮاج زاﻳﻨﺪهرود ﺧﻮاباش ﺑﺮده ﺑﻮد .زﻫﺮا اﻧﮕﺎر ﻧﻪ اﻧﮕﺎر ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﺷﺐ را ﺑﻴﺪار ﻣﺎﻧﺪه .ﭼﻘﺪر اﻳﻦ آب ،آدم را ﺳﺮﺣﺎل ﻣﻲآورد! دوﮔﻮﺷﻪي روﺳﺮي را از روي ﺷﺎﻧﻪاش ﺑﺮداﺷﺖ. دو ﻃﺮف روﺳﺮي از دو ﻃﺮف دﺳﺖﻫﺎش آوﻳﺰان ﺷﺪ .دﻛﻤﻪي ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻣﺎﻧﺘﻮ را ﺑﺎز ﻛﺮد. ﺳﻔﻴﺪي ﭼﺎل ﺳﻴﻨﻪاش ﭘﻴﺪا ﺷﺪ .دﺳﺘﻢ را دور ﻛﻤﺮش ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﺻﻮرتام را ﻛﻨﺎر ﺻﻮرتاش ﺑﺮدم .ﺑﻮي ﺻﺒﺢ ﻣﻲداد .ﻛﻒ ﭘﺎي ﭼﭗاش را ﮔﺬاﺷﺖ روي ﭘﺎي راﺳﺖ ﻣﻦ .آب ﻣﻴﺎن ﭘﻮﺳﺖ ﻣﺎ ﻣﻲدوﻳﺪ .ﺷﻦ رودﺧﺎﻧﻪ زﻳﺮ ﭘﺎم را ﻏﻠﻐﻠﻚ ﻣﻲداد .ﺑﺪنام داغ ﺷﺪ .ﺣﺮارت از روي ﻟﺐﻫﺎم ﺑﺎﻻ ﻣﻲزد .ﻧﺴﻴﻤﻲ ﺧﻨﻚ ﻣﻲوزﻳﺪ .ﻧﮕﺎهام ﻛﺮد .ﭼﻘﺪر دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ روﺳﺮياش را ﺑﺮدارد؛ ﺑﺎد ﻣﻮﻫﺎش را ﭘﺮﭼﻢ ﻛﻨﺪ روي رودﺧﺎﻧﻪ؛ ﻣﻮﻫﺎش ﺑﻪ ﺻﻮرتام ﺑﺨﻮرد و ﻋﻄﺮش ﻫﻮاي
٣٠
ﺻﺒﺢ را ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﻛﻨﺪ .ﺳﺮم را ﺑﺮدم زﻳﺮ روﺳﺮياش .ﻟﺐام را روي ﮔﺮدناش ﮔﺬاﺷﺘﻢ .ﺧﺸﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد. دﺳﺖام را روي ﭘﻬﻠﻮش ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم .ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﻓﺆاد! ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎش .ﮔﺸﺘﻲﻫﺎي اﻳﻦ اﻃﺮاف ﺑﻴﻜﺎر ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ دﻧﺒﺎل ﺷﻜﺎرﻧﺪ .ﺻﺪاي ﻣﻮجِ رودﺧﺎﻧﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺗﻮي ﮔﻮشام رﻳﺨﺖ .آﻓﺘﺎب داﺷﺖ ﺳﺎﻳﻪي ﺳﻲوﺳﻪ ﭘﻞ را ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮ ﻣﻲﻛﺮد .ﺳﻴﻨﻪي زﻫﺮا روﺷﻦﺗﺮ ﺷﺪ .دﺳﺖام را از آن ﻃﺮف ﻛﻤﺮش ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪم .دﺳﺖاش را ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻧﺮم و ﻇﺮﻳﻒ ﺑﻮد .ﺑﻪ ﭘﻞ ﺧﻴﺮه ﺷﺪ .ﻣﻲداﻧﻲ ﭼﺮا آدمﻫﺎي ﻗﺪﻳﻢ ،ﺑﻨﺎﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ را اﻳﻦ ﻗﺪر ﻣﺤﻜﻢ و ﺑﺎدوام ﻣﻲﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ،وﻟﻲ آدمﻫﺎي اﻣﺮوزه ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ ،ﺷﻜﻨﻨﺪه و ﻣﻮﻗﺘﻲ اﺳﺖ؟ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ آدمﻫﺎي اﻣﺮوزي دﻳﮕﺮ ﺗﻮﻫﻢ ﻧﺪارﻧﺪ .ﺗﻮﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻦ آدم را ﺧﻮدﺧﻮاه ﻣﻲﻛﻨﺪ .وادارش ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﻮدش و ﺑﻪ ﻟﺤﻈﻪي ﺣﺎلاش ﻓﻜﺮ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎﻛﻲاش ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮدا ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .ﭘﺸﻴﻤﺎن ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺘﻲ ﺑﭽﻪ را رﻫﺎ ﻛﺮدي؟ ﺳﺮش را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﻃﺮف ﻣﻦ. ﻟﺐﻫﺎش را درﻫﻢ ﺑﺮد .ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﻫﻢ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻢ ،ﺣﺘﺎ اﮔﺮ زﻧﺪﮔﻲام دود ﺷﻮد .رﻧﺞ ﺷﺎﻳﺪ ،دﺳﺖﻛﻢ ،اﻳﻦ ﻓﺎﻳﺪه را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آدم را از ﺷﺮّ ﻣﻼﻟﺖ ﻧﺠﺎت ﻣﻲدﻫﺪ .ﺑﻴﺮون اﻳﺴﺘﺎدم .ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻣﻐﺰ ﺳﺮم را ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ از در دادﮔﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪ .ﻧﻪ اﻧﺪوﻫﻲ در ﭼﻬﺮهاش ﺑﻮد و ﻧﻪ ﺧﺸﻤﻲ .ﻣﺼﻤﻢ ﻗﺪم ﺑﺮﻣﻲداﺷﺖ .ﻫﻴﭻ ﻓﺎﻳﺪهاي ﻧﺪارد .ﻧﻪ آنﻫﺎ ﻣﻦ را ﺑﺎور ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻪ ﻣﻦ آنﻫﺎ را .ﭘﺲ ﭼﺮا ﻓﺮﻳﺎد ﻧﻤﻲزد؟ دﺳﺖﻛﻢ ﮔﺮﻳﻪ ﻧﻤﻲﻛﺮد؟ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ دروناش آﺷﻮب اﺳﺖ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ روي ﻣﻦ ﻧﻴﺎورد؟ ﺟﻠﻮﺗﺮ از ﻣﻦ راه اﻓﺘﺎد .ﺟﻮري از ﻫﻴﺎﻫﻮي اﻃﺮاف دادﮔﺎه دور ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ اﮔﺮ از ﺳﺮﺑﺎزﻫﺎ واﻫﻤﻪ ﻧﺪاﺷﺖ دﺳﺖ ﻣﺮا ﻣﺜﻞ ﻃﻔﻞ دﺑﺴﺘﺎﻧﻲ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ و ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﻟﺤﻈﻪاي ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻜﻨﻢ .ﺑﺎورم ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺑﺎورﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد .ﺻﺪاي ﭼﺮخ ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎ ﻛﻪ آب ﭼﺎﻟﻪﻫﺎ را ﺑﻪ اﻃﺮاف ﻣﻲﭘﺎﺷﻴﺪ ﺑﻴﺪارم ﻛﺮد .اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺎﺳﻴﺪهي ﺻﺒﺢ را ﭘﺸﺖ ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق ﻣﻲدﻳﺪم .ﺻﻮرتاش در ﺑﺎﻟﺶ ﺳﻔﻴﺪ ﻓﺮورﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎرانِ ﺳﻴﺎه آﻣﺪه ﺑﻮد روي ﭼﺸﻢﻫﺎش .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎش را دﺳﺘﻪ ﻛﺮد و ﺗﻮي ﻛﻴﻒاش ﮔﺬاﺷﺖ.
٣١
ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ،ﺑﺎورﭘﺬﻳﺮي ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻓﺮق ﻣﻲﻛﻨﺪ .اﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎي ﺧﻮاﻧﻨﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ واﻗﻌﻴﺖ دارد .ﭘﺲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﭼﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ ﻓﻘﻂ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ .ﭼﻘﺪر دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ .آن ﻣﻮﻗﻊﻫﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﺘﺎب ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ،ﻻﺑﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ .دوازده ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪي ﻋﻠﻤﻴﻪي ﻛﺮﻣﺎﻧﻲﻫﺎ ﻣﻲرﻓﺘﻢ ،در ﻛﻮﭼﻪ ﭘﺲﻛﻮﭼﻪﻫﺎي ﺑﺎزار ﻗﻢ. ﺻﺒﺢﻫﺎ درس ﺣﺎﺷﻴﻪي ﻣﻼﻋﺒﺪاﷲ در ﻣﻨﻄﻖ را ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ؛ ﭘﻴﺶ آﻗﺎي ﭘﺮﻧﺪهﻏﻴﺒﻲ .ﻛﻼس ﻣﺎ در زﻳﺮزﻣﻴﻦ آن ﺑﻨﺎي ﻛﻬﻨﻪ ﺑﻮد .زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﻘﻒ ﮔﻨﺒﺪي و دﻳﻮارﻫﺎي آﺟﺮياش ﻫﺮ روز دلﮔﻴﺮاﻧﻪ ﺑﻪ درس ﻣﻨﻄﻖ ﮔﻮش ﻣﻲداد .روي زﻣﻴﻦ ،ﮔﺮد اﺳﺘﺎد ،ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻴﻢ. ﮔﺎﻫﻲ ﺗﻜﻪاي رﻳﺰ از ﮔﭻﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻻي درز آﺟﺮﻫﺎي ﺳﻘﻒ ﺧﺸﻜﻴﺪه ﺑﻮد ،ﻛَﻨﺪه ﻣﻲﺷﺪ و روي ﺳﺮ ﻣﺎ ﺟﺎن ﻣﻲداد .ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮد ﻛﻼس ﺑﻮدم .ﻳﻚ روز وﺳﻂ درس ،ﺗﻮﺟﻪام ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺟﻠﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺟﻠﻮ ﻳﻜﻲ از ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﺳﺮ از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺗﺎ ﻛﺘﺎب را ﺑﺮدارم. ﮔﺰﻳﺪهي ﺷﻌﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ اﻳﺮان .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ورق ﻣﻲزدم ﻛﻪ رﺳﻴﺪم ﺑﻪ ﺷﻌﺮﻫﺎي ﻳﺪاﷲ رؤﻳﺎﻳﻲ. ﻃﻠﺒﻪي ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ،زﻳﺮ ﭼﺸﻢ ﻣﺮا ﻣﻲﭘﺎﻳﻴﺪ .وﻗﺘﻲ دﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪي ﺷﻌﺮ رؤﻳﺎﻳﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻢ ،ﻟﺒﺨﻨﺪي زد .دﻫﺎناش را ﻛﻨﺎر ﮔﻮشام رﺳﺎﻧﺪ .ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺷﻌﺮي از رؤﻳﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻧﺪهاي؟ ﺑﺎ اﺷﺎرهي ﺳﺮ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ .ﺑﺨﻮان .اﺳﺘﺎد در ﺣﺎل ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻮﺟﻬﺎت ﺑﻮد و درﮔﻴﺮ ﺳﺎﻟﺒﻪي ﻛﻠﻴﻪ و ﻣﻮﺟﺒﻪي ﺟﺰﻳﻴﻪ .ﻻي ﺳﻄﻮر ﻛﻢﻛﻠﻤﻪي ﺷﻌﺮ رؤﻳﺎﻳﻲ ﮔﻢ ﺷﺪم .ﺷﻜﻞ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﺎت از ﺑﻴﺦ ﺑﺮام ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮد .ﻣﺜﻼً ﺣﺎﺷﻴﻪي ﻣﻼﻋﺒﺪاﷲ را ﻛﻪ ﺑﺎز ﻣﻲﻛﺮدي ﻫﺮ ﺻﻔﺤﻪاش اﻳﻦ ﻗﺪر ﻛﻠﻤﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ آن را ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪي .وﺳﻂ ﺻﻔﺤﻪ ،ﻣﺘﻦ ﺑﻮد و ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﭼﭗ و راﺳﺖ ﻫﻢ ﺣﺎﺷﻴﻪ .ﺗﺎزه اﺳﻢِ ﻣﺘﻦِ ﻛﺘﺎب ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﻮد .ﺣﻮاﺷﻲ ،ﺣﺎﺷﻴﻪاي ﺑﺮ ﻣﺘﻦ ﻧﺒﻮدﻧﺪ ،ﺣﺎﺷﻴﻪاي ﺑﺮ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺘﺎبِ ﺷﻌﺮ ﻓﺮق داﺷﺖ؛ ﻫﻤﻪاش ﻣﺘﻦ ﺑﻮد .ﻫﺮ ﺻﻔﺤﻪاش ،ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪاي ﺑﻴﺶ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ زﻣﻴﻨﻪاي ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ. ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﺮا آن ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ﭘﺮﻛﻠﻤﻪي ﭘﺮﺣﺎﺷﻴﻪ را ﻣﻲﻓﻬﻤﻴﺪم ،وﻟﻲ ﻧﮕﺎهام روي اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪي ﺻﻔﺤﻪي ﺷﻌﺮ ﺳﻜﺘﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد .ﺟﺎي ﻣﺎدرم ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﺣﺎﻻ از ﺧﻮاﻧﺪن ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻏﻴﺮﻃﻠﺒﮕﻲ ﺳﺮم ﮔﻴﺞ ﻣﻲرود .ﻛﻼس ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ،ﻃﻠﺒﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﭼﻘﺪر ﺑﺎ ﺷﻌﺮ آﺷﻨﺎﻳﻲ؟ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .ﭘﺪرم از ﺗﻮي اﺗﺎق ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺻﺪام ﻛﺮد .ﻛﺘﺎب ﺿﺨﻴﻤﻲ را
٣٢
از روي ﻣﻴﺰ ﻛﻮﭼﻚاش ﺑﺮداﺷﺖ .روي ﺟﻠﺪ زرد رﻧﮓ آن ،ﻋﻜﺲ ﻣﺮدي ﺑﻮد ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﻪاي ﻛﻮﭼﻚ و رﻳﺸﻲ ﺗُﻨُﻚ ،ﭼﺸﻢﻫﺎﻳﻲ رﻳﺰ و ﭼﻬﺮهاي اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ. از اﻣﺮوز ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺳﻌﺪي ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ .ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ،ﺧﻮدش ﺑﻪ ﻣﻦ اﻟﻔﺒﺎي ﻓﺎرﺳﻲ ﻳﺎد داد .ﻛﺘﺎب ﻧﺼﺎب اﻟﺼﺒﻴﺎن را ﻫﻢ ﺑﺮام ﺧﻮاﻧﺪ .وادارم ﻛﺮد ﻫﻤﻪ ﺷﻌﺮﻫﺎش را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻢ .ﻣﻮﻗﻊ ﻫﻔﺖ ﺳﻨﮓ ﺑﺎزي ﺑﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ،وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺳﻨﮓﻫﺎ را ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﮕﻴﺮم ،ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻮاسام را ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻢ ،ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم: ﺑﻪ ﺑﺤﺮ ﺗﻘﺎرب ،ﺗَﻘَﺮﱡب ﻧﻤﺎي ﺑﺪﻳﻦ وزن ،ﻣﻴﺰانِ ﻃﺒﻊ آزﻣﺎي ﻓَﻌﻮﻟﻦ ﻓَﻌﻮﻟﻦ ﻓَﻌﻮﻟﻦ ﻓَﻌﻮل ﺷﺒﻴﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻛﺎرﺗﻮنﻫﺎ ،ﭼﺸﻢ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻓﻨﺮ ،ﺑﻴﺮون ﻣﻲزد .ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ﻛﻪ ﭘﺪرش آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻮد ﮔﻔﺖ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻓﺆاد ﺗﻘﻠﺐ ﻣﻲﻛﻨﺪ .وِرد ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .دﻳﮕﺮان ﺣﺘﺎ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ ورد ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ .ﺑﺎزيام ﺧﻮب ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺧﻮب ﺣﻮاسات را ﺟﻤﻊ ﻛﻦ .اﮔﺮ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺳﻌﺪي را ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮي ،از ﻫﻤﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻫﻢﺳﻦ و ﺳﺎلات ﺟﻠﻮﺗﺮي. ﻫﺮ ﺣﻜﺎﻳﺖ را ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ،اول ﻣﻌﻨﺎي آن را ﻣﻲﮔﻔﺖ .ﺑﻌﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪي اﺧﻼﻗﻲ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .اﻣﺎ ﺑﻌﻀﻲ داﺳﺘﺎنﻫﺎ را درﺳﺖ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻤﻲداد .رﺳﻴﺪ ﺑﻪ ﺟﺪال ﺳﻌﺪي ﺑﺎ ﻣﺪﻋﻲ: ﮔﺮ ﺑﻲﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﻣﺎل ﻛﻨﺪ ﻓﺨﺮ ﺑﺮ ﺣﻜﻴﻢ ﻛﻮن ﺧﺮش ﺷﻤﺎر و ﮔﺮ ﮔﺎو ﻋﻨﺒﺮ اﺳﺖ ﻫﻢ ﺧﻨﺪهاش ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻢ ﮔﻮﺷﻪي راﺳﺖ دﻫﺎناش ﻛﺞ ﺷﺪ .اﻣﺮوز دﻳﮕﺮ ﺑﺲ اﺳﺖ. ﻛﺘﺎب را ﺑﺴﺖ .اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را از ﻛﺠﺎ ﺧﺮﻳﺪي؟ اﻣﺎﻧﺖ اﺳﺖ .ﺑﺎﻗﺮ ﺻﺪاش را ﭘﺎﻳﻴﻦ آورد .اﮔﺮ از اﻳﻦ ﺟﻮر ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ در ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲﻫﺎي اﻳﻦﺟﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻧﮕﺮد.
٣٣
وﻗﺘﻲ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ ،ﻳﺎد ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ ﺑﺼﻴﺮﺗﻲ ﻳﺎ اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻣﻲاﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ ﺣﻮزه را ﻣﻲﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ .ﻧﻮﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎﺷﺎن ،اﻓﺴﺖ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﭼﺎپ ﺑﻴﺮوت ﺑﻮد .ﺑﺼﻴﺮﺗﻲ ﺑﺎ آن ﻛﻼه ﻧﺠﻔﻲاش ﻓﺎرﺳﻲ را ﺳﺨﺖ ﺣﺮف ﻣﻲزد .اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻫﻢ ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻼماش ﻳﺎ رﺣﻤﺎن ﺑﻮد .ﺗﻘﺮﻳﺮات درسِ ﺧﺎرج ﺧﻴﻠﻲ از ﻣﺪرسﻫﺎي ﻓﻘﻪ و اﺻﻮل را ﭼﺎپ ﻣﻲﻛﺮد .ﭘﺲ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﺷﻮد ﻛﺮد؟ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوي ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺮﻋﺸﻲ ﻧﺠﻔﻲ ﻋﻀﻮ ﺷﻮي .اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ آﺷﻨﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ ﺗﺎ اﻳﻦ ﺟﻮر ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺧﻮاﻧﺪناش ﻫﻢ ﺑﻲدردﺳﺮ ﻧﻴﺴﺖ. اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻲ ﻳﺎدت ﻣﻲدﻫﻢ. ﻛﺎرت ﻋﻀﻮﻳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﺣﺎﻻ از ﻛﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮوع ﻛﻨﻢ؟ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اول ﺑﻮف ﻛﻮر را ﺑﺨﻮان .ﺻﺎدق ﻫﺪاﻳﺖ را ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻲ؟ ﻫﻤﺎن ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎرﻳﺲ رﻓﺖ و آنﺟﺎ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﺮد؟ ﻛﺘﺎب ﻟﻤﻌﻪ را ﺳﻔﺎرش ﺑﺪه ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﻛﺘﺎب ﻟﻤﻌﻪ را ﮔﺮﻓﺘﻢ؛ ﻗﻄﻊِ رﺣﻠﻲ و ﺳﻨﮕﻴﻦ و ﺟﻠﺪ ﭘﻮﺳﺘﻲ ﻗﺮﻣﺰ .ﻛﻨﺎر راﻫﺮو رﺳﻴﺪﻳﻢ .آن ﻣﺮد را ﭘﺸﺖ ﭘﻴﺶﺧﻮان ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ؟ ﻛﺘﺎبدار اﻳﻦﺟﺎﺳﺖ .اﺳﻤﺶ اﺳﺪاﷲ اﺳﺖ .ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪام ﭼﻪ ﺟﻮر ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ .ﺣﺎﻻ ﺑﮕﻴﺮ ،اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﻮف ﻛﻮر .ﺑﮕﺬارش ﻻي ﻟﻤﻌﻪ و ﺑﺮو آن ﭘﺸﺖ ﺑﻨﺸﻴﻦ .ﻟﻤﻌﻪ را ﺑﺎز ﻛﻦ و ﺑﻮف ﻛﻮر را ﻫﻤﺎن ﻻي ﻛﺘﺎب ﺑﺨﻮان .ﻣﺒﺎدا آن را ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎوري! ﺑﺎﻗﺮ ﺧﻮدش ﺑﺎ ﻛﺘﺎب رﺳﺎﺋﻞ رﻓﺖ ﺳﻤﺘﻲ دﻳﮕﺮ .ﻛﻨﺎر ﻣﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮي ﻧﺸﺴﺖ .ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎي رﺣﻠﻲ ﺑﺎز ﻛﺮد .ﺳﺮش را از ﻳﻜﻲ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﻣﻲدواﻧﺪ .ﺑﺎ ﺗﺮس و ﻟﺮز ﻛﺘﺎب ﻟﻤﻌﻪ را ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﭘﻬﻠﻮم را ﺑﻪ دﻳﻮار ﺗﻜﻴﻪ دادم .در زﻧﺪﮔﻲ زﺧﻢﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﻮره روح را آﻫﺴﺘﻪ در اﻧﺰوا ﻣﻲﺧﻮرد و ﻣﻲﺗﺮاﺷﺪ .دو ﺳﺎﻋﺖ در ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﺑﻴﺶﺗﺮ از اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﺨﻮاﻧﻢ .از ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم ،ﻧﻮر آﻓﺘﺎب زد ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎم .ﻋﻴﻨﻚام را ﺑﺎ ﺳﺮ اﻧﮕﺸﺖام ﺑﺎﻻﺗﺮ دادم .ﻗﺎبِ ﻓﻠﺰي داغ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺑﺎ ﻳﻚ ﭼﺎﻗﻮي ﮔﺪاﺧﺘﻪ روي ﮔﺮدن ﻫﻤﻪي آدمﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮي ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ،ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪ زﺧﻢﻫﺎﻳﻲ زده ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﺷﻜﻞ ﺣﺮف .Lاز ﺗﻚ ﺗﻚ الﻫﺎ ﺧﻮن ﺟﺎري ﺑﻮد .ﺧﻮنﻫﺎ زود ﺗﺒﺨﻴﺮ ﻣﻲﺷﺪ و دوﺑﺎره ﻣﻲﺟﻮﺷﻴﺪ .ﻫﻮا از ﺑﺨﺎرِ ﺧﻮن ﻏﻠﻴﻆ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻗﻄﺮهﻫﺎي ﺧﻮن روي ﺷﻴﺸﻪي ﻋﻴﻨﻚ ﻣﻦ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻨﺪ .ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺟﺎﻳﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻢ.
٣٤
ﺑﻪ دﻳﻮار دﻛﺎﻧﻲ ﺗﻜﻴﻪ دادم .درﺳﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﭼﻪ ﻣﻐﺎزهاي اﺳﺖ .ﺷﻴﺸﻪي وﻳﺘﺮﻳﻦ ﻛﺪر ﺑﻮد .ﭘﺸﺖ آن دو ﺳﻪ ﺳﻤﺎور ﻗﺪﻳﻤﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺟﻔﺖ ﻛﻔﺶ ﭼﺮﻣﻲ .از ﺷﻴﺸﻪي در ﻛﻪ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم ،ﭘﻴﺮﻣﺮدي را دﻳﺪم ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻜﺶ روي ﭼﻴﺰي ﻣﻲﻛﻮﺑﺪ .ﺑﺎﻗﺮ روﺑﻪروي ﻣﻦ اﻳﺴﺘﺎد. اﻳﻦ ﭘﻴﺮﻣﺮد را ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ؟ ﺑﻪ ﻋﻘﻞِ ﺟﻦ ﻫﻢ ﻗﺪ ﻧﻤﻲدﻫﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻐﺎزه ﭼﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺷﻐﻞ ﺣﻘﻴﻘﻲاش ارزﻳﺎﺑﻲ اﺳﺖ .ارزﻳﺎﺑﻲ ﭼﻲ؟ ﺑﻪ ﺻﻮرتﻫﺎ ﻧﻤﺮه ﻣﻲدﻫﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ؟ ﭘﺴﺮﻫﺎ را ﭘﻴﺶ او ﻣﻲآورﻧﺪ و او ﻧﮕﺎهﺷﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﭼﻬﺮه و اﻧﺪامﺷﺎن را ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻲﮔﺬارد .ﭘﻴﺮﻣﺮد ﺑﺎ ﭼﻜﺶ ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ .ﺧﻮدش ﻫﻢ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ازدواج ﻧﻜﺮده .ﺳﺎلﻫﺎ از ﺟﻠﻮ اﻳﻦ ﻣﻐﺎزه رد ﺷﺪه ﺑﻮدم .ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﺑﻪ ذﻫﻦام ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺎزارِ ﺑﻮرس ﺑﭽﻪﺑﺎزﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﺎﻣﺮي، ﭼﻬﺎرده ﭘﺎﻧﺰده ﺳﺎل داﺷﺖ .ﮔﻮﺷﻪي ﺣﺠﺮه ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲﻛﺮد .دﻧﺒﺎلاش رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﺮا دو روزي اﺳﺖ درس ﻧﻤﻲآﻳﺪ. ﻛﻨﺎرش ﻧﺸﺴﺘﻢ .اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻓﺘﺎده؟ روي ﻫﺮ ﻛﺪام از ﮔﻮﻧﻪﻫﺎش ﺷﻴﺎر ﺳﻔﻴﺪي ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﻫﺎن ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد .زاﻧﻮﻫﺎ را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻓﺸﺮد .آﻗﺎي ﻓﺆاد! ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ .ﻟﻬﺠﻪي روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ داﺷﺖ .ﺳﺮش را ﻻي دﺳﺖام ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻫﻖ ﻫﻖاش ﺗﻮي ﮔﻠﻮ ﺑﻲﺗﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﺮد .اﻧﮕﺸﺖ اﺷﺎره را روي ﺑﻴﻨﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻢ .ﻧﺎي ﺣﺮف زدن ﻧﺪاﺷﺖ و ﻣﻦ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم دﻫﺎن ﺑﺎز ﻛﻨﺪ .ﮔﻴﺞﮔﺎﻫﻢ را ﺑﻪ ﺳﻔﺘﻲ دﻳﻮار آﺟﺮي ﺣﺠﺮه ﻓﺸﺎر دادم. ﻛﺘﺎبﻫﺎ روي ﻃﺎﻗﭽﻪ رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮد .زﻳﺮ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﺳﻔﺮهي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﮔﭽﻲ ﻧﺸﻮﻧﺪ .رﻃﻮﺑﺖ ،ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺟﻠﺪﻛﺎﻏﺬي را ﺗﺎب داده ﺑﻮد .ﺑﺎ دﺳﺖ ،ﻧﻢﻫﺎي ﺻﻮرتاش را ﮔﺮﻓﺘﻢ .درِ ﺣﺠﺮه را ﺑﺎز ﻛﺮدم ﻫﻮا ﻋﻮض ﺷﻮد .ﺑﻴﺮون ﻫﻮاﻳﻲ ﻧﺒﻮد. ﻫﺮ روز ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺑﺎ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﻲرﻓﺘﻴﻢ ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺮﻋﺸﻲ ﻧﺠﻔﻲ .ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ،ﺑﺎﻗﺮ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻣﻲداﻧﻲ ﻛﻪ ﭼﺎپ اﻳﻦ ،اﻻن ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ .ﻫﻴﭻ ﺟﺎ ﮔﻴﺮ ﻧﻤﻲآﻳﺪ .از ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﺧﻴﻠﻲﻫﺎش را ﺳﻮزاﻧﺪهاﻧﺪ .ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ،ﺑﺎﻗﺮ ﮔﻔﺖ ﺧﻮدش ﻫﻢ ﺷﻌﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮام ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﻳﻚ ﺑﺎر ﺷﻌﺮش را ﻧﺸﺎنام داد ﻛﻪ در ﻣﺠﻠﻪاي در ﺗﻬﺮان ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺑﺎﻗﺮ! ﻣﺎ ﺧﻴﻠﻲ آدمﻫﺎي ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ .در ﻗﻢ ﻧﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ،ﻧﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ ،ﻧﻪ ﻛﻨﺴﺮت ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ،ﻧﻪ ﮔﺎﻟﺮي ﻧﻘﺎﺷﻲ .ﻫﻮس ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻣﻲروﻳﻢ و
٣٥
ﻻي ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻗﺮن ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ،ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻣﻲﮔﺬارﻳﻢ و ﻛﻨﺎر آﺧﻮﻧﺪي ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﻴﻢ و درﺑﺎره ﻫﻮسﻫﺎﻣﺎن ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ. داﺷﺘﻢ در اﻧﺘﻈﺎر ﮔﻮدو ﺳﺎﻣﻮﺋﻞ ﺑِﻜﺖ را ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺎﻗﺮ ﻏﻴﺐاش زد .از ﻫﺮ ﻛﺲ ﺳﺮاغ ﮔﺮﻓﺘﻢ ،ﺧﺒﺮي ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﻌﺪ از دو ﻣﺎه ﺗﻠﻔﻦ زد .وﻗﺘﻲ دﻳﺪماش ،ﺻﻮرتاش ﻛﺒﻮد و ﭼﺮوﻛﻴﺪه ﺑﻮد .ﺑﺎ وﺣﺸﺖ ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭼﻲ ﺷﺪه؟ ﺷﺐ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺘﻜﻢ زدﻧﺪ .ﺑﺮدﻧﺪم در ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن .ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺎز ﻛﺮدﻧﺪ .راﻫﺮوﻳﻲ ﺑﻮد ﺑﻴﺴﺖ ﻣﺘﺮي ﺑﺎ ﻋﺮض ﻳﻚ ﻣﺘﺮ ،ﺑﺪون ﭘﻨﺠﺮه .دو ﻣﺎه آنﺟﺎ ﺑﻮدم .ﻫﺮﭼﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم ،ﻛﺴﻲ ﺟﻮاﺑﻢ را ﻧﻤﻲداد .ﮔﺎﻫﻲ ﻓﻘﻂ ﺻﺪاي ﻓﺮﻳﺎد و ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻲﺷﻨﻴﺪم .از ﺑﺲ داد زده ﺑﻮدم ،ﺻﺪام ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد. ﺑﻌﺪ از دو ﻣﺎه ،ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎﻧﻢ اﻓﺘﺎدﻧﺪ .آﺧﺮ ﭼﺮا ﻣﻲزﻧﻴﺪ؟ از ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ؟ اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪاﻳﺪ .ﮔﻪ ﻣﻲﺧﻮري ﻧﺎنِ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺨﻮري و ﺗﻮي ﻣﺠﻠﻪاي ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺸﺖ ﻻﻣﺬﻫﺐِ ﻣﺎدرﺟﻨﺪه درﻣﻲآورﻧﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﻲ .ﮔﻔﺘﻨﺪ از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻳﺎ زﻧﺪه ﻣﻲﻣﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﺷﻌﺮ ﭼﺎپ ﻣﻲﻛﻨﻲ .ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﻪ ﺟﻮري ﻓﻬﻤﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺷﻌﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﺷﻌﺮﻫﺎش را ﺑﺎ اﺳﻢ ﻣﺴﺘﻌﺎر اﻣﻀﺎ ﻣﻲﻛﺮد .ﺑﺮاي ﭼﻲ ﻓﺆاد اﻣﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ زﻫﺮا ﺗﺎﺑﻠﻮ را از روي ﭘﺎش زﻣﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻟﺐ ﭘﺎﻳﻴﻦاش را ﮔﺎز ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺮاي اﻳﻦﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ از ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺧﻮشاش ﻧﻴﺎﻣﺪ و ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﺎش ﻓﺤﺶ ﺑﺪﻫﺪ ،ﺑﺪاﻧﺪ ﻛﻲ ﺳﺰاوار ﻓﺤﺶ اﺳﺖ .ﺑﻲاﻧﺼﺎف! اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺤﺶ ﺑﺪﻫﺪ ،ﭼﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﺗﻮ ﻣﻲﺷﻮد؟ ﺧﻨﺪه روي ﺳﻴﻨﻪاش رﻳﺴﻪ رﻓﺖ .ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻣﻦ ﺑﺮاي ﭼﻲ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﺸﻢ؟ ﻳﻚ روز ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮدم ،آﻣﺪه ﺑﻮد روي ﺻﻔﺤﻪي اول ﻫﻤﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎ اﺳﻢ ﺧﻮدش را ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد .روي ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻂ دﻟﺒﺮاﻧﻪاي ﻗﻠﻤﻲ ﻛﺮده ﺑﻮد :ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻓﺆاد ،از ﻃﺮف زﻫﺮا! و ﺑﻌﺪ ﻳﻚ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺸﻌﺸﻌﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦاش زده ﺑﻮد؛ ﻣﺜﻼً ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺑﻴﺴﺖ و دو ﺑﻬﻤﻦ، روز ﭘﻴﺮوزي اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ .از ﺗﺮس اﻳﻦﻛﻪ ﺳﺮ و ﻛﻠﻪي ﻣﻦ زود ﭘﻴﺪا ﺷﻮد ،ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﻮم .ﺣﺎﻻ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﻲ؟ ﻣﻲروم اﻧﺰﻟﻲ، ﭘﻴﺶ ﺧﺎﻧﻮادهام .دﻳﮕﺮ اﻳﻦﺟﺎ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﻢ .دﻳﮕﺮ اﻳﻦﺟﺎ ﺑﺮﻧﻤﻲﮔﺮدم.
٣٦
ﺑﺎﻗﺮ از اﻧﺰﻟﻲ زﻧﮓ زد .ﻃﻮر ﺧﺎﺻﻲ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺗﺼﻮر اﻳﻦ ﺧﻨﺪهﻫﺎ روي ﺻﻮرت ﭘﺮﺧﻂ و ﭼﺮوكاش ﻧﮕﺮاﻧﻢ ﻣﻲﻛﺮد .ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﺑﺎﺑﺎم ﻳﻚ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ زدهام .ﻧﺎﺷﺮان ﺗﻬﺮاﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻤﻜﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .دارم اﻳﻦ ﺟﺎ ﺣﺎل ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭘﺴﺮ! ﻓﻘﻂ دﻟﻢ ﺗﻨﮓ ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺮﻋﺸﻲ ﻧﺠﻔﻲ ﻣﻲﺷﻮد. وﻗﺘﻲ رﻓﺘﻴﻢ ﺳﺮ ﮔﻮرش ،ﺧﻴﻠﻲ ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻜﺮدم .ﺗﻨﻬﺎ رﻓﺘﻢ ﺑﺎﻻي ﻳﻚ ﺑﻠﻨﺪي .روي ﺧﺎك ﻧﺸﺴﺘﻢ. ﻣﺎدرش ﺧﺎك را ﻣﺸﺖ ﻣﻲﻛﺮد و روي ﺳﺮ ﻣﻲﭘﺎﺷﻴﺪ .ﺗﺎ ﭼﻬﺎر روز ﻫﻴﭻ ﻧﺨﻮردم .ﺑﻌﺪ از اﻳﻦﻛﻪ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ را آﺗﺶ زدﻧﺪ ،ﺣﺴﺎﺑﻲ ﺗﻮي ﻗﺮض رﻓﺖ .ﻳﻚ ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﻟﻮازم اﻟﺘﺤﺮﻳﺮي زد. ﺗﻮي ﻫﻤﺎن ﻟﻮازم اﻟﺘﺤﺮﻳﺮي ،ﺷﻌﺮﻫﺎش را روي زﻣﻴﻦ ﭘﻬﻦ ﻛﺮد .روي ﻫﻤﻪ ﻣﺮﻛﺐ رﻳﺨﺖ. روي زﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﻣﺮﻛﺐ رﻳﺨﺖ .دﻳﻮارﻫﺎ را ﻫﻢ ﺑﺎ ﺟﻮﻫﺮ ﺧﻮدﻧﻮﻳﺲ ﺳﻴﺎه ﻛﺮد. ﺑﺪناش را ﻫﻢ ﺳﻴﺎه ﻛﺮد .ﺑﻌﺪ ﻫﻢ داري ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮد و ﺑﺪن ﺳﻴﺎهاش را از زﻣﻴﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮد .ﺗﺎ آن ﻣﻮﻗﻊ اﻧﺰﻟﻲ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .رﻓﺘﻴﻢ ﻣﺮداب اﻧﺰﻟﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ،ﺣﺎل و ﻫﻮاﻣﺎن ﻋﻮض ﺷﻮد .ﻟﺠﻦ ﺗﺎ ﺑﺎﻻي زاﻧﻮﻫﺎم را ﮔﺮﻓﺖ .ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺮﺳﻴﺪم .داﺷﺘﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻓﺮوﻣﻲرﻓﺘﻢ .ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺖ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻣﻮاﻇﺐ ﻋﻴﻨﻚام ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻧﻴﻔﺘﺪ .اﮔﺮ ﻣﻲاﻓﺘﺎد دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲدﻳﺪم؛ ﮔﺮﭼﻪ آنﭼﻪ ﺑﻮد دﻳﺪﻧﻲ ﻫﻢ ﻧﺒﻮد. ﻗﻠﺐام داﺷﺖ ﻣﻲﺗﺮﻛﻴﺪ .ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮ ﻫﺮﭼﻪ اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮف ﻣﺎﻟﻴﺪم ،ﺟﺎي ﺳﻔﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﺮدم .راﺳﺘﻲ راﺳﺘﻲ داﺷﺘﻢ ﺑﻪ اﻋﻤﺎق ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲﺷﺪم .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﺳﻴﺎﻫﻲ رﻓﺖ. دﻳﮕﺮ ﻋﻴﻨﻚ ﻫﻢ ﻓﺎﻳﺪه ﻧﺪاﺷﺖ .ﭘﺎﻫﺎم ﺳﻔﺖ ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﻟﺠﻦﻫﺎ .ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻘﻼ ﻣﻲزدم ،ﺗﻜﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲﺧﻮرد .در ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻴﺺ و ﺑﻴﺺ ،ﭘﺎي ﭼﭗام روي ﺳﻨﮕﻲ آن زﻳﺮﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .دﻳﮕﺮ ﻓﺮوﻧﻤﻲرﻓﺘﻢ ،اﻣﺎ ﺑﻮي ﮔﻨﺪ ﻟﺠﻦ ﺳﺮم را ﭘﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد .ﺳﻔﻴﺪيِ ﭘﻴﺮﻫﻦام ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد. ﻓﻬﻤﻴﺪم ﺑﺎﻳﺪ آرام ﺑﺎﺷﻢ و ﻫﺪفﻣﻨﺪ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﺰﻧﻢ ،وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ وﺿﻊ از اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺪﺗﺮ ﺷﻮد .آﻫﺴﺘﻪ آﻫﺴﺘﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ .از ﻗﻌﺮ ﮔﻮدال اﺻﻠﻲ ﻛﻢ ﻛﻢ دور ﺷﺪم .رﺳﻴﺪم ﺑﻪ ﺳﻄﺤﻲ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ .ﻳﻚ دﺳﺘﻢ را اﻧﺪاﺧﺘﻢ روي زﻣﻴﻦ .ﺧﻮدم را ﻛﺸﻴﺪم روي ﺧﺸﻜﻲ. آﻓﺘﺎبِ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ،ﺑﻲدرﻳﻎ ،زﻣﻴﻦ را ﻣﻲﺳﻮزاﻧﺪ .ﻻﻳﻪي روﻳﻲِ ﻣﺮداب ﺧﺸﻚ ﺑﻮد و ﺗﻔﺎوتاش ﺑﺎ زﻣﻴﻦِ ﺳﻔﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد .ﻣﺮداب ،ﺑﻮدناش را ﺑﻪ ﻟﻄﻒ آﻓﺘﺎب ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﻫﻨﻮز در ﻓﻜﺮ آن ﻣﺪرﺳﻪي زِﻫﻮار دررﻓﺘﻪي ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺑﻮدم .ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻻي دﺳﺖﻫﺎم ﺧﻴﺲ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﺜﻼً
٣٧
ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ﺑﻮدم دارم ﻣﻴﺎنﺑﺮ ﻣﻲزﻧﻢ .ﻣﺪرﺳﻪ آن ﻃﺮف رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد و ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ اﻳﻦ ﻃﺮف. رودﺧﺎﻧﻪ آنﻗﺪر ﭘﻬﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲﻣﺎﻧﺴﺖ .ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت ﺳﺎل آﺑﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﻤﻲدﻳﺪ .زﻣﺴﺘﺎن ﻫﻢ ﻫﻮا ﺧﺸﻚ ﺑﻮد و اﮔﺮ اﻧﺪك ﺑﺎران و ﺑﺮﻓﻲ ﻣﻲآورد ،ﺗﺎﺑﺴﺘﺎنِ زودرس و آﻓﺘﺎبِ ﺑﻲرﺣﻤﺶ ﻣﺠﺎلِ ﻣﺎﻧﺪن ﻧﻤﻲداد .ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي آنﻛﻪ ﻛﻠﻲ راه ﺑﺮوم ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﻞ ﺑﺮﺳﻢ ،از وﺳﻂ رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮوم .اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺗﺎ آن ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدم .آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎرم ﻫﻢ ﺷﺪ .از ﺑﺲ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ زود ﺑﺮﺳﻢ ﺧﺎﻧﻪ و ﺻﻮرﺗﻢ را در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﭘﺘﻮ ﺑﭙﻴﭽﻢ. اﻣﺘﺤﺎنِ ﻣﺴﺨﺮهاي ﺑﻮد .ﺑﻌﺪ از ﭼﻬﺎرﺳﺎل درس ﻃﻠﺒﮕﻲ ﺧﻮاﻧﺪن ،ﺗﺎزه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻲرﻓﺘﻢ ﺑﺎ اﻛﺎﺑﺮ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﺷﺎن ﻛﻤﻚ راﻧﻨﺪه و ﺷﺎﮔﺮد ﺗﺮاﺷﻜﺎر و ﻧﺎﻧﻮا ﺑﻮدﻧﺪ ،اﻣﺘﺤﺎن اول راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲدادم .ﻛﺎش ﻓﻘﻂ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﺪرم ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮوم ﻣﺪرﺳﻪي ﻋﺎدي و درسام را اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻢ ،ﻛﺸﻴﺪهاي ﺗﻮي ﮔﻮشام ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪ .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ زﻣﻴﻦﮔﻴﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدم، ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .دﺳﺖﻫﺎش ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ .ﮔﻮﺷﻪي ﺳﻤﺖ راﺳﺖ دﻫﺎﻧﺶ ﺣﺴﺎﺑﻲ ﻛﺞ ﺷﺪ .ﭘﺸﺖ ﺑﻪ آﻳﻨﻪي ﻗﺪي ﻛﻤﺪ دﻳﻮاري اﻳﺴﺘﺎد .ﺧﻮدم را ﺗﻮي آﻳﻨﻪ ﻣﻲدﻳﺪم. از ﺧﺎﻧﻪي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺠﺎ ﺑﺮوي ﺑﺪﺑﺨﺖ؟ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎم ﺻﺎدق ﭘﺸﺖ ﻛﻨﺪ ،ﺧﻴﺮ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ .ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮ! ﻏﻴﻆ و ﺑﻐﺾ ﺗﻮي ﮔﻠﻮش ﻫﻠﻬﻠﻪ ﻣﻲﻛﺮد .ﻧﺎنِ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻣﻲﺧﻮري ،ﻛﻔﺮان ﻧﻌﻤﺖ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺗﻮ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺸﻮي .ﻣﺮﺟﻊِ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﺸﻮي. ﻟﻴﺎﻗﺖاش را ﻧﺪاري .ﻣﻦ ﺟﻮاب ﺧﺪا را ﭼﻪ ﺑﺪﻫﻢ؟ دوﺳﺘﺎﻧﻢ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ؟ ﭘﺴﺮ! ﻫﻤﻪ ﻏﺒﻄﻪي درسﺧﻮاﻧﺪن ﺗﻮ را ﻣﻲﺧﻮرﻧﺪ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺜﻞ ﺑﭽﻪ ﻣﺰَﻟّﻒﻫﺎ داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮوي ﻛﻪ ﭼﻪ ﺑﺸﻮد؟ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ دﻛﺘﺮ و ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺜﻞ ﻛﻮد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺗﻮي ﻣﻤﻠﻜﺖ رﻳﺨﺘﻪ. ﺧﺸﻢاش ﻧﻨﺸﺴﺖ .ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮﻫﺎم ﻟﮕﺪ زدن .اﻓﺎﻗﻪ ﻧﻜﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن اﻓﺘﺎدنِ ﺣﺠﻢ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ را روي ﺷﻜﻢ وﺳﻴﻨﻪام ﺣﺲ ﻛﺮدم .وﻗﺘﻲ ﭼﺸﻢﻫﺎم ﺑﺎز ﺷﺪ ،ﻣﺸﺖ ﻣﺎدرم را دﻳﺪم ﻛﻪ ﭘﺮِ ﭼﺎدر ﺑﻮد .از ﺳﻔﻴﺪي در و دﻳﻮار و ﺗﺨﺖ و ﻟﺒﺎس آدمﻫﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪم در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﺎدرم ﺑﺎ دﻛﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮد .ﺧﺎﻧﻢ اﻳﻦ ﭼﻪ ﺟﻮر دﻋﻮاﻳﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﭽﻪ را ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻦ داده؟ آﻗﺎي دﻛﺘﺮ! اﻳﻦ ﭘﺴﺮه ﻫﻤﻪاش ﺑﺎ ﺑﺮادرش دﻋﻮا ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺧﻴﺮهﺳﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺣﺮﻳﻒﺷﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮم .ﻣﺎدرم ﺣﺮﻳﻒ دﻛﺘﺮ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎور ﻛﻨﺪ .از
٣٨
ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻛﻪ آﻣﺪﻳﻢ ،ﭘﺪرم ﺻﺪام ﻛﺮد .ﻟﺐﻫﺎش ﻫﻨﻮز ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ .اﻣﺎ اﻧﮕﺎر ﻧﻪ دﻳﮕﺮ از ﺧﺸﻢ ،از ﻳﻚ درﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﻣﺒﻬﻢ. در ﻣﺤﺎﺻﺮهي ﻗﻔﺴﻪﻫﺎي ﻛﺘﺎب ﺑﻮدم .ﺧﺎﻧﻪي ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﺮ اﺳﺖ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺟﻮرواﺟﻮر. ﻣﻦ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ آدم ﺑﺴﺘﻪاي ﻧﻴﺴﺘﻢ .درسﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎه ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ ،آدم داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮود .اﮔﺮ ﻛﺴﻲ درسﻫﺎي ﺣﻮزه را ﺑﺨﻮاﻧﺪ ،ﺧﻮدش ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ آنﻫﺎ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﻛﻮﻓﺘﻪﮔﻲ ﺷﻜﻢ وﺳﻴﻨﻪام ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم. ﻧﮕﺎهام اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﻛﺘﺎب روح اﻟﻘﻮاﻧﻴﻦِ ﻣﻨﺘﺴﻜﻴﻮ ﻛﻪ درﺳﺖ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﭘﺪرم روي ﻗﻔﺴﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﻫﻨﻮز ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ،از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺧﻮشام ﻣﻲآﻣﺪ .ﮔُﻨﺪﮔﻲ آن را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ .وﻗﺘﻲ ﭘﺪرم ﻧﺒﻮد ،ﻣﻲآﻣﺪم و ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ از ﻗﻔﺴﻪي آﻫﻨﻲ درش ﻣﻲآوردم. روي زﻣﻴﻦ ﭘﻬﻦ ﻣﻲﻛﺮدم .ورق ﻣﻲزدم .ﺑﻌﺪ ﻛﻪ رﻓﺘﻢ ﺣﻮزه ،اواﺋﻞ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻲﻛﺮدم از اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﺮا اﺳﻢ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام از ﻋﻠﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ .اول اﺳﻢ ﻋﻠﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب ﻋﺮﺑﻲ ﻣﻲﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ،دﺳﺖﻛﻢ ،ﻳﻚ ﻣﻴﺮزا ﻳﺎ ﺷﻴﺦ ﺑﻮد. ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﻃﻮر ﺑﺮوم ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺳﺮاﭘﺎيِ ﻟﺠﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ؟ ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم ﻛﻲ رﺳﻴﺪم .در را ﺑﺎز ﻛﺮدم و ﭘﺮﻳﺪم ﻛﻨﺎر ﺣﻮض و ﺷﻠﻨﮓ را ﺑﻪ ﺷﻴﺮ آب زدم .ﻟﺒﺎسﻫﺎم را درآوردم .اول ﻓﻘﻂ ﺣﻮاسام ﺑﻪ ﺷﺴﺘﻦ ﺧﻮدم ﺑﻮد .ﺑﻌﺪ ﺣﺲ ﻛﺮدم ﻛﺴﻲ ﺻﻮرتاش را ﭘﺸﺖ ﺷﻴﺸﻪي ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه .ﭘﺪرم ﺗﻼش ﻣﻲﻛﺮد ﻧﮕﺎهاش را ﭘﺸﺖ ﭘﺮدهي ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻨﺠﺮه ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ .ﻣﺎدرم ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد .اﻣﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺎط ﻧﻴﺎﻣﺪ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺳﺮ ﻣﻦ آﻣﺪه .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﺪرم داﺷﺖ ﻣﺮا ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﺧﺸﻢ ،روح ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد. ﺧﻮدم را ﺷﺴﺘﻢ .ﻟﺒﺎسﻫﺎ را اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﺗﻮي ﺗﺸﺖ .روي ﭘﻠﻪﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺗﺎ آﻓﺘﺎب ﺑﺪنام را ﺧﺸﻚ ﻛﻨﺪ .ﺧﻴﺮه ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺣﻮض و ﺷﻠﻨﮓ ﻣﺎرﭘﻴﭻﺷﺪهي آب .زﻣﻴﻦِ ﺧﻴﺲ داﺷﺖ ﺑﺨﺎر ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﻴﺰي اﻃﺮافام ﺟﻨﺐ ﺧﻮرد .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭘﺎﺷﺪ ﺑﺮود ﺗﻮاﻟﺖ .دوﺑﺎره ﺗﻦاش در ﺑﺮاﺑﺮم ﻗﺪ ﻛﺸﻴﺪ .زﻧﺎﻧﻪﮔﻲ اﻧﺪام اﻳﻦ زن و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص راهرﻓﺘﻦاش ،ﻓﺮاﺗﺮ از ﺟﺰء ﺟﺰء ﺑﺪناش ﺑﻮد .ﺑﺎرﻫﺎ ﺗﻦِ ﻟﺨﺖ او را ﻧﮕﺎه ﻛﺮده ﺑﻮدم .ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺮام ﺗﺎزهﮔﻲ داﺷﺖ .ﻗﺪم ﺑﺮداﺷﺘﻦﻫﺎش درﺳﺖ ﻣﺜﻞ
٣٩
ﻫﻤﺎن زن ﺑﻮد ،ﭼﺎﻻك و اﺑﺮﻳﺸﻤﻲ .ﭼﻘﺪر ژﻧﻮوﻳﻮ ﺑﻪ ﺧﻮد او ﻣﻲﻣﺎﻧﺴﺖ؟ اﻳﻦ ﻗﺪمﻫﺎي ﺳﺒﻚ از ﻳﻚ ﻻاﺑﺎﻟﻲﮔﺮي روﺣﻲ ،ﻳﻚ ﺑﻲﺧﻴﺎﻟﻲ دروﻧﻲ ﭘﺮده ﺑﺮﻣﻲداﺷﺖ .ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻮﻋﻲ راﺣﺘﻲ، اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﻳﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ زﻧﺎﻧﻪﮔﻲ را آﺷﻜﺎر ﻣﻲﻛﺮد .ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮﻫﺮ در زنﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﻗﺪرت ﻣﻲدﻫﺪ ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﺮدﻫﺎ ﺑﺮﻗﺼﻨﺪ .ﺷﺒﻲ ﺑﺎ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ دﻳﺴﻜﻮِ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻛﻮژاس رﻓﺘﻴﻢ. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ دﺳﺖ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺖ .از ﻣﻴﺰ ﺟﺪا ﻛﺮد .ﺑﺮﻗﺺ .ﺧﻨﺪﻳﺪم .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻣﻦ رﻗﺺ ﺑﻠﺪ ﻧﻴﺴﺘﻢ! ﺑﺎزوﻫﺎي ﻣﺮا ﻣﺤﻜﻢ ﺗﻮي دﺳﺖاش ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﮕﻪام داﺷﺖ .ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﻣﺮﺷﺪ ﺑﻮداﻳﻲ ﻧﮕﺎﻫﻢ ﻛﺮد .ﺗﻦات را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﻦ .ﺑﻪ آن ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻦ .رﻫﺎش ﺑﮕﺬار .ﺗﻮ ﻧﺮﻗﺺ .ﺗﻦات ﺧﻮاﻫﺪ رﻗﺼﻴﺪ .ﺧﻮاﻧﻨﺪه زن ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ. Lassée de parler haut sans jamais pouvoir faire Et d’inventer souvent des excuses à nos faiblesses Lassée de nous apprendre comme deux terres étrangères Et d’accorder nos cœurs aux ruines qu’on se laisse Songes, las, ta force est la mienne On pourrait chanter, haut, dans cette arène
ﻣﻲداﻧﻲ! ارﺳﻄﻮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ رﻗﺺ ،ﺷﻌ ِﺮ ﻣﺘﺤﺮك اﺳﺖ .اﮔﺮ ﺧﻮد ارﺳﻄﻮ اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻮد، ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ و ﻣﺜﻞ ﺗﻮ اﻳﻦ ﻗﺪر ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﻓﺖ. ﺑﻨﺪ ﺗﺎپاش از روي ﺷﺎﻧﻪ اﻓﺘﺎد روي ﺑﺎزو .دﺳﺖ و ﭘﺎش ﺑﺎ ﻧﻮرِ ﻣﺸﻮش دﻳﺴﻜﻮ در ﻫﻮا ﻣﻮج ﺑﺮﻣﻲداﺷﺖ .روي ﻟﺐﻫﺎش ﻟﺒﺨﻨﺪي ﻣﺤﻮ ﺑﻮد .ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﺮا در ﺣﺎل رﻗﺺ ،وﻗﺘﻲ ﻧﮕﺎهام ﻣﻲﻛﺮد ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﭼﺸﻢام را ﺗﻮي ﭼﺸﻢاش ﻧﮕﻪ دارم .ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم اﺷﻌﻪي ﭼﺸﻢﻫﺎش روي ﺻﻮرتام ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ ﺗﻜﺎن ﻣﻲﺧﻮردم .دﺳﺖﻫﺎش را ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲداد .ﺳﻔﻴﺪي دﻧﺪانﻫﺎش ﺑﻴﺮون زده ﺑﻮد .ﭼﺮﺧﻴﺪ .ﺑﺎز ﻫﻢ ﭼﺮﺧﻴﺪ .دو دﺳﺖاش را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﺮد .ﻻي ﻫﻢ ﻣﻲﻟﻐﺰاﻧﺪ .ﻛﻢ ﻛﻢ ﺑﺎﻻ ﺑﺮد .دﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﻣﻮج ﺑﺮﻣﻲداﺷﺘﻨﺪ .ﻛﻤﺮش ﺑﺎ آﻫﻨﮓ دﺳﺖﻫﺎ ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ .ﺗﺎپ ،درﺳﺖ ،ﺗﺎ زﻳﺮ ﺳﻴﻨﻪﺑﻨﺪش ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﺷﻜﻢاش ﺟﻠﻮ و ﻋﻘﺐ ﻣﻲرﻓﺖ .ﺣﺎﻻ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻮد .ﻣﮋهﻫﺎي زﻫﺮا روي ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮاﺑﻴﺪ. ٤٠
روي ﻧﻮك ﭘﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد .ﺳﻨﮕﻴﻨﻲِ ﺷﺮاب از ﺳﺮم ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﺑﺪنام را ﺑﻪ ﺻﻨﺪﻟﻲ ﭼﺎرﻣﻴﺦ ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﻮﻫﺎي روﺷﻦاش روي ﻛﻤﺮ ﺑﻲﺗﺎب ﺑﻮد .ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد .ﺳﺮش را ﻛﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ،ﮔﻴﺴﻮش ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎﺳﻦ ﻣﻲآﻣﺪ .ﺻﺪاي ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺗﻮي رگﻫﺎم دو دو ﻣﻲزد. دﺳﺖﻫﺎ و ﺳﺎﻋﺪش را دور ﻫﻢ ﻣﻲﭘﻴﭽﺎﻧﺪ .ﻛﻤﺮش را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﺧﻢ ﻛﺮد .ﻣﻮﻫﺎش روي ﻫﻮا آوﻳﺰان ﺷﺪ .ﺣﺎﻻ ﺳﺮِ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪاش ﺳﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﻮد .اﻧﻌﻄﺎف ﺑﺪناش ،ﻣﺴﺘﻲ ﺷﺮاب را در ﺗﻦام رﻳﺸﻪ ﻣﻲداد .ﺳﺮش را آرام آرام ﺑﺎﻻ ﺑﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺴﺘﻢ .ﻟﺐﻫﺎش را روي ﻟﺐﻫﺎم ﺣﺲ ﻛﺮدم. ﺧﻮﺑﻲ ﻓﺆاد؟ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺮوﻳﻢ؟ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺑﺎزوم را ﮔﺮﻓﺖ .روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ .ﻛﺎر ﻓﻜﺮي آدم را از ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺟﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺎ آن ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .اﻳﺴﺘﺎده ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻦ .ﺗﺎ ﺟﻬﺎن اﻳﺴﺘﺎده اﺳﺖ ،ﺗﻮﺟﻬﻲ را ﺑﺮﻧﻤﻲاﻧﮕﻴﺰد .ﺗﺎزه وﻗﺘﻲ روان ﻣﻲﺷﻮد ،ﺣﺘﺎ اﻳﺴﺘﺎﻳﻲاش ﻫﻢ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻣﻲﺷﻮد. ﭘﻴﻜﺮِ زنﻫﺎ ﺑﻪ ازدﺣﺎمِ ﺻﺪاي ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ و ﻧﻮر ﺟﺎن ﻣﻲداد .ﻋﻄﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺑﻮﻫﺎي ﺗﻦﺷﺎن ﻣﻲآﻣﻴﺨﺖ .ﺷﻤﻴﻢِ ﺷﺎدي از ﺳﺎﻟﻦ ﻣﺘﺼﺎﻋﺪ ﻣﻲﺷﺪ .زنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻗﻢ ﻣﻲدﻳﺪم ،ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﺧﭙﻞ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ ،ﺣﺘﺎ آنﻫﺎ ﻛﻪ ﭼﺎق ﻫﻢ ﻧﺒﻮدﻧﺪ .ﺷﺎﻳﺪ در ﻋﻤﺮﺷﺎن ﻳﻚ دلِ ﺳﻴﺮ ﻧﺮﻗﺼﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .زﻳﺮ ﭼﺎدر و ﻣﻘﻨﻌﻪ ،ﺣﺘﺎ ﻧﻤﻲﺷﺪ ﺳﺒﻚ ﻗﺪم ﺑﺮداﺷﺖ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺗﻦِ ﺳﺮاﻓﺮازي داﺷﺖ .ﻣﻮﻫﺎي ﭘﺮﻳﺸﺎنِ روي ﺻﻮرتاش را ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﺜﻞ ﺑﺎل زدن ﭘﺮواﻧﻪ ﻛﻨﺎر زد .ﺷﺐِ ﭘﺎرﻳﺲ روي ﺟﺎمِ ﻛﻨﻴﺎك ﻣﻲﻏﻠﻄﻴﺪ .ﻟﺒﻪي ﺟﺎم روي ﻟﺐاش ﺑﺮق ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺖ .دراﻳﻦ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ،ﭼﻴﺰي ﺑﻮد ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار ،ﻣﺜﻞ آب روان .اﻳﻦ ﺑﻲﺧﻴﺎﻟﻲ ﺟﻮري ﮔﺮﻳﺰﭘﺎﻳﻲ ﻣﻲآورد .ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻨﺪ ﻧﺒﻮد .در ﺑﻨﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻧﺒﻮد .ﺷﺒﻴﻪ ژﻧﻮوﻳﻮ ﻛﻪ ﻫﻤﻪاش در ﺣﺎل رﻓﺘﻦ اﺳﺖ .ﺟﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲاﻳﺴﺘﺪ. ﻫﻮسﻫﺎش ﺗﺎزه ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ و از اﻧﺠﻤﺎدﺷﺎن ﻣﻲﺗﺮﺳﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ در اﺳﺘﻘﺒﺎل از ﭼﻴﺰي و ﺑﺪرﻗﻪي ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ .در ﺣﺎل ﻛَﻨﺪن و ﺑﺮﻳﺪن اﺳﺖ .ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﻳﻨﺪه ﺑﺮاش اﺑﻬﺘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ. آﺷﻔﺘﮕﻲ و ﺟﻨﻮنِ ﻧﻮراﻓﻜﻦﻫﺎي دﻳﺴﻜﻮ ﺧﻂ زﻣﺎن را ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻣﻲﻛﺮد .ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺎﺑ ِ ﺶ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲِ ﻧﻮر روي ﺻﻮرت ﺧﺴﺘﻪي دﺧﺘﺮي ﻛﻪ ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ ﻳﺎدم آورد ﺷﺐ از ﻧﻴﻤﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﻏﺮوب ﺑﻮد .ﻣﺴﺠﺪ اﻋﻈﻢ ﺗﺎرﻳﻚ ﺷﺪ .ﻫﻨﻮز ﭼﺮاغﻫﺎ را روﺷﻦ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ.
