Zeno: sociale media

Zeno.

1

donderdag 30/04/2020

donderdag 30/04/2020 DeMorgen.

‘Op Instagram heb ik een alter ego’ Voor Lander Marstboom zijn sociale media een plek waar hij zijn creativiteit kan uiten

inhoud.

Zeno.

2

coverbeeld Sofie Stragier werkten mee Veerle Bresseleers Kevin Lau Kris Vanhemelryck Sandra Busselot redactie Sofie Stragier Lisa Van Beneden

CULTUUR

‘Veel mensen denken dat wij zotte feministen op de barricade zijn’ Belgisch fotografe Noortje Palmers tastte met haar project Taboob de grenzen van Instagram af.

“Taboob gaat over tieten, dus het succes was wel een beetje te verwachten.” 28-32

POLITIEK

WETENSCHAP

MODE

Hoe politici sociale media gebruiken als pamfletten 6-9

Hoe schadelijk zijn onze schermen nu écht?

12-13

Lander heeft een alter ego op Instagram 18-21

OVER LEVEN

CRIMINALITEIT

‘Van het bedrag dat ik haar gaf kon je een Tesla kopen’

SAMENLEVING

‘Sommige dingen op sociale media zuigen je op als een spons’

Femke kreeg te maken met cyberpesten 22-23

Raymond viel in de armen van zijn valse internetliefde 34-35

Noa verwijderde haar populaire socialemedia-accounts 40-43

Partijen denken op Facebook meer jongeren te bereiken

‘Één like is gelijk aan één euro voor plastische chirurgie’

Worden we straks allemaal bijziend door blauw licht?

‘Enkel op Instagram zie je wie de echte Amanda is’

3

donderdag 30/04/2020 30/04/2020 donderdag

RUBRIEKEN Twitterklap, 4-5 @Hannesson over Twitterhaat Lopende zaken, 16-17 Wat zoeken Vlaamse politici op een app voor kinderen?

Wellesnietes, 14-15 Ondergoedfoto’s plaatsen op het wereldwijde web, kan dat?

Naast het nieuws, 10-11 Social distancing, niet op sociale media Portret, 24-25 Youtubester Acid Vraag van de week, 26-27 Hoe zit het wereldje van de influencermarketing in elkaar?

De geldfabriek, 36-37 Facebook helpt een handje om de coronacrisis in toom te houden COLUMNS Lisa Van Beneden, 9 Stort haar hart uit over de druk achter sociale media Sofie Stragier, 33 Heeft een bijzonder geheim Lisa Van Beneden, 27 Waagt zich aan TikTok Lisa Van Beneden, 44

Vraagt zich af waarom likes ĂŠcht zouden verdwijnen

Liken, zien, volgen

De dierenwereld verovert sociale media Ook katten kunnen Instagrammen 48-49

bresseleers

TWITTERKLAP

Zeno.

4

Lisa Van Beneden en Sofie Stragier gaan op zoek naar Twitterverhalen

‘Wat je op Twitter zegt, zeg je eigenlijk zeer luid in een propvol café waar je misschien twee van de tweehonderd mensen kent’ Twitter is dé plaats waar iedereen kan grappen over actuele gebeurtenissen, zijn mening kan delen, of serieuze discussies kan ontketenen. Het forum kent veel vetes, één fout begrepen berichtje en het loopt allemaal mis. Van doodsbedreigingen tot hoaxes. Hannes Laverge (38) uit Brugge werd al vaker het slachtoffer van zijn eigen tweets, waarin hij zijn eigen bijzondere gevoel voor humor blootlegt.

Welke van je tweets lokte het meeste reactie uit?

“Ik maakte een mopje over de klimaatspijbelaars. Ik plaatste een foto van een trein die duidelijk al enige tijd niet meer reed en er vernield uitzag. Daarbij plaatste ik de tekst: ‘En dit zijn dan onze #klimaatspijbelaars. Breaking: zo hebben ze een trein achtergelaten deze ochtend!!! Oppakken die vandalen #klimaatmars’ Duidelijk bedoeld als grap, zeker als je de onderstaande foto ernaast legt. Ik ben een flapuit en ik durf weleens vaker domme grapjes te maken.

Ik meende absoluut geen woord van wat ik daar schreef.” (lacht) Had je die heisa errond verwacht?

“Wat je op Twitter zegt, zeg je eigenlijk zeer luid in een propvol café waar je misschien twee van de tweehonderd mensen kent.

Iedereen kan het horen. Uiteraard kan je reacties verwachten, maar deze storm had ik zeker niet zien aankomen. Ze hebben zelfs geprobeerd mijn account te hacken, dat is

© HANNES LAVERGE

ook even gelukt. Tot in Nederland beschouwden twitteraars mijn tweet als serieus.”

Kreeg je ook privéberichten?

“Naast een tal van scheldberichten, ontving ik privé een veertig- à vijftigtal doodsbedreigingen. Ik heb de eerste dertig beantwoord, dan ben ik ermee gestopt. Ik heb geen enkel verwijt teruggegooid. Ik begon met de vraag of ze mijn profiel al eens goed bekeken hadden en of ze niet heel vlug over de tweet waren gegaan. Ik ben absoluut geen extreemrechtse anti groene warrior, zei ik dan.

Enkelen van hen excuseerden zich, maar er zijn er ook die tot vorig jaar bleven dreigen.

Ze zochten me op via Facebook en probeerden zo zelfs mijn werkgevers te bereiken.”

Raakte je dat persoonlijk?

“Hebben jullie mijn Twitterprofiel al eens bekeken? Totaal niet. Het enige wat ik jammer vond, was dat mensen niet zagen dat het overduidelijk geen rijdende trein meer was.”

‘Vlak voor een vergadering lanceerde ik de hashtag #tettenvoortheo.’

HANNES

Wat denk je van zulke haatberichten en commentaar die circuleert op Twitter?

“Het heeft mijn idee niet veranderd. Als tweets een humoristische insteek hebben, vind ik dat zeker oké. Er zijn nu wel mensen die iets tweeten om met opzet te gaan polariseren. Mijn idee achter het plaatsten van mijn tweet, was ook een beetje het in kaart brengen van hoe dom extreemrechts bezig is. Ze gebruiken hoaxen die al vijftien jaar achterhaald zijn, die ze nu opeens weer vanonder het stof halen.”

‘IK ONTVING PRIVÉ EEN 40 - À 50 -TAL DOODSBEDREIGINGEN. IK HEB DE EERSTE 30 BEANTWOORD, DAN BEN IK ERMEE GESTOPT’

5

donderdag 30/04/2020

Merk je verandering op Twitter doorheen de jaren?

“Ik zit ongeveer tien jaar op de sociale netwersite. In het begin was het een forum voor de coole mensen die zich afzetten tegen Facebook. Ze wilden met grapjes een uitweg zoeken voor de serieuze situaties, waarmee we dagelijks te maken krijgen. Nu is Twitter enorm verfacebooked. Dat is me de laatste jaren steeds meer opgevallen. Het is een beetje vergelijkbaar met de reacties onder een HLN-artikel. Iedereen spuwt zijn mening op een niet onderbouwde manier.”

Heb je nog zo’n tweets die ontploft zijn?

“Toch wel een twintig à dertigtal van mijn tweets hebben een tijdje in de spotlights gestaan. Onder andere mijn rolstoelmopjes vallen niet altijd in goede aarde. Ik heb mij nog enkele keren gemengd in de klimaatdiscussie. Bij de eerste betoging omtrent het onderwerp postte ik een foto van een vervuild strand met als bijschrift: ‘Ravage na de passage van de klimaatbetogers in het Leopoldpark in Brussel.’ Tot mijn grote, krankzinnige verbazing zijn er dus echt mensen die dachten dat dit serieus bedoeld was, met nog meer retweets als gevolg. Dat heeft heel wat reactie uitgelokt. Het heeft best lang geduurd voordat er iemand de twitteraars erop wees dat er een strand stond afgebeeld en niet het Leopoldpark. Zo heb ik nog wel enkele situaties meegemaakt.

Maar dat hoeven niet per sé altijd negatieve ervaringen te zijn. Het voorval met Theo Francken bijvoorbeeld, die commentaar had op een Franse actrice, die haar borsten ontblootte als protest op een rode loper van een of ander filmfestival. Vlak voordat ik aan een vergadering moest beginnen, lanceerde ik de hashtag #tettenvoortheo. Wanneer ik diezelfde vergadering buitenstapte had ik

meer dan 800 meldingen. Dat is dan weer in de positieve zin opgeblazen.”

‘JE HEBT TWITTER NIET NÒDIG, NIEMAND HEEFT DAT ECHT NODIG. HET MOMENT DAT REACTIES JE RAKEN EN JE OP EEN NEGATIEVE MANIER BEÏNVLOEDEN, STOP DAN GEWOON MET TWITTEREN‘ Ben je nu voorzichtiger? Denk je meer na vooraleer je op de tweetknop duwt?

“Eigenlijk wel, ja. De laatste twee jaar kan je geen moment gerust meer zijn over meldingen die binnenstromen na het tweeten van een grapje. Commentaar geven of grove mopjes maken over iemand durf ik enkel nog bij mensen die ik persoonlijk ken. Waarvan ik weet ik dat ze mijn gevoel voor humor ook kennen en mijn commentaar dus niet al te serieus of persoonlijk opnemen. Het is al een paar keer serieus ontploft, zelfs wanneer ik met een sarcastisch berichtje of een grapje reageer onder de tweets van gebruikers die ik ken. Zeer weinig mensen kunnen plaatsten dat ik kan lachen met personen die in een rolstoel zitten, bijvoorbeeld. Ik begrijp dat er mensen zijn die het daar moeilijk mee hebben, maar Twitter is en blijft een openbaar forum en humor is nu eenmaal mijn manier om met bepaalde situaties om te gaan. Je hebt altijd twitteraars die daarin tuimelen en alles wat ze lezen zomaar geloven.”

Verwijderde je ooit al tweets?

“Neen. Ik heb ooit wel eens getwijfeld,

omdat ik zelf vond dat het iets te ver ging.

Ik had een seksueel getint bericht naar de HR-manager van mijn werk gestuurd. Zij reageerde daar erg droog op, waarop ik een screenshot van het voorval op Twitter gooide. Dat is volledig uit de hand gelopen, zo erg dat het zelfs de kranten haalde. Maar het kwaad was al geschied dus liet ik de tweet alsnog staan.”

Zijn er no go-onderwerpen voor Twitter?

“Iedereen heeft zijn mening. Vijf jaar geleden sprong je mee in een gedachtewisseling die je interessant vond en kon je met totaal onbekenden een zeer aangename discussie voeren. Mensen met verschillende standpunten konden op een normale manier discussiëren. Je kon interessante en goede informatie vinden op Twitter door in contact te komen met mensen die je anders nooit zou ontmoeten. Dat is nu bijna uit den boze. Abortus is hier een gekend voorbeeld van. Er zijn een aantal red flags, waar een heel leger van trollen op reageert die het niveau verzieken.”

Heb je tips om zulke Twitterbeef zoals ze dat wel eens durven noemen, te verminderen?

“Het is een beetje als een hobby. Speel je hockey en doe je dat niet meer graag? Dan stop je daar gewoon mee. Bij Twitter is dat net hetzelfde. Je hebt dat niet nodig, niemand eigenlijk. Het moment dat reacties je raken en je op een negatieve manier beïnvloeden, dan stop je er ook gewoon mee.

De Twittergemeenschap heeft in België een zeer grote gedachte van haarzelf, maar dat is peanuts als je ze naast Facebook zet. Het is een kleine beperkte groep die frequent op Twitter zit. De meningen zijn dus vaak in de handen van een kleine elite. Er is absoluut niets mis mee om dat achter je te laten.”

Politiek.

Hoe politici sociale media gebruiken als pamfletten

Zeno.

6

‘Politieke partijen proberen steeds meer jongeren aan te spreken’ Het wordt steeds moeilijker om door het overzicht van je Facebookpagina te scrollen, zonder tegen politieke advertenties te stoten. Zelfs na de verkiezingen blijven politieke partijen inzetten op hun Facebookcampagnes.

Niet iedereen krijgt dezelfde advertenties te zien. Waarom betalen partijen als Vlaams Belang een klein fortuin om door jou gezien te worden?

Tekst LISA VAN BENEDEN & SOFIE STRAGIER / Illustratie LISA VAN BENEDEN

D

e partij Vlaams Belang is dé koploper als het draait om adverteren via sociale media, meer bepaald via Facebook. Zij spendeerden sinds maart vorig jaar 818.412 euro aan reclameberichten op de socialenetwerksite. Terwijl de andere Vlaamse partijen nog niet eens in de buurt komen van dit bedrag. Zij gaven samen 873.927 euro uit. Hoe komt het dat je bepaalde politieke advertenties ziet verschijnen, en je omgeving niet?

KONING IN HET ADVERTEREN Dat politiek getinte reclamespots jouw dagelijkse portie televisiekijken niet mogen verstoren, daarvan ben je hoogstwaarschijnlijk wel op de hoogte. Maar wist je ook dat, waar de meeste andere politieke partijen in de krant mogen adverteren, er voor Vlaams Belang ook daar een soort cordon geldt?

“Vlaams Belang wordt zo verplicht om andere manieren te zoeken om te adverteren, waardoor ze ook meer budget vrij hebben

om in te zetten op sociale media. We zien dat de partijen die het meest beroep doen via hun socials, ook degene zijn die het minste aandacht krijgen via de reguliere media”, legt Jeroen Peeters uit, een doctoraatstudent die onderzoek doet naar het verband tussen politiek en sociale media aan de Universiteit Antwerpen.

WAAROP MIKKEN ZE? Volgens Clo Willaerts, socialemedia-

7

donderdag 30/04/2020

experte, werkt de partij niet met doelgroepen, ze willen gewoon zoveel mogelijk mensen bereiken en hebben daar een niet te onderschatten budget voor over. “Mijn aanvoelen is dat Vlaams Belang meer mannen en jongeren probeert aan te spreken”, reageert Peeters. Degenen die zich het vaakst op sociale media bevinden zullen ook het meeste in aanraking komen met die politieke advertenties, vooral de jongere generatie dus.

“De meeste partijen probeerden trouwens bij de afgelopen verkiezingen meer jongeren aan te spreken, dus dat is niet zo abnormaal”, voegt Peeters daaraan toe. Ook niet-stemgerechtigden krijgen op sociale media te maken met politieke advertenties, dit is volgens Peeters te wijten aan een spill-over.

Ze zouden dus niet tot de doelgroep van de advertenties behoren. Volgens de partij zelf, hangt hun doelpubliek af van het soort

advertentie dat ze de wereld in sturen. “Als we bijvoorbeeld reclame maken over de lage emissie zone, dan proberen we vooral kiezers uit Gent en Antwerpen aan te spreken”, zegt Michel Cardon, politiek secretaris en hoofd van sociale media bij Vlaams Belang.

AANVALSPOLITIEK Wie de advertenties van Vlaams Belang te zien kreeg op Facebook, weet dat de 

Zeno.

partij vooral op de man speelt. Advertenties tegen Bart De Wever, Koen Geens en Wouter Beke verschenen al op onze schermen.

“Het is tekenend voor deze tijd dat politiek grover en vuiler wordt”, vertelt Peeters.

Sociale media maken het nog makkelijker om aanvalsadvertenties te plaatsen. Ook hierin spant Vlaams Belang volgens Peeters de kroon: “Andere partijen legden hun focus tijdens de afgelopen verkiezingen niet bij Vlaams Belang, daardoor kwam er ook weinig reactie op hun manier van adverteren.”

Zo lanceerden ze bijvoorbeeld een advertentie tegen Charles Michel en Didier Reynders, over de toename van Europese subsidies. Ze plaatsten de hoofden van beide politici voor de Europese vlag, met als bijschrift: ons land is geen melkkoe. Daarnaast is de partij ook niet schuw om betrokken politici met naam en toenaam te taggen in hun Facebookposts.

VERKIEZINGEN 2019 “De sociale mediastrategie van de verschillende partijen heeft hoogstwaarschijnlijk wel een rol gespeeld bij de federale verkiezingsuitslagen. Maar de toename aan stemmen op Vlaams Belang valt vooral te wijten aan hun hoofdthema: migratie”, legt Peeters uit. Om dit met een politieke term te zeggen, maakt de partij gebruik van issue ownership. Hierbij

‘EXTREMEN WORDEN SNELLER OPGEPIKT EN GEDEELD DOOR GEBRUIKERS, VAAK ZONDER DAT ZE ERBIJ STIL STAAN OF DEZE BERICHTEN AL DAN NIET CORRECTE INFORMATIE WEERGEVEN.’

‘WE ZIEN DAT DE PARTIJEN DIE HET MEEST BEROEP DOEN VIA HUN SOCIALS, OOK DEGENE ZIJN DIE HET MINSTE AANDACHT KRIJGEN VIA DE REGULIERE MEDIA’

trekken ze een bepaald thema naar zich toe, waardoor ze hiermee geassocieerd worden.

“Op een medium zoals Facebook is migratie een welbesproken thema. Er verschijnen maar al te vaak filmpjes over migranten.

Vlaams Belang kan hiervan dan bijvoorbeeld gefragmenteerde stukken verspreiden, alsof ze een alledaagse gebeurtenis zouden omvatten. Zo scheppen ze een irrealistisch beeld van bepaalde situaties.” De meeste partijen zetten almaar meer in op hun socialemediastrategie. “Of ze daar allemaal in gaan slagen, dat is een andere vraag”, stelt Peeters vast. “Een partij zoals Vlaam Belang kan adverteren als geen ander. Bij partijen met jongere voorzitters zoals S.PA, ligt meer potentieel dan in een traditionele partij zoals CD&V.” FACEBOOK VERSUS TWITTER Twitter bant sinds 22 november 2019 politieke advertenties wereldwijd van hun platform. CEO Jack Dorsey noemt deze vorm van adverteren een gevaar voor de democratie. Hij ervaart deze soort advertenties als een poging tot manipulatie. Op Facebook daarentegen vliegt de politieke reclame je om het hoofd. Twitter vindt dat politiek niet tot hun takenpakket behoort. Zij zeggen dat politici hun bereik zelf moeten verdienen, in plaats van dat te kopen, terwijl Facebook het argument van vrijheid van meningsuiting naar boven blijft halen. “Ik ben zelf meer geneigd om de mening van Facebook te vol-

8

gen. Ik vind niet dat alle politieke advertenties per se slecht zijn. Ik denk dat Facebook erg belangrijk is om bepaalde doelgroepen te bereiken, meer specifiek onze jongeren. We zien dat zij hun interesse in politiek meer en meer verliezen, daarom lijkt het me net goed dat politici via deze kanalen toenadering proberen te zoeken tot deze doelgroep. Zij zijn als het ware de toekomst”, zegt Peeters.

