ص٠ قسمت اول خطاباتحضرت عبدالبهاء در سفر اروپا
ص1 در سفر اروپا خطاباتحضرت عبدالبهاء فی اوربا و امريکا )الجزء الول فی سفره الول أوربا( چاپ اول بسمی فانی فرج ال ذکی الکردی )در مصر سنهء هجريه– 1921ميلديه( )حقوق الطبع محفوظة له(
ص٢ هوا ّ ل روزنامههای نطق و خطبه مبارکه در لندن که در اغلب شرق و غرب با مقالت و اوصاف عديده مندرج و منتشر شده * من جمله در روزنامه وادی النيل عدد ١١٢٣در اسکندريّه شنبه محرم سنهء ١٣٣٠مينويسد ٢ ) خطبةدينية لمام البهائيين الموقّر القاها) )فی کنيسة سان جورج فی لندرا ) عثرنا علی نص خطبةدينية عظيمة فی موضوع النبوة و قدم الذات اللهيةالعليةالقاها حضرة الشيخ الموقّر السيد عباس افندی امام البهائيين و نزيل رمل * السکندريه الن اثناء وجوده فی عاصمة انگلترا و قد کان السامعون لعبارته باللغة العربية عدد کبير من ابناء الديانات جميعها * فکان لقواله اعظم تأثير عليهم بل انهم تهافتوابعد ذلک علی تلوة ترجمتها *باللغة النجليزية
ص٣ و لماکانت القوال المختلفة قد حامت حول اسم هذا الشيخ الورع العظيم من يوم قدومه الی قطر نا فی العام الماضی فقد آثرنا نقل الخطبة الی القراء ليقف المصريون علی مقدار فضل الرجل و ثبات عقيدته فضل عماله من العتبار فی انحاء العالم حيث قوبل بمزيد الحفاوة اينما توجه اثناء رحلته فی اوروبا فی الصيف الماضی * قال حفظه الّ )خطابه مبارکه) هُوالّ ايها المحترمون اعلموا ان النبوة مرآة تنبئ عن الفيض اللهی و التجلی الرحمانی * و انطبعت فيها اشعة ساطعة من شمس الحقيقة و ارتسمت فيها الصور العالية ممثلة لها تجليات اسماء الّ الحسنی ما ينطق عن الهوی ان هوال وحی يوحی * فالنبياء معادن الرحمة و مهابط
ص٤ الوحی و مشارق النوار و مصادر الثار ( و ما ارسلناک *)ال رحمة للعالمين و اما الحقيقة اللوهية فهی مقدسة عن الدراک و منزهة عن ان تنسج عنا کب الفکار بلعابها حول حماها فکل ما يتصوره النسان من ادق المعانی انما هو * صورللخيال و اوهام ما انزل الّ بها من سلطان و تلک المعانی انما لها وجود ذهنی و ليس لها وجود عينی * فماهی ال محاط ل محيط و محدود ليس ببسيط حقيقی و الّ بکل شیء محيط* و الحقيقة النسانية اعظم من ذلک حيث لها الوجود الذهنی و الوجود العينی و محيطة بتلک التصورات الذهنية*و مدرکة لها و الدراک فرع الحاطة فاللوهية التی تحت الدراکات النسانية انما هی تصورات خيالية و ليست بحقيقة اللوهية* لن حقيقة الربوبية محيطة بکل الشياء ل محاطة بشیء و مقدسة عن الحدود و الشارات * بل هی وجود حقيقی منزه عن الوجود الذهنی * و لتکاد العقول تحيط به حتی تسعه الذهان * لتدرکه البصار و هو يدرک البصار و هو اللطيف الخبير* و اذا امعنا
ص٥ النظر بعين الحقيقة نری ان تفاوت المراتب فی الوجود مانع عن الدراک حيث ان کل مرتبة دانية لتکاد ان تدرک مافوقها مع ان کلتيهما فی حيّز المکان دون فالمرتبةالجمادية ليس لها خبر عن المرتبة النباتبة الو جوب لن الجماد ل يدرک القوة النامية* و المرتبة النباتية ليس لها خبر عن عالم الحيوان * و ل يکاد النبات ان يتصور السّمع و البصر و الحرکة الرادية و لو کانت فی اعلی درجة من النّبات و الحيوان ليستطيع تصور العقل و النّفس الناطقة الکاشفة لحقائق الشياء لنه فاقد الوجدان و اسير المحسوسات و ذاهل عن کل حقيقة معقولة فکل حيوان ليکاد ان يدرک حرکة الرض و کرويتها *و ل يکاد تنکشف له القوة الجاذبة و المادة الثيرية الغائبة عن الحواس * و هو حال کونه اسير الثير ذاهل عنه فاقد الدراک * فاذاکانت حقيقة الجماد و النبات و الحيوان و النسان حال کونها کلها من حيّز المکان و لکن تفاوت المراتب مانع ان يدرک الجماد کمال النّبات و النّبات قوی الحيوان و الحيوان فضائل النسان فهل من الممکن ان يدرک الحادث حقيقة القديم
ص٦ و يعرف الصنع هوية الصانع العظيم* استغفر الّ من ذلک ضعف الطالب و جل المطلوب * نهاية اقدام العقول عقال * فمابقی ادنی شبهة ان الحدوث عاجز عن ادراک ) القديم کماقال عليه السلم ( ما عرفناک حقّ معرفتک و لکن المکان من حيث الوجود و الشؤون يحتاج الفيض من حضرة الوجوب * و علی ذلک ان الغيب المنيع المنقطع الو جداتی تجلی علی حقائق الشياء من حيث السماء و الصفات و ما من شیء ال وله نصيب من ذلک * الفيض اللهی و التجلّی الرّحمانی * و ان من شیء الّيسبّح بحمده و اما النسان فهو جامع للکمال المکانی و هو الجسم الجمادی و اللطف النباتی و الحسّ الحيوانی * و فضلً عن ذلک حائز لکمال الفيضاللهی فل شک انه اشرف الکائنات * وله قوة محيطة بحائق الممکنات * کاشفة لسرار ها و آخذة بنواصی خواصها و السرار المکنونة فی مکامنها و تخرجها من حيّز الغيب الی حيّز الشّهود و تعرضها للعقول و الفهام * هذا هو سلطان النسان و برهان الشّرف السمی * فکلّ الصّنائع
ص٧ و البدائع و العلوم و الفنون کانت يوماً مافی حيّز الغيب سرّ المکنون * فهذه القوة الکاشفة المؤيّد بها النسان ال ّ قد اطلع بها و اخرجها من حيّز الغيب الی حيّز الشهود و عرضها علی البصائر و البصار * فثبت ان الحقيقة النسانية ممتازة عن سائر الکائنات و کاشفة لحقائق الشياء ل سيما الفرد الکامل و الفيض الشامل و النور الباهر * کل نبی کريم و رسول عظيم فهو عبارة عن مرآة صافية لطيفة منطبعة فيها الصور العالية تنبئ عن شمس الحقيقة المتجلية عليها بالفيض البدی * و ل يری فيها الالضّياء السّاطع من شمس الحقيقة و تفيض به علی * )سائر المم ( و انک لتهدی الی صراط مستقيم و اذا قلنا ان شمس الحقيقة اشرقت بانوار ها علی المرايا الصافية فليس مراد نا ان شمس الحقيقة المقدسة عن الدراک تنزلت من علوّ تقديسها و سموّ تنزيهها و دخلت و حلّت فی المرايا الصافية* استغفر الّ من ذلک و ما قدروا الّ حقّ قدره بل نقصد بذلک ان شمس الحقيقة اذا فاضت انوار ها علی المرايا ل يری فيها الّ * ضياؤها* ما ينطق عن الهوی ان هو الّ وحی يوحی
ص٨ ان النّزول و الصّعود و الدّخول و الخروج و الحلول من لوازم الجسام دون الرواح فکيف الحقيقة الربانية و الذاتية الصمدانيةانها جلت عن تلک الوصاف فل يکاد ان ينقلب القديم حادثاً ول الحادث قديماً فقلب الماهية ممتنع و محال * هذا هو الحق و مابعد الحق الالضّلل المبين فغاية ما يکون الحادث ان يستفيض الفيض التّام من حضرة القديم* فلننظر الی آثار رحمة الّ فی المظهر الموسوی * و الی النوار التی سطعت باشد الشراق من الفق العيسوی و الی السّراج الو هّاج السّاطع اللّمع فی الزّجاج المحمّدی عليهم الصّلة و السّلم * و علی الّذين بهم اشرقت النوار و ظهرت السرار و شاعت و ذاعت الثار علی ممرّ العصار .و الدهار
ص٩ ) نقل از روز نامه اهرام( ) مکتوب مخبر اهرام از سويسرا( من بعد استعطاف النظار الکريمة و تقديم الحترامات الفائقة احببت ان ابث لکم حديثاًغريباً ) و هو اننی فی اثناء تنزهی فی شواطئ بحيرة ( ژنو جنيفا بسويسرا صادف مروری بمدينة تونون الواقعة علی شاطئ البحيرة المذ کورة و دخلت نزل البستان او تيل دو بارک ) من المدينة المذ کورة فی طبقاتها فاذاً( جم غفير من اجناس مختلفة علی مائدة ممدودة بعضهم من ابناء الفرس ذو عمامة بيضاء و بعضهم بقبعة سوداء و ثلة من اهال مختلفی الجناس من فرنسا و انگلترا وامريکا و ايطاليا* محفل مرتب فی غاية النتظام وفی نهاية السکون و الوقار و کمال اللفة و الوداد * فی بهرتهم رجل فی عقد السبعين من الحيات مبيض الشعر متوسط القامة مرتد برداء ابيضيتکلم مع الجماعة بغاية التأنی باللغة العربية و الکتبة يکتبون و المتر جمون يتر جمون بعدة لغات سامية فی أوروبّا و الجميع يسمعون باذن صاغية و قلوب واعية :و ابصار شاخصة و هو يقول
ص ١٠ نطق مبارک در تونون (بسويسرا) دوشنبه) )٣رمضان سنه ١٣٢٩مطابق ٢٧آگست سنه ١٩١١ هُوالّ * ايها الحاضرون الی متی هذا الهجوع و السبات و الی متی هذا الرجوع القهقری * والی متی هذا الجهل و العمی و الی متی هذه الغفلة و الشقاء و الی متی هذا الظلم و العتساف و الی متی هذا البغض و الختلف و الی متی الحمية الجاهلية و الی متی التمسک بالوهام الواهية و الی متی النزاع و الجدال و الی متی الکفاح و النزال و الی متی التعصب الجنسی و الی متی التعصب الوطنی و الی متی التعصب السياسی والی متی التعصب المذهبی * ألم يأن للذين آمنوا ان تخشع قلو بهم لذکر الّ * هل ختم الّ علی القلوب ام غشت البصار غشاوة العتساف اولم تنتبه النفوس الی ان الّ قد فاضت فيوضاته علی العموم خلق الخلق بقدرته ورزق الکل برحمته
ص ١١ و ربی الکل بربوبتيّه* ل تری فی خلق الرحمن من تفاوت فارجع البصر هل تری من فطور * فلنتبع الرب الجليل فی حسن السياسة و حسن المعاملة و الفضل و الجود و لنترک الجور و الطغيان و لنلتئم التئام ذوی القربی بالعدل و الحسان و لنمتزج امتزاج الماء و الراح و لنتحد اتحاد الرواح * و ل نکاد ان نؤسس سياسة اعظم من سياسة الّ و ل نقدر ان نجد شيئاًيوافق عالم النسان اعظم من فيوضات الّ و لکم اسوة حسنة فی الرب الجليل فل تبدلوا نعمة الّ * و هی اللفة التامة فی هذا السبيل* عليکم يا عباد الّ بترک الختلف و تأسيس *الئتلف و الحب و النصاف و العدل و عدم العتساف ايها الحاضرون قد مضت القرون الولی و طوی بساط البغضاء و الشحناء حيثاشرق هذا القرن بانوار ساطعة و فيوضات لمعة و آثار ظاهرة و آيات باهرة و النوار کاشفة للظلم دافعة لللم داعية للئتلف قامعة للختلف *ال ان البصار قدقرت و ان الذان قدوعت و ان العقول قد ادرکت ان الديان اللهية مبنية علی الفضائل النسانية* و منها اللفة و الوداد بين
ص ١٢ العموم و الوحدة و التفاق بين الجمهور * يا قوم أ لستم من سللة واحدة أ لستمافناناً واوراقاًمن دو حة واحدة أ لستم مشمولين بلحظات اعين الرحمانيةأ لستم مستغرقين فی بحار الرحمة من الحضرة الو حدانيةأ لستم عبيداّ للعتبة الر بانية* هل انتم فی ريب ان النبياء کلّهم من عند الّ و ان الشرائع قد تحققت بکلمة الّ * و ما بعثهم الّ ال للتعليم و تربية النسان و تثقيف عقول البشر و التدرج الی المعارج العالية من الفلح و النجاح و قد ثبت بالبرهان الساطع ان النبياء اختار هم الّ رحمة للعالمين و ليسوا نقمة للسائرين و کلهم دعوا الی الهدی و تمسّکوا بالعروة الو ثقی حتی انقذوا المم السافلة من حضيض الجهل والعمی الی اوج الفضل و النهی * فمن امعن النظر فی حقيقة التاريخ المنبئة الکاشفة لحقائق السرار من القرون الولی يتحقق عنده بان موسی عليه السلم انقذ بنی اسرائيل من الذل و الهوان والسر و الخذلن ورباهم بتأييد من شديد القوی حتی اوصلهم الی اوج العزّة و العلی * و مهد لهم السعادة الکبری و من الّ عليهم بعد ما استضعفوا فی الرض
