N26 (327) ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015 წ.
ყოველკვირეული გაზეთი
„ეს არის ე.წ. წიწვები, რომელსაც მიაგნეს და შედარებით გამოცდილი და სტაჟიანი მომხმარებლები მოიხმარენ“
EXCLUSIVE
ექსკლუზიური ინტერვიუ პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორთან
თამარ ქალდანი: „აქამდე ყველა სასამართლო დავა მოვიგეთ!“ EXCLUSIVE
6 ქართული ფილმის პრემიერა კინოთეატრ „ამირანში“
www.ptpress.ge
სკანდალური საქმე იყიდება თუ არა ჩვილი ბოშები საქართველოში და რატომ არა აქვს „იუნისეფს“ ინფორმაცია
განათლების მინისტრის სკანდალური პასუხი აბიტურიენტების მშობლებს „ცენტრს ამის არც უფლებამოსილება აქვს, არც საამისო ბიუჯეტი და არც მის კომპეტენციაში შედის, რომ კონდიცირების პრობლემები მოაგვაროს“
„ჩვენთვის ასეთი სახის ინფორმაცია არ არის ცნობილი“
სახიფათო ლოგიკა და აბიტურიენტების მთავარი პრობლემა
SCANDAL რის თქმას აპირებს ციხის ყოფილი დირექტორი კორტავას საქმეზე? EXCLUSIVE
რა ნარკოტიკები გამოჩნდა შავ ბაზარზე
ფასი 2 ლარი
„თქვენი გაზეთის მეშვეობით მივმართავ სასამართლოს – დამკითხონ და ვიტყვი სიმართლეს, დავასახელებ ძალიან მნიშვნელოვან გვარებს“
სკანდალური ინტერვიუ ეკოლოგიური კატასტროფა სკანდალური დასკვნა
„ევექსი“ სამცხეჯავახეთში ჰოსპიტალურ ქსელს აძლიერებს
„დარიშხანი იწვევს კიბოს, კიბო კი მაშინვე არ ვითარდება, ლატენტური პერიოდი აქვს და შეიძლება 10-20 წლის შემდეგ განვითარდეს“
საშიში მდინარეები და მომწამვლელი ნივთიერებები ყურადღება! ეკონომიკისა და
მდგრადი განვითარების სამინისტროს ციფრული მაუწყებლობის სააგენტო გაცნობებთ, რომ მიმდინარეობს ანალოგური საეთერო სიგნალის ეტაპობრივი გათიშვა. 9 ივლისს, დილის 10 საათიდან, გორში, ბეკამში, დუშეთსა და ხაშურში ქართული ტელეპროგრამების ღია ეთერით მიღება მხოლოდ ციფრულ ფორმატში იქნება შესაძლებელი. ამასთან, გაითიშება გორის, კასპის, ქარელის, ხაშურის, დუშეთისა და მცხეთის მუნიციპალიტეტების ტერიტორიაზე განთავსებული ხელშემშლელი ანალოგური სატელევიზიო გადამცემები. სხვა რეგიონების გათიშვის შესახებ ინფორმაციის მიღება შესაძლებელია ტელეეთერის, ცხელი ხაზის (1480), პრესისა და ვებგვერდის www.digitaltv.ge-ს საშუალებით. A
ალექსი პეტრიაშვილი შესაძლოა, პროკურატურაში დაიბარონ EXCLUSIVE
„უნდა გავარკვიო ეგ საკითხი“
საარჩევნო ინტრიგები და კომპრომატების ომი „რესპუბლიკელები სერიოზული არჩევანის წინაშე არიან“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
`მესამე ძალა, რომელზეც მოთხოვნა არის, ჯერ კიდევ ფანტაზიის სფეროა~ 1
პროკურატურა
ინსპექტორის აპარატში შემოსული ერთ-ერთი განც ხადება საქართველოს მთავ არი პროკურატურის მიერ მის ოფიციალურ ვებგვერდზე გა მოქვეყნებული სისხლის სამა რთლებრივი დევნის მასალებს ეხებოდა, რომელთა შორისაც იყო ბრალდებულის ოჯახის წევრის სამედიცინო დიაგნო ზი. ინსპექტირების შედეგად დადგინდა, რომ ადგილი ჰქონ და განსაკუთრებული კატეგო რიის მონაცემების კანონით გათვალისწინებული საფუძვ ლის გარეშე გავრცელებას, რისთვისაც „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესა ბამისად, მთავარ პროკურატ ურას ადმინისტრაციული სა ხდელის სახით შეეფარდა ჯა რიმა 1000 ლარის ოდენობით.
სასჯელაღსრულება
საანგარიშო პერიოდში გა ნსაკუთრებული კატეგორიის მონაცემთა კანონიერი საფუ ძვლის გარეშე გამჟღავნებ ისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა დაეკის რა სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სამინისტროს, რომელმაც ერთ-ერთი მსჯა ვრდადებულის გარდაცვალე ბის შემდგომ, საზოგადოების ინფორმირების მიზნით და გარდაცვალების ფაქტის მი მართ გაჩენილი ეჭვების გასა ქარწყლებლად, ვებგვერდზე გამოაქვეყნა მსჯავრდადებუ ლის სახელი, გვარი, მსჯავრ დადებულის მიერ გარდაცვა ლებამდე ჩატარებული მკურ ნალობის, მისი სამედიცინო დიაგნოზისა და გაწეული სა მედიცინო მომსახურების შე სახებ ინფორმაცია. კანონის შესაბამისად, სამინისტროს დაეკისრა ადმინისტრაციული სახდელი – ჯარიმა 1000 ლა რის ოდენობით.
პირადი მონაცემები
2014 წელს გახშირდა მო ქალაქეთა პირადი მონაცემე ბის შემცველი ელექტრონული ბაზების გაყიდვის ფაქტები. მაგალითად, ერთ-ერთი შეთა ვაზების თანახმად, 1 400 000 კერძო პირის სახელის, გვარ ის, დაბადების თარიღის, ტე ლეფონის ნომრისა და მისამა რთის ღირებულება 100 ლარს შეადგენდა, ხოლო 120 000 კე რძო პირის ელფოსტის მისამა რთის ფასი 70 ლარი იყო. ინსპექტორის აპარატი ბა ზების მფლობელთა იდენტი ფიცირებასა და მათ მიერ მო ნაცემთა დამუშავების კანო ნიერების შესწავლას მთელი წლის განმავლობაში ახდენდა. ხშირად ამგვარი ბაზების ჩა მოყალიბების წყაროს წინა წლებში უკანონოდ გასაჯა როებული მონაცემები წარმ ოადგენდა. ინსპექტორის აპ არატის ჩარევის შედეგად 7-მა ორგანიზაციამ შეწყვიტა მო ნაცემთა დამუშავება. გარდა ამისა, ინსპექტორმა საჯარო განცხადებით მოუწოდა ბაზე ბის ყველა პოტენციურ მყიდ ველს, გადაემოწმებინა მონა
ცემთა მოპოვება/შეგროვების კანონიერება და უზრუნველ ეყო მოქალაქეთა უფლებების დაცვა და უსაფრთხოება.
ექსკლუზიური ინტერვიუ პე
მეტრო
საანგარიშო პერიოდში ინ სპექტორის აპარატისთვის ცნობილი გახდა, რომ ქალაქ თბილისის მეტროსადგურების ვესტიბიულის, ბაქანისა და მი მდებარე ქუჩის ვიდეოთვალთ ვალის ჩანაწერების ტრანსლ ირება რამდენიმე ვებგვერდ ის საშუალებით ხდებოდა და, შესაბამისად, ხელმისაწვდომი იყო ნებისმიერი დაინტერესე ბული პირისთვის. საკითხის შესწავლის შე დეგად გამოიკვეთა, რომ მე ტროსადგურებში მიმდინარე ვიდეოთვალთვალის ჩანაწე რების პირდაპირ რეჟიმში გა დაცემა ცალსახად ცდებოდა კანონით გათვალისწინებულ ფარგლებს. მიუხედავად იმ ისა, რომ ვიდეომონიტორინგს აწარმოებდა კერძო კომპანია და ინსპექტორის მანდატი იმ დროისათვის კერძო სექტორ ზე ჯერ კი დევ არ ვრ ცე ლდ ებოდა, ვიდეოთვალთვალის არეალის მასშტაბისა და ათას ობით მოქალაქის ინტერესე ბის გათვალისწინებით, ინსპ ექტორის აპარატმა მიმართა ორგანიზაციას და კანონის დაცვისკენ მოუწოდა, რის შე დეგადაც, მეტროსადგურებში განხორციელებული ვიდეოთ ვალთვალის ჩანაწერების ონ ლაინტრანსლირება შეწყდა.
ფინანსები
საანგარიშო პერიოდში, ინ სპექტორის აპარატისთვის ცნობილი გახდა, რომ საქართ ველოში მოქმედი საფინანსო ინსტიტუტები, „უცხოური ან გარიშების საგადასახადო შე საბამისობის აქტის“ (FATCA) თანახმად, გეგმავდნენ ფიზი კური პირების მონაცემების ამერიკის შეერთებული შტ ატების მთავრობის უფლება მოსილი ორგანოსთვის გადა ცემას. საკითხის შესწავლის შედეგად დადგინდა, რომ მო ქმედი კანონმდებლობის თა ნახმად, საფინანსო ინსტიტ უტებს ამგვარი მონაცემების შეგროვების კანონიერი უფ ლებამოსილება არ ჰქონდათ და მონაცემთა გადაცემას არც რაიმე საერთაშორისო ხე ლშეკრულება/შეთანხმება ით ვალისწინებდა. ინსპექტორის აპარატმა რეკომენდაციებით მიმართა როგორც საფინანსო ინსტიტუტებს, ასევე საქართ ველოს ეროვნულ ბანკს და სა ქართველოს ფინანსთა სამინი სტროს (როგორც ამ საკითხზე მოლაპარაკებებში ჩართულ უწყებას). შედეგად, საქართ ველოს ფინანსთა სამინისტ რომ განახორციელა კომუნი კაცია ამერიკულ მხარესთან და ფინანსური ინსტიტუტების მიერ ამგვარი მონაცემების დამუშავების ვალდებულების შესრულების ვადამ გადაიწია ამერიკის შეერთებულ შტატ ებსა და საქართველოს შორის შესაბამისი საერთაშორისო ხელშეკრულების ხელმოწერ ის პერიოდამდე.
„პრობლემა ჯერ კიდევ ბევრია მოქალაქეთა პერსონალური მონაცემების შემცველ ბაზებზე წვდომის, მათი შენახვის ვადების, მონაცემების უსაფრთხოების მიმართულებით“
EXCLUSIVE ქეთი ხატიაშვილი
რა პრობლემები დახვდა პე რსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორს სახელმწიფო და კერძო სექტორში, რა კონკრე ტული დარღვევების გამო და ჯარიმდნენ სახელმწიფო უწ ყებები და რა რეკომენდაციები გაიცა ინსპექტორის მიერ.
გათვალისწინებული ზომების გამოყენება. ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის გამოვლ ენის შემთხვევაში ინსპექტორის აპარატი იყენებს ჯარიმას, ას ევე, გასცემს მონაცემთა დამუ შავების შეწყვეტის ან შესრულ ებისთვის სავალდებულო სხვა მითითებებსა და რეკომენდაც იებს. ინსპექტორის აპარატის ჩა რთულობით შესრულდა ევრო პის კავშირთან სავიზო რეჟიმის ლიბერალიზაციის სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებული ვა ლდებულებები და ევროპის კა ვშირის ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ინსპექტორის აპარატი ფუ ნქციონირებს ეფექტურად. – რამდენად ემორჩილებიან თქვენს რეკომენდაციებს კე რძო სტრუქტურები? არის, ამ მხრივ, გარკვეული შეფერხებ ები ან გაურკვევლობები?
„პრაიმტაიმს“ თამარ ქალდ ანი ესაუბრა: – „პერსონალურ მონაცემთა შესახებ“ კანონის შესაბამისად რა ძირითადი ღონისძიებები გატარდა, რომელიც გადამწყვ ეტი იყო ევროპულ სტანდარტ ებთან მიახლოების კუთხით? – ევროპულ სტანდარტებთან დაახლოების მიზნით ორი წლის განმავლობაში მნიშვნელოვანი საკანონმდებლო რეფორმები გა ნხორციელდა და ქმედითი ნაბი ჯები გადაიდგა კანონის პრაქტი კაში დანერგვისთვის, კერძოდ, პერსონალურ მონაცემთა დაცვ ის საზედამხედველო ორგანოს მანდატი გაფართოვდა, გავრცე ლდა კერძო სექტორისა და სამა რთალდამცავი ორგანოების მიერ მონაცემთა დამუშავებაზე, შეიქ მნა ინსპექტორის მიუკერძოებ ლობისა და დამოუკიდებლობის უფრო მყარი გარანტიები, გაიზ არდა პარლამენტის წინაშე ინსპ ექტორის ანგარიშვალდებულე ბის ხარისხი და შეიცვალა მისი არჩევის წესი, დაიხვეწა ვიდეოთ ვალთვალის, ბიომეტრიული და განსაკუთრებული კატეგორი ის მონაცემების დამუშავე ბის, ასევე პირდაპირი მარკ ეტინგის საკანონმდებლო რეგულაცია და კანონით დადგინდა მონაცემთა ყველა დამმუშავებლის ვალდებულება, შექმ ნას და მოქალაქეთა თვის ხელმისაწვდომი გახადოს სარეკლამო შეტყობინებებზე უა „ფარულ მიყურადებასთან რის თქმის ადეკვა დაკავშირებით ტური საშუალება. არის განცხადებები, მნიშვნელოვნად გა იზარდა „პერსონ გამოვავლინეთ 3 ალურ მონაცემთა სამართალდარღვევის დაცვის შესახებ“ ფაქტი მოქალაქის ს აქ არ თვ ელ ო ს კანონის აღსრ განცხადების ულების ხარისხი საფუძველზე და ახლაც და დარღვევების რამდენიმე საქმე გვაქვს მიმართ კანონით
წარმოებაში“
2
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
– ინსპექტორის აპარატი ყო ველდღიურად უწევს კონსულ ტაციას როგორც საჯარო, ისე კერძო ორგანიზაციებს, ორი წლ ის განმავლობაში აპარატის მიერ გაცემულია 1550 კონსულტაცია და ამ კონსულტაციების შედე გად საკმაოდ ბევრი მონაცემთა დამუშავების პროცესი მოვიდა კანონთან შესაბამისობაში. ას ევე, ვამზადებთ რეკომენდაციე ბს პარლამენტისა და მთავრობის მიერ გადმოგზავნილ საკანონმ დებლო ინიციატივებსა და პროე ქტებზე. ორგანიზაციების შემოწმება ხორციელდება მოქალაქის განც ხადების საფუძველზე ან ინსპექ ტორის ინიციატივით, დღევან დელი მდგომარეობით განხილ ულია 61 მოქალაქის განცხადე ბა, ჩატარდა 50 ორგანიზაციის შემოწმება, გამოვლინდა 17 სამა რთალდარღვევის ფაქტი, აქედან ჯარიმა დაეკისრა 11 ორგანიზა ციას, ხოლო 3 ორგანიზაციას მი ეცა გაფრთხილება, ინსპექტორი, ასევე, გასცემს შესასრულებლად სავალდებულო მითითებებს, რო გორიცაა მონაცემთა წაშლა, და ბლოკვა, მონაცემებზე წვდომის შეზღუდვა და სხვა. ორგანიზა ციას ინსპექტორის გადაწყვეტი ლება შეუძლია, გაასაჩივროს სა სამართლოში, ასეთი პრაქტიკაც არსებობს და აქამდე ყველა სასა მართლო დავა მოვიგეთ. – სახელმწიფო უწყებებიდან რომელი უწყებები ცდილობენ სტანდარტების მაქსიმალურად დაცვას და სად რჩება პრობ ლემები. – მისასალმებელია საჯა რო სექტორის ძალისხმევა პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის აპარ ატთან თანამშრომლობით ან დამოუკიდებლად გაატარ ონ ღონისძიებები მონაცემთა დაცვის პრინციპებისა და სა ფუძვლების უზრუნველყოფი სთვის. ბევრ უწყებაში შეიქმნა შიდა პოლიტიკის დოკუმენტი, განისაზღვრა მონაცემთა შენა ხვის ვადები და მონაცემებზე წვ დომაზე დაწესდა შეზღუდვები. კონკრეტულად მოვერიდებით რომელიმე ორგანიზაციის დასა ხელებას, მაგრამ ჩვენ მათთან ყოველდღიურ რეჟიმში ვმუშაო ბთ. პრობლემა ჯერ კიდევ ბევრ ია მოქალაქეთა პერსონალური მონაცემების შემცველ ბაზებზე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორთან თამარ ქალდანი: „აქამდე ყველა სასამართლო დავა მოვიგეთ!“
რა დარღვევებია კერძო და სახელმწიფო უწყებებში წვდომის, მათი შენახვის ვადების, მონაცემების უსაფრთხოების მი მართულებით. – თუ კერძო და სახელმწიფო უწყებებს შევადარებთ, პერსონ ალურ მონაცემთა დაცვის კუ თხით სად რა სირთულეები და გხვდათ? – საჯარო ორგანიზაციების შე მთხვევაში პრობლემას წარმოა დგენდა კანონიერი საფუძვლის გარეშე მოცულობით მონაცემთა ბაზებზე წვდომის მინიჭება ან მონაცემთა გადაცემა სხვა სახე ლმწიფო ორგანიზაციებისთვის; მოქალაქეთა ინფორმირების წე სების დარღვევა. კერძო ორგანიზაციების შემთ ხვევაში გამოვყოფდით მიზნის არაპროპორციულად, დიდი მო ცულობით მონაცემთა შეგროვებ ას; ვიდეოთვალთვალის შესახებ გამაფრთხილებელი ნიშნების არ
არსებობას, პირდაპირი მარკეტ ინგის დროს მოქალაქეთა უფლე ბების დარღვევას. – თქვენი უწყება მხოლოდ რეკომენდაციებით შემოიფარ გლება თუ მის შესრულებასაც უწევთ მონიტორინგს, რა მდგო მარეობაა რეკომენდაციების შე სრულების კუთხით? – რა თქმა უნდა, რეკომენდ აციების გაცემა ჩვენი მხრიდან ზემოქმედების ერთადერთი ბე რკეტი არ არის, ინსპექტორს შე უძლია, კონკრეტული სამართ ალდარღვევისთვის გამოიყენოს კანონით განსაზღვრული ჯარიმა და დაავალოს ორგანიზაციას კო ნკრეტული ქმედების განხორცი ელება, როგორიცაა მონაცემთა დამუშავების შეწყვეტა, მონა ცემთა წაშლა და სხვა. ჩვენ მუ დმივად ვუწევთ მონიტორინგს ინსპექტორის რეკომენდაციების
შესრულებას და ვამოწმებთ, რა მდენად დროულად და სრულად მოხდა მათი შესრულება. – ძირითადად რა პრობლემე ბით მოგმართავენ მოქალაქეები და არის თუ არა მათ შორის პრ ეტენზიები ფარულ მიყურადე ბასთან დაკავშირებით? წლებია, ეს თემა დღის წესრიგში დგას, რა ცვლილებებია ამ კუთხით? – მოქალაქეები მოგვმართავ ენ სხვადასხვა პრობლემებით, მათ შორისაა მათი მონაცემების გასაჯაროება, აინტერესებთ კო ნკრეტულ ორგანიზაციებს საიდ ან აქვთ მათი მონაცემები ან მათ მონაცემებზე წვდომა, თუმცა მო მართვიანობაში მაინც ლიდერია პირდაპირი მარკეტინგის თემა, 8 თვის განმავლობაში პირდაპირი მარკეტინგის შესახებ 24 განც ხადება განვიხილეთ და გავეცით უამრავი კონსულტაცია.
ფარულ მიყურადებასთან და კავშირებით არის განცხადებები, გამოვავლინეთ 3 სამართალდა რღვევის ფაქტი მოქალაქის განც ხადების საფუძველზე და ახლაც რამდენიმე საქმე გვაქვს წარმოე ბაში სამართალდამცავი ორგანო ების მიერ მონაცემთა დამუშავე ბის თაობაზე. – რა არის ის მთავარი ამოც ანები და გამოწვევები, რომე ლიც, ფიქრობთ, რომ უახლოესი ერთი წლის განმავლობაში აუ ცილებლად უნდა გაკეთდეს და არის თუ არა აცდენა კანონმდე ბლობასა და პრაქტიკას შორის. ანუ კანონში უფლებები დაცუ ლია, თუმცა მისი პრაქტიკაში განხორციელება ფერხდება... – მთავარ გამოწვევად რჩევა საზოგადოების ინფორმირებულ ობა, ჩვენი მიზანია, უფრო ბევრ მა მოქალაქემ გაიგოს მათი უფ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის მიერ მომზადებული ანგარიშიდან:
საანგარიშო პერიოდში ინსპექტო რის აპარატს განცხადებით მიმართა მოქალაქემ, რომელიც მიუთითებდა, რომ 2007 წელს მისი დაკავების შესა ხებ ინფორმაციის ხელმისაწვდომო ბა მედიასაშუალების ვებგვერდსა და საქართველოს პარლამენტის ეროვ ნული ბიბლიოთეკის ელექტრონულ კატალოგში არღვევდა კონსტიტუ ციით გარანტირებულ მის უფლებას და უარყოფით გავლენას ახდენდა მის საქმიან რეპუტაციაზე. მოცემული საქმის ფარგლებში ინსპექტორმა იმსჯელა საქართვე ლოს პარლამენტის ეროვნული ბი ბლიოთეკის მიერ განმცხადებლის მონაცემთა დამუშავების კანონიერ ებასა და პროპორციულობაზე. და დგინდა, რომ ეროვნულ ბიბლიოთე კას ჰქონდა მონაცემთა დამუშავების კანონით გათვალისწინებული საფუ ძველი. პროპორციულობის შეფასე ბისას მხედველობაში მიღებულ იქნა მონაცემის ხელმისაწვდომობის გა ვლენა მოქალაქის პირად ცხოვრება ზე, მიყენებული ან შესაძლო ზიანი, მისი უფლებისა და მონაცემთა და მმუშავებლის ლეგიტიმური ინტერე სების თანაფარდობა, მოძველებული ინფორმაციისადმი საზოგადოების ინტერესი. იმის გათვალისწინებით, რომ ბიბლიოთეკის მიერ კატალოგის წარმოება შესაძლებელი იყო ძებნის პარამეტრებში კონკრეტული პირის სახელისა და გვარის მითითების გა რეშე, საქართველოს პარლამენტის ეროვნულ ბიბლიოთეკას დაევალა სახელისა და გვარის პარამეტრით საძიებო სისტემებში განმცხადებ ლის 2007 წლის დანაშაულთან კავშ ირის შესახებ ინფორმაციის ხელმის აწვდომობის შეზღუდვა. რადგან „პერსონალურ მონაცე მთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოქმედება (გარდა მე-17 მუ ხლისა) არ ვრცელდება მედიასაშუა ლებების მიერ საზოგადოების ინფო რმირების მიზნით მონაცემთა დამუ შავებაზე, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორი მოკლებული იყო კანონიერ შესაძლებლობას, მე დიასაშუალებისთვის დაევალებინა რაიმე ქმედების განხორციელება. მი უხედავად ამისა, ინსპექტორის წერი ლის საფუძველზე მედიაჰოლდინგმა გაითვალისწინა მოქალაქის ინტერე სი და მისთვის სენსიტიური ინფორმ აციის ხელმისაწვდომობა შეზღუდა. ლებების შესახებ და რომ ჩვენ მზად ვართ მათი პერსონალური მონაცემების დაცვის უფლებების დასაცავად. გარდა ამისა, ჩვენი პრიორიტეტული მიმართულებაა კომუნიკაციების, ჯანდაცვისა და სისხლის სამართლის სფეროში მონაცემთა დაცვის მაღალი სტ ანდარტების დანერგვა. – ხომ არ ფიქრობთ, რომ ზო გიერთი თქვენი რეკომენდაცია მედიას უზღუდავს ინფორმაც იის მოპოვებისა და გავრცელე ბის უფლებას? მხედველობა ში მაქვს ინტერნეტსივრციდან ერთ-ერთი მოქალაქის დაკავე ბის შესახებ ინფორმაციის მო პოვების შეზღუდვა. რამდენად შეიძლება ეს პრეცედენტული გახდეს? – „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ კანონი არ ვრ ცელდება მედიასაშუალებებზე, როცა ეს ემსახურება საზოგა დოების ინფორმირების მიზანს. რაც შეეხება თქვენს კითხვას, ეს სწორედ ის შემთხვევა იყო, რო ცა მოძველებული და არასწორი ინფორმაცია საერთოდ არ ემსა ხურებოდა საზოგადოების ინფო რმირების მიზანს და პირიქით, უარყოფით გავლენას ახდენდა კონკრეტული ადამიანის ცხოვრე ბაზე. კანონიდან გამომდინარე, ჩვენ მედიისთვის არ დაგვივალ ებია რაიმე ქმედების განხორცი ელება, თუმცა ძალიან მოხარუ ლები ვიყავით, როცა მედიასაშ უალებამ მხედველობაში მიიღო ჩვენი რეკომენდაცია და დაიცვა მოქალაქის ლეგიტიმური ინტე რესი და სენსიტიური ინფორმაც იის ხელმისაწვდომობა შეზღუდა. ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
3
სახიფათო ლოგიკა და აბიტურიენტების მთავარი პრობლემა
ალექსი პეტრია მირიან ბოქოლიშვილი
კაბელების გახმაურებული საქმის შემდეგ ირაკლი ალასან იას გუნდი მორიგ ფინანსურ სკ ანდალში ეხვევა. ამჯერად საქმე ალასანიას თანაპარტიელ ალექსი პეტრიაშვილს ეხება, რომელიც „თავისუფალი დემოკრატების“ ხელისუფლებაში ყოფნის დროს ევროინტეგრაციის სამინისტროს ხელმძღვანელობდა. სწორედ მისი მინისტრობის დროინდელ დარღ ვევებზე საუბრობს სახელმწიფო აუდიტის სამსახური, რომელმაც ევროინტეგრაციის სამინისტრო ში მოკვლევა ჩაატარა. აღმოჩნდა, რომ საკმაოდ დიდი ოდენობით საწვავი არამიზნობრივად იხარ ჯებოდა. პრეცედენტული საქმით თუ ვიმსჯელებთ, სავარაუდოდ, აუდიტის ამ ანგარიშით მალე პრ ოკურატურა დაინტერესდება და არ არის გამორიცხული, ალასან იას პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი დაკითხვაზე გამოიძახონ, მით უმ ეტეს, რომ ზემოხსენებულ ანგა რიშში სხვა არამიზნობრივ ხარჯ ებზეც არის საუბარი.
ნელი თორდია სასაცილოა. მშობელმა კონდ იცირებაზე ჰკითხა და მინისტრმა ამინდზე უპასუხა. იმ სასწავლო დაწესებულებაში, სადაც ეროვ ნული გამოცდები ტარდება, კო ნდიცირება არ არის. ყველაზე მძიმე ვითარება, როგორც აბიტ ურიენტები ყვებიან, „გეპეიშია“. გამოცდების ეროვნულ ცენტრში, რა თქმა უნდა, აღიარებენ, რომ კონდიცირება უკეთესი იქნებო და აბიტურიენტებისთვის, თუმცა, იქვე განმარტავენ, რომ ეს საკი თხი მათი კომპეტენციის ფარგ ლებს სცილდება. დედების კითხვას კი მინისტრმა ორიგინალურად უპასუხა, – კონდ იცირება არა, მაგრამ ამინდებია გრ ილიო. გამოცდების ეროვნულ ცენტ რში აგვიხსნეს, რომ ტემპერატურა აბიტურიენტზეც მოქმედებს და მელნიან კალმებზეც. მართალია, მაგრამ მელნიან კალმებს მაცივა რში ვინახავთ გამოცდების დაწყ ებამდეო. ლოგიკას თუ გავაგრძე ლებთ, ჩვენ შვილები შევინახოთ მაცივარში. ხუმრობა იქით იყოს და გამოცდების ეროვნულმა ცენტრმა, ისევე როგორც განათლების სამი ნისტრომ, უნდა იცოდეს, რომ აბ იტურიენტების ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა სწორედ ეს მელნიანი კალმებია, რომელიც (სიცხის გამო) ითხაპნება. არ არის გამორიცხული, ამან აბიტურიენტის ქულაზეც იმ ოქმედოს საბოლოოდ. ახლა კი რა პირობებში ტარდ ება გამოცდები, რატომ არ არის საგამოცდო დარბაზებში კონდ იცირება და უნივერსიტეტებსა და სკოლებში განთავსებულ სა გამოცდო ცენტრებში გადანაწი ლებული აბიტურიენტებისთვის არსებობს თუ არა თანაბარი საგა
მოცდო გარემო და პირობები? ამ და სხვა თემებზე შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრის საზოგადოებასთან ურთიერთო ბის სამსახურის უფროსს მაია გა ბუნიას ვესაუბრეთ: – საგამოცდო ცენტრების სკ ოლებში გახსნა თავისთავად არ მომხდარა. ალბათ, იცით, რომ აგ რარულ უნივერსიტეტში გახსნილი იყო ყველაზე დიდი საგამოცდო ცენტრი. ეს უნივერსიტეტი „თავი სუფალი უნივერსიტეტის“ ნაწილად იქცა, იქ გაკეთდა რემონტი, გაიხსნა ლაბორატორიები და ამ სივრცის საგამოცდო ცენტრად გამოყენება შეუძლებელი გახდა. ლაბორატო რიებში სპეციალური ტექნიკაა და მონტაჟებული, რომელსაც ჩვენ ვერ მოვხსნით. სასკოლო ოლიმპიადებ ის დროს, ქიმიისა და ფიზიკის პრ აქტიკულ ნაწილს ამ ლაბორატორი ებში ვატარებთ, მაგრამ საგამოცდო სექტორად და აუდიტორიად მათი გამოყენება ფიზიკურად შეუძლე ბელია. სამწუხაროდ, არ მოიძებნა სივრცე, სადაც ამ აბიტურიენტების თავმოყრას შევძლებდით, ამიტომ შევარჩიეთ სკოლის შენობები, რო მლებიც, შესაბამისი პარამეტრებ ით, გარკვეულ მოთხოვნებს აკმა ყოფილებენ. – ამას დამატებითი პრობლემე ბი არ შეუქმნია? – ეს წელს პირველად არ ხდება. სკოლები შარშან დაემატა და აბ იტურიენტებმა თავიდანვე იცოდ ნენ, სად და რომელ სკოლაში უნდა მისულიყვნენ. ჩვენს ვებგვერდზე განთავსებულია რუკები. ცენტრე ბამდე მისასვლელად დანიშნულია სპეციალური მარშრუტები და ყვ ელა პირობა შექმნილია, რომ აბიტ ურიენტები საგამოცდო ცენტრება მდე დაუბრკოლებლად მივიდნენ. – აბიტურიენტების მშობლებს აინტერესებთ, აღჭურვილია თუ არა საგამოცდო ცენტრები კონდ
განათლების მინისტრის სკანდალური პასუხი აბიტურიენტების მშობლებს
4
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
იცირების სისტემებით? – კონდიცირების სისტემები პრ აქტიკულად არც ერთ სკოლაში არ არის. არ არის ტექნიკურ უნივ ერსიტეტში და პრაქტიკულად, არ არსებობს ისეთი სექტორი, სადაც კონდიციონერები მუშაობს. ცენტ რს ამის არც უფლებამოსილება აქ ვს, არც საამისო ბიუჯეტი და არც მის კომპეტენციაში შედის, რომ კონდიცირების პრობლემები მოაგ ვაროს. ფარდის ჩამოფარება იქნება თუ სხვა წვრილმანი საკითხი, ჩვენი შესაძლებლობების ფარგლებში ვქ მნით აბიტურიენტებისთვის მაქს იმალურად მოსახერხებელ სამუშაო გარემოს. – დიდი ხანია, საუბრობენ, რომ შეიძლება საატესტატო და ეროვ ნული გამოცდები გაერთიანდეს და აბიტურიენტებს გაორმაგებუ ლი გამოცდების ჩაბარება აღარ მოუწიოთ. თქვენი აზრით, როდის შეიძლება ველოდოთ რადიკალურ ცვლილებებს ეროვნული გამო ცდების სისტემაში? – ასეთი კითხვები პერიოდ ულად ჩნდება ხოლმე და აინტ ერესებთ, შესაძლებელია თუ არა ერთიანი საგამოცდო სისტემის შექმნა. ცხადია, შესაძლებელია, მაგრამ მანამდე სისტემა ცვლი ლებებისთვის უნდა მოემზადოს. დღეს არსებული მოდელი მორგ ებულია იმ რეალობას, რომელიც იყო და არის ქვეყანაში. როგორც კი ეს რეალობა შეიცვლება, შე საძლებელი იქნება საგამოცდო მოდელის შეცვლაც. ყველაფერი დამოკიდებულია ცვლილებებზე, რომელსაც სამინისტრო რამდენ იმე მიმართულებით დაგეგმავს და განახორციელებს. ჩვენი მხრიდან ვადებზე საუბარი გამართლებული არ იქნება. როდესაც მომზადდება შესაბამისი ცვლილებები, ახალ სა გამოცდო მოდელზე მუშაობას მა შინ დავიწყებთ.
სანამ საქმის დეტალებს გაგა ცნობთ, მინდა შეგახსენოთ ერთი ანალოგიური საქმე, რაშიც სააკაშ ვილის ხელისუფლების მაღალჩინ ოსანი ახალმა ხელისუფლებამ სისხ ლის სამართლის პასუხისგებაში მი სცა. საუბარია შსს-ს გენინსპექციის ყოფილ უფროს თენგიზ გუნავაზე, რომელმაც, პროკურატურის ინფო რმაციით, 2012 წლის 11 აგვისტოს, სამსახურებრივი უფლებამოსი ლების გადამეტებით, გადაწყვიტა, შინაგან საქმეთა სამინისტროდან მიეღო ავტომობილის საწვავის ტა ლონები და მიეთვისებინა. „6750 ლარად ღირებული 3000 ლიტრი ბენზინის ტალონები თე ნგიზ გუნავამ არ გამოიყენა სამს ახურებრივი დანიშნულებისამებრ, არ გასცა დადგენილი წესით – ჩა მოწერა და მის მართლზომიერ მფ ლობელობასა და გამგებლობაში არსებული ზემოაღნიშნული საწვ ავის ტალონები მიითვისა, რითაც
საქართველოს შინაგან საქმეთა სა მინისტროს მნიშვნელოვანი ზიანი მიადგა“, – აცხადებდნენ მაშინ პრ ოკურატურაში. ეს სამართლებრივი პრეცედ ენტი ჩვენს მკითხველს მხოლოდ იმიტომ შევახსენეთ, რომ პროკურ ატურამ თენგიზ გუნავას სამსახურ ებრივი უფლებამოსილების გადამე ტების მუხლით ბრალი წარუდგინა. აქედან გამომდინარე, არ არის გა მორიცხული, საწვავის არამიზნო ბრივი ხარჯვის გამო საგამოძიებო ორგანომ კითხვები ალექსი პეტრ იაშვილსაც დაუსვას. მოკლედ, აუდიტის ანგარიშით, ირკვევა, რომ 2014 წელს პეტრია შვილის უწყების მიერ გაწეული სა წვავის ხარჯები მნიშვნელოვნად გა იზარდა. მთელი სამინისტროს მიერ მოხმარებული საწვავის 57 პროც ენტი კი ალექსი პეტრიაშვილზე გა ნპირობებულ ავტომობილ TOYOTA Land Cruiser 200-სა (სახელმწიფო ნომრით FCF-778) და მინისტრის მოადგილეზე განპირობებულ MIT SUBISI Pajero-ზე (სახელმწიფო ნო მრით XCX-070) მოდის. TOYOTA Land Cruiser 200 ალ ექსი პეტრიაშვილს სარგებლობაში 2013 წლის 28 ივნისს სახელმწიფო დაცვის სამსახურის უფროსის სპ ეციალური ბრძანების საფუძველზე გადაეცა, იმ დროიდან 2014 წლის ჩათვლით აღნიშნული ავტომობი ლის მიერ გაწეულია 22 ათას ლი ტრამდე საწვავის ხარჯი, უფრო ზუსტად კი – 21 983 ლიტრი. ავტომობილის გადაცემის პე რიოდისთვის მისი გარბენი 50200 კილომეტრს შეადგენდა, თუმცა შემდგომ გავლილი მანძილის აღ ირცხვა აღარ წარმოებდა. ამიტომ, მოხმარებული საწვავისა და წვის მაქსიმალურ კოეფიციენტზე (100 კილომეტრზე 19 ლიტრი) დაყრდნ ობით აუდიტის ჯგუფის მიერ გამო თვლილ იქნა გასავლელი მანძილი. გახარჯული საწვავით თუ ვიმსჯე ლებთ, ალექსი პეტრიაშვილზე გა ნპირობებული ავტომობილის მინი მალური გარბენი, მისი გადაცემის მომენტიდან 2014 წლის ჩათვლით, უნდა ყოფილიყო 165 900 კილომე ტრი, თუმცა, როგორც „ლევან სამხ არაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს“ მიერ მომზადებული დასკვნით დგ ინდება, 2015 წლის 18 თებერვალს ხსენებული სატრანსპორტო საშუ ალების გარბენი შეადგენდა მხოლ ოდ 104 500 კილომეტრს, ანუ გარბ ენმა, ფაქტობრივად, გაწეულ ხარჯ თან მიმართებაში მინიმუმ 61 400 კილომეტრით ნაკლები შეადგინა. სწორედ ამ მანძილის გასავლელად საჭირო საწვავის არამიზნობრივ ხა რჯვაზეა საუბარი აუდიტის ანგარი შში, რომლის თანახმადაც ირკვევა, რომ მინისტრ პეტრიაშვილზე საწვ ავი გაიცემოდა მაშინაც კი, როდე საც ის ფიზიკურად საქართველოში არ იმყოფებოდა. საწვავის მომწოდ ებელი კომპანიიდან („ლუკოილ ჯო რჯია“) აუდიტმა გამოითხოვა დეტა ლური ინფორმაცია ზემოხსენებულ ავტომობილში საწვავის შევსების შესახებ, კონკრეტული დროისა და რაოდენობების მითითებით. მიღე ბული ინფორმაცია შედარებულ იქ ნა ალექსი პეტრიაშვილის ქვეყნის გარეთ მივლინებაში ყოფნის პერი ოდთან და დადგინდა, რომ მინისტ რის საქართველოს ტერიტორიაზე არყოფნისას მასზე მიმაგრებულ (TOYOTA Land Cruiser 200, ნომრით FCF 778) ავტოსატრანსპორტო სა შუალებაზე სისტემატურად ხდებ ოდა საწვავის შევსება. მხოლოდ ამ პირობებში ჩასხმულია 3616 ლიტრი საწვავი. ანალოგიურ ვითარებაში, მინი სტრის მოადგილეზე მიმაგრებულ ავტომობილ MITSUBISI Pajero-ში ჩა სხმულია 2497 ლიტრი საწვავი, ხო ლო მეორე მოადგილეზე მიმაგრებ
დიდი ოდენობით გამქრალი საწვავი და 770-პროცენტიანი დანამატები ევროინტეგრაციის სამინისტროში © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
აშვილი ფინანსურ სკანდალში ეხვევა მინისტრზე EXCLUSIVE საწვავი გაიცემოდა მაშინაც კი, როდესაც ის ფიზიკურად საქართველოში არ იმყოფებოდა ულ ავტომობილ LEXUS LS 460-ში – 865 ლიტრი საწვავი. სად გაქრა და რაში იხარჯებო და დიდი ოდენობით საწვავი? ჩვ ენი ინფორმაციით, ამ საკითხის გარკვევას პროკურატურა გეგმავს, თუმცა აუდიტის სამსახურს საგა მოძიებო ორგანოსთვის მასალები ჯერ არ გადაუგზავნია. თუკი თე ნგიზ გუნავას შემთხვევაში საწვავ ის არამიზნობრივი ხარჯვის გამო სისხლის სამართლებრივი დევნა დაიწყო, მაღალი ალბათობით, პე ტრიაშვილის შემთხვევასაც ანალ ოგიური მსვლელობა მიეცემა. მით უმეტეს, რომ საწვავის თემა არ არ ის ერთადერთი, რომელიც აუდი ტის ანგარიშში მოხვდა. როგორც ირკვევა, აუდიტორთა გაკვირვება გამოიწვია შრომის ან აზღაურებისა და პრემიერების უჩ ვეულო სისტემამ. აუდიტის შესწავ ლის პერიოდში, შტატით მომუშავე თანამშრომლების უმეტესობაზე პრემიები გაიცემოდა ყოველთვი ურად, სახელმწიფო მინისტრის ბრძანებით. საანგარიშო პერიოდში პრემიის სახით გაცემულმა სახს რებმა თანამდებობრივ სარგოსთან მიმართებაში 60% შეადგინა. იყო შემთხვევები, როდესაც თვეში გა იცემოდა ერთზე მეტი პრემია. ასე მაგალითად, 2014 წლის 3 იანვარს აპარატის ოთხ თანამშრომელზე, სამსახურებრივი მოვალეობის კე თილსინდისიერად შესრულებისთვ ის, მათი მოტივაციისა და შრომის ნაყოფიერების ამაღლების მიზნით, პეტრიაშვილის #1 ბრძანების სა ფუძველზე გაიცა პრემია, საერთო
ჯამში, 11 ათას 100 ლარის ოდენობით. აუდიტის ჯგ უფისთვის გაუგებარია ბრძანებაში მოყვან ილი არგუმენტაცია: „სამსახურებრივი მოვალეობის კე თილსინდის იე რ ად შესრულება“, მა შინ რო ცა 3 ია ნვ არი წლ ის პი რველი სამუშაო დღეა. ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ წახალისების დასაბუ თება ტრაფარეტულია და რეალობას არ ასახავს. თანამშრომელთა პრემირება იგივე საფუძვლითა და დასაბუთე ბით განხორციელდა, ასევე, 2014 წლის 17 იანვარს (ბრძანება #17) მთლიანობაში 26 თანამშრომელზე, მათ შორის 2014 წლის 3 იანვარს პრემირებულ 4 თანამშრომელზეც. როგორც წესი, საჯარო მოხე ლეებზე პრემიის გაცემა მათი შე მდგომი წახალისებისა და მოტივა ციის გაზრდის მიზნით ხდება, თუ მცა აუდიტისთვის გაუგებარია იმ თანამშრომლებზე საკმაოდ დიდი მოცულობის პრემიებისა და დანა მატების დარიცხვა, რომელთა სა მსახურიდან განთავისუფლება პრ აქტიკულად გადაწყვეტილი იყო და შესაბამისად, მოტივაციის გაზრ დაზეც საუბარი ალოგიკურია. ასე მაგალითად: 2014 წლის 19 მაისს პირადი განცხადების საფუძველზე განთავისუფლდა ორი თანამშრო მელი, დეპარტამენტის უფროსის
რა დარღვევები აღმოუჩინა აუდიტმა ყოფილ სახელმწიფო მინისტრს?
