VOORTGANGSÂ RAPPORTAGE 2 MIJN GEZONDE GROENE LOPER 2030 SITUATIE 2017/2018 ACTIEPROGRAMMA VERDUURZAMING PROJECT A2 MAASTRICHT
WAT IS DE VOORTGANG VAN DE KANSÂBENUTTING TOT VERDERE VERDUURZAMING PROJECT A2 MAASTRICHT?
MIJN GEZONDE GROENE LOPER 2030 VOORTGANGSRAPPORTAGE 2 ACTIEPROGRAMMA VERDUURZAMING PROJECT A2 MAASTRICHT
Opdrachtgever voor de realisatie van project A2 Maastricht zijn het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat namens het Rijk en gemeente Maastricht. In de Stuurgroep A2 Maastricht werken Rijkswaterstaat, gemeente Maastricht, Provincie Limburg en gemeente Meerssen samen.
Dit project wordt medegefinancierd door de EU – Fonds voor Trans Europese Netwerken. Slechts de mening van de auteur wordt gegeven: de Europese Commissie is niet aansprakelijk voor het gebruik dat eventueel wordt gemaakt van de in de publicatie opgenomen informatie.
INHOUD Voorwoord
5
Kanteling van ondergronds naar bovengronds
6
Resultaten in ĂŠĂŠn oogopslag
8
1. Verbinding
10
1.1 Fietsverbinding Heerderweg
12
1.2 Stad en Spoor
14
1.3 Herontwikkeling Bauduinstraat
16
1.4 Doortrekken Groene Loper naar Health Campus
17
2. Verblijf
19
2.1 Boombogen (mussenflats)
20
2.2 Watertappunten
22
2.3 Plekken voor ontmoeting
23
3. Voorzieningen
24
3.1 Toekomstvisie Centrum Oost
26
3.2 Onderwijsboulevard
28
4. Veerkracht
30
4.1 A2-School 2.0
32
4.2 A2Health studie
33
4.3 Onderzoek INDIGO
34
4.4 Sociale agenda Maastricht-Oost
35
4.5 Onderzoek Integratie Gezondheid Stad en Spoor
36
5. Verduurzaming
38
5.1 Doorontwikkeling Masterplan
40
5.2 Gemeenteflat
42
5.3 Restwarmte Dienstgebouw Europaplein
43
Bijlage
44
VOORWOORD Het project A2 Maastricht heeft de ambitie om een integraal gebieds ontwerp te realiseren voor het gebied op en rond het tracé van de A2-traverse in Maastricht. Met integraal wordt hier bedoeld de combinatie van infrastructuur en gebiedsontwikkeling en het benutten van kansen voor de omgeving. Voor deze derde pijler – het benutten van kansen – heeft de Stuurgroep A2 Maastricht in oktober 2015 het Actieprogramma verduurzaming vastgesteld, dat wordt uitgewerkt in het plan Mijn Gezonde Groene Loper 2030. Het Projectbureau A2 Maastricht speelt hierin een initiërende, stimulerende, ondersteunende dan wel faciliterende rol. Wij brengen partijen samen, bieden waar nodig en mogelijk onder steuning bij initiatieven en wijzen partijen via onder meer onderzoek op mogelijkheden en kansen. Voor de daadwerkelijke uitvoering van plannen en initiatieven zijn wij niet aan zet. Dat is en blijft de verantwoordelijkheid van de partijen zelf. In dit document rapporteert het Projectbureau over de voortgang van het plan Mijn Gezonde Groene Loper in 2017. Hieruit blijkt dat het Actie programma boven verwachting goed draait. Een divers gezelschap van partijen haakt enthousiast in om de nieuwe kansen voor Maastricht-Oost te gaan verzilveren. De mate waarin dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren, moet de komende jaren verder blijken. De 2de voortgangsrapportage laat ‘slechts’ zien wat er nu loopt of nog kan gaan lopen, in alle stadia tussen groen en rijp. Dit document heeft geen formele status in de besluitvorming. Louis Prompers directeur Projectbureau A2 Maastricht
5
KANTELING VAN ONDERGRONDS NAAR BOVENGRONDS Op 16 december is met het openen van de slagbomen door voormalig Minister van Infrastructuur Melanie Schultz van Haegen de Koning Willem-Alexander tunnel officieel in gebruik genomen. Het totale verkeerssysteem is in 2017 en 2018 verder afgebouwd. Hiermee komt een einde aan de infrastructurele opgave van het plan ‘de Groene Loper’. Tijdens de feestelijke bijeenkomst op 29 maart 2018 is de Groene Loper door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander symbolisch geopend. Hiermee komt de focus te liggen op het begin van een nieuw stuk Maastricht en alle kansen die de gebiedsontwikkeling Mijn Gezonde Groene Loper biedt. In deze voortgangs rapportage wordt beschreven welke concrete initiatieven hiervoor zijn ondernomen in 2017 en 2018.
6
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
7
RESULTATEN IN ÉÉN OOGOPSLAG
1. VERBINDING In het geactualiseerde stedenbouwkundig masterplan voor de Groene Loper is een nieuwe fietsverbinding ingetekend tussen de Akersteenweg en Heerderweg. Er wordt tevens gestudeerd op het doortrekken van de Groene Loper tot in het hart van de Maastricht Health Campus. Aan de Bauduinstraat wordt een bouwplan ontwikkeld met 79 sociale huurwoningen. Het ontwerpend onderzoek in de planstudie Stad en Spoor vordert gestaag. Er komt een bijzonder onderzoek om gezondheid een prominente rol te geven in de verdere ruimtelijke uitwerking.
2. VERBLIJF Op twee plekken aan de Groene Loper zijn in oktober 2017 twaalf groene ‘reuzenpilaren’ geplaatst, haagbeuken die de komende jaren uitgroeien tot iconische boombogen. De boombogen geven identiteit aan het gebied en hebben een hoge ecologische waarde. Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) plaatst openbare watertappunten op de Groene Loper, waarvoor in 2017 een speciaal ontwerp is gemaakt. Het aantal ontmoetingsplekken langs de Groene Loper neemt toe, met onder meer de inrichting van een informatiecentrum in de voormalige boksschool.
8
3. VOORZIENINGEN Er komt een integrale toekomstvisie voor Maastricht Centrum- Oost. Doel is de verschillende in het gebied lopende initiatieven beter aan elkaar te verknopen, om zo meerwaarde te creëren. Een onderzoek naar de samenwerkingsmogelijkheden van het basisonderwijs aan de Groene Loper heeft uitgewezen dat er goede kansen zijn voor een nieuw Integraal Kind Centrum (IKC) in het gebied. Hier kan onderscheidend basisonderwijs worden aangeboden waarbij kinderen leren, spelen en bewegen in het groen.
