Tìm hieåu lòch söû chöõ Quoác ngöõ
346 ª Nhaän xeùt
1. Chöõ Quoác ngöõ cuoái theá kyû 19 ôû Nam boä theå hieän qua nhöõng ñoaïn vaên naøy thaät trôn beùn. 2. Khaû naêng dieãn ñaït cuûa chöõ Quoác ngöõ ñaõ khaù hoaøn chænh, coù theå giuùp cho taùc giaû Nguyeãn Troïng Quaûn duøng ñeå ñi tieân phong veà theå loaïi ñoaûn thieân tieåu thuyeát tröõ tình ngay töø thôøi aáy.
13. Baùc hoïc sô giaûi (1887) Saùch “Baùc hoïc sô giaûi” cuûa Huyønh Tònh Cuûa, töùc Paulus Cuûa, Saøi Goøn, baûn in Nhaø Haøng Rey et Curiol, 1887. Noäi dung saùch naøy laø “noùi ruùt veà thieân vaên, ñòa lyù, baùc vaät, hoùa hoïc cuøng nhieàu pheùp hoïc hay. Simples Lectures sur diverses Sciences” (trích trang bìa saùch). Chuùng toâi trích daãn ôû ñaây ñeå nhaän thöùc veà daïng chöõ Quoác ngöõ ñöôïc duøng dieãn ñaït caùc khaùi nieäm khoa hoïc vaøo naêm 1887.
ª Trích vaên “Trong caùc vieäc hoïc haønh, coù moät vieäc thieân vaên laø lôùn; cuoäc noù ñoà soä chöøng naøo, vieäc hoïc laïi caøng cao xa, chaúng coù pheùp hoïc naøo khoân ngoan hôn nöõa.” (trang 3) “Naêm 1799, 1833, ñeâm 11, 12 vaø 13 Novembre, beân theá giaùi môùi, ngoù thaáy sao bay xeït xuoáng nhö möa, coi ra nhö moät phía trôøi maø phaùt.” (tr. 15) “Gieàng moái pheùp hoùa hoïc... ... thöù nhaát, vaät khoâng chia ra ñaëng, thì keâu laø nguyeân chaát. Thöù hai, nguyeân chaát caû