მოა დგ ილ ე და მთავარი სპეციალისტი, რომელთა პრემ ირებაც განხორცი ელდა განთავისუფლე ბის დღეს. დეპარტამენტის უფროსის მოადგილეს პრემიის სახით მიეცა თანამდებობრივი სარგოს ოდენობის 182%-ი, ხოლო მთავარ სპეციალისტს – 263%-ი. ასევე, 2014 წლის 22 აპრი ლს განთავისუფლებულია დეპარტ ამენტის უფროსი, რომელსაც განთ ავისუფლებამდე ერთი კვირით ადრე მიღებული აქვს პრემია და დანამატი, საერთო ჯამში, თანამდებობრივი სა რგოს ოდენობის 277%. „საგულისხმოა, რომ საჯარო სა მსახურში მოხელეთა პრემირების მიზანს წარმოადგენს საჯარო დაწე სებულებაში დასაქმებულ პირთა წა ხალისებისა და მოტივაციის გაზრდა, თუმცა აპარატის მხრიდან ზემოაღნი შნულის საპირისპიროდ, თანამშრო მელთა პრემირება საგრძნობლად (სა შუალოდ 3.5-ჯერ) იზრდებოდა მაშინ, როდესაც თანამშრომელთა სხვა სა
„ვერ იქნა მოწოდებული ვერანაირი დამატებითი დოკუმენტი, რაც 2014 წლის 1-ლი ივლისის შემდეგ 770%-ით გაზრდილი დანამატების გაცემის საჭიროებასა და აუცილებლობას გაამართლებდა“
მსახურში გადასვლა, ფაქტობრივად, გადაწყვეტილი იყო“, – ნათქვამია აუ დიტის ანგარიშში, სადაც ასევე ვკით ხულობთ, რომ მთავრობის დადგენ ილების მიუხედავად, პეტრიაშვილის უწყებაში დანახარჯები, შემცირების ნაცვლად, 16%-ით გაიზარდა. კო ნკრეტულად დანამატების ოდენობა კი, მინისტრის ბრძანებით, 2014 წლ ის მეორე ნახევარში 770 პროცენტით გაიზარდა. „აუდიტის ჯგუფისთვის ვერ იქნა მოწოდებული ვერანაირი დამატები თი დოკუმენტი, რაც თვალსაჩინოს გახდიდა აპარატის იმ თანამშრომლ ებზე დამატებითი საპასუხისმგებლო ფუნქციების დაკისრებას და მათ ჯე როვნად შესრულებას, რაც გაამარ თლებდა 2014 წლის 1-ლი ივლისის შემდეგ 770%-ით გაზრდილი დანამა ტების გაცემის საჭიროებასა და აუ ცილებლობას“, – ნათქვამია აუდიტის ანგარიშში. ამავე ინფორმაციით, ევროინტე გრაციის სამინისტროში გაიცემოდა თანამდებობრივ სარგოზე მეტი ოდენობის პრემიები, ეს მაშინ, რო
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
დესაც საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 15 ივლისის #449 დადგ ენილების თანახმად: „საჯარო და წესებულებაში დასაქმებულ პირზე ერთჯერადად გაცემული პრემიის ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს აღნიშნული პირის თანამდებობრივ სარგოს“. რა მსვლელობა მიეცემა ზემო აღნიშნულ დარღვევებს და გაიზია რებს თუ არა ალექსი პეტრიაშვილი თენგიზ გუნავას ბედს, რომელიც, როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სისხლის სამართლის პასუხისგებაში სწორედ საწვავის არამიზნობრივი ხარჯვის გამო მიეცა? საგამოძიებო ორგანოში აუდიტის დასკვნა არ გაუგზავნიათ, თუმცა, ჩვენი ინფორმაციით, მასა ლების გადაცემას პროკურატურა თავადვე მოითხოვს. „პრაიმტაიმი“ შეეცადა, ამ თემებზე თავად ალექსი პეტრიაშვილის განმარტებები მოეს მინა, თუმცა ყოფილმა მინისტრმა შე მდეგი მოკლე ტექსტური შეტყობინ ებით გვიპასუხა: „უნდა გავარკვიო ეგ საკითხი, ამიტომ ჯერ ვერ მოგცემთ კომენტარს“.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
5
რის თქმას აპირებს ციხის ყოფილი მირიან ბოქოლიშვილი გეგუთის ციხის ყოფილი დი რექტორი და ამჟამად ძებნილი მალხაზ სინაურიძე სკანდალური განცხადების გაკეთებას გეგმავს. მას ბრალი წაუყენეს ლევან კო რტავას მკვლელობის საქმეზე, თუმცა მანამდე პროკურატურ ასთან შეთანხმება შედგა: აღია რებითი ჩვენების საფუძველზე ამავე დანაშაულში ბრალდებული გეგუთის ციხის ორი თანამშრო მელი პატიმრობიდან გაათავის უფლეს, თავად სინაურიძეს კი ქვეყნიდან გამგზავრების საშუ ალება მისცეს. ამჟამად მალხაზ სინაურიძე შე ერთებულ შტატებში იმყოფება. „პრაიმტაიმმა“ მასთან ინტერვიუ სკაიპის მეშვეობით ჩაწერა. ციხის ყოფილი დირექტორი მიიჩნევს, რომ ის საპრეზიდენტო არჩევნებ ის წინ პოლიტიკურ თამაშებს შე ეწირა. სანამ მალხაზ სინაურიძესთან ინტერვიუს გაგაცნობთ, გეტყვით, რომ კორტავას საქმეში სინაურ იძის კავშირზე ხელისუფლების ოპონენტები და არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენლები საკმაოდ ხშირად საუბრობდნენ. „ვინაიდან მაღალი ალბათობით დგინდება ციხეში ე.წ. „მაყურებლ ების“ არსებობა, აუცილებელია, პროკურატურამ შეისწავლოს ამ ფაქტთან ციხის უფროსის, ბატონი მალხაზ სინაურიძის კავშირის საკი თხი“, – ნათქვამია ლევან კორტავას გარდაცვალების ფაქტის გამოძი ებასთან დაკავშირებით არასამთა ვრობო ორგანიზაციების ერთობლ ივ განცხადებაში. ხელისუფლების ოპონენტები კი ამბობდნენ, რომ აუცილებელია, გამოძიება დაინტერესდეს ამ საქმ ესთან მალხაზ სინაურიძის კავშირ ით, რომელიც გეგუთის #14 დაწე სებულების დირექტორის თანამდ ებობიდან მას შემდეგ გადააყენეს, რაც იქ პატიმარ ლევან კორტავას სცემეს. საყურადღებოა ის გარემოებ აც, რომ 2012 წლის საპარლამენ ტო არჩევნების შემდეგ სინაურიძემ ჩვენება თავდაცვისა და შინაგან საქმეთა ყოფილი მინისტრის ბა ჩო ახალაიას წინააღმდეგ მისცა და განაცხადა, რომ ციხის ბუნტის ორგანიზატორი ბაჩო ახალაია იყო. გავრცელებული ინფორმაციის თა ნახმად, ჩვენების შეცვლიდან დაახ ლოებით ერთ კვირაში ის გეგუთის ციხის უფროსად დაინიშნა. – ბატონო მალხაზ, პირველ რი გში მინდა გკითხოთ, რა მოხდა იმ დღეს გეგუთის ციხეში? როგორია თქვენეული ვერსია? – იმ მომენტში, სამწუხაროდ, სამსახურში არ გახლდით. როცა დამირეკეს, მსჯავრდადებულებს შორის ჩხუბი უკვე დასრულებული იყო. ლევან კორტავა სულ ახალი გადმოყვანილი იყო გეგუთში აღ მოსავლეთიდან. გეგუთის დაწესე ბულებაში, მაშინ კი არა, ახლაც არ არის საკარანტინო ოთახები, სადაც შესაძლებელია ახლად გადმოყვა ნილ პატიმართან მუშაობა. მოხდა დაპირისპირება რამდენიმე მსჯა ვრდადებულს შორის. – მაშინ ეს თემა მაყურებლების მიერ ანგარიშსწორებას დაუკავ შირდა... – ვერ ვხვდები თვითონ მაყურე ბლის ცნებას. ციხეში ყველა თავს მაყურებლად მიიჩნევს, ვისაც ე.წ. მეორე „ხოდკა“, ანუ ნასამართლო ბა აქვს. ეს კატეგორია თავს მიიჩ ნევს „კაი ბიჭად“, ფიქრობენ, რომ რაღაც პრივილეგიებით უნდა სა რგებლობდნენ სხვებთან შედარე ბით. სამწუხაროდ, მე რომ ჩავედი გეგუთში სამუშაოდ, ადმინისტრა ციის 28 თანამშრომელი, პროფეს იონალი ოფიცერი დაწესებულების გარეთ იმყოფებოდა, რადგან მსჯა ვრდადებულები ემუქრებოდნენ და 6
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
„თქვენი გაზეთის მეშვეობით – დამკითხონ და ვიტყვი სიმართლეს, დავასახელებ ძალიან მნიშვნელოვან გვარებს“
იყო სერიოზული ზეწოლა. – სწორედ ამიტომ მინდა გკით ხოთ, განსაკუთრებით გეგუთის ციხესთან მიმართებით ყოველთ ვის ამბობდნენ, რომ რეალურად იქ ადმინისტრაციის ნაცვლად სი ტუაციას სწორედ ეს მაყურებლები მართავდნენ... – ჩემი მისვლისთანავე ადმინისტ რაციაზე ეს ზეწოლა და პატიმრების მსგავსი საქციელი შეწყდა. ჩვენ მო ვახერხეთ იქ სიტუაციის დალაგება, რომელიც ნამდვილად არ იყო იოლი და რატომ იცით? აღმოსავლეთ საქა რთველოს ციხეებში სიტუაციას რომ ვერ აწყნარებდნენ, ყველა რთული კატეგორიის მსჯავრდადებულს უშ ვებდნენ ჩვენთან. ამან გამოიწვია ის, რომ გეგუთში თავი მოიყარეს განს აკუთრებული კატეგორიის პატიმრ ებმა. თქვენ წარმოიდგინეთ, 300 მს ჯავრდადებული, რომელთაც ერთმ ანეთთან დაპირისპირება ჰქონდათ
და მძიმე კატეგორიის პატიმრებად მოიაზრებოდნენ, ყველა ჩვენთან გამოუშვეს. ეს მაშინ, როცა გეგუთი იყო საერთო რეჟიმის დაწესებულება და დეპარტამენტის თავმჯდომარედ მიხეილ ღურწკაიას მოსვლისთანავე გადაკეთდა მკაცრი რეჟიმის დაწე სებულებად, რაც თავისთავად დიდი შეცდომა იყო. 2012 წლის არჩევნებ ის შემდეგ, როცა ამ ციხის დირექტ ორად დავინიშნე, მოგეხსენებათ, ცი ხეებში სიტუაცია ძალიან დაძაბული იყო. სწორედ ამიტომ ვერ შედიოდ ნენ თანამშრომლები დაწესებულე ბაში. შევძელი, რომ მაქსიმალურად მომეგვარებინა და დამელაგებინა სიტუაცია. აქ გასათვალისწინებე ლია ის ფაქტიც, რომ, ზოგადად, პა ტიმრები ადმინისტრაციის თანამშ რომლების მიმართ ძალიან ხშირად ცრუ ბრალდებებს აჟღერებენ ხო ლმე. როდესაც რთული კატეგორიის პატიმრები გადმოიყვანეს, მაშინვე
დაიწყო ფსიქოტროპული მედიკამე ნტების მასიური მოთხოვნა, რამაც კიდევ უფრო შეუწყო ხელი სიტუაც იის დაძაბვას, რადგან მხოლოდ პა ტიმრის ნება-სურვილის მიხედვით ამ წამლებს ვერ გავცემდით. – ითქვა, რომ სწორედ ფსიქოტ როპული წამლების მოთხოვნას ჰქონდა ადგილი კორტავას მხრი დანაც, თუმცა საინტერესოა, რა შუაში იყვნენ აქ სხვა პატიმრები და რამ გამოიწვია მათ შორის და პირისპირება? – ჩემმა თანამშრომელმა ფსიქოტ როპულის გაცემაზე უარი უთხრა და განუმარტა, რომ მას ექიმის დანიშნ ულების გარეშე ვერ გასცემდა. ამას მოჰყვა მისი მხრიდან გაღიზიანება, რაც უკვე სხვა პატიმრებთან შეხლაშემოხლაში გადაიზარდა. ამას მო ჰყვა ჩხუბი, თუმცა კატეგორიულად ვაცხადებ, რომ ამ ჩხუბს არ გამოუწ ვევია კორტავას გარდაცვალება. ეს
არ ყოფილა მიზეზი, რადგან მას სა სიკვდილო დაზიანებები ნამდვილად არ ჰქონია. – მიზეზებზე ოდნავ ქვემოთ გკ ითხავთ, მანამდე მაინტერესებს, რა მიზნით ითხოვთ სასამართლოს მიერ სკაიპით დაკითხვას? რის თქ მა გსურთ პროცესზე? – მსჯავრდადებულების ნაწილი, ისევე როგორც ადმინისტრაციის თანამშრომლები, სრულიად უკანონ ოდ არიან გასამართლებულნი. მოვა დრო და ყველაფერი გაირკვევა. ჩემს ორ თანამშრომელს სრულიად უსაფ უძვლოდ წაუყენეს ბრალი. პროკურ ატურამ ჩემთან დადებული ყველა პირობა დაარღვია. მე ერთი წლის გა ნმავლობაში ხმა არ ამომიღია, რადგ ან ჩემი თანამშრომლები პატიმრობ იდან გაათავისუფლეს, მაგრამ იმის გამო, რომ გამოძიება ტენდენციურ ად წავიდა, გაჩუმებას აღარ ვაპირებ. ამიტომ მინდა მივცე ჩვენება სასამა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
დირექტორი კორტავას საქმეზე? „არ დავუშვი, რომ 300-კაციანი შეიარაღებული სპეცრაზმი დაწესებულებაში შემომეშვა. ამის გამო, საკმაოდ დამეძაბა ურთიერთობა ხელმძღვანელობასთან“
„ეს იყო პოლიტიკური საქმე, რადგან, მოგეხსენებათ, მაშინ საპრეზიდენტო არჩევნები ახლოვდებოდა და ხელისუფლებას სურდა, პატიმრის გარდაცვალების საქმე ხმაურით გაეხსნა“
მივმართავ სასამართლოს რთლოს და დავასახელებ ყველა იმ პირს, ვინც საქმის კურსში იყო. – ვინ არიან ეს პირები? გაიჟ ღერა ლაშა ნაცვლიშვილის გვარ მაც... – მე პირადად ლაშა ნაცვლი შვილს არ შევხვედრივარ, მაგრამ მასთან მოლაპარაკება მქონდა დე პარტამენტის თავმჯდომარის, მი ხეილ ღურწკაიას შუამავლობით. სწორედ ამ მოლაპარაკების შედეგი იყო, რომ მე ვაღიარე აბსურდული დანაშაული, ამის სანაცვლოდ კი გა მოუშვეს ჩემი თანამშრომლები და მეც უპრობლემოდ შევძელი აშშ-ში გამგზავრება, მიუხედავად იმისა, რომ ბრალი მქონდა წარდგენილი. აქ გულის ოპერაცია ჩავიტარე, სა კმაოდ რთული და ახლა ვმუშაობ იმისთვის, რომ ეს მკურნალობის თანხები როგორმე დავფარო. მინდა ხმამაღლა განვაცხადო, რომ კორტ ავას საქმეზე ვინც დააკავეს, არას წორი მუხლით სამართლდებიან. კი ბატონო, ჩხუბი იყო, მაგრამ ხაზგ ასმით ვიმეორებ, ამ ჩხუბს არ გამო უწვევია პატიმრის გარდაცვალება. აქ სხვა მიზეზები იყო. კი, ვიცი ეს საქმე ვისი მოთხოვნით შეიკერა, მაგრამ ამ ყველაფერს ვიტყვი სასა მართლო პროცესზე. გარდა ამისა, გაქოცებული ნაცების დიდი წვლი ლია ამ საქმეში, რომლებიც ახლაც მშვენივრად განაგრძობენ უკანონო საქმიანობას. მათ პირადი პრობლე მები ჰქონდათ ჩემთან მიმართებაში. – ნაცები რატომ გერჩოდნენ? – 2006 წელს, გახმაურებული ცი
ხის ბუნტის დროს მე ვიყავი სამკ ურნალო დაწესებულების დირექტ ორი და პირადად ჩემი გადაწყვეტი ლებით, არ შევუშვი მეგის ქარდავას სპეცრაზმი ამ დაწესებულებაში. არ დავუშვი, რომ 300-კაციანი შეიარა ღებული სპეცრაზმი სამკურნალო დაწესებულებაში შემომეშვა. ამის გამო, საკმაოდ დამეძაბა ურთიერ თობა იმდროინდელ ხელმძღვანე ლობასთან. – თუ არ ვცდები, ბუნტის საქმ ეზე ჩვენება მიეცით... – დიახ, ვთქვი ის, რაც რეალურ
ად მოხდა. მეგის ქარდავას სურდა, სპეცრაზმი შემოეყვანა ციხის სამკ ურნალო დაწესებულებაშიც და სა საკლაო მოეწყო იქაც. მე 2000 წლ იდან ვმუშაობდი სასჯელაღსრულ ების სისტემაში და სამი მთავრობა მაქვს გამოვლილი. ნაციონალების დროს, მათთან გართულებული სი ტუაციის გამო, წამოვედი სისტემ იდან. „ოცნების“ ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ დამიძახეს და სი ტუაციის დალაგება მთხოვეს გეგუ თის ციხეში. საბოლოოდ კი, სრულ იად უკანონოდ გადატეხეს ჯოხი ჩე
მზე და იმ ადამიანებზე, რომლებსაც კორტავას საქმეზე ასამართლებენ. – ჩვენი მკითხველის ნაწილს შესაძლოა, გაუჩნდეს კითხვა, რომ სწორედ ციხის ბუნტზე ჩვენების მიცემის სანაცვლოდ დაინიშნეთ დირექტორის თანამდებობაზე... იყო ასეთი პირობა? – არანაირი მსგავსი პირობა არ ყოფილა. დამიძახეს მხოლოდ იმიტ ომ, რომ ძალიან უჭირდათ გეგუთში სიტუაციის დალაგება. ეს ისეთი მსჯავრდადებულები არიან, რომლ ებიც ახალაიას დროსაც ხორცებს
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
იჭრიდნენ და მის თვალწინ ჭამდ ნენ. ასე რომ, არცთუ ისე იოლი იყო მათთან მუშაობა. – კორტავას საქმეს რომ დავუ ბრუნდეთ, თქვენ ამბობთ, რომ პა ტიმრებს შორის დაპირისპირებას არ გამოუწვევია მისი გარდაცვა ლება... მაშინ რით გარდაიცვალა ეს ბიჭი? – საათ-ნახევრის გადმოყვანილი იყო ჩვენთან, ეს ჩხუბი რომ მოხდა. მანამდე მას მიღებული ჰქონია ფს იქოტროპული მედიკამენტები. სა ვარაუდოდ, იქ, საიდანაც გადმოი ყვანეს. ჩვენთან წამლის გადაცემას გამოვრიცხავ, რადგან ყველა განა წილებას ვესწრებოდი პირადად მე, ან ჩემი მოადგილე. რეალურად, მას ორგანიზმში აღმოაჩნდა საკმაოდ დიდი ოდენობის ფსიქოტროპული ნივთიერებები. მე დადასტურებ ულად ვიცი, რომ ჩვენთან ეტაპირ ების დროს მანქანაშიც მიიღო ეს წამლები. არსებობს ალტერნატიუ ლი დასკვნა, რის შედეგად გარდ აიცვალა ეს ადამიანი. ეს იყო ექ იმების შეცდომა და დაუდევრობა. კი ბატონო, მოტივაცია იყო ჩხუბი, მაგრამ მას არ ჩაუტარდა ადეკვა ტური სამედიცინო დახმარება, რაც შესაძლებელს გახდიდა მის გადა რჩენას. – როგორ მოახერხეთ ქვეყნის დატოვება, თუკი ბრალი წაგიყე ნეს? – მე ბრალის წარდგენამდე ვა პირებდი აშშ-ში სამკურნალოდ წა სვლას, თუმცა მიხეილ ღურწკაიამ გადმომცა პროკურატურის თხოვ ნა, რომ ქვეყანა არ დამეტოვებინა. ეს ხდება 7 აგვისტოს. მეორე დღეს დაიჭირეს ჩემი თანამშრომლები, რის შემდეგაც იძულებული გავხდი, საკუთარ თავზე ამეღო ეს ყველაფ ერი და მეორე დღესვე გამოუშვეს ისინი. ამის შემდეგ, სრულიად უპ რობლემოდ შევძელი გამგზავრება. მანამდე დავურეკე ღურწკაიას და ვუთხარი, – თანახმა ვარ, საკუ თარ თავზე ავიღო ყველაფერი, თუ ჩემს თანამშრომლებს გამოუშვებთქო. ეს იყო პოლიტიკური საქმე, რადგან, მოგეხსენებათ, მაშინ სა პრეზიდენტო არჩევნები ახლოვდ ებოდა და ხელისუფლებას სურდა, პატიმრის გარდაცვალების საქმე ხმაურით გაეხსნა და წარმოედგინა ისე, რომ – აი, ხომ ხედავთ, ციხის დირექტორსა და თანამშრომლებ საც კი არ ვინდობთო. ზეწოლა იყო ნაციონალების მხრიდანაც, რის სა პასუხოდაც გააკეთეს ეს ყველაფ ერი. არ სურდათ, სინაურიძე ყელში გაჩხერილი ძვალივით ჰქონოდათ. – ანუ, გინდათ თქვათ, რომ წი ნასაარჩევნო პოლიტიკურ ბატა ლიებს შეეწირეთ? – ასე გამოვიდა, თუმცა ახლა გა ჩუმებას აღარ ვაპირებ. კიდევ ერ თხელ, თქვენი გაზეთის მეშვეობით მივმართავ სასამართლოს – დამკ ითხონ და ვიტყვი სიმართლეს, და ვასახელებ ძალიან მნიშვნელოვან გვარებს. P.S. ოფიციალური ინფორმაც იით, 2013 წლის 12 მაისს ლევან კორტავა სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის რუსთავის #6 დაწესებულებიდან გადაიყვანეს გეგუთის #14 დაწესებულებაში. გეგუთის ციხეში განთავსებისას, ლევან კორტავასა და უსაფრთ ხოების განყოფილების ინსპექ ტორ ილია შანშაშვილს შორის ფსიქოტროპული პრეპარატების გაცემასთან დაკავშირებით შე ლაპარაკება მოხდა. ილია შანშ აშვილმა ლევან კორტავასთან კონფლიქტური სიტუაციის გა რკვევა მსჯავრდადებულ შოთა სინაურიძეს დაავალა, რასაც მო ჰყვა რამდენიმე პატიმრის მიერ ლევან კორტავას განსაკუთრე ბული სისასტიკით ცემა, რომლის დროსაც მიყენებული დაზიანებ ების გამო ეს უკანასკნელი გარდ აიცვალა. ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
7
რა ნარკოტიკები გამოჩნდა შავ ბაზარზე
ირაკლი მამალაძე
ნარკომანიასთან ბრძოლა რომ ბოლო წლებში ეფექტურად მიმდ ინარეობს ამ ფაქტს ნარკოლოგ ების დიდი ნაწილი ერთხმად აღ იარებს. თუმცა აქვე აცხადებენ, რომ არსებობს რისკები და გამო წვევები, რომელსაც ხელისუფლ ება უნდა გაუმკლავდეს. მეტიც, არსებობს შემთხვევები, რომლის გასანეიტრალებლად შესაბამის სტრუქტურებს თანმიმდევრული პრევენციული ღონისძიებები აქ ვს გასატარებელი. მართალია, ბოლო წლებში მთავრობისა და სა მინისტროების კოორდინებულმა მუშაობამ შედეგი გამოიღო და მინიმუმამდე დავიდა სააფთიაქო ნარკომანია, ასევე, კონტროლდ ება ე.წ. შავი ბაზარი და მასიურად არ შემოდის ქვეყანაში ნარკოტ იკული საშუალებები. თუმცა ეს სულაც არ ნიშნავს ნარკომანიის დამარცხებას. რადგან ნარკომ ომხმარებლები პერიოდულად ახ ერხებენ სხვადასხვა მედიკამენტ ებისა თუ ქიმიური ელემენტების გამოყენებით ე.წ. სინთეტიკური ნარკოტიკების დამზადებას. „პრაიმტაიმისთვის“ ცნობილი ხდება კიდევ ერთი ახალი ნარკოტ იკული საშუალების შესახებ, რო მელსაც საქართველოშიც მიაგნეს. საუბარია მცენარეზე, რომელიც მრავლად არის წარმოდგენილი ჩვ ენი ქვეყნის მდიდარ ლანდშაფტში. შეგნებულად არ ვახდენთ მცენარ ის იდენტიფიცირებას, თუმცა ეს არ არის ყაყაჩო და არ მიეკუთვნება ოპიუმის ჯგუფს. მცენარეს, რომლ ისგანაც ნარკოტიკული საშუალება მზადდება, ნარკომომხმარებლები ე.წ. წიწვების სახელით მოიხსენი ებენ. როგორც ირკვევა, აღნიშნულ მცენარეს დამხმარე პრეპარატებ თან ერთად ხარშავენ და ინტრავენ ური გზით მოიხმარენ. აღნიშნული სითხე სინთეტიკურ ნარკოტიკთა ჯგუფს წარმოადგენს და მიახლო ებულია ე.წ. ჯევიფისა და ვინტის სახეობებთან. ამ თემაზე „პრაიმტაიმი“ ნარკ ოლოგ ხათუნა თოდაძეს ესაუბრა: – ე.წ. ნარკოტიკული შავი ბაზარი ძალიან ხშირად იცვლება, იცვლება მისი შემადგენელი ნარკოტიკებიც, თუმცა ძირითად ნარკოტიკულ სა შუალებები მაინც ოპიოიდები რჩ ება, მაგრამ ესეც მკვეთრად არის შემცირებული. იგივე ე.წ. ნიანგი, ფაქტობრივად, აღარ არსებობს. რაც შეეხება ჰეროინს, ბიბრუმორ ფისა და არალეგალურ მეტანის, რომელიც სხვადასხვა საშუალებ ებით შემოდის ქვეყანაში, მასიურ ად ხელმისაწვდომობა ადვილი არ არის. ასევე, მინდა ვთქვა, რომ სი მულატორების პრობლემა რჩება. თუმცა მისი მოხმარებაც მკვეთრ ად შემცირდა წლის განმავლობაში, ასევე შემცირებულია სააფთიაქო ნარკომანიაც. ჩვენი დაკვირვებით,
„ეს არის ე.წ. წიწვები, რომელსაც მიაგნეს და შედარებით გამოცდილი და სტაჟიანი მომხმარებლები მოიხმარენ“ რაღაც ის ადამიანები, ვინც შე
EXCLUSIVE
მთხვევითი მომხმარებლები იყვნენ და ეს ეხება ბავშვებს, თინეიჯერებს, მათთვის, ფაქტობ რივად, ხელმისაწვდომი აღარ არის სააფთიაქო ნარკომანია და ამაში დიდი როლი ითამაშა ჯანდაცვის სამინისტრომ, თუმცა ნარკოდამ ოკიდებული ადამიანები, სტაჟიანი მომხმარებლები კვლავ პოულობენ გზებსა და საშუალებებს, რომ და ამზადონ და მოიხმარონ სხვადასხ ვა საშუალებები. – ამ შემთხვევაში რა უნდა გა კეთდეს? ფაქტია, რომ პერიოდ ულად ჩნდება რაღაც ნარკოტ იკები... როგორც ირკვევა, უკვე ბუნების გაჩეხაც კი დაიწყეს, რომ ნარკოტიკი მოხმარონ. – ხანგრძლივი მომხმარებლები რაღაც ნივთიერებების შოვნას ახ ერხებენ. ეს სიახლე, რასაც მეკითხ ებით, მე უბრალოდ არ დავასახე ლებ ამ მცენარეს. არ ღირს ამის და კონკრეტება, რადგან არ შეესიოს ხალხი შემდეგ ფართობებს, თუმცა ეს არის ე.წ. წიწვები, რომელსაც მი აგნეს და შედარებით გამოცდილი და სტაჟიანი მომხმარებლები მოიხ მარენ. საბედნიეროდ, ამ ე.წ. წიწვ ებს ახასიათებს სეზონურობა და ის არ გავრცელდა ამ სეზონზე სწრა ფად, თუმცა, ამ მხრივ, გარკვეული ზომებია მისაღები, რაც ჩემს კომპ ეტენციას ცდება. – რა ნარკოტიკია ეს და რა გზ ით მოიხმარენ? – ამ მცენარისგან მთელი რიგი
ქიმი ური რეაქციებ ის შედეგად ამზა დებენ მასტიმულირებელი ძალის მქონე ნივთიერებე ბს, ეს არის ურო, ე.წ ვინტ ისა და ჯეფის მაგვარი ნარკოტიკი და მას მოიხმარენ ინტრავენური გზით. – ზოგადად, მცენარეული ნა რკოტიკის მიმართ ლიბერალიზა ციას მოითხოვენ საკანონმდებლო დონეზე. თქვენ რას ფიქრობთ და როგორია თქვენი პოზიცია ამას თან დაკავშირებით? – პროექტი, ვფიქრობ, მაინც ცალმხრივია, რადგან ვფიქრობ, რომ თუ რაღაცის ლიბერალიზა ციაზე ან დეკრიმინალიზაციაზეა საუბარი რატომ ხდება ეს მხოლ ოდ მარიხუანაზე და რა დააშავეს იგივე იმ ადამიანებმა, ვინც და მოკიდებული არიან ოპიუმზე ან ჰეროინზე? რა გამოდის, უფრო მძიმე ჯანმრთელობის პრობლემე ბის ქვეშ მყოფი ადამიანი ციხეში გავუშვათ და გართობის მიზნით მოხმარებული ნარკოტიკის შემთ ხვევაში მცირედი ჯარიმით შემო ვიფარგლოთ? არამართებულად მიმაჩნია. გეტყვით პირადად ჩემს მოსაზრებას, როგორც ერთი ნა რკოლოგის. საერთოდ, ვფიქრობ, უნდა შეიცვალოს მიდგომა იმ მხ რივ, რომ ნარკოტიკის მხოლოდ მოხმარებისთვის სისხლის სამა რთლის დევნა არ უნდა განხორცი ელდეს.
„რა გამოდის, უფრო მძიმე ჯანმრთელობის პრობლემების ქვეშ მყოფი ადამიანი ციხეში გავუშვათ და გართობის მიზნით მოხმარებული ნარკოტიკის შემთხვევაში მცირედი ჯარიმით შემოვიფარგლოთ?“ 8
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
„ევექსი“ სამცხე-ჯავახეთში ჰოსპიტალურ ქსელს აძლიერებს
გიორგი ურუშაძე „ევექსი“ სამცხე-ჯავახეთში ჰოსპიტალურ ქსელს აძლიერ ებს 3 საავადმყოფოს სრულ რე მონტთან ერთად აღნიშნულ რე გიონში ერთი ახალი კლინიკაც აშენდება. არარსებულ ან უვარ გის სამედიცინო ინსფრასტრუ ქტურას, თანამედროვე სტან დარტების შესაბამისი, ჰოსპიტ ალური და ამბულატორიული ტიპის კლინიკები ჩაანაცვლებს. მოსახლეობისთვის სამედიცინო მომსახურება ისეთი ხელმისაწ ვდომი გახდება, როგორიც ეს, სამცხე-ჯავახეთში არასდროს ყოფილა. კომპანიის სამეთვალყურეო სა ბჭოს თავმჯდომარის, ნიკოლოზ გამყრელიძის თქმით, რეგიონში არსებული სამედიცინო ინფრას ტრუქტურა მთლიანად ამორტი ზებულია. თითქმის ყველაფერი საბჭოთა დროისაა. ასე რომ, მისი რეაბილიტაცია სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი პროცესია. ნიკოლოზ გამყრელიძე: „სა მცხე-ჯავახეთში სამედიცინო ინ ფრასტრუქტურა, ფაქტობრივად, მთლიანად ამორტიზებულია. ყვ ელაფერი, რაც კი გახსოვთ, სა ბჭოთა დროინდელია. ამიტომ საავადმყოფოების სრული გადა იარაღება და სრული რემონტი მოხდება. ეს პროცესი დაიწყება ნინოწმინდაში, ახალციხეში, ახ ალქალაქში და ასპინძის რაიონში, ამ უკანასკნელში აშენდება ამბუ ლატორიული ტიპის დაწესებულე ბა, რომელსაც ახლა ეყრება საფუ ძველი. როგორც იცით, ადიგენში უკვე გვაქვს ახალი 15 საწოლიანი საავადმყოფო. არსებული საავ ადმყოფოები სახელმწიფო კუთვ
ნილება იყო, შესაბამისად, სახე ლმწიფომ ისინი საინვესტიციო ვალდებულებით გადმოგვცა და ჩვენ, დაახლოებით 12 მილიონი ლარის ინვესტიციას ვდებთ ამ ობ იექტებისთვის. - რა ვითარება იყო აქამდე სამედიცინო თვალსაზრისით სა მცხე ჯავახეთში და რა შეიცვლ ება? - აქამდე არ არსებობდა არან აირი ჰიგიენური ნორმები და ას ევე, არც სალიცენზიო პირობები იყო დაცული. საავადმყოფოების მდგომარეობა არანაირ სტანდა რტებს არ შეესაბამებოდა. დაახ ლოებით 30-35 წლის და კიდევ უფრო ძველი შენობებია, რომე ლშიც, სამწუხაროდ, პაციენტებს უწევდათ და დღესაც უწევთ მი სვლა, რადგან სხვა საავადმყოფო ფიზიკურად არ არსებობს. თუ მცა, მომავალ წელს, დაახლოებით მარტ-აპრილში, მათ განახლებულ სამედიცინო დაწესებულებებში, მაღალი ხარისხის მომსახურების მიღება შეეძლებათ. - კონკრეტულად, რა ტიპის მომსახურების მიღება შეეძლე ბათ პაციენტებს? - მულტიპროფილური ჰოსპ იტლები შენდება, ახალციხე და ახალქალაქი განსაკუთრებით მნ იშვნელოვანი წერტილებია. აქ თი თოეულში 50 საწოლზე მეტი იქ ნება განთავსებული, სადაც პაცი ენტებს სრული ამბულატორიული და ჰოსპიტალური მომსახურება გაეწევათ. რეგიონში მძლავრად იქნება განვითარებული ლაბო რატორიული სერვისები. რაც შე ეხება ასპინძას, ახლა იქ მცირე ზომის ამბოლატორიული ტიპის
დაწესებულება შენდება. ნინოწმ ინდაში კი, უფრო ჰოსპიტალური ტიპის დაწესებულებით ვიქნებით წარმოდგენილი. - კადრები, რომლებიც რეაბ ილიტირებულ და ახალ საავად მყოფოებში იმუშავებენ... - არსებული კადრები ჩვენი თანამშრომლები არიან. ამჟამად მიმდინარეობს მათი გადამზად ება, ახლა, ჩვენს ტრენინგ-ცენტ რებში, რომლებიც თბილისში, ქუ თაისსა და ბათუმში მდებაროებს, დაიწყო ექთნების გადამზადების პროგრამა. უკვე გადამზადებული ექთნები შეუდგებიან ახალ დაწე სებულებებში მუშაობას. ასევე მიდმინარეობს სხვადასხვა პროფ ილის ექიმების გადამზადება, რა თა ახალი დაწესებულება არ იყოს მხოლოდ კედლები და აპარატურა და შიგნით იყვნენ ისეთი ექიმები, რომლებიც ადეკვატურ მომსახ ურებას გაუწევენ სამცხე-ჯავახე
თის მოსახლეობას. - ახალი სამედიცინო მომს ახურების კერების გაჩენით, რა შეიცვლება მოსახლეობისთ ვის? - შეიცვლება ის, რომ სამცხეჯავახეთის მოსახლეობა იქნება უფრო დაცული. გადაუდებელი შემთხვევის დროს პაციენტებს უწევდათ იმ დაწესებულებაში მი სვლა, რა დაწესებულებაც იყო. ისინი კი, სათანადო ხარისხის მო მსახურებას ვერ უწევდნენ. ამ პრ ოექტების განხორციელების შე მდეგ გეგმიურ პაციენტებს აღარ მოუწევთ თბილისში ან ქუთაისში წასვლა. მათ ასევე გაუჩნდებათ ხელმისაწვდომობის განცდა, ვი ნაიდან საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამა, ბუნებრივია, სამცხეჯავახეთშიც მოქმედებს. მოსახლ ეობისთვის ეს მომგმებიანი იქნე ბა, როგორც ფინანსურად, ისე გე ოგრაფიული ხელმისაწვდომობის თვალსაზრისითაც. - რამდენად მნიშვნელოვანია თქვენი კომპანიისთვის ქსელ ის გაფართოება და ამით, ახალი რეგიონის - სამცხე-ჯავახეთის ჩართვა? - ძალიან მნიშვნელოვანია, იმ იტომ რომ, სამცხე-ჯავახეთი არ არის პატარა რეგიონი. აქამდე ამ რეგიონში ჩვენ წარმოდგენილი ვიყავით მხოლოდ ადიგენში. თუ ჩვენ მთლიანად რეგიონს მოვი ცავთ, გაცილებით დიდ შესაძლ ებლობებს მოგვიტანს, გარდა ამ ისა, სამცხე-ჯავახეთში ჰოსპიტ ალური სერვისის განვითარებით ადგილობრივ მოსახლეობას რე გიონიდან გასვლა აღარ მოუწევს და ადგილზევე შეძლებს ყველა საჭირო სამედიცინო სერვისის მიღებას. ჩვენ რეგიონებს შემდეგ ნაირად ვუყურებთ. რეგიონებში არის ის მომსახურება, რაც, მაგა ლითად, რაღაც დონეზე არის მა ღალტექნოლოგიური, მაგრამ არ არის სრული სპექტრი, ისეთი, რო გორიც არის კარდიოქირურგია. ვთვლით, რომ ასეთი ცენტრები,
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ალბათ, არც უნდა იყოს ყველა ქა ლაქში წარმოდგენილი. ჩვენ გვაქ ვს კარდიოქირურგიის ცენტრები ქუთაისში, ბათუმში, თბილისში. ძირითადი, რაც საჭიროა გადა უდებელი სამედეცინო მომსახურ ების მისაღებად და რაც საჭიროა უმეტესი გეგმიური ჰოსპიტალ ური მომსახურების მისაღებად, იქნება ახალციხის რეგიონშიც. - დაბოლოს, რა არის თქვენი კომპანიის შემდეგი, დროში გა წერილი მიზანი? - „ევექსი“ არის ყველაზე დი დი ჰოსპიტალური ქსელი საქა რთელოში, „ევექსი“ არის ერ თადერთი კომპანია, რომელიც ინსტიტუციონალურად უყურებს ჯანდაცვის სექტორის განვით არებას ქვეყანაში და ყველაზე დიდ ინვესტიციას დებს ამაში. შესაბამისად, ჩვენ ვართ ყველაზე დიდი ინვესტორები ჯანდაცვის სექტორში. სექტემბერში ჩვენ ვა პირებთ ლონდონის საფონდო ბი რჟაზე გასვლას, საიდანაც დაახ ლოებით კიდევ 100 მილიონი დო ლარის მოზიდვას ვგეგმავთ, რო მელსაც ისევ ჯანდაცვის სექტ ორის განვითარებაში ჩავდებთ. გვაქვს მიმდინარე ორი პროექტი, ცოტა ხნის წინ შევიძინეთ, ყოფი ლი „ლეჩკომბინატი“, სადაც უკვე მომავალ წელს დაიწყება სარემო ნტო სამუშაოები. შარშან შევიძი ნეთ ყოფილი 31-ე ქარხნის ჰოსპ იტალი და იქაც მომავალ წელს დაიწყება სარემონტო სამუშაოე ბი, ეს ორივე იქნება დაახლოებით 300 საწოლიანი, საკმაოდ მაღალი დონის ჰოსპიტალები. ასევე, სა კმაოდ აქტიურად ვავითარებთ პირველადი ჯანდაცვის ქსელს. ბოლო 4-5 წელიწადში ქვეყანაში ჰოსპიტალური ინფრასტრუქტუ რა გადახალისდა, შეიცვალა, სა კმაოდ ნორმალური სტანდარტი დამკვიდრდა, მაგრამ პირველადი ჯანდაცვის სისტემა, ასე ვთქვათ, ჩამორჩება ამ კუთხით და „ევექ სი“, როგორც ყველაზე მსხვილი კომპანია, ამ მხრივ საკუთარ სი ტყვას იტყვის. A
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
9
EXCLUSIVE ვინ იცავს ჩვილი თამუნა ჩიკვატია ისინი მოწყალებას ითხოვენ. თითქმის ყველგან არიან. დამა ხასიათებელი გარეგნობითა და ჩაცმულობით. ბოშებს და იე ზიდებს ქუჩაში ყველა ცნობს. ჯგუფებად დადიან. ბავშვის გარეშე იშვიათად თუ ნახავთ, „ბავშვის გარეშე ვინ მოგცემს ფულს“ ? - ამბობენ ისინი. თი თქმის ყველას ჰყავს ბავშვი... ან თავად არიან ბავშვები... ხელში უჭირავთ, ზურგზე ჰყავთ მიბმ ული ან მიწაზე უწევთ, მძინარე. ამ რეპორტაჟის მომზადება მას შემდეგ გადავწვიტეთ, რაც სოციალურ ქსელში ბოშების თემაზე ხმაური ატყდა... „პრაი მტაიმი“ დაინტერესდა, როგორ იცავენ სახელმწიფო და საერთა შორისო ორგანიზაციები ბავშვე ბის უფლებებს, მით უფრო, რომ საუბარია ჩვილი ბავშვების შესა ძლო „გაქირავებასა“ და გაყიდვ აზე... ამაზე თავად ბოშები საუბ რობენ, რა თქმა უნდა, მხოლოდ პირად საუბრებში. როგორც ერთი ბოშა ქალის ნაამბობიდან ირკვევა, შესაძლებელია ჩვილი ბავშვების დაქირავება, ან ყიდვა. ბავშვი აუცილებელია იმისთვ ის, რომ დღიურად მოწყალების თხოვნით უფრო მეტი შემოსავა ლი მიიღო... ეს თანხა კი არცთუ ისე მცირე - დღეში 200-დან 300 ლარამდე მერყეობს... ის კონკრე ტულ ადგილსაც ასახელებს და ამბობს, რომ უშუალოდ სამგორ ის ბაზარში მყოფ იეზიდებთან და საავადმყოფოებთან არის შე საძლებელი მსგავსი გარიგების დადება.
შემდეგ ხდებოდა მათ ოჯახებთან დაკავშირება და მუშაობა, რადგ ან, ბუნებრივია, მათ უკან ხშირად დგას ოჯახი, რომელიც მათ ამუშ ავებს, ან ეს ბავშვები გამოქცეუ ლნი არიან ოჯახიდან, ძალადობის მიზეზით. სიღარიბე არ არის ერ თადერთი მიზეზი. ეს ყოველთვის გადაჯაჭვულია სხვა პრობლემე ბთან. ეს პროგრამა დღესდღეო ბით გრძელდება და, რა თქმა უნ და, დასახვეწია. პროგრამა, რომელზეც მაია ქუ რციკიძე საუბრობს, ქუჩაში მცხო ვრებ და მომუშავე ბავშვების და ხმარებას ემსახურება. ის არ ეხება ჩვილი ბავშვების საკითხს.
„რეალურად, ყოფილა შემთხვევები, როცა ჩვილ ბავშვთან ერთად ვიღაც ადამიანია, თუმცა მისი იდენტიფიცირების შედეგად ვადგენდით, რომ ის ბავშვის კანონიერი წარმომადგენელი (მშობელი, ნათესავი) ყოფილა“
„პრაიმტაიმი“ ჯანდაცვის სამი ნისტროს სოციალური მომსახურ ების სააგენტოს დაუკავშირდა და მის ხელმძღვანელს მარი წერეთე ლს ესაუბრა.
არის თუ არა ეს სიმართლე და აწარმოებენ თუ არა კონტ როლს ამ საკითხზე სახელმ წიფო სტრუქტურები და იგივე „იუნისეფი“, რომელიც სწორედ ბავშვთა უფლებების დაცვაზე ორიენტირებული ორგანიზა ციაა? გაზეთი „პრაიმტაიმი“ ამ საკი თხზე UNICEF თბილისის ბიუროს საზოგადოებასთან კომუნიკაცი ის პროგრამის ხელმძღვანელს მაია ქურციკიძეს დაუკავშირდა. - აწარმოებს თუ არა ორგა ნიზაცია UNICEF მონიტორი ნგს, აქვს თუ არა ანგარიში თბ ილისში მოწყალების მთხოვნ ელ ბავშვებთან დაკავშირებულ კანონდარღვევებზე და კონკ რეტულად საავადმყოფოებზე თუ წარმოებს დაკვირვება ამ კუთხით? - ჩვენ ახლა სტატისტიკა არა გვაქვს. ჩვენ ევროკავშირთან გვ ქონდა ქუჩაში მყოფი და მომუ შავე ბავშვების დახმარების პრ ოგრამა, რომლის ფარგლებშიც დაფუძნდა მობილური ჯგუფები, თბილისში და ქუთაისში. დღ ის ცენტრები, ღამის ცენტრები, თავშესაფრები, რომლებიც ამ ტიპის ბავშვებს ეხმარებიან, 400 ბავშვს გაეწია დახმარება. დღის ცენტრებში 100-ზე მეტი ბავშვია, 10-მდე ბავშვი გადავიდა მინდ ობით აღზრდაში. ეს პროგრამა სახელმწიფომ თავის თავზე აი ღო და ეს სერვისები, დღეს, საქა რთველოში, ამ ბავშვების დასახმ არებლად ფუნქციონირებს. ორი ან სამწლიანი პროგრამა იყო, - არა, ჩვენთვის ასეთი სახის რომელიც ახლა უკვე სახელმწი ინფორმაცია არ არის ცნობ ფომ გააგრძელა და რაც შეეხება ილი. თქვენ კითხვას ამის სტატის - აწარმოებს თუ არა ტიკა ჩვენ არა გვაქვს, ეს „ბოშები ეს პროგრამა დაკვ უფრო სახელმწიფო ირვებებს საავად ძირითადად სტრუქტურების წა რმომადგენლების საკუთარ სახლებში მყოფოებზე? - არა, ჩვენ მს საქმეა. მშობიარობენ, რაც გავსი ფაქტების - დაფიქსირ ებ ულა თუ არა ტრადიციით, მწირი შესახებ არანაი რი ინფორმაცია ბავშვთა გაქი შემოსავლებისა და არ გვაქვს, ნა რავება-გაყიდვ ასთან დაკავშ გარეშე პირთა მიმართ მდვილად ვერა ფერს გეტყვით. ირებული ფაქტ უნდობლობით ჩვენ ვმუშაობდით, ები?
