ΤΕΥΧΟΣ 89 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2014
Εργοληπτικόν βήμα 70ο Συνέδριο Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
Δημόσια Έργα – Ώρα Μηδέν Εκσυγχρονισμός ή μήπως οπισθοδρόμηση στον μεσαίωνα της διαπλοκής;
Το Α και το Ω της ανακαίνισης Τα κατάλληλα υλικά και οι απαραίτητες εργασίες
EKΔΟΣΗ ΤΗΣ Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
Τα θετικά και τα αρνητικά του προκάτ Αποτελεί την λύση που εσείς επιθυμείτε; Τα ερωτήματα που αφορούν τα προκάτ κτίρια είναι πολλά.
Ένθετο Κύρωση της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημόσιων έργων (μέρος β΄)
4
Εργοληπτικόν βήμα
ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ ΤΕΥΧΟΣ 89 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2014 Κωδικός εντύπου 011271
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Διμηνιαία Έκδοση της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ Θεμιστοκλέους 4, 106 78 Αθήνα τηλ: 210 3814735, 210 3838759 e-mail: secretary@pesede.gr www.pesede.gr Διαδρομές
8-18
Θέμα
20-29
70ο Συνέδριο ΠΕΣΕΔΕ
30-31
Γνωμοδοτικό Σημείωμα
32-37
Νομολογία
38-45
Βήμα Συνδέσμων
46-48
Αρθρα
50-54
Επιχειρήσεις
56-58
Ημερολόγιο
60
Στοιχεία Συνδέσμων
62
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
ΕΚΔΟΤΗΣ PROTASIS e-mail: info@protasis.org
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Κωνσταντίνος Σιδέρης
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ Γεώργιος Γάγαλης πρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ
www.pesede.gr ...απλοποιήστε τη ζωή σας!
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Θεοδόσης Παπανδρέου
Νέα, δραστηριότητες, νομικά και φορολογικά θέματα άμεσα και έγκυρα, από το χώρο εργασίας, ότι ώρα επιθυμείτε.
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Τ. Γακίδης Χ. Κυριακίδης
6
Εργοληπτικόν βήμα
Ώρα μηδέν για επιβίωση και ανάπτυξη Ανάπτυξη. Το ζητούμενο. Χωρίς ίσως να γνωρίζουν ορισμένοι τι ακριβώς σημαίνει η λέξη που επικαλούνται. Ή εναλλακτικά την διαστρεβλώνουν σκόπιμα υπηρετώντας αλλότριους σκοπούς. Πως όμως μπορεί η προώθηση μέτρων που ωφελούν τους λίγους και αποβαίνουν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου να αποτελεί στόχος των διοικούντων; Με ποια λογική να επιδιώκουν άραγε την καταδίκη στην ανεργία χιλιάδων Ελλήνων ανά την επικράτεια αλλά και την διασπάθιση χρήματος σε ακριβά έργα αμφιβόλου ποιότητας; Το 70ο Συνέδριο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. θα έπρεπε ίσως να έχει χαρακτήρα περαιτέρω ουσιαστικής ανάπτυξης για τον κλάδο μας. Οι εξελίξεις δυστυχώς επιβάλλουν να ασχοληθεί με το να προλάβει την καταστροφή. Μια καταστροφή η οποία είναι πιο κοντά από ποτέ. Με ευθύνη τρίτων. Ενα νομοσχέδιο που θα μπορούσε να οδηγήσει το σύνολο της χώρας στην ουσιαστική ανάπτυξη επιλύοντας προβλήματα του παρελθόντος κάνει το ακριβώς αντίθετο. Οπισθοδρομικό, μας γυρίζει δεκαετίες πίσω. Επί της ουσίας είναι ανεφάρμοστο και αυτό οφείλουν να το γνωρίζουν οι συντάκτες του. Θα πρέπει να γνωρίζουν επίσης πως αν επιχειρηθεί να γίνει νόμος του κράτους, θα αναγκάσει όλους τους Έλληνες να πληρώσουν ακριβότερα για ένα προϊόν που απολαμβάνουν σήμερα με λογικές τιμές. Και επιπλέον θα οδηγήσουν στην ανεργία χιλιάδες Έλληνες που σήμερα απασχολούνται από τις εταιρείες του κλάδου μας. Αν αυτή είναι η ερμηνεία που δίνουν στην λέξη «ανάπτυξη», οδηγούμαστε στο ασφαλές συμπέρασμα ότι προωθούν συμφέροντα τρίτων. Με προκάλυμμα την κατεπείγουσα συμμόρφωση της χώρας στις ευρωπαϊκές επιταγές, κάποιοι κάθισαν γύρω από το ίδιο τραπέζι και με χαρτοκοπτική επέλεξαν τι θα υιοθετήσουν και τι θα απορρίψουν. Ζήλεψαν φαίνεται την δόξα του Φρανκενστάιν και επιχειρούν να δημιουργήσουν το δικό τους τέρας υπό την μορφή ενός θεσμικού πλαισίου περί δημοσίων συμβάσεων. Τους διαφεύγει μάλλον πως το Τέρας της γνωστής ιστορίας στο τέλος στραγγάλισε τον δημιουργό του αφότου πρώτα τον εκδικήθηκε. Τους διαφεύγει ότι κάθε τέρας είναι υπεραπαιτητικό και ζητά ολοένα και περισσότερα. Από την ανάπτυξη λοιπόν περνάμε στον αγώνα για τα αυτονόητα: την ορθή σχέση ποιότητας – τιμής στα δημόσια έργα και την επιβίωση εκατοντάδων επαγγελματιών του χώρου που τροφοδοτούν τις τοπικές κοινωνίες προσφέροντας θέσεις έργασιας. Πλέον υπάρχει μόνοδρομος τον οποίο πρέπει να ακολουθήσουμε για να προλάβουμε τα χειρότερα. • Απαιτείται η συνεχιζόμενη πίεση από την οργάνωσή μας προς την ηγεσία του ΥΠΟΜΕΔΙ, ώστε να καταστεί ο εργοληπτικός κόσμος συνομιλητής των συντακτών του νομοσχεδίου • Επίσης απαιτείται η παρέμβαση του επισήμου τεχνικού συμβούλου της πολιτείας, του ΤΕΕ, ώστε να συμβάλει στην κατάρτιση ωρίμων και εφαρμόσιμων διατάξεων Απαιτείται ένας νόμος πλαίσιο για τα Δημόσια έργα, που θα ενσωματώνει μεν τις Ευρωπαϊκές οδηγίες αλλά θα διασφαλίζει επίσης και το Δημόσιο αγαθό του τεχνικού έργου και θα εγγυάται αναπτυξιακή πορεία στο κλάδο μας, με όσα μέσα μας έχουν απομείνει, ως χώρα. Και όχι ένας νόμος πλαίσιο – τέρας. Χρόνος πλέον δεν υπάρχει. Βρισκόμαστε στην ώρα μηδέν. Και απαιτούνται πράξεις.
ΑΙΧΜΗΡΑ
Μέλη του Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε ΠΡΟΕΔΡΟΣ Γάγαλης Γεώργιος (Θεσσαλονίκη) Α’ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Γαλάνης Ευάγγελος (Πάτρα) Β’ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Καλτσάς Νικόλαος (Φθιώτιδα) ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Διάκος Νικόλαος (Ηλεία) ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ορφανίδης Δημήτριος (Καβάλα) ΤΑΜΙΑΣ Σινωπίδης Εμμανουήλ (Πιερία) ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Αψώκαρδου Βασιλική (Λέσβος) Γαλάνης Στέργιος (Σέρρες) Γεωργουλόπουλος Γεώργιος (Μεσσηνία) Γκέλας Χρήστος (Αθήνα) Καραγιώργης Νικόλαος (Χαλκιδική) Κατσούλας Κωνσταντίνος (Αθήνα) Καφρίτσας Γεώργιος (Αθήνα) Κλαπαδάκης Εμμανουήλ (Αθήνα) Κοτορένης Χρήστος (Καστοριά) Μεσοχωρίτης Ορέστης (Θεσσαλονίκη)
Μητσόπουλος Βασίλειος (Λάρισα) Μπελιμπασάκης Στέφανος (Ηράκλειο) Μπουζιάκας Δημήτριος (Αθήνα) Μπούσγος Ηλίας (Αθήνα) Μυλωνάς Αριστοτέλης (Καρδίτσα) Παπαβασιλείου Αναστασία (Άρτα) Ρούλιος Αντώνιος (Ρέθυμνο) Τζήκας Γεώργιος (Θεσσαλονίκη) Τσιακίρης Απόστολος (Έβρος) ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Γάγαλης Γεώργιος Γαλάνης Ευάγγελος Καλτσάς Νικόλαος Διάκος Νικόλαος Γεωργουλόπουλος Γεώργιος Μεσοχωρίτης Ορέστης Ρούλιος Αντώνιος ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΤΡΟΠΗ Ξηρός Βασίλειος (Μεσολόγγι) Πολιτίδης Θεόδωρος (Δυτ. Μακεδονίας) Τσάντας Παναγιώτης (Καβάλα) ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Κλάδος Αλέξανδρος (Ηράκλειο) Ανθυμίδης Δημήτριος (Δράμα) Δερμετζόγλου Ιωάννης (Καβάλα)
8
Εργοληπτικόν βήμα
Ε.Ε.: Πράσινη αναβάθμιση κτιρίων από το μηδέν Μια σειρά από οδηγίες για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων που συζητούνται στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για ένα σχέδιο συνολικής υποχρεωτικής αναβάθμισης των παλαιών κυρίως κτιρίων χωρίς όμως να έχει προβλεφθεί κάποια χρηματοδότηση με το προκάλυμμα των καλύτερων συνθηκών διαμονής και εργασίας στα κτίρια, την ενεργειακή αναβάθμιση που θα συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια και την υγεία των ενοίκων. Οι προτάσεις που προωθούνται σύμφωνα με την Ημερησία: 1. Επανέρχεται η οδηγία όχι μόνο για την ανακατασκευή αλλά και για την αντικατάσταση όλων των παλαιών ανελκυστήρων στα κτίρια. 2. Προτείνεται η αντικατάσταση όλων των σωληνώσεων του νερού στα κτίρια. Δηλαδή να αντικατασταθούν χιλιάδες μέτρα σωλήνων που είναι παλιοί. 3. Υπάρχει η πρόταση για το λεγόμενο water performance, δηλαδή για το πώς διαχειρίζονται
το νερό οι ιδιοκτήτες. Προτείνεται ο υποχρεωτικός έλεγχος για τον αριθμό και την ποιότητα των βρυσών, αν υπάρχουν συστήματα ανακύκλωσης του νερού, αν υπάρχουν ειδικά φίλτρα κ.λπ. 4. Υπήρξαν προτάσεις για σειρά εργασιών όπως ξήλωμα αμιάντου (που υπάρχει μόνο σε ελάχιστα κτίρια, κυρίως σε στέγες και καπνοδόχους), αντικατάσταση μονωτικών υλικών, φελιζόλ, τζάμια, θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα τα οποία στο μέλλον θα γίνουν υποχρεωτικά. 5. Η βιομηχανία καλωδίων προωθεί στις Βρυξέλλες οδηγία για το scraping, δηλαδή το ξήλωμα όλων των καλωδίων, διακοπτών και ηλεκτρολογικών πινάκων από τα παλιά κτίρια και την αντικατάστασή τους. 6. Υπήρχε και η πρόταση για την προσβασιμότητα των αναπήρων σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Να κατασκευάζονται μπάρες, ράμπες ή άλλα ηλεκτρονικά συστήματα για τη διευκόλυνση των αναπήρων σε κτίρια που ζούσαν και εργάζονταν άτομα με ειδικές ανάγκες.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
ΠΕΣΕΔΕ: Nα ισχύσει η τροπολογία για το ΦΠΑ για όλες τις Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων Παρέμβαση προς το οικονομικό επιτελείο ώστε η τροπολογία για το ΦΠΑ να ισχύσει για όλες τις Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων πραγματοποίησε η ΠΕΣΕΔΕ. Σε σχετική της επιστολή σημειώνει πως με την σχετική τροπολογία γίνεται ένα τολμηρό βήμα εμπρός, προς την κατεύθυνση του δικαίου και του αυτονόητου. «Παρά ταύτα, η πρόβλεψη της παραγράφου 1 της τροπολογίας, άρθρο 39β, παρ. 1 « ... οι υποκείμενοι στο φόρο των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο δεν έχει υπερβεί τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ, μπορούν να επιλέξουν την εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος του παρόντος άρθρου», περιορίζει σημαντικά τους δυνητικούς αποδέκτες, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην κατασκευή Δημόσιων Έργων. Ειδικά οι Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Δημόσιων Έργων, έχουν ως μοναδικό «πελάτη» την Πολιτεία και
η είσπραξη του ΦΠΑ, εναπόκειται στην ευχέρεια της Πολιτείας και μόνον. Ως εκ τούτου, θεωρούμε σκόπιμο να προστεθούν στους δυνητικά εντασσόμενους στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ, όλες οι Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Δημόσιων Έργων, ανεξαρτήτως ύψους κύκλου εργασιών, εφ’ όσον ο κύκλος εργασιών προέρχεται από την κατασκευή Δημόσιων Έργων». «Παρακαλούμε να κάνετε δεκτή την παρατήρησή μας, που άλλωστε θα ικανοποιήσει ένα χρονίζον και δίκαιο αίτημα της Ομοσπονδίας μας. Η Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.), η Ομοσπονδία των ανά την Ελλάδα Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, από το 1933 θεσμικός εκπρόσωπος των Εργοληπτικών Επιχειρήσεων κάθε μεγέθους και όλης της Χώρας, με παραπάνω από 7.000 μέλη, θεωρούμε την επίλυση του ως άνω ζητήματος ιδιαίτερα σημαντική για την ρευστότητα των επιχειρήσεων» σημειώνει η ΠΕΣΕΔΕ.
10
Εργοληπτικόν βήμα
Απαράδεκτη και αυθαίρετη τροποποίηση όρων επαγγελματικού δανεισμού εκ μέρους των τραπεζών
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Παρέμβαση προς τον υφυπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Αθανάσιο Σκορδά πραγματοποίησε η ΠΕΣΕΔΕ με αφορμή την τροποποίηση των όρων επαγγελματικού δανεισμού. Όπως σημειώνεται στην σχετική επιστολή «η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έχει στοιχίσει μέχρι σήμερα γύρω στα 250 δις €, τα οποία χρεώθηκε κατ’ ανάγκη ο Ελληνικός λαός. Επίσης γνωρίζετε ότι οι τράπεζες δεν φάνηκαν συνεπείς ως προς την κάλυψη της πρώτης δόσης του δανείου, το οποίο έλαβαν από τη Ε.Κ.Τ. με εγγύηση ομόλογα αξίας 23 δις € του ελληνικού δημοσίου». Παρ’ όλα αυτά και μεσούσης της κρίσης, όχι μόνο απαιτούν από τους Έλληνες δανειολήπτες να είναι συνεπείς αλλά και τους πιέζουν χρησιμοποιώντας τα νομικά τους επιτελεία ν’ ακολουθούν, προκειμένου να εισπράξουν «ατραπούς» οι οποίες δεν προβλέπονται από τις μεταξύ τους συμβάσεις. «Έτσι ο Έλληνας δανειολήπτης μικρομεσαίος επιχειρηματίας, ο οποίος καλείται για τρίτη φορά να πληρώσει το ίδιο δάνειο, (την πρώτη φορά ως φορολογούμενος και την δεύτερη ως δανειολήπτης μέσω των τοκογλυφικών τόκων ) όντας ανυπεράσπιστος, και μη έχοντας «πόρους» ανάπτυξης, ξεγυμνωμένος από κάθε δικαιούμενη κρατική προστασία, κατέβαζε ρολά και «γράφεται» στον ατέρμονα πίνακα των αδρανών μονάδων που δεν παράγουν πλέον, αλλά επαιτούν. Παραδείγματα αυθαιρεσίας πολλά (στην διάθεση
σας), όπου τράπεζες, τροποποιούν αυθαίρετα ανοιχτά επαγγελματικά δάνεια των οποίων η τοκοφορία εξυπηρετείται αδιαλείπτως και ανελλιπώς, μετατρέποντας τα σε κοινές δανειακές συμβάσεις, με συγκεκριμένη ημερομηνία εξόφλησης η οποία τις περισσότερες φορές είναι μικρότερη των δώδεκα μηνών. Και αυτό συντελείται παρανόμως και μονομερώς εκβιαστικά, από την θέση του ισχυρού, παρ’ ότι στους όρους της δανειακής σύμβασης δεν συνομολογείται η διάρκεια αποπληρωμής σε ανάλογη περίπτωση.» σημειώνει η ΠΕΣΕΔΕ συμπληρώνοντας: «Αυτά και άλλα πολλά συμβαίνουν με τις τράπεζες οι οποίες, όντας ιδιωτικές επιχειρήσεις, στηρίχθηκαν προκλητικά από την κυβέρνηση Σας και προκλητικώς συμπεριφερόμενες, γράφουν στα παλαιά τους υποδήματα νόμους και συμβάσεις και συγχρόνως «θάβουν» την ποθούμενη ανάκαμψη στο βωμό, της κάλυψης μιας λανθασμένης επιχειρηματικής πολιτικής, διασπάθισης των αποταμιεύσεων του Έλληνα πολίτη, που παράλληλα με το κομπόδεμά του που προσπαθήσατε να περισώσετε στηρίζοντας τις τράπεζες, χάνει και του σπίτι του και την επιχείρηση του. Βέβαιοι ότι θα παρέμβετε την ύστατη αυτή στιγμή, ενδεχόμενα μετά από μια γρήγορη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, συμμαζεύοντας τις απρόθυμες τράπεζες, σε μια τελευταία απόπειρα και ευκαιρία ανάκαμψης, παραμένουμε στην διάθεση Σας».
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
12
Εργοληπτικόν βήμα
Στρατηγική επιλογή οι οδικοί άξονες Η υλοποίηση των μεγάλων οδικών έργων αποτελεί «στρατηγική επιλογή ανάπτυξης» σύμφωνα με τον υπουργό Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη ο οποίος έδωσε την εικόνα ότι τα έργα πήραν μπροστά, ενώ η πλήρης ανάπτυξή τους θα γίνει από το καλοκαίρι, οπότε οι ρυθμοί των εργασιών θα ενταθούν και το προσωπικό αναμένεται να διπλασιαστεί. Παράλληλα ο υπουργός προχώρησε σε ανακοινώσεις και για τα οδικά έργα, που περικόπηκαν από τις εν εξελίξει συμβάσεις παραχώρησης. Το επόμενο διάστημα δημοπρατείται ως δημόσιο έργο ο άξονας δυτικής Πελοποννήσου, με την τρύπα 60 χιλιομέτρων στην περιοχή της λίμνης Καΐάφα να παραπέμπεται για αργότερα. Παράλληλα, στον άξονα Κεντρικής Ελλάδας σε φάση προετοιμασίας βρίσκεται η δημοπράτηση με σύμβαση παραχώρησης του τμήματος των 90 χιλιομέτρων από τη Λαμία έως την Ξυνιάδα, ενώ για το κομμένο τμήμα που θα συνδέσει το τμήμα Τρίκαλα έως την Εγνατία οδό θα επανεξεταστεί η χάραξη με νέες μελέτες. Ειδικότερα για τον άξονα δυτικής Πελοποννήσου ανακοινώθηκε η άμεση δημοπράτηση δύο νέων οδικών έργων που αποτελούν τμήματα του αυτοκινητοδρόμου Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης πλαισιωμένος από τους αρμόδιους υπη-
ρεσιακούς παράγοντες της διοικητικής ιεραρχίας του υπουργείου Δημοσίων Εργων ανακοίνωσε την άμεση δημοπράτηση: * Του άξονα Πάτρα-Πύργος μήκους 75 χλμ., με πλήρες παράπλευρο δίκτυο και με προϋπολογισμό 340 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό που θα προέλθει από ευρωπαϊκά και κοινοτικά κονδύλια του «νέου ΕΣΠΑ 2014-2020». Οι μελέτες και οι απαλλοτριώσεις σε μεγάλο βαθμό έχουν ολοκληρωθεί, ενώ στο νέο δρόμο θα κατασκευαστούν συνολικά επτά ανισόπεδοι κόμβοι (Μιντυλογλίου, ΒΙΠΕ, Κάτω Αχαΐας, Βάρδας, Κυλλήνης, Γαστούνης, Αμαλιάδας και Πύργου) και δύο σταθμοί εξυπηρέτησης αυτοκινήτων στις περιοχές Κάτω Αχαΐας και Πύργου. * Το δεύτερο έργο αφορά στον οδικό άξονα από τον κόμβο του Καλού Νερού έως τον ανισόπεδο κόμβο Κυπαρισσίας μήκους 30 χλμ. και προϋπολογισμού 130 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι το έργο να αποπερατωθεί έως το τέλος του 2016. Για το τμήμα Καλό Νερό-Πύργος που παρεμβάλλεται και περιλαμβάνει την ευαίσθητη περιοχή της λίμνης Καΐάφα, για το οποίο έχουν γίνει προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στην Ευρωπαϊκή Ενωση και αναφέρθηκε ότι επικρατέστερη εξέλιξη είναι να μη γίνει αυτοκινητόδρομος, αλλά να αναβαθμιστεί το υφιστάμενο οδικό δίκτυο. Η εξέλιξη των εργασιών στους αυτοκινητοδρόμους έχει ως εξής: * Αιγαίο: τέσσερα εργοτάξια (Τεμπών, Ομολίου, Σκοτίνας, Πλαταμώνα), με 10 χλμ. οδοποιίας, 3 σήραγγες, 4 γέφυρες. * Ολυμπία Οδός: τέσσερα εργοτάξια (Ζευγολατιού, Ξυλοκάστρου, Αιγείρας, Αιγίου), με 90 χλμ. οδοποιίας, 9 σήραγγες, 14 γέφυρες, 7 Cut & Cover. * Ιόνια Οδός: πέντε εργοτάξια (Ευήνου, Αμβρακίας, Σύκουλας, Γυμνότοπου, Περδίκας), με 90 χλμ. οδοποίας, 3 σήραγγες, 10 γέφυρες, και Cut & Cover. * Κεντρικής Ελλάδος: τρία εργοτάξια (Ανάβρας, Καρδίτσας, Τρικάλων), με 60 χλμ. οδοποιίας, 2 σήραγγες, 5 γέφυρες. Από τον περασμένο Δεκέμβριο, που εγκρίθηκαν οι συμβάσεις επανεκκίνησης των έργων στη Βουλή, με πρόσθετες εργολαβικές αποζημιώσεις και χρηματοδοτήσεις των έργων από εγχώριους και κοινοτικούς πόρους συνολικού ύψους 2,2 δισ. ευρώ, μέχρι σήμερα έχουν αναπτυχθεί συνολικά 16 εργοτάξια σε κατασκευαστικό μέτωπο 250 χιλιομέτρων οδοποιίας, όπου απασχολούνται 4.164 εργαζόμενοι.
Σε έναν πλανήτη που έχει απόλυτη ανάγκη για προστασία, σε κάθε επιχείρηση που “μετρά” και τον τελευταίο οικονομικό της πόρο, σε κάθε τοπική κοινωνία (δήμο ή κοινότητα) που θέλει να αξιοποιήσει με κάθε τρόπο το οποιοδήποτε οργανικό η αδρανές υλικό, έρχονται η Intermachinery και η Willibald να προσφέρουν έξυπνες και αξιόπιστες λύσεις.
Τι είναι Κομποστοποίηση; Είναι η αρχαιότερη μέθοδος ανακύκλωσης που δημιουργήθηκε από το ανθρώπινο είδος. Είναι η φυσική διαδικασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε λίπασμα. Σκοπός της κομποστοποίησης (η λιπασματοποίησης) είναι η επίτευξη όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ποσότητας αλλά και καλύτερης ποιότητας λιπάσματος. Γιατί κoμποστοποίηση;
Ποιά είναι η WILLIBALD GmbH: Με ιστορία 40 ετών, η WILLIBALD GmbH είναι από τους παλαιότερες γερμανικούς κατασκευαστικούς οίκους μηχανών chips, κομποστοποίησης και γενικότερα μηχανημάτων ανακύκλωσης. Με τις πανίσχυρες σειρές Minimax, MZA, Shark, SR, TBU, UH και EP, η WILLIBALD GmbH προσφέρει μια πλήρη γκάμα αξιόπιστων μηχανημάτων έτοιμα να «καταπιούν και να αλέσουν» οποιαδήποτε οργανικό ή αδρανές υλικό.
Υπάρχουν πολλοί και σπουδαίοι λόγοι για να κάνουμε κομποστοποίηση. Πέρα από Οικολογικούς (ελαχιστοποίηση των απορριμμάτων, αναζωογόνηση του εδάφους, μείωση του εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακος) υπάρχουν και σημαντικοί οικονομικοί λόγοι όπως μηδενισμός των εξόδων αποκομιδής των απορριμμάτων, αξιοποίηση και πώληση λιπάσματος, βελτίωση του χώματος και καλύτερη απόδοση της καλλιεργούμενης έκτασης. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εφαρμογές της κομποστοποίησης μπορούν να εφαρμοσθούν σε βιομηχανία, εμπόριο, ξενοδοχεία, δήμους , ναυτιλία. Η κομποστοποίηση μπορεί τελικά να εφαρμοσθεί εκεί που υπάρχει ανθρώπινη δραστηριότητα… Τι είναι βιοενέργεια;
H INTERMACHINERY είναι ο επίσημος και αποκλειστικός αντιπρόσωπος της WILLIBALD GmbH στην Ελλάδα η οποία εκτός από την πώληση, παρέχει: • Τεχνολογική υπεροχή και άμεσα εξειδικευμένη υποστήριξη • Λειτουργικές και οικονομικές λύσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες σας • Mοναδικές λύσεις στα μεταχειρισμένα • Άψογο service και after sales service από εξειδικευμένο προσωπικό
Βιοενέργεια, είναι στην ουσία μια από τις μορφές των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) η οποία προέρχεται από την αξιοποίηση οργανικών υλικών βιολογικής προέλευσης. Τα οργανικά υλικά ονομάζονται βιομάζα και αποτελούν την πρώτη ύλη για το βιοκαύσιμο το οποίο είναι το Α και το Ω της αειφόρου παραγωγής ενέργειας.