4. VEERKRACHT De A2-School versie 2.0 krijgt vorm. Mensen uit de buurt worden in kleine buurtgebonden projecten toegeleid naar een startkwalificatie op MBO niveau 2. Einddoel is een baan bij de Dienst Stadsbeheer van de gemeente Maastricht. Een nulmeting is de eerste stap naar een groot onderzoek naar de effecten van de Groene Loper op onder meer het beweeggedrag van buurtbewoners. Er is verder gestart met het opstellen van een Sociale Agenda voor Maastricht-Oost. Deze mondt uit in een top drie van prioriteiten op sociaal gebied.
5. VERDUURZAMING Het geactualiseerde masterplan de Groene Loper legt het streven vast naar verduurzaming van de vastgoedontwikkeling. Er komen energiezuinige en aanpasbare woningen, duurzame energievoorzieningen worden geïntegreerd in het ontwerp en het regenwater wordt lokaal opgevangen. De gerestaureerde Gemeenteflat geldt met het behaalde energielabel A als voorbeeld. Onderzoek moet uitwijzen of de restwarmte van de dienstengebouwen ten zuiden en noorden van de tunnel kan worden gebruikt voor de verwarming van nabijgelegen nog te bouwen complexen.
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
9
1. 10
Verbinding
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
11
1.1 Fietsverbinding Heerderweg Najaar 2017 is het stedenbouwkundig Masterplan verschenen
zuidwesten van het Novotel. De verbinding gaat straks door
voor de gebiedsontwikkeling van de Groene Loper. Het
het nieuwe woongebied heen en verbindt de Akersteenweg
masterplan is door Avenue2 in afstemming met de gemeente
met de Heerderweg. Met deze toevoeging wordt de verbinding
Maastricht en het Projectbureau opgesteld en in januari 2018
tussen Maastricht-Oost en de rest van de stad, ĂŠĂŠn van de
gepresenteerd aan het publiek. Het bevat de ruimtelijke
belangrijkste doelen van de ondertunneling van de A2, verder
principes voor de gebiedsontwikkeling en vormt de basis
versterkt.
voor de uitwerking hiervan in stedenbouwkundige en architectonische ontwerpen.
Op de twee overzichtskaarten hieronder staat links de situatie volgens het oorspronkelijke plan (zonder mogelijkheid voor
Het geactualiseerde masterplan bevat in vergelijking met
een oost-westverbinding) en rechts de situatie in het
het oorspronkelijke plan een extra verbinding voor fietsers bij
geactualiseerde plan (met fietsverbinding). Op de rechterpagina
het Europaplein, in het nieuwe woongebied ten westen en
staat een impressie van het nieuwe woongebied, bezien vanuit het noorden.
Plan de Groene Loper 2009
12
Geactualiseerd masterplan de Groene Loper 2017
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
13
1.2 Stad en Spoor
Nu de A2 ondergronds ligt, wil de gemeente Maastricht ook de
B. Ontwerpend onderzoek
volgende barrière tussen Maastricht-Oost en de rest van de stad
De interactieve aanpak heeft ook gevolgen voor de aard en
slechten: het 1,5 kilometer lange spoor ten zuiden en noorden
inhoud van het Ambitiedocument, het eerste concrete resultaat
van het station. Vooral voor fietsers en voetgangers is dit een
op papier van Stad en Spoor. Dit is geen masterplan, maar
blokkade in het oost-westverkeer. De gemeente Maastricht en
schetst een aantal ruimtelijke perspectieven die samenhangen
het Projectbureau hebben het initiatief genomen voor de
met de mogelijke richtingen voor het stationsgebied en de buur-
planstudie Stad en Spoor, waarin wordt samengewerkt met
ten tussen het spoor en de Groene Loper. Welke (ruimtelijke)
Provincie Limburg, NS, ProRail en Maastricht Bereikbaar.
mogelijkheden ontstaan voor het gebied bij bijvoorbeeld een
Eerste stap is het uitbrengen van een Ambitiedocument in de
keuze voor rust en groen, of juist voor economische dynamiek
zomer van 2018, zonder meteen te kiezen voor een oplossing.
met nieuwe functies? Het Ambitiedocument spreekt geen voor-
De aanpak van Stad en Spoor is net als die van A2 Maastricht
keur uit, maar nodigt de betrokken partijen uit tot verdieping.
anders dan anders.
De toekomstbeelden, met verschillende scenario’s, dagen de partijen uit om samen verder te zoeken naar de beste oplossing.
A. Interactieve ideevorming
Van een concreet ‘project’ is in deze fase nog geen sprake.
Het vraagstuk achter Stad en Spoor raakt vele partijen en belangen op meerdere schaalniveaus, van de Maastrichtse
C. Integratie gezondheid
burger die van oost naar west wil tot NS als eigenaar van een
De Faculty of Health, Medicine & Life Sciences van de
monumentaal stationsgebouw en de euregio met Maastricht als
Universiteit Maastricht, de GGD Zuid-Limburg en LievenseCSO
belangrijk internationaal en regionaal vervoersknooppunt. Om
toetsen in een gezamenlijke studie de leefomgeving in het
alle belangen te laten doorklinken en de bij de vele betrokken
stationsgebied vanuit gezondheidsperspectief. In hoeverre
partijen aanwezige kennis zo goed mogelijk te mobiliseren, volgt
draagt de omgeving bij aan een goede en positief beleefde
Stad en Spoor de weg van de interactieve ideevorming. Met tal
gezondheid? Door deze studie kan gezondheid in de toekomst
van vernieuwende werkvormen, van wandelingen tot workshops
een prominentere rol spelen in de planvorming voor Stad en
en het ‘vangen’ van droombeelden in de stationshal, is een ‘vrij-
Spoor. Meer informatie is te vinden in par. 4.5.
denkersruimte’ gecreëerd waarin iedereen zijn of haar inbreng kan leveren. Zo ontstaat een agenda die stapsgewijs steeds verder wordt aangescherpt en steeds meer wordt gedragen door de omgeving en andere betrokken partijen.
14
Maastricht geïllustreerd met een duidelijke barrière van het spoor.
Wandelingen in het stationsgebied.
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
Workshops met lokale en euregionale stakeholders.
15
1.3 Herontwikkeling Bauduinstraat In samenspraak tussen de corporaties Maasvallei en Servatius,
24 Bestaande woningen die met hun rug naar de Groene Loper
de gemeente Maastricht en het Projectbureau, en in afstemming
stonden, worden daarvoor door de corporaties gesloopt. Het
met de Provincie Limburg, is de mogelijkheid ontstaan om bij
plan wordt gebouwd door Maasvallei en bestaat in totaal uit
de Bauduinstraat te komen tot een herontwikkeling. Hierdoor
69 appartementen voor één- en tweepersoonshuishoudens en
is het mogelijk een sociaal woningbouwprogramma te
10 grondgebonden gezinswoningen. Van de appartementen
realiseren met de voorkant aan de Groene Loper, direct langs
worden er 19 overgenomen door Servatius.
het plangebied van A2 Maastricht. Eén van onze doelen is immers om de woningdifferentiatie in dit deel van Maastricht-Oost
Met de nieuwe sociale huurwoningen keert dit deel van de wijk
te vergroten. In samenwerking en afstemming met provincie
Wittevrouwenveld zich naar de Groene Loper en ontstaat een
en gemeente heeft het Projectbureau een bemiddelende rol
sterkere verbinding met Wyckerpoort aan de ‘overzijde’ van de
opgepakt om direct langs het plangebied van A2 Maastricht ook
Groene Loper.
sociale woningbouw mogelijk te maken. Dit heeft geresulteerd in een bouwplan voor 79 energiezuinige sociale huurwoningen aan de Bauduinstraat.
max
. 30
m
p. 2 ap 0m 14 0-8 pl 7 4p 1
Professor Quixstraat
Schepen Roosenstraat
gebied rondom 1
2
Burgemeestersplein
3 5598,56
1 4
de Burgemeester
5
5
4800
4800
6
4800 4800
10
4800 4686,09
40 pp
4
5400
4800
16
3
4799,99
8
1
4800 4799,99
9
2
4800
6
7
3
2
4800
9052,35
4
4800,01
8154,99
Baduinstraat
Burg. Wijnandsstraat
Burg. Baduinsstraat
Plan van het str
7
5
1.4 Doortrekken Groene Loper naar Health Campus Het zuidelijke einde van de Groene Loper stopt op dit
Door de Groene Loper door te trekken, wordt Randwyck beter
moment bij de Sint-Gerardusweg, waar hij aansluit op de
verbonden met de stad aan de noordkant. Dit kan het nieuwe
John F. Kennedysingel. Een stukje verder naar het zuiden liggen
vastgoed langs de Groene Loper ook aantrekkelijker maken
de Brightlands Maastricht Health Campus, het MUMC+ en het
voor werknemers op de campus. De gemeente Maastricht
MECC. Hierin werken het academisch ziekenhuis Maastricht
en de Health Campus bekijken de mogelijkheden voor het
en Universiteit Maastricht samen in Maastricht UMC+ en liggen
doortrekken, mede op basis van een door het Projectbureau
zo’n zeventig bedrijven. Alleen al bij het MUMC+ werken circa
gefaciliteerde studie. De studie beperkt zich niet tot de fysieke
8.000 mensen. In het Ruimtelijk Masterplan voor de Health
(on)mogelijkheden van verlenging van de Groene Loper, maar
Campus uit 2014 wordt de Groene Loper doorgetrokken naar
onderzoekt ook de kansen vanuit gezondheidsperspectief.
de Gaetano Martinolaan, om verder naar het zuiden te eindigen op de Joseph Bechlaan, in het hart van de campus. Hiervoor moet de ruimte rond de Randwycksingel, Endepolsdomein en Alfons Ariënsstraat worden heringericht.
Brightlands Maastricht Health Campus artist impression
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
17
2. 18
Verblijf
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
19
2.1 Boombogen (Mussenflats)
Eind oktober 2017 zijn op twee plekken op de Groene Loper
Naast de boombogen zijn er nog meer plannen om aan de
twaalf groene ‘reuzenpilaren’ geplaatst. Het zijn haagbeuken die
Groene Loper extra ecologische kwaliteiten toe te voegen.
over enkele jaren vier afzonderlijke boombogen vormen, twee bij
Zo wordt in overleg met Avenue2 bekeken wat de voor- en
de rotonde van de Scharnerweg, twee bij de oversteek van de
achtertuinen van de nieuwe woningen kunnen betekenen op
Voltastraat naar de Professor Cobbenhagenstraat. De boom
ecologisch gebied. Ook is het idee geopperd voor een ‘bijenlint’
bogen staan in de lengterichting van de Groene Loper en
op de Groene Loper, een aaneengesloten reeks van planten die
hebben een aantal functies:
aantrekkelijk zijn voor bijen.
– Het zijn fraaie, in het oog springende en beeldbepalende groene elementen die aan de Groene Loper identiteit en ‘smoel’ geven. – Ze stralen de nieuwe verbondenheid uit tussen Maastricht- Oost en de rest van de stad. Mensen lopen straks symbolisch onder de bogen door van oost naar west. – Ze voegen ecologische waarde toe omdat ze beschutting bieden aan tal van kleine vogelsoorten als heggenmus, winterkoninkje, roodborstje, vink en groenlingen. De groene pilaren zijn afkomstig van een gespecialiseerde boomkwekerij. Ze hebben bij de kwekerij 25 jaar goede zorg gekregen om zo uit te groeien tot een hoogte van ongeveer acht tot tien meter. Zonder jaarlijkse snoei kunnen de pilaren twintig meter hoog worden. Om boombogen te vormen, moeten de bovenkanten van de groene ‘reuzenpilaren’ nog naar elkaar toe groeien. Om dit te bereiken, heeft de kweker dit voorjaar een frame van metaal en bamboe geplaatst. Via dit frame worden de takken naar elkaar toe geleid en gesnoeid. Het zal ongeveer drie tot vier jaar duren voordat een boomboog is volgroeid.
Plaatsing van de Mussenflats ter hoogte van het Oranjeplein (boven) en bij de Lourdeskerk in 2017. 20
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
21
2.2 Watertappunten
Het Projectbureau is in overleg met drinkwaterleidingÂ
WML maakt voor de Watertaps op de Groene Loper een apart
maatschappij WML over de plaatsing van een aantal WML-
ontwerp, dat aansluit op het straatmeubilair. Het ontwerp
Watertaps op de Groene Loper. De WML-Watertaps zijn
symboliseert de opbouw van de ondergrond waarin de Koning
drinkwatertappunten in de openbare ruimte waar passanten
Willem-Alexandertunnel is gebouwd. De drinkwaterpunten zijn
gratis kraanwater kunnen drinken of een flesje water kunnen
hufterproof en staan bij voorkeur op plaatsen die zich goed
vullen. Verspreid over de provincie Limburg staan er inmiddels
lenen voor de ontwikkeling tot ontmoetingsplekken voor
ruim veertig. De Watertaps worden in het vroege voorjaar
bewoners en bezoekers, bijvoorbeeld de boombogen.
geplaatst en in het najaar weer weggehaald om veilig te worden opgeborgen voor de winter.
