Vrije tijd: Gewoon een beetje rondhangen

Simon Van Damme Algemeen directeur LUCA School of Arts

Hoe zou de onderwijswereld eruit zien zonder kunstopleidingen? “Een hoger onderwijs zonder kunsten zou tekortschieten op vlak van creativiteit, vandaag toch een kerncompetentie. Als je kijkt naar de maatschappelijke evoluties, merk je dat alles steeds audiovisueler wordt. Beelden, geluid en design zijn dus heel belangrijk geworden in alle bedrijfstakken. Als je de kunstenaars daar uit haalt, krijg je technische voorwerpen zonder design.”

Een grote groep stelt het nut van deze opleidingsvormen nog steeds in vraag. Hoe komt dat? “Dat heeft te maken met dat een school of arts vaak nog wordt bekeken vanuit het achterhaald beeld dat wij enkel zondagsschilders of virtuozen opleiden, terwijl de opleidingen natuurlijk veel breder gaan. Al denk ik dat die enge blik op hoger onderwijs eigenlijk niet louter voor de kunsten geldt. Velen weten ook niet dat je met pakweg een opleiding chemie méér uitwegen hebt dan enkel het typische labo.”

Hoe kunnen school of arts-studenten, die geen kunstenaar worden, hun opgedane skills toch zinvol inzetten? “LUCA biedt brede opleidingen aan, die studenten – via het artistieke en de creativiteit – voorbereiden op een prominente rol in de wereld van morgen. Wij zijn als school even fier op alumni die in een bedrijf stappen of er zelf een oprichten, of bijvoorbeeld kiezen voor een educatieve job.”

Gewoon een beetje rondhangen

Op het kantelpunt tussen ravotten en zelfontplooiing brengen jongeren hun vrije tijd door. Dat doet de onlinegeneratie niet veel anders dan de vorige. Het verenigingsleven bloeit, al zoeken jongeren ook rust en tijd voor zichzelf.

Hoe vullen jongeren hun vrije tijd in en wat zoeken ze in hun vrijetijdsactiviteiten? Over dit soort vragen buigt het Jeugd Onderzoeks Platform ( JOP) zich, dat de leefwereld van jongeren in kaart brengt. “We kijken naar zowel de georganiseerde vrijetijdsbesteding als de dagelijkse activiteiten van jongeren”, legt prof. dr. Lieve Bradt van UGent uit. “In de eerste categorie blijft sport veruit de populairste vrijetijdsbesteding: bijna 40 procent van de jongeren tussen 14 en 25 jaar is lid van een sportvereniging. Jeugdbewegingen komen op de tweede plaats, met 15 procent actieve deelnemers. Ongeveer 10 procent van de jongeren is ingeschreven bij een cultuurvereniging. Verder spenderen jongeren heel wat vrije momenten aan hun uiterlijk, houden ze zich bezig met huishoudelijke klusjes, nemen deel aan gezinsactiviteiten of brengen tijd door met hun vrienden of hun lief.”

Van een terugval in de participatie aan het verenigingsleven is vooralsnog geen sprake, stelt Lieve Bradt. Meer dan de helft van de oudere tieners is actief in het verenigingsleven. Voor kinderen is dat zelfs 80 procent. “Het doembeeld dat jongeren niet meer buitenkomen, omdat ze constant bezig zijn op hun laptop of smartphone, blijkt niet te kloppen. Wel zien we dat digitale media een grote rol zijn beginnen spelen bij jongeren. Maar het lijkt eerder een aanvulling te zijn, dan dat het andere activiteiten zou verdringen. Een belangrijke reden om online te gaan, is overigens om in contact te komen met vrienden.”

Dat online ervaringen niet volstaan om elkaar te ontmoeten, hebben we de voorbije periode collectief vastgesteld, merkt Bradt op. ‘Vrienden zien’ is dan ook de op één na belangrijkste betekenis die jongeren toekennen aan hun vrijetijdsactiviteiten, na ‘iets doen waar ik echt goed in ben’. Op de derde plaats komt ‘nieuwe dingen ontdekken’, gevolgd door ‘mijn gedachten verzetten’. “Ik geloof wel dat jongeren ergens op zoek zijn naar diepgang in hun vrije tijd. Door bij de jeugdvereniging te zitten of te sporten, leren ze zichzelf een stukje beter kennen. Ze ontdekken ook wat of wie ze leuk vinden, en waar ze goed in zijn.”

