Michael Koryta

“Ik ben gefascineerd door crimineel gedrag”

In Amerika wordt hij al een tijdje tot de grootsten onder de thrillerschrijvers gerekend. Dan moet je denken aan namen als Michael Connelly, John Grisham, Dean Koontz, Dennis Lehane en misschien zelfs ook nog wel aan Cormack McCarthy. Op zijn 21ste (!) debuteerde Koryta, en met dat debuut bereikte hij meteen de shortlist voor de Amerikaanse Gouden Strop, The Edgar Allan Poe Award.

Hij is, net als Koontz en King trouwens, niet vast te pinnen op één enkel thema. Zijn

werk varieert tussen een pure hardboiled private eye en een regelrechte flirt met het paranormale. De Profeet is zijn meest recente boek. Koryta heeft inmiddels 15 boeken op zijn naam staan, daarvan zijn er nu incluis De Profeet vier in het Nederlands vertaald. De eerste drie zijn verschenen bij De Boekerij, De Profeet is uitgekomen bij Cargo. Highlife sprak met deze ex privédetective en voormalig journalist, die speciaal voor het promoten van zijn laatste boek even in Amsterdam was. voor crimineel gedrag. Ik heb er wel een fascinatie voor. proporties zien. Natuurlijk zet een uitgever bij uitstek je successen in de etalage. Ik weiger zo'n prijs natuurlijk ook niet en ben nuchter genoeg om te weten dat je beter een schrijver met een paar mooie awards op de plank kunt zijn. Je gaat er niet beter van schrijven, maar een prijs is wel een

Ik studeerde criminologie. Misschien was zelf crimineel worden een nog betere leerschool geweest, maar ik heb geen talent voor crimineel gedrag.

Je bent 31 jaar en je hebt inmiddels 15 boeken geschreven. Je werkte als privéspeurder, op je CV staat dat je voor kranten hebt gewerkt en je hebt een studie criminologie afgemaakt. Dat is veel.

Veel is een subjectief begrip. Okay, vijftien boeken op mijn leeftijd is niet onverdienstelijk. Maar zet er dan wel bij dat ik erg jong met schrijven ben begonnen. Ik was me er al heel vroeg van bewust dat ik niks anders wilde dan thrillerschrijver worden. Het was nog net geen obsessie, maar alles stond wel in het teken van dat doel. Dus lag het voor de hand dat ik een studie criminologie ging doen. De studie die je het dichtst bij de criminal mind brengt. Misschien was zelf crimineel worden een nog betere leerschool geweest, maar ik heb geen talent

Als ik je googel lijk je wel een schrijvende pendant van koning Midas. Journalistieke prijzen, waaronder eentje voor de jongste en de beste reporter, en een scala aan literaire prijzen. Leg ik je eigen

homepage daarnaast, dan lijk je me een bescheiden type.

Ik schrijf met plezier en ik schrijf niet met het doel voor ogen dat ik prijzen moet winnen. Je moet het ook een beetje in z'n push voor een boek.

De Profeet is het eerste en enige boek dat ik van je heb gelezen. Ik vond het in alle opzichten behoorlijk verrassend. Elke vorm van routine ontbrak en dat bedoel ik dan als compliment.

Dank je. Over routine gesproken; ik heb wel degelijk een serie boeken gemaakt met dezelfde karakters, namelijk de Lincoln Perry serie. Maar elk boek in die serie had een eigen thema. By the way, dat waren mijn eerste boeken en ze zijn allemaal met een award bekroond.

Waarom stopte je eigenlijk met zdie serie?

Ik zou de draad zo weer op kunnen pakken. Maar de belangrijkste reden is dat ik een onbegrensde schrijver wil zijn die vrij is om zijn personen en onderwerpen te verzinnen. Ik wil geen slaaf van mijn eigen boekkarakters worden.

