DOKTOR GOOGLE i Jak Polska Może Pomóc Przeciwwstawić Się Śmierci?)
„By pozbyć się śmierci” – jedyna obietnica, której żaden polityk jeszcze nie użył, by wygrać wybory. Czy jest ktoś bardziej zuchwały niż politycy? W 2013 Google zadebiutował z Calico (California Life Company), która śmiało bierze za cel znalezienie lekarstwa na śmierć. 1 Współzałożyciel Google’a, Larry Page, podsumowuje lekarzy twierdząc, że wszyscy szukają rozwiązania nie tam, gdzie trzeba. Nawet biorąc pod uwagę potencjał firmy Google i wydatną listę jej przedsięwzięć - w tym samochód bez kierowcy - wypowiedź ta wydaje się nieco arogancka. Niemniej jednak, po zapoznaniu się z możliwościami znacznego wydłużenia średniej życia, które oferuje Big Data, wizja Page’a brzmi bardziej przekonująco. BIG DATA Big data sprawdziło się w wielu sektorach rynku jako źródło danych, zwiększających świadomość i trafność decyzji, a więc również przyczyniło się do wzrostu zysków. Za granicą nazwa ta jest już rozpoznawalna, co sugeruje, że w Polsce też będzie - wkrótce. Big Data to tak ogromna ilość informacji, że nie da się ich przeanalizować, używając konwencjonalnych, ogólnodostępnych metod. Jest to położenie trudniejsze niż to, w którym znajduje się obecnie student w obliczu setek źródeł do nauki anatomii. Mowa o terabyte’ach danych np. samych rachunków telefonicznych i petabyte’ach (1 PB 15 = 1000000000000000B = 10 bytes = 1000 terabytes) jeśli chodzi o liczbę dziennych wyszukiwań w google. FIRMY, KTÓRE POLEGAJĄ NA BIG DATA Uber jest przykładem znakomitego wykorzystania Big Data, który mogłby zagrozić bezrobociem całej populacji taksówkarzy oraz zmniejszyć ruch w Londynie o 1/3. Cała idea działania Ubera bazuje na ogromnej liczbie danych o pasażerach, kierowcach i ich lokalizacjach, by zapewnić opłacalne połączenia i tanie taryfy.
1
http://business.time.com/2013/09/18/google-extend-human-life/
Big Data jest też potrzebne, by science-fiction stało się rzeczywistością w kwestii animizacji komputerów – by Siri stała się przydatniejsza, by Facebook był bardziej uzależniający, etc. By to osiągnąć, są potrzebne pokaźne ilości danych o ludzkich cechach, języku i mimice. Metamind jest przedsiębiostwem, które rozwija programy „deep learning”. Zbierają one i znajdują zastosowania dla tych informacji. Scenariusz filmu „Ona” staje się coraz bardziej realny. Wreszcie Wikipedia to wiele terabyte’ów, bez których nie wyobrażamy już sobie życia. Aż 60% lekarzy przyznaje dziś, że używa Wikipedii jako źródło. Big Data znajduje zastosowanie w medycynie nie mniej niż w innych dziedzinach. BIG DATA W MEDYCYNIE Bernard Mard, specjalista Big Data twierdzi: „Jeśli pytaniem jest, jak Big Data udoskonala świat, nie ma lepszego przykładu, niż w opiecie zdrowotnej.”2 Idąc tropem wielkich pieniędzy, Big Data to nihil novi dla gigantów farmaceutycznych. Od lat korzystają z ogromnych baz danych i zaawanswoanych programów komputerowcyh, by łączyć leki z ich potencjalnymi zastosowaniami, jak i później najlepiej dopasować pacjentów do ich testowania w wielkich próbach klinicznych. Sektor, który wciąż nie wykorzystuje potencjału Big Data, to niekomercyjna część środowiska badawczego. W samej onkologii, 96% potenjalnie dostępnych danych nie jest jeszcze przeanalizowana, z pewnością skrywając święty Graal medycyny – remedium na wiele dziś nieuleczalnych nowotworów. Używając istniejących już umów o udostępnianiu danych, firmy farmaceutyczne odkryły, że lek antydepresyjny, dezypramina, może leczyć drobnokomórkowe raki płuca. Gdyby bazy pacjentów były wystarczająco duże, komputery mogłyby nieustannie poszukiwać takich tropów i lepszych metod leczenia. OncologyCloud z ramienia firmy Flatiron jest projektem, który właśnie to ma na celu. Powołując się na obliczenia, że eradykacja raka podwyższyłaby średnią życia tylko o 3 lata, Google idzie o krok dalej i intensywnie finansuje badania z innych dziedzin, niż onkologii. Zaraz po eradykacji raka, modne są teraz lekarstwa spersonalizowane według indywidualnego DNA. „Pandyscyplinarne” poszukiwanie remedium i nastawienie na repozycjonowanie leków rozwinęłoby nowe perspektywy na wydłużenie życia, odchodząc od tradycyjnego pisania prac, opierając się o dane jednej kliniki. GDZIE ZACZĄĆ Istnieją uniwersalne wytyczne, takie jak 4V, które tłumaczą jak czerpać korzyści z używania Big Data; Volume - używanie całej objętości danych, które już są dostępne, Velocity – stosowanie specjalistycznej analizy z szybko napływających danych, Variety – korzystanie z różnych form danych, z różnych źródeł, Veracity – sprawdzanie wiarygodności danych i opartych o nie wniosków.
