46 sAronic Magazine
λαθρεπιβάτης
∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014
Αίγινα: Μια µικρά Ελλάς Με τίτλο εµπνευσµένο από το βιβλίο «Μικρά Αγγλία» της Ιωάννας Καρυστιάνη και την οµότιτλη ταινία του Παντελή Βούλγαρη, µια ενδιαφέρουσα ακτινογραφία του νησιού από έναν κλασικό «Παρασκευά». Του Άρη Πετρόπουλου
Χ
αρακτηριστικός «Παρασκευάς» εδώ και δέκα χρόνια, πέρασα όλες τις φάσεις μιας μεγάλης σχέσης με το νησί. Στην αρχή, τυφλός έρωτας, δέος, παράδοση. Στην τριετία, αμφισβήτηση, γκρίνια, αλλά συμβιβασμός – ας συνεχίσουμε, ο έρωτας δεν έσβησε και αχνοφέγγει η αγάπη. Στην επταετία, θυμός, απομάκρυνση –ενάμιση μήνα, δεν άντεξα παραπάνω– και επιστροφή. Με περισσότερη αγάπη και αποφασισμένος για θετικές αλλαγές. Τότε ήταν που συνειδητοποίησα ότι η Αίγινα δεν είναι η ονειρική Xanadu, η ουτοπική Νεφελοκοκκυγία, ένας Παράδεισος επί Γης. Μια μικρογραφία της πατρίδας μας είναι, εικόνα της Ελλάδας και της μοιάζει. Πρώτα στο φυσικό περιβάλλον, στην ποικιλότητα και στην ομορφιά του. Οι αμμουδερές παραλίες και το περήφανο Όρος. Η κυκλαδίτικη Παχειά Ράχη και το δάσος της Βαγίας. Η αστική όψη του λιμανιού και η βυζαντινή Παλιαχώρα. Το ψαροχώρι η Πέρδικα και το ορεινό Σφεντούρι. Κι όμως, αυτό το θεσπέσιο περιβάλλον κακοποιήθηκε βάναυσα. Όπως και η Ελλάδα ολόκληρη. Να 'ναι αυτός ο λόγος που και οι άνθρωποι –όχι όλοι, ευτυχώς– την ασχήμια τους βγάζουν,
και όχι την ομορφιά που κρύβουν μέσα τους; Φυσικά, δεν εννοώ την εξωτερική εμφάνιση. Σε ψυχικά χαρίσματα αναφέρομαι, έμφυτα ή ακόμα και επίκτητα. Για ευγένεια μιλάω, για σεβασμό, για διάθεση συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων, για ανοχή σε μικροζητήματα, για συνεργασία σε σκοπούς υψηλούς. Έχω βαρεθεί, κάθε φορά που φτάνω στο νησί, να ακούω τα «νέα της εβδομάδας», που δεν είναι άλλα από φτηνά κουτσομπολιά, μίζερη κριτική, κακόπιστη διαβολή. Και μαζί άποψη, πολλή άποψη, έστω κι αν είναι προφανές ότι ο ομιλών ιδέα δεν έχει για το θέμα. Γεμίσαμε παντογνώστες, τιμητές των πάντων, στην Ελλάδα ολόκληρη – και στην Αίγινα, φυσικά. «Μα καλά» ψελλίζω κάθε φορά «τίποτα καλό δεν έγινε, τίποτα καλό δεν έκανε κανείς, κανένα καλό νέο;» Σιωπή για δευτερόλεπτα, κι άντε πάλι από την αρχή. Είναι αυτή η ιδιότυπη «μαγκιά» που έχει αναπτυχθεί στην κοινωνία μας, αντίγραφο των τηλεοπτικών «συζητήσεων», όπου κανείς δεν συζητάει με κανέναν. Όλοι μαζί φωνάζουν και όλοι μαζί δεν λένε τίποτα. Τα ίδια και εκτός tv, γύρω μας. Ο «ξερόλας», που όλα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει.