٤١
اﺳﺘﺎد ﺑﺎ رﻳﺶ ﺑﻠﻨﺪش ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﺮد .روي ﻣﻨﺒﺮِ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ ،ﻛﺘﺎب رﺳﺎﺋﻞ را روي زاﻧﻮﻫﺎش ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﻏﺮاء ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ. ﺣﺲ دلﮔﻴﺮي روي ﺧﻄﻮط ﻃﺎﻫﺮ ﺧﻮشﻧﻮﻳﺲ ،ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺘﺎبﻫﺎ دﺳﺖﺧﻂ او ﺑﻮد، ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ و ﻣﻦ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدم ﺣﻮاسام را ﺑﻪ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ در ﺳﻜﻮت ﭘﺮ وﻟﻮﻟﻪي ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ .روي ﻫﻤﻴﻦ ﺧﻄﻮط ﻣﺤﺰون ،ﻣﮋهﻫﺎﻳﻲ ﺗﺎﺑﻴﺪه ،ﭘﺮده ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺖ .آن ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺎﻳﺪ ﺣﺘﺎ اﺳﻢ ﻣﺮا ﻫﻢ در ﭘﻴﺶﺧﻮان ذﻫﻦاش ﻧﮕﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮد .دﺧﺘﺮ ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﻪ ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺴﺮ ﺳﻴﺰده ﺳﺎﻟﻪاي را ﺑﻪ ﻳﺎد آورد؟ ﻫﻴﺠﺪه ﺳﺎﻟﻢ ﺷﺪ .از درس ﻃﻠﺒﻪﮔﻲ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدم .آﺧﺮ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ درس ﺧﻮاﻧﺪن ،ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣﻲرﺳﻴﺪ؟ ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗﻊ از ﻣﺴﺨﺮه ﻛﺮدنِ ﺣﻮزه ﺧﻮشام ﻧﻤﻲآﻣﺪ .ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻫﻤﻪاش ﻓﻜﺮ ﻃﻬﺎرت و ﻧﺠﺎﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ اﻳﻦﻛﻪ اﮔﺮ زن ﭘﻨﺒﻪ را ﭼﻨﺪ ﺑﺎر در ﻓَﺮجاش ﻓﺮوﻛﻨﺪ ،ﻣﻲﻓﻬﻤﺪ از ﺣﻴﺾ ﭘﺎك ﺷﺪه .اﻳﻦﻫﺎ ﺟﺰو درس ﻃﻠﺒﻪﮔﻲ ﺑﻮد ،اﻣﺎ ﻫﻤﻪي آن ﻧﺒﻮد. ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد؛ ﻳﻚ ﺑﻦﺑﺴﺖ ﺑﺎﺷﻜﻮه. ﻋﺼﺮ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﺪ ،دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﺮوم ﻣﺪرﺳﻪي ﻓﻴﻀﻴﻪ .روي زﻳﻠﻮﻫﺎي ﺧﺎكﺧﻮردهاي ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ ﻛﻪ داﻏﻲ زﻣﻴﻦ را زﻳﺮ ﺑﺎﺳﻦ ﻣﻲدواﻧﺪ .ﭘﺎﻫﺎم ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ .ﺳﻴﺪﺟﻌﻔﺮ ،ﺧﺎدم ﻣﺪرﺳﻪ، ﺷﻠﻨﮓ آب را روي ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺮﺑﻊﺷﻜﻞِ ﺑﺰرگ ﻛﻒ ﺣﻴﺎط ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺨﺎر ﮔﺮم و ﻧﻔﺲﮔﻴﺮي از آنﻫﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﺪ .ﻛﺎجﻫﺎي ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻪي ﻣﺪرﺳﻪ از ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻬﺎر و ﭘﻨﺞ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﭘﺮ ﻣﻲﺷﺪ از ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ و ﻛﻼغﻫﺎ .ﻛﻼغﻫﺎ ﺳﺎﻛﺖ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ ارﻛﺴﺘﺮ ﺑﺰرﮔﻲ راه ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ .ﻫﻴﭻ وﻗﺖ زﻣﺴﺘﺎن ﻗﻢ را دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ .زﻣﺴﺘﺎناش ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻲروح ﺑﻮد .ﻫﻴﭻ از اﻳﻦ ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ ﺧﺒﺮي ﻧﺒﻮد. وﻗﺘﻲ زﻣﺴﺘﺎن ﻧﺒﻮد ،ﺑﻮي ﺧﺎك و آب ﭘﺮ ﻣﻲﺷﺪ ﺗﻮي ﻓﻀﺎي ﻣﺪرﺳﻪ .ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ روي ﻫﻤﻴﻦ زﻳﻠﻮﻫﺎ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و دو ﻳﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﭼﻘﺪر ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ. ﺑﻌﺪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي درﺳﻲ ﻛﻪ از اﺳﺘﺎد ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ،آن را ﺑﺮاي ﻫﻢ ﺗﻜﺮار ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ ،ﻫﺮ روز ،ﻳﻜﻲ ﺧﻮد را ﺟﺎي اﺳﺘﺎد ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ و درس را از اول ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﺎزﻣﻲﮔﻔﺖ .ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ
٤٢
ﻫﻢ ﮔﻮش ﻣﻲداد و اﮔﺮ ﺟﺎﻳﻲ را ﻏﻠﻂ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻳﺎ درﺳﺖ ﻧﻔﻬﻤﻴﺪه ﺑﻮد ،اﻳﺮاد ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺴﺎﻟﻤﺖآﻣﻴﺰ ﺗﻤﺎم ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﮔﺎه ﻓﺮﻳﺎدﺷﺎن ﺑﻪ ﻫﻮا ﻣﻲرﻓﺖ .ﺑﺎ ﻫﻢ دﻋﻮا ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺻﺪاﺷﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻮد .دﻋﻮا ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧﺪ. ﻋﺼﺮﻫﺎ زﻣﻴﻦِ ﻣﺪرﺳﻪ ،ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﻛﺎجﻫﺎش ﻣﻲﺷﺪ .ﻗﻴﻞ و ﻗﺎلِ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻬﻤﻪي ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ ﻣﻲآﻣﻴﺨﺖ .ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ و ﺻﻔﺎ ﻗﻠﺐ آدم را ﺻﻴﻘﻞ ﻣﻲداد .اﺣﺴﺎس ﻧﺰدﻳﻚﺑﻮدن روي آدم ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻳﺎدش ﻣﻲرﻓﺖ .ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﺪ ،ﺻﻒ ﺑﻪ ﺻﻒ، ﭘﺸﺖ ﺳﺮِ ﺷﻴﺦ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻣﻲاﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ .ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻻي ﻛﺎجﻫﺎ و روي ﺣﻴﺎط ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻲوزﻳﺪ ﻛﻪ ﺻﺪاي ﭘﺮزدن ﻳﻚ ﮔﻨﺠﺸﻚ از اﻳﻦ درﺧﺖ ﺑﻪ آن درﺧﺖ ﻫﻢ ﺷﻨﻴﺪه ﻣﻲﺷﺪ .ﻣﺎه از ﻻﺑﻪﻻي ﺑﺮگﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ ﻛﺎجﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺎط ﻣﺪرﺳﻪ ﺳﺮَك ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .دﻳﻮار ﻣﺪرﺳﻪ ﭘﻬﻦ ﺑﻮد؛ ﺷﺒﻴﻪ ﻳﻚ ﭘﻴﺎدهرو ﻛﻮﭼﻚ .از ﺗﺎرﻳﻜﻲ و ﺳﻜﻮت درﺧﺘﺎن ﺗﺮس ﺑﺮَم داﺷﺖ .ﻣﺮدي ﺑﺎ رداﻳﻲ ﺳﺮاﺳﺮ ﺳﻴﺎه و ﻳﻘﻪاي ﺳﻔﻴﺪ روي دﻳﻮار ﻗﺪم ﻣﻲزد .ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ رﻓﺘﻢ .ﺑﺎ دﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺧﺎردارِ ﻛﻨﺎرِ دﻳﻮار را ﻛﻨﺎر زدم .ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﻟﺒﺨﻨﺪي ﻣﻼﻳﻢ ،ﻋﺒﻮﺳﻲ ﭼﻬﺮهاش را ﺷﻜﺎﻓﺖ .آه! ﺷﻤﺎﻳﻴﺪ. ﻋﻘﺐ ﻋﻘﺐ رﻓﺘﻢ .ﻫﻤﻪ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺠﺮهﻫﺎ رﻓﺘﻪ و در را از ﭘﺸﺖ ﻗﻔﻞ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .اﻳﻦ ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺮا ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ؟ ﻣﻦ اﺑﻮﺣﺎﻣﺪ ﻏﺰّاﻟﻲ ﻫﺴﺘﻢ .دارم ﻗﺪم ﻣﻲزﻧﻢ .ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ. ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﺪم ﺑﺰﻧﻴﻢ؟ ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم ﺻﻮرتام در ﻣﺘﻦِ ﺷﺐ ﺳﻔﻴﺪ ﺷﺪه .ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ آﻗﺎ! رداي ﺳﻴﺎهاش روي دﻳﻮار ﻣﺪرﺳﻪ ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲﺷﺪ .ﺷﻴﺦ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻣﺮد؛ از ﺑﺲ ﭘﻴﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻣﺪرﺳﻪ ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﺒﻮد. ﺧﻴﻠﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﺼﺮﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﻧﻤﺎز آنﺟﺎ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ ،دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲآﻣﺪﻧﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آنﻛﻪ اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺟﺪﻳﺪ را رﻳﻴﺲ ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻨﺼﻮب ﻛﺮده ﺑﻮد .ﺑﻨﺎﻳﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ را ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﻮي زﻳﺮ زﻣﻴﻦ ﻣﺪرﺳﻪي داراﻟﺸﻔﺎء .ﺣﻮض ﺧﺮاب ﺷﺪ .ﻫﻨﺪﺳﻪي ﺣﻴﺎط ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮرد .ﻛﺎجﻫﺎش را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻨﺪ ،وﻟﻲ ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﺮا دﻳﮕﺮ ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ ﻧﺒﻮدﻧﺪ .ﻣﺪرﺳﻪ ﺗﺎرﻳﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺳﺎﻛﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد .آدم ﻫﻮل ﺑﺮَش ﻣﻲداﺷﺖ.
٤٣
ﻛﺎﺷﻲﻫﺎي ﻧﻮ ﺟﺎي ﻛﺎﺷﻲﻫﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ؛ ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﺎﺷﻲﻫﺎ ،وﻟﻲ ﻣﺎل ﻗﺮن ﻳﺎزدﻫﻢ ﻧﺒﻮد .از ﺳﻴﺪ ﺟﻌﻔﺮ و آب ﭘﺎﺷﻲ روي ﺳﻄﺢ ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ﺣﻴﺎط ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﺧﺒﺮي ﻧﺒﻮد. ﺻﺪاي دوش ﻣﻲآﻣﺪ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ آواز ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﻣﻦ اﻳﻦ آواز را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ .از آن ﻟﺬت ﻣﻲﺑﺮدم ﺑﺪون آن ﻛﻪ ﻳﺎد ﭼﻴﺰي ﺑﻴﻔﺘﻢ .ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻲﺷﻮد از ﭼﻴﺰي ﻟﺬت ﺑﺒﺮﻳﻢ ﺑﺪون اﻳﻦﻛﻪ در ذﻫﻦﻣﺎن آن را ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮه ﻳﺎ رؤﻳﺎﻳﻲ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﭘﺎﺷﺪم .از ﺗﻮي ﻛﻤﺪ ربدوﺷﺎﻣﺒﺮي درآوردم و ﺗﻦام ﻛﺮدم .ﻧﺸﺴﺘﻢ ﻛﻨﺎر ﺗﺨﺖ و از ﺗﻮي ﭘﺎﻛﺖ ،ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪم ﻛﻪ ﻇﻬﺮ از اﻧﺘﺸﺎرات وِرن ﺧﺮﻳﺪه ﺑﻮدم .ﺗﺎزه دوازده ﺳﺎلام ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻛﺘﺎب ﺗﻤﻬﻴﺪات اﻳﻤﺎﻧﻮﺋﻞ ﻛﺎﻧﺖ را ﺧﺮﻳﺪه ﺑﻮدم .داﺷﺘﻢ ﻣﻲرﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳﻪي ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﻛﻨﻢ .ﻣﻦ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﺎﻧﺖ ﻛﻴﺴﺖ و ﺣﺮف ﺣﺴﺎﺑﺶ ﭼﻴﺴﺖ .ﻓﻘﻂ در ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻣﺮﺗﻀﺎ ﻣﻄﻬﺮي ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪي ﻏﺮب ﺑﺎ ﻛﺎﻧﺖ آﻟﻤﺎﻧﻲ و دﻛﺎرت ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد .در ﭘﻴﺎدهرو ﺧﻴﺎﺑﺎن ارم اﻳﺴﺘﺎدم .ﻛﻨﺎر ﻳﻚ آبﻣﻴﻮهﻓﺮوﺷﻲ ،ﭘﺎﻫﺎم را زاﻧﻮ ﻛﺮدم ﺗﺎ ﻛﺘﺎبﻫﺎي درﺳﻲ از دﺳﺖام ﻧﻴﻔﺘﺪ .ﻛﺘﺎب ﻛﺎﻧﺖ را روي آنﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺻﻔﺤﻪي اولاش را ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﺗﻤﻬﻴﺪات ،ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮ ﻫﺮ ﻣﺎﺑﻌﺪ ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﭘﺪﻳﺪ آﻳﺪ .ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي روياش ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد .ﻓﻬﺮﺳﺖ را ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم .ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺳﺮ درﻧﻴﺎوردم. داﺷﺘﻢ ورق ﻣﻲزدم ﻛﻪ ﻋﺒﺎي ﺑﺰرﮔﻲ ﺧﻮرد ﺑﻪ زاﻧﻮم .ﻛﺘﺎبﻫﺎ رﻳﺨﺖ روي زﻣﻴﻦ. ﺻﻮرتام داغ ﺷﺪ .ﻛﺘﺎب ﻛﺎﻧﺖ را ﻓﻮري ﺳﻔﺖ ﭼﺴﺒﻴﺪم ﺗﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﻳﻦ ﻳﻜﻲ ﻧﻴﻔﺘﺪ .ﺷﻴﺮازهي دو ﺳﻪ ﻛﺘﺎب درآﻣﺪ .آﺧﻮﻧﺪ رﻓﺖ .ﭘﺸﺖ ﺳﺮش را ﻫﻢ ﻧﮕﺎه ﻧﻜﺮد .ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻦ اﻳﻦﻗﺪر ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮدم ﻛﻪ در آن ﭘﻴﺎدهروِ ﺷﻠﻮغ ﺧﻮب دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﺪم؟ ﻛﺘﺎبﻫﺎ اﻣﺎ اﻧﺪازهي ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻛﻪ ﺧﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدم ﺗﺎ آنﻫﺎ را ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻢ ،ﺣﺲ ﻛﺮدم ﺻﻮرﺗﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺻﻮرت ﻣﻦ اﺳﺖ. ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم ،زﻧﻲ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﻲزد و داﺷﺖ ﻫﻤﺮاه ﻣﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﺮد .ﻳﻚ ﺑﺎر ﻫﻢ دﺳﺖاش ﺧﻮرد ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎم. دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﺮدن ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻃﻮل ﺑﻜﺸﺪ .ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﺮا ﭼﻴﺰي در دلام ﭘﻴﭻ و ﺗﺎب ﻣﻲﺧﻮرد .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺻﻮرتام را ﺑﻮﺳﻴﺪ .وﻗﺘﻲ از ﺣﻤﺎم ﻣﻲآﻣﺪ ،اﻳﻦ ﻗﺪر ﺑﺪناش
٤٤
ﺷﻔﺎف ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﻮر ﻧﻮر را از آن ﻣﻲﺷﺪ دﻳﺪ .ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﻛﻨﺎر و دﺳﺖﻫﺎم را ﺣﻠﻘﻪ ﻛﺮدم دور ﮔﺮدناش .ﻟﺐﻫﺎم رﻳﺨﺖ روي ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش. ﭼﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻲ؟ ﻫﻤﺎن ﺗُﺮﱠﻫﺎت ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺧﻮدش را از ﺑﺎزوﻫﺎم آزاد ﻛﺮد .ﺗﻜﻴﻪ داد ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﺗﺨﺖ .دﺳﺖاش را روي دﺳﺖاش ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .ﺧﻮدش را ﻧﻮازش ﻣﻲﻛﺮد .دﺳﺖام را ﺑﺮدم ﭘﺸﺖ ﮔﺮدناش و از ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﻮي ﻣﻮﻫﺎش ﻓﺮوﻛﺮدم .ﻓﺆاد! ﻛﻲ ﻣﻲروي؟ ﻓﺮدا ﻋﺼﺮ .ﭼﻪﻃﻮر ﻣﮕﺮ؟ ﻧﻔﺴﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﻛﺸﻴﺪ .ﺧﻴﻠﻲ ﻃﺎﻗﺖ داري ﻛﻪ دور از ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻴﻢ. ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻜﻨﻢ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ؟ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻦ ﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ در راه ﺑﺎﺷﻢ .اﮔﺮ اﻳﻦﺟﺎ در داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﺴﺖ ﻣﻲدادﻧﺪ ،ﻣﻲﻣﺎﻧﺪم .ﻓﺮدا ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﻲآﻳﻢ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﮔَﺮدوﻧُﺮ .ﺣﻤﺎم ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﺶ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺴﺘﮕﻲِ ﻣﻄﺒﻮع و ﻫﻮﺳﻨﺎﻛﻲ داده ﺑﻮد. ﺣﻤﺎم ﺣﺎﻟﻢ را ﺟﺎ آورد .ﻣﻲداﻧﻲ وﻗﺘﻲ ﺣﻤﺎم ﻣﻲروي ،ﺻﺪات ﻫﻢ ﻛﺮﻳﺴﺘﺎﻟﻲ ﻣﻲﺷﻮد؟ ﻛﻠﻤﻪﻫﺎت ﻣﺜﻞ ﻗﻨﺪﻳﻞﻫﺎي ﻳﺦ ﺗﻮي ﺳﺮم آوﻳﺰان ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﭼﻘﺪر ﺑﻮي ﺗﻦات ﺧﻮب اﺳﺖ .ﺑﻮي ﺗﺎزﮔﻲ اﺳﺖ .اﮔﺮ ﺑﻴﻦ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﮔﻢات ﻛﻨﻢ ،از ﺑﻮي ﺗﻦات ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺸﻨﺎﺳﻢات و ﭘﻴﺪات ﻛﻨﻢ. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺳﺮش را روي ﺳﻴﻨﻪام ﮔﺬاﺷﺖ. ﻫﺮ آدﻣﻲ ﺑﻮﻳﻲ ﻣﻲدﻫﺪ .ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺣﺘﺎ ﺑﻮي ﺧﺎﺻﻲ دارد .ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮد ،ﺑﻮﺳﺖ .رﻧﮓ و ﺻﺪا و ﻃﻌﻢ و اﺷﻴﺎء را راﺣﺖﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد اﺳﻢ ﮔﺬاﺷﺖ؛ ﺳﺮخ اﺳﺖ ﻳﺎ زرد ،ﺧﺸﻦ اﺳﺖ ﻳﺎ زﻧﮓدار ،ﺗﺮش اﺳﺖ ﻳﺎ ﮔﺲ ،ﻧﺮم اﺳﺖ ﻳﺎ ﺳﻔﺖ .اﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﻮﻫﺎ ﻧﺎم ﻧﺪارﻧﺪ .راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ .ﻣﺜﻞ ﺑﻮي ﺗﻮ ﻛﻪ آدم ﻧﻤﻲداﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﻨﺎﻣﺪش. ﺑﻌﻀﻲ وﻗﺖﻫﺎ ﺷﺐ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺑﻴﺪار ﺑﻮدم .ﺳﭙﻴﺪه ﻛﻪ ﻣﻲزد ﻣﻲرﻓﺘﻢ در ﻓﻀﺎي ﺑﺎز .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﻮﻳﻲ ﻣﻲآﻣﺪ .ﻧﻤﻲداﻧﻢ از ﻛﺠﺎ؛ ﺷﺎﻳﺪ از اﻓﻖ ،ﺷﺎﻳﺪ از دﻣﻴﺪن ﺧﻮرﺷﻴﺪ ،ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻮﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﺘﺎرهﻫﺎ وﻗﺘﻲ از آﺳﻤﺎن ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ ،ﻳﺎدﮔﺎر ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ .وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺑﻮ را ﻣﻲﺷﻨﻴﺪم ،ﻫﻮس ﻣﻲﻛﺮدم دوﺑﺎره ﻋﺎﺷﻖ ﺷﻮم .دوﺑﺎره ﭼﺸﻤﻲ ﻣﺴﺤﻮرم ﻛﻨﺪ .ﻗﻢ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﺪاﺷﺖ ،ﺳﺤﺮﮔﺎه ﻟﻄﻴﻔﻲ داﺷﺖ .ﺑﺎد ﺧﻨﻚ از ﻛﻮﻳﺮ ﻣﻲوزﻳﺪ .ﺧﻮدش را ﺑﺮاي ﺳﻮﺧﺘﻦ زﻳﺮِ آﻓﺘﺎب روز آﻣﺎده ﻣﻲﻛﺮد .ﺗﻨﻬﺎ
٤٥
ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ داﺷﺖ ،ﺗﺎ ﻟﺤﻈﻪاي دور از ﺷﺐ و روز ،ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ،ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﻓﻜﺮ ﻛﻨﺪ ﻏﻴﺮ از آنﭼﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮ ﺳﺮش ﻣﻲآﻳﺪ .وﻗﺘﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﻋﻮارﺿﻲ ﺗﻬﺮان ﻣﻲﺷﺪم ،ﺑﻮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﺮد. درﺳﺖ ﻣﺜﻞ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ از ﺳﺎﻟﻦ ﻓﺮودﮔﺎه اورﻟﻲ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم .ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي ﺧﻮدش را ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد ﺑﺎ ﺑﻮش .ﺑﻮﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪاﻧﺪ؛ ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺣﻀﻮر ﭼﻴﺰي دﻳﮕﺮ ،ﻛﻪ ﮔﺎه ﭼﻴﺰي ﺟﺰ ﺧﻮد آن ﺑﻮ ﻧﻴﺴﺖ. ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺣﻀﻮر ﻏﺮﻳﺒﻪاي را در ﻓﻀﺎ اﺣﺴﺎس ﻛﺮدم .ﻓﻜﺮ درس و اﻣﺘﺤﺎن ،ﻣﺮا از اﻃﺮاف ﻏﺎﻓﻞ ﻛﺮده ﺑﻮد .درس آﻗﺎي ﺑِﺮك ﻛﻪ ﺑﺮام ﺟﺬاب ﺑﻮد ،دﻟﻬﺮهآور ﺷﺪ .ﺷﺎﮔﺮدان ﻛﻼس از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .ﭼﺮا اﻣﺮوز ﻛﻼس اﻳﻦ ﻗﺪر ﺷﻠﻮغ اﺳﺖ؟ ﭘﺸﺖ ﺳﺮم را ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم. ﻟﺤﻈﻪاي ﭼﺸﻢام رﻋﺪ و ﺑﺮق زد .ﺳﺮم را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم .اﻣﻜﺎن ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﺪنام ﺧﺸﻚ ﺷﺪ .ﭼﻘﺪر ﭘﻴﺶ آﻣﺪه ﺑﻮد ﻛﺴﻲ را دﻳﺪه و ﻳﺎد ﻛﺲ دﻳﮕﺮي اﻓﺘﺎده و ﺗﺎ ﻣﺪﺗﻲ در ﻓﻜﺮ و ﺧﻴﺎل آن ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﺎﺷﻢ .اﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر اﻧﮕﺎر ﺧﻮدش ﺑﻮد .ﺧﻮدش؟ ﭼﻪﻃﻮر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ زﻫﺮا در ﺳﻮرﺑﻦ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ اﺳﺖ ﺣﺎﻟﻢ ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ ،از ﺑﺲ ﺑﻪ ﺧﻮدم ﻓﺸﺎر آوردهام .ﺑﺮاي ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻛﺎرت اﻗﺎﻣﺖام ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮل ﺟﻮر ﻣﻲﻛﺮدم .ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺗﻮي ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻦ ژرﻣﻦ ﻛﺎرم را اداﻣﻪ دﻫﻢ .از ﺑﺎر زدن ﻛﺘﺎب ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ذﻟّﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدم .درسِ داﻧﺸﮕﺎه روز ﺑﻪ روز ﺳﻨﮕﻴﻦﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪ .ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم ﺑﺮﮔﺮدم و دوﺑﺎره ﭘﺸﺖ ﺳﺮم را ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻢ. اﮔﺮ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻢ و ﻣﻲدﻳﺪم ﺧﻮدش ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪ؟ ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﺧﻮدش ﺑﻮد ﭼﻪ؟ ﺗﻤﺎم ﺑﺪنام ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﺳﻮزن ﺳﻮزن ﺷﺪن .ﻃﺒﻘﻪي دوم داﻧﺸﮕﺎه را روي ﻛﻠﻪام ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺗﻤﺎم ﺑﺪنام ﺑﻲﺣﺲ ﺑﻮد .ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم ﺑِﺮك ﻛﻲ آﻣﺪ .ﺗﻮي ﺳﺮ ﻣﻦ ﭘﺮ از ﺳﺮ و ﺻﺪا ﺑﻮد .ﻓﻘﻂ ﻳﻚ آن ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻼس ،ﺳﺎﻛﺖ ﺳﺎﻛﺖ اﺳﺖ و ﺑِﺮك دارد درﺑﺎره ﻣﻔﻬﻮم ﺗﺼﻮﻳﺮ در اﻳﺘﺎﻟﻴﺎي دورهي رﻧﺴﺎﻧﺲ ﺣﺮف ﻣﻲزﻧﺪ .ﻛﻠﻤﺎت ﺑِﺮك ،ﺑﺮﻳﺪه ﺑﺮﻳﺪه ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻢ ﻣﻲآﻣﺪ .زﻫﺮا؟ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﺎل و ﺳﺎل و ﻣﺼﻴﺒﺖ؟ راﺳﺘﻲ ﭼﻪ ﻣﺼﻴﺒﺘﻲ؟ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻳﺎدم ﻧﻤﻲآﻣﺪ .دﻳﺪم ﺑﺪنام دارد ﻣﻲﻟﺮزد .ﻛﺴﻲ آﻳﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺣﺎل ﻣﻦ ﺑﻮد؟ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ﭘﺲ ﻧﻴﻔﺘﺎدهام ﺑﺮوم ﺑﻴﺮون .ﺑﺎ اﺷﺎرهي ﺳﺮ از ﺑﺮك اﺟﺎزه ﮔﺮﻓﺘﻢ و از ﻛﻼس
٤٦
ﺑﻴﺮون زدم .ﭘﺸﺖ در ،ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ دﻳﻮار و ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺷﻲء ﻟَﺰِج روي دﻳﻮار ﺳﺮ ﺧﻮردم و اﻓﺘﺎدم روي ﭘﺎﻫﺎم .ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪاي ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﭼﻘﺪر درِ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻛﻼس ،آن روز ،رازآﻣﻴﺰ ﺷﺪه ﺑﻮد .اﮔﺮ آن در ﺑﺎز ﻣﻲﺷﺪ و زﻫﺮا از آن ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ ،ﭼﻪ ﺧﺎﻛﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮم ﻣﻲرﻳﺨﺘﻢ؟ ﭼﺮا ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎور ﻛﻨﻢ ﺣﺘﻤﺎً آن ﭼﻬﺮهاي ﻛﻪ دﻳﺪم ﺧﻮد زﻫﺮا ﺑﻮده و ﻧﻪ ﻛﺴﻲ ﺷﺒﻴﻪ او؟ داﺷﺘﻢ دﻳﻮاﻧﻪ ﻣﻲﺷﺪم .ﭼﻄﻮر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ زن ﭘﺎش ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ ،آن ﻫﻢ درﺳﺖ وﺳﻂ ﻛﻼس ﻣﻦ؟ ﭘﺲ اﻳﻦ ﺳﺎلﻫﺎ ﻛﺠﺎ ﺑﻮده ﺑﻲ ﻫﻴﭻ ﺧﺒﺮي؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻳﻢ و آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر ﻛﺠﺎ ﻫﻢدﻳﮕﺮ را دﻳﺪﻳﻢ؟ .ذﻫﻨﻢ آﺷﻔﺘﻪﺗﺮ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻄﻲ را در زﻣﺎن دﻧﺒﺎل ﻛﻨﺪ .ﺟﻬﺎن، ﻣﺜﻞ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي رﻧﻪ ﻣﮕﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد؛ ﭼﻴﺰﻫﺎ واﻗﻌﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ،اﻣﺎ ﻧﻪ آنﻃﻮر ﻛﻪ در واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺎﺷﺪم ﺑﺮوم آﺑﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرت ﺑﺰﻧﻢ ،ﻣﮕﺮ ﺣﺎلام ﺟﺎﺑﻴﺎﻳﺪ و ﻣﻐﺰم ﻛﺎر ﻛﻨﺪ .از دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم ،داﻧﺸﺠﻮﻫﺎ داﺷﺘﻨﺪ از ﻛﻼس ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ .ﻗﻠﺐام ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻛﻮﺑﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪام. ﮔﻮﺷﻪاي اﻳﺴﺘﺎدم ،ﻃﻮري ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺟﻠﺐ ﻧﺸﻮد .دﻳﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲآﻣﺪ .ﻫﻤﻪي اﻳﻦﻫﺎ ﻓﻜﺮ و ﺧﻴﺎل ﺑﻮد .ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪي آن ﺷﺐﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﺑﻮس ﻣﻲدﻳﺪم .اﻳﻦ ﺑﺎر در ﺑﻴﺪاري دﻳﺪم .ﻣﺮز ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﻗﺪمﻫﺎﻳﻲ ﺑﻲرﻣﻖ راه اﻓﺘﺎدم ﺑﻪ ﻃﺮف ﻛﻼس .رﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ ﻛﻤﻲ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ .ﺳﺮم را ﻛﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮدم دﻳﺪم دﺧﺘﺮي وﺳﻂ ﻛﻼس روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ .ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ .از ﻛﺮِﺧﺘﻲ ﻓﺮورﻳﺨﺘﻢ .ﺑﺎ دو دﺳﺖام اﻓﺘﺎدم روي اوﻟﻴﻦ ﺻﻨﺪﻟﻲ .ﭘﺎﻫﺎ ﻃﺎﻗﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻨﻢ را ﻧﺪاﺷﺖ .زﻣﻴﻦ ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﭼﺮﺧﻴﺪن .ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺧﻮدم ﺗﻜﺎﻧﻲ دادم و ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ .در ﺑﻐﻞام ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ .ﻣﺜﻞ دو ﺑﺮگ ﺧﺸﻜﻴﺪه ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪﻳﻢ .ﺳﺮﺷﺎﻧﻪﻫﺎي ﻟﺨﺖاش ﺑﺎ اﺷﻚﻫﺎم ﺧﻴﺲ ﺷﺪ .ﭼﻘﺪر ﻻﻏﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺻﻮرتاش را ﺗﻮي دو دﺳﺖام ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﮕﺎهاش ﻛﺮدم .ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻣﻲدرﺧﺸﻴﺪ .اﻧﮕﺎر ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺳﺎلﻫﺎ در ﺣﺎل ﺻﻴﻘﻞ ﺧﻮردن ﺑﻮده .ﻫﺰار ﺑﺎر اﻳﻦ دو داﻧﻪي ﭼﺸﻢ ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪه .ﻟﺐﻫﺎم روي ﭘﻠﻚﻫﺎش زاﻧﻮ زد. ﺑﻴﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﺎﻓﻪ اﺳﻜﻮﻟﻴﻪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﻢ و ﻗﻬﻮهاي ﺑﺨﻮرﻳﻢ .ﺳﻴﮕﺎري آﺗﺶ ﻛﺮدم .ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﭼﻘﺪر ﺟﻮان ﺷﺪهاي! ﺗﻮ ﻣﺮا ﭘﻴﺮ ﻛﺮدي .ﺣﺎﻻ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻲ؟ در ﻣﺤﻠﻪي ﻫﺠﺪﻫﻢ .ﺗﻮي ﻳﻚ آﺗُﻠﻴﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﻫﻤﺎن ﺟﺎ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﭼﻄﻮر ﺷﺪ آﻣﺪي؟ آﺧﺮ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰن ،ﻣﻦ از اﻳﻦ ﮔﻴﺠﻲ
٤٧
درﺑﻴﺎﻳﻢ .ﭼﺮا اﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺑﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺪادي؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻳﻦﺟﺎ ﻫﺴﺘﻢ؟ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻓﺮاﻣﻮشام ﻛﻨﻲ .ﺧﻴﺎل ﻛﺮدم ﻓﺮاﻣﻮشام ﻛﺮدي .ﻣﻦ ﻓﺮاﻣﻮشاش ﻛﺮده ﺑﻮدم؟ ﻛﻲ؟ ﻣﻦ ﺗﻮ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﺮدم .ﻣﻦ ﺗﻮ را ﮔﻢ ﻛﺮدم .ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ را ﮔﻢ ﻛﺮدهام .ﺑﭽﻪ را ﻛﺠﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻲ؟ ﭼﻪ ﺟﻮر آﻣﺪي؟ ﺑﭽﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﺎﻣﺎن اﺳﺖ .ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻲرود. ﭘﺬﻳﺮش داﻧﺸﮕﺎه ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻫﻤﻪ را ﻓﺮوﺧﺘﻢ و آﻣﺪم. ﻧﻘﺎﺷﻲ آﺧﺮ ﻛﺎر دﺳﺖات داد ،ﻧﻪ؟ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎت را ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﺮدي؟ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﭼﻪ ﻛﺎر؟ ﻫﻤﻪ را ﮔﺬاﺷﺘﻢ اﺻﻔﻬﺎن ﺗﻮي زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎﻣﺎن .ﺑﻴﺎ ﺑﺮوﻳﻢ آﺗُﻠﻴﻪ ﻛﺎرﻫﺎي اﻳﻦﺟﺎم را ﻧﺸﺎنات ﺑﺪﻫﻢ .ﭼﻨﺪ وﻗﺖ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺟﺎﻳﻲ؟ ﻧُﻪ ﻣﺎه .ﻧُﻪ ﻣﺎه اﺳﺖ اﻳﻦ ﺟﺎﻳﻲ و ﻣﻦ ﻧﻤﻲداﻧﻢ؟ ﺑﺎزوﻫﺎش را زﻳﺮدﺳﺖﻫﺎم ورز ﻣﻲدادم .ﺳﺮم را روي دﻳﻮار ﮔﺮدناش ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم و ﺑﻮ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم .ﺗﻜﺎﻧﻲ ﺧﻮرد و ﻣﻦ ﺑﻴﺪار ﺷﺪم .ﻣﻦ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻢ؟ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻏﻠﺘﻴﺪه ﺑﻮد آن ﻃﺮف ﺗﺨﺖ .ﻓﻮري ﻣﻼﻓﻪ را ﻛﻨﺎر زدم .ﻧﺸﺴﺘﻢ ﻟﺒﻪي ﺗﺨﺖ. اﺗﺎق زﻳﺮ ﻧﻮر ﭼﺮاغ ﺧﻮاب ﻧﻔﺲ ﻧﻔﺲ ﻣﻲزد .ﻋﻴﻨﻚام را از روي ﻣﻴﺰ ﺑﺮداﺷﺘﻢ .اﻣﺮوز ﭼﻨﺪ ﺷﻨﺒﻪ اﺳﺖ؟ ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي وِرن را از زﻳﺮ ﻣﻴﺰِ ﺗﺨﺖ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪم .ورق زدم .در زدﻧﺪ .ﺳﻄﺮﻫﺎي ﻛﺘﺎب ﺟﻨﺒﻴﺪﻧﺪ .ﺣﺮوف ﻻﺗﻴﻦ ﻣﺜﻞ ﻣﺎﻫﻲ اﻓﺘﺎده روي ﺳﺎﺣﻞ ،ﭘﺮ ﭘﺮ ﻣﻲزدﻧﺪ. ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي در ﻛﻪ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺷﺪ ،ﻣﺎﻫﻲﻫﺎ ﺗﻨﺪﺗﺮ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺟﻬﻴﺪﻧﺪ .ﺣﺮﻛﺖﺷﺎن ﻣﻨﻈﻢﺗﺮ ﺷﺪ. روي دمﺷﺎن اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ .ﺑﺎﻻﺗﻨﻪﺷﺎن داﺷﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﺮد .ﺷﻜﻞ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺷﺒﻴﻪ زن ﻣﻲﺷﺪ .ﻣﻮﻫﺎﺷﺎن اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮف ﺷﺎﻧﻪ ،ﭘﺮﻳﺸﺎن و آﺷﻔﺘﻪ ،در رﻓﺖ و آﻣﺪ ﺑﻮد. ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪﻧﺪ .ﺑﺮﻫﻨﻪي ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .رﻗﺺﺷﺎن ﺷﺘﺎب ﮔﺮﻓﺖ .ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .دور ﺧﻮد ،روي ﺧﺎك ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪﻧﺪ .ﺿﺮﺑﻪ ﻣﺤﻜﻢﺗﺮ ﺷﺪ .ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺤﻜﻢﺗﺮ .زنﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ .دﺳﺖﻫﺎﺷﺎن را ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﭘﺎﻳﺎن رﻗﺺ ﺑﺎﻻ ﺑﺮدﻧﺪ .ﺑﻮي درﻳﺎ ﻣﻲآﻣﺪ از زﻳﺮ ﺑﻐﻞﻫﺎﺷﺎن .ﻳﻚﺑﺎره ﻓﺮورﻳﺨﺘﻨﺪ .ﻣﺜﻞ ﺷﻦﻫﺎي ﺳﺎﻋﺖ ﺷﻨﻲ رﻳﺨﺘﻨﺪ روي زﻣﻴﻦ .ﺣﺮوف ﻛﺘﺎب ﺧﻴﺲ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي دﺳﺖ، ﭘﺸﺖ درِ اﺗﺎق را رﻫﺎ ﻧﻤﻲﻛﺮد .ﻛﺘﺎب را ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻛﻪ ﺑﺎز ﺑﻮد ،روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺘﻢ.
