w w w . p rz y st a n ek d . p l
36 razy w Kłodzku
Fryderyk II Wielki uczynił Prusy jednym z najpotężniejszych państw Europy. W 1740 roku wkroczył na Śląsk rozpoczynając tzw. I wojnę śląską. Na mocy pokoju wrocławskiego zawartego dwa lata później do Prus przyłączono m.in. hrastwo kłodzkie, będące częścią monarchii habsburskiej od 1567 roku. W czasie wojny siedmioletniej Kłodzko zajęli ponownie Austriacy, jednak oddali je po zawarciu pokoju w Hubertusburgu. Podczas tych niespokojnych czasów, Fryderyk II odwiedził Kłodzko podczas 46 lat swojego panowania aż 36 razy. Na zdjęciu oddziały pruskie podczas rekonstrukcji kolejnej wielkiej wojny na ziemi śląskiej, ataku wojsk napoleońskich na kłodzką twierdzę. 11 sierpnia 2012 roku. (WG)
Szampan z Jeleniej Góry
Carl Samuel Häusler (na rycinie obok) był pierwszym na Dolnym Śląsku producentem wina musującego. Urodził się w Paszowicach pod Jaworem, a od 1822 roku produkował w Jeleniej Górze wino musujące z jabłek. Od 1826, wraz z kupcem włókienniczym i winiarzem z Zielonej Góry produkował pierwsze w Niemczech wino musujące typu szampańskiego Häusler, Förster & Grempler. Po wystąpieniu ze spółki, Häusler rozpoczął w 1834 roku produkcję wina musującego typu szampańskiego w Jeleniej Górze. Zakład i winiarnia znajdowały się u zbiegu obecnych ulic Poznańskiej i Jana III Sobieskiego. Pod koniec życia wydał w Jeleniej Górze cztery fachowe publikacje dotyczące produkcji wina. (WG)
Wrocław w Hanzie
Hanzy (od starowysokoniemieckiego hansa - grupa) to związki handlowe średniowiecznych miast. Pierwsza powstała w Niderlandach, kolejna była Hanza londyńska. Jednak największy zasięg osiągnięła Hanza niemiecka, nazywana dzisiaj po prostu Hanzą, do której należały praktycznie wszystkie miasta pobrzeża Morza Bałtyckiego i Północnego. Dziś Hanzę kojarzymy głównie z morzem, jednak także miasta bardzo odległe od wybrzeży były członkami związku, był nim także pod koniec średniowiecza - Wrocław. I dlatego też, gdy w 2009 roku na głównym toruńskim deptaku, ulicy Szerokiej, utworzono Aleję Miast Hanzeatyckich, pojawił się tam i herb stolicy Dolnego Śląska (na zdjęciu obok, 12 lutego 2011 roku). (WG)
Izerska zima
29 grudnia 1996 roku na Hali Izerskiej (820 m n.p.m.) zanotowano -36,6°C, a prawie każdej zimy termperatura spada tam poniżej -30°C, 3 lutego 2012 roku odnotowano ponownie -36°C. Najniższa zanotowana na obecnych ziemach polskich temperatura to -41°C w Żywcu w 1929 roku i w Siedlcach w 1940. Ocenia się jednak, że przy napływie tak chłodnego powietrza jak w 1929 i 1940 roku temperatura na Hali Izerskiej mogła spaść nawet poniżej -45°C. Pomiary prowadzi się tu jednak dopiero od 1995 roku. Najniższa temperatura latem od tego czasu to -5,5°C 20 lipca 1996 roku. (WG) Na zdjęciu pozostałości przedwojennej osady Kammhäuser zbudowanej nad Halą Izerską na 965 m n.p.m., 24 października 2010 roku. PRZYSTANEK DOLNY ŚLĄSK 01/2013 | 5