Που πάντα μιλάει δυνατά, θυμωμένος σχεδόν, δεν σηκώνει κουβέντα. Και –το χειρότερο– τίποτα δεν ακούει, δεν μαθαίνει, δεν ψάχνει, δεν συνεχίζει να μορφώνεται και να επαναδιαμορφώνεται. Βαρετό, αλλά και βλαβερό μαζί. Για τον εαυτό του και –κυρίως– για τον περίγυρο. Μόνο που δεν το καταλαβαίνει ή δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Αρνείται να κατέβει, για λίγο έστω, από τον θρόνο της άγνοιας ή της ημιμάθειάς του, αυτός, ο «μωρέ, ας ήμουνα εγώ στα πράγματα, και θα 'βλεπες...». Από κοντά, ο «θάφτης». Ανθρώπων, πραγμάτων, ενεργειών. Καλή κουβέντα δεν βγαίνει από το στόμα του. Όλοι είναι «λίγοι», αν όχι ολίγιστοι. Τίποτα δεν αναγνωρίζει, εκτός αν το έκανε αυτός. Σε καθετί και σε καθένα βρίσκει κάτι αρνητικό να προσάψει. Κριτική κατά πάντων, αλλά πρόταση καμία. Δεν το λέει, αλλά σαφώς το υπονοεί: Είμαι καλύτερος. Αυτός ο άσπιλος, ο προικισμένος, ο ανώτερος. Και άλλοι εξίσου «χαρισματικοί». Μόνο που έτσι δεν πάμε πουθενά. Σε αυτή την Ελλάδα, σε αυτή την Αίγινα, πρέπει πολλά να αλλάξουν. Και πρώτα απ' όλα εμείς. Γιατί, εκτός από τις συντάξεις, τους μισθούς, την περίθαλψη, μας πήραν τον πολιτισμό μας. Σιγά-σιγά, χρόνια τώρα, ροκάνισαν τη σοβαρότητα, τη διαλεκτική σκέψη, την ευγένεια. Και, αν το lifestyle της χυδαίας χλιδής πέθανε, έμεινε παντοδύναμη η χυδαία κουλτούρα των κυρίαρχων media.
Γεμίσαμε παντογνώστες στην Ελλάδα ολόκληρη και στην Αίγινα, φυσικά. «Μα καλά» ψελλίζω κάθε φορά «τίποτα καλό δεν έγινε, κανένα καλό νέο;» Σιωπή για δευτερόλεπτα, κι άντε πάλι από την αρχή Ευτυχώς, δεν είναι όλοι έτσι – το ξαναείπαμε στην αρχή. Πολιτισμένοι άνθρωποι υπάρχουν παντού, αλλά στην Αίγινα υπάρχουν πολλοί. Αυτό είναι το μεγάλο της πλεονέκτημα και η προσμονή ότι τα πράγματα μπορούν να γίνουν καλύτερα – και σύντομα. Ομάδες θεατρικές, παρέες που τις ενώνουν η καλή μουσική και τα εικαστικά, κινήσεις με ενδιαφέροντα πολιτικά, άνθρωποι που βρίσκονται για να συζητήσουν για φιλοσοφία, λογοτεχνία, αρχιτεκτονική, με μια κουβέντα Πολίτες. Εκεί βρίσκεται η ελπίδα και είναι δίπλα μας. Στο κάτω-κάτω, αφού δεν μπορούμε να επανορθώσουμε δραστικά το φυσικό περιβάλλον, ας βελτιώσουμε το ανθρώπινο. Ξεκινώντας από τον εαυτό μας, τις παρέες μας, τις συλλογικότητες στις οποίες μετέχουμε, τις ηγεσίες που εκλέγουμε. Και τότε θα ξεχωρίσουν οι πραγματικοί μάγκες από τα «κουτσαβάκια».
Άρης Πετρόπουλος Ο Άρης Πετρόπουλος γεννήθηκε το 1952 στην Αθήνα. Τέλειωσε το Βαρβάκειο και σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά δεν ασχολήθηκε ποτέ με την επιστήμη αυτή. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως μεταφραστής και επιμελητής βιβλίων, ενώ τη δεκαετία του '80 ασχολήθηκε επαγγελματικά και με το θέατρο, ως ηθοποιός.Το 1990 πέρασε στον χώρο των περιοδικών. Υπήρξε αρχισυντάκτης και διευθυντής γνωστών περιοδικών της εποχής. Από το 2002 μέχρι τον Ιούνιο του 2013 διηύθυνε τον ΟΣΔΕΛ, τον (μη κρατικό) οργανισμό πνευματικών δικαιωμάτων εκδοτών, συγγραφέων και δημοσιογράφων. Μετά από αποτοξίνωση έξι μηνών, αρχές του '14, θα ξεκινήσει τη νέα του εργασία στον χώρο των ηλεκτρονικών.