FELIETON
FELIETON
1. Zlecenie PEG i zmiany w funkcjonowaniu zleceń PKC PCR i PCRO
Czy UTP zatrzęsie warszawską giełdą
Warset
UTP Zlecenie PEG
i inwestorami indywidualnymi?
Zlecenie PEG
Limit
Zgodnie z zapowiedziami 15 kwietnia 2013 r. na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie ma wystartować nowy system giełdowy UTP. Poprzedni system giełdowy Warset miał swój debiut w 2000 roku. W świecie informatyki i nowoczesnych technologii to przepaść.
Inwestorzy odczują to na własnej skórze już pierwszego dnia, system ma reagować błyskawicznie, a czas wprowadzania zleceń do arkusza i ich realizacji ma być sprowadzony do milisekund. Z zauważalnych rzeczy, dojdą nowe typy zleceń (np. zlecenie PEG – patrz tabela 1), a dotychczas istniejące zmienią zasady funkcjonowania. Dla przykładu, zmienione zostaną zasady realizacji zleceń PKC, PCR i PCRO. Oczywiście nie zmienią się zasady funkcjonowania podstawowych zleceń takich jak kupno i sprzedaż z limitem ceny. Dojdą także nowe typy ważności zleceń. Będą to zlecenia typu WNF (Ważne na Najbliższy Fixing), WNZ (Ważne na Najbliższe Zamknięcie) i WDC (Ważne Do Czasu określonego przez składającego zlecenie, patrz tabela 2).
Im bliżej Giełdy tym lepiej Na Giełdzie pojawi się zupełnie nowa kategoria inwestorów. Będą to w przeważającej liczbie duzi, profesjonalni inwestorzy instytucjonalni, którzy specjalizują się w handlu algorytmicznym, z wykorzystaniem komputerów. Dzięki zwiększonej wydajności systemu taki rodzaj inwestowania (HFT – High Frequency Trading), z wykorzystaniem zaawansowanych strategii inwestycyjnych w ogóle stanie się możliwy. Dla Giełdy otwiera się także możliwość osiągania dodatkowych dochodów z usług, o których wcześniej nie było mowy. Otóż, Giełda zaoferuje biurom maklerskim usługę typu HPA (High Performance Access) polegającą na zapewnieniu możliwości instalacji w bezpośrednim sąsiedztwie systemu transakcyjnego GPW sprzętu i oprogramowania
30 Akcjonariusz 1/2013
Po co to wszystko? Można zadać pytanie po co przeciętnemu inwestorowi indywidualnemu realizacja zleceń sprowadzona do milisekund? Czy nasze spółki zaczną więcej zarabiać po tym jak nasze zlecenia będą „wchodzić” o pół sekundy wcześniej? Raczej nie. Więc o co chodzi? Po co nam ultra szybki system transakcyjny? Wbrew pozorom korzyść bardzo pośrednią, ale jednak - odczują wszyscy. Najpierw spójrzmy na to z czysto transakcyjnego puntu widzenia, czyli z punktu widzenia day-traderów zawierających dziennie dziesiątki, albo i setki transakcji. Ta grupa inwestorów jako jedyna odczuje skutki wprowadzenia UTP bezpośrednio i natychmiast. Dla nich po prostu będzie
W UTP zmienione zostaną zasady realizacji zleceń PKC, PCR i PCRO. Dojdą także nowe typy ważności zleceń: WNF (Ważne na Najbliższy Fixing), WNZ (Ważne na Najbliższe Zamknięcie) i WDC (Ważne Do Czasu określonego przez składającego zlecenie)
Brak
Zlecenie PKC (Po Każdej Cenie)
Zlecenie PKC (Po Każdej Cenie)
Zlecenie
musi być zrealizowane w całości. najwyższy priorytet realizacji. Można je składać w fazach przed otwarciem, przed zamknięciem oraz notowań ciągłych – w fazie przed otwarciem zlecenia PKC biorą udział w wyznaczaniu TKO PKC niezrealizowane na otwarciu powoduje uruchomienie równoważenia na otwarciu, PKC niezrealizowane w czasie notowań ciągłych uruchamia równoważenie w czasie sesji (zawsze z przyjęciem tego zlecenia do arkusza), PKC niezrealizowane na zamknięciu – następuje ogłoszenie kursu nietransakcyjnego lub przyjęcie za kurs zamknięcia kursu ostatniej transakcji z notowań ciągłych.
Zlecenie
Zlecenie PCR (Po Cenie Rynkowej) Zlecenie realizowane po najlepszym limicie zlecenia znajdującego się w arkuszu zleceń.
Zlecenie PCR (Po Cenie Rynkowej)
Ma
Zmiany w dotychczasowych rodzajach zleceń
Nowe typy zleceń
służącego wyłącznie generowaniu zleceń (handel algorytmiczny) lub przetwarzaniu informacji rynkowych. Usługa przeznaczona będzie dla klientów wykorzystujących automatyczne systemy handlu, którzy będą chcieli zagwarantować sobie najszybszy dostęp do rynków GPW w celu przesyłania (źródło: GPW).
Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, www.gpw.pl/utp
nia Warset na UTP? W dużym skrócie, nowy system ma być wielokrotnie szybszy.
Zdj.: © Sashkin, Do Ra - Fotolia.com
U
TP to system, który funkcjonuje w grupie NYSE Euronext. Aktualnie jest on stosowany na giełdach w Nowym Jorku, Paryżu, Brukseli, Amsterdamie, Lizbonie oraz na giełdzie w Katarze. Dlaczego GPW wymie-
Michał Masłowski, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych
zlecenia PEG automatycznie podąża za najlepszym limitem zlecenia kupna lub sprzedaży w arkuszu i przyjmuje ich limit, dzięki czemu zwiększa się możliwość realizacji zlecenia. Podczas składania zlecenia PEG inwestor ma możliwość zdefiniowania dodatkowego limitu: maksymalnego dla zleceń kupna, minimalnego dla zleceń sprzedaży, co ogranicza możliwość zawarcia transakcji tylko do tego poziomu.
Zlecenie
Zlecenie
można składać wyłącznie w czasie notowań ciągłych. Realizuje najlepszą ofertę z drugiej strony rynku. Niezrealizowana część zlecenia PCR pozostaje w arkuszu z limitem równym kursowi transakcji. Zlecenie PCRO (Po Cenie Rynkowej na Otwarcie) Zlecenie po najlepszej cenie, jaka jest dostępna na rynku na otwarcie. Zlecenie
można składać w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem i w czasie równoważeń. Bierze udział w wyznaczaniu TKO. Jest realizowane po kursie wynikającym z otwarcia/ równoważenia. Zlecenia PCRO mają lepszy priorytet realizacji niż zlecenia z limitem równym kursowi otwarcia/ zamknięcia. Niezrealizowana część zlecenia PCRO przechodzi do następnej fazy z limitem równym ostatniej transakcji.
odczuwalnie szybciej. Niby to nie dużo, to jest tak jak z używaniem nowego komputera. Po przesiadce na nową sprzęt odczuwamy poprawę prędkości, ale wydaje się, że ten wzrost wydajności jest niezauważalny. Dopiero chwilowy powrót do starej maszyny ukazuje prawdę o różnicy między nowym a starym komputerem. Starego po
może być zrealizowane częściowo. taki sam priorytet realizacji jak zlecenia PCR. Można je składać w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem oraz w fazie notowań ciągłych. Jest realizowane z najlepszymi aktualnie dostępnymi zleceniami po przeciwnej stronie arkusza i może być zrealizowane w kilku transakcjach po różnych cenach; składający je nie ma możliwości kontroli kursu realizacji. Część zlecenia niezrealizowana na fixingach pozostaje w arkuszu nadal jako PKC. W czasie notowań ciągłych zlecenie PKC można złożyć nawet wtedy, kiedy w arkuszu nie ma innych zleceń. Ma
zastępuje dotychczasowe zlecenia PCR oraz PCRO i przyjmuje zmieniony sposób realizacji. Można je składać w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem oraz podczas notowań ciągłych. Ma taki sam priorytet realizacji jak zlecenia PKC. Jeśli w czasie otwarcia w arkuszu obecne jest przynajmniej jedno zlecenie PCR i jednocześnie brak jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, instrument jest zawieszany (standardowo). Jeśli w czasie składania zlecenia PCR w fazie notowań ciągłych brak jest jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, zlecenie jest odrzucane. Zlecenia PCR składane w fazie dogrywki są również odrzucane.
prostu nie da się używać. W przypadku systemu giełdowego może być podobnie. A jak powinni to odczuć inwestorzy średnio- i długoterminowi? Tu opowieść jest nieco dłuższa. Można powiedzieć, że Giełda wprowadza UTP z jednej strony dla siebie samej, a mówiąc bardziej precyzyjnie - dla swoich
1/2013 Akcjonariusz 31
FELIETON
2. Nowe typy ważności zleceń Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, www.gpw.pl/utp
Warset
Maksymalna liczba transakcji na sekundę: Warset - 300
UTP Zlecenie
WNF – Ważne na Najbliższy Fixing
Brak
jest przyjmowane do systemu w czasie każdej fazy sesji, ale aktywne tylko na najbliższym fixingu (otwarciu, zamknięciu lub podczas fazy równoważenia instrumentu). Niezrealizowana część zlecenia jest usuwana natychmiast po zakończeniu fixingu. Wszystkie zlecenia WNF są automatycznie anulowane po zakończeniu sesji. Realizacja WNF następuje zgodnie z priorytetem czasu przyjęcia zlecenia do systemu transakcyjnego. Jest
WNZ – Ważne Na Zamknięcie
Brak
WDC – Ważne Do Czasu określonego przez składającego zlecenie
Brak
przyjmowane w czasie każdej fazy sesji, ale bierze udział tylko w najbliższym fixingu na zamknięcie. Niezrealizowana część zlecenia jest usuwana natychmiast po zakończeniu fixingu na zamknięcie. Wszystkie zlecenia WNZ są automatycznie anulowane po zakończeniu sesji. Realizacja zlecenia WNZ następuje zgodnie z priorytetem czasu przyjęcia zlecenia do systemu transakcyjnego. Zlecenia
z ważnością WDC pozostają w arkuszu do czasu określonego przez składającego zlecenie; czas można określić z dokładnością do jednej sekundy. Czas wygaśnięcia odnosi się do bieżącego dnia sesyjnego.