Voorbeeld van de speciaal ontworpen WML-Watertap 22
2.3 Plekken voor ontmoeting
De Groene Loper is een stimulans voor de komst van
– Het Stadspark Oost wordt ingericht in een samenwerking
ontmoetingsplekken en horecagelegenheden.
tussen de gemeente Maastricht en het burgerinitiatief
– In juni 2017 opende aan de Scharnerweg, tussen het
Stichting Stadspark Maastricht Oost. De stichting wil in het
Koningsplein en Oranjeplein, Bistrot On Top. Eugenie en
parkgedeelte aan het Oranjeplein een paviljoen vestigen
Joep van On Top waren al voor de opening van hun bistro
waar bezoekers elkaar kunnen ontmoeten en met een kop
betrokken bij de Groene Loper. ‘We hebben ons ingezet
koffie of thee tijdens het spelen op de kleintjes kunnen letten.
voor de fietstocht over de oude N2 toen deze op de eerste
Dit jaar wordt daarvoor een exploitant gezocht.
zondag in april 2017 werd afgesloten en waren ook betrok-
– In de voormalige boksschool bij de Voltastraat komt
ken bij het inzaaien van de Groene Voorloper. Natuur en
het informatiecentrum van Avenue2 voor de vastgoed
kinderen vinden we erg belangrijk. In onze zaak hebben we
ontwikkeling langs de Groene Loper. Hier komen ook de
veel geïnvesteerd in duurzaamheid. Dat past bij deze tijd en
kantoorruimtes voor Avenue2 en Projectbureau. Stichting
bij de Groene Loper.’
Maatschappelijke Projecten Maastricht en MUMC+ heb-
– Op de begane grond van de gerestaureerde Gemeenteflat
ben het initiatief genomen om in het gebouw zo mogelijk
is een vestiging van Talentino neergestreken, een horeca-
ook een kookstudio te beginnen. Doel is mensen te leren
gelegenheid waarin mensen met een verstandelijke en/
koken met gezonde ingrediënten, vertelt coördinator Rianne
of psychiatrische beperking meewerken in de keuken en
Pas. ‘Wij denken dat we daarmee deze wijk kunnen onder-
bediening.
steunen. Mensen uit de wijk koken en eten het ter plekke op. De voormalige boksschool is daarvoor een makkelijk toegankelijke plek en het is fijn dat de ruimte beschikbaar wordt gesteld. We onderzoeken welke groepen we precies willen bedienen. Ook de regisseur van JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht) Maastricht is hierbij aangesloten.’
Stadstaverne en Brooderie van Talentino aan de Groene Loper Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
23
3. 24
Voorzieningen
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
25
3.1 Toekomstvisie Centrum Oost In Maastricht Oost lopen momenteel diverse initiatieven (ideeën,
Het Projectbureau faciliteert en ondersteunt deze initiatieven en
plannen, studies) om de kansen die zijn ontstaan door de
neemt het voortouw om ze met elkaar te integreren. Doel is
ondertunneling van de A2 en de komst van de Groene Loper te
te voorkomen dat de ontwikkelingen elk een eigen spoor volgen,
benutten. Het meest in het oog springen:
zonder oog te hebben voor de meerwaarde die ontstaat door
– het geactualiseerde stedenbouwkundig masterplan voor de
ze met elkaar te verknopen. Alleen door samenwerking en
Groene Loper;
afstemming worden de kansen van de Groene Loper optimaal
– de diverse initiatieven om het verblijfsklimaat en gebruik van de openbare ruimte rond de Groene Loper meer te
met de gemeente en de omgeving het opstellen van een
veraangenamen;
toekomstvisie Centrum-Oost mogelijk. Dit gebied bevindt
– de ideeën over concentratie van het basis- en middelbaar onderwijs rond de Groene Loper;
zich tussen Scharnerweg, Edisonstraat, Voltaplein, Professor Cobbenhagenstraat, Professor Nijpelsstraat, Sint Maartenslaan,
– de herontwikkeling van de voormalige KPN-locatie, die oorspronkelijk buiten het plangebied van A2 Maastricht viel; – de planstudie Stad en Spoor, die deze zomer moet leiden tot een Ambitiedocument met toekomstperspectieven; – de vervlechting van de vastgoedontwikkeling door Avenue2 met de wijkontwikkeling om de oost-west verbindingen verder te versterken; – de herontwikkeling van het voormalige Essent-terrein.
Enexis Huis Limburg
26
benut. Om dit te bevorderen, maakt het Projectbureau samen
Wilhelminasingel en Akerstraat.
15 MIN / 4 KM
20 MIN / 6 KM
7 MIN / 2,5 KM 15 MIN / 3 KM
15 MIN / 3 KM
5 MIN / 2 KM
25 MIN / 7 KM
15 MIN / 4 KM 17 MIN / 5 KM
17 MIN / 5 KM 17 MIN / 5 KM
Centrum Oost centraal gelegen
KPN-terrein tegenover de Lourdeskerk Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
27
3.2 Onderwijsboulevard
In samenwerking met de gemeente Maastricht is in opdracht
In de codesign-sessie van 30 mei 2017 bogen de deelnemers
van het Projectbureau door Sweco onderzoek gedaan naar de
zich onder meer over de bijzondere onderwijskansen aan de
samenwerkingsmogelijkheden voor het basisonderwijs aan de
Groene Loper. Er is hier ruimte voor basisonderwijs dat zich
Groene Loper. In het gebied liggen op dit moment vijf basis-
onderscheidt door een sterke nadruk op Groen, Gezond, Sport
scholen van twee onderwijskoepels. Vier van deze vijf zitten
en Bewegen. Er zijn mogelijkheden om naar het Scandinavisch
of komen op korte termijn onder de opheffingsnorm van de
model tussen de lessen door buiten te bewegen in het groen, in
gemeente Maastricht; de vijfde zal op korte termijn minder dan
een verkeersarme omgeving. Via de voetgangers- en fietsers-
200 leerlingen tellen. Samenwerking van de scholen kan leiden
route op de Groene Loper liggen bovendien de sportfaciliteiten
tot een toekomstbestendige basisschool aan de Groene Loper,
van Geusselt vlakbij.
die de kansen van dit nieuwe gebied optimaal kan benutten. Het Projectbureau stimuleert de ontwikkelingen en de samenSweco concludeert onder meer: ‘De betrokken partijen zijn van
werking tussen de betrokken scholen met studies, gesprekken
mening dat de ambities van de Groene Loper meer kansen
en co-designsessies. Het uiteindelijke besluit tot vorming van
bieden dan alleen het combineren van scholen en kinderopvang
één Integraal Kind Centrum ligt bij de gemeente en de scholen
tot één Integraal Kind Centrum. Dat er ook maatschappelijke
zelf .
doelen kunnen worden behaald. Er ligt nu de kans om meerwaarde te creëren voor Maastricht. In plaats van de nadruk te leggen op verschillen, op aparte scholen en denominatie, is het belangrijker eerst een principebesluit te nemen op basis van visie en ambitie.’