ص ١٣ و جعلهم ائمة من ورثة الکتاب و حملة لفصل الخطاب حتی کان منهم عظماء الرجال وانبياء اسسوا لهم السعادة و القبال * و هذا برهان ساطع واضح علی نبوته عليه السلم * واما المسيح الجليل کلمة الّ و روح الّ المؤيّد بالنجيل فقد بعثه الّ بين قوم ذلت رقابهم و خضعت اعناقهم و خشعت اصواتهم لسلطة الرومان فنفخ فيهم روح الحيات و احياهم بعد الممات و جعلهم ائمة فی ارض خضعت لهم الرومان و خشعت لهم اليونان و طبق الرض صيتهم الی هذا الوان * و اما الرسول الکريم محمد المصطفی عليه الصلة والتسليم فقد بعثه الّ فی واد غير ذی زرع لنبات به بين قبائل متنافرة و شعوب متحاربة و اقوام ساقطة فی حضيض الجهل والعمی ل يعلمون من دحاها ول يعرفونحرفاً من الکتاب و ليدرکون فصلمن الخطاب * اقوام متشتة فی بادية العرب يعيشون فی صحراء من الرمال بلبن النياق و قليل من النخيل و العناب فما کانت بعثته عليه السلم الکنفخ الروح فی الجساد او کايقاد سراج منير فی حالک من الظلم فتنورت تلک البادية الشاسعة القاحلة
ص ١٤ الخاوية بتلک النوار الساطعة علی الرجاء فانتهض القوم من رقد الضلل و تنورت ابصار هم بنور الهدی فی تلک اليام فاتسعت عقولهم وانتعشت نفوسهم و انشرحت صدورهم بايات التوحيدفرتلت عليهم بابدع اللحان * و بهذا الفيض الجليل قد نجحوا و وصلوا الی الوج العظيم حتی شاعت و ذاعت فضائلهم فی الفاق * فاصبحوا نجوماً ساطعة الشراق فانظروا الی الثار الکاشفة للسرار حيّ تنصفوا بان ذلک الرجل الجليل کان مبدأ الفيض لذلک القوم الضئيل و سراج الهدی لقبائل خاضت فی ظلم الهوی و اوصلهم الی العزة و القبال و مکنهم من حيات طيبة فی الخرة و الولی * أ ما کانت هذه القوة الباهرة الخارقة للعادة برهاناً کافياًعلی تلک النبوة الساطعة لعمرالّ ان کل منصف من البشر يشهد بملء اليقين ان هؤلء الرجال کانوااعلم الهدی بين الوری ورايات اليات الخافقة علی صروح المجد فی کل الجهات *و تلک العصبة الجليلة استشرقت فاشرقت و استضاءت فاضاءت و استفاضت فافاضت واقتبست النوار من حيّز ملکوت السرار و سطعت بانوار الوحی علی عالم الفکار *ثم ان
ص ١٥ هذه النجوم الساطعة من افق الحقيقة ائتلفت و اتحدت و اتفقت و بشر کل سلف عن کل خلف * وصدق کل خلف نبوة کل سلف * فما بالکم انتم ياقوم تختلفون و تتجادلون و تتنازعون و لکم اسوة حسنة فی هذه المظاهر النورانية و المطالع الرحمانية و مهابط الوحی العصبة الربانية و هل بعد هذا البرهان يجوز الرتياب والتمسک باوهام اوهن من بيت العنکبوت وما انزل * الّ بها من سلطان ياقوم البدار البدار الی اللفة* عليکم بترک البغضاء و الشحناء عليکم بترک الجدال عليکم بدفع الضلل عليکم بکشف الظلم عليکم بتحری الحقيقة فی ما مضی من اليام * فاذا ائتلفتم اغتنمتم واذا اختلفتم اعتسفتم عن سبيل الهدی * و غضضتم النظر عن الحقيقة والنهی و خضتم فی بحور الوهم و الهوی ان هذا لضللة مهلکة للوری * واما اذا اتحدتم وامتزجتم وائتلفتم فيؤيدکم شديد القوی بصلح و صلح و حب وسلم و حيات طيبة و عزة ابدية و سعادت سرمدية *والسلم علی من اتبع الهدی
ص ١٦ نطق مبارک ١٥رمضان سنهء ٨ : ١٣٢٩سپتامبر سنهء ١٩١١در منزل مسس بکتام در لندن * جميعت زياد بود منزل گنجايش نداشت * مسس کروپر عرض کرد منزل کوچک است گنجايش :احباب ندارد * فرمودند *منزل کوچک نيست بايد قلوب وسعت داشته باشد در عکا اوائل ورود در يک اطاق سيزده نفر منزل داشتيم من از خدا ميخواهم که قلوب را گشايش بخشد ياران را وسعت عطا فرمايد* و گشايش قلوب ممکن نيست جز بمحبت الّ * اگر گشايش از امور ديگر حاصل شود عرضی است موقت است زود به تنگی تبديل ميشود اما سرور و گشايشی که بمحبت الّ باشد ابدی است * همهء سرور ولذائذ دنيوی از دور جلوه ئی دارد لکن چون نزديک شود سرابست و نمايشی بی حقيقت * البته در حکمت سليمان خوانده ايد حضرت سليمان ميفرمايد من وقتی طفل بودم چنين ميدانستم که لذت در گردش و سواريست چون بسن شباب رسيدم و بتفرج و سواری و گردش ديدم لذتی ندارد * با خود می گفتم
ص ١٧ لذت در سلطنت است اقتدار است حکمرانيست چون بسلطنت رسيدم ديدم آنهم لذتی ندارد * و همچنين هر شأنی از شؤون که در نظرم جلوه ئی داشت چون باو رسيدم ديدم لذتی ندارد فهميدم که سرور بمحبت الّ است *اگر انسان سرورش بصحت باشد صحت وقتی زائل ميشود * پس يقين است که صحت هم سبب سرور نيست * اگر سرور انسان بثروت باشد وقتی ثروت زائل ميشود *اگر سرورش بمنصب باشد وقتی منصب از دستش ميرود*مادام که سبب قابل زوالست مسبب هم زائل ميشود ولی هرگاه سبب سرور فيض الهی باشد آنسرور ابدی است چه که فيوضات الهيّه ابدی است و چونکه محبت الّ ابدی است اگر انسان دل بفيض الهی بندد محبت الهی در قلبش باشد سرورش ابدی است بهر چه دل بندد فانی است و عاقبت مأيوس ميشود مگر محبت الّ محبت بعالم انسانی *شما بايد شکر کنيد خدارا که ابواب ملکوت بر شما باز فرمود و شما را بمحبت الّ و خدمت بوحدت عالم انسانی دعوت نمود * شما مثل بهاء الّ پدری داريد که فيضش احاطه کرده * پس بايد شب
ص ١٨ *و روز خدارا شکر کنيد که بچنين فيضی فائز شديد نطق مبارک ٢١رمضان ١٣٢٩در لندن ١٤سپتامبر) ) ١٩١١بمدير روز نامه رئيس فرمسون و تياسفی هُوالّ تحيّت محترمانهمرا بجمعيت تياسفی برسان و بگوشما فی الحقيقه خدمت بوحدت عالم انسانی نموده ايد* زيرا *تعصّب جاهليه نداريدآرزوی وحدت بشر داريد امروز هر کسی بوحدت بشر خدمت کند در درگاه احديت مقبول است * زيرا جميعانبيای الهی در وحدت عالم انسانی کوشيدند و خدمت بعالم انسانی کردند * زيرا اساس تعاليم الهی وحدت عالم انسانيست * حضرت موسی خدمت بوحدت انسانی نمود حضرت مسيح وحدت عالم انسانی تأسيس کرد حضرت محمد اعلن وحدت انسانی نمود انجيل و تورات و قرآن اساس وحدت انسانی تأسيس نمودند * شريعت الّ يکی است و دين الّ يکی و آن الفت و محبت است * حضرت بهاء الّ تجديد
ص ١٩ تعاليم انبيا فرمود و اساس دين الّ را اعلن نمود ملل * مختلفه را بهم الفت داد اديان مختلفه را با هم جمع نمود تعاليم بهاء الّ چنان در عروق و اعصاب بشر نفوذ نمود که اتحاد بين قبائل و شعوب متغايره داد * و شما چون در مقصد جليل عضوی عامل هستيد در حق شما دعا * ميکنم و از برای شما تأييدات الهيه ميطلبم نطق مبارک در کليسيای سيتی تمپل لندن ١٦رمضان) ) مطابق ٩سپتامبر سنه 1329 ١٩١١ هُوال ایجمع محترم و ایطالبان راه خدا * الحمد لّ نور حقيقت درخشيد و نسيم گلشن الهی وزيدندای ملکوت در جميعاقاليم بلند شد و نفثات روح القدس در هويت قلوب دميد و حيات ابديه بخشيد* در اين قرن بديع شرق منور است غرب معطر است و مشام روحانيان معنبر
ص ٢٠ بحر وحدت عالم انسانی موج زند و علم روح القدس اوج گيرد * هر انسان منصفی شهادت ميدهد که اين روز روز بديعست و اين عصر عصر خداوند عزيز عنقريب جهان بهشت برينگردد * روز وحدت عالم بشر است و اتحاد جميع ملل * تعصبات مورث جهالت بود و اساس ضديت بشر * عنايت خداوند اين روز فيروز را محقق فرمود * عنقريب وحدت عالم انسانی در قطب آفاق موج زند جدال و نزاع نماند صبح صلح اکبر بدرخشد جهان جهان تازه شود و جميع بشر برادران گردند و کافه ملل رايات جليل اکبر شوند * خونخواری از خواص * عالم حيوان و صلح از مواهب عالم انسانی حضرت بهاء الّ ميفرمايد عدل و انصاف حيات عالم است الحمد لّ در اين صفحات علم عدل بلند است و مساوات *بشر منتشر آزادی است و راحت امنيت است و سعادت خدا يکی است و نوع انسان يکی است اساس اديان الهيه يکی است حقيقت ربوبيت محبت است * پس ای ياران بجان بکوشيد تا خاور و باختر مانند دو دلبر دست * در آغوش يکديگر شوند
ص ٢١ ای پروردگار اين جمع را روشن فرما و نفوس را تأييد کن رويها را نورانی نما و خويها را گلشن رحمانی فرما * جانها بنفثات قدس زنده کن و نفوس بهدايت کبری نفيس فرما * بخشش آسمانی مبذول کن و موهبت رحمانی شايان فرما و در تحت حفظ و حمايت خويش محفوظ و مصون بدار * الطاف بی پايان شامل کن و عنايت *مخصوصه کامل فرما * توئی دهندهو بخشنده و دانا ) نطق مبارک) ) درمنزل مسس کراپر در ١٢سپتامبر سنه )١٩١١ ) در جمعيت احباء) هُو الّ الحمد لّ خوب جمعيتی است بسيار نورانی است * روحانی است آسمانی چرخ گردون کين چنيننغز و خوش و زيباستی " "صورتی در زير داردآنچه در بالستی
ص ٢٢ يعنی آنچه در عالم بالست يک انعکاس در موجود دارد حال الحمد لّ اين مجلس ما صورت مل اعل است مثل آفتاب روشن است * و اين ديده شده که عالم اعل عالم محبت است در مل اعلی اتحاد و اتفاق است در مل اعلی مقصود مقصود رحمانی است * الحمد لّ اينجا هم همان طور است لهذا اگر بگويم اين مجمع آسمانی است راست است چرا که هيچ مقصدی جز رضای خدا نداريد* جميع من علی الرض در عقب هوی و هوس دوانند * قومی را نهايت آرزو ثروت و مال است قومی را نهايت آرزو غلبه بر اعداست قومی را نهايت آرزو راحت و آسايش جسم است قومی را نهايت آرزو رياست است قومی را نهايت آرزو شهرت است * الحمد لّ آرزوی ما رضای الهی و وحدت الهی است * اينجا که الن جمع شده ايم مقصود اتحاد عالم الهی و نور الهیرا منتشر کنيم قلوب انسانيرا جذب کنيم* لهذا شکر ميکنيم خدا را که ما را بخدمت عظيم امر خود موفق کرد * در حق همهء شما دعا ميکنم که شما ها جميعاً لشکر آسمانی باشيد علم وحدت آسمانی بلند کنيد *و شرق و غرب را روشن نمائيد و قلوب را مملو از محبت الّ
ص ٢٣ اين است نهايت آرزوی من و از خدا ميخواهم و يقين است که شما هم همين را ميخواهيد* من خيلی از شما راضی هستم و از ملت و دولت انگليسی راضی هستم * بايد خدا را شکر کنيد که آزاديد* نميدانيد در شرق چه هنگامه است * وقتی که کسی ميآيد اينجا *چه قدر راضی است * خدا شما را حفظ کند ) نطق مبارک) در منزل مسس کراپر ١٣سپتامبر سنه ١٩١١ خوش آمديد اهالی ايران بسيار مسرورند از اينکه من آمدم اينجا اين آمدن من اينجا سبب الفت *بين ايران و انگليس است ارتباط تام حاصل ميشود نتيجه بدرجه ای ميرسد که بزودی از افراد ايران جان خود را برای انگليس فدا ميکند همين طور انگليس خود را برای ايران فدا مينمايد* لهذا نهايت سرور را دارند * يعنی نميدانم چگونه بيان کنم بجهت نتايج آن من راضی هستم من از خدا ميخواهم که اين دو ملت را مانند دو برادر کند ارتباط بدرجه ای رسد که ابدی
