2
Bijeenkomst op 10 september:
Ommen maakt keuzes... samen met u! Ondanks klein budget is Ommen een relatief veilige gemeente Uit onderzoek blijkt dat het algemene veiligheidsgevoel in Ommen maar liefst een 7 scoort. Dit wordt bevestigd met harde cijfers. In Ommen zijn relatief weinig incidenten en dat terwijl het budget Openbare Orde en Veiligheid maar klein is. Zo klein, dat er eigenlijk niet veel te bezuinigen valt. Volgens adviseur Openbare Orde en Veiligheid Roelof Westerhof is de afdeling verantwoordelijk voor integrale veiligheid en crisisbeheersing. “Het budget voor crisisbeheersing is minimaal en gaat vooral op aan opleiding en kleine materialen’, vertelt hij. “In elke plaats moeten burgemeester en zijn ambtenaren zijn opgeleid in de rampenbeheersing. Omdat het budget hiervoor in alle gemeenten klein is, pakken we de crisisbeheersing regionaal aan. Dat betekent dat niet alle ambtenaren opgeleid worden, maar slechts een aantal per gemeente, die vervolgens regiobreed ingezet kunnen worden als het nodig is.” Bij integrale veiligheid gaat het vooral om de sociale veiligheid. Samen met de politie brengt de burgemeester in kaart waar eventuele incidenten plaatsvinden en hoe vaak. Hier worden dan afspraken over gemaakt. Ook zaken als Burgernet en het keurmerk Veilig Wonen vallen hieronder. “Preventie werkt echt”, beweert Westerhof. “Het is alleen moeilijk om dat hard te maken. Maar als bureau Halt één jongere definitief uit de criminaliteit kan houden, scheelt dat de samenleving alleen al twee ton in euro’s.”
Hoewel de brandweer ook tot het pakket Veiligheid en Openbare Orde behoort, wordt deze dienst regionaal uitgevoerd. De gemeente levert hieraan alleen een vaste bijdrage en kan al dan niet akkoord geven op de begroting. “Dat deel van het budget gaat één op één over, daar kun je als individuele gemeente niet veel op sturen”, zegt Westerhof. “Maar natuurlijk probeer je er voor de burgers in je eigen gemeente wel zoveel mogelijk uit te halen. Op het gebied van brand, is in Ommen het risico op natuurbranden in combinatie met de mogelijke gevolgen groot. Daarom hebben wij alle wegen in de natuur in kaart gebracht en precies aangegeven welke percelen bereikbaar zijn, via welke aanrijroute. Mocht er dus wat gebeuren, dan zijn wij goed voorbereid.” Volgens Westerhof valt op gebied van veiligheid niet zo heel veel meer te bezuinigen. “Een aantal zaken zijn verplicht. Het enige wat je kunt afschaffen is Burgernet, het Veiligheidshuis IJsselland of het lidmaatschap Bibob. Met behulp van de wet Bibob kan de gemeente voor het verlenen van een vergunning onderzoeken of de persoon met wie ze zaken gaat doen, betrouwbaar en integer is”, verduidelijkt hij. “Als uit onderzoek blijkt dat de aanvrager van een vergunning of grondtransacties verdacht wordt van betrokkenheid bij criminele activiteiten zal de gemeente de vergunning niet afgeven. We toetsen ongeveer twee à driemaal per jaar een ondernemer en dan kan het eigenlijk al wel uit. Het Veiligheidshuis zorgt er voor dat de afstemming tussen zorg en justitieketen verbeterd wordt. Aandachtsgebieden van het Veiligheidshuis zijn: nazorg ex-gedetineerden, aanpak van veelplegers, jeugd en huiselijk geweld. Dit betekent niet dat de doelgroep in de watten wordt gelegd maar wel dat er maximaal ingezet wordt op het voorkomen van herhaling.”
Kijken naar wat echt nodig is en wat niet Het Maatschappelijk Domein (MD) van de gemeente is verantwoordelijk voor zaken als onderwijs, leerlingenvervoer, werk & inkomen, WMO, maatschappelijke ondersteuning, kunst, cultuur en sport. Kortom voor heel veel zaken waar de burger mee te maken heeft.