GEVAREN? “Spijtig genoeg zorgt Facebook er anderzijds ook voor dat fake news makkelijker verspreid kan worden. Dit is te wijten aan de grote shareability van het platform. Extremen worden sneller opgepikt en gedeeld door gebruikers. Vaak zonder dat ze erbij stilstaan of deze berichten al dan niet correcte informatie weergeven. Dat is het grootste probleem van Facebook. Sommige zaken die gedeeld worden, kennen weinig waarheid, maar het blijft moeilijk - om niet te zeggen bijna onmogelijk - voor Zuckerberg om al deze berichten te reguleren. We moeten ons daar bewust van zijn en daar voorzichtig mee omspringen”, voegt Peeters toe.

‘DAT IS HET GROOTSTE PROBLEEM VAN FACEBOOK, SOMMIGE ZAKEN DIE GEDEELD WORDEN KENNEN WEINIG WAARHEID’

GOOGLE VS POLITIEK Wanneer we platformen zoals Youtube onder de loep nemen, moeten we kijken naar Google, dat eigenaar is van de filmpjessite.

Daarin blijkt de grootste investeerder N-VA te zijn. Zij spendeerden sinds maart vorig jaar 255.500 euro aan Google. Dat geeft hen een plaats in de top tien van de grootste politieke adverteerders van Europa. Hierbij

Lisa Van Beneden.

9

donderdag 30/04/2020

column Lisa Van Beneden stort haar hart uit

Een mediaal Stockholmsyndroom maakte de partij ook gretig gebruik van adwords, dit wil zeggen dat zij adverteren op basis van specifieke termen die je ingeeft in de zoekbalk van Google. Wanneer je in de periode voor de verkiezingen bijvoorbeeld op zoek ging naar politieke informatie, is de kans groot dat u een betaalde advertentie van de Vlaams-nationalisten te zien kreeg op Google.

Opvallend is wel, waar hun advertenties op Facebook nog niet zijn gestaakt, heeft N-VA na de verkiezingen geen enkele cent meer aan Google gespendeerd.

TOEKOMSTVISIE Peeters: “Microtargetting staat in de Verenigde Staten al veel verder dan bij ons. Als je daar de pagina van de NRA, de Amerikaanse nationale wapenassiocatie liket, krijg je advertenties van de conservatieven te zien. In Vlaanderen zijn ze hier nog mee aan het experimenteren, maar dit gaat zeker en vast nog evolueren.

Momenteel kan je aan de hand van mensen hun Facebooklikes bijvoorbeeld hun politieke voorkeur voorspellen. Als je pagina’s als Greenpeace en Animal Rights leuk vindt, is de kans vrij groot dat je voor Groen gaat stemmen.

Likes geven een portret weer van wie je bent en waar je interesses liggen. Wanneer deze gegevens in de handen van politieke partijen terecht komen, kunnen deze hier gretig gebruik van maken. We zien dat onze Vlaamse partijen hiermee bezig zijn, maar het is nog lang niet zo extreem als in de Verenigde Staten. Wie weet zit dat er wel aan te komen. Facebook heeft alleszins voldoende mogelijkheden om specifieke doelgroepen te bereiken.”

Ik betrapte mijzelf er vandaag op, kijkend naar een foto van een meisje dat ik ken op Twitter. Zij zag er ontzettend lief, knap, maar tegelijkertijd ook stoer en zwoel uit.

Toen ik te lang naar de afbeelding bleek te staren, sprong het scherm van mijn smartphone op spaarstand. Shit, een zwart beeld met daarin mijn eigen reflectie. Die is hélemaal niet stoer, of knap, of zwoel. Daar sloeg de onzekerheid weer in, als een bom.

Als jonge twintiger laat ik mij nog steeds vangen door dat soort dingen. Ik probeer bewust van kanalen zoals Instagram af te blijven, maar wanneer de verleiding en fomo, fear of missing out, mij naar het hoofd stijgen, durf ik weleens te plooien. Ik wéét ook dat dat soort platformen geen realistisch beeld van het leven scheppen, maar toch sleurt die illusie me soms mee in het diepe. Waarschijnlijk is dat koppel, dat je startpagina dagelijks voorziet van die kleffe instastories, al een uur aan het ruzieën over welke soort tomatensaus ze willen kiezen in de winkel om hun spaghettislierten te vergezellen. Ook is de kans reëel dat dat ene meisje, die regelmatig een foto met haar volledige groep vriendinnen plaatst, zich diep vanbinnen gigantisch eenzaam voelt. Toch kijken we niet verder dan de schijn van één enkele afbeelding, omdat het zo makkelijk is om alles te geloven wat je ziet.

Ik heb een tijdje zonder Facebook, Instagram en Twitter geleefd. Dan pas voel je wie je échte vrienden zijn. Ik miste vaak afspraken in groep, omdat ik simpelweg niet op de hoogte was. Groepsgesprekken omvatten een veel groter deel van mijn leven dan ik verwachtte. Het heeft dus maar een paar maanden geduurd of mijn comeback was alweer gemaakt. Daar is de stress weer, wat wil ik tonen op het wereldwijde web en wat niet? Welke versie van mijzelf is het tonen waard? Dan laat ik mij weeral maar eens bedwelmen door die gigantische hogedrukgolf die sociale media eigenljik zijn. Gaandeweg ben ik mij er maar al te

goed van bewust dat ik de gedachtengang van de gemiddelde puber hanteer. Hoe dan ook blijft het sterker dan mezelf.

Je leest en hoort het overal: die ‘vuile’ sociale media zijn een ware boeman. Maar dan toch een hele aantrekkelijke boeman, een die je een Stockholmsyndroom bezorgt. Ze houden je gevangen, maar ergens is de liefde ook gewoonweg veel te groot. Blijkbaar kunnen mijn generatie en ik écht niet zonder bevestiging. We mogen het zeggen zoals het is. Sociale media zijn een eindeloze schreeuw naar bevestiging en aandacht. Of die nu positief of negatief is, dat maakt op zich niet uit. Aandacht is waar het om draait.

Waarom willen we onzelf op sociale media als heilig neerzetten en uniek zijn, maar er toch ook bijhoren? Waarom doen we toch zo ons best om onze schoonste kant te tonen?

Ik probeer dat vaak te omvatten, maar daarvoor kom ik dan toch nog enkele hersencellen te kort.

Soms wou ik dat het gewoon allemaal niet bestond. Geen Facebook, geen Twitter en al zeker geen Instagram. De druk om ten allen tijde bereikbaar te zijn, voelt dan ook aan als een zwangere koe die ik dagelijks op mijn fragiele schouders moet meezeulen. Hoe zwaar ze ook mag zijn, van die koe geraak ik niet vanaf. Het is allesbehalve simpel om aan iedereen zijn verwachtingen te voldoen. Als ik nood heb aan een vleugje eenzaamheid en mijn smartphone even aan de kant schuif, heb ik vaak het gevoel dat ik tekort doe aan de mensen die mij op dat moment een bericht sturen en een antwoord verwachten.

Dat is een enorm beknevelend gevoel. Geef mij maar pen en papier, waarbij het soms dagen kan duren voor er een antwoord komt. Of wie weet geraakt je brief wel verloren in de post, gewoon omdat dat kan. Of zo van die ouderwetse unieke polaroids, die je maar één keer kan afdrukken. Nu neem je een foto en komt die op honderden schermen terecht. Weg privacy, weg authenticiteit en weg rust in mijn hoofd.

Fotografie.

NAAST HET nieuws

Zeno.

10

11

donderdag 30/04/2020

beeld SOFIE STRAGIER

Het coronavirus en de daarbij horende social distancing zorgt ervoor dat sociaal contact een tijdje op pauze wordt gezet. We slaan massaal aan het videochatten.

Bijpraten met de grootouders, meetings met de collega’s of een aperitief met de vrienden gebeurt voor onbepaalde tijd via platformen als Messenger, Skype, Zoom of de ultrapopulaire app Houseparty, waar je tijdens het videobellen spelletjes kan spelen. Onze sociale media houden momenteel onze hoofden boven water.

Wetenschap.

Waarom je beter televisie kijkt met alle lichten aan

Zeno.

Blauw licht, wat is daarvan aan?

Je ligt na een lange werkdag eindelijk in bed, maar je neemt toch nog snel even de smartphone in de hand. Slecht idee? Het wereldwijde web krioelt van de adviezen om je smartphone voor het slapengaan links te laten liggen. Klopt dat allemaal? De boosdoener in dit verhaal is het blauwe licht, dat je apparaat uitzendt. “Al je schermen zenden blauw licht uit, dat brengt op zijn beurt enkele lichamelijke gevolgen met zich mee�, zegt Viviane De Vries, optomerist en lector aan de Odisee Hogeschool.

Tekst LISA VAN BENEDEN & SOFIE STRAGIER / beeld LISA VAN BENEDEN

12

13

donderdag 30/04/2020

Blauw licht geeft ons energie, het breekt ons nachthormoon, melatonine af en vermindert ons slaapvermogen. “Wanneer je in de avond nog lang op je tablet of smartphone zit te staren, kan je moeilijk de slaap vatten. Blauw licht pept je op en verhindert de aanmaak van melatonine. Om te kunnen slapen moeten jouw hersenen dit hormoon aanmaken”, legt De Vries uit.

DONKERE OMGEVING Het is heel slecht voor de ogen om in een donkere omgeving naar je scherm te turen.

“De ogen zullen snel vermoeien als je puur naar het scherm van je apparaat kijkt.

Datzelfde geldt ook voor televisiekijken. Idealiter zou je met al de huiskamerverlichting aan, naar je schermen moeten kijken. Hoewel dat het televisiekijken minder gezellig maakt”, zegt De Vries. Het feit dat we heel de tijd naar ons toestel kijken, zorgt ervoor dat we minder knipperen. Indirect veroorzaakt blauw licht dus ook droge ogen.

GELE VLEK Blauw licht bevat meer energie dan andere kleuren in het lichtspectrum. Zo heeft het een kortere golflengte dan kleuren als groen en geel. Afkomstig van zowel artificiële als natuurlijke bronnen kan het je energie geven en helpt het je om je focus te bewaren.

Doorheen de jaren zijn onze schermen geoptimaliseerd en bevatten ze meer contrast.

De keerzijde aan deze medaille is dat we hierdoor ook meer in contact komen met het blauwe licht.

‘ALS WE KIJKEN NAAR HET EFFECT VAN BLAUW LICHT, IS HET ENORM BELANGRIJK OM DE AFSTAND TUSSEN GEBRUIKER EN APPARAAT IN ACHT TE NEMEN.’ In het midden van het netvlies bevindt zich de macula, dit is een gele vlek achterin het oog. In deze macula liggen onze licht- en kleurgevoelige kegeltjes heel dicht tegen elkaar. “Een gezonde macula is essentieel om dingen te lezen en scherp te zien. Blauw licht zorgt ervoor dat de macula wordt aange-

tast”, legt De Vries uit. Dit kan op termijn bijvoorbeeld tot bijziendheid leiden. “Blauw licht is dus wel degelijk gevaarlijk, maar de exacte gevolgen kennen we nog niet. Het is een vrij nieuw fenomeen, dat de laatste vijf à tien jaar is gegroeid. Van UV-stralen, die ook onder de noemer blauw licht vallen, weten we al veel meer. Ze verbranden de macula op lange termijn, zeker op plaatsen waar de zon enorm intens is.”

OPLOSSINGEN “Als we kijken naar het effect van blauw licht, is het enorm belangrijk om de afstand tussen gebruiker en apparaat in acht te nemen. Studenten die naar een smartboard kijken, zijn bijvoorbeeld verder verwijderd van de lichtbron dan wanneer ze hun laptop gebruiken”, legt De Vries uit. De regel is dus: hoe korter de werkafstand, hoe groter het effect op onze ogen.

Ook zijn er speciale blauwdemperbrillen op de markt die blauw licht filteren en het zo minder schadelijk maken. Werkt zo’n bril dan ook echt? “Een filterende bril doet niet alle blauwe lichtdeeltjes verdwijnen, maar zal ze wel verminderen”, zegt De Vries. Ook al heb je zo’n bril, het blijft aan te raden om je smartphone voor het slapen gaan aan de kant te schuiven. Je hersenen blijven actief tijdens het spelen van games, sturen van chatberichten of tijdens het scrollen door je socialemediafeed.

Bijna alle smartphones hebben een functie waarbij je een oranje filter of nachtfilter kan inschakelen. Deze zorgt ervoor dat je ogen minder worden blootgesteld aan het blauwe licht. Geel licht is gezonder voor ons lichaam vanwege de langere golflengte, het bevat minder energie en is dus ook minder agressief voor onze ogen. “Je kan zelf kiezen op welk moment je deze functie in werking stelt. Uiteraard is het geen probleem om de oranje modus een hele dag in te schakelen.

Het enige verschil is dat het contrast van je beeldscherm mindert, omdat blauw licht verantwoordelijk is voor de scherpte”, legt De Vries uit. Toch blijft het volgens haar ideaal om een halfuur tot een uur voor je gaat slapen, je smartphone en andere schermen met rust te laten. Zo zal je merken dat je sneller in slaap valt.

DÉ 20-20-20 REGEL Het is dus erg belangrijk dat de ogen voldoende rust krijgen. Hiervoor kwamen de Amerikanen met een nieuwe hulpmiddel op de proppen. De 20-20-20 regel. Ze raden aan om, wanneer je twintig minuten op een digitaal medium kijkt, daarna ook twintig seconden in de verte kijkt naar een object dat ongeveer twintig voet, of zes meter, van jou verwijderd is. Deze techniek stimuleert je knipperreflex en zorgt voor minder vermoeide ogen.

DEMOGRAFISCH SMARTPHONEGEBRUIK “In China is de prognose dat binnenkort negentig procent van de Chinezen bijziend zal zijn. Dit komt omdat de mensen daar dicht op elkaar leven en vaak nabijwerk doen. De bevolking zit daar over het algemeen veel dichter bij hun schermen en dus worden ze meer blootgesteld aan blauw licht”, legt

‘BLAUW LICHT KAN OP TERMIJN TOT BIJZIENDHEID LEIDEN’ De Vries uit. “In Finland bijvoorbeeld is dat maar tien procent. Die bevolking gebruikt uiteraard ook digitale media, maar gaan tegelijkertijd ook meer naar buiten”, gaat ze verder. Volgens De Vries bestaat er een rechtstreeks verband tussen buitenactiviteiten en het slechter worden van de ogen, of het nu op vlak van bijziendheid, of op vlak van blauw licht is.

GEEN TOEKOMST MET EEN ROZE BRIL Onze ogen zijn veel slechter dan twintig jaar geleden en dat zal er zeker niet op beteren.

We moeten leren doseren. We maken onze ogen kapot, door de hele tijd kortbij onze schermen te werken. “Een voorbeeld daarvan is, hoe we elke avond televisie kijken met onze tablet in de hand en de smartphone op de salontafel. We vermoeien onze ogen. We spreken van een heel andere context dan twintig tot vijftig jaar geleden. Toen bestonden die dingen allemaal nog niet. We zouden dringend onze leefgewoonte moeten herzien, dat is de moraal van het verhaal”, voegt De Vries nog toe.

Maatschappij.

wellesnietes

Zeno.

14

Een voor- en tegenstander gaan in duel over een hot issue Deze week: ondergoedfoto’s plaatsen op het internet, kan dat?

‘Ondergoedfoto’s hoeven ook zeker niet altijd esthetisch perfect te zijn, het is ook belangrijk dat ze ĂŠcht zijn’ Annelien Melckenbeeck ziet op sociale media meer en meer ondergoedfoto’s circuleren van mensen in alle maten en vormen: ‘Ik denk dan: Wow dat is super straf dat zij dat durven!’ “Uiteraard zijn daar uitzonderingen in. Kinderen van een jaar of veertien bijvoorbeeld, die moet je wel tegen zichzelf beschermen. Vaak zijn zij nog niet volledig op de hoogte van de gevolgen die sociale media met zich kunnen meebrengen. Er zitten hoogstwaarschijnlijk ook mensen met slechte bedoelingen op deze kanalen. Als er een jongedame van 22 zichzelf graag toont op het internet, vind ik niet dat je daar als buitenstaander iets op te zeggen hebt. “Sociale media zijn een goed platform om mensen te tonen dat ze normaal zijn. Ik zie op Twitter meer en meer mensen van alle vormen en maten zichzelf tonen. Ik denk dan: ‘Wow dat is super straf dat zij dat durven!’ Ik word erg vrolijk

van mensen die goed in hun vel zitten, trots zijn op hun lichaam en dat met de wereld willen delen. Het is jammer dat mensen zichzelf vaak vergelijken met anderen. Het is toch niet omdat Kim Kardashian met een zandloperfiguur rondloopt dat wij ons daar allemaal aan zouden moeten spiegelen? “Het zijn, denk ik, vooral onze jongeren die zich zorgen maken over of ze al dan niet een normaal lichaam hebben. Trends zoals de hashtag #elklijfschoonlijf, werken die barrière weg. Ze tonen aan dat iĂŠdereen normaal is en je je niet hoeft te schamen over hoe je eruit ziet. Dat geeft mij een warm gevoel.

Jongeren krijgen vaak te kampen met onzekerheden en het is goed dat niet al hun rolmodellen perfect zijn. “Ondergoedfoto’s hoeven ook zeker niet altijd esthetisch perfect te zijn, het is ook belangrijk dat ze echt zijn. Dat ze iets betekenen, als je kijkt naar Jitske Van de Veire bijvoorbeeld, zij doet

Studente communicatiemanagement aan de AP hogeschool in Antwerpen

dat op een krachtige manier. Ze is niet bang om zichzelf online bloot te geven en belicht ook haar mindere kanten.�

“Voor mij is body positivity durven. Als je goed in je vel zit en je durft dat te tonen, vind ik dat prachtig. Maar we zijn pas echt bij een lichaamspositieve maatschappij als er geen oordelen worden geveld. Ik ben niet iemand die zo’n foto ziet en meteen denkt: ‘Oei die heeft een dik gat.’ Er zijn volgens mij spijtig genoeg ook mensen die dat wĂŠl doen. Mochten die mensen er niet zijn, zouden In-

stagram en Twitter ook een goed forum zijn om jezelf goed te doen voelen. Dat klinkt wel erg utopisch hĂŠ? Er wordt zo vaak commentaar gegeven. Het zou zo gigantisch schoon zijn mocht iedereen gewoon kunnen doen wat hij of zij wil, en daar ook in met rust wordt gelaten.

