Dichterbij
MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK UTRECHT EN OMSTREKEN ZOMER 2013
UTRECHT EN OMSTREKEN
Sterker door de SportMIX
3642
»32
DRIE VISIONAIRS OVER
SENIORENSERVICE
CIJFERS EN TRENDS
leven, ondernemen en bankieren »10
Met de scooter op huisbezoek »22
voor lokale ondernemers »28
OP BEZOEK BIJ...
2 UTRECHT EN OMSTREKEN
Het licht in de zaal dimt. Het geroezemoes verstomt. Zo meteen schuiven de rode gordijnen open. De acteurs, zangers, muzikanten en acrobaten van de Internationale Opera verkeren in opperste concentratie. Straks voeren ze hun spektakel op. Dat gaat over de ridder Falstaff. Hij staat aan het hoofd van een bont gezelschap dat elkaar non-stop fopt. Straks geeft de dirigent het teken en begint de voorstelling. FOTO: JELMER DE HAAS
3642
19:55 UUR COULISSEN STADSSCHOUWBURG UTRECHT 3
RIEN NAGEL
VOOR WOORD
directievoorzitter
SAMEN JE DOEL BEREIKEN DOOR TE (BLIJVEN) LEREN
H
et thema van deze editie is leren, de financiĂŤle opvoeding, daar willen we als Rabobank graag ons steentje aan bijdragen; met een tv-programma, een app en een site. In deze Dichterbij leest u dat leren van elkaar werkt; overal ontstaan nieuwe initiatieven. Door samen te werken worden doelen bereikt die individueel onbereikbaar zijn. Als Rabobank helpen we, bijvoorbeeld door onze kennis te delen met leden en klanten en zo ook verbinding te creĂŤren met de lokale samenleving. We zijn doorlopend bezig met wat er in onze directe omgeving gebeurt, samenwerking en leren van elkaar vormen hierbij de sleutel. De afgelopen zes en een half jaar heb ik bij deze mooie bank in een inspirerende stad mogen werken en heb ik mijn bijdrage proberen
COLOFON Redactie Rabobank Utrecht: Gaby Pot, Schrijf-Schrijf, Utrecht Redactie Rabobank Nederland: Margit van den Berg, Niels van de Velde vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Janet Deibert, JanTiedo Huese, Esther Joosse, Mandy van Koningsbrugge, Jeroen van Koningshoven Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 UTRECHT EN OMSTREKEN
te leveren door in verschillende netwerken en besturen verbinding te leggen en van elkaar te leren. Ik zet mijn werk voort in dezelfde stad, nu bij Rabobank Nederland als directeur Particulieren. Onlangs heb ik afscheid genomen van Rabobank Utrecht. Een bijzondere en bovenal ook leerzame periode; twee fusies, Lehman die omvalt, nationalisatie van twee banken, afscheid nemen van de Rabo Wielerploeg. Ontwikkelingen die het bankenlandschap en Rabo Utrecht niet in de koude kleren zijn gaan zitten. De wind die we de afgelopen tientallen in onze rug hadden, is gedraaid. En niet iedereen houdt van tegenwind, maar je wordt er wel verdraaid sterk van. Tot slot bedank ik graag iedereen voor de mooie samenwerking en wens ik jullie veel goeds!
Kom op 22 en 23 juni kijken en proeven bij biologische boeren.
Dichterbij UTRECHT EN OMSTREKEN
THEMA: LEREN
8 18 22 28 32
Studentenraad: voor financiĂŤle bewustwording Nederland innovatieland Seniorenservice helpt ouderen bij bankieren Beter ondernemen dankzij kennisbank kinderen groeien door sporten en stoeien VISIE
8
10
Samenleven, ondernemen en bankieren in de toekomst SOCIAL MEDIA
14
Achter de schermen AFSCHEID
16
Rien Nagel blikt terug OP REIS
26
Wegwijzer SEPA EN IBAN
16
34
De overstap
3642
RUBRIEKEN
22
28
2 6 17 21 31 36 38 39 40
Op bezoek bij... Kort Jongeren en geld: de feiten Puzzel Het Stimuleringsfonds in cijfers Leden-voor-Leden Ledenaanbiedingen Column Wim Boonstra Festival deBeschaving 5
KORT
Special
SAMEN TEGEN ARMOEDE Rabobank heeft als partner een bijdrage geleverd aan het internationale Jaar van de Coöperatie in 2012. Hierover is een special verschenen.
H
et Jaar van de Coöperatie is een initiatief van de Verenigde Naties, die de coöperatieve ondernemingsvorm beschouwen als krachtig instrument tegen armoede en voor economische ontwikkeling. Rabobank International en vele andere groepsonderdelen hebben tal
van initiatieven ontplooid om bij te dragen aan dit themajaar. Zo leest u in de special over de Rabobank Global Farmers Master Class, in juni 2012. Daarvoor wisselden vijftig toonaangevende agrarische ondernemers uit zestien landen ideeën uit over hun strategische uitdagingen. Ook kunt u lezen over ‘Samenwerken aan internationale voedselstabiliteit’, een project om coöperaties te koppelen aan de voedselketen, en over de jongerenbeweging World=U, die zich
Handige widgets voor geldzaken
R
abo Internetbankieren is uitgebreid met handige widgets, kleine applicaties die u meer inzicht bieden in uw geldzaken. Uw uitgaven worden automatisch ingedeeld in categorieën. Zo hebt u overzicht over uw financiën en ziet u in één oogopslag wat u besteed heeft aan bijvoorbeeld kleding, vervoer en boodschappen. Heldere grafieken geven weer wat er binnenkomt en wat u uitgeeft. Ook handig is dat u budgetten kunt 6 UTRECHT EN OMSTREKEN
instellen om uw uitgaven te bewaken. De widget voor het aanmaken van virtuele spaarpotten biedt verder de mogelijkheid direct te zien hoeveel geld apart staat voor een specifiek doel, zoals sparen voor een auto of vakantie. Al deze mogelijkheden kunt u eenvoudig, snel en gratis activeren via Rabo Internetbankieren. U kunt zelf kiezen welke widgets u toevoegt aan uw startpagina en afmelden kan altijd.
lokaal inzet voor duurzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid. Download de special via www.jaarverslagenrabobank.nl. Klik op ' download jaarverslagen'.
IBAN AL OP ORDE? IBAN is steeds meer zichtbaar in Rabo Internetbankieren. U zult het ook actiever gaan gebruiken: in internetbankieren, maar ook op acceptgiro’s, bij iDEAL-betalingen en Mobielbankieren. Om dit gemakkelijk te maken wordt deze zomer uw adresboek automatisch omgezet naar IBAN. Tip: schoon meteen uw adresboek op. U heeft dan meteen alles op orde voor de overgang naar IBAN in februari 2014.
WHO'S NEXT?
Gezellig eropuit naar de boer!
I
n het weekend van 22 en 23 juni zetten lokale biologische boeren en tuinders weer de deuren open voor 'Lekker naar de Boer'. Zie, ruik, proef en beleef zelf tijdens deze open dagen wat zo bijzonder is aan biologisch boeren. Een gezellig en leerzaam dagje uit voor jong en oud! Wandel net als de
biologische boer door indrukwekkende boomgaarden. Ontmoet kippen, koeien en varkens in de openlucht. En geniet van ter plaatse geproduceerd eten en drinken. Rabobank ondersteunt dit evenement, dat dit jaar voor de zestiende keer plaatsvindt. Zo kunnen consumenten op een leuke manier kennismaken met de biologische land- en tuinbouw. Vorig jaar trok 'Lekker naar de Boer' 65.000 bezoekers naar zo’n 160 boerenbedrijven.
Startende ondernemers kunnen zich weer inschrijven voor The Next Entrepreneur. Deze verkiezing is een initiatief van Rabobank en MKB Nederland om ambitieuze (startende) ondernemers te stimuleren hun droom – het hebben of opzetten van een eigen onderneming – te verwezenlijken. Deelnemers kunnen zich tot 1 oktober aanmelden via www.thenextentrepreneur.nl. De finale vindt plaats op 21 november.
MEIDENLOOP 30 JUNI
KIJK VOOR DEELNEMENDE BOEREN EN TUINDERS IN UW BUURT OP WWW.LEKKERNAARDEBOER.NL.
Bezoek de halve finales!
HOCKEY OP TOPNIVEAU
T
ot 23 juni 2013 vindt in Rotterdam de Rabobank Hockey World League Semi-Final plaats. Dit is een kwalificatietoernooi voor de Rabobank Hockey World Cup, volgend jaar juni in Den Haag. Het Nederlandse dames- en herenelftal zijn al geplaatst. Rabobank is partner van de Koninklijke Nederlandse Hockeybond (KNHB) en sponsor van hockeyverenigingen en evenementen. KIJK LIVE OP WWW.RABOSPORT.NL/HOCKEY
3642
OF LEES MEER OP WWW.HOCKEY.NL/WORLDLEAGUE.
Op zondag 30 juni 2013 vindt voor de vierde keer de Utregse meidenloop plaats. Duizenden meiden en vrouwen lopen 3½, 5 of 10 kilometer door het historische centrum van Utrecht langs karakteristieke winkelstraten en onder de Dom. Het goede doel van deze loop is het Helen Dowling Instituut. Het HDI helpt mensen met kanker, en hun naasten, om de ziekte emotioneel te verwerken. Loop mee of sponsor de deelnemers via www.hdi.nl/meidenloop.