Op sport wordt bezuinigd, maar ook geïnvesteerd Sporten is goed voor een mens. Gezond, maar ook gezellig. En voor kinderen en volwassenen met overgewicht dé manier om kilo’s blijvend kwijt te raken. Daarom zet de gemeente Ommen vanaf 2013 combinatiefunctionarissen in die het sporten stimuleren. Toch wil Ommen tegelijkertijd bezuinigingen doorvoeren op sportzalen, zwembaden en buitensportaccommodaties. “Het zijn gewoon moeilijke tijden”, zegt teamleider Paul Overmars. “Bezuinigingen zijn daardoor onvermijdelijk en worden op allerlei terreinen doorgevoerd. Ook op terreinen die ‘pijn’ doen. Het zou gewoon niet reëel zijn om de sport helemaal buiten schot te laten.” Uit onderzoek is gebleken dat de tarieven voor sportclubs in Ommen over het algemeen iets gunstiger liggen dan in de omgeving. De tarieven voor de binnensport worden daarom gefaseerd verhoogd met 25 procent. “We gaan samen met sportverenigingen de mogelijkheden bekijken voor een gedeeltelijke compensatie in de vorm van een extra financiële bijdrage voor sportstimuleringsactiviteiten”, verduidelijkt Overmars. “Voor de buitensport is een bezuiniging voorzien die in 2017 oploopt tot 50.000 euro. Ook hier gaan we met de sportverenigingen creatieve oplossingen zoeken om de bezuinigingen te realiseren. Bijvoorbeeld door inspanningen van sportverenigingen bij onderhoud en een extra financiële bijdrage voor sportstimuleringsactiviteiten.” Ook voor de zwembaden is een bezuiniging voorzien. De kosten voor zwemlessen en vrij zwemmen liggen op dit moment wat lager dan in onze omgeving. Dat wordt gelijk getrokken. Voor het openluchtbad ‘de Olde Vechte’ wordt onderzocht of deze evenals in het openluchtbad in Zwolle, door vrijwilligers kan worden geëxploiteerd. “Komende tijd gaan we in gesprek met de sportverenigingen en belanghebbenden. Met z’n allen hebben we veel creativiteit om tot oplossingen te komen en om bezuinigingen te kunnen realiseren.” Er zijn ook lichtpuntjes. Ommen heeft in de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in goede sportvoorzieningen. In de kern Ommen ligt een geweldig sportpark en in Beerzerveld is in 2011 een kunstgrasveld aangelegd. Naast bezuinigen, wil de gemeente volgens Overmars de komende jaren tegelijkertijd nog verder investeren. “Het voornemen is in 2014/2015 in Lemele en in 2016 in Vilsteren een kunstgrasveld te realiseren. Met de Carrousel en de Slaghen heeft de binnensport goede accommodaties. Op dit moment wordt onderzocht wat de beste manier is om de zaalruimte uit te breiden. Voor deze investeringen moet ook geld zijn.”
Al enkele jaren wordt gesproken over de decentralisatie van de jeugdzorg, de AWBZ en de Participatiewet naar de gemeenten. Maar wat is decentralisatie nu precies? “Decentralisatie betekent dat de zaken die tot voor kort werden geregeld door het Rijk, nu worden overgeheveld naar de gemeenten”, vertelt Annette Wittich. “De verwachting is dat er op deze taken tegelijkertijd een bezuiniging wordt doorgevoerd die ligt tussen de 15 en 40 procent. Omdat de Rijksoverheid op bepaalde punten nog definitieve keuzes moet maken, is het nog steeds bekend hoeveel dit nu daadwerkelijk wordt. Dit maakt het lastig om nu al het juiste beleid te maken en dat heeft vervolgens weer effecten voor de opbouw van de begroting.” Toch vindt Annette decentralisatie best een goede ontwikkeling, want de gemeente staat dichterbij de burger dan het Rijk en zou in theorie meer maatwerk kunnen leveren. “Maar financieel wordt een moeilijke opgave. Want net als het Rijk, moet ook de gemeente zorg inkopen bij derden en we weten nog niet hoe de tarieven zich gaan ontwikkelen.” Naast Rijkskortingen, moet de gemeente ook zelf bezuinigen. Omdat het daarbij om gemeenschapsgeld gaat, wil de gemeente graag samen met de bewoners besluiten waarop er het best bezuinigd kan worden. “Er komt minder binnen en daardoor kunnen we ook minder uitgeven. Dus hoe vervelend het ook is, er moeten keuzes gemaakt worden”, zegt Wittich. “Dat betekent dat de gemeente minder kan doen en dat inwoners of verenigingen meer zelf moeten doen. Je kan hierbij denken aan verenigingen die zelf meer doen aan onderhoud sportparken of vrijwilligers die boodschappen doen voor mensen die dat zelf niet kunnen. Gelukkig is zelfredzaamheid niet nieuw voor Ommen, want er zijn hier al veel mensen en verenigingen zijn die zelf al veel doen.” Al met al ziet Wittich het niet allemaal somber in. “Doordat je met minder geld meer moet doen, ben je genoodzaakt om andere keuzes te maken. Dat hoeft niet perse negatief te zijn. Het is ook weleens goed om kritisch te kijken naar wat er nu werkelijk nodig is en wat niet. De BV Nederland heeft jarenlang boven haar stand geleefd. Het kon allemaal niet op en daardoor realiseerden wij en burgers zich steeds minder dat het om gemeenschapsgeld gaat. We zijn nu op een punt beland dat al deze voorzieningen niet meer te financieren zijn. Ik hoop daarom dat het Rijk snel met een definitief besluit komt op dit gebied en dat er tijdens de bezuiningsmarkt ook duidelijke keuzes door burgers worden gemaakt. Dan kunnen we daadwerkelijk beleid gaan maken en spijkers met koppen slaan.” Intern Omdat de gemeente haar burgers maximaal wil bedienen, wordt er ook intern bezuinigd. Dat betekent dat er op het personeelsvlak van de gemeente Ommen ook het een en ander zal gebeuren. “Daar ontkomen we gewoon niet aan, want de personeelskosten zijn hoog en je kunt je geld maar eenmaal uitgeven. En omdat het om geld van de burger gaat, vinden wij dat het geld ook zoveel mogelijk aan hen besteed moet worden.”