Zetten vrouwen - of mannen natuurlijk - ondergoedfoto’s op hun profiel voor aandacht en bevestiging? Dat kan, maar als iemand zich in de offline wereld ondergewaardeerd voelt, kan die op zoek gaan naar waardering in de online wereld. Laat die Instagramgebruikers dat dan ook gewoon doen, why not?�

15

donderdag 30/04/2020

Beeld LISA VAN BENEDEN

‘Het lichaam van een vrouw wordt te vaak geobjectiveerd, toch doen ze mee aan trends door hun borsten te tonen’

Studente vrije kunsten aan Sint Lucas in Antwerpen

Er hebben al meerdere feministische golven onze maatschappij overspoeld. Een van hun beweegredenen is dat vrouwen nog vaak worden gezien als een object. ‘Maar als je op een seksuele manier je lichaam toont op het internet, draag je toch zelf bij tot deze objectivering’, zegt Chiara Furfari. “Naar mijn mening is er een groot onderscheid tussen foto’s in ondergoed en bikinifoto’s.

Afbeeldingen in lingerie hebben een totaal andere connotatie.

Voor een foto in lingerie ga je uit de kleren, terwijl er niemand raar zou opkijken als je jezelf

in zwemkledij op het strand of rond een zwembad vertoont.

Dat is toch niet hetzelfde?

Zelf heb ik wel een bikinifoto op mijn Instagramprofiel staan, maar er is geen enkele foto waarbij ik in mijn ondergoed te zien ben. Ik zie echt niet waarom ik dat zou doen? “Mochten mijn vriendinnen ondergoedfoto’s posten en daar zelf het kwaad niet van inzien, zal ik daar ook geen opmerking over geven. Het is niet aan mij om hen de les te spellen. Als ik daarentegen van vriendinnen weet dat ze dat zelf niet okĂŠ vinden, dan zal ik hen ook wel vragen waar ze mee bezig zijn.

“Mensen plaatsen ondergoedfoto’s toch gewoon voor likes.

Waarmee ik niet wil zeggen dat je dat niet mag doen. Als je trots bent op je lichaam, dan mag je dat zeker tonen. Maar de grens tussen trots zijn op wat je hebt en ‘Kijk naar mij, like mij en kijk zeker ook eens naar mijn kont’, is flinterdun.

Wanneer je dit soort foto’s op een medium zoals Twitter gooit, zullen die sneller opgepikt en gedeeld worden dan op Instagram, bijvoorbeeld. Het blijft het internet, waar we over spreken.

Mensen plaatsen dat voor het grote publiek, om te zien of ze goed in de markt liggen. Als er dan reactie op komt, is dat weer goed voor hun zelfvertrouwen.�

“Op Twitter gaan er zo van die zaken de ronde zoals the face vs the boobs. Hierbij plaatsen gebruikers een afbeelding van hun gezicht, geflankeerd door een foto van hun borsten. Bij zulke dingen denk ik: ‘Moet dat nu

ĂŠcht? Dat is uw lichaam, houd dat dan toch voor uzelf.’ “Er wordt gezegd dat het lichaam van de vrouw te vaak geseksualiseerd en geobjectiveerd wordt. Maar dan doe je wel mee met trends die meisjes aanmoedigen om hun borsten in zo’n context op het wereldwijde web te gooien. Dat is niet nodig.

Ook omdat het op social media nooit goed is, ofwel ben je te dik, ofwel heb je geen vormen. “Als je een ondergoedfoto wil plaatsen, kijk dan naar wat de afbeelding uitstraalt, uiteraard kan je ze ook met een niet seksuele connotatie brengen.

Bij modellen bijvoorbeeld, vind ik dat anders. Het gaat om het product dat ze dragen en verkopen, eerder dan om hun lichaam. Idem bij influencers die gratis lingerie opgestuurd krijgen. Het is hun keuze of ze dat aanvaarden of niet. Doen ze dat wel, dan is het uiteraard de bedoeling dat ze die producten ook zelf dragen wanneer ze die in de kijker zetten.�

Politiek.

lopende zaken

Zeno.

16

Sofie Stragier en Lisa Van Beneden overschouwen de politieke week

Waarom zitten Vlaamse politici op dansjesapp TikTok? TikTok bestaat al sinds 2016, maar sinds kort is het uitgegroeid tot dé app van 2020.

Voornamelijk bij minderjarigen slaat het filmpjesmedium enorm aan. Ook politici springen mee op de boot richting populariteit. Kopstukken als Conner Rousseau (sp.a), Tom Van Grieken (Vlaams Belang) en Jeremie Van Eeckhout (Groen) verschijnen sinds kort op de ‘for you page’.

V

laams Belangvoorzitter Tom Van Grieken lanceerde recent zijn eerste filmpje op de app.

Niet veel later had hij er 9.000 volgers bij en haalde hij meer dan 21.000 views. Hij volgde de trend die vele TikTokkers hem voordeden. Op het liedje Choices (yup) van rapper E-40, knikt hij nowp of yup op verschillende vragen. Zo spot hij met het vormen van een Belgische regering, heeft hij het over linkse traantjes en de onafhankelijkheid van Vlaanderen. Het is voorname-

lijk de video van Van Grieken, die de discussie over politici op TikTok opende. Dat is te wijten aan het feit dat hij de eerste was van onze Vlaamse policiti, die een louter politieke boodschap verspreidde via de app.

DANSEN EN PLAYBACKEN ONDER TIENERS De app begon als Musical.ly waar je playbackfilmpjes kon opnemen. Intussen kende TikTok een naamsverandering en groeide het uit tot een medium waarop dansjes, grappige fails en nog zoveel meer de ronde doen.

De Chinese app is wereldwijd al ruim 1,5 miljard keer gedownload. Veertig procent van de gebruikers bevindt zich in de leeftijdscategorie van zestien tot vierentwintig jaar. Politici bereiken hiermee dus heel wat jongeren die vaak erg beïnvloedbaar zijn en soms nog niet eens stemgerechtigd zijn.

KINGCONNAH Niet enkel Van Grieken bevindt zich op dit ultrapopulaire medi-

Een kwart van de TikTokgebruikers bestaat uit beïnvloedbare jongeren die nog niet eens stemgerechtigd zijn

um. Conner Rousseau, voorzitter van sp.a was hem zelfs al voor, onder de naam @kingconnah. Hij plaatste twee onschuldige filmpjes, die allesbehalve politiek getint zijn.

Rousseau doet het daarnaast qua volgers en likes minder goed. De partijvoorzitter huppelt zo’n 8.500 volgers achter op Van Grieken.

Bij de partij Open Vld heeft Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde zichzelf omgedoopt tot TikTokker, die pikte de trend op via zijn jongere nichtjes. Als we kijken naar de content, spant hij met zeventien video’s de kroon. Enkel het eerste filmpje waarin hij het heeft over meer PVDA en meer belastingen gevolgd door ‘no no no’, is politiek gekleurd. In de rest van zijn filmpjes volgt hij voornamelijk de TikToktrends en heeft hij het over typisch herkenbare situaties zoals de afwas doen of goede voornemens nakomen na nieuwjaar.

Sinds kort is ook de partij van Bart De Wever op het medium te vinden onder de naam @denva. Ook Jeremie Van Eeckhout van Groen zet zijn eerste stapjes op de populaire applicatie. “Net zoals onze parlementsleden een eigen Facebook- of Instagramaccount beheren, maakt Van Eeckhout TikToks in eigen naam. Uiteraard blijft hij deel uitmaken van onze partij, dus de link met Groen zal altijd aanwezig zijn”, reageert Philippe Bossin, digitaal strateeg van

donderdag 30/04/2020

©SOFIE STRAGIER

17

Groen. Enkel de christendemocraten sturen hun kat, als het om TikTok gaat dan toch.

PROPAGANDA VOOR NOG NIET STEMGERECHTIGEN Volgens Clo Willaerts, internetspecialiste, is TikTok de toekomst en dat hebben onze politici goed gesnapt. Maar is zo’n populair medium, met een voornamelijk jonger publiek, iets waar een politicus op mag mikken? Vlaams Belang focust vooral op de opkomst van de app. Volgens Michel Cardon, hoofd van sociale media bij Vlaams Belang, is zo’n zeventig procent van de gebruikers dan weer meerderjarig. “Het is dus niet per se de bedoeling om niet

stemgerechtigden te bereiken via de app. We wilden testen of het filmpje van Tom Van Grieken aansloeg, dat was duidelijk het geval. We willen geen cringe dingen doen op TikTok, we willen het politiek houden in tegenstelling tot de andere partijen.

Waarom zou je er als politicus iets niet politieks op plaatsen, dat houdt geen steek. We willen niet adverteren op TikTok, wel willen we een boodschap doorgeven”, zegt Cardon.

Ook Philippe Bossin van Groen zegt dat de sterkst groeiende groepen op de app de generatie Z en de millenials zijn. “Dat is voor ons erg interessant. We willen liefst mensen bereiken die politiek bewust zijn en volgende

TikTok is de toekomst, dat hebben onze policiti goed gesnapt

verkiezingen mogen gaan stemmen”, reageert Bossin.

“Politici willen aantonen dat ze mee zijn met de laatste nieuwe trends”, reageert Willaerts.

“Wie op TikTok verscheen, kreeg veel aandacht in de pers, daarom sprongen ook de andere politici op de TikTokboot. Een publiek aanspreken, werkt beter vanuit een persoon dan vanuit

een logo. Op dat vlak ligt een medium als TikTok voor de hand. Helaas toont het ook aan dat ze hun publiek verkeerd inschatten. De gemiddelde TikTokker is naar mijn weten vijftien jaar oud en dus niet eens stemgerechtigd.” TikTok wil zelf geen politieke propaganda op de app, maar er is geen sprake van een verbod.

Mode.

Lander heeft een alter ego op Instagram

Zeno.

18

‘Enkel op Instagram zie je wie de echte Amanda is’ ‘Do it all for the gram’ is de uitdrukking die Lander Marstboom (21) nauw aan het hart ligt. Hij beheert het Instagramaccount @amandapleaseme, waarmee hij zijn eigen alter ego, een drag queen, voor zo’n 700 volgers promoot. Voor elke foto ondergaat hij een tijdrovende transformatie van Lander tot Amanda. Hij gunt ons vandaag een blik achter de (Instagram) schermen.

Tekst en beelden LISA VAN BENEDEN & SOFIE STRAGIER

O

m 14 uur komen we aan op Lander zijn appartement in Antwerpen Zuid. Hij woont er samen met zijn vriend, die in het begin niet zo’n grote fan was van zijn dragactiviteiten. Zijn grijze pruik staat al te pronken op een houder en de grote ijzeren make-upkist staat ook klaar naast zijn zijde.

CUNTY LOOK Vandaag kiest hij voor een cunty look. Het doet onze wenkrauwen meteen fronsen.

“Cunt betekent eigenlijk gewoon kut, het wil zeggen dat ik me dan gedraag als een teef, met bijbehorende looks”, legt Lander ons uit. Hij toont ons zijn Instagramprofiel met een foto van de make-uplook die hij bedoelt.

“Instagram is voor mij een portfolio om te tonen wie Amanda is. Dat is dan ook meteen het grootste verschil tussen mijn persoonlijk account en dat van Amanda. Mijn privé-

profiel toont mijn dagelijks leven zonder al te veel tierlantijntjes daarrond, Amanda is veel exentrieker. Als mensen mij vragen hoe mijn make-uplook eruitziet, toon ik hen mijn Instagramfeed. Het brengt mij ook in contact met andere dragqueens en organisators van dragshows, waar ik soms optreed.”

Hij gaat zich nog snel even scheren, want een stoppelbaardje past niet meteen bij een vrouwelijke imitatie en bemoeilijkt het schminken. Dan begint hij aan zijn transformatie van Lander naar Amanda. “De enige reden waarom ik deze vrouwennaam heb verzonnen, is puur voor Instagram. Ik had een accountnaam nodig en koos toen voor de naam Amanda. Sindsdien noemt iedereen me zo. Ik heb dit account aangemaakt in september 2017. Op een dikke twee en een half jaar tijd plaatste ik er 52 foto’s, daarnaast post ik ook vaak verhalen die dan na 24 uur weer verdwijnen.”

“Ik verwijder altijd eerst mijn wenkbrauwen, niet letterlijk natuurlijk. Ik smeer er een laag Pritt over en kam ze met de haren mee zodat ze tegen mijn voorhoofd plakken.

Daarna smeer ik er een laagje textiellijm op, dat zorgt voor een soort vliesje. Eigenlijk is dat gevaarlijk, maar anders zakken mijn wenkbrauwen omlaag.” Lander zwaait op een elegante manier zijn gezicht droog met een Spaanse handwaaier. Eens alle lijm opgedroogd is, smeert Lander er een dikke laag foundation op. Het is een vreemd zicht.

“Straks teken ik er nieuwe boven mijn natuurlijke wenkbrauwen, dat maakt het veel vrouwelijker.” Na een dik uur bezig te zijn met zijn het verbergen van zijn wenkbrauwen en het plamuren van zijn gezicht, zoals Lander het benoemt, kan hij beginnen met het tekenen van twee nieuwe blauwe exemplaren. “Ik haat wenkbrauwen tekenen, maar deze maken mijn look expressiever.” 

19

donderdag 30/04/2020

Zeno.

‘IK KRIJG REGELMATIG SUGGESTIEVE PRIVÉBERICHTEN, DIE GAAN VAN DICKPICS TOT VREEMDE VERZOEKJES VOOR ONDERE ANDERE WEBCAMSEKS’

20

NEUSJE Nu zijn we aangekomen bij Lander zijn favoriete onderdeel van de metamorfose: contouring. Bij deze techniek werkt hij met donkere en lichtere kleuren om bepaalde gebieden van zijn gezicht te accentueren.

“Dan kan ik eindelijk van mijn neus, een neusje maken.” (gelach) Terwijl hij gretig zijn schmink aan het uitsmeren is, vertelt Lander ons dat hij ervan droomt zijn identieke tweelingbroer, Anton, eens in drag te steken. “Anton wil liever een iets mannelijkere look, dus dacht ik aan de combinatie van Barbie en Ken. Uiteraard zal ik dan de rol van Barbie op mij nemen.”

Een kwartier later begint hij met zijn oogschaduw. “Komt deze kleur overeen met de letters van mijn T-shirt?”, vraagt hij ons met een bedenkelijke blik. Hij verwijst naar zijn zwarte croptop, of naveltruitje, met het fluoroze opschrift: ‘good girls go to heaven, bad girls go to Antwerpen’. “Deze vond ik in een louche toeristenwinkeltje op de Grote Markt”, voegt hij daaraan toe. (lacht)

‘ALS IK FOTO’S VAN MIJN ALTER EGO OP MIJN PERSOONLIJK INSTAGRAMPROFIEL PLAATS, VERLIES IK VAAK VOLGERS’

We vragen hem tussendoor of hij vaak reacties ontvangt over zijn – toch wel bijzondere – hobby. “Ik krijg regelmatig suggestieve privéberichten op mijn dragaccount. Deze gaan van dickpics tot vreemde verzoekjes voor ondere andere webcamseks. Hier ga ik niet op in, ik blokkeer deze accounts onmiddellijk”, zegt Lander, die ondertussen bijna geëvolueerd is tot Amanda. Hij smeert zijn lippen vol lippenstift en glinsterende lipgloss. Na twee en een half uur gevuld met hard werk, is Landers gezicht dat van Amanda geworden. Hij slaakt een zucht van opluchting. “Eindelijk klaar, nu mijn grijze pruik en mijn outfit nog.”

21

donderdag 30/04/2020

GEVLOCHTEN HARNAS TOT KRITIEK OP KAPITALISME “De meeste van mijn outfits bedenk en maak ik zelf. Zo heb ik al een harnas van grijze haren gevlochten en een vlag van de Kruidvat omgetoverd tot een jurk met open rug.

“Daarmee maakte ik een statement tegen kapitalisme.” Lander heeft zichzelf leren naaien en stikken, zijn moeder ging het hem leren,

‘DAN KAN IK EINDELIJK VAN MIJN NEUS EEN NEUSJE MAKEN’ maar had er uiteindelijk nooit tijd voor. De outfit van vandaag heeft hij niet zelf genaaid; enkel de croptop, een T-shirt waarbij een deel van de buik zichtbaar is, knipte hij zelf korter. Omdat Lander voor een trashy look kiest, draagt hij vandaag een veel te grote trainingsbroek met daaronder torenhoge zwarte lederen hakken.

“Ik heb al enkele keren reacties onder mijn foto’s gekregen van Instagrammers uit het Midden-Oosten. Zij zijn vaak negatief getint, ik weet zelf ook dat ik in zulke landen niet op straat moet paraderen in drag, maar hier in Antwerpen kan dat allemaal wel. Wat niet wil zeggen dat ik altijd op mijn gemak ben wanneer ik in het donker in mijn outfit naar huis moet wandelen.”

DE BEVOOROORDEELDE WERELD We besluiten om even een stapje in de wereld te zetten, Lander woont op het Zuid in Antwerpen. Met zijn torenhoge hakken daalt hij zijn trap af. “Oh shit, het regent. Kan iemand even mijn setting-spray halen, die zorgt ervoor dat mijn make-up beter blijft zitten”, zegt hij met een paniekerige blik in zijn ogen. We halen zijn setting-spray en zo is hij helemaal klaar om de regen te trotseren. “Stel u voor dat mijn buren nu net thuiskomen. Die hebben mij nog nooit gezien in een van mijn dragoutfits. Mijn onderburen zullen wel al eens het geluid van klikkende hakken boven zich hebben gehoord, maar daar blijft het dan ook bij.”

Wanneer we de straat op gaan om foto’s te

nemen zien we veel hoofden draaien. Op een rond punt, dat dienst doet als onze fotolocatie, stopt een dame ongegeneerd om het hele gebeuren met haar smartphone vast te leggen. Een lichte vrachtwagen gevuld met werkmannen draait een extra rondje om alles goed te bekijken. Lander - of is het nu Amanda - zegt dat hij blij is dat we foto’s nemen. Die kan hij dan ook plaatsen op het profiel van amandapleaseme. “Ik neem meestal mijn foto’s zelf, in selfieperspectief.

