Polskie Mięso, numer 14

Page 1

Nr 14 grudzień 2014–luty 2015

www.polskie-mieso.pl

Oświadczenia żywieniowie i zdrowotne - czy mogą wspomóc branżę mięsną?

Hydrokoloidy jako dodatki funkcjonalne Jak sprawić by promocja przyniosła zysk?

Jubileusz 20-lecia działalności Związku Polskie Mięso Gazeta wydawana przez


Wydłużony termin przydatności do spożycia dla świeżych oraz przetworzonych produktόw mięsnych Technologia aktywnych opakowań Multisorb Technologies wydłuża termin przydatności mięsa świeżego i przetworzonych produktόw mięsnych, co pozwala na zwiększenie zasięgu dystrybucyjnego, optymalizację procesu produkcyjnego oraz ulepszone zarządzanie stanami magazynowymi jednocześnie zachowując świeżość i jakość produktόw. Odwiedź naszą stronę www.multisorb.com aby uzyskać więcej informacji!

www.multisorb.com


Skontaktuj się z nami: +48 22 879 8907 poland@ flowcrete.com

Flowfresh: żywiczne posadzki antybakteryjne

Posadzki Flowfresh to bezspoinowe systemy na bazie żywicy poliuretanowej przeznaczone do zastosowania w przemyśle spożywczym. Posadzki Flowfresh zawierają antybakteryjny dodatek Polygiene®, który zapobiega namnażaniu się bakterii, pleśni i grzybów na posadzce.

Właściwości antybakteryjne

Odporność chemiczna

Bezpieczeństwo

Odporność termiczna

Odporność mechaniczna

Czystość

www.flowcrete.com.pl


Od redakcji

Drodzy Czytelnicy

Strona 4

Za nami niewątpliwie trudny rok dla branży mięsnej. Co nas jednak nie zabije to nas wzmocni, dlatego polskie mięso szturmem rusza na poszukiwanie nowych rynków zbytu, o czym więcej szczegółowo przeczytacie Państwo m.in. w artykule ,,Polskie mięso pobija nowe rynki zbytu” na str. 31. Związek z promocją polskiego mięsa był również na Międzynarodowych Targach Żywności SIAL w Paryżu. To jedne z największych i najbardziej prestiżowych światowych targów rolno – spożywczych. Zapraszam do obejrzenia relacji z tego wydarzenia na str. 36. W kwestii promocji zajęliśmy się też polskim konsumentem. W materiale ,,Jak sprawić by promocja przyniosła zysk?” ujawniamy najważniejsze zasady zarządzania machiną marketingową. W związku ze zmianami, jakie na etykietach naszych wyrobów wprowadza wchodzące w życie rozporządzenie 1169/2011, przygotowaliśmy dla Państwa materiał ,,Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne – czy mogą wspomóc branżę mięsną?”, zapraszam do lektury na stronie 18. Koniec roku to czas bilansu projektów realizowanych przez Związek Polskie Mięso. Dlatego w tym numerze na stronie 28 prezentujemy relacje z działania Polskie Mięso – Ambrozja Smaku ,,Spotkanie z Ambasadorami”. W tym numerze również podsumowanie projektu którego celem było szkolenie uczniów szkół gastronomicznych (strona 32) oraz wyniki letniej kampanii mięsa produkowanego w systemie PQS (strona 35). Szczególne miejsce w tym wydaniu zajmuje relacja z Gali obchodów 20-lecia działalności Związku Polskie Mięso. Taki Jubileusz to niewątpliwie czas podsumowań i refleksji, a także moment pochylenia się nad nowymi wyzwaniami. Przy tej okazji oraz w związku z nadchodzącym Nowym Rokiem, życzę całej branży powodzenia w podejmowaniu wyzwań oraz siły i nieustannej motywacji w działaniu i walce o rynkowe osiągnięcia. Przykładem wytrwałości i zaangażowania w dobro polskiej branży mięsnej niech będzie ostatni sukces Związku Polskie Mięso w walce o przywrócenie możliwości dokonywania uboju rytualnego w Polsce.

Spokojnych, radosnych i rodzinnych

Świąt Bożego Narodzenia życzy Redakcja POLSKIE MIĘSO


Libra Polska prezentuje najlepszy smak!

Libra Polska Sp. z o.o. ul. Marsa 56, 04-242 Warszawa, tel. +48 22 812 90 90, fax +48 22 812 91 00, office@librapolska.pl, www.librapolska.pl


Od redakcji

W tym numerze...

Strona 8

Hydrokoloidy jako dodatki funkcjonalne – str. 12

Spotkanie z Ambasadorami – str 28

Wieści z UECBV Poznajemy nowe rynki Strona 10 W krainie Świętego Mikołaja GŁOS Z BRANŻY Strona 12 Hydrokoloidy jako dodatki funkcjonalne Strona 18 Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne – czy mogą wspomóc branżę mięsną? Strona 20 Dodatki na najwyższym poziomie Strona 22 Jak sprawić by promocja przyniosła zysk? Strona 22 Promar jest już z nami 25 lat Strona 24 Transport trzody a jakość mięsa wywiad numeru Strona 26 Rozmowa z Agnieszką Rembisz – Dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej ARR Z działalności związku Strona 28 Spotkanie z Ambasadorami Strona 30 VIII polowanie branży mięsnej Strona 31 Polskie mięso walczy o nowe rynki zbytu Strona 32 Szkolimy uczniów szkół gastronomicznych Strona 34 PQS odsłona grillowa! Strona 36 SIAL Paryż podbity! Strona 38 „Mięso z Polski” w nowej odsłonie TARGI I WYDARZENIA BRANŻOWE Strona 40 Jubileusz 25-lecia działalności firmy Promar Strona 41 Działamy w branży już 20 lat!

PORADY PRAWNE Strona 44 Opłaty półkowe Strona 46

Strona 6

Jubileusz Związku Polskie Mięso – str. 41

WYDAWCA: Związek Prezes Związku WITOLD CHOIŃSKI

Nowości legislacyjne ZWIĄZEK OD KUCHNI Strona 50 Debiuty

Redaktor naczelna: KATARZYNA OPONOWICZ Źródło zdjęć: zbiory prywatne archiwum Polskie Mięso, photogenica.pl

Adres redakcji: ul. Chałubińskiego 8 00-613 Warszawa tel. 722 220 018 kasia@polskie-mieso.pl www.polskie-mieso.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i artykułów sponsorowanych. Reprodukcja lub przedruk wyłącznie za pisemną zgodą redakcji.


Niech nadchodzące

Święta Bożego Narodzenia niosą ze sobą wiele radości oraz refleksji dotyczących minionego okresu i planów na nadchodzący Nowy 2015 Rok. W tych wyjątkowych dniach chcemy Państwu życzyć wiele zadowolenia i sukcesów z podejmowanych wyzwań. Witold Choiński - prezes Związku Polskie Mięso wraz z biurem


Wieści z UE Związek Polskie Mięso jest członkiem European Livestock and Meat Trading Union, dzięki temu naszym Czytelnikom możemy przekazać najważniejsze informacje dotyczące europejskiego rynku mięsa. Organizacja UECBV jest największym stowarzyszeniem sektora uboju oraz handlu żywcem i mięsem w Unii Europejskiej, skupiającym narodowe organizacje branżowe z państw Unii Europejskiej oraz Państw Trzecich. Prezentujemy garść najciekawszych informacji z europejskiego rynku mięsa ostatniego kwartału. Materiał szczególnego ryzyka (SRM) Wciąż trwa dyskusja na temat projektu zmiany Rozporządzenia 999/2001, którego celem jest ograniczenie listy SRM do mózgu oraz rdzenia kręgowego dla państw członkowskich, które zaliczane są do krajów o znikomym ryzyku wystąpienia BSE. Projekt poparty został przez 21 państw członkowskich. Przeciw projektowi zagłosowały Włochy i Belgia. Belgijski reprezentant wskazał, że należy przedstawić dowody naukowe potwierdzające, że SRM inne niż mózg oraz rdzeń kręgowy są bezpieczne w krajach posiadających status znikomego ryzyka wystąpienia BSE, a jak dotychczas takie dowodu nie są dostępne. Projektu nie popierają także Cypr – argumentują to troską o zdrowie publiczne, Estonia – popiera poprzedni projekt rozwiązań w tym zakresie oraz Wielka Brytania – brak wystarczającej wiedzy naukowej nt. atypowych przypadków BSE. Niemcy oraz Francja nie podjęły ostatecznej decyzji, lecz zapowiedziały, że w najbliższym czasie przedstawią swoje stanowisko. Polska jest zaliczana do krajów o kontrolowanym ryzyku wystąpienia BSE, więc redukcja listy SRM nie dotyczyłaby naszego kraju. Zgodnie z regulacjami OiE Polska może ubiegać się o nadanie statusu kraju o znikomym ryzyku BSE dopiero na początku 2016 r., a więc 11 lat po wystąpieniu ogniska BSE u najmłodszej sztuki w Polsce (liczy się data urodzenia).

Strona 8

Drób- sprzedaż detaliczna spełnienie wymagań mikrobiologicznych Trybunał Sprawiedliwości rozstrzygnął, że świeże mięso drobiowe, którego dotyczy prawo Unii1, musi spełniać kryterium mikrobiologiczne na wszystkich etapach dystrybucji, w tym również na etapie sprzedaży detalicznej. W tym względzie Trybunał rozstrzygnął, że kryterium znajduje zastosowanie do „produktów wprowadzanych do obrotu w ciągu okresu przydatności do spożycia”. Pojęcie „produktów wprowadzanych do obrotu” dotyczy środków spożywczych (takich jak świeże mięso drobiowe), które są posiadane w celu ich sprzedaży, dystrybucji czy też dysponowania nimi w inny sposób,

co obejmuje również sprzedaż detaliczną. Ponadto, rezygnacja z ustanowienia wymogu spełniania tego kryterium mikrobiologicznego na wszystkich etapach dystrybucji (w tym również sprzedaży detalicznej) sprowadzałoby się do poważnego utrudnienia realizacji jednego z podstawowych celów prawa żywnościowego, polegającego na osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego. Trybunał Sprawiedliwości orzekł ponadto, że przedsiębiorstwo sektora spożywczego prowadzące działalność jedynie na etapie dystrybucji może zostać ukarane za dopuszczenie do obrotu środka spożywczego, które nie spełnia tego kryterium mikrobiologicznego. Z prawa Unii wynika bowiem, że to państwa członkowskie ustanawiają mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego kary, które powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Trybunał rozstrzygnął, że ustanowiony w prawie austriackim system kar może przyczyniać się do realizacji podstawowego celu prawa żywnościowego (polegającego na osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego), ale to do sądu krajowego należy upewnienie się, że nakładane w ramach tego systemu kary są zgodne z zasadą proporcjonalności. (Wyrok w sprawie C-443/13).

UE - kwestie sanitarne i fitosanitarne Na terytorium UE obecnie występują ogniska dwóch chorób: Afrykański Pomór Świń - republiki bałtyckie oraz Polska oraz wirus Ptasiej Grypy H5N8 - Niemcy, Holandia i Wielka Brytana. Obie spowodowały powstanie restrykcji importowych ze strony szeregu państw trzecich. Po wykryciu ognisk chorób, ograniczenia importowe wprowadziły: a) Chiny (wieprzowina) - w ostatnim tygodniu listopada zorganizowana była unijna misja do Chin, w której uczestniczył także przedstawiciel polskiej Inspekcji Weterynaryjnej. Strona Chińska oczekuje teraz pisemnego zaproszenia do dokonania audytu sytuacji zdrowotnej zwierząt w styczniu 2015 r. b) Japonia - w lipcu 2014 roku japońskie władze weterynaryjne przeprowadziły audyt w Polsce. Ocena jego wyników jest w dalszym ciągu prowadzona. Na dzień 8 grudnia 2014 r. planowana kolejna runda negocjacyjna umowy o wolnym handlu w Tokio - podczas tego

spotkania planowane jest poruszenie kwestii ASF i możliwości eksportowych do Japonii. c) Korea Południowa – w grudniu prowadzona będzie w Polsce kontrola inspektorów koreańskich d) Singapur - w dniu 10 listopada 2014 r. władze singapurskie wystosowały pismo do polskiego GLW wskazujące warunki, po spełnieniu, których możliwe będzie wznowienie eksportu, jednakże warunki te są bardzo restrykcyjne. Prawdopodobnie nastąpi dalsze ich negocjowanie.

Etykiety – nowe wymagania Unia Europejska zmienia zasady etykietowania żywności, aby konsumenci mieli do dyspozycji podstawowe, czytelne i zrozumiałe informacje umożliwiające świadomy zakup produktów. Ze względów związanych z ochroną zdrowia publicznego nowe zasady zwiększają ochronę przed alergenami. Zmiany wprowadzane są w życie rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Niniejsze rozporządzenie łączy dyrektywę 2000/13/ WE w sprawie etykietowania żywności i dyrektywę 90/496/EWG w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych w celu zapewnienia lepszego poziomu informacji i ochrony europejskich konsumentów. Dokument ten ma zastosowanie do podmiotów działających na rynku spożywczym na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego. Ma ono zastosowanie do wszelkich środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego, w tym do środków spożywczych dostarczanych przez zakłady żywienia zbiorowego i do środków spożywczych przeznaczonych do dostarczenia do zakładów żywienia zbiorowego. Podmiot wskazany na etykiecie stanie się odpowiedzialny za jej treść, jak też stronę graficzną. Trzeba będzie także obowiązkowo ujawniać kraj lub miejsce pochodzenia w przypadku mięs: wieprzowego, drobiowego, kóz i owiec. Unia Europejska określiła także minimalną wielkość czcionki. Chodzi tu w istocie o mięso kurczaków, kur niosek i indyków (zobacz załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 2160/2003 w sprawie zwalczania salmonelli i innych określonych odzwierzęcych czynników chorobotwórczych przenoszonych przez żywność (Dz.U. L 325, s.1, polskie wydanie specjalne: rozdział 03 tom 041 s. 328-342).

1


OSI POLAND FOODWORKS jest częścią dynamicznie rozwijającej się globalnej Grupy OSI, jednego ze światowych liderów branży mięsnej, posiadającej zakłady produkcyjne w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Misją Grupy jest dążenie do bycia niezawodnym dostawcą wiodących światowych marek. Jesteśmy zespołem, który utożsamia się z ideą bycia najlepszym i realizuje ją w oparciu o wartości Grupy OSI: Zabiegamy o partnerskie relacje; Dążymy do ciągłego doskonalenia; Poszukujemy innowacyjnych rozwiązań; Pracujemy zespołowo; Działamy uczciwie. Więcej informacji o Grupie OSI: www.foodworks.pl

Jeżeli wyznajesz podobne wartości, zapraszamy do naszego zespołu na stanowisko:

Technolog żywności

Miejsce pracy: Chróścina k. Leszna (woj. dolnośląskie) Zakres obowiązków: • • • • •

nadzór nad procesami produkcyjnymi nadzór nad przestrzeganiem systemów jakości tworzenie specyfikacji produktów aktywne uczestnictwo w tworzeniu i rozwoju nowych projektów raportowanie do dyrektora operacyjnego

Brygadzista – konfekcjoner Miejsce pracy: Chróścina k. Leszna (woj. dolnośląskie) Zakres obowiązków: • nadzór nad produkcją specjalną dla kanału HoReCa (porcjonowane elementy wołowe) • zapewnienie standaryzacji produktu

Więcej informacji na: www.foodworks.pl w zakładce Wakaty

Skorzystaj z szansy jaką daje kariera w globalnym koncernie o światowych standardach zarządzania!

Zapraszamy do składania aplikacji e-mailem (w tytule wiadomości należy wpisać nazwę stanowiska pracy) – rekrutacja@foodworks.pl. Uprzejmie informujemy, że skontaktujemy się tylko z wybranymi osobami. Zaproszonych Kandydatów rejestrujemy w naszej bazie danych. Nadesłanych dokumentów nie zwracamy. W przesłanych dokumentach prosimy zawrzeć następującą klauzulę: Zgadzam się na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb procesu rekrutacji, zgodnie z Ustawą z dn. 29.08.97 r. o Ochronie Danych Osobowych (Dz. U. nr 133 poz. 883).


Poznajemy nowe rynki

W krainie Świętego Mikołaja

Powszechnie wiadomo, że rynki skandynawskie to najbardziej wymagający europejscy klienci. Wymagania dotyczą nie tylko preferencji indywidualnych klientów, którzy przyzwyczaili się do sięgania po najwyższej klasy produkty, ale przede wszystkim świadomość osób odpowiedzialnych za zakupy w sieciach handlowych i dystrybucyjnych, która kreuje powszechną wiedzę konsumencką wśród potomków Wikingów.

D

Strona 10

ostęp do rynku Szwecji, Norwegii czy Finlandii obwarowany jest rygorystycznymi przepisami fito–sanitarnymi, a także w przypadku Norwegii nienależącej do Unii Europejskiej, cłami na towary rolno–spożywcze, sięgającymi do kilkudziesięciu procent. Pomimo, większych niż gdziekolwiek w Europie trudności z dostępem związanych z regulacjami wewnętrznymi, rynki półwyspu skandynawskiego mogą okazać się Mekką dla polskich producentów żywności. Pomimo pewnych ograniczeń rynki te stwarzają spore możliwości, a ostatnio coraz częściej i chętniej spoglądają w stronę polskiej żywności. Poniekąd dzieje się tak za sprawą coraz większej liczby polskich emigrantów, którzy w norweskich czy szwedzkich sklepach szukają znanych z Polski smaków i marek. To grupa, której norweska ani szwedzka ekonomia nie może zlekceważyć. W Norwegii bowiem Polacy stanowią największą, po autochtonach grupę etniczną, w Szwecji zaś plasujemy się na trzeciej pozycji. To siła nabywcza, którą prędzej czy później trzeba będzie doceniać. Z uwagi na niską gęstość zaludnienia, szczególnie w północnych regionach półwyspu skandynawskiego kraje skandynawskie wypracowały szczególny model handlu detalicznego. W zasadzie cała sprzedaż detaliczna sprowadza się do 3–4 sieci handlowych, które zaopatrują wszystkich mieszkańców w artykuły spożywcze, które sprzedają w wielkopowierzchniowych hipermarketach, w większych miastach, aż po sklepiki typu convenience w małych miasteczkach i wsiach. A wszystko to pod jednym szyldem sieci handlowej. Sieci handlowe importują wszystkie towary bezpośrednio do swoich centrów magazynowo – logistycznych. Handel pośredni i hurtowy został praktycznie wyeliminowany. Taka struktura rynku pozwala na dość szybkie i proste zaistnienie na rynku Skandynawii. Finlandia posiada dobre połączenia promowe z Estonią, Szwecją, Niemcami i Polską. Najpopularniejsza trasa promowa to trasa z Estonii przez Zatokę Fińską: Tallinn – Helsinki. Liczba ludności Finlandii wynosi obecnie 5 350 156 obywateli. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 17 mieszkańców na km².

Norwegia jest wysoko rozwiniętym krajem przemysłowym z gospodarką opartą na wydobyciu i eksporcie ropy naftowej (trzeci eksporter światowy, po Arabii Saudyjskiej i Rosji) i gazu ziemnego oraz rybołówstwie. Należy do państw o najwyższym standardzie życia na świecie. Norwegia ma łączną powierzchnię 385 252 km² i liczy około pięciu milionów mieszkańców. Jest drugim najrzadziej zaludnionym państwem Europy. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 14,7 mieszkańca na 1 km². Ludność jest skupiona głównie w południowej części tego kraju. W Szwecji zaś znaczną rolę w gospodarce odgrywa eksploatacja bogactw naturalnych, zwłaszcza surowców mineralnych, w tym wysokoprocentowych rud żelaza, których jest największym producentem w Europie. Główną organizacją handlu hurtowego i importerów w Szwecji jest Federacja Szwedzkiego Przemysłu i Handlu (Svensk Handel). Grupuje ona ok. 60 stowarzyszeń handlowych. Członkowie Federacji realizują ok.70 % całości szwedzkiego importu. Wśród największych potentatów sektora retail wymienić należy: KESKO (Finlandia), ICA (Szwecja), COOP (Szwecja), REMA1000 (Norwegia), RIMI (Norwegia), ASKO (Norwegia). Kupcy z tych sieci handlowych od kilku lat doceniają i kupują polskie produkty spożywcze, w szczególności wyroby wędliniarskie (ogromnym powodzeniem cieszą się kabanosy i kiełbasy podsuszane), mrożonki owocowo–warzywne, dania gotowe i słodycze. Z uwagi na surowy klimat i tradycje kulinarne Skandynawów spożycie mięsa jest tam stosunkowo duże i wynosi ok 70 kg /osobę rocznie. To daje solidne podstawy aby nawiązać silniejsze relacje handlowe z mieszkańcami północy naszego kontynentu. Iwona Górna Ekspert EXPO TRADE POLSKA


Dziękujemy za kolejny rok owocnej współpracy i życzymy wielu radosnych chwil przy wigilijnym stole a na Nowy Rok 2015 energii oraz zapału do tworzenia i realizacji nowych pomysłów.

DOJRZEWANIE W DOBRYM KLIMACIE

Indywidualnie dopasowane do potrzeb Klienta komory klimatyzacyjne: fermentacja, dojrzewanie, przechowywanie Aby dobre stało się jeszcze lepsze.