SPONSORING ZIMIHC In 2013 en 2014 zoeken ZIMIHC en Rabobank Utrecht de samenwerking op. ZIMIHC is de plek voor amateurkunstenaars in Utrecht. Zij biedt met drie locaties in Utrecht een gevarieerd podium aan amateurkunstenaars. Professionele theaterzalen en technici bieden ruimte aan voorstellingen en optredens van kunstenaars. Om de amateurkunst voor een breed publiek toegankelijk te maken, ondersteunt Rabobank Utrecht ZIMIHC. 7
DE STUDENTENRAAD
CO-CREATIE
Kennis delen tussen student en bank Hoe kunnen we studenten beter helpen bij hun financiën? Voor het antwoord op die vraag richtte Rabobank Utrecht de studentenraad op. ‘De bank kan contact leggen voor financiële bewustwording.’ TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: MARIJN ALDERS
‘
Ik betwijfel of studenten zin hebben om zo’n lange enquête in te vullen’, zegt een van de studentenraadsleden. De anderen knikken instemmend. ‘Kunnen we niet met een iPad bij de Uithof gaan staan en zelf een paar korte vragen stellen?’, oppert iemand anders. Het is de tweede keer dat de studentenraad van Rabobank Utrecht samenkomt. Deze bestaat uit vijftien studenten met verschillende achtergronden en uiteenlopende opleidingen. ‘Omdat ik een studentenrekening heb bij Rabobank Utrecht, kreeg ik een uitnodiging voor een informatieavond over de raad’, vertelt Maud Schaapveld, student Human Resource Management. ‘Het leek me een interessante mogelijkheid om aan mijn cv te werken. Blijkbaar dachten meer mensen er zo over. Er kwamen zo’n honderd studenten naar die avond.’
BETER INFORMEREN Rabobank Utrecht riep de studentenraad in het leven om erachter 8 UTRECHT EN OMSTREKEN
te komen hoe zij studenten beter kan ondersteunen in hun financiële situatie. ‘Want wie weet dat nou beter dan studenten zelf?’, zegt Paul-Peter Fransen, senior marketeer van de bank. ‘Waarom zouden we dan als bankmensen alles zelf gaan verzinnen?’ De studentenraad vormt een klankbord voor de bank. ‘We kijken met een kritische blik naar de dienstverlening en geven suggesties voor verbeteringen’, zegt Maud. Ze vindt het een goed initiatief van de bank. ‘Zeker in een studentenstad als Utrecht kan een bank een belangrijke rol spelen in financiële voorlichting.’ De studentenraad richt zich de komende tijd dan ook op financiële educatie. Enkele raadsleden onderzoeken momenteel hoeveel financiële kennis studenten hebben. ‘Zo kunnen we de bank nog beter vertellen wat studenten denken, weten en willen’, legt Maud uit. ‘En welke financiële vragen ze hebben. Veel studenten weten misschien niet dat ze een inboedelverzekering nodig hebben voor hun
Maud Schaapveld (rechts): ‘We kijken met een kritische blik naar de dienstverlening en geven suggesties voor verbeteringen.’
STUDENTENRAAD
3642
studentenkamer. Of wat de consequenties zijn van een lening. Zulke informatie kan de bank benutten om studenten beter te informeren.’
CONTACT LEGGEN De studenten buigen zich ook over de vraag hóe die informatie gedeeld moet worden. Zo bekijken ze of er bepaalde momenten zijn waarop studenten extra behoefte hebben aan advies. ‘Zoals rondom de start van de studie of het afstuderen, maar bijvoorbeeld ook bij een studiejaar in het buitenland’, somt studentenraadslid Ebru Aydin op. ‘Op die momenten kan de bank contact leggen voor financiële bewustwording. Wellicht door een magazine te maken over zulke belangrijke momenten?’ Deze vorm van co-creatie tussen bank en studentenraad past goed bij het coöperatieve karakter van de bank, vindt Paul-Peter Fransen. ‘De studenten bieden ons ontzettend relevante feedback. Daarmee kunnen we klanten met een studentenrekening
beter van dienst zijn. Het is heel leuk om met de studentenraadsleden te sparren, ze nemen hun taak heel serieus.’ Dat beeld bevestigt Maud Schaapveld. Ze vertelt dat zij en de andere studentenraadsleden zoveel mogelijk willen opsteken van deze ervaring. ‘Het is ten eerste goed om aan je cv te werken. Ik verwacht er daarnaast een groot netwerk aan over te houden. Het lijkt me ook goed in contact te komen met medewerkers van de bank. Maar ik hoop er vooral veel van te leren. Bij Human Resource Management is weinig aandacht voor financiën. Die kennis kan ik hiermee bijspijkeren.’
De denk- en daadkracht van studenten benutten om relevante producten en diensten voor deze klantgroep te ontwikkelen. Met dat doel lanceerde Rabobank Utrecht eind 2012 de studentenraad. Vijftien studenten komen vier keer per jaar bij elkaar. Twee keer gaan zij in gesprek met de bank over actuele thema’s. De overige twee bijeenkomsten wisselen de studenten ideeën en inzichten uit met de ledenraad.
9
VISIE
Leren van het verleden is belangrijk om de toekomst vorm te kunnen geven. Drie visionairs over het nieuwe samenleven, ondernemen en bankieren. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: ANNET SCHOLTEN
Garanties in de toekomst
P
DE EXPERTS de afbrokkelende solidariteit. Mensen zijn Philip Idenburg, hilip Idenburg: ‘De steeds minder bereid om mee te betalen aan de directeur adviesbureau samenleving creëren we zelf’ zorgkosten van iemand anders. Maar intussen BeBright. Jacqueline ‘Tot ongeveer tien jaar geleden was ontstaan in Nederland allerlei andere vormen Cramer, directeur Nederland een rustig land. Bedrijven van solidariteit en samenwerking. Denk aan Utrecht Sustainability waren gefocust op groei, de families waarvan drie generaties samen in één Institute. Dirk Duijzer, ontwikkelingen gingen allemaal dezelfde kant op. huis gaan wonen en daar gezamenlijk hun zorg directeur Coöperatie Met de kennis van gisteren konden we de organiseren. In die zin brokkelt de solidariteit en Duurzaamheid toekomst dus aardig voorspellen. Dat is nu totaal dus helemaal niet af. Ze verandert alleen van Rabobank Nederland. anders. De samenleving verandert structureel en vorm. in rap tempo. Er vinden grote verschuivingen De oplossingen voor veel problemen op het plaats in de zorg, de pensioenen, op de gebied van leefbaarheid liggen niet binnen één woningmarkt en in de financiële wereld. Systemen die domein. Woningbouwverenigingen kunnen de problemen in jarenlang solide leken, blijken dat ineens niet te zijn. Dat hun sector niet in hun eentje oplossen, net zo min als zorgt voor een geheel andere dynamiek in de samenleving. zorginstellingen in hún branche. De oplossing ligt in En dus moeten we ook anders omgaan met die overkoepelende samenwerking. De burger moet daarin een veranderingen. belangrijke rol krijgen. Híj woont in dat huurhuis en maakt Flexibel zijn, daar draait het om. Veranderingen in de gebruik van die zorg. Daarnaast is hij consument, samenleving of op de markt zijn geen probleem op zich. Ze mantelzorger, klant, en ga zo maar door. Bij het individu komt worden pas een probleem als organisaties op hun oude eigenlijk alles samen. Zet de individuele mens dus weer manier blijven werken en denken. Ze hebben dan geen oog centraal. Ga uit van wat die burger nodig heeft om goed te meer voor de positieve ontwikkelingen die er óók zijn. Neem kunnen leven. En dan vooral degenen die nu het hardst 10 UTRECHT EN OMSTREKEN
3642
‘De toekomst creëren we zelf’
Het jaarverslag van Rabobank Utrecht over 2012 heeft als thema ‘Samen Sterker’.