Af en toe neem ik wel eens een fotograaf mee op pad, maar omdat ik zo impulsief aan mijn outfits begin, is er niet altijd iemand beschikbaar. Ik verplicht dan mijn vriendje.”

Ondertussen zijn we terug aangekomen op Landers witte appartement. Hij besluit om live te gaan op Instagram. Hij toont zijn outfit aan zijn volgers en doet de groetjes aan zijn vriendje, die van op zijn werk stiekem even meekijkt. Hij zet wat technomuziek op en verplaatst zijn staanlamp, die dienst doet als een ware spotlight. “Als ik foto’s van mijn

alter ego op mijn persoonlijk Instagramprofiel plaats, verlies ik vaak volgers”, maar dat raakt hem niet zo diep. “Ik ben zowel op mijn privéaccount als op dat van Amanda écht niet bezig met het aantal volgers dat ik heb, dat is naast de kwestie. Ik prefereer een kleiner aantal volgers die mij gewoon appreciëren zoals ik ben en interesse hebben in wat ik doe. Dat is veel belangrijker dan duizend volgers hebben, waarmee je geen interactie hebt.”

Bijna drie uur dat is hoelang het uiteindelijk duurde vooraleer Lander zijn gezicht heeft geprepareerd. Het is een proces dat veel (dure) make-up en geduld vraagt. “Het was een lang proces van trial and error. Ik wist niet wat make-up was en ik deed gewoon maar wat. Na lang uitproberen is het me gelukt een eigen stijl te ontwikkelen. Ik ben blij dat ik van de beginfase niet al te veel op Instagram heb gegooid”, sluit Amanda af, die na enkele vegen met een reinigingsdoekje terug in Lander verandert.

Over leven.

Femke kreeg jarenlang te maken met cyberpesten

Zeno.

22

‘Één like is gelijk aan één euro voor plastische chirurgie’ Femke De Loof (21) uit Kortrijk werd gedurende haar hele schoolcarrière online gepest. Het begon in de lagere school en zelfs nu, een dikke tien jaar later, blijft het spelen in haar leven. Haar pester maakte haar leven er niet makkelijker op. Ze stond op het punt naar de politie te gaan en schakelde ook psychologische hulp in. Ook haar studiekeuze werd door het cyberpesten beïnvloed.

Tekst SOFIE STRAGIER & LISA VAN BENEDEN / beeld SOFIE STRAGIER

H

et begon in het lager onderwijs.

Femke werd gepest via de sociale netwerksite Netlog. Het waren voornamelijk gemene berichtjes van klasgenoten. “Op school is dit allemaal bij de leerkrachten terecht gekomen, niemand mocht nog op Netlog van de directeur. Het cyberpesten was toen even van de baan, al bleef het in het echte leven nog wel doorgaan”, vertelt ze.

VAN VRIENDIN NAAR PESTER In het vierde middelbaar ging ze naar een nieuwe school. Ze leerde er een meisje kennen waar ze heel goed mee overweg kon.

“We werden heel goede vriendinnen, maar na een tijdje werd ze populair in de klas en keerde ze zich tegen mij. Een beetje zoals in de typische tienerfilms”, zegt Femke. Het cyberpesten begon op de toen razendpopulaire app: Snapchat. “Ze nam stiekem foto’s van mij en plaatste er een effect op, om mij lelijk te maken. Dit deed ze steeds op momenten wanneer ik het niet doorhad. In de klas, op de speelplaats, op straat, overal.” Zelf was ze niet meer bevriend met haar pester op de app. Ze moest het dus vernemen via anderen. “Op een bepaald moment maakte ze een collage van alle foto’s, die ze dan lanceerde op Facebook met als bijschrift: ‘per like, één euro voor plastische chirurgie’. Dat is niet

leuk natuurlijk.” Na een tijdje drukte Femke al het bewijsmateriaal af en ging ze ermee naar de leerlingenbegeleider. “Uiteindelijk kreeg mijn pester een tuchtsanctie. Met een soort volgkaart werd ze in het oog gehouden. Éénmaal ze die kaart kwijt was, is ze opnieuw beginnen pesten”, zegt ze. Als een geluk bij een ongeluk veranderde de pester een jaar nadien van school. “Niet dat dat erg veel veranderde, ik had geen plezier meer in het middelbaar en vrienden had ik ook niet echt. Iedereen had haar kant gekozen en dat ging niet plotseling veranderen.”

VAN ZELFZEKER NAAR BANG EN INTROVERT “Na een tijdje raapte ik al mijn moed bij elkaar en deed ik thuis mijn verhaal. Ik had - zoals dat bij pubers wel vaker voorvalt – in die periode niet zo’n hechte band met mijn moeder. Ik zat voor een erg lange tijd in tweestrijd met mezelf”, zegt ze. Uiteindelijk besloot Femke psychologische hulp te zoeken.

Vroeger was ze naar eigen zeggen iemand die zelfzekerheid uitstraalde, soms zelfs een beetje te. “Door dat pesten ben ik een totaal andere versie van mezelf geworden. Ik ben daar zeker niet sterker uitgekomen, in tegenstelling tot wat de meeste mensen denken.

Ik waan me extravert, maar eigenlijk ben ik heel introvert, beschaamd en vooral ook erg bang”, vertelt Femke. Het middelbaar ligt al even achter haar, maar toch is ze vaak ongerust dat zulke dingen opnieuw zullen gebeuren. “Momenteel is het op Twitter ook weer aan de gang. Mijn foto werd voor ik het wist een meme, waarmee gelachen werd.

Ik probeer me daar zoveel mogelijk van te distantiëren. Het doet niet minder pijn dan vroeger, maar ik ga er wel beter mee om.”

STUDIEKEUZE BEÏNVLOED Femke koos na haar pestverhaal resoluut voor de richting Orthopedagogie. “Ik heb deze richting niet zomaar gekozen, dit deed ik onder andere door mijn ervaringen met pesten. Ik zat, en zit nog steeds, niet zo goed in mijn vel. Ik wil anderen, die zich ook in zulke situaties bevinden, kunnen helpen.

Mijn doel is om later in een school aan de slag te kunnen als leerlingenbegeleider of brugfiguur. Ik ben ervan overtuigd dat mijn eigen ervaringen hier ook als hulpmiddel kunnen dienen.”

“Het niet gemakkelijk om cyberpesten uit de weg te gaan. Er wordt sowieso te weinig aan gedaan, maar ik zou zelf ook niet weten wat voor maatregelen er getroffen kunnen worden. Preventief kan je er niet veel aan doen.”

23

donderdag 30/04/2020

Media.

portret

Zeno.

Lisa Van Beneden belicht een socialemediafenomeen

Nathan Vandergunst begon in 2013 als jonge knaap zijn eigen Youtube-account onder de naam Acid. Zijn (vaak jonge) fans konden zijn puberteit en bijbehorende streken steeds van dichtbij volgen, hij gunt hen een erg persoonlijke kijk in zijn leven.

De ondertussen twintigjarige Blankenbergenaar beschikt over een bereik van maar liefst 417.000 abbonees en zijn meest bekeken video heeft 1,2 miljoen views. Dat maakt hem de grootste Nederlandstalige Youtuber in ons land. Daarmee viel hij ook al in de prijzen, in 2016 won hij de Kids Choice Award voor beste vlogger van Nederland en België.

D

at Vandergunst niet op zijn mondje is gevallen hoor en zie je meteen.

Hij noemt zijn kleerkast ‘duurder dan de auto van je pa’ en spoorde - bij wijze van een grapje - zijn fans aan om de creditcard van hun ouders te stelen om zijn eigen kledinglijn te promoten. Een schorsing op school op zeventienjarige leeftijd, politieverhoren, belastingcontrole, gezinsperikelen, hij heeft het allemaal al meegemaakt. Ook van die momenten mochten zijn volgers telkens tot in de kleinste details meegenieten.

Zo toonde hij zelfs zijn woning aan al zijn fans, dat bleek later niet zo’n goed idee. Toen er dagelijks mensen op zijn oprit kwamen opdagen, besloot Vandergunst er iets aan te doen. Hij liet zijn huis blurren op Google Streetview, dat bleek achteraf een nòg slechter idee, want wie blurt er nu zijn huis?

Niemand dus. In Blankenberge is dat enkel Nathan, daardoor is zijn probleem dus niet opgelost. Hij moet vaak achter gesloten gordijnen leven, anders kijken de fans continu binnen. Ook zijn 76-jarige grootmoeder Anita, die Acid in zijn video’s Marraintje noemt, moest eraan geloven. Zelfs zij wordt soms om een selfie gevraagd. Vandergunst gaat regelmatig op stap met zijn oma en deelt die

avonturen ook steeds op zijn kanaal, van een gezamelijke skivakantie tot een bezoekje aan de coffeeshop.

EERLIJK DUURT HET LANGST Achter de façade van een brutale tiener schuilt ook een gevoelige jongen. Hij deelt relatief veel details van zijn privéleven.

Ook zijn vriendin, die hij leerde kennen via Facebook, verschijnt in zijn video’s. In een ouder filmpje kaart Vandergunst aan dat het belangrijk is om jezelf te zijn op sociale

LAAT DAT NU NET ZIJN WAAR VANDERGUNST ERG GOED IN IS: PROVOCEREN media. “Ik zie vaak mensen op hun sociale media iets zetten als ‘achter deze lach schuilt veel verdriet’, doe dat niet. Als je ongelukkig bent, wéés ongelukkig en huil het er allemaal uit.” Daarnaast is hij ook niet bang om toe te geven dat hij zelfs soms ook eens een traantje durft wegpinken. Hij vertelde zijn volgers het verhaal van zijn vader, die gescheiden is van zijn moeder en uit de kast kwam. Voor hem was dat heel normaal, maar toch lokte het erg veel reactie uit. Hij was in staat om de mening van sommigen omtrent het onderwerp te veranderen, daar is Vandergunst blij mee. Hij heeft een groot publiek en daarmee toch ook wel een voorbeeldfunctie voor heel wat jonge tieners. Maar ondanks die voorbeeldfunctie, komt het woord ‘dronken’ best veel voor in de titels van zijn video’s.

Over drugs probeert hij dan weer ìets voorzichtiger te zijn. In een van zijn video’s zegt hij dat hij vindt dat iedereen mag doen wat hij of zij wil, zo lang ze geen anderen meetrekken

24

25

ACID donderdag 30/04/2020

beeld LISA VAN BENEDEN

of pushen om iets te doen. Vandergunst gaat ervan uit dat zijn fans zelf ook wel wat relativeringsvermogen bevatten en hun gezond verstand kunnen gebruiken, in plaats van hem zo maar na te doen. Of dat hoopt hij toch alleszins.

NEDERLAND Toen hij startte met zijn kanaal, legde hij al snel contact met Nederlandse gelijkgestemde Youtubers. Zo kreeg hij ook veel reacties van onze noorderburen, die moeite hadden om zijn West-Vlaams accent te begrijpen.

Daarom probeerde Vandergunst zijn taalgebruik lichtjes aan te passen, vandaar zijn bijzondere accent. Vandergunst zegt dat hij in Nederland beter onthaald werd omdat ze daar meer bezig zijn met Youtube. Daar is het cool om te zeggen dat je Youtuber bent, hier is dat veel minder het geval. In zijn filmpjes trekt hij regelmatig naar onze noorderburen als ‘Belg in Amsterdam’. Ook Nederlands muzikant Joost Klein, die vroeger op Youtube filmpjes maakte als Eenhoornjoost behoort tot de entourage van Vandergunst.

Joost staat vooral bekend om zijn lied Albino, waarin hij het onder andere heeft over het Hasseltse Pukkelpop. De rapper duikt op in verschillende filmpjes van Acid, zo zijn ze samen naar Disneyland getrokken, waar ze heel wat kattenkwaad uithaalden, maar ook in Amsterdam durfden ze het weleens bont te maken.

DRIE STRIKES Door zijn vaak grove taalgebruik en gewaagde video’s

kwam hij in de clinch te liggen met Youtube.

Er bestaat een reglement waarin er gepleit wordt dat video’s die geweldadige taal en inhoud bevatten, niet thuishoren op hun platform. Laat dat nu net iets zijn waar Vandergunst erg goed in is: provoceren.

Na twee waarschuwing mocht hij een week niets posten. Het duurde uiteindelijk iets langer, maar na een maand kreeg hij terug de toegang om filmpjes te plaatsen. Het recht op reclamegeld was hij wél kwijt. De hashtag #FREEACID gebruikt hij om zichzelf vrij te pleiten. Zo verloor hij dus een groot deel van zijn primaire inkomsten, enkel zijn merchandise brengt hem nog brood op de plank.

Maar ook de start van die merchandiselijn ging niet onopgemerkt voorbij. Toen hij op zijn eigen brutale manier aankodingde dat zijn truien binnenkort op de markt zouden komen, haalde hij het nieuws. “Steel de creditcard van je ouders”, zei Vandergunst. Dat meende hij uiteraard niet, zijn volgers weten dat, maar omstaanders pikten dat op als een oneerlijke handelsstrategie. Dat viel niet in goede aarde bij de ethische commissie voor reclame, zij waren niet akkoord met zijn aggressieve verkoopstechnieken en tikten de twintiger dan ook op de vingers. Het bleef bij een waarschuwing. Aan influencermarketing doet Vandergunst niet mee, hij krijgt regelmatig producten toegestuurd die hij naar eigen zeggen niet in zijn filmpjes toont.

Daar hangen te veel verplichtingen aan vast volgens losbandige Acid. Daarom maakt de twintiger nu gebruik van een tweede profiel genaamd Acid 2, waar hij wel nog reclamegeld mee kan verdienen. Want hoe moet hij anders al zijn dure kledij betalen?

Economie.

Vraag van de week

Zeno.

26

U zoekt een verklaring voor een mysterie over mens, dier, voeding, gezondheid? Hier moet u zijn.

Influencermarketing, hoe werkt dat?

Je kan Instagram niet meer openen zonder op een of andere influencer te botsen, die een merk promoot aan de hand van zijn profi el. Bedrijven kiezen meer en meer voor de strategie van influencermarketing. Werkt het ook effectief beter dan de traditionele reclame en wordt het binnenkort de toekomst?

SOFIE STRAGIER

“Influencers kunnen een bepaalde boodschap op een authentieke manier overbrengen op hun volgers”, legt Klara Verzele van Influo, een bureau dat influencers en bedrijven samenbrengt, uit. “We zijn zo gewend aan reguliere reclame zoals spotjes op de televisie of billboards, dat onze hersenen zich geprogrammeerd hebben om dit te filteren en er niet op te reageren.

Influencers daarentegen roepen een bepaalde emotionele waarde op bij hun doelgroep en dat werkt. Het is een beetje zoals een vriendin die je vertelt over haar nieuwe schoenen.”

Veel bedrijven kijken soms nog te veel naar het aantal volgers van een influencer. “Het is belangrijk dat een bedrijf kijkt naar zijn doelgroep en campagnedoel, het aantal volgers kan daarvan afhankelijk zijn”, zegt Verzele. Micro-influencers, Instagrammers met een volgersaantal van 2.000 tot 10.000 volgers, zullen worden ingezet voor het overbrengen van een specifieke boodschap.

Terwijl macro-influencers, die vaak honderdduizenden volgers hebben, worden ingeschakeld voor simpele producten. “Bij Influo raden wij telkens aan om een mix te maken tussen zowel grotere als kleinere profielen.

De geloofwaardigheid ligt bij de microgroep hoger, daar is het gemakkelijker om een specifieke doelpubliek te bereiken.”

Influencermarketing is een snel evoluerende business met nieuwe sociale platformen, die elke dag populairder worden. Dit zorgt ervoor dat ook de traditionele reclame moet blijven evolu-

eren, nu veel sneller dan vroeger.

“Momenteel geven bedrijven slechts een klein deeltje van de beschikbare marketingbudgetten uit aan influencermarketing, in de toekomst zullen er hier steeds meer budgetten aan gealloceerd worden. De volgende generatie zal steeds minder kranten kopen of televisie kijken, dus online adverteren wordt veel belangrijker”, zegt Verzele.

Toch werkt het niet per se beter dan traditionele reclame. “Het is een en-en-verhaal. Het ene vervangt het andere niet. Beide zullen moeten blijven bestaan en mee moeten evolueren met de tijd.” Onderzoek wijst uit dat, indien mensen eerst reclame via influencermarketing te zien krijgen en daarna pas op de traditionele manier, de boodschap beter blijft hangen. Er komen meer emoties bij te pas, dan wanneer men standaardreclame voor de eerste keer te zien krijgt, dat wordt ook padding genoemd.

“Zeg natuurlijk nooit nooit, ik denk dat influencermarketing een veel groter en belangrijker aandeel zal vormen in de toekomst, maar de traditionele niet zal verdwijnen”, sluit Verzele af.

Anne Frank als vlogger

Instagram tegen pesten

In een nieuwe Youtubereeks wordt Anne Frank gepresenteerd als vlogger. De online videoserie is gebaseerd op het dagboek van Anne Frank, een van de meest gelezen boeken ter wereld. Nederlandse Luna Cruz Pere (14) vertolkt de rol. Het videodagboek zal te zien zijn in zestig landen met ondertiteling in het Duits, Engels en Spaans.

Naast vijftien afleveringen zijn er ook zeven educatieve video’s.

In de vlogs komen thema’s als discriminatie, keuzes maken en vrijheid aan bod.

De sociale netwerksite Instagram wil haatberichten harder aanpakken. Wanneer je een haatdragende reactie wilt posten onder een foto, zal er op je scherm een melding verschijnen die je wijst op het feit dat je iets kwetsend aan het schrijven bent. Daarna krijg je de kans om jouw boodschap aan te passen. Hiermee wil Instagram hun gebruikers twee keer doen nadenken, voordat ze aanstootgevende reacties plaatsen onder foto’s van anderen. Via speciale algoritmes detecteert het systeem scheldwoorden en haatdragende zinnen.

