Kültür-Sanat Hazırlayan: Behice Çağlar
Kadın işçi evde de çalışıyor Kadınlar, 8 Martı sadece miting ve şenliklerle kutlamadılar. Kadın filmlerinden kadın konulu fotoğraf, resim ve sanat sergilerine kadar birçok sanat etkinliğinin de konusu ve öznesiydiler.
8 mart, kadınların birlik, dayanışma ve mücadele günü kutlu olsun. Geçen her yılla birlikte mart ayında kadın temalı sanatsal etkinliklerin sayısı artıyor, bu sevindirici. Sevindirici olmayan, yaşam gailesi ve diğer nedenlerle bunlara ulaşamıyor olmamız. İşte, Filmmor ekibi “Filmler, tüm etkinlikler yine ücretsiz, para pul manisini ortadan kaldırmak bizden, diğer tüm manilerle başa çıkmak sizden!” demiş. 7. Uluslararası Gezici Filmmor Kadın Filmleri 9 mart’ta başladı. Kazım Koyuncu Kültür Merkezi’nde ise, 8 mart haftası boyunca, “Ekmek ve Gül için” şiarıyla, kadın fotoğrafları sergisi, müzik dinletisi ve kadın filmleri ücretsiz olarak, katılımcılarla paylaşıldı. Emel Çelebi’ nin, “Lilith’in kızkardeşleri” ve “Gündelikçiler” filmleri ve Kibar Dağlayan’ın 29 Aralık 2005’te Bursa’da Özay firmasına ait fabrikada çıkan yangın sonucu yaşamını kaybeden beş kadın tekstil işçisinin öyküsünü anlattığı belgeseli gösterildi. Sergilere baktığımızda, Tomur Atagök, kadınlar gününü, İstanbul’da Mart ayında açtığı üç sergi ile kutluyor. Kadın hakları ve çevre korumacılığı konularında,
44
metal üzerine yaptığı işlerle tanınan sanat- nesnesi hiç değildir...” başlığıyla tanıtılmış. çı 1996’dan sonra Anadolu tanrıçaları’na, Serginin, sanat tarihi sergisi olmadığı, femi1999’larda küreselleşme adına ortaya çıkan nizm adına yapılan bir eylem aynı zamanda kimlik ve din sorunlarına, savaş ve şiddet güncel sanat sergisi olduğu belirtilmiş. Sergikonularına yöneldi. Tüketiciliğin izlendiği özel de sanatçıların işlerinin yanı sıra, kadın hareanıların kanıtları Günceler, 1990’dan beri ketinden fotoğraflar ve Desa eylemcisi Emine tükettiği yiyecek ve içeceklerin kağıt atıkları, Arslan afişi yer alıyor. davetiyeler ve fotoğraflardan kolaj ve boyay- Sergi, ismini Türk Ceza Kanunu’nun töre, la, kart boyutunda oluşturulan bir dizi. Ana- namus, ırz cinayetlerini besleyen, kadına dolu tanrıçaları resimlerinde, soyut güncel yönelik şiddeti adeta imrendiren 5237 sayılı kadın figürleriyle de karşılaşırız. Kibele, Arte- “haksız tahrik indirimi” maddesinden almış. 8 mis, Demeter, Athena’dan bugüne uzanan bir Mart’ta açılan, küratörlüğünü Canan Şenol’un bakış sunar izleyiciye. üstlendiği eylem-sergi yaşamda kadının tahÖmer Hayyam, Dostoyevski, Uğur Mumcu, rik nesnesi olarak görülmesine yoğunlaşıyor Virginia Woolf’dan satırlar yazılıdır resim- ve izleyiciyi kadınlara yapılan her türlü siyasi, lerinde. “Tek bir sözü bile silemezsin” der kültürel, toplumsal ayrımcılık üzerinde düÖmer Hayyam. “Susmayı, kendi kabuğu şünmeye, bununla savaşmak için mücadele içine çekilmeyi bir yaşam biçimi, bir kişilik biçimleri üretmeye çağırıyor. simgesi olarak benimseyen insanlar vardır... Sergide işleri yer alan sanatçılar: Atıl Kunts Her adaletsizlik onların eylemsizliklerinden (grup), Aylin Kuryel, Çağla Cömert, Canan güç alır biraz da” der Uğur Mumcu. Virginia Şenol, Didem Yazıcı, Dilek Winchester, EvWoolf’dan ise şu satırlar yer alır: “Ne önemi rim Kavcar, Filmmor (grup), Fulya Çetin, Gülvar bir gün mutlaka yitip gitmenin; / bütün bunların kendin olmadan da Uçmayı Öğrenmek sürmesinin / Yoksa ölümün kesin sonucu avutuyor muydu?” “Uçmayı Öğrenmek” (2008) yapıtının alt bölümünde, kuru ağaç dallarının tuval üzerine yapıştırılmasıyla oluşturulmuş ön planı, silahları, şiddeti, karanlığı çağrıştırır. Resmin ortasında görülen kol ise sanki bir gösteri sırasında kaldırılan protesto yumruğudur. Resmin üst bölümünde çin Aksoy, Gülizar Önen, Güneş Terkol, Hale mavi gökyüzüne ve bulutlara doğru kanatları- Tenger, İnci Furni, Nalan Yırtmaç, Neriman nı açıp uçmaya hazırlanan güvercin, sanatçı- Polat, Nil Yalter, Nilbar Güreş, Oda projenın gelecek düşünün simgesi si (grup), Özlem Gök, Sezgi Abalı, Şükran gibi görünür. Moral, Yasemin Özcan Kaya, Amargi sanat atölyesi (grup). Kadın Cinayetlerinde Haksız Tahrik = Erkeklik İn- Karışık malzemeyle üretilen, “Ben yaktım o yandı” işinde, ocaklı bir fırın içinden uzanan dirimi objelerle kadın bedenine gönderme yapılmış 7 Mart’ta Hafriyat Karaköy’de gibi görünür. Ocak üzerindeki bir kağıt paraçılan ve rahim biçiminde çasına yazılı ayette, erkeklerin kadınların düzenlenmiş kapısından yöneticisi ve koruyucusu olduğu yazılıdır. Ergeçilerek girilen sergi “Cinkeklere, baş kaldırmasından endişe ettikleri siyet bir bela değildir, tahrik kadınlara öğüt vermeleri ve yola gelmezlerse