აიხსნება“
10
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ხდება თუ არა „იუნისეფის“ მი ერ დაბადებისას დაურეგისტრირ ებელი ბავშვების აღრიცხვა, ამ კი თხვაზე ცალსახა პასუხი მივიღეთ: „ამის სტატისტიკა ჩვენ არა გვ აქვს, უფრო სახელმწიფო სტრუ ქტურების წარმომადგენლების სა ქმეა“. - აღნიშნა მაია ქურციკიძემ. თუმცა ამ თემაზე ინფორმაცია არც ჯანდაცვის ოფიციალურ ვე ბგვერდზე მოიპოვება.
„თუ ჩვენ მივიღებდით ინფორმაციას ბავშვის გაქირავების, იძულებით გათხოვების, გაყიდვის შესახებ, რასაკვირველია, ეს არის ცალსახად სისხლის სამართლის დანაშაული, ეს არის ტრეფიკინგი“ უფრო სწორად, ჩვენი პარტნიორ ები მუშაობდნენ ჩვენი დახმარებით ბავშვებთან, რომლებიც უკვე იყვნენ ქუჩაში. ამ ბავშვებთან მუშაობდა ეს პროგრამა. ამ ბავშვებს ეხმარებო დნენ, ჩართულიყვნენ განათლების სისტემაში, რომ კონკრეტული და ხმარება მიეღოთ. ბუნებრივია, ეს არ ითვალისწინებდა, რომ მეორე დღეს ბავშვები ქუჩაში არ იქნებოდნენ. ეს არის კომპლექსური პრობლემა, სა მწუხაროდ, ასე მარტივად არ გვარ დება. ასევე, ეს ჩვენი პროგრამა არ იყო იძულების მექანიზმზე დამყარ ებული, ანუ ბავშვს არავინ მოჰკიდ
ებდა ხელს და ძალით არ წაიყვანდა. მიდის მათთან მუშაობა. ძალიან რთ ულია ამ ბავშვების თანამშრომლობ აზე წამოყვანა და საინტერესო ფა ქტი იყო ის, რომ ამ მობილურ ჯგუფ ში, რომელიც ქუჩაში მუშაობს, არის - „თანასწორ განმანათლებელი“, ახ ალგაზრდა, რომელსაც თავად აქვს ქუჩაში ცხოვრების გამოცდილება და ეს ადამიანი ამყარებდა სწორედ მათთან კონტაქტს, ელაპარაკებოდა მათ ენაზე, რომ რაღაცნაირად მა თი ნდობა მოეპოვებინა, რადგან თუ ვერ მოიპოვე მათი ნდობა, რთულ ია თანამშრომლობაზე წამოიყვანო.
- რა ინფორმაციას ფლობს თქვენი უწყება? ყოფილა თუ არა ბავშვების გაქირავება-გაყიდვ ის შემთხვევები... არის თუ არა თქვენთვის ცნობილი ამის შესა ხებ? - „იუნისეფის“ მხარდაჭერით დაიწყო ქუჩაში მცხოვრები და მო მუშავე ბავშვებთან ურთიერთობა. აღრიცხვა, სერვისების მიწოდება, პირველი რგოლი ეს არის მობი ლური ჯგუფი, რომელსაც მოაქვს ინფორმაცია. რეალურად, ყოფილა შემთხვევები, როცა ჩვილ ბავშვთან ერთად ვიღაც ადამიანია, თუმცა მისი იდენტიფიცირების შედეგად ვადგენდით, რომ ის ბავშვის კანო ნიერი წარმომადგენელი (მშობელი, ნათესავი) ყოფილა. უმეტესობა, ვისაც ჩვენს ქუჩაში ვხედავთ, არ არის საქართველოს მოქალაქე. ეს ენი არიან აზერბაიჯანელები, ქუ რთები, ბოშებიც. მათ არ გააჩნიათ პირადობის დამადასტურებელი მოწმობა. ამის შემდეგ იყო შემთ ხვევები, როდესაც ოჯახის წევრს არ ჰქონდა პირადობის მოწმობა და ამიტომ სოციალურად დაუცვე ლთა ბაზაში არ იყო, შესაბამისად მას შვილთან ერთად უწევდა ქუჩა ში გამოსვლა, იმიტომ, რომ ვერსად ვერ ტოვებდა ბავშვს, დავეხმარეთ ამ ადამიანს პირადობის მოწმობის აღებაში, ჩავრთეთ სოციალურად დაუცველთა ბაზაში და სხვადასხვა სერვისებში. მაგრამ ასეთი რამის დაფიქსირება ჩვენი მხრიდან, რომ ბავშვი არის არაკანონიერ წარმომ ადგენელთან ერთად, არ ყოფილა, მით უმეტეს ჩვილით. თუ ჩვენ მი ვიღებდით ინფორმაციას ბავშვის გაქირავების, იძულებით გათხოვ ების, გაყიდვის შესახებ, რასაკვირ ველია, ეს არის ცალსახად სისხლის სამართლის დანაშაული, ეს არის ტრეფიკინგი და ამ შემთხვევაში, პირველ რიგში, უნდა ჩაერთოს ში ნაგან საქმეთა სამინისტრო. ბავშვების მონიტორინგი ხდ ება, თუმცა ყველა ბავშვი, რომე ლთანაც მობილური ჯგუფი მუშა ობს, იმ წუთასვე სერვის ცენტრში არ გადადის, იმიტომ რომ, ეს არის ძალიან რთული კატეგორია, მთლ იანად ნდობაზეა დაფუძნებული. ეს არის ის შემთხვევები, როცა ერთმა, ორმა და სამმა შეხვედრამ შეიძლება შედეგი ვერ მოგვცეს. მთავარია, შედგეს შეხვედრა და ურთიერთობაზე დავიყოლიოთ ბავშვები, რომ მეტი ინფორმაცია მივიღოთ, გავიგოთ მათი საჭი როებები. შემდეგ, როცა უკვე ნდ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბოშების უფლებებს საქართველოში? „არ დაგვიფიქსირებია ძილადმივარდნილი ახალშობილი... იყო შემთხვევები, მძინარე ბავშვებთან დაკავშირებით და ჩვენ ვიმუშავეთ, თუმცა არ გამოვლენილა მედიკამენტოზური ძილი“
რას აკეთებენ საერთაშორისო ორგანიზაციები იმ ბავშვების დასაცავად, რომლებსაც მოწყალების სათხოვნელად იყენებენ... „ამ ბავშვებს ეხმარებოდნენ, ჩართულიყვნენ განათლების სისტემაში, რომ კონკრეტული დახმარება მიეღოთ. ბუნებრივია, ეს არ ითვალისწინებდა, რომ მეორე დღეს ბავშვები ქუჩაში არ იქნებოდნენ. ეს არის კომპლექსური პრობლემა, სამწუხაროდ, ასე მარტივად არ გვარდება“ ობა ჩნდება, ინფორმაციის მიღებაც ბევრად უფრო ადვილია. ამ ეტაპზე, ჯერჯერობით, ჩვენ არ გვქონია და დასტურებული ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ფულად გარიგებებს აქ ვს ადგილი, თუმცა ეს აზრი მუსირებს საზოგადოებაში... თქვენ პირველი არ ხართ, ვინც ამას არკვევს. თუმცა აქვე გეტყვით, რომ ჩვენ არა ვართ საგამო ძიებო სამსახური. - რაც შეეხება ჩვილების მდგომა რეობას, უმეტეს შემთხვევაში ბოშე ბს ბავშვები მძინარე დაჰყავთ. არის შემთხვევები, როცა ჩვილს მთელი დღე ასფალტზე სძინავს. არის მო საზრება, რომ ბავშვებს სპეციალურ წამლებსაც კი ასმევენ საამისოდ. რას გვეტყვით თქვენ, თუ დაკვირ
ვებიხართ და შეგიმოწმებიათ ამ ჩვ ილების ჯანმრთელობის მდგომარე ობა? - მძინარე ბავშვების სტატისტი კა არ გვაქვს. არ დაგვიფიქსირებია ძილადმივარდნილი ახალშობილი... იყო შემთხვევები, მძინარე ბავშვებთ ან დაკავშირებით და ჩვენ ვიმუშავეთ, თუმცა არ გამოვლენილა მედიკამენტ ოზური ძილი. მსგავსი შემთხვევა ამ დრომდე არ გვქონია. ბავშვი იყო ფხ იზელი, კონტაქტური, ადეკვატურად იქცეოდა. მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ სა ერთაშორისო ორგანიზაციიდანაც და ჯანდაცვის უწყებიდან ვრცელი განმარტებები მივიღეთ, მაინც ღიად რჩება კითხვა, აქვს თუ არა ადგილი
რეალურად მსგავს გარიგებებს ბოშებში და რას აკეთებენ ბავშვთა უფლებების დამცველები იმ ჩვილ ების დასაცავად, რომელთა ჯანმ რთელობის ხარჯზეც უფროსები მოწყალების თხოვნით საკმაოდ სოლიდურ დღიურ შემოსავალს იღებენ. საქართველოში მცხოვრები ბო შების საკითხი, სახალხო დამცვე ლის 2013 წლის ანგარიშშიც მოხვ და, სადაც ყურადღება გამახვილ ებულია საზოგადოების დამოკიდე ბულებაზე, სოციალურ ყოფასა და აღურიცხავ შობადობაზე. „სხვადასხვა მონაცემებით სა ქართველოში დაახლოებით 1500-
დან 2500-მდე ბოშა ცხოვრობს. თუმცაღა მათი რაოდენობა, სავარაუდოდ, უფრო მეტი უნდა იყოს. მაგრამ ბოშათა ცხოვრების წესიდან გამომდინარე, მათი ზუ სტი აღრიცხვა გარკვეულ სირთ ულეებთან არის დაკავშირებული. ბოშათა ნაწილი კომპაქტურად არის დასახლებული კახეთში, თბ ილისში, ქობულეთში, ახალქალა ქში, ქუთაისსა და გარდაბანში. საქართველოში მცხოვრები ბოშე ბის დიდმა ნაწილმა არ იცის წერაკითხვა. ბოშების წინაშე მრავალი სირთულე დგას განათლების მი ღების, ადამიანის უფლებების და ცვის, სამოქალაქო ინტეგრაციისა და ცხოვრების ყველა სფეროებში.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
საქართველოში მცხოვრები ბოშების უდიდეს ნაწილს მცირე წარმოდგე ნაც კი არ აქვს საკუთარი უფლებე ბის შესახებ. ბოშები ძირითადად უკიდურ ეს სიღარიბეში ცხოვრობენ, მაგრამ ამის მიუხედავად, მათი უმცირესი ნაწილი იღებს სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფთათვის განკუთვნილ სოციალურ შემწეობას. ავადმყოფ ობის შემთხვევაში ისინი ძალზე იშვი ათად, ან, უკიდურესად მძიმე მდომ არეობის დროს სარგებლობენ ექიმის მომსახურებით. აღსანიშნავია ისიც, რომ ბოშები ძირითადად საკუთარ სახლებში მშობიარობენ, რაც ტრად იციით, მწირი შემოსავლებისა და გა რეშე პირთა მიმართ უნდობლობით აიხსნება. ბოშების დიდ ნაწილს არ აქვს პენსია და სხვა სახის სოციალ ური დახმარება. ბოშებს არ აქვთ ნდობა სახელმ წიფო უწყებების მიმართ და ცდილ ობენ თავი აარიდონ მათთან ყოვე ლგვარ კონტაქტს. ბოშათა ნაწილმა არასამთავრობო ორგანიზაციების დახმარებით მიიღო პირადობის და მადასტურებელი დოკუმენტები, თუ მცა ეს მათი ინტეგრაციისთვის არ არის საკმარისი. ბოშების დიდი ნაწილი რთულ სო ციალურ მდგომარეობაში იმყოფება და უკიდურეს სიღარიბეში ცხოვრო ბს. ოჯახების მხოლოდ მცირე ნაწი ლი იღებს სახელმწიფოს მიერ სოცი ალურად დაუცველთათვის დაწესე ბულ შემწეობას. სხვა ოჯახების შე მოსავლის ძირითად ნაწილს წვრილი ვაჭრობა, მკითხაობა და სხვადასხვა კერძო პირების მიერ მათთვის გაწე ული დახმარება წარმოადგენს. ისინი არ არინ დასაქმებული არც კერძო და არც სახელმწიფო უწყებებში. ჯერჯ ერობით არ არსებობს პრეცედენტი, რომ ბოშათა თემის წარმომადგენე ლს რომელიმე სახელმწიფო უწყება ში ემუშაოს. ბოშა ბავშვების დიდი ნაწილი არ დადის სკოლაში. შეხვედრების დროს ბოშები აცხადებდნენ, რომ მათ აქვთ სკოლაში სწავლისა და წერა-კითხვის შესწავლის სურვილი, მაგრამ შესა ბამისი დოკუმენტების არარსებობა, სასწავლო მასალების სიძვირე და რთული სოციალური პირობები გა ნათლების მიღების საშუალებას არ აძლევს. ბოშების მიმართ მრავალი ნეგა ტიური დამოკიდებულება და სტერ ეოტიპია გავრცელებული. დაბალია მათ მიმართ ნდობა და კეთილგანწყობა. საქართველოში სახელმწიფოს მიერ დღემდე ბოშა თა თემის მხარდაჭერაზე ორიენტ ირებული არც ერთი პროგრამა არ განხორციელებულა. თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ ბოშათა მხარ დასაჭერად გაწეულ საქმიანობას სა ხელმწიფო უწყებები დადებითად აფ ასებდნენ. წინა წლებში ცალკეული ორგანიზაციები ახორციელებდნენ ბოშათა თემის მხარდაჭერას, მაგრამ ეს საკმარისი არ არის. ბოშათა თემი ყველაზე დიდი სირთულეების წინა შე მყოფი ეთნოსია საქართველოში და მას განსაკუთრებული მიდგომა სჭირდება. ბოშათა თემისთვის ცხ ოვრების ყველა სფერო პრობლემუ რია“. - ნათქვამია სახალხო დამცვე ლის მოხსენებაში.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
11
ნინო მჭედლიშვილი
ოთო ნემსაძე ცოლს დაშორდა
ქალაქში ამბობენ, რომ მომღერ ალი ოთო ნემსაძე ცოლს დაშორდა. ოთო ნემსაძისა და თამთა კუპრავას სიყვარულის ისტორია, სულ რაღაც ერთ წელს ითვლის. თამთა დიდი ხანია ამერიკაში ცხოვრობს. მომღერალი ტელეეკრანიდან გაიცნო, მერე სოცი ალურ ქსელში მოძებნა და... ფეისბუ ქმეგობრები მალე შეყვარებულები გა ხდნენ. საქართველოში დაბრუნებული თამთა მომღერალს შეხვდა. ამბობენ, რომ პირველივე შეხვედრაზე მოეწ ონათ ერთმანეთი. პრესასთან გულა ხდილი წყვილი წერდა, რომ ეს ერთი ნახვით შეყვარება იყო. მოგვიანებით, თამთამ შეყვარებულს უკრაინაში ჩა აკითხა, სადაც ოთო „ახალ ხმაში“ მო ნაწილეობდა. წყვილი იმასაც წერდა, რომ ყველა ქვ ეყანაში, სადაც მიდიოდნენ, ქორწილს იხდიდნენ. მაგრამ ასეთი სიყვარულის ისტორი ებიც მთავრდება... თამთა ამერიკაში დაბრუნდა. დაშორების მიზეზი არავინ იცის. წყვილი პრესასთან კომენტარს არ აკეთებს.
ვინ არის ნინა წკრიალაშვილის შეზლონგზე წამოგორებული ტრისტანი
წინა კვირის კიდევ ერთი სკანდალი ნინა წკრიალ აშვილის ფეისბუქგვერდზე გავრცელებული ფოტო იყო. ფოტოზე ნინა საზოგადოებისთვის უცნობ მამა კაცთან შეზლონგზეა წამოგორებული. ქართულ ვე ბსაიტებზე ფოტო მალე გავრცელდა. სურათი თავად მომღერალმა გაავრცელა, წარწერით „საიდუმლოებ ით მოცული პიროვნება, ტრისტანი“, მამაკაცის ვი ნაობაზე კომენტარის გაკეთება კი არ ისურვა. ნინას მეგობრისგან, ზალიკო ბერგერისგან შევიტყვეთ, რომ ფოტოზე აღბეჭდილი მამაკაცი ნინას ნათესავად ეკ უთვნის. მომღერალი და ზალიკო ბერგერი ამ საიდუმ ლოებით მოცული მამაკაცის შვილის ნათლიები არიან. ფოტო წავკისშია გადაღებული.
რეზი ნასიძე სუხიშვილების მოცეკვავეზეა შეყვარებული რეზი ნასიძემ „ჩემი ცოლის დაქალებში“ გამოჩენისთანავე დაიპყრო თინეიჯერი გოგო ნების გული, თუმცა მალევე გაირკვა, რომ მი სი გული დაკავებულია. სერიალში უსაქმური და გართობაზე ორიენტირებული ახალგაზრდა ბიჭი, სინამდვილეში შრომისმოყვარე და პა სუხისმგებლობის მქონეა. მასთან ინტერვიუ „პრაიმტაიმში“ ცოტა ხნის წინ გამოქვეყნდა. მაშინ რეზომ სიყვარულზე არაფერი გვითხრა. თბილისში არაფერი იმალება. ჰოდა, ჩვენს ყუ რამდეც მოვიდა, რეზისა და სუხიშვილების მო ცეკვავის მარიამ ფრიდონიშვილის სიყვარულის
12
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ამბავი. როგორც ამბობენ, წყვილი უკვე ორი წელია ერთმანეთს ხვდება, თუმცა ამაზე საჯა როდ არც ერთი არ საუბრობს. მარიამი ხელო ვნების სახელმწიფო აკადემიაში სწავლობს. გა ტაცებულია დიზაინით და საკმაოდ საინტერესო კოსტიუმებსაც ქმნის. თავადაც ორიგინალური, ცოტა უცნაური ჩაცმის სტილი აქვს. და, რაც ყვ ელაზე თვალშისაცემია, ულამაზესია. ამაში ჩემი მკითხველიც დამეთანხმება, როცა მის ფოტოებს გადახედავს. ცოტა ხნის წინ, რეზიმ „ფეისბუქზე“ მარიამთან ერთად გადაღებული ფოტოც გამო აქვეყნა.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
13
ტოქსიკური ნარჩენები საბ სალომე ჩადუნელი საბჭოთა მემკვიდრეობა იმაზე მძიმე აღმოჩნდა, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს. შესაძლოა, საზოგა დოება მეტწილად გათავისუფლდა „წითელი“ მენტალობისგან, მაგრამ ბუნება - ვერა. ჯერ კიდევ რჩება ნე ლი მოქმედების ბომბები, რომელიც ფლორასა და ფაუნასთან ერთად, სა ფრთხეს ადამიანებსაც უქმნის. ამის შესახებ მუდმივად კეთდება სატე ლევიზიო სიუჟეტები, პრესაც წერს, მაგრამ ამბავი, ამბად რჩება. საქა რთველოს ვერც ერთმა ხელისუფლ ებამ ვერ შეძლო ბოლომდე აღმო ეფხვრა ქიმიური დაბინძურების ის კერები, რომელიც ყოველწლიურად კიდევ უფრო ზრდის საშიშროებას. ამჯერად სვანეთის და რაჭის, კონკ რეტულად კი სოფლების, ცანას და ურავის პრობლემაზე გიამბობთ, სა დაც, ბოლო ათწლეულებია გარემო დარიშხანის ნარჩენებით იწამლება. რაჭაში დარიშხანის საბადო 1933 წელს გაიხსნა, ხოლო მისი გადამუშა ვება1937 წელს დაიწყო. პროდუქცი ის ძირითადი სახეობა იყო დარიშხან ის ანჰიდრიდი, დარიშხანმჟავა კალა, ზესუფთა მეტალური დარიშხანი, აუ რიპიგმენტი. ნარჩენების რაოდენობა შეადგენს დაახლოებით 60 ათას ტო ნას, ანჰიდრიდის არაუმეტეს 1%-ის შემცველობით. ნარჩენები არ გამოიყ ენებოდა და დაცულია კუდსაცავში ქა ჯიანის ტერიტორიაზე. მადნის მოპოვება ლუხუნის სა ბადოზე ხდებოდა, ხოლო გადამუშა ვება – სოფელ ურავის მიმდებარედ არსებულ ქარხანაში. წარმოებამ მა დნის ამოღება და გადამუშავება 1991 წლიდან შეწყვიტა. უნდა აღინიშნოს, რომ ორივე ქარხნის ძირითად პროდ უქციას დარიშხანის სამვალენტიანი ოქსიდი As203 - ე.წ. თეთრი დარიშხანი
რა საფრთხეს უქმნის გარემოს და ადამიანებს დარიშხანის ნარჩენები სვანეთსა და რაჭაში დარიშხანის გამოწვის საამქროს პრეპ არატების და მეტალური დარიშხანის წარმოების გამწმენდი ნაგებობებიც. აი, რას ვკითხულობთ 2005 წლის მოხსენებაში გარემოს მდგომარე ობის შესახებ: „სერიოზულ პრობლემას წარმოა დგენს ამბროლაურის რაიონის სო ფელ ურავისა და ლენტეხის რაიონის სოფელ ცანას დარიშხანის საბადოს გადამუშავების შედეგად მიღებული და ამჟამად მიტოვებული ნარჩენები. ამჟამად ამ ტერიტორიებზე მიტოვე ბულია 100 000 ტონამდე სამთო-ქი მიური გადამუშავების ნარჩენები, რო მლითაც დაბინძურებულია გარემო და შესაბამისად, სერიოზული საფრთხე ექმნება ადამიანთა ჯანმრთელობას. რის გამოც დიდ შეშფოთებას გამოთქ
ტერიტორიებზე მიტოვებულია 100 000 ტონამდე სამთო-ქიმიური გადამუშავების ნარჩენები, რომლითაც დაბინძურებულია გარემო და შესაბამისად, სერიოზული საფრთხე ექმნება ადამიანთა ჯანმრთელობას
სოფელი ცანა წარმოადგენდა. პროდუქცია საბჭოთა კავშირის პერიოდში გამოიყენებოდა, როგორც სამხედრო, ასევე სამოქალა ქო მიზნებით, როგორიცაა ტყავის მრ ეწველობა, ქიმიური მრეწველობა და ელექტრონიკა. ურავის ქარხანა, ყველა თავისი დამხმარე ნაგებობა და ინფრასტრ უქტურა ამჟამად დანგრეულია. საწა რმოო ნარჩენების სამარხი, რომელიც ქარხნიდან 14 კმ-ზე მდებარეობს, ამ დრომდე არ არის ბოლომდე დაკონს ერვებული. სამარხის სახურავის ფი ლები ზოგან ჩანგრეულია, ნალექების სახით მოსული წყალი ხვდება ტოქსიკ ურ ნარჩენებში, შემდეგ ჟონავს სამა რხიდან და ხვდება გარემოში. ქარხნის ტერიტორიაზე, ურავში არის სამარხი, რომელიც დაკონსერვებულია, მაგრამ არ არის ჰერმეტულად დახურული, სა ხურავი დაზიანებულია. მდინარე ლუ ხუნის ადიდების შემთხვევაში შესაძლ ებელია საცავის კედლის ჩარეცხვა. ასევე დანგრეულია „ჯვარზე“ თეთრი
14
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ვამს ადგილობრივი მოსახლეობა. ამ საკითხთან დაკავშირებით სამინისტ როში შემუშავებულია ამ ნარჩენების უტილიზაცია-გაუვნებლების პროგ
რამის პროექტი, მაგრამ, სამწუხაროდ, დაუფინანსებლობის გამო ის ვერ ხო რციელდება“.
რა საფრთხე ემუქრება გარემოსა და მოსახლეობას, ჯერ კიდევ ღია კარი ერებიდან.
2001 წლის მოხსენებაში კი ასეთი მოსაზრებაა გამოთქმული: „არსებობს მოსაზრება, რომ XI სა უკუნის ნიკორწმინდის არქიტექტურ ული ძეგლის ჩუქურთმების რღვევა გამოწვეულია მჟავე წვიმებით, რო მლის წყაროსაც წარმოადგენს ურავის დარიშხანის სულფიდური მადნის წვის პროდუქტი – გოგირდის დიოქსიდი. ნიკორწმინდის ტაძრის კედლის ზედა პირიდან აღებულ სინჯებში SO411-ის კონცენტრაცია 3-4%-ით მეტია, ვი დრე ქვის ქვედა ფენაში, რაც ადასტუ რებს იმ ფაქტს, რომ ნიკორწმინდის ტაძრის უნიკალური ჩუქურთმების და შლა გამოწვეულია ატმოსფეროში გო გირდის დიოქსიდის გავლენით“.
ნინო ჩხობაძე (`საქართველოს მწვანეთა მოძრაობა - დედამიწის მე გობრები~) : - ამ ტერიტორიაზე დასაწყობებულ
იქ ასეთი რამ მოხდა - წყალმა ის გა მორეცხა და რაღაც ნაწილი მიწაზე იყო დაყრილი, მიდიოდა საუბარი მის გაუვნებლებაზე და გამოტანაზეც და მერე როგორ მოიქცნენ, არ ვიცი. - ჩვენი ინფორმაციით ამ ტერი ტორიაზე არაფერი გაკეთებულა... - შეიძლება არც გაუკეთებიათ, იმ იტომ რომ რთული სიტუაციაა. დარი შხანი კასრებში იყო ჩაყრილი, შემდეგ კასრებიდან ამოყარეს და მიწაზე და ყარეს, რამაც თავისთავად გაჟონვა მოახერხა. ეს კასრები კი ჯართში ჩა აბარეს. შემდეგ კიდევ ერთი გამორე ცხვა მოხდა, იმ საწყობებისა, რაც და რჩენილი იყო... - რა საფრთხეს ქმნის ასეთი უკ ონტროლო მდგომარეობა? - ეს ადგილები მოშორებული არიან დასახლებული პუნქტებისგან, მაგრამ არ არის სასურველი, რომ ხელი ახ ლონ იქამდე, სანამ არ იქნება კონკ რეტული ნეიტრალიზების სქემა მო ფიქრებული. ერთადერთი საქმე, რაც შეიძლება გაკეთდეს იმ ადგილას, არის ის, რომ შევინახოთ იმავე ადგილზე, მაგრამ შევინახოთ დაცვის ქვეშ. რაც სამინისტრომ ურავზე უკვე დაიწყო. - სარწყავი წყალი არ იწამლება? - თუ კასრი არ არის დაზიანებული, კონკრეტული საშიშროება არ არის. რაც შეეხება ცანას, დაზიანებული იყო თავის დროზეც და ის დიდი ხანია ჩარეცხილია, მერე დამატებითი კასრ
ცანას და ურავის პრობლემა დღ ემდე გადაუჭრელია და ამას „პრაიმტ აიმთან“ ექსკლუზიურ ინტერვიუში, გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების მინისტრი, გიგლა აგულაშვილი აცხა დებს. გიგლა აგულაშვილი: - პრობლემად რჩება სვანეთი და რა ჭა-ლეჩხუმი, ვგულისხმობ დარიშხანის ნარჩენებს ცანაში და ურავში. სამწუხ არო რეალობაა, მაგრამ ფინანსური რესურსების სიმცირის გამო ვერ ხდ ება იმ სარკოფაგების ინსტალირება, თავმოყრა და ბოლომდე გაუვნებლება. ხდება გაჟონვა და მდინარეში ერევა ეს ნარჩენები, თუმცა სასმელ წყლად ის არ გამოიყენება და ამ მხრივ საფრთხ ეს არ წარმოადგენს. კონცენტრაციაც არ არის მაღალი, მაგრამ არც სასურვ ელია. ურავში დაწყებულია პროცესი, იქ იყვნენ უცხოელი კონტრაქტორები, და ამ დღეებშიც გვქონდა საუბარი დი პლომატიური არხების მიმოწერაზე. უცხოელების ქვეკონტრაქტორებმა დავალებები სათანადოდ ვერ შეას რულეს და ამიტომ ახლა ჩვენ ვეძებთ ალტერნატიულ გზებს და შესაძლებ ლობებს იმისთვის, რომ პროცესი ბო ლომდე მივიყვანოთ. ცანაში პროცესი დაწყებული არ არის, ჯერ კიდევ ფინანსური რესურს ის მოძიების პროცესში ვართ... სანამ მთავრობა ფინანსურ რესუ რსს ეძებს, ჩვენ დავინტერესდით თუ
„სამწუხარო რეალობაა, მაგრამ ფინანსური რესურსების სიმცირის გამო ვერ ხდება იმ სარკოფაგების ინსტალირება, თავმოყრა და ბოლომდე გაუვნებლება. ხდება გაჟონვა და მდინარეში ერევა ეს ნარჩენები, თუმცა სასმელ წყლად ის არ გამოიყენება და ამ მხრივ საფრთხეს არ წარმოადგენს“ სამთო მოპოვების ნარჩენებს საკმაოდ მაღალი ტოქსიკური თვისებები აქვს. სავალალო მდგომარეობაშია და ვერა და ვერ მოხერხდა მისი გაუვნებლება. გარემოს დაცვის სამინისტროს ურავ თან დაკავშირებით ჰქონდა სპეცია ლური პროგრამა, რომელიც სწორედ ამ ნარჩენების გაუვნებლებას გული სხმობდა. ეს პროექტი ნაწილობრივ ჩაიშალა. რაღაც გააკეთეს, რაღაც ვერა, არის ლაპარაკი, რომ ეს სამუშა ოები აღდგეს, მაგრამ როდის დაასრუ ლებენ, ამის თქმა გამიჭირდება... დიდი თანხა სჭირდება. რაც შეეხება ცანას,
ები აღმოაჩინეს, რომელიც დასაწყობ ებული იყო, ოღონდ დაცული. - რომელი მდინარეების სათავე ებია საბადოებთან ახლოს? - რიონის ორი შენაკადია, ცანაში კი მდინარე ცანაა ახლოს. - ამ მდინარეებში სინჯები არის გაკეთებული? - არის გაკეთებული, მაგრამ დიდი გადაჭარბება არ არის ნაჩვენები, იმ იტომ რომ, ეს მიწაში იჟონება და მიწა მაინც აჩერებს. - იგივე მდინარე რიონის შენაკა
სოფელი ურავი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
აბჭოთა საქართველოდან სიცოცხლისთვის საშიში მდინარეები საქართველოში
სხვათა შორის ურავის და ცანას პრ ობლემას არამხოლოდ ქართული, უც ხოური მედიაც აქტიურად აშუქებდა. 2011 წელს ტელეკომპანია „ბი-ბი-სიმ“ რამდენჯერმე უჩვენა ჟურნალისტ ანგუს კროუფორდის დოკუმენტური ფილმი, სახელწოდებით „საქართველო საბჭოთა ტოქსიკურ მემკვიდრეობა სთან ერთად ცხოვრობს“. ფილმში სწ ორედ ურავზე და იმ საფრთხეებზეა მოთხრობილი, რომელიც გარემოსა და ადამიანებს ექმნება. იმის მიუხედავად, რამდენად მცირეა მდინარე რიონის შენაკადებში დარიშხანის შემცველო ბა, ფაქტი ერთია - ნარჩენები მდინარ თევზი, მაგრამ რომ ვთქვათ, ყველ ეს ერევა, რომელსაც ხალხი თუ სასმ აფერი კარგად გვაქვს, ასე არაა. ზედა ელად არა, სარწყავად მაინც იყენებს, ნაწილში თევზი საერთოდ აღარ არის. ან სულაც ზაფხულში გრილდება. დარიშხანის გამო ქრება. თუმცა ეს უმ იმის გასარკვევად, თუ როგორ მო ნიშვნელოა იმასთან, რაც ჭიათურაში ქმედებს დარიშხანის მცირე დოზაც კი ხდება. გარემოს დამცველებისთვის ყვ ადამიანის ჯანმრთელობაზე, ჩვენ „სა ელაზე დიდი პრობლემა ჭიათურაშია. ქართველოს ბიოლოგიური და ეკოლ პირველი რიგის ამოცანა ჭიათურაა. ოგიური ასოციაციის“ თავმჯდომარეს, რა თქმა უნდა, დარიშხანი, თავისთავ მანანა ჟურულს დავუკავშირდით: ად, ძალიან მძიმე ნივთიერებაა და მისი მანანა ჟურული, საქართველოს ნეიტრალიზება და შენახვა ძალიან მნ ბიოლოგიური და ეკოლოგიური ას იშვნელოვანია. სწორედ ამიტომ დაიწ ოციაციის თავმჯდომარე: ყო ის სახელმწიფო პროგრამა. - დარიშხანის სხვადასხვა ნაერთები - როგორც მინისტრი აცხადებს, არსებობს და ყველა ნაერთი სხვადა პროექტი ჩაიშალა ქვეკონტრაქტო სხვანაირად მოქმედებს. ყველაზე ტო რების არასათანადო მუშაობის გამო. ქსიკური ნაერთი არის დარიშხანოვანი რა გარანტიაა, რომ ახლაც იგივე არ წყალბადი. ეს არის მომწამლავი ნივთ მოხდება? იერება: გაზი, აირი, რომლის ოდნავ ჩა - არ მინდა რომ შევაშინო მოსახლ სუნთქვაც მაშინვე იწვევს სიკვდილს. ეობა, ფაქტი ერთია, რომ სახელმწიფო მაგრამ ამ დარიშხანთან ადამიანებს არ პროექტები იმიტომ დაიწყო, რომ ეს აქვთ შეხება ყოველდღიურ ცხოვრება უნდა მოგვარებულიყო და ადრე თუ ში, როგორც წესი, ის შეიძლება კონკ გვიან უნდა მოგვარდეს. ვერავინ იტყვ რეტულ ლაბორატორიებში გამოიყოს, ის, რომ ბოლომდე გაასუფთავეს. იმის რაღაც სპეციალური ტექნოლოგიური გაწმენდა, რაც ნიადაგშია გაჟონილი პროცესების დროს. ძალიან რთულია. ძირითადად არის არაორგანული გარემოს დამცველებს მოსახლეო დარიშხანის ნაერთი, თეთრ დარიშხ ბის შეშინება არ სურთ, მაგრამ იგივე ანს ეძახიან, რომელიც ად მოსახლეობას აქვს უფლება რე რაჭაში და ლუხუმში იცოდეს, ყველა იმ საფრ მოიპოვებოდა. ეს თხის შესახებ, რომე „დარიშხანი არის იყო თე თრი და ლიც მას ემუქრება.
„არ მინდა რომ შევაშინო მოსახლეობა... ვერავინ იტყვის, რომ ბოლომდე გაასუფთავეს. იმის გაწმენდა, რაც ნიადაგშია გაჟონილი ძალიან რთულია“ დებთან, სადაც მცირე დოზით გაიჟ ონება ეს დარიშხანი, სარწყავ-სათე სი სავარგულები არ არის? - ასეთი კატასტროფული სიტუაცია არ არის... ასე ჩვენ ვთვლით, გარემოს დამცველები, რომ კატასტროფულია, იმიტომ რომ, ნებისმიერი გაჟონვა გა რემოს დამცველისთვის კატასტრო ფულია, მაგრამ ის, რომ ნახევარი რაჭა დაიხოცება, ასე არ არის. ჩვენ მაინც მიგვაჩნია, რომ ეს პრობლემაა და ნე ბისმიერ შემთხვევაში, როცა იქნება, ნეიტრალიზებული უნდა იყოს. - დღეს რა საფრთხეებია? - საფრთხე ბევრია, იმიტომ რომ, ნებისმიერი სამთო მოპოვების ნარჩენი სახიფათოა... უფრო მძიმე სიტუაციაა ჭიათურაში, პირდაპირ მდინარეში ჩა ედინება მარგანეცი. იქ, სადაც რეცხ ავენ, პირდაპირ უშვებენ მდინარეში. ეს არის სერიოზული კატასტროფა, იმიტ ომ რომ მდინარეში მარგანეცის ძალი ან დიდი მასის კონცენტრირება ხდება, რაც ყოვლად დაუშვებელია. ნახეთ რა მდგომარეობაშია ყვირილა. რიონის შესართავისთვის ეს დარიშხანი იმდე ნად მცირეა, რომ ვერაფრით ვერ მოვა შედარებაში ყვირილასთან. ყვირილა პრაქტიკულად შავია. წყალი უვარ გისია საბანაოდ, იხტიო-ფაუნა აღარ არის. რიონის ქვედა ნაწილში თითქმის გაქრა, თუმცა ჯერ კიდევ გვხვდება
კარცეროგენი და იწვევს კიბოს, კიბო კი მაშინვე არ ვითარდება, ლატენტური პერიოდი აქვს და შეიძლება 10-20 წლის შემდეგ განვითარდეს და არავინ არ იტყვის, რომ მისი გამომწვევი არის დარიშხანი“
რიშხანი, რომელიც ჯანმრთელობის თვის საფრთხეს წარმოადგენს. რაჭაში იყო სხვადასხვა სახის დარიშხანოვანი ნაერთებიც: დარიშხანოვანი ნატრიუ მი, ხუთვალენტიანი დარიშხანი და სხ ვა. ძირითადად ცნობილი იყო, რომ რა ჭაში მოიპოვებოდა თეთრი დარიშხანი, დარიშხანოვანი ტრიოქსიდი, რომე ლიც ძალიან ტოქსიკური იყო და დარი შხანოვანი ნატრიუმი. ეს ყველაფერი ურავში იყო დასაწყობებული და ერთმ ანეთში არეული. შარშან წყალდიდობა მოხდა და წყალში ჩაიღვარა. ამ წყალმა წაიღო და ჯერ რიონში და რიონიდან ზღვაშიც ჩაიტანა ნარჩენები. მაშინვე ვერ მოხერხდა დარიშხანის განსაზღვ რა წყალში, მაგრამ გერმანიიდან ჩამო იყვანეს მეცნიერები და იმათ გაზომეს დარიშხანი. თქვეს, რომ არ არის დიდი რაოდენობა წყალში და არ არის საში შიო. არ ვიცი ერთი გაზომვა რამდენ ად იყო საკმარისი ამის დასადგენად, შემდეგში ასეთი მონიტორინგი აღარ გაგრძელებულა. - რას შეიძლება გამოიწვიოს წყ ალმა, რომელიც დარიშხანითაა და ბინძურებული? - პირველ რიგში, უნდა დადგინდეს არის თუ არა წყალი დაბინძურებული, უნდა განისაზღვროს დარიშხანის რა ოდენობა. თუ დავადგინეთ, რომ წყალი არის დაბინძურებული, უნდა დავიწყ ოთ ჯანმრთელობის მონიტორინგი, იმ ხალხზე, ვინც ამ წყალს იყენებს. ხანდ ახან ადამიანები არ მიდიან საავადმყ ოფოში და არ ამბობენ, რომ ავად არ იან, ჰგონიათ რაღაც ჩვეულებრივი მო წამვლაა. რაჭაში მსგავსი მოწამვლის ფაქტები არ გამოვლენილა. დარიშხანი არის კუმულაციური შხამი, შეიძლება მაშინვე არ გამოვლინდეს, მაგრამ ამავ დროულად დარიშხანი არის ადამიანის კარცეროგენი და იწვევს კიბოს, კიბო კი მაშინვე არ ვითარდება, ლატენტ ური პერიოდი აქვს და შეიძლება 10-20 წლის შემდეგ განვითარდეს და არავინ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
არ იტყვის, რომ მისი გამომწვევი არის დარიშხანი. დარიშხანს აქვს კანცერ ოგენული მოქმედება, და მიჩნეულია პირველი ჯგუფის კარცეროგენად. ამიტომ არის აკრძალული დარიშხან ის შემცველი ყველა წამალი, რომლ ითაც ადრე ბავშვებს, ვისაც ანემია ჰქონდა, მკურნალობდნენ, რომ კარგი მადა ჰქონოდათ და უფრო ძლიერები ყოფილიყვნენ, ახლა, როდესაც გაიგ ეს რომ დარიშხანი არის კარცეროგენ ული ეს ყველა პრეპარატი აიკრძალა. დარიშხანის მოქმედების ტოქსიკური მექანიზმი არის ის, რომ აზიანებს ცე ნტრალურ და გულსისხლძარღვთა სისტემას, მასთანაა დაკავშირებული გულსისხლძარღვთა დაავადებები. იმ მუშებს, რომლებიც დარიშხანთან დი
„თქვეს, რომ არ არის დიდი რაოდენობა წყალში და არ არის საშიშიო. არ ვიცი ერთი გაზომვა რამდენად იყო საკმარისი ამის დასადგენად, შემდეგში ასეთი მონიტორინგი აღარ გაგრძელებულა“ დი ხნის განმავლობაში მუშაობდნენ, ძალიან ბევრ მათგანს უვითარდებო და სისხლძარღვოვანი დაავადებები, შავი ფეხი ეწოდება - განგრენაა, სისხ ლძარღვები სისხლს აღარ ატარებდა, განსაკუთრებით ქვედა კიდურებში და ადამიანები იღუპებოდნენ; ასევე, გულის დაავადებების რიცხვს ზრდის და ნეიროპათიასაც იწვევს, გარდა ამ ისა, დარიშხანოვანი პრეპარატები და დარიშხანი ძალიან მოქმედებს თავის ტვინზე, ის ადამიანები, რომლებიც და რიშხანის ზემოქმედების სივრცეში იყ ვნენ, ინტელექტუალური დაქვეითება აღენიშნებათ. ორგანიზმს აქვს უნარი გამოდევნოს დარიშხანი, მაგრამ, რო დესაც დიდია დარიშხანის რაოდენობა ვერ გამოაქვს ორგანიზმიდან, გროვ დება სხვადასხვა ქსოვილებში, კუნთ ებში, ძვლებში. მინდა გითხრათ, რომ დარიშხანს შეუძლია ძალიან დიდხანს დარჩეს ორგანიზმში და გინდ ქრონ იკული იყოს და გინდ ერთჯერადი მო წამვლა, უცბად არ გამოვა ორგანიზმ იდან, შეიძლება წლების განმავლობაში იყოს ორგანიზმში და წლების შემდეგ იჩინოს თავი. დარიშხანი მავნეა ბავშვებისთვის, შეიძლება ქრონიკული ღვიძლის და ავადება გამოიწვიოს, ან განვითარდეს ციროზი, თირკმლის დაავადებები. შე იძლება ადამიანი მოგვიანებით დაავ ადდეს, ამან სიკვდილიც კი გამოიწვი ოს და ეგონოთ, რომ ინტოქსიკაციის გამო არ მოკვდა. მაშინვე არ მომკვდ არა, თორემ დარიშხანმა გამოწივია სიკვდილი...