117 nieuwe emoji’s op komst

Er bestaan al duizenden emoji’s en toch zullen er een heleboel nieuwe bijkomen. Unicode Corsortium, de non-profitorganisatie achter de emoji’s, lanceert er dit najaar 117 nieuwe. Er zullen 62 nieuwe en onbestaande emoji’s bijkomen en zo’n 55 andere krijgen een update op basis van geslacht en huidskleur. Ergens in de helft van 2020, kan je dus je liefde voor ijsberen of je haat voor groene olijven uiten aan de hand van een emoji.

n

27

schaal van beneden

donderdag 30/04/2020

Fuck you, neen het is vòòr jou op TikTok Ik vertoef ondertussen zo’n drie maanden op het exotische eiland TikTok. Waar dansjes en grapjes de norm zijn en muziek onmisbaar is. Eerst was ik erg terughoudend. Lisa Van Beneden, de grootste ingestudeerde dansjeshater van Antwerpen en omstreken, die een account aanmaakt op een app waar ze bijna niets anders doen. Dat is onmogelijk en zelfs een tikkeltje belachelijk, mocht je mij dat zo’n halfjaar geleden verteld hebben. Maar na lang aandringen van een vriendin, waagde ook ik mij aan de sprong in het diepe. In het begin was het wat zoeken om mijn weg te vinden op de Chinese app, maar vijf minuten filmpjes kijken werden er al snel een pak meer. Na mijn voorzichtige verkenningsronde, kwam het kantelmoment: ik ging zélf een filmpje maken. En wat een geknoei was me dat. Vergis je niet, ook voor een twintigjarige is het niet altijd even simpel om mee te zijn met de altijd evoluerende tijd. Ik ging aankloppen voor tips bij mijn jongere nichtjes en neefjes.

Ze leerden me dansjes en legden me uit hoe je de juiste beeldfragmenten matcht met het juiste geluid en welke hashtags je moet gebruiken om op de ‘voor jou’-pagina te komen. © LISA VAN BENEDEN

Wereldgezondheidsorganisatie nu ook op TikTok De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft sinds kort een account op de populaire app TikTok. Er wordt heel wat fake news verspreid over het coronavirus en dat wilt ze tegengaan. Via het platform willt ze juiste informatie doorspelen over Covid-19. In de eerste video wordt er in het Engels uitgelegd wat je kan doen om jezelf tegen het virus te beschermen. De video heeft intussen al meer dan 33 miljoen views. In hun video’s hebben ze het niet enkel over het coronavirus. Met World Hearing Day plaatste de organisatie een video met de boodschap om je oren te beschermen tegen luide muziek. De organisatie verzamelde al zo’n 1,7 miljoen volgers.

In mijn ogen stond #fy voor een dikke fuck you, maar op TikTok gebruiken mensen dat om viraal te gaan. Er is zoiets als een ‘voor jou’-pagina of for you page, die dienst doet als startpagina.

Daar komen je filmpjes dan op bij het gebruik van de juiste hashtags. Iédereen kan ze dan zien. Dat vond ik toch maar een beetje eng, dus in het begin stond mijn account privé. En toen was ik dus vertrokken. Mijn allereerste TikTok was er een van mijn hond. Ik wou mezelf niet meteen tonen en was heel terughoudend, want ja het is iets nieuw en in mijn leeftijdscategorie wordt er vaak gelachen met de mensen die op de app zitten. Nu was ik dus zelf ook zo’n belachelijke TikTokker geworden, daar schaamde ik mij wel voor. Dat filmpje van mijn hond werd daarna ook al snel een filmpje van

mijzelf tussen mijn dansende nichtjes en neefjes, al dansend in de schoolgangen in afwachting op ons mondeling examen van Frans. Het werd al snel een verslaving, met mijn vriendinnen TikToks maken is écht een fijne bezigheid geworden.

Maar wat is er nu eigenlijk zo leuk aan die app die iedereen blijkbaar zo belachelijk vindt? Bijna alles. Je ziet veel mensen hun creativiteit uiten, dat vind ik iets heel moois. Vaak zeggen we dat kinderen te veel achter hun schermen vertoeven, maar met TikTok komen kinderen wél buiten (weliswaar mét hun schermen, maar dat is toch al een kleine vooruitgang). Je kan je eigen creativiteit de vrije loop laten gaan, of mensen nadoen. Dat is ook fijn. Je kan dansjes nadoen, andere TikTokkers hun audio gebruiken, er kan zo veel.

Uiteraard is er een keerzijde aan elke medaille, er wordt ook veel gehaat en gepest op de app. Dat kan erg ver gaan, van bodyshaming tot aanzetten tot zelfmoord toe. Dat is jammer. Ouders hun kinderen beter in toom houden op vlak van hun reacties, in plaats van ze voorzichtig om te leren gaan met wat ze plaatsen. TikTok groeit ook bij mijn generatie. Wij zijn al iets wijzer en gaan minder cyberpesten, zou je zo denken. Ik ben benieuwd naar de toekomst, misschien word ik ook wel TikTokfamous. Ik betwijfel het, als ik zo zie wat voor commentaar die mensen te verduren krijgen, neen bedankt.

Vergis je niet, ook voor een twintigjarige is het niet altijd even simpel om mee te zijn met de altijd evoluerende tijd

Cultuur.

Fotografe Noortje Palmers over haar succesproject Taboob

Zeno.

‘Veel mensen denken dat wij zotte feministen op de barricade zijn’

Taboob, zo heet het fotoproject waarmee Noortje Palmers, Belgisch fotografe en Jasper Declercq, grafisch vormgever, het algoritme van Instagram een loer willen draaien. Ze maakten hiervoor vijfenzeventig foto’s van diverse blote borsten. Ze zoeken uit welke tepels de censuur van de app overleven, en welke niet.

Tekst en beelden SOFIE STRAGIER & LISA VAN BENEDEN

28

29

donderdag 30/04/2020

Zeno.

Hoe zijn jullie op het idee gekomen?

“Ik werk nauw samen met Jasper Declercq, we delen een enorm creatieve vibe. Af en toe proberen we af te spreken zonder te werken, maar toch komen er telkens nieuwe ideeën uitgevloeid, zeker na een pintje of twee. (lacht) Het oorspronkelijke idee kwam dus van Jasper. Hij vertelde mij dat het hem opviel dat sommige tepels of borsten op Instagram geweerd werden en andere niet. Het leek ons leuk om daar iets mee te doen.”

Snap je waarom censuur op een app als Instagram bestaat?

“Ja, dat snap ik zeker. Instagrams algoritme scant alles wat er op het sociaal medium passeert. Gelukkig maar, zo krijgen wij geen onthoofde mensen of pornografische beelden te zien. In principe is het dus zeker goed dat dit bestaat. De lijn is gewoon erg

30

‘TABOOB GAAT OVER TIETEN, DUS HET SUCCES WAS WEL EEN BEETJE TE VERWACHTEN’ dun tussen wat wel en niet kan, dat is wat we wilden testen. Als research gingen we op zoek naar opvallende beelden in de app. Er staan soms enorm vulgaire dingen online, maar wanneer je dan over je tepel een klein bloemetje plaats, zou het wel mogen. Dat leek ons een zeer interessante piste.”

Dus jullie deden het niet per se om de censuur te doorbreken?

“Voor ons was het voornamelijk een test om Instagram een loer te draaien. We wilden zien of we hen te slim af konden zijn en waar

hun grens exact lag. We zagen het als een soort spel. Veel mensen denken dat wij zotte feministen op de barricade zijn, maar dat zijn wij niet per se. Wij willen niet bepaald meer tepels op Instagram. Wij durven wél de discussie te openen. Die censuur is gewoon een interessant gegeven. We vinden het ook belachelijk dat bravere beelden, waar je zelfs kinderen niet mee schoffeert, eraf worden gehaald. Naar onze twee exposities zijn genoeg kinderen komen kijken om dit te beamen. Onze beelden zijn mooi, kunstig en blijven relatief binnen de perken. In Amerika bijvoorbeeld vinden ze het al heel spannend wat wij gedaan hebben, daar heersen er nog meer taboes.”

Hoe selecteren jullie de modellen?

“We proberen vooral op diversiteit te mikken. Voor Taboob hebben we gewerkt met vrouwen tussen de twintig en zeventig jaar oud, met verschillende huidskleuren en verschillende cupmaten. De enige opmerking die wij hebben gekregen was dat wij enkel mooie borsten gebruikt hadden. Oké we fotografeerden maar een van de twee borsten en gebruikten wel leuke achtergrondkleuren en mooi studiolicht. Maar dan vraag ik mij nog steeds af: hoe kunnen borsten nu in godsnaam lelijk zijn?”

De pinokkiotepel werd vrijwel overal verwijderd.

©Noortje Palmers

Hoe snel werd jullie Taboobprofiel offline gehaald?

“In twee dagen tijd werden er een zevental foto’s geblokkeerd en ongeveer 48 uur nadat we online waren gegaan, werd ook ons volledig profiel offline gehaald. Dan hebben we via de media en radio oproepen gedaan.

We vroegen Instagrammers om onze test op hun eigen profiel verder te zetten en ons een mailtje te sturen met het resultaat. Daar kwamen zeer diverse resultaten uit. Alleen de lange pinokkiotepel werd echt bij iédereen offline gehaald. Veel mensen vragen ons ook vaak wat nu de eindconclusie is, maar er zit niet echt een sluitende verklaring of logica achter. Ik kan er in ieder geval geen handboek over schrijven.”

31

donderdag 30/04/2020

Jullie hebben een nieuw account gemaakt, toen het eerste offline werd gehaald?

“Ja klopt, toen ons eerste account van Instagram werd gehaald, hebben we een nieuw geopend en zijn we gewoon weer verder gegaan. Dat tweede profiel hebben we met veel omwegen moeten opstarten. Zowel Jasper als ik konden geen nieuwe profielen meer aanmaken waar het woord taboob in voor kwam. We hebben dan via een forum een meisje gevonden bij wie dat wel was gelukt.

Zij gaf ons het wachtwoord en zo konden we het experiment verderzetten.

We begonnen daar waar we geëindigd waren, bij Taboob nummer 23. Uiteindelijk werd dit account er ook afgehaald • geboren op 19 juni en hadden we niets meer. Dat 1987 was op zich niet erg, want • Antwerps fotografe daarmee was onze met Limburgse stunt gelukt.” roots • studeerde grafische reclamevorming op Hebben jullie privéacSint Lucas in Antwer counts hier ook onder pen en deed nog een geleden? extra jaar fotografie “Ja, nadat ons Taboobprofiel • heeft haar studio weg was, konden we ook niet genaamd Capture in meer op onze eigen accounts.

Borgerhout Je wordt daar heel paranoïde • heeft onder andere van. Instagram is enorm slim.” koning Filip en Angèle al gefotografeerd klein beetje in het water zou vallen. Maar daan, zodanig dat de fuzz al Hoe lang duurde het voor • is gek op kleurrijke dat heeft dan toch net iets langer geduurd levend was voor het project jullie je account terugfoto’s dan gevreesd. Het waren voor ons twee hele effectief online verscheen. kregen? zotte dagen. We hebben niets anders gedaan Dat heeft gewerkt. Heel veel “Na ongeveer een week kondan Taboobs posten, opvolgen, printscreens Instagrammers zijn alles vanaf die eerste den we terug op onze persoonlijke accounts.” nemen, ons avontuur documenteren en beljuli mee beginnen delen, zodanig dat ons len met de pers. We hadden op het einde van account direct ontplofte. We moeten wel Zijn er foto’s waarvan je niet veronze eerste dag al zo’n 22.000 volgers verzatoegeven dat we een beetje bang waren wacht had dat ze het einde van het meld. Momenteel volgen er ongeveer 30.000 dat we hierdoor ook redelijk snel geblokexperiment zouden halen? mensen ons account.”  keerd gingen raken en het project een “Broodje tiet staat nog steeds online, dat had ik nu niet meteen verwacht. Het is echt moeilijk in te schatten welke het zouden halen en welke niet.

Het is totaal niet logisch.”

‘WE VINDEN HET OOK BELACHELIJK DAT

BIO

Wat ging er in je om wanneer er een foto werd verwijderd door Instagram?

“YES, het is gelukt! We hadden op voorhand onze contacten aangeschreven en veel aan PR ge-

BRAVERE BEELDEN, WAAR JE ZELFS KINDEREN NIET MEE SCHOFFEERT, ERAF WORDEN GEHAALD’

Zeno.

32

Had je het succes verwacht?

“Het gaat over tieten, dus het was wel een beetje te verwachten, ja. (lacht) Dat het in zo’n korte tijd zo ging ontploffen hadden we zeker niet zien aankomen. Ook in het buitenland is er wel wat aandacht aan ons fotoproject besteed. We verkochten de prints van onze Taboobs via onze website. Er werden exemplaren besteld uit onder andere Frankrijk, Zwitersland en zelfs in Oekraïne toonden ze interesse. Ook zag ik artikels over ons project verschijnen in de Britse pers, bijvoorbeeld. Toen schreef een Britse columniste over Taboob, ze had ons account ergens opgepikt en vond dat interessant om over te schrijven.”

Jullie brengen het project verder dan Instagram, het publiek kon jullie prints ook al in levende lijve bewonderen.

“Dat klopt, we hebben twee tentoonstellingen gehad. De eerste was in een kleine galerij van Ingrid Deuss in Antwerpen. We presenteerden daar al onze 75 foto’s. De vijftien exemplaren die van Instagram verbannen werden, censureerden we zelf door middel van gordijntjes. Zo konden de bezoekers zelf achter de gordijntjes piepen en aanschouwen met welke beelden Instagram niet akkoord ging. Dan kwam het cultuurcentrum C-Mine in Genk aankloppen met een fijn voorstel.

We kregen plots een ruimte die vijf keer zo groot was als de vorige. Deze keer wilden we het anders aanpakken. We lieten vellen maken met vijftien stickers op, één exemplaar per geblokkeerd beeld. De bezoekers konden dan weer zelf raden welke vijftien beelden Instagram niet overleefden, door er een sticker onder te kleven.”

©Noortje Palmers

Hadden veel bezoekers de stickers juist gekleefd?

“Er hing bij elke Taboob wel een sticker. Bij de foto met de lange tepel hingen er heel veel stickers. Het is natuurlijk niet gemakkelijk, omdat er geen logica in te vinden is. Ik heb het zelf ook geprobeerd en de eerste tien lukten me zonder twijfel, maar dan werd het al wat moeilijker. Zo is er een foto waarvan we twee versies hebben gemaakt. Één keer een blauwe borst met een roze tepel en andersom. Één van de twee was van Instagram gegooid, de andere niet. Heel onlogisch want het was letterlijk dezelfde foto.”

‘VEEL MENSEN VRAGEN ONS OOK VAAK WAT NU DE EINDCONCLUSIE IS, MAAR ER ZIT NIET ECHT EEN SLUITENDE VERKLARING OF LOGICA ACHTER’

Hebben jullie contact gezocht met Instagram?

“Nee, dat hebben we niet gedaan. We wisten dat we op de grens van hun spelregels aan het spelen waren. We vonden het best wel logisch dat ze onze foto’s verwijderden. Het is zo’n groot en machtig medium dat mee het mediabeeld bepaalt. Het is oké dat ze dingen verwijderen; ik wil ook niet te pas en te onpas onaangename beelden te zien krijgen.

Er is een verschil tussen soorten beelden, maar wie bepaalt dat verschil? Daarom is het ook belangrijk dat we hier en daar dingen in vraag stellen.”

De opbrengst van de prints geven jullie aan het goede doel, waarom steken jullie het niet in eigen zak?

“Het is een project over borsten, dus we vonden het logisch dat het geld naar een organisatie als Think Pink zou gaan. Daar draait het volledig rond borsten en het leek ons interessant om die mensen een hart onder de riem te steken. Uiteindelijk hadden we dan toch iets ‘voor de mop’ gemaakt, dus vond ik het mooi om onze opbrengsten

Sofie Stragier.

33

donderdag 30/04/2020

column Sofie Stragier heeft een geheim

te doneren. Ik heb mij wel serieus mispakt in de hoeveelheid werk die in de verkoop van die prints is gekropen. Dat hebben we ook helemaal zelf gedaan, aangezien er bestellingen van over de hele wereld onze richting uitkwamen, was dat iets meer moeite dan gedacht. Maar uiteindelijk hebben we toch wel een dikke vijfduizend euro kunnen verzamelen.”

Zijn er nog prints te koop?

“Onze prints zijn nog niet uitverkocht. Er zijn wel al twee Taboobs die bijna volledig de deur uit zijn.

Als je die nog wil bestellen zal je snel moeten zijn. De populairste zijn die met de blauwe verfstreep over de tepel en degene met het ijshoorntje onder de borst.”

Wat is jouw lievelingstaboob?

“Broodje tiet is toch wel mijn persoonlijke favoriet, naast de borst met een blauwe streep verf erover.

Ik schrik ervan dat die door de mazen van het algoritme is kunnen kruipen. Broodje tiet staat dus nog steeds op ons profiel te pronken.”

Zijn jullie ondertussen al op nieuwe ideeën aan het broeden?

“Ja, ons Taboobprofiel op Instagram hebben we omgedoopt tot Jasper & Noortje. Vanaf vandaag komen hier foto’s op van ons food baby/ real baby project. Hierbij is het de bedoeling dat onze volgers proberen raden of de geportretteerde dame écht in verwachting is of gewoon te veel gegeten heeft. We zijn erg benieuwd hoe dat gaat lopen.”

Je kan het nieuwe project van Noortje en Jasper volgen op hun Instagramprofiel @jasperandnoortje

Finstagram: de échte ik, maar dan virtueel

Vorige week plaatste ik per ongeluk een foto op mijn Instagram, die eigenlijk voor mijn Finstagram was bedoeld. Hij stond er al tien minuten te blinken vooraleer ik doorhad dat er iets niet klopte. “Oh nee dat was niet de bedoeling”, zei ik luidop.

Een Finstagram, de woorden fake en Instagram door elkaar geschud, is een alias-account voor content die op je ‘echte’ Instagramaccount niet thuishoort. Urban Dictionary beschrijft het gegeven als een tweede Instagramprofiel van meestal meisjes, die er grappige, persoonlijke en gênante foto’s op plaatsen.

Ikzelf maakte in eerste instantie een tweede account aan om een onderscheid te maken tussen mijn echte vrienden en mijn zogenaamde volgers. Wat mocht de wereld bereiken en wat hield ik liever in mijn intieme kring?

Mijn Finstagram staat uiteraard privé. Er komen vaak volgverzoeken binnen van mensen die mijn originele account volgen. Die worden niet toegelaten in mijn geheime wereldje. Ongeveer veertig uitverkorenen liet ik wel toe. Voor mijn andere 860 reguliere volgers heb ik uitsluitend plaatjes van mezelf in een goede angle met een mooie outfit, liefst niet telkens dezelfde. Concertjes en lekker eten zijn daar ook op te vinden. Het is niet dat mijn openbaar account van dat fake kaliber is, waar alles er tien keer mooier uitziet dan dat het in werkelijkheid is. Toch is het vergeleken met mijn Finstagram een wereld van verschil.