Γνωρίστε τα μηχανήματα μας
• ΕΡ 5500 SHARK ECO POWER – Flex Star 2000 τα απόλυτα μηχανήματα επεξεργασίας της βιομάζας και λιπασματοποίησης • SR 5100 GIGANT είναι ένα ισχυρότατο μηχάνημα θρυμματισμού ξύλου (Chipper) • TBU 3P ο ευέλικτος μετατροπέας κομποστοποίησης σε σειράδια • ΜΖΑ 4300 ο πολυτάλαντος τεμαχιστής ξύλου
16
Εργοληπτικόν βήμα
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Υπερκοστολογήσεις και αποκλεισμοί σε διαγωνισμούς έργων ΕΠΠΕΡΑΑ Την μέθοδο των διαγωνισμών – προμηθειών χρησιμοποιούν ορισμένοι για να εκμεταλλευτούν το ΕΠΠΕΡΑΑ. Αυτό καταγγέλει η ΠΕΣΕΔΕ με επιστολή της προς τον ΥΠΕΚΑ Γ. Μανιάτη την οποία μεταξύ άλλων κοινοποιεί και στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρο Ρακιντζή. «Με αφορμή το διαγωνισμό «Προμήθεια και εγκατάσταση τηλεμετρικού συστήματος διαχείρισης και ελέγχου διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης της δημοτικής κοινότητας Ορεστιάδας του Δήμου Ορεστιάδας» καταγγέλλουμε μια μεθόδευση που έχει σαν στόχο την υπερκοστολόγηση των έργων που αφορούν την αναβάθμιση των δικτύων των ΔΕΥΑ χρησιμοποιώντας καταχρηστικά τη μέθοδο του διαγωνισμού προμηθειών με φωτογραφικούς όρους που ελαχιστοποιούν τον ανταγωνισμό της κατασκευαστικής και εμπορικής αγοράς» σημειώνεται στην επιστολή η οποία συνεχίζει: «Πανομοιότυπες, εγκεκριμένες από το ΕΠΠΕΡΑΑ, διακηρύξεις «περιφέρονται» σ’ όλες τις ΔΕΥΑ της χώρας προκαλώντας τις έντονες διαμαρτυρίες των εργοληπτικών οργανώσεων και του TEE για όρους συμμετοχής που περιορίζουν τον ανταγωνισμό και τελικά υπερκοστολογούν τα έργα. Το προηγούμενο έτος, στις 14-7-13, είδε το φως της δημοσιότητας στην εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ», σοβαρή καταγγελία για την ύπαρξη πανελλαδικού κυκλώματος που νεμόταν τις μελέτες και τα έργα που αφορούσαν τον τηλεχειρισμό και την τηλεμέτρηση συστημάτων ύδρευσης σε πολλές ΔΕΥΑ όλης της χώρας και διαχειριζόταν τα τελευταία έτη δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που προέρχονται από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις μέσω ΕΣΠΑ. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, πρωταγωνιστής του σκανδάλου είναι προϊστάμενος στην Ειδική Υπηρεσία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του υπουργείου Ανάπτυξης, ο οποίος «προμήθευε» μελέτες για έργα τηλεχειρισμού των συστημάτων σε 50 ΔΕΥΑ ανά την επικράτεια τα τελευταία έτη προβάλλοντας τη θέση του στο υπουργείο Ανάπτυξης». Μάλιστα γι’ αυτό το θέμα, με βάση το πόρισμα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, οι εισαγγελικές αρχές διερευνούν και το ενδεχόμενο να εμπλέκεται ο συγκεκριμένος δημόσιος υπάλληλος και με εταιρείες που προμήθευαν τα συγκεκριμένα συστήματα, καθώς υπάρχουν καταγγελίες ανταγωνιστριών ότι αποκλείονταν από τους διαγωνισμούς με έντεχνο τρόπο. Εκτός όμως από τις διαμαρτυρίες έχουμε πλέον και
τις πρώτες δικαστικές αποφάσεις (Εφετείο Θεσσαλονίκης) για τις φωτογραφικές διατάξεις στο διαγωνισμού της ΔΕΥΑ Κιλκίς, η οποία κλήθηκε να τον ακυρώσει και να επαναλάβει. «Σχετικά με την αντιμετώπιση του παραπάνω θέματος, οφείλουμε να συγχαρούμε το Δ.Σ. της ΔΕΥΑ Πάτρας, η οποία ενώ αρχικά προκήρυξε διαγωνισμό για την εγκατάσταση τέτοιου συστήματος ως προμήθεια με τίτλο «Προμήθεια - Εγκατάσταση Ολοκληρωμένου Συστήματος Τηλεελέγχου -Τηλεχειρισμού για τον έλεγχο των διαρροών του δικτύου ύδρευσης της Πάτρας» κατόπιν ενστάσεων και εγγράφων καταγγελιών οι οποίες αναφερόταν: • Στον τρόπο δημοπράτησης, εάν δηλαδή θα έπρεπε να δημοπρατηθεί ως έργο ή ως προμήθεια. • Σε όρους της διακήρυξης, οι οποίοι αντί να εξασφαλίζουν υγιή ανταγωνισμό, περιόριζαν το πλήθος των διαγωνιζομένων σε πολύ μικρό αριθμό. • Στην έλλειψη αναλυτικού τιμολογίου με στόχο την απόκρυψη του πραγματικού κόστους, την υπερτιμολόγηση και κατασπατάληση δημόσιου χρήματος. • Σε ενδείξεις για κατευθυνόμενο διαγωνισμό, δεδομένου ότι οι συγκεκριμένοι όροι του διαγωνισμού εμφανίζονταν και σε αντίστοιχους διαγωνισμούς άλλων ΔΕΥΑ. ακύρωσε τον διαγωνισμό και συγκρότησε επιτροπή για την σύνταξη αναλυτικού τιμολογίου» συνεχίζει η επιστολή. Όπως τονίζεται, από τις εργασίες της επιτροπής προέκυψε μελέτη με την οποία προβλέπεται σημαντική αύξηση του αντικειμένου του έργου λόγω βελτίωσης του σχεδιασμού του και μεγάλης μείωσης των τιμών, οι οποίες προέκυψαν με την εφαρμογή των εγκεκριμένων Τιμολογίων του ΥΠΕΧΩΔΕ (νυν ΥΠΟΜΕΔΙ) και μετά διεξοδική έρευνα της αγοράς για εργασίες και υλικά για τα οποία δεν προβλέπονται τιμές στα ανωτέρω Τιμολόγια. Συγκεκριμένα προέκυψε: • Αύξηση των τοπικών σταθμών ελέγχου από 60 σε 78. • Αύξηση των τοπικών σταθμών μέτρησης πίεσης από 20 σε 85. • Επιπλέον δημιουργία 65 τοπικών σταθμών Γεωτρήσεων / Αντλιοστασίων / Δεξαμενών που δεν προβλεπόταν στην αρχική μελέτη. Δηλαδή, όπως τόνισε και ο Δήμαρχος Πάτρας, ενώ η προηγούμενη δημοπράτηση ως προμήθεια με προϋπολογισμό 3.450.000 ευρώ, προέβλεπε την
Εργοληπτικόν βήμα
κατασκευή 80 σταθμών ελέγχου και ρύθμισης της πίεσης, οι οποίοι θα κάλυπταν το 30% του πολεοδομικού συγκροτήματος της Πάτρας, η νέα μελέτη και δημοπράτηση ως δημόσιου έργου, με το ίδιο ποσό των 3.450.000 ευρώ, κατασκευάζει 209 σταθμούς που θα καλύπτουν το 100% του πολεοδομικού συγκροτήματος της Πάτρας και ένα μεγάλο ποσοστό των πρώην Καποδιστριακών Δήμων που συνενώθηκαν. «Αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ του αρχικού διαγωνισμού ως προμήθειας και του τροποποιημένου ως δημόσιου έργου και ότι ουσιαστικά δικαιώνονται απόλυτα όλοι οι φορείς (TEE, εργοληπτικές οργανώσεις) που ζητούν την δημοπράτηση των συστημάτων τηλεμέτρησης ως δημόσιο έργο και με επανασχεδιασμένες μελέτες με μειωμένες τιμές και χωρίς φωτογραφικές διατάξεις. To ΕΣΠΑ είναι μια τελευταία ευκαιρία για τη χώρα μας να βελτιώσει τις υποδομές της και πρέπει να την αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο. Η δεινή οικονομική κρίση που περνάει η χώρα είναι εκτός
17
των άλλων και μια ευκαιρία να επανεξετάσουμε πρακτικές του παρελθόντος που μας κρατούν δέσμιους μηχανισμών που νοθεύουν τον υγιή ανταγωνισμό και στον κατασκευαστικό τομέα. Ζητούμε τη δική σας παρέμβαση, στο τομέα ευθύνης σας, για την αποκατάσταση της νομιμότητας, της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού όπου αυτό απαιτείται. Από το Δ.Σ. της ΔΕΥΑ Ορεστιάδας ζητούμε να ακολουθήσει το παράδειγμα της ΔΕΥΑ Πάτρας και να επαναπροκυρήξει άμεσα τον διαγωνισμό ως δημόσιο έργο σύμφωνα με τα αναλυτικά τιμολόγια του υπουργείου και μετά από διεξοδική έρευνα της αγοράς για εργασίες και υλικά για τα οποία δεν προβλέπονται τιμές στα ανωτέρω τιμολόγια, γεγονός που θα μειώσει σημαντικά τον προϋπολογισμό, χωρίς φυσικά όρους που θα περιορίζουν στο ελάχιστο τον ανταγωνισμό. Τέλος, από τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ζητούμε να ακυρωθούν όσες αντίστοιχες εργολαβίες έχουν κατατεθεί για προσυμβατικό έλεγχο» καταλήγει η επιστολή της ΠΕΣΕΔΕ.
18
Εργοληπτικόν βήμα
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Ο Συνήγορος του Πολίτη απαντά για το ΓΕΜΗ Μετά από παρέμβαση της ΠΕΣΕΔΕ ο Συνήγορος του Πολίτη ξεκαθαρίζει πως «η παροχή υπηρεσιών ΓΕΜΗ δεν πρέπει να συνδέεται με την είσπραξη συνδρομών μέλους». Εξετάζοντας την περίπτωση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) και σχετικής του απόφασης, καταλήγει στο συμπερασμα πως «κατόπιν μελέτης των διατάξεων του ως άνω νομικού πλαισίου δεν διαπιστώθηκε να υφίσταται διάταξη η οποία να συναρτά την παροχή υπηρεσιών ΓΕΜΗ με την εγγραφή του υπόχρεου φυσικού ή νομικού προσώπου στο οικείο Επιμελητήριο και κατ’ επέκταση με την εξόφληση σε αυτό των απαιτουμένων επιμελητηριακών συνδρομών. Συνεπώς, η παροχή υπηρεσιών ΓΕΜΗ, όπως είναι οι καταχωρήσεις στο εν λόγω μητρώο και η έκδοση πιστοττοιητικών, για τις οποίες σε κάθε περίπτωση καταβάλλεται τέλος, δεν πρέπει να συνδέεται με την είσπραξη των συνδρομών μέλους. Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 4233/2014, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 29.1.2014, τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του εδαφίου α της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3419/2005, όσον αφορά τους υπόχρεους εγγραφής στο ΓΕΜΗ. Ειδικότερα, με τις ως άνω διατάξεις θεσπίζεται εξαίρεση από την υποχρέωση εγγραφής στο ως άνω εμπορικό μητρώο των υπόχρεων αναγγελίας στο μητρώο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (TEE) βάσει των διατάξεων του άρθρου 39 του Π.Δ. 27.11/14.12.1926 «Σύσταση Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος», δηλαδή τόσο των φυσικών προσώπων που ασκούν τεχνικό επάγγελμα όσο και των τεχνικών εταιρειών, ανεξαρτήτως νομικής μορφής. Περαιτέρω, με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 4233/2014 ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι «για την εφαρμογή του άρθρου 2 του ν. 3419/2005», δηλαδή για την εφαρμογή των υπηρεσιών ΓΕΜΗ, το TEE ορίζεται ως Υπηρεσία Μίας Στάσης για τα νομικά πρόσωπα που έχουν κατά το καταστατικά τους ως κύριο σκοπό την εκπόνηση μελετών. Παρεμπιπτόντως, σημειώνεται ότι ο νόμος 3419/2005, όπως ισχύει, δεν ρυθμίζει τα θέματα των Υπηρεσιών μιας Στάσης αλλά θέματα ΓΕΜΗ από την εγγραφή στο οποίο, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, έχουν εξαιρεθεί οι εταιρείες οι οποίες είναι υπόχρεες αναγγελίας στο TEE. Εν προκειμένω και ανεξαρτήτως των νομικών και ερμηνευτικών προβλημάτων που φαίνεται να έχουν δημιουργήσει οι ως άνω νομοτεχνικά ατελείς διατάξεις, η ανάπτυξη των οποίων κρίνεται ότι παρέλκει εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την υπ’ αριθμ. πρωτ/λου 262/19.3.2014 αναφορά της
Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. και όπως επιβεβαιώθηκε στον Συνήγορο το Πολίτη από τη Δ/νση ΑΕ και Πίστεως του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, δεν υφίσταται, τουλάχιστον προς το παρόν στο TEE, νέο Μητρώο Τεχνικών Εταιριών με τα χαρακτηριστικά και τις έννομες συνέπειες του ΓΕΜΗ. Αποτέλεσμα τούτου είναι τεχνικές εταιρείες που, ασχέτως του ειδικότερου αντικειμένου τους (κατασκευαστικές, τεχνικές, μελετητικές, κλπ) και της σχέσης τους με το TEE εγγράφονταν σε κάποιο εταιρικό μητρώο, όπως το Μητρώο Προσωπικών Εταιρειών που τηρείτο στα Πρωτοδικεία και το Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών που τηρείτο στις Νομαρχίες (νυν Περιφέρειες), να στερούνται της δυνατότητας εγγραφής τους στα εν λόγω μητρώα, αφού αυτά αντικαταστάθηκαν από το ΓΕΜΗ, και κατ’ επέκταση να στερούνται της δυνατότητας να αποκτήσουν νομική ισχύ. Εν όψει όλων των ανωτέρω, κρίνεται ότι καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική η υποχρέωση του Επιμελητηρίου να εξυπηρετεί τις εν λόγω εταιρείες στη διαδικασία απογραφής τους στο ΓΕΜΗ κατά τα οριζόμενα στην ΥΑ Κ1 -941/2012, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και πάντως έως τη δημιουργία Μητρώου Τεχνικών Εταιρειών στο TEE, δεδομένου μάλιστα ότι, όπως προκύπτει από τα προαναφερόμενα: (α) η παροχή υπηρεσιών ΓΕΜΗ δεν συναρτάται με την καταβολή επιμελητηριακών συνδρομών και (β) με τις διατάξεις του ν. 4233/2014 φαίνεται να προκύπτει η πρόθεση του νομοθέτη να απεμπλακούν οι τεχνικές εταιρείες από την υποχρέωση εγγραφής τους, ως μελών, στα Εμπορικά Επιμελητήρια από την 29.1.2014. Για τον λόγο αυτό ο Συνήγορος του Πολίτη σας παρακαλεί να επιληφθείτε προκειμένου οι υπηρεσίες ΓΕΜΗ να παρέχονται στους δικαιούχους, συνεπώς και στις τεχνικές εταιρείες, έστω και εάν οφείλονται επιμελητηριακές συνδρομές, οι οποίες σε κάθε περίπτωση μπορεί να αναζητούνται δια της νομίμου οδού από την Διοικητική Επιτροπή Του Επιμελητηρίου».
20
Εργοληπτικόν βήμα
Το Α και το Ω της ανακαίνισης
Λ
ΘΕΜΑ
έγοντας ανακαίνιση εννοούμε μια ευρύτατη γκάμα παρεμβάσεων, από ένα απλό φρεσκάρισμα - συντήρηση έως μια εκ βάθρων ανάπλαση του κτιρίου. Oι εργασίες της ανακαίνισης μπορεί να γίνουν σε εντατικούς ρυθμούς και να ολοκληρωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα ή να εκτελεστούν τμηματικά και σταδιακά ενώ το σπίτι εξακολουθεί να κατοικείται. Ξεκινήστε καταγράφοντας τις ανάγκες σας, τα προβλήματα του χώρου αλλά και τα προτερήματά του. Yπάρχουν π.χ. διαμερίσματα που είναι ηλιόλουστα και έχουν καλό προσανατολισμό, αλλά κακή διαρρύθμιση ή πολύ θόρυβο από τη βουή του δρόμου. Σε ορισμένα άλλα ο διαθέσιμος χώρος δεν κατανέμεται σωστά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλοι διάδρομοι και χολ, αλλά μικρή κουζίνα και μπάνιο. Mια ριζική ανακαίνιση μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργικότητα του χώρου, αν γκρεμιστούν τοίχοι και διαρρυθμιστεί εκ νέου. Σε αυτή την περίπτωση οι χώροι ενδεχομένως να αλλάξουν θέση. H κουζίνα π.χ. μπορεί να μεταφερθεί σε άλλο σημείο, αναζητώντας λύση για τη δίοδο των υδραυλικών.
Oι γυψοσανίδες αποτελούν μια γρήγορη, καθαρή και εύκολη λύση δόμησης εσωτερικών τοίχων και ψευδοροφών. Eίναι ελαφρές, μεταφέρονται εύκολα σε ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας και αποφεύγονται τα τούβλα, οι λάσπες και οι σοβάδες. Στερεώνονται με βίδες σε ένα μεταλλικό σκελετό, σπατουλάρονται και βάφονται απευθείας. Oι περιορισμοί που υπάρχουν στη διαμόρφωση ενός διαμερίσματος αναφέρονται στις θέσεις των δικτύων αποχέτευσης και των καλοριφέρ. Mια άλλη παράμετρος που θα πρέπει να σας απασχολήσει εν όψει μιας ανακαίνισης είναι η βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς του σπιτιού σας. Bελτιώνοντας τη θερμομόνωση του κτιρίου μας εξοικονομούμε χρήματα από τη θέρμανση και τον κλιματισμό και απολαμβάνουμε έναν ποιοτικό χώρο που αποπνέει αίσθηση άνεσης. Aν το σπίτι βρίσκεται στον τελευταίο όροφο εξετάζουμε τη μόνωση της ταράτσας. Bελτίωση της θερμομόνωσης προσφέρει και η αντικατάσταση των κουφωμάτων με θερμομονωτικά κουφώματα και διπλά τζάμια. Aνάλογα με το επιθυμητό κόστος μπορείτε να προχωρήσετε σε ανακαίνιση του μπάνιου, της κουζίνας, των δαπέδων, των εσωτερικών πορτών, των ντουλαπών και στο σπατουλάρισμα - βάψιμο των τοίχων. Στο εμπόριο προσφέρεται πλήθος υλικών που δίνουν εναλλακτικές λύσεις. Eτσι π.χ. αντί να ξηλώσετε τα υπάρχοντα δάπεδα (μωσαϊκό, μάρμαρο, ξύλο) μπορείτε να τοποθετήσετε πάνω σε αυτά πατώματα τύπου laminate, τα οποία τοποθετούνται γρήγορα και εύκολα. Oι παλιές πόρτες και ντουλάπες μπορεί να μην αντικατασταθούν. Eνας ξυλουργός θα τις επισκευάσει και θα τις εμπλουτίσει προσθέτοντας πηχάκια, ενώ στη συνέχεια μπορείτε να τις βάψετε και να αλλάξετε πόμολα. Eτσι θα μοιάζουν σαν καινούριες.
Τα κατάλληλα υλικά και οι απαραίτητες εργασίες
Εργοληπτικόν βήμα
Ενδεικτικές τιμές Βάψιμο: Το βάψιμο είναι μια διαδικασία που σχεδόν κάθε είδους ανακαίνιση θα συμπεριλάβει. Κατά προσέγγιση στην αγορά θα μπορέσετε να βρείτε προσφορές για εσωτερικό βάψιμο στα 3-6€/m² ενώ για εξωτερικό με 1-2 ευρώ περισσότερα. Σοβάτισμα: Το σοβάτισμα των τοίχων σας θα σας κοστίσει περίπου 8-10€/m². Κουφώματα: Υπάρχουν τα κουφώματα αλουμινίου, τα πλαστικά κουφώματα (pvc) και τα ξύλινα κουφώματα. Τα κουφώματα pvc είναι τα οικονομικότερα με το κόστος τους να ξεκινάει περίπου από τα 200€/ m², ενώ ακολουθούν τα πλέον δημοφιλή κουφώματα αλουμινίου με κόστος περίπου στα 350€/m². Τα ξύλινα κουφώματα είναι με διαφορά ακριβότερα και μπορούν να αυξήσουν το κόστος ανακαίνισης σπιτιού ακόμα και κατά 600€/m². Θερμομόνωση Τοίχων: Η θερμομόνωση των τοίχων σας εξωτερικά (συνηθέστερα) ή εσωτερικά είναι μια σημαντική εργασία εξοικονόμησης χρημάτων και ενέργειας, που θα σας κοστίσει περίπου 30 με 35€/m². Μόνωση Ταράτσας: Εκτός από την μόνωση των
21
τοίχων μπορείτε να προχωρήσετε και στη μόνωση ταράτσας, η οποία αποτελεί και οικονομικότερη επιλογή. Πιο συγκεκριμένα το κόστος ανακαίνισης σπιτιού θα αυξηθεί περίπου κατά 20-25€/m². Προσοχή στα υλικά Τα ποιοτικά οικοδομικά υλικά πρέπει να είναι μη διαπραγματεύσιμα σε οποιοδήποτε έργο ανακαίνισης. Να θυμάστε ότι πρωτοποριακά και υψηλής ποιότητας δομικά υλικά είναι το κλειδί για σωστή και διαχρονική ανακαίνιση.
22
Εργοληπτικόν βήμα
ΘΕΜΑ
Καλό είναι, να ζητάτε τα υλικά, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στο δικό σας σπίτι, να έχουν τα εξής παρακάτω: • Να φέρουν ευρωπαϊκή η άλλη αναγνωρισμένη πιστοποίηση. • Να είναι επώνυμα. • Να τηρούν τις προδιαγραφές δομικής αντοχής. • Να εφαρμόζονται από τους τεχνικούς στην κατάλληλη θερμοκρασία. • Να αναμιγνύονται με τα κατάλληλα εργαλεία. • Να ενδείκνυνται για την ανάλογη χρήση για την οποία θα χρησιμοποιηθούν. • Οι εταιρείες οι οποίες τα προμηθεύουν να έχουν τεχνικό συμβουλευτικό τμήμα. Δόμηση Οι οποιεσδήποτε αλλαγές θα έχουν ως συνέπεια αναπόφευκτα μερεμέτια, αυτό όμως το γνωρίζετε, εκείνο που θα πρέπει όμως να λάβετε υπόψιν σας είναι ότι πριν από οποιαδήποτε απόφαση για το γκρέμισμα τοιχίων θα πρέπει απαραίτητα να έχετε την γνώμη ενός μηχανικού η αρχιτέκτονα. Τώρα, αυτές οι εργασίες μπορεί να σάς κοστίσουν μέχρι και το 15% επί του συνολικού πάντα κόστους της ανακαίνισης. Εφόσον μιλάμε για γενική ανακαίνιση, είναι βέβαιο ότι μας ενδιαφέρει να αλλάξουμε την εσωτερική χωροθέτηση των δωματίων με διαμόρφωση που πιθανόν θα έχει νέα εσωτερικά διαχωριστικά. Οι πιο κοινές μορφές εσωτερικών χωρισμάτων, ειδικότερα σε νέες κατασκευές, γίνονται με τούβλα, το κόστος για το χτίσιμο δύο τοίχων με τούβλα συνολικού εμβαδού 36 τετραγωνικών μέτρων υπολογίζεται σήμερα με τα υλικά σε 700,00 € περίπου, σε αυτό το κόστος θα πρέπει να υπολογιστεί και η δαπάνη για επιχρίσματα (σοβατίσματα) το οποίο θα το υπολογίσετε σε 300,00 € ακόμη. Αναφορικά με τα υλικά δόμησης χωρισμάτων υπάρχουν πολλές εναλλακτικές κατασκευές, όπως η χρήση ξηράς δόμησης, η γνωστή σε όλους μας δηλαδή γυ-
ψοσανίδα, η οποία στηρίζεται επάνω σε μεταλλικά στηρίγματα - μεταλλικές κατασκευές και το πάχος των τοιχίων αυτών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. και. Τελευταία, προτιμάται η χρήση της γυψοσανίδας λόγω των ευέλικτων δυνατοτήτων της, όπως του συνδυασμού πυραντίστασης, ηχομόνωσης αλλά και θερμομόνωσης καθώς και του μειωμένου βάρους της, το κόστος για την κατασκευή δύο τοίχων με διπλή γυψοσανίδα συνολικού εμβαδού 36 τετραγωνικών μέτρων υπολογίζεται σήμερα με τα υλικά σε 1.100,00 € περίπου και δεν θα χρειαστεί να καταβάλλετε επιπλέον χρήματα για σοβατίσματα. Στα οικοδομικά μερεμέτια συγκαταλέγονται και οι εργασίες αποκατάστασης από τις αποξηλώσεις των εσωτερικών και εξωτερικών κουφωμάτων (πόρτες), σε ένα κοινό διαμέρισμα έχουμε περίπου 5 εσωτερικά κουφώματα και περίπου 6 κουφώματα αλουμινίου (μπαλκονόπορτες – παράθυρα), θα χρειαστούν σίγουρα και επιπλέον σοβατίσματα στις επιφάνειες όπου αποξηλώθηκαν πλακίδια σε τοίχους μπάνιου και κουζίνας, άρα υπολογίστε ότι για την αποκατάσταση όλων των παραπάνω επιφανειών (μερεμέτια) μαζί με τα υλικά θα σας κοστίσουν ακόμη 800,00 με 1.000,00 ευρώ. Ελαιοχρωματισμοί Οι εργασίες που αφορούν τους χρωματισμούς των τοίχων ποικίλλουν ανάλογα με την κατάσταση της τοιχοποιίας που πρέπει να αποκατασταθεί και έπειτα να βαφτεί. Όλες οι επιφάνειες θα πρέπει να ξυστούν από πριν και κατόπιν να σπατουλαριστούν προκειμένου να βελτιωθεί στο έπακρο και να έχουμε υπόστρωμα εργασίας που μετά και τις τελικές βαφές – 2 χέρια τουλάχιστον, θα πάρουμε τέλειο αισθητικό αποτέλεσμα. Αυτά όσο αφορά την διαδικασία, τώρα όσο αφορά τα υλικά σαφώς και μπορείτε να επιλέξετε από ένα ευρύ φάσμα χρωμάτων, αλλά πρέπει πάντα να ελέγχετε την καλή ποιότητα τους. Οι περισσότερες βαφές είναι χημικά προϊόντα και γι αυτό πρέπει να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή στον αερισμό του χώρου που βάφεται. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείτε οικολογικά χρώματα - μπογιές, ειδικά σε χώρους που χρησιμοποιούνται για παιδικά δωμάτια ή για χώρους όπου κατοικούν ευπαθής ηλικιακές ομάδες ανθρώπων. Η όποια κοστολόγηση του έργου των ελαιοχρωματισμών που αφορά τις εσωτερικές επιφάνειες του σπιτιού σας θα υπολογιστεί βάση του εμβαδόν σε τετραγωνικά Χ 4 (και θα εκτιμηθεί ως κόστος ανά τετραγωνικού Χ 8,00 ευρώ με εργασία και υλικά περίπου). Σαφέστατα η τιμή ανεβαίνει αν επιλέξετε τεχνοτροπίες ή μειώνεται αν ενδιαφέρεστε για απλό φρεσκάρισμα. Όσον τώρα αφορά τα είδη των χρωμάτων έχουμε: • Πλαστικά χρώματα: Εφαρμόζονται σε τοίχους που δεν απαιτούν σπατουλάρισμα στόκου. Τοίχους δηλαδή που είτε είναι είδη λύει όπως ο τοίχος
Εργοληπτικόν βήμα
23
Σημειώσεις 1) Αν στην ανακαίνιση του σπιτιού σας θέλετε να κάνετε κάποια κατασκευή και είστε ανάμεσα στη μεταλλική κατασκευή και το παραδοσιακό χτίσιμο, μην ξεχάσετε πως οι μεταλλικές κατασκευές θα ολοκληρωθούν πιο γρήγορα και κατά κανόνα είναι οικονομικότερες. 2) Φροντίστε να αναθέσετε την ανακαίνιση του σπιτιού σε έμπειρα και αξιολογημένα συνεργεία και μηχανικούς, καθώς πραγματοποιώντας μια σωστή και άρτια μελέτη θα εξοικονομήσουν χώρο και συνεπώς χρήμα κατά την ανακαίνιση, ενώ γενικότερα θα σας απαλλάξουν από αρκετό κόπο και άγχος. 3) Αν έχετε μικρούς χώρους στο σπίτι και θέλετε να τους κάνουν να δείχνουν μεγαλύτεροι μην ξεχάσετε να: • Μην επιλέξετε βαριές κουρτίνες και έπιπλα που εμποδίζουν την είσοδο του ήλιου. • Τοποθετήστε όπου είναι εφικτό καθρέπτες, καθώς θα δημιουργήσουν την αίσθηση ότι ο χώρος είναι μεγαλύτερος • Αποφύγετε τα σκούρα χρώματα και στο πάτωμα επιλέξτε το ίδιο υλικό ώστε να φαίνεται μια συνέχεια. 4) Σημαντικό κομμάτι σε κάθε ανακαίνιση είναι η ανακαίνιση της κουζίνας. Φροντίστε να της εξασφαλίσετε τον απαραίτητο φωτισμό, φωτίζοντας από ψηλά τον χώρο, ενώ καλό είναι να προβλέψετε να τοποθετήσετε και κάποια φώτα LED ή κρυφό φωτισμό κάποια σημεία κλειδιά. 5) Όσον αφορά το μπάνιο, αν είναι μικρό προσέξτε να μην το υπερφορτώσετε με πολλά διακοσμητικά, ενώ καλή ιδέα είναι να βάλετε κατά μήκος όλα τα είδη υγιεινής και ότι άλλο ογκώδες υπάρχει.