Jakość Bezpieczeństwo Rentowność

Zapraszamy do kontaktu z Regionalnymi Kierownikami Sprzedaży i Handlowcami: Waldemar Grochal Tomasz Mikołajczak Marcin Kühn Stanisław Pieńkowski tel. 882 14 87 08 tel. 882 14 87 09 tel. 882 14 87 07 tel. 882 14 87 10


Głos z branży

Hydrokoloidy jako dodatki funkcjonalne

W ostatnich latach zwiększył się asortyment wyrobów w ofercie towarowej przemysłu mięsnego. Wzrost ten został wymuszony przez konkurencję pomiędzy producentami oraz wymaganiami konsumentów. Stał się on możliwy dzięki wprowadzeniu do produkcji wielu nowych substancji dodatkowych. Ważną grupę dodatków funkcjonalnych o właściwościach teksturotwórczych oraz stabilizujących, stosowanych w produkcji żywności niskokalorycznej stanowią hydrokoloidy.

Strona 12

Z

astosowanie karagenów nie tylko polepsza jakość tradycyjnych wyrobów, obniża ich kaloryczność, ale daje także wiele nowych możliwości technologicznych – produkcję całkowicie nowych wyrobów, dostosowanych do zmieniającego się modelu konsumpcji, w tym także przetworów mięsnych o obniżonej zawartości tłuszczu. Styl życia współczesnego społeczeństwa coraz bardziej oddala je od możliwości spożywania w gospodarstwie domowym trzech świeżo przyrządzonych posiłków. Skłaniamy się do odżywiania w punktach zbiorowego żywienia lub korzystania z żywności głęboko przetworzonej i nadającej się do zjedzenia, np. po mikrofalowym podgrzaniu. Od przetworów mięsnych i potraw zawierających mięso oczekujemy jednak małej ilości tłuszczu, domowego smaku, tekstury i wyglądu, a także tego, iż będziemy mogli konsumować je bez obaw o zagrożenie zdrowia. Można to osiągnąć jedynie przez użycie substancji dodatkowych. Ich wprowadzenie do żywności uzasadnione jest również potrzebami technologicznymi, a zwłaszcza koniecznością przemysłowego wytwarzania wielu gatunków wysoko wydajnych produktów w cenach opłacalnych dla producenta, a jednocześnie niewygórowanych dla konsumenta. Wpływ negatywnych opinii naukowców i dietetyków na temat szkodliwości spożywania dużych ilości nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu, występujących m.in. w przetworach mięsnych, staje się widoczny w preferencjach konsumenckich nie tylko w Stanach Zjednoczonych i krajach Europy Zachodniej, ale także w Polsce. Konsument coraz większą uwagę zwraca nie tylko na cechy jakościowe produktów spożywczych, ale także na rodzaj i poziom zastosowanych dodatków, ich wartość odżywczą, a szczególnie wartość energetycz-

ną produktu. Rosnące zapotrzebowanie na tzw. „lekką żywność” stawia producentów przed koniecznością opracowania technologii nowych produktów o niskiej wartości energetycznej oraz produkcji tradycyjnych przetworów o zmniejszonym poziomie tłuszczu. Zmniejszenie zawartości tłuszczu w gotowym wyrobie jest równoznaczne ze zmianą najważniejszych cech jakościowych produktu, a zwłaszcza tekstury (w tym soczystości) i smakowitości. Aby zachować te właściwości, w przetworach o obniżonej zawartości tłuszczu, nie wystarczy doskonałej jakości surowiec i nowe możliwości technologiczne, ale konieczne jest również zastosowanie substancji dodatkowych wspomagających procesy przetwórcze. Z uwagi na trudną sytuację rynkową w wyniku ograniczeń w imporcie i stosowaniu żelatyny wołowej związanych z obawą przed chorobą Creutzfeldta–Jakoba (CJD), dąży się do poszukiwania innych substancji, które mogłyby być zastosowane jako

jej alternatywa, o takich samych lub zbliżonych właściwościach funkcjonalnych, jakie posiada żelatyna. Do tego typu substancji zaliczyć można niektóre hydrokoloidy, które stanowią długołańcuchowe polimery, rozpuszczające się w wodzie lub w niej dyspergujące, tworząc tym samym kompleksy usieciowanej struktury. Wykazują przy tym działanie zagęszczające lub podwyższające lepkość oraz żelujące. Efektem ich zastosowania jest także stabilizowanie emulsji, wprowadzanie cząsteczek w stan zawieszenia, krystalizacja oraz zapobieganie uwalnianiu wody. W przetwórstwie mięsa, wśród stosowanych hydrokoloidów szczególne miejsce zajmują karageny. Ich właściwości zagęszczające i żelujące pozwalają na modyfikowanie w bardzo szerokich granicach pH. Z uwagi na pochodzenie (roślinne lub zwierzęce) oraz dzięki swoim właściwościom mogą być zaliczane do grupy substancji dodatkowych, kształtujących strukturę produktów żywnościowych po-


Głos z branży Tabela 1. Podział hydrokoloidów i ich najważniejsze funkcje technologiczne

Zwierzęce (białkowe) Pochodzenia mikrobiologicznego

Rodzaj hydrokoloidu żelatyna

żelowanie

koncentraty i izolaty białek mleka

zagęszczanie, stabilizowanie

guma ksantanowa

zagęszczanie, żelowanie, stabilizowanie

guma gellan

żelowanie

aragen

żelowanie, stabilizowanie

agar

żelowanie

alginiany

żelowanie, zagęszczanie, stabilizowanie

guma guar guma karaya

zagęszczanie, żelowanie, stabilizowanie zagęszczanie, żelowanie, stabilizowanie, emulgowanie stabilizowanie

guma tara

stabilizowanie

tragakanta

zagęszczanie, żelowanie

guma Konjak

żelowanie, zagęszczanie

pektyny wysoko- i niskometylowne

zagęszczanie, żelowanie, stabilizowanie

celuloza mikrokrystaliczna (MCC)

zagęszczanie, stabilizowanie

karboksymetyloceluloza (CMC)

zagęszczanie, stabilizowanie

hydroksypropyloceluloza

zagęszczanie, stabilizowanie

skrobie modyfikowane

zagęszczanie, żelowanie, stabilizowanie

hydroksypropylometyloceluloza

zagęszczanie, żelowanie

białka sojowe

zagęszczanie, żelowanie, stabilizowanie

guma arabska (akacjowa)

Ekstrakty z wodorostów Roślinne polisacharydowe

Roślinne białkowe

Główne funkcje teksturotwórcze

przez zagęszczanie, stabilizację, emulgowanie, żelowanie. Substancje dodatkowe, które nieraz budzą wiele kontrowersji, są coraz częściej akceptowane i coraz powszechniej używane. Hydrokoloidy (gumy roślinne) wykorzystywane jako substancje dodatkowe w produkcji różnego rodzaju wyrobów spożywczych, dopuszczone do użytku są bezpieczne dla ogółu populacji, gdy dodawane są w ilościach regulowanych odpowiednimi przepisami prawnymi. Należy pamiętać jednak, że zdarzają się reakcje niepożądane u osób z tzw. „osobniczą nadwrażliwością na syntetyczne składniki pożywienia”. Jak podają dane literaturowe częstość występowania niekorzystnych (niepożądanych) reakcji wywoływanych przez różne substancje dodatkowe do żywności wynosi 0,03 – 0,15% wśród zdrowych, dorosłych osób, podczas gdy u dzieci zawiera się pomiędzy jednym, a kilkoma procentami. Termin hydrokoloidy obejmuje wiele polisacharydów ekstrahowanych z roślin oraz z glonów, polisacharydów pochodzenia mikrobiologicznego, a także gumy otrzymywane z roślinnych wydzielin oraz biopolimery modyfikowane otrzymywane na drodze enzymatycznej lub chemicznej modyfikacji skrobi lub celulozy. Ponadto żelatyna, ze względu na jej polidyspersyjność i wysoką hydrofilowość, jest zaliczana do hydrokoloidów, natomiast inne białka, np. kazeina i gluten, tradycyjnie nie są zaliczane do hydrokoloidów, pomimo że mają

właściwości typowe dla hydrokoloidów polisacharydowych. Jako zamienniki żelatyny, na szczególną uwagę zasługują hydrokoloidy polisacharydowe, stanowiące pod względem chemicznym polimerowe łańcuchy zbudowane z cukrowców prostych lub ich pochodnych o charakterze estrów, eterów czy kwasów i ich soli. Właściwości funkcjonalne hydrokoloidów są określane przez specyficzne cechy fizykochemiczne, takie jak: rozpuszczalność, zdolność zagęszczania, żelowania oraz działanie powierzchniowo–czynne, od którego zależy stabilizacja emulsji i pian oraz tworzenie filmów i powlekanie (mikrokapsułkowanie). Zastosowanie hydrokoloidów pomaga kształtować cechy sensoryczne różnych produktów, również tych, które projektowane są z myślą o specyficznych potrzebach zdrowotno–żywieniowych dla konsumentów zagrożonych chorobami dietozależnymi. W tabeli 1 przedstawiono różne hydrokoloidy i ich najważniejsze funkcje, jakie mogą pełnić w produktach żywnościowych. W zależności od źródła pochodzenia można sklasyfikować hydrokoloidy w trzech grupach: l naturalne – występujące w przyrodzie (gumy, mączka chleba świętojańskiego, alginiany, karageniany, pektyny, hemicelulozy, żelatyna, ksantyn, dekstran); l modyfikowane lub półsyntetyczne – chemiczne pochodne naturalnych mate-

riałów (np. karboksycelulozy, hydroksypropylocelulozy); l syntetyczne – całkowicie zsyntetyzowane substancje chemiczne (np. polimery tlenku etylenu). Biorąc za podstawę funkcję, jakie hydrokolidy spełniają w żywności, można je podzielić na: l substancje dodatkowe naturalne i naturalne modyfikowane oraz syntetyczne (niedopuszczone do stosowania w żywności); l składniki żywności o określonej wartości odżywczej pochodzenia roślinnego (skrobie, dekstryny, preparaty białkowe z soi) oraz pochodzenia zwierzęcego (żelatyna, kazeina, białka serwatkowe). W ostatnich latach obserwuje się coraz większe zainteresowanie przez przemysł mięsny wykorzystywaniem niektórych hydrokoloidów jako substancji umożliwiających uzyskanie specjalnych efektów zdrowotnych w żywności, w której pełniłyby one rolę składnika żywności. Zastosowanie hydrokoloidów pomaga kształtować cechy sensoryczne różnych produktów, szczególnie projektowanych z myślą o specyficznych potrzebach zdrowotno–żywieniowych konsumentów zagrożonych chorobami dietozależnymi. Umożliwiają one częściowe lub całkowite zastąpienie niektórych składników

ciąg dalszy na str. 14

Strona 13

Pochodzenie


Głos z branży

Strona 14

ciąg dalszy ze str. 13 żywności, niepożądanych z punktu widzenia żywieniowego (np. tłuszcz, cukier) w produktach specjalnego przeznaczenia (produkty niskoenergetyczne, żywność bezglutenowa). Metody ograniczania zawartości tłuszczu i/lub cukru w produktach przez usunięcie tych składników bez wprowadzania substancji tłuszczowo– i sacharozastępczych, nie mogą być stosowane w odniesieniu do ogółu produktów spożywczych. W związku z tym większą wagę przywiązuje się do metod polegających na stosowaniu substancji kształtujących strukturę i umożliwiających ograniczenie udziału składników energetycznych, np. poprzez zwiększenie udziału wody w produkcie. Wiązanie wody umożliwiają szczególnie takie substancje, jak m.in. skrobie (szczególnie modyfikowane), białka pochodzenia roślinnego (sojowe) i zwierzęcego, a szczególnie hydrokoloidy polisacharydowe (gumy roślinne), np. karagen. Stosowanie dodatku nieskrobiowych hydrokoloidów polisacharydowych w przetwórstwie mięsa ma na celu przede wszystkim kształtowanie tekstury gotowego wyrobu, czemu może towarzyszyć zwiększenie wydajności produkcji. Z uwagi na liczne funkcje technologiczne hydrokoloidy polisacharydowe uważa się za substancje dodatkowe sprzyjające uzyskaniu powtarzalnej jakości i akceptacji konsumenckiej różnego rodzaju produktów mięsnych. Znaczna część hydrokoloidów może pełnić funkcje podwójne, tj. substancji o specyficznych właściwościach funkcjonalnych z punktu widzenia technologicznego oraz składnika o określonej wartości żywieniowej (funkcja błonnika pokarmowego). Jest to często wykorzystywane w produkcji żywności funkcjonalnej i dietetycznej. Przykładami mogą być pektyna czy karagen stosowane jako substancje kształtujące strukturę produktów, powodujące ich zagęszczanie, stabilizację, żelowanie, a także stanowiące cenne źródło błonnika pokarmowego (substancji balastowych). Zastosowanie nieskrobiowych hydrokoloidów polisacharydowych w przetwórstwie mięsa może przynieść następujące korzyści: l obniżenie wartości energetycznej produktów mięsnych (polisacharydowe zamienniki tłuszczu); l poprawa wyglądu zewnętrznego i ułatwienie plasterkowania (wędzonki); l ograniczenie ubytków masy produktu po obróbce termicznej, z czym związana jest poprawa tekstury i konsystencji lub wzrost wydajności (wędzonki parzone, kiełbasy parzone);

l poprawa smakowitości (pasztety, wędliny podrobowe o konsystencji smarownej); l rozszerzenie asortymentu o produkty z tzw. wkładką (np. kiełbasy z kawałkami warzyw, sera, pieczarek). Najpopularniejszymi hydrokoloidami stosowanymi w przemyśle mięsnym są karageny, znane w literaturze również jako karageniany, kargeniny, są to naturalnie występujące gumy węglowodanowe otrzymywane na skalę techniczną przez ekstrakcję glonów Rhodophyceae. Pierwotnie karagen identyfikowano najczęściej z ekstraktem z czerwonych alg morskich Chondrus crispus (Irish moss) z rodziny Girgartinaceae rosnących wzdłuż wybrzeży atlantyckich Irlandii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Półwyspu Iberyjskiego i Bretanii. Obecnie do wodorostów, które są źródłem różnych typów karagenów, zalicza się algi z następujących rodzin: Solieriaceae, Hypneaceae, Phyllophoraceae, Gigartinaceae, Furcellariaceae i Rhodophylliaceae. Występują one, oprócz wyżej wymienionych obszarów, także wzdłuż wybrzeży Afryki, Filipin, Japonii, Indonezji i Chile. Znaczenie użytkowe mają trzy podstawowe frakcje karagenu oznaczone jako: kappa, lambda i jota. Jota i kappa karagen pełnią funkcję czynnika żelującego w obecności jonów metali. Kappa nie jest rozpuszczalny w zimnej wodzie. Lambda karagen nie żeluje, pełni funkcję wypełniacza, jest rozpuszczalny w zimnej wodzie. Zdolność żelowania i jakość żeli są uwarunkowane obecnością jonów potasu, wapnia i amonu. Kappa karagen tworzy najmocniejsze i najbardziej elastyczne żele w obecności jonów potasu, a lambda w obecności jonów wapnia. Natomiast jony sodowe

nie powodują żelowania, ale zwiększają rozpuszczalność karagenów. Preparaty handlowe karagenu to sole potasu, sodu i wapnia. Wykorzystywane są głównie jako substancje zwiększające lepkość i stabilizujące emulsje i zawiesiny. W przemyśle mięsnym karageny stosowane są jako dodatki funkcjonalne do różnych grup wyrobów: szynek gotowanych i wędzonych (wieprzowych, wołowych i drobiowych), wyrobów blokowych produkowanych z mięsa rozdrobnionego w różnego rodzaju opakowaniach, wędlin średnio i drobno rozdrobnionych, pasztetów oraz mięsa mielonego. W technologii produkcji szynek gotowanych i wędzonych, karageny dodawane są wraz z solanką w procesie peklowania nastrzykowego lub zalewowego i masowania. Zaleca się używać 2/3 dawki karagenów do solanki i 1/3 do masowania. Stosowanie karagenów w tej grupie przetworów mięsnych daje korzyści technologiczne, które wpływają na końcowy produkt i ekonomiczne, co wpływa na wykorzystanie surowca w zakładzie: l zatrzymanie w wyrobie dodawanej solanki, a przez to wzrost wydajności produkcji; l zmniejszenie do minimum wycieku soku podczas obróbki cieplnej w opakowaniach hermetycznych; l lepsze wiązanie plastrów, poprawę krajalności i tekstury; l polepszenie smakowitości, dzięki ogólnemu wrażeniu soczystości; l utrzymanie standardu wyrobu, przy występujących wahaniach jakości surowca (mięso PSE); l możliwość redukcji dodatku soli i fosforanów przy niezmienionej jakości produktu;


l poprawę stabilności cech jakościowych wędzonek podczas zamrażania i rozmrażania. W przypadku produkcji wędlin drobno i średnio rozdrobnionych oraz wyrobów z dużą zawartością tłuszczu (pasztety), karageny stosuje się w celu eliminacji problemów związanych ze stabilnością farszu. Miesza się je z innymi składnikami receptury i dodaje w procesie kutrowania lub mieszania. Dodatek karagenu zabezpiecza przed niepożądanym wyciekiem tłuszczu i galarety w wyrobach poddawanych zróżnicowanej obróbce cieplnej (mrożenie i sterylizacja). Wykorzystanie współdziałania zagęszczających i żelujących właściwości karagenów z emulgującymi właściwościami białek roślinnych i zwierzęcych, zapewnia pożądaną teksturę wyrobów, oraz ich powtarzalność. Karageny znalazły również szerokie zastosowanie w przetwórstwie drobiu. Mięso drobiowe wykazuje naturalną tendencję do utraty soków podczas ob-

ok. 20% tłuszczu, ponieważ mięso chude wydaje się suche i mniej soczyste. W badaniach przez wielu naukowców zostało stwierdzone, że mięso mielone o zawartości tłuszczu 10% z karagenem i wodą wprowadzoną w miejsce tłuszczu charakteryzuje się podobną soczystością i smakiem, jak mięso mielone o zawartości tłuszczu 20%. Karagen dodaje się na sucho lub rozprowadza podczas mieszania składników mięsa mielonego. Preparaty karagenowe mogą być również stosowane w wyrobach garmażeryjnych o zawartości surowca mięsnego poniżej 25%, w ilości uzasadnionej względami technologicznymi, zgodnie z zasadą dobrej praktyki produkcyjnej. Z powodu niewielkiego dodatku (z reguły między 0,1% a 0,7%) ilość dziennego spożycia karagenu przez człowieka jest stosunkowo mała. Toksykolodzy nie widzą zatem, w przypadku obecnie stosowanych hydrokoloidów żadnego zagrożenia dla

róbki cieplnej, przez co przetwory te sprawiają wrażenie „suchych”. W celu uniknięcia takich wad technologicznych dokonano usprawnień w technologii i zastosowano czynniki wiążące wodę. Dodatek karagenu zapobiega wyciekowi soków w czasie parzenia, czyni wyrób łatwym do plasterkowania, poprawia stabilność podczas zamrażania i zachowuje soczystość wyrobu. Właściwości technologiczne oraz fizykochemiczne karagenu pozwoliły na zastosowanie go w technologii produkcji mięsa mielonego. Mięso mielone w diecie człowieka jest ważnym źródłem białek bogatych w lizynę i metioninę oraz żelaza. Z przyczyn organoleptycznych konsumenci preferują mięso mielone zawierające

zdrowia człowieka ze strony tego rodzaju dodatku, jakim jest karagen. Wprost przeciwnie, ponieważ roślinne środki zagęszczające i żelujące, z wyjątkiem skrobi nie są rozkładane w jelicie cienkim człowieka, a w jelicie grubym w niewielkim stopniu tylko pod działaniem mikroflory jelitowej, uważane są one za substancje balastowe, które pobudzają perystaltykę jelit i przejmują funkcje regulacyjne. Oprócz tego przypisywane są im ostatnio właściwości probiotyczne, to znaczy mają one wzmagać rozwój pożądanych drobnoustrojów w jelitach przewodu pokarmowego. Karageny, jako substancje całkowicie nieprzyswajalne przez organizm ludzki nie obniżają poziomu i przyswajalności żelaza, białek i innych

składników pokarmowych, co również wpływa istotnie na pozytywne oddziaływanie na organizm człowieka. Gumami roślinnymi nazywamy gęste, lepkie masy, wydzielane przez pnie drzew w miejscu skaleczenia. Są to na ogół produkty dobrze rozpuszczalne w wodzie, które dają roztwory o dużej lepkości i są stosowane jako zagęstniki lub stabilizatory zawiesin oraz emulsji. Guma guar, ma postać mączki uzyskanej z bielma nasion rośliny Cyamopsis tetragonoloba rosnącej w Indiach i Pakistanie. Rozpuszcza się zarówno w zimnej, jak i ciepłej wodzie, tworząc bardzo lepkie roztwory. Trudnością przy rozpuszczaniu jest tworzenie się zbryleń, gdyż bardzo szybko wchłania wodę. Guar nie tworzy samodzielnie żelu, natomiast zwiększa siłę żelowania i modyfikuje właściwości żelu polisacharydów żelujących agaru i kappa–karagenu. Zole guarowe są stabilne w zakresie pH 3–10,5. Guar wchodzi w reakcję z ksantanem zwiększając znacznie lepkość układu, stabilizuje ciekłe układy niejednorodne, jak emulsje i zawiesiny. Zapobiega synerezie, opóźnia krystalizację. Znajduje zastosowanie przede wszystkim jako stabilizator sosów, majonezów, nadzień, żywności mrożonej, poprawia teksturę produktów mięsnych, służy jako substancja wiążąca w wędlinach. Dodaje się go do żywności w ilości 0,05–1,0%. Guma karaya, w wodzie tworzy zol koloidalny. Największą lepkość wykazuje przy pH 8,5. Główną funkcją gumy karaya jest poprawianie stabilności produktów przez wiązanie zawartej w nich wody. Zdolność wiązania wody przez tę gumę wykorzystuje się również w produkcji farszów mięsnych. Dodanie jej w ilości 0,2–0,4% zapobiega uwalnianiu wolnej wody oraz formowaniu dużych kryształów lodu w produktach mrożonych (lody). Dodanie jej do 0,8% poprawia smarowność serów topionych i zapobiega wydzielaniu wody. W połączeniu z karagenem lub alginianem (w ilości 0,02–0,1%) guma karaya służy jako stabilizator śmietanki oraz zapobiega czerstwieniu pieczywa (dodatek 0,1–0,9%). Guma tragakantowa otrzymywana z drzew Astragallus (środkowy Wschód) jest produktem bez smaku i zapachu. Składa się z dwóch frakcji: rozpuszczalnej w wodzie – kwas tragakantowy i nierozpuszczalnej w wodzie – basoryna. Tworzy w wodzie bardzo lepkie roztwory. Dlatego stosowana jest jako zagęstnik i stabilizator w produkcji sosów. Ksantan, występujący również pod nazwą guma ksantanowa, jest wtórnym meta-