Die Finstagram stelt een virtueel dagboek voor, waar ik zo goed als alles over mijn privéleven kan delen. De gênante dingen, maar ook de leuke herinneringen met vrienden.

Mijn verschillende vriendengroepen worden

zo allemaal tezamen up-to-date gehouden.

Op mijn Finstagram plaats ik grappige dingen. Of tenminste, dingen die mijn vrienden en ik grappig vinden. Dat is nog zoiets aan dit fenomeen. Het zit vol binnenpretjes die niemand buiten dit fake account zou snappen. Fake is het dus eigenlijk helemaal niet. Het is net iets waar je jezelf volledig kan laten zien hoe je bent. Bij mij kan je er vanalles vinden. Van een grappige cartoon die ik online tegenkwam tot enkele foto’s waarbij ik mezelf al huilend portretteerde om er daarna eens goed mee te lachen. Want voor wat een domme situatie was ik nu weer in tranen uitgebarsten?

Mijn Finstagramaccount zie ik als een plek waar ik maximaal mezelf kan zijn zonder enige vorm van schaamte. Op beide Instagramprofielen ben ik mezelf, gewoon op een hele andere manier. Iets dat iedereen mag bereiken, wordt op mijn Instagram gegooid, andere zaken toon ik liever enkel met mijn dichte vrienden en krijgen een plaatsje op Finstagram.

Criminaliteit.

Raymond viel in de armen van zijn valse internetliefde

Zeno.

34

‘Van het bedrag dat ik haar gaf, kon je een Tesla kopen’

  � � �  �  ­ � � � € �

Tekst LISA VAN BENEDEN & SOFIE STRAGIER / beeld SOFIE STRAGIER

E

en enorme leegte overviel Raymond drie jaar geleden, na het plotse overlijden van zijn vrouw Mia. “Ik was een man die niet kon koken. Ik werkte zo vaak dat mijn vrouw altijd het huishouden deed. Ik moest toen plots leren om alleen te zijn, dat was niet makkelijk�, vertelt hij met een krop in de keel. Toen hij een jaar later een vriendschapsverzoek kreeg op Facebook van Janet uit Amerika, accepteerde hij dat.

Zij stuurde hem een bericht, dat ze meteen geĂŻnteresseerd was toen ze hem tegenkwam op de socialenetwerksite. Ze was een pak jonger dan Raymond, maar dat vond hij helemaal niet zo erg. “Ik word er 83, maar ik voel me niet zo. Ik ben nog erg actief voor mijn leeftijd en klus bijvoorbeeld nog graag bij. Ik zie mij nog niet direct hele dagen in

de zetel spenderen�, lacht hij. Zo begon het verhaal van een internetliefde waarin Raymond het hard te verduren zou krijgen.

BANKCHEQUE “Ze vertelde me dat haar ouders overleden waren en dat ze een grote erfenis van ongeveer twee miljoen euro in handen had.

Zo begint het meestal bij die catfishen�, legt hij uit. Hier was hij toen nog niet van op de hoogte. “Iedereen in mijn omgeving wees me erop dat het een verdacht verhaal was en dat Janet hoogstwaarschijnlijk niet eens bestond. Ook de bankdirecteur probeerde me duidelijk te maken dat de bankcheque die ze me stuurde, om te bewijzen dat ze niet loog, vals was. Zoiets wil je natuurlijk op dat moment niet geloven.� Hij was al lang

gevallen voor alle lieve berichten die Janet hem stuurde.

Janet probeerde tot drie keer toe om naar BelgiĂŤ te komen, maar daar kwam - zogezegd - telkens iets tussen. “De laatste keer zette ze een ongeluk in scene en vertelde ze me dat ze in het ziekenhuis was beland. Ze liet haar dokter mij opbellen, om haar geld te storten, dat zogezegd bedoeld was voor de ziekenhuiskosten. Dat is het moment dat ik besefte dat er iets niet pluis was.â€? Dat werd meteen ook het moment dat Raymond al het contact met Janet verbrak. “Van het geld dat ik heb overgemaakt op haar rekening, kan je minstens een Tesla kopenâ€?, vertelt Raymond.

Hij stapte naar de politie in de hoop iets van dat geld terug te zien, maar dat was een

35

donderdag 30/04/2020

tevergeefse poging. “Ik bezorgde hen alle bankgegevens en telefoonnummers, maar ze vertelden mij dat ze veel te veel aanvragen krijgen voor dit soort verhalen. Dat maakt het voor hen moeilijk om zulke zaken op te lossen, ze hebben andere prioriteiten.”

FAMILIE Doordat Raymond een 5-cijferig getal in euro’s verloor aan zijn internetliefde, kwam hij in financiële problemen terecht. “Ik ging net een nieuwe auto kopen. Toen besefte ik dat ik bijna al mijn geld had overgemaakt op de rekening van mijn catfish. Ik kon de auto, die ik al besteld had, niet meer betalen”, vertelt Raymond. Hij kon door zijn leeftijd geen lening meer aangaan en moest noodgedwongen hulp gaan zoeken bij zijn zoon, waaraan hij uiteindelijk alles opbiechtte.

“Mijn zoon was erg teleurgesteld, dat begrijp ik ook. Ondanks alles heeft hij mij uiteindelijk wel geholpen.”

ANNIE Toch schrikte de hele ervaring Raymond niet af. In februari vorig jaar, kreeg hij een Whatsappberichtje. Dit keer van Annie uit Engeland. Ook zij had Raymond via Facebook gevonden, omdat hij zijn telefoonnummer op zijn profiel heeft staan, kon ze hem contacteren. “Deze keer had ik er meer vertrouwen in”, vertelt Raymond. “Ik kende iemand die bevriend was met de tante van Annie, hij had ze ook al in het echt gezien, dus dat leek me al meteen geloofwaardiger”, gaat hij verder. Maar ook zij vraagt Raymond om geld. In een poging om naar België te komen moet ze taksen betalen op de luchthaven. Die betaalt Raymond voor haar.

Vierduizend euro. Hij verwijderde meermaals de berichten en verbrak het contact, op aanraden van zijn zoon, die bang was dat zijn vader nog meer geld ging verliezen aan een cybercrimineel. Toch bleef Annie hem berichten sturen. “We stuurden dagelijks

erg veel berichten, op den duur weet je zelfs niet meer wat je elkaar nog te vertellen hebt.

Zo geraak je aan elkaar gehecht”, voegt hij daaraan toe. Maar ondertussen voelt Raymond de gelijkenissen binnenstromen tussen Annie, en zijn vorige catfish Janet.

“Ik besef wat ik gedaan heb, Annie zal geen geld meer zien van mij. Tenzij ze met harde bewijzen komt dat ze echt hier in België is”, zegt hij erg zeker van zijn stuk. Ook Annie gaat hij uiteindelijk aangeven bij de politie.

“Zij stuurt mij berichten met een Belgisch telefoonnummer, dat kan toch niet zo moeilijk op te sporen zijn”, zegt hij.

Hij is er ook zeker van dat, wanneer hij nu ooit nog een bericht krijgt van een vrouw op het internet, hij daar niet meer op gaat reageren. “Mijn eenzaamheid gaat niet weg door berichtjes te sturen. Ik heb nu wel mijn hondje Max, maar toch blijft er een grote leegte in mijn leven”, zegt hij.

Economie.

De geldfabriek Bytedance, het Chinese moederbedrijf achter de immens populaire dansjesapp TikTok, heeft plannen om dit jaar naar de beurs in Hongkong te trekken. Het bedrijf werd vorig jaar nog geschat op zo’n 61 miljard euro.

Dat meldt The Financial Times.

Lisa Van Beneden Wentelt zich in het slijk der aarde

Zeno.

Ook 65-plussers vinden hun weg naar sociale media 78% van de Vlaamse 65-plussers gebruikt maandelijks minstens één sociaal netwerk.

Dat blijkt uit de resultaten van de digimeter van het Imec van 2019. Er is sprake van een stijging van 9% tegenover 2018.

Vooral Facebook doet het goed bij onze oudere generatie, de app kent een stijging van 15% bij deze leeftijdscategorie. Daarnaast kennen ook Messenger en Whatsapp (beide eigendom van het bedrijf van Zuckerberg) een gelijkaardige stijging.

Het onderzoek wees ook uit dat vier op de vijf Vlamingen dagelijks een app van het bedrijf Facebook in gebruik neemt.

36

Jaaromzet van Youtube goed voor één tiende van Google reclame-inkomsten Sundar Pichai, eerder al CEO van Google, is sinds december vorig jaar ook de grote baas van Googles moederbedrijf Alphabet. Hij deelde voor het eerst de kwartaalcijfers van Youtube mee aan het grote publiek.

Vorig jaar leverden de advertenties via de streamingsite het bedrijf zo’n 15 miljard dollar of 13 miljard euro op.

Dat is goed voor één tiende van de totale reclameomzet die Google jaarlijks maakt. Dat schrijft De Tijd.

Van de 271 miljoen maandelijkse Spotifygebruikers hebben er 124 miljoen een betalend account bron: investors.spotify.com

Welke sociale media gebruikt de Vlaming *% Maandelijks gebruik het meest?

f in. 24%

66%

44%

78%

26%

69% 72% 15%

21% bron: imec digimeter 2019

37

donderdag 30/04/2020

Ook online racisme komt je duur te staan Na het kapseizen van een bootje vluchtelingen in De Panne, verschenen er op sociale netwerkssites zoals onder andere Facebook tal van racistische uitlatingen. Het parket van Ieper opent samen met de federale politie een onderzoek.

Op een inbreuk op de racismewet staan boetes tot 8.000 euro celstraffen tot één jaar.

Facebook laat WHO gratis adverteren Mark Zuckerberg, CEO van Facebook heeft laten weten dat hij de Wereldgezondheidsorganisatie gratis advertentieruimte zal geven op zijn sociaal medium, om de bevolking beter te informeren over het Coronavirus. Daarnaast heeft Zuckerberg ook beloofd om de strijd aan te gaan tegen de valse informatie die circuleert over het virus.

CRISTIANO RONALDO De voetballers doen het goed op de socialemedia app Instagram. De Portugese voetballegende Cristiano Ronaldo is met zijn 206 miljoen volgers de meest gevolgde Instagrampersoonlijkheid ter wereld.

Dat brengt ook op. De Juventusspits verdiende volgens Buzzfirm afgelopen jaar maar liefst 47,8 miljoen dollar, omgerekend zo’n 41,6 miljoen euro dankzij zijn account.Voor de 49 advertenties die hij postte verdiende hij ongeveer 869 duizend euro per post.

©Ludovic Peron

Tinder introduceert blauwe vinkjes om catfishing tegen te gaan Datingapp Tinder werkt samen met beveiligingsapplicatie Noonlight om online dating veiliger te maken. De gebruikers worden gevraagd om enkele voorgeschreven poses aan te nemen en die vervolgens vast te leggen op foto. Deze zal de app vergelijken met bestaande afbeeldingen op het profiel, om na te gaan of het wel degelijk om dezelfde persoon gaat. Noonlight, het vroegere SafeTrek, staat bekend om hun app die ervoor zorgt dat je de hulpdiensten kan bereiken met één simpele druk op de knop.

Ook zorgen ze ervoor dat je locatie sneller opgepikt en doorgestuurd kan worden naar de bevoegde instanties.

bron: Reuters

60%

van de Vlaamse internetgebruikers stoort zich aan gesponsorde berichten van influencers bron: Imec.digimeter 2019

Het bedrijf Antwerp Space, dat deel uitmaakt van het Duitse technologiebedrijf OHB, stuurt na twee jaar voorbereiding hun ARGO-modem de ruimte in. De Antaresraket met de Antwerpse modem aan boord werd op 14 februari gelanceerd.

Deze staat in voor een snellere communicatie tussen het internationale ruimtestation ISS en de aarde. ©NASA

Liefde.

Charline en Peter hebben een Tinderbaby

Zeno.

38

Swipe jezelf de luiers in Charline Oris (27) en Peter Seuntjens (38) uit Beerse downloadden beiden de datingapp Tinder op hun telefoon. Zelfs in hun stoutste dromen durfden ze niet denken dat het iets zou opleveren. Ondertussen vormen ze al zes jaar een gelukkig koppel, hebben ze een zoontje Mille en is er een tweede baby op komst.

Tekst en beeld SOFIE STRAGIER & LISA VAN BENEDEN

Wat was jullie openingszin op Tinder?

Charline: “Ik stuurde hem eerst met de woorden: ‘Gaan wij verder geraken dan een hey, alles goed?’ Want op Tinder heb je meestal van die erg oppervlakkige gesprekken. Voor mij moet het interessant blijven, anders heb ik het er snel mee gehad.”

Peter: “Dat merkte ik ook op, de gesprekken op Tinder zijn écht wel oppervlakkig. Dat is te verklaren door het feit dat volgens mij de meeste Tinderaars voornamelijk op seks uit zijn.”

Hoe zijn jullie gematched?

Charline: “Het is heel toevallig dat wij elkaar hebben getroffen.

We hadden het beiden al volledig gehad met Tinder. Alles was al gepasseerd en ik wou ermee stoppen. Ik had mijn maximumleeftijd verhoogd, zodat ik ook oudere mannen tegenkwam.

Hij had net zijn regio verbreed,

om zo nieuwe mensen te leren kennen. Dat is exact wanneer we elkaar naar rechts hebben geswipet. Anders hadden onze wegen nooit gekruisd, denk ik.”

Peter: “Ik woon vlakbij de grens met Nederland, dus ik kwam erg vaak Nederlandse vrouwen tegen. Ik schrok vaak van wat die Hollandse dames - vaak op leeftijd - allemaal durfden te zeggen op zo’n app. Er kwamen pikante verzoekjes voor seks en eentje vertelde me zelfs dat ze niet vies is van een jongere man.”

Met welke intentie maakten jullie een Tinderprofiel aan?

Charline: “Ik was naar allesbehalve een serieuze relatie op zoek. Ik kwam uit een lange relatie en ik was opgelucht dat ik even alleen was. Mijn ouders wonen in het buitenland, ik was 22 jaar oud, woonde alleen, was gelukkig en zo vrij als een vogel.

Van die vrijheid wou ik dus ook gaan genieten. Ik zei tegen mijn moeder: ‘Nu hoef ik echt geen man meer.’ Maar dan twee maanden later was het tij alweer gekeerd.”

Peter: “Ik had met mijn vorige partner al vier kinderen: Jitske (17), Wietse (15), Diewert (12) en Briek (10). Toen die relatie op de klippen liep, ging ik door een enorm diep dal. Ik ging toen op zoek naar een goede babbel.

Ik had niemand meer om na het werk mee te praten of eens iets mee te gaan drinken. Af en toe leek het mij wel eens leuk om lief en leed met iemand te delen. Oorspronkelijk maakte ik Tinder aan, puur voor het amusement en om nieuwe contacten te leggen. Uiteindelijk hoop je vanbinnen wel op iets serieus.

Die hoop was ik een beetje aan het verliezen, tot ik Charline tegenkwam.”

Wanneer gingen jullie voor het eerst op date?

Charline: “Na ongeveer twee weken intens sturen, besloten we om eens af te spreken. De avond voor de eerste date belde Peter mij op. Dat telefoongesprek heeft tot in de vroege uurtjes stand gehouden. We bléven maar praten, tot het besef kwam dat het buiten al licht werd en we over enkele uren hadden afgesproken. Zenuwen voor die eerste date waren er dus niet echt meer. Het zat zelfs al goed voordat we elkaar in het echt zagen. We zijn die dag erna iets gaan drinken in een wijnbar.

Ook daar hebben we de keet gesloten omdat we tot in de vroege uurtjes verzonken waren in onze gesprekken.”

Peter: “Onlangs downloadde ik Tinder nog een keer om het ge-

39

donderdag 30/04/2020

schamen. Ze vroegen mij ook hoe dat werkte, dan heb ik geantwoord dat ik hen dat ooit wel eens zou laten zien. Mijn oudste dochter was toen net elf jaar, dus dat was uiteraard nog iets te jong om hen te tonen hoe je online kan daten.” (lacht) Dus jullie schaamden jullie een beetje in het begin?

Peter: “Goh ja, toch wel een beetje. Uiteindelijk was er niets om ons voor te schamen. Dat is gewoon de moderne tijd.

Vroeger leerden mensen elkaar kennen op café, nu is dat op datingapps zoals Tinder.”

Charline: “Tinder is de toekomst, hoewel er toch nog een taboe rond hangt. Volgens mij zijn er veel meer Tinderkoppels dan we denken. Ze durven het gewoon nog niet toegeven.”

sprek met Charline te bekijken, het is ondertussen al zes jaar geleden en ik wilde nog eens kijken hoe alles was begonnen. Het is fijn dat dat allemaal bewaard is gebleven.”

Wanneer was jullie relatie officieel?

Charline: “Zo’n Vijf of zes weken na onze eerste date waren we officieel een koppel. Het ging allemaal vrij snel, maar dat voelde goed en natuurlijk aan. Het feit dat Peter al vier kinderen had, maakte het afspreken voor ons wel iets moeilijker. We hebben veel gevideochat, zo had ik de kinderen ook al eens gezien voordat ik op bezoek ging.”

Hoe is jullie zoontje ter wereld gekomen?

Charline: “Ja onze Mille, die is er ook niet van de ene dag op de

andere gekomen, daar hebben we serieus ons best voor moeten doen.” (lacht) Peter: “Omdat ik al vier kinderen had, maakte ik de beslissing om mij te laten steriliseren.

Geen kinderen meer voor mij dus. Ik had natuurlijk nooit durven denken dat mijn leven nog zo’n andere wending zou krijgen.”

Charline: “Ik wou zo graag kinderen, dat we die operatie hebben laten omkeren. De kans was klein dat het zou lukken, maar we wilden het proberen.

Zo is Mille er dus gekomen, ongeveer anderhalf jaar nadat we onze relatie begonnen. Ondertussen verwachten we er over vier maanden nog een meisje bij.

Die gaat Dottie heten, een naam die in België nog niet voorkomt.”

Hebben jullie meteen aan iedereen verteld dat jullie elkaar van Tinder kenden of was er eerst een smoesje?

Peter: “Het eerste halfjaar zijn we daar voorzichtig mee geweest. We gebruikten toen als smoesje dat we elkaar leerden kennen op café. Ik was dan zogezegd met mijn collega’s iets gaan drinken, en zij met die van haar.”

