Rond de tafel...
‘Geen dagen toevoegen aan het leven, maar leven aan de dagen’ Ik ben in gesprek met drs. Christina Miranda Suripatty, werkzaam als Arts Verstandelijk Gehandicapten (AVG), Marieke Vermeulen MSc, werkzaam als gedragsdeskundige en ds. Maas Beitler, werkzaam als geestelijk verzorger bij Prinsenstichting. Alle drie zijn zij betrokken bij de ontwikkeling van het Palliatief Zorgpad. Een hulpmiddel om de kwaliteit van zorg, de communicatie met de cliënt en zijn naasten en de samenwerking tussen zorgverleners te waarborgen. Christina Miranda: “Palliatieve zorgverlening is aan de orde zodra behandelingen die op genezing gericht zijn niet meer helpen om de ziekte te bestrijden. Afhankelijk van de situatie kan palliatieve zorg dagen, weken of maanden vereist zijn.” Maas vult aan: “Het is dus niet zo dat palliatieve zorg pas wordt toegepast in de zogenaamde terminale fase.” Comfort voor cliënt en zijn naasten Christina Miranda: ”In het Palliatieve Zorgpad is alle zorg erop gericht om de cliënt en zijn naasten zoveel mogelijk comfort te bieden. Het ondersteuningsplan is dan niet meer leidend, maar belangrijke zaken worden overgezet in het Palliatief Zorgpad van een cliënt.” Marieke gaat verder: “Tijdens deze fase is het van groot belang om ervoor te zorgen dat een cliënt zich comfortabel voelt, niet bang is en geen pijn heeft. Omdat onze cliënten zich vaak niet goed kunnen uiten moeten we goed observeren en bepaald gedrag kunnen uitleggen.”
Netwerk is belangrijk Maas: “In deze periode is het belangrijk dat je gebruik kunt maken van het netwerk rondom de cliënt. Verwanten die vertellen hoe iemand vroeger was, waar hij of zij van kon genieten, of wat er allemaal is gebeurd in iemands leven. Dat zorgt er voor dat je die persoon beter begrijpt en daardoor op de juiste manier kan begeleiden.” Wensen in beeld Gedurende de palliatieve zorgverlening wordt het Zorgpad regelmatig bijgewerkt. Systematisch wordt gecheckt en gerapporteerd hoe het met de cliënt op dat moment gaat. Zijn er somatische (lichamelijke) klachten bijgekomen, of psychosociale klachten? Denk hierbij bijvoorbeeld aan angst, depressie of manie. Heeft hij of zij nog wensen en zijn deze nog uit te voeren? Emotionele ondersteuning gaat verder dan cliënt Het Palliatieve Zorgpad is er niet alleen voor de cliënt. Het is ook zeker een houvast voor de verwanten, medecliënten
en medewerkers om de cliënt heen. Maas: “Het is voor iedereen moeilijk om degene waar je voor zorgt en van houdt te laten gaan. Palliatieve zorg is ook emotionele ondersteuning voor de naasten om te leren omgaan met de ziekte van de cliënt en met eigen rouwgevoelens. Ik heb hier vaak gesprekken over. Laatst hoorde ik een begeleider zeggen “Oh, ik hoop maar dat mijn cliënt niet in het weekend overlijdt.” Ik vroeg waarom niet en kreeg als antwoord: “Omdat ik er dan niet bij ben… ik heb altijd voor deze persoon gezorgd, een stukje van mezelf gegeven en wil graag bij de afronding van dit leven zijn en afscheid nemen. Dat zou mij helpen om het verlies te verwerken.” Ook dát hoort bij palliatieve zorg. Aandacht, liefde en warmte Marieke: “Met z’n allen willen we zo goed mogelijke zorg aan onze cliënten leveren. We staan voor kwaliteit. Palliatieve zorg is daar een wezenlijk onderdeel van. Als het einde nadert, en tijd alsmaar kostbaarder wordt, richt de kwaliteit van leven zich niet meer op ontwikkeling maar vooral op genieten in het moment. Aandacht, liefde en warmte, dat is waar het dan om draait. Palliatieve zorg voegt geen dagen toe aan het leven, maar leven aan de dagen!”
Joyce Verouden
18
Klinker 2016/2