Nº1
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/a08211ebccbdbd2cd52a066b0849fd95.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/2e00bd32fde306182b6b60f95620fedb.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/c585c4be06307d8c64801db6de604374.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/54c9213e8dd30edcb8f4661787ff5797.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/7d0840aab9b2185ab440a4a41a52a215.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/0e23458f2e89096067338ab90427ba5f.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/1ac5acb8f5443c4b6678bfc2534cacf2.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/a9dc0f1c79bb8f1e5f2094660a549dda.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/db92b5626be5c00d8b40095ef572dcb5.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/a26eb0300a7c986188fe8b7ce4407cdd.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/e39843459d90e10de983360b5138a469.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/ac2c47701a29b38a295d6743b7710741.jpeg)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/4cfe1a7c6ddf45f0bf78e58d13f7eabf.jpeg)
ManuelMaría
AvilésdeTaramancos
Ferrín
XohanaTorres
VíctorFreixanes
XavierAlcalá
CarlosCasares
XohánCabana
VidalBolaño
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/02c0eddf8e3a06e7b047cf87c223472a.jpeg)
RodríguezRuibal
ManuelLourenzo
Táboa de contidos
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230212220945-c605de42c4b6bb7bba7f56e966ea7a1b/v1/02c0eddf8e3a06e7b047cf87c223472a.jpeg)
Nº1
ManuelMaría
AvilésdeTaramancos
Ferrín
XohanaTorres
VíctorFreixanes
XavierAlcalá
CarlosCasares
XohánCabana
VidalBolaño
RodríguezRuibal
ManuelLourenzo
CANDO NACERON
A Xeración das Festa Minervais está formada por escritores nacidos entre 1930e1940,autoresdepoesíagalegado séculoXX.Entreoutros:
-XóseLuisMéndezFerrín
-UxioNovoneyra
-ManuelMaría
-XohanaTorres
-SalvadorGarcía-Bodaño
-ArcadioLópezCasanova
-A maioría ten formación universitaria. Participaron nas Festas Minervais (certames poéticos da USC quepremiabaobraspoéticas e narrativas en galego) e escribiron no xornal compostelánLaNoche.
-Sóescribenen galego,xaquetodos estabanligadosao nacionalismo marxista.
-Vinculáronseaoproxectocultural Galaxía e moitos deles publicaron os seus versos na colección Illa Nova.
-Conscientesdafaltadeliberdadena Españadadictadura,manteñenun compromisopolítico edesempeñan unpapelrelevantenaaparicióndo nacionalismomarxista.
-Vida: de onde é e a que se dedicou
Uxío Novoneyra nace o 19 de xaneiro de 1930enParadadeMoreda,na serradoCourel dentro dunha familia labrega acomodada. En 1945 trasládase a Lugo para estudar Bacharelato. De 1949 a 1951 está en Madrid e alí, tras superar o Exame do Estado, matricúlase por ouvinte en Filosofía e Letras.
En 1952 volve a Galicia para facer o servizo militar durante 2 anos, de 1953 a 1962 permanece arredado na súa terra natal, tendo que gardar repouso a causa dunha pleuresía malcuradaduranteoservizomilitar.
Do 62 o 66 vive en Madrid, onde entra en contacto co grupo poético Brais Pinto (grupo fundado en Madrid en 1958 por mozos galegos) e traballa unha colección literaria co mesmo nome, traballa naradio, televisión e publicaosseusescritos.En1966regresaásúa aldeanatal.En1968coñeceenLugoaElbaReicoaquecasaráno73.
Aparellaterá3fillos.En1983trasládaseaCompostela,morrendoen 1999.
-Libro máis emblemático.
OseulibromáisemblemáticoéOseidos(1955)
-Tipos de posesía
Uxío Novoneyra escribe tres tipos de poesía:
-Poesía paisaxística: describe a paisaxe da súa terra, O Courel. A obras máis representativa é Os eidos.
- : utilizada para facer una crítica social(
-Poesía amorosa:relacionadacoamor eoerotismo (Mullerpralonxe).
3 recursos fónicos dos seus poemas
A súa poesía caracterízase pola importancia dos efectos fónicos (aliteracións, onomatopeas, fonosimbolismos…)etaménpolabrevidadee condensacióndos seusversos, reducidosós elementoesenciais, comopodemosver noseupoema
“Cousosdolobo”:
Cousos do lobo!
Caborcos do xabarín! Eidos solos onde ninguén foi nin ha d’ir! O lobo! Os ollos o lombo do lobo! Baixa o lobo polo ollo do bosco movendo nas flairas dos teixos ruxindo na folla dos carreiros en busca de vagoada máis sola e máis medosa…
En primeiro lugar, o poema en cuestión é unhamostradafondapreocupacióndeNovoneyra polaformapoéticaepoloxogocoalinguaxe.Unha preocupación que se materializa no maxistral uso do fonosimbolismo (evocación de sensacións e sentimentos a través da expresividade dos fonemas).“Olobo!Osollosdolombodolobo!”un verso monovocálico con “o” pechado que expresa escuridade, medo e a soidade que sufriu NovoneyranoCourel.
No verso doce “oula” é unha onomatopea que seguramente Novoneyra emplease para remarcarosondolobo.
Rastrexa
parase e venta finca a pouta ergue a testa e oula ca noite cara o ceo con toda a sombra da noite na boca.”“
Para rematar, no verso número nove aparece outro recurso (“máis/medosa”), que reflicteomedoquesentiríaunhapersoanesas circunstancias.
Un haiku é unha das formas da poesía tradicional xaponesa máis estendida. É un poema descritivo que recolle o que está sucedendo nun lugar nun momento preciso, case sempre nunha paisaxe, coma un flash que capta a impresión do instante. O haiku garda certa relación cos epigramas e coas adiviñas. Está moi influído pola filosofía e a estética zen. Destaca sobre todo pola capacidade de suxestión e de facernos ver aquilo no que antes non repararamos. Condensa emocións, sentimentos, e tamén teñen cabida o humor e ironía. O tema principal é a natureza, e descríbense os cambios de estación, os fenómenosnaturaisouavidacotiádaxente.Adoita conter unha palabra que fai alusión á estación ou ao momento do día. Desde o punto de vista formal, as principais característicasdoxénerosonasseguintes:
-Estrofa de 3 versos, cun total de 17 sílabas xeralmete distribuídas en 5-7-5 por verso
-Non ten título.
-Carece de rima.
-Abundan os substantivos, forma poética predominantemente nominal.
-O estilo é sinxelo, austero e sutil.
-Emprega metáforas e sinestesia.
Comopodemosvernosiguientepoema:
GALICIA digo eu ún di GALICIA
GALICIA decimos todos GALICIA
hastr’os que calan din GALICIA e saben sabemos
GALICIA da door chora á forza
GALICIA da tristura triste á forza
GALICIA do silencio calada á forza
GALICIA da fame emigrante á forza
GALICIA vendada cega á forza
GALICIA tapeada xorda á forza
GALICIA atrelada queda á forza
*Recitadode UxíoNovoneyra
*Vemosquesaltaamétricaclásica
O poema anterior trata do maltrato que sufriu Galicia ó longo da historia. Mesmo se personifica Galicia de tal forma que ela mesmasofretodooquesufriuoseupobo.
Cumes cumes cumes com’ estes echen
Unha vez por cada morte
VIETNAMMMMMMMMMM
VIETNAMMMMMMVIETNAMMMMMMMMMM
VIETNAMMMMMMMMMM
metan na casa a verba na cociña na mesa na cama xa está e calar calarcalaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaarrr hastr’o berro que te acusa USAUSAUSAUSAUSAUSAUSA
un morto dous mortos
tres / trinta mortos
trescentos / tres mil mortos
Neste poema faise unha crítica á guerra deVietnameaEEUU,porquecomobenseve nos últimos versos non se tiñan en conta os mortossenónavitoria.
*RecitadodeUxíoNovoneyra
Manuel María foi un poeta español destacado polo seu carácter combativo e o seu compromiso político . Naceu o 8 de Outubro de 1930 en Outeiro de Rei.O seu falecemento foi o 8 de Setembro do ano 2004. Escribiu numerosas obras literarias polas que é coñecido hoxe en día.. Era fillo dunha familia de campesiños acomodados, e con tan só 12 anos marchou á cidade de Lugo , onde pasou a súa mocidade . Despois marchou a Santiago , lugar no que realizou estudos universitarios e , tras pasar tamén por Monterrei , sendo procurador dos tribunais , marchou á Coruña , localidade galega onde morreu.
Éunautordunhaobraextensísima(falamosde máisde40títulos),moivariadaformaletematicamente, quenonsereduceaoxéneropoético,xaquetaméncultiva narrativaeensaio.Combina3liñastemáticas:
TEMÁTICA PAISAXÍSTICA
FalaprincipalmentedapaisaxedaTerraChálucense,a travésdetemascomaomundoanimaleaxeografía.
Amosaoseucompromisopolíticodendeasátiraeaironía, criticandotaménmoitosaspectosdasociedadedoseu tempo.
POESÍA INTIMISTA
Falabasicamentedeamor,empregandounhalinguaxe moipoética.
Poderíamos dicir que a obra máis importante e representativa de toda a obra literaria de Manuel María é Muiñeiro de brétemas. Este foi o seu primeiro poemario; publicousenoano1950econel inaugurouse achamada“EscoladaTebra”.