getroffen worden door alle ontwikkelingen. In krachtwijken, bijvoorbeeld, zullen mensen altijd ondersteuning nodig hebben. Die moeten we als samenleving blijven faciliteren, alleen anders dan voorheen. Het gaat erom dat we out of the box denken en oude rollen los durven te laten. Wij Nederlanders zijn een behoorlijk pessimistisch volkje. We roepen bijvoorbeeld dat de crisis alleen nog maar erger zal worden. Dan denk ik: oké, dat is een duidelijk toekomstscenario. De crisis biedt ook heel veel kansen, maar die moet je wel willen zien. Van de vele leegstaande vierkante meters in de vastgoedsector kunnen bijvoorbeeld prima nieuwe woningen worden gebouwd. Natuurlijk zijn er allerlei regels die dat lastig maken. Maar begin dan bij het veranderen van die regels. De samenleving creëren we zelf, en dat geldt ook voor de toekomst.’ Jacqueline Cramer: ‘Echte vernieuwing komt vaak van het MKB’ ‘We weten allemaal dat grondstoffen schaars worden. Toch gebruiken we er door de groei van de welvaart steeds méér. We moeten daarom toe naar een economie waarin grondstoffen in de kringloop blijven. Een economie die bovendien gebaseerd is op hernieuwbare energie. Gelukkig wint dit gedachtegoed terrein. De koplopers in het bedrijfsleven richten zich steeds meer op
‘Echte vernieuwing is vaak afkomstig van het MKB’
12 UTRECHT EN OMSTREKEN
langetermijnrendement. MVO is inmiddels een vast onderdeel van hun strategie. Het gaat er allang niet meer om mee te doen aan een trend. Men is zich steeds bewuster van de beperkingen van kortetermijndenken en de focus op economisch gewin. Uiteindelijk levert duurzaamheid ook geld op. Wel gaat er tijd overheen voordat een investering zich terugverdient. Doordat bedrijven nu niet werken met een meerjarenbalans, lijkt de investering vaak te groot. Ik verwacht dat banken nieuwe financiële arrangementen bedenken waarbij de kosten en de baten binnen een bepaalde periode gelijk moeten zijn. Grote bedrijven moeten de toon zetten, zodat de samenleving kan transformeren. Maar echte vernieuwing is vaak afkomstig van het MKB. Kleine bedrijven kunnen makkelijker manoeuvreren en zo sneller een nieuw product op de markt zetten. Natuurlijk, ze hebben minder slagkracht. Maar áls ze een vernieuwend product lanceren, hebben ze een goede kans op succes. MKB-ondernemers doen er daarom verstandig aan te investeren in duurzaamheid. Anders zouden ze zichzelf wel eens uit de markt kunnen prijzen. Omdat hun product niet meer voldoet aan de normen van de nieuwe tijd, maar ook omdat dit product
LEES HET JAARVERSLAG VAN RABOBANK UTRECHT
3642
duurder wordt. De grondstoffen ervoor zullen namelijk steeds meer kosten. Ook voor de samenleving is een belangrijke rol weggelegd. Mensen hebben lang het gevoel gehad dat ze geen grip hadden op hun eigen situatie en omgeving. Uit onvrede daarover gaan ze nu zelf dingen organiseren. Lokaal komen initiatieven van de grond die een enorme motor zijn voor een duurzame samenleving. Verandering zit in de kracht van de maatschappij, niet in een besluit van de overheid. Die kracht zie ik steeds sterker worden. Het aantal bottom-up-initiatieven groeit, zoals buurtcoöperaties voor duurzame energievoorziening. Einstein zei al: “Je kunt een probleem niet oplossen met dezelfde denkwijze die het probleem gecreëerd heeft.” Dat vind ik een erg inspirerend inzicht. En dat inzicht verspreidt zich over de samenleving. Ik zie een nieuw soort denken opkomen, waardoor dingen mogelijk gaan worden die eerder onmogelijk leken. Het gevolg: de vooruitgang van de duurzame maatschappij. Op alle vlakken, en op manieren die we ons nu nog niet eens kunnen voorstellen.’ Dirk Duijzer: ‘Banken moeten terug naar de basis’ ‘Gaandeweg de jaren negentig zijn banken voor zichzelf gaan ondernemen. Er was grote druk om groei te laten zien, zowel in balans als in winst. Banken ontwikkelden daarvoor ingewikkelde financiële producten. En klanten werden overladen met allerlei onnodige productvarianten. Inmiddels is er veel veranderd. Zo knapte de luchtballon van banken die aan elkaar financiële producten verkochten om gigantische winsten te behalen. Het gevolg was een kredietcrisis, die oversloeg naar een economische crisis. Tegelijkertijd ontstonden allerlei nieuwe verdienmodellen. Zoals de enorme groei van online verkoop. Sommige bedrijven profiteren daarvan, anderen hebben het er juist moeilijk door. Ook zien we de enorme opkomst van zzp’ers en een nieuwe kijk op duurzaamheid: die is simpelweg onderdeel geworden van de bedrijfsvoering en moet renderen. Al dit soort ontwikkelingen vragen om een grote veranderingsbereidheid en om andere vormen van ondernemerschap. De beste manier om klanten hierbij te ondersteunen, is dat banken teruggaan naar de basis. Banken zijn uiteindelijk op aarde om de reële economie te dienen. Ze zijn er voor de spaarder die wil sparen en de ondernemer die wil ondernemen. Voor de Rabobank betekent het dat de bank dichter bij de lokale samenleving moet functioneren. Nog
Dit artikel is een samenvatting van drie uitgebreide visiestukken. Deze staan in het jaarverslag van Rabobank Utrecht over 2012. Bent u nieuwsgierig naar dit jaarverslag? U kunt het bestellen via communicatie@utrecht. rabobank.nl of lezen op www.rabobank.nl/utrecht.
meer dan we de afgelopen 25 jaar gedaan hebben. De Rabobank van de toekomst heeft in mijn ogen diepe lokale wortels en – zeker ook dankzij de ledenraad – goede voelsprieten naar de samenleving. Daarnaast moet de bank omringd zijn door klantcommunity’s, zoals rondom wonen en zorg of duurzaamheid. Zo weet de bank precies wat er leeft onder haar klanten. Verantwoord bankieren is ook: uiterst transparant zijn over wat we doen en waarom we dat doen. Als we kantoren sluiten omdat er steeds minder mensen gebruik van maken, moeten we die reden vertellen. Op het gebied van duurzaamheid probeert de Rabobank echt verandering te behalen. Vooral door dit thema met klanten te bespreken. We kiezen er heel bewust voor om niet enkel bankrelaties aan te gaan met bedrijven die qua duurzaamheid al goed presteren. Pas als je ook andere bedrijven aanspreekt op dit onderwerp, bereik je echt effect. Daarnaast speelt Rabobank internationaal een grote rol op het gebied van grondstoffen en food & agri. Vanuit die rol zijn we ook nauw betrokken bij mondiale vraagstukken. Hoe kunnen in 2050 negen miljard mensen gevoed worden? Voor dat soort kwesties lopen we niet weg, als betrokken bank.’
13
SOCIAL MEDIA
ACHTER DE SCHERMEN
'We krijgen zo'n 2.500 berichten per dag' Een Twitterbericht: ‘@Rabobank Kan ik via jullie een nieuwe betaalpas aanvragen?’ Steeds meer mensen gebruiken social media voor vragen. Het socialmediateam van Rabobank is er fulltime mee bezig. TEKST: ERWIN ROOYAKKERS FOTO'S: GERRITJAN HUININK/HH
H
et social-mediateam huist in het kantoorgebouw van Rabobank Nederland in Utrecht. Aan de muur hangen grote flatscreens, waar constant nieuwe berichtjes op verschijnen. Het zijn tweets en berichten uit het hele land, die over Rabobank gaan of aan Rabobank gericht zijn. ‘@Rabobank Wanneer komt er een update voor de mobiel bankieren app?’
VEELOMVATTEND Dagelijks verschijnen op social media in Nederland gemiddeld 2.500 berichtjes waarin ‘Rabo’ of ‘Rabobank’ genoemd wordt. Sinds twee jaar heeft Rabobank Nederland een gespecialiseerd team dat deze berichten screent en erop reageert. 'We willen klanten laten merken dat we hen ook online serieus nemen', vertelt social business manager Robert Lommers. 'In het begin hadden we nog geen goed idee van de toegevoegde waarde van onze inzet op social media. We dachten dat we vooral moesten doorverwijzen naar de lokale 14 UTRECHT EN OMSTREKEN
bank.' Dat idee bleek al snel onjuist. Manager Gerben Douma: 'Mensen stellen vooral via Twitter veel vragen. Dat gaat sneller dan de telefoon pakken, een mail sturen of het antwoord zoeken op Rabobank.nl. Communiceren via social media is iets van deze tijd. Daar spelen wij op in. Inmiddels bestaat het social-mediateam uit zestien medewerkers.’
GEWENNING 'In het begin waren mensen verbaasd dat ze een reactie van Rabobank ontvingen', gaat Gerben verder. 'En zo snel. Op de social-mediaberichten reageren we binnen maximaal een uur.' De vraag over het vervangen van de bankpas heeft Rabobank drie kwartier later beantwoord met een link voor meer informatie. En de app-vraag na veertig minuten met: "Ik ga dit bij mijn collega navragen. Zodra ik meer weet, kom ik hierop terug." 'Overigens filtert een softwareprogramma berichtjes over Rabobank uit', verduidelijkt Gerben. 'We hoeven er dus niet handmatig naar op zoek.'
Een vraag op social media beantwoordt het team binnen maximaal een uur.
LOKAAL OP INTERNET
3642
IMAGO Sommige klanten gebruiken social media om hun ongenoegen te spuien of een klacht over Rabobank uiten. Wat gebeurt er eigenlijk met dit soort meldingen? Gerben: 'Klachten geven we door aan de betreffende afdeling. We antwoorden de melder dan altijd dat we ermee bezig zijn en erop terug komen. Berichtjes over het imago van Rabobank spelen we door aan onze collega’s van community management. Zij maken de afweging of Rabobank hierop reageert of niet, en hoe.' 'Overigens reageren we lang niet één-op-één op alle berichtjes', vult Robert aan. 'Veel gaan er over hetzelfde. Daar reageren we in één tweet of Facebookbericht op. Met een update naar al onze volgers.' DIRECT FEEDBACK Twitter en Facebook zijn niet de enige social-mediakanalen waar Rabobank zich op richt. Robert: 'Rabobank.nl is natuurlijk nog steeds dé bron van informatie.
Verder is ook LinkedIn belangrijk. En we hebben een Youtube-kanaal. Daar uploaden we vooral commercials en filmpjes over producten en lokale projecten. En voor alle duidelijkheid: we reageren niet alleen maar op berichtjes. We hebben eigen accounts bij diverse social media. Op Facebook, waar we meer dan 80.000 volgers hebben, zetten we bijvoorbeeld nuttige nieuwtjes. Of vragen over onze producten. We krijgen dan direct nuttige feedback.'
