28 | Leukoplakie en daarop lijkende afwijkingen
3.11 Landkaarttong Bij een landkaarttong (lingua geographica) is sprake van een in vorm en grootte voortdurend wisselen van rode, vaak door witte guirlandes begrensde, veranderingen van het tongslijmvlies. De oorzaak van een landkaarttong is onbekend. Bij een enkele patiënt zijn er klachten van irritatie of een branderig gevoel. Ook klagen patiënten vaak over het niet goed kunnen verdragen van sinaasappelsap. In zeldzame gevallen worden de klinische aspecten van een landkaarttong ook, en soms alleen, op andere plaatsen in de mond gezien (ectopische landkaarttong of stomatitis geographica). Niet zelden wordt bij patiënten met een landkaarttong ook het beeld van een fissuurtong aangetroffen. Een landkaarttong kan al op de kinderleeftijd voorkomen. Omdat het klinische beeld op jonge leeftijd niet zo kenmerkend is als bij volwassenen, wordt de diagnose door tandartsen en huisartsen vermoedelijk vaak gemist. Een enkele maal is het klinische beeld ook op volwassen leeftijd niet zo duidelijk en kan het doen denken aan leukoplakie. In deze situatie
Leukoplakie (binnenwerk).indd 28
kan herbeoordeling van het klinische aspect plaatsvinden, bijvoorbeeld na twee maanden. Het zal zelden nodig zijn om de patiënt voor een biopsie naar de MKA-specialist te verwijzen. Een eventueel biopt laat bij weefselonderzoek een vrij kenmerkend histopathologisch beeld zien. Een landkaarttong is goedaardig, is niet besmettelijk − dat vragen patiënten vaak − en behoeft geen speciale controle. De aandoening blijft levenslang aanwezig. Helaas zijn er geen mogelijkheden de afwijking te genezen. Evenmin zijn er goede mogelijkheden om eventuele klachten te bestrijden.
3.12 Leukodeem De term leukodeem is de aanduiding voor een sluierachtig aspect van het wangslijmvlies. Het komt vrijwel altijd dubbelzijdig voor. Een eventueel biopt laat bij weefselonderzoek geen specifieke kenmerken zien. Leukodeem komt vooral voor bij rokers en wordt door sommigen, toch wel wat verwarrend, als preleukoplakie beschouwd. Hoewel leukodeem een onschuldig fenomeen is, geeft het wel aanleiding om de patiënt op het roken aan te spreken.
11-02-16 12:21