ciąg dalszy na str. 16

Strona 15

Głos z branży


Głos z branży

Strona 16

ciąg dalszy ze str. 15 bolitem wytwarzanym w procesie tlenowej fermentacji cukrów za pomocą mikroorganizmów Xanthomonas campestris. Należy do heteropolisacharydów, zbudowany jest z glukozy, mannozy i kwasu glikuronowego. Ma dużą masę cząsteczkową (>2000 kDa). Wykazuje odporność na działanie enzymów. Właściwości ksantanu, które w głównej mierze decydują o jego wprowadzeniu na rynek mięsny to: l tworzenie z wodą już w niewielkim stężeniu lepkich, stabilnych roztworów niezależnie od zmian temperatury i odczynu środowiska; l różne stężenie soli, ekstremalne temperatury (sterylizacja, pasteryzacja, chło-

stabilizator emulsji i koloidalnych zawiesin w sosach. Agar, nie rozpuszcza się w zimnej wodzie, natomiast jest dobrze rozpuszczalny w wodzie o temp. powyżej 90°C (najlepiej przy pH 8–9). Po ostudzeniu do temp. 36–40°C tworzy zwarte, kruche, klarowne i odwracalne termicznie żele. Temperatura topnienia żelu agarowego wynosi ponad 85°C. Twardość żelu jest wprost proporcjonalna do stężenia agaru stosowanego w ilości 0,5–2%. Dodatek cukru zwiększa odporność agaru na hydrolizę i zwiększa twardość żelu agarowego, natomiast agar w połączeniu z gumą carob tworzy żel bardziej elastyczny i wytrzymały. Wyroby z dodatkiem agaru wykazują konsystencję kruchą, twardszą niż z dodatkiem

dzenie, mrożenie), wartość pH praktycznie nie mają wpływu na lepkość roztworów ksantanu; l dobra tolerancja większości hydrokoloidów, z gumą z chleba świętojańskiego (w stosunku 1 :1) tworzy termoodwracalne żele; l daje korzystne odczucie smakowe – efekt „pełności”, przy braku odczucia śluzowatości i nadmiernej lepkości; l w małym stopniu ulega degradacji w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu nadaje się do przygotowania produktów niskokalorycznych; l posiada zdolność do długotrwałego utrzymywania cząsteczek innych substancji w zawiesinie, zapobiega ich sedymentacji, dlatego gumę tę stosuje się do stabilizowania mieszanek zawierających karagen. Ksantan znajduje szerokie zastosowanie jako zagęstnik do produktów poddawanych ogrzewaniu, np. konserw, a także jako

pektyny, a jednocześnie mniej elastyczną niż z dodatkiem żelatyny. Właściwości żelujące i stabilizujące agaru spowodowały jego powszechne zastosowanie, zwłaszcza w przemyśle mięsnym (konserwy sterylizowane), cukierniczym i piekarniczym (galaretki, nadzienia do ciast), mleczarskim (fermentowane napoje mleczne, śmietanki UHT, lody), owocowo–warzywnym (dżemy, marmolady, żywność dla dzieci) i wielu innych. Ilość dodawanego agaru do żywności wynosi 0,1–2%. Alginiany, w postaci soli kwasu alginowego: sodowej, potasowej, magnezowej czy wapniowej są rozpuszczalne słabiej w wodzie zimnej i lepiej w gorącej. Obecność i ilość soli kompleksujących wapń (np. cytrynianów) zwiększa lepkość i szybkość tworzenia się żelu, co wykorzystywane jest w produkcji deserów mlecznych, serków typu „cottage”. Wraz z obniżaniem pH środowiska zmniejsza się zapotrzebowanie na

jony wapnia, a przy pH <3 alginiany żelują bez dodatku jonów wapnia. Dobra zdolność wiązania wody stanowi jedną z podstawowych właściwości alginianów, wykorzystywaną do zagęszczania sosów, zimnych napojów mlecznych i innych produktów. Pełnią one także funkcje zawieszające w napojach owocowych, stabilizatora piany w piwie, stabilizatora w majonezach i sosach sałatkowych oraz czynnika tworzącego film powlekający przy wyrobie artykułów wędliniarskich i rybnych. Alginiany znajdują również zastosowanie do produkcji lodów w celu zwiększenia ich lepkości, puszystości oraz tekstury. W przemyśle koncentratów spożywczych znajdują zastosowanie do wyrobu budyniów, galaretek, kremów. Mączka chleba świętojańskiego, uzyskiwana jest przez sproszkowanie suszonych strąków drzewa świętojańskiego (Ceratonia siliqua) rosnącego w krajach śródziemnomorskich. Nazwa pochodzi od św. Jana Baptysty, dla którego mączka ta była pożywieniem. Mączka chleba świętojańskiego jest polisacharydem składającym się z D– mannozy i D–galaktozy. Guma ta rozpuszcza się w gorącej wodzie o temperaturze powyżej 80ºC, tworząc roztwory o dużej lepkości, stabilne w szerokim zakresie pH 4,4 – 10.Z ksantanem tworzy mocny żel termicznie odwracalny, z karagenem kappa – żel zbliżony do żelatynowego, a z agarem – żel o zwiększonej elastyczności. W przetwórstwie mięsa hydrokoloid ten służy jako substancja zagęszczająca, stabilizująca i wspomagająca żelowanie innych hydrokoloidów. Mimo, że sama nie żeluje, poprawia właściwości żelujące karagenu i agaru, ograniczając zarazem ich skłonność do synerezy. Służy jako substancja wypełniająca, wiążąca i stabilizująca w wędlinach, poprawia jednocześnie ich teksturę. Podsumowując należy uznać, że omówione dodatki funkcjonalne (hydrokoloidy) służą w przemyśle mięsnym głównie do poprawy atrakcyjności sensorycznej różnego rodzaju produktów (wpływają na ich smakowitość i teksturę) oraz do zwiększania wydajności produkcyjnej. Ich niewątpliwą zaletą jest naturalne pochodzenie. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że stosowane dodatki w technologii przetwarzania mięsa są często niezbędne ze względów technologicznych, higienicznych i organoleptycznych. Ponadto niezbędne są działania informujące konsumentów o celowości stosowania substancji dodatkowych w technologii produkcji wyrobów mięsnych. mgr inż. Tomasz Borowy mgr inż. Małgorzata Marciniec Zespół Szkół Gastronomiczno– Spożywczych w Olsztynie



Głos z branży

Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne - czy mogą wspomóc branżę mięsną?

Coraz większy odsetek konsumentów poszukuje produktów o wysokiej wartości odżywczej. Wielu producentów stara się skrzętnie wykorzystać ten trend dla promocji swoich wyrobów, opatrując je informacjami o walorach odżywczych i zdrowotnych oferowanej żywności. Niestety, to praktyka rzadko wykorzystywana przez branżę mięsną. Może zatem czas na wykorzystanie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych również w promocji mięsa i jego przetworów?

Strona 18

B

nego z czynników ryzyka chorób ez wątpienia, wszelkie koukładu krążenia”. munikaty wskazujące na Dozwolone jest stosowanie wyszczególne zalety dietetyczłącznie oświadczeń zdrowotnych, ne lub zdrowotne produktów spoktóre zostały zaakceptowane przez żywczych pozytywnie wpływają na Europejski Urząd ds. Bezpieczeńich postrzeganie, zachęcając tym stwa Żywności (EFSA). Oświadczesamym do zakupu. Ich stosowanie niami wartymi zainteresowania z jest jednak ściśle regulowane przepunktu widzenia branży mięsnej pisami prawa. W styczniu 2007 r. mogą być następujące oświadopublikowano rozporządzenie Parczenia: „Białko przyczynia się do lamentu Europejskiego i Rady (WE) wzrostu masy mięśniowej”, „Mię1924/2006 w sprawie oświadczeń so lub ryby, spożywane wraz z żywieniowych i zdrowotnych, które inną żywnością zawierającą żechroni konsumentów przed oświadlazo, pomagają w przyswajaniu czeniami niemającymi uzasadnienia żelaza” lub „Żelazo przyczynia naukowego, oświadczeniami wyolsię do prawidłowego tworzenia brzymionymi lub nieprawdziwymi. hemoglobiny i czerwonych krwiJego zapisy dotyczą nie tylko infornek”. W przypadku nowych oświadmacji umieszczanych na opakowaczeń zdrowotnych należy przesłać niach, ale wszelkich przekazów o do EFSA wniosek o ich zaakceptocharakterze komercyjnym, reklamy wanie, wraz z załączoną dokumenogólnej i kampani promocyjnych. tacją zawierającą dowody naukowe Zgodnie z rozporządzeniem Katarzyna Szatkowska, doradca ds. prawa żywnościowego wspierające oświadczenie. wyróżniamy trzy rodzaje oświadBardziej liberalne są zasady korzystaczeń stosowanych we Wspólnocie Euro- składników, a stanem zdrowia. Przykładem takiego oświadczenia może być oświadcze- nia z oświadczeń żywieniowych. Ich lista pejskiej: l oświadczenia żywieniowe, które nie: „wapń uczestniczy w budowie mocnych oraz warunki stosowania zostały wyszczestwierdzają, sugerują lub dają do zrozu- kości”. Oświadczenie tego typu powinno gólnione w załączniku do rozporządzenia mienia, że produkt spożywczy ma szcze- być oparte o powszechnie zaakceptowane (WE) nr 1924/2006. Oświadczenia, mogągólne właściwości odżywcze wynikające dowody naukowe i prawidłowo rozumiane ce mieć znaczenie dla branży mięsnej są następujące: z jego składu, dotyczące wartości energe- przez przeciętnego konsumenta. l NISKA ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU. l oświadczenia dotyczące zmniejtycznej lub substancji odżywczych, które zawiera lub których nie zawiera. Przykła- szenia ryzyka choroby. Jest to rodzaj Takie oświadczenie lub inne mające dodami oświadczeń tego typu są: „źródło oświadczeń zdrowotnych, które stwier- kładnie taki sam sens można zastosować białka”, „wysoka zawartość błonnika”, dzają, że produkt spożywczy lub któryś dla produktów mających nie więcej niż 3 z jego składników znacząco zmniejsza g tłuszczu w 100 g produktu. Kryteria te „zmniejszona zawartość soli”. l oświadczenia zdrowotne, które czynnik ryzyka choroby dotykającej ludzi. spełnia mięso z piersi kurczaka lub indyka stwierdzają, sugerują lub dają do zrozu- Na przykład „sterole roślinne sprzyjają oraz wędliny na bazie tego mięsa. l ŹRÓDŁO BAŁKA. To oświadczenie mienia, że istnieje związek pomiędzy pro- zmniejszeniu stężenia cholesterolu w suduktem spożywczym lub jednym z jego rowicy krwi, zmniejszając nasilenie jed- bardzo uniwersalne. Może być stosowane


Głos z branży

dla produktów, których co najmniej 12% energii pochodzi z białka. l WYSKOKA ZAWARTOŚĆ BIAŁKA. Oświadczenie podobne do wcześniejszego, z zastrzeżeniem, że co najmniej 20% energii produktu powinna pochodzić z białka. Oba kryteria spełnia bardzo wiele rodzajów mięsa i wędlin. Poniżej przykład, który pokazuje jak można to sprawdzić. Schab wieprzowy w 100 g zawiera 21 g

białka, a jego kaloryczność to 174 kcal. Jednemu gramowi białka odpowiada wartość energetyczna 4 kcal. Czyli 21 g daje 84 kcal. 84 kcal stanowi aż 48% z 174 kcal. Czyli schab jest zarówno „źródłem białka” jak i posiada „wysoką zawartość białka”. Poza tym, że mięso jest bezsprzecznym źródłem dobrej jakości białka, zawiera też cenne substancje mineralne, o których obecności warto również infor-

mować konsumentów. Na opakowaniu można napisać: „ZAWIERA” lub „ŹRÓDŁO” [nazwa witaminy lub minerału], jeśli produkt zawiera, co najmniej 15% dziennej referencyjnej wartości spożycia danego składnika dla przeciętnej osoby dorosłej. Wartości RWS podane są w załączniku XIII do rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Uwzględniając definicję i tabelaryczne wartości składników odżywczych możemy wyliczyć, że wołowina spełnia kryteria dla źródła żelaza, a wieprzowina dla źródła witaminy B1. Podsumowując - mięso i wiele przetworów mięsnych jak najbardziej kwalifikuje się ich promocji w kontekście żywności prozdrowotnej. Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne mogą być jednym z ważnych narzędzi wspierającym sprzedaż. Wato z tej możliwości skorzystać. Katarzyna Szatkowska doradca ds. prawa żywnościowego Centrum Znakowania Żywności www.CentrumZZ.pl k.szatkowska@CentrumZZ.pl

Strona 19

Zdrowych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia


Głos z branży

Dodatki na najwyższym poziomie

Firma WIBERG jest jednym z największych producentów dodatków do żywności na świecie. W Polsce ich generalnym dostawcą jest firma WIPOL Sp. z o. o. z Gdyni, zaś regionalną dystrybucją zajmuje się m.in. firma WALOWSKY INT. z Krakowa. Nasza redakcja niedawno odwiedziła siedzibę WIBERGa w Salzburgu oraz centrum produkcyjne i logistyczne w Niemczech. Marcus Winkler – prezes i właściciel, opowiedział redakcji POLSKIE MIĘSO o najnowszych propozycjach WIBERGa dla branży mięsnej. W jakich sektorach spożywczych działa firma WIBERG? Od 1947 roku zajmujemy się przyprawami z całego świata i ich sprzedażą. Do naszych głównych zadań z tym związanych należą: mieszanie i sporządzenie receptur przypraw oraz dodatków funkcjonalnych służących poprawie smaku, konsystencji, barwy i trwałości produktów mięsnych, a także uszlachetnianie osłonek do kiełbas. Ponadto firma WIBERG zaopa-

truje branżę gastronomiczną w wysokiej jakości surowce do przypraw, mieszanki przypraw, zioła, octy i oleje. Czy oprócz sprzedaży firma WIBERG prowadzi również usługi doradcze? W jakim zakresie? Klienci otrzymują od firmy WIBERG więcej niż tylko produkt końcowy — oferujemy im kompleksowe podejście, które obejmuje działania od spełnienia potrzeb

konsumenta przez specjalne opracowanie koncepcji produktu wraz z jego recepturą aż po złożenie deklaracji związanej z prawem żywnościowym. Wspólnie z lokalnym partnerem, firmą WIPOL, gwarantujemy indywidualne konsultacje, dystrybucję na terenie całego kraju oraz doskonałą obsługę. Taka obsługa opiera się na pogłębionej znajomości tematu oraz trendów panujących w technologiach i procesach produkcyjnych w branży spożywczej. Obok asortymentu podstawowego zespół doradców oferuje klientom także indywidualne rozwiązania. Wspólnie opracowywane są specjalne wymagania dotyczące smaku, funkcji, deklaracji lub receptury produktu mięsnego. Są one testowane i tak długo optymalizowane w naszym własnym centrum technicznym, aby idealnie dostosować się do potrzeb klientów i warunków rynkowych. Ważny element obsługi stanowią wyspecjalizowani doradcy, którzy codziennie dzielą się z klientami swoją rozległą wiedzą na temat zalet smakowych i wspierają ich podczas produkcji wysokojakościowych produktów mięsnych.

Marcus Winkler – prezes i właściciel WIBERG

Fot. WIBERG

Strona 20

Jak wygląda dystrybucja produktów WIBERG w Polsce? Który z dystrybutorów osiąga najlepsze wyniki w sprzedaży? Lokalnym partnerem WIBERG w Polsce jest firma WIPOL. Dzięki obecności firmy WIPOL nasi klienci w swoim kraju otrzymują wszystkie te wymienione już korzyści z pierwszej ręki, praktycznie aż po produkcję. Aby zapewnić terminową dystrybucję na terenie całego kraju, WIPOL dysponuje gęstą siecią sprzedaży. Jaki innowacje wprowadziła firma WIBERG ostatnio na rynek, jeśli chodzi


Głos z branży Dzięki ścisłemu kontaktowi z naszym lokalnym partnerem, firmą WIPOL, możemy szybko reagować na trendy i aktualną specyfikę rynku. Przed wprowadzeniem na rynek nowe produkty są oczywiście testowane przez naszych kolegów pod kątem zgodności z wymogami rynku oraz możliwości zbytu i w razie potrzeby odpowiednio dostosowywane.

Redakcja POLSKIE MIĘSO odwiedziła siedzibę WIBERGa w Salzburgu oraz centrum produkcyjne i logistyczne w Niemczech

Czym produkty firmy WIBERG wyróżniają się od innych oferowanych w sektorze przypraw i dodatków do mięsa? Marka WIBERG od ponad sześciu dekad jest synonimem jakości i innowacyjności. Naszą misją, jako niezawodnego partnera, jest zapewnienie branży spożywczej lepszego smaku przy jednoczesnym zoptymalizowaniu funkcjonalności wyrobów mięsnych. Oferujemy innowacyjne rozwiązania, fachową wiedzę, kompetencje oraz pasję i zapewniamy bogaty wachlarz produktów, a także ugruntowaną wiedzę praktyczną. Wszystko to skrywa w sobie żółty woreczek z aromatami. Ale zawiera on więcej niż tylko zwykły produkt: wraz z nim przekazujemy obietnicę niezmiennej, niezawodnej jakości. Poprzez indywidualną obsługę we współpracy z silnym lokalnym partnerem na miejscu oraz kreatywne rozwiązania wspieramy naszych klientów w osiąganiu ich celów rynkowych. Red.

Strona 21

Czy i w jaki sposób firma WIBERG dostosowuje swoją ofertę do polskich konsumentów?

Fot. WIBERG

o branżę mięsną? I czy są one dostępne również w Polsce? Podążanie stale nowymi ścieżkami to zadanie, które sami sobie wyznaczyliśmy. Oprócz oferowania innowacyjnych produktów oznacza to także niestandardowe podejście i wyznaczanie nowych trendów. Praktyczna możliwość realizacji w odniesieniu do lokalnej specyfiki produktów i rynku jest przy tym zawsze w centrum naszego zainteresowania. Nieustanny rozwój produktów dla najróżniejszych segmentów gospodarki oraz nasza obsługa sprawiają, że jesteśmy głównym partnerem w dziedzinie innowacji. Nasz aktualny przedmiot zainteresowania: marynaty do sprzedaży w lokalach gastronomicznych lub pakowane produkty z optymalnie dobraną kombinacją smaku i substancji czynnych oraz zmniejszoną zawartością dodatków, które należy wymienić w deklaracji. Także nasza

Jakie nowe produkty opracowuje i zamierza wprowadzić WIBERG w nadchodzącym roku jeśli chodzi o rynek branży mięsnej w Polsce? Tutaj chodzi mi przede wszystkim o dodatki funkcjonalne i mieszanki przypraw. Tematyka, która z uwagi na szczególne zainteresowanie konsumentów jest aktualnie poruszana w branży, obejmuje przyprawy i mieszanki przypraw niezawierające alergenów lub dodatków takich, jak glutaminian sodu. Jesteśmy idealnie przygotowani do jej podjęcia, gdyż nasz asortyment nie zawiera takich substancji. Przyprawy i mieszanki przypraw zawierają naturalne surowce, najpotrzebniejsze dodatki funkcyjne i nic więcej. Produkty te, które zapewniają pełnię walorów smakowych i prawdziwą ucztę smaków, można stosować do całego asortymentu wyrobów mięsnych i wędlin. Ponadto oferujemy nowe produkty zapewniające lepsze wiązanie wody w przypadku kiełbas parzonych oraz gotowanych wyrobów peklowanych, a także wydłużenie terminu przydatności do spożycia produktów pakowanych.

Fot. WIBERG

Fot. WIBERG

linia produktów Deco Quick® to innowacyjna odpowiedź na potrzebę mierzalnej ekonomiczności przy jednoczesnym zachowaniu walorów smakowych produktów. Dzięki zaawansowanej technologii folii pokrytej dekoracyjnymi ziołami i przyprawami można produkować wyroby, które są atrakcyjne pod względem wizualnym i smakowym, np. gotowane wyroby peklowane oraz kiełbasę parzoną. Otoczki doskonale nadają się również do sera żółtego.