24
Εργοληπτικόν βήμα
γυψοσανίδας ή σε τοίχους που δεν επιθυμείται ο στόκος όπως οι εξωτερικές επιφάνειες μιας κατοικίας ή κτιρίου γενικότερα. • Χρώματα ακρυλικά – σπατουλαριστά: Οι ελαιοχρωματισμοί με ακρυλικά χρώματα εφαρμόζονται κατά κανόνα σε τοιχία, ταβάνια από μπετόν, σε μάνδρες και όπου αλλού απαιτείται εξομάλυνση των επιφανειών του μπετόν. • Ακρυλικά τοίχου: Τα ακρυλικά χρώματα είναι κατάλληλα για εξωτερική χρήση. Αραιώνονται με νερό αλλά όταν στεγνώσουν έχουν μεγάλες αντοχές στο νερό. • Ελαιοχρωματισμός με υδροχρώματα: Αποτελούν οικονομική επιλογή ελαιοχρωματισμού με μειωμένη ανθεκτικότητα σε σύγκριση με τα υπόλοιπα χρώματα. Χρησιμοποιούνται συνήθως σε οροφές. • Ελαιοχρωματισμός σε Ξύλινες Πόρτες και πόρτες από MDF, κατά κανόνα απαιτούν μεγάλη επιμονή και πολλαπλές διαμορφώσεις για να έχουν λείες επιφάνειες που να αντανακλούν τον φωτισμό και να έχουν ωραίες γωνίες.
ΘΕΜΑ
Δάπεδο Μία ανακαίνιση δαπέδου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρέπει να επιλέξετε για τον κάθε χώρο του σπιτιού το σωστό υλικό. Σε σημεία που υφίστανται έντονη ταλαιπωρία όπως το καθιστικό ή το χωλ, καλό είναι να προτιμήσετε ανθεκτικά υλικά. Σε χώρους με πιο ήπια χρήση όπως τα υπνοδωμάτια
επιλέξτε τις λιγότερο ανθεκτικές επιλογές. Σε κάθε όμως περίπτωση στην αγορά θα βρείτε δεκάδες εναλλακτικές που κάποια από αυτές θα καλύψει τις προσωπικές σας ανάγκες. Το ξύλο είναι ο βασιλιάς των υλικών από ενεργειακή και αισθητική άποψη. Το φυσικό ξύλο είναι ζεστό υλικό. Το είδος της ξυλείας που θα χρησιμοποιηθεί έχει να κάνει με την αντοχή που θέλουμε να έχει, ενώ το σχέδιο του παρκέ και το μέγεθος των σανίδων με την αισθητική. Εάν η ξύλινη επένδυση ξεπερνάει τις οικονομικές σας δυνατότητες, μία οικονομική λύση είναι το ξύλο laminate. Αποτελεί την απομίμηση του ξύλινου παρκέ, αφού ουσιαστικά πρόκειται για σανίδες από συνθετικό υλικό όπως το MDF, οι οποίες μπορούν να περαστούν πάνω από οποιοδήποτε δάπεδο προσφέροντας μεγάλη αντοχή στη φθορά, στην υγρασία και καλή μόνωση ανάλογα με το σχέδιο και τη ποιότητα που θα επιλέξετε. Το χαλαζιακό ψηφιδωτό είναι ένα υλικό που προέρχεται από τους διαφορετικούς χρωματισμούς της φυσικής χαλαζιακής πέτρας. Δημιουργείται με την ανάμειξη της φυσικής πέτρας με ρητίνες και έχει μεγάλη ποικιλία χρωμάτων. Εφαρμόζεται σε ένα πάχος 5- 7 χιλιοστά και δεν θέλει αρμούς. Είναι πλήρως αδιάβροχο, αντιολισθηρό και δεν χρειάζεται συντήρηση. Της... μόδας είναι και η πατητή τσιμεντοκονία. Ενα υλικό με άριστες αντοχές και τέλεια αδιαβροχοποίηση. Διατίθεται σε πάνω από 150 χρώματα. Η ιδανική επιλογή για χώρους που υφίστανται ταλαιπωρία.
StoTherm Systems Η πιο ολοκληρωμένη σειρά συστημάτων εξωτερικής θερμομόνωσης από την Sto, με πάνω από 20 χρόνια και 2.000.000 m² στην Ελλάδα. H Sto είναι η ηγέτιδα δύναμη στα συστήματα εξωτερικής θερμομόνωσης παγκοσμίως, και η εταιρεία με την αρτιότερη τεχνογνωσία και την πιο ολοκληρωμένη σειρά υλικών στα συστήματα αυτά. Στις μέρες μας, που η εξωτερική θερμομόνωση έχει μπει για τα καλά στην κατασκευαστική δραστηριότητα στην Ελλάδα, η StoHellas ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις των σύγχρονων κατασκευαστικών αναγκών, έχει εμπλουτίσει τα συστήματα StoTherm Classic και StoTherm Vario, με νέα υλικά και τεχνικές λύσεις για κάθε έργο και κάθε απαίτηση. Ανάλογα με τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές κάθε έργου η StoHellas προτείνει την καταλληλότερη και οικονομικότερη λύση ανάμεσα στο πλήθος των συστημάτων και των υλικών της Sto, μέσα από τις δυο παρακάτω κύριες κατηγορίες:
Οργανικό σύστημα StoTherm Classic: • Το κορυφαίο σε αντοχή, ταχύτητα και αξιοπιστία σύστημα, με εφαρμογή σε κάθε είδους ιδιωτικό ή δημόσιο κτίριο, χάρη στο πρώτο σε πωλήσεις οργανικό επίχρισμα της αγοράς, το StoArmat Classic, και εμπλουτισμένο με νέα μονωτικά υλικά όπως το StoEPS Top31 (λ=0,031 W/mK) και StoEPS Top30 (λ=0,030 W/mK), για κορυφαία εξοικονόμηση ενέργειας με το ελάχιστο πάχος. • Η καινοτομική κόλλα StoTurbofix, συνδυάζει την αξεπέραστη ευκολία στην χρήση, με την ταχύτητα και την οικονομία στις ενεργειακές αναβαθμίσεις υφισταμένων κτιρίων, ενώ τα έγχρωμα επιχρίσματα του συστήματος εγγυώνται την εύκολη και γρήγορη εφαρμογή. • Εφαρμοσμένο σε αμέτρητα ιδιωτικά και δημόσια έργα όπως πχ. καταστήματα LIDL (και όλα τα πρώην ALDI), Νοσοκομείο Αγρινίου, Ιωνίδειος Σχολή, ΣΕΛΕΤΕ, Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολεία Αθήνα – Θεσσαλονίκη- Λάρισα- Πάτρα-Πύργο- Καβάλα και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα.
Μικτό σύστημα StoTherm Vario: • Το κορυφαίο σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης με χρήση τσιμεντοειδούς αντιρρηγματικού σοβά, εγγυάται οικονομία και ευελιξία για κάθε τύπο κτιρίου. Με την πιο εξελιγμένη τεχνογνωσία για τις απαιτήσεις μεγάλων κτιρίων, το StoTherm Vario μπορεί να συνδυαστεί με κάθε τύπο μονωτικού υλικού και κάθε απαίτηση τελικού επιχρίσματος. • Με δυνατότητα εφαρμογής τελικού επιχρίσματος κάθε είδους (wκαι οργανικής και τσιμεντοειδούς βάσης) και επιπλέον διακοσμητικές ψηφίδες, διακοσμητικά τούβλα, σοβά φυσικής πέτρας και πολλά άλλα διακοσμητικά υλικά. • Έχει χρησιμοποιηθεί σε κάθε είδους και μεγέθους κτίρια, από ιδιωτικά έργα του προγράμματος “Εξοικονόμηση κατ’ οίκων” έως και μεγάλα δημόσια κτίρια όπως πρόσφατα η ανακαίνιση των κτιρίων του ιδρύματος “ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος” ή το Νέο Γηροκομείο Αργοστολίου στην Κεφαλονιά.
Και όλα αυτά με την καλύτερη τεχνογνωσία, εξυπηρέτηση και υποστήριξη για το εργοτάξιο και τις κατασκευές στην Ελλάδα, από το τεχνικό τμήμα της StoHellas.
10ο Γυμνάσιο Καλλιθέας
Πανεπιστήμιο Πατρών
Νοσοκομείο Αγρινίου
Ιωνίδειος Σχολή
Δημοτικό Σχολείο Ρέντη
28
Εργοληπτικόν βήμα
Τα θετικά και τα αρνητικά
του προκάτ
ΘΕΜΑ
Α
ποτελεί το προκάτ την λύση που εσείς επιθυμείτε; Είναι μήπως υποδεέστερο ως κατασκευή ενός παραδοσιακή χτισμένου κτιρίου; Μήπως εν τέλει είναι κάτι πρόχειρο και προσωρινό; Τα ερωτήματα που αφορούν τα προκάτ κτίρια είναι πολλά. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή ώστε ο καθένας να βγάλει τα συμπεράσματά του. Τα προκάτ διαφέρουν πρώτα από όλα από τον τόπο κατασκευής τους. Προκατασκευασμένο σπίτι λέγεται το σπίτι που τμήματα του ή ολόκληρο το σπίτι κατασκευάζεται στο εργοστάσιο και μεταφέρεται για συναρμολόγηση στην οικοδομή. Τα βασικότερα πλεονεκτήματα ενός προκάτ είναι, καλύτερη ποιότητα, χαμηλότερο κόστος και μικρότερος χρόνος κατασκευής και προέρχονται από αυτόν τον τρόπο κατασκευής τους. Κατασκευάζοντας στο εργοστάσιο δίνεται η δυνατότητα να μειωθεί το κόστος της κατασκευής. Το κόστος μειώνεται από τη εξειδίκευση του προσωπικού σε συγκεκριμένη γραμμή παραγωγής, κάτι αντίστοιχο με τη βιομηχανία αυτοκινήτων. Μειώνεται με τη χρήση ρομποτικών μηχανών ή εργαλείων και μηχανημάτων που είναι δύσκολο να υπάρξουν στη οικοδομή. Μειώνεται επίσης από την μαζική προμήθεια των πρώτων υλών και το μόνιμο απόθεμα στοκ που κάνει εύκολη την εύρεση τους ανά πάσα στιγμή χρειαστούν. Τέλος μειώνεται το κόστος λόγω του πολύ καλού σχεδιασμού που πάντα προηγείται της εκτέλεσης. Όλα τα προηγούμενα δεν εξασφαλίζουν μόνο χαμηλό κόστος αλλά και σταθερά υψηλή ποιότητα κατασκευής. Ποιοτικοί έλεγχοι στην ποιότητα των υλικών και τον τρόπο κατασκευής εξασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα που δεν επηρεάζεται από καιρικούς παράγοντες ή από την γνώση και την (σωστή) τεχνική κατάρτιση του κάθε εμπλεκόμενου στην οικοδομή.
Και επίσης ο σωστός σχεδιασμός δεν επιτρέπει να δημιουργηθούν λάθη ή παραλήψεις. Τέλος ο χρόνος κατασκευής ενός προκατασκευασμένου σπιτιού είναι από τρεις έως έξι μήνες συνολικά από την ημέρα που θα το παραγγείλετε ανάλογα με την εταιρεία κατασκευής. Οι λόγοι προφανείς: εργοστασιακή παραγωγή, σταθερές συνθήκες, σωστός προγραμματισμός. Αυτός ο ορισμός της προκατασκευής πρέπει να είναι και ο γνώμονας της επιλογής του τελικού συνεργάτη που θα αναλάβει να κατασκευάσει το σπίτι σας. Όσο μεγαλύτερος ο βαθμός προκατασκευής τόσο λιγότερα τα προβλήματα στην οικοδομή και καλύτερο ποιοτικά το τελικό προϊόν. Όσο ποιο εξελιγμένος ο τρόπος παραγωγής, τόσο μεγαλύτερο το οικονομικό κέρδος με καλύτερη τη σχέση ποιότητας και τιμής. Όσο πιο έτοιμο το σπίτι από το εργοστάσιο, τόσο και μικρότερος ο χρόνος στην οικοδομή. Υπάρχουν τρεις βασικές κατηγορίες προκατασκευασμένων κατοικιών κατηγοριοποιώντας τα σύμφωνα με τον τρόπο κατασκευής τους και τη στατική τους δομή. Τα προκατασκευασμένα με ξύλινο σκελετό, τα προκατασκευασμένα με μεταλλικό σκελετό και τα προκατασκευασμένα με τοιχία από μπετόν. Η κάθε μια κατηγορία έχει διαφορετικά πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα. Θερμομόνωση: Τα προκάτ με μεταλλικό και ξύλινο σκελετό σαφώς υπερτερούν από τα προκατασκευασμένα με τοιχία μπετόν. Ο λόγος είναι ότι στο κενό που δημιουργεί ο σκελετός τους υπάρχει επιπλέον χώρος για να τοποθετηθεί ή μόνωση. Έτσι σε ένα τοίχο με συνολικό πάχος π.χ. 30 εκ. το πάχος της μόνωσης μπορεί να είναι έως και 25 εκ.. Αντίστοιχα σε ένα προκατασκευασμένο τοιχίο οπλισμένου σκυροδέματος τα 20 από τα συνολικά 30 εκ. καταλαμβάνονται από το σκυρόδεμα και η μόνωση μειώνεται στα δέκα εκ. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι δύο
Εργοληπτικόν βήμα
πρώτες κατηγορίες υπερτερούν πάντα έναντι της τρίτης αλλά υπερτερούν όταν το πάχος της μόνωσης τους είναι μεγαλύτερο. Ηχομόνωση: Όλα τα προαναφερόμενα ισχύουν εν μέρει και για την ηχομόνωση μόνο που εδώ παίζει σημαντικότερο ρόλο και η πυκνότητα των μονωτικών υλικών. Αντοχή στο χρόνο: ο κύριος παράγοντας που επηρεάζει περισσότερο την αντοχή οποιουδήποτε κτηρίου στο χρόνο είναι η υγρασία. Η υγρασία όταν εισέρχεται και εγκλωβίζεται στα στοιχεία ενός κτηρίου διαβρώνει είτε με τη δημιουργία μυκήτων είτε με τη διαστολή του νερού όταν γίνεται πάγος. Η υψηλή θερμομόνωση σε ένα κτήριο απαλλάσσει από την εσωτερική υγρασία η οποία δημιουργείται από τις υγροποιήσεις μέσα στο κτήριο λόγω της διαφοράς θερμοκρασίας. Η εξωτερική εισερχόμενη υγρασία σταματά μόνο από το εξωτερικό περίβλημα π.χ. το σοβά. Υλικά που δεν είναι υδατοπερατά αλλά συνάμα επιτρέπουν την αναπνοή του κτηρίου είναι η καλύτερη λύση για αυτό. Εδώ υπερτερεί ο τρόπος κατασκευής με ξύλινο σκελετό γιατί το ξύλο έχει τη δυνατότητα να αποβάλει την υγρασία και να μην επηρεάζονται οι αντοχές του από αυτό ενώ ο μεταλλικός σκελετός οξειδώνεται χάνοντας τις αντοχές του και το μπετόν διαβρώνεται από τις αλλεπάλληλες συστολοδιαστολές του εγκλωβισμένου νερού. Αντισεισμικότητα: Οποιαδήποτε κατασκευή κτηρίου γίνεται στην Ελλάδα έχει υπολογιστεί στατικά από τον υπογράφοντα την άδεια μηχανικό και έχει ελεγχθεί από την πολεοδομία και τον επιβλέποντα
29
μηχανικό. Έτσι θεωρητικά (αν έχουν γίνει σωστά όλα τα παραπάνω) όλα τα νέα κτήρια είναι αντισεισμικά σύμφωνα με τον ισχύοντα αντισεισμικό κανονισμό. Ένα κτήριο έχει ενεργητική και παθητική ασφάλεια προς το σεισμό. Το πρώτο έχει να κάνει με τις αντοχές των υλικών του και τη δύναμη που ασκεί ο σεισμός στο κτήριο. Η δύναμη του σεισμού επάνω σε ένα κτήριο είναι ίση με τη μάζα του κτηρίου (βάρος) πολλαπλασιαζόμενη με την επιτάχυνση του σεισμού. Δηλαδή όσο ελαφρύτερο ένα κτήριο λιγότερη και η εφαρμοζόμενη δύναμη του σεισμού. Επίσης όσο πιο μεγάλη ελαστικότητα έχει ένα κτήριο είναι πιο εύκολο να επανέρθει στην αρχική του θέση και να μην καταπονηθεί. Έτσι για κτήρια λίγων ορόφων όπως μια κατοικία η λύση της ξύλινου σκελετού δίνει την ελαφρύτερη ελαστικότερη άρα και ανθεκτικότερη λύση έναντι του σεισμού. Φθάνει βέβαια να τηρηθούν οι στατικές μελέτες και να εξασφαλισθεί η αντοχή του σκελετού σε οριζόντιες δυνάμεις. Παθητικά είναι ασφαλές ένα κτήριο που εάν καταρρεύσει θα δώσει τις περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης στους ενοίκους του. Και πάλι ο ξύλινος φορέας λόγω μικρού βάρους δίνει την μεγαλύτερη παθητική ασφάλεια. Αναζητώντας τα μειονεκτήματα; Απλά συνήθως είναι πιο περιορισμένα και τυποποιημένα τα σχέδια που μπορεί να υλοποιηθούν, παρότι γίνονται τροποποιήσεις. Πρέπει να έχουν ως δύο ορόφους και να μην είναι ιδιαίτερα δύσκολη η πρόσβαση στο οικόπεδο, προκειμένου να μπορούν να πλησιάσουν οι νταλίκες.
30
Εργοληπτικόν βήμα
Δημόσια έργα, ώρα μηδέν: Εκσυγχρονισμός ή μήπως οπισθοδρόμηση στον μεσαίωνα της διαπλοκής;
70ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
Η σημερινή αποκαρδιωτική κατάσταση που επικρατεί στον κλάδο μας και δεν έχει κανένα νόημα η ανακύκλωση των «κακών» προβλέψεων για το μέλλον όπως δεν έχει κανένα νόημα και η άρθρωση κραυγών απελπισίας προκειμένου να υπογραμμίσουμε τα ήδη γνωστά και αυτονόητα. Η «σκληρή» σημερινή πραγματικότητα δεν εκπορεύεται μόνο από την δυσχερέστατη ταμειακή και οικονομική κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, αλλά και από τις παραλείψεις όλων μας, και κυρίως της πολιτείας η ο οποία βρέθηκε, ως συνήθως, ανέτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που επέβαλε το διεθνές σκηνικό. Αυτές οι διεθνείς « συνθήκες» ήρθαν για να δοκιμάσουν την αντοχή μας ως λαού, την προσαρμοστικότητα μπροστά σε νέα δεδομένα αλλά και την εφευρετικότητά μας και προπάντων την κοινωνική μας συνοχή και αλληλεγγύη. Αποδείχθηκε ότι δεν υπήρχε εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης κρίσεων, αλλά αντ’ αυτού, η πολιτεία έσπευδε να ικανοποιήσει άναρχα και χωρίς ειρμό τις,δίκαιες ως ένα σημείο, απαιτήσεις των δανειστών μας, οι οποίοι επιθυμούσαν όπως αποδείχθηκε, να συνδράμουν ένα ευρωπαϊκού – δυτικού χαρακτήρα, κράτος, το οποίο έχει υγιείς δομές και μηχανισμούς παρόμοιους με την υπόλοιπη Ε.Ε., οι δε πολίτες του, ζουν και παράγουν σε ένα καθεστώς κατά το δυνατό ισόνομο και παρέχον τις ίδιες ευκαιρίες σε όλους. Φαίνεται ότι στην ίδια λογική, της κατεπείγουσας συμμόρφωσης χωρίς περίσκεψη, εντάσσεται και η σημερινή προσπάθεια της πολιτείας για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου περί δημοσίων συμβάσεων. Η παρούσα εισήγηση έχει ως θέμα το υπό θέσπιση θεσμικό πλαίσιο και την διαμορφούμενη πραγματικότητα μετά την ψήφισή του. Αφού μελετήσουμε το λεπτομερές κείμενο του νομικού σχεδιασμού είναι βέβαιο ότι θα αντιληφθούμε τα εξής : • Δεν λαμβάνεται τίποτα από τα σημερινά ισχύοντα, ως δεδομένο • Το σχέδιο νόμου αποτελεί, για τους περισσότερους από εμάς που απείχαμε από έργα εφαρμογής ευρωπαϊκής νομοθεσίας, συγγραφή από μηδενικής
βάσεως • Καταργεί σε πολλές περιπτώσεις διαδικασίες διαφανείς (ανοικτοί διαγωνισμοί, εγγραφή σε μητρώα, εισαγωγή ειδικών όρων κλπ) • Αφαιρεί δυνατότητα έννομης προστασίας απέναντι σε αυθαιρεσίες ( καταργείται η ένσταση ενώπιον επιτροπών κ.λπ.) • Αναθέτει το σύνολο του εθνικού τεχνικού προγράμματος στην ΕΑΑΔΗΣΥ, η οποία παραμένει ανεξέλεγκτη για όλη τη 5ετή θητεία της. Το ν/σ, όπως παρουσιάζεται είναι ανεφάρμοστο και αν επιχειρηθεί να γίνει νόμος του κράτους, όχι μόνο θα κονιορτοποιήσει τον κλάδο μας αλλά και θα αναγκάσει όλους τους Έλληνες να πληρώσουν ακριβότερα για ένα προϊόν που απολαμβάνουν σήμερα με λογικές τιμές. • Απαιτείται η συνεχιζόμενη πίεση από την οργάνωσή μας προς την ηγεσία του ΥΠΟΜΕΔΙ, ώστε να καταστεί ο εργοληπτικός κόσμος συνομιλητής των συντακτών του νομοσχεδίου • Επίσης απαιτείται η παρέμβαση του επισήμου τεχνικού συμβούλου της πολιτείας, του ΤΕΕ, ώστε να συμβάλει στην κατάρτιση ωρίμων και εφαρμόσιμων διατάξεων • Απαιτείται η ελάχιστη έστω συναίνεση, αν δεν υπάρχει πλήρης ταύτιση, των υπολοίπων εργοληπτικών οργανώσεων ώστε να προλάβουμε τετελεσμένα. Καλώ δε όλους σας, ατομικά να λάβουν γνώση της κλειστής σήμερα διαβούλευσης που έγινε στον ιστοχώρο της ΕΑΑΔΥΣΗ για το ν/σ και να συνεισφέρουν με τις αιτιολογημένες απόψεις τους, στην ΠΕΣΕΔΕ, η οποία οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία, μεταξύ των λοιπών οργανώσεων, για τη σύνταξη ενός νόμου πλαισίου για τα Δημόσια έργα, που θα ενσωματώνει μεν τις Ευρωπαϊκές οδηγίες αλλά θα διασφαλίζει επίσης και το Δημόσιο αγαθό του τεχνικού έργου και θα εγγυάται αναπτυξιακή πορεία στο κλάδο μας, με όσα μέσα μας έχουν απομείνει, ως χώρα.