ص ٢٤ باشد * از اصل ملت ايران و انگليسيکی بودند از قبيله آريان بودند در سواحل نهر...بودند بايران آمدند ايران را پر کردند بعد نفوس زياد شد از اينجا بقفقاز رفتند در آنجا زياد شدند به اروپا هجرت کردند اينملت انگليس و آريان هر دو برادرند لهذا در زبان انگليسی بسيار الفاظ ايرانی است و اين دللت دارد که هر دو يکی بوده اند*تا اينکه خدا حال اسباب فراهم آورده است که اين دو بحالت اصلی رجوع کنند و يقين است که خواهد شد * حضرت باب هفتاد سال پيش در شيراز ظاهر شد و بشارت از ظهور ملکوت داد جان خويش را در سبيل الهی فدا کرد نفوس را مستعد محبت الّ نمود * بعد از نه سال جمال مبارک ظاهر شدند اعلم وحدت الهی کردند جميع ملل را دعوت فرمودند که به آنچه اساس اديان الهی است تشبث کنند * اساس دين الهی يکی است شريعة الّ *يکی است جميعانبياء برای نشر آن مبعوث شدند لهذا هر ملتی بموجب نصائح الهی عمل نمود بحقيقت رسيد* تعاليم الهی يکی است بنيان محبت الّ يکی است
ص ٢٥ و اين سبب وحدت و يگانگی بشر است * جمال مبارک در اين سبيل خيلی صدمات ديدند در حبس زير زنجير رفتند چوب و تازيانه خوردند بعد از آن نفی به بغداد شدند* باوجود اين ناصر الدين شاه آرام نگرفت آن پادشاه مستبد کوشيد تا جمال مبارک را بعکا فرستاد و باتفاق عبدالحميد در حبس انداخت * قلعه عکا سجنی است که *تصور آن نتوان کرد هيچ محبوسی تحمل يکسال نميکند جمال مبارک تمام عمر شانرا صرف کردند تا آنکه وحدت بين قلوب جميع بشر تحقق يابد نوع انسان بيکديگر مهربان گردد نزاع نماند جدال نماند قتال نماندمحاربه نماند عالم بشر يک خاندان شود و جميع افراد حکم وحدت پيدا کند * حال ملحظه نمائيد که جمال مبارک چه فيضی احسان نمودند چه سراجی روشن کردند چه تجلی بر شرق و غرب فرمودند بقوه روح القدس اعلم وحدت نمودند در اين سبيل صدمات را تحمل کردند * حال الحمد لّ نتايج آن مشهود ما که نفوس شرقی هستيم با شما بايک روح و با يک قوه با محبت نشسته ايم* از الطاف او ميطلبم که جميع
ص ٢٦ شما ها را بيکديگر مهربان کند * اين ملت محترمه انگليس را *عزيز کند و اين دولت عادله را تأييد نمايد نطق مبارک يکشنبه ٢٣رمضان سنه ١٣٢٩مطابق ١٦سپتامبر سنه ١٩١١در کليسيای سنت جان وست منستر در لندن هُوالّ مظاهر الهيه حکايت از فيوضات غيبيه مينمايند و انعکاس شمس حقيقتند * زيرا حقيقت الوهيت مقدس از ادراک بشر است * آنچه بتصور انسان آيد صور خياليه است و وجود ذهنی دارد نه حقيقی و محاط است * ولی انسان وجود حقيقی دارد و محيط است * پس الوهيتیکه از مدرکات عالم انسانی است تصورات خياليه محض است نه حقيقت الوهيت*زيرا حقيقت الوهيت محيط است نه محاط وجود حقيقی است نه وجود ذهنی * مثال اين مطلب اينکه با وجوديکه جماد و نبات و حيوان و انسان جميع از حقايق امکانست معذلک جماد از عالم * حيوان خبر ندارد و تصور آن نتواند و ادراک نکند
ص ٢٧ و همچنين نبات هر قدر ترقی نمايد و در نهايت درجه کمال جلوه کند از عالم حيوان خبر ندارد و ادراک ننمايد بکلی بيخبر است سمع و بصر ندارد ادراک و تفکر نتواند * و همچنين حيوان آنچه در رتبه خويش ترقی نمايد و حواس و احساسات در نهايت قوت باشد باز از قوه عاقله انسان خبر نگيرد و تصور نتواند بلکه اسير محسوس است * مثل حيوان حرکت ارض و سکون آفتاب را ادراک نکند و کرويت ارض را تصور نتواند *و قوه کهرباء ادراک ننمايد و ماده اثيريه را بخاطر نيارد با وجوديکه جماد و نبات و حيوان و انسان کل از حقايق امکانيه اند ولی تفاوت مراتب مانع و حائل که مادون ادراک حقيقت مافوقنمايد*با وجود اين چگونه حقيقت حادثه ادراک حقيقت قديمه نمايد تراب احاطه بربّ الرباب کند و اين واضح و مشهود است که ممتنع و محال است * ولی حقيقت الوهيت شمس حقيقت تجلی بر آفاق نموده و بجميع اشياء پرتوی انداخته هر شيئیرا از اين فيض بهره ئی * امّا حقيقت انسانيه که جامع کمالت جمادی و نباتی و حيوانی است و فضل علی ذلک حائز کمالت انسانيست اشرف
ص ٢٨ کائناتست * لهذا محيط بر جميع ممکنات است حقايق و اسرار و خواص موجودات را که سر مکنون و رمز مصون است کشف نموده از حيّز غيب بحيّز شهود آورده*چنانچه اين علوم و صنائع و اکتشافات موجود هريک در زمانی سر مکنون بوده ولی حقيقت انسانيه کشف آن نموده و از حيّز غيب بحيّز شهود آورده * مثال آن قوه جاذبه و همچنين سائر کشفيات وقتی مجهول بوده و در حيّز غيب مستور ولی حقيقت انسانيه کشف آن سر پنهان نموده و در عالم ظهور آشکار کرده * پس ثابت و محقق شد که حقيقت انسانيه محيط بر جميع *کائناتست و اشرف موجودات علی الخصوص فرد کامل آن فرد کامل بمنزله آينه است در نهايت لطافت و صفاو مقابل شمس حقيقت لهذا نور ربوبيت کمالت الهيه در اين مرآت صافيه باشدّ ظهور واضح و آشکار * حال اگر بگوئيم در اين آينه آفتابست مقصد آن نيست که آفتاب از علوّ تقديس خويش نزول نموده و در اين آينه حلول کرده زيرا اين محالست قلب ماهيت ممکن نه قديم حادث نگردد و حادث قديم نشود بلکه آن حيّ قديم تجلّی در اين آينه
ص ٢٩ نموده و حرارت و انوارش تابيده و در نهايت جلوه و ظهور است * هذا هو الحق المبين و ما بعد الحق الّ *الضلل المبين ای پروردگار ای آمرزگار اين محفل بذکر تو آراسته و اين جمع توجه بملکوت تو نموده دلها پر مسرت است و جانها در نهايت بشارت * خداوند مهربانا اين جمع را شادمان کن و در ملکوت خويش کامران فرما گناه ببخش پناه بده آگاه کن و ببارگاه ملکوت در آر * توئی دهنده توئی *بخشنده و مهربان آمين )نطق مبارک در مجمع بهائيان لندن روز وداع()1 ) ١١شوال سنه 3 - ١٣٢٩اکتوبر سنهء ١٩١١ هوالّ ایجمع محترم آتش را لزوم ذاتی سوختن است و قوه ----------------------------------------------------------------------------و در بعض نسخ در مجمع تيوسوفيين در لندن 30ديسمبر سنهء (1) - 1911
ص 30 برقيه را لزوم ذاتی افروختن آفتاب را لزوم ذاتی درخشيدن است و خاک را لزوم ذاتی قوه روئيدن * در لزوم ذاتی انفکاک جائز نه چون تغيّر و تبدّل و تحوّل * و انتقال از حالی بحالی از لوازم ذاتيه عالم امکان است يعنی تتابع فصل ربيع و صيف و خريف و شتا و تبدل روز و شب از لوازم ذاتيه عالم ارضی است * پس هر بهاری را خريفی در پی و هر صيفی را شتائی در عقب و هر روزی را شبی و هر صبحی را شامی * وقتيکه اساس اديان الهی بکلی منهدم و اخلق عالم انسانی متغير اثری از نورانيت آسمانی نه و محبت بين بشر مختل ظلمت عناد و جدال و قتال و سرمای خمودت و انجماد حکمران بود و تاريکی احاطه نموده بود حضرت بهاء الّ مانند کوکب آفاق از مشرق ايران طالع شد انوار هدايت کبری درخشيد و نورانيت آسمانی بخشيد و تعاليم بديعی تأسيس فرمود و فضائل عالم انسانی تأسيس کرد و فيوضات آسمانی ظاهر فرمود و قوه روحانيه باهر * ساخت و اين اساس را در عالم وجود ترويج فرمود اول ) تحری حقيقت زيرا جميع ملل بتقاليدی عاميانه)
ص ٣١ نمودهاند و از اينجهت با يکديگر در نهايت تشبث اختلف و غايت نزاع و جدالند * اما ظهور حقيقت کاشف اين ظلمات است و سبب وحدت اعتقاد * زيرا حقيقت تعدد قبول نکند* ( ثانياً ) وحدت عالم انسانی يعنی جميع بشر کل مشمول الطاف جليل اکبرند بندگان يکخداوندند و پرورده حضرت ربوبيت * رحمت شامل کل است و تاج انسانی زينت هر سری لهذا بايدجميع طوائف و ملل خود را برادر يکديگر *دانند و شاخ و برگ و شکوفه و ثمر شجرهء واحده شمرند * زيرا جميع سلله حضرت آدمند و لئآلی يکصدف نهايت اينست که محتاج تر بيتند نادانانند جاهلنند بايد هدايت نمود مريضانند بايد معالجه کرد طفلنند بايد در آغوش مهربانی پرورش داد تا ببلوغ و رشد )رسند و جل لزم تا درخشنده و روشن گردند* ( ثالثاً آنکه دين اساس الفت و محبت است و بنيان ارتباط و وحدت * دين اگر سبب عداوت گردد الفت نبخشد بلکه مورث کلفت گردد و عدم دين به از وجود آنست و تجرد از دين مرجح بر آن * ( رابعاً) دين و علم
ص ٣٢ توأم است از يکديگر انفکاک ننمايد و از برای انسان دو بال است که بآن پرواز نمايد جناح واحد کفايت نکند * هر دينی که از علم عاريست عبارت از تقاليد است )و مجاز است نه حقيقت لذا تعليم از فرائض دين است * ( خامساً آنکه تعصب دينی و تعصب جنسی و تعصب سياسی و تعصب وطنی هادم بنيان انسانيست * حقيقت اديان الهی واحداست زيرا حقيقت يکی است تعدد قبول نکند و جميع انبياء در نهايت اتحادند * نبوت حکم آفتاب دارد در هر موسمی از نقطه ای طلوع نمايد* لهذا هر سلفی اخبار * از خلف فرموده و هر خلفی تصديق سلف کرده سلِه* ( سادساً) مساوات بين بشر است منْ ُر ُ حدٍ ِ فرّقُ َب ْينَ َا َ ل نُ َ و اخوت تام * عدل چنين اقتضاء مينمايد که حقوق نوع انسانی جميعاً محفوظ و مصون ماند و حقوق عمومی يکسان )باشد و اين از لوازم ذاتيهء هيئت اجتماعيه است * ( سابعاً تعديل معيشت نوع بشر است تا جميع از احتياج نجات يافته هرکس بقدر امکان و اقتضاء در رتبه و مکان راحت يابد * همچنانکه امير عزيزاست و در نعمت مستغرق فقير نيز رزق يومی داشته باشد در ذلت کبری نماند
ص ٣٣ )و از شدت جوع از عالم حيات محروم نگردد* ( ثامناً صلح اکبر است * بايد از جميع دول و ملل بانتخاب عمومی محکمه کبری تأسيس شود و اختلف و نزاع دول *و ملل در آن محکمه کبری فيصل يابد تا منتهی بجنگ نگردد تاسعاً ) آنکه دين از سياست جدا است * دين را در امور) سياسی مدخلی نه بلکه تعلق بقلوب دارد نه عالم اجسام * رؤساء دين بايد بتربيت و تعليم نفوس پردازند و ترويج حسن اخلق نمايند و در امور سياسی مداخله ننمايند * ( عاشراً ) تربيت و تعليم و ترقی و رعايت و حرمت زنان است زيرا آنان در زندگانی شريک و سهيم مردانند و از حيثيت انسانی يکسانند * ( حادی عشر ) استفاضه از فيوضات روح القدس است تا مدنيت روحانيه تأسيس شود زيرا مدنيت ماديه تنها کفايت نکند و سبب سعادت انسان نشود * زيرا مدنيت ماديه مانند جسم است و مدنيت روحانيه مانند روح جسم بيروح "زنده نگردد "لقد خلقناالنسان فی أحسن تقويم ايننبذه ئی از تعاليم بهاء الّ است و در تأسيس و ترويج آن نهايت مشقت و بليا تحمّل نمود * هميشه مسجون
ص ٣٤ و معذب بود در نهايت تعب ولی در زندان اين ايوان رفيع را بنيان نهادند و در تاريکی سجن باين نور پرتو بر آفاق انداختند * بهائيان را نهايت آرزو اجراء اين تعاليم است و بجان و دل ميکوشند که جان خويش را فدای اين مقصد کنند تا نور آسمانی آفاق انسانی را روشن نمايد*من بی نهايت مسرورم که در اين محفل محترم با شما گفتگو مينمايم و نهايت رجا دارم که اين احساسات وجدانی من در نزد شما مقبول گردد و در حق شما دعا مينمايم که باعظم مراتب *عالم انسانی موفق *و مؤيّد گرديد
