Jazik nas nasusni

Гелена Медєши - ЯЗИК НАШ НАСУЩНИ морфолоґийним уровню, та так дати дзепоєдни стари форми меновнїкох женского роду у локативе єднини, меновнїки стреднього роду у ґенитиве множини, кратки форми прикметнїкох, як и стари инфинитивни суфикс –ци.

8. Поглавє Наш народни и литературни язик окреме значне за каждого читача хтори жада дознац вецей о нашим язику. У нїм го автор уводзи до карпатскей язиковей системи и нових пасмох у нашим язику, указує на керестурско-коцурски язични розлики, описує наш язик по приселєню, толкує нашо народне мено и дава основни риси нашого язика у пейцох периодох: по конєц 19. вику, од 1904. по Другу шветову войну, од 1945. по шейдзешати роки, од шейдзешатих рокох по нєшка и дальши розвой нашого литературного язика (дзе облапени можлївосци нашого народного язика – домашнї еквиваленти место сербизмох, "гришки" хтори указую на нукашню моц нашого язика, реактивованє архаїзмох, "чисценє" язика – нєрозликованє наших и цудзих елементох, одпор ґу мадяризмом и ґерманизмом, операнє на други язики: восточнославянски и сербски обмоток, творенє словох по карпатским образцу, операнє на други язики и писательов язик як нєвичерпне жридло).

9. Гоч Предметни реґистер напевно вимагал од автора вельки труд, вон барз хасновити за швидке и лєгке находзенє глєданого проблема у Ґраматики под наведзену точку. Потим шлїдза Скраценя менох и насловох, Други скраценя и знаки и богата Литература хтора нас упутює на проблеми ґраматичного обробку язичней материї.

10. На основи виложеного, треба ище раз повесц же Костельник тримал бачваньскоруску бешеду за диялект кнїжкового руско-українского язика, цо ше през теорийни розпатраня указало лєм з часци точне. Ниа цо вон сам записал у Хронїки Керестура7: "През тото време, одкеди нашо Руснаци жию у Бачкей, одцудзели ше вони од других Руснацох, у вельким руским народзе постали вони окремна ґрана. На новим своїм обиталищу, у нових приликох виробели себе нови характер, нови способ живота у обичайох, у ґаздованю, у єдлу, у облєчиву. А и язик їх постал 'їх власни' котри вецей нїкому нє припада лєм їм. Па так тото шицко нашло свой вираз и у чувству наших Руснацох. Вони знаю, же вони 'нє таки' Руснаци як други. Вони ше сами оддзелюю од других Руснацох. Руснаци, хтори биваю на 'Горнїци' (т. є. у Горнєй Мадярскей), то 'Горняци', а тоти, цо биваю у Ґалициї, то 'Ґалициянє'. О Руснацох под московским царом жию 'Руси' (або колективно: 'Рус') або 'Москалє' (колективно: 'Москов' або 'Москаль'). 'Руснаци' simрliciter як сом уж спомнул, то лєм 'нашо Руснаци'." Кед би Костельник у своїм чаше знал за Сосирово аксиоми структурализма langue/parole, т.є. бешеда – язик, можебуц би свою дихотомию нє поставел як диялект – литературни язик. Алє, оспорйовац му описованє и з часци нормованє бачваньскорускей бешеди, та єй "дзвиганє" на уровень стандардизованого язика нїзач нє шмеме, окреме кед маме на розуме час и условия наставаня того значного и каждей похвали вредного витвореня. Рамачова Ґраматика наставала у вельо иншаких дружтвених условийох и зоз вельо иншакима науковима сознанями, цо нє значи же авторови нє було потребне огромне линґвистичне знанє, мудросц и толеранция та заключиц: 1. же ше руски язик формовал у карпатским ареалу дзе ше сходза восточнославянски и заходнославянски язики (прецо ма характеристики и єдних и других); 2. же руски язик треба виучовац як уж формовану систему, односно як окремни славянски язик хтори ма даєдни характеристики з язиками и диялектами карпатского ареалу;