BANDO Prohíbese , por orde da Alcaldía , que medren porque si as rosas do xardín municipal. Dende agora as pombas teñen que pedir licencia pra voar. Prohíbeselle a lúa andar ceiba de noite polo ceo . A lúa é unha tola que anda espida dando mal exempro ás nenas castas i ós fillos da familia .
Algúns dos compoñentes da Escola da Tebra
Este é un dos poemas de Manuel María , que se atopa en Documentos persoais , publicado no ano 1958 . É un poema de denuncia social cuxo título alude a un tipo de escrito administrativo a través do cal un alcalde sedirixeatodososcidadánsdunconcello.
ATerraChásomentesé: unpovoaquí,outroacolá, milarbres,monteraso, unceochumboetráxico noqueandanasnevesavoar.
Orestoésoedá.
Esteéoutrodospoemasmáisfamososde Manuel María . Ten unha liña temática
paisaxística , xa que nel , fala sobre a paisaxe
dasúaterranatal,aTerraChádeLugo.
ManuelMaríanace en Outeiro de Rei da Terra Chá (Lugo) o 6 de outubro de 1929.Comeza a escola en Outeiro en plena Guerra Civil. Logo prepara en Rábade o ingreso no Instituto cun mestre que dedica as tardes dos sábados a ler e comentar textos poéticosgalegos
Entre os temas que máis destacan nos poemas de Manuel María atopamos o amor, o arte e o compromiso político. .
Este autor conta con obras máis importantes do xénero narrativo, poesía, teatro e ensaio. Pero unha das súas obras máis representativas é Contas en cuartodecultivo.
Ademais, Manuel María
FernándezTeixeirofoioautor homenaxeado das Letras
Finalmente María falece o 8 de setembro de 2004 na Coruña. Despois do velorio no Panteón de GalegosIlustres,oseucorpofoitrasladadoaOuteiro deReinomediodunhamultitudedegalegosegalegas que quixeron dar o seu derradeiro adeus ao poeta nacionaldeGaliza.
Galegas2016
Tras unha longa traxectoria na que brillou no mundo da poesía e se dedicou á normalización
lingüística,sempreaoladodosmáisnovos.
Antón Avilés Vinagre nace na aldea de Taramancos, próxima a Noia, da que toma o seu alcume literario. En 1960 emigra a ColombiaeregresaaNoiaen1980.
Presidiu a Asociación de Escritores en Lingua Galega (1986) e foi elixido conselleiro en Noia nas listas do BNG, sendo designado conselleiro de cultura (1987-1991). Ademais traballou na revista
Tapal; na revista Aturuxo, de Ferrol; e na revista Quatro Ventos, de Braga, entre outras.
Primeiraetapa: Esta etapa é anterior a emigración. Nesta etapa mostra as súas ideas nacionalistas, defende a lingua galega e mostraoseuamorpolaterragalega.
Segundaetapa: - Esta etapa iníciase tras o regreso de Colombia.Nestaetaparecolleaexperiencia vital da viaxe, describe a exuberante paisaxe tropical ou a experiencia do retorno.
-
Obras: O tempo no espello, Cantos caucanos, Astorresnoar, Últimafuxidaa
Harar
Obras: Asmoradíasdovento
Afrautaeogaramelo
Ter unha casa en Chachauí sobre do cume do Cúndur-Cúndur que os incas bautizaron polas grandes aves míticas. Ter unha casa en Chachauí e ver no fondo do precipicio o Putumaio brincar como un regueiro pequeniño.
Ter unha casa en Chachauí e escoitar á noitiña o zunido dos vagalumes, dos cocuios, o canto do turpial e o miar estremecedor do puma negro.
Ter unha casa en Chachauí, esqucerse do tempo, estar ao pé dun deus antigo amigo do sol.
Ter unha casa en Chachauí.
Abaixo, no camiño de Ipiales, na estrada do Ecuador, brillan as flores ventureiras.
Pero as estrelas son máis grandes.
-
Opoemadescribeapaisaxe centroamericana.Enqueaspectosse centra?
Céntrasenasespectacularespaisaxesque sepodenverdendeasaldeasincasquehainos cumesdasmontañasmáisaltas.
Ter unha casa en Chachauí
Ter unha casa en Chachauí sobre do cume do Cúndur-Cúndur que os incas bautizaron polas grandes avesmíticas. Ter unha casa en Chachauí e ver no fondo do precipicio o Putumaio brincar como un regueiro pequeniño.
- Que sentimento espresa a reiteración do verso?
Expresa a importancia que o autor lle dá ao lugar que describe; é dicir, Chachahuí. El pensa que é un moi bo lugar para vivir, principalmente polas súas paisaxes. De feito, desexaviviralíalgúndía.
-
Temadopoema.
Descrición da paisaxe e dos animais tropicaisdacidadedeChachahuí.
ChachahuíéunpoemadolibroCantoscaucanos do escritor Antón Avilés de Taramanco, que emigra a Colombiaondeescribeamaioríadassúasobraseonde as sitúa. Así mesmo "Chachahuí" é un poema no que se describeaexuberanciadapaisaxetropical.
Aíndaque…taméntenoutrotipodetemanasúas obras, como pode ser o tema do nacionalismo, a nostalxia e o mar. Algúns deses títulos son: As moradías do vento, As torres no ar e Última fuxida a Harar. Así mesmo "Chachahuí" é un poema no que se describe a exuberanciadapaisaxetropical.
Antón Avilés pertence á xeración das Festas Minervais, xuntocosautoresUxíoNovoneyraeManuelMaría,entre outros.
ImaxedopoboincadeChachahuí
Este autor adoita utilizar os seguintes recursosliterarios:
- Repetición
- Antítese. Ex: "míar estremecedor do pumanegro"
O seu verdadeiro nome era Xosé Antón Avilés Vinagre. O seu pai era SeverianoAvilés, pescador.Ospaistiveronoutrostresfillosantes denacerAntón.FixooBacharelatoenNoia,exa aos 15 anos publica o seu primeiro poema, en galego, na revista local Tapal, editada por ManuelFabeiroGómez.
Participou no estreo da obra teatral de Álvaro Cunqueiro, O incerto señor Don Hamlet, príncipedeDinamarca.
Tamén usaba substantivos e adxectivos exóticos para describir paisaxes nos seus poemas.
Xosé Luís Méndez
Ferrín naceu en Ourense noano1938epasoualía súa infancia con estancias en Celanova. En Ourense fai o primeiro curso de Bacharelato, e trasládase coa súa familia a Pontevedra en 1949. É alí onde termina os estudos degraomedio.
Méndez Ferrín é un escritor español en lingua galega. Licenciado en Filosofía e Letras (especialmente enLiteratura)polaUniversidadeComplutensedeMadrid, foiocofundador,xuntoconoutrosescritores,do"Grupo Brais Pinto". Tamén foi o fundador nos anos sesenta do partido político Unión do Pobo Galego (UPG), do que foi expulsado posteriormente. Unha vez apartado desta organización, incorporouse ao Partido Galego do ProletarioeáOrganizacióndeLiberaciónNacionalGalicia Ceibe.
Con pólvora e magnolias é un poemario publicado en 1976 cuxa elaboración se prolongou durante moito tempo antes, chegando a ser publicadosconanterioridadealgúnsdosseuspoemas.
Coa obra Con pólvora e magnolias prodúcese o fin do Socialrealismo imperante ataomomento,edápaso á lírica actual, actuando como o peche da lírica da Posguerra. Nesta obra encontramos a estética vangardista e os temas que predominarán posteriormente, como o amor relacionado co tempo ou a morte. Foi, polo tanto, moi importante no século XX polo cambio que produciu napoesía.
Voce na néboa (1957) foi o seu primeiro libro de poemas coa temática existencial, que dá paso nos anos seguintes a unha poesía civil e reivindicativa publicada baixo o pseudónimo de HeribertoBens.
No conxunto da súa obra coexisten dúas liñas poéticas esenciais: unha poesía lírica e intimista que desenvolvetemascomoanostalxia,oamor,opasodo tempo,ouamorte,eunhapoesíareivindicativanaque expresaoseucompromiso.
→ 1º Tipo de poesía
Aprimeiratemáticaquemarcouassúasobras tiña un enfoque existencial, pero marcado polo negativismo, onde se reflectía a angustia e a insignificanciadohome.Unhaobraconesteenfoque é por exemplo Voce na néboa (da que xa falamos anteriormente).
→ 2º Tipo de poesía
A segunda tiña un enfoque reivindicativo e intimista (páxina anterior). Ademais, falaba de política e ideas nacionalistas, pero a través de mitosesímbolos.
Atópome coa testa contra o muro. Convócome a min mesmo como quen olla un [pozo.
Volta un neno perdido por rúas de fume,por pasigos brancos,
Tráxico,con tatuaxes nas meixelas E lumes pequenos en cada dedo. Voltan tempos ourizo de rapina e disparos, de angurias decoradas por cregos e trompetas, estampas e desfiles.E todo que se para. Locen asombros,fórmanse estalidos, [redondéanse lombos, e mamai dime algo tremendamente pedra que me pon no meu sitio. Retorna agora o día da ira, o tremendo intre en que perdín os ollos e fíxenme acibeche, cactus e pedra alumbre, e quedeime en Ourense fitando con horror este río do tempo.