ص ٣٥ اين خطابهء مبارکه بافتخار اول کنگره عظيم بين المللی) که در ماه جولی سنه ١٩١١در دارالفنون لندن منعقد گشت نازل گرديد* و چون رئيس کنگره مذکور حضرت عبدالبهاء را دعوت نمودند و بسبب بعُد مسافت ودوری ديار ممکن نبود حضرت عبدالبهاء تشريف ببرند لهذا اين خطابه را فرستادند و در کنگره مذکور بتوسط جناب مستر تيودرپول قرائت گرديد و تأثير فوق العاده در مجمع )مذکور بخشيد* ( بنجم باختر مراجعه نمائيد هُوال ای اهل عالم چون در جميع عالم سير و سياحت نمائيد آنچه معمور است از آثار الفت و محبت است و آنچه مطموراست از نتائج بغض و عداوت * با وجود اين عالم بشر متنبه نشود و از اين خواب غفلت بيدار نگردد باز در فکر اختلف و نزاع و جدال افتد که صف جنگ بيارايد و در ميدان جدال و قتال جولن کند * وهم
ص ٣٦ چنين ملحظه در کون و فساد و وجود و عدم نمائيد که هر کائنی از کائنات مرکب از اجزاء متنوعه متعدده است و وجود هر شيئی فرع ترکيب است يعنی چون بايجاد الهی در بين عناصر بسيط ترکيبی واقع گردد از هر ترکيبی کائنی *تشکيل شود جميع موجودات بر اين منوال است و چون در آن ترکيب اختلف حاصل گردد و تحليل شود و تفريق اجزاء گردد آن کائن معدوم شود يعنی انعدام هر شیء عبارت از تحليل و تفريق عناصر است * پس هر الفت و ترکيب در بين عناصر سبب حيات است و اختلف و تحليل و تفريق سبب ممات * بالجمله تجاذب و توافق اشياء سبب حصول ثمره و نتائج مستفيده است و تنافر و تخالف اشياء سبب انقلب و اضمحلل است * از تآلف و تجاذب جميع کائنات ذی حيات مثل نبات و حيوان و انسان تحقق يابد و از تخالف و تنافر انحلل حاصل گردد و اضمحلل رخ بگشايد* لهذا آنچه سبب ائتلف و تجاذب و اتّحاد بين عموم بشر است حيات عالم انسانيست و آنچه سبب اختلف و تنافر و تباعد است علت ممات نوع بشر است * چون بکشت زاری مرور نمائی و ملحظه کنی که زرع و نبات
ص ٣٧ و گل و رياحين پيوسته است و جمعيتی تشکيل نموده دليل بر آنست که آن کشت زار و گلستان بتربيت دهقان کاملی انبات و ترتيب شده است و چون پريشان و بی ترتيب و متفرق مشاهده نمائی دليل بر آن است که از تربيت دهقان ماهر محروم و گياه تباه خود روئی است * پس واضح شد که الفت و التيام دليل بر تربيت مربی حقيقی است و تفرق * وتشتت برهان وحشت و محروميت از تربيت الهی اگر معترضی اعتراض نمايد که طوائف و امم و شعوب و ملل عالم را آداب ورسوم و اذواق و طبائع و اخلق مختلف و افکار و عقول و آراء متباين باوجود اين چگونه وحدت حقيقی جلوه نمايد واتحاد تام بين بشر حاصل گردد؟ گوئيم اختلف بدو قسم است يک اختلف سبب انعدام است و آن نظير اختلف ملل متنازعه و شعوب متبارزه که يکديگر را محو نمايند و خانمان بر اندازندو راحت و آسايش سلب کنند وخونخواری و درندگی آغاز نمايند و اين مذموم است اما اختلف ديگر که عبارت از تنوع است آن عين کمال و سبب ظهور موهبت حضرت ذوالجلل * ملحظه نمائيد گلهای حدائق هر چند مختلف النّوع و متفاوت
ص ٣٨ اللون و مختلف الصور و الشکالند ولی چون از يک آب نوشند و از يک باد نشو و نما نمايند و از حرارت و ضياء يک شمس پرورش يابند آن تنوع و اختلف سبب ازدياد جلوه و رونق يکديگر گردد*چون جهت جامعه که نفوذ کلمة ال است حاصل گردد اين اختلف آداب و رسوم و عادات و افکار و آراء و طبائع سبب زينت عالم انسانی گردد*و هم چنين اين تنوع و اختلف چون تفاوت و تنوع فطری خلقی اعضاء و اجزای انسانست که سبب ظهور جمال و کمال است * و چون اعضاء و اجزای متنوعه در تحت نفوذ سلطان روح است و روح در جميع اعضاء و اجزاء سريان دارد و در عروق و شريان حکمران است اين اختلف و تنوع *مؤيدائتلف و محبت است و اين کثرت اعظم قوهء وحدت اگر حديقه ئی را گلها و رياحين و شکوفه و اثمار و اوراق و اغصان و اشجار از يک نوع و يک لون و يک ترکيب و يک * ترتيب باشد بهيچ وجه لطافتی و حلوتی ندارد و لکن چون از الوان و اوراق و ازهار و اثمار گوناگون باشد هر يکی سبب تزيين و جلوهء سائر الوان گردد و حديقهء انيقه شود و در نهايت لطافت و طراوت و حلوت
ص ٣٩ جلوه نمايد* وهم چنين تفاوت و تنوع افکار و اشکال و آراء و طبائع و اخلق عالم انسانی چون در ظلّ قوه واحده و نفوذ کلمه وحدانيت باشد در نهايت عظمت و جمال و علويت و کمال ظاهر و آشکار شود * اليوم جز قوه کلمة الّ که محيط بر حقائق اشياست عقول و افکار و قلوب و ارواح عالم انسانی را در ظل شجره واحده جمع نتواند * اوست نافذ در کلّ اشياء و اوست محرّک نفوس و اوست ضابط و رابط در عالم انسانی * الحمد لّ اليوم نورانيت کلمة الّ بر جميع آفاق اشراق نموده و از هر فرق و طوائف و ملل و شعوب و قبائل و اديان در ظل کلمهء *وحدانيه وارد و در نهايت ائتلف مجتمع و متحد و متفقند ای اهل عالم طلوع شمس حقيقت محض نورانيت عالم است و ظهور رحمانيت در انجمن بنی آدم نتيجه و ثمر مشکور و سنوحات مقدسه هر فيض موفور رحمت صرف است و موهبت بحت * و نورانيت جهان و جهانيان ائتلف و التيام است و محبت و ارتباط بلکه رحمانيت و يگانگی و ازاله بيگانگی و وحدت با جميع من علی الرض در نهايت آزادگی و فرزانگی * جمال مبارک ميفرمايد همه بار يکداريد و برگ يک شاخسار * عالم
ص ٤٠ وجود را بيک شجر و جميع نفوس بمنزله اوراق و ازهار واثمار تشبيه فرمودند * لهذا بايد جميع شاخه و برگ و شکوفه و ثمر در نهايت طراوت باشند و حصول اين لطافت و حلوت منوط بارتباط و الفت است * پس بايد يکديگر را در نهايت قوت نگهداری نمايند و حيات جاودانی طلبند * پس احبای الهی بايد در عالم وجود رحمت رب ودود گردند و موهبت مليک غيب و شهود نظر بعصيان و طغيان ننمايند و نگاه بظلم و عدوان نکنند نظر را پاک نمايند و نوع بشر را برگ و شکوفه و ثمر شجر ايجاد مشاهده کنند * هميشه باين فکر باشند که خيری بنفسی رسانند و محبت و رعايتی و مودت و اعانتی بنفسی نمايند دشمنی نبينند و بد خواهی نشمرند جميع من علی الرض را دوست انگارند و اغيار را يار دانند و بيگانه را آشنا شمرند و بقيدی مقيد نباشند بلکه از هر بندی آزاد گردند * اليوم مقرّب در گاه کبرياء نفسی است که جام وفا بخشد و اعدا را درّ عطا مبذول دارد حتی ستمگر * بيچاره را دستگير شود و هر خصم لدودرا يار ودود *اين است وصايای جمال مبارک اين است نصائح اسم اعظم
ص ٤١ ای ياران عزيز جهان در جنگ و جدال است و نوع انسان در نهايت خصومت و وبال ظلمت جفا احاطه نموده و نورانيت وفاء پنهان گشته جميع ملل و اقوام عالم چنگ تيز نموده و با يکديگر جنگ و ستيز مينمايند * بنيان بشر است که زير و زبر است هزاران خانمان است که بی سرو سامان است در هر سالی هزاران هزار نفوس در ميدان حرب و جدال آغشته بخاک و خون است و خيمه سعادت و حيات منکوس و سر نگون * سروران سرداری نمايند و بخونريزی افتخار کنند و بفتنه انگيزی مباهات نمايند * يکی گويد که من شمشير بر رقاب امتی آختم و ديگری گويد مملکتی با خاک يکسان ساختم و يکی گويد من بنياد دولتی بر انداختم * اين است مدار فخر و مباهات بين نوع بشر * در جميع جهات دوستی و راستی مذموم و آشتی و حق پرستی مقدوح * منادی صلح و صلح و محبت و سلم آئين جمال مبارک است که در قطب امکان خيمه *زده و اقوام را دعوت مينمايد پس ای ياران الهی قدر اين آئين نازنين بدانيد و بموجب آن حرکت و سلوک فرمائيد و سبيل مستقيم
ص ٤٢ و منهج قويم پيمائيد و بخلق بنمائيد* آهنگ ملکوت بلند کنيد و تعاليم و وصايای رب ودود منتشر نمائيد تا جهان جهان ديگر شود و عالم ظلمانی منور گردد و جسد مرده خلق حيات تازه جويد هر نفسی بنفس رحمانی حيات ابديه طلبد *اين زندگانی عالم فانی در اندک زمانی منتهی گردد و اين عزت و ثروت و راحت و خوشی خا کدانی عنقريب زائل و فانی شود * خلق را بخدا بخوانيد و نفوس را بروش و سلوک مل اعلی دعوت کنيديتيمان را پدر مهربان گرديد و بيجارگان را ملجأ و پناه شويد فقيرانرا کنز غنا گرديد و مريضانرا درمان و شفا معين هر مظلومی باشيد و مجير هر محروم * در فکر آن باشيد که خدمت بهر نفسی از نوع بشر نمائيد و باعراض و انکار و استکبار و ظلم وعدوان اهميت ندهيد و اعتناء نکنيد بالعکس *معامله نمائيد و بحقيقت مهربان باشيد نه بظاهر و صورت هر نفسی از احبای الهی بايد فکر در اين حصر نمايد که رحمت پروردگار باشد و موهبت آمرزگار بهر نفسی برسد خيری بنمايد و نفعی برساند و سبب تحسين اخلق گردد و تعديلفکار تا نور هدايت تابد و موهبت
ص ٤٣ حضرت رحمانی احاطه نمايد* محبت نور است در هر خانه *بتابد و عداوت ظلمت است در هر کاشانه لنه نمايد ای احبای الهی همتی بنمائيد که اين ظلمت بکلی زائل گردد تا سرّ پنهان آشکار شود و حقايق ) اشيا مشهود و عيان گردد ( ع ع ) نطق مبارک شب پنجشنبه ١٣شوال سنه )١٣٢٩ ) مطابق ١٥اکتوبر سنه ١٩١١در اول ورود) ) بپاريس در خانه مس ساندرسن ( روحيه خانم) هُو الّ عالم وجود مثل هيکل انسان است قوای ماديه مانند اعضا و اجزای آن هيکل * ولی اين جسد روحی لزم دارد تا باو متحرک باشد باو زنده شود و حيات يابد باو قوه باصره قوه سامعه قوه حافظه قوه مدرکه پيدا کند تا نور عقل در او ساطع شود و باين قوه کاشف حقائق اشياء گردد و ترقيات عالم انسانی حاصل کند * در حال فقدان روح هر قدر در نهايت صباحت
ص ٤٤ و ملحت باشد اين نتايج حاصل نگردد نقشی است جان ندارد ادراک ندارد هوش ندارد بی بهره از کمال است*بناء عليه جسد امکان هر چند در عالم مادّی در نهايت طراوت و لطافتست ولی بی روحست * روحش دين الهی است دين الهی روح عالم امکانست امکان باو نورانيست اکوان باو مزين است و باو کامل*لهذا همچنانکه فکر تان منعطف بترقيات ماديه است بايد در ترقيات روحانيه نيز بکوشيد همين قسم که در مدنيت جسمانيه ميکوشيد بايداعظم از آن در ترقيات روحانيه سعی بليغ نمائيد چنانچه جسد را اهميت ميدهيد روح را نيز اهميت لزم * اگر در هيکل انسان روح نباشد از جسد چه فائده جسد مرده است * همين قسم جسد امکان اگر از ترقيات معنويه محروم باشد جسمی است بی جان * انسان بصورت حيوانست فرق مابين انسان و حيوان اينست که انسان قوای روحانی دارد و حيوان محروم از آن انسان از خدا خبر دارد و حيوان بيخبر از آن انسان ادراک حقائق اشياء ميکند و حيوان غافل و جاهل انسان
