B3 CHRONISCHE WONDEN
B3
Chronische wonden
Er wordt onderscheid gemaakt tussen acute wonden en chronische wonden. Acute wonden zijn snij-, brand-, bijt- of schaafwonden en blaren die doorgaans in relatief korte tijd genezen. Decubitus (doorliggen) en ulcus cruris (open been) zijn chronische wonden, die niet of nauwelijks tot genezing neigen. Vaak veroorzaken deze chronische wonden veel pijn en vormen ze een grote psychische belasting. Vanwege het specifieke karakter en de beperkte ruimte van dit nascholingsprogramma blijven ingewikkelde wonden buiten beschouwing, zoals de reumatische voet, oncologische wonden, ernstige decubituswonden, operatiewonden of schotwonden. Het WCS Classificatiemodel voor chronische wonden De Nederlandse Vereniging voor Deskundigen in Wondbehandeling, beter bekend als de WCS (Woundcare Consultant Society), heeft een model ontworpen dat een praktisch hanteerbare methode wil zijn om tal van wonden, met name de chronische en mechanische wonden, te beoordelen en te behandelen. Het model deelt de conditie van wonden in naar kleur: er worden zwarte, gele en rode wonden onderscheiden. Zwart staat voor necrose (weefsel dat is doodgegaan), geel voor exsudaat en rood voor granulatie. In principe moet als volgt gehandeld worden: • zwarte wonden: necrose verwijderen; • gele wonden: exsudaat afvoeren; • rode wonden: beschermen.
De huidige wondbehandeling is gebaseerd op het principe van het handhaven van een vochtig milieu. In een vochtig milieu wordt vorming van nieuwe bloedvaatjes (angiogenese) gestimuleerd en epithelisatie bevorderd. NB. Bedenk dat voor dit WCS Classificatiemodel geen wetenschappelijke onderbouwing bestaat en dat het een simplificatie is van wat er in en met de verschillende wonden precies aan de hand is. Het model is met name niet van toepassing op brandwonden. 1. Zwarte wonden
Necroseverwijdering Verwijdering van necrose geschiedt door de arts en in principe met schaar en pincet. Als necrose niet goed bereikbaar is, kunnen holte-specifieke producten overwogen worden. Toegepast kunnen worden: dextranomeren, hydrogel, hydrocolloïd of sterk modelleerbare polyurethaanfoam. Met name vervloeide necrose kan verwijderd worden door enzymatische afbraak met behulp van zalf als Novuxol. Een goede combinatie is Novuxol met een schuimverband 47