Este texto de Ferrín pertence ao poemario Con pólvoraemagnolias.Estacomposiciónestácombinada con léxico que vén do celta, pois os autores desta épocadinquenósvimosdestepobo.Todasaspalabras estánrelacionadascoanaturezadebidoaqueosceltas convivían con esa realidade día a día; a paisaxe. Ademais estes autores pensan que defender a nosa procedenciaceltaéalgonacionalista,xaqueéunxeito dedicirqueosgalegostemosorixesdistintasaoresto dopoboespañol.
X.L.Méndez Ferrín:Con pólvora e magnolias.
Foi unha poeta, dramaturga e escritora española de lingua galega. Formou parte das xeracións de escritores que comprometidos coa lingua galegaduranteoFranquismo contribuíndo a normalizar a literatura galega. Naceu en Santiago en 1931, e morreu en2017.
Temas da súa poesía: temas intimistas: (angustia da soidade, o paso do tempo,a fugacidade das cousas,a memoria…) e temas sociais(apreocupacióndeGalicia). Obra: Dosulco(1959).
-Obra narrativa con trazos da Nova Narrativa Galega:
AdiósMaría(1971).
Ofrece unha vista do mundo desde os ollos de María, unha rapaza de quince anos que actúa como protagonista-narradora.Anovela presenta o mundo interior da rapaza e a súa interacción co mundo
-Catro trazos da Nova Narrativa Galega :
-Varios narradores.
-Presenza do subsconciente: soños,traumas.
-Escribir todo aquilo que vén á cabeza:monólogointerior.
-Personaxes desequilibrados e marxinais.
PREMIOS QUE GAÑOU:
Premio Galicia do Centro
Galego de BosAires
Premio de etnografía
Premio Pedrón de Ouro
Premio Castelao deTeatro
Premio de la crítica
Obra de teatro:Un hoteldeprimeirasobreorío (1969).
DECLARAo oráculo: «QUE á banda do solpor é mar de mortos, incerta, última luz, non terás medo.
QUE ramos de loureiro erguen rapazas.
QUE cor malva se decide o acio.
QUE acades disas patrias a vindima.
COMENTARIODETEXTO Este poema é un claro exemplo de literatura feminista galega. a) O
POEMA TEN 2 PARTES, INTRODUCIDAS POLO VERSO 1EOVERSO10.CALÉAIDEA DECADAUNHA?
b) NO VERSO FINAL, PENÉLOPE EXPÓN A SÚA
QUE amaine o vento, beberás o viño.
QUE sereas sen voz a vela embaten.
QUE un sumario de xerfa polos cons.”
Así falou Penélope:
AFIRMACIÓN PERSOAL. EN QUECONSISTE?
a)Naprimeiradilleás mulleres que non teñan medo, pois teñen dereitos. Na segunda parte fai unha aclaración final na que intervén o feminismo e alzaaliberdadedecadaun.
“Existe a maxia e pode ser de todos.
¿Aque tanto novelo e tanta historia?
EUTAMÉN NAVEGAR.»
b)Penélope di que ela tamén (quere,desexa,pode)navegar. Penélopedeclaraaliberdadee o dereito de facer o que ela queirafacer.
AnaeYasmina4ºA
AnaeYasmina4ºA
Naceu na cidade de Pontevedra en agosto de 1951. Asistiu á Universidade de Santiago de Compostela para licenciarse en Filosofía e Letras e, posteriormente, doutorarse en Filoloxía Románica, aínda que tamén estudou Xeografía e Historia, e Xornalismo.FoiredactoredirectordoDepartamento de Cultura.Tamén participou na Radio Popular de VigoenatelivisióndeGalicia
Unhaduciadegalegos;primeirolibropublicado.Contén as entrevistas realizadas a doce personalidades moi diversasvinculadasáculturagalega,
O fresco, memoria dun fuxido; trátase dunha obra baseada na reconstrución da tráxica experiencia dun famoso tirador e líder do maquis antifranquista que operou na cadea montañosa que vai de Vigo a PonteareasdespoisdaGuerraCivilEspañola.
O enxoval de noiva: esta obra, mal recibida e mesmo ignoradapolopúblicoeacríticagalega,estáambientada na Italia renacentista. Este feito provocou unha certa decepciónedescontentoentreoslectoresseguidoresde Freixanes,afeitosaoutratemática.
Ingresou na Real Academia Galega en 2004 eéoseupresidentedende2017.
Otriánguloinscritonacircunferencia;Estaobraliteraria é a primeira das novelas escritas por Freixanes e durante moito tempo foi considerada a peza clave da narrativa galega contemporánea. Con ela gañou o Premio BlancoAmor en 1981 e o Premio da Crítica de NarrativaGalegaen1982.
Alfredo Conde
Allariz, España , 1945 Estudou Ciencias Náuticas na Coruña e Filosofía e Letras en Santiago de Compostela.Exerceudiversasprofesións:mariñeiro, debuxante, libreiro, mestre... Hoxe é un dos autores máis destacados e con maior proxección internacionaldaliteraturagalegacontemporánea.
Cultivou a novela, o conto e a poesía. Pola novela Xa vai o griffón no vento foi galardoado co Premio Blanco Amor.
Reproducimosunfragmento:
“Abeirado ó pazo do señor arcebispo, restregando o lombo contra o soarego da porta e coa ollada na fonte que, adosada ós muros catedralicios, curiosamente apunta cara ó sueste, o Visitador cismaba na fugacidade dos tempos e mais no feble da súa consistencia; ensimesmado, absorto na contemplación do cano que deitaba unha auga que supuña morna e mesmo apetitosa, o moi galopín sabía que o serán estaba a devalar e que axiña os pradairos abalarían a ladaíñadosolpor.Amesmaladaíñamáisben monótona e aburrida, que só de pensar nela selleencollíaoánimoefacíaquesesentise espido e coma arrenegando de toda escuridade, de toda dúbida, mesmo de toda condición”.
Xavier Alcalá
(Miguelturra, Cidade Real, 1947) naceu na Mancha, pero
criouseenFerrol.EnxeñeirodeTelecomunicaciónseDoutor
en Informática, está ligado á Arxentina por fortes lazos profesionais e persoais, xa que está casado cunha muller de Bos Aires, circunstancias que axudan a explicar a destacadapresenzadarealidadeedahistoriadestepaísen
moitos dos seus narracións Autor cunha longa traxectoria, ao longo de máis de corenta anos dedicado á literatura, publicoualgúnstítulosconsideradosclásicosmodernosdas
Letras Galegas, como A nosa cinza (1980), que marcou a todaunhaxeracióndelectoresenGalicia.
Contacontos de probada mestría, a emigración de Alcalá, a saudade e a lembranza dunha terra afastada son algúns dosmotivosrecorrentesnasúaobra,queen moitos sentidos pode cualificarse de americanista, mesmo arxentino e mesmo, nalgunha ocasión, patagónico, como se demostra. Polos seus títulos como En los pago de Huinca Loo (1982), Latitud Austral (1991)AincansablededicacióndeAlcaláás letrasgalegaslevounotaménaoxornalismo, á tradución, á redacción ensaística, ás monografías.
CarlosCasareseDaríoXohánCabana
Carlos Casares (Ourense, 1941-Vigo,2002)foiunmoi importante escritor galego dos anos 80 e 90. Tras trasladarse a Santiago e licenciarse en Filosofía e Letras, entrou en contacto co galeguismo, militou no Partido Socialista e foi deputado no Parlamento galego. Ademais dirixiu a editorial Galaxia e a revista Grial.
Tamén escribiu literatura infantil, como A galiña azul, e traduciu moitas obras ao galego, por exemplo, O Principiño.
Na súa obra distínguense dúas etapas. Na primeira pertenceáNovaNarrativa Galegaeasobrassonde carácter biográfico, por exemplo Vento ferido. Na segunda, as obras ambiéntanse nun pasado histórico, narrando a chegadadocineaGalicia ou a Guerra Civil, por exemplo Ilustrísima.
OsMortosDaquelVerán (1987)
A aparición do cadáver do boticario
Ernesto Vilariño Dacal, morto supostamente en accidente ao comezo
da Guerra Civil, pon en marcha unha investigación xudicial escrita cunha
linguaxe innovadora e unha extraodinariasolvencianarrativa.
Darío Xohán Cabana (Roás, Cospeito, 19 de abril de 1952 - 17 de noviembrede2021)1foiunescritorgalegode poesía, narrativa, ensaio e literatura infantil e xuvenil. Traballou nas Edicións Castrelos, como vendedor de libros, como guardia municipal e foi membro da Real Academia Galega.
Estivo fortemente influenciado por Cunqueiro. A súa obra caracterízase por: unha construción sinxela, a fusión de fantasía e realidade e a reutilización da materia de Bretaña e a mitoloxía popular. A novela máis destacada é GalvánenSaor.
Aquela mañá o patio do casteio de Mirez bulía de alegre actividade. O señor Vedromil ía dun lado para outro moi capataz,dirixindoastarefasdoshomesemullereseananos, e gastábalies bromas e ría estentóreo das súas propias chistadas. Xa non usaba Vedromil orelleiras, nin os seus conxéneres tampouco, e os picudos apéndices seus apuntábanllesporentreasguedellas,orgullososetesos. Ferrexaban os ananos en grandes barquíns ó aire libre. Os martelos batían en barras de ferro que ían asumindo feitura de picachóns, e en pranchas que pouco a pouco se transformabanenpaseenrodasdediversostamaños.Media ducia de homes de regular estatura labraban pequenos puntóns e travesas, ou tal parecían, con aixolas noviñas do trinque, e media ducia de mulleres facían cestos de talas de salgueiro, delas entretecéndoas e delas labrándoas con coiteiasdedousmangos.
Galván en Saor
-Porqueseparalizouantes?
OgolpedeEstadodoxeneralFranciscoFranco e a consecuente guerra parou toda esta produción literaria. Despois da vitoria do bando nacional, a literaturaenlinguagalegamorre.
-Ondesecontinuoufacendo?
Apartirde1936,edurantesasdécadasde1940 e1950,aliteraturagaleganonestivomortaxaquefoi continuada por autores galegos que tiveron que exiliarseaAméricadosur(especialmenteaBosAires).
-Candovolveu facerseaquíenGalicia?
Desdemediadosdossesenta,egrazasólaborde diversosgrupos(OFachoeTeatroCirconaCoruña, Teatro Popular Galego en Vigo), comeza a recuperacióndestexénero.
-Que tipo de teatro se fai na inmediata posguerra?
As tendencias máis populares nesta época son o folclorismo e o ruralismo. Trátase dun teatro dedicado máis á lectura que á representación.
A partir da década dos 60, a recuperación cultural influirá na normalización teatral. En 1965 xurdirá o grupo de teatro O Facho, un colectivo intelectual de galegosquedesenvolvenunha serie de actividades culturais en prol da defensa da lingua galega nos anos da ditadura.
Entre os seus promotores estaban Henrique
Harguindey, Andrés
Salgueiro,XoséLuisCarneiro
eXoséLuisRodríguezPrado.
A partir dos anos 70, concretamente dos anos 1975, comenzarán a aparecer colectivos poéticos que continuarán coa recuperación cultural iniciada no decenio anterior. Algúns grupos destacadossonCravoFondo.
Foi un escritor e actor galego, naceu en Santiago en 1950 e moreu na mesma en 2002. Formou parte do gurpo chamado“Grupo Abrente”que nos 70 renovou a escrita e as representacions dramáticas galegas. Xirou en case en exclusiva no teatro creando o “Grupo Antroido” en 1975, até oactualo“Teatro do Aquí”.Iso si,antesdededicarseoteatro, eltraballarana“banca”.
Os seu 3 temas máis representativos foron o teatro experiencia estética, o histórico-literario, e sobre todo o social-político. Ademais ten outros temas como o compromiso co pais e coa lingua, e o diálogo coa tradición
Unha das súas obras teatrais máis representativas é SAXO TENOR (1993) Aínda que tamén cultivou o ensaio coa súa obra : PERSPECTIVA DO TEATRO GALEGO ACTUAL(2002)
A súa 2º obra máis coñecida foi A
BURLA DO GALO (2000)
NATALIDADE: era de Santiago de Compostela. A que se dedicaba?: nos seus comezos a traballar na “banca”, pero a súa afición polo teatro levouno a dedicarse a el por completo.
OBRAS:
TEMAS: crítica de modernidad e estética de derrota.
ALGUNS LIBROS:
DOENTES
SAXO TENOR
RASTROS
Casarriba.
Euloxio Rodríguez Ruibal , nado en Ordeso16demarzode1945,éunescritore director galego. Ingresou na Real Academia
Galega o 24 de marzo de 2006 e ocupou o cargo de arquiveiro e bibliotecario. Vive en Composteladendeneno.
Euloxio céntrase en tres temasprincipais: abandono do rural, emigración e corrupción. Cultiva tres xéneros: Teatro, Narrativa e Ensaio. No teatro destacamos Zardigot, que significa o nacemento do teatro galego actual. A peza de Ruibal recibiu o primeiro premio Abrente,iniciandoabrillanteetapado
Novo Teatro Galego, representado polas pezas de Manuel Lourenzo, Vidal Bolaño ou Bernardino Graña, taméngalardoadoscoAbrente.
O seu obra no ensaio é Xogo de máscaras, que está escrito sobre o teatro galego.
Textode Zardigot
CAPITÁN
¡Disque tiñan sono...!
SARXENTO
¡Que eran vellos!
CAPITÁN
A xogar co pedrechosco á estornela. ¡Hai boa lúa!
ESTRELA
Non facía falla botalos fóra. A casa é grande.
E senón hai moitas máis... E baleiras.
CAPITÁN
Vostede é unha señora. Eu sempre lle ofrezo o mellor ás donas.
ESTRELA
Gracias... Pero non me agrada este xeito.
Manuel lourenzo
Manuel naceu en Lugo o 15 de Abril de 1943. Manuel Lourenzo licenciouse en interpretación polo InstitutodeTeatrode Barcelona. Incorpórase ao mundo do teatro en Galicia, a súa terra natal,nosanos60.
Assúasobrasmaismportantesson:
-ALeiteira:
Manuel escribiu teatro, que era principalmente dramático, de aí que lle chamen o dramaturgo galego.
-AmúsicadanoiteouSuiteArtabria:
Gran impulsor do movemento
teatral galego, fundou o grupo de Teatro Circo e a CompañíaTeatral Luís
Seoane.
Veladas indecentes
“A mentira instalouse na vida pública cunha ousadía nunca vista cando, nun alarde universal de ineptitude, permitistes a degradacióndonosomarearuínadetantas vidas, xustificando sistematicamente os vosos erros de acción e de omisión, e xerando un clima social de angustia e de repulsapolovosoproceder”.
“Neste panorama, un colectivo como o dos artistas do espectáculo (teatro, cinema, televisión, etc.) e as persoas, en xeral, que teñen nos traballos da cultura a súa ocupación, erguen a voz contra a miseria das bocas tapadas, dos ouvidos xordos e dos ollos cegos, proclamando nos foros propios do seu oficio e nas concentracións populares, o non á guerra, o nunca máis, á manipulación e ao totalitarismo.Xa non somos unha Ditadura. Temos moitas parcelas de dignidade conquistadas para nos permitirmos un regreso;nin sequera virtual- á era das cavernas”.
nadoenFerreiradoValadouroLugo,en1954,é unautordramáticogalego.
AosnoveanostrasládaseáCoruña.Aos
dezaseis lígase ao mundo teatral, participando comoactornogrupo Os Cans Ceibes,adscrito aTeatroCirco. Cultivouapoesíaeanarrativa. Co tempo decántase pola escrita teatral. Trátase dun dos autores dramáticos máis destacadosdesdeadécadade1980,contando cunha variada produción. Ten publicados, ademais, ensaios sobre teatro, literatura e mitoloxía, e realiza traballos escenográficos, deseñosdevestiario,carteisdeespectáculose ilustraciónsdelibroserevistasteatrais.
As súas obras foron levadas a escena, entre outras, pola Compañía Luís Seoane, a EscolaDramáticaGalega,oTeatrodoAlvardán,o ClubeTeatralElsinor,G.T.Badius,UvegáTeatro, ouOitoDíasTeatro.
Colaborou en medios e publicacións periódicas como A Nosa Terra ou O Correo Galego, Escaramuza, Grial, Casahamlet, Luzes de Galicia, Arlequín , Sermos Galicia , Galicia Hoxe, ADDEouaRevistaGalegadeTeatro.
Cunha obra moi extensa caracterizada pola axilidade da lingua e o logrado ritmo escénico,asúatemáticaémoivariada:desdea críticasocialevolucionouaunteatropesimistae cheo de amargura sobre as dificultades das relacións humanas. Ten tamén teatro infantil de carácter fantástico moi afastado desa visión pesimista.
Teatro: O Xigante Don Gandulfo, Señor de Tentequedo
Literaturainfantil-xuvenil:O pintor do vento
Ensaio:Memoria da Esfinxe
NadoenVigoen1960,éunautordirector de escena, narrador oral, e actor galego. Comeza a súa actividade como actor en 1975, vinculándose ao nacente movemento teatral da súa cidade e de Galiza , sendo un dos “benxamíns”dasxeraciónsxurdidasarredordos primeiros encontros da histórica Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia. Foi membro fundador da compañía viguesa A Farándula, traballando en tódolos seus espectáculosataadisolucióndestaen1983.
Complementou o seu autodidactismo cunhaformaciónpormediodepequenoscursos e seminarios, logo dunha etapa de actor debutou como autor e director de escena con compañíapropia.
Apartir de entón escribe, dirixe ou fai adaptacións paravariascompañías.
Foi parte dos dramaturgos europeos seleccionados paraparticiparnaMarathonEuropeadeCreaciónTeatral, proxecto de escritura dramática dentro do programa culturalBruxelas2000.
É, ademais, guionista para televisión e dedícase tamén á narración oral, pola que se sente especialmente seducido, estando presente en numerosos festivais e programaciónsdeEuropaeAméricaLatina.
Tamén actor, guionista, contacontos, director e autor teatral, é un dos máis orixinais, prolíficos e premiados da actualidade. Os seus textos potencian os monólogos ou diálogos que poñen en evidencia as ambicións, carencias e contradicións dos seres humanos. Fixo unha adaptación, Nano, da novela Tic-tacdeSusodeToro.
Unha obra representativa é “A piragua”, sobre os malos tratos, onde Pazó parte dunha anécdotaqueviviu-unveciñocriticouapresencia dunha piragua nunha plaza de garaxe- para explicarataquepuntocostacambiardehábitos.
“Con esa idea e a partir dese arranque argumental, propio dunha comedia, quería que o público fose descubrindo que nunha das familias da comunidade de propietarios latexaba unha traxedia (ficticia aínda que ben real): a da violenciadexénero”.
Manuel Carlos Núñez Singala, nadoenLugoo23
desetembrode1963,éunescritorgalego.ATerraCháé a súa primeira patria, onde vive até a adolescencia. Estuda, traballa e vive máis tarde en Santiago de Compostela. Estudou Filoloxía Galega e traballou no Parlamento de Galicia na Xunta e finalmente na Universidade de Santiago de Compostela, onde dirixe, desde1988,oServizodeNormalizaciónLingüística.
Escribiutantoteatro(O achado do castro ),como narrativa(Mar de fondo )ouensaio(En galego, por que non? )
Recibiu Premio Xiria de Creación
Teatral no1987,por O achado do castro. Estaobraapesardasúabrevidadeé moigrande.OautorlévanosáRomaantiga, mais faino xogando coa lingua obrigando a que os personaxes falen coma nós, con termos de hoxe en día, o que nos leva a situacións moi cómicas desde un latín un chisco especial. Como boa historia romana, hai un emperador, que é de todo agás espelido, soldados, filósofos barbudos e sabios, e… unha historia de amor. Humor, situacións inauditas e, sobre todo, unha lecturaengaiolante.
“Se temos unha lingua, por que non usala? Por que non en galego? Se xa o falas convídote a que leas as páxinas de En galego, por que non?, que quizais che sirvan de reforzo para a túa conduta lingüísticaactual,esenonofas,convídoteigualmente a que penses sobre a razón. Por que non en galego?
Porque é unha lingua bruta, que soa mal? Ou porque consideras que aprender galego e non inglés é unha perda de tempo? Ou por que non falar galego con outros que non o falan pensas que é de mala educación? Ou por que cres que non o dás falado ben?... A todos estes porqués e bastantes máis atoparás resposta neste libro. Espero que che guste e que ao final che sirva para que poidas opinar sobre o galego con maior fundamento, sexa o que sexa o que aofinaltimesmodecidas”.
Suso de Toro, de nome Xesús Miguel de Toro Santos, licenciado en Xeografía e Historia, na especialidade de Arte Moderna e Contemporánea pola Universidade de Santiago de Compostela. Ao longo da súa traxectoria profesional exerceu como profesor de secundaria. Nado en Santiago de Compostela o 10 de xaneirode1956.
Os temas principais das obras de Suso de Toro son o suspense, o misterio e a intriga. Entre as súas obras, unha das máis importantesfoiTrecebadaladas,publicadaen 2002, na que se conta a historia dunha nova guionista, e o cambio inesperado que se produce na súa vida cando tenta vender un dos seus guións, baseado nunha antiga lenda.
NaceuenVilalba(Lugo)en1947emorreu no 2016.. Foi licenciado en Ciencias da Educación e mestre en diferentes centros escolares. Ademais do seu labor docente, traballou duramente pola renovación pedagóxica na ensinanza: foi membro do Gabinete de Estudos para a Reforma Educativa e Coordinador Docente de Galego.
● REALISMO E MISTERIO
● MORTOS E APARECIDOS
● SERES LENDARIOS E MITOLÓXICOS
● GUERRA CIVIL É coñecido principalmente pola súa faceta literaria, e autor de numerosos traballos literarios sobre a pedagoxía, referidos á normalización da lingua galega na escola, traballos que foi publicando en diferentes revistasespecializadas.
Aire negro é unha novela de terror, misterio e fantasía publicada o 27 de outubrodo2000, emprazada nunha clínica psiquiátricadeGalicia.
QueridoXabier: Se chegaches ata aquí é que xa sabes a verdade.Peroquizaisaíndaestásatempode salvarte.Abandónao todo,Xabier,e vaite, vaitemoilonxe,aunlugarondenonpoidan atoparte! Non me busques máis, porque eu xa estou perdido.Se me vises agora,escaparías de min.Para entendelo, terías que saber o que hai aquí abaixo.Se atopase palabras para dicirche o que aquí existe, para dicirche en que me convertín,poderías tolear para sempre.Vaite,ti que aínda estás a tempo!
Vaiteeabandonaoquequedademin!
A.Fernández Paz : Cartas de inverno
E que farías se che dixesen que debaixo dos teus pés se agocha un mundo inzado de bestas que só teñenunpropósito: devorarte!
María Pilar JiménezAleixandre, nada en Madrid o 1 de maio de 1947, é escritora en lingua galega, tradutora, bióloga e académica de número da Real Academia Galega.É profesora
da Universidade de Santiago de Compostela, onde ensina Didáctica
das Ciencias Experimentais e Educación Ambiental, dende 1988.O primeiro relato que escribiu, un conto sobre vampiros, foi o xermolo de Agardando polos morcegos. Logo viñeron A formiga coxa, a súa primeira novela de literatura infantil, e A expedición do Pacífico (Premio da CríticadeGalicia1995).
TEMAS:
-Feminismo
-Xusticia social
-Traizóns
-Relacións familiares.
OBRA: A expedición do Pacífico foi traducida ao castelán e ao portugués. Seleccionada pola Fundación Germán Sánchez Ruipérez como unha das cen meiores obras da literatura infantil do século XX.
AntónRiveroCoellonaceuenXinzode Limiao28deagostode1694. Éescritoreassúasobrasestánen galego.
EstudouDereitonaUniversidadede SantiagodeCompostela.
Tocouaguitarranungrupo,exerceua profesióndevendedor,foifuncionario doEstadoefinalmente traballouna XuntadeGaliciaenBoiro.
Cultiva temáticasmoi variadas: novelanegra, evocaciónda infancia, emigración, historiaatravés dodoCouto Mixtoea GuerraCivil,e mesmotemas filosóficos.
Naceuo3dexaneiro de 1976, en Valdoviño.
Estudou Comunicación na USCecolaborouno programa da Radio Galega Un día por dianteeademaisfoi guionista. A súa actividade literariaestácentrada norelatoenanovela.
Gañou numerosos premios literarios polassúasobras.
Cultiva narrativa con contidos históricos (“Resistencia”,ondefalada ditaduradeSalazar).Aborda tamén temas intimistas (“Veu visitarme o mar”). Non esquece tampouco temasmáisfemininoscomo amaternidadetardía,orural ouavelleznolibro,todos elespresentesen“Sibila”.
Nado no Saviñao o 9 de maio de 1961 Licenciado en Filoloxía galega, é profesor de lingua e literatura galega. Colaborou na revista O Mono da Tinta, que dirixía o seu irmán Carlos Quiroga e tamén na sección local do Faro de Vigo de Lalín.
O baile dos estorniños
-OnazismoenGalicia.
-Misterioeintriga.
(Xerais, 2021), tendo en común con O Cabo do Mundo e Izan o da saca a investigación histórica e a presenza do personaxe Reina, culminou a súa Triloxía da Ribeira Sacra.
● Aventuras.
● Novela negra, Suspense,
● Ficción,Misterio
Nacín terra adentro, onde o inverno achega solpores de xeada e a primavera mima á lúa ceibaquebuscaamantes.Nonépoesía,senón realidade. De novo fun e vin polos camiños, incluso padecínoduroasfalto.Comatodos.
non.Agoramatino.Nonseiseacertadamenteou
Naidade,quizaismefalteunhacuartapara madurar.Quizais.Peroprefironondarcontas domeu,paraquenonmecoñezas.Seráquexa era desconfiado antes de que inventasen a desconfianza.
Asíetodoconsidéromeuntipountantolisto demenos,quevaloraóseuxeitoascousasque ve, os feitos que pasan. E máis as ideas, os sentimentos,queimportan.
deSeráqueagardoqueafolIacaiaantes falar.
Porterteñosortedeviviralonxadoever ospaxarosnafigueira,comopeteireanse perden.Esentilos.Comoashorasquepasan e non voltan. Será tamén que me doe o mundoeste,tanfugazeaproveitadoque amosa o monetario e agocha valores verdadeiros.Porisocalo.Asídeagoiro,son, entreoutrosdefectos.
haiChegadodepoucoócasodaliteratura,onde novatoescasareflexiónemáisnegocio,sontan quereceodetodo.Deaíquenonme
entregue.Anquemepracesaberqueaí detráspodehaberalguénqueleoqueun escribe,saberásdesculparesateima.
Se por pedir é dado, prefiro que me leas, sempreecandootempoeaousadíacheceiben o instinto. Porque nesta época de tragar mentiras tan inmediáticas, e sabendo como sabes que o mesmo ruído non deixa ver con claridade e pensar é un privilexio con razón, convén non fiarse do que din. Nada. Como eu nonfíodacuruxaquemeabouxacadanoite. Porisochepidoomesmo.Desconfíademin.Se o precisas, fíate só do que ti interpretas, anquenazanosinventosdaficciónque,como puñal,seespetanavida.Egotaagota,desa ferida,vanseenchendocomopáxinasosdías.Un trasoutro.Ataaderradeira.
Detodocantaobralevoescrita,poucodei.Atuadona braña.Eaíndasensaberseamereces,aláti,tómaa comochepraza.Divertimento,historiareal,literatura ávellausanza.Perocandoateñasnasmans,faio favor,quenonchemetamedoogrosor.Ninsequerao prezo,doqueproclamoainocencia.Éunhanovelaeo demaissoncontos,quedixounamigo,despoisdeleIa. Lembra,ademais,quenoatrevementoestáoiniciode todaaventura.E,comosefoselicordunhabotellade náufrago que abalou a marea e te procurou precisamenteati,bébeaamodo,podeserpesarque escorreu polo sumidoiro dos lacrimais, pode ser unha mentira.Podenonsernada.
Eeu,nocabo,candoómellorteñaalgomáisquedicir, seguramenteescoitareicomochoveelledareidúas voltasantesdeentregalo.Seguramente.Comaesta autobiografíaincompleta.
Síntoo,peroonormalnontiñatraza.
Ledicia Costas é unha escritora ale a nacida en Vi o o 19 de septiembre de 1979. É licenciada en Dereito pola Universidade de Vi o e empezou a adentrarse no mundo da escritura sendo aínda moi nova,tendoasúaprimeiranovelapublicadano2000, Unhaestrelanovento.
-AIIGuerraMundial.
-Violaciónseasasinatos.
-Ohumormacabro.
-Feminismo.
-A raigame co mundo natural.
-Oacosodeadolescentesa travésdasredessociais.
-Oacosoescolar.
Recibiu importantes premios como o Premio Merlín de literatura inantil pola súa obra Escarlatina, a cociñeira deunta ou o Premio Nacional de LiteraturaInantileXuvenilnoano2015.
En2019publicouasúanovelaInamia,quetivounha incribleacollidaentreopúblicoadulto.
Pola súa incrible traxectoria no ano 2020 concedéronlle o Premio da Cultura de Galicia de CreaciónLiteraria.
-Oamornaadolescencia
-O racismo cara ó mundo xitano.
-Complexidade das relaciónshumanas.
DestacaaquíoenigmáticoCamilo,unmozoimpenetrable cuxos silencios, estraños abalos e un don especial describenassúaspeculiaridadespersoais,contraditoriase quizáclavesnainvestigación.
Domingo Villar Vázquez (Vigo, 6 de marzo de 1971- ibíd., 18 de maio de 2022) foi un escritor español de novela negra que escribía en lingua galega. Os seus libros foron traducidos a varios idiomas.Con Ollos de auga, a súa primeira novela publicada en 2006, presentou ao inspector Leo Caldas. Caldas é unpersonaxesolitario,tímido,quegozapaseandodenoitepolas rúas de Vigo. Fumador e amante do viño branco, gústalle contemplar o mar e escoitar música nalgún club de jazz. Colabora, con non moito entusiasmo, nun programa de radio. O seu axudante é Rafael Estévez, un zaragozano que ten dificultadespararelacionarsecosgalegoseasúaretranca.Esta estraña e singular parella encárgase de investigar o crime dun novo saxofonista que os conducise ás noites das tabernas e os clubs de jazz. A praia dos afogados, publicada en 2009, é a súa segunda novela e tamén a segunda aparición de Leo CaldaseoseuaxudanteRafaelEstévez.Atramacomezacoa aparición na praia de Panxón dun mariñeiro morto coas mans atadas. O día a día dunha aldea mariñeira e turística, os medos escondidos e as mentiras do pasado son o escenario por onde pasea un Leo Caldas que non sabe cara aondedirixirasúavidapersoal.
O vagabundo que esmoleira apostado co seu can, testemuña de moito máis que o deambular dos transeúntes, e que afai ofrecer breves ensinos de latín a cambiodunhasmoedas.
Oimpulsivoe malhumoradoaxenteEstévez,axudantedo inspectorCaldas,coseufondodebondade,aoqueselle faidifícilcomprenderocarácterindecisodosgalegos.
O pai da moza desaparecida, o fotógrafo e naturalista inglés, un vello pescador amante dos xílgaros ,os profesores da escola, o comisario, o locutor sen escrúpulos… compoñentes, xunto a outros moitos secundarios fundamentais, dunha paisaxe humana moi ligadaáterranaquesedesenvolveahistoria.
A crueldade nesta novela negra queda fixada nos prexuízos, na hipocrisía, a mentira e o engano; no encubrimento da degradación humana baixo unha aparenciadenormalidade.
Palabrasdescoñecidas
Héctor Cajaraville (Santiago de Compostela, 1974) estudou Xornalismo e actualmente é profesor de Lingua e Literatura galegasnoensinosecundario.En2015gañouoPremioXerais coa súa primeira novela, «De remate», e foi finalista do PremioMerlíndeLiteraturaInfantilcon«Quendáaquenda?» (Xerais, 2016). Nese mesmo ano, a súa obra «A caixiña dos rancores (Vidas cruzadas)» (Xerais, 2016) recibiu o Premio RaíñaLupadeLiteraturaInfantileXuvenildaDeputaciónda Coruña. En 2016 gañou o Premio Ánxel Fole de Narración
CurtadoConcellodeLugocon«Onceportas»(Xerais,2017)eo
Premio Meiga Moira de Literatura Infantil e Xuvenil con «Denébola a Roxa». Coa súa novela «Kusuma» (Xerais, 2018) obtén o Premio Merlín de Literatura Infantil 2018. É autor, ademais,dasnovelas«OsegredodacasadeFormoso»(2017) e«NovaNursia»(Xerais,2018),asícomodabiografía«Antonio Fraguas. O bo mestre, o mestre bo», publicada na colección Merlín (Xerais, 2019). Noutras facetas, traduciu ao galego a novela«Ogardiáninvisible»,deDoloresRedondo,participou na redacción do «Dicionario Xerais de Secundaria e Bacharelato» (2014) e publicou varios traballos académicos sobrelexicografíaelinguaxexornalística.
-Osnenosroubados.
-Aintriga.
-OretratosociolóxicodeGalicia
-A historia de Santiago, coa súa catedraleoapóstolo.Premio Xerais
María Teresa Moure Pereiro, mellorcoñecidacomoTeresa
Moure, é unha doutora en lingüística que actualmente traballa como docente na Universidade de Santiago de Compostela. Nacida en Monforte de Lemos o 21 de setembro do 1969, gañou numerosos premios, entre eles o Premio Piñeiro de Ensaio no 2004 por “Outro idiomaéposible”eoPremio dacríticanarrativagalegapor “Herbamoura”.
Non só publica novelas, senón que entre a súa obra podemos encontrar ensaios, teatro ou poesía.
As súas novelas tratan temas como:
º| Reivindicación da MULER na historia (Herba Moura).
º| O complicado das relacións sentimentais (Benquerida Catástrofe).
º| A defensa do medioambiente. (O natural é político).
Outros temas:
-Os mitos da sociedade de consumo.
-As aparencias.
-A vellez.
-A lingua.
-O racismo.
-A familia.
-O poder curativo da natureza.
As persoas non están feitas para o pracer, mais os praceres están feitos para as persoas.
Herba Moura, Teresa MoureO seu primeiro libro en galeg foi “Sobrevivindo”, obra coa que gaña a novela porentregasen“AvozdeGalicia”.
SanSebastián(PaísVasco)1973
FilladepaisemigrantesgalegosArantzaé licenciada en Dereito en Santiago de Compostela. Iniciouse no mundo da escrituracoamicroficción(microrrelatos).
Temas:
- Guerra Civil e Posguerra
- Elementos fantásticos
- Narrativa erótica
SantiagodeCompostela(1987)
Vida
Nacida en Santiago de Compostela o 31 dedecembrode1987,anovelistaepoeta
Berta Dávila é unha das voces máis prometedoras da literatura en lingua
galega,aclamadatantopolopúblicocomo polacrítica.
Dávila comezou a explorar o campo da narrativa tras gañar o Premio Biblos de Novela para menores de 25 anos.
Dende entón viron a luz obras e novelas infantís; por esta última foi recoñecidaconpremioscomooManuel García Barros ou o Premio da Crítica Española en lingua galega, tanto na súa modalidade de narrativa, como de poesía.
As súas obras mais coñecidas son
Temas:
Os libros de Berta Dávila traballan moito neste sentido: o de deseñar un espazo recoñeciblenoquesepoidadesenvolvero libroeodepropoñercalessonosvínculos que o relacionan con ese outro lugar no que se produce a escritura, no que nos atopamos con outros. falamos, compartimos.
PremiodeNarrativa breve2013
Premio García Barros de Novela
«A literatura é iso: contar o que non hai pero pode haber, imaxinar para liberarse das cadeas,cambiaraverdadecoaúnicacondición de facela verosímil. É, en todo caso, un pacto deficción.Unhacuestióndefe".
Traxectoria
-
Andrea MaceirasAndrea Maceiras Lafuente, nada na Coruña o 6 de novembrode1987.
É escritora de literatura infantil e xuvenil, ademais de douctora en Filoloxía Hispánica e licenciada en Filoloxía Galega. Publicou a su primeira novela, Proxectobolboreta noano2007edendeentónescribiuunhaduciadenovelas destinadas a nenos, nenas e adolescentes, moitas delas recoñecidasconpremiosautonómicosenacionais.
Temas
Nas súas obras abordatemascomo a identidade, o ecoloxismo ou a búsqueda do noso sitio no mundo, integrando con frecuencia elementosmáxicose defantasía.
En 2015 gaña o premio Xulio Verne pola súa obra Europa Express. En 2017 publica O que sei do silencio. En 2018 gaña o Premio Lazarillo por Conta nove estrelas, obra incluída na lista de honor da OEPLI 2019. En 2020 gaña o Merlín con A folla azul e neste mesmo ano obtén o Premio dos Clubs de Lectura da Consellería de Educación da Xunta deGalicia.En2022faisecoPremioAnayapor Almadeelefante.