Αποσπάσματα από την εισήγηση του Ορέστη Μεσοχωρίτη στο 70ο Συνέδριο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
Εργοληπτικόν βήμα
31
Το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και οι επερχόμενοι κίνδυνοι Στους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. το επόμενο διάστημα και που θα απειλήσουν την βιωσιμότητα τους, θα αναφερθεί στην εισήγησή του ο Χρήστος Κοτορένης, Μέλος Δ.Σ. Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ο κ. Κοτορένης θα αναφερθεί στο πως οδηγηθήκαμε έως εδώ τονίζοντας πως «σήμερα τα αποθεματικά τείνουν να μηδενισθούν, και για να αντιμετωπισθεί ή έλλειψη ρευστού, προωθείται η αποστολή στοιχείων των οφειλετών μηχανικών στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, το γνωστό ΚΕΑΟ, προκειμένου να προχωρήσουν κατασχέσεις κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων για οφειλές άνω των 5000 ευρώ, και επαναφέρεται στο προσκήνιο η αύξηση των ασφαλιστικών που προέβλεπε το μεσοπρόθεσμο «Βενιζέλου», αύξηση η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται σε εκκρεμότητα και πιθανόν να πληρωθεί αναδρομικά». Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα είναι σύμφωνα με τον κ. Κοτορένη η καθημερινότητα στα καταστήματα του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και ειδικά στα περιφερειακά αντικατροπτίζει την γενικότερη κατάσταση του Ταμείου και χαρακτηρίζεται από γραφειοκρατία, πεπαλαιωμένα λογισμικά και μόνιμη ταλαιπωρία των ασφαλισμένων. Παρατηρείται αυξημένος φόρτος εργασίας των υπαλλήλων μετά την πλήρη στροφή των εργοληπτών και των μελετητών δημοσίων έργων στην εγγυοδοσία και πιστοδοσία του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., διότι το σύνολο του κατασκευαστικού κλάδου είναι αποκλεισμένο από τις τράπεζες. Το νέο μεσοπρόθεσμο εκτός από την κατάργηση πόρων υπέρ Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., προβλέπει αλλαγές στο οργανωτικό σχήμα της κοινωνικής ασφάλισης, με σαρωτικές ενοποιήσεις Ταμείων και στόχο την δημιουργία τριών οργανισμών, το Ι.Κ.Α. για όσους απασχολούνται με σχέση μισθωτής εργασίας σε στενό, ευρύτερο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, τον Ο.Α.Ε.Ε. για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τον Ο.Γ.Α. για τους αγρότες, με ταυτόχρονη ενοποίηση πάνω από 60 κλάδων ασφάλισης. Την αυτονομία του λέγεται ότι θα διατηρήσει μόνο το Ν.Α.Τ.. Οι νέοι φορείς θα έχουν την ευθύνη των κύριων και επικουρικών παροχών και του εφάπαξ. Στα αντίστοιχα Ταμεία θα ενταχθούν και οι αντίστοιχοι επικουρικοί φορείς και τα ταμεία πρόνοιας. Σύμφωνα με την εισήγηση του κ. Κοτορένη στα αρμόδια υπουργεία έχουν αρχίσει ήδη τον σχεδιασμό για τα παραπάνω, με στόχο να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να ψηφισθούν τα σχετικά νομοσχέδια το φθινόπωρο. «Σχετικά με τον ασφαλιστικό τυφώνα
που σάρωσε σαρώνει και πρόκειται να σαρώσει και τα τελευταία υπολείμματα του υφιστάμενου καθεστώτος ασφαλιστικών παροχών του Ταμείου μας, πρέπει να συνταχθούμε με τις θέσεις, προτάσεις και αντιδράσεις του Τ.Ε.Ε. και μαζί με όλες τις συνδικαλιστικές και επιστημονικές οργανώσεις των μηχανικών, να διεκδικήσουμε την ύπαρξη ενός ταμείου αντάξιου της προσφοράς του κλάδου στην ανάπτυξη της χώρας. Ταυτόχρονα πρέπει το θέμα των οφειλών συναδέλφων προς το Ταμείο να αναλυθεί διεξοδικά, και να αντιμετωπισθεί διαφορετικά κατά περίπτωση, ανάλογα με το ύψος, το είδος της οφειλής (ατομική, εργοδοτική κλπ), τον χρόνο δημιουργίας της οφειλής (πριν, κατά την διάρκεια της κρίσης κλπ), το προφίλ του οφειλέτη (εισοδήματα, ανεργία κλπ). Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προβλέπεται πλήρης ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους ασφαλισμένους και ειδικά για αυτούς που αδυνατούν να πληρώσουν λόγω της κρίσης» διευκρινίζεται. «Το σημείο όμως που θα πρέπει να εστιάσουμε το επόμενο διάστημα, και που κατά πάσα πιθανότητα οι εργολήπτες δημοσίων έργων θα είναι μόνοι τους, είναι ο αγώνας για την αντιμετώπιση της πιθανής κατάργησης της διεύθυνσης εγγυοδοσίας και πιστοδοσίας του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., ή η ένταξη της στην ATTICA BANK, κάτι που σημαίνει ολοκληρωτική παράδοση του κλάδου και κυρίως των μικρών και μεσαίων εργοληπτικών επιχειρήσεων στις τράπεζες» θα καταλήξει ο κ. Κοτορένης.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ σημείωμα
32
Εργοληπτικόν βήμα
Με αφορμή περιπτώσεις αποκλεισμού διαγωνιζόμενων επειδή συμμετείχαν σε διαγωνισμό για την ανάθεση της εκτέλεσης μη αμιγούς έργου υπό κοινοπρακτική μορφή για την κάλυψη των καλούμενων κατηγοριών του έργου χωρίς, προηγουμένως, να συστήσουν κοινοπραξία για την κάλυψη συγκεκριμένης κατηγορίας, και σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων μελών σημειώνω τα ακόλουθα: Με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Κώδικα Δημοσίων Έργων (Ν. 3669/2008) ορίζονται τα εξής: «Καλούμενες στη δημοπρασία εργοληπτικές επιχειρήσεις -κοινοπραξίες. 1. Στις δημοπρασίες κατασκευής των έργων καλούνται οι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.ΕΠ. ή τα νομαρχιακά μητρώα επιχειρήσεις, κατά κατηγορίες ή εξειδικευμένες επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις των επόμενων παραγράφων. Τα ίδια εφαρμόζονται και για την ανάθεση έργων χωρίς διαγωνισμό, όπου αυτή επιτρέπεται. 2. Όταν το έργο ανήκει αποκλειστικά σε μια κατηγορία του Μ.Ε.ΕΠ. καλούνται οι επιχειρήσεις της κατηγορίας αυτής. Ένα έργο θεωρείται ότι ανήκει αποκλειστικά σε μια κατηγορία αν ανήκουν στην κατηγορία αυτή πλέον του ενενήντα τοις εκατό (90%) των εργασιών του όλου έργου. Για τον υπολογισμό του ποσοστού αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα απρόβλεπτα. 3. Αν το έργο περιλαμβάνει εργασίες διαφόρων κατηγοριών που καμιάς το ποσοστό δεν ξεπερνά το όριο της προηγούμενης παραγράφου, στις δημοπρασίες καλούνται επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες για όλες τις κατηγορίες του έργου ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων που να καλύπτουν τις καλούμενες κατηγορίες. Κατηγορία με ποσοστό εργασιών λιγότερο του δέκα τοις εκατό (10%) δεν λαμβάνεται υπόψη, μπορεί όμως η διακήρυξη να ορίσει διαφορετικά. 4. Αν το έργο περιλαμβάνει αποκλειστικά αντικείμενο εξειδικευμένων επιχειρήσεων του Μ.Ε.ΕΠ., καλούνται στο διαγωνισμό οι επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στην αντίστοιχη κατηγορία και οι εξειδικευμένες επιχειρήσεις αν υπάρχουν σε αντίστοιχες τάξεις. Τα δύο τελευταία εδάφια της παραγράφου 2 εφαρμόζονται και στην περίπτωση αυτή. 5. Σε περιπτώσεις ειδικών έργων που η κατασκευή τους απαιτεί εξειδικευμένες επιχειρήσεις μπορεί η διακήρυξη να ορίσει πρόσθετες απαιτήσεις για τη συμμετοχή σε δημοπρασία. Στις απαιτήσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρεωτική σύμπραξη επιχειρήσεων εξειδικευμένων για ορισμένες εργασίες του έργου ή τεχνικών του Μ.Ε.Κ., πέρα από τα κατώτερα όρια της υποχρεωτικής στελέχωσης ή τεχνικού του Μ.Ε.Κ. που είναι εγγεγραμμένοι για επιμέρους εργασίες μιας κατηγορίας. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Τμήματος Κατασκευών του Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γ.Γ.Δ.Ε., μπορεί να προ-
Δεν απαιτείται η σύσταση πολλών επιμέρους κοινοπραξιών από τα συμμετέχοντα στο διαγωνισμό κοινοπρατούντα μέλη Του Αναστάσιου Γακίδη*
στίθενται στη διακήρυξη επιπλέον όροι, όταν τούτο ενδείκνυται από το είδος ή την πολυπλοκότητα του προς ανάθεση έργου. 6. Αν στη δημοπρασία καλούνται εργοληπτικές επιχειρήσεις μιας κατηγορίας, η τάξη προσδιορίζεται από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας με τον οποίο δημοπρατείται το έργο. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου τα ποσοστά των απρόβλεπτων δαπανών (απρόβλεπτα) λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη, όπως αυτά καθορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 57 του παρόντος. Αν στη δημοπρασία καλούνται εργοληπτικές επιχειρήσεις περισσότερων κατηγοριών ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων περισσότερων κατηγοριών, η τάξη για κάθε κατηγορία προσδιορίζεται από το αντίστοιχο μέρος του προϋπολογισμού. Τα πιο πάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για τις εξειδικευμένες επιχειρήσεις. 7. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις γίνονται δεκτές στις δημοπρασίες και σε κοινοπραξία αν δεν το αποκλείει η διακήρυξη. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις που κοινοπρακτουν και είναι της αυτής κατηγορίας πρέπει να ανήκουν όλες σε μία από τις καλούμενες στη δημοπρασία τάξεις και είτε να είναι όλες της ίδιας τάξης ή να διαφέρουν κατά μία τάξη. Η καθεμία από τις επιχειρήσεις που κοινοπρακτουν, συμμετέχει στην κοινοπραξία με ποσοστό όχι μικρότερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του προ-
ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ σημείωμα
34
Εργοληπτικόν βήμα
ϋπολογισμού της υπηρεσίας του δημοπρατούμενου έργου. Αν το έργο περιλαμβάνει εργασίες περισσότερων κατηγοριών το ποσοστό του προηγούμενου εδαφίου αναφέρεται στον προϋπολογισμό της κάθε κατηγορίας. 8. Σε περίπτωση που εργοληπτική επιχείρηση κοινοπρακτεί με άλλη εργοληπτική επιχείρηση της αμέσως ανώτερης τάξης της ίδιας κατηγορίας, τηρούνται οι σχετικές διατάξεις για τα κατώτατα όρια ανάληψης δημόσιου έργου, που ισχύουν κάθε φορά για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις της ανώτερης τάξης. 9. Σε δημοπρασία δημόσιου έργου, που περιλαμβάνει περισσότερες από μία κατηγορίες και η εργοληπτική επιχείρηση καλύπτει την καλούμενη τάξη της κύριας κατηγορίας, δεν ισχύουν τα κατώτατα όρια για τις άλλες κατηγορίες του έργου, εφόσον η επιχείρηση είναι εγγεγραμμένη σε αυτές τις κατηγορίες στην ίδια ή ανώτερη τάξη από την καλούμενη στη δημοπρασία. Ως κύρια θεωρείται η μεγαλύτερη σε προϋπολογισμό κατηγορία. 10. Κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων εγγεγραμμένων στην ίδια τάξη και κατηγορία έργου του Μ.Ε.ΕΠ. μέχρι και την πέμπτη τάξη, επιτρέπεται να αναλάβουν έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το ανώτατο όριο της τάξης τους μέχρι το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της διαφοράς μεταξύ του ανώτατου ορίου της τάξης τους και του ανώτατου ορίου της επόμενης τάξης, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον δύο από τις επιχειρήσεις αυτές συμμετέχουν στην κατανομή της κατασκευής του έργου ή στα κέρδη και τις ζημίες της κοινοπραξίας, με ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) η καθεμιά. Όταν κοινοπρακτούν επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στην έκτη τάξη του Μ.Ε.ΕΠ. για την ίδια κατηγορία εργασιών, το ανώτατο όριο προϋπολογισμού διαμορφώνεται στα εξήντα εκατομμύρια (60.000.000) ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσοστό συμμετοχής της καθεμιάς στα κέρδη και τις ζημίες της κοινοπραξίας, ανέρχεται τουλάχιστον σε είκοσι πέντε τοις εκατό (25%). Τα όρια της παραγράφου αυτής μπορεί να επανακαθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, λαμβανομένου υπόψη του δείκτη αναθεώρησης των τιμών των δημοσίων έργων, όπως καθορίζεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. 11. Σε κάθε περίπτωση κοινοπραξίας όλες οι επιχειρήσεις που κοινοπρακτούν ευθύνονται εις ολόκληρο για κάθε ευθύνη που προκύπτει από τη συμμετοχή τους στη δημοπρασία». Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 των πρότυπων τευχών διακηρύξεων δημοσίων έργων: «Στο διαγωνισμό δικαιούνται να συμμετάσχουν: 21.1 Μεμονωμένες εργοληπτικές επιχειρήσεις: α. Εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (Μ.Ε.ΕΠ.) που τηρείται στη Γ.Γ.Δ.Ε. του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., εφόσον ανήκουν στην .......... τάξη για
έργα κατηγορίας.............................. β. Προερχόμενες από κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε. ΟΧ.) ή από κράτη που έχουν υπογράψει την συμφωνία για τις Δημόσιες Συμβάσεις (Σ.Δ.Σ.) του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (Π.Ο.Ε.), στα οποία τηρούνται επίσημοι κατάλογοι αναγνωρισμένων εργοληπτών, εφόσον είναι εγγεγραμμένες στους καταλόγους αυτούς και σε τάξη και κατηγορία αντίστοιχη με τις καλούμενες του Ελληνικού Μητρώου Μ.Ε.Ε.Π. γ. Προερχόμενες από ως ανωτέρω β’ κράτη, στα οποία δεν τηρούνται επίσημοι κατάλογοι αναγνωρισμένων εργοληπτών, εφόσον αποδεικνύουν ότι έχουν εκτελέσει έργα παρόμοια με το δημοπρατούμενο, από ποιοτική και ποσοτική άποψη. Κοινοπραξίες Εργ. Επ. των παραπάνω περιπτώσεων α, β και γ σε οποιονδήποτε συνδυασμό μεταξύ τους , υπό τους όρους του άρθρου 16 παρ. 7 του Ν. 3669/08 (ΚΔΕ) (Κοινοπραξία στην ίδια κατηγορία) και υπό τον όρο ότι κάθε Εργοληπτική Επιχείρηση θα συμμετέχει στο κοινοπρακτικό σχήμα με ποσοστό όχι μικρότερο του 25% της καλούμενης κατηγορίας. Κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων για την κάλυψη των διαφόρων κατηγοριών των εργασιών του έργου υπό τους όρους της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 3669/08 (ΚΔΕ). Το ποσοστό συμμετοχής της κάθε επιχείρησης στο κοινοπρακτικό σχήμα προκύπτει από τον προϋπολογισμό της κατηγορίας για την οποία αυτή συμμετέχει και δεν είναι απαραίτητο να αναγράφεται «στην περίπτωση δε που αναγραφεί λανθασμένα, δεν επηρεάζεται το κύρος της συμμετοχής της επιχείρησης και της κοινοπραξίας» [τα εντός εισαγωγικών προστέθηκαν στα νέα πρότυπα (υπ’ αριθ. 487/2013 Απόφαση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων)]. Κατηγορία εργασιών με ποσοστό κάτω του 10% του προϋπολογισμού του έργου (χωρίς αναθεώρηση και Φ.Π.Α.), εφόσον δεν καλείται στη δημοπρασία, αθροίζεται στον προϋπολογισμό της μεγαλύτερης κατηγορίας. 21.4 Κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων εγγεγραμμένων στην τάξη …......του Μ.Ε.Ε.Π. για έργα κατηγορίας …............, με τις προϋποθέσεις της παρ. 10 του άρθρου 16 του Ν. 3669/08 (ΚΔΕ) (αναβάθμιση ορίου λόγω κοινοπραξίας). 21.5 Κάθε εργοληπτική επιχείρηση συμμετέχει είτε μεμονωμένα είτε ως μέλος ενός κοινοπρακτικού σχήματος. Γίνονται επίσης δεκτές και μεμονωμένες εργοληπτικές επιχειρήσεις ή κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων κατ’ εφαρμογή της παρ. 9 του άρθρου 16 του ν. 3669/08 («κύρια κατηγορία»). Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι ισχύουσες διατάξεις για τη συμμετοχή εργοληπτικών επιχειρήσεων σε διαγωνισμούς για την κατασκευή Δημοσίων Έργων». Τέλος, με τις διατάξεις του άρθρου 24.1 των πρότυπων τευχών διακηρύξεων δημοσίων έργων ορίστηκε ότι: «Σε περίπτωση διαγωνιζόμενης Κοι-
Εργοληπτικόν βήμα
νοπραξίας, υποβάλλεται δήλωση ή και ιδιωτικό συμφωνητικό υπογεγραμμένα από τους νομίμους εκπροσώπους των μελών, για τη σύσταση της Κοινοπραξίας. Δηλώνονται επίσης και τα ποσοστά συμμετοχής των κοινοπρακτουντων μελών (εφόσον προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις ελάχιστα ποσοστά συμμετοχής σε κοινοπραξία)». Από τις ανωτέρω διατάξεις, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου 16 («Σε κάθε περίπτωση κοινοπραξίας όλες οι επιχειρήσεις που κοινοπρακτούν ευθύνονται εις ολόκληρον για κάθε ευθύνη που προκύπτει από τη συμμετοχή τους στη δημοπρασία») και της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν. 3669/2008 («Τα μέλη της αναδόχου κοινοπραξίας ευθύνονται απέναντι στον κύριο του έργου εις ολόκληρο για κάθε υποχρέωση που απορρέει από τη σύμβαση ή από το νόμο»), καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 70 του ίδιου Νόμου περί συνέχισης της εκτέλεσης του έργου από τα εναπομείναντα μέλη της κοινοπραξίας σε περίπτωση θανάτου ή πτώχευσης ενός μέλους, λαμβανομένης υπόψη και της νομικής φύσης της κοινοπραξίας1, προκύπτει ότι αναγκαία (και αρκετή) προϋπόθεση για τη νόμιμη συμμετοχή μιας κοινοπραξίας σε διαγωνισμό δημοσίου μη αμιγούς έργου αποτελεί η από τα μέλη της κάλυψη όλων των καλούμενων κατηγοριών του έργου και δεν απαιτείται η σύσταση πολλών επιμέρους κοινοπραξιών από τα συμμετέχοντα στον διαγωνισμό κοινοπρακτούντα μέλη. Άλλωστε, το έργο το εκτελεί η ίδια η Κοινοπραξία στο σύνολο του και όχι κάθε κοινοπρακτούσα επιχείρηση, μόνη της ή από κοινού με άλλη, ένα συγκεκριμένο τμήμα του (βλ. Νομικό Συμβούλιο του υπ’ αριθ. 218/2007, «Η κοινοπραξία δημοσίου (τεχνικού) έργου αποτελεί αστική εταιρία ή αδημοσίευτη ομόρρυθμη εταιρία, στην οποία εφαρμόζεται η αρχή της συλλογικής δράσης της εταιρίας και της συναίνεσης όλων των εταίρων για κάθε πράξη (ΕφΠειρ 1759/1988 ΕΕμπΔ 1990.56) και επιτρέπεται με κοινή συμφωνία των εταίρων η είσοδος νέου εταίρου με μεταβίβαση της εταιρικής μερίδας, η οποία συνιστά αλλαγή προσώπου του εταίρου και αποτελεί τροποποίηση του καταστατικού της εταιρίας» και υπ’ αριθ. 452/2001, «Είναι δυνατή η συμμετοχή προεπιλεγείσας Κοινοπραξίας στο Β’ στάδιο διαγωνισμού κατασκευής δημοσίων έργων μετά την αποχώρηση μέλους της, εφόσον με τη νέα σύνθεση της πληροί τους βασικούς όρους της προκήρυξης και είναι ικανή να αναλάβει την κατασκευή του έργου»). Εξάλλου, εκείνοι που επιθυμούν ή υποχρεούνται να εκτελέσουν από κοινού ένα έργο, θα μπορούσαν, αντί της κοινοπρακτικής μορφής, να επιλέξουν να περιβληθούν ιδιαίτερη νομική μορφή με τη σύσταση εταιρίας Ε.Ε., Ο.Ε. κ.ά. (βλ. Συμβούλιο της Επικρατείας 3583/2006: «7. Επειδή, στο άρθρο 2 του π. δ. 609/1985 (Α’223), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 218/1999, Α’ 187) ορίζεται ότι «1. Στις δημοπρασίες κατασκευής των έργων κα-
35
λούνται οι εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ ... επιχειρήσεις, κατά κατηγορίες .... 2. Όταν το έργο ανήκει σε μια αποκλειστική κατηγόρια του ΜΕΕΠ καλούνται οι επιχειρήσεις της κατηγορίας αυτής. Ένα έργο θεωρείται ότι ανήκει αποκλειστικά σε μια κατηγορία αν ανήκουν στην κατηγορία αυτή πλέον του 90% των εργασιών του όλου έργου. ... 3. Αν το έργο περιλαμβάνει διαφόρων κατηγοριών που καμιάς το ποσοστό δεν ξεπερνά το όριο της προηγουμένης παραγράφου, στις δημοπρασίες καλούνται επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες για όλες τις κατηγορίες του έργου, ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων που να καλύπτουν τις καλούμενες κατηγορίες. Κατηγορία με ποσοστό εργασιών λιγότερο του 10% δεν λαμβάνεται υπόψη... 7. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις γίνονται δεκτές στις δημοπρασίες και σε κοινοπραξία αν δεν το αποκλείει η διακήρυξη. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις που κοινοπρακτούν πρέπει να είναι της αυτής κατηγορίας και αν ανήκουν όλες στην ίδια με την καλούμενη στη δημοπρασία τάξη ή και στην αμέσως ανώτερη τάξη. Η κάθε μία από τις επιχειρήσεις που κοινοπρακτούν, συμμετέχει στην κοινοπραξία με ποσοστό όχι μικρότερο του 25% του προϋπολογισμού της Υπηρεσίας του δημοπρατούμενου έργου. 8. ... 9. Οι διατάξεις του άρθρου για τις κοινοπρακτούσες εργοληπτικές επιχειρήσεις τελούν υπό την επιφύλαξη των διατάξεων για τα κατώτατα όρια, της παραγράφου 5 του άρθρου 16 του Ν. 1418/84 ...... Από τις διατάξεις αυτές της παραγράφου 7, η οποία, κατ’ αρχήν, αναφέρεται σε αμιγές έργο που υπάγεται σε μια αποκλειστική κατηγορία, συνάγεται ότι, σε περίπτωση μικτού έργου, για το οποίο καλούνται κοινοπραξίες επιχειρήσεων περισσότερων κατηγοριών, νομίμως πάντως μετέχει κοινοπραξία, της οποία μέλη δεσμεύονται να εκτελέσουν το 100% ορισμένων κατηγοριών του υπό δημοπράτηση έργου, έστω και αν ο προϋπολογισμός των εργασιών αυτών είναι κατώτερος του 25% του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, τούτο δε και όταν ακόμη τα λοιπά μέλη είναι εγγεγραμμένα στις κατηγορίες αυτές και συνεπώς θα μπορούσαν να εκτελέσουν τις σχετικές εργασίες» - Ελεγκτικό Συνέδριο, ΤΜΗΜΑ VI, 156/2007: «(i) Το άρθρο 2 του π.δ. 609/1985 στην παρ. 6 ορίζει ότι: « ... Αν στη δημοπρασία καλούνται εργοληπτικές επιχειρήσεις περισσοτέρων κατηγοριών ή Κοινοπραξίες επιχειρήσεων περισσοτέρων κατηγοριών, η τάξη για κάθε κατηγορία προσδιορίζεται από το αντίστοιχο μέρος του προϋπολογισμού ...». Ακολούθως, το άρθρο 16 του ν. 1418/1984 στην παρ. 42 ορίζει ότι: «Κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων εγγεγραμμένων στην ίδια τάξη και κατηγορία έργου του ΜΕΕΠ μέχρι και την πέμπτη τάξη, επιτρέπεται να αναλάβουν έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το ανώτατο όριο της τάξης τους μέχρι είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της διαφοράς μεταξύ του ανώτατου ορίου της τάξης τους και
ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ σημείωμα
36
Εργοληπτικόν βήμα
του ανώτατου ορίου της επόμενης τάξης, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον δύο από τις επιχειρήσεις αυτές συμμετέχουν στην κατανομή της κατασκευής του έργου ή στα κέρδη και τις ζημίες της Κοινοπραξίας, με ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) η καθεμιά» Περαιτέρω, στο άρθρο 21.4 της Διακήρυξης του υπό κρίση διαγωνισμού ορίζεται ότι: «Στο διαγωνισμό δικαιούνται να συμμετάσχουν: Κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων εγγεγραμμένων στην τάξη 4η του ΜΕΕΠ για έργα κατηγορίας Ηλεκτρομηχανολογικά και Υδραυλικά, με τις προϋποθέσεις της παρ. 42 του άρθρου 16 του ν. 1418/1984, όπως ισχύει (αναβάθμιση ορίου λόγω Κοινοπραξίας)». Από το συνδυασμό των ως άνω διατάξεων προκύπτει ότι στον υπό κρίση διαγωνισμό είχαν δικαίωμα συμμετοχής Κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων 4ης τάξης του ΜΕΕΠ για έργα Ηλεκτρομηχανολογικά και Υδραυλικά ανά κατηγορία, με τις προϋποθέσεις της παρ. 42 του άρθρου 16 του ν. 1418/1984 (αναβάθμιση ορίου λόγω Κοινοπραξίας). Πρόκειται δηλαδή για Κοινοπραξίες επιχειρήσεων, που είχαν συσταθεί προκειμένου να αναλάβουν έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το ανώτατο όριο της τάξης τους............. μέχρι 25% της διαφοράς μεταξύ του ανώτατου ορίου της τάξης τους.............και του ανώτατου ορίου της επόμενης τάξης............., υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον δύο από τις επιχειρήσεις αυτές συμμετέχουν κατά ποσοστό 30% τουλάχιστον στην κατηγορία που καλύπτουν. Το δικαίωμα δηλαδή συμμετοχής κρίνεται ανά κατηγορία εργασιών, (ίί). Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Η Κοινοπραξία Τ. ACT Α.Ε. - ΚΑΣΤΑΤ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε. - ΟΡΙΖΩΝ Α.Ε. μετείχε ως εζής στον υπό κρίση διαγωνισμό: 1) Για έργα Υδραυλικά: α) η Τ. ACT Α.Ε., η οποία κατέχει πτυχίο 4ης τάζης ΜΕΕΠ για έργα υδραυλικά, με ποσοστό 50% στην κατηγορία της εργασίας των υδραυλικών, β) η Κ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε., η οποία επίσης κατέχει πτυχίο 4ης τάζης ΜΕΕΠ για έργα υδραυλικά, με ποσοστό 50% στην κατηγορία της εργασίας των υδραυλικών και 2) Για έργα Ηλεκτρομηχανολογικά: α) η Τ. ACT Α.Ε., η οποία κατέχει πτυχίο 4ης τάζης ΜΕΕΠ για έργα Η/Μ, με ποσοστό 50% στην κατηγορία της εργασίας των Η/Μ και β) η ΟΡΙΖΩΝ ΑΤΕ, η οποία κατέχει πτυχίο 4ης τάζης για έργα Η/Μ, με ποσοστό 50% στην κατηγορία των Η/Μ. Κατά του από ............. Πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού, με το οποίο αποκλείστηκε η Κ/Ξ TRITON ACT Α.Ε. - ΚΑΣΤΑΤ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΤΕ - ΟΡΙΖΩΝ ΑΤΕ, στις ............. άσκησε ένσταση η Κ/Ξ ΑΛΤΕΚ Α.Ε., ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε., ΓΕΤΕΜ Α.Ε., ισχυριζόμενη ότι η ως άνω Κοινοπραζία, πέραν του λόγου για τον οποίο αποκλείστηκε (δεν προέκυπτε δανειοληπτική ικανότητα ποσού ίσου με το 10% του προϋπολογισμού του έργου - βλ. σκέψη IV του παρόντος) έπρεπε να αποκλειστεί και για τους εζής
λόγους: 1) γιατί οι συμμετέχουσες σ’ αυτήν εργοληπτικές επιχειρήσεις δεν ανήκαν όλες στην ίδια τάζη του ΜΕΕΠ για όλες τις κατηγορίες των εργασιών και ειδικότερα η εργοληπτική επιχείρηση Κ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΤΕ ανήκε στην 3η κατηγορία του ΜΕΕΠ για τα Ηλεκτρομηχανολογικά και 2) οι εργοληπτικές επιχειρήσεις της Κοινοπραζίας αυτής δεν συμμετείχαν με ποσοστό 30% η κάθε μία από αυτές στο σύνολο του έργου............. Ενόψει των ανωτέρω, εφόσον οι συμμετέχουσες στην Κοινοπραζία Τ. ACT Α.Ε. - Κ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε. - ΟΡΙΖΩΝ Α.Ε. εργοληπτικές επιχειρήσεις κατέχουν το αντίστοιχο πτυχίο του ΜΕΕΠ της κατηγορίας εργασιών, στην οποία συμμετέχουν, ήτοι: α) η Τ. ACT Α.Ε. και η Κ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε. κατέχουν πτυχίο 4ης κατηγορίας στα Υδραυλικά, κατηγορία εργασιών, στην οποία συμμετέχουν και β) η Τ. ACT Α.Ε. και η ΟΡΙΖΩΝ ΑΤΕ κατέχουν πτυχίο 4ης κατηγορίας στα Η/Μ, κατηγορία εργασιών, στην οποία συμμετέχουν, το ποσοστό δε συμμετοχής όλων των ως άνω εταιρειών που μετέγουν στην Κοινοπραξία «Κ/Ξ Τ ACT Α.Ε. - Κ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΤΕ υπερβαίνει το 30%, στην κατηγορία που καλύπτουν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 42 του άρθρου 16 του ν. 1418/1984, αφού αυτές συμμετέχουν με ποσοστό 50% στην κατηγορία εργασιών που καλύπτουν. Επομένως, ως προς τις προϋποθέσεις αυτές, ήταν νόμιμη η συμμμετοχή τους στον υπό κρίση διαγωνισμό. Κατά συνέπεια, οι σχετικοί (3ος και 4ος) λόγοι ανακλήσεως είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι».
Σημειώνω, τέλος, την υπ’ αριθ. 616/1994 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με την οποία δεν είναι επιτρεπτή κατά νόμο η συμμετοχή κοινοπραξίας ως μέλους άλλης κοινοπραξίας, καθώς και την υπ’ αριθ. 231/2012 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε επί του αυτού ζητήματος τα εξής: «Προβάλλεται, συγκεκριμένα, ότι εντός του σχήματος αυτού υπάρχουν δύο κοινοπραξίες, πράγμα που κατά την διακήρυξη απαγορεύεται, υπό την έννοια ότι, καθ’ ερμηνείαν του λόγου, μόνον αυτοτελείς εργοληπτικές επιχειρήσεις επιτρέπεται να είναι μέλη κοινοπραξιών σύμφωνα με τους επιτακτικούς ορισμούς που περιέχει στο ζήτημα αυτό η διακήρυξη, όχι δε και κοινοπραξίες άλλων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Εξ ίσου, όμως, υποστηρίξιμη παρίσταται και η αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή, δεδομένου ότι δεν μπορεί από τον νόμο να συναχθεί με σαφήνεια συμπέρασμα υπέρ της απόψεως της αιτούσης. Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή μπορεί, άλλωστε, να εύρει έρεισμα στην εκ μέρους της διακηρύξεως (21.4) χρήση του ευρύτερου όρου «κοινοπρακτικό σχήμα», ο οποίος δεν απαντά στο σχετικό άρθρο 16του κωδικ. νόμου 3669/2008 (Α\ 1 16)..........................».
Εργοληπτικόν βήμα
Παραπομπή 1 Σύμφωνα με τον Γρ. Κουτράκη, «Κοινοπραξία εκτέλεσης δημοσίων έργων, Τεύχος Α’», εκδ. Σάκκουλα 1993, σελ. 36-37, «... OL τρίτοι, μεταξύ των οποίων και το δημόσιο.......................... αναγνωρίζουν την κοινοπραξία ως επιτηδευματία που έχει επαγγελματική διεύθυνση (έδρα), αποβλέπει στην ενέργεια ορισμένων πράξεων (σκοπός), αποδεικνύεται με έγγραφη συμφωνία (κοινοπρακτικό - καταστατικό), που κατατίθεται στην αρμόδια ΔΟΥ (δημοσιότητα), τα δε μέλη της είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα (ένωση φυσικών ή νομικών προσώπων προς επιδίωξη ορισμένου σκοπού, άρθρο 61 ΑΚ), αποκτά ΑΦΜ, συμβάλλεται και δρα με δική της επωνυμία, χαρακτηριστικά τα οποία μόνο μία εμπορική εταιρία με νομική προσωπικότητα έχει ή μπορεί να αποκτήσει .......................... ισχύει βέβαια ο κανόνας ότι, αν δεν τηρήθηκαν.......................... οί διατάξεις των άρθρων 39-44 του ΕμπΝ, περί της δημοσιότητας του κοινοπρακτικού συμφώνου, η κοινοπραξία αυτή δεν εξομοιώνεται προς την ομόρρυθμη εταιρία, αλλά προς την εν τοις πράγμασί ομόρρυθμη εταιρία» και σελ. 42-43, «Ο διορισμός κοινού εκπροσώπου .......................... ο οποίος θα τη δεσμεύει με τη υπογραφή του απέναντι στον κύριο του έργου και τις αντίστοιχες με το εκτελούμενο
37
έργο υπηρεσίες γίνεται με ξεχωριστή συμφωνία (σύμβαση), πέραν του κοινοπρακτικού συμφώνου, μεταξύ των κοινοπρακτούντων. Η συμφωνία αυτή υπόκειται στον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου, καταρτίζεται πριν από την σύναψη και υπογραφή της σύμβασης ανάληψης του δημόσιου έργου και τις περισσότερες φορές πριν από την κατάρτιση του κοινοπρακτικού συμφώνου. Βέβαια της σύμβασης προηγείται η δημοπρασία και η κατακύρωση του διαγωνισμού, αλλά σ’ αυτήν τη διαδικασία συμμετέχει η μη συσταθείσα ακόμη κοινοπραξία δημοσίων έργων με τη συμπλήρωση ενός εντύπου, δήλωσης κοινοπραξίας, όπου οι κοινοπρακτούντες ο καθένας δηλώνει υπεύθυνα και ξεχωριστά ότι έχει τα από την διακήρυξη της δημοπρασίας του έργου απαιτούμενα προσόντα..........................». * Ο Αναστάσιος Γακίδης είναι Νομικός Σύμβουλος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλους 14, ΤΚ 546 23, Τηλ.: 2310277178, Fax: 2310235700 e-mail: gakidisl@otenet.gr
38
Εργοληπτικόν βήμα
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3669/2008 (ΦΕΚ Α 116/18.6.2008) Άρθρο 17 Συμβατικά Τεύχη 1. Η διακήρυξη της δημοπρασίας μνημονεύει τα Συμβατικά Τεύχη και σχέδια που μαζί με τη διακήρυξη αποτελούν τη βάση για την κατάρτιση της εργολαβικής σύμβασης. Σε περίπτωση απευθείας ανάθεσης τα τεύχη αυτά προσδιορίζονται με τη σύμβαση. 2. Τα τεχνικά Συμβατικά Τεύχη είναι σχέδια και κείμενα που δίνουν εικόνα του έργου που πρόκειται να κατασκευαστεί και των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει ο ανάδοχος με τη σύμβαση (τεχνική περιγραφή, συγγραφές υποχρεώσεων κλπ.). 3. Ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας αποτελεί ένδειξη της προεκτίμησης του κόστους του έργου και ανώτατο όριο προσφοράς, όταν η διακήρυξη δεν ορίζει ρητά ότι επιτρέπονται προσφορές μεγαλύτερες από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας ή αρνητικές εκπτώσεις, ανάλογα με το εφαρμοζόμενο σύστημα υποβολής προσφοράς. Ο προϋπολογισμός μπορεί να είναι αναλυτικός ή να περιλαμβάνει κατ` αποκοπή τίμημα για το έργο ή τμήματα του. 4. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων εγκρίνονται ενιαία τιμολόγια εργασιών, ανάλογα με την κατηγορία και το μέγεθος των έργων και με την προσβασιμότητα της περιοχής εκτέλεσης τους. 5. Τα τιμολόγια, μετά την έγκριση τους, ισχύουν υποχρεωτικά για όλους τους φορείς που δημοπρατούν δημόσια έργα. 6. Οι τιμές των εργασιών των ενιαίων τιμολογίων αναπροσαρμόζονται, όπως ορίζεται στην απόφαση και λαμβάνονται αυτούσιες ή σε συνδυασμό μεταξύ τους για τη σύνταξη των προϋπολογισμών των έργων. 7. Στις τιμές του προϋπολογισμού και του τιμολογίου τόσο της υπηρεσίας όσο και της προσφοράς περιλαμβάνεται κάθε σχετική δαπάνη, καθώς και τα γενικά έξοδα και όφελος της εργοληπτικής επιχείρησης. Αν γίνεται ρητή μνεία στα σχετικά τεύχη μπορεί να διαχωρίζονται οι τιμές και να προστίθεται στο τέλος ποσοστό γενικών εξόδων και οφέλους που ορίζεται σε δεκαοκτώ τοις εκατό (18%), για έργα που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων ή άλλες πηγές με ανάλογες απαλλαγές και σε είκοσι οκτώ τοις εκατό (28%) για τις άλλες περιπτώσεις. 8. Ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας όταν είναι αναλυτικός ομαδοποιεί τις ομοειδείς εργασίες με ένδειξη του αθροίσματος της δαπάνης κάθε ομάδας. Αν δεν υπάρχει τέτοια ομαδοποίηση νοείται ότι το σύνολο των εργασιών είναι μία ομάδα. Σε έργα που η προμέτρηση των εργασιών είναι δύσκολη ή
Κύρωση της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημόσιων έργων * (ενημερωμένος μέχρι και με τον Ν. 4233/2014) Επιμέλεια Τ. Γακίδη*
2ο μέρος αδύνατη, όπως σε περιπτώσεις έργων συντήρησης, μπορεί ο προϋπολογισμός να μην περιλαμβάνει ποσότητες των επιμέρους εργασιών αλλά μόνο την κατ` εκτίμηση δαπάνη του συνόλου κάθε ομάδας ομοειδών εργασιών και το γενικό σύνολο. 9. Οι προσφορές των διαγωνιζομένων ανάλογα με το σύστημα υποβολής προσφοράς συντάσσονται είτε σε έντυπα της υπηρεσίας είτε βάσει υποδειγμάτων της υπηρεσίας, όπως ορίζεται στη διακήρυξη. Άρθρο 18 Τεύχος παρατηρήσεων 1. Όταν πρόκειται για έργα με προϋπολογισμό που υπερβαίνει το όριο για το οποίο γίνονται δεκτές εργοληπτικές επιχειρήσεις πρώτης τάξης, μπορεί η διακήρυξη να προβλέπει την υποχρέωση των διαγωνιζομένων να υποβάλουν μαζί με την προσφορά τους, Τεύχος παρατηρήσεων για την τεχνική μελέτη και τα τεύχη, οικονομικά και συμβατικά, με τα οποία δημοπρατείται το έργο. Για έργα με προϋπολογισμό που υπερβαίνει το όριο για το οποίο γίνονται δεκτές εργοληπτικές επιχειρήσεις δεύτερης τάξης, η διακήρυξη μπορεί να ορίσει ότι το τεύχος πρέπει να υποβληθεί σε οριζόμενη προθεσμία πριν από τη δημοπρασία. Με το Τεύχος παρατηρήσεων θα σχολιάζεται η ορθότητα της λύσης, το εφικτό της κατασκευής, θα επισημαίνονται τυχόν σφάλματα στο τεχνικό οικονομικό ή στο συμβατικό μέρος ή θα αναφέρεται ότι διαπιστώθηκε το εφαρμόσιμο της μελέτης και δεν υπάρχουν παρατηρήσεις. 2. Το περιεχόμενο του τεύχους αυτού, που δεν αποτελεί συμβατικό στοιχείο, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποτέ για ερμηνεία της σύμβασης, αλλά χρησιμεύει μόνο για την εκτίμηση των πραγμάτων κατά την ανάθεση του έργου και σαν αξιολογικό στοιχείο
Εργοληπτικόν βήμα
της εργοληπτικής επιχείρησης κατά τις σχετικές διαδικασίες του Μέρους III. Τα ανωτέρω ισχύουν ανάλογα και για το τεύχος παρατηρήσεων που υποβάλλεται με την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στη δημοπρασία με προεπιλογή, εφόσον ζητηθεί με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. 3. Ευστοχία στο σχολιασμό μέσω του τεύχους παρατηρήσεων, έστω και εκ των υστέρων διαπιστούμενη, θα αποτελεί ευνοϊκό στοιχείο για την αξιολόγηση του επιστημονικού δυναμικού της επιχείρησης κατά τις διατάξεις για το Μ.Ε.Κ. και το Μ.Ε.ΕΠ., ανεξάρτητα από την ανάληψη ή μη του έργου από την επιχείρηση που υπέβαλε το τεύχος. Άρθρο 19 Βραβείο αξιολογότερων μελετών 1. Όταν εφαρμόζεται σύστημα προσφορών που περιλαμβάνει μελέτη και κατασκευή, μπορεί στη διακήρυξη να ορίζεται η καταβολή χρηματικού ποσού ως βραβείου σε αριθμό μελετών που θα επιτύχουν την ανώτερη βαθμολογία στην αξιολόγηση. Ο αριθμός των μελετών που βραβεύονται δεν μπορεί να υπερβαίνει τις πέντε (5) και η βαθμολογία των βραβευμένων δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το εβδομήντα τοις εκατό (70%) της ανώτερης προβλεπόμενης στη διακήρυξη βαθμολογίας. 2. Το χρηματικό ποσό για κάθε βραβευόμενη μελέτη καθορίζεται ρητά από τη διακήρυξη και δεν μπορεί να είναι ανώτερο από τα τρία χιλιοστά της προϋπολογιζόμενης δαπάνης του έργου. Τα ποσά των βραβείων πληρώνονται από τις πιστώσεις του έργου. Δεν καταβάλλεται το βραβείο στον ανάδοχο του έργου για τον οποίο θεωρείται ότι συμψηφίζεται στο εργολαβικό αντάλλαγμα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ` ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ Άρθρο 20 Προαπαιτούμενα συμμετοχής σε διαγωνισμό 1. Τα προαπαιτούμενα συμμετοχής σε ένα διαγωνισμό είναι τα προβλεπόμενα στα πρότυπα τεύχη διακηρύξεων δημοσίων έργων τα οποία εγκρίθηκαν με την υπ` αριθμ. Δ17α/02/115/Φ.Ν 443/3. 8.2007 (ΦΕΚ1586 Β΄) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, κατ` εφαρμογή της εξουσιοδοτικής διάταξης της παραγράφου 2 του άρθρου 15 του παρόντος. 2. Για τη συμμετοχή εργοληπτικής επιχείρησης οποιασδήποτε τάξης του Μ.Ε.ΕΠ. σε δημοπρασία δημοσίου έργου, το οποίο δεν εμπίπτει στο Πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου, απαιτείται η προσκόμιση αποκλειστικά και μόνο του πρωτοτύπου της βεβαίωσης εγγραφής της στο Μ.Ε.ΕΠ.. 3. Κατά την κατάθεση της προσφοράς κάθε προσφέρουσα εργοληπτική επιχείρηση υποχρεούται να υποβάλει βεβαιώσεις των υπηρεσιών για την εξόφληση των ασφαλιστικών εισφορών και τη φο-
39
ρολογική ενημερότητα για τα δημόσια έργα που εκτελεί μόνη της ή σε κοινοπραξία. 4. Κάθε εργοληπτική επιχείρηση Μ.Ε.ΕΠ. προκειμένου να αναλάβει την εκτέλεση μέρους ή του συνόλου δημοσίου έργου, ως ανάδοχος ή ως μέλος αναδόχου κοινοπραξίας ή ως μέλος κατασκευαστικής κοινοπραξίας ή ως αναγνωρισμένος υπεργολάβος, σύμφωνα με το άρθρο 68 του παρόντος, πρέπει να μην έχει μέσα σε ολόκληρη τη χώρα, πριν από τη συμμετοχή της σε διαγωνισμό, ανεκτέλεστο μέρος εργολαβιών δημοσίων έργων του δημόσιου τομέα, ανώτερο από τα πιο κάτω όρια: Για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις μέχρι και την έκτη τάξη, από το τριπλάσιο του ανώτατου ορίου της τάξης τους, για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις της έβδομης τάξης, από το τετραπλάσιο του μεγέθους «κύκλος εργασιών», όπως αυτό ορίζεται στην περίπτωση δ` της παραγράφου 2 του άρθρου 99 του παρόντος και χρησιμοποιείται σαν παρονομαστής του κλάσματος α1 του Τμήματος Α του Τύπου Κατάταξης ή από το τετραπλάσιο του μέσου όρου του μεγέθους «κύκλος εργασιών», όπως αυτό ορίζεται στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 99 του παρόντος, εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο. Για την εξεύρεση του μέσου όρου ο κύκλος εργασιών, όπως ορίζεται ανωτέρω, διαιρείται διά του τρία (3). Κάθε χρόνο οι εταιρείες υποβάλλουν στην υπηρεσία Μ.Ε.ΕΠ. τα στοιχεία του κύκλου εργασιών του τελευταίου χρόνου, προκειμένου να επικαιροποιείται ο κύκλος εργασιών της τελευταίας κάθε φορά τριετίας και να προκύπτει ο μέσος όρος αυτής σύμφωνα με τα ανωτέρω, ώστε να διαμορφώνεται κάθε χρόνο και το όριο ανεκτέλεστου. Για τον υπολογισμό, σύμφωνα με τα παραπάνω των ανεκτέλεστων υπολοίπων εργασιών εργοληπτικών επιχειρήσεων που είναι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.ΕΠ. σε περισσότερες κατηγορίες έργων διαφορετικών τάξεων λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη τάξη εγγραφής. Το όριο του ανεκτέλεστου υπόλοιπου εργασιών κάθε έργου διαπιστώνεται με προσκόμιση βεβαίωσης του Μ.Ε.ΕΠ. ή της αρμόδιας υπηρεσίας που εκτελεί το αντίστοιχο έργο και εκδίδεται μέσα στο προηγούμενο εξάμηνο πριν από την ημερομηνία δημοπράτησης του έργου. Ως έργα του ευρύτερου δημόσιου τομέα για την εφαρμογή του ανωτέρω εδαφίου νοούνται τα έργα που ανατίθενται από τους φορείς που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 14 του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α΄), ανεξαρτήτως αν οι φορείς αυτοί εξαιρέθηκαν του πεδίου εφαρμογής της διάταξης αυτής. Στο όριο ανεκτέλεστου υπολοίπου εργασιών δεν υπολογίζονται τα έργα που κατασκευάζονται με μερική ή και ολική αυτοχρηματοδότηση. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων μπορούν να αναπροσαρμόζονται, κατά τις τάξεις του Μ.Ε.ΕΠ., τα όρια του ανεκτέλεστου μέρους συμβάσεων δημοσίων έργων που εκτε-
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
40
Εργοληπτικόν βήμα
λούνται στην ημεδαπή και τα οποία δεν πρέπει να υπερβαίνουν οι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.ΕΠ. εργοληπτικές επιχειρήσεις, προκειμένου να αναλάβουν την εκτέλεση του συνόλου ή μέρους δημόσιου έργου, ως ανάδοχοι ή μέλη αναδόχου κοινοπραξίας ή μέλη κατασκευαστικής κοινοπραξίας ή αναγνωρισμένοι υπεργολάβοι. Για την αναπροσαρμογή των ορίων, ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων λαμβάνει υπόψη ιδίως την ανάγκη δίκαιου καταμερισμού των έργων μεταξύ των τάξεων του Μ.Ε.ΕΠ. και το μέγεθος των επιχειρήσεων της κάθε τάξης. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται ο τρόπος απόδειξης της μη υπέρβασης του ως άνω ορίου, καθώς και οι φορείς, τα έργα των οποίων υπολογίζονται στο ανεκτέλεστο μέρος. 5. Για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς δημοσίων έργων χορηγείται σε κάθε εργοληπτική επιχείρηση εγγεγραμμένη στο Μ.Ε.ΕΠ. «ενημερότητα πτυχίου», η οποία, σε συνδυασμό με τη βεβαίωση εγγραφής που εκδίδεται από την υπηρεσία τήρησης του Μ.Ε.ΕΠ., συνιστά «επίσημο κατάλογο αναγνωρισμένων εργοληπτών» κατά την έννοια του άρθρου 151 του παρόντος και απαλλάσσει τις εργοληπτικές επιχειρήσεις από την υποχρέωση να καταθέτουν τα επιμέρους δικαιολογητικά στους διαγωνισμούς. Για την έκδοση και χορήγηση της «ενημερότητας πτυχίου» οι εργοληπτικές επιχειρήσεις υποβάλλουν σε τακτά χρονικά διαστήματα, στην υπηρεσία τήρησης του Μ.Ε.ΕΠ., τα δικαιολογητικά συμμετοχής τους σε διαγωνισμούς, όπως αυτά ορίζονται από τις κείμενες διατάξεις. Τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά, η διαδικασία υποβολής τους, ο χρόνος ισχύος της «ενημερότητας πτυχίου», η διαδικασία ανανέωσης της, οι συνέπειες εκ της μη υποβολής της σε διαγωνισμό, ο χρόνος εφαρμογής του μέτρου και κάθε σχετικό θέμα, ορίζονται με την υπ` αριθμ. Δ15/ οικ/24298/28.7.2005 ( ΦΕΚ 1105 Β΄) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων μπορεί να επανακαθορίζονται τα ανωτέρω στοιχεία. 6. Για τη συμμετοχή σε δημοπρασία και την υποβολή οικονομικής προσφοράς απαιτείται η κατάθεση εγγύησης συμμετοχής σύμφωνα με το άρθρο 24 του παρόντος. 7. Οι μετοχές των ανωνύμων εταιρειών που συμμετέχουν, αυτοτελώς ή σε κοινοπραξία ή ένωση προσώπων ή σε οποιασδήποτε μορφής οντότητα, σε διαγωνιστική διαδικασία ή διαδικασία ανάθεσης κατασκευής έργων του δημοσίου ή των νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται με τις διατάξεις του ν. 3310/2005, με οικονομικό αντικείμενο ή αντάλλαγμα ανώτερο του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, είναι υποχρεωτικά ονομαστικές, προκειμένου να καταστεί εφικτός ο έλεγχος της συνδρομής των λόγων
αποκλεισμού από τις διαγωνιστικές διαδικασίες ή τις διαδικασίες ανάθεσης σύμφωνα με τις Οδηγίες περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων δημοσίων έργων, όπως εκάστοτε ισχύουν. 8. Με το φάκελο προσφοράς υποβάλλεται και βεβαίωση τράπεζας, που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα, για την πιστοληπτική ικανότητα της εργοληπτικής επιχείρησης, εφόσον δημοπρατείται ή ανατίθεται έργο προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το ανώτατο όριο της τέταρτης τάξης. 9. Μαζί με την κατάθεση της προσφοράς οι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.ΕΠ. επιχειρήσεις καταθέτουν και αποδεικτικό ή νόμιμα επικυρωμένο αντίγραφο του, καταβολής στην εργοληπτική οργάνωση στην οποία ανήκουν των εισφορών τους που αντιστοιχούν στο χρόνο διεξαγωγής της δημοπρασίας. 10. Η μη προσκόμιση των ανωτέρω στοιχείων αποτελεί λόγο αποκλεισμού της επιχείρησης από το διαγωνισμό και επιβολής των προβλεπόμενων από το νόμο διοικητικών ποινών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε` ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑΣ - ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΑΝΑΔΟΧΟΥ Άρθρο 21 Επιτροπή διαγωνισμού 1. Στα έργα συνολικού προϋπολογισμού μέχρι το ανώτατο όριο της δεύτερης τάξης του Μ.Ε.ΕΠ., χωρίς να συνυπολογίζονται τα κονδύλια της αναθεώρησης και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), η Επιτροπή διαγωνισμού αποτελείται από τρία υπηρεσιακά μέλη, που ορίζονται από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας που διενεργεί τη δημοπρασία. Ένα από τα μέλη της επιτροπής ορίζεται ως πρόεδρος. Για την επιτροπή ορίζεται και αριθμός αναπληρωματικών μελών που αναπληρώνουν κατά τη σειρά που διορίζονται, οποιαδήποτε από τα τακτικά μέλη που τυχόν λείπουν, απουσιάζουν ή κωλύονται. Τα μέλη της επιτροπής διαγωνισμού μπορεί να ορίζονται για τη διενέργεια περισσότερων διαγωνισμών. 2. Στην περίπτωση αυτή παρίσταται και ένας (1) εκπρόσωπος των εργοληπτικών οργανώσεων, που υποδεικνύεται από τις πανελλήνιες εργοληπτικές οργανώσεις με τον αναπληρωτή του, χωρίς να μετέχει στις διαδικασίες του διαγωνισμού. 3. Στα έργα συνολικού προϋπολογισμού ανώτερου του οριζόμενου στην παράγραφο 1, η Επιτροπή διαγωνισμού αποτελείται από: α) Τέσσερις (4) τεχνικούς υπαλλήλους φορέων του δημοσίου τομέα, που έχουν την αντίστοιχη δυνατότητα, ανάλογα με τα στελέχη που διαθέτουν οι υπηρεσίες για την αξιολόγηση δημοπρατούμενου τεχνικού έργου. Αν το έργο πρόκειται να χρησιμοποιηθεί από φορέα άλλον από το φορέα κατασκευής, το ένα από αυτά τα μέλη προέρχεται από το φορέα που θα χρησιμο-
Εργοληπτικόν βήμα
ποιήσει το έργο. β) Έναν (1) εκπρόσωπο των Ο.Τ.Α. που υποδεικνύεται με τον αναπληρωτή του από την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων του Νομού όταν πρόκειται για έργα νομαρχιακού επιπέδου, από την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων του Νομού της έδρας της διανομαρχιακής υπηρεσίας, όταν πρόκειται για τα έργα της και από την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. γ) Έναν (1) εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας (TEE), που υποδεικνύεται με τον αναπληρωτή του από τα αρμόδια όργανα του TEE. Όταν πρόκειται για έργα εθνικού ή διανομαρχιακού επιπέδου ο εκπρόσωπος ορίζεται από τη Διοικούσα Επιτροπή του TEE. δ) Έναν (1) εκπρόσωπο των εργοληπτικών οργανώσεων που ορίζεται με τον αναπληρωτή του από τους υποδεικνυόμενους από τις πανελλήνιες σχετικές οργανώσεις. Σε περίπτωση που υπάρχουν εργοληπτικές οργανώσεις που καλύπτουν σε ικανοποιητικό βαθμό αντιπροσωπευτικότητας τις εργοληπτικές επιχειρήσεις ενός νομού, ο πιο πάνω εκπρόσωπος υποδεικνύεται από τις οργανώσεις αυτές όταν πρόκειται για έργα νομαρχιακού επιπέδου του Νομού αυτού. Για την υπόδειξη του ανωτέρω εκπροσώπου της περίπτωσης (δ), καλούνται οι σχετικές ενώσεις να υποδείξουν κοινό εκπρόσωπο. Σε περίπτωση που οι διάφορες ενώσεις υποδείξουν διάφορα πρόσωπα ως εκπροσώπους, ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων επιλέγει το τακτικό και αναπληρωματικό μέλος από τα πρόσωπα που προτάθηκαν. 4. Η Επιτροπή διαγωνισμού της παραγράφου 3, συγκροτείται από την προϊσταμένη αρχή του φορέα κατασκευής του έργου. Από τα μέλη της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 3 ορίζεται ο πρόεδρος της επιτροπής με τον αναπληρωτή του. Στην επιτροπή ορίζεται και αριθμός αναπληρωματικών μελών της περίπτωσης α΄ της προηγούμενης παραγράφου, που αναπληρώνουν κατά τη σειρά που διορίζονται οποιαδήποτε από τα τακτικά αυτά μέλη που τυχόν λείπουν, απουσιάζουν ή κωλύονται. Το έργο της επιτροπής διεξάγεται με επιμέλεια του προέδρου. 5. Οι φορείς κατασκευής που συστηματικά δημοπρατούν έργα μπορεί να συγκροτούν σε ετήσια βάση επιτροπές διαγωνισμού σε επίπεδο νομαρχιακό, διανομαρχιακό και εθνικό για το σύνολο των έργων τους ή κατά κατηγορίες. Στην περίπτωση αυτή διαδικασίες δημοπρασιών που άρχισαν μέσα στο έτος συνεχίζονται και ολοκληρώνονται από την ίδια επιτροπή και μετά τη λήξη του έτους. Η ύπαρξη επιτροπών σε ετήσια βάση δεν αποκλείει τη συγκρότηση επιτροπής διαγωνισμού συγκεκριμένου έργου ή έργων. Για τα νομαρχιακού επιπέδου έργα όλων των υπηρεσιών αρμοδιότητας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης μπορεί η επιτροπή σε ετήσια βάση να συγκροτηθεί ενιαία για όλα τα έργα των
41
υπηρεσιών αυτών. Στην περίπτωση αυτή η επιτροπή συγκροτείται από το Νομάρχη. Στις επιτροπές ετήσιας βάσης, το μέλος που εκπροσωπεί το φορέα χρησιμοποίησης του έργου, μπορεί να ορίζεται από την αρχή ή σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με αντίστοιχο προσδιορισμό και του μέλους αντί του οποίου συμμετέχει στην επιτροπή. Οι αποφάσεις συγκρότησης όλων των επιτροπών διαγωνισμού, κοινοποιούνται στα διοριζόμενα μέλη και τις ενδιαφερόμενες υπηρεσίες και ανακοινώνονται με τοιχοκόλληση στο κατάστημα της υπηρεσίας που την εκδίδει χωρίς να απαιτείται άλλος τύπος δημοσιότητας. 6. Οι φορείς του δημόσιου τομέα που δεν εκτελούν συστηματικά έργα μπορεί γενικά ή σε συγκεκριμένη περιοχή να μη συστήσουν ιδιαίτερη επιτροπή διαγωνισμού αλλά να απευθύνονται σε Επιτροπή διαγωνισμού που έχει συγκροτηθεί σε αντίστοιχο επίπεδο από τη Γ.Γ.Δ.Ε. ή τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. 7. Για τα μέλη των περιπτώσεων Β΄, γ΄ και δ` της παραγράφου 3 οι φορείς που τα υποδεικνύουν αποστέλλουν σχετικούς ετήσιους πίνακες εκπροσώπων, από τους οποίους ορίζονται τα αντίστοιχα μέλη των επιτροπών. Αν οι πίνακες αυτοί δεν περιέλθουν στην αρμόδια για τον ορισμό της επιτροπής αρχή μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από τη σχετική πρόσκληση, η αρχή μέχρις ότου της περιέλθουν σχετικοί πίνακες ορίζει τα αντίστοιχα μέλη των επιτροπών διαγωνισμού από πρόσωπα που έχουν την αντίστοιχη ιδιότητα για να υποδειχθούν. Οι πίνακες μπορεί να συμπληρώνονται ή να αντικαθίστανται από το φορέα που υποδεικνύει τα μέλη. 8. Για τις προσφορές που υποβάλλονται με τα συστήματα των περιπτώσεων δ`, στ` και ζ του άρθρου 4 του παρόντος και για την περίπτωση ειδικών ή μεγάλων έργων οι επιτροπές διαγωνισμού συμπληρώνονται με απόφαση της προϊσταμένης αρχής και με άλλα μέλη που έχουν την κατάλληλη επιστημονική κατάρτιση και που δεν μπορεί να είναι περισσότερα από τέσσερα (4). Η επεξεργασία των στοιχείων για την αξιολόγηση των προσφορών μπορεί να ανατεθεί με την απόφαση αυτή σε κλιμάκιο της όλης επιτροπής. Με την απόφαση καθορίζονται και τα μέλη του κλιμακίου. 9. Κατ` εξαίρεση η προϊσταμένη αρχή, για έργα που παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα, μπορεί να εφαρμόσει τις παραγράφους 3 έως 8, έστω και αν τα έργα αυτά έχουν προϋπολογισμό μικρότερο από το όριο της παραγράφου 3. 10. Οι επιτροπές διαγωνισμού οφείλουν να παραδώσουν την εισήγηση τους έγκαιρα, ώστε η αρμόδια αρχή να αποφασίσει για το αποτέλεσμα του διαγωνισμού μέσα στην προθεσμία ισχύος των προσφορών. 11. Για τη συγκρότηση και λειτουργία των ανωτέρω
42
Εργοληπτικόν βήμα
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
επιτροπών διαγωνισμού εφαρμόζονται συμπληρωματικά οι διατάξεις των άρθρων 13 έως 15 του ν. 2690/1999. Άρθρο 22 Διαδικασία κατάθεσης και εξέτασης προσφορών 1. Η ανοιχτή δημοπρασία και η φάση υποβολής των προσφορών στη δημοπρασία με προεπιλογή διεξάγονται ημέρα Τρίτη και με ώρα λήξης υποβολής των προσφορών τη 10η π.μ.. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν διενεργηθεί η δημοπρασία κατά την αρχικά ορισθείσα ημέρα ή αν κατά την ημέρα αυτή δεν υποβληθεί καμιά προσφορά, διενεργείται σε οποιαδήποτε άλλη ημέρα, η οποία ορίζεται με πράξη της προϊσταμένης αρχής. Η πράξη αυτή γνωστοποιείται σε όσους ενδιαφερόμενους έλαβαν τεύχη του διαγωνισμού, πέντε (5) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν τη νέα ημερομηνία του διαγωνισμού με τον τρόπο που ορίζεται στη διακήρυξη. Εφόσον και στη νέα αυτή ημερομηνία δεν καταστεί δυνατή η διεξαγωγή του διαγωνισμού ή δεν υποβληθούν προσφορές, μπορεί να ορισθεί και νέα ημερομηνία διεξαγωγής, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά των διατάξεων των δύο προηγούμενων εδαφίων. Σε περίπτωση που και στη νέα αυτή ημερομηνία δεν διεξαχθεί ο διαγωνισμός ή δεν υποβληθεί καμιά προσφορά, ο διαγωνισμός επαναλαμβάνεται. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, η οποία τίθεται σε ισχύ ένα (1) μήνα μετά τη δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί για διαγωνισμούς που διεξάγονται με τα συστήματα μελέτη- κατασκευή και μερική ή ολική αυτοχρηματοδότηση του έργου με διάφορα ανταλλάγματα, να ορίζεται διαφορετική ημέρα υποβολής των προσφορών, καθώς και μία (1) ακόμη ημέρα διεξαγωγής διαγωνισμών. Με αποφάσεις των κατά τόπους νομαρχών και για διαγωνισμούς που διεξάγονται σε νησιά μπορεί να καθορίζεται μία (1) επιπλέον ημέρα της εβδομάδας για τη διεξαγωγή των δημοπρασιών των φορέων του νομού. 2. Η κατάθεση των δικαιολογητικών συμμετοχής και της οικονομικής προσφοράς σε δημοπρασία δημοσίου έργου, το οποίο δεν εμπίπτει στο Πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου γίνεται αυτοπροσώπως, για ατομική επιχείρηση από το φυσικό πρόσωπο που την ασκεί, για ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη εταιρεία από το νόμιμο εκπρόσωπο ή εξουσιοδοτημένο ομόρρυθμο εταίρο της, για την εταιρεία περιορισμένης ευθύνης από εξουσιοδοτημένο διαχειριστή και για ανώνυμη εταιρεία από εξουσιοδοτημένο μέλος του Διοικητικού της Συμβουλίου. Σε περίπτωση κοινοπραξίας την προσφορά καταθέτουν είτε όλοι οι κοινοπρακτούντες, ο καθένας νόμιμα εκπροσωπούμενος ή αντιπροσωπευόμενος όπως παραπάνω, είτε ένας από τους κοι-
νοπρακτούντες που ορίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο ως κοινός εκπρόσωπος της κοινοπραξίας. Απαγορεύεται η εκπροσώπηση δύο ή περισσότερων διαγωνιζόμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων ή κοινοπραξιών από τον ίδιο εκπρόσωπο. 3. Οι οικονομικές προσφορές στις δημοπρασίες υποβάλλονται πάντα μέσα σε σφραγισμένο φάκελο που αναγράφει τον τίτλο της εργοληπτικής επιχείρησης και την επιγραφή «οικονομική προσφορά για το έργο...». Τα λοιπά έγγραφα και δικαιολογητικά που έχουν ζητηθεί από τη διακήρυξη, παραδίδονται σε χωριστό ανοιχτό φάκελο, στον οποίο περιέχονται και τα κατά νόμο μηχανόσημα των συμβατικών τευχών που υπολογίζονται με βάση τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας. Αν η προσφορά περιλαμβάνει και τεχνικές προτάσεις του υποψηφίου (σύστημα μελέτη και κατασκευή), η τεχνική προσφορά υποβάλλεται σε τρίτο ιδιαίτερο κλειστό φάκελο. 4. Οι οικονομικές προσφορές (Τιμολόγιο προσφοράς - προϋπολογισμός, έντυπο προσφοράς εκπτώσεων κλπ.) υπογράφονται πάντοτε από το νόμιμο εκπρόσωπο της εργοληπτικής επιχείρησης ή κοινοπραξίας, ο οποίος μονογράφει τις προσφορές και κατά φύλλο. Μονογραφές που τυχόν λείπουν μπορεί να συμπληρωθούν ενώπιον της επιτροπής διαγωνισμού μετά το άνοιγμα των προσφορών. Αν ο ενδιαφερόμενος αρνηθεί να μονογράψει, τότε μονογράφει η επιτροπή τα σχετικά φύλλα και η προσφορά θεωρείται ισχυρή. 5. Η έναρξη παραλαβής κηρύσσεται από τον πρόεδρο της επιτροπής διαγωνισμού μισή ώρα πριν από την ώρα λήξης. Η παραλαβή μπορεί να συνεχισθεί και μετά την ώρα λήξης, αν η παράδοση προσφορών που έχει έγκαιρα αρχίσει συνεχίζεται χωρίς διακοπή λόγω του πλήθους των προσελθόντων ενδιαφερομένων. Η λήξη της παραλαβής κηρύσσεται επίσης από τον πρόεδρο της επιτροπής με προειδοποίηση ολίγων λεπτών της ώρας και μετά την κήρυξη της λήξης δεν γίνεται δεκτή άλλη προσφορά. 6. Η κατάθεση των δικαιολογητικών συμμετοχής των διαγωνιζομένων, των οικονομικών προσφορών, καθώς και των τεχνικών προσφορών, στις περιπτώσεις που προβλέπεται κατά το νόμο η υποβολή τους, γίνεται ταυτόχρονα. Όταν ως κριτήριο ανάθεσης επιλέγεται η χαμηλότερη τιμή κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 26 του παρόντος, η παραλαβή και η εξέταση των προσφορών στην ανοικτή δημοπρασία γίνεται από την Επιτροπή διαγωνισμού αυθημερόν, σε δημόσια συνεδρίαση και σε ενιαίο στάδιο, το οποίο περιλαμβάνει τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής, την αποσφράγιση και τον έλεγχο των οικονομικών προσφορών και την υποβολή του πρακτικού της για το αποτέλεσμα της δημοπρασίας. 7. Κατά την υποβολή των δικαιολογητικών συμμετοχής και των οικονομικών προσφορών, η Επιτροπή
Εργοληπτικόν βήμα
διαγωνισμού ελέγχει τη νομιμοποίηση των προσώπων που τα υποβάλλουν, εκτός της περιπτώσεως της ταχυδρομικής αποστολής των προσφορών, όταν αυτή επιτρέπεται κατά τις κείμενες διατάξεις. Οι προσφορές που παραλαμβάνονται καταχωρούνται κατά σειρά κατάθεσης τους στο πρακτικό της δημοπρασίας, στο οποίο ειδικότερα γράφονται η σειρά προσέλευσης, η επωνυμία της εργοληπτικής επιχείρησης, η τάξη και κατηγορίας της, ο εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος, καθώς και η εκπλήρωση άλλων τυχόν τυπικών προϋποθέσεων που απαιτεί η διακήρυξη. Όλοι οι φάκελοι αριθμούνται με τον αύξοντα αριθμό προσέλευσης των ενδιαφερομένων, όπως καταχωρήθηκαν στο πρακτικό και μονογράφονται από τα μέλη της επιτροπής. Μετά την ολοκλήρωση της παραλαβής των προσφορών και καταγραφής των δικαιολογητικών συμμετοχής, ελέγχεται και επιστρέφεται το πρωτότυπο της βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ. και ακολουθεί αμέσως η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών και ανακοίνωση των επί μέρους στοιχείων τους τα οποία καταχωρούνται στο πρακτικό. Η διαδικασία περατώνεται την ίδια ημέρα με την υπογραφή των υποβληθέντων δικαιολογητικών και των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων από τα μέλη της επιτροπής. Η μη υποβολή οποιουδήποτε από τα δικαιολογητικά συμμετοχής που προβλέπονται στη διακήρυξη καθιστά την προσφορά απαράδεκτη. 8. Ο πλήρης έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής και των οικονομικών προσφορών ολοκληρώνεται την ημέρα της δημοπρασίας και διενεργείται κατά τη σειρά της μειοδοσίας, αρχίζοντας από τον πρώτο μειοδότη. Αν η ολοκλήρωση του ελέγχου δεν είναι δυνατή την ίδια ημέρα, λόγω του μεγάλου αριθμού των προσφορών, ελέγχονται τουλάχιστον οι δέκα (10) πρώτες κατά σειρά μειοδοσίας προσφορές. Στην περίπτωση αυτή η διαδικασία συνεχίζεται τις επόμενες εργάσιμες ημέρες, εκτός αν υφίσταται σπουδαίος λόγος για την αναβολή της σε ημέρα και ώρα που ανακοινώνεται με τοιχοκόλληση στον πίνακα ανακοινώσεων της υπηρεσίας. 9. Η εφαρμογή της όλης διαδικασίας καταχωρείται στο πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού ή σε παράρτημα του που υπογράφεται από τον πρόεδρο και τα μέλη της. Ακολουθεί ανακοίνωση του προέδρου της επιτροπής, σε πίνακα της υπηρεσίας στην οποία διεξάγονται οι ανοιχτές συνεδριάσεις της, με την οποία γνωστοποιείται στους διαγωνιζόμενους ότι το πρακτικό διατίθεται για ενημέρωση τους και ότι μπορούν μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την ανωτέρω ανακοίνωση να υποβάλουν όλες τις τυχόν ενστάσεις τους, οι οποίες απευθύνονται στην προϊσταμένη αρχή. 10. Αν κατά του ανωτέρω πρακτικού δεν υποβληθούν ενστάσεις, η επιτροπή διαγωνισμού ολοκληρώνει το πρακτικό για το αποτέλεσμα της δημοπρασίας και το υποβάλλει στην προϊστα-
43
μένη αρχή, η οποία εγκρίνει το αποτέλεσμα, επιφυλασσομένων των διατάξεων του άρθρου 27 του παρόντος. Αν υποβληθούν ενστάσεις, η Επιτροπή διαγωνισμού τις διαβιβάζει μαζί με το πρακτικό και τη γνώμη της στην προϊσταμένη αρχή, η οποία εκδικάζει τις ενστάσεις, αποφασίζει και τελικά εγκρίνει το αποτέλεσμα. Άρθρο 23 Διαδικασία με προεπιλογή 1. Για την εφαρμογή της διαδικασίας δημοπράτησης έργου με προεπιλογή, σύμφωνα με την περίπτωση β΄ του άρθρου 3 του παρόντος, απαιτείται προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, μετά από γνώμη του Τμήματος Κατασκευών του Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γ.Γ.Δ.Ε. του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. 2. Η δημοπρασία με προεπιλογή διεξάγεται ως εξής: Αρχικά εκδηλώνουν ενδιαφέρον συμμετοχής όλοι όσοι θεωρούν ότι διαθέτουν τα προσόντα που προδιαγράφονται στη διακήρυξη. Ακολουθεί προεπιλογή και πρόσκληση για συμμετοχή στην κυρίως δημοπρασία και επίδοση προσφοράς εκείνων που έχουν προεπιλεγεί. 3. Η διακήρυξη για την εκδήλωση ενδιαφέροντος από μέρους εργοληπτικών επιχειρήσεων που επιθυμούν να επιλεγούν για να συμμετάσχουν στη δημοπρασία αυτή περιέχει στοιχεία ανάλογα με τα αναφερόμενα στην παράγραφο 6 του άρθρου 15 του παρόντος Κώδικα και επιπλέον περιέχει την πιθανολογούμενη ημερομηνία που οι προεπιλεγόμενοι θα κληθούν να υποβάλουν προσφορά. Για την προεπιλογή δεν απαιτείται η κατάθεση εγγύησης αλλά η διακήρυξη αναφέρει την απαιτούμενη εγγύηση για τη συμμετοχή στο στάδιο υποβολής των προσφορών. 4. Περίληψη της διακήρυξης για την εκδήλωση ενδιαφέροντος στις δημοπρασίες με προεπιλογή δημοσιεύεται τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ημέρες πριν από την τελευταία ημερομηνία παραλαβής αιτήσεων, όπως ορίζεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 8 του άρθρου 15 του παρόντος. 5. Η κατάθεση των αιτήσεων για εκδήλωση ενδιαφέροντος, που συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά που προβλέπει η διακήρυξη, γίνεται στην έδρα της υπηρεσίας που ορίζει η διακήρυξη. Μπορεί με τη διακήρυξη να ορίζεται και άλλος τρόπος παραλαβής αιτήσεων, όπως και να παρέχεται η δυνατότητα αποστολής των αιτήσεων ταχυδρομικώς ή με οποιοδήποτε πρόσωπο χωρίς ειδική εξουσιοδότηση. 6. Μετά τη λήξη της προθεσμίας που έχει ταχθεί για τη συγκέντρωση αιτήσεων για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για προεπιλογή, η αρμόδια υπηρεσία διαβιβάζει το σύνολο των αιτήσεων με τα δικαιολογητικά που τις συνοδεύουν στην επιτροπή προεπι-
44
Εργοληπτικόν βήμα
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
λογής. Η επιτροπή αυτή που συγκροτείται από την προϊσταμένη αρχή δεν μπορεί να έχει περισσότερα από επτά (7) μέλη και αποφασίζει για τη συγκεκριμένη προεπιλογή με σχετικό πρακτικό στο οποίο περιλαμβάνει και όλα τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της. Κατάλογος με τις εργοληπτικές επιχειρήσεις που υπέβαλαν αίτηση τοιχοκολλείται στο κατάστημα της αρμόδιας αρχής. 7. Η επιλογή στηρίζεται στη μελέτη των φακέλων των ενδιαφερομένων και στα κριτήρια της εγγραφής τους στο Μ.Ε.ΕΠ., που εκτιμώνται ειδικά για τη συγκεκριμένη περίπτωση. Το αποτέλεσμα της προεπιλογής ανακοινώνεται εγγράφως από την αρμόδια υπηρεσία σε όλους όσους υπέβαλαν αίτηση είτε έχουν επιλεγεί είτε όχι. Οι ενστάσεις για την προεπιλογή υποβάλλονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 25 του παρόντος. 8. Οι προσκλήσεις για υποβολή προσφοράς από εργοληπτικές επιχειρήσεις που προεπελέγησαν κατά τη διαδικασία προεπιλογής, στέλνονται στους παραλήπτες επί αποδείξει μέσα στις προθεσμίες της παραγράφου 8 του άρθρου 15 του παρόντος, που αντιστοιχούν στο σύστημα και το είδος του διαγωνισμού. Όταν μετά την προεπιλογή κληθούν οι επιλεγέντες να υποβάλουν προσφορά, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 22 του παρόντος. Άρθρο 24 Εγγύηση συμμετοχής - Χρόνος ισχύος των προσφορών 1. Το ύψος της εγγύησης συμμετοχής ορίζεται πάντοτε στη διακήρυξη σταθερό για όλους τους ενδιαφερόμενους και προσδιορίζεται στο δύο τοις εκατό (2%) της προϋπολογιζόμενης αξίας του έργου, με ανάλογη στρογγύλευση. Σε περιπτώσεις που το έργο είναι ιδιαίτερα σημαντικό ή επείγον, η εγγύηση συμμετοχής μπορεί να καθορίζεται μέχρι τέσσερα τοις εκατό (4%) της προϋπολογιζόμενης αξίας με ανάλογη επίσης στρογγύλευση. Η εγγύηση συμμετοχής παρέχεται, όπως ορίζεται στην παράγραφο 5. 2. Οι προσφορές που υποβάλλονται στους διαγωνισμούς για την ανάθεση των δημοσίων έργων δεσμεύουν τους προσφέροντες για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, μέσα στο οποίο πρέπει να συναφθεί η σύμβαση. Όταν στο διαγωνισμό υποβάλλονται και τεχνικές προσφορές, ο χρόνος ισχύος των προσφορών ανέρχεται σε δέκα (10) μήνες. Ειδικότερα στους διαγωνισμούς που υπόκεινται εκ του νόμου στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο ως άνω χρόνος ισχύος των προσφορών προσαυξάνεται κατά τρεις (3) επιπλέον μήνες αντίστοιχα. Στα έργα που ανατίθενται με το σύστημα προσφοράς του άρθρου 11 του παρόντος, ο χρόνος ισχύος της προσφοράς ορίζεται από τη διακήρυξη. 3. Επιτρέπεται, οι εγγυητικές επιστολές για τη συμμετοχή, να έχουν προθεσμία ισχύος, που όμως θα
υπερβαίνει κατά τριάντα (30) ημέρες τον προδιαγραφόμενο χρόνο ισχύος των προσφορών. 4. Η εγγύηση συμμετοχής των τριών πρώτων κατά σειρά μειοδοσίας υποψηφίων επιστρέφεται μετά την υπογραφή της σύμβασης. Οι εγγυήσεις συμμετοχής των άλλων διαγωνιζόμενων αποδίδονται μετά την έγκριση του αποτελέσματος του διαγωνισμού ή και νωρίτερα αν το ζητήσει ο ενδιαφερόμενος που δεν υπέβαλε ένσταση και η αρχή που διενεργεί το διαγωνισμό δεν πιθανολογεί την ανατροπή του αποτελέσματος με ενδεχόμενη την ανακήρυξη του ως αναδόχου. 5. Η εγγύηση συμμετοχής των προηγούμενων παραγράφων, παρέχεται με εγγυητικές επιστολές του Ταμείου Συντάξεων Εργοληπτών Δημόσιων Έργων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) ή τραπεζών που λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα ή οποιοδήποτε άλλο κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.) ή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (Π.Ο.Ε.), συνοδευόμενες από επίσημη μετάφραση τους στην ελληνική γλώσσα. Μπορεί επίσης να παρέχεται και με γραμμάτιο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για παρακατάθεση σε αυτό του αντίστοιχου χρηματικού ποσού ή χρεογράφων που προβλέπεται η τέτοια χρήση τους και με την τιμή που προβλέπουν για αυτά οι ειδικές διατάξεις. Οι ως άνω εγγυητικές επιστολές πρέπει, προκειμένου να γίνουν αποδεκτές από την υπηρεσία, να απευθύνονται στην αρχή που διεξάγει το διαγωνισμό, ή στο φορέα κατασκευής ή στον κύριο του έργου, να αναφέρουν σαφώς τα στοιχεία της επιχείρησης υπέρ της οποίας παρέχονται, τον τίτλο του έργου, το ποσό για το οποίο παρέχεται η εγγύηση και το χρόνο ισχύος, όπως αυτά προβλέπονται στη διακήρυξη, επιπλέον δε να περιλαμβάνουν παραίτηση του εγγυητή από το δικαίωμα διζήσεως και υπόσχεση για την απροφάσιστη καταβολή του ποσού, εντός πέντε (5) το πολύ εργασίμων ημερών από την ημέρα λήψεως της σχετικής ειδοποίησης. 6. Η εγγύηση συμμετοχής στη δημοπρασία καταπίπτει υπέρ του κυρίου του έργου, αν η προσφορά που υποβάλλεται δεν τηρεί τους βασικούς όρους της διακήρυξης και των τευχών δημοπράτησης από μέρους της εργοληπτικής επιχείρησης. Η απόφαση κατάπτωσης της εγγύησης εκδίδεται μετά από γνώμη του Συμβουλίου Δημόσιων Έργων. Άρθρο 25 Ενστάσεις κατά τις διαδικασίες δημοπρασιών Ενστάσεις κατά του κύρους των δημοπρασιών μπορεί να υποβληθούν μόνο από επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο διαγωνισμό ή αποκλείστηκαν από αυτόν σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας του. Οι ενστάσεις μπορεί να υποβληθούν μόνο για τα στάδια προεπιλογής, κατάθεσης προσφορών και αξιολόγησης και για λόγους που ανακύπτουν κατά
Εργοληπτικόν βήμα
το αντίστοιχο στάδιο. Οι ενστάσεις υποβάλλονται μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την ανακοίνωση του αποτελέσματος του αντίστοιχου σταδίου και απευθύνονται στην προϊσταμένη αρχή η οποία και αποφασίζει. Άρθρο 25Α Παράβολο 1. Για το παραδεκτό της άσκησης ένστασης του άρθρου 25, προσκομίζεται, με την υποβολή της ένστασης, παράβολο κατάθεσης υπέρ του Δημοσίου ποσού ίσου με το 0,05 επί τοις χιλίοις (0,05 %ο) επί της προϋπολογισμένης αξίας του έργου (χωρίς αναθεώρηση και ΦΠΑ), το ύψος του οποίου δεν μπορεί να είναι μικρότερο των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ και μεγαλύτερο των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ. Το παράβολο αυτό αποτελεί δημόσιο έσοδο. Το παράβολο επιστρέφεται με πράξη της Προϊσταμένης Αρχής, αν γίνει αποδεκτή η ένσταση από το αποφασίζον διοικητικό όργανο. 2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί να αναπροσαρμόζονται το ποσοστό του παραβόλου και το ύψος των ανωτέρω ποσών (το άρθρο 25Α προστέθηκε με τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 59 του Ν. 4146/2013). Άρθρο 26 Ανάδειξη αναδόχου κατασκευής έργων 1. Η ανάθεση της κατασκευής των δημοσίων έργων γίνεται υποχρεωτικά στην εργοληπτική επιχείρηση ή κοινοπραξία η οποία προσέφερε τη χαμηλότερη τιμή, υπό τον όρο ότι καλύπτει όλες τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό. Αν η ισχύς της προσφοράς του αναδειχθέντος μειοδότη έχει λήξει και δεν συμφωνεί στην παράταση ισχύος της προς το σκοπό σύναψης της σύμβασης, η προϊσταμένη αρχή απευθύνεται στο δεύτερο κατά σειρά μειοδότη, στον οποίο κατακυρώνει το διαγωνισμό αν αυτός συμφωνεί στην παράταση και ούτω καθεξής, υπό την επιφύλαξη και στην περίπτωση αυτή, των διατάξεων του άρθρου 27 του παρόντος. 2. Μετά τον κατά νόμο έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και πριν από τη σύναψη της σύμβασης, η προϊσταμένη αρχή ζητεί από την εργοληπτική επιχείρηση ή κοινοπραξία που αναδείχθηκε μειοδότρια, τάσσοντας την κατά την κρίση της αναγκαία προθεσμία, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ημερών, να προσκομίσει εκ νέου, επικαιροποιημένα, τα δικαιολογητικά συμμετοχής που προσκομίσθηκαν στο διαγωνισμό και έχει τυχόν λήξει ο χρόνος ισχύος τους, επιπλέον δε, σε κάθε περίπτωση, πιστοποιητικό περί μη κηρύξεως σε πτώχευση, εκκαθάριση και αναγκαστική διαχείριση. Το πιστοποιητικό αυτό πρέπει να φέρει απαραίτητα χρόνο
45
έκδοσης μετά την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης της υπηρεσίας. Αν η τεθείσα προθεσμία παρέλθει άπρακτη ή αν τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά είναι ελλιπή ή αν εξέλιπαν οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες έγινε δεκτός στο διαγωνισμό ο μειοδότης, εξετάζεται η ανάθεση της κατά- σκευής στην αμέσως επόμενη, κατά σειρά μειοδοσίας, εργοληπτική επιχείρηση ή κοινοπραξία υπό τις ίδιες προϋποθέσεις και ούτω καθεξής έως ότου καταστεί δυνατή η ανάθεση, υπό την επιφύλαξη του άρθρου 27 του παρόντος. Η μη έγκαιρη προσκόμιση των ως άνω δικαιολογητικών, για λόγους που οφείλονται σε υπαιτιότητα του μειοδότη, έχει ως συνέπεια την άμεση κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής και αποτελεί λόγο πειθαρχικής δίωξης κατά τις διατάξεις του άρθρου 82 και επόμενα του παρόντος. Σε περίπτωση μειοδότριας κοινοπραξίας, τις συνέπειες του προηγούμενου εδαφίου υφίσταται το υπαίτιο μέλος της. 3. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται υποχρεωτικά και στην περίπτωση διαγωνισμού μεταξύ περιορισμένου αριθμού επιχειρήσεων, όταν η ανάθεση γίνεται με βάση την οικονομική προσφορά των διαγωνιζόμενων. Στις περιπτώσεις διαγωνισμών με τα συστήματα προσφοράς: α) μελέτη και κατασκευή, β) αξιοποίηση ακινήτων με αντιπαροχή και γ) μερική ή ολική αυτοχρηματοδότηση του έργου με διάφορα ανταλλάγματα, ο ανάδοχος αναδεικνύεται κατά τις ειδικές περί αυτών διατάξεις.
* Ο Αναστάσιος Γακίδης είναι Νομικός Σύμβουλος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλους 14, ΤΚ 546 23, Τηλ.: 2310277178, Fax: 2310235700 e-mail: gakidisl@otenet.gr
46
Εργοληπτικόν βήμα
Ρύθμιση των οφειλών του προς την ΠΕΣΕΔΕ ζητά ο ΣΕΔΕ Ν. Πέλλας
ΒΗΜΑ συνδέσμων
Με επιστολή του προς την ΠΕΣΕΔΕ ο ΣΕΔΕ Ν. Πέλλας ζητά να γίνει ρύθμιση για την αποπληρωμή των οφειλών του ώστε να συμμετέχει με πλήρη δικαιώματα στην Πανελλήνια Ένωση. Συγκεκριμένα στην επιστολή σημειώνεται: «Επανερχόμενοι, στο θέμα των οφειλών του συνδέσμου μας προς την ΠΕΣΕΔΕ, μετά την από 16/5/2013 επιστολή μας, και το αντίστοιχο αίτημα μας στο 69° συνέδριο ΠΕΣΕΔΕ , για το όποιο δεν πήραμε απάντηση, και ούτε συζητήθηκε στο συνέδριο, σας γνωρίζουμε ότι ο σύνδεσμος μας οφείλει στην Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. το ποσό των 4.925,00€ που αφορά σε εισφορές παρακρατηθείσες του έτους 2012. Με ομόφωνη απόφαση Δ.Σ. της 14-05-2013 ζητήσαμε τον διακανονισμό για την εξόφληση του ως άνω ποσού σε 4 χρόνια τμηματικά, ώστε και ο σύνδεσμος μας , να συμμετέχει στις δραστηριότητες της ΠΕΣΕΔΕ ως μέλος με πλήρη δικαιώματα. Οι οφειλές δημιουργήθηκαν εξ αιτίας της μικρής συμμετοχής συναδέλφων σε δημοπρασίες ΔΕ, και επομένως στην χαμηλή δραστηριοποίηση τους ως ΕΔΕ, και στα χρέη προς τον ΣΕΔΕ λόγω κρίσης , αλλά και στο γεγονός ότι είμαστε ο 1ος σύνδεσμος στον οποίο διακόπηκε η χρηματοδότηση από το 11°/00 από εγγυητικές του ΤΣΜΕΔΕ, ενώ είχαμε την ευθύνη της οικονομικής στήριξης του γραφείου Ν. Πέλλας, και υποχρεωθήκαμε στην καταβολή αποζημιώσεων για απόλυση υπαλλήλων που απασχολούνταν στο γραφείο ΤΣΜΕΔΕ. Έκτοτε ακολούθησε, η απόλυση της υπαλλήλου (με μειωμένο ωράριο) από το νέο ΔΣ του ΣΕΔΕ και μετά την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης 2013, και η καταβολή αποζημίωσης προς αυτήν, σύμφωνα με τον νόμο. Ενώ σήμερα ο Σύνδεσμος δεν έχει υποστήριξη υπαλλήλου, και σε όλες τις δραστηριότητες της ΠΕΣΕΔΕ, τα μέλη του που συμμετέχουν, καταβάλουν εξ ιδίων, τα έξοδα μετακίνησης .διατροφής, συμμετοχής (χωρίς οποιαδήποτε συμμέτοχη από τον ΣΕΔΕ) Ακόμη από την ΓΣ 2013 αποφασίστηκε η μείωση των εισφορών προς τον ΣΕΔΕ (εξομοιώθηκαν με τις αντίστοιχες του ΣΠΕΔΕΘ & KM ) , διότι παρατηρήθηκε αποχώρηση συναδέλφων από τον ΣΕΔΕ , προς άλλες οργανώσεις ΕΔΕ, αλλά και εγγραφή εταιρειών με έδρα τον Ν. Πέλλας στον ΣΠΕΔΕΘ & KM (?), και την ακόμη μεγαλύτερη μείωση της δύναμης και των οικονομικών αντίστοιχα του ΣΕΔΕ και της ΠΕΣΕΔΕ. Στην Γενική Συνέλευση 2014 , αποφασίστηκε ομόφωνα , η επιστροφή στο προηγούμενο αίτημα μας, προς την ΠΕΣΕΔΕ για ρύθμιση παλαιών οφειλών μας με τμηματική καταβολή του οφειλόμενου ποσού, στα πλαίσια των οικονομικών μας δυνατοτήτων ( μέσα σε 2-3 έτη ) αλλά και να αιτηθούμε «κούρεμα» μέρους της οφειλής μας, ως σύμπνοια, συμπαράσταση, συναδελφικότητα και αλληλοβοήθεια της ΠΕΣΕΔΕ προς τον ΣΕΔΕ Ν. ΠΕΛΛΑΣ που ας σημειωθεί ότι σε παλαιότερες ρυθμίσεις οφειλών ανταποκριθήκαμε πλήρως στις υποχρεώσεις μας. Το αίτημα μας για απομείωση του χρέους μας , προς την ΠΕΣΕΔΕ θα θέλαμε να εξεταστεί με μεγάλη κατανόηση από τους λοιπούς συνδέσμους, και ως ύψιστη διευκόλυνση για να ανταπεξέλθουμε στον ρόλο και την αποστολή των συνδέσμων και της ΠΕΣΕΔΕ. Η παρούσα ρύθμιση εφ’ όσον γίνει αποδεκτή από το Δ.Σ. της ΠΕΣΕΔΕ θα μας δίνει την δυνατότητα συμμετοχής στις δραστηριότητες της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. με πλήρη δικαιώματα. Να σημειωθεί ότι ήδη σήμερα, καταβάλαμε προς την ΠΕΣΕΔΕ , μαζί με τρέχουσες εισφορές και το ποσό των 425,00€, για μείωση μέρους του χρέους μας, έτσι το χρέος μας που απομένει είναι 4.500,00€»
Παντεχνική διαμαρτυρία για το σχέδιο νόμου προτείνει ο ΣΠΕΔΕ Ν. Λέσβου Στις 14 Μαρτίου 2014 πραγματοποιήθηκε στην Μυτιλήνη η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ν. Λέσβου. Στα διάφορα θέματα που συζητήθηκαν κυριάρχησε ο σχολιασμός του νέου νόμου που «απειλεί» καθώς και τρόποι αντίδρασης του εργοληπτικού κόσμου. Σ’ αυτή στη Συνέλευση προτάθηκε και αποφασίστηκε μετά από ψηφοφορία, η πρόταση προς την ΠΕΣΕΔΕ αλλά και τους λοιπούς Συνδέσμους, εκτός από την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη δημοσιότητα στις κατά τόπους τοπικές κοινωνίες (εφημερίδες, τηλεόραση, ραδιόφωνο κ.λπ.) στους αρμόδιους φορείς και τα πολιτικά πρόσωπα, για τις επιπτώσεις που θα προκύψουν απο την ψήφιση και εφαρμογή αυτού του νόμου που αποφασίζει «για μας χωρίς εμάς», την διοργάνωση μιας παντεχνικής διαμαρτυρίας. «Όλες οι Εργοληπτικές Ενώσεις που υπάρχουν σήμερα, το TEE αλλά και γενικότερα ομάδες ανθρώπων που ασχολούνται και εργάζονται στην παραγωγή έργων και θίγονται άμεσα, να οργανώσουμε μια συνάντηση στην Αθήνα και να ορίσουμε μια συντονιστική Επιτροπή που θα παρακολουθεί το θέμα και θα ενημερώνει και τους λοιπούς ή ακόμα να προβούμε και συλλαλητήριο - διαμαρτυρία πριν να είναι αργά! Κρίνουμε ότι οι εξελίξεις μπορεί να είναι γρήγορες και να βρεθούμε ξαφνικά προ τετελεσμένων γεγονότων χωρίς να προλάβουμε να αντιδράσουμε δυναμικά. Γι’ αυτό και προτείνουμε δυναμικές και δραστικές κινητοποιήσεις ιδίως τώρα που διανύουμε προεκλογική περίοδο και ίσως μπορέσουμε να καταφέρουμε κάτι» σημειώνει ο ΣΠΕΔΕ Ν. Λέσβου.
Εργοληπτικόν βήμα
47
Νέα διοικητικά συμβούλια Σ.Ε.Δ.Ε. Ν.Ρεθύμνου Την Δευτέρα 10 Μαρτίου 2014 συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου μετά τις εκλογές που έγιναν τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014 και έχει ως εξής: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ανυφαντάκης Δημήτριος ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κουτράκης Δημήτριος ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Μανουσάκη Χρυσούλα ΤΑΜΙΑΣ: Πολιουδάκης Αντώνιος ΜΕΛΗ: Αναστασάκης Ιωάννης, Χρυσαφής Χρήστος, Ξέκαλος Άγγελος
ΣΠΕΔΕ Λέσβου Μετά τη Γενική Συνέλευση των μελών του Συνδέσμου και τις εκλογές για νέο Δ.Σ., που πραγματοποιήθηκαν στις 14/3/2014, το νέο Δ.Σ. του ΣΠΕΔΕ Λέσβου που συγκροτήθηκε στις 18/3/2014, είναι το
εξής: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αψώκαρδου Βασιλική ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Προκοπίου Σαράντης ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Παπουτσής Μαρίνος ΤΑΜΙΑΣ: Κανάκη Ανδρονίκη ΜΕΛΗ: Συκάς Ιωάννης, Ζούρος Παναγιώτης, Παναγόπουλος Βαβίλης
Σ.Ε.Δ.Ε. N. Λάρισας Κατά τις αρχαιρεσίες για την εκλογή του Δ.Σ. του Συνδέσμου, όπως αυτό προέκυψε από τις εκλογές της 20ης Μαρτίου 2014, εξελέγησαν οι παρακάτω: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μητσόπουλος Βασίλειος ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ζουμπουρλάς Ιωάννης ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Κυρίτσης Βάϊος ΤΑΜΙΑΣ: Κομπογιαννόπουλος Αθανάσιος ΜΕΛΗ: Γκλιάος Παντελής, Λάνταβος Σωτήριος και Ρουπακιάς Γεώργιος.
48
Εργοληπτικόν βήμα
ΒΗΜΑ συνδέσμων
Έφυγε, πλήρης ημερών, ο Αλέξανδρος Δεσποτίδης Έφυγε από την ζωή ο Πολιτικός Μηχανικός Αλέξανδρος Δεσποτίδης σε ηλικία 87 ετών . Είχε γεννηθεί το 1927 στο Σιδηρόκαστρο και ήταν από τους πρώτους Πολιτικούς Μηχανικούς της πόλης των Σερρών και έβαλε την προσωπική του σφραγίδα σε πολλά κτίρια και έργα της πόλης και του νομού. Διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος του Συνδέσμου Εργοληπτών Νομού Σερρών και αντιπρόεδρος στο Πανελλήνιο όργανο την ΠΕΣΕΔΕ (Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμου Εργοληπτών Δημοσίων Έργων). Πρόεδρος του Πανσερραϊκού την περίοδο 1969-70, με έντονη κοινωνική δράση. Συμπαραστάτη στη ζωή του είχε την σύζυγό του Φανή Μπεσίρη, ενώ τα παιδιά του Γιάννης και Άννα είναι άξιοι συνεχιστές της πολυσχιδούς δράσης του. Ο επικήδειος εκφωνήθηκε από τον τέως πρόεδρο της ΠΕΣΕΔΕ Γρηγόρη Γρηγορόπουλο, Τοπογράφο Μηχανικό, ο οποίος ανέφερε: «Δύσκολη ώρα, Δύσκολα λόγια. Να αποχαιρετάς έναν άνθρωπο που έχεις αποκαλέσει μεγαλύτερο σου αδελφό. Να αποχαιρετάς τον Αλέκο Δεσποτίδη. Παρηγοριά σου αυτό που βλέπουν αυτή την στιγμή τα µάτια σου και που νιώθεις γύρω σου. Το πόσοι πολλοί άνθρωποι βρίσκονται εδώ αυτή τη στιγμή για να σου πουν το τελευταίο αντίο. Και πρώτα από όλους η οικογένεια σου, η Φανή σου, τα παιδιά σου τα εγγόνια σου. Ό,τι αγάπησες περισσότερο από κάθε τι άλλο στη ζωή σου. Τους έδωσες τον εαυτό σου. Σου ανταπέδωσαν τη διαχρονική χαρά της ζωής. Σε έκαναν ευτυχισμένο και περήφανο. Είναι εδώ οι συνεργάτες σου, οι ανταγωνιστές σου, οι φίλοι σου, οι νεώτεροι μηχανικοί που απλόχερα τους μετέδιδες τη γνώση και την εµπειρία σου, οι προµηθευτές σου, οι έμποροι, οι τεχνίτες, αυτοί που ξέραν ότι δια λόγου συµφωνία µαζί σου ήταν αυτό, που στα δύσκολα για όλους χρόνια της νιότης σου, τόλεγαν «λίρα εκατό». Γιατί είναι στάση ζωής να µην ανέχεσαι να χρωστάς. Σαν νέος Μηχανικός τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 συνέλαβες όσο λίγοι στην αναμόρφωση της πόλης των Σερρών που τόσο αγάπησες. Και συνέχισες ξεπερνώντας και το 2000 γιατί η σχέση σου µε την κατασκευή ήταν η ίδια σου η ζωή. Ήταν αδύνατο να κοιμηθείς το βράδυ αν δεν είχες συµβάλλει στο να κατασκευασθεί κάτι κατά την δι-
άρκεια της ηµέρας. Είχα µαζί σου την εµπειρία της από κοινού κατασκευής της οδού Πολυζωΐδη στις Σέρρες και είχα διαπιστώσει από πρώτο χέρι την εκτίμηση που σου είχαν οι Τεχνικές Υπηρεσίες. Ήταν τότε που στο Συνέδριο της ΠΕΣΕΔΕ έγινε η πρώτη μεγάλη ανατροπή μίας κατάστασης που κρατούσε 27 χρόνια. Σου είχα απαντήσει “Αλέκο έλα µαζί µας” για το καλύτερο προσπαθούµε. Ήταν και η συμμετοχή σου στα κοινά µία σημαντική πτυχή της ζωής σου. Ξόδεψες ατελείωτες ώρες για τον Σύλλογο Εργοληπτών Νοµού Σερρών και για την Πανελλήνια Ένωση Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ). Αγωνιζόσουν πάντα για να γίνονται καλύτερα και ωφελιμότερα για το κοινωνικό σύνολο έργα. Αγωνιζόσουν για περισσότερα έργα στην Περιφέρεια. Είχες ζήσει την Αθήνα, ήξερες πρόσωπα και πράγματα, άλλα αγαπούσες όσο λίγοι την Μακεδονία. Στεναχωριόσουν µε κάθε τι που ανέστειλε την πρόοδο και την ανάπτυξη της. Ήσουν ένας άνθρωπος, ένας συνάδελφος, ένας φίλος γεμάτο ήθος, αγάπη για την ζωή και τους ανθρώπους. Σε αποχαιρετώ με ό,τι πιο απλό μπορώ να πω αυτή την στιγμή που ξεκινά το πιο μεγάλο ταξίδι σου στο χρόνο. Αντίο φίλε. Θα σε θυµόµαστε πάντα».
Εργοληπτικόν βήμα
49
ΔΗΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Δέλκος Κωνσταντίνος Γεννήθηκε το 1957 και εργάζεται ως Ελεύθερος επαγγελματίας (Ηλεκτρολόγος Μηχανικός). Μέλος της ΔΕ του τμήματος Θράκης του ΤΕΕ (2010-2014) και της Αντιπροσωπείας. Πρόεδρος του Συνδέσμου Πτυχιούχων Εργοληπτών Ξάνθης (20122014) και μέλος του ΔΣ της ΠΕΣΕΔΕ (2007-2011). Από το 1994 έως το 1998 υπήρξε Νομαρχιακός Σύμβουλος και από το 2002 έως και το 2006 Δημοτικός Σύμβουλος Ξάνθης
Χαϊτίδης Δημήτρης Γεννήθηκε το 1958 στην Ξάνθη και είναι Πολιτικός Μηχανικός του ΑΠΘ. Διετέλεσε Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Βιστωνίδας (1999-2006), πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Ανάπτυξης (1999-2004), Περιφερειακός Σύμβουλος (2011-2014), πρόεδρος του Συνδέσμου Εργοληπτών Ν. Ξάνθης (1994-95), πρόεδρος των παλαιμάχων ποδοσφαιριστών Βιστωνίδας
Ο Ιωάννης Γκιόγκης, γεννήθηκε στη Δράμα το 1980. Αποφοίτησε από το τμήμα των Πολιτικών Μηχανικών Δ.Π.Θ το έτος 2003. Με μεταπτυχιακές σπουδές στο αντικείμενο των «Νέων Υλικών με έμφαση στον Αντισεισμικό Σχεδιασμό». Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων το 2005 ξεκίνησε ενεργά την επαγγελματική του σταδιοδρομία στήνοντας ένα πλήρες Τεχνικό Γραφείο και μια ανερχόμενη Κατασκευαστική Εταιρία με έδρα την Ξάνθη. Διετέλεσε καθηγητής στο δημόσιο Ι.Ε.Κ Ξάνθης τη περίοδο 2005-2009 . Άριστος γνώστης των αγγλικών. Έχει διατελέσει μέλος στο Τοπικό Συμβούλιο Νέων Δράμας με αρμοδιότητες Υπεύθυνου «Ευρωπαϊκών και Κρατικών Προγραμμάτων». Είναι ενεργό μέλος του Τ.Ε.Ε και μέλος της Ανεξάρτητης Επιμελητηριακής Κίνησης για το Ε.Β.Ε Ξάνθης από το 2011. Προσωπικά του ενδιαφέροντα είναι, ο αθλητισμός, κολύμβηση, καλαθοσφαίριση και χιονοδρομία, καθώς και θέατρο, κινηματογράφος, μουσική και ταξίδια.
50
Εργοληπτικόν βήμα
Υπάρχει νόμος που να καθιστά ανέγκλητο...
ΘΕΜΑ
Δ
εν αμφισβητώ την πρόθεση όσων προσπάθησαν και εργάσθηκαν ώστε το περίφημο άρθρο 5 της αναθεωρημένης σύμβασης παραχώρησης να αντικατοπτρίζει και να διασφαλίζει όσο το δυνατόν πιστότερα την επιθυμία των τοπικών κοινωνιών για την ολοκλήρωση της ολύμπιας οδού και την νομική της κατοχύρωση έναντι μελλοντικών «λαθροχειριών». Εκείνο που αμφισβητώ είναι η κατοχύρωση που μπορεί να προσφέρει μια «μονομερής διακήρυξη» στην περίπτωση που το δημόσιο δεν έχει την οικονομική ευρωστία να εκτελέσει ή αποπερατώσει το έργο, σύμφωνα με το πολυσυζητημένο άρθρο 5 και τα σχετικά του ίδιου νόμου. Τότε ο ανάδοχος του έργου, ανεξάρτητα από τις νέες γραφές, θα καταφύγει στο άρθρο 53 (Ν. 3669/2008) παράγραφος 9 στην οποία ρητά αναφέρεται : «Αν η πληρωμή ενός λογαριασμού καθυστερήσει χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, πέρα του διμήνου από την υποβολή του, οφείλεται, αν υποβληθεί έγγραφη όχληση και από την ημερομηνία υποβολής τα ης, τόκος υπερημερίας που υπολογίζεται σύμφωνα με το Άρθρ. 4 - του Π.Δ. 166/03(ΦΕΚ- 38/Α/03) και ο ανάδοχος μπορεί να διακόψει τις εργασίες, αφού κοινοποιήσει στη διευθύνουσα υπηρεσία ειδική έγγραφη δήλωση». Και κατά συνέπεια στο άρθρο 62 παρ. 2 εδάφιο β όπου αναφέρεται κατά λέξη: «Σε περίπτωση διακοπής για καθυστέρηση πληρωμών, σύμφωνα με την παρ. 9 του Άρθρ. 53 του Ν. 3669/08, η διάλυση μπορεί να ζητηθεί μετά δίμηνο από τη δήλωση διακοπής των εργασιών». Και όχι μόνο αλλά πρέπει να χορηγηθεί και ανάλογη αποζημίωση σύμφωνα με τοά ρθρο 64 (΄΄Αποζημίωση αναδόχου λόγω διάλυσης της σύμβασης) και συγκεκριμένα: 1. Σε όλες τις περιπτώσεις, που διαλύεται η σύμβαση από το φορέα κατασκευής ή τον κύριο του έργου και υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι και το χρόνο εκείνον έχουν εκτελεσθεί εργασίες αξίας μικρότερης από τα τρία τέταρτα (3/4) του αρχικού συνολικού συμβατικού ποσού, καθώς και στις περιπτώσεις που διαλύ-
εται η σύμβαση με αίτηση του αναδόχου, καταβάλλεται στον ανάδοχο, εκτός από την αξία των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί: α) Η αξία των υλικών που έχουν προσκομισθεί ή βρίσκονται στο στάδιο παραγωγής ή προμήθειας. β) Η αξία του αναπόσβεστου μέρους των εγκαταστάσεων. γ) Αποζημίωση για το τεκμαιρόμενο όφελος……….. Κατά συνέπεια όσες εγγυήσεις κι αν δοθούν όσες ασφαλιστικές δικλείδες και αν μπουν, την στιγμή που το δημόσιο αδυνατεί να εξοφλήσει έστω κι έναν και μόνο έναν λογαριασμό που αφορά την κατασκευή τμήματος του έργου, τότε ο ανάδοχος μπορεί και νομικά να «αποχαιρετήσει» το έργο. Γιατί σίγουρα αν άντεχε οικονομικά να το κατασκευάσει θα το κατασκεύαζε και ως σύμβαση παραχώρησης ήτοι με την παλιά σύμβαση ή έστω με την «επικαιροποιήμενη» νέα. Συνεπώς όσες υπογραφές κι αν πέσουν και όσες ασφαλιστικές δικλείδες και αν μπούνε, ο ρυθμιστικός παράγοντας για την ολοκλήρωση της ολύμπιας οδού (σύμφωνα με την αρχική σύμβαση) είναι η χρηματοδότηση η οποία για την ώρα είναι αίολη. Αίολη γιατί τη μια αναφέρεται ότι θα γίνει από το νέο ΕΣΠΑ όπου όμως υπάρχει πρόβλήμα με την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία. Μετά αναφέρθηκε ότι θα γίνει από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ως δημόσιο έργο, αλλά και εδώ ατυχήσαμε γιατί το πρόγραμμα είναι τουλάχιστον για τα επόμενα δύο (2) χρόνια καπαρωμένο από ανελαστικές δαπάνες σχεδόν ολοκληρωτικά (συνχρηματοδοτούμενα έργα). Τέλος ο υπουργός μας κατέφυγε στη λύση του ταμείου συνοχής (δάνειο δηλαδή) για το οποίο δεν έχει ακόμα γίνει καμία επαφή με τον φορέα και που βέβαια είναι ένα ερώτημα αν θα μας δοθεί και αν μπορούμε να το εξυπηρετήσουμε με τα σημερινά δεδομένα. Όμως είναι κακός οιωνός και το γεγονός ότι ο υπουργός πιάστηκε για μια ακόμη φορά αδιάβαστος. Και καλά να μπερδεύεται με τις ποικίλες χρηματοδοτήσεις, αφού καμιά ρεαλιστικά δεν στέκει, η
... ΤΟ ΑΡΘΡΟ 5 ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ; Του Νικόλαου Αχ. Διάκου, Γ.Γ.ΠΕΣΕΔΕ
Εργοληπτικόν βήμα
πατριδογνωσία όμως είναι θέμα γνώσεων ή τέλος πάντων μελέτης. Έτσι λοιπόν στην επιτροπή παραγωγής και εμπορίου βρέθηκε στη δύσκολη θέση να ψάχνει χάρτη για να βρει τον Καιάφα (οι περισσότεροι Ευρωπαίοι τουρίστες τον έχουν επισκεφτεί). Εκεί ακούστηκε να λέει: Υπάρχει δεδομένη πολιτική βούληση να ολοκληρώσουμε το έργο. Πέρα όμως από εκεί υπάρχει και ένα άλλο θέμα στο συγκεκριμένο δρόμο, Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα. Συγκεκριμένα, στο τμήμα από τον Πύργο μέχρι ένα σημείο του δρόμου, πηγαίνοντας προς Τσακώνα, δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, διότι το ΣΤΕ έχει ακυρώσει πλήρως, όλους τους περιβαλλοντικούς όρους. Συνεπώς δεν θα ακουμπήσουμε εκεί, παρά μόνο όταν μας επιτρέψει η περιβαλλοντική υπηρεσία. Μιλάμε για το κομμάτι Καλό Νερό – Τσακώνα δηλαδή εκεί που τελειώνει ο Καιαφάς! Τα συμπεράσματα δικά Σας. Τα δικά μου τα συμπεράσματα είναι, ότι κάποιοι έγκριτοι νομικοί μας που πλειοψηφούν στο κοινοβούλιο μας δουλεύουνε και δουλεύουν και τους συναδέλφους τους νομικούς που αντιστέκονται. Ένα μηχανικό ρε παιδιά με «ελεύθερο» μυαλό και αγάπη για την πατρίδα του την Ηλεία, χάθηκε να εκλέξουμε!
52
Εργοληπτικόν βήμα
Απαιτήσεις σήμανσης CE των παραγομένων δομικών μεταλλικών κατασκευών
Σήμερα, η βιομηχανία δομικών κατασκευών βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές και προκλήσεις της δεκαετίας, καθώς η σήμανση CE τόσο των δομικών υλικών όσο και των δομικών κατασκευών καθίσταται πλέον υποχρεωτική τόσο σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όσο και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
ΘΕΜΑ
Ω
ς εκ τούτου η σήμανση με CE θα αποτελεί πλέον «διαβατήριο» για την παραγωγή και την ελεύθερη διακίνηση Δομικών Προϊόντων & Κατασκευών εντός της ΕΕ. Μέσω του Κανονισμού 305/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της ΕΕ που εκδόθηκε την 9η Μαρτίου 2011, για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών και για την κατάργηση της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου, καθορίζεται ως υποχρεωτική και δεσμευτική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η εφαρμογή του Ευρωκώδικα 3 – καθώς και η ένταξη όλων των απαιτήσεων αυτού
του σε όλους τους εθνικούς οικοδομικούς κανονισμούς. Σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα 3, στον οποίο καθορίζονται οι απαιτήσεις που αφορούν τον σχεδιασμό δομικών κατασκευών από χάλυβα και αλουμίνιο, εφαρμόζονται υποχρεωτικά τα εναρμονισμένα πρότυπα EN ISO 1090 1-3 «Δομικές μεταλλικές κατασκευές από χάλυβα και αλουμίνιο» και το ΕΝ ISO 3834 «Ποιοτικές απαιτήσεις για συγκόλληση με τήξη μεταλλικών υλικών», καθώς και πλήθος άλλων προτύπων τα οποία και αντικαθιστούν πλήρως όλους τους προϋπάρχοντες Κανονισμούς και όλα τα άλλα πρότυπα που ίσχυαν μέχρι σήμερα σε όλες Του Ανδρέα Τζόγιου*
Εργοληπτικόν βήμα
53
* Ο Ανδρέας Τζόγιος, είναι Μηχανολόγος Μηχανικός TEE, BSc, Μηχανικός Συγκολλήσεων MSc, CEng SenMIMechE, Μηχανικός Ποιότητας (WI), Σύμβουλος Ποιότητας και Σύμβουλος Ανάπτυξης Επιχειρήσεων με πολυετή εμπειρία και τεχνογνωσία στην Τεχνολογία των Συγκολλήσεων, των Τεχνικών Επιθεωρήσεων και των Μεταλλικών Κατασκευών καθώς και στην ανάπτυξη και υποστήριξη δομημένων Συστημάτων Ποιότητας σύμφωνα με τις απαιτήσεις των Προτύπων ISO 1090, ISO 3438, ISO 9001 κλπ, Ελεύθερος επαγγελματίας και Διευθύνων Σύμβουλος της UniCon AMS ΕΠΕ – unicon@tee.gr.
τις χώρες της ΕΕ - μηδεμιάς εξαιρουμένης. Σύμφωνα δε με τα πρότυπα EN ISO 1090 και EN ISO 3834 προβλέπεται επίσης η πιστοποίηση κάθε επιχείρησης από έναν ανεξάρτητο και διαπιστευμένο φορέα πιστοποίησης. Ενώ η σήμανση CE για όλα τα Δομικά Υλικά, βιομηχανικά εξαρτήματα και προϊόντα που αναφέρονται σε εναρμονισμένα πρότυπα ή συμφωνούν με μία Ευρωπαϊκή Τεχνική Αξιολόγηση θα είναι υποχρεωτική απαίτηση από την 1η Ιουλίου 2013, ένα χρόνο μετά και συγκεκριμένα από την 1η Ιουλίου του 2014 θα είναι επίσης υποχρεωτική και η σήμανση CE για όλες τις Παραγόμενες Δομικές Μεταλλικές Κατασκευές, και στην Ελλάδα. Αυτό αποτελεί γεγονός ιδιαιτέρας σημασίας τόσο για τους μηχανικούς, όσο και για τους εργολάβους και κατασκευαστές δομικών μεταλλικών κατασκευών και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στις ενέργειες προσαρμογής και συμμόρφωσης από τώρα στις επιβαλλόμενες νέες νομοθετικές υποχρεώσεις. Τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει ο τομέας των μεταλλικών κατασκευών με στόχο την επίτευξη της σήμανσης CE είναι πολλά, αλλά ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι άμεσα όλος ο τομέας των κατασκευών θα πρέπει να ξεκινήσει να ενημερώνεται με στόχο την σταδιακή συμμόρφωση του ως προς τις απαιτήσεις του νέου Κανονισμού Προϊόντων Δομικών Κατασκευών, γνωστό επίσης και ως Construction Products Regulation - CPR, ο οποίος και αποτελεί την βάση του νέου νομοθετικού καθεστώτος συμμόρφωσης. Συγκεκριμένα σημειώνεται ότι στο πλαίσιο τόσο της εφαρμογής όσο και της διατήρησης της πιστοποίησης επιχειρήσεων οι οποίες είτε είναι πιστοποιημένες, είτε πρόκειται να πιστοποιηθούν σύμφωνα με το ISO 9001, η εφαρμογή των όσων αναφέρονται
στο παρόν είναι υποχρεωτική (mandatory). Η διαδικασία συμμόρφωσης είναι απλή αλλά χρονοβόρα και ως εκ τούτου ο χώρος όχι μόνο του χάλυβα και των σιδηροκατασκευαστών, αλλά και του αλουμινίου και των αλουμινο - κατασκευαστών θα πρέπει να κάνει από τώρα αρκετή πρόοδο έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η κανονικός εφοδιασμός με δομικές μεταλλικές κατασκευές από διαπιστευμένες πηγές. Σημειώνεται ότι αρκετά από τα Δομικά Προϊόντα έχουν ήδη την σήμανση CE, όλοι δε οι προμηθευτές προϊόντων από χάλυβα, όπως χαλύβων ανοιχτών διατομών, σωλήνων, κοιλοδοκών, ελασμάτων, κλπ δομικών υλικών σύσφιξης, τα προϊόντα τους θα πρέπει να έχουν συμμορφωθεί ως προς τις νομοθετικές απαιτήσεις και τα προϊόντα τους να φέρουν σήμανση CE καθ’ όσον η προθεσμία της 1ης Ιουλίου του 2013 πλησιάζει. Στο πλαίσιο συμμόρφωσης με τους νέους υποχρεωτικούς κανονισμούς, όλες οι μεταλλικές δομικές κατασκευές που θα παραδίδονται στα εργοτάξια θα πρέπει να φέρνουν επίσης σήμανση CE. Σημειώνεται ότι μόνο εργολάβοι σιδηρών κατασκευών που ανήκουν σε μια Κατηγορία – Κλάση Εκτέλεσης (Execution Class) ανάλογης με εκείνη που απαιτείται για κάθε συγκεκριμένο έργο θα μπορούν να συμμετέχουν τόσο σε εθνικούς και διεθνείς μειοδοτικούς διαγωνισμούς όσο και στην κατασκευή και την ανέγερση δομικών μεταλλικών κατασκευών δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων. Οι ευθύνες των Μηχανικών για την εφαρμογή του CΡR που σχετίζονται με την σήμανση CE κάθε μεταλλικού έργου είναι πάρα πολύ μεγάλες και σοβαρές, καθοριζόμενες τόσο στην μελέτη, όσο στην κατασκευή, την ανέγερση και την επίβλεψη κάθε έργου.
ΘΕΜΑ
54
Εργοληπτικόν βήμα
Κατά την μελέτη κάθε έργου ο Μηχανικός εκτός από τον καθορισμό όλων των κατασκευαστικών στοιχείων και των λεπτομερειών του έργου, είναι ο μόνος κύριος αρμόδιος και υπεύθυνος να προσδιορίσει την απαιτούμενη ποιότητα της κατασκευής, καθορίζοντας από τα χαρακτηριστικά του έργου - με βάση την επικινδυνότητα, την χρήση, την παραγωγή και την εκτέλεση αυτού, σε ποιά από τις τέσσερεις απαιτούμενες Κλάσεις Εκτέλεσης (Execution Class - EXC1, EXC2, EXC3 και EXC4), εντάσσεται το κάθε έργο. Τα συγκεκριμένα βήματα της διαδικασία προσδιορισμού της Κατηγορίας Εκτέλεσης κάθε έργου συνοπτικά έχουν ως ακολούθως : Καθορισμός της Κατηγορίας Συνεπειών του έργου (Consequence Class), σύμφωνα με τον πίνακα B1, EN 1990 ή πίνακα A.1, EN 1991-1-7 Προσδιορισμός της Κατηγορίας Λειτουργίας του έργου (Service Category), σύμφωνα με τον πίνακα B.1, EN 1090-2 Προσδιορισμός της Κατηγορίας Παραγωγής (Production Category), σύμφωνα με τον πίνακα B.2, EN 1090-2 Εύρεση της Κατηγορίας Εκτέλεσης (Execution Class), σύμφωνα με τον πίνακα B.3, EN 1090-2 Η κατασκευή κάθε έργου θα πρέπει να γίνεται σε κατάλληλα πιστοποιημένη κατασκευαστική μονάδα η οποία θα διαθέτει Εργοστασιακό Έλεγχο της Παραγωγής Factory Production Control - FPC). Ένας πχ σιδηροκατασκευαστής, που επιθυμεί να αποδείξει την συμμόρφωση των κατασκευών του στην σήμανση CE, θα πρέπει να διαθέτει τα εξής τρία έγγραφα: Πιστοποιητικό Εργοστασιακού Ελέγχου της Παραγωγής (FPC) - εκδιδόμενο από κοινοποιημένο οργανισμό Πιστοποιητικό Συγκολλήσεων - εκδιδόμενο από κοινοποιημένο οργανισμό Δήλωση Απόδοσης (Declaration of Performance DoP) - εκδιδόμενο από τον ανάδοχο σιδηροκατασκευαστή Οι ευθύνες τήρησης της σχετικής νομοθεσίας και των προαναφερθέντων κατανέμονται σε όλους τους εμπλεκόμενους, συμπεριλαμβανομένων και των μηχανικών. Όμως και ο πελάτης ή ο κύριος ανάδοχος που επιθυμεί να αναθέσει σε έναν άλλο – τρίτο ανάδοχο την κατασκευή της δομικής κατασκευής, επειδή φέρει και αυτός την σχετική από τον νόμο ευθύνη, οφείλει να πραγματοποιήσει οπωσδήποτε έλεγχο και αξιολόγηση του κατασκευαστή πριν από την ανάθεση του έργου σε αυτόν. Ομοίως και οι ασφαλιστές θα πρέπει να ολοκληρώσουν μια παρόμοια διαδικασία έλεγχου και αξιολόγησης πριν εκδώσουν οποιαδήποτε ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης (Professional Indemnity
insurance) σε έναν ανάδοχο πχ σιδηροκατασκευαστή που επιθυμεί την σήμανση με CE στα προϊόντα του. Επειδή το ως άνω θέμα είναι άκρως ενδιαφέρον για την ανάπτυξη και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και επειδή η Ποιότητα Κατασκευής του κάθε έργου εξαρτάται αποκλειστικά από την Κλάση Εκτέλεσης αυτού και ως εκ τούτου από την ποιότητα και την αξιοπιστία των Συγκολλήσεων και επειδή σύμφωνα με την προαναφερθείσα τεχνική νομοθεσία ως το πλέον αρμόδιο άτομο για τα θέματα της ποιότητας και της αξιοπιστίας των συγκολλήσεων ορίζεται ο «Συντονιστής των Συγκολλήσεων» (Welding Coordinator), θα επανέλθουμε στο θέμα αυτό και με άλλα σχετικά ενημερωτικά άρθρα.
Βιβλιογραφία • Κανονισμός 355/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της ΕΕ, της 9ης Μαρτίου 2011, «Θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών και κατάργησης της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου» • ELOT EN 1993 - Ευρωκώδικας 3: Σχεδιασμός φερουσών κατασκευών από Χάλυβα • ΕΛΟΤ EN 1090-1: Παραγωγή δομικών κατασκευών από χάλυβα και από αλουμίνιο - Μέρος 1: Απαιτήσεις για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης των δομικών στοιχείων • ΕΛΟΤ EN 1090-2: Παραγωγή δομικών κατασκευών από χάλυβα και από αλουμίνιο - Μέρος 2: Τεχνικές απαιτήσεις για δομικές κατασκευές από χάλυβα • ΕΛΟΤ EN 1090-3: Παραγωγή δομικών κατασκευών από χάλυβα και από αλουμίνιο - Μέρος 3: Τεχνικές απαιτήσεις για δομικές κατασκευές από αλουμίνιο • ΕΝ ISO 3834 «Ποιοτικές απαιτήσεις για συγκόλληση με τήξη μεταλλικών υλικών» • EN 1990 Ευρωκώδικας 0: Βάσεις Σχεδιασμού • Steel Construction CE marking by BCSA, March 2013
56
Εργοληπτικόν βήμα
Συμμετοχή της OLYMPIA ELECTRONICS A.E. στην LIGHT & BUILDING 2014 λογικού κλάδου δεν θα μπορούσε να απουσιάζει η OLYMPIA ELECTRONICS A.E, η οποία τα τελευταία χρόνια δίνει το παρόν στην συγκεκριμένη έκθεση, παρουσιάζοντας τα νέα καινοτόμα προϊόντα της στις καλύτερες ανταγωνιστικές τιμές. Η συμμετοχή της OLYMPIA ELECTRONICS A.E. ήταν εντυπωσιακή με το μοντέρνο της περίπτερο και με την παρουσίαση των νέων προϊόντων της που καλύπτουν τις ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς. Το περίπτερο της OLYMPIA ELECTRONICS A.E. επισκέφθηκαν εμπορικοί επισκέπτες από όλο τον κόσμο και απέσπασε καλές κριτικές και τις καλύτερες εντυπώσεις.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ νέα
Το περίπτερο της OLYMPIA ELECTRONICS A.Ε. Η Διεθνής Έκθεση «LIGHT & BUILDING 2014», μία από τις σημαντικότερες κλαδικές εκθέσεις, άνοιξε τις πύλες της στο κοινό από τις 30 Μαρτίου έως τις 4 Απριλίου 2014, στην Φραγκφούρτη της Γερμανίας. Η έκθεση LIGHT & BUILDING 2014 σημείωσε νέο ρεκόρ επισκεπτών με πάνω από 210.000 παρουσίες στην έκθεση, από την Ευρώπη αλλά και από τον υπόλοιπο κόσμο. Από αυτήν την σημαντική εκδήλωση του ηλεκτρο-
Ο κ. Νικόλαος Αρβανιτίδης και ο κ. Διονύσιος Λακασάς.
Από την OLYMPIA ELECTRONICS A.E. έδωσαν το παρόν οι ιδρυτές της, κ. Νικόλαος Λακασάς και κ. Παναγιώτης Αρβανιτίδης, ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, κ. Δημήτριος Λακασάς, ο Αντιπρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, κ. Νικόλαος Αρβανιτίδης, ο Διευθυντής Μηχανογράφησης, κ. Διονύσιος Λακασάς και ο Διευθυντής Εξαγωγών, κ. Παντελής Αντάρ. Όλοι οι κύριοι ήρθαν σε επαφή με πελάτες και επαγγελματίες του κλάδου του ηλεκτρολογικού υλικού και αντάλλαξαν απόψεις. Η OLYMPIA ELECTRONICS A.E. έχοντας ιδιαίτερα δυναμική παρουσία σε περισσότερες από 72 χώρες του κόσμου και στην προσπάθειά της να διευρύνει ακόμη περισσότερο τους εμπορικούς της ορίζοντες, συνεχίζει το ανοδικό της έργο με το να παράγει «υψηλής ποιότητας ανταγωνιστικά προϊόντα τεχνολογίας αιχμής στην πιο ανταγωνιστική τιμή» και με το να συμμετέχει στα σημαντικότερα διεθνή γεγονότα του κλάδου του ηλεκτρολογικού υλικού, έχοντας πάντοτε πελατοκεντρικό προσανατολισμό.
Ο κ. Διονύσιος Λακασάς, ο κ. Παντελής Αντάρ, ο κ. Νικόλαος Αρβανιτίδης.
58
Εργοληπτικόν βήμα
PARADOX HELLAS
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ νέα
Συστήματα Πυρασφάλειας made in Greece
H Paradox Hellas A.E. δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά με τη σχεδίαση, κατασκευή, εισαγωγή συστημάτων πυρανίχνευσης ικανά να καλύψουν τις απαιτήσεις και των πιο απαιτητικών εγκαταστάσεων. Συγκεκριμένα κατασκευάζει: Αναλογικά Διευθυνσιοδοτούμενα κέντρα της σειράς SmartX. Συμβατικά κέντρα Πυρανίχνευσης και Κατάσβεσης Fighter. Συμβατικά κέντρα Πυρανίχνευσης Matrix2000. Περιφερειακά κέντρων πυρανίχνευσης (RS-232, RS-485 ή TCP / IP modules). Συσκευές εφεδρικής επικοινωνίας με τα κέντρα λήψεως σημάτων μέσω δικτύων GSM (Artion) και IP (Sirion). Εξωτερικές, Αυτοπροστατευόμενες & Ανατροφοδοτούμενες σειρήνες (SIR/PL & SIR/V). Εξωτερικές, Αυτοπροστατευόμενες & Ανατροφοδο-
τούμενες Piezo σειρήνες πυρανίχνευσης (SIR/ZFP & SIR/ZFV). Όλα τα προϊόντα είναι σχεδιασμένα και πιστοποιημένα σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες. Ειδικότερα τα κέντρα πυρανίχνευσης έχουν πιστοποιηθεί κατά CPR (με τα Standards ΕN54-2, ΕN54-4). Το σύστημα Fighter έχει επιπλέον πιστοποιηθεί και ως κέντρο κατάσβεσης βάσει τις οδηγίας ΕΝ 120941:2003. Τα Αναλογικά Διευθυνσιοδοτημένα κέντρα της σειράς SmartX βρίσκονται σε διαδικασία πιστοποίησης. Το εργοστάσιο είναι πιστοποιημένο για την παραγωγή προϊόντων ETL (ισότιμο του UL) και CPR. Τα προϊόντα μας είναι συμβατά με την οδηγία ROHS 2002/95/EC και φέρουν τις κατάλληλες πιστοποιήσεις για την Ευρωπαϊκή αγορά. Η εταιρεία μας είναι πιστοποιημένη κατά ΙSO9001:2008 για τον σχεδιασμό, παραγωγή και εμπορία συστημάτων ασφαλείας και πυρανίχνευσης. Είναι μέλος της BSIA (British Security Industry Association). Όλα τα προϊόντα εξάγονται ήδη σε πάνω από 20 χώρες, στην Ευρώπη (Ιταλία, Ισπανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία κτλ.), στην Εγγύς Ανατολή (Τουρκία, Λίβανο κτλ.), στην Άπω Ανατολή (Μαλαισία, Βιετνάμ κτλ.). Βασική φιλοσοφία της εταιρείας είναι η διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών αρίστης ποιότητας σε όσο το δυνατόν ανταγωνιστικότερες τιμές.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της εταιρείας μας www.paradox.gr.
Εργοληπτικόν βήμα
Αθλητικό Πρόγραμμα ΙΟΝΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
‘‘Aθλητικό Καλοκαίρι ‘14’’ Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, η ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ, σε μία προσπάθεια εποικοδομητικής και δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών στο ξεκίνημα των διακοπών τους, διοργανώνει το Καλοκαιρινό - Αθλητικό της Πρόγραμμα. Το ‘‘Αθλητικό Καλοκαίρι ‘14’’, συνδυάζοντας την αγάπη και τη γνώση για το παιδί, επιδιώκει να αποτελέσει μία ξεχωριστή εμπειρία για όλους τους παλιούς και νέους φίλους μας, ηλικίας 4 έως 15 ετών. Οι μαθητές στο πλαίσιο αυτού του Αθλητικού Προγράμματος εντάσσονται σε πέντε κύκλους δραστηριοτήτων, ανάλογα με την ηλικία και τα ενδιαφέροντά τους, και συμμετέχουν σε μια σειρά από αθλητικές, διαθεματικές, εικαστικές δραστηριότητες, επισκέψεις και εκδρομές. Παιδί & Παιχνίδι Ο κύκλος δραστηριοτήτων του Παιδικού Προγράμματος έχει ως στόχο τη γνωριμία αλλά και την εξοικείωση των παιδιών, ηλικίας 4 έως 7 ετών, με διάφορα αθλήματα, τη φύση αλλά και το υγρό στοιχείο (πισίνα και θάλασσα). Οι μικροί μας φίλοι μέσα από το Χορό, το Τραγούδι, τα Εικαστικά, το Παραμύθι, το Θεατρικό Παιχνίδι, τις Αθλητικές Δραστηριότητες, την Κολύμβηση, τη Γυμναστική και τη Ρυθμική, τη Yoga, το Tennis, τα Aγγλικά ανακαλύπτουν τον κόσμο της δημιουργίας και της φαντασίας και αποκτούν νέους τρόπους επικοινωνίας και έκφρασης. Παιδί & Άθληση Για τους μαθητές ηλικίας 8 έως 11 ετών, το Πρόγραμμα Αθλητικών Δραστηριοτήτων προσφέρει τη δυνατότητα στα παιδιά να γνωρίσουν και να συμμετάσχουν σε διαφορετικά αθλήματα (Ξιφασκία, Kολύμβηση, Aqua Aerobic, Water Polo, Basketball, Ποδόσφαιρο, Volleyball, Tennis, Badminton, Ping - Pong, Shotokan Karate και εκδρομές για μπάνιο στη θάλασσα, για Τοξοβολία και Ποδηλασία στην Πάρνηθα κ.ά.) με σκοπό να προάγουν την ομαδικότητα, τη συνεργασία αλλά και την αυτενέργεια. Παιδί & Δράση Για τους μεγαλύτερους φίλους μας, ηλικίας 12 έως 15 ετών, επιδιώκεται ο συνδυασμός του αθλητισμού με την περιπέτεια μέσα από αυτό το Aθλητικό Πρόγραμμα. Η επαφή με τη φύση και τις ομορφιές της, δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να αποκτήσουν νέες εμπειρίες γεμάτες δράση (Ποδήλατο Βουνού, Τοξοβολία, Αναρρίχηση - Καταρρίχηση - Πεζοπορία, Ιππασία, Ποδόσφαιρο 5x5, Windsurfing, Aerobic,
Μοντέρνοι & Παραδοσιακοί Χοροί, Ενόργανη & Ρυθμική, Water Polo, Tubes - Banana, Rafting), ενισχύοντας ταυτόχρονα αξίες, όπως η αλληλεγγύη, το ομαδικό πνεύμα και η αυτοπεποίθηση. Εξειδικευμένα Αθλήματα Ειδικό πρόγραμμα άθλησης, που χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: Football Camp Ποδόσφαιρο 5x5, Κολύμβηση, Εκδρομές για μπάνιο στη θάλασσα, Ποδηλασία, Τοξοβολία, Αναρρίχηση, κ.ά. Girls’ Activities ειδικά για τις ‘‘μικρές κυρίες’’. Aerobic, Μοντέρνοι Χοροί, Ενόργανη & Ρυθμική, Κολύμβηση, Εκδρομές για μπάνιο στη θάλασσα, Ποδηλασία, Τοξοβολία, Αναρρίχηση, κ.ά. Tα παιδιά κάνουν ουσιαστική γνωριμία με δημοφιλή αθλήματα, εξοικειώνονται με τους κανόνες, μαθαίνουν να αγαπούν τον αθλητισμό και τη συστηματική προσπάθεια κι αποκομίζουν σημαντικά οφέλη στη σωματική τους διάπλαση. Επιθυμία και στόχος μας είναι οι μαθητές μέσα από τη συμμετοχή τους στο ‘‘Αθλητικό Καλοκαίρι ‘14’’ να αντιμετωπίσουν τον αθλητισμό ως ολότητα και να καλλιεργήσουν την αξία της ευγενούς άμιλλας και του “ευ αγωνίζεσθαι”. Tο πρόγραμμα ‘‘Αθλητικό Καλοκαίρι ‘14’’ υλοποιείται χάρις στην πολύτιμη συμβολή μιας ομάδας εξειδικευμένων κι έμπειρων συνεργατών, στους οποίους οφείλεται η επιτυχία του. Η Διοίκηση της ΙΟΝΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ευχαριστεί θερμά όλους τους Συνεργάτες που συμμετέχουν δυναμικά στην εφαρμογή του προγράμματος κι ενισχύουν, μέσα από τις επιμέρους προσπάθειές τους, την αποτελεσματικότητά του. Η ομάδα υλοποίησης του προγράμματος απαρτίζεται από Γυμναστές, Νηπιαγωγούς, Δασκάλες, Δασκάλες Αγγλικών, Εικαστικών και Μουσικής, Ναυαγοσώστες αλλά και τις συνοδούς και τους οδηγούς των σχολικών μας λεωφορείων. Τους ευχαριστούμε, επειδή στηρίζουν δημιουργικά το παιδαγωγικό μας έργο!
Στις 16 Ιουνίου ξεκινά το ‘‘Αθλητικό Καλοκαίρι ‘14’’ στην ΙΟΝΙΟ ΣΧΟΛΗ. Δηλώσετε εγκαίρως τη συμμετοχή σας στο τηλ.: 210 613 6693. www.ionios.gr
60
Εργοληπτικόν βήμα
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Α/A
Φορολογική Υποχρέωση
Έναρξη Λήξη Εκκαθάριση Λήξη Λήξη Λήξη Λήξη Λήξη Λήξη Λήξη Λήξη Υποβολής Υποβολής 1ης δόσης 2ης δόσης 3ης δόσης 4ης δόσης 5ης δόσης 6ης δόσης 7ης δόσης 8ης δόσης
1
Υποβολή Εντύπου Ε1
20/3/2014
30/6/2014
με την υποβολή
2
Υποβολή Εντύπου Ε5
3/3/2014
05/05/2014
με την υποβολή
3
Υποβολή Εντύπου Φ01 010
14/4/2014
30/5/2014
με την υποβολή
4
Υποβολή Εντύπου Φ01 013
14/4/2014
30/5/2014
5
Υποβολή Εντύπων Ε2 και Ε3
3/2/2014
6
Ε9 2014
7
31/7/2014
30/9/2014 30/11/2014
-
-
-
-
-
τελευταία εργάσιμη 1ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 2ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 3ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 4ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 5ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 6ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 7ου μήνα από υποβολή
με την υποβολή
τελευταία εργάσιμη 1ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 2ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 3ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 4ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 5ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 6ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 7ου μήνα από υποβολή
με την υποβολή
με την υποβολή
τελευταία εργάσιμη 1ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 2ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 3ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 4ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 5ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 6ου μήνα από υποβολή
τελευταία εργάσιμη 7ου μήνα από υποβολή
30/6/2014
-
-
-
-
-
-
-
-
-
17/2/2014
30/5/2014
1 - 30/6/ 2014
31/7/2014
29/8/2014
-
-
ΕΦΑ
3/4/2014
20/5/2014
με την υποβολή
Εφάπαξ μέχρι 31/5/2014
8
Εκκαθαριστική Δήλωση ΦΠΑ με Απλογραφικό Σύστημα
3/1/2014
05/05/2014
με την υποβολή
9
Εκκαθαριστική Δήλωση ΦΠΑ με διπλογραφικό σύστημα
3/1/2014
30/5/2014
με την υποβολή
10
Περιοδική ΦΠΑ Μηνός Απριλίου (διπλογραφ. συστ)
01/05/2014 30/05/2014
με την υποβολή
11
Περιοδική ΦΠΑ Μηνός Μαίου (διπλογραφ. συστ)
01/06/2014 30/06/2014
με την υποβολή
12
Ε9 2015
14/4/2014
13
Τέλη Κυκλοφορίας
01/11/2014
31/1/2015 1 - 30/6/2015
30/9/2014 31/10/2014 28/11/2014 31/12/2014 -
-
-
-
-
-
Εφάπαξ με την υποβολή
-
-
-
-
-
-
Εφάπαξ με την υποβολή
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
31/12/2014
Επιμέλεια: Λογιστική Εταιρεία “SynTaxis” Τηλ.: 2109920310 – E-mail: info@syntaxis.gr
62
Εργοληπτικόν βήμα
1. ΑΓΡΙΝΙΟΥ 2. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ 3. ΑΡΚΑΔΙΑΣ 4. AΡΤΑΣ 5. ΒΟΙΩΤΙΑΣ 6. ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7. ΔΡΑΜΑΣ 8. Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 9. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ 10. ΕΒΡΟΥ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ συνδέσμων
11. ΕΥΒΟΙΑΣ 12. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 13. ΖΑΚΥΝΘΟΥ 14. ΗΛΕΙΑΣ 15. ΗΜΑΘΙΑΣ 16. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 17. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ & Κ. ΜΑΚ/ΝΙΑΣ 18. ΘΡΑΚΗΣ 19.ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 20.ΚΑΒΑΛΑΣ 21.ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 22.ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 23.ΚΕΡΚΥΡΑΣ 24.ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ 25.ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ 26.ΚΥΚΛΑΔΩΝ 27.ΛΑΚΩΝΙΑΣ 28.ΛΑΡΙΣΑΣ 29.ΛΑΣΙΘΙΟΥ 30.ΛΕΣΒΟΥ 31.ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 32.ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 33.ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 34.ΞΑΝΘΗΣ 35.ΠΑΤΡΩΝ 36.ΠΕΛΛΑΣ 37. ΠΙΕΡΙΑΣ 38.ΠΡΕΒΕΖΑΣ - ΛΕΥΚΑΔΑΣ 49.ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ 40.ΡΕΘΥΜΝΗΣ 41.ΣΕΡΡΩΝ 42.ΤΡΙΚΑΛΩΝ 43.ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ 44.ΦΛΩΡΙΝΑΣ 45.ΦΩΚΙΔΑΣ 46.ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 47.ΧΑΝΙΩΝ 48.ΧΙΟΥ
T: 26410-29075, F: 47960 info@sedeag.gr T: 27510-69120 & F: 24515 T: & F: 2710-239133 T: 26810-21027, F: 26605 eliasanast@yahoo.gr T: 22610-22382, F: 27685 T: 24620-87644, F: 87643 T: 25210-21780, F: 25506 ergolip@gmail.com T: & F: 24610-39568 synd-ergdm@ath.forthnet.gr T: 22410-26363, F: 36117 galkonstantina@yahoo.gr T: 25510-25141, F: 32298 ilniniogr@gmail.com T: 22210-21578, F: 60374 T: 22370-22440, F: 80294 T: 26950-48163, F: 41463 T: & F: 26210-28853 kantjoukis@yahoo.gr T: 23310-21060, F: 21950 T: 2810-222460, F: 281101 spedeh@otenet.gr T: 2310-277231, 277656, F: 230914 info@spedeth.gr T: 25310-26942, F: 29165 sedethrakis@gmail.com T: 26510-21482, F: 23678 T: & F: 2510-222827 synergk@otenet.gr T: & F: 24410-76947 tee_karditsa@tee.gr T: & F: 24670-29858 info@spedekas.gr T: 26610-40986, F: 25180 T: & F: 26710-28747 T: 27410-26491, F: 73577 sedekorin@gmail.com T: 22810-83615, F: 86562 T: 27310-23606, F: 29776 dpapadako@tee.gr T: 2410-535566, F: 535158 sedelar@tee.gr T: & F: 28410-82855 lioud@agn.forthnet.gr T: 22510-25159, F: 20136 T: & F: 24280-76803 T: 26310-55400, F: 26310-55404 sede.mesologiounafpaktou@gmail.com T: 27210-28145 & F:86973 T: & F: 25410-62789 stavros@zouridis.com T: 2610-276813, F: 620080 esyllo@tee.gr T: 23810-26681, F: 26681 info@sedep.gr T: 23510-23833, F: 23813 spedepierias@gmail.com T: 26820-22767, F: 26927 T: 210-3821731, F: 3823402 spedep@tee.gr T: & F: 28310-52355 sedenret@otenet.gr T: 23210-66661, T: & F: 22172 oxhapq@otenet.gr T: 24310 70855 & F: 24310-79330 T: & F: 22310-24656 sedelamia@gmail.com T: 23850-45261, F: 23850-44060 evage@tee.gr T: 22650-22162, F: 22644 T: 23710-24456, F: 23800-21162 vlahosgiorgos@gmail.com T: & F: 28210-27667 sedechan@yahoo.gr T: 22710-41724, F: 41411 - 20003
Πλ. Ειρήνης & Δημητρακάκη 2
301 00 ΑΓΡΙΝΙΟ
Β. Γεωργίου 8 Πλ. Αγ. Δημητρίου 15 Γώγου Μπάκολα & Καραολή
212 00 ΑΡΓΟΣ 221 00 ΤΡΙΠΟΛΗ 471 00 ΑΡΤΑ
Δημ. Ανδρεαδάκη 46 Εργατικής Πρωτομαγιάς 1 Επίκουρου 2
321 00 ΛΕΙΒΑΔΙΑ 511 00 ΓΡΕΒΕΝΑ 661 00 ΔΡΑΜΑ
Μπουσίου & Εστίας 3
501 00 ΚΟΖΑΝΗ
Εθν. Μακαρίου 45
851 00 ΡΟΔΟΣ
Δικαστηρίων 36 & Kανάρη
681 00 ΑΛΕΞ/ΛΗ
Αντωνίου Δούνα 1 Καραϊσκάκη 4 Φιλιτά 30 Ξενοφώντος 2 & Γερμανού
341 00 ΧΑΛΚΙΔΑ 361 00ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ 291 00 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 271 00 ΠΥΡΓΟΣ
Ιεραρχών 1 Ρούσσου Χούρδου 4 (3ος όροφος)
591 00 ΒΕΡΟΙΑ 712 01 ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αριστοτέλους 14
546 23 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αγχιάλου 1-3-5
691 00 ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Ν. Ζέρβα 4-6 Κασσάνδρου 1
453 32 ΙΩΑΝΝΙΝΑ 654 03 ΚΑΒΑΛΑ
Καζαμπάκα 4
431 00 ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Διοικητηρίου 4
521 00 ΚΑΣΤΟΡΙΑ
Θεοτόκη 25 Λ. Βεργωτή 14 Κροκιδά 73
491 00 ΚΕΡΚΥΡΑ 281 00 ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 201 00 ΚΟΡΙΝΘΟΣ
Ακτή Πέτρου Ράλλη & Άνδρου 1 Ευαγγελιστρίας 45
841 00 ΣΥΡΟΣ 231 00 ΣΠΑΡΤΗ
Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα
412 22 ΛΑΡΙΣΑ
Λασιθίου 35
721 00 ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Ολυμπίου Γυμν. 1 Κοραή 65 Ναυπάκτου 4
811 00 ΜΥΤΙΛΗΝΗ 382 21 ΒΟΛΟΣ 302 00 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ
K. Γεωργούλη 12 Βενιζέλου 84
241 00 ΚΑΛΑΜΑΤΑ 671 00 ΞΑΝΘΗ
Κανακάρη 101
262 21 ΠΑΤΡΑ
Φιλίππου 26
582 00 ΕΔΕΣΣΑ
Αγ. Λαύρας 26
601 00 ΚΑΤΕΡΙΝΗ
4ο χλμ. Ε.Ο. Πρέβεζας - Ιωαννίνων Εμμ. Μπενάκη 18
481 00 ΠΡΕΒΕΖΑ 106 78 ΑΘΗΝΑ
Κουντουριώτου 140
741 00 ΡΕΘΥΜΝΟ
Υψηλάντη 1
621 23 ΣΕΡΡΕΣ
Καπαδοστρίου 26 Μακροπούλου 146
421 00 ΤΡΙΚΑΛΑ 351 00 ΛΑΜΙΑ
33ου Συντάγματος Πεζικού 12
531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ
Ι. Γιδογιάννου 18, Άμφισσα Κων/πόλεως 5
331 00 ΦΩΚΙΔA 631 00 ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ
Καποδιστρίου 71
731 34 ΧΑΝΙΑ
Δαμαλά 38
821 00 ΧΙΟΣ