Inmiddels hebben 110 van de 138 lokale Rabobanken in Nederland een eigen Twitter-account. Wilt u iets vragen of melden, bijvoorbeeld over evenementen, storingen bij geldautomaten of lokale activiteiten? U vindt ons op www.twitter.com /@raboutrecht. Rabobank Nederland is te vinden op Facebook (Rabobanknieuwtjes en -acties), Twitter, LinkedIn (zakelijke updates en info over onze HR-activiteiten; 50.000 volgers) en Youtube.
AANVULLING Volgens Robert leert de ervaring inmiddels dat klanten social media bewust inzetten om een probleem opgelost te krijgen. 'Maar pas nadat ze het eerst via telefoon en e-mail hebben geprobeerd. We schakelen dan altijd de lokale bank in. Samen met de klant zoeken we naar een passende oplossing.' 'En de feedback die dat oplevert,' rondt Gerben af, 'is goud waard!'
15
AFSCHEID
‘DE BANK MAAKTEN WE SAMEN STERKER’ TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO: MARIJN ALDERS
‘
Afscheid nemen. Ik heb er nooit van gehouden. De afgelopen maanden liep ik dan ook met een dubbel gevoel rond. Want enerzijds waren de succeswensen hartverwarmend – ook qua aantal; mijn inbox liep op een gegeven moment gewoon vast! En anderzijds was het moeilijk om mijn directieteam, collega’s en klanten gedag te zeggen. Ik ga het contact met hen missen. Samen hebben we Rabobank Utrecht nog steviger en sterker gemaakt. Met groeiende aandacht voor de wensen én het belang van klanten. En met zichtbare bijdragen aan de lokale samenleving. Alleen al door de oprichting van het Stimuleringsfonds hebben we honderden maatschappelijke, culturele en sociaaleconomische projecten kunnen steunen. Daar ben ik uitermate trots op.’
16 UTRECHT EN OMSTREKEN
‘Natuurlijk ben ik bij Rabobank Nederland ook in een mooi team terechtgekomen. Met minder direct klantencontact, wat ik jammer vind. Maar wel met de mogelijkheid om de dienstverlening aan álle Rabobank-klanten in Nederland te verbeteren. Ook die in Utrecht dus. Klanten moeten nog meer mogelijkheden krijgen om hun bankzaken zelf te regelen, waar en wanneer hén dat uitkomt. Dan gaat het bijvoorbeeld om het invullen van hun hypotheekdossier. Internet zal bij onze dienstverlening een steeds belangrijkere rol spelen. Wie daarbij hulp nodig hebben, zoals senioren, moeten bovendien goede ondersteuning krijgen. Waar het om gaat, is dat we mensen helpen hun ambities waar te maken. Dat was mijn motto bij Rabobank Utrecht. En dat blijft het.’
RIEN NAGEL... ... kondigde in maart zijn afscheid aan als directievoorzitter van Rabobank Utrecht. Per 1 mei 2013 is hij directeur Particulieren bij Rabobank Nederland.
FEITEN
Hoe gaan jongeren om met hun inkomsten en uitgaven? Wat moeten zij zelf bekostigen en wat niet? En welke rol spelen ouders daarbij?
3642
BRON: NIBUD TEKST RN
JONGEREN SPAREN GEMIDDELD 34 EURO PER MAAND. /// 88 PROCENT VAN DE SCHOLIEREN KRIJGT ZAKGELD EN ONGEVEER 35 PROCENT VAN DE MIDDELBARE SCHOLIEREN KRIJGT KLEEDGELD. /// SCHOLIEREN MET ZAKGELD VINDEN VAKER DAT ZE GOED MET GELD OM KUNNEN GAAN DAN SCHOLIEREN ZONDER ZAKGELD. /// BIJ ONGEVEER 51 PROCENT VAN DE JONGEREN BETALEN HUN OUDERS HUN BELKOSTEN. /// EEN KWART VAN DE SCHOLIEREN MET KLEEDGELD KRIJGT TOCH ALLE KLEDING VERGOED DOOR DE OUDERS. 17
INNOVATIE SCHEPT BANEN
Werkmotor Innovatie helpt de economische crisis te bestrijden. Bijvoorbeeld Nederlandse patenten op efficiëntere en duurzamere voedselproductie. TEKST: CONCISO FOTO'S: RENÉ VAN ASSELT
18 UTRECHT EN OMSTREKEN
H
3642
et is een van de stokpaardjes van chemieconcern DSM: de overgang naar de zogeheten bio-based economie. Daarin is geen ruimte voor fossiele brandstoffen, die een zwaar beslag leggen op het milieu en bovendien ooit opraken. Biobrandstoffen en biopolymeren zijn hét schone alternatief, mits de productie niet ten koste gaat van onze voedselvoorziening. DSM wint biobrandstoffen uit de resten van maïsplanten, vertelt Anton Robek, president van de unit voor Bio-based Products & Services bij DSM. Daar houdt de bio-based economie niet op. ‘Alles wat je van fossiele grondstoffen kan maken, kan je in principe ook met biomassa maken. De natuur doet er duizenden jaren over om van planten brandstof te maken, met behulp van biotechnologie doet DSM dat in één week.’ In Italië maakt het bedrijf met partner Roquette biobarnsteenzuur met als grondstof zetmeel. Biobarnsteenzuur is een belangrijk chemisch basisproduct voor het maken van bijvoorbeeld kunststoffen. DSM is slechts een van de vele Nederlandse bedrijven die met behulp van technologie maatschappelijke uitdagingen te lijf gaan. Grote concerns als ingenieursbureau Arcadis, elektronicaconcern Philips en levensmiddelenfabrikant Unilever zoeken oplossingen voor complexe problemen als klimaatverandering, de stijgende kosten in de gezondheidszorg en dreigende voedseltekorten door de snelle groei van de wereldbevolking.
productie per hectare grond zo hoog als in ons land. ‘Nederland heeft veel kennis en kunde in huis en dat biedt exportkansen’, zegt Daan Dijk, managing director Sustainable Business Development van Rabobank. Het wereldwijde netwerk van Rabobank kan agrariërs, wetenschap en bedrijfsleven bij elkaar brengen.
IN BEWEGING BLIJVEN Door het verhogen van de efficiëntie en nieuwe toepassingen van agrigrondstoffen in de biobased economie, kan per hectare meer verdiend worden. Investeringen worden op die manier terugverdiend. Een groot voordeel van de ontwikkelingen in de biotech is dat hoogwaardige stoffen als eiwitten, antioxidanten en veel grondstoffen voor
O+O = WERK In de EU werd in 2011 8,9% meer besteed aan O&O (Onderzoek & Ontwikkeling), tegenover 6,1% in 2010. Hiermee doen ‘we’ het bijna even goed als Amerikaanse bedrijven (9%) en beter dan het wereldgemiddelde (7,6%). In O&Ointensieve sectoren groeit de werkgelegenheid harder. http://ec.europa.eu/ research/horizon2020
NOG EFFICIËNTER In 2050 moet er twee keer zo veel voedsel zijn om de wereldbevolking van voedsel te voorzien. Er zijn grote obstakels te overwinnen bij het opvoeren van de productie en het terugdringen van watervervuiling. In veel landen kan én moet de landbouw nog veel efficiënter worden. De Rabobank helpt de fooden agrisector bij het verduurzamen van de voedselproductie. Vrijwel nergens is de voedsel19
‘Alles wat je van fossiele grondstoffen maakt, kun je in principe ook met biomassa maken’
biopolymeren uit planten kunnen worden gewonnen. Op termijn moet de landbouw volledig circulair worden, meent Dijk. Dat wil zeggen dat alle reststromen uiteindelijk worden hergebruikt. Zover is het nog niet. ‘Nederland is op de goede weg, maar we moeten in beweging blijven als we niet achterop willen raken.’ Innovatie draagt bij aan de concurrentiekracht, schept banen en biedt kansen voor het bedrijfsleven. Het kan daarmee een belangrijke bijdrage leveren aan de bestrijding van de economische crisis. Nederlandse bedrijven als Van Oord en Boskalis lopen voorop met duurzame landwinning en watermanagement. De innovatieve kracht van Nederland blijkt ook uit het aantal patentaanvragen. In Europa neemt Nederland een vijfde plaats in en wereldwijd staan we negende. Volgens het Europees Octrooibureau (European Patent Office - EPO) is de kwaliteit van aanvragen uit Nederland hoog. Met 1200 patentaanvragen eindigde Philips als hoogste Nederlandse bedrijf. Philips werkt samen met de technologiestichting STW en het Nationaal Initiatief Hersenen & Cognitie (NIHC) aan elektronische coaches (e-coaches). Netwerk- en sensortechnologie maken het mogelijk om patiënten online te begeleiden, bijvoorbeeld bij de behandeling van chronische ziektes.
OOK KLEINE BEDRIJVEN Het zijn zeker niet alleen grote concerns die innovatie zien als groeimotor van een duurzame toekomst. Zo bedacht het Nederlandse Perfotec een manier om verse groente en fruit op een natuurlijke manier langer te bewaren: door op exact de goede plek gaatjes te prikken in de plastic verpakking. Een proef toonde aan dat het bederf met 50 procent afnam. Rabobank heeft diverse financieringsmogelijkheden gericht op innovatiebedrijven, zoals bijvoorbeeld het Dutch Greentech Fund voor kansrijke starters. 20 UTRECHT EN OMSTREKEN
PUZZEL
op een andere plaats
mindering
rekening
leden@utrecht.rabobank.nl
4
notaris
edelgas lust om iets te doen
Griekse schapenkaas
asociaal
3
bontgekleurde papegaai
decigram
8 2
3
gecorrespondeerd.
wroeten
4
bewonderaar
vestibule
begin v.e. brief
minidisc
kan niet worden
6
verminderd met
1
ellende
o.v.v puzzel. Over de uitslag
ongebak- bijzonder ken leuk
schorem
2 bloem
Stuur de oplossing voor 1 augustus naar
smaad
5 doffe slag
7
Oplossing
niet vochtig
start
1 5
6
7
8
Maak kans op een set hamamdoeken
3642
ZWEEDS RAADSEL De omschrijvingen van de puzzelwoorden staan in de vakjes aangegeven. De pijl geeft aan waar u het woord moet invullen. De letters in de vakjes met de cijfers 1 tot en met 8 vormen samen de oplossing.
