Jaarverslag 2015 by Rode Hoed

Jaarverslag 2015

ÂŠJennet Sintenie

Voorwoord Een prachtig jubileumjaar Meer dan bovenstaande drie woorden zijn niet nodig om het jaar 2015 voor de Rode Hoed in samen te vatten. Sinds de crisis in 2010 haar sporen in onze exploitatie achterliet, werd ons voortbestaan met het jaar minder vanzelfsprekend. Twee jaar geleden leidde één van de overlevingsscenario’s in ons ondernemingsplan tot de eerste gesprekken met cultureel mecenas Alex Mulder. Tijdens onze jubileumbijeenkomst op 14 september maakten we bekend dat een akkoord was bereikt over de verkoop van het gebouwencomplex de Rode Hoed aan Amerborgh B.V, de investeringsmaatschappij van Alex Mulder en dat daarin tevens de toekomst van de programmering van de Rode Hoed was verzekerd. Anneloes Timmerije deed archiefonderzoek en voerde tientallen gesprekken met betrokkenen en publiceerde onze kleurrijke geschiedenis onder de titel Vrijplaats aan de gracht – verhalen uit de Rode Hoed. De eerste exemplaren werden tijdens ons jubileum uitgereikt aan oud-directeuren Huub Oosterhuis en Anneke Groen. In dit vreugdevolle jaar zetten we de vertrouwde lijn voort en huisvestten we 407 evenementen, waarvan 81 eigen programma’s rond thema’s als politiek en maatschappij, economie en duurzaamheid, kunst en cultuur, wetenschap en educatie en zingeving, religie en filosofie. We trokken er meer dan 55.000 bezoekers mee. Met Pasen verhuisde de Ekklessia van Huub Oosterhuis van De Nieuwe Liefde, terug naar onze schuilkerk. Nieuw in de programmering was het project De Kwekerij, met uiteenlopende workshops voor zingeving zoekende Twintigers. Televisieopnames keerden in het najaar terug: de IKON neemt de wekelijkse zondagmorgen talkshow De Nieuwe Wereld in onze Oosterhuiszaal op. Niet alleen de Rode Hoed bestond 25 jaar, dat jubileum vierde ook onze ‘klant’ van het eerste uur, het Zwanenkoor, dat wederom zijn voorjaarsconcertreeks in de Rode Hoed programmeerde. In de maanden na het jubileum begon een gezamenlijk oriëntatie van de vier ‘Amerborgh-podia’ Het Compagnietheater, Felix Meritis, De Nieuwe Liefde en de Rode Hoed naar de mogelijkheden van vergaande samenwerking op alle mogelijke terreinen: van het afstemmen van het onderlinge programma-aanbod tot gezamenlijke inkoop van goederen en diensten. De Rode Hoed ziet die samenwerking vol vertrouwen tegemoet. Suzanne Kampschuur Ton van Brussel Directie

Inhoud Inhoud Cijfers 2015 pagina 1&2 Economie en duurzaamheid

pagina 3 t/m 5

Kunst en cultuur

pagina 6 t/m 8

Politiek en maatschappij

pagina 9 t/m 11

Wetenschap en educatie

pagina 12 t/m 14

Zingeving, religie en filosofie

pagina 15 t/m 17

25-jarig jubileum

pagina 18 t/m 20

Appendix pagina 21 t/m 23

Cijfers Grafiek 1 geeft het totaal aantal evenementen weer in de Rode Hoed in 2015. Er is een groei te zien ten opzicht van 2014. Grafiek 2 laat het aantal bezoekers van de programmering, zaalhuur en het totaal van 2015 zien.

Grafiek 1

Grafiek 2

Cijfers Op deze kaart van Nederland vindt u de herkomst van onze bezoekers van onze programmering.

ÂŠ Maartje Strijbis

35%

65%

3250 volgers

4700 volgers 330 volgers Websitebezoek 15% van onze online bezoekers bekijkt de Engelse versie van onze website. Rond de honderdduizend mensen hebben de website van de Rode Hoed in 2015 bezocht.