Overleg tijdens een co-designsessie over de kansen voor een onderwijsboulevard 28
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
29
4. 30
Veerkracht
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
31
4.1 A2-School 2.0
Tijdens de bouw van de Maastrichtse tunnel was vanaf 2011
De A2-School 2.0 richt zich in eerste instantie op jongeren van
tot eind 2015 de A2-School actief, een samenwerkingsverband
16 tot 25 jaar zonder een startkwalificatie op MBO 2-niveau. In
tussen de gemeente Maastricht, het UWV en de sociale
2017 is gewerkt aan het opzetten van een pilotproject dat na de
werkvoorziening. Doel was mensen met een afstand tot de
zomer van 2018 moet starten. Zo’n tien tot vijftien jongeren uit
arbeidsmarkt weer aan het werk te helpen en leerlingen van
het speciaal onderwijs worden via leren in de praktijk en onder-
beroepsopleidingen een hoogwaardige stageplek te bieden.
steund met een opleiding aan het CITAVERDE College toegeleid
De A2-School had veel succes en heeft in Maastricht een
naar een startkwalificatie, dan wel vergelijkbare combinatie van
andere manier van denken gestimuleerd over de inzet van
behaalde certificaten. Het leren in de praktijk gebeurt in kleine
mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in bouwprojecten
buurtgebonden projecten op of rond de Groene Loper.
en gebiedsontwikkelingen. Voor de gemeente Maastricht en
Het wenkend perspectief is een baan in het groenbeheer en
het Projectbureau is dit een goede reden om een A2-School
-onderhoud bij de Dienst Stadsbeheer van de gemeente
versie 2.0 op te tuigen.
Maastricht of een hoveniersbedrijf.
De Groene Loper wordt daarbij gebruikt als ‘metafoor van trots’,
De A2-School 2.0 wil zich niet beperken tot het toeleiden van
vertelt projectmanager Jos Saes van de gemeente Maastricht.
jongeren naar werk in het groenbeheer en -onderhoud. Er
‘Mensen uit de aangrenzende buurten zijn trots op de Groene
wordt ook gekeken of activiteiten in bijvoorbeeld het Werkhuis
Loper. Iedereen vindt het geweldig dat-ie er ligt. Er is hier ook
kunnen bijdragen aan het verkrijgen van een startkwalificatie
een aantal organisaties actief die graag op of rond de Groene
in ambachtelijke beroepen. Ook wordt niet uitgesloten dat
Loper werken en mee willen doen, zoals Stichting Trajekt, het
asielzoekers/statushouders via de nieuwe A2-School een
Werkhuis, Caracola en het Leger des Heils. De A2-School 2.0
startkwalificatie kunnen behalen.
moet meer verbinding brengen in de buurten en jongeren helpen aan een grotere kans op de arbeidsmarkt.’
Werkhuis 32
4.2 A2Health studie
Tussen september 2016 en juni 2017 heeft de Vakgroep
verplaatsen te voet of met de fiets en hoe vaak ze de Groene
Gezondheidsbevordering van de Faculty of Health, Medicine
Loper oversteken naar de buurten aan de overkant. Ook hebben
& Life Sciences van de Universiteit Maastricht data verzameld
we hen gevraagd hoe gezond ze zich voelen. Door de metingen
voor de A2Health studie. Doel is te bepalen welk effect de
te herhalen, kunnen we straks de veranderingen zien. Met name
Groene Loper heeft op het bewegen en de gezondheid van de
die bij de mensen die aan of vlakbij de Groene Loper wonen,
inwoners van Maastricht. Onderzoekster Nicole Stappers legt
zijn interessant.’
uit dat als eerste een nulmeting is uitgevoerd in drie groepen van 250 bewoners. ‘De eerste groep bestond uit mensen die
De nulmeting is gefinancierd door Projectbureau en uit eigen
wonen aan of vlakbij de Groene Loper, de tweede uit mensen
middelen van de universiteit. Het instituut ZonMw vindt de
die in Maastricht-West wonen, de derde uit mensen uit Heerlen.
aanpak dermate interessant dat ze subsidie heeft verleend voor
We hebben hen zes dagen lang uitgerust met een soort stap-
de vervolgmetingen. De eerste vindt plaats vanaf september
penteller en een GPS-logger. Daarmee konden we vastleggen
2018, de tweede in 2020. Dat gebeurt in het bredere onderzoek
hoeveel tijd ze bewegen en zitten, de mate waarin ze zich actief
INDIGO (zie hierna).
Groene Loper Run Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
33
4.3 Onderzoek INDIGO
INDIGO staat voor INtegrale en Duurzame Interacties ter
INDIGO werkt met dezelfde onderzoeksgroepen als de
bevordering van positieve Gezondheid in Maastricht-Oost. Het
A2Health studie. Wel wordt de groep mensen die aan of vlakbij
onderzoek is een vervolg en verbreding van de A2Health studie.
de Groene Loper wonen gesplitst in een groep die geen Blauwe
Naast de effecten van de Groene Loper wordt in INDIGO ook
Zorg ontvangt en een groep die dat wel doet. ‘Interessant aan
gekeken naar de effecten van het innovatieve pilotproject
het onderzoek is’, vertelt bijzonder hoogleraar Stef Kremers van
Blauwe Zorg op het beweeggedrag en de door mensen
de Faculty of Health, Medicine & Life Sciences, ‘dat we zowel
beleefde gezondheid (‘positieve gezondheid’). De pilot loopt
de effecten van een fysieke ingreep als die van een sociale
in de vier wijken Wyckerpoort, Wittevrouwenveld, Limmel en
verandering meten, afzonderlijk en gecombineerd. Is er sprake
Nazareth. Doel is burgers betekenis te laten geven aan hun
van 1 + 1 = 3? Daarbij maakt de unieke fysieke interventie van
leven door onder andere meer burgerparticipatie en meer
de komst van de Groene Loper het onderzoek ook landelijk
bewegen. Daartoe zijn middelen van de gemeente Maastricht
interessant. Je krijgt zelden of nooit de kans om het effect
uit het sociaal domein en van de preferente zorgverzekeraar
van zo’n grote ingreep zo stelselmatig te onderzoeken als nu
VGZ bij elkaar gevoegd en krijgen zorg- en dienstverleners een
gebeurt in INDIGO.’
grotere professionele vrijheid.
Bewoners kiezen eigen bomen voor het park. 34
4.4 Sociale agenda Maastricht-Oost Gemeente Maastricht, Provincie Limburg en Projectbureau hebben samen het initiatief genomen tot het verkennen van een Sociale agenda voor Maastricht-Oost. Twee verkenners gaan in 2018 de kansen, mogelijkheden en behoeften van de (huidige en toekomstige) bewoners en andere belanghebbende maatschappelijke partijen in Maastricht-Oost in beeld brengen. Op grond van de opgehaalde informatie adviseren de verkenners vervolgens een top-drie van prioriteiten die binnen de sociale opgave van de gebiedsontwikkeling van Maastricht-ÂOost centraal zouden kunnen staan. Alle sociale opgaven worden daarbij meegenomen, van onderwijs tot gezondheid, burgerschapszin, welzijn en (jeugd)zorg. Ook de maatschappelijke participatie via bijvoorbeeld kleinschalige economische initiatieven in de buurten speelt een rol.
Farèn, kleinschalige economische initiatieven in de buurt. Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
35
4.5 Onderzoek Integratie Gezondheid Stad en Spoor De Faculty of Health, Medicine & Life Sciences van de
Het spinnenweb is te zien als nulmeting, vertelt Stef Kremers.