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
15
აუდიტორიაში დაწყ my View ნინო მჭედლიშვილი
ურთიერთობა, აუდიტორი იდან, ლექტორისა და სტუდენ ტის სტატუსით დაიწყეს. თიკას არ გამოჰპარვია, რომ დათო გულგრილი არ იყო მის მიმა რთ. თუმცა, უხერხულობის მომენტი მაინც არსებობდა. ამ იტომაც მათი ურთიერთობა ინ ტენსიური მას მერე გახდა, რაც დავით ნარმანია, თიკა თინიკა შვილის ლექტორი აღარ იყო. ყველაფერი ტრადიციულად, ოჯახის გაცნობით, ხელის თხ ოვნით მოხდა. წყვილს 6 წლის კოკო, წლის და ათი თვის დენისი და პატრიარქის ნათლული, ხუთი თვის ელენიკო ჰყავთ. როგორია ოჯახურ თანაცხოვ რებაში ქალაქის მერი, რა მოთხ ოვნები აქვს, რა ხასიათი, თვის ებები, ჩემი რესპონდენტი, მერის მეუღლე გიამბობთ. თინა თინიკაშვილს მერიაში შევხვდით. - მე და დათომ ერთმანეთი უნ ივერსიტეტში გავიცანით. ეკონ ომიკისა და ბიზნესის ფაკულტ ეტზე ვსწავლობდი. დათო ჩემი ლექტორი იყო. მენეჯმენტს გვ იკითხავდა. ჩვენი ურთიერთობა ლექტორისა და სტუდენტის სტ ატუსით დაიწყო. მეორედ, შემდეგ წელს შემოვიდა ჩვენს ჯგუფში. მაშინ შევამჩნიე, რომ გულგრილი არ იყო ჩემ მიმართ. - ალბათ, გარკვეული რიდიც იქნებოდა სტუდენტსა და ლექტ ორს შორის... - რა თქ მა უნ და, რი დის მო მენტი იყო. ამიტომაც, სანამ ამ სტატუსის ქვეშ ვიყავით, თავს ვიკავებდით შეხვედრებისგან, ურთიერთობისგან. ჩვენი ურთი ერთობა უფრო ინტენსიური მას მერე გახდა, რაც დათო ჩემი ლე ქტორი აღარ იყო. - როგორ გამოგიტყდათ სი ყვარულში? - ყველაფერს ნუ მათქმევინე ბთ (იცინის). - ასეთი ლამაზი გოგონას გუ ლის მოგება იოლი არ უნდა ყო ფილიყო... - როგორ გითხრათ, სხვებისთ ვის შეიძლება ძნელი იყო, მაგრამ დათოს არ გასჭირვებია. თუ მა მაკაცს ის თვისებები აქვს, რო მელიც მე მომწონს, ჩემი გულის მოგება რთული არ არის. - რა იყო მთავარი, რამაც ყვ ელაზე მეტად მოგხიბლათ მა სში? - მოწესრიგებული, კეთილი, გულწრფელი და უშუალო იყო ურთიერთობაში. - გადაწყვეტილების მიღება ზე დიდხანს ფიქრობდით? - მიუხედავად იმისა, რომ დი დხანს ვხვდებოდით ერთმანეთს და ძალიან კარგად ვიცნობდი, ხე ლი რომ მთხოვა, მაინც ვფიქრო ბდი, სწორ ნაბიჯს ვდგამდი თუ არა, იყო თუ არა დათო ის ადამია ნი, რომელიც მე მჭირდებოდა და ვიყავი თუ არა მეც ის ადამიანი, რომელიც დათოს გამოადგებო და ცხოვრებაში. ურთიერთობა ორმხრივია. შეიძლება ჩემთვის ძალიან კარგი ყოფილიყო დათო და მე არ გამოვდგომოდი მას ცხ ოვრებაში, ან პირიქით. - ოჯახის წევრებს როდის გა უმხილეთ თქვენი გრძნობების შესახებ? - დედამ უფრო ადრე შეიტყო ამის შესახებ, მამამ უფრო გვიან, როგორც ხდება ხოლმე. - მოგიწონეს არჩევანი? - რა თქმა უნდა, დათოსთან პრეტენზიები ნამდვილად არ ჰქ ონიათ. - როგორ გააცნო თქვენს მშ ობლებს თავი? - ტრადიციულად. ვთხოვე, ოჯახში მოსულიყო. ასეც მოიქ ცა, პატარა სუფრა გავშალეთ და მოვიპატიჟეთ. ეს იყო 2008 წლის იანვარში. - ოჯახური თანაცხოვრე ბა ზოგჯერ პრობლემებს აჩ ენს, ხშირად შეყვარებულობის პერიოდს არ ჰგავს შემდგომი ურთიერთობა. თანაცხოვრების
16
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
როგორ მოიგო სტუდენტ თიკა თინიკაშვილის გული ლექტორმა დავით ნარმანიამ „სხვებისთვის შეიძლება ძნელი იყო, მაგრამ დათოს არ გასჭირვებია. თუ მამაკაცს აქვს ის თვისებები, რომელიც მე მომწონს, რთული არ არის ჩემი გულის მოგება“ „მიუხედავად იმისა, რომ დიდხანს ვხვდებოდით ერთმანეთს და ძალიან კარგად ვიცნობდი, ხელი რომ მთხოვა, მაინც ვფიქრობდი, სწორ ნაბიჯს ვდგამდი თუ არა“ რომელიმე ეტაპზე თუ გქონდათ იმ ედგაცრუება? - არა. ხშირად ვფიქრობ ამაზე, ცხ ოვრებაში ერთ-ერთი სწორი გადაწყვე ტილება ის იყო, რომ სწორედ დათოს დავუკავშირე ჩემი ცხოვრება. ჩვენი ახლობლებიც ხშირად აღნიშნავენ, რომ შესაფერისი წყვილი ვართ. - რა არის ის, რაც ყველაზე მეტად მოგწონთ მის ხასიათში? - პატიება შეუძლია, თავმდაბალია. - და რაც ყველაზე მეტად არ მოგწ ონთ? - ზედმეტად ჰუმანურია, იმაზე მე ტად, ვიდრე საჭიროა. - მერისთვის თუ ზოგადად? - მერისთვისაც და ზოგადადაც. - როგორი მეუღლეა? - ვიდრე საჯარო სამსახურში დაიწ ყებდა მუშაობას, ძალიან კარგი ქმარი იყო. ახლაც კარგი ქმარია, უბრალოდ, ერთი დიდი ნაკლი აქვს, დრო არ რჩება ოჯახისთვის. - თქვენ ხშირად სტუმრობთ სამს ახურში ქმარს? - სამწუხაროდ, ვერც მე ვახერხებ ხშ ირად აქ მოსვლას. ჩემი საქმე მაქვს, სა მი შვილი გვყავს. ვცდილობ, თვეში ერ თხელ, ორჯერ მაინც შემოვიარო, რომ ერთმანეთი არ დაგვავიწყდეს (იცინის). - ახლახან დიდი განხილვა მოჰყ ვა თქვენს ჩაცმულობას, 26 მაისის სახალხო სეირნობაზე. როგორ რე აგირებთ, როცა სოციალურ ქსელში,
ფორუმებზე თქვენზე, რბილად რომ ვთქვათ, კრიტიკულ კომენტარებს კი თხულობთ? - არის რაღაცები, რასაც მივეჩვიე, მაგრამ ზოგჯერ მეც მტკივა გული. ჩვ ეულებრივი ადამიანი ვარ, ემოციებით, გულისტკივილით, სიხარულით. მწყინს, როცა დაუმსახურებლად მკიცხავენ. მაშინდელი ინტერნეტშემოტევა, როგო რც შემდეგ გავაანალიზე, ჩემ წინააღ მდეგ იყო მიმართული, სამოსი არაფერ შუაში იყო. მერე, როდესაც გაირკვა, რომ სამოსი დიზაინერ თინათინ მაღა ლაშვილს ეკუთვნოდა, მისი მისამართ ით აღარ გაგრძელებულა აგრესია, რო გორც ბუნებრივად უნდა მომხდარიყო, თუ საქმე მართლაც ტანსაცმელში იყო. საქმე ჩემში იყო. - როგორ გგონიათ, აღიზიანებს სა ზოგადოების ნაწილს მერის მეუღლე? - საზოგადოების ის ნაწილი, რომე ლიც მაშინ ინტერნეტ სივრცეში „თავს დამესხა“, დღეს მთავრობაში მყოფი ადამიანებითაა უკმაყოფილო. ამ კრიტ იკის ავტორები, როგორც გაირკვა, ოპ ოზიციურიი პარტიის წარმომადგენლ ები ან მათთან დაახლოებული პირები არიან. შესაბამისად, არც გამკვირვებია. მათგან არც არის საწყენი, როგორც შე უძლიათ ისე გამოხატავენ თავის დამო კიდებულებას. სხვა საკითხია, რამდენ ად სწორია ასეთი მიდგომა. - თავად კმაყოფილი იყავით დიზა ინერის სამოსით?
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
EXCLUSIVE
ყებული სიყვარული „ხშირად ვფიქრობ ამაზე, ცხოვრებაში ერთ-ერთი სწორი გადაწყვეტილება ის იყო, რომ სწორედ დათოს დავუკავშირე ჩემი ცხოვრება. ჩვენი ახლობლებიც ხშირად აღნიშნავენ, რომ შესაფერისი წყვილი ვართ“
„ვიდრე საჯარო სამსახურში დაიწყებდა მუშაობას, ძალიან კარგი ქმარი იყო“
„გადახედეთ ანგელა მერკელის, ჰილარი კლინტონის ფოტოებს, უმეტესად ღია და მკვეთრი ფერის პიჯაკები აცვიათ“
- კმაყოფილი ვიყავი... მე და დათოს ხშირად გვიწევდა საზღვარგარეთ ყო ფნა, ევროპაში. იქ იმდენად ჩვეულებრ ივი ამბავია პოლიტიკოსისთვის, მისი მეუღლისთვის, განსხვავებული, ღია ფერის სამოსის ჩაცმა, მართლა არ ვე ლოდი ასეთ აჟიოტაჟს თუ გამოიწვევდა ჩემი ჩაცმულობა. გადახედეთ ანგელა მერკელის, ჰილარი კლინტონის ფოტო ებს, უმეტესად ღია და მკვეთრი ფერის პიჯაკები აცვიათ. - როგორ ფიქრობთ, მხოლოდ ფე რში იყო საქმე? - რეალურ მიზეზს მართლა ვერ ვხ ვდები, მგონია, რომ ტანსაცმელში მა რთლა არ იყო საქმე, ეს მერის მეუღლის წინააღმდეგ მიმართული კამპანია იყო და ამისთვის კარგად გამოიყენეს სამო სი. - ზოგადად, როგორი სტილის სა მოსს ანიჭებთ უპირატესობას? - კლასიკური სტილი მირჩევნია, გა ნსაკუთრებით ოფიციალურ მიღებე ბზე. ვინაიდან ეს იყო სახალხო ზეიმი, სახალხო სეირნობა, არ მოითხოვდა მაინცდამაინც კლასიკურ სამოსს, გა დავწყვიტეთ შეგვერჩია შესაფერისი სტილი, ფერი, რომელიც მოუხდებოდა გაზაფხულს და შევიტანეთ ქართული ელემენტები, რომელიც თემატურად იყო კა ვშ ირ ში 26 მა ის თან. ეს არ იყო გლოვა, ეს იყო ზეიმი. შემდეგ მოხდა ისე, რომ რამდენიმე ადამიანის სამოსის ფერი ერთმანეთს დაემთხვა, რომელიც
ნამდვილად არ იყო ერთი ფერი, უბრა ლოდ, ფოტოებზე ჩანდა ერთ ფერში. ამან კიდევ უფრო გაამძაფრა კრიტიკა. ჩემი აზრით, ის უფრო ცუდია, როცა ათიათას კაცში მხოლოდ ხუთს აცვია განსხვავებული ფერი და დანარჩენს შა ვი და მუქი ლურჯი, ვიდრე ის, რომ ხუთ ადამიანს გვეცვა ერთნაირი ფერი, რო მელიც, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, სულ არ იყო იდენტური. - სპორტულ სამოსში თავს კომფ ორტულად ვერ გრძნობთ? - მომწონს ეს სტილიც, ოღონდ შესა ბამის სიტუაციაში. - ვსაუბრობდით დათოზე, როგო რც მეუღლეზე, როგორი მამაა თბილ ისის მერი? - საკმაოდ თბილი, მოსიყვარულე, ყურადღებიანი, მაგრამ დროის დეფი ციტი შვილებთან ურთიერთობაშიც უშლის ხელს. სანამ დრო ჰქონდა, უკეთ ახერხებდა შვილებთან ურთიერთობას. უფროსი ბიჭი, კოკო ახლაც დათოსაა „გამოკერებული“, ვინაიდან დათომ მოასწო მასთან ურთიერთობა, ვიდრე პოლიტიკაში ჩაერთვებოდა. რაც შეეხ ება შუათანას და მით უმეტეს პატარას, ნაკლებად არიან განებივრებულნი მა მასთან ურთიერთობით. - ამბობენ, რომ მესამე შვილზე წო ნაში მოიმატეთ. როგორ ებრძვით ზე დმეტ კილოგრამებს? - ყველაზე ნაკლები გოგოზე მოვიმა ტე, ბიჭებზე უფრო მომატებული ვიყა
ვი. სასურველ წონამდე 4-5 კილოგრამი და მრ ჩა. ჯერ სულ რა ღაც ხუ თი თვე გავიდა. იმედია, ამ ხუთ კილოგრამსაც მალე მოვიშორებ. ვსვამ ბევრ წყალს, მივმართე მასაჟსაც, რაც საკმაოდ ეფ ექტური აღმოჩნდა. - თიკა, თქვენს შორის ასაკობრივი სხვაობა რვა წელია. ამაზეც ფიქრობ დით, სანამ გადაწყვეტილებას მიიღ ებდით? - ასაკობრივი სხვაობა საერთოდ არ მდგარა დღის წესრიგში. იმდენად უშუალოა დათო, იმდენად საერთო ინ ტერესები გვქონდა, ერთნაირი შეხე დულებები, აზროვნება, არც მიფიქრია ამაზე. - მამაკაცებს მოსწონთ, როცა მა თზე ზრუნავენ, რამდენად ერევით, თუნდაც მის ჩაცმის სტილში? - ვერეოდი მანამ, სანამ პოლიტიკა ში მოვიდოდა. ახლა მისი ტრადიციული სამოსი კლასიკური სტილია, ჩარევას ნაკლებად საჭიროებს. მხოლოდ პიჯა კის, პერანგის ან ჰალსტუხის ფერი შე მიძლია ვურჩიო. - თავად თუ ერევა თქვენი ჩაცმის სტილში? - არასდროს. არ მეკითხება რას ვი ცვამ, მაგალითად, ხვალ მიღებაზე. და ჩაცმულსაც რომ მნახულობს, არც მა შინ მეუბნება, მოსწონს თუ არა. - მომთხოვნი თუა, პრეტენზიული. რაზე შეიძლება ჰქონდეს პრეტენზია? - არ არის რთული და მომთხოვნი.
- რომელიმე ოჯახში სამძიმარზე თუ იყავით? - თბილისში რამდენიმე ოჯახში ვი ყავით სამძიმარზე. - როცა ისმენთ, როგორ აკრიტი კებენ თქვენს ქმარს, ალბათ, გწყი ნთ... - რა თქ მა უნ და, თან რომ იცი, კრიტიკა დაუმსახურებელია... ჩემზე უკეთ ვინ იცის, როდის გადის დათო სახლიდან და როდის ბრუნდება, რო გორი პასუხისმგებლობით ეკიდება საქმეს, როგორი შრომისმოყვარეა, რამდენს აკეთებს იმისთვის, რომ თბ ილისელებისთვის ცხოვრება ხვალ იმ აზე უკეთესი იყოს, ვიდრე დღეს არის. ამას ხომ მოსახლეობა ვერ ხედავს... - იდეების დონეზე მაინც თუ ერ ევით თბილისის განვითარების სა კითხებში, რჩევები თუ გაქვთ მეუღ ლესთან ამ მხრივ? - არა. მე არ ვარ სპეციალისტი. მი რჩევნია ამ მხრივ რჩევები სპეციალი სტებმა მისცენ. - თქვენს კარიერას რაც შეეხება... ოჯახს შესწირეთ თავი? - მთლად ბოლომდე არა (იღიმება). მაინც ვახერხებ მუშაობას. უნივერსი ტეტში ლექციები მაქვს, ეკონომიკას ვკითხულობ. მომავალში მინდა სხვა უმაღლეს სასწავლებლებშიც ვიმუ შაო. - როგორი მზარეული ხართ? - ეს ჩემი სფეროა. მართალია დამხ მარე მყავს, მაგრამ, კერძებს რაც შე ეხება, ძირითადად თავად ვამზადებ. - რომელია მერის საყვარელი კე რძი? - გამორჩეულად საყვარელი კერძი არ აქვს, არც ამ მხრივ არის პრეტენ ზიული, თუმცა, თუ მაინც გემოვნებ აზე მიდგა საქმე, თავისი კუთხის სა მზარეულო ურჩევნია.
მთავარია წესრიგში იყოს სახლი, მისი გარდერობი. მის ნივთებს მის გარდა არავინ ეხება. თავადაც ისე ტოვებს თავის ნივთებს, ხელის ხლება აღარ სჭ ირდება. ამ მხრივ, ძალიან მოწესრიგებ ულია. - გარდა უდროობისა, რა შეიცვა ლა მას მერე, რაც დათო საჯარო სა მსახურშია? - არაფერი. - არც მერის ხასიათი? - ოჯახის მიმართ ნამდვილად არ შეცვლილა. როცა ტელევიზიით ვხედ ავ, რომ მძიმე დღე ჰქონდა და მგონია, გაღიზიანებული, განერვიულებული მოვა, ვცდები. სახლში ყოველთვის ჩვ ეულებრივი მოდის, ისეთი, როგორიც სახლიდან გადის. ამის უნარი აქვს, ყვ ელა პრობლემას გარეთ ტოვებს. ამ დრ ოს მეც აღარ მიჩნდება სურვილი რამე ვკითხო, კონკრეტულ ამბავთან, პრობ ლემასთან დაკავშირებით. - ალბათ, 13 ივნისის ღამე მძიმე იყო თქვენთვის. არც მაშინ ჰკითხეთ არაფერი ქმარს? - ის ღამე, რა თქმა უნდა, ორივემ გა ვათენეთ. ის სამაშველო სამსახურებს ეხმარებოდა, მე ბავშვებთან ვიყავი და ტელეფონით ვკონტაქტობდით. დი ლით, 8 საათი იყო დაწყებული, რომ მო ვიდა. სახეზე ეტყობოდა ყველაფერი, რაც იმ ღამეს გამოიარეს. როგორ ხარმეთქი, ვკითხე. ასეთი რამ ცხოვრებაში არ მინახავსო, მიპასუხა.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
- თავად თუ ეხერხება მზარეუ ლობა? - არა. თუმცა ღომის მომზადება სწორედ დათოსგან ვისწავლე. სანამ ვისწავლიდი, დათო ამზადებდა. მო კლედ, თუ გაუჭირდა, მშიერი არ და რჩება, მოახერხებს რამეს. - სამი შვილის გაზრდა იოლი არ უნდა იყოს. ერთი ძიძა გყავთ? - ძიძა ერთი მყავს, დედაც მეხმარ ება ხოლმე. ხშირად რჩება ჩვენთან, პატარებს, ორივეს, ღამით დედა უნ დათ. მე ორივესთან ვერ ვიქნები, ამ იტომ ერთს ბებიასთან ვაწვენ ხოლმე. ზოგჯერ დედას თავისთან მიჰყავს რომელიმე შვილიშვილი. - დათოს თანამშრომლებს იცნო ბთ, ალბათ, რას ამბობენ, მკაცრი ხე ლმძღვანელიაო? - ასეთი ტიპის საუბრები დათოს თანამშრომლებთან არ მაქვს... ისე კი, მგონია, რომ მკაცრი იქნება მათთვის, ვინც იმსახურებს. დაუმსახურებლად შენიშვნასაც არავის მისცემს. - რას გამოჰყავს მდგომარეობ იდან? - ტყუილს, ცუდად შესრულებულ სამუშაოს. - როგორია გაბრაზებული და თო? - გაბრაზებული არ მინახავს. - როგორ, 7 წელია ერთ ჭერქვეშ ცხოვრობთ და გაბრაზებული ქმარი არ გინახავთ? - მინახავს, როცა სხვას ეჩხუბება, ტელეფონით თუნდაც, მაგრამ დარწ მუნებული ვარ, უსამართლოდ არავის გაუბრაზდება. ჩვენ ურთიერთობას რაც შეეხება, შეიძლება არ დამიჯე როთ, მაგრამ მართლა არ ვკამათ ობთ... ბოლო პერიოდში მით უმეტეს, ერთმანეთს, ფაქტობრივად, ვერ ვნახ ულობთ, როდის უნდა ვიკამათოთ.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
17
ქართველები საბერძნეთ მირიან ბოქოლიშვილი საბერძნეთი გაკოტრების ზღ ვარზეა. ქვეყანაში შექმნილმა ფინანსურმა პრობლემებმა ერ თიანად დაარტყა როგორც ბერძ ნებს, ისე იქ მყოფ ემიგრანტებს, რომელთა შორის საკმაოდ დიდია ქართველთა რიცხვი. უკვე ვრცე ლდება ინფორმაციები იმის შესა ხებ, რომ საბერძნეთში სამუშაოდ მყოფი ქართველების ნაწილმა სა ქართველოში დაბრუნება გადაწყ ვიტა, ნაწილი კი უახლოეს ხანში სამუშაოდ ევროპის სხვა ქვეყნებს მიაშურებს. საბერძნეთის მთავრობის გადა წყვეტილებით, რამდენიმე დღის გა ნმავლობაში ბანკებიც კი დაიხურა. მართალია, ამჟამად ეს შეზღუდვა უკვე მოხსნილია, მაგრამ გაურკვევ ელი სიტუაციის გამო, ბერძნები მა ინც თავს იკავებენ, დასაქმებულ ქა რთველებს ხელფასი გადაუხადონ. მომვლელად მომუშავე საქართვე ლოს არაერთ მოქალაქეს კუთვნი ლი ანაზღაურება უკვე რამდენიმე თვეა, არ მიუღია, ზოგმა კი თანხის მხოლოდ ნაწილი აიღო. მეტიც, რო გორც ჩვენი რესპონდენტი ყვება, შექმნილმა ვითარებამ თავად ბერძ ნები აიძულა, მომვლელების აყვანი სგან თავი მაქსიმალურად შეიკავონ და საკუთარ მოხუცებს თავადვე მოუარონ. რა ხდება საბერძნეთში და რა ტომ ტოვებენ ქართველი ემიგრანტ ები ქვეყანას, რომელიც საქართვე ლოში გზავნილების ოდენობით რი გით მეორეა რუსეთის შემდეგ. ამის გარკვევას „პრაიმტაიმი“ 34 წლის ნანა ნასყიდაშვილთან შეეცადა, რომელმაც საბერძნეთს სამუშაოდ ჯერ კიდევ 2003 წელს მიაშურა. სანამ ინტერვიუს გაგაცნობთ, მა ნამდე მკითხველს შევახსენებ, რომ 2015 წლის იანვარში, არჩევნებში გაიმარჯვა მემარცხენე სოციალ ისტურმა პარტიამ, რომლის ლიდე რი ალექსის ციპრასი საბერძნეთის პრემიერ-მინისტრი გახდა. ახალი მთავრობის ძირითადი და მთავარი მიზანი საერთაშორისო კრედიტ ორებისგან აღებული ვალებისა და მასზე დაკისრებული პროცენტების შემცირება გახდა, რაც ნელ-ნელა უნდა განხორციელებულიყო, თუ მცა არა ხელფასებისა და პენსიე ბის შეკვეცის ხარჯზე. მემარცხენე პრემიერ-მინისტრის მოსვლის დღ იდან საბერძნეთის მთავარ თემად
ნანა ნასყიდაშვილი 18
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ევროპასთან შეთანხმება იქცა, რაც დღემდე მიმდინარებს... ქვეყნის ახ ალგაზრდა მეთაური ურყევად იც ავს თავის შეხედულებებს ვალის გადახდასთან დაკავშირებით, რაც, საერთო ჯამში, 323 მილიარდ ევ როს შეადგენს... არც ევროკავშირ ის მთავარი მამოძრავებელი, გერმ ანიის კანცლერი ანგელა მერკელი და მისი მარჯვენა ხელი, გერმანიის ეკონომიკის მინისტრი, ვოლფგანგ შოიბლერი იხევენ უკან... ევროკა ვშირის თავმჯდომარე იუნკერი და საფრანგეთის პრემიერ-მინისტრიც იგივე მოსაზრების მხარდამჭერნი არიან... ისინი საბერძნეთს მკაცრი ეკონომიკური რეფორმების გატა რებას, მათ შორის სახელფასო და საპენსიო ფონდების შემცირებასა და საგარეო ვალის გრაფიკის მიხე დვით დაფარვას სთხოვენ, წინააღ მდეგ შემთხვევაში საბერძნეთს ჯერ – დეფოლტი, შემდეგ კი ევროზონის დატოვება ელის. საბერძნეთის პრემიერ-მინისტ რმა პასუხისმგებლობა მთლიანად ბერძენ ხალხს გადააბარა და განა ცხადა, რომ რადგან ის ხალხის მი ერ არის არჩეული, ამიტომ ვალდ ებულია, დაიცვას ხალხის აზრი და მოთხოვნები... სწორედ ამ მიზნით ჩატარდა რეფერენდუმი. ნანა ნასყიდაშვილი, საბერძნე თში მცხოვრები ქართველი: – ბოლო დღეები საბერძნეთი ქა ოსმა მოიცვა. იმართება გამოსვლე ბი მთავრობის სახლის წინ. საზო გადოება ორად გაიყო – ევროპაში დარჩენის მსურველებად და მოწი ნააღმდეგეებად... ხალხი პანიკაშია. სუპერმარკეტებში პროდუქტებზე რიგებია... მომავლით შეშინებული ხალხი, მაკარონისა და ბრინჯის და მარაგებაზეა გადასული... დაკეტი ლი იყო ბეზინგასამართი სადგურ ებიც... ბანკებიც, მაგრამ უკვე გაიხ სნა ათასამდე ბანკი, რომელიც ხა ლხს სამშაბათამდე მოემსახურება. მანამდე კი, პენსიონერებს მხოლოდ 60 ევრომდე გატანის უფლება ჰქ ონდათ... ქუჩებსა და მაღაზიებში საგრძნობლად იკლო ხალხის მიმო სვლამ... ათენი საომრად გამზად ებულ ქალაქს დაემსგავსა. გუშინ ტელევიზიით სიტყვით გამოვიდა პრემიერ-მინისტრი და ხალხს სიმშ ვიდისკენ მოუწოდა... თქვა, რომ ეს ყველაფერი სიკვდილს არ უდრის. ამის მიუხედავად ბერძენი ხალხი გაურკვევლობაშია... ასე თუ გა გრძელდა, მგონი, თავად ბერძნებს მოუწევთ ევროპაში არალეგალურ
რას უყვება „პრაიმტაიმს“ ქართველი ემიგრანტი?
EXCLUSIVE
ად სიარული სამსახურის საძიებლად, მათ შორის მომვლელებად. – რომელ სოციალურ ფენას და არტყა ყველაზე მეტად არსებულმა ვითარებამ? – ყველაზე მეტად მაინც საშუალო და ღარიბი ფენა იჭყლიტება და იჩაგ რება, როგორც ყველგან, თორემ მდ იდარ ფენას ფული საზღვარგარეთ, ძირითადად შვეიცარიის ბანკში აქვს შენახული. ამ ფონზე, განსაკუთრე ბით უმწეოდ გამოიყურება ქართ ველი ემიგრანტობა. მათი ნაწილიც პანიკაშია... არ იციან, მიიღებენ თუ არა კუთვნილ ხელფასებს... ბევრი ჩე მს გარშემო უკვე ფიქრობს, ღირს თუ არა საერთოდ საბერძნეთში დარჩ ენა. უკვე ფიქრობენ იტალიასა თუ ესპანეთისკენ გეზის აღებას... – როგორც ცნობილია, შეფე რხდა ფულადი გზავნილებიც... – კი, ბანკები დახურული იყო. პრობლემები შეექმნა „ინ ტერ ექსპრესსაც“, რომლითაც საქართველოში ფულს ვაგზავ ნით ხოლმე. ჯერჯერობით გა მართულად მუშაობს ამანათების გაგზავნის სერვისი, თუმცა რო დის რა პრობლემა შეიქმნება, ეგ ეც გაურკვეველია. ზოგ ემიგრანტს ხელფასი არ გადაუხადეს, ზოგს ვერ გადაუხადეს... სხვებს უთხრეს, რომ ფული კი აქვთ, მაგრამ ვერ რისკავენ ხელფასების გადახდას... რა თქმა უნ და, ყველა ემიგრანტი არ დარჩენილა უხელფასოდ, მაგრამ უმეტესობა ბე რძნებივით ჰაერშია გამოკიდებული და იმათაც კი, ვინც მთლიანი, თუ ნა ხევარი ხელფასები მიიღეს, არ იციან, რა ელოდებათ ხვალ. – პირადად შენზე როგორ აისახა კრიზისი? – პირადად მე ამაჟამად არ ვმუშ აობ. მომავალი კვირიდან მპირდე ბიან სამსახურს, ვნახოთ, რა იქნება. 100-პროცენტიანი გარანტია ამ კრ იზისის ფონზე არავის აქვს. – საქართველოს ხელისუფლება თავის დროზე პირობას დებდა, რომ უცხოეთში სამუშაოდ წასული ქა რთველები სამშობლოს დაუბრუნდ ებოდნენ... დღეს გრძნობთ, თქვენი
ქვეყნის მთავრობის დახმარებას? – სამწუხაროდ, ამ მიმართულებ ითაც დიდი იმედგაცრუებაა. ნამდვი ლად ბევრ ემიგრანტს უნდა წასვლა, მაგრამ იქვე საკუთარ თავს ვუსვამთ კითხვას – რა გველის საქართველო ში? ალბათ, კიდევ უარესი მდგომა რეობა, რაც აქ არის. ამიტომაც დიდი ნაწილი ფიქრობს არა საქართველოში დაბრუნებას, არამედ სამუშაოდ ევ როპის სხვა ქვეყანაში გადასვლას.
„ყველაზე მეტად მაინც საშუალო და ღარიბი ფენა იჭყლიტება და იჩაგრება, როგორც ყველგან, თორემ მდიდარ ფენას ფული საზღვარგარეთ, ძირითადად შვეიცარიის ბანკში აქვს შენახული“
იმასაც კი ვფიქრობთ, რომ თვითონ მთავრობას არ აწყობს ჩვენი უკან დაბრუნება, რადგან, პირველ რიგში, მათ ჯიბეებსა და ბიუჯეტს მოაკ ლდება ჩვენი წვალებით გამოგზავ ნილი ფულები და მეორეც, უამრავი ოჯახის მდგომარეობა კიდევ უფრო გაუარესდება. სამწუხაროდ, ჩვენ გა გვწირა ყველა მთავრობამ ერთად. ლამაზ-ლამაზი და ბრტყელ-ბრტყ ელი სიტყვები ერთია, მაგრამ ფაქტ ია, რომ არც ერთ ხელისუფლებას არ აფერი არ გაუკეთებია იმისთვის, რომ წლების განმავლობაში აქ სამუშაოდ მყოფი ხალხი საკუთარ ოჯახებს და უბრუნდეს და ღირსეულად იცხო
ვრონ თავის სამშობლოში. მერწმუ ნეთ, თითოეული ემიგრანტი ახლავე დატოვებდა ამ გაუსაძლის, მონურ მდგომარეობას, ერთი ციდა იმედიც რომ ჰქონდეს... თავისი სურვილითა და სიხარულით არავინ წასულა უც ხო ქვეყანაში მომვლელად სამუშაოდ, მით უმეტეს არალეგალად. რა ელით ქართველ ემიგრანტებს გაკოტრების პირას მისულ საბერძნე თში? ეს თემა პოლიტიკურ წრეებშიც აქტიური განხილვის საგანია. ოპოზ იციონერი დეპუტატი ზურაბ ჯაფა რიძე მიიჩნევს, რომ მიუხედავად იმ ისა, რა გზას აირჩევს საბერძნეთი, ნე ბისმიერ შემთხვევაში გარდაუვალია დეფოლტის უკიდურესად ნეგატი ური გავლენა ქვეყნის ეკონომიკ აზე: ინვესტიციების კლება, კა პიტალის გადინება, ეკონომიკის შენელება, უმუშევრობის ზრდა, შემოსავლების კლება და, სავა რაუდოდ, საკრედიტო კრიზისი. დეპუტატის თქმით, საბერძნე თის ეკონომიკური პრობლემები გარდაუვლად აისახება საქართ ველოზეც, აქედან გამომდინარე, მნიშვნელოვანია, რომ მთავრობამ დღესვე გადადგას კონკრეტული ნაბიჯები, რათა, ერთი მხრივ, მოხდ ეს მოსალოდნელი უარყოფითი შე დეგების მაქსიმალური მინიმიზაცია, ხოლო მეორე მხრივ საბერძნეთში მცხოვრებმა ქართველებმა იგრძ ნონ საკუთარი ქვეყნის მხარდაჭერა. დეპუტატი ოთხპუნქტიან გეგმასაც აქვეყნებს, რომლის გათვალისწინე ბასაც ურჩევს საქართველოს ხელი სუფლებას. „პირველი: საბერძნეთში მცხო ვრებ ქართველებს აქვთ დანაზოგე ბი ადგილობრივ ბანკებში. მათთვის და საქართველოში მცხოვრები მათი ოჯახებისთვის სასიცოცხლოდ მნიშ ვნელოვანია, რომ ეს დანაზოგები არ დაიკარგოს. ამ მხრივ, მნიშვნელოვ ანია, რომ საქართველოს მთავრობამ სასწრაფოდ დაიწყოს მოლაპარაკებე ბი საბერძნეთის მთავრობასთან (რაც უკვე დაიწყო რამდენიმე ქვეყნის მთ ავრობამ), რათა მივიღოთ გარანტია, რომ იქ მცხოვრები ქართველების და
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
თს ტოვებენ? ნაზოგებს საფრთხე არ დაემუქრება; 2. საბერძნეთში მცხოვრები ქართ ველები ფინანსურად ეხმარებიან აქ საკუთარ ოჯახებს და ეს დახმარება ხშირად ამ ოჯახების შემოსავლის ერთადერთი წყაროა. ეს გადმორიც ხვები ამჟამად შეჩერებულია. საქა რთველოს მთავრობამ სასწრაფოდ უნდა დაიწყოს მოლაპარაკებები სა ბერძნეთის მთავრობასთან, რომ იქ მცხოვრებ ქართველებს რაც შეიძ ლება სწრაფად მიეცეთ შესაძლებ ლობა, აღადგინონ გადმორიცხვები; 3. სხვადასხვა გათვლებით საბერძ ნეთში ცხოვრობს 150 ათასზე მეტი ქართველი სხვადასხვა სტატუსით. 2014 წელს საბერძნეთიდან გადმ ორიცხვებმა შეადგინა დაახლოებით 205 მილიონი დოლარი. შექმნილი ვითარებიდან გამომდინარე, მოსა ლოდნელია, რომ მოხდება საბერძ ნეთიდან გარკვეული რაოდენობის ქართველების სამშობლოში დაბრუნ ება და მნიშვნელოვნად შემცირდება გადმორიცხვების მოცულობა. ეს ნი შნავს, რომ საქართველოს ეკონომ იკაში არსებული პრობლემები კიდევ უფრო გაღრმავდება, მათ შორის სა ფრთხე შეექმნება ეროვნული ვალუ ტის სტაბილურობას. საქართველოს მთავრობამ უნდა გადადგას მკვეთრი ნაბიჯები ეკონომიკის გაჯანსაღების მიმართულებით, რათა მოხდეს აღნი შნული ფაქტორების ნეგატიური გა ვლენის მაქსიმალურად შემცირება. უპირველეს ყოვლისა, მნიშვნელოვ ნად უნდა შემცირდეს მთავრობის ხარჯები და მოხდეს გადასახადების დაწევა. 2015 წლის სახელმწიფო ბი უჯეტის ცვლილების პროექტი, ამ მხრივ, ვერ უძლებს ვერანაირ კრ იტიკას; და 4. საბერძნეთს დღემდე არ მოუხდენია საქართველოსა და ევროკავშირს შორის გაფორმებ ული ასოცირების ხელშეკრულების რატიფიცირება. საბერძნეთში შექმ ნილი კრიზისული ვითარების გამო, მოსალოდნელია, რომ აღნიშნული ასოცირების ხელშეკრულების რა ტიფიცირება არ იქნება საბერძნეთის პარლამენტისთვის პრიორიტეტულ საკითხთა ჩამონათვალში. იმისთვის, რომ არ მოხდეს პროცესის დროში გაჭიანურება და არ შეფერხდეს სა ქართველოს ევროინტეგრაციის პრ ოცესი, საქართველოს მთავრობამ უნდა მიმართოს ყველა ზომას, რათა საბერძნეთის პარლამენტმა უახლ ოეს მომავალში მოახდინოს საქართ ველო-ევროკავშირის ასოცირების ხელშეკრულების რატიფიცირება“. რას აკეთებს ხელისუფლება ყვ ელა ზემოჩამოთვლილ საკითხთან დაკავშირებით? ამის გასარკვევად „პრაიმტაიმი“ დიასპორის საკითხებ ში სახელმწიფო მინისტრის მოადგი ლეს, სანდრო ბრეგაძეს დაუკავში რდა: „სამწუხაროდ, საბერძნეთი აღმო ჩნდა სერიოზული კრიზისის წინაშე და ჩვენისთანა პატარა სახელმწი ფოს ამ პროცესებზე რაიმე ზემოქმ ედების შესაძლებლობა არ აქვს. ჩვ ენთან მოქმედებს ცხელი ხაზი და სა ქართველოს ნებისმიერ მოქალაქეს არსებული პრობლემების შესახებ შე უძლია, მოგვმართოს. გარდა ამისა, მათ შეუძლიათ პირადად მინისტრის მოადგილეებთან, მათ შორის ჩემთან, დაკავშირებაც. თქვენი გაზეთის მე შვეობით გავასაჯაროებ პირად ტე
გია გვიჩიანი შესაძლოა, საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილების საფუძველზე გაათავისუფლონ
„ათენი საომრად
გამზადებულ ქალაქს დაემსგავსა“
ლეფონის ნომერსაც, ეს არის – 599 42 57 42, ასევე, მინისტრის მოად გილეა ბატონი ზაალ სარაჯიშვილი, რომლის ნომერიც გახლავთ – 591 11 12 23. როგორც იცით, საგარეო საქმ ეთა სამინისტრო აქტიურად მუშა ობს, რომ ჩვენს მოქალაქეებს შეძლ ებისდაგვარად შეუმსუბუქოს არსე ბული პრობლემები. მოგეხსენებათ, საბერძნეთიდან ფულად გზავნი ლებზეა დამოკიდებული უამრავი ოჯახის საბანკო სესხები საქართვე ლოში. დიასპორის სამინისტრო ვგ ეგმავთ შეხვედრას ეროვნული ბა ნკისა და საბანკო სექტორის წარმ ომადგენლებთან, ვმუშაობთ, რომ საქართველოში მყოფ ოჯახებს, რომლებსაც პრობლემები შეექმნათ გზავნილების მიღების მხრივ, შეძლ
ებისდაგვარად დაუწესდეთ საბა ნკო შეღავათები. წინა წლის განმ ავლობაში უცხოეთში მყოფი ჩვენი თანამემამულეების მიერ ფულადი გადმორიცხვების ოდენობა, საერ თო ჯამში, შეადგენდა დაახლოებ ით 1,5 მილიარდ დოლარს, აქედან 50 პროცენტამდე გადმორიცხვა ხორციელდება რუსეთიდან, მეორე ადგილზე კი არის სწორედ საბე რძნეთი, სადაც არაოფიციალური გათვლებით ცხოვრობს საქართვე ლოს 150 ათასამდე მოქალაქე. ცხ ადია, იქ არსებული ფინანსური პრ ობლემები აისახება საქართველოში მყოფ ემიგრანტების ოჯახებზე, ამიტომაც ჩვენი შესაძლებლობების ფარგლებში საქართველოს ხელი სუფლება შეეცდება ამ პრობლემე ბის მინიმალიზებას“.
ნიკა ლომინაძის მკვლელობის ბრალდებით გასამართლებული გია გვიჩიანი და ნიკა ჩემია შესაძლოა, საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილების საფუძველზე გაათავისუფლონ. გვიჩიანის ინტერესების დამც ველები ამბობენ, რომ 2015 წლის 22 იანვრის გადაწყვეტილებით, საკონსტიტუციო სასამართლომ არაკონსტიტუციურად ცნო ირიბი მტკიცებულებებით ბრალდებული პირის მიმართ გამამტყუნებელი განაჩენის დადგენა. მათივე განცხა დებით, ვინაიდან გვიჩიანისა და ჩე მიას წინააღმდეგ საქმეში მხოლოდ ირიბი მტკიცებულებები არსებობს, სასამართლომ, ახალი გარემოებებ ის გამო, ხელახლა უნდა განიხილოს ეს საქმე და ბრალდებულები პატი მრობიდან გაათავისუფლოს. სწორ ედ ამ მიზნით მიმართეს ადვოკატე ბმა სააპელაციო სასამართლოს. „მე და ადვოკატი გელა ნიკო ლაიშვილი ვართ ავტორები იმ შუ ამდგომლობისა, რომელიც გუშინ შევიდა სააპელაციო სასამართ ლოში და ვითხოვთ გია გვიჩიანისა და ნიკა ჩემიას უკანონო განაჩენის გადახედვას. უკვე 10 წელია, ეს ადამიანები სრულიად უკანონოდ იხდიან სასჯელს. ჩვენს შუამდგომ ლობას საფუძვლად უდევს საკონს ტიტუციო სასამართლოს გადაწყ ვეტილება, რომლის თანახმადაც ირიბი მტკიცებულებებით პირის გასამართლება არაკონსტიტუც იურად იქნა ცნობილი. სწორედ ამ ახალი გარემოებების საფუძველზე მოვითხოვთ საქმის ხელახალ განხ ილვას და დარწმუნებულნი ვართ, რომ მივაღწევთ ამ ადამიანების უკანონო პატიმრობიდან დახსნას, ვინაიდან ეს საქმე მთლიანად ირ იბ მტკიცებულებებზეა აგებული“, – განაცხადა „პრაიმტაიმის“ პრეს კლუბში იურისტმა ვალერი გელბ ახიანმა.
ადვოკატი გელა ნიკოლაიშვი ლი კი აცხადებს, რომ გვიჩიანისა და ჩემიას საქმე არის კლასიკური ტიპის ფაბრიკაცია. ადვოკატი იმ ედოვნებს, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ამ ადამიანების ციხიდან განთავისუფ ლების საფუძველი გახდება. „საკონსტიტუციო სასამართ ლომ 2015 წლის 22 იანვარს მიიღო გადაწყვეტილება და არაკონსტ იტუციურად ცნო სისხლის სამა რთლის საპროცესო კოდექსის ის მუხლები, რომელთა თანახმადაც, შესაძლებელი იყო მხოლოდ ირიბ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით ამა თუ იმ პირის მიმართ დამდგარი ყო გამამტყუნებელი განაჩენი. ჩვენ იმედი გვაქვს, რომ ამ ახალი გარე მოებებისა და კიდევ სხვა დამატე ბითი საფუძვლების გათვალისწი ნებით სააპელაციო სასამართლო დააკმაყოფილებს ჩვენს შუამდგომ ლობას“, – აღნიშნა გელა ნიკოლაიშ ვილმა. მიიღებს თუ არა სააპელაციო სა სამართლო წარმოებაში ზემოხსენ ებულ გარემოებას, ეს ორ კვირაში გაირკვევა. სასამართლოს ამისთვ ის სწორედ ორკვირიანი ვადა აქვს.
„დეზერტირებიდან“ 200 კილო საეჭვო ხორცი ამოიღეს
ზურაბ ჯაფარიძე: „2014 წელს საბერძნეთიდან გადმორიცხვებმა დაახლოებით 205 მილიონი დოლარი შეადგინა. შექმნილი ვითარებიდან გამომდინარე, მოსალოდნელია, რომ მოხდება საბერძნეთიდან გარკვეული რაოდენობის ქართველების სამშობლოში დაბრუნება და მნიშვნელოვნად შემცირდება გადმორიცხვების მოცულობა“ სანდრო ბრეგაძე: „ვმუშაობთ, რომ საქართველოში მყოფ ოჯახებს, რომლებსაც პრობლემები შეექმნათ გზავნილების მიღების მხრივ, შეძლებისდაგვარად დაუწესდეთ საბანკო შეღავათები“
სურსათის ეროვნული სააგენ ტოს თბილისის სამმართველოს წა რმომადგენლებმა დეზერტირების ბაზრის მიმდებარე ტერიტორიიდან 200 კგ საეჭვო წარმომავლობის ხო რცი ამოიღეს. შპს „ბექა 2015“-ის მიერ სარეალ იზაციოდ გამზადებული მსხვილფე ხა რქოსანი პირუტყვის ორ ტან-ხო რცს არ ჰქონდა დამღა, ანუ საქონე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ლს არ ჩატარებია დაკვლის წინა და დაკვლის შემდგომი ვეტერინარულსანიტარიული ექსპერტიზა. შესა ბამისად, რეალიზატორმა დოკუ მენტური შემოწმებისას ვერ წარმ ოადგინა ვეტერინარული მოწმობა ფორმა #2, რის გამოც დაჯარიმდა 1000 ლარით. ხორცი დაილუქა და კანონმდებლობის შესაბამისად გა ნადგურდება. ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
19
SPORT მაგდა კლდიაშვილი
მათე ვაწაძემ ცოლი მოიყვანა
ამირან სანაიამ და სოფი ფაციამ ექვსწლიანი სიყვარული რომანტიკული ქორწილით დააგვირგვინეს წინ ლი ცოტა ხნის ირან სანაიამ ცო უკვე წერდა. იქიდან ამ მა ლ თე ურ ხბ ფე ი“ სახებ „პრაიმტაიმ ვილის მოიყვანა. ამის შე დიდი გამოხმაურება მოჰყვა წყ ები მ ტო რო ფო ე, რი არ იუ ინ უზ მდ ლ გამო რწილის ექსკ ქო , ეთ იტ ყვ ვწ და ამბავს, გა ერთი ხველს. შევთავაზოთ მკით ერთმანეთი 6 წლის წინ გაიცნეს და ლი თე მა ურ ან ხბ ირ ფე ამ მ გამო, რო სოფიმ და სოფო ქმნეს, თუმცა, იმის ოვრობს, ხოლო წელია ოჯახიც შე ცხ იქ და ბს შო მა თა ი ს. ხე თშ საფრანგე ვერ მოახერ რწილის გადახდა თი თვის სტუდენტი იყო, ქო ორან „შარბათში“ დაახლოებით, ერ სტ , სოფის მა რე ებ ი, ბრ ილ გო რწ მათი ქო მა და მისმა მე ლ თე ურ ხბ ფე ც წინ შედგა, სადა ნეს. დ კარგად მოილხი ახერხეს, მეგობრებთან ერთა ნის დროს ჯვარის დაწერა ვერ მო თაში, ქმ შე მც ის ეს და ჯვარი, ხე ვინაიდან ოჯახ რწილს დაამთხვი ქო იც ალ ნი მო რე ეს ცე იწერეს. ზაინერს სვეტიცხოველში და ბის დიზაინი ერთ-ერთ ქართველ დი ბლად. კა რე ო ინ ოვ რწ ცხ სა ქო ი სა ზშ ს სოფი ნ გადავა პარი თა არ ქმ ე ლ მა ფი ეკუთვნის. სო
საქართველოს ეროვნული ნაკრებისა და დანიური „ორჰუსის“ თავდამსხმელმა, მათე ვაწაძემ ცოლი მოიყვანა. ფეხბურთელის რჩეული თაკო ჩაკვეტაძეა, რომელიც ბანკის თანამშრომელი იყო, ვიდრე მათესთან, დანიაში გადავიდოდა საცხოვრებლად. წყვილს ჯვარი ჯერ არ დაუწერია, რადგან მარხვაა, ხელი კი რამდენიმე დღის წინ მოაწერეს. მათე ვაწაძე და თაკო ჩაკვეტაძე ორ წელზე მეტია შეყვარებულები არიან, ახლახან კი ურთიერთობას ოფიციალური სახე მისცეს. როგორც თაკომ „პრაიმტაიმს“ უთხრა, ქორწილის გადახდას არ აპირებენ, ჯვარს კი, დანიაში, ქართველი მამაო დასწერთ.