Economie en duurzaamheid

47 programma’s

5125 bezoekers ©Maartje Strijbis

It’s the food, my friend! 03.02.2015

Testimoniums “Nederland telt voor mij twee echte steden. Rotterdam als economische hoofdstad en Amsterdam als culturele hoofdstad. En bij die status als cultuurhoofdstad hoort ook een hoofdlocatie © Maartje Strijbis voor publieksdebat. En dat is op de Keizersgracht in een voormalige schuilkerk. Vol symboliek en een ode aan onze culturele verworvenheid dat we er meestal al polderend met woorden uitkomen.” Bert van Ruitenbeek, oprichter en directeur Ecominds

Rode Hoed in de media

ÂŠ Maartje Strijbis

Sfeerimpressie

SustainableMotion 27.11.2015 Op vrijdag 27 november 2015 organiseerde SustainableMotion haar jaarlijkse Sustainability Challenge. Dit is een nationale business case competitie waar 100 geselecteerde studenten en starters werken aan actuele duurzaamheidsvraagstukken voor 5 grote Nederlandse bedrijven. Het doel is het bedenken van concrete en toepasbare oplossingen die de bedrijven direct in de praktijk kunnen brengen. De winnaar van 2015 was Team Waterschappelijk van Hoogheemraad© Maartje Strijbis schap Hollands Noorderkwartier.

©Maartje Strijbis

It’s the food, my friend! 28.04.2015 Na vijf eerdere succesvolle series over de toekomst van landbouw en voedsel stond de editie van 2015 in het teken van het formuleren van een toekomstvisie voor landbouw en voedsel in Nederland vanuit mondiaal perspectief. Bezoekers vanuit allerlei richtingen: agrarische sector, bedrijfsleven, overheid, studenten en onderzoekers gingen onder leiding van Felix Rottenberg in debat. De reeks werd afgesloten met een diner dat mede mogelijk gemaakt werd door de Youth Food Movement. 5

Kunst en cultuur

72 programma’s

8891 bezoekers

DJ Isis, Fundraisingparty 1001 vrouwen. 02.06.2015

Testimoniums “Ik heb inmiddels zo vaak interessante dingen in de Rode Hoed mee mogen maken, het is alsof het gebouw zelf een bijzondere energie teweeg brengt” Lucky Fonz III, muzikant

©Atlynn Vrolijk “De Rode Hoed was al een plek waar ik graag kwam als bezoeker. Sinds een paar maanden heb ik het geluk om er, samen met Simone van Saarloos, een eigen talkshow te mogen presenteren. Niet alleen kregen we daarmee het mooiste podium van Amsterdam toebedeeld, maar ook, en vooral, een geweldig fijne samenwerking. Iedereen - van directeur Ton van Brussel tot de technicus Bart - denkt mee, zit vol van ideeën, improviseert waar nodig. Ik wil nooit meer weg!” Niña Weijers, schrijver en programmamaker 6

Rode Hoed in de media

Sfeerimpressie

Peter Pannekoek Amsterdams Studenten Cabaret Festival 05.06.2015 ©Martijn Op vrijdag Hermans. 5 juni vond het jaarlijks Amsterdams Studenten Cabaret Festival weer plaats in de Rode Hoed. Drie deelnemers streden om de jury- en publieksprijs en er waren optredens van Peter Pannekoek en Howard Komproe. Het voornaamste doel van het cabaretevenement is om jong talent een opstapje te bieden naar een carrière binnen de cabaretwereld. Deze 22ste editie werd gewonnen door Tobi Kooiman.

Fundraisingparty 1001 vrouwen 02.06.2015 Adopteer een vrouw uit de twintigste eeuw en maak het boek 1001 vrouwen in de 20ste eeuw mogelijk. Dat was het uitgangspunt van de feestelijke fundraisingparty op dinsdag 2 juni. Onder leiding van Hadassah de Boer richtten diverse spreeksters en optredens de schijnwerpers op vrouwen uit de 20ste eeuw. Jetta Starreveld, Mirjam van Dam en Monique de Adelhart Toorop zongen liederen uit hun voorstelling Door de nacht klinkt een Lied. Dit is een ode aan Jetty Paerl, Conny Stuart en Jetty Cantor. Drie zangeressen met totaal verschillende levens die elk vanuit een ander perspectief de grimmigheid van de Tweede Wereldoorlog weten te overleven. 8