Obras
O que sei do silencio
”Os acosadores tamén nos facemos dano a nós mesmos, moito dano, aínda que non o pareza. O que fixen vaime perseguir toda a vida.
#eutaménacoseiasilke”
Pedro Feijoó Barreiro naceu en Vigo un 23 de novembro do ano 1975. Foi un músico e escritor galego.
FiloloxíaGalega pola
Universidadede Santiagode
Compostela.Tra balloucomo músico, produtor, compositore
membrodalgúns proxectos
Xénero:anovela negraserácoa quemaioréxito acade
musicaisgalegos comoLosFelize Lamatumbá.
En 2011 publica o relato "O segredo do viaduto" no libro XII Certame LiterarioderelatoscurtosOsViadutos.Asúaprimeiranovela,Osfillosdo mar,foifinalistadoPremioXeraisen2011.En2013publicaAmemoriada choiva, novela que xira arredor da figura de Rosalía de Castro. En 2015 cambia de rexistro con Morena, peligrosa e románica, a súa novela máis cómica.En2017saeOsfillosdolume,naqueosmesmaspersonaxesde"Os fillosdomar"seenfrontanaunhadasintrigasmellorprotexidasnahistoria dacidadedeVigo:adasúafundación. Paraoautorestáacabaloentrea novelahistóricaeothriller. En2018publicaSenpiedade,unlibroterriblee dolorosamente persoal, segundo o autor. Tamén no 2018 sae Camiñar o Vigovello.
Obras:
-Osfillosdo mar
-Osfillosdo lume
-Memoriada choiva
Todaselas pertencená novelanegra
Gañou unha gran cantidade de premios, pois ademais do xa mencionado anteriormente, ten o
PremioXeraisen2002eo Premio BlancoAmorno2007.
Cultivou igualmente a poesía, e foi galardoada polo poemario
SantiagodeCompostela(1978)
Inma é unha licenciada en Filoloxía galega da universidade de Santiago de Compostela. Actualmente, ademais de ser escritora, tamén é investigadora, crítica teatral e profesora. Colabora con revistas como Citaniae no periódico ElCorreo Gallego. Con 18 anos gañou o seu priemiro galardón literario coa súa novela NeveenAbrilna
quefalabasobreaGuerraCivil.
“Clepsidras”, de forte carga emocional, feminino, e ateigado de violenciascotiás.
-Protagonismofeminino.
-Cuestionamiento dos valores patriarcais.
-Relaciónsentremulleres.
Antón Reixa: naceu en Vigo no ano 1957 e estudou o bacherelato no Colexio Labor e Filoloxía galega na Universidade de Santiago de Compostela.
No ano 1975 poríase en contacto con Alfonso Pexegueiro, Alberto
Avendaño e Manuel Romón e formarían o Grupo de poesía
Rompente, unha poesía rompedora e subversiva co establecido.
Actualmente traballa como escritor, músico ,profesor e director
AntónReixanasua poesía fala sobre temas como a inxenuidade, a ironía e o humor ácido.
Algoraropasararo,éunlibrodepoemasquenos ofrece unha rede que nos deslumbra pola súa aparente ruptura e simultánea coherencia,.Estes poemas tamén nos falan da infancia, e as emociónsquehainunhaTVapagada.
● Fracasotropical
● Asladillasdotravesti
● HistoriadelRockandRoll
● Escarnio
● RingoRango
● MadeinGalicia1982-1994
● VivaGaliciaBeibe
● HotelTívoli
na“Doquemáismearrepinto vida é de ter sido presidentedaSGAE”
Ronseltz foiungrupopoéticoformadona
Coruña entre 1984 e 1985 por Xoán C. Rodríguez, Manuel Cortés, Miguel A. Montes (Miki Nervio), Serxio Iglesias e XabierCordal.Ocolectivofoiabandonando
toda actividade nos inicios da década dos noventa. En 1994 Edicións Positivas publicaría Unicornio de cenorias que cabalgasossábados,únicaobradogrupo, reeditadaen2014.
Rompente comezou en 1975 cando no verán deste ano Pexegueiro coñece a Antón Reixa e fálalle de crear un Grupo de Poesía en Galicia. O primeiro recital dérono Pexegueiro e Reixa en outubro de 1975 no Instituto Valle Inclán de Pontevedra. Este primeiro núcleo formado xa por Pexegueiro, Reixa, RomóneAvendaño,preparoumanifestos,recitaise interviu poeticamente en festas e manifestacións. Desemomentosonas Follas de resistencia poética (1976-77). En 1977 vertébrase como grupo cohesionado esteticamente que quere controlar a comunicación literaria dunha maneira total, polo que se constituíron como editores alternativos publicando Seraogna dePexegueiroe Con pólvora e magnolias deXoséLuísMendezFerrín.
Pasan a chamarse Colectivo de Comunicación
Poética Rompente comportándose como unha factoríapoéticaeasumindocomopropiaavangarda como actitude. O seu concepto integral da creación lévaos a montar diversos espectáculos poéticos que se presentan en institutos e festivais de música:
MoiséseaMona, AtristezadeEzza e ADamaque fala. Desta época data a publicación de varios libros de poesía asinados polo colectivo e outros por cada undospoetas.
Cultivaron moitas das modalidades da poesía experimental, especialmente as empregadas polo Dadaísmo: poesía fonética, disolución dos xéneros literarios,espontaneidade...
Ogrupodesfaiseen1983.
Volveron xuntarse en 2021 para publicar Quehostia dinosrumorosos?
por: Antón Reixa, AlbertoAvendañoeManuelM.
Romón, Alfonso Pexegueiro, Camilo Valdehorras e Xosé LeiraLópez.
Cravo Fondo: O grupo xurdiu con vontade renovadora e autodefiníasecomorevolucionario,nacionalistae comprometido coa investigación creativa coa linguaealiteratura.Estabaformadopolospoetas Ramiro Fonte, Xesús Rábade Paredes, Xavier Rodríguez Barrio, Xulio López Valcárcel, Xesús Manuel Valcárcel, Fiz Vergara Vilariño e Helena VillarJaneiro.
En1977publicaronoseuúnicolibroconxuntoco título Cravo Fondo, que se abre cun manifesto que amosa a vontade de superación do socialrealismo epigonal, pero sen renunciar á historicidade nin caer no esteticismo. Faise fincapé na necesidade dunha poesía que comunique realmente co pobo e fale da necesidade de facer recitais non elitistas. O manifestorematacoaconsigna:"PorGalicia,pola poesía,CravoFondo,verbanovaparaunhaterra ceibe".
Foiunescritorepoetaespañolenlinguagalega.En2011
dedicóuselle o Día das Letras Galegas. Estudou no colexiodosEscolapios,ecomezouaescribiraos15anos. Despois de rematar o COU marchou a Madrid, onde comezouosestudosuniversitariosdeCienciasPolíticase Socioloxía, estudos que abandonou aos poucos meses. Despois dunha estadía en Monforte traballando na empresa familiar, dedicada ao vidro, regresou a Madrid paraestudaringlés,francésealemánnaEscolaOficialde Idiomas. Alí fundou a revista Loia con Antón Patiño, ManuelRivaseoseuirmánXoséManuelPereiro.Arredor de 1981 marcha a vivir á Coruña, onde se incorpora á revista La Naval.En 1983 e 1987 fixo unha xira por Europa. Traballou como tradutor de alemán, francés e inglés para a dobraxe de películas. Só publicou en vida dous poemarios, Poemas 1981/1991 (1992) e Poesía último de amor e enfermidade (1995). En 1996, ano da súamorte,saíronáluzoutrospoemasqueescribiría.Os seuspoemasfalansobreoamoradoreaimpotencia.
Temas:
-A sida
-A morte
-O amor e o desamor
-A angustia vital
-O existencialismo
-A droga.
Cal morto xa ou vencido falo sen min e durmo no desastre Debera ser posible facer mapas do odio e os húmidos monólogos das cisternas de noite descrifrar
NacidaenNoiao5deagostode1962,époeta e historiadora cultural galega, académica numerariadaRealAcademiaGalega. Participou na creación da Asociación Cultural Catavento de Noia (1983) e da revista de artesaníaCarabeladeXiada(Noia,1983).Entre 1985 e 1989 foi actriz de dobraxe. En 1988 actuou con Chema Gagino ou o programa de humor A Viborona en RNE-Radio Catro. En 1989entrounaRadioGalegaedende1990ata finais de 2018 dirixe esta emisora. Escribiu ¨Rosalíatanamiga¨,ondesedirixeaela.
Osseuspoemasfalansobreoamor,opasodo tempo e a interpretación do mito ou da identidade.
Muller, amiga, quero ve-lo mar contigo polas fiestras abertas, sulcar imaxes de gaivotas namoradas e berrar pola vida, nos límites mesmos da loucura, nosa é a ternura, este recuperar o verso e a historia, a entraña do ser, o misterio da silenciada rebeldía.
María Xesús Pato Díaz (Ourense, 1955), coñecida como Chus Pato, é unha escritora galega. Profesionalmente é profesora de Educación Secundaria (Xeografía e Historia).