20
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
კახა მახარაძის ცოლი ქმარზე ეჭვიანობს SPORT
ტაშკენტის „პახტაკორის“ კაპიტნის, კახა მახარაძის ცოლი, სალომე მახარა ძე, ეჭვიანობს. „პრაიმტაიმმა“ მახარაძე ტაშკენტში ჩაწე რა, სადაც სპორტულ და პირად ცხოვრე ბაზე ესაუბრა. როგორც ფეხბურთელმა გვითხრა, ოჯახი მასთან ერთად ცხოვ რობს უზბეკეთში, მაგრამ ხანდახან მე
უღლის გარეშე რჩება. ი ხბურთელის ცოლიც ესწ კითხვაზე, ეჭვიანობს თ დარჩენილ ქმარზე სალო ლმა თქვა, რომ მეუღლე ლევს, მაგრამ ფეხბურთე მილით აღნიშნა, რომ ინტ დროს ჟურნალისტზეც ე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
SPORT ნიკა მაისურაძე „გურიაში“ ითამაშებს 26 წლის ნახევარმცველი, ნიკა მაისურაძე ლანჩხუთის „გურიაში“ ითამაშებს. გურულებს ახალი მთავარი მწ ვრთნელი ჰყავთ. თბილისის „დი ნამოდან“ გაშვებულმა კახი გო გიჩაიშვილმა გურიას მიაშურა და უკვე გუნდის შემადგენლო ბის დაკომპლექტებაც დაიწყო. მაისურაძე ერთ-ერთი პირველ ია, რომელიც გოგიჩაიშვილმა გუნდში წაიყვანა. ფეხბურთელი ბოლოს „ვიტ ჯო რჯიას“ ღირსებას იცავდა, მა გრამ მას შემდეგ, რაც გუნდი პირველ ლიგაში გავარდა, მაის ურაძესა და „ვიტ ჯორჯიას“ შო რის კონტრაქტი შეწყდა. „გურიამ“ მაისურაძესთან ერთწ ლიანი კონტრაქტი გააფორმა.
SPORT
SPORT
გოჩა ხოჯავა საქართველოში დაბრუნდა SPORT
ინტერვიუს ფე წრებოდა. თუ არა მარტოდ ომე, ფეხბურთე ეს საბაბს არ აძ ელის ცოლმა ღი ტერვიუს ჩაწერის ეჭვიანობდა.
საქართველოს ეროვნული ნაკრების ყოფილი ნახევარმცვ ელი, გოჩა ხოჯავა სათამაშოდ საქართველოში დაბრუნდა. 30 წლის ფეხბურთელი ამიერიდან ქობულეთის „შუქურას“ ღირს ებას დაიცავს. ქობულეთელების გუნდში, სპორტულ დირექტორ ად მამუკა ჯუღელი დაინიშნა, ამიტომ გასაკვირი არ არის, რომ სწორედ მისი ფეხბურთელები გამოჩნდნენ ამ გუნდში. მათ რიცხ ვშია გოჩა ხოჯავაც, რომელიც ბოლოს რუსეთის პირველ ლიგაში, „სახალინის“ ღირსებას იცავდა. ხოჯავასთან ერთად, „შუქურაში“ რევაზ გეწაძე და გრიგოლ დო ლიძე ითამაშებენ.
SPORT
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
21
რაში დახარჯა ლევან ცქიტიშვილმა ფუტსალის ასოციაციის ანგარიშიდან გატანილი დიდი ოდენობით ნაღდი ფული?
არჩ ქეთი ხატიაშვილი
მაგდა კლდიაშვილი უკვე მესამე წელია, რაც საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია ფუტსალის ას ოციაციის ყოფილი ხელმ ძღვანელისგან, ლევან ცქ იტიშვილისგან დახარჯული თანხის უკან დაბრუნებას, ან ხარჯვის დამადასტურებელი დოკუმენტაცის წარმოდგე ნას ითხოვს. ვინაიდან სფა-ს ყოფილმა პრეზიდენტმა დო კუმენტაცია ვერ წარმოა დგინა. ჯერ კიდევ ვახტანგ წერეთლის პრეზიდენტობის დროს, ასოციაციის ხელმძღ ვანელობამ სასამართლოს მიმართა, რომ აღნიშნული დოკუმენტაციის წარდგენა იძულების წესით მოხდეს. როდის დასრულდება სასა მართლო პროცესი, ეს ჯერჯ ერობით უცნობია. იმ დოკუმე ნტებიდან (ჩეკებიდან), რაც მა შინდელმა ხელმძღვანელობამ წარადგინა, ირკვევა, რომ ას ოციაციის კუთვნილი ფულით სუნამოები, სამკაულები და კატის საჭმელი „ვისკასი“ იყო შეძენილი. მოგვიანებით, საქართვე ლოს ფუტსალის ასოციაციის გენერალური მდივანი, ბექა კვიციანი, საზოგადოებას არ წმუნებდა, რომ „ვისკასი“ ეს ის არ იყო, რაც ყველას ეგონა. მე ტიც, ცქიტიშვილის აქტიურმა მხარდამჭერმა სფა-ს საპატიო პრეზიდენტმა კახა დევდარ იანმა მწვავე ტონით იკითხა, რატომ არ შეიძლებოდა მალტ აში წასულ დელეგაციას ასოც იაციის ფულით სუნამოები და საჩუქრები ეყიდა. „პრაიმტაიმმა“ საქართვე ლოს ფუტსალის ასოციაციას მიმართა და ის დოკუმენტაცია მოითხოვა, რაც დაადასტურე ბდა, რომ ასოციაციის ანგა რიშებიდან თანხები მართლაც გადიოდა. სფა-სგან მოწერილ წერილში ირკვევა, რომ ფუტს ალის ასოციაციის ყოფილმა ხელმძღვანელმა, ლევან ცქიტ იშვილმა ანგარიშებიდან, ხე ლზე იმაზე 4-ჯერ მეტი თანხა გაიტანა, ვიდრე ჩემპიონატის მომსახურე ყველა მსაჯს ერ თად ჩაერიცხა მთელი სეზონის განმავლობაში. ასევე, ლევან ცქიტიშვილმა სფა-ს ანგარი შიდან გაიტანა იმაზე 2,5-ჯერ მეტი თანხა, ვიდრე წელიწადნახევრის განმავლობაში ჩა ურიცხა ხელფასი, პრემია ან სამივლინებო ხარჯი ყველა თანამშრომელს ერთად. „გვსურს გიპასუხოთ თქ ვენ მიერ დასმულ კითხვებზე: საქართველოს ფუსტალ ის ასოციაციის პრეზიდენტის არჩევნების ჩატარებისთანავე, ჩვენ დაუყოვნებლივ მივმარ თეთ ბატონ ცქიტიშვილს და მის ბუღალტერს, ქალბატონ მზია კალანდარიას ასოცია ციის იურიდიული და საბუღა ლტრო დოკუმენტაციის გა დმოცემაზე, რაზეც მათ კატე გორიული უარი განაცხადეს. შესაბამისად, ჩვენ იძულებულ ები გავხდით, რეაგირებისთვის სამართალდამცავი ორგანოებ ისთვის მიგვემართა. კერძოდ, ფინანსთა სამინი სტროს საგამოძიებო სამსახ ურისთვის, სახელმ წიფო აუდიტის
„მასშტაბების წარმოსადგენად, გაცნობებთ, რომ ცქიტიშვილს პირადად აქვს გატანილი სფა-ს ანგარიშებიდან 4-ჯერ მეტი თანხა, ვიდრე ჩაერიცხა ჩემპიონატის მომსახურე ყველა მსაჯს ერთად, მთელი სეზონის განმავლობაში“
E V I S U L EXC
სამსახურისთვის და ვაკე-საბურთალ ოს რაიონის პოლიციისთვის. გამოძი ება მიმდინარეობს, თუმცა ვისურვებ დით, რომ მისი ტემპი უფრო მაღალი იყოს. ამასთანავე, ჩვენ მივმართეთ თბილისის საქალაქო სასამართლოს, სადაც უახლოეს მომავალში ჩატარდ ება პროცესი, რომელიც განიხილავს ცქიტიშვილისგან დოკუმენტაციის იძულების წესით გადმოცემის საკი თხს. შექმნილი მდგომარეობის შესა ხებ ჩვენ ოფიციალურად ვაცნობეთ, თავის დროზე სპორტისა და ახალგა ზრდობის საქმეთა მინისტრს, ლევან ყიფიანს. ამდენად, ამ დროისთვის, სფა არ ფლობს არანაირ შიდა დოკუმენტაც იას, სადაც ასახული იქნება ასოცია ციის საქმიანობა ცქიტიშვილის პრეზ იდენტობის პერიოდში. ასოციაციის პრეზიდენტად ვახტ ანგ წერეთლის არჩევის შემდეგ, ჩვენ ასოციაციის მომსახურე ბანკებიდან გამოვითხოვეთ ამონაწერები, რომლ ებითაც ირკვევა, რომ ერთ საბანკო ანგარიშზე არსებობს დავალიანება, ხოლო მეორე ანგარიშიდან ცქიტიშვი ლს მიზნობრიობის დასახელების გა რეშე აქვს გატანილი განსაკუთრებით დიდი ოდენობით ნაღდი ფული. მასშტაბების წარმოსადგენად, გა ცნობებთ, რომ ცქიტიშვილს პირადად აქვს გატანილი სფა-ს ანგარიშებიდან 4-ჯერ მეტი თანხა, ვიდრე ჩაერიცხა ჩემპიონატის მომსახურე ყველა მსაჯს ერთად, მთელი სეზონის განმავლობა ში. ასევე, ცქიტიშვილმა, სფა-ს ანგა
„ყველაფრის მიზნობრიობაა მანდ ასახაული. ყველაფერი კარგად იქნება, დაწყნარდით, გავარკვევთ ჩვენ თვითონ“ 22
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ყველაზე მეტი კი 10 ათასი ლა რი. სულ, ლევან ცქიტიშვილმა, ხელზე, მიზნობრიობის დასახე ლების გარეშე ექვსჯერ გაიტანა სოლიდური თანხა. „პრაიმტაიმი“ ლევან ცქიტიშ ვილს დაუკავშირდა და სც „ჩვენ ადა გარკვევა, თუ რისთ მივმართეთ ვის გამოტანა ხელზე თბილისის ეს თა ნხა და რა ში საქალაქო სასამართლოს, დახარჯა. კითხვის სადაც უახლოეს მომავალში დასმის შემდეგ, ჩატარდება პროცესი, ლევან ცქიტიშვი ლმა დამშვიდები რომელიც განიხილავს სკენ მოგვიწოდა ცქიტიშვილისგან და ტელეფონიც დოკუმენტაციის გაგვითიშა. იძულების წესით „ყველაფრის მი გადმოცემის ზნობრიობაა მანდ საკითხს“ ასახაული. ყველაფერი კარგად იქნება, დაწყნარდით, გავარკვევთ ჩვენ თვითონ“, - გა ნაცხადა ცქიტიშვილმა. გარდა ხელზე გატანილი თა ნხებისა, ასევე საინტერესოა მი ვლინებებსა და საჩუქრებში და ხარჯული თანხები. ლევან ცქტიშვილი ფუტსალ ის ასოციაციის პრეზიდენტის პოსტზე 2012 წლის 16 ივნისს აირჩიეს, თუმცა ყველამ ძალიან კარგად იცოდა, რომ მისი გაპრ ეზიდენტება მაშინდელი სპორ ტისა და ახალგაზრდობის საქმ ეთა მინისტრის, ლადო ვარძელ აშვილის უშუალო მხარდაჭერით მოხდა. ლევან ცქიტიშვილის რე პუტაცია კი ისეთი შელახული არ იყო, როგორც ახლა. სკანდალი ცქიტიშვილის ირ გვლივ მას შემდეგ ატყდა, რაც საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციამ გადარიცხული თანხების ხარჯთაღრიცხვის დოკუმენტაცია რამდენჯერმე მოითხოვა და ამ დრომდე არ მი უღია. მოგვიანებით, იმის გამო, რომ ცქიტიშვილი დაკისრებულ მოვალეობას თავს ვერ ართმევ და, ყრილობამ ის გადააყენა და მოვალეობის შემსრულებლად ლევან გრიგოლია დანიშნა, შე მდეგ კი პრეზიდენტად ვახტანგ რიშიდან გაიტანა 2,5-ჯერ მეტი თა წერეთელი აირჩია. მას შემდეგ, ნხა, ვიდრე წელიწად-ნახევრის განმავ რაც წერეთელმა პოსტი დატოვა, ლობაში ჩაერიცხა ასოციაციის ყველა ყრილობამ პრეზიდენტად მისი თანამშრომელს ერთად, ხელფასის, მოადგილე, ზვიად ხაჩიაშვილი პრემიისა და სამივლინებო ხარჯების აირჩია. ცქიტიშვილის გუნდმა სახით. ესეც გაასაჩივრა სასამართლო სფა-ს ახალი ხელმძღვანელობის ში, თუმცა რამდენიმე დღის წინ, მიერ, ამ დროისთვის გასტუმრებულია ეს საქმე იმით დასრულდა, რომ ძველი დავალიანების ნახევარზე მეტი. მოსამართლემ ცქიტიშვილის რაც შეეხება ფეხბურთის ფედერა ადვოკატს სასამართლოდან სა ციის წინაშე არსებულ დავალიანებას, ქმე გაატანინა, რადგან ხაჩიაშ ჩვენთვის ამ დრომდე უცნობია, აღნი ვილის პრეზიდენტობასთან და შნული დავალიანების წარმოშობის მი კავშირებით, მოსარჩელე მხარეს ზეზი“, - ნათქვამია საქართველოს ფუ საკმარისი მტკიცებულებები არ ტსალის ასოციაციის განცხადებაში. აღმოაჩნდა. გარდა ამისა, დამადასტურებელ პოსტის დასაბრუნებლად დოკუმენტაციად, სფა-მ წერილს ის ცქიტიშვილი დღემდე იბრძვის, საბანკო ამონაწერიც დაურთო, რო მაგრამ საჯარო რეესტრის ერ მელიც პირდაპირი მტკიცებულებაა ოვნულმა სააგენტომ, მისი მო იმის, თუ როგორ გაჰქონდა ლევან ცქ თხოვნები უსაფუძვლოდ ჩათვ იტიშვილს ხელზე ასოციაციის ანგა ალა. კულუარებში იმასაც ამბო რიშებიდან თანხა, ისე, რომ მისი მიზნ ბენ, რომ თავის დროზე, ლევან ობრიობა მითითებული არ ყოფილა. ცქიტიშვილის ხელზე გატანილი როგორც ფუტსალის ასოციაცი თანხა, ლადო ვარძელაშვილის აში განმარტავენ, ხელმძღვანელ პი დავალებით, წინასაარჩევნოდ, რს შეუძლია ხელზე ფულის გატანა, სამტრედიაში ჩაჰქონდათ, (სა მაგრამ ხარჯვის დამადასტურებელი უბარია 2012 წლის ოქტომბრის დოკუმენტაცია, ჩეკი თუ სხვა რამ, საპარლამენტო არჩევნებზე). სა აუცილებლად უნდა წარმოადგინოს მწუხაროდ, ცქიტიშვილმა განმ ასოციაციაში და მის ზემდგომ ორგა არტებების გაკეთება არ ისურვა. ნოში, ფეხბურთის ფედერაციაში, რაც იმედია, აღნიშნული დოკუ ცქიტიშვილის შემთხვევაში არ მომხ მენტებით შესაბამისი უწყებები დარა. დაინტერესდებიან და ადეკვა სფა-ს განცხადებით, მიუხედავ ტურ რეაგირებას და გამოძიებას ად რამდენიმე მოთხოვნისა, ცქიტიშ ჩაატარებენ. ვილმა და მისმა ბუღალტერმა, მზია კალანდარიამ უარი თქვეს დოკუმე ნტაციის გადმოცემაზე, სწორედ ამ იტომ, სფა-ში სასამართლოს გადაწყ ვეტილებას ელოდებიან. საბანკო ამონაწერებინად ირკვევა, რომ რამდენიმეჯერ ლევან ცქიტიშვი ლმა ხელზე საკმაოდ სოლიდური თა ნხა გამოიტანა. ყველაზე მცირე, რო მელიც სფა-ს ყოფილ ხელმძღვანელს ხელზე გამოუტანია, ათას ასი ლარია,
მმართველ კოალიციაში: მთავარი პერსონა – ირაკლი ღარიბაშვილი მთავარი მოთამაშე – „რესპუბლიკური პარტია“ მთავარი ინტრიგა – კალაძე-ღარიბაშვილის დაპირისპირება ოპოზიციაში: მთავარი ფიგურა – ირაკლი ალასანია მთავარი ოპოზიციური ძალა – „ნაციონალური მოძრაობა“ მთავარი ინტრიგა – მესამე ძალა ეს დღევანდელი მდგომარეობ ით. რამდენად და როგორ შეიძლე ბა შეიცვალოს არჩევნების შემდეგ, ან არჩევნებამდე მდგომარეობა, ამას ბევრი ფაქტორი განაპირობე ბს. ქართული პოლიტიკა ჯერ კი დევ რჩება იმ კონდიციაში, როცა გათვლების გაკეთება ჭირს – ყვ ელაფერი შეიძლება მოხდეს. ექსპერტების გათვლებით, ყვ ელაფერი შეიძლება მოხდეს, თუ მცა ეს საარჩევნო მარათონი მაინც განსხვავებული იქნება, რადგანაც კომპრომატების ომი აქტუალურ ობას კარგავს და მთავარი ელექ ტორატის სოციალური პრობლე მების მოგვარება იქნება. ასეთია თორნიკე შარაშენიძის შეფასება. ექსპერტების უმრავლესობა მი იჩნევს, რომ ბევრი რამ არის დამო კიდებული, რა პროცესები განვით არდება მმართველ კოალიციაში. თუმცა, როგორც ჩანს, დაშლით კოალიცია არ დაიშლება. კოალ იციაში შემავალ პარტიებს კარგად ესმით, რომ დამოუკიდებლად მც ირე შანსები აქვთ. ამიტომაც, ისევ კოალიციაში შეეცდებიან გავლენ ების გაფართოებას ან პოზიციების გამყარებას თუ ვერა, გაძლიერე ბას მაინც. რესპუბლიკელებმა ყველაზე ჭკვიანურად იმოქმედეს. მათ პო ლიტიკურად კარგად ითამაშეს, ირაკლი ალასანიას ბუნტით ყველ აზე მეტად ისარგებლეს და, ექსპ ერტების გათვლებით, შანსები ახ ლაც მაღალი აქვთ. ლევან ალაფიშვილი, ექსპერ ტი: – დღევანდელ ვითარებას თუ ავიღებთ, ირაკლი ღარიბაშვილი მართლაც მთავარი პერსონაა, თუ მცა, იქიდან გამომდინარე, რომ მთავარი მოთამაშე „რესპუბლი კური პარტიაა“, შესაძლოა, მათ კონფიგურაცია შეცვლონ. ისინი არჩევანის წინაშე დგანან: ან ორი პორტფელი აიღონ – შსს-ს და სა გარეო საქმეთა სამინისტროს, ან პრემიერის. ამ არჩევანზე ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული. რაც შეეხება ინტრიგას, პარტია „ქართულ ოცნებასა“ და რესპუბ ლიკელებს შორის არის შიდაკოალ იციური დაპირისპირება, თუმცა პარტია „ქართულ ოცნებაში“ ღა რიბაშვილი-კალაძის დაპირისპირ ება პარტიას რესპუბლიკელების სასარგებლოდ ასუსტებს და ეს გა სათვალისწინებელია. არ არის გა მორიცხული, რესპუბლიკელებმა ახლა „ოცნებასთან“ ერთად ითამ აშონ და არჩევნების შემდეგ გაემ იჯნონ ივანიშვილს. ჯერჯერობით ზოგიერთი ექსპ ერტისთვის კახი კალაძე და ირაკ ლი ალასანია განხეთქილების მთ ავარი ფიგურები არიან. იმედოვნე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ჩევნები 2016 როგორია პოლიტიკური პარტიების სასტარტო პოზიციები, ვინ არიან საარჩევნო მარათონზე მთავარი ფიგურები, გამწევი ძალები და რა ძირითად ინტრიგებს ელიან ექსპერტები
ბენ, რომ ახლა კახი კალაძეს აქვს შანსი, კოალიციიდან გამოვიდეს და ცალკე პოლიტიკური აქტივო ბა დაიწყოს. თუმცა საეჭვოა, ექსპერტე ბისა და ცალკეული პოლიტიკო სების „პოლიტიკური ლოცვები“ ამ მიმართულებით ახდეს. მიუხ ედავად იმისა, რომ კალაძეს ალ ასანიაზე გაცილებით ნაკლები გამოცდილება აქვს პოლიტიკაში ყოფნის, ფაქტია, რომ კახი ჯე რჯერობით საკმაოდ დინჯად და სწორად მოქმედებს. რა თქმა უნდა, არჩევნების წინ კალაძის კოალიციიდან წამოსვლა მხოლოდ ოპოზიციას აწყობს – ეს ხომ მმართველ ძალას დაასუსტე ბს. ძირითადი აქცენტი სწორედ კახი კალაძეზე კეთდება, რადგ ანაც მას სერიოზული გავლენები აქვს კოალიციაში. თორემ უკვე დიდი ხანია, სხვა სუბიექტების გამოყოფაზეც არის საუბარი. მა გალითად, „ფორუმზე“, თუმცა ამ მიმართულებით ვნებათაღელვა არ ყოფილა. ისედაც, „ფორუმი“ ირწმუნება, რომ კოალიციიდან არსად წასვ ლას არ აპირებს. ანი მიროტაძე, „ფორუმის“ ერთ-ერთი ლიდერი: – ახლა ძნელია რაიმეს თქმა. ჯერჯერობით არსებულ ფორმ ატს ვეთანხმებით... არა, ჩვენი
კოალიციაში ყოფნა-არყოფნის საკითხი თანამდებობებზე არ გა დის, ანუ ეს იმ აზე არ იქ ნე ბა დამოკიდებული, რა დოზით ვიქნ ებით ჩართული აღმასრულებელი ხელისუფლების მუშაობაში, ეს დამოკიდებული იქნება მხოლოდ იმაზე, რამდენად მოხდება თანხ ვედრა ხედვებს შორის. რამდენ ად იქნება გათვალისწინებული ჩვენი ხედვები და პრინციპული შეხედულებები. – ეს უკავშირდება, მაგალი თად, საგარეო ორიენტაციის სა კითხს, ანუ პროდასავლური იქ ნება კურსი თუ პრორუსული? – „ფორუმი“ იყო და რჩება იმ ძალად, რომელიც ქვეყნის ინტე რესებიდან გამომდინარე მოქმ ედებს და ქვეყნის ინტერესებზეა ორიენტირებული. ამ ინტერე სების დაცვა კი შესაძლებელია მხოლოდ დასავლეთთან ერთად. შესაბამისად, „ფორუმი“ პროდ ასავლური ძალაა. „ფორუმი“ პრ ორუსული არასოდეს ყოფილა. ეს მიზანმიმართულად შეთითხნილი და გამოგონილი ამბავია, რომე ლიც „ფორუმის“ დისკრიმინაცი ისთვის აგორდა. კითხვები, როგორია მმართვ ელი კოალიციის საგარეო ორიე ნტაცია, უნდა ვაღიაროთ, რომ აქვთ მხოლოდ ქვეყნის შიგნით. დასავლეთში ამ მიმართულებით კითხვები და ეჭვები არ ის მის. შესაბამისად, ექსპ ერტები მართებულად მიიჩნევენ, რომ ოპოზ იცია პროდასავლურ ფრონტზე უალტერნა ტივოს სტატუსს ვერ შე ინარჩუნებს. ექსპერტი თორნიკე შარაშენიძე ოპოზიციას სოცი ალურ საკითხებ ზე კონცენტრირ ებას ურჩევს. თორნიკე შა რაშენიძე, ექ სპერტი:
– კოალიცია „ქართულ ოცნე ბას“ გაუჭირდება პროდასავლუ რი ნიშის შენარჩუნება, ამისთვის რესპუბლიკელებმა ძალიან ბევრი უნდა იმუშაონ. რესპუბლიკელე ბმა იმიტომ, რომ თავად „ქართ ული ოცნების“ შემადგენლობა
კი, რომლითაც ყოველთვის გა მოირჩეოდა ყველა წინა არჩევნ ები, ამ არჩევნებში ძალას დაკა რგავს. კომპრომატებმა თავისი თავი უკვე ამოწურა, ხალხს პრ ობლემების მოგვარება აინტერ ესებს.
იმდენად ჭრელი და გაუგებარია, რომ იდენტიფიკაციის გაკეთე ბა ჭირს, ანუ გაუგებარია, საერ თოდ, ეს რა ერთობაა და საით არ ის მიმართული... რაც შეეხება ოპოზიციას, მათი გამყიდავი ნიშა, ალბათ, მაინც ის იქნება, როგორ ჩააფლავა მთ ავრობამ მუშაობა. პროდასავ ლური ნიშით არჩევნებზე გა სვლა საკმარისი არ იქნება, ხალხს მათი პრობლემების გადაჭრა უფრო აინტერეს ებს, ანუ აინტერესებს, რომელ ძალასთან დაა კა ვშ ირ ოს ამ პრობლე მების მოგვ არება. კ ომ პ რ ომ ა ტ ებ ი ც
კოალიციის შიგნით დაპირისპ ირების იმედი აქვს სოსო ცისკარ იშვილს. საერთოდ, ექსპერტების დიდი ნაწილი სწორედ ინტრიგ ებზე აკეთებს გათვლას და მიიჩ ნევს, რომ ერთი დიდი ინტრიგა კალაძე-ღარიბაშვილის დაპირი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
სპირებაა, მეორე კი ის, ვინ იქნე ბა მესამე ძალა. თითქმის ყველა ექსპერტი დარწმუნებულია, რომ მესამე ამ შემთხვევაში აუცილე ბლად გამოჩნდება, თუმცა ვინ, ამას არ აკონკრეტებენ. ეჭვია, რომ ზოგი ამ მიმართულებით ალ ასანიას გულშემატკივრობს, ზო გიც – ინაშვილს. სოსო ცისკარიშვილი, ექსპ ერტი: – მომავალ პარლამენტში ცა ლკე აღებული ვერც ერთი პარტ ია უმრავლესობას ვერ მიიღებს. ვფიქრობ, კოალიცია „ქართული ოცნება“ აცნობიერებს იმ სი რთულეს, რის წინაშეც ის დგას – ალბათ, კოალიციის კონფიგ ურაციაც შეიცვლება და შიგნ ით არსებული დაპირისპირებაც თავს იჩენს საჯაროდ. არ ვგულ ისხმობ „ქართულ ოცნებასა“ და „ნაციონალურ მოძრაობას“. სხვა შრეებზე ვიტყვი, რომ მესამე ძა ლა, რომელზეც მოთხოვნა არის, ჯერ კიდევ ფანტაზიის სფეროა. ამიტომაც, ვფიქრობ, ცალკეუ ლმა პარტიებმა პირადი წყენა და გაუგებრობა უნდა გადადონ და გაერთიანდნენ. ცალკე აღებული ვერც ერთი პარტია ლიდერის რო ლში მომავალ პარლამენტში ვერ შევა, თუ სანდო პარტნიორი დრ ოულად ვერ იპოვა. რაიმე დუეტი, ტრიო ან კვარტეტი როცა გაჩნ დება, საინტერესო გასაანალიზ ებელი იქნება. ერთი რამ, რაზეც ექსპერტები თანხმდებიან, ეს პირველი დონის პოლიტიკური ძალების ჩამონა თვალია. ქოცები და ნაცები – ეს პირველი შრეა. ვინ იქნება მეორე შრეში და რამდენად შეიძლება მე სამე ძალის შემთხვევაში მხოლ ოდ ერთმა ძალამ აიღოს მონოპო ლია? არ არის გამორიცხული, აქ ერთზე მეტი ძალა გამოჩნდეს. მე სამე ძალის სტატუსისთვის ოთხი ძირითადი ფიგურა იბრძვის: ალ ასანია, ნათელაშვილი, ინაშვილი და ბურჯანაძე. ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
23
„გორგიამ“ პრემიუმ კლასის იტალიური შოურუმი გახსნა სალომე ჯოლია
1 ივლისს კომპანია „გორგ იამ“ იტალიური შოურუმი გახსნა. „გორგია პრემიუმი“ მომხმარებელს იტალიური ბრენდების პროდუქციას სთავაზობს. შოურუმში აბ აზანა და სველი წერტილ ები, იატაკი, ფილები, ავეჯი, კარი, შპალერი, განათება და სხვადასხვა სახის იტალიუ რი აქსესუარებია წარმოდ გენილი. „გორგიამ“, გასულ წელს, პი რველად საქართველოში, სა მშენებლო მასალების ჰიპერმ არკეტი, წელს კი იტალიური შოურუმი გახსა. ეს ყოველივე კი, ქართული ბაზრისთვის, ნამდვილი ინოვაციაა. შოურ უმში წარმოდგენილი მასალე ბი არის განსაკუთრებული, მსოფლიოში სახელგანთქმუ ლი დიზაინერების მიერ და მზადებული. აგრეთვე, აქ წა რმოდგენილია ექსკლუზიური ბრენდები.
გია გორგოშაძე („გორგიას“ დამფუძნებელი): - აქ წარმოდგენილი სამშენ ებლო მასალები ნამდვილად განსაკუთრებული იქნება. აქცენტი, ძირითადად, გაკე თებულია, როგორც ხარისხ ზე, ასევე პრემიუმ მომსახ ურებაზე. ამ მომსახურებაში შედის ის, რომ დროის მოკლე მონაკვეთში მოხერხდება სხ ვადასხვა ექსკლუზიური მა სალების ჩამოტანა. რა თქმა უნდა, მასალების შერჩევისას აქცენტი გაკეთებული იქნება ხარისხზე და დიზაინზე. მიუხედავად იმისა, რომ „გო რგია“ აქამდეც იტალიური ბრენდებით მუშაობდა, შო ურუმი მაინც არის ახალი სფერო, ახალი კუთხე, ნამდ ვილი ინოვაცია. „გორგია“ სა ზოგადოებას სთავაზობს ინ ტერიერის სრულ მასალს. დარეჯან ხვათაძე (კატეგო რიის მენეჯერი ევროპის მიმართულებით): - თუ აქამდე „გორგიას“ გეზი მხოლოდ კერამიკული ფილე ბის მიმართულებით ჰქონდა აღებული, ახლა ადამიანს შე უძლია შეიქმნას თავისი გა რემო, შექმნას სასურველი ინტერიერი, სასურველი პრ ოდუქციით, იქნება ეს საძი ნებელი, მისაღები, თუ სხვა რამ. შოურუმში წარმოდგე ნილი იქნება ყველა სეგმენ ტისთვის გათვლილი პროდ უქცია. იქნება ეს დაბალი, საშუალო თუ მაღალი სეგმ ენტი. ასე რომ, ამ შოურუმ 24
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ით „გორგია“ აკმაყოფილებს ყველა სეგმენტის მოთხოვნი ლებებს. „გორგია“ მომხმარებელს ფა რთო არჩევანს სთავაზობს, მაღალი ხარისხის პროდუქ
ციასა და მომსახურებას. მი უხედავად იმისა, რომ მო თხოვნა განუსაზღვრელია, „გორგიას“ შეუძლია ნები სმიერი ხარისხისა და ფასის მოთხოვნა დააკმაყოფილოს. სწორედ ამიტომ, ეს ყველაფ ერი იქნება შეკვეთით, რომ კონკრეტულმა კლიენტმა სა კუთარ სურვილებზე მორგ ებული ავეჯი თუ სხვა სახის პროდუქცია შეიძინოს. უნდა აღინიშნოს, რომ ამ ეტაპზე, ასეთი სახის შეთავაზება ამ სახის პროდუქციაზე ქართ ულ ბაზარზე არ არსებობს. „გორგია პრემიუმის“ იტალ იური შოურუმი საშუალო და საშუალოზე მაღალი შემოსა ვლების მქონე მომხმარებლ ის ინტერესებზეა მორგებ ული. არჩილ აბულაძე („გორგია“ პრემიუმის კატეგორიის მე ნეჯერი): - ჩვენ მომხმარებელს ვთ ავაზობთ მსოფლიოში ცნ
ობილი დიზაინერების მიერ შექმნილ პროდიქციის სრ ულ სერვისს. იმ კომფორტს, რომელსაც თვითონ ითხო ვენ. სწორედ ამიტომ, ჩვენ თან ფასები სწორად არის
მორგებული იმ დონისთვის, რა დონის პროდუქციაც არის წარმოდგენილი. აღსანიშნავია, რომ კომპან ია ამიერკავკასიაში პირველი სამშენებლო-სარემონტო მა სალების ჰიპერმარკეტ „გო რგიას“ ახალი მიმართულებ აა. „გორგია“ საქართველოს ბაზარზე 1998 წლიდან ფუნქ ციონირებს. იტალიური შოურუმის გახს ნის ღონისძიებას მუსიკალუ რად გიგი ვანდერი აფორმე ბდა. საღამოს დასასრულს კი გათამაშდა ორკაციანი საგზ ური რომში, რომელიც დიზა ინერმა ლალი შოშიაშვილმა მოიგო. ლალი შოშიაშვილი: - ნამდვილად არ ველოდე ბოდი მოგებას. ზოგადად, ისიც კი არ ვიცოდი გათამა შება თუ იქნებოდა. აქამდე არასდროს არაფერი მომი გია. შეიძლება ითქვას, რომ ეს საგზურიც ჩემმა შვილმა მოიგო. სწორედ მას ჰქონდა ბილეთები. პირველ ცდაზე ამოღებული ბილეთის პატრ ონი ადგილზე არ გამოცხად და, როგორც ჩანს, ადრე წა ვიდა. მეორე ცდაზე კი ლი ზის ბილეთი ამოიღეს. იტ ალიის რამდენიმე ქალაქში ვარ ნამყოფი, მაგრამ რომში არასდროს ვყოფილვარ. იტ ალიაში წასვლას შვილთან ერთად ვაპირებ. A
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ზურა წერეთელი - უზბეკების ქართველი გმირი მაგდა კლდიაშვილი
ზურა წერეთელი ტაშკენტში მას შემდეგ აღმოჩნდა, რაც 1979 წელს ცნობილი ტრაგედია დატრიალდა. გუნდის თვითმფრინავმა ავიაკატა სტროფა განიცადა, მგზავრთაგან კი არავინ გადარჩენილა. წერეთე ლი მაშინ თბილისის „დინამოში“ თამაშობდა. ფეხბურთელმა გადა წყვეტილება მიიღო, რომ უზბეკე თში წასულიყო და გუნდს დახმარ ებოდა. ტაშკენტში დღემდე ახსოვთ წერეთლის მიერ გაწეული დახმარ ება და ახლა უკვე მის ქალიშვილს, ანა წერეთელს ხვდებიან ქვეყანაში საპატიო სტუმრის სტატუსით. ანა წერეთელი უზბეკეთის დედა ქალაქს მეორედ ესტუმრა. ის ფუ ტსალის ეროვნულმა ნაკრებმა და პატიჟა, სადაც მათ ორი ამხანაგური მატჩი უნდა გაემართათ მასპინძელი ქვეყნის ნაკრებთან. „პრაიმტაიმსაც“ ჰქონდა იმის ბედნიერება, რომ ეროვ ნულ ნაკრებს ხლებოდა და ადგილზე გასცნობოდა სიტუაციას. გადაჭარბებულად რომ არ ჩაითვა ლოს ანა წერეთლის მოყოლილი, რა საც უზბეკები ქართველების მიმართ გამოხატავენ, დეტალურად აღვწერთ იმ პატივისცემას, რაც ქართველების მიმართ გამოხატეს ამ ქვეყანაში. ჯერ კიდევ აეროპორტშივე, ზურა წერეთლის ქალიშვილს უზბეკეთის ფეხბურთის ფედერაციის მსაჯთა კორპუსის ხელმძღვანელი, შუხრატ პულატოვი დახვდა, რომელმაც აე როპორტის ფორმალობები უმალ მო აგვარა, წერეთელს კი პირადი მანქანა დაახვედრა. საპასპორტო კონტრო ლზე ანა წერეთელს უთხრეს, რომ მისი მამა გმირი იყო და მისი ამაგი ამ ქვეყანაში კარგად ახსოვთ. იმავე დღეს ტაშკენტის „პახტაკ ორს“ თამაში ჰქონდა, სადაც ანას გუ ნდმა VVIP მოსაწვევი გამოუგზავნა და იქაც საპატიო სტუმრის სტატუსით მიიღეს. კლუბის პრესატაშემ, ნოდირ ალ ფაიედმა პირადად იზრუნა შემდ ეგ ანა წერეთლის გადაადგილებაზე. მეორე დღეს, სანამ საქართველოს ნაკრები მორიგ მატჩს გამართავდა, შუხრატ პულატოვმა და ნოდირ ალ ფაიედმა, ანას, „პრაიმტაიმის“ ჟურნ ალისტსა და ფუტსალის ასოციაციის გენერალურ მდივანს, ტაშკენტის „პა ხტაკორის“ გარდაცვლილი ფეხბურ თელების მემორიალი დაათვალიერ ებინეს. ანა წერეთელმა ყვავილებით შეამკო ტრაგიკულად დაღუპული ფე ხბურთელების საფლავები, შემდეგ კი იყო კლუბის ბაზა, მეჩეთი, მიწისძვრ ის დროს დაღუპულთა მემორიალი და სხვა საინტერესო ადგილები. მასპინ ძლები უზბეკეთი-საქართველოს მა ტჩსაც დაესწრნენ და უდიდესი ყურა დღება გამოიჩინეს ქართული დელე გაციის მიმართ. უზბეკური ვიზიტი ოფიციალურმა ვახშამმა დაასრულა. უზბეკეთის ფეხბურთის ფედერაციის მესვეურებმა, ქართველები ქართულ რესტორანში დაპატიჟეს და უზბე კური და ქართული კერძებით გაუმ ასპინძლდნენ. არავის დავიწყებია მადლიერების გამოხატვა იმისთვის, რაც ზურა წერეთელმა წლების წინათ ტაშკენტში გააკეთა. როგორც ანა წერეთელი ამბობს, ეს მისი მეორე ვიზიტია ამ ქვეყანაში და ორივეჯერ უზბეკები მას უდიდესი პატივისცემით ეპყრობიან. როგორც ტაშკენტში ამბობენ, ზურა წერეთე ლი მათთან ტრაგედიის შემდეგ ჩა ვიდა, უარი თქვა ხელფასზე, ბინასა და სახლზე, კლუბის ბაზის ეზოში კი
ფეხბურთელის ქალიშვილს უზბეკეთის მოქალაქეობას სთავაზობენ
გარგარის ხე დარგო, რომელსაც რე ლიკვიასავით უფრთხილდებოდნენ ტაშკენტელები. სამწუხაროდ, დღეს ეს ხე უკვე გამხმარია, მაგრამ ზურა წერეთლის სახელი მათთვის უკვდ ავია. ანა წერეთლისთვის ემოციური იყო იმ ოთახისა და იმ ადგილებისმ ონახულება, სადაც წლების წინათ მამამის თამაშობდა. ანა წერეთელი: „1979 წლის ტრაგედია საშინე ლება იყო, მთელი გუნდი დაიღუპა. მაშინდელი საბჭოთა კავშირის ქვ ეყნებიდან ფეხბურთელები ჩამო ვიდნენ ტაშკენტში, რომ „პახტაკ ორს“ დახმარებოდნენ. მათ შორის, ერთ-ერთი პირველი მამაჩემი იყო, რომელმაც ამ გუნდში სამი სეზონი ითამაშა. რასაც აქაურები ყველაზე მეტად აფასებენ, ის არის, რომ მა მაჩემმა მათ ყველანაირ პირობაზე უარი უთხრა და უთქვამს, ფულის საშოვნელად არ ვარ აქ ჩამოსულიო. მარად კაბაევმა მითხრა, ჩვენ, ახ ალგაზრდებს, ზურამ გვასწავლა და შეგვაყვარა ფეხბურთი და სწორედ მისი დამსახურებაა, რომ ასე კარგ ად ვიცით და კარგად ვითამაშეთ ფეხბურთიო. სამწუხაროდ, ხე აღარ დამხვდა, რადგან გარგარი 20 წელი წადზე მეტხანს ვერ ცოცხლობს და გახმა“.
ზურა წერეთელი 1992 წელს დაიღ უპა. „პახტაკორმა“ კი მისი ოჯახი წლებ ის შემდეგ იპოვა. როგორც ანა ყვება, მასთან კონტაქტზე მამის ყოფილი გუნდელები გამოვიდნენ. ოლიმპიური ჩემპიონის, ალინა კაბა ევას მამა, მარად კაბაევი იყო ერთერთი პირველი, ვინც საქართველო ში წერეთლების ოჯახს შეეხმიანა და ტაშკენტში თბილისის „დინამოს“ გა მარჯვების 50 წლისთავზე დაპატიჟა. გასული წლის ნოემბერში, „დინამოს“ ვეტერანებთან ერთად, ზურა წერე თლის ოჯახს დიდი მიღება გაუმარ თეს უზბეკეთის პირველმა პირებმა, „პახტაკორის“ პრეზიდენტმა კი მათ პირადად უმასპინძლა. ანა წერეთელი: „ბანკეტი გააკეთეს და ღონისძიე ბა გაიხსნა იმით, რომ ფედერაციის წარმომადგენელმა განცხადება გა აკეთა. ეს განცხადება ჩემთვის ემ ოციური იყო. მან თქვა, რომ უზბეკი ხალხი არასდროს დაივიწყებს იმას, რაც ზურა წერეთელმა უზბეკეთისა და ტაშკენტის „პახტაკორისთვის“ გააკეთა; რომ მამაჩემმა უდიდესი წვლილი შეიტანა ამ გუნდის აღდგ ენაში“. ანა წერეთელთან ქუჩაში სურა თებს იღებენ, მას შემდეგ, რაც იგებ ენ, რომ ის ზურა წერეთლის შვილია. რაც ძალიან მნიშვნელოვანია, ტაშკ ენტის მერის ინიციატივით, კიბრაის დასახლებაში, სადაც „პახტაკორის“ ბაზაა განთავსებული, ზურა წერე თლის სახელობის ქუჩის გახსნა იგ ეგმება. ტაშკენტში ამბობენ, რომ ზურამ ეს დაიმსახურა. როდესაც ზურა წერეთელი 1981 წელს „პახტაკორიდან“ წამოვიდა, გაცილების მატჩზე მას ნაციონალ ური სამოსი, ჩაპანი მარად კაბაევმა ჩააცვა, რაც ყველაზე დიდი პატივია უზბეკთა მხრიდან. სწორედ ასე მო ატარეს მთელი სტადიონი ხელით წერეთელი, ხალხი კი სკანდირებდა, რომ ის გუნდიდან არ წასულიყო. ნაკრების თამაშზე მოვიდნენ უზ ბეკეთში საქართველოს კონსული და საელჩოს წარმომადგენლები. მათაც აღნიშნეს, რომ ზურა წერეთლის გა მო ტაშკენტში ქართველები ძალიან უყვართ, ფეხბურთელი კი ყველას თვის გმირი იყო და ასეთად დარჩება. ანა წერეთელს უზბეკებმა ქვეყ ნის პასპორტი და მოქალაქეობა შე სთავაზეს, მაგრამ ფეხბურთელის ქალიშვილი იმითაც ბედნიერია, რომ უცხო ქვეყანაში მისი მამის ღვაწლი დღემდე ახსოვთ და ეს პატივისცემა შეუმჩნეველი არავისთვისაა.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
25
EXCLUSIVE რით ჰგავს ნუკი კოშკ my View ნინო მჭედლიშვილი
„ჩემი სხეული გადარეული, გელოდება, შენ, შენ, შენ...“ ეს ის სიმღერაა, რომელიც, მიუხედ ავად ამუსიკალურობისა, ბევრ მა თინეიჯერმა, ახალგაზრდამ აიტაცა და უსმენს. ზოგი თავად მღერის. ავტორები „ჩემი ცო ლის დაქალების“ სცენარისტები არიან, შემსრულებელი - სერი ალის გმირი, აპოგეა, ამბიციური გოგონა, რომელსაც ყველა სუ რვილი უსრულდება, რომელსაც არ ასწავლეს ზრდილობა, კუ ლტურა. ასწავლეს მხოლოდ ის, რომ უნდა მოითხოვოს. და ისიც ითხოვს. ითხოვს განურჩევლად ყველასგან. თუ არ უსრულდება, ბრაზობს, ფეხებს აბაკუნებს და მინისტრს ურეკავს. ბევრმა აპ ოგეაში ეკა ყუშიტაშვილი დაინ ახა, ზოგიც ქართველი მომღერ ლის, სოფო ნიჟარაძისკენ წავი და. არსებობს თუ არა აპოგეას პროტოტიპი ქართულ რეალობ აში, ნუკი თავად გაგიმხელთ. დღ ეს ის ჩვენი სტუმარია.
- ამ სერიალში ყველა გმ ირი ახლოს არის ქართულ რე ალობასთან. ამიტომაც არის პოპულარული „ჩემი ცოლის დაქალები“. აპოგეასნაირი გო გონები არსებობენ, მე შემხ ვედრია. ამბიციურები, თავის სისულეებში რომ არიან დარწ მუნებულნი... - აპოგეას სერიოზული მფ არველი ჰყავს... - ჰო, სამწუხაროდ, ბევრ ადამიანს ცხოვრებას უნგრევს თავისი მფარველის წყალობ ით. - ნუკი, შენ თუ გყოლია მს გავსი მფარველი? - რომ მყოლოდა, ალბათ, არც ვიტყოდი, მაგრამ სიტყვა ზე უნდა მენდოთ, არ მყოლია ნამდვილად. არ ვიცი რამდენ ად გამიხარდებოდა ასეთი ვინმე რომ მყოლოდა. მე რე, დრო რომ გადის და შენს წარსულს გადა ხედავ, გული გწყდება, რომ რასაც მიაღწიე, ვიღაცის დახმარებით მიაღწიე... - შეიძლება გყავდეს ასეთი მფარველი, მაგრამ არ იყენებდე ისეთი მიზნებ ისთვის, როგორისთვისაც თუნდაც შენი გმირი იყ ენებს. - შეიძლება, მაგრამ მე ასეთიც არ მყოლია. ჩემი არც ერთი თაყვან ისმცემელი გავლენიანი ფიგურა არ ყოფილა. - როგორ შეიქმნა შენი გმირი? - სცენარისტე ბს ჰქონდათ უკვე ჩამ ოყ ალ იბ ებ უ ლი პერსონაჟი. ალბათ, ოდნავ შეიცვალა მუ შაობის პროც ესში, მაგრამ მთავარი ტი პაჟი უკვე იყო ჩ ამ ოყ ალ იბ ე ბუ ლი. მე ვი თამაშე გმირი, სიტყვები არ შე მიცვლია, უბრა ლოდ, ჩემებურად განვასახიერე. - რა გითხრეს სცენ არისტებმა, შენ რატომ შე გარჩიეს ამ როლზე? - არ მიკითხავს და არც მათ უთქვამთ. ალბათ, იმ იტომ, რომ ქერა ვარ, ამ პე რსონაჟისთვის შაბლონური გარეგნობა მაქვს. სხვა რა უნდა იყოს? - რა არის ის, რაც ძა ლიან არ მოგწონს შენს
26
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
„ჩემი გმირი არ არის ბოროტი, შტერია და ეს სულელობა ცოტათი უხდება“ „სიმღერის ჩასაწერად რომ მივედი, ვიკითხე, ცუდად უნდა ვიმღერო-მეთქი. კიო, მითხრეს. დავიწყე სიმღერა და გამაჩერეს, მოდი ახლა ისე იმღერე, როგორც შეგიძლია, მაქსიმალურად კარგადო“
„აქ რომ თქვა, მსახიობი ვარო, შეიძლება სტურუას მსახიობი გამოგიქანდეს და გითხრას, რა ნამუსით ამბობ ამას, მე თეატრში ვთამაშობო...“ გმირში და ის, რაც ცოტათი მა ინც მოგწონს? - საშინლად არ მომწონს არაფ ერი, მაგრამ, ჩემი გმირი ცოტათი მაინც მესაყვარლება. არ არის ბო როტი. შტერია და ეს სულელობა ცოტათი უხდება. მეცინება იმაზე, რომ აპ ოგ ეას სჯ ერა, რომ 21-ე საუკუნეში როიალი და ვიოლინო აღარ არსებობს. - თბილისში უყვართ პარალე ლების გავლება, ამ სერიალის გმირების კონკრეტულ ადამია ნებთან. შენც მოგისმენია, რომ აპოგეას სოფო ნიჟარაძეს ამსგ ავსებენ? - უი, არა. ეკა ყუშიტაშვილს რომ ამსგავსებენ ეს გამიგია. მეც მიფიქრია ამაზე და მგონია, რომ ამ პერსონაჟის, კონკრეტულ პი როვნებასთან გაიგივება არასწო რია. ეს არის ჩვენი სოციუმის ნა წილი, შეიძლება სულაც არ იყოს ცნობადი, მაგრამ ჩვენ რეალობ აში ასეთები არსებობენ.
- ცოტა გაგვიხსენი კარტები, ჩაატარებს აპოგეა კონცერტს? - წარმოდგენა არ მაქვს, სანამ სცენარს არ წავიკითხავ, არას დროს არაფერი ვიცი. დედაჩე მიც მეკითხებოდა და არ მაქვს პასუხი. - ოჯახის წევრების, მეგობრ ების დამოკიდებულება როგო რია შენი პერსონაჟის მიმართ? - ჩემი მეგობრები ერთი კვირა მთხოვდნენ სიმღერის აუდიოჩ ანაწერს, ტელეფონზე ზარად უნდოდათ დაეყენებინათ და ეგ ეც არ ვიცოდი. სანამ „ჩემი ცო ლის დაქალების“ ოფიციალურმა გვერდმა არ დადო სიმღერა სო ციალურ ქსელში, მანამდე ვერ დავეხმარე ვერავის. - ძალიან პოპულარული გა ხდა შენი სიმღერა... - ჰო, იცით, რომ მეც ვუსმენ (იცინის)? ამ სიმღერის ჩასაწე რად რომ მივედი, ვიკითხე, ცუ დად უნდა ვიმღერო-მეთქი. კიო,
მითხრეს. დავიწყე სიმღერა და გამაჩერეს. მოდი ახლა ისე იმღე რე, როგორც შეგიძლია, მაქსიმ ალურად კარგადო (იცინის). ასე რომ, ჩემსა და აპოგეას შორის ერთადერთი მსგავსება ის არის, რომ ზუსტად ისე ვმღერი, რო გორც თავად აპოგეა. არც ერთი წამით არ იფიქროთ, რომ აპოგეა მღერის, ასე მე ვმღერი და თან ვცდილობ, რომ კარგად გამომი ვიდეს. ეს იყო ჩემი მაქსიმუმი. ახლა ვხვდები რატომ დამიძახეს ამ როლზე, ეტყობა ჩემი სიმღერა ჰქონდათ მოსმენილი (იცინის). - სოციალურ ქსელში წერდი, რომ რაც ამ სერიალში გადაგი ღეს, სხვა მასშტაბის პოპულა რობა შეიძინე... - ასეა, ეს სერიალი უკვე „კუ რიერის“ სპეც გამოშვებას უტ ოლდება. ისეთმა ხალხმა დამი რეკა, რომელსაც მეგონა, რომ ტელევიზორიც არ ჰქონდათ სა ხლში, არამც თუ უყურებდნენ.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
კელიშვილი აპოგეას - „ცოტა მესაყვარლება კიდეც“ „ნინო კასრაძის ვარ. - ნიკა გრიგოლია რო გორ ი პარ ტნ იო რია? გენიალურობაზე - ძალიან კომფორტუ ზედმეტია ლაპარაკი. ლი, პუნქტუალური, დი დი პასუხისმგებლობი ს ისეთი მართალია გრძნობი თ. უცნაური ა ყველა სიტყვაში, ის ბიჭი, რომელიც ასე კარგად მოერგო ამ რომ არ ყოფილიყო გადაც ემას. თან, ნიკა ჩემი პარტნიორი, არი ს ადამი ანი, რომე ლმაც არც ერთი ჭორი იმის ნახევარიც არ არ იცოდა. ახლა სწავ გამომივიდოდა, რაც ლობს კი არა, გადამისწ რო კომპეტენც იაში. გამომივიდა“ - მოდი ახლ ა მე გადავა
„ჩემი მეგობრები ერთი კვირა მთხოვდნენ სიმღერის აუდიოჩანაწერს, ტელეფონზე ზარად უნდოდათ დაეყენებინათ“
მოწმებ ჭორ ს შენ თან, პირ ვ ელწყარო სთან, ქალაქაში ჭო რაო ბენ, რომ შენ და ბენ ი ერ თმანეთს დაშორ დით. - არ ვაპირებ ამ თემაზე ლაპა რაკს. პირადზე ცოტახანს აღარ ვილაპარაკებ, ასე გადავწყვი ტე. - რატომ? - როც ა ყველაფერს ძალიან გახსნილად ვლაპარაკობდი, ვი ღაც ებმა ამ ყველაფერს კუდები მოაბეს. დაე მოაბან, თუ არ სუ რთ, პირველწყაროდან იცოდნენ სიმართლე და მაი ნც თავისებუ რად თხზავენ ჭორებს, ვისთვის ვილაპარაკო? - მათთვის, ვისაც სჯერა შე ნი. - ცოტა ხანს დუმილს ვამჯობ ინებ... ახლა ასე მირჩევნია. - შენი ფეისბუქსტატუსი ვნ ახე, „როგორ მინდა მქონდეს სახლი სადმე სოფელში, ეზოში რომ ვიწუწაო, ხეზე სახლი ავაწ ყო, საქანელა ჩამოვკიდო, ხილი დავკრიფო, შორტებით და დახე ული „გემრიელი“ მაისურით ვი რბინო... წყალი მზეზე გავათბო, საღამოს გარეთ გავიდე, მზეს უმზირა მოვხალო მეზობლებ თან ერთად, ჰამაკში ჩავწვე და
„ეს ნუკი, ხომ ვერ ლაპარაკობს, კევს აღლაჭუნებს, სიტყვების მარაგი არ აქვსო, წერდნენ. ჩათვალეს, რომ ეს პერსონაჟი მე ვარ“
„ჩემი არც ერთი თაყვანისმცემელი გავლენიანი ფიგურა არ ყოფილა“ „დაბადების დღეზე რომ მოლოცვები მაქვს ხოლმე „ფეისბუქზე“, იმაზე მეტი შეტყობინება და მოლოცვა მივიღე, რაც ამ სერიალში გამოვჩნდი“ გავგიჟდი. ერთმა ისეთმა დამი რეკა, რომელსაც ტელეფონი არ აქვს, ტექნოლოგიებს არ აღია რებს. გავოცდი, რატომ უყურებს ტელევიზორს, თან ქართულ არხს და თან აპოგეას იცნობს. დაბადე ბის დღეზე რომ მოლოცვები მა ქვს ხოლმე „ფეისბუქზე“, იმაზე მეტი შეტყობინება და მილოცვა მივიღე, რაც ამ სერიალში გამო ვჩნდი. ძალიან მაგარია, ხალხნო, ვიყიდოთ ქართული იოგურტი, ქა რთული რძე, ვუყუროთ ქართულ სერიალს, ქართულ ტელეარხებს.
- უკვე იმდენ სერიალში („შუა ქალაქში“; „კლინიკა“; „გოგო ნა გარეუბნიდან“; „კოქტეილი“, „ჩემი ცოლის დაქალები“) და ფილმში („მისტერ ძიძა“; „ხუთი ნახვით შეყვარება“; „პრეზიდენ ტი“) ითამაშე, მსახიობი გახდი უკვე... - საქართველოში ძალიან სენს იტიურია თქვა, მსახიობი ვარ. ჰო ლივუდში ასე არ არის, იქ ნახევა რზე მეტს არ აქვს დამთავრებული სამსახიობო, მაგრამ ის ჰოლივუ დია, სხვა სისტემაა. აქ რომ თქ
ვა, მსახიობი ვარო, შეიძლება სტურუას მსა ხიობ ი გამოგიქა ნდეს და გით ხრ ას, რა ნამუსით ამბ ობ ამა ს, მე თეა ტრ ში ვთა მ აშო ბო... - თან, სტურუას მსახიო ბებ ის გვე რდ ით დგახარ შენც სერიალში... - ჰო, ეს უზა რმაზარ ი პასუ ხისმგებ ლო ბა ა ჩემთვის. ნი ნო კასრა ძის გენია ლურობა ზე ზედმეტია ლაპარ აკი. ისეთი მარ თა ლია ყველა სიტ ყვაში, ის რომ არ ყოფილიყო ჩემი პა რტნიო რი, იმის ნახევარ იც არ გამომივიდოდა, რაც გამომი ვიდა. - უარყოფითი გამოხმაუ რებ ა ჰქონია შენს გმირს? - ექნებ ოდა, სასწა ული არ მომიხდენია, ჩვეულებ რივა დ ვით ამაშე. ეს ნუკი, ხომ ვერ ლაპარ აკობ ს, კევს აღლაჭუნე ბს, სიტ ყვებ ის მარ აგი არ აქ ვსო, წერ დნენ. ჩათ ვა ლეს, რომ
ეს პერ სონაჟი მე ვარ. - ახლა „კოქტეილზე“ მი ამბე. უკვე მეორე სამშაბათია „მარაოს“ ეთერში ნიკა გრიგ ოლიასთან ერთად გადაცემას უძღვები, რომელიც თბილის ურ ჭორებს ეხება... - ძალიან დინამიკურია, მო მწონს ახალი ამპლუა. ბევრი რესპონდენტი აბსოლუტურად სხვა კუთხით გავიცანი. ჩვენ გვქონდა თიკა ჯამბურიას ექ სკლუზივი, სადაც ის თავის ყოფილ, უკვე ცოლიან ქმარზე ლაპარაკობს, ქრისტინე იმედ აძის კომენტარები თავის პირად ცხოვრებასთან დაკავშირებით. გვაქვს ყველა ჭორი, რომელზ ეც წერენ და რომელზეც ადრე სატის კომენტარი არ არსებობს. - ხელს არ გიშლის, როცა რესპონდენტი შენი მეგობა რია? - ჯერჯერობით ძალიან ახ ლო მეგობართან არ მივსულ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
რამე კარგი წავიკითხო... არ მი ნდა მალდივები, პარიზები და მილანები, დედას გეფიცებით!!! არც არავინ არ მეხვეწება ჩა მოდიო, მაგრამ, რომ მეხვეწოს, სოფელს ვამჯობინებდი“... - ჰო, რაღაც ძალიან მომინდა სოფელში. ოღონდ აგარაკზე არა, სოფელში. ბავშვობის ნოსტალგია მომაწვა. სოფელი არ მაქვს და ყოველთვის მენატრება. მიწაზეც სიამოვნებით ვიმუშავებდი... - გამოგეხმაურა ვინმე? - კი, ვიღაც ბავშვებმა მომწ ერეს, ჩვენთან ჩამოდიო... დასვ ენება მართლა არ მაწყენდა, გა დავწყვეტ, დავისვენებ სადმე. გეგმაში ბათუმი მაქვს.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
27
რა არის ფსიქოსოციალური პირველი დახმარება და რა დროს უნდა მივმართოთ სპეციალისტს 13 ივნისის მოვლენების დროს ფსიქოლოგების ჩარევა გარდაუ ვალი გახდა. 110 დაზარალებული და გადაადგილებული ოჯახების წევრებიდან თითქმის ყველამ თა ვად მოითხოვა ფსიქოსოციალუ რი დახმარება. დაზარალებულე ბის მდგომარეობა, რომლებმაც საყვარელი ადამიანები, სახლები დაკარგეს,ძალიან მძიმე იყო. ას ევე შოკი, მძიმე მდგომარეობა, ტირილი, უიმედობა, უსუსურობ ის განცდა. ფსიქოლოგების აზ რით, ასეთ ტრავმულ მოვლენაზე გავრცელებული რეაქციებია: შფ ოთვა, კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება, ჩავარდნები მეხსიე რებაში, დეზორიენტირებულო ბა, ტირილი, სევდა, დანაშაულის განცდა (ე.წ. „გადარჩენილის და ნაშაულის განცდა“ იმ შემთხვევ აში, თუ ახლობლები დაიღუპნენ, ის კი გადარჩა), ბრაზი. ფიზიკური სიმპტომები შეიძლება მოიცავ დეს ძილის დარღვევას, ფიზიკურ ტკივილს, აჩქარებულ გულისც ემას და ა.შ. თუ ამ შემთხვევაში პირველადი ფსიქოლოგიური ჩარევა არ მოხდა, ადვილი შესა ძლებელია, ადამიანს პოსტ-ტრ ავმული, სტრესული აშლილობა განუვითარდეს, რისი შედეგებიც გაცილებით მძიმეა და ფსიქოთ ერაპევტის ჩარევას საჭიროებს. როგორ უნდა მოვიქცეთ კატა სტროფის დროს დაზარალებულე ბთან, სად და ვისთან უნდა გადავა მისამართოთ ისინი, როგორ უნდა მოიქცნენ მოხალისეები კატასტ როფის ადგილას, თუ შემთხვევით ისინი შემზარავი სცენის მოწმეები გახდნენ - შეკითხვებზე პასუხის გასაცემად საქართველოს წითელი ჯვრის საზოგადოების ფსიქოლ ოგს, პირველადი რეაგირების ჯგ უფის წევრ, ნინო სირაძეს მივმარ თეთ. 14 ივნისის დილას საქართვე ლოს წითელი ჯვრის საზოგადო ების სპეციალურად გაწვრთნილი ფსიქოსოციალური დახმარების გუნდი, პირველი დახმარების გუ ნდთან ერთად, პირველივე დღეს გავიდა შემთხვევის ადგილას; ასევე - გამგეობაში, სადაც დაზარალებუ ლები დახმარების თუ ინფორმაც იის მისაღებად მოდიოდნენ. „ზოგადად, ასეთ დროს დაზარა ლებულს შესაძლოა უნდობლობა გაუჩნდეს ფსიქოლოგის მიმართ და ეს სავსებით ბუნებრივი რეაქციაა. თუმცა ამ დროს გადამწყვეტი იმ ორგანიზაციის რეპუტაციაა, რო მლის სახელითაც სთავაზობ დახმ არებას“, - ამბობს ნინო სირაძე. „პირველ ეტაპზე სწორედ ნდ ობის მოპოვებაა მთავარი. სწჯს-ის თანამშრომლად/მოხალისედ თავის წარდგენა, უსაფრთხო და მშვიდ ადგილას მათი გადაყვანა, აქტიური მოსმენა და ემოციური მხარდაჭე რა ხელს უწყობს ნდობის მოპოვე ბას და პოზიტიური განწყობის ჩა მოყალიბებას, დაზარალებულები იხსენებენ და ყვებიან თავიანთ ის
28
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ტორიას. ბოლოს მადლობასაც გვიხ დიან მხარდაჭერისთვის“. ნინო სირაძის თქმით, კატასტ როფის ადგილას ფსიქოლოგის მყ ისიერი ჩარევა უნდა მოხდეს, რაც, ფაქტობრივად, განსაზღვრავს ფს იქოლოგიური პირველი დახმარების არსს. ამ დროს ხდება დაზარალე ბულების ემოციური მხარდაჭერა შოკის ეტაპზე, მათი ემოციური ვე ნტილაცია, იმ განცდის მიცემა, რომ მა რტო არ არ იან - მათ გვ ერ დით არის ადამიანი, რომელიც გარდა ემოციური მხარდაჭერისა, პრაქტი კულ მხარდაჭერასაც აღმოუჩენს, უზრუნველყოფს საჭირო ინფორმ აციით და ა.შ.
„პირველადი ფსიქოლოგიური ჩა რევის შემდეგ ნეგატიური ფსიქოლ ოგიური ემოციების ინტენსივობამ უნდა დაიკლოს და ჩაქრეს. ხოლო თუ ეს ასე არ მოხდა, 3-6 თვის თა ვზე სიმპტომები კვლავ გამოვლინ დება და მათი ინტენსივობა არ დაიკ ლებს. ამ შემთხევაში უკვე საქმე გვ ექნება „პოსტტრავმულ სტრესულ აშლილობასთან“, რომლის სიმპტო მებია: აკვიატებული მოგონებები, ან სიზმრები ტრავმული მოვლენის შესახებ, განრიდება, ნეგატიური ცვლილებები ფიქრებსა და გუნებაგანწყობაში, ინტერესის დაკარგვა საყვარელი საქმიანობების მიმართ, ემოციური „დამუნჯება“ (ადამიანი
ვეღარაფერს განიცდის), ცვლილე ბები ემოციურ რეაქციებში, ქცევის ცვლილება - თვითდამაზიანებელი ქცევების გამოვლენა და ა.შ. სიმპ ტომებმა, შესაძლოა, ერთი წლის თავზეც კი იჩინოს თავი. სწორედ ამიტომ არის მნიშვნელოვანი მათი მეთვალყურეობა ამ ხნის მანძილზე და რეფერირება შესაბამის სპეცია ლისტებთან“. - ხსნის საქართველოს წითელი ჯვრის საზოგადოების ფს იქოლოგი. 13 ივნისის სტიქიის შედეგად, გა ნსაკუთრებული ფსიქოსოციალური დახმარება ბავშვებს, ქალებსა და მოხუცებს დასჭირდათ. „პირველ ადი ფსიქოლოგიური დახმარების
დროს ხშირად ყურადღების მიღმა რჩებიან მამაკაცები. ეს ქვეყნის კუ ლტურული თავისებურებიდან გა მომდინარეობს, რაც იმაში მდგო მარეობს, რომ ისინი მიჩვეულები არ არიან გრძნობებზე საუბარს და თავს იკავებენ ემოციების გამოხა ტვისგან. სწჯს-ს სტანდარტებით მამაკაცების ფსიქოსოციალურ და ხმარებასაც თანაბარი ყურადღება ექცევა“. ჩვეულებრივ მოქალაქეებს ჩვ ენთვის არ მოუმართავთ, თუ არ ჩავთვლით მოხალისეებს, რომლ ებიც მთელი ამ ხნის განმავლობაში ჩართულები იყვნენ რეაგირებაში და ჩვენი მოვალეობა მათი ფსიქოლოგ იური მდგომარეობის მეთვალყურე ობაცაა, რადგან უბრალო მოწმესაც შეიძლება განუვითარდეს PTSD. სტიქიის ზიანთან ბრძოლის დრ ოს ათასობით მოხალისე ჩაერთო გაწმენდით სამუშაოებში. რეაგირ ების დროს მოხალისეები ხშირად ხდებოდნენ არასასურველი და ნე გატიური სცენის მოწმეები. ფსიქ ოლოგებს მათთან მუშაობაც უხდე ბოდათ, რადგან უბრალო მოწმესაც კი შეიძლება განუვითარდეს პოსტ ტრავმული სტრესული აშლილობა. დაბოლოს, ფსიქოლოგ ნინო სი რაძის რჩევით, კარგი იქნება თუ მოქალაქეები, ვისაც ამა თუ იმ ფო რმით შეხება აქვთ დაზარალებუ ლებთან, კოორდინაციაში იქნებიან საქართველოს წითელი ჯვრის სა ზოგადოებასა და სხვა პროფესიულ ასოციაციებთან თუ კლინიკებთან და მწვავე მდგომარეობის დაფიქს ირების შემთხვევაში გადაამისამარ თებენ მათ შესაბამის სპეციალისტ ებთან.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
დათო ხუჯაძის ყოფილი ცოლი და მანანა თოდაძის ყოფილი ქმარი კვლავ ერთად არიან სახებ. ვინ იყო, ვისი ცოლი იყო, საიდან მოდის, ან სად მიდის. მო მეწონა და გავიცანი. ან რა საკი თხავია მანდილოსნის წარსული. - როგორც ჩანს, არც ნათიაა გულგრილი თქვენ მიმართ, ერ თად ჩნდებით წვეულებებზე... - ეს კითხვა უმჯობესია ნა თიას დაუსვათ. მე რომ არ ვარ გულგრილი მის მიმართ, ნათიამ იცის. თუმცა მისასალმებელია ხალხიც თუ ხედავს ამას... მართ ალი გითხრათ, ინტერვიუების მიცემა არ მიყვარს, მაგრამ ნა თის მიმართ ცილისმწამებლურ მა სტატიებმა ნათის კი არა, მეც მატკინა გული. იმ დროს, როცა ეს სიბინძურე დაიწერა, არც ცო ლი მყოლია და არც საყვარელი. ნათია არავის ართმევდა ჩემს თავს და აი, მე, ის ეშმაკმაც რომ გადამიმალოს, წავართმევ.
my View ნინო მჭედლიშვილი
25 ივნისს მოსკოვში, რე სტორან „გენაცვალეში“ მო სკოვში მოღვაწე ცნობილმა ქართველმა იურისტმა, ელისო მინდიაშვილმა დაბადების დღე გადაიხადა. ცნობილ ქართველ ადვოკატს მოსკოვში ცნობილი ოლიგარქების პროცესებიდან იცნობენ. ქართველი იურისტი ანდრეი მალახოვის შოუს ხშ ირი სტუმარიცაა. წვეულებაზე მოწვეულ სტუმ რებს შორის იყო სკანდალური მუსიკალური პროდიუსერი ბიძი ნა (ბიბი) სირბილაძე, მომღერალ მანანა თოდაძის ყოფილი ქმარი და პროდიუსერი. მუსიკალურ პროდიუსერს მომღერალ, დათო ხუჯაძის ყოფილი მეუღლე, ნა თია ონიანი ახლდა. წვილის რო მანზე ცოტა ხნის წინ სწორედ „პრაიმტაიმი“ წერდა. თუმცა, ქა ლაქში ამბობენ, რომ მათი გზები გაიყარა და წყვილი კონფლიქტ ით დაშორდა ერთმანეთს. რამდ ენიმე დღის წინ, ნათია ონიანისა და ბიბი სირბილაძის ფეისბუქგ ვერდზე კვლავ მათი ერთობლ ივი ფოტოები გაჩნდა, რომელიც სწორედ ზემოთაღნიშნულ წვეუ ლებაზეა გადაღებული. ბიძინას მოსკოვში დავუკავშ ირდით. - ბიძინა, თქვენი ფოტოები ვნახე, ნათია ონიანთან გადა ღებული... კვლავ ძალაშია თქ ვენი რომანი? - რომანი და ტარიელი არ ვი ცი, მაგრამ მე, პირადად, ვცდი ლობ მაქსიმალურად მეტი დრო გავატარო ნათიასთან... თუმცა გარკვეული მიზეზების თუ პრ ობლემების გამო, ვერ გამომდის. - რა მიზეზების? - პირველ რიგში, მანძილი, მე არც ისე ხშირად ვარ უკვე მოსკ ოვში. კრიზისი არა მარტო ბიზნ ესს შეეხო, არამედ კონცერტე ბის და საღამოების ჩატარება საც.... - მთავარი მიზეზი, თქვენი ყოფილი მეუღლე, მანანა თო დაძე ხომ არ არის, ისიც მოსკ ოვში ცხოვრობს და მოღვაწეო ბს... თან, რამდენიმე თვის წინ, სოციალურ ქსელში გამოაქვე ყნა სტატუსი, რომელშიც სწ ორედ სხვის ქმრებზე მონადი
EXCLUSIVE
რე ქალებზე წერდა. მათ შორის დასახელებული იყო ნათია ონ იანიც... მომღერლის სტატუსი ქართულმა ვებსაიტებმა აიტა ცეს... - მთავარი მიზეზი ბოროტი ენა ან ენ ები იყო, უბ რა ლოდ, ნათიაზე ის დაიწერა, რაც მას საერთოდ არ ეკუთვნოდა... მე მამაკაცი ვარ და ჩემზე რაც უნ დათ წერონ და იძახონ... ნათია კი იმაზე მეტად მგრძნობიარე და თავმოყვარეა, ვიდრე უნდა იყოს
ქა ლი ... ქა ლთა ქა ლია, ნუ, ეს, ალბათ, ჩემთვის. - კითხვაზე პასუხს გაექეც ით... - მანანასთან აღარ მაქვს არ ანაირი ურთიერთობა და რომც ვიცოდე, რამეს მერჩის, ყოვე ლთვის მივუტევებ, რადგან, პი რველ რიგში, ქალია და ვფიქ რობ, ყველამ იცის, რომ ქალის პატივისცემა ქართველ კაცს არ ეშლება, ყოველ შემთხვევაში, ჩემნაირს.
- ნათის ყოფილ ქმარს, დათო ხუჯაძეს პირადად იცნობთ? - ვიცნობ, ორი წლის წინ, ჩემი და მანანას მიერ ორგანიზებულ კონცერტში მივაღებინე მონა წილეობა, სანკტ პეტერბურგის დიდ საკონცერტო დარბაზში, რომელიც ჩემი პეტერბურგელი მეგობრების დახმარებით ჩატა რდა. ამ კონცერტზე არამარტო საქართველოში დაიწერა... ნათი რომ გავიცანი, არაფერი ვიცო დი მისი პირადი ცხოვრების შე
ხუთშაბათს გია ჯაჯანიძის შოუში, მომღერალი მანანა თო დაძე იყო სტუმრად. როცა გა დაცემის წამყვანი მესამე ქორწ ინებაზე სვამდა კითხვებს, მო მღერალი კატეგორიულად უკ ომენტაროდ ტოვებდა პასუხებს. მესამე ქორწინება მომღერალს სწორედ ჩვენს რესპონდენტთან, ბიძინა (ბიბი) სირბილაძესთან ჰქონდა. წყვილმა ხელი მოსკოვ ში მოაწერა. თუმცა, მათი ქო რწინება ხანმოკლე აღმოჩნდა. მომღერის მესამე ქმარი დროს უქმად არ კარგავს. როგორც უკ ვე ნახეთ, ის ახლა ხუჯაძის ყო ფილი ცოლით, ნათია ონიანით არის გატაცებული. დამთავრდ ება თუ არა მათი ურთიერთობა ხელმოწერით, არავინ იცის. მო მღერალი კი კვლავ ბედნიერია, ამბობს, რომ რამდენჯერაც მო ვა სიყვარული, იმდენჯერ გაუღ ებს კარს.
ნოდიკო ტატიშვილისა და ნინი შერმადინის „საქმიანი დასვენება“ ამერიკაში EXCLUSIVE my View ნინო მჭედლიშვილი
ცოტა ხნის წინ, მომღერალი ნო დიკო ტატიშვილი ამერიკიდან დაბრუნდა. ჩვენ მომღერალს ამერიკული ვოიაჟის ამბები გა მოვკითხეთ. - 19 ივნისს ფილადელფიაში ვი მღ ერე, 20-ში ნიუ ჯე რს იში. ამ კონცერტების ძირითადი მიზანი ის იყო, რომ იმ ქართველი ემიგრა ნტებისთვის მემღერა, რომლებიც წლების განმავლობაში იქ ცხოვ რობენ. თუ რატომ, ყველასთვის ცნობილია. მისია რთულია, გადა არჩინონ ოჯახები გაჭირვებას და იქიდან არჩინონ. აქედან გამომდინარე, მარტივად გასაგებია რას ნიშნავს, როდესაც ოჯახს ხარ მოწყვეტილი, ცხოვ რობ ოკეანის გადაღმა, მოშორე ბული საკუთარ ოჯახსაც და სა მშობლოსაც. მე, ჩემი კონცერტე ბით, მინდოდა რამდენიმე საათით ეს არაჩვეულებრივი ადამიანები
თავიანთ სამშობლოში დამებრუნ ებინა და შესაბამისად, რეპერტუა რიც ქართული გახლდათ. შევასრ ულე სიმღერები ჩემი რეპერტუა რიდან და კიდევ ის ქართული სი მღერები, რომლებიც რამდენიმე ათეული წელია ჰიტებად იქცნენ და ყველას ძალიან უყვარს. ყველა საღამო ძალიან თბილი და სიყვ არულით გაჟღენთილი გამოვიდა. იყო ბევრი ცრემლი და მოფერება. ის ემოციები, რომლებიც ქართვე ლი ემიგრანტებისგან მივიღე არ ასდროს დამავიწყდება და სულ მემახსოვრება. მათ განსაკუთრე ბულად ენატრებათ ყველაფერი ქართული, სამშობლო და ქართ ული სიმღერები, რისთვისაც ორ საათნახევრიანი პროგრამა წავი ღე. - ვინ გააკეთა ამ კონცერტების ორგანიზება? - ფილადელფიაში ორგანიზება არაჩვეულებრივმა ადამიანმა, ჩე მმა მეგობარმა, ნანიკო კორახაშვ ილმა გააკეთა, ხოლო ნიუ-იორკში საორგანიზაციო საკითხებს ნინი შერმადინი აგვარებდა, რომელიც
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბავშვობიდან ჩემი უახლოესი მე გობარი გახლავთ. ამ კონცერტე ბში ნინი სპეციალური სტუმრის სტატუსით იყო მოწვეული, დუ ეტები ვიმღერეთ ერთად, შეასრუ ლა სოლოსიმღერებიც. ნინი, უკვე წლებია იქ ცხოვრობს. ძალიან უჭირს ოჯახისა და მეგობრების გარეშე ცხოვრება, თუმცა იქაც მეგობრობს ქართველ ემიგრანტ ებთან, ნინი ძალიან უყვართ. ამ გასტროლს დაემთხვა ის ფაქტიც, რომ ბრაიან ადამსის კო ნცერტსაც მოვუსმიმეთ, ბუიკას არაჩვეულებრივ კონცერტზეც გახლდით, ამ პერიოდში ნიუ-იო რკში ბლუ ნოტის ჯაზ ფესტივალი მიმდინარეობს. ამ ჯაზ კლუბშიც გახლდით და რობერტ გლასპერის ჯაზ ტრიოს მოვუსმინეთ დიჯე ისთან ერთად. ასევე ვნახე მიუზ იკლი „ალადინი“. მოკლედ, ეს გა ხლავთ ქალაქი, სადაც ყოველდღე მუსიკის ზეიმია. წარმოუდგენელ ია ამ ქალაქს ესტუმრო და არ აი ვსო უდიდესი ემოციებით. - სოციალური ქსელში ვნახე ვი დეო, სადაც შენ და ნინი მოედან
ზე ვალსს ცეკვავდით... - ჰო, ნი ნის „თა იმ სქ ვე რის“ წინ ვალსის ცეკვას ვასწავლიდი. ეს ვიდეო ჩვენმა ახლობელმა „ფე ისბუქზე“ ატვირთა, რასაც დიდი გამოხმაურება და მითქმა-მოთქმა მოჰყვა, ჩემსა და ნინის ურთიერ თობასთან დაკავშირებით. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ნინი ჩემი მე გობარია, ბავშვობის მეგობარი.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
29
„ფეხბურთი კი არ უნდა ემსახურებოდეს პიროვნე წელს საქართველოს ფეხბურ თის ფედერაციაში საპრეზიდენტო არჩევნები ჩატარდება. ერთ-ერთი კანდიდატი საქართველოს ეროვ ნული ნაკრების ყოფილი კაპიტანი და ვეტერანი ფეხბურთელი, ლევან კობიაშვილი იქნება, რომელიც სა ქართველოში რამდენიმე დღის წინ დაბრუნდა და არჩევნებისთვის მზადებას იწყებს. მასთან ერთად პრეზიდენტობისთვის რეზი არვე ლაძე და, სავარაუდოდ, მიხეილ ყაველაშვილი იბრძოლებენ. რა შესთავაზა რეზი არველაძემ კობი აშვილს და რას ურჩევს კობიაშვი ლი ყაველაშვილს? „პრაიმტაიმის“ ექსკლუზიური ინტერვიუ საქართ ველოში დაბრუნებულ ლევან კო ბიაშვილთან. – საბოლოოდ წამოხვედი „ჰე რტადან“? – დამშვიდობებით არავის დავმ შვიდობებივარ. მათი განცხადებე ბიდან გამომდინარე, ვერ ვიტყვი, რომ გაუხარდებათ, ვერ მივაღწიო იმას, რაც მინდა, მაგრამ, არც იმით დარჩებიან უკმაყოფილო, თუ უკან დავბრუნდები. დამშვიდობებას ოფ იციალური სახე არ ჰქონია. შიგადა შიგ მომიწევს ჩასვლა ამ თვის შუა რიცხვებში რაღაც საკითხებზე. ასე დაშორებით, არ დავშორებივართ. – რა გამოცდილება მიიღე „ჰე რტაში“ საფეხბურთო კარიერის დასრულების შემდეგ? – ხშირად ვამბობდი კარიერის დასრულებამდეც, რომ მაინტერესე ბდა და სულ მინდოდა ფეხბურთში დარჩენა. იმასაც ვამბობდი, რომ მწ ვრთნელობა არ იყო ჩემში. შესაძლ ოა, ცხოვრების რაღაც ეტაპზე ასეც მოხდეს, მაგრამ მაშინაც და ახლაც დარწმუნებული ვარ, რომ მინდა ფე ხბურთში დარჩენა. როდესაც ფეხბ ურთელი ხარ, მიდიხარ ვარჯიშზე, ორი საათი ხარ იქ და მოდიხარ, თვის ბოლოს, იცი, რომ ხელფასს მიიღებ. საიდან მოდის ეს ფული, სისტემა როგორ არის აწყობილი, კლუბი რო გორ მუშაობს, გულშემატკივართან რა ურთიერთობა გაქვს, სპონსორე ბის თემა, ბევრი საკითხია, რაც ჩე მთვის სულ საინტერესო იყო. ეს იყო მიზეზი იმისა, რომ დავიწყე სპორ ტული მენეჯმენტის შესწავლა. რო ცა აქტიური ფეხბურთელი ვიყავი, მაშინ. ორი წლის განმავლობაში ვი სწავლე. ამ ერთმა წელმა რაც მომცა, ისაა, რომ ერთია, ისწავლო თეორია და მეორე – პრაქტიკა. კლუბში, ამ ყველაფერთან ახლოს ვიყავი იმას თან, რასაც კლუბის მართვა ჰქვია. ძალიან სასარგებლო იყო და იმედი მაქვს, ჩემი მომავალი კარიერისთვის გამომადგება. – როდის იწყებ საარჩევნო კამპ ანიას? – საარჩევნო კამპანიას დავიწყებ, როცა არჩევნების თარიღი დასახე ლდება. მარტო ჩემზე ხომ არ არის. საარჩევნო კამპანიად თუ ჩავთვლ ით, რომ მე ინტერვიუებს ვიძლევი, ვსაუბრობ და ვიღაცის მიმართ კრ იტიკული ვარ, ან ვიღაცას ვხვდები, მაშინ დაწყებულია. ეს დღეს და გუ შინ არ დაწყებულა. თუ ოფიციალუ რად ვსაუბრობთ საარჩევნო კამპან იის ქმედებებზე, მარტო მე არა, სხვა კანდიდატებიც აქტიურები იქნებიან მაშინ, როდესაც ოფიციალურად გვ ეცოდინება არჩევნების თარიღი. – რაზეა შენი საარჩევნო პროგ რამა დაფუძნებული და როდის გა აცნობ მას საზოგადოებას? – პირობას გაძლევ, რომ საზოგა დოება ამას გაიგებს. ხშირად არის საუბარი, რომ გვანახეთ, როდის იქ ნება საარჩევნო პროგრამა. ხალხი არ სვამს კითხვას, როდის იქნება არ ჩევნები და ვიღაც ელოდება და ით ხოვს, საარჩევნო პროგრამა დავდო? თუ ვიღაცისთვის არ არის პრობლე მა ის, რომ 40 დღით ადრე გავიგებთ არჩევნების შესახებ, რატომ თვლის პრობლემად, რომ 5-6 თვით ადრე არ იცის, როგორი პროგრამა ექნება კო ბიაშვილს. გულშემატკივარი, მედია, საზოგადოება აუცილებლად გაიგ ებს ამის შესახებ. ამის გარეშე წა რმოუდგენელია. თუ ვინმეს ჰგონია, რომ ისე ვაპირებ არჩევნების დღემ დე მისვლას, რომ ვერავინ ვერაფერს გაიგებს, ძალიან ცდება. კობიაშვილი თუ მოვა და ხვალ და ზეგ ყველაფ ერი კარგად იქნება, ეს არასწორია. ძალიან ბევრი პრობლემის წინაშე დგას ქართული ფეხბურთი. შემდ ეგ წლებშიც ასე იქნება ეს. ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, იყოს ჩა მოყალიბებული ხედვა, რომელიც ეტაპობრივად განვითარდება, წარმ 30
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ონალური ფედერაციებიც, თუმცა არასწორია მხოლოდ რეგიონალური ფედერაციების გამოყენება არჩევნ ებში. – ხმის მიცემა არჩევნებში მხ ოლოდ 35 სუბიექტს შეუძლია, ეს სისტემა შესაცვლელია? – აუცილებლად. არასწორია, რო დესაც მხოლოდ 13 გუნდს აქვს ხმის უფლება და სხვა გუნდები, პირველ და უმაღლეს ლიგაში, ამ უფლებით ვერ სარგებლობენ. მაგალითად, „ჩიხურა“, რომელიც ევროთასებზე თამაშობს, ასევე ბათუმის „დინამო“, რომელიც საქართველოს სახელით თამაშობს და საქართველოსთვის აკეთებს საქმეს, რატომ არ აქვს უფ ლება, თავისი წვლილი შეიტანოს ამ მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებაში. ვის მი აჩ ნია, რომ ეს სწ ორ ია? გუ ნდებს, რომლებიც პირველ და უმ აღლეს ლიგაში არიან, ყველას უნდა ჰქონდეს იმის საშუალება, რომ თა ვისი გადაწყვეტილება და არჩევანი გააკეთოს, მონაწილე იყოს ქართ ული ფეხბურთის გადარჩენაში. რე გიონალურ ფედერაციას უფრო მე ტი დაფინანსება ეკუთვნით, ვიდრე აქვთ. ასეა ჩემს ხედვაში და ეს იქნე ბა ერთ-ერთი მთავარი. რეგიონებში, ბავშვთა ფეხბურთი თუ არ განვით არდა, წარმოუდგენელია. რეგიონ ალური ფედერაციები იქნება ჩემთ ვის მთავარი, სადაც შესაძლებელი იქნება საუკეთესო ბავშვების მოკრ ება. რეგიონალური ფედერაციები იქნებიან პასუხისმგებლები თავიანთ რეგიონებში ბავშვთა ფეხბურთის განვითარებაზე. 35 სუბიექტის არ არის ქართული ფეხბურთი. ყველ ასია, საქართველოსია და არა იმ 24 სუბიექტის, რომელიც პირდაპირ კავშირშია ფედერაციასთან და მი სგან ფინანსდება. ნურავის ჰგონია, რომ ქართულ ფეხბურთს საკუთარ შპს-დ აქცევს. ქართული ფეხბურთი ქართული საზოგადოებისაა და სა ზოგადოებრივი აზრი უფრო მნიშვნ ელოვანია, ვიდრე ამ სუბიექტების. ფედერაციას შეეძლო, აქამდეც ამ კუთხით ემუშავა, მაგრამ ვიღაცის ინტერესია, რომელსაც არ აწყობდა. – ერთ-ერთ გერმანულ გამო ცემასთან თქვი, რომ შენი გუნდი მზად არის არჩევნებისთვის. ვის ვიხილავთ შენს გუნდში? – ამას ვიტყვი, როდესაც ჩემი პრ ეზენტაცია შედგება. წარმოვადგენ ფეხბურთის განვითარების გეგმას და იმ გუნდს, ვისთან ერთადაც ვი მუშავებ. მაგრამ ერთს გეტყვი, ჩემი გუნდი და იმის გუნდი, არასწორია. ჩემი გუნდია ყველა, ვინც თვლის, რომ ფეხბურთს რეფორმა სჭირდე ბა. გულშემატკივარი იქნება ეს თუ სხვა ვინმე, ისინი კი არ იქნებიან ჩე მი გუნდის წევრები, მე ვიქნები მათი გუნდის წევრი. არავის საკუთრება არ არის ფეხბურთი, არც ჩემი და არც სხვების. ყველას გასაკეთებე ლია, ყველამ თავისი წვლილი უნდა შეიტანოს. რამდენიმე ადამიანი ამ ყველაფერს ვერ შეცვლის, მენტალ ურად უნდა შევიცვალოთ და რაც ყველამ უნდა გაიგოს, არ შეიძლე ბა პირადი ინტერესი ქართულ ფე ხბურთზე მაღლა დავაყენოთ. ასე საქმე არ გამოვა. ფეხბურთი კი არ უნდა ემსახურებოდეს პიროვნებებს, სახელებს, გვარებსა და ავტორიტე ტებს, ფეხბურთს უნდა ვემსახურ ებოდეთ ყველა. რაც უფრო მეტნი ვიქნებით და მეტი მოემსახურება ფეხბურთს, მის ინტერესს დავაყე ნებთ მაღლა, მერწმუნეთ, უკეთესი იქნება. – საფეხბურთო კულუარებში ამბობენ, რომ რეზი არველაძემ ვიცე-პრეზიდენტის პოსტი შემო გთავაზათ, თქვენ კი მას უარი უთ ხარით, მართალია ეს? – შეიძლება ბევრი რაღაც გაიგო, მაგრამ ჩემგან რასაც გაიგებ, იმაზე ვარ პასუხისმგებელი, ჩემს ნათქვა მზე, თუნდაც ჩემთან დაახლოებ ულმა პირმა თქვას ეს, პასუხს ვაგებ ჩემს ნათქვამზე და არა იმაზე, სხვა რას იტყვის. – შემოთავაზება არ ყოფილა რეზისგან? – არანაირი. – მიხეილ ყაველაშვილმა განა ცხადა, რომ შეგხვდა, თუმცა მი სთვის შენ გამოუცდელი ხარ და ამიტომ, კობიაშვილთან თანამშ რომლობას არ ვაპირებთო. რაზე გქონდათ საუბარი? – არ დავმალავ, საუბარი გვქო ნდა, მა გრ ამ ეს იყო ად რე. ახ ლო წარსულში არ ყოფილა არც შეხე ბა და არც შეხვედრა. რაც შეეხება გამოუცდელობას, ხშირად მესმის, რომ გამოუცდელი ვარ. როგორ ვი
EXCLUSIVE
მაგდა კლდიაშვილი
„ჩემი გუნდია ყველა, ვინც თვლის, რომ ფეხბურთს რეფორმა სჭირდება“ ატებას მიაღწევს. წარმოუდგენელია სხვანაირად მიაღწიო წარმატებას, თუ დაგეგმილი არ გაქვს, მიზანი არ გაქვს და ამ გზაზე სწორ ნაბიჯებს არ დგამ. როგორი იქნება ეს, გრძე ლვადიანი თუ მოკლევადიანი, ამის დეტალური განხილვა მოხდება პრ ეზენტაციაზე. – გავრცელდა ინფორმაცია, რომ სფფ-ს საპრეზიდენტო არჩევნები პირველ ოქტომბერს გაიმართება. მისაღებია ეს თარიღი? – მე თუ მკითხავთ, აქამდე უნდა ჩატარებულიყო და გეტყვი, რატო მაც. იმ იტ ომ არა, რომ სა დმე მე ჩქ არება. არგუმენტები მაქვს და დავა სახელებ. ერთ-ერთი პრიორიტეტი და მნიშვნელოვანი არის ეროვნული ჩემპიონატი. ვინც არ უნდა მოვიდეს, მოვა, როდესაც 2015/16 წლების ჩე მპიონატი დაწყებული იქნება, დებუ ლება მიღებული, გუნდების რაოდ ენობა გარკვეული, ფინანსურად რა
და როგორ იქნება. ერთ წელიწადში ვერაფერს შეცვლი. პრეზიდენტს ვი რჩევთ ოთხი წლით და მას აქვს სამი წელი სამოქმედო ეროვნულ ჩემპიო ნატში. არ არის სწორი. მესმის, რომ სუპერთასია და მნიშვნელოვანია, მა გრამ ეს კონკრეტული პირებისთვის არ არის. ქვეყნის სახელია. რაც შეიძ ლება, ადრე უნდა დანიშნულიყო არ ჩევნები, როგორც ეს მოხდა ფიფაში, უეფაში... უკრაინაში ჩატარდა წელს არჩევნები. ეს არის მიღებული ფო რმა. აღმასკომმა უნდა გადაწყვიტოს, როდის ჩატარდება არჩევნები. ვერ გეტყვით, რომ პირველი ოქტომბერი იქნება კარგი, ან 20 სექტემბერი. – გუნდების ლიცენზირების დრ ოს, ფედერაციამ ბევრ კლუბს ლი ცენზია არ მისცა, აღმასკომმა კი მათ ნება დართო, უმაღლესში ეთ ამაშათ, რამდენად დამოუკიდებ ელია აღმასკომი? – მარტო ეს არ არის პრობლემა.