٤٨
آرام در را ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﺟﺰ ﺳﻜﻮﺗﻲ ﺗﻨﻬﺎ در راﻫﺮوِ دراز ﻫﺘﻞ ،ﭼﻴﺰي ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻧﺒﻮد .ﺳﺮم را ﺑﻪ ﭼﺎرﭼﻮب در ﺗﻜﻴﻪ دادم .ﻫﻨﻮز ﺧﻮاب ﺑﻮدم؟ ﺳﺮم ﺗﺮﮔﻮﻧﻪ ﺑﻮد از ﺑﺎران .رب دوﺷﺎﻣﺒﺮِ ﺗﻦام ﺗﺐ داﺷﺖ .در را ﻧﻴﻤﻪﺑﺎز ﮔﺬاﺷﺘﻢ .ﺷﻴﺮ آب را ﻛﻪ ﺑﺎز ﻛﺮدم ،ﺳﺮﻣﺎﻳﻲ دﻟﭙﺬﻳﺮ روي ﭘﻮﺳﺖ دﺳﺖﻫﺎم روان ﺷﺪ .در آﻳﻨﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎم ﺧﻮن ﺑﻮد .از ﻛﻤﺪ ،ﻟﺒﺎسام را درآوردم .ﭘﺎﻫﺎم ﺗﻮي ﻛﻔﺶ ﻧﻤﻲرﻓﺖ، از ﺑﺲ ﭘﻒ ﻛﺮده و آﻣﺎﺳﻴﺪه ﺑﻮد .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺑﻪ رو ﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻮد؛ ﮔﻮﻳﻲ ﺗﺨﺖ را ﺑﻐﻞ ﻛﺮده. ﭘﺎﻫﺎش را ﻛﻪ از زاﻧﻮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻋﺮﻳﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ،ﺑﻮﺳﻴﺪم .ﻧﻮر اﻳﻔﻞ ﻟﺤﻈﻪاي از روي ﭘﺎش ﮔﺬﺷﺖ. ﭘﺘﻮ را روﻳﺶ ﻛﺸﻴﺪم .ﺷﺐ ﺗﻮي ﭘﻨﺠﺮه ﺟﺎاﻓﺘﺎده ﺑﻮد .ﻧﻮراﻓﻜﻦ اﻳﻔﻞ ،ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺐ را ﺗﺎرﻳﻚﺗﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد .ﻧﻮراﻓﻜﻦ ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪ .از ﺟﻠﻮ ﺻﻮرت ﻣﻦ رد ﺷﺪ .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻮر در اﻣﺘﺪاد ﻧﮕﺎه ﻣﻦ اﻳﺴﺘﺎد .اﻧﮕﺎر در آن دورﻫﺎ ﭼﻴﺰي ﭘﻴﺪا ﻛﺮده؛ ﻣﺜﻞ آدﻣﻲ ﻛﻪ در ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﺳﺮﮔﺮدان ﻣﺎﻧﺪه و ﺑﺎ ﭼﺮاغ ﻧﻴﻢﺳﻮزي ﻛﻪ دارد ،زور ﻣﻲزﻧﺪ ﭼﻴﺰي را در آن اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺒﻬﻢ ﺑﺒﻴﻨﺪ. آن دورﻫﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﭘﺎرﻳﺲ ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﻨﺠﺮهي ﺧﺎﻧﻪﻫﺎش ﭘﺸﺖ ﻧﺮدهﻫﺎي آﻫﻨﻲ ،ﻧﮕﺎه آدم را ﻣﺸﺒﻚ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺧﺎﻧﻪﻫﺎش ﻫﻤﻪ ﻳﻚ ﻃﺒﻘﻪ دارﻧﺪ ﻳﺎ دو ﻃﺒﻘﻪ .ﻧﻮراﻓﻜﻦ ،ارﺗﻔﺎعِ ﻛﻮﺗﺎه ﺷﻬﺮ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد ﻛﻪ زﻳﺮ ﮔﻨﺒﺪ و ﻣﻨﺎرهاي ﺧﻤﻴﺪه ﺑﻮد .ﺑﻠﻨﺪي دﻳﻮارﻫﺎ زﻳﺎد ﻧﻴﺴﺖ .آدم در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻛﻪ راه ﻣﻲرود ﺣﺲ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ اﻳﻦﺟﺎ ﺷﻬﺮ اﺳﺖ .ﺷﺒﻴﻪ ﺻﺤﺮاﺳﺖ ،ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﭘﺮ از دﻳﻮار .دﺳﺖام را ﺑﻪ دﻳﻮار آﺳﺎﻧﺴﻮر ﺗﻜﻴﻪ دادم. ﺣﺮﻛﺖ آﺳﺎﻧﺴﻮر ﮔﻴﺠﻲ را ﻧﺮم ﻧﺮﻣﻚ از ﺳﺮم ﺑﻴﺮون ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻫﻨﻮز ﺑﺎ ﻧﻮر اُﺧﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد .درِ آﺳﺎﻧﺴﻮر ﺑﺎز ﺷﺪ .ﺟﺰ دو ﻧﻔﺮ ﭘﺸﺖ ﺑﺎر ﻫﺘﻞ ،ﻛﺴﻲ در ﻻﺑﻲ ﻧﺒﻮد .روي ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﻞﻫﺎ روﺑﻪروي در ورودي ﻫﺘﻞ ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﻣﺠﻠﻪي ﻣﺎدام ﻓﻴﮕﺎرو ،ﻫﻤﺎنﻃﻮر ،روي ﻣﻴﺰ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .دﻳﮕﺮ ﺣﻮﺻﻠﻪي ﺑﺮداﺷﺘﻦ و ورق زدناش را ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﭘﺎﺷﺪم ﺗﺎ از ﺑﺎر ﭼﻴﺰي ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﻴﺪن ﺑﮕﻴﺮم .اﻧﮕﺸﺖﻫﺎم ،ﺑﺎ ﻛﺮﺧﺘﻲ ،ﻓﻨﺠﺎن ﻗﻬﻮه را ﮔﺮﻓﺖ .از ﺳﻤﺖ ﺑﺎر ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺗﺎ ﺳﺮﺟﺎم ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ ﻛﻪ دﻳﺪم ﮔﻮﺷﻪي ﻻﺑﻲ زﻧﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ .ﺑﻲآن ﻛﻪ ﻟﺤﻈﻪاي ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ ،ﺳﻤﺖ او رﻓﺘﻢ. روي ﻣﺒﻞ ﻟﻢ داده ﺑﻮد .دود ﺳﻴﮕﺎر ﻧﺎزك ﺳﺒﺰي از ﮔﻮﺷﻪي ﻟﺐﻫﺎش ﺗﻮي ﻫﻮا ﻣﻮج ﻣﻲزد و ﻣﻌﻠﻖ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .واي! ﺧﻮدش ﺑﻮد .ﻫﻤﺎن زﻧﻲ ﻛﻪ ﻏﺮوب ﻫﻤﻴﻦﺟﺎ دﻳﺪم .رﻋﺸﻪي
٤٩
دﺳﺖﻫﺎم ،ﻗﻬﻮه را ﻟﺮزاﻧﺪ .از ﺗﺮس آنﻛﻪ ﻧﺮﻳﺰد ،زود روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺘﻢاش .ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ. ﺷﺐ ﺑﻪ ﺧﻴﺮ! دﺳﺖ راﺳﺖاش روي ﭘﺸﺘﻲ ﻣﺒﻞ ﺑﻮد و ﺗﻦاش را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .ﻻﺑﻲ، ﻧﻴﻤﻪﺗﺎرﻳﻚ ﻧﻴﻤﻪروﺷﻦ ﺑﻮد .ﭘﻴﺮﻫﻦ ﻣﺸﻜﻲ ﺑﻲآﺳﺘﻴﻦ ﺑﻠﻨﺪي ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ از ﻛﻨﺎر دو ﻃﺮف، ﭼﺎك ﺑﻠﻨﺪي ﻣﻲﺧﻮرد .ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪش از ﻻﺑﻪﻻي ﻣﻮﻫﺎي ﺑﻠﻮﻧﺪش ﭘﻴﺪا ﺑﻮد .ﺷﺐ ﺑﻪ ﺧﻴﺮ! ﻗﺒﻞاش ﺳﺮم از ﺧﻮاب ﺑﻪ ﻣﻨﮕﻲ ﻣﻲزد ،ﺣﺎﻻ از ﻓﺮط ﺑﻴﺪاري ﻣﻐﺰم ﻛﺎر ﻧﻤﻲﻛﺮد. ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﺪ آﻗﺎ .در ﭼﻬﺮهي ﺟﻮاناش اﻃﻤﻴﻨﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺮا ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﻣﻲﻛﺮد .ﺣﺲ ﻛﺮدم ﭼﺎرهاي ﺟﺰ ﭘﻴﺮوي از ﺣﺮفاش ﻧﺪارم .ﻧﺰدﻳﻚاش ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﺻﻮرتاش ﭘﺮ و ﮔﻮﻧﻪﻫﺎش ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺑﻮد .اﺑﺮوﻫﺎ در ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺑﻠﻨﺪي ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎ اﻧﮕﺎر ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي اﺷﺎره ﻣﻲﻛﺮد. ﺑﻴﻨﻲاش ﺻﺎف و ﻧﻮك آن ﻣﺪور و رو ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮد .ﻟﺐﻫﺎش ﻓﺮﺑﻪ و ﻟﺐ ﺑﺎﻻ در ﻓﺎﺻﻠﻪاي ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎ ﺑﻴﻨﻲ ،ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻣﺪ .دﻧﺪانﻫﺎ درﺷﺘﻲﺷﺎن را ﺑﺎ ﻓﺮوﺗﻨﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ .ﮔﺮدناش ﻣﺜﻞ ﮔﺮدن اﺳﺐ ،ﺗﻦ و ﺳﺮ را ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺟﻠﻮه ﻣﻲداد .و ﺷﺎﻧﻪﻫﺎ ﭘﻬﻦ .ﭘﺎﻫﺎ ﻛﺸﻴﺪه ،روي ﻫﻢ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .ﺗﺮدﻳﺪي زﺑﺎنام را ﺷُﻞ ﻛﺮد. ﻣﻦ ﻓﺆاد ﻫﺴﺘﻢ .دﺳﺖام را ﺑﻪ ﺳﻮﻳﺶ دراز ﻛﺮدم .ﻣﻦ ﻫﻢ ژﻧﻮوﻳﻮ ﻫﺴﺘﻢ .اﻧﮕﺸﺖﻫﺎي ﻧﺮم و ﻛﺸﻴﺪهاش را ﻻي دﺳﺖ ﻳﺦ و ﺧﺸﻚزدهام ﮔﺬاﺷﺖ .ژﻧﻮوﻳﻮ؟ ﻣﻦ ﭘﺰﺷﻚ زاﻳﻤﺎن ﻫﺴﺘﻢ در ﻣﻮﻧﺘﺮال .ﺑﺎ اﻣﺎﻧﻮﺋﻞ آﻣﺪﻳﻢ ﺗﻌﻄﻴﻼت را در ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﮕﺬراﻧﻴﻢ .ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟ ﺧﻢ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺳﻴﮕﺎر را در زﻳﺮﺳﻴﮕﺎري ﺑﺘﻜﺎﻧﺪ .ﺑﻮي ﻋﻄﺮي ﻣﻼﻳﻢ زﻳﺮ ﭘﺮّهﻫﺎي ﺑﻴﻨﻲام ﻧﺸﺴﺖ .ﺗﻜﻴﻪ داد ﺑﻪ ﻣﺒﻞ .ﻣﻦ ﺳﺮ ﻣﺒﻞ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم .ﻣﻦ در ﻣﺪرﺳﻪي ﻋﻠﻮم ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻟﻨﺪن درس ﻣﻲدﻫﻢ و در اﻧﺘﺸﺎرات ﻫﻨﺪرﺳﻮن ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺄت ﻋﻠﻤﻲ ﻫﺴﺘﻢ .ﻻي ﻛﻠﻤﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از دﻫﻦام ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ ،ﻫﻮا و ﺳﻜﻮت ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ. ﺑﺮاي دﻳﺪن دوﺳﺖ دﺧﺘﺮم آﻣﺪهام .ﻓﻨﺠﺎن ﻗﻬﻮهاي ﺟﻠﻮش روي ﻣﻴﺰ ﺑﻮد .ﺳﺎﻛﺖ ﺷﺪ. ﻋﺠﻠﻪاي ﺑﺮاي ﺣﺮف زدن ﻧﺪاﺷﺖ .اﻣﺎ ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺳﻜﻮت ﻛﻨﻢ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺷﻤﺎ را ﻳﻚ
٥٠
ﺟﻮري ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ .ﺑﺪون اﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﺮش را از روﺑﻪ رو ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ،ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ. از ﻛﺠﺎ؟ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﻧﺪارﻳﻢ .آدمﻫﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻗﺒﻞ از آنﻛﻪ ﭼﻴﺰي را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ،ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ درﺑﺎره آن ﻣﻲداﻧﻨﺪ .وﻗﺘﻲ ﻗﻴﺎﻓﻪﺗﺎن را دﻳﺪم ،ﺷﺒﻴﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﻣﻦ او را دﻳﺪهام ،اﻣﺎ ﻳﺎدم ﻧﻤﻲآﻳﺪ .اﺳﻢ ﻗﻬﺮﻣﺎن داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺸﺐ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺧﻮاﻧﺪ ﻫﻢ ژﻧﻮوﻳﻮ ﺑﻮد .آرام ﭘﻜﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﮕﺎر زد. ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻏﺮوب وﻗﺘﻲ وارد ﻫﺘﻞ ﺷﺪﻳﻢ ،ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﺪ؟ ﺣﺲ ﻛﺮدم در رﺳﺘﻮران ﻫﻢ ﺣﻮاسﺗﺎن ﭘﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ .ﻧﺎراﺣﺖ ﻣﻲﺷﺪﻳﺪ از اﻳﻦﻛﻪ ﻧﮕﺎهﺗﺎن ﻣﻲﻛﺮدم؟ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻧﮕﺎهام ﻛﺮد .اﺻﻼً .ﻧﮕﺎهﺗﺎن ،ﻣﺎل ﻳﻚ آدم آﺑﺴﺘﻦ ﺑﻮد .ﻣﮕﺮ ﻣﺮدﻫﺎ ﻫﻢ آﺑﺴﺘﻦ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ﻣﺮدﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺟﻮدات رﻗﺖاﻧﮕﻴﺰي ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﭼﻮن ﺳﺘﺮوناﻧﺪ .ﭼﻘﺪر دﺧﺘﺮ زﻫﺮا را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ. ﭼﻘﺪر دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ زﻫﺮا را ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻜﻤﻲ ﺑﺮآﻣﺪه ،آرام آرام ﻗﺪم ﺑﺮﻣﻲدارد. ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم زنﻫﺎي ﺣﺎﻣﻠﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻣﻀﺎﻋﻒاﻧﺪ .دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺣﺲ ﻳﻚ زن ﺣﺎﻣﻠﻪ را درك ﻛﻨﻢ .ﭼﻴﺰي زﻧﺪه در درونام وول ﺑﺨﻮرد ،ﺻﺪاي ﻗﻠﺐ ﻣﺮا ﺑﺸﻨﻮد .ﺑﺎ ﻗﻠﺐام ﺑﺎ او ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ؛ ﺑﺎ دروﻧﻲﺗﺮﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ دارم .وﻗﺘﻲ ﺷﻨﻴﺪم ﻳﻚ ﺑﺎر در دوران ﺣﺎﻣﻠﻪﮔﻲ از ﺷﻮﻫﺮش ﻛﺘﻚ ﺧﻮرده ،رگﻫﺎم ﺳﻴﻢ ﺑﺮق ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺪنام ﺷﻌﻠﻪ ﭘﺎﺷﻴﺪ .زﻫﺮا ﻋﻜﺲ ﻳﻚ زن ﻟﺨﺖ را ﻣﻲﻛﺸﺪ .ﺗﻮي اﺗﺎق ﺧﻮاباش ﻣﻲﮔﺬارد .روياش ﻣﻼﻓﻪاي ﻣﻲاﻧﺪازد .ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ اﺣﻤﺪ آن را ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ .اول از ﺗﺮس ﻳﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲﻛﺸﺪ .ﺑﻌﺪ ﭼﺎﻗﻮي آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ را ﺑﺮﻣﻲدارد و و ﺑﺪن ﻟﺨﺖ زن را ﭘﺎره ﭘﺎره ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﻮم را ﺑﺎ دﺳﺖﻫﺎش ﻣﻲﺷﻜﻨﺪ .ﻣﻲاﻧﺪازد زﻳﺮ ﭘﺎش و آن را ﺧُﺮد ﻣﻲﻛﻨﺪ .زﻫﺮا داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻮده. از اول ﻫﻢ ﻣﻮاﻓﻖ ﻧﺒﻮده زﻫﺮا ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﺨﻮاﻧﺪ .دوﺳﺘﺎناش ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﭽﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻨﺮ ﻣﺴﻠّﺢ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﺳﻼم و اﻧﻘﻼب را ﺑﺎ زﺑﺎن ﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﺧﻮدش رﻳﺎﺿﻲ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد .اﻣﺎ ﻣﺪركاش در ﺳﭙﺎه ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻪ دردش ﻧﻤﻲﺧﻮرد .از ﺗﺤﺼﻴﻞاش ﭘﺸﻴﻤﺎن
٥١
ﺑﻮد .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ،ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺪركاش ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮداﻧﺶ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ او آﻗﺎي ﻣﻬﻨﺪس ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ .زﻫﺮا ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻋﻜﺲ اﻳﻦ و آن را ﻛﺸﻴﺪن ﻛﻪ ﻫﻨﺮ ﻧﻴﺴﺖ .ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﺎ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻓﺮق ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺗﺎ وارد ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲﺷﻮد ،ﻳﻚ ﺳﻴﻠﻲ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎلاش ﻣﻲآﻳﺪ و ﺻﻮرتاش را ﺳﺮخ ﻣﻲﻛﻨﺪ. اﻳﻦ ﺑﻮد ﻫﻨﺮ؟ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺑﺮوي داﻧﺸﮕﺎه ،ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﺨﻮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ را ﭘﺮ ﻛﻨﻲ از ﻋﻜﺲ ﺟﻨﺪهﻫﺎ؟ زﻫﺮا دﺳﺖاش را روي ﺻﻮرتاش ﻣﻲﻣﺎﻟﺪ .دﺳﺖام را روي ﺻﻮرتام ﻣﺎﻟﻴﺪم .ﺷﻤﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ ﻗﺪر ﻣﻀﻄﺮباﻳﺪ؟ ﻣﻦ ﺳﺎلﻫﺎ در ﭘﺎرﻳﺲ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدهام .اﻣﺎ اﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﺠﻴﺐ اﺳﺖ .ﺷﻤﺎ ﺣﻖ دارﻳﺪ .آﺑﺴﺘﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ .ﺗﺎ ﻧﺰاﻳﻴﺪ ﺣﺎلﺗﺎن ﺧﻮب ﻧﻤﻲﺷﻮد .وﻗﺘﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدﻳﺪ ﭼﺸﻢﻫﺎﺗﺎن ﻣﺜﻞ زنﻫﺎي ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﺎه ﺑﻮد. ﻛﻼﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدم .ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ژﻧﻮوﻳﻮ؟ درد دارﻳﺪ؟ ﺑﻲﺣﻮﺻﻠﻪ ﻧﮕﺎهاش ﻛﺮدم .درد ﻛﻪ دارم .ﺣﺎﻻ از آﺑﺴﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺷﻤﺎ ﻳﺎ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ،وﻟﻲ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ درد دارم .ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﭼﻪ ﺟﻮر دردي؟ از ﻛﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪه؟ از ﻛﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ؟ از ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ ﭘﻴﺶ .ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ. ﺷﺎﻳﺪ وﻗﺘﻲ ﭼﻬﺎرده ﺳﺎلام ﺑﻮد. ﺻﺒﺢﻫﺎ ﻣﻲرﻓﺘﻢ ﺳﺮ درس .ﻓﻘﻪ و اﺻﻮل ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم .ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺑﻪ آن ﻃﺮف ﺣﺎلام دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﺪ .ﺗﻮي ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺮﻋﺸﻲ ﻧﺠﻔﻲ ﺻﺪ ﺳﺎل ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎرﻛﺰ را ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم .ﻧﺼﻒ ﭼﺮاغﻫﺎ را ﻛﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدﻧﺪ ،ﻛﺘﺎب ﻟﻤﻌﻪ را ﺑﺴﺘﻢ .در ﻋﻴﻦ آنﻛﻪ ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﻮدم ﺻﺪ ﺳﺎل ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ از ﻻي آن ﻧﻴﻔﺘﺪ ،دادماش ﺑﻪ اﺳﺪاﷲ .ﺑﺎر اوﻟﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ در ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻪ، ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد زﻳﺮ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺮوم .ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم .از آن ﺷﺒﺢﻫﺎي ﻣﺮدهاي ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﺷﺒﻴﻪ رﻣﺎن ﭘِﺪرو ﭘﺎراﻣﻮ اﻃﺮافام ﻣﻲﻟﻮﻟﻴﺪﻧﺪ .از اﻳﻦ ﻫﺰارﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻲﻫﻮده در آن ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﻮدم ،از اﻳﻦﻛﻪ ﻳﻚ روز از ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﺷﻮم و ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺳﻮﺳﻚ ﺷﺪهام ،از اﻳﻦﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎدرم ﻣﺮد و ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﺗﻮي ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎزهاش ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺑﺎﺷﻢ ،از اﻳﻦﻛﻪ ﻣﺒﺎدا در اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻴﺰي ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻧﻤﻲﭘﻴﻮﻧﺪد ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲآﻳﺪ .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺮاﻳﻢ ﺟﺴﻤﻴﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮد .ﺟﻬﺎن را ﻣﺎﻳﻌﻲ داغ زﻳﺮ ﭘﻮﺳﺖام ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم .ﺗﺮس در ﻛﺎﻟﺒﺪي ﻓﺮورﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ،دﻧﺒﺎل ﻣﻦ،
٥٢
ﺑﺎﻻﺳﺮ ﻣﻦ و زﻳﺮ ﭘﺎي ﻣﻦ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ .ﺳﺘﺎرهﻫﺎ روي آﺳﻤﺎن ،دورﺑﻴﻦﻫﺎﻳﻲ ﻣﺨﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زاغ ﺳﻴﺎهام را ﭼﻮب ﻣﻲزدﻧﺪ .ﻧﻮر ﻧﻤﻲدادﻧﺪ .دﻟﻬﺮه ﻣﻲﭘﺎﺷﻴﺪﻧﺪ. ﺷﺐ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ رﺳﻴﺪم ،ﺑﻪ اﺗﺎق ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﻓﺘﻢ و در را ﺑﺴﺘﻢ و ﺑﺎز ﺧﻮاﻧﺪم .ﺣﺮوف ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﺟﻮﻫﺮ اﺷﻴﺎء را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲداد .ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ و اﺷﻴﺎي اﻃﺮافام ﻓﺎﺻﻠﻪ ،ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم آرام ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻢ ،اﻣﺎ ﭘﻮﺳﺖام ﻣﻲﺷﻜﺎﻓﺖ وﻗﺘﻲ ﻛﻠﻤﺎت ﺑﻪ روح اﺷﻴﺎء ﻧﻔﻮذ ﻣﻲﻛﺮد. ﺟﻬﺎن را ﺗﺮﺳﻨﺎك ﻣﻲﻛﺮد .ﺑﻪ ﻣﺮزي ﺗﺤﻤﻞﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ .ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم .آرام ﻣﻲﺷﺪم و ﻣﺸﻮش ﻣﻲﺷﺪم و در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ آراﻣﺶ و ﺗﺸﻮﻳﺶ ،روحام در آب و آﺗﺶ ﻛﮋ و ﻣﮋ ﻣﻲﺷﺪ. ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﻜﻢ ﺗﻴﺮﻣﺎه ﺑﻮد. ﻧﺰدﻳﻚ ﺻﺒﺢ وﺣﺸﺖزده از ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﺷﺪم .اﻧﮕﺎر از ﻳﻚ ﺗﻮﻓﺎن ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻢ .ﻣﻮﻫﺎم ﺧﺰهي ﻟﺠﻦﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻋﺮق ﻣﺜﻞ ﮔﺪازهﻫﺎي آﻫﻦ ،ﺑﺪنام را ﻣﻲاﻓﺮوﺧﺖ .ﺑﻲدرﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪم ﺗﻮي ﺣﻴﺎط .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪم و دور ﺑﺎﻏﭽﻪ ﻣﻲﮔﺸﺘﻢ ﻛﻪ ﭘﺪرم را دﻳﺪم .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ آﻣﺪه ﺑﻮد وﺿﻮ ﺑﮕﻴﺮد و ﻧﻤﺎز ﺑﺨﻮاﻧﺪ .ﺗﺎ ﻣﺮا دﻳﺪ ﮔﻮﺷﻪي راﺳﺖ دﻫﺎناش ﻛﺞ ﺷﺪ .زﻳﺮ ﻧﻮر ﻣﻬﺘﺎﺑﻲِ ﺣﻴﺎط اﻳﺴﺘﺎد .ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ آﻓﺘﺎبﺧﻮرده و ﺻﺪاﻳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،آﻣﺮاﻧﻪ ،ﮔﻔﺖ ﻣﺤﺘﻠﻢ ﺷﺪهاي؟ ﻣﺤﺘﻠﻢ ﺷﺪهام؟ ﻓﻮري ﻧﮕﺎه اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﺑﻪ ﺷﻠﻮارم .ﻳﻚ داﻳﺮهي ﺑﺰرگ وﺳﻂ ﺷﻠﻮارم ﺧﻴﺲ ﺑﻮد .ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم دارم ﻛﺎﺑﻮس ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ .ﺳﺮِ ﺟﺎم اﻳﺴﺘﺎدم ،ﺑﻞﻛﻪ از ﺧﻮاب ﺑﭙﺮم .اﻣﺎ ﺧﻮاب ﻧﺒﻮدم. ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗﻊ اﻳﻦﻗﺪر ﺑﻴﺪار ﻧﺒﻮدم .ﭘﺪرم ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺖ ﻣﻦ درس اﺣﺘﻼم ،ﻏﺴﻞ و اﻳﻦ ﺟﻮر ﭼﻴﺰﻫﺎ را ﺑﺎرﻫﺎ در ﻣﺪرﺳﻪي ﻋﻠﻤﻴﻪ ﺧﻮاﻧﺪهام ،ﻓﻘﻂ ﮔﻔﺖ ﺑﺮو ﻏﺴﻞ ﻛﻦ و ﻧﻤﺎزت را ﺑﺨﻮان .وﻟﻲ ﻣﻦ دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺑﺮوم ﻏﺴﻞ ﻛﻨﻢ و ﻧﻤﺎز ﺑﺨﻮاﻧﻢ .ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ زﻳﺮ ﻫﻴﭻ ﺳﻘﻔﻲ ﺑﺮوم .دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ روي ﭘﻠﻪي ﺣﻴﺎط ،آﺳﻤﺎن را ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻢ؛ ﺻﺒﺢ را ﺑﺒﻴﻨﻢ؛ دﻣﻴﺪنِ ﺧﻮرﺷﻴﺪ را روي ﺗﻦِ ﻛﺎجﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﺧﺎﻧﻪي ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺑﺎ ﻛﻼغﻫﺎي ﭘﺮ ﺷﺮّ و ﺷﻮرش ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻛﻨﻢ .ﭘﺪرم ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺮا از ﻫﻤﻪي اﻳﻦﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ اﺣﺘﻼم ﻣﺮا از ﻫﻤﻪي ﻛﺎجﻫﺎ و ﻛﻼغﻫﺎ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ .ﺑﻪ آنﻫﺎ واﻧﻤﻮد ﻛﻨﺪ اﻣﺸﺐ ﻫﻴﭻ اﺗﻔﺎﻗﻲ ﻧﻴﻔﺘﺎده؛ ﺷﺒﻲ اﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺷﺐﻫﺎي دﻳﮕﺮ .اﻣﺎ اﻳﻦ ﺷﺒﻲ ﻧﺒﻮد ﻣﺜﻞ ﺷﺐﻫﺎي دﻳﮕﺮ .ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﻓﺮق داﺷﺖ.
٥٣
ﻣﻦ آن ﺷﺐ ﺑﺎﻟﻎ ﺷﺪم .ﻛﻨﺎر ﺳﻔﺮهي ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﻣﺎدرم ﻣﺜﻞ اﻳﻦﻛﻪ ﺑﻮ ﺑﺮده ﺑﻮد. ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺷﺪم .ﭼﺸﻢام ﺑﻪ ﺳﻔﺮه دوﺧﺘﻪ ﺑﻮد .ﺳﻔﺮه از ﺑﺲ ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ،ﮔﻞﻫﺎش ﻃﺮاوﺗﻲ ﻧﺪاﺷﺖ .ﺗﻮ ﻛﻪ ﮔﻞ و ﺑﻮﺗﻪ ﻧﻤﻲﻛﺸﻴﺪي؟ زﻫﺮا ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﻫﺎن؟ اﻳﻦ را ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ؟ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪم ﺑﻜﺸﻢ .در آﺗُﻠﻴﻪي داﻧﺸﮕﺎه ،داﺷﺘﻢ روي ﺗﺎﺑﻠﻮي ﺧﻮدم ﻛﺎر ﻣﻲﻛﺮدم ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻫﻢﻛﻼﺳﻲﻫﺎم آﻣﺪ ﻛﻨﺎرم .زود ﺑﺴﺎطات را ﺟﻤﻊ ﻛﻦ .از ﺣﺮاﺳﺖ داﻧﺸﮕﺎه دارﻧﺪ ﻣﻲآﻳﻨﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﺮاي ﺑﺎزدﻳﺪ. زﻫﺮا وﻗﺘﻲ ﺣﺮف ﻣﻲزد ،ﻫﻤﻪي ﻣﻦ در ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻗﺪ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .ﺻﻮرتاش ﺑﺎز ﻣﻲﺷﺪ. ﺗﺎﺑﻠﻮﻳﻲ ﻛﻪ از ﺗﺮس ﺣﺮاﺳﺖ زﻳﺮ ﻳﻚ ﺑﻮم ﺳﻔﻴﺪ ﻣﺨﻔﻲ ﻛﺮد ،ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ .ﻣﺴﺄﻟﻪي اﺻﻠﻲ، ودﻛﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻮي ﺑﻄﺮي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ آبﻟﻴﻤﻮ ﻣﻲرﻳﺨﺖ و روزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎر آﺗُﻠﻴﻪ داﺷﺖ، ﻫﻤﺮاهاش ﻣﻲﺑﺮد داﻧﺸﮕﺎه .در ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﻣﺸﺮوب ﻧﻤﻲﺧﻮرد .ﻃﻲ ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدﻫﺎي ﺣﺮاﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﻴﻬﻤﺎنﻫﺎﺷﺎن ﺳﺎﻟﻦ را ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪ ﮔﺰ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ،ﺳﺮش ﺧﻮش ﺑﻮده .ﻓﻘﻂ اﻳﻦ ﻗﺪر ﺣﻮاس ﺑﺮاياش ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﺎﺑﻠﻮي ﺧﻮدش ،ﺷﺮوع ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺸﻴﺪن ﻋﻜﺲ ﻣﻨﻈﺮهاي ﺑﺎ ﮔﻞﻫﺎي درﺷﺖ .ﺷﺎديِ ﻧﻘﻞ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ،اﺛﺮ ﻣﻌﺠﻮﻧﻲ را ﻛﻪ در ﺧﻮﻧﺶ ﺑﻮد ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﻛﺮد .ﺧﻨﺪهﻫﺎش ﺗﺒﺨﻴﺮ ﻫﻤﺎن ﻣﻌﺠﻮن ﺑﻮد. زﻫﺮا! ﻫﻤﻴﺸﻪ آدم ﺷﺎﻧﺲ ﻧﻤﻲآورد .آﺧﺮ ﻛﺎر دﺳﺖ ﺧﻮدت ﻣﻲدﻫﻲ .ﭼﺮا ﺑﻴﺨﻮدي ﺧﻄﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﺳﺮِ ﺳﻨﮕﻴﻦاش را اﻧﺪاﺧﺖ روي ﺳﻴﻨﻪام .زﺑﺎناش از ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪنِ ﻣﺴﺘﻲ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮد. ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺪون ﺧﻄﺮ ﻛﺮدن ،ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﻜﺸﻢ .ﺑﺎ ﺣﺲ ﺧﻄﺮ ،ﺳﺮاﻧﮕﺸﺖﻫﺎم اوج ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .از ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل ﻛﻨﺪه ﻣﻲﺷﻮم .ﺧﻄﺮﺟﻮﻳﻲ ،دﺷﻤﻦ ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺳﺖ .راﺳﺘﻲ ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻨﺪ اﺳﺖ؟ دو و ﻧﻴﻢ .دوﺳﺖﺗﺎن ﺧﻮاﺑﻴﺪه؟ ﺑﻠﻪ .اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭼﺮا آنﻗﺪر ﻋﻤﻴﻖ ﺧﻮاباش ﺑﺮده. ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦﺟﻮر ﻣﻮاﻗﻊ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺑﻴﺪار ﻣﻲﻣﺎﻧﺪﻳﻢ .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ. ﺷﻤﺎ از ﺣﺮفﻫﺎي ﻣﻦ ﭼﻴﺰي ﺳﺮ درﻣﻲآورﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺳﺮ درﺑﻴﺎورم؟ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺻﺪ ﺳﺎل ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎرﻛﺰ را ﺧﻮاﻧﺪهام .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻲﺷﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺟﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد. دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﭙﺮﺳﺪ اﻫﻞ ﻛﺠﺎﻳﻲ و اﻳﻦ آدمﻫﺎ و ﻣﻜﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آن ﺣﺮف ﻣﻲزﻧﻲ ﻛﺠﺎياﻧﺪ .ﺑﺮاش ﻣﻬﻢ ﺑﻮد؟ اﺻﻼً ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺣﺮفﻫﺎ را ﺑﺮاي ژﻧﻮوﻳﻮ ﻣﻲزدم؟
٥٤
ﻣﻦ ﻋﺎدت ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺳﻴﻨﻪ ﭼﺎك ﻛﻨﻢ و ﻣﺮدهﻫﺎش را ﺑﻴﺮون ﺑﺮﻳﺰم .ﺳﺮآﺳﻴﻤﻪ از ﺟﺎم ﭘﺎﺷﺪم .ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ .ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ .اﮔﺮ ﻣﺮا در اﺗﺎق ﻧﺒﻴﻨﺪ ﻧﮕﺮان ﻣﻲﺷﻮد .ﻧﮕﺎه ﺧﻮﻧﺴﺮدي ﺑﻪ ﻣﻴﺰ اﻧﺪاﺧﺖ .ﻗﻬﻮهﺗﺎن را ﻧﺨﻮردﻳﺪ .از رودرﺑﺎﻳﺴﺘﻲ روي ﻟﺒﻪ ﻣﺒﻞ ﻧﺸﺴﺘﻢ و ﻳﻚ ﻫﻮرت ﻗﻬﻮه را ﺑﺎﻻ دادم .ﺗﻠﺦِ ﺗﻠﺦ ﺑﻮد. ﺗﻮ ﭼﻪﺟﻮر ﭼﺎيات را ﺑﻲﺷﻜﺮ ﻣﻲﺧﻮري؟ زﻫﺮا ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪﮔﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻨﺎر دﻳﻮار و ﺑﺮام ﺣﺮف ﻣﻲزد .ﻣﻲداﻧﻲ! ﺗﺎﺑﻠﻮِ آﺧﺮي را ﻛﻪ ﻛﺸﻴﺪم ،اﺳﺘﺎدم ﮔﻔﺖ داري ﻛﺎرت را روي اﺑﻌﺎد ﻛﻮﭼﻚ ﺧﻔﻪ ﻣﻲﻛﻨﻲ .ﺧﻮب راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﭼﺮا روي ﺑﻮم ﺑﺰرگﺗﺮ ﻛﺎر ﻧﻤﻲﻛﻨﻲ؟ ﺑﻮم ﺑﺰرگ ﭼﺸﻢ را ﺗﻨﺒﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﻮمِ ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻤﺎن زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ .ﻣﮕﺮ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﻪ دﻗﺖ و اﻧﺪازهاي ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ؟ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺎدرم ﮔﻔﺘﻢ اﺣﻤﺪ آدم ﻣﻲﻛﺸﺪ ،ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ آدمﻛُﺶ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻢ، ﺳﺮم داد ﻛﺸﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻲﻛﺸﺪ ،دﺷﻤﻨﺎن اﺳﻼم را ﻣﻲﻛﺸﺪ .آﺧﺮ ﻣﺎدر ،دﺷﻤﻨﺎن اﺳﻼم ﻫﻢ آدماﻧﺪ .آنﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺎدراﻧﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺧﺪا ﻣﺮگام ﺑﺪﻫﺪ! ﺗﻮ ﻛﻪ زدهاي زﻳﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ .ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻧﻤﻲﻛﺸﻲ؟ ﺗﻮي دادﮔﺎه ﻗﺎﺿﻲ ﮔﻔﺖ ﺧﺎﻧﻢ! ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ ﺳﺮ ﺧﺎﻧﻪ و زﻧﺪﮔﻲﺗﺎن .دﺳﺖ از وﺳﺎوس ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ ﺑﺮدارﻳﺪ .ﺷﻤﺎ ﺑﭽﻪ دارﻳﺪ .ﻓﻜﺮ آﻳﻨﺪهي او ﺑﺎﺷﻴﺪ. ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ ﺑﭽﻪي ﺷﻤﺎ ﺑﺰرگ ﻛﻪ ﺷﺪ از ﺑﺮدنِ اﺳﻢِ ﻣﺎدر ﻋﺎرش ﺑﻴﺎﻳﺪ .اﺣﻤﺪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮد ﻃﻼق ﺑﺪﻫﺪ .ﻳﻚ روز ﻛﻪ ﻧﺒﻮدم ،ﻫﻤﻪ رﻧﮓﻫﺎ و ﺑﻮمﻫﺎ را از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺮده ﺑﻮد ،ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﺠﺎ .اﺣﻤﺪ! اﮔﺮ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎ را ﺑﺮﻧﮕﺮداﻧﻲ ،اﮔﺮ ﻧﮕﺬاري ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﻜﺸﻢ ،ﻳﻚ روز ﻫﻢ اﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﻢ .ﺑﭽﻪ را ﺑﺮﻣﻲدارم و ﻣﻲروم. ﻛﺠﺎ ﻣﻲروي ﺑﺪﺑﺨﺖ؟ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎدرت؟ ﺑﺎ آن ﺧﺎﻧﻮاده ﻛﻪ ﺳﺮ ﻳﻚ ﻗﺮاﻧﻲ ارث ﭘﺪرت ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﺗﻜﻪ و ﭘﺎره ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﺧﻮاﻫﺮ ﺑﻴﻮه را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﺧﺎﻧﻮادهي ﻣﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﺳﮓﺷﺎن ﺷَﺮَف دارد ﺑﻪ ﺗﻮ ﻛﻪ دوﺳﺖﻫﺎت را ﮔﺬاﺷﺘﻲ ﺳﻴﻨﻪي دﻳﻮار ،ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎﺷﺎن ﻧﮕﺎه ﻛﺮدي و ﮔﻠﻮﻟﻪ را ﺗﻮي ﻣﻐﺰﺷﺎن ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮدي .ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻧﮕﺎه ﻛﺮد .ﭘﺮتام ﻛﺮد ﺳﻴﻨﻪي دﻳﻮار .اﮔﺮ ﭘﺎت را از اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﮕﺬاري ﻳﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﻫﻢ ﺣﺮام ﺗﻮ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﺑﻬﺘﺮ از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮي اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﻢ و ﻫﺮ ﺷﺐ دﺳﺖﻫﺎي ﻣﺮﺗﻌﺶ ﺗﻮ
٥٥
را ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺧﻮدت ﺟﺮأت ﻧﺪاري ﻧﮕﺎهﺷﺎن ﻛﻨﻲ .ﺑﻬﺘﺮ از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻘﺎﺷﻲﻫﺎم آوارهي ﺧﺎﻛﺮوﺑﻪﻫﺎ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺒﻴﻦ! ﻣﻦ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ را ﻛﺸﺘﻢ روي وﻇﻴﻔﻪي ﺷﺮﻋﻲ ﺑﻮده و روي ﻫﻤﻴﻦ وﻇﻴﻔﻪي ﺷﺮﻋﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺣﻖ ﻧﺪاري دﻳﮕﺮ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻛﻨﻲ .ﭘﺎت را ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲﮔﺬاري ﺗﺎ ﮔﻴﺲﻫﺎت ﻣﺜﻞ دﻧﺪانﻫﺎت ﺳﻔﻴﺪ ﺷﻮد .از ﺗﻮي آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ داد زدم زﻫﺮا ﻗﻨﺪ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه .ﻳﺎدم رﻓﺘﻪ ﺑﺨﺮم. ﺗﻮي ﻳﺨﭽﺎل ﮔﺸﺘﻢ و ﭼﻨﺪ ﺗﻜﻪ ﮔﺰ ﮔﻴﺮ آوردم .دﺳﺘﻢ از آرد ﮔﺰﻫﺎ ﺳﻔﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﭼﻘﺪر اﻳﻦﺟﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻮد .ﻫﻴﭻ رﻧﮓ دﻳﮕﺮي دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﺪ .اﻧﮕﺎر داﺷﺘﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻋﺪﺳﻲِ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﻔﻴﺪيِ ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻣﻲدﻳﺪم .ﭼﻬﺮهي آدمﻫﺎ ﻫﻢ ﺣﺘﺎ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻮد .رﻧﮓ ﻧﺎزﻟﻲ ﭘﺮﻳﺪه ﺑﻮد .آﻣﺪهاﻧﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ و ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﺗﻮ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻲ درس ﺑﺪﻫﻲ .ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﮔﺮ ﺑﮕﺬارﻳﻢ اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻲ ،ﻣﺆﺳﺴﻪ را ﻣﻲﺑﻨﺪﻧﺪ .ﭼﺎرهاي ﻧﻴﺴﺖ .ﻏﺼﻪ ﻧﺨﻮر! ﺑﺮات ﺗﺪرﻳﺲ ﺧﺼﻮﺻﻲ راه ﻣﻲاﻧﺪازم. آﺧﺮش ﻛﻪ ﭼﻲ ﻧﺎزﻟﻲ؟ ﻧﻔﺮﻳﻦﺷﺪﮔﻲِ ﻣﺎ درﻣﺎن ﻧﺪارد .ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﭘﺎﺷﺪه و دﺳﺖﻫﺎش را در ﺑﻐﻞاش ﻓﺮوﻛﺮده؛ ﮔﻮﻳﺎ ﺳﺮدش اﺳﺖ و دارد دور ﻣﻦ ﻗﺪم ﻣﻲزﻧﺪ .ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪﻳﺪ؟ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻧﻤﻲداﻧﻢ .ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوﻳﺪ. ﺷﺎﻳﺪ اﻣﺎﻧﻮﺋﻞ ...ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎﻧﻮﺋﻞ ﺑﻪ ﺷﺐﮔﺮديﻫﺎي ﻣﻦ ﻋﺎدت دارد .راﺳﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺷﺐﮔﺮدي دارﻳﺪ؟ ﭼﻪ ﺟﻮر! زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻦ ﻳﻚ ﺷﺐﮔﺮديِ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﻮده .ﻧﻤﻲداﻧﻴﺪ ژﻧﻮوﻳﻮ! وﻗﺘﻲ ﻗﻢ ﺑﻮدم ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ در ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻗﻄﺐ ﺷﻤﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺷﺶ ﻣﺎه ﺷﺐ اﺳﺖ و ﺷﺶ ﻣﺎه روز .اﻣﺎ ﻣﻦ اﻳﻦ را آنﺟﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮدم؛ ﻓﺼﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻛﻪ آﻓﺘﺎبِ روزﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪش، ﭘﻮﺳﺖ زﻣﻴﻦ را ﭘﺮ از ﺗَﺮَك و ﺗﺎول ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﻳﻚ روز واﻗﻌﺎً آﻓﺘﺎب را ﻧﺪﻳﺪم .روﺷﻨﻲ را ﺣﺲ ﻧﻜﺮدم .ﺑﻪ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻗﻢ ﺧﺎﻧﻪ داﺷﺘﻨﺪ ،ﺣﺠﺮه ﻧﻤﻲدادﻧﺪ .ﻫﺠﺪه ﺳﺎلام ﺑﻮد .ﭘﺪرم ﻣﺮا درﺣﺎل ﺧﻮاﻧﺪن ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ دﻳﺪ و ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ دارم درسﻫﺎي دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن را اﻣﺘﺤﺎن ﻣﻲدﻫﻢ .ﮔﻔﺖ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻜﺎنات را آب
٥٦
ﺑﻜﺸﻴﻢ .ﺗﻮ دﻳﮕﺮ ﻧﺠﺲ ﺷﺪهاي .دﻳﮕﺮ آدم ﻧﻤﻲﺷﻮي .از ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻦ ﺑﺮو ﺑﻴﺮون .از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم. ﺑﻪ ﺑﺎﻗﺮ ﺗﻠﻔﻦ زدم .ﻣﻦ آﺷﻨﺎ دارم .ﺑﺮو ﻣﺪرﺳﻪي ﻗﺪﻳﺮي .ﺑﻪ آﻗﺎي ﺟﺎوﻳﺪي ﺑﮕﻮ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺣﺠﺮه ﺑﺪﻫﺪ .ﺷﺐ ،واﻧﺖ ،ﻛﺘﺎبﻫﺎ را آورد دمِ در ﻣﺪرﺳﻪ .ﭼﻨﺪ ﻃﻠﺒﻪ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ .ﺳﻼم ﻛﻪ ﻛﺮدم ،ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻪ واﻧﺖ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدﻧﺪ .ﻛﺎرﺗﻮنﻫﺎ را ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻳﻜﻲﺷﺎن آﻣﺪ ﺟﻠﻮ .آﻗﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻢ .ﻳﻜﻲ دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ .وﻗﺘﻲ در ﺣﺠﺮه ﻛﺎرﺗﻮنﻫﺎ را ﺑﺎز ﻣﻲﻛﺮدم ،ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ دور آنﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﻛﻨﺞﻛﺎوي ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺳﺮ درﺑﻴﺎورﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦﻫﺎ ﭼﻴﺴﺖ .ﺑﺎور ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧﺪ ﺗﻮي اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﺗﻮن ﻓﻘﻂ ﻛﺘﺎب ﺑﺎﺷﺪ .ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ﻛﻪ ﻗﺪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ داﺷﺖ و رﻳﺶﻫﺎش ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﭘﺮﭘﺸﺖﺗﺮ از ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻮد ،ﻃﺎﻗﺖ ﻧﻴﺎورد .ﻻي ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﺑﺎز ﻛﺮد .ورق زد .ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪي ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ آﻗﺎ ﺷﻤﺎ ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﺧﻮدم را ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر ﻛﺮدم .ﭼﻄﻮر ﻣﮕﺮ؟ آﺧﺮ اﻳﻦﻫﺎ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻃﻠﺒﮕﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﺣﺘﻤﺎً داﻧﺸﺠﻮ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﻧﻪ .ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺴﺘﻢ .ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻃﻠﺒﮕﻲ در آن ﻳﻜﻲ ﻛﺎرﺗﻮن اﺳﺖ .ﻋﻘﻞ در ﺗﺎرﻳﺦِ ﻫﮕﻞ را دﺳﺖﭘﺎﭼﻪ از او ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﻧﺸﺴﺘﻢ روي زﻣﻴﻦ .ﺷﻤﺎ ﭼﻲ؟ ﻃﻠﺒﻪ ﻫﻨﻮز ﻧﮕﺎﻫﺶ روي ﻛﺘﺎب ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﻣﻦ رﺳﺎﺋﻞ ﻣﻜﺎﺳﺐ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ .ﺷﻤﺎ ﭼﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﺪ؟ ﺑﻮي ﭘﺎ و ﻛﻔﺶ ﻣﻲآﻣﺪ .ﻛﻔﺎﻳﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ ﺑﺎ ﺧﻴﺎرات ﻣﻜﺎﺳﺐ. درس آﻗﺎي ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﻣﻲروم .ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدم ﺗﻨﺪ ﺗﻨﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻢ ﺗﺎ ﺗﺮدﻳﺪﻫﺎﺷﺎن را ﺑﺸﻮﻳﻢ .ﻳﻜﻲ رﻓﺖ از ﺣﺠﺮهاش ﭼﻨﺪ ﭘﻴﺎﻟﻪ ﭼﺎي آورد .ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻗﺒﻼً ﻛﺪام ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻮدﻳﺪ؟ ﺳﺌﻮال ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﻲ ﺑﻮد .ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺟﻮاب ﺑﺪﻫﻢ .آﺧﺮ ،وﺳﻂ ﺳﺎل ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺣﺠﺮه ﻋﻮض ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ از ﺧﺎﻧﻪ آﻣﺪهام ﻛﺎر ﺧﺮابﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪ .زدم ﺑﻴﺮون .ﻛﻨﺎر ﺣﻮضِ ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﺸﺴﺘﻢ و آﺑﻲ رﻳﺨﺘﻢ روي ﺻﻮرتام .ﺣﻀﻮر آن ﭼﻨﺪ ﻃﻠﺒﻪ در ﺣﺠﺮه ﻧﮕﺮانام ﻣﻲﻛﺮد. ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم ﺑﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎ دﺳﺖ ﺑﺰﻧﻨﺪ .وارﺳﻲﺷﺎن ﻛﻨﻨﺪ .اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﺑﻼي ﺟﺎن ﻣﻦ ﺑﻮد .ﻣﺜﻞ ﺟﻌﺒﻪاي اﺳﺮارآﻣﻴﺰ ،ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺗﺮس و ﻫﻮس و ﻃﻤﻊ ﻣﺮا ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰد .ﻣﻬﺘﺎﺑﻲ ﺳﻪ ﺷﺎﺧﻪي وﺳﻂ ﺣﻴﺎط ،ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪي ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻲﭘﺎﺷﻴﺪ .در ﻣﺤﺎﺻﺮهي ﺣﺠﺮهﻫﺎ ﺑﻮدم. آﺟﺮﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ زﻳﺮِ ﭘﺎم ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺳﺮ درِ ﻫﺮ ﺣﺠﺮه ،رويِ ﻛﺎﺷﻲﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﻂ ﻧﺴﺘﻌﻠﻴﻖ ﭼﻴﺰي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﻢِ ﺑﺰرگ ﺧﺎﻧﺪانﻫﺎ را .ﺗﻮي ﺣﺠﺮهﻫﺎ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎﺷﺎن از ﻋﻠﻤﺎ ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﻛﺮاوات داﺷﺘﻨﺪ. ٥٧
ﻋﻜﺲِ ﺑﺎﻻﺳﺮِ ﻗﺒﺮﻫﺎي ﺣﻴﺎط ،آدم را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﺗﺮﺳﺎﻧﺪ .ﻗﻴﺎﻓﻪﺷﺎن ﺷﺒﻴﻪ ﻣﺮدهﻫﺎ ﺑﻮد؛ ﺑﺎ آنﻛﻪ ﻻﺑﺪ ﻋﻜﺲ را وﻗﺘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز زﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺪرم ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮ را ﻧﺨﻮان .ﻛﺮاﻫﺖ دارد .ﺣﺎﻓﻈﻪي آدم را ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ .زﻳﺮﭼﺸﻤﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪم؛ ﺣﺘﺎ وﻗﺘﻲ ﭘﺪرم ﻧﮕﺎه ﻧﻤﻲﻛﺮد .اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﻣﺎدرم رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ .ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺮ ﻗﺒﺮ ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﭘﺪرم ﻛﻪ زﻣﺎن اﻧﻘﻼب ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ .ﻓﺎﺗﺤﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدم .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ﭼﺮا اﻳﻦ ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮﻫﺎ ﻫﻢاﻧﺪازه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و اﻳﻦﻗﺪر ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﭼﻴﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ؛ ﻳﻜﻲ ﺑﺎﻻ و ﻳﻜﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ .ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺑﻪ اﻧﺪازه و ﺣﺠﻢ ﻣﺮدهﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪﮔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ ﻧﻪ .ﺑﻴﺸﺘﺮِ ﻗﺒﺮﻫﺎ ﻃﻮل ﻛﻤﻲ داﺷﺘﻨﺪ .ﻣﺮدهﻫﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ اﻳﻦ اﻧﺪازه ﻗﺪﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎﺷﻨﺪ .وﻟﻲ اﻳﻦ آدمﻫﺎي زﻳﺮ ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻛﻪ از ﺳﻄﺢ ﺧﺎك ﺑﻴﺮون زدهاﻧﺪ ،اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﺮدهﻫﺎي ﭼﺎقﺗﺮي ﺑﻮدﻧﺪ. ﻧﺎﮔﻬﺎن دﻳﺪم ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮﻫﺎ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺗﻨﻪ ﻣﻲزﻧﻨﺪ .ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲروﻧﺪ .ﻣﺮدهﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻨﮓﻫﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﻲآوردﻧﺪ .ﺗﻘﻼ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ آن را از روي ﺧﻮد ﺑﺮدارﻧﺪ .ﺟﻴﻎ ﻣﺎدرم ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﻮد آورد .ﻓﺆاد! ﺑﻴﺎ دارد زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲﺷﻮد! ﭼﻨﺪ زن دﻳﮕﺮ ﻫﻢ آن اﻃﺮاف ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ .ﺗﺎ آﻣﺪم ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻨﻢ ،ﺧﻮدش را ﺑﻪ ﻣﻦ رﺳﺎﻧﺪ .دﺳﺖام را ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻨﺎي دوﻳﺪن ﮔﺬاﺷﺖ .ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮشام ﻧﻴﺎﻣﺪ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻢ ﻣﺮدهﻫﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺑﻴﺮون .ﺑﺒﻴﻨﻢﺷﺎن .ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً آن ﻣﺮدهﻫﺎي ﺷﻴﻚﺗﺮ را .از اﻳﻦﺟﻮر آدمﻫﺎ ﺗﻮي ﺷﻬﺮ ﻛﻢﺗﺮ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﺪ .ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻛﺮاوات ﻧﻤﻲزد .ﻣﺎدرم ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﺟﻨﺎزهي ﻣﺮا ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .ﺳﻨﮓﻫﺎ ﺗﻜﺎن ﺗﻜﺎن ﻣﻲﺧﻮردﻧﺪ .ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻴﻎ ﻛﺸﻴﺪ. وﺳﻂﻫﺎي ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن دﺳﺖام را رﻫﺎ ﻛﺮد و ﺗﻨﺪﺗﺮ دوﻳﺪ. ﮔﻢ ﺷﺪ .ﺳﻨﮓﻫﺎ آرام ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .داﺷﺘﻨﺪ ﺧﻮدﺷﺎن را از ﻧﻮ ﺟﺎﺳﺎزي ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .دوﺑﺎره ﺟﺎﺧﻮش ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﻛﺴﻲ از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﻧﻴﺎﻣﺪ .ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮدم .رﺳﻴﺪم ﺑﻪ دﻳﻮار ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن .ﭘﺎي دﻳﻮار درﻳﭽﻪي ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺑﻮد؛ ﺑﻪ اﻧﺪازهاي ﻛﻪ ﭘﺴﺮﺑﭽﻪ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻟﻪاي ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻮش ﺑﺮود .ﺳﺮم را ﻓﺮوﺑﺮدم .ﭘﻠﻪﻫﺎ ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻮد .ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻓﺘﻢ .ﺷﺒﻴﻪ آباﻧﺒﺎر ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻗﻢ ،ﻫﺰارﭘﻠﻪ ﺑﻮد. ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪم .روي ﻳﻜﻲ از ﭘﻠﻪﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻢ .روﺑﻪرو ،ﭼﺸﻢﻫﺎيِ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﺮق زد .ﭼﺸﻢام ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻋﺎدت ﻛﺮد .ﺑﻴﺸﺘﺮ دﻳﺪم .ﻫﻤﺴﺎﻳﻪي ﻣﺎ ﺑﻮد.
