7 minute read
Personeelsbeleid in post-coronatijden
De coronacrisis duwt de economie in een nooit geziene val. De arbeidsmarkt zal de komende jaren geregeerd worden door onzekerheid en onvoorspelbaarheid. Een hertekend hr-plan met nadruk op transparante communicatie en inspraak wordt onmisbaar.
Advertisement
In de toekomst kijken is steeds kofedik kijken. Zo begint Hans De Witte, professor arbeidspsychologie aan KU Leuven. “De efecten op lange termijn kunnen we nu moeilijk inschatten. Veel zal afhangen van de duur van de crisis, en van de intensiteit ervan. Maar wat me vooral zorgen baart, is de groeiende onzekerheid. Banen dreigen verloren te gaan, en de werkeisen van zij die hun job kunnen behouden, dreigen toe te nemen. Dat lijkt op de situatie van een herstructurering: ineens dient de werking te worden aangepast, met veel onzekerheid voor werknemers tot gevolg. Onderzoek suggereert dat de manier waarop een organisatie omgaat met die onzekerheid van cruciaal belang is. Als werknemers goed geïnformeerd en betrokken worden bij beslissingen, ontstaat er een draagvlak dat toelaat om toekomstige problemen het hoofd te bieden.”
Werkgevers die dat proces op een niettransparante manier voeren, dreigen littekens te slaan in het vertrouwen van hun personeel. “Houd hen op de hoogte van de plannen en laat hen meedenken over de oplossing van de problemen”, schetst De Witte. “Communicatie en participatie zijn twee kernbegrippen die ons toekomstig personeelsbeleid, in nog sterkere mate dan nu het geval is, zullen moeten bepalen. Het zal extra soepelheid en inlevingsvermogen van de werkgever vragen.”
Een andere sleutelfactor is rechtvaardigheid, aldus De Witte. “Hebben de werknemers het gevoel dat er eerlijke criteria worden gebruikt bij het zoeken naar oplossingen, bijvoorbeeld bij beslissingen over afdankingen, of heeft het meer weg van vriendjespolitiek? Zijn de genomen beslissingen in verhouding tot het probleem? Ik neem het voorbeeld van Inbev dat ongeveer 10 jaar geleden de brouwerij van Hoegaarden wou sluiten en een 300-tal werknemers wou ontslaan terwijl ze nog steeds grote winsten maakten. In de perceptie van de werknemers én in de ogen van de Leuvense bevolking was het sluiten van die brouwerij een onrechtvaardig ofer. Inbev heeft dat plan moeten afvoeren.” Op lange termijn zal het coronavirus met alle zekerheid leiden tot een extra woelige arbeidsmarkt. Op korte termijn heeft zich reeds een andere evolutie ontrold: thuiswerken is plots ingeburgerd. Veel werknemers moeten het onmogelijke doen en hun werk en privé combineren aan dezelfde keukentafel. Maar wat na de crisis? “Als
— HANS DE WITTE, KU LEUVEN
we slechts tot mei in quarantaine moeten zitten, verwacht ik een snelle afbouw eerder dan een permanente doorbraak”, voorspelt De Witte. “Als de lockdown langer duurt, kan telewerken wél een blijver worden.” Daarbij dienen we wel te leren uit wat fout liep. Beperkte contacten met collega’s en te weinig schotten tussen werk en familie kunnen problematisch zijn. Burn-outs liggen op de loer als werknemers vanuit schuldgevoel rechtstreeks van hun bed naar hun laptop vliegen. Werkgevers zullen het idee van permanente controle moeten opgeven en manieren moeten vinden om hun team niet in geïsoleerde eilandjes te laten uiteenvallen, bijvoorbeeld via dagelijkse online startvergaderingen met het hele team.
De kans is groot dat de coronacrisis een andere manier van ondernemen zal triggeren. Werkgevers merken misschien wel dat ze met minder mensen hetzelfde werk kunnen verzetten of dat het belang van tijdelijke werkkrachten toeneemt. “Tijdelijke werkloosheid is een voorlopige bufer, maar zodra die wegvalt, zal tewerkstelling zware klappen krijgen”, schetst Koen Dewettinck, professor in HRM aan Vlerick Business School. “Ik vermoed dat fexwerk, waarbij we heel gericht specifeke competenties inhuren, een boost zal krijgen. Zelfstandige IT-profelen zijn nu al vertrouwd met dat systeem. Als ze bij het ene bedrijf niet aan de slag kunnen, zijn ze wel een match met het volgende bedrijf. Maar als fexwerk gepaard zou gaan met slechtere verloning, is er een probleem. De overheid zal hierin een sterke rol moeten spelen.”
