ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑς ΕΝΑ ΒΙΩΣΙΜΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αλέξανδρος Αποστολίδης, Προέδρος Τμήματος Οικονομικών, Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
H αύξηση της επιχειρηματικότητας στον κοινωνικό ιστό • Επιτρέπει την αξιοποίηση των
ικανοτήτων που ορίζουν τον επιχειρηματικό χαρακτήρα προς επίλυση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων, καθώς και προς την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού
• Το ευρωπαϊκό πλαίσιο: • Θεωρεί ότι η αύξηση των ατόμων με τα χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας είναι νευραλγικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» • Οι νέες συνθήκες αγοράς εργασίας, ως συνεπακόλουθο της οικονομικής κρίσης, απαιτούν μέτρα και στρατηγικές που θα προσδώσουν μια νέα ώθηση στην ανάπτυξη. Το πεδίο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και γενικότερα ο τομέας της Κοινωνικής Οικονομίας αναγνωρίζεται ως μια συμπληρωματική μορφή επιχειρηματικότητας
Πρόσφατες προσπάθειες ενημέρωσης 2 Ιουνίου 2016, Μονάδα Διοικητικής Μεταρρύθμισης (ΜΔΜ) Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα την ανάπτυξη του θεσμικού πλαισίου για τις κοινωνικές επιχειρήσεις. 2. 28 Σεπτεμβρίου 2016 SYNTHESIS 4ο Συνέδριο Κοινωνικής Οικονομίας 3. 9 Μάϊου 2017 CEDAR Φόρουμ για κοινωνική επιχειρηματικότητα 4. CARDET - Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα (SSEDAS / SUSY) για την προώθηση επιχειρήσεων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Κύπρο 1.
• Αξιολόγηση της κοινωνικής οικονομίας στην Κύπρο • Ενημερωτικά σεμινάρια (6 και 14 Δεκέμβριου 2017) και
ευαισθητοποίηση,
Τι είναι η κοινωνική επιχειρηματικότητα • Οργανισμοί που εκπληρώνουν μια βασική ανάγκη ή
επιλύουν ένα κοινωνικό πρόβλημα μέσω επιχειρηματικής δραστηριότητας • Κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να είναι ένα εργαλείο σε πολιτικές που αφορούν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή
Τι είναι ένα βιώσιμο οικοσύστημα; Το συνολικό πλαίσιο που μπορεί να καταστίσει μια νέα προσπάθεια βιώσιμη
• Στόχευση: Άνθηση της Κοινωνικής επιχειρηματικότητας,
Ενδυνάμωση και αύξηση της απασχολησιμότητας
Ανάθεση • Σύμβαση SRSS/C2016/0031 Υπηρεσίας Στήριξης
Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Έγγραφο Πολιτικής για την Ανάπτυξη Οικοσυστήματος Κοινωνικών Επιχειρήσεων στην Κύπρο»
• Συντονιστής και ερευνητής: Γιώργος Ησαΐας, SYNTHESIS
center for research and Education • Δρ. Αλέξανδρος Αποστολίδης, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου • Δρ. Στέφανος Σπανέας, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
• Σε συνεννόηση με την συντονιστική επιτροπή κάτω από
την Προεδρία, Μονάδα Διοικητικής Μεταρρύθμισης
Παράδοση • Βέλτιστες Πρακτικές από χώρες εντός και εκτός της ΕΕ • Έγγραφο Πολιτικής για την Ανάπτυξη Οικοσυστήματος
Κοινωνικών Επιχειρήσεων στην Κύπρο • Δράσεις
• Στόχοι • Χρονοδιάγραμμα
• Με βάση την έρευνα καταρτίστηκε το σχέδιο Δράσης της
Μονάδας Διοικητικής Μεταρρύθμισης (ΜΔΜ) που παρουσιάζεται εδώ
Σχέδιο Δράσης Για την Ανάπτυξη Οικοσυστήματος Κοινωνικών Επιχειρήσεων στην Κύπρο - Βασικοί Πυλώνες Ανάπτυξης
Α. Δημιουργία Ευνοϊκού Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος Β. Προώθηση Κουλτούρας Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας
Γ. Ενίσχυση της Πρόσβασης στην Χρηματοδότηση
Α. Δημιουργία Ευνοϊκού Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος 1. Δημιουργία Νομοθετικού και Ρυθμιστικού Πλαισίου για τις Κοινωνικές Επιχειρήσεις 2. Διεξαγωγή μελέτης για τη χαρτογράφηση του οικοσυστήματος των Κοινωνικών Επιχειρήσεων
3. Σύσταση «Μονάδας Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας» 4. Σύσταση «Επιτροπής για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα» 5. Διευκόλυνση της πρόσβασης στις δημόσιες συμβάσεις
Α. Δημιουργία Ευνοϊκού Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος 6. Παραχώρηση Φορολογικών και άλλων κινήτρων 7. Δημιουργία Θερμοκοιτίδων (Incubator)
Μονάδα Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας • Έχει αρμοδιότητα:
• υλοποίηση και παρακολούθηση εφαρμογής της
κυβερνητικής πολιτικής, • συντονισμό δράσεων και φορέων • ανάληψη πρωτοβουλιών για την περαιτέρω ενίσχυση του οικοσυστήματος • την τήρηση του Μητρώου Κοινωνικών Επιχειρήσεων.
