TOPIC NATUUR
Natuurweetje Henk Eikholt; Meer vogelkijk plezier in je tuin? Op de site van de vogelbescherming staat wat je allemaal kunt doen om meer vogels in je tuin te krijgen.
Slapend de winter door of toch niet!? Er zijn veel dieren die een winterslaap
kan teren. Hier komen dan ook de spreek-
sneeuw, maar zo vaak ligt er geen sneeuw
houden, maar misschien wist je niet
woorden ‘zo vet als enne das’ en ‘een rug als
in ons land. Dus een betere verklaring zou
dat de volgende dieren geen winter-
enne das’ vandaan. In het voorjaar komen ze
kunnen zijn, dat een witte vacht zorgt
slááp houden maar een winterrúst: de
dan weer broodmager naar buiten.
voor minder warmteverlies, wit voorkomt namelijk de uitstraling van warmte.
das, de eekhoorn en de Vlaamse gaai.
De dieren die wél een winterslaap houden Bij zowel de winterslaap als de winterrust
hebben daarvoor een aantal voorberei-
Maar hoe weet een dier nou wanneer
past het lichaam zich aan aan de geringe
dende dingen te doen. De meeste dieren
hij in winterslaap moet?
activiteit door de hartslag en de ademha-
zorgen dat ze voordat ze in winterslaap
Daarvoor kunnen meerdere aanleidingen
ling te verlagen. Het verschil tussen beide
gaan zich tonnetje rond hebben gegeten,
zijn, zoals de buitentemperatuur die daalt,
zit hem in de verlaging van de lichaams-
zodat ze hier de gehele winter op kunnen
er is minder voedsel beschikbaar en de
temperatuur. Bij de winterslaap kan de
teren. Ook de vacht van de meeste dieren
daglengte (de tijd tussen zonsopkomst en
lichaamstemperatuur dalen tot 0 graden,
verandert voor de winter: in de herfst ver-
zonsondergang) neemt af. Maar ze zeg-
maar bij de winterrust zal de temperatuur
andert de vacht van een zomervacht naar
gen ook wel dat een dier een interne bio-
maar een paar graden dalen.
een wintervacht. Deze bestaat uit twee
logische klok heeft en zo weet wanneer
soorten haren, de dekharen die zich
het in winterslaap moet gaan.
Een ander verschil is dat de dieren bij een
bovenop bevinden en de wolharen die
winterrust wel af en toe uit hun hol komen
een isolerende functie hebben. Bij som-
Zo zie je maar weer, de natuur heeft aller-
om op zoek te gaan naar eten, meestal in de
mige dieren verandert ook de kleur van
lei handige trucjes om dieren te helpen de
nacht. Maar de das kan soms toch de hele
de vacht, denk aan de hermelijn. Deze
winter goed door te komen.
winter niet uit zijn hol komen omdat hij voor
krijgt in de winter een witte in plaats van
de winterrust een flinke vetlaag heeft aan-
zijn bruine vacht. Dit zou te maken heb-
Met natuurlijke groet,
gelegd en hier gedurende langere tijd op
ben met de camouflage voor in de
Britt Eikholt
Nr . 4 2021
Topic Regiomagazine
53
