‘Maar dan bent u Jan Baan?!’ Het gesprek krijgt een andere wending. We hebben het over succes, en over trots. Over hoogmoed, die voor de val komt. Want we hebben een vergelijkbare ervaring. Ik had twee jaar daarvoor tien maanden geen werk en geen inkomen gehad, hij heeft geen bedrijf meer. Allebei diep gevallen. Allebei de indruk dat het niet binnen onze macht lag. Allebei het gevoel dat het pas ophield toen we opgaven. Een duur lesje in nederigheid. Als gereformeerde jongens onder elkaar komen we op het Bijbelse verhaal van Mozes. Het volk Israël wil weg uit Egypte waar ze door de farao worden gehouden als slaven. Dan verschijnt Mozes in het paleis met een boodschap van God: ‘Laat mijn volk gaan.’ Maar daar is de farao natuurlijk niet van gediend. Dat laat hij zich niet vertellen door een stotterende vluchteling die niet zonder z’n broer durft langs te komen. Hoezo God? Wiens God? Hijzelf, de farao is God! Tien plagen volgen. Het Nijlwater bederft en verandert in bloed, zodat er geen drinkwater meer is, het land raakt bedekt onder de kikkers, er komen muggen en steekvliegen, de pest doodt al het vee, noodweer verwoest de oogst, daaroverheen komt nog een sprinkhanenplaag, er breekt een vreselijke huidziekte uit die iedereen gek maakt van de jeuk en dan volgen nog drie dagen duisternis. Na negen plagen is de farao nog steeds niet van plan zijn slaven te laten gaan. Soms belooft hij het, maar dan bedenkt hij zich weer. De farao is een diehard. Hij wil niet buigen, voor niets en voor niemand. Hij is tenslotte farao. Hij is boven alles en iedereen verheven. Dan volgt de laatste plaag Alle eerstgeborenen, de oudste kinderen, sterven in een nacht. Ook de zoon van de farao, zijn troonopvolger. Dan geeft hij het eindelijk op. Hij buigt. Hij geeft zich over. ‘Gaan jullie alsjeblieft weg!’ Hoog in de lucht zijn Jan Baan en ik het er roerend over eens dat diep vallen een bijzonder louterende ervaring kan zijn.
Op mijn positie krijg je een stukje trots. Dat is onnodig. Jan Baan
93