TRONG NÔNG NGHIỆP

Trong số 31 bộ côn trùng nêu trên, có 8 bộ gồm: Bộ Cánh thẳng, bộ cánh tơ, bộ cánh đều, bộ Cánh cứng, bộ cánh nửa cứng, bộ Cánh vảy, bộ cánh màng và bộ hai cánh có liên quan nhiều đến sản xuất nông nghiệp cả về mặt có hại cũng như có ích. Sau đây là đặc điểm khái quát của 8 bộ côn trùng chủ yếu này.

BỘ CÁNH THẲNG (ORTHOPTERA)

(Bao gồm các nhóm châu chấu, cào cào, bọ muỗm và dế)

Bộ này ước khoảng 20.000 loài, gồm những lời có cơ thể kích thước trung bình - lớn. Râu đầu hình sợi chỉ chia nhiều đốt nhỏ. Miệng kiểu gặm nhai phát triển. Cánh trước hẹp dài, chất da tương đối dày; cánh sau chất màng và có khu mông cánh rộng, khi không bay, cánh sau xếp như quạt phía dưới cánh trước. Có một số loài cánh ngắn hoặc hoàn toàn không có cánh. Ngực trước phát triển, mảnh lưng ngực trước phần nhiều có dạng yên ngựa. Nói chung đốt đùi chân sau nở nang, thích hợp cho việc nhảy, hoặc chân trước thích hợp cho việc đào bới. Con cái phần nhiều có ống đẻ trứng phát triển. Sau đốt thứ 10 của bụng có đôi lông đuôi dài hoặc ngắn không chia đốt.

Con đực thường có thể phát ra tiếng kêu bằng cách hoặc do hai cánh cọ xát nhau (Họ Dế Mèn, Sát sành) hoặc do đốt đùi chân sau cọ sát với cánh (một bộ phận của họ Châu Chấu). Phàm con đực kêu được thì loài đó có bộ phận để nghe (cơ quan thính giác). Bộ phận nghe ở họ Châu Chấu nằm ở hai bên đốt bụng thứ nhất; ở họ Sát sành, Dế mèn, thì nằm ở gần góc đốt chày chân trước.

Phần lớn côn trùng trong bộ này sống trên cạn nhưng có một số loài ưa ẩm như châu chấu lúa (Oxya) họ Châu chấu. Loài ưa ẩm thì hai mép của đốt chày chân sau phát triển rộng dần về cuối để thích nghi cho việc bơi trên mặt nước. Đa số là loài ăn thực vật và có nhiều loài có tính ăn rộng, điển hình như châu chấu voi (Chondracris rosea rosea Degeer) có thể ăn hại lúa, mía, các cây họ hòa thảo khác, cây họ đậu, họ bìm bìm, họ cam quýt. Dế dũi, Dế mèn có thể cắn phá các cây con trồng trên đất màu. Riêng họ sát sành (Tettigonidae) có một số loài có thể bắt ăn các côn trùng hoặc động vật bé nhỏ khác.

Tất cả các côn trùng bộ cánh thẳng thuộc nhóm biến thái không hoàn toàn. Quá trình sinh trưởng phát dục trải qua ba giai đoạn: Trứng - Sâu non (nhược trùng)Trưởng thành.

Hình thái của sâu non trưởng thành tương tự nhau, mầm cánh của sâu non dài dần ra theo tuổi sâu. Tính ăn của sâu non và trưởng thành giống nhau. Trứng nói chung tương đối lớn. Có loài cả bọc trứng được đẻ trong đất (họ Acrididae), có loài đẻ rải rác trong lỗ dưới đất (họ Dế dũi: Gryllotalpidae) có loài đẻ trứng trong mô cây (Họ sát sành: Tettigoniidae).