Συντονιστική Επιτροπή για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα • Ένα συντονιστικό σώμα: • Έχει αρμοδιότητα την χάραξη και προώθηση πολιτικών για την κοινωνική επιχειρηματικότητα. • Διασφάλιση του συντονισμού μεταξύ των διαφόρων υπουργείων και των επιπέδων της κυβέρνησης. • Έχει αντιπροσώπευση από την κοινωνία των πολίτων, την
τοπική αυτοδιοίκηση, πανεπιστημίων.
των
επιχειρήσεων
και
των
Πρόσβαση στις Δημόσιες Συμβάσεις Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί σκόπιμο να προβλεφθεί ότι «τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να παραχωρούν κατ’ αποκλειστικότητα στα εργαστήρια ή τις επιχειρήσεις αυτές το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων ή σε ορισμένες παρτίδες δημόσιων συμβάσεων, ή να τους αναθέτουν κατ’ αποκλειστικότητα την εκτέλεση συμβάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων προστατευόμενης απασχόλησης» (Οδηγία 2014/24/EU) Η Κυπριακή Δημοκρατία με τον Νόμο 73(Ι)2016 επιτρέπει στους φορείς του δημοσίου να προκηρύξουν διαγωνισμούς κατά αποκλειστικότητα μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ενδεικτικός προϋπολογισμός για εκπαίδευση των φορέων του δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης – ενημέρωση σχετικά με το νομικό πλαίσιο για την αποκλειστικότητα ανάθεσης και της ενσωμάτωσης ρητρών στις δημόσιες συμβάσεις
Β. Προώθηση Κουλτούρας Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας
1. Δημιουργία διαδικτυακής πύλης
2. Δημιουργία Σήμανσης
3. Εκπαίδευση και καθοδήγηση από Κοινωνικούς Επιχειρηματίες 4. / 5. Διεξαγωγή ενημερωτικών εκστρατειών και οργάνωση εκπαιδευτικών επισκέψεων στο εξωτερικό . Θεσμός «Πρέσβη»
6. Δράσεις για την εκπαίδευση
Γ. Ενίσχυση της Πρόσβασης στην Χρηματοδότηση 1. Σχέδια χορηγιών/κινήτρων για Κοινωνικές Επιχειρήσεις + Κουπόνια Καινοτομίας 2. Διερεύνηση και ενημέρωση για διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα/εργαλεία 3. Μελέτη αξιοποίησης εναλλακτικών χρηματοδοτικών εργαλείων για κοινωνικές επιχειρήσεις
• Η χρηματοδότηση είναι ο σημαντικότερος παράγοντας: • Λόγω περιορισμών με βάση τη νομοθεσία • Άγνοια χρηματοδότησης κοινωνικών επιχειρήσεων
Σχέδια χορηγιών/κινήτρων για Κοινωνικές Επιχειρήσεις + Κουπόνια Καινοτομίας • Αρχικό ποσό επιχορήγησης: €25.000 • Επιπρόσθετα ποσά επιχορήγησης α) ΑμΕΑ, €4.000 ανά άτομο με μέγιστη χρηματοδότηση τις €12.000 β) Μέλη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, €3.000 ανά άτομο με μέγιστη χρηματοδότηση τις €12.000 • Το προτεινόμενο κίνητρο θα αφορά τη χρηματοδότηση 80
περίπου επιχειρήσεων (πλήρης εφαρμογή). • Χρηματοδότηση 40 Κοινωνικών Επιχειρήσεων μέσω της δημιουργίας χρηματοδοτικού εργαλείου / παροχή μικροδανείων με ανώτερο ποσό χρηματοδότησης τις €25.000, με ευνοϊκό επιτόκιο. • Παροχή κουπονιών κοινωνικής καινοτομίας μέσω σχετικού προγράμματος το οποίο προωθείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας