De met bomen begroeide zandrug op de achtergrond is mogelijk de plek waar het kamp van de bisschop lag. Hier vandaan loopt deze zandrug langs de Scheerseweg naar het zuiden, waarlangs het bisschoppelijke leger arriveerde.
kaarten.28 Op een kaart van 1781 loopt links van de Kleine Vecht een weg over deze zandruggen, ongeveer op de plek van de huidige Scheerse Weg. In 1227 lag er hier waarschijnlijk nog geen duidelijk wegtracé, maar was de route wel begaanbaar. Komend vanaf de Vecht was de route plaatselijk nog moerassig, maar bij het huidige huis De Groote Scheere lagen enkele hoger gelegen zandruggen die wel begaanbaar waren. Op deze zandruggen kan het bisschoppelijke leger zijn kamp hebben opgeslagen om de volgende dag in een van de omliggende moerassen te worden verslagen. Op het eerste gezicht klinkt deze plek niet logisch, want dit gebied ligt dichter bij Holthone dan bij Ane. Maar, zoals vermeld in thema 4.3, is het onwaarschijnlijk dat Holthone toen al bewoond was. Deze woeste gronden werden waarschijnlijk beschouwd als horend bij het dorpsgebied van Ane en dus kon deze plaats zijn naam aan de slag geven. De Drentse dominee en geschiedschrijver Picardt noemde in 1660 ‘De Mommenriete’ als plek van de slag.29 Hier zouden middeleeuwse voorwerpen, waaronder een groot verguld spoor zijn gevonden. De exacte
Cultuurhistorische Atlas van de Vecht
Mogelijk heeft de slag plaatsgevonden in het weiland aan de andere zijde van de Kleine Vecht die hier op de voorgrond ligt. Ten tijde van de slag was dit waarschijnlijk een laag en moerassig gebied. Op de achtergrond het Huis De Groote Scheere nog net zichtbaar. Op de kaart hiernaast is deze locatie met de ster oostelijk van De Groote Scheere weergegeven.
locatie van deze vroege archeologische vindplaats raakte echter in de vergetelheid. Toen het vraagstuk later weer in de belangstelling kwam, zocht men vooral naar rietmoeras. Echter, riete is ook vaak een benaming voor waterloop. Honderd meter ten westen van de Scheerse Weg ligt een sloot die, voordat hij bij de ruilverkaveling werd rechtgetrokken, De Riete werd genoemd. De terreingesteldheid is een tweede aanwijzing. Vanuit het zuiden komt de Scheerse Weg langs een droge zandrug van ruim een hectare waar nu bos op staat. Volgens negentiende-eeuwse kaarten lag hier een akker. Dit zou de plek kunnen zijn waar de bisschop 800 jaar geleden zijn kamp heeft opgeslagen. Direct ten noorden daarvan ligt een laagte, nu met weiland, die in de Middeleeuwen moerassig moet zijn geweest. Daar weer ten noorden van ligt de veel grotere zandrug, nu met een boerderij, bos en weiland. Als op deze grotere zandrug het boerenleger van Rudolf II heeft gestaan, dan voldoet de locatie aan de omschrijving in de Narracio. Veel recentere archeologische vondsten lijken weer te wijzen op een plek iets meer oostelijk. Hier vond men in de lage, venige
128
gronden bij de Kleine Vecht voorwerpen die duidelijk te maken hebben met vechtende ridders: een ruiterspoor, een deel van een lans, een hoefijzer, gereedschap, een zwaardgevest, een gesp, delen van een harnas, gebitsdelen van een paard en een onderarm van een mens.30 De vondsten zijn gedateerd als laatmiddeleeuws. Ook hier lag aan de andere kant van de laagte een hogere zandrug waar Rudolf II zich kan hebben verschanst. De lage gronden bestaan hier nog steeds uit veen. De kleine Vecht bestond toen mogelijk niet als echt stroompje. Het kan goed zijn dat het water diffuus afstroomde door de moerassige vegetatie. In de hete julimaand van 1227 stond er wellicht helemaal geen water. Mogelijk lag er een droge veenkorst aan het oppervlak, met daaronder een zeer verraderlijke slappe modder. Overigens bestaan er behalve deze twee plekken nog meer theorieën over de locatie van de slag. Probleem is dat de vondst van een schild of een lichaamsdeel van een ridder niet juist de plek aan hoeft te geven waar de legers elkaar hebben getroffen. Immers, de vluchtende manschappen van de bisschop werden over grote afstanden
achtervolgd voordat ze de dood vonden of werden gevangen. Andere historici zoeken de locatie van de slag op andere plekken. Soms wordt daarbij gerefereerd aan de overleveringen van de door Picardt genoemde vindplaats Mommeriete. Overigens lijken latere vondsten van wapentuig net zo overtuigend als het verhaal van Picardt. Tenslotte wordt ook wel verwezen naar een kadastrale kaart uit 1842 waar de veldnaam Mommeriete iets zuidoostelijker dan op de aangegeven plekken wordt gesitueerd.
Dit weiland langs de Scheerse Weg zou mogelijkerwijs het slagveld hebben gevormd in 1227. Deze locatie is met een rode ster op de bovenstaande kaart westelijk van De Groote Scheere weergegeven.
Reconstructiekaarten van de slag bij Ane. Op huidige topografische kaart en op die van omstreeks 1900. ster = veronderstelde plaats slag. Paars = mogelijke plek kamp bisschop. Blauw = mogelijke plekken verschansing Rudolf II. Vlag = vondsten. M = (vroeger stroompje Riete).