Głos z branży

Jak sprawić by promocja przyniosła zysk? Nie każde działanie promocyjne przynosi zysk, każda bowiem decyzja marketingowa wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia. Ale dzięki poznaniu kilku zasad zarządzania promocjami, nawet małe sklepy niedysponujące potężną machiną marketingową, mogą bez przeszkód stanąć do walki z dużymi sieciami handlowymi. Jak więc sprawić by promocja przyniosła zysk? O tym w niniejszym artykule.

Strona 22

M

ali sprzedawcy często nie posiadają wystarczających zasobów albo są zbyt oddani prowadzeniu swojego sklepu, aby skutecznie zarządzać promocjami oraz sprzedażą. Nie przekreśla to jednak możliwości skutecznej konkurencji z większymi podmiotami takimi jak galerie czy sieci handlowe. Stworzenie planu promocji jest elementem, który często decyduje o tym, ilu klientów będzie przyciągał dany punkt sprzedażowy. To natomiast przekłada się bezpośrednio na powodzenie biznesu w długim okresie. Aby jednak odpowiedzieć na pytanie jak się skutecznie promować, należy zanalizować kilka aspektów: l budżet oraz koszty bezpośrednio związane z promocją. W większości przypadków to właśnie wielkość budżetu będzie czynnikiem decyzyjnym przy kreowaniu działań promocyjnych. Budżet przekłada się na zasięg promocji (odbiorców promocji) oraz częstotliwość (jak często potencjalni klienci są wystawieni na promocję). Przy ograniczonych zasobach, należy wybierać taką formę promocji, która pozwoli na maksymalizację oddziaływania obu czynników. Podczas procesu decyzyjnego powinno uwzględnić się również koszty poniesione na organizację i przeprowadzenie promocji, takie jak: wydruk i dystrybucja gazetek promocyjnych, budżet promocyjny dla sieci handlowej oraz koszty komunikacji promocj. Jeśli przedsiębiorca prowadzi mały sklep, to przekazywanie informacji o zbliżającej się promocji w postaci billboardu może okazać się mniej skuteczne od np. równoważnych kosztowo ulotek rozdawanych w bezpośrednim sąsiedztwie. Na wydatki promocyjne trzeba patrzeć jak na inwestycję, którą musi spłacić zysk z promowanego produktu.

l rodzaj promowanych produktów. Podczas przygotowań promocyjnych, sprzedawcy poświęcają dużo uwagi temu JAK będą promować produkty jednocześnie zapominając, że równie ważnym aspektem jest to, CO będą oferować w promocji. Wybór odpowiednich produktów jest istotnym punktem w procesie planowania działań promocyjnych. Pamiętając o kosztach promocji, należy szacować poziom sprzedaży, jaki jest konieczny do ich pokrycia (przy nowej marży promocyjnej). Taki proces pozwoli wstępnie zweryfikować i odrzucić te produkty, z których przychody nie pokrywają wydatków związanych z promocją. Sklepy powinny szczególnie ostrożnie podchodzić do promocji produktów mało popularnych, o niskim wolumenie sprzedaży, ponieważ w ich przypadku nawet duże obniżki ceny nie będą prowadzić do satysfakcjonujących wyników. Także produkty o niskiej cenie regularnej, z reguły, nie są w stanie wy-

generować takiej masy marży, aby pokryć koszty przeprowadzanej promocji. Wybierając produkty do promocji należy również uwzględnić ich miejsce w portfelu produktowym – należy widzieć, jakie produkty są komplementarne, a jakie substytucyjne. Często siła tych efektów może być znacząca i wymiernie wpływać na uzyskane wyniki. Sklepy powinny wystrzegać się promocji tych produktów, których substytuty cechują się wysoką marżą. Dla przykładu: w sklepie dostępne są dwa podobne produkty, z których jeden jest marką własną, natomiast drugi pochodzi od regularnego producenta. Załóżmy, że ich cena półkowa jest zbliżona, ale na produkcie marki własnej sklepikarz osiąga dużo większą marżę. Przeprowadzając działania marketingowe na produkcie markowym zmniejszymy sprzedaż marki własnej, co skutkować będzie obniżeniem zysku. Zjawisko to nazywane jest kanibalizacją produktową i może spowodować, że pomimo przepro-


Głos z branży wadzenia działań promocyjnych, masa wygenerowanej marży będzie mniejsza niż przed promocją. l decyzja o promocji produktowej lub cenowej. Kiedy przedsiębiorca podejmie decyzję, które produkty najlepiej wytypować do działań promocyjnych, następnym krokiem jest określenie, czy powinien przeprowadzić promocje cenowe, czy może należy skupić się na działaniach związanych z produktem.

„2 w cenie 1”

Sposobem na zdobywanie klientów jest oferowanie promocji typu „2 w cenie 1”. To, czy dla klientów zabieg ten będzie atrakcyjny, zależy w głównej mierze od oferowanego produktu oraz preferencji zakupowych klientów. Jeśli w promocji jest towar, którego przeciętny konsument nie potrzebuje w większej liczbie, potencjalny klient raczej nie zdecyduje się na jego zakup.

Sprzedawca może również wprowadzić promocyjną cenę na produkt. Aby otrzymać informację, który rodzaj promocji będzie odpowiedni i wygeneruje oczekiwane rezultaty należy odpowiedzieć na pytania: „jaki jest faktyczny koszt przeprowadzanych promocji?”, „jakie wyniki można uznać za satysfakcjonujące, a jakie za słabe?” oraz „czy obniżka ceny o x % jest wystarczająca do podjęcia decyzji zakupowej przez konsumenta?”. Odpowiedzi na te pytania będą łatwiejsze do udzielenia, jeśli dokładnie przeanalizuje się mechanizmy oraz efekty działania promocji: l Wzrost sprzedaży produktów promowanych – bezpośredni (i najbardziej intuicyjny) efekt promocji. Wskaźnikiem pozwalającym w ilościowy sposób określić siłę tego efektu jest elastyczność cenowa, czyli stosunek względnej zmiany wielkości sprzedaży do względnej zmiany ceny. Elastyczność cenowa promocji (czyli siła, z jaką reaguje wolumen sprzedaży na promocyjną obniżkę ceny) jest różna pomiędzy produktami, dlatego do każdego przypadku należy podchodzić indywidualnie. l Spadek sprzedaży produktów substytucyjnych – spadek sprzedaży produktów, które są bezpośrednimi substytutami promowanego produktu (kanibalizacja). l Wzrost sprzedaży produktów komplementarnych – wzrost sprzedaży produktów, które są niejako uzupełniające do promowanego produktu. Promocja cenowa skłania klientów do zakupu produktów promowanych, ale również produktów niezbędnych z ich punktu widzenia do ich

poprawnego/właściwego użytkowania (które z reguły w promocji już nie są). Obliczając koszty promocji, należy uwzględnić również efekt związany z budowaniem zapasów przez klientów – okres promocji cenowych staje się dobrą okazją do zrobienia zapasów. Po zakończeniu promocji obserwujemy często spadek sprzedaży (względem analogicznych okresów) spowodowany brakiem konieczności dokonywania zakupów przez klientów, którzy w tym czasie konsumują zgromadzone zapasy. Co gorsza dla firm przeprowadzających promocje – zapasy zostały zakupione po cenach promocyjnych, co jest ewidentnym kosztem promocji (utratą zysku względem zakupu po cenach standardowych). Nie należy także zbyt często promować tego samego produktu. Konsumenci w swoich decyzjach cenowych odnoszą się do „ceny referencyjnej”, czyli średniego poziomu ceny produktu, z jakim zetknęli w przeszłości. Im częstsze i dłuższe będą promocje, tym niższa będzie cena referencyjna – może się ona zbliżyć nawet do ceny promocyjnej. Dlatego też ważnym aspektem jest, aby implementować odpowiednio długie przerwy między promocjami danych produktów.

Ciekawym sposobem na zwiększenie ogólnej sprzedaży jest wprowadzanie produktów wizerunkowych, które mają za zadanie przyciągnięcie potencjalnego klienta do sklepu (pomimo minimalnej marży na produkt w promocji, klient wygeneruje zysk dla sklepu, ponieważ „przy okazji” kupi również produkty objęte wysoką marżą). W procesie planowania strategicznego istotnym etapem jest ewaluacja. Należy spróbować odpowiedzieć sobie na pytania: „dlaczego część przeprowadzonych promocji przyniosła stratę?”, „co było tego powodem?”, „co należy zrobić, aby uniknąć takich zdarzeń w przyszłości?”. Przedstawione powyżej rekomendacje pozwolą zwiększyć efektywność planowanych promocji cenowych. Dzięki zastosowaniu się do zbioru zasad firmy są w stanie zaplanować promocje, które przyniosą znaczące przyrosty sprzedaży lub zysku. Zarządzanie i planowanie promocji nie jest łatwym procesem. Aby we właściwy sposób podejść do tego zagadnienia wymagane jest odpowiednie doświadczenie, wiedza oraz wsparcie narzędzi analitycznych. FernPartners – Maciej Kraus, Bartosz Wołowiec

Strona 23

Metoda prób i blędów


Głos z branży

Transport trzody a jakość mięsa

Transport zwierząt, będący jednym z etapów obrotu przedubojowego, w znacznym stopniu wpływa na jakość pozyskanego mięsa. Przewóz prowadzony nawet w najlepszych warunkach naraża świnie na silny stres. Taki stan psychofizyczny zwierzęcia powoduje uszkodzenia i spadki masy tusz, zwiększając tym samym częstotliwość występowania wad mięsa, także u osobników genetycznie odpornych na stres.

Strona 24

W

szelkie czynności transportowe, począwszy od załadunku, poprzez przewóz aż do rozładunku, prowadzą do reakcji stresowych. Następuje wówczas osłabienie organizmu, zmniejsza się odporność zwierząt na zakażenia bakteryjne florą jelitową, która łatwiej przenika przez ściany jelita i może przedostać się do tkanki mięśniowej. Stres prowadzi do nadmiernego wydzielania hormonów nadnerczy – adrenaliny i noradrenaliny, powodując tym samym wzrost temperatury ciała, podwyższenie ciśnienia krwi i intensyfikację przemiany materii. Po długim i stresującym transporcie zapas glikogenu jest zazwyczaj wyczerpany, co w konsekwencji prowadzi do niedostatecznego zakwaszenia mięśni i nieprawidłowego przebiegu procesu dojrzewania mięsa, tym samym uniemożliwiając uzyskanie mięsa o dobrej jakości technologicznej i sensorycznej. Długotrwałe działanie czynników stresogennych sprzyja zmianom degeneracyjnym mięśni, prowadzi do odchyleń barwy, obniżenia zdolności wiązania wody oraz konsystencji mięsa, objawiając się wadami mięsa typu PSE i DFD. W wyniku stresu obserwuje się także zmiany w zachowaniu - zwłaszcza agresję prowadzące do pogryzień, okaleczeń bądź złamań. Zaburzenia krążenia krwi powodują przekrwienia narządów wewnętrznych, występowanie krwawych wybroczyn czy stanów martwiczych. W skrajnych przypadkach dochodzi nawet do upadków zwierząt. Dlatego tak dużą rolę przykłada się do zapewnienia odpowiednich warunków podczas transportu, aby zwierzęta dotarły do celu zdrowe i w dobrej kondycji.

Uregulowania prawne

W krajach Unii Europejskiej warunki przeprowadzania transportu zwierząt regulowane są

Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniającym dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97. Akt ten określa ogólne warunki służące zapobieganiu zranieniom i niepotrzebnym cierpieniom zwierząt oraz wyznacza obowiązki i zobowiązania wszystkich osób związanych z transportem, w tym również właściwych władz. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1/2005 świnie przeznaczone do transportu muszą być zdrowe, niewykazujące oznak chorób klinicznych. Zwierzęta lekko zranione lub chore mogą być dopuszczone do transportu na podstawie wydanego świadectwa lekarskiego w przypadku, gdy transport: l nie przyniesie im dodatkowych cierpień, l odbywa się w ramach programu badawczego, l służy leczeniu weterynaryjnemu. Do przewozu nie dopuszcza się loch w zaawansowanym stadium ciąży (przekraczającym 90% jej przewidywanego okresu), samic, które urodziły w poprzednim

tygodniu oraz nowonarodzonych prosiąt z niezagojoną pępowiną. Z kolei prosięta w wieku poniżej 3 tygodni mogą być transportowane jedynie na odległości mniejsze niż 100 km.

Ogólne warunki transportu

W trakcie transportu należy zagwarantować zwierzętom odpowiednią przestrzeń, tak aby mogły one przebywać zarówno w naturalnej pozycji leżącej, jak i stojącej. Powierzchnia przypadająca na tucznika zależy od masy i wielkości zwierzęcia, jego rasy, kondycji fizycznej, zastosowanego środka transportu, czasu podróży oraz warunków pogodowych. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1/2005 gęstość załadunku świń o masie ok. 100 kg nie powinna przekraczać 235 kg/m2. Łączenie świń z różnych stad może prowadzić do agresji, walk czy poczucia strachu wśród zwierząt. Aby temu zapobiec obsługa transportu powinna zagwarantować oddzielne przegrody i trzymać tuczniki w tych samych grupach. Zwierzęta powinny być także podzielone ze względu na wielkość, płeć oraz wiek (wyłączając samice przewo-


Głos z branży żone wraz z młodymi). Knury zarodowe nie powinny przebywać ze sobą w tych samych przegrodach. Maksymalny czas transportu trzody chlewnej wynosi 24h, podczas którego zwierzęta muszą mieć zapewniony stały dostęp do wody. Po przewiezieniu tuczników do rzeźni powinno się zapewnić im odpoczynek przedubojowy, którego optymalny czas wynosi 2-4 godziny. W tym czasie przebywające w magazynach żywca zwierzęta przestają walczyć i uspokajają się. Przedłużanie powyżej 4h czasu oczekiwania tuczników na ubój, zwiększa liczbę uszkodzeń skóry oraz stwarza warunki do pojawienia się wady mięsa DFD (ciemne, twarde, suche). Natomiast ubój świń bezpośrednio po transporcie lub po krótszym niż 2 godziny czasie wypoczynku, zwiększa częstotliwość występowania wady mięsa PSE (jasne, miękkie, cieknące). Jest to związane z faktem nakładania się na stres transportowy stresu związanego z ubojem zwierząt.

Podczas załadunku i rozładunku należy stosować odpowiednie urządzenia pomocnicze, m.in. mosty, rampy i trapy. Ich konstrukcja powinna zapewniać bezpieczny przeładunek, zapobiegając zranieniom. Racice świń w stosunku do masy ich ciała mają niewielką powierzchnię przylegania do podłoża, dlatego powierzchnia podłogi nie może być śliska, a sama rampa nachylona pod odpowiednim kątem (najczęściej 8-10°, lecz nie więcej niż 20°). Należy także zapewnić ochronę boczną, aby uniemożliwić ucieczki zwierząt.

liczonym egzaminem przeprowadzonym przez niezależny, upoważniony organ. Osoby odpowiedzialne za obsługę transportu muszą zapewnić zwierzętom warunki odpowiednie do ich potrzeb, zapobiegając ranieniu i niepotrzebnym cierpieniom. Zabronione jest uderzanie, kopanie, zawieszanie zwierząt przy użyciu środków mechanicznych, stosowanie poganiaczy i innych narzędzi o zaostrzonych końcach. Powinno się również unikać stosowania urządzeń działających za pomocą wstrząsów elektrycznych. Dozwolone są

Świnie są zwierzętami cechującymi się mniejszą aktywnością ruchową i zwinnością niż inne gatunki. Wykazują one tendencję do poruszania się w stronę światła oraz podążania i utrzymania kontaktu wzrokowego z innymi świniami, dlatego w celu minimalizacji stresu należy przepędzać je w grupach, a tempo powinno być dostosowane do naturalnej prędkości poruszania się. Przy prawidłowo zaprojektowanej drodze przepędzania korytarze są szerokie, proste, z możliwie niewielką liczbą zakrętów, dobrze oświetlone, z brakiem nieciągłości w strukturze i kolorze podłogi oraz solidną konstrukcją bram i ścian zagród.

one jedynie w przypadku dorosłych świń, nie chcących się poruszyć pomimo wolnej przestrzeni przed nimi. Impulsy mogą być stosowane wyłącznie na mięśnie tylnej części ciała, powinny trwać krócej niż 1 sekundę, a jeżeli zwierzę nie reaguje należy ich zaprzestać. Wiele badań naukowych wykazało znaczenie prawidłowo odbytego transportu na pozyskanie mięsa o pożądanej jakości. Potwierdzono, iż stres związany z transportem przyczynia się zarówno do bezpośrednich strat (okaleczeń, kontuzji, infekcji i upadków), jak również skutkuje nieprawidłowym przebiegiem poubojowych zmian biochemicznych, niedostatecznym zakwaszeniem mięsa oraz wystąpieniem odchyleń jakościowych surowca. Należy zatem dołożyć wszelkich starań, aby spełnić optymalne warunki przewozu zwierząt w celu minimalizacji stresu. Należy jednoznacznie podkreślić, że troska o dobrostan zwierząt podczas transportu skutkuje poprawą jakości pozyskiwanego mięsa. Zgodnie z rozporządzeniami Wspólnoty Europejskiej ochrona zwierząt w czasie obrotu przedubojowego i uboju jest przedmiotem troski publicznej, która wpływa również na nastawienie konsumentów do produktów rolnych. prof. dr hab. Wiesław Przybylski mgr inż. Ewa Górska

Transport trzody chlewnej powinien odbywać się środkami przystosowanymi do bezpiecznego i humanitarnego przewozu. Powinny być one skonstruowane i obsługiwane w sposób zapewniający: l ochronę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, l dostateczną wentylację oraz komfort termiczny, l utrzymanie czystości, l stały dostęp zwierząt do wody, l swobodny dostęp do tuczników podczas opieki i kontroli, l odpowiednie oświetlenie. Podłogi powinny być antypoślizgowe, wykonane z materiału zapewniającego wchłanianie moczu i odchodów. W przypadku transportu prosiaków o masie poniżej 10 kg należy dodatkowo zapewnić im ściółkę. Środki transportu powinny być dostosowane do pory roku, w której odbywa się transport. Zimą należy chronić zwierzęta przed nadmiernym wychłodzeniem a latem przed przegrzaniem. W przeciwnym razie nastąpi nasilenie występowania wad DFD lub PSE. Świnie trudniej radzą sobie z regulacją temperatury ciała w okresie lata.

Warunki załadunku i rozładunku

Załadunek i wyładunek świń to jedne z najbardziej stresogennych czynności w czasie transportu. Niewłaściwe warunki w miejscu ich przeprowadzania mogą skutkować urazami i zwiększać poziom stresu, co przyczynia się do obniżenia odporności zwierząt.

Nadzór nad transportem

Przedsiębiorstwa zajmujące się przewozem trzody chlewnej muszą być do tego upoważnione i posiadać odpowiednie dokumenty. Wszystkie osoby związane z transportem zwierząt, w tym również personel hodowcy trzody, punktu skupu czy rzeźni, powinny być odpowiednio przeszkolone. W szczególności zaś kierowcy i obsługa transportu mają obowiązek posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowych, wydawanego na podstawie odbytych szkoleń odnoszących się do dobrostanu zwierząt podczas transportu, potwierdzonych za-

Strona 25

Środki transportu


Wywiad numeru

Polska smakuje

Problemy w polskiej branży mięsnej spowodowały, że polscy przedsiębiorczy szturmem ruszyli na poszukiwanie nowych rynków zbytu. Jak wygląda promocja polskiej żywności na arenie międzynarodowej? Porozmawialiśmy o tym z dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej Agencji Rynku Rolnego – Panią Agnieszką Rembisz.

Strona 26

O

becna sytuacja dla polskiego mięsa jest trudna, dlatego firmy wciąż poszukują nowych rynków zbytu, które staną się rekompensatą dla start wynikających m.in. z rosyjskiego embargo. Jakie dodatkowe, pozaplanowe działania podjęła Agencja w bieżącym roku, aby wspomóc branżę w poszukiwaniu alternatywnych rynków zbytu? Rzeczywiście sytuacja branży mięsnej jest szczególnie trudna, stąd też działania w bieżącym roku zakończyliśmy zorganizowaniem seminarium na temat potencjalnych rynków zbytu oraz możliwych kierunków eksportu polskich produktów rolno-spożywczych objętych rosyjskim embargiem. W trakcie seminarium polskie firmy z branży rolno-spożywczej, w szczególności producenci mięsa wieprzowego i wołowego, artykułów mleczarskich oraz owoców, w tym jabłek, mieli okazję zapoznać się z potencjałem eksportowym rynku algierskiego, mongolskiego, uzbeckiego, kanadyjskiego oraz indyjskiego. To „zapoznanie”, obok wystąpień ekspertów rynkowych, to przede wszystkim spotkania w formule B2B z potencjalnymi importerami przybyłymi do Polski na zaproszenie ARR z Kanady, Chin, Algierii, Uzbekistanu, Mongolii, Indii i Portugalii. Dodatkowo, przy współpracy z Wydziałami Promocji Handlu i Inwestycji, zorganizowaliśmy w listopadzie misje gospodarczą przedsiębiorców na Białoruś połączoną z udziałem w targach PRODEXPO w Mińsku oraz w grudniu misję do Algierii, której głównym punktem programu były spotkania B2B z algierskimi partnerami. Oczywiście od momentu wprowadzenia embarga rosyjskiego w trybie ciągłym działał w ARR tzw. formularz eksportera, na którym przedsiębiorcy posiadający nadwyżki produkcji eksportowej mogli, za pośrednictwem polskich placówek dyplomatycznych za granicą, złożyć wstępną ofertę sprzedaży zainteresowanym importerom.