Corona gooit nogal wat overhoop. HR-afdelingen die al jaren piekerden over het aantrekken én behouden van de juiste werknemers, moeten zich plots over heel andere problemen buigen. Productieverminderingen, klantenverlies, economische werkloosheid op grote schaal … En wat voor economisch landschap tre en we aan wanneer we uit de coronacrisis ontwaken?
Enerzijds, staat nu al vast dat de bedrijfswereld post-corona er een stuk anders zal uitzien dan ervoor. Het verplichte telewerken hee ons laten inzien dat dit best wel een goede oplossing is voor heel wat functies en taken. Online meetings beginnen op tijd (want het excuus van de les is weggevallen) en zijn meestal korter en productiever dan de klassieke vergaderingen op kantoor. Het is waarschijnlijk dat het aandeel van telewerken blijvend zal toenemen en dat de salariswagen vaker in de garage zal blijven.
Anderzijds, hebben heel wat mensen het ondertussen ook wel een beetje gehad met het werken op de hoek van de keukentafel en wordt er in menig huishouden uitgekeken naar het moment dat we terug naar kantoor mogen. Dat kantoor is immers altijd meer geweest dan gewoon een werkplek; het is bovenal de plaats
people make places places make people
waar je samen met je collega’s ‘het bedrijf ’ bent, waar de identiteit en de cultuur van een onderneming vorm krijgen. Je hoeer niet elke dag te komen om er deel van uit te maken, maar het is wel een belangrijke plek om de eigenheid van een organisatie aan te voelen en te begrijpen.
Als je die twee elementen samenneemt, dan is het waarschijnlijk dat de werkplek de komende jaren virtueler zal worden en tegelijk het belang van het fysieke kantoor groter. Er zullen op termijn minder kantoren nodig zijn omdat er vaker wordt thuisgewerkt, maar de kantoren die overblijven zullen aan een hogere standaard moeten voldoen en een steeds betere werkbeleving bieden. Er moet ruimte zijn voor geconcentreerd werken en aangename plekken voor informeel contact en ontspanning. Het kantoor dient een uitstekende infrastructuur te bieden voor vergaderingen en workshops, met de beste technologische ondersteuning. En omdat de klassieke werktijden steeds minder relevant worden, graag ook een aantrekkelijk aanbod van voedsel en drank, de hele dag door.
In die zin, zal post-corona eerder een voortzetting zijn van kantoortrends dan een radicale breuk. ‘Workplace experience’ stond al bovenaan de agenda van zowel HR als de facility managers. Het inzicht dat de individuele medewerker en bezoeker zich optimaal ondersteund moeten voelen, van bij het binnenrijden van de garage tot het inleveren van de badge aan de receptie op het eind van de dag, was al een centraal concept binnen facility management.
Als toonaangevend facilitair bedrijf, ondersteunt ISS de Facility Manager om dit te bereiken. Zo evolueren we van een B2B(2C)-model (waar de consument er maar een beetje aan hangt) naar C2B2B waar de consument op de eerste plaats komt. “Hier wil ik nooit meer weg”, is wat de medewerkers moeten ervaren op de werkplek. Pas als de medewerkers tevreden zijn, kan de Facility Manager dat ook zijn.
ISS bouwt aan de beste Workplace experience door te werken rond drie pijlers: Work – ink – Give. Op die manier ontzorgt ISS bedrijven en eindgebruikers. Van A tot Z. Deze uitdaging gaat ISS uiteraard niet alleen aan: je kan nu eenmaal geen specialist zijn in alles. ISS neemt wel de rol van adviseur/consultant op zich, en biedt via een combinatie van eigen diensten en strategische partnerships een totaalpakket aan. Daarin staat de mens steeds centraal: People make places and Places make people.
work WE CREATE PLACES THAT
think
give
ISS zorgt voor een omgeving die werken optimaal ondersteunt: een gastvrij onthaal, hygiëne, orde en netheid, gezonde maaltijden, heerlijke ko¢ e – een veilige en piek jn onderhouden plek om te werken. Technologie verbindt mensen en maakt het leven gemakkelijker. ISS verzamelt data over het gebruik van gebouwen -bijvoorbeeld via slimme sensoren- om diensten £ exibel af te stemmen op wat er werkelijk nodig is. Op die manier verhogen zowel ef- ciëntie als e ectiviteit. Een aangename werkomgeving die ook ruimte biedt voor informele contacten, creativiteit en ontspanning helpt om een gevoel van thuishoren te creëren, een plek waar mensen graag vertoeven. Zo’n plek versterkt engagement, erheid en interne samenwerking binnen het bedrijf.