Charline: “We hebben er dus zo’n typische lovestory van gemaakt. Achteraf beseften we dat Tinderen in deze tijden echt wel oké is, dus besloten we dan toch maar de waarheid te vertellen.”

Peter: “Nu weet iedereen het, inclusief mijn vier kinderen. We zijn een open gezin en willen ook aan onze kinderen tonen dat je je nergens voor hoeft te

De oudste dochter is ondertussen zeventien, dat is een leeftijd waarbij ze online kan beginnen daten.

Peter: “Ik ben er zeker van dat zij op Tinder zit en dat is oké.

Zolang ze voorzichtig blijft, want uiteraard schuilen er ook gevaren achter de app. De kans dat er mensen op zitten met slechte bedoelingen is best reëel.

Gelukkig is ze erg open over zulke dingen en zou ze ons wel vertellen met wie ze afspreekt.”

Hebben jullie Tindertips?

Peter: “Met de juiste mindset in Tinder stappen, kan wonderen doen. Als je per se een goede relatie wil vinden, dan zou het wel eens dik kunnen tegenvallen.

Maar als je in je achterhoofd houdt dat er iets moois uit kan bloeien, dan kan dat zeker ook.

Je moet voor alles een beetje openstaan. Op Tinder is alles makkelijker, de grenzen zijn dunner en je durft veel meer te zeggen.”

Samenleving.

Noa verwijderde haar populaire socialemedia-accounts

41

donderdag 30/04/2020

‘Sommige dingen op sociale media zuigen je op als een spons’ Noa Tuyaerts (23) uit Antwerpen nam begin december afscheid van haar vele volgers. Ze besefte dat het haar te veel werd en besloot een pauze in te lassen. Ze stopte met haar openbare accounts en koos voor een meer bescheiden en besloten privé-account. ‘Mentaal voelt het nu veel rustiger’, zegt ze.

Tekst SOFIE STRAGIER & LISA VAN BENEDEN / portret ©JOACHIM LEYDER

N

oa besloot in december 2019, na lang twijfelen, afstand te nemen van haar groot bereik op sociale media.

Op dat moment zat ze niet supergoed in haar vel. Sinds haar vijftiende beschikte ze over een heel groot bereik op sociale media.

Dat kwam omdat ze in die periode op Ask. fm zat, een site waar gebruikers antwoorden op vragen die hen - vaak anoniem -gesteld worden. “Dat is me altijd blijven achtervolgen. In het begin vond ik die hoeveelheid volgers erg fijn. Op den duur had ik door dat het voor mij meer een bevestiging werd,

dan iets wat mij gelukkig maakte. Dat viel ook mijn omgeving op, zowel vrienden als familie wezen mij daarop”, zegt Noa. TIEN KEER MINDER VOLGERS De beslissing om vaarwel te zeggen tegen haar vele volgers kwam er niet van de ene dag op de andere. “Wat mij vooral is bijgebleven is een bepaald gesprek met een van mijn vriendinnen. Die zei mij op een gegeven moment: ‘Hoe kan jij het mentaal aan dat je achtduizend mensen in je hoofd laat kijken, als je zelf nog niet eens weet hoe

jouw hoofd er op dit moment uitziet?’ Dat deed me tot een bepaald inzicht komen. Ik heb er lang over gedaan om dat te beseffen.

Gelukkig had ik vrienden die me hielpen in die zoektocht en het niet belachelijk vonden.

Ik kan me voorstellen dat er mensen zijn die denken ‘doe eens niet belachelijk, het is maar Instagram’, maar voor mij was het op dat moment wel meer dan dat.” Het was even nadenken en puzzelen hoe ze alles zou gaan aanpakken. Ze wilde ook niet plotseling verdwijnen.

Noa had een bedrijfsprofiel op Instagram,

Zeno.

daarmee kan je bijvoorbeeld zien hoeveel keer mensen je foto in een privébericht naar elkaar doorsturen, of ze opslaan op hun telefoon. “Ik had één foto van mezelf in een badpak. Die foto is meer dan negentig keer privé doorgestuurd. Toen heb ik wel even moeten slikken. Je weet niet wat de mensen daarover zeggen, je weet ook totaal niet naar wie dat allemaal gestuurd wordt. Tot waar reikt zoiets?”, vraagt Noa zich af.

Eerst nam ze drie weken volledig afstand van al haar sociale netwerken. “Dat deed écht wel deugd”, zegt Noa. Iets later werd de verleiding haar te groot en maakte ze op Twitter en Instagram een privé-account aan. “In het begin volgde ik enkel nauwe vrienden en familie. Nu zijn mensen mij terug aan het vinden. Elk profiel dat me nu wil toevoegen, screen ik volledig”, vertelt Noa. Als iemand haar een volgverzoek stuurt, spit ze het profiel even door, zodat ze zeker is dat alles in orde is, vooraleer ze iemand toelaat in haar internetwereld. In het verleden kreeg ze vaak te maken met valse profielen die haar volgden en haar in privéberichten aanspraken over bepaalde situaties in haar leven.

HET IS OOK NOOIT GOED Een van de redenen waarom Noa zoveel begon te delen op sociale media was omdat haar ouders in een zware vechtscheiding terechtkwamen. Thuis vond ze moeilijk haar uitlaatklep, dus sociale media werd het alternatief daarvoor. Haar vader startte een nieuwe relatie met een bekende Vlaminge.

“Dat kwam allemaal mijn weg uit via sociale media”, vertelt ze. Voor ze het wist kreeg ze berichten binnen over haar familiesituatie en de nieuwe partner van haar vader. Dat ging voor Noa te ver. “Er kwamen ook bepaalde verwachtingen van sommige volgers. Ze vroegen mij om advies zoals hoe je omgaat

met een scheiding. Ik kon mezelf op dat moment al niet helpen, waarom zou ik mijn energie dan kunnen steken in het helpen van anderen. Dat klinkt superbrutaal, maar ik moest mezelf daar een beetje voor beschermen”, zegt Noa.

‘NIET ÉÉN MEISJE, MAAR WEL ZEVENTIG VOLGERS VROEGEN MIJ OM ADVIES’

Hetzelfde verhaal speelde zich af toen ze na een relatiebreuk vijftien kilo verloor.

Verschillende meisjes hadden dit meteen opgemerkt en vroegen Noa om afslanktips.

“Niet één meisje, maar wel zeventig volgers, vroegen mij om advies”, zegt ze. Toch bleef het niet enkel bij verzoekjes voor advies.

Toen Noa in de zomer iemand nieuw leerde kennen, ging haar leven verder en kwam ze terug vijf kilo aan. Ook dat gebeurde niet onopgemerkt: “Ik kreeg dan berichten zoals ‘Wat vind je daar nu zelf van?’ en ‘Oei, dat is toch spijtig!’ Ik verwijderde die meteen, maar ik had ze uiteraard wel gezien. Zulke dingen komen wel binnen.”

WHITE SAVIOUR COMPLEX Vroeger gebeurde het vaak dat Noa commentaar kreeg op alles wat ze deed, voornamelijk op Twitter. “Vorig jaar had ik bijvoorbeeld getweet dat ik op vakantie ging naar Israël. Daar is heel veel commentaar op gekomen, in verband met het conflict dat daar aan de gang is. Ik ben even goed naar Palestina en Jordanië geweest, maar dat weten de mensen niet”, zegt ze. In de zomer is ze drie maanden in Tanzania met kinde-

42

ren gaan werken. Ook daarop kwam veel commentaar. “Let maar op als je naar daar gaat, dat je niet overkomt als iemand met een white saviour complex, kreeg ik weleens te horen. Terwijl dit voor mijn studie was, om bij te leren.” Ze begon hard na te denken over alles wat ze plaatste: “Waarop gaan ze me pakken en waarop niet, dat was iets dat op constante basis door mijn hoofd ging”, legt de 23-jarige uit.

ROLMODEL Er zijn veel jonge meisjes die Noa als een rolmodel zien. “Ik vind het fijn dat ze naar mij opkijken, al hoeft dat helemaal niet. Ik ben geen bekende Vlaming of ik doe niets speciaal.” Ze had door haar sociale mediapauze lichtjes het gevoel dat ze die meisjes achterliet. “Ik heb meisjes gehad die mij stuurden dat ze dankzij mij over bepaalde dingen anders dachten”, zegt Noa. Ze zette de link van haar privé-account daarom op een bepaald moment in de biografie van haar oude account. Zo konden mensen met goede bedoelingen, die er iets aan hadden, haar alsnog volgen.

NIET MEER RUSTIG PLASSEN Ook in het echte leven werd Noa soms herkend: “Ik heb echt vreselijke dingen meegemaakt.” Vier jaar geleden ging ze nieuwjaar vieren aan de Antwerpse kaaien met vriendinnen. Ze was dronken en moest dringend naar het toilet. Ze besloot dit stiekem in een steegje verderop te doen. “Ik zat daar, al hurkend te plassen op straat, omringd door mijn vriendinnen. Op dat moment komt er een jongen voorbij die zegt: ‘Oh my god, ben jij niet Noa Tuyaerts van op Instagram en Twitter? Mijn vriendin wil heel graag een handtekening en een foto.’ Hij is er toen in geslaagd om tot bij mij te komen en dat is dan ook één van de weinige keren dat ik onvriendelijk heb gereageerd.

Dat vond ik totaal ongepast”, vertelt ze. Op festivals en feestjes wordt ze ook vaak herkend en aangesproken door zatte meisjes, zij vragen af en toe ook eens om een foto, maar dat doet Noa niet zo graag. Ook haar ex-vriendje kreeg regelmatig de vraag: ‘Ben jij niet het vriendje van Noa Tuyaerts?’

‘WAAROP GAAN ZE MIJ PAKKEN EN WAAROP NIET, DAT SPOOKTE CONTINU DOOR MIJN HOOFD’

43

donderdag 30/04/2020

GEEN ZEVER Op haar vorige account deelde Noa vaak enkel positieve foto’s.

De negatieve kanten van haar leven liet ze daar links liggen.

“Ik deelde altijd het positieve, terwijl ik de afgelopen drie jaar wel wat zware periodes heb gehad. Iedereen gaat wel door zijn eigen zever, maar ik had het gevoel dat ik altijd moest tonen dat ik mijn positieve zelve was. Als ik dat niet deed, had iedereen dat ook meteen gezien”, zegt Noa. Sommige mensen hadden dan het lef om te vragen wat er gaande was in haar leven. “Ik stelde de barrière op een gegeven moment zelf in vraag. Ik deelde inderdaad veel op sociale media. Had ik het dan zelf in de hand gewerkt dat er persoonlijke vragen kwamen? Ik weet het niet. Sociale media leken op dat moment mijn enige uitlaatklep te zijn.”

‘IK KAN ME VOORSTELLEN DAT MENSEN DENKEN ‘DOE EENS NIET BELACHELIJK, HET IS MAAR INSTAGRAM’

DRIE MAANDEN PAUZE EN COUNTING In het begin was het even afkicken voor Noa. “Ik plaatste vroeger een foto en op één uur tijd had die een 700-tal likes. Ik betrapte me bij de start van mijn privéaccount vaak op de gedachte: ‘Oei, mijn foto heeft mààr veertig likes’, door dat te denken besefte ik hoe ver ik aan het afdrijven was. Ik probeerde mijn eenzaamheid weg te werken met sociale media, dat was gewoon niet meer gezond.” Het aantal likes golden voor haar als een bevestiging: “Het betekende dat ik er goed uitzag of een leuke dag had gehad.” Ze kwam tot het besef dat een bevestiging van haar lief of stagebegeleider belangrijker is dan wat er op haar smartphone binnenstroomde.

EDUCATIE Sociale media hebben ook zo hun positieve kanten, aldus Noa: “Je kan in contact staan met wie je maar wil.

Dat kon tien jaar geleden niet. Er zijn veel dingen op sociale media waarvan ik denk: ‘Oké, dit is welkom!’ Het verbindende is soms zó mooi.” Dat verbindende kwam deze zomer naar boven. “Ik plaatste een oproep op Instagram en Twitter in verband met een inzamelactie. Ik deed toen vrijwil-

ligerswerk in een schooltje in Tanzania. Er was een heleboel geld nodig voor renovaties.” In een mum van tijd haalde ze zo’n drieduizend euro binnen.

In het algemeen vindt Noa dat er veel meer sensibilisering rond het internet en sociale media moet komen. “Er moet veel meer over gesproken worden, in het lager onderwijs zou dit al moeten starten. Ik heb grote vraagtekens bij het internetgedrag van tieners tussen twaalf en zestien jaar oud. Er worden tegenwoordig zoveel verwachtingen gesteld naar jonge mensen toe. Je moet en zal in een hokje passen. Dat speelt zeker met het zelfvertrouwen van sommige jongeren”, zegt ze. Later wil ze zelf scholen afschuimen om daar te praten over sociale media. Een soort van coaching. Ze wil de gevaarlijke, maar

ook positieve aspecten belichten.

Noa voelt zich momenteel mentaal veel rustiger. “Ik heb nog steeds al mijn apps en een basis aan volgers, maar dit is maar een tiende van het bereik dat ik vroeger had. Ik voel me veel veiliger”, zegt ze. Ze wilde vooral het tijdperk stopzetten waarin alles over haar privéleven openbaar geweten was. “Ik wilde geen volgers tegenkomen op straat, die ik niet persoonlijk ken en die over mijn leven kunnen praten zonder dat ik erbij ben. Dat is eng.” Ze zit ook veel minder op Instagram: “Vroeger deed ik twee tot drie keer per dag een post. Nu zit daar soms een week tussen, soms minder en andere keren meer. Het is minder intiem dan vroeger.” Haar persoonlijk profiel ziet ze als een soort moodboard: “Ik wil een sfeer creëren waarin ik kan tonen wie ik ben of wie ik wil zijn.”

De post waarmee Noa vaarwel zei tegen haar openbaar Instagramaccount

Sofie Stragier/Lisa Van Beneden.

It’s complicated

Zeno.

Twee medestudenten en nog veel meer dan dat. Sofie de rosse furie en Lisa een oude grijze ziel in een jong lichaam. Afwisselend pennen ze hun mening neer.

44

beeld LISA VAN BENEDEN

To like or not to like, that’s the question Adam Mosseri, CEO van de sociale netwerksite Instagram, besloot eind 2019 een testfase op te starten om de likes in zijn app te verbergen. Zo kan je dus niet meer zien hoeveel vind-ik-leuks andere mensen op hun foto’s ontvangen. Die van jezelf kan je natuurlijk wel nog raadplegen.

Steeds meer en meer landen en Instagramgebruikers worden op het lijstje van proefpersonen gezet. Jammer genoeg zit België er (nog) niet bij.

Veel mensen zien likes als een soort bevestiging, zeker voor jongeren is het aantal rood gekleurde hartjes onder hun foto erg belangrijk. Zij wegen aan hun aantal likes vaak af hoe populair, knap of leuk ze denken te zijn. Dat geeft een vertekend beeld voor de vaak toch wel onzekere adolescenten. De druk om veel likes te scoren ligt enorm hoog, terwijl dat aantal eigenlijk niets zegt over degene die de foto’s plaatst. Als je beseft dat de meest gelikete Instagrampost een simpel ei is met 54 miljoen likes, weet je ook dat het een absurde maatstaf is.

Maar er wordt maar al te vaak gezegd dat sociale media nefast zijn voor de mentale gezondheid van vooral hun jongere gebruikers. Hierin speelt de hele populariteitsstrijd van Instagram ook een rol. Maar bij het verdwijnen van het aantal likes, veronderstel ik dat het weer een andere maatstaf is die een grote rol gaat spelen: het aantal volgers. Sociale media blijven

0 een onvermijdelijke queeste naar bevestiging en aandacht.

Foto’s waar je zelf op staat te pronken behalen over het algemeen meer likes dan een foto van een gebouw, of voedsel bijvoorbeeld. Instagramgebruikers zien dit soort opvullingsfoto’s als belangrijk om hun feed - of het uitzicht van hun Instagramprofiel - te verfraaien. Dit zullen we dan ook nog meer en meer zien verschijnen, omdat mensen minder angstig zijn om een lager aantal likes te bekomen. Dus we mogen aannemen dat Instagram er ook nog eens mooier van kan worden.

Wat ik mij wel afvraag, is wat er dan met al die influencers gaat gebeuren. Het verbergen van likes kan ook een strategische zet zijn om als netwerksite zélf

Sociale media blijven hoe dan ook een onvermijdelijke queeste naar bevestiging en aandacht geld te verdienen aan de influencermarkt. Populaire gebruikers konden voordien hun aantal likes inzetten als marketingstrategie om bedrijven achter hun kar te spannen. Instagram zelf zag hiervan geen rotte cent in hun portefeuille vallen. Misschien willen ze daar wel verandering in brengen, door met hun eigen influencerbureau op de proppen te komen - dat als enige de

178 gegevens van het aantal likes kan delen - om daar dan zelf een procentje winst op te maken.

Langs de andere kant is het zo dat Instagram Stories ook erg goed werken. Hierbij worden de kijkersaantallen of reacties niet getoond aan anderen. Je kan met andere woorden dus niet zien of iemand een populair verhaal heeft geplaatst. Ook hiervan weten we dat influencers en bedrijven hun marketingstrategieën zoals product placement toepassen, én dat het aanslaat.

Het afscheid van de vindik-leuks zal voor influencers dus zwaarder vallen dan voor onzekere pubers. En dat is oké.

Mentale gezondheid primeert in mijn ogen toch nog steeds op een dikke portefeuille.

Lisa Van Beneden

Zien, liken, volgen.

Ook katten kunnen Instagrammen

Zien, liken, volgen.

Zeno.

46

Linde Vaes (26) is zo verliefd op haar rosse kater Louie, dat ze er een gans Instagramaccount aan toewijdde. Zo’n petaccount, een Instagram voor je huisdier, is tegenwoordig allesbehalve vreemd. Het dierenrijk groeit op sociale media: katten, honden, konijnen en zelfs fretten komen met hun eigen account op de proppen. Het profiel @kinglouie_antwerp verzamelde tot nu toe meer dan 38.000 volgers, wat maakt dat we Britse korthaar Louie best een BK of bekende kat mogen noemen.

Tekst en beelden: SOFIE STRAGIER & LISA VAN BENEDEN

I

n ons land zouden er zo’n 1,2 miljoen honden en 2,2 miljoen katten rondlopen. Het lijkt dan ook vrij logisch dat ook zij in onze virtuele wereld een plaatsje krijgen. Vooral op Instagram krijgen huisdieren een stem, die van hun baasje weliswaar. Ook Linde Vaes is een van die baasjes. Haar kat Louie staat bekend als een grumpy cat, een karakter dat ze zelf uitwerkte, speciaal voor sociale media.