Emiratach Arabskich – SIAL Middle East w Abu Dhabi w dniach 22-24 listopada. Będziemy również kontynuować podjęte w bieżącym roku działania promocyjne w Kazachstanie podczas przyszłorocznych targów World Food Ałmaty (listopad 2015 roku). Planujemy także kontynuację działań podtrzymujących wizerunek i obecność polskiej żywności na rynku niemieckim poprzez organizację stoiska narodowego w trakcie targów Anuga w Kolonii w dniach 10-14 października. Cel udziału w tym wydarzeniu jest nieco inny niż w przypadku dalekich rynków zagranicznych, gdzie głównie chodzi o to, aby pozyskać nowych odbiorców polskiej żywności lub w lepszym stopniu wykorzystać potencjał importowy tych rynków. Jakie misje gospodarcze planuje ARR w roku 2015? W każdej pracy, a w szczególności tej związanej z promocją i zdobywaniem nowych rynków zbytu najważniejsza jest konsekwencja w działaniu i cierpliwość. Agencja planuje więc kontynuację działań promocyjnych w formie misji gospodarczych w trakcie imprez targowo-wystawienniczych na całym świecie podczas których już od kilku lat organizujemy stoiska narodowe. W ramach udziału polskich wystawców w zagranicznych imprezach targowo-wystawienniczych, Agencja Rynku Rolnego organizuje stoiska narodowe pod marką polskiej gospodarki i hasłem „Polska smakuje”, grupując w ten sposób, polskich wystawców w jednej lokalizacji pod wspólną biało-czerwoną wizualizacją stoiska. W roku 2015 w tej formule wystąpimy na rynkach, gdzie dotychczas systematycznie prowadzimy działania promocyjne tj. w Algierii targi DJAZAGRO w dniach 20-23 kwietnia, w Chinach: targi SIAL China w dniach 6-8 maja i FOODEXPO w Hongkongu w dniach 13-17 sierpnia, w Kanadzie – SIAL w Toronto w dniach 28-30 kwietnia, a także w Zjednoczonych

W których działaniach promocyjnych udział będą mogli wziąć polscy przedsiębiorcy z branży mięsnej? Oczywiście zapraszamy wszystkich indywidualnych producentów z branży mięsnej do udziału we wszystkich organizowanych przez Agencję Rynku Rolnego działaniach promocyjnych, zarówno tych krajowych, jak i zagranicznych. Z reguły około dwóch miesięcy przed planowanym działaniem promocyjnym zamieszczamy zaproszenie do udziału w misji wraz z warunkami uczestnictwa na stronie internetowej Agencji oraz dodatkowo rozsyłamy informacje do organizacji branżowych i indywidualnych przedsiębiorców, którzy dotychczas zgłaszali zainteresowanie współpracą z nami. W przyszłym roku liczymy również na kontynuacje dotychczasowej współpracy z organizacjami branżowymi w ramach kompleksowej organizacji polskich pawilonów na targach oraz towarzyszących tym wystąpieniom dodatkowych działań promocyjnych. Jak pokazuje wiele tegorocznych przykładów, w tym chociażby wspólne działanie ARR oraz organizacji branżowych zrzeszających sektor mięsny


Wywiad numeru

Na jakie dofinansowanie mogą liczyć polskie zakłady mięsne biorące udział w misjach gospodarczych realizowanych przez ARR? Już sam wybór złożonej przez ARR propozycji udziału w misji pozwala zaoszczędzić firmom czas i środki finansowe związane z przygotowaniem do udziału w przedsięwzięciu. Nasza oferta jest kompleksowa i zawiera wiele elementów dodatkowych działań promujących całej branży. Zakres obsługi obejmuje m.in. rezerwacje przelotów i hoteli, rezerwacje powierzchni wystawienniczych, wynajem zabudowy i aranżacja stoiska, organizacje spedycji próbek produktów i materiałów informacyjnych oraz zapewnienie transportu lokalnego uczestnikom misji. Organizujemy dodatkowe działania wspierające przekaz promocyjny stoisk narodowych, poprzez organizację pokazów kulinarnych i degustacji włączając produkty dostarczone przez uczestników stoiska narodowego, zapewniamy skuteczną reklamę stoiska poprzez przygotowanie i dystrybucję na terenie targów materiałów informacyjnych o polskim stoisku i jego uczestnikach, bądź poprzez zamieszczanie zaproszeń do odwiedzenia stoiska w obcojęzycznej prasie branżowej przed i podczas targów. ARR w ramach obsługi misji zapewnia również udział przedsiębiorców w spotkaniu szkoleniowym z ekspertami danego rynku połączonym z dedykowanymi rozmowami biznesowymi (B2B) z partnerami zagranicznymi, wizyty w sklepach, hurtowniach i centrach handlowych czy też sieciach sklepów wielkopowierzchniowych (store-checks). Występując w roli koordynatora działania promocyjnego ubiegamy się w imieniu przedsiębiorców o uzyskanie dofinansowania do kosztów udziału w przedsięwzięciu z pomocy de minimis na realizację branżowych projektów promocyjnych, którą dysponuje Ministerstwo Gospodarki. Aby z tego skorzystać muszą być jednak spełnione dwa podstawowe warunki: dostępność środków na ten cel w budżecie oraz zgłoszenie woli udziału w działaniu promującym z dofinansowaniem z MG co najmniej czterech firm z branży przetwórstwa mięsa. Należy pamiętać, ze pomoc finansowa w ramach

tego mechanizmu nie może być udzielona firmom, których główna działalność prowadzona jest w zakresie produkcji rolnej. Ministerstwo Gospodarki może udzielić pomocy do 50% poniesionych kosztów kwalifikowalnych, ale nie większej niż 8 tyś. PLN na firmę. Do kosztów kwalifikowanych zalicza się między innymi poniesione przez przedsiębiorcę wydatki na: wynajem stoiska i zabudowy w trakcie imprezy targowej, produkcje materiałów promocyjno-informacyjnych, spedycje eksponatów i próbek produktów, noclegi i przeloty. Które rynki z Pani doświadczenia mogą okazać się dla polskiego mięsa dobrym partnerem handlowym, a dotychczas w działaniach promocyjnych traktowany z dużym dystansem? W dzisiejszych czasach, kiedy ludzie różnych narodowości i wyznań migrują po całym świecie, tak naprawdę sprzedać można wszystko, wystarczy znaleźć odpowiednią niszę rynkową dla swojego produktu. Nawet w krajach, które pozornie mogą się wydawać zupełnie nieatrakcyjne dla określonych asortymentów produktów, ponieważ ze względów religijnych nie jada się pewnych rodzajów mięs czy nie pije alkoholu, przy pogłębionej analizie okazuje się, że są to rynki ze znaczącym potencjałem zakupowym, ponieważ przeważającą część mieszkańców stanowią osoby nie stosujące restrykcji żywieniowych, albo ruch turystyczny jest tak duży, że trzeba dla nich zapewnić żywność, do której są przyzwyczajeni. Ma Pani ogromne doświadczenie w promocji zagranicą polskich produktów? Jakie działania promocyjne, w Pani ocenie są najskuteczniejsze? Z badań ankietowych prowadzonych przez ARR każdorazowo po realizacji działania promocyjnego wynika, że idea wspólnego wystawiennictwa i dodatkowych integrujących branżę działań promocyjnych cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród polskich przedsiębiorców, w szczególności z sektora MŚP. Równie cenionym narzędziem promocyjnym w opinii polskich przedsiębiorców są organizowane przez Agencję misje gospodarcze zapewniające możliwość bezpośrednich rozmów biznesowych z potencjalnymi importerami oraz rozpoznanie rynku poprzez spotkania z miejscowymi przedstawicielami sieci handlowych czy dystrybucyjnych połączone z rozeznaniem asortymentu na półkach sklepowych.

Wskazane powyżej działania promocyjne pozwalają przedsiębiorcom spotkać i poznać potencjalnego partnera biznesowego i dają podstawową wiedzę niezbędną do negocjowania kontraktu. Jednakże, jeśli chodzi o kulturę współpracy biznesowej w szczególności w krajach pozaeuropejskich nieodzownym elementem staje się zaproszenie kontrahentów do Polski, w tym do obejrzenia zakładu produkcyjnego, a następnie rewizyta w jego kraju. Stąd coraz większą popularność zyskuje organizacja misji przyjazdowych dla zagranicznych kontrahentów połączona z profesjonalnie przygotowanymi rozmowami biznesowymi. Oczywiście, w trakcie takiego pobytu nie powinno zabraknąć czasu na spacer po lokalnych zabytkach oraz prezentacje polskich walorów kulinarnych w trakcie obiadu lub kolacji, na której omawiane są już warunki współpracy. Z czym wg. Pani kojarzona jest najczęściej na świecie polska żywność? Z moich doświadczeń wynika, że niestety wśród wielu zagranicznych partnerów biznesowych króluje opinia, że polska żywność to tania żywność. Zagraniczni kontrahenci prowadzący rozmowy biznesowe z polskimi producentami żywności przy negocjacjach cenowych pytają dlaczego jest tak drogo- porównując nasze produkty do tanich, niskiej jakości towarów z Chin czy na przykład z Turcji, bądź innych wiodących światowych eksporterów żywności. Uczestnicząc w wielu spotkaniach z udziałem partnerów instytucjonalnych i biznesowych z zagranicy, zawsze podkreślam, że jednym z atutów polskiej żywności jest KONKURENCYJNA, a nie niska cena. A ceny polskich produktów o dobrej jakości są relatywnie niskie, w porównaniu do cen tej samej klasy produktów u partnerów handlowych z innych krajów. Powinniśmy wszyscy konsekwentnie walczyć z tym mitem. Jednocześnie polska żywność wśród partnerów z krajów poza UE kojarzy się też z dobrą jakością i ekologicznym procesem produkcji oraz naturalnymi składnikami. Polska żywność jest wyjątkowa, a Polska smakuje zawsze i wszędzie. I z takim przesłaniem wchodzimy w kolejny rok. A jako że spotykamy się w okresie świątecznym życzę Państwa Czytelnikom i Zespołowi Redakcji magicznych Świąt Bożego Narodzenia, miłych chwil przy choince, ciepła, uśmiechu, spokoju, wzruszeń, niezapomnianych doznań kulinarnych oraz spełnienia marzeń w nadchodzącym Nowym Roku. rozmawiała Katarzyna Oponowicz

Strona 27

podczas targów SIAL Paris, współpraca pozwala lepiej wykorzystać środki finansowe angażowane przez wszystkie zainteresowane strony oraz bardziej kompleksowo i z lepszym efektem wizerunkowym zorganizować działania promocyjne.


Z działalności Związku

Spotkanie z Ambasadorami

W ramach realizowanego przez Związek Polskie Mięso projektu ,,Polskie Mięso – AMBROZJA SMAKU” we wrześniu, pod patronatem Ministerstwa Spraw Zagranicznych, zostały zorganizowane warsztaty kulinarne dla Szefów Misji Dyplomatycznych w Polsce i ich współmałżonek, które poprowadził Karol Okrasa. Celem warsztatów było przybliżenie paniom Ambasadorowym walorów polskiego mięsa drobiowego oraz nawiązywanie dyplomatycznych kontaktów z krajami zainteresowanymi współpracą w zakresie sektora polskiej branży mięsnej.

Strona 28

N

a zaproszenie Związku Polskie Mięso 21 września do muzeum w Nieborowie przybyło blisko 30 par Ambasadorskich. Na wstępie goście mieli okazję poznać historię Pałacu Radziwiłłów wraz z ogrodem w Nieborowie. Następnie Panie przystąpiły do zmagań kulinarnych, poznając tym samym nie tylko tajniki polskiej kuchni, ale przede wszystkim walory polskiego mięsa drobiowego. W kuchni zagościły potrawy takie jak: piersi z gęsi w jabłkach ze smażoną dynią oraz udka kurczaka faszerowane suszonymi owocami z plackami z kaszy gryczanej. Panowie Ambasadorzy zaś podziwiając piękno i historię Ogrodu Romantycznego Heleny Radziwiłłowej w Arkadii mieli okazję wysłuchać prezentacji na temat sektora polskiej branży mięsnej. Po warsztatach Związek Polskie Mięso zaprosił Pary Ambasadorskie na uroczysty lunch, który był okazją do wymiany kontaktów i zacieśnienia więzi dyplomatycznych. ,,Wspólne gotowanie tradycyjnych, polskich potraw umożliwia przedstawicielkom innych krajów i kultur poznanie naszych tradycyjnych dań oraz produktów, a za ich pośrednictwem polskiej kultury, historii i obyczajów przekazywanych z pokolenia na pokolenie” – powiedział na zakończenie warsztatów Karol Okrasa. – ,,Jest do doskonała okazja, by Panie Ambasadorowe stały się ambasadorkami polskiej kuchni. Myślę, że po dzisiejszych warsztatach szczególne miejsce na liście ich ulubionych dań zajmie polski drób” – powiedział Wydarzenie to zostało sfinansowane ze środków Funduszu Promocji Mięsa Drobiowego. Red.

W warsztatach ,,Polskie Mięso – AMBROZJA SMAKU” oprócz Par Ambasadorskich brali udział również przedstawiciele mediów.

Panowie Ambasadorzy, równie chętnie jak małżonki, wyrażali ciekawość polskiej kuchni.


Z działalności Związku

Rywalizacji w kuchni towarzyszyło doborowe towarzystwo i wymienite nastroje. Karol Okrasa podczas warsztatów zdradzał nie tylko kulinarne tajniki przygotowywania dań z polskiego drobiu, ale również opowiadał o jego zaletach kulinarnych i odżywczych.

Nad warsztatami czuwał mistrz kuchni Karol Okrasa, znany z TVP programu ,,Okrasa łamie przepisy”; obecnie prowadzi autorską kuchnię w warszawskiej restauracji Platter, która została wyróżniona w przewodniku Michelin „Main Cities of Europe 2011”.

Podczas uroczystego lunchu, na którym serwowano dania z drobiu, przewodnicząca grupy Ambasadorów - Ambasador Peru - JE Pani Martha Chavarri-Dupuy złożyła podziękowania za organizację warsztatów.

Warsztaty zakończyły się wspólną degustacją i wymianą poglądów.

Strona 29

Ambasadorzy byli pod wrażeniem polskiej kuchni i smaku polskiego drobiu.


Z działalności Związku

VIII polowanie branży mięsnej

W dniach 7-9 listopada, jak co roku odbyło się polowanie zorganizowane przez Związek Polskie Mięso. Do udziału w tym wydarzeniu zostali zaproszeni przedstawiciele branży mięsnej. Polujących gościł tym razem Hotel „Folwark Hawaje” miejsce niezwykłe położone w samym sercu Borów Tucholskich. Jak zwykle za polowaniu branżowym Związku Polskie Mięso, dopisała frekwencja, zwierzyna i dobre humory.

J

roku niekwestionowanym królem polowania został Witold Choiński – prezes Związku Polskie Mięso. Tegorocznymi sponsorami wydarzenia były firmy: PRIME HIDE, DANISH CROWN, DIVERSEY, SANECHEM, VETO FARMA oraz N&K Spedition. Wszystkim sponsorom i uczestnikom dziękujemy.

Strona 30

ak co roku polowanie obejmuje dwudniowe wyjście do lasu oraz wieczorne biesiadowanie. W tym roku polujący gościli w Hotelu „Folwark Hawaje”, którego obecni Gospodarze to miłośnicy przyrody, zapaleni myśliwi, od pokoleń związani z lasem. Zamiłowanie właścicieli do lasu i tradycji polowania przekładało się na niezwykłą atmosferę VIII polowania branży mięsnej. W tym

Podziękowania za zdjęcia dla Jana Frydryckiego oraz Jacka Suryna

Do zobaczenia za rok.

Serdeczne podziękowania za pomoc w organizacji VIII polowania branży mięsnej dla : POL-TURIST Sp. z o. o. Firma Pol – Turist jest wynikiem pasji właścicieli do łowiectwa, sportów jeździeckich oraz żeglarstwa. Firma w swej ofercie potrafi doskonale wykorzystać walory Borów Tucholskich – drugiego, co do wielkości kompleksu leśnego w Europie, w sercu którego położone są Chojnice.


Z działalności Związku

Polskie mięso walczy o nowe rynki zbytu Kazachstan i Azerbejdżan

W dniach 2 – 6 listopada 2014 r. miała miejsce wizyta Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego w Azerbejdżanie i Kazachstanie. Członkami delegacji byli m. in. Zastępca Głównego Lekarza Weterynarii – p. Aleksandra Porada oraz Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa – p. Tadeusz Kłos. Oficjalnej delegacji towarzyszyli także przedstawiciele branży rolno spożywczej – w tym przedstawiciel Związku Polskie Mięso. Wizyta była dobrą okazją do zaprezentowania oferty polskich zakładów mięsnych zrzeszonych w Związku Polskie Mięso. Podczas spotkań z ministrami rolnictwa oraz gospodarki Azerbejdżanu potwierdzona została gotowość polskich przedsiębiorców do nawiązania współpracy z miejscowymi kontrahentami. Misja objęła również wizytę na targach World Food w Ałmacie, gdzie polskiej delegacji towarzyszył wiceminister rolnictwa Kazachstanu. Podczas misji odbyło się spotkanie z przedstawicielami największych sieci handlowych. W Astanie odbyło się także spotkanie z przedstawicielami KAZAGRO, którzy zachęcali do podejmowania inwestycji na terytorium Kazachstanu. Strona kazachstańska wskazała obszary, w których poszukuje inwestorów oraz przestawiła możliwości finansowania tychże potencjalnych inwestycji.

z rolnictwem i handlem, a także ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo żywności oraz umożliwienie dostępu do rynku emirackiego polskim produktom rolno-spożywczym. Bardzo ważnym elementem wizyty był również udział w targach SIAL Middle East i promocja polskich produktów tym rynku. W rozmowach z szefami Izb Handlowo-Przemysłowych Abu Dhabi i Dubaju strona polska ustaliła, iż należy ustanowić Biuro ds. współpracy w zakresie obrotu handlowego, którego celem byłaby promocja polskiej żywności w ZEA i współpraca z ww. Izbami. Rozmówcy zgodzili się z polskim ministrem, że polską żywność cechuje wysoka jakość i konkurencyjna cena, ale zauważano, iż konieczny jest marketing i budowanie jej pozycji na rynku w ZEA. W trakcie spotkania podkreślano również wielokulturowość ZEA i, co się z tym wiąże, popyt na różne rodzaje żywności: mleko, produkty mleczarskie, wyroby cukiernicze, drób, wołowinę i wieprzowinę. Strony zgodziły się na poszerzenie współpracy w zakresie wymiany towarowej i wzajemnych inwestycji w Polsce i ZEA. W rozmowie z szefami służb weterynaryjnych Abu Dhabi i Dubaju, minister M.

Sawicki zwrócił się z prośbą o jak najszybszą finalizację prowadzonych procedur dopuszczenia do rynku emirackiego polskich produktów pochodzenia zwierzęcego, w szczególności wołowiny, produktów mleczarskich i jaj. Strona polska podczas oficjalnych spotkań podkreślała fakt, iż polskie służby weterynaryjne i fitosanitarne przywiązują ogromną wagę do kontroli żywności na poszczególnych etapach produkcji żywności, dzięki czemu polska żywność jest bezpieczna. Dodatkowo również zwrócono uwagę na fakt, że surowiec tradycyjnie pozyskiwany jest z polskich gospodarstw o wielopokoleniowych tradycjach i przetwarzany jest w najnowocześniejszych zakładach przetwórczych. Delegacja polska uczestniczyła również w wydarzeniach promocyjnych z udziałem emirackich przedsiębiorców, zorganizowanych na potrzeby polskiego biznesu, obecnego na targach SIAL MIDDLE EAST, tj. spotkaniach na targach SIAL, wieczorze poświęconym polskiej kuchni oraz konferencji nt. możliwości biznesowych w Polsce. Red.; MRiRW

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki, w dniach 23-27 listopada br., przebywał z oficjalną wizytą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Do udziału w tej delegacji został zaproszony prezes Związku Polskie Mięso Witold Choiński. ZEA to centrum dystrybucji i reeksportu produktów rolno-spożywczych dla całego regionu Bliskiego Wschodu. Ponadto, z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej, ZEA posiada bardzo dobrze przygotowane zaplecze infrastrukturalne. Głównym celem tej misji było przeprowadzenie bezpośrednich rozmów z kierownictwem resortów, w gestii których znajdują się sprawy związane

Strona 31

Zjednoczone Emiraty Arabskie

Polska delegacja w ZEA. od lewej: prezes ZPM Witold Choiński, Lucjan Zwolak zastępca prezesa ARR, Minister Rolnictwa Marek Sawicki, Ambasador RP w ZEA Adam Krzymowski oraz strona ZEA.


Z działalności Związku

Szkolimy uczniów szkół gastronomicznych

Branża HoReCa w Polsce charakteryzuje się w ostatnich latach dużym tempem rozwoju. Ocenia się też, że posiada ona jeszcze duży potencjał wzrostu i dlatego prognozuje się dalszy rozwój tej branży, do którego przyczynią się również zmiany w kulturze spędzania wolnego czasu, a odwiedzanie lokali gastronomicznych staje się coraz bardziej powszechne i modne. Dlatego Związek Polskie Mięso zadecydował o edukowaniu uczniów szkół gastronomicznych przyszłych kucharzy z zakresu technik przygotowywania mięsa.