ص ٤٥ بقوه اراده حقائق مکنونه موجودات را ظاهر و آشکار *ميکند و حيوان بی بهره و بی نصيب از حقيقت انسانيه کمالت مانند انوار ساطعهء سراج ظاهر * چنانچه نور ظهور کمالت اين سراجست و همچنين دين سبب ظهور کمالت انسانست * اين فضائلست که انسان را بر حيوان برتری ميدهد نفحات روح القدس است که حيات ابدی ميدهد * پس اگر عالم انسانی از روح دين محروم ماند جسديست بيجان و از نفثات روح القدس محروم مانده از تعاليم الهی بی نصيب گشته چنان انسان حکم ميّت دارد * اينست که حضرت مسيح ) ميفرمايد( واگذاريد مرده ها را تا دفن کنند مرده ها زيرا آنچه از جسد زائيده شده جسد است و آنچه از روح توليد شده روح است * مقصود از روح حقيقت دين است * پس واضح شد که اگر نفسی از فيوضات روح القدس محروم شد ميت است ولو *کمالت صوريه داشته باشد و دارای صنايع و علوم باشد لهذا من دعا ميکنم تضرع مينمايم که اهالی اين مملکت از نفثات روح القدس زنده شوند توجه بخدا کنند
ص ٤٦ مرکز سنوحات رحمانيه شوند بتعليمات الهيه عامل گردند تا هريک مانند سراج * برافروزند و عالم راروشن کنند ) نطق مبارک ٢٢شوال سنه ١٣٢٩مطابق ١٤اکتوبر) )سنه ١٩١١در منزل مسيودريفوس در پاريس) هُو الّ اين دفعه دوم است که در مجمع احبای پاريس آمدم الحمد لّ ميبينم رويها روشن است و گوشها شنوا و قلوب بنار محبت الهی منجذب از اينجهت قلب من مسرور است که الحمد لّ در چنين شهری در چنين مجلسی بمحبت الّ جمع شدهايم*فی الحقيقه شهر پاريس در مدنيت نهايت ترقی نموده است و در جميع شؤون ماديه نجاح و فلح يافته بمنزله ای رسيده که مانند آئينه صور نا متناهی مدنيت در اين مرتسم است * حيف بود که اين آئينه از پرتو آفتاب
ص ٤٧ حقيقی محروم ماند * الحمدلّ پرتو شمس حقيقت بر اين آئينه افتاد * بلوريست در نهايت صفا حيف بود که سراج محبت در آن مشتعل نشود گلستانی است در نهايت صفا حيف بود که از رشحات امطار عنايت محروم ماند حال الحمد لّ ابر ملکوت بر او ميبارد * اميدوارم که در نهايت لطافت و طراوت آيد شمع محبت الّ در اين * بلور چنان افروخته شود که شعاعش باطراف رسد عنقريب ملحظه خواهيد کرد که از انوار بهاءالّ غرب شرق ميشود ابر رحمت پروردگار ميباردجميع قلوب سبز و خرم ميشود بشارات الهيه جميع قلوب را بحرکت ميآورد * اين اجسام يک قوه روحانيه ميطلبيد الحمد لّ بارقه صبح آسمانی دميد* اين ممالک مثال انسانی بود که در نهايت جمال باشد لکن روح نداشته باشد الحمد لّ روح ابدی در او دميده شد روز بروز ترقی خواهد کرد روزی خواهد آمد که از جميع اين صحرا اين قرآء اين دره ها ندآء يابهاء البهی بلند شود*حال نظير آنستکه بارقه صبح تازه دميده شده لکن بعد از اين * صبح طلوع آفتاب است آنوقت جميع آفاق روشن شود
ص ٤٨ پاريس چون مرکز برزگيست من آرزويم اينست که مرکز سنوحات رحمانيه شود جميع بلد فرنگ بنور پاريس روشن شود * هميشه از ابتداء تا حال چنين واقع شده که نور الهی از شرق بغرب تابيده لکن در غرب سطوع شديديافته * امر حضرت مسيح روحيفداه از شرق ظاهر شد * چون پر تو نورانی بر غرب انداخت نور ملکوت در غرب انتشار بيشتر بود * حال من هم اميدم چنانستکه انوار بهاء الّ در غرب در نهايت جلوه شاهد انجمن گردد و هر يک از شما مثل شمعی روشن شويد و مانند ستاره درخشنده گرديد و هر يک از شما مثل شجر پر ثمری شويد* مواهب ملکوت بهاء الّ عظيم است بحر رحمت پروردگار پر موجست الطاف * الهی بی پايانست شرق و غرب را احاطه کرده است شما نظر باستعداد خود مکنيد اعتماد بملکوت الهی نمائيد* زيرا ملکوت الهی ذرّه را آفتاب ميکند قطره را دريا مينمايد ضعيف را قوی ميکند جاهلرا دانا مينمايد کور را بينا ميکند گنگ را گويا مينمايد کر را شنوا ميکند اين فيوضات ملکوت ابهی است * لهذا شما اعتماد
ص ٤٩ بملکوت ابهی داشته باشيد بر لياقت خود نظر مکنيد* از قبل ملحظه کنيد حضرت پطرس شخصی بود ماهی گير همين قسم سائر حواريينيکی نجّار بود ديگری صبّاغ * اينها بفيض الهی بعنايت حضرت مسيح بر سرير سلطنت ابدی نشستند حيات ابدی يافتند از ملکوت الهی درخشيدند فيوضات ل يتناهی يافتند نظر باستعداد خودشان نکردند * مريم مجدليه زنی بود اهل ده چون مشمول الطاف الهی شد مريم مجدليه شد تا ابدالباد از افق عزّت ابديّه ميدرخشد * خدواند فضلش بسيار است عنايتش بسيار است خزائن قدرتش پر است * آن خدائيکه بآنها بخشيده بشما هم می بخشد از خزينه اش کم نميشود * لهذا *شما بايد همگی بعنايات الهی مطمئن باشيد تا شما نيزفائز باشيد اللّهمّياربّی و رجائی و معينی و منائی اسألک بفضلک الّذی احاط الموجودات و برحمتک الّتی سبقت الممکنات * ان تنزل علينا فی هذه الليلة النوراء جزيل مواهبک واجعلنا يا الهی مشمولين بلحظات عين رحمانيتک
ص ٥٠ و مستغرقين فی بحار نور فردانيتک و مبتهلين الی ملکوت صمدانيتک و متضرعين الی افقالطافک * ربّ ان هؤ لء عباد و اماء قداجتمعوافی هذا المحفل الروحانی مبتهلين الی ملکوتک مشتعلين بنار محبتک منجذبين بنور معرفتک و متموجين کالبحور بارياح موهبتک متذلّلين الی ملکوت رحمانيتک * ربّايدهم بشديد القوی و انزل عليهم الرحمة من السّمآء و اجعلهم آيات توحيدک ورايات تقديسک بين الوری و سرجاً لمعة بنور العرفان ساطعة بانوار الهدی بين اهل الوفاء * انک انت الکريم* انک *انت الرحيم* انک انت العزيز القديم خطابه مبارکه در لندن در جمعيت اتحاد) ) ١٤سپتامبر سنه ١٩١١ هُوالّ الحمدلّ مجلسی در نهايت لطافت و کمال تشکيل شده است اميدوارم که آنچه مقصود کتب و رسل است
ص ٥١ در ميان شما پيدا شود * مظاهر الهی اوّل معلّمين و مروّجين حقيقت هستند * چون عالم تاريک و ظلمانی * گردد و غفلت پيدا شود خدا يک نفر الهی را ميفرستد حضرت موسی آمد در وقتيکه مصر تاريک بود و جهل و نادانی احاطه نموده نفوسی در منتهی درجه توحّش بودند * حضرت موسی معلم الهی بود تعليم آيات ربّانی کرد ملّت اسرائيل را تربيت نمود از جهل و ذلّت نجات داد بمنتهی درجه اوج عزت رسانيد* در علوم و فنون ماهر کرد و مدنيت تامّه از برای آنان مهيا نمود خزانه عالم انسانی ميانه آنها منتشر کرد * بعد کم کم آن آثار الهی محو شد و هوی و هوس شيطانی غلبه نمود ظلمت احاطه کرد *بعد دو باره صوت احديت بلند شد شمس حقيقت درخشيد نفثات روح القدس دميد ابر رحمت باريد انوار هدايت عالم را روشن کرد عالم يک لباس جديدی پوشيد خلق خلق جديد گرديد وحدت بشر اعلم شد اين عالم بهشت برين گرديد قبائل مختلفه و شعوب متنوعه متحد شدند * بعد از مدتی مردم اين نواميس الهيرا فراموش کردند
ص ٥٢ * حقيقتی نماند ظلمت و غفلت و نادانی احاطه نمود حال حضرت بهاء الّ آمد و آن اساس اصلی را تجديد کرد* آن تعاليم الهی زمان مسيح را و آن فضائل عالم انسانی را دو باره ظاهر کرد تشنگان را سيراب نمود و غافلنرا هوشيار محرومانرا محرم اسرار نمود و وحدت عالم انسانيرا اعلم مساوات بشريه را نشر داد * پس شما جميعا بايد بجان و دل بکوشيد و در ميان جميع بشر بمحبت زندگی کنيد تا اتحادکلی حاصل شود تعصبات جاهلنه نماند *و جميع متحد گردند ) نطق مبارک در روز يکشنبه ٢٣شوال سنه )١٣٢٩ ) در منزل مبارک در پاريس ١٥اکتوبر سنه )١٩١١ هُوالّ چون بديده حقيقت نظر شود روحانيات مطابق
ص ٥٣ جسمانياتست همينطور که در عالم جسمانی ملحظه ميکنند فصل بهاری موسم تابستانی اوقات خزانی ايام زمستانی است همين قسم در عالم روحانی فصولی است * ايام حضرت موسی مثل بهار بود چون بنی اسرائيل اسير خزان شدند و در نهايت ذلت و هوان و در ظلمت جهل سرگردان يد بيضای موسوی آنان را احساسات روحانی داد و تربيت آسمانی کرد و فيض ابر نيسانی مبذول داشت * پس از بهار روحانی موسم تغيير کرد زمستان شد آن رونق بهاری زائل گشت بحالت اصلی برگشتند منجمد شدند ظلمت فرا گرفت * حضرت مسيح بهار روحانی بود خيمه در قطب آفاق زد آن احساسات روحانيرا اعظم از قبل ظاهر فرمود جهان رونق بديعيافت عالم انسانی باهتزاز آمد * بعد باز موسم خزان شد رؤساء با امرا متفق شدند بکلی اساس حضرت مسيح تغييريافت اسير تقاليد گرديدند ملت مسيح اسير شدند و رؤساء و امرا مانند علت کابوس مسلط شدند * تعاليم الهی بکلی از دست رفت و تقاليدی رواج گرفت مثل آنکه هر گناهی بنفس پاک رؤساء مغفور
ص ٥٤ *ميشد و هر ظلم و اعتسافی باقرار و اعترافی مَعفوّ ميگشت عالم در اين تاريکی بود و غرب در نهايت توحش و از ترقيات ماديه و ادبيه بکلی محروم * بغتة نور محمدی درخشيد و اساس عدل الهی تأسيس کردباديهء عرب روشن گرديد شريعت الّ در بيابان علم بر افراخت و اقوام متوحشه تربيت شد و ترقيات در شريعت الّ حاصل گشت * بعد از مدتی باز تغيير کرد تا آنکه از *انوار دين مبين اثری نماند جهل و نادانی مستولی شد زيرا تغيير وتبديل از لوازم ذاتيه امکان است ممکن نيست تغيير پيدا نشود لبد بعد از هر معموری مطموری است و بعد از هر آفتابی شب يلدائی * چون ظلمات آفاق را احاطه کرد و اساس دين الهی بکلّی بر افتاد ابداً احساسات روحانی نماند اديان عبارت از الفاظ بود از سوء استعمال سبب کلفت گشت سبب اتحاد و اتفاق بود بهانهء نفاق شد لهذا خداوند مهربان محض رحمت کبری باز کوکبی ساطع فرمود * از شرق ،ايران صبح هدايت کبری حضرت باب ظاهر شد پس شمع نورانی حضرت بهاءالّ درخشيد و تعاليم بهاء الّ ترويج
ص ٥٥ گشت * دين الهی نورانيت است حسن اخلق است روح عالم است * اساس دين الهی آن نطقی است که من در لندن بيان کردم آن را بخوانيد تا معلوم شود * اهل عالم ابداً باساس امرالّ عالم نيستند اين است که جمعی از اهل معارف و علوم از دين بری شدند * حضرت بهاءالّ ميفرمايد اگر دين سبب اتحاد نشود عدمش بهتر از وجود است دين بايد سبب محبت شود * دوا بجهت شفاست اگر دوائی سبب مرض گردد نخوردن آن دواء بهتر است * از جمله اساس دين الّ فقرات يازده کانه است که در وقت وداع در لندن ذکر شد رجوع بآن نمائيد تا بر اساس اوامر و احکام *بهاءالّ واقف شويد
ص ٥٦ ) نطق مبارک ٢٨شوال سنه )١٣٢٩ ) در منزل مستردريفوس پاريس شب) ) پنجشنبه ٢٠اکتوبر سنه )١٩١١ هُوالّ الحمد لّ مجمع نورانيست در پاريس خيلی جمعيتها تشکيل ميگردد و محفلها ترتيب ميشود * يا محفل نشر معارفست يا مجلس توسيع تجارتست يا جمعيت ازدياد صنايعست يا مشورت در امور سياست است * اين مجامع و محافل جميع مفيد و مقبول و سبب ترقيات ماديه در عالم وجود * ولی انجمن ما انجمن روحانيست و بجهت توجه بملکوت ربانی و حصول احساسات روحانی و ترويج وحدت عالم انسانی تا بکوشيم که تعصب از بين ملل و *مذاهب زائل گرددو محبت در جميع قلوب حلول نمايد لهذا اميدوارم که اين انجمن در درگاه احديت از سائر انجمنها مقبول و ممتاز باشد * خداوند در تورات ميفرمايد