Hoe heeft Louie zijn warm nest hier gevonden?

Vaes: “Oorspronkelijk woonde hij bij een ex-collega. Haar nieuwe vriend was enorm allergisch, dus waren ze op zoek naar een nieuw baasje. Ik wilde al heel lang een kat, maar ook mijn vriend, Jonas, heeft een kattenallergie. Uiteindelijk kon ik hem toch overtuigen om Louie in huis te nemen.

Bij Britse kortharen vallen de allergische reacties vaak mee. De eerste drie maanden heeft mijn vriend best hard afgezien, maar nu heeft hij er geen last meer van.”

Waarom besloot je een petaccount te maken?

“We hadden Louie een kleine maand toen ik begon met zijn account. Ik wilde niet heel mijn persoonlijk profiel volspammen met foto’s van hem, daarom besloot ik een aparte pagina aan te maken. Ik sta ook heel zelden zelf mee op foto’s die verschijnen op zijn account. In mijn privéaccount is ook totaal geen consistentie te vinden, met Louie’s account probeer ik dat wel te doen. Daar bouw

ik echt iets mee op. Het zijn natuurlijk telkens foto’s van dezelfde kat, maar ik probeer er wel een beetje variatie in te steken.”

Je startte het profiel vooral voor jezelf op.

“Ja, inderdaad. Ik deed het in principe niet voor anderen. Ik wilde eerder een eigen verzameling van foto’s creëren.”

Ging het aantal volgers snel de hoogte in?

“Het begon vrij snel, maar hoe meer volgers je krijgt, hoe rustiger het vooruit gaat. De ratio tussen volgers en likes ligt ook moeilijk.

Het is niet omdat je veel volgers hebt, dat je dan ook veel likes hebt.”

‘WANNEER IK NIET POST, STUREN MENSEN OOK EFFECTIEF BERICHTJES OM TE VRAGEN WAAR DE NIEUWE FOTO BLIJFT’ Hoe vaak plaats je een foto?

“Ik post bijna elke dag een foto. Wanneer ik niet post, sturen mensen ook effectief berichtjes om te vragen waar de nieuwe foto blijft.”

Neemt het account veel tijd in beslag?

“Per dag gemiddeld een halfuur. Als ik ‘s avonds naar het nieuws kijk, zet ik de foto voor de volgende dag klaar in concept. Ik zet

de foto online, wanneer ik in de ochtend aan de ontbijttafel zit, of met de tram naar mijn werk ga. Volgers denken vaak dat ik elke dag foto’s trek van Louie, dat is niet zo. Ik trek meestal heel veel foto’s in één keer, zodat ik er genoeg heb voor de volgende dagen. Het enige nadeel daaraan is wel, dat ik soms een foto dubbel post. Maar ik heb het gevoel dat niemand dat merkt. Zijn Instagram beheren voelt zeker niet aan als een verplichting, het is eerder een routine geworden.”

Wat post je als bijschrift, want dat maakt het plaatje toch compleet?

“Ja de caption is zeker en vast belangrijk. Ik heb geprobeerd om een tone of voice te creëren. Louie staat nu bekend als ‘the grumpy king’. 99 procent van de bijschriften bestaan uit conversaties tussen hem en mezelf. Ik probeer ze soms ook actueel te maken. Zelf ben ik werkzaam in de socialemediasector, dus het is wel fijn om mijn beroep ook als een soort van hobby uit te oefenen. Dankzij die skills was het makkelijker om een personage neer te zetten rond Louie. Dat slaat wel aan.”

Heb je veel buitenlandse volgers?

“Toch wel ja. Zo is er een man uit Australië; een rocker met lange baard, die soms reageert: ‘Oh my chubby angel!’ Dat vind ik grappig. Rond de kerstperiode was er een man uit Japan die op citytrip was in Antwerpen. Hij volgde Louie al een tijdje en vroeg zich af of hij op bezoek kon komen. Maar dat heb ik toch maar beleefd afgewezen.”

47

donderdag 30/04/2020

Is Louie ook een echte influencer?

“Af en toe wordt er weleens voor een samenwerking gevraagd. Zo heb ik al een schilderij met Louie zijn kop op, een GSM-hoesje, kattenbrokken en een zitzak gekregen. Allemaal gratis in ruil voor een foto en een tag op zijn account.”

‘VOLGERS DENKEN VAAK DAT IK ELKE DAG FOTO’S TREK VAN LOUIE, DAT IS NIET ZO’ Zijn er dingen die je weigert?

“Halsbandjes en bandana’s, die laat ik links liggen. Hij draagt dat sowieso nooit en ik ga zulke dingen niet rond zijn nek wringen voor een foto.”

Wat is de leukste samenwerking tot nu toe?

“Een Engelse uitgeverij vroeg of ze een foto

van Louie mochten gebruiken voor hun jaarlijkse kalender. Het is gek om te weten dat hij nu bij mensen in de keuken hangt.”

Volgen er ook andere petaccounts Louie?

“Ja, voornamelijk ook katten. Ik heb binnenkort afgesproken met vier andere mensen die een petaccount hebben. Ik heb er dus ook echt vrienden door gemaakt. Ik blijf het ook leuk vinden als iets bekendere katten mij volgen, het is echt een soort community, het cats of Instagram gegeven. Ik vind het persoonlijk geweldig om te weten te komen wie er achter die huisdieraccounts schuilt.”

Heb je soms al negatieve commentaar gekregen?

“Neen, dat is eigenlijk wel opvallend, met Louie zijn account zie ik vooral de positieve kant van Instagram. De reacties zijn heel lovend, daarnaast, wie zou er gemeen willen doen tegen pluizige viervoeters?”

Heb je al bizarre dingen meegemaakt door of met het account?

“Ja, toen ik begon op mijn nieuwe job zei iemand: ‘Ah ben jij het baasje van Louie?’

Dat was best bizar.” (lacht) Heb je tips voor anderen om hun petaccount populairder te maken?

“Via de verkenpagina op Instagram heel veel katten of andere dieren gaan volgen en ook af en toe eens reageren op hun foto’s. Ik heb ook een vaste groep hashtags in mijn notities staan, die ik altijd onder mijn foto plaats.

Dat helpt ook wel veel. Het is daarnaast ook fijn om het karakter van je huisdier te benadrukken, zo hebben mensen meer feeling met wat je post. Ze krijgen dan meer het gevoel dat • geboren op17 april ze je dier echt 2017 persoonlijk • weegt 6,3 kg, dat is kennen.” vooral te wijten aan zijn grootte • Louie is een Britse korthaar • zijn naam is geba seerd op de gelijk namige aap van de Disneyfilm Junglebook • vertoeft het liefst van al in een kartonnen doos in de gang van zijn baasje • zijn favoriete snacks zijn vloeibare snoep jes

BIO

Zien, liken, volgen.

Zeno.

WEG MET DIE TYPISCHE HETEROSEKS Ze laat vijf diverse Vlamingen aan het woord. Hierbij sluit ze niets of niemand uit.

Windey zorgt voor een heleboel diversiteit in haar praatprogramma. Ze praat met hetero’s, homo’s en transgenders. Het is duidelijk dat

ze het beeld van typische heteroseksuele seks wil vermijden. Wel stelt Windey enkel aan mannen de vraag hoe vaak ze mastruberen. Als het gaat om taboes doorbreken, mag deze vraag absoluut niet ontbreken bij het vrouwelijke geslacht. Er wordt gesmeten met termen als SM, vanilleseks en friends with benefits. Curieuzeneuzen kunnen zo ook wat meer te weten komen over hoe die dingen in zijn werk gaan.

Aan diversiteit in gender en geaardheid geen gebrek, dat doet ze fantastisch, maar misschien zoekt Windey het net iets te dicht bij haar eigen leeftijdsgenoten. Als doelpubliek heeft ze uiteraard jongeren, maar wil dat dan per se zeggen dat er niet eens iemand met wat meer levenservaring in de aflevering mag komen? Ik denk niet dat veel jongeren zouden afhaken bij een gesprek met bijvoorbeeld Kobe Ilsen of Nathalie Meskens, in tegendeel zelfs.

Een mégaserieus gesprek is het dus niet, maar dat hoeft ook niet

WAT ZIT ER IN DE DOOS VAN FLO Windey weet van aanpakken. Zo heeft ze dit keer haar doos bij. Ze knutselde een schoendoos om tot een grabbeldoos in de vorm van een vagina. Iedereen die langskomt mag er eens in piepen. Zo toverden haar ‘bedpartners’ er al een mastrubeer ei, een pluimpje

‘Flowjob’: open en bloot over seks Social-mediafenomeen Flo Windey (24) ontvangt opnieuw vijf weken lang een andere bekende gast in haar bed. In haar Youtubeprogramma ‘Flowjob’ praat ze elke woensdag openhartig en eerlijk over seks.

Dat doet ze telkens ergens in een donker kot, aangekleed met een bed vol kussens en kleurijke sfeerverlichting. Dit keer sprak ze haar volgers aan: wat willen jullie weten over seks en alles daarrond?

SOFIE STRAGIER Windey wil het taboe dat rond seks heerst doorbreken. Ze wil een stokje steken voor de hierrond bekrompen houding. Zonder blad voor de mond praat ze met haar gasten open en bloot over het onderwerp. Windey heeft soms gebrek aan een filter, dat zien we ook in andere video’s van haar. Een grote

bek, die ook hier aanwezig is, maar op een positieve manier. Bij een reeks als Flowjob maakt dat het extra boeiend. Awkwardness staat niet in haar woordenboek.

tiptop

Welke socialemediaprofielen zou u aanraden aan vrienden en collega’s?

48

@mocean_, @prosenkilde en @ lunaklestrup op Instagram “Onder het motto: hoe meer kleur hoe meer vreugde. Uit deze profielen haal ik erg veel inspiratie, zowel voor mijn kledij als mijn interieur. Mocean zijn twee meisjes die erg mooie matching outfits dragen, dat werkt inspirerend omdat je verschillende manieren ziet om kleuren te combineren.”

Noa Vervoort (20) Studente Marketing, Instagram influencer en fervente Twitteraar

Interesting Ingineering op Youtube “Wij mensen zijn van oorsprong lui en creëren hulpmiddelen om nòg luier te kunnen zijn. Op dit Youtubekanaal vind je een heleboel dingen die jouw leven - met een klein beetje techniek - een pak simpeler kunnen maken.”

Davy Schuer (46) Leerkracht mechanica en engineering en trotse eigenaar van een petstagram

49

In een notendop

donderdag 30/04/2020

Lisa Van Beneden en Sofie Stragier werpen een blik op de Instagramberg en pikken er vijf prachtexemplaren uit

en chocoladeglijmiddel uit. Taboes rond seksspeeltjes? Bij deze met grote onderscheiding doorbroken.

Een mÊgaserieus gesprek is het dus niet, maar dat hoeft ook niet. MÊmÊ Flowjob, Windey’s oma, stelt elke aflevering een vraag en aan de hand van speelse dilemma’s laat ze gesprekken los komen.

We kunnen concluderen dat ze met Flowjob, het taboe rond dit thema met succes doorbreekt, beter zelfs dan vorig seizoen. Meer dan 69.000 keer keken Youtubers naar de eerste aflevering van het het seizoen. En dat is meer dan terecht. Windey is open minded en kent geen schaamte. De nieuwe Goedele Liekens is Flo Windey nog niet, maar in de buurt komt ze wel. Š VRT -Studio Brussel

Rogier Roeters is een Nederlandse multidisciplinaire kunstenaar die geen blad voor de mond neemt.

Met zijn uitgesproken quotes veroverde hij de harten van zijn 69.700 volgers. Zijn tekeningen gaan van herkenbare situaties tot lullen en kutten, zoals hij ze benoemt. Kenmerkend aan zijn werk, zijn een grote dosis humor en een vleugje absurdisme.

Hij verkoopt zijn kleine kunstwerkjes ook via zijn webshop op www.rogierroeters.nl

No Babes is een fotoproject van Morgane Gielen.

Zij wil met de foto’s die op haar account verschijnen de schoonheidsidealen van onze maatschappij in vraag stellen. Een appelsienhuid of lichaamsbeharing, daar hoef je je niet voor te schamen. Je kan zelf deelnemen door de hashtag #nobabesofficial te gebruiken, geflankeerd door een inspirerend verhaal waarom jij taboes wil doorbreken. Zo maak je ook kans om in haar fotoboek terecht te komen.

Days Of (G)old is een tweedehandsproject van Aline Knol. Ze studeerde fashion in Milaan, waar haar liefde voor vintage de pan uitsloeg. Ze begon haar eigen Instagramhandeltje, waarbij ze unieke stukken van Nike tot Dior verkoopt aan de snelste respondent. En neem snel maar erg letterlijk, als je een stuk van Days Of Gold te pakken wil krijgen, zet je best de pushmeldingen van haar Instagramprofiel aan.

Boop My Nose is er eentje voor de hondenliefhebbers onder ons, en dat zijn er vĂŠĂŠl op Instagram.

Het concept is simpel: foto’s van honden met hun neuzen vlakbij de lens. Je kan zelf je eigen viervoeter vastleggen en doorsturen, om op hun profiel te verschijnen. Het account voorziet zijn 805.000 volgers van hun dagelijkse portie natte neuzen.

Daarnaast hebben ze ook een Youtube account met bewegende beelden van onze harige vrienden.

Edith, Josha en Pien hebben een ding voor mooie vloeren. En ze zijn blijkbaar niet alleen. Op hun Instagramaccount delen ze foto’s van voeten en vloeren. Dat noemen ze dan een selfeet. De Nederlandse vrouwen verzamelden 804.000 volgers en krijgen dagelijks inzendingen met de hashtag #ihavethishtingfor oors die ze dan later op hun Instagrampagina posten. Dus volgende keer als je een mooie vloer tegenkomt, vastleggen die handel.

ď‚Ťď‚Ťď‚Ťď‚Ťď‚Ť Bekijk de afleveringen van Flowjob op het Youtubekanaal van Studio Brussel

@NaturePhotography en @Natuurpunt op Instagram “Dit soort accounts zijn een hele grote aanrader. Mensen duiken meer en meer terug de natuur in. Je steekt er ook enorm veel van op.Kennis over de natuur vind ik van primair belang. Ik zou zeggen het gaat jullie goed op je eigen ontdekkingstocht.�

Mie Meeuws (67) Hobbyfotografe en grootmoeder van 3 kleinkinderen

Kruiswoordraadsel.

Zeno.

50

51

donderdag 30/04/2020

HORIZONTAAL 3.

Een sociaal medium voor de werkwereld 4.

Term voor videodagboek 5.

Wat is vlees maar ook een ruzie op Twitter 6.

App waar je spelletjes en videochatten kunt combineren 8.

Fenomeen waarbij iemand zich online anders voordoet dan hij/zij in werkelijkheid is 9.

Naar welke kant moet je swipen als je iemand liket op Tinder 12.

Speciale soort verlichting die vooral influencers gebruiken 13.

Een app die dienst doet als digitaal prikbord 14.

Multimedia Messaging Servive 15.

Telenet maakte een app voor jongeren om veilig aan sexting te doen, hoe heet deze app?

17.

Een toepassing van Instagram die in 2016 werd ingevoerd waarbij je foto’s en video’s maximaal 24 uur kunnen bekeken worden.

19.

Graphics Interchange Format 22.

Iemand toevoegen in een foto 25.

Wanneer iets heel veel gedeeld en geliket wordt, gaat het …

27.

Wat wil Instagram op termijn misschien verwijderen?

28.

Op welke streamingsdienst is La Casa De Papel net met een derde seizoen op de proppen gekomen?

29.

Iemand die berichten plaats om meestal negatieve reacties uit te lokken 32.

Japans woord dat afbeelding + karakter betekent en vaak gebruikt wordt om een gevoel in berichten te leggen 33.

World Wibe Web 34.

Engelse benaming voor een Instagramprofielpagina 36.

Op welk medium mag je bericht maximum 280 tekens hebben 37.

Populair dansje op TikTok, waarbij men danst op ‘Lottery’ van K CAMP

VERTICAAL 1.

Wie heeft de meeste volgers ter wereld op Instagram (achternaam) 2.

Grondlegger van Facebook 6.

Hekje 7.

Welke filmpjessite is onderdeel van Google en werd opgericht in 2005?

10.

Een tweede privéaccount voor grappige content 11.

Voor welke ziekte werd de ice bucket challenge georganiseerd?

14.

Grappige afbeeldingen of video’s die de wereld rondgaan 16.

Hoe heette TikTok eerst?

18.

Een applicatie op Instagram waarbij er tot 60 minuten aan video kan geüpload worden 20.

Twitter en Whatsapp zijn dochterbedrijven van welk sociaal medium?

21.

Nieuws dat onwaarheden bevat en online rondgaat 23.

Welke kleur heeft het logo van de app Snapchat?

24.

Gebruik maken van een misleidende titel om aandacht te trekken 26.

Iemand die gesponserde sociale media posts plaatst 30.

Op welke app is Celine Dept de meest gevolgde Belg?

31.

Een Litouwse app voor het verkopen van tweedehandskledij 35.

Welke artiest werd in 2019 het meest beluisterd op de app Spotify?

Dankuwel.

Beste lezer Via deze weg zouden wij, Lisa Van Beneden en Sofie Stragier, graag onze dankbaarheid uiten naar iedereen die ons heeft bijgestaan om deze bachelorproef te realiseren.

Dank aan onze docenten. Kris Vanhemelryck, die ons doorheen de tekstuele elementen begeleidde en Sandra Busselot, die als eerste hulplijn optrad voor de lay-out.

Dank aan onze externe promotor, Kevin Lau, die tijd maakte om ons te begeleiden en op al onze vragen een antwoord wist te bieden.

Dank aan onze illustratrice Veerle Bresseleers, om ons magazine te voorzien van een vleugje humor in de vorm van cartoons.

Dank aan al onze interviewees om tijd te maken en hun verhaal met ons te delen.

Ook jij, de lezer, zouden we graag bedanken voor de interesse in ons journalistieke werk.

Als laatste zouden we elkaar ook nog graag bedanken voor de fijne samenwerking. Wij hebben oprecht genoten van het maken van deze journalistieke bachelorproef.

Lisa Van Beneden en Sofie Stragier Thomas More Mechelen