Bytom i Okolice

Page 101

już uznany ośrodek kultu maryjnego dzięki cudownemu obrazowi Matki Boskiej Piekarskiej (przyjmuje się, że został namalowany w 2. poł. XVII w.). Za sprawą proboszcza ks. Alojzego Ficka w połowie XIX w. Piekary stały się duchową stolicą Górnego Śląska i największym wówczas ośrodkiem wydawniczym, zwanym „Lipskiem Górnośląskim”. Historia Piekar aż do podziału Górnego Śląska nierozerwalnie łączy się z historią Bytomia. Od zarania notuje się w okolicy Piekar wydobycie rud żelaza, srebra i ołowiu, a od XIX w. także rud cynku. W 1811 r. spadkobiercy Gieschego założyli tu kopalnię galmanu „Szarlej”, będącą do poł. XIX w. największą na Górnym Śląsku. W poł. XIX w. znajdowało się tu 7 kopalń galmanu, wapiennik i młyn wodny. W 1896 r. od Piekar odłączono Szarlej, który do 1934 r. był samodzielną gminą. Po podziale Górnego Śląska przyłączono obie gminy do Polski (do 1939 r. w pow. świętochłowickim, do 1975 r. w pow. tarnogórskim). W 1939 r. nadano Piekarom Śląskim (przymiotnik „Śląskie” od 1935 r.) prawa miejskie z mocą od 1.01.1940 r., jednak wybuch II wojny światowej przesunął tę datę o 7 lat. Obecnie Piekary Śląskie zajmują obszar 39,67 km2 i liczą 60 tys. mieszkańców. W mieście działają m.in. dwie kopalnie węgla („Andaluzja” i „Julian”), przemysł metalowy, elektroniczny, odzieżowy, rzemiosło i inne. Na światłach przechodzimy w kierunku stacji benzynowej BP i kontynuujemy naszą wędrówkę w kierunku płn. – główną ulicą Piekar Śląskich – Bytomską. Mijamy z prawej charakterystyczny budynek Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii Urazowej (dawnego szpitala Spółki Brackiej) z l. 1914-24, następnie – także z prawej – budynek Urzędu Miejskiego i z lewej - Miejskiego Domu Kultury i siedziby Radia Piekary. przed Domem Kultury odsłonięto w 2012 r. pomnik Wawrzyńca Hajdy (1844-1923), nazywanego „śląskim Wernyhorą”, ociemniałego poety i działacza patriotycznego, inicjatora usypania w Piekarach Kopca Sobieskiego w 1863 r., która to idea doczekała się realizacji dopiero w 1937 r. Nieco dalej, po prawej stronie – na

zapleczu Urzędu Skarbowego – w nowoczesnym pawilonie Miejskiej Biblioteki Publicznej (ul. Kalwaryjska 62D) mieści się Izba Regionalna, prezentująca – głównie – stroje śląskie. Idąc wzdłuż ul. Bytomskiej mijamy z prawej skwer z pomnikiem „Bojowników o Społeczne i Narodowe Wyzwolenie” z 1960 r.

Nieco dalej pod nr 129 znajduje się Zakład Sztuki Kościelnej Schaeferów (rok zał. 1898), jedyny w kraju wytwórca wielkich rzeźb sakralnych (od 0,8 do 2 m wys.). W perspektywie ul. Bytomskiej widoczne są dwie wysokie 60-metrowe wieże neoromańskiego kościoła parafialnego Najświętszej Marii Panny i Św. Bartłomieja, mającego od 1962 r. status „Bazyliki Mniejszej”. Zbudowano go w l. 1842-49 z inicjatywy ks. A. Ficka (proj. D. Grötschel). 101


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.