R

Strona 32

ozwijający się rynek HoReCa to idealny moment by uczniów szkół gastronomicznych szkolić z zakresu jakości mięsa i sposobów jego przyrządzania. Ugruntowanie wiedzy w młodym pokoleniu procentuje wprowadzaniem do kart menu potraw z polskiego mięsa. W roku 2014 Związek Polskie Mięso przeprowadził szkolenia w szkołach gastronomicznych w największych miastach w Polsce m.in. Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu i Olsztynie. Szkolenie realizowane było przez Marcina Budynka, którego ogromne doświadczenie gastronomiczne pozwoliło na efektywne przekazanie uczniom wiedzy na temat drobiu. Dzięki programowi podniesione zostały umiejętności i kwalifikacje zawodowych z zakresu przyrządza-

nia potrwa mięsnych wśród uczniów szkół gastronomicznych. Drób z racji wysokiego spożycia stał się mięsem dość powszechnie wykorzystywanym w gastronomii oraz gospodarstwach domowych, dlatego szkolenie zakładało również uszlachetnienie wizerunku drobiu. Każde ze szkoleń składało się z części teoretycznej oraz praktycznej, podczas których uczniowie mogli

zapoznać się z tajnikami przygotowywania nowatorskich form drobiu. Zdobycie wiedzy od ekspertów kulinarnych pozwoli na najlepsze wykorzystywanie walorów mięsa w codziennej pracy przyszłych szefów kuchni, kucharzy oraz pomocników kucharzy. Projekt realizowany był przy wsparciu Funduszu Promocji Mięsa Drobiowego. Red.



Z działalności Związku

PQS odsłona grillowa!

Wraz z końcem września zakończyła się kolejna realizowana przez Związek Polskie Mięso kampania promocyjna dotycząca systemu produkcji wysokiej jakości wieprzowiny Pork Quality System (PQS), którego to systemu współautorem jest Związek Polskie Mięso. Działanie realizowane było w terminie od maja do końca września i obejmowało dwa etapy: pierwszy, obowiązujący do końca lipca, więc czasowo zgrywał się z sezonem intensywnego grillowania, dlatego też motywem przewodnim tej części kampanii było hasło: ,,wieprzowina PQS – sekret udanego grillowania”. Wraz z początkiem drugiej odsłony kampanii, przypadającej na wczesno jesienne miesiące, we wszelkich działaniach starano się podkreślić fakt, że wieprzowina PQS ma wielorakie zastosowanie w kuchni, bo pozostaje ,,niezmiennie w dobrym smaku”.

Strona 34

S

ystem Jakości Wieprzowiny – PQS (Pork Quality System) – to propozycja kompleksowego systemu wytwarzania wysokiej jakości żywności. Jego celem jest produkcja mięsa wieprzowego o niskiej zawartości tłuszczu, przy zachowaniu ważnych dla konsumentów i przetwórców parametrów jakości mięsa. PQS oznacza wysoką jakość mięsa potwierdzoną certyfikatem. To świadectwo zachowania szczególnych norm w zakresie jakości, bezpieczeństwa i kontroli na każdym etapie produkcji. System ten opiera się na starannie opracowanym sposobie doboru ras krajowych oraz identyfikacji zwierząt, a także określonych zasadach ich żywienia. Obejmuje hodowlę i chów oraz obrót przedubojowy wraz z przetwórstwem i dystrybucją. System Jakości Wieprzowiny PQS (Pork Quality System) jest zgodny z art. 32 ust. 1 lit.b rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i spełnia wymogi określone w artykule 22 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005. Spełnienie tych wymogów zadecydowało o uznaniu Systemu Jakości Wieprzowiny PQS (Pork Quality System) w dniu 11 grudnia 2009 r. przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za krajowy system jakości żywności. Ostatnio zrealizowana kampania, promująca wieprzowinę wyprodukowaną w systemie PQS, obejmowała szereg działań w internecie oraz działania outdoorowe. Reklama zewnętrzna zlokalizowane była: na autobusach miejskich, rowerach

Kampania outdoorowa realizowana w największych miastach w Polsce


Z działalności Związku

Strona www.wieprzowinapqs.pl była kanałem za pośrednictwem, którego można było oglądać filmy instruktarzowe realizowane przez wybitnego szefa kuchni, znanego z kuchni Dzień Dobry TVN Andrzeja Polana to wyższa jakość (67%) oraz gwarancja przestrzegania procedur (65%). O 7,5% do 61,5% wzrósł odsetek badanych, dla których obecność znaku PQS zachęca do kupna produktu. Respondenci wybierając mięso wieprzowe kierują się głównie kryterium jakości (co trzeci badany), ceny oraz smaku. Wyniki wskazują jednoznacznie, że dzięki Kampanii przeprowadzonej przez Związek Polskie Mięso nastąpił wzrost świadomości marki oraz lepsze nastawienie konsumentów do produktu posiadającego certyfikat PQS. Wzrosła też wiedza na temat samego certyfikatu. Niemal o 100% zwiększyła się świadomość spontaniczna marki. Dziś na obecność certyfikatu zwraca uwagę aż 45% badanych. Kampania PQS realizowana była z wykorzystaniem środków z Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego. Red.

Strona 35

stach. Ponadto KV kampanii został też zaadaptowany na potrzeby reklam umieszczanych na rowerach. Na ulice Warszawy, Wrocławia, Poznania, Opola oraz Sopotu wyjechało w miesiącach letnich aż 400 rowerów z reklamą zachęcającą do jedzenia wieprzowiny wyprodukowanej wg. standardu systemu PQS. Kampania w internecie zaś obejmowała: animowane bannery reklamowe, kampanię Google AdWords, artykuły sponsorowane oraz bezpośrednią wysyłkę mailingów do potencjalnych klientów. Oprócz tego Kampania PQS objęła swym zasięgiem również najpopularniejsze blogi kulinarne m.in.: Domowykucharz.com, Bistromama. pl, Stokolorowkuchni.blox.pl oraz Pozytywnakuchnia.pl, na których zamieszczano przepisy i rekomendacje dań wieprzowiny wyprodukowanej w systemie PQS. W ramach działań w internecie podczas trwania Kampanii uruchomiono dedykowany profil na portalu społecznościowym Facebook oraz stronę www poświęconą systemowi produkcji wieprzowiny PQS, na której przez cały czas trwania Kampanii publikowano m.in. aktualności serwisu, bieżące informacje o systemie, Reklama na autobusach przepisy oraz porady kulinarne. Podczas trwania Kampanii na stronie tej odnotooraz bilboardach w największych miastach wano 41 936 unikalnych użytkowników. w Polsce. Autobusy wyklejone charakte- Aż 12,3%, czyli 5 158 użytkowników porystycznym błękitnym logo systemu PQS wróciło na stronę w poszukiwaniu dodatwyjechały na ulice: Warszawy, Wrocławia, kowych informacji (co sugeruje, że byli Poznania, Łodzi, Szczecina, Trójmiasta, zainteresowani przepisami oraz poradami GOP oraz Krakowa. Kampania obejmowała umieszczanymi na stronie). Największym również adaptację KV na citylightach w pa- zainteresowaniem Internautów cieszyły sażach podziemnych, na dworcach oraz na się zakładki, na które przenosiła reklama lotniskach w największych polskich mia- zawierająca przepisy oraz porady kulinarne. Dużą liczbę odsłon odnotowała strona główna. Badania efektywności Kampanii przeprowadzonej na zlecenie Związku Polskie Mięso wykazały, że co piąty respondent kojarzy nazwę PQS z mięsem wieprzowym. Znacząca część badanych uznała, że certyfikat PQS dotyczy wszystkich produktów spożywczych (46%). Znajomość spontaniczna marki PQS wzrosła dzięki kampanii z 1,6% do 3,5%, a znajomość wspomagana z 13 do 15%. Respondenci najczęściej stykali się z marką w Internecie (51%). Z 36% do 45% wzrosła też liczba osób, dla których posiadanie certyfikatu decyduje o wyborze produktu. Produkt posiadający certyfikat W ramach Kampanii promującej wieprzowinę PQS został uruchomiony konkurs kulinarny. PQS zdaniem ankietowanych


Targi i wydarzenia branżowe

SIAL Paryż podbity!

W dniach 19-23 października br. w Paryżu odbyły się Międzynarodowe Targi Żywności SIAL (Salon International de l’Alimentation). To jedne z największych i najbardziej prestiżowych światowych targów rolno – spożywczych odbywających się co dwa lata. W tym roku SIAL obchodził jubileusz 50-lecia i z tej okazji organizatorzy zaplanowali wiele imprez towarzyszących, uatrakcyjniających wydarzenie, tak dla wystawców, jak i zwiedzających. Na tak prestiżowej imprezie targowej nie mogło zabraknąć wystawców polskiego mięsa, dlatego Związek Polskie Mięso był jednym z gospodarzy stoiska „Polish Meat and Poultry”, które na ponad 200 metrowej wyspie skupiało trzy organizacje branżowe oraz największych polskich producentów i eksporterów mięsa oraz drobiu.

W

tegorocznej edycji targów SIAL wzięło udział ponad 6 300 wystawców reprezentujących wszystkie kontynenty oraz ponad 150 tysięcy zwiedzających z ok. 200 państw (38 % z Francji, 30 % z pozostałych państw UE, 6 % z krajów europejskich spoza UE, 7 % z Azji, 4 % z Ameryki Północnej, 4 % z Ameryki Południowej). Była to wyjątkowa edycja ze względu na obchody jubileuszu 50-lecia targów SIAL Paris. Podczas wystawy ,,Polish meat and Poultry” Związek Polskie Mięso, który był współorganizatorem przygotował pełną atrakcji mięsną wyspę. Sercem tego stoiska była kuchnia, która pod okiem szefa kuchni Artura Moroza (jednego z najbardziej kreatywnych polskich kucharzy, na co dzień

Strona 36

Stoisko ,,Polish meat and Poultry”


Targi i wydarzenia branżowe

Na stoisku ,,Polish meat and Poultry” każdy z wystawców miał zaaranżowana własną indywidualną przestrzeń do rozmów. reprezentujących go podmiotów. Stoisko, które oferowało kompleksowy asortyment zarówno pod względem mięsa wołowego, wieprzowiny, drobiu jak i ich przetworów była dodatkowym atutem przyciągającym kontrahentów. Stoisko ,,Polish meat and Poultry” zlokalizowane było w tematycznej hali numer 6C 140 w sąsiedztwie wystawców mięsa z Brazylii oraz USA. Była to jedna z najczęściej odwiedzanych przez handlowców stref targowych. Projekt powstał dzięki współpracy Związku Polskie Mięso z Krajową Radą Drobiarstwa oraz Polskim Zrzeszeniem Producentów Bydła Mięsnego. Działanie zostało zrealizowane ze wsparciem środków Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego, Wołowego oraz Drobiowego. Wspólną idee wystawiania na tragach SILA Paryż 2014 prezentowana już podczas konferencji prasowej w siedzibie Agencją Rynku Rolnego, która odbyła się w dniu 23 czerwca br. Red. Sercem stoiska była kuchni pod wodzą Artura Moroza – szefa kuchni i właściciel restauracji Bulaj w Sopocie Strona 37

szef kuchni i właściciel restauracji Bulaj w Sopocie) serwowała dania z polskiego mięsa. To właśnie aromaty i smaki przyciągały największa rzeszę odwiedzających. Pod hasłem ,,Polish meat and Poultry” z ramienia Związku Polskie Mięso prezentowali się: OSI POLAND FOODWORKS Sp. z o.o., Zakłady Mięsne Henryka Stokłosy” Spółka z o.o., Z.M. Mróz, Z. M. Mokobody, Z.M. Skiba, Marks’s, Z. M. Zakrzewscy, IMEX Brzesko, Z.M. Łuków. Wraz z podwystawcami mięsa białego na wyspie o powierzchni ponad 200 m kw prezentowało się ponad 20 polskich firm mięsnych. Dzięki swojej dużej powierzchni i koncepcji wizualnej, nawiązującej do barw narodowych, stoisko „Polish Meat and Poultry” na targach w Paryżu doskonale wyróżniało się z pośród innych ekspozycji. Doskonale zorganizowana przestrzeń wystawiennicza odzwierciedlała potęgę polskiej branży w międzynarodowych relacjach handlowych, budując zaufanie do polskiego sektora mięsnego oraz drobiarskiego, a także

Gośćmi specjalnymi stoiska była polska delegacja (od lewej): Radosław Szatkowski prezes ARR oraz Tadeusz Nalewajk - podsekretarz stanu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi


Targi i wydarzenia branżowe

„Mięso z Polski” w nowej odsłonie

Kolejna edycja Targów Wyrobów Spożywczych POLAGRA FOOD za nami. W tym roku stoisko ,,mięso z Polski” zostało zorganizowane przez Związek Polskie Mięso przy wsparciu z Funduszy Promocji Mięsa Wieprzowego oraz Wołowego. W przedsięwzięciu tym uczestniczyło 28 firm. Stoisko to uznano za STOISKO NAJBARDZIEJ SPRZYJAJĄCE REALIZACJI STRATEGII MARKETINGOWEJ na Targach Wyrobów Spożywczych POLAGRA FOOD 2014 w Poznaniu i zostało wyróżnione MEDALEM ACANTHUS AUREUS przyznawanym przez Międzynarodowe Targi Poznańskie.

W

tym roku oficjalnego otwarcia Międzynarodowych Targów Spożywczych dokonał Prezydent RP Bronisława Komorowskiego wraz z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Markiem Sawickim oraz dr Andrzejem Byrtem prezesem Międzynarodowych Targów Poznańskich. Tegorocznej edycji Targów towarzyszyło wiele konferencji i spotkań. Jak zwykle ważnym wydarzeniem dla branży było wręczenie Złotych Medali MTP dla najlepszych produktów, a także Gala Poznaj Dobrą Żywność, podczas której Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki wręczał certyfikaty PDŻ kilkudziesięciu firmom spożywczym, w tym również zakładom mięsnym. Na tej największej imprezie targowej w Polsce nie mogło zabraknąć akcentu polskiej branży mięsnej, dlatego w ramach Fun-

Strona 38

Show cooking na bazie polskiego mięsa przyciągało odwiedzających, w tym również liczne delegacje zagraniczne

duszy Promocji Mięsa Wieprzowego oraz Mięsa Wołowego, Związek Polskie Mięso przygotował stoisko promocyjne. W tym roku stoisko ,,mięso z Polski” zostało pobudowane w nieco odmiennej niż co roku koncepcji. Zaaranżowana przez Związek Polskie Mięso powierzchnia składała się ze strefy wystawców oraz strefy kulinarnej, na której odbywały się pokazy kulinarne, liczne degustacje oraz zakulisowe spotkania i rozmowy. W projekcie brało udział 28 firm, dla każdej z nich, w strefie wystawców przygotowano indywidualne powierzchnie wyposażone w stoły do rozmów oraz oznaczenia firmowe. W narożnej części stoiska, na krawędzi styku największych szlaków komunika-

cyjnych, znalazła się duża lada wystawiennicza, w której wystawcy eksponowali swoje flagowe wyroby. W centralnym punkcie stoiska znalazła się kulinarna wyspa, na której odbywały się pokazy kulinarne, które poprowadził Tomasz Zdrenka - zdobywca I miejsca w Kulinarnym Pucharze Polski 2013. Show cooking odbyło się pod wspólnym hasłem ,,Polska Kuchnia Nowoczesna”. Strefa kulinarna wyposażona była również w restaurację, w której serwowano wykwintne dania z polskiego mięsa. W kuchni ,,mięso z Polski” podawano m.in.: polędwiczki wieprzowe sous-vide otulone musem pieczarkowym i szynką dojrzewającą z ziemniakami, fondant, puree z marchewki, brukselką i sosem z trawy żubrowej, peklowane policzki wieprzowe z ziemniaki puree, kapustę zasmażaną, karmelizowaną marchewką, chrupiącym boczkiem i sosem chrzanowym, oraz polędwicę wołową w pistacjach z burakiem marynowanym, duszonym porem i kalarepą. Miejsce to służyło indywidualnym rozmowom z klientami i gośćmi stoiska ,,mięso z Polski”. Nowa koncepcja stoiska, zorganizowana przez Związek Polskie Mięso została doceniona. Stoisko bowiem w tym roku otrzymało MEDAL ACANTHUS AUREUS przyznawany przez Międzynarodowe Targi Poznańskie za STOISKO NAJBARDZIEJ SPRZYJAJĄCE REALIZACJI STRATEGII MARKETINGOWEJ na Targach Wyrobów Spożywczych POLAGRA FOOD 2014 w Poznaniu. Red. POLSKIE MIĘSO


Targi i wydarzenia branżowe

Stoisko ,,Mięso z Polski” odwiedziły w czasie Targów Polagra Food liczne delegacje zagraniczne. Tu na zdjęciu goście handlowcy z Turcji prowadzą rozmowy z polskimi zakładami.

Stoisko w tym roku zorganizowane zostało przez Związek Polskie Mięso i otrzymało medal ACANTHUS AUREUS przyznawanym przez Międzynarodowe Targi Poznańskie”

W ramach stoiska przygotowano indywidualne strefy dla firm. Z ramienia Związku Polskie Mięso wystawiały się firmy: Cidlines, chłodnia Marlex, Mark’s, Chrzanowska Manufaktura Wędlin, Z.M. Zakrzewscy, Z.M. Mokobody, Westpol, Diversey Polska oraz Nero.

Strona 39

Stoisko wyposażone było również w restauracjęw, do której firmy mogły zaprosić swoich gości na dania z polskiego mięsa


Targi i wydarzenia branżowe

Jubileusz 25-lecia działalności firmy Promar

W dniu 9 października w Łodzi w hotelu andel’s firma Promar obchodziła Jubileusz 25-lecia działalności gospodarczej. Spotkanie rozpoczęto prezentacją firmy, następnie goście uczestniczyli w konferencji zatytułowanej „Akademia Biznesu”. Wydarzenie zwieńczyła wieczorna gala. W obchodach Jubileuszu udział wzięło 150 osób, w tym właściciele i kadra kierownicza zakładów przetwórstwa spożywczego, przedstawiciele świata nauki, organizacji branżowych, targów i dziennikarze.

Strona 40

Z

gromadzonych gości powitał Andrzej Marchewka, prezes zarządu firmy Promar, prezentując historię firmy na przestrzeni 25 lat. W prezentacji ujęto także najnowsze plany firmy i szczegóły związane z budową zakładu produkcyjnego dodatków do żywności, który powstaje w Zawierciu. „W dniu Jubileuszu 25–lecia chciałbym serdecznie podziękować naszym klientom za zaufanie, jakim jesteśmy obdarzani od wielu lat – mówił Andrzej Marchewka, prezes zarządu Promar PPH sp. z o.o. – przez tak długi czas naszej współpracy nie było sytuacji, w której nie udałoby nam się znaleźć stosownego rozwiązania. W dalszym ciągu chcemy się rozwijać, starać i dawać z siebie wszystko, dawać więcej niż to jest przyjęte za standard” – dodał. W drugiej części dnia odbyła się konferencja biznesowa. W ramach Akademii Biznesu swoje wystąpienia mieli: prof. dr hab. Jacek Miroński z wykładem pt. ”Czy istnieją uniwersalni liderzy”, prof. dr hab. Andrzej Pisula z prezentacją pt. „Szanse rozwoju polskiego przemysłu mięsnego” oraz radca prawny Łukasz Guratowski z case study pt. ”Kupić czy sprzedać? Połączyć czy podzielić?”. W trakcie wykładów został wykorzystany system do przeprowadzania elektronicznej sondy wśród uczestników, dzięki czemu goście mogli w sposób aktywny uczestniczyć w konferencji. Jubileusz zwieńczyła wieczorna gala, podczas której na gości czekały liczne atrakcje artystyczne, w tym występy akrobatyczne zespołu MiraArt oraz pokaz laserowy Multivisual. Spółka Promar, obchodząca w tym roku 25–lecie działalności, konsekwentnie realizuje strategię biznesową i umacnia swoją pozycję rynkową. Promar jest wiodącą firmą wśród dostawców maszyn i urządzeń oraz usług serwisowych, a także dodatków do produkcji żywności. Promar Sp. z o.o.


Z działalności Związku

Działamy w branży już 20 lat!