Universiteit Maastricht en de GGD Zuid-Limburg gaan het
‘In de toekomst kunnen we aangeven hoe de scores en het
gebied rond het station van Maastricht beoordelen op allerlei
spinnenweb veranderen bij bepaalde ruimtelijke ingrepen. Zo
facetten die te maken hebben met de gezondheid van bewoners
wordt al aan de voorkant nagedacht over hoe gezondheid kan
en bezoekers. Daarbij staat het concept van de ‘positieve
worden meegenomen in de toekomstige aanpak. Met de komst
gezondheid’ centraal. Een goede gezondheid is méér dan de
van de Omgevingswet gaan meer gemeenten kijken naar het
afwezigheid van ziekte; het gaat ook om zaken als het gevoel
effect van de omgeving op de gezondheid; de aanpak in deze
mee te doen en/of bij te dragen aan de maatschappij, zingeving
studie is zeer innovatief in Nederland.’
en bewegen. In vier wijken (Wyckerpoort, Wittevrouwenveld, Wyck en Sint-Maartenspoort) wordt onderzocht hoe de omgeving scoort op geluid, lucht, veiligheid, open ruimte & groen en het bevorderen van bewegen, goede voeding en sociale cohesie. De scores worden weergegeven in een spinnenweb, zodat in één oogopslag een beeld ontstaat van hoe de omgeving scoort op het gebied van gezondheidsbevordering. Een groot spinnenweb duidt op een gezonde omgeving, een spinnenweb met een knik maakt duidelijk op welk aspect verbetering nodig is.
Het spinnenweb geeft in één oogopslag de score van het gebied weer 36
Bewoners geven hun visie op de stationsomgeving
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
37
5. 38
Verduurzaming
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
39
5.1 Doorontwikkeling Masterplan In het geactualiseerde stedenbouwkundig Masterplan voor
De nieuwe woningen langs de Groene Loper worden verder
de gebieds- en vastgoedontwikkeling van de Groene Loper
zo mogelijk transformeerbaar, zodat ze kunnen worden aanÂ
speelt verduurzaming een voorname rol. Zo zijn het gebruik
gepast aan veranderende behoeftes in de tijd. Dat bevordert de
van hoogwaardige duurzame materialen en de integratie van
levensduur van de woningen. De transformeerbaarheid wordt
energievoorzieningen opgenomen bij de ruimtelijke principes.
bereikt door bij de hoekpanden met hogere verdiepingshoogtes
Er wordt zoveel mogelijk gebouwd met baksteen en energie-
te werken (zodat hier ook andere functies dan wonen kunnen
voorzieningen zoals zonnepanelen worden geĂŻntegreerd in het
komen) en door bewoners te laten kiezen voor optiepakketten
ontwerp. Andere verduurzamingsambities betreffen de bouw
bovenop de basiswoning. Dit laatste bevordert ook de diversiteit
van energiezuinige woningen, de lokale infiltratie van regenwater
van de woonblokken.
en ecologische maatregelen om in de gevel of onder het dak nestel- en schuilplekken voor bijvoorbeeld vleermuizen en mussen op te nemen.
Basiswoning + optiepakketten
Basistype
Uitbreiding 1
Uitbreiding 2
Uitbreiding 2+
Uitbreiding 3
Uitbreiding 3+
Uitbreiding 3++
Uitbreiding 4
40
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
41
5.2 Gemeenteflat
De Gemeenteflat is gerestaureerd tot op niveau Energielabel A. Dit is mede mogelijk gemaakt door advisering van de gemeente en het Projectbureau. Het rijksmonument ligt nu als beeld bepalend icoon aan de Groene Loper, en is andermaal een symbool van wederopbouw.
© Copyright 2017 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Donderdag, 23 maart 2017
Gemeenteflat op nieuwe postzegels Architectuur wederopbouw – september 2017
MAASTRICHT
A
DOOR JOHN HOOFS
mbitieus, jawel. Maar aanvankelijk helemaal niet de bedoeling. De Gemeenteflat restaureren en tegelijkertijd aan energielabel A helpen? Renzo Goessens van eigenaar Mulleners Vastgoed peinsde er pakweg twee jaar geleden niet over, toen hij de flat kreeg aangeboden en de voorwaarden hoorde die consortium Avenue2 en de gemeente stelden aan verwerving van het rijksmonument van stadsarchitect Frans Dingemans. Zo authentiek mogelijk opknappen in combinatie met duurzaamheid? Een verloederd gebouw, een energieslurper bovendien? „Toen we begonnen te berekenen wat dat allemaal moest kosten, waren we er snel uit: onder geen enkel beding. Daar zijn wij niet voor.”
Knop omzetten
Maar de tijd schrijdt voort. De samenleving hecht steeds meer belang aan verduurzaming. In zijn omgeving hoorde Goessens hoe het maatschappelijk verantwoord ondernemen een steeds hogere vlucht nam en hij besloot de knop om te zetten. Aan het verduurzamen van de samenleving is niet te ontkomen. Wat je niet uit eigen beweging doet,
Monument uit 1952: A-label voor energie De monumentale Gemeenteflat aan de Groene Loper is een energievreter. Nieuwe eigenaar Mulleners Vastgoed wil de eerste hoogbouw van de stad verduurzamen en naar de strengste categorie tillen. Als voorbeeld.
Bron: De Limburger, 23 maart 2017
42
wordt je wel opgelegd door de overheid. „We besloten er vol voor te gaan”, zegt Goessens. „Het wordt van je verwacht en nu hopen we dat de Gemeenteflat een visitekaartje zal worden voor onze portefeuille.”
Investering
Circa 1,4 miljoen euro investeert Mulleners in warmtepompen, zonnepanelen, dakisolatie, raamisolatie, luchtwarmte, installaties, alles met het strengste duurzaamheidscertificaat. ING Real Estate Finance (samen met ING Groenbank) zet sterk in op verduurzaming van het Nederlandse vastgoedlandschap, en het plan voor de Gemeenteflat past perfect binnen dat streven. ING kon Mulleners „een mooie groenfinanciering aanbieden”, zegt Jordy Aerts van ING. De Gemeenteflat - die 88 appartementen zal tellen - gaat er niet alleen op vooruit op het vlak van energieverbruik, ook de verhuurbaarheid zal navenant stijgen en bijgevolg de huren. De doelgroep: expats, yuppen, studenten met een bovengemiddeld beurs. Bovendien zal het pand als geheel flink in waarde stijgen, als straks de Groene Loper is ingericht, de Scharnerkruising in een groene rotonde is veranderd en het Oranjepark is aangelegd. Een toplocatie voor wie nu door de chaos heen kan kijken. De opgeknapte flat gaat in de verhuur (woonoppervlakten tussen 44 en 104 m2). In week 16 - dinsdag na Pasen - start aannemer Laudy met het buitenwerk.
Impressie van de opgeknapte en verduurzaamde Gemeenteflat, met zicht op de Groene Loper die voor de deur komt. FOTO HUMBLÉ MARTENS, ARCHITECTUUR EN STEDELIJK ONTWERP
5.3 Restwarmte Dienstengebouw Europaplein Avenue2 doet onderzoek naar de mogelijkheden om de
Avenue2 onderzoekt verder de mogelijkheden van een ‘energie-
restwarmte van het dienstengebouw aan het Europaplein te
schuur’ aan het Europaplein, waarbij in een parkeervoorziening
benutten voor de verwarming van het nabijgelegen nog te
zonnepanelen worden opgenomen.
bouwen appartementencomplex van zo’n honderd woningen. Vraag is of de restwarmte voldoende temperatuur en volume heeft. Eventueel komt ook de restwarmte van het diensten gebouw bij Geusselt mogelijk in aanmerking voor hergebruik.
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
43
44
Bijlage
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
45
CONTEXT A2 VERDUURZAMING
Ambitie A2 verduurzaming Door de Stuurgroep A2 Maastricht is in oktober 2015 het
Goed beschouwd ligt, na het gereedkomen van het nieuwe
Actieprogramma verduurzaming vastgesteld. Al sinds de start
verkeerssysteem, de bestuurlijk-maatschappelijke kernopgave
in 2006 staat het Project A2 Maastricht te boek als een project
van het A2-project nog voor ons: het realiseren van een nieuw,
met een vernieuwende integrale aanpak op het terrein van
activerend toekomstperspectief voor het oostelijk stadsdeel
verkeer en leefbaarheid. De continuering van het Project A2
van Maastricht. Deze opgave overstijgt een basale vastgoed
Maastricht ligt formeel besloten in de Samenwerkingsovereen-
ontwikkeling.
komst 2006, waarin Rijk en Regio vijf projectdoelen hebben vastgelegd ‘om te komen tot een duurzame en integrale
In het Ambitiedocument is het toekomstperspectief van het
oplossing voor gebiedsontwikkeling t/m in beginsel 2026’.
oostelijk stadsdeel opgenomen als een drieledige opgave: – de centrumontwikkeling als een nieuw hart (linker tekening);
De gebiedsontwikkeling vindt gefaseerd plaats volgens het in 2009 door Rijk en Regio vastgestelde plan de Groene Loper: – infrastructuur (2009 - 2016) – openbaar gebied met o.a. de parklaan (2017 - 2018)
– twee beeldbepalende stadsentrees bij de tunnelmonden (rechter tekening); – een verbinding van het oostelijk stadsdeel met het station en de stad (rechter tekening).
– gebiedsontwikkeling (2017 - 2026) Daarbij is het Project A2 Maastricht opgevat als een ‘integrale opgave voor één plan voor stad en snelweg’.
46
De ambitie van het A2-project gaat verder dan het oplossen van
Op dit omslagpunt sluit het Actieprogramma naadloos aan op
problemen op het gebied van verkeer en milieu. Vanuit een visie
de reeds benutte kansen die de tunnelbouw heeft geboden3.
over het toekomstig functioneren van het oostelijk stadsdeel is
Onder andere met een aantoonbare, verbeterde kwaliteit milieu
er bij het integraal gebiedsontwerp ook aandacht voor de
(lucht/geluid) als resultaat4. Tegen deze achtergrond is het
infrastructuur, vastgoedontwikkeling en het benutten van
Actieprogramma verduurzaming een doorgetrokken lijn vanuit
kansen voor de omgeving.
de duurzame traditie van het Project A2 Maastricht. Nieuw is dat het A2-project zich wil manifesteren als een landelijk icoonproject van de Gezonde en Slimme Stad5.
Hoewel de scope van het Project A2 Maastricht hetzelfde is gebleven, is de context in de loop der tijd wezenlijk veranderd. Dat uit zich onder meer in onderling samenhangende trends van een nieuwe markt en marktvisie, een nieuwe stijl gebiedsontwikkeling, een nieuwe realiteit in de wijkontwikkeling en de modernisering van milieubeleid. Het Actieprogramma verduurzaming is de invulling van de in het Ambitiedocument1/2 geformuleerde doelen van duurzame en gezonde leefomgeving en het bieden van een maatschappelijk en economisch perspectief voor Maastricht-Oost. Het gaat met name om de extra kansen die het slechten van de A2-barrière biedt voor een verbindende stedelijke vernieuwing. Op dit moment bevindt het project zich op een belangrijk omslagpunt in de realisering van de projectdoelen van verkeer naar leefbaarheid. Het Actieprogramma markeert dit omslagpunt. De tunnel ontlast de volkswijken langs het A2-tracé vanaf eind 2016 jaarlijks van maar liefst 28 miljoen voertuigen. De betere doorstroming en bereikbaarheid, maken het maaiveld vanaf 2017 letterlijk vrij voor een duurzame gebiedsontwikkeling met het plan Mijn Gezonde Groene Loper 2030.
INTEGRAAL GEBIEDSONTWERP
KANSEN VOOR OMGEVING
INFRASTRUCTUUR
- verknoping A2/A79 - verbinding Beatrixhaven - verbetering Viaductweg - A2-tunnel - stadsboulevard op maaiveld
- opheffen barrière - stedelijke vernieuwing - milieukwaliteit - versterking netwerken - landscaping
VASTGOEDONTWIKKELING - 1100 woningen (nieuwbouw + sloop/herbouw) - 30.000 m2 commerciële ruimte - additionele vastgoedmogelijkheden
1 Samenwerkingsovereenkomst 2006 Rijk, Provincie Limburg, gemeente Maastricht en gemeente Meerssen 2 Basisdocument voor de aanbesteding van A2 Maastricht 2006 - 2009 3 Duurzaam A2 Maastricht, Fase 1: Hoe duurzaam is het A2 project Maastricht en waar liggen kansen? (2014) 4 In het rapport ad 4 wordt onder andere gewezen op uiteenlopende integrale oplossingen, zoals verspringende tunnelmonden, het verleggen van infrastructuur in plaats van geluidsschermen langs galerijflats wijk Nazareth; een autoluwe parklaan met 1.800 bomen; voorbeelden van een innovatieve aanbesteding op basis van een functioneel programma van eisen 5 Vanuit Rijksbeleid van Gezonde en Slimme Stad, gebiedsontwikkeling 3.0, vernieuwing MIRT en de modernisering van het milieubeleid, als ook andere beleidsdocumenten, is het Actieprogramma onder verantwoordelijkheid van de Stuurgroep A2 Maastricht tot stand gekomen in nauwe afstemming van Rijk en Regio sinds de start (juni 2014) van het gezamenlijke zoekproces hoe na ondertunneling tot optimale kansbenutting is te komen van een duurzame/gezonde gebiedsontwikkeling Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
47
MIRT positionering
Aanpak publiek/privaat
In het BO MIRT 2015 heeft gedeputeerde Daan Prevoo van de
In het MIRT overleg van 2015 is gevraagd naar een concretisering
Provincie Limburg namens de Stuurgroep A2 Maastricht het
van het programma ’Mijn Gezonde Groene Loper 2030’. Deze
’Actieprogramma verduurzaming: Mijn Gezonde Groene Loper
handschoen heeft de Stuurgroep A2 Maastricht in overleg
2030’ aangeboden aan toenmalig Minister Schultz van Haegen.
met het ministerie I&M en Rijkswaterstaat (november 2015) opgepakt en geformaliseerd (mei/juni 2016) met de onderstaande keuzes en kaders als resultaat.