21
‘De klant moet alles durven vragen’
SENIORENSERVICE
VERTROUWD BANKIEREN
Hulp in de huiskamer
Hulp bij bankieren, zowel online als op de oude vertrouwde manier. Ouderen kunnen ervoor terecht bij de Seniorenservice. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: BODIL ANAÏS
De Seniorenservice helpt ouderen onder meer bij
3642
internetbankieren.
N
a het overlijden van zijn vrouw kreeg meneer Elbersen (85) bericht van Rabobank Utrecht. De tenaamstelling van de gezamenlijke betaalrekening moest gewijzigd worden. ‘Een bankmedewerker belde me vervolgens met de vraag of ik hulp wilde van de Seniorenservice. Dat bleek een dienst te zijn die ouderen helpt bij bankieren. De medewerker vertelde me dat er iemand kon langskomen voor hulp. Dat leek me fijn. Ik ben slecht ter been, en door mijn slechthorendheid is telefoneren niet prettig.’
DE SERVICE Rabobank Utrecht richtte de Seniorenservice in 2012 op om ouderen in de gelegenheid te stellen zelfstandig te blijven bankieren. De behoefte aan een dergelijke service groeit, omdat bankieren in rap tempo verandert. Veel mensen regelen hun bankzaken tegenwoordig online. Sommige klanten kunnen
of willen daarin niet meegaan. Omdat ze de techniek niet beheersen, of omdat ze liever op de oude vertrouwde manier bankieren. Met name ouderen regelen hun bankzaken liever met mensen in plaats van met computers. Maar dat wordt steeds moeilijker, omdat veel bankfilialen hun deuren sluiten (zie kader). Niet iedereen is in staat om vervolgens een filiaal in een andere wijk te bezoeken, bijvoorbeeld vanwege verminderde mobiliteit. Voor deze en andere ouderen die problemen ondervinden bij het bankieren, is er de Seniorenservice. Drie ervaren adviseurs bemannen de Seniorenservice. Zij helpen bijvoorbeeld met het invullen van een machtiging of geven advies over internetbankieren. Lukt het niet om de problemen telefonisch op te lossen, dan stapt de adviseur op de scooter voor een huisbezoek. De Seniorenservice wordt ingeschakeld door de medewerkers van het Servicecentrum van Rabobank Utrecht. Zij schatten in wanneer 23
iemand hulp nodig heeft van de Seniorenservice. Daarbij kijken ze niet zozeer naar het geboortejaar van de klant, maar naar de gestelde vraag. Moet iemand zich legitimeren om een rekening te wijzigen, maar is hij slecht ter been? Dan komt de vraag bij de Seniorenservice terecht. Net als vragen over de werking van internetbankieren, of verzoeken voor het opmaken van een volmacht.
‘Soufiane was erg vriendelijk en geïnteresseerd. Dat gaf me een vertrouwd gevoel’
DE ADVISEUR Soufiane el Aboussi is een van de adviseurs van de Seniorenservice. Hij hielp meneer Elbersen met het wijzigingen van de tenaamstelling van zijn rekening. ‘Ik heb een afspraak gemaakt met meneer Elbersen voor een huisbezoek. Hij wilde ook zijn dochter bij het gesprek betrekken, omdat zij gemachtigd is om zijn bankzaken te regelen. Binnen een week zaten we met z’n drieën bij meneer Elbersen in de huiskamer om alles in orde te maken.’ Meneer Elbersen was daar erg blij mee. ‘Ik vond het heel prettig dat alles ter plekke geregeld kon worden. Ook de dingen die ik over het hoofd zag. Zo bleek de machtiging van mijn dochter te zijn vervallen nadat mijn vrouw overleed. Die hadden we namelijk beiden ondertekend. Soufiane legde alles helder uit, dat vond ik erg fijn.’ ’De Seniorenservice beantwoordt de meeste vragen telefonisch’, vertelt Soufiane. ‘Ik kan een klant de juiste formulieren toesturen, zodat hij niet naar een bankfiliaal hoeft te gaan. Of ik begeleid iemand bij het invullen van een digitale acceptgiro. Maar ik maak een afspraak voor een huisbezoek als het te ingewikkeld is om telefonisch te helpen. Of wanneer er meer tijd en aandacht nodig zijn om iets goed uit te leggen. Als een klant wil leren internetbankieren, bijvoorbeeld.’ Mensen die hun bankzaken niet online willen regelen, kunnen ook contact opnemen met de Seniorenservice. ‘Het is niet ons doel om iedereen mee te krijgen met de moderne technieken’, zegt Soufiane. ‘Er zijn ook klanten die dat eng vinden. Daarnaast vinden sommige mensen pinnen al lastig genoeg. Ook daarvoor bieden we hulpmiddelen,
Speciale hulpmiddelen maken bankieren makkelijker, zoals de pinautomaat met telefoonhoorn. 24 UTRECHT EN OMSTREKEN
De drie adviseurs van de Seniorenservice, met in het midden Soufiane el Aboussi.
SLUITING VAN FILIALEN Veel klanten regelen hun bankzaken zelf. Via internet of een smartphone. Hierdoor maken klanten minder gebruik van de service in bankfilialen. Zo weinig zelfs dat het soms onvermijdelijk is dat vestigingen gesloten worden. De bank is echter niet van plan om alle locaties te sluiten. Op goed bereikbare plekken – zoals winkelcentra – zullen bankvestigingen geopend blijven.
3642
zoals de pinautomaat met telefoonhoorn. Via de hoorn horen mensen precies welke stappen ze moeten volgen om het geld uit de muur te halen. Soms help ik mensen daar de eerste keer bij. We spreken dan af op locatie.’
DE TAKEN Soufiane vindt het belangrijk dat een klant zich bij hem op zijn gemak voelt. ‘Een klant moet alles durven vragen. Ik leg altijd uit dat het geen probleem is als ik iets opnieuw moet uitleggen en vraag van tevoren wat hij precies onder de knie wil krijgen. Zoals het inloggen met de Random Reader, het inzien van het saldo of het betalen van een rekening. Het lijken misschien simpele handelingen, maar vergeet niet dat sommige klanten niet gewend zijn om met een computer te werken. Meestal herhalen we één handeling meerdere keren. De eerste keer begeleid ik de klant bij elke stap. Een tweede keer doet de klant het zelf. We gaan net zo lang door tot een klant de hele handeling zelfstandig kan uitvoeren. Het is onmogelijk om
alle functies van het internetbankieren in één huisbezoek uit te leggen. Daarom maak ik vaak een vervolgafspraak. ’Naast de praktische taken ziet Soufiane ook een sociale rol voor zichzelf weggelegd. ‘Toen ik bij meneer Elbersen kwam, ging het gesprek niet direct over zijn betaalrekening. De aanleiding van mijn bezoek was erg treurig. Hij was net weduwnaar geworden, zijn dochter had haar moeder verloren. Ik vind het belangrijk om daarbij stil te staan.’ Meneer Elbersen: ‘Soufiane was erg vriendelijk en geïnteresseerd. Dat gaf me een vertrouwd gevoel. Hij is niet zo’n snelle jongen die de praktische zaken afhandelt en daarna meteen verdwijnt. ’Een week na dat bezoek staat Soufiane weer voor de deur. Het lukte meneer Elbersen niet om de Rabofoon te bereiken. ‘Mijn code was geblokkeerd’, legt hij uit. ‘Ik belde meteen de Seniorenservice. Soufiane besloot om langs te komen. Hij zorgde er zelfs voor dat mijn code hetzelfde bleef. Gelukkig maar, ik houd niet zo van veranderingen.’
SENIORENSERVICE: 030 287 87 87. VAN: MA/VRIJ: 8.30 - 20.00. ZA: 10.00 - 14.00
25
Goed voorbereid op vakantie TEKST: vdbj_ INFOGRAPHIC: Joris Fiselier
SLA BELANGRIJKE NUMMERS OP Het is handig om voor vertrek belangrijke nummers in uw mobiele telefoon op te slaan. Dan hebt u ze in geval van nood bij de hand. Bijvoorbeeld telefoonnummers van:
PAS UW DEKKING AAN Als u verzekerd bent bij Interpolis, kunt u tot en met de dag van vertrek eenvoudig uw reisverzekeringen online aanpassen aan uw vakantieplannen. Hebt u bijvoorbeeld een reisverzekering met Europadekking, maar gaat u een verre reis maken? Dan kunt u de dekking online aanpassen naar Werelddekking. Zo bent u ook buiten Europa verzekerd. Kijk voor info over Europa- en Werelddekking op www.rabobank.nl/europaofwerelddekking
Rabo Inte rhe blokkeren lp voor het va cards en v n passen en oo buitenlan r hulp in het d: +31 88 72 2 67 67 Interpolis Interhelp voor spoedeise nd polis auto e hulp op Inter-e +31 13 46 n reisverzekering: 2 04 62 Alarmcen trale Euro cross voo spoedeise r nde hulp op Interpolis ZorgActie f®: +31 71 36 4 18 50 Uw Reiso rganisatie
PASPOORT NOG GELDIG? Het ligt voor de hand, maar check ruim voor uw vertrek de geldigheidsduur van uw paspoort. Sommige landen, zoals de Verenigde Staten, vereisen dat uw paspoort bij binnenkomst of vertrek nog minimaal zes maanden geldig is. Vanaf 2012 heeft ieder kind een eigen paspoort of een identiteitskaart nodig om te reizen.