2
http://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2015/04/21/how-big-data-is-changing-healthcare/#47512d2a32d9
Głowny powód, dla którego Big Data nie szerzy się w Polsce w upragnionym tempie, to nieświadomość grupy docelowej. Potencjalni użytkownicy pradopodobnie nawet nie chcą wiedzieć, że istnieje taki program, na który musieliby zdobyć pieniądze. Ponadto, ludzie nie są skorzy, by inwestować w coś, czego nie rozumieją. Pewien CEO kiedyś powiedział: „Czy zatrudniam specjalistę od Big Data, czy jednorożca? Co za różnica...” Głębsze zrozumienie i komercjalizacja Big Data, wymuszona przez media, zrobiłaby wielką różnicę. Cena za usługi specjalistyczne automatycznie spadnie wraz z napływem ekspertów, którzy pokrywają na razie tylko 1/3 zapotrzebowania. Tym samym analista Big Data może stać się najbardziej modną pracą XXI wieku. Profesja medyczna spotyka się z jeszcze jedną przeszkodą – „więzieniem danych.” Większość informacji o pacjentach jest dostępna tylko dla lekarzy, czasami jeszcze studentów, z danej kliniki. Umowy o udostępnianiu danych są rzadkie ze względu na brak niezawodnych systemów zabezpieczających, które gwarantowałyby wystarczającą ochronę danych. BEZPIECZEŃSTWO Dokumentacja medyczna pacjentów dla internetowych złodziei jest cenniejsza niż dane kont bankowych. W zeszłym roku dane 80 milionów pacjentów zostały skradzione z Anthem, jednego z największych ubezpieczycieli w USA. Szczęśliwie, hakerom udało się uwidocznić tylko dane osobowe, bez diagnoz i leczenia. W ramach prewencji włamań internetowych, muszą zostać wykształcone nowe algorytmy postępowania dla szpitalnych baz danych. Międzynarodowa organizacja inspirowana ONZ odpowiedzialna za prewencję zaawansowanych ataków, proponowana przez Dr Leslie Saxon, wydaje się być idealnym początkiem. WYZNACZANIE TRENDÓW Biorąc przykład z Page’a i dążac do odkryć 10 razy potężniejszych od najpotężniejszych odkryć, świat nie powinien przystawać, by podziwiać genialny pomysł OncoCloud. Powinniśmy już pracować nad neuro, cardio,ortho... - cloud, w końcu kończących się na MedCloud. Bez wątpienia, globalna medyczna baza danych ze stosownymi zabezpieczeniami mogłaby przedłużyć średnią życia, Twoją i moją. Będąc 40 milionowym krajem, z wysoce rozwiniętą publiczną opieką medyczną, Polska ma potencjał, by być ważnym współtwórcą. Docelowo, tym razem Polska mogłaby zacząć ten trend w europie, zamiast próbować nadrobić za parę lat. Poprzez współpracę z innymi wpływowymi państwami, moglibyśmy zacząć nową erę badań naukowych, w której jedyną granicą byłaby kreatywność jednostki. Zapewne użycie tej frazy w kampanii politycznej zdobyłoby uwagę tłumów - i chociaż raz nie byłoby pustą obietnicą. Agnieszka Kramarz, III rok, Lekarski