Όσο πιο πολύ μεγαλώνεις το φόβο για τα ναρκωτικά και το έγκλημα, τους μετανάστες και τους εξωγήινους, τόσο περισσότερο ελέγχεις τους ανθρώπους.
“...επί του θέματος”
Noam Chomsky Αμερικανός γλωσσολόγος & ακτιβιστής
μπεριφορά τους σε κάθε τους συναπάντημα. Εκείνοι που είναι μία διαφορετική περίπτωση είναι οι Ρομά ή τσιγγάνοι, που γίνονται αντιπαθείς σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού εξαιτίας του νομαδικού τρόπου ζωής τους και της ανυπαρξίας κανόνων συμπεριφοράς - κύρια η εικόνα τους προς τα έξω - μέσα στις πόλεις καθώς και των μικροπαράνομων πράξεών τους όπως ας πούμε είναι οι μικροκλοπές. Οι ομάδες αυτές, παρόλο που διαμένουν αρκετά χρόνια περιμετρικά ή εντός των πόλεων, φαίνεται πως δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν σε έναν οργανωμένο και πιο αστικό τρόπο ζωής - αν μπορούμε να το πούμε μιας και δεν ξέρω αν αυτός υφίσταται στην Ελλάδα. Τα μέσα ενημέρωσης και κυρίως οι επίσημες θέσεις του κράτους, των αξιωματούχων του και επιλεγμένων πολιτών και ανθρώπων επιρροής από τα media έχουν δώσει μία αρνητική εικόνα, έχοντάς περίπου δαιμονοποιήσει αυτούς τους ανθρώπους φορτώνοντας πολλά από τα δεινά της ελληνικής κοινωνίας του σήμερα στους μετανάστες. Η αλήθεια είναι πολλαπλή και όχι μία ασφαλώς αλλά οι πτυχές της φωτίζονται δυσανάλογα σήμερα στα μάτια της κοινωνίας. Προσωπικά, ίσως επειδή θέλουν να μετατοπίσουν τα μείζονα προβλήματα και τις ευθύνες των σημαντικότερων ζητημάτων της χώρας. Είναι μια παλιά και γνωστή τεχνική. Το σημαντικότερο ζήτημα έγκειται στην αμορφωσιά του Νεοέλληνα. Όχι δεν εξωραΐζουμε το παρελθόν ούτε λιθοβολούμε το παρόν και το μέλλον. Όχι μόνο από το επίπεδο της εκπαίδευσης και την κατάντια των Ελληνικών ανωτάτων σχολών - κάτι που φαίνεται και από το επίπεδο των φοιτητών - σπουδαστών τους αλλά και από τις διεθνείς αξιολογήσεις που δείχνουν την φθίνουσα πορεία. Η δια βίου εκπαίδευση σήμερα έχει γίνει δια βίου πιστοποίηση με αμφιβόλου ποιότητας χαρτιά, η απόκτηση των οποίων έχει σαν βασικό κίνητρο την κατάληψη μίας, κάποτε, θέσης στον ήλιο του δημοσίου και το ισόβιο βόλεμα. Η έλλειψη παιδείας εκφράζεται και από την ανυπακοή στους απλούς Νόμους της καθημερινότητας. Αν θελήσει κανείς να μάθει τους Νόμους της πολιτείας δεν έχει παρά να ρίξει μία ματιά στο Νεοέλληνα: αντιστρέφοντας αυτά που εκείνος πράττει
θα καταλάβει ποιο είναι το νόμιμο. Τι να πρωτοπούμε; Ισοπέδωση των δικαιωμάτων των ΑΜΕΑ από την συντριπτική παρανομία στους δικούς τους χώρους, ρύπανση και ηχορύπανση χωρίς όριο και κατάλυση της κάθε άλλης εφαρμογής στον νόμου όπως κάπνισμα, ήχος, σκουπίδια, τρόπος οδήγησης (κατάργηση ζωνών ασφαλείας, χρήση κινητών τηλεφώνων, αναστροφές, παρκάρισμα σε διπλή σειρά, παράνομα ή πάνω στα πεζοδρόμια). Για να μην μιλήσουμε για τους εργατοπατέρες που απεργούν για ένα ... σεβαστό ποσοστό όλης της χρονιάς και παραλύουν τις πόλεις (καθαριότητα, νοσοκομεία, δημόσιες υπηρεσίας, αγρότες που φράσσουν δρόμους ή λιμενεργάτες). Οι μετανάστες είναι λέει το πρόβλημα στις πόλεις, ας γελάσουμε... Μία άλλη πτυχή βρίσκεται στη απότομη αστικοποίηση μεγάλων ομάδων του πληθυσμού. Εννοείται πως όταν κανείς έχει μάθει στη ζωή του χωριού αδυνατεί να υπακούσει σε οργανωμένους κανόνες των πολλών. Επιπλέον, η αληθινή ταυτότητα των αγνών της υπαίθρου έχει χαθεί γι’ αυτούς τους ανθρώπους που στοιβάζονται στις τσιμεντουπόλεις. Να μην ξεχάσουμε και την όποια κακομεταχείριση και έλλειψη σεβασμού στο περιβάλλον όπως η περιττή χρήση αυτοκινήτου, η σπατάλη ενέργειας και τροφής, η χρήση μη φιλικών προς το περιβάλλον υλικών που είναι μερικά μόνο από τα κατορθώματα της νέας τάξης. Επίλογος Κάτω από το πρίσμα όλων αυτών, ο μετανάστης επειδή σε πρώτη ματιά είναι ρακένδυτος, φτωχός και ιδίως χωρίς στέγη, φαντάζει κάτι το φρικτό. Αν κοιτάξει όμως κανείς ανάμεσα στις γραμμές, αυτοί οι άνθρωποι αξίζουν τη φιλία και το ενδιαφέρον μας. Δεν ζητούν και πολλά: λίγη τροφή, μία στέγη και μία συνολικότερη λύση από την πολιτεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αξιοπρεπή διαβίωσή τους, σε όποιον τόπο κι αν πρόκειται να ζήσουν. Δεν υπάρχει σύγκριση με τον σημερινό κακό Νεοέλληνα, που είναι κυρίαρχος αίτιος για τη σημερινή θέση της χώρας. Ελπίζουμε οι λιγοστές ελπίδες να αλλάξει κι αυτός να περνούν και μέσα από δράσεις για την βοήθεια των μεταναστών.