გუნდს ჩაუთვალეს წაგება 3:0, მაშინ როდესაც, ის ფეხბურთელები, ვისზ ეც საუბარი იყო, საერთოდ არ იმყო ფებოდნენ აღნიშნულ შეხვედრაში. გადაწყვეტილებები, რომლებიც მათ მიიღეს, იყო წარუმატებელი. მიმაჩნ ია, რომ აღმასკომი ბევრ საკითხში უნდა იყოს პასუხისმგებელი, გადა წყვეტილების მიმღები და არ იქნება ცალმხრივად, ერთ ან ორ ადამიანზე გათვლილი. ეს სტრუქტურა გაშლ ილი უნდა იყოს და არა ორ ადამიანზე დამოკიდებული. არის პრეზიდენტი და გენერალური მდივანი, ვიცე-პრ ეზიდენტებს რა ფუნქცია აქვთ? ერ თს აქ ვს პფლ, რო მე ლიც არ ფუ ნქ ციონირებს, დანარჩენებს არც ერთი დეპარტამენტი არ აბარიათ. ეს ადამ იანები კონკრეტულ დეპარტამენტე ბზე უნდა იყვნენ პასუხისმგებელნი. მათ უნდა ჰქონდეთ ძალაუფლება, რომ გადაწყვიტონ. ბევრი რამ არის მნიშვნელოვანი, მათ შორის რეგი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ებებს, ფეხბურთს უნდა ვემსახურებოდეთ ყველა“ ლევან კობიაშვილი: „ბევრს ვურჩევდი, მათ შორის, ყაველაშვილსაც, რომ ისეთი მინუსი ჰქონდეს, რასაც ჩემზე ლაპარაკობს“
ტყოდი, იცი? ჩემთვის, პირადად, თუ მარტო ის არის მინუსი, რომ გამო უცდელობის მეტი ლევან კობიაშვი ლს ვერაფერი მოუნახეს, სიმართლე გითხრათ, ბედნიერი ადამიანი ვარ. სხვა რაღაც რომ მქონდეს, ამაზე არ იქნებოდა საუბარი. ბევრს ვურჩ ევდი, მათ შორის, ყაველაშვილსაც, რომ ისეთი მინუსი ჰქონდეს, რასაც ჩემზე ლაპარაკობს. სხვა მინუსი არ ჰქონდეს. ეს მეამაყება. ვის რა გა მოცდილება აქვს, არ ვიცი, მაგრამ ყველამ კარგად იცის ჩემი კარიერა, რას ვაკეთებდი და კარიერის დასრ ულების შემდეგაც სად ვიყავი. მა რტო ყაველაშვილზე არ არის საუბ არი, ხშირად მესმის, რა აქვს მინუსი კობიაშვილს, წესიერია, პატიოსანია, მაგრამ გამოუცდელია. თუ ჩემთვის მინუსია, რომ ფეხბურთის ფედერა ციაში არ მიმუშავია, ამითაც ბედნ
იერი ვარ, რომ იქ არ მიმუშავია. არ ანაირი პრობლემა არ არის, ყველას შეუძლია თქვას რამე. პიროვნულად არავისთან პრობლემა არ მაქვს, არც მათთან, ვისი გვარებიც ახსენეთ. – ნაკრებში მომხდარ ამბავზეც მინდა გკითხო. ჯაბა კანკავას ორი ყვითლის გამო გამოატოვებინეს პოლონეთთან თამაში. მოგვიანე ბით გახდა ცნობილი საზოგადოებ ისთვის, რომ მას თამაშის უფლება ჰქონდა. ვისი პასუხისმგებლობის საკითხი უნდა დადგეს? – როდესაც ევროპის ჩემპიონა ტის შესარჩევი იწყება, მოდის ახალი დებულება. არსებობს შესაბამისი სა მსახურები, ვისაც ეს ავალია, უნდა დადგნენ და იკითხონ, თუ სიჭინავა და არველაძე არ წაიკითხავენ. ეს არ არის პირველი შემთხვევა. შეცდომა ყველას შეიძლება მოგვივიდეს, მა
„ნურავის ჰგონია, რომ ქართულ ფეხბურთს საკუთარ შპს-დ აქცევს“
გრამ, ამას სისტემატური ხასიათი აქვს უკვე. დაუშვილსაც ტყუილად გამოატოვებინეს მატჩი. არაადეკვ ატურად, არასწორად იღებენ გადა წყვეტილებებს. როდესაც შეცდომა მოგდის და არ ითვალისწინებ, ერთხ ელ, ორჯერ, სამჯერ, ამაზე პასუხი სმგებელია სფფ. ფედერაცია თვლის, რომ სააშკარაოზე არ გამოიტანოს ას ეთი ამ ბე ბი და ეს ას ეც იყო, მა შინ თვითონაა პასუხისმგებელი და ვალდებულია, თავად აიღოს პასუ ხისმგებლობა. როდესაც სისტემაში ხდება შეცდომა და ეს ბევრჯერ მო ხდა, ე.ი. მართვა არასწორია. ერთი პრობლემა ესაა და მეორე ის, რომ ეს საკითხი ახლა გახდა საზოგადო ებისთვის ცნობილი. უკრაინასთან თამაშის შემდეგ იცოდნენ. როდესაც შეცდომას უშვებ და აღიარებ, ეს მი საღებია, მაგრამ, როდესაც ცდილობ
„ჩემთვის, პირადად, თუ მარტო ის არის მინუსი, რომ გამოუცდელობის მეტი ლევან კობიაშვილს ვერაფერი მოუნახეს, სიმართლე გითხრათ, ბედნიერი ადამიანი ვარ“
დამალვას, იმიტომ, რომ ეს მოახლო ებულ არჩევნებში ცუდად გამოგადგ ება, არის საშინელი და ვერასდროს შევეგუები ამას. როდესაც თამაშა მდე იგებ ინფორმაციას და არ ახდენ რეაგირებას, არაფერს ამბობ, სანამ საჯარო განხილვის თემა არ ხდება. ყველაზე ცუდი ის არის, რომ არსე ბობენ ადამიანები, რომლებისთვ ისაც ეს მნიშვნელოვანი არ არის. ეს იმაზე მნიშვნელოვანია, ვიდრე სხვა პრობლემები. ეს ეხება ეროვნულ ნა კრებს. ეროვნული ნაკრების კაპიტა ნი, რომელზეც თამაშამდე მწვრთნ ელები ლაპარაკობენ, რომ ერთადე რთია, რომელმაც ევროსარბიელზე ფინალი ითამაშა ქართველებიდან, თამაშის შემდეგაც საუბრობენ მწ ვრთნელები, რომ კარგი იქნებოდა, ჯაბა რომ გვყოლოდა... სად ვართ, საერთოდ ვის ვატყუებთ? ვიცოდით,
რომ შეეძლო, მაგრამ ამას მოჰყვებო და დაუშვილის თემა. ის, რომ ჯაბა შემდეგ თამაშზე ყვითელს მიიღებდა და ოფიციალურად გამოტოვებდა თამაშს. ეს არ არის სერიოზული და მოკიდებულება. პირადი ინტერესები დგას ფეხბურთზე მაღლა და ესაა დამღუპველი. ამას ვერ შევეგუები. აქედან გამომდინარეობდა ჩემი გა ნცხადება. ასეთი მიდგომა მიუღებ ელია და ვიტყვი ყოველთვის. 4 წლის წინათ, ციკლი შევწირეთ იმას, რომ 2016 წლის ევროპის ჩემპიონატის შე სარჩევზე გუნდს შედეგი ექნებოდა. გადახალისება მისაღებია. მწვრთნ ელებში, შეკრებებში ფული დაიხარ ჯა და დებულება არ ვიცით, როგორ ტარდება. ჩვენ წავიკითხოთ ეს დე ბულება თუ რა ვქნათ? რომ მუშაობ ფედერაციაში, ვალდებული ხარ, ეს დეტალები იცოდე.
„თუ ჩემთვის მინუსია, რომ ფეხბურთის ფედერაციაში არ მიმუშავია, ამითაც ბედნიერი ვარ“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
31
6 ქართული ფილმის პრემიე
ნატალია ჯალაღონია `ეროვნულმა კინოცენტ რმა~ და ,,თიბისი ბანკმა“ პი რველ ივლისს კინოთეატრ „ამირანში“ 6 ქართული მო კლემეტრაჟიანი მხატვრული ფილმის პრემიერას უმასპი ნმძლა. ექვსივე ფილმი ,,ერ ოვნული კინოცენტრის“ კო ნკურსის გამარჯვებულია, რომელთა გადაღებაში ,,თი ბისი ბანკმა“ ფინანსური მო ნაწილეობა მიიღო. კინ ოც ენ ტრ ის მიე რ გა მოც ხა დე ბუ ლ ყოვ ელ წლ იუ რ მოკ ლე მე ტრ აჟ ია ნი მხა ტვ რ ული და დოკ უმ ენ ტუ რი ფი ლმე ბი ს კონ კუ რს ში სულ 80 პრო ექ ტი დარ ეგ ის ტრ ირ და, თუმ ცა დაფ ინ ან სე ბა მხო ლ ოდ 8 პრ ო ე ქ ტ მ ა - ოთხმა დოკ უმ ენ ტუ რმ ა და ოთხმა
ეროვნული კინოცენტრის წარმატებული პროექტი
მოკ ლე მე ტრ აჟ ია ნმ ა ფილ მმ ა მიი ღო.
ეროვნული კინოცენტრის დირექტორის, ნანა ჯანელიძის თქმით, დაფინანსებას ბევრად უფრო მეტი კინოპროექტი იმ სახურებდა, თუმცა ფინანსებ ის სიმწირის გამო, ეს ვერ მო ხერხდა. `ესეც არ იქნებოდა, რომ არა TBC ბანკის დახმარება. TBC-ის შემოხიდება ნიშნავს, რომ ამ ახალგაზრდებმა მი
იღეს შანსი, მეტის გაკეთებისა და ჩვენ წინაშე წარდგენისა. ეს ფილმები ერთგვარი პანო რამაა, თუ როგორ უყურებენ ახალგაზრდა ადამიანები სა მყაროს, ქვეყანას, რა დავუ ტოვეთ ჩვენ მათ. შეიძლება ეს უკვე ერთგვარი განაჩენიც არის ჩვენი თაობის, რადგან ჩვენ მიერ მათთვის ბოძებუ ლი ბავშვობა საკმაოდ სევდ იანი და უღიმღამოა. ეს არის სიბნელეში ბავშვობაგამოვლ ილი თაობა და ისინი სწორედ იმ დროზე, იმ ეპოქაზე საუბ რობენ თავიანთი ფილმებით. ხშირად მიფიქრია, რომ ეს ფი ლმები პოლიტიკოსებმაც უნდა ნახონ, რათა უკეთ შეიცნონ ქვეყანა, რომელსაც ემსახურე ბიან.“ - განაცხადა კინოცენტ რის დირექტორმა. ეს არის პირველი შემთხვ ევა, როდესაც სახელმწიფო სუბსიდიასთან ერთად კინო წარმოებაში ჩაერთო კერძო ბიზნესი, ,,თიბისი ბანკის“ მო ნაწილეობით უკვე 20-მდე ფი ლმის გადაღება დაფინანსდა. საზოგადოების შეფასებით, კერძო სექტორის ამ ფორმით მონაწილეობა ფილმწარმოე ბაში კიდევ უფრო შეუწყობს ხელს ქვეყანაში კინემატოგრ აფის განვითარებას.
`ფილმი მხოლოდ მაშინ ითვლება დასრულებულად, როდესაც მას მაყურებელი ნახავს~
ციალურ პრობლემებს, ადამ იანების გაუცხოებას, რუტი ნულ ყოფას ...
მოყვანამდე მათ დაუჯერებ ელი, სევდიანი და სასაცილო ისტორიები ელოდებათ.
`ფილმი მხოლოდ მაშინ ით ვლება დასრულებულად, რო დესაც მას მაყურებელი ნახა ვს.“ - კინოჩვენებების დაწყებ ამდე აღნიშნა ნანა ჯანელიძემ. თავისუფლად შეიძლება ით ქვას, რომ 6-ვე ფილმის პრემ იერა წარმატებით შედგა, რაც მაყურებლის ოვაციებში აისა ხა. ფილმების მოკლე აღწერი ლობა ასეთია:
`მამა~ დათა ფირცხალავას „მამა“ - ლადო და ნიკა ძმები არიან, რომლებთანაც ერთ ჩვეულე ბრივ დღეს დიდი ხნის წინ გა უჩინარებული მამა მოდის. ძმებს მის მიმართ ცივი და მოკიდებულება აქვთ. ლადოს მამასთან ბევრი კითხვა უჩ ნდება, პასუხებს კი თავს გა დახდენილი ისტორიის შემდეგ თავადვე პოულობს.
„ოგასავარა“ ტატო კოტეტიშვილის „ოგ ასავარა“ - მურატმა და მაშამ დაქორწინება გადაწყვიტეს. თუმცა, მიზნის სისრულეში
რეჟისორისთვის ეს სადები უტო ნამუშევარია. ,,კარგია, ასეთი პროექტების არსებობა, იმიტომ რომ, როგორც წესი, მოკლემეტრაჟიან ფილმებს
2014 წელს კინოცენტრის დოკუმენტური და მოკლემეტ რაჟიანი მხატვრული ფილმებ ის საკონკურსო ფონდი ,,თი ბისი ბანკმა“ 100 000 ლარით გაზარდა. პირველ ივლისს მოწვეულმა სტუმრებმა ნახეს შემდეგი ფი ლმები: ტატო კოტეტიშვილის „ოგასავარა“, დათა ფირცხა ლავას „მამა“, თამარ შავგულ იძის „პირველი დღე“, თორნიკე ბზიავას „მექელეხე“,ვახო ჯა ჯანიძის „გამოსვლა“, გიორგი წილოსანის „მზადება“. ფილმ ების უმეტესობა ეხებოდა სო 32
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ერა კინოთეატრ „ამირანში“
ფილმში არ იყო არც ერთი დიალოგი, არც ერთი სიტყვა, მაგრამ ამას ხელი არ შეუშლია რეჟისორისათვის, გამოეხატა თავისი დამოკიდებულებე ბი თუ სათქმელი. რეჟისორის თქმით, მხატვრულ ფილმში პირადი შეგრძნებები აღწერა მშობლიური ქალაქის - ჭიათ ურისადმი. ეს მისი მე-7 ფილმ ია, თუმცა მათ შორის მასშტა ბურობის მხრივ - პირველი.
`ეს არის სიბნელეში ბავშვობაგამოვლილი თაობა და ისინი სწორედ იმ დროზე, იმ ეპოქაზე საუბრობენ თავიანთი ფილმებით~ ნაკლები ყურადღება ექცევა ხოლმე. ვისურვებ, რომ მსგა ვსი პროექტები ხშირად ტარდ ებოდეს, რადგანაც ფილმს მა ყურებელ სჭირდება და კომუ ნიკაცია უნდა შედგეს მათთან ამ ფორმით“, - დასძინა დათა ფირცხალავამ.
`მზადება~ გიორგი წილოსანის „მზად ება“ - ეს არ ის ერ თი ოჯ ახ ის ისტორია რომელიც სოფელში ცხოვრობს. ოჯახი ოთხი წევრ ისაგან შედგება: ბებია, მამა და ორი გოგონა. ერთ საღამოს, ვახშმობისას მოხუცი შეუძ ლოდ ხდება. ექიმის დიაგნოზი ამძაფრებს დაძაბულობას. მა ლე ოჯახს სიკვდილის ფანტ ომი ესტუმრება. `მნიშვნელოვანია მსგავსი პროექტების ჩატარება, ეს ფა ქტია. ჩემთვის ეს ფილმი დები უტია - სადიპლომო ნამუშევა რი, რომელიც თეატრალურის ბაზაზე გადავიღე. მინდა განს აკუთრებული მადლობა გადა ვუხადო ,,მილიმეტრ ფილმს“, რომელმაც უდიდესი დახმარ ება გამიწია“, - ამბობს რეჟი სორი.
`პირველი დღე~ თამარ შავგულძის „პირვ ელი დღე“ - 9 წლის გიორგის მშობლები უბედური შემთხვ ევის დროს იღუპებიან. ტყეში დამალობანას თამაშის დროს მარტოდარჩენილ, შეშინებულ გიორგის სახე უნათდება. იგი უცებ ხვდება, რომ მისი სახლი ერთ კონკრეტულ მისამართზე არ არის, იგი მთელი სამყაროა, რაც ახალი ცხოვრების დაწყ ების შანსს იძლევა. ,,ემოციებით სავსე ვარ და ძალიან მიხარია ის, რომ 5 არ აჩვეულებრივი ფილმი ვნახე, ამ შემთხვევაში, ჩემთვის ძა ლიან რთულია საკუთარ თავზე საუბარი ან იმაზე, თუ რისი თქმა მსურდა, ეს თავად მაყუ რებელმა უნდა გადაწყვიტოს. რაღაცნაირად, მშვიდად ვგრძ ნობ თავს“, - განაცხადა თამარ შავგულიძემ. ეს მისი პირველი ნამუშევარი არ არის, აქამდე ერთი სრულმეტრაჟიანი და რამდენიმე მოკლემეტრაჟიანი ფილმი აქვს გადაღებული, თუ მცა უახლოეს მომავალში ახალ ფილმზე მუშაობას არ გეგმავს. `მექელეხე~ თორნიკე ბზიავას „მექე ლეხე“ - მოხუცებულთა თა ვშესაფარში, უფასო სადილის მოლოდინით შეწუხებულ 70 წლის რეზოს სპეციალური ბლ ოკნოტი აქვს, სადაც გაზეთის ნეკროლოგებიდან ამოწერილი უცნობი, გარდაცვლილი ადამ იანების მისამართები უწერია. მოტივი ერთია - ქელეხზე მო ხვედრა და უფასო ჭამა. ერთერთი ასეთი ქელეხის დროს რეზოს და მისი ყოფილი მოსწ
`ეს ფილმები ერთგვარი პანორამაა, თუ როგორ უყურებენ ახალგაზრდა ადამიანები სამყაროს, ქვეყანას, რა დავუტოვეთ ჩვენ მათ~ ავლის, თორნიკეს გზები გადა იკვეთება, რომელსაც იგი 90იან წლებში ქართულ ცეკვას ასწავლიდა.
ფორმები, როგორიცაა, მაგა ლითად, ქელეხი, რომელშიც უმეტესობას ავიწყდება გარდ აცვლილი.
დარბაზში განსაკუთრებუ ლი ოვაციები გამოიწვია ამ ფილმმა, რომელშიც ერთ-ერთ როლს თორნიკე გოგრიჭიანი ასრულებს. მთავარ როლს კი - ქორეოგრაფი, პედაგოგი, მწ ერალი - რეზო ჭანიშვილი. რე ჟისორმა ფილმში არა მარტო ერთი ხანდაზმულთა პანსიო ნატის ბენეფიციარის ისტორია მოგვითხრო, არამედ წინა პლ ანზე გადმოიტანა ისეთი ტრ ადიციების დამახინჯებული
`კინოს განვითარებისთვის ეს ერთ-ერთი ყველაზე საუკ ეთესო პროექტია. ჩემს ფილმ ში არის მოთხრობილი ადამ იანზე, რომელსაც უნდა, რომ ვინმეს ისევ სჭირდებოდეს, ამ ფილმით იმის თქმა მინდოდა, რომ ადამიანები თავიანთი ცხოვრების ყველა პერიოდში უნდა იყვნენ დაფასებულები“. - აღნიშნა ახალგაზრდა კინო რეჟისორმა.
`გამოსვლა~ ვახო ჯაჯანიძის „გამოსვ ლა“ - თითქმის დაცარიელებ ულ პატარა ქალაქ ჭიათურაში დრო გაჩერდა. გადარჩენის თვის ყოველდღური ბრძოლით დაღლილი ადამიანები ინერ ციით განაგრძობენ უაზრო არ სებობას. ქალაქის განაპირას, პატარა სახლში ორი და ცხოვ რობს - ტატიანა და ლილი. დე ბს შორის დაძაბულობა მაშინ ჩნდება, როდესაც ლილის ამ ჭაობიდან თავის დაღწევის და თავის ქალიშვილთან საცხოვ რებლად გადასვლს შანსი უჩ ნდება.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
კონიჩვენებებს არაერთი ცნობილი სახე - კინორეჟისო რი, ბიზნესმენი თუ მსახიობი ესწრებოდა. აუდიტორია გა ნსაკუთრებით კმაყოფილი და რჩა. `მიხარია, რომ ჩვენთან გრ ძელდება კინემატოგრაფიის საამაყო ისტორია. ეს ახალგა ზრდები ღირსეულად გააგრძ ელებენ რეზო ჩხეიძის, ოთარ იოსელიანის, თენგიზ აბულაძ ის და კიდევ ბევრი სხვა გენი ალური კინორეჟისორის გზას. დღეს იმედიანი მივდივარ“, აღნიშნა ერთ-ერთმა მაყურე ბელმა - მზია ჩოგოვაძემ. ფილმების ჩვენების შემდეგ სტუმრებს საშუალება მიეცათ, თავიანთთვის საინტერესო კი თხვებზე თავად რეჟისორები სგან მიეღოთ პასუხი. `თიბისი ბანკისა~ და `ერ ოვნული კონოცენტრის~ წარმ ომადგენლების განცხადებით, პროექტი მომავალშიც გაგრ ძელდება.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
33
EXCLUSIVE როგორი იყო კონ my View ნინო მჭედლიშვილი
ზუსტად 30 წლის წინ, 1985 წელს, თბილისში კომკავშირის თაოსნობით „მის თბილისის“ კო ნკურსი ჩატარდა. კონკურსში სხვადასხვა უნივერსიტეტები დან შერჩეული ყველაზე ლამა ზი გოგონები მონაწილეობდნენ. მათ შორის იყვნენ: ნუკა კაცი ტაძე, დალი ჩიტალაძე, მედეა ლორთქიფანიძე. დღეს მათთან ერთად 30 წლის წინანდელი სი ლამაზის ამბავს გიამბობთ. ნუკა კაციტაძე: - თეატრალურ ინსტიტუტში ვსწავლობდი. რექტორმა, ეთერ გუგუშვილმა მითხრა, რომ სილა მაზის კონკურსი ტარდებოთა უნ ივერსიტეტებს შორის და ჩვენი დედოფალი უნდა იყოო. ორი დღ ეც არ მქონდა მოსამზადებლად. - ეს პირველი „მის თბილისი“ იყო? - მანამდე ჩატარდა კიდევ ერთი „მის თბილისი“, რომლის გამარჯ ვებული იყო ეკა აბაშიძე, მაგრამ იმდენად, რამდენადაც ეკა არან აირ ინტერვიუს არ თანხმდებოდა, ჩემი მეგობრები ხუმრობდნენ, ნუ კა არის პირველი „მის თბილისიო“. - 2 დღეში როგორ მოემზადეთ კონკურსისთვის? - ეს იყო საშინელი წვალება. მა შინ კარგი ტანსაცმელი თბილისში არ იშოვებოდა, არც დიზაინერი იყო. დავდიოდი კარდაკარ მეგო ბრებთან, ახლობლებთან, რომ ვი ნმეს ტანისამოსი მომერგო. თან ჩათვლები მქონდა ინსტიტუტში, ფიზიკურად ვერ ვასწრებდი ვე რაფერს. მაშინ სტუდენტები ქა ლაქში ტროლეიბუსით გადავა დგილდებოდით. თეატრალურის გარდერობიდან აარჩიე რამეო, შემომთავაზა რექტორმა. წარმ ოგიდგენიათ, რა ინახებოდა მა შინ თეატრალურის გარდერობში, სქელი ბარხატის კოსტიუმები, ნაფტალინის სუნით აქოთებული (იცინის). მოკლედ, ბოლოს ვიყი დე ნაჭერი, როლისგანაც შევკერე სამი სამკუთხედი შარფი და შე მოვიხვიე ტანზე. შიგნიდან მეცვა საცურაო კოსტიუმი, რომელზეც დამაგრებული მქონდა ბულავკებ ით ეს სამკუთხედი შარფები. მაშინ ასე ზურგისა და მხრების გამოჩენა პირველი იყო. თამამ გამოსვლად შეაფასეს. პრობლემა იყო ფეხს აცმელიც. ღია ფეხსაცმელი მქონ და მაღალ ქუსლზე. ჩავიცვი კაბა, გავიკეთე მაკიაჟი, ჩავიცვი ფეხს აცმელი და ერთი თასმა გაწყდა. აღმოჩნდა, რომ მეზობელს ზუსტ ად ისეთი ფეხსაცმელი ჰქონდა, მეორე ფეხზე გამწყდარი თასმით. გამიმართლა, ჩავიცვი და წავედი. ამ სიჩქარეში დავაგვიანეთ. - როგორი იყო შოუ? - ყველა უნივერსიტეტს თა ვისი წარმომადგენელი ჰყავდა, რომლებიც, თავის მხრივ, ამა თუ იმ ქვეყანას წარმოადგენდნენ. მე წარმადგინეს, როგორც ინგლისის დედოფალი. გამარჯვებას მართ ლა არ ველოდებოდი. ამ დროისთ ვის სულ სხვა ინტერესები მქონდა. ჩემი ერთ-ერთი მეგობარი გოგოს დაბადების დღე იყო და მეგობა რი არქიტექტორი ბიჭები ამ დღის აღსანიშნავად წყნეთში გვეპატიჟ ებოდნენ. იქ უფრო მეჩქარებოდა, ერთი სული მქონდა, როდის დამთ ავრდებოდა ეს კონკურსი. - ვინ იყო თქვენი ფავორიტი, მთავარი კონკურენტი? - ზიზი თოხაძე, რომელიც უნივ ერსიტეტს წარმომადგენდა. ჩემთ ვის ეს კონკურსი იყო მოვალეობის მოხდა. სხვა ინტერესი არც მქონია. ჩემი გვარი და სახელი რამდენჯე რმე გამოაცხადეს. მეგონა ყველას გვარებს აცხადებდნენ. მერე ნანა ზაალიშვილმა მითხრა, მგონი შენ გაცხადებენო. ამ დროს მომკიდეს თეატრალურის ბიჭებმა ხელი და ამიყვანეს პედესტალზე. - როგორი გრძნობა იყო? - გაურკვევლობის, დაბნეულო
34
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
მედეა კალანდაძე: „მანამდეც უამრავი თაყვანისმცემელი მყავდა, ერთი დაემატა, ბესო კალანდაძის სახით“ ბის. მაშინ ხომ პირდაპირი ეთერი არ იყო. მეორე დღეს ტელევიზიით რომ ვუყურე ამ ყველაფერს, მივხვდი, გა მარჯვებული რომ არ გავმხდარიყავი, შევრცხვებოდი. მერე დამეწყო ნერვ იულობა, აქ სად გავბედე მონაწილე ობა-მეთქი, ვფიქრობდი. - დანარჩენი ადგილები როგორ გადანაწილდა? - პირველი-მეორე ადგილები არ ყოფილა, მხოლოდ გამარჯვებული დაასახელეს. არ იყო მაშინ ბრილიანტ ის გვირგვინები. მე მაჩუქეს ბევრი თა იგული, რომელიც მერე დანარჩენ კო ნკურსანტებს გადავუნაწილე. კიდევ დაფნის გვირგვინი, რომელიც, რომ გავთხოვდი, სამზარეულოში დავკიდე და სადილებში ვხმარობდი ხოლმე (იც ინის). ბოლოს დამრჩა ცარიელი ტო ტი. კიდევ ვეფხისტყაოსნის ფირფიტა მაჩუქეს, ქართული ნაკეთობა, - ყვავ ილების ლარნაკი. იქიდან მეგობართან წავედით საქეიფოდ ერბოკვერცხზე (იცინის). - რა შეცვალა ამ კონკურსმა თქ ვენს ცხოვრებაში? - ყველაზე ნაკლებს სწორედ ამ კო ნკურსისგან ველოდი და სწორედ ამ კონკურსმა გამხადა ცნობადი სახე. - თაყვანისმცემლების რიცხვმაც მოიმატა, ალბათ. - თაყვანისმცემლები სულ იყვნენ. ამ კონკურსის მერე უკვე დედები მო
დიოდნენ თეატრალურში, გვანახეთ, ვინ არის ნუკა კაციტაძე, უცოლო ბიჭი გვყავსო (იცინის)... ინსტიტუტი რომ დავამთავრე, გავთხოვდი და ჩამოვშ ორდი ყველაფერს. - რატომ, მეუღლის მოთხოვნით? - არა, პირიქით, ხელს მიწყობდა ყვ ელაფერში. მაგრამ რომ გავთხოვდი, მალევე გავაჩინე შვილი. მაშინ ხომ ასე იყო, თუ მაშინვე არ დაფეხმძიმდ ებოდი, იტყოდნენ უშვილოაო. ცოტა ხანს ვმოღვაწეობდი რუსთაველის თე ატრში. გიზო ჟორდანიამ წაგვიყვანა მე და ზაზა პაპუაშვილი. ერთი-ორი სპექტაკლი ვითამაშე, მაგრამ გათხ ოვებამ ჩემი კარიერა მაინც შეიწირა. - გული არ გწყდება? - მაშინ მწყდებოდა და ყველა და მწყებ მსახიობს მინდა ვუთხრა, რომ ინსტიტუტის დამთავრებისთანავე არ გათხოვდნენ, ან ისე გათხოვდნენ, რომ ხელი არ შეეშალოთ საქმეში. არ შეიძ ლება მსახიობი რეპეტიციის დროს ფიქრობდეს, ტირის თუ არა ბავშვი, მშიერია თუ არა მისი შვილი. - იმ პერიოდისთვის მსახიობი ქა ლი, არც ისე კარგად ჩანდა საზოგა დოებაში... - კი, კი. თან მე გა რშ ემო ყვ ელა ექიმი მყავდა. მამაჩემის სტუდენტი იყო ყველა, ვინც დღეს კარგ ექიმად ითვლება საქართველოში. ბაბუა სტ ომატოლოგი მყავდა. მე არ მინდოდა
ფოტო: საშა პრიშვინი - `ბომონდისთვის~
ექიმობა. ჯერ ბალერინობა მინდოდა, მამაჩემმა უარი მითხრა, როგორ შე იძლება ჩემი შვილი ბალერინა იყოსო, არც ქართულ ცეკვაზე შემიყვანეს. სიმღერაც მინდოდა, არც ეს გამოვი და. ხელოვნებისკენ ვიყავი გადახრ ილი. - მსახიობობა როგორ შეაპარეთ მამას? - ჩუმად ჩავაბარე, არავინ იცოდა. ვერც ვერაფერში მოვემზადე. ფუ ლი ხომ მჭირდებოდა, სახლში არავინ იცოდა, რომ ვაბარებდი და როგორ ვიტყოდი. სამედიცინო ინსტიტუტ ში მამაჩემის მეგობრები მჩქმეტდნენ, დაწერე ფიზიკა, გადაწერეო. შემეძლო გადამეწერა და არ დავწერე. შემდეგ წელს, ივლისში, თეატრალურის გამო ცდებზე გავედი ჩუმად. - როცა გათხოვდით და კარიერის დაკარგვასაც შეეგუეთ, რა იყო თქ ვენი მთავარი საქმიანობა? - ჩემი მთავარი საქმიანობა ჩემი შვილები იყვნენ. ეს ყველამ იცის. მა შინ არ იყო ძიძა, პამპერსი, დამხმარე ქალი. თან მოსკოვში გადავედით სა ცხოვრებლად. ყველაფერს თვითონ ვაკეთებდი, იქ გავზარდე შვილები. - სიდედრი გახდით უკვე... - ორი წელია უკვე. არაჩვეულებ რივი სიძე შემხვდა, სხვათა შორის, ექ იმი, მსახიობ, შოთა ქრისტესაშვილის შვილი. ისე გაუხარდა მამაჩემს, ვეკი
დალი ჩიტალაძე: „გამარჯვებაზე პრეტენზია არც მქონია, მისი არ ვიყავი, უკვე შვილი მყავდა და ქმართან გაშორებული ვიყავი. წარმოიდგინეთ, დღევანდელ დღეს რომ ყოფილიყო ეს ყველაფერი, რა სკანდალი აგორდებოდა“
თხებოდი, რა იყო, ექიმები შემოგა კლდა-მეთქი (იცინის). ბიჭი, ლადუკა მხატვარია. მოსკოვში მოღვაწეობს. - კონკურსს დავუბრუნდეთ, დღესაც ტარდება სილამაზის კო ნკურსები. როგორ გგონიათ, რა ტომ ხდება ისე, რომ ქალაქში ბე ვრად ლამაზ გოგონებს ვხედავთ, ვიდრე კონკურსზე არიან წარმ ოდგენილნი? - ჩვენთან ხომ ყველაფერი უცნა ურად ხდება. ახლა მეტი ორგანიზე ბაა, მომზადებაც უკეთესი: რუჯი, მასაჟი, ყველაფრით უზრუნველ ყოფილნი არიან კონკურსანტები. ერთ-ერთ ასეთ კონკურსზე ჟიურ ის წევრი ვიყავი, ია კიწმარიშვილმა დამპატიჟა. ცოტა დავიბენი. ვიღაც ჩაცმული მომწონდა, ვიღაც - გახდ ილი. სცენა, ტანისამოსი ცვლის გო გონებს. ერთი სიტყვით, ჩაცმულები რომ არიან ქალაქში იმიტომ მოგვ წონს, იხდიან თუ არა, აღარ გამოიყ ურებიან ისე კარგად. - ნუკა, უიტნი ჰიუსტონს გადა რებენ... - ჰო, შევხვდი კიდეც უიტნის 2004 წელს, მოსკოვში მის კონცერ ტზე. მისმა დაცვამ რომ შემომხედა, გაოცებული სახე ჰქონდა. უიტნ ისთან რომ შევედი და ფოტოს გა დაღება ვთხოვე, მანაც უცნაურად შემომხედა, არ ვიცი გავაფრინე თუ არა, მაგრამ აშკარად მეუცნაურა მისი მზერა. მაღალქუსლიანი ფე ხსაცმელი ჩავიცვი, აღმოჩნდა, რომ ჩემზე მაღალი იყო. - 51 წლის ასაკში ასე კარგად რომ გამოიყურებით, აუცილებლ ად უნდა გკითხოთ თქვენი სილა მაზის საიდუმლო... - არასდროს არავისი არ შემშ ურებია, არასდროს მითქვამს, იმას რომ აქვს, მე რატომ არ მაქვს-მე თქი. ეს მთავარია, შური და ბოღმა აბერებს. უნდა გქონდეს ურთიერ თობა ახალგაზრდებთან, გაინტე რესებდეს, რა მუსიკას უსმენენ, უნდა მეგობრობდე შენი შვილის მეგობრებთან. შენ მეგობრებთა ნაც, რა თქმა უნდა, მაგრამ ჩემი მე გობრები ზოგი „ჩამოიწერა“. - რატომ? - როგორ გითხრათ, ზოგის ყო ფა აღარ მაინტერესებს. არ უნდა დაღალო მეგობარი, მე ასე მგონია. მოყევი ის, რაც გტკივა და დაამ თავრე, დაუსრულებელი არ უნდა იყოს შენ პრობლემებზე ლაპარაკი. - სილამაზის საიდუმლოზე ვლაპარაკობდით. - ჰო, სულ უნდა მოგწონდეს შე ნი თავი და სულ აკონტროლებდე წონას. დილაობით კუს ტბაზე და ვრბივარ, ადრე ვიძინებ. ბავშვები პატარები რომ მყავდა, სულ ფეხზე დგომა მიწევდა, ამის გამო ვენების პრობლემა მქონდა. გავიდა დრო, ჩემი ქალიშვილი გათხოვდა, ბიჭი მოსკოვში წავიდა, მარტო დავრჩი. სადილის მომზადება რომ დავი წყე, უცებ გავიფიქრე, ვის გავუკე თო-მეთქი. გადავწყვიტე საკუთარი თავისთვის მიმეხედა და სრულიად შევცვალე ცხოვრების სტილი. ყო ველთვის მიყვარდა ადრე დაძი ნება, ამაში ჩემი ყველა მეგობარი დამემოწმება. გასართობადაც რომ ვიყავით მეგობრები, ისინი დიდ ამ ბებში რომ იყვნენ, მე დასაძინებლ ად მივდიოდი... როცა სახლში ვარ, ვცდილობ ვიდიეტო, ცილოვანი საკვები მივიღო. ძვირადღირებულ პარფიუმერიასაც არ ვხმარობ. ის ეთი იაფია ჩემი დღის და ღამის კრ ემები, რომ გითხრათ, არ დამიჯე რებს მკითხველი. - მაინც რა ღირს? - 2 ლარი და 50 თეთრი. რუსული კრემია. შეგნებულად არ ვასახელებ, რეკლამაში რომ არ ჩამეთვალოს. მაშინდელი „მის თბილისის“ კი დევ ერთი მონაწილე, მომღერალ, ბესო კალანდაძის მეუღლე, მედეა კალანდაძეც გახლდათ. მედეა კალანდაძე: - სპორტის აკადემიაში ვსწავლ ობდი, სამკურნალო (სპორტული მედიცინის) ფაკულტეტზე, არჩევა ნი გაკეთდა სიმაღლის და პარამე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
კურსი „მის თბილისი“ ოცდაათი წლის წინ ნუკა კაციტაძე: „მალევე გავაჩინე შვილი. მაშინ ხომ ასე იყო, თუ მაშინვე არ დაფეხმძიმდებოდი, იტყოდნენ, უშვილოაო“
„გამარჯვებული რომ არ გავმხდარიყავი, შევრცხვებოდი. მერე დამეწყო ნერვიულობა, აქ სად გავბედე მონაწილეობა-მეთქი, ვფიქრობდი“ „თაყვანისმცემლები სულ იყვნენ. ამ კონკურსის მერე უკვე დედები მოდიოდნენ თეატრალურში, გვანახეთ, ვინ არის ნუკა კაციტაძე, უცოლო ბიჭი გვყავსო“
„ჩავიცვი კაბა, გავიკეთე მაკიაჟი, ჩავიცვი ფეხსაცმელი და ერთი თასმა გაწყდა. აღმოჩნდა, რომ მეზობელს ზუსტად ისეთი ფეხსაცმელი ჰქონდა, მეორე ფეხზე გამწყდარი თასმით“ ტრების მიხედვით. ყველა პარამე ტრს ვაკმაყოფილებდი. კონკურსი მაისში ჩატარდა, მთელი თბილისი იყო შეკრებილი ყოფილ რესპუბ ლიკის მოედანზე. ჩემი ინსტიტ უტი წარმოადგენდა ეგვიპტეს. მე ვიდექი სამმეტრიან ოქროსფერ პირამიდაზე, კლეოპატრა ვიყავი. ეს იყო არაჩვეულებრივი სანახა ობა. თეთრზეწრებშემოხვეულ წყალბურთელებს თოკებით მოჰქონდათ პირამიდა, რომე ლზეც მე ვიდექი. ამ სანახაობას ფონად ედო მუსიკა, - „კლეო პატრას შესვლა რომში“. იყო სასწაული ოვაციები. ჟიურის თავმჯდომარე გოგი ხარაბა ძე გახლდათ. ჟიურის წევრებს შორის იყო ბორის წიფურია, რომელიც ჩემი გამოსვლის შე მდეგ სცენაზე ამოვიდა და დიდი
დალი ჩიტალაძე: - ზაზა შენგელია გახლდათ კო ნკურსის ერთ-ერთი ინიციატორი. დაუვიწყარი დღე იყო, ემოციებით სავსე, მიუხედავად იმისა, რომ არ გა მიმარჯვია. ყოველთვის ვამბობ, რომ განსაკუთრებული გარეგნობა რომ მქონდა, ძალიან გვიან აღვიქვი. ჩემს მშობლებს შვილების განებივრება და შექება არ უყვარდათ. შესაბამისად, გვიან აღვიქვი ჩემი გარეგნობაც. პრ ეტენზიაც დიდი ხნის განმავლობაში არ მქონია სილამაზეზე. კონკურსები, მართალი გითხრათ, არ მიყვარს, მაგრამ რამდენჯერმე მომიწია გამოსვლა და არასდროს და ვრჩენილვარ უკმაყოფილო. იმდენად სასიამოვნო იყო მზადების პროცესი... კონსერვატორიის სახე ვიყავი, ავსტრიას წარმ ოვადგენდი. შტრაუსის ულამაზეს ვალსზე გა მომიყვანეს ბიჭებმა. კაბა, რომელიც მეცვა, თავად შევქმენი. მაშინ სად იყვნენ დიზაინერ ები (იცინის). ცისფერი აბრეშუმის, ძალიან ლა მაზი კაბა მეცვა, ზურგზე ამოღებული, ვალსს რომ შე ეფერება, ისეთი. მგულშემატკ ივრობდნენ ლევან უჩანეიშვილი და დღეს უკვე ცნობილი მომღერალი, ბადრი მაისურაძე. - ადგილები გადაანაწილეს თუ მხოლოდ გამარჯვებული დასახე ლდა? - მხოლოდ გამარჯვებული... გა მარჯვებაზე პრეტენზია არც მქონია, მისი არ ვიყავი, უკვე შვილი მყავდა და ქმარს გაშორებული ვიყავი. წარმოი დგინეთ, დღევანდელი დღეს რომ ყო ფილიყო ეს ყველაფერი, რა სკანდალი აგორდებოდა (იცინის). - ფავორიტი გყავდათ? - ყველას გვეგონა რომ ზიზი თოხა ძე გაიმარჯვებდა, რომელიც უნივერ სიტეტს წარმოადგენდა. ულამაზესი გოგო იყო. სხვათა შორის, გამარჯვე ბული რომ გამოცხადდა, უნივერსი ტეტის ჩოხიანმა ბიჭებმა, პროტესტის ნიშნად, ზიზი სცენიდან გაიყვანეს. - მიულოცეთ გამარჯვებულს? - რა თქმა უნდა, ყველამ მივულო ცეთ. - დღეს თუ გაქვთ ურთიერთობა მაშინდელ კონკურსანტებს ერთმან ეთთან? - კონკურსის გამარჯვებული, ნუკა კაციტაძე, ჩემი ბიძაშვილის მეუღლე იყო. შესაბამისად, გვქონდა ურთიერ თობა. დანარჩენები დავიფანტეთ, რო გორც ხდება ხოლმე. მედეა კალანდაძ ეს შემთხვევით ვხვდები, გავუღიმებთ ხოლმე ერთმანეთს, მოვიკითხავთ, ზი ზი, რამდენადაც ვიცი, მოსკოვში წავი და. ამის მერე არაფერი მსმენია მასზე. - ჩვენი გაზეთის მეშვეობით კი დევ ერთხელ გაიხსენებთ ერთმან ეთს. - ძალიან გამიხარდება, რადგან ძა ლიან ლამაზი დღეები გავატარეთ ერ თად.
წითელი ვარდების თაიგული მომა რთვა. - მედეა, როგორ ფიქრობთ, დღ ეს რატომ ხდება ისე, რომ თბილის ის ქუჩებში ბევრად ლამაზ გოგო ებს ვხვდებით, ვიდრე სილამაზის კონკუსებზე არიან წარმოდგენი ლნი? - მაშინ ასე ვერთობოდით, ღო ნისძიებებით, უფრო მეტი ახალ გაზრდა იყო ჩართული. დღეს სხვა გასართობი აქვთ ლამაზ გოგონებს. მაშინ თბილისში ყველა ერთმანეთს ვიცნობდით, ეს იყო ჩვენთვის გართ ობა, დღემდე ვმეგობრობთ და კარგი ურთიერთობა გვაქვს. - თაყვანისმცემლების რიცხვმა მოიმატა ამ კონკურსის შემდეგ? - მანამდეც უამრავი თაყვანისმც ემელი მყავდა, ერთი დაემატა, ბესო კალანდაძის სახით (იღიმება).
კონსერვატორიის სახელით ამ კონკურსზე დალი ჩიტალაძე გამო დიოდა. თავად ამბობს, რომ გვიან აღიქვა გამორჩეული გარეგნობა რომ ჰქონდა. როგორც ჩანს, მანა მდე ეს კონსერვატორიაში სხვებმა შეამჩნიეს, რადგან სასწავლებლის სახელს სწორედ ეს მშვენიერი ქა ლბატონი წარადგენდა.
„ყველას გვეგონა, რომ ზიზი თოხაძე გაიმარჯვებდა, რომელიც უნივერსიტეტს წარმოადგენდა. ულამაზესი გოგო იყო. სხვათა შორის, გამარჯვებული რომ გამოცხადდა, უნივერსიტეტის ჩოხიანმა ბიჭებმა პროტესტის ნიშნად, ზიზი სცენიდან გაიყვანეს“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
35
რა ესროლეს სცენაზე ირაკლი გულაშვილს და როგ my View
სალომე ჩადუნელი კინემატოგრაფიაში - ძმები ლუმიერები, ლიტერატურაში - ძმები გრიმები, პოლიტიკაში - ძმები კენედები და მუსიკაში - ძმები გულაშვილები. ირაკ ლი და თორნიკე გულაშვილები, რომლებიც სიმღერის დროს მთავარ ყურადღებას ვოკალურ სისუფთავეს, ემოციას, ჰარმ ონიასა და არტიკულაციას უთ მობენ, სცენაზე ბავშვობიდან დგანან. პირველი წარმატებ ული გამოჩენა შემოქმედებით კარიერაში მაია ბარათაშვილ თან დუეტი იყო, ამის შემდეგ განვითარდნენ, გაიზარდნენ და „X ფაქტორში“ კვლავ მუსიკა ლური განვითარების მიზნით მივიდნენ. საინტერესო, მრავ ალფეროვანი, განსხვავებული ნომრებით „X ფაქტორის“ სცენ აზე ნამდვილ შოუს დგამენ, გუ ლშემატკივართა რაოდენობაც, ნომრის შესაბამისად, ყოველ ორშაბათს იზრდება. ამბობენ, რომ ერთმანეთისგან განსხვავ ებულები არიან, მუსიკალური გემოვნებაც სხვადასხვა აქვთ, თუმცა საყვარელი საქმე და ძმ ობა აერთიანებთ. ცალ-ცალკე იშვიათად მღერიან და მეგობრ ებისთვის და გულშემატკივრებ ისთვის უკვე ერთ მთლიანობ ად იქცნენ. ბედნიერები არიან, რომ სიმღერით გადმოცემულ შინაგან ემოციას მაყურებელი სწორად იღებს და დადებითი განწყობითა და სიყვარულით დამუხტულს უკანვე აბრუნებს. „X ფაქტორის“ მეექვსე ლაივ ზე მსმენელის წინაშე ქართული სიმღერით წარსდგნენ, დიდ პა სუხისმგებლობას გრძნობდნენ, თუმცა მიაჩნიათ, რომ ჯანსულ კახიძის „მუხამბაზმა“ მათი გა მარჯვების შანსები მკვეთრად გაზარდა. სამომავლოდ, გულშ ემატკივარს უამრავ სიახლეს ჰპირდებიან და ყველაფერს აკ ეთებენ, რათა საკუთარი შესა ძლებლობები მაქსიმალურად წარმოაჩინონ. რას ჰყვებიან ძმები გულაშვ ილები ერთმანეთსა და ბავშვო ბაზე? თორნიკე და ირაკლი საკუთარ თავებზე არ საუბრობენ და ამის ნაცვლად ერთმან ეთს ახასიათებენ, ბა ვშვობას იხსენებენ და ამჟამინდელ საქ მი ან ობ აზ ეც გვიყვებიან. ი რა კლ ი ს თქმით, თორნ იკე ბავშვობაში მუდმივად უკ მაყოფილო და დაბღვერილი იყო, თუმცა ახლა ყველა ის თვისება აქვს, რაც უფროს ძმას სჭირდება ხოლმე, ეს იქნება ყურადღება, დათმობა თუ ლიდერობა. ირაკლი: - ძალიან კარგი სამეგობრო ადამიანია, ნებისმიერი კატეგო რიისა და ტიპის ადამიანს თო რნიკესთან საერთოს პოვნა შე უძლია. დადებითი ადამიანია, მაგრამ ამ პლანეტაზე არ არის, ყოველთვის სხვაგან დაფრინავს, თავის იდეებში. ხელოვანი ადამ იანია და, ალბათ, ხელოვნებაში დაფრინავს. ახლა ძალიან მონდ ომებულია, ბევრ რამეს აკეთებს და ბევრს შრომობს მიზნის მი საღწევად, ამ შემთხვევაში ჩვენი მიზანია პროექტში წარმატების მიღწევა. შესაშურად სამაგალი თო ადამიანია, უდიდესი წვლილი შეაქვს, იმაში, რომ წარმატებულ ები ვიყოთ. თორნიკეს თქმით, ირაკლი იყო ბავშვი, რომელსაც ოჯახში სიხალისე შემოჰქონდა, მუდმივ ად ცელქობდა, ხმაურობდა, ხუ ლიგნობდა, იგონებდა უცნაურ სიტყვებს და თავისივე სასიკე თოდ იყენებდა. თორნიკე: - ირაკლი ზოდიაქოთი ტყუპ
თორნიკე ირაკლიზე: „საქართველოში ყველა უფროსი ძმა, რომელსაც უმცროსი ძმა ჰყავს, გამიგებს როგორია ასე ყოფნა“
ირაკლი: „ვახერხებთ, რომ ჩვენი სცენაზე ასვლის დროს დანა-ჩანგლის ხმა გაჩერდეს და მოგვისმინონ“ ებია,
36
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
თორნიკე: „თუ რაიმეს აკრძალვა დამჭირდება ასეთ გოგონასთან არ ვიქნები“
ცოტა რომ წამოიზარდა, თქვა: ირაკლი ვარ, როდესაც კარგად ვიქცევი ხოლმეო, როდესაც ცუდად ვიქცევი, ირაკლი არ ვარ, ეს ჩემი ტყუპისცალია ჯონათანიო. დედა რომ შენიშვნას მისცემდა, პასუ ხობდა - „დედა ეს მე არ ვარ, ეს ჯონათა ნია“, დედაჩემსაც ეცინებოდა და სიბრ აზე გადაუვლიდა ხოლმე. ყოველთვის ნიჭიერი იყო და ზარმაცი. გართობას არასდროს დაიკლებდა. უნიჭიერი ვო კალისტია და უნიჭიერესი დრამერიც იყო, ორი წელია თავი დაანება და კარგი იქნება გაიხსენოს. ირაკლი: - თორნიკე დაფუძნებულია განათლ ებაზე, ყოველთვის კითხულობდა, სწ ავლობდა, მე იმპროვიზაციის ხარჯზე ვახერხებდი. თორნიკე არის ადამიანი, რომელიც ასჯერ გაზომავს და ერთხელ გაჭრის, ლექსები არასდროს არ მიყვ არდა, იმიტომ რომ საზეპირო იყო, მო თხრობებს გადავიკითხავდი და ჩემით ვყვებოდი ხოლმე. თორნიკე: - საქართველოში ყველა უფროსი ძმა, რომელსაც უმცროსი ძმა ჰყავს, გამიგებს, როგორია ასე ყოფნა, მაგრამ ჩვენ იმდენად ახლოს ვართ, რომ სამე გობროც ერთი გვყავს. ერთად რომ არ ვართ, პირველი კითხვა ესაა - „შენი ძმა სად არის?“.
გარდა სიმღერისა საკრავებზეც უკ რავენ, თორნიკე კლავიშზე, ირაკლი კი დრამზე. ამბობს, რომ გიტარაზეც უკ რავს, მხოლოდ მოყვარულის დონეზე, დრამზე დაკვრის გახსენება კი სპეცია ლურად პროექტისთვის მოუწევს. თვ ითონაც არ ახსოვთ მუსიკით როდის დაინტერესდნენ, მაშინაც კი, როცა საუბარი არ იცოდნენ, გაურკვეველი ბგერებით მელოდიას გამოსცემდნენ. მთლიანად ხელოვნების სფეროში არიან ჩართულები, აქვთ საკუთარი სტუდია, სადაც ძირითადად თორნიკე მუშაობს. „თორნიკეს ეხება ბევრი რამ: არან ჟირება, მუსიკის ჩაწერა, ფოტოსესიები,
ერთი კაცის შოუა თორნიკე, კლიპებს იღებს, კინომუსიკას წერს“, - ამბობს ირ აკლი გულაშვილი და აღნიშნავს, რომ თვითონ პიარი და მარკეტინგი უკეთ ესად გამოსდის, უძრავი ქონების ბიზნ ესითაა დაინტერესებული და საბოლოო ჯამში თავისი საქმიანობებით ერთმან ეთს ავსებენ. თორნიკე კინოთეატრისთვის ფილმს იღებს, „X ფაქტორის“ პარალელურად მუშაობს, გადაღებები ჯერ არ დაწყებ ულა, პროცესი ნელ-ნელა ვითარდება და მალე აქტიურ მუშაობასაც დაიწყე ბს. ამჟამად, ძმებ გულაშვილებს ერთ-
თორნიკე: „ჩვენ ვნერვიულობდით, როგორ მიგვიღებდა ხალხი, რეალურად კარგად მიგვიღო, უბრალოდ, დრო მეტი დასჭირდა“
ერთ რესტორანში სპეციალური შოუპროგრამა აქვთ, ყოველდღე მუშაობენ, მაქსიმალურად იხარჯებიან, მსმენელს მუდმივად განახლებულ რეპერტუარს სთავაზობენ და ცდილობენ ყველა სი მღერა ხასიათში შეასრულონ. ირაკლი: - ვახერხებთ, რომ ჩვენი სცენაზე ას ვლის დროს დანა-ჩანგლის ხმა გაჩერდ ეს და მოგვისმინონ. თორნიკე: - ერთი კონცერტის დროს პატა რძლის დედა ამოვიდა სცენაზე და გვ თხოვა - რაღაცას ვიტყვიო და ამბობს - „მინდა, რომ დაურეკოთ ძმებ გულა შვილებსო, აიღეთ ტელეფონებიო და დაიწყო ყველამ დარეკვა ნომერზე 0 903 300 304. მუსიკალურ კარიერაზე საუბრისას ძმები გულაშვილები კურიოზულ და საინტერესო ისტორიებსაც გვიყვები ან. აღნიშნავენ, რომ ყველანაირ სიტუ აციაში უმღერიათ, მიკროფონი ხელში დაშლიათ, მუსიკის გარეშე შოუ დაუდ გამთ, თუმცა განსაკუთრებულად იხსე ნებენ მომენტებს, როდესაც სიმღერის დროს თორნიკეს დენმა დაარტა, ხოლო ირაკლის სამტრედიაში კუ ესროლეს. ძმებს საკუთარი შემოქმედება აქვთ, წერენ სიმღერებს, როგორც ქართულ, ისე ინგლისურ და ინგლისურ-ქართულ ტექსტებსაც კი. ალბომის გამოშვებაზე არ ფიქრობენ, რადგან მიაჩნიათ, რომ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორი უნდა იყოს ძმების იდეალური მეორე ნახევარი თორნიკე: - თამთას პირველი დამახასიათ ებელი თვისებაა, ის, რომ ძალიან ჩუ მად ლაპარაკობს, რომ ესაუბრები, მშვიდდები, არ არის კონფლიქტური, სკანდალისტი, კარგი დიპლომატია, იუმორით, ღიმილით შეუძლია გამო ხატოს სიბრაზე. ირაკლი: - არ ახასიათებს წინასწარი გათვ ლები, უბრალო, უშუალო, თბილი და საყვარელი ადამიანია, რომელთან მუ შაობაც სასიამოვნოა, მშვიდობის მტ რედივითაა, კარგად გაგვიცნო, იცის ჩვენი შესაძლებლობები და სიმღერას მოგვანდობს ხოლმე. გადაწყვეტილე ბის მიღების უფლებასა და ინდივიდუ ალიზმს გვიტოვებს. - როგორი მსმენელია ქართული აუდიტორია? ირაკლი: - კრიტიკულია, მაგრამ სწორად თუ მიაწვდი, შეუძლია დაინახოს რა არის კარგი და რა - ცუდი. თუ გინდა გამოცდილება მიიღო და აპლოდისმ ენტები დააფასო, ქართულ აუდიტო რიასთან უნდა იმღერო, თუ არ მოეწ ონებათ ტაშს არ დაგიკრავენ, უნდა დააკვრევინო. ძმები პირად ურთიერთობებზე არ საუბრობენ, თუმცა გულშემატკივრ ების მდედრობით სქესს იმ გოგონას ტიპაჟს უხატავენ, რომელიც მოეწონ ებოდათ. ერთნაირი გემოვნება არც ამ შემთხვევაში აქვთ, თუმცა ერთნაირ დეტალებს აქცევენ ყურადღებას. ირაკლი: - ყოველთვის მომწონდა ფილმები, ბიჭი პრინცი რომ იყო და სადმე ქა ლაქში რომ ჩადიოდა, უშუალოდ და ღარიბულად ცხოვრობდა და გოგოს რეალურად უყვარდებოდა - არა პრ
ირაკლი თორნიკეზე: „ამ პლანეტაზე არ არის, ყოველთვის სხვაგან დაფრინავს თავის იდეებში“
ირაკლი: „მიყვარს ადამიანი, რომელიც აფასებს შენს შინაგან მდგომარეობას, რომელიც გისმენს, რომელიც ვალდებულად კი არ თვლის თავს, რომ ერთგული იყოს, არამედ მასში ზის ერთგულება“
EXCLUSIVE
ირაკლი: „რაღაც დონეზე მუსიკა უნდა გესმოდეს, რომ მიხვდე, რატომ ძმები გულაშვილები“
საქართველოში ეს ფულის ტყუილი ყრაა. ირაკლი: - რაღაც დონეზე მუსიკა უნდა გესმ ოდეს, რომ მიხვდე რატომ ძმები გულა შვილები, იმიტომ რომ, ჩვენ ბევრ დე ტალს ვაქცევთ ყურადღებას, თუნდაც ჰარმონიებში გაშლას, იქ უმნიშვნელო დეტალის გადაკეთება, რომელსაც უბ რალო ყური ვერ გაიგებს, მაგრამ აღ მოჩნდა, რომ მაინც ესმით. „X ფაქტორში“ მუსიკალური განვ ითარებისთვის მივიდნენ, ხალხის სიყვ არული და უფრო მეტი პოპულარობაც მალევე მოიპოვეს. მეექვსე ლაივ კონც ერტზე ქართული სიმღერა, ჯანსულ კახიძის „მუხამბაზი“ შეასრულეს და ხმების პროცენტული მაჩვენებლით მეორე ადგილი დაიკავეს. თორნიკე: - ჩვენ ვნერვიულობდით, როგორ მიგვიღებდა ხალხი, რეალურად კარგ ად მიგვიღო, უბრალოდ, დრო მეტი დასჭირდა. ჩვენ რომ ორი-სამი ლაივ ის წინ გავარდნილიყავით, ყველაფერი ასეთი ეფექტური არ იქნებოდა, მუხა მბაზი რომ ვიმღერეთ, აქ გამოჩნდა ყვ ელაფერი, დარწმუნებული ვარ, წინა სიმღერებსაც სხვა ყურით მოუსმენენ, კმაყოფილები ვართ, რომ სწორად მი წოდებული სიმღერა სწორად გაიგო მაყურებელმა. ქართული სიმღერის შესრულების
იდეა თამთას ეკუთვნოდა, კონკრეტუ ლად მუხამბაზი კი ერთობლივი გადა წყვეტილება იყო. თორნიკე: - დარწმუნებული ვარ ბევრ ახალ გაზრდას მოსმენილი არ ჰქონდა და იმედია, ახლა დაინტერესდებიან. ნა მდვილი ქართული სასიყვარულო სი მღერა გვაქვს ქართველებს. ირაკლი: - პასუხისმგებლობის შეგრძნება გვ ქონდა, ასეთ სიმღერას რომ ეხები, ან უნდა იყოს ძალიან კარგი, ან ნეტა არ ყოფილიყო. არ მახსოვს რა გავაკეთე სცენაზე, მახსოვს, რომ ძალიან დიდი ემოცია მივაწოდე ხალხს. ძმები აღნიშნავენ, რომ გულშემატ კივრებისგან უამრავ სითბოსა და სიყვ არულს გრძნობენ, მიდიან და ფოტო ებს იღებენ, აპიარებენ, ფოტოებს უკ ეთებენ. ამბობენ, რომ ქუჩაში სელფის სახით დადიან, სელფის პროფესიონა ლები გახდნენ, იციან რა რაკურსით უნდა დადგნენ, რომ კარგი ფოტო გა მოვიდეს. მუდმივად გადავსებულია ძმ ების პირადი შეტყობინებების სივრცე. ირაკლი: - ზოგადად ამაყი თაობა მოდის და რომ გწერს, სითბოსა და სიყვარულს გამოხატავს, შენ ვინ ხარ, რომ არ უპ ასუხო, ან რა უფლებით არ უნდა უპას უხო? - როგორი მენტორია თამთა?
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ინცი, არამედ ადამიანი. მიყვარს ადამ იანი, რომელიც აფასებს შენს შინაგან მდგომარეობას, რომელიც გისმენს, რომელიც ვალდებულად კი არ თვლის თავს, რომ ერთგული იყოს, არამედ მასში ზის ერთგულება. ერთი ადამ იანის იქით გულში სხვა ადგილები არ უნდა იყოს. ბევრ დეტალს ვაქცევ ყურადღებას - თმა, კბილები, ჰიგიენა, განათლებული უნდა იყოს. ჩაცმულ ობას ძალიან დიდ მნიშვნელობას ვა ნიჭებ, არ მიყვარს მიდგომა - მოდაშია და უნდა მეცვას. მიყვარს, როცა ადამ იანს გემოვნება აქვს. მოდა ისაა, რაც გიხდება. თორნიკე: - ჰარმონიული ურთიერთობის მომხრე ვარ, არ უნდა იჩქარო, ერთმ ანეთი კარგად უნდა გაიცნოთ. ჩემს შემთხვევაში მის შესახებ ბევრი რამე უნდა ვიცოდე, გაკონტროლება და აკრძალვები არ მჩვევია, თუ რაიმეს აკრძალვა დამჭირდება, ასეთ გოგო ნასთან არ ვიქნები. უნდა იყოს ძალი ან თბილი, უშუალო, დიალოგი უნდა შეეძლოს. სამომავლო გეგმები ჯერჯერობ ით „X ფაქტორს“ უკავშირდება, პროე ქტის შემდეგ საკუთარ სიმღერებზე მუშაობას აპირებენენ, გეგმავენ განა ხორციელონ მუსიკალური პროექტ ები ჯგუფ „პულსთან“და ნინი ბრეგვა ძესთან ერთად, დიმა კობეშავიძესთან აპირებენ თანამშრომლობას. „ჩვენ გვინდა ჩვენი შემოქმედება შევთავაზოთ მსმენელს“, - აღნიშნავენ განსხვავებული, მაგრამ მაინც ერთნ აირი ძმები გულაშვილები და „X ფა ქტორში“ მომეტებული პასუხიმგებ ლობით აპირებენ გამარჯვებისთვის ბრძოლას.
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
37
როგორ აისახება ფიქრები და ემოციები ჩვენს ცხოვრებაზე
HeartMatch-ის ინსტიტუტის მეცნიერებმა გულისა და ტვინის, ემოციებისა და ფიქრის შეთანხ მებულ მუშაობასა და ჩვენს ქვ ეცნობიერზე მათ ზეგავლენაზე კვლევები ჩაატარეს და შოკისმ ომგვრელ შედეგებამდე მივიდნ ენ. იცოდით, რომ ემოციები პირდ აპირ ახდენენ ზეგავლენას თქვენს სხეულსა და იმუნურ სისტემაზე? ამ კუთხით ექსპერიმენტი ად რეც ტარდებოდა, ალბათ, გსმე ნიათ სიცილის თერაპიის შესახებ, რომლის ფუძემდებელი ერთი ამ ერიკელი ჟურნალისტი გახლდათ. თანამედროვე ტექნოლოგიურმა პროგრესმა მეცნიერებს საშუალ ება მისცა, ეს ყველაფერი ლაბო რატორიულად დაემტკიცებინათ. ამ კვლევებმა ნათელი მოჰფინა ბევრ ფაქტს. დადასტურდა, რომ როდესაც ადამიანს აქვს პოზიტი ური ემოციები, როგორებიცაა, მა დლიერება, დაფასება, სიყვარული და ა.შ. გული ძალიან განსხვავებ ულ მესიჯებს იძლევა, რაც მთ ლიანად ცვლის ჩვენს ცხოვრებას. ნეგატიური ემოციები კი ნერვული სისტემის ქაოსს ქმნიან და ადამია ნს აავადებენ. ემბრიონული განვითარებისას გული უფრო ადრე ფორმირდე ბა და იწყებს ფუნქციონირებას, ვიდრე ტვინი. დედის ტვინისგან წამოსული ტალღები ბავშვის გუ ლთან სინქრონულად მუშაობს. გული ჩვენი ემოციებისგან მიწო დებული ინფორმაციით ქმნის ელ ექტრომაგნიტურ ველს, რომელიც ადამიანის სხეულისგან რამდენიმე ფუტის მოშორებით ვრცელდება. იგი გაცილებით მეტ ინფორმაციას გზავნის ტვინში, ვიდრე პირიქით. „ჩვენი ემოციების მართვით, ჩვენ შეგვიძლია შევცვალოთ ის კოდირებული ინფორმაცია, რო მლითაც გული ჩვენს ელექტრომ აგნიტურ ველს ქმნის. სწორედ ამ ველის მეშვეობით, ჩვენ, ყველანი, ჩვენი გარემოცვა და მთელი პლან ეტა, ერთი მთლიანიბა ვართ“,- ამ ბობენ მკვლევარები. გულს აქვს ნეირონული სისტ ემა, რომელსაც მოკლევადიანი და გრძელვადიანი მეხსიერებები გა აჩნია და ამ სისტემის მიერ ტვინის თვის მიწოდებული ინფორმაციით იქმნება ჩვენი ემოციური გამოცდ ილება. მარტივად რომ ვთქვათ, გულის მიერ მიწოდებული ინფო რმაციის საფუძველზე, ტვინში იქ მნება გარკვეული ბაზა, რომელიც შემდეგ უკვე ჩვენს რეაქციებსა და აქედან გამომდინარე ჩვენს განწ ყობილებებსაც განსაზღვრავს. „თოლია ჯონათანმა აღმოაჩ ინა, რომ მოწყენილობა, შიში და რისხვა ის მიზეზებია, რომელთა გამოც თოლიას სიცოცხლე ასე ხა ნმოკლეა“,- წერდა ბახი თოლიებზე და ადამიანებს გულისხმობდა, თუ მცა ეს ყველაფერი ფანტასტიკის სფეროში რჩებოდა, ვიდრე საქმეში მეცნიერები ჩაერთვებოდნენ. მათ დაამტკიცეს, რომ კაცო ბრიობისთვის უმნიშვნელოვანესია ადამიანმა საკუთარი ემოციების მართვა ისწავლოს. სევდის, ბრაზ ის, მწუხარების პოზიციიდან შეუძ ლია პროგრესის განცდა, თუმცა ბედნიერების განცდა იმ გარემოში, რა გარემოშიც ვცხოვრობთ, ძალი ან რთულია. ადამიანები იტანჯე ბიან შიმშილით, წყურვილით, არ 38
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
აქვთ ტანისამოსი, თავშესაფარი... ადამიანები ომობენ... სამყაროში ბევრი სისასტიკე ხდება და დედა მიწასაც სერიოზული ზიანი ადგე ბა, თითქოს მის რესურსებსაც აქვს ლიმიტი. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო დროს ამ პრობლემების მო გვარებაზე სერიოზული მუშაობა მოიმდინარეობს, მათი ბოლომდე გადაჭრა ვერ ხერხდება. ეს ყვ ელაფერი, თითქოს შეუძლებელს ხდის პოზიტიური ემოციები შევი ნარჩუნოთ, მაგრამ საჭიროა გააზ რება, რომ ჩვენ ვერაფერს შევც ვლით, სანამ საკუთარ ემოციებს პოზიტიურად არ გარდავქმნით და სულიერ სიმშვიდეს აე მივაღწევთ. ბედნიერება რომ გარეგან პი რობებზე დამოკიდებული განცდე ბის ერთობლიობა იყოს, მისი შე ნარჩუნება შეუძლებელი იქნებო და. იგი შინაგანი მდგომარეობაა. კაცობრიობა თავისი არსებობის მანძილზე ცდილობს ააწყოს სი სტემა, სადაც ყველა კარგად იგრძ ნობს თავს და არავინ დაიტანჯება, რადგან ჩვენ ყველანი ერთნი ვართ და ერთის ტანჯვა ავტომატურად მთელი ორგანიზმის წამვლას იწყე ბს, თუმცა საინტერესო ისაა, რომ ის, თუ რას გრძნობს ადამიანი, მთ ლიანად მისი არჩევანია. ჩვენი განცდები მთლიანად იც ვლება, ჩვენი დამოკიდებულების, ფიქრის შეცვლით. ნებისმიერი ნეგატიური ემოცია, რომელსაც რომელიმე ადამიანის, ემოციის ან მოვლენის შესახებ ვგრძნობთ, მთლიანად ჩვენი ფიქრის შედეგია, ჩვენ მიერ მიღებული გამოცდ ილებით დაგროვილი ინფორმაც იის მექანიკური რეაქცია. ის თუ როგორ ვართ, დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორ ვფიქრობთ. ამ იტომ ხდება, რომ ბევრი ადამიანი ნებისმიერ პირობებში ახერხებს მოძებნოს წერტილი, რომელზეც საკუთარ სულიერ სიმშვიდეს და აშენებს. უფრო მეტიც, კვანტური ფიზი კის განვითარებამ გვიჩვენა, რომ ჩვენ გარშემო არსებული რეალობა მთლიანად განპირობებულია ჩვენი ცნობიერების ხასიათით. ჩვენი ფი ქრები და ემოციები განსაზღვრავს ჩვენს ცხოვრებას. სწორედ ამ და სკვნამდე მივიდნენ HeartMatch-ის ინსტიტუტის მკვლევარებიც. თუ გინდა, რომ რამე შეცვალო, უნდა შეცვალო მის მიმართ დამოკიდე ბულება. სხვაგვარად ვერაფერს შეძლებ. „დასკვნის სახით შეიძლება ით ქვას, რომ დამკვირვებელი ქმნის რეალობას. ჩვენ, დამკვირვებლის პოზიციიდან მთლიანად ჩართ ულები ვართ რეალობის შექმნის პროცესში. ფიზიკოსები მიდიან დასკვნამდე, რომ სამყარო მენტ ალური აგებულებისაა. ჯერ კიდევ ფიზიკოსებს შორის პიონერი ჯე იმს ჯონსი წერდა: სამყარო უფრო მეტად დიადი აზრია, ვიდრე დიადი მანქანა. გონება დამხმარე საშუ ალება კი არ არის მატერიალური სამყაროს გააზრების პროცესში, იგია თავად შემოქმედი ამ მატერი ისა. სამყარო არამატერიალური, მენტალური და სულიერია“, - რ. ჰენრი, ჯონ ჰოპკინსის უნივერსი ტეტის ფიზიკისა და ასტრონომიის პროფესორი. მომზადებულია dare.ge-ს მიხედვით წყარო: www.heartmath.org
კინო, როგორც ფერი; ქალი, როგორც დამოკ ჯეჯი სხირტლაძე: „ნინო ძალიან ლამაზი ქალია, ჩემი ასაკის რომ ყოფილიყო, შეიძლება, ფლირტიც დამეწყო“
„ჩვენთან ყველაზე ბევრი ფერია, მაგრამ ერ კი ვიღაც ყვითელთან წითელს შემოიტანს, აგ ქეთი ხატიაშვილი ამ პროფესიის ადამიანებში მო ულოდნელობები მომწონს. ერთი შეხედვით ჩვეულებრივი ადამია ნები არიან – თითქოს არც არაფ ერი განსაკუთრებული, არც არაფ რით განსხვავებული, თუმცა, სა კმარისია, რაიმე ჟესტი გამოიყენ ონ, რომ მაშინვე რაღაც ემოცია გიჩნდება და რასაც ჩვეულე ბრივად აღიქვამდი, არაჩვე ულებრივი სანახაობა ხდება. ხვდები, რომ ის არის ადამ იანი, ვისაც ჟესტებითაც შეუძლია სხვებში მისთვის სასურველი ემოციის გამო წვევა და ამ ხელოვნებით ის მართავს შენში საკუთარ ხა სიათს, სიტყვას, სათქმელს, განწყობას და ფიქრებსაც კი... ეს მსახიობია, რომელიც ფლობს სხვის ემოციებსა და განწყობებში შესვლის ხელოვნებას და შენც თავის სამყაროში შეჰყავხარ. ეს რთული გარდასახვაა და როცა ყველაფერი შენ თვალწინ ხდება, ეს სასწაულს ჰგავს. მსახიობის სამყარო – ეს რაღაც განსაკუთრებული კუნძულია, სა დაც შეიძლება ბევრ კითხვაზე იპ ოვო საინტერესო პასუხი, საიდანაც ცხოვრება დედამიწაზე სხვანაირი ჩანს და როდესმე მათ სამყაროში შეხედვის შანსი მოგეცემათ, შეეც
ადეთ, იქ დიდხანს დარჩეთ და ხე ლცარიელი არ წამოხვიდეთ. წამო იღეთ ადამიანური გამოცდილება და ენერგია. კუნძული, რომელზეც მე აღმო
„ვფიქრობ, ეს პოსტსაბჭოთა სინდრომია. შებოჭილები ვართ და ვერ ვიხსნებით...“
ვჩნდი, ჯერ პატარაა, ჯეჯი სხირ ტლაძე ახალგაზრდა მსახიობია, თუ მცა, უკვე საკუთარი სამყარო აქვს, ძალიან საინტერესო და ფერადი. ის თამამი, რისკიანი და ამბიციურია. 90-იანელების თაობა, რომელმაც ომებისა და კრიზისების დაუსრულე ბელი სერია გამოიარა, დღეს უკვე
ასპარეზზე გამოდის და ნაცრისფე რი სამყაროს გაფერადებას ცდილ ობს, თითქოს ეს მისი მისიაა. ჯეჯიმ რამდენიმე საინტერესო სახე უკვე შექმნა. ის თუმანიშვილ ისა და მარჯანიშვილის თეატრში თამაშობდა, ამჟამად მუსკომედიის თეატრის მსახიობია. სცენაზე ნა თამაშები სცენებიდან თავად კუ ლიგინი მოსწონს, ეს ჩეხოვის პიესაა „სამი და“. მე მაინც ნინი ჩაკვეტაძის სპექტაკლ „დორიან გრეის“ ვარჩ ევდი, სადაც ჯეჯი ჰენრის როლს თამაშობს. წარმატებები კინოშიც ჰქონდა. 2010 წელს ქართული ფილმი „სეზონი“ კინოგაქირა ვების ლიდერი გახდა. აქ ჯეჯიმ მთავარი როლი ითამაშა. ახლაც ახალ პროექტზე მუ შაობს, თუმცა, პროექტის ყველა დეტალი ჯერჯერობით მკაცრად გასაიდუმლოებულია. ასე რომ, პა პარაცებს ვურჩევ, გააქტიურდნენ. მანამდე კი ღია და უკონტროლო სოციალურ ქსელებში ერთი, ვისთ ვის საინტერესო და ვისთვის სკან დალური, ფოტო გამოჩნდა, სადაც ჯეჯი სხირტლაძე ნინო ხომასური ძესთან ერთად არის. ნინო და ჯეჯი – ქალი და მამა კაცი თუ ახალი პროექტი? კითხ ვები სოციალურ ქსელშიც დაისვა. – მართლა ხმაურიანი და სკან დალური ფოტოა? – შეიცხადა ჯე ჯიმ, – ნუთუ? გააჩნია, ვინ როგორ მიღებს... ეს ჩვეულებრივი, თბილი,
„ჩვენ საბჭოთა ნარჩენებში გავიზარდეთ – გაბოროტებულ ქვეყანაში“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ცხოვრება, როგორც გამოცდილება; კიდებულება და სხვა დანარჩენი
რთი გვაქვს შერჩეული და ყველა იმ ერთ ნაცრისფერს ვიყენებთ. როგორც გრესია გვაქვს და ვცდილობთ, მერე იმასაც ნაცრისფერი გადავუსვათ“
ადამიანური ფოტოა. განსხვავება ას აკშიც არის... – მაგრამ თქვენ ხომ გაქვთ ას აკით დიდ ქალთან ურთიერთობის გამოცდილება? – რას გულისხმობთ? – როლს, ერთხელ ასეთი როლი გაქვთ ნათამაშები, არა? – კი, მაგრამ ფოტოსთან ამას რო გორ აკავშირებთ? არ მიყვარს, ჩემს პირად სივრცეში რომ იჭრებიან... – ეს გაფრთხილებაა? – ... – მაშინ როლზე გკითხავთ, ას აკში შესული ქალის სიყვარული ახალგაზრდა ბიჭისთვის რთ ულია? – ისე, რაღაც მსგავსი მქონდა ცხოვრებაში, კინოს გარეშეც... ეს უმწეო სიყვარული იყო. სკ ოლის მოსწავლე ვიყავი, მესა მეკლასელს ჩემი ინგლისურის მასწავლებელი შემიყვარდა, რო მელიც მაშინ ჩემს ასაკში იყო, ანუ 27 წლის. ჩემს წარმოსახვაში, ის იყო იდეალური ქალი, როგორც მაშინ მე სმოდა ქალის რაობა, საერთოდ... – ნინოც ქალის ეტალონია? – ნინო ძალიან ლამაზი ქალია, ჩე მი ასაკის რომ ყოფილიყო, შეიძლება, ფლირტიც დამეწყო. სიკეთესა და კა რგ ემოციას მოქვს პროფესიონალი ზმი, რაც ნინოს აქვს. – მისგან პროფესიული გამოცდ ილების მღება უკვე მოასწარით?
– კი, ბევრი რამ ვისწავლე... ყველა ქვეყანაში მსახიობებისადმი სხვა დასხვა მოთხოვნები აქვთ და რეჟი სორები განსხვავებულ მოთხოვნებს უყენებენ მათ. ნინო კი ძირითადად დასავლეთში მუშაობს, საქართვე ლოში თითქმის – არა. საქართველო ში მუშაობის აბსოლუტურად განსხვ
„რაღაც მსგავსი მქონდა ცხოვრებაში, კინოს გარეშეც... ეს უმწეო სიყვარული იყო“ ავებული სტილია. – ამ განსხვავებას რა ქმნის? – ალბათ, უფრო მენტალიტეტი. დღეს საქართველოში მსახიობებს ეს
პრობლემა გვაქვს. მით უმეტეს, ჩემი თაობის ადამიანები ემოციებს მალა ვენ, არ არიან გახსნილები, ამიტომაც დაბოღმილები დადიან. ვფიქრობ, ეს პოსტსაბჭოთა სინდრომია. შებოჭი ლები ვართ და ვერ ვიხსნებით... – თუმცა, თქვენ „დორიან გრეი ში“ საკმაოდ თამამი როლი ითამ აშეთ – ჰენრი, რომელიც დორიანს ჰკოცნის... ამ როლზე რთულად და სთანხმდით? კოცნის გამო გქონ დათ შიში, ხალხი რას იტყვის?.. – გადაწყვეტილება მძიმე არ იყო, თუმცა, როგორი იქნებოდა სხვისი რეაქცია, ამაზე ვიფიქრე. იმ მძიმე ადამიანის რეაქციაზე დავფიქ რდი, რომელსაც ასეთი რაღა ცები აფრთხობს. მაგრამ ეს ჩვ ეულებრივი სცენა იყო. როლი ვითამაშე, მომიწია იმის და ჯერება, რომ ჰენრის უყვარს დორიანი და ვაკოცე. – როცა როლს თამაშობთ, ამ შემთხვევაში კოცნა გრ ძნობასთან არის დაკავშირებ ული? – კოცნამდე მისვლაა რთ ული, როცა როლში შედიხარ, გიწევს და უნდა დაიჯერო, რომ გიყვარს, ეს რთული პროცესია. არიან ადამიანები, რომლებიც საკუთარ გამოცდილებას ეყრდ ნობიან და იხსენებ, მათ რა გრძნობ ები ჰქონდათ მსგავს სიტუაციაში. მომწონს როლში შესვლა, სხვისი
ემოციის გააზრება. დორიან გრეის შემთხვევაში ჩემი გმირის მდგომა რეობაში შესვლა მომიწია, იმის და ნახვა და გაგება, როგორ აკოცებდა ჰენრი დორიანს, როგორ გააკეთებ და და რას გააკეთებდა ის. ეს ჰენრ ის გრძნობა იყო... მაგალითად, რო ცა სცენაში ადამიანს კლავ, ეს იმას ხომ არ ნიშნავს, რომ რეალობაში ასეთი გამოცდილება გაქვს? უნდა იგრძნო ეს ემოცია, გაიგო, რატომ კლავს, რას იშორებს ის იმით, რომ კლავს... – ხალხზე დავფიქრდიო, თქვით, რატომღაც „ამადეუსი“ გამახსენ და, ფილმი, სადაც მოცარტს მამის აჩრდილი დასდევს... მამათქვენი სასულიერო ტიტულს ატარებს, მღვდელია... გაქვთ მისი კომპლე ქსი... – არა, არა... საბედნიეროდ, არა... მამაჩემი ცივილიზებული ადამიანია. მას ძალიან უყვარს ხელოვნება, თვ ითონ სამხატვრო აკადემია დაამთა ვრა, მისი ძმა რეჟისორია, დედაჩემი კი – მუსიკოსი. მე სულ სხვა გარემო ცვაში გავიზარდე...
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
– თუმცა, ალბათ, ღმერთი თქვე ნთვის ბავშვობიდან უცხო არ იყო... – ძალიან მორწმუნე ვარ. თუმცა, ბავშვობიდან სწორად მქონდა მოწო დებული იგივე რწმენასთან დაკავშ ირებული საკითხები... ძალიან მარტ ივ მაგალითს მოვიყვან, მამა მიკრძა ლავდა მოწევას, იმიტომ კი არა, რომ ჯოჯოხეთში მოვხვდებოდი, არამედ იმიტომ, რომ ეს ცუდი იყო ჩემი ჯა ნმრთელობისთვის. – ანუ მსახიობი არ გახდე, ეს პრ ოფესია ეშმაკისეულიაო, არ გეუბ ნებოდნენ? – პირიქით, მამას ძალიან გაუხარ და ჩემი არჩევანი. – ერთ-ერთ ინტერვიუში თქვით, რომ თინეიჯერულ ასაკში როკი მოგწონდათ, ელვის პრესლის ჰბაძ ავდით... მეგონა, ეს ერთგვარი პრ ოტესტის გამოხატულება იყო... – ერთგვარი პროტესტი მართ ლაც იყო, თუმცა, ეს ოჯახს არ უკავ შირდება... რატომ არის ჩემი თაობა ჩაკეტილი, მიდრეკილი თრობისკენ, ნარკოტიკებისკენ, სულ პრობლე მები გვაქვს, რომელიც მარტო ჩვენ გვესმის, სხვას არავის, იმიტომ რომ ჩვენ საბჭოთა ნარჩენებში გავიზა რდეთ, გაბოროტებულ ქვეყანაში, ყველაფერი გავიარეთ – ომები, კრ იზისები... რთულია, როცა ჯერ ბავშ ვი ხარ, სტერილური და ეს ყველაფ ერი გეჯახება... არ იცი, რა რეაქცია უნდა გქონდეს და ალბათ, ამიტომაც იკეტები... მერე უკვე, როცა ხვდები, რომ უნდა გაიხსნა, ვეღარ იხსნები, იმიტომ რომ რაღაც რეფლექსურად გკეტავს. – 90-იანმა წლებმა ძალიან იმ ოქმედა? – კი. უცხოურ ფილმებს რომ ვუყურებდი, რომე ლიც სულ ფე რა დი და ხა ლისიანი იყო, მინდოდა იქ ვყოფილიყავი, იმ ფერად სამყაროში. არადა, ჩვენ თან ყველაზე ბევრი ფერია, მაგრამ არ ვიყენებთ. ერთი ფერი გვაქვს შერჩეული და ყვ ელა იმ ერთ ნა ცრ ის ფერს ვიყენებთ. როგორც კი ვიღაც ყვითელთან წითელს შემოიტანს, აგრესია გვაქვს და ვცდილობთ მერე იმასაც ნაცრ ისფერი გადავუსვათ. – ფიქრობთ, რომ შეიძლება თქვენმა თაობამ ეს რეალობა შეცვალოს? – კი, ასეც იქნება. ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
39
exclusive
N26 (327) ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015 წ.
რით ჰგავს ნუკი კოშკელიშვილი აპოგეას - „ცოტა მესაყვარლება კიდეც“ დათო ხუჯაძის ყოფილი ცოლი და მანანა თოდაძის ყოფილი ქმარი კვლავ ერთად არიან
exclusive
ოთო ნემსაძე ცოლს დაშორდა
exclusive
შპს `ასავალ-დასავალის სტამბა”
40
ორშაბათი, 6 ივლისი, 2015
ფასი 2 ლარი
exclusive
ყოველკვირეული გაზეთი
www.ptpress.ge
როგორი იყო კონკურსი „მის თბილისი“ ოცდაათი წლის წინ ნუკა კაციტაძე: „ჩავიცვი კაბა, გავიკეთე მაკიაჟი, ჩავიცვი ფეხსაცმელი და ერთი თასმა გაწყდა“
როგორ მოიგო სტუდენტ თიკა თინიკაშვილის გული ლექტორმა დავით ნარმანიამ „სხვებისთვის შეიძლება ძნელი იყო, მაგრამ დათოს არ გასჭირვებია. თუ მამაკაცს აქვს ის თვისებები, რომელიც მე მომწონს, რთული არ არის ჩემი გულის მოგება“
exclusive
exclusive რა ესროლეს სცენაზე ირაკლი გულაშვილს და როგორი უნდა იყოს ძმების იდეალური მეორე ნახევარი
exclusive
რეზი ნასიძე სუხიშვილების მოცეკვავეზეა შეყვარებული
exclusive
კინო, როგორც ფერი; ცხოვრება, როგორც გამოცდილება; ქალი, როგორც დამოკიდებულება და სხვა დანარჩენი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება