vàng son cổ điển

Lịch sử dòng sông

Nhiều thế kỷ qua, nói đến Sài Gòn là nói đến cảng, đến sinh hoạt trên bến dưới thuyền, giao thương tấp nập khắp dòng sông chính và kênh rạch phụ lưu. Từ thế kỷ XVII đến cuối thế kỷ XX, dòng sông Sài Gòn, thuở đầu người Việt gọi là Tân Bình Giang, có lúc là Ngưu Chữ hay Bến Nghé - vừa là nơi diễn ra các cuộc thư hùng, vừa là thủy đạo kết hợp quốc phòng và kinh tế quan trọng bậc nhất cho toàn Nam bộ.

Thời kỳ phong kiến

Khi hệ thống giao thông đường bộ chưa thông suốt, người dân vùng đất Nam

Bộ xưa đi lại bằng việc men theo các con sông. Người dân vùng ven vào Gia Định làm ăn hay thăm nhau, đi theo đường biển vào cửa

Cần Giờ, đến ngã ba sông

Nhà Bè rồi rẽ phải vào sông

Sài Gòn đến Gia Định. Sông

Sài Gòn đã là mối giao thông huyết mạch nên nó giữ dấu ấn vai trò quan trọng trong văn hóa của Sài Gòn - Gia Định.

Đất Sài Gòn từ thuở khai sinh vốn đã rất nhộp nhịp, sau đó trở thành đô thị, trung tâm kinh tế sầm uất từ thời các chúa Nguyễn. Sông

Sài Gòn là nhân chứng của nhiều thuyền tàu từ các địa phương, các quốc gia khác tìm đến để trao đổi hàng hóa. Ngày ấy, chủ yếu là lúa gạo, hàng nông sản.

Theo nhà sử học Trịnh Hoài Đức thì sông Sài Gòn xưa là nơi mà những tàu buôn và ghe thuyền trong và ngoài nước ra vào không ngớt, đầu tàu nối liền, đuôi cột buồm chi chít. Với triều đình nhà Nguyễn, sông Sài Gòn không những có vai trò chiến lược đối với vùng đất Gia Định, mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong việc mở cõi phương Nam và nhiều lần gắn với điềm lành, được thiêng liêng hóa.

Năm 1860

Người Pháp cho xây dựng cảng bên bờ sông Sài Gòn để làm đầu mối các tuyến hàng hải từ Đông sang Tây. Ngày đó hai bên sông Sài Gòn nhộp nhịp bởi giao thương làm ăn với thế giới bên ngoài. Cái tên Hòn Ngọc viễn Đông dành cho Sài thành cũng ra đời từ đó.

Sau ngày hòa bình 1975

Những chuyến tàu khách Thống Nhất đưa đồng bào miền Bắc từ Hải Phòng vào Nam cập bến Nhà Rồng với những con tàu lớn nhỏ đêm ngày tấp nập, sông Sài Gòn không chỉ là phương tiện thể hiện tình nghĩa non sông mà còn minh chứng cho sự quan trọng của tuyến đường biển Bắc - Nam. Và tiếp đó là những chuyến tàu viễn dương nhộn nhịp đến và đi từ các cảng Khánh Hội, Tân Thuận, Tân Cảng… mang hàng hóa Việt Nam ra với thế giới và ngược lại thế giới vào Việt Nam. Qua cửa biển Cần Giờ, những con tàu container đồ sộ đi thẳng trung tâm thành phố và tỏa ra các tỉnh. Thêm nữa, những chiếc cruise lữ hành khổng lồ đưa một lượng lớn du khách “đổ bộ” Sài Gòn vào các mùa du lịch cao điểm.

Từ thập niên 1990

Những con tàu cao tốc cánh ngầm nối thành phố với Vũng Tàu và một số tỉnh miền Tây trở nên quen thuộc.

Trong ký ức người dân vẫn còn in đậm những chuyến phà Thủ Thiêm và những con đò Long Kiểng, An Phú

Đông đều đặn là con thoi đưa khách hai bờ. Bên cạnh đó, nhiều thế hệ không quên nhà máy đóng tàu Ba Son ở đầu rạch Thị Nghè và nhà máy cơ khí CARIC trên bờ

Thủ Thiêm đối diện bến Bạch Đằng, là những dấu ấn công nghiệp lừng lẫy.

Tất cả hoạt động sông nước phồn thịnh đó là một phần cốt lõi không thể thiếu của thành phố lớn lao. Từ năm

2009, khi cảng Sài Gòn di dời khỏi Quận 4 để chuyển đến khu vực Hiệp Phước - Nhà

Bè, khu vực cảng Khánh Hội - ra đời từ năm 1860, trở nên thưa vắng hơn. Nhà kho, cầu cảng hầu như không được sử dụng, bến tàu chủ yếu chỉ có xà lan và tàu nhỏ ghé vào. Tiếp đó khu vực cảng đã được thay đổi để xây dựng dự án khu căn hộ, phức hợp thương mại.

Tiếp đến, vào năm 2014, Tân

Cảng được thay đổi để xây dựng khu phức hợp dân cư và thương mại. Nhà máy Ba Son đã được di chuyển để dời ra Bà Rịa.

Các công trình nhà xưởng và ụ tàu của Ba Son đã nhường một phần đất để xây dựng ga metro, còn lại phần lớn thành phố xây dựng lên các khu vực phục vụ cư dân và mở rộng thành phố. Vào đầu những năm 2000, nhà máy CARIC ven sông đã được quy hoạch rời chuyển để xây dựng khu đô thị mới.