Σε παραδοσιακά μεταναστευτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία υπάρχει μια μεταναστευτική πολιτική που προσδιορίζει το είδος και τον αριθμό των μεταναστών ι εικόνες που βιώνουν καθημερινά τόσο οι κάτοικοι της Πάτρας όσο και οι επισκέπτες της, με επίκεντρο τους μετανάστες, φέρνουν για μια ακόμη φορά στην επικαιρότητα ένα τεράστιο πρόβλημα το οποίο, αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, μπορεί στο μέλλον να προκαλέσει τεράστια προβλήματα. Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που διαφοροποιεί την μετανάστευση στην Ελλάδα από την μετανάστευση σε άλλες Δυτικές χώρες είναι ότι στην Ελλάδα οι μετανάστες απλά ήρθαν. Δεν τους κάλεσε κανείς. Αυτό, επίσης, είναι και το κυριότερο στοιχείο (και όχι κάποιος εγγενής «ρατσισμός») που εξηγεί την τεράστια δυσπιστία με την οποία η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού αντιμετωπίζει τους μετανάστες. Σε παραδοσιακά μεταναστευτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία υπάρχει μια μεταναστευτική πολιτική που προσδιορίζει το είδος και τον αριθμό των μεταναστών που επιθυμεί η χώρα υποδοχής. Οι μετανάστες προσκαλούνται για να καλύψουν τις ελλείψεις που έχει η οικονομία της χώρας. Σε μεγάλο βαθμό, το ίδιο ίσχυε και στις χώρες
της Βορείου Ευρώπης. Οι Τούρκοι, Έλληνες και Γιουγκοσλάβοι που πήγαν στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης τη δεκαετία του ‘50 ανταποκρίνονταν στη ζήτηση για εργατικά χέρια, τα οποία είχαν ανάγκη οι χώρες αυτές. Αυτό, φυσικά, δε σημαίνει ότι στις προαναφερθείσες χώρες δεν υπάρχει λαθρομετανάστευση. Όμως, η λαθρομετανάστευση στις χώρες αυτές είναι η «ουρά» μιας μετακίνησης πληθυσμών, η οποία στο βασικό της κορμό ανταποκρίνεται στις αναγκαιότητες της οικονομίας των χωρών υποδοχής. Αντίθετα, στην Ελλάδα τόσο οι λαθρομετανάστες όσο και οι νόμιμοι ήρθαν απρόσκλητοι και όχι στα πλαίσια μιας γενικότερης μεταναστευτικής πολιτικής του ελληνικού κράτους. Την εξαίρεση εδώ αποτελούν οι Ρωσοπόντιοι, των οποίων η μετακίνηση προς την Ελλάδα υπήρξε μέρος μιας προγραμματισμένης πολιτικής που είχε ως στόχο, όχι τόσο να βοηθήσει την ελληνική οικονομία αλλά να αντιμετωπίσει αυτό που το ελληνικό κράτος έκρινε ως «δημογραφικό κίνδυνο» που αποτελούσε σε ορισμένες περιοχές στην Θράκη η έντονη παρουσία του Τουρκομουσουλμανικού στοιχείου.
Ένα τεράστιο πρόβλημα απαιτεί άμεση λύση Απ’ αυτή τη σκοπιά, λοιπόν, η μετανάστευση προς την Ελλάδα θυμίζει περισσότερο αυτό που συμβαίνει στην Αφρική, όπου μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες μετακινούνται σε γειτονικές χώρες είτε λόγω των εμφύλιων συρράξεων (π.χ. οι πρόσφυγες στο Τσαντ που φεύγουν από το Νταρφούρ) είτε επειδή η οικονομική κατάσταση τους έχει οδηγήσει σε σημείο απόγνωσης (π.χ. οι μετανάστες από τη Ζιμπάμπουε που βρίσκονται στη Νότιο Αφρική). Το γεγονός ότι οι μετανάστες στην Ελλάδα ήρθαν απρόσκλητοι δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν υπήρξε ζήτηση για τις υπηρεσίες τους σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Στην αγροτική οικονομία, στις οικιακές υπηρεσίες, στην οικοδομή, η παρουσία των μεταναστών είναι έντονη και σε ορισμένους τομείς όπως π.χ. φροντίδα των ηλικιωμένων έχουν πλέον το μονοπώλιο. Για το αν απλά κατέλαβαν θέσεις εργασίας απαξιωμένες από τους ντόπιους ή αν, όπως έχουν δείξει έρευνες στις ΗΠΑ, ¨έριξαν¨ τις αμοιβές σε τέτοια επίπεδα ώστε να μην θέλουν να τις κάνουν οι ντόπιοι, είναι φυσικά μια τεράστια συζήτηση. Ένα τεράστιο πρόβλημα απαιτεί άμεση λύση τόσο για τους μόνιμους κατοίκους, όσο και για τους δυστυχείς μετανάστες. Μια λύση η οποία όμως ποτέ δεν έρχεται, με τα ημίμετρα να διαιωνίζουν την άσχημη για όλους κατάσταση.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 | 7
•