Politiek en maatschappij

49 programma’s

11785 bezoekers © Jan Dirk van der Burg

Herstelrecht 21.04.2015

Testimoniums “Voor een Rotterdammer als ik, is het niet raar dat de Rode Hoed één van mijn favoriete plekken in de hoofdstad is. Mouwen opstropen, niet zeuren en gaan, typeert namelijk veel van de bijeenkomsten daar. Ik kom er dan ook graag en word zelden teleurgesteld in mijn hoog gespannen verwachtingen. En dat ligt voor een belangrijk deel aan de zaal zelf. We hoefden bij RTL Nieuws dan ook niet heel lang na te denken toen we naast Carré een tweede locatie moesten kiezen voor onze verkiezingsdebatten: natuurlijk moest dat de Rode Hoed worden. Het publiek zit vlak bij en rondom de ‘acteurs’ en de sfeer is er een van een dampende en gistende leeuwenkuil. Heerlijk. Maar de Hoed heeft ook andere kwaliteiten. Zo mochten mijn vrouw en ik eens aanschuiven bij een geweldig diner in de grote zaal. Wat een ambiance, heerlijk, onvergetelijk. Kortom, de Rode Hoed heeft voor mij alles wat het moet hebben en ik wens haar dan ook nog vele jaren toe in goede gezondheid.” Harm Taselaar, hoofdredacteur RTL Nieuws “De Rode Hoed is al 25 jaar een fantastische plek om te luisteren en te praten. Twee dingen waar Amsterdammers - meestal in omgekeerde volgorde - erg dol op zijn. Ik feliciteer de Rode Hoed en al haar medewerkers dan ook heel hartelijk en dit jubileum. Op naar de volgende 25 jaar!” Eberhard van der Laan, burgemeester van Amsterdam

Rode Hoed in de media

Sfeerimpressie

D66 nieuwjaarsreceptie 24.01.2015 De Amsterdamse afdeling, fractie en leden van D66 luidden op zaterdag 23 januari het nieuwe jaar in. Naast fractievoorzitter van Amsterdam Jan Paternotte was ook partijleider Alexander Pechtold aanwezig.

ÂŠ Guus Dubbelman

Philippe Remarque Columnistenmarathon 11.01.2015 Het jaar 2015 begon met de eerste editie van De Columnistenmarathon. Hoofdredacteur Philippe Remarque presenteerde de marathon waarin columnisten van de Volkskrant hun visie gaven op 2015. 11

Wetenschap en educatie

9547 bezoekers

48 programma’s Education First 50 years anniversary 07.02.2015

Testimoniums “Ik ben honderden keren in de Rode Hoed geweest en dat is niet overdreven: per jaar toch minstens 20 keer… nee veel vaker: congressen, H.J.Schoolezingen, Abel Herzberglezingen, discussies, zoals nu reeksen over het Jodendom maar ook over Wàt Oud?, heel veel incidentele avonden en zondagmiddagen, ooit een debatcursus; al heb ik écht debatteren in de zaal geleerd als ik de microfoon kreeg, pakte of gewoon een stem opzette. Die 20 keer per jaar zouden in 25 jaar 500 bezoeken opleveren. Waarschijnlijk kom ik er al die jaren wel 40 keer per jaar. Dat zijn dan zo’n 1.000 bezoeken. Een onmisbaar instituut is de Rode Hoed. Voor mij en voor heel veel anderen. Blijf!”

©Claudia Kamergorodski

Vera Bondy, bezoeker Rode Hoed “De ontmoeting staat centraal in de Rode Hoed. Dat is zo mooi. Een ontmoeting tussen mensen en tussen hun gedachten. En wanneer je, zoals nu, reflecteert op een 25 jarig bestaan, lijkt het al snel alsof je anekdotes deelt op een begrafenis. Terugkijken op mooie avonden, verhitte discussies, momenten dat je eigen denkbeelden durfde bij te stellen na een sterk betoog van een ander. Maar de belangrijkste tijd voor de Rode Hoed ligt voor ons. Hou vol, Rode Hoed, voorwaarts. Blijf voeden, uitdagen en prikkelen. Op naar de volgende 25 jaar!” Arie Boomsma, presentator

Rode Hoed in de media

Sfeerimpressie

BMI Medisch congres 26.03.2015 De afdeling Biomedische Informatie (BMI) van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Informatieprofessionals organiseerde op donderdag 26 maart voor haar leden en hun (leerhuis)managers een congres. Door verscheidene sprekers wordt vanuit hun achtergrond het toekomstperspectief van de informatieprofessional geschetst. Eén van de sprekers was André Rouvoet, voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland.

Wàt, oud? 20.01.2015 In de reeks Wàt, oud? spraken telkens drie gasten over de verbeelding van ouderdom in kunst en literatuur. Onder leiding van Wim Brands werd er aan de hand van vier fragmenten, uit een roman, een gedicht of lied, uit een film en uit de beeldende kunst ingegaan op de vraag: wat is ouderdom eigenlijk? Deze reeks werd gemaakt in samenwerking met ActiZ – Het nieuwe ouder worden en het dagblad Trouw en mede mogelijk gemaakt door Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor en Fonds Sluyterman van Loo.

Zingeving, religie en filosofie

1450 bezoekers

5 programma’s

De casus Spinoza 06.12.2015

Testimoniums ‘’Heel bijzonder dat de Rode Hoed een kwart eeuw bestaat en wekelijks actuele en interessante debatten huisvest. Aan de sfeervolle Oosterhuiszaal heb ik vele goede herinneringen. Wat een heerlijke plek om met anderen in gesprek te gaan, boeken te presenteren en feest te vieren! Van harte gefeliciteerd met de mijlpaal.’’ Marli Huijer, Denker des Vaderlands © Maartje Geels

©Merlin Daleman

“De Rode Hoed en ik zijn dit jaar even oud: 25. Zeven jaar geleden kwam ik naar Amsterdam om literatuur en filosofie te studeren, en de Rode Hoed is, ever since, een thuis: altijd zijn er interessante voordrachten en discussies. De Rode Hoed verbindt jonge denkers en makers (theatermakers, muzikanten) met bekende stemmen en gerijpte kennis (oude rotten, leermeesters). Dat de Rode Hoed niet alleen voor mij als thuis voelt, blijkt wel uit de lange nagesprekken aan de bar. Nu ik erover na denk: drie van mijn goede vrienden heb ik in de Rode Hoed ontmoet. Ik ben erbij, de komende 25 jaar.” 15 Simone van Saarloos, columnist, schrijver, programmamaker

Rode Hoed in de media

Sfeerimpressie

De Historische Jezus 03.11.2015 In het boek Jezus en de vijfde evangelist probeert classicus en emeritus-hoogleraar oude geschiedenis Fik Meijer vanuit het perspectief van de Romeinse geschiedschrijver Flavius Josephus Eranvan Oppenheimer het © leven Jezus te reconstrueren. Op dinsdag 3 november werd het boek gepresenteerd met aansluitend een gesprek onder leiding van Wilfred Scholten tussen de schrijver, Paul Visser (predikant van de Noorderkerk), Elsbeth Grüteke (predikant van de Jeruzalemkerk) en Tom Mikkers (secretaris van de Remonstrantse Broederschap).

© Heidi Timmermans Op eerste paasdag, zondag 5 april, kwam Ekklesia Amsterdam voor het eerst weer in de Rode Hoed samen. De Ekklesia wil ruimte bieden aan mensen die in deze wereld van vooroordelen, taalverarming, welvaartspsychose en maatschappelijk onrecht streven naar menswaardig samenleven en dat op grote en op kleine schaal proberen te verwezenlijken.

25 jaar Rode Hoed

Op 14 september vierde de Rode Hoed zijn 25-jarig bestaan met een informeel feest met korte optredens van huistoneelgroep #BAM, CafĂŠ Classique en Martin Sommer en Remco Meijer van de Volkskrant op zondag. Het hele jaar verschenen wekelijks nieuwe zogenoemde testimoniums over de betekenis van de Rode Hoed en kregen we vele cadeaus van zowel leveranciers als bezoekers. Onze kleurrijke geschiedenis werd te boek gesteld door Anneloes Timmerije onder de titel Vrijplaats aan de Gracht - verhalen uit de Rode Hoed.

