9 minute read
Loonwerker in beeld
Advertisement
Een medewerker in regenpak is bij loon- en grondverzetbedrijf Doornewaard in Oosterwolde (Gelderland) druk bezig om de silagewagens schoon te spuiten. Een klus voor het einde van het jaar, zodat alle machines mooi schoon de schuur in gaan en de onderneming rond de kerst een periode van rust heeft. Nu is het nat en regenachtig. Dat was in het voorjaar en de zomermaanden van 2020 wel anders. Gelukkig heeft Doornewaard niet zoveel last gehad van de extreme droogte. “Ik schat in dat tussen de vijf en tien hectare maïsland er behoorlijk hinder van heeft ondervonden, maar over het algemeen stond de maïs en het gras er goed bij. Wel was de grasoogst wat minder dan andere jaren. Maar wij hebben het geluk dat wij hier op vochtige veen- en kleigrond zitten, dus het gras groeit altijd wel”, vertelt Johan Doornewaard.
STARTTE IN JAREN ’60 MET GRASMAAIEN
De wortels van het bedrijf dateren volgens Johan Doornewaard uit de jaren zestig van de vorige eeuw. “Mijn opa had een melkveebedrijf en mijn vader, die toen ongeveer twintig jaar oud was, begon met gras maaien voor de melkveehouders. Daar kwam begin jaren zeventig zowel het mestrijden als de teelt en het hakselen van snijmaïs bij. Het melken van de koeien stopte eind jaren negentig, doordat mijn oudste broer naar Canada vertrok. Mijn vader heeft nu nog wat vee voor de hobby. Het mestrijden groeide uit tot allerlei transporten zoals containervervoer en zuiveringsslib wat richting Frankrijk werd vervoerd. In 1995 werd de wetgeving omtrent het uitrijden van zuiveringsslib aangescherpt. Dat had gevolgen voor het bedrijf en toen moest het roer om”.
STOKJE STEKEN VOOR DE VERKOOP VAN DE HAKSELAAR
Doornewaard kwam september 1995 in dienst als zzp’er en werd verantwoordelijk voor de planning en maakte offertes. Het idee van zijn vader om in dat voorjaar de hakselaar te verkopen, vond hij geen goede. Johan stak daar een stokje voor door in september dat jaar een jong gebruikte Claas Jaguar 695 Mega aan te schaffen. Het loonbedrijf was naast het transport een ondergeschoven kindje geworden. Vanaf het begin pakte Johan het direct serieus aan. De hakselaar bleef en in 1999 nam Johan het bedrijf van zijn vader over. “Vanaf die tijd werkten we met vier
personeelsleden en het Gelderse loon- en grondverzetbedrijf groeide gestaag door. Momenteel werken wij met negen vaste medewerkers en zelf werk ik ook weer meer op de machine mee. Dat vind ik toch prettig. Je ziet en spreekt de klanten regelmatiger. Dat bevalt goed. In 2014 hebben wij de agrarische werkzaamheden, één werknemer en een aantal machines van een nabijgelegen loonbedrijf overgenomen. Het mooie hiervan was dat wij bij veel klanten, waar we al meer dan dertig jaar de maïsoogst verzorgden, nu ook de mest mochten uitrijden en inkuilen. Die werkzaamheden en klanten kregen we er volledig bij. Vervolgens namen we in 2017 het besluit om het machinepark en één werknemer van een loonbedrijf uit Elburg over te nemen. Dit bedrijf strooide bij verschillende klanten stalmest uit. Door deze overnames zijn we gegroeid”, aldus Doornewaard. Tot de klantenkring van Doornewaard behoren naast veebedrijven ook akkerbouw- en overige landbouwbedrijven. Ook voor gemeenten, aannemers, en particulieren worden grondverzetgerelateerde werkzaamheden uitgevoerd met diverse mini-, midi- en mobiele graafmachines en shovels en dumpers.