٥٨
ﻋﺼﺮﻫﺎ ﺟﻠﻮ ﺧﺎﻧﻪاش را آبﭘﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﺮد .ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ و ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ ﺳﺎﻛﺖ روياش ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﻣﺎدرم ﻣﻲﮔﻔﺖ از وﻗﺘﻲ ﭘﺴﺮش را ﻛﺸﺘﻨﺪ ،ﻻل ﺷﺪه .ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ در ﺣﻤﺎم ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ ،ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﺮاي ﭼﻪ اﻳﻦﺟﺎ آﻣﺪهاي؟ ﺧﻮب ،در ﺑﺎز ﺑﻮد .وﻟﻲ اﮔﺮ ﺑﺮﮔﺮدي ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ در ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ .زود ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﺎﻻ. ﺧﻴﻠﻲ ﺧﺴﺘﻪام .اﮔﺮ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺨﻮاﺑﻢ .ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻗﻴﺎﻓﻪﻫﺎي ﻋﻨُﻖ از ﺟﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺧﻮابام ﻧﻤﻲﺑﺮد .ﭘﺎﺷﺪم ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﻣﺮﺗﺐ ﻛﺮدم ﺗﺎ ﻻاﻗﻞ وﺳﻂ اﺗﺎق ﺧﺎﻟﻲ ﺷﻮد .دﻳﻮاﻧﻪ ﺷﺪهاي؟ ﭼﺮا دور ﺧﻮدت ﻣﻲﭼﺮﺧﻲ؟ ﻣﻼﻓﻪ را اﻧﺪاﺧﺖ روي ﺗﺸﻚ .آب ﻣﻲﺧﻮري؟ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﻛﻨﺎر ﻣﺘﻜﺎ و ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ دﻳﻮار .زﻫﺮا ﻛﻨﺎرم ﻧﺸﺴﺖ .دﺳﺖام را ﮔﺮﻓﺖ و روي زاﻧﻮش ﻛﻪ در ﺑﻐﻞ ﺑﻮد ،ﮔﺬاﺷﺖ .ﻫﺮم ﻧﻔﺲ ﻧﻔﺲ زدن ﺳﻴﻨﻪﻫﺎش ،ﭘﺸﺖ دﺳﺖام را داغ ﻣﻲﻛﺮد .ﭘﺎرﭼﻪي ﺣﺮﻳﺮ ﻟﺒﺎس ﺧﻮاباش ،دﺳﺖام را ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﻲﻟﻐﺰاﻧﺪ .ﺑﺎ ﻫﻢ ﻟﻴﺰ ﻣﻲﺧﻮردﻧﺪ .دورش ﭼﺮﺧﻴﺪم. اﺗﺎق از ﺟﺎ ﻛﻨﺪه ﺷﺪ .ﻣﻴﺎن زﻣﻴﻦ و آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﺪ .روي ﻣﻦ ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ .ﺳﺮش را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮ ﻣﻲﭼﺮﺧﺎﻧﺪ .ﺑﺪنام را ﺑﺎ ﮔﺮدشاش ﻣﻲﺳﺎﻳﻴﺪ .دﺳﺖﻫﺎم روي ﺗﻦاش ﺳﺮﮔﺮدان ﺑﻮد .در دروناش ﺷﻜﻔﺘﻢ .ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ .ﺑﺎز ﺷﺪم .ﭼﺸﻢﻫﺎش وﺣﺸﺖﺧﺎﻧﻪي ﻫﻮس ﺷﺪ .ﮔﻴﺴﻮاناش، ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺑﻴﺪي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﺪﺑﺎد ﻧﻔﺲﻫﺎم ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻣﻲﺷﺪ .اﺗﺎق را ﺗﺎرﻳﻚ ﻣﻲﻛﺮد .اﺗﺎق روﺷﻦ ﺷﺪ .آﻫﻲ ﺧﺴﺘﻪ و ﻟﺬﻳﺬ ﻛﺸﻴﺪ. ﻛﻨﺎرم ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪ .ﭘﺎي راﺳﺖاش را روي ﭘﺎي ﭼﭗام اﻧﺪاﺧﺖ .ﻫﺮ دو ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﭘﺎﻫﺎ ﺧﻴﺮه ﺷﺪﻳﻢ .زﻫﺮا! ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ؟ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎل درﺷﺖ و ﺳﻴﺎه روي ﭘﺎي ﭼﭗ ﻣﻦ ،روي ﭘﺎي راﺳﺖ ﺗﻮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ .ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﭘﺸﺖ ﭘﺎﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﻛﺮدﻳﻢ .ﺷﺒﻴﻪ ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﭼﺸﻢ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﻛﺎش ﺑﺎ اﻳﻦﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﺷﺪ ﺟﻬﺎن را دﻳﺪ .دﺳﺖاش را ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﭼﻘﺪر ﺑﺎ ﺑﺪنات آﺷﺘﻲ ﻫﺴﺘﻲ! زنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻧﺪام ﺧﻮد را ﺗﻨﺎﻧﻪﺗﺮ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ .ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﺮدﻫﺎ از ﺑﺪنﺷﺎن ﭘﺮﺳﺘﺎري ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﻧﮕﺮان آن ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﻪ آن ﻣﻲرﺳﻨﺪ .ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﻴﺶﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺗﻦﺷﺎن ﺑﺮاي دﻳﮕﺮي وﺳﻮاس ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻪ ﺧﺮج ﻣﻲدﻫﻨﺪ .دﻳﺮﺗﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ارﮔﺎﺳﻢ ﻣﻲرﺳﻨﺪ.
٥٩
از ﻛﺪام زنﻫﺎ ﺣﺮف ﻣﻲزﻧﻲ؟ ﻫﻤﻪ زنﻫﺎ آنﻃﻮر ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﭘﺎ ﺷﺪ. ﭘﻴﺮﻫﻦ ﺧﻮاباش را ﺗﻦ ﻛﺮد .ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﺪا ﻓﺮدا ﻧﺮو ﻗﻢ .ﺧﺪا از ﻻي ﺑﻨﺪﻛﺸﻲ آﺟﺮ دﻳﻮارﻫﺎي ﻗﻢ ﺑﻴﺮون ﻣﻲﺗﺮاوﻳﺪ .ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ از ﭘﻨﺠﺮهي اﻳﻦ ﺣﺠﺮه ،اﻧﺘﻈﺎر ﻏﺮوب آﻓﺘﺎب را ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم .ﻳﻚ روز ﺻﺪام ﻛﺮدﻧﺪ .ﺗﻠﻔﻦ ،ﺷﻤﺎ را ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ .ﺗﻠﻔﻦ ﺗﻮي اﺗﺎق ﺧﺎدم ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻮد. ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻤﺎﻧﻴﺪ. ﺧﺎدم ﻧﺸﺴﺖ روي زﻣﻴﻦ .ﻳﻚ ﭘﺎش را زاﻧﻮ ﻛﺮد و دﺳﺖاش را روي آن ﮔﺬاﺷﺖ .زل زد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻦ .ﻫﻤﻪي ﻏﺒﺎر ﻗﺪﻣﺖ ﻣﺪرﺳﻪ روي ﭼﻬﺮهاش ﻧﺸﺴﺖ .آن ﻫﻤﻪ ﭼﺮوك ،زﻳﺮِ ﭘﻠﻚ و ﺑﺎﻻي ﮔﻮﻧﻪاش و ﺗﺎرﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺮش را رج زده ﺑﻮد ،ﻧﮕﺮانام ﻣﻲﻛﺮد. ﻣﻦ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻘﺮرات ﻣﺪرﺳﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮدهام .ﻧﻪ ،ﺷﻤﺎ ﺧﻮدﺗﺎن ﻫﻢ ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ زِي ﻃﻠﺒﮕﻲ ﻧﺪارﻳﺪ .آﻗﺎي ﺟﺎوﻳﺪي ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎﻳﻲ ﭘﺮِﺧﺸﻢ ،ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﻲزد .ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ زﻣﺎن ﺷﺎه، اﻓﺴﺮ ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻮده .ﻋﻤﺎﻣﻪاش را ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻛﻼه اﻓﺴﺮﻫﺎ ﻣﻲﺑﺴﺖ؛ ﻛﻮﭼﻚ و ﺳﻔﺖ .زِي ﻃﻠﺒﮕﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﺷﺐﻫﺎ ﺗﺎ دﻳﺮوﻗﺖ ﺑﻴﺪار ﻣﻲﻣﺎﻧﻴﺪ .در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺻﺒﺢ ﻣﺪرﺳﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﺪ .رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎي ﻣﺸﻜﻮك دارﻳﺪ .رﻳﺶﺗﺎن ﻫﻢ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﻮﺗﺎه اﺳﺖ .دو ﺳﻪ روز در ﻫﻔﺘﻪ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ .ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺠﺎ ﻣﻲروﻳﺪ. آﻗﺎ اﻳﻦﺟﺎ ﺧﺎﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ .آداب دارد .ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ دارد .ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻛﺴﻲ را در ﻣﻴﺎن ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ راه ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺠﺮهاش ﭘﺮ از ﺷُﺒﻬﺎت اﺳﺖ .ﺑﻪ ﻋﻼوه ،ﺷﻤﺎ ﺟﺎي زﻳﺎدي را در ﺣﺠﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪاﻳﺪ .اﻳﻦ ﻗﺪر ﻛﺘﺎب دارﻳﺪ ﻛﻪ ﻃﻠﺒﻪي دﻳﮕﺮي را ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﺣﺠﺮه ﺟﺎ ﺑﺪﻫﻴﻢ .ﻫﻤﻪي ﺣﺠﺮهﻫﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ و ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻫﻴﭻ ﺟﻮر ﻧﻤﻲﺷﺪ ﺑﺎ آﻗﺎي ﺟﺎوﻳﺪي ﻛﻨﺎر آﻣﺪ .ﻣﺜﻞ اﻳﻦﻛﻪ از ﺳﻔﺮﻫﺎي ﺗﻬﺮان ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻮ ﺑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻔﺘﻪاي دو روز ﻣﻲرﻓﺘﻢ ﻛﻼسﻫﺎي اﻧﺠﻤﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻳﺎ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ .ﺑﺎ آنﻛﻪ داﻧﺸﺠﻮ ﻧﺒﻮدم ،ﻣﻨﻈّﻢ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮدم .ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻲروم .ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ روزي ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ .ﮔﺸﺘﻦ در ﻗﻢ ﻓﺎﻳﺪه ﻧﺪاﺷﺖ .ﻫﻴﭻ ﻣﺪرﺳﻪاي ﺑﻲدردﺳﺮ ﻧﺒﻮد .ﺑﺎﻗﺮ ﮔﻔﺖ ﺑﺮو ﺗﻬﺮان .ﺗﻮي ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎي آنﺟﺎ ﺑﮕﺮد، ﺑﺒﻴﻦ ﺟﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﻲ .ﻫﻨﻮز ﺳﺤﺮ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻮار اﺗﻮﺑﻮس ﺷﺪم.
٦٠
آﻗﺎي ﻣﺠﺘﻬﺪي ﺑﻪ ﻣﺨﺪه ﺗﻜﻴﻪ داد .دﺳﺖﻫﺎش را روي ﺷﻜﻢ ﺣﻠﻘﻪ ﻛﺮد .ﻣﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻛُﻠﻴﻪ دارم ،ﻗﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻢ .دﻛﺘﺮﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ آبِ ﻗﻢ ﻧﻤﻚ و اﻣﻼح دارد .ﭘﺲ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺠﺘﻬﺪ و ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ در ﻗﻢ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻻﺑﺪ ﻧَﻌﻮذُ ﺑِﺎﷲ آدم ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﻃﻠﺒﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ آﻗﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪﻫﺎ را ﻣﻲآورﻳﺪ .ﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻧﺠﻒ ﺑﻮدﻳﻢ ﺟﺰ درس ﺧﻮاﻧﺪن ﻫﻴﭻ ﻓﻜﺮ و ذﻛﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ. وﻗﺘﻲ از ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﺠﺘﻬﺪي ﺑﻴﺮون آﻣﺪم ،ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﻮرﻟﺖ زردي دمِ در اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد .راﻧﻨﺪه درش را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﭘﺸﺖ ﺳﺮم آﻗﺎي ﻣﺠﺘﻬﺪي آﻣﺪ ﺳﻮار ﺷﺪ .ﻇﻬﺮ ﺑﻮد .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻣﻲرﻓﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮاي اﻣﺎﻣﺖ ﺟﻤﺎﻋﺖ .ﻃﻠﺒﻪﻫﺎي ﻣﺪرﺳﻪي ﻣﺮوي ﻛﻨﺎر ﭘﻠﻪﻫﺎي ﺣﺠﺮهﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ. ﻫﻤﻪﺷﺎن ﻋﺒﺎﻳﻲ روي دوش داﺷﺘﻨﺪ .ﻧﺸﺴﺘﻢ روي ﻳﻜﻲ از ﭘﻠﻪﻫﺎ .ﻛﺴﻲ ﺣﻮاساش ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺒﻮد. ﻳﻜﻲ از ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ داﺷﺖ ﺑﺎ دوﺗﺎي دﻳﮕﺮ ﺣﺮف ﻣﻲزد .وﻗﺘﻲ ﻣﻴﺦِ اﺳﻼم را در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻛﻔﺮ ﻛﻮﺑﻴﺪم ،ﭘﺮﺳﻴﺪم ﺻﻴﻐﻪ ﻣﻲﺷﻮي؟ ﺷَﺘَﺮق ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪ ﺗﻮي ﮔﻮشام .دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺶ او ﻧﻤﻲروم. ﺧﻨﺪهي ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ در ﺳﺮم ﭘﻴﭽﻴﺪ .ﮔﻮﻳﻲ روي ﻃﺒﻞ ﺣﻠﺒﻲ ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪﻧﺪ .ﭘﺎﺷﺪم .ﭼﻪﻃﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ آﻗﺎي ﻛﺎﻓﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻢ؟ اﻣﺮوز ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﻤﻲآﻳﻨﺪ .ﭼﻪ ﻛﺎرﺷﺎن دارﻳﺪ؟ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺒﻴﻨﻢﺷﺎن .ﻛﺠﺎ ﻧﻤﺎز ﻣﻲﺧﻮاﻧﻨﺪ؟ ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب و ﻋﺸﺎ را ﻣﻲروﻧﺪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻠﻮار ﻣﻌﻴﻦ .ﺣﺎﻻ ﭼﻪﻗﺪر ﻣﺎﻧﺪه ﺗﺎ ﻧﻤﺎز؟ ﺷﺐ و روز را ﮔﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدم .ﻫﻴﭻ ﻛﺪامﺷﺎن ﺟﻮاب ﻧﺪادﻧﺪ .از ﻣﻦ دور ﺷﺪﻧﺪ. رﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳﻪي ﭼﻴﺬر ،ﺗﺠﺮﻳﺶ .ﺳﺎﺧﺘﻤﺎناش از ﻫﻤﻪ ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻮﺗﺮ ﺑﻮد .ﻣﺮد ﺟﻮاﻧﻲ دم در راﻫﻢ را ﺑﺴﺖ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎ رﻳﻴﺲ ﻣﺪرﺳﻪ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ .اﺳﺘﺨﺎره دارﻳﺪ؟ ﻧﻪ .ﻣﺴﺄﻟﻪي ﺷﺮﻋﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ؟ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ درﺑﺎرهي ﺣﺠﺮه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﺻﺠﺒﺖ ﻛﻨﻢ .آﻗﺎ ﺷﻤﺎ را ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ؟ ﺗﻠﻔﻦاش زﻧﮓ زد .ﻫﻤﻴﻦﺟﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻴﺪ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدم .ﺗﺎ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺗﺎﻗﻚ ِآﻫﻨﻲِ د ِم در ،رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﻣﺪرﺳﻪ .وارد ﺣﻴﺎط ﻛﻪ ﺷﺪم ﻛﻨﺎر راهﭘﻠﻪ روي ﺗﺎﺑﻠﻮﻳﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد دﻓﺘﺮ ﻣﺪرﺳﻪ. ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ .در ﺣﺠﺮهي اول ﺳﻴﺪي ﺟﻮان ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ رﻳﺸﻲ ﺣﻨﺎﻳﻲ و ﮔﻴﺴﻮاﻧﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻪ از زﻳﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪاش ﺑﻴﺮون زده ﺑﻮد .ﺑﺎ ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﺸﻪ ﺿﺮﺑﻪ زدم .ﺳﺮ ﺗﻜﺎن داد .ﺑﻮي ﻋﻮد ﻓﻀﺎي ﺣﺠﺮه را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﭘﻴﺮاﻫﻦِ ﻋﺮﺑﻲ ﺳﺮاﺳﺮ ﺳﻔﻴﺪي ﺑﺮ ﺗﻦ داﺷﺖ .ﻗﺮآن رﺣﻠﻲ ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻨﺎرش ﺑﻮد .ﺗﺴﺒﻴﺤﻲ درﺷﺖ روي ﻗﺮآن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ﻗﺎب ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻮد .ﺗﻠﻚ اﻟﺠﻨﺔُ اﻟﱠﺘﻲ ﻧﻮرث ﻣﻦ ﻋﺒﺎدﻧﺎ ﻣﻦ ﻛﺎنَ ﺗَﻘﻴﺎً .ﺧﻂ ﺛُﻠﺚ ﺣﺠﺖ ﻛﺸﻔﻲ .ﻧﻪ آﻗﺎ .ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺟﺎ ﻧﺪارﻳﻢ. ٦١
ﻃﻠﺒﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﺟﺎ درس ﻣﻲﺧﻮاﻧﻨﺪ .ﻣﮕﺮ ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﻣﻌﻠّﻖ ﺑﺰﻧﻢ؟ ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻏﺮﻳﺪ .اﻳﻦﺟﺎ ﻓﻘﻂ ﺗﺎ رﺳﺎﺋﻞ ﻣﻜﺎﺳﺐ درس ﻣﻲدﻫﻴﻢ .ﺑﻌﺪ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ را ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺪن ﻛﻔﺎﻳﻪ و ﺧﺎرج ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﻴﻢ ﻗﻢ .آن وﻗﺖ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ از ﻗﻢ آﻣﺪهاﻳﺪ و ﻛﻔﺎﻳﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﺪ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ در ﺗﻬﺮان زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﺷﻴﺸﻪي ﺣﺠﺮه ﺗﺎر ﺷﺪ .زﻧﻲ ﭘﺸﺖ آن اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد .ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم .ﭘﺎم روي ﻓﺮش اﺑﺮﻳﺸﻢ ﻟﻴﺰ ﻣﻲﺧﻮرد .ﻏﺮوب ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ رﻓﺘﻢ ﺑﻠﻮار ﻣﻌﻴﻦ .ﻧﻤﺎز را ﺳﻼم دادﻧﺪ .ﻛﻔﺶﻫﺎم را درآوردم و از ﺗﺮس آن ﻛﻪ ﮔﻢ ﻧﺸﻮد ،ﺗﻮي دﺳﺖﻫﺎم ﮔﺮﻓﺘﻢ و رﻓﺘﻢ ﺻﻒ ﺟﻠﻮ .آﻗﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺟﻮانﺗﺮ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم .داﺷﺖ ﻧﻤﺎزِ ﻧﺎﻓﻠﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ دورش ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .ﮔﺮدناش را ﻛﺞ ﻛﺮده و ﻋﻤﺎﻣﻪاش را ﺗﺤﺖ اﻟﺤﻨَﻚ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﺳﺮِ ﻋﻤﺎﻣﻪ از ﺑﺎﻻي ﮔﺮدناش ﺟﻠﻮ ﻣﻲآﻣﺪ و روي ﺷﻜﻢاش ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ .ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻴﺮﻣﺮدي ﺳﺎﻟﺨﻮرده را داﺷﺖ .در اﺿﻄﺮاب ﻣﻲﺟﻮﺷﻴﺪم. ﺑﻲاﻋﺘﻨﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ آدم ،ﺳﺮش را از ﻣﻬﺮ ﺑﺮﻧﻤﻲداﺷﺖ .ﺳﺠﺪه ﻛﻪ رﻓﺖ ﺻﺪاش از وﻗﺖ ﻗﻴﺎم و ﻗﻌﻮد ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺷﺪ .ﻋﺒﻴﺪك ﺑﻔﻨﺎﺋﻚ ،ﺣﻘﻴﺮك ﺑِﻔﻨﺎﺋﻚ ،ذﻟﻴﻠﻚ ﺑِﻔﻨﺎﺋﻚ ...ﺳﺮ ﻛﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﻗﺮﻣﺰي ﺑﺎ ﻓﺸﺎر از ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺑﻴﺮون ﻣﻲزد. ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از ﻣﺮاﺟﻌﺎناش را ﻛﻪ رد ﻛﺮد ،ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﺷﺪم و دوزاﻧﻮ ﭘﻬﻠﻮش ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﺑﺪون آنﻛﻪ ﻧﮕﺎهاش را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ،ﺗﺴﺒﻴﺢﮔﺮدان ،ﮔﻮشاش را ﭘﺎﻳﻴﻦ آورد .اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ آن ﺑﻮد ﻛﻪ اﺟﺎزه دارم ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ .ﺑﺎ درﻣﺎﻧﺪﮔﻲ و دﺳﺖﭘﺎﭼﻪﮔﻲ ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم در ﮔﻮشاش ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻢ .ﺷﻤﺎ ﻧﻪ ﺣﺮفزدنﺗﺎن ﺑﻪ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻧﻪ ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﻴﺪنﺗﺎن .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻓﺮﻳﺎد ﺑﻜﺸﻢ ﺗﻮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻧﻤﻲﻛﻨﻲ ،ﭼﻪﻃﻮر ﻟﺒﺎسﻫﺎم را ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ؟ ﺳﺎﻋﺖ ﻳﺎزده ﺷﺐ رﺳﻴﺪم ﺧﺎﻧﻪي زﻫﺮا. ﺑﺎر دوﻣﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪاش ﻣﻲرﻓﺘﻢ .ﺑﻲآنﻛﻪ ﻧﮕﺎهاش ﺑﭙﺮﺳﺪ ﭼﺮا اﻳﻦ وﻗﺖ ﺷﺐ آﻣﺪهام، ﻣﺮا ﺑﺮد ﺗﻮي اﺗﺎق .ﭼﺎي ﻣﻲﺧﻮري؟ اﮔﺮ ﺧﻮدﺗﺎن ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮرﻳﺪ .ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﺨﻮاﺑﻴﺪ؟ ﺗﻮ ﻋﺎدت داري ﻛﻪ ﺗﻌﺎرف ﻛﻨﻲ؟ وﻗﺘﻲ از اﺗﺎق ﺑﻴﺮون رﻓﺖ ،ﺳﺮم را ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻣﺘﻜﺎي ﻛﻨﺎر دﻳﻮار .اﺗﺎقاش ﻫﻨﻮز اﺛﺎﺛﻴﻪي زﻳﺎدي ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﺎ ﺣﺼﻴﺮ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﻓﺮش ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺷﺶ ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦﺟﺎ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﻃﻼق ﮔﺮﻓﺖ ،ﻧﻪ ﻣﻬﺮﻳﻪاش را دادﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﭽﻪاش را.
٦٢
دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻤﺎﻧﻢ .ﺗﺤﻤﻞام ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻮاده ﺳﺨﺖ ﺷﺪ .ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻳﻚ ﺟﺬاﻣﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﻫﻨﺮﻫﺎي زﻳﺒﺎ ﻛﻪ ﻗﺒﻮل ﺷﺪ ،ﻃﻼﻫﺎيِ دﺳﺖ و ﮔﺮدناش را ﻓﺮوﺧﺖ .آﻣﺪ ﺗﻬﺮان دﻧﺒﺎل ﻳﻚ اﺗﺎق ﺧﺎﻟﻲ .ﺑﻨﮕﺎهدارﻫﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ زنِ ﺑﻴﻮه ﻳﺎ ﻣﺠﺮّد اﺟﺎره ﻧﻤﻲدﻫﻨﺪ .ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ دارد .اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﻲﻫﺎﺷﺎن ﻫﻢ ﺑﺎ اﻳﻤﺎ و اﺷﺎره ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ،اﮔﺮ ﺻﻴﻐﻪ ﺷﻮد ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮاش ﺟﻮر ﻛﻨﻨﺪ .دﺳﺖ آﺧﺮ ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎناش اﻳﻦ زﻳﺮزﻣﻴﻦ را ﭘﻴﺪا ﻛﺮد .ﺻﺎﺣﺐﺧﺎﻧﻪ ﭘﻴﺮزﻧﻲ ارﻣﻨﻲ ﺑﻮد .ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﻬﺮﺑﺎن اﺳﺖ .ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎرم ﻧﺪارد .ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﻣﻲآﻳﺪ و ﺑﺮام ﻣﻴﻮهاي از ﺑﺎغﺷﺎن ﻣﻲآورد .ﺑﺮام ﺣﺮف ﻣﻲزﻧﺪ .از دﺧﺘﺮﻫﺎش ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ. ﺗﻮي ﻓﻜﺮي؟ ﺧﺴﺘﻪام ﺧﺎﻧﻢ .ﺧﻴﻠﻲ ﺧﺴﺘﻪام .دارم ﺗﻤﺎم ﻣﻲﺷﻮم .ﭼﺎي را در اﺳﺘﻜﺎن رﻳﺨﺖ .ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ .ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﻧﺸﻮي ﺷﺮوع ﻧﻤﻲﺷﻮي .ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻲرﺣﻢاﻧﺪ .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﻣﺼﺎدره ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﺧﺪا را ﻫﻢ ﻣﺼﺎدره ﻛﺮدهاﻧﺪ .دلام دارد ﻣﻲﺗَﺮَﻛﺪ .دﻳﮕﺮ روي ﻫﻴﭻﺟﺎ ﺑﻨﺪ ﻧﻴﺴﺘﻢ .ﻣﻲداﻧﻴﺪ! ﭘﺮﻳﺸﺐ ﺧﺪا را ﺧﻮاب ﻣﻲدﻳﺪم؛ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﺑﻲرﻧﮓ و ﺑﻲﺷﻜﻞ و ﺑﻲﺣﺠﻢ .ﻣﺜﻞ ﻫﻮا ﻓﻘﻂ ﺣﻀﻮرش را ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم؛ ﺣﻀﻮر ﻏﻠﻴﻈﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮم اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد .ﺗﻮي ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮفاش ﭘﺮِ ﻛﻮﭼﻪ ﺑﻮد .ﺑﻪ ﻃﺮف ﻫﺮ ﻛﻮﭼﻪاي ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﺮدم، ﺻﺪاﻳﻲ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻧﺮو .راﺳﺖ ﺑﻴﺎ .ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻃﺮف ﻧﮕﺎه ﻧﻜﻦ .ﻳﻚ ﺑﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻛﻨﻢ .ﺑﻪ ﻃﺮف ﻛﻮﭼﻪاي ﭘﻴﭽﻴﺪم. دردي ﭘﻴﭽﻴﺪ ﺗﻮي زاﻧﻮﻫﺎم ﻛﻪ ﻧﺸﺴﺘﻢ زﻣﻴﻦ .ﻫﻤﺎن ﺻﺪا ﮔﻔﺖ ﭼﺮا از ﺑﻬﺸﺖ ﻣﻦ روي ﻣﻲﮔﺮداﻧﻲ؟ ﺑﻬﺸﺖ ﺗﻮ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺑﺮﻫﻮت و ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻮﭼﻪﻫﺎي ﻣﻤﻨﻮع؟ ﻣﻦ از ﺳﺮ ﺷﺐ ﺗﺎ اﻻن دارم ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ ﻣﻲآﻳﻢ .ﺗﻮي اﻳﻦ راه ﻫﻴﭻ ﻛﺲ را ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻢ .ﭘﺲ ﻛﺠﺎﻳﻨﺪ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺗﻮ؟ ﺑﻪ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻣﻦ رﺣﻢ ﻛﻦ .ﺷﻴﻄﺎنات ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﻫﻤﺎن ﻛﻪ اﮔﺮ ﭘﺎي ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ را ﻣﻲﺷﻜﺴﺘﻲ ،ﻣﺮﻫﻢ ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ؟ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر داﺷﺘﻢ داد ﻣﻲزدم .آﻗﺎ! آﻗﺎ! ﻳﻜﻲ از ﻃﻠﺒﻪﻫﺎي ﺣﺠﺮهي ﺑﻐﻠﻲ ﺑﺎﻻي ﺳﺮم ﺑﻮد .ﻳﻚ ﻛﻤﻲ آب ﺑﺨﻮرﻳﺪ آﻗﺎ! ﭼﺎي را ﺑﺮدم ﻧﺰدﻳﻚ دﻫﺎنام .ﻃﻌﻢ ﺷﻮري ﺑﺮ ﻟﺒﺎنام ﻣﻲﺑﺎرﻳﺪ .ﺳﺎﻛﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .زاﻧﻮ ﺑﻪ ﺑﻐﻞ ،ﮔﻮش ﻣﻲداد .زﻫﺮا! دارﻧﺪ ﻧﺴﻞﻛﺸﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .دارﻧﺪ ﺧﻮدﺷﺎن را ﻋﻘﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻌﺪ ﺧﻮدﺷﺎن را ﻧﺎﺑﻮد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
٦٣
ﻣﺎ ﻧﺴﻞ آنﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ .آنﻫﺎ ﭘﺪران ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .آنﻫﺎ دارﻧﺪ از ﻣﺎدرانﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .آنﻫﺎ ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﭽﻪاي از آنﻫﺎ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ .آنﻫﺎ دارﻧﺪ اﻧﺘﻘﺎم ﻋﻘﻴﻢﺑﻮدنﺷﺎن را از ﺑﺎروري ﻣﺎدرانﻣﺎن ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﻣﺎدران ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎرور ﺷﺪهاﻧﺪ .آنﻫﺎ ﻣﺴﻴﺢ را ﺑﻪ ﺻﻠﻴﺐ ﻛﺸﻴﺪهاﻧﺪ. ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﻢ زﻫﺮا؟ دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﺟﺎ ﺟﺎم ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤﻪ دارﻧﺪ ﻣﺮا ﺑﺎﻻ ﻣﻲآورﻧﺪ .ﭘﺲ ﺗﻮ ﻓﺮو ﻧﺮو .ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺎ .ول ﻛﻦ ﻗﻢ را .ﺑﻴﺎ ﺗﻬﺮان .ﻣﻦ ﻛﻪ ﻧﻪ درآﻣﺪي دارم ﻧﻪ ﺧﺎﻧﻪاي .ﻧﺎزﻟﻲ ،دﺧﺘﺮ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ ،ﻣﻮﺳﺴﻪي ﻛﻨﻜﻮر دارد .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ .ﻛﻼس ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺮات ﺑﮕﺬارد. ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﻛﻪ ﺑﺎز ﻛﺮدم ،ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻨﺪ اﺳﺖ؟ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺎﻧﺪه .ﺑﺨﻮاب .ﺳﺮم را از روي ﭘﺎﻫﺎي زﻫﺮا ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﻧﻪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوم .ﺳﺎﻋﺖ ﻧُﻪ رﺳﻴﺪم ﻣﺪرﺳﻪ. ﺧﺎدم ﻧﺎﻣﻪاي دﺳﺘﻢ داد .ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ دادﮔﺎه وﻳﮋهي روﺣﺎﻧﻴﺖ در ﺧﻴﺎﺑﺎن دورﺷﻬﺮ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺮﻧﻪ ﺟﻠﺐ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ .ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻢ .دﻳﮕﺮ ﺣﺠﺮه ﻧﺮﻓﺘﻢ .از ﺧﻴﺎﺑﺎن ارم ﻣﻲﮔﺬﺷﺘﻢ .ﮔﻠﺪﺳﺘﻪﻫﺎي ﺣﺮم را ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ ﺳﻴﻨﻪ دادهاﻧﺪ ﺑﻪ آﻓﺘﺎب. ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻣﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻠﺪﺳﺘﻪﻫﺎ ﺑﻮد؛ ﺑﻌﺪش درﺧﺘﺎن ﻛﺎج. ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ را ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ ﻳﺎ از ﺣﺮم ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﺗﻮ ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﺑﺎر ﻟﺐﻫﺎﺷﺎن را ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ روي در و آن را ﻣﻲﺑﻮﺳﻴﺪﻧﺪ .ﺗﻮي اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻓﻘﻂ دو ﭼﻴﺰ را ﻣﻲﺷﺪ در ﻣﻸ ﻋﺎم ﺑﻮﺳﻴﺪ؛ در و ﺿﺮﻳﺢِ ﺣﺮم را ﻳﺎ دﺳﺖ ﻋﻠﻤﺎ و ﻣﺮاﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ را. وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن دادﮔﺎه وﻳﮋه رﺳﻴﺪم ،آﺧﻮﻧﺪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪي از در ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎ ﻧﺪاﺷﺖ .ﻋﺼﺎ زﻳﺮ ﺑﻐﻞ زده ﺑﻮد .او را ﺟﺎﻳﻲ دﻳﺪه ﺑﻮدم .ﻳﺎدم آﻣﺪ .ﺗﻮي ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺮﻋﺸﻲ ﻧﺠﻔﻲ .ﻣﺜﻞ اﻳﻦﻛﻪ ﺑﻮ ﺑﺮده ﺑﻮد ﻣﻦ ﻻي آن ﻛﺘﺎبِ رﺣﻠﻲِ ﭼﺎپِ ﺳﻨﮕﻲ ،ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدهام و ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ از ﻃﺮز ورق زدن ﻛﺘﺎب ﻓﻬﻤﻴﺪ .ﻣﺪﺗﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺮا ﻣﻲﭘﺎﻳﻴﺪ. اﻣﺎ ﻧﮕﺎهاش ﻧﮕﺮانام ﻧﻤﻲﻛﺮد .درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻴﺮي را در ﺣﺎل ﻛﺶ رﻓﺘﻦ ﻧﺎﻧﻲ از ﻳﻚ ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﺑﺰرگ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ ،وﻟﻲ ﺑﻪ روي ﺧﻮد ﻧﻤﻲآورد و ﺑﺎ او ﻫﻤﺪﻟﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﮕﺎه .ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﭼﻴﺰي ﺑﻴﺎورﻧﺪ؟ ﺻﺪاي ژﻧﻮوﻳﻮ ﻣﺜﻞ ﻧﻮراﻓﻜﻦ اﻳﻔﻞ ﭼﺮﺧﻴﺪ و روي ﺻﻮرتام ﺗﻮﻗﻒ ﻛﺮد .ﺷﻤﺎ اﻣﺸﺐ ﻧﻤﻲﺧﻮاﺑﻴﺪ ژﻧﻮوﻳﻮ؟
٦٤
دﻳﮕﺮ از ﺷﺐ ﭼﻴﺰي ﻧﻤﺎﻧﺪه .ﺑﻪ ﺧﻮاﺑﻴﺪن ﻧﻤﻲارزد .ﺷﻤﺎ ﻧﮕﺮان ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﺑﺮوﻳﺪ ﺗﻮي اﺗﺎق ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺑﻴﺪار اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﻣﻦ ﻫﻤﻴﻦﺟﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻲﻣﺎﻧﻢ .اﮔﺮ ﺗﺎ ده دﻗﻴﻘﻪي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎﻣﺪﻳﺪ ﻣﻲروم .ﻓﻜﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻮد .دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ ،اﻣﺎ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ اﮔﺮ ﺑﻴﺪار ﺑﻮد ،ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺧﻴﻠﻲ آرام ﮔﻮﻧﻪﻫﺎش را ﺑﻮﺳﻴﺪم .ﻟﺐﻫﺎش ﺗﻮي ﺧﻮاب رﻧﮓ ﺗﻤﺸﻚ ﻛﺎل ﻣﻲﺷﺪ. ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﻛﻪ روي ﺗﺨﺖ ﭘﺨﺶ ﺑﻮد ،ﺑﺮداﺷﺘﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻳﻦ ﻃﺮف ﻏﻠﺘﻴﺪ ،راﺣﺖﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ .ﻧﻮر ﭼﺮاغ ﺧﻮاب را ﻛﻢﺗﺮ ﻛﺮدم .در را ﻛﻪ ﺑﺴﺘﻢ ،راﻫﺮو ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻮد .ﭼﺮاغ را روﺷﻦ ﻧﻜﺮدم. ﺗﻮي ﺗﺎرﻳﻜﻲ راه ﻣﻲرﻓﺘﻢ .ﭼﻘﺪر ﻗﺎب ﻋﻜﺲ ﺑﻪ دﻳﻮارﻫﺎ آوﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه .ﻋﻜﺲﻫﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ .ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻗﺎبﻫﺎ ﻫﻢ ﻧﺒﻮدﻧﺪ. ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﺎبﻫﺎ ﺗﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﺪاﺷﺖ .ﻫﻤﻪ ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ. ﻫﻤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ زن .در ﺣﺎﻟﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ .ﺗﻦام از ﻫﺮ ﻃﺮف ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲﺷﺪ. ﺑﺪنام ﺗﻮي ﻋﻜﺲﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﺪ .ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم دارم ﺣﺠﻢ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﻢ .ﺑﻪ دﻳﻮارﻫﺎ ﻣﻲﭼﺴﺒﻢ .راه ﻧﻤﻲروم؛ ﻣﺎدهاي ﺳﻴﺎل ﺷﺪهام و ﺗﻮي دﻳﻮارﻫﺎ ﻣﻮج ﻣﻲزﻧﻢ .ﻋﻘﺐ ﻋﻘﺐ رﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﭼﺴﺒﻴﺪم ﺑﻪ دﻳﻮار .دﺳﺖاش را روي دﻛﻤﻪي ﺑﺎﻻي ﭘﻴﺮﻫﻦاش ﮔﺬاﺷﺖ .آن را ﺑﺎز ﻛﺮد. ﺻﻮرتاش ﺳﺮخ ﺷﺪ .ﭼﺸﻢﻫﺎش از ﺑﺲ ﺧﻴﺮه ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪ ،از ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ اﻓﺘﺎد .ﻫﻤﻴﻦ را ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ؟ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻗﻲ دﻛﻤﻪﻫﺎ را ﺑﺎز ﻛﺮد. ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺑﺎ دو دﺳﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦِ ﭘﻴﺮﻫﻦاش را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪ .ﭘﻴﺮﻫﻦ اﻳﻦﻗﺪر ﺑﺎﻻ و ﺑﺎﻻﺗﺮ رﻓﺖ ﺗﺎ ﻳﻚﺑﺎره ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻓﺘﺎد .ﺑﺨﺎر ﺑﺪنام از ﮔﻮشﻫﺎم ﺑﻴﺮون ﻣﻲزد .راه ﻧﻔﺲام ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ .دﻳﻮارﻫﺎي اﺗﺎقِ اﻧﺘﻈﺎرِ ﻣﻄﺐ ،ﭘﺸﺖ اﻧﺪام ﻧﻴﻤﻪﺑﺮﻫﻨﻪاش ﺗﺎب ﺑﺮداﺷﺖ .اﻧﮕﺎر ﺷﻜﻢاش را ﺧﻢ ﻛﺮده روي زﻣﻴﻦ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻴﻔﺘﺪ .ﺻﺪاي ﺑﻲﺟﺎﻧﻲ از ﺣﻠﻖام ﺑﻴﺮون ﺗﺮاوﻳﺪ .ﻧﻪ .اﻳﺴﺘﺎد. ﻫﻴﭻ ﻣﻲﻓﻬﻤﻲ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ اﻧﮕﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪ .ﻛﻠﻤﻪﻫﺎم روي ﺷﻮرت و ﻛﺮﺳﺖاش ﭼﻨﮓ ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺖ .دﺳﺖ ﺑﺮد ﻛﻪ ﮔﻴﺮهﻫﺎي ﻛﺮﺳﺖاش را از ﭘﺸﺖ ﺑﺎز ﻛﻨﺪ .زود ﻧﺸﺴﺘﻢ روي زﻣﻴﻦ و ﭘﻴﺮﻫﻦاش را ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﺑﻪ ﻃﺮفاش دراز ﻛﺮدم .ﺻﺪام ﺷﻜﺴﺖ .ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﺪا ﺑﭙﻮش. ﺗﻮ از ﺑﺪن ﻣﻦ ﻣﻲﺗﺮﺳﻲ .ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺗﺮﺳﻢ .ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺗﺮﺳﻴﺪم .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم .اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺗﺮس ﻧﺒﻮد .اﻣﺸﺐ ﻋﺮوﺳﻲ زﻫﺮاﺳﺖ .او را ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺎﺳﺪار دادﻧﺪ .ﺣﺘﻤﺎً اﻣﺸﺐ ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن
٦٥
ﺧﻴﻠﻲ ﺷﻠﻮغ اﺳﺖ .ﭘﺪر وﻣﺎدرم رﻓﺘﻪاﻧﺪ اﺻﻔﻬﺎن .ﻣﻦ ﻧﺮﻓﺘﻢ .آﻣﺪم ﺗﻬﺮان ،ﺗﺎ ﻧﻮار ﻣﻐﺰيام را ﺑﻪ دﻛﺘﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻢ .اﻳﻦ ﺳﺮدرد ﻟﻌﻨﺘﻲ اﻣﺎنام را ﺑﺮﻳﺪه .دارد ﻣﻲﺷﻜﺎﻓﺪم .ﺑﺎز ﻫﻢ زود آﻣﺪهام. ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ .ﺑﺎ ﻳﻚ زن .ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺑﺎ ﺑﻲﺧﻴﺎﻟﻲاي ﻛﻪ در ﺗﻦاش ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ، ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﺮم ﻣﻦ ﺑﻮد .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ را دوﺳﺖ دارم ﻛﻪ ﻧﻤﻲداﻧﺪ دوﺳﺖاش دارم .ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ازدواج ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲداﻧﻢ او را دوﺳﺖ دارد ﻳﺎ ﻧﻪ. ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه او زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدهام .اﻧﺪاماش را روي ﭼﺎدر ﺑﺮاي ﺧﻮدم ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻛﺮدهام. روي ﻳﻚ ﺑﻮم ﺳﻴﺎه ،ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪي ﺑﺪناش را ﻛﺸﻴﺪهام .ﺗﻤﺎم ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻦ روي ﺑﻮم ﺳﻴﺎه اﺳﺖ .زنﻫﺎ در ﻗﻢ ،ﻫﻤﻪ ،ﭼﺎدري ﺑﺎ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻧﻴﻮﺷﺎ! ﺷﺎﻳﺪ واﻗﻌﺎً ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ .ﺷﺎﻳﺪ از ﺑﺪن زن ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ .اﻣﺸﺐ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﺪن زﻫﺮا ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ اﮔﺮ ﺷﻮﻫﺮش را دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻻﺑﺪ ﺗﻤﺎم ﺗﻦاش ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺣﺘﻤﺎً ﻫﻤﻪ زﻧﺎﻧﻪﮔﻲاش زار ﻣﻲزﻧﺪ. ﻣﺎدرم ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺷﻮﻫﺮ ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﺮﻫﻨﻪاش ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ زﻳﺮ ﭼﺎدر ﻣﻲﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪش ،اﻣﺎ ﻳﻚ ﺷﺐ اﻳﻦﻃﻮر ﻟﺨﺖاش ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺗﻦاش ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺑﺎره ﺑﺎ دﺳﺖﻫﺎي ﻣﺮدي او را ﺑِﺪرﻧﺪ؟ ﻧﻴﻮﺷﺎ ﻣﻦ واﻗﻌﺎً ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﻢ .دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﻢ .ﺗﻮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ ﺑﮕﻮﻳﻲ اﮔﺮ دﺧﺘﺮي ﻛﺴﻲ را دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،از ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺷﺪن در ﺑﺮاﺑﺮش ﭼﻪ ﺣﺴﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ ﺗﻮ دﻳﻮاﻧﻪ ﺷﺪهاي ﭘﺴﺮ! ﺗﻦِ زن ﺗﻦ اﺳﺖ .زنﻫﺎ ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ﻋﺎدت ﻛﺮدهاﻧﺪ ﺣﺴﺎب ﺗﻦ را از ﻋﺸﻖ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر اﺳﺖ .ﻛﺴﻲ را دوﺳﺖ داري و او دﻳﮕﺮي را و آن دﻳﮕﺮي ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮ را .ﻋﺸﻖ را ﺑﻪ ﻗَﺪ و ﻗﺎﻣﺖ ﺗﻦ آدم ﻧﺪوﺧﺘﻪاﻧﺪ .ﺗﻮ ﻛﻪ اﻳﻦﻃﻮر از ﺗﻦ ﺣﺮف ﻣﻲزﻧﻲ ،اﺻﻼً ﻣﻌﻨﺎي آن را ﻣﻲﻓﻬﻤﻲ؟ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺑﺪنِ ﺑﺮﻫﻨﻪي زﻧﻲ را دﻳﺪهاي؟ دﻳﺪهام .روي ﭼﺎدر زﻫﺮا .ﺗﺎزه ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﻫﻢ دﻳﺪهام .ﻣﮕﺮ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﺟﺰﻳﻲ از ﺑﺪن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ وﻗﺘﻲ از زن ﺣﺮف ﻣﻲزدﻧﺪ ،ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﻧﻤﻲدﻳﺪﻧﺪ .دﻫﺎن زن ﻣﻴﺰان اﻧﺪازهي ﻓَﺮج اوﺳﺖ .ﻫﺮ زﻧﻲ ﻛﻪ دﻫﺎﻧﻲ ﻛﻮﭼﻚ دارد ،ﻣﻌﻠﻮم ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮج او ﻧﻴﺰ ﺗﻨﮓ اﺳﺖ و اﮔﺮ دﻫﺎن وي ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻓﺮج او ﮔﺸﺎد .ﻓﻮري ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺪﻫﻨﺪ اﻳﻦ زن اﻫﻞ
٦٦
ﻫﻢﺧﻮاﺑﻪﮔﻲ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ .وﻟﻲ ﻣﻦ زن را ﺑﺎ زﻫﺮا ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ و زﻫﺮا را ﺑﺎ ﺗﻦاش؛ ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎش. ﺑﺮات ﻗﺮص ﺑﻴﺎورم؟ ﺗﻦام داﺷﺖ ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ .ﺻﺪا از ﻓﺮط ﺧﺸﻜﻲ ﺣﻠﻖام ﻃﻮر ﻋﺠﻴﺒﻲ از دﻫﻦ ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ .ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻓﻮﻻد ﻣﺬاب روي ﻟﺐﻫﺎم ﻣﻲرﻳﺨﺖ .ﻟﺐﻫﺎم داﺷﺖ ﺗﺎول ﻣﻲزد. ﺗﻮ ﻃﻠﺒﻪ ﺑﻮدهاي .ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﻲ زن ﭼﻴﺴﺖ .ﻋﺸﻖ ﺑﭽﻪﮔﺎﻧﻪاي داري ﺑﻪ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ .ﻫﻤﻪي ﭘﺴﺮﻫﺎ در اﻳﻦ ﺳﻦ و ﺳﺎل ،ﻋﺎﺷﻖِ دﺧﺘﺮ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻌﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ او ﻣﻲﺧﻮاﺑﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮاﺑﻨﺪ ،ﺑﺎ او ازدواج ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺎﻻﺧﺮه از ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻲرود .اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ اﺳﻢاش را ﻋﺸﻖ ﻣﻲﮔﺬاري ،ﺑﻪ ﻗﻮل ﻓﺮوﻳﺪ ،ﻳﻚ ﺣﺲ ﺟﻨﺴﻲ واﻻﻳﺶﺷﺪه اﺳﺖ .دوﺑﺎر ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﺑﺨﻮاﺑﻲ از ﻛﻠﻪات ﻣﻲﭘﺮد .ﺷﺎﻳﺪ آن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺴﺎب زنﻫﺎي ﺻﻴﻐﻪاي از دﺳﺖﺷﺎن دررﻓﺘﻪ ،ﻧﻔﻬﻤﻨﺪ ﻋﺸﻖ ﭼﻴﺴﺖ ،اﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻲﻓﻬﻤﻢ .ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺣﺮفام را ﺑﺮﻳﺪ .ﻋﻮضاش آنﻫﺎ ﻣﻌﻨﺎي ﺗﻦ را ﻣﻲﻓﻬﻤﻨﺪ .ﻛﻠﻤﺎتاش رگﻫﺎم را ﻣﻲﺑﺮﻳﺪ .ﺻﺪام زﻳﺮ ﻟﺐ ﺧﻮاﺑﻴﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ،اﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ آن را ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﻋﺸﻖ ﻧﻤﻲداﻧﻨﺪ. ﺣﺮفﻫﺎي ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺑﻪ دﻳﻮارﻫﺎي ﺟﻤﺠﻤﻪي ﺳﺮم ﻣﻲﺧﻮرد و ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺖ .ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﺪ. ﭼﻘﺪر ﻇﻬﺮ آن روز ﮔﺮم ﺑﻮد .ﭼﻘﺪر اﻳﻦ ﻣﻄﺐ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﮔﺮم اﺳﺖ .ﻓﺆاد اﻣﺸﺐ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺳﻮرﭘﺮﻳﺰت ﻛﻨﻢ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ اﺳﺘﺮﻳﭗﺗﻴﺰ ﻛﻨﻢ .ﻳﺎدت ﻫﺴﺖ روز اوﻟﻲ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺑﻮدي اﻳﻦ ﺟﺎ؟ ﭼﻘﺪر از ﺣﺮف زدن ﺑﺎ ﻣﻦ ﺳﺮخ و ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻲﺷﺪي! ﻓﻬﻤﻴﺪم ﭼﻘﺪر در زﻧﺪﮔﻲات زن ﻛﻢ ﺑﻮده .ﺑﺎ زن ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺷﻲء ﺟﺎدوﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲﻛﺮدي؛ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ اﺳﺮارآﻣﻴﺰ .ﻧﻴﻮﺷﺎ! ﻣﻦ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ زن را اﺳﺮارآﻣﻴﺰ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ .اﻳﻦ راز ﻓﺎش ﻧﻤﻲﺷﻮد .ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﺗﻮ ﻛﺎﻣﻼً ﻟﺨﺖ ﺷﻮي ،راز اﻧﺪامات ﻓﺎش ﻧﻤﻲﺷﻮد. ﭼﻘﺪر ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻲﺑﺎﻓﻲ! زﺑﺎنام ﺑﻨﺪ آﻣﺪ .ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ ﺑﻲﻫﻮده ﺑﻮد .ﻧﻴﻮﺷﺎ! ﻣﻦ دوﺳﺖ ﻧﺪارم ﺗﻦ زﻧﻲ را ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖاش ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ ﻋﺎﺷﻖام ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﺒﻴﻨﻢ .ﭼﺮا ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﻋﺸﻖ و ﺗﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻨﺪازي؟ ﻣﻦ از ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ ﻧﻴﻮﺷﺎ .ﺗﻦ در ﻋﺸﻖ ﺗﻦ ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﻲﻋﺸﻖ ،ﺗﻦ ﻳﻚ ﺟﺴﺪ اﺳﺖ .واي ﺗﻮ ﭼﻪﻗﺪر ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻣﻲﻛﻨﻲ! ﺻﺪاش را ﭘﺎﻳﻴﻦ آورد .ﺣﻴﻒ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺪر اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻗﺸﻨﮓات را ﻧﺪاﻧﻲ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻛﺴﻲ ﻛﻪ دور از ﺗﻮﺳﺖ و ﻫﻴﭻ راﺑﻄﻪاي ﺑﺎ ﺗﻮ ﻧﺪارد ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺗﺒﺎه ﻛﻨﻲ؟ ﭼﻪﻗﺪر ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد.