19 ÂŠ Jan Dirk van der Burg

In het najaar van 1988 stappen Huub Oosterhuis en zijn naaste medewerker Kees Kok in hun auto, die geparkeerd staat voor de deur van Keizersgracht 102. Een uur later zitten ze daar nog en in een wonderlijke spiegeling van 359 jaar eerder weten zij, net als Antoni de Lange en Jan van Hartoghvelt toen, dat ze hebben gevonden waarnaar ze op zoek waren: een plek voor hun kerk, de Amsterdamse Studentenekklesia. Ze weten ook, al lijkt het dan nog gekkenwerk, dat ze kijken naar een ‘Huis waar alles woont’.

Jubileumboek

VRIJPLAATS AAN DE GRACHT

Sonja Barend snelt twee trappen af, op zoek naar een kamertje. ‘Ik kan hier geblinddoekt rondlopen zonder over een drempel te vallen.’ Niemand hoeft tegen haar te zeggen: doe of je thuis bent, want dat is ze al.‘De Rooie Hoed is nog steeds een beetje van mij.’ Rooie zegt Sonja, net als Huub Oosterhuis. ‘Toen Het Lagerhuis met Paul Witteman en Marcel van Dam besloot om hier in te trekken was ik, nou, niet kwaad, maar ik vond het helemáál niet leuk. Ik dacht: ja zeg, dat is míjn huis. Huisvredebreuk, zo voelde ik het en dat is altijd zo gebleven.’ Ze draait zich om, loopt terug de gang in en duwt een deur open. ‘Het was een zielig kamertje, uitzicht van niks. Rommelig en een beetje treurig. Daar zat ik voor de uitzending de hele dag te werken. Hier moet het zijn.’ Het is er niet. Op de plek van het voormalige zielige kamertje in het souterrain blijken na de verbouwing van 2010 damestoiletten gekomen.

Verhalen u

it de

‘De Rode Hoed is altijd een schuilkerk gebleven. In een geseculariseerde tijd is er misschien meer dan ooit behoefte aan schuilkerken. Ik geef heel veel lezingen en merk die behoefte bij mensen. Misschien is het een behoefte aan ordening, die bespeur ik ook bij mezelf. Politieke ideologieën bieden die niet meer. Begrijpelijk, want die zijn van eind negentiende eeuw en het zou raar zijn als die nog een oriëntatie gaven op de eenentwintigste eeuw. ‘Op zoek naar die ordening vinden mensen het prettig om naar debatten te komen, vooral als die het karakter hebben van een gesprek, zonder DWDD-achtige opwinding. De Rode Hoed leent zich daar goed voor. Ik vind het een plek waar je de geschiedenis voelt ademen: hier is veel aan ons voorafgegaan en komt er veel na ons. Zo’n plek maakt ook meteen bescheiden, omdat je weet dat je slechts onderdeel bent van een lange geschiedenis. Schuilkerk is een zeventiende-eeuwse uitdrukking van onvrijheid, maar misschien is het in onze tijd wel een uitdrukking van vrijheid geworden. ‘Na afloop van een lezing ga ik altijd met een vlindernetje op zoek naar mooie zinnen. In Dordrecht kwam een vrouw uit de Marokkaanse gemeenschap naar me toe, zoiets gebeurt alleen als je ergens twee of drie keer bent geweest. Ze zei: “Ik heb het gevoel dat ik mijn kinderen kwijtraak aan jullie land”. ‘In die ene zin zit zo ongelooflijk veel! Of deze, van een Turkse jongen in de Rode Hoed: “Ik heb meer ruzie met mijn ouders dan met Nederland.” Gouden zinnen.’ Paul Scheffer, publicist 20

A N N E LO E S T I M M E R I J E

Bijlage Eigen programma’s en programma’s in samenwerking Dag

Maand

Programma

januari

Onbekend bemind

11 13

januari januari

januari

20 27 30 3 4 8

januari januari januari

februari februari februari februari

februari

16 18 20 4 8 9

februari februari februari maart maart maart

De Columnistenmarathon Hoorcollege Jodendom. Een (cultuur)geschiedenis - 5. Sjabbat, Daoïsme op z'n Joods De zin van muziek - 3.Dvorak en Lully Wàt, oud? - Oud en Jong