3. Pozostałe zmiany w sposobie działania Warset vs. UTP
Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, www.gpw.pl/utp
Warset
UTP
Sposób aktywacji zleceń stop w fazie przed otwarciem
TKO aktywuje zlecenia Stop. Aktywne zlecenia STOP biorą udział w wyznaczaniu TKO. Aktywne zlecenia STOP są realizowane na otwarciu.
W fazie przed otwarciem zlecenia Stop nie są brane pod uwagę przy wyznaczaniu teoretycznego kursu otwarcia oraz teoretycznego wolumenu otwarcia, ani też nie są uwzględniane przy zawieraniu transakcji na samym otwarciu.
Zasady obsługi zleceń WUJ w fazach przed otwarciem i przed zamknięciem
Teoretyczny wolumen otwarcia obejmuje cały wolumen zlecenia WUJ.
Teoretyczny wolumen otwarcia uwzględnia jedynie wolumen ujawniany
Zasady przeprowadzania dogrywki
Zawieranie transakcji w trakcie dogrywki możliwe jedynie w przypadku, gdy w danym dniu wyznaczony zostanie kurs zamknięcia (notowania ciągłe) lub gdy określono kurs fixingowy (notowania w systemie kursu jednolitego).
Transakcje w fazie dogrywki w danym dniu można zawierać po ostatnim znanym kursie transakcyjnym zarówno w systemie notowań ciągłych, jak i kursu jednolitego.
System System
System animatora rynku
Brak analogicznego systemu notowań w systemie Warset.
32 Akcjonariusz 1/2013
animatora rynku (SAR)
przeznaczony do notowania instrumentów, dla których będzie istniał obowiązek posiadania animatora (np. instrumenty strukturyzowane, warranty). W systemie dany instrument może mieć tylko jednego animatora. Brak kwotowania przez animatora powoduje zawieszenie możliwości zawierania transakcji. Brak statycznych i dynamicznych ograniczeń wahań kursu (rolę tę spełniają oferty kupna i sprzedaży animatora).
UTP -
20 000
akcjonariuszy. Giełda chce zarabiać więcej pieniędzy. To w miarę oczywiste, jest to cel istnienia każdej spółki kapitałowej. W przypadku takiej spółki jaką jest Giełda, będzie to możliwe przede wszystkim po znacznym wzroście wartości obrotów. Z drugiej jednakże strony, można na sukces Giełdy patrzeć z wyższego poziomu. Sprawnie funkcjonująca Giełda stanowi w pewnym stopniu o konkurencyjności całej gospodarki narodowej. Co to znaczy „sprawnie funkcjonująca”? To się bardzo łatwo mówi, spróbujmy zatem wymienić bardziej konkretną rzecz. Otóż można to parametryzować dwoma czynnikami. Jest to przede wszystkim głębokość rynku i drugie – pewność zawarcia transakcji. To jest ta pewność wynikająca z zapewnienia technicznej jakości i niezawodności systemu giełdowego. Okazuje się, że w pewnym sensie sprawnie działający system giełdowy stanowi o konkurencyjności całej narodowej gospodarki. Im ten system będzie działał lepiej, tym lepiej będzie funkcjonować cała Giełda i cały ekosystem przedsiębiorstw skupiony wokół Giełdy. To z kolei spowoduje ogólnie pojęty wzrost konkurencyjności całej gospodarki. Zwiększy się liczba inwestorów, co ważne zwiększy się liczba zainteresowanych inwestowaniem w Polsce funduszy zagranicznych, a to z kolei w dłuższym terminie przełoży się na wyceny naszych spółek. A to już odczują wszyscy inwestorzy indywidualni, nawet Ci średnio- i długoterminowi, oraz Ci co raz na pięć lat zawierają transakcję.
Sprawnie działający system giełdowy stanowi o konkurencyjności całej narodowej gospodarki. Im ten system będzie działał lepiej, tym lepiej będzie funkcjonować cała Giełda i ekosystem przedsiębiorstw skupiony wokół Giełdy