SLOTEN FREZEN, VLOEIBARE KUNSTMEST TOEDIENEN
“Wanneer het weer het toelaat en het vriest een beetje dan beginnen wij het nieuwe jaar met het frezen van de slootkanten en het uitrijden van vaste mest, champost of compost. Vervolgens starten wij halverwege de maand februari met het uitrijden van drijfmest en vlak daarna met het toedienen van vloeibare kunstmest Power Basic op grasland. Dit voeren we uit met een dertig meter brede getrokken John Deere-veldspuit, die gps-gestuurd is met een tankinhoud van 4200 liter. Dit doen wij al bijna vijftien jaar. We begonnen met het toedienen van vloeibare mest in de fronttank van de trekker tijdens het maiszaaien. Toen adviseerde een vertegenwoordiger om dit ook voor grasland te gebruiken. Het is efficiënt dat de veldspuit op deze manier ook voor andere doeleinden wordt ingezet. Power Basic heeft als voordeel ten opzicht van KAS dat het niet uitspoelingsgevoelig is. Het is op basis van honderd procent ureum. Qua stikstof voetprint ligt het een stuk lager dan KAS. De vloeibare meststof NST hebben wij ook enkele jaren gebruikt en is goedkoper en vergelijkbaar met KAS. Toch namen wij het besluit om Power Basic te gebruiken omdat het een positieve ontwikkeling geeft aan de grasgroei. Je krijgt namelijk meer bestendig eiwit in het gras en een hogere drogestof opbrengst. Ook
wordt het gras steviger wat met name te zien is bij de oogst. De grasmat komt er groener onder vandaan na het maaien omdat het minder plat ligt en er hierdoor geen versmering optreed. Power Basic op grasland dienen wij voor tachtig procent in maart tijdens de eerste bemestingsronde toe. Voor de beste werking is het beter om twee tot drie dagen voor of na het toedienen het grasland met drijfmest te injecteren. Een aantal melkveehouders kiest ervoor om dit een aantal keer per jaar te doen, maar het gros kiest voor één keer, omdat tijdens de eerste bemesting de voordelen het grootst zijn”, vertelt Doornewaard.
BODEMVRIENDELIJK MEST UITRIJDEN
“Het injecteren van drijfmest gebeurt met een Kaweco Double Twin-onderstel met schuifas en een veertien kuubs tank voorzien van drukwisselsysteem. Ook op de twee Bergmann TSW 5210 universeelstrooiers, die wij in mei 2020 hebben aangeschaft, is in december een drukwisselsysteem opgebouwd. Deze nieuwe Bergmann meststrooiers die uitgerust zijn met een achtwielig tandemonderstel waarderen wij zeer omdat ze een mooi fijn strooibeeld geven. Het afgelopen jaar hebben wij er rundvee-, geiten-, varkens-, kippenmest, compost, champost en kalk mee gestrooid. Dit wordt bijzonder homogeen over het land verdeeld. De klanten zijn positief en enthousiast met name door de lage bodemdruk en
Doornewaard spuit de vloeibare kunstmest Power omdat het een positieve ontwikkeling geeft aan de grasgroei. Je krijgt namelijk meer bestendig eiwit in het gras en een hogere drogestof opbrengst.
Plaats: Oosterwolde (Gelderland)
Opgericht: Rond 1968 door vader Wim Doornewaard
Overname: 1999 overname door Johan Doornewaard
Agrarisch loonwerk: werkgebied ligt tussen Zwolle – Kampen – Kampereiland – Nunspeet en Flevoland
Grondverzet: Door geheel Nederland Klanten: voornamelijk melkveehouders, akkerbouwers, aannemers, en dergelijke
Aantal vaste medewerkers:
9 + aantal ZZP’ers in piekperiodes
Grondsoort: Laag veengebied, klei- en zandgronden
Machines en trekkers: Pottinger, Fendt, New Holland, Claas, John Deere Bergmann, Krone, Evers Agro, Amazone, Celli, Sicma, Hemos, Vredo, Kverneland, Hitachi, Volvo
www.doornewaard.com
Johan Doornewaard heeft sinds 1999 de touwtjes in handen van het Gelderse loon- en grondverzetbedrijf. Voor de oogst van gras en maïs wordt ook de zelfrijdende Claas Jaguar 940 veldhakselaar ingezet.
het lage gewicht van de vijftien tons wagens. Een bijkomend voordeel is dat de smalle kavelpaden ook minder snel kapot worden gereden door vier banden naast elkaar.”
KLEI OP VEENGROND IS MOEILIJK TE BEWERKEN
“Vervolgens begint in het voorjaar alles op gang te komen zoals het bemesten, ploegen en zaaiklaar maken van de akkers. Dit doen we met onder andere een Kverneland-ploeg, een Celli- en Sigma-rotorkopeg, een Celli-zodefrees, een Vredo-doorzaaimachine, een Evers Agri-woeler en een Kverneland Accord-maïszaaimachine. De klei op de veengrond is moeilijk te bewerken. Wat we doen is het volgende: mest opbrengen en vervolgens gaan we er met de cultivator door om de grond los te maken waarna de rotorkopeg het zaaibed op de juiste diepte voorbereid. Hierdoor is het zaad overal even diep te zaaien en heb je de meeste kans van slagen. Als je de grond gaat keren, wordt het één grote knikkerbak, met als gevolg een hele slechte opkomst.”
GRAS- EN MAÏSOOGST
“Wanneer het gras goed is gegroeid dan wordt het met de front- en achtermaaier van Pottinger gemaaid. Voor de oogst van gras en maïs wordt ook de zelfrijdende Claas Jaguar 940-veldhakselaar ingezet. Net als de twee Pottinger Jumbo 6010 Combiline-opraapwagens met doseerwalsen van 35 kuub, de Schuitemaker met 42 kuubs inhoud, de twee drieassige Kaweco-silagewagens en de ronde balenpersen van Krone en Pottinger Impress. De acht trekkers, die wij bezitten (Fendt, Claas, New Holland en John Deere, red.) hebben een vermogen variërend van 80 tot 230 pk. Vanwege twee overnames hebben wij trekkers van verschillende merken. Uiteindelijk willen we graag terug naar één of twee trekkermerken.”
GRONDVERZET
Naast het agrarische loonwerk, waar Doornewaard ongeveer zestig procent van de tijd aan besteedt, is hij ook actief in het grondverzetgebeuren. “Eén ploeg werknemers zit in het kabelwerk en middenspanningskabels. Hierbij moet je denken aan straatverlichting, het graven van sleuven in woonwijken, kabels erin en weer dichtgraven. Ook het aanleggen van bouwwegen, riolering en alle andere bijkomende werkzaamheden zijn mooie klussen voor ons. Dit gebeurt voornamelijk voor aannemers zoals Van Gelder, Knipscheer Infrastructuur, BKS Infra en voor collega grondverzetbedrijven”.
MOOISTE KLUS
“Ik hou van het najaar. Het weer spreekt mij aan en ik vind dat een fijne tijd. Wat de mooiste klus het afgelopen jaar was is moeilijk te zeggen. Persoonlijk geniet ik van de teelt van de gewassen. Het is toch wonderlijk om steeds opnieuw te zien wat er in de schepping door een seizoen heen gebeurt. Je stopt iets in de grond, vervolgens komt er een plantje uit en je verzorgt het tot aan de oogst.”
KENTEKENREGISTRATIE
“Voor de kentekenregistratie hebben wij alles al in kaart gebracht. In januari gaan de aanvragen de deur uit. Dan hebben we het maar geregeld. We hebben een aantal oudere platte wagens voor de 25 km klasse. Dat vergt nog wel uitzoekwerk. Je kan het zelf aanmelden bij RDW met vermelding van het serienummer, merk, bouwjaar en dergelijke”.
CORONA
“Ja, het jaar 2020 was een bijzonder jaar. Gelukkig heeft COVID-19 weinig invloed op het bedrijf gehad. Ook hebben de werkzaamheden er niet
onder geleden. Collega-loonbedrijven hoor ik er ook niet veel over. Of ik beurzen en huisshows heb gemist? Nee, eigenlijk niet. De afgelopen zes tot acht jaar zijn er mijn inziens te veel beurzen in Nederland georganiseerd. Af en toe ga ik naar de beurs in Hardenberg voor de sfeer en contacten. In de zomer gaan we meestal op de fiets naar AgroTechniek Holland in Biddinghuizen wat we altijd met een etentje op het terras in Elburg afsluiten. Voor het echte nieuws gaan we met een groep altijd twee dagen naar Agritechnica in Hannover. De beurzen in Nederland zijn wellicht meer voor de contacten en gezelligheid”, aldus Doornewaard.
VERANDERINGEN IN DE TOEKOMST
“Persoonlijk verwacht ik dat in de toekomst onkruid steeds meer mechanisch wordt bestreden. De mechanische techniek wordt steeds beter. Al is het maar om chemische gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen. Bovendien zie je fabrikanten meer investeren in deze methode, bijvoorbeeld in betere camera’s om onkruid sneller te ontdekken.
De landbouw krijgt daarnaast ongetwijfeld te maken met meer veranderingen welke zal de toekomst ons leren. Termen als kringlooplandbouw, dierwelzijn, klimaatneutraal enzovoort vliegen ons om de oren. Jammer dat door de politiek en groene partijen in ons land de meest vooruitstrevende landbouw ter wereld met ook nog eens de laagste milieubelasting zo ondergewaardeerd wordt.” •