Liefde en verlangen in de wereldfilosofie

Weijers & Van Saarloos: het geluk van alleen-zijn Babyboomavond

It's the food, my friend! 1. Op zoek naar een voedselvisie voor Nederland Liefde en verlangen in de wereldfilosofie Hier is Adriaan van Dis

Hoorcollege Jodendom. Een (cultuur)geschiedenis - 6. Kasjroet, De morele kant van voedsel Sterven kan beter

Onbekend bemind

Wàt, oud? - De schoonheid van ouderdom Kees Fens lezing

Café Classique - Salon Érard

Liefde en verlangen in de wereldfilosofie In gesprek met Jeroen Dijsselbloem

Ons soort mensen! - #BAM en Twintig over Twintig

maart

Onbekend bemind

maart

Hoorcollege Jodendom. Een (cultuur) geschiedenis - 7.Seks

maart

It’s the food, my friend! 3. Veilig, gezond én duurzaam voedsel: gaat dat lukken?

maart

30 1 7 8 8

10 12

maart april april april april april april

Wàt, oud? - Ouderdom met gebreken

It’s the food, my friend! 4.De impact van geld op ons voedsel-systeem Bestaat God wel/niet?

Liefde en verlangen in de wereldfilosofie

Hoorcollege Jodendom. Een (cultuur)geschiedenis - 8.Vrijheid Onbekend bemind

It’s the food, my friend! 5.Visserij, visteelt en natuur: op zoek naar balans Kousbroeklezing door Tommy Wieringa Het grote museumpleindebat

Bijlage Dag

Maand

Programma

april

Café Classique & Poëzie

14 21 22 28

april april april april

april

mei

13 27 27 2 3 7 9

11 20 30 1

13 20 29

mei mei mei

juni juni juni juni juni juni

augustus

september september september september

Wàt, oud? - In het licht van de dood Herstelrecht: een duurzame oplossing Weijers & Van Saarloos: ‘Mijn geheim’

It’s the food, my friend! 6.Grande Finale & Diner: Op zoek naar een voedselvisie voor Nederland Liefde en verlangen in de wereldfilosofie

Hoorcollege Jodendom. Een (cultuur)geschiedenis - 9.Sociale modellen René Gude, de denker

Goethe. Kunstwerk van een leven Onbekend bemind

Fundraisingparty 1001 vrouwen in de Rode Hoed

Hoe radicaal ben jij? - #BAM en Twintig over Twintig Het grote universiteitsdebat

Hoorcollege Jodendom. Een (cultuur)geschiedenis - 10. God, geen God Voor het zingen de kerk in - Café Classique & Opera De Nacht van de Theologie

Verjaardag van Tamarah Benima

H.J.Schoo-lezing door Ahmed Aboutaleb

Volkskrant op zondag, Jesse Klaver in debat Abel Herzberglezing door prinses Irene Onbekend bemind

september

Het Rusland van Poetin - Hoorcollege 1 en 2

oktober

Masterclass voor Quaterlifes

29 12

september oktober

Masterclass voor Singles

Op het tweede gezicht: Antisemitisme

Bijlage Dag

Maand

Programma

oktober

CafĂŠ Classique & dans

13 20 22 27 27 27 2 3 3 5

oktober oktober oktober oktober oktober oktober

november november november november november

Masterclass voor Singles Eigen schuld dikke bult?! - #BAM en Twintig over Twintig Masterclass voor Quaterlifes

Het Rusland van Poetin - Hoor-college 3 en 4 Onbekend bemind

Masterclass voor Singles Sterven kan beter (2)

De Historische Jezus - Boekpresentatie Fik Meijer Masterclass over het Leven

Masterclass voor Quaterlifes Masterclass voor Singles

november

Van Oorschot avond

november

Burgemeesters zijn hipper dan ooit

november

Andreas Burnier, metselaar van de wereld

17 17 19 24 24 25 4 8 8

november november november november november november december december december december

Onbekend bemind

Masterclass over het leven

Masterclass voor quaterlifes

De onvoltooide Verlichting door Herman Philipse Masterclass voor Singles De Kweekvijver

CafĂŠ Classique: From Hell to Heaven

Op het tweede gezicht: het vluchtelingendebat Onbekend bemind

De wereld volgens Bert Koenders