2. HET ONGENOEGEN BIJ HET VOLK. Ook bij het gewone volk waren de anti-Hollandse gevoelens zeer levendig. Met zijn economische politiek begunstigde Willem vooral de rijke onderne mers. Door de liberale concurrentie en de technische vooruitgang, ontstond een massaproletariaat. Door het grote aanbod op de arbeidsmarkt konden de lonen systematisch laag worden gehouden. De levensomstandigheden van Jan-met-de-pet verbeterden er niet op met de belastingen op zijn vitale levensproducten. Deze troffen vooral het Zuiden. De accijnzen die vanaf 1821 werden geheven op graan en vlees kwamen hier zwaarder aan dan in het Noorden, waar het volksvoedsel, meer dan in het Zuiden, de aardappel was. Bovendien werd de staatsordening verpersoonlijkt door een Hollandse koning, met Hollandse ambtenaren, Hollandse soldaten. Het volk, hierbij aangewakkerd door de plaatselijke notabelen en de geestelijkheid, legde een oorzakelijk verband tussen zijn materiële toestand en de Hollandse over heersing. Ook de ambachtslui, de kleine burgerij en de intellectuele beroepen voelden de gevolgen van deze belastingspolitiek. Tot eind 1828 was er weliswaar sprake van een zekere weerstand in het Zuiden maar veel meer dan een gelegenheidsoppositie was dat niet. Vanaf 1829 draaide het verzet echter op volle toeren en dit via drie kanalen: de Staten-Generaal, de pers en de petitiebeweging. Vooraleer we de concrete conflictpunten behandelen, dient nog te worden opgemerkt dat de inzet van het hele conflict aanvankelijk niet de scheiding tussen Noord en Zuid was, wél de interpretatie van de grondwet (5). B. De bundeling van de oppositiekrachten: de petitiebeweging. 1. HET PETITIERECHT. De hele oppositiebeweging werd in december 1818 in de Staten-Generaal op gang gebracht. De katholieke en liberale oppositie van de vertegenwoor digers van het Zuiden bundelde zich in een gezamenlijke actie. Er werd via de pers opgeroepen om het herstel van de grieven te bekomen. Om de oppositie een bredere basis te geven dan de beperkte kring van bezit ters en burgerij die men met de parlementaire actie bereikte, ging men er het volk bij betrekken door middel van een massapetitie. Deze actie gebeurde volledig binnen het wettelijke kader. Het petitierecht was immers in de grondwet van het Verenigd Koninkrijk opgenomen. De actie startte in december 1828 vanuit Luik op initiatief van de liberalen aldaar. Ze stuurden de Staten-Generaal een petitie waarin persvrijheid werd geëist. De eerste katholieke petitie kwam vanuit Brussel in januari 1829. Hierin werd vrijheid van onderwijs geëist. Het Brusselse voorbeeld werd gevolgd door de katholieken van Gent. Vrij vlug bundelden de katholieken
5