PINNEN BUITEN EUROPA Uw betaalpas staat standaard ‘uit’ voor gebruik buiten Europa. U kunt uw pas zelf ‘aan’ zetten via Rabo internetbankieren of door te bellen met uw lokale bank (of buiten kantooruren met Rabo Interhelp). Kijk voor info op www.rabobank.nl/betaalpasinstellen Via www.betaleninhetbuitenland.nl kunt u checken wat de pin- en betaalmogelijkheden zijn op uw vakantiebestemming. Geldautomaten in de buurt van uw verblijf vindt u via www.mastercard.com.
FOTOGRAFEER BELANGRIJKE ZAKEN
BANKIEREN OP REIS Hebt u een mobiele telefoon met internet? Dan kunt u met Rabo Mobielbankieren altijd en overal geld overmaken, het actuele saldo van uw spaar- en betaalrekeningen inzien en uw bij- en afschrijvingen bekijken.
U kunt uw camera gebruiken om belangrijke zaken vast te leggen als polisnummers van uw verzekering, de pasjes in uw portemonnee, uw paspoort, rijbewijs en uw waardevolle spullen. Belangrijke documenten kunt u voor vertrek ook inscannen en naar uzelf mailen. Zo kunt u ze altijd terugvinden.
Rabo Mobielbankieren doet u via de Rabo Bankieren App (sms APP naar 7171) of via de mobiele site m.rabobank.nl. Rabo Internetbankieren is uiteraard ook vanuit elk land toegankelijk via internet. Vergeet dan niet uw Random Reader mee te nemen.
VERGELIJK UW REIS- EN ZORGVERZEKERING De basiszorgverzekering vergoedt standaard alleen de kosten voor spoedeisende hulp tot maximaal het Nederlandse tarief. Voor eventuele bijkomende kosten bent u mogelijk aanvullend verzekerd vanuit uw zorgverzekering en/of uw reisverzekering. Leg uw zorg- en reisverzekering naast elkaar en ga na of u niet over- of onderverzekerd bent. Maken meerdere personen gebruik van de reisverzekering? Controleer dan voor elke persoon de zorgverzekering. Kijk op www.rabobank.nl/geneeskundigekosten
3642
TIP: NEDERLANDSE DOKTER BIJ DE HAND Voor klanten met Interpolis ZorgActief速 biedt Interpolis De Vakantiedokter: een team van deskundigen die u vanaf uw vakantieadres kunt bellen bij niet-spoedeisende gezondheidsvragen. Dit is een Nederlands sprekende hulpverlener die 7 dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar is op telefoonnummer +31 71 364 18 02.
KENNISBANK
Economische ontwikkelingen, interessante trends en regelgeving. Op internationaal, landelijk én lokaal gebied. Rabobank Utrecht deelt haar kennis op allerlei manieren met haar zakelijke klanten. Van startend zzp’er tot grootzakelijke klant. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: MARIJN ALDERS
VOOR ONDERNEMERS
De bank als informatiebron WWW.RABOBANK.NL /BEDRIJVEN/KENNIS/CIJFERS_
3642
EN_TRENDS
28 UTRECHT EN OMSTREKEN
‘
De economische ontwikkelingen gaan razendsnel en laten zich niet makkelijk voorspellen. Meer dan ooit hebben ondernemers behoefte aan een partij die trends in de samenleving voor hen bundelt en duidt.’ Aan het woord is Martijn Laar, teamleider marketing bij Rabobank Utrecht. Hij organiseert informatiebijeenkomsten voor zakelijke klanten over uiteenlopende onderwerpen. Zoals de effecten van internationale ontwikkelingen op het Nederlandse bedrijfsleven of economische trends in de regio Utrecht. Laar: ‘We hebben als bank heel veel kennis in huis. Die delen we graag met onze klanten.’ De bank organiseert speciale avonden over thema’s die voor verschillende doelgroepen interessant kunnen zijn, zoals voor grootzakelijke klanten, MKB’ers, starters of zzp’ers. ‘Een grootzakelijke klant is meer geïnteresseerd in wereldwijde economische ontwikkelingen dan een MKB’er’, zegt Laar. ‘Een MKB’er wil vooral weten wat de lokale trends zijn.’ Naast de eigen
bijeenkomsten delen bankmedewerkers hun kennis regelmatig bij business clubs en andere zakelijke netwerken. Ook biedt de bank voortdurend informatie aan via de website, sociale media, de Raboblog en de Rabo Kennis App. De jaarlijkse Cijfers & Trends-avonden zijn voor ondernemers in Utrecht en Nieuwegein inmiddels uitgegroeid tot een begrip. Deze avonden richten zich doorgaans op onderzoek door het KEO, het economisch kennisinstituut van Rabobank Nederland (zie kader). Zo onderzocht het KEO vorig jaar het koopgedrag in de stad Utrecht. ‘Voor lokale ondernemers is dat ontzettend interessant. Het biedt hen inzicht in de trends en ontwikkelingen in hun afzetgebied, onderbouwd met cijfers’, aldus Laar.
BRANCHEVERGELIJKINGEN Voor Ton van Dooren zijn de Cijfers & Trends-avonden van Rabobank Utrecht vaste prik. Van Dooren is mede-eigenaar van Accountantsteam, een accountants- en (belasting)advieskantoor in
3642
Vanaf 1 februari 2014 is SEPA een feit. Alle bedrijven moeten over op IBAN en mogen alleen nog Europese betaal- en incassoproducten gebruiken. De Rabobank bereidt klanten hierop zo goed mogelijk voor. Ze ontwikkelde hiervoor onder meer de website www.rabosepacheck.nl. Daar krijgen ondernemers inzicht in de gevolgen van de Europese betalingsregels voor hun bedrijf.
29
ECONOMISCHE DENKTANK Rabobank Kennis en Economisch Onderzoek (KEO) is de economische denktank van Rabobank Nederland. Het KEO volgt, analyseert en voorspelt economische ontwikkelingen in binnen- en buitenland. Ook onderzoekt het regionale trends. Alle onderzoeken zijn gratis te downloaden via de site van de Rabobank. De bank ontwikkelde met het KEO de app IN2030. Die helpt ondernemers om zich voor te bereiden op de toekomst. De app is gratis te downloaden via www.rabobank.nl.
Overvecht. ‘Als ondernemer wil ik op de hoogte blijven van alle economische ontwikkelingen in en rond Utrecht’, vertelt hij. ‘Die kennis heb ik daarnaast nodig om mijn klanten goed te kunnen adviseren. Ik werk veelal voor MKBondernemers in de stad. ‘Die moeten voortdurend de afweging maken waaraan ze hun geld besteden. Daarover geef ik hen advies.’ De Cijfers & Trends helpen hem daarbij. Als voorbeeld noemt hij de branchevergelijkingen die de bank publiceert op haar website. ‘Daaruit blijkt bijvoorbeeld hoe een ondernemer in een bepaalde branche zijn uitgaven moet verdelen om rendabel te zijn. Zoals de verhouding tussen huur- en salariskosten ten opzichte van de omzet.’ Behalve uit de cijfers haalt Van Dooren ook veel uit de trendinformatie van de bank. ‘Zo blijkt kwaliteit steeds belangrijker te worden binnen het MKB. Een eigenaar van een broodjes- zaak moet naast lekkere broodjes óók goede koffie serveren. Anders redt hij het niet. Die trend wordt onderstreept door de onderzoekscijfers.’ Ondernemers gebruiken de Cijfers & Trends van de Rabobank vaak voor het onderbouwen van hun jaarplannen, zegt Van Dooren. Ook voor starters is het een bron van informatie. Van Dooren: ‘Voor startende ondernemers is het zinvol om te kijken hoe hun branche ervoor staat en waarmee ze zoal rekening moeten houden. Dat vergroot de kans op goedkeuring van het financieringsverzoek.’
