Bernard Sierpień, Epigon
sących się rękach upuszczających podsuniętą przez pielęgniarkę filiżankę z lekarstwami, mógłbym też powiedzieć: podsuniętą przez obojętnie kogo filiżankę z lekarstwami, zarówno w tak zwanym okresie szkolnym, jak i zaraz po upuszczeniu przez stare trzęsące się ręce filiżanki z lekarstwami, szukamy usprawiedliwień, jakichkolwiek usprawiedliwień; ja na przykład przez całe życie szukam usprawiedliwienia dla tego, że jestem nieudolnym epigonem Bernharda. Wie pan, dam panu radę, żeby było panu łatwiej, lżej, musi pan sobie tylko uświadomić, że skoro nie jest pan, tak jak ja, nieudolnym epigonem Bernharda, to jest pan tonącym okrętem. Ja, nagle, przez przypadek, zupełnie nieświadomie uświadomiłem sobie, że jestem nieudolnym epigonem Bernharda tudzież tonącym okrętem; przez całe życie ludzie uciekają ode mnie jak od tonącego okrętu, już od dzieciństwa dzieci uciekały ode mnie jak od tonącego okrętu, potem młodzi uciekali ode mnie jak od tonącego okrętu, następnie tak zwani dorośli, teraz nawet starzy uciekają ode mnie jak od tonącego okrętu. Jeśli tylko uświadomi pan sobie, i zaraz potem wyobrazi, że jest pan tonącym okrętem, będzie panu łatwiej. Epigonizm to okropna choroba, powiedział, a nieleczony epigonizm to choroba najstraszliwsza, nie wyobraża pan sobie, jakie spustoszenie dokonuje się w człowieku, który pewnego dnia, u kresu swych dni, spostrzega, że przez całe życie był wyłącznie nieudolnym epigonem Bernharda. Obrzydliwość! Chcemy być oryginalni, samodzielni, a jesteśmy nieudolni, wtórni, a co najgorsza, nie dość, że jesteśmy nieudolni i wtórni, to jeszcze nie potrafimy inaczej. * Jego obsesją jest długość powieści. Moją obsesją jest długość powieści, powiedział. Odczuwam niedos-
33