٦٧
ﺑﺒﻴﻦ ﭼﻪ ﻟﺐﻫﺎي ﻗﻠﻮهاي ﻫﻮساﻧﮕﻴﺰي داري .ﺷﻚ ﻧﺪارم ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻧﺪام ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ و ﭼﻬﺎرﺷﺎﻧﻪات ﻫﺮ ﺟﺎ ﺑﺮوي ،ﻧﮕﺎه دﺧﺘﺮﻫﺎ را ﻣﻴﺦﻛﻮب ﻣﻲﻛﻨﻲ .اﺑﺮوﻫﺎت ﺗﻮي ﻗﻠﺐ آدم ﻓﺮو ﻣﻲرود .ﻣﺮداﻧﮕﻲِ ﭼﺸﻢﻫﺎت آدم را ﻣﻲﻟﺮزاﻧﺪ .ﺻﺪاش ﻟﺮزﻳﺪ .ﻣﺨﻤﻞ ﺷﺪ و روي ﭼﺸﻢﻫﺎم اﻓﺘﺎد .دوﺳﺖ دارم ﺳﻴﻨﻪات را ﺑﻮ ﻛﻨﻢ .ﭼﺮا اﻳﻦﻗﺪر ﺑﻲرﺣﻤﻲ؟ ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﻣﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺖ. ﻛﻤﻲ ﻋﻘﺐﺗﺮ اﻳﺴﺘﺎد .ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺎر ﺧﻮدش را ﺑﻜﻨﺪ .آن ﭘﺎﺳﺪار ﻫﻢ ﺣﺘﻤﺎً ﻛﺎر ﺧﻮدش را ﻣﻲﻛﺮد .ﻧﻴﻮﺷﺎ! وﻗﺘﻲ آدم ﻳﺎد ﭼﻴﺰي ﻣﻲاﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻫﺴﺖ دﻟﺨﻮر اﺳﺖ .دﺳﺖﻫﺎش را روي ﺳﻴﻨﻪاش ﺑﺮد .وﻟﻲ اﮔﺮ آن ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻫﺮ ﺧﺎﻃﺮهاي را ﭘﺲ ﻣﻲزﻧﺪ .ﺧﺎﻃﺮه ،ﻋﻘﺪهﻫﺎي واﻗﻌﻴﺖ اﺳﺖ .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﺳﻴﺎﻫﻲ رﻓﺖ .ﺗﻮي ﺗﺎرﻳﻜﻲ دﺳﺖ ﺑﺮدم و ﻛﻠﻴﺪ آﺳﺎﻧﺴﻮر را ﻓﺸﺎر دادم. در آﺳﺎﻧﺴﻮر ﻛﻪ ﺑﺎز ﺷﺪ ،از ﻻﺑﻪﻻي ﺳﺘﻮن دﻳﺪماش ﻧﺸﺴﺘﻪ ،دارد ﺑﻪ روﺑﻪرو ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺗﺎ ﻣﺮا دﻳﺪ ﻣﻮﻫﺎش را از ﺟﻠﻮي ﺻﻮرتاش ﻛﻨﺎر زد .آه! آﻣﺪﻳﺪ .ﻟﺒﺨﻨﺪ زدم .ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻳﻚ ﻧﮕﺎه ،ﻛﺎرِ اﻣﺸﺐ را ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪ .ژﻧﻮوﻳﻮ ﻧﮕﺎهاش را روي ﻣﻴﺰ اﻧﺪاﺧﺖ .ﻫﻤﻪ ﺑﻠﺪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻨﺪ .ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﮕﺎهﺷﺎن آدم را ﻣﻲدرﻧﺪ .ﻧﮕﺎه ﺑﻌﻀﻲ آدمﻫﺎ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻛُﻨﺞﻛﺎويِ ﺳﻄﺤﻲ اﺳﺖ و ﻣﻲﺷﻮد ﻣﺜﻞ ﻏﺒﺎر آن را از روي ﻟﺒﺎس ﺗﻜﺎﻧﺪ .ﻧﮕﺎه ﻣﻦ ﻣﮕﺮ ﭼﻪ ﺟﻮر ﺑﻮد؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ .آﺑﺴﺘﻦ ﺑﻮد .ﻧﮕﺎه آدﻣﻲ ﻛﻪ از ﻧﮕﺎه ﻛﺮدن آﺑﺴﺘﻦ ﻣﻲﺷﻮد .ﻣﻦ اﻣﺸﺐ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺪار ﻣﻲﻣﺎﻧﻢ ﺗﺎ ﺑﺰاﻳﻴﺪ. ﮔﻔﺘﻪام ﻳﻚ ﻗﻬﻮهي دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎورﻧﺪ .ﺑﺎ ﺑﻴﺴﻜﻮﻳﺖ ﭼﻪﻃﻮرﻳﺪ؟ ﺻﺪاش روي ﺳﻜﻮت ﺷﺐ ﻣﻲﻟﻐﺰﻳﺪ .ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ از دﻫﺎناش ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ .ﺗﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﺑﺮﺳﻨﺪ ،در راه آب ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .رد ﭘﺎيِ واژهﻫﺎش را روي ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻲدﻳﺪم .ﭼﺮا اﻳﻦ زن اﺳﻴﺮ ﻧﮕﺎه ﻣﻦ ﺷﺪ؟ ﻧﻴﻮﺷﺎ ﻋﺎﺷﻖام ﺑﻮد و ﻣﻦ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ؟ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﺑﻪ او ﻧﮕﻔﺘﻢ ﻋﺎﺷﻖاش ﻫﺴﺘﻢ .ﮔﺎﻫﻲ ﻓﻘﻂ ﺧﻴﺮه ﻣﻲﺷﺪ .وﻗﺘﻲ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻢ و ﻧﮕﺎهاش ﻣﻲﻛﺮدم ،ﭼﺸﻢﻫﺎش زﻣﻴﻦ ﻣﻲاﻓﺘﺎد ،ﻣﺜﻞ ﺳﻘﻮط آزاد .ﺳﺮد ﺑﻮد .ﺑﺮف ﭘﺸﺖﺑﺎمﻫﺎ را ﭘﺎرو ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .راه ﻛﻮﭼﻪﻫﺎ ﺑﻨﺪ آﻣﺪه ﺑﻮد .اﻧﮕﺸﺖﻫﺎم روي زﻧﮓ ﻳﺦ ﺑﺴﺖ .از ﭘﻠّﻪﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺘﻢ ،دﻳﺪﻣﺶ ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻫﻦ ﺧﻮاباش ﺑﻪ در آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﺗﻜﻴﻪ داده .ﺑﻮي ﮔﻞِ ﻣﺮﻳﻢ ﺣﺮارﺗﻲ دواﻧﺪ زﻳﺮ ﭘﻮﺳﺖام.
٦٨
ﺧﺎﻧﻪي ﻧﻴﻮﺷﺎ ﻫﻤﻪي آن ﭼﻴﺰي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ ﻛﻢ داﺷﺖ .ﻧﻴﻮﺷﺎ از ﻫﻤﻴﺸﻪ زﻳﺒﺎﺗﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺧﻮدت اﺳﻴﺮ ﻧﮕﺎهات ﺷﺪهاي .زﻫﺮا ﺑﺎ ﺷﻴﻄﻨﺖ اﻳﻦ را ﻣﻲﮔﻔﺖ .ﺗﻮي ﺑﺪﺟﻨﺲِ ﻧﻴﻢوﺟﺒﻲ را ﭼﻪ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﻫﺠﺪهﺳﺎﻟﻪ؟ وﻗﺘﻲ از اﻧﺠﻤﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪﻳﻢ ،روي ﻧﻴﻤﻜﺘﻲ در ﭘﺎرك داﻧﺸﺠﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ .ﺑﺮف ﺑﻨﺪ آﻣﺪه ﺑﻮد و زﻣﻴﻦ داﺷﺖ ﺧﻮناش را ﻣﻲﻣﻜﻴﺪ. زﻳﺎرت ﻗﺒﻮل! اﻣﺎم رﺿﺎ ﻧﻄﻠﺒﻴﺪ .ﺑﺎ ﺿﺮب و زور ﺑﺎﺑﺎم رﻓﺘﻢ. ﻫﺮ ﺳﺎل اﻳﺎم ﻓﺎﻃﻤﻴﻪ ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ ﻣﺸﻬﺪ .ﺑﺎﺑﺎم از اﺗﺎق ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺻﺪام ﻛﺮد .اﻳﻦﻗﺪر ﺧﻴﺮهﺳﺮي ﻧﻜﻦ .ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﻴﺎ .ﺧﻴﺮِ ﺳﺮت ﻃﻠﺒﻪاي .ﻣﮕﺮ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ را ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻣﺸﻬﺪ رﻓﺘﻦ ﻣﻲﺷﻮد اﺛﺒﺎت ﻳﺎ اﺑﺮاز ﻛﺮد؟ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺮفﻫﺎ را ﻣﻲزﻧﻲ ﻛﻪ ...اﻻن آﻗﺎي ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻣﺸﻬﺪ اﺳﺖ .ﻣﻦ آﻗﺎي ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ را ﺧﻴﻠﻲ دﻳﺪه ﺑﻮدم .ﺧﺎﻧﻪاش در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭼﻬﺎرﻣﺮدان ﺑﻮد .اﻧﺪروﻧﻲِ ﺑﺰرﮔﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ رﺟﻮع ﻣﻘﻠﺪﻫﺎ ﺑﻮد و رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ اﻣﻮر ﺷﺮﻋﻲﺷﺎن .اﻳﺎم ﺗﻮﻟﺪ و وﻓﺎت ﭼﻬﺎرده ﻣﻌﺼﻮم روﺿﻪ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﭘﺴﺮﻫﺎش دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ،دم در ﻣﻲاﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ و ﺧﻮدش روي ﺑﺎﻟﻜﻦِ ﻳﻜﻲ از اﺗﺎقﻫﺎ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﻫﻤﻪي ﻣﺮدم ﻟﺒﺎس ﺳﻴﺎه ﻣﻲﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ و ﺻﺤﻦِ ﺳﺮﭘﻮﺷﻴﺪهي ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﻫﻢ ﭘﺮ ﻣﻲﺷﺪ از آدم .ﻣﻨﺒﺮِ روﺿﻪﺧﻮان را روﺑﻪ روي آﻗﺎ ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ .ﻣﻴﺎن ﻣﻨﺒﺮ و ﺑﺎﻟﻜﻦ ﻫﻢ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ وﻗﺘﻲ روﺿﻪﺧﻮان ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ،ﻳﻚ ﭼﺸﻤﻲ آﻗﺎ را دﻳﺪ ﻣﻲزدﻧﺪ .ﺟﺎنﺳﻮزي روﺿﻪ ،ﺻﺪاي ﮔﺮﻳﻪﻫﺎ را ﺷﺪﻳﺪ ﻧﻤﻲﻛﺮد .اﮔﺮ ﻣﻲدﻳﺪﻧﺪ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي آﻗﺎ ﺗﻜﺎن ﻣﻲﺧﻮرد و دﺳﺘﻤﺎلاش ﺗﻮي ﺻﻮرت ﻣﻲرود ،ﻫﻮارﺷﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﺪ. آﻗﺎ ﻗﺒﺎﻳﻲ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد ،ﺑﺎ ﻋﺒﺎي ﺧﺸﺨﺎﺷﻲ ﺗﻮرﻣﺎﻧﻨﺪي ﻛﻪ ﺳﻔﻴﺪي ﻗﺒﺎ را از زﻳﺮش ﺑﻪ رخ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .وﻗﺘﻲ ﻣﺮدم ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻲزدﻧﺪ ،آﻗﺎ دﺳﺖﻫﺎش را ﺑﻲﺣﺎل روي ﺳﻴﻨﻪاش ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻴﻨﻪزﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺑﻘﻴﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻧﺰﻧﺪ .روﺿﻪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻲﺷﺪ ،ﻣﺮدم ﻫﺠﻮم ﻣﻲآوردﻧﺪ ﺳﻤﺖ آﻗﺎ ﺗﺎ دﺳﺖﻫﺎش را ﺑﺒﻮﺳﻨﺪ .ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﻗﻨﺪي ،ﻧﺒﺎﺗﻲ ﭼﻴﺰي ﻣﻲآوردﻧﺪ ﺗﺎ آﻗﺎ ﺣﻤﺪي ﺑﺮ آن ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻓﻮت ﻛﻨﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺷﻔﺎي ﻣﺮﻳﻀﻲ ﺷﻮد .ﻣﺴﺌﻮل ﮔﺮﻓﺘﻦ وﺟﻮﻫﺎت ﺷﺮﻋﻲ ،ﭘﺴﺮﻫﺎش ﺑﻮدﻧﺪ .وﻗﺘﻲ ﻛﺴﻲ ﻣﻲآﻣﺪ ﺳﻬﻢ اﻣﺎﻣﺶ را ﺑﺪﻫﺪ ،دو زاﻧﻮ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ و ﺣﺴﺎب ﺳﺎلاش را ﻣﻲﮔﻔﺖ .ﭘﻮل را دو دﺳﺘﻲ ﻣﻲداد .ﭘﺴﺮ آﻗﺎ ﺳﺮش را از ﺳﻴﻨﻪ
٦٩
ﻋﻘﺐﺗﺮ ﻣﻲﺑﺮد .ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺑﻲاﻋﺘﻨﺎ ﺑﻪ ﭘﻮل ،آن را ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎل ﺷﻤﺎ را ﺗﻄﻬﻴﺮ ﻛﻨﺪ. ﺑﺮﻛﺖ دﻫﺪ. اﺣﻤﺪآﺑﺎد! ﺗﺎﻛﺴﻲ ﻧﺎﻳﺴﺘﺎد .ﺑﺮاي ﻛﺠﺎ ﺗﺎﻛﺴﻲ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﺪ؟ ﻣﻲروﻳﻢ ﺧﺎﻧﻪ آﻗﺎي ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ. ﻣﻦ ﺗﺎ آن ﻣﻮﻗﻊ اﺣﻤﺪآﺑﺎد ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .ﻓﻘﻂ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم ﺷﺎه آنﺟﺎ ﻛﺎﺧﻲ داﺷﺘﻪ .ﺧﺎﻧﻪاي ﺑﺰرگ و دو ﻃﺒﻘﻪ در ﻣﻴﺎن ﻳﻚ ﺑﺎغ .اﻣﺸﺐ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﻓﻘﻂ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ و آﻗﺎ و ﺑﭽﻪﻫﺎش .ﺑﻞﻛﻪ ﻧﻔﺲِ آﻗﺎ ﺑﮕﻴﺮدت .ﻃﻠﺒﮕﻲ ﻓﻘﻂ درس ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻴﺴﺖ .ﺧﺪا ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺻﺎﻟﺤﺶ را ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲﮔﺬارد. در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﻫﻢ آنﻫﺎ را ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻗﺼﻪي ﻳﻮﺳﻒ را ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪهاي؟ ﻳﻌﺰﱡ ﻣﻦ ﻳﺸﺎء و ﻳﺬلﱡ ﻣﻦ ﻳﺸﺎء .از درِ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺮو .ﻫﻴﭻ ﺧﺎﻧﻪاي ﭼﻨﻴﻦ ﺻﺎﺣﺐﺧﺎﻧﻪاي ﻧﺪارد .ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ رﻓﺖ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻧﺪﻳﺪ .ﺧﻴﻠﻲ ﮔﻨﺪهﺗﺮ از ﺗﻮ از اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ روﺑﺮﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ .ﺧﻴﺮي ﻧﺪﻳﺪﻧﺪ. ﺳﺮ ﺷﺎم رﺳﻴﺪﻳﻢ .ﭘﺪرم راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻔﺖ .ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺴﺮﻫﺎ ،ﻧﻮهﻫﺎ و داﻣﺎدﻫﺎي آﻗﺎي ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ .اﻣﺎ ﺧﻮدش ﻧﺒﻮد .ﭘﺪرم رو ﻛﺮد ﺑﻪ ﭘﺴﺮش .آﻗﺎ ﺣﺎلﺷﺎن ﺧﻮب اﺳﺖ؟ اﻟﺤﻤﺪ ﷲ .دارﻧﺪ ﺷﺎم ﻣﻲﺧﻮرﻧﺪ .وﻗﺘﻲ ﻫﻤﻪ ﻏﺬا ﺧﻮردﻧﺪ ،اﻧﮕﺎر ﻛﺴﻲ ﻏﺬا ﻧﺨﻮرده ﺑﻮد .ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻏﺬاﻫﺎ دﺳﺖﻧﺨﻮرده ﻣﺎﻧﺪ .ﮔﺮﺳﻨﻪات ﻧﻴﺴﺖ؟ ﭼﺮا .ﺑﻴﺎ ﺑﺮوﻳﻢ اﻳﻦ ﺳﺎﻧﺪوﻳﭽﻲِ آﻧﺪره .زﻫﺮا ﻛﻴﻒاش را از روي ﻧﻴﻤﻜﺖ ﺑﺮداﺷﺖ .ﺑﺮاي اﻳﻦﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن آنﺟﺎ ﻏﺬا ﻧﺨﻮرﻧﺪ ،ادارهي اﻣﺎﻛﻦ ﭘﺸﺖ ﺷﻴﺸﻪاش ﺗﺎﺑﻠﻮ زده ﺑﻮد :اﻳﻦ ﻣﻐﺎزه ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ اﻗﻠﻴﺖﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ اﺳﺖ .ﻓﺆاد! اﮔﺮ ﺗﻮ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي ﻣﻲﭘﻮﺷﻴﺪي ،ﻋﻤﺎﻣﻪي ﭼﻪ رﻧﮕﻲ ﺳﺮت ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻲ؟ ﺳﺮخ آﺑﻲِ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﮔﻞ ﺑِﻬِﻲ! ﺗﺎ ﺧﻨﺪﻳﺪ ﻗﻄﺮهاي از ﺳﺲ ﻗﺮﻣﺰ روي دﺳﺖاش ﭼﻜﻴﺪ .ﺑﺎ ﻟﺐ ﻣﻜﻴﺪش .ﺑﺪﺟﻨﺴﻲﻫﺎش را ﻫﻢ ﺟﻮاب ﻣﻲدادم .ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ،ﺳﻴﺎه؛ ﻣﺜﻞ ﭘﺪرم .ﺑﺮاي ﭼﻲ ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ؟ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮري .دارم ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ اﮔﺮ ﻋﺒﺎ و ﻋﻤﺎﻣﻪ داﺷﺘﻲ ،ﺷﺒﻴﻪ ﻛﺪام ﻳﻚ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﺪي ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ. از زﻳﺮ ﻣﻴﺰ ﻧﻮك ﭘﺎم را ﺑﻪ ﭘﺎش زدم .ﺑﺲ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺷﻮﺧﻲﻫﺎي ﺑﻲﻣﺰه .ﻧﻪ ﻓﺆاد! ﺟﺪي ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ .آﻫﺎن! ﻓﻬﻤﻴﺪم .ﺑﺎ اﻳﻦ ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ ،ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي ﻛﺸﻴﺪه ،ﺳﻴﻨﻪي ﭘﻬﻦ و ﭼﺸﻢﻫﺎي زاغات ﺷﺒﻴﻪ اﻣﺎم ﻣﻮﺳﻲ ﺻﺪر ﻣﻲﺷﺪي .اوه! ﻻﺑﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦﻛﻪ ﻫﻤﺸﻬﺮي ﺷﻤﺎ ﺑﻮده ،ﻧﻪ؟
٧٠
ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮوم رﻧﮓ ﺑﺨﺮم .ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﻲآﻳﻢ و ﺑﻌﺪ ﻣﻲروم ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل .ﺗﺎﺑﻠﻮي آﺧﺮش ﻫﻨﻮز ﻧﻴﻤﻪﻛﺎره ﺑﻮد .زنِ ﺗﺎﺑﻠﻮ داﺷﺖ ﻳﻚ ﺗﻮدهي ﺑﻲﺷﻜﻞ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎي زن از ﺻﻮرتاش ﺟﺪا اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .زﻫﺮا ﺑﻲﺷﻜﻠﻲ را ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮب ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .اﺟﺴﺎم ﺑﻲﺷﻜﻞ در ﺗﺎﺑﻠﻮش رﻧﮕﻲ از رﺳﻮاﻳﻲ و ﺗﺮﺣﻢﺑﺮاﻧﮕﻴﺰي داﺷﺖ .ﭼﺸﻢﻫﺎي ﺟﺪا از ﺑﺪن زن ،ﺗﻮي ﺑﻲﺷﻜﻠﻲ ﻧﻔﻮذ ﻣﻲﻛﺮد .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﺸﻢﻫﺎ در ﻳﺎدم ﺑﻮد ،وﻗﺘﻲ در درس ﻗﻀﺎي ﺷﻴﺦ ﺟﻮاد ﮔﻔﺘﻢ آﻗﺎ دﻳﺪن دﻳﺪن اﺳﺖ دﻳﮕﺮ .ﭼﺮا اﮔﺮ ﻣﺮد ﺟﺮم ﻳﺎ ﺟﻨﺎﻳﺘﻲ را دﻳﺪ ،ﺷﻬﺎدتاش ﻗﺒﻮل اﺳﺖ ،اﻣﺎ اﮔﺮ ﻫﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ را زن دﻳﺪ ،ﺷﻬﺎدتاش ﻧﺼﻒ ﺷﻬﺎدت ﻣﺮد ارزش دارد؟ اﺻﻼً زن ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ آﻗﺎ؟ ﺷﻴﺦ ﺟﻮاد اﺑﺮوﻫﺎش را درﻫﻢ داد .ﺳﻜﻮﺗﻲ اﻃﺮاف ﺻﺪام را ﮔﺮﻓﺖ .ﺟﺎن زن ﻣﻬﻢﺗﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻋﻮرتاش؟ ﭼﺮا اﮔﺮ زﻧﺎ ﻛﻨﺪ ﺳﻨﮕﺴﺎر ﻣﻲﺷﻮد ،وﻟﻲ اﮔﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد ،ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮش ﻣﺮدي را ﻗﺼﺎص ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﺷﻴﺦ ﺟﻮاد اﻧﮕﺸﺖاش را ﻻي وﺳﺎﺋﻞ اﻟﺸﻴﻌﻪ ﮔﺬاﺷﺖ و آن را روي زاﻧﻮش ﺑﺴﺖ .ﺷﻤﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺺ ،اﺟﺘﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟ ﻧﺺ رواﻳﺖ اﻳﻦ را ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .اﻳﻦﻫﺎ ﺟﺰو ﺗَﻌﺒﺪﻳﺎت اﺳﺖ آﻗﺎ .ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻓﺮق ﺗﻌﺒﺪي و ﺗﻮﺻﻠﻲ را ﻣﻲداﻧﻴﺪ .ﻓﺮق ﻣﻮﺿﻮﻋﻴﺖ و ﻃﺮﻳﻘﻴﺖ را ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ .اﮔﺮ اﺻﻮل ﻧﺨﻮاﻧﺪهاﻳﺪ ...ﺷﻴﺦ ﺟﻮاد ﺑﺎ آن ﻟﻬﺠﻪي ﺗﺮﻛﻲاش ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻳﻚرﻳﺰ ﺣﺮف ﻣﻲزد .ﺣﺪﻳﺜﻲ از اﻣﺎم ﺻﺎدق ﺧﻮاﻧﺪ .وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ رواﻳﺘﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﻨﺪ ،اﻧﮕﺎر اول در ذﻫﻦاش از ﻋﺮﺑﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﻌﺪ از ﺗﺮﻛﻲ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ .راوي ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛَﻴﻒ اَﺻﻨَﻊ؟ * ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﻜﻨﻢ؟ FPT
F
TP
از ﻣﺴﺠﺪ اﻋﻈﻢ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم .ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﻞ آﻫﻨﭽﻲ .از ﻗﻴﺎﻓﻪ و ﻃﺮز ﻟﺒﺎسﭘﻮﺷﻴﺪن ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ و ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﺳﻮوﻳﭻ ﻣﺎﺷﻴﻨﻲ ﻛﻪ در دﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﻣﻲﺷﺪ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﺷﺎﻏﻞاﻧﺪ و دارﻧﺪ ﻣﻲروﻧﺪ ﺳﺮ ﻛﺎرﺷﺎن؛ ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ارﺗﺶ ،دﻓﺘﺮ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت اﺳﻼﻣﻲ ،ﺗﻴﭗ وﻳﮋهي اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻳﺎ دادﮔﺴﺘﺮي .در دادﮔﺎه وﻳﮋه ،ﻗﻴﺎﻓﻪي ﺑﺎزﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم آﺷﻨﺎ آﻣﺪ .ﮔﺎﻫﻲ درس ﺷﻴﺦ ﺟﻮاد ﻣﻲآﻣﺪ .ﺧﻴﻠﻲ از ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﻣﻮﻗﻊ درس ،ﺳﺮﺷﺎن ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮد و ﻳﺎدداﺷﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺑﻪ آن ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺗﻘﺮﻳﺮات .اﻣﺎ او ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺳﺘﻮنﻫﺎي ﻣﺴﺠﺪ ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻲداد .دﺳﺖاش را روي ﻳﻚ ﭘﺎ ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺖ .ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ .ﺗﺴﺒﻴﺢ را ﮔﺬاﺷﺖ روي ﻣﻴﺰ، * ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻨﻢ؟ PT
TP
٧١
ﻛﻨﺎر ﻛُﻠﺖاش .ﺷﻤﺎ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻧﻤﻲﻛﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﻣﻲﺧﻮرﻳﺪ و ﺑﻌﺪ ﺷُﺒﻬﻪﭘﺮاﻛﻨﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟ ﺷﻨﻴﺪهاﻳﻢ ﻧﻤﺎز ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻧﻴﺪ. ﺷﻤﺎ ﺧﻄﺮﻧﺎكﺗﺮ از روﺷﻨﻔﻜﺮﻫﺎي ﺑﻲدﻳﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ .دزد ﺑﺎﭼﺮاغاﻳﺪ .آﻣﺪهاﻳﺪ در ﺣﻮزه درس ﺧﻮاﻧﺪهاﻳﺪ ،ﺗﺎ ﻣﺜﻞ ﻛﺴﺮوي ﺑﺬر ﻓﺘﻨﻪ و ﻓﺴﺎد در ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﺑﭙﺎﺷﻴﺪ؟ آﻓﺘﺎب ﭘﺎﺷﻴﺪ ﺗﻮي ﺻﻮرتام .از ﭘﻠﻪﻫﺎي دادﮔﺎه وﻳﮋه ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻣﺪم .ﻋﺠﻠﻪاي ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﻣﺜﻞ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﺑﺎر ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﺮده و ﺗﺮساش از ﻣﺮگ رﻳﺨﺘﻪ ،از اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﺮﺳﻴﺪم. ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺧﻠﻮت ﺑﻮد .ﭘﻴﺎده ﺗﺎ ﺣﺮم آﻣﺪم .ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺗﻮي اﻳﻮان آﻳﻨﻪ .ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﻣﺮﻣﺮ دﻳﻮار .ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺗﻮي آﻳﻨﻪﻫﺎي اﻳﻮان ﺗﻴﻎ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .آﻳﻨﻪﻫﺎ آﻓﺘﺎب را ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﺲ ﻣﻲدادﻧﺪ. ﺷﺒﻴﻪ ﻣﻮج درﻳﺎ ﺑﻲﺗﺎب ﺑﻮدﻧﺪ .در آﻳﻨﻪﻫﺎ ﭼﻴﺰي دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﺪ ،ﺟﺰ ﺧﻮدﺷﺎن .ﺳﻨﮓﻫﺎي زﻳﺮ ﭘﺎم داغ ﺑﻮدﻧﺪ .آﻓﺘﺎب ﻓﻘﻂ در آﺳﻤﺎن ﻧﺒﻮد؛ از ﻗﻌﺮ زﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﻧﻌﺮه ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .ﺗﻴﺮهي ﭘﺸﺖام ﺗﻴﺮ ﻛﺸﻴﺪ .ﺧﻮدم را ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻛﺮدم .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮوﻳﻢ ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺰﻧﻴﻢ؟ از ﺧﻴﺎﺑﺎن آﻣﺴﺘﺮدام رﻓﺘﻴﻢ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻟﻨﺪن ،ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻴﺪان اروﭘﺎ .ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎي ﭘﺎرﻳﺲ ﺣﺘﺎ در اﻳﻦ وﻗﺖ ﺷﺐ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﻣﻐﺎزهﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ و ﭘﺮﻧﺪه ﭘﺮ ﻧﻤﻲزﻧﺪ ،آدم را ﺑﻪ ﻗﺪمزدن اﻏﻮا ﻣﻲﻛﻨﺪ .ژﻧﻮوﻳﻮ ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻮد. ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎر اﻣﺸﺐاش ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻜﻮت ﺑﻮد .ﻧﻮر ﻧﺌﻮنﻫﺎ روي درﺧﺘﺎن ﻣﻲاﻓﺘﺎد و ﺳﺎﻳﻪي ﺷﺎﺧﻪي آنﻫﺎ را روي ﭘﻴﺎدهرو ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﺮد؛ ﻣﺜﻞ رگﻫﺎﻳﻲ رﻧﮕﺎرﻧﮓ روي ﺗﻦِ زﻣﻴﻦ. در اﻳﻦ وﻗﺖ ﺗﻨﮓ ،از ﻟﻨﺪن ﻛﻮﺑﻴﺪه و آﻣﺪهام ﭘﺎرﻳﺲ ﺗﺎ در ﻫﻤﺎن ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ و ﻛﻮﭼﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﺟﺐ ﺑﻪ وﺟﺐﺷﺎن را ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ ﻗﺪم ﺑﺰﻧﻢ؟ ﻧﻤﻲداﻧﻢ .دلﺗﻨﮓ ﺑﻮدم .ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي وﻳﻜﺘﻮرﻳﺎﻳﻲ ﻟﻨﺪن ﺣﺎل آدم را ﻣﻲﮔﻴﺮد .ﺧﺪا ﻧﻜﻨﺪ ﻏﺮوب ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻮا ﺑﺎراﻧﻲ .ﻫﻤﻪ ﻏﻢﻫﺎي ﻋﺎﻟﻢ در دل آدم ﻋﺮوﺳﻲ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .دوﺳﺖ دارم ﺑﺮﮔﺮدم ﭘﺎرﻳﺲ .اﮔﺮ اﺟﺒﺎر ﻛﺎر ﻧﺒﻮد ﻧﻤﻲرﻓﺘﻢ ﻟﻨﺪن. ﺻﺒﺢ ﺑﺒﻴﻨﻢ داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻦ دﻧﻲ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺮﺳﻴﻢ و ﻫﻨﺪرﺳﻮﻧﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ دو ﻫﻔﺘﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر ،ﻳﻚ روز ﺑﺮوم ﻟﻨﺪن ،ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدم. دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎرﻳﺲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪم و ﺑﺎز ﻫﺰار ﺑﺎر ﺗﻮي ﻛﺎﻓﻪ اﺳﻜﻮﻟﻴﻪ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻢ و ﻛﺘﺎبﻫﺎم را ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺟﻠﻮم و ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﺳﻮرﺑﻦ؛ ﺑﻪ ﻣﺠﺴﻤﻪي اُﮔﻮﺳﺖ ﻛُﻨﺖ
٧٢
ﻛﻪ زﻳﺮ درﺧﺘﺎن ﭘﺮ ﺑﺮگ و ﭘﺮ ﺷﺎﺧﻪي ﻣﻴﺪان ،ﻫﻨﻮز اﻳﺴﺘﺎده و ﻫﺮ روز ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﺑﺮِ ﻛﺘﺎب در ﺑﻐﻠﻲ ﻛﻪ از داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻳﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲِ وِرن ﻛﻪ ﻫﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻮﭼﻜﻲ در وﻳﺘﺮﻳﻦاش ﻣﻲداد ﻣﻲﻓﻬﻤﻴﺪم .از ﺑﺲ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم آنﺟﺎ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺮا ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺖ .آن روز ﻳﻚ دﺳﺘﻤﺎل ﻻﺟﻮردي را ﺷﺒﻴﻪ ﺗﻞ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد روي ﺳﺮش و ﭘﺸﺖ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ،وﺳﻂ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ،ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﺗﺎ ﻣﺮا دﻳﺪ ﻟﺒﺨﻨﺪ زد و از ﺟﺎش ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ .اﻣﺮوز دﻧﺒﺎلِ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ آﻗﺎ! دﺳﺖﻫﺎﻣﺎن ﺑﺎ ﺣﺴﺮت از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪ .ﭼﻘﺪر ﻛﺘﺎبﻫﺎﺗﺎن را ﮔﺮان ﻣﻲﻓﺮوﺷﻴﺪ! ﭼﻘﺪر ﻫﻢ ﺷﻤﺎ در ﻛﺘﺎبﺧﺮﻳﺪن ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ! دﺳﺖ ﺑﺮدم و از ﻗﻔﺴﻪ ،ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ و ﻫﺎﻧﺎ آرﻧﺖ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪم .ﺑﺎ ﻟﺒﻪي اﻧﮕﺸﺖ ورﻗﻲ زدم .ﺧﻮاﻧﺪهاﻳﺪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را؟ ﻧﻪ ﻫﻤﻪاش را .ﻏﺮور ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ و ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎرياش ﻣﺮا ﭘﺲ زد .ﻛﺘﺎب را ﺑﺴﺘﻢ .ﻛﺎري ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ ﻧﺪارم وﻟﻲ ﻋﺸﻖاش ،ﻋﺸﻖ ﺳﺎلﻫﺎي وﺑﺎﺳﺖ. ﻓﺎﺷﻴﺴﻢ ،ﻋﺸﻖ را ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭼﻨﺪ ﻛﺘﺎبِ ﻳﻚ ﻗﻔﺴﻪ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﺳﺮﺟﺎﺷﺎن ﻣﺮﺗﺐ ﻛﺮد .اﻳﻦﻫﺎ ﺗﻮﺟﻴﻪ زﺑﻮﻧﻲ آدم اﺳﺖ در ﻋﺸﻖورزي .رﻓﺖ روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺸﺴﺖ و ﭼﻬﺮهاش را ﺑﻪ ﻃﺮف ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ .ﻛﺘﺎب را در ﻗﻔﺴﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ و روﺑﻪروﻳﺶ اﻳﺴﺘﺎدم .از ﻫﻤﻪي آدمﻫﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﻮد ﻫﻤﻪ ﺧﻄﺮ ﻛﻨﻨﺪ ،دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﺧﻄﺮي در ﻋﺎﻟﻢ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ .ﻗﻬﺮﻣﺎنﻫﺎ ﻗﻬﺮﻣﺎنﻫﺎي آدمﻫﺎي ﻣﻴﺎنﻣﺎﻳﻪاﻧﺪ. ﻧﮕﺎهاش را از روي ﺻﻔﺤﻪي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺮداﺷﺖ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺮفﻫﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ را از ﺑﻴﺦ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ؟ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺮفﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ دﻋﻮتﺗﺎن ﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻗﻬﻮه در ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎﻓﻪ اﺳﻜﻮﻟﻴﻪ .ﻳﻚ دﻓﻌﻪ ﻧﻔﺲاش را ﻓﺮوﺧﻮرد ،اﻧﮕﺎر ﺗﻮي اﺳﺘﺨﺮ آب ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺎﺷﺪ .ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ اﻻن ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدم .ﺳﺮم را ﺑﺮدم ﺗﻮي ﻗﻔﺴﻪﻫﺎ .زاﻧﻮ زدم ﺗﺎ ﻗﻔﺴﻪﻫﺎي ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ را وارﺳﻲ ﻛﻨﻢ .ﻛﺘﺎﺑﻲ را ﻧﻤﻲدﻳﺪم .ﺑﻪ ﭼﻬﺮهي ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم .وﻗﺘﻲ وارد وِرن ﻣﻲﺷﺪم، ﺣﻀﻮر ﻣﻦ را ﺟﺪي ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ،ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﺳﺮش ﺷﻠﻮغ ﺑﻮد .ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﺪ ﻣﻦ آﻣﺪهام و اﮔﺮ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ از روي ﻧﺮدﺑﺎن ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪ روي اﻧﺪام ﻣﻦ ﻣﻲرﻳﺨﺖ، ﻣﻲﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ دوﺳﺖ دارد ﺳﺮش ﺧﻠﻮت ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺟﻠﻮ ،ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ و ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻴﻢ ﻳﺎ اﮔﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻳﺎ ﺳﻔﺎرش دادن ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ .ﻣﻦ را ﻣﺸﺘﺮي ﺧﻮدش ﻣﻲداﻧﺴﺖ. ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮي ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﻛﺮد. ٧٣
وﻗﺘﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﺎﻓﻪ ،ﺟﺎﻧﺨﻮرد .ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲاش را ﻣﻲﻛﺮد، ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﺷﻮد .ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﺟﺎي ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ را از ﺑﺮ ﻫﺴﺘﻴﺪ .ﭼﻲ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ. ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد .راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ .اﮔﺮ ﺷﻤﺎ اﻳﻦﺟﺎ ﻧﺒﻮدﻳﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲآﻣﺪم. 2 FPT
Mon cœur est pris
TPF
ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮد ،ﭼﺸﻢ در ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﻧﻴﻨﺪازد .آﻫﺴﺘﻪ و ﺷﻤﺮده ﺣﺮف ﻣﻲزد .آدم ﺧﻴﺎل ﻣﻲﻛﺮد دارد ﺑﺮاي ﺧﻮدش زﻣﺰﻣﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .دوﺳﺖ ﭘﺴﺮ دارم .ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻴﻠﻲ اﺣﺘﺮام ﻣﻲﮔﺬارم .ﺑﺎرﻫﺎ در ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدهاﻳﻢ .داﻧﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﺮام ﺗﺤﺴﻴﻦﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ اﺳﺖ .ﺣﺘﺎ از ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﺮﻳﺪ ،ﺧﻴﻠﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎ دﺳﺘﮕﻴﺮم ﻣﻲﺷﻮد .اﻣﺎ واﻗﻌﺎً ﻣﺘﺄﺳﻒام .ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﻫﻢ دوﺳﺖ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ ﺣﺮف ﻣﻲزد ،ﺳﻴﮕﺎر را از ﭘﺎﻛﺖ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪم .ﻣﺜﻞ ﻗﻠﻢ ﻻي اﻧﮕﺸﺖام ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﮔﻴﺮاﻧﺪماش .دﺳﺖﻫﺎم درﻫﻢ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻮد .ﻣﺜﻞ آنﻛﻪ دو دﺳﺘﻲ ﺳﻴﮕﺎر ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم .ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻗﺪر ﺑﻲﺗﺸﻮﻳﺶ ﺑﻮدم .از ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ اﺻﻼً ﺣﺮفﻫﺎش را ﻧﻤﻲﺷﻨﻴﺪم. ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﻫﻢ دوﺳﺖ دارم دوﺳﺖ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ .ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻋﺸﻖ وادار ﻛﻨﻢ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻜﻨﻢ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ ،اﻣﺎ ﻋﻜﺲ ﻣﻦ در ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻣﻬﺮﺑﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .اﻣﻴﺪوارم ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺷﺒﻴﻪ ﻣﺎدرش ﺑﻮد .ﻣﺎدرش وﻳﻼﻳﻲ داﺷﺖ در ﻳﻜﻲ از روﺳﺘﺎﻫﺎي ﺳﻮِن . 3ﺑﺎﻟﻜﻦ ﻃﺒﻘﻪي دوم وﻳﻼ ،ﺑﻪ ﺷﻜﺎف ﻣﻴﺎن دو ﻛﻮﻫﻲ اﺷﺮاف داﺷﺖ ﻛﻪ اﻧﺘﻬﺎي آن درﻳﺎي ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻻي ﺗﻤﺸﻚﻫﺎ ﭘﺮﺳﻪ ﻣﻲزدﻳﻢ .آواز ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﮔﺎﻫﻲ داﻣﻦاش ﺑﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺗﻤﺸﻚ ﮔﻴﺮ ﻣﻲﻛﺮد. TPF
FPT
ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ! ﺗﻤﺸﻚﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺣﺴﻮدي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .اﻳﻦﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺗﻮ وﻗﺖﺷﺎن را ﺑﻲﺧﻮدي ﺑﻪ ﺑﺎد ﻣﻲدﻫﻨﺪ .دﺳﺖاش را ﮔﺮﻓﺘﻢ .اﺳﺘﺜﻨﺎﺋﺎً وﻗﺖ ﻣﻦ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺗﻠﻒ ﻧﺸﺪه .ﻧُﻪ ﻣﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ در ﺧﺎﻧﻪام ،در ﻣﻴﺪان ﻫﻮﮔﻮ ،زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدم .اﻣﺎ اوﻟﻴﻦ PT
2ﻗﻠﺐ ﻣﻦ ﻣﺴﺨﱠﺮ اﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ ﻫﺴﺘﻢ. TP
Cévennes
٧٤
PT
٣ TP
ﺑﺎري ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ دو ﻫﻔﺘﻪاي از ﻛﺎر ﺑﺪزدﻳﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ ﺳﻔﺮ .ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺗﻤﺸﻚ ﻛﻪ داﻣﻦاش را رﻫﺎ ﻣﻲﻛﺮد ،ﺑﺎد ﻣﻼﻳﻢ ﻣﺮدادﻣﺎه ﺑﻪ ﭘﺎش ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ .ﺑﺎ آﻫﻨﮓ ﺑﺎد آواز ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ .ﺑﻴﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﻠﻴﺴﺎﻳﻲ ﻛﻪ آن ﺑﺎﻻﺳﺖ. ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻮد در آن ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ،ﻛﻪ ﻧﻮكﻫﺎي ﺗﻴﺰش را ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﻮدي در ﭼﺸﻢات ﻓﺮوﻣﻲﻛﺮد .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭼﺎﺑﻚ از ﺟﺎدهي ﺳﺮﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺖ .ﺟﻮاﻧﻲ ﻣﻦ را زﻧﺪه ﻣﻲﻛﻨﻲ .ﺳﺮش را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ .ﺣﻴﻒ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﭘﻴﺮ ﺷﺪهاي! رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺮ آب ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪاي ﻛﻢ از زﻣﻴﻦ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد .اﻳﻦ آب را ﻣﻲﺷﻮد ﺧﻮرد؟ اﮔﺮ ﺗﺸﻨﻪاي ﺑﺨﻮر .ﻣﺸﺖام را زﻳﺮ ﺷﻴﺮ ﻛﻮﭼﻚ آب ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻛﻨﺎر آن ،ﺑﺮ ﺳﻨﮕﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد اﻳﻦ آبﺧﻮري در ﺳﺎل 1791اﻳﻦ ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ .ﺷﻬﺮداري. ﻛﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ رﻓﺘﻴﻢ ،ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺴﺎ رﺳﻴﺪﻳﻢ .از آنﭼﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻣﺪ ،ﺣﺘﺎ ﻛﻬﻨﻪﺗﺮ ﺑﻮد .از ﻻيِ درِ ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻴﻤﻪﺑﺎزي ،ﺑﺎرﻳﻜﻪاي ﻧﻮر روي ﻧﻴﻤﻜﺖﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ و ﺧﺎﻟﻲ ﻟَﻢ داده ﺑﻮد. ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﻠﻴﺴﺎ اﻳﺴﺘﺎدم .ﺑﻪ ﺳﺮ در و دﻳﻮارﻫﺎي ﺑﻴﺮوﻧﻲ آن ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم .ﺗﻨﺪﻳﺲِ ﺳﻨﮕﻲِ ﻗﺪﻳﺴﺎن و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﻪ دﻳﻮار ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻮد .زﻳﺮ ﺑﺎد و ﺑﺎران ﺳﺎلﻫﺎ رﻧﮓﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﻴﺮﮔﻲ ﻣﻲزد. ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﺷﺪم .دﻳﺪم ﭼﺸﻢ ﻫﻤﻪي آن ﻗﺪﻳﺲﻫﺎ و ﻓﺮﺷﺘﻪﻫﺎ درآﻣﺪه و ﺟﺎﻳﺶ ﺣﻔﺮهﻫﺎيِ ﺑﺰرگ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ! اﻳﻦﺟﺎ را ﺑﺒﻴﻦ! اﻳﻦﻫﺎ ﺷﻴﺮﻳﻦﻛﺎريِ اﻧﻘﻼﺑﻴﻮن در دوران اﻧﻘﻼب ﻓﺮاﻧﺴﻪ اﺳﺖ .رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ اﻳﻦﺟﺎ و ﻛﻠﻴﺴﺎ را ﺗﺼﺮف ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮد روي دﻳﻮارهﻫﺎ و ﺗﻨﺪﻳﺲﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ .ﺳﺮ ﭘﺎﻧﺘﺌﻮن آن ﺑﻼ را درآوردﻧﺪ ،ﺳﻬﻢ اﻳﻦﺟﺎ ﻫﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد .ﻧﮕﺎهام ﺣﻔﺮهﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ را ﭘﺮ ﻣﻲﻛﺮد. ﭼﻪ ﺧﻮب ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ در اﻳﻦ ﻗﺮن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ! ﺑﺎ آﺷﻮﻳﺘﺲ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻗﺮن ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪهاﻳﻢ؟ ﻧﺸﺴﺖ روي ﭘﻠﻪي ﺑﻴﺮون ﻛﻠﻴﺴﺎ .از ﭘﻠﻪﻫﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ .ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻧﻴﻤﻪﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻮد .ﺣﻀﻮري اﻧﺴﺎﻧﻲ را زﻳﺮ آن ﻃﺎق ﺑﻠﻨﺪ اﺣﺴﺎس ﻛﺮدم .ﺳﺮم را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم .روي آﺧﺮﻳﻦ ﻧﻴﻤﻜﺖ ،ﭘﺴﺮي ﺟﻮان ﺳﺮش را در ﭼﺎك ﭘﻴﺮﻫﻦ دﺧﺘﺮي ﻓﺮوﺑﺮده ﺑﻮد .دﺧﺘﺮ ﺑﻪ دﻳﻮار ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺗﻜﻴﻪ داده ،ﭘﻠﻚﻫﺎ را روي ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ،ﻧﻔﺲﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .دﺳﺖ ﭘﺴﺮ زﻳﺮ ﻳﻚ ﭘﺴﺘﺎن دﺧﺘﺮ ﻣﻲﺟﻨﺒﻴﺪ و ﺑﻪ ﻟﺐ ﻧﺰدﻳﻚاش ﻣﻲﻛﺮد .ﺻﺪاي داغ ﻧﻔﺲﻫﺎﺷﺎن اﻧﮕﺎر ﺳﻘﻒ ﺑﻪ آن
٧٥
ﺑﻠﻨﺪي را ﻣﻲﺷﻜﺎﻓﺖ .ﻟﺤﻈﻪاي ﺳﺮش را ﺑﺎﻻ ﻛﺮد .ﺑﻪ ﻧﮕﺎهام ﻟﺒﺨﻨﺪي زد .ﺑﻪ ﻧﻮازش دﺧﺘﺮ اداﻣﻪ داد .ورود ﻣﻦ ،ﺗﻮﻗﻔﻲ در ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ آنﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎورد .ﻛﻠﻴﺴﺎ ﭘﺮ ﺑﻮد از آنﻫﺎ و آراﻣﺸﻲ ﻛﻪ در ﻋﺸﻖﺑﺎزيﺷﺎن ﺑﻮد .ﺳﺮ ﺷﺎم ﻣﺎدر ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﺠﺎ رﻓﺘﻴﺪ اﻳﻦ ﻗﺪر دﻳﺮ ﻛﺮدﻳﺪ؟ ﻋﺸﻖﺑﺎزيِ ﻛﻠﻴﺴﺎ را ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدم .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﻣﺴﻴﺢ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺴﺎ ازدواج ﻛﺮد .ﻣﺎدرش ﻗﺎﺷﻖ را ﻧﺰدﻳﻚ دﻫﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺖ .ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ﻛﻪ دوازده ﺗﺎ زن ﮔﺮﻓﺖ .ﻧﮕﺎهام را ﺗﻮي ﺑﺸﻘﺎب ﮔﺬاﺷﺘﻢ .ﻋﻮضاش درﺑﺎرهي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻣﺎ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺣﺮف درﺑﻴﺎورﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻢﺟﻨﺲﮔﺮاﺳﺖ. ﻣﺎدر ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪ ﺗﺎزه ﭼﺸﻤﻪي ﺧﻨﺪهﻫﺎي دﺧﺘﺮش را ﻛﺸﻒ ﻣﻲﻛﺮدم .از ﺗﻪ دل ﻗﻬﻘﻬﻪ ﻣﻲزد .ﺣﺎﻻ ﺧﻨﺪهي ﻫﺮ دوﺷﺎن ﺳﻴﻨﻪي آدم را ﺳﺒﻚ ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﺎدرش ﮔﻔﺖ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺨﻮاﺑﺪ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭼﺎﻧﻪاش را روي دﺳﺖﻫﺎي ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺮدهاش ﺗﻜﻴﻪ داد و ﺑﻪ ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﺠﺎ زل زد .ﺑﻲاﺧﺘﻴﺎر دﺳﺖام را روي دﺳﺖﻫﺎش ﮔﺬاﺷﺘﻢ .ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﻧﮕﺎهام ﻛﺮد .ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل از ﻫﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺪﻧﻲ ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدم .اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﻮدم ﭘﻴﺶﻗﺪم ﺷﺪه ﺑﻮدم .ﺳﺮش را ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺖ .ﺣﺘﻤﺎً از ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻧﺒﻮد .ﻧﻴﻮﺷﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﺑﺪناش ﺧﺠﺎﻟﺖ ﺑﻜﺸﺪ .اوﻟﻴﻦ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در او دﻳﺪه ﺑﻮدم ﺑﻲاﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺗﻦاش ﺑﻮد .ﺷﺎﻳﺪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻓﻜﺮ اﻳﻦﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻪﻗﺪر ﺟﺴﻮر ﺷﺪهام! اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺮ ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ در ﺗﻦ ،ﻧﺸﺎﻧﻪي ﻋﺸﻖ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻋﺸﻖ ﺑﺪون دﻟﻴﺮيِ ﺗﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺪارد. اﻧﺪازهي ﻋﺸﻖ ﺑﺎ ﺳﺨﺎوت ﺗﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد .اﻳﻦ ﺟﺮأت ﺑﺪن اﺳﺖ ﻛﻪ آن را ﺳﺨﺎوتﻣﻨﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺣﺎﻻ ﺑﺪنام داﺷﺖ از ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﺗﻦاش ﮔﺮم ﻣﻲﺷﺪ .ﺻﻮرتام را ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﺑﺮدم .ﺳﺮش را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد و ﺻﺎف ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻧﮕﺎه ﻛﺮد .ﮔﻮﻧﻪاش را ﻛﻤﻲ ﺟﻠﻮ آورد .ﭼﺴﺒﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪام. ﻣﻲﺳﺎﻳﻴﺪ .ﺑﺎ ﻧﻔﺲاش ﻣﻲﺳﻮزاﻧﺪم .ﻟﺐﻫﺎم ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ .ﺧﺸﻚ ﺷﺪ .ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻟﺐﻫﺎش. ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺴﺘﻢ .ﺳﺮم ﮔﻴﺞ رﻓﺖ .ﺣﺲ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺑﺒﻮﺳﻢاش .ﻓﻘﻂ روي ﻟﺐﻫﺎش ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻢ. دﺳﺖام دور ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش ﭘﻴﭽﻴﺪ .ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ .زﻧﮓ زدﻧﺪ .ﻣﺜﻞ ﺑﺮقﮔﺮﻓﺘﻪﻫﺎ ﺧﻮدم را ﻛﺸﻴﺪم ﻛﻨﺎر.