Z

wiązek Polskie Mięso to organizacja budowana od 20 lat i dziś jest największym stowarzyszeniem branżowym. Obecnie skupia największych producentów i przetwórców sektora mięsnego w Polsce. Związek Polskie Mięso jest organizacją reprezentującą interesy gospodarcze zrzeszonych w niej podmiotów, a także działających w obrębie branży mięsnej oraz współpracujących z nią w zakresie ich działalności wytwórczej, handlowej i lub usługowej, w szczególności wobec organów państwowych. Gala Jubileuszowa odbyła się 30 września w budynku Iglicy na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Wydarzenie to zbiegło się z kolejną edycją tragów Polagra Food. To największa impreza targowa w Polsce, była to więc idealna dla branży mięsnej okazja do świętowania. Z okazji 20-lecia działalności Związku Polskie Mięso podczas Gali Jubileuszowej władzom zarządu przyznano odznaki Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi ,,Zasłużony dla rolnictwa”. Tą honorową nagrodę otrzymali: Witold Choiński – prezes Związku Polskie Mięso, Jerzy Rey – obecny przewodniczący Rady Związku Polskie Mięso oraz członkowie Rady: Jerome Aherme - Dyrektor Generalny ABP Poland Sp. z o. o., Jan Brodawka - współwłaściciel Zakładu Przetwórstwa Mięsnego KAROL, Waldemar Kowalkowski - Dyrektor Generalny OSI Food Solutions Poland Sp. z.o.o., Andrzej Marchewka - prezes zarządu Promar Sp. z o.o., Bogusław Miszczuk - prezes zarządu Sokołów S.A. , Wojciech Mróz - prezes Mróz S.A., Grzegorz Nosek - prezes zarządu NERO sp. z.o.o, Joachim Nowak - prezes zarządu Zakładów Mięsnych PAMSO S.A., Anna Olewnik-Mikołajewska - prezes zarządu Zakładów Mięsnych Olewnik-BIS sp. z o.o., Waldemar Opatowski - właściciel Torex, Andrzej Pawelczak - dyrektor ds. PR, Rzecznik Prasowy - Grupa ANIMEX Sp. z o.o., Andrzej Skiba - właściciel zakładów Mięsnych Skiba, Ryszard Smolarek – prezes zarządu ,,Polskamp” Sp. z o.o., Ryszard Sobiech – właściciel SOBSMAK Sp. z o.o. ,

Dariusz Zakrzewski - właściciel firmy Zakłady Mięsne Zakrzewscy, Janusz Zakrzewski - właściciel firmy Zakłady Mięsne Zakrzewscy, Roman Miler – wiceprezes zarządu PKM DUDA a także Janusz Marchlewski – właściciel Chłodnia Marlex. Odznaczenia w imieniu Ministra Rolnictwa wręczył Dariusz Goszczyński - z-ca dyrektora Departamentu Promocji i Komunikacji MRiRW. Z okazji 20 lecia działalności Związku, prezes Witold Choiński w imieniu całej organizacji podziękował założycielom oraz dotychczasowym pracownikom a także instytucjom państwowy za budowę i pracę na rzecz rozwoju Związku Polskie Mięso. Indywidualnych podziękowań wraz z symbolicznymi statuetkami dokonał prezes Związku Polskie Mięso – Witold Choiński oraz Katarzyna Oponowicz – dyrektor biura Związku Polskie Mięso. Statuetki w tej kategorii otrzymali: Ś.P. Jastrzębski Dominik – członek komitetu założycielskiego (nagrodę odebrał syn Janusz Jastrzębski - wiceprezes Zarządu ds. Finansowych), Janusz Lipski – członek komitetu założycielskiego, Jan Augustynowicz- członek komitetu założycielskiego, Pereta Witold- członek komitetu założycielskiego, a także: Klaudiusz Balcerzak, Stanisław Zięba, Mirosław Szulc, Przemysław Chabowski, Jarosław Krzyżanowski, Marek Sadkowski. Podziękowania za współpracę w tej kategorii otrzymały również instytucje: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Główny Inspektorat Weterynarii oraz Agencja Rynku Rolnego. Podczas Gali Związek Polskie Mięso podziękował również innym organizacjom branżowym za codzienną współpracę na rzecz branży mięsnej. Podziękowania oraz symboliczne statuetki zostały wręczone organizacjom: Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS”, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Krajowa Rada Drobiarstwa - Izba Gospodarcza, Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego, Stowarzyszenie Rzeźników i Wędliniarzy, Polskie Zrzeszenie Produ-

centów Bydła Mięsnego, Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Związek Rzemiosła Polskiego oraz Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców. Jubileusz był okazją do złożenia podziękowań za wsparcie naukowe branży mięsnej. Symboliczne statuetki w tej kategorii otrzymali: prof.dr hab. Krystyna Gutkowska – Dziekan Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, prof. dr hab. Andrzej Pisula, prof. dr hab. Stanisław Gwiazda oraz prof. dr hab. Włodzimierz Dolata z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Przy okazji Jubileuszu Związek Polskie Mięso postanowił wyróżnić również media i wręczył nagrody wybranym przedstawicielom prasy, radia i telewizji. Podziękowania za dotychczasową współpracę z ZPM oraz rzetelność w relacja medialnych na rzecz branży mięsnej zostały wręczone dziennikarzom: Anna Wysoczańska (Polska Agencja Prasowa), Michalina Szczepańska(Puls Biznesu), Beata Drewnowska (Rzeczpospolita), Tomasz Siołek (Telewizja Rolnicza TVR) oraz Jolanta Wilczak (Gospodarka Mięsna). Podczas Gali Jubileuszowej na ręce Witolda Choińskiego Goście złożyli liczne podziękowania i gratulacje za pracę Związku Polskie Mięso na rzecz branży mięsnej i całego sektora rolno-spożywczego. Oficjalna część tego spotkania zakończyła się ogłoszeniem wyników Ogólnopolskiego Konkursu Wędliniarskiego XX Forum Rzeźników i Wędliniarzy oraz występem artystycznym. Po Gali Goście zostali zaproszeni na uroczysty bankiet. Sponsorom bankietu: Z.M. Stanisławów, Z.M. Pamso, ZPM KAROL, Z.M. H.Stokłosy, Z.M. Łmeat-Łuków, serdecznie dziękujemy. WSZYTSKIM PRZYBYŁYM NA GALĘ JUBILEUSZOWĄ ZWIĄZKU POLSKIE MIĘSO GOŚCIOM SERDECZNIE DZIĘKUJEMY ZA OBECNOŚĆ Z NAMI W TEJ WYJĄTKOWEJ CHWILI. Red. POLSKIE MIĘSO

Strona 41

Związek Polskie Mięso w tym roku obchodzi jubileusz 20-lecia swojej działalności. W dniu 30 września w Poznaniu odbyła się Gala Jubileuszowa Związku Polskie Mięso. Uroczystości zbiegły się z kolejną edycją Międzynarodowych Targów Polagra Food. Na Galę zaproszono założycieli organizacji, obecne władze zarządu, przedstawicieli firm zrzeszonych w organizacji, firmy i organizacje branżowe współpracujące z ZPM oraz przedstawicieli instytucji państwowych sektora rolno-spożywczego, a także media branżowe.


Na początku Gali prezes zarządu Związku Polskie Mięso – Witold Choiński przywitał wszystkich gości i podsumował osiągnięcia organizacji i branży dokonane przez ostatnie 20 lat działalności ZPM.

Przybyli na Galę goście to m.in.: założyciele Związku, przedstawiciele i władze zakładów zrzeszonych w ZPM, członkowie Rady, przedstawiciele agend rządowych, współpracownicy ZPM oraz media.

Strona 42

Z okazji Jubileuszu władzom zarządu ZPM wręczono odznaczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi ,,Zasłużony dla Rolnictwa”.

Odznaczenia ,,Zasłużony dla Rolnictwa” otrzymali (od prawej): Joachim Nowak - prezes Z.M. PAMSO S.A., Bogusław Miszczuk prezes zarządu Sokołów S.A., Wojciech Mróz - Prezes Mróz. S.A.

Odznaczenia ,,Zasłużony dla Rolnictwa” otrzymali (od prawej): Andrzej Marchewka – prezes zarządu Promar sp. z o.o. , Jan Brodawka - współwłaściciel Z.P.M. KAROL, Witold Choiński – prezes Związku Polskie Mięso. Odznaczenia wręczał Dariusz Goszczyński – z-ca dyrektora Departamentu Promocji i Komunikacji MRiRW.

Odznaczenia ,,Zasłużony dla Rolnictwa” otrzymali także (od prawej): Janusz Marchlewski – właściciel Chłodnia Marlex Sp. z o.o. (w imieniu właściciela odznaczenie odebrał: Marek Langowski prezes zarządu Chłodnia Marlex Sp. z o.o.), Roman Miler – wiceprezes zarządu PKM DUDA, Dariusz Zakrzewski - oraz Janusz Zakrzewski - właściciele firmy Zakłady Mięsne Zakrzewscy.


Odznaczenia ,,Zasłużony dla Rolnictwa” otrzymali (od prawej): Ryszard Sobiech – właściciel SOBSMAK Sp. z o. o. ( w imieniu właściciela odznaczenie odebrał dyrektor zakładu Krzysztof Wilamek), Ryszard Smolarek – prezes zarządu ,,Polskamp” Sp. z o.o. oraz Andrzej Pawelczak - dyrektor ds. PR Grupa ANIMEX Sp. z o.o. Na ręce prezesa ZPM Witolda Choińskiego zostały złożony odznaczenia ,,Zasłużony dla Rolnictwa”, które otrzymali również: Jerzy Rey – obecny przewodniczący Rady Związku Polskie Mięso, Jerome Aherme - Dyrektor Generalny ABP Poland Sp. z o. o., Waldemar Kowalkowski - Dyrektor Generalny OSI Food Solutions Poland Sp. z.o.o., Grzegorz Nosek - prezes zarządu NERO sp. z.o.o, Anna Olewnik-Mikołajewska - prezes Zarządu Zakładów Mięsnych Olewnik-BIS sp. z o.o., Waldemar Opatowski - właściciel Torex oraz Andrzej Skiba - właściciel zakładów Mięsnych Skiba.

Z okazji 20 lecia działalności prezes Związku Polskie Mięso dokonał wręczenia założycielom organizacji honorowych statuetek.

ZPM przyznał również gratulacje za wsparcie naukowe branży mięsnej dla: prof.dr hab. Krystyna Gutkowska - Dziekan Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW, prof. dr hab. Andrzej, prof. dr hab. Stanisław Gwiazda oraz prof. dr hab. Włodzimierz Dolata – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Cześć oficjalną zakończył koncert wokalisty z popularnego programu TVP 2 ,,The Voice of Poland” oraz uroczysty bankiet.

Podczas Gali Jubileuszowej na ręce prezesa Związku Polskie Mięso złożono mnóstwo gratulacji za dokonania związku na rzecz branży mięsnej, tu na zdjęciu podziękowania za współpracę składa dr inż. Anna Hammermeister PZHiPTCh “POLSUS” Za wszystkie serdecznie DZIĘKUJEMY.

Strona 43

Podziękowania za budowę organizacji i pracę na rzecz rozwoju Związku Polskie Mięso wręczył komitetowi założycielskiemu prezes Związku Polskie Mięso – Witold Choiński oraz Katarzyna Oponowicz – dyrektor biura Związku Polskie Mięso.


Porady prawne

Opłaty półkowe

Czy wyrok Trybunału Konstytucyjnego potwierdzającego istnienie zakazu pobierania innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży poprawi pozycję negocjacyjną dostawców produktów do sieci handlowych? Czy jest szansa na tworzenie bardziej symetrycznych umów?

Strona 44

Z

perspektywy radcy prawnego, który analizuje umowy z sieciami handlowymi reprezentując interes dostawców – Wyrok Trybunał Konstytucyjnego może okazać się kamieniem milowym, może pozwolić przedefiniować umowy, nadać im bardziej symetryczny, partnerski charakter. Na pewno nie będzie to proste zadanie, ponieważ mamy zasadę swobody umów, a w myśl przysłowia chcącemu nie dzieje się krzywda – nikt może nie mieć interesu w tym, żeby zmieniać zastany stan rzeczy, zabraknie mu odwagi w obawie przed zmniejszeniem udziału w rynku lub sprawa mimo wyroku nie jest taka prosta? W wyroku z dnia 16 października 2014 r., sygn. akt SK 20/12 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 151 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest zgodny z art. 202 w związku z art. 223 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Skarga została wniesiona przez SCA PR Polska spółka z ograniczona odpowiedzialnością w związku z niekorzystnym wyrokiem wydanym przez Sąd Okręgowy (dalej: SO) w Poznaniu. SO stwierdził, że w rzeczywistości opłaty marketingowe pobierane przez SCA PR stanowiły opłaty za przyjęcie towaru do sprzedaży. W ocenie SO doszło do realizacji znamion nieuczciwej konkurencji opisanych w art. 15 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. SCA PR w skardze podniosła m.in zarzuty: naruszenia zasady poprawnej legislacji (z przyczyn formalnych zarzut nie został rozpoznany), naruszenia zasady swobody umów wynikającej z zasady wolności działalności gospodarczej. Stanowiska w sprawie zajęli również Prokurator Generalny, Marszałek Sejmu, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Prezydent Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, który jako jedyny poparł skargę wniesioną przez SCA PR. W komentowanym wyroku TK dokonał oceny przydatności4, niezbędności5 oraz proporcjonalności6 w wąskim znaczeniu art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jako ograniczenia wolności działalności gospodarczej. Zadaniem ww. przepisu jest przeciwdziałanie nadużyciom pozycji rynkowej przez przedsiębiorców w relacjach z innymi przedsiębiorcami, które skutkują utrudnieniem dostępu do rynku – pobierania opłat za: (1) przyjęcie towaru do sieci sprzedaży, (2) umieszczanie na półkach sklepowych, (3) wpisanie towaru do sieci teleinformatycznej nabywcy, (4) konsultacje z nabywca, (5) ekspozycję towaru, (6) reklamę towaru, (7) usługi logistyczne, (8) usługi marketingowe, (9) wprowadzenie nowego towaru do sprzedaży, a ponadto różnego rodzaju „bonusy od obrotów” oraz rabaty potransakcyjne”. W ocenie TK, zaskarżony przepis uznać należy za przydatny, ponieważ stanowi narzędzie operacjonalizacji konstytucyjnego standardu ochrony praw i wolności w stosunkach między podmiotami prawa prywatnego. Trybunał potwierdził, że: „(1) działanie polegające na uzależnieniu przyjęcia towaru do sprzedaży od spełnienia przez dostawcę dodatkowych świadczeń stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji także w stanie prawnym obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z 2002 r.”, (2) art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest rozwiązaniem przydatnym do realizacji celu zakładanego przez prawodawcę i uzasadnio-

Piotr Włodawiec – radca prawny

nego w świetle konstytucyjnych wartości, (3) przepis ograniczając wolność prowadzenia działalności gospodarczej jednego podmiotu (tj. przedsiębiorcy przyjmującego towar do sprzedaży), jest niezbędny do ochrony wolności prowadzenia działalności gospodarczej innego podmiotu (tj. przedsiębiorcy dostarczającego towar do sprzedaży), którego dostęp do rynku lub pozycja na rynku – z uwagi na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej i okoliczności faktyczne – jest zależna od działań przedsiębiorców przyjmujących towary do sprzedaży. Nie ulega wszakże wątpliwości, że uzależnianie przyjęcia towaru do sprzedaży od pobrania różnego rodzaju opłat wymiernie wpływa na sposób prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę dostarczającego te towary, zarówno w zakresie wyników tejże działalności, jak i jej organizacji. Pobieranie przedmiotowo istotnych opłat służy w szczególności rozkładaniu, a w skrajnych wypadkach całkowitemu przerzuceniu, między przedsiębiorcami ryzyka związanego ze sprzedażą towaru na kolejnych etapach jego dystrybucji, (4) zaskarżony przepis jest również niezbędny dla prawidłowej realizacji wolności umów, a w konsekwencji ochrony normy kompetencyjnej z art. 353¹ k.c., (5) aktualny jest pogląd, że poszanowanie autonomii (wolności umów) nigdy nie przybierało w sferze stosunków prywatnoprawnych wartości absolutnej, (6) art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest rozwiązaniem niezbędnym dla ochrony konstytucyjnych praw osób trzecich


Porady prawne oraz ochrony społecznej gospodarki rynkowej, (7) art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest nie stanowi nadmiernego ograniczenia wolności działalności gospodarczej”. Skarżony przepis nie narusza zasady proporcjonalności ponieważ nie zakazuje w sposób bezwzględny pobierania opłat przez przedsiębiorców przyjmujących towary do sprzedaży w związku z realizacją umów zawartych z innymi przedsiębiorcami, lecz zakazuje pobierania jedynie takich opłat, które utrudniają dostęp do rynku, będąc sprzeczne z dobrymi obyczajami, zagrażają lub naruszają interes innych przedsiębiorców lub klienta. Nie każda pobrana opłata przez przedsiębiorcę „przyjmującego towar do sprzedaży” będzie czynem nieuczciwej7 konkurencji. Należy pamiętać, że w przypadku różnicy zdań pomiędzy dostawcą, a siecią handlową w zakresie dotyczącym: treści umowy, zasad współpracy, wynagrodzenia, zgodności z obowiązującymi przepisami prawa – strony mogą sprawę skierować do sądu powszechnego. W przypadku wniesienia powództwa do sądu, sąd będzie analizował każdą sprawę indywidualnie – będzie dokony-

wał badania zgromadzonego materiału dowodowego zgłaszanego przez strony procesu. Ci dostawcy, którzy są w stanie udowodnić m.in., że: opłaty zastrzeżone w umowie nie zostały faktycznie wykorzystane na cel w umowie oznaczony, opłaty są nieadekwatnymi obciążeniami w stosunku do świadczeń otrzymywanych przez dostawcę – oceniając również jednocześnie ryzyko biznesowe z pewnością dzięki wyrokowi TK mają lepszą pozycję w sporach sądowych. Trzeba jednak pamiętać, że zgodnie z art. 6 kodeksu cywilnego ciężar dowodu, że zawarta umowa nie odpowiada treści art. 3538¹ k.c. (zasada swobody umowy), obciąża co do zasady stronę kwestionującą treść umowy. Zanim wdamy się w spór trzeba rozważyć wszystkie za i przeciw, a w szczególności te przeciw. Piotr Włodawiec, partner radca prawny Makuliński Moczydłowski Rostafiński Włodawiec Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Prokurent Sp. p.

„Art. 15. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez: 4) pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży” 2 „Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej”. 3 „Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny”. 4 „Zgodnie z wymogiem przydatności „prawodawca może ustanowić jedynie takie ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności, które uzasadnione są racjonalną potrzebą ingerencji w danym stanie prawnym i faktycznym oraz służą bezpośrednio realizacji konstytucyjnie uzasadnionego celu. Cel ten wpisany jest w treść zasad konstytucyjnych” (cyt. wyrok o sygn. P 56/11). Wymóg przydatności polega na „przeprowadzeniu testu racjonalności instrumentalnej, tzn. ustalenia, czy według dostępnego stanu wiedzy wprowadzona regulacja jest w stanie doprowadzić do zamierzonych przez nią skutków”. 5 „Prawodawca może ustanowić „jedynie takie ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności, które są niezbędne w demokratycznym państwie prawa dla ochrony (…) bezpie-

czeństwa lub porządku publicznego, ochrony środowiska, ochrony zdrowia i moralności publicznej albo ochrony praw i wolności, [której to ochrony] nie da się in concreto osiągnąć bez wprowadzenia ograniczeń praw i wolności”. 6 Zgodnie z wymogiem proporcjonalności sensu stricto, ograniczenia nie mogą w sposób nieadekwatny nakładać ciężarów na podmioty praw i wolności. Ograniczenia powinny pozostawać w bezpośrednim związku i odpowiedniej proporcji do nałożonych ciężarów’. 7 Na gruncie zaskarżonego przepisu za utrudniające dostęp do rynku należy zawsze uznać te świadczenia, od których uzależniona jest możliwość kontraktowania lub zawarcie umowy per se. Świadczeniom tego rodzaju nie towarzyszy bowiem żadne świadczenie wzajemne przedsiębiorcy o silniejszej pozycji rynkowej. Sama zdolność lub gotowość kontraktowania takiego przedsiębiorcy nie może być zaś postrzegana jako świadczenie wzajemne w systemie prawnym opartym na równości kontraktujących podmiotów oraz realizującym wymogi społecznej gospodarki rynkowej. 8 „Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”.

1

Meat Market 2015 to konferencja poświęcona zagadnieniom handlu mięsem i przetworami mięsnymi skierowana do osób profesjonalnie zajmujących się zakupem i sprzedażą, której towarzyszą spotkania z kupcami z sieci handlowych. Najbliższa edycja będzie pierwszą organizowaną dla branży mięsnej i odbędzie się 17 kwietnia 2015 roku w Centrum Konferencyjnym Mazurkas w Ożarowie Mazowieckim. Meat Market to drugi tego typu projekt portalu fresh-market.pl – organizatora konferencji Fresh Market, spotkania dla dostawców owoców i warzyw, organizowanego z powodzeniem już od siedmiu lat. Meat Market to bezpośrednie spotkania biznesowe na stoiskach sieci handlowych. Wśród uczestników spotkania będą obecni kupcy mięsa i przetworów mięsnych z Polskich i zagranicznych sieci handlowych. Meat Market 2015 to jedyna i niepowtarzalna okazja do poznania się, przed-

stawienia oferty i omówienia warunków współpracy. Meat Market to jedyna tego typu impreza w Polsce skupiająca największe sieci handlowe, hurtownie, eksporterów, importerów z Polski i zagranicy w jednym miejscu. Dla uczestników to przede wszystkim możliwość nawiązania cennych kontaktów biznesowych. Meat Market to także wykłady ekspertów branży mięsnej, które są tłumaczone na język angielski. W trakcie wykładów omawiane są najważniejsze zagadnienia branży mięsnej: analizy sytuacji rynkowej w Polsce i Europie, prognozy nadchodzących zmian i sytuacji cenowej w nadchodzącym sezonie. Udział w Meat Market 2015 zadeklarowało kilkanaście sieci handlowych, m. in. Auchan, Dino Market, Marcpol, SPS Handel. Partnerem medialnym Meat Market jest redakcja POLSKIE MIĘSO. Wszelkie informacje odnośnie wydarzenia dostępne są na stronie www.meatmarket.pl

Strona 45

SPOTKANIE DOSTAWCÓW MIĘSA I WYROBÓW MIĘSNYCH Z KUPCAMI Z SIECI HANDLOWYCH


Prawo żywnościowe

Nowości legislacyjne

Zmiany w prawie żywnościowym są szczególne ważne dla branży spożywczej. To producenci odpowiadają za bezpieczeństwo swoich wyrobów. Każda nowelizacja może mieć poważny wpływ na funkcjonowanie zakładów. Dlatego nasi eksperci, co kwartał prezentują zestawienie najważniejszych zmian w prawie żywnościowym, że szczególnym uwzględnieniem rynku mięsa.