Vrije tijd geeft kansen om vaardigheden te ontwikkelen, zowel om in ontmoeting te kunnen gaan als om zichzelf te ontplooien. Dat weet ook De Ambrassade, dat de Vlaamse

jeugdwerkorganisaties en jeugd

raad ondersteunt. “Zeker jongeren die echt een engagement op zich nemen binnen hun vereniging leren ontzettend veel”, ziet medewerker jeugdwerkondersteuning Timmy Boutsen. “In Vlaanderen hebben we een traditie om al heel snel eigenaarschap te geven aan jongeren. Je kunt in het jeugdwerk al animator worden op je zestiende. Dat is toch vrij uniek in Europa. Als je aan een jeugdwerker in de UK gaat vertellen dat onze jongeren hun eigen lokalen mogen beheren en dat 17-jarigen hun eigen jeugdhuis mogen openhouden, dan vallen ze daar van hun stoel.”

Qua ledenaantal boeren jeugdorganisaties zeker niet slechter, stelt Boutsen vast. Toch valt een relatief grote groep jongeren door de mazen van het verenigingsleven: bijna 45 procent is op geen enkele manier actief. “Een aandachtspunt daarbij is de ongelijkheid in vrije tijd. Jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie hebben juist groot belang bij een gezond netwerk, maar voor hen lijkt de drempel naar de jeugdvereniging hoger. Het is dan onze taak om barrières zoveel mogelijk weg te werken.”

“Wat nog opvalt in de resultaten van de JOP-monitor is dat 60 procent van de jongeren expliciet rust zoekt in zijn vrije tijd”, vervolgt Boutsen. “Bieden we die rust voldoende in het jeugdwerk? Die vraag moeten we ons durven stellen. Jeugdorganisaties willen vooral activiteiten organiseren en kinderen volop laten experimenteren. Maar het zou ook mogelijk moeten zijn om een kind, dat even ‘geen zin’ heeft, een plek te bieden om tot rust te komen. Die veilige vrijhaven moeten we als jeugdwerk kunnen bieden. Gewoon een beetje kunnen rondhangen is namelijk ook een essentie van vrije tijd.”

TEKST HELEEN DRIESEN

ALLE INFO OVER BUITENLANDMOGELIJKHEDEN NEEM DEEL ONLINE OF KOM NAAR LEUVEN GOSTRANGE.BE/LEVELUP

VERKEN DE WERELD ONTDEK ANDERE CULTUREN ONTMOET NIEUWE MENSEN LEER EEN TAAL DOE VRIJWILLIGERSWERK STUDEER OF LOOP STAGE

Vanaf oktober 2020 opent de langverwachte tentoonstelling ‘Warhol. The American Dream Factory’ haar deuren in La Boverie (Luik). Zij loopt vervolgens tot en met 28 februari 2021. Het wordt de meest poppy tentoonstelling van het jaar, geschikt voor jong en oud. Dompel jezelf onder in het kleurrijke en veelzijdige universum van Andy Warhol, de paus van de popart.

‘Warhol. The American Dream Factory’ blikt terug op de carrière van een van de meest invloedrijke kunstenaars van de 20e eeuw. De tentoonstelling verzamelt de beroemdste werken van Warhol uit ‘s werelds grootste musea en toonaangevende privécollecties, evenals zeldzame documenten die voor het eerst worden gepresenteerd. Het resultaat is een levendig portret van 40 jaar Amerikaanse geschiedenis waarvan Warhol de ziel vastlegt als geen enkele andere kunstenaar van zijn tijd. Het hart van La Boverie zal kloppen op het ritme van de waanzinnige nachten van Manhattan, toen muzikanten, dichters, acteurs en kunstenaars uit alle lagen van de bevolking zich in de Factory verzamelden.

Ontwerp en design gerealiseerd door Tempora, de Belgische specialist in het creëren van tentoonstellingen over kunst, geschiedenis en beschaving. In samenwerking met de Stad Luik en Demeter. P.S.: Neem een foto van jezelf bij onze selfi e spot en neem een souvenir in Warhol style mee naar huis! #warholfactory #warholexpo #temporaexpo #laboverie Koop uw ticket online om uw bezoek te garanderen: www.expo-factory.be

Andy Warhol, dans sa Factory, 1964, ©Belgaimage/ Bridgeman Images

Andy Warhol, The Velvet Underground, 1967, ©Bridgeman/Belgaimage/ The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, INC./ Licensed by SABAM/ ARS, Belgium 2020

Praktische informatie: Museum la Boverie Parc de la Boverie 3, B-4020 Luik www.expo-factory.be info@expo-factory.be +32(0)2/549 60 49

Openingsuren van 02.10.2020 tot 28.02.2021 Maandag gesloten Van dinsdag tot vrijdag van 09u30 tot 18u Zaterdag en zondag van 10u tot 18u