‘Als ondernemer wil ik op de hoogte blijven van alle economische ontwikkelingen in en rond Utrecht’
30 UTRECHT EN OMSTREKEN
BETROUWBARE BRON Dat Rabobank Utrecht kennis deelt met ondernemers in de regio, vindt Van Dooren een meerwaarde van de bank. ‘Iedereen kan tegenwoordig álle informatie zelf op internet vinden. Maar hoe weet je of het klopt en compleet is? De Rabobank beschouw ik als een betrouwbare bron. Daarom is het prettig als zij de juiste informatie aanbiedt.’ De bank is daarnaast makkelijk benaderbaar, vindt hij. ‘Als ik over een onderwerp meer wil weten, bel ik mijn accountmanager. De lijnen zijn kort.’ Er zijn genoeg onderwerpen waarover Van Dooren meer zou willen weten. ‘Hoe de groeiende groep zzp’ers in onze stad zich verhoudt tot de vaste werknemers, bijvoorbeeld. Of welke mogelijkheden er zijn om internationale studenten in Utrecht te koppelen aan het lokale bedrijfsleven.’ Het komt volgens Martijn Laar van Rabobank Utrecht regelmatig voor dat ondernemers ideeën aandragen voor bijeenkomsten of onderzoeken. ‘Dat juichen we toe. De vraag om de koopkracht in Utrecht te onderzoeken, kwam bijvoorbeeld van onze ledenraad.’ De bank wil meer zijn dan alleen een geldverstrekker, benadrukt Laar. ‘Naast onze financiële dienstverlening denken we graag mee over zakelijke beslissingen van ondernemers. Rabobank Utrecht heeft honderd jaar ervaring in verschillende sectoren en branches. Die kennis delen we graag, niet alleen met onze klanten, maar met iedereen in de lokale samenleving. Dat past bij ons coöperatieve gedachtegoed. Door kennis beschikbaar te stellen, dragen we bij aan de dynamiek van onze regio. Daar hebben alle inwoners baat bij.’
CIJFERS
Via ons Stimuleringsfonds investeren we ook in 2012 een deel van onze winst in maatschappelijke en sociaaleconomische projecten. BRON: RABOBANK UTRECHT TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT
118 68 LOKALE MAATSCHAPPELIJKE PROJECTEN KREGEN FINANCIﾃ記E ONDERSTEUNING UIT HET STIMULERINGSFONDS.
148890
104
KLANTEN TELDE RABOBANK UTRECHT IN 2012. ZIJ BEPALEN VIA DE LEDENRAAD WELKE PROJECTEN WE STEUNEN.
LOKALE PROJECTEN DEDEN MEE MET HET SAMENSPEL VOOR HET 100-JARIG JUBILEUM VAN RABOBANK UTRECHT.
3642
SPORT- EN CULTUURORGANISATIES KREGEN IN TOTAAL 856.870 EURO SPONSORGELD VAN RABOBANK UTRECHT.
31
SPORTMIX
Veertig kinderen uit Kanaleneiland rennen zich in het zweet tijdens de SportMIX. In de sporthal aan de Grebbeberglaan kunnen jongens en meisjes allerlei sporten proberen. Zoals basketbal, voetbal en worstelen. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: JELMER DE HAAS
SPRINTEN, STOEIEN EN SPRINGEN 1 - De SportMIX is bedoeld voor kinderen tussen de zes en veertien jaar oud uit de omliggende buurten van Nieuw Welgelegen. In dit gebouw zijn onder meer sportverenigingen en scholen gevestigd. Samen werken ze aan een sportieve en gezonde wijk. Bijvoorbeeld door wekelijks SportMIX aan te bieden. Elke donderdagmiddag kunnen kinderen binnenlopen en meedoen.
2 - Farah neemt haar vriendin in een houdgreep: ‘Eerst was ik heel slap, maar door worstelen ben ik veel sterker geworden.’
3 - De SportMIX is bedacht door omni-sportvereniging Zwaluwen Utrecht 1911.
32 UTRECHT EN OMSTREKEN
2
1
4 - De vijfjarige Mick vindt
3
alle sporten leuk. ‘Worstelen vind ik wel een beetje moeilijk. Het meest houd ik van voetbal.’ 5 - Marcel Kuiper van Krachtsportvereniging De Halter leert de kinderen worstelen. ‘Dat geeft ze meer zelfvertrouwen. Hun onzekerheid verdwijnt beetje bij beetje wanneer ze aan het stoeien zijn. Door te worstelen leren ze op een leuke manier om van zich af te bijten.’ 6 - Basketbalvereniging De Cangeroes zorgt dat er elke keer een trainer is die de kinderen bijvoorbeeld leert dribbelen.
4
3642
5
6
SEPA EN IBAN
OVER OP IBAN EN SEPA
Bent u al klaar voor het nieuwe betalingsverkeer? U moet als ondernemer of bestuurder van een vereniging of stichting vóór 1 februari 2014 op IBAN en SEPA overgaan. Anders kunt u straks niet meer aan het betalingsverkeer deelnemen. TEKST: PETER VAN STEEN FOTO'S: ERIK-JAN OUWERKERK/HH
S
EPA staat voor Single Euro Payments Area ofwel één Europese betaalmarkt. Het doel ervan is het standaardiseren van het betalingsverkeer in Europa. Met SEPA verdwijnt het verschil tussen binnenlandse betalingen en betalingen naar of vanuit deelnemende SEPA-landen. De overgang op IBAN, een langer, internationaal rekeningnummer, is een onderdeel van SEPA. De overgang op IBAN en SEPA vraagt van alle soorten ondernemingen, verenigingen en stichtingen, zowel klein als groot, voorbereidingen. Bijvoorbeeld bij de Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU).
'OMVANGRIJK WERK' 'Ons financiële pakket, inclusief de complete boekhouding en de personeels- en salarisadministratie, ons CRM-pakket voor het beheer van de relaties en het Digimembers-pakket, de frontofficeapplicatie voor alle aangesloten verenigingen, moeten allemaal worden aangepast', zegt 34 UTRECHT EN OMSTREKEN
Michel Kleverwal, senior medewerker Financiën en Control van de KNGU. Zijn collega Arnaud van Alphen, senior medewerker ICT, vult aan: 'We hopen medio 2013 klaar te zijn. Het is een omvangrijk project, want de impact van IBAN en SEPA is ook op onze systemen behoorlijk groot. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de lengte van velden in programma’s voor de invoer van IBAN, het aanpassen van checks, de conversie van gegevens en het aanpassen van koppelingen.'
GROOT EN KLEIN De KNGU is een grote sportbond. Er zijn zo’n 1.100 gym-, turn-, spring- en dansverenigingen bij aangesloten, die in totaal circa 245.000 leden hebben. Maar als ondernemer in het midden- en kleinbedrijf of als bestuurder van een kleine vereniging of stichting moet u zich evengoed voorbereiden. De Rabobank informeert u daarover via verschillende online portalen, waaronder www.rabobank.nl/ibanvoorbedrijven, en met
Ook sportverenigingen, hoe groot of klein ook, moeten zich voorbereiden op SEPA en IBAN.
HANDIGE URL'S Kijk voor meer informatie op onderstaande webpagina's. www.rabobank.nl/ ibanvoorbedrijven www.rabobank.nl/ euroincasso www.rabobank.nl/ acceptgiro
brieven, evenementen, campagnes en tal van ondersteunende documenten.
3642
RABO SEPA-CHECK Handig is ook de Rabo SEPA-Check op rabobank.nl/sepacheck. Aan de hand van twintig vragen krijgt u een eerste inzicht in mogelijke aandachtspunten voor uw overgang op SEPA. Dat kunnen eenvoudige acties zijn, zoals het verzamelen van de IBANs van uw klanten. Maar de acties kunnen ook ingrijpend of tijdrovend zijn, zoals het aanpassen van software en het regelen van nieuwe machtigingen bij klanten of leden. Met de Rabo SEPA-Check kunt u aangestipte acties in een tijdsplanning opnemen. INGRIJPEND TRAJECT 'De invoer van SEPA is breder dan het omzetten van huidige rekeningnummers naar IBANs, zegt Michel Kleverwal. Voor het incasseren van gelden moeten de aangesloten verenigingen
bijvoorbeeld nieuwe machtigingsformulieren invullen. Daar hangt ook de koppeling met Rabo-internetbankieren aan vast. Dit betreft verschillende systemen die op elkaar moeten worden afgestemd.' Arnaud van Alphen: 'Ook kunnen de banken na 1 februari 2014 geen Clieop03-bestanden met betaal- en incassoopdrachten meer verwerken. Die moeten naar zogenoemde PAIN-bestanden worden geconverteerd. Het betekent dat er ontzettend veel wijzigingen moeten worden doorgevoerd en getest. Het is daarom een ingrijpend traject.'
DOE DE CHECK VIA WWW.RABOBANK.NL/S
REGELMATIG OVERLEG 1 februari
EPACHECK
2014 lijkt nog ver weg, maar SEPA kan meer impact op uw administratie en systemen hebben dan u misschien verwacht. U kunt nu al op IBAN en SEPA overstappen. Start uw voorbereidingen daarom direct. U kunt zich bij meer ingewikkelde overgangskwesties door uw bank laten informeren. 35
LEDEN VOOR LEDEN
Rabobank Utrecht heeft speciaal voor leden een aantal aanbiedingen geselecteerd. Meer aanbiedingen vindt u op www.rabobank.nl/leden.