٧٦
ﻣﺎﻧﺘﻮش را از روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﺑﺮداﺷﺖ .ﺣﺘﻤﺎً ﻣﺮﻳﺾﻫﺎ آﻣﺪهاﻧﺪ .روﺳﺮي را دﺳﺖاش دادم. ﭘﺲ ﻣﻦ ﻣﻲروم .ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ رﻓﺖ دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ .از ﻻيِ درِ ﻧﻴﻤﻪﺑﺎز ﻣﻲدﻳﺪم در آﻳﻨﻪ ﺧﻮدش را ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲﻛﻨﺪ .رﻓﺖ در را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﻣﺮد ﻣﺴﻨﻲ وارد ﺷﺪ .دم در ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪاي ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮف زدﻧﺪ. ﻣﺮد ﻳﻚراﺳﺖ رﻓﺖ روي ﻳﻜﻲ از ﺻﻨﺪﻟﻲﻫﺎ ﻧﺸﺴﺖ .ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﺎدي رﻓﺖ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰش و ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ور رﻓﺘﻦ ﺑﺎ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺮﮔﺮدي ﻗﻢ؟ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎ را ﺑﺎﻻ اﻧﺪاﺧﺘﻢ .ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺎﻧﺪوﻟﻲ ﻛﻪ از ﺟﺎي ﺑﻠﻨﺪي زﻣﻴﻦ اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ، ﻗﻠﺐام داﺷﺖ ﻧﺎﻣﻨﻈّﻢ و ﺗﻨﺪ ﻣﻲﺗﭙﻴﺪ .رﻓﺖ ﺳﻤﺖ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ .ﻟﻴﻮاﻧﻲ آب دﺳﺘﺶ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﻜّﻪ ﺑﻠﻮر ﻳﺦاش روي ﺳﻜﻮت ﻣﻄﺐ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮرد .اﻣﺸﺐ ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﺎ ﻫﻢ ﭘﻴﺘﺰا ﺑﺨﻮرﻳﻢ .ﻟﻴﻮان را ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺳﺮﻛﺸﻴﺪم .ﺧﺎﻃﺮهاي دور در ذﻫﻦام ﺧﻨﻚ ﺷﺪ .روي ﻛﺎﻏﺬ آدرﺳﻲ ﻧﻮﺷﺖ. ﻧﺨﻮاﻧﺪه ،ﺗﻮي ﺟﻴﺐام ﮔﺬاﺷﺘﻢ و آﻣﺪم ﺑﻴﺮون .ﺑﺎران ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد .زﻣﻴﻦ ﻫﻨﻮز ﻛﺎﻣﻼً ﺗﺮ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد. ﺳﻮزي ﻣﻲﺧﺰﻳﺪ زﻳﺮ ﭘﺎﭼﻪﻫﺎي ﺷﻠﻮارم و ﺑﺎ ﺑﺪﺟﻨﺴﻲ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺖ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺷﻜﻢ ﭼﻤﺒﺎﺗﻤﻪ ﻣﻲزد .زﻳﺮ ﺳﺎﻳﻪﺑﺎن ﭘﻴﺘﺰاﻓﺮوﺷﻲ ﻛﻪ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدم ،دﻳﺪماش ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﺎﻧﺘﻮ را ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺖ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮ ﭼﺘﺮ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ،ﻣﻲآﻳﺪ. زﺑﺎنام ﭘﺮﭘﺮ ﻣﻲزد .داﺷﺖ از ﺣﺎل ﻣﻲرﻓﺖ .از ﻣﻴﺰﻫﺎ ﻣﻲﮔﺬﺷﺘﻢ ﺗﺎ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰ آﺧﺮي ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ .ﻓﺆاد! ﺑﻴﺎ اﻳﻦﺟﺎ ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﻢ .ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﺸﻪي ﭘﻨﺠﺮه ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﻛﻴﻒاش را روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻣﻨﻮي ﻏﺬا را دﺳﺘﺶ ﮔﺮﻓﺖ .ﭼﻲ ﻣﻲﺧﻮري؟ ﺗﺎ آﻣﺪم ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ ،ﻣﻨﻮ را از ﺟﻠﻮ ﺻﻮرتاش ﻛﻨﺎر زد و ﺻﺎف ﺑﻪ ﺻﻮرتام ﻧﮕﺎه ﻛﺮد .ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻧﮕﻮ ﻫﺮ ﭼﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺧﻮرﻳﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮن .اﻳﻦﺟﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﻄﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ رودرﺑﺎﻳﺴﺘﻲﺑﺎزي درﺑﻴﺎوري .ﺑﺎ ﻟﻘﻤﻪﻫﺎ ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﺮدم .دود ﻏﻠﻴﻈﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﻮد .ﭼﻴﺰي ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ،دﻳﻮاري ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﮔﺮد و ﺧﺎك ﻧﺎﺷﻲ از ﻓﺮورﻳﺨﺘﻦاش ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪه .ﻧﻤﻲدﻳﺪماش .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم اﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﻏﺒﺎر اﺳﺖ؛ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ .وﻗﺘﻲ از ﺗﺎﻛﺴﻲ ﭘﻴﺎده ﺷﺪﻳﻢ ،ﺑﺎ دﺳﺖ آﭘﺎرﺗﻤﺎناش را ﻧﺸﺎن داد .واي! ﻳﺎدم رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ را ﺑﺒﻨﺪم .ﺣﺎﻻ اﺗﺎق ﺧﻴﺲ ﺷﺪه از ﺑﺎران. ﻧﺰدﻳﻚ ﻇﻬﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺎز ﻛﺮدم .از ﺟﺎ ﭘﺮﻳﺪم .ﻧﻴﻮﺷﺎ دﻳﺮت ﻧﺸﻮد .ﺑﺪناش را روي ﺗﺸﻚ ﻛﺸﻴﺪ و ﻏﻠﺘﻴﺪ .ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ دﺳﺖاش را روي ﮔﺮدنام ﮔﺬاﺷﺖ .ﺑﺮاي ﭼﻲ
٧٧
دﻳﺮم ﺑﺸﻮد؟ اﻣﺮوز ﺟﻤﻌﻪ اﺳﺖ .ﺷﻨﺒﻪ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ رﺳﻴﺪم ﻗﻢ .ﻳﻚ روز درس را از دﺳﺖ داده ﺑﻮدم .ﭼﻘﺪر ﺳﺎﻛﺘﻲ؟ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﻗﺮ! ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﻮي وﺟﻮدم دارد زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲﺷﻮد. اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎم ﻣﻲﺗﺮﻛﺪ .ﭘﻮﺳﺖام ﺗَﺮَك ﻣﻲﺧﻮرد .ﻫﻴﭽﻲ ﺑﺎ ﻫﻴﭽﻲ ﺟﻮر ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻟﮕﺪ ﻣﻲزﻧﺪ و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻟﮕﺪ ﻣﻲزﻧﻢ .آوﻳﺰانام .ﺗﻮي ﻫﻮا ﻣﻌﻠﻖام. از ﻛﻮﭼﻪي ارك ﭘﻴﭽﻴﺪﻳﻢ ﺗﻮي ﻳﺨﭽﺎل ﻗﺎﺿﻲ .ﻣﻲداﻧﻲ! ﻧﺴﻞ ﻏﺮﻳﺒﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻣﺎ .واﻗﻌ ًﺎ ﻛﺠﺎي دﻧﻴﺎاﻳﻢ و دﻧﻴﺎي ﻣﺎ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺑﺎﻗﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﮔﻮش ﻣﻲداد .ﻣﻦ ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ ﻳﻚ روزي دﻳﮕﺮ از اﻳﻦﺟﺎ ﺑﺪﻣﺎن ﻧﻴﺎﻳﺪ .دﻳﮕﺮ ﻋﺎدت ﻛﻨﻴﻢ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻫﻤﻪي آنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻦﺟﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﺮﻧﺪ ﻳﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ زﺟﺮ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ؟ ﻧﻪ .ﻳﺎ ﺧﺮﻧﺪ ﻳﺎ ﻋﺎدت ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﻳﻚ ﺟﻮري ﺑﺮاي ﺧﻮدﺷﺎن ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ .آدم ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺖ زﻧﺪﮔﻲاش را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ .زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺧﻮدش را دارد .ﻟﺒﺎس ﻃﻠﺒﻪﮔﻲ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻋﻘﻴﺪه ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ آدم دلاش ﺧﻮاﺳﺖ ﻋﻮض ﻛﻨﺪ .ﺻﺪاي اذان ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ. ﺻﺪاﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﺎزﮔﺎر ﻧﺒﻮد .از ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪي ﺷﻬﺮ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺻﺪا و آﻫﻨﮓ اذان ﻣﻲﮔﻔﺖ .وﻗﺖ ﻧﻤﺎز ،ﻛﻮﭼﻪاي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺻﺪاي اذان ﺗﻮش ﻧﭙﻴﭽﺪ .اﻳﻦ ﺻﺪا ﻣﺜﻞ ﭘﻠﻴﺲ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ آدم را دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻛﺮد .ﺻﺪاي اذان را ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻨﻴﺪم ،ﻫﻤﻴﺸﻪ داﻏﻲ ﻇﻬﺮ ﻗﻢ در ذﻫﻦام زﻧﺪه ﻣﻲﺷﺪ و ﻃﻠﺒﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺮِ اﻏﻠﺐ از ﺗﻪ ﺗﺮاﺷﻴﺪهﺷﺎن زﻳﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪﻫﺎ ﻋﺮق ﻛﺮده و ﺑﺨﻮر ﺑﻮي زﻫﻢِ ﻣﻐﺰِ ﻛﻠّﻪﻫﺎﺷﺎن ﻛﻪ روي دﻳﻮارﻫﺎيِ ﮔﻠﻲ ﻳﺎ آﺟﺮي ﻛﻮﭼﻪي ﺣﺮمﻧﻤﺎ ﭼﺴﺒﻴﺪه .اذان ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻲﺷﺪ ،ﮔﻮشِ ﻛﻮﭼﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻣﻲﺷﺪ از ﺻﺪاي ﻣﻜﺒﺮﻫﺎ ﻛﻪ راﻫﻨﻤﺎي ﻣﺄﻣﻮمﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ از ﻗﻴﺎم و رﻛﻮع اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ .ﻫﻤﻪي ﻛﻮﭼﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻮد .ﻫﻤﻪي ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻲﺷﺪ. وﻗﺖ ﻧﻤﺎز در ﺷﻬﺮ ﭼﻴﺰي ﺟﺰ ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺻﺪاي آژﻳﺮي در ﺳﻜﻮت ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻓﺮورﻓﺖ. ژﻧﻮوﻳﻮ ﺣﺮﻛﺖ ﻗﺪمﻫﺎش را آﻫﺴﺘﻪ ﻛﺮد .ﻫﻤﻪي ﻛﺎﻓﻪﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻲرﻓﺘﻴﻢ ﻳﻚ ﺟﺎ ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻴﻢ .اﻳﺴﺘﺎد .ﺷﺎﻧﺰه ﻟﻴﺰه ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ .آنﺟﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﭼﻨﺪ ﻛﺎﻓﻪي ﺑﺎز ﭘﻴﺪا ﻛﺮد. ژﻧﻮوﻳﻮ ﺟﻮري رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﺮد ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﭘﺎرﻳﺲ را ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻛﻦ آن ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ .ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﭼﻘﺪر ﺷﻤﺎ آدم ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻳﻴﺪ؟ ﺗﻨﺪ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺻﺪاي ﺧﻨﺪهاش ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺗﻮپ ﻛﻮﭼﻚ روي ﻣﻴﺰ ﻣﻲﺧﻮرد و ﻧﺮم ﻧﺮﻣﻚ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲرﻓﺖ ﺗﺎ آرام ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﺎﺷﻢ؟
٧٨
آﺧﺮ ﻧﻪ از ﺧﻮدﺗﺎن ﺣﺮف ﻣﻲزﻧﻴﺪ ﻧﻪ ...دوﺳﺖ دارم ﺷﻤﺎ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻴﺪ .وﻗﺖ دارﻳﻢ .ﺣﺎﻻ ﺗﺎزه ﺑﺎ ﻫﻢ آﺷﻨﺎ ﺷﺪهاﻳﻢ .اﻳﻦ ﻗﺪر ﺑﺮايﺗﺎن ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ ﻛﻪ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﻮﻳﺪ .ﺣﻴﻒ ﻛﻪ ﻓﺮدا ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮوﻳﺪ ﻟﻨﺪن ،و ﮔﺮﻧﻪ اﻳﻦ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪاي ﻛﻪ ﭘﺎرﻳﺲ ﻫﺴﺘﻢ ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﻔﺼﻞ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ. ﺣﺎﻻ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺎﻧﺪه .اﻣﺸﺐ ﻣﺎل ﺷﻤﺎ .ﻗﻴﺎﻓﻪاش ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﭼﻴﺰي ﺷﺪه؟ ﮔﻠﻮش ﻣﺘﻮرم ﺑﻮد .ژاك ﺑﺎ ﻣﺎري راﺑﻄﻪ دارد .دردي در ﺷﻘﻴﻘﻪﻫﺎم ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ رﻗﺼﻴﺪن. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﭘﻠﻚﻫﺎش را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻓﺸﺮد .ژاك؟ دوﺳﺖ ﭘﺴﺮش ﺑﻮد و ﻣﺎري ﻫﻢﻛﻼﺳﻲاش. ﻟﺐﻫﺎش را ﮔﺰﻳﺪ و ﺳﺮ ﺗﻜﺎن داد .دﺳﺖاش را ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ در ﻛﻨﺎرم اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد، ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش را ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧﻮدم ﻓﺸﺎر دادم .ﻣﺘﺄﺳﻒام. ﻫﻤﻴﻦ؟ ﻣﺘﺄﺳﻒام؟ ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺮف ﻛﺎر ﺗﻤﺎم ﻣﻲﺷﻮد؟ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻲﻣﻌﺮﻓﺖاي! دﺳﺖﻫﺎش را ﺗﻮي دﺳﺖام ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ .دﺳﺖاش را ﻛﺸﻴﺪ .ﺗﻮ ﺧﻴﻠﻲ آدم را ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﻛﻨﻲ .ﻣﺜﻼً آﻣﺪهاي دﻟﺪاري ﺑﺪﻫﻲ؟ اﺻﻼً ﺑﺮاي ﭼﻪ آﻣﺪهاي؟ رﻓﺘﻢ ﭘﺎرچ را از دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ اﺗﺎق ﭘﺮِ آب ﻛﺮدم و ﮔﻞﻫﺎ را ﺗﻮش ﮔﺬاﺷﺘﻢ .از ﭘﻨﺠﺮهي ﺣﻴﺎط ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن را ﻣﻲدﻳﺪم .ﻋﻴﺎدتﻛﻨﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﻋﺠﻠﻪ داﺷﺘﻨﺪ .از ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎرانﺷﺎن ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ،اﮔﺮﭼﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً آنﻫﺎ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ. ﮔﻞﻫﺎ ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺎ ﻏﻤﮕﻴﻨﻲﺷﺎن ﻣﺮا ﻣﺴﺨﺮه ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .آﻣﺪن ﻣﺮا ﺑﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻧﻴﻮﺷﺎ! ﺑﻪ ﺧﺪا ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ اﻳﻦ ﻃﻮر ﻣﻲﺷﻮد .ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم اﻳﻦ ﻳﻚ دوﺳﺘﻲ اﺳﺖ و ﺗﻮ ﻣﺮا ﻣﻲﻓﻬﻤﻲ .ﺳﺮش را در ﺳﻔﻴﺪي ﻣﺘﻜﺎ ﻓﺮوﺑﺮد .ﻧﻪ ﻛﻪ دﻳﺪم ﺗﻮ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺮا درك ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﻧﻴﻮﺷﺎ! ﺗﻮ ﻛﻪ ﺧﻮدت ﺧﻮب ﻣﻲداﻧﻲ ﻣﻦ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮدم ﻋﺎﺷﻖات ﻫﺴﺘﻢ .ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم دوﺳﺖات دارم ﻣﮕﺮ ﻧﻪ؟ از ﻓﺮط ﻏﻴﻆ ،ﺻﻮرتاش را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﻃﺮف دﺳﺘﺸﻮﻳﻲ .ﻣﻼﻓﻪي ﺳﻔﻴﺪ را ﻛﺸﻴﺪ روي ﺳﺮش. واﻗﻌﺎً ﭼﻲ داﺷﺘﻢ ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ؟ ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﺪت ﻣﺮا ﻧﺠﺎت داده ﺑﻮد .ﻫﻤﻪ روزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻗﻢ ﺑﻮدم ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر آﻣﺪن ﭘﻴﺶ ﻧﻴﻮﺷﺎ ﻃﻲ ﻣﻲﺷﺪ .ﭘﺲ ﻋﺸﻖ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ ﻻﺑﺪ ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮد
٧٩
ﮔﻮل ﺧﻮرده .اﺣﺴﺎس ﺑﺎﺧﺘﻦ ﻳﻚ ﻋﺎﺷﻖ را داﺷﺖ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮد ﻣﻦ اﻧﺘﻘﺎم ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و رﻧﺠﻢ را از ﻋﺸﻖ او ﮔﺮﻓﺘﻪام و او ﺑﺰرگواراﻧﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺗﺎ اﻳﻦ دردﻫﺎ ﻣﺜﻞ آﺑﺸﺎري روي داﻣﻦاش ﺑﻠﻐﺰد و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮﻳﺰد .ﺣﻮادث اﻳﻦ ﻗﺪر ﻓﺸﺮده ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﭼﻴﺰي را در ذﻫﻨﻢ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻢ. آن ﭼﻪ ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ ﺑﻪ ﺣﺪي ﺳﺮﻋﺖ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ ﺣﻖ ﺑﺎ ﻛﻴﺴﺖ. ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﻣﻦ ﺑﻮد .اﻣﺎ ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ واﻗﻌﺎً ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ دارد؟ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮد ﺗﺼﺎدﻓﻲ وﺣﺸﺘﻨﺎك ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻢ .ﺧﻮاباش را ﻫﻢ ﻧﻤﻲدﻳﺪم .ﺧﻮد ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻘﺪر ﺑﺎ ﺧﻮدم ﻛﻠﻨﺠﺎر رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .اﻣﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﻢ؟ ﺗﺎ دﻳﺪماش ﺣﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ رﻳﺨﺖ. دوﺑﺎره ،ﺑﻌﺪ از ﺳﺎلﻫﺎ ،زﻫﺮا را ﻧﺎﮔﻬﺎن دﻳﺪه ﺑﻮدم. ﻧﻴﻮﺷﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻣﺤﻮ و ﻣﺎت ﺑﻪ ﮔﻮشام ﻣﻲآﻣﺪ .ﻣﻲداﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﮔﻮش ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ. ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻳﻚرﻳﺰ ﺣﺮف ﻣﻲزد ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ ﮔﻮش ﻛﻨﻢ .ﺷﺒﻴﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻲﺗﺮﺳﺪ ،ﺑﺮاي رﻳﺨﺘﻦ ﺗﺮساش ﺣﺮف ﻣﻲزد .ﺣﻮﺻﻠﻪاش اﻧﮕﺎر ﻳﻚدﻓﻌﻪ ﺳﺮ رﻓﺖ .ﻓﺆاد! راﺳﺖاش را ﺑﮕﻮ. ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ از اول ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ اﻳﻦ دﺧﺘﺮهي ﻛﻮﻟﻲ ﺗﻮ را ﺳﺤﺮ ﻛﺮده .ﺗﻮ دﻳﻮاﻧﻪ ﺷﺪهاي .ﺻﺪاش را ﺑﺎﻻ ﺑﺮد .در ﺑﺎز ﺷﺪ .ﭘﺮﺳﺘﺎري ﺳﺮش را ﺗﻮ ﻛﺮد و ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺗﺨﺖ ﻧﻴﻮﺷﺎ اﻧﺪاﺧﺖ و ﻧﮕﺎﻫﻲ ﭘﺮﺳﺌﻮال ﺑﻪ ﻣﻦ .ﺳﺮم را ﺗﻜﺎﻧﻲ دادم ﻛﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ .در را ﺑﺴﺖ .درﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد. ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻫﺮﭼﻪ زور ﺑﺰﻧﻢ ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﻨﻢ .ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ آﺳﺎن و ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ،ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ اﺳﺖ .دﻳﻮاري ﻛﻪ آن روز ،در ﻣﻄﺐ ،ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﻧﻴﻮﺷﺎ وﺟﻮد داﺷﺖ دوﺑﺎره ﺑﺎﻻ رﻓﺖ؛ ﺿﺨﻴﻢﺗﺮ ﺷﺪ؛ ﮔﻴﺮم اﻳﻦ دﻳﻮار از ﺟﻨﺲ دﻳﮕﺮي ﺑﻮد. ﻣﺸﺎﻋﺮم از ﻛﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد. آﻳﺎ واﻗﻌﺎً روي اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻳﻚ آدم ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم؟ ﻧﻤﻲداﻧﻢ .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻤﻪي اﻳﻦﻫﺎ و ﻫﻴﭻ ﻛﺪام .ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺣﺲ ﺧﺎﺻﻲ در درونام وﻟﻮﻟﻪ ﻣﻲﻛﺮد و ﻣﻲﻟﻮﻟﻴﺪ .زودﺗﺮ از ﻫﻤﻪ رﺳﻴﺪم .ﻫﻴﭻ ﻛﺲ در ﻛﻼس ﻧﺒﻮد .ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﻃﺒﻴﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺣﺲ رﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ،ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي ﺧﻮد را
٨٠
دارد .ﻣﻬﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻠﺒﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ را ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ .ﺑﺎ ﺧﻮدم ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ؟ ﻧﻴﭽﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻓﻠﺴﻔﻪي ﻫﺮ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﻲ اﺗﻮﺑﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ اوﺳﺖ. ﭼﺮا ﻫﻤﻪاش دارم ﻟﻴﺰ ﻣﻲﺧﻮرم؟ ﭼﺮا ﻛﻨﺘﺮلام را از دﺳﺖ دادهام؟ زﻧﺪﮔﻲ دارد ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺑﺮد ﻣﺮا؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪ آﻣﺪهاﻧﺪ و زﻫﺮا ﻧﻴﺎﻣﺪه؟ ﭼﺮا آﻗﺎي ﻓﺮوﻏﻲ ﺻﺒﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ زﻫﺮا ﺑﻴﺎﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﻧﻤﺎﻧﺪم ﻫﻤﺎن ﻗﻢ ﺧﺮابﺷﺪه درس ﻃﻠﺒﻪﮔﻲ ﺑﺨﻮاﻧﻢ؟ ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦﻗﺪر ﺑﻪ زﻫﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم؟ ﭼﺮا ذﻫﻦام را اﻓﺴﺎر ﻧﺒﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺳﺮﻧﻜﺸﺪ؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﺮاي ﺧﻮدم ﺗﻠﺦ ﻛﺮدم؟ ﺗﻠﺦ ﻛﺮدم ﻳﺎ ﺗﻠﺦ ﺷﺪ؟ ﭘﺪرم ﻣﻲﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺑﮕﺬارم ،در ﺷﻬﺮك ﻣﺪﻳﻨﺔُ اﻟﻌﻠﻢِ آﻗﺎي ﺧﻮﻳﻲ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺎدام اﻟﻌﻤﺮ ﻣﺠﺎﻧﻲ ﺗﻮش ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را از دﺳﺖ دادم .ﺧﺮ ﺑﻮدم؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﮔﺮه ﺧﻮرده؟ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد دوﺑﺎره ﭘﺎم ﭘﻴﭻ ﺑﺨﻮرد .زود ﺧﻮدم را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻢ .ﺷﻤﺎ ﻋﺎدت دارﻳﺪ ﺗﻮي ﻛﻼس ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺰﻧﻴﺪ؟ ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ آوردم .ﺷﻤﺎ ﻛﻲ آﻣﺪﻳﺪ؟ ﻣﻦ ﺗﺎ آﺧﺮ ﻛﻼس ﺑﻪ در ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم ،وﻟﻲ ﻧﺪﻳﺪم وارد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ .ﺧﻨﺪهي ﻣﺮددي ﮔﻮﺷﻪي ﻟﺐﻫﺎش ﻛﺰ ﻛﺮد .اﺗﻔﺎﻗﺎً وﻗﺘﻲ ﺗﻮ آﻣﺪم ،دﻳﺪم دارﻳﺪ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ .ﺑﺎ ﺳﺮ ﺳﻼم ﻛﺮدم .ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻠﻲ ﻧﺸﺎن ﻧﺪادﻳﺪ .ﮔﻮﻳﺎ از اول ،ﻃﺮحِ اﻧﺪام زﻫﺮا را در آﺳﺘﺎﻧﻪي در ﻣﻲدﻳﺪم .ﻣﻦ واﻗﻌﺎً ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻓﺆاد! ﻋﺠﻴﺐ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻫﻢ ژاك و ﻫﻢ ﻣﺎري ﺑﺎ ﻣﻦ رﻓﻴﻖ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻦ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ژاك ﻋﺎﺷﻖ اوﺳﺖ .ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺎري ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ او ﺑﻮده .از ﻛﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم؟ ﺣﺎﻻ ﺑﺮاي ﻓﻬﻤﻴﺪن اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ دﻳﮕﺮ دﻳﺮ ﺷﺪه .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ را ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ و ﺗﺄﻛﻴﺪ ادا ﻣﻲﻛﺮد .ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ ﻗﻔﺴﻪي ﻛﺘﺎبﻫﺎ .ﭼﺮا ژاك ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺎري اﺳﺖ؟ ﻣﺎري ﻛﻪ داﺷﺖ ازدواج ﻣﻲﻛﺮد؟ ﻫﻤﻴﻦ دﻳﮕﺮ .ﺳﺮش را ﺑﺮد ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ. ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ دروناش ﻏﻮﻏﺎﺗﺮ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ دل ﺑﻪ ﻛﺎر دﻫﺪ .اﺿﻄﺮاباش را ﭘﺸﺖ ﺟﺪﻳﺘﻲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﻛﺘﻤﺎن ﻣﻲﻛﺮد .ﻛﺘﺎبﻫﺎ دورِ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ درآﻣﺪﻧﺪ .ﻋﺼﺮ ﺟﻤﻌﻪ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ زورﻫﺎي آﺧﺮش را ﻣﻲزد .اﺷﻜﺎل اﻳﻦ ﻣﻐﺎزه اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﺎي ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي ﻧﺪاﺷﺖ .اﺻﻮﻻً ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲﻫﺎي ﭘﺎرﻳﺲ ﻛﻤﺘﺮ از ﻟﻨﺪن ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮيﻫﺎ رﺧﺼﺖ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﻣﻲدﻫﻨﺪ .ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪم ﮔﻮﺷﻪي دو ﻗﻔﺴﻪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ .ﺳﺮم از ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﺑﻪ ﭼﺮﺧﺶ اﻓﺘﺎد.
٨١
ﮔﺎﻫﻲ آدمﻫﺎ از ﻗﻄﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ در واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺴﺖ ﻣﻲﺗﺮﺳﻨﺪ .وﻗﺘﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻣﻲرﺳﺪ، اﻧﮕﺎر ﻓﻘﻂ ﻣﺮگ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .ﻣﺮگ ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ،ﭼﻮن ﻫﻨﻮز ﻧﻴﺎﻣﺪه ،ﻫﻨﻮز ﻗﻄﻌﻲ ﻧﻴﺴﺖ. درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻲداﻧﻴﻢ روزي ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺮد؛ اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﺮدن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ ،ﻗﺼﺪ ﺳﻔﺮي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﻣﺎ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮگ ﻫﺴﺖ دل ﻣﻲﺑﻨﺪﻳﻢ. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ در آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻮد. ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﻮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﻲ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ! ﻣﻦ واﻗﻌﺎً ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ .اﻣﺎ ﺑﻪ ﺑﺨ ِ ﺶ ﺗﻘﺪﻳﺮي ﻗﺼﻪي ژاك ﻓﻜﺮ ﻛﻦ .ﺑﻴﺎ ﭼﻨﺪ روزي ﺑﻤﺎن ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ .ﭼﻨﺪ روزي ﻣﺎﻧﺪم ﺧﺎﻧﻪي ﻧﻴﻮﺷﺎ .ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ ﺑﺎﻗﺮ ،دﻳﮕﺮ دﺳﺖ و دلام ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺎري ﻧﻤﻲرﻓﺖ .ﺷﺐ ﺑﻮد .ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ رﻓﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻴﻠﻪﻫﺎي وﺳﻂ اﺗﻮﺑﺎن و دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﺎده ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﺷﺒﺢ ﺳﻔﻴﺪي از ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻢام رد ﺷﺪ .راﻧﻨﺪه ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﻴﺪ .وﻗﺘﻲ ﻧﻮر ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎي روﺑﻪ رو ﺗﻮي ﺻﻮرت راﻧﻨﺪه ﻣﻲﭘﺎﺷﻴﺪ ،ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ ﭘﻠﻚﻫﺎش ،ﻫﺮ آن ،ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼً ﭼﺸﻢﻫﺎ را ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ. ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﺟﺎده ﺧﻴﺮه ﺑﻮدم .در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻓﺮﻗﻲ ﺑﻴﻦ دور و ﻧﺰدﻳﻚ ﺟﺎده ﻧﺒﻮد .ﺟﺎده ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﺑﻮد ﻛﻪ دو ﭼﺸﻢ ﻧﻮراﻧﻲ ﻣﺎﺷﻴﻦ آن را روﺷﻦ ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﺎﺷﻴﻦ اﻳﻦ ﺳﻮ و آن ﺳﻮي ﺟﺎده ﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺗﻠﻮ ﺗﻠﻮ ﻣﻲﺧﻮرد .ﭼﻘﺪر اﻳﻦ راه را رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم؛ روزﻫﺎ ،ﺷﺐﻫﺎ و ﻫﻤﻪي آن ﻟﺤﻈﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﺮدﻳﺪ ،ﺗﻌﻠﻴﻖ و دﻟﻬﺮه ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ .ﺗﺎرﻳﻜﻲِ اﻳﻦ ﺟﺎده ،ﺟِﺮمِ دﻟﻬﺮه را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﻛﺮد .ﺟﺎده ،ﻣﻦ ﺑﻮد .ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ ﻣﻦ ﺑﻮد .ﺟﺎده ﻣﺜﻞ ﻧﻨﻮيِ ﺑﭽﻪاي ﺑﻪ دو دﻳﻮار ﻗﻢ و ﺗﻬﺮان آوﻳﺰان ﺷﺪ .در ﺑﺴﺘﺮ ﻇﻠﻤﺘﻲ ﻣﻄﻠﻖ ﺗﺎب ﻣﻲﺧﻮردم .اﻳﻦ ﻧﻨﻮ ،اول آراﻣﺶ ﻣﻲداد ،ﺧﻮابام ﻣﻲﻛﺮد ،اﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﻣﻲﺗﺮﺳﺎﻧﺪم. ﺳﺮم ﺑﻪ دوار اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻄﺮ .ﻛﺎش دﻳﮕﺮ ﻗﻢ ﻧﻤﻲرﻓﺘﻢ .اﻳﻦ ﺟﺎده را دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲدﻳﺪم .دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲدﻳﺪم .ﻓﻘﻂ ﺻﺪاﻳﻲ ﻣﻬﻴﺐ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺻﺪاي ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﺒﻬﻢ ﺑﻮد .ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺎز ﻛﺮدم .دردي ﭘﻴﭽﻴﺪ ﺗﻮي ﺑﺎزوﻫﺎ ،ﺷﻜﻢ و ﭘﺎﻫﺎم .ﺣﺲ ﻛﺮدم ﻳﻚ روزﮔﺎر زﺧﻢ رﻳﺨﺘﻪاﻧﺪ روي داﻣﻦام .ﻧﻴﻮﺷﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﺮم ﺑﻮد .ﺑﺎ ﺳﺮاﻧﮕﺸﺖﻫﺎش روي ﺧﻄﻮط ﭘﻴﺸﺎﻧﻲام ﭘﻴﺎﻧﻮ ﻣﻲزد .ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﻟﺐﻫﺎم را ﺑﺎز ﻛﺮدم .اﻳﻦﺟﺎ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ.
٨٢
ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮب اﺳﺖ .ﻛﻤﻲ ﺗﺐ ﻛﺮدهاي .اﻳﻦ ﻫﻤﻪ درد ﻓﻘﻂ از ﻛﻤﻲ ﺗﺐ ﺑﻮد؟ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺪه ﺑﻮدم ﺗﻮي ﻛﺎﺑﻮسﻫﺎم. ﭘﻴﺮﻣﺮدي ﻧﻴﻢﺧﻴﺰ ﺑﻮد و ﻣﺮد ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻲ ورزﻳﺪه و ﻣﺎﻫﻴﭽﻪﻫﺎي ﺑﺮآﻣﺪه ،روي ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي او اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد .زﻧﻲ ﻋﺮﻳﺎن ،ﭘﺎﻫﺎ را روي ﺳﻴﻨﻪي ﻣﺮد ﺟﻮان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ،ﭘﺴﺘﺎنﻫﺎش را ﺑﺎﻻ داده و دﺳﺖﻫﺎش را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﻠﻮ ،رو ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺮده ﺑﻮد .آﮔﻬﻲِ ﻣﻮزهاي ﺑﻮد از ﻫﻨﺮ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ .ﻣﺘﺮو ﺗﺎزه رﻓﺘﻪ ﺑﻮد .اﻳﺴﺘﮕﺎه اُﭘﺮا ﺳﺮد ﺑﻮد .ﺑﺎد از دو ﺧﺮوﺟﻲ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻫﻠُﻔﻲ ﻣﻲﻛﺮد ﺗﻮ، و آدم را در ﻟﺮز و ﺳﻮز ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻫﻤﻴﻦﺟﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮش ﺑﺎﺷﻢ؛ روي ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻴﻤﻜﺖ .ﭘﺎﺷﺪم .از ﻟﺒﻪي ﺳﻜّﻮ ﺑﻪ ﺗﻮﻧﻞ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم ،ﺑﺒﻴﻨﻢ از ﻣﺘﺮو ﺧﺒﺮي ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ .رﻳﻞﻫﺎي ﻣﺘﺮو ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﺧﻮدﺷﺎن را ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﺗﺎرﻳﻚ ﻧﺸﺪه ﺑﺮوﻳﻢ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻗﻄﺎر .ﻣﺴﻌﻮد ﺗﻮي ﻧﻴﻤﻜﺖ ﻛﻼس ،اﻳﻦ ﻗﺪر ﻧﺎآرام ﺑﻮد و اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮف ﻣﻲرﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ ﺣﻮاس ﻣﻦ ﺑﻪ درس ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻳﻚ ﭼﻴﺰياش ﺑﻮد و ﭘﺎكﻛﻦ ﻳﺎ ﺧﻮدﻛﺎرش زﻳﺮ ﻣﻴﺰ ﻣﻲاﻓﺘﺎد. از دوﭼﺮﺧﻪي ﻳﺎﻣﺎﻫﺎ ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﺸﺖ ﻣﻦ ﺧﻮشاش ﻣﻲآﻣﺪ و ﻋﺸﻖاش اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗَﺮك دوﭼﺮﺧﻪ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ و ﺑﺮوﻳﻢ در اﻃﺮاف اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻗﻄﺎر وﻟﮕﺮدي .ﺳﺮش را ﻛﻪ از زﻳﺮ ﻣﻴﺰ ﺑﺎﻻ آورد ،زﻧﮓ ﺧﻮرد .رﻓﺖ ﺗﺎ ﻛﻴﻒاش را ﺧﺎﻧﻪ ﺑﮕﺬارد و ﺑﺮﮔﺮدد .از ﻛﻮﭼﻪي آﺑﺸﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻴﻢ ﺗﻮي ﺧﻴﺎﺑﺎن اﻳﺴﺘﮕﺎه .ﭘﺴﺮ! اﻣﺴﺎل اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ دارﻳﻢ .داداشام ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﭘﻨﺠﻢ دﺑﺴﺘﺎن از اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺳﻮم راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺳﺨﺖﺗﺮ اﺳﺖ .ﻳﻚ دﺳﺖام را از ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﺗﻮ وﻗﺘﻲ آﻗﺎ ﻣﻌﻠﻢ درس ﻣﻲدﻫﺪ ،زﻳﺮ ﻣﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻮزاﻳﻴﻚﻫﺎ ﭘﺎكﻛﻦ ﻣﻲﻣﺎﻟﻲ ،ﺣﺎﻻ ﻛﻪ آﻣﺪﻳﻢ ﺑﻴﺮون ﺣﺎل ﻛﻨﻴﻢ ،ﻓﻜﺮ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ اﻓﺘﺎدهاي؟ از زﻳﺮ ﺗﻮﻧﻞ رﻓﺘﻴﻢ آنﻃﺮف اﻳﺴﺘﮕﺎه. رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻛﻪ ﭘﺮ ﺑﻮد از ﻗﻄﺎرﻫﺎي از ﻛﺎراﻓﺘﺎدهي ﻛﻬﻨﻪ و رﻳﻞﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲﺷﺎن از ﺟﺎي ﺧﻮد درآﻣﺪه و روي ﻫﻢ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ .رﻳﻞﻫﺎ ﺟﻠﻮي ﻳﻚ دﻳﻮار ﺑﻠﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .از ﻧﮕﺎه ﻛﺮدن ﺑﻪ ﭼﺮخ ﻗﻄﺎرﻫﺎي ﻛﻬﻨﻪ ﻟﺬت ﻣﻲﺑﺮدم .ﺷﺒﻴﻪ ﻗﻄﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻓﻴﻠﻢﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ دﻳﺪه ﺑﻮدم .ﻗﻄﺎري از دور ﺳﻮت ﻣﻲﻛﺸﺪ و از ﺳﺮش دود ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮد .از درون ﻳﻚ ﻣﻪ ﻏﻠﻴﻆ ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ آﺳﻤﺎن را ﺑﻪ رﻧﮓ زﻣﻴﻦِ ﭘﻮﺷﻴﺪه از ﺑﺮﻓﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ
٨٣
درآورده .ﻣﺮدﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻼه ﺷﺎﭘﻮ و زنﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﺎﻟﺘﻮﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ در اﻳﺴﺘﮕﺎه اﻳﺴﺘﺎدهاﻧﺪ .ﺑﻪ ﭼﺮخﻫﺎي ﻗﻄﺎر ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻲ از ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲاﻳﺴﺘﺪ. ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ .ﻣﺴﻌﻮد دﺳﺖ از ﺳﺮ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮﻧﻤﻲداﺷﺖ .ﺣﻮﺻﻠﻪام ﺳﺮ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد. ﭘﺸﺖ ﺗﺮك ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺗﻮي ﻛﻼس داﺋﻢ ﻣﻲﺟﻨﺒﻴﺪ .ﻧﺎﮔﻬﺎن ﭼﺮخ ﻋﻘﺒﻲِ دوﭼﺮﺧﻪ رﻓﺖ روي ﻳﻚ ﺗﻜﻪ ﺳﻨﮓ ﻛﻮﭼﻚ .ﺻﺪاي ﻓﺮﻳﺎدي از ﭘﺸﺖ ﺳﺮم آﻣﺪ .ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺑﺎﻻﭘﺮﻳﺪن دوﭼﺮﺧﻪ ،وﺣﺸﺖ ﻣﺴﻌﻮد را از اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺮده .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ رﻛﺎب ﻣﻲزدم ،ﺻﻮرتام را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم. ﻣﺴﻌﻮد ﭼﻨﺪ ﻣﺘﺮي ﻋﻘﺐﺗﺮ روي زﻣﻴﻦ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد و ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻲﻛﺮد .ﻗﺒﻞ از اﻳﻦﻛﻪ ﺗﺮﻣﺰ ﺑﮕﻴﺮم ﺑﻪ ﺷﺪت ﺧﻮردم ﺑﻪ ﺗﻴﺮ ﭼﺮاغ ﺑﺮق .دوﭼﺮﺧﻪ روي ﻣﻦ اﻓﺘﺎد .ﺑﻪ ﻫﺮﭼﻪ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻟﻌﻨﺖ ﻓﺮﺳﺘﺎدم .ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺑﻴﺴﺖ ﻣﺘﺮ در ﺧﺎك ﻣﻲﻏﻠﺘﻴﺪﻳﻢ .ﭼﻮن ﻫﺮ دو از ﻧﺎﺣﻴﻪي ﺑﺪي آﺳﻴﺐ دﻳﺪه ﺑﻮدﻳﻢ ،در راه ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﻴﺎده آﻣﺪﻳﻢ. ﻏﺮوب روي رﻳﻞﻫﺎي ﻛﺞ و ﻣﻌﻮج اﻳﺴﺘﮕﺎه ،درد را در ﺗﻦﻣﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﻛﺮد .ﺻﺪاي ﺗﻠﻖ و ﺗﻠﻘﻲ از دور آﻣﺪ و ﮔﻮشام را ﭘﺮ ﻛﺮد .از ﻟﺒﻪي ﺳﻜﻮ ﺧﻮدم را آن ﻃﺮف ﺧﻂ ﻛﺸﻴﺪم. ﻋﻘﺐﺗﺮ رﻓﺘﻢ ﺗﺎ از ﺑﻴﻦ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ از ﻣﺘﺮو ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ ،ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ را زودﺗﺮ ﺑﺒﻴﻨﻢ. ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﺑﻐﻞام ﻛﺮد ،ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻟﺐﻫﺎش را روي ﻟﺐﻫﺎم ﮔﺬاﺷﺖ و دﺳﺖﻫﺎش را دور ﻛﻤﺮم ﻓﺸﺮد .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻤﺎﻧﻢ .ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﻢ .دﺳﺖﻫﺎم را روي ﻣﻮﻫﺎش ﺳﺮاﻧﺪم .ﺑﺎ ﻣﻦ ﻫﻢ اﮔﺮ ﺑﺎﺷﻲ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻮد .ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ از آدم ﺟﺪا ﻧﻤﻲﺷﻮد .ﮔﻮﻧﻪاش را ﭼﺴﺒﺎﻧﺪ روي ﺻﻮرتام .ﻧﻔﺲاش ﻻﻟﻪي ﮔﻮشام را ﮔﺮم ﻣﻲﻛﺮد .ﺑﺎ ﺗﻮ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻢ ،ﺗﻨﻬﺎﻳﻲام را ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﻋﺸﻖ ﺑﻴﺮون آﻣﺪن از ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ. ﻓﻘﻂ ﺗﻘﺴﻴﻢﻛﺮدن آن اﺳﺖ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ دوﺳﺖاش دارﻳﻢ. ﻛﺎش ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺑﻴﺪار ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ وﮔﺮﻧﻪ ﭼﻪ ﻓﻜﺮي ﻣﻲﻛﺮد؟ اﮔﺮ ﺑﺒﻴﻨﺪ در ﻫﺘﻞ ﻧﻴﺴﺘﻢ ،ﻧﮕﺮان ﻣﻲﺷﻮد .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮم زده و رﻓﺘﻪام ﺗﻮي ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﭘﺮﺳﻪﮔﺮدي .ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﻮدش ،آﺧﺮ ﺷﺐﻫﺎ راه ﻣﻲاﻓﺘﺎدﻳﻢ ﺗﻮي ﻛﻮﭼﻪ و ﺧﻴﺎﺑﺎن .ﺣﺮف ﻣﻲزدﻳﻢ ،ﺳﻜﻮت ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ،ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪﻳﻢ .ﭼﺮا ﺗﻮ ﮔﺬﺷﺘﻪات را ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮ. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺷﺮاب رﻳﺨﺖ در ﺟﺎم ﻣﻦ .ﺳﻴﮕﺎري از ﭘﺎﻛﺖ درآوردم.