I. RYNEK MIĘSA – ZMIANY W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ

Weszło w życie 24 października 2014 r. i ode tej daty ma zastosowanie.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1128/2014 z dnia 21 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1484/95 w odniesieniu do ustalania cen reprezentatywnych w sektorach mięsa drobiowego i jaj oraz w odniesieniu do albumin jaj.1

Zgodnie z rozporządzeniem ustala się ceny reprezentatywne dla następujących produktów w sektorach mięsa drobiowego i jaj oraz w odniesieniu do albumin jaj: l kurczaki oskubane i wypatroszone, bez głów i łap oraz bez szyj, serc, wątróbek i żołądków, znane jako »kurczaki 70 %« lub inaczej prezentowane, mrożone, l kurczaki oskubane i wypatroszone, bez głów i łap oraz bez szyj, serc, wątróbek i żołądków, znane jako »kurczaki 65 %« lub inaczej prezentowane, mrożone, l kawałki z ptactwa z gatunku Gallus domesticus bez kości, mrożone, l piersi z kurczaka, mrożone, l nogi z kurczaka, mrożone, l kawałki z indyków bez kości, mrożone, l przetwory z ptactwa z gatunku Gallus domesticus niepoddane obróbce cieplnej.

Strona 46

Weszły w życie 1 listopada 2014 r. jednakże stosuje się je od 2 listopada 2014 r. Rozporządzenia wykonawcze Komisji (UE): l nr 1164/2014 z dnia 31 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 411/2014 otwierające unijny kontyngent taryfowy na przywóz świeżego i mrożonego mięsa wołowego i cielęcego pochodzącego z Ukrainy i ustalające zarządzanie tym kontyngentem3, l nr 1166/2014 z dnia 31 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 412/2014 otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz jaj, produktów jajecznych i albuminy pochodzących z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami4, l nr 1167/2014 z dnia 31 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 413/2014 otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz mięsa drobiowego pochodzącego z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami5, l nr 1168/2014 z dnia 31 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 414/2014 otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz świeżej i mrożonej wieprzowiny pochodzącej z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami6.

Wszystkie wskazane rozporządzenia mają charakter wykonawczy i regulują kwestie zarządzania, w tym limity kontyngentów taryfowych i uzgodnienia preferencyjne w odniesieniu do ceł na przywóz niektórych towarów pochodzących z Ukrainy, takich jak: l świeżego i mrożonego mięsa wołowego i cielęcego, l jaj, produktów jajecznych i albuminy, l mięsa drobiowego, l świeżej i mrożonej wieprzowiny. Szczegółowo wskazane zostały m.in.: l okresy obowiązywania kontyngentu taryfowego, l zasady składania wniosków o przyznanie uprawnień do przywozu na okres obowiązywania kontyngentu taryfowego 2015, l zasady wydawania pozwoleń na przywóz na okres obowiązywania kontyngentu taryfowego 2015, l powiadomienia przekazywane Komisji za okres obowiązywania kontyngentu taryfowego 2015.


Prawo żywnościowe Weszło w życie 17 listopada 2014 r. i od tej daty jest stosowane.

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1137/2014 z dnia 27 października 2014 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do obróbki niektórych podrobów zwierzęcych przeznaczonych do spożycia przez ludzi.2

Na podstawie rozporządzenia sekcja I rozdział IV (Higiena Uboju) pkt 18 załącznika III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 otrzymuje następujące brzmienie: W przypadku przeznaczenia do dalszej obróbki: l żołądki trzeba sparzyć lub oczyścić; jednakże w przypadku żołądków młodych przeżuwaczy przeznaczonych do produkcji podpuszczki, żołądki należy jedynie opróżnić, l jelita trzeba opróżnić i wyczyścić, l głowy i kończyny poniżej stawu nadgarstkowego i skokowego trzeba oskórować lub sparzyć i usunąć z nich sierść; jednakże jeśli zezwoli na to właściwy organ, w widoczny sposób czyste kończyny poniżej stawu nadgarstkowego i skokowego można przetransportować do zatwierdzonego zakładu dokonującego dalszej obróbki w celu przetworzenia w żywność i poddać je tam oskórowaniu lub sparzeniu i usunięciu sierści. W uzasadnieniu zmiany wskazano, iż aby wspierać zarówno lepsze uregulowanie prawne, jak i konkurencyjność, należy z jednej strony utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa żywności, a z drugiej zapewnić podmiotom gospodarczym równe warunki działania, którym sprostać mogą także rzeźnie małej i średniej wielkości.

Weszła w życie 30 sierpnia 2014 r. i od tej daty ma zastosowanie. Decyzja wykonawcza Komisji 2014/637/UE z dnia 28 sierpnia 2014 r. zmieniająca załącznik do decyzji wykonawczej 2014/178/UE odnośnie do obszarów objętych ograniczeniami w związku z afrykańskim pomorem świń w niektórych państwach członkowskich (notyfikowana jako dokument nr C(2014) 6169).7

Zgodnie z rozporządzeniem, ze względu na zmiany obecnej sytuacji epidemiologicznej należy uwzględnić w ocenie ryzyka związanego z sytuacją w zakresie zdrowia zwierząt na terytorium Litwy, Łotwy, Polski i sąsiadujących państw trzecich nowe dane. Aby skoncentrować środki kontroli w zakresie zdrowia zwierząt i zapobiegać rozprzestrzenianiu się tej choroby, a także aby zapobiegać niepotrzebnym zakłóceniom w handlu wewnątrz Unii oraz unikać nieuzasadnionych barier handlowych ze strony państw trzecich, zmianie ulega unijny wykaz obszarów podlegających środkom kontroli w zakresie zdrowia zwierząt przewidziany w decyzji wykonawczej 2014/178/UE oraz uwzględnia się w nim obecną sytuację w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń na terytorium Litwy, Łotwy, Polski i sąsiadujących państw trzecich.

II. AKTY PRAWNE ZWIĄZANE Z RYNKIEM MIĘSA – ZMIANY W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ

Weszło w życie 10 listopada 2014 r. i od tej daty jest stosowane.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1108/2014 z dnia 20 października 2014 r. dotyczące zezwolenia na stosowanie preparatu Clostridium butyricum (FERM BP–2789) jako dodatku paszowego dla indyków rzeźnych i indyków utrzymywanych w celach hodowlanych (posiadacz zezwolenia: Miyarisan Pharmaceutical Co.Ltd. reprezentowany przez Miyarisan Pharmaceutical Europe S.L.U.).8

Zgodnie z rozporządzeniem: l zezwala się na stosowanie preparatu Clostridium butyricum (FERM BP–2789) jako dodatku paszowego dla indyków rzeźnych i indyków utrzymywanych w celach hodowlanych, celem sklasyfikowania go w kategorii “dodatki zootechniczne”, l w informacjach na temat stosowania dodatku i premiksu należy wskazać warunki przechowywania oraz stabilność granulowania.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1109/2014 z dnia 20 października 2014 r. dotyczące zezwolenia na stosowanie preparatu Saccharomyces cerevisiae CBS 493.94 jako dodatku paszowego dla bydła opasowego, rzadkich gatunków przeżuwaczy rzeźnych, krów mlecznych i rzadkich gatunków przeżuwaczy mlecznych oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1288/2004 i (WE) nr 1811/2005 (posiadacz zezwolenia: Alltech France).9

Na podstawie rozporządzenia: l zezwala się na stosowanie preparatu Saccharomyces cerevisiae CBS 493.94, w odniesieniu do krów mlecznych i rzadkich gatunków przeżuwaczy mlecznych oraz bydła opasowego i rzadkich gatunków przeżuwaczy rzeźnych na warunkach szczegółowo wskazanych w rozporządzeniu, l w informacjach na temat stosowania dodatku i premiksu wskazać warunki przechowywania oraz stabilność granulowania.

Strona 47

Weszło w w życie 10 listopada 2014 r. i od tej daty jest stosowane.


Prawo żywnościowe Weszło w życie 11 listopada 2014 r. i od tej daty jest stosowane. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1114/2014 z dnia 21 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2075/2005 ustanawiające szczególne przepisy dotyczące urzędowych kontroli w odniesieniu do włosieni (Trichinella) w mięsie.10

Zgodnie z rozporządzaniem, w rozporządzeniu nr 2075/2005, dokonuje się zmian dotyczących: l pobierania próbek z tusz świń domowych, l przywozu do Unii mięsa zawierającego mięśnie prążkowane, pochodzącego od zwierząt gatunków, które mogą być nosicielami włośnia.

Weszło w życie 24 września 2014 r. i od tej daty jest stosowane. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 941/2014 z dnia 3 września 2014 r. rejestrujące w rejestrze gwarantowanych tradycyjnych specjalności nazwę [Роле Трапезица (Role Trapezitsa) (GTS)].11

Na podstawie rozporządzenia nazwa „Роле Трапезица” („Role Trapezitsa”) (GTS) zostaje zarejestrowana. Nazwa ta określa produkt należący do klasy 1.2. Produkty wytworzone na bazie mięsa (podgotowanego, solonego, wędzonego itd.). Kraj pochodzenia – Bułgaria.

Weszło w życie 3 września 2014 r. i od tej daty jest stosowane. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 883/2014 z dnia 5 sierpnia 2014 r. rejestrujące w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę [Jamón de Serón (ChOG)].12

Na podstawie rozporządzenia zarejestrowana zostaje nazwa Jamón de Serón, klasa 1.2. Produkty wytworzone na bazie mięsa (podgotowanego, solonego, wędzonego itd.), kraj pochodzenia – Hiszpania.

III. RYNEK MIĘSA – ZMIANY W PRAWIE POLSKIM

Weszło w życie 21 października 2014 r.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych mających zastosowanie do drobiu i jaj wylęgowych 14 wydane na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1, art. 18 oraz art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.15

Zgodnie ze zmianą dokonywaną przez rozporządzenie do wylęgu mogą być przeznaczone jaja wylęgowe, które pochodzą z zakładów hodowli zarodowej lub zakładów reprodukcyjnych (przed zmianą wyłącznie z zakładów hodowli zarodowej).

Weszło w życie 14 października 2014 r.

Strona 48

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u dzików afrykańskiego 16 wydane na podstawie art. 47 ust. 1 i art. 48a ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.17

Na podstawie rozporządzenia m.in. dopuszcza się wysyłanie do innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich Unii Europejskiej świeżego mięsa pozyskanego ze świń, mięsa mielonego, mięsa odkostnionego mechanicznie, surowych wyrobów mięsnych i produktów mięsnych składających się z mięsa świń lub zawierających w swoim składzie takie mięso, wyprodukowanych na obszarze objętym ograniczeniami, pod warunkiem że produkty te zostały: l pozyskane ze świń, które były od urodzenia utrzymywane w gospodarstwach położonych poza obszarem objętym ograniczeniami lub poza obszarami wskazanymi w części III i IV załącznika do decyzji Komisji 2014/709/UE, lub z ich mięsa, l wyprodukowane w rzeźni, zakładzie rozbioru lub zakładzie przetwórstwa, wyznaczonych przez powiatowego lekarza weterynarii do tego celu, w sposób zapewniający, że ich produkcja odbywa się w cyklu oddzielnym od produkcji takich produktów pozyskanych ze świń pochodzących z gospodarstw położonych na obszarze objętym ograniczeniami.

Dz. U. UE seria L z dnia 24 października 2014 r., 305/100.;2 Dz. U. UE seria L z dnia 28 października 2014 r., 307/23.;3 Dz. U. UE seria L z dnia 31 października 2014 r., 314/1.;4 Dz. U. UE seria L z dnia 31 października 2014 r., 314/12.;5 Dz. U. UE seria L z dnia 31 października 2014 r., 314/17.;6 Dz. U. UE seria L z dnia 31 października 2014 r., 314/23.;7 Dz. U. UE seria L z dnia 30 sierpnia 2014 r., 259/23.;8 Dz. U. UE seria L z dnia 21 października 2014 r., 301/16.;9 Dz. U. UE seria L z dnia 21 października 2014 r., 301/19.;10 Dz. U. UE seria L z dnia 22 października 2014 r., 302/46.;11 Dz. U. UE seria L z dnia 4 września 2014 r., 264/1.;12 Dz. U. UE seria L z dnia 14 sierpnia 2014 r., 242/3.;13 Dz. U. UE seria L z dnia 29 października 2014 r., 308/66.;14 Dz. U. z dnia 6 października 2014 r. poz. 1332.;15 Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, ze zm.;16 Dz. U. z dnia 14 października 2014 r. poz. 1394.;17 Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, ze zm.;18 Dz. U. z 10 września 2014 r. poz. 1205.;19 Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342 ze zm.;20 Dz. U. z 2014 r. poz. 1472.;21 Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127 ze zm.;22 Dz. U. z 11 września 2014 r. poz. 1213.;23 Dz. U. z 2014 r. poz. 398.;24 Dz. U. z 16 września 2014 r. poz. 1222.;25 Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342 j.t. ze zm.;26 Dz. U. z 25 sierpnia 2014 r., poz. 1123.;27 Dz. U. z 2004 r. Nr 62, poz. 574, ze zm. 1


Prawo żywnościowe Weszło w życie w całości 18 września 2014 r. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u dzików afrykańskiego pomoru świń 18 wydane na podstawie art. 47 ust. 1 i art. 48a ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.19

Zgodnie ze zmianą dokonywaną przez rozporządzenie na obszarze ochronnym oraz na obszarze objętym ograniczeniami zakazuje się: l wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, zwłok dzików, tusz dzików, części tusz dzików i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, pochodzących z dzików oraz materiałów i przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem afrykańskiego pomoru świń; l wykonywania czynności związanych z obsługą świń przez osoby, które w ciągu ostatnich 72 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub odłowie takich zwierząt.

IV. AKTY PRAWNE ZWIĄZANE Z RYNKIEM MIĘSA – PRAWO POLSKIE. Weszło w życie 9 listopada 2006 r.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 października 2006 r. w sprawie określenia spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych przez powiatowego lekarza weterynarii albo urzędowego lekarza weterynarii z upoważnienia powiatowego lekarza weterynarii 20 wydane na podstawie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego.21

Rozporządzenie weszło w życie 9 listopada 2006 r. (29 października 2014 r. opublikowano tekst jednolity).

Weszło w życie 26 września 2014 r. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zawartości substancji niepożądanych w paszach 22 wydane na podstawie art. 15 ust. 4 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach.23

W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 lutego 2012 r. w sprawie zawartości substancji niepożądanych w paszach załącznik nr 1 (dopuszczalne zawartości substancji niepożądanych w paszach) otrzymuje nowe brzmienie określone szczegółowo w załączniku do rozporządzenia.

Weszło w życie 1 października 2014 r. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 sierpnia 2014 r. w sprawie wzoru dokumentu handlowego stosowanego przy przewozie, wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych 24 wydane na podstawie art. 26d ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.25

Rozporządzenie określa wzór dokumentu handlowego stosowanego przy przewozie wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz produktów pochodnych, w kategoriach od I do III.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu i warunków wykorzystania ogólnej kwoty połowowej 26 wydane na podstawie ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie.27

Rozporządzenie wprowadza zmiany dotyczące kwoty połowowej odnośnie: l szprota określonej dla Morza Bałtyckiego, l śledzia centralnego określonej dla Morza Bałtyckiego. Ponadto zgodnie z rozporządzeniem indywidualną kwotę połowową wnioskowanego gatunku organizmów morskich pomniejsza się w przypadku, gdy dany armator statku rybackiego wykorzystał mniej niż 80% indywidualnej kwoty połowowej tego gatunku możliwej do wykorzystania przez tego armatora w poszczególnych latach w okresie 2 kolejnych lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o wydanie specjalnego zezwolenia połowowego.

Strona 49

Weszło w życie 2 września 2014 r. z wyjątkiem § 1 pkt 4 rozporządzenia, który wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 2015 r.


Związek od kuchni Poniżej prezentujemy najświeższe nowości branży mięsnej ostatniego kwartału. Rubryka w całości poświęcona jest firmom zrzeszonym w Związku Polskie Mięso. Za rynkowe sukcesy debiutujących produktów trzymamy mocno kciuki. LOGISTYKA NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE Fresh Logistics specjalizuje się w kompleksowej obsłudze logistycznej produktów świeżych wymagających kontrolowanej temperatury od +2°C do +6°C oraz 0°C do +2°C (UltraFresh)w całym łańcuchu logistycznym. W ramach działalności Fresh Logistics świadczy usługi w zakresie dystrybucji krajowej i międzynarodowej oraz magazynowania. Przedsiębiorstwo jest członkiem European Food Network – sieci transportowej obejmującej swoim zasięgiem ponad 20 krajów w Europie. Firma Fresh Logistics została założona w 2002 roku i posiada obecnie sieć 8 oddziałów, mieszczących się na terytorium Polski, umożliwiającą realizację dostaw w każde miejsce w kraju. Centra dystrybucyjne znajdują się w: Gądkach, Gliwicach, Grodzisku Mazowieckim, Straszynie, Szczecinie, Wrocławiu, Lublinie i Łomży. Spółka zatrudnia ponad 600 pracowników oraz dysponuje ponad 40 000 metrów kwadratowych powierzchni magazynowej z kontrolowaną temperaturą, także dysponuje flotą ponad 550 środków transportu o pojemności od 4 do 33 palet. Fresh Logistics posiada certyfikat ISO 9001, ISO 22000 (HACCP) oraz ISO 14001.

Strona 50

Proaroma SOSY KRAJALNE Sosy krajalne to nowość w gamie dodatków Proaroma, produkowanych przez firmę Promar. Szerokie zastosowanie sosów krajalnych to nadzienie w kiełbasach, parówkach, mięsnych pulpetach, cordon bleu oraz jako sos w hamburgerach. Sosy krajalne charakteryzują się: – łatwą aplikacją – dają oryginalny wygląd produktu – poprawiają smakowitość wyrobu – podgrzewają się równomiernie z całym produktem – dostępne są w trzech smakach: ketchup, pomidorowy oraz musztarda – możliwość skomponowania indywidualnego smaku

FLAKI Z MIĘSEM WOŁOWYM Flaki to tradycyjne, smaczne danie charakterystyczne dla kuchni polskiej. Najnowsza propozycja marki Łuków – Flaki z mięsem wołowym z serii Świat Szlachetnej Wołowiny przygotowane są z najlepszej jakości flaków i mięsa wołowego, w tradycyjnym rosole z dodatkiem aromatycznych warzyw. Świetne jako zdrowy, pożywny i szybki obiad dla całej rodziny. Ważnym wyróżnikiem produktu na rynku jest fakt, iż Flaki z mięsem wołowym z serii Świat Szlachetnej Wołowiny nie zawierają konserwantów ani sztucznych barwników. Są przygotowane według tradycyjnej receptury kuchni polskiej, dzięki czemu są tak smaczne jak danie domowe. Flaki z mięsem wołowym to produkt stałowagowy (900 g), oferowany w bardzo wygodnej formie, a by cieszyć się jego smakiem wystarczy podgrzać.

KIEŁBASA KRUCHA Zakłady Mięsne Henryka Stokłosy wprowadziły do sprzedaży niezwykłą kiełbasę, która oprócz kruchości charakteryzuje się smakiem oraz zapachem polskich przypraw m.in. gorczycy oraz czosnku. Wyczuwalny dym wędzarniczy dodatkowo podkreśla wyrazisty smak wyrobu. 100g wyrobu wyprodukowano ze 111g mięsa wieprzowego.

SZYNKA SŁOWIAŃSKA Znakomita szynka wieprzowa w siatce, parzona i wędzona to nowość w portfolio firmy PAMSO. Produkt bardzo smaczny, soczysty i kruchy. Lekkie wędzenie nadaje jej charakterystyczny smak. Wyróżnia się delikatnością i niewielką zawartością tłuszczu. Idealnie nadaje się na kanapki.

„Uczta Qulinarna” od ”SOKOŁÓW” S.A. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów, ”SOKOŁÓW” S.A. stworzył całkowicie nową linię mięs wołowych pod marką „Uczta Qulinarna”. Oferta obejmuje szeroką gamę mięs wołowych z kością i bez kości. Występują one w postaci całych elementów oraz mniejszych porcji, steków, burgerów i grillerów. Produkty pod marką „Uczta Qulinarna” to soczysta i krucha wołowina najwyższej jakości.



WYNAJEM I SPRZEDAŻ PRZENOŚNYCH KOMÓR SZOKOWEGO MROŻENIA I SCHŁADZANIA, DOJRZEWALNI MIĘSA I WĘDLIN, KOMÓR MROŹNICZYCH I CHŁODNICZYCH ORAZ URZĄDZEŃ ROZMRAŻAJĄCYCH

Strona 52

Zgodne z normami HACCP, BRC, GMP. Posiadają znak CE. Pełna kontrola temperatury i wilgotności.

Dawsonrentals Polska Sp. z o.o. Tel. 22 877 41 15

ul. Marywilska 34A 03-228 Warszawa

Fax 22 877 41 13 info@dawsonrentals.pl

www.dawsonrentals.com.pl


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.