TENTOONSTELLING
‘NASA -A HUMAN ADVENTURE’
3642
Op 13 juni 2013 start de ‘Nasa – a Human Adventure’ tentoonstelling in Jaarbeurs Utrecht. De tentoonstelling is voor jong en oud, uniek en kent een bijzondere verhaallijn. Naast het educatieve element beleeft u daadwerkelijk de ruimtevaarthistorie en ontwikkelingen. Bestel uw kaarten op www.ahumanadventure.nl. Voor een regulier ticket
betalen leden 14 euro i.p.v. 18 euro. Gebruik hiervoor code RABOLID13. Voor een familieticket betaalt u 36 euro i.p.v. 44 euro. Gebruik hiervoor code RABOFAM13. Op de bestelpagina kiest u de tab ‘kortingscode’. Bovenaan de pagina voert u de code in. Met uw toegangskaart ontvangt u ook korting op de museumentree van Sonnenborghmuseum & sterrenwacht
MUSEA
WEBSHOP
ZELF STERREN KIJKEN
PROFESSIONEEL SCHOONMAKEN
Dat kan bij Sonnenborgh tijdens een kijkavond, planetariumvoorstelling of museumbezoek, zie www.sonnenborgh.nl. Op vertoon van uw ‘NASA –a Human Adventure’ ticket betaalt u 4,50 euro i.p.v. 7
Professionele, duurzame en betaalbare schoonmaakgereedschappen. Het merk Unger heeft een speciale consumentenlijn ontwikkeld. U kunt nu vloeren reinigen zonder moeite. Hygiënisch,
36 UTRECHT EN OMSTREKEN
euro voor de museumentree. Een speciaal starterspakket met telescoop, draaibare sterrenkaart en sterrenboek is te verkrijgen via www.dekoepel.nl/winkel2 of in de museumwinkel.
uitwringen zonder de hoes aan te hoeven raken met de handen. Leden ontvangen 20% korting op het assortiment. Meer info en bestellen met code RABO6 op www.living2clean.nl
VERZORGINGSPRODUCTEN
ECHTE ZEEP VOOR ECHTE MANNEN
3642
Handgemaakt, natuurlijk en gericht op (echte) mannen. De Damn Good Soap Company gelooft in eerlijke en kwalitatieve producten. Ze hebben zeep, krachtzeep en scheerzeep, maar ook baardolie en
snorrenwax, allemaal ambachtelijk en duurzaam gemaakt. Raboleden krijgen 15% op het assortiment. Gebruik hiervoor code RABO13 op www.damngoodsoap.com.
CABARET
BIOSCOOP
LEBBIS FILEERT GENADELOOS!
2DE FILMKAARTJE GRATIS
Wie Lebbis de afgelopen jaren gezien heeft, weet met hoeveel liefde en vertrouwen hij de wereld oppakt, bekijkt, omdraait, binnenstebuiten keert, afbreekt en weer opbouwt. Ook dit keer gaat hij op zoek naar het belang dat mensen hebben bij duidelijkheid en waarheid. Om er vervolgens deuken in te trappen. Jury Poelifinario 2011: “Hier staat een grandioos theatermaker die zichzelf en de tijdgeest genadeloos fileert.”
Rabobank Utrecht stelt 200 1e rang kaarten met 50% korting beschikbaar voor Lebbis’ voorstelling ‘Het grijze gebied’ op 21 september 20.00 uur in de Stadsschouwburg Utrecht. U betaalt €9,75 euro i.p.v. €19,50. Bestel van 17 juni t/m 8 juli telefonisch kaarten (030-2302023) o.v.v. ‘lid rabobank’ of via de website: www. stadsschouwburgutrecht.nl met de actiecode: rabolid
Van 14 juni t/m 19 augustus 2013 krijgt u op vertoon van deze aanbieding bij aankoop van een kaartje voor een reguliere film in het Louis Hartlooper Complex of Springhaver Theater, het 2de kaartje
gratis. Deze aanbieding is niet geldig op zaterdag, in combinatie met andere acties en op reeds aangekochte toegangsbewijzen. Zie ook: www.hartlooper.nl en www.springhaver.nl.
37
AANBIEDINGEN
Als lid van Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij.
CLINIC
CENTER PARCS
DE FIJNE KNEEPJES VAN HET MOUNTAINBIKEN
SPECIAAL WIELERARRANGEMENT
Ex-bondscoach Jan Weevers leert u verschillende technieken van het mountainbiken zoals klimmen, dalen en springen, tijdens een sportieve clinic. Deze vindt plaats op zondag 3
De Eifel Cycling Classic (20 t/m 23 september) is een aanrader voor zowel geoefende als beginnende wielrenners, met afstanden van 50, 100, 150 en 200 km. Wilt u deelnemen, dan krijgt u als lid van
november van 13.00 tot 17.30 uur. Ledenprijs: € 45,p.p. inclusief koffie, vlaai en maaltijd. Huur fiets is mogelijk voor € 22,50. Kijk voor aanmelden en meer informatie op rabobank.nl/dichterbij.
Rabobank 10% korting op de cottageprijs bij boeking van het speciale weekendarrangement in Center Parcs Park Eifel en 20% korting op een cateringarrangement. Kijk op rabobank.nl/dichterbij.
MUSEA
VIER ZOMERVAKANTIE MET NIJNTJE!
3642
De Zomer van Dick Bruna is een speciale zomerprogrammering in het dick bruna huis voor kinderen van 3 tot 6 jaar. In de vakantie is er van alles te doen: van voorleesmiddagen tot speciale peuter-kleutertours. Deze Zomer staat in het teken van ‘Bij nijntje op zolder’. Kunstenaar Roland Sohier heeft de bovenverdieping van het dick bruna huis omgetoverd in een 38 UTRECHT EN OMSTREKEN
geheimzinnige zolder waar van alles te ontdekken valt. Tegen inlevering van deze aanbieding ontvangt u 50% op de entree. Voor kinderen t/m 12 jaar is de entree altijd gratis. Op vertoon van uw bankpas ontvangt u in het museumrestaurant een gratis kopje koffie of thee. Niet in combinatie met andere kortingen. Max. 2 volwassenen per coupon. www.centraalmuseum.nl.
COLUMN
WIM BOONSTRA Hoofd directoraat KEO/ chef-econoom Rabobank Nederland
Een verplichte geschiedenisles
Z
3642
olang er markten zijn, zijn er cycli. Cycli monden soms uit in crises, en soms hevige. Vervelend, maar onontkoombaar. Nieuwe technologieën verdringen oude. De opkomst van de stoomlocomotief leidde tot een stevige crisis in de trekschuitenindustrie. Producenten van stoomlocomotieven werden weer de dupe van de elektrische trein. Zo gaat het al eeuwenlang. Intussen gaat onze welvaart stevig vooruit. Wij kennen een gemiddeld welvaartpeil waar onze grootouders niet van konden dromen. Het is goed dat beleidsmakers nadenken om crises te voorkomen of minder erg te maken. Want de huidige is wel erg diep, er kunnen zeker lessen uit worden geleerd. Toch valt mij telkens op hoe weinig mensen nog weten van eerdere crises. Zo wordt er afgegeven op het neoliberalisme, maar wie weet nog op welke puinhoop die stroming indertijd het antwoord was. Dertig jaar geleden was de economie vastgelopen in een overmaat aan overheidsbemoeienis en een gebrek aan marktwerking. De resultaten: uit de hand
‘De opkomst van de stoomlocomotief leidde tot een stevige crisis in de trekschuitenindustrie’
gelopen overheidsfinanciën, hoge werkloosheid, lage groei en hoge inflatie. Minder overheid en meer marktwerking, was indertijd het goede antwoord. De huidige crisis leert ons dat de overheid wellicht te veel afstand heeft genomen. Velen verwachten heil van meer overheidsbemoeienis. Het heroverwegen van deze rol is een goede zaak. Maar laten we de lessen van eerdere crises niet vergeten. De hand van de overheid aan de geldkraan leidt vaak tot hoge inflatie. Te weinig marktwerking resulteert vaak in lage groei en hoge werkloosheid. En de grootste milieurampen voltrokken zich in de ‘communistische heilstaten’ in het Oostblok. Het is niet rationeel om alle heil van de overheid te verwachten, net zomin als het verstandig is om de alle heil van ongebreidelde marktwerking te verwachten. Beleidsmakers zijn op zoek naar oplossingen, om ervoor te zorgen dat een crisis zoals de huidige nooit meer voorkomt. Een illusie. Want crises zijn, zoals gezegd, van alle tijden. Het beste wat kan worden bereikt is dat, met de lessen van zowel de meest verse, maar ook eerdere crises in het achterhoofd, wordt getracht de economie en samenleving weerbaarder te maken. Zodat wij beter in staat zijn om een volgende crisis op te vangen en te doorstaan. Veel lessen voor de toekomst liggen al besloten in het verleden. Misschien is het een goed begin om het vak geschiedenis op alle scholen verplicht te stellen? 39
DE BANK EN...
de Beschaving
3642
WIE: Andre Baars, directeur WAT: Festival deBeschaving WAAR: Botanische Tuinen, Utrecht WAAROM: deBeschaving is dé ontmoetingsplek voor knappe knoppen en nieuwsgierige aagjes. Dat vindt Andre Baars, directeur van het festival. ‘Het leven is een interessant experiment, met persoonlijke ontwikkeling als belangrijke drijfveer. Daarom wil deBeschaving prikkelen, voeden, faciliteren. Met muziek, wetenschap en kunst. Op het kennispodium vertellen wetenschappers aan andere denkers wat hen bezighoudt. Dat worden korte talks over de laatste wetenschappelijke inzichten en interactieve experimenten. Op de muziekpodia staan de beste festivalacts van het moment uit binnen- én buitenland. Grote namen en nieuwe ontdekkingen in pop, rock, hiphop en beats – want kwaliteit zit niet in hokjes. Dit jaar zijn dat onder andere Andy Burrows, Laura Jansen, Kensington, The Family Rain, China Rats, De Jeugd van Tegenwoordig en Nobody Beats The Drum 333”.’ Rabobank Utrecht versterkt culturele, maatschappelijke en sportieve ambities. Het ontdekken van cultuur & wetenschap is de basis van de samenwerking met deBeschaving. Vanwege het vooruitstrevende karakter van het festival zet de bank ‘MyOrder’ in. Met deze mobiele app kunt u eenvoudig festivalmunten bestellen en betalen. www.debeschaving.nl