Poesia dos 90
Na década dos 90 xorde unha nova promocion de autores , algúns agrupados en colectivos poéticos como Batallón Literario da Costa da Morte , Ronseltz… Créanse tamén novas revistas de poesía: animal,Clave Orion… Ademais, comezaron a destacar a presenza de voces femininas.
● Linguaxe directa e coloquial, aínda que elaborada.
● Poesía próxima á vida cotiá fronte ó culturalismo da década anterior.
● Preferencia polo verso libre.
● Variedade de tematicas: amor, desamor, compromiso social, feminismo, erotismo e ecoloxía.
Temas da súa poesía
Compromiso social, feminismo, erotismo.
Amullerdoescudeironondeberároubarao escudeiro revisarácontinuamentearoupanos armarios.
Amullerdoescudeirodeberáfacerlleao escudeiro,todasasnoites, uncárdenobrocadonacintura. Oescudeirononpoderámasturbarse.
Peroeu
roubeialuzdatúaboca aluz aboca.
nace o 20 de febreiro na Coruña. É unha poeta e artista galega. Comezou a iniciarse na poesía durante a súa adolescencia, pero tamén levou unha carreira paralela como cantante, guitarristaeanimadoracultural.
Na súa poesia os temas sobre os que fala son o amoredesamor,perosobretododela.
https://www.ivoox.com/lemos-para-ti-poema-inedito
-lucia-aldao-audios-mp _rf_ _ .html
“Gústame que a poesía sexa un espazo de autenticidade. Entón o poema debe ser vida ó mesmotempoqueobra”
nace o 14 de abril de 1979 na provincia da Coruña. É unha escritora galega. Tamén posúe unha titulación en produción audiovisual e tamén estudou filoloxía Galega. Comezou a escribir no Batallon Literario da Costa da Morte. Tamén se dedica ao teatro, actuando de actriz.
Os temas de poesía son temas universais da literatura como o amor e o desamor, ou da literatura galega como o mar ou a paisaxe. Non esquece tampouco a poesía reivindicativa, na que trata os temas da realidade.
Percebes: este poema dedícallo Maria Lado a Paco Souto porque esta persoa lle ensinou moito na poesía.
Neste poema a autora falanos do mes de novembro e dice que é o mes onde o mar está máis revolto e que toda a xente da illa que falar o sabe.
Éfacilísimoserlobo, erguerseaomorreranoiteevestir condelicadezatraxedesombra.
anoaramodoagarabata,garabata deseda. serloborespetado,paidecamada, loboconsortenosnegocios,lobo connegociosimportantes,inversor avezado,loboformal, boconselleiro,amigodosseus amigos, loboconcontactos,bosestudios, bospadriños, loboquelabrouferozmenteasúa carreira,alimañaesforzada éfacilísimodefenderasliberdades doslobos,osinteresesdamanda, sermanquesosténalei,donoda terra,propietariodasaugas,dos carballos,dosseressenfala, amodosmamíferostodos,mesmo daquelesquellederononome.
É facilísimo andar sobre a terra coas maneiras da besta que todo o pode tomar, ter lingua de lobo e afiala nos pescozos dos años é facilísimo e sensual.
É profesor de Lingua e Literatura Galega, mais tamén escritor e poeta. Coñécese en parte por escribir ``Makinaria´´. Recibiu xa varios preimos, comoo``VictorianoTaibo´´.
Na súa poesía ofrece unha visión afastada dos contos de princesas acercándose á realidade do universo adolescente dunha forma moi realista.
Tamén critica os esteriotipos do consumo irracioinal eexcesivo,eavidadaxentequeopractica.
Temas: velocidade e drogas na adolescencia, relacións tóxicas, o estereotipo de rapaz macho alfa que nada ten que achegar a unha relación, as redes sociais e o seu influxo negativonarapazada.
Non teño ganas de ti
Faifavor,vailiscando. Provócasmeinapetencia. Vasasacopolavida, conesexeitodeandar quearrasacontodo, hormonas,piercing ecamisetaaxustada.
Maiscandofalas, convértesteensapo, reducesaspalabras asílabasdescosidas.
Eamin,meulittleboy, ponmeamilesaboca cunhacurvatansuave, maisnonmeabonda
sedetrásdeseslabios
nonofrecesmáisnada quetresoucatrofrases tanfalsascomoaspelis demalotessupercachas conbícepsdedeseño elinguadeestropallo.
.
Olga Novo (Pobra do Brollón, Lugo, 1975) é unha poeta, ensaísta e doutora en Filoloxía Galega pola Universidads de Santiago de Compostela. Foi galardoada co Premio Nacional dePoesíanoano2020.Algunhasobras:
● A teta sobre o sol
● Nós nus
Temas
● Sensualidade
eerotismo
● Feminismo
● Aterra
● A cousa vermella
"Amiñaherdanzavitalestáfeita deterraedeapeirosdelabranza"
“Antes
acudíanaminaspalabrasenganchadasaaradosdocerebro
comaquenlevantaterróslingüísticosefaladoamor
eascircunstancias contalprecisióneplanta
patacas
nomediodunpoemaenacen.
Antes
facíafaíscasxuntandodúasvogais
comasiunchisqueirofixerachamanomediodagorxa econisoeupodía
falaravoz
dosseresinertesqueviñanamiñamenteabuscarrefuxio”
“A miña poesía é unha loita contra o poder que silencia a eses subalternos”.
Yolanda Castaño (Santiago de Compostela, ) licenciouse en Filoloxía
Hispánica na Universidade da Coruña, cidade na que residedesdeosanos .
Con apenas dezasete anos gañouoPremioFermínBouza
Brey de Poesía, o que lle permitiu darse a coñecer coa publicación de Elevar as pálpebras ( ).A partir dese momentoiniciouunhacarreira meteórica que a levou a publicaralgúndostítulosmáis destacadosdalíricagalegadas últimasdécadas.
Algunhasobrasson:Vivimosno ciclo das erofanías ( )
―Premio Johán Carballeira e Premio da Crítica Española―, Profundidadedecampo( )
―PremioEspiralMaior―ouA
segundalingua( )―Premio dePoesíaAfundación.
Comezaríapoloespesor.Asúaacidez,o seuph.
Camiñaigualcaunhamuller:
entreomasacredoinvisible eocampodeconcentraciónda visibilidade.
Ladraestiloefinal, unhaépicahospitalaria.
Nopoemaalinguaxe
faiseouvidosxordosasimesma, nelaspalabrasamplían oseucírculodeamizades.
Arancha Rodríguez Fernández, máis coñecida como Arancha Nogueira, nada en Ourense o 3 de setembro de 1989,éunhaescritoragalega.
Licenciouse en Xornalismo, fixo un mestrado en Literatura comparada e Crítica Cultural e outro de Educación. Viviu en Madrid, O Porto, Sevilla, Belfast e Santiagode Compostela .
TEMÁTICA DA SÚA POESÍA Reivindica e profundiza na realidade que se atopa a diario, dende un punto de vistadivertidoedirecto,outrodesacougante eíntimo.Falataméndasrelaciónsentreos seres humanos, e da modernidade.
Aprofunda tamén nas relacións sociais a travésdasredes,empregandoaretranca.
Noutras ocasións a súa poesía é intimista, dende un posicionamento feminista.
Comezou publicando en varias antoloxías e gañando premios xuvenís antes de publicar "Andar descalza", gañadordocertame"FranciscoAñón"de Poesía en 2013. No 2016, chegou o seu segundorecoñecemento,oprimeiropremio docertamedepoesíadaUniversidadede Vigo con "(A)fogar", publicándose nunha antoloxía coeditada por Xerais.
Dendeentón,unnonparar.
Macroeconomía
“ANDAR DESCALZA”
PREMIO “fRANCISCO AÑÓN”
Falas-dinDoscartos, Depósitosperdidosaprazosinservíbeis, Porqueasífuncionaomundo, Comounmercadoesveltoetemperamental Noqueinvestiredeixarfondos
Eabandonarosfurores, Asvertixesdesteamor
Derisco, doconsumoinfértildasmemorias.
Unha casa vermella e grande como un olimpo, cunha buganvilla que nos esperte, onde só cheire a canela nos cafés, perdida a carón do teito e cunha biblioteca que nos sobreviva a todos.
Ata aquí estes retallos de Literatura Galega, inzados de voces significativas que farán ben enriquecedores os teus momentos de lecer!
Alexandre Alonso
Eugenia Álvarez
Sara Bechiki
Bruno Campo
Yasmina Lefaf
Alejandro López
Sara López Ángela Macho
Yerai Moure
Guillermo Cid
Alejandro Ogea
Antía Saborido
Fabián Tinjaca
Eva Veloso Alexandra Virtus
Nicole Álvarez
Ismael González
Sara Ada Camba
Ariadna Iglesias
Sara Camino Kasandra Caseiro
Celso Lavandeira
Carmen Mariño
Cristina Conrad
Rodrigo Díaz
Brais Pérez
Alejandro Pérez
Laura Fernández
Eduaro Pérez
Manuel González
Sara Rodríguez
Ana González
Sara Codes
Imane Harak
Mateo Rúa
Brais Das Airas
Lara Domínguez
Sofía Domínguez
Malak Essiba
Paula Ríos
Estela Carmen Rivas
Julio Rivero
Lucía Rodríguez
Alba Esteban
Alejandra Feijóo
Lucas García
Paula Gómez
Colaboración
Coordinación e revisión
Equipo de Dinamización
Lingüística
(Profesora de Lingua Galega)