Om op De Profeet terug te komen. Ik kreeg tijdens het lezen de indruk dat de grenzen van de thriller werden opgerekt. In ieder geval las ik een verhaal met listige plotwendingen, mooi getekende karakters en een degelijke plot. Tot zover zou het een solide thriller zijn. Maar als bonus las ik een zorgvuldig ge-

componeerd verhaal over twee broers die elkaar niet willen, of misschien moet ik zeggen kunnen begrijpen.

Zelf vind ik dit boek ook mijn meest outstanding werken. Toen ik het schreef was ik me er al van bewust dat ik met méér dan een thriller bezig was.

Hoe bedoel je dat?

In de meeste thrillers, ook in die van mij, zijn de hoofdpersonen bigger than life. Zelf stipte je dat net of the record aan toen we het even over Michael Connelly hadden. Zijn Harry Bosch is een schitterende hoofdpersoon waarmee Connelly alle kanten op kan. Juist omdat Bosch een tikje boven de

mensen en boven de wet staat, is hij zo'n bijzondere agent. Daar is niks mis mee, vermoedelijk schrijf ik zelf ook weer een thriller die over the top is. Meestal worden thrillers als amusement gelezen. In De Profeet heb ik daarover helemaal niet nagedacht. Ik ben blanco gaan schrijven, uitgaande van een paar elementen; het moest over de spanning binnen een familie gaan en het desolate arme Amerika moest er een rol in spelen.

lijkt bijna een bijbels thema. Het is in ieder geval universeel.

En omdat het universeel is heb ik het dicht bij de werkelijkheid kunnen houden. Iedereen kent wel een familie met een geheim. En iedere familie kent het fenomeen dat er bij een ongeluk linksom of rechtsom een schuldige wordt aangewezen. In mijn boek geven twee broers elkaar de schuld van een heftige gebeurtenis in het gezin. Maar geen van beide zijn schuldig. Dat idee verpest als het ware hun hele leven.

Je hebt het binnen een kleine gemeenschap geplaatst.

Dat is Amerika. De Verenigde Staten zijn

Heb ik het goed als ik stel dat in De Profeet het misverstand het motief is waar het om draait. En niet de overigens mooi uitgewerkte plot?

Misverstand is wel een pijler. Maar volgens mij is het meer dan dat. Voor mij is het de

De Verenigde Staten zijn voor veel toeristen uit Europa het Amerika dat ze op TV zien. Maar de werkelijkheid is anders.

Twee broers die denken dat ze elkaar haten, maar wiens tragiek het is dat ze in feite niet zonder elkaar kunnen. Het

voor veel toeristen uit Europa het Amerika dat ze op TV zien. Maar de werkelijkheid is anders. New York staat bijvoorbeeld uitsluitend voor New York en zeker niet voor heel Amerika. Het onbekende Amerika ligt buiten de bekende steden. In het midden van de vorige eeuw explodeerden plattelandsstadjes door de industrie. Ze waren in die jaren selfsupporting en kenden een bloeiend sociaal leven. Maar met het verdwijnen van de industrie zette de teloorgang in. Mensen trokken er weg, alleen wie niet anders kon bleef er wonen. In mijn boek is de American Football club het enige instituut in de stad dat nog voor enige sociale cohesie zorgt. Eén van mijn hoofdpersonen, Kent, is de coach van dat team. Zijn broer Adam was ooit een uitzonderlijk goede speler. Binnen zo'n gemeenschap raakt de bevolking betrokken bij een moordonderzoek. Op wereldschaal is dat een minidrama. Maar in zo'n desolaat stadje groeit het uit tot een waar episch drama.

analyse van een familiedrama, een analyse van het American football en ook nog een thriller waarin ik heb geprobeerd de dialoog en het landschap een hele eigen functie te geven. Men mag het een thriller noemen, maar als je alles in vakjes stopt, doe je het experiment te kort. Voor mijn gevoel is dit mijn meest pure boek. En het publiek heeft dat gewaardeerd door het ook tot mijn best verkochte boek te maken.

En vrijwel alle recensenten gaven 4 sterren.

Waarvoor dank.