٨٤
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺣﻀﻮرش در زﻣﺎن ﺣﺎل و اﺛﺮش در زﻣﺎن آﻳﻨﺪه ارزش دارد .ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻳﻲ آورد ﻛﻪ ﻣﺼﺮﻓﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺟﺎم را دﺳﺖام داد .دﺳﺖﻫﺎش دور ﺑﺎزوﻫﺎش ﭘﻴﭽﻴﺪ .ﺗﻠﺨﻲ ﻣﻼﻳﻤﻲ روي زﺑﺎنام ﭘﻬﻦ ﺷﺪ .ﺳﻴﮕﺎر را ﺑﺎ آﺗﺶ ﺷﻤﻊ روي ﻣﻴﺰ ﮔﻴﺮاﻧﺪم .اواﻳﻞ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺑﻮدم ﭘﺎرﻳﺲ ،ﺑﺮاي ﺗﻘﺎﺿﺎي ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻲ ،ﺻﺒﺤﻲ زود رﻓﺘﻢ ادارهي ﭘﻠﻴﺲ .ﭘﺎرﻳﺲ ﺻﻮرت ﻳﻚ روﺳﭙﻲ را داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻪي زﻳﺒﺎﻳﻲ ،از آن ﻫﻤﻪ ﺟﻠﻮهﻓﺮوﺷﻲ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﺧﺪا ﺧﺪا ﻣﻲﻛﺮد ﺗﺎ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﭘﺮدهي ﻧﻮراﻧﻲاش را روي ﭼﻬﺮهاش ﺑﻴﺎﻧﺪازد ،ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﺨﻮاﺑﺪ .ﺟﻠﻮ ادارهي ﭘﻠﻴﺲ از ﻫﺮ ﻣﻠﻴﺘﻲ ﺑﺎ ﻫﺮ رﻧﮓ و ﻗﻴﺎﻓﻪاي ﭘﻴﺪا ﻣﻲﺷﺪ .زودﺗﺮ از ﻣﻦ ده ﭘﺎﻧﺰده ﻧﻔﺮي آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از آنﻫﺎ ﺗﻮيِ ﭘﺘﻮﻫﺎي ﺧﻮد ﺧﺰﻳﺪه و ﺧﻮاﺑﻴﺪه .ﺳﺎﻋﺘﻲ ﮔﺬﺷﺖ. ﻧﮕﺎه ﺗﺮﺣﻢآﻣﻴﺰ ﻣﺮد ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺑﺎ ﺑﻮي ﻧﺎﺷﺘﺎي دﻫﺎنﻫﺎ ﻣﻲآﻣﻴﺨﺖ و ﺗﻪ ذﻫﻦ آدم را از دﻟﻮاﭘﺴﻲ ﭘﺮ ﻣﻲﻛﺮد. از ﻣﻴﺎن ﭘﺘﻮﻫﺎ ﻣﺮدي ﺑﺎ ﻛﺖ و ﺷﻠﻮار ﭼﺮوﻛﻴﺪهاش ﭘﺎ ﺷﺪ .ﭘﻮﺳﺖ ﻛﺪر ﺻﻮرت ،رﻳﺶ ﺗُﻨُﻚ و آﺷﻔﺘﻪ و ﭼﺸﻢﻫﺎي ﭘﻒآﻟﻮد ﺳﻦ ﻣﺮد را از آنﭼﻪ ﺑﻮد ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد .ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻮد اﻧﺪاﺧﺖ و ﻟﺒﺨﻨﺪي زد .ﭘﺘﻮ را در دﺳﺖﻫﺎش ﺗﻜﺎﻧﺪ و ﺗﺎ ﻛﺮد .ﺑﻠﻨﺪ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﻠﻨﺪ رو ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﮔﻔﺖ: Je vais boire un café comme un prince et je reviendrais comme 4 un roi. FPT
TPF
ﻗﻬﻘﻬﻪي ﺟﻤﻌﻴﺖ ،زﻣﺨﺘﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ادارهي ﭘﻠﻴﺲ را رﺳﻮا ﻣﻲﻛﺮد .ﻫﻤﻪ »ق«ﻫﺎي ﻓﺮاﻧﺴﻪ را »ر« ﻣﻲﮔﻔﺖ .ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﻛﻪ از ﻋﺮبﻫﺎي ﺷﻤﺎل اﻓﺮﻳﻘﺎﺳﺖ .او ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪي ﺧﻮد ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲاﻧﺪﻳﺸﻴﺪ؟ داﺷﺖ ﻛﺎرﻳﻜﺎﺗﻮر ﻣﻲﺳﺎﺧﺖ .زﻳﺮ ﻓﺸﺎر ﮔﺬﺷﺘﻪاي ﻛﻪ او را ﺻﺒﺢ زود ﺟﻠﻮي ادارهي ﭘﻠﻴﺲ ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪه ﺑﻮد ،ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ وﺟﻮدياش را ﺑﻪ ﺳﺨﺮه ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺳﺮﺑﻪﺳﺮ ﻣﺮد ﻧﮕﻬﺒﺎن ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ .از او ﺳﻴﮕﺎري ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﻓﻨﺪكاش ﺳﻴﮕﺎر او را روﺷﻦ ﻛﺮد .ﭼﻘﺪر ﺳﺒﻚ
PT
4ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﺰاده ﻣﻲروم ﻗﻬﻮهاي ﺑﺨﻮرم و ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺷﺎه ﺑﺮﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺸﺖ. TP
٨٥
ﺑﻮد .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺑﺎ دو دﺳﺖ زﻳﺮ ﭼﺎﻧﻪاش دارﺑﺴﺖ زده ﺑﻮد .ﻣﻮﻫﺎي روﺷﻦاش ﻣﺜﻞ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺗﺎك از ﻫﺮ ﻃﺮف ﺳﺮش آوﻳﺰان ﺑﻮد .ﺟﺎم را در دﺳﺖام ﮔﺮداﻧﺪم .ﻛﻢ ﻛﻢ ﺟﻠﻮ ﺻﻮرتام ﮔﺮﻓﺘﻢ. از ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺧﻲ ﺷﺮاب ﭼﻬﺮهي ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ را ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ از اﺑﻌﺎد واﻗﻌﻲاش ﺑﺰرگﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪ .ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺻﻮرتاش ﻣﺤﻮ ﻣﻲﺷﺪ .ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻤﻪي زنﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ دﻳﺪه ﺑﻮدم ،ﻛﻨﺎر آنﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ،ﺣﺮف زده ﺑﻮدم ،ﺑﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎﺷﺎن ﻧﮕﺎه ﻛﺮده ﺑﻮدم .ﺷﺒﻴﻪ زﻫﺮا ﻣﻲﺷﺪ ،ﻧﻴﻮﺷﺎ، ﻧﺎزﻟﻲ .ﺷﺒﻴﻪ زﻧﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺸﺖ ذﻫﻦ ﻣﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮد و ﻫﺮ زﻧﻲ ﻛﻢ ﻳﺎ زﻳﺎد ﭼﻴﺰي از او داﺷﺖ .ﻟﺒﻪي ﺟﺎم را ﺑﻪ ﻟﺐﻫﺎم ﭼﺴﺒﺎﻧﺪم .ﺷﺮاب ذره ذره از ﮔﻠﻮم ﺳﺮ ﻣﻲﺧﻮرد و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲرﻓﺖ .ﺑﻌﻀﻲ وﻗﺖﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﮔﻔﺘ ِ ﻦ ﺳﺎل ﺗﻮﻟﺪ و ﻣﺤﻞ آن ﻫﻢ ارزﺷﻲ ﻧﺪارد. ﮔﺎﻫﻲ اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ روي ﺳﺮ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻓﻜﺮ آﻳﻨﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ را اﺣﻀﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭘﺸﺖ آدم ﻣﻲﻛﻮﺑﺪ. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ در اﻧﺘﺸﺎرات وِرن ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮﺑﻲ دارد .از وﻗﺘﻲ دﻛﺘﺮاش را در ادﺑﻴﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﮔﺮﻓﺖ ،ﻣﻨﺸﻲ ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪي اﻧﺘﺸﺎرات ﺷﺪ .دلام ﻧﻤﻲآﻣﺪ ﻛﺎرش را رﻫﺎ ﻛﻨﺪ و ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻟﻨﺪن ﭘﻴﺶ ﻣﻦ .ﻣﻦ ﺧﻮدم ﻫﻢ از ﺑﻮدن در ﻟﻨﺪن ﺣﻈّﻲ ﻧﻤﻲﺑﺮدم .از ﻗﻀﺎ ﭼﻪ ﺧﻮب اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ اﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ .ﻣﺮا ﻣﻲﻛﺸﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ .اﻣﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ در ﭘﺎرﻳﺲ ﺣﺲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺑﻮدن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ .ﻓﺎﺻﻠﻪ آزاردﻫﻨﺪه اﺳﺖ .ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﺴﺖ .ﭘﺎرﻳﺲ ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻢ ،ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺎﻫﻢ ﻣﻲروﻳﻢ ﻣﻮزهي ژاكﻣﺎر آﻧﺪره .ﺳﺎﻟﻦ ﻏﺬاﺧﻮري آنﺟﺎ ﭘﺎﺗﻮﻗﻲ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﺎ .ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻏﺬاﻫﺎش ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﻜﺮده .و اﻧﮕﺎر ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ اﻳﻦﺟﺎ .اﻳﻦ ﻣﻜﺎنِ آن ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﻓﺮداﻫﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ. ﻣﻲاﻳﺴﺘﻢ ﺟﻠﻮ آﺗُﻠﻴﻪي ﻧﻠﻲ .از ﺗﻮي ﺷﻴﺸﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭘﺮﺗﺮهي زﻧﻲ را ﻛﻪ روي ﺑﻮم، ﻛﻨﺎر ﺻﻨﺪﻟﻲ ،ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺘﻪ .زن ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻫﻨﻲ ﻣﺸﻜﻲ ،زل ﻣﻲزﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ. ﺳﺎلﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ و روي آن ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﻤﻲﻧﺸﻴﻨﺪ .اﮔﺮ ﻧﻘﺎش ﺑﻮدم ،ﭘﺮﺗﺮهات را ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم ،زﻫﺮا! دﺳﺖاش را در ﻫﻮا ﭼﺮﺧﺎﻧﺪ .ﭘﺲ ﺧﺪا ﺧﻴﻠﻲ رﺣﻢ ﻛﺮد!
٨٦
زﻫﺮا دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺖ ﭘﺮﺗﺮه ﺑﻜﺸﺪ .اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ ﭼﻨﺎن ﻣﺸﻮش ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺِ ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺼﻮﻳﺮ دﺷﻮار ﺑﻮد .ﮔﻮﺷﻪاي از زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﭘﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد از ﺑﻮم و رﻧﮓ و ﺗﺎﺑﻠﻮ .زﻫﺮا ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ وﺳﻂ آنﻫﺎ و ﻣﻦ ﻧﮕﺎهاش ﻣﻲﻛﺮدم .ﭘﺸﺖاش ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻮد .ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺎﺷﻲﻫﺎش ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﺣﺮﻛﺖ دﺳﺖاش را روي ﺑﻮم ﻣﻲﻛﺎوﻳﺪ .در ذﻫﻦام ﺗﺨﻴﻞ ﻣﻲﻛﺮدم ﺣﺮﻛﺖﻫﺎي ﺑﻌﺪ را .ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﺎ دﺳﺖﻫﺎي زﻫﺮا و ﺧﻴﺎل ﻣﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ اﻧﺤﻨﺎ ﻧﺪاﺷﺖ ،وﻟﻲ از ﺑﺲ در ﻫﻢ ﻣﻲرﻓﺖ اﻧﺤﻨﺎﻫﺎي زﻳﺎدي روي ﺑﻮم ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻣﺪ. ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻖ ،ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺖ ﻧﮕﺎهام ﻣﻲﻛﺮد .ﺷﺮوع ﻣﻲﻛﺮد ﺑﻪ ﺣﺮف زدن. ﺟﻮري ﺣﺮف ﻣﻲزد ﻛﻪ اﻧﮕﺎر ﻗﺒﻞاش ﭼﻴﺰي ﮔﻔﺘﻪ و ﻣﺪﺗﻲ ﺣﺮفاش را ﺑﺮﻳﺪه و اﻻن دارد اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﺮفاش اداﻣﻪ ﭼﻴﺰي ﺑﻮد .آﻏﺎز ﻧﺪاﺷﺖ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﻮدش آﻏﺎز ﺑﻮد. از وﻗﺘﻲ ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﻓﺮوﺧﺘﻦ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎش ،وﺿﻊ ﻣﺎﻟﻲاش ﺧﻮب ﺷﺪ .ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮ ﺷﺪ از اﺳﺒﺎب و اﺛﺎﺛﻴﻪي ﻗﺪﻳﻤﻲ ،ﻋﺘﻴﻘﻪ ﻳﺎ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻲ .ﺣﺎﻻ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮود آﭘﺎرﺗﻤﺎﻧﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺟﺎره ﻛﻨﺪ ،اﻣﺎ دلاش ﻧﻤﻲآﻣﺪ زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ را رﻫﺎ ﻛﻨﺪ .ﻫﻢ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ و ﻫﻢ ﺧﺎﻧﻪاش ،ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺨﺸﻲ از ﺳﺮﮔﺬﺷﺖاش ﻛﻪ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ .آﻏﺎز آﻳﻨﺪهاي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻤﻲآﻣﺪ. اوﻟﻴﻦ ﺑﺎري ﻛﻪ دﻳﺪماش ،ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﭘﺪر و ﻣﺎدرش آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ .ﭘﺪرش ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻳﻚ ﺷﻜﻼت ﻣﻮزي آورده ﺑﻮد. ﭘﺪرم دو زاﻧﻮ روﺑﻪروي او ﻧﺸﺴﺖ .ﻧﺎراﺣﺖ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ آﻗﺎ .اﻧﺸﺎء اﷲ ﺣﻞ ﻣﻲﺷﻮد .زﻫﺮا دﺳﺖﻫﺎش را ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد روي ﻟﺒﻪي ﻧﺮدهي اﻳﻮان و از ﺑﺎﻻ ﺣﻴﺎط ﺧﺎﻧﻪ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد. ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم روي زﻣﻴﻦ و ﺗﻜﻴﻪ داده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻧﺮدهﻫﺎ و داﺷﺘﻢ ﺷﻜﻼت ﻣﻮزيام را ﻣﻲﺧﻮردم. ﭼﻘﺪر ﻣﻮز دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ! از ﭘﺪرم ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭼﺮا ﻣﺎ در ﺣﻴﺎطﻣﺎن ﻣﻮز ﻧﻤﻲﻛﺎرﻳﻢ؟ ﻫﺮ ﮔﻴﺎﻫﻲ آب و ﻫﻮاي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮدش را ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ .آب و ﻫﻮاي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ؟ ﭼﺮا ﻣﺎ در ﺑﺎﻏﭽﻪ ﻓﻘﻂ اﻧﺎر ﺗﺮش دارﻳﻢ؟ ﺻﺪاي ﻫﻖ ﻫﻖ ﮔﺮﻳﻪي ﻣﺎدرش از ﺗﻮي اﺗﺎق ﻣﻲآﻣﺪ .زﻫﺮا آه ﻛﺸﻴﺪ .ﻣﺎدرم ﭘﺸﺖ ﻛﻤﺮ ﻣﺎدر زﻫﺮا دﺳﺖ ﻣﻲﻣﺎﻟﻴﺪ .آﻗﺎرﺿﺎ ﺑﺮاي ﻫﺪفاش ﻣﺒﺎرزه ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭘﺪرم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ زنﻫﺎ ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﺧﺎﻧﻢ! ﺧﺎﻧﻪي ﻇﻠﻢ آﺑﺎد ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ .زﻫﺮا ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﭼﻘﺪر ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻳﺎدت ﻣﺎﻧﺪه .ﻣﻦ اﺻﻼً ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ .ﭼﺎي ﻣﻲﺧﻮري؟
٨٧
رﺿﺎ آن ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻮﻫﺎي ﻓﺮﻓﺮي ﺑﻠﻨﺪي داﺷﺖ ﺑﺎ رﻳﺸﻲ ﺗﻮﭘﻲ ،ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻴﭙﻲﻫﺎ .ﻳﻚ ﺑﺎر ﻫﻢ دورﺑﻴﻨﻲ آورد و ﺑﺎ ﻣﻦ ﻋﻜﺴﻲ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻲداﻧﻢ آن ﻋﻜﺲ را ﭼﻪ ﻛﺮدهام .ﺣﺎﻻ رﺿﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺧﺒﺮي از او ﻧﺪارم .از وﻗﺘﻲ ﺑﺎ اﺣﻤﺪ دﻋﻮام ﺷﺪ ،دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺣﺮف ﻧﺰد .اﺣﻤﺪ ﻫﻢﻛﻼس داﻧﺸﻜﺪهاش ﺑﻮد .اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺷﺪ ،ﻫﺮ دو رﻓﺘﻨﺪ ﺳﭙﺎه .رﺿﺎ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺗﻮ آﺑﺮوي ﻣﺮا ﺑﺮدي! ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ درﺟﻪي ﺳﺮﺗﻴﭙﻲاش را ﻣﻌﻠﻖ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ .ﭘﺪر زﻫﺮا ﻛﻪ ﺳﻜﺘﻪ ﻛﺮد ،ﻫﻤﻪي ﻣﺎ رﻓﺘﻴﻢ اﺻﻔﻬﺎن. ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن اﻳﻦ ﻗﺪر ﺷﻠﻮغ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﺴﻲ را ﻧﻤﻲدﻳﺪ .ﺷﺐ وﻗﺘﻲ ﻣﻴﻬﻤﺎنﻫﺎ رﻓﺘﻨﺪ و ﻣﺎ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺑﺨﻮاﺑﻴﻢ ،ﭼﻨﺪ ﻣﻼﻓﻪ آورد و اﻧﺪاﺧﺖ روي ﺗﺸﻚﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ،روي اﻳﻮانِ ﻃﺒﻘﻪي اول ﭘﻬﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺑﻪ ﺟﺎي آن ﻛﻪ ﻣﻼﻓﻪي ﻣﺮا ﻫﻢ ﺑﻴﻨﺪازد روي ﺗﺸﻚام ،آﻣﺪ ﺟﻠﻮ و دﺳﺖام داد .ﭼﺮا ﻧﻤﻲﺧﻮاﺑﻲ؟ ﺧﻮابام ﻧﻤﻲﺑﺮد .ﻛﻼس ﭼﻨﺪﻣﻲ؟ ﭘﻨﺠﻢ .اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎت را دادهاي؟ آره .ﻫﻔﺘﻪي ﭘﻴﺶ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ .ﭘﺲ اﻳﻦ ﭼﻴﺴﺖ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻲ؟ از ﻛﻨﺎر ﻣﺘﻜﺎﻳﻲ ﻛﻪ روﻳﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ،ﻛﺘﺎب را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و دﺳﺖاش دادم .ﮔﺮﻓﺖ .ورﻗﻲ زد .آﻓﺮﻳﻦ ﭘﺴﺮ ﺧﻮب! ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ آﻓﺮﻳﻦ ﭘﺴﺮ ﺧﻮب؟ ﻣﻨﻈﻮرش اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪ و ﻗﻮاره ﻣﻦ ﻧﻤﻲآﻳﺪ اﻳﻦ ﺟﻮر ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﺑﺨﻮاﻧﻢ؟ ﺗﺎزه ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﺎ اﺻﺮار ﭘﺪرم ،ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮوم و ﺣﻮزه درس ﺑﺨﻮاﻧﻢ. ﭘﺪرم ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ درس ﻃﻠﺒﻪﮔﻲ را ﺷﺮوع ﻛﻨﻢ ،زودﺗﺮ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻣﻲرﺳﻢ .ﭼﻪ ﻓﺎﻳﺪه ﻛﻪ درسﻫﺎي دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن را ﺑﺨﻮاﻧﻲ؟ ﺑﻪ دردت ﻧﻤﻲﺧﻮرد .ﺑﻌﺪاً ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ ﻫﻤﻪي آنﻫﺎ را ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻔﻬﻤﻲ .ﻓﻘﻂ ﻫﻢ اﺻﺮار ﭘﺪرم ﻧﺒﻮد .ﺧﻮدم ﻫﻢ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم آدم ﺣﻮزه ﻛﻪ ﻣﻲرود، زودﺗﺮ ﺑﺰرگ ﻣﻲﺷﻮد .ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ اﻳﻦ ﺟﺎهﻃﻠﺒﻲ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ ،ﻛﻮدﻛﻲام را از ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻴﺮد .زﻫﺮا ﺧﺎﻧﻢ ﺷﻤﺎ دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن ﻣﻲروﻳﺪ؟ ﺻﻮرتاش را ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪي درﻫﻢ ﺑﺮد .ﭼﺮا ﻓﻜﺮ ﻛﺮدي ﻣﻦ زﻫﺮا ﻫﺴﺘﻢ؟ زﻫﺮا ﺧﻮاﻫﺮ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ .او دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن ﻣﻲرود .ﻣﻦ دﻳﭙﻠﻢام را ﮔﺮﻓﺘﻪام .ﭼﺮا اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻢ؟ ﻣﺎدرش از راﻫﺮو ﺻﺪا ﻛﺮد ﻣﻨﻴﮋه .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮوﻳﺪ؟ راﺳﺖاش ﻧﻪ .ﭼﻮن آن رﺷﺘﻪاي ﻛﻪ دوﺳﺖ دارم ،رﺿﺎ ﻧﻤﻲﮔﺬارد ﺑﺮوم .اﻳﻦ ﺣﺮف را ﺳﺮﻳﻊ زد و رﻓﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف راﻫﺮو.
٨٨
ﭘﺪرم و رﺿﺎ داﺷﺘﻨﺪ در اﺗﺎق ﺑﺎ ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﻧﺴﻴﻢ ﺧﻨﻜﻲ ﻣﻲﻟﻐﺰﻳﺪ روي ﺗﺸﻚﻫﺎ و آدم را ﺑﻪ ﺑﻴﺪار ﻣﺎﻧﺪن اﻏﻮا ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﺘﻜﺎ را ﺗﻜﻴﻪ دادم ﺑﻪ دﻳﻮار و ﻣﻼﻓﻪ را روم ﻛﺸﻴﺪم .ﻛﺘﺎب را دﺳﺖام ﮔﺮﻓﺘﻢ .آب ﻣﻲﺧﻮرﻳﺪ؟ ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﺑﺮدم .اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ زﻫﺮا ﺑﺎﺷﺪ .ﺧﺎﻧﻢ! ﺷﻤﺎ زﻫﺮا ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﻣﻨﻴﮋه ﺻﻮرتاش را ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪي در ﻫﻢ ﺑﺮد .ﭼﻄﻮر ﻣﮕﺮ؟ اﮔﺮ زﻫﺮا ﻧﺒﺎﺷﻢ آب ﻧﻤﻲﺧﻮرﻳﺪ؟ ﺻﻮرتام داغ ﺷﺪ .ﻟﻴﻮان را از دﺳﺖاش ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﺳﺮم را ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻢ و ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪي ﻣﻼﻓﻪ ﺷﺮوع ﻛﺮدم ﺑﺎزي ﻛﺮدن. ﻧﻪ .ﻣﻦ ﻣﻨﻴﮋه ﺧﺎﻧﻢ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .ﺗﻜﻴﻪ داد ﺑﻪ ﻧﺮده .ﻳﻚ ﭘﺎش را ﺑﺎﻻ ﺑﺮد و روي ﻧﺮده ﮔﺬاﺷﺖ .ﻧﺼﻒ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺪناش ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺣﻴﺎط ﺧﻢ ﺷﺪ .ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﻣﻦ را ﺑﺎ ﻣﻨﻴﮋه اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ؛ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﭘﺸﺖ ﺗﻠﻔﻦ ﺻﺪاي ﻣﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻢ اﺳﺖ .ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد از ﻧﺮدهﻫﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ .ﻗﻠﺐام ﺗﺎپ ﺗﺎپ ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﺮا آﻗﺎرﺿﺎ ﻧﻤﻲﮔﺬارد ﻣﻨﻴﮋه ﺧﺎﻧﻢ رﺷﺘﻪاي را ﻛﻪ دوﺳﺖ دارد ﺑﺮاي داﻧﺸﮕﺎه اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ؟ زﻫﺮا ﺟﺎﺧﻮرد .دﺳﺖاش را روي ﻧﺮده ﮔﺬاﺷﺖ .ﻟﺐ ﭘﺎﻳﻴﻦاش را در دﻫﻦ ﺑﺮد و ﮔﺎز ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﻨﻴﮋه ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﻓﺸﺎري ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺣﺎﻻ ﭼﺎي ﻣﻲﺧﻮري ﻳﺎ ﻧﻪ؟ آره، ﻣﻲﺧﻮرم .ﺑﻪ ﺳﻤﺖ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺖ .دﻧﺒﺎلاش رﻓﺘﻢ .ﻳﻚ ﻗﺎﺷﻖ ﭼﺎي ﺗﻮي ﻗﻮري رﻳﺨﺖ. ﻛﺘﺮي ﻣﻲﺟﻮﺷﻴﺪ .دﺳﺖﻫﺎم را از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺣﻠﻘﻪ ﻛﺮدم دور ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش .زﻫﺮا ﻣﻲداﻧﻲ ﭼﻘﺪر دوﺳﺖات دارم؟ ﺑﻪ ﻧﻴﻮﺷﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻤﻲداﻧﻢ .زﻫﺮا از ﺟﺎﻳﻲ آﻣﺪه ﻛﻪ ﺑﺮﻧﻤﻲﮔﺮدد .ﺟﻮري ﻫﻢ آﻣﺪه ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ روزي ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدد .اﻳﻦ ﺣﺮف را ﻫﻤﺎن ﺑﺎر اول ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ زﻫﺮا را در اﻧﺠﻤﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ دﻳﺪم .از ﺑﺲ ﺧﻮدش اﺻﺮار داﺷﺖ ﺑﺪاﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻦ آﻣﺪه .ﺳﺮم روي ﺳﻴﻨﻪاش ﺑﻮد .از ﭘﺎﻳﻴﻦ ،ﻟﺐﻫﺎش را ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ درﺷﺖﺗﺮ از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻮد؛ ﺳﺮخﺗﺮ و ﻣﺪورﺗﺮ از ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ دﻳﮕﺮ .ﭼﺸﻢﻫﺎش ﻫﻢ روﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮد؛ ﺑﺪون آن ﻛﻪ ﺑﺎﻻ را ﻧﮕﺎه ﻛﻨﺪ .از آن ﺑﺎﻻ روﺑﻪرو را ﻣﻲدﻳﺪ .ﻣﻦ زﻳﺮ ﺳﻘﻒ ﺻﻮرتاش ﺑﻮدم .دﺳﺖﻫﺎم را روي ﻣﻮﻫﺎش ﻛﺸﻴﺪم. ﺷﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺣﺮف ﭘﺮﺗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ،اﻣﺎ دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ ﺑﺎ ﻋﺸﻖ ﻓﺮق ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎش داﺷﺖ زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲآﻣﺪ .ﻫﻨﻮز ﻫﻢ دوﺳﺖات دارم .ﻗﻄﺮهاي اﺷﻚ از ﻛﻨﺞ ﭼﺸﻢاش ﺟﺎري ﺷﺪ روي ﺑﻴﻨﻲاش .ﺳﺮ ﺧﻮرد از آن ﻃﺮف ﺑﻴﻨﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮف و ﺑﺎ ﻗﻄﺮهي ﭼﺸﻢ دﻳﮕﺮ ﻳﻜﻲ ﺷﺪ و
٨٩
ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ رﻳﺨﺖ روي ﻣﺘﻜﺎ .ﻧﻴﻮﺷﺎ! دوﺳﺖ ﻧﺪارم ﻧﺎراﺣﺖ ﺑﺎﺷﻲ .دوﺳﺖ دارم ﺑﻔﻬﻤﻲ .ﭼﻲ را ﺑﻔﻬﻤﻢ؟ اﻳﻦ ﻗﺪر ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺑﺮاي اﻳﻦﻛﻪ ﺧﻮدت ﺑﺎﺷﻲ ،ﻗﺴﺎوت ﻗﻠﺐ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺧﺮج ﻣﻲدﻫﻲ .ﺣﺘﺎ اﻳﻦ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻔﻬﻤﻢ. ﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻮدم از ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺳﺮ درﻧﻤﻲآوردم .ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﻗﻢ .روز ﻋﺎﺷﻮرا ﺑﻮد .ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ ﭘﺮ ﺑﻮد از ﺻﺪاي ﺳﻨﺞ و ﻃﺒﻞ و ﻧﻮﺣﻪ و ﺳﺎﻳﻪي ﻣﻌﻠﱠﻖِ ﻋﻠَﻢﻫﺎ .ﺗﺎ رﺳﻴﺪم ،درِ ﺣﺠﺮه را ﺑﺴﺘﻢ ﺗﺎ ﺳﺮ و ﺻﺪاﻫﺎ را ﻧﺸﻨﻮم .دو ﺳﻪ ﭘﺎﻛﺖ ﻧﺎﻣﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﻮي ﺣﺠﺮهام .ﭘﺎﻛﺖ ﺑﺰرﮔﻲ ﻫﻢ ﺑﻮد. ﻣﺠﻠﻪي دﻳﺪار ﻧﻮ ﻣﻘﺎﻟﻪي ﻣﺮا ﭼﺎپ ﻛﺮده ﺑﻮد» :ﻧﻈﺮﻳﻪي ﺻﺪق در ﻓﻠﺴﻔﻪي اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ/ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ«. اﮔﺮ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ ﻣﻲﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻣﺮوز را در ﺣﺠﺮه ﻣﺎﻧﺪهام ،ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺪ ﻣﻲﺷﺪ .رﻓﺘﻢ آب ﺑﻴﺎورم ﺑﺮاي ﺳﻤﺎور .ﻣﺪرﺳﻪ ﺧﻠﻮت ﺑﻮد .ﺗﻮي ﭘﻠﻪﻫﺎ ﻃﻠﺒﻪاي ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﺳﺮش را اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﭘﺎﻳﻴﻦ .آﻓﺘﺎب ﻳﻚ راﺳﺖ ﻣﻐﺰ ﺳﺮش را ﻫﺪف ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﻃﻠﺒﻪ ﺟﻮان ﺑﻮد ،اﻣﺎ ﻣﻮﻫﺎي ﺳﺮش ﺑﻪ ﺳﻔﻴﺪي ﻣﻲزد .ﺷﻤﺎﻳﻴﺪ آﻗﺎ؟ ﺑﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎي ﻧﻴﻤﻪﺑﺎز و ﺳﺮي ﻛﺞ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮد .ﺗﻮي اﻳﻦ ﮔﺮﻣﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪاﻳﺪ در آﻓﺘﺎب؟ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﻢ آﻗﺎ؟ ﺳﺎﻳﻪاش ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﻓﺮق ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ. ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪهاﻳﻢ .دوازده ﺳﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮي اﻳﻦ ﺣﺠﺮهﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﺎلﻫﺎي ﺟﻮاﻧﻲﻣﺎن ﻫﻤﻴﻦﺟﺎ ﭘﻮﺳﻴﺪ .از ﺧﻮدش ﺑﺎ ﺿﻤﻴﺮ ﺟﻤﻊ ﺣﺮف ﻣﻲزد .ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻲآﻣﺪ ﭘﻴﺶ ﻣﻦ و درد دل ﻣﻲﻛﺮد .ﻳﻚ ﺑﺎر آﻣﺪ در ﺣﺠﺮهام و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺧﻔﻪ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮔﻔﺖ آﻗﺎ ﻣﻦ ﻧﻮار ﺷﺠﺮﻳﺎن زﻳﺎد دارم .ﻳﻮاﺷﻜﻲ ﮔﻮش ﻣﻲﻛﻨﻢ .اﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮايﺗﺎن ﺑﻴﺎورم .ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻮار ﺟﺪﻳﺪي از ﺷﺠﺮﻳﺎن ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﺮد ﺑﺎ ذوق و ﺷﻮق ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ .آﻗﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ﻣﺎ اﺣﺴﺎس ﻋﺠﻴﺒﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ. ﺧﻮب ﭼﺮا ﻧﻤﻲروي ﻳﻚ ﺟﺎي دﻳﮕﺮ؟ ﻛﺠﺎ ﺑﺮوﻳﻢ آﻗﺎ؟ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﭘﺴﺘﻲ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ. ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻗﺎﺿﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻳﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ارﺗﺶ ،ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ .اﻳﻦ ﻫﻤﻪ درس ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ ،ﺣﺎﻻ ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﺎرﻣﻨﺪ دوﻟﺖ ﺷﻮﻳﻢ؟ ﺧﻮب ﭼﺮا آﻣﺪي ﺣﻮزه؟ ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ آﻗﺎ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﻣﻲآﻳﻴﻢ ﻧﻮراﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ .از وﻗﺘﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻫﻤﻪي ﻣﻌﻠﻢﻫﺎي اﺧﻼق ،ﻣﻮاﺟﺐﺑﮕﻴﺮ دوﻟﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ ،دلﻣﺎن
٩٠
ﮔﺮﻓﺘﻪ .ﺳﺮﺧﻮرده ﺷﺪهاﻳﻢ آﻗﺎ! ﺣﺎﻻ ﺑﺮايﻣﺎن از ﻋﺮﻓﺎن ﻫﻤﻴﻦ ﺻﺪاي ﺷﺠﺮﻳﺎن ﻣﺎﻧﺪه .ﺻﺪاي ﻣﻮزﻳﻚ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻮد .ﻛﺎﻓﻪ ﺷﻠﻮغ ﺑﻮد؛ ﭘﺮ از دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ .ﻣﻦ و ژﻧﻮوﻳﻮ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰي در اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺎﻓﻪ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﺑﺴﺘﻨﻲ ﺑﺨﻮرﻳﻢ؟ از ﻗﻬﻮه ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪﻳﻢ. ژﻧﻮوﻳﻮ ﻧﻔﺲ ﻋﻤﻴﻘﻲ ﻛﺸﻴﺪ و ﺳﺮش را ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺖ .ﻻي دﺳﺖﻫﺎش ﻧﮕﻪ داﺷﺖ. آراﻳﺶ ﻣﻮﻫﺎش ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺨﻮرده ﺑﻮد؛ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﺮ ﺷﺐ ﺗﻮي ﻻﺑﻲ دﻳﺪم .ﻣﻦ ﻣﻲروم دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ .اﮔﺮ ﮔﺎرﺳﻦ آﻣﺪ ،ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﺴﺘﻨﻲ ﺳﻔﺎرش ﺑﺪﻫﻴﺪ .ژﻧﻮوﻳﻮ ﻛﻪ رﻓﺖ ،ﺳﺮ و ﺻﺪاي اﻃﺮاف ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﻮشام را ﭘﺮ ﻛﺮد. ﭼﻘﺪر اﻳﻦ ﺷﻬﺮ زﻧﺪه اﺳﺖ .ﻫﺮ وﻗﺖ ﺷﺐ ،ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ در دﺳﺘﺮس اﺳﺖ .ﺑﻴﺮون ﺧﺎﻧﻪ، ﺧﻴﺎﺑﺎن ،ﻛﻮﭼﻪ ،ﻛﺎﻓﻪ و ﻣﻐﺎزه ﺟﺰﻳﻲ از ﺟﻬﺎن آدمﻫﺎﺳﺖ .روﺑﻪ روي ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎﻓﻪ ،ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ ﺷﺒﺎﻧﻪروزي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻮد در ﻛﺎﻓﻪاش ﻧﺸﺴﺖ و ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻛﺘﺎب ﺧﻮاﻧﺪ .ﺷﺐ ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﺴﺘﺮ ﻫﻮس آدم اﺳﺖ .ﻣﻌﻨﺎي ﺳﻜﻮﻧﺖ در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻓﺮق ﻣﻲﻛﻨﺪ .واﻗﻌﺎً ﺳﻜﻮﻧﺖ در ﻫﻤﻪي ﺷﻬﺮ اﺳﺖ ،ﻧﻪ ﻓﻘﻂ در ﭼﺎردﻳﻮاري ﺧﺎﻧﻪاي ﻛﻪ اﻳﻦﺟﺎ داري .ﻧﺰدﻳﻚ ﺻﺒﺢ رﻧﮓ ﺟﻨﻮنآﻣﻴﺰي روي ﺷﻬﺮ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ .ﻫﻮا ﺗﺎرﻳﻚ ﺗﺎرﻳﻚ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد .ﺻﺪاي اذان ﭘﻬﻨﻪي آﺳﻤﺎن را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ .ﭘﺪرم ﮔﻔﺖ وﺿﻮ ﺑﮕﻴﺮ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﻣﺴﺠﺪ ،ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ .وارد ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻪ ﺷﺪﻳﻢ ،دﻳﮕﺮ ﭘﺪرم را ﻧﺪﻳﺪم .ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺟﺎي آنﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻨﺪ ،در ﺻﻔﻮﻓﻲ داﻳﺮهوار ﮔﺮد ﻳﻚ ﺑﻠﻨﺪي ﺗﻜﺒﻴﺮ ﺑﺴﺘﻨﺪ .در آن ﻣﻴﺎﻧﻪ ،ﻳﺤﻴﺎي ﭘﻴﻐﺎﻣﺒﺮ ﺑﻮد اﻳﺴﺘﺎده ﺑﺎ رداﻳﻲ ﺳﭙﻴﺪ ،دﺳﺖﻫﺎ ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﺑﺮده .زﻧﺎن و ﻣﺮدان در ﻫﻢ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ او ﻧﻈﺮ ﺑﺮدوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﮓاش زﻳﺮ ﮔﻨﺒﺪ و ﮔﺮدون ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ. ﻳﺤﻴﺎي ﭘﻴﻐﺎﻣﺒﺮ ﺳﺮ ﻧﺪاﺷﺖ و از ﺟﺎي ﺑﺮﻳﺪﮔﻲ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺮ ﮔﺮدناش ،دمِ اَﺣﻤﺮي ﻣﻲﺟﻬﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آواﻳﺶ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺖ. در اﻳﺴﺘﺎدهﮔﺎن ﻓﺮوﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻢ .ﺻﻮرﺗﻚﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﭼﻬﺮه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻫﻴﭻ ﻛﺪام ﺑﺎزﺷﻨﺎﺧﺘﻨﻲ ﻧﺒﻮد .ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ در ﮔﻠﻲ ﺳﺮخ ﻓﺮوﻣﻲرﻓﺖ ﻛﻪ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻮﻳﻨﺎﻛﻲِ ﺗﻦ ﺑﻮد .ﻳﺤﻴﺎ ﺻﻮرت ﻧﺪاﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺧﺎك ﺳﺠﺪه ﺑﮕﺬارد و آن دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺻﻮرﺗﻚ ،روي ﺳﺠﺪه ﻧﻤﻲﻳﺎﻓﺘﻨﺪ .ﮔﻞ ﺗﺎ ﺑﻪ زاﻧﻮ ﺑﺮآﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﻨﮕﻲ ﻛﻨﺎرهي در ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﺻﻼت ﻏﺮﻳﺐ آﻧﺎن ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺖ؛ ﻛﻪ ﻗﻴﺎم ﺑﻮد ﺑﻲﻫﻴﭻ ﻗﻌﻮدي و ﺗﻜﺒﻴﺮ ﺑﻮد ﺑﻲﻫﻴﭻ ﺗَﺸَﻬﺪي .ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪم .ﺻﺪاي ﺗﻠﻔﻦ در
٩١
ﮔﻮﺷﻢ ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ .دﺳﺖ زﻫﺮا روي ﺳﻴﻨﻪام ﺑﻮد .ﺗﻜﺎنام داد .ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﺴﺘﻪ ،دﺳﺖ ﺑﺮدم روي ﻣﻴﺰ ﻛﻨﺎر ﺗﺨﺖ و ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﻣﺎدرم ﺑﻮد .ﺣﺎل ﭘﺪرم ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺎﺷﺪ ﻧﺸﺴﺖ .اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻓﺘﺎده ﻓﺆاد؟ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوم ﻗﻢ .ﻛﻲ اﻳﻦ ﻗﻢﻫﺎي ﺗﻮ ﺗﻤﺎم ﻣﻲﺷﻮد؟ ﻫﺮ وﻗﺖ اﺳﻢ ﻗﻢ را ﻣﻲآوردم، ﻗﻴﺎﻓﻪاش درﻫﻢ ﻣﻲﺷﺪ .ﻳﻚ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﭘﻮﺳﺖ ﺻﻮرتاش را ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﺮد؛ درﺳﺖ ﻣﺜﻞ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﺳﻢ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻲآﻣﺪ .در ﺑﺴﺘﺮ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .ﺷﺼﺖ و ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺖ .دﻛﺘﺮ ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﺑﺴﺖ .دﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ .ﻗﻠﺐ ﻣﻜﺜﻲ اﺑﺪي ﻛﺮد. ﺻﻮرت ﭘﺪرم ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ،روي دﻳﻮار ،در ﻗﺎب ﺑﺰرﮔﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .ﮔﻮﺷﻪي راﺳﺖ دﻫﺎناش دﻳﮕﺮ ﻛﺞ ﻧﺒﻮد .در ﻋﻜﺲ ﻫﻢ ﻛﺞ ﻧﺒﻮد .ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻦ ،روي دﻳﻮارِ روﺑﻪرو آﻳﻨﻪاي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻜﺲ ﭘﺪرم را ﺑﺎزﻣﻲﺗﺎﺑﺎﻧﺪ .وﻗﺘﻲ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ دﻳﺪم ﮔﻮﺷﻪي راﺳﺖ دﻫﺎن ﭘﺪرم در آﻳﻨﻪ ﻛﺞ ﺷﺪه .ﻣﺎدرم ﺧﺎﻣﻮش ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲﻛﺮد .ﺑﻐﻞاش ﻛﺮدم .ﭼﻘﺪر ﺳﺒﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺪ .از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون زدم .ﺑﺎ آنﻛﻪ روز ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻧﺒﻮد ،ﺷﻬﺮ ﺧﻠﻮﺗﻲ روز ﺟﻤﻌﻪ را داﺷﺖ. ﻫﻤﻪي ﺷﻬﺮ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻛﻴﻮﺳﻚ روزﻧﺎﻣﻪﻓﺮوﺷﻲ داﺷﺖ؛ اول ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭼﻬﺎرﻣﺮدان ،ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺣﺮم .اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﻛﻴﻮﺳﻚ ﺑﻮد و ﻧﻪ ﻣﻐﺎزه .در اﺻﻞ آبﻣﻴﻮهﻓﺮوﺷﻲ ﻳﻚ در دو ﻣﺘﺮي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ از ﭘﻴﺎدهرو را ﻫﻢ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺧﻴﻠﻲ از ﻣﺠﻠﻪﻫﺎ را اﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻲ ﻧﻤﻲﻳﺎﻓﺘﻲ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﺻﻐﺮآﻗﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻲ ﺗﺎ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻮ اﻋﺘﻤﺎد ﻣﻲﻛﺮد از ﻻي ﺟﻌﺒﻪﻫﺎي ﻣﻴﻮه ﺑﻜﺸﺪ ﺑﻴﺮون و دﺳﺖات ﺑﺪﻫﺪ .ﭼﺸﻢام روي ﻣﺠﻠﻪﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻃﻠﺒﻪاي ﺟﻠﻮم را ﮔﺮﻓﺖ .ﻟﺒﺎده ﭘﻮﺷﻴﺪه و رﻳﺶﻫﺎش را ﻫﻢ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺳﺘﺎري زده ﺑﻮد .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ .ﻣﺠﻠﻪ را اﻧﺪاﺧﺘﻢ روي ﻛﭙﻪي روزﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎن .ﺷﻤﺎ؟ ﻣﻦ ﻣﻮﺳﻮي ﻫﺴﺘﻢ. ﺑﻌﻀﻲ اﺳﻢﻫﺎ از ﻓﺮط رواج ﻛﺴﻲ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .درﺑﺎرهي ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﻮاﻇﺐ رﻓﺘﺎرﺗﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ .ﻛﺪام رﻓﺘﺎر؟ ﺷﻤﺎ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲداﻧﻴﺪ .دوﺳﺘﺎن ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﻨﻨﺪ ،اﻣﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ اول ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﺸﺪار ﺑﺪﻫﻴﻢ .اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻣﻮاﻇﺐ ﻛﺪام رﻓﺘﺎرم ﺑﺎﺷﻢ و ﭼﻪ ﺟﻮري؟ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ. اﻳﻦﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ اﺳﺖ .ﺧﻮدﺗﺎن ﻫﻢ ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ دﺳﺖ از ﭘﺎ ﺧﻄﺎ ﻛﻨﺪ ،دﻫﻦاش را ﺧُﺮد ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .دﻫﻦاش ﺑﺎز ﺷﺪه ﺑﻮد و دﻧﺪانﻫﺎي ﻃﻼش ﻣﺜﻞ ارهﻫﺎي آبﻣﻴﻮهﮔﻴﺮي ﺻﺪا ﻣﻲداد.
٩٢
ﺷﻤﺎ ﺣﺴﺎب ﻛﺎر دﺳﺖﺗﺎن ﻫﺴﺖ .ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪر ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دﻓﻌﻪي ﺑﻌﺪ ﻧﺮﻣﺸﻲ در ﻛﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ. ﻛﺪام ﺣﺴﺎب؟ ﻛﺪام ﻛﺎر؟ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ ﻛﻪ رﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳﻪي ﻓﻴﻀﻴﻪ ﺷﻬﺮﻳﻪ ﺑﮕﻴﺮم ،ﻣﻘَﺴﻢ ﮔﻔﺖ ﺷﻤﺎ ﺷﻬﺮﻳﻪ ﻧﺪارﻳﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ ﺷﻬﺮﻳﻪ ﻧﺪارم؟ دﻓﺘﺮ را ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ورق زد و ﻛﻠّﻪ ﻛﺸﻴﺪ .ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪ. ﻣﺪرﺳﻪ ﭘﺮ از ﺻﻒ ﺑﻮد .ﻣﻘﺴﻢﻫﺎي ﺷﻬﺮﻳﻪ دو ﺑﻪ دو ،ﺟﻠﻮ ﻳﻚ ﺣﺠﺮه ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .روي ﻣﻴﺰ دﻓﺘﺮ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﺜﻞ دﻓﺘﺮ ﺛﺒﺖ ﺑﺎز ﺑﻮد .آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ،اﺳﻢ ﻃﻠﺒﻪاي را ﭘﺮﺳﻴﺪ و ﺑﻌﺪ در دﻓﺘﺮش ﺟﺴﺖوﺟﻮ ﻛﺮد .ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ دوﻳﺴﺖ و ﭘﻨﺠﺎه ﺗﻮﻣﺎن. ﺟﻠﻮ اﺳﻢ و زﻳﺮ ﺳﺘﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎل ﻣﺎه ذياﻟﺤﺠﺔ ﺑﻮد ﻋﻼﻣﺖ زد .آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﮔﻮﻧﻲ ﭘﻮل ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ،دﺳﺖاش را ﻓﺮوﻛﺮد و ﻳﻚ ﺑﺴﺘﻪ ﭘﻮل ﺷﻤﺮد و ﺑﻪ ﻃﻠﺒﻪ داد .ﻣﻘﺴﻢﻫﺎ ﺳﻪ روز اول ﻫﺮ ﻣﺎه ﻗﻤﺮي را ﺷﻬﺮﻳﻪ ﻣﻲدادﻧﺪ .ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ از اﻳﻦ ﺣﺠﺮه ﺑﻪ آن ﺣﺠﺮه ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ و در ﺻﻔﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻲاﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﻬﺮﻳﻪي اﻳﻦ ﻣﺎه آن ﻳﻜﻲ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ را ﻫﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺣﻴﺎط ﻣﺪرﺳﻪ ،ﺳﻪ روز را ﭘﺸﺖ اﻳﻦ ﺻﻒﻫﺎ ﺳﭙﺮي ﻣﻲﻛﺮد .ﻛﺘﺎبﺧﺎﻧﻪي ﻣﺪرﺳﻪ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻣﻲﺷﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي درﺳﻲ ﻫﻢ ﺗﺎ اﻧﺪازهاي ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮرد .ﻧﺸﺴﺘﻢ ﻟﺒﻪي ﺣﻮض و دﻳﺪم ﺗﻤﺎم ﺷﺪ .ﺣﺘﻤﺎً ﻣﻘﺴﻢﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ. از ﻣﺪرﺳﻪ زدم ﺑﻴﺮون .ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﮔﻠﺪﺳﺘﻪﻫﺎي ﺣﺮم ﻣﺜﻞ ﻧﺮدﺑﺎﻧﻲ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻦ اﻳﻦ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدم .رﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳﻪي داراﻟﺸﻔﺎء .ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻣﺪ .ﺣﺠﺮهﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي اﻃﺮاف ﻣﺘﺮوﻛﻪ و ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺑﺎد ﻣﻲآﻣﺪ و ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ زﻳﺮ رداي ﻣﻦ. ﺑﺎدﺑﺎدﻛﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﮔﻴﺮ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﻤﻪ وﺟﻮدم ﺗﻜﺎن ﻣﻲﺧﻮرد .ﺣﻴﺎط ﭘﺮ ﺑﻮد از ﻏﺎزﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﻛﻪ ﻫﺮاﺳﺎن و ﻣﻀﻄﺮب از اﻳﻦ ﺳﻮي ﺣﻴﺎط ﺑﻪ آن ﺳﻮ ﻣﻲدوﻳﺪﻧﺪ .ﻗﺎل و ﻗﻴﻞﺷﺎن روي ﺻﻮرت ﻣﺪرﺳﻪ ﺳﻴﻠﻲ ﻣﻲزد .ﺣﻴﺎط ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺎ آن وﻳﺮاﻧﻲاش ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺖ. ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﻋﺖام را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ﺑﻪ آﺧﺮش ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪم. از ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺘﻢ ﻛﺘﺎبﻓﺮوﺷﻲ آﻗﺎي ﺑﻴﺪار .ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺘﺎبﻫﺎش ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ .آﻗﺎي ﺑﻴﺪار ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﭼﻬﺮهي ﻫﻤﻴﺸﻪﮔﻲاش اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد ،وﻟﻲ زﻫﺮﺧﻨﺪي ﺑﺮ ﻟﺐ و ﺷﺮﻣﻲ ﺑﺮ ﺻﻮرت داﺷﺖ.