ص ٥٧ که خدا ميفرمايد انسانرا بصورت خود خلق نموديم *و در انجيل جليل ميفرمايد الب فی البن و البن فی الب حضرت محمد ميفرمايد که خدا فرموده انسان سرّ من است و من سرّ انسان * حضرت بهاء الّ ميفرمايد( فؤادک * )منزلی طهّره لنزولی و قلبک منظری قدّسه لظهوری اينکلمات جميعا دللت بر اين دارد که انسان بصورت و مثال الهيست * حقيقت الوهيّت لذاته بذاته از ادراک خارجست * زيرا ادراک فرع احاطه است يعنی بايد انسان چيزی را احاطه کند تا ادراک آن نمايد* و چون خدا محيط است محاط نميشودلذا ادراک محال است و ممتنع زيرا محيط اعظم از محاط است * پس ادراکات انسان که محاط انسان است حقيقت الوهيت نيست * عقل انسان گنجايش ادراک حق را ندارد * لهذا آنچه بتصور انسان آيد مخلوق است نه خالق صور ذهنيه انسانست نه حقيقت خارج*زيرا در کائنات ميبينيم تفاوت مراتب مانع از ادراک است با آنکه جميع خلقند * مثلً جماد و نبات و حيوان هر سه مخلوقند ولی ممکن نيست که جماد ادراک عالم نبات نمايد و نبات ادراک عالم حيوان کند
ص ٥٨ و حيوان ادراک مقام انسان تواند با آنکه هر سه مخلوقند * مثل نبات قوهباصره و ذائقه و سامعه و شامّه ندارد و حيوان ادراک کرويت ارض و مرکزيت آفتاب و کشف قوه برقيه و فنو غراف و تلگراف و فتو غراف و غير ها نتواند * اين کشفيات مختص بانسان است * پس *معلوم شد که رتبه مادون ادراک رتبه مافوق نتواند بعد از آنکه تفاوت مراتب در مخلوق مانع از ادراک شد چگونه ميتواند حادث قديم را درک کند و مخلوق خالق را احاطه نمايد* پس آنچه بتصور انسان در آيد خدانيست حقيقت الوهيت مقدس از اين است * لکن چون کائنات محتاج بفيض وجودند لبد بايد از حضرت الوهيت فيضی صادر شود که سبب وجود موجودات گردد* لذا حقيقت الوهيت بفيوضات اسماء و صفات اشراق *بر کائنات نموده و آن فيض الهی شامل جميع ممکنات است مثل اينکه شعاع آفتاب فايض بر جميع اشياء ارض است جميع اشيا بفيض آفتاب نمودار ميشود جميع کائنات ارضيه بحرکت آفتاب تربيت ميشود * ولی کائنات سائره غير انسان بمنزله حجر و مدرند در حقيقت جان ندارند
ص ٥٩ انسانست که جان دارد عقل دارد روح دارد شبهه نيست که انسان نصيبش از فيض الهی بيشتر است زيرا ممتاز از جميع کائناتست * جماد وجود جمادی دارد لکن کمال نباتی ندارد و نبات وجود نباتی دارد لکن دارای قوای حسّاسه نيست کمال حيوانی ندارد * حيوان قوه حسّاسه دارد لکن قوه عاقله ندارد * ولی انسان جامع جميع کمالتست جامع قوه جماد و قوه نبات و قوه حيوان و فضلً علی ذلک قوه عاقله دارد * لهذا انسان ممتاز از جميع کائنات است چون ممتاز است از فيض شمس حقيقت بهره و نصيبش بيشتر است علی الخصوص فرد کامل عالم انسانی که سائر افراد نسبت باو در ادنی درجه ادراکند*آن نور حقيقت در آن فرد کامل در نهايت تل ل و لمعان بلکه شمس حقيقت بصورت و مثال و حرارت و ضياء در آن جلوه کرده * لهذا حضرت مسيح فرموده الب فی البن ) يعنی آفتاب در اين آينه ظاهر است * مقصد) اين نيست که آفتاب حقيقت از علوّ تقديس خود نزول کرده و داخل در اين آينه شده * زيرا دخول و خروج از خصائص اجسام است و حقيقت الوهيت مقدس از اين
ص ٦٠ اوصاف * بلکه مقصود اين است که انوار شمس حقيقت در مظاهر الهيه در نهايت جلوه و ظهور است اين است حقيقت بيان الوهيت* هر نفسی قبول ميکند هر ادراکی اذعان مينمايد* خداوند مهربان بندگان خود را در اعتقادات خود تکليف باموری که خارج از دائرهء عقل است نميفرمايد ما که بندگان خداوند يم نفسيرا تکليف بامر غير معقول نمينمائيم چگونه خداوند ما را تکليف ميفرمايد باموريکه عقل از ادراکش قاصر است * اين مسئله را اگر بموجب تقاليد مسيحيين بگيريم غير معقول است * اما اگر حقيقت را تحرّی کنيم محقق و معقول است * ملحظه در آنچه بيان شد نمائيد * اين مسئله مشروح است و کسی انکار نکند باری امشب در مجمع شما هستم و از ملقات شما بسيار مسرورم ولی از شما ميخواهم که هر يک شمعی نورانی گرديد مرکز محبت رحمانی شويد قلوب شما ملهم بالهامات الهی *باشد و ديده های شما بمشاهدهآثار الهی روشن گردد شهر پاريس فی الحقيقه در نهايت زيبائيست ولی مدتيست که انوار روحانی بر او نتابيده لهذا از جهت روحانيات
ص ٦١ عقب مانده * قوه عظيمه ئی ميخواهد که روحی از نفثات روح القدس در او دمد * اگر مريضی را مرض ضعيف باشد معالجات عاديه کفايت است ولی امراض مزمنه شديده را معالجه درياق فاروقی لزم ادويه قويه واجب تا علج يابد * مثل اينفواکه بعضی بحرارت ضعيفه مانند ده درجه بکمال ميرسد و بعضی بيست درجه و بعضی پنجاه درجه لزم * اما پاريس هزار درجه حرارت لزم دارد تا بحرکت آيد* مثلً فتيله بمجرد تماس بآتش برافروزد ولی هيزم و چوب باين سرعت *مشتعل نگردد نار قويه ميخواهد که در او تأثير کند لهذا اگر بموجب تعاليم الهی که بر جميعانبياء نازل شده عمل نمائيميقين است تأثير کند * و آن اينست که بکلی تقاليد را ترک کنيم و از تعصّبات مذهبی و جنسی و سياسی و وطنی بگذريم و با جميع طوائف عالم محبت و مهربانی نمائيم خدمت بعالم انسانی کنيم و جميع *خلق را بنده خداوند و مظهر الطاف پروردگار دانيم نهايت اينست که بعضی نفوس هنوز ببلوغ نرسيده اند بايد آنها را ببلوغ برسانيم جاهلند سعی کنيم تا دانا گردند
ص ٦٢ مريضند علج و درمان دهيمکورانند بينا کنيم بنهايت محبت و الفت بموجب تعاليم الهی بآنها معامله کنيم شبه نيست که عالم انسانی روشن شود اتفاق و اتحاد حاصل گردد * لهذا من در حق شما دعا مينمايم* من امشب از ملقات شما خيلی مسرور شدم بجهت آنکه ميبينم اقوام مختلفه در اينجا مجتمع شده اند در نهايت الفت و محبتند * حقيقت چنين مجالس سبب سرور است ممکن نيست که انسان چنين نفوس مختلفه را باين محبت *مجتمع بيند و مسرور نشود مگر انسان بی انصاف باشد ملحظه نمائيد چون چند حيوان را اليف و جمع بينيد مسرور ميشويد پس ملحظه کنيد که اين نفوس مختلف الفکار مختلف العادات که با هم الفت دارند چه قدر سبب سرور است * من بدرگاه احديت عجز و نياز مينمايم که جميع بشر مانند شما بايکديگر محبت و الفت نمايند تا کره ارض عبارت از يک انجمن گردد و نوع انسان عبارت از يک خاندان شود جميع ملل در يک محفل با کمال الفت و محبت و صدق و صفا بشکرانهخداوند يکتا پردازند * لهذا در باره شما دعا مينمايم* الهی الهی تری
ص ٦٣ هؤلء العباد و هؤلء الماء قد انجذبوا بنفحات *القدس فی هذا الوان * ولبّوا لندائک بين النام ربّ ان هؤلءعباد اودعت فی قلوبهم آية الهدی و هديتهم الی ملکوتک البهی و نزلت عليهم من سحاب رحمتک الفيض الشامل و الغيث الهاطل * ربّ قد غشت البصار حجبات العتساف و غفلواعن ذکرک ياخفی اللطاف * و اماهؤلء قرت اعينهم بمشاهدة آيات توحيدک وطابت نفوسهم بالستفاضة من غمام تقديسک و صفت ضمائر هم بتجليات جمالک * و نور سرائر هم بظهور الطافک * ربّ قدر لهم کل خير فی ملکوتک و صور هم بصور المل العلی عن الوری حتی تکون آيات توحيدک الباهرة علی الشياء ورايات تقديسک * الخافقه فی کل البلد * واجعلهم کلمات کتابک وارزقهم من نعمائک واسبغ عليهم نعمتک * واجعلهم ينادون بالملکوت فی صقع المکان و سرجاً منيرة فی زجاج الناسوت بنور اليمان و اليقان انک انت المقتدر العزيز الغفور *العطوف الرحمن ص ٦٤ ) نطق مبارک عصر دوشنبه ٢٩شوال سنه )١٣٢٩ ) در منزل مسيواسکات در پاريس با حضور دويست) ) نفر از احباب و غيره _ ٢١اکتوبر سنه )١٩١١ هوالّ در جيع کتب الهيّه از جميع ملل روزی موعود است که آن روز جميع بشر در امن و امان راحت خواهند بود و عالم انسانی اتحاد و اتفاق حاصل خواهد نمود نزاع و جدال نخواهد ماند جنگ و حرب نخواهد بود جميع ملل باهم ارتباط خواهند يافت و وحدت عالم انسانی جلوه خواهد کرد * حال ملحظه ميکنيم که آن روز صبحش دميده است پرتو بارقه اش در آفاق منتشر گشته در عالم بشر يک هيجان عظيم حاصل شده * جميع ملل عالم شهادت ميدهند که تا وحدت عالم انسانی حاصل نگردد از برای بشر راحت و سعادت حاصل نخواهد شد * محبت است که سبب حيات عالم انسانيست اتحاد است که اسباب سعادت بشر است لکن هر چيزی منوط باسبابست تا اسبابش
ص ٦٥ مهيا نشود حاصل نميشود * مثل اين چراغ را لبد لزم که بلوری مهيا روغنی مهيا فتيله ئی مهيا شود تا روشن گردد * ما ميخواهيم در ميان بشر محبت حاصل شود محبت را روابطی لزمست * يکوقتی است روابط روابط عائله است * يکوقتی است که اسباب محبت روابط وطن است * يکوقتی است اسباب محبت وحدت لسانست * يکوقتی است روابط محبت روابط جنسی است * يکوقتی است که روابط محبت وحدت منافع *است * يکوقتی است که اسباب محبت تعليم و تعلم است * يکوقتی است که سبب محبت وحدت سياسی است اين اسباب جميعاً خصوصی است محبت عمومی حاصل نخواهد شد بجهت اينکه اين سبب محبت است ميانه اهل يکوطن اما اهل اوطان ديگر محرومند * روابط جنسی سبب محبت ميانه آن جنس است * اين روابط سبب محبت عمومی نميشود که روابط جنسی و تجارتی و سياسی و وطنی اسباب ارتباط عمومی شود * زيرا روابط جسمانی است مادی است و روابط ماديه محدود است * زيرا مادّه چون محدود است روابطش نيز
ص ٦٦ محدود است * پس معلوم شد اعظم روابط و وسيله بجهت اتحاد بين بشر قوه روحانيه است چونکه محدود بحدودی نيست * دين است که سبب اتحاد من علی الرض ميشود توجه بخداست که سبب اتحاد عالم ميشود دخول در ملکوت است که سبب اتحاد اهل ارض ميشود و چون اتحاد حاصل شد محبت و الفت حاصل می شود * لکن مقصد از دين نه اين تقاليدی است که در دست ناس است * اينها سبب عداوتست سبب نفرتست سبب جنگ و جدالست سبب خونريزيست * ملحظه کنيد در تاريخ دقت نمائيد که اين تقاليدی که در دست ملل عالمست سبب جنگ و حرب و جدال عالمست * مقصدم از دينانوار شمس حقيقت است * و اساس اديان الهی * يکيست يکحقيقت است يکروحست يکنور است تعدّدندارد از جمله اساس دين الهی تحرّی حقيقت است که جميع بشر تحرّی حقيقت کنند * چون حقيقت واحد است جميع فرق عالمرا جمع ميکند*حقيقت علمست اساس * اديان الهی علم است علم سبب اتحاد قلوب ميشود
