РЕЗИМЕ Зоз тим препатрунком, односно кнїжку Ирини Папуґа Основна школа Бачинци облапена история школства у Бачинцох од єй найвчаснєйших початкох одкеди ше, од 1805. року одвива образованє у континуитету, о чим єст податки у Лїтопису школи и Материялох за историю школства, зоз надпомнуцом же о образовних активносцох дзецох у Бачинцох мож бешедовац ище пейдзешат роки скорей (1755). Спрам постояцей документациї найобясжнєйши прилоги исную за период нїзшей народней (пучкей) школи у Бачинцох, та тот 40-рочни период розвою школи обсяжнєйше и обробени (приказани). Иншак, школска документация розлично водзена, та периоди розвою школи приказовани и з помоцу другей ширшей литератури, медзитим намагало ше же би приказованє з часци було виєдначене та обробени важнєйши школски питаня, насампредз кадрово, потим материялни стан школи, приход школярох до школи, їх число, учебнїки и други школски активносци. Школа у Бачинцох єдна зоз велїх валалских школох о хторей менєй, або вообще нє писане, та податки оставаю анонимни, зачувани у лїтопису, записнїкох ... Одкриваюци два вики длугу драгу школи у Бачинцох, може ше замерковац же школу отримовали сами жителє вєдно зоз образованима учителями без огляду на части материялни, дружтвени и законски нєвигодносци. Вельо ше учительох пременєло од давних рокох XVIII, XIX, XX вику, од кеди датую податки о школи. Податки гуторя же у школи робело вецей як 150 просвитних роботнїкох: учительох, воспитачох, наставнїкох, професорох. Вони без огляду на длужину и час свойого пребуваня у школи, ґенерацийом бачинчаньох зохабели часц себе и своєй науки и вредно призначиц шицки їх мена особнє. Вшелїяк треба визначиц и питанє заєднїцкого живота у школи, а насампредз сeрбских и руских як найчисленших, и то од давного 1886. року, од кеди два школи обєдинєни, та по нєшкайши днї. Заєднїцтво пестоване, як и податок же особеносци каждей зоз националносцох: язик, култура, обичаї зачувани. По шицким судзаци же то нє було лєгко. И тим националносцом грожело, як и другим у тим поднєбю у дзепоєдних периодох историї денационализация, однародзованє .., алє зна ше же за очуванє власного идентитету було найважнєйше мац школу, учителя, свой язик. Школа у Бачинцох нє мала претаргнуце у своєй двавиковней роботи (лєм крадше под час I и II шветовей войни). Условия за роботу школи ше зоз часом злєпшовали, же би на початку нового XXI викa – у новим милениюме досцигли условия яки ше швеча образованю у сучасних условийох.
183