٩٣
ﻗﻔﺴﻪي ﻛﺘﺎبﻫﺎ را ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم .اﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﺘﺎب ،ﻗﻔﺴﻪ ﭘﺮ ﺑﻮد از ﺟﻌﺒﻪﻫﺎي ﻛﺜﻴﻒ ﻣﻴﻮه ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺮﺗﺐ ،ﻛﻨﺎر ﻫﻢ و روي ﻫﻢ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ .ﺗﻨﻬﺎ آن ﺑﺎﻻ ،ﻳﻚ ﭼﻨﺪ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺷﻴﺮازه درآﻣﺪه ﺑﻮد .ﻧﮕﺎهام ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺪار ﺷﺪم .ﻫﻨﻮز ﻫﻮا روﺷﻦ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد. ﺳﻤﺎور را ﺑﻪ ﺑﺮق زدم و ﻛﻨﺎرش ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﺳﺮدم ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺑﺴﺘﻨﻲ داﺷﺖ آب ﻣﻲﺷﺪ .ژﻧﻮوﻳﻮ ﻧﻴﺎﻣﺪ .ﭘﺎﺷﺪم .روي اﻧﮕﺸﺖﻫﺎي ﭘﺎ اﻳﺴﺘﺎدم و دﻳﺪي زدم ،ﻣﮕﺮ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ آدم ﭘﻴﺪاش ﻛﻨﻢ. ﻧﺒﻮد .ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﻗﺎﺷﻖ را ﮔﻴﺮاﻧﺪم ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻨﻲ .ﺗﻮ ﭼﻄﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ اﻳﻦ ﻗﺪر راﺣﺖ از اﻋﺪام دوﺳﺖات ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻲ ،ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ و ﺑﺴﺘﻨﻲ ﺑﺨﻮري؟ زﻫﺮا ﭼﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﺸﺖ ﻣﻲﻛﻮﺑﺪ روي ﻣﻴﺰ رﺳﺘﻮران ﻛﻪ دﺧﺘﺮش ﻣﻲزﻧﺪ زﻳﺮ ﮔﺮﻳﻪ .اﺣﻤﺪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ دوﺳﺖ ﺻﻤﻴﻤﻲاش ﺣﻤﻴﺪ را اﻣﺮوز در زﻧﺪان ﺳﭙﺎه اﻋﺪام ﻛﺮدﻧﺪ .وﻗﺘﻲ زﻫﺮا ﺑﺮام ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﺮد ،ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺑﺮﻳﺎن ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ ﺗﻠﻔﻦ زدﻧﺪ .ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮوم ﺳﺮ ﭼﻬﺎرراه اﺑﻮرﻳﺤﺎن ،ﺟﻠﻮ ﭘﻤﭗ ﺑﻨﺰﻳﻦ .ﺧﻮدﺷﺎن را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻜﺮدﻧﺪ؟ ﻧﻪ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻲآﻳﻢ .ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻓﺆاد! ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮدت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻴﺎﻳﻲ .آنﻫﺎ ﺣﺘﻤﺎً ﺗﻮ را ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ .وﺿﻊ ﺑﺪﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد ،ﻫﻢ ﺑﺮاي ﺗﻮ ،ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﻦ. آﺧﺮ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻛﻪ ﻣﺒﺎرز ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ .ﻫﻴﭻ ﻛﺎري ﻫﻢ ﻧﻜﺮدهاﻳﻢ .ﺳﻜﻮت ﻛﺮد .ﺗﻮ ﺧﻮدت ﻣﻲداﻧﻲ ﭼﻪ ﻛﺮدهاي .ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻲ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﻢ ﺑﺪﺗﺮ از ﻃﻼق از اﺣﻤﺪ .اﮔﺮ ﺗﻮ را دوﺳﺖ دارد ،ﭼﺮا ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻃﻼقات داده ،اﻳﻦ ﻃﻮر اذﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ ﺗﻮ ﻫﻢ اﺻﻮل دﻳﻦ ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ ﻓﺆاد! ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲداﻧﻢ .ﮔﻮﺷﻲ را ﻛﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ،ﺳﻴﮕﺎري آﺗﺶ ﻛﺮدم .ﺑﻮي ﮔﻨﺪي ﺗﻮي ﺳﺮم ﭘﻴﭽﻴﺪ .داﺷﺖ ﺧﻔﻪام ﻣﻲﻛﺮد .ﺳﻴﮕﺎر را از ﻟﺐام ﺑﺮداﺷﺘﻢ .ﻓﻴﻠﺘﺮش را آﺗﺶ زده ﺑﻮدم. دو ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺖ ،زﻧﮓ زدم .ﻛﺴﻲ ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﺮﻧﻤﻲداﺷﺖ .ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ ﺧﺒﺮ ﻣﻲدﻫﺪ .اﻣﺎ ﻃﺎﻗﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ زﻧﮓ ﻣﻲزدم. ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻨﺞ ﺻﺒﺢ ﺷﺪ .ﺣﺎﻻ ﺳﻴﺰده ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ از زﻫﺮا ﺧﺒﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﻫﺮ ﻓﻜﺮ اﺣﻤﻘﺎﻧﻪاي ﺑﻪ ذﻫﻦام ﻣﻲآﻣﺪ و از ﭘﺸﺖ ﭘﻠﻚﻫﺎ ﺧﻨﺠﺮ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎم .ﻗﻄﻌﺎً ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ زﻫﺮا ﺑﺮود و دوﺑﺎره ﺑﺎ اﺣﻤﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ .زﻫﺮا ﻛﺎر ﺧﺎﺻﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﻛﺮد .ﻓﻘﻂ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ. ﻧﻘﺎﺷﻲ درس ﻣﻲداد .ﭘﺲ از ﺟﺎن او ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ؟ ﻻﺑﺪ ﻣﺸﻜﻞ ،ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻢ؛ و ﮔﺮﻧﻪ
٩٤
ﭼﺮا ﻣﺮا ﻧﻤﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؟ زﻫﺮا ﻛﻪ درﺳﺖ ﺣﺮف ﻧﻤﻲزﻧﺪ ،آدم ﭼﻴﺰي ﺳﺮ درﺑﻴﺎورد .ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺷﻮد زﻧﮓ زد ،ﺧﺒﺮي ﮔﺮﻓﺖ ،ﺧﺒﺮي داد؛ ﺣﺘﺎ درد دﻟﻲ ﻛﺮد. اﻳﻦﻫﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر دارﻧﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ؟ ﺗﻠﻔﻦ زﻧﮓ زد .ﻣﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻴﺪان آزادي ﻫﺴﺘﻢ. ﻫﻤﻴﻦ اﻻن ﻣﺮا رﻫﺎ ﻛﺮدﻧﺪ .ﻫﻴﭻ ﭘﻮﻟﻲ ﻧﺪارم ﺗﺎﻛﺴﻲ ﺑﮕﻴﺮم .ﺻﺪاش ﻧﻤﻲﻟﺮزﻳﺪ .ﺣﺎﻟﺖ ﻛﺴﻲ را داﺷﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺪناش را ﻟﺨﺖ ﻛﺮده ﺗﺎ ﺟﺎي ﺗﺎزﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺗﺎولﻫﺎ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ .ﻧﻪ ﺷﺮﻣﻲ در ﺻﺪاش ﺑﻮد ﻧﻪ وﻗﺎﺣﺘﻲ .ﺑﻲﺑﺎﻛﻲ ﻛﺴﻲ را داﺷﺖ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي ﺑﺮاي از دﺳﺖ دادن ﻳﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدن ﻧﺪارد .ﭘﺲ ﭼﺮا ژﻧﻮوﻳﻮ ﻧﻴﺎﻣﺪ؟ ﻧﻜﻨﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ رﻓﺘﻪ؟ دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﺪر ﻃﻮل ﻧﻤﻲﻛﺸﺪ. ﮔﺎرﺳﻦ را ﺻﺪا ﻛﺮدم .ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ ﭘﻮل ﻣﻴﺰ را ﻣﻲدادم ،ﭘﺮﺳﻴﺪم ﺷﻤﺎ ﺧﺎﻧﻤﻲ را ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ،ﻧﺪﻳﺪﻳﺪ؟ ﻧﮕﺎه ﻛﺮد ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ .ﻛﻨﺎر ﺷﻤﺎ؟ ﺑﻠﻪ ،ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ .دﺳﺖام ﺗﻮي ﻫﻮا ﻣﺎﻧﺪ .ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﻫﻴﭻ ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻧﺒﻮد .ﮔﺎرﺳﻦ ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺷﻤﺎ ﺣﺎلﺗﺎن ﺧﻮب اﺳﺖ؟ ﺑﺴﺘﻨﻲ داﺷﺖ ﺣﺎلام را ﺑﺪ ﻣﻲﻛﺮد .ﺳﺮم ﺗﻨﻮره ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .درِ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ را زدم .ﺳﺮش را از ﭘﻨﺠﺮه ﺑﻴﺮون آورد .ﺑﻴﺎ ﺑﺎﻻ .زﻫﺮا ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻧﻪ ،ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺎ ﺑﺎﻻ .ﻧﺎزﻟﻲ ﻛﻢ ﻛﻢ ﭘﻴﺪاش ﻣﻲﺷﻮد .ﺻﺪاش ﺻﺎف ﻧﺒﻮد .ﻟﺮزﺷﻲ ﻣﺒﻬﻤﻲ داﺷﺖ .ﺳﺮش را زود از ﭘﻨﺠﺮه دزدﻳﺪ .دلﺷﻮره رﻳﺨﺖ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ زاﻧﻮﻫﺎم .ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﭘﺎﻫﺎم ،ﭘﻠﻪ را ﺧﺴﺘﻪ ﻣﻲﻛﺮد .ﺧﻮدم را ﺑﺎﻻ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم. درِ آﭘﺎرﺗﻤﺎن را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﺻﻮرتاش ﭘﻒ ﻛﺮده ﺑﻮد .ﺑﺎ آن ﺑﺮآﻣﺎﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﭼﻴﺰي از ﻣﻦ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ .ﻣﺎدام اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻓﺘﺎده؟ ﭼﺸﻢﻫﺎش را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ .زﻳﺮ ﻟﺐ ﮔﻔﺖ ﻧﻪ ،ﺑﻴﺎ ﺗﻮ .ﻣﻦ ﺳﻤﺖ اﺗﺎق رﻓﺘﻢ و او ﺳﻤﺖ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ .ﺧﻴﻠﻲ ﻃﻮل داد .اﻧﮕﺎر ﻧﻤﻲداﻧﺴﺖ ﻣﻦ ﭼﻲ ﻣﻲﻛﺸﻢ. ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎرﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭼﻪﻃﻮر ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ .از ﺗﻮي اﺗﺎق داد زدم زﻫﺮا ﺑﻴﺮون ﻛﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ ،ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﭼﻨﺪ روزي ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﺻﺪام ﺗﻮي ﮔﻠﻮ ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ .ﺑﺎ ﺳﻴﻨﻲ ﭼﺎي آﻣﺪ .ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺗﺮ ﺑﻮد .دﻟﻢ ﺑﻪ ﻏﺎرت رﻓﺖ و آﺷﻮب ﺷﺪ .ﻓﺆاد ﺟﺎن! ﺳﻴﻨﻲ را روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ .ﭼﺮا ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺳﻜﻮتﺷﺎن دارﻧﺪ ﻣﺮا ﻣﺘﻼﺷﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﺗﺎ ﻧﺸﺴﺖ ،از روي ﻣﺒﻞ ﭘﺎﺷﺪم و رﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮش ،روي زﻣﻴﻦ ،زاﻧﻮ زدم .ﻣﺎدام ﭼﻲ ﺷﺪه؟ راﺳﺖاش
٩٥
را ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ .آرﻧﺞاش را روي دﺳﺘﻪي ﻣﺒﻞ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺻﻮرتاش را ﺑﺎ دﺳﺖ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ .اﻣﺮوز ﺑﺮدﻧﺶ .ﺑﺮدﻧﺶ؟ ﻛﺠﺎ ﺑﺮدﻧﺶ؟ آب ﺑﻴﻨﻲاش را ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻲ آنﻛﻪ ﻧﮕﺎهام ﻛﻨﺪ دﺳﺖام را ﮔﺮﻓﺖ .ﻓﺆاد ﺟﺎن ﺑﻨﺸﻴﻦ ﭼﺎيات را ﺑﺨﻮر .ﻧﻪ ﻣﺎدام ،ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﺠﺎ ﺑﺮدﻧﺶ؟ ﻓﺆاد ﺟﺎن! ﺗﻮ ﺧﻴﻠﻲ ﺟﻮاﻧﻲ .ﻫﻨﻮز ﺑﺎﻳﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻲ .زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻢ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﻤﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ .ﻛﻠﻤﻪﻫﺎش دور ﮔﺮدنام ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ و ﺧﻔﻪام ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ! ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ زﻫﺮا را ﻛﺠﺎ ﺑﺮدهاﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﻣﻦ دﻳﺮ ﻓﻬﻤﻴﺪم .رﻓﺘﻢ ﺳﺮي ﺑﻪ او ﺑﺰﻧﻢ ،دﻳﺪم درِ زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﻧﻔﺲاش درﻧﻤﻲآﻣﺪ .ﺑﻴﻦ ﺣﺮفﻫﺎش ﺳﻜﻮﺗﻲ ﺧﻴﺲ ﺟﺎري ﺑﻮد .از ﺟﺎش ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ .ﭼﺮﺧﻲ زد. دﺳﺖاش را ﺑﻪ دﻳﻮار ﮔﺮﻓﺖ و ﭘﺸﺖ ﻣﻦ اﻳﺴﺘﺎد .ﻛﻤﺮ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ ﺧﻤﻴﺪه ﺷﺪ .ﭘﻴﺸﺎﻧﻲاش را ﮔﺬاﺷﺖ روي دﻳﻮار .ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗﻊ در را ﻧﻤﻲﺑﺴﺖ .ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺸﺖ ﻛﻮﺑﻴﺪم ،در را ﺑﺎز ﻧﻜﺮد. ﻧﮕﺮان ﺷﺪم .ﺷﻴﺸﻪ را ﺷﻜﺴﺘﻢ .روي دو ﭘﺎش اﻓﺘﺎد ﻛﻨﺎر دﻳﻮار .ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻃﺮفاش رﻓﺘﻢ .ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ دﺳﺖﻫﺎش را ﭘﺮِ ﻫﻖ ﻫﻖ ﻛﺮد .ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ را ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪي ﮔﺮﻳﻪ در دﻫﺎناش ﻣﻲﺷﻜﺴﺖ و ﺑﻴﺮون ﻣﻲرﻳﺨﺖ .دﻳﺪم ﻛﻴﺴﻪي زﺑﺎﻟﻪاي روي ﺳﺮش ﻛﺸﻴﺪه و ﺑﻨﺪ ﻫﻮﻟﻪي ﺣﻤﺎم را دور ﮔﺮدناش ﺑﺴﺘﻪ .ﺟﻴﻎ ﻛﺸﻴﺪم .ﻫﻤﺴﺎﻳﻪﻫﺎ را ﺻﺪا ﻛﺮدم .ﺻﺪام درﻧﻤﻲآﻣﺪ. ﭼﺸﻢﻫﺎم دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲدﻳﺪ .ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺎﻛﺖ ﺷﺪ .ﻓﺆاد ﻓﺆاد ...ﺻﻮرتام ﺳﻮﺧﺖ .ﻧﺎزﻟﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرتام ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲزد .ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﻪ ﻃﺮفاش ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم .ﺻﻮرتاش ﺧﻴﺲ ﺑﻮد .ﭼﺸﻢﻫﺎش داﺷﺖ ﻣﻲﺟﻮﺷﻴﺪ .ﻟﻴﻮان آﺑﻲ را ﻛﻪ دﺳﺖاش ﺑﻮد روي زﻣﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻣﺎﻧﺘﻮش را ﻣﺜﻞ ﺗﻜﻪي آﺗﺸﻲ ﺑﻪ ﺗﻦ ﭼﺴﺒﻴﺪه ،ﻛَﻨﺪ و اﻧﺪاﺧﺖ آن ﻃﺮف .ﺻﺪام روي ﺧﺸﻜﻲ ﮔﻠﻮم ﻣﻲﺧﺮاﺷﻴﺪ .ﻳﻌﻨﻲ زﻫﺮا ﻣﺮد؟ دﺷﻨﻪاي روي ﺣﻠﻖام ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺳﻴﻨﻪام را درﻳﺪﻧﺪ .دﺳﺖﻫﺎم را ﮔﺮﻓﺖ .ﻓﺆاد! ﺗﻮ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻗﻮي ﺑﻮدي! ﺧﻮﺑﻲ ﻓﺆاد؟ ﺑﺎ دﺳﺖ اﺷﺎره ﻛﺮدم .ﻛﻨﺎرم ﻧﺸﺴﺖ .ﭘﻬﻠﻮش را ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮم ﭼﺴﺒﺎﻧﺪ .آرام ﮔﻔﺖ ﺧﻴﻠﻲ آرام ﻣﺮد .ﻣﺮگ را ﻣﺰه ﻣﺰه ﻛﺮد .زﻫﺮا ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺧﻔﻪﮔﻲ اﺳﺖ ،ﭼﻮن ﻣﺮگ را ذره ذره ﻣﻲﭼﺸﻲ. ﺳﺮم را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم ﻃﺮف ﭘﻨﺠﺮه .ﭘﻠﻪﻫﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻦ ،ﻃﺒﻘﺎت ﮔﻮر ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲآﻣﺪ .ﻃﻠﻮع ﺑﻮد ﻳﺎ ﻏﺮوب ﻛﻪ داﺷﺖ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ روي ﭘﻨﺠﺮه؟ ﻫﺮﭼﻪ ﻗﺮص ﺗﻮي ﺟﻴﺒﻢ ﺑﻮد ،ﺑﻴﺮون آوردم. ﻫﻤﻪي ﻛﺸﻮﻫﺎ را ﺑﺎز ﻛﺮدم .دﻧﺒﺎل ﻳﻚ ﺣﺐ ﻗﺮص ،ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲرﻳﺨﺘﻢ .ﻛﺘﺎبﻫﺎ را
٩٦
اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮف ﻣﻲﮔﺬاﺷﺘﻢ .ﻣﻴﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را ﭘﺮ ﻛﺮدم از ﻗﺮص .ﺳﻤﻔﻮﻧﻲ ﭘﻨﺠﻢ ﺑﺘﻬﻮون را ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدم .ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎﻛﺖ ﺷﺪ .ﺳﺮم اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﮔﻴﺞ ﻣﻲرﻓﺖ .ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن روﺷﻦ ﺑﻮد ،وﻟﻲ ﺻﺪا ﻧﺪاﺷﺖ .زﻫﺮا ﻫﻴﭻ ﺗﻼﺷﻲ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد ﺑﺮاي اﻳﻦﻛﻪ ﺣﺘﺎ ﻧﺎﺧﻨﻲ روي ﻛﻴﺴﻪي زﺑﺎﻟﻪ ﺑﻜﺸﺪ .ﺑﺎﻗﺮ ﻫﻢ اﻧﮕﺎر وﻗﺘﻲ ﻧﻔﺲ آﺧﺮ را ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ ،ﻧﻮك ﭘﺎﻫﺎش روي زﻣﻴﻦ ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲﺷﺪ. ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﺪ؟ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻛﺸﺪار اﺳﺖ؟ اﻧﮕﺎر ﺳﺮم را ﻓﺮوﺑﺮده ﺑﻮدم ﺗﻮي ﺣﻮض ﺟﻜﻮزي .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ در اﻃﺮافام داغ ﺑﻮد و ﻏﻠﻐﻞ ﻣﻲزد. وﺳﻂ اﺗﺎق ﻣﻌﻠﻖام ﻧﮕﻪ ﻣﻲداﺷﺖ .ﺑﺎ ﻣﺮگ آﻳﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ از ﺗﻌﻠﻴﻖ ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ؟ ﻧﺎزﻟﻲ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺑﺪﺑﻴﻨﻲ ﻋﻘﻞ ،ﺧﻮشﺑﻴﻨﻲ اراده اﺳﺖ .ﻗﺮصﻫﺎ را ﺗﻮي ﻣﺸﺖام ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﻧﻔﺲﻫﺎي زﻫﺮا از ﻋﺠﻠﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .دﻳﮕﺮ ﻣﻴﻠﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﺪن را ﺗﺎزه ﻛﻨﺪ ،ﺑﺪﻣﺪ ،ﺑﺎزﺑﺪﻣﺪ ،ﭘﺮ ﻛﻨﺪ و ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﺪ، ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺪ و ﺷﺮوع ﻛﻨﺪ .ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﺳﻮار ﺗﺎﻛﺴﻲ ﺷﺪﻳﻢ ،از ﻣﻴﺪان آزادي ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﻧﺰد .ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻧﮕﻔﺘﻢ .ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻮك داﺷﺖ .ﺑﺮدماش ﺧﺎﻧﻪ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﻢ .ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻨﻬﺎم ﺑﮕﺬار ﺗﺎ ﺧﻮدم را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ .ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ رﻓﺘﻢ ﺳﺮاغاش .ﺗﻨﻬﺎ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد. ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم .ﭼﻨﺪ روزي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم ﻧﻴﺎﻳﻨﺪ .ﺣﻮﺻﻠﻪي درس ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ زﻳﺮ ﺑﺎر ﺳﻜﻮﺗﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺧﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﮔﻮﺷﻪاي ﻣﻲﻧﺸﺴﺘﻢ و ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ﻳﺎ اﺻﻼً ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲﻛﺮدم .ذﻫﻦام از ﺣﺎدﺛﻪﻫﺎ ﺟﺎﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد .ﺷﺐ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﻧﺎزﻟﻲ ﻣﻲآﻣﺪ .ﻛﻠﻴﺪ داﺷﺖ .ﻏﺬا ﻣﻲآورد .ﻛﻨﺎرم ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ .دﺳﺖﻫﺎم را ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .در ﺳﻜﻮت ﻣﻦ ﺳﺎﻛﺖ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .در ﺳﻜﻮت ﻣﻦ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ .ﺗﺒﺎدل ﻣﻲﻛﺮد .ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻲداد ،ﺑﻲ ﺣﺮﻓﻲ ﻳﺎ ﺻﺪاﻳﻲ. ﻧﺎزﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻲرﻓﺖ ،ﺳﻜﻮت ﻣﻌﻨﺎي ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺟﻬﺎن در ﺗﻨﮕﻨﺎي ﻣﻦ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻲﺷﺪ .ﻓﺸﺮده ﺷﺪم .ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲرﻓﺘﻢ .در ﻏﻴﺎب زﻫﺮا ﻫﻤﻪي اﺷﻴﺎء ﻛﻠﻤﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻛﻮﭼﻪ و ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻄﺮ و ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻮد .ﻳﻚ ﭼﻴﺰي اﻧﺪوه ﻣﺮا از ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﺟﻨﻮب ﺗﺎ ﻣﻴﺪان ﺗﺠﺮﻳﺶ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ و ﭼﻘﺪر اﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎن وﻟﻲ ﻋﺼﺮ دراز ﺑﻮد .ﺗﻤﺎم اﻳﻦ راهﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد زﻫﺮا ﻳﺎ ﺑﺎ ﻓﻜﺮش ﻃﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻃﻲ ﻣﻲﺷﺪ .زﻫﺮا ﻳﻚ ﺟﻮري ﺧﻮدش را روي ﺗﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﻨﺒﺴﻂ ﻛﺮده ﺑﻮد .رﻧﮓ روﺷﻦ ﭘﻮﺳﺖاش را روي ﻣﺎﺗﻲ دﻳﻮارﻫﺎ ﻣﻲدﻳﺪم .ﺑﻪ ﭼﻬﺎرراه اﻣﻴﺮاﻛﺮم ﻛﻪ ﻣﻲرﺳﻴﺪم ،دﺳﺘﻢ ﺑﺎ آﻫﻨﮓ
٩٧
ﻧﺒﺾام ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ .ﺳﺮم را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮداﻧﺪم ،ﮔُﺮ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ روي ﺧﺎﻃﺮهاي ورم ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .دﻳﮕﺮ ﻗﻢ ﻧﻤﻲرﻓﺘﻢ. ﻗﻢ ﭘﺸﺖ دﻳﻮارﻫﺎﻳﻲ از ﺗﺮس ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه ﺑﻮد .اولِ ﺷﻬﺮ ،ﺗﺎﺑﻠﻮ وزارت اﻃﻼﻋﺎت، ﻣﻨﺠﻨﻴﻘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺗﻴﺮ ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻲﻛﺮد .از ﻫﻤﻪي ﻣﺮدم ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﺘﺎد ﺧﺒﺮي اﻃﻼع دﻫﻨﺪ .ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎي آن ﺷﻬﺮ ﭘﻨﺎه ﻣﻦ ﻧﺒﻮد .در ﺷﻬﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدم ،دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺑﻤﻴﺮم .ﺷﻮﻣﻲ ،ﺳﺎﻳﻪي ﻫﺮ آدﻣﻲ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﺳﻤﺎﺟﺖ دﻧﺒﺎلاش ﻣﻲﻛﺮد. ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻧﻮر زردي ﭼﺸﻢ را ﻣﻲزد .ﻓﻠﻮﺗﻲ در ﮔﻮشام ﺷﺮوع ﻣﻲﻛﺮد ﺑﻪ ﻧﻮاﺧﺘﻦ .زﻫﺮا در ﮔﺎﻟﺮي ﺳﻴﺤﻮن ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎه ﮔﺬاﺷﺖ .ﻫﻤﻪ رﻓﺘﻨﺪ .ﻧﺸﺴﺖ روي ﺻﻨﺪﻟﻲ و ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺳﺎﻟﻦ ﺧﻴﺮه ﺷﺪ .ﻧﮕﺎهام ﻛﺮد .ﻛﻨﺎرش ﻧﺸﺴﺘﻢ. زﻫﺮا! دﻳﮕﺮ ﺗﻬﺮان ﻫﻢ ﺗﻬﺮان ﻧﻴﺴﺖ .ﺗﺮس ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻞ ،دﻳﻮارﻫﺎي ﻗﻢ را ﺷﻜﺴﺘﻪ و دارد ﺗﻬﺮان را ﻣﻲﮔﻴﺮد .ﻫﻤﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻗﻢ زﻳﺮ ﻗﺒﺎ و ﻋﺒﺎ ﻣﻲدﻳﺪم ،ﺗﻮي ﺗﻬﺮان ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻋﺒﺎ و ﻋﻤﺎﻣﻪ را ﺑﺮداﺷﺘﻪاﻧﺪ و دارﻧﺪ ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ را زﻳﺮ ﻧﮕﺎهﺷﺎن ﺧُﺮد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻛﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺻﺤﻦ ﻣﺴﺠﺪ اﻋﻈﻢ وارد داﻻن ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺷﺪم؟ ﺑﺎﻻي ﭘﻠﻪﻫﺎي ﺻﺤﻦ ﺣﺮم ﺣﻀﺮت ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﻳﺴﺘﺎدم .ﺣﺠﺮهﻫﺎي اﻃﺮاف ﺣﺮم را دﻛﻪﻫﺎي ﻣﻴﻮه و ﺳﺒﺰي ﻓﺮوﺷﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .ﺟﻠﻮ دﻛﻪﻫﺎ زنﻫﺎ و ﻣﺮدﻫﺎي زﻳﺎدي اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﻣﻴﻮهﻫﺎ را وارﺳﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ،ﻣﻲﺧﺮﻳﺪﻧﺪ ،ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮف ﻣﻲزدﻧﺪ .ﻟﺒﺎسِ ﻫﻤﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﻫﻢ ﺑﻮد؛ ﻛﺮﺑﺎسﻫﺎي ﺗﻴﺮهرﻧﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﻦ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام دوﺧﺘﻪ ﻧﺒﻮد .ﺟﻠﻮ ﻛﭙﻪﻫﺎي ﻫﻮﻳﺞ و ﻫﻨﺪواﻧﻪ از ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺷﻠﻮغﺗﺮ ﺑﻮد .ﻃﺒﻘﻪي ﺑﺎﻻي ﺣﺠﺮهﻫﺎ ،در ﺑﺎﻟﻜﻦ ،ﻟﺒﺎس و ﻣﻼﻓﻪ ﭘﻬﻦ ﺑﻮد روي رﺷﺘﻪﻫﺎي دراز ﺗﺴﺒﻴﺢ .ﻛﻒ ﺻﺤﻦ ﻧﻪ ﺳﻨﮓ ﺑﻮد ،ﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن؛ ﮔﻞِ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻮد و آﻫﻚ. ﺣﻮض ﻫﻢ ﺧﺸﻚ ﺑﻮد و ﭘﺮِ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﺑﺎ ﺟﻠﺪﻫﺎي ﭘﻮﺳﺖ؛ ﺳﺮﻧﮕﻮن روي ﻫﻢ اﻓﺘﺎده .در اﻳﻮان ﻃﻼ ،ﻋﻠﻤﺎ و ﻣﺮاﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ،زاﻧﻮ ﺑﻪ زاﻧﻮ ،ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ،ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺿﺮﻳﺢ، ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﻋﻤﺎﻣﻪﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﻳﻚ رﻧﮓ ،ﺳﺮخ .روي ﻫﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻳﺎﻛﺮﻳﻢِ ﭼﺎﻗﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد. ﻳﺎﻛﺮﻳﻢﻫﺎ ،ﺑﺎ ﺣﻮﺻﻠﻪ ،ﻳﻜﻲ ﻳﻜﻲ ﭘﺮﻫﺎﺷﺎن را ﺑﺎ ﻧﻮك ﻣﻲﻛَﻨﺪﻧﺪ و روي ﭘﺎي ﺻﺎﺣﺐﺷﺎن ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ .ﺟﻠﻮ ﻳﻜﻲ از ﻛﭙﻪﻫﺎ دﻋﻮا ﺑﻮد .ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ روي ﻫﻢ رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﻛﻲ
٩٨
ﻛﻲ را ﻣﻲزﻧﺪ .ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺖ ،ﭘﺴﺮ ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎﻟﻪاي را از آن ﻣﻴﺎن ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻟﺒﺎس ﻛﺮﺑﺎساش ﭘﺎره ﭘﺎره ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺧﻮن روي ﺻﻮرتاش ﺟﺮﻳﺎن داﺷﺖ و ﺳﻔﻴﺪي آﻫﻚ را رﻧﮕﻴﻦ ﻣﻲﻛﺮد .روي زﻣﻴﻦ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪﻧﺪش .ﭘﺴﺮ ﻧﺎي ﻧﺎﻟﻪ و ﻓﺮﻳﺎد ﻧﺪاﺷﺖ .آوردﻧﺪش ﺗﺎ ﺣﻮض ﻛﺘﺎبﻫﺎ .ﭘﺮِ ﻫﻤﻪي ﻳﺎﻛﺮﻳﻢﻫﺎ ﻛﻨﺪه و ﺑﺪنﺷﺎن ﻣﺜﻞ ﻣﺮغ ﺳﻼﺧﻲﺷﺪه ﺑﻮد. ﻳﻜﻲ داﺷﺖ ﺳﺮ ﭘﺴﺮ را ﺑﻪ ﻟﺒﻪي ﺣﻮض ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ .ﻳﺎﻛﺮﻳﻢﻫﺎ ﻧﻮكﺷﺎن را ﻓﺮوﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ وﺳﻂ ﻋﻤﺎﻣﻪﻫﺎ و داﺷﺘﻨﺪ ﺳﺮ ﺻﺎﺣﺐﺷﺎن را ﻧﻘﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺳﺮﺧﻲ ﻋﻤﺎﻣﻪﻫﺎ در ﭘﺎﺷﻮﻳﻪي ﺣﻮض روان ﺷﺪ .ﺻﺪاي ﻧﻮك ﻳﺎﻛﺮﻳﻢﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﻛﻮﺑﺶ ﺳﺮ ﭘﺴﺮ ﺑﻪ ﻟﺒﻪي ﺣﻮض درﻫﻢ ﻗﺎﻃﻲ ﻣﻲﺷﺪ .ﻳﺎﻛﺮﻳﻢﻫﺎ ﻫﺮ ﻧﻮﻛﻲ ﻛﻪ ﻣﻲزدﻧﺪ ﻳﻚ ﻫﻮا ﭼﺎقﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺧﻄﻲ را آﺗﺶ زدﻧﺪ .ﻳﺎﻛﺮﻳﻢﻫﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﻮكزدنﺷﺎن را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺮدﻧﺪ .ﺣﻮض ﮔُﺮ ﮔﺮﻓﺖ .دﺳﺖ و ﭘﺎي ﭘﺴﺮ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﻣﻴﺎنِ ﺷﻌﻠﻪﻫﺎ .ﻋﻠﻤﺎ از ﺟﺎﺷﺎن ﺟﻢ ﻧﻤﻲﺧﻮردﻧﺪ .دود ﻛﺎﻏﺬ و ﮔﻮﺷﺖ راه ﻧﻔﺲام را ﺑﺴﺖ .ﭼﺸﻢام ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲدﻳﺪ .دلام ﺟﺎﻛﻦ ﻣﻲﺷﺪ .از داﻻن ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺻﺤﻦ ﻣﺴﺠﺪ اﻋﻈﻢ .رﻓﺘﻢ وﺳﻂ ﺻﺤﻦ ﺗﺎ از آبﺧﻮري ﻣﺴﻲ آب ﺑﺨﻮرم. ﭘﻴﺮﻣﺮدي ﺗﻨﻬﺎ ،ﺗﻜﻴﻪ داده ﺑﻪ آبﺧﻮري و ﺳﺮش را در زاﻧﻮﻫﺎش ﺑﺮده ﺑﻮد .زﻳﺮ ﻟﺐ ﭼﻴﺰي ﻣﻲﮔﻔﺖ .آب رﻳﺨﺘﻢ ﺗﻮي ﭘﻴﺎﻟﻪاي ﻛﻪ وﺳﻂاش ،ﻣﭻ ﺑﺎز دﺳﺖ ﺣﻀﺮت اﺑﺎﻟﻔﻀﻞ ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺑﻮد. ﺳﺮش را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ .ﺟﻮان! ﺑﺮات از ﺧﻮاﺟﻪ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﻣﻲﺧﻮاﻧﻢ. ﺳﺮش را ﻣﻲﭼﺮﺧﺎﻧﺪ: اﮔﺮ اﻳﻦ ﺗﺮاﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﮕﻔﺖ ﺳﺮو ﻣﺴﺘﺎن ﺑﺸﻨﻴﺪ آﺳﻤﺎنام ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ اﺳﺖ آنﺟﺎ ﺑﻪ ﺻﺪاي ﻛﻮر زﻫﺪان ﻧﺸﻜﺴﺖ آنﺟﺎ ﺣﻴﺮان ﻧﮕﺎهاش ﻣﻲﻛﺮدم .ﺳﺮش را ﮔﺬاﺷﺖ روي ﭘﺎﻫﺎم .دﺳﺖام را روي ﮔﻮﻧﻪاش ﻛﺸﻴﺪم .اﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﻀﺎي اﻣﻨﻲ ﺑﻮد ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ زﻫﺮا ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ .ﺑﺎﻗﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻲآﻳﺪ ﺗﻬﺮان .ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺧﺴﺘﻪ اﺳﺖ .ﻛﺴﻲ ﺟﺮأت ﻧﺪارد ﺑﺎ او ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ .ﻫﻤﻪ از او ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﻣﻲﮔﻔﺖ اﻳﻦ ﺧﻴﻠﻲ دردﻧﺎك اﺳﺖ ﻛﻪ آدم ﻟﻮازم اﻟﺘﺤﺮﻳﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،اﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ .آن آﺧﻮﻧﺪ رﻳﺶ ﺳﺘﺎري ﻟﺒﺎدهﭘﻮش ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮاﻇﺐ رﻓﺘﺎرم ﺑﺎﺷﻢ .ﺑﺎ دﻧﺪانﻫﺎش ﻧﮕﺎهام
٩٩
ﻣﻲﻛﺮد .دﻧﺪانﻫﺎي ﻃﻼﻳﻲاش زﻳﺮ درﺧﺸﺶ آﻓﺘﺎب ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺒﺪ ﺑﺮاق ﺑﻮد .ﻧﻮر ﺗﻨﺪي ﭘﻠﻚام را ﺧﺮاﺷﻴﺪ .ﻧﺎزﻟﻲ ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق ﺧﻮابام را ﺑﺎز ﻛﺮد .ﻫﺮ ﻛﺎرﻳﺶ ﻣﻲﻛﺮدم ﺷﺐ روي ﺗﺨﺖ ﺑﺨﻮاﺑﺪ و ﻣﻦ روي ﻛﺎﻧﺎﭘﻪ ،ﻗﺒﻮل ﻧﻤﻲﻛﺮد .ﺑﺎﻟﺶ و ﻣﻼﻓﻪاش را از روي ﻛﺎﻧﺎﭘﻪ ﺑﺮداﺷﺖ و ﺗﻮي ﻛﻤﺪ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﻴﺪ .آﻣﺪ روﺑﻪروم .دﺳﺖام را ﮔﺮﻓﺖ .در ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻧﮕﺎه ﻛﺮد .ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺎﺷﻴﺪ. ﮔﻮﻧﻪﻫﺎم را ﺑﻮﺳﻴﺪ .ﺷﺐ زودﺗﺮ ﻣﻲآﻳﻢ .ﭼﻨﺪ روزي ﻫﻢ ﺳﺮﻛﺎر ﻧﻤﻲروم .ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻛﻪ روي ﺗﺨﺖ دراز ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدم ﺑﻐﻞاش ﻛﺮدم .ﻣﻦ ﺧﻮبام ﻧﺎزﻟﻲ! اﻳﻦﻗﺪر ﻧﮕﺮان ﻣﻦ ﻧﺒﺎش. در را ﺑﺴﺖ .ﺗﻠﻔﻦ زﻧﮓ ﻣﻲزد .ﮔﻮﺷﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮداﺷﺘﻢ ﻛﺴﻲ ﮔﻔﺖ ﻓﺆاد! ﻗﻠﺐام ﻟﺮزﻳﺪ. ﺻﺪاي زﻫﺮا ﺑﻮد .ﻫﻖ ﻫﻘﻲ از ﺳﻮراخﻫﺎي ﮔﻮﺷﻲ ﺗﻠﻔﻦ ﺗﺒﺨﻴﺮ ﻣﻲﺷﺪ .زل زدم ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪي ﺳﻄﺢِ ﻣﻴﺰِ ﭼﻮﺑﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ .زﻫﺮا! زﻫﺮا! ﺻﺪا در ﮔﻠﻮي ﮔﻮﺷﻲ ﻣﭽﺎﻟﻪ ﻣﻲﺷﺪ. ﻓﺆاد! ﺧﻮدت ﻫﺴﺘﻲ ﻓﺆاد! ﻣﻦ ﻣﻨﻴﮋهام .ﺳﺮم روي ﺗﻦام آوﻳﺰان ﺷﺪ .ﻫﻤﻴﺸﻪ زﻫﺮا ﺑﺎ ﻣﻦ از ﺗﻮ ﺣﺮف ﻣﻲزد .زﻫﺮا از ﺧﺎﻧﻮادهاش ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻣﻨﻴﮋه ارﺗﺒﺎط داﺷﺖ .ﺻﺪاي ﮔﺮﻳﻪي آراماش، دﺳﺖﻫﺎم را ﺧﻴﺲ ﻣﻲﻛﺮد .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺒﻴﻨﻢات .ﺗﻮ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﻫﺴﺘﻲ ﻛﻪ از زﻫﺮا ﻣﺎﻧﺪه. ﻧﻤﻲداﻧﻢ .ﺷﻤﺎ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﺗﻬﺮان .ﻧﺎزﻟﻲ ﻏﺮوب آﻣﺪ .ﭼﻨﺪ ﻛﺘﺎﺑﻲ را ﻛﻪ از روي ﻛﺎﺗﺎﻟﻮگ ﺑﺮاي ﺳﻔﺎرش دادن ﻋﻼﻣﺖ زده ﺑﻮدم ،ﺧﺮﻳﺪه ﺑﻮد .روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ .ﺑﺎز ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﻮي ﻓﻜﺮي ﻓﺆاد! ﻳﻚ ﻛﻤﻲ ﺑﻪ ﺧﻮدت رﺣﻢ ﻛﻦ .ﻣﺎدرم ﻫﻤﻪاش ﻧﮕﺮان ﺗﻮﺳﺖ .ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺸﺐ ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺗﻮ را ﺑﺒﻴﻨﺪ .ﮔﻔﺘﻢ اول ﺑﻪ ﺧﻮدت ﺑﮕﻮﻳﻢ ،ﺑﺒﻴﻨﻢ آﻣﺎدﮔﻲ داري ﻳﺎ ﻧﻪ. ﭼﺮاغ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ را روﺷﻦ ﻛﺮد .دﻧﺒﺎلاش رﻓﺘﻢ .ﻣﻨﻴﮋه اﻣﺸﺐ ﻣﻲآﻳﺪ اﻳﻦﺟﺎ .ﺳﻤﺎور را روﺷﻦ ﻛﺮد .ﻛﺪام ﻣﻨﻴﮋه؟ ﺷﺎﮔﺮدت؟ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮب اﺳﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﻛﺎر ﻋﺎديات را ﺷﺮوع ﻛﻨﻲ .ﻧﺸﺴﺘﻢ روي ﺻﻨﺪﻟﻲ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ .ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﺗﻨﻬﺎ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي ﺣﻞ ﻧﻤﻲﺷﻮد .ﺑﺮﻳﺪم ﺣﺮفاش را .ﺷﺎﮔﺮدم ﻧﻪ ،ﺧﻮاﻫﺮ زﻫﺮا .ﺗﻨﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﺻﻮرتاش ﺑﺮاﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﺑﺮﮔﺸﺖ .دور ﺧﻮدش ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪ. در را ﻛﻪ ﺑﺎز ﻛﺮد ،ﻣﻨﻴﮋه ﺑﺎ ﺗﺮدﻳﺪ ﭘﺎش را در آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﮔﺬاﺷﺖ .اﻳﻦ ﻃﺮف و آن ﻃﺮف ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﺮد .دﻧﺒﺎل زﻫﺮا ﻣﻲﮔﺸﺖ؟ زﻫﺮا ﭼﻘﺪر ﭘﻴﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺧﻮدش و ﻣﻨﻴﮋه ﭘﻴﺮ
١٠٠
ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻦ آﻣﺪ .در آﻏﻮشام ﻛﻪ اﻓﺘﺎد ،ﺑﻪ ﻧﺎزﻟﻲ اﺷﺎره ﻛﺮدم آب ﺑﻴﺎورد. ﮔﺮﻳﻪاش را ﻣﻲﺧﻮرد .ﻧﺎزﻟﻲ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪ ﮔﺮﻳﻪي ﻣﻨﻴﮋه ﻣﺮا ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺒﺮد .از ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا ﻣﻲآﻣﺪ. ﺳﺮم ﺳﻨﮕﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد و از ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﮔﺮدنام را ﻣﻲﺷﻜﺴﺖ. ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﺪا از زﻫﺮا ﺣﺮﻓﻲ ﻧﺰﻧﻴﺪ .ﺳﺎﻋﺪش را روي ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺳﺮش را ﺟﻠﻮ آورد. ﻣﻦ اﻳﻦ ﺟﺎ آﻣﺪهام ﺗﺎ ﺗﻮ ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮﻳﻲ .ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﻪ زﻫﺮا و دﺧﺘﺮش ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم ،ﺑﺪنام ذوب ﻣﻲﺷﺪ .وﻗﺘﻲ زﻫﺮا ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪ از دﺧﺘﺮش ﭼﻪ ﺧﺒﺮ دارم؛ آب ﻣﻲﺷﺪم ،از ﺧﺸﻢ ،ﺷﺮم ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ و اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﺣﺴﺎسِ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻛﻪ روي ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺎ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد .اﺣﻤﺪ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ ﺣﺘﺎ ﻣﺎدرم ﺑﭽﻪ را ﺑﺒﻴﻨﺪ .رﺿﺎ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷﺖ ﻣﺎدرم ﺗﻬﺮان ﺑﻴﺎﻳﺪ و زﻫﺮا را ﺑﺒﻴﻨﺪ .ﻣﺎدرم ،زﻣﻴﻦﮔﻴﺮ ﺷﺪ .زﻫﺮا ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪ ،روح ﺷﺪ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ .اﺳﻢاش را ﻛﺴﻲ ﺟﺮأت ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺑﻴﺎورد. ﭘﻴﺸﺎﻧﻲاش را روي دﺳﺖاش ﮔﺬاﺷﺖ. ﻣﻨﻴﮋه ﺧﺎﻧﻢ! ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ .ﻧﺎزﻟﻲ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﻨﻴﮋه را زﻳﺮ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺮات ﺑﺮﻗﺼﻢ؟ زﻫﺮا ﺑﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲﮔﻔﺖ ،وﻗﺘﻲ ﻣﻲدﻳﺪ ﺗﻮي ﻫﻢ رﻓﺘﻪام .ﻣﻦ رﻗﺺ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎت را دوﺳﺖ دارم .ﭘﺸﺖ ﺑﻮماش ﻧﺸﺴﺖ و ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﻛﺸﻴﺪن زﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪ .ﺧﻂﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﻼﺑﺖ اﻧﺪامِ ﻳﻚ زن روي ﺑﻮم ﻟﺮزﻳﺪﻧﺪ .رﻧﮓﻫﺎ ﭼﻨﺎن در ﻫﻢ ﻓﺮورﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ زﻧﺎﻧﻪﮔﻲ ﺑﻮم را ﺟﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ .زﻧﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ از ﭘﻠﻪﻫﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲآﻳﺪ .ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲآﻳﺪ و ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻣﺪناش اﻧﺪازه ﻧﺪارد .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدم زﻫﺮا ﻫﻨﻮز ﻫﻢ دارد ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﺸﺪ ،ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﻧﻘﺎﺷﻲﻫﺎش را ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ ،ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻢ. ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺧﻴﺎل ﻛﻨﻢ دﺳﺖﻫﺎش را ،ﻛﻪ دﻛﻤﻪﻫﺎي ﻛﻼوﻳﻪي ﭘﻴﺎﻧﻮ روي ﺑﻮم را ﻓﺸﺎر ﻣﻲدﻫﺪ .ﻣﻨﻴﮋه و ﻧﺎزﻟﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻣﻲرﻗﺼﻴﺪﻧﺪ .ﺳﺮم را ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻢ .ﭼﻴﺰي ﺑﺎ ﺳﺮم ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻓﺘﺎد .ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺷﺪم .ﺳﺮم را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻢ .ﭼﺸﻢﻫﺎم ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻠﻮ رﻗﺺ اﻳﻦ دو زن ﺳﻨﺠﺎق ﺷﺪ .دو ﺑﺎل ،ﻗﻠﺐام را ﺑﺎد ﻣﻲزدﻧﺪ .زنﻫﺎ ﺑﺎ رﻗﺼﻴﺪن دركﺷﺎن را از ﺗﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ .ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺧﻮردن ﺑﻠﻮري ﺑﻪ دﻧﺪانﻫﺎم ،ﭼﺸﻢﻫﺎم را ﺑﺎز ﻛﺮدم .آب ﺑﺨﻮر ﻓﺆاد! ﻧﺎزﻟﻲ ﻳﻚ دﺳﺖاش ﺑﻪ ﻟﻴﻮان ﺑﻮد و دﺳﺖ دﻳﮕﺮش روي ﺳﺮم .ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش ﻣﻮﻫﺎي ﻣﺮﻃﻮبام را ﺷﺎﻧﻪ ﻣﻲﻛﺮد.
١٠١
ﻣﻨﻴﮋه دﺳﺘﻤﺎﻟﻲ از ﺟﻌﺒﻪي روي ﻣﻴﺰ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ .رﻓﺖ ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه اﻳﺴﺘﺎد .ﺳﺤﺮ ﭘﺸﺖ ﺷﻴﺸﻪﻫﺎي اﺗﺎق ﻋﺮق ﻛﺮده ﺑﻮد.
اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻋﺮﺑﻲ درس ﻣﻲدادم .ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻟﻴﺴﺎﻧﺲام را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم .دﻳﺪار ﻧﻮ را ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺳﺮدﺑﻴﺮش را ﻳﺎزده ﻣﺎه در اﻧﻔﺮادي ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻨﺪ .ﺑﭽﻪﻫﺎي ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﻫﻤﻪ ﭘﺨﺶ و ﭘﻼ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻤﻪ ﺗﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺖﻫﺎ ﺑﻮد ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻓﻌﻞ ﻣﺎﺿﻲ ،ﺣﻘﻴﻘﺖ زﻣﺎنِ ﺣﺎل ﺷﺪه ﺑﻮد .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ زود ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﺑﻮد .ﺷﺮوع ﻧﺸﺪه ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﺑﻮد. ﻫﻤﻪي ﻣﺎ ﻧﻴﻤﻪﻛﺎره ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﻢ .ﺗﺮس ﻣﺜﻞ اﻛﺴﻴﮋن ﺗﻮي ﻫﻮا ﺟﻮﻻن ﻣﻲداد .ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺧﻮدش ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮد. دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺗﻠﻔﻦ ﺑﺰﻧﻢ ﺑﻪ ﻧﻴﻮﺷﺎ .ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺑﻴﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ .ﺑﺮام ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ .ﺧﻴﻠﻲ وﻗﺖ ﺑﻮد ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮدماش .دﻳﮕﺮ ﻣﻄﺐ ﻧﻤﻲرﻓﺖ .ﺧﺎﻧﻪاش را ﻫﻢ ﻋﻮض ﻛﺮده ﺑﻮد .ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎﻧﻲﻫﺎش را ﮔﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدم .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﮔﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدم .ﺻﺪام ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪ .ﺗﻮي ﮔﻠﻮ ﻓﺮوﻣﻲرﻓﺖ .ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺣﻨﺠﺮهام ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ .ﻃﻌﻢ ﺑﺴﺘﻨﻲ ﻫﻨﻮز ﺗﻮي ﺣﻠﻖام ﻟﻴﺰ ﻣﻲﺧﻮرد. زود از ﻛﺎﻓﻪ زدم ﺑﻴﺮون .ﺧﻴﺎﺑﺎن از ﻫﺮ دو ﻃﺮف ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻮد .ﺑﺮاي ﭼﻪ ژﻧﻮوﻳﻮ اﻳﻦ وﻗﺖ ﺷﺐ ﻣﺮا اﻳﻦ ﺟﺎ آورد؟ ﭼﻘﺪر اﻳﻦ زن ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮد! ﭼﻬﺮهاش داﺷﺖ در ذﻫﻦام ﻣﺤﻮ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻪ ﻃﺮف اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺗﺎﻛﺴﻲ راه اﻓﺘﺎدم. ﻃﺎﻗﺖ ﭘﻴﺎده رﻓﺘﻦ ﺗﺎ ﻫﺘﻞ را ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﻫﺮ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻣﻲداﺷﺘﻢ ،دﻟﻢ ﭘﻴﭻ ﺗﻨﺪي ﻣﻲﺧﻮرد .ﭘﺸﺖام ﺗﻴﺮ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ .ﺿﺮﺑﻪاي ﻓﺮود ﻣﻲآﻣﺪ ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ ﻣﻬﺮهي ﻛﻤﺮم .ﻣﻬﺮهي اول ﻣﺜﻞ ﭼﻜﺶ ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ روي ﻣﻬﺮهي دوم و ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻣﻲآﻣﺪ ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ و ﻛﻮﺑﻴﺪهﺗﺮﻳﻦ ﻣﻬﺮه. ﻛﻨﺎر ﭘﻴﺎدهرو ﻧﺸﺴﺘﻢ .ﭘﺎﻫﺎم را دراز ﻛﺮدم .ﺳﺮم اﻓﺘﺎد روي ﺳﻴﻨﻪام .ﺻﺨﺮهاي روي ﺳﺮم ﻣﻲﭼﺮﺧﻴﺪ .ﭘﻮدر ﺳﻔﻴﺪي ﺷﺒﻴﻪ آرد ﮔَﺰ ،ﺟﻠﻮ ﭼﺸﻢﻫﺎم ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻮد .داﺷﺘﻢ ﺑﺎﻻ ﻣﻲآوردم .ﭼﻴﺰي از درونام ﻛَﻨﺪه ﻣﻲﺷﺪ .ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐام را در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻲدﻳﺪم .ﺑﺎ ﻫﻤﻪي ﻗﺪرت ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺸﻴﺪم .ﺗﻤﺎم ﮔﺎوﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﺗﻮي ﺳﺮم ﻧﻌﺮه ﻣﻲﻛﺸﻴﺪﻧﺪ .ﺷﻴﺸﻪﻫﺎيِ ﻣﻐﺎزه ﭘﺸﺖ ﺳﺮم ﻣﺜﻞ ﺑﻴﺪ ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪﻧﺪ. ﺳﻨﮕﻴﻨﻲِ ﺑﻬﻤﻨﻲ از روي ﺳﺮم ﺳﺮ ﺧﻮرد ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﻫﺎم.
١٠٢
ﺑﻪ زاﻧﻮﻫﺎم ﻛﻪ رﺳﻴﺪ ،ﻧﻔﺴﻲ ﻛﺸﻴﺪم .ﻓﺮﻳﺎدم ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪ ﺑﺪل ﺷﺪ .ﻛﻤﻲ ﺳﺒﻚ ﺷﺪم. ﺳﻨﮓﻓﺮش ﺧﻴﺎﺑﺎن ،ﭘﺎﻫﺎم را ﻗﻠﻘﻠﻚ ﻣﻲداد .ﺷﺮوع ﻛﺮدم ﺑﻪ ﺧﻨﺪﻳﺪن ،ﻗﺎه ﻗﺎه ﺧﻨﺪﻳﺪن .ﻓﺆاد! ﻣﮕﺮ دﻳﻮاﻧﻪ ﺷﺪهاي؟ ﻧﻪ ﻧﺎزﻟﻲ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻧﺴﻞِ ﻣﻦ ﻏﺬاي ﻣﺴﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ در ﻣﻌﺪهي اﻳﻦﻫﺎ ﻛﻪ دارد دل و رودهﺷﺎن را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲزﻧﺪ .ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺎورﻧﺪ .ﭘﺲ ﭼﺮا ﻣﻲﺧﻨﺪي؟ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوي. ﻫﻤﻪ دوﺳﺘﺎنام زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﻳﺎ زﻳﺮ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻲ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻧﺎزﻟﻲ ﺻﺪاش را ﭘﺎﻳﻴﻦ آورد .ﺗﻮ را ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺑﺮاي ﺗﻮ ﺑﺲ اﺳﺖ دﻳﮕﺮ .ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻔﺎرت و ﭘﺬﻳﺮش داﻧﺸﮕﺎه را اﻧﺠﺎم داد .ﺧﻮدش ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﻓﺮوﺧﺖ و ﭘﻮل ﺟﻮر ﻛﺮد .ﮔﻔﺖ ﻣﺎدرش دوﺳﺖ دارد ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮوم درس ﺑﺨﻮاﻧﻢ. در ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻓﻘﻂ ﻧﺎزﻟﻲ ﺑﻮد و ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ .ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ دورﺗﺮ اﻳﺴﺘﺎد ﺗﺎ ﺗﺎﺑﺶ ﻧﻤﻨﺎك ﭼﺸﻢﻫﺎش را از ﻣﻦ درﻳﻎ ﻛﻨﺪ .ﻧﺎزﻟﻲ دﺳﺖﻫﺎي ﻣﺮا ﻣﺤﻜﻢ ﮔﺮﻓﺖ .ﻋﻤﺮ آدم ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه اﺳﺖ ﻧﺎزﻟﻲ! ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﻲ؟ وﻗﺘﻲ ﺑﺮاي آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻮﺳﻴﺪماش ،ﮔﻮﻧﻪﻫﺎش ﺗﻜﻪاي از ﺗﻤﺎم وﻃﻨﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮام ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪ .ﺑﻪ راﻧﻨﺪه ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮود ﻫﺘﻞ .ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺶ ﺻﺒﺢ ﺑﻮد .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﻫﻨﻮز ﺧﻮاب ﺑﻮد .ﻟﺐﻫﺎش را ﺑﻮﺳﻴﺪم .ﻟُﭗﻫﺎش ﮔﻞ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد .آرام ﻛﻨﺎرش دراز ﻛﺸﻴﺪم .دﺳﺖاش را از روي ﺷﻜﻢاش ﺑﺮداﺷﺘﻢ و دﺳﺖ ﺧﻮدم را ﮔﺬاﺷﺘﻢ. ﺻﺪاي ﻋﻖ زدن ﻣﻲآﻣﺪ .ﭘﻠﻚام ﭘﺮﻳﺪ .درِ دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ را ﺑﺎ دلﺷﻮره ﺑﺎز ﻛﺮدم .ﺳﺮش را در ﻛﺎﺳﻪي دﺳﺖﺷﻮﻳﻲ ﻓﺮوﻛﺮده ﺑﻮد .دﺳﺖاش را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد .ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ .ﻧﮕﺮان ﻧﺒﺎش. ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ زﻧﮓ زد .از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮد .ﭘﺎﺗﺮﻳﺴﻴﺎ زاﻳﻴﺪه ﺑﻮد؛ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ .ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎر ﮔﻔﺘﻢ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﻲآﻳﻴﻢ. ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺎ ﺻﻮرت ﺧﻴﺲاش را ﺗﻮي ﻫﻮﻟﻪ ﺑﺮد .ﺧﻨﺪﻳﺪ .ﺑﺎﻟُﻦِ ﺷﻴﻄﻨﺘﻲ از روي ﻟﺐﻫﺎش ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺖ.
١٠٣