High Tech & Innovatie special
MKB profiteert van ruimtetechnologie Wat is de link tussen SRON Netherlands Institute for Space Research, gevestigd op het Zernikecomplex in Groningen en het MKB in Noord-Nederland? "Valorisatie en co-development," weet ir. Henk van der Linden, divisiemanager van SRON en projectleider van het Businessplan Groningen. In een vroeger stadium in projecten met het MKB gaan samenwerken en de SRON-technologie sneller naar de markt brengen. Een win-win situatie voor alle betrokken partijen. Wetenschappelijke instituten als SRON, uni-
aantrekkingskracht van de opleidingen voor
versiteiten, TNO en bedrijfsleven -waaronder
studenten.”
prominent het MKB- hebben een lange traditie van samenwerking. Het doel van die samen-
Co-development
werking is te komen tot innovatieve technolo-
“Daarnaast zet SRON in op co-development.
gie en nieuwe instrumenten voor wetenschap-
Dat wil zeggen dat het instituut bij de ont-
pelijk ruimteonderzoek, met als primaire klant
wikkeling van haar technologie, sensorsyste-
de wetenschap. Met het nationale topsectoren-
men en instrumenten al in een vroeg stadi-
beleid is nadrukkelijk ook het bedrijfsleven als
um maximale samenwerking zoekt met het
partner en klant naar voren gekomen. Van der
Noord-Nederlandse MKB en de industrie. Met
Linden: “Dit heeft onder andere geresulteerd in
dit co-development spreken we in feite ons
het versterken van de 'Gouden Driehoek', het
geloof en vertrouwen uit in de kennis en kunde
samenwerkingsverband waarin universiteiten,
die aanwezig zijn in de specifieke disciplines
kennisinstituten en het bedrijfsleven structu-
bij het Noord-Nederlandse bedrijfsleven. Dit
reel kennis en kunde uitwisselen."
potentieel verdient het om voluit te worden
Een andere drijfveer voor deze sterkere focus
benut, met als doel hoogwaardige kennis en
op samenwerking met het bedrijfsleven is dat
arbeid voor het noorden te behouden. De ‘Deal
de wetenschappelijke instituten in toenemen-
van het Noorden’ biedt een raamwerk en fi-
de mate zelf verantwoordelijk worden voor
nancieringsmogelijkheden om co-development
hun financiering. “Met het verleggen van de
aanmerkelijk uit te breiden.”
maatschappelijke agenda neemt de vanzelf-
SRON stond aan het hoofd van het internationale consortium dat de moleculenjager HIFI
sprekendheid van de basisfinanciering voor
Ruimtesimulator
ontwikkelde, die aan boord van de Europese ruimtetelescoop Herschel op zoek ging naar met
wetenschap uit Den Haag gestaag af. Dit stimu-
“Zo werkt een groep van MKB-bedrijven aan de
name water in het heelal (foto: SRON).
leert een scherpere oriëntatie op de markt.”
ontwikkeling van een zeer speciale elektromotor voor de toepassing in SRON's ruimtesimu-
nieuwe en geavanceerde sensorsystemen toe
Businessplan Groningen
lator: een grote testfaciliteit voor de Neder-
te passen. SRON beschikt over hoogwaardige
Deze ontwikkelingen hebben geleid tot het
lands-Europese infraroodspectrometer en
technologieën die gebruikt kunnen worden
SRON Businessplan Groningen. Met dit plan
supercamera SAFARI, die aan boord van de Ja-
bij deze innovatiebehoefte. “Vraagstuk is hoe
willen SRON, Rijksuniversiteit Groningen (RUG)
panse ruimtetelescoop SPICA de ruimte ingaat.
partijen te vinden die SRON’s high tech om
en de Provincie Groningen de wetenschap-
Hiervoor heeft een bedrijf in Ter Apel een spe-
kunnen zetten in winstgevende producten en
pelijke samenwerking tussen RUG en SRON
ciale spoel ontwikkeld. Daarnaast loopt er een
diensten om langs deze weg de bedrijvigheid
versterken, meer ontwikkelingsopdrachten bij
proefproject voor het ontwikkelen en bouwen
en werkgelegenheid in Noord-Nederland te
het MKB onderbrengen en meer SRON-techno-
van testelektronica en liggen er mogelijkheden
vergroten. De ‘Deal van het Noorden' definieert
logie naar de markt brengen. Alle drie partijen
voor bedrijven om SRON te ondersteunen in
een programma van 4 jaar om technologie naar
investeren in deze 'Deal van het Noorden'.
de ontwikkeling van cryogene testfaciliteiten.
de markt te brengen, met een totaal budget van
Een actuator waar een speciaal ontwikkelde
“De wetenschappelijke samenwerking met de
Deze werken bij zeer lage temperaturen en het
4,5 miljoen euro. Hiermee is een veel breder
spoel in wordt gebruikt.
RUG concentreert zich op meer samenwerking
ontwerp en de bouw vergen innovatieve oplos-
scala aan kennis en technologie te vermarkten:
met het Kapteyn Instituut (onderzoeksinsti-
singen en specialistische kennis.”
van inspectiesystemen gebaseerd op SRON’s
tuut voor sterrenkunde), het ZIAM (Zernike
Terahertz technologie en geavanceerde elektro-
Institute for Advanced Materials), en Industrial
Deal van het Noorden
nica tot fijnmechanica toegepast bij zeer lage
Engineering and Management. Het doel is,
In Noord Nederland is een breed palet aan MKB
temperaturen.”
naast het vergroten van de wetenschappelijke
en grotere bedrijven te vinden, waarvan er vele
output, ook het versterken van het imago en
bereid zijn productinnovaties uit te voeren of
Met de ‘Deal van het Noorden’ gaan we echt een nieuwe fase in van de kennisbenutting in Noord-Nederland. Geen ‘window dressing’ of papieren werkelijkheid, maar ' harde' co-development en valorisatie. Dat is ons gezamenlijke doel. Ik heb er alle vertrouwen in dat we de komende
Een prototype DC motor voor gebruik bij lage
vier jaar een flink eind de goede kant opgaan."
temperaturen, deze wordt doorontwikkeld met een MKB cluster.
www.sron.nl www.sron.nl/nederlands-langmenu-454
SRON SRON Netherlands Institute for Space Research is het Nederlands expertise-instituut voor ruimteonderzoek. SRON legt zich daarbij toe op astrofysisch onderzoek (de geschiedenis en evolutie van het heelal), aardatmosfeer onderzoek (o.a. klimaatverandering en luchtvervuiling) en
SRON doet onderzoek naar de evolutie van
exo-planeetonderzoek (de atmosfeer van
sterren en planeten, die zich vormen uit
planeten bij andere sterren dan onze zon).
enorm uitgestrekte gaswolken in het heelal
Het instituut ontwikkelt hypergevoelige
(foto: ESA)
camera’s voor satellieten die d.mv. spectroscopie moleculen kunnen identificeren. Daarnaast heeft SRON een onderzoekslijn naar nieuwe, zeer geavanceerde sensoren voor röntgen- en (ver)infraroodstraling, die tot de gevoeligste ter wereld behoren. De instrumenten van SRON leveren met grote regelmaat cruciale bijdragen aan internationale ruimtemissies van onder 'De ‘Deal van het Noorden'
andere NASA, ESA en JAXA. Het instituut
definieert een programma
maakt deel uit van de Nederlandse Orga-
om de SRON-technologie
nisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
SRON doet aan de hand van o.a. röntgenstra-
naar de markt te brengen'
(NWO).
lingonderzoek naar de evolutie van zwarte gaten (foto: ESA)