ص ٦٧ حقيقت الفت بين بشر است * حقيقت ترک تعصب است حقيقت اين است که جميع بشر را بندگان الهی ببينيد حقيقت اين است که جميع ملل عالم را بنده يکخداوند بدانيد* حقيقت اين است که جميع اشيا را زنده از يک فيض ببينيد* نهايت اينست در عالم وجود مراتب است مرتبه نقص است و مرتبه کمال * ما بايد شب و روز بکوشيم تا نقص مبدل بکمال شود * مثل اطفال در عالم طفوليت نميدانند ولی مستحق نکوهش نيستند * بايد اين اطفال را تربيت کرد تا برتبه بلوغ برسند * اين نهالهارا بايد نشو و نما داد تا ثمر بدهد * اين زمين را بايد پاک کرد تا تخم برکت ببار آرد * اين مريض را بايد معالجه کرد تا شفا يابد * هيچ نفسی را نبايد مبغوض داشت جميع بشر را بايد محبت کرد * اگر اين اساس متين شود محبت حاصل ميشود * و همچنين بايد هميشه مناجات کنيم که خداوند در قلوب محبت ايجاد نمايد تضرع و زاری کنيم تا شمس حقيقت بر کل بتابد تا جميع در بحر رحمت پروردگار غرق شويم* تضرع و زاری کنيم تا جميع ناقصها کامل شود * تضرع و زاری کنيم تا جميع
ص ٦٨ اطفال ببلوغ برسد * آفتاب محبت بر شرق و غرب بتابد و از نور محبت الّ جميع قلوب روشن شود گوشها شنوا گردد قلوب منجذب بنفحات قدس شود ارواح مستبشر ببشارات الّ گردد * لهذا من دعا ميکنم الهی الهی لک الحمدبما اشرقت النوار من ملکوت السرار و استضاء جميع الرض بشعاعها و انتعشت النفوس و انشرحت القلوب بسطوعها * لک الشکر يا الهی بما هبت نسائم العناية من مطلع الرحمة و الجود و خرت النفوس سجوداً للربّ المعبود و انشرحت الصدور بآيات تقديسک فی کل الجهات و نادت اللسن بملکوتک و ظهور آيات بينات * ربّنا انّنا نتضرع الی مرکز الجلل و نتذلل لعزتک بين النام و ندعوک بالقلوب و اللسن و الرواح و نستفيض من سحاب رحمتک فی کل اليام * ربّ اجبر هذا الکسر * واکمل هذا النقص و ارحم علی عبادک و ايدهم الی صراطک * ربّ قد تشعشع انوار الهدی بين الوری و لکن النفوس غفلوا عن ذکرک و ابتلوا بالصمم و العمی * ربّانر ابصارهم بمشاهدة آياتک الکبری واسمعهم ندائک البديع
ص ٦٩ من ملکوتک البهی*انک انت الکريم* انک انت *العظيم* انک انت الرحمن الرحيم ) نطق مبارک ٢ذی القعده سنه ١٣٢٩در منزل مبارک) ) در پاريس ٢٣اکتوبر سنه )١٩١١ هُو الّ اعظم فضائل عالم انسانی علم است * علم سبب ظهور فيض الهيست * علم کاشف اسرار است * علم نظير آئينه ايست که صور اشياء در آن مرتسم * علم بهر شخصی معلومات بر جميع ميدهد و هر فردی از افراد انسانيرا عبارت از جميع بشر ميکند * زيرا علم آنچه جميع اکتشاف کرده اند يعنی معلومات جميع بشر را بانسان تعليم ميکند * علم است که انسان را مطلع بر جميع وقائع زمان سابق مينمايد* علم است که انسان را کاشف اسرار مستقبل ميکند * ملحظه کنيد که جميع کائنات کبيره و صغيره اسير طبيعتند * مثلً آفتاب اسير طبيعت است * جميع سيارات جميع نجوم ساطعه اسير طبيعتند عناصر اسير طبيعتند * جماد و نبات و حيوان اسير طبيعتند
ص ٧٠ و از تقاضای طبيعت تجاوز نتوانند * اين آفتاب باين عظمت از مدار خويش ابداً تجاوز نتواند واراده ندارد اسير طبيعت است وحوش و طيور اسير طبيعتند * دريای باين عظمت اسير طبيعت است * کره ارض اسير طبيعت است ادنی تجاوزی از قانون طبيعت نتواند * ولی انسان حاکم بر طبيعت است قواعد و احکام طبيعت را ميشکند بر طبيعت حکم ميکند * مثلً بمقتضای طبيعت انسان ذی روح خاکيست مثل سائر حيوانات * مقام و مقرش خاکست * باوجود آنکه ذی روح هوائی و آبی نيست قانون طبيعت را ميشکند در روی دريا جولن ميدهد محيط اکبر را قطع ميکند در هوا پرواز مينمايد و در زير دريا سير ميکند * اين قوه برقيه که مشاهده ميکنيد با وجود آنکه عاصی تر و سرکشتر از او قوه ئی نيست چون بکوه زند تابن خرق کند ولی انسان او را ميآورد حبس ميکند * در دقيقهئی شرق و غرب مخابره مينمايد* صوت آزاد را در آلتی حبس نمايد عکس انسانرا که سايه ئی زائل است ثابت ميکند * جميع اين امور خارق طبيعت است * اين است که انسان حاکم بر طبيعت است اين فضيلت را آيا انسان از چه حاصل کرده است
ص ٧١ از علم حاصل شده* پس معلومست که علم اعظم فضائل انسانی است * خرق عادات و هتک قوانين طبيعت مختص بعلم است * حال که خدا بانسان چنين قوه و استعدادی عنايت فرموده که خرق عالم طبيعت کند حيف است اين موهبت را در امور مضرّه تلف نمايد* حيف است در بغض و عداوت *مجری دارد * حيف است در ظلم و تعدّی صرف نمايد بايد اين قوت را در احيای نفوس مبذول دارد در خير عمومی صرف کند و در صلح و صلح بکار برد در معموريت عالم و راحت نفوس و الفت و محبت بين بشر *حصرنمايد* اينست موهبتی که حقيقت انسان از آن تزيينيابد اميدوارم که تمام موفق بآن باشيد فکرتان اين باشد که اين نفوس دانا شوند و عموم تحصيل علوم و فنون کنند و زمان تحصيل علم از بدايت حيات تا نهايت حيات است و بواسطه علم سبب محبت من علی الرض شوند و سبب صلح اکبر گردند تا بعون و عنايت الهيه بنيان جنگ بر افتد و اساس صلح و محبت گذاشته شود تا در دو جهان کامران گرديد* در اينخصوص *من دعا ميکنم که بآن موفق شويد
ص ٧٢ ) نطق مبارک ٣ذی قعده سنه )١٣٢٩ ) در پاريس ٢٤اکتوبر سنه )١٩١١ هُو الّ در عالم مادّيات هر چند محبت موجود ولی محدود است در عالم جسمانی وسائط و روابط محبت مشهود است و لکن وسائط مادی است محدود است * و حال آنکه حقيقت محبت غير محدود است چه طور ميشود بوسائط * محدوده حقيقت غير محدوده بتمامها حاصل شود *از جمله وسائط محبت در عالم مادی ارتباط عائله ايست اين معلوم است که محدود است و محبتی که قابل انفصال نباشد بتمامها حاصل نميشود چه بسيار در يک عائله نهايت بغض و عداوت حصول يافته * پس معلوم شد که رابطه عائله ئی *تمام نيست * و همچنين از جمله روابط روابط وطنی است بعضی چون اهل يکوطنند در ميان آنها محبت و الفت است آنهم کافی نيست چرا که محدود بوطن است * ( و ثانی ) آنکه
ص ٧٣ *شايد بينابناء وطن نهايت بغض و عداوت حاصل شود ثالثاً) روابط جنسی است آنهم محدود است احتمال) دارد در ميان جنس عداوت واقع شود * ( رابعاً) روابط اتحاد *وحدت منافعست چون منافع مختلف گردد زائل می شود خامساً) وحدت سياسيست که سبب الفت و محبت ميشود) *آنهم يکوقتی است که وحدت سياسی بهم ميخورد پس معلوم و محقق شد روابط ماديه از برای الفت بين بشر کافی نيست محتاج يکقوه ديگر است که آن جميع بشر را بيکديگر التيام دهد و مورث نهايت محبت شود و بايد غير محدود باشد * شبهه ای نيست که اين قوه روح القدس راست و اين سبب وحدت است که جميع بشر را در ظل کلمه واحده جمع کند * هيچ قوه ئی جز اين قوه ملکوتيه نتواند که جميع بشر را انجمن واحد کند و روابط محبت را محکم و متين نمايد* لهذا بايد جميع بکوشيم تا در ميانه بشر نورانيت الهی حاصل شود نفثات روح القدس تأثير کند نورانيت آسمانی پرتو افکند تا اينکه اين قلوب بشر بتمامه بيکديگر ارتباط تامّ حاصل کند * اينست اساس محبت حقيقی والّ محبت
ص ٧٤ بی سبب حاصل نشود * باری شمارا نصيحت ميکنم وصيت مينمايم من ميانه شما چند روزی هستم ميروم نمی مانم * شما اسير ماديات نباشيداز اين قيود آزاد باشيد زيرا حيوان اسير ماديات است انسان اسير ماديات نيست خداوند او را آزاد کرده * نگاه کنيد ببينيد جميع کائنات ابداً از عالم طبيعت تجاوز نتوانند اسيرند ولی انسان *از اسارت آزاد است زيرا طبيعت را خرق ميکند مثلً ملحظه کنيد انسان باقتضای طبيعت ذی روح خاکيست ولی در هوا پرواز ميکند اين خلف طبيعت است بر روی دريا جولن ميدهد * در زير *دريا سير ميکند اين خارق قانون عمومی طبيعت است حقايق اشيا بمقتضای احکام طبيعت سرّ مکنون ورمز مصون ولی انسان بقوه کاشفه آن را ادراک مينمايدبقوه قاهره آن را از حيّز غيب بعرصه شهود ميآورد * اينها جميع دليل بر آن است که انسان اسير طبيعت نيست بلکه خارق طبيعت است * لهذا شما بايد بقوه الهيه بکوشيد تا وحدت عالم انسانی در انجمن عالم جلوه نمايد نه بقوای ماديه بل بوسائط و روابط معنويه در قلوب انسان القای محبت
ص ٧٥ نمائيد* اگر نفسی را دوست داريد سبب آن وحدت عائله و وحدت وطن و وحدت جنس نباشد بلکه بايد نفوس را از برای خدا دوست داشته باشيد* هر نفس کامليرا دوست داشته باشيد ولو از وطن شما و عائلهء شما نباشد تا باين وسائط بتوانيد بعالم انسانی خدمت کنيد عالم انسانی را نورانی نمائيد و بنيان اين ظلمات بغض و عداوت را بر اندازيد* جميع بشر در ظل علم وحدت انسانی جمع شوند و تأييدات آسمانی برسد و فيوضات ربانی حصول يابد تا ملکوتی شويد رحمانی شويد و همت را بر اين بگماريد* ابداً نگوئيداينانگليسی است اين آلمانی است اين فرانسه ايست اين ايطاليائيست * ابداً اين اذکار را بر زبان نرانيد همه بندگان خدائيد و کنيزان او اين ميزان کل باشد * ابداً در محفل الفت معلوم نشود که کی فرنساست و کی ترک است و کی آلمان و کی انگليس و کی فرس فکرتان اين باشد يقين است که خدا از شما راضی ميشود تأييدات آسمانی ميرسد * من يک ضعيف مسجونی بودم لکن تأييدات الهی رسيد حال در پاريس در نهايت روح
ص ٧٦ و ريحان باشما معاشرم و بنشر نفحات الّ اميدوار * پس نظر بخدا داشته باشيم بخود ننگريمشرمسار شويم زيرا استعداد و لياقت نداريم* اما چون نظر بقوت ملکوت ميکنيم اميدوار ميگرديم و از هيچ مشقت عظيمی * رو گردان نميشويم و السلم ) نطق مبارک ٤ذی قعده سنه ١٣٢٩در منزل) ) مبارک پاريس ٢٦اکتوبر سنه )١٩١١ هو الّ *در انجيل ميفرمايد هر وقت مسيح ميآيد سوار بر ابر است جمال مبارک در تفسير اين آيه ميفرمايد حضرت مسيح دفعه اولی هم آمد سوار بر ابر بود چرا که ميفرمايد من از آسمان آمده ام امّا بحسب ظاهر از رحم حضرت مريم آمده بود * در انجيل ميفرمايد بآسمان کسی صعود مينمايد که از آسمان آمده کسيکه از آسمان نيامده بآسمان نميرود *و من از آسمان آمده ام و حال آنکه از رحم مريم آمده بود پس معلوم شد که مقصد از آسمان اين فضای نامتناهی نيست سماء ملکوت است مسيح از آنجا ست اما وقتی آمد سوار بر ابر بود ابر يعنی جسم بشری * زيرا همينطور
ص ٧٧ که ابر مانع از مشاهدهء آفتاب است همينطور بشريت مسيح * مانع از مشاهدهء آفتاب حقيقت مسيح بود نصّ انجيل موجود که ميگفتند اين شخص ناصريست و ميگويد من از آسمان آمده ام ما اين شخص را ميشناسيم جميع اقربايش را ميشناسيم وطنش را ميدانيم ديگر اين چه معنی دارد که ميگويد من از آسمان امده ام * پس مقصود اينست که هر چند جسد حضرت از ناصره بود اما روح لهوتی بود * هر چند قوای جسمانی حضرت محدود بود امّا قوای روحانی حضرت نامحدود * لکن خلق نظر ببشريت حضرت مسيح ميکردند ميگفتند اين شخص از اهل ناصره است از بطن مريم آمده نه از آسمان زيرا نظر ببشريت حضرت مينمودند * امّا اگر *از حقيقت مسيح خبر داشتند ميدانستند که از آسمان آمده باری حضرت بهاء الّ ميفرمايد همينطور که اين ابر مانع از مشاهده آفتابست همينطور بشريت حضرت مانع بود که پی بحقيقت مسيح برند * ما اميدواريم که نگاه ببشريت نکنيد نظر بحقيقت نمائيدبماديات محتجب نشويد از روحانيات نصيب بريد زمينی
