ΕΥ ΖΗΝ / ALL ABOUT HEALTH

Page 1

ΕΖ ΕΥ ΖΗΝ

ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016




Κάνουμε restart!

ΕΚΔΟΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΕΚΛΙΔΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΕΚΛΙΔΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΕΚΛΙΔΗΣ ART DIRECTOR ΣΟΦΙΑ ΤΖΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΑΡΩ ΚΑΡΕΚΛΙΔΟΥ

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΜΑΓΝΗΣΙΑ» ΙΑΣΟΝΟΣ 77 ΜΕ Κ. ΚΑΡΤΑΛΗ, ΒΟΛΟΣ, ΤΗΛ. 24210 85531-4

editorial editorial editorial editorial

Ο

ι πρώτες βροχές άρχισαν ήδη να πέφτουν, θυμίζοντας μας ότι το καλοκαίρι πλέον αποτελεί παρελθόν και καλώντας μας ταυτόχρονα να υποδεχθούμε το φθινόπωρο. Νέα εποχή, νέο ξεκίνημα, νέοι στόχοι, πολλά όνειρα, αλλά και η αρχή μιας μεγάλης γκάμας ιώσεων και αλλεργιών που καραδοκούν. Όπως και να το κάνουμε, μπορεί να μας αρέσει να καθόμαστε να κοιτάμε έξω από το τζάμι τη βροχή να πέφτει, αλλά δυστυχώς το φθινόπωρο μας κάνει πιο ευάλωτους. Εμάς και τα παιδιά μας που ξεκίνησαν ήδη τις σχολικές και εξωσχολικές τους δραστηριότητες, μετά το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών και την επιστροφή στην πόλη και την καθημερινότητα. Μετά από ένα μεγάλο διάστημα ξεκούρασης και ανεμελιάς, που με το τέλος του μας φέρνει αντιμέτωπους με μια αλλαγή εποχής, αλλά και ψυχολογίας που μπορεί να μας προκαλέσει συναισθήματα άγχους και ίσως μελαγχολίας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι από το Σεπτέμβριο και μετά όλο και περισσότεροι επισκέπτονται το γιατρό τους, θέλοντας να κάνουν ένα απλό τσεκ απ ή παραπονούμενοι για παθήσεις που ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες είχαν υποχωρήσει, τώρα εμφανίστηκαν και πάλι. Αυτό συμβαίνει, όπως εξηγούν οι ειδικοί, επειδή οι μεταβολές του καιρού αυξάνουν τις λοιμώξεις, τα κρυολογήματα, τις αλλεργίες, κάτι που μόνο διαθέτοντας ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα θα μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε. Το Ευ Ζην λοιπόν, η έκδοση του Ομίλου Καρεκλίδη που κρατάτε στα χέρια σας, είναι απαραίτητη έτσι ώστε μέσω των άρθρων των επιστημόνων, που θεωρούμε τιμή που μας εμπιστεύτηκαν για μια ακόμη φορά, να πάρετε συμβουλές και να καταφέρετε να διατηρηθείτε υγιείς. Ξεφυλλίζοντας το περιοδικό θα ανακαλύψετε μια σειρά από ενδιαφέροντα άρθρα, ειδικών και πετυχημένων στον τομέα τους γιατρών, και θα ενημερωθείτε πάνω σε θέματα που αφορούν στην προφύλαξη από τις ιώσεις, την χρονική περίοδο που θα πρέπει να γίνονται τα εμβόλια, τη βοήθεια που μπορείτε να προσφέρετε στα παιδιά σας έτσι ώστε να ξεπεράσουν το άγχος στο σχολείο, πως θα προφυλαχθείτε από τις ημικρανίες, για τα μυστικά της διατροφής, ποιες είναι οι υπερτροφές του φθινοπώρου και ποια βότανα είναι εκείνα που συμμαχούν για την καλή μας υγεία. Το κυριότερο το άφησα στο τέλος και είναι μια δική μου συμβουλή, που πιστεύω ότι βοηθά στην υγεία και τη σωματική, αλλά κυρίως την ψυχική. Γελάστε. Με την ψυχή σας. Όσο πιο συχνά μπορείτε. Είναι το καλύτερο φάρμακο, αφού ένα λεπτό γέλιου ισοδυναμεί με 45 λεπτά χαλάρωσης! Καλό χειμώνα…


Τηλέφωνα Επικοινωνίας 24210-78540, 78580, 78589, 78583 . Διεύθυνση Γιάννη Φάτση 1, Αλυκές, Βόλος, Τ.Κ. 38500.

Επιστημονικά υπεύθ. Κων/ντίνος Γάτος

ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ «ΆΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ» Άνοια, να θυμηθώ να μη ξεχάσω!

Oλιστική φροντίδα για άτομα με νόσο Alzheimer, σύνδρομα άνοιας και συναφείς ψυχικές διαταραχές.

•Πως ορίζεται η άνοια; Μαθαίνω τι είναι η άνοια! Υπάρχουν πολλά είδη! Οι άνοιες (νόσος Alzheimer, αγγειακή άνοια, άνοια ως επακόλουθο τραυματισμού κτλ), αποτελούν μία σειρά από κλινικά σύνδρομα που χαρακτηρίζονται από πολλαπλές διαταραχές σε επίπεδο γνωσιακών λειτουργιών. Πάνω από 70 αίτια μπορούν να προκαλέσουν άνοια, ακόμη και σε ασθενείς ηλικίας μικρότερης τω 60 ετών. Η άνοια είναι συνήθως μία εκφυλιστική, προοδευτικά εξελισσόμενη και μη αναστρέψιμη βλάβη του ανθρώπινου εγκεφάλου.

•Ποια είναι τα συνηθέστερα συμπτώματα; Αναγνωρίζω τα αρχικά συμπτώματα!

Τα συνηθέστερα συμπτώματα της άνοιας είναι: η μείωση της γενικής νοητικής επάρκειας των ασθενών, η διαταραχή της ικανότητας μάθησης και μνήμης, η δυσχέρεια λόγου με εμφανή δυσκολία εύρεσης των κατάλληλων λέξεων, πρόβλημα στην αίσθηση του προσανατολισμού, της αντίληψης, της συγκέντρωσης και της κρίσης, οι αλλαγές στη διάθεση, η απάθεια, η δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών, η σύγχυση, το να επαναλαμβάνεται ένα άτομο, η διαταραχή της συμπεριφορικής προσαρμογής του στο περιβάλλον και στις αλλαγές αυτού, η μείωση της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων και η αδυναμία εκπλήρωσης του κοινωνικού ρόλου του ατόμου.

•Γιατί είναι χρήσιμη η έγκαιρη διάγνωση; Φροντίζω να επισκεφθώ εξειδικευμένο ιατρό!

Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει σημασία γιατί η νόσος επηρεάζει όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και το οικογενειακό του περιβάλλον. Συχνά δημιουργεί στους φροντιστές συναισθήματα θυμού, ντροπής, ενοχών και πένθους, φέρνοντάς τους στα ψυχικά και σωματικά όριά τους. Θέτονται μια σειρά από ηθικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου εκείνου της διατήρησης της αξιοπρέπειας του ασθενούς. Η πρώιμη διάγνωση δίνει τα χρονικά περιθώρια ενημέρωσης, αποδοχής της κατάστασης, διατήρησης της ποιότητας ζωής και προγραμματισμού για το μέλλον όλων αυτών των ατόμων. Η έγκαιρη διάγνωση σε πρώιμο στάδιο, αυξάνει τις πιθανότητες παράτασης της παραμονής του ασθενούς σε ικανοποιητικό νοητικό επίπεδο!

•Θεραπεύεται η άνοια; Αποδέχομαι ότι δεν υπάρχει πραγματική θεραπεία!

Δυστυχώς δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για τις περισσότερες από τις μορφές της άνοιας. Εξαίρεση αποτελεί η αγγειακή άνοια όπου με την ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου (υψηλής χοληστερόλης, υπέρτασης, διαβήτη κτλ) επιβραδύνεται ή σταματά η εξέλιξη της. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, εφαρμόζονται προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης, τα οποία στοχεύουν στην αξιοποίηση των γνωστικών λειτουργιών και του νοητικού αποθέματος του ατόμου.

•Γιατί στη κλινική «Άγιος Γεώργιος; Επιλέγω τη καλύτερη διεπιστημονική ομάδα!

Η κλινική «Άγιος Γεώργιος», είναι μία εξειδικευμένη Νευρολογική νοσηλευτική μονάδα, επανδρωμένη με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό με μακροχρόνια εμπειρία στα σύνδρομα της άνοιας. Συμμετέχει σε διεθνείς μελέτες και έχει εξελίξει το δικό της πρωτοποριακό και διεθνώς αναγνωρισμένο τεστ «Κλινική Δοκιμασία Γάτος» (GCT-test), σύμφωνα με το οποίο εξατομικεύετε η φροντίδα των ασθενών. Διαθέτει 2 πτέρυγες υπό την εποπτεία ειδικών ψυχιάτρων και νευρολόγων, καθώς και μονάδα αυξημένης φροντίδας. Στη κλινική εδρεύουν ακτινολογικό, μικροβιολογικό και εξοπλισμένο νευροφυσιολογικό εργαστήριο για την διενέργεια ηλεκτρομυογραφημάτων, τμήμα φυσικοθεραπείας, κινησιοθεραπείας και αποκατάστασης, τμήμα αντιμετώπισης ασθενών τελικού σταδίου, καθώς και παθολογικός τομέας (συνεργασία με ειδικό χειρουργό για την αντιμετώπιση επιπεπλεγμένων ελκών πιέσεως-κατακλίσεων). Λειτουργεί εξωτερικό νευρολογικό ιατρείο για έλεγχο, έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία νευρολογικών και ανοϊκών ασθενών, αλλά και μέριμνας για τους συγγενείς, συνοδούς και φροντιστές. Επιπλέον υπάρχει πρόνοια για φροντίδα στο σπίτι και κατ’ οίκον νοσηλεία. Η κλινική είναι πλήρως στελεχωμένη επί 24ώρου βάσεως!

Η κλινική είναι συμβεβλημένη με τον Εθνικό Ασφαλιστικό Φορέα Ε.Ο.Π.Υ.Υ.


6

ΕΥ ΖΗΝ

H αλλαγή του καιρού επηρεάζει και την υγεία μας!

Ο

ι αλλαγές του καιρού δεν επηρεάζουν μόνο τις ενδυματολογικές μας επιλογές αλλά και τη διάθεσή μας και την υγεία μας. Οι φθινοπωρινές και οι χειμωνιάτικες θερμοκρασίες μπορεί να προκαλούσαν από πονοκεφάλους και ημικρανίες μέχρι πόνους στις αρθρώσεις.

Πονοκέφαλοι/ ημικρανίες: Μία από τις αιτίες που προκαλούν πονοκεφάλους είναι η μεταβολή στη συστολή των αιμοφόρων αγγείων του εγκεφάλου. Οι κρύες θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν τέτοιες μεταβολές μειώνοντας και τη ροή του αίματος.

Ξηρότητα δέρματος: Όσο περισσότερο κρύο κάνει, τόση λιγότερη υγρασία υπάρχει με αποτέλεσμα να μην ενυδατώνεται και το δέρμα σας. Επιλέξτε ένα καλό καθαριστικό προσώπου, μια ενυδατική κρέμα αλλά και μια μάσκα

απολέπισης για να καταπολεμήσετε την ξηρότητα της επιδερμίδας.

συμπληρώματα διατροφής μετά από συνεννόηση με τον γιατρό σας.

Μειωμένη ενέργεια/κακή διάθεση: Η μικρή έκθεση στην

Κρυολογήματα: Οι περισσότερες

ηλιακή ακτινοβολία κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένα επίπεδα σεροτονίνης, της ορμόνης της χαράς. Γι’ αυτό μπορεί να μην έχετε τη διάθεση που είχατε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αλλά και την ίδια ενέργεια.

ιώσεις είναι μεταδοτικές λίγες ημέρες πριν εκδηλώσετε τα πρώτα συμπτώματα, για αυτό τις κρύες ημέρες που περνάμε περισσότερο χρόνο μέσα στο σπίτι ή στο γραφείο είναι πιο εύκολο να κολλήσουμε ένα κρυολόγημα. Η καλύτερη άμυνα είναι το προσεχτικό πλύσιμο των χεριών.

Πόνοι στις αρθρώσεις: Έλλειψη βιταμίνης D: Ο ήλιος είναι η κύρια πηγή της Βιταμίνης D που μετατρέπει τη χοληστερόλη στο σώμα μας σε βιταμίνη D3. Γι’ αυτό κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα μπορεί να υποφέρετε από τα συμπτώματα της έλλειψης της βιταμίνης D, δηλαδή αδυναμία, ευαισθησία στον πόνο και υπνηλία. Επιλέξτε τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνη D, όπως λιπαρά ψάρια, σολομό και τόνο, αλλά και

Οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει στους λόγους για τους οποίους κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα εκδηλώνονται πόνοι στις αρθρώσεις πολλών ανθρώπων, όμως η επικρατέστερη θεωρία είναι ότι το κρύο μειώνει την πίεση γύρω από τις αρθρώσεις ή προκαλεί συστολή στους μύες της περιοχής. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κίνηση και η γυμναστική μπορεί να σας ανακουφίσει από αυτούς τους πόνους.


ΕΥ ΖΗΝ

5

Φθινοπωρινές συμβουλές υγείας που πρέπει να ακολουθήσεις.

Τ

ο καλοκαίρι (ευτυχώς για κάποιους και δυστυχώς για κάποιους άλλους) πέρασε και το φθινόπωρο έχει ήδη αρχίσει να δείχνει τα πρώτα του σημάδια. Η αλλαγή των εποχών είναι στοιχείο της φύσης και η ευελιξία και προσαρμογή σε τέτοιες αλλαγές είναι στοιχείο που πρέπει να χαρακτηρίζει τον καθένα μας. Όσο πιο ευέλικτοι είμαστε σε όλες τις αλλαγές, τόσο το καλύτερο για εμάς, την υγεία μας, την ψυχολογία μας και τα ποσοστά ευτυχίας μας σε αυτό τον κόσμο. Ακολουθήστε τις αλλαγές του φθινοπώρου και παραμείνετε υγιείς υιοθετώντας μια διαφορετική προσέγγιση. Κάθε εποχή και κάθε αλλαγή για κάποιο λόγο γίνεται και κάτι έχει να σας δώσει. Το μόνο που έχετε εσείς να κάνετε είναι να είστε ανοιχτοί να το πάρετε.

1. Τρώτε φρούτα εποχής Επιλέγετε τα φρούτα και λαχανικά της εποχής και όχι τις επιλογές του θερμοκηπίου. Η κάθε έποχη έχει πολλές επιλογές να δώσει που αξίζουν την προσοχή σας. Μερικές μάλιστα από τις φθινοπωρινές είναι το σταφύλι, τα ακτινίδια, το μπρόκολο, οι μελιτζάνες, το σπανάκι, οι γλυκοπατάτες, τα μήλα, τα αχλάδια και το πράσο. Εμπνευστείτε από τις νέες σας επιλογές και φτιάξτε το φθινοπωρινό

μενού βασιζόμενοι κυρίως σε αυτά τα υλικά και αφήστε τις ντομάτες για του χρόνου ξανά.

2. Τρώτε τα «χρώματα» της εποχής Όσο πιο χρωματιστό είναι ένα φρούτο, τόσο καλύτερο κάνει στην υγεία και το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Αναζητήστε τα ζεστά χρώματα του φθινοπώρου στο πιάτο σας και εκμεταλλευτείτε όλα τα θρεπτικά στοιχεία που έχει να σας δώσει αυτή η γκάμα χρωμάτων. Σκούρο πράσινο, βαθύ κίτρινο και φωτεινό πορτοκαλί είναι οι αποχρώσεις που θα πρέπει να αναζητάτε κάθε φθινόπωρο στο μανάβικο.

3. Ενισχύστε το ανοσοποιητικό σας σύστημα Θωρακίστε τον οργανισμό σας, πριν κάνουν επέλαση οι ιοι και οι ιώσεις του χειμώνα. Πίνετε πολύ νερό, τρώτε ωμές τις τροφές για να λάβετε το μέγιστο της θρεπτικής τους δυνατότητας, τρώτε σκόρδο, βιταμίνες Β, C και D και αρχίστε σιγά σιγά τη γυμναστική.

4. Γυμναστείτε Το καλοκαίρι η άσκηση έρχεται μόνη της, με τις βόλτες στο ηλιοβασίλεμα και με το πρωινό κολύμπι. Τα πρώτα

κρύα όμως κάνουν πολλούς να σταματήσουν αυτές τις βόλτες και να μην γυμνάζονται πια με την ευκολία που το έκαναν το καλοκαίρι. Μην ξεχνάτε, όμως, ποτέ τη σημασία της άσκησης και αν δεν καταφέρατε ποτέ να γίνετε χειμερινός κολυμβητής ή το κρύο σας αποθαρρύνει από το να κάνετε μια βόλτα στην πόλη, βρείτε ένα τρόπο να ασκήθείτε εντός των τειχών. Κάντε γιόγκα, παρακολουθήστε μαθήματα χορού ή, ακόμα, γραφτείτε στο δημοτικό κολυμβητήριο. Δεν χρειάζεται να υπερβάλλετε στην ένταση και το πάθος. Λίγη άσκηση αρκεί για να διατηρείτε τη φόρμα και την καλή σας διάθεση.

5. Απολαύστε την εποχή Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία και μαζί με την εποχή, κάντε αλλαγές και στη ζωή σας. Βρείτε λίγο χρόνο για τον εαυτό σας, αφιερώστε τα απογεύματα του φθινοπώρου σχεδιάζοντας τα μελλοντικά σας πλάνα και πάρτε αποφάσεις που ο καλοκαιρινός ήλιος δεν σας άφηνε να πάρετε. Το φθινόπωρο είναι η εποχή της περισυλλογής, της ανασυγκρότησης και της αναζήτησης νέων στόχων, με κύριο σκοπό την προσωπική ευτυχία και ύστερα την ικανοποίηση των άλλων.

7


8

ΕΥ ΖΗΝ

Πώς να προστατευτείτε από τις κοινές ιώσεις


ΕΥ ΖΗΝ

Οι Έλληνες είναι εξοικειωμένοι με τις ιώσεις και το κρυολόγημα, αφού ο μέσος όρος των ιώσεων / κρυολογημάτων ανά ενήλικα φτάνει τις 5 ετησίως. Στα παιδιά ο αριθμός διπλασιάζεται και αγγίζει τις 10 ετησίως.

Π

αρά το γεγονός ότι έχουν γίνει και εξακολουθούν να γίνονται εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού για την σωστή αντιμετώπιση των ιώσεων/κρυολογημάτων, συνεχίζουν να υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με την σωστή αντιμετώπισή τους. Πρώτα απ’ όλα δεν μπορείς να θεραπεύσεις το κρυολόγημα με αντιβιοτικά. Το κρυολόγημα οφείλεται σε ίωση και τα αντιβιοτικά, που θεραπεύουν τις λοιμώξεις, δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Η καλύτερη στρατηγική αντιμετώπισης της ίωσης είναι η εστίαση στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και η υιοθέτηση κανόνων υγιεινής ώστε να σταματήσει η εξάπλωση της ίωσης.

Μυοσκελετικοί πόνοι και πονοκέφαλος Οι μυοσκελετικοί πόνοι τις περισσότερες φορές συνδέονται με κάποια ίωση ή κρυολόγημα. Για την αντιμετώπισή τους, κάντε λήψη ενός αναλγητικού με βάση την ιβουπροφαίνη. Η ιβουπροφαίνη ανήκει στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, γι’ αυτό μπορεί εύκολα να μειώσει τους μυοσκελετικούς πόνους. Ο πονοκέφαλος μπορεί να είναι ένα ακόμα σύμπτωμα ίωσης. Καλό είναι να λαμβάνετε έγκαιρα ένα παυσίπονο πριν να γίνει οξύς ο πόνος.

Βουλωμένη μύτη Χρησιμοποιείστε είτε ένα φυσικό είτε ένα φαρμακευτικό αποσυμφορητικό σκεύασμα ώστε να αποσυμφορήσετε την ρινική κοιλότητα από τις βλέννες.

9


10

ΕΥ ΖΗΝ

Το κρυολόγημα οφείλεται σε ίωση και τα αντιβιοτικά, που θεραπεύουν τις λοιμώξεις, δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Η καλύτερη στρατηγική αντιμετώπισης της ίωσης είναι η εστίαση στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και η υιοθέτηση κανόνων υγιεινής ώστε να σταματήσει η εξάπλωση της ίωσης. Βήχας και πονόλαιμος Ο βήχας και ο πονόλαιμος εξαιτίας μιας ίωσης ή ενός κρυολογήματος είναι τις περισσότερες φορές ενοχλητικός και μπορεί να διαταράξει την καθημερινότητά

σας. Τα αντιβιοτικά σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι αναποτελεσματικά ενώ η συχνή και αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανθεκτικά στελέχη μικροβίων.

Αντιβίωση λαμβάνουμε μόνο όταν μας το έχει συστήσει ο γιατρός, σε ειδική περίπτωση και μόνο. Για τον παραγωγικό βήχα, τον βήχα δηλαδή που συνοδεύεται από βλέννες, καλό θα ήταν


ΕΥ ΖΗΝ

να πάρετε ένα βλεννολυτικό σκεύασμα. Για την ανακούφιση και την αντιμετώπιση του πονόλαιμου, να έχετε πάντοτε μαζί σας και να κάνετε λήψη παστίλιων/ τροχίσκων για το λαιμό που δεν περιέχουν αντιβιοτικά. Οι παστίλιες χωρίς αντιβιοτικό, αποτελούν ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο στην αντιμετώπιση του πονόλαιμου, αφού οι κλινικές μελέτες έδειξαν ότι δρουν ταχύτατα και διαρκούν για τουλάχιστον 3-4 ώρες, προστατεύοντάς μας από ενοχλήσεις στο λαιμό. Εναλλακτικά, μπορείτε να πίνετε ζεστά ροφήματα που «μαλακώνουν» τον ερεθισμένο λαιμό και να κάνετε «γαργάρες» με αλατόνερο. Για τα παιδιά από 6 ετών και πάνω διατίθενται πλέον και οι παστίλιες. Οι παστίλιες αυτές είναι ειδικά σχεδιασμένες για παιδιά, δεν περιέχουν αντιβίωση, και έχουν αντισηπτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες.

Πυρετός Αξίζει να θυμόμαστε ότι ένας ήπιος έως μέτριος πυρετός δεν αποτελεί πρόβλημα και δεν είναι επικίνδυνος. Στην πραγματικότητα, είναι ένας από τους τρόπους που ο οργανισμός μας προσπαθεί να αντιμετωπίσει την ίωση ή το κρυολόγημα. Το κλειδί είναι να προσπαθήσουμε να αισθανόμαστε άνετα.

Μείνετε ενυδατωμένοι Η υψηλή θερμοκρασία μπορεί να σας προκαλέσει αφυδάτωση, γι’ αυτό είναι σημαντικό να πίνετε πολλά υγρά. Αποφύγετε το τσάι, τον καφέ και το αλκοόλ, διότι μπορεί να επιδράσουν θετικά στην αφυδάτωση. Για άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του πυρετού, μπορείτε να κάνετε λήψη ενός αναλγητικού, όπως το Nurofen, το οποίο εκτός από τον πυρετό, μπορεί να σας ανακουφίσει ταυτόχρονα από τον μυοσκελετικό πόνο και τον πονοκέφαλο. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς ότι στα παιδιά η μόνη ενδεδειγμένη μέθοδος χορήγησης αντιπυρετικών σε υγρή μορφή (πόσιμο εναιώρημα), είναι η δοσομετρική σύριγγα σε ml και όχι τα κοινά κουτάλια κουζίνας που είναι η αιτία πολλών δοσομετρικών σφαλμάτων. Στην περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν, θα πρέπει να απευθυνθείτε στο γιατρό σας, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει σχετικά με το τι πρέπει να κάνετε.

Μερικές συμβουλές για να κρατήσει ο οργανισμός σας άμυνα στις ιώσεις: • Να είστε ενυδατωμένοι: Φροντίστε να πίνετε αρκετό νερό και πολλούς φυσικούς χυμούς με αυτό τον τρόπο ενισχύεται το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

• Διατηρείστε μια ισορροπημένη διατροφή: Η ποιότητα της άμυνάς μας καθορίζεται και σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα της διατροφής μας, γεγονός το οποίο κρίνεται ακόμη πιο αναγκαίο το χειμώνα όπου ο οργανισμός μας είναι και πιο ευάλωτος. Μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όπως τα φρούτα και τα λαχανικά θα βοηθήσουν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος στο κρυολόγημα και τις ιώσεις. • Μειώστε το στρες: Το στρες και η κακή ψυχολογική κατάσταση μειώνουν τις αντιστάσεις του οργανισμού, με αποτέλεσμα να γινόμαστε πιο επιρρεπείς στις ιώσεις. • Ξεκούραση: Για να αντιμετωπίσετε το κρυολόγημα ή την ίωση θα πρέπει να ξεκουράζεστε αρκετά ώστε να μπορέσετε να ανακτήσετε γρήγορα τις δυνάμεις σας και να επιστρέψετε και πάλι στην καθημερινότητά σας. • Υγιεινή: Φροντίζουμε για την καθαριότητα των χώρων στους οποίους περνάμε τον περισσότερο χρόνο της ημέρας, αερίζοντας επαρκώς τα δωμάτια και τον χώρο εργασία μας και απολυμαίνοντας συχνά όλες τις επιφάνειες που συνήθως αγγίζουμε με τα χέρια μας.

11


12

ΕΥ ΖΗΝ

Πότε πρέπει να γίνονται τα εμβόλια

Ο

χειμώνας είναι η κατ’ εξοχήν εποχή των ιώσεων. Το κρύο, ιδίως το παρατεταμένο, είναι ένας από τους κυριότερους λόγους για τους οποίους αρρωσταίνουμε το χειμώνα πολύ περισσότερο απ’ ό,τι το καλοκαίρι. Και αν μία γρίπη ή ένα κρυολόγημα είναι απλώς ταλαιπωρία για τους νέους και υγιείς, μπορεί να είναι πολύ σοβαρή για τους καπνιστές, τους ανθρώπους με χρόνια νοσήματα και τους ηλικιωμένους. Το κρύο ευνοεί την ανάπτυξη των ιών στο περιβάλλον στο οποίο ζούμε, ενώ ο περιορισμός μας

σε κλειστούς χώρους ευνοεί την μετάδοσή τους από άνθρωπο σε άνθρωπο. Επιπλέον, το χειμώνα κάνουμε χειρότερη διατροφή απ’ ό,τι το καλοκαίρι, περιορίζοντας την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που έως ένα βαθμό “θωρακίζουν” τον οργανισμό απέναντι στους ιούς. Και βέβαια, τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο, κολλάνε το ένα το άλλο και μετά μεταφέρουν τους ιούς στο σπίτι. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να έρθει κάποιος σε επαφή με κόσμο για να αρρωστήσει. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι γεμάτος με ανενεργά μικρόβια. Μεταξύ

αυτών συμπεριλαμβάνονται ο μηνιγγιτιδόκοκκος, τον οποίο φέρει στο ρινοφάρυγγά του ο ένας στους τρεις ανθρώπους, και ο πνευμονιόκοκκος που υπολογίζεται ότι φέρει στους πνεύμονές του ένας στους τέσσερις ενήλικες. Αυτά τα μικρόβια ουσιαστικά λαθροβιούν στον οργανισμό, αλλά όταν βρουν τις κατάλληλες συνθήκες μπορούν να ενεργοποιηθούν από μόνα τους. Σε έναν ηλικιωμένο λ.χ. ο οποίος εκ φύσεως έχει μειωμένη αμυντική ικανότητα και επιπλέον δεν τρέφεται σωστά και ζει σε ένα παγωμένο σπίτι, είναι πιθανό να ενεργοποιηθεί


ΕΥ ΖΗΝ ένας πνευμονιόκοκκος και ο ασθενής αυτός να βρεθεί στο νοσοκομείο με μία σοβαρή πνευμονία, που μπορεί να αποβεί μοιραία». Οι προαναφερθέντες κίνδυνοι αυξάνονται ακόμα περισσότερο όταν κάποιος πάσχει από χρόνιο νόσημα ή είναι καπνιστής, διότι με το τσιγάρο οι άμυνες του πνεύμονα μειώνονται πολύ. Στους πάσχοντες από πνευμονολογικά προβλήματα, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), τα επίπεδα των πνευμονικών μικροβίων είναι ακόμα υψηλότερα, γι’ αυτό και κινδυνεύουν πολύ να αρρωστήσουν τον χειμώνα, ακόμα κι αν δεν έρχονται σε επαφή με άλλα άτομα. Εξαιρετικά ευάλωτοι στις λοιμώξεις είναι και όσοι μπαινοβγαίνουν στα νοσοκομεία για χρόνια νοσήματα – λ.χ. καρδιολογικά, πνευμονολογικά (άσθμα, ΧΑΠ), διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια, φλεγμονώδεις παθήσεις εντέρου. Η κατάλληλη εποχή για εμβολιασμό Για όλους αυτούς τους λόγους, οι διεθνείς υγειονομικές αρχές – μεταξύ των οποίων και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας – συνιστούν να γίνονται εμβολιασμοί σε όλο τον

πληθυσμό που πάσχει από χρόνια νοσήματα, ανεξαρτήτως ηλικίας, αλλά πλέον και σε όσους έχουν περάσει τα 50 τους χρόνια, καθώς οι φυσικές άμυνες του οργανισμού αρχίζουν να φθίνουν από τα 50 και μετά. Είναι πολύ προτιμότερο να προλαβαίνεις μία σοβαρή λοίμωξη, παρά να την θεραπεύεις, διότι το κόστος και η ταλαιπωρία είναι υπερπολλαπλάσια σε περίπτωση νοσήσεως. Τα δύο πιο σημαντικά εμβόλια για το χειμώνα είναι το αντιγριπικό και το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου. Το εμβόλιο της γρίπης πρέπει να το κάνουμε κάθε χρόνο, ενώ το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου – αυτό που ο πολύς κόσμος αποκαλεί “εμβόλιο της πνευμονίας” – έως πρότινος έπρεπε να γίνεται κάθε πέντε χρόνια. Προσφάτως, όμως, εγκρίθηκε νέου τύπου εμβόλιο, που προστατεύει από τους 13 συχνότερους τύπους πνευμονιόκοκκου και το οποίο πιθανώς χρειάζεται να γίνει μόνο μία φορά – είναι κάτι που θα φανεί στην πορεία. Τα εμβόλια χρειάζονται περίπου 10-15 μέρες για να βοηθήσουν τον οργανισμό να παράξει αρκετά αντισώματα ώστε να μπορεί

να παλέψει τα πάντα. Γι’ αυτό πρέπει τώρα, πριν αρχίσουν οι πολλές γρίπες και το πολύ κρύο, να γίνουν οι εμβολιασμοί. Ωστόσο, οι ομάδες υψηλού κινδύνου που προαναφέρθηκαν (χρονίως πάσχοντες, καπνιστές, ηλικιωμένοι) χρειάζονται δύο δόσεις του εμβολίου της γρίπης, μία τώρα και μία γύρω στο Φεβρουάριο. Οι 50άρηδες δίχως άλλα νοσήματα, μπορούν να κάνουν μία δόση. Αξίζει, πάντως, να επισημανθεί ότι το «τώρα» είναι λίγο σχετική έννοια. Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται αναλόγως των τοπικών καιρικών συνθηκών, 15 έως ένα μήνα πριν αρχίσει η βαρυχειμωνιά. Στο Νευροκόπι λ.χ. που είναι η πιο ψυχρή περιοχή της χώρας, πιθανώς έπρεπε ήδη να έχουν εμβολιαστεί οι ενήλικες, ενώ στην Κρήτη ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται Νοέμβριο. Ας σημειωθεί, ότι τα εμβόλια αυτά καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία (συμπεριλαμβανομένου του ΕΟΠΥΥ) και δεν έχουν συμμετοχή, αφού συμπεριλαμβάνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Ενηλίκων που για πρώτη φορά εξέδωσε η χώρα μας τον περασμένο Δεκέμβριο.

13


14

ΕΥ ΖΗΝ

Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας να ξεπεράσει το στρες στο σχολείο

Η

επιστροφή στο σχολείο μπορεί να γεμίσει το παιδί σας με άγχος. Πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να το ξεπεράσει; Καθώς ξεκινά μια νέα σχολική χρονιά, το άγχος - του παιδιού και του γονέα- αρχίζει να συσσωρεύεται ξανά. Από τα πρωινά ξυπνήματα της τελευταίας στιγμής, μέχρι καινούριες εργασίες που πρέπει να γίνουν, η προσαρμογή μπορεί να είναι κάπως δύσκολη. Και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να βοηθήσετε το παιδί σας, αλλά και τον εαυτό σας. Καταπολεμήστε από νωρίς το πρόβλημα του ύπνου Μέσα στο καλοκαίρι, το πρόγραμμα του ύπνου μας - τουλάχιστον για τα παιδιά - χαλαρώνει αρκετά. Είναι μια καλή ιδέα όμως να ξεκινήσετε την ρουτίνα του σχολείου από νωρίς, για να κάνετε την μετάβαση πιο εύκολη. Ξεκινήστε να πέφτετε για ύπνο και να ξυπνάτε νωρίτερα, προσπαθήστε να έχετε ένα σταθερό πρόγραμμα στις ώρες του φαγητού. Με αυτό τον τρόπο, θα καταφέρετε

14

να καταπολεμήσετε τον κίνδυνο της αϋπνίας και τις έλλειψης ύπνου. Μην ξεχνάτε, παιδιά και ενήλικες μπορούν να διαχειριστούν το στρες πολύ καλύτερα όταν είναι ξεκούραστοι. Προσπαθήστε να μάθετε αν θα υπάρχουν φίλοι στην ίδια τάξη Μια καλή ιδέα είναι να μάθετε αν το παιδί σας θα είναι στο ίδιο τμήμα με κάποιον φίλο του από νωρίς-πράγμα που λογικά δεν θα είναι δύσκολο, καθώς τις περισσότερες φορές οι μαθητές διανέμονται σε τμήματα αλφαβητικά. Η γνώση ότι θα υπάρχει ένα φιλικό πρόσωπο στο ίδιο τμήμα (ή ακόμα και περισσότερα!) θα βοηθήσει πάρα πολύ το παιδί σας να διώξει το στρες, καθώς η παρουσία φίλων είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα για την ψυχολογία του παιδιού.

Μιλήστε μεταξύ σας Ίσως ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσετε το παιδί σας να ξεπεράσει το άγχος της επιστροφής

στο σχολείο είναι να του μιλήσετε. Ή, καλύτερα, να το αφήσετε να σας μιλήσει για το πώς αισθάνεται. Αφήστε το να σας πει τι περιμένει με ανυπομονησία, τι ανησυχίες μπορεί να έχει, και τι μπορεί να του προκαλεί αρνητικά συναισθήματα. Αν υπάρχουν αρνητικά συναισθήματα, μην προσπαθήσετε να τα μειώσετε. Αντιθέτως, προσπαθήστε να ενισχύσετε τα θετικά, για να πέσει περισσότερη προσοχή πάνω τους, ώστε το παιδί σας να επιστρέψει στο σχολείο γεμάτο αυτοπεποίθηση. Είναι μια πολύ καλή περίοδος για να συζητήσετε για θέματα όπως η πίεση από τους συνομηλίκους ή το bullying. Βέβαια, όλα αυτά θα γίνουν εφόσον το παιδί σας θέλει να συζητήσει. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να δώσετε στο παιδί σας να καταλάβει ότι είστε πάντα διαθέσιμοι για συζήτηση, για ό,τι πρόβλημα προκύψει, και πως δεν πρόκειται να κρίνετε ή να νουθετήσετε. Ο ρόλος του γονέα είναι να ακούει, και να βοηθά το παιδί να βρίσκει λύσεις.


ΕΥ ΖΗΝ

Το σχολείο «κρύβει» αλλεργίες

Ο

σχολικός χώρος, από την προσχολική ηλικία μέχρι την τριτοβάθμια Εκπαίδευση, έχει παρατηρηθεί ότι, ενδεχομένως, συνδυάζεται με την εκδήλωση ποικίλων αλλεργικής μορφής αντιδράσεων σε ευαισθητοποιημένα άτομα. Η σημασία των αλλεργικών παθήσεων ή καταστάσεων (αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα, ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα, τροφική αλλεργία) φαίνεται από την επιδημική έξαρση στη συχνότητά τους κατά τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια. Οι αριθμοί είναι, πολλές φορές, πιο πειστικοί για την ανάδειξη κάποιου προβλήματος. Έτσι, αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα έχει περίπου το 20% των παιδιών της σχολικής ηλικίας. Η ατοπική δερματίτιδα/ έκζεμα παρουσιάζεται, εκτός από τη βρεφική ηλικία, και στην παιδική σχολική ηλικία. Η αλλεργία της σχολικής ηλικίας έχει και τις επιπτώσεις της, τόσο

με τον επείγοντα χαρακτήρα (αναφυλαξία, ασθματική κρίση) όσο και με τη χρονιότητα των αλλεργικών παθήσεων και των σχολικών τους συνεπειών (απουσίες, μειωμένη απόδοση, περιορισμός αθλητικών δραστηριοτήτων, ψυχολογική επιβάρυνση, κ.ά). Και τα τρία αυτά στοιχεία που εμπεριέχονται στο μήνα Σεπτέμβριο συσχετίζονται με αλλεργικές εκδηλώσεις. Πρώτον, στα αμπέλια, κατά τον τρυγητό, και μετά στα πατητήρια, τα σταφύλια έλκουν τα υμενόπτερα (μέλισσες και σφήκες). Επομένως, είναι αυξημένη η πιθανότητα για τσιμπήματα από υμενόπτερα. Τσιμπήματα από τα έντομα αυτά, αν συμβούν, μπορεί να προκαλέσουν από τις πιο ήπιες, τοπικές, αντιδράσεις (συνήθως), μέχρι τις γενικευμένες, και την αναφυλαξία, σε άτομα με ειδική ευαισθησία. Τα πρωτοβρόχια δεν αποκλείεται να συντελούν στην εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων σε άτομα

με ευαισθησία στους μύκητες, λόγω της σχετικά αυξημένης υγρασίας, που αποτελεί πολύ σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξή τους. Ο σχολικός, τέλος, χώρος, από την προσχολική ηλικία μέχρι την τριτοβάθμια Εκπαίδευση, έχει παρατηρηθεί ότι, ενδεχομένως, συνδυάζεται με την εκδήλωση ποικίλων αλλεργικής μορφής αντιδράσεων σε ευαισθητοποιημένα άτομα. Άρα, διάφορα θεραπευτικά και, κυρίως, προληπτικά μέτρα πρέπει να ληφθούν για τις τυχόν επιπτώσεις που το “αλλεργικό τρίπτυχο” του Σεπτέμβρη (πρωτοβρόχια, υμενόπτερα, σχολείο) ίσως επιφέρει σε ορισμένα άτομα με αλλεργίες. Επιπλέον, να σημειωθεί ότι στοιχεία από το “αλλεργικό τρίπτυχο” δεν αποκλείεται να συνυπάρξουν. Συνεπώς, είναι δυνατόν να δράσουν “συνεργικά”, όπως γίνεται σαφές σε δύο παραδείγματα, που αναφέρονται παρακάτω.

15


16

ΕΥ ΖΗΝ Αν και έχουν, μεγάλη μάλιστα, σημασία και οι τρεις αλλεργικές πτυχές που έχει ο μήνας Σεπτέμβριος, και η καθεμιά τους αποτελεί αυτοτελή οντότητα από τη σκοπιά του αλλεργιολόγου, (τσιμπήματα από έντομα, μύκητες), το κείμενο αυτό εστιάζεται μόνο στις αλλεργίες που συνδέονται με τον “εκπαιδευτικό” Σεπτέμβρη. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο αλλεργικό παιδί που πάει στο σχολείο. Η σημασία των αλλεργικών παθήσεων ή καταστάσεων (αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα, ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα, τροφική αλλεργία) φαίνεται από την επιδημική έξαρση στη συχνότητά τους κατά τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια. Οι αριθμοί είναι, πολλές φορές, πιο πειστικοί για την ανάδειξη κάποιου προβλήματος. Έτσι, αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα έχει περίπου το 20% των παιδιών της σχολικής ηλικίας, ποσοστό δηλαδή περίπου ανάλογο με αυτό του γενικού πληθυσμού. Μέσα στο 9μηνο της σχολικής χρονιάς, περίπου 10% των παιδιών θα παρουσιάσουν ασθματικό παροξυσμό. Η ατοπική δερματίτιδα/έκζεμα παρουσιάζεται, εκτός από τη βρεφική ηλικία, και στην παιδική σχολική ηλικία, επίσης, και εξαφανίζεται με την πάροδο του χρόνου. Σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας, προσβάλλει περίπου το 10% του παιδιατρικού πληθυσμού έως 10 ετών. Η τροφική αλλεργία ανέρχεται περίπου στο 6% κατά την προσχολική ηλικία (με μεγάλη σημασία, προφανώς, για τους προσχολικούς παιδικούς σταθμούς και τα νηπιαγωγεία), ενώ μειώνεται στο 3 με 1% κατά τη σχολική ηλικία. Ακάρεα και μύκητες από “κλεισούρα”. Τέλος, 4 στα 1.000 παιδιά σχολικής

ηλικίας έχουν ευαισθητοποιηθεί στα υμενόπτερα, που σημαίνει, με άλλα λόγια, περίπου ένα παιδί σε ένα μεγάλο σχολείο των 200 - 300 μαθητών. Πέρα, όμως, από τους αριθμούς και τη σημασία τους, η αλλεργία της σχολικής ηλικίας έχει και τις επιπτώσεις της. Επιπτώσεις, τόσο με τον επείγοντα χαρακτήρα (αναφυλαξία, ασθματική κρίση) όσο και με τη χρονιότητα των αλλεργικών παθήσεων και των σχολικών τους συνεπειών (απουσίες, μειωμένη απόδοση, περιορισμός αθλητικών δραστηριοτήτων, ψυχολογική επιβάρυνση κ.ά.). Οι πολλές ώρες στην τάξη και η διάρκεια του σχολικού έτους κάνουν το σχολείο “Δεύτερο σπίτι”. Ενδο-οικιακά αεροαλλεργιογόνα βρίσκονται και στην αίθουσα διδασκαλίας. Η κατασκευή των σχολικών κτιρίων, ειδικά των καινούργιων, φαίνεται πως συντελεί στην ευαισθητοποίηση των μαθητών, κυρίως, και, περαιτέρω, στην εμφάνιση αλλεργικών συμπτωμάτων. Γενικά, τα παράθυρα που συχνά είναι κλειστά, ή ακόμα λόγω κατασκευής δεν ανοίγουν, οι μοκέτες ή τα χαλιά και, βασικά, τον χειμώνα η θέρμανση, είναι παράγοντες για να ευδοκιμήσουν τα ακάρεα. Έτσι, τον Σεπτέμβριο οι αίθουσες διδασκαλίας, αλλά και τα γραφεία των διδασκόντων, καθώς για πολύ καιρό έχουν παραμείνει κλειστά, περιέχουν, σε κατά πολύ μεγαλύτερους αριθμούς, ακάρεα και άλλα ενδο-οικιακά εισπνεόμενα αντιγόνα. Όπως είναι εύλογο, αλλεργικά άτομα, ευαισθητοποιημένα προς τα ακάρεα π.χ., μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο εξηγείται, πιθανότατα, η εμφάνιση των λεγόμενων “επιδημιών κρυολογήματος”, χωρίς πυρετό,

μόλις ανοίγουν τα σχολεία. Στην ουσία δηλαδή πρόκειται για φαινόμενα αλλεργίας: συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας ή/και άσθματος, όπως, λ.χ., πολλαπλά φτερνίσματα, ρινική καταρροή, μπουκωμένη μύτη, βήχας κ.ά. Μύκητες, αν και σπανίως, είναι ενδεχόμενο να υπάρχουν στην τάξη, αν υπάρχει υγρασία (σε αυξημένα επίπεδα) ή διατηρούνται φυτά. Μύκητες, βέβαια, αναπτύσσονται και σε κλειστούς, μη καλώς αεριζόμενους χώρους. Αυτό, ίσως, ισχύει και για τα σχολεία, όταν ανοίγουν, ύστερα από πολύ καιρό που έχουν παραμείνει κλειστά, χωρίς να αερίζονται. Αλλά και τα πρωτοβρόχια δεν αποκλείεται να επιβαρύνουν το αλλεργικό φορτίο του σχολείου. Οι μύκητες του περιβάλλοντος (εξωτερικοί χώροι) αυξάνουν το


ΕΥ ΖΗΝ

φθινόπωρο (ειδικά με την υγρασία, πεσμένα νωπά φύλλα κ.τ.λ.). Με τον αέρα, όμως, εισέρχονται μέσα στα δωμάτια. Αν, μάλιστα, ο αερισμός δεν είναι καλός, όπως π.χ. στις κατασκευές με παράθυρα που δεν ανοίγουν, και αυτό είναι συχνό με τις νέου τύπου οικοδομές, είναι επόμενο να αυξάνουν οι μύκητες μέσα στο κτίριο, μετά τη βροχή. Η σημασία των μυκήτων έγκειται κυρίως στο άσθμα, όπου σε ευαισθητοποιημένα άτομα οι κρίσεις άσθματος είναι βαρύτερες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αναφέρονται συμπτώματα μόνον όταν το παιδί είναι στο σχολείο και κάθεται στο θρανίο με συγκεκριμένο άλλο παιδί. Τα συμπτώματα εξαφανίζονται, ως δια μαγείας στο σπίτι, τα Σαββατοκύριακα, και για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά τις διάφορες περιόδους των σχολικών

διακοπών. Σε τέτοια περιστατικά εγείρεται υποψία πιθανής αλλεργίας στη γάτα ή και σε άλλα κατοικίδια ζώα. Ο πάσχων προφανώς είναι αλλεργικό άτομο, ενώ ο “διπλανός του” μεταφέρει (στα ενδύματά του, π.χ.), το αντιγόνο της γάτας ή του σκύλου του. Επιπλέον, οι τάπητες, και περισσότερο η μοκέτα (επειδή είναι δύσκολο να απομακρυνθεί, για να καθαριστεί), “ελλιμενίζουν”, όχι μόνο τα ακάρεα, αλλά και τα αντιγόνα από τα διάφορα οικιακά ζώα. Της γάτας το αντιγόνο παραμένει στους τοίχους για 4- 5 μήνες μετά τον καθαρισμό του χώρου, απομάκρυνση χαλιών κ.τ.λ. Είναι περιττό, συνεπώς, να τονιστεί ότι απαγορεύεται η είσοδος κατοικιδίων ή άλλων ζώων, στο σχολείο, ακόμα και για λόγους

...εποπτικής διδασκαλίας, όταν υπάρχει στο σχολικό κτίριο έστω και ένα άτομο (είτε στο θρανίο είτε στην έδρα) με αλλεργία προς τα ζώα. Χημικές ουσίες Εκτός από τα εισπνεόμενα αντιγόνα, αναπνευστικά συμπτώματα στο σχολείο μπορεί να προέλθουν από διάφορες χημικές ουσίες, όταν εισπνέονται. Για παράδειγμα, οι έντονες οσμές από τα απορρυπαντικά ή τα εντομοκτόνα ή κατά το μάθημα της Χημείας προκαλούν σε διάφορα άτομα ξηρό, ερεθιστικό βήχα ή, ακόμα, και ασθματικό παροξυσμό. Τέλος, τόσο η κιμωλία όσο και οι μαρκαδόροι έχουν ενοχοποιηθεί για την έξαρση αλλεργικού τύπου συμπτωμάτων από το ανώτερο αναπνευστικό και για παροξυσμούς άσθματος.

17


18

ΕΥ ΖΗΝ

Περπάτημα: Tο απόλυτο ηρεμιστικό της ψυχής!

Α

ποτελεί τον πλέον φυσικό και οικονομικό τρόπο για να βελτιώσουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία. Δείτε γιατί. Αν θα θέλαμε να δώσουμε ένα χαρακτηρισμό στο περπάτημα, αυτός θα ήταν “το μαγικό φάρμακο”. Γιατί μαγικό; Διότι αποτελεί τον πλέον φυσικό και οικονομικό τρόπο για να βελτιώσουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία. Τα οφέλη στον οργανισμό μας είναι λίγο πολύ γνωστά σε όλους, άσχετα αν επιλέγουμε ακόμα και για πολύ κοντινές αποστάσεις να μην περπατήσουμε αλλά να χρησιμοποιήσουμε το αυτοκίνητο. Το περπάτημα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος, βοηθά στην απώλεια κιλών, προλαμβάνει το εγκεφαλικό, μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη τύπου 2, της νόσου Αλτσχάιμερ, της άνοιας και πολλών άλλων ασθενειών. Εκτός όμως από τα οφέλη στη σωματική υγεία του ανθρώπου, συμβάλλει τα μέγιστα και στην

ψυχική υγεία. Το ανθρώπινο σώμα είναι μαγικό και ακόμα πιο μαγικές οι λειτουργίες του. Έτσι με περπάτημα 30 λεπτά ημερησίως, αυξάνεται η παραγωγή ενδορφινών στον οργανισμό και μειώνονται τα επίπεδα του στρες, του θυμού και της κόπωσης. Δημιουργεί γενικά μια αίσθηση ευεξίας και χαλάρωσης σε σημείο που μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της ήπιας κατάθλιψης. Ειδικά αν η άσκηση γίνεται σε ανοιχτό χώρο, σε πάρκο, κοντά σε θάλασσα ή γενικά στη φύση, τα οφέλη στην υγεία μας είναι ανεκτίμητα, καθώς επαναφορτίζουμε τις μπαταρίες μας με επιπλέον ενέργεια, την οποία χρειαζόμαστε για να ανταπεξέλθουμε στους αγχώδεις και πιεστικούς ρυθμούς της καθημερινότητάς μας. Δυστυχώς στις μέρες μας ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται μόνοι. Το αίσθημα της μοναξιάς ενοχοποιείται για σοβαρές βλάβες στην υγεία μας. Μάλιστα συγκρίνεται με άλλους παράγοντες που την υποσκάπτουν

όπως το κάπνισμα και η παχυσαρκία. Επομένως η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι υψίστης σημασίας και προτεραιότητας, τόσο για τη σωματική όσο και για την ψυχική μας υγεία. Κάθε φορά που περπατάμε θωρακίζουμε τον εαυτό μας από την κατάθλιψη μέσω φυσικών μηχανισμών. Επιπρόσθετα το περπάτημα μας βοηθά να βελτιώσουμε την αυτοεικόνα μας αφού μέσω της άσκησης γυμναζόμαστε και ταυτόχρονα έχουμε το αίσθημα της επίτευξης και ολοκλήρωσης ενός στόχου. Κατά τη διάρκεια του περπατήματος δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας να διαλογιστεί και να επαναπροσδιορίσει πολλά πράγματα και καταστάσεις γύρω του καθώς και τη σχέση του με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Αποτελεί δηλαδή μια συναρμογή σώματος και ψυχής. Από όποια οπτική και να το δεί κανείς, το περπάτημα διώχνει τη μοναξιά και την κατάθλιψη μακριά μας!


Παναγούλη 35, Λάρισα Τηλ. 2410 611441 /

www.peroukes-chignon.gr

Η νέα αποκλειστική συλλογή της ELLEN WILLE παρουσιάζει μόνο περούκες κορυφαίας ποιότητας για απόλυτη άνεση!

Νέα συναρπαστική συλλογή με την υπογραφή της Rakel Wells!

Τεχνολογία Lace Front ένα με το δέρμα για τέλειο φυσικό αποτέλεσμα!

Η αγορά περούκας καλύπτεται από όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία.


20

ΕΥ ΖΗΝ

Dr ΔΑΛΑΒΕΡΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΑΓΑΣΩΝ 131 Γ, ΒΟΛΟΣ ΤΗΛ. 24210 56277

Τι είναι η ημικρανία;

Η

μικρανίες είναι οι σοβαροί πονοκέφαλοι που συνήθως αρχίζουν από τη μία πλευρά της κεφαλής (συχνά πίσω από το μάτι) και απλώνονται σε όλο το κεφάλι. Οι ημικρανίες μπορεί να διαρκέσουν από δύο ώρες μέχρι λίγες ημέρες κι επηρεάζουν περίπου ένα στα 10 άτομα. Ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας περιλαµβάνει την κεφαλαλγία στις 20 πρώτες παθήσεις ανά τον κόσµο που προκαλούν σηµαντικό πρόβληµα αναπηρίας, θέλοντας να τονίσει τη σηµασία της την καθηµερινότητα και την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Τι προκαλεί ημικρανία; Η αιτία των ημικρανιών είναι ασαφής. Οι μελέτες δείχνουν ότι η ημικρανία

προκαλείται από διόγκωση των αιμοφόρων αγγείων στο δέρμα του κρανίου και στους ιστούς γύρω από τον εγκέφαλο, προκαλώντας περισσότερο αίμα να διοχετεύεται στον εγκέφαλο. Αλλαγές στη δραστηριότητα του εγκεφάλου και των χημικών ουσιών φαίνεται επίσης να παίζουν ρόλο.

Στάδια ηµικρανικής κρίσης 1. Πρόδροµα συµπτώµατα Τα πρόδροµα συµπτώµατα στην ηµικρανία προηγούνται του πόνου και είναι είτε αρνητικά συµπτώµατα (αίσθηµα κόπωσης, χασµουρητό, ελάττωση της όρεξης, υπνηλία, δυσανεξία, καταθλιπτικόµορφο συναίσθηµα, υποδραστηριότητα), είτε θετικά συµπτώµατα (ευερεθιστότητα, ευεξία, αύξηση της όρεξης,

υπερδραστηριότητα, αυξηµένη ευαισθησία σε φώς και θορύβους). Τα πρόδροµα συµπτώµατα είναι ανεξάρτητα από την αύρα, προηγούνται της ηµικρανίας και δεν εµφανίζονται πάντα. 2. Ηµικρανική αύρα (Η ηµικρανική αύρα είναι µια καλοήθης, παροξυσµική δυσλειτουργία του εγκεφαλικού φλοιού που εκδηλώνεται µε εστιακά νευρολογικά συµπτώµατα διάρκειας 10-60 λεπτών) 3. Κεφαλαλγία και συνοδά συµπτώµατα (ναυτία, έµετοι, ηχοφοβία, φωτοφοβία,οσµοφοβία) 4. Υποχώρηση του πόνου και αποκατάσταση στο φυσιολογικό Εκλυτικοί παράγοντες των ημικρανιών περιλαμβάνουν: το αλκοόλ, πιο συγκεκριμένα το κόκκινο κρασί τα φώτα από μια τηλεόραση ή


ΕΥ ΖΗΝ οθόνη ηλεκτρονικού υπολογιστή που αναβοσβήνουν, τη θερμότητα, το φως (λάμψη), ή ο θόρυβος, απο τις χημικές ουσίες, όπως αυτές που βρίσκονται στη βενζίνη και τα αρώματα, το τυρί, τον καφέ, τους ξηρούς καρπούς, τη σοκολάτα, τα πορτοκάλια, τις ντομάτες, ορισμένα συντηρητικά και πρόσθετα τροφίμων την πείνα τις ορμονικές αλλαγές - τις περιόδους, τα χάπια ορμονών και την εμμηνόπαυση, την άσκηση, τα συναισθήματα - το άγχος, τον ενθουσιασμό ή την κόπωση, τη χαλάρωση - μετά από μια εβδομάδα εργασίας γεμάτη, άγχος, χαλαρώνετε και εκδηλώνεται κρίση ημικρανίας.

Ποια είναι τα συμπτώματα; Ο πόνος της ημικρανίας μπορεί να είναι παλλόμενος, σφυγμικός ή πιεστικός και επιδεινώνεται με την κίνηση και τις συνηθισμένες δραστηριότητες. Άλλα συμπτώματα είναι: ένα προειδοποιητικό σήμα (αύρα), όπως η θόλωση της όρασης, φώτα που αναβοσβήνουν, μούδιασμα, ρίγος και περίεργες οσμές, ναυτία και εμετός, δυσανεξία σε λαμπρά φώτα, δυσανεξία σε δυνατούς θορύβους. Οι κρίσεις μπορεί να είναι λίγες και σποραδικές, ή συχνές και σοβαρές.

Θεραπεία Το πρώτο βήµα στην αντιµετώπιση της ηµικρανίας είναι η οριστική διάγνωση µε βάση τα κριτήρια της ∆ιεθνούς Εταιρείας Κεφαλαλγίας. Στη συνέχεια ακολουθεί η ενηµέρωση και επιµόρφωση του ασθενούς για την αναζήτηση εκλυτικών παραγόντων της ηµικρανίας, η παρακολούθηση µε το ηµερολόγιο της κεφαλαλγίας και η αλλαγή τόπου ζωής (άσκηση, αποφυγή παράλειψης γευµάτων, καλός ύπνος). Η θεραπεία διακρίνεται σε συµπτωµατική (θεραπεία των ηµικρανικών κρίσεων) και σε χρόνια προφυλακτική αγωγή. Για την αντιµετώπιση των κρίσεων

(συµπτωµατική θεραπεία) επιλέγεται ένα φάρµακο εκλογής και ένα δεύτερο φάρµακο «διαφυγής» (εναλλακτικό φάρµακο αν δεν ανταποκριθεί ο ασθενής στο φάρµακο εκλογής).

Φάρµακο «διαφυγής» Χορηγείται 2 ώρες µετά τη χορήγηση του πρώτου φαρµάκου, εφ’ όσον ο πόνος παραµένει έντονος. Σε περίπτωση υποτροπής (σε επανεµφάνιση της κεφαλαλγίας που είχε υποχωρήσει µε το πρώτο φάρµακο) χορηγείται πάλι το φάρµακο εκλογής. Ειδικά φάρµακα για τη θεραπεία της ηµικρανίας είναι οι τριπτάνες. Πρόκειται για σεροτονινεργικούς αγωνιστές που προκαλούν εκλεκτική αγγειοσύσπαση του καρωτιδικού συστήµατος και ειδικά των µεγάλων αρτηριών της σκληράς µήνιγγας. Χρησιµοποιούµε ειδικά αντι – ηµικρανικά φάρµακα (τριπτάνες) σε ασθενείς µε µέτρια η βαριά ηµικρανία, σε ασθενείς που δεν ανταποκρίθηκαν σε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη ή συνδυασµούς φαρµάκων. Οι τριπτάνες θα πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς µε στεφανιαία νόσο, µε ΑΕΕ, µε περιφερική αγγειακή νόσο και µε στηθάγχη. Μη ειδικά φάρµακα για τη θεραπεία της ηµικρανικής κρίσης.

Απλά αναλγητικά Παρακεταµόλη, ασπιρίνη (δράση µέσω σύνθεσης προσταγλανδινών και µέσω κεντρικών σεροτονινεργικών µηχανισµών). Έχουν καλά αποτελέσµατα σε συνδυασµό µεµετοκλοπραµίδη και αντενδείξεις αποτελούν η αιµορραγική διάθεση και οι παθήσεις πεπτικού συστήµατος. Μη στεροειδή αντιφλεγµονώδη (NSAIDs) Ναπροξένη, τολφεναµικό οξύ, ινδοµεθακίνη, νατριούχος δικλοφενάκη. ∆ρούν µέσω αναστολής σύνθεσης προσταγλανδινών

και αναστολή απελευθέρωσης σεροτονίνης. Είναι αποτελεσµατικά, αλλά δεν συνιστώνται για µακροχρόνια χρήση γιατί προκαλούν αντιδραστική κεφαλαλγία σε κατάχρηση. Επίσης αντένδειξη στη χορήγησή τους αποτελεί η υπέρταση.

Οικιακή περίθαλψη Απλά μέτρα μπορεί να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε μια ημικρανία στο σπίτι. ✔ Ξαπλώστε σε ένα ήσυχο, δροσερό, σκοτεινό δωμάτιο. ✔ Τοποθετήστε μια κρύα φανέλα στο μέτωπο ή το λαιμό. ✔ Μην πίνετε καφέ, τσάι ή χυμό πορτοκαλιού. ✔ Να αποφεύγετε να κινείστε πάρα πολλά. ✔ Προσπαθήστε να χαλαρώσετε με διαλογισμό ή ακούγοντας μουσική. ✔ Μην διαβάσετε ούτε να παρακολουθήσετε τηλεόραση. ✔ Μην οδηγείτε. ✔ Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν ανακούφιση από την κρίση `πηγαίνοντας για ύπνο. ✔ Πάρτε παυσίπονα σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. ✔ Αν πάθετε άλλη κρίση, να πάρετε τα δικά σας φάρμακα κατά της ημικρανίας ή απλά παυσίπονα και να ξαπλώσετε σε ένα σκοτεινό και ήσυχο μέρος. Όσο νωρίτερα ξεκινήσετε τη θεραπεία τόσο το καλύτερο. ✔ Να πάρετε φάρμακα μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες. ✔ Αν ο πονοκέφαλος που έχετε είναι σοβαρός, δεν είναι σαν τον κοινό τύπο, δεν ανταποκρίνεται στη συνήθη φαρμακευτική αγωγή ανακούφισης του πόνου, ή σχετίζεται με αδυναμία του βραχίονα ή του ποδιού, δυσκολία στην ομιλία, πυρετό, υπνηλία ή σύγχυση, θα πρέπει να αναζητήσετε επειγόντως ιατρική περίθαλψη.

21


22

ΕΥ ΖΗΝ

Οσφυαλγία: Eίναι πάντα απλή κατάσταση;

Η

απάντηση στο ερώτημα αν η οσφυαλγία είναι μια απλή κατάσταση, θα μπορούσε να είναι απλά όχι. Και αυτό γιατί η ίδια η οσφυαλγία είναι ένα σύμπτωμα (όπως πχ ο πυρετός) και όχι από μόνη της μια νόσος. Η προσέγγιση της χρειάζεται να γίνει σωστά ώστε να καλύψουμε τις πιθανές αιτίες που προκαλούν το σύμπτωμα αυτό.

BAΒΕΤΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ορθοπεδικός - Χειρούργος

Πόσο συχνή είναι η οσφυαλγία στον πληθυσμό; Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του παγκόσμιου οργανισμού υγείας, η οσφυαλγία είναι η δεύτερη σε συχνότητα αιτία επίσκεψης στα ιατρεία, ενώ πρώτη είναι η λοίμωξη του αναπνευστικού. Επίσης ένας στους τρις ανθρώπους θα παρουσιάσει το πρώτο επεισόδιο οσφυαλγίας μέχρι την ηλικία των

30 ετών. Έτσι λοιπόν γίνετε κατανοητό πως μιλάμε για κάποια δισεκατομμύρια άτομα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Πια η διαφορά της οσφυαλγίας από την ισχιαλγία; Ως οσφυαλγία ορίζετε απλά ο πόνος στην περιοχή πάνω από τους γλουτούς (στην “μέση”), ενώ η ισχιαλγία είναι ο πόνος στην διαδρομή νευρικής ρίζας, από την περιοχή του γλουτού και μέχρι την πτέρνα. Στην δεύτερη περίπτωση στους ενήλικες το πιο συχνό αίτιο είναι η εκφύλιση ενός μεσοσπονδυλίου δίσκου.

Είναι μία η αιτία της οσφυαλγίας; Σαφώς και όχι. Όπως είπαμε η οσφυαλγία είναι σύμπτωμα, που αυτό σημαίνει ότι πολλά διαφορετικά μεταξύ τους αίτια μπορούν να


ΕΥ ΖΗΝ

δώσουν τον πόνο αυτό. Ο κατάλογος των αιτιών είναι υπερβολικά μεγάλος για να αναφερθεί εδώ, αλλά σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι χωρίζετε σε 2 μεγάλες κατηγορίες: στα ορθοπεδικά και στα παθολογικά αίτια. Η αναλογία αυτών είναι σε συνάρτηση με την ηλικία. Έτσι λοιπόν στην παιδική ηλικία η αναλογία είναι 50% ορθοπεδικά και 50% παθολογικά αίτια, ενώ στους ενήλικες είναι 60-70% τα ορθοπεδικά αίτια.

Είναι η ηλικία παράγοντας που καθορίζει την θεραπεία της οσφυαλγίας; Σαφέστατα και ναι. Για παράδειγμα τα παιδιά μπορεί να εμφανίζουν συγγενείς διαμαρτίες της διάπλασης, λοιμώξεις ή όγκους της σπονδυλικής στήλης. Αντίστοιχα οι νέοι υποφέρουν από την νόσο του εκφυλισμένου μεσοσπονδύλιου δίσκου, την σπονδυλολίσθηση και τα κατάγματα, ενώ στην τρίτη ηλικία είναι συχνότερη η σπονδυλική στένωση, η μεταστατική νόσος και τα οστεοπορωτικά συμπιεστικά κατάγματα. Άρα λοιπόν, σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, έχουμε να αντιμετωπίσουμε ανομοιογενή μεταξύ τους αίτια, με εντελώς διαφορετική θεραπεία.

Μπορεί η οσφυαλγία να είναι μέρος ενός πιο “σοβαρού’’ νοσήματος; Πολλές φορές ναι. Για παράδειγμα, η αγκλοποιητική σπονδυλίτιδα σε νέους άνδρες και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, όπου στην πρώτη ειδικά νόσο η οσφυαλγία είναι σε πολλές περιπτώσεις το πρώτο σύμπτωμα. Η έγκαιρη διάγνωση στις παθήσεις αυτές σταματά την εξέλιξη τους, ενώ σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να αφήσουν μόνιμες βλάβες και αναπηρία στον ασθενή. Η μεταστατική νόσος επίσης μπορεί

ως πρώτο σύμπτωμα να έχει την οσφυαλγία, κατάσταση που είναι πολύ συχνή σε άτομα άνω των 50 ετών.

σπονδυλολίσθηση η μέθοδος που έχει την πιο μεγάλη επιτυχία είναι οι επισκληρίδιες ενέσεις, που εκτελούνται από αναισθησιολόγο.

Ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητο να γίνουν;

Έχουν πάντα αποτέλεσμα οι μέθοδοι θεραπείας;

Αυτές διαφέρουν από άτομο σε άτομο και γίνονται με βάση το ιστορικό, την ηλικία του ατόμου και τα ευρήματα από τον κλινικό έλεγχο. Γενικά όμως χωρίζονται σε απεικονιστικές και εργαστηριακές. Έτσι λοιπόν εάν θέλουμε να δούμε την ανατομία των οστών τότε απαραίτητο είναι η απλή ακτινογραφία ή η αξονική τομογραφία, ενώ εάν θέλουμε να δούμε την δομή των μαλακών μορίων (πχ ενός εκφυλισμένου δίσκου) τότε χρειάζεται η μαγνητική τομογραφία. Αντίστοιχα οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι στοχευόμενες στο αίτιο που πιθανολογούμε από την κλινική εξέταση και εξατομικεύονται ανάλογα.

Σε αυτό υπάρχουν δυο παράγοντες που καθορίζουν το αποτέλεσμα. Ο πρώτος είναι η σωστή διάγνωση και η θεραπεία η οποία θα πρέπει να είναι ανάλογη με της επιθυμίες και της προσδοκίες του κάθε ασθενή. Ο δεύτερος λόγος είναι το στάδιο της πάθησης, όπου φυσικά όσο πιο προχωρημένο είναι, τόσο πιο δύσκολη και η θεραπευτική προσέγγιση. Η καθυστέρηση στην διάγνωση, οι εφαρμογές εμπειρικών πρακτικών (που καμιά φορά γίνονται χωρίς να υπάρχει καν διάγνωση) οδηγούν σε καταστροφικά αποτελέσματα με χρόνια και δυσεπίλυτα προβλήματα για τους ασθενείς. Συμπερασματικά λοιπόν θα ήθελα να τονίσω πως μια οσφυαλγία τις περισσότερες φορές θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι αθώα, όχι όμως σε όλες. Έτσι λοιπόν θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα όλοι μας, ειδικοί και ασθενείς ώστε να έχουμε πάντα ένα καλό αποτέλεσμα.

Ποιες οι θεραπευτικές επιλογές της οσφυαλγίας; Είναι αρκετές και ανάλογα το αίτιο βέβαια. Μια απλή οσφυαλγία λόγο εκφύλισης ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου και χωρίς σημαντική βλάβη, ανταποκρίνεται καλά στην φαρμακευτική αγωγή όπως και στην φυσικοθεραπεία. Από την άλλη μεριά, ένας κατεστραμμένος δίσκος (πχ πρόπτωση μεσοσπονδυλίου δίσκου) χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, που με τις σύγχρονες τεχνικές είναι ελάχιστης επεμβατικότητας και με άμεση κινητοποίηση του ασθενή. Για την εκφυλιστική

23


ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΠΟΛΥΑΝΘΗ Μικροβιολόγος, MD, MSc

ΣΥΜΒΟΛΗ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΣΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

Π

ερίπου 1 στις 2 γυναίκες άνω των 50 ετών και 1 στους 4 άνδρες ίδιας ηλικίας, θα εμφανίσουν οστεοπόρωση κάποια στιγμή στη ζωή τους. Τα κατάγματα που σχετίζονται με την οστεοπόρωση είναι πιθανότερο να συμβούν στο ισχίο, στους σπονδύλους και στον καρπό. Ο απόλυτος αριθμός των καταγμάτων του ισχίου στην Ελλάδα αυξήθηκε από 5.100 το 1977 σε 13.611 το 2002 (αύξηση 166,8%, μεγαλύτερη της αναμενόμενης λόγω γήρανσης του Ελληνικού πληθυσμού). Η Οστεοπόρωση («πορώδες» οστό) είναι η νόσος που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική μάζα και δομική εκφύλιση του οστίτη ιστού, η οποία οδηγεί σε ευθραυστότητα του οστού και το κάνει ευάλωτο σε κατάγματα, ιδιαίτερα στο ισχίο, τη σπονδυλική στήλη και τον καρπό, χωρίς να αποκλείονται άλλες θέσεις προσβολής. Ένας από τους κύριους παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα οστεοπόρωσης είναι η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D.

Ασβέστιο Το ασβέστιο (Ca) κυκλοφορεί στο αίμα κυρίως ως δισθενές ιόν (47.5%), δεσμευμένο με λευκώματα (46.5%, μη βιολογικά δραστικό) και ενωμένο με

κιτρικό οξύ και άλλα οξέα (3.3%). Οι ορμόνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ομοιοστασία του Ca είναι: η παραθορμόνη (PTH), η καλσιτονίνη και η βιταμίνη D.

Απορρόφηση ασβεστίου Η απορρόφηση του ασβεστίου γίνεται στο λεπτό έντερο (δωδεκαδάκτυλο) ενεργητικά με διευκολυνόμενη διάχυση και παθητική μεταφορά. Ο ρυθμός απορρόφησης του ασβεστίου από το έντερο εξαρτάται από το βαθμό διαλυτότητας των αλάτων του. Το ΡΗ του εντερικού περιεχομένου (το όξινο περιβάλλον αυξάνει την διαλυτότητα ενώ το αλκαλικό ελαττώνει την απορροφητικότητά του). Συμβάλλει στη σωστή δόμηση των οστών και την ομοιοστασία του ασβεστίου στο πλάσμα. Ασκεί πολλαπλές δράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα (ελαττώνει την παραγωγή λευκοκινών, ιντερφερόνης κλπ).

Μεταβολισμός βιταμίνης D Η βιταμίνη D αφού παραχθεί στο δέρμα ή προσληφθεί από τα τρόφιμα, μετατρέπεται στο ήπαρ και τους νεφρούς στην 1,25διυδροξυβιταμίνη D (1,25 [OH]2 D) που αποτελεί τη δραστική μορφή της βιταμίνης D και απελευθερώνεται στην

κυκλοφορία. Η βιταμίνη D ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα προάγοντας την απορρόφησή του από την τροφή στο έντερο και την επαναρρόφησή του στα νεφρά. Αυτό επιτρέπει τη φυσιολογική πρόσληψη του ασβεστίου στα οστά, αναγκαία για την ανάπτυξη και την ανάπλασή τους. Μελέτες δείχνουν πως το 50% των ηλικιωμένων και των γυναικών που θεραπεύεται για οστεοπόρωση ίσως παρουσιάζει έλλειψη βιταμίνης D. Τα επίπεδα του ασβεστίου και της βιταμίνης D μετρώνται στο αίμα, προσδιορίζοντας συνήθως: το ολικό ασβέστιο, τα επίπεδα της 25-υδροξυ βιταμίνης D2 και D3 και τέλος, υπολογίζεται το σύνολο της 25-υδροξυ βιταμίνης D.

Σημαντικές πηγές πρόσληψης ασβεστίου: ✔ Γαλακτοκομικά προϊόντα ✔ Σολωμός ✔ Σαρδέλες και ξηροί καρποί

και βιταμίνης D: ✔ Ηλιακό φως ✔ Μουρουνέλαιο ✔ Βοδινό συκώτι ✔ Λιπαρά ψάρια κ.ά.


ΕΥ ΖΗΝ

ΖΑΧΑΡΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ουρολόγος, MD, MSc, PhD, FEBU

ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΑΝΔΡΙΚΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

Ο

προστάτης είναι ένας αδένας με μέγεθος κάστανου, βρίσκεται στη βάση της ουροδόχου κύστης και αποτελεί μέρος του γεννητικού συστήματος του άνδρα. Εκκρίνει το προστατικό υγρό που περιέχει στοιχεία όπως η φρουκτόζη, ο ψευδάργυρος κλπ απαραίτητα για την επιβίωση των σπερματοζωαρίων. Με τον όρο «προστατίτιδα» περιγράφεται μία φλεγμονώδης κατάσταση του προστάτη αδένα. Στην οξεία προστατίτιδα υπάρχει μια έντονη φλεγμονή που ανταποκρίνεται σχεδόν πάντα στην αντιβίωση. Στη χρόνια προστατίτιδα όμως δεν συμβαίνει πάντα αυτό και δυστυχώς πρόκειται για μια συχνή κατάσταση. Οι ασθενείς συχνά αδυνατούν να κατανοήσουν την ποικιλία και ασάφεια των συμπτωμάτων ενώ δύσκολη είναι τόσο η λεπτομερής διάγνωση όσο και η αντιμετώπισή της. Αυτό που συχνά επιτείνει την πολυπλοκότητα είναι η σχέση που παρουσιάζεται μεταξύ της χρόνιας προστατίτιδας και της ανδρικής υπογονιμότητας. Εκτιμάται ότι το 50% των ανδρών παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα προερχόμενο από τον προστάτη αδένα κατά τη διάρκεια της ενηλίκου ζωής τους. Από τις μορφές χρόνιας προστατίτιδας η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα προκαλείται από μικροοργανισμούς

που μολύνουν τον προστάτη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν απαντά πάντα καλά στα αντιβιοτικά. Η πιο συχνή μορφή είναι το χρόνιο πυελικό άλγος. Είναι το πλέον δυσνόητο, όσον αφορά την παθογένεια και το πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμο. Στην ασυμπτωματική χρόνια προστατίτιδα, η διάγνωση γίνεται από την παρουσία λευκών αιμοσφαιρίων στο σπέρμα κατά την αξιολόγηση του σπερμοδιαγράμματος. Κατά την αξιολόγηση των ανδρών με προστατίτιδα ανευρίσκεται συνήθως χαμηλός όγκος σπέρματος. Παράλληλα ελαττώνονται τα στοιχεία που εκκρίνονται από τον προστάτη όπως κιτρικά, φρουκτόζη και ψευδάργυρος. Χαμηλά κιτρικά αλλοιώνουν το pH του σπερματικού υγρού καθιστώντας το εχθρικό για τα σπερματοζωάρια. Η χαμηλή φρουκτόζη ευθύνεται για ασθενοσπερμία. Ο ψευδάργυρος είναι το φυσικό αντιβιοτικό του οργανισμού μας και ελάττωσή του στον προστάτη προκαλεί εξασθένιση της άμυνας του οργανισμού. Η παρουσία χρόνιας φλεγμονής στον προστάτη, από πολλούς ενοχοποιείται για τη δημιουργία αντισπερμικών αντισωμάτων, δηλαδή ο άνδρας κατασκευάζει αντισώματα που καταστρέφουν τα σπερματοζωάριά του. Επιπλέον, στα

σπερματοζωάρια παρατηρούνται αλλοιώσεις που οφείλονται στην επίδραση βακτηριακών τοξινών και κυρίως ελεύθερων ριζών οξυγόνου πάνω στην ευπαθή κυτταρική μεμβράνη τους. Η παρατεταμένη δράση των ριζών αυτών μπορεί να οδηγήσει σε αλλοίωση του DNA των σπερματοζωαρίων με αποτέλεσμα να αναφέρεται, σε παραμελημένες φλεγμονές του άνδρα ακόμη και υψηλό ποσοστό αποβολών στις γυναίκες. Όσον αφορά τη δράση των ίδιων των μικροβίων πάνω στα σπερματοζωάρια, αυτό που συνήθως παρατηρείται είναι χαμηλή κινητικότητα. Σε φλεγμονές από e-Coli ανευρίσκονται βλάβες στον αυχένα και την ουρά των σπερματοζωαρίων. Παρόμοιες βλάβες ανιχνεύονται σε φλεγμονές από χλαμύδια ή ουρεοπλάσματα. Η αντιμετώπιση της χρόνιας προστατίτιδας συχνά είναι δύσκολη αφού απαιτεί παρατεταμένη αντιβίωση. Παράλληλα για τη βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος συχνά απαιτείται η χορήγηση αντιοξειδωτικών. Τέτοια είναι οι βιταμίνες C και E καθώς και πληθώρα άλλων ουσιών που κυκλοφορούν με τη μορφή συμπληρωμάτων διατροφής.

25


26

ΕΥ ΖΗΝ

ΤΕΣΤ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ & ΤΗΙΝ PREP PAP TEST

Τι είναι το τεστ Παπανικολάου; Το Τεστ Παπανικολάου ακόμα και σήμερα αποτελεί την μοναδική προληπτική εξέταση που έχει αξία, όχι μόνο γιατί ανακαλύπτει πολύ νωρίς τα προβλήματα του τραχήλου της γυναίκας, αλλά είναι ταυτόχρονα εύκολο, ανώδυνο, φθηνό και οι θεραπείες των προβλημάτων που ανακαλύπτει είναι απλές και ριζικές.

Τι ανιχνεύει το τεστ Παπανικολάου; ΛΑΪΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΙΑΤΡΟΣ ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΟΣ ΛΑΪΝΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΙΑΤΡΟΣ ΕΙΔ. ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΟΣ Γαλλίας 12 & Κ. Καρτάλη, Βόλος, Τηλ. 24210 27127-32421 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑΣ Θέτιδος 4 & Μιχαλακοπούλου, Αθήνα, Τηλ. 210 7238880

Πρωταρχικός στόχος του τεστ είναι να ανακαλύψει την εμφάνιση των κονδυλωμάτων (HPV) στο γεννητικό σύστημα της γυναίκας και των προκαρκινικών αλλοιώσεων που δημιουργούν. Επιπλέον μας δίνει πληροφορίες για άλλους ιούς, φλεγμονές, μικρόβια, πολύποδες, αλλά και την ορμονική κατάσταση της γυναίκας. Τι είναι ο HPV (ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων); Είναι ένας πολύ κοινός ιός, που μεταδίδεται εύκολα με την επαφή και έχουν βρεθεί πάνω από 200 τύποι του. Κάποιοι από αυτούς (50 περίπου) παρουσιάζονται στο τράχηλο της γυναίκας και είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία του καρκίνου, άλλοι

με μεγαλύτερη πιθανότητα (High Risk) και άλλοι με μικρότερη (Low Risk).To 80% των ανθρώπων θα έρθουν σε επαφή με αυτόν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Μπορεί να παραμείνει κρυμμένος χωρίς να δημιουργήσει βλάβες, ακόμα και πάρα πολλά χρόνια. Συχνά προκύπτει όταν είναι πεσμένες οι άμυνες του οργανισμού και μάλιστα χωρίς να φαίνεται, συνήθως και χωρίς κανένα σύμπτωμα. Και ενώ είναι τόσο συχνή η παρουσία του, ευτυχώς, σπάνια θα προκαλέσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, λόγω του Τεστ Παπανικολάου και των νεότερων εξελίξεων στον τομέα της πρόληψης που θα αναφέρουμε παρακάτω.

Πώς γίνεται το τεστ; Στο τεστ Παπανικολάου ο γιατρός συλλέγει κύτταρα από τον κόλπο και τον τράχηλο της γυναίκας χρησιμοποιώντας ένα βουρτσάκι και ενώ στο κλασικό τεστ τα απλώνει σε ένα διάφανο πλακάκι, στο ThinPrep το ξεπλένει σε ένα μπουκαλάκι με συντηρητικό υγρό. Η εξέταση διαρκεί λιγότερο από ένα λεπτό και είναι ανώδυνη. Τα υλικά αποστέλλονται στο κυτταρολογικό εργαστήριο όπου ο κυτταρολόγος, αφού τα κατεργαστεί, τα ελέγχει στο μικροσκόπιο.


ΕΥ ΖΗΝ

Ποιες γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο και πόσο συχνά; Όλες οι σεξουαλικά ενεργές γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε ετήσιο έλεγχο μαζί με τη γυναικολογική εξέταση και το διακολπικό υπερηχογράφημα μήτρας και ωοθηκών. Οι γυναίκες στις οποίες έχει διαγνωσθεί πρόβλημα ελέγχονται κάθε 6 μήνες ή καμιά φορά και κάθε 4 μήνες. Ο ετήσιος έλεγχος πρέπει να συνεχίζεται και μετά την εμμηνόπαυση.

Τι διαγνωστική ακρίβεια έχει; Το κλασικό τεστ Παπ έχει περίπου 60%-75% ακρίβεια στην ανεύρεση παθολογικών κυττάρων. Αυτό συμβαίνει γιατί το δείγμα που συλλέγεται παραμένει σε ένα ποσοστό του στη συσκευή λήψης (βούρτσα, σπάτουλα) και μόνο το 20% επιστρώνεται στο γυάλινο πλακάκι που εξετάζουμε στο μικροσκόπιο. Επιπρόσθετα, ο τρόπος επίστρωσης του δείγματος τις περισσότερες φορές δημιουργεί πολλές αλληλοεπικαλυπτόμενες ομάδες κυττάρων και στην ουσία εμποδίζει τον κυτταρολόγο από το να εντοπίσει μικρές αρχικές βλάβες.

Υπάρχουν άλλες μέθοδοι επεξεργασίας του δείγματος που να είναι πιο αξιόπιστες; Η μοναδική βελτίωση του τεστ Παπανικολάου ήρθε πριν από λίγα χρόνια με την αυτοματοποίηση της υγρής κυτταρολογίας (ThinPrep). Το δείγμα λαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο, αλλά το βουρτσάκι ή σπάτουλα τοποθετείται μέσα σε μπουκαλάκι με συντηρητικό υγρό όπου ξεπλένεται καλά. Κατά τον τρόπο αυτό: α) όλα τα κύτταρα που συλλέχθηκαν μεταφέρονται στο υγρό, β) εξασφαλίζεται η σωστή συντήρησή τους και το σημαντικότερο γ) επεξεργάζονται από το μηχάνημα της υγρής κυτταρολογίας το οποίο τα τοποθετεί τελικά σε ένα πλακάκι στοιχισμένα σε ένα στρώμα, γεγονός που καθιστά ευδιάκριτη και την πιο μικρή ανωμαλία.

Τι πλεονεκτήματα έχει τελικά η μέθοδος αυτή; Η εξέταση και η διάγνωση του δείγματος από τον κυτταρολόγο είναι πιο εύκολη και πιο αξιόπιστη. Υπολογίζεται πως η ακρίβεια στη διάγνωση μπορεί να αυξηθεί μέχρι 25%. Αυτό μας δίνει συνολική ακρίβεια της εξέτασης περίπου 90%. Το ποσοστό αυτό είναι εξαιρετικά υψηλό και παίζει πολύ σημαντικό ρόλο ειδικά σε περιπτώσεις παρακολούθησης προηγούμενων βλαβών του τραχήλου ή σε ασθενείς με ύποπτα ευρήματα ή ανακριβείς διαγνώσεις.

Τι άλλα πλεονεκτήματα υπάρχουν; Στο υλικό που λαμβάνεται από τον τράχηλο της μήτρας και που προορίζεται για εξετάσεις με κυτταρολογία υγρής φάσης μπορεί ταυτόχρονα να πραγματοποιηθεί ανίχνευση και τυποποίηση (PCR) των στελεχών του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV-DNA Test), του έρπητα (HSV) και άλλων ιών, ανοσοκυτταροχημικές εξετάσεις (p16/ ki67, L1, E6 και Ε7 πρωτεΐνεςπρογνωστικοί παράγοντες εξέλιξης των προκαρκινικών βλαβών του τραχήλου), μοριακές εξετάσεις (Real Time PCR) για χλαμύδια, μυκόπλασμα, ουρεόπλασμα, κ.ά, μικρόβια που ενέχονται στη δημιουργία φλεγμονών της μήτρας της γυναίκας και συμβάλλουν στην υπογονιμότητα. Η ανίχνευση των μικροβίων με μοριακό προσδιορισμό είναι 100% έγκυρη σε αντίθεση με τις αντίστοιχες μικροβιολογικές καλλιέργειες. Με ένα δείγμα κάνουμε πολλές εξετάσεις εύκολα & οικονομικά. - Κονδυλώματα (HPV-DNA Test) - Έρπητας (HSV) - Χλαμύδια - Μυκόπλασμα - Ουρεόπλασμα - Ανοσοκύτταροχημεία (p16/ki67, L1, E6 και Ε7 πρωτεΐνες)

Τι είναι η ανίχνευση και τυποποίηση με PCR του HPV (HPV-DNA Test); Ενώ στο τεστ Παπανικολάου μελετάμε

την μορφολογία των κυττάρων, στις μοριακές εξετάσεις μελετάμε το γενετικό υλικό (DNA) τους. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε εάν υπάρχει ο ιός και να προσδιορίσουμε τους τύπους του. Η εξέταση έχει τη δυνατότητα της ανεύρεσης του τύπου του ιού ακόμα και αν δεν έχει προκαλέσει ποτέ βλάβη. Έτσι έχει μεγάλη προγνωστική αξία για την παρακολούθηση βλαβών, εφαρμογή θεραπευτικών μεθόδων και γενικότερα την παρακολούθηση με τεστ Παπ. Συμπερασματικά και σύμφωνα με τα νέα παγκόσμια πιστοποιημένα πρωτόκολλα, η αντικατάσταση του κλασικού τεστ Παπανικολάου με το Thin Prep Pap Test σε συνδυασμό με το HPV-DNA Test έχουν σχεδόν τελειοποιήσει τον προληπτικό έλεγχο της γυναίκας. Τα κυτταρολογικά εργαστήριά μάς βρίσκονται στην Αθήνα, Θέτιδος 4 & Μιχαλακοπούλου (Όπισθεν Χίλτον) και στο κέντρο του Βόλου, Γαλλίας 12, λειτουργικά, αισθητικά αναβαθμισμένα και πρόσφατα ανακαινισμένα. Είναι από τα πρώτα εργαστήρια στην Ευρώπη που εφάρμοσαν και συνεχίζουν να εφαρμόζουν την υγρή κυτταρολογία και το HPV-DNA test από το 1997. Ένα από τα αρτιότερα εξοπλισμένα εργαστήρια κυτταρολογίας με πλούσιο, σύγχρονο εξοπλισμό και διεκπεραιώνει πολύ μεγάλο αριθμό εξετάσεων ετησίως. Υιοθετεί διαρκώς νέες τεχνικές και μεθόδους που υποστηρίζουν τη διαγνωστική ακρίβεια των κυτταρολογικών εξετάσεων, διευκολύνοντας έτσι τον ασθενή αλλά και τον θεράποντα ιατρό στην επιλογή της προσφορότερης θεραπευτικής αντιμετώπισης. Τα προς εξέτασιν υλικά συνίστανται κυρίως σε επιχρίσματα αποφολιδωτικής κυτταρολογίας (Τεστ Παπ, κυτταρολογική εξέταση ούρων, πτυέλων, εκκρίματος μαστού κτλ. καθώς και σε αναρροφητικές βιοψίες δια λεπτής βελόνης (F.N.A.παρακέντηση) μαστού, θυρεοειδούς αδένα, σιελογόνων αδένων, λεμφαδένων κτλ.

27


ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΑ DR. ΠΟΛΥΖΟΣ Θ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Ειδικός Αναπαραγωγής Μέλος του Institute of Life – Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης στο Μαιευτήριο ΙΑΣΩ Website: www.drpolyzos.gr Ιατρείο Βόλου Τηλ: 24210 22988 Ιωλκού 46, Βόλος

ΟΡΙΣΜΟΣ Τα ινομυώματα της μήτρας είναι μη καρκινικές μάζες (όγκοι) της μήτρας που συχνά εμφανίζονται κατά την αναπαραγωγική ηλικία. Τα ινομυώματα, που ονομάζονται επίσης και μυώματα δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου της μήτρας και σχεδόν ποτέ δεν αναπτύσσονται σε καρκίνο. Μερικά ινομυώματα αναπτύσσονται ταχύτατα και μερικά μπορεί να συρρικνωθούν από μόνα τους. Τα ινομυώματα ποικίλουν σε μέγεθος, από μικρά όσο ένας σπόρος, μέχρι μία μεγάλη μάζα που μπορεί να διογκώσει τη μήτρα. Τρεις στις τέσσερις γυναίκες θ’ αναπτύξουν ινομυώματα της μήτρας κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Μία στις τρεις Ελληνίδες εμφανίζει ινομυώματα στη μήτρα μέχρι την ηλικία των 35 χρονών.

Τα ινομυώματα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. 1. Τα εσωτερικά ινομυώματα της

μήτρας, τα οποία μπορεί Να εμποδίσουν τη φυσιολογική σύλληψη και τη διακίνηση των σπερματοζωαρίων Να δυσκολέψουν την εμφύτευση εμβρύων κατά την πραγματοποίηση εξωσωματικής γονιμοποίησης. 2. Τα μεγάλα ινομυώματα εξωτερικά της μήτρας, που μπορεί: -Να επηρεάσουν τη συλληπτική λειτουργία των σαλπίγγων. -Να προκαλέσουν ανωμαλίες στο μυομήτριο και διαταραχή της φυσιολογίας του. -Να αυξήσουν την πιθανότητα αποβολών. Τα εσωτερικά ινομυώματα και κυρίως τα άνω του ενός εκατοστού, πρέπει να αφαιρούνται με τη μέθοδο της υστεροσκόπησης. Τα δε εξωτερικά αντιμετωπίζονται συνήθως λαπαροσκοπικά, εκτός αν είναι σχετικά μικρά σε μέγεθος (κάτω των 4 εκατοστών), που συνήθως δεν ενοχλούν και δεν χρειάζεται ν’ αφαιρεθούν.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Περίπου μία στις δύο γυναίκες παρουσιάζουν συμπτώματα όπως: -Μη φυσιολογική μητρορραγία -Πυελική πίεση -Πόνο στην λεκάνη ή στην πλάτη -Δυσκοιλιότητα -Ενοχλήσεις στο ουροποιητικό σύστημα -Υπογονιμότητα -Επιπλοκές στην εγκυμοσύνη

ΑΙΤΙΑ Οι γιατροί δεν γνωρίζουν τα ακριβή αίτια, αλλά έρευνες και κλινική εμπειρία υποδεικνύουν τους παρακάτω παράγοντες: Γενετικές αλλαγές: Σε πολλά ινομυώματα, που διαφέρουν από τα φυσιολογικά κύτταρα των μυών της μήτρας, βρίσκονται γονιδιακές αλλαγές. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ινομυώματα είναι κληρονομικά. Ορμόνες: Οιστρογόνα και προγεστερόνη, δύο ορμόνες που τονώνουν την ανάπτυξη των τοιχωμάτων της μήτρας, φαίνεται ότι


ΕΥ ΖΗΝ προωθούν την ανάπτυξη ινομυωμάτων. Τα ινομυώματα τείνουν να συρρικνώνονται μετά την εμμηνόπαυση. Άλλοι παράγοντες κινδύνου: Ουσίες που βοηθούν το σώμα να διατηρήσει ιστούς όπως η ινσουλίνη, μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη ινομυωμάτων.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Υπάρχουν λίγοι γνωστοί παράγοντες κινδύνου, εκτός από το να είναι μια γυναίκα στην αναπαραγωγική ηλικία: Κληρονομικότητα: Μια γυναίκα με μητέρα ή αδερφή που είχαν ινομυώματα, είναι σε υψηλό κίνδυνο ν’ αναπτύξει και η ίδια. Φυλή: Οι μαύρες γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν ινομυώματα από τις γυναίκες διαφορετικών φυλετικών ομάδων. Άλλοι παράγοντες: Η εμφάνιση της περιόδου σε μικρή ηλικία, η διατροφή (πολύ κόκκινο κρέας και λιγότερο σε λαχανικά και φρούτα), η κατανάλωση αλκοόλ, φαίνεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ινομυωμάτων.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Τα ινομυώματα συχνά εντοπίζονται κατά τη διάρκεια μίας εξέτασης ρουτίνας της πυέλου. Αν υπάρχουν συμπτώματα, ο γιατρός θα δώσει εντολή για κάποιες από τις παρακάτω εξετάσεις: -Υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων. -Εργαστηριακές εξετάσεις: Περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος, όπως για να αποκλειστούν διαταραχές αιμορραγίας, προβλήματα θυρεοειδούς κ.λ.π. -Μαγνητική Τομογραφία (MRI) -Υστερο - υπερηχογράφημα -Υστερο - σαπλιγγογραφία -Υστεροσκόπηση

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ Η θεραπευτική αντιμετώπιση είναι μια απόφαση που θα παρθεί από κοινού με το γιατρό. Υπάρχουν διάφορες παράμετροι που συνυπολογίζονται, όπως η ηλικία, η επιθυμία για εγκυμοσύνη, το μέγεθος και ο αριθμός των ινομυωμάτων. Η θεραπεία των ινομυωμάτων διακρίνεται σε φαρμακευτική - συντηρητική και σε

χειρουργική θεραπεία. Η συντηρητική θεραπεία έγκειται σε τακτική παρακολούθηση και ορμονική αγωγή. Η δε χειρουργική θεραπεία είναι απαραίτητη όταν τα ινομυώματα παρουσιάζουν αύξηση του μεγέθους (ιδίως ταχεία). Η συνηθέστερη μορφή θεραπείας είναι η χειρουργική αντιμετώπιση. Η αφαίρεση μπορεί να γίνει με ινομυωματεκτομή ή με υστερεκτομή. Η ινομυωματεκτομή διατηρεί τη μήτρα και δίνει τη δυνατότητα στην ασθενή να κάνει παιδιά. Μπορεί να γίνει είτε λαπαροσκοπικά, είτε με ανοιχτό χειρουργείο. Αυτό εξαρτάται από το μέγεθος, τον αριθμό και τη θέση των ινομυωμάτων. Η λαπαροσκοπική ινομυωματεκτομή είμαι μέθοδος με σαφή συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι της ανοιχτής, καθώς μετά την επιτυχή αφαίρεση των ινομυωμάτων σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η γυναίκα επιστρέφει στις καθημερινές της δραστηριότητες.

ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΟΝΙΑ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΑ Τα υποβλεννογόνα ινομυώματα που εντοπίζονται κάτω από την εσωτερική στιβάδα της μήτρας, μπορούν ν’ αντιμετωπισθούν με υστεροσκοπική ινομυωματεκτομή. Σ’ αυτήν την περίπτωση, δεν απαιτείται καμία απολύτως τομή, ενώ δεν χρειάζεται να πραγματοποιηθεί νοσηλεία. Σε όλες τις περιπτώσεις εκτός από την υστερεκτομή, υπάρχει ποσοστό υποτροπής. Μικροί όγκοι που δεν ανιχνεύει ο γιατρός ούτε στο χειρουργείο, μπορεί τελικά ν’ αναπτυχθούν και να χρήζουν πάλι θεραπείας. Μπορεί επίσης ν’ αναπτυχθούν νέα ινομυώματα που να απαιτούν ή όχι θεραπεία. ΤΥΠΟΙ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ

29


30

ΕΥ ΖΗΝ

Αρτηριακή Υπέρταση ΚΑΜΒΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Eιδικός Καρδιολόγος

Α

ρτηριακή υπέρταση ορίζεται η αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από 140mmhg για τη συστολική και 90mmhg για τη διαστολική σε συνεχείς μετρήσεις. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα υγείας του σύγχρονου κόσμου. Παρατηρείται στο 25% του συνόλου των ενηλίκων παγκοσμίως και με αντίστοιχα ποσοστά στην Ελλάδα ενώ η συχνότητα εμφάνισης της αυξάνει με την ηλικία. Στο 9095% των περιπτώσεων η υπέρταση χαρακτηρίζεται ως ιδιοπαθής δηλαδή αγνώστου αιτιολογίας ενώ στο υπόλοιπο 5-10% ως δευτεροπαθής με κυριότερες αιτίες παθήσεις των νεφρών, ενδοκρινολογικές παθήσεις, συγγενείς παθήσεις (στένωση ισθμού αορτής) με μεγαλύτερη συχνότητα σε νεότερες ηλικίες. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η αρτηριακή υπέρταση διαδράμει ασυμπτωματική και συνήθως η ύπαρξη της διαπιστώνεται σε τυχαίες μετρήσεις ή σε μια προσπάθεια να δικαιολογηθούν διάφορα συμπτώματα με πιο συχνό μια εμμένουσα κεφαλαλγία. Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τους κυριότερους προδιαθεσικούς παράγοντες καθώς επίσης η αυξημένη ημερησία πρόσληψη άλατος, η απουσία σωματικής άσκησης, η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, το ψυχοκοινωνικό στρες και το

κάπνισμα. Από τη στιγμή που θα τεκμηριωθεί η ύπαρξη υπέρτασης, η αξιολόγηση του ασθενούς περιλαμβάνει ένα πλήρες ιστορικό για να διαπιστωθεί η συνύπαρξη άλλων συνόδων παραγόντων κίνδυνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων και η πιθανή παρουσία δευτεροπαθούς υπέρτασης σε συνδυασμό με κλινική εξέταση, εργαστηριακό έλεγχο, υπερηχογράφημα καρδίας. Κομβικό σημείο στην αρχική αξιολόγηση του υπερτασικού αποτελεί η επιβεβαίωση ή μη βλάβης σε όργανα στόχους όπως είναι η καρδιά, ο εγκέφαλος και τα νεφρά, γεγονός που θα καθορίσει σημαντικά και την ανάγκη φαρμακευτικής παρέμβασης. Η υπέρταση διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων όπως στεφανιαία νόσο και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Στόχος λοιπόν της θεραπείας πέρα από τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης είναι η πρόληψη της μακροπρόθεσμης νοσηρότητας και θνησιμότητας. Μόνο το 50% των υπερτασικών λαμβάνει αγωγή και από αυτούς περίπου οι μισοί είναι ρυθμισμένοι. Στην φαρμακευτική αντιμετώπιση της υπέρτασης υπάρχουν αρκετές κατηγορίες ουσιών και συνδυασμός αυτών (διουρητικά, b-blockers, ΑΜΕΑ, ΑΤ2, ανταγωνιστές ασβεστίου, κεντρικώς δρώντα) όμως εξαιρετικά σημαντική είναι η υιοθέτηση ενός

συγκεκριμένου τρόπου ζωής. Σωματική άσκηση και κυρίως βάδισμα 30-40 λεπτά τουλάχιστον 3-4 φορές την εβδομάδα, περιορισμός στην πρόσληψη άλατος, μειωμένη πρόσληψη θερμίδων, δίαιτες πλούσιες σε κάλιο και πτωχές σε νάτριο, χαμηλή κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, διακοπή καπνίσματος, απώλεια βάρους συμβάλουν σημαντικά τόσο στην πρόληψη όσο και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Η αρτηριακή υπέρταση κυρίως στα αρχικά σταδία όπως αναφέρθηκε στερείται συμπτωμάτων. Για το λόγο αυτό μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Απαιτείται επαγρύπνηση και όχι πανικός. Ο τακτικός καρδιολογικός έλεγχος ανάλογα με την ηλικία και την παρουσία συνόδων νοσημάτων (σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιπιδαιμία, στεφανιαία νόσος, περιφερική αρτηριοπάθεια) πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα στην πρόληψη και αντιμετώπιση της υπέρτασης και κατ’ επέκταση των επιπλοκών αυτής. Ανακεφαλαιώνοντας είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνει αντιληπτό πως η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της υπέρτασης απαιτεί την αγαστή συνεργασία ιατρού και ασθενούς και να μη λησμονούμε πως κάθε πρόβλημα υγείας έχει τη λύση του αρκεί να αντιμετωπιστεί έγκαιρα και έγκυρα.


ΕΥ ΖΗΝ

ΑΝΑΙΜΑΚΤΗ ΒΛΕΦΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ

ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Χειρούργος Οφθαλμίατρος

Τ

προαναφερθέντων κάνουν τα μάτια να έχει χρησιμοποιηθεί στη συνεδρία φαίνονται γερασμένα, σακουλιασμένα και να (εξατομίκευση της αγωγής) και η διόρθωση δημιουργούν αισθητικά προβλήματα καθώς αφορά συνήθως μια περιοχή ανά συνεδρία επίσης μπορεί να εμφανίζεται ως αίσθηση (άνω βλέφαρο και στα δύο μάτια ή κάτω βάρους. Μερικές φορές ο ιστός αυτός βλέφαρο και στα δύο μάτια).Με την “περισσεύει” στο άνω βλέφαρο κρύβει το εφαρμογή πάγου, δερματικής αλοιφής και οπτικό πεδίο και παρεμποδίζει την όραση. καλυπτικού make up ο ασθενής μπορεί Στην προσπάθεια του το μάτι να δει οδηγείται να επιστρέψει άμεσα στις δραστηριότητες στην αντίρροπη ανύψωση του φρυδιού του. Τα μικρά spot του PLEXR υποχωρούν με αποτέλεσμα το “άλλο” μάτι να δίνει μόνα τους (χωρίς αφαίρεση ή τρίψιμο) σε την εσφαλμένη εντύπωση της πτώσης του λίγες μέρες. Το οίδημα που προκαλείται βλεφάρου. από την διαδικασία είναι ήπιο και υποχωρεί Η βλεφαροπλαστική είναι συχνή επιλογή η σε δυο περίπου μέρες και δεν υπάρχουν οποία αποσκοπεί σε βελτίωση της εμφάνισης παρενέργειες. Η αναίμακτη βλεφαροπλαστική με ένα ξεκούραστο, λαμπερό, ανανεωμένο PLEXR μπορεί να συνδυαστεί με ενέσιμα βλέμμα αλλά πολλές φορές και στην Βotox για άριστα αποτελέσματα μέθοδος λειτουργική αποκατάσταση της όρασης. έχει και άλλες εφαρμογές όπως αφαίρεση Ενδείκνυται σε όλες τις ηλικίες και για άνδρες ουλών ξανθελάσματα, εντρόπιο εκτρόπιο, και για γυναίκες. υπερκεράτωση ελαστικές ίνες του δέρματος Στην βλεφαροπλαστική έχει ιδιαίτερη σημασία μικραίνουν και αυξάνουν σε πάχος. το αρχικό πραγματικό σχήμα και μέγεθος του Τα μάτια δε μας χρησιμεύουν μόνο για την βολβού, το ύψος των φρυδιών, καθώς και όραση αλλά αντικατοπτρίζουν την διάθεση συνυπάρχουσες ρυτίδες (πόδι χήνας) ώστε να και τα συναισθήματα μας. Μέσα από το γίνει εξατομίκευση της θεραπείας οπότε κάθε βλέμμα μας αποτυπώνεται η αγωνία, θεραπεία είναι εξατομικευμένη. Η τελευταία ο φόβος, τα όνειρα και οι ελπίδες μας. εξέλιξη στην τεχνική της βλεφαροπλαστικής “Το PLEXR είναι μια φορητή μικροχειρουργική είναι η αναίμακτη βλεφαροπλαστική PLEXR. συσκευή το οποίο δημιουργεί μια διαφορά Για την εφαρμογή του PLEXR δεν απαιτείται δυναμικού μεταξύ της επιδερμίδας και της χειρουργείο γίνεται στο ιατρείο με εφαρμογή χειρολαβής σχηματίζει ένα πλευρικό τόξο τοπικής αναισθητικής αλοιφής. Το καινοτόμο παρόμοιο με μικρό κεραυνό που προκαλεί αυτό μηχάνημα μας δίνει το αποτέλεσμα μιας ιονισμό των αερίων που υπάρχουν στην κλασσικής βλεφαροπλαστική χωρίς τομές, ατμόσφαιρα της επιδερμίδας εξαχνώνει τα ράμματα, ουλές χωρίς νυστέρι δεν προκαλεί υγρά των επιφανειακών ιστών χωρίς όμως νέκρωση των ιστών δρα στοχευόμενα στα η θερμότητα που προκαλείται από τον μικρό σημεία που θέλουμε προκαλώντας εξάχνωση κεραυνό να διεισδύει σε εν τω βάθη ιστούς.” της επιδερμίδας και δρα στις ελαστικές ίνες αυξάνοντας το πάχος τους με αποτέλεσμα να ¨μαζεύεται¨ η περίσσια του δέρματος. Το αποτέλεσμα είναι μόνιμο και σταθερό απαιτεί μια έως τρείς συνεδρίες ανάλογα το μέγεθος των δερματικών αλλαγών που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε αυτές γίνονται σε μεσοδιαστήματα ενός ή δυο μηνών Πριν το plexr Mετά την πρώτη ανάλογα με την ενέργεια που συνεδρία του Plexr

α βλέφαρα προστατεύουν τα μάτια από τραυματισμούς, είσοδο ξένου σώματος, υπερβολική έκθεση στο φως και μέσω του βλεφαρισμού λιπαίνουν και ενυδατώνουν τους οφθαλμούς. Το δέρμα του βλεφάρου το οποίο είναι το λεπτότερο δέρμα στο σώμα σε κάποια σημεία του είναι σχεδόν διαφανές. Ατροφία στο δέρμα του βλεφάρου μπορεί να συμβεί παθολογικά λόγω τραυματισμού, χειρουργείου ή φλεγμονή της περιοχής ή μέσω της φυσιολογικής γήρανσης του δέρματος με την έκθεση στον ήλιο και το κάπνισμα να συμβάλλουν σε αυτή. Η ατροφία του δέρματος των βλεφάρων κλινικά παρουσιάζεται έως λέπτυνση με απώλεια της ελαστικότητας και έχει ως αποτέλεσμα το δέρμα του βλεφάρου να αποκτά μια άγρια ρυτιδιασμένη υφή και να δείχνει λεπτό και κιτρινωπό. Οι βλεφαρίδες που κανονικά στοιχίζονται σε μια έως τρεις στρώσεις στα βλεφαρικά χείλη μπορούν και διατηρούν την χρωστική τους για μεγάλο χρονικό διάστημα αφού έχει χαθεί η χρωστική στο τριχωτό της κεφαλής αλλά με το πέρασμα του χρόνου ατροφούν και δεν αναπληρώνονται με αποτέλεσμα να ελαττώνονται και να αραιώνουν. Οι συνδετικοί ιστοί του βλεφάρου επίσης χαλαρώνουν μειώνοντας την στηρικτική τους δράση στο λίπος που δρα σαν μαξιλαράκια μεταξύ του ματιού και των οστών με αποτέλεσμα το λίπος να κρεμάει και να προκαλεί τις “σακούλες” στο κάτω βλέφαρο και τα “καπάκια” στο άνω βλέφαρο. Πριν την πρώτη συνεδρία Ο συνδυασμός όλων ή μέρος των

Δυο μήνες μετά

31


32

ΕΥ ΖΗΝ

ΒΑΪΟΠΟΥΛΟΥ ΑΡΕΤΗ Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Γλαύκωμα: Ένας ύπουλος εχθρός

Τ

ο γλαύκωμα αποτελεί μια ομάδα παθήσεων του οφθαλμού οι οποίες έχουνε σαν κοινό χαρακτηριστικό την καταστροφή του οπτικού νεύρου και τελικά την απώλεια της όρασης (τύφλωση) απροειδοποίητα. Το οπτικό νεύρο είναι το ηλεκτρικό καλώδιο που αποτελείται από πάνω από ένα εκατομμύριο σύρματα και είναι υπεύθυνο για την μεταφορά εικόνων από το μάτι στον εγκέφαλο. Ο όρος γλαύκωμα αναφέρεται πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη και προέρχεται από την λέξη “γλαυκός”, που σημαίνει γαλανός, και την κατάληξη “-ώμα”, που σημαίνει σύμπτωμα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι μισοί άνθρωποι που πάσχουν από γλαύκωμα μπορεί να μην γνωρίζουν ότι νοσούν. Στα αρχικά στάδια της νόσου μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Παλιότερα υπήρχε η πεποίθηση ότι η αυξημένη πίεση στο μάτι γνωστή και

ως ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ), πάνω από 20mmHg, είναι η κύρια αιτία της καταστροφής του οπτικού νεύρου. Σήμερα πλέον γνωρίζουμε ότι και άτομα με φυσιολογικά επίπεδα πίεσης (12-14-15mmHg) μπορεί να χάσουν την όρασή τους λόγω του γλαυκώματος.

ΠΟΙΟΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΓΛΑΥΚΩΜΑ Α. Μέλη οικογενειών με γλαύκωμα Ο πιο συχνός τύπος γλαυκώματος, το γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, είναι κληρονομικός. Αν άτομα του άμεσου οικογενειακού σας περιβάλλοντος πάσχουν από γλαύκωμα ο κίνδυνος για εσάς αυξάνεται από τέσσερις έως εννιά φορές. Β. Άτομα άνω των 60 ετών Το γλαύκωμα είναι πολύ συνηθισμένο στους ηλικιωμένους. Διατρέχεται έξι φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσετε αν είστε πάνω από 60 ετών, ενώ είναι ασυνήθιστο κάτω από την ηλικία των 40.

Γ. Αφροαμερικανοί και Ασιάτες Οι Αφροαμερικανοί έχουν έξι με οκτώ περισσότερες πιθανότητες να χάσουν την όρασή τους από γλαύκωμα συγκριτικά με τους Καυκάσιους. Ενώ οι Ασιάτες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για γλαύκωμα κλειστής γωνίας, που αποτελεί το 10% των διαγνωσμένων περιπτώσεων γλαυκώματος. Δ. Οφθαλμικός τραυματισμός Το τραύμα στο οφθαλμό μπορεί να προκαλέσει δευτεροπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας. Αυτός ο τύπος γλαυκώματος μπορεί να εμφανιστεί άμεσα ή μερικά χρόνια αργότερα. Υψηλότερο κίνδυνο διατρέχουν οι αθλητές του τένις και οι πυγμάχοι. Ε. Άλλοι παράγοντες κινδύνου Υψηλή μυωπία Σακχαρώδης διαβήτης Μακροχρόνια χρήση κορτιζόνης Κεντρικό πάχος κερατοειδούς λιγότερο από 500 μ.


ΕΥ ΖΗΝ

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ Α. Πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας Είναι ο πιο συχνός τύπος. Η ενδοφθάλμια πίεση αυξάνεται με αργό ρυθμό χωρίς την εμφάνιση συμπτωμάτων στα αρχικά στάδια της νόσου. Σύμφωνα με πρόσφατες στατιστικές το 45% των γλαυκωμάτων αυτών παραμένουν αδιάγνωστα. Β. Πρωτοπαθές γλαύκωμα κλειστής γωνίας Σ’ αυτόν τον τύπο γλαυκώματος η πίεση αυξάνει ξαφνικά και προκαλεί έντονο πόνο στην περιοχή του οφθαλμού, κόκκινο μάτι και θόλωση της όρασης. Είναι επείγουσα κατάσταση και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Γ. Δευτεροπαθές γλαύκωμα Οφείλεται στην ύπαρξη άλλης τοπικής ή συστηματικής αιτίας (χρήση κορτιζόνης, τραύμα κ.α.) που προκαλεί αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Δ. Συγγενές γλαύκωμα Είναι μια σπάνια κατάσταση με συχνότητα 1:10.000 γεννήσεις. Αφορά κυρίως αγόρια και στο 75% πάσχουν και τα δύο μάτια. Χρήσιμο είναι πως αν το παιδί σας εμφανίζει ασυμμετρία ή πολύ μεγάλα μάτια, δακρύρροια, φωτοφοβία ή/και θολούς κερατοειδείς να εκτιμηθεί από οφθαλμίατρο. Η πρώιμη ανίχνευση μέσω τακτικού και πλήρους ιατρικού ελέγχου είναι το κλειδί για την προστασία της όρασης. Ο έλεγχος των ματιών θα πρέπει αν γίνεται στην ηλικία από 35-40 ετών. Από 40-60 ετών κάθε δύο με τέσσερα

Φυσιολογική όραση

χρόνια. Άνω των 60 ετών κάθε ένα με δύο χρόνια. Οποιοιδήποτε με παράγοντες κινδύνου που αναφέρθηκαν παραπάνω, θα πρέπει να ελέγχεται κάθε ένα το πολύ δύο έτη μετά την ηλικία των 35 ετών.

ΠΟΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΩ ΑΝ ΠΑΣΧΩ ΑΠΟ ΓΛΑΥΚΩΜΑ Α. Τονομέτρηση Η τονομέτρηση μετρά το ύψος της πίεσης του ματιού χρησιμοποιώντας αναισθητικές σταγόνες. Κατόπιν ο οφθαλμίατρος με μια ειδική συσκευή κάνει την μέτρηση. Β. Βυθοσκόπηση Η βυθοσκόπηση χρησιμοποιείται για να εξεταστεί το εσωτερικό (ο βυθός) του ματιού και ιδιαίτερα το οπτικό νεύρο. Συχνά απαιτείται η χρήση σταγόνων για διαστολή της κόρης και ολιγόλεπτη αναμονή.

33

αποτελεί σχετική ασφάλεια για την νόσο του γλαυκώματος. Ε. Ψηφιακή Απεικόνιση του Οπτικού Νεύρου (OCT) To OCT κάνει χρήση της τεχνικής που ονομάζεται οπτική τομογραφία συνάφειας, η οποία δημιουργεί εικόνες με την χρήση ακτίνων φωτός. Το μηχάνημα ΟCΤ δημιουργεί ένα χάρτη του περιγράμματος της κεφαλής του οπτικού νεύρου, της κοίλανσης του και μετράει το πάχος της στοιβάδας των νευρικών ινών.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΛΑΥΚΩΜΑ Α. Δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία για το γλαύκωμα. Η όραση που έχει χαθεί δεν μπορεί να επανέλθει. Με την βοήθεια φαρμακευτικής ή και χειρουργικής επέμβασης είναι δυνατόν να σταματήσει η περεταίρω απώλεια της όρασης.

Γ. Περιμετρία Η εξέταση της περιμετρίας είναι πιο γνωστή ως εξέταση Οπτικών Πεδίων. Κατά την διάρκεια της εξέτασης σας ζητείται να κοιτάτε ευθεία και να εντοπίζεται φωτεινά σημεία. Αυτό βοηθά ώστε να δημιουργηθεί ένας χάρτης της όρασής σας.

Β. Το γλαύκωμα είναι η τρίτη κύρια αιτία τύφλωσης. Η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση αν δεν αντιμετωπιστεί θεραπευτικά με σταγόνες ή και χειρουργικής επέμβασης. Δυστυχώς, το 10% των ανθρώπων με γλαύκωμα που λαμβάνουν σωστή θεραπεία χάνουν την όρασή τους.

Δ. Παχυμετρία Μια μέθοδος εκτίμησης του πάχους του κερατοειδή, πολύτιμος σύμμαχος στον σχεδιασμό της θεραπείας του γλαυκώματος. Η πραγματική ενδοφθάλμια πίεση μπορεί να υποεκτιμάται σε ασθενείς με λεπτό κερατοειδή. Ο παχύτερος κερατοειδής

Γ. Ο καθένας κινδυνεύει από γλαύκωμα. Το γλαύκωμα δεν κάνει διακρίσεις. Μπορεί να εμφανιστεί σε νεογέννητα, νεαρούς ενήλικες και ηλικιωμένους. Ο ενημερωμένος ασθενής για το γλαύκωμα δεν ρωτάει πώς είναι η πιεσή του άλλα ποια κατάσταση του οπτικού του νεύρου.

Αρχόμενο Γλαύκωμα

Γλαύκωμα τελικού σταδίου


34

ΕΥ ΖΗΝ

ΙΣΑΑΚ Κ. ΤΟΠΑΛΙΔΗΣ Ειδικός Παθολόγος - Αγγειολόγος Γκλαβάνη 44, Βόλος, τηλ. 24210 21000, 6937 333 873 Αγγειολογικό Ιατρείο Ισαάκ Τοπαλίδης

ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΚΙΡΣΟΙ ΕΥΡΥΑΓΓΕΙΕΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Όταν χαλάσουν οι βαλβίδες επιστροφής των φλεβών, δηλ οι φλέβες είναι ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΣ, το αίμα δεν επιστρέφει στην καρδιά με την σωστή ταχύτητα άλλα λιμνάζει περισσότερο στα κάτω άκρα.Δημιουργούνται ΚΙΡΣΟΙ ΚΑΙ ΕΥΡΥΑΓΓΕΙΕΣ. Το πόδι πρήζεται, αποκτά μελάχρωση και μπορεί να κάνει και ΑΤΟΝΟ ΕΛΚΟΣ.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΙΡΣΟΙ Κιρσοί είναι διατεταμένες φλέβες στο υποδόριο και στο βάθος, συνήθως στα κάτω άκρα. Η κίνηση του αίματος δεν γίνεται προς την σωστή κατεύθυνση (προς την καρδιά) αλλά έχουμε παλινδρόμηση (προς τα κάτω), με αποτέλεσμα το φλεβικό (με λιγότερο οξυγόνο) αίμα να λιμνάζει σε «ξεχειλωμένες» φλέβες οι οποίες φουσκώνουν και δείχνουν την τυπική εικόνα των κιρσών.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΥΡΥΑΓΓΕΙΕΣ Οι ευρυαγγείες είναι διατεταμένες φλέβες του δέρματος μπλέ η ροζκόκκινες και δεν είναι επικίνδυνες για τον οργανισμό. Είναι αισθητικό πρόβλημα.

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινικά συνήθως φαίνονται οι κιρσοί. Όμως συχνά η ανεπάρκεια των φλεβών δεν φαίνεταοι γιατί αυτές βρίσκονται πιο βαθειά και βλέπουμε μόνο το πρήξιμο και νοιώθουμε τον πόνο. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνει ένας ειδικός ΑΓΓΕΙΟΛΟΓΙΚΌΣ και ΦΛΕΒΟΛΟΓΙΚΟΣ έλεγχος με Έγχρωμο Υπερηχογράφημα ΤΡΙΠΛΕΞ των Αγγείων Κάτω Άκρων. Έτσι μπορούμε να δούμε τι ακριβώς υπάρχει. ΣΥΧΝΑ ΕΤΣΙ ΜΟΝΟ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ Η ΜΕΤΑΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗ !!.ΒΡΙΣΚΟΥΜΕ ΠΑΛΑΙΕΣ ΘΡΟΜΒΩΣΕΙΣ ΦΛΕΒΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ΜΕΤΑΘΡΟΜΒΩΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΣΚΛΗΡΥΝΤΙΚΟ ΑΦΡΟ Σήμερα έχουμε την δυνατότητα να παρέμβουμε τόσο στις αισθητικά σημαντικές ευρυαγγείες όσο και στους παθολογικά σημαντικούς κιρσούς και να κάνουμε θεραπεία ΧΩΡΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ. Η συστηματική εξάλειψη των ενδοδερμικών ευρυαγγειών και των υποδορίων κιρσών που ανεπαρκούν με έγχυση σκληρυντικής ουσίας σε μορφή

αφρού. Έτσι προκαλούμε σκλήρυνση στο ενδοθήλιο των φλεβών που μετατρέπεται σε μια ινώδη χορδή.

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΣΚΛΗΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Η θεραπεία γίνεται στο Ιατρείο, χωρίς

νάρκωση, τοπικά. Παρασκευάζεται ο ΑΦΡΟΣ ΠΟΛΥΔΟΚΑΝΟΛΗΣ και τοποθετείται υπό καθοδήγηση υπερήχων μέσα στην παθολογική κιρσοειδή φλέβα. Ο ασθενής φοράει μια ειδική κάλτσα για 24 ώρες και μπορεί να περπατήσει, να ταξιδέψει κλπ. χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς. Μετά από 15 ημέρες έχουμε την επόμενη επίσκεψη. Ανάλογα με το πρόβλημα χρειάζονται 5-8 επισκέψεις. Είναι μια ΘΕΡΑΠΕΙΑ που χρειάζεται χρόνο, έχει όμως μόνιμα και άριστα αποτελέσματα χωρίς παρενέργειες. ΧΩΡΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ!

ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ


ΕΥ ΖΗΝ

Καρκίνος του πνεύμονα: Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση σώζουν ζωές

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Γ. ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ Ογκολόγος, Στρατιωτικός Ιατρός, Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με μετεκπαίδευση στην ογκολογία μαστού στις ΗΠΑ. Πληροφορίες: www.oncoconsult.gr

Ο

καρκίνος του πνεύμονα είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος και το πιο συχνό αίτιο θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως για άνδρες και γυναίκες προκαλώντας περισσότερους θανάτους από όσους προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού, του προστάτη και του εντέρου. Τα 2/3 των ασθενών είναι άνω των 65 ετών ενώ λιγότερο από το 2% των ασθενών είναι νεότεροι από 45 ετών. Τη δεκαετία του 1950 ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες, ενώ το 1985 έγινε η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο και στις γυναίκες. Οι μισοί θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα πλέον είναι σε γυναίκες ενώ οι θάνατοι από καρκίνο στους άνδρες έχουν αρχίζει να μειώνονται ταυτόχρονα με την ελάττωση του καπνίσματος. Το κάπνισμα να είναι η πιο σημαντική αιτία εμφάνισης της νόσου και ευθύνεται για το 90% των περιπτώσεων. Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα σε έναν καπνιστή με ένα πακέτο ημερησίως για 40 χρόνια είναι 20 φορές μεγαλύτερος συγκριτικά με κάποιον που δεν κάπνισε ποτέ. Ακόμα και μετά από 15 χρόνια διακοπής, ένας καπνιστής έχει διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα συγκριτικά με κάποιον που δεν κάπνισε ποτέ. Άτομα τα οποία εκτίθενται σε

παθητικό κάπνισμα στο εργασιακό ή οικογενειακό περιβάλλον έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο της νόσου. Υπολογίζεται ότι το παθητικό κάπνισμα είναι υπεύθυνο για 300.000 περίπου θανάτους το χρόνο. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και η επαγγελματική ή μη έκθεση σε μια σειρά από χημικές ουσίες. Δεδομένου ότι μόνο το 10-20% των καπνιστών αναπτύσσουν καρκίνωμα του πνεύμονα, γενετικοί παράγοντες έχουν επίσης ενοχοποιηθεί καθώς φαίνεται ότι μπορεί να υπάρχει και κληρονομική προδιάθεση. Ας δούμε μερικούς από τους πιο συχνούς μύθους γύρω από τη νόσο: ✔ «Δεν καπνίζω άρα δεν κινδυνεύω από καρκίνο του πνεύμονα»: Οποιοσδήποτε έχει πνεύμονες μπορεί να πάθει καρκίνο του πνεύμονα. Την τελευταία δεκαετία στο Ηνωμένο Βασίλειο το ποσοστό των μη καπνιστών με διάγνωση καρκίνου πνεύμονα αυξήθηκε από 15% σε 25%. ✔ «Καπνίζω τόσα χρόνια, δεν έχει νόημα να το κόψω τώρα»: Μετά από 10 έτη διακοπής, ο κίνδυνος καρκινώματος του πνεύμονα μειώνεται στο μισό. Ποτέ δεν είναι αργά να διακόψετε το κάπνισμα. ✔ «Ο καρκίνος του πνεύμονα δε μπορεί να διαγνωστεί έγκαιρα»: Αν η νόσος διαγνωσθεί έγκαιρα τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης κυμαίνονται από 55-75%. Μιλήστε με τον ειδικό γιατρό

για τον αν είστε στην ομάδα πληθυσμού που έχει όφελος από την ετήσια αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης (LDCT). ✔ «Τώρα που διαγνώστηκα με καρκίνο είναι αργά»: Η συνέχιση του καπνίσματος μπορεί να μειώσει τη δραστικότητα των περισσότερων αντικαρκινικών θεραπειών και να μειώσει το προσδόκιμο ζωής. ✔ «Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ανίατος»: Δυσίατος ναι, ανίατος όχι. Οι εξελίξεις στη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα την τελευταία δεκαετία είναι περισσότερες από όσες υπήρξαν τα προηγούμενα πενήντα χρόνια. Με τις σωστές στρατηγικές το ένα τρίτο των περιστατικών καρκίνου μπορούν να προληφθούν. Η επένδυση σε προγράμματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου είναι οικονομικά πιο συμφέρουσα από την αντιμετώπιση του κόστους της θεραπείας. Η πολιτεία οφείλει να επιβάλλει την εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους και να ελέγχει αυστηρά τα μέτρα προφύλαξης από την έκθεση σε καρκινογόνα στους εργασιακούς χώρους. Ατομικά, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής με διακοπή καπνίσματος, απώλεια βάρους και τακτική άσκηση. Ας μην ξεχνάμε ότι ο καρκίνος δεν είναι ανίκητος και μας αφορά όλους.

35


36

ΕΥ ΖΗΝ

ΔΡ. ΚΟΥΤΣΙΑΡΗΣ Α. ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ Χειρουργός Ουρολόγος Ανδρολόγος, MD, Ph. D, FEBU

ΝOΣΟΣ PEYRONIE

H

νόσος Peyronie είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση σκληρών πλακών στο σώμα του πέους, οι οποίες προκαλούν κάμψη και γωνίωση του πέους κατά τη στύση, καθώς επίσης και πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Όταν οι πλάκες είναι μεγάλες σε έκταση τις ψηλαφά συνήθως και ο ίδιος ο ασθενής. Η κάμψη και η γωνίωση μπορούν να λάβουν τέτοια έκταση ώστε είτε να καθίσταται η διείσδυση του πέους αδύνατη είτε να προκαλείται διαταραχή της στύσης. Η ακριβής αιτιολογία δεν είναι γνωστή. Έχουν ενοχοποιηθεί κυρίως τραυματισμοί του πέους κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και το κάταγμα του πέους. Άλλες αιτίες είναι μικροβιακοί παράγοντες, αυτοάνοσα νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση, συστηματική αγγειακή νόσος, ακόμη και κάποιες νεοπλασίες. Η νόσος του Peyronie μπορεί να προσβάλει

οποιονδήποτε άντρα, οι πιο συχνές όμως δεκαετίες εμφάνισης είναι η 5η και η 6η. Η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει ένα πλήρες ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό που αναζητά πιθανό τραυματισμό, τη διάρκεια των συμπτωμάτων, τη σεξουαλική συμπεριφορά , την επώδυνη στύση, την ύπαρξη ή όχι συνοδών νοσημάτων. Η κλινική εξέταση γίνεται πάντα με το πέος σε χάλαση και σε στύση μετά από έγχυση αγγειοδραστικής ουσίας εντός του πέους. Η απεικόνιση του προβλήματος επιτυγχάνεται κυρίως με μια ειδική εξέταση που καλείται δυναμικό υπερηχογράφημα (triplex) πέους. Η αντιμετώπιση της νόσου αρχικά είναι φαρμακευτική, με μια ποικιλία δραστικών ουσιών να χρησιμοποιούνται όπως η βεραπαμίλη, η ταμοξιφαίνη και η βιταμίνη Ε. Η αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής ποικίλει

με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία. Στόχοι της φαρμακευτικής αγωγής είναι να σταματήσει την εξέλιξη του νοσήματος και να μην επηρεαστεί η στύση και η κάμψη του πέους. Όταν η βλάβη έχει σταθεροποιηθεί και όταν η κάμψη του πέους καθιστά αδύνατη τη σεξουαλική επαφή, θεραπεία εκλογής αποτελεί η χειρουργική επέμβαση. Εφαρμόζονται πολλές τεχνικές ευθειασμού του πέους με αφαίρεση ή όχι της πλάκας, με τοποθέτηση ή όχι μοσχεύματος. Ο ειδικός ανδρολόγος με βάση την έκταση του προβλήματος, την ανατομία του πέους και την ύπαρξη συνοδών προβλημάτων θα επιλέξει την κατάλληλη εξατομικευμένη χειρουργική θεραπεία. Όσο και εάν ένα χειρουργείο στο πέος μοιάζει δύσκολο και επικίνδυνο, σε έμπειρη χειρουργική ομάδα αποτελεί μια ασφαλή λύση για την αντιμετώπιση της νόσου Peyronie.


ΕΥ ΖΗΝ

5 βασικές απορίες

37

EΥΑΓΓΕΛΟΣ Ι. ΓΙΑΣΛΑΚΙΩΤΗΣ Χειρούργος Ουρολόγος

Οξεία μη επιπλεγμένη κυστίτιδα στις γυναίκες

Η

οξεία κυστίτιδα στις γυναίκες είναι η πιο συχνή μορφή ουρολοίμωξης. Η ουρολοίμωξη είναι γενικότερος όρος και σημαίνει την λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος από κάποιο παθογόνο μικροοργανισμό. Ο όρος μη επιπλεγμένη αναφέρεται σε γυναίκες κατά τα άλλα υγιείς χωρίς ανατομικές ή λειτουργικές ανωμαλίες των ουροφόρων οδών ή άλλη συνοδή νοσηρότητα που θα μπορούσε να επιφέρει επιπλοκές (π.χ. άτομα με ανοσοκαταστολή). Περίπου οι μισές γυναίκες θα βιώσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο κατά την διάρκεια της ζωής τους. Παραθέτουμε μια σειρά από ερωτήματα και απαντήσεις που απασχολούν ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών.

“Πού μπορεί να κόλλησα το μικρόβιο, από π.χ. τουαλέτα ή κάποιο συγκάτοικο;” Είναι μάλλον απίθανο να κολλήσουμε κυστίτιδα από άτομο του περιβάλλοντός μας ή από την τουαλέτα, όταν τηρούμε βασικούς κανόνες υγεινής. Τα μικρόβια που ευθύνονται για την κυστίτιδα προέρχονται από την χλωρίδα του εντέρου, με κυριότερο εκπρόσωπο το E. Coli (κολοβακτηρίδιο) που ευθύνεται σε ποσοστό 70-95%. Όταν οι μηχανισμοί άμυνας για κάποιο λόγο αδυνατίσουν τότε τα μικρόβια αποικίζουν την περιουρηθρική περιοχή & την είσοδο του κόλπου και ανιόντως εισβάλλουν στην ουροδόχο κύστη.

“Η κυστίτιδα εκδηλώνεται μετά από σεξουαλική επαφή, μήπως ο σύντροφός μου είναι μολυσμένος;” Η κυστίτιδα δεν ανήκει στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, άρα δεν ευθύνεται ο ερωτικός σύντροφος. Φαίνεται πως η διαδικασία της επαφής αυξάνει την πιθανότητα μεταφοράς μικροβίων προς την ουρήθρα. Ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την κυστίτιδα είναι η συχνή ή πρόσφατη σεξουαλική δραστηριότητα. Συνιστάται όταν το φαινόμενο είναι τακτικό (υποτροπιάζουσα κυστίτιδα ή πάνω από τρία επεισόδια ανά έτος) να χορηγείται μια μικρή δόση αντιβιοτικού λίγη ώρα μετά την πράξη (για χρονικό διάστημα έξι μηνών και επανεκτίμηση). Επίσης δεν πρέπει αυτές οι γυναίκες να κάνουν χρήση σπερματοκτόνων προϊόντων.

“Φοβάμαι μήπως οι συχνές λοιμώξεις κάνουν ζημιά στους νεφρούς μου” Η μικροβιακή μη επιπλεγμένη κυστίτιδα σε πολλές περιπτώσεις (έως και σε ποσοστό 42%) θεραπεύεται από τον ίδιο τον οργανισμό χωρίς επιπτώσεις. Ακόμη και χωρίς αποτελεσματική θεραπεία μόνο ποσοστό 2% των περιπτωσεων εξελίσσονται σε οξεία πυελονεφρίτιδα.

“Σε τυχαία εξέταση ούρων καλλιέργεια- βρέθηκε μικρόβιο (E. Coli ), όμως εγώ δεν αισθάνομαι κάτι - τι πρέπει να κάνω;” Θα πρέπει σε 7- 10 ημέρες να επαναληφθεί η καλλιέργεια και αν δείξει το ίδιο αποτέλεσμα (E. Coli σε αριθμό >

105 αποικίες /ml ) & με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει λειτουργική -ανατομική ανωμαλία με παθολογικά αυξημένο υπόλειμμα ούρων μετά ούρηση, τότε δεν υπάρχει κανονική λοίμωξη αλλά η κατάσταση που λέγεται ασυμπτωματική μικροβιουρία. Στην περίπτωση αυτή δεν χρειάζεται χορήγηση θεραπείας διότι με την αντιβίωση μπορεί να δημιουργηθούν ανθεκτικά στελέχη μικροβίων και να αυξηθεί η πιθανότητα μελλοντικής συμπτωματικής λοίμωξης. Εξαίρεση αποτελούν οι έγκυες γυναίκες, διότι σε αυτές μάλλον είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος εξέλιξης σε ουρολοίμωξη πυελονεφρίτιδα.

“ Υπάρχει τρόπος να προφυλαχθώ από μελλοντική κυστίτιδα;” ✔ Τηρείτε τους βασικούς κανόνες υγιεινής (σκούπισμα πάντα από εμπρός προς τα πίσω μετά την τουαλέτα). ✔ Να πλένετε πρώτα την περιοχή των έξω γεννητικών οργάνων, όταν κάνετε μπάνιο για να μην μεταφέρετε κοντά στην ουρήθρα μικρόβια από άλλα σημεία του σώματος. ✔ Να πίνετε αρκετά υγρά και να ουρείτε τουλάχιστον κάθε 4 ώρες. ✔ Να λαμβάνετε προϊόντα με εκχύλισμα cranberry ή χυμό cranberry. Πιθανώς θα βοηθήσει και σίγουρα δεν βλάπτει. ✔ Συνιστάται τοπική χρήση κρέμας οιστρογόνων σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. ✔ Μην κάνετε αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών. ✔ Ακολουθείτε τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού.


38

ΕΥ ΖΗΝ

ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Θ. ΠΑΤΣΗΣ Πλαστικός χειρούργος Πλαστική Επανορθωτική & Αισθητική Χειρουργική www.drpatsis.gr

Ανόρθωση στήθους (Μαστοπηξία) Η ανόρθωση στήθους ή «μαστοπηξία» είναι η χειρουργική επέμβαση της πλαστικής χειρουργικής με την οποία ο πλαστικός χειρουργός διορθώνει την πτώση των γυναικείων μαστών. Το στήθος είναι σήμερα η δεύτερη -μετά το πρόσωπο- συνηθέστερη περιοχή του σώματος που χρήζει συνδρομής του πλαστικού χειρουργού για τη βελτίωσή του. Ο βαθμός της πτώσης είναι μετρήσιμο μέγεθος και ο ορισμός του προβλήματος και της μετέπειτα αντιμετώπισής του, καθορίζεται κατά την κλινική εξέταση. Αρχικά, ο μαστός έχει σφρίγος με συγκεκριμένο σχήμα και όγκο, χαρακτηριστικά τα οποία αλλοιώνονται στο χρόνο από διάφορους παράγοντες. Πρωτίστως η βαρύτητα προκαλεί την πτωτική πορεία του στήθους, ενώ οι εγκυμοσύνες και η γαλουχία επιπροσθέτως οδηγούν στη χαλάρωση και «καθοδική» όψη των μαστών. Ακόμη η μαζική απώλεια βάρους εντείνει την κλινική εικόνα. Σημαντικούς παράγοντες επίσης αποτελούν ο αρχικά μεγάλος όγκος και μέγεθος, που συμπαρασύρουν ένα υπερτροφικό στήθος σε ταχύτερη πτώση. Η μαστοπηξία (ανόρθωση) ενδείκνυται για όλες τις γυναίκες με πτωτικούς μαστούς. Ο στόχος του πλαστικού χειρουργού είναι να επαναφέρει το στήθος στη φυσιολογική του θέση στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα, κατόπιν προεγχειρητικών μετρήσεων

και σχεδιασμού. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ακολουθείται η μέθοδος της γενικής αναισθησίας σε κατάλληλη χειρουργική κλινική και ενίοτε απαιτείται νοσηλεία μίας ημέρας. Οι χειρουργικές τομές διαμέσου των οποίων ο πλαστικός χειρουργός αποκτά πρόσβαση στον ιστό του μαστού είναι εξατομικευμένες, κατά τεχνική προσπέλασης και κλινική περίπτωση. Περιθηλαία είναι η τομή στην περιοχή της θηλαίας άλω που συχνά και ανάλογα με το χειρουργικό σχεδιασμό πλαισιώνεται από: μία κάθετη τομή στη μεσότητα του κάτω πόλου και μία οριζόντια τομή στην υπομάστιο πτυχή. Το μέγεθος των τομών μπορεί να ποικίλει ανάλογα την περίπτωση. Επιγραμματικά οι κυριότερες τομές είναι: ✔ Η «κυκλοτερής» (περιθηλαία) η τύπου “Lollipop” (περιθηλαία & κάθετη) ✔ Η «αντεστραμμένο Τ» (κάθετη & υπομάστιος) η τύπου «άγκυρας» (περιθηλαία & κάθετη & υπομάστιος). Όσο ευρύτερη είναι η πρόσβαση στους εν τω βάθει ιστούς, τόσο καλύτερο είναι το αισθητικό αποτέλεσμα στο στήθος. Κατά την επέμβαση της μαστοπηξίας ο στόχος του πλαστικού χειρουργού είναι να επαναφέρει του ιστούς στην ανορθωμένη τους θέση χρησιμοποιώντας εξειδικευμένες τεχνικές της πλαστικής χειρουργικής. Για τον ίδιο σκοπό ο πλαστικός χειρουργός δύναται

να χρησιμοποιήσει και εγκεκριμένα ενθέματα σιλικόνης, τονίζοντας έτσι τον άνω πόλο και το περίγραμμα του στήθους αλλά και αυξάνοντας τη μακροβιότητα των ανορθωτικών επιδράσεων της μαστοπηξίας. Ταυτόχρονα, με τη χρήση ενθεμάτων σιλικόνης οι τομές είναι μικρότερες. Τα ενθέματα τοποθετούνται είτε υπομυικά είτε υπομαζικά (υπό του μαζικού αδένα). Με τον τρόπο αυτό προκύπτει η αυξητική μαστοπηξία, επέμβαση που εκτός από ανορθωμένη θέση στο στήθος, προσδίδει και πληρότητα στον άνω πόλο καθώς και μεγαλύτερο μέγεθος. Στο τέλος της επέμβασης, οι τομές συγκλείνονται με ειδικές τεχνικές από τον πλαστικό χειρουργό και μετεγχειρητικά οι ουλές που καταλείπουν είναι συνήθως αδιόρατες. Η χειρουργική επέμβαση της ανόρθωσης στήθους, συνήθως δεν επηρεάζει την γαλουχία. Μία γυναίκα μπορεί να θηλάσει κανονικά μετά από μια επέμβαση μαστοπηξίας. Η επάνοδος στις κοινωνικές δραστηριότητες γίνεται βαθμιαία και εντός της πρώτης εβδομάδας η ασθενής επανέρχεται στους φυσιολογικούς της βιορυθμούς. Η μαστοπηξία είναι σήμερα μια από τις συχνότερες και ασφαλέστερες επεμβάσεις της πλαστικής χειρουργικής, με ιδιαίτερα υψηλό δείκτη ικανοποίησης της ασθενούς από το μετεγχειρητικό αποτέλεσμα.


ΕΥ ΖΗΝ

Αυξητική Στήθους με ενθέματα σιλικόνης Ίσως η πιο επιθυμητή επέμβαση πλαστικής χειρουργικής από και για το γυναικείο φύλο είναι η αυξητική στήθους. Με αυτή την επέμβαση, μία γυναίκα μπορεί να αυξήσει το μέγεθος των μαστών της, διορθώνοντας έτσι είτε πιθανή υποπλασία ή ατροφία αυτών ,είτε την πτώση του στήθους μετά από εγκυμοσύνη, απώλεια βάρους ή φυσιολογική πτώση λόγω ηλικίας. Αποτέλεσμα της αυξητικής μαστοπλαστικής, είναι η άυξηση του μεγέθους του στήθους, η ανόρθωση των μαστών και φυσικά η τόνωση τόσο της ψυχολογίας όσο και της αυτοπεποίθησης της γυναίκας. Ο πιο διαδεδομένος, ασφαλής και αποτελεσματικός τρόπος αύξησης του όγκου του στήθους, είναι η χρήση ενθεμάτων σιλικόνης. Απαραίτητη προυπόθεση για μακροχρόνια και απολύτως αξιόπιστα αποτελέσματα καθώς και για την εγγύηση της υγείας της γυναίκας είναι η χρήση από τον

πλαστικό χειρουργό ενθεμάτων σιλικόνης που είναι εγκεκριμένα από τους αρμόδιους οργανισμούς υγείας (FDA) και που φέρουν πιστοποιητικά CE. Τα ενθέματα σιλικόνης που θα χρησιμοποιηθούν, επιλέγονται από τον πλαστικό χειρουργό μετά από προσεκτική εξέταση της γυναίκας και μέτρηση συγκεκριμένων παραμέτρων. Για το λόγο αυτό, υπάρχουν ενθέματα διαφόρων όγκων, διαστάσεων και σχημάτων, ώστε να καλυφθούν όλες οι απαιτήσεις και να επιτευχθεί ένα αποτέλεσμα με φυσική όψη και αφή αλλά και σε πλήρη αρμονία με το σωματότυπο και τις επιθυμίες της γυναίκας. Από μια πολύ μικρή τομή, είτε στην υπομάστιο πτυχή είτε περιθηλαίως ο πλαστικός χειρουργός εισάγει το εγκεκριμένο ένθεμα σιλικόνης ή υπομυικά (κάτω από το μείζονα θωρακικό μύ) ή πάνω από το μυ και κάτω από τον μαζικό αδένα,

εξατομικέυοντας κατά περίπτωση τη χειρουργική προσπέλαση και το ανατομικό επίπεδο τοποθέτησης του ενθέματος. Η σχετικά μικρή διάρκεια της επέμβασης και η εύκολη μετεγχειρητική πορεία επιτρέπουν την άμεση επάνοδο στις κοινωνικές δραστηριότητες. Το στήθος, είναι το αδιαμφισβήτητο σύμβολο θηλυκότητας γι’ αυτό ένα όμορφο, αρμονικό και φυσικό στήθος είναι η επιθυμία κάθε γυναίκας. Ο πλαστικός χειρουργός σας, επιλέγοντας τα κατάλληλα εγκεκριμένα ενθέματα σιλικόνης και εφαρμόζοντας σύγχρονες και αξιόπιστες μεθόδους αυξητικής μαστοπλαστικής αποδίδει στη γυναίκα το στήθος που πάντα επιθυμούσε. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η αυξητική στήθους είναι μία από τις συχνότερες επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα.

39


40

ΕΥ ΖΗΝ

Αποκατάσταση μαστού μετά από μαστεκτομή Ο καρκίνος του μαστού είναι μετά τον καρκίνο του πνεύμονα ο συχνότερος καρκίνος στο γυναικείο φύλο. Μία στις 8 γυναίκες του σύγχρονου δυτικού κόσμου, έχουν την πιθανότητα να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού. Η θεραπεία, είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική προκαλώντας ολική ή μερική απώλεια του μαστού. Μία από τις κυριότερες εφαρμογές της Πλαστικής Επανορθωτικής χειρουργικής είναι η αποκατάσταση του μαστού μετά από μαστεκτομή. Η επέμβαση αποκατάστασης μαστού πραγματοποιείται από τον πλαστικό χειρουργό και έχει στόχο τη δημιουργία ενός νέου μαστού φέροντα το σύμπλεγμα θηλής- άλω. Είτε άμεσα κατά το χειρουργείο της μαστεκτομής, είτε σε δεύτερο απώτερο χρόνο δημιουργείται μαστός ίδιου όγκου και συμμετρικός ως προς τον ετερόπλερο. Οι επιλογές αποκατάστασης μαστού περιλαμβάνουν - αναλόγως της ασθενούς και των προϋποθέσεων - τη χρήση είτε διατατήρων και ενθεμάτων σιλικόνης, είτε

αυτόλογων ιστών (ελέυθερων ή μισχωτών κρημνών) με ή χωρίς ενθέματα σιλικόνης. Στην πρώτη περίπτωση, ο διατατήρας που τοποθετείται εντός του μαστού κατά το χειρουργείο (Α’ φάση αποκατάστασης) προκαλεί προοδευτική, συνεχή και ελεγχόμενη διάταση των ιστών, καθώς ο πλαστικός χειρουργός στο ιατρείο αυξάνει τον όγκο σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Όταν επιτευχθεί ο επιθυμητός όγκος, ένα ένθεμα σιλικόνης στο κατάλληλο μέγεθος και σχήμα αντικαθιστά μόνιμα το διατατήρα (Β’ φάση αποκατάστασης). Παραλλαγή της μεθόδου αυτής, είναι η χρήση ειδικών μόνιμων διατατών ενθεμάτων σιλικόνης – ορού. Στη δέυτερη περίπτωση ο μαστός αποκαθίσταται με τη χρήση αυτόλογων ιστών. Μυικοί ή μυοδερματικοί, ελέυθεροι ή μισχωτοί κρημνοί που ανασηκώνονται κυρίως από τον πλατύ ραχιαίο μύ (Latissimus dorsi flap), τον ορθό κοιλιακό μύ (Tram flap – Vram flap) ή τα διατιτρώντα αγγεία της κάτω εν

τω βάθει επιγάστριας αρτηρίας (Diep flap), είναι οι συχνότερες μικροχειρουργικές ή μη- τεχνικές της πλαστικής επανορθωτικής χειρουργικής. Σημαντική παράμετρος για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος, είναι η δημιουργία του συμπλέγματος θηλής – άλω (τελική φάση της αποκατάστασης) από τον πλαστικό σας χειρουργό. Δερματικά μοσχέυματα, medical tattoo (ιατρικό τατουάζδερματοστηξία) ή αναδημιουργία από το αντίπλευρο σύμπλεγμα του μαστού, επαναφέρουν τη μορφολογία της άλω. Tοπικοί κρημνοί ή εφαρμογή αυτόλογων χόνδρινων μοσχευμάτων επαναφέρουν τη μορφολογία της θηλής. Αυτό το τόσο σημαντικό σύμβολο της γυναικείας φύσης, ο μαστός, μπορεί να αναδημιουργηθεί από τον πλαστικό χειρουργό, αποκαθιστώντας πρωτίστως τη συμμετρία και την θηλυκότητα της ασθενούς, τονώνοντας παράλληλα την αυτοπεποίθησή και την ψυχολογία της.


ΕΥ ΖΗΝ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Β. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Διδάκτωρ Παν/μίου Θεσσαλίας Διευθύντρια Πνευμονολογικού Τμήματος Κλινικής «ΕΛΠΙΣ» Βόλου Επιστημονικός Συνεργάτης Παν/κής Πνευμ/κής Κλινικής Λάρισας

Τ

ο σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο είναι μία πολύ συχνή διαταραχή της αναπνοής και χαρακτηρίζεται από διακοπές της αναπνοής (άπνοιες – υπόπνοιες) κατά τη διάρκειά του. Αφορά περίπου στο 5% του γενικού πληθυσμού, είναι δηλαδή εξαιρετικά συχνό (είναι τόσο συχνό όσο το άσθμα ή ο διαβήτης). Άπνοια ορίζεται η διακοπή της ροής του αέρα στις αεροφόρες οδούς που διαρκεί περισσότερο από 10 λεπτά. Υπόπνοια ορίζεται η κατά 50% μείωση της αναπνευστικής προσπάθειας, συνοδευόμενη από πτώση της οξυγόνωσης κατά 4% ή από αφύπνιση. Οι άπνοιες, ανάλογα με την αιτιολογία τους, ταξινομούνται ως αποφρακτικές, κεντρικές ή μικτές. Η συνηθέστερη μορφή του συνδρόμου είναι η αποφρακτική άπνοια, η οποία οφείλεται στη μείωση του αυλού των εξωθωρακικών αεραγωγών. Το συνηθέστερο σύμπτωμα του ασθενούς είναι το θορυβώδες ροχαλητό που σε συνδυασμό με τις άπνοιες, προκαλεί μικροαφυπνίσεις που έχουν ως συνέπεια τον πλήρη κατακερματισμό του ύπνου. Μία άλλη μορφή άπνοιας, πολύ σπανιότερη της αποφρακτικής, είναι η κεντρική άπνοια. Το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας χαρακτηρίζεται από την παρουσία 5 απνοϊκών επεισοδίων ανά ώρα ύπνου, συνοδευόμενο από νυκτερινή ή και ημερήσια συμπτωματολογία.

Τα κύρια συμπτώματα του συνδρόμου είναι: •Ροχαλητό •Αίσθημα πνιγμονής κατά τον ύπνο •Πρωινή κυρίως κεφαλαλγία •Νυκτουρία •Ημερήσια κόπωση- υπνηλία, συχνά βασανιστική, που δεν επιτρέπει στον πάσχοντα να έχει φυσιολογική ζωή •Σεξουαλική δυσλειτουργία, που μπορεί να φτάσει έως πλήρη ανικανότητα •Γνωσιακές διαταραχές (έλλειψη συγκέντρωσης) •Διαταραχές του ψυχισμού, κατάθλιψη. Τα άτομα που κινδυνεύουν να αναπτύξουν περισσότερο το σύνδρομο είναι οι παχύσαρκοι, άτομα με κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες

41

Ημερήσια υπνηλία Σύνδρομο υπνικής άπνοιας Πως γίνεται η διάγνωση, ποιους αφορά και πως αντιμετωπίζεται. Γιατί θα πρέπει να απευθυνθείτε οπωσδήποτε σε πνευμονολόγο

(μακρογλωσσία, οπισθομικρογναθία, διογκωμένες αμυγδαλές κλπ). Το σύνδρομο είναι συχνότερο στους άνδρες, ενώ επηρεάζεται δυσμενώς από την χρήση αλκοόλ – ηρεμιστικών, καθώς και από τη θέση του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου. Νοσήματα όπως ο υποθυρεοειδισμός, οι μυοπάθειες, η καρδιακή ανεπάρκεια, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και άλλα νευρολογικά σύνδρομα μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την άπνοια.

Οι βασικές επιπλοκές της νόσου είναι οι παρακάτω: •Καρδιαγγειακές•Πνευμονολογικές •Ατυχήματα•Νευρολογικές – Ψυχιατρικές Ειδικότερα δε για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι σχετίζονται άμεσα με το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας. Πολλές επιδημιολογικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει τη στενή σχέση του με την ύπαρξη υπέρτασης, εγκεφαλικού επεισοδίου και εμφράγματος του μυοκαρδίου. Ένα άλλο εξαιρετικά επικίνδυνο επακόλουθο της νόσου, είναι η ύπαρξη πολύ σημαντικού αριθμού τροχαίων ατυχημάτων, συχνά θανατηφόρων. Δεν θα ήταν υπερβολή να αναφερθεί ότι ο ασθενής με αποφρακτική άπνοια κατά τον ύπνο, υφίσταται έναν επαναλαμβανόμενο καταιγισμό ορμονικών (μείωση ΑCTH, τεστοστερόνης, αύξηση κορτιζόλης, κατεχολαμινών, υπερινσουλιναιμίας) και νευρολογικών (αύξηση του τόνου του συμπαθητικού) διαταραχών που έχουν ως αποτέλεσμα την πλήρη αποδιοργάνωση της ψυχικής, πνευματικής και σωματικής του υγείας. Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η υπνική άπνοια που δεν αντιμετωπίζεται, συνδέεται χωρίς αμφιβολία με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Διάγνωση Η διάγνωση της νόσου τίθεται από τη λήψη του ιστορικού, τη φυσική εξέταση και με την καταγραφή ορισμένων παραμέτρων, που γίνεται

κατά τη διάρκεια του ύπνου «πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου». Η εξέταση αυτή διενεργείται σε εξειδικευμένα εργαστήρια ύπνου, από πνευμονολόγους που ασχολούνται με το σύνδρομο. Η εξέταση αυτή απαιτεί παραμονή του ασθενούς στο εργαστήριο καθ΄όλη τη διάρκεια της νύχτας. Η συμμετοχή του ωτορινολαρυγγολόγου στην αντιμετώπιση του συνδρόμου είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί σε ειδική ενδοσκοπική εξέταση που θα αποκαλύψει τις θέσεις απόφραξης ή και άλλες παθολογικές εξεργασίες, προκειμένου να συζητηθεί το ενδεχόμενο χειρουργικής παρέμβασης για επίλυση του προβλήματος. Η θεραπεία του συνδρόμου θα πρέπει να γίνεται από ιατρό που γνωρίζει το αντικείμενο και αποσκοπεί στην κατάργηση των συμπτωμάτων, στην αποφυγή των επιπλοκών και του προβλήματος, τη βελτίωση ουσιαστικά της ποιότητας της ζωής. Έτσι λοιπόν, η μείωση του σωματικού βάρους, όταν αυτή επιβάλλεται, η αποφυγή λήψης αλκοόλ, μεγάλων γευμάτων και ηρεμιστικών προ της κατάκλισης, καθώς και η αποφυγή λήψης ύπτιας θέσης κατά τον ύπνο, μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά σε ηπίου – μετρίου βαθμού βαρύτητας συνδρόμου. Στις περιπτώσεις όμως που το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό, η πλέον αποτελεσματική θεραπευτική παρέμβαση είναι η εφαρμογή μιας ειδικής συσκευής (συσκευή c-pap), μέσω της οποίας διοχετεύεται αέρας υπό πίεση (με ειδική ρινική μάσκα), αποτρέποντας άμεσα τις άπνοιες και όλες τις επιπλοκές τους. Η χειρουργική αντιμετώπιση του συνδρόμου γίνεται σε πολύ λίγες και συγκεκριμένες περιπτώσεις. Έτσι λοιπόν, ολοκληρώνοντας, μπορούμε να πούμε ότι το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας είναι εξαιρετικά συχνό, αν δεν αντιμετωπιστεί προκαλεί σοβαρά προβλήματα στον πάσχοντα και στο περιβάλλον του (όπως ατυχήματα και αυτοκινητιστικά δυστυχήματα λόγω της ημερήσιας υπνηλίας) και η θεραπεία του, αφού διαγνωσθεί είναι πάντα αποτελεσματική.


42

ΕΥ ΖΗΝ

ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΜΠΡΙΖΑΣ MD Νευροχειρουργός Επιστημονικός Διευθυντής Νευροχειρουργικού Τμήματος, ΙΑΣΩ Θεσσαλίας Email: st_brizas@yahoo.gr

Τ

α κατάγματα της θωρακοοσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης αποτελούν ολοένα και αυξανόμενη σε συχνότητα πάθηση αλλά ταυτόχρονα και πλήρως αντιμετωπίσιμη. Η πλειονοτητά τους αφορά τα συμπιεστικά κατάγματα τα οποία συμβαίνουν στο σώμα του σπονδύλου σε ασθενείς άνω των 50 ετών (μετά από μικρή πτώση ή την ανασήκωση μετρίου βάρους) και οφείλονται σε προϋπάρχουσα πάθηση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση της ανθεκτικότητας των σπονδύλων. Η κατηγορία αυτών των καταγμάτων στην πλειονοτητά τους δεν επηρεάζουν την σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης και συμβαίνουν σε ασθενής με οστεοπόρωση (πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής), σε ποσοστό άνω του 90%, αλλά ορισμένες φορές οφείλονται σε κακοήθειες όπως μεταστάσεις, πολλαπλούν μυέλωμα κ.α. Ο έντονος πόνος ο οποίος επιδεινώνεται με την κίνηση του σώματος και η απουσία νευρολογικού ελλείματος αποτελούν την χαρακτηριστική κλινική εικόνα που σε συνδυασμό με τον κατάλληλο απεικονιστικό έλεγχο θέτουν την διάγνωση. Συνήθως παρατηρούνται στην κατώτερη

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ θωρακική και ανώτερη οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και η αντιμετώπισή τους είναι αρκετά απλή. Δεν χρειάζεται πλέον η διενέργεια μεγάλων και πολύπλοκων επεμβάσεων (σπονδυλοδεσία), οι οποίες έχουν μεγάλο ποσοστό επιπλοκών ιδίως σε ηλικιωμένους ασθενεις. Επιπλέον, αποφεύγεται η μακρόχρονη παραμονή των ασθενών στο κρεβάτι και δεν χρειάζεται η εφαρμογή κηδεμόνων της σπονδυλικής στήλης (ζώνες, νάρθηκες κλπ). Η νευροχειρουργική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών γίνεται με την διαδερμική (χωρίς τομή) ανάταξη του κατάγματος (κυφοπλαστική), η οποία έχει ως στόχο την πλήρη ανακούφιση από τον πόνο και την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς εντός 12ώρου, καθόσον επιστρέφουν, περιπατητικοί, στην οικία τους και στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Το όφελος για τον ασθενή είναι πολλαπλό καθόσον απαλάσεται άμεσα και πλήρως από τον πόνο αλλά ταυτόχρονα γίνεται ανάταξη του ύψους του σπονδύλου και της κύφωσης που οδηγούν σε μετεγενέστερα προβλήματα. Η ίδια τεχνική εφαρμόζεται και σε κακοήθειες (μεταστάσεις) με την διαφορά ότι δείγμα από το σώμα του σπονδύλου στέλνεται για ιστοπαθολογική εξέταση. Η συντηρητική αντιμετώπιση των καταγμάτων της σπονδυλικής στήλης έχει πλέον παγκοσμίως εγκαταλειφθεί. Έχει αποδειχθεί από πολλές μελέτες ότι η διαδερμική αντιμετώπιση των καταγμάτων (χωρίς τομή) υπερτερεί σε πολλά επίπεδα και ότι η συντηρητική αντιμετώπιση με παραμονή του ασθενούς στο κρεβάτι για πολλές ημέρες έχει πολλές επιπλοκές, πρωτίστως από το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό σύστημα. Η νευροχειρουργική αντιμετώπιση των ασθενών με κατάγματα της σπονδυλικής στήλης έχει ως πρωταρχικό στόχο την πλήρη ανακούφιση από τον πόνο και ταυτόχρονα την άμεση κινητοποίηση με αποτέλεσμα την μικρότερη οικογενειακή, ψυχολογική και οικονομική επιβάρυνση.


ΕΥ ΖΗΝ

ΑΝΤΩΝΙΟΣ Κ. ΝΤΑΦΟΣ Χειρούργος οφθαλμίατρος Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, Κλινικής “ΕΛΠΙΣ”, Κλινικής “ΑΝΑΣΣΑ” email: ntafosantonios@gmail.com

Bλεφαρίτιδα

Η

βλεφαρίτιδα είναι μία συνήθης και επίμονη φλεγμονή των βλεφάρων. Μπορεί να εμφανιστεί στην πρώιμη παιδική ηλικία με την εμφάνιση κοκκίωσης στα βλέφαρα και να συνεχίσει στην υπόλοιπη ζωή σαν χρόνια κατάσταση. Επίσης μπορεί να αρχίσει αργότερα στη ζωή. Βακτήρια ζουν φυσιολογικά στην επιφάνεια του δέρματος γύρω από τα μάτια, αλλά σε συγκεκριμένα άτομα αρχίζουν να αναπτύσσονται μέσα στο δέρμα στη βάση των βλεφαρίδων . Η κατάσταση αυτή συχνά συμβαίνει σε ασθενείς που παρουσιάζουν ροπή για λιπαρό δέρμα, πιτυρίδα ή ξηροφθαλμία.. Ο επερχόμενος ερεθισμός, που ορισμένες φορές σχετίζεται με υπερλειτουργία των παρακείμενων σμηγματογόνων αδένων, προκαλεί απολέπιση που μοιάζει με πιτυρίδα και σχηματισμό σωματιδίων κατά μήκος των βλεφαρίδων και της άκρης του βλεφάρου καθώς και σε χαλάζια, επίπονα φλεγμονώδη εξογκώματα εντός των βλεφάρων. Στη βλεφαρίτιδα, και τα δύο βλέφαρα καλύπτονται από λιπαρό έκκριμα και βακτήρια κοντά στη βάση των βλεφαρίδων. Το μάτι είναι ερεθισμένο και μπορεί να φλεγμαίνει.

Συμπτώματα ✔ Ερυθρότητα και κνησμός των χειλέων των βλεφάρων ✔ Ερεθισμός και συμπτώματα «ξηροφθαλμίας»

✔ Υπερβολική δακρύρροια των οφθαλμών ✔ Σχηματισμός «κύστης» εντός των βλεφάρων (χαλάζιο) ✔ Απώλεια των βλεφαρίδων και εγκοπές του βλεφαρικού χείλους ✔ Σπάνια κερατοπάθεια λόγω βλεφαρίδων που γδέρνουν το μάτι. Υπάρχουν 3 μορφές βλεφαρίτιδας σταφυλοκοκκική, σμηγματορροϊκή και βλεφαρίτιδα λόγω δυσλειτουργίας των Μεβομιανών αδένων. Και οι τρεις μορφές βλεφαρίτιδας έχουν χρόνιο χαρακτήρα. Ασθενείς με σταφυλοκοκκική βλεφαρίτιδα έχουν μέση ηλικία 42 έτη. Οι ασθενείς με σμηγματορροϊκή βλεφαρίτιδα και βλεφαρίτιδα λόγω δυσλειτουργίας των Μεβομιανών αδένων, είναι γενικά μεγαλύτερης ηλικίας και έχουν πλούσιο ιστορικό οφθαλμικών συμπτωμάτων. Στην σταφυλοκοκκική βλεφαρίτιδα υπάρχει κρούστα κατά μήκος των βλεφαρίδων.

Διάγνωση Η διάγνωση της βλεφαρίτιδας μπαίνει από τον οφθαλμίατρο μετά τη λήψη του ιστορικού και την εξέταση. Ειδική έμφαση θα δοθεί στα βλέφαρα και την εμφάνισή τους, στις βλεφαρίδες, στα στόμια των σμηγματογόνων αδένων, στη μέτρηση της ποιότητας και της ποσότητας των δακρύων καθώς και στην εικόνα της επιφάνειας του οφθαλμού μέσα από τη μεγέθυνση της σχισμοειδούς λυχνίας. Αρκετά σπάνια

μπορεί να χρειαστούν καλλιέργειες ή αλλεργιολογική εξέταση.

Θεραπεία ✔ Ζεστές κομπρέσες, που θα πρέπει να γίνονται με μία καθαρή μικρή πετσέτα προσώπου (όχι αναγκαία αποστειρωμένες γάζες), η οποία θα έχει εμποτιστεί με πολύ ζεστό (προσοχή να μην προκληθούν εγκαύματα) νερό. Μπορούμε να επαναλάβουμε αυτή τη διαδικασία 1-2 φορές. ✔ Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της ξηροφθαλμίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν τεχνητά δάκρυα. ✔ Για τη μείωση της φλεγμονής μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μικρό διάστημα τοπικά στεροειδή. ✔ Για την ελάττωση του βακτηριδιακού περιεχομένου των βλεφάρων μπορούν να χρησιμοποιηθούν τοπικά αντιβιοτικά. ✔ Για τη συστηματική αντιμετώπιση τόσο της σοβαρής βλεφαρίτιδας, όσο και της ροζοδόχου ακμής χορηγούνται Vibramycin ή Minocycline, από το στόμα. Σε γενικές γραμμές είναι προτιμότερη η χρήση Doxycycline ή Minocycline που δεν έχουν περιορισμούς χορήγησης μαζί με τα γεύματα. ✔ Λήψη Ω3 λιπαρών οξέων. Σημαντική αντένδειξη για τη χορήγηση των παραπάνω φαρμάκων αποτελεί η εγκυμοσύνη, διότι μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές στην εμβρυογένεση, στα δόντια και στα οστά.

43


Ο ρόλος της μαστογραφίας στην διάγνωση του καρκίνου του μαστού.

ΧΡΗΣΤΑΚΗ ΒΑΝΑ Ιατρός Ακτινοδιαγνώστης

ΒΟΥΤΣΙΝΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Ιατρός Ακτινοδιαγνώστης

Ο

ρολος της μαστογραφίας στην διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Η μαστογραφία είναι ακτινολογική μέθοδος η οποία επιτρέπει την απεικόνιση της μορφολογίας και της δομής των ανατομικών στοιχείων του μαστού και των παθολογικών αλλοιώσεων αυτού.

Σήμερα, η μαστογραφία παραμένει η καταλληλότερη εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου μαστού. Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου σε γυναίκες ηλικίας 40-55 ετών στις αναπτυγμένες χώρες. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι εμφανίζονται περίπου 4.500 νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού κάθε χρόνο, ενώ περίπου 1.500 γυναίκες πεθαίνουν ετησίως από τη νόσο στην Ελλάδα. Το σημαντικότερο για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είναι η πρόληψη, η οποία επιτυγχάνεται κυρίως με τη μαστογραφία. Οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι η θνησιμότητα της νόσου μπορεί να μειωθεί κατά 30% εάν όλες οι γυναίκες ηλικίας 40 ετών και άνω, υποβληθούν ανά έτος σε προληπτικό μαστογραφικό έλεγχο. Επειδή η συχνότητα του καρκίνου του μαστού αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας, η Διεθνής Ιατρική Κοινότητα προτείνει η πρώτη μαστογραφία να

γίνεται ανάμεσα στην ηλικία των 35-40 ετών, η οποία χρησιμοποιείται ως εξέταση αναφοράς. Σε ηλικία άνω των 40 ετών συνιστάται ο ετήσιος έλεγχος με μαστογραφία. Η ηλικία διακοπής του προληπτικού ελέγχου δεν έχει καθοριστεί με ακρίβεια. Αυτό θα συστηθεί από τον θεράποντα ιατρό που είναι σε θέση να συνεκτιμήσει τους παράγοντες κινδύνου, χωριστά για κάθε γυναίκα. Το διάστημα του ενός έτους θεωρείται διεθνώς ως ασφαλές χρονικό διάστημα που προκύπτει ανάμεσα από κάθε εξέταση εκτός ορισμένων εξαιρέσεων που απαιτείται τακτικότερος επανέλεγχος. Οι γυναίκες με κληρονομική προδιάθεση ανήκουν σε ομάδες υψηλής επικινδυνότητας και εντάσσονται σε προγράμματα εντατικού προληπτικού ελέγχου. Σε εξειδικευμένα κέντρα προτείνεται ο αυξημένος έλεγχος των γυναικών αυτών, ο οποίος περιλαμβάνει:- την αυτοεξέταση των


ΕΥ ΖΗΝ μαστών από την ηλικία των 20 ετών- την κλινική εξέταση μια ή δυο φορές τον χρόνο- τον προληπτικό ετήσιο έλεγχο με μαστογραφία από την ηλικία των 25-35 ετών ή 5 έτη νωρίτερα από την διάγνωση της νόσου σε συγγενικό πρόσωπο. Tο σημαντικότερο πλεονέκτημα της μαστογραφίας είναι ότι παρέχει τη δυνατότητα ανίχνευσης της κακοήθειας μαστού κατά το χρονικό διάστημα που η βλάβη είναι ασυμπτωματική - συνήθως υπό μορφή μικροαποτιτανώσεων / άλατα ασβεστίου και μπορεί με την κατάλληλη αντιμετώπιση, να μεταβληθεί η εξέλιξή της και να μειωθούν οι αρνητικές της συνέπειες. Η μαστογραφία αποτελεί την καταλληλότερη απεικονιστική εξέταση για να εκτιμηθεί η έκταση των μικροαποτιτανώσεων, ο προσδιορισμός της θέσης αυτών σε σχέση με τα παρακείμενα ανατομικά στοιχεία του μαστού και για την έγκυρη διάγνωση τυχόν πολυεστιακής ή πολυκεντρικής νόσου / παράγοντες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό της χειρουργικής επεμβάσεως που θα επιλεγεί. Παράλληλα, μπορούν να γίνουν στερεοτακτικές βιοψίες σε αλλοιώσεις που απεικονίζονται στη μαστογραφία και προεγχειρητικοί εντοπισμοί για την ακριβή αφαίρεση μη ψηλαφητών βλαβών. Βασική προϋπόθεση για την ορθή προσέγγιση των ύποπτων μαστογραφικών αλλοιώσεων είναι η περαιτέρω ανάλυση με μεγεθυντικές εικόνες στις προβολές που απεικονίζεται η βλάβη. Οι μεγεθυντικές εικόνες αναδεικνύουν με λεπτομέρεια την ακτινομορφολογία της βλάβης και τη σχέση της με το παρακείμενο παρέγχυμα. Όπως όλες οι εξετάσεις έτσι και η μαστογραφία έχει ορισμένα μειονεκτήματα. Τα σημαντικότερα είναι η μειωμένη διαγνωστική αξία της μεθόδου σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς (νεανικούς) μαστούς, η αδυναμία διάκρισης της τοπικής υποτροπής από μετεγχειρητική ουλή, η ανίχνευση πολυεστιακής νόσου και η διαφορική διάγνωση απλής φλεγμονής από φλεγμονώδες νεόπλασμα. Επιπλέον η διαγνωστική αξία της μεθόδου είναι πιο χαμηλή σε περιπτώσεις που έχει προηγηθεί κάποιου είδους πλαστική,

ιδιαίτερα σε γυναίκες με τοποθέτηση ενθεμάτων σιλικόνης. Σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς, άνω των 35 ετών, πολύ χρήσιμο είναι το υπερηχογράφημα μαστών όπως αναφέρθηκε, αφού η διαγνωστική του ακρίβεια δεν επηρεάζεται από την πυκνότητα του παρεγχύματος. Έτσι ακολουθεί τη μαστογραφία για την πληρέστερη εκτίμηση του πυκνού μαστού. Σε αυτήν την ομάδα γυναικών όταν η μαστογραφία συνδυάζεται με υπερηχογράφημα έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την συχνότητα ανίχνευσης καρκίνου του μαστού κατά 7.4%. Όμως, τονίζεται ότι δεν έχει αποδειχθεί αξιόπιστη εξέταση για την ανίχνευση των μικροαποτιτανώσεων, οι οποίες αποτελούν τη συχνότερη μορφή εμφάνισης του αρχόμενου καρκίνου. Ως εκ τούτου, το υπερηχογράφημα σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αντικαθιστά τη μαστογραφία σε γυναίκες άνω των 40 ετών, παρά μόνο να χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική εξέταση. Το υπερηχογράφημα αποτελεί την κύρια εξέταση σε γυναίκες κάτω των 35 ετών όπου βοηθά σημαντικά στην επίλυση κλινικών προβλημάτων. Στην ηλικιακή αυτή ομάδα εάν ανιχνευθούν ύποπτα ή αμφίβολα ευρήματα συνεχίζεται ο έλεγχος με μαστογραφία. Μια δυνατότητα που διαθέτουν οι σύγχρονοι υπερηχοτομογράφοι και μπορεί να βοηθήσει στην περίπτωση απεικονιστικών ευρημάτων είναι και η τεχνική της ελαστογραφίας η οποία μπορεί να μας δώσει στοιχεία για την υφή-σκληρότητα των απεικονιζόμενων ιστών και αλλοιώσεων. Τα τελευταία χρόνια με την βοήθεια της τεχνολογίας οι διαγνωστικές μέθοδοι που έχουμε στην διάθεση μας έχουν βελτιωθεί σημαντικά, ενώ έχουν εμφανιστεί και καινούριες που στοχεύουν στην έγκαιρη διάγνωση. Η ψηφιακή μαστογραφία αποτελεί εξέλιξη

της κλασσικής, αναλογικής μαστογραφίας. Το σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι η δόση της ακτινοβολίας στην ψηφιακή μαστογραφία (υπό ψηφιακό μαστογράφο) είναι μικρότερη από ότι στην κλασσική. Το ποσόν της ακτινοβολίας από την μαστογραφία είναι εξαιρετικά χαμηλό και ακίνδυνο σε σχέση με το μεγάλο όφελος που προσφέρει, φθάνει να γίνεται σε σωστά μηχανήματα και κυρίως όταν γίνεται η επαναλαμβάνεται μετά από σύσταση του ειδικού και όχι γιατί επέλεξε έτσι να κάνει η γυναίκα. Επιπροσθέτως τονίζεται ότι, στη διεθνή βιβλιογραφία δεν υπάρχει άμεση τεκμηρίωση ότι η δόση ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται στη μαστογραφία σε γυναίκες που βρίσκονται στην 4η δεκαετία προκαλεί καρκίνο μαστού ή οποιονδήποτε άλλο κίνδυνο για την υγεία. Επίσης η ψηφιακή μαστογραφία έχει καλύτερη ευκρίνεια και αντίθεση εικόνας, έτσι ώστε να είναι πιο αποτελεσματική στην διάγνωση κακοήθων βλαβών σε νέες γυναίκες καθώς και σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς. Επίσης αναγνωρίζονται καλύτερα οι μικροαποτιτανώσεις, ένα εύρημα που συχνά αποτελεί και το μοναδικό σημάδι ενός πολύ αρχόμενου καρκινώματος του μαστού που λέγεται πορογενές καρκίνωμα in situ. Στο κέντρο μας υπάρχει πλέον ο ψηφιακός μαστογράφος Hologic Selenia που η σύγχρονη τεχνολογία του μας δίνει τα όπλα για να πετύχουμε την έγκαιρη διάγνωση. Χρειάζεται όμως οι γυναίκες να είναι συνεπείς και να μη διστάζουν να προσέλθουν στον ετήσιο έλεγχο, λόγω του άγχους των αποτελεσμάτων. Αν μία κακοήθης βλάβη έχει δημιουργηθεί αργά η γρήγορα θα δώσει συμπτώματα. Η ανακάλυψή της σε όσο το δυνατόν μικρότερο στάδιο έχει και τις περισσότερες πιθανότητες για ίαση.

45


46

ΕΥ ΖΗΝ

ΣΑΚΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Φυσικοθεραπευτής P.T / C.M.P / O.M.P.T Τελειόφοιτος Μεταπτυχιακού στην Ορθοπεδική Θεραπεία με χειρισμούς (Ο.Μ.Τ) στο πανεπιστήμιο της Σαραγόσα. Απόφοιτος της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρίας Βελονισμού στο πρόγραμμά της για Φυσικοθεραπευτές. Πιστοποιημένο μέλος της Ελβετικής Ακαδημίας SIMON. Πιστοποιημένος διεθνώς θεραπευτής των τεχνικών MULLIGAN και KALTERBORN.

ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΙΣΧΙΟΥ

Η

οστεοαρθρίτιδα, είναι η πιό συνηθισμένη πάθηση των αρθρώσεων. Προσβάλλει τις μεγαλύτερες ηλικίες – το 75% περίπου των ανθρώπων άνω των 65 ετών και είναι η αιτία σε ποσοστό 28%, των ιατρικών επισκέψεων. Περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα υπολογίζονται οι πάσχοντες από ΟΑ στην Ελλάδα, με τεράστιες κοινωνικές αλλά και οικονομικές συνέπειες: κάθε χρόνο γίνονται τουλάχιστον 20.000 αντικαταστάσεις αρθρώσεων (αρθροπλαστικές). Οστεοαρθρίτιδα σημαίνει φθορά της άρθρωσης και μπορεί να είναι πρωτοπαθής (ιδιοπαθής) όταν οφείλεται σε άγνωστο αίτιο, ή να είναι δευτεροπαθής, δηλαδή να είναι αποτέλεσμα άλλης παθολογικής κατάστασης. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: η σταδιακή καταστροφή του αρθρικού χόνδρου.

Τι είναι η Ο.Α Ισχίου; Εκφυλιστική αρθροπάθεια που μαζί με την ΟΑ γόνατος αποτελούν τις συχνότερες

εμφανίσεις αρθρίτιδας στα κάτω άκρα. Συνήθως η δευτεροπαθής, είναι αποτέλεσμα της διαταραχής κεφαλής και κοτύλης με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες. Κάθε ασθενής με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα παραμένει στο κρεβάτι τουλάχιστον 18 ημέρες το χρόνο και χάνει τουλάχιστον 13 ημέρες από την εργασία του.

Που οφείλεται; 1) Mή ισόρροπη φόρτιση εξαιτίας δυσλειτουργίας της σχέσης κοτύλης­ κεφαλής μηριαίου (δυσπλασία ισχίου, συγγενές υπερξάρθρημα, κατάγματα ενδοαρθρικά, ραιβό ισχίο, κτλ), 2) Eκφύλιση αρθρικού χόνδρου κεφαλής ή/και κοτύλης (μικροβιακές και μη φλεγμονές, Ρευμ. Αρθρθρίτιδα κ.α ) και 3) Zημιά στο υποχόνδριο οστό, κυρίως στη κεφαλή (οστεοχονδρίτιδα,άσηπτη νέκρωση, κτλ). Η άρθρωση του ισχίου σχηματίζεται από την κεφαλή του μηριαίου με την κοτύλη, η οποία μεταβιβάζει δυνάμεις και φορτία από την λεκάνη στο κάτω άκρο και το αντίρροπο. Το ισχίο παρέχει την

απαραίτητη σταθερότητα κατά την μεταβαση αυτών των δυνάμεων.

Η άρθρωση του ισχίου είναι: Πολύ σταθερή άρθρωση, από πλευράς δομικής σύνθεσης. Διαθέτει μεγάλη κινητικότητα, Δέχεται μεγάλες δυνάμεις και φορτία (μέχρι και 2,5 φορές το βάρος του σώματος) τόσο από το κεφάλι, τα άνω άκρα και τον κορμό, όσο και δυνάμεις αντίδρασης από το έδαφος.

Υπάρχει κληρονομική προδιάθεση; Ναι, αδέλφια ασθενών με αρθροπλαστική ισχίου ή γόνατος παρουσιάζουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ΟΑ (5 φορές υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ΟΑ ισχίου και 3 φορές υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ΟΑ γόνατος).

Πότε πάμε σε ειδικό; Δυσκαμψία στην άρθρωση είτε όταν σηκωνόμαστε το πρωϊ είτε όταν σηκωνόμαστε μετά από πολύ ώρα από το κάθισμα. Όταν νιώσουμε πόνο, πρήξιμο ή όποια ευαισθησία στην


ΕΥ ΖΗΝ

περιοχή του ισχίου. Όταν ακούμε ήχους “κλικ” ή έχουμε “αίσθηση τριβής” στην άρθρωση (Ιδιαίτερα, όσοι βαδίζουν ή είναι δρομείς, πρέπει να το έχουν κατά νου). Όταν δεν μπορούμε να κάνουμε αυτά που κάναμε, όπως να βάζουμε μόνοι μας τις κάλτσες μας ή να βάζουμε τα παπούτσια μας.

Το βάδισμα και το τρέξιμο είναι επιβαρυντικός παράγοντας; Σε μία εκτεταμένη έρευνα του Καθ. Paul Williams, που διήρκεσε έξι χρόνια και σε δείγμα 74752 (!) δρομέων και 14625 (!) βαδιστών, βγήκε το συμπέρασμα, ότι όσο περισσότερα χιλιόμετρα τρέχουμε ή περπατάμε, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχουμε να παρουσιάσουμε Ο.Α.

Διάγνωση Το πιό σημαντικό μέρος της διαγνωστικής διαδικασίας είναι η λήψη του ιστορικού και η κλινική εξέταση όπου θα πρέπει να γίνει σαφές ποιός είναι ο βαθμός δυσκινησίας που προκαλεί η πάθηση στον ασθενή, και αν πραγματικά ο πόνος έρχεται από την άρθρωση του ισχίου ή κάποια γειτονική περιοχή. Στις περισσότερες περιπτώσεις μία απλή ακτινογραφία της άρθρωσης αρκεί για να συμπληρώσει τη διάγνωση. Παρόλα αυτά, ίσως χρειαστεί παραπάνω διερεύνηση, με τη μορφή των εξετάσεων αίματος, την αξονική και μαγνητική τομογραφία ή το σπινθηρογράφημα οστών προκειμένου να αποκλειστούν άλλες παθήσεις με παραπλήσια συμπτωματολογία.

Θεραπεία – συντηρητικές μορφές Στα πρώτα στάδια της νόσου τα προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με συνήθη συντηρητικά μέσα. Ο πόνος μπορεί να αντιμετωπισθεί με απλά αναλγητικά, όπως παρακεταμόλη, ή με μη­στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα που, ωστόσο, είναι καλό να λαμβάνονται για μικρό χρονικό διάστημα. Η χρήση βακτηρίας (μπαστούνι), καθώς και η ανύψωση της τμήματος του παπουτσιού

στο πάσχον σκέλος βελτιώνει τη βάδιση. Η φυσικοθεραπεία είναι μεγάλης σημασίας μέσο ανακούφισης για τον οστεοαρθριτικό ασθενή. Παρέχει, όχι μόνο, ενδυνάμωση μυών για προστασία των γειτονικών αρθρώσεων αλλά και ανακούφιση από τον πόνο. Ο φυσικοθεραπευτής δίνει στοχευμένες και εξατομικευμένες συμβουλές για την στάση του κορμού και ασκήσεις με σκοπό την μείωση της δυσκαμψίας και τη βελτίωση της γενικής κατάστασης του σώματος. Ανακούφιση από τον πόνο προσφέρουν επίσης μηχανήματα όπως laser, υπέρηχοι, ενώ σημαντικά αποτελέσματα έχουν φανεί από τη χρήση της διαδερμικής ηλεκτρικής νευρικής διέγερσης (tens). Ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει, στο Manual Therapy και στην Ορθοπεδική Θεραπεία με χειρισμούς (Ο.Μ.Τ), ένα ειδικό κομμάτι της Φυσικοθεραπείας για την αποκατάσταση των νευρο­ μυικών­σκελετικών προβλημάτων, βασιζόμενη στον κλινικό συλλογισμό, χρησιμοποιώντας πολύ εξειδικευμένες τεχνικές προσέγγισης, που περιλαμβάνουν χειρισμούς και θεραπευτικές ασκήσεις. Ιδιαίτερη μνεία, αξίζει να έχει στη θεραπευτική προσέγγιση της Ο.Α Ισχίου και ο Βελονισμός. Η ενδαρθρική έγχυση (ένεση φαρμάκου μέσα στην άρθρωση) αποτελεί ένα σημαντικό όπλο στην φαρέτρα του ορθοπαιδικού χειρουργού για την ανακούφιση του ασθενή από τα συμπτώματα.

Χειρουργικές τεχνικές: ✔ Αρθροσκόπηση ισχίου Η αρθροσκοπική τεχνική για το ισχίο έχει πρόσφατα εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό και κατέχει σημαντική θέση στη χειρουργική του ισχίου. Ένδειξη για αρθροσκόπηση έχει η οστεοαρθρίτιδα ✔ Αρθροπλαστική\ισχίου Η ολική αρθροπλαστική ισχίου είναι ίσως η πιο επιτυχημένη χειρουργική επέμβαση στην ιστορία της ορθοπαιδικής, καθώς προσφέρει άμεση ανακούφιση από τον πόνο και γρήγορη κινητοποίηση του ασθενή από τις πρώτες μετεγχειρητικές μέρες. Η τεχνική αυτή αφορά στην αντικατάσταση της άρθρωσης του ισχίου με μία τεχνητή άρθρωση. Μία χρήσιμη συμβουλή: Ιδίαίτερα για την Ο.Α Ισχίου, να είστε προσεκτικοί και υπεύθυνοι, διότι πρώτα εγκαθίστανται μεταβολές και δυσλειτουργίες στην άρθρωση και, συνήθως μετά από αρκετά χρόνια, εμφανίζονται τα συμπτώματα. Δεν υπάρχει θεραπεία για την αρθρίτιδα, αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι να μειώσουμε.

47


48

ΕΥ ΖΗΝ

ΜΠΛΟΥΧΟΥ ΝΟΤΑ Διατροφολόγος -Διαιτολόγος, Μsc Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Ιατρική Σχολή Θεσσαλίας Κ.Γκλαβάνη 50-52 Βόλος Tel: 2421024622 Fax: 2421024623 Email: blouchou_nota@hotmail.com

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΘΡΑΝΙΑ:

«Mαθήματα διατροφής»

Η

έναρξη της καινούργιας σχολικής χρονιάς αποτελεί πάντα το εφαλτήριο για καινούργιους στόχους για το παιδί και την οικογένεια όπως μαθησιακούς, συμπεριφορικούς, αθλητικούς και γιατί όχι και διατροφικούς. Η διατροφή του παιδιού αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες στην ψυχοσωματική ανάπτυξή του. H κακή θρέψη μπορεί να οδηγήσει σε: πρώιμη έναρξη εφηβείας ή αντιθέτως καθυστέρηση της ανάπτυξης, διαταραχές έμμηνου ρύσεως για τα νεαρά κορίτσια, σε υπερλιπιδαιμίες, αυξημένο ουρικό οξύ, εφηβική υπέρταση καθώς και παιδικόεφηβικό διαβήτη. Άλλες διαταραχές είναι η χρόνια κόπωση (burn out), η ευπάθεια στις ιώσεις, ο αυξημένος κίνδυνος οστεοπόρωσης, καθώς και οι διατροφικές διαταραχές (ορθορεξία -φυτοφαγίανευρική ανορεξία – βουλιμία). Βασικό μας μέλημα αποτελεί η ανάπτυξη μιας «διατροφικής συνείδησης» μέσα στην οικογένεια ώστε το παιδί να μπορέσει να ενταχθεί ομαλότερα σε σωστές διατροφικές συμπεριφορές.

Τι πρέπει λοιπόν να προσέξω στη διατροφή του παιδιού μου; ✔ Σταθερές ώρες γευμάτων εναρμονισμένες με τις σχολικές και εξωσχολικές-αθλητικές δραστηριότητες. ✔ Εξαιρετικά σημαντική η παρουσία ενός υγιεινού πρωινού. ✔ Όσο σημαντικό είναι το πρωινό του άλλο τόσο σημαντικό είναι ένα θρεπτικό δεκατιανό όπως: σάντουιτς από το σπίτι με ψωμί ολικής αλέσεως ή πολύσπορο με τυρί/ ελιές, ντομάτα, μαρούλι / αγγούρι, μπανάνα και αποξηραμένα φρούτα ή ξηρούς ανάλατους καρπούς, φρέσκα φρούτα εποχής, σπιτικές μπάρες δημητριακών, κουλούρι με σουσάμι ή πίττες σπιτικές κ.τ.λ Μέγιστη αγωνία των γονιών για τη διατροφική επάρκεια των παιδιών τους είναι στην περίπτωση που τα παιδιά ασχολούνται συστηματικά με τον αθλητισμό!!! Ο αθλητισμός συνεισφέρει στην καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, στην ορθοσωματική ανάπτυξη, στη διατήρηση ενός υγιούς

σωματικού βάρους, στην πνευματική εγρήγορση και ψυχική ευεξία αλλά και ως μια εξαιρετική επιλογή για την απομάκρυνση από την εμμονική ενασχόληση με το διαδίκτυο και τον εθισμό σε βλαβερές ουσίες και αλκοόλ.

Θρεπτικές-ενεργειακές ανάγκες αθλητή Η ενεργειακή κάλυψη των παιδιώναθλητών εξαρτάται από το σημείο των εκατοστιαίων θέσεων ανάπτυξής του, την ηλικία του, το είδος της άθλησης που ακολουθεί, τις ώρες που πραγματοποιείται η άσκηση, τους αθλητικούς-διατροφικούς στόχους π,χ απαιτείται διατήρηση, μείωση ή αύξηση του σωματικού βάρους του παιδιού και σε τι μεταφράζεται αυτό, δηλαδή εάν χρειάζεται αύξηση της μυϊκής του μάζας και πόσο ή μείωση της ποσοστού λίπους και πόσο. Ανορθόδοξη αύξηση της μυϊκής μάζας σε ένα παιδί ή έφηβο μπορεί να οδηγήσει σε κάκωση του μυοσκελετικού του συστήματος και νεφρική επιβάρυνση ενώ υπερβολική μείωση του λιπώδους


ΕΥ ΖΗΝ ιστού σε έκπτωση του ανοσοποιητικού συστήματος και ορμονολογικές διαταραχές. Για τον έφηβο-η επιπλέον είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε σε ποιο επίπεδο ήβης βρίσκεται για να προσδιορίσουμε τόσο τις ενεργειακές ανάγκες αλλά και τα θρεπτικά συστατικά για την πλήρη κάλυψη της διατροφής του.

Συνέπειες ανεπαρκούς τρόπου θρέψης Σε ένα παιδί που αθλείται, εάν δεν τρέφεται σωστά, είναι πολύ πιθανόν να προκληθούν: ✔ Συχνοί και σοβαροί τραυματισμοί (μυοσκελετική κακοποίηση) ✔ Αναστολή ανάπτυξης ✔ Σημαντικές ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά καχεξία, έκπτωση του ανοσοποιητικού ✔ Ηλεκτρολυτικές διαταραχές (μπορούν να επιφέρουν διαταραχές μνήμης, δυσκολία συγκέντρωσης, ασταθή μαθησιακή και αθλητική απόδοση)

Άλλες επιπτώσεις ανεπαρκούς διατροφής είναι: ✔ Μη σωστή αύξηση του μυϊκού όγκουδύναμης παρά τη σωστή προπονητική διαδικασία ✔ Στασιμότητα εξέλιξης αθλητή ✔ Συμπτώματα κατάθλιψης, αποχή από την ενεργό δράση, υπερκόπωση

και εγκατάλειψη κατά τη διάρκεια της προαγωνιστικής/αγωνιστικής περιόδου κτ.λ. Στο αθλούμενο παιδί- έφηβο συστήνονται ημερολόγια καταγραφής τροφής και υγρών, επίβλεψη από τους ειδικούς, συστηματικός έλεγχος της διατροφικής του επάρκειας, συχνός βιοχημικός έλεγχος αλλά και φυσική εξέταση σε σταθερά χρονικά διαστήματα.

Μπορεί το παιδί μου να χρησιμοποιεί ανεξέλεγκτα ηλεκτρολυτικά διαλύματα, ενεργειακά ποτά, βιταμίνες και άλλα σκευάσματα; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά ΟΧΙ. Τις περισσότερες φορές οι ουσίες αυτές διατίθενται στο εμπόριο χωρίς την υποστήριξη καμίας επιστημονικά τεκμηριωμένης έρευνας και είναι άκρως επικίνδυνα. Η χρήση των στεροειδών είναι δυνατόν να οδηγήσει σε έλλειψη σεξουαλικότητας, υπογονιμότητα, αναστολή της αύξησης, αυξημένα ποσοστά καρκίνου προστάτη, έφηβες με ανδρογενή χαρακτηριστικά και έφηβοι με διακοπή της τριχοφυΐας και εκφυλισμό της ανδρικής φωνητικής χροιάς, νεοπλάσματα, επιθετικότητα, εκνευρισμό, ψυχώσεις και γαστρικά έλκη. Η υπερκατανάλωση αμινοξέων και πρωτεϊνών οδηγεί σε υπερλειτουργία των νεφρών, οστεοπόρωση, αυξημένα

καρδιαγγειακά, υπέρταση και αιφνίδιο θάνατο. Η κακή χρήση καρνιτίνης είναι δυνατόν να οδηγήσει σε τοξικότητα και τελικά σε θάνατο. Εξίσου σοβαρή είναι και η χρήση των έτοιμων υγρών διαλυμάτων. Τόσο τα υπέρτονα όσο και τα ισοτονικά, λόγω της διαφορετικής πυκνότητας με τα σωματικά υγρά, είναι δυνατόν να προκαλέσουν εσωτερική αφυδάτωση που μπορεί να επιφέρει και θάνατο. Ακόμη και οι «αθώες» βιταμίνες ή ιχνοστοιχεία εάν δεν καταναλωθούν στην ποσότητα που πρέπει μπορεί να προκαλέσουν την έλλειψη μιας άλλης βιταμίνης ή μετάλλου και οι σωματικές φθορές να είναι εντονότερες. Τα χημικά-φαρμακολογικά σκευάσματα π,χ τεστοστερόνη, αυξητική ορμόνη, αμφεταμίνες, καρδιοτονωτικά, καφεΐνη, λεκιθίνη, τζίνσενγκ, διτανθρακικό νάτριο συμπεριλαμβάνονται στην κινδυνολογία των προαναφερθέντων. Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι δεν υπάρχουν ασφαλείς χώρες προέλευσης, ούτε ασφαλή χρήση αυτών των ουσιών. Ο κάθε ένας επαγγελματίας από εμάς πρέπει να αναλάβει συνειδητά την ευθύνη ανάπτυξης και υποστήριξης του παιδιού-εφήβου που δεν είναι μόνο επαγγελματική και επιστημονική ευθύνη αλλά και κοινωνική.

Ο δεκάλογος της σωστής διατροφής

1

Τουλάχιστον 2 μερίδες γαλακτοκομικών/ ημέρα π.χ 2 ποτ. γάλα ή 2 γιαουρτάκια με χαμηλά λιπαρά ή 1 μερίδα γάλα / γιαούρτι και 1 κομμάτι τυρί κίτρινο, αποτελούν βασική πηγή ασβεστίου. Ένα μικρό πιάτο λαχανικά ημερησίως και 2-3 φρούτα εποχής!! Βασική πηγή βιταμινών-ιχνοστοιχείων για τη θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος 1 μικρή φέτα ψωμί ολικής αλέσεως/ πολύσπορο σε κάθε γεύμα για επάρκεια σε βιταμίνες συμπλέγματος B. Μοιράστε σωστά τους υδατάνθρακες στα γεύματα. Αποτελούν βασική πηγή ενέργειας

2

3

αρκεί να χρησιμοποιούνται σωστά!! 1-2 φορές την εβδομάδα ψάρι, πηγή πλούσια σε φωσφόρο και ω3 λιπαρά οξέα για την προστασία του ανοσοποιητικού και καρδιαγγειακού συστήματος 2 φορές την εβδομάδα μοσχάρι ως βασική πηγή σιδήρου 1 φορά την εβδομάδα όσπρια -προστασία του εντέρου και πηγή ιχνοστοιχείων αποφύγετε τηγανητά, λιπαρά κρέατα, αλλαντικά, λουκάνικα, μαγιονέζα, σαντιγύ, πλήρη γαλακτοκομικά, ζαχαρώδη, σοκολατοειδή, πίττες τύπου «κουρού»

4 5 6 7

ή σφολιάτα, αναψυκτικά, τυποποιημένα προϊόντα. 1-2 snack/εβδομάδα φτιαγμένα -αν είναι δυνατόν- από το σπίτι

8 9 1ο

Σωστή ενυδάτωση

Τα ναι και τα όχι των διατροφικών συνδυασμών: Αποφύγετε υδατάνθρακες με ζωικά λιπαρά π.χ ψωμί με βούτυρο Συνδυάστε το μοσχάρι με λεμόνι ή χυμό πορτοκάλι καθώς και κρέας με λαχανικά για την καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου!!!

49


50

ΕΥ ΖΗΝ

Ποια συμπληρώματα διατροφής χρειάζεται ο οργανισμός μας το φθινόπωρο;

Τ

ο φθινόπωρο φέρνει τις πρώτες βροχές, τη μειωμένη έκθεση στον ήλιο, την κόπωση και τη λιγότερο ισορροπημένη διατροφή. Για τους λόγους αυτούς το ανοσοποιητικό σύστημα γίνεται ευάλωτο, η διατροφή σας έχει ελλείψεις και τα πρώτα κρυολογήματα κάνουν την εμφάνισή τους. Τα συμπληρώματα διατροφής που ακολουθούν είναι εκείνα τα οποία πρέπει να έχετε στο ντουλάπι σας για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά τις φθινοπωρινές προκλήσεις.

Για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού

Για την αντιμετώπιση ιώσεων και κρυολογήματος

Τα συμπληρώματα διατροφής για τη θωράκιση των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού δίνουν καλύτερα αποτελέσματα όταν χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δηλαδή, η βιταμίνη C, ο ψευδάργυρος και η εχινάτσεα μπορούν να δράσουν προληπτικά για να μειώσουν τη διάρκεια και τα συμπτώματα του κρυολογήματος.

Και όμως η φύση μάς εφοδιάζει με συστατικά τα οποία διαθέτουν αντιβιοτική δράση. Τρανό παράδειγμα η ελιά, και μάλιστα όχι ο πολύτιμος καρπός αυτής αλλά τα φύλλα του δέντρου που παραδοσιακά χρησιμοποιούνται ως φάρμακο ήδη από τα αρχαία χρόνια. Η εκτενώς μελετημένη ουσία των φύλλων με την αντιοξειδωτική, αντιμικροβιακή και αντι-ιική δράση είναι η ελαιοευρωπαΐνη.


ΕΥ ΖΗΝ

Για τη μειωμένη έκθεση στον ήλιο Καθώς οι περισσότεροι έχετε αφήσει πίσω τις παραλίες προ πολλού, η περιορισμένη έκθεση στον ήλιο μειώνει δραματικά την παραγωγή βιταμίνης D στο ανθρώπινο σώμα. Η τελευταία είναι πολύτιμη όχι μόνο για τα οστά, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να μπει στο γκρουπ των βιταμινών που συσχετίζονται με τη θωράκιση του ανοσοποιητικού. Οι περισσότερες μελέτες καταλήγουν πως 2.000IU βιταμίνης D ημερησίως είναι ικανά να προλάβουν το κρυολόγημα, ιδίως εάν είστε επιρρεπείς στις ιώσεις!

Για το κενό των λαχανικών και φρούτων Το καλοκαίρι τα χρωματιστά

λαχανικά και φρούτα αφθονούν. Καθώς όμως μπαίνει για τα καλά το φθινόπωρο η ποικιλία αυτών μειώνεται και περιορίζεται δραματικά η πρόσληψη φυτοθρεπτικών συστατικών. Τα τελευταία προστατεύουν τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες, το οποίο έχει συνδεθεί και με την περιορισμένη δραστικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Όπως λοιπόν φαίνεται, δεν αρκεί ένα μόνο μήλο για να κάνει το γιατρό πέρα! Την ανάγκη αυτή καλύπτουν συμπληρώματα διατροφής με φυτοθρεπτικά συστατικά των μεσογειακών φρούτων και λαχανικών.

Για τους πόνους των αρθρώσεων Για όσους υποφέρουν από

αρθριτικά, οι πρώτες ενοχλήσεις στις αρθρώσεις έρχονται μαζί με τα πρωτοβρόχια. Τον πόνο μπορούν να ανακουφίσουν αντιφλεγμονώδη συστατικά, όπως ο κουρκουμάς, που συνδυάζονται με τα δομικά συστατικά της άρθρωσης γλυκοζαμίνη και χονδροϊτίνη.

Φυσικά υπάρχουν και άλλες φθινοπωρινές ανάγκες που μπορούν να καλυφθούν με συμπληρώματα διατροφής όπως οι παιδικές πολυβιταμίνες, τα σιρόπια για τις πρώτες ενοχλήσεις στο λαιμό και τα «εσωτερικά» καλλυντικά για την εποχική τριχόπτωση. Τέλος, μην ξεχνάτε πως η προληπτική χρήση συμπληρωμάτων διατροφής θωρακίζει την υγεία σας πριν προλάβουν τα μικρόβια και οι ιοί να σας «κρυολογήσουν»!

51


52

ΕΥ ΖΗΝ

Οι 12 υπερτροφές του φθινοπώρου

Τ

ο όπλο που κάνει το γιατρό πέρα είναι στα καλύτερά του Αν σας ενδιαφέρει να παίρνετε διατροφικά το μέγιστο από κάθε εποχή, αυτές είναι οι τροφές που πρέπει να βάλετε στο πιάτο σας τους μήνες του φθινοπώρου.

Μήλα

Αν μαγειρευτούν σωστά, τα λαχανικά αυτά έχουν υπέροχη γεύση και δεν πικρίζουν τόσο όσο νομίζετε. Γενικότερα έχουν μια ήπια, πικρή γεύση, γι’ αυτό συνοδέψτε τα με αρωματικές, αλμυρές και πικάντικες σάλτσες. Καταναλώνοντας ποσότητα μισού φλιτζανιού παίρνετε περισσότερη από τη συνιστώμενη ημερήσια δόση βιταμίνης Κ, φυλλικό οξύ και αρκετό σίδηρο.

Παστινάκι

Γλυκά ή ξινά, τα μήλα ικανοποιούν πείνα και λιγούρες είτε ωμά, είτε ψητά σε κάποιο νόστιμο πιάτο τύπου πίτας. Πλύντε τα καλά, έτσι ώστε να καταναλώσετε και τη φλούδα τους, που περιέχειφλαβονοειδή που κάνουν καλό στην καρδιά. Μην ξεχνάτε ότι τα μήλα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και περιλαμβάνουν 4 γραμμάρια φυτικών ινών ανά μερίδα, κάνοντας καλό στο έντερο και κρατώντας το αίσθημα πείνας μακριά για περισσότερη ώρα, χάρη σ’ αυτές.

Λαχανάκια Βρυξελλών

Μοιάζει με καρότο, αλλά είναι πιο ανοιχτόχρωμο και γλυκό. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να δώσετε έξτρα γεύση στο ρύζι ή τις πατάτες σας ή να το κάνετε πουρέ σε σούπες και σάλτσες. Στα οφέλη του περιλαμβάνεται και η υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, όπως και οι φυτικές του ίνες.

και 4 γραμμάρια φυτικών ινών ανά μερίδα.

Ρέβα

Η ρέβα προσφέρει την ιδανική εναλλακτική στο λάχανο και το ραπανάκι και αν θέλετε να εμπλουτίσετε τη γεύση της, μπορείτε να της προσθέσετε μάραθο, τριμμένη φρυγανιά, ακόμη και καστανή ζάχαρη. Τα φύλλα της είναι επίσης εύκολα στο μαγείρεμα και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες A, K και φυλλικό οξύ. Γενικά το λαχανικό αποτελεί καλή πηγή βιταμίνης C.

Κουνουπίδι

Αχλάδια

Η γλυκιά και ζουμερή γεύση τους τα κάνει περιζήτα, ενώ μπορείτε εκτός από ωμά, να τα μαγειρέψετε, προκειμένου να απελευθερωθούν οι γεύσεις τους. Προτιμήστε τα ψητά ή ποσέ και λάβετε βιταμίνη C και χαλκό, όπως

Ιδανικό για χειμερινά, συνοδευτικά πιάτα, το κουνουπίδι είναι υπέροχο στον ατμό, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν πουρέ ή στη σούπα. Τα κουνουπίδια περιέχουν θρεπτικά συστατικά που δρουν κατά


ΕΥ ΖΗΝ

του καρκίνου, ενώ τα φυτοθρεπτικά συστατικά τους συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερίνης και συνολικά αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης C.

τες με μπαχαρικά για έξτρα άρωμα και γεύση ή κάντε τες πουρέ.

Γκρέιπφρουτ

Ρόδι

Κολοκύθα

Γλυκιά, με υγρή υφή, ιδανική για πίτες, κέικ και πουτίγκες, όπως και πρωταγωνίστρια του Halloween. Οι κολοκύθες είναι πλούσιες σε κάλιο που διατηρεί τον καρδιακό ρυθμό, ενώ παρέχουν στον οργανισμό περισσότερο από 20% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης σε φυτικές ίνες και αποτελεί καλή πηγή βιταμινών Β που κάνουν καλό στο νευρικό σύστημα.

Γλυκοπατάτες

Στο εξωτερικό είναι πιο δημοφιλείς απ’ ό,τι στη χώρα μας, η αλήθεια είναι, όμως, πως το λαχανικό αυτό έχει πολλά οφέλη που δεν πρέπει να αγνοούμε. Αποτελεί καλή πηγή βιταμίνης Α που κάνει καλό στην όραση, είναι καλή πηγή σιδήρου κι έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Δοκιμάστε τις γλυκοπατάτες ψητές και αρωματίστε

Θεωρείται αντιοξειδωτική… βόμβα και ο χυμός του μπορεί να αποτελέσει καλή βάση στις μαρινάδες. Οι σπόροι του, από την άλλη, ταιριάζουν εξαιρετικά σε πράσινες σαλάτες, δίνοντας έξτρα γεύση και υφή, ενώ εκτινάσσουν τη βιταμίνη C στα ύψη. Τα ρόδια είναι, επίσης, καλή πηγή φυλλικού οξέως, ενώ σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, ο χυμός τους έχει πιο πολλά αντιοξειδωτικά από το κόκκινο κρασί.

Η οξύτητά του το κάνει να ξεχωρίζει κι αν το αναμείξετε με πράσινα λαχανικά ή με αβοκάντο και γαρίδες, έχετε ένα σούπερ νόστιμο και υγιεινό πιάτο. Οι πιο… δυνατοί παίκτες μπορούν να πιούν το χυμό του, όπως όμως κι αν το προτιμήσετε, θα λάβετε πάνω από το 75% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης βιταμίνης C ανά μερίδα, λυκοπένιο, που είναι φουλ αντιοξειδωτικό, όπως και πεκτίνη που έχει αποδειχτεί ότι μειώνει τη χοληστερίνη.

Μανταρίνια

Ακτινίδιο

Το παρεξηγημένο αυτό φρούτο μπορεί να δώσει εξωτική χροιά στις συνταγές σας, ενώ αν το αναμείξετε με φράουλα, πεπόνι, ανανά ή πορτοκάλι, δίνει ένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Να θυμάστε ότι τα ακτινίδια έχουν περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκάλι και αποτελούν καλή πηγή καλίου και χαλκού.

Το άρωμά τους είναι χαρακτηριστικό της εποχής κι εκτός από σκέτα, μπορείτε να φτιάξετε συνδυασμούς με αμύγδαλα, χουρμάδες και μέλι. Αναμείξτε το χυμό τους με λάδι, ξίδι και τζίντζερ για να φτιάξετε ένα μοναδικό ντρέσινγκ για τη σαλάτα σας και λάβετε τη βιταμίνη C τους για γερή άμυνα του οργανισμού και τη βήτα-καροτίνη τους, που είναι προβιταμίνη της βιταμίνης Α και δρα ως αντιοξειδωτικό, ωφελώντας την υγεία του δέρματος και της όρασης.

53


54

ΕΥ ΖΗΝ

Πρέπει λοιπόν να λαμβάνουμε συμπληρώματα διατροφής ή όχι;

Ο

ι βιταμίνες δεν παραμένουν περισσότερο χρονικό διάστημα στον οργανισμό. Είναι απαραίτητο να αναπληρώνουμε συνεχώς τις βιταμίνες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο οργανισμός μας δεν μπορεί να δημιουργήσει «αποθήκες βιταμίνης», όπως δημιουργεί με την ενέργεια σε μορφή λίπους. Ανεξάρτητα από τον αριθμό των φρούτων και των λαχανικών, που τρώμε το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, η βιταμίνη Β1 θα απορροφηθεί από τον οργανισμό σε 3-4 ημέρες, ενώ άλλες βιταμίνες μπορούν να έχουν διάρκεια «ζωής» για περίπου 2-6 εβδομάδες. Μόνο οι λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D, και Ε και Κ μπορούν να αποθηκευτούν στο υποδόριο λίπος και το ήπαρ, αλλά και αυτές δεν διατηρούνται περισσότερο από 2-2,5 μήνες. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι παρόλο που έχουμε την δυνατότητα να βρίσκουμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά όλο το χρόνο, αυτά σπάνια είναι «φρέσκα» στην κυριολεξία, τους χειμερινούς μήνες κατά την διαδικασία συγκομιδής

και αποθήκευσης σε υγεία για λόγους συντήρησης, πολλές βιταμίνες καταστρέφονται μερικώς ή ολοσχερώς. Η ίδια διαδικασία, αν και με βραδύτερο ρυθμό, παρατηρείται κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης των φρούτων και των λαχανικών. Για παράδειγμα, περίπου το 30% της βιταμίνης C χάνεται μετά από 3 ημέρες αποθήκευσης των τροφίμων στο ψυγείο. Η αποθήκευση των τροφίμων σε θερμοκρασία δωματίου καταστρέφει το 50% της βιταμίνης. Το φθινόπωρο και το χειμώνα, τις περισσότερες φορές καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά, που καλλιεργούνται σε θερμοκήπια, και η ποσότητα των βιταμινών σε αυτά είναι πολύ λιγότερη από ό,τι στα λαχανικά που καλλιεργούνται στο έδαφος.

Δεν είναι μόνο φρούτα και λαχανικά Τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά δεν περιέχουν όλες τις απαραίτητες βιταμίνες. Έχουν βιταμίνη C και τα καροτενοειδή, τα οποία χρησιμοποιούνται από το σώμα για να παράγουν βιταμίνη Α, αλλά

δεν υπάρχουν πολλές βιταμίνες Β σε αυτά. Κύρια πηγή τους είναι το άπαχο κρέας, το συκώτι, τα δημητριακά ολικής άλεσης, το λευκό και μαύρο ψωμί με πίτουρο, το κουάκερ και η βρώμη. Σύμφωνα με μελέτη της Γαλλικής Διατροφολογικής Εταιρείας για να αντισταθμίσουμε την ανάγκη του οργανισμού μας μόνο σε βιταμίνη, πρέπει να καταναλώνουμε 5-6 μερίδες σαλάτας ή 5-6 φρούτα την ημέρα. Τρώτε 6 πορτοκάλια κάθε μέρα; Η ημερήσια πρόσληψη βιταμινών Β βρίσκεται σε 400 γραμμάρια άπαχου κρέατος και 1,3 κιλά μαύρου ψωμιού. Ποιος τρώει τόσο πολύ κρέας και μαύρο ψωμί; Η λύση είναι να συμπληρώνουμε την απαραίτητη για τον οργανισμό μας ημερήσια δόση βιταμινών και μετάλλων με την λήψη των κατάλληλων/ιδανικών πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων διατροφής. Ιδανικό συμπλήρωμα διατροφής, από ιατρικής απόψεως, θεωρείται εκείνο, του οποίου η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα επιβεβαιώνονται από κλινικές μελέτες.


«Σακχαρώδης Διαβήτης: Τα οφέλη της σωματικής άσκησης» ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ BSc, SRD, MPhil, Κλινικός ΔιαιτολόγοςΔιατροφολόγος

Η

σωματική άσκηση στον σακχαρώδη διαβήτη αποτελεί σημαντικό βοήθημα για την θεραπεία του ακόμη από την εποχή του Αριστοτέλη. Παρόλα αυτά, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι πάνω από το 50% των διαβητικών δεν συμμετάσχουν σε κάποιο πρόγραμμα άσκησης. Οι διαιτολόγοι, όσο και οι γιατροί, είναι υποχρεωμένοι λοιπόν να ενημερώσουν τους ασθενείς, αλλά και να τους βοηθήσουν, ώστε να συνειδητοποιήσουν τα οφέλη, αλλά και τους πιθανούς κινδύνους της σωματικής άσκησης. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι το αποτέλεσμα της ελλιπής έως μηδενικής παραγωγής ινσουλίνης από το πάγκρεας. Η ινσουλίνη είναι αναβολική ορμόνη η οποία βοηθάει στην μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στους ιστούς του σώματος. Η γλυκόζη αποτελεί ένα στοιχείο από το οποίο το κύτταρο λαμβάνει ενέργεια για τις κυτταρικές του λειτουργίες. Παράλληλα, αυτοί που πάσχουν από διαβήτη μπορεί να παρουσιάζουν και ελλιπή ευαισθησία των ιστών τους στη δράση της ινσουλίνης, σε σύγκριση

με τους υγιείς ανθρώπους. Συνεπώς, αυτή η δυσλειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος μπορεί να προκαλέσει υπεργλυκαιμία καθώς και υπογλυκαιμία στο σώμα. Η φυσική εξάσκηση μειώνει τη γλυκόζη στο αίμα, όπως ακριβώς και η ινσουλίνη. Αυτό δεν θα έπρεπε να αποθαρρύνει τους διαβητικούς από το να εξασκούνται συχνά, διότι τα θετικά αποτελέσματα σε ότι αφορά τα καρδιοαγγειακά προβλήματα, τον έλεγχο του βάρους και του διαβήτη, είναι πολύ περισσότερα από τα αρνητικά. Παρόλα αυτά, μερικές μορφές εξάσκησης απαιτούν την λήψη διατροφικών μέτρων με τη μορφή των επιπλέων υδατανθράκων για να εμποδίσουμε την υπογλυκαιμία. Η ποσότητα των επιπλέων υδατανθράκων που πρέπει να καταναλωθεί από τον ασθενή εξαρτάται από την ένταση και την χρονική περίοδο της φυσικής εξάσκησης. Για παράδειγμα, ένα 20λεπτό περπάτημα μπορεί να μην χρειάζεται την επί πλέον κατανάλωση υδατανθράκων, αλλά για ένα παιχνίδι σκουός (μικρό σε διάρκεια αλλά έντονης δραστηριότητας) μπορεί να χρειάζεται 10 με 20 γραμμάρια υδατανθράκων πριν την έναρξη της φυσικής άσκησης. Η παρατεταμένη φυσική εξάσκηση απαιτεί την επιπλέον κατανάλωση υδατανθράκων τόσο στην αρχή, όσο και κατά τη διάρκεια της άσκησης. Η λήψη επιπλέον υδατανθράκων μπορεί να είναι απαραίτητη μετά την ολοκλήρωση της φυσικής εξάσκησης, ιδιαίτερα εάν ήταν έντονη και δεν υπάρχει κάποιο γεύμα προγραμματισμένο αμέσως μετά το τέλος της. Οι συνέπειες της υπογλυκαιμίας είναι πιθανό να επιμείνουν για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη φυσική άσκηση και ο ασθενής μπορεί να αιφνιδιαστεί από μία κρίση

υπογλυκαιμίας πολλές ώρες μετά την ολοκλήρωση της φυσικής δραστηριότητας. Επίσης, ο τύπος του υδατάνθρακα που πρέπει να καταναλωθεί εξαρτάται από τη φύση της φυσικής εξάσκησης που λαμβάνει χώρα. Απλοί υδατάνθρακες που απορροφούνται γρήγορα (π.χ. αθλητικά ποτά ενέργειας, μικρά κομμάτια σοκολάτα κ.τ.λ.) μπορούν να χρησιμοποιηθούν πριν το ξεκίνημα έντονης σωματικής δραστηριότητας. Από την άλλη πλευρά, οι σύνθετοι υδατάνθρακες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άσκηση μεγάλης διάρκειας (π.χ. σάντουιτς ή ημί-γλυκα μπισκότα κ.τ.λ.) τόσο πριν, όσο και μετά. Το γεγονός ότι ο ασθενής που πάσχει από διαβήτη μπορεί εύκολα να μετρήσει τη ποσότητα γλυκόζης στο αίμα του βοηθάει στο να ελέγξει πόσο αλλά και τι τύπου επιπλέον υδατάνθρακες χρειάζεται, έτσι ώστε να ανταπεξέλθει στη φυσική δραστηριότητα που έχει επιλέξει. Επίσης, η παροχή διατροφικής ανάλυσης των προϊόντων έχει διευκολύνει τον ασθενή στο να επιλέγει το κατάλληλο σνακ και να λαμβάνει μια συγκεκριμένη ποσότητα υδατανθράκων, η οποία είναι απαραίτητη για την αποφυγή της ανεπιθύμητης κρίσης υπογλυκαιμίας. Μερικές φορές η ινσουλίνη ή η δόση των φαρμάκων για το διαβήτη μπορεί να χρειαστεί να μειωθεί, είτε βραχυπρόθεσμα για έντονη δραστηριότητα, είτε μακροπρόθεσμα, εάν υπάρχει μόνιμη αύξηση στη καθημερινή φυσική δραστηριότητα του ασθενή. Παρόλα αυτά, αυτές οι αλλαγές πρέπει να γίνουν κάτω από κλινική καθοδήγηση, διότι εάν η παροχή ινσουλίνης στον ασθενή είναι ανεπαρκής δεν θα μπορεί ο οργανισμό του να απορροφήσει επαρκώς τη γλυκόζη, και συνεπώς ο έλεγχος του διαβήτη από τον ασθενής θα είναι ανεπαρκής.


56

ΕΥ ΖΗΝ

Μαλλιά:

Για να µην τα χάνετε!

Β

λέπετε να χάνετε τα μαλλιά σας και μαζί με αυτά νιώθετε να χάνετε και την αυτοπεποίθησή σας; Δεν υπάρχει λόγος! Η τριχόπτωση μπορεί να είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της ανδρικής φύσης, όμως αντιμετωπίζεται εάν δράσετε εγκαίρως. Μάθετε, λοιπόν, πώς θα χτυπήσετε το κακό στη ρίζα του. Ο κύκλος των χαμένων τριχών Ένας άνδρας έχει περίπου 150.000 τρίχες. Ωστόσο, καθημερινά, χάνετε γύρω στις 50 με 100 τρίχες! Είναι μια φυσιολογική απώλεια, που βασίζεται στον κύκλο ζωής της τρίχας. Η τρίχα είναι ζωντανή και περνά από διάφορα στάδια γέννησης, ωρίμανσης και αναπόφευκτης πτώσης.

Συγκεκριμένα, κάθε τρίχα διανύει έναν κύκλο ζωής που περιλαμβάνει τρεις φάσεις: 1. Αναγένεση Φάση ανάπτυξης της τρίχας που διαρκεί περίπου 4 χρόνια. 2. Καταγένεση Διαρκεί 2-3 εβδομάδες και η τρίχα προετοιμάζεται να πέσει από το τριχωτό της κεφαλής. 3. Τελογένεση Φάση όπου η τρίχα πέφτει από τη ρίζα της και διαρκεί περίπου 1-3 μήνες. Φυσικά, οι τρίχες δεν βρίσκονται όλες ταυτόχρονα στην ίδια φάση. Σε ένα φυσιολογικό τριχωτό, κατά μέσο όρο το 90% των μαλλιών βρίσκεται στην πρώτη φάση, ενώ

το 10% στην τελογένεση. Η τριχόπτωση παρουσιάζεται όταν διάφορες αιτίες επηρεάζουν τον κύκλο ζωής της τρίχας και κάθε φάση δεν διαρκεί όσο θα έπρεπε. Αποτέλεσμα; Οι τρίχες πέφτουν πιο γρήγορα, χωρίς να προλάβουν να αντικατασταθούν από καινούργιες.

Τι φταίει για την παροδική τριχόπτωση Πολύ συχνά εμφανίζεται τριχόπτωση ελαφριά ή πολύ πιο έντονη, η οποία όμως δεν προκαλεί μόνιμη πτώση των μαλλιών, αλλά θα ξεπεραστεί με τον καιρό και την κατάλληλη αγωγή. Είναι πολλές οι αιτίες που επηρεάζουν την καλή λειτουργία της τρίχας και οδηγούν σε τριχόπτωση που, ωστόσο, δεν είναι μόνιμη. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

διατροφή ελλιπής σε θρεπτικά στοιχεία είναι πιθανές αιτίες παροδικής τριχόπτωσης.

Οι εποχές: Η εποχική τριχόπτωση εμφανίζεται κυρίως κάθε φθινόπωρο και άνοιξη. Η φυσιολογική ανανέωση των μαλλιών εντείνεται κατά χρονικά διαστήματα και αυτό συμβαίνει πιο συχνά αυτές τις εποχές. Το στρες: Είναι από της πιο σημαντικές αιτίες της παροδικής τριχόπτωσης, η οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονη, π.χ. απώλεια τοπικά μεγάλης τούφας μαλλιών... Η κακή διατροφή: Ακατάλληλη ή εξαντλητική δίαιτα και, γενικά,

Προστατεύστε τα μαλλιά σας τρώγοντας! Το κύριο στέλεχος της τρίχας αποτελείται κατά βάση από πρωτεΐνη, ενώ η ρίζα από αμινοξέα. Ενισχύστε, λοιπόν, τη διατροφή σας με τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, όπως κοτόπουλο, ψάρι, όσπρια και τυριά, καθώς και με γιαούρτι, δημητριακά ολικής άλεσης, κόκκινο κρέας, ξηρούς καρπούς και αυγά, δηλαδή τροφές που συμμετέχουν στη σύνθεση των αμινοξέων.


ΕΥ ΖΗΝ

Όταν η απώλεια είναι μόνιμη Η ανδρογενετική αλωπεκία είναι η κύρια αιτία μόνιμης απώλειας των μαλλιών. Πέφτουν τα μαλλιά από το μέτωπο, τους κροτάφους, καθώς επίσης και την κορυφή του κρανίου. Αντίθετα, η πίσω και πλάγια περιοχή του τριχωτού παραμένει απρόσβλητη. Γι’ αυτή την κατάσταση ευθύνονται οι ανδρικές ορμόνες και κυρίως η τεστοστερόνη, που προκαλούν σταδιακά ατροφία στο θύλακα της τρίχας, το περίβλημα που προστατεύει τη ρίζα της. Εάν η απώλεια των μαλλιών σας διαρκεί πάνω από 2-3 μήνες, συμβουλευτείτε το δερματολόγο σας για να σας προτείνει λύσεις.

Πώς να την αντιμετωπίσετε Αν παρατηρήσετε ότι χάνετε μεγαλύτερο αριθμό τριχών από ό,τι συνήθως και η απώλειά τους συνεχίζεται για πάνω από 2 εβδομάδες, είναι σημάδι πως πρέπει να πάρετε τα μέτρα σας: Χρησιμοποιήστε ένα δυναμωτικό σαμπουάν και μια αγωγή, καθώς και κάποιο καλλυντικό συμπλήρωμα διατροφής κατά της τριχόπτωσης. Τα προϊόντα αυτά περιέχουν συστατικά που ενισχύουν τη ρίζα και δυναμώνουν το στέλεχος της τρίχας, παρατείνοντας το χρόνο ζωής της. Επιπλέον, πολλά από αυτά δίνουν όγκο στα μαλλιά, με αποτέλεσμα να φαίνονται πιο πλούσια και υγιή.

Το κύριο στέλεχος της τρίχας αποτελείται κατά βάση από πρωτεΐνη, ενώ η ρίζα από αμινοξέα. Ενισχύστε, λοιπόν, τη διατροφή σας με τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, όπως κοτόπουλο, ψάρι, όσπρια και τυριά, καθώς και με γιαούρτι, δημητριακά ολικής άλεσης, κόκκινο κρέας, ξηρούς καρπούς και αυγά, δηλαδή τροφές που συμμετέχουν στη σύνθεση των αμινοξέων. Κάντε μασάζ στο τριχωτό της κεφαλής καθώς λούζεστε ή οποιαδήποτε άλλη στιγμή κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μικρές κυκλικές κινήσεις με τις άκρες των δαχτύλων θα βοηθήσουν το τριχωτό να αιματώνεται καλύτερα.

57


58

ΕΥ ΖΗΝ

Το φθινόπωρο βάζει δύσκολα στα πόδια!

Τ

ο σώμα το καλοκαίρι απελευθερώνεται, γυμνάζεται, χαίρεται τον ήλιο, την θάλασσα, την ίδια την γη. Περπατάμε ξυπόλητες, με ένα παρεό, με ανάλαφρα ρούχα. Ακόμα και οι πιο εύρωστες, χάνουν πόντους στην μέση, δεδομένου ότι αν και οι καλοκαιρινοί πειρασμοί είναι πολλοί, η θάλασσα καίει απολαυστικά τις θερμίδες. Είναι πολύ σπάνιο να μην χωράμε στα χειμωνιάτικα ρούχα μας. Είναι όμως πολύ, μα πάρα πολύ συνηθισμένο, να μην χωράμε ούτε στο πιο ανάλαφρο κλειστό παπούτσι! Πόσο μάλλον στις κλειστού σχήματος κομψές γόβες μας. Έχετε ακούσει βέβαια ότι το πόδι το καλοκαίρι «απλώνει». Δεν είναι καθόλου μύθος! Και πρέπει να προλάβουμε να συνεφέρουμε τα πόδια μας, πριν τα κλείσουμε στα χειμωνιάτικα παπούτσια!

Έως και ένα νούμερο επιπλέον! Όσο και να φαίνεται περίεργο, το πόδι μεγαλώνει στο τέλος του καλοκαιριού έως και ένα ολόκληρο νούμερο! Χρειάζεται μια μικρή προετοιμασία για να μην περάσουμε άλλο ένα φθινόπωρο με επιθέματα και αυτοκόλλητα! Η προσπάθεια να μπούμε στα παπούτσια μας χωρίς

μια προεργασία, θα μας φέρει πόνους και αίσθηση ενόχλησης. Ποιοι όμως είναι οι λόγοι που το πόδι παίρνει σε μέγεθος; Ο βασικότερος είναι η αυξημένη κυκλοφορία του αίματος, λόγω της ζέστης, σε συνδυασμό με τα ανοιχτά παπούτσια και τις σαγιονάρες. Το πόδι κυριολεκτικά απλώνει, παίρνει πιο ελεύθερη φόρμα. Αν υπολογίσουμε το ότι σκληραίνει και η επιδερμίδα, λόγω της αλμύρας και της άμμου, έχουμε ένα θέμα. Πώς το αντιμετωπίζουμε;

Πόδια ψηλά! Ένας βασικός τρόπος να μειωθεί το οίδημα στα πόδια, είναι να τα σηκώνουμε με μαξιλάρια τις ώρες που χαλαρώνουμε, ή ακόμα και να τα σηκώνουμε εντελώς κάθετα στον τοίχο, για να κινηθεί και η λέμφος και το αίμα. Όχι μόνον θα ανακουφιστούν οι πόνοι, αλλά θα αποκτήσουν πολύ πιο εύκολα τα πόδια την φόρμα τους.

Λεμφικό μασάζ Η λέμφος είναι ένα υγρό το οποίο μαζεύει όλες τις τοξίνες του αίματος, αλλά αντίθετα από το αίμα, δεν έχει παλμό και δεν προωθείται προς τις εξόδους! Είναι ένα μικρό κατασκευαστικό λάθος, πρέπει να

πούμε! Και η λέμφος, κατακάθεται στα πόδια και τα πρήζει, τα πρήζει πολύ! Ο μόνος τρόπος για να την διώξουμε, είναι με ειδικό λεμφικό μασάζ, είτε από ειδικό είτε με μηχάνημα, που έχει ως βάση του περιοδικές πιέσεις για να «σπρωχτεί» το λεμφικό υγρό προς τα επάνω. Είναι μια σκέτη απόλαυση, εκτός από πολύ χρήσιμο, και καλό είναι να δώσουμε αυτήν την μικρή πολυτέλεια στον εαυτό μας.

Κρύο νεράκι Ένα κρύο ντους στα πόδια κάθε βράδυ, με το νερό να ρέει, βοηθάει πάρα πολύ στην σύσφιγξη, οπότε και το να μειωθεί το όποιο οίδημα. Αν συνδυάσουμε το κρύο ντους με αιθέρια έλαια που βοηθούν την αποτοξίνωση, ακόμα καλύτερα. Αποτοξίνωση με ροφήματα Αν μας αρέσει να βλέπουμε το σώμα μας να παίρνει την φυσιολογική του φόρμα, στο ζήτημα των ποδιών είναι ακόμα πιο σημαντική η αποτοξίνωση, γιατί βοηθάει να μην πονάμε στα παπούτσια μας. Ένα ωραίο τσάι πράσινο, ίσως λίγος μαϊντανός στο μπλέντερ, αγγούρι με λεμόνι στο μπλέντερ επίσης, αλλά και διουρητικά βότανα, μας βοηθάνε να σταθούμε επί…ποδός!


Renaissance ΚΕΝΤΡΟ ΑΙΣΘΗΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

Βαθύς Δερματολογικός καθαρισμός Αφαίρεση σμύγματος με ατμό και μια εφαρμογή ενυδάτωσης και ελαστικότητας του δέρματος διάρκειας 90 λεπτών στη τιμή των 40€.

NEW! Αποτρίχωση για όλο το σώμα & το πρόσωπο 20€ Πάντα με κερί Aloe Vera χωρίς ερεθισμούς!

}

ΠΡΟΣΦΟΡΑ - 30% ΕΝΤΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ ΑΠΟΒΟΛΗ ΤΟΞΙΝΩΝ ΣΥΝΔΙΑΣΜΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ.

• Starvac: Μια νέα μέθοδος που βασίζεται στην τέχνη του μασάζ και αναδομεί τον συνδετικό ιστό, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και συμβάλλει στην αποβολή του λίπους και την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας. • Πρεσσοθεραπεία: Καθαρισμός από τοξίνες, αναζωογόνηση των ιστών και τόνωση του οργανισμού είναι μερικές από τις ευεργετικές ιδιότητες της μεθόδου. • Ηλεκτροθεραπεία: Βασισμένη στη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος, η ηλεκτροθεραπεία πέρα από την αναλγητική της δράση έχει την ικανότητα να βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και την πρωτεϊνική σύνθεση στους μύες. • Liposauna: Με τη βοήθεια αιθέριων ελαίων, ενεργοποιείται ο μεταβολισμός και αυξάνουν οι καύσεις του οργανισμού, έχοντας παράλληλα άμεσα αποτελέσματα λιποδιάλυσης.

ΕΡΜΟΥ 236 (ΜΕ ΟΓΛ), ΤΗΛ. 2421 21 16 66


60

ΕΥ ΖΗΝ

Βότανα «σύμμαχοι» για καλή υγεία

Π

ολύτιμα όπλα για την ενίσχυση της ανθρώπινης υγείας θεωρούνται από αρχαιοτάτων χρόνων πολλά από τα βότανα που, χωρίς να χρειάζονται ιδιαίτερη περιποίηση, φυτρώνουν και αναπτύσσονται στη φύση. Με το πέρασμα των χρόνων η επιστημονική εξέλιξη επιβεβαίωσε σε μεγάλο βαθμό εκείνο που η εμπειρία είχε δείξει. Υπάρχουν ασθένειες που είναι αντιμετωπίσιμες με τα μέσα που δίνει η φύση. Δεν είναι λίγα τα βότανα εκείνα που σήμερα αποτελούν τη βάση για φάρμακα που αποτελεσματικά συμβάλλουν στην αποκατάσταση της υγείας. Διάφοροι είναι οι τρόποι με τους οποίους μπορούν να αξιοποιηθούν για την ενίσχυση του ανθρώπινου οργανισμού. Αλλά δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.


ΤΣΑΡΝΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Φαρμακοποιός

Γάλα Κατσικίσιο

Η

Ελλάδα είναι η πρώτη από τις χώρες της Ευρωπαϊκής ένωσης σε πληθυσμό αιγών (6.000.000) και παράγει 450.000 τόνους γάλακτος τον χρόνο. Οι παλιοί στα χωριά θυμούνται ότι κάθε ελληνικό νοικοκυριό επέλεγε να έχει τουλάχιστον μια κατσίκα από όπου προμηθευόταν καθημερινά το γάλα που θα γινόταν μετέπειτα βούτυρο, τυρί και γιαούρτι. Οι δεσμοί όμως της χώρας μας με αυτό το ζώο δεν περιορίζονται μόνο στην καθημερινότητα. Αυτό το ζώο πρωταγωνίστησε και στη μυθολογία. Ο Δίας, ο πατέρας όλων των θεών μεγάλωσε από το γάλα μιας κατσίκας που ονομαζόταν Αμάλθεια και από αμβροσία και νέκταρ που του έφερναν περιστέρια από τον Όλυμπο. Το κέρας της Αμάλθειας συμβολίζει την αφθονία και τον πλούτο. Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά που προσδίδουν αξία στο κατσικίσιο γάλα; To κατσίκι είναι από τα ζώα που απαραίτητα εκτρέφεται ελεύθερο και επιλέγει από μόνο του καθαρό χώρο βοσκής και διαβίωσης. Λόγω της ελευθερίας του το γάλα του αλλά και το κρέας του είναι πιο αγνό. Το κατσικίσιο γάλα έχει ίση και ανώτερη θρεπτική αξία από το αγελαδινό. Προτείνεται σε αυτούς που εμφανίζουν αλλεργία ή δυσανεξία στο αγελαδινό γάλα, λόγω της διαφορετικής σύνθεσης των πρωτεϊνών του (καζεΐνη, λακτολβουμίνη). Η καζείνη του κατσικίσιου γάλακτος είναι πιο διαλυτή

από του αγελαδινού, γι’αυτό και απορροφάται πιο εύκολα. Η καλύτερη απορρόφηση προσδιορίζει και την καλύτερη ποιότητα. Χωνεύεται εύκολα λόγω της σύστασης του, έχει δηλαδή μικρότερα λιποσφαίρια που διασπώνται εύκολα από τα ένζυμα του εντέρου. Περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα απαραίτητων λιπαρών οξέων που συνιστώνται σε θεραπείες ασθενειών όπως στεφανιαίες νόσοι, εντερικές διαταραχές και κυστική ίνωση. Επίσης αυτά τα λιπαρά οξέα έχουν το ιδιαίτερο μεταβολικό πλεονέκτημα να προσφέρουν ενέργεια ενώ συγχρόνως μειώνουν την ποσότητα χοληστερόλης. Περιέχει μικρότερη ποσότητα λακτόζης από το αγελαδινό γάλα

Γάλα Κατσικίσιο Βιολογικό Το κατσικίσιο γάλα μοιάζει με το ανθρώπινο μητρικό γάλα και για τον λόγο αυτό ενδείκνυται για τα παιδιά. Στην μυθολογία αναφέρεται ότι τον θεό Δια τον μεγάλωσε η γίδα Αμάλθεια όταν τον βρήκε στα λεύκα όρη. Προέρχεται από ζώα φυλής Σκοπέλου (αυτόχθονη φυλή) που εκτρέφονται στις περιοχές του δυτικού Πηλίου (Κανάλια, Κεραμίδι, Κερασιά, Βένεττο) του νομού Μαγνησίας, τα οποία βόσκουν

ελευθέρα σε εκτάσεις οι όποιες έχουν χαρακτηριστεί βιολογικές μια και ως ημιορεινές, δεν καλλιεργούνται γύρω από αυτές γεωργικές εκμεταλλεύσεις που απαιτούν λιπάσματα η φυτοφάρμακα με κίνδυνο την επιβάρυνση των βοσκότοπων. Το κατσικίσιο γάλα προτείνεται σε αυτούς που έχουν αλλεργία και δυσανεξία στην λακτόζη. Μελέτες δείχνουν ότι το κατσικίσιο γάλα προστατεύει τον οργανισμό από την οστεοπόρωση και την σιδηροπενία. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι μέσω του κατσικίσιου γάλακτος μεταβολίζονται καλυτέρα τα διάφορα μεταλλικά στοιχεία (ασβέστιο, φώσφορος) και υπάρχει καλύτερη απορρόφηση από τον οργανισμό. Είναι φυσικά ομογενοποιημένο λόγο μικρότερων λιποσφαιρίων στην δομή του και ως εκ τούτου είναι πιο εύπεπτο και είναι κατάλληλο για αντιχοληστερινικη δίαιτα. Επίσης είναι ένα γάλα ευεργετικό για την κάρδια και τις αρτηρίες προφυλάσσοντας τον άνθρωπο από την αρτηριοσκλήρυνση. Περιέχει ουσίες που βοηθούν την ανάπλαση των κύτταρων του οργανισμού, ειδικά των κύτταρων του εγκέφαλου και γενικά του νευρικού συστήματος με αποτέλεσμα την καλύτερη αντιγηραντική προστασία. Συλλέγεται καθημερινά από κοντινές αποστάσεις και ως εκ τούτου δέχεται την ελάχιστη δυνατή καταπόνηση.


62

ΕΥ ΖΗΝ

Κατά των εγκαυμάτων Αβρωνία Οι βοτανοθεραπευτές συνιστούν κατάπλασμα από το φυτό αβρωνία για την αποκατάσταση του καμένου δέρματος από τον ήλιο. Πρόκειται για ένα από τα βότανα του Κενταύρου Χείρωνα, ενώ ο Διοσκουρίδης πρότεινε τους καρπούς της κατά των φακίδων και των λεκέδων του δέρματος.

Αλόη Είναι γνωστή για την επουλωτική

της δράση και τη βοήθεια που παρέχει στην αντιμετώπιση των ηλιακών εγκαυμάτων. Πολλοί λαοί, μεταξύ των οποίων και ο ελληνικός, χρησιμοποιούν την αλόη ευρέως για τις ιδιότητές της αυτές, ενώ στις τροπικές χώρες μια γλάστρα με αλόη βρίσκεται σε κάθε κουζίνα για τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση ανάγκης. Τη δεκαετία του ’30 Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το φυτό θεραπεύει και εγκαύματα οφειλόμενα σε ακτίνες Χ.

Συκιά Πλούσια σε ιαματικές ιδιότητες, βοηθά μεταξύ άλλων στην αντιμετώπιση των εγκαυμάτων, όταν χρησιμοποιείται ως κατάπλασμα από φρέσκα ή ξηρά σύκα. Η εξωτερική χρήση των σύκων καταπολεμά επίσης τους δοθιήνες, τα αποστήματα, τους καλόγερους και τα οιδήματα. Περιέχει σάκχαρα, λίπη, αζωτούχες ουσίες, βιταμίνες Α, Β, C, κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο και σίδηρο.

Κατά της ναυτίας 

Γαρίφαλο Χρησιμοποιείται στην Κίνα από το 226 π.Χ., ενώ ήταν γνωστό και στην αρχαία Αίγυπτο. Το γαριφαλέλαιο που περιέχεται στο φυτό έχει την ιδιότητα να αναστέλλει τη ναυτία. Οι κανόνες της πρακτικής ιατρικής λένε ότι σε περιπτώσεις εμετού ή ναυτίας θα πρέπει να καταναλώνονται μερικές σταγόνες γαριφαλέλαιου διαλυμένου σε νερό.

Κετραρία Κατά της ναυτίας και του εμετού

συνιστάται από τους βοτανολόγους η κετραρία, μια λειχήνα που συναντάται σε ολόκληρη την Ευρώπη, τη Βόρεια Ασία, τη Βόρεια Αμερική και τις αρκτικές περιοχές.

Κολοκυθιά Η ομοιοπαθητική χρησιμοποιεί τον καρπό της κολοκυθιάς εναντίον της ναυτίας που προκαλεί η θάλασσα. Τα πράσινα κολοκυθάκια θεωρούνται, άλλωστε, μαλακτικά του στομαχιού. Η κουκουρβιτασίνη που περιέχεται στα κολοκυθάκια έχει

αντιοξειδωτική δράση.

Μπελαντόνα Συγκαταλέγεται στα φυτά που καταπολεμούν τη ναυτία, η χρήση της όμως θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή αφού είναι ένα δηλητηριώδες βότανο. Το δηλητήριό της χρησιμοποιείται, σύμφωνα με μαρτυρίες, από τον 15ο αιώνα. Η μπελαντόνα διαδραμάτισε, επίσης, σημαντικό ρόλο στη μαγεία του Μεσαίωνα και στην ιατρική της εποχής ως τοπικό αναισθητικό.


ΕΥ ΖΗΝ

Αποσμητικά  Θυμάρι

Λεμονιά

Ευκάλυπτος

Ενας από τους καλύτερους τρόπους για να αντιμετωπιστεί η κακοσμία των ποδιών θεωρείται το ποδόλουτρο με αφέψημα θυμαριού. Οι βοτανολόγοι συνιστούν να βράσετε δύο κουταλάκια του γλυκού θυμάρι σε μισό λίτρο νερό και να κάνετε ποδόλουτρο. Επαναλάβετε για αρκετό χρονικό διάστημα τη διαδικασία.

Χρησιμοποιείται ευρέως ως αρωματικό. Αλλωστε για τις αποσμητικές του ιδιότητες το λεμόνι έχει αξιοποιηθεί και από τη χημική βιομηχανία. Σύμφωνα με την πρακτική ιατρική, χυμός μισού ή ενός λεμονιού διαλυμένος σε νερό (αναλογία λεμονιού προς νερό 1:3) καταπολεμά την κακοσμία του στόματος όταν καταναλώνεται κάθε πρωί με άδειο στομάχι, ενώ μασάζ με λεμόνι στα πόδια τα απαλλάσσει από τις δυσάρεστες οσμές.

Το αιθέριο έλαιο του ευκαλύπτου παράγεται από τα φύλλα του και έχει έντονο άρωμα και πικρή γεύση. Σύμφωνα με τους βοτανολόγους, όταν χρησιμοποιείται εξωτερικά λειτουργεί ως ισχυρό αποσμητικό, καθώς απομακρύνει τις μυρωδιές. Το ευκαλυπτέλαιο περιέχει κατά 70% κινεόλη και είναι επίσης γνωστό για τις απολυμαντικές, εντομοκτόνες και επουλωτικές ιδιότητές του.

Εντομοαπωθητικά 

Βασιλικός

Δενδρολίβανο

Λεβάντα

Μια γλάστρα με βασιλικό στο παράθυραo αρκεί για να απομακρύνει αποτελεσματικά τις μύγες και τα κουνούπια. Σύμφωνα με τις λαϊκές πρακτικές, λίγα φύλλα βασιλικού σε ένα μπολάκι με ξίδι μπορούν να διώξουν τα κουνούπια κατά τη διάρκεια μιας καλοκαιρινής βραδιάς σε εξωτερικούς χώρους. Επιπρόσθετα, το άρωμα του βασιλικού αναζωογονεί και τονώνει τον οργανισμό.

Συνιστά μια οικολογική λύση που θα σας προστατέψει από κουνούπια και άλλα ενοχλητικά έντομα, αφού το δενδρολίβανο έχει την ιδιότητα να τα απομακρύνει. Πρόκειται για βότανο με πλούσιες θεραπευτικές ιδιότητες, το οποίο είχε εκτιμηθεί πολύ από τους αρχαίους Ελληνες και τους Ρωμαίους οι οποίοι του απέδιδαν και συμβολικό χαρακτήρα. Εχει δυνατή μυρωδιά καμφοράς.

Ένα αποτελεσματικό εντομοαπωθητικό τζελ με λεβάντα παρασκευάζεται ως εξής: Σε 30 γραμμάρια τζελ αλόη βέρα ρίχνουμε 10 γραμμάρια αμυγδαλέλαιο, 10 σταγόνες γεράνι, 10 σταγόνες λεβάντα, 2 σταγόνες θυμάρι και 3 σταγόνες λεμόνι και ανακατεύουμε καλά. Απλώνουμε στα σημεία του σώματος που θέλουμε να προστατέψουμε.

63


64

ΕΥ ΖΗΝ

Αποτοξινωτικά  Φραουλιά Ο χυμός της φράουλας συμβάλλει σημαντικά στην αποτοξίνωση του οργανισμού και τον καθαρισμό του αίματος. Πέραν τούτου βοηθά στην περιποίηση του δέρματος, ανακουφίζει από ηλιακά εγκαύματα, καθαρίζει τις πανάδες και ασπρίζει τα δόντια εφόσον καταναλωθεί μαζί με λίγη σόδα φαγητού. Περιέχει βιταμίνες C και Β, σάκχαρα, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, θείο, σίδηρο, πυρίτιο, οξέα και αιθέριο έλαιο.

Λάχανο Το λάχανο περιλαμβάνεται στην κατηγορία των αποτοξινωτικών βοτάνων. Το ζουμί του καθαρίζει το αίμα και τα νεφρά, ενώ είναι

διουρητικό, γεγονός που βοηθά στην απομάκρυνση των «άχρηστων» ουσιών από τον οργανισμό. Τα φύλλα του περιέχουν βιταμίνες Α, Β και C, κάλιο, νάτριο, ασβέστιο, μαγγάνιο, φώσφορο, θείο και αρσενικό. Οι Ρωμαίοι το αποκαλούσαν «φάρμακο του φτωχού».

Πράσο Σύμφωνα με τους βοτανολόγους, όταν το πρωί κι ενώ είμαστε νηστικοί πίνουμε ένα ποτήρι με χυμό πράσου, τότε ο οργανισμός αποτοξινώνεται, το κυκλοφορικό σύστημα ωφελείται και ενισχύεται σημαντικά η απομάκρυνση των τοξινών από τον οργανισμό των καπνιστών. Πρόκειται για ένα λαχανικό που περιέχει

νερό, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και ανόργανα άλατα ασβεστίου, φωσφόρου και καλίου, βιταμίνες Α, Β και C και αιθέριο έλαιο.

Κολλητσίδα Οφείλει τις αποτοξινωτικές του ιδιότητες στο γεγονός ότι προκαλεί έντονη εφίδρωση μέσω της οποίας αποβάλλονται και οι τοξίνες. Η κολλητσίδα, τα φύλλα της οποίας καταναλώνονται και βρασμένα σε σαλάτες, είναι ένα βότανο που απομακρύνει τις τοξίνες από τον οργανισμό και καθαρίζει το αίμα. Επίσης, επουλώνει πληγές, δρα κατά των ρευματικών παθήσεων και κατευνάζει τις νευρικές διαταραχές.

Δροσιστικά 

Αγγουριά

Βατομουριά

Κριθάρι

Ιδανική τροφή για το καλοκαίρι, το αγγούρι είναι ένα δροσιστικό λαχανικό λόγω του ότι περιέχει κατά 95% νερό. Παράλληλα έχει αρκετές ιαματικές ιδιότητες: καταπολεμά τις πέτρες και την άμμο στα νεφρά και τη χολή, τη νεφρίτιδα, τα αρθριτικά, βοηθά τη λειτουργία του εντέρου. Επίσης ενισχύει τον οργανισμό σε περιπτώσεις φυματίωσης, ενώ έχει και ανθελμινθικές ιδιότητες.

Ενα φαρμακευτικό φυτό γνωστό από την αρχαιότητα, οι καρποί του οποίου θεωρούνται δροσιστικοί, είναι η βατομουριά. Η κατανάλωσή τους σταματά τη διάρροια και καταπραΰνει το στομάχι. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο αρχαίος Διοσκουρίδης πρότεινε τον χυλό των καρπών για την καταπολέμηση κοιλιακών και στομαχικών νοσημάτων.

Οι δροσιστικές ιδιότητες του κριθαριού είναι αρκετά γνωστές. Αλλωστε, εξαιτίας τους έχει καθιερωθεί η μπίρα ως ένα καλοκαιρινό δροσιστικό ποτό. Το κριθάρι είναι πλούσιο σε βιταμίνες Β1 και Ε, ενώ οι αρχαίοι Ελληνες το χρησιμοποιούσαν στην ιατρική για τη θεραπεία του ερεθισμένου πεπτικού συστήματος.


ΕΥ ΖΗΝ

Κατά των τσιμπημάτων από έντομα-ερπετά  Κρεμμύδι Μισό κρεμμύδι επάνω σε τσίμπημα σφήκας και μέλισσας, αφού αφαιρεθεί το κεντρί του εντόμου, ανακουφίζει σημαντικά από την ενόχληση. Το κρεμμύδι κατάγεται από τη Μέση Ανατολή, χρησιμοποιούνταν από τους ομηρικούς χρόνους και σύμφωνα με τους ιστορικούς έφτασε στην Ελλάδα μέσω των Αιγυπτίων.

Αμαμελίδα Ως ένα από τα καλύτερα βότανα κατά των τσιμπημάτων από έντομα, κατά των ελκών, των κακώσεων και των κοψιμάτων θεωρείται η αμαμελίδα από τους βοτανολόγους. Πρόκειται για ένα εξωτικό φυτό, η χρήση του οποίου γίνεται με τη

μορφή εκχυλίσματος, βάμματος ή αλοιφής, που φτιάχνονται από τα φύλλα και τον φλοιό του φυτού.

Μολόχα Σύμφωνα με τους βοτανολόγους, αν κάποιος τρίψει το δέρμα του με φύλλα μολόχας, θα ανακουφιστεί από τσιμπήματα, δαγκώματα και κνησμούς. Οι αρχαίοι Ελληνες παρατήρησαν πρώτοι την ιαματική δράση της μολόχας.

Πεντάνευρο Σας παρέχει τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση που σας τσιμπήσει έντομο ή σας δαγκώσει ερπετό ενώ βρίσκεστε στη φύση. Τα φρέσκα φύλλα του όταν κοπανιστούν και εφαρμοστούν ως κατάπλασμα είναι

ευεργετικά σε τσιμπήματα εντόμων και δαγκώματα σκύλων ή φιδιών.

Σπανάκι Σύμφωνα με τους βοτανολόγους, ο χυμός και ο πολτός του σπανακιού μπορούν να θεραπεύσουν το δάγκωμα του σκορπιού. Είναι πλούσιο σε σίδηρο, κάλιο, ασβέστιο, οξαλικό οξύ, βιταμίνες Α, Β, C, D και Ε.

Βάλσαμο Το όνομά του έχει ταυτιστεί με την επούλωση πληγών και όχι τυχαία. Καταπλάσματα που έχουν φτιαχτεί από κοπανισμένα φύλλα βαλσάμου όταν τοποθετούνται επάνω σε τσιμπήματα, σε εγκαύματα ή εκδορές δρουν ανακουφιστικά.

Αδυνατιστικά - κατά της κυτταρίτιδας 

Πράσινο τσάι

Ταραξάκο

Είναι γνωστό για την ιδιότητά του να καίει τα λίπη. Οι ειδικοί συνιστούν την κατανάλωση 2-3 φλιτζανιών με ζεστό ή κρύο πράσινο τσάι ημερησίως επί έναν μήνα.

Το ταραξάκο περιορίζει την όρεξη. Καταναλώστε 1-2 φορές την ημέρα έγχυμα από 2 κουταλάκια σε 1 φλιτζάνι νερό. Σε συνδυασμό με τη γλυκόριζα ενισχύει το αδυνάτισμα και την αποτοξίνωση.

Λουίζα Ρυθμίζει την όρεξη και τη διούρηση ενώ βοηθά και στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας. Ετοιμάστε έγχυμα με 1 φλιτζάνι νερό και 3 κουταλάκια λουίζα και πίνετε καθημερινά.

Φυτολάκκα Είναι ένα βότανο που καταπολεμά το τοπικό πάχος. Βράστε 1 φλιτζάνι νερό, αποσύρετέ το από τη φωτιά, προσθέστε 1 κουταλάκι φυτολάκκα

και αφήστε το σκεπασμένο για 5 λεπτά. Σουρώστε το και πίνετε μέχρι 3 φλιτζανάκια την ημέρα.

Σημύδα Κατά της αντιαισθητικής κυτταρίτιδας δρα η σημύδα. Τα φύλλα της βοηθούν στην καύση του λίπους και στην αντιμετώπιση του ουρικού οξέος. Ετοιμάστε αφέψημα με 1 κουταλάκι φύλλων σημύδας σε 1 φλιτζάνι νερό.

65





Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.