Engellilere ‹nsanca Ya fl a m 3 Aral›k, “ D ü n y a E n g e l l i l e r G ü n ü ”dür. Fakat, engelliler y›l›n bir günü bile hat›rlanmayanlar, y›l›n bir gününde bile, haklar› tan›nmayanlard›r. Toplumumuzun yok say›lan kesimlerinin baflta gelenlerinden biridir engelliler. Resmen yok say›l›rlar. Fiilen yok say›l›rlar. Say›lar› tam bilinmez; 2002’de Baflbakanl›¤a ba¤l› yürütülen “Türkiye Özürlüler Araflt›rmas›” sonuçlar›na göre, 8,5 milyondur say›lar›. Kimi araflt›rmalarda ise, bu rakam 11 milyona kadar ç›kar. Hakk› olmayan›n say›s› da yoktur. Engellilerin durumu da böyledir. Resmi olarak ise, Türkiye nüfusunun % 12.3'ü, yani tam 8.5 mil yon kifli engellidir. Bunlar›n 2 milyon 250 bini konuflma özürlü, 1 milyon 270 bini zekâ, 892 bini ortopedik, 382 bini iflitme, 127 bini görme özürlü ve 637 bini sürekli hastal›¤› olan durumundad›r. Rakam büyüktür, bu kadar büyük say›daki engelli için oligarflik düzenin politikas› nedir? Bu say›daki engellilerin sorunlar› nas›l çözülüyor? Bu say›daki engelli, yaflam›n neresindedir? Bu sorular›n cevaplar› hayat›n içindedir. Bunun cevab›, engellileri hayat›n içinde g ö remiyor olmam›zdad›r. Say›lar› milyonlarca olan engellileri, sokaklarda, iflyerlerinde, sosyal alanlarda, ulafl›m araçlar›nda ve benzeri yerlerde, say›lar› oran›nda g ö remeyiz. Çünkü, yaflam onlar› hesaba katarak düzenlenmemifltir. Oligarflik düzende tüm halk kesimlerinin haklar› yok say›lmaktad›r, engelliler ise, ek olarak bir de engelli olman›n haks›zl›¤›yla karfl› karfl›yad›rlar. ‹flsizlik tüm halk için sorundur, engelliler için bir kaç kat daha büyük bir sorundur. ‹flyerlerinde olmas› gereken yüzde 3 engelli k o n t e n j a n › uygulanmaz; ve hükümetler de bunu uygulatmaz. E¤itim tüm halk için sorundur, fakat engelliler için ise b i r k a ç k a t d a h a f a z l a sorundur, örne¤in okur yazar olma-
50
ENGELL‹LER
● Engelli çocuklara e¤itim deste¤i olarak verilen p a r a y › k e s m e karar› al›nd›. Görüldü¤ü gibi, bir engelliyi milletvekili yapan AKP, vitrini süsledikten sonra, engellilerin zaten k›r›nt› düzeyindeki haklar›n› da yok etmeye giriflti.
yan oran› engellilerde yüzde 36’d›r; sa¤l›k, ulafl›m, bar›nma, pahal›l›k ve benzeri sorunlar da engelliler için bir kaç kat daha fazla sorundur. K›sacas›, hiçbir alanda hesaba kat›lmayan engelliler için hayat daha fazla zorlaflt›r›lm›flt›r.
AKP, Engellileri En Fazla ‹stismar Eden, H aklar›n› Da E n F azla G aspedendir Düzen partileri için, engelliler, seçimlerde ‘oy say›s›’ olarak ‘hat›rlan›rlar’. Dini, yoksullu¤u, yard›mlaflmay›, k›sacas› herfleyi istismar eden AKP, bir engelliyi milletvekili yaparak bu konuyu da istismar etmenin bafl›n› çekmifltir. Fakat, engellilerin haklar› da en fazla AKP iktidar›nda yok edilmifltir. AKP taraf›ndan 2005 y›l›, “engellilerin istihdam y›l›” ilan edildi, 2008 y›l› bitti, hâlâ engellilerin istihdam›nda tek bir ad›m at›lmad›. Engellilerin talepleri dinlenmedi bile. Ama buna karfl›n; ● 2005’te ç›kar›lan engelliler yasas› ile, engelli maafl› alabilmek için, özür oran› % 70’e ç›kar›ld›. ● ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi, Emirgan’daki rehabilitasyon merkezinde kalan engellileri, b u b i n a d a n ç › k a r m a karar› ald›. ● Milli E¤itim Bakanl›¤›, Ni¤de Cemil Meriç Görme Engelliler ‹lkö¤retim Okulu’nu k a p a t t › . ● ‹flitme engellilerin, iflitme cihaz› al›m› durduruldu. ● Engellilerin e¤itim süresini s› n › r l a m a karar› al›nd›.
Sorun Düzende Çözüm Mücadelededir Ülkemizde engellilere yaklafl›mdaki bu çarp›kl›k, salt AKP iktidar› ile s›n›rl› bir sorun da de¤ildir. Sistem engellileri d›fllama üzerine kurulmufltur. Engelliler yok say›lm›fl ve hâlâ yok say›lmaktad›r. Gerçekte oligarflik düzenin engelli politikas›, H i t l e r politikas›d›r. Hitler, engellileri “ t o p l u m a y ü k ” olarak görmüfl ve katletmifltir. Bu düzen de, engellileri topluma yük olarak görmekte ve aç›ktan katletmese de, çeflitli biçimlerde ölüme veya yoklu¤a terketmektedir. Çünkü, bu düzen, k â r g e t i r m e yecek hiçbir yere yat›r›m yapmay› düflünmez. Engelliler için yat›r›m yapmak, düzenin egemenleri için “öö l ü y at › r › m”d›r. Onlar için, halk da, engelliler de insan de¤ildir, emekleri sömürülen, üzerinden kâr edilenlerdir. Bu ifllevi olmayanlar›n, yaflam hakk› da yoktur. Oligarflik düzende, hiçbir kesimin taleplerinin mücadele etmeden karfl›lanmas› söz konusu de¤ildir. Bu durum, elbette engelliler için de geçerlidir. Engelliler sorunun kayna¤›n› bu düzende, çözümünü düzene karfl› mücadelede görmelidirler. Say›lar›n›n ve sorunlar›n›n büyüklü¤ü nedeniyle, ülkemizdeki engelliler, haklar›na özgürlüklerine sahip ç›kmam›z, örgütleyerek, haklar› için mücadeleye sevketmemiz gereken kesimlerden biridir. Milyonlarca engelli, ancak güçlerini birlefltirdiklerinde, varolduklar›n› sokaklara ç›karak gösterdiklerinde, sorunlar›na çözüm bulmaya da bafllayabileceklerdir.
30 Kas›m 2008