MIJN GEZONDE GROENE LOPER 2030
Onderscheid scope en Actieprogramma De Stuurgroep wil geen misverstand in het formele onderscheid tussen de privaat te realiseren projectscope (vastgesteld 2009) en het daarop voortbordurende Actieprogramma verduurzaming. Het Actieprogramma is geen achtervang voor de in het plan de Groene Loper voorziene vastgoedopgave. Die opgave is nauwkeurig bepaald en blijft voor eigen rekening en risico van Avenue2. Onderscheid publieke en private acties Er is in het Actieprogramma een helder onderscheid aangebracht in de rol en verantwoordelijkheid van de A2-projectorganisatie en Avenue2. De private opgave concentreert zich primair op het
ACTIEPROGRAMMA VERDUURZAMING BELEIDSNOTA PROJECT A2 MAASTRICHT
vastgoed. De publieke verantwoordelijkheid ligt primair in het scheppen van de juiste randvoorwaarden en een rol van aanjagen, stimuleren en verleiden om het Actieprogramma te laten functioneren. Werkkapitaal
De met het Actieprogramma opgeroepen verwachting om de
Het Rijk, Provincie Limburg, gemeente Maastricht en gemeente
verdere verduurzaming een concrete invulling te geven, was in
Meerssen hebben in juni 2016 een werkkapitaal van afgerond
2017 de aanleiding voor een eerste voortgangsrapportage.
3 miljoen euro ter beschikking gesteld. De Stuurgroep A2 Maastricht gebruikt dit werkkapitaal voor initiatieven en
De belangrijkste doelstelling van deze rapportage is het verder
producties die passen binnen het Actieprogramma.
uitbouwen van het inmiddels breed gecreëerde bestuurlijke en maatschappelijke draagvlak. Het Projectbureau speelt hierin een
Voortgangsrapportage
initiërende, stimulerende, ondersteunende dan wel faciliterende
De voortgang en verantwoording van het Actieprogramma
rol. Wij brengen partijen samen, bieden waar nodig en mogelijk
gebeurt met een jaarlijkse voortgangsrapportage. De Stuurgroep
ondersteuning bij initiatieven en wijzen partijen via onder meer
A2 Maastricht geeft gevolg aan de uitdaging van onze
onderzoek op mogelijkheden en kansen. Voor de daadwerke-
rijkspartner om het A2-project na ondertunneling door te
lijke uitvoering van plannen en initiatieven zijn wij niet aan zet.
ontwikkelen als een iconische ‘best practice’ van duurzame
Dat is en blijft de verantwoordelijkheid van de partijen zelf.
gebiedsontwikkeling.
48
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 Actieprogramma verduurzaming Project A2 Maastricht
MAATSCHAPPELIJKE VERDUURZAMING PROJECTBUREAU A2
VERDUURZAMING VASTGOED AVENUE2
OOST-WEST VERBINDINGEN
GEZONDE / ACTIEVE VERBLIJFSRUIMTE
MAATSCHAPPELIJKE VEERKRACHT
VOORZIENINGEN
NIEUW VASTGOED
BESTAAND VASTGOED
ENERGIENETWERK
Vervlechting A2 plangebied / wijken
Centrumontwikkeling Maastricht-Oost
Onderzoek; Indigo & gezondheid
Behoud onderwijsvoorzieningen
Diverse locatie ontwikkelingen
Gemeenteflat
Dienstengebouw Europaplein
Planstudie Stad en Spoor
Mobiliteitsvisie
Sociale agenda Groene Loper
Mijn Groene Loper in de ‘tussentijd’
Locatie Vikingsite (vml. KPN-locatie)
Herontwikkeling boksschool
Dienstengebouw Geusselt
Doortrekken GL naar Health Campus
Beweging en sport
A2 Health
Concrete initiatieven
Mijn Groene Loper in de ‘Tussentijd’
Samenwerking met woningcorporaties
Ambitie gasloze / energieleverende GL
Focus A2 Stuurgroep Het Actieprogramma is opgesteld vanuit een brede integrale
Gezonde en actieve verblijfsruimte
opvatting van duurzame (gebieds)ontwikkeling. De ruimtelijk-
De omwisseling na ondertunneling van auto’s voor bomen biedt
economische, sociaal-maatschappelijke en milieutechnische
volop kansen voor een gezonde en actieve leefomgeving. We
acties zijn veelomvattend en kennen verschillende tijdslijnen. De
kunnen deze kans verder benutten en uitbouwen, door te kijken
uitwerking op onderdelen in de procesaanpak en realisering is
welke mogelijkheden er zijn voor gezondheid, sport en onderwijs.
heel divers en vereist telkens wisselende coalities van partijen. Maatschappelijke verbreding Om zowel aan publieke als aan private zijde na ondertunneling
Het A2-project moet ook in maatschappelijke zin verbreding
binnen de gebiedsontwikkeling optimaal extra kansen te kunnen
zoeken. Daarvoor moeten we aansluiting zoeken bij bestaande
benutten, heeft de Stuurgroep A2 Maastricht in februari 2016
en vaak ook tijdelijke ideeën en initiatieven. Een eerste proeve
drie acties benoemd voor het Actieprogramma. Kort samengevat
van fysieke en maatschappelijke verbreding zoeken we nu op in
gaat het hier om de 4 V’s van verbinding, verblijf, voorzieningen
een mogelijke synergie van Blauwe Zorg en Groene Loper.
en veerkracht. Oost-west verbindingen Doel is om niet alleen de oostelijke buurten tot elkaar te brengen, maar ook een volwaardige verbinding te realiseren van het oostelijk stadsdeel met de stad als geheel. Het eerste kan door een vervlechting van het A2-plangebied met de wijkontwikkeling, het tweede door een koppeling van het plangebied met het station en daarmee de binnenstad.
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
49
COLOFON Projectbureau A2 Maastricht Stadionplein 31 6225 XW Maastricht 043 - 351 63 01 www.a2maastricht.nl www.mijngroeneloper.nl A2 Gebiedsontwikkeling Jos Geurts 06 - 52 49 79 06 jgeurts@a2maastricht.nl Marja Sour 06 - 52 85 11 86 msour@a2maastricht.nl Teksten: John Cüsters Ontwerp: Zuiderlicht Fotografie: Fred Berghmans, Aron Nijs en Jonathan Vos
50
Mijn Gezonde Groene Loper 2030 – Voortgangsrapportage 2, 2018
51
52