ص ٧٨ نباشيد آسمانی باشيد جسمانی نباشيد روحانی باشيد ظلمانی نباشيد نورانی باشيد نظر بشمس حقيقت داشته باشيد که انوارش از جميع آفاق ساطعست * ابر حجاب ما نشود اين تقاليد مانع از مشاهده حقيقت نگردد آفتاب را بنگريد ابر نبينيد سما را در نهايت صافی ببينيد و حرارت شمس حقيقت را که حال بی ابراست در نهايت قوت مشاهد کنيد تاجميع روشن شويد و حيات ابديه بيابيد مظاهر فيض سرمدی گرديد از عالم ماديات بعالم معنويات انتقال نمائيد* زيرا ماديات محدود است و معنويات نا محدود محدود از غير محدود مانع نشود عالم ناسوت ما را از عالم لهوت محروم نکند جسد ما را از روح مأيوس ننمايد* اينست آرزوی ما و اينست تمنّای ما * از خدا *اميدوارم جميع شما بآن فائز شويد
ص ٧٩ ) نطق مبارک ٥ذی قعده سنه ١٣٢٩شب پنجشنبه) )در منزل مستر دريفوس در پاريس ) اکتوبر سنهء ( 27 1911 هُو الّ چونکه تعليم بهاء الّ توحيد جميع بشر است و نهايت الفت و اتحاد بقدر امکان بايد سعی و کوشش نمود تا سوء تفاهمی که بين ملل حاصل شده زائل شود * لهذا بايد قدری بحث در سوء تفاهمی که بين اديان است بنمايم و اگر سوء تفاهم زائل شود اتحاد کلی حاصل گردد جميع ملل با همديگر نهايت الفت حاصل نمايند * سبب اصلی اين اختلف و جدال از علمای ملل است زيرا آنها بملت خود چنان تفهيم ميکنند که سائر ملل *مغضوب خدا هستند و محروم از رحمت پروردگار روزی در طبريه در جنب معبد يهود بودم و خانه مشرف بمعبد بود * ديدم حاخام يهود وعظ ميکند ميگويد ای قوم يهود شما امت خدا هستيد و سائر ملل
ص ٨٠ امت غيراو خدا شمارا از سلله حضرت ابراهيم خلق کرده و فيض و برکت بشما داده و شما را از جميع ملل ممتاز نموده * از شما اسحاقی بر گزيده حضرت يعقوبی فرستاده حضرت يوسفی برانگيخته حضرت موسائی مبعوث نموده حضرت هارونی فرستاده حضرت سليمانی و حضرت داودی و حضرت اشعيائی و حضرت ايليائی فرستاده جميع اين پيمبران از شما هستند * از برای شما فرعونيان را غرق نمود و دريا را شکافت و از آسمان برای شما مائده فرستاد از سنگ آب جاری کرد * شما امت مقبوله نزد خدا هستيد شما بنی اسرائيل ابناء خدائيد و از جميع ملل ممتازيد* موعود شما مسيح ميآيد آنوقت شما عزيز ميشويد و بر جميع ملل عالم حاکم و امير ميگرديد و اما سائر ملل خذله هزله رذله گردند*يهوديها ،آنقدر از حرف او مسرور بودند که وصف ندارد همينطور سائرين ،سبب اختلف و نزاع و جدال آنها بودهاند * اما اگر اينها تحرّی حقيقت علمای ملت ميکردند البته اتحاد و اتفاق حاصل ميشد * زيرا حقيقت يکيست تعدّد قبول ننمايد* پس ایطالبان حقيقت آنچه
ص ٨١ در حق سرور کائنات حضرت محمد عليه السلم تا بحال شنيدهايد جميع روايات از روی غرض و تعصب جاهلنه بوده ابداً مقارن حقيقت نبوده * حال من حقيقت واقع را برای شما بيان مينمايم روايات نميکنم بميزان عقل صحبت ميشود زيرا وقائع ازمنه سابقه را بميزان عقل بايد سنجيد* اگر مطابق آيد مقبول است و الّ سزاوار اعتماد نيست * اوّل اينکه آنچه در حق حضرت رسول عليه السلم در کتب قسيسها ميخوانيد مانند شرح حال مسيح است در کتب يهود * شما ملحظه کنيد مسيح باين بزرگواريرا خلق در حقش چه نسبتها ميدادند و حال آنکه حضرت مسيح باوجه صبيح و نطق فصيح مبعوث شده بود*برسر مطلب رويم حال نصف اهل عالم بت پرست است و نصف ديگر دوقسمت قسم اعظم مسيحی است و قسم ثانی مسلمان و ملل ديگر قليلند * اين دو قسم مهم است * هزار و سيصد سال است ميان مسلمان و مسيحی نزاع و جدالست و حال آنکه بسببی جزئی اين عداوت اين سوء تفاهم زائل ميشود و نهايت الفت حاصل ميگردد نه جدال
ص ٨٢ ميماند نه نزاع نه ضرب و نه قتال * و آن اينست که ميگوئيم حضرت محمد عليه السلم چون مبعوث شد اول اعتراض که باقربای خويش کرد گفت چرا بانجيل و تورات مؤمن نشديد* و اين بموجب نص قرآنست حکايت تاريخی نيست * گفت چرا بجميعانبياء مؤمن نشديد* چرا به بيست و هشت بيغمبران مذکور در قرآن مؤمن نشديد* و بنص قرآن ميفرمايد تورات و انجيل کتاب خداست حضرت موسی نبی عظيمی بود حضرت مسيح از روح القدس تولد يافت و روح الّ و کلمة الّ بود * حضرت مريم مقدس بود حتی در قرآن ميفرمايد حضرت مريم نامزد کسی نبود بلکه در اورشليم قدس القداس معتکف و منزوی بود شب و روز مشغول عبادت بود مائده از آسمان برای او ميآمد حضرت زکريا پدر يحيی هر وقت ميآمد ميديد مائده پيش مريم است سؤال ميکرد مريما اين مائده از کجاست مريم ميگفت از آسمانست و حضرت مسيح در گهواره تکلم کرد و حضرت مريم را خدا بر جميع زنان عالم ترجيح و تفوق داده اين نصوص قرآن در حق حضرت
ص ٨٣ مسيح است * حضرت محمد عليه السلم قوم خود را توبيخ و ملمت کرد که چرا مؤمن بمسيح و موسی نشديد* قوم گفتند ما مؤمن ميشويم بمسيح و موسی و تورات و انجيل اما حال آباء و اجداد ما چه ميشود يعنی آباء و اجداد ما که به آنها افتخار ميکنيم* حضرت محمد فرمود هرکس بحضرت مسيح و موسی مؤمن نبود از اهل نار است * اين نصّ قرآنست تاريخ نيست حتی فرمود چون پدران شما مؤمن بحضرت مسيح و انجيل نبودند در حق آنها طلب مغفرت ننمائيد بخدا واگذاريد اين قسم قوم خود را ملمت ميکرد * و حضرت محمد وقتی مبعوث شد که آنها بهيچوجه انسانيت تربيت مدنيت نداشتند * بدرجه ای درنده بودند که دختر های زنده خود را زير خاک دفن ميکردند و زنان پيش آنها از حيوان پست تر بودند * وقتی ميخواستند عطر بخود شان بزنند بول شتر استعمال ميکردند و بول شتر را ميخوردند * حضرت محمد ميان اينها ظاهر شد اين قوم جاهل را همچو تربيت کرد که در اندک زمان تفوق بر سائر طوائف حاصل نمودند عالم شدند دانا شدند
ص ٨٤ و اهل معارف شدند اهل صنائع شدند * نص قرآن است که ميفرمايد نصاری دوست شما هستند لکن بت پرستان عرب را ازبت پرستی و درندگی بقوت منع نمائيد* اصل حقيقت اسلم اينست * اما نگاه بمعاملت بعضی از امراء اسلم نکنيد زيرا تعلق بحضرت محمد ندارد * تورات را بخوانيد ببينيد احکام چگونه است ولی ملوک يهود چه کردند * انجيل را بخوانيد ببينيد رحمت صرفست مسيح همه را منع از حرب کرد وقتی بطرس شمشير کشيد گفت بگذار در غلف * امّا امراء مسيحی چه قدر خونريزی نمودند و ظلم شديد کردند و بعضی از قسيسها بر خلف مسيح معامله نمودند اينها دخلی بمسيح ندارد * باری مقصد اينجاست مسلمانان معترف بر آن هستند که حضرت مسيح روح الّ است کلمة الّ است مقدس است واجب التعظيم است و حضرت موسی نبی ذی شأنی بود صاحب آيات * باهرات بود و تورات کتاب الّ است خلصه مسلمانان رئيس مسيحيان و رئيس موسويان را نهايت تمجيد و تقديس مينمايند * اگر مسيحيان هم
ص ٨٥ رئيس اسلم را مقابله بالمثل تمجيد و تقديس کنند اين نزاع بر داشته ميشود * آيا از اين قضيه ايمان مسلمانان کاسته ميشود استغفرالّ * آيا مسلمانان چه ضرر از ستايش رئيس مسيحيان ديدند و چه گناهی نمودند * بلکه بالعکسمقرّب درگاه الهی شدند که انصاف دادند حضرت مسيح را روح الّ و کلمة الّ گفتند * آيا * نبوّت محمد بدلئل باهره ثابت نيست از جمله برهان حضرت محمد قرآن است که بشخص امّی وحی شده و يکمعجزه از معجزات قرآن اينست که قرآن حکمت بالغه است شريعتی در نهايت اتقان که روح آن عصر بود تأسيس ميفرمايد* و از اين گذشته مسائل تاريخيه و مسائل رياضيه بيان مينمايد که مخالف قواعد فلکيه آنزمان بود * بعد ثابت شد که منطوق قرآن حق بود * در آنزمان قواعد فلکيه بطلميوس مسلّم آفاق بود و کتاب مجسطی اساس قواعد رياضيه بين جميع فلسفه ولی منطوقات قرآن مخالف آن قواعد مسلّمه رياضيه* لهذا جميع اعتراض کردند که اين آيات قرآن دليل بر عدم اطلع است * امّا بعد
ص ٨٦ از هزار سال تحقيق و تدقيق رياضيون اخير واضح و مشهود شد که صريح قرآن مطابق واقع و قواعد بطلميوس که نتيجهءافکار هزاران رياضيّ و فلسفه يونان و رومان و ايران بود باطل * مثلًيکمسئله از مسائل رياضيهء قرآن اينست که تصريح بحرکت ارض * نموده ولی در قواعد بطلميوس ارض ساکن است رياضيون قديم آفتاب را حرکت فلکيه قائل ولی قرآن حرکت شمس را محوريه بيان فرموده و جميعاجسام فلکيه و ارضيه را متحرک دانسته * لهذا چون رياضيون اخير نهايت تحقيق و تدقيق در مسائل فلکيه نمودند و آلت و ادوات اختراع کردند و کشف اسرار نمودند ثابت و محقق شد که منطوق صريح قرآن صحيح است و جميع فلسفه و رياضيون سلف بر خطا رفته بودند * حال بايد انصاف داد که هزاران حکما و فلسفه و رياضيون از امم متمدنه با وجود تدرس و تدريس در مسائل فلکيه خطا نمايند و شخص امّی از قبائل جاهله بادية العرب که اسم فن رياضی نشنيده بود با وجود آنکه در صحراء دروادی غير ذی
ص ٨٧ زرع نشو و نما نموده بحقيقت مسائل غامضهء فلکيه پی برد و چنين مشا کل رياضيه را حل فرمود * پس هيچ شبهه نيست که اين قضيه خارق العاده بوده و بقوت وحی حاصل گشته * برهانی از اين شافی تر و کافی تر *ممکن نيست و اين قابل انکار نه ) نطق مبارک ٦ذی قعده ١٣٢٩در منزل مبارک) ) پاريس ٢٨اکتوبر سنه )١٩١١ هُو الّ امروز حوادث ايطاليا و ترکيا را خواندم باز محاربه جديدی شده خون بيچارگان انسان از برای پست ترين چيزها ريخته ميشود * از برای اين خاک سياه همديگر را ميکشند و حال اينکه مال هيچکدامشان نيست * چه بسيار از ملل و دول که زمين را تصرف کردند بعد در اندک زمانی از دستشان رفت * در زمان شارلمان و ناپليون اول فرانسه چه قدر ممالک فتح شد عاقبت چه نتيجه بخشيد در اندک زمانی از دست رفت * زمين ملک خداست جميع ملل و دول مانند مستأجرند عاقبت
ص ٨٨ از دست کل خواهد رفت ( ولّ ميراث السّموات و الرض ) برای اينمدت قليله که مانند استئجار است با يکديگر نزاع کنند جدال نمايند خونريزيها کنند *نظير سباع ضاريه و گرگان تيز چنگيکديگر را بدرند و حال آنکه خدا انسان را مظهر فضائل عالم انسانی خلق نموده که سبب راحت و آسايش عالم بشود سبب محبت و الفت باشد نورانی باشد و عادل باشد انصاف داشته باشد تعدّی نکند معاونت يکديگر نمايند مهربانی بين بشر حصول پذيرد * خدا اينطور ميخواهد سبب سعادت عالم انسانی و عزّت بشر اين است لکن وا اسفا که بشر بر خلف رضای خدا حرکت ميکند در اموری ميکوشد که سبب ذلّت بشر است سبب رسوائی عالم انسانيست * حال شما بالنّسبه بسائر طوائفی که در اينجا هستند جمع قليلی هستيد که الحمد لّ نيّتتان خير است توجه تان بخداست خير عالم انسانی را ميخواهيد *صلح و صلح